Search is not available for this dataset
text
stringlengths 0
31.2k
| en
stringlengths 1
6.69k
⌀ | id
stringlengths 1
36
| dataset_id
stringclasses 4
values | source
null | filename
stringlengths 4
78
| title
stringclasses 360
values | author
stringclasses 53
values |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
XII. #Ad Gozpertum abb. Tegernsens. Quo in statu praedia monasterii perlustrata invenerit?@#
G. seniori suo, F. ultimus vestri servorum, non
alius, aut aliud, quam id quod dudum.
Loca obedientiae nobis commissae, quae adhuc
potui, contemplando circavi, et invenio minimam
partem nobis esse derelictam. Aliquid tam magnum
perficiendum, ut de hujusmodi dispensatione debemus
pauperibus, domesticis atque peregrinis hospitibus.
In Danubii regione repetii granum, quod
priori anno abstulerunt, et illi majori, qui illic erat
anteriori anno, ablatum est officium, et nullus penitus
de hoc dedit mihi responsum. Tota namque decimatio
hinc inde est dispertita inter nostros et alienos.
Si hoc non interdicitis, quod alieni habent,
penitus abstrahetur a domo Dei. Rogo paternitatem
vestram ut decimatio nobis praesenti anno tota concedatur
ad calcem cremandum. Est namque ecclesia
in nostra obedientia, quae dicitur Holzchiricha, undique
furcis fulcita, muris destructa, cui nisi citius
subvenitur, penitus cadet.
XIII. #Ad Meginhelmum magistrum. Eum ad expromendas ingenii vires hortatur.@#
Domino meo magistroque M. miris moribus, maculosoque
nasu mirifice munerato, F. fidelis famulus
famulamina frequenter facturus fidelia.
Miri medicaminis more magistrali me mementote
servare sequentibus sanguinis strenuum salutaremque
strictorem. Sacro subscribite stylo, sicut stolidus
stimulat servus sermonibus stultis; sed vos scribite
sapienter sacras sequens Scripturas. Sudario
spernite servare, si quid scitis salutiferum. Spargite
semina, sicco sapientiam servo.
XIV. #Ad Peringerum abbatem suum. Veniam et commeatum petit, quo sibi fas sit persolvere vota sua in civitate Augustana.@#
Semper sibi venerando Seniori P. F., quamvis
nulla veneratione dignus, tota tamen mente vestri
devotus.
Rogo paternitatem vestram ut auribus solitae pictatis
meum nuntium suscipiatis, tanquam verbis
vobiscum sermocinantem pro rebus necessariis.
Neque enim ipse loquitur, sed ab animali hoc inanimale
pro animali mittitur ad animale. Idcirco non
joculariter, sed loquimur vobis quasi praesentialiter.
Novit denique benigna compatientia vestra qualiter
ego quondam infirmatus apud Augustam civitatem
in desperatione vitae aegrotabam, cum consilio
eorum qui mei curam gerebant, obligavi me voto,
si convaluissem de hac infirmitate, ut singulis annis
venirem ad lecta et patrocinia illorum sanctorum
qui ibi requiescunt. Quod penitus ego peccator dimisi,
sed singulis annis dixi: Cras, cras peto licentiam,
ut statim pergam. Quapropter, mi Pater, nihil
magnum, nihil molestum rogo, sed unum tantum
cavallum mihi ad equitandum, et unum virum mecum
equitantem: ad viaticum autem nihil aliud
peto nisi portionem alimoniae quae mihi daretur
cum hic domi essem, et insuper quidquid vestra
dignatur gratia, non abnuo, non renuo. Quis non
timeat se mentitum esse tali patronae, quae nobis
hodie lecta est? Quocirca si vitae meae ullam curam
vultis habere, vestro juvamine liceat mihi manere
in civitate Augusta in Nativitate sanctae Mariae.
Valete.
XV. #Ad eumdem. De administratione ecclesiae sibi commissae.@#
Patri P. perenniter in Christo amando F.
Versiculo verbo precor omnia prospera caro.
Quia mihi commendastis res hujus sanctae Ecclesiae
custodiendas, propterea in his omnibus usque
nunc laborando ministravi ut pro meis viribus potui.
Sed nunc videtur mihi propter vilitatem naucitatis
meae quasdam res, quas antecessores mei ibi
ad manus. . . #Caetera a codice absunt.@#
XVI. #Ad eumdem forte, de quibusdam libris ab se redditis.@#
P. multiplicis bonitatis amatori, F. humillimus
adelphus salutem.
Grates rependo solotenus poplite flexo, quo saepius
vos officio circa me pio amore laborare conspicio.
Librum Boëtii vestro brevi a me vobis petivistis praestari,
cujus libros propria manu duos conscripsi,
pleniterque, ut puto, glossica conscriptione depinxi;
quorum alterum mecum retinui, alterum Augusta
Vindelicae reliqui, simulque librum Juvenalis et
Persii pro commutatione Arithmeticae Boëtii, in qua
ipse ob gratiam vestri non modicum conscripsistis,
pro libroque Invectivarum Tullii Ciceronis in Salustium.
Quos libros mihi praestitos cum remitto, nostrosque
recipio, jussu vestro voluntarie satisfacio
Valete. | null | f161aca0-40f4-4727-995f-8f8abf0cc0a8 | latin_170m_raw | null | None | None | None |
I. #In imaginem Crucifixi.@#
Germinis aeterni ramos hos vitis adornat,
De qua fonte novo redduntur pocula mundo,
Dextera quae victrix invictaque brachia Christi
Amplexu rapuere pio de faucibus hostis.
Lividulus serpens peritura et tartara cernit,
Et caput ignavum lutulenta et terrea lambit.
. . . . . . . . . . . . . . . . .
Lux mihi semper adest, nec possum cernere lumen
Libri, lectoris nec sensus sufficit ullus.
II. #Ad Pabonem.@#
Salve, confrater, mihi dulcis semper amore.
Dulcior es mihi tu, quam mellis gustus in ore.
Nescit amare liquor, sed amor dulcescit, et ad cor
Intrat, et alterius conjungit foedere pectus.
Omnibus exceptis mihi tu sis charior istis.
Econtra abjectis sic tu sis promptior illis.
Te sequor, ut mundus circumfert carmine cursus.
Nusquam divellor, nunquam a te pectore pellor.
Haec praeclara dies merito vocitatur, et omnes
Festos praecellit, quae te me cernere fecit.
Alter in alterutro gratuletur sospite viso.
Tu metior, generose puer, quia sanguine major:
Quapropter tibi sum servus super omnia promptus.
III. #Pro caligis hirsutis, quantumvis vilibus, ad abbatem.@#
Excelsi montes jam condunt ninguine cautes:
Flamine perduro spirant et frigora campo.
Undique disturbant famulum me turbine vestrum.
Pelliciis sed et incursus depellitur omnis.
Parte tegor, de parte alia me concutit algor,
Maxime per suras inserpunt frigora venas.
Cruscula concrescunt, lapidosa ut stiria durant.
Hoc poteris sarcire, Pater. Quod si hispida pellis
Redditur aut vetulum, noviter vel sutile tectum;
Quidquid id est quod largiris, venerabile donum est.
IV. #Pro Pachone infirmo.@#
Versibus an verbis moneam pro parte Pachonis,
Fratribus infirmis quam vultis reddere nostris?
Tempora nunc poscunt ut agrestia gramina inungant.
Mente revolve, Pater: pariter sunt ecce duorum
Invalidae vires, communia pocula, mensa.
Omne quod est illis, communi sorte fruuntur.
Unus quod patitur, fiat de ambobus idipsum.
Altera pars alio reddatur perna peracta.
Unus dum gaudet, neuter nec murmura fundat.
Ipsi peccamus, si non sumus omnibus unus.
Maximaque est merces infirmis addere curam.
V. #In eos qui Froumundum ad suscipiendum presbyterii ordinem urgebant@# .
Sunt mihi qui dicunt: Cur tu nunc ultime Froumunt,
Ultimus exclusus cum non sis patre rejectus,
Presbyter ut fias, tempus jam poscit et aetas
Pergere cum reliquis cur cessas? Percipe claras
Candidulus vestes, celebrant quae mystica sancta
Pontificis manibus. Si spargit chrismata Christus,
Funditur et super hos, quos tangit pollice, christos.
Gratia per populos sic fluxit saepe beatos,
Cum benedixisset benedictis dextera Summi,
Presbyteros faceretque suos sacro ordine servos.
Cogere me certant, fatear, quod sim sapiens vir.
Hoc faciunt stulti ventoso flamine pasti,
Non quia virtutes cupiant, sed fallere plaudant.
Nos humiles, nos indocti maneamus ad omnes.
Talibus eloquiis nunquam cor pascitur illis,
Sed magis, atque magis, Domine, quo sistere justis
Spem tractandarum sibi jussit reddere rerum,
Illuc protendam studium mentis, manuum cum
Omnibus et factis, seu nisibus, arte resumptis
Quidquid erat, quod sequitur, totum sibi fiat
Verborum vel factorum, quod pertinet illum.
Laudibus ipsius reddemus corporis ausus.
Ast illis respondemus, qui talia tractant:
Stultorum lingua est facilis et prompta loquelis.
Quisquis enim primus loquitur, manifestius illum
Cognoscunt alii: quia mente superbia regnat,
Et vacuus manet interius praecordia sensus.
Hae curae non nos mordent. Deus haec quoque tractet.
Ordine tam celso persons ego fungere summo
Non possum pressus peccati pondere totus.
Est mihi quod dicam, totumque ex ordine pandam.
Inprimis studio placet esse sub artibus uno.
Omnia dico, ut sunt, nec ludicra prosequar ulla.
Discere decrevi libros, aliosque docere.
Quod praestet Deus omnipotens, hoc tempore Christo
Crescere sub vestro, quod fluxit tempore prisco,
Subdere me duro divellar ne ipse labore:
Ut possim quamvis pauperculus esse synergus
Omnibus est merces; quia pensas ipse labores
Servorum, qui vos famulamine dulciter ardent.
VI. #In Gerhardum, saxo atrociter puerum ferientem.@#
Gerdrudam testem facimus, quod nempe Gerhardus
Fratribus est merito exosus, quia fecerat ausus
Omnibus invisos | null | 14cb7740-1c95-4ebe-8ee7-41c1d82a3bf4 | latin_170m_raw | null | None | None | None |
, vobis non digne ferendos.
Nam puero nostro maledicto forte cruento
Tunc lapidem magnum comprendens, ac petit illum
Nutanti cursu, qui vix se substrahit ictu.
Missile sed saxum manibus non caute relictum
Stridendi sonitu male raucum fertur in aethrem.
Vulnera non retinens, mittentes verbera spernens
Aether, et immittit retinentem vulnera petram.
Collisi lapides multusque excutitur ignis.
Concutitur murus lapidoso ex aggere structus.
Miramur solem fuscum de pulvere factum.
Turbatur coelum, quatiuntur tartara deorsum.
Sic lupus infaustam discindens calcibus herbam
Concitat in ventum nubem cum aspergine densum
Obscurans oculum pastoris pulvera fartum,
Ne custos pecudis mala sentiat acta furentis.
Haud secus insontem puerum causamur inermem
Quam si dispersis ovibus rapiatur et agnus,
Ignavus cum pastoris discesserit ausus.
Sic nos pastores falsi retinemus alumnos.
Tunc ego sub falsi pastoris nomine nauci
Linquens agnellum tenerum, mox hoste tenendum.
Tale aliquid quisnam posset cogitate, quod esset
In claustro, lapide obstruso mala bestia lustro,
Dum monachile pecus patiatur tempore tellus?
Hic lupus exosus venit de cardine lapsus,
Quo fures penetrant, mactent, et ut omnia perdant.
Sic nos in tuta positi convalle salicti
Feturam pecudis securi pellimus arcus.
Sic lupus extensus meditatur tollere vellus,
Ora cruenta premit, stipulas ne turbet anhelus
Horrescunt lanae, si fetor perflat ad illas.
Omnes prendamus lapides, lapidetur et hostis,
Finibus expulsus canibus mordentibus acris
Longius expulsus patiatur vulnera fessus.
Huic sic damnato repetamus gressibus urbem.
Claudamus portas, firmemus vectibus aulas,
Ne deinceps ullus confringat de ossibus ursus
Discedat procul omne genus, pecus atque lupinum.
In nobis regnet Christus Deus ipse benignus,
Filius et Patris, pepulit qui vulnera mortis.
Spiritus amborum conservet tecta domorum.
VII. #Ad Liutoldum episcopum Augustanum.@#
Frater Froumundus Liutoldo mille salutes
Et quot nunc terris emergunt floscula cunctis.
VIII. #Epitaphium Ilisae seu Elisae matris.@#
Hoc silicum tumulo jacet Ilisa, corpore functa.
Invida mors rapuit, quod sibi vita fuit.
Littera si abfuerit, quam simmam [sigma] Graecia dicit,
Ilia nomen erit, ut genus edocuit.
Funeris obsequium post multos huic facit annos
Filius ecce suus Froumundus monachus.
Dulichium genuit patres, et Troja priores,
Qui locus hoc corpus hic tegit exiguus.
Non unis hanc formam fecit gens esse secundam,
Sic posuit terris, quas superet, reliquis.
Littera, quam cernis, petit ut precibus memor eris
Corporis atque animae, quo maneat, requiem.
Mente revolve simul quod tu peregrinus et exsul
His jaceas terris expulsus propriis.
Quapropter pariter rogo, poscas cum prece, frater
Ut sibi perpetuam nunc tribuat patriam.
Et nos cum venia simili perducat ad astra
Qui mortem superat, et bona cuncta parat,
Tertia namque dies Octobris adusque kalendas
Abstulit e saeclis, reddidit et Superis.
IX. #In adventum Heinrici ducis Bojariae.@#
Dulce genus, proles priscorum sceptrigerorum,
Salve, perpetuo patriae pax inclyte princeps.
Dulce.
De summis Deus, ipse tuis jam respice coelis,
Dulce.
Et dux esse ducis digneris, cinge triumphis.
Spermate percelebri veniet tibi sancte Quirine,
Nobilium genitus de stemmate patritiorum
Dulce.
Henricus dux ecce pius, princepsque serenus,
Praecipuus populi defensor gentis et auctor.
Dulce.
Suscipe clementer, qui te, venerande verentur,
Exquirit, veniamque sibi te reddere credit.
Dulce genus.
O juvenes vos infantes cunctique veloces,
Currite certatim, vos hic praecurrere cursim.
Dulce.
Dulcia laudantes resonemus carmina, fratres:
Dux benedictus eris per saecula, macte triumphis.
Dulce.
Huc trepidi currant inclinati silicerni,
Si non confestim, tamen ad spectacula sensim.
Dulce.
Cursitet omne genus, cui linguae sufficit usus,
Mirando laudet, quem nunquam viderat istic.
Dulce.
Sepibus infantes appendant corpora parva
Culmina seu scandant tectorum, ut talia cernant,
Dulce.
Furcosi veniant his montibus undique cervi
Rupibus et silicum spectet genus omne ferarum.
Dulce.
Truncigeni cives, muscosas solvite vestes.
Purpura portanda est his silvis prole togata.
Dulce.
Silvicolae, vos ignotos huic spargite tyrsos,
Quas in honore suo poterit, quis proferat odas.
Dulce.
Dicite: Salveris dux et fortissime gentis.
Tempora multa salus maneat tibi reddita vitae.
Inter vos volitans mihi pennula stridet anhelans,
Dans et amore meos | null | 4edc300a-addf-487b-b8cc-5c2b123492fa | latin_170m_raw | null | None | None | None |
perparvula musca susurros.
X. #Ad eumdem. Precatur faustum iter et reditum.@#
Gens habitans Alpes tibi mandat, domne, salutes,
Maxime Froumundus, qui cupit esse tuus.
Quam lacrymosa tuis insistunt tempora servis!
Decedis patria, quid sunt regna tua?
Cum pater hinc transis, orphellus fit puer omnis
Sis, precor, in regno, dux generose, tuo.
Nil mea vita valet, si non te semper adoptet:
Cum caput abfueris, tunc ego truncus ero.
Si poteris, possum: si non, penitus quoque nil sum.
Ne mala contingant, te mea vita petit.
Sed potius precor, ut pergas, jam despice curas.
Prospera cuncta tuis advenient populis.
Egredere ad gentes vir virtutum sapienter:
Laetus enim transis laetior inde venis.
Et nomen tibi praeclarum Deus, auctor honorum,
Inde reportandum det super imperium.
Et narrent famam totam per posteritatem,
Qui non sunt nati, sint memores meriti.
Dicite concordi comitantes voce popelli:
Deduc incolumem, tu Deus alme, ducem.
Angelici cives Heinricum ducite sancti
Per cunctam gradiens, quam subit ipse viam.
Salveris, juvenisque tui, cunctaeque phalanges,
Quae tecum pariter dulce legunt et iter.
Perge, salus nostrae gentisque, revertere salvus
Regnorum rector sis destructorque malorum.
Sis timor insidiis, pax mansura tuis.
Aurea namque tuam deducat semita vitam,
Pax saliat membris, gaudia sint animis.
Sit procul occursus, conventusque malus.
XI. #Ad eumdem, ejusdem fere argumenti.@#
Semper te canerem, si perbene psallere possem,
Nec tam grata meis mella forent labiis.
Gaudia longa traham, quia dulcia carmina psallam,
Corpore dum maneo, semper amore cano.
Osculor incumbens vestigia, quo gradieris,
Si pedes exires: nam foret hoc requies.
Montes conscendam, simul avia cuncta peragram,
Undique prospectans, cum patriam redeas.
Nunc iterum atque iterum valeas, patrone benigne,
Nos petimus pro te Dominum sancta ecclesia omnis.
Pulcher enim vultu, sic moribus, insuper actu,
Es quoque vita tui, dux bone, mancipii.
XII. #Ad S. Heinricum et fratrem ejus Brunonem. Reditum in patriam gratulatur, illumque rogat ut Tegernsenses in gratiam recipiat.@#
Gens Augustorum, salve, princeps populorum,
Filius Ecclesiae, pulcher et ipse pater.
Dux, decus et patriae, pax, pater Ecclesiae.
Salvus semper eris, salvusque exercitus omnis.
Salve cum populo te comitante tuo.
Et cum fratre tuo salveris principe Bruno
Pulchro et in facie, nobilis ut genere.
Salve, dux Heinrice, tuis dilecte popellis,
Tu regum proles, tu quoque sceptra tenes.
Nullus te regum transcendet terreus unquam.
Viribus et socius, nobilis atque pius.
Moribus et mitis toto polles quoque facto,
Hoc faciet Dominus, possis ut esse suus.
Regnanti Domino sit laus pro principe nostro:
Ad propriam sedem duxerat incolumem.
Carmine quisque suo certet concurrere pulc
Cordibus omnis amor, voce feretur honor.
Longior ipse dies transcendat lumine noctes,
Tempus ut omne modis hunc canat hymnisonis.
Ducas [et] laudes, noctesque diesque canentes:
Verba sonent homines, organa pulsa sonos.
Contremit a sonitu telluris maxima moles,
Quem faciunt populi, lepidulique chori.
Cum ducibus fit concursus populi undique magnus,
Qui gaudent patriam te remeare tuam.
Francigeni cives spectant te pectore mites,
Viribus audaces: nam tua progenies,
Perfidus en nostris abscedit finibus hostis:
It lupus in sylvas, deserit insidias.
Barbaricas gentes tibi subdis, haud timet ullus,
Agricolae psallunt, quod placet, hoc faciunt.
Arma jacent, et scuta silent, te principe pax est,
Nullus ab adversis nos petit insidiis.
Dulcigenam de te cupimus quoque cernere prolem,
Spem nostris, validam barbara gente fugam.
Sit tua progenies noster te principe princeps,
Possessor solii, rector et imperii.
Usque huc gaudendo vos dux, mi domne, canebam:
Lusimus omnigenis cantibus et studiis.
Ecce repente ruit tonitrus velut aethere missus,
Nuntius impatiens, nuntia dira ferens.
In nos iratum vos dixit fortiter esse,
Ut probat eventus. Hei mihi quid faciam?
Nam tremebunda manus percussa est fulminis ira:
Terruit infantes, perculit ipse senes.
Igne tui nimium torremur nempe furoris,
Quis | null | a811feb8-0afe-45ce-9baf-4d75173b485a | latin_170m_raw | null | None | None | None |
poterit verbis haec numerare suis?
Decoxit miseros proprio pro crimine tactos,
Perscrutans vitium corporis, atque animum.
Tangimur invalidi permagni criminis aura,
Non flat ventorum, sed mala vis hominum.
Sed quae tanta fuit servorum culpa tuorum,
Ut nullo licuit cernere, quem voluit?
Excusare nefas, potuisset forte vel unus.
Cur cadit in facinus grex simul innumerus?
Sed tandem miserere tuis, jam parce misellis,
Indignis famulis sed miserere tuis.
XIII. #De eodem carmen votivum.@#
Salve, nobilium Caesar, spes inclyta patrum,
Qui laetum veniens advehis ore diem.
Quem Pater immense, quem Fili, suscipe, celse,
Et sanctum Flamen, trinus et unus, amen.
Suscipe laetantem, mater castissima, servum
Ecclesia, et natum suscipe laeta tuum.
Caesar famosae redit en de culmine Romae
Ad te, sancte Petre, gaudia magna ferens.
Hic in utroque loco te vult pollere patronum,
Tu sis auxilio huic in utroque loco.
Gaudeat, haeredes studuit quod habere perennes,
Praedia quodque sacrae contulit Ecclesiae.
Cujus ad obsequium laus non sileat pia fratrum,
Ornetur templum cujus ad obsequium.
Grate comes Christi ne desis, sancte Geori,
Si coelis nostram adde precando precem.
Per, Kiliane, precem, si digne poscimus, aurem
Ad Christi nostram fer, Kiliane, precem.
Sis Caesar dignus sanctis et amabile pignus
Coelorum regi, Caesar amande, veni.
Caesar amandus adest, hostilis fraus cadat omnis.
Nunc timor omnis abest, Caesar amandus adest.
Portent gaudentes cunctae sua munera gentes
Congrua dona sibi, Caesar amande, tibi.
Nos tibi pro modulo portamus munera Christo
Pectore ab exiguo nos tibi pro modulo.
Solamen flentis, lumen sis lucis egentis,
Et stipes claudis, una salus inopi.
Te vocat auxilio mulier privata marito,
Orphanus atque suo te vocat auxilio.
O nimium fortis, quem nullus territat hostis,
Cujus et imperium non retinet spatium.
Ecclesiae stabilem fer per tua tempora pacem,
Atque Dei laudem Ecclesiae stabilem.
Copia ne rebus desit pax atque diebus
Tempora longa tuo det Christi dextera regno,
Differat et voto tempora longa tuo.
Prosperitas detur populis, tibi multiplicetur,
Ad mandata Dei pectore sis celeri.
Munere multiplici tecum sit gratia Christi,
Te repleatque sui munere multiplici.
Brachia Sampsonis tibi donet et os Salomonis,
Absalon faciem, Job, Danielque fidem.
Gloria lausque Deo nati comitante tropaeo.
. . . . . . . . . . . . . . . .
XIV. #In duodecim apostolos Domini.@#
Ecclesiae Petrus fert fundamenta beatus.
Paulus ad ignotas devexit semina terras.
Andreas crucis invexit vexillula Patras.
Palpando plagas detersit vulnera Thomas.
Hiero per Jacobum salvatur gens Solymorum.
Gratia grata Dei super omnes ecce Joannis.
Ut tenebris lichnus fulgescit et ore Philippus.
Bartholomaei meritis tenebrescens India cernis.
Summa Mathaee petis, cum terrea lucra relinquis.
Arfaxan, Zaroënque Simon tu Perside sternis.
Corda maligna dolis, eademque Tadhaee restringis.
Ecclesiae sancta numeraris sorte Mathia.
Prudentum chorus ingreditur, manet insipientum.
Dulciculas Christi cape vitae janua sponsas.
Supplicibus miserere tuis, rex Christe, popellis.
XV. #In Natali Domini, et baptisma.@#
O socii, io, io! cives, concurrite cuncti
Parvulus et populus, magnus adeste chorus.
Nec mora sit senibus celeres huc tendere gressus,
Unanimes pariter quo properemus iter.
Ad fratrem, qui forte jacens per somnia stertet,
Carmine dulcisono nunc properate domo.
Evigilat nunc omne quod est, quia natus adest Deus.
Tu, frater, solus cur recubas domibus?
Turmula coelestis jam venit et obvia testis,
Hunc genus omne hominis nunc canit in populis.
Surge citus frater, frater mors est quoque somni.
Perge comes sociis, et properemus aquis.
Curre, puer, nunc, curre, puer, nunc tingere lymphis:
Te Tegrin somno suscitat ipse Seo.
Merge dolos somni gelidi sub gurgite ponti,
Abluiturque nefas, quod trahit ad tenebras.
Letheus infernum cupiunt baptismata Christum,
Qui hunc patitur morbum, non sequitur Dominum.
XVI. #Ad S. Godehardum abbatem Tegernsensem, cui cum caeteris fratribus bene precatur.@#
Nobile gauderem, si scirem, dicere carmen,
Fratribus omnimodis salutamina mittere vellem
Qualia psallentes | null | 123fd51c-5945-4ed7-a908-013ec46a0f2a | latin_170m_raw | null | None | None | None |
mirarenturque legentes.
Abbas ecce meus, nec non vester Gotahardus,
Omne bonum, quod dilectis sibi, mandat amoris.
Mitibus ut pater est, et blandiloquus uti frater,
Consociosque meos, qui turgent, acriter urget.
Frater Froumund, quamvis non digne vocatus
Centenas decies, milies quoque mille salutes
Dilectis Domino, pariter sanctoque Quirino.
Gaudia praesentis vitae sator atque futurae
Augeat in vobis pacem, tribuatque quietem.
Numine cuncta suo depellat tristia sancto,
Quamvis multorum quatiamur mole malorum.
De his superum Dominum rogitemus cum prece Christum,
Ut Deus omnipotens mala pellat, prospera reddat.
Te veneranda manus, senioque detrita senectus,
Omnes presbyteros versuque saluto sub uno.
Wigo, Perngerus, Gundroh, seu charus Otherus.
Fortites et valeant, et vitam tempore longam.
Et Gotafrid in his simul est mihi scribere calvus,
Candidior cignis, nutriat vos temporis aetas
Saecula perducens, tandem superisque recensens;
Et juvenum mihi consimilis tu turmula possis
Aeque, vosque meos, quos raros esse dolemus.
Ah! ah! mors rapuit quosdam, quoque vita beavit.
Hos peto, ut hic valeant: ast illi in pace quiescant.
Salvete, pueri, sancti famulique Quirini,
Nunc super et subtus vos osculor, inclyte coetus.
Omnibus ut vobis sim filius, aut mage servus.
Hoc precor inclinans vultum, non mente superba
Me precibus vestris commendo, concio sancta.
XVII. #In filium viduae Naimiticae, a Christo ad vitam resuscitatum.@#
Plurima cum Dominus fecisset signa per orbem,
Hanc urbem properare volens, quam nomine Naim
Hic vocitat populus, qui sit regionibus illis.
Contigit, ut veniens hunc obvia vidua haberet.
Hoc sacra scripta ferunt: haec vidua turbaque multa
Portabant feretro, fuerat qui filius illi
Unicus, exstinctum: mater merebunda secuta est.
Nescivit Dominum astantem sibi more benigno.
Qui miserans dixit: « Mulier, puerum sine flere. »
Accedensque pius tetigit manibus pietatis,
Clarius exclamans: « Tibi dico, o mortue, surge. »
Qui surgens sedet, et loquitur. Tibi gloria, Christe!
Tunc recipit genitrix genitum, natumque secundo.
Accipit astantes magnus timor, undique plebes
Magnificantque Deum dicentes: « Iste propheta
Maximus in nobis surrexit, miraque fecit,
Per quem nos populosque suos Deus ipse revisit. »
Summe Deus, me Froumundum sub morte sepultum
Suscita praeclara pietate, resuscita, Christe.
Non pereat quod plantavit tua dextera, Christe.
XVIII. #In hydropicum a Christo die Sabbati sanatum.@#
Cum Pharisaeorum Dominum cum principe Christum
Agnovit Pharisaea manus discumbere coena,
Adfuit insidians, si solvat Sabbata, curans?
Vult super hunc reputare malum, qui crimina nescit,
Vult capere insidiis, qui solvit crimina mortis.
Hydropicus fuit ante illum, quemque ille prehensum
Salvavit penitus toto tergore repulso.
Mussavit Pharisaea manus furibunda, per ulcus
Invidiae stomachata, suis percussaque telis,
Sabbata quod solvat curando corpora digna,
Cum illi asinum atque bovem solvant propter sua lucra.
« Quis vestrum pecus insipidum, rogo, ducit aquandum,
Si cadit in fontem, citiusne revellere currit? »
Dixerat, et victi tacuerunt verbere verbi.
XIX. #In Christum, paralyticum sanantem.@#
Trans freta jam venit Dominus, propriam quoque in urbem:
Ecce ferunt homines hominem in lecto recubantem.
Ut vidit Dominus properantum credula corda,
Dixit ad infirmum: « Spera peccata remissa. »
Dixerunt Scribae miseri invidiae face tosti:
« Hic vir blasphemat, quia nec peccata relaxat. »
Respondens Dominus Jesus sic dixit ad illos:
« Quid facile est huic laxari vel crimina, gressus? »
Haec hominis Nato quod sit data quippe potestas
Crimina laxandi, simul et gressus tribuendi,
Vos et qui populi simul adsunt, cernite cuncti.
Dixit ad aegrotum: « Nunc surge et suscipe lectum,
Corpore, corde sano » Sic condecet optime Christo.
Officium tibi quod fecit nunc ille, repende,
Porta portantem, bene fac; qui nec male sentit
Cum graditur: tunc plebs omnis Christo dedit odas.
XX. #Ad Peringerum Abbatem Tegernsensem@#
Versiculis sum dicturus vale omnibus unus.
Alloquor imprimis, qui pater est reliquis.
Patrem Perngerum, pastoris nomine dignum
Salve, digne parens, nomen honoris habens
Qui arguis infantes, juvenes, et nos | null | e96e0a67-921a-4bb0-8457-49fba7c9ae80 | latin_170m_raw | null | None | None | None |
seniores,
Maxime me solum cum reliquis pueris.
Quod nunquam tibi versiculum dedimus bene factum.
Quo circa faciam carmina versiculis.
Nunc facito versus, omnis qui scribere nosti,
Ut modo pellatur mentibus ira suis.
Accedam prior et dicam sibi mille salutes,
Si hoc placitum fuerit, plus resonare volo.
Ludos et laudes dicemus carmine, fratres,
Ut pueri digno complaceant modulo.
Centies et super haec millenas dico salutes
Patribus et cunctis fratribus in Domino.
Ammoneo ignavos pueros sermonibus istos
Et tremula revoco voce meo gremio.
Quos quondam docui, super hos decuit gratulari
Et volui refici germine de studii.
In quantum potui, feci quoque signa gerendi,
Nunc vacuos lacrimo saepius atque gemo.
Quos genui, nunc aversor, quia et actibus angor,
Sensibus eversi, moribus inproprii.
Nec me cognoscunt, nec seipsos mente revisunt,
Ut dicant pariter: Est meus iste Pater.
Eloquor et proprium, non sentitis genitorem?
State, renoscite me; sum Pater in facie.
Saepius edocui, scriptis verbisque nutrivi,
Sum mordax verbo, pectore vos sed amo.
Est meus iste labor cassatus, perditus omnis,
Et torvis oculis me simul inspicitis.
Si facerem mihi pendentes per cingula caudas
Gesticulans manibus, lubrice stans pedibus:
Si lupus aut ursus (sed vellem fingere vulpem).
Si larvas facerem furciferis manibus:
Dulcifer aut fabulas possem componere mendas,
Orpheus ut cantans Euridicen revocat:
Si canerem multos dulci modulamine leudos
Undique currentes cum trepidis pedibus:
Gauderet mihi, qui proprior visurus adesset,
Ridiculus cunctos concuteret pueros.
Fistula si dulcis mihi trivisset mea labra,
Risibus et ludis oscula conciperem.
Veridicax minor est vobis, quam lingula mendax,
Diligitis jocos en mage quam metricos.
Ludere carminibus melius namque esse decrevi,
Quae faciunt animum crescere et ingenium.
Vos iterum revoco vocitamine valde preclaro,
Confluite huc, pueri, discite quae volui.
Non omnes odiunt, quia verbula dura loquuntur,
Diligit haud omnis, lepide qui loquitur.
Dulciferis vos carminibus nunc congrego cunctos,
Fortiter et clamo, cum modulamen ago.
Caris filiolis Froumundus quicquid amoris,
Qui instatis nostro tempore sub studio.
Te primum pono, mi frater amande Georgi,
Venisti propter qui studium patria.
Dulces filioli, studium jam discite laeti.
Diligo vos animo, corde simul doceo.
Si dictis delectantes vos gnoscere possem,
Haec loca gauderem proficere ad requiem.
Eia, confratres, certemus carmine metri:
Hoc vincens aliquis sit melior reliquis.
Corde, dolore gemo, propter vos denique dicto.
Psallite nunc cuncti vos, rogo, filioli.
Apparens Dominus cuncto venerandus in orbe,
Jam clemens regno vos societ supero.
Patres et fratres cunctos simul et seniores
Conservet Christus, sit pius et famulis.
Perngero Patri dicamus corde benigno:
Abbas sis sospes, tempora longa manens.
Et cuncti secum gratulemur semper in aevum,
Quod praestet Dominus, qui regit omne quod est.
Cum relegis, Pater, haec iterum vos alloquor ipsum,
Doctior in verbis, altior in meritis.
XXI. #Probe factis praemia, male patratis poenam exspectandam esse.@#
Si nos tardamus, non tardant tempora nostra.
Deficit omne quod est sub curvi culmine coeli.
Ast hominis flatus perdurat semper in aevum.
Seu male seu bene nunc operantur corpora nostra,
Hoc quod quisque facit, recipit sine temporis aevo.
Ut bona captemus, faciamus, praemia, justa,
XXII. #Ad Meginhelmum adversus superbos.@#
Turritum caput extollis super aethera cuncta,
Altius abjetibus, calcibus astra teris.
Montibus excelsis excelsior ipse videris,
Pectore tu caeco stultior es cuculo.
Ipse volat pennis, sed tu quoque serpere nescis.
Tempus et ipse tenet, tempora nulla tenes.
Quid tibi consimile est rerum subtus, rogo, coelum?
Stultior es cunctis folliculis vacuis.
Hie retrahit flatum, quotiens efflaverit illum:
Tu ventus penitus flaminibus vacuus.
Tu tibi magnus eris, parvus mihi namque putaris,
Et mihi qui quondam, semper eris Meginhalm.
Incipe nunc humilem terris jam sistere callem,
Non poteris modulum vincere corporeum.
Si poteris, celsum nunquid vis scandere coelum?
Non, rogo, sta terris, ne capiare malis.
XXIII. #Ad Christum Servatorem mundi de caede SS. Innocentum.@#
Insontes Domini, nobis succurrite | null | 6e40f146-9b7d-4535-9552-1725e81346a4 | latin_170m_raw | null | None | None | None |
, sanctI
Nos gravibus vitiis per Christi solvite nomeN
Suscipe tu dominans sanctorum, suscipe voceS
Omnibus et miserere tuis, quos sanguine fusO
Nempe redemisti splendens in carcere lumeN
Traxisti de morte tuos, mors mortua dormiT
Ex quo morte tua reserasti gaudia vitE
Sanguinis effusor, saevusque inimicus HerodeS
Destruitur per te victus, fortissime DaviD
Otyor hostis erat volitans omni quoque ventO
Mordax, ut frendens cupiens leo perdere ChristuM
Innocuos pueros sternebat corpore necI
Non tamen extinctos inclusit tartara daemoN
In gremium coeli vexit sed gracia summI
Nomina habent in fronte sua, Patris quoque nomeN
Omnes, et clamant modulando carmine pulchrO
Bombo, qui luctus lacrimantur conjuge JacoB
In superis plorat pueri ceu mater ablatI
Sed nimio non vult luctu cessare deplangenS
Sunt quia, sed non est illis regressio tristiS
Ut veniant iterum mundum, qui planctus in usU
Cosmica cuncta manent, detersa tristia, doneC
Cunctipotens veniens nos omnes colligit illuC
Uvida vos sancti clamat mea palpebra fletU
Rectorem mundi, precibus rogo, flectite sempeR
Rex fortis Jesu dominans, miserere, precamuR
Impie quod gessit Fromundus corpore factI
Tollite peccatum, quos Christus sanguine tinxiT
Eudochias osoplon stephanosas Kyrie ChristE
Sanctos innocuos, qui cantant carmina laudiS
Ante thronum Domini cantant sibi carmina pulchrA
Nostrum vindica ema splendens de lumine lumeN
Confratrum numerus dictum est, requiescite, doneC
Tempus adhuc modicum, cum Rex fortissimus astaT
Insontes Domini, nobis succurrite, SanctI
XXIV. #Epitaphium Rihkeri.@#
Hoc requies tumulo membrorum facto Rihkero,
Conditur in tumulo, qui placuit populo.
Carmina concinimus, sed fletibus ora rigamus,
Solvimus officium funeris atque precum.
Plangimus incassum, repetunt dum membra sepulcrum.
Ut quid id esse gemis, corpus et unde geris
Mors manet in vita, geritur quia corpore cincta.
Pulvera portamus, vermis et esca sumus,
Carnibus in vermes resolutis pulvera ventis.
Nunquam vita manet, mors nisi cum veniet.
Hic cogita plus gaudendum de morte beata:
Hospes adisse tuis cur gemis hospitiis?
Corpora dum pereunt, animas tunc morte beabunt,
Tunc animae crescunt, ossula dum pereunt.
Quinta Idus Junii perfecit tempora saecli.
Fratrum turma petat, spiritus ut valeat.
XXV. #Versus in librum Dictaminum ad se collectum.@#
Quae mihi dictanti concessit gratia Christi
Versibus aut chartis, in corpus vertere scriptum
Decrevi, quoties hoc possum ferre peraptum,
Mortuus ut tandem Domini vel laudibus addam,
Cum non lingua sonat, quae restat littera pangat,
Infirmasi fuerint, non sunt spernanda legenti,
[Cum nullus sermo Christo se subtrahat almo,
Omnibus, ut vult ipse, dabit, nec corpora cernit,
Parva replens magnis, et fortia spernit in altis.
Hoc placuit propter nullis me parcere verbis,
Quin scribatur enim, quicquid non mittitur igni
Aut cursu celeri transportet nuntius orbi.
XXVI. #Versus Udalperti in codicem Psalmorum@# .
Hunc ego Psalmorum studui conscribere librum
Udalpertus, ut hic pascas animam quoque Heilwih.
#Ornavit, ut potui: decuit sic nobilitari@#
#Psalterii dominam, colui simul et generosam.@#
His leviora facis curarum pondera scriptis
Et meditare piis, quae restant gaudia coelis.
His magis insistas cupias, quam femina jocis.
Haec iterum atque iterum semper mediteris in aevum.
Gaudia certa manent, quaecunque haec pectora volvent.
His inimica potes superare sequentia vires.
XXVII. #Apologia pro schola Wirtzburgensi ejusque magistro adversus quemdam calumniatorem.@#
Nomen ut herbarum tenet haec urbs proficuarum,
Qualibus imbuti reparant sua membra saluti,
Sic perfectorum genitrix est discipulorum.
Profert doctrinam quia stultorum medicinam.
Per proprium nomen monstrat divinitus omen.
Posse suum fructum vitii depellere luctum,
Germine radicum quod fert vicus inimicum,
Vim pellens morbi, dum cuncto proficit orbi.
Sordibus inflati cum stultitia cruciati,
Instar leprosi, seu qui degunt vitiosi,
Huc adducantur, quoniam melius renovantur
Doctiloquis verbis, quam membra salubribus herbis.
Summis archivis epulas acquirere silvis,
Nec non perfectae scrutari dindina [dindyma] sectae.
Wangia cur langues stolidas servando phalanges?
Nostros conventus odeat tua stulta juventus.
Quam sint limantes aurum velut igne probantes
Nostri rectoris normae non vilis honoris,
Ecclesiae summam quem cernimus esse columnam.
Ad quem procedit, quicunque docendo placebit.
Princeps primatum, qui pandit abdita vatum,
Mundi cunctorum transcendit culmen honorum.
Nam meritis nullum similem fert mundus homullum.
Ipse poetarum fulget decus | null | 5c6a4bd1-e376-4da0-b40c-931c41605ea6 | latin_170m_raw | null | None | None | None |
omnigenarum.
Imperio Christi moderando sceptra magistri.
Praeter Scripturae studium nihil est sibi curae,
Cultor virtutis manet, aeternaeque salutis.
Vim talem mentis dono tenet Omnipotentis,
Doctrinae rivus fluit ejus pectore vivus.
Aeternum numen sermonum dat sibi flumen
Est ornamentum nobis hujus documentum,
Ut verni flores cui crescunt semper honores.
Indoctis lumen cum fert, seu mentis acumen,
Grammaticas partes, ac cunctas instruit artes.
Tempore nocturno, neque vult cessare diurno,
Dicta peritorum depromens orthographorum.
Tanto pastori nunquam sunt scripta labori,
Ceu solis lumen sibi sed patet omne volumen,
Ingenio mundum faciens vernare rotundum.
Strenuus et justus, geminis virtutis onustus,
Dat pernox Argus documenti fercula largus.
Cura subtili proprio vigilabit ovili.
Praeter mercedem licet ejus visere sedem.
Propter sollertes non unquam spernit inertes.
Firmat prudentes, dum corripit insipientes.
Omnes communi voto sibi jungimur uni.
Aequat Sampsonis vires, studiis Salomonis.
Expers fallendi procedit lege docendi.
Sed noster coetus tali de principe laetus,
Sollers, insomnis, catus hunc venerabitur omnis.
Nunquam torpescit, cujus qui jure quiescit.
Talis mandritae verbum fert gaudia vitae,
Propter quem gentes huc diversae venientes,
Non plus vicini, quam quaerunt hunc peregrini.
Curritur a turbis istius moenibus urbis.
Hunc sibi ductorem, vel gliscunt ammonitorem.
Nobilium proles cujus cum captet amores,
Lectio pupilli non fiet dedecus illi.
Quilibet assistat, sibi proficiendo patrissat.
Nullus mortalis pollet sic artificialis.
Desit perdocto cui nil virtutibus octo.
His ornamentis humilis stat gloria mentis.
Vivat hic indemnis, cum commoditate perennis
Virtutum plenus sit, prosperitate serenus.
Nil eventorum cui quod maneat nociturum.
Tristibus exutus, laetetur et undiquc tutus.
Gaudia veracis sibi sint celeberrima pacis.
Per summas metas vitae sua prodeat aetas,
Atque senectutis sint tempore dona salutis.
Virtutis mirae coelestia dignus inire
Visitet aeternam lucem requiemque supernam.
Mundi Salvator sui coeli cum dominator
Omnibus in portis rumpet retinacula mortis,
Ac per divinam vocem spoliat Libitinam:
Ante suam sedem mandans procedere plebem,
Pro meritis vitae tunc doctrinis decoratae
Hic ceu lucet, seu secum gaudia ducet
Discipulos cunctos, ejus moderamine functos,
Pontificis summi, quem tunc sectantur alumni.
Pro quis lucescit stellis par ac requiescit.
Talibus augmentis gaudens de quinque talentis
Nunc commendatis sibi tunc Dominoque relatis,
O puer, insignis nos accendens velut ignis,
Qui primum fictis hunc rosisti maledictis
Te se doctorem blaterando tenere priorem
Hoc cum dixisti, permultum desipuisti,
Doctum Platonem ponendo post Labeonem.
Tunc utinam mutus fueras, hanc quando locutus.
Cunctis ostendis, sed talem cum reprehendis,
Temet mendosum laesisse canem furiosum,
Mente quod insana ferat iracunda Diana,
Sordibus imbutae seu te mentis male tutae
Collum maternum, vel confregisse paternum.
Tu cultor furni teneas sortem taciturni,
Moribus immundus, sordens vitiis, furibundus,
Turpis, blasphemus, vitiorum stercore plenus,
Sensibus et vanus, quod turberis male sanus.
In numero cleri sis indignusque teneri,
Aut fore te furem, qudo non ego dicere curem
Hoc sed dicebant hi, quia tua scripta videbant,
Talia te fatum propter propriumque reatum,
Quatinus in poena sis propter tale poema.
Hunc culpans naevum, qui conterit omne per aevum.
Sunt assertores huic omnes inferiores.
Hunc sator irarum, destructor amicitiarum
Demonstrato, togas cur nos deponere cogas,
Nobis inmitis, transmittens nuntia litis
An nos mellitam nescis hic ducere vitam,
Undique pacatos, et de nullis superatos?
Te nullum verbum nostri turbaret acerbum,
Si tu cessasses, quod talia non rogitasses.
Funditus invitos scio nos pugnare petitos.
Ex hoc non latres rixis, sed reddito grates,
Quod non rixando loquor haec, sed consiliando.
Est tibi discrimen nostrum contingere limen,
Gymnasiique locum nugace notamine vocum.
Id quare gliscas, quod adhuc lacrimando gemiscas,
Semper deflebis, si nos pugnando movebis.
Vis per conflictum belli tergum dare victum,
Aut post procinctum manicis te reddere vinctum
Congressum belli deponas pullus aselii,
Qui vice praedonis catulis sis praeda leonis.
Si prece persistas, partes Jucamur in istas,
Ut videas bellum te despoliare misellum,
In morem vermis pedibus sternaris inermis.
Pace coronaris, quam tu sermone sequaris,
Mecum sensisti qui nobile dogma magistri,
Qui nos informat, ratione facetus adornat.
Hunc quia laudasti | null | 29ee9120-2a7b-4774-bb9d-e6135424f7ba | latin_170m_raw | null | None | None | None |
, me perquam laetificasti.
Inter nos irae fugiat discordia dirae.
Expertes belli nos simus, amore gemelli:
Foedus Davidis mecum, Jonathaeque subibis.
Nil nosmet saevum conturbet nunc et in aevum.
Multum mirantur, nam talia qui speculantur.
Sunt, qui cum rixis nobis in pignore fixis
Omnes devinces tibi conspectum fore lincis,
Judex subtilis licet assis flos juvenilis
Spernendo falsos, suprave modum male falsos,
Id retinens certum, cunctos superare disertum,
Nobis tutelae quid at decus atque loquelae.
Dic, cur baccharis nobis, qui bella minaris?
Pacem spernendo, cum Martis amore furendo
Compositor metri propter mendacia tetri?
Musae sylvestri discors ratione pedestri
Turbabis Musam fallendo, fugans Arethusam,
Syllaba quod muta monstrat ratione locuta
Ponere legitimum. Nescis, quia carmine rhythmum,
Grammaticam metam te linquere cerno poetam?
Pauperies ranae quondam jus coepit inane
Dicens, divinam se ferre feris medicinam.
Increpat his culpis hanc sed versutia vulpis:
Me non frustratis, quia te medicum meditaris.
Te fore mendosam scio per pellem maculosam,
Maxima te pestis quod vexet, sum tibi testis.
Primum solamen tibi profer vel medicamen,
Artis opem nobis posthac adhibeto Peonis.
Sic emendator, sic es vitii comitator.
Vocibus inmanis, doctrinae prorsus inanis,
Crimen culpabis, sed mox exemplificabis,
Quod cor non celat, quoniam Scriptura revelat.
Versibus oblatis mendacibus, inmodulatis.
Non ostendisses te stultum, si tacuisses,
Sermonisque nota monstraris nunc idiota.
Nos non contristas, pugnae dum tela ministras,
Praelia ceu magnus nobis minitando tyrannus,
Et quod non audes dictatu, volvere gaudes.
Nobis divinam poscamus opem fore primam.
Christe, tui cleri turmam dignare tueri.
Sanctificans signum crucis hinc fuget omne malignum,
Rex Constantinus quam sensit in agmine primus.
Nec non de coelis suffragia sint Michaelis.
Nostris tutelis sit praesidium Gabrielis.
Nos corruptelis manus eripiat Raphaelis.
Angelici cives omnes nobis date vires.
Auxiliis dandis veneremur sacra Joannis.
In pugna metri petimus munimina Petri.
Cui consors aulae coeli nos protege, Paule.
Gratia levitae Stephani det gaudia vitae,
Auxiliique manus tendat S. Kilianus.
Cum pacis palma proprium defendat agalma.
Testis divinus fiat tutela Quirinus.
Assis Ambrosi fautor belli generosi.
Sancte regens hastas Hieronyme poscimus astes.
Nos Augustinus defendat rhetor opimus.
Doctor Gregori, da ne sint bella dolori.
Protegat invictus nos in pugna Benedictus.
Tumbam Burchardi quaeramus non prece tardi.
Doctoresque sales ope sint hic prodigiales.
Sancti seu cuncti nobis succurrite juncti
Praestando castris nostris tutamen ab astris.
Haec nos cantemus, Martem nihilumque timemus.
Sic nos parmati stamus pugnare parati.
Nobis admittas quamvis tu mille sagittas:
Nos impugnando venias licet utpote grando.
Sed tamen attritos bellando tuos parasitos,
Viribus extensis penetrat Saxonicus ensis,
Noricus et Suevus cupiunt conjungere foedus.
Te non sectantur, sed nobis auxiliantur,
Qui non formident, quin te vincendo trucident.
Quod nunquam credis, nisi cum certando videbis.
In regno primos nescis hic esse Latinos,
Nosve coequales miraberis esse sodales.
Istic discendo, seu contra te veniendo.
Ac nobis dones in circuitu regiones,
Quarum formosi sunt hic juvenes generosi.
Tu petis econtra sed spiritualia monstra.
Expers stas artis credens his jurgia Martis.
His quia confidis, de pugna victus abibis.
Jam tu cognoscis, quod nos non vincere possis.
Praesidium gentes cum dent simulacra colentes,
Instar jumenti fugientes jus documenti.
Cum reputes vivos de congressu fugitivos,
Inferni divos cur optabis redivivos,
Quos lex Plutonis damnavit fauce draconis.
Non resonante lyra cujus mulcebitur ira,
Quicquid his acceptat, nullius jam prece reddat?
Surgens de tumba te non tegit Herculis umbra.
Hunc tibi semideum scio non praestare tropaeum
Rursus iniquorum crescit cultura deorum.
Id si tu credis, prorsus ratione carebis,
Jungere gentiles Christi velit ut sibi miles.
Nunquam certabit socio conamine David.
Herculeas pugnas nullis precibus sibi jungas.
Christicolas servi fugiant in agone protervi,
Cultus atrorum sortiti daemoniorum.
Qui dum vivebant, non umquam lite carebant,
Nec possunt jungi socio, non agmine fungi.
Has belli sortes scio non sociare cohortes.
Quas si conducis, tenebris das munia lucis.
Talibus offensi, vel coelicolae reprehensi
Te non sectantur, sed nobiscum comitantur.
Tutores nostri, quos tu non | null | e20b7192-afb9-4e34-9096-bfca52810f8d | latin_170m_raw | null | None | None | None |
quaerere nosti.
Sed seductores sequeris, quod postmodo plores,
Vivis defuncti si sint certamine juncti.
Hanc armaturam scio non nobis nocituram.
Jam denatura, nisi discedant sua jura.
Sed cur vis hostes, proprios dimittere postes?
Hic tu pervilis nostris superabere pilis
Istuc ceriti, nugacis nilque periti
Si tua procedant, et nos convicia laedant,
Fortes athletas, poterisque videre poetas.
Numquam cedentes, cum tu fugiendo clientes
Alvo divisa pereas nostrata sarissa [ #cod.@# sarisa].
Velox ut ventus fuget omnis nempe juventus,
Quando truncatur, quisquis tibi collateratur.
Perfossus costis moribundus vinceris hostis
Terra procumbis referendo [ #f.@# reserando] viscera lumbis
Postremo fessus, telorum turbine pressus
Noster captivus, ne sis post haec fugitivus,
Nobis infestus, nulla ratione molestus,
Ducaris frenis constrictus sive catenis,
Carcere conclusus plangens, aut compede trusus.
Jam nos irrita, quo sic pereat tua vita.
Desine nunc irae vel nostrae damna subire.
Utile cognoscis, si pacis munera poscis.
Ne venias duplex, sed trade manus cito supplex.
Suscipiens regis nostri moderamina legis,
Cum penitus vires desint in corde viriles
Temet tutandi vel nos umquam superandi,
Stultitia captum sic, ad nihilumque redactum,
Istic aegrotum volumus te sumere potum
Funditus insontis nostri de flumine fontis
Expers est fellis nimia dulcedine mellis.
Istinc si discis statim sensu resipiscis.
Recte vivendi potaris et dogma loquendi.
Haec si contemnis, seu nostrates reprehendis,
Herculea fibra crescens siccabitur hydra,
De nobisque mori tibi tunc continget honori.
Nos non devinces, licet inferni tibi princeps
Infernum linquat, sic auxiliando propinquat.
Perdere compellis nos te, pugnando repellis.
Ex hoc desistas, ulla ratione resistas.
Istic praescriptum metrico modulamine dictum.
Cum precor ejus opem, nec non venerabile nomen.
De cujus donis modulo fungor rationis,
Credens dicentis sic scripturae documentis.
Nomine signetis Domini vos, quicquid agetis.
Nobis ductores verbi dum posco satoris
Agrum divinum plantantes semine primum.
( #Caetera deesse videntur.@# )
I. #In imaginem Crucifixi.@#
Germinis aeterni ramos hos vitis adornat,
De qua fonte novo redduntur pocula mundo,
Dextera quae victrix invictaque brachia Christi
Amplexu rapuere pio de faucibus hostis.
Lividulus serpens peritura et tartara cernit,
Et caput ignavum lutulenta et terrea lambit.
. . . . . . . . . . . . . . . . .
Lux mihi semper adest, nec possum cernere lumen
Libri, lectoris nec sensus sufficit ullus.
II. #Ad Pabonem.@#
Salve, confrater, mihi dulcis semper amore.
Dulcior es mihi tu, quam mellis gustus in ore.
Nescit amare liquor, sed amor dulcescit, et ad cor
Intrat, et alterius conjungit foedere pectus.
Omnibus exceptis mihi tu sis charior istis.
Econtra abjectis sic tu sis promptior illis.
Te sequor, ut mundus circumfert carmine cursus.
Nusquam divellor, nunquam a te pectore pellor.
Haec praeclara dies merito vocitatur, et omnes
Festos praecellit, quae te me cernere fecit.
Alter in alterutro gratuletur sospite viso.
Tu metior, generose puer, quia sanguine major:
Quapropter tibi sum servus super omnia promptus.
III. #Pro caligis hirsutis, quantumvis vilibus, ad abbatem.@#
Excelsi montes jam condunt ninguine cautes:
Flamine perduro spirant et frigora campo.
Undique disturbant famulum me turbine vestrum.
Pelliciis sed et incursus depellitur omnis.
Parte tegor, de parte alia me concutit algor,
Maxime per suras inserpunt frigora venas.
Cruscula concrescunt, lapidosa ut stiria durant.
Hoc poteris sarcire, Pater. Quod si hispida pellis
Redditur aut vetulum, noviter vel sutile tectum;
Quidquid id est quod largiris, venerabile donum est.
IV. #Pro Pachone infirmo.@#
Versibus an verbis moneam pro parte Pachonis,
Fratribus infirmis quam vultis reddere nostris?
Tempora nunc poscunt ut agrestia gramina inungant.
Mente revolve, Pater: pariter sunt ecce duorum
Invalidae vires, communia pocula, mensa.
Omne quod est illis, communi sorte fruuntur.
Unus quod patitur, fiat de ambobus idipsum.
Altera pars alio reddatur perna peracta.
Unus dum gaudet, neuter nec murmura fundat.
Ipsi peccamus, si non sumus omnibus unus.
Maximaque est merces infirmis addere curam.
V. #In eos qui Froumundum ad suscipiendum presbyterii | null | 246ae387-75e2-4e8e-b572-369b453dde35 | latin_170m_raw | null | None | None | None |
ordinem urgebant@# .
Sunt mihi qui dicunt: Cur tu nunc ultime Froumunt,
Ultimus exclusus cum non sis patre rejectus,
Presbyter ut fias, tempus jam poscit et aetas
Pergere cum reliquis cur cessas? Percipe claras
Candidulus vestes, celebrant quae mystica sancta
Pontificis manibus. Si spargit chrismata Christus,
Funditur et super hos, quos tangit pollice, christos.
Gratia per populos sic fluxit saepe beatos,
Cum benedixisset benedictis dextera Summi,
Presbyteros faceretque suos sacro ordine servos.
Cogere me certant, fatear, quod sim sapiens vir.
Hoc faciunt stulti ventoso flamine pasti,
Non quia virtutes cupiant, sed fallere plaudant.
Nos humiles, nos indocti maneamus ad omnes.
Talibus eloquiis nunquam cor pascitur illis,
Sed magis, atque magis, Domine, quo sistere justis
Spem tractandarum sibi jussit reddere rerum,
Illuc protendam studium mentis, manuum cum
Omnibus et factis, seu nisibus, arte resumptis
Quidquid erat, quod sequitur, totum sibi fiat
Verborum vel factorum, quod pertinet illum.
Laudibus ipsius reddemus corporis ausus.
Ast illis respondemus, qui talia tractant:
Stultorum lingua est facilis et prompta loquelis.
Quisquis enim primus loquitur, manifestius illum
Cognoscunt alii: quia mente superbia regnat,
Et vacuus manet interius praecordia sensus.
Hae curae non nos mordent. Deus haec quoque tractet.
Ordine tam celso persons ego fungere summo
Non possum pressus peccati pondere totus.
Est mihi quod dicam, totumque ex ordine pandam.
Inprimis studio placet esse sub artibus uno.
Omnia dico, ut sunt, nec ludicra prosequar ulla.
Discere decrevi libros, aliosque docere.
Quod praestet Deus omnipotens, hoc tempore Christo
Crescere sub vestro, quod fluxit tempore prisco,
Subdere me duro divellar ne ipse labore:
Ut possim quamvis pauperculus esse synergus
Omnibus est merces; quia pensas ipse labores
Servorum, qui vos famulamine dulciter ardent.
VI. #In Gerhardum, saxo atrociter puerum ferientem.@#
Gerdrudam testem facimus, quod nempe Gerhardus
Fratribus est merito exosus, quia fecerat ausus
Omnibus invisos, vobis non digne ferendos.
Nam puero nostro maledicto forte cruento
Tunc lapidem magnum comprendens, ac petit illum
Nutanti cursu, qui vix se substrahit ictu.
Missile sed saxum manibus non caute relictum
Stridendi sonitu male raucum fertur in aethrem.
Vulnera non retinens, mittentes verbera spernens
Aether, et immittit retinentem vulnera petram.
Collisi lapides multusque excutitur ignis.
Concutitur murus lapidoso ex aggere structus.
Miramur solem fuscum de pulvere factum.
Turbatur coelum, quatiuntur tartara deorsum.
Sic lupus infaustam discindens calcibus herbam
Concitat in ventum nubem cum aspergine densum
Obscurans oculum pastoris pulvera fartum,
Ne custos pecudis mala sentiat acta furentis.
Haud secus insontem puerum causamur inermem
Quam si dispersis ovibus rapiatur et agnus,
Ignavus cum pastoris discesserit ausus.
Sic nos pastores falsi retinemus alumnos.
Tunc ego sub falsi pastoris nomine nauci
Linquens agnellum tenerum, mox hoste tenendum.
Tale aliquid quisnam posset cogitate, quod esset
In claustro, lapide obstruso mala bestia lustro,
Dum monachile pecus patiatur tempore tellus?
Hic lupus exosus venit de cardine lapsus,
Quo fures penetrant, mactent, et ut omnia perdant.
Sic nos in tuta positi convalle salicti
Feturam pecudis securi pellimus arcus.
Sic lupus extensus meditatur tollere vellus,
Ora cruenta premit, stipulas ne turbet anhelus
Horrescunt lanae, si fetor perflat ad illas.
Omnes prendamus lapides, lapidetur et hostis,
Finibus expulsus canibus mordentibus acris
Longius expulsus patiatur vulnera fessus.
Huic sic damnato repetamus gressibus urbem.
Claudamus portas, firmemus vectibus aulas,
Ne deinceps ullus confringat de ossibus ursus
Discedat procul omne genus, pecus atque lupinum.
In nobis regnet Christus Deus ipse benignus,
Filius et Patris, pepulit qui vulnera mortis.
Spiritus amborum conservet tecta domorum.
VII. #Ad Liutoldum episcopum Augustanum.@#
Frater Froumundus Liutoldo mille salutes
Et quot nunc terris emergunt floscula cunctis.
VIII. #Epitaphium Ilisae seu Elisae matris.@#
Hoc silicum tumulo jacet Ilisa, corpore functa.
Invida mors rapuit, quod sibi vita fuit.
Littera si abfuerit, quam simmam [sigma] Graecia dicit,
Ilia nomen erit, ut genus edocuit.
Funeris obsequium post multos huic facit annos
Filius ecce suus Froumundus monachus.
Dulichium genuit patres, et Troja priores,
Qui locus hoc corpus hic tegit exiguus.
Non unis hanc | null | c6f5dad5-512c-4492-a7a3-eaab79b4e6c0 | latin_170m_raw | null | None | None | None |
formam fecit gens esse secundam,
Sic posuit terris, quas superet, reliquis.
Littera, quam cernis, petit ut precibus memor eris
Corporis atque animae, quo maneat, requiem.
Mente revolve simul quod tu peregrinus et exsul
His jaceas terris expulsus propriis.
Quapropter pariter rogo, poscas cum prece, frater
Ut sibi perpetuam nunc tribuat patriam.
Et nos cum venia simili perducat ad astra
Qui mortem superat, et bona cuncta parat,
Tertia namque dies Octobris adusque kalendas
Abstulit e saeclis, reddidit et Superis.
IX. #In adventum Heinrici ducis Bojariae.@#
Dulce genus, proles priscorum sceptrigerorum,
Salve, perpetuo patriae pax inclyte princeps.
Dulce.
De summis Deus, ipse tuis jam respice coelis,
Dulce.
Et dux esse ducis digneris, cinge triumphis.
Spermate percelebri veniet tibi sancte Quirine,
Nobilium genitus de stemmate patritiorum
Dulce.
Henricus dux ecce pius, princepsque serenus,
Praecipuus populi defensor gentis et auctor.
Dulce.
Suscipe clementer, qui te, venerande verentur,
Exquirit, veniamque sibi te reddere credit.
Dulce genus.
O juvenes vos infantes cunctique veloces,
Currite certatim, vos hic praecurrere cursim.
Dulce.
Dulcia laudantes resonemus carmina, fratres:
Dux benedictus eris per saecula, macte triumphis.
Dulce.
Huc trepidi currant inclinati silicerni,
Si non confestim, tamen ad spectacula sensim.
Dulce.
Cursitet omne genus, cui linguae sufficit usus,
Mirando laudet, quem nunquam viderat istic.
Dulce.
Sepibus infantes appendant corpora parva
Culmina seu scandant tectorum, ut talia cernant,
Dulce.
Furcosi veniant his montibus undique cervi
Rupibus et silicum spectet genus omne ferarum.
Dulce.
Truncigeni cives, muscosas solvite vestes.
Purpura portanda est his silvis prole togata.
Dulce.
Silvicolae, vos ignotos huic spargite tyrsos,
Quas in honore suo poterit, quis proferat odas.
Dulce.
Dicite: Salveris dux et fortissime gentis.
Tempora multa salus maneat tibi reddita vitae.
Inter vos volitans mihi pennula stridet anhelans,
Dans et amore meos perparvula musca susurros.
X. #Ad eumdem. Precatur faustum iter et reditum.@#
Gens habitans Alpes tibi mandat, domne, salutes,
Maxime Froumundus, qui cupit esse tuus.
Quam lacrymosa tuis insistunt tempora servis!
Decedis patria, quid sunt regna tua?
Cum pater hinc transis, orphellus fit puer omnis
Sis, precor, in regno, dux generose, tuo.
Nil mea vita valet, si non te semper adoptet:
Cum caput abfueris, tunc ego truncus ero.
Si poteris, possum: si non, penitus quoque nil sum.
Ne mala contingant, te mea vita petit.
Sed potius precor, ut pergas, jam despice curas.
Prospera cuncta tuis advenient populis.
Egredere ad gentes vir virtutum sapienter:
Laetus enim transis laetior inde venis.
Et nomen tibi praeclarum Deus, auctor honorum,
Inde reportandum det super imperium.
Et narrent famam totam per posteritatem,
Qui non sunt nati, sint memores meriti.
Dicite concordi comitantes voce popelli:
Deduc incolumem, tu Deus alme, ducem.
Angelici cives Heinricum ducite sancti
Per cunctam gradiens, quam subit ipse viam.
Salveris, juvenisque tui, cunctaeque phalanges,
Quae tecum pariter dulce legunt et iter.
Perge, salus nostrae gentisque, revertere salvus
Regnorum rector sis destructorque malorum.
Sis timor insidiis, pax mansura tuis.
Aurea namque tuam deducat semita vitam,
Pax saliat membris, gaudia sint animis.
Sit procul occursus, conventusque malus.
XI. #Ad eumdem, ejusdem fere argumenti.@#
Semper te canerem, si perbene psallere possem,
Nec tam grata meis mella forent labiis.
Gaudia longa traham, quia dulcia carmina psallam,
Corpore dum maneo, semper amore cano.
Osculor incumbens vestigia, quo gradieris,
Si pedes exires: nam foret hoc requies.
Montes conscendam, simul avia cuncta peragram,
Undique prospectans, cum patriam redeas.
Nunc iterum atque iterum valeas, patrone benigne,
Nos petimus pro te Dominum sancta ecclesia omnis.
Pulcher enim vultu, sic moribus, insuper actu,
Es quoque vita tui, dux bone, mancipii.
XII. #Ad S. Heinricum et fratrem ejus Brunonem. Reditum in patriam gratulatur, illumque rogat ut Tegernsenses in gratiam recipiat.@#
Gens Augustorum, salve, princeps | null | 6f9ecafb-af08-407c-90c5-6009ade35301 | latin_170m_raw | null | None | None | None |
populorum,
Filius Ecclesiae, pulcher et ipse pater.
Dux, decus et patriae, pax, pater Ecclesiae.
Salvus semper eris, salvusque exercitus omnis.
Salve cum populo te comitante tuo.
Et cum fratre tuo salveris principe Bruno
Pulchro et in facie, nobilis ut genere.
Salve, dux Heinrice, tuis dilecte popellis,
Tu regum proles, tu quoque sceptra tenes.
Nullus te regum transcendet terreus unquam.
Viribus et socius, nobilis atque pius.
Moribus et mitis toto polles quoque facto,
Hoc faciet Dominus, possis ut esse suus.
Regnanti Domino sit laus pro principe nostro:
Ad propriam sedem duxerat incolumem.
Carmine quisque suo certet concurrere pulc
Cordibus omnis amor, voce feretur honor.
Longior ipse dies transcendat lumine noctes,
Tempus ut omne modis hunc canat hymnisonis.
Ducas [et] laudes, noctesque diesque canentes:
Verba sonent homines, organa pulsa sonos.
Contremit a sonitu telluris maxima moles,
Quem faciunt populi, lepidulique chori.
Cum ducibus fit concursus populi undique magnus,
Qui gaudent patriam te remeare tuam.
Francigeni cives spectant te pectore mites,
Viribus audaces: nam tua progenies,
Perfidus en nostris abscedit finibus hostis:
It lupus in sylvas, deserit insidias.
Barbaricas gentes tibi subdis, haud timet ullus,
Agricolae psallunt, quod placet, hoc faciunt.
Arma jacent, et scuta silent, te principe pax est,
Nullus ab adversis nos petit insidiis.
Dulcigenam de te cupimus quoque cernere prolem,
Spem nostris, validam barbara gente fugam.
Sit tua progenies noster te principe princeps,
Possessor solii, rector et imperii.
Usque huc gaudendo vos dux, mi domne, canebam:
Lusimus omnigenis cantibus et studiis.
Ecce repente ruit tonitrus velut aethere missus,
Nuntius impatiens, nuntia dira ferens.
In nos iratum vos dixit fortiter esse,
Ut probat eventus. Hei mihi quid faciam?
Nam tremebunda manus percussa est fulminis ira:
Terruit infantes, perculit ipse senes.
Igne tui nimium torremur nempe furoris,
Quis poterit verbis haec numerare suis?
Decoxit miseros proprio pro crimine tactos,
Perscrutans vitium corporis, atque animum.
Tangimur invalidi permagni criminis aura,
Non flat ventorum, sed mala vis hominum.
Sed quae tanta fuit servorum culpa tuorum,
Ut nullo licuit cernere, quem voluit?
Excusare nefas, potuisset forte vel unus.
Cur cadit in facinus grex simul innumerus?
Sed tandem miserere tuis, jam parce misellis,
Indignis famulis sed miserere tuis.
XIII. #De eodem carmen votivum.@#
Salve, nobilium Caesar, spes inclyta patrum,
Qui laetum veniens advehis ore diem.
Quem Pater immense, quem Fili, suscipe, celse,
Et sanctum Flamen, trinus et unus, amen.
Suscipe laetantem, mater castissima, servum
Ecclesia, et natum suscipe laeta tuum.
Caesar famosae redit en de culmine Romae
Ad te, sancte Petre, gaudia magna ferens.
Hic in utroque loco te vult pollere patronum,
Tu sis auxilio huic in utroque loco.
Gaudeat, haeredes studuit quod habere perennes,
Praedia quodque sacrae contulit Ecclesiae.
Cujus ad obsequium laus non sileat pia fratrum,
Ornetur templum cujus ad obsequium.
Grate comes Christi ne desis, sancte Geori,
Si coelis nostram adde precando precem.
Per, Kiliane, precem, si digne poscimus, aurem
Ad Christi nostram fer, Kiliane, precem.
Sis Caesar dignus sanctis et amabile pignus
Coelorum regi, Caesar amande, veni.
Caesar amandus adest, hostilis fraus cadat omnis.
Nunc timor omnis abest, Caesar amandus adest.
Portent gaudentes cunctae sua munera gentes
Congrua dona sibi, Caesar amande, tibi.
Nos tibi pro modulo portamus munera Christo
Pectore ab exiguo nos tibi pro modulo.
Solamen flentis, lumen sis lucis egentis,
Et stipes claudis, una salus inopi.
Te vocat auxilio mulier privata marito,
Orphanus atque suo te vocat auxilio.
O nimium fortis, quem nullus territat hostis,
Cujus et imperium non retinet spatium.
Ecclesiae stabilem fer per tua tempora pacem,
Atque Dei laudem Ecclesiae stabilem.
Copia ne rebus desit pax atque diebus
Tempora longa tuo det Christi dextera regno,
Differat et voto tempora longa tuo.
Prosperitas detur populis, tibi multiplicetur,
Ad mandata Dei pectore sis celeri.
Munere multiplici tecum sit gratia Christi, | null | 262fca07-4953-4b34-b487-d72442d428e6 | latin_170m_raw | null | None | None | None |
Te repleatque sui munere multiplici.
Brachia Sampsonis tibi donet et os Salomonis,
Absalon faciem, Job, Danielque fidem.
Gloria lausque Deo nati comitante tropaeo.
. . . . . . . . . . . . . . . .
XIV. #In duodecim apostolos Domini.@#
Ecclesiae Petrus fert fundamenta beatus.
Paulus ad ignotas devexit semina terras.
Andreas crucis invexit vexillula Patras.
Palpando plagas detersit vulnera Thomas.
Hiero per Jacobum salvatur gens Solymorum.
Gratia grata Dei super omnes ecce Joannis.
Ut tenebris lichnus fulgescit et ore Philippus.
Bartholomaei meritis tenebrescens India cernis.
Summa Mathaee petis, cum terrea lucra relinquis.
Arfaxan, Zaroënque Simon tu Perside sternis.
Corda maligna dolis, eademque Tadhaee restringis.
Ecclesiae sancta numeraris sorte Mathia.
Prudentum chorus ingreditur, manet insipientum.
Dulciculas Christi cape vitae janua sponsas.
Supplicibus miserere tuis, rex Christe, popellis.
XV. #In Natali Domini, et baptisma.@#
O socii, io, io! cives, concurrite cuncti
Parvulus et populus, magnus adeste chorus.
Nec mora sit senibus celeres huc tendere gressus,
Unanimes pariter quo properemus iter.
Ad fratrem, qui forte jacens per somnia stertet,
Carmine dulcisono nunc properate domo.
Evigilat nunc omne quod est, quia natus adest Deus.
Tu, frater, solus cur recubas domibus?
Turmula coelestis jam venit et obvia testis,
Hunc genus omne hominis nunc canit in populis.
Surge citus frater, frater mors est quoque somni.
Perge comes sociis, et properemus aquis.
Curre, puer, nunc, curre, puer, nunc tingere lymphis:
Te Tegrin somno suscitat ipse Seo.
Merge dolos somni gelidi sub gurgite ponti,
Abluiturque nefas, quod trahit ad tenebras.
Letheus infernum cupiunt baptismata Christum,
Qui hunc patitur morbum, non sequitur Dominum.
XVI. #Ad S. Godehardum abbatem Tegernsensem, cui cum caeteris fratribus bene precatur.@#
Nobile gauderem, si scirem, dicere carmen,
Fratribus omnimodis salutamina mittere vellem
Qualia psallentes mirarenturque legentes.
Abbas ecce meus, nec non vester Gotahardus,
Omne bonum, quod dilectis sibi, mandat amoris.
Mitibus ut pater est, et blandiloquus uti frater,
Consociosque meos, qui turgent, acriter urget.
Frater Froumund, quamvis non digne vocatus
Centenas decies, milies quoque mille salutes
Dilectis Domino, pariter sanctoque Quirino.
Gaudia praesentis vitae sator atque futurae
Augeat in vobis pacem, tribuatque quietem.
Numine cuncta suo depellat tristia sancto,
Quamvis multorum quatiamur mole malorum.
De his superum Dominum rogitemus cum prece Christum,
Ut Deus omnipotens mala pellat, prospera reddat.
Te veneranda manus, senioque detrita senectus,
Omnes presbyteros versuque saluto sub uno.
Wigo, Perngerus, Gundroh, seu charus Otherus.
Fortites et valeant, et vitam tempore longam.
Et Gotafrid in his simul est mihi scribere calvus,
Candidior cignis, nutriat vos temporis aetas
Saecula perducens, tandem superisque recensens;
Et juvenum mihi consimilis tu turmula possis
Aeque, vosque meos, quos raros esse dolemus.
Ah! ah! mors rapuit quosdam, quoque vita beavit.
Hos peto, ut hic valeant: ast illi in pace quiescant.
Salvete, pueri, sancti famulique Quirini,
Nunc super et subtus vos osculor, inclyte coetus.
Omnibus ut vobis sim filius, aut mage servus.
Hoc precor inclinans vultum, non mente superba
Me precibus vestris commendo, concio sancta.
XVII. #In filium viduae Naimiticae, a Christo ad vitam resuscitatum.@#
Plurima cum Dominus fecisset signa per orbem,
Hanc urbem properare volens, quam nomine Naim
Hic vocitat populus, qui sit regionibus illis.
Contigit, ut veniens hunc obvia vidua haberet.
Hoc sacra scripta ferunt: haec vidua turbaque multa
Portabant feretro, fuerat qui filius illi
Unicus, exstinctum: mater merebunda secuta est.
Nescivit Dominum astantem sibi more benigno.
Qui miserans dixit: « Mulier, puerum sine flere. »
Accedensque pius tetigit manibus pietatis,
Clarius exclamans: « Tibi dico, o mortue, surge. »
Qui surgens sedet, et loquitur. Tibi gloria, Christe!
Tunc recipit genitrix genitum, natumque secundo.
Accipit astantes magnus timor, undique plebes
Magnificantque Deum dicentes: « Iste propheta
Maximus in nobis surrexit, miraque fecit,
Per quem nos | null | 3e63f5c5-505d-43dd-8dd0-7ccd8536c1f7 | latin_170m_raw | null | None | None | None |
populosque suos Deus ipse revisit. »
Summe Deus, me Froumundum sub morte sepultum
Suscita praeclara pietate, resuscita, Christe.
Non pereat quod plantavit tua dextera, Christe.
XVIII. #In hydropicum a Christo die Sabbati sanatum.@#
Cum Pharisaeorum Dominum cum principe Christum
Agnovit Pharisaea manus discumbere coena,
Adfuit insidians, si solvat Sabbata, curans?
Vult super hunc reputare malum, qui crimina nescit,
Vult capere insidiis, qui solvit crimina mortis.
Hydropicus fuit ante illum, quemque ille prehensum
Salvavit penitus toto tergore repulso.
Mussavit Pharisaea manus furibunda, per ulcus
Invidiae stomachata, suis percussaque telis,
Sabbata quod solvat curando corpora digna,
Cum illi asinum atque bovem solvant propter sua lucra.
« Quis vestrum pecus insipidum, rogo, ducit aquandum,
Si cadit in fontem, citiusne revellere currit? »
Dixerat, et victi tacuerunt verbere verbi.
XIX. #In Christum, paralyticum sanantem.@#
Trans freta jam venit Dominus, propriam quoque in urbem:
Ecce ferunt homines hominem in lecto recubantem.
Ut vidit Dominus properantum credula corda,
Dixit ad infirmum: « Spera peccata remissa. »
Dixerunt Scribae miseri invidiae face tosti:
« Hic vir blasphemat, quia nec peccata relaxat. »
Respondens Dominus Jesus sic dixit ad illos:
« Quid facile est huic laxari vel crimina, gressus? »
Haec hominis Nato quod sit data quippe potestas
Crimina laxandi, simul et gressus tribuendi,
Vos et qui populi simul adsunt, cernite cuncti.
Dixit ad aegrotum: « Nunc surge et suscipe lectum,
Corpore, corde sano » Sic condecet optime Christo.
Officium tibi quod fecit nunc ille, repende,
Porta portantem, bene fac; qui nec male sentit
Cum graditur: tunc plebs omnis Christo dedit odas.
XX. #Ad Peringerum Abbatem Tegernsensem@#
Versiculis sum dicturus vale omnibus unus.
Alloquor imprimis, qui pater est reliquis.
Patrem Perngerum, pastoris nomine dignum
Salve, digne parens, nomen honoris habens
Qui arguis infantes, juvenes, et nos seniores,
Maxime me solum cum reliquis pueris.
Quod nunquam tibi versiculum dedimus bene factum.
Quo circa faciam carmina versiculis.
Nunc facito versus, omnis qui scribere nosti,
Ut modo pellatur mentibus ira suis.
Accedam prior et dicam sibi mille salutes,
Si hoc placitum fuerit, plus resonare volo.
Ludos et laudes dicemus carmine, fratres,
Ut pueri digno complaceant modulo.
Centies et super haec millenas dico salutes
Patribus et cunctis fratribus in Domino.
Ammoneo ignavos pueros sermonibus istos
Et tremula revoco voce meo gremio.
Quos quondam docui, super hos decuit gratulari
Et volui refici germine de studii.
In quantum potui, feci quoque signa gerendi,
Nunc vacuos lacrimo saepius atque gemo.
Quos genui, nunc aversor, quia et actibus angor,
Sensibus eversi, moribus inproprii.
Nec me cognoscunt, nec seipsos mente revisunt,
Ut dicant pariter: Est meus iste Pater.
Eloquor et proprium, non sentitis genitorem?
State, renoscite me; sum Pater in facie.
Saepius edocui, scriptis verbisque nutrivi,
Sum mordax verbo, pectore vos sed amo.
Est meus iste labor cassatus, perditus omnis,
Et torvis oculis me simul inspicitis.
Si facerem mihi pendentes per cingula caudas
Gesticulans manibus, lubrice stans pedibus:
Si lupus aut ursus (sed vellem fingere vulpem).
Si larvas facerem furciferis manibus:
Dulcifer aut fabulas possem componere mendas,
Orpheus ut cantans Euridicen revocat:
Si canerem multos dulci modulamine leudos
Undique currentes cum trepidis pedibus:
Gauderet mihi, qui proprior visurus adesset,
Ridiculus cunctos concuteret pueros.
Fistula si dulcis mihi trivisset mea labra,
Risibus et ludis oscula conciperem.
Veridicax minor est vobis, quam lingula mendax,
Diligitis jocos en mage quam metricos.
Ludere carminibus melius namque esse decrevi,
Quae faciunt animum crescere et ingenium.
Vos iterum revoco vocitamine valde preclaro,
Confluite huc, pueri, discite quae volui.
Non omnes odiunt, quia verbula dura loquuntur,
Diligit haud omnis, lepide qui loquitur.
Dulciferis vos carminibus nunc congrego cunctos,
Fortiter et clamo, cum modulamen ago.
Caris filiolis Froumundus quicquid amoris,
Qui instatis nostro tempore sub studio.
Te primum pono, mi frater amande Georgi,
Venisti propter qui studium patria.
Dulces filioli, studium jam discite laeti | null | 3727d5c6-fc54-4fa6-9c66-4dbdbd75c749 | latin_170m_raw | null | None | None | None |
.
Diligo vos animo, corde simul doceo.
Si dictis delectantes vos gnoscere possem,
Haec loca gauderem proficere ad requiem.
Eia, confratres, certemus carmine metri:
Hoc vincens aliquis sit melior reliquis.
Corde, dolore gemo, propter vos denique dicto.
Psallite nunc cuncti vos, rogo, filioli.
Apparens Dominus cuncto venerandus in orbe,
Jam clemens regno vos societ supero.
Patres et fratres cunctos simul et seniores
Conservet Christus, sit pius et famulis.
Perngero Patri dicamus corde benigno:
Abbas sis sospes, tempora longa manens.
Et cuncti secum gratulemur semper in aevum,
Quod praestet Dominus, qui regit omne quod est.
Cum relegis, Pater, haec iterum vos alloquor ipsum,
Doctior in verbis, altior in meritis.
XXI. #Probe factis praemia, male patratis poenam exspectandam esse.@#
Si nos tardamus, non tardant tempora nostra.
Deficit omne quod est sub curvi culmine coeli.
Ast hominis flatus perdurat semper in aevum.
Seu male seu bene nunc operantur corpora nostra,
Hoc quod quisque facit, recipit sine temporis aevo.
Ut bona captemus, faciamus, praemia, justa,
XXII. #Ad Meginhelmum adversus superbos.@#
Turritum caput extollis super aethera cuncta,
Altius abjetibus, calcibus astra teris.
Montibus excelsis excelsior ipse videris,
Pectore tu caeco stultior es cuculo.
Ipse volat pennis, sed tu quoque serpere nescis.
Tempus et ipse tenet, tempora nulla tenes.
Quid tibi consimile est rerum subtus, rogo, coelum?
Stultior es cunctis folliculis vacuis.
Hie retrahit flatum, quotiens efflaverit illum:
Tu ventus penitus flaminibus vacuus.
Tu tibi magnus eris, parvus mihi namque putaris,
Et mihi qui quondam, semper eris Meginhalm.
Incipe nunc humilem terris jam sistere callem,
Non poteris modulum vincere corporeum.
Si poteris, celsum nunquid vis scandere coelum?
Non, rogo, sta terris, ne capiare malis.
XXIII. #Ad Christum Servatorem mundi de caede SS. Innocentum.@#
Insontes Domini, nobis succurrite, sanctI
Nos gravibus vitiis per Christi solvite nomeN
Suscipe tu dominans sanctorum, suscipe voceS
Omnibus et miserere tuis, quos sanguine fusO
Nempe redemisti splendens in carcere lumeN
Traxisti de morte tuos, mors mortua dormiT
Ex quo morte tua reserasti gaudia vitE
Sanguinis effusor, saevusque inimicus HerodeS
Destruitur per te victus, fortissime DaviD
Otyor hostis erat volitans omni quoque ventO
Mordax, ut frendens cupiens leo perdere ChristuM
Innocuos pueros sternebat corpore necI
Non tamen extinctos inclusit tartara daemoN
In gremium coeli vexit sed gracia summI
Nomina habent in fronte sua, Patris quoque nomeN
Omnes, et clamant modulando carmine pulchrO
Bombo, qui luctus lacrimantur conjuge JacoB
In superis plorat pueri ceu mater ablatI
Sed nimio non vult luctu cessare deplangenS
Sunt quia, sed non est illis regressio tristiS
Ut veniant iterum mundum, qui planctus in usU
Cosmica cuncta manent, detersa tristia, doneC
Cunctipotens veniens nos omnes colligit illuC
Uvida vos sancti clamat mea palpebra fletU
Rectorem mundi, precibus rogo, flectite sempeR
Rex fortis Jesu dominans, miserere, precamuR
Impie quod gessit Fromundus corpore factI
Tollite peccatum, quos Christus sanguine tinxiT
Eudochias osoplon stephanosas Kyrie ChristE
Sanctos innocuos, qui cantant carmina laudiS
Ante thronum Domini cantant sibi carmina pulchrA
Nostrum vindica ema splendens de lumine lumeN
Confratrum numerus dictum est, requiescite, doneC
Tempus adhuc modicum, cum Rex fortissimus astaT
Insontes Domini, nobis succurrite, SanctI
XXIV. #Epitaphium Rihkeri.@#
Hoc requies tumulo membrorum facto Rihkero,
Conditur in tumulo, qui placuit populo.
Carmina concinimus, sed fletibus ora rigamus,
Solvimus officium funeris atque precum.
Plangimus incassum, repetunt dum membra sepulcrum.
Ut quid id esse gemis, corpus et unde geris
Mors manet in vita, geritur quia corpore cincta.
Pulvera portamus, vermis et esca sumus,
Carnibus in vermes resolutis pulvera ventis.
Nunquam vita manet, mors nisi cum veniet.
Hic cogita plus gaudendum de morte beata:
Hospes adisse tuis cur gemis hospitiis?
Corpora dum pereunt, animas tunc morte beabunt,
Tunc animae crescunt, ossula dum pereunt.
Quinta Idus Junii perfecit tempora saecli.
Fratrum turma petat, spiritus ut valeat.
XXV. #Versus in librum Dictaminum ad se collectum.@#
Quae mihi dictanti concessit gratia Christi
Versibus aut chartis, in corpus vertere scriptum
Decrevi, quoties | null | 8791568b-0b19-49e1-8532-bc544180248d | latin_170m_raw | null | None | None | None |
hoc possum ferre peraptum,
Mortuus ut tandem Domini vel laudibus addam,
Cum non lingua sonat, quae restat littera pangat,
Infirmasi fuerint, non sunt spernanda legenti,
[Cum nullus sermo Christo se subtrahat almo,
Omnibus, ut vult ipse, dabit, nec corpora cernit,
Parva replens magnis, et fortia spernit in altis.
Hoc placuit propter nullis me parcere verbis,
Quin scribatur enim, quicquid non mittitur igni
Aut cursu celeri transportet nuntius orbi.
XXVI. #Versus Udalperti in codicem Psalmorum@# .
Hunc ego Psalmorum studui conscribere librum
Udalpertus, ut hic pascas animam quoque Heilwih.
#Ornavit, ut potui: decuit sic nobilitari@#
#Psalterii dominam, colui simul et generosam.@#
His leviora facis curarum pondera scriptis
Et meditare piis, quae restant gaudia coelis.
His magis insistas cupias, quam femina jocis.
Haec iterum atque iterum semper mediteris in aevum.
Gaudia certa manent, quaecunque haec pectora volvent.
His inimica potes superare sequentia vires.
XXVII. #Apologia pro schola Wirtzburgensi ejusque magistro adversus quemdam calumniatorem.@#
Nomen ut herbarum tenet haec urbs proficuarum,
Qualibus imbuti reparant sua membra saluti,
Sic perfectorum genitrix est discipulorum.
Profert doctrinam quia stultorum medicinam.
Per proprium nomen monstrat divinitus omen.
Posse suum fructum vitii depellere luctum,
Germine radicum quod fert vicus inimicum,
Vim pellens morbi, dum cuncto proficit orbi.
Sordibus inflati cum stultitia cruciati,
Instar leprosi, seu qui degunt vitiosi,
Huc adducantur, quoniam melius renovantur
Doctiloquis verbis, quam membra salubribus herbis.
Summis archivis epulas acquirere silvis,
Nec non perfectae scrutari dindina [dindyma] sectae.
Wangia cur langues stolidas servando phalanges?
Nostros conventus odeat tua stulta juventus.
Quam sint limantes aurum velut igne probantes
Nostri rectoris normae non vilis honoris,
Ecclesiae summam quem cernimus esse columnam.
Ad quem procedit, quicunque docendo placebit.
Princeps primatum, qui pandit abdita vatum,
Mundi cunctorum transcendit culmen honorum.
Nam meritis nullum similem fert mundus homullum.
Ipse poetarum fulget decus omnigenarum.
Imperio Christi moderando sceptra magistri.
Praeter Scripturae studium nihil est sibi curae,
Cultor virtutis manet, aeternaeque salutis.
Vim talem mentis dono tenet Omnipotentis,
Doctrinae rivus fluit ejus pectore vivus.
Aeternum numen sermonum dat sibi flumen
Est ornamentum nobis hujus documentum,
Ut verni flores cui crescunt semper honores.
Indoctis lumen cum fert, seu mentis acumen,
Grammaticas partes, ac cunctas instruit artes.
Tempore nocturno, neque vult cessare diurno,
Dicta peritorum depromens orthographorum.
Tanto pastori nunquam sunt scripta labori,
Ceu solis lumen sibi sed patet omne volumen,
Ingenio mundum faciens vernare rotundum.
Strenuus et justus, geminis virtutis onustus,
Dat pernox Argus documenti fercula largus.
Cura subtili proprio vigilabit ovili.
Praeter mercedem licet ejus visere sedem.
Propter sollertes non unquam spernit inertes.
Firmat prudentes, dum corripit insipientes.
Omnes communi voto sibi jungimur uni.
Aequat Sampsonis vires, studiis Salomonis.
Expers fallendi procedit lege docendi.
Sed noster coetus tali de principe laetus,
Sollers, insomnis, catus hunc venerabitur omnis.
Nunquam torpescit, cujus qui jure quiescit.
Talis mandritae verbum fert gaudia vitae,
Propter quem gentes huc diversae venientes,
Non plus vicini, quam quaerunt hunc peregrini.
Curritur a turbis istius moenibus urbis.
Hunc sibi ductorem, vel gliscunt ammonitorem.
Nobilium proles cujus cum captet amores,
Lectio pupilli non fiet dedecus illi.
Quilibet assistat, sibi proficiendo patrissat.
Nullus mortalis pollet sic artificialis.
Desit perdocto cui nil virtutibus octo.
His ornamentis humilis stat gloria mentis.
Vivat hic indemnis, cum commoditate perennis
Virtutum plenus sit, prosperitate serenus.
Nil eventorum cui quod maneat nociturum.
Tristibus exutus, laetetur et undiquc tutus.
Gaudia veracis sibi sint celeberrima pacis.
Per summas metas vitae sua prodeat aetas,
Atque senectutis sint tempore dona salutis.
Virtutis mirae coelestia dignus inire
Visitet aeternam lucem requiemque supernam.
Mundi Salvator sui coeli cum dominator
Omnibus in portis rumpet retinacula mortis,
Ac per divinam vocem spoliat Libitinam:
Ante suam sedem mandans procedere plebem,
Pro meritis vitae tunc doctrinis decoratae
Hic ceu lucet, seu secum gaudia ducet
Discipulos cunctos, ejus moderamine functos,
Pontificis summi, quem tunc sectantur alumni.
Pro quis lucescit stellis par ac requiescit.
Talibus augmentis gaudens de quinque talentis | null | 50d2a0eb-ef0b-485c-bac8-c75ddb0b4462 | latin_170m_raw | null | None | None | None |
Nunc commendatis sibi tunc Dominoque relatis,
O puer, insignis nos accendens velut ignis,
Qui primum fictis hunc rosisti maledictis
Te se doctorem blaterando tenere priorem
Hoc cum dixisti, permultum desipuisti,
Doctum Platonem ponendo post Labeonem.
Tunc utinam mutus fueras, hanc quando locutus.
Cunctis ostendis, sed talem cum reprehendis,
Temet mendosum laesisse canem furiosum,
Mente quod insana ferat iracunda Diana,
Sordibus imbutae seu te mentis male tutae
Collum maternum, vel confregisse paternum.
Tu cultor furni teneas sortem taciturni,
Moribus immundus, sordens vitiis, furibundus,
Turpis, blasphemus, vitiorum stercore plenus,
Sensibus et vanus, quod turberis male sanus.
In numero cleri sis indignusque teneri,
Aut fore te furem, qudo non ego dicere curem
Hoc sed dicebant hi, quia tua scripta videbant,
Talia te fatum propter propriumque reatum,
Quatinus in poena sis propter tale poema.
Hunc culpans naevum, qui conterit omne per aevum.
Sunt assertores huic omnes inferiores.
Hunc sator irarum, destructor amicitiarum
Demonstrato, togas cur nos deponere cogas,
Nobis inmitis, transmittens nuntia litis
An nos mellitam nescis hic ducere vitam,
Undique pacatos, et de nullis superatos?
Te nullum verbum nostri turbaret acerbum,
Si tu cessasses, quod talia non rogitasses.
Funditus invitos scio nos pugnare petitos.
Ex hoc non latres rixis, sed reddito grates,
Quod non rixando loquor haec, sed consiliando.
Est tibi discrimen nostrum contingere limen,
Gymnasiique locum nugace notamine vocum.
Id quare gliscas, quod adhuc lacrimando gemiscas,
Semper deflebis, si nos pugnando movebis.
Vis per conflictum belli tergum dare victum,
Aut post procinctum manicis te reddere vinctum
Congressum belli deponas pullus aselii,
Qui vice praedonis catulis sis praeda leonis.
Si prece persistas, partes Jucamur in istas,
Ut videas bellum te despoliare misellum,
In morem vermis pedibus sternaris inermis.
Pace coronaris, quam tu sermone sequaris,
Mecum sensisti qui nobile dogma magistri,
Qui nos informat, ratione facetus adornat.
Hunc quia laudasti, me perquam laetificasti.
Inter nos irae fugiat discordia dirae.
Expertes belli nos simus, amore gemelli:
Foedus Davidis mecum, Jonathaeque subibis.
Nil nosmet saevum conturbet nunc et in aevum.
Multum mirantur, nam talia qui speculantur.
Sunt, qui cum rixis nobis in pignore fixis
Omnes devinces tibi conspectum fore lincis,
Judex subtilis licet assis flos juvenilis
Spernendo falsos, suprave modum male falsos,
Id retinens certum, cunctos superare disertum,
Nobis tutelae quid at decus atque loquelae.
Dic, cur baccharis nobis, qui bella minaris?
Pacem spernendo, cum Martis amore furendo
Compositor metri propter mendacia tetri?
Musae sylvestri discors ratione pedestri
Turbabis Musam fallendo, fugans Arethusam,
Syllaba quod muta monstrat ratione locuta
Ponere legitimum. Nescis, quia carmine rhythmum,
Grammaticam metam te linquere cerno poetam?
Pauperies ranae quondam jus coepit inane
Dicens, divinam se ferre feris medicinam.
Increpat his culpis hanc sed versutia vulpis:
Me non frustratis, quia te medicum meditaris.
Te fore mendosam scio per pellem maculosam,
Maxima te pestis quod vexet, sum tibi testis.
Primum solamen tibi profer vel medicamen,
Artis opem nobis posthac adhibeto Peonis.
Sic emendator, sic es vitii comitator.
Vocibus inmanis, doctrinae prorsus inanis,
Crimen culpabis, sed mox exemplificabis,
Quod cor non celat, quoniam Scriptura revelat.
Versibus oblatis mendacibus, inmodulatis.
Non ostendisses te stultum, si tacuisses,
Sermonisque nota monstraris nunc idiota.
Nos non contristas, pugnae dum tela ministras,
Praelia ceu magnus nobis minitando tyrannus,
Et quod non audes dictatu, volvere gaudes.
Nobis divinam poscamus opem fore primam.
Christe, tui cleri turmam dignare tueri.
Sanctificans signum crucis hinc fuget omne malignum,
Rex Constantinus quam sensit in agmine primus.
Nec non de coelis suffragia sint Michaelis.
Nostris tutelis sit praesidium Gabrielis.
Nos corruptelis manus eripiat Raphaelis.
Angelici cives omnes nobis date vires.
Auxiliis dandis veneremur sacra Joannis.
In pugna metri petimus munimina Petri.
Cui consors aulae coeli nos protege, Paule.
Gratia levitae Stephani det gaudia vitae,
Auxiliique manus tendat S. Kilianus.
Cum pacis palma proprium defendat agalma.
Testis divinus fiat tutela Quirinus.
Assis Ambrosi fautor belli generosi.
Sancte regens hastas Hieronyme poscimus astes.
Nos | null | c048167d-397e-4a2c-abe8-01bc63ac1bdf | latin_170m_raw | null | None | None | None |
Augustinus defendat rhetor opimus.
Doctor Gregori, da ne sint bella dolori.
Protegat invictus nos in pugna Benedictus.
Tumbam Burchardi quaeramus non prece tardi.
Doctoresque sales ope sint hic prodigiales.
Sancti seu cuncti nobis succurrite juncti
Praestando castris nostris tutamen ab astris.
Haec nos cantemus, Martem nihilumque timemus.
Sic nos parmati stamus pugnare parati.
Nobis admittas quamvis tu mille sagittas:
Nos impugnando venias licet utpote grando.
Sed tamen attritos bellando tuos parasitos,
Viribus extensis penetrat Saxonicus ensis,
Noricus et Suevus cupiunt conjungere foedus.
Te non sectantur, sed nobis auxiliantur,
Qui non formident, quin te vincendo trucident.
Quod nunquam credis, nisi cum certando videbis.
In regno primos nescis hic esse Latinos,
Nosve coequales miraberis esse sodales.
Istic discendo, seu contra te veniendo.
Ac nobis dones in circuitu regiones,
Quarum formosi sunt hic juvenes generosi.
Tu petis econtra sed spiritualia monstra.
Expers stas artis credens his jurgia Martis.
His quia confidis, de pugna victus abibis.
Jam tu cognoscis, quod nos non vincere possis.
Praesidium gentes cum dent simulacra colentes,
Instar jumenti fugientes jus documenti.
Cum reputes vivos de congressu fugitivos,
Inferni divos cur optabis redivivos,
Quos lex Plutonis damnavit fauce draconis.
Non resonante lyra cujus mulcebitur ira,
Quicquid his acceptat, nullius jam prece reddat?
Surgens de tumba te non tegit Herculis umbra.
Hunc tibi semideum scio non praestare tropaeum
Rursus iniquorum crescit cultura deorum.
Id si tu credis, prorsus ratione carebis,
Jungere gentiles Christi velit ut sibi miles.
Nunquam certabit socio conamine David.
Herculeas pugnas nullis precibus sibi jungas.
Christicolas servi fugiant in agone protervi,
Cultus atrorum sortiti daemoniorum.
Qui dum vivebant, non umquam lite carebant,
Nec possunt jungi socio, non agmine fungi.
Has belli sortes scio non sociare cohortes.
Quas si conducis, tenebris das munia lucis.
Talibus offensi, vel coelicolae reprehensi
Te non sectantur, sed nobiscum comitantur.
Tutores nostri, quos tu non quaerere nosti.
Sed seductores sequeris, quod postmodo plores,
Vivis defuncti si sint certamine juncti.
Hanc armaturam scio non nobis nocituram.
Jam denatura, nisi discedant sua jura.
Sed cur vis hostes, proprios dimittere postes?
Hic tu pervilis nostris superabere pilis
Istuc ceriti, nugacis nilque periti
Si tua procedant, et nos convicia laedant,
Fortes athletas, poterisque videre poetas.
Numquam cedentes, cum tu fugiendo clientes
Alvo divisa pereas nostrata sarissa [ #cod.@# sarisa].
Velox ut ventus fuget omnis nempe juventus,
Quando truncatur, quisquis tibi collateratur.
Perfossus costis moribundus vinceris hostis
Terra procumbis referendo [ #f.@# reserando] viscera lumbis
Postremo fessus, telorum turbine pressus
Noster captivus, ne sis post haec fugitivus,
Nobis infestus, nulla ratione molestus,
Ducaris frenis constrictus sive catenis,
Carcere conclusus plangens, aut compede trusus.
Jam nos irrita, quo sic pereat tua vita.
Desine nunc irae vel nostrae damna subire.
Utile cognoscis, si pacis munera poscis.
Ne venias duplex, sed trade manus cito supplex.
Suscipiens regis nostri moderamina legis,
Cum penitus vires desint in corde viriles
Temet tutandi vel nos umquam superandi,
Stultitia captum sic, ad nihilumque redactum,
Istic aegrotum volumus te sumere potum
Funditus insontis nostri de flumine fontis
Expers est fellis nimia dulcedine mellis.
Istinc si discis statim sensu resipiscis.
Recte vivendi potaris et dogma loquendi.
Haec si contemnis, seu nostrates reprehendis,
Herculea fibra crescens siccabitur hydra,
De nobisque mori tibi tunc continget honori.
Nos non devinces, licet inferni tibi princeps
Infernum linquat, sic auxiliando propinquat.
Perdere compellis nos te, pugnando repellis.
Ex hoc desistas, ulla ratione resistas.
Istic praescriptum metrico modulamine dictum.
Cum precor ejus opem, nec non venerabile nomen.
De cujus donis modulo fungor rationis,
Credens dicentis sic scripturae documentis.
Nomine signetis Domini vos, quicquid agetis.
Nobis ductores verbi dum posco satoris
Agrum divinum plantantes semine primum.
( #Caetera deesse videntur.@# ) | null | 453d7b78-cbb5-4cec-bb17-13756ae5b0a7 | latin_170m_raw | null | None | None | None |
I. #De poenitentia laicorum@#
Si quis hominem occiderit sponte, septem annis
poeniteat. Si immeritum, decem annis poeniteat. Si
diaconum, quatuordecim annis poeniteat. Si presbyterum,
viginti et uno anno poeniteat. Si quis hominem
non sponte occiderit, tribus annis poeniteat. Si publico
bello, uno anno poeniteat. Si quis hominem debilitaverit,
tribus quadragenis poeniteat. Si quis membrum
principale alicui tulerit, tribus annis et dimidio
poeniteat. Si quis sodomiticus vel cum pecude semel,
septem annis poeniteat. Si consueverit, quatuordecim
annis poeniteat. Si quis fornicatur inter femora
semel, quatuor quadragenis poeniteat. Si consueverit,
tribus annis; si parvulus oppressus hoc patitur, una
quadragena poeniteat. Si per se ipsum, duabus quadragenis
poeniteat. Si consueverit, uno anno poeniteat.
Si quis adulterat simpliciter, quinque annis poeniteat.
Si dupliciter, decem annis poeniteat. Si quis
raptum fecerit, tribus annis, uno de his foris ecclesia
poeniteat. Si quis nonnam corruperit, septem
annis poeniteat. Si quis consanguineam, quinque
annis poeniteat. Si quis divinos consulit, tribus
annis poeniteat. Si quis sacrilegus vel perjurus
exstiterit, septem annis poeniteat. Si quis jurat
contra pacem, uno anno poeniteat cum eleemosynis,
et redeat. Si quis pertinaciter odit, excommunicetur.
II. #De poenitentia mulierum.@#
Si qua mulier duobus fratribus nupserit, quinque
annis poeniteat. Si qua partum necat, aut excitat
sponte: si jam vivit, duodecim annis; si non vivit
adhuc, sex annis post poeniteat; et semper sexta
feria jejunet. Si mater dormiens filium vel filiam
oppresserit, tribus annis poeniteat. Si infans alicubi
ceciderit, et obierit, parens uno anno poeniteat. Si
infans mortuus fuerit per negligentiam sine baptismo,
tribus annis poeniteat; uno ex his foris, et
semper sexta feria jejunet. Fidelis bene vivens
securus hinc exit. Baptizatus ad horam agens poenitentiam
dum sanus est et reconciliatus, et postea
bene vivit securus. Qui, positus in ultima necessitate,
poenitentiam accipit et exit, fateor, non illi
negamus quod petit, sed non praesumo dicere quia
bene exit. Do ergo consilium: dimitte incertum, et
tene certum, ut dum sanus es agas poenitentiam, ut
mortuus habeas securitatem.
I. #De poenitentia laicorum@#
Si quis hominem occiderit sponte, septem annis
poeniteat. Si immeritum, decem annis poeniteat. Si
diaconum, quatuordecim annis poeniteat. Si presbyterum,
viginti et uno anno poeniteat. Si quis hominem
non sponte occiderit, tribus annis poeniteat. Si publico
bello, uno anno poeniteat. Si quis hominem debilitaverit,
tribus quadragenis poeniteat. Si quis membrum
principale alicui tulerit, tribus annis et dimidio
poeniteat. Si quis sodomiticus vel cum pecude semel,
septem annis poeniteat. Si consueverit, quatuordecim
annis poeniteat. Si quis fornicatur inter femora
semel, quatuor quadragenis poeniteat. Si consueverit,
tribus annis; si parvulus oppressus hoc patitur, una
quadragena poeniteat. Si per se ipsum, duabus quadragenis
poeniteat. Si consueverit, uno anno poeniteat.
Si quis adulterat simpliciter, quinque annis poeniteat.
Si dupliciter, decem annis poeniteat. Si quis
raptum fecerit, tribus annis, uno de his foris ecclesia
poeniteat. Si quis nonnam corruperit, septem
annis poeniteat. Si quis consanguineam, quinque
annis poeniteat. Si quis divinos consulit, tribus
annis poeniteat. Si quis sacrilegus vel perjurus
exstiterit, septem annis poeniteat. Si quis jurat
contra pacem, uno anno poeniteat cum eleemosynis,
et redeat. Si quis pertinaciter odit, excommunicetur.
II. #De poenitentia mulierum.@#
Si qua mulier duobus fratribus nupserit, quinque
annis poeniteat. Si qua partum necat, aut excitat
sponte: si jam vivit, duodecim annis; si non vivit
adhuc, sex annis post poeniteat; et semper sexta
feria jejunet. Si mater dormiens filium vel filiam
oppresserit, tribus annis poeniteat. Si infans alicubi
ceciderit, et obierit, parens uno anno poeniteat. Si
infans mortuus fuerit per negligentiam sine baptismo,
tribus annis poeniteat; uno ex his foris, et
semper sexta feria jejunet. Fidelis bene vivens
securus hinc exit. Baptizatus ad horam agens poenitentiam
dum sanus est et reconciliatus, et postea
bene vivit securus. Qui, positus in ultima | null | 1f9277a4-32a0-447b-9683-97c36b230637 | latin_170m_raw | null | None | None | None |
necessitate,
poenitentiam accipit et exit, fateor, non illi
negamus quod petit, sed non praesumo dicere quia
bene exit. Do ergo consilium: dimitte incertum, et
tene certum, ut dum sanus es agas poenitentiam, ut
mortuus habeas securitatem. | null | a4f088e6-9ebb-46a4-99ac-e26bee314631 | latin_170m_raw | null | None | None | None |
I. PRO MONACHIS MAJORIS MONASTERII TURONENSIS.(BALUZ. #Conc. Gal. Narbon.@# Append. p. 77.)
In nomine sanctae et individuae Trinitatis, FULBERTUS,
non quidem meis meritis, sed gratia praeveniente
Redemptoris, Carnotensis episcopus.
« Notum fieri volumus omnibus confratribus nostris
presbyteris, diaconibus, seu cunctis utriusque ordinis,
clericorum scilicet et monachorum, tam praesentibus
quam futuris per ventura tempora succedentibus,
qualiter monachi Sancti Martini Majoris
Monasterii nostram adierunt praesentiam, humiliter
deprecantes ut ob amorem Dei omnipotentis et sanctae
Mariae Dei genitricis simulque jam dicti confessoris
Martini, quamdam ecclesiam Navoïl nomine ad
altare sanctae ac beatissimae Virginis Mariae pertinentem,
eis emere emptamque possidere in perpetuum
concederemus. Quod ita facimus, Hilgodio
milite, cui de nostro beneficio pertinere videtur,
assensum praebente. Coemunt ergo eam et minimo
pretio in posterum sibi vindicant ab Roberto quodam
vassallo, et a duobus filiis ejus Arnulfo et Notberto,
et matre eorum; qui eamdem ecclesiam de Walverio
filio Gaucelini tenent, sub cujus jussu et assensu
Sancti Martini monachis venali conditione de reliquo
habendam concedunt. Habent itaque . . . . . . . . et tenent,
et absque ulla inquietudine alicujus episcopi seu
alicujus hominis ab hodierna die et deinceps monachi
Deo et sancto Martino inibi famulantes praefatam
ecclesiam et quidquid ad eam pertinere videtur,
secure teneant atque possideant. Consistit autem
haec ecclesia in pago Vindocinensi haud longe ab ipso
castro seposita. Nomina vero testium qui ad hoc
audiendum producti fuerunt inferius adnotata continentur:
Theodericus capicerius, Sigo praecentor,
Hildegarius Pupilla, Giroinus, Rainaldus vicedominus,
Girardus Bodellus, Gauslinus. »
II. #De Jeranivillare per precariam dato Gradulfo militi, et de Palisiaco in recompensatione ab eo dato.@# Ante annum 1024.[GUERARD, #Documents inédits sur l' hist. de France,@# tom. I, pag. 99, du Cartulaire de l' abbaye de Saint-Père de Chartres.]
« In nomine sanctae et individuae Trinitatis, Patris
videlicet, et Filii, et Spiritus sancti, FULBERTUS,
Gratia Dei, Carnotensium episcopus, et abbas Sancti
Petri monasterii MAGENARDUS, et congregatio fratrum.
« Notum esse volumus sanctae Dei Ecclesiae fidelibus
universis, praesentibus atque futuris, qualiter ante
nostram praesentiam veniens miles quidam, nomine
Gradulfus, humiliter expetivit ut de quadam terra
nostri praedicti monasterii precariam sibi faceremus,
et ipse, pro recompensatione, quemdam alodum
suum delegaret nostris usibus, ea videlicet ratione
ut quandiu viverent ipse et uxor ejus, nomine Oda,
in cujus dote est praedictus alodus, utrumque tenerent;
post decessum vero eorum, utrumque fratribus
remaneret. Cujus petitionibus libenter acquievimus,
per assensum Odonis comitis, in cujus comitatu
sunt utraeque terrae de quibus est sermo. Nostra siquidem
terra, quam per precariam poscit habere,
in Carnotensi comitatu posita, vocatur Jeranivillare,
et ille alodus quem recompensat, in Droca sensu
( #B.,@# Dorcasini) comitatu super flumen Blesis, positus
nominatur Palisiacus. Nostram itaque terram Jeranivillare
eo tenore Gradulfo supra nominato per
precariam concedimus, ut quandiu ipse advixerit, et
praedicta ejus Oda uxor, utrumque teneant; post
decessum vero eorum, et terra quam damus, et alodus
jam nominatus, quieta et solida ad usus fratrum
perveniant. Placuit iterum ut haec nostra conventio
in duabus chartis scriberetur, quarum unam praedictus
miles haberet, altera vero nobiscum remaneret.
Et ut haec notitia permaneat firma, nostra nomina
assignavimus et comitis Odonis, eorumque qui huic
negotio maxime interfuerunt nomina subnotavimus:
S. Fulberti episcopi.
S. Odonis comitis.
S. Magenardi abbatis
S. Durandi decani.
S. Arnulfi.
S. Marcuini.
S. Richerii.
S. Beringerii.
S. Wadrici.
S. Letaldi.
S. Christophori.
S. Gauzberti.
S. Guinefredi.
S. Otberti.
S. Huberti.
S. Huberti.
S. Rodberti, et caeterorum. »
Post mortem quidem Gradulfi et uxoris ejus Odae,
de supradictis terris multa mala perpessi sunt monachi
a parentibus praedictorum, dicentibus jure sibi
competere quod parentes eorum ante se visi sunt
tenere. Unde monachi, infinitam pecuniam dantes,
tandem, Deo opitulante, in suis usibus retorserunt.
I. PRO MONACHIS MAJORIS MONASTERII TURONENSIS.(BALUZ. #Conc. Gal. Narbon.@# | null | f4c08c4a-be57-4481-8285-1a3bcdaaf11a | latin_170m_raw | null | None | None | None |
Append. p. 77.)
In nomine sanctae et individuae Trinitatis, FULBERTUS,
non quidem meis meritis, sed gratia praeveniente
Redemptoris, Carnotensis episcopus.
« Notum fieri volumus omnibus confratribus nostris
presbyteris, diaconibus, seu cunctis utriusque ordinis,
clericorum scilicet et monachorum, tam praesentibus
quam futuris per ventura tempora succedentibus,
qualiter monachi Sancti Martini Majoris
Monasterii nostram adierunt praesentiam, humiliter
deprecantes ut ob amorem Dei omnipotentis et sanctae
Mariae Dei genitricis simulque jam dicti confessoris
Martini, quamdam ecclesiam Navoïl nomine ad
altare sanctae ac beatissimae Virginis Mariae pertinentem,
eis emere emptamque possidere in perpetuum
concederemus. Quod ita facimus, Hilgodio
milite, cui de nostro beneficio pertinere videtur,
assensum praebente. Coemunt ergo eam et minimo
pretio in posterum sibi vindicant ab Roberto quodam
vassallo, et a duobus filiis ejus Arnulfo et Notberto,
et matre eorum; qui eamdem ecclesiam de Walverio
filio Gaucelini tenent, sub cujus jussu et assensu
Sancti Martini monachis venali conditione de reliquo
habendam concedunt. Habent itaque . . . . . . . . et tenent,
et absque ulla inquietudine alicujus episcopi seu
alicujus hominis ab hodierna die et deinceps monachi
Deo et sancto Martino inibi famulantes praefatam
ecclesiam et quidquid ad eam pertinere videtur,
secure teneant atque possideant. Consistit autem
haec ecclesia in pago Vindocinensi haud longe ab ipso
castro seposita. Nomina vero testium qui ad hoc
audiendum producti fuerunt inferius adnotata continentur:
Theodericus capicerius, Sigo praecentor,
Hildegarius Pupilla, Giroinus, Rainaldus vicedominus,
Girardus Bodellus, Gauslinus. »
II. #De Jeranivillare per precariam dato Gradulfo militi, et de Palisiaco in recompensatione ab eo dato.@# Ante annum 1024.[GUERARD, #Documents inédits sur l' hist. de France,@# tom. I, pag. 99, du Cartulaire de l' abbaye de Saint-Père de Chartres.]
« In nomine sanctae et individuae Trinitatis, Patris
videlicet, et Filii, et Spiritus sancti, FULBERTUS,
Gratia Dei, Carnotensium episcopus, et abbas Sancti
Petri monasterii MAGENARDUS, et congregatio fratrum.
« Notum esse volumus sanctae Dei Ecclesiae fidelibus
universis, praesentibus atque futuris, qualiter ante
nostram praesentiam veniens miles quidam, nomine
Gradulfus, humiliter expetivit ut de quadam terra
nostri praedicti monasterii precariam sibi faceremus,
et ipse, pro recompensatione, quemdam alodum
suum delegaret nostris usibus, ea videlicet ratione
ut quandiu viverent ipse et uxor ejus, nomine Oda,
in cujus dote est praedictus alodus, utrumque tenerent;
post decessum vero eorum, utrumque fratribus
remaneret. Cujus petitionibus libenter acquievimus,
per assensum Odonis comitis, in cujus comitatu
sunt utraeque terrae de quibus est sermo. Nostra siquidem
terra, quam per precariam poscit habere,
in Carnotensi comitatu posita, vocatur Jeranivillare,
et ille alodus quem recompensat, in Droca sensu
( #B.,@# Dorcasini) comitatu super flumen Blesis, positus
nominatur Palisiacus. Nostram itaque terram Jeranivillare
eo tenore Gradulfo supra nominato per
precariam concedimus, ut quandiu ipse advixerit, et
praedicta ejus Oda uxor, utrumque teneant; post
decessum vero eorum, et terra quam damus, et alodus
jam nominatus, quieta et solida ad usus fratrum
perveniant. Placuit iterum ut haec nostra conventio
in duabus chartis scriberetur, quarum unam praedictus
miles haberet, altera vero nobiscum remaneret.
Et ut haec notitia permaneat firma, nostra nomina
assignavimus et comitis Odonis, eorumque qui huic
negotio maxime interfuerunt nomina subnotavimus:
S. Fulberti episcopi.
S. Odonis comitis.
S. Magenardi abbatis
S. Durandi decani.
S. Arnulfi.
S. Marcuini.
S. Richerii.
S. Beringerii.
S. Wadrici.
S. Letaldi.
S. Christophori.
S. Gauzberti.
S. Guinefredi.
S. Otberti.
S. Huberti.
S. Huberti.
S. Rodberti, et caeterorum. »
Post mortem quidem Gradulfi et uxoris ejus Odae,
de supradictis terris multa mala perpessi sunt monachi
a parentibus praedictorum, dicentibus jure sibi
competere quod parentes eorum ante se visi sunt
tenere. Unde monachi, infinitam pecuniam dantes,
tandem, Deo opitulante, in suis usibus retorserunt. | null | b9d301c1-480d-4c98-a900-142e0ddaa1a4 | latin_170m_raw | null | None | None | None |
EPISTOLA I [ #olim@# V.] (Circa annum 1000.)
#Sancto ac venerabili archiepiscopo suo@# BONIBERTO
FULBERTUS #fidelitatis obsequium et summi pastoris
benedictionem.@#
Primum quidem benedicimus Dominum Patrem
ingenitum, Filiumque suum unigenitum Jesum
Christum Dominum nostrum, et Spiritum sanctum
paracletum unum verum Dominum, qui cuncta creavit,
qui te quoque, dilectissime Pater, multa sapientia
illustravit, ad docendum populum suum, et decore
sanctitatis ad praebendum bonae vitae exemplum
decenter ornavit. Deinde magnas tibi referimus
grates, quod nos licet immeritos atque ignotos, salutationis
tuae pariterque munere gratiae dignatus es
praevenire. Unde profecto nos in amorem tuum sic
animasti, ut perennem tui memoriam in intimo cordis
nostri vigere velimus, ut saltem per crebra orationum
suffragia, si aliter facultas non suppetierit,
tuae benignitati vicem rependere satagemus. Significavit
autem nobis filius noster tuusque fidelis Hilduinus
tuae charitatis erga nos insignia, fideliter
asserens unum de nostris Priscianis te velle, quem
et per eumdem libenter mittimus, quidquid etiam de
nostro petieris hilarissime tibi si possibile fuerit
transmissuri, ipsam quoque praesentiam nostram, si
tibi opus esset ac voluntas, nobisque potestas, obsequentissime
praestaturi. Ad ultimum salvere te semper
optamus, precantes ut illam novam ac gloriosam
adoptionis prolem summi regis, regem videlicet
Stephanum intimans excellentiae suae [ #alias,@#
vestrae] ex nostra parte salutes, et universarum congregationum
quae sunt in episcopatu nostro, canonicorum
scilicet et monachorum orationum fidelia. Vale.
EPISTOLA II [ #olim@# XXI.] (Anno 1003.)
#Pleno virtutis et gratia circumfuso, charissimo Patri@# ABBONI FULBERTUS #suus.@#
Quanam te resalutatione digner, o sacer abba,
et o magne philosophe? quid rependam muneris
sanctae amicitiae quam promiserunt signa gemmatae
facundiae, vix aestimare sufficio. Nam cum illa quae
dicuntur esse, victor animo teneas, cum illa quae
non esse forsitan vilipendas, quid ego conferre possim,
quod tu aut non habeas, aut non habere contemnas?
Sed quoniam philosophicis essentiis magnum quiddam
superest, atque ex his quae non esse dicuntur quaedam
perpetua fiunt, ideoque sapientibus aliquando
grata sunt, recipe quaeso quod ab utroque tibi lectum
offero. Denique ut participando super essentiam
deitatis dominus fias, sic te resalutato, ad perennem
fidelitatis habitum amicitiae tuae rependo hac scilicet
differentia tuam benevolentiam meamque distinguens,
ut illa pro majestate personae gratia vocetur
ut domini, ista fidelitas ut alumni. Praeceptis itaque
tuis modestissime deservire cupiens, Mediolano discipulo
quod precatus es facio, quaeque tibi scribenda
petisti, en omnia fere juxta fidem exarata transmitto.
Abbate sancti Petri graviter aegrotante, sed
adhuc mentis et sermonis compote, Megenardus
monachus ante mihi non mediocriter charus, noctu
sese de claustro subripuit, et ad Theobaldum comitem,
qui Blesis tunc morabatur. abbatiae petendae gratia
properavit, comes illum postridie remisit ad nos
cum legatis, qui denuntiarent recipiendum magnifice
sicut abbatem monachis et canonicis. At vero nobis
fere omnibus ea res aeque nova et horribilis fuit.
Respondimus itaque longe nobis aliter videri. Nec
enim legitime fieri abbatem, nec debere recipi qui
abbatiam alterius, ipso vivente, per ambitionem
petit, qui a fratribus non eligitur, et super illos nititur
dominari. Postremo qui noster neque monachus
sit, neque clericus, et plures habeat testes curialiter
agitandi quam monastice vivendi. Haec ille non gratanter
accipiens ad comitem redequitat, iramque
juvenis adversum nos vehementer inflammat. Sed
die quinto postquam suum ambitum publicavit,
praedictus abbas aegritudinem suam morte limitat.
Conveniunt ad capitulum monachi nostri, et quidam
canonici, quos ratio postulabat admitti. Interrogamus
an aliqui fratrum incoepto Megenardi faveant?
Negant singuli, negant omnes. Decrevimus ergo quosdam
eorum esse mittendos ad comitem, nobis videlicet
designatum episcopum, ut Patris obitum nuntiarent,
et alterius eligendi regularem precarentur licentiam.
Quibus missis ecce alii duo, Vivianus scilicet et
Durandus, alter illiteratus, alter litterarum malesanus
interpres, ambo praepositi, simulantes causa
communis commodi ad obedientias suas se velle
exire, ac ne aliorsum pergerent sibi interdicente
decano monasterii. Megenardum tamen secuti sunt,
cui coeptam praesumptionem occulte persuaserant,
et Blesis in praesentia domini Theobaldi ipsum Megenardum
a fratribus peti ac eligi perfide mentiti
sunt. Horum suffragio laetus comes statim eum baculo
pastorali publice donat. Quo audito, fratres qui
in claustro remanserant, contra hanc fraudulentiam
zelo divinae legis | null | 5901757b-0606-45b2-8dfb-727c180b3a58 | latin_170m_raw | null | None | None | None |
accincti, libellum reprobationis fecerunt,
atque subscripserunt hujusmodi: Sciat omnis
Ecclesia, quia Megenardum monachum nostrum,
abbatem fieri non eligimus, non laudamus, non volumus,
non consentimus: sed reprobamus, refutamus,
et omnino contradicimus. Nos vero de coenobio
sancti Petri, quorum nomina scripta sunt, Durandus
decanus, Gaudricus, Genesius, Robertus,
Isembertus, Marcuinus, Alveus, Guarnerus, Richerus,
Warinus, Herbertus, Evrardus, Benedictus,
Arnulfus, Gualterus, Beringerus, Herbertus, Bernardus.
Isti itaque omnes sua nomina aut subscripserunt,
aut subscribi fecerunt me vidente. Die proxima comes
Tetbaldus redit, se in monasterium recipi cum
processione praemandat. Monachi respondent se libenter
hoc agere, si praesumptorem illum non adduxerit
secum. Ille denuo iratus, ipso die tamen sustinuit
sed in sequenti cum strepitu comminantium in
sancti Petri monasterium suum Megenardum obtrusit.
Ad cujus violentum ingressum sancti fratres
contaminari ipsius communicatione timentes, sanctuario
Domini salutato, cum lacrymis exierunt,
atque refugium aliud nescientes, ad limina principalis
Ecclesiae confugerunt. Ibi quoque non invento
pastore utrinque desertae oves moestis sese vocibus
consolantur. Sed recipit sancta Mater Domini solita
pietate recipit Rodulphus tuus dulci benignitate.
Inde transierunt ad coenobium sancti Patris Herberti,
cujus dives charitas de paupere censu quaeque potest
illis necessaria subministrat. Caeterum ille, cujus
fratres importunitate depulsi sunt, ab Herviso quodam,
ut aiunt, Britannicae regionis episcopo, IV
Non. Februar. abbas simulatus est in suburbio Carnotensi
absente clero, indignante populo, legato
archipraesulis palam contradicente ne id fieret, reclamantibus
etiam quibusdam monachis, qui in loco
remanserant vero vultu, viva voce atque regulari
auctoritate. Sed quid inter furentes ratio? Sed et
nunc ille primas in abbatiae suggestu, saeculari potentia
fretus, de peracta victoria gloriosus, factores
ejus abbates, episcopus, atque ipsum papam ambiendo,
ne quid gravius statuatur in illum modis
omnibus elaborat. Jacet interim victa, confusaque
fratrum expulsorum humilitas, nec est praesul in
Galliis, cujus viscera tangat affectio pietatis, aut
zelus sacrae legis inflammet, ut consurgat ad frangendos
impetus errorum, ad relevandas spes dolore
tabescentium. Defuncta etenim est Dionysii fortitudo,
non comparet pietas Martini. Tu quoque dereliquisti
nos, sancte Pater Hilari, qui olim unitatem
Ecclesiae Spiritus sancti gladio tuebaris. O derelicta,
o moesta, o desolata Galliarum Ecclesia! quae
jam erit spes salutis ulterior? Ubi amplius afflicta
Christiani anima respirabit? Hoc nempe solum vel
maxime nos confortare videbatur: quod si contingeret
ruinas moenium tuorum resarciri non posse,
liceret saltem ad firmum adhuc Capitolium monasticae
vitae confugere. Quod etiam si furibus irreptare
aut impune quibuslibet ambitiosis invadere
licet, proh dolor! funditus cecidisti? Unde jam ad
te revertens, venerande Pater, quem ego credo et
video adjutorem a Domino nobis esse provisum cum
domino meo tuoque fideli Rodulpho deprecor et
obtestor per ea quae tibi data sunt sapientiae sanctae
charismata, per dulcedinem fraternae charitatis, si
quid potes, impugna hostes Domini, fratres allisos
refove, nec perire sinas inopia solatii tui, pro quibus
credis esse fusum sanguinem Christi. Vale.
EPISTOLA III [ #olim@# II]. (Anno 1006.)
#Domino suo@# EINARDO #sibi semper venerando@# FULBERTUS #exiguus@#
Novit, et vere novit serenitatis vestrae prudentia,
quod in ecclesiasticis officiis plura sunt, in quibus
Orientales Ecclesiae et nostrae communi observatione
sibi respondent. Sunt vero alia in quibus alias ab
aliis cultu dispari, et varia observatione audivimus
dissonare. Sed nec pauca aut rara sunt, quae ab aliis
necessario servanda, ab aliis non adeo curanda aestimantur.
Nec tamen nos offendit observantiae diversitas,
ubi fidei non scinditur unitas. Porro in multis
Graecia ab Hispania, ab illis Romana et Gallicana
discrepat Ecclesia. Sed neque in hoc scandalizamur,
si audimus diversam observationem, sed non diversam
fidem in Christi semper Ecclesiis exstitisse.
Stet enim regina Ecclesia a dextris regis sui in
vestitu deaurato circumdata varietate. Nos vero
trita et pervulgata Patrum via incendentes, Patrum
memoriam in rationali pectoris nostri, id est praecedentium
Patrum exempla prae oculis habeamus,
et quae rationaliter eos egisse cognovimus, teneamus:
ea vero quae spirituali consilio ab his ordinata
sunt etiamsi infirmitatis nostrae ignorantia ad
plenum videre non possimus, temerariae cavillationis
dente non rodamus, dum tamen a | null | 6939a9cb-4bfb-4969-ba0d-c601cb9d669d | latin_170m_raw | null | None | None | None |
fide haec
nequaquam exorbitare sentimus. Dicit Scriptura: #Audi, fili mi, disciplinam patris tui, et ne dimittas
legem matris tuae
(Prov. I, 8)
@#. Ante hos paucos dies
ut meminisse licet, mihi vespertinis horis supervenisti,
et repentina inquisitione me permovisti, de
hostia quam paulo ante promotus ad sacerdotium
de manu episcopi suscepisti: quae ratio sit, videlicet
usque ad quadragesimam diem usu quotidiano
consumere, vel quos hujus rei auctores haberemus.
Cui quidem nisi sacerdotalem in vobis
reverentiam, et in omni genere doctrinae probatam
sapientiam offendere metuissem, respondissem verecunde
quidem, non temerarie, humiliter, non
procaciter; respondissem, inquam, quod infelix capella
quondam respondit ovi lanicinium [ #melius@# lanicium]
quaerenti; vel certe videri mihi poteram a
planis arvis ligna in silvam vel aquas in mare comportare,
aut Minervam, ut aiunt, velle docere, si
huic homini facerem verba, in quo totius doctrinae
thesaurum reconditum profiteor. Sed, esto, res aliis
usitata, illis familiarem consuetudinem, istis parit
admirationem. Putabam et hoc certe omnibus Ecclesiis
eatenus assuetum fore, ut nulli novum esse
videretur aut vanum: haesitare diutius coepi, an
mihi adhuc codicem illum unum haberem quem a
natali patria inter caeteros devexeram, in quo ejusmodi
exemplaria continebantur. Quem diu quaesitum,
quoniam aut alicui praestitum, aut per tot
locorum mutationem casu amissum non invenio,
repetita memoria quae de illo recolo pauca vobis
intimare non gravabor, praemonstrata occasione,
qua quondam observantiae hujus causas et ego quoque
requisieram. Nostri enim episcopi provinciales
in hujusmodi ritum omnes consentiunt. Porro nostro
tempore quidam inter caeteros ad sacerdotalem gradum
admissus, hostiam quoque sicut et alii de manu
episcopi suscepit, quam in pergameno, in hos usus
parato involutam quotidiana celebratione solvebat,
et portiunculam parvam, juxta instantium dierum
numerum computatam sumebat. Accidit vero ut
quadam die expletis mysteriis dum vestimenta cum
sindone altaris incautius colligeret, immemor hostiae
sacrae diligentiam nequaquam adhibens thesaurum
coelestem infelix amitteret. Veniens ad diversorium,
quaeque necessaria curat, transigitur dies in crastinum,
repetita celebratione frater ille instante hora
communicandi hostiam sanctam non inveniens, turbatus
nimium et consternatus, sursum deorsum
cursitans, nec etiam signum aliquod invenire potuit.
Audiens episcopus ex negligentia fratris ortum periculum,
omnibus in commune fratribus unius reatum
poenitendum instituit. Ipsum vero fratrem arctioris
poenitentiae disciplina corrigendum proposuit.
Hac ergo occasione accepta quaerendum ab
episcopo aestimavi, si videretur sibi salva ordinis
religione sanctificatum panem primo aut secundo
sanctificationis die posse totum simul percipere,
quem videbat non sine periculo posse tanto tractu
temporis minutatim sumere: praesertim cum ipse
nosset rarissimos hujus ordinis viros esse, qui in
hac re pervigilem curam adhiberent. Hic ille increpitans
tardioris sensus mei hebetudinem, respondit
quidem ita esse quod quaerebam, si discipulis
quos ad praedicationis officium Dominus missurus
in mundum fuerat, si illis inquiens, adhuc
tardis et dubitantibus potuisset sufficere resuscitati
corporis speciem semel vidisse, quam semel visam
noluit ab eis repente subtrahere, sed per quadragenos
dies complacitis horis glorificati corporis
revelata specie eos tanquam panis coelestis suavitate
refecit. Nam et episcopus qui vices Christi tenet,
sacerdotales viros in plebem subjectam missurus,
sacri corporis eucharistiam per quadragenos dies
sumendam distribuit, ut dum, verbi gratia, quotidie
coelestis panis alimonia reficiuntur, tempus illud in
mentem habeant, quo per quadraginta dies Dominus
discipulis apparens, et convescens desideratae visionis
satietate refecit. Ad hoc episcopi responsum,
cum ego familiaritatis ausu studiosus perquirerem
num idem mysterium supplere potuisset panis a
presbytero quotidiana celebratione sacratus, uti in
eo passionis Dominica et resuscitati corporis et
manifestati discipulis species, satis fuisset nobis.
Perpende, ait, sicut, fili mi, multae Ecclesiae sunt
per universum orbem terrarum, propter diversa
loca, et tamen una sancta est catholica Ecclesia,
propter unam fidem: sic et multae oblatae propter
vota offerentium, unus panis est propter unitatem
corporis Christi. Nam panis ab episcopo consecratus,
et panis a presbytero sanctificatus in unum et
idem corpus Christi transfunditur, propter secretam
unius operantis potentiae virtutem. Sed quodammodo
aliud esse dicitur, quod virginali utero
sumpta carne crucis injuriam sustinuit, de sepulcro
resurgens discipulis apparuit, cujus memoriam in
pane presbyteris collato episcopus agere videtur:
aliud quid per mysterium agitur, dum episcopi et
omnes sacerdotes in mensa altaris | null | 3630c944-614e-4517-bb51-07e53dd15b7d | latin_170m_raw | null | None | None | None |
, sub sacramento
communicatae carnis panem sanctum secreta oratione
quotidie consecrare videntur, quod ad illud
respicit, quod consecrantes nuper ordinati presbyteri
cum pontificali oblatione percipiunt. Nam illud
Dominicum corpus ex mortuis suscitatum, et in
coelis locatum, jam non moritur, istud sacramentorum,
quotidie nobis moritur, quotidie nobis resurgit,
apparet et comeditur. Sed nec in hoc mens fidelium
scandalum dubietatis debet incurrere, quod
Christum semel gustata morte jam non ultra moriturum
audit, cum carnem assumpti hominis in paterna
gloria sedentem, et hic sanctificatum panem
verum Christi corpus audit nominari, dum et illud
de Virgine assumptum, et istud de materiali et virginali
creatura consecratum, unus idemque artifex
Spiritus invisibili operatione in substantiam verae
carnis transfundit: carnis videlicet non cujuslibet,
sed vere Christi de qua ipse ait: #Nisi manducaveritis
carnem meam, non habebitis vitam in vobis (Joan.
VI, 54)
@#. Quod utique exponi alio tempore indiget,
et fidei oculis intueri. Hoc tantum quod ad praesens
negotium spectat solvamus, quod quidem nec subitis
nec novis adinventionibus constat expositum.
Nosti populo Hebraeorum sub Moyse et manna de
coelo per annos quadraginta subministratum: qui
Moyses dux populi secundis adjutoribus, septuaginta
viris videlicet de eodem populo sustentabatur, per
quos forma presbyterorum exprimitur, qui nunc in
Ecclesia novitia, pontificale onus in se suscipientes
regendis populis invigilant. Porro sumens de spiritu
Moysi, illis septuaginta senioribus dedit, per quos
populum sibi commissum per quadraginta annos
judicavit, quia dux noster Dominus Jesus Christus
discipulis quos ad praedicationis officium missurus
fuerat in mundum, spiritualium dona charismatum
infudit. Illi post immolationem Agni paschalis manna
coelitus misso per quadraginta annos sustentati
sunt. Quem cibum coelestem, quam suavitatem angelicam
non per typicas aut umbratiles figuras, sed
indubitatam unionis veritatem repraesentat ille Dominicus
cibus, quem per quadraginta dies sumendum
tanquam salutis viaticum, pontifex novis Ecclesiae
cultoribus distribuit, quos suae pastoralis
curae vicarios, adjutores ad erudiendam plebem sibi
commissam constituit, ut dum istum prae oculis
habentes degustant, illum mente pertractent, qui de
cruce morte triumphata ad Patrem ascendit, dumque
a semel ipsis consecratum corpus percipiunt,
illum fidei gustu experiantur, per quem quotidie
Christus nobis moritur et resurgit, per quem usque
ad consummationem saeculi manere se nobiscum
pollicetur. Haec pauca de multis, quae repetita memoria,
et multo ex tempore dissuta licet recitasse,
ad praesens sufficiant, dum ego codicem de ejusmodi
exemplaribus a Romano scrinio prolatum perlegam.
Vobis facile est de paucis multa cogitare, aut certe
quod irrationabiliter factum videtur, sanioris consilii
ratione colligere.
EPISTOLA IV [ #olim@# XLVIII]. (Anno 1006.)
#Virtute magis praedito quam praedicato praesuli@# ADALBERONI
FULBERTUS.
Vestrae sospitati amice gratulantes, valetudini
quoque vestri fidelis et amici vestri Ebali, si divina
benignitas allubescat, quanta novimus ope
subvenire paravimus, mittendo Galieni potiones III
et totidem theriacae diatessaron; quae quid valeant,
et modus acceptionis vel servationis earum in vestris
antidotariis facile reperitur. Vulgaginem etiam
petitam vobis mittimus, quamvis aetatem vestram
tali jam vomitu fatigari non suademus, sed eo
potius si opus sit allevari, qui frequenter et sine
periculo fieri possit oximelle et raphanis vel certe,
quod seniori magis conducibile est, morantem alvum
laxativis pillulis incitari. De quibus ultro vobis fere
nonaginta oblatis, caetera bona nostra vestra putate.
Valete.
EPISTOLA V [ #olim@# I]. (Ante annum 1007.) De tribus quae sunt necessaria ad profectum Christianae religionis.
#Venerabili Patri et domino sibi semper amando@# ADEODADO FULBERTUS #exiguus.@#
Inter hesterna et secreta colloquia, pro aedificandis
fratribus adhuc infirmis, atque novitiis, me ad
scribendum tua imperiosa coarctaverat auctoritas.
Ecce habes pauperis quidem ingenii opusculum,
sed non ignobile fidei monumentum. In quo quaeso
non eloquentiae ornatum, sed obedientiae perpendas
vota, nec eruditis auribus aestimes fatua verba
revelanda, ne pro rustico stylo sacra vilescat materia;
alioquin de talibus praestat siluisse, quam
aliquid inconditum edidisse. Incomprehensibilem
enim divini consilii altitudinem, sapientia humana
puro cognitionis intuitu comprehendere non potest;
quia dum mens nostra ultra se praecipitanter erigere
usque ad inaccessibilem secretorum Dei visionem
appetit, infirmitatis suae obstaculo reverberata, et
intra ignorantiae suae angustias coarctata nec quod
ultra se est valet comprehendere, nec quod intra se
est aestimare: unde scriptum est: | null | da15896d-74ae-4888-a286-65d7f78b3398 | latin_170m_raw | null | None | None | None |
#Altiora te ne
quaesieris, et profunda consiliorum ejus ne investigaveris (Eccli. III, 22)
@#.
#Posuit@# (inquit Propheta) #tenebras
latibulum suum (Psal. XVII, 12)
@#: has tenebras
multi perscrutari incipientes, et alia ex aliis asserentes,
in crassas et palpabiles errorum tenebras
devoluti sunt. Porro mundi sapientia exterius eloquentia
nitens, intus vacua a virtutis sapientia manet,
semper enim quaerit, et nunquam invenit,
quia profunda mysteriorum Dei non humanae disputationi,
sed fidei oculis revelantur, sicut Dominus
in Evangelio ait: #Pater, gratias tibi ago, quia abscondisti
haec sapientibus et prudentibus, et revelasti
ea parvulis (Matth. XI, 25)
@#. Ergo mens humana cum
divinae dispositionis causas argumentis per se discutere
non valet, ad hoc quod comprehendere non
valet, reverenter erroneae disputationis oculos
claudat, nec invisibilia ex visibilibus, nec incorruptibilia
ex corruptibilibus metiri praesumat, ne dum
caeca disputatione clausa pulsat, et operta non videt,
propriis definitionibus captivata, et caecum sensum
sequens, in erroris praecipitium cadat. Tria si quidem
nobis sunt ad profectum Christianae religionis
proposita, sed ad consummatam justitiam perinde
necessaria, ut in his tota humanae salutis summa
consistat: sine his justitia nomen habet virtutis,
praemium non habet virtutis. Horum primum est
intelligere, et firmiter tenere mysterium Trinitatis,
et unius veritatem Deitatis. Secundum salutaris
baptismi rationem nosse vel causam. Tertium in quo
duo vitae sacramenta, id est, Dominici corporis
et sanguinis continentur. In his tribus multi nimis
carnaliter intuentes, dum plus carnalem sensum
quam fidei arcana mysteria contemplantur, in abruptum
perniciosi erroris praecipitium devoluti, nec
rerum veritatem, nec sacramentorum virtutem percipiunt;
et ideo ab unitate Ecclesiae divisi, dum
fieri nolunt discipuli veritatis, magistri fiunt erroris.
Praetermissa itaque luce veritatis, tenebrosas
proponunt calumnias, et sacras Scripturas verbis
sacrilegis nituntur adulterare, aut furtivis erasionibus
recidere, sicut hoc quod Dominus ait: #Ego et Pater unum sumus
(Joan. X, 30)
@#, Arius dictum
de unitate substantiae intelligere noluit. Sabellius
ad personarum proprietatem #sumus@# non retulit;
et in hoc quod ait, #Pater major me est (Joan. XIV, 28)
@#,
Arius non humanitati, sed divinitati ascripsit, et
ideo indignam vitam digna morte finivit. Cujus auditores
quoniam Spiritum sanctum Deum esse negabant,
de Evangelio eraserunt illud quod Salvator
ait: #Spiritus est Deus (Joan. IV, 24)
@#, et de Epistola
Joannis eraserunt: #Et omnis Spiritus qui solvit Jesum,
ex Deo non est (I Joan. IV, 3)
@#. Sicut Nestorius
qui dicebat beatam Virginem non Dei sed hominis
tantum genitricem, ut aliam personam hominis
aliam faceret deitatis, neque unum Christum in
Verbo Dei et carne et anima credens sed separatim
alterum Filium Dei, alterum filium hominis praedicans,
et illum Apostoli locum ubi dicit: #Quod apparuit
in carne vivificatum est in spiritu (I Petr. I
18)
@#. Quem locum Macedonius per immutationem
Scripturae apostolicum dictum sic voluit definire, id
est, ut esset Deus apparuit in carne, et in eo quod
ait idem Apostolus: #In similitudinem hominum
factus, et habitu inventus ut homo (Philipp. II, 7)
@#.
Marcion phantasiam corporis et non corpus confessus
est in Christo fuisse. Sed Dominus noster Jesus
Christus in unitate unius ejusdemque personae ex
duabus, et in duabus substantiis, divina scilicet et
humana subsistens, et mira protulit ut Deus, et
infirma sustinuit ut homo, ut cum verum Deum
sublimia opera loquerentur, verum hominem flebilia
demonstrarent. #Deus,@# inquit Apostolus, #erat in Christo,
mundum reconcilians sibi (II Cor. V, 19)
@#, Deus
in Christo, Filius Dei in filio hominis, divinitas
operabatur in homine. Demus verba hominis: #Pater
major me est (Joan. XIV, 28)
@#. Demus Verba Dei: #Ego et Pater unum sumus
(Joan. X, 30)
@#. Loquatur
in Christo nostra infirmitas et conditio. #Filius,@# inquit,
#hominis non habet ubi caput suum reclinet (Matth. VIII 20)
@#.
Intonet vox divina: #Omnia quae
habet Pater mea sunt (Joan. XVI, 15 | null | 9bba9bf2-f80a-4971-95ef-92621276d7cc | latin_170m_raw | null | None | None | None |
)
@#. Quasi homo
esurit, quasi Deus quinque hominum millia pascit.
Quasi homo dicit: #Tristis est anima mea usque ad
mortem (Matth. XXVI, 38)
@#, quasi Deus confidenter
ait: #Nemo tollet a me animam meam (Joan. X, 18)
@#.
Quasi homo in cruce pendet, quasi dominator latronem
alloquitur: #Hodie mecum eris in paradiso (Luc.
XXIII, 43)
@#. Si quis ergo mente captus unius Christum
et Deum dicit esse substantiae, compugnantibus
inter se rebus, aut solum hominem coelo lapsum, aut
solum Deum dicet crucifixum. Sed non est ita. Nam
neque solus Deus mortem sentire, neque solus homo
mortem superare potuisset, quam evidentissima
ratione, substantiarum distinctione, homo suscepit,
et Deus vicit. Sed Ariani, utramque formam distinguere
nescientes, quae erant hominis ad Deum impie
retulerunt. Nullam itaque tenentes inter coelestia
et terrestria rationem, dum dare proprietates suas
partibus nesciunt, quantum in ipsis est Dei substantiam
diviserunt, et dum ad sola hominis verba
respiciunt, Deum sine intellectus lumine perdiderunt,
et caecum sensum in praecipitia ducem sequentes,
maluerunt dicere minorem Deum, quam hominem
et Deum. Nobis vero hanc substantiarum diversitatem
ex hoc perpendere promptum est quod alia
est illa nativitas, vel natura, in qua, juxta
Apostolum, #Factus est ex muliere, factus sub
lege (Galat. IV, 4)
@#; alia qua erat in principio apud
Deum, alia qua creatus ex virgine Maria, humiliatus
in terra, alia qua sine initio manens creavit
coelum et terram; alia qua dicitur in moerore
doluisse, in lassitudine dormisse, inedia esurisse
flevisse, alia qua dicitur paralyticos curasse, per
quam nesciens gressum jubetur incedere, solutus in
muliere sanguis venarum sistitur, caecus a nativitate
illuminatur, imperio tumentes fluctus solidantur,
mortui suscitantur. Quae cum ita sint, Christum in
duabus substantiis consistentem unum eumdemque
Deum verum, eumdemque hominem verum esse
fateatur necesse est, quisquis religionis Christianae
non vult inaniter, imo damnabiliter portare vocabulum.
Ita utriusque naturae veritate servata, verum
Christum in virtutibus et passionibus nec confundat
fides vera nec dividat, quia personalis unitas in eo
divisionem non recipit, et utriusque naturae veritas
inconfusa persistit. Non enim alter Deus, alter homo,
sed unus idemque Christus Deus homo. Profecto
idem Deus Christus est, qui mortem sua divinitate
destruxit. Idem quippe Dei Filius, qui divinitate
mori non potuit, carne mortuus est, quam mortalem
Deus immortalis accepit; et idem Christus Dei Filius
carne mortuus resurrexit, quia immortalitatem
suae divinitatis carne mortuus non amisit.
Sed de hoc dictum satis pro modulo nostro aestimamus,
non quibuslibet, sed quibus in Scripturis versatur
studiosa devotio. Nobis plane ea singularis
instat intentio, ut, quoniam comperimus aliquos
nimis carnaliter intuentes quaedam horum in quibus
nostrae salutis mysterium constat, tanquam inania
aut otiosa deputare, hos a tam perniciosae opinionis
vanitate revocatos permoneremus in rebus sacramentariis
non tantum quae videntur spectare, quantum
invisibilem mysteriorum potentiam fideliter
aestimare. Quid enim ad fidem venientes proficere
arbitramur, si nihil ultra quam quod visibilibus
motibus agitur, regenerantis gratiae praestet effectus?
Scimus et vere scimus, nos prima nativitate pollutos,
secunda nativitate mundatos; prima nativitate captivos,
secunda nativitate liberos; prima nativitate terrenos,
secunda nativitate coelestes; primae nativitatis vitio
carnales, secundae nativitatis beneficio spirituales; per
illam filios irae, per istam filios gratiae. Proinde quidquid
pravum quisque concipit adversus sacri baptismi
reverentiam, sciat refundi in Dei injuriam, qui ait: #Nisi quis renatus fuerit ex aqua et spiritu non potest
introire in regnum Dei
(Joan. III, 5)
@#. Salutaris igitur
disciplinae gratia est, baptismi rationem nosse vel
causam, sicut Apostolus ait: #Si enim mortui sumus
cum Christo, credimus quia simul vivemus cum Christo. (Joan. VI, 8)
@#.
Commori enim cum Christo, et
sepeliri ad hoc tendit, ut cum illo resurgere possimus,
et cum illo vivere. Sed dicis mihi: Quomodo
hoc quod ad defunctos pertinet, in viventibus possit
impleri? Dominus noster Jesus Christus beneficia
nobis sua pro nostra salute commendans, et sollicite
sensibus nostris, memoriam suae mortis et sepulturae
atque etiam resurrectionis insculpens, ineffabilia
contulit baptismi munera, per quae | null | 2d88455e-b043-45ad-9764-c844156225e0 | latin_170m_raw | null | None | None | None |
superveniente
primae originis fine, ei commortui et intra sacrum
gurgitem consepulti, demersi resurgeremus, vita
emergente criminibus. Vide quid agit artifex misericordiae.
Tale tibi invenit tumuli genus, quo sciret
peccata sepelire, et peccatorem nesciret obruere,
ut descendente homine in fontem, tanquam in sepulcrum
delictorum, reus exiret ad portum, et sola
paterentur delicta naufragium. Proinde aqua et
Spiritus sanctus sociantur causis, sed beneficiis
separantur. Requiritur sane in baptismatis sacramentis
aqua propter sepulturam, Spiritus sanctus
propter vitam aeternam. Remove Creatoris nomen,
et non habet creatura quod praestet. Haec similitudinem
mortis imitatur, ille veritatem salutis operatur.
Sed fortasse ad credendum propositis mens
titubat, nisi testimoniorum sequatur auctoritas.
Audi igitur Apostolum ad Romanos. #An ignoratis
quia quicunque baptizati sumus in Christo, in morte
ipsius baptizati sumus? Consepulti enim sumus cum
illo per baptismum in mortem, ut quomodo Christus
resurrexit a mortuis per gloriam Patris, ita et nos
in novitate vitae ambulemus (Rom. VI, 3, 4)
@#, et cum
dixisset, #consepulti@# magnifice adjecit: #Si.@# inquit, #comptantati facti sumus similitudini mortis ejus, simul
et resurrectionis erimus
(Ibid., 5)
@#. Sicut ergo Dominus
noster Jesus Christus tribus diebus, et tribus
noctibus corporaliter sub terrae sepulcro conditus
fuisse describitur, et homo ita sub cognato terrae
elemento trina vice demersus operitur, ac sic vitalis
imitatione mysterii dum demergitur sepelitur, dum
educitur suscitatur. Inter haec quid ad haec aqua, et
quid Spiritus sanctus operetur adverte. Aqua velut
morientem deducit in tumulum, Spiritus sanctus
velut resurgentem perducit ad coelum. Utrum vero
homo baptizet, an Deus; ratio ipsa declarat.
Nam cum peccatore baptizante peccata donentur,
dum nonnunquam criminoso, baptismi mysterium
celebrante, crimina remittuntur, hic homo qui
videtur conferre quod non habet, utique tanti
muneris non auctor, sed minister intelligitur,
unde etiam Baptista ipse sactissimus ait: #Qui me
misit baptizare ipse mihi dixit: Super quem videris
Spiritum sanctum descendentem et manentem super
eum, hic est qui baptizat in Spiritu sancto (Joan. I, 33)
@#.
Quod nimirum ipsa baptizantis verba ministri patenter
insinuant, cum baptismi sacra munera non a
se arroganter dari, sed ab ipso Deo auctore profitetur,
sub verbis hujusmodi: #Deus qui te regeneravit
ex aqua et spiritu, ipse te linit chrismate salutis.@# Non
igitur audiendi sunt, qui dicunt ad fidem nostram
venientes, specialiter ab homine baptizari, vel
Christianos primum aut catechumenos baptizatos:
quod quidem haeretici de Baptista Joanne
intelligi volunt. Sed quis eum catechumenum dicere
audeat? qui, adhuc in utero matris, Spiritu sancto
est repletus, qui gratiam ante vitam, benedictionem
meruit haurire antequam lucem? qui, ad baptismum
praeelectus a Domino, ipso baptismi officio est sanctificatus:
quod quidem baptismum sub Trinitatis
sacramento factum legitur; dicente enim Domino: #Hic est Filius meus dilectus
(Matth. XVII, 5)
@#, Pater
in voce, Spiritus sanctus in specie columbae, Filius
adfuisse probatur in corpore. Postremo de catechumeno
Baptista non nos, sed ipsum baptismatis
calumniantur auctorem. Nostrum vero baptismum
conditor ac redemptor instituit dicens: #Ite, baptizate
omnes gentes in nomine Patris, et Filii, et Spiritus
sancti (Matth. XXVIII, 19)
@#. In quo sane mysterio,
Spiritus sanctus Patri et Filio inseparabili societate
connectitur, et propterea in Christo renati merito
eum vitae auctorem credunt, sine quo omnino celebrari
vitae sacramenta non possunt. Ipse enim coelestium
charismatum auctor, ipse spiritualium munerum
dispensator, ipse criminum absolutor et peccatorum
remissor. Quem enim vides naturae debita
laxare, auctorem cognosce naturae. Sic enim Spiritus
sanctus ita unius est cum Patre potentiae, ut, in ejus
comparatione, nihil amplius paternae possit ascribi
gloriae vel naturae.
Jam nunc ad illud Dominici corporis et sanguinis
transeamus venerabile sacramentum, quod quidem
tantum formidabile est ad loquendum: quantum non
terrenum, sed coeleste est mysterium; non humanae
aestimationi comparabile, sed admirabile; non disputandum,
sed metuendum. De quo silere potius
aestimaveram quam temeraria disputatione indigne
aliquid definire; quia coelestis altitudo mysterii plane
non valet officio linguae corruptibilis exponi. Est enim
mysterium fide non specie aestimandum, non visu
corporeo, sed spiritu intuendum. Cui quidem | null | d30c0b34-e6a0-4e79-84a5-51e8ecdcd19d | latin_170m_raw | null | None | None | None |
ad
usum profuit, non superstitiosa mortalium cultura,
sed coelestis disciplinae magistra auctoritas, non
doctrina humana, sed institutio divina. Cujus potentis
mysterii secretum quandoquidem ratio rerum mole
victa comprehendere non valet, hoc tantum fides
teneat, quia quidquid inter homines Deus egit aut
pertulit, causa servandi humani generis vel reparandi
gratia fuit: in quo beneficia sua, quae ab initio
dederat, sic semper dilexit, ut, nostris malis licet
offensus, pronior semper ad indulgentiam foret quam
ad vindictam. Inde est quod damnationis nostrae
proscriptionem, quam primi parentis transgressio
miserabiliter in posteros transfuderat, evacuare
disponens, carnis nostrae morticinium suscepit, per
quam immortalis moriendo captivitatis nostrae causam
solvisset. Inde est quod, reparatam humanae originis
dignitatem sciens semper diabolum invidere, et nequitiae
suae arte quaerere qualiter hominem a sui
voluntate Conditoris averteret, et antiquae perditioni,
si fas esset, obnoxium redderet: defectum nostrae
fragilitatis miseratus, adversus quotidianas nostrae
prolapsionis offensas, sacrificii placabilis nobis providit
expiamenta, ut, quia corpus suum, quod semel
pro nobis offerebat in pretium, paulo post a nostris
visibus sublaturus fuerat in coelum, ne sublati corporis
fraudaremur praesenti munimine, corporis nihilominus
et sanguinis sui pignus salutare nobis
reliquit, non inanis mysterii symbolum, sed compaginante
Spiritu sancto corpus Christi verum, quod
quotidiana veneratione, sub visibili creaturae forma
invisibiliter virtus secreta in sacris solemnibus operatur.
De quo sub hora passionis suae ipse familiariabus
suis ait: #Hoc est corpus meum (Matth. XXVI, 26)
@#;
et paulo post: #Hic est sanguis meus Novi Testamenti,
qui pro vobis fundetur (Ibid., 28)
@#; et alibi: #Qui
manducat meam carnem, et bibit meum sanguinem,
in me manet, et ego in eo (Joan. VI, 55, 57)
@#. Qua veri
magistri auctoritate animati, dum corpori et sanguini
ejus communicamus, audenter fatemur nos
in corpus illius transfundi, et ipsum in nobis manere.
In nobis ipsum manere dico, non solum per concordiam
voluntatis, sed etiam per naturae unitae veritatem.
Si enim Verbum caro factum est, et nos vere
Verbum carnem cibo Dominico sumimus, quomodo
non naturaliter Christus in nobis manere existimandus
est? qui et naturam carnis nostrae jam inseparabilem
sibi homo natus assumpsit, et naturam
carnis suae ad naturam aeternitatis sub sacramento
nobis communicandae carnis admiscuit? Ita ergo in
Deo sumus, quia et in Christo Pater est et Christus
in nobis est. Cum vero in re omni sint erga nos
inaestimabiles divitiae Dei, adeo ut majestate abscondita
corruptibile pro nobis corpus induerit; contumeliis
et passionibus subdiderit, quo opem ferret
assumpto homini; quid indignum Deo judicari
potest, qui uterum Virginis subiit, si virginibus
creatis infunditur? quae licet simplicis naturae paulo
ante praeferant imaginem, postmodum coelestis, ubi
sanctificatione inspirata majestas vera diffunditur,
et quae substantia panis et vini apparebat exterius,
jam corpus Christi et sanguis fit interius. Gusta
igitur et vide quam suavis cibus, et pergusta quid
sapit. Sapit, ni fallor, cibum illum angelicum habentem
intra se mystici saporis delectamentum, non
quod ore discernas, sed quod affectu interiori degustes.
Exere palatum fidei, dilata fauces spei, viscera
charitatis extende, et sume panem vitae, interioris
hominis alimentum, non arte pistoria fermentatum,
sed incarnatae deitatis vitale pulmentum.
Sume nihilominus vinum non sordido cultore calcatum,
sed de torculari crucis expressum. Gusta,
inquam, coelestis pabuli suavitatem, sed ne nausees
terreni germinis saporem. De fide etenim interioris
hominis procedit divini gustus saporis, dum certe
per salutaris eucharistiae infusionem influit Christus
in viscera animae sumentis, quem diva mens castis
penetralibus in ea videlicet forma suscipit, qua sub
ipsa recordatione mysterii Spiritu revelante sibi
praesentem intuetur, infantem, aut ara crucis immolatum,
aut sepulcro quiescentem, aut certe calcata
morte resurgentem, sive supra coelos evectum in
gloria Patris sublimem. Juxta quas species Christus
gratum communicantis intrans habitaculum, tot, ut
ita dicam, suavitatis odoribus mentem reficit, quot
formis intimae revelationis oculus meditantis eum
meruerit intueri.
Nec vanum tibi videatur quod juxta animae desiderantis
intuitum dicimus Christum formari intra
praecordia communicantis, cum non nescias patres
nostros veteris eremi solitudinem peragrantes pastibus
refectos; quibus imber fecundus cibum unicolorem,
sed diversi saporis intulit, et juxta singulorum | null | 703d2c13-f4b6-4db0-9e93-f4fc6e0c3c3d | latin_170m_raw | null | None | None | None |
appetitum infundebat saporis varii oblectamenta: ut
quidquid aviditas concupisceret, occulta largitoris
dispensatio subinferret; quibus praebebat gustus,
quod ignorabat aspectus, quia aliud erat quod videbatur,
et aliud sumebatur. Desiste igitur mirari:
quod legis manna sub umbra signabat, hoc Dominici
corporis pandit veritas patefacta; in quo deifica
majestas miseranter nostrae infirmitati condescendit,
ut, quo alimenti genere corpora aluntur humana,
idem in corpore sensualiter sapiat, sed Deus in pectore
perficiat, sicut ipse ait: #Qui manducat me, ipse vivet
propter me. Hic est panis qui de coelo descendit. Non
sicut manducaverunt patres vestri manna in deserto
et mortui sunt. Qui manducat hunc panem, vivet in
aeternum. Et panis quem ego dabo, caro mea est pro
mundi vita (Joan. VI, 58)
@#. Jam jam procul removendus
est totius lubricae scrupulus dubietatis: cum is qui
est auctor muneris, testis est veritatis. Dubitari
etenim nefas est ad cujus nutum cuncta subito ex
nihilo substiterunt, si, pari potentia, in spiritualibus
sacramentis terrena materies, naturae et generis sui
meritum transcendens, in Christi substantiam commutetur,
cum ipse dicat: #Hoc est corpus meum;@# et
paulo post: #Hic est sanguis meus.@# Sed hanc Dei
possibilitatem aestimatio humana non capit, nisi teipsum,
quicunque es, discutias, qualiter de massa
perditionis factus es in populum acquisitionis, et
de vase irae prodisti vas misericordiae: ut qui paulo
ante fueras alienus a vita, peregrinus a venia,
subito initiatus Christi legibus, et salutaribus mysteriis
innovatus, in corpus Ecclesiae, non naturae privilegio,
sed fidei pretio transisti, nullo molis corporeae
additamento, te ipso major factus es: invisibilis
quantitatis augmento, in exterioribus idem es, in
interioribus longe alter es. Sicque de servo filius
effectus, praeterita vilitate deposita, novam subito
induisti dignitatem, ut non solum haeres, sed corpus
Christi factus, Deum in corpore tuo portares. Quae
res tantae novitatis, tantae dignitatis, tam subitae
mutationis pretium? Vide in omnibus misericordiae
coelestis artificium, vide regenerantis gratiae mirabile
sacramentum, et adverte in istis imperiosum Verbi
operantis opificium, cujus nutu rerum elementa, de
nihilo in hanc mundi formam mutabili ordine compaginata,
inexplicabilem ejus potentiam ipsa suae
pulchritudinis specie testantur. Si ergo Deum omnia
posse credis, et hoc consequitur ut credas; nec
humanis disputationibus discernere curiosus insistes,
si creaturas quas de nihilo potuit creare, has ipsas
multo magis valeat in excellentioris naturae dignitatem
convertere, et in sui corporis substantiam transfundere.
Multo magis dico, non quod infirmioris potentiae
in rebus creandis quam immutandis fuisset.
Sed humanae opinioni usuale, non divinae rationi
comparabile. Ideo fides prae omnibus bonis summum
meritum est; haec te inducat ad credendum, te consecrantis
potentia roboret ad sumendum. Promittit
digne sumentibus beatae spem immortalitatis; judicium
minatur indignis, ut est illud Apostoli: #Qui
manducat et bibit indigne, judicium sibi manducat et
bibit (I Cor. XI, 29)
@#. Quo multi, scelerum suorum
conscientiam perhorrentes attentius, se longe faciunt
a sacramento vitae, non attendentes quam terribiliter
Dominus comminatur, dicens: #Nisi manducaveritis
carnem filii hominis et biberitis ejus sanguinem,
non habebitis vitam in vobis (Joan. VI, 54)
@#. Quod
alternantium causarum judicium intuentibus, summa
vigilantia est adhibenda ut emendatis actibus nec
indigne sumant, nec perniciose refugiant.
EPISTOLA VI [ #olim@# VI]. (Anno 1008.)
#Noto notus@# R. FULBERTUS.
Hoc a vobis exigo: securitatem de mea vita et
membris, et terra quam habes [habeo?], vel per vestrum
consilium acquiram. De auxilio vestro contra omnes
homines, salva fidelitate Roberti, de receptu Vindonici
castri ad meum usum et meorum fidelium, qui
vobis assecurabunt illud; commendationem vestrorum
militum, qui de nostro casamento beneficium
tenent, salva fidelitate vestra; justitiam de querimonia
Sanctionis et Huberti, et de querimoniis canonicorum
Ecclesiae nostrae, et de legibus atriorum
nostrorum. Si haec facere vultis, paratus sum conventionem
quam vobiscum inii observare; si non
vultis, nolite me itinere fatigare. Valete.
EPISTOLA VII [ #olim@# VII.] (Anno 1008.)
#Gloria et honore digno patri et archiepiscopo suo@# LEUTHERICO FULBERTUS #humilis episcopus cum | null | 6884133d-462c-41a5-af1e-c35ece993929 | latin_170m_raw | null | None | None | None |
venerabili Cenomanensium episcopo Avisgaudo salutem.@#
Scientes vos habere zelum divinae legis, nec minus
opitulari velle quam debere fratribus vestris,
sed et plurimum posse; fiducialiter a vobis auxilium
petimus in necessitatibus nostris, in praecursorem
Antichristi Hebertum comitem Cenom., qui sedem
episcopalem ejusdem civitatis evertere nititur. Episcopum
enim praedictum videlicet Avisgaudum in
ea cum pace manere non sinit: domos ejus et terras,
et fruges et omnia victualia, insuper et praebendas
canonicas Ecclesiae pervasit. Haec itaque vos
ad vivum sentire volumus, nisuque indissimulato
propellere: et ut facilem modum habeat petitio nostra,
precamur vos illi commonitorium scribere, ut
jam dicto episcopo sua reddat, et eum in pace vivere
sinat. Alioquin pro certo noverit se a vobis et suffraganeis
vestris excommunicatum iri, ex illo die
quo eum excommunicaverit Avisgaudus episcopus.
Commonitorium autem quod illi sacrilego vestra
dignatio mittet, nobis transcribi volumus, et mitti.
Vale in infinitum, angelus magni consilii te, consule
Christo, servet.
EPISTOLA VIII [ #olim@# IX]. (Circa annum 1008.)
FULBERTUS, #Dei gratia Carnotensis episcopus, domino@#
H., #Turonensium subdecano sibi dilectissimo, gratiam
et benedictionem Dei.@#
Cum vestram charitatem noverim plurimis in
obsequiis libenter mihi paruisse, adhuc etiam parere
cupientem, vix [ob] satietatem cedere, mando vobis
obnixe precans ut accingamini ad causam quam expono.
Apud vos morabatur olim quidam bonorum
extortor, legum contortor, Girardus nomine, qui
susceptum unum caballum a famulo nostro Deodato
debuit comparare triginta duobus solidis, pro
arrhabone datis duodecim nummis, cumque reliquos
speraret Deodatus ad praefixum terminum se recepturum,
fefellit eum ille subdolus, a nobis Turonem
profugiens, nec equum postea nec pretium remittens,
quamvis eum Deodatus saepe utrumlibet agere per
legatos postulaverit. Hac de causa mitto ad vos
unum ex nostris hominibus, qui ipsum Girardum
notum vobis faciat, in audientiaque vestra vice
Deodati hanc ipsi querelam intendat, qualibet lege
censueritis revincturus eum, si forte, ut est impurus,
dissimulaverit se rem istam scire, aut si ita esse,
etiam negaverit. Deinceps talem in eum qualem jus
poscit, date, quaeso, sententiam, ut vel Deodato rem
suam legaliter solvat, vel debitas poenas luat. Vigeat
semper alacritas vestra.
EPISTOLA IX [ #olim@# X]. (Circa annum 1008.)
#Patri et consacerdoti suo@# FULBERTUS.
Crede, Pater, nullam me compositionem unguenti
laborasse, postquam ad ordinem episcopalem accessi,
quod tamen pauxillum ex dono cujusdam medici
supererat, mihi fraudans tibi largior, rogato sospitatis
auctore Christo ut tibi illud faciat salutare.
Vale.
EPISTOLA X [ #olim@# XIX]. (Anno 1008.)
FULBERTUS #Dei gratia episcopus@# GUNTARTO HUBERTO #vicecomiti,@#
ROGERIO, BUCARDO, HUGONI #filio Hugonis,@#
OTREDO, HAMELINO, HUGONI #filio Herbrandi, et
uxori Guismandi, et omnibus illis qui tenent casamentum
sanctae Mariae Carnotensis Ecclesiae per
donum Reginaldi episcopi.@#
Voco vos et admoneo ex parte Dei et sanctae
Mariae et nostra, ut ïnfra proximum Pascha veniatis
ad nos, aut nostrum servitium facere, aut de
vestris casamentis legitimam rationem reddere. Quod
si non feceritis, excommunicabo vos propter contumeliam
vestram, et interdicam ut non audiatis divinum
officium, nec vivi recipiatis communionem,
neque mortui sepulturam. Quin etiam castellum
Vindocinium et territorium ejus anathematizabo,
ut in eis divinum officium non celebretur, neque
mortuus sepeliatur. Postea vero ipsa casamenta quae
tenetis aut uni aut pluribus dabo, ultra etiam vobiscum
de illis non concordabo. Deus vos convertat,
filii mei.
EPISTOLA XI [ #olim@# XXIII.] (Anno 1008.)
#Dilectissimo patri et archiepiscopo suo@# LEUTHERICO,
FULBERTUS #Dei gratia Carnotensis episcopus orationis
suffragium.@#
Multum amoris atque fidelitatis tibi, Pater, me
debere censeo, per cujus manum a Deo benedictionem
et sacram unctionem accepi. Unde animus meus
ita pendet ex tuo, ut quidquid te justa ratione aut
contristat aut hilarat, idem me si resciscam simili
modo afficiat. Congratulor itaque tibi super inventis
sacris: et Deo, quia tempore tuo revelare maluit,
pronus gratias ago. Deinde vero quod Arnulphum
casatum Ecclesiae nostrae tibi tuisque scripsisti injurium,
aegre contra illum et accepi et fero. Unde
mox ad villam Alogiam, ubi tunc esse dicebatur,
misi legatum meum | null | bf333fb9-e17e-49c7-b9a3-0c620cb5a0cf | latin_170m_raw | null | None | None | None |
, sed in alias partes abierat.
Uxor tamen ejus mihi remandavit quod, ubi redierit,
statim ad me veniet. Quod si veniens tibi satisfacere
voluerit, per meas litteras scies. Alioquin ultra terminum
qui a te praefixus est, in nostra communione
non erit. Simoniacum vero presbyterum, de quo
mihi mandasti, in dioecesim ordinatoris sui repelli
suadeo; aut, si in tua manserit, ab officio suspendi,
ne Ecclesiae tuae candor immundae haeresis contagione
sordescat. Vale, Pater optime, filii tui memor.
EPISTOLA XII [ #olim@# XXIV.] (Anno 1008 vel 1009.)
#Dilectissimo patri et archiepiscopo suo@# LEUTHERICO,
FULBERTUS #Dei gratia Carnotensium episcopus suffragium
orationis et obsequium fidelitatis.@#
Arnulphum fidelem meum arguendo conveni de
his injuriis unde mihi querimoniam scripsistis. Sed
ille respondit se non diffugere judicium; sponte venire
ad placitum. Unde per consilium et suasum
ejus totam hanc causam in vestram dispositionem
mittimus, ut constituatis diem, quo vos et nos, et
alii quorum interest, convenire possimus, juxta castellum
Ebrae, videlicet super ipsam terram sancti
Benedicti, de qua contentio est. Arnulphus enim in
expeditionem cum Odone comite proficisci constituit.
Unde vos talem diem praescribere oportet, ut et ille
de expeditione possit esse reversus, et ego meis
negotiis exoccupatus possim vobis occurrere. Vale.
EPISTOLA XIII [ #olim@# XXV.] (Anno 1008 aut 1009.)
#Sancto et venerabili suo@# LEUTHERICO, FULBERTUS #episcoporum humillimus fidelitatis affectum et
obsequium.@#
De presbytero vestro ab alio episcopo per pecuniam
ordinato, ex auctoritate sanctorum canonum
tale vobis consilium dono. Primum degradetur;
deinde, ab Ecclesia separatus, duobus annis severa
poenitentia multetur, ut honoris gradus, quos pretio
taxaverat, lacrymis conquirere et reparare contendat.
Postea, si digne poenituerit, restauretur. Haec
vero quae diximus, cum in aliis locis tum satis expresse
invenietis in canone Toletano II, cap. 9. Caeterum
rebaptizationes et reordinationes fieri, canones
vetant. Propterea depositum non reordinabitis,
sed reddetis ei suos gradus per instrumenta et per
vestimenta quae ad ipsos gradus pertinent, ita dicendo:
Reddo tibi gradum ostiarii, et caetera. In
nomine Patris, et Filii et Spiritus sancti. Novissime
autem benedictione laetificabitis eum sic concludendo:
Benedictio Dei Patris, et Filii, et Spiritus
sancti super te descendat, ut sis confirmatus in
ordine sacerdotali, et offeras placabiles hostias pro
peccatis atque offensionibus populi omnipotenti
Deo, cui est honor et gloria in saecula saeculorum.
Amen.
EPISTOLA XIV [ #olim@# XXVI.] (Circa annum 1008.)
#Plurima scientia et sanctitate pollenti patri et archiepiscopo@# LEUTHERICO, #utinam Dei parvulus orationis
suffragium.@#
Quod adversarium nostrum Gozonem excommunicastis,
a Domino mercedem, et a nobis fideles gratias
habeatis. Hoc enim faciendo, et Domino praebuistis
obsequium, et vestro discipulo dilectionis
indicium. Quapropter si me vestra dignatio de hac ac
de alia causa rogaverit, benignam se vobis et obsequentem
nostra humilitas exhibebit. Valete.
EPISTOLA XV [ #olim@# XXVII.] (Circa annum 1008.)
#Clarissimo patri et archiepisco suo@# LEUTHERICO FULBERTUS #episcopus.@#
Proreta navis regiae cautus et circumspectus esto.
Terreni spiritus insolenter assibilant. Fluctus hujus
saeculi intumescunt. Promontoria mundanae potestatis
pericula minantur, et more piratarum insidiantur
hypocritae. Inter haec omnia tendendum ad portum
coelestis patriae. Noli ergo tute ipse tibi bitalassum
dubietatis ac duplicitatis in corde tuo miscere. Simplex
est enim via Domini, et qui ambulat simpliciter,
ambulat confidenter. Si de via legis divinae qualibet
occasione seductus aberraveris, in tartaream Caribdim
naufragus demergeris. Regat te manus valida
omnipotentis Domini. Vale.
EPISTOLA XVI [ #olim@# LXXIII]. (Circa annum 1008.)
FULBERTUS #Dei gratia Carnotensium episcopus@# GAUSLINO #abbati regulariter agere.@#
Praesul Aurelianorum, qui vos excommunicavit,
coepiscopos suos idem facere poscit. At ego, correctionis
vestrae non expers in Kalend. Octob. ei respectum
dedi. Unde nunc, frater, commoneo ut,
gradus humilitatis interim vel usque ad tertium relegendo
episcopo vestro subjiciamini, sicut decet.
Aut si vobis non ita faciendum esse videtur, cur fieri
non debeat rationem nobis intimare non pigeat. Ego
enim neque legem neque modum ratiocinationis invenire
possum, qui vos a jugo subjectionis | null | 2b052f06-b208-436e-9a97-5028a1cc7018 | latin_170m_raw | null | None | None | None |
hujus
absolvat. At si quis alius praeter vos invenisse fateatur,
novum illum rhetorem de coelo magis cecidisse
quam descendisse crediderim. Videte ne quis vos
seducat inanibus verbis.
EPISTOLA XVII [ #olim@# XLI]. (Circa annum 1008.)
#Fratri et coepiscopo suo@# FULCONI FULBERTUS.
Quod ad praesens vestrum placitum, non adeo de
malitia hujus temporis ortae difficultates obsistunt,
vobis exponendae per otium; sed quod praesens dicerem,
per hos apices significare curavi. Defensores
legum paucos, impugnatores vero plures esse videtis.
Quin etiam dominus noster rex, cum summum
justitiae caput incumbit, perfidia malorum sic circumventus
est, ut ad praesens neque se vindicare,
neque nos ut oportet adjuvare praevaleat. Non haec
idcirco dixerim, ut fortitudinem animi vestri frangere
velim, sed ut sana discretione causam vestram
tractare memineritis. Igitur si abbas sancti Benedicti
de vestro contemptu culpam suam recognoverit,
et illam deinceps subjectionem promiserit quae
vobis canonice debetur, hortor et suadeo ut recipiatis;
sacramenta vero, et caetera quae ad mundanam
legem pertinent, propter amorem regis domini missa
faciatis, ut religionem magis quam saecularem ambitionem
vos sectari cognoscat. At si abbas in tantam
superbiam intumuerit, ut ipsam quoque subjectionem
canonicam vobis derogare contendat, superbiae,
cui non parcit Deus, Dei servus quomodo parcat,
nescio. Valete.
EPISTOLA XVIII [ #olim@# LXXIV]. (Post annum 1008.)
FULBERTUS #Dei gratia Carnotensis episcopus@# G. #suo
clerico.@#
Quidquid boni de te sperare praesumpseram, totum
vere in contrarium cedit: non solum enim nullum
ex te consilium vel auxilium capio, verum insuper
odium pro dilectione reddis, et injuriis me afficis
immerentem. De quibus jam apud te per verba legati
bis querimoniam feci, per scripta mea nunc
tertio queror. Doleo namque quod temetipsum Ecclesiae
nostrae ministerio fraudas, profanae vitae et
armatae militiae mancipatum; quod decimas et oblationes
nostras ausu sacrilego detines, quod monachorum
nostrorum ecclesias invasisti, quod tui domestici
canonicorum villas praeda et incendio vastant:
haec denique omnia, ut dictum est, indigne
mihi abs te fieri queror, cui nihil unquam incommodi
vel opera mea vel instinctu memini contigisse.
Quod si quid esset unde me suspectum haberes, pro
incerta causa certas offensiones non oporteret inferre.
At si quid in te manifeste peccassem, et tu Scripturarum
consiliis acquiescere velles, tuum tamen praesulem
cum patientia sustineres. Sed dum discretionis
oculum ira turbat, cupiditas caecat, nec causam satis
diligenter attendis, nec opem consilii salutaris admittis.
Unde jam tibi satis exspectato praenuntio
quod, si ante Natale Domini resipiscens ad correctionem
non veneris, senties me divinas leges acriter
insequentem, quem modo negligis suaviter admonentem.
Vale interim.
EPISTOLA XIX [ #olim@# LXXV]. (Post annum 1008.)
#Charo suo@# D. FULBERTUS #sacerdos.@#
Ne turberis, fili mi, nec decidat cor tuum ab
amore et fiducia nostri. Non enim dereliquit te anima
mea: sed quia minus credere sibi et obediens
esse videbaris, paululum dissimulato vultu ad exemplum
Domini ire se longius finxit. At nunc ad hospitalitatem
amici pectoris dulciter revocata, et oblato
pane divinarum Scripturarum oblectata, in ipsius
panis fractione omnem vultus ambiguitatem deponit,
et antiqua specie tibi renitens hilarescit. Precor itaque,
si copia vehiculorum suppetit, ut nos corporaliter
visites; si non, a nobis tibi mitti jure debitam
mandes. Vale.
EPISTOLA XX [ #olim@# LXXVI]. (Post annum 1008.)
FULBERTUS #Dei gratia Carnotensium episcopus charo
suo@# HER.
Auctor signatae schedulae quam mihi mittere voluisti,
seu fideliter sive impure id agas, consulit tamen
justa leniterque blanditur. Justum est enim
Ecclesiam te in qua sis ordinatus, quoad in ea tuto
degere possis, non deserere, ovesque tibi commissas
studiose curare. Blandum etiam est appellari filium,
desiderium significare vivendi, corollarium gratiae
polliceri. Unde, si haec fideliter oblata probaveris,
fideliter autem dico sine circumventione animae tuae:
per noxia juramenta non suadeo refutare. Nam quod
in ordinatione ipsius erratum est, neque tu corrigere
potes, nec amodo sic tua refert, ut ob aliorum
culpam tuum debeas officium devitare. Tamen quidquid
hujus egeris cum Rogerio episcopo te ante pertractare
moneo, et cum domno Rudolpho, cui tecum
una causa est, et | null | 41960713-e883-41bd-8255-546f38097f1d | latin_170m_raw | null | None | None | None |
par poena exsilii. Vale non dubius
amicitiae meae.
EPISTOLA XXI [ #olim@# LXXVII]. (Post annum 1008.)
FULBERTUS #Dei gratia Carnotensium episcopus siquidem
fidelibus adhuc, ut aiunt, R. G. A. @#
Nec porta justitiae nec janua misericordiae vobis
clausa est apud nos. Neque vero de Brictio episcopo
fecimus ostiarium, qui vos, ut significatis, a nostris
penetralibus arceret, sed utrumque aditum servandum
rationi commisimus. Si vultis intrare per portam
justitiae, defendite culpam. Si per januam misericordiae,
agite poenitentiam, aliter enim vos ratio
non admittet. Haec breviter rescribentes, vobiscum
sentire putamus, dum terminos sanctorum Patrum
nec ipsi transgredimur, nec vobis transgredi suademus.
Valete.
EPISTOLA XXII [ #olim@# LXXVIII]. (Post annum 1008.)
FULBERTUS #Dei gratia Carnotensium episcopus@# A. #episcopo
designato quidquid sibi.@#
Sic estis per Dei gratiam in arbitrii vestri libertate
positi, et finitimorum episcoporum copia fulti,
ut in manus episcopi Silvanectensis incidere nulla
vos necessitudo compellat. Sed ne civitati vel Ecclesiae
Catalaunorum suum derogetis honorem, meminisse
vos decet quod in antiqua descriptione provinciae
Belgicae secundae ipsa civitas a Remensi tertium
locum habeat. Sapienti pauca. Valete intrando per
ostium in ovile ovium.
EPISTOLA XXIII [ #olim@# XIV]. (Post annum 1014.)
#Venerando Normannorum principi@# RICHARDO FULBERTUS, #Dei gratia Carnotensium episcopus, salutem
et orationum suffragia.@#
Multa bona fecistis ecclesiae Sanctae Mariae dominae
nostrae. Retribuat vobis Deus per intercessionem
ipsius. Nos quoque pro illis animae vestrae
corporique vestro et fideles sumus, et semper esse
valeamus. Sed nuper ad vos insperata venit legatio:
quod ipsam terram quam nobis dedistis Baldricus
minister revocaverit; nostro ministro, quem ibi
praefecimus, aliquid disponendi potestatem interdixerit;
suas etiam res invaserit; nostris hominibus
novam angariam induxerit, banniendo scilicet ut
irent ad molendinum sancti Audoeni, quinque leucis,
ut fertur, ab eorum hospitiis remotum. Si haec,
optime princeps, vestro jussu, quod minime credimus,
facta sunt, plurimum vestri causa dolemus, et
ut corrigantur suppliciter postulamus. Quin etiam
jubeat prudentia vestra ministris vestris ne ulterius
inquietent nostros homines, et deinceps terram praedictam
ita nos possidere sinant, ut eam benignissima
vestra manu suscepimus. Vigeat diutissime incolumitas
et potentia vestra.
EPISTOLA XXIV [ #olim@# XVII]. (Anno 1015.)
FULBERTUS #Dei gratia Carnotensis episcopus comiti@#
GUALERANNO #et comiti@# GUALTERIO #caeterisque filiis
fidelibusque suis, salutem et benedictionem.@#
Sciatis, fratres, quia rex Robertus benefacit cum
Christianos adjuvat, et haereticos damnat. Et ad hoc
debent eum confortare et adjuvare mecum omnes sui
fideles, quia hoc ministerium ejus est, per quod salvus
esse debet. Sciatis iterum quod archiepiscopus
Cenomanensis requisivit a me consilium, quid deberet
facere de Raginardo haeretico, qui persequebatur
Ecclesiam Dei. Et ego ei dedi tale consilium quale
ad suum ordinem pertinebat. Et ecce mitto vobis
utrumque scriptum, et complanctum suum, et
consilium meum quod dedi ei secundum ordinem
suum. Si quis autem falsarius dicat quod ego alterum
ei consilium deinceps vel scripserim vel dixerim
vel mandaverim, rogo ut me sicut Patrem vestrum
spiritualem defendatis, quia fiducialiter hoc
facere potestis. Valete.
EPISTOLA XXV [ #olim@# XII]. (Anno incerto.)
#Domino servus, magno praesuli@# FULBERTO HILDEGARIUS #suorum minimus quod potis erit strenuum fidelitatis
obsequium.@#
Ex hoc, domine mi reverendissime, quod te, propter
mores tuos matura sanctitate suavissime redolentes,
erga tibi subditos eo animo esse intelligo ut
bonos sinceri amoris gratia complectaris, malis pii
cordis miserationem impendas, ullum vero odisse velut
nocentissimam pestem horreas; magnae revelationis
solatium mihi comparatur, valde metuenti, eo
quod nimis sum ad irascendum pronus, gratia tua etsi
non funditus aliquatenus tamen caruisse. Cui
enim, etiam gravioribus delictis obnoxio, apud tam
bonae moralitatis virum desperanda sit venia? considerato
quod delinquenti potius compateris quam odis,
compatientem vero ad ignoscendum minime esse difficilem;
ipsum quidem, dummodo correctionem exhibeat,
majoris abs te usumfructum dilectionis habiturum.
Tanta itaque vi bonitatis animatus supplico ut
cum mihi pro meis offensis miserescas, tum etiam,
eis renuntiatum ire conanti veniamque postulanti
parcens, amoris sinum amplius relaxes. Unde absit
ut te remoretur illa cogitatio, | null | 7be91af7-2831-4d42-9f31-ca84fd3ad919 | latin_170m_raw | null | None | None | None |
me scilicet irae vitio
perennem fecisse deditionem, quandoquidem multis
astantibus, nec non etiam in praesentia tui, cui plus
omnibus cultum reverentiae debeo, aliquoties irasci
non omittam! Certe quanto crebrius hujusmodi vitium
manifestatur, et majore hominum frequentia
redarguitur, tanto celerius hinc evasurum qui, vere
captivus ejus, [liber] effici voluerit, auctore abbatis Serapionis
collatione, crediderim. Quare, cum alios mihi
succensere cupiam, te potissimum ut id sedulo agas
oro. Te enim super cunctos mortales, quod simplicitas
adulationis ignara fatetur, animae meae visceribus
diligendum mandavi. Sum namque, divina procurante
gratia, disciplinae tuae vernaculus a puero;
nec ulli unquam tanta meae conscientiae secreta, nam
aliis quaedam, tibi omnia detexi. Quaeso ergo te, profusus
lacrymis faciem mentis, ne, mei cura posthabita,
necessariam castigationis vel admonitionis
eleemosynam mihi subtrahas. Nam si hoc, avertat
autem divina pietas! egeris, nunquam tanta mole
frangar incommodi, quam cum me videro sic a te
neglectum iri. Rogatus opusculum meum corrigere,
vale, summa spes consilii mei post Dominum.
Amen.
EPISTOLA XXVI [ #olim@# LXII]. (Anno 1016.)
#Fratri@# THEODORICO, FULBERTUS #sacerdos.@#
Quod te pridem ordinare noluimus, mirantur tecum,
ut aiunt, amici tui, insuper et dominus noster
rex, et, cur omissum sit causam ignorantes, omnes
fere id injuste ac contumeliose factum clamant. Nos
vero, qui non injuste nec contumeliose factum esse
scimus, non unam tantum, sed plures veras et authenticas
inde reddimus rationes, quae tibi et illis
finem recti persuadeant, ac a prava suspicione removeant.
Una igitur causarum haec fuit, quia die
illo quo sacrandus esse videbaris, comprovincialium
episcoporum, qui aberant, nec litteras nec legatos
habuimus. Quod solum tantum valet, ut, si nullo
amplius adminiculo indigeres, tamen sine isto regulariter
ordinari non posses. Talem enim ordinationem
irritam esse testantur Niceni concilii capitulum
quartum, et Antiocheni nonum decimum.
Haec tamen causa datis induciis corrigi potuisset.
Altera fuit, quod sub ipso deliberatae ordinationis
articulo, propter crimen homicidii, quod audierat,
missum a domino papa vidimus interdictum. Quod
si ille non mitteret, esset tamen observanda sententia
Apostoli dicentis, oportere non solum episcopum,
sed presbyterum quoque et diaconum sine crimine
esse. Nec spernendum illud quod apertissime scriptum
est in Rhegiensi concilio, his verbis: #Qui
deinceps non provehantur ad sacerdotium ex regulis
canonum, necessario credimus inserendum, id est
qui in aliquo crimine detecti sunt,@# et caetera, usque #subjacebit.@#
At si quis objiciat aliquem ex Patribus
post peractam poenitentiam et longam anachoresim
propter religionem suam raptum fuisse ad episcopatum,
respondetur quod legi communi et universali
singulares personae vel causae non praejudicant.
Deinde certe quod nihil esset exemplorum inductio,
ubi neque personarum neque negotiorum similitudo
consequitur. Nunc caetera videamus. Tertiam nobis
causam tua confessio dedit, quae nos maxime a tua
ordinatione deterruit; nam pro captu nostrae simplicitatis
caeteras quidem graves, sed tertiam hanc
magis periculosam esse rati sumus. Proprium capitulum
hujus causae noluimus ascribere, sed commune
hoc est concilii Niceni capitulum nonum: #Si
qui sine examinatione promoti presbyteri sunt, et
postea examinati confessi sunt peccata sua, et cum
confessi non fuissent, contra regulam venientes homines
manus eis temere imposuerunt, hos ecclesiasticus
ordo non recipit.@# In omnibus enim quod irreprehensibile
est defendit Ecclesia. Quarum vero
promovit proscriptio refragantium clericorum et
extorta timore electio, verum non electio. Nam cum
sit electio unius de pluribus maxime complaciti
secundum liberam arbitrii voluntatem acceptio,
quomodo electio recte dici possit, ubi sic a principe
unus obtruditur, ut nec clero, nec populo, nec ipsis
summis sacerdotibus ad alium deflectere concedatur.
De violentia hujusmodi Constantinus Augustus talem
contra se et contra alios principes sententiam dedit: #Quaecunque,@#
inquit, #contra leges fuerint a principibus
obtenta, non valeant.@# Et Rhegiense concilium: #Sed nec ille,@#
inquit, #deinceps episcopus erit,
quem nec clerus nec populus propriae civitatis elegerit.@#
Ecce tibi promissas rationes exsolvimus. Quae si
justae sunt, displicere non debent. Adjecimus etiam
pauca propter brevitatem capitula divinae legis.
Quam primo quidem condere magni consilii, postea
violare summae irreverentiae, servare hactenus gloriae
tantae fuit, | null | f4efd707-6731-4435-a85c-a6de87204732 | latin_170m_raw | null | None | None | None |
ut quisquis secundum illam vixerit,
procul dubio inter beatos computatus sit. Propter
has itaque rationes non audentes tibi manus imponere,
ut pote deinceps ordinandi potentia carituri,
praevaricatores legis esse noluimus. O sacrilegam
impietatem! in ipso sinu sanctae matris Ecclesiae a
fautoribus tuis pene perempti sumus; et quidem
ita carum fuit evasisse vivos, ut subsecutae praedae
levis esse jactura videatur; sed quia haec scandala
propter te nobis fiunt, jam ut desistant te apud eos
obtinere oportet, apud quos hanc persequendi sacerdotes
gratiam invenisti. Nosti enim quid portendatur
homini per quem scandalum venit. De caetero
autem, frater, est quod te celare non debemus, videris
enim nobis vehementer errare, qui sine respectu
Dei praesulatum violentus invadis. Nam si
sola damnatur ambitio, quid de violentiae importunitate
censebitur? Verum non solum hoc, sed in
ipsa violata nec postea reconciliata Ecclesia missarum
solemnia celebrare praesumis; utrum tamen
imprudenter, an consulto facias haec, habemus incertum.
Sed si imprudenter, instruenda simplicitas;
si vero consulto, praesumptio est punienda. Nam si
te canones scire constat, et tamen imprudenter obsurdescere
et contraire contendis, non modo praesulatum
fugientem non assequeris, sed nec quod
apprehendisse debueras presbyterium tenuisti. Vale.
EPISTOLA XXVII [ #olim@# XCIII]. (Anno 1016 aut 1017.)
#Excellentissimo et charo domino suo@# ROBERTO
FULBERTUS #Carnotensium episcopus cursum honesti
continuum ad beatitudinis finem.@#
Inter multas sollicitudines meas, cura tui, domine,
me non mediocriter afficit. Cum enim te prudenter
agere accipio, laetor; sin autem, tristor et timeo.
Audito igitur inter alia quod proxima solemnitate
Natalis Domini consilium habiturus sis cum principibus
regni de pace componenda, gaudeo. Sed audito
quod Aureliana civitas sit incendio vastata.
sacrilegiis profanata, et insuper excommunicatione
damnata, nec post reconciliata, miror, et paveo.
Quanto enim dolore putas afficiendos esse sacerdotes
fideles tuos, qui ad honorificentiam Dei et tuam
ipso die congregandi sunt, si in eo loco fuerint ubi
nec ipsis sacrificare liceat, nec tibi sacrosanctam
eucharistiam absolute percipere? Absit hoc a te,
charissime domine, ut tu in tanta solemnitate aut divinis
officiis careas, aut illicite vel indigne, te sciente,
usurpari permittas! Quod ideo te praemonere curavi,
ut vel illum locum facias reconciliari, aut ubi melius
sit solemnitatem celebrare memineris. Velim
autem suadere tibi, si possim, ne dimittas, propter
iram, quae justitiam Dei non operatur, quin episcopo
tuo treugam des, polliceare justitiam, insuper et
conductum praebeas, si velit, ad reconciliandas Ecclesias
suas. Quod si detrectaverit, ipse in periculo,
tu navigabis in portu. Caeterum, quia tuis obsequiis
me tunc adfuturum esse mandasti, apud Sanctum
Maximinum hospitari postulo, quod nec monachis
quidem ipsius loci fore ingratum puto: ut ibi Natalitia
nocte celebratis vigiliis, sequenti mane in tuum
servitium possim esse paratus. Vale semper, et prosperare
in Domino.
EPISTOLA XXVIII [ #olim@# XXVIII]. (Post annum 1017.)
#Senonensium praesuli@# LEUTHERICO FULBERTUS #Carnotus sacerdos.@#
Quod me, Pater, amicum appellas, gratanter adnuerem
si te quoque exhiberes amicum. Sed cum sine
meo consilio episcopos ordinando dignitatem
suam Ecclesiae Carnotensi derogas, cumque in eodem
negotio legem canonicam multimode solvis, non
solum me laedis, sed omnes pariter qui justitiam colunt,
et ego quidem mecum adhuc multa patior. Sed
lex ipsa divina suam injuriam bene ex parte vindicat,
quae, dum a te resolvitur, tua opera cassat. Hoc pridem
in T. factum, in G. nuper iterasti, qui sic a te
pastor est institutus, ut nec gregem sibi commissum
noverit, nec grex ipsum recipere velit. Reprobatus
itaque et a finibus episcopatus extorris, cum palam
intrare per ostium non potest, ut legitimus pastor,
nec aliunde furtivus ascendere, per violentiam regis
irrumpere nititur ut tyrannus. Nec miror adeo
si juvenis ille tali potuit ambitione tentari, cui vel
aetas illa, vel quae ejus aetatis pedisequa solet esse,
locum forsitan obtineat excusandi. Sed tu, Pater,
non solum mirandus sed insuper exhorrendus, quem
nec imprudentia fallit, nec casus turbat, nec urget
ulla necessitas: sed scienter et quasi cum deliberatione
quadam ultro te atque alios perdas. Nec illud
sane tibi | null | 9a423548-da79-4664-9f16-1f56ac78fee9 | latin_170m_raw | null | None | None | None |
tacere debeo, quod ad tuas ordinationes
dominum F. Trecassensem episcopum periculose
tibi socium addis, quem certam ob causam esse non
dubitas imparatum. In qua re dupliciter te delinquere
constat, cum eum, ad tantam praesumptionem animando,
de poenitentia prioris culpae facis esse securum.
De his ergo et hujusmodi te resipiscere jam et
poenitere oportet, si cum Apostolo horrendum credis
incidere in manus Domini viventis. Sed ego fortassis
aspere loqui videar, apud te tamen, ut credo, non
male mereri, si sis de quo dicitur: #Argue sapientem,
et diliget te (Prov. IX, 8)
@#. Caeterum in fine hujus
schedulae exoratum te volo, ne amodo (sicut soles)
scripta mea publicando mihi inimicos acquiras. Unde,
si morem tuum immutare nolis, ego tamen idcirco
vera vel dicere vel scribere non desistam. Vale.
EPISTOLA XXIX [ #olim@# XL]. (Circa annum 1018.)
#Vitae pariter et doctrinae meritis venerando abbati et
archiepiscopo@# G. FULBERTUS #humilis episcopus
utriusque officii praemia gloriosa.@#
Si de mea dilectione confidis, Pater, sicut litterae
tuae significant, securus esto, quia rem tenes, non
te fallit opinio. Proinde quidquid a me competenter
exposcis, facile impetras, et nunc quidem specialiter
de audientia domni T. venerabilis sacerdotis, ne
queratur diutius defraudari opportunitate judicii.
Quod ego sibi hactenus, Deum testor, non insidiando
distuli, sed providendo dissuasi, sciens quia causa
ejus intimae turpitudinis est; et sentinae modo, quo
amplius agitatur, eo dirius fetet. Nec vero turpis
tantum, sed et periculosa est, adeo ut, si venerit ad
judicium, aut ipse aut accusator ejus cum magna sit
contumelia degradandus. Hoc itaque providens, et
illud evangelicum mente revolvens: #Nolite judicare,
nolite condemnare,@# et caetera, haerebam timorate suspensus,
et exspectans ut Dominus tantum dedecus
Ecclesiae suae, [e] publica discussione, vel insultatione
[oriturum], piaret. Nunc autem impatientia domni
T. non permittit hoc fieri, sed pertinaciter instat, ac
pie dissimulantes ad judicium vehementius urget.
Tantum ergo quamvis invictus et coactus cedo, diemque
et locum, ut rogasti, constituo, jam non audens
relinquere indiscussum quod Deum puto nolle
praeterire inultum. In perpetuum vale.
EPISTOLA XXX [ #olim@# III]. (Post annum 1019.)
#Domino suo regi serenissimo@# ROBERTO FULBERTUS, #humilis Carnotensium episcopus, in gratia Regis
regum semper manere.@#
Gratias referimus benignitati vestrae quod nuper
misistis legatum vestrum ad nos, qui et vestram
nobis sospitatem nuntians nos laetificaret, et fortunae
nostrae modum sciscitatus a nobis, vestrae majestati
renuntiaret. Ac tunc quidem scripsimus vobis de malis
quae irrogat Ecclesiae nostrae Gaufridus vicecomes,
qui nec Dominum nec excellentiam vestram
se revereri satis superque indicat, cum et castellum
de Galardone, a vobis olim dirutum, restituit, de quo
dicere possumus: #Ecce ab oriente panditur malum (Jer. I, 14)
@#
Ecclesiae nostrae. Et rursus alterum aedificare
praesumpsit apud Isleras intra villas Sanctae
Mariae, de quo et revera dici potest: #En ab occidente
malum (Ibid.)
@# Nunc quoque de iisdem malis necessario
scribentes conquerimur apud misericordiam
vestram, consilium et auxilium petentes ab ea, quoniam
a filio vestro Hugone super haec mala nihil
opis vel consolationis accepimus. Pro quibus, tacti
dolore cordis intrinsecus, jam in tantum moerorem
nostrum prodidimus, ut signa nostra jucunditatem
et laetitiam significare solita, ab intonando desinere,
et tristitiam nostram attestari quodammodo jusserimus,
officiumque divinum, hactenus in Ecclesia
nostra per Dei gratiam cum magna cordis et oris
jubilatione celebrari solitum, depressis modo
miserabiliter vocibus et pene silentio proximis fieri.
Unde pietatem vestram, cum fletu cordis et mentis,
genua flexi precamur, succurrite sanctae Dei Genitricis
Ecclesiae, cui nos fideles vestros, quantum possumus,
licet indignos, praeesse voluistis; quorum a
vobis solummodo post Dominum in his quae ingeruntur
molestiis consolatio et respiratio funditus
pendet. Cogitate ergo qualiter ab his liberemur, et
ut moerorem nostrum convertatis in gaudium, obsecrando
comitem Odonem, et ei vestra regali
auctoritate vivaciter imperando ut praedictas diabolici
instinctus machinas vero animo destrui jubeat,
vel ipse destruat, propter Dominum, et fidelitatem
vestram, et sanctae Mariae honorem, et | null | 56dced32-03be-43d2-8038-8026627dc42d | latin_170m_raw | null | None | None | None |
nostri
adhuc sui fidelis amorem. Quod si nec per vos nec
per illum irrita fuerit haec quasi perpetua nostri loci
confusio, quid restat aliud, nisi ut penitus interdicatis
agi divinum officium in toto episcopatu nostro?
ipsi inde, heu! inviti, et maxima necessitate coacti,
aliquo exsulantes, nec oculis nostris videre diutius
sanctae Dei Ecclesiae conculcationem ferentes. Quod
ne facere cogamur, vestram misericordiam iterum
iterumque flebiliter oramus ne et illud, quod absit!
apud extraneum regem vel imperatorem fateri compellamur
a vobis exsules, noluisse vos vel non valuisse
sponsam Christi sanctam Ecclesiam, vobis
[nobis?] regere commissam, tueri.
EPISTOLA XXXI [ #olim@# IV]. (Post annum 1019.)
#Domino suo@# ROBERTO, #regi benignissimo,@# FULBERTUS, #Dei et sui gratia Carnotensis episcopus, statum
plenae felicitatis.@#
Postquam transmisimus vobis litteras per Ragenfridum
clericum, quermoniae nostrae, de oppressione
quam Ecclesia nostra patitur, locuti sumus cum domino
rege Hugone, filio vestro, sciscitantes ab eo
cur nobis in tanta necessitate non succurrerit. Qui se
contra nos humiliter purgans respondit quia procul
a nobis erat, ideo facultatem sibi veniendi in auxilium
nostrum non fuisse, imo copiam virorum qui
se comitarentur non habuisse. Cujus nos purgationis
causam minime discredentes, pro illo vestram
clementiam oramus, ne fiat aliena a vestro genito
paternitatis vestrae gratia, si sanctae Ecclesiae non
praestitit opem, quae impossibilis erat ei praestari.
Ad vos tandem, dilectissime domine, nostri adjutorii
summa redit, cujus gratuita bonitate praesulis honore
fungimur, et tutela cujus posse eripi a malorum
injuriis omnino confidimus. Sed ab iis quae
modo nobis incumbunt sine multo labore vestro
speramus erui, dummodo prece et obsecratione cum
Odone comite obnixe agatis quatenus idem nos ab
illis expediat. Caeterum serenissimam pietatem vestram
appellamus pro eodem rege filio vestro, qui
satis superque desolatus incedit. Neque enim in
domo vestra cum securitate vel charitate licet ei
manere, neque foris est ei unde vivat cum honore
regi competente. Unde vos oportet aliquid boni
consilii reperire, et illi impendere, ne dum ille quasi
peregrinus et profugus agit, paterni animi fama
vobis depereat.
EPISTOLA XXXII [ #olim@# LXX]. (Post annum 1019.)
FULBERTUS #indignus episcopus ineffabiliter charo Patri
et domino suo@# ODILONI #cum cherubin et seraphin
odas loqui.@#
Quantas animo concipere possum tibi gratias habeo,
sancte Pater, qui meo arbitratu taediosam et
vix tolerabilem importunitatem meam quasi pro deliciis
habes: servoque et sua tibi debenti omnia
versa vice dominus paras obsequia. Vere vivit hic
et fulgurat illa fortis et speciosa charitas, quae secundum
Apostolum patiens est, benigna est, et cujus
vigor nunquam excidit. Hac denique praesentialiter
fruendi desiderio maceror, sed gravi ad praesens difficultate
detineor. Malefactor enim ille Gaufridus,
quem pro multis facinoribus excommunicaveram,
incerto utrum desperatus an versus in amentiam,
collecta multitudine militum quo ducendi essent
ignorantium, villas nostras improviso incendio concremavit,
nobisque quantas potest machinatur insidias.
Super his itaque, ne tantae causae indiscussae
vel inultae remaneant, necessario mihi conveniendus
est primitus Odo comes. Quod si dissimulaverit, restabit
regis et Richardi rogare patrocinia. Quod si
isti quoque opitulari neglexerint, quid melius mihi
restet non video, quam haec missa facere, et Christo
secretius deservire. Valete.
EPISTOLA XXXIII [ #olim@# LXXI]. (Circa ann. eumd.)
#Quod jugiter in sinu memoriae fovet domino abbati G.@# FULBERTUS #Carnotensium sacerdos abundantiam
charitatis.@#
Peregrinus quidam frater nomine Hermengaud
nos consolationem petiturus adiit, vultu, sermone et
habitu poenitentis. Sentus enim et squalidus, pallentique
macie deformatus, sua culpa de vestri coenobii
paradiso se conquerebatur expulsum; in corpore
fesso morientem animam circumferre. Quod verbum
interitus admittentes compassione carere, vosque
pro illo non rogare nequimus. Precamur itaque, si
vis, si fas est, in nomine ejus Domini qui juxta est
his qui tribulato sunt corde, ut paterna pietate recipiatis
hunc filium jam tandem sero postliminio revertentem:
quo de converso peccatore non tantum
angeli Dei, verum etiam ipsi fratres, quorum propius
interest, gratulentur. Valete memores vestri,
nostri non immemores.
EPISTOLA XXXIV [ #olim@# CV.] (Post annum 1019).
#Dilectissimo domino suo@# ROBERTO #regi ac reginae@#
CONSTANTIAE | null | 0753d5ad-c18a-4048-8f17-ea5b7b29d52c | latin_170m_raw | null | None | None | None |
#utinam in Domino constantissimae,@# FULBERTUS #humilis Carnotensium episcopus fidelitatis obsequium
et orationis suffragia, quantum scit ac potest.@#
Cognita per nuntium vestrum alacritate vestra,
gaudio magno repleti sumus, Deo gratias agentes.
Vobis enim incolumibus, nos bene valituros per Dei
gratiam et vestram speramus. Quoniam autem placuit
bonitati vestrae consulere nos super habitu
nostro, scribimus vobis multis nos ad praesens incommodis
urgeri, quae nobis infert Gaufridus vicecomes
de Castro dunensi. Refecit enim ante Natale Domini
castellum de Galardone, quod olim destruxistis,
et ecce tertia die post Epiphaniam Domini coepit
facere alterum castellum apud Isleras intra villas S.
Mariae. Unde legatos nostros misimus ad filium vestrum
regem Henricum [ #leg.@# Hugonem] et Odonem
comitem, incerti utrum illorum assensu tanta mala
praesumpserit; aliter enim haec illum aggredi vix
opinabile est. Sed si illi nos in tantis adversitatibus
non adjuverint, ad vos post Dominum respicimus,
ut per vos ab hujusmodi oppressione liberemur. Dolemus
autem vos ita nunc in aliis partibus occupatos,
ut vestro succursu de praesenti respirare nequeamus.
Quod si cito nobis a filio vestro subventum
non fuerit, communi nostrorum consilio, divinum
officium desiturum in toto episcopatu nostro noveritis.
Si comes Odo apud vos est, monete illum ut subveniat
nobis propter Dominum et fidelitatem vestram.
EPISTOLA XXXV [ #olim@# VIII. (Circa annum 1020.)
#Venerabili fratri et coepiscopo@# FRANCONI FULBERTUS #salutem.@#
Superfluum duxi longam fabulam nostri senis
transcribere, et mittere tibi, cum totam rationem
ejus, si qua est, ex mea brevi responsione facile
percipere possis; fuitque hujusmodi: « Fratri in Domino
ei consacerdoti suo Avisgaudo Fulbertus. Absit,
frater, ut credatur verum esse, quod scripsisti,
meum archipraesulem et me tuam confessionem
publicasse! non est enim verum. Tuque dum talia
scribis, bene meritis de te ingratus es, et injuste
contumeliam facis. Si qua enim honesta tua novimus
aut speravimus, fideliter ea publicavimus, ad
testimonium tuae probitatis, contra illos maxime
qui discessionem tuam ab episcopatu avaritiae, vel
ignaviae, vel turpitudini ascribere nitebantur. Si
quae vero occulta, quae poenitenda forent, nostrae
fidei credidisti, caute celata sunt. At si talia confessus
es quae et prius et postmodum ore vulgi
ventilata sint, ea nos occultare nequimus. Comperi
autem ex litteris tuis tibi molestum esse quod te
monasticae vitae diximus amatorem, quod, quia nocere
non intelligo, molestum esse demiror. Amor
namque religionis episcopali gradu, quem reperis,
dignum te potius quam indignum efficeret, si nihil
aliud impediret. Utrum autem sit, vel quid sit quod
impediat, sagacitatem tuam non arbitror ignorare.
Si quaedam gravis causa quam dissimulas non
obstaret, ea est hujusmodi. Si de repetendo episcopio
querimoniam incipere velis, non satis apparet
cui eam jure intendere possis. Nullus enim te expulit,
nullus cathedram tuam, te renitente, pervasit;
sed tutemet ultro causa aegritudinis, ut aiebas,
curam episcopalem simul et cathedram reliquisti, ut
perhibent: et sive Franconem tunc decanum Parisiensis
Ecclesiae, sive quemlibet alium subrogari
tibi verbis et scriptis a rege petisti. Quod si ita est,
et sic tibi consequenter substitutus est Franco,
eligente clero, suffragante populo, dono regis, approbatione
Roman. pontific. per manum metropolitan.
Senonensis, fulcitur utique substitutio et
consecratio ejus favore quoque et auctoritate beati
Gregor. papae, qui scriptis suis, sicut nulli pontificum
non petenti pro qualibet aegritudine succedendum
fore docuit, ita voluntarie renuntianti sedi
suae successorem nullomodo denegavit. Sed quid
aliud est quare te episcopatu carere oporteat, tu te
noveris. Sin autem, hoc tanti nobis esse videtur, ni
[ #leg.@# ut] te facere valeat recuperationis exsortem. Quapropter
desine curiosos instigatores audire, desine
reges et praesules inefficacis querimoniae taediosis
scriptitationibus fatigare, et Ecclesiae Parisiensi te
importune obtrudere velle. Quae, ut fatetur, nec patronum
te habuisse gavisa est, nec doluit amisisse;
quippe cum neque ex praesentia tua doctrinae profectum,
neque ex absentia senserit detrimentum. Vale
memor nostri.
EPISTOLA XXXVI [ #olim@# XXXIX]. (Circa annum 1020.)
#Venerabili Bituricensium praesuli G.@# FULBERTUS #Carnotensium
humilis episcopus incrementa virtutum.@#
Legatum vestrum diu detinui, quia Salomon abbas
cum quibusdam monachis aberat, | null | 4f82c783-31d5-404d-ac3c-65a2e7d9d046 | latin_170m_raw | null | None | None | None |
sine quorum
consultu vobis responderi non oportebat. Quos, ubi
redierunt, commonui ut sese ad audientiam praesentarent
contra domnum Tetfridum. Ipsi vero responderunt
se messivo tempore occupatos, lites ad
praesens agitare non posse. Sed idibus Octobris in
Aurelianensi concilio, quod futurum esse destinavimus,
constituent vobis proximum audientiae et diem
et locum. Tantummodo fratrem suum Dodonem, qui
est apud vos, reddatis eis infra praedictum terminum.
Interea oblatae sunt nobis quaedam litterae sub vestro
nomine conscriptae ad domnum Arnulphum abbatem
Sancti Petri, significantes vos excommunicasse monachos
nostros. Sed auctoritatem qua vobis id liceat,
me non memini vidisse. At, si apud vos habetur,
nobis eam debetis ostendere, ne forte, si non ostendatur,
aut temere aut minime excommunicati esse
dicantur. In litteris etiam quas mihi nuperrime direxistis,
confictam inveni reprehensionem meam
de ordinatione Salomonis abbatis hoc modo: miramur
qua auctoritate fieri potuit ut sine audientia
subditus praelato praepositus sit. Quod, ut puto, mirari
non debetis, quia non est, sed illud potius attendere
quod est. Non enim hoc sine audientia factum
est. Neque subditus Salomon Tetfrido adhuc
praelato praepositus est. Domnus namque Tetfridus a
suis monachis criminatus, ut scitis, apud me de infamia
sua querimoniam fecit, eorumque malitiam
se ferre non posse dicens, sub audientia mea et eorum
qui mecum erant, praelationi suae perpetualiter
renuntiavit: astruens abbatem monachorum
Bonae vallis ulterius se non esse futurum. Sicque,
petita a nobis migrandi licentia, transivit ad vos.
Monachi vero qui in Bona valle remanserant, hoc
scientes, alium quemdam ex fratribus suis electum,
eo quod irreprehensibilis esse videbatur, obtulerunt
Odoni comiti abbatia illa donandum, ut mos erat,
mihique deinde consecrandum. Is interim locum pastoris
tenet. Si quis ergo est, qui me super hoc
facto praesumptionis arguat, noverit me respondere
paratum, et hoc tam ratione quam auctoritate approbaturum.
Quod si quis abbatum, vel animi vel
corporis aegritudine molestatus, praelationem suam
in perpetuum renuntiando deserat, episcopus ipsius
dioecesis in loco ejus alterum debeat ordinare.
Valete
EPISTOLA XXXVII [ #olim@# XXIX.]. (Circa annum 1020.)
#Venerando Senonensium praesuli@# LEUTHERICO
FULBERTUS #Carnotensis humilis sacerdos.@#
Litteras ex parte vestra suscepimus, suadentes
recipere quod homicidae Silvanectenses offerunt ut
mereantur absolvi. Nos autem, in quibus oportet,
vobis semper obedire parati sumus, sed in hoc ad
praesens ideo non oportet, quia neque justum neque
commodum est. Et justum non esse leges scriptae
demonstrant. Commodum vero non est ut mors
sanctorum, quae in conspectu Domini pretiosa est,
apud homines vili pretio constet. Quod si quis instituerit,
omnium sanctorum qui eadem causa perituri
sunt, reus sanguinis erit. Sanctitas vestra valeat
semper et vigeat.
EPISTOLA XXXVIII [ #olim@# XLVI]. (Circa annum 1020.)
A. #claro Laudunensium praesuli@# FULBERTUS #Carnotensium
sacerdos.@#
De grandi injuria nobis facta conquerimur apud
te, magne Pater, quem ex debito charitatis et officii
talia curare oportet. Causa vero hujusmodi est.
Quodam Ecclesiae nostrae subdecano defuncto, petiit
a nobis R. Silvanectensis episcopus dari sibi aut
fratri suo ministerium ejus. Nos autem respondimus
non convenire sibi, eo quod episcopus esset,
neque fratri aetate adhuc et moribus immaturo. Tunc
elegimus de numero sacerdotum nostrorum ad illud
officium Eberardum quemdam, scientem ac religiosum
virum. Quod factum praedictus R. materque et
frater ipsius adeo inviderunt, ut sancto viro, coram
pluribus qui testes inde sunt, terribilia minarentur.
Et dictum facto non caruit. Venerunt enim de civitate
Silvanectis ad nostram quidam ex domesticis
eorum, sic necessarii ut absentia illorum nec per
unum diem ignorari potuerit, qui interdiu quidem
latuerunt, sed, profunda nocte egressi, sanctum
illum presbyterum more solito venientem ad Ecclesiam,
quasi lupum rabidum, lanceis falcatis [ #alias@#
fallastris] et gladiis in ipso atrio principalis Ecclesiae
trucidaverunt. Clerici autem ejus, qui expeditum
Dominum tarde secuti sunt, invenerunt eum adhuc
extrema verba protomartyris Stephani praedicantem.
Porro carnifices praesidio noctis incogniti jam
diffugerant, et cui crimen hoc intenderetur, erat
incertum, cum quidam propter minas praeteritas
domum R. quae erat apud nos, suspectam habentes,
repererunt in ea vernaculum quemdam vestes suas
et calceamenta lota siccantem. Ex quo | null | d00f21aa-1bdc-4a33-b508-e9d546ab4fba | latin_170m_raw | null | None | None | None |
signo conjectura
est incoepta; cum ad causam hujus lavacri
dicendam homo acrius urgeretur, se facto de quo
agebatur adfuisse confessus est, sociosque prodidit,
et ordinem rei gestae exposuit. Nos denique, totum
hoc altius perscrutantes, pro certo ita esse comperimus.
Comperimus, inquam, invidiae livorem, fraudem
malitiae, sacrilegii nefas crudele, cruentum
et singulare facinus in occisione sanctissimi sacerdotis.
Nunc ergo tanta causa, quia indicatio ejus
obscura non est, solam, ut vides, ultionem expostulat.
Sed cum juris sit ad utilitatem reipublicae cunctos
punire maleficos, illos tamen vehementius exturbare
necesse est, qui in Deum et sanctos ejus tam impie
tamque crudeliter audent. Quid enim mali ulterius,
vel certe aeque magnum excogitari queat? Multo
nimirum levius illi complices Core peccasse videntur,
quos tamen judicio Dei terra vivos absorbunt.
Nam si illi sanctos Dei contempserant, non utique
trucidarant. Quod si tales socordia vel iniquitas
judicum reliquerit impunitos, cum hoc facere conspirare
sit in contumeliam Dei, et exponere servos
ejus ad caedem: quid restat, nisi ut ipsius summi judicis
ira desaeviens, et hos et illos inaudita mortis
atrocitate disperdat? Proinde nobis, quibus idem
Dominus Ecclesiae suae tribunalia commisit, apprime
necessarium est regem nostrum nosque invicem modis
omnibus excitare, ne repente feriamur in hujusmodi
socordia oscitantes. Quod ego te facere deprecor,
magne Pater, cui Deus bene suadendi copiam
incomparabilem dedit, simulque ut ipse mecum praedictos
maleficos citra legitimam satisfactionem excommunices,
quos tamen usque in finem a communione
privandos esse non nescis. Vale.
EPISTOLA XXXIX [ #olim@# XLIX] (Circa annum 1020.)
#Venerabili Silvanectensium episcopo@# R. FULBERTUS #Dei gratia Carnotensium sacerdos.@#
Quia judicio contendere magis quam veniam postulare
statuistis, restat vobis convenire judices,
qui, praefixis loco et tempore, nos in alterutrum
legali ratione justificent. Non enim usurpamus
officium judicis in isto negotio, sicut vos velle dicitis,
cum nullus esse possit suae causae et assertor
et judex. Verumenimvero satis admirari nequimus
quidnam mali est quod tam audacter ad judicium
properatis, nisi forte, quod abhorrere humanum
est, publice damnari eligitis quam secreta satisfactione
purgari. Quid enim aliud in judicio mereatur
manifestae culpae odiosa defensio? Et vestra
quidem culpa sic manifesta est, ut nullo excusationis
genere valeat obumbrari. Vox enim sanguinis
fratris vestri et sacerdotis Evrardi, postquam ad
aures supremi judicis ascendit, per totam Galliam
vehementer infremuit. Qui, ut certo scimus, non
est occisus ob aliam causam, quam ob vestrae cupiditatis
injustam calumniam. Viderint judices utrum
effectus referatur ad causam. Vale.
EPISTOLA XL [ #olim@# L]. (Circa eumd. an.)
#Venerabili Silvanectensium episcopo@# R. FULBERTUS #Dei gratia Carnotensium sacerdos.@#
Non oportet nostri ordinis viros in superfluis
scriptitationibus occupari, multa enim et magna
negotia nobis expedienda, si non dissimulamus, incumbunt.
Sufficiant nobis super his unde agimus,
litterae nuper a nobis missae, quarum erat extremitas: #Viderint judices utrum effectus referatur
ad causam.@#
Quae enim ibi scripta sunt, aut ea legitima
assertione confirmabimus, aut vos infirmare
et pernegare patiemur, si data fuerit consilii judiciique
occasio: sin autem, contenti erimus ea
praemonuisse quae vos credimus emendare: debuisse.
Vale.
EPISTOLA XLI [ #olim@# LI]. (Circa eumd. an.)
FULBERTUS #episcopus, venerabili consacerdoti suo@#
R. #boni propositi finem optimum.@#
Mulier illa de cujus causa nostram humilitatem
consulere voluistis, impedita est vinculo juramenti,
nec potest inire connubium sine crimine perjurii,
nisi per consensum aut post obitum illius cui se
tali juramento conditionaliter obligavit. Vale.
EPISTOLA XLII [ #olim@# LII]. (Circa eumd. an.)
#Venerabili Rothomagensium archipraesuli@# ROBERTO
FULBERTUS #humilis episcopus, si quod valet orationis
suffragium.@#
Procacitas G., cujus mihi mentionem fecistis,
satis superque fatigavit me de novis connubiis
expetendis; sed ego semper obstiti, dicens non
licere ei sua uxore vivente alteram usurpare. Nunc
ergo tandem rogavit me, seu callide sive simpliciter,
ut sibi aut uxorem suam fugitivam redderem aut
eam, si reniteretur, excommunicarem; alioquin
diceret quod ego et illa faceremus eum moechari.
Conventa igitur de hac causa mulier, respondit
mihi nunquam se redituram ad illum | null | a52bbb63-4f6b-4c76-b627-9f09fe2eeb53 | latin_170m_raw | null | None | None | None |
; et, quia
certo noverat mores suos cum moribus G. convenire
non posse, velle se potius renuntiare saeculo et
monacham devenire, tantum si Gualerannus sibi vel
centum libras nummorum Carnotensium ferendas
ad monasterium daret. Ego autem inter haec
monacham illam nec fieri prohibeo, nec compello,
sed nec ut ad virum odientem peritura redeat,
coarctare praesumo. G. autem saepe mittit ad me,
licentiam ineundi connubii novi petens; illam se
gurpisse, suamque pecuniam recepisse, licet non
vere protestans. Ego vero interdico ei licentiam
istam, donec uxor ejus aut monacha facta sit, aut
defuncta. Quorum utrum prius futurum sit, nescio.
Si ergo de hac causa meum consilium vultis, quod
ego facio, idem vos facere suadeo, hoc adjiciens ut,
si causam hanc acri censura pertractare velitis, ex
mea parte non contradictionem, sed suffragium vos
habere sciatis. Capitula canonum ad hanc causam
pertinentia nobis subscribere non vacavit ad praesens,
hostium persecutione turbatis. Scribemus
autem et haec et alia libenter in obsequium vestrum,
si Deus concesserit nobis salutem et pacem.
Valete.
EPISTOLA XLIII [ #olim@# LIII]. (Circa eumd. an.)
#Charo suo@# R. FULBERTUS #episcopus.@#
Occupatus erga plurima paucis tibi sic respondere
compellor. Ecclesiae nomen, extra quam veri sacrificii
non est locus, interpretatione sua pluralitatem
innuit. Sacerdotalis quoque salutatio qua #Dominus
vobiscum@# dicitur, non est unum solum, sed ad
plures dirigitur. Sed et ille versiculus de quo mihi
quaestionem fecisti, plane sibi circumstantes requirit.
Pro his ergo atque aliis hujusmodi non ex auctoritate
quidem canonum, quos mihi modo retractare
non licuit, sed meo interim arbitratu tutius
esse suadeo te a missarum celebratione suspendere,
quam eas sine duarum saltem aut trium fidelium
attestatione celebrare. Scrupulus autem ille de
offerentibus ita solvi potest, quod dum sacrificamus
illi pro quibus agitur, per manus nostras offertur Deo
sacrificium laudis. Haec ad praesens me respondisse
contentus aveto. Quod si nova legendo vel
retractando verum de his quidpiam magis ratum
invenero, tibi charitative rescribam. At si tu te
prior aliquid tale repereris, eamdem nobis exhibe
charitatem. Vale.
EPISTOLA XLIV [ #olim@# LIV]. (Circa eumd. an.)
#Venerando Remorum archipraesuli@# EBALO FULBERTUS #Carnotensium humilis episcopus.@#
Angustiae tuae compatiens Odonem comitem arguendo
conveni: respondit tandem quod in te deliquerat
emendare se velle, et, ad tollendam animi
tui aegritudinem, adjuvare, quod maxime desideras,
ut Remensis Ecclesia respiret ad pristinam dignitatem.
Si haec tibi facere voluerit, recipere suadeo, ut
quamprimum expeditus redeas ad officium tuum.
Deinde suggero, etsi non indiges, ut ad pacem pauperum
componendam tota mente satagas, quos sui
reges et principes vehementer affligunt. Praeterea
Beroldo episcopo referente audivi sic te moerore
afflictum, ut curam gregis Domini relinquere velis.
Quod ego acriter et amice redarguo, testans te, si
hoc egeris, non fuisse pastorem. Vale memor mei
peccatoris in orationibus tuis
EPISTOLA XLV [ #olim@# LV]. (Circa an. eumd.)
#Diligendo semper atque venerando Remorum archiepiscopo@# EBALO FULBERTUS #Carnotensis humilis
episcopus, communicare fontem intimae charitatis.@#
De vestra bonitate, non de nostro merito confidentes,
deprecamur, optime Pater, ut notum habere
dignemini hunc charum nostrum nomine
Hubertum, qui de patria sua causa discendae honestatis
egressus, et apud nos aliquandiu demoratus,
talem se nobis exhibuit, ut non minus quam frater
uterinus amari et honorari meruerit. Nunc vero
eadem causa permotus, monasterium beati Remigii,
quod vestrum est, visitare disposuit: ubi si in aliquo
fuerit indigus vestrae opis, sentiat quaesumus viscera
pietatis. Vale.
EPISTOLA XLVI [ #olim@# LVI]. (Circa an. eumd.)
#Venerabili archiepiscopo Rothomagensium@# ROB. FULBERTUS #humilis episc. fideles orationes.@#
Compatior tibi, sancte Pater insuper adversis
quae indigne passus es, praesertim ab eo qui et se et
sua tuae fidelitati debuerat. Super illo quoque doleo
vehementer, fratre et coepiscopo nostro dum staret,
in tanta nunc flagitiorum atque facinorum praecipitia
lapso. Sed tibi, Pater, haec vel magna consolatio est,
quia si [externa] abstulit, interiora non potuit. Habes
enim ex Dei gratia charitatem qua ipsum | null | b1cdd143-9993-4374-869e-c8b1879314f9 | latin_170m_raw | null | None | None | None |
errantem
revoces; frenum canonicae districtionis, quo detrectantem
coerceas; virgam, qua ferias: his utere
competenter, donec absolutionem promeritus dicere
tibi gaudeat: #Virga tua et baculus tuus ipsa me
consolata sunt (Psal. XXII, 4)
@#. Vale.
EPISTOLA XLVII [ #olim@# LVII]. (Circa an. eumd.)
#Venerabili Leodicensium episc.@# ROGERIO FULBERTUS #Carnotensis omnia charitatis obsequia.@#
Cum dispersas oves sollicite ac longi itineris labore
quaeritis, laeti perpendimus, Pater, quod pastoris
nomen negligentia non cassatis: de illa
tamen ove quae in nostris pascuis observatur, fratrem
A. subdiaconum loquor, securus esto, quia
Dei gratia bene ruminat, et luporum insidias sagaciter
cavet. Nec appelletis eum ultra militem fugitivum,
quoniam accurate se praeparat ad debellanda
coram Deo et nobis agmina vitiorum. Veniet autem
ad vos quantocius poterit; sed si nostra humilitas
invenire queat gratiam in oculis vestris, simpliciter
exoramus ut nobis eum remittere ac vestris litteris
commendare dignemini, ut praesentia ejus sit pignus
vestrae charitatis erga nos, ac nostrae fidelitatis
erga vos in perpetuum. Valete.
EPISTOLA XLVIII [ #olim@# LVIII]. (Circa an. eumd.)
#Venerando Lexoviensium pontifici@# ROGERIO FULBERTUS #Carnotensis episcopus, salutem et fideles
orationes.@#
Presbyteri canonicorum nostrorum ex ecclesiis
quas habent in episcopatu vestro venerunt ad nos,
dicentes quod vos interdixistis eis ministerium suum,
ideo quod de ipsis ecclesiis non ferunt vobis synodum.
Et nos quidem eam vobis jure solvendam
esse non ignoramus: sed Tedoldus praepositus noster,
ac vester servus, non bene rem intellexit
hactenus, eo deceptus quod nulla ecclesiarum quas
nostri canonici possident in episcopatu nostro obligata
est hujusmodi debito, remittente videlicet antecessorum
meorum piissima liberalitate. Sed ea
quantalibet charitate fulta, quantalibet laude digna,
vestro tamen juri minime praejudicat. Nunc itaque
serenitati vestrae supplicamus ut concedatis eis officium
suum agendi licentiam, paratis amodo aut
vestram synodum vobis reddere, aut in usus fratrum
nostrorum necessarios retinere, si charitati vestrae
placuerit sanctorum patrum meorum supra memoratum
remissionis exemplum observare. Si non
merui ut causa mei aliquid faciatis, restat, spero,
aliquando meritum iri opitulante gratia Christi.
Valete, charissime Pater, et mementote mei in orationibus
vestris.
EPISTOLA XLIX [ #olim@# LIX]. (Circa an. eumd.)
#Venerabili Parisiorum episcopo@# FRANCONI FULBERTUS #humilis sacerdos.@#
Doleo super te, charissime, cum te a pristina
virtute apostatare video. Olim apud me conquerebaris
de tuo antecessore, qui sacrilega temeritate
altaria laicis in beneficium dederat: nunc mihi
suades ut ego similiter faciam. O coelum! o terra!
quid clamem! aut quo tuis meritis digno modo te
objurgare possim? Sed compesco nunc ferventes
animi mei fluctus, donec te praesentialiter exquisitis
increpationum tormentis excruciem. Vale
interim.
EPISTOLA L [ #olim@# LXI] (Circa annum 1020.)
#Sancto et venerab. archiepiscopo@# LEUTHERICO FULBERTUS #episcopus de virtute in virtutem progredi.@#
De Guidone excommunicato nostro nos appellas,
reverende Pater, dicens quod episcopali se velit
examinari judicio, et ecclesiastica satisfactione purgari.
At nos precem tuam seu verba minime parvipendentes,
tibi respondemus nos ejus libenter misereri
velle, sed examinationem ejus ultra non curare.
Apud nos enim jam de ipso sicut de manifesto reo
optime factum est episcopale, hoc est canonicum ac
decretale judicium, dum illum secundum auctoritatem
canonum ac decreta sanctorum Patrum excommunicavimus.
Dicimus autem illum manifeste reum
propter rationes subscriptas. Primoque quia causa
cupiditatis ejus, fratris ac matris quoque ipsius,
occisus est immerito noster subdecanus. Deinde
quia scivit insidias illi praetendendas, nec mihi patefecit.
Tertio quod insidiatores ejus, quos disturbare
potuit, non disturbavit, sed et praesentia sua
domum ex qua sanctae Ecclesiae nostrae servire debuerat,
eis receptandis dolose vacuam fecit. Quarto
quod malo ejus consensit. His itaque modis nobis
aperte reus comprobatur: unde vocatus et per sex
menses exspectatus, dum confessionis ac poenitentiae
remedia a nobis quaerere distulit, jure meritam
excommunicationis sententiam pertulit. Cum ergo
contradictis irrefragabilibus scilicet causis, plures
enim earum vere testes existunt, parati quemlibet
resistentem convincere; cum ille, inquam, propter
has causas indubitabili crimine teneatur obnoxius,
quis curet examinationem ejus? An quia manifesta
culpa examinari egeat? an forte crederetur examinatus,
si | null | 2242132e-e0d3-486a-9586-2455fddd21b2 | latin_170m_raw | null | None | None | None |
culpam se non habere pejerando culpam
accumularet? sed ut scientes aliquem pejerare sinant,
ab animo sacerdotum religio prohibet. Jam
vero tam evidens peccatum quae purgatio maneat,
nisi confessio et poenitentia? Hanc si expeteret, audiens
extra civitatem sibi infestam me esse, propter
amorem Dei, cujus misericordiae me commonefecisti,
adhuc apud me locum ejus reperiret, atque
haec ei forsitan aliquando absolutionem pareret.
Quod si hoc noluerit, quando tu consilium statueris
de majoribus et utilioribus tractaturus, cum illis et
haec recensurus, adero tecum si mandaveris. Et si
quid in illum actum est, bene stat, astipulatione tua
nitatur; sin minus, corrigatur. Vale.
EPISTOLA LI [ #olim@# LXII #bis@# ]. (Anno 1020 aut 1021.)
#Venerabili Aurelianorum episcopo@# THEODERICO FULBERTUS #Carnotensis sacerdos obsequium dilectionis
sine fuco dissimulationis.@#
Gratulor diligentiae tuae, licet inter multa adversantia
sua strenue capessenti, me quoque de negotiis
ad me pertinentibus amice commonenti. At ego
commonitionem tuam benigne suscipio; in caeteris
quidem quae mihi scripsisti libenter tibi, prout decuerit
et tempus erit, obtemperaturus. De processione
vero Ecclesiae nostrae ad vestram fieri solita
clericos nostros conveniens, audivi ab eis quod optime
noveram, et teipsum aequo animo concredere
volo: videlicet quod damnatis incendio, et ad Ecclesiae
restaurationem inhiantibus, aliisque plurimis
miseriis valida necessitate occupatis, processio non
sit ad praesens facilis; successu vero prosperae facultatis,
cum magno gaudio ac debita devotione se
illam facturos. Vale cum beatissimo clero et grege
tibi commisso, cohortans eos orare Deum ut liberet
nos ab adversis nostris.
EPISTOLA LII [ #olim@# LXIII]. (Circa an. eumd.)
#Dilectissimo fratri et coepiscopo suo@# THEODERICO
FULBERTUS.
Illatam vobis injuriam vere meam facio, compassionis
affectu, in eos qui sacro ordini fecere contumeliam
zelo fervens: sed nec vobis utile esse video
nec mihi tutum, ut zelus noster ad vindictam excommunicationis
erumpat. Exspectandum, et commonitoriis
utendum esse reor, donec illos aut poenitentia
corrigat, aut summi judicis sententia multet. Vale.
EPISTOLA LIII [ #olim@# LXIV]. (Circa an. eumd.)
#Venerabili coepiscopo suo@# ODOLRICO FULBERTUS.
De causa unde simplicitatem nostram consulere
voluistis, in sexto libro Capitulorum nonagesimo
primo ita scriptum invenimus. Si vir et mulier conjunxerint
se in matrimonio, et postea dixerit mulier
de viro non posse nubere cum eo; si poterit probare
quod verum sit, accipiat alium, eo quod juxta Apostolum
non potuit illi reddere vir suus debitum. De
profectione autem nostra ad Sanctum Hilarium,
praefixum adhuc terminum non habemus. Vivite feliciter
in Christo Jesu Domino nostro. Vale.
EPISTOLA LIV [ #olim@# LXXXV]. (Circa annum 1020).
#In perpetuum diligendo domino suo regique@# ROBERTO
FULBERTUS #sacerdos.@#
Quaeso, domine mi, ne indignanter accipias quod
tibi proxima Dominica Parisiis non occurri. Scias
enim pro certo quod nuntii fefellerunt me, dicentes
te illuc ipso die non adfore, sed propter ordinationem
cujusdam episcopi me vocari, quem omnino
non noveram, nec sacratam tuam nec epistolam archipraesulis
mei de ordinatione ipsius acceperam.
Unde, si quid delicti penes me est, seductus sum
aliena fallacia. Facilis tamen debet esse remissio
apud regiam pietatem, cum etiam apud forenses judices
status sit hujusmodi venialis. In toto corde
meo diligo te; ne repellas me a mandatis tuis. Vale.
EPISTOLA LV [ #olim@# LXXXVII]. (Anno 1020 aut 1021.)
#Dilectissimo domino suo regi Francorum@# ROBERTO
FULBERTUS #humilis episcopus sanctae virtutis augmentum.@#
Si nobis omnes pervagandae facultates simul cum
voluntate suppeterent, interesset vestrae pietatis
levitatem nostram arguere, et ad nostrae ccclesiae
quae destructa est restaurationem assiduam revocare.
Nunc vero cum omnes ejusmodi facultates desint,
et nos ad assiduitatem necessitudo magna
coerceat, quomodo sapientiae vestrae dignum videri
possit ut vel nos vel clerum nostrum de qualibet
longa processione commoneat. Sustinete potius,
sancte Pater, sustinete imbecillitatem nostram, supplete
indigentiam nostram, ut Deus omni bono refocillet
charam animam vestram. Valete regaliter.
EPISTOLA LVI [ #olim@# LXXXVIII]. (Circa annum 1020.)
#Benignissimo domino suo regique@# ROBERTO FULBERTUS #humilis sacerdos si qua potest orationis suffragia.@#
Ex parte celsitudinis vestrae dictum est nobis
quod domnum Franconem Parisiensi | null | ebd03aa7-7658-4412-bd6b-4e33cccef159 | latin_170m_raw | null | None | None | None |
Ecclesiae dare
vultis episcopum, et ad hoc peragendum nostrae
humilitatis habere favorem. Nobis autem videtur
quia, si episcopus de quo agitur aptus est clericus,
est optime litteratus, et ad sermonem faciendum
agilis: in qua re omnes episcopos decet esse, non
minus quam in operatione potentes atque disertos.
Unde, si hoc fieri posse canonice domni archiepiscopi
Senonensis et coepiscoporum nostrorum probavit
sagacitas, nostrum etiam, qui de hac discussione
appellati non fuimus, habetis assensum. In nullo
enim quod bonum sit, coram Domino vestrae voluntati
nitimur contraire. Vigeat excellentia vestra.
EPISTOLA LVII [ #olim@# XC]. (Anno 1020.)
#Dilectissimo domino suo@# ROBERTO FULBERTUS #episcoporum
humillimus consilium et fortitudinem a
Domino.@#
Cum praesentia mea nequeo, saltem litteris te reviso,
mi domine, sciscitans de fortunis tuis, et exponens
aliqua eorum quae geruntur in partibus nostris.
Carnotenses adhuc plerosque detineo, ne in tuum
nocumentum erumpant. Sed Hereb. et Gaufr. nullo
interdicto refrenare potui. Faciunt tibi mala quae
possunt, minantur quae non possunt. Virtus Altissimi
conterat et disperdat superbiam illorum! Quidam
autem vernaculi tui, qui ab eisdem malefactoribus
injuriam passi sunt, Martinus scilicet de
Villeri monte et filii ejus, iram suam retorquent
in terram Sanctae Dominae nostrae, diripientes
fruges et caetera bona nostra, quae in vicinia
sua sunt. Nos vero inulta haec patimur propter
te, exspectantes et deprecantes justitiam tuam. Sunt
haec et alia multa, mi domine, quae me nimis angustiant;
satis enim oneri esse videbatur adversa
corporis valetudo. Sed tamem illud aegrius tolerabam,
quod res Ecclesiae in superfluorum domesticorum
victualia sic expendere compellebar ex prava
consuetudine praedecessorum meorum, ut officium
hospitalitatis et eleemosynae, sicut mea interest, administrare
non possem. Nunc autem res ipsas,
quantulae erant, passim inimici diripiunt. Additur
his malis incendium Ecclesiae nostrae. Quoniam
cum unde restaurem, sicut decet, non habeo, mihi
quoque necessarios sumptus indulgeri detrecto. His
itaque et pluribus aliis difficultatibus circumventus,
quas vel pudoris lex vel brevitatis enumerare vetat,
multa mecum agito; non ut aerumnas in hac vita
evadere coner, quod est impossible, sed ut aliquo
labore quamvis arduo valeam restaurandae Ecclesiae
opem ferre. Hujus vero consultationis meae finem
tibi domino meo revelatum iri disposui, cum
Deus dederit tui opportunitatem alloquii. Valete perenniter.
EPISTOLA LVIII [ #olim@# CI]. Anno 1020.
#Glorioso duci Aquitanorum@# GUILLIELMO FULBERTUS #episcopus orationis suffragium.@#
De forma fidelitatis aliquid scribere monitus, haec
vobis quae sequuntur breviter ex librorum auctoritate
notavi. Qui domino suo fidelitatem jurat, ista sex
in memoria semper habere debet: Incolume, tutum,
honestum, utile, facile, possibile. Incolume, videlicet,
ne sit domino in damnum de corpore suo. Tutum,
ne sit ei in damnum de secreto suo, vel de munitionibus
per quas tutus esse potest. Honestum, ne
sit ei in damnum de sua justitia, vel de aliis causis
quae ad honestatem ejus pertinere videntur. Utile,
ne sit ei in damnum de suis possessionibus. Facile
vel possibile, ne id bonum, quod dominus suus leviter
facere poterat, faciat ei difficile: neve id, quod
possibile erat, reddat ei impossibile. Ut autem fidelis
haec nocumenta caveat, justum est, sed non
ideo sacramentum meretur, non enim sufficit abstinere
a malo, nisi fiat quod bonum est.
Restat ergo, ut in eisdem sex supradictis consilium
et auxilium domino suo fideliter praestet, si
beneficio dignus videri vult, et salvus esse de fidelitate
quam juravit. Dominus quoque fideli suo in
his omnibus vicem reddere debet. Quod si non fecerit,
merito censebitur malefidus: sicut ille, si in
eorum praevaricatione vel faciendo vel consentiendo
deprehensus fuerit, perfidus et perjurus. Scripsissem
vobis latius, si occupatus non essem cum aliis
multis, tum etiam restauratione civitatis et Ecclesiae
nostrae quae tota nuper horrendo incendio conflagravit.
Quo damno etsi aliquantisper non moveri
non possumus, spe tamen divini atque vestri solatii
respiramus.
EPISTOLA LIX [ #olim@# XVI]. (Circa annum 1021.)
#Piissimo duci Aquitanorum@# GUILLELMO FULBERTUS #humilis episcopus.@#
Non est mirum, serenissime princeps, si quid moveris
animo contra me, de hoc quod sapientissimo
ac sanctissimo | null | 2e26669a-0e3a-4bb8-9c94-3a689e96db75 | latin_170m_raw | null | None | None | None |
Patri nostro Hilario tibique debita
servitia non rependo. Magnam enim honorificentiam
exhibuisti, largosque dedisti munificentiae fructus,
pro quibus nihil praesentis emolumenti recepisse
videris. Sed est quod te reconfortare plurimum
potest, hoc videlicet quod tuas gazas in ecclesiae
Beatae Mariae restaurationem expensas, non solum
integras, verumetiam multiplicatas ab ipsa recipies.
Ex parte vero mea, quamvis perexilis portio mercedis
aestimari possit, tamen quidquid sum et possum
tuum est. Si autem de malitia saeculi ortae difficultates
meum iter impediunt, ut frequentare non possim,
et dilationes meas exspectare taedet, fac, benignissime
atque dilectissime princeps, de illa dignitate
quam mihi commiseras, quidquid animae tuae
beneplacitum fuerit, certo sciens quod ea causa benevolentiam
meam erga te nunquam senties imminutam.
Caetera quaedam, quae scribere nolui, legato
vestro, domino videlicet Raimone referente cognosces.
Vale.
EPISTOLA LX [ #olim@# XVIII]. (Anno 1021, al. 1024.)
#Claro suo@# HILDEGARIO FULBERTUS #humilis episcopus.@#
Scio te, fili, meum desiderare adventum, sed retardant
templi restauratio, mandata regis, praedonum
instantia, messivae feriae, Lemovicensis episcopi
causae pacandae difficultas, via scrupulosa.
Aegre fero moras meas, satiusque mihi fuisset rem
S. patris Hilarii non suscepisse curandam, quam
tali modo tractare. Sed hac consolatione respiro,
quia quod potes, vice mea facis. Precor ergo ut propositum
urgeas strenue tam in spiritualibus quam in
singularibus agens. Si Robertum praepositum indiligenter
villicari nosti, fer causam ad notitiam ducis
nostri (Aquitaniae), ut ejus arbitratu vel corrigatur
vel mutetur. Saluta charos nostros R. Hu. Dur. et
alios tam clericos quam laicos. Frater Thedoldus
obiit, frater Ebrardus monachus evasit scholarum
ferulam, et cancellarii tabulas tibi servo, bona parans,
meliora devovens; tu quoque, pro nobis orans,
feliciter vale.
EPISTOLA LXI [ #olim@# XXXVII]. (Circa annum 1021.)
#Dilectissimo patri et coepiscopo suo@# GUIDONI FULB. #orationis suffragium.@#
Rogamus charitatem vestram pro his servis Ecclesiae
nostrae qui sub vestra potestate degunt, ut eis
patrocinari dignemini, et ut nobis constituatis terminum
post octavas beati Martini, quando et ubi
nostri legati possint occurrere vobis, ad definiendam
causam eorum, quae propter obitum antecessoris
vestri [Rodulfi] indefinita remansit Rogamus etiam
ne nobis scripto significare gravemini, cur Sylvanectis
non fuerit sacratio vestra. Vale.
EPISTOLA LXII [ #olim@# XXXVIII]. (Anno 1021.)
#Egregie dilecto coepiscopo suo@# GUIDONI, FULBERTUS.
Amor justitiae, qui tuam, pater, animam imbuit a
nativitate, fecit eam inoffensam, et ab excessibus
cautam. Cujus rei fidem cum ex aliorum dictis, tum
ex litteris tuis evidenter accepi. Sed ab ordinatione
Ebali Remensis archiepiscopi non valde tibi metuendum
puto esse, si est, ut dicitur, ab infantia Christianus,
sano sensu sacris litteris eruditus, sobrius,
castus, amator pacis et dilectionis, nullo crimine,
nulla infamiae nota turbatus, tandemque a clero et
populo suae civitatis electus. Magni etenim viri, ut
optime nosti, Ambrosius Mediolanensis et Germanus
Antissiodorensis, aliique nonnulli, quia tales in laico
habitu exstiterunt, subito nobis sancti praesules
exierunt. Domnus vero papa, cujus animadversionem
te revereri significasti, non est quod tibi merito
debeat succensere, si te graviter collapsae sanctae
Remensi Ecclesiae aliquam spem resurrectionis
audierit providisse. Vale in perpetuum memor mei
vere fidelis tui. Illi quoque valeant, qui tuam memoriam
mihi commendaverunt.
EPISTOLA LXIII [ #olim@# LXXIX]. (Circa annum 1021).
FULBERTUS #episcoporum humillimus@# HILDEGARIO #suo
salutem.@#
Absentia tua saepe commemorat quam necessarius
eras praesens. Sed hoc me consolor quod obsequia
tibi delegaverim, qui sis dignus recipere, et utrumque
remunerare paratus. Spero enim ut mihi quoque
de tuis benemeritis, si qua Deo dante fuerint, aliqua
tecum mercedis portiuncula cedat. Opitulabor
itaque ad bene promerendum ex animo. Sed veniendi
ad vos diem statuere dubito, quia et ibi victualia
mihi puto deesse, et in mea dioecesi multis
occupor. Fac tu interim quod te facere opto et
credo: lectioni, orationi, et eruditioni fratrum operam
tuam cum alacritate divide, animae simul et
corporis curam gerens; ne propter secundi lassitudinem
primae vigor evanescat. De re sancti patris
Hilarii et | null | 242859fe-9b55-4f4e-9907-82844d92a47e | latin_170m_raw | null | None | None | None |
nostra fideliter disponenda scio te non
indigere monitis, dummodo fures caveas. Vestes et
caetera ornamenta ecclesiae, quae lavari volunt, procura,
ut festa paschalia suo candore venustent. Laurus
nostra et totum pomarium gaudeant suo cultu.
Vinitorem quoque et agricolam te esse memineris.
De vario numero psalmorum qui adjiciuntur a quibusdam
in tempore jejunii per singulas horas canonicas,
in fine, post orationem Dominicam et capitula
quae sequuntur, regulam non invenio. Psalmi quidem
meo arbitratu superflui essent, nisi eos tutaret psalmistarum
devotio. Finitis autem capitulis, post orationem
Dominicam, ubi dicitur: #Domine, exaudi orationem
meam,@# statim esset subdenda oratio, quae ex
libro #Sacramentario@# recitatur. Patere tamen Ecclesiam
retinere suum usum ad praesens. De significatione
clericalis ornatus Amalaricus sic breviter:
Desideramus recapitulare omnem armatum clericorum.
Caput clerici in superiore parte discoopertum.
Mens est, ubi est Dei imago. In inferiore parte circumdatum
capillis, quasi aliquibus de praesenti necessitate.
Amictus est castigatio vocis. Alba caeterorum
inferiorum sensuum, praesidente magistra ratione,
et interius per disciplinam continentiae constringente,
quasi quodam cingulo, voluptatem carnis.
Calceamenta, prohibitio pedum ad malum festinare.
Sandalia ornatus ad iter praedicatoris, qui coelestia
non debet abscondere neque terrenis inhiare. Secunda
tunica, opera mentis sunt. Casula, opera corporis
pia. Stola jugum Christi, quod est Evangelium.
Dalmatica diaconi, id est ministri, cura proximorum
est. Sudarium piae et mundae cogitationes, quibus
detergimus molestias animi ex infirmitate corporis.
Pallium archiepiscopale torques devotissimae praedicationis,
et in Veteri Testamento et in Novo. Hactenus
Amalarius. Mitto tibi Cyprianum, Porphyrium, et
Vitas Patrum cum psalterio, ut petisti. Moneo etiam
ut cum Donatum construxeris, nihil admisceas ineptae
levitatis, ut sit causa joci, sed omnia seria. Spectaculum
enim factus es, cave. Vide etiam ne tuae
asseclae medialis nuditate laborent. Saluta mihi fratres
nostros in Domino, et tute vale. Presbytero benedicenti
os non alligabis, nisi ex praecepto episcopi
sui; quod oblitus fueram: prohibetur tamen Agathensi
canone.
EPISTOLA LXIV [ #olim@# LXXX]. (Anno 1021, al. 1024.)
FULBERTUS #humilis episcopus fratri@# HILDEGARIO.
Dic charissimo nobis principi Guilielmo perpetuam
felicitatem cum orationibus, ex parte nostra,
et totius cleri ac populi nostri, propter eleemosynam
quam misit ad restaurationem ecclesiae nostrae.
Deinde vero nos praedicasse publice, sicut ipse
mandavit, virtutem Dei per meritum sancti Joannis
ostensam in districtione Gausberti, cum exsultatione
et gaudio omnium qui audierunt. Monuisse quoque
Bituricensem archiepiscopum per quemdam monachum
suum, ut sese pacare non negligat cum ipso
domino Guillelmo et episcopis ejus, priusquam sibi
exinde scandalum oriatur. Tibi etiam misisse sibi
exponendas sententias Bacharii, Bedae, et Rabani,
de fine Salomonis, unde fecerat quaestionem. Sed
et de praebenda quae vacat, sicut et de omni bono,
voluntati ejus me praebere consensum. Praeterea
scias me, propter te, magistro S. veniam indulsisse.
Caeterum Tigrinus submonebat, ut mitterem vobis
aliquem procuratorem ad colligendas fruges; sed
ego totum hoc curae tuae committo, te exercitans
illum probans. Adjutorem scholarum nolo tibi mittere,
qui nondum assecutus sit maturitatem aetatis
et gravitatem morum. Utere interim clientelae tuae
qualicunque subsidio, donec causam communi consilio
pertractemus. Vale.
EPISTOLA LXV ( #olim@# LXXXI]. (Circa an. eumd.)
Cum audio te facere quod debes, laetor, quamvis
trepidem de futuris. Unde summam bonitatem deprecans,
ut te dignetur regere, te quoque moneo
ut habenis praeceptorum ejus obtemperare memineris.
Iterum dico vale. Bacharii insertam invenies
sententiam. Bedae et Rabani quorum tamen trium
sententias hic quoque subnotare non piguit. Bacharius
ait: « Salomon ille mirabilis, qui meruit
astrui Domino, sapientiae copulari, in alienigenarum
mulierum incurrit amplexus, et in vinculo libidinis
laqueatus etiam sacrilegii errore se polluit,
quando simulacrum Chamos Moabitarum idoli fabricavit.
Sed quia per prophetam culpam erroris
agnovit, nunquid misericordiae coelestis est extorris?
At forsitan dicas: Nusquam eum in canone lego
poenituisse, neque misericordiam consecutum. Non
ambigo, frater, de poenitentia ejus, quae non inscribitur
publicis legibus. Et fortasse ideo acceptabilior
judicatur, quia non ad faciem populi, sed in secreto
conscientiae Domino teste poenituit. Veniam | null | 26f53cdf-2ecf-499d-b63e-814a57a68f8f | latin_170m_raw | null | None | None | None |
autem
ex hoc consecutum esse agnoscimus, quia cum solutus
fuisset a corpore, sepultum illum inter regum
Israelitarum corpora Scriptura commemorat: quod
tamen alibi peccatoribus regibus abnegatum esse
cognoscimus, qui usque in finem vitae suae in propositi
perversitate manserunt; et ideo quia inter reges
justos meruit sepeliri, non fuit alienus a venia. Veniam
autem ipsam sine poenitentia non potuit promereri. »
Beda in opusculo super lib. Regum capitulo
XXXIX, praemissis paucis, ait: « Ubi hoc quoque,
ni fallor, palam ostenditur, quod utinam non
ostenderetur! quia videlicet Salomon de commisso
idololatriae scelere nunquam perfecte poenituit. Nam
si fructus poenitentiae dignos faceret, satageret ante
omnia ut idola quae aedificaverat de civitate sancta
tollerentur, et non in scandalum stultorum quae
ipse cum fuisset sapiens erronee fecerat quasi sapienter
ac recte facta relinqueret. » Rabanus sic
sub persona Isidori in expositione ejusdem libri:
« Jam porro de aliis operibus Salomonis quid dicam,
quem vehementer arguit sancta Scriptura et damnat,
nihilque de poenitentia ejus vel in eum indulgentiae
Domini omnino commemorat. Nec prorsus occurrit
quod saltem in allegoria bene significet, haec est
flenda submersio. »
EPISTOLA LXVI [ #olim@# LXXXII]. (Circa an. eumd.
FULBERTUS #humilis episcopus@# H. #suo salutem.@#
Diu sustinui sperans te esse venturum, ut dixeras.
Unde jam nimia dilatione commotus arguo apud te
solum. Cur enim te mendacem mihi et ingratum
exhibuisti, cum tibi dulce esse debuisset paratos si
qui forent de venatione tua cibos te patri inferre,
ut aliquam benedictionem merereris accipere. Noli
jam morari diutius, si gaudere vis de humili gratia
nostra. Vale et veni, aut rescribe mihi quid pro
certo sperare debeam de te.
EPISTOLA LXVII [ #olim@# LXXXIII]. (Circa an. eumd.)
FULBERTUS #Carnotensium humilis episcopus,@# R. #sanctae
Ecclesiae Aurelianensis oeconomo.@#
Quod me scribere mones utilia clerico quodque
de scientia magnipendis, facis amice, facis ut Christianae
philosophiae cultor, invidiae purus. Ego vero,
etsi ignarus mei moduli, non praesumo grandia,
tamen memor in quo parere possum, exhortationi
sanctae deesse non volo. Scripsi itaque sicut monuisti,
quid mihi videatur agendum de presbytero
illo qui missas celebrare et non communicasse
compertus est, in hunc modum. Videtur namque
diligenter inquirenda esse causa, qua sacrosanctam
communionem subterfugerit, videlicet utrum haeretica
infidelitas sit, an timor ex conscientia plane
mortalis criminis, an timor ex conscientia ebriositatis
aut libidinis. Quae quidem miseri sacerdotes
mortalia peccata esse aut nesciunt aut scire dissimulant,
remordente tamen conscientia mala; an sit
taedium ex multa celebratione missarum; an timor
indiscretus quo pusillanimes afficiuntur interdum
pro levibus culpis; an morbus rheumatizantis et
nauseantis stomachi; an passio cerebri mentem
laedens. Si ergo infidelitas in causa inventa fuerit,
aut aliud plane mortale crimen, deponendus est
auctoritate canonica usque ad legitimam satisfactionem.
Si autem appetitus ebriositatis aut libidinis,
quando quidem et ipsae mortiferae sunt, ab officio
removendus est, et tandiu abstinentia castigandus
est, quousque, relicto vitio et per Dei gratiam
superato, revocari videatur idoneus. At si ex frequenti
missarum celebratione taedium, ita corripiendus,
et per annum integrum a communione pellendus,
sicut seriptum est in concilio Toletano XIII, capitulo
5. Si vero indiscretus timor de levi culpa, castigandus
esse videtur cum pietate, sicut legitur in Capitulario,
lib. I, capitulo 6. At si praenotata passio
stomachi, vel cerebri fuerit in causa, quiescere debet
a ministerio, donec recuperet sospitatem. Si
autem praeter supradicta aliud aliquid in causa inventum
fuerit, ex ipsorum comparatione per ratiocinationem
facile tractabitur. His breviter assignatis
salveto in Domino Jesu Christo, vir optime, qui
me multosque alios jugiter et interrogas, et dum
prudenter interrogas, bene doces. Vale.
EPISTOLA LXVIII [ #olim@# LXXXIV]. Circa an. eumd.)
#Benignissimo atque dilectissimo domino suo@# ROBERTO,
FULBERTUS #Dei gratia Carnotensium sacerdos.@#
Cognita benigna voluntate vestra consilioque prudentiae
vestrae comperto, quia sanum est, ut solet,
voluntati obsequor, consilio acquiesco, et iter institutum
ad praesens omittens, in tempus a vobis
constitutum differo peragendum, si annuerit Deus. Si
ergo de justitia, de pace, de statu regni, de honore
Ecclesiae | null | bc46e63c-dee4-45b2-857e-ac1d351e6f89 | latin_170m_raw | null | None | None | None |
vultis agere, ecce habetis me parvum satellitem
pro viribus opitulari paratum. Vale.
EPISTOLA LXIX [ #olim@# XCVII]. (Anno 1021.)
#Nobilissimo regi Danomarchiae@# CNUTO, FULBERTUS #Dei gratia Carnotensium episcopus cum suis clericis
et monachis orationis suffragium.@#
Quando munus tuum nobis oblatum vidimus, sagacitatem
tuam et religionem pariter admirati sumus:
sagacitatem quidem, quod homo nostrae linguae
ignarus longoque a nobis terrae marisque intervallo
divisus, non solum ea quae circa te sunt strenue
capessas, sed etiam ea quae circa nos diligenter
inquiras; religionem vero, cum te, quem paganorum
principem audieramus, non modo Christianum,
verum etiam erga ecclesias atque Dei servos benignissimum
largitorem agnoscimus. Unde gratias
agentes Regi regum, ex cujus dispositione talia descendunt,
rogamus ut ipse regnum tuum in vobis
prosperari faciat, et animam tuam a peccatis absolvat
per aeternum et consubstantialem sibi unigenitum
Christum Dominum nostrum in unitate Spiritus
sancti. Amen. Vale, memor nostri, non immemor
tui.
EPISTOLA LXX [ #olim@# XCVIII]. (Circa an. eumd.)
#Nobili comiti@# S., FULBERT. #Dei gratia Carnotens.
episcopus, fideles orationes.@#
Si in eligendo vestrae civitatis episcopo regulariter
ageretis, suffragium nostrae humilitatis non deforet
juxta modum rationis. Nunc autem palatinus aut
publicus rumor est, quod ille clericus quem eligere
vultis, favorem vestrum sit aucupatus promissionum
sibilis et pecuniae visco. Dicunt etiam quod
sine jussu regis, et consensu episcoporum comprovincialium,
aedes et rem episcopalem invaserit. Quae
si sint vera, non sunt regularia: nec me vel vobis,
vel aliis contra jus et fas opitulari oportet. Valete.
EPISTOLA LXXI [ #olim@# CII]. (Anno 1021.)
#Clarissimo duci Aquitanorum@# GUILLELMO FULBERTUS #episcopus, utile et honestum.@#
Gauderem, dilectissime princeps, ad dedicationem
vestram devotus occurrere, nisi me Ecclesiae nostrae
nullo modo negligenda necessitas detineret.
Gratia namque Dei cum adjutorio vestro cryptas
nostras pervolvimus, easque priusquam hiemalis inclementia
laedat cooperire satagimus. Volo autem
vos scire, quod litterae, quas priores episcopo Azelino
misistis, regi relatae sunt: qui etiam valde
contristatus est de sua vilitate, quam ibi scriptam
invenit. Fecissetque Bituricensis episcopus juxta
consilium nostrum, ut ait, de Lemovicensi episcopo,
nisi eum regulariter irae formido detineret. Sed
quia rex proximo rugitu, ut dicitur, venire habet in
silvam Legium, quae vicina est, ut scitis, monasterio
sancti Benedicti, ego quoque, Deo favente, illuc
ire disposui, sciturus quales inveniam erga vos et
regem et archiepiscopum, vel quales reddere possim.
Et quod interim effecero, aut ipse vobis referam,
aut litteris innotescam Vale feliciter.
EPISTOLA LXXII [ #olim@# CIII). (Anno 1021.)
#Dilectissimo semperque diligendo domino et duci
Aquitanorum@# GUILLELMO, FULBERTUS #Carnotensium
humilis episcopus, in hac vita se et sua
omnia, in altera gaudia sempiterna.@#
Doleo, vir optime, quod nuper in conventu regis
atque nostro loquendi tecum opportunitatem non
habui, non de saeculari negotio, sed de loco sancti
Patris Hilarii, cujus rectores nos esse bonitas tua
voluit, sed hujus temporis malitia non permittit.
Mando itaque tibi, et precor absens id quod tunc
praesens intimare volebam, videlicet, ut secundum
beneplacitum cordis tui constituas tibi alium thesaurarium
et capitiarium de bonis clericis qui sunt in
tua vicinia, quos via longa et periculosa non disturbet
ab officio, sicut me et meos hactenus disturbavit.
Nec me putes, obsecro, ita pravum, ut propter
hoc tibi videar minus esse fidelis. Agnosco enim
me perpetuum debitorem esse fidelitatis animae tuae
et corpori, propter benignitatem quam mihi immerito
exhibuisti Unde certo scias, quia si tibi aut
populo tuo mei ministerii necessitas immineret, et
hoc mihi mandare dignum duceres, subvenirem
tibi Deo duce, si non possem aliter, vel in habitu
pauperis peregrini. Precor autem bonitatem tuam,
ut Raimoni relevare digneris damnum quod pertulit
in servitio nostro. Vale nunc et semper, piissime
atque benignissime: ego vero nunquam obliviscar te.
EPISTOLA LXXIII [ #olim@# CIV]. (Circa annum 1022.)
#Nobilissimo ac piissimo duci Aquitanorum@# GUILLIELMO,
FULBERTUS #Dei gratia Carnotensium episcopus,
salutem et orationum fidelia.@#
Vestram, optime princeps, erga me benevolentiam
expertus | null | 49432377-750e-4a98-86f4-9bcb6d7bf3f1 | latin_170m_raw | null | None | None | None |
sum, cunctis amicorum meorum benevolentiis
affectu mihi dulciorem, effectu quoque utiliorem.
Nam alii quidem amici mei vix parem aliquando
meritis meis vicem rependunt. Vobis autem
me licet immerentem gratuitis beneficiis accumulare
mira charitatis abundantia placet. Jam fere tertio
anno praeterito quod sic agitis, erubescerem munera
vestra gratis suscepisse. Incertus essem Dominum
Jesum Christum et sanctam Mariam genitricem
ejus, in cujus officio expensa sunt, mercedem vobis
reddituros. Praeterea non defuit mihi animus vos
adeundi, et in vestra regione vobis obsequendi. Sed
multae causae difficultatis obstiterunt. Ob quod gerendum
pro certo noveritis cuncta me difficilia
postpositurum, si quoquomodo fuerit possibile. Haec
dicens relevare cupio mirabilem affectus vestri erga
me dulcedinem, in cujus litteris nuper legi quod
gauderetis me superstitem esse in regionibus nostris,
quasi sperantes unquam in vestris me videre.
Unde Auctori totius boni supplico, ut et vos in hac
vita longum tempus superesse faciat, et me vobiscum
superstitem adhuc beato Hilario vobisque deservire
concedat. Fratrem Hildegarium, vestrum et
nostrum fidelem, rogastis nos vobis remittere: sed
deplorat, quasi jam diu nostri pectoris mamillas
non suxerit. Quibus aliquandiu refici serenitatem
vestram humiliter postulat, ut aspiratione dulciori
vobis ac vestris postmodum complaceat. Valeatis
feliciter cum omnibus vestris.
EPISTOLA LXXIV [ #olim@# XXX] (Anno 1022.)
#Sacro Senonensium archipraesuli@# LEUTHERICO, FULBERTUS #Dei gratia Carnotensium episcopus, virtutem
suae dignitatis excellentiae competentem.@#
Odalricum Aurelianensem ego quidem ad episcopatum
non elegi, sicut vobis dictum est, sed a clero
et populo suae civitatis electum sacravi presbyterum.
Quod eum Romam ire velle audistis, et ibi
creari episcopum, dissuasi vestri honoris gratia. Sed
et ipse gratanter dissuadenti paruit, suggerentibus
fidelibus suis, Rodulpho scilicet et Herfrido. Multis
occupatus, pauca rescribere cogor. Saluto vos quantum
possum in Domino, paternitati vestrae devotus
suffraganeus.
EPISTOLA LXXV [ #olim@# XXXI]. (Circa an. eumd.)
#Patri ac primati suo@# LEUTHERICO, FULBERTUS #episcopus.@#
Gratias ago vigilantiae tuae, quae meae simplicitati
praemonitorium facit. Vere enim indigeo praemoneri
de multis propter meae indiscretionis seu negligentiae
morbum. Verum in hac causa qua de nunc agis, id
est, ne quibuslibet episcopandis cito manus imponam,
opus non esse arbitror monitore. Nam et si tu in
isto negotio, consilio meo, ut decuerat, hactenus uti
voluisses, et ordo noster et tua res aliter processisset.
Sed omitto praeterita: de futuris plurimum bonae
spei capio ex eo quod nunc cum sanctis viris ac sapientibus
agis, Patrem nostrum Odilonem loquor
et asseclas ejus. Consilio enim illorum spero te non
solum animae periculum evadere, sed etiam hujus
vitae gloriam et honorem posse recuperare. Vale
memor mei tibi in omnibus bonis obedire et opitulari
parati.
EPISTOLA LXXVI [ #olim@# XXXII]. (Circa an. eumd.)
#Venerabili Senonensium archiepiscopo@# LEUTHERICO,
FULBERTUS #Dei gratia Carnotensium humilis episcopus,
orationis suffragium.@#
Vides, Pater, et audis quanta bellorum incendia
nostris in partibus exardescunt. Unde periculosum
esse timeo, nos ad metas destinatae synodi convenire.
Quid autem super hoc tuae providentiae videatur,
cito mihi remanda.
EPISTOLA LXXVII [ #olim@# XXXIII]. (Circa an. eumd.)
#Venerabili Senonensium archiepiscopo@# LEUTHERICO,
FULBERTUS #Carnotensium humilis episcopus a summo
Domino, Euge, bone serve.@#
Placuit excellentiae vestrae sciscitari a nobis quid
agendum sit de quodam viro, qui filium suum tenendo
ad confirmationem factus est de patre patrinus,
videlicet utrum ab uxore sua matre ejusdem
pueri sit separandus, an non. Nos vero quod sancti
Patres de tali causa statuerunt, id censemus esse tenendum.
Invenitur ergo statutum in concilio Leptinensi,
cap. 7, sub Zacharia papa sub principe Carolo
Magno hoc modo: Si quis filiastrum aut filiastram
suam ante episcopum ad confirmationem tenuerit,
separetur ab uxore, et alteram non accipiat. Simili
modo et mulier alterum non accipiat. Item in eodem:
Nullus proprium filium vel filiam de fonte baptismatis
suscipiat, nec filiolam nec commatrem ducat
uxorem, nec illam cujus filium vel filiam ad confirmationem
tenuerit. Ubi autem factum fuerit,
separentur. Credo ista tibi sufficere, pauca sapienti.
Vale.
EPISTOLA LXXVIII [ #olim@# XCV]. (Circa annum 1022.)
#Roberti regis | null | fc2cda45-2194-472b-8a32-afe62338a13c | latin_170m_raw | null | None | None | None |
Francorum ad Gauslinum Bituricensem
archiepiscopum.@#
(Vide infra in ROBERTO rege.)
EPISTOLA LXXIX [ #olim@# XCVI]. (Circa annum 1022.)
#Gauzlini Bituricensis archiepiscopi ad Robertum
Francorum regem.@#
(Vide infra in ROBERTO rege.)
EPISTOLA LXXX [ #olim@# XCVII]. (Circa annum 1022.)
#Pio regi@# ROBERTO, FULBERTUS #humilis episcopus,
omnia fidelia.@#
Sacra vestra monitus sum inquirere festinanter,
et scribere vobis, si qua historia sanguinem pluisse
referat, et si factum fuit, quid futurum portenderit.
Livium, Valerium, Orosium, et plures alios hujus
rei relatores inveni, de quibus ad praesens solum
Gregorium Turonensem episcopum testem esse
productum sufficiat, propter auctoritatem religionis
suae. Ait ergo Gregorius idem in sexto lib. Historiarum,
cap. 14: « Anno septimo regni Childeberti regis,
qui erat Chilperici et Guntrani 21, mense Januario,
pluviae, coruscationes, atque tonitrua gravia fuerant:
flores in arboribus ostensi sunt: stella, quam
cometem superius nominavi, apparuit, ut in circuitu
ejus magna nigredo esset, et illa tanquam si intra
foramen aliquod posita, ita inter tenebras relucebat
scintillans, spargensque comas. Prodibat autem ex
ea radius mirae magnitudinis, qui tanquam fumus
magnus incendii apparebat a longe. Visa est ad partem
occidentis in hora noctis prima. In die autem
sancto Paschae apud Suessionis civitatem coelum ardere
visum est, ita ut duo apparerent incendia; et
unum erat majus, aliud vero minus. Post duarum
vero horarum spatium conjuncta sunt simul, factaque
in pharum magnum evanuerunt. In Parisiaco
vero termino verus sanguis ex nube defluxit, et super
vestimenta multorum hominum cecidit, et ita
tabe maculavit, ut ipsi propria indumenta horrentes
abnuerent. Tribus enim locis in termino civitatis
illius hoc prodigium apparuit. In Silvanectensi vero
territorio hominis cujusdam domus, cum ille mane
surgeret, sanguine respersa ab intus apparuit. Magna
autem eo anno lues in populo fuit. Valetudines
vero variae, melinae, cum pustulis et vesicis, multum
populum affecerunt morte. Multi tamen adhibentes
studium evaserunt. Andivimus autem eo anno in
Narbonensem urbem inguinarium morbum graviter
desaevisse, ita ut nullum esset spatium vitae, cum
homo correptus fuisset ab eo. » Hactenus Gregorius
Turonensis. Liquet igitur ex hac et ex supra memoratorum
historiis, quod pluvia sanguinis publicam
stragem futuram esse portendat. Quod autem nuper
hujusmodi cruorem in quadam parte regni vestri
pluisse audistis, et quod ille cruor ubi supra petram
vel super carnem hominis ceciderat, ablui non poterat,
ubi autem super lignum ceciderat, facile
abluebatur, per hoc tria hominum genera significata
esse videntur: per lapidem impii, per carnem fornicarii,
per lignum vero quod neque durum est ut
lapis, neque molle ut caro, illi qui neque impii
sunt neque fornicarii. Cum ergo venerit super illam
gentem, cui portenditur, gladius, sive pestilentia designata
per sanguinem, si antea duri aut molles
fuerint mutati in melius, non morientur perpetualiter
in sanguine suo. Medii vero per angustiam mortis
vel aliter poterunt liberari pro arbitrio secretissimi
atque praestantissimi Judicis. Vale, piissime
rex.
EPISTOLA LXXXI [ #olim@# XIII]. (Anno 1023.)
#Domino suo@# ROBERTO #regi benignissimo,@# FULBERTUS #humilis sacerdos in perpetuum vigere.@#
Sacram majestatis vestrae nuperrime suscepi monentem
me VI Kal. August. vestro et Henrici interesse
colloquio, non solum vestri obsequii, sed
et nostrae commoditatis causa. Unde suppliciter vobis
pro tanta erga me pietatis affectione gratulans
rescribo, me jam diu infirmatum, aegritudinem hoc
tempore maxime revereri, longum iter aggredi non
audere, successu vero temporis opportunioris, annuente
Deo, libenter vos eo, sive alias comitaturum
esse, quanquam ad praesens si valetudo non obsisteret,
longe tamen ante praemoneri me tanti itineris oporteret.
Valete feliciter.
EPISTOLA LXXXII [ #olim@# XLVIII]. (Circa annum 1023.)
#Venerabili Turonensium archipraesuli@# ARNULFO, FULBERTUS
#humilis episcopus, semper agere prudenter
ac simpliciter.@#
Et nunc quidem gratia Dei sic agitis, cum licet
non inconsulti fratrum tamen consilia captatis.
Respondemus itaque vobis, quia si pallium requisistis
a Romano pontifice, et ipse vobis illud sine
causa legitima denegavit, propter hoc non est opus
dimittere ministerium vestrum, ut si vestra tarditate
nondum est requisitum, cantela est exspectare
donec | null | 25bac5bc-04b2-4f2c-84fd-b4bb8ca2246a | latin_170m_raw | null | None | None | None |
requiratur, ne vos ex improviso praesumptionis
arguere possit. Continentur enim quaedam reverenda
nobis in privilegiis Romanae Ecclesiae, quae
propter negligentiam nostram non facile inveniuntur
in armariis nostris. Valete.
EPISTOLA LXXXIII [ #olim@# XV]. (Anno 1024.)
#Fulconis Andegavorum comitis ad Robertum regem.@#
(Vide infra in ROBERTO rege Francorum.)
EPISTOLA LXXXIV [ #olim@# XXII.]. (Anno 1024.)
#Domino sancto et universali papae@# JOANNI, FULBERTUS #Carnotensium humilis episcopus, orationum fidelia.@#
Gratias omnipotenti Deo, qui more benignitatis
suae tuam, Pater, humilitatem respexit, et summo
ut decebat dignitatis apice sublimavit. Proinde totus
mundus ad te convertit oculos, teque unum omnes
beatissimum praedicant, contemplantur altitudinem
tuam sancti viri, et gaudent quod eis similitudine
omnium virtutum alludis. Respiciunt persecutores
Ecclesiae, districtionis tuae baculum formidantes.
Suspiciunt ii qui flagellantur ab impiis, et respirant:
sperantes adhuc restare sibi consolationis remedium.
De quorum numero sum ego magnae et praeclarae
Ecclesiae pusillus episcopus, qui tibi, Pater, de angustiis
meis querimoniam scribens, auxilium tuae
pietatis imploro. Est enim quidam comes malefactor
nomine Rodulphus, nimium vicinus nobis, qui res
Ecclesiae nostrae per injustam occasionem invasit,
unum de clericis nostris suis manibus interfecit,
duos alios captos sacramentis illigavit. Et de his
omnibus appellatus in curia regis, et coram plena
ecclesia saepe vocatus, non propter hominem nec
propter Deum ad justitiam venire dignatus, a nobis
tandem excommunicatus est. Nunc vero ad limina
sancti Petri contendit, tanquam ibi possit accipere
de peccatis absolutionem, unde venire non vult ad
emendationem. Unde rogamus te, dilectissime Pater,
cui totius Ecclesiae cura commissa est, ut eum de
sanguine atque injuria filiorum tuorum ita arguere
et castigare memineris, sicut meritum esse tua providentia
novit. Nec tua sanctitas injuste in communionem
recipiat, quem divina auctoritas sicut ethnicum
alienat. Vale, bone pastor, et vigila super nos,
ne per incuriam tuam grex Domini detrimentum
sustineat.
EPISTOLA LXXXV [ #olim@# XCIV]. (Anno 1024.)
#Dilectissimo domino suo regi@# ROBERTO, FULBERTUS #humilis episcopus, omnia decentia regem.@#
Dignum est scire te negotia regni tui. Noverit
ergo prudentia tua, quod Guillelmus de Bellissimo
( #Bellême,@# castellum in Pertico), ultus perfidiam filii
sui, conjecit eum in carcerem, unde non egredietur,
ut ait, sine consilio nostro. Mandat autem se esse
paratum ad facienda quae mandasti per Hildradum monachum.
Caeterum ut a tuae sanctitatis praesentia me
rediisse cognovit comes Odo, qui tunc Turonis agebat,
mandavit ut post duos dies Blesis sibi occurrerem,
ad audiendum quid dicerent legati Romanorum.
Sed quoniam id mea parum intererat, valetudine
quoque prohibente, non parui. Mandat autem et
obnixe precatur majestatem tuam ipse comes, ne te
properanter ingeras in suum nocumentum, sed mittas
ad eum Milonem de Caprosis ( #Chevreuse@# ), qui
tibi referat verba Romanorum, et Guillelmi ducis
Aquitanorum, et sua. Vale.
EPISTOLA LXXXVI [ #olim@# XX]. (Circa annum 1025.)
#Venerabili viro et consacerdoti suo@# FRANCONI FULBERTUS #ea quae sunt verae pacis.@#
Tu, frater dilectissime, ex abundantia charitatis
honore me nimio ac sapientiae laude dignaris; ego
vero meam personam humilem virtutisque inopem,
sicut est, video et agnosco. Verum utcunque se habeat
pusillitas mea, hoc tamen nefas inhumanitatis
admittere nec velle nec posse me fateor, ut te de
aerumnis sanctae Ecclesiae sine compassione zeloque
justitiae audiam querelantem. At quia compassio
ubi corde concepta est, mox consolationem edere
gliscit, et plagam ultionis infligere zelus, nosque tamen
ad primum quam ad secundum proniores esse
oportet, ego quoque priusquam zelum in tuos hostes
exerceam, consolatoria te ratione convenio. Rogo
itaque, frater, ne vi molestiarum impulsus indiscretius
irascaris. Ne forte ad impatientiam, inde ad
arma prorumpas, et cum gladium alienum usurpaveris,
tuum facias non timeri. Rogo iterum ne fias
ob multam injuriam tristis, turbulentus et anxius,
sed delectare semper in Domino, et dabit tibi petitiones
cordis tui. Usumfructum vero altarium, quem
tui antecessores laicis tradiderunt, te alendis debilibus
publica voce destinare suadeo: tum ne quis illis
inde fraudet aliquid, interminari; et si qui in hanc
fraudem irruperint | null | dd60779f-29c9-49dd-9e69-c93f8b018634 | latin_170m_raw | null | None | None | None |
, sicut fures sacrorum et occisores
pauperum anathemate condemnari. Ne verearis,
quaeso, homines innocenter offendere propter Dominum,
ut sis eo dignus. Si Deus pro te, quis contra te?
Est enim pro te semper in sua causa Deus, est etiam
tecum, ut ait: #Ecce ego vobiscum sum omnibus diebus
usque ad consummationem saeculi (Matth. XXVIII, 20)
@#.
Quid ergo times defendere Dei causam, cum ipse tecum
sit ad cooperandum pro te, sit ad tutandum?
Confortare itaque, frater, in Domino, et in potentia
virtutis ejus: confortare, inquam, confide et gaude,
exsulta et tripudia, et alacri animo ad certamen ejus
prolude, cum propheta dicendo: #Congratulamini, populi,
et vincimini, accingimini vos, inite consilium et
dissipabitur: loquimini verbum et non fiet, quia vobis
cum Dominus (Isa. VIII, 9)
@#. Et quia certo scio communem
Dominum tibi in sua causa esse patrocinaturum,
me quoque servulum ejus non defuturum
esse polliceor, sive ad coercendum manus persequentium,
sive ad ora contradicentium obstruenda.
Ad summum autem securum te requiescere jubeo
inter medios cleros, quandiu te audiero persecutoribus
Ecclesiae non cedentem. Gualerannum vero, ut petisti,
conveniam; et causa discussa, quid inde sentiam,
vel quid te facere oporteat, aut verbis aut litteris
innotescam. Vale.
EPISTOLA LXXXVII [ #olim@# XLII]. (Circa annum 1025.)
#Patri et coepiscopo@# FRANCONI, FULBERTUS #episcopus.@#
Gualeranno misi litteras hujusmodi: #Fulbertus
episcopus Gualeranno plus honoris quam sit meritus.
Rogo, frater, et moneo, ut emendes culpas quas habes
contra Dominum, et me, et Parisiorum episcopum, qui
complanctum facit de te. Quod si non feceris ante
mediam Quadragesimam, abinde faciemus de te
sicut de homine qui graviter peccat, et non vult emendari.@#
Si ergo Gualerannus se non justificaverit vobis
ante terminum praescriptum, tunc facite de illo ministerium
vestrum. Vale quamplurimum.
EPISTOLA LXXXVIII [ #olim@# XLIII]. (Circa annum 1025.)
FULBERTUS #Dei gratia Carnotensis episcopus, venerabilem
Patrem et coepiscopum suum@# F. #cum venerit
Dominus invenerit vigilantem.@#
Commonitus a legato vestro Gualerannus de justitia
prosequenda in diem et locum destinatum a vobis
respondit se esse praemonitum ab Odone comite sub
nomine sacramenti de facienda expeditione contra
Fulconem circa eumdem diem. Verum infra octo
dies ex quo illa expeditio vel facta erit vel omissa,
venturum se esse ad justitiam pollicetur. Sed quando
ille promissionis suae adimplendae terminum fixum
non statuit, et multae causae protelationis incidere
possunt, vel certe quae nobis conveniendi adimant
facultatem, suademus, si honeste fieri possit, per vestros
necessarios rem accelerare, et vestrum vobis
casatum firmiter alligare. Nescitis enim quid fortuna
parturiat. Valete.
EPISTOLA LXXXIX [ #olim@# XLIV]. (Circa an. eumd.)
#Sancto et sapienti viro@# G. #abbati et archiepiscopo,@# F. #humilis episcopus, verae dilectionis affectum.@#
Noverit prudentia vestra, sancte Pater, quod dominus
T. abbas discedens tristitiam nobis reliquit
et lacrymas: non quod innocentiam ejus, si esset,
nequiremus facere tutam, sed quia culpam nec purgare
nec tegere poteramus. Unde si vestro ducatu
quasi ad examinationem venire affectat cum periculo
sui gradus, et communi dedecore sacerdotum, conatus
ejus inefficaces sagaci ratione compescere vos
oportet, servantes illud apostolicum: #Si praeoccupatus
fuerit homo in aliquo delicto,@# etc. (Galat. VI,
1). Vale.
EPISTOLA XC [ #olim@# XLV] Circa an. eumd.)
#Domino Patri et coepiscopo suo@# A., FULBERTUS, #omnium
expetendorum summa.@#
Gaudeo signis officii vestri curam habere monentibus,
quod me alloqui vultis, quod querimoniae nostrae
finem facere, quod incesta connubia castigare.
Sunt enim haec studiosi, justi atque casti animi
indicia. Et quia me his gerendis diem locumque
statuere voluistis, sit dies in X Kalend. Martii,
locus Masingiaci. Quod si occurritis, Haimonem
adducere mementote: alioquin resignate mihi tempestive,
ne frustra viam tanti laboris ingrediar.
Valete.
EPISTOLA XCI [ #olim@# LXXII]. (Anno 1025.)
FULBERTUS #Dei gratia Carnotensium episcopus,@# RICHARDO #abbati, et omnibus sancti Medardi monachis
orationis suffragium | null | d4ed986b-12af-42ef-8aed-fed768736575 | latin_170m_raw | null | None | None | None |
.@#
Quandiu de vobis quae de bonis et sapientibus
viris audivimus, gaudentes Domino gratias agebamus.
At nunc sinistro rumore laeti [ #f.@# laesi #vel@# tacti] vestrum
periculum formidamus. Dicuntur enim vestri
domestici atrium et ecclesiam beati Medardi cruenta
caede violasse. Dicitur de vobis quod in eadem violata
ecclesia sine episcopali reconciliatione Deo sacrificare
praesumitis. Quod si verum est, profecto
praesumptio ista et nova est, et nimia, et bonis omnibus
insectanda. Quid enim mali est quod in sancta
Ecclesia machinari incipitis? Vultis dare partes laicorum
presbyteris, presbyterorum laicis? Ubi vobis
conceditur ecclesiam aut novam dedicare, aut profanatam
reconciliare? Sed nec oratorii quidem domum
vobis aedificare, nisi per episcopum licet. Positi
namque estis omnino sub potestate ipsius, qui, ut
ait Hieronymus, potestatem habet peccantem monachum
tradere Satanae in interitum carnis. Sed ne
parva auctoritate fretus haec dicere videar, testem
mihi allego magnam synodum Chalcedonensem duodetriginta
episcoporum sub papa Leone sub Martiano
principe celebratam, in qua Eutyches abbas
Constantinopolitanus condemnatus est. In qua etiam
de supradictis causis sancitum est: Placuit neminem
aut aedificare, aut constituere monasterii domum
sine conscientia ipsius civitatis episcopi: eos vero
qui per singulas civitates seu possessiones in monasteriis
sunt, subjectos esse debere episcopo, et quieti
operam dare, atque observare jejunia et orationes
in locis in quibus semel Deo se devoverunt permanentes:
et neque communicare, ecclesiasticas saeculares
aliquas attrectare actiones, relinquentes propria
monasteria, nisi forte jubeantur propter urgentes
necessitates ab ipsius civitatis episcopo. Item in
eadem: Jubemus monasteriis aut martyriis constitutis,
ut in potestate sint ejus qui in ea est civitate
episcopus secundum traditionem sanctorum
Patrum, ne per praesumptionem recedant a suo episcopo.
Eos vero qui ausi fuerint rescindere hujus
modi institutionem, quocunque modo, vel si noluerint
subjacere proprio episcopo: si quidem fuerint
clerici personarum ordinatione subjaceant condemnationibus
canonum: si vero laici vel monachi
fuerint, communione priventur. Poteram alia multa
de legibus divinis huic rationi firmamenta subnectere,
sed brevem me scribere memini. Et, ut ait
Isidorus, sicut militi illa arma sufficiunt, quae ferre
ad tempus congruenter potest, sic nobis de multis
sententiis paucae, prout tempus exegerit. Nunc vobis
charitative volo suadere ut sano consilio praebeatis
assensum; ad subjectionem episcopi vestri simpliciter
redeatis. De praeterita culpa requiratis veniam;
de futura assumatis cautelam, ut et vobis fiat quies
de obedientia, et nobis de vestra quiete laetitia. Alioquin
pro certo sciatis quia si, quod absit! in contumacia
contra illum manseritis, in proximo conventu
episcoporum grave dispendium incurretis.
Valete.
EPISTOLA XCII [ #olim.@# XCII]. (Anno 1025)
#Regi sacerdos, domino fidelis,@# ROBERTO FULBERTUS.
Ut vobis proximo Sabbato Turonis occurrerem,
quia sero commonitorium accepi, non parui. Si quae
aliae causae sunt tacentur ad praesens, quia minus
vos tacitae quam expositae laedunt. Vale nunc et
semper
EPISTOLA XCIII [ #olim@# XCVI]. (Circa annum 1025.)
#Odonis comitis ad Robertum Francorum regem.@#
(Vide infra in ROBERTO rege.)
EPISTOLA XCIV [ #olim@# XCIX]. (Circa annum 1025.)
FULBERTUS #Carnotensium humilis episcopus,@# FULCONI #comiti salutem.@#
Doleo super te, nobilis homo, cum te audio errare
et periclitari. Errare dico, quod cum debeas Deum
timere, sanctos honorare, Ecclesiam defendere,
contemnis Deum, sanctos inhonoras, res Ecclesiae
invadis et aufers: periclitari, quoniam qui talia
agunt, non habent partem in regno Dei. Propter haec
peccata monuit archiepiscopus Turonensis omnes
episcopos nostros, et inter alios me pusillum, ut te
excommunicaremus. Sed ego censui pium esse, ut te
prius monerem: et deprecor, ut habeas misericordiam
de anima tua, placans Deum. Jam enim prope
est tuus finis. Festina igitur, quaeso, reconciliari
Christo Salvatori nostro; quia non est salus homini
nisi per ipsum. Tene in memoria verbum hoc: Qui
confitendo et poenitendo finem facit peccatis suis,
antequam moriatur, finem habebit in altero saeculo
poena ipsius; et qui peccatis mortalibus poenitendo
non facit finem, poena ipsius erit sine fine. Evigila
igitur propter temetipsum, sicut homo in proximo
moriturus: et reconciliare Christo, ne moriaris
apostolica auctoritate damnatus. Vale et remanda
mihi velociter atque veraciter voluntatem | null | f6579e96-af4a-4d6f-bdb0-54e68523cf94 | latin_170m_raw | null | None | None | None |
tuam.
EPISTOLA XCV [ #olim@# C] (Circa an. eumd.)
FULBERTUS #Dei gratia Carnotensium episcopus comiti@#
FULCONI #commonitorium salutis.@#
Tam horrendo facinore praesentiam domini regis
qui dedecoravere satellites, ut mundani judices asserant
capitale te quoque reum majestatis, qui eis
postea patrocinium tuum et receptacula praebuisti.
Proinde rogabatur a multis, ut die sacro Pentecostes,
et te et illos excommunicaremus. Sed nos
tuae providentes saluti, trium hebdomadarum ab
ipso die petivimus inducias, ut litteris te convenire
possemus. Talem etiam a rege conditionem impetravimus,
si veneris in judicium, ut non super vitas,
aut super membra, sed super facultates ultio reflectatur.
Unde te commonemus, ut ante praescriptum
terminum auctores tanti sceleris aut in judicium
adducas, aut propter honorem regis repudies:
temetipsum deinde, sicut per abbatem sancti Albini
promisisti, expurges, et humili satisfactione regis
animum places. Quod si reos ipsos nec ad justitiam
ducere, nec propter seniorem tuum repudiare volueris,
Christianam communionem nobiscum ulterius
non habebis. Vigila ergo sicut pro temetipso, et
quid habeas animi cito mihi remanda. Optimam
partem consilii det tibi Deus eligere.
EPISTOLA XCVI [ #olim@# XI]. (Circa annum 1026.)
#Venerando Parisiorum antistiti@# FRANCONI, FULBERTUS #Dei gratia Carnotensis episcopus, totius prosperitatis
munus.@#
Laudunensem illam sacrilegam, res Ecclesiae vestrae
diripientem, propter has causas excommunicare
distulimus: Primo, quia defuit qui ipsi ferre auderet
nostram excommunicationem. Deinde quia parum
vobis aut nihil fortassis prodesset, si illa nesciens
excommunicaretur in Ecclesia nostra. Tertio, quia exspectavimus
ut in conventu nostrorum comprovincialium
episcoporum utilius hoc fieret. Quod etiam adhuc
spectandum vobis videtur, si animi vestri serenitas
acquiescat. De Lisiardo autem archidiacono
vestro, quem scripsistis in vos superbum ac rebellem
esse, non opus est nos consulere, cum optime noverit
prudentia vestra quid de hujusmodi lex divina sentiat,
neque nos oporteat quemquam absentem, et causa
indiscussa, judicare. Volumus autem vos scire quod
Adeoldus noster de Novigento, cui anathematis sententiam
intentatis, propter querelam quam habent
contra eum monachi sancti Dionysii, dicit se paratum
esse ad justificandum in audientia vestra, atque nostra.
Proinde si litem hanc cito justoque fine determinare
vultis, constituite diem, quo vobis et monachis sancti
Dionysii apud sanctum Arnulphum occurrere valeamus,
qui locus vobis ad conveniendum opportunior
esse videtur. Valete.
EPISTOLA XCVII [ #olim.@# XXXIV]. (Circa annum 1026)
LEUTHERICUS #Senonensium archiepiscopus et@# FULBERTUS #Carnotensium episcopus clero sanctae Parisiensis
Ecclesiae temperantiam in prosperis, fortitudinem
in adversis, charitatem ubique.@#
Audivimus, charissimi, famam injuriarum quas
patitur episcopus vester, et corde compatimur: vos
quoque illas ita sentire credimus, sicut fideles filios,
et bono capiti bene cohaerentia membra. Sed miramur
quare in tanto moerore constituti, nec ad nos
petendae consolationis causa venistis, nec saltem litteras
direxistis. Nam neque plaga vestra tanta est,
ut invenire nequeat consolationis remedium, neque
verus medicus ille dereliquit Ecclesiam, qui se nobis
omnibus diebus usque ad consummationem saeculi
promisit adfuturum. Miramur iterum cur impios homines,
qui divinis sanctionibus adversantur et in
vestrum pastorem contumaces existunt, in communionem
recipitis contra canonicam regulam, quam
vobis ignorare nefas est et periculosum solvere. Quod
si putatis eos tandiu vobis in communione habendos,
quousque ab episcopo vestro palam excommunicentur,
corrigit hanc aestimationem Petrus apostolus
in sermone habito ad Romanos de ordinatione Clementis
his verbis: « Quaedam, inquit, fratres,
ex vobis ipsis intelligere debetis, si qua sunt quae
vester episcopus propter insidias malorum hominum
non posset evidentius et manifestius proloqui? verbi
gratia, si inimicus est alicui pro actibus suis, vos
nolite exspectare, ut ipse vobis dicat, sed prudenter
observare debetis, et voluntati ejus absque commonitione
obsecundare, et avertere vos ab eo cui ipsum
sentitis adversum. » Haec et plura hujusmodi beatus
Petrus in praedicto sermone. Nos autem, fratres,
dum talia vobis proponimus, nolite aestimare, absit
enim! ut sinistrum aliquid de vobis suspicemur, sed
officium nostrum facimus cum aut vos aut alios
fratres nostros ad cautelae vigilantiam excitamus.
Non enim sine causa scriptum est propheticum illud
de pennatis animalibus, quae se invicem alarum
commotione contingunt. Unde nos quoque invicem
nobis rependi postulantes, agili penna | null | 7fed3bf5-84e9-4845-a9e3-207a9549306f | latin_170m_raw | null | None | None | None |
exhortationis
vos ad hoc excitare cupimus, ut sitis in lege Domini
studiosi ad obedientiam et suffragium vestri pastoris
pro amore devoti; ad resistendum vero adversariis
ejus sagaciter instructi, fideliter animati. Inter quos
videlicet adversarios unus est nomine Lisiardus
olim quidem archidiaconus: qui cum esse deberet
oculus episcopi sui, dispensator pauperum, catechizator
insipientium, apostatavit ab omnibus his, et
factus est episcopo suo quasi clavus in oculum, praedo
pauperibus, dux erroris insipientibus: quia superba
et contumeliosa maledicta in episcopum suum
jaculans, serenitatem speculationis ejus turbat, decimas
et oblationes altarium, stipem videlicet pauperum,
suo episcopo inconsulto, saeculari militiae tradit.
Et cum talia facit, dat insipientibus erroris et
perditionis exemplum, quibus impendere debuerat
verae scientiae catechismum. Quid dicemus de juramento
fidelitatis, quod ita contaminat, ut episcopo
suo non corde, nec verbo, nec opere fidelis existat?
Non autem temere de corde ipsius judicamus, cum
veraciter in sacro poemate dictum est:
Ex operum specie clarescunt intima cordis
is itaque pro contumacia sua qua poena dignus
sit, si ruina angeli non sufficit ad exemplum, contumacis
Core manifestat interitus. Pro perfidia vero
sua et contumeliosa maledictione, quid meruerit,
suspendium Judae, et sororis Aaron lepra testatur.
O hominem infelicem nimium, cui tam horrenda
tempestas divinae ultionis incumbit! Condemnat illum
Testamentum Vetus his verbis: #Qui maledixerit
patri, morte moriatur (Exod. XXI, 17)
@#. Condemnat
illum lex Christianorum judicum hac sententia:
Si quis episcopo aliquam injuriam, aut injustam
dehonorationem fecerit, de vita componat, et omnia
quae habere visus fuerit, Ecclesiae cui praeesse dignoscitur,
integerrime socientur. Excommunicat
illum Gangrense concilium c. 7 et 8; degradat illum
Carthaginense concilium cap. 57, sed et alia plura.
Quapropter et nos a sanctorum Patrum sententia
discrepare nolentes, consequenter illum a communione
separamus, quantum nostrae potestati conceditur,
donec resipiscat et episcopo suo digne humiliatus
satisfaciat: et nisi cito resipiscens ad
satisfactionem venerit, in plenaria synodo perpetuo
anathemate feriatur. Mandamus autem vobis ut ipsi
Lisiardo has litteras ostendatis, ut tam horrenda
pericula, vel graviter admonitus exire meminerit.
Patet enim adhuc evadendi locus, dicente Domino
per Ezechielem: #Si impius egerit poenitentiam ab
omnibus peccatis suis quae operatus est, et custodierit
universa praecepta mea, et fecerit judicium et justitiam,
vita vivet, et non morietur (Ezech. XVIII, 21)
@#. Et per
Joannem: #Filioli, haec scribo vobis, ut non peccetis,
et si quis peccaverit, advocatum habemus apud Patrem
Jesum justum, ipse est exoratio pro peccatis nostris (I Joan. II, 1)
@#.
Et ipse Dominus ait: #Gaudium est
angelis Dei super uno peccatore poenitentiam agente,
quam super nonaginta novem justis, qui non indigent
poenitentia (Luc. XV. 10)
@#. Certum enim habet catholica
fides, ut verbis beati Fulgentii utar, quia quocunque
tempore homo egerit poenitentiam, quamlibet
annosus, si toto corde renuntiaverit peccatis praeteritis,
et pro eis in conspectu Dei non solnm corporis
sed etiam cordis lacrymas fuderit, et malorum
operum maculas bonis operibus diluere curaverit,
omnium peccatorum indulgentiam mox habebit.
Verum, ut ait Pater Augustinus, qui veniam poenitenti
promisit, dissimulanti diem crastinum non
spopondit. Rogamus etiam, fratres, ut domnum F.
venerabilem episcopum vice nostra salutare et confortare
memineritis; certo scientes sua tristia nostra
esse, nostra prospera sua. Valete cum ipso.
EPISTOLA XCVIII [ #olim@# XXXV]. (Circa an. eumd.) #Dilecto Patri et coepiscopo suo@# G., FULBERTUS #vivere, et valere.@#
Vester clericus propinquus noster F. ad nos veniens
eo se gratiosiorem exhibuit, quo de vobis
bene per omnia nuntiavit. Unde nunc illum salutationis
gerulum facientes, et claritati vestrae comparati
munusculis exorare volumus, si non est importunum,
ut eam gratiam sibi sentiat prodesse, quam
apud vos jamdudum nos credimus habuisse. Vale.
EPISTOLA XCIX [ #olim@# XXXVI]. (Circa an. eumd.)
#Charo Patri et coepiscopo suo@# GUIDONI, FULBERTUS.
Si diacono qui se presbyterum simulavit, missamque
celebrare praesumpsit, modum poenitentiae
in divinis legibus proprie statutum non invenimus,
per ratiocinationem similium sic aestimare possumus.
Core, Dathan et Abiron judicio | null | ffc83b48-f264-4479-a362-aaffbe396bc9 | latin_170m_raw | null | None | None | None |
Dei condemnati, et
horribili morte mulctati sunt, eo quod Aaron sacerdoti
se comparare ejusque officium usurpare praesumpserunt.
Hic autem levita more illorum illicite
sibi sacerdotium usurpavit. Quis ergo in isto dubitet
esse mortale commissum, qui in illis Deo judice
videt morte punitum? At quia jam Salvator noster,
qui venit salvare quod perierat, non vult mortem
peccatoris, sed ut convertatur et vivat, clementer
agitur ut degradentur hujusmodi, et inter laicos
poenitentiam agant. Sed ne nimis austeritatem veteris
legis haec ratiocinatio sapere videatur, proponamus
et nova. Legitur in quodam capitulo: Statutum
saepissime et inhibitum est, ut missarum
celebrationes in locis incongruentibus omnino non
fiant. Et quibusdam interpositis sequitur: Quia
sicut non est concessum, ut alii missam cantent et
sacrificia consecrent, quam illi qui ad hoc ab episcopis
sunt consecrati: ita non est licitum ut in aliis
domibus, vel altaribus, aut locis missas celebrare
praesumant, quam ab episcopis consecratis etc. In
fine capituli: Si quis ergo post tot prohibitiones haec
decreta apostolica, et synodali auctoritate renovata
temerare praesumpserit, gradus sui periculo subjacebit.
Videmus ergo capitulum novae legis vetustae
congruere, nec opus est amplius quid de illo diacono
faciendum sit dubitare. Est enim procul dubio extra
chorum deponendus, poenitentia plectendus. Quod
si de longitudine poenitentiae quaestio fiat, meminisse
debemus illius sententiae, quae ad hanc quaestionem
respondet hoc modo: Mensuram temporis in agenda
poenitentia idcirco non satis attente praefigunt canones
pro unoquoque crimine, sed magis in arbitrio
antistitis statuendum relinquunt, quia apud Dominum
non tantum valet mensura temporis, quam doloris;
nec abstinentia tantum ciborum, sed mortificatio
potius vitiorum. In vestra ergo manu situm est,
poenitentiam ejus vel breviare, vel protelare, juxta
quod eum in poenitendo diligentem, seu negligentem
videritis. Valeat sanctitas vestra.
EPISTOLA C [ #olim@# LXXXIX]. Circa annum 1026.)
#Dilectissimo domino regique@# ROBERTO, FULBERTUS #humilis
episcopus humilitatem in prosperis, fiduciam
in adversis.@#
De Lisiardo clerico, qui Meldensis episcopii res
odiosa importunitate pervasit, tale consilium damus:
Praecipite archiepiscopo Senonensi, ut vel episcopium
ipse visitet, vestraeque et suae ditioni revocet,
ut dignum est; vel, si id facere prohibeatur, mandet
praedicto L. per litteras ex sua et nostra, suorum
videlicet suffraganeorum parte conscriptas, ut cedat
loco et rebus stulte pervasis, et de praesumptione
sua nobis satisfacere studeat ante proximam festivitatem
sancti Petri apostolorum principis. Quod si
facere neglexerit, ex tunc in antea a nobis omnibus
excommunicatus sit. Valete.
EPISTOLA CI [ #olim.@# XCI]. (Circa annum 1026.)
#Serenissimo regi Francorum@# ROBERTO FULBERTUS #humilis Carnotensium episcopus, quod decet et
prodest.@#
Gratulor tibi, domine mi, quod fonte bonitatis, ut
semper irrigans, negotium Dei mandasti mihi tractare
ut expedit. Talia denique te regem praecipere
decus est, subditosque tibi capescere tutum. Sed
illud miror, quod Odonem comitem in mea deliberatione
vel posuisse vel positurum esse dixisti, quid
facere debeat de receptione Meldensis episcopi, cum
abhinc anno fere dimidio nec ipsum viderim, nec de
tali negotio legationem ejus acceperim. Attamen si
aspirante Deo ad nos venire et consiliis meis acquiescere
voluerit, desinet procul dubio praedictam Ecclesiam
lacerando divinam ultionem in se provocare,
tuisque sacris ordinationibus contraire. Vale.
EPISTOLA CII [ #olim@# LX]. (Anno 1027.)
#Venerabili patri et coepiscopo suo@# G. FULBERTUS.
Ad benedictionem Henrici regiae prolis voto
quidem rapior, sed adversa me corporis valetudo
retardat. Tentarem tamen utcunque moderatis
equitationibus eo pervenire, si non abstorreret saevitia
matris ejus, cui satis creditur cum mala promittit,
fidem facientibus gestis ejus. Qua difficultate
prohibitus, rogo vestram charitatem, dilectissime,
ut vice mea suadeatis domno archiepiscopo Remensi
caeterisque primoribus, ne qua occasione differant
benedictionem juvenis supradicti. Spero enim illum
Deo, et bonis hominibus placiturum. Vale.
EPISTOLA CIII [ #olim.@# LXV]. (Anno 1027.)
#Dilectissimo coepiscopo suo@# ODOLRICO FULBERTUS, #ex
animo quidquid verus amicus.@#
Primum gratias ago, charissime, quod nobis ad
concilium et comitatum et obsequium pollicemini.
Quod dum facitis, ingenita benignitate vestra multum
nos hilaratis: et nobis quidem desiderium
esset memorato concilio interesse, sicut etiam venerabili
archiepiscopo | null | d5e3ad50-7bbf-4899-b881-e1fb54c4be3e | latin_170m_raw | null | None | None | None |
nostro Leutherico in audientia
vestra nos dixisse meminimus, sed difficultates ex
malitia hujus temporis obortae non sinunt. Quod
etiam vos illi notum facere precamur, ne sit nostra
exspectatione suspensus. Caeterum exoptabilis colloquii
vestri opportunitatem in praesens non habemus,
nisi forte vobis Novigentum placuerit propinquare.
Vale.
EPISTOLA CIV [ #olim@# LXVI]. (Circa annum 1027.)
#Dilecto suo@# O. FULBERTUS.
Quod vobis olim, charissime, per veredarium vestrum
litteras non remisi, id causae fuit quia vos
quamprimum visere destinabam, idque etsi diu distuli,
desiderare non destiti. Sed interim vos scire
volo quod utique velle scio: me scilicet ad praesens
Dei gratia bene valere vestris obsequiis spiritualiter
instantem corporaliter apparatum, sicut nemo fidelius,
excepto illo sancto monachorum archangelo
Odilone, cui me in nullo comparare praesumo. Cujus
etiam charitas si qualiter afficiat animam tuam
aggrediar dicere, deficit, ne rem inenarrabilem videar
velle narrare. Plura me scribere prohibuit tam
multiplex negotiorum occupatio, quam etiam legatus
morarum impatiens. Sed hoc unum tandem apud
vestram benignitatem deprecor, ut cum nostrum
archangelum vice nostra salutaveritis, cum simplicitate
monastica hilaritatem angelicam quae vobis
praesto est induatis. Valete prospere in virtute Dei.
EPISTOLA CV [ #olim@# LXVII]. (Circa annum 1027.)
#Venerabili Patri suo@# ODILONI, FULBERTUS #sacerdos
non meriti confidentia, sed pietatis affectu, praesumptum
orationis suffragium.@#
Magnum mihi desiderium fuit, et adhuc quidem
est ad vos veniendi, sed obortae nuper in nostro
episcopatu dissensionum causae propositum iter
omittere coegerunt. Quod vobis quamprimum his
pauculis apicibus significare curavi, ne sublimitas
vestra sit ad praesens de meae pusillitatis exspectatione
suspensa. Veniam autem aliquando si licuerit
ad vos, quos vere inhabitat Spiritus sanctus, consilium
divini oraculi petiturus. Valete in Domino semper,
iterum dico valete.
EPISTOLA CVI [ #olim@# LXVIII]. (Circa annum 1027.)
#Prudenter et praeclare magnifico Patri@# O. FULBERTUS #suus.@#
Ut ab alio liberaliter acceptus, sic nunc quas opere
nequeo, affectu saltem gratias recompenso. Tali
enim apparatu in epistola tua dignatus sum, quali
non festivior exspectetur in ferculo Salomonis inter
organa vatum, et ardentes cincendelas virginum.
Angelicum mihi manna posuisti non sine mystica
dape columbarum ac turturum. Propinabas interea
charitatis nectar. Quo inhianter hausto et ad cordis
interiora transmisso, si non prophetice ut David verbum
bonum, panegyrice tamen ut fit, et imprecatorie
sicut filio refocillatus Israel, tibi Patri filius
eructare gaudebam. Paterna deinde cura significasti
te meae valetudinis habitum sagaciter explorasse,
atque ubi vitalis calor aliquod in me dabat sospitatis
indicium gratulari, dolere morbi signum et formidare
periculum. Nec vero tandem benignitas tua
plagam meam relinquere passa est suae curationis
exsortem, quin arte divina mirabiliter usus liquorem
quemdam instar vini Samii prius infudisti, qui
indigestum humorem excoqueret, dehinc alterum
olivo persimilem, quo totus omnino tumor atque
dolor mitigatus abscederet. Nunc ergo tua curatus
industria, tuis epulis recreatus, dignum duco ut omnes
meae vires tuae voluntatis semper adminiculentur
effectui. Nec aliquatenus a tua sententia discrepatum
ire statuo, quae te cum Domino quantum homini
datur, idem velle atque nolle confido. Decet
itaque, Pater, ut tu quoque vicissim me tuum servulum
de te pendentem, teque non sine magna fiducia
respectantem, sacris intercessionibus adjuves.
Sum enim valde miserabilis homo, qui cum ad propriam
non sufficerem, ad publicam curam nescio
qua seu ratione, seu temeritate perductus sum, idque
certe est neque dissimules, quod te specialiter
mihi facit consilii atque auxilii debitorem qui te
suasore non desero hunc laborem. Vale.
EPISTOLA CVII [ #olim@# LXIX].
#Sanctissimo atque dilectissimo Patri@# O., FULBERTUS #humilis sacerdos, orationis suffragium.@#
Volebam vobis occurrere, Pater, ut mandavi per
R. diaconem meum: sed domestici mei novo quodam
rumore permoti, nec me iter ad praesens agere,
nec se itineris mei fore comites acquiescunt, donec
tutius id fieri posse perpendant.
EPISTOLA CVIII. [ #olim@# LXXXXVI]. (Anno 1027.)
#Regi sacerdos@# ROBERTO, FULBERTUS, #fidelis et pronus.@#
Accepta legatione vestra per R. sanctae Crucis
oeconomum destinatum, peregrinationem iterum
intermisi. Nunc quid me velit serenitas tua colloquio
magis, si fieri possit, quam | null | de1b779c-f3f5-4967-83b3-7a00d2a40bfd | latin_170m_raw | null | None | None | None |
legatis aut litteris cupiam
edoceri. Venirem autem ipse protinus ad vos
hujus rei gratia, si commode possem, sed venire in
armis sacrum tempus abnuit ac religio nostri ordinis.
Venire inermes, longa via interminatur, ac malitia
saecularis. Est enim mihi O. coluber in via,
R. cerastes in semita. Caeterum ex arbitrio vestro
pendeat, amodo quo pacto voluntatem vestram mihi
placeat indicare, quoniam apud me definitum voluntati
vestrae, quae vobis non noceat, convenire.
Valete regaliter.
EPISTOLA CIX [ #olim@# CVI]. (Circa annum 1027.)
#Dilectissimo domino suo@# FULBERTO #episcopo@# H., #ejus
fidelis juxta Domini praeceptum, serpentinam prudentiam
columbina simplicitate praeditam.@#
Quod tuo, beatissime Pater, aliorumque multorum
relatu perceperam, id ipsum nuper, domino Berardo
Suessionis episcopo referente, cognovi: scilicet incurrisse
te gravissimum reginae odium faventem potius
marito suo, de constituendo rege majore filio,
quem dicunt simulatorem esse, segnem, mollem, in
negligendo jure patrissaturum, fratri suo juniori
attribuentes his contraria. Te quoque plurimi episcoporum
mordent clanculum vel ab eis ac caeteris
quasi quintum malleum a quatuor Pythagoricis pro
hac causa dissonantem. Unde quantum ex verbis
supradicti praesulis adverti, sententiam coepiscoporum
tuorum Francigenarum super hoc agendum negotium
intimare tibi non me piguit; ut si forte sanior
est, ei ne refrageris, et a periculo tibi caveas.
Est autem haec eorum ad componendam utrinque
litem sententia: patre vivente nullum regem sibi
creari; quod si acrius institerit in vita patris hoc
fieri, quem meliorem senserit, ad regem debere sublimari.
Videris, Pater prudentissime, ne sis plus
aequo justus, nec a sanctis consacerdotibus tuis perperam
dissideas.
Insani nomen sanus feret, aequus iniqui,
Ultra quam satis est, virtutem si petat ipsam.
Invidiam nimio cultu vitare memento
Quae si non laedit, tamen hanc sufferre molestum est.
Adsit tibi in omnibus magni consilii angelus.
Mihi quoque tribuat videre faciem tuam desideratissimam.
Si quid forte insolenti susurro tecum ago,
facilem, quaeso, apud te veniae locum obtineam, cum
magis ex prompta fidelitate quam improba temeritate
peccaverim.
EPISTOLA CX [ #olim@# CVII]. (Circa annum 1027.)
Certum est omnibus qui fundamenta catholicae
puritatis noverunt, totius Ecclesiae soliditatem in
pace consistere, et signum Christi discipulatus in
dilectione. Nam sicut in Evangelio Dominum dixisse
legimus: #Pacem relinquo vobis, pacem meam do vobis (Joan. XIV, 27)
@#;
et iterum: #In hoc cognoscent
omnes quia mei estis discipuli, si dilectionem habueritis
ad invicem (Joan. XIII, 35)
@#; liquet ergo neminem
fore Christi discipulum, nisi signo dilectionis ac pacis
fuerit insignitus. Hoc vero signaculum non adipiscitur,
nisi ab iis in quibus fuerit unitas voluntatum.
Unitas autem voluntatum inveniri non potest,
nisi in his qui suum velle et nolle in unius praepositi
judicio constituunt. Unde et auctor pacis nullum ordinem
in Ecclesia sine praelati regimine relinquens,
pro certo insinuat nulla alia ratione fragilitatem
humanae labilitatis ad unitatem spiritus posse redigi,
sive in pace conservari. Quare nos pauci fratres in
coenobio, cui Cella Boboni nomen, et Deo pro posse
famulantes, quia vinculum pacis et signaculum Christianae
disciplinae dilectionem per unitatem cordis
vel animae possidere cupimus, post obitum domini
Garini abbatis viri religiosi elegimus fratrem quemdam
morum probitate ornatum Bernardum, quem
nobis vice Patris praeesse volumus; et in definitione
ejus sententiarum nostrarum uniri diversitatem, ne
diversa sentientes, a Christi doctrina inveniamur
extranei. Facta est autem electio ista consilio atque
auctoritate domni abbatis Majoris Monasterii post
excessum gloriosi principis Odonis, a quo hujus rei
curam susceperat. Qui hoc in conventu monachorum
ritu celebri peracto, obtulit etiam fratrem praedictum
nobilissimae H. comitissae, sub cujus ditione locus
ipse consistit, et Stephano comiti ejus filio, a quibus
donum rerum temporalium ad idem pertinentium
coenobium suscepit. Dehinc vero statuit eum venerabili
Mainardo, Trecassinorum praesuli, cujus ecclesiastica
auctoritate electionem hujusmodi corroborari
oportuit atque ab ipso animarum curam suscipi,
nec non abbatis benedictionem secundum institutionem
Patrum celebrari. Quod ipse benignissime
annuit, et omnia, prout mos expostulat ecclesiasticus,
utpote vir prudentissimus atque eruditione clarus,
complevit.
EPISTOLA CXI [ #olim@# CVIII.] (Circa annum 1027.)
#Odilonis Cluniacensis abbatis ad Fulbertum | null | b59be590-0569-4291-9ef4-0271abc77a2c | latin_170m_raw | null | None | None | None |
.@#
(Vide Patrologiae tom. CXLII, inter epistolas S. Odilonis.)
EPISTOLA CXII. FULBERTI CARNOTENSIS EPISCOPI AD HILDEGARIUM. #De episcopis ad bella procedentibus.@# (MARTENE, #Thesaurus Anecdotorum,@# tom. I, col. 150, ex. ms. S. Remigii Remensis.)
FULBERTUS, Carnotensium episcopus humilis, HILDEGARIO
fratri salutem.
Decreveram quidem tibi, licet saepius petenti, nequaquam
scribere, non quod dilectioni tuae quidquam
vel cum meo pudore negare debuerim, imo
nec debeam; sed quod consultius arbitrabar linguae
januam obserare, quam ea in lucem proferre quae
incurrant multorum offensam. Idcirco hactenus
apud te mutus fui, quod obtrectatorum invidiam
contra me provocare nolebam. Scio quippe non defuturos,
qui haec quae dicturi sumus, quasi inclementius
dicta in suam referant contumeliam. Verum
quia obstinacius in pulsando persistis, et litteris crebris
importunum te exhibere non desinis. aperiam
tibi prout Spiritus sanctus annuerit quae postulas;
imo ea ipsa revolvam quae sanctorum Patrum sanxit
auctoritas, quorum dictis refragari, veritatem respuere
est.
Quaeris quid sentiam de episcopis qui, spreta ecclesiasticae
pacis tranquillitate, seditiones quaerunt,
bella sectantur? Sane nequaquam audeo illos episcopos
nominare, ne religioso nomini injuriam faciam.
Tyrannos potius appellabo, qui bellicis occupati
negotiis, multo stipati latus milite, solidarios
pretio conducunt, ut nullos saeculi reges aut principes
noverim adeo instructos bellorum legibus,
totam armorum disciplinam in procinctu militiae
servare, digerere turmas, ordines componere ad
turbandam Ecclesiae pacem, et Christianorum, licet
hostium, sanguinem effundendum. Quibus si de his
dudum ab orthodoxis Patribus prolata testimonia
proferas, illos non armis, sed ecclesiasticae paci
debere esse intentos, non excidia viventium, sed
regimen suscepisse animarum, statim praetendunt
justitiae causas, se invitos arma suscipere, hostium
catervas de collo pendere, imminere cervicibus
gladios, libertatem se quaerere armis
quam pace obtinere non possunt. Quare non magis
secundum Apostolum injuriam sustinent? quare non
magis fraudem patiuntur? #Arma enim militiae nostrae
non carnalia sunt; sed potentia Deo ad destructionem
munitionum, cogitationes destruentes, et omnem
altitudinem extollentem se adversus scientiam Dei (II
Cor. X, 4, 5)
@#. Orationibus siquidem instare deberent,
et Pauli consilio acquiescere dicentis: #Non vosmetipsos
defendentes, charissimi, sed date locum irae (Rom. XII, 19)
@#.
Et Dominus ad discipulos loquitur: #Si vos persecuti fuerint in civitate ista, fugite in
aliam
(Matth. X, 23)
@#. Et: #Qui te percusserit in dextram
maxillam, praebe illi et alteram (Matth. V, 39)
@#.
Et: #Qui vult tecum judicio contendere, et tunicam
tuam tollere, remitte ei et pallium (Ibid., 40)
@#. Et
iterum: #In patientia vestra possidebitis animas vestras (Luc. XXI, 19)
@#.
Scimus enim qui dixit: #Mihi vindictam
et ego retribuam (Rom. XII, 19)
@#. In veteri instrumento
oratione Moysi hostilem exercitum vincebat Israel,
etc.; contrario, manus illo remittente, hostibus
cedebat victoria (Exod. XVII, 11). Unde colligere
possumus quod melius patientia et oratione praeliamur,
quam gladiis et seditionibus. Ipse quoque
magister veritatis, cujus vestigia sequi debemus,
sicut Joannes apostolus scribit: #Qui dicit se in
Christo manere, debet sicut ille ambulavit et ipse
ambulare (I Joan. II. 6)
@#, cum justissimam haberet
causam, nec minorem potestatem suos fulminandi
adversarios, sicut ipse ante passionem suam protestatus
est dicens, exhiberi sibi a Patre, si vellet, plusquam
duodecim legiones angelorum (Matth. XXVI, 53);
cum etiam ad imperium ejus totus orbis pugnaret pro
eo contra insensatos, quippe qui contra eum insurrexerant,
qui vere innocens erat, et in cujus ore non est
inventus dolus (I Petr. II, 22), volens tamen nos,
quorum infirmitati in omnibus consuluit, invitare ad
patientiam, ductus ad victimam quasi mitissimus
agnus nec aperuit os suum (Isa. LIII, 7). Nam cum
fidelis discipulus pro Magistro dimicare pararet ac
librans ensem e vagina jam in pugna ageretur, ut
sciret non in gladio sed in Deo esse victoriam,
audit a Magistro: #Converte gladium tuum in locum
suum: omnes enim qui acceperint gladium, gladio | null | 618a9d34-3ddb-470b-9b34-3b1a124e0be0 | latin_170m_raw | null | None | None | None |
peribunt (Matth. XXVI, 32)
@#. Unde et B. Augustinus
in libro Quaestionum Veteris ac Novi Testamenti:
« Apostolo Petro usque ad hoc permissum est,
quod dolorem faceret, non occideret. » Quia enim
sancta Ecclesia non habet gladium nisi spiritualem,
nec occidere debet, sed vivificare, testatur
Nicolaus papa dicens: « Sancta Dei Ecclesia
mundanis nunquam constringetur legibus; gladium
non habet nisi spiritualem, non occidit, sed
vivificat. » Et B. Hieronymus in epistola ad Ageruchiam:
« Olim praecipiebatur reddi oculum pro oculo,
dentem pro dente (Matth. V, 38); nunc verberanti
maxillam praebemus et alteram (Ibid., 39). Illo in
tempore bellatoribus dicebatur: #Accingere gladio
tuo super femur tuum, potentissime (Psal. XLIV, 4)
@#;
modo audit Petrus: Conde gladium tuum in vaginam:
qui enim gladio percusserit, gladio peribit (Matth. XXVI, 32).
» -- « Debent quippe episcopi, sicut
Isidorus ait in libro de Officiis, principatum in populo
non sanguine defendere, sed vitae meritis. » Et alibi:
« Episcopi speciale officium est Scripturas legere,
percurrere canones, exempla sanctorum imitari
vigiliis, jejuniis incumbere, cum fratribus habere
pacem, nec quemquam ex membris suis discerpere,
nullum damnare nisi probatum, nullum excommunicare
nisi discussum. »
Qui itaque talibus officiis vacare debet, quam
illicite et contra gradum suum ad arma humanae
militiae consurgat, omnis qui sanum sapit intelligit.
Unde B. Ambrosius sacerdotibus dare volens exemplum
patientiae, in epistola contra Auxentium de
tradendis basilicis civibus scribit: « Video vos
praeter solitum esse turbatos solito. Sed quid turbamini?
Volens nunquam vos deseram, coactus repugnare
non novi, dolere potero, flere potero, gemere
potero, adversus milites Gothos arma quoque lacrymae
meae sunt. Talia monumenta sunt sacerdotis:
aliter non debeo, nec possum resistere. » Item de
eadem re in eadem epistola: « Si patrimonium
petitur, invadatur; si corpus, occurram. Vultis in
vincula rapere, vultis in mortem? voluntati mihi est.
Non ego me vallabo circumfusione populorum, nec
altaria tenebo vitam obsecrans, sed pro altaribus
gratius immolabor. » Origenes quoque exponens
illud de Evangelio: #Attendite a falsis prophetis, qui
veniunt ad vos in vestimentis ovium, intus autem
sunt lupi rapaces; a fructibus eorum cognoscetis eos (Matth. IX, 15)
@#,
sic dicit: « Apostoli et martyres
sancti non persecutionem fecerunt, sed persecutionem
pertulerunt; non maledixerunt, sed maledicta
sustinuerunt; non blasphemaverunt, sed a blasphematoribus
interfecti sunt. » Et B. Gregorius papa
in quadam homilia informans nos ad conservandam
innocentiam ita dicit: « Utinam si ad praedicationis
virtutem non sufficimus, loci nostri officium in
innocentia vitae teneamus. In Evangelio quippe
Dominus ait: #Ecce ego mitto vos sicut agnos inter
lupos (Matth. X, 16)
@#. Igitur sicut agni inter lupos
mittimur, ut sensum servantes innocentiae, morsum
malitiae non habeamus. Qui enim locum praedicationis
suscipit, mala inferre non debet, sed tolerare,
ut ex ipsa sua mansuetudine iram saevientium mitiget,
et peccatorum vulnera in aliis afflictionibus
ipse vulneratus sanet. » Idem etiam papa docet nullo
modo, neque pro justa etiam causa, episcopum debere
armis inservire: volens aliis suo satisfacere
exemplo, scribit super hoc Sabiniano diacono dicens:
« Unum est quod breviter suggeras serenissimis
dominis nostris imperatoribus; quia si ego servus
eorum in morte vel Langobardorum me miscere
voluissem, hodie Langobardorum gens nec regem,
nec duces, nec comites haberet, atque in summa
confusione esset divisa. Sed quia Deum timeo, in
morte cujuslibet hominis me miscere formido. »
Unde liquido colligere potes, quandoquidem ille
tuas tam efficaciter ulcisci praevalens injurias, metu
tamen divino elegit scutum patientiae, ne hominum
mortibus se misceret, quod isti timore Dei abjecto
nefarie caedibus hominum se interserunt, et cruentas
strages contaminatis obtutibus aspiciunt. Quod
beatissimus Martinus magnopere fugiens, abdicatis
armis, quibus sub terreno rege militabat, suae fidei
tirocinium mansuetudinis et innocentiae proposito
dedicavit, et nondum clericalis ordinis gradum aliquem
sortitus, multis tamen merito praeferendus
episcopis, militiae constanter renuntiavit, dicens:
« Christi miles sum, pugnare mihi non licet. » Breviter
docuit non solum episcopos aut | null | 90346337-7bca-467f-a310-0c4408cbe8ce | latin_170m_raw | null | None | None | None |
sacri ordinis
ministros a praeliis cohiberi, verum etiam qui Christo
semel militare coeperit, etiam ab ipsis bellorum
occasionibus omnimodis abstinendum fore. Idem
etiam in episcopatus culmine positus non solum aliquem
non insectatus est inimicum, verum etiam
mortem meritos inaestimabili charitatis affectu ab
imminenti clade plerumque eripuit, memor illius
praecepti: #Erue eos qui ducuntur ad mortem.@# Nec
hoc dico ut maleficos et vita ipsa indignos ab ultione
prohibeam; sed regibus hoc licet ac saeculi potestatibus,
et quibus a legibus permissum est. Aliae quippe
sunt leges Caesaris, alii mores ecclesiasticae dignitatis.
Unde dicit B. Augustinus in libro Quaestionum
Veteris ac Novi Testamenti: « Quare sententia data
est? Ut quid qui accipit gladium gladio pereat, nisi
quia nulli licet, excepto judice, gladio quemquam
occidere? » Et beatus Hieronymus, super Ezechielem
libro III: « Qui malos percutit, in eo quod mali
sunt, et habet vasa interfectionis ut occidat pessimos,
minister est Domini. » Et Haimo, super
Epistolam ad Romanos: « Sunt quaedam enormia
flagitia quae potius per mundi judices quam per
antistites et rectores ecclesiarum judicantur, sicut
est cum quis interficit apostolicum, episcopum, presbyterum,
diaconum. Hujusmodi reos reges et principes
mundi damnant. Ergo non sine causa portat
gladium, qui talia scelera dijudicat. » Sicut ergo
episcopis et sacri ordinis ministris omnino prohibitum
est aliquem occidere, ita saeculi principibus
hoc licet absque reatu facere, sicut Hieronymus testatur
super Epistolam ad Galatas, libro XI: « Judex
non est auctor sceleris, neque homines vinciendo,
neque homines perimendo. » Liquet itaque solis
mundi potestatibus attributam potestatem eradicandi
impios de terra, sicut beatissimus martyr
Cyprianus scribit in nono genere abusionis. « Rex,
inquit, debet furta cohibere, adulteria punire, impios
de terra perdere, patricidas et pejerantes non
sinere vivere, filios suos non sinere impie agere.
Episcopi vero in sua mansuetudine et ecclesiastica
severitate et praedicatione verbi Dei stabiles permaneant,
sicut in Actibus apostolorum scriptum est:
#Non est aequum relinquere verbum Dei et ministrare
mensis
(Act. VI, 2)
@#. » Qui sic etiam docere debent,
sicut Hieronymus ait, ut vita eorum irreprehensibilis
sit. Perdit enim auctoritatem docendi, cujus
sermo opere destruitur. Proinde sciant sibi omnino
inhibitum ad bella procedere, nisi quibusdam ex
causis quae in subsequenti Caroli regis edicto patebunt:
« Carolus Dei gratia rex regnique Francorum
rector, et devotus sanctae defensor Ecclesiae, atque
adjutor in omnibus apostolicae sedis. Hortatu omnium
fidelium nostrorum, et maxime episcoporum
ac reliquorum sacerdotum consultu, servis Dei per
omnia omnibus armaturam portare vel pugnare, aut
in exercitum et in hostem pergere, omnino prohibemus;
nisi illis tantummodo qui propter divinum
ministerium missarum scilicet solemnia adimplenda
et SS. patrocinia portanda ad hoc electi sunt, id est
unus vel duo episcopi cum capellanis presbyteris;
et unusquisque princeps unum presbyterum secum
habeat, qui peccata confitentibus indicare et indicere
poenitentiam possit. »
Haec omnia isti parvipendunt, imo etiam evangelica
instituta contemnentes, plerumque, ut audivimus,
adhuc illitis recens facta caede manibus, non
solum ecclesiam intrare sed ad ipsa Christi sacramenta
nefario ausu praesumunt accedere, non dijucantes
corpus et sanguinem Domini: nimirum non
attendentes quod idem Christus non alieno cruore,
sed proprio sanguine introivit semel in sancta, a Deo
miserationum ubertate redundans, ut pro ipsis suis
persecutoribus, licet misericordia indignis, ad Patrem
diceret: #Pater, ignosce illis, quia nesciunt quid
faciunt (Luc. XXIII, 34)
@#. Meminisse quoque deberent
quod David rex quondam potentissimus, de quo
Dominus: #Inveni,@# inquit, #virum secundum cor meum,
qui faciat omnem voluntatem meam (Psal. LXXXVIII,
21)
@#; tamen propter mortem Uriae et populum recensitum
et frequentes expeditiones prohibitus est aedificare
templum Domino, quod ipso mortuo Salomon, id
est rex pacificus, aedificare meruit (I Par. XXVIII). Ipsi
itaque non timent quod Apostolus dicit: #Qui indigne
manducat, judicium sibi manducat (I Cor. XI, 29)
@#.
Unde admonens nos Ambrosius dicit: « Vide quid
agas, sacerdos: ne febricitanti manu Christi corpus
attingas; prius curare, ut possis ministrare. » Et
B. Hieronymus in Psalmo: « Electos Israel impedivit,
impediuntur et | null | f9fa99be-2745-4791-8970-bd5aae737939 | latin_170m_raw | null | None | None | None |
nunc electi Ecclesiae si non
ipsi quoque sacerdotes innocenter sacrificia percipiant. »
Quia igitur illicita praesumunt, merito suae
actionis ante oculos superni Judicis dignitatis suae
honore privantur, qui falso pastorum nomine ante
homines gloriantur. Unde noverint se non habere
illam apostolis atque apostolico exemplo viventibus
episcopis collatam a Deo potestatem ligandi atque
solvendi, juxta beatum Augustinum in canonica
regula ita dicentem: « Illi soli ligandi atque solvendi,
sicut sancti apostoli habent potestatem, qui
illorum exempla cum doctrina tenent, et secundum
regulam apostolicam omnia communia habent. »
Beatus quoque papa Gregorius in Dialogo: « Petri
vicem in ligando et solvendo obtinent, qui locum
sancti regiminis fide et moribus tenent. » Et alibi:
« Jure privilegium meretur amittere, qui auctoritate
usurpat illicita. » Quod si ad excusandas excusationes
in peccatis iniquitatem suam quorumlibet
similium imitatione palliare voluerint, qui tanquam
religiosi fuerint, et tamen ab expeditionibus non
abstinuerint, etiamsi aliquem magnae auctoritatis in
assensum suum attraxerint, ego magis credo evangelicae
fidei, sanctorum Patrum veritati, quam alicui
adversus tam vera testimonia oblatranti, et cum
apostolo dicere consultius arbitror: #Si quis annuntiaverit
vobis aliquid praeter quam quod Evangelio
datum est vobis, anathema sit (Gal. I, 8)
@#. Qui etiam
episcopum jubet esse sine crimine, non percussorem.
Quibus breviter dico, si tueri se [volunt] pravo
alicujus exemplo, noverint quia singularis personae
vel causae non praejudicant [, sed] communi legi et
universali sententiae. Illi itaque solliciti sint episcopi
circa gregem suum, pascant pauperes ecclesiae et
domesticos fidei, et causa viduarum et pupillorum
ingrediatur ad eos, vestiant nudos, egentium animas
refocillent, et caetera paternitatis obsequia filiis
suis impendant. Sed omnimodis hoc caveant, ne ea
quae ob indigentium necessitatem Ecclesia congregat
et servat aliquando tollant et in alios usus nefarie
effundant, Christi filiorum panem canes comedant,
quod omnino non expedit animabus eorum.
Invenies et alia innumera divinae paginae testimonia;
sed ipse tibi ex parte mea haec pauca destinavi, ut
desiderio tuo satisfacerem. Tu vero, si sapiens fueris,
in paucis multa cogitare poteris. Vale.
EPISTOLA CXIII. FULBERTI CARNOTENSIS EPISCOPI AD HILDEGARIUM. [Apud GALLAND., #Bibliotheca Vet. Patr.,@# tom. XIV, pag. 190.]
FULBERTUS, Carnotensium episcopus, HILDEGARIO
salutem ab illo qui mandat salutes Jacob.
Epistolari brevitate coactus interrogationi tuae
compendiose respondeo. De ecclesiasticis rebus Hieronymus
dicit ad Nepotianum (epist. 52): « Amico
quidpiam rapere furtum est, Ecclesiam fraudare
sacrilegium est, accepisse pauperibus erogandum,
et esurientibus plurimis vel cautum esse vel timidum,
aut, quod apertissimi sceleris est, aliquid
exinde subtrahere, omnium praedonum crudelitatem
superat. » Item ad Pammachium (epist. 48): « Ubi
ditior est largitore cui largiendum est, pars sacrilegii
est rem pauperum dare non pauperibus. »
Unde Isidorus: « Magnum scelus est res pauperum
praestare divitibus, et de sumptibus inopum acquirere
favores potentium. » Considera itaque quia
nullum Scriptura excipit, non episcopum, non abbatem,
non aliquem domus Dei oeconomum. Quisquis
sibi commissae Ecclesiae bona subtrahit, intelligat se
jam non pastorem sed invasorem esse omnique
praedone crudeliorem, furemque domesticum, ac
familiarem inimicum. Qui enim ea quae solis omnino
pauperibus eroganda suscepit, in alienos usus temere
dilapidat, non vult in deserto hujus saeculi
turbam pauperum esurientem reficere, sed cum
sceleratissimo Juda loculos sibi constituit, et ea
quae in pauperum cibos aggregamus, fur improbus
asportat.
Debent quippe nosse sacerdotes, Ecclesiarum substantiam
pauperum esse, non suam, nec abutantur
in tyrannicae effusionis morem creditam sibi degentium
dispensationem. Unde Hieronymus dicit ad
Paulinum (epist. 13, sub med.): « Jam nunc non
sunt tua quae possides, sed dispensatio tibi credita
est. Memento Ananiae et Sapphyrae: illi timide sua
servaverunt. Tu considera ne Christi substantiam
imprudenter effundas, id est, ne immoderato judicio
rem pauperum tribuas non pauperibus, et secundum
dictum prudentissimi viri, liberalitate liberalitas
pereat. » Debemus quoque considerare quid cui
tribuendum sit, sicut idem paulo superius ad eumdem
scribit: « Praeter victum et vestimentum et
manifestas necessitates, nihil unquam alicui tribuas,
ne filiorum panem canes comedant. » Sicut ergo
pium est et justum bona Ecclesiae servare solummodo
ad opus pauperum et captivorum, | null | 3c31bc7e-0dbb-4c6c-ac71-1475634e9e82 | latin_170m_raw | null | None | None | None |
ita sacrilegium
est in propriam voluntatem, et in alienos
usus distribuere, et a Christiana devotione semotum.
Quod ipse quoque Hieronymus testatur in Matthaeum:
« Omnes qui stipendiis templi, et his quae
conferuntur ad usus Ecclesiae abutuntur in aliis rebus,
quibus suam expleant voluntatem, similes sunt
Scribarum et sacerdotum, redimentium mendacium
et sanguinem Salvatoris. » Scire debet itaque pia
sollicitudo pastorum quia nihil omnino agere debent
de rebus Ecclesiarum sine consilio et consensu
subditorum, quoniam prudentiae eorum commissum
est ministrandi officium, non dispergendi arbitrium.
His praelibatis, ad vasa Ecclesiae veniamus, de
quibus potissimum interrogas. Cum enim dicatur
sacrilegium incurrere qui aliquid de bonis Ecclesiae
in expletionem voluntatis suae contraxit, perpendere
potes quantum delinquit qui vasa sacris dicata mysteriis
abstulerit
Primum, si tanta pauperum et captivorum necessitas
incumbit, tribuenda sunt caetera quae in thesauris
Ecclesiae reposita sunt, deinde ipsa vasa frustatim
comminuenda sunt, et in operibus misericordiae
eroganda. Unde dicit Ambrosius in libro de
Officiis (lib. II, cap. 28 sub init.): « Aurum Ecclesia
habet, non ut servet, sed ut eroget, et subveniat in
necessitatibus. Quid opus est custodire quod nihil
adjuvat? An ignoramus quantum auri et argenti de
templo Domini Assyrii sustulerunt? Nonne melius
conflat sacerdos propter alimoniam pauperum, si
alia subsidia desint, quam sacrilegus contaminet, et
asportet hostis? » Et post pauca: « Nunquid dictum
est sancto Laurentio: « Non debuisti erogare thesauros
Ecclesiae, vasa sacramentorum vendere? »
Opus est ut quis fide sincera et perspicaci providentia
munus hoc impleat. Sane si in suum aliquis
derivet emolumentum, crimen est; sin vero pauperi
eroget, captivum redimat, humandis fidelium reliquiis
spatia amplificet, misericordia est. In his tribus
generibus vasa Ecclesiae etiam initiata confringere,
conflare, vendere licet. » Breviter mihi depinxisse
videtur quid agendum sit de rebus Ecclesiae. Sed
neque licitum est de Ecclesiae tutela vasa sacra abstrahere,
et aliquorum manibus loco vadimonii tradere,
sicut idem quoque testatur (Ibid.): « Opus
est ut de Ecclesia mystici populi forma non exeat,
ne ad usus nefarios sacri calicis ministerium transferatur.
Ideo intra Ecclesiam primum quaesita sunt
vasa quae initiata non essent; deinde comminuta,
postremo conflata, per minutas erogationes dispensata
egentibus, captivorum pretiis profecerunt. »
Quod si desint nova, et quae nondum initiata videantur,
in hujusmodi, quos supradixi usus, omnia
arbitror pie posse converti. Prius ergo usuale argentum
in supradictis necessitatibus distribui debet,
sicut beatus Gregorius dicit domino episcopo Messanae (lib. VI, epist. 35):
« Fraternitas vestra multum
debet esse sollicita, ut, si quidem in Ecclesia
vestra usuale argentum est, prius illud erogetur in
redemptione captivorum: alioquin de sacratis vos
vasis praebere necesse. Nam, sicut omnino grave est
frustra ecclesiastica venumdare ministeria, sic iterum
culpa est, imminente hujusmodi necessitate,
res etiam desolatae Ecclesiae captivis suis praeponere,
et in eorum redemptione cessare. » Item idem Fortunato
episcopo Phanensi (Ibid., epist. 13): « Sicut
reprehensibile et ultione dignum est sacrata quemquam
vasa, praeter in his quae lex et sacri canones
praecipiunt, venundare; ita nulla est objurgatione
vel vindicta plectendum, si pietatis causa pro captivorum
fuerint redemptione distracta. » Notandum
quod beatus Gregorius dicit quia omnino grave est
frustra ecclesiastica ministeria, id est candelabra,
thuribula et caetera hujusmodi venundare, nisi praeter
illa tantum quae lex et sacri canones praecipiunt,
scilicet pro redemptione captivorum, et eleemosynis
nihil penitus habentium. Qui ergo in alia expendit,
contra canones facit. Unde etiam sacerdotali dignitate
quisquis ille est, noverit se indignum, juxta
ejusdem papae sententiam scribentis Joanni episcopo
Larissaeo (lib. II, epist. 7, ante fin.): « Consona
sanctis Patribus diffinitione sancimus, ut qui sanctis
nescit obedire canonibus, nec sacris administrare,
vel communionem capere, sit dignus altaribus. »
Ex superioribus itaque, quantum conjicio, perpendere
potes quia, si omnino grave est vendi ea
scilicet quae minora sunt Ecclesiae ministeria sine
certa necessitate, sacrilegium est, et omnino gravissimum,
absque maxima pauperum indigentia, excellentiora
illa videlicet vasa sacrata et cruces venundare.
Quapropter noverint omnes ministri Ecclesiae
quia gregi cui praesunt, ut puta his qui sunt
pauperes Christi, scilicet monachis, et canonicis | null | e0a9226d-ee67-4d73-8eef-9d605ba056be | latin_170m_raw | null | None | None | None |
regularibus, vel religiosis quibusque communiter
viventibus, prius omnia necessaria ministrare moderata
distributione debent; id summopere praecaventes
ne nimium prodiga superfluitate talis necessitas
proveniat quae thesauros Ecclesiae expendi
compellat. Si enim immoderate effundunt, peccant;
quia inconsiderata effusio, totius domus ruina est.
Enimvero caeteris in operibus misericordiae distributis,
si tanta necessitas obvenerit ut aliquod vas
Ecclesiae capiendum sit, ad hoc tantummodo alteri
Ecclesiae venundari potest ut in ipso idem officium
quod antea celebretur, et ex ipsa pecuniae distractione
aliud in loco ejus restituatur, vel pauperibus
erogetur. Ita ergo, ut praediximus, vendi potest,
aut secundum supradicta sanctorum Patrum testimonia
in frusta comminui; sed incongruum est ut
in vadimonium ponatur. Etenim saeculares personae
debitam reverentiam sacris mysteriis nesciunt impendere,
quoniam hic usus non est eis commissus.
Fortasse autem contingere potest ut prope arcam
vel in ea domo in qua vasa abscondita sunt, committantur
adulteria et fornicationes et ea crimina
quae iram Dei provocent. Nam cum in historia Regum
legimus Ozam, eo quod calcitrantibus bobus
arcam Domini tetigerit, illico interiisse; et in Levitico
praeceptum sit Aaron et filiis ejus ne permitterent
filiis Caath vasa sanctuarii ferre vel tangere,
ne forte perirent de medio Levitarum; quomodo
audet quispiam extra Ecclesiam suam cuicunque
personae, sive clerico sive laico, aram Christi vel
sepulcrum ejus in vadimonium dare? Quid enim
crux est, nisi ara Christi? Et quid calix, nisi sepulcrum
ejusdem Domini nostri? Qui ergo aram et
sepulcrum in vadimonium ponit, cum Juda Christum
vendit; et qui in vadimonium accipit, cum
militibus, ne Christi resurrectionem et gloriam,
quam ad sepulcrum Domini viderant, praedicarent,
pecuniam a sceleratis Judaeis suscipit. Legimus
quoque in Daniele regem gentilem Balthasar, eo
quod in vasis, quae de templo Domini pater ejus
sustulerat, concubinis suis potum ministraverit,
subito manum scriptitantem vidisse, et de scripturae
interpretatione cognovisse mortem sibi instare et
divisionem regni sui.
Ego ipse, ut de praesentibus interim loquar,
unum tibi breviter exempli causa proferam quod
nuper audivi, nescio an ad te quoque fama pervenerit.
Accidit in Britannia minori quoddam miraculum.
Nam quidam nummularius vasa Ecclesiae sibi
loco vadimonii in arca reposita servabat; casu
pueri parvuli super eamdem arcam ascenderunt,
qui illico in amentiam versi sunt; sed et canes
forte ascenderant, et in rabiem efferati fuerunt.
Sensit dominus ultionem divinam esse eo quod
vasa sacrata, non his deputanda locis vel pactis,
pro accommodata pecunia accepisset; nimiumque
perterritus fugit ad ecclesiam, quid factum fuerat
omnibus intimavit, et sacra vasa quantocius a se
emisit, non minori formidine quam olim Philistii
arcam foederis Domini propter imminentem cladem
a se expulerunt. Quae res adeo terrae incolas exterruit,
ut sceleratiorem quolibet idololatra praedicent
qui sacra vasa deinceps in vadimonium posuerit vel
acceperit. Perpende ergo quanta culpa sit vasa de
sinu ecclesiae rapere, et saecularium manibus committere.
Caveant itaque praelati Ecclesiae ne res sibi
commissas et susceptam pauperum dispensationem
negligenter tractantes, incurrant detrimentum animae
suae. Audivi enim de quibusdam episcopis,
sicut in quadam epistola me scripsisse tibi memini,
quia saecularia arma complectuntur, et militares
copias pretio conducunt, et alia similia nequaquam
eis convenientia sequuntur. De quibus non ego sed
Propheta: #Principes,@# inquit, #vestri socii furum,@#
qui sibi creditam Ecclesiarum substantiam in supradictos
usus nefarie effundunt. Spreto quippe
episcopali officio, ea appetunt quae omnimodo fugere
oporteret. Unde consilio meo praelati quique, in
quantum praevalent, omnes a se occasiones abscidant,
quibus innumera damna filiis suis et rebus
ecclesiasticis provenire solent, ut bene ministrantes
ab eo mercedem recipiant, cujus et locum tenent, et
vestigia sequi deberent. Vale.
EPISTOLA I [ #olim@# V.] (Circa annum 1000.)
#Sancto ac venerabili archiepiscopo suo@# BONIBERTO
FULBERTUS #fidelitatis obsequium et summi pastoris
benedictionem.@#
Primum quidem benedicimus Dominum Patrem
ingenitum, Filiumque suum unigenitum Jesum
Christum Dominum nostrum, et Spiritum sanctum
paracletum unum verum Dominum, qui cuncta creavit,
qui te quoque, dilectissime Pater, multa sapientia
illustravit, ad docendum populum suum, et decore
sanctitatis ad praebendum bonae vitae exemplum
decenter ornavit. Deinde magnas tibi referimus
grates, quod nos licet immeritos atque ignotos, salutationis
tuae pariterque munere gratiae dignatus es
praevenire. Unde profecto nos in amorem tuum | null | 4ab1798e-6dd1-448e-b9d4-5c5053914f84 | latin_170m_raw | null | None | None | None |
sic
animasti, ut perennem tui memoriam in intimo cordis
nostri vigere velimus, ut saltem per crebra orationum
suffragia, si aliter facultas non suppetierit,
tuae benignitati vicem rependere satagemus. Significavit
autem nobis filius noster tuusque fidelis Hilduinus
tuae charitatis erga nos insignia, fideliter
asserens unum de nostris Priscianis te velle, quem
et per eumdem libenter mittimus, quidquid etiam de
nostro petieris hilarissime tibi si possibile fuerit
transmissuri, ipsam quoque praesentiam nostram, si
tibi opus esset ac voluntas, nobisque potestas, obsequentissime
praestaturi. Ad ultimum salvere te semper
optamus, precantes ut illam novam ac gloriosam
adoptionis prolem summi regis, regem videlicet
Stephanum intimans excellentiae suae [ #alias,@#
vestrae] ex nostra parte salutes, et universarum congregationum
quae sunt in episcopatu nostro, canonicorum
scilicet et monachorum orationum fidelia. Vale.
EPISTOLA II [ #olim@# XXI.] (Anno 1003.)
#Pleno virtutis et gratia circumfuso, charissimo Patri@# ABBONI FULBERTUS #suus.@#
Quanam te resalutatione digner, o sacer abba,
et o magne philosophe? quid rependam muneris
sanctae amicitiae quam promiserunt signa gemmatae
facundiae, vix aestimare sufficio. Nam cum illa quae
dicuntur esse, victor animo teneas, cum illa quae
non esse forsitan vilipendas, quid ego conferre possim,
quod tu aut non habeas, aut non habere contemnas?
Sed quoniam philosophicis essentiis magnum quiddam
superest, atque ex his quae non esse dicuntur quaedam
perpetua fiunt, ideoque sapientibus aliquando
grata sunt, recipe quaeso quod ab utroque tibi lectum
offero. Denique ut participando super essentiam
deitatis dominus fias, sic te resalutato, ad perennem
fidelitatis habitum amicitiae tuae rependo hac scilicet
differentia tuam benevolentiam meamque distinguens,
ut illa pro majestate personae gratia vocetur
ut domini, ista fidelitas ut alumni. Praeceptis itaque
tuis modestissime deservire cupiens, Mediolano discipulo
quod precatus es facio, quaeque tibi scribenda
petisti, en omnia fere juxta fidem exarata transmitto.
Abbate sancti Petri graviter aegrotante, sed
adhuc mentis et sermonis compote, Megenardus
monachus ante mihi non mediocriter charus, noctu
sese de claustro subripuit, et ad Theobaldum comitem,
qui Blesis tunc morabatur. abbatiae petendae gratia
properavit, comes illum postridie remisit ad nos
cum legatis, qui denuntiarent recipiendum magnifice
sicut abbatem monachis et canonicis. At vero nobis
fere omnibus ea res aeque nova et horribilis fuit.
Respondimus itaque longe nobis aliter videri. Nec
enim legitime fieri abbatem, nec debere recipi qui
abbatiam alterius, ipso vivente, per ambitionem
petit, qui a fratribus non eligitur, et super illos nititur
dominari. Postremo qui noster neque monachus
sit, neque clericus, et plures habeat testes curialiter
agitandi quam monastice vivendi. Haec ille non gratanter
accipiens ad comitem redequitat, iramque
juvenis adversum nos vehementer inflammat. Sed
die quinto postquam suum ambitum publicavit,
praedictus abbas aegritudinem suam morte limitat.
Conveniunt ad capitulum monachi nostri, et quidam
canonici, quos ratio postulabat admitti. Interrogamus
an aliqui fratrum incoepto Megenardi faveant?
Negant singuli, negant omnes. Decrevimus ergo quosdam
eorum esse mittendos ad comitem, nobis videlicet
designatum episcopum, ut Patris obitum nuntiarent,
et alterius eligendi regularem precarentur licentiam.
Quibus missis ecce alii duo, Vivianus scilicet et
Durandus, alter illiteratus, alter litterarum malesanus
interpres, ambo praepositi, simulantes causa
communis commodi ad obedientias suas se velle
exire, ac ne aliorsum pergerent sibi interdicente
decano monasterii. Megenardum tamen secuti sunt,
cui coeptam praesumptionem occulte persuaserant,
et Blesis in praesentia domini Theobaldi ipsum Megenardum
a fratribus peti ac eligi perfide mentiti
sunt. Horum suffragio laetus comes statim eum baculo
pastorali publice donat. Quo audito, fratres qui
in claustro remanserant, contra hanc fraudulentiam
zelo divinae legis accincti, libellum reprobationis fecerunt,
atque subscripserunt hujusmodi: Sciat omnis
Ecclesia, quia Megenardum monachum nostrum,
abbatem fieri non eligimus, non laudamus, non volumus,
non consentimus: sed reprobamus, refutamus,
et omnino contradicimus. Nos vero de coenobio
sancti Petri, quorum nomina scripta sunt, Durandus
decanus, Gaudricus, Genesius, Robertus,
Isembertus, Marcuinus, Alveus, Guarnerus, Richerus,
Warinus, Herbertus, Evrardus, Benedictus,
Arnulfus, Gualterus, Beringerus, Herbertus, Bernardus.
Isti itaque omnes sua nomina aut subscripserunt,
aut subscribi fecerunt me vidente. Die proxima comes
Tetbaldus redit, se | null | 28fd7a65-9878-48c3-a308-e62b18cdaaab | latin_170m_raw | null | None | None | None |
in monasterium recipi cum
processione praemandat. Monachi respondent se libenter
hoc agere, si praesumptorem illum non adduxerit
secum. Ille denuo iratus, ipso die tamen sustinuit
sed in sequenti cum strepitu comminantium in
sancti Petri monasterium suum Megenardum obtrusit.
Ad cujus violentum ingressum sancti fratres
contaminari ipsius communicatione timentes, sanctuario
Domini salutato, cum lacrymis exierunt,
atque refugium aliud nescientes, ad limina principalis
Ecclesiae confugerunt. Ibi quoque non invento
pastore utrinque desertae oves moestis sese vocibus
consolantur. Sed recipit sancta Mater Domini solita
pietate recipit Rodulphus tuus dulci benignitate.
Inde transierunt ad coenobium sancti Patris Herberti,
cujus dives charitas de paupere censu quaeque potest
illis necessaria subministrat. Caeterum ille, cujus
fratres importunitate depulsi sunt, ab Herviso quodam,
ut aiunt, Britannicae regionis episcopo, IV
Non. Februar. abbas simulatus est in suburbio Carnotensi
absente clero, indignante populo, legato
archipraesulis palam contradicente ne id fieret, reclamantibus
etiam quibusdam monachis, qui in loco
remanserant vero vultu, viva voce atque regulari
auctoritate. Sed quid inter furentes ratio? Sed et
nunc ille primas in abbatiae suggestu, saeculari potentia
fretus, de peracta victoria gloriosus, factores
ejus abbates, episcopus, atque ipsum papam ambiendo,
ne quid gravius statuatur in illum modis
omnibus elaborat. Jacet interim victa, confusaque
fratrum expulsorum humilitas, nec est praesul in
Galliis, cujus viscera tangat affectio pietatis, aut
zelus sacrae legis inflammet, ut consurgat ad frangendos
impetus errorum, ad relevandas spes dolore
tabescentium. Defuncta etenim est Dionysii fortitudo,
non comparet pietas Martini. Tu quoque dereliquisti
nos, sancte Pater Hilari, qui olim unitatem
Ecclesiae Spiritus sancti gladio tuebaris. O derelicta,
o moesta, o desolata Galliarum Ecclesia! quae
jam erit spes salutis ulterior? Ubi amplius afflicta
Christiani anima respirabit? Hoc nempe solum vel
maxime nos confortare videbatur: quod si contingeret
ruinas moenium tuorum resarciri non posse,
liceret saltem ad firmum adhuc Capitolium monasticae
vitae confugere. Quod etiam si furibus irreptare
aut impune quibuslibet ambitiosis invadere
licet, proh dolor! funditus cecidisti? Unde jam ad
te revertens, venerande Pater, quem ego credo et
video adjutorem a Domino nobis esse provisum cum
domino meo tuoque fideli Rodulpho deprecor et
obtestor per ea quae tibi data sunt sapientiae sanctae
charismata, per dulcedinem fraternae charitatis, si
quid potes, impugna hostes Domini, fratres allisos
refove, nec perire sinas inopia solatii tui, pro quibus
credis esse fusum sanguinem Christi. Vale.
EPISTOLA III [ #olim@# II]. (Anno 1006.)
#Domino suo@# EINARDO #sibi semper venerando@# FULBERTUS #exiguus@#
Novit, et vere novit serenitatis vestrae prudentia,
quod in ecclesiasticis officiis plura sunt, in quibus
Orientales Ecclesiae et nostrae communi observatione
sibi respondent. Sunt vero alia in quibus alias ab
aliis cultu dispari, et varia observatione audivimus
dissonare. Sed nec pauca aut rara sunt, quae ab aliis
necessario servanda, ab aliis non adeo curanda aestimantur.
Nec tamen nos offendit observantiae diversitas,
ubi fidei non scinditur unitas. Porro in multis
Graecia ab Hispania, ab illis Romana et Gallicana
discrepat Ecclesia. Sed neque in hoc scandalizamur,
si audimus diversam observationem, sed non diversam
fidem in Christi semper Ecclesiis exstitisse.
Stet enim regina Ecclesia a dextris regis sui in
vestitu deaurato circumdata varietate. Nos vero
trita et pervulgata Patrum via incendentes, Patrum
memoriam in rationali pectoris nostri, id est praecedentium
Patrum exempla prae oculis habeamus,
et quae rationaliter eos egisse cognovimus, teneamus:
ea vero quae spirituali consilio ab his ordinata
sunt etiamsi infirmitatis nostrae ignorantia ad
plenum videre non possimus, temerariae cavillationis
dente non rodamus, dum tamen a fide haec
nequaquam exorbitare sentimus. Dicit Scriptura: #Audi, fili mi, disciplinam patris tui, et ne dimittas
legem matris tuae
(Prov. I, 8)
@#. Ante hos paucos dies
ut meminisse licet, mihi vespertinis horis supervenisti,
et repentina inquisitione me permovisti, de
hostia quam paulo ante promotus ad sacerdotium
de manu episcopi suscepisti: quae ratio sit, videlicet
usque ad quadragesimam diem usu quotidiano
consumere, vel quos hujus rei auctores haberemus.
Cui quidem nisi sacerdotalem in vobis
reverentiam, et in omni genere doctrinae probatam
sapientiam offendere metuissem, respondissem verecunde
quidem, non temerarie, humiliter, | null | 0e4d423d-a9e2-4c82-85dd-843270a6b7ff | latin_170m_raw | null | None | None | None |
non
procaciter; respondissem, inquam, quod infelix capella
quondam respondit ovi lanicinium [ #melius@# lanicium]
quaerenti; vel certe videri mihi poteram a
planis arvis ligna in silvam vel aquas in mare comportare,
aut Minervam, ut aiunt, velle docere, si
huic homini facerem verba, in quo totius doctrinae
thesaurum reconditum profiteor. Sed, esto, res aliis
usitata, illis familiarem consuetudinem, istis parit
admirationem. Putabam et hoc certe omnibus Ecclesiis
eatenus assuetum fore, ut nulli novum esse
videretur aut vanum: haesitare diutius coepi, an
mihi adhuc codicem illum unum haberem quem a
natali patria inter caeteros devexeram, in quo ejusmodi
exemplaria continebantur. Quem diu quaesitum,
quoniam aut alicui praestitum, aut per tot
locorum mutationem casu amissum non invenio,
repetita memoria quae de illo recolo pauca vobis
intimare non gravabor, praemonstrata occasione,
qua quondam observantiae hujus causas et ego quoque
requisieram. Nostri enim episcopi provinciales
in hujusmodi ritum omnes consentiunt. Porro nostro
tempore quidam inter caeteros ad sacerdotalem gradum
admissus, hostiam quoque sicut et alii de manu
episcopi suscepit, quam in pergameno, in hos usus
parato involutam quotidiana celebratione solvebat,
et portiunculam parvam, juxta instantium dierum
numerum computatam sumebat. Accidit vero ut
quadam die expletis mysteriis dum vestimenta cum
sindone altaris incautius colligeret, immemor hostiae
sacrae diligentiam nequaquam adhibens thesaurum
coelestem infelix amitteret. Veniens ad diversorium,
quaeque necessaria curat, transigitur dies in crastinum,
repetita celebratione frater ille instante hora
communicandi hostiam sanctam non inveniens, turbatus
nimium et consternatus, sursum deorsum
cursitans, nec etiam signum aliquod invenire potuit.
Audiens episcopus ex negligentia fratris ortum periculum,
omnibus in commune fratribus unius reatum
poenitendum instituit. Ipsum vero fratrem arctioris
poenitentiae disciplina corrigendum proposuit.
Hac ergo occasione accepta quaerendum ab
episcopo aestimavi, si videretur sibi salva ordinis
religione sanctificatum panem primo aut secundo
sanctificationis die posse totum simul percipere,
quem videbat non sine periculo posse tanto tractu
temporis minutatim sumere: praesertim cum ipse
nosset rarissimos hujus ordinis viros esse, qui in
hac re pervigilem curam adhiberent. Hic ille increpitans
tardioris sensus mei hebetudinem, respondit
quidem ita esse quod quaerebam, si discipulis
quos ad praedicationis officium Dominus missurus
in mundum fuerat, si illis inquiens, adhuc
tardis et dubitantibus potuisset sufficere resuscitati
corporis speciem semel vidisse, quam semel visam
noluit ab eis repente subtrahere, sed per quadragenos
dies complacitis horis glorificati corporis
revelata specie eos tanquam panis coelestis suavitate
refecit. Nam et episcopus qui vices Christi tenet,
sacerdotales viros in plebem subjectam missurus,
sacri corporis eucharistiam per quadragenos dies
sumendam distribuit, ut dum, verbi gratia, quotidie
coelestis panis alimonia reficiuntur, tempus illud in
mentem habeant, quo per quadraginta dies Dominus
discipulis apparens, et convescens desideratae visionis
satietate refecit. Ad hoc episcopi responsum,
cum ego familiaritatis ausu studiosus perquirerem
num idem mysterium supplere potuisset panis a
presbytero quotidiana celebratione sacratus, uti in
eo passionis Dominica et resuscitati corporis et
manifestati discipulis species, satis fuisset nobis.
Perpende, ait, sicut, fili mi, multae Ecclesiae sunt
per universum orbem terrarum, propter diversa
loca, et tamen una sancta est catholica Ecclesia,
propter unam fidem: sic et multae oblatae propter
vota offerentium, unus panis est propter unitatem
corporis Christi. Nam panis ab episcopo consecratus,
et panis a presbytero sanctificatus in unum et
idem corpus Christi transfunditur, propter secretam
unius operantis potentiae virtutem. Sed quodammodo
aliud esse dicitur, quod virginali utero
sumpta carne crucis injuriam sustinuit, de sepulcro
resurgens discipulis apparuit, cujus memoriam in
pane presbyteris collato episcopus agere videtur:
aliud quid per mysterium agitur, dum episcopi et
omnes sacerdotes in mensa altaris, sub sacramento
communicatae carnis panem sanctum secreta oratione
quotidie consecrare videntur, quod ad illud
respicit, quod consecrantes nuper ordinati presbyteri
cum pontificali oblatione percipiunt. Nam illud
Dominicum corpus ex mortuis suscitatum, et in
coelis locatum, jam non moritur, istud sacramentorum,
quotidie nobis moritur, quotidie nobis resurgit,
apparet et comeditur. Sed nec in hoc mens fidelium
scandalum dubietatis debet incurrere, quod
Christum semel gustata morte jam non ultra moriturum
audit, cum carnem assumpti hominis in paterna
gloria sedentem, et hic sanctificatum panem
verum Christi corpus audit nominari, dum et illud
de Virgine assumptum, et istud de materiali | null | 4280f945-4dc9-43c8-9fc4-028d4c68cbd0 | latin_170m_raw | null | None | None | None |
et virginali
creatura consecratum, unus idemque artifex
Spiritus invisibili operatione in substantiam verae
carnis transfundit: carnis videlicet non cujuslibet,
sed vere Christi de qua ipse ait: #Nisi manducaveritis
carnem meam, non habebitis vitam in vobis (Joan.
VI, 54)
@#. Quod utique exponi alio tempore indiget,
et fidei oculis intueri. Hoc tantum quod ad praesens
negotium spectat solvamus, quod quidem nec subitis
nec novis adinventionibus constat expositum.
Nosti populo Hebraeorum sub Moyse et manna de
coelo per annos quadraginta subministratum: qui
Moyses dux populi secundis adjutoribus, septuaginta
viris videlicet de eodem populo sustentabatur, per
quos forma presbyterorum exprimitur, qui nunc in
Ecclesia novitia, pontificale onus in se suscipientes
regendis populis invigilant. Porro sumens de spiritu
Moysi, illis septuaginta senioribus dedit, per quos
populum sibi commissum per quadraginta annos
judicavit, quia dux noster Dominus Jesus Christus
discipulis quos ad praedicationis officium missurus
fuerat in mundum, spiritualium dona charismatum
infudit. Illi post immolationem Agni paschalis manna
coelitus misso per quadraginta annos sustentati
sunt. Quem cibum coelestem, quam suavitatem angelicam
non per typicas aut umbratiles figuras, sed
indubitatam unionis veritatem repraesentat ille Dominicus
cibus, quem per quadraginta dies sumendum
tanquam salutis viaticum, pontifex novis Ecclesiae
cultoribus distribuit, quos suae pastoralis
curae vicarios, adjutores ad erudiendam plebem sibi
commissam constituit, ut dum istum prae oculis
habentes degustant, illum mente pertractent, qui de
cruce morte triumphata ad Patrem ascendit, dumque
a semel ipsis consecratum corpus percipiunt,
illum fidei gustu experiantur, per quem quotidie
Christus nobis moritur et resurgit, per quem usque
ad consummationem saeculi manere se nobiscum
pollicetur. Haec pauca de multis, quae repetita memoria,
et multo ex tempore dissuta licet recitasse,
ad praesens sufficiant, dum ego codicem de ejusmodi
exemplaribus a Romano scrinio prolatum perlegam.
Vobis facile est de paucis multa cogitare, aut certe
quod irrationabiliter factum videtur, sanioris consilii
ratione colligere.
EPISTOLA IV [ #olim@# XLVIII]. (Anno 1006.)
#Virtute magis praedito quam praedicato praesuli@# ADALBERONI
FULBERTUS.
Vestrae sospitati amice gratulantes, valetudini
quoque vestri fidelis et amici vestri Ebali, si divina
benignitas allubescat, quanta novimus ope
subvenire paravimus, mittendo Galieni potiones III
et totidem theriacae diatessaron; quae quid valeant,
et modus acceptionis vel servationis earum in vestris
antidotariis facile reperitur. Vulgaginem etiam
petitam vobis mittimus, quamvis aetatem vestram
tali jam vomitu fatigari non suademus, sed eo
potius si opus sit allevari, qui frequenter et sine
periculo fieri possit oximelle et raphanis vel certe,
quod seniori magis conducibile est, morantem alvum
laxativis pillulis incitari. De quibus ultro vobis fere
nonaginta oblatis, caetera bona nostra vestra putate.
Valete.
EPISTOLA V [ #olim@# I]. (Ante annum 1007.) De tribus quae sunt necessaria ad profectum Christianae religionis.
#Venerabili Patri et domino sibi semper amando@# ADEODADO FULBERTUS #exiguus.@#
Inter hesterna et secreta colloquia, pro aedificandis
fratribus adhuc infirmis, atque novitiis, me ad
scribendum tua imperiosa coarctaverat auctoritas.
Ecce habes pauperis quidem ingenii opusculum,
sed non ignobile fidei monumentum. In quo quaeso
non eloquentiae ornatum, sed obedientiae perpendas
vota, nec eruditis auribus aestimes fatua verba
revelanda, ne pro rustico stylo sacra vilescat materia;
alioquin de talibus praestat siluisse, quam
aliquid inconditum edidisse. Incomprehensibilem
enim divini consilii altitudinem, sapientia humana
puro cognitionis intuitu comprehendere non potest;
quia dum mens nostra ultra se praecipitanter erigere
usque ad inaccessibilem secretorum Dei visionem
appetit, infirmitatis suae obstaculo reverberata, et
intra ignorantiae suae angustias coarctata nec quod
ultra se est valet comprehendere, nec quod intra se
est aestimare: unde scriptum est: #Altiora te ne
quaesieris, et profunda consiliorum ejus ne investigaveris (Eccli. III, 22)
@#.
#Posuit@# (inquit Propheta) #tenebras
latibulum suum (Psal. XVII, 12)
@#: has tenebras
multi perscrutari incipientes, et alia ex aliis asserentes,
in crassas et palpabiles errorum tenebras
devoluti sunt. Porro mundi sapientia exterius eloquentia
nitens, intus vacua a virtutis sapientia manet,
semper enim quaerit, et nunquam invenit,
quia profunda mysteriorum Dei non humanae disputationi,
sed fidei oculis revelantur, sicut Dominus
in Evangelio ait: #Pater, gratias tibi ago, quia abscondisti
haec sapientibus | null | b0a5cb17-cf7b-4c28-87cf-e029c2a789d7 | latin_170m_raw | null | None | None | None |
et prudentibus, et revelasti
ea parvulis (Matth. XI, 25)
@#. Ergo mens humana cum
divinae dispositionis causas argumentis per se discutere
non valet, ad hoc quod comprehendere non
valet, reverenter erroneae disputationis oculos
claudat, nec invisibilia ex visibilibus, nec incorruptibilia
ex corruptibilibus metiri praesumat, ne dum
caeca disputatione clausa pulsat, et operta non videt,
propriis definitionibus captivata, et caecum sensum
sequens, in erroris praecipitium cadat. Tria si quidem
nobis sunt ad profectum Christianae religionis
proposita, sed ad consummatam justitiam perinde
necessaria, ut in his tota humanae salutis summa
consistat: sine his justitia nomen habet virtutis,
praemium non habet virtutis. Horum primum est
intelligere, et firmiter tenere mysterium Trinitatis,
et unius veritatem Deitatis. Secundum salutaris
baptismi rationem nosse vel causam. Tertium in quo
duo vitae sacramenta, id est, Dominici corporis
et sanguinis continentur. In his tribus multi nimis
carnaliter intuentes, dum plus carnalem sensum
quam fidei arcana mysteria contemplantur, in abruptum
perniciosi erroris praecipitium devoluti, nec
rerum veritatem, nec sacramentorum virtutem percipiunt;
et ideo ab unitate Ecclesiae divisi, dum
fieri nolunt discipuli veritatis, magistri fiunt erroris.
Praetermissa itaque luce veritatis, tenebrosas
proponunt calumnias, et sacras Scripturas verbis
sacrilegis nituntur adulterare, aut furtivis erasionibus
recidere, sicut hoc quod Dominus ait: #Ego et Pater unum sumus
(Joan. X, 30)
@#, Arius dictum
de unitate substantiae intelligere noluit. Sabellius
ad personarum proprietatem #sumus@# non retulit;
et in hoc quod ait, #Pater major me est (Joan. XIV, 28)
@#,
Arius non humanitati, sed divinitati ascripsit, et
ideo indignam vitam digna morte finivit. Cujus auditores
quoniam Spiritum sanctum Deum esse negabant,
de Evangelio eraserunt illud quod Salvator
ait: #Spiritus est Deus (Joan. IV, 24)
@#, et de Epistola
Joannis eraserunt: #Et omnis Spiritus qui solvit Jesum,
ex Deo non est (I Joan. IV, 3)
@#. Sicut Nestorius
qui dicebat beatam Virginem non Dei sed hominis
tantum genitricem, ut aliam personam hominis
aliam faceret deitatis, neque unum Christum in
Verbo Dei et carne et anima credens sed separatim
alterum Filium Dei, alterum filium hominis praedicans,
et illum Apostoli locum ubi dicit: #Quod apparuit
in carne vivificatum est in spiritu (I Petr. I
18)
@#. Quem locum Macedonius per immutationem
Scripturae apostolicum dictum sic voluit definire, id
est, ut esset Deus apparuit in carne, et in eo quod
ait idem Apostolus: #In similitudinem hominum
factus, et habitu inventus ut homo (Philipp. II, 7)
@#.
Marcion phantasiam corporis et non corpus confessus
est in Christo fuisse. Sed Dominus noster Jesus
Christus in unitate unius ejusdemque personae ex
duabus, et in duabus substantiis, divina scilicet et
humana subsistens, et mira protulit ut Deus, et
infirma sustinuit ut homo, ut cum verum Deum
sublimia opera loquerentur, verum hominem flebilia
demonstrarent. #Deus,@# inquit Apostolus, #erat in Christo,
mundum reconcilians sibi (II Cor. V, 19)
@#, Deus
in Christo, Filius Dei in filio hominis, divinitas
operabatur in homine. Demus verba hominis: #Pater
major me est (Joan. XIV, 28)
@#. Demus Verba Dei: #Ego et Pater unum sumus
(Joan. X, 30)
@#. Loquatur
in Christo nostra infirmitas et conditio. #Filius,@# inquit,
#hominis non habet ubi caput suum reclinet (Matth. VIII 20)
@#.
Intonet vox divina: #Omnia quae
habet Pater mea sunt (Joan. XVI, 15)
@#. Quasi homo
esurit, quasi Deus quinque hominum millia pascit.
Quasi homo dicit: #Tristis est anima mea usque ad
mortem (Matth. XXVI, 38)
@#, quasi Deus confidenter
ait: #Nemo tollet a me animam meam (Joan. X, 18)
@#.
Quasi homo in cruce pendet, quasi dominator latronem
alloquitur: #Hodie mecum eris in paradiso (Luc.
XXIII, 43)
@#. Si quis ergo mente captus unius Christum
et Deum dicit esse substantiae, compugnantibus
inter se rebus, aut solum hominem coelo lapsum, aut
solum Deum dicet crucifixum. Sed non est ita | null | aa36cb72-4ac5-4f55-bc87-1f5194be3794 | latin_170m_raw | null | None | None | None |
. Nam
neque solus Deus mortem sentire, neque solus homo
mortem superare potuisset, quam evidentissima
ratione, substantiarum distinctione, homo suscepit,
et Deus vicit. Sed Ariani, utramque formam distinguere
nescientes, quae erant hominis ad Deum impie
retulerunt. Nullam itaque tenentes inter coelestia
et terrestria rationem, dum dare proprietates suas
partibus nesciunt, quantum in ipsis est Dei substantiam
diviserunt, et dum ad sola hominis verba
respiciunt, Deum sine intellectus lumine perdiderunt,
et caecum sensum in praecipitia ducem sequentes,
maluerunt dicere minorem Deum, quam hominem
et Deum. Nobis vero hanc substantiarum diversitatem
ex hoc perpendere promptum est quod alia
est illa nativitas, vel natura, in qua, juxta
Apostolum, #Factus est ex muliere, factus sub
lege (Galat. IV, 4)
@#; alia qua erat in principio apud
Deum, alia qua creatus ex virgine Maria, humiliatus
in terra, alia qua sine initio manens creavit
coelum et terram; alia qua dicitur in moerore
doluisse, in lassitudine dormisse, inedia esurisse
flevisse, alia qua dicitur paralyticos curasse, per
quam nesciens gressum jubetur incedere, solutus in
muliere sanguis venarum sistitur, caecus a nativitate
illuminatur, imperio tumentes fluctus solidantur,
mortui suscitantur. Quae cum ita sint, Christum in
duabus substantiis consistentem unum eumdemque
Deum verum, eumdemque hominem verum esse
fateatur necesse est, quisquis religionis Christianae
non vult inaniter, imo damnabiliter portare vocabulum.
Ita utriusque naturae veritate servata, verum
Christum in virtutibus et passionibus nec confundat
fides vera nec dividat, quia personalis unitas in eo
divisionem non recipit, et utriusque naturae veritas
inconfusa persistit. Non enim alter Deus, alter homo,
sed unus idemque Christus Deus homo. Profecto
idem Deus Christus est, qui mortem sua divinitate
destruxit. Idem quippe Dei Filius, qui divinitate
mori non potuit, carne mortuus est, quam mortalem
Deus immortalis accepit; et idem Christus Dei Filius
carne mortuus resurrexit, quia immortalitatem
suae divinitatis carne mortuus non amisit.
Sed de hoc dictum satis pro modulo nostro aestimamus,
non quibuslibet, sed quibus in Scripturis versatur
studiosa devotio. Nobis plane ea singularis
instat intentio, ut, quoniam comperimus aliquos
nimis carnaliter intuentes quaedam horum in quibus
nostrae salutis mysterium constat, tanquam inania
aut otiosa deputare, hos a tam perniciosae opinionis
vanitate revocatos permoneremus in rebus sacramentariis
non tantum quae videntur spectare, quantum
invisibilem mysteriorum potentiam fideliter
aestimare. Quid enim ad fidem venientes proficere
arbitramur, si nihil ultra quam quod visibilibus
motibus agitur, regenerantis gratiae praestet effectus?
Scimus et vere scimus, nos prima nativitate pollutos,
secunda nativitate mundatos; prima nativitate captivos,
secunda nativitate liberos; prima nativitate terrenos,
secunda nativitate coelestes; primae nativitatis vitio
carnales, secundae nativitatis beneficio spirituales; per
illam filios irae, per istam filios gratiae. Proinde quidquid
pravum quisque concipit adversus sacri baptismi
reverentiam, sciat refundi in Dei injuriam, qui ait: #Nisi quis renatus fuerit ex aqua et spiritu non potest
introire in regnum Dei
(Joan. III, 5)
@#. Salutaris igitur
disciplinae gratia est, baptismi rationem nosse vel
causam, sicut Apostolus ait: #Si enim mortui sumus
cum Christo, credimus quia simul vivemus cum Christo. (Joan. VI, 8)
@#.
Commori enim cum Christo, et
sepeliri ad hoc tendit, ut cum illo resurgere possimus,
et cum illo vivere. Sed dicis mihi: Quomodo
hoc quod ad defunctos pertinet, in viventibus possit
impleri? Dominus noster Jesus Christus beneficia
nobis sua pro nostra salute commendans, et sollicite
sensibus nostris, memoriam suae mortis et sepulturae
atque etiam resurrectionis insculpens, ineffabilia
contulit baptismi munera, per quae superveniente
primae originis fine, ei commortui et intra sacrum
gurgitem consepulti, demersi resurgeremus, vita
emergente criminibus. Vide quid agit artifex misericordiae.
Tale tibi invenit tumuli genus, quo sciret
peccata sepelire, et peccatorem nesciret obruere,
ut descendente homine in fontem, tanquam in sepulcrum
delictorum, reus exiret ad portum, et sola
paterentur delicta naufragium. Proinde aqua et
Spiritus sanctus sociantur causis, sed beneficiis
separantur. Requiritur sane in baptismatis sacramentis
aqua propter sepulturam, Spiritus sanctus
propter vitam aeternam. Remove Creatoris nomen,
et non habet creatura quod praestet. Haec similitudinem
mortis imitatur, ille veritatem salutis operatur. | null | 1d4fb54f-5b3f-470e-8bd9-1db495c3f4b1 | latin_170m_raw | null | None | None | None |
Sed fortasse ad credendum propositis mens
titubat, nisi testimoniorum sequatur auctoritas.
Audi igitur Apostolum ad Romanos. #An ignoratis
quia quicunque baptizati sumus in Christo, in morte
ipsius baptizati sumus? Consepulti enim sumus cum
illo per baptismum in mortem, ut quomodo Christus
resurrexit a mortuis per gloriam Patris, ita et nos
in novitate vitae ambulemus (Rom. VI, 3, 4)
@#, et cum
dixisset, #consepulti@# magnifice adjecit: #Si.@# inquit, #comptantati facti sumus similitudini mortis ejus, simul
et resurrectionis erimus
(Ibid., 5)
@#. Sicut ergo Dominus
noster Jesus Christus tribus diebus, et tribus
noctibus corporaliter sub terrae sepulcro conditus
fuisse describitur, et homo ita sub cognato terrae
elemento trina vice demersus operitur, ac sic vitalis
imitatione mysterii dum demergitur sepelitur, dum
educitur suscitatur. Inter haec quid ad haec aqua, et
quid Spiritus sanctus operetur adverte. Aqua velut
morientem deducit in tumulum, Spiritus sanctus
velut resurgentem perducit ad coelum. Utrum vero
homo baptizet, an Deus; ratio ipsa declarat.
Nam cum peccatore baptizante peccata donentur,
dum nonnunquam criminoso, baptismi mysterium
celebrante, crimina remittuntur, hic homo qui
videtur conferre quod non habet, utique tanti
muneris non auctor, sed minister intelligitur,
unde etiam Baptista ipse sactissimus ait: #Qui me
misit baptizare ipse mihi dixit: Super quem videris
Spiritum sanctum descendentem et manentem super
eum, hic est qui baptizat in Spiritu sancto (Joan. I, 33)
@#.
Quod nimirum ipsa baptizantis verba ministri patenter
insinuant, cum baptismi sacra munera non a
se arroganter dari, sed ab ipso Deo auctore profitetur,
sub verbis hujusmodi: #Deus qui te regeneravit
ex aqua et spiritu, ipse te linit chrismate salutis.@# Non
igitur audiendi sunt, qui dicunt ad fidem nostram
venientes, specialiter ab homine baptizari, vel
Christianos primum aut catechumenos baptizatos:
quod quidem haeretici de Baptista Joanne
intelligi volunt. Sed quis eum catechumenum dicere
audeat? qui, adhuc in utero matris, Spiritu sancto
est repletus, qui gratiam ante vitam, benedictionem
meruit haurire antequam lucem? qui, ad baptismum
praeelectus a Domino, ipso baptismi officio est sanctificatus:
quod quidem baptismum sub Trinitatis
sacramento factum legitur; dicente enim Domino: #Hic est Filius meus dilectus
(Matth. XVII, 5)
@#, Pater
in voce, Spiritus sanctus in specie columbae, Filius
adfuisse probatur in corpore. Postremo de catechumeno
Baptista non nos, sed ipsum baptismatis
calumniantur auctorem. Nostrum vero baptismum
conditor ac redemptor instituit dicens: #Ite, baptizate
omnes gentes in nomine Patris, et Filii, et Spiritus
sancti (Matth. XXVIII, 19)
@#. In quo sane mysterio,
Spiritus sanctus Patri et Filio inseparabili societate
connectitur, et propterea in Christo renati merito
eum vitae auctorem credunt, sine quo omnino celebrari
vitae sacramenta non possunt. Ipse enim coelestium
charismatum auctor, ipse spiritualium munerum
dispensator, ipse criminum absolutor et peccatorum
remissor. Quem enim vides naturae debita
laxare, auctorem cognosce naturae. Sic enim Spiritus
sanctus ita unius est cum Patre potentiae, ut, in ejus
comparatione, nihil amplius paternae possit ascribi
gloriae vel naturae.
Jam nunc ad illud Dominici corporis et sanguinis
transeamus venerabile sacramentum, quod quidem
tantum formidabile est ad loquendum: quantum non
terrenum, sed coeleste est mysterium; non humanae
aestimationi comparabile, sed admirabile; non disputandum,
sed metuendum. De quo silere potius
aestimaveram quam temeraria disputatione indigne
aliquid definire; quia coelestis altitudo mysterii plane
non valet officio linguae corruptibilis exponi. Est enim
mysterium fide non specie aestimandum, non visu
corporeo, sed spiritu intuendum. Cui quidem ad
usum profuit, non superstitiosa mortalium cultura,
sed coelestis disciplinae magistra auctoritas, non
doctrina humana, sed institutio divina. Cujus potentis
mysterii secretum quandoquidem ratio rerum mole
victa comprehendere non valet, hoc tantum fides
teneat, quia quidquid inter homines Deus egit aut
pertulit, causa servandi humani generis vel reparandi
gratia fuit: in quo beneficia sua, quae ab initio
dederat, sic semper dilexit, ut, nostris malis licet
offensus, pronior semper ad indulgentiam foret quam
ad vindictam. Inde est quod damnationis nostrae
proscriptionem, quam primi parentis transgressio
miserabiliter in posteros transfuderat, evacuare
disponens, carnis nostrae morticinium suscepit | null | 36f4722d-719e-4062-ad8b-666177b685ae | latin_170m_raw | null | None | None | None |
, per
quam immortalis moriendo captivitatis nostrae causam
solvisset. Inde est quod, reparatam humanae originis
dignitatem sciens semper diabolum invidere, et nequitiae
suae arte quaerere qualiter hominem a sui
voluntate Conditoris averteret, et antiquae perditioni,
si fas esset, obnoxium redderet: defectum nostrae
fragilitatis miseratus, adversus quotidianas nostrae
prolapsionis offensas, sacrificii placabilis nobis providit
expiamenta, ut, quia corpus suum, quod semel
pro nobis offerebat in pretium, paulo post a nostris
visibus sublaturus fuerat in coelum, ne sublati corporis
fraudaremur praesenti munimine, corporis nihilominus
et sanguinis sui pignus salutare nobis
reliquit, non inanis mysterii symbolum, sed compaginante
Spiritu sancto corpus Christi verum, quod
quotidiana veneratione, sub visibili creaturae forma
invisibiliter virtus secreta in sacris solemnibus operatur.
De quo sub hora passionis suae ipse familiariabus
suis ait: #Hoc est corpus meum (Matth. XXVI, 26)
@#;
et paulo post: #Hic est sanguis meus Novi Testamenti,
qui pro vobis fundetur (Ibid., 28)
@#; et alibi: #Qui
manducat meam carnem, et bibit meum sanguinem,
in me manet, et ego in eo (Joan. VI, 55, 57)
@#. Qua veri
magistri auctoritate animati, dum corpori et sanguini
ejus communicamus, audenter fatemur nos
in corpus illius transfundi, et ipsum in nobis manere.
In nobis ipsum manere dico, non solum per concordiam
voluntatis, sed etiam per naturae unitae veritatem.
Si enim Verbum caro factum est, et nos vere
Verbum carnem cibo Dominico sumimus, quomodo
non naturaliter Christus in nobis manere existimandus
est? qui et naturam carnis nostrae jam inseparabilem
sibi homo natus assumpsit, et naturam
carnis suae ad naturam aeternitatis sub sacramento
nobis communicandae carnis admiscuit? Ita ergo in
Deo sumus, quia et in Christo Pater est et Christus
in nobis est. Cum vero in re omni sint erga nos
inaestimabiles divitiae Dei, adeo ut majestate abscondita
corruptibile pro nobis corpus induerit; contumeliis
et passionibus subdiderit, quo opem ferret
assumpto homini; quid indignum Deo judicari
potest, qui uterum Virginis subiit, si virginibus
creatis infunditur? quae licet simplicis naturae paulo
ante praeferant imaginem, postmodum coelestis, ubi
sanctificatione inspirata majestas vera diffunditur,
et quae substantia panis et vini apparebat exterius,
jam corpus Christi et sanguis fit interius. Gusta
igitur et vide quam suavis cibus, et pergusta quid
sapit. Sapit, ni fallor, cibum illum angelicum habentem
intra se mystici saporis delectamentum, non
quod ore discernas, sed quod affectu interiori degustes.
Exere palatum fidei, dilata fauces spei, viscera
charitatis extende, et sume panem vitae, interioris
hominis alimentum, non arte pistoria fermentatum,
sed incarnatae deitatis vitale pulmentum.
Sume nihilominus vinum non sordido cultore calcatum,
sed de torculari crucis expressum. Gusta,
inquam, coelestis pabuli suavitatem, sed ne nausees
terreni germinis saporem. De fide etenim interioris
hominis procedit divini gustus saporis, dum certe
per salutaris eucharistiae infusionem influit Christus
in viscera animae sumentis, quem diva mens castis
penetralibus in ea videlicet forma suscipit, qua sub
ipsa recordatione mysterii Spiritu revelante sibi
praesentem intuetur, infantem, aut ara crucis immolatum,
aut sepulcro quiescentem, aut certe calcata
morte resurgentem, sive supra coelos evectum in
gloria Patris sublimem. Juxta quas species Christus
gratum communicantis intrans habitaculum, tot, ut
ita dicam, suavitatis odoribus mentem reficit, quot
formis intimae revelationis oculus meditantis eum
meruerit intueri.
Nec vanum tibi videatur quod juxta animae desiderantis
intuitum dicimus Christum formari intra
praecordia communicantis, cum non nescias patres
nostros veteris eremi solitudinem peragrantes pastibus
refectos; quibus imber fecundus cibum unicolorem,
sed diversi saporis intulit, et juxta singulorum
appetitum infundebat saporis varii oblectamenta: ut
quidquid aviditas concupisceret, occulta largitoris
dispensatio subinferret; quibus praebebat gustus,
quod ignorabat aspectus, quia aliud erat quod videbatur,
et aliud sumebatur. Desiste igitur mirari:
quod legis manna sub umbra signabat, hoc Dominici
corporis pandit veritas patefacta; in quo deifica
majestas miseranter nostrae infirmitati condescendit,
ut, quo alimenti genere corpora aluntur humana,
idem in corpore sensualiter sapiat, sed Deus in pectore
perficiat, sicut ipse ait: #Qui manducat me, ipse vivet
propter me. Hic est panis qui de coelo descendit. Non
sicut manducaverunt patres vestri manna in deserto | null | 1674dda4-c9ab-489d-bb7a-8aa11fa25a45 | latin_170m_raw | null | None | None | None |
et mortui sunt. Qui manducat hunc panem, vivet in
aeternum. Et panis quem ego dabo, caro mea est pro
mundi vita (Joan. VI, 58)
@#. Jam jam procul removendus
est totius lubricae scrupulus dubietatis: cum is qui
est auctor muneris, testis est veritatis. Dubitari
etenim nefas est ad cujus nutum cuncta subito ex
nihilo substiterunt, si, pari potentia, in spiritualibus
sacramentis terrena materies, naturae et generis sui
meritum transcendens, in Christi substantiam commutetur,
cum ipse dicat: #Hoc est corpus meum;@# et
paulo post: #Hic est sanguis meus.@# Sed hanc Dei
possibilitatem aestimatio humana non capit, nisi teipsum,
quicunque es, discutias, qualiter de massa
perditionis factus es in populum acquisitionis, et
de vase irae prodisti vas misericordiae: ut qui paulo
ante fueras alienus a vita, peregrinus a venia,
subito initiatus Christi legibus, et salutaribus mysteriis
innovatus, in corpus Ecclesiae, non naturae privilegio,
sed fidei pretio transisti, nullo molis corporeae
additamento, te ipso major factus es: invisibilis
quantitatis augmento, in exterioribus idem es, in
interioribus longe alter es. Sicque de servo filius
effectus, praeterita vilitate deposita, novam subito
induisti dignitatem, ut non solum haeres, sed corpus
Christi factus, Deum in corpore tuo portares. Quae
res tantae novitatis, tantae dignitatis, tam subitae
mutationis pretium? Vide in omnibus misericordiae
coelestis artificium, vide regenerantis gratiae mirabile
sacramentum, et adverte in istis imperiosum Verbi
operantis opificium, cujus nutu rerum elementa, de
nihilo in hanc mundi formam mutabili ordine compaginata,
inexplicabilem ejus potentiam ipsa suae
pulchritudinis specie testantur. Si ergo Deum omnia
posse credis, et hoc consequitur ut credas; nec
humanis disputationibus discernere curiosus insistes,
si creaturas quas de nihilo potuit creare, has ipsas
multo magis valeat in excellentioris naturae dignitatem
convertere, et in sui corporis substantiam transfundere.
Multo magis dico, non quod infirmioris potentiae
in rebus creandis quam immutandis fuisset.
Sed humanae opinioni usuale, non divinae rationi
comparabile. Ideo fides prae omnibus bonis summum
meritum est; haec te inducat ad credendum, te consecrantis
potentia roboret ad sumendum. Promittit
digne sumentibus beatae spem immortalitatis; judicium
minatur indignis, ut est illud Apostoli: #Qui
manducat et bibit indigne, judicium sibi manducat et
bibit (I Cor. XI, 29)
@#. Quo multi, scelerum suorum
conscientiam perhorrentes attentius, se longe faciunt
a sacramento vitae, non attendentes quam terribiliter
Dominus comminatur, dicens: #Nisi manducaveritis
carnem filii hominis et biberitis ejus sanguinem,
non habebitis vitam in vobis (Joan. VI, 54)
@#. Quod
alternantium causarum judicium intuentibus, summa
vigilantia est adhibenda ut emendatis actibus nec
indigne sumant, nec perniciose refugiant.
EPISTOLA VI [ #olim@# VI]. (Anno 1008.)
#Noto notus@# R. FULBERTUS.
Hoc a vobis exigo: securitatem de mea vita et
membris, et terra quam habes [habeo?], vel per vestrum
consilium acquiram. De auxilio vestro contra omnes
homines, salva fidelitate Roberti, de receptu Vindonici
castri ad meum usum et meorum fidelium, qui
vobis assecurabunt illud; commendationem vestrorum
militum, qui de nostro casamento beneficium
tenent, salva fidelitate vestra; justitiam de querimonia
Sanctionis et Huberti, et de querimoniis canonicorum
Ecclesiae nostrae, et de legibus atriorum
nostrorum. Si haec facere vultis, paratus sum conventionem
quam vobiscum inii observare; si non
vultis, nolite me itinere fatigare. Valete.
EPISTOLA VII [ #olim@# VII.] (Anno 1008.)
#Gloria et honore digno patri et archiepiscopo suo@# LEUTHERICO FULBERTUS #humilis episcopus cum
venerabili Cenomanensium episcopo Avisgaudo salutem.@#
Scientes vos habere zelum divinae legis, nec minus
opitulari velle quam debere fratribus vestris,
sed et plurimum posse; fiducialiter a vobis auxilium
petimus in necessitatibus nostris, in praecursorem
Antichristi Hebertum comitem Cenom., qui sedem
episcopalem ejusdem civitatis evertere nititur. Episcopum
enim praedictum videlicet Avisgaudum in
ea cum pace manere non sinit: domos ejus et terras,
et fruges et omnia victualia, insuper et praebendas
canonicas Ecclesiae pervasit. Haec itaque vos
ad vivum sentire volumus, nisuque indissimulato
propellere: et ut facilem modum habeat petitio nostra,
precamur vos illi commonitorium scribere, ut
jam dicto episcopo | null | 1c81604c-396f-420e-ac40-b549e6561dd7 | latin_170m_raw | null | None | None | None |
sua reddat, et eum in pace vivere
sinat. Alioquin pro certo noverit se a vobis et suffraganeis
vestris excommunicatum iri, ex illo die
quo eum excommunicaverit Avisgaudus episcopus.
Commonitorium autem quod illi sacrilego vestra
dignatio mittet, nobis transcribi volumus, et mitti.
Vale in infinitum, angelus magni consilii te, consule
Christo, servet.
EPISTOLA VIII [ #olim@# IX]. (Circa annum 1008.)
FULBERTUS, #Dei gratia Carnotensis episcopus, domino@#
H., #Turonensium subdecano sibi dilectissimo, gratiam
et benedictionem Dei.@#
Cum vestram charitatem noverim plurimis in
obsequiis libenter mihi paruisse, adhuc etiam parere
cupientem, vix [ob] satietatem cedere, mando vobis
obnixe precans ut accingamini ad causam quam expono.
Apud vos morabatur olim quidam bonorum
extortor, legum contortor, Girardus nomine, qui
susceptum unum caballum a famulo nostro Deodato
debuit comparare triginta duobus solidis, pro
arrhabone datis duodecim nummis, cumque reliquos
speraret Deodatus ad praefixum terminum se recepturum,
fefellit eum ille subdolus, a nobis Turonem
profugiens, nec equum postea nec pretium remittens,
quamvis eum Deodatus saepe utrumlibet agere per
legatos postulaverit. Hac de causa mitto ad vos
unum ex nostris hominibus, qui ipsum Girardum
notum vobis faciat, in audientiaque vestra vice
Deodati hanc ipsi querelam intendat, qualibet lege
censueritis revincturus eum, si forte, ut est impurus,
dissimulaverit se rem istam scire, aut si ita esse,
etiam negaverit. Deinceps talem in eum qualem jus
poscit, date, quaeso, sententiam, ut vel Deodato rem
suam legaliter solvat, vel debitas poenas luat. Vigeat
semper alacritas vestra.
EPISTOLA IX [ #olim@# X]. (Circa annum 1008.)
#Patri et consacerdoti suo@# FULBERTUS.
Crede, Pater, nullam me compositionem unguenti
laborasse, postquam ad ordinem episcopalem accessi,
quod tamen pauxillum ex dono cujusdam medici
supererat, mihi fraudans tibi largior, rogato sospitatis
auctore Christo ut tibi illud faciat salutare.
Vale.
EPISTOLA X [ #olim@# XIX]. (Anno 1008.)
FULBERTUS #Dei gratia episcopus@# GUNTARTO HUBERTO #vicecomiti,@#
ROGERIO, BUCARDO, HUGONI #filio Hugonis,@#
OTREDO, HAMELINO, HUGONI #filio Herbrandi, et
uxori Guismandi, et omnibus illis qui tenent casamentum
sanctae Mariae Carnotensis Ecclesiae per
donum Reginaldi episcopi.@#
Voco vos et admoneo ex parte Dei et sanctae
Mariae et nostra, ut ïnfra proximum Pascha veniatis
ad nos, aut nostrum servitium facere, aut de
vestris casamentis legitimam rationem reddere. Quod
si non feceritis, excommunicabo vos propter contumeliam
vestram, et interdicam ut non audiatis divinum
officium, nec vivi recipiatis communionem,
neque mortui sepulturam. Quin etiam castellum
Vindocinium et territorium ejus anathematizabo,
ut in eis divinum officium non celebretur, neque
mortuus sepeliatur. Postea vero ipsa casamenta quae
tenetis aut uni aut pluribus dabo, ultra etiam vobiscum
de illis non concordabo. Deus vos convertat,
filii mei.
EPISTOLA XI [ #olim@# XXIII.] (Anno 1008.)
#Dilectissimo patri et archiepiscopo suo@# LEUTHERICO,
FULBERTUS #Dei gratia Carnotensis episcopus orationis
suffragium.@#
Multum amoris atque fidelitatis tibi, Pater, me
debere censeo, per cujus manum a Deo benedictionem
et sacram unctionem accepi. Unde animus meus
ita pendet ex tuo, ut quidquid te justa ratione aut
contristat aut hilarat, idem me si resciscam simili
modo afficiat. Congratulor itaque tibi super inventis
sacris: et Deo, quia tempore tuo revelare maluit,
pronus gratias ago. Deinde vero quod Arnulphum
casatum Ecclesiae nostrae tibi tuisque scripsisti injurium,
aegre contra illum et accepi et fero. Unde
mox ad villam Alogiam, ubi tunc esse dicebatur,
misi legatum meum, sed in alias partes abierat.
Uxor tamen ejus mihi remandavit quod, ubi redierit,
statim ad me veniet. Quod si veniens tibi satisfacere
voluerit, per meas litteras scies. Alioquin ultra terminum
qui a te praefixus est, in nostra communione
non erit. Simoniacum vero presbyterum, de quo
mihi mandasti, in dioecesim ordinatoris sui repelli
suadeo; aut, si in tua manserit, ab officio suspendi,
ne Ecclesiae tuae candor immundae haeresis contagione
sordescat. Vale, Pater optime, filii tui memor.
EPISTOLA XII [ #olim@# XXIV.] (Anno 1008 vel 1009.)
#Dilectissimo patri et | null | c544540a-23d5-412b-8827-cc1db1377099 | latin_170m_raw | null | None | None | None |
archiepiscopo suo@# LEUTHERICO,
FULBERTUS #Dei gratia Carnotensium episcopus suffragium
orationis et obsequium fidelitatis.@#
Arnulphum fidelem meum arguendo conveni de
his injuriis unde mihi querimoniam scripsistis. Sed
ille respondit se non diffugere judicium; sponte venire
ad placitum. Unde per consilium et suasum
ejus totam hanc causam in vestram dispositionem
mittimus, ut constituatis diem, quo vos et nos, et
alii quorum interest, convenire possimus, juxta castellum
Ebrae, videlicet super ipsam terram sancti
Benedicti, de qua contentio est. Arnulphus enim in
expeditionem cum Odone comite proficisci constituit.
Unde vos talem diem praescribere oportet, ut et ille
de expeditione possit esse reversus, et ego meis
negotiis exoccupatus possim vobis occurrere. Vale.
EPISTOLA XIII [ #olim@# XXV.] (Anno 1008 aut 1009.)
#Sancto et venerabili suo@# LEUTHERICO, FULBERTUS #episcoporum humillimus fidelitatis affectum et
obsequium.@#
De presbytero vestro ab alio episcopo per pecuniam
ordinato, ex auctoritate sanctorum canonum
tale vobis consilium dono. Primum degradetur;
deinde, ab Ecclesia separatus, duobus annis severa
poenitentia multetur, ut honoris gradus, quos pretio
taxaverat, lacrymis conquirere et reparare contendat.
Postea, si digne poenituerit, restauretur. Haec
vero quae diximus, cum in aliis locis tum satis expresse
invenietis in canone Toletano II, cap. 9. Caeterum
rebaptizationes et reordinationes fieri, canones
vetant. Propterea depositum non reordinabitis,
sed reddetis ei suos gradus per instrumenta et per
vestimenta quae ad ipsos gradus pertinent, ita dicendo:
Reddo tibi gradum ostiarii, et caetera. In
nomine Patris, et Filii et Spiritus sancti. Novissime
autem benedictione laetificabitis eum sic concludendo:
Benedictio Dei Patris, et Filii, et Spiritus
sancti super te descendat, ut sis confirmatus in
ordine sacerdotali, et offeras placabiles hostias pro
peccatis atque offensionibus populi omnipotenti
Deo, cui est honor et gloria in saecula saeculorum.
Amen.
EPISTOLA XIV [ #olim@# XXVI.] (Circa annum 1008.)
#Plurima scientia et sanctitate pollenti patri et archiepiscopo@# LEUTHERICO, #utinam Dei parvulus orationis
suffragium.@#
Quod adversarium nostrum Gozonem excommunicastis,
a Domino mercedem, et a nobis fideles gratias
habeatis. Hoc enim faciendo, et Domino praebuistis
obsequium, et vestro discipulo dilectionis
indicium. Quapropter si me vestra dignatio de hac ac
de alia causa rogaverit, benignam se vobis et obsequentem
nostra humilitas exhibebit. Valete.
EPISTOLA XV [ #olim@# XXVII.] (Circa annum 1008.)
#Clarissimo patri et archiepisco suo@# LEUTHERICO FULBERTUS #episcopus.@#
Proreta navis regiae cautus et circumspectus esto.
Terreni spiritus insolenter assibilant. Fluctus hujus
saeculi intumescunt. Promontoria mundanae potestatis
pericula minantur, et more piratarum insidiantur
hypocritae. Inter haec omnia tendendum ad portum
coelestis patriae. Noli ergo tute ipse tibi bitalassum
dubietatis ac duplicitatis in corde tuo miscere. Simplex
est enim via Domini, et qui ambulat simpliciter,
ambulat confidenter. Si de via legis divinae qualibet
occasione seductus aberraveris, in tartaream Caribdim
naufragus demergeris. Regat te manus valida
omnipotentis Domini. Vale.
EPISTOLA XVI [ #olim@# LXXIII]. (Circa annum 1008.)
FULBERTUS #Dei gratia Carnotensium episcopus@# GAUSLINO #abbati regulariter agere.@#
Praesul Aurelianorum, qui vos excommunicavit,
coepiscopos suos idem facere poscit. At ego, correctionis
vestrae non expers in Kalend. Octob. ei respectum
dedi. Unde nunc, frater, commoneo ut,
gradus humilitatis interim vel usque ad tertium relegendo
episcopo vestro subjiciamini, sicut decet.
Aut si vobis non ita faciendum esse videtur, cur fieri
non debeat rationem nobis intimare non pigeat. Ego
enim neque legem neque modum ratiocinationis invenire
possum, qui vos a jugo subjectionis hujus
absolvat. At si quis alius praeter vos invenisse fateatur,
novum illum rhetorem de coelo magis cecidisse
quam descendisse crediderim. Videte ne quis vos
seducat inanibus verbis.
EPISTOLA XVII [ #olim@# XLI]. (Circa annum 1008.)
#Fratri et coepiscopo suo@# FULCONI FULBERTUS.
Quod ad praesens vestrum placitum, non adeo de
malitia hujus temporis ortae difficultates obsistunt,
vobis exponendae per otium; sed quod praesens dicerem,
per hos apices significare curavi. Defensores
legum paucos, impugnatores vero plures esse videtis.
Quin etiam dominus noster rex, cum summum
justitiae caput incumbit, perfidia malorum sic circumventus
est | null | 7428d6f0-c707-4977-b4a6-568a9b4b3a06 | latin_170m_raw | null | None | None | None |
, ut ad praesens neque se vindicare,
neque nos ut oportet adjuvare praevaleat. Non haec
idcirco dixerim, ut fortitudinem animi vestri frangere
velim, sed ut sana discretione causam vestram
tractare memineritis. Igitur si abbas sancti Benedicti
de vestro contemptu culpam suam recognoverit,
et illam deinceps subjectionem promiserit quae
vobis canonice debetur, hortor et suadeo ut recipiatis;
sacramenta vero, et caetera quae ad mundanam
legem pertinent, propter amorem regis domini missa
faciatis, ut religionem magis quam saecularem ambitionem
vos sectari cognoscat. At si abbas in tantam
superbiam intumuerit, ut ipsam quoque subjectionem
canonicam vobis derogare contendat, superbiae,
cui non parcit Deus, Dei servus quomodo parcat,
nescio. Valete.
EPISTOLA XVIII [ #olim@# LXXIV]. (Post annum 1008.)
FULBERTUS #Dei gratia Carnotensis episcopus@# G. #suo
clerico.@#
Quidquid boni de te sperare praesumpseram, totum
vere in contrarium cedit: non solum enim nullum
ex te consilium vel auxilium capio, verum insuper
odium pro dilectione reddis, et injuriis me afficis
immerentem. De quibus jam apud te per verba legati
bis querimoniam feci, per scripta mea nunc
tertio queror. Doleo namque quod temetipsum Ecclesiae
nostrae ministerio fraudas, profanae vitae et
armatae militiae mancipatum; quod decimas et oblationes
nostras ausu sacrilego detines, quod monachorum
nostrorum ecclesias invasisti, quod tui domestici
canonicorum villas praeda et incendio vastant:
haec denique omnia, ut dictum est, indigne
mihi abs te fieri queror, cui nihil unquam incommodi
vel opera mea vel instinctu memini contigisse.
Quod si quid esset unde me suspectum haberes, pro
incerta causa certas offensiones non oporteret inferre.
At si quid in te manifeste peccassem, et tu Scripturarum
consiliis acquiescere velles, tuum tamen praesulem
cum patientia sustineres. Sed dum discretionis
oculum ira turbat, cupiditas caecat, nec causam satis
diligenter attendis, nec opem consilii salutaris admittis.
Unde jam tibi satis exspectato praenuntio
quod, si ante Natale Domini resipiscens ad correctionem
non veneris, senties me divinas leges acriter
insequentem, quem modo negligis suaviter admonentem.
Vale interim.
EPISTOLA XIX [ #olim@# LXXV]. (Post annum 1008.)
#Charo suo@# D. FULBERTUS #sacerdos.@#
Ne turberis, fili mi, nec decidat cor tuum ab
amore et fiducia nostri. Non enim dereliquit te anima
mea: sed quia minus credere sibi et obediens
esse videbaris, paululum dissimulato vultu ad exemplum
Domini ire se longius finxit. At nunc ad hospitalitatem
amici pectoris dulciter revocata, et oblato
pane divinarum Scripturarum oblectata, in ipsius
panis fractione omnem vultus ambiguitatem deponit,
et antiqua specie tibi renitens hilarescit. Precor itaque,
si copia vehiculorum suppetit, ut nos corporaliter
visites; si non, a nobis tibi mitti jure debitam
mandes. Vale.
EPISTOLA XX [ #olim@# LXXVI]. (Post annum 1008.)
FULBERTUS #Dei gratia Carnotensium episcopus charo
suo@# HER.
Auctor signatae schedulae quam mihi mittere voluisti,
seu fideliter sive impure id agas, consulit tamen
justa leniterque blanditur. Justum est enim
Ecclesiam te in qua sis ordinatus, quoad in ea tuto
degere possis, non deserere, ovesque tibi commissas
studiose curare. Blandum etiam est appellari filium,
desiderium significare vivendi, corollarium gratiae
polliceri. Unde, si haec fideliter oblata probaveris,
fideliter autem dico sine circumventione animae tuae:
per noxia juramenta non suadeo refutare. Nam quod
in ordinatione ipsius erratum est, neque tu corrigere
potes, nec amodo sic tua refert, ut ob aliorum
culpam tuum debeas officium devitare. Tamen quidquid
hujus egeris cum Rogerio episcopo te ante pertractare
moneo, et cum domno Rudolpho, cui tecum
una causa est, et par poena exsilii. Vale non dubius
amicitiae meae.
EPISTOLA XXI [ #olim@# LXXVII]. (Post annum 1008.)
FULBERTUS #Dei gratia Carnotensium episcopus siquidem
fidelibus adhuc, ut aiunt, R. G. A. @#
Nec porta justitiae nec janua misericordiae vobis
clausa est apud nos. Neque vero de Brictio episcopo
fecimus ostiarium, qui vos, ut significatis, a nostris
penetralibus arceret, sed utrumque aditum servandum
rationi commisimus. Si vultis intrare per portam
justitiae, defendite culpam. Si per januam misericordiae,
agite poenitentiam, aliter enim vos ratio
non admittet. Haec breviter rescribentes, vobiscum
sentire | null | 1676b1fe-eda2-46ed-9e5f-b6a857f0f6a1 | latin_170m_raw | null | None | None | None |
putamus, dum terminos sanctorum Patrum
nec ipsi transgredimur, nec vobis transgredi suademus.
Valete.
EPISTOLA XXII [ #olim@# LXXVIII]. (Post annum 1008.)
FULBERTUS #Dei gratia Carnotensium episcopus@# A. #episcopo
designato quidquid sibi.@#
Sic estis per Dei gratiam in arbitrii vestri libertate
positi, et finitimorum episcoporum copia fulti,
ut in manus episcopi Silvanectensis incidere nulla
vos necessitudo compellat. Sed ne civitati vel Ecclesiae
Catalaunorum suum derogetis honorem, meminisse
vos decet quod in antiqua descriptione provinciae
Belgicae secundae ipsa civitas a Remensi tertium
locum habeat. Sapienti pauca. Valete intrando per
ostium in ovile ovium.
EPISTOLA XXIII [ #olim@# XIV]. (Post annum 1014.)
#Venerando Normannorum principi@# RICHARDO FULBERTUS, #Dei gratia Carnotensium episcopus, salutem
et orationum suffragia.@#
Multa bona fecistis ecclesiae Sanctae Mariae dominae
nostrae. Retribuat vobis Deus per intercessionem
ipsius. Nos quoque pro illis animae vestrae
corporique vestro et fideles sumus, et semper esse
valeamus. Sed nuper ad vos insperata venit legatio:
quod ipsam terram quam nobis dedistis Baldricus
minister revocaverit; nostro ministro, quem ibi
praefecimus, aliquid disponendi potestatem interdixerit;
suas etiam res invaserit; nostris hominibus
novam angariam induxerit, banniendo scilicet ut
irent ad molendinum sancti Audoeni, quinque leucis,
ut fertur, ab eorum hospitiis remotum. Si haec,
optime princeps, vestro jussu, quod minime credimus,
facta sunt, plurimum vestri causa dolemus, et
ut corrigantur suppliciter postulamus. Quin etiam
jubeat prudentia vestra ministris vestris ne ulterius
inquietent nostros homines, et deinceps terram praedictam
ita nos possidere sinant, ut eam benignissima
vestra manu suscepimus. Vigeat diutissime incolumitas
et potentia vestra.
EPISTOLA XXIV [ #olim@# XVII]. (Anno 1015.)
FULBERTUS #Dei gratia Carnotensis episcopus comiti@#
GUALERANNO #et comiti@# GUALTERIO #caeterisque filiis
fidelibusque suis, salutem et benedictionem.@#
Sciatis, fratres, quia rex Robertus benefacit cum
Christianos adjuvat, et haereticos damnat. Et ad hoc
debent eum confortare et adjuvare mecum omnes sui
fideles, quia hoc ministerium ejus est, per quod salvus
esse debet. Sciatis iterum quod archiepiscopus
Cenomanensis requisivit a me consilium, quid deberet
facere de Raginardo haeretico, qui persequebatur
Ecclesiam Dei. Et ego ei dedi tale consilium quale
ad suum ordinem pertinebat. Et ecce mitto vobis
utrumque scriptum, et complanctum suum, et
consilium meum quod dedi ei secundum ordinem
suum. Si quis autem falsarius dicat quod ego alterum
ei consilium deinceps vel scripserim vel dixerim
vel mandaverim, rogo ut me sicut Patrem vestrum
spiritualem defendatis, quia fiducialiter hoc
facere potestis. Valete.
EPISTOLA XXV [ #olim@# XII]. (Anno incerto.)
#Domino servus, magno praesuli@# FULBERTO HILDEGARIUS #suorum minimus quod potis erit strenuum fidelitatis
obsequium.@#
Ex hoc, domine mi reverendissime, quod te, propter
mores tuos matura sanctitate suavissime redolentes,
erga tibi subditos eo animo esse intelligo ut
bonos sinceri amoris gratia complectaris, malis pii
cordis miserationem impendas, ullum vero odisse velut
nocentissimam pestem horreas; magnae revelationis
solatium mihi comparatur, valde metuenti, eo
quod nimis sum ad irascendum pronus, gratia tua etsi
non funditus aliquatenus tamen caruisse. Cui
enim, etiam gravioribus delictis obnoxio, apud tam
bonae moralitatis virum desperanda sit venia? considerato
quod delinquenti potius compateris quam odis,
compatientem vero ad ignoscendum minime esse difficilem;
ipsum quidem, dummodo correctionem exhibeat,
majoris abs te usumfructum dilectionis habiturum.
Tanta itaque vi bonitatis animatus supplico ut
cum mihi pro meis offensis miserescas, tum etiam,
eis renuntiatum ire conanti veniamque postulanti
parcens, amoris sinum amplius relaxes. Unde absit
ut te remoretur illa cogitatio, me scilicet irae vitio
perennem fecisse deditionem, quandoquidem multis
astantibus, nec non etiam in praesentia tui, cui plus
omnibus cultum reverentiae debeo, aliquoties irasci
non omittam! Certe quanto crebrius hujusmodi vitium
manifestatur, et majore hominum frequentia
redarguitur, tanto celerius hinc evasurum qui, vere
captivus ejus, [liber] effici voluerit, auctore abbatis Serapionis
collatione, crediderim. Quare, cum alios mihi
succensere cupiam, te potissimum ut id sedulo agas
oro. Te enim super cunctos mortales, quod simplicitas
adulationis ignara fatetur, animae meae visceribus
diligendum mandavi. Sum namque, divina procurante
gratia, disciplinae tuae vernaculus a | null | 09899f6e-fb56-45b8-87c2-0cf89eed91bc | latin_170m_raw | null | None | None | None |
puero;
nec ulli unquam tanta meae conscientiae secreta, nam
aliis quaedam, tibi omnia detexi. Quaeso ergo te, profusus
lacrymis faciem mentis, ne, mei cura posthabita,
necessariam castigationis vel admonitionis
eleemosynam mihi subtrahas. Nam si hoc, avertat
autem divina pietas! egeris, nunquam tanta mole
frangar incommodi, quam cum me videro sic a te
neglectum iri. Rogatus opusculum meum corrigere,
vale, summa spes consilii mei post Dominum.
Amen.
EPISTOLA XXVI [ #olim@# LXII]. (Anno 1016.)
#Fratri@# THEODORICO, FULBERTUS #sacerdos.@#
Quod te pridem ordinare noluimus, mirantur tecum,
ut aiunt, amici tui, insuper et dominus noster
rex, et, cur omissum sit causam ignorantes, omnes
fere id injuste ac contumeliose factum clamant. Nos
vero, qui non injuste nec contumeliose factum esse
scimus, non unam tantum, sed plures veras et authenticas
inde reddimus rationes, quae tibi et illis
finem recti persuadeant, ac a prava suspicione removeant.
Una igitur causarum haec fuit, quia die
illo quo sacrandus esse videbaris, comprovincialium
episcoporum, qui aberant, nec litteras nec legatos
habuimus. Quod solum tantum valet, ut, si nullo
amplius adminiculo indigeres, tamen sine isto regulariter
ordinari non posses. Talem enim ordinationem
irritam esse testantur Niceni concilii capitulum
quartum, et Antiocheni nonum decimum.
Haec tamen causa datis induciis corrigi potuisset.
Altera fuit, quod sub ipso deliberatae ordinationis
articulo, propter crimen homicidii, quod audierat,
missum a domino papa vidimus interdictum. Quod
si ille non mitteret, esset tamen observanda sententia
Apostoli dicentis, oportere non solum episcopum,
sed presbyterum quoque et diaconum sine crimine
esse. Nec spernendum illud quod apertissime scriptum
est in Rhegiensi concilio, his verbis: #Qui
deinceps non provehantur ad sacerdotium ex regulis
canonum, necessario credimus inserendum, id est
qui in aliquo crimine detecti sunt,@# et caetera, usque #subjacebit.@#
At si quis objiciat aliquem ex Patribus
post peractam poenitentiam et longam anachoresim
propter religionem suam raptum fuisse ad episcopatum,
respondetur quod legi communi et universali
singulares personae vel causae non praejudicant.
Deinde certe quod nihil esset exemplorum inductio,
ubi neque personarum neque negotiorum similitudo
consequitur. Nunc caetera videamus. Tertiam nobis
causam tua confessio dedit, quae nos maxime a tua
ordinatione deterruit; nam pro captu nostrae simplicitatis
caeteras quidem graves, sed tertiam hanc
magis periculosam esse rati sumus. Proprium capitulum
hujus causae noluimus ascribere, sed commune
hoc est concilii Niceni capitulum nonum: #Si
qui sine examinatione promoti presbyteri sunt, et
postea examinati confessi sunt peccata sua, et cum
confessi non fuissent, contra regulam venientes homines
manus eis temere imposuerunt, hos ecclesiasticus
ordo non recipit.@# In omnibus enim quod irreprehensibile
est defendit Ecclesia. Quarum vero
promovit proscriptio refragantium clericorum et
extorta timore electio, verum non electio. Nam cum
sit electio unius de pluribus maxime complaciti
secundum liberam arbitrii voluntatem acceptio,
quomodo electio recte dici possit, ubi sic a principe
unus obtruditur, ut nec clero, nec populo, nec ipsis
summis sacerdotibus ad alium deflectere concedatur.
De violentia hujusmodi Constantinus Augustus talem
contra se et contra alios principes sententiam dedit: #Quaecunque,@#
inquit, #contra leges fuerint a principibus
obtenta, non valeant.@# Et Rhegiense concilium: #Sed nec ille,@#
inquit, #deinceps episcopus erit,
quem nec clerus nec populus propriae civitatis elegerit.@#
Ecce tibi promissas rationes exsolvimus. Quae si
justae sunt, displicere non debent. Adjecimus etiam
pauca propter brevitatem capitula divinae legis.
Quam primo quidem condere magni consilii, postea
violare summae irreverentiae, servare hactenus gloriae
tantae fuit, ut quisquis secundum illam vixerit,
procul dubio inter beatos computatus sit. Propter
has itaque rationes non audentes tibi manus imponere,
ut pote deinceps ordinandi potentia carituri,
praevaricatores legis esse noluimus. O sacrilegam
impietatem! in ipso sinu sanctae matris Ecclesiae a
fautoribus tuis pene perempti sumus; et quidem
ita carum fuit evasisse vivos, ut subsecutae praedae
levis esse jactura videatur; sed quia haec scandala
propter te nobis fiunt, jam ut desistant te apud eos
obtinere oportet, apud quos hanc persequendi sacerdotes
gratiam invenisti. Nosti enim quid portendatur
homini per quem scandalum venit. De caetero
autem, frater, est quod | null | dba24af3-b87c-42ef-a3bb-ffde33a75be0 | latin_170m_raw | null | None | None | None |
te celare non debemus, videris
enim nobis vehementer errare, qui sine respectu
Dei praesulatum violentus invadis. Nam si
sola damnatur ambitio, quid de violentiae importunitate
censebitur? Verum non solum hoc, sed in
ipsa violata nec postea reconciliata Ecclesia missarum
solemnia celebrare praesumis; utrum tamen
imprudenter, an consulto facias haec, habemus incertum.
Sed si imprudenter, instruenda simplicitas;
si vero consulto, praesumptio est punienda. Nam si
te canones scire constat, et tamen imprudenter obsurdescere
et contraire contendis, non modo praesulatum
fugientem non assequeris, sed nec quod
apprehendisse debueras presbyterium tenuisti. Vale.
EPISTOLA XXVII [ #olim@# XCIII]. (Anno 1016 aut 1017.)
#Excellentissimo et charo domino suo@# ROBERTO
FULBERTUS #Carnotensium episcopus cursum honesti
continuum ad beatitudinis finem.@#
Inter multas sollicitudines meas, cura tui, domine,
me non mediocriter afficit. Cum enim te prudenter
agere accipio, laetor; sin autem, tristor et timeo.
Audito igitur inter alia quod proxima solemnitate
Natalis Domini consilium habiturus sis cum principibus
regni de pace componenda, gaudeo. Sed audito
quod Aureliana civitas sit incendio vastata.
sacrilegiis profanata, et insuper excommunicatione
damnata, nec post reconciliata, miror, et paveo.
Quanto enim dolore putas afficiendos esse sacerdotes
fideles tuos, qui ad honorificentiam Dei et tuam
ipso die congregandi sunt, si in eo loco fuerint ubi
nec ipsis sacrificare liceat, nec tibi sacrosanctam
eucharistiam absolute percipere? Absit hoc a te,
charissime domine, ut tu in tanta solemnitate aut divinis
officiis careas, aut illicite vel indigne, te sciente,
usurpari permittas! Quod ideo te praemonere curavi,
ut vel illum locum facias reconciliari, aut ubi melius
sit solemnitatem celebrare memineris. Velim
autem suadere tibi, si possim, ne dimittas, propter
iram, quae justitiam Dei non operatur, quin episcopo
tuo treugam des, polliceare justitiam, insuper et
conductum praebeas, si velit, ad reconciliandas Ecclesias
suas. Quod si detrectaverit, ipse in periculo,
tu navigabis in portu. Caeterum, quia tuis obsequiis
me tunc adfuturum esse mandasti, apud Sanctum
Maximinum hospitari postulo, quod nec monachis
quidem ipsius loci fore ingratum puto: ut ibi Natalitia
nocte celebratis vigiliis, sequenti mane in tuum
servitium possim esse paratus. Vale semper, et prosperare
in Domino.
EPISTOLA XXVIII [ #olim@# XXVIII]. (Post annum 1017.)
#Senonensium praesuli@# LEUTHERICO FULBERTUS #Carnotus sacerdos.@#
Quod me, Pater, amicum appellas, gratanter adnuerem
si te quoque exhiberes amicum. Sed cum sine
meo consilio episcopos ordinando dignitatem
suam Ecclesiae Carnotensi derogas, cumque in eodem
negotio legem canonicam multimode solvis, non
solum me laedis, sed omnes pariter qui justitiam colunt,
et ego quidem mecum adhuc multa patior. Sed
lex ipsa divina suam injuriam bene ex parte vindicat,
quae, dum a te resolvitur, tua opera cassat. Hoc pridem
in T. factum, in G. nuper iterasti, qui sic a te
pastor est institutus, ut nec gregem sibi commissum
noverit, nec grex ipsum recipere velit. Reprobatus
itaque et a finibus episcopatus extorris, cum palam
intrare per ostium non potest, ut legitimus pastor,
nec aliunde furtivus ascendere, per violentiam regis
irrumpere nititur ut tyrannus. Nec miror adeo
si juvenis ille tali potuit ambitione tentari, cui vel
aetas illa, vel quae ejus aetatis pedisequa solet esse,
locum forsitan obtineat excusandi. Sed tu, Pater,
non solum mirandus sed insuper exhorrendus, quem
nec imprudentia fallit, nec casus turbat, nec urget
ulla necessitas: sed scienter et quasi cum deliberatione
quadam ultro te atque alios perdas. Nec illud
sane tibi tacere debeo, quod ad tuas ordinationes
dominum F. Trecassensem episcopum periculose
tibi socium addis, quem certam ob causam esse non
dubitas imparatum. In qua re dupliciter te delinquere
constat, cum eum, ad tantam praesumptionem animando,
de poenitentia prioris culpae facis esse securum.
De his ergo et hujusmodi te resipiscere jam et
poenitere oportet, si cum Apostolo horrendum credis
incidere in manus Domini viventis. Sed ego fortassis
aspere loqui videar, apud te tamen, ut credo, non
male mereri, si sis de quo dicitur: #Argue sapientem,
et diliget te (Prov. IX, 8)
@#. | null | 5bcb1b4f-4bd4-4ec8-90a5-c964a6888179 | latin_170m_raw | null | None | None | None |
Caeterum in fine hujus
schedulae exoratum te volo, ne amodo (sicut soles)
scripta mea publicando mihi inimicos acquiras. Unde,
si morem tuum immutare nolis, ego tamen idcirco
vera vel dicere vel scribere non desistam. Vale.
EPISTOLA XXIX [ #olim@# XL]. (Circa annum 1018.)
#Vitae pariter et doctrinae meritis venerando abbati et
archiepiscopo@# G. FULBERTUS #humilis episcopus
utriusque officii praemia gloriosa.@#
Si de mea dilectione confidis, Pater, sicut litterae
tuae significant, securus esto, quia rem tenes, non
te fallit opinio. Proinde quidquid a me competenter
exposcis, facile impetras, et nunc quidem specialiter
de audientia domni T. venerabilis sacerdotis, ne
queratur diutius defraudari opportunitate judicii.
Quod ego sibi hactenus, Deum testor, non insidiando
distuli, sed providendo dissuasi, sciens quia causa
ejus intimae turpitudinis est; et sentinae modo, quo
amplius agitatur, eo dirius fetet. Nec vero turpis
tantum, sed et periculosa est, adeo ut, si venerit ad
judicium, aut ipse aut accusator ejus cum magna sit
contumelia degradandus. Hoc itaque providens, et
illud evangelicum mente revolvens: #Nolite judicare,
nolite condemnare,@# et caetera, haerebam timorate suspensus,
et exspectans ut Dominus tantum dedecus
Ecclesiae suae, [e] publica discussione, vel insultatione
[oriturum], piaret. Nunc autem impatientia domni
T. non permittit hoc fieri, sed pertinaciter instat, ac
pie dissimulantes ad judicium vehementius urget.
Tantum ergo quamvis invictus et coactus cedo, diemque
et locum, ut rogasti, constituo, jam non audens
relinquere indiscussum quod Deum puto nolle
praeterire inultum. In perpetuum vale.
EPISTOLA XXX [ #olim@# III]. (Post annum 1019.)
#Domino suo regi serenissimo@# ROBERTO FULBERTUS, #humilis Carnotensium episcopus, in gratia Regis
regum semper manere.@#
Gratias referimus benignitati vestrae quod nuper
misistis legatum vestrum ad nos, qui et vestram
nobis sospitatem nuntians nos laetificaret, et fortunae
nostrae modum sciscitatus a nobis, vestrae majestati
renuntiaret. Ac tunc quidem scripsimus vobis de malis
quae irrogat Ecclesiae nostrae Gaufridus vicecomes,
qui nec Dominum nec excellentiam vestram
se revereri satis superque indicat, cum et castellum
de Galardone, a vobis olim dirutum, restituit, de quo
dicere possumus: #Ecce ab oriente panditur malum (Jer. I, 14)
@#
Ecclesiae nostrae. Et rursus alterum aedificare
praesumpsit apud Isleras intra villas Sanctae
Mariae, de quo et revera dici potest: #En ab occidente
malum (Ibid.)
@# Nunc quoque de iisdem malis necessario
scribentes conquerimur apud misericordiam
vestram, consilium et auxilium petentes ab ea, quoniam
a filio vestro Hugone super haec mala nihil
opis vel consolationis accepimus. Pro quibus, tacti
dolore cordis intrinsecus, jam in tantum moerorem
nostrum prodidimus, ut signa nostra jucunditatem
et laetitiam significare solita, ab intonando desinere,
et tristitiam nostram attestari quodammodo jusserimus,
officiumque divinum, hactenus in Ecclesia
nostra per Dei gratiam cum magna cordis et oris
jubilatione celebrari solitum, depressis modo
miserabiliter vocibus et pene silentio proximis fieri.
Unde pietatem vestram, cum fletu cordis et mentis,
genua flexi precamur, succurrite sanctae Dei Genitricis
Ecclesiae, cui nos fideles vestros, quantum possumus,
licet indignos, praeesse voluistis; quorum a
vobis solummodo post Dominum in his quae ingeruntur
molestiis consolatio et respiratio funditus
pendet. Cogitate ergo qualiter ab his liberemur, et
ut moerorem nostrum convertatis in gaudium, obsecrando
comitem Odonem, et ei vestra regali
auctoritate vivaciter imperando ut praedictas diabolici
instinctus machinas vero animo destrui jubeat,
vel ipse destruat, propter Dominum, et fidelitatem
vestram, et sanctae Mariae honorem, et nostri
adhuc sui fidelis amorem. Quod si nec per vos nec
per illum irrita fuerit haec quasi perpetua nostri loci
confusio, quid restat aliud, nisi ut penitus interdicatis
agi divinum officium in toto episcopatu nostro?
ipsi inde, heu! inviti, et maxima necessitate coacti,
aliquo exsulantes, nec oculis nostris videre diutius
sanctae Dei Ecclesiae conculcationem ferentes. Quod
ne facere cogamur, vestram misericordiam iterum
iterumque flebiliter oramus ne et illud, quod absit!
apud extraneum regem vel imperatorem fateri compellamur
a vobis exsules, noluisse vos vel non valuisse
sponsam Christi sanctam Ecclesiam, vobis
[nobis?] regere commissam, tueri | null | cfe6dc88-4a1e-4e46-a851-b4776615dfb6 | latin_170m_raw | null | None | None | None |
.
EPISTOLA XXXI [ #olim@# IV]. (Post annum 1019.)
#Domino suo@# ROBERTO, #regi benignissimo,@# FULBERTUS, #Dei et sui gratia Carnotensis episcopus, statum
plenae felicitatis.@#
Postquam transmisimus vobis litteras per Ragenfridum
clericum, quermoniae nostrae, de oppressione
quam Ecclesia nostra patitur, locuti sumus cum domino
rege Hugone, filio vestro, sciscitantes ab eo
cur nobis in tanta necessitate non succurrerit. Qui se
contra nos humiliter purgans respondit quia procul
a nobis erat, ideo facultatem sibi veniendi in auxilium
nostrum non fuisse, imo copiam virorum qui
se comitarentur non habuisse. Cujus nos purgationis
causam minime discredentes, pro illo vestram
clementiam oramus, ne fiat aliena a vestro genito
paternitatis vestrae gratia, si sanctae Ecclesiae non
praestitit opem, quae impossibilis erat ei praestari.
Ad vos tandem, dilectissime domine, nostri adjutorii
summa redit, cujus gratuita bonitate praesulis honore
fungimur, et tutela cujus posse eripi a malorum
injuriis omnino confidimus. Sed ab iis quae
modo nobis incumbunt sine multo labore vestro
speramus erui, dummodo prece et obsecratione cum
Odone comite obnixe agatis quatenus idem nos ab
illis expediat. Caeterum serenissimam pietatem vestram
appellamus pro eodem rege filio vestro, qui
satis superque desolatus incedit. Neque enim in
domo vestra cum securitate vel charitate licet ei
manere, neque foris est ei unde vivat cum honore
regi competente. Unde vos oportet aliquid boni
consilii reperire, et illi impendere, ne dum ille quasi
peregrinus et profugus agit, paterni animi fama
vobis depereat.
EPISTOLA XXXII [ #olim@# LXX]. (Post annum 1019.)
FULBERTUS #indignus episcopus ineffabiliter charo Patri
et domino suo@# ODILONI #cum cherubin et seraphin
odas loqui.@#
Quantas animo concipere possum tibi gratias habeo,
sancte Pater, qui meo arbitratu taediosam et
vix tolerabilem importunitatem meam quasi pro deliciis
habes: servoque et sua tibi debenti omnia
versa vice dominus paras obsequia. Vere vivit hic
et fulgurat illa fortis et speciosa charitas, quae secundum
Apostolum patiens est, benigna est, et cujus
vigor nunquam excidit. Hac denique praesentialiter
fruendi desiderio maceror, sed gravi ad praesens difficultate
detineor. Malefactor enim ille Gaufridus,
quem pro multis facinoribus excommunicaveram,
incerto utrum desperatus an versus in amentiam,
collecta multitudine militum quo ducendi essent
ignorantium, villas nostras improviso incendio concremavit,
nobisque quantas potest machinatur insidias.
Super his itaque, ne tantae causae indiscussae
vel inultae remaneant, necessario mihi conveniendus
est primitus Odo comes. Quod si dissimulaverit, restabit
regis et Richardi rogare patrocinia. Quod si
isti quoque opitulari neglexerint, quid melius mihi
restet non video, quam haec missa facere, et Christo
secretius deservire. Valete.
EPISTOLA XXXIII [ #olim@# LXXI]. (Circa ann. eumd.)
#Quod jugiter in sinu memoriae fovet domino abbati G.@# FULBERTUS #Carnotensium sacerdos abundantiam
charitatis.@#
Peregrinus quidam frater nomine Hermengaud
nos consolationem petiturus adiit, vultu, sermone et
habitu poenitentis. Sentus enim et squalidus, pallentique
macie deformatus, sua culpa de vestri coenobii
paradiso se conquerebatur expulsum; in corpore
fesso morientem animam circumferre. Quod verbum
interitus admittentes compassione carere, vosque
pro illo non rogare nequimus. Precamur itaque, si
vis, si fas est, in nomine ejus Domini qui juxta est
his qui tribulato sunt corde, ut paterna pietate recipiatis
hunc filium jam tandem sero postliminio revertentem:
quo de converso peccatore non tantum
angeli Dei, verum etiam ipsi fratres, quorum propius
interest, gratulentur. Valete memores vestri,
nostri non immemores.
EPISTOLA XXXIV [ #olim@# CV.] (Post annum 1019).
#Dilectissimo domino suo@# ROBERTO #regi ac reginae@#
CONSTANTIAE #utinam in Domino constantissimae,@# FULBERTUS #humilis Carnotensium episcopus fidelitatis obsequium
et orationis suffragia, quantum scit ac potest.@#
Cognita per nuntium vestrum alacritate vestra,
gaudio magno repleti sumus, Deo gratias agentes.
Vobis enim incolumibus, nos bene valituros per Dei
gratiam et vestram speramus. Quoniam autem placuit
bonitati vestrae consulere nos super habitu
nostro, scribimus vobis multis nos ad praesens incommodis
urgeri, quae nobis infert Gaufridus vicecomes
de Castro dunensi. Refecit enim ante Natale Domini
castellum de Galardone, quod olim destruxistis,
et ecce tertia die post Epiphaniam Domini coepit
facere alterum castellum apud Isleras intra villas S.
Mariae | null | 2fd5bcf3-ce89-4d6e-9b2d-35403900f174 | latin_170m_raw | null | None | None | None |
. Unde legatos nostros misimus ad filium vestrum
regem Henricum [ #leg.@# Hugonem] et Odonem
comitem, incerti utrum illorum assensu tanta mala
praesumpserit; aliter enim haec illum aggredi vix
opinabile est. Sed si illi nos in tantis adversitatibus
non adjuverint, ad vos post Dominum respicimus,
ut per vos ab hujusmodi oppressione liberemur. Dolemus
autem vos ita nunc in aliis partibus occupatos,
ut vestro succursu de praesenti respirare nequeamus.
Quod si cito nobis a filio vestro subventum
non fuerit, communi nostrorum consilio, divinum
officium desiturum in toto episcopatu nostro noveritis.
Si comes Odo apud vos est, monete illum ut subveniat
nobis propter Dominum et fidelitatem vestram.
EPISTOLA XXXV [ #olim@# VIII. (Circa annum 1020.)
#Venerabili fratri et coepiscopo@# FRANCONI FULBERTUS #salutem.@#
Superfluum duxi longam fabulam nostri senis
transcribere, et mittere tibi, cum totam rationem
ejus, si qua est, ex mea brevi responsione facile
percipere possis; fuitque hujusmodi: « Fratri in Domino
ei consacerdoti suo Avisgaudo Fulbertus. Absit,
frater, ut credatur verum esse, quod scripsisti,
meum archipraesulem et me tuam confessionem
publicasse! non est enim verum. Tuque dum talia
scribis, bene meritis de te ingratus es, et injuste
contumeliam facis. Si qua enim honesta tua novimus
aut speravimus, fideliter ea publicavimus, ad
testimonium tuae probitatis, contra illos maxime
qui discessionem tuam ab episcopatu avaritiae, vel
ignaviae, vel turpitudini ascribere nitebantur. Si
quae vero occulta, quae poenitenda forent, nostrae
fidei credidisti, caute celata sunt. At si talia confessus
es quae et prius et postmodum ore vulgi
ventilata sint, ea nos occultare nequimus. Comperi
autem ex litteris tuis tibi molestum esse quod te
monasticae vitae diximus amatorem, quod, quia nocere
non intelligo, molestum esse demiror. Amor
namque religionis episcopali gradu, quem reperis,
dignum te potius quam indignum efficeret, si nihil
aliud impediret. Utrum autem sit, vel quid sit quod
impediat, sagacitatem tuam non arbitror ignorare.
Si quaedam gravis causa quam dissimulas non
obstaret, ea est hujusmodi. Si de repetendo episcopio
querimoniam incipere velis, non satis apparet
cui eam jure intendere possis. Nullus enim te expulit,
nullus cathedram tuam, te renitente, pervasit;
sed tutemet ultro causa aegritudinis, ut aiebas,
curam episcopalem simul et cathedram reliquisti, ut
perhibent: et sive Franconem tunc decanum Parisiensis
Ecclesiae, sive quemlibet alium subrogari
tibi verbis et scriptis a rege petisti. Quod si ita est,
et sic tibi consequenter substitutus est Franco,
eligente clero, suffragante populo, dono regis, approbatione
Roman. pontific. per manum metropolitan.
Senonensis, fulcitur utique substitutio et
consecratio ejus favore quoque et auctoritate beati
Gregor. papae, qui scriptis suis, sicut nulli pontificum
non petenti pro qualibet aegritudine succedendum
fore docuit, ita voluntarie renuntianti sedi
suae successorem nullomodo denegavit. Sed quid
aliud est quare te episcopatu carere oporteat, tu te
noveris. Sin autem, hoc tanti nobis esse videtur, ni
[ #leg.@# ut] te facere valeat recuperationis exsortem. Quapropter
desine curiosos instigatores audire, desine
reges et praesules inefficacis querimoniae taediosis
scriptitationibus fatigare, et Ecclesiae Parisiensi te
importune obtrudere velle. Quae, ut fatetur, nec patronum
te habuisse gavisa est, nec doluit amisisse;
quippe cum neque ex praesentia tua doctrinae profectum,
neque ex absentia senserit detrimentum. Vale
memor nostri.
EPISTOLA XXXVI [ #olim@# XXXIX]. (Circa annum 1020.)
#Venerabili Bituricensium praesuli G.@# FULBERTUS #Carnotensium
humilis episcopus incrementa virtutum.@#
Legatum vestrum diu detinui, quia Salomon abbas
cum quibusdam monachis aberat, sine quorum
consultu vobis responderi non oportebat. Quos, ubi
redierunt, commonui ut sese ad audientiam praesentarent
contra domnum Tetfridum. Ipsi vero responderunt
se messivo tempore occupatos, lites ad
praesens agitare non posse. Sed idibus Octobris in
Aurelianensi concilio, quod futurum esse destinavimus,
constituent vobis proximum audientiae et diem
et locum. Tantummodo fratrem suum Dodonem, qui
est apud vos, reddatis eis infra praedictum terminum.
Interea oblatae sunt nobis quaedam litterae sub vestro
nomine conscriptae ad domnum Arnulphum abbatem
Sancti Petri, significantes vos excommunicasse monachos
nostros. Sed auctoritatem qua vobis id liceat,
me non memini vidisse. At, | null | 2d6022d2-1eb1-4717-bf10-8f085568bc15 | latin_170m_raw | null | None | None | None |
si apud vos habetur,
nobis eam debetis ostendere, ne forte, si non ostendatur,
aut temere aut minime excommunicati esse
dicantur. In litteris etiam quas mihi nuperrime direxistis,
confictam inveni reprehensionem meam
de ordinatione Salomonis abbatis hoc modo: miramur
qua auctoritate fieri potuit ut sine audientia
subditus praelato praepositus sit. Quod, ut puto, mirari
non debetis, quia non est, sed illud potius attendere
quod est. Non enim hoc sine audientia factum
est. Neque subditus Salomon Tetfrido adhuc
praelato praepositus est. Domnus namque Tetfridus a
suis monachis criminatus, ut scitis, apud me de infamia
sua querimoniam fecit, eorumque malitiam
se ferre non posse dicens, sub audientia mea et eorum
qui mecum erant, praelationi suae perpetualiter
renuntiavit: astruens abbatem monachorum
Bonae vallis ulterius se non esse futurum. Sicque,
petita a nobis migrandi licentia, transivit ad vos.
Monachi vero qui in Bona valle remanserant, hoc
scientes, alium quemdam ex fratribus suis electum,
eo quod irreprehensibilis esse videbatur, obtulerunt
Odoni comiti abbatia illa donandum, ut mos erat,
mihique deinde consecrandum. Is interim locum pastoris
tenet. Si quis ergo est, qui me super hoc
facto praesumptionis arguat, noverit me respondere
paratum, et hoc tam ratione quam auctoritate approbaturum.
Quod si quis abbatum, vel animi vel
corporis aegritudine molestatus, praelationem suam
in perpetuum renuntiando deserat, episcopus ipsius
dioecesis in loco ejus alterum debeat ordinare.
Valete
EPISTOLA XXXVII [ #olim@# XXIX.]. (Circa annum 1020.)
#Venerando Senonensium praesuli@# LEUTHERICO
FULBERTUS #Carnotensis humilis sacerdos.@#
Litteras ex parte vestra suscepimus, suadentes
recipere quod homicidae Silvanectenses offerunt ut
mereantur absolvi. Nos autem, in quibus oportet,
vobis semper obedire parati sumus, sed in hoc ad
praesens ideo non oportet, quia neque justum neque
commodum est. Et justum non esse leges scriptae
demonstrant. Commodum vero non est ut mors
sanctorum, quae in conspectu Domini pretiosa est,
apud homines vili pretio constet. Quod si quis instituerit,
omnium sanctorum qui eadem causa perituri
sunt, reus sanguinis erit. Sanctitas vestra valeat
semper et vigeat.
EPISTOLA XXXVIII [ #olim@# XLVI]. (Circa annum 1020.)
A. #claro Laudunensium praesuli@# FULBERTUS #Carnotensium
sacerdos.@#
De grandi injuria nobis facta conquerimur apud
te, magne Pater, quem ex debito charitatis et officii
talia curare oportet. Causa vero hujusmodi est.
Quodam Ecclesiae nostrae subdecano defuncto, petiit
a nobis R. Silvanectensis episcopus dari sibi aut
fratri suo ministerium ejus. Nos autem respondimus
non convenire sibi, eo quod episcopus esset,
neque fratri aetate adhuc et moribus immaturo. Tunc
elegimus de numero sacerdotum nostrorum ad illud
officium Eberardum quemdam, scientem ac religiosum
virum. Quod factum praedictus R. materque et
frater ipsius adeo inviderunt, ut sancto viro, coram
pluribus qui testes inde sunt, terribilia minarentur.
Et dictum facto non caruit. Venerunt enim de civitate
Silvanectis ad nostram quidam ex domesticis
eorum, sic necessarii ut absentia illorum nec per
unum diem ignorari potuerit, qui interdiu quidem
latuerunt, sed, profunda nocte egressi, sanctum
illum presbyterum more solito venientem ad Ecclesiam,
quasi lupum rabidum, lanceis falcatis [ #alias@#
fallastris] et gladiis in ipso atrio principalis Ecclesiae
trucidaverunt. Clerici autem ejus, qui expeditum
Dominum tarde secuti sunt, invenerunt eum adhuc
extrema verba protomartyris Stephani praedicantem.
Porro carnifices praesidio noctis incogniti jam
diffugerant, et cui crimen hoc intenderetur, erat
incertum, cum quidam propter minas praeteritas
domum R. quae erat apud nos, suspectam habentes,
repererunt in ea vernaculum quemdam vestes suas
et calceamenta lota siccantem. Ex quo signo conjectura
est incoepta; cum ad causam hujus lavacri
dicendam homo acrius urgeretur, se facto de quo
agebatur adfuisse confessus est, sociosque prodidit,
et ordinem rei gestae exposuit. Nos denique, totum
hoc altius perscrutantes, pro certo ita esse comperimus.
Comperimus, inquam, invidiae livorem, fraudem
malitiae, sacrilegii nefas crudele, cruentum
et singulare facinus in occisione sanctissimi sacerdotis.
Nunc ergo tanta causa, quia indicatio ejus
obscura non est, solam, ut vides, ultionem expostulat.
Sed cum juris sit ad utilitatem reipublicae cunctos
punire maleficos, illos tamen vehementius exturbare
necesse est, qui in Deum et | null | d80cd284-01c2-4017-a43c-1a290214b53a | latin_170m_raw | null | None | None | None |
sanctos ejus tam impie
tamque crudeliter audent. Quid enim mali ulterius,
vel certe aeque magnum excogitari queat? Multo
nimirum levius illi complices Core peccasse videntur,
quos tamen judicio Dei terra vivos absorbunt.
Nam si illi sanctos Dei contempserant, non utique
trucidarant. Quod si tales socordia vel iniquitas
judicum reliquerit impunitos, cum hoc facere conspirare
sit in contumeliam Dei, et exponere servos
ejus ad caedem: quid restat, nisi ut ipsius summi judicis
ira desaeviens, et hos et illos inaudita mortis
atrocitate disperdat? Proinde nobis, quibus idem
Dominus Ecclesiae suae tribunalia commisit, apprime
necessarium est regem nostrum nosque invicem modis
omnibus excitare, ne repente feriamur in hujusmodi
socordia oscitantes. Quod ego te facere deprecor,
magne Pater, cui Deus bene suadendi copiam
incomparabilem dedit, simulque ut ipse mecum praedictos
maleficos citra legitimam satisfactionem excommunices,
quos tamen usque in finem a communione
privandos esse non nescis. Vale.
EPISTOLA XXXIX [ #olim@# XLIX] (Circa annum 1020.)
#Venerabili Silvanectensium episcopo@# R. FULBERTUS #Dei gratia Carnotensium sacerdos.@#
Quia judicio contendere magis quam veniam postulare
statuistis, restat vobis convenire judices,
qui, praefixis loco et tempore, nos in alterutrum
legali ratione justificent. Non enim usurpamus
officium judicis in isto negotio, sicut vos velle dicitis,
cum nullus esse possit suae causae et assertor
et judex. Verumenimvero satis admirari nequimus
quidnam mali est quod tam audacter ad judicium
properatis, nisi forte, quod abhorrere humanum
est, publice damnari eligitis quam secreta satisfactione
purgari. Quid enim aliud in judicio mereatur
manifestae culpae odiosa defensio? Et vestra
quidem culpa sic manifesta est, ut nullo excusationis
genere valeat obumbrari. Vox enim sanguinis
fratris vestri et sacerdotis Evrardi, postquam ad
aures supremi judicis ascendit, per totam Galliam
vehementer infremuit. Qui, ut certo scimus, non
est occisus ob aliam causam, quam ob vestrae cupiditatis
injustam calumniam. Viderint judices utrum
effectus referatur ad causam. Vale.
EPISTOLA XL [ #olim@# L]. (Circa eumd. an.)
#Venerabili Silvanectensium episcopo@# R. FULBERTUS #Dei gratia Carnotensium sacerdos.@#
Non oportet nostri ordinis viros in superfluis
scriptitationibus occupari, multa enim et magna
negotia nobis expedienda, si non dissimulamus, incumbunt.
Sufficiant nobis super his unde agimus,
litterae nuper a nobis missae, quarum erat extremitas: #Viderint judices utrum effectus referatur
ad causam.@#
Quae enim ibi scripta sunt, aut ea legitima
assertione confirmabimus, aut vos infirmare
et pernegare patiemur, si data fuerit consilii judiciique
occasio: sin autem, contenti erimus ea
praemonuisse quae vos credimus emendare: debuisse.
Vale.
EPISTOLA XLI [ #olim@# LI]. (Circa eumd. an.)
FULBERTUS #episcopus, venerabili consacerdoti suo@#
R. #boni propositi finem optimum.@#
Mulier illa de cujus causa nostram humilitatem
consulere voluistis, impedita est vinculo juramenti,
nec potest inire connubium sine crimine perjurii,
nisi per consensum aut post obitum illius cui se
tali juramento conditionaliter obligavit. Vale.
EPISTOLA XLII [ #olim@# LII]. (Circa eumd. an.)
#Venerabili Rothomagensium archipraesuli@# ROBERTO
FULBERTUS #humilis episcopus, si quod valet orationis
suffragium.@#
Procacitas G., cujus mihi mentionem fecistis,
satis superque fatigavit me de novis connubiis
expetendis; sed ego semper obstiti, dicens non
licere ei sua uxore vivente alteram usurpare. Nunc
ergo tandem rogavit me, seu callide sive simpliciter,
ut sibi aut uxorem suam fugitivam redderem aut
eam, si reniteretur, excommunicarem; alioquin
diceret quod ego et illa faceremus eum moechari.
Conventa igitur de hac causa mulier, respondit
mihi nunquam se redituram ad illum; et, quia
certo noverat mores suos cum moribus G. convenire
non posse, velle se potius renuntiare saeculo et
monacham devenire, tantum si Gualerannus sibi vel
centum libras nummorum Carnotensium ferendas
ad monasterium daret. Ego autem inter haec
monacham illam nec fieri prohibeo, nec compello,
sed nec ut ad virum odientem peritura redeat,
coarctare praesumo. G. autem saepe mittit ad me,
licentiam ineundi connubii novi petens; illam se
gurpisse, suamque pecuniam recepisse, licet non
vere protestans. Ego vero interdico ei licentiam
istam, donec uxor ejus aut monacha facta sit, aut
defuncta. Quorum utrum prius | null | 2b5fe475-6058-4e09-bfff-6d3f106592bb | latin_170m_raw | null | None | None | None |
futurum sit, nescio.
Si ergo de hac causa meum consilium vultis, quod
ego facio, idem vos facere suadeo, hoc adjiciens ut,
si causam hanc acri censura pertractare velitis, ex
mea parte non contradictionem, sed suffragium vos
habere sciatis. Capitula canonum ad hanc causam
pertinentia nobis subscribere non vacavit ad praesens,
hostium persecutione turbatis. Scribemus
autem et haec et alia libenter in obsequium vestrum,
si Deus concesserit nobis salutem et pacem.
Valete.
EPISTOLA XLIII [ #olim@# LIII]. (Circa eumd. an.)
#Charo suo@# R. FULBERTUS #episcopus.@#
Occupatus erga plurima paucis tibi sic respondere
compellor. Ecclesiae nomen, extra quam veri sacrificii
non est locus, interpretatione sua pluralitatem
innuit. Sacerdotalis quoque salutatio qua #Dominus
vobiscum@# dicitur, non est unum solum, sed ad
plures dirigitur. Sed et ille versiculus de quo mihi
quaestionem fecisti, plane sibi circumstantes requirit.
Pro his ergo atque aliis hujusmodi non ex auctoritate
quidem canonum, quos mihi modo retractare
non licuit, sed meo interim arbitratu tutius
esse suadeo te a missarum celebratione suspendere,
quam eas sine duarum saltem aut trium fidelium
attestatione celebrare. Scrupulus autem ille de
offerentibus ita solvi potest, quod dum sacrificamus
illi pro quibus agitur, per manus nostras offertur Deo
sacrificium laudis. Haec ad praesens me respondisse
contentus aveto. Quod si nova legendo vel
retractando verum de his quidpiam magis ratum
invenero, tibi charitative rescribam. At si tu te
prior aliquid tale repereris, eamdem nobis exhibe
charitatem. Vale.
EPISTOLA XLIV [ #olim@# LIV]. (Circa eumd. an.)
#Venerando Remorum archipraesuli@# EBALO FULBERTUS #Carnotensium humilis episcopus.@#
Angustiae tuae compatiens Odonem comitem arguendo
conveni: respondit tandem quod in te deliquerat
emendare se velle, et, ad tollendam animi
tui aegritudinem, adjuvare, quod maxime desideras,
ut Remensis Ecclesia respiret ad pristinam dignitatem.
Si haec tibi facere voluerit, recipere suadeo, ut
quamprimum expeditus redeas ad officium tuum.
Deinde suggero, etsi non indiges, ut ad pacem pauperum
componendam tota mente satagas, quos sui
reges et principes vehementer affligunt. Praeterea
Beroldo episcopo referente audivi sic te moerore
afflictum, ut curam gregis Domini relinquere velis.
Quod ego acriter et amice redarguo, testans te, si
hoc egeris, non fuisse pastorem. Vale memor mei
peccatoris in orationibus tuis
EPISTOLA XLV [ #olim@# LV]. (Circa an. eumd.)
#Diligendo semper atque venerando Remorum archiepiscopo@# EBALO FULBERTUS #Carnotensis humilis
episcopus, communicare fontem intimae charitatis.@#
De vestra bonitate, non de nostro merito confidentes,
deprecamur, optime Pater, ut notum habere
dignemini hunc charum nostrum nomine
Hubertum, qui de patria sua causa discendae honestatis
egressus, et apud nos aliquandiu demoratus,
talem se nobis exhibuit, ut non minus quam frater
uterinus amari et honorari meruerit. Nunc vero
eadem causa permotus, monasterium beati Remigii,
quod vestrum est, visitare disposuit: ubi si in aliquo
fuerit indigus vestrae opis, sentiat quaesumus viscera
pietatis. Vale.
EPISTOLA XLVI [ #olim@# LVI]. (Circa an. eumd.)
#Venerabili archiepiscopo Rothomagensium@# ROB. FULBERTUS #humilis episc. fideles orationes.@#
Compatior tibi, sancte Pater insuper adversis
quae indigne passus es, praesertim ab eo qui et se et
sua tuae fidelitati debuerat. Super illo quoque doleo
vehementer, fratre et coepiscopo nostro dum staret,
in tanta nunc flagitiorum atque facinorum praecipitia
lapso. Sed tibi, Pater, haec vel magna consolatio est,
quia si [externa] abstulit, interiora non potuit. Habes
enim ex Dei gratia charitatem qua ipsum errantem
revoces; frenum canonicae districtionis, quo detrectantem
coerceas; virgam, qua ferias: his utere
competenter, donec absolutionem promeritus dicere
tibi gaudeat: #Virga tua et baculus tuus ipsa me
consolata sunt (Psal. XXII, 4)
@#. Vale.
EPISTOLA XLVII [ #olim@# LVII]. (Circa an. eumd.)
#Venerabili Leodicensium episc.@# ROGERIO FULBERTUS #Carnotensis omnia charitatis obsequia.@#
Cum dispersas oves sollicite ac longi itineris labore
quaeritis, laeti perpendimus, Pater, quod pastoris
nomen negligentia non cassatis: de illa
tamen ove quae in nostris pascuis observatur, fratrem
A. subdiaconum loquor, | null | a2aa29a7-cba7-4708-b822-2104364df0a2 | latin_170m_raw | null | None | None | None |
securus esto, quia
Dei gratia bene ruminat, et luporum insidias sagaciter
cavet. Nec appelletis eum ultra militem fugitivum,
quoniam accurate se praeparat ad debellanda
coram Deo et nobis agmina vitiorum. Veniet autem
ad vos quantocius poterit; sed si nostra humilitas
invenire queat gratiam in oculis vestris, simpliciter
exoramus ut nobis eum remittere ac vestris litteris
commendare dignemini, ut praesentia ejus sit pignus
vestrae charitatis erga nos, ac nostrae fidelitatis
erga vos in perpetuum. Valete.
EPISTOLA XLVIII [ #olim@# LVIII]. (Circa an. eumd.)
#Venerando Lexoviensium pontifici@# ROGERIO FULBERTUS #Carnotensis episcopus, salutem et fideles
orationes.@#
Presbyteri canonicorum nostrorum ex ecclesiis
quas habent in episcopatu vestro venerunt ad nos,
dicentes quod vos interdixistis eis ministerium suum,
ideo quod de ipsis ecclesiis non ferunt vobis synodum.
Et nos quidem eam vobis jure solvendam
esse non ignoramus: sed Tedoldus praepositus noster,
ac vester servus, non bene rem intellexit
hactenus, eo deceptus quod nulla ecclesiarum quas
nostri canonici possident in episcopatu nostro obligata
est hujusmodi debito, remittente videlicet antecessorum
meorum piissima liberalitate. Sed ea
quantalibet charitate fulta, quantalibet laude digna,
vestro tamen juri minime praejudicat. Nunc itaque
serenitati vestrae supplicamus ut concedatis eis officium
suum agendi licentiam, paratis amodo aut
vestram synodum vobis reddere, aut in usus fratrum
nostrorum necessarios retinere, si charitati vestrae
placuerit sanctorum patrum meorum supra memoratum
remissionis exemplum observare. Si non
merui ut causa mei aliquid faciatis, restat, spero,
aliquando meritum iri opitulante gratia Christi.
Valete, charissime Pater, et mementote mei in orationibus
vestris.
EPISTOLA XLIX [ #olim@# LIX]. (Circa an. eumd.)
#Venerabili Parisiorum episcopo@# FRANCONI FULBERTUS #humilis sacerdos.@#
Doleo super te, charissime, cum te a pristina
virtute apostatare video. Olim apud me conquerebaris
de tuo antecessore, qui sacrilega temeritate
altaria laicis in beneficium dederat: nunc mihi
suades ut ego similiter faciam. O coelum! o terra!
quid clamem! aut quo tuis meritis digno modo te
objurgare possim? Sed compesco nunc ferventes
animi mei fluctus, donec te praesentialiter exquisitis
increpationum tormentis excruciem. Vale
interim.
EPISTOLA L [ #olim@# LXI] (Circa annum 1020.)
#Sancto et venerab. archiepiscopo@# LEUTHERICO FULBERTUS #episcopus de virtute in virtutem progredi.@#
De Guidone excommunicato nostro nos appellas,
reverende Pater, dicens quod episcopali se velit
examinari judicio, et ecclesiastica satisfactione purgari.
At nos precem tuam seu verba minime parvipendentes,
tibi respondemus nos ejus libenter misereri
velle, sed examinationem ejus ultra non curare.
Apud nos enim jam de ipso sicut de manifesto reo
optime factum est episcopale, hoc est canonicum ac
decretale judicium, dum illum secundum auctoritatem
canonum ac decreta sanctorum Patrum excommunicavimus.
Dicimus autem illum manifeste reum
propter rationes subscriptas. Primoque quia causa
cupiditatis ejus, fratris ac matris quoque ipsius,
occisus est immerito noster subdecanus. Deinde
quia scivit insidias illi praetendendas, nec mihi patefecit.
Tertio quod insidiatores ejus, quos disturbare
potuit, non disturbavit, sed et praesentia sua
domum ex qua sanctae Ecclesiae nostrae servire debuerat,
eis receptandis dolose vacuam fecit. Quarto
quod malo ejus consensit. His itaque modis nobis
aperte reus comprobatur: unde vocatus et per sex
menses exspectatus, dum confessionis ac poenitentiae
remedia a nobis quaerere distulit, jure meritam
excommunicationis sententiam pertulit. Cum ergo
contradictis irrefragabilibus scilicet causis, plures
enim earum vere testes existunt, parati quemlibet
resistentem convincere; cum ille, inquam, propter
has causas indubitabili crimine teneatur obnoxius,
quis curet examinationem ejus? An quia manifesta
culpa examinari egeat? an forte crederetur examinatus,
si culpam se non habere pejerando culpam
accumularet? sed ut scientes aliquem pejerare sinant,
ab animo sacerdotum religio prohibet. Jam
vero tam evidens peccatum quae purgatio maneat,
nisi confessio et poenitentia? Hanc si expeteret, audiens
extra civitatem sibi infestam me esse, propter
amorem Dei, cujus misericordiae me commonefecisti,
adhuc apud me locum ejus reperiret, atque
haec ei forsitan aliquando absolutionem pareret.
Quod si hoc noluerit, quando tu consilium statueris
de majoribus et utilioribus tractaturus, cum illis et
haec recensurus, adero tecum si mandaveris. Et si
quid in illum actum est, bene stat, astipulatione tua
nitatur; | null | 140bed0c-2254-4fab-84e3-df0ff23cac36 | latin_170m_raw | null | None | None | None |
sin minus, corrigatur. Vale.
EPISTOLA LI [ #olim@# LXII #bis@# ]. (Anno 1020 aut 1021.)
#Venerabili Aurelianorum episcopo@# THEODERICO FULBERTUS #Carnotensis sacerdos obsequium dilectionis
sine fuco dissimulationis.@#
Gratulor diligentiae tuae, licet inter multa adversantia
sua strenue capessenti, me quoque de negotiis
ad me pertinentibus amice commonenti. At ego
commonitionem tuam benigne suscipio; in caeteris
quidem quae mihi scripsisti libenter tibi, prout decuerit
et tempus erit, obtemperaturus. De processione
vero Ecclesiae nostrae ad vestram fieri solita
clericos nostros conveniens, audivi ab eis quod optime
noveram, et teipsum aequo animo concredere
volo: videlicet quod damnatis incendio, et ad Ecclesiae
restaurationem inhiantibus, aliisque plurimis
miseriis valida necessitate occupatis, processio non
sit ad praesens facilis; successu vero prosperae facultatis,
cum magno gaudio ac debita devotione se
illam facturos. Vale cum beatissimo clero et grege
tibi commisso, cohortans eos orare Deum ut liberet
nos ab adversis nostris.
EPISTOLA LII [ #olim@# LXIII]. (Circa an. eumd.)
#Dilectissimo fratri et coepiscopo suo@# THEODERICO
FULBERTUS.
Illatam vobis injuriam vere meam facio, compassionis
affectu, in eos qui sacro ordini fecere contumeliam
zelo fervens: sed nec vobis utile esse video
nec mihi tutum, ut zelus noster ad vindictam excommunicationis
erumpat. Exspectandum, et commonitoriis
utendum esse reor, donec illos aut poenitentia
corrigat, aut summi judicis sententia multet. Vale.
EPISTOLA LIII [ #olim@# LXIV]. (Circa an. eumd.)
#Venerabili coepiscopo suo@# ODOLRICO FULBERTUS.
De causa unde simplicitatem nostram consulere
voluistis, in sexto libro Capitulorum nonagesimo
primo ita scriptum invenimus. Si vir et mulier conjunxerint
se in matrimonio, et postea dixerit mulier
de viro non posse nubere cum eo; si poterit probare
quod verum sit, accipiat alium, eo quod juxta Apostolum
non potuit illi reddere vir suus debitum. De
profectione autem nostra ad Sanctum Hilarium,
praefixum adhuc terminum non habemus. Vivite feliciter
in Christo Jesu Domino nostro. Vale.
EPISTOLA LIV [ #olim@# LXXXV]. (Circa annum 1020).
#In perpetuum diligendo domino suo regique@# ROBERTO
FULBERTUS #sacerdos.@#
Quaeso, domine mi, ne indignanter accipias quod
tibi proxima Dominica Parisiis non occurri. Scias
enim pro certo quod nuntii fefellerunt me, dicentes
te illuc ipso die non adfore, sed propter ordinationem
cujusdam episcopi me vocari, quem omnino
non noveram, nec sacratam tuam nec epistolam archipraesulis
mei de ordinatione ipsius acceperam.
Unde, si quid delicti penes me est, seductus sum
aliena fallacia. Facilis tamen debet esse remissio
apud regiam pietatem, cum etiam apud forenses judices
status sit hujusmodi venialis. In toto corde
meo diligo te; ne repellas me a mandatis tuis. Vale.
EPISTOLA LV [ #olim@# LXXXVII]. (Anno 1020 aut 1021.)
#Dilectissimo domino suo regi Francorum@# ROBERTO
FULBERTUS #humilis episcopus sanctae virtutis augmentum.@#
Si nobis omnes pervagandae facultates simul cum
voluntate suppeterent, interesset vestrae pietatis
levitatem nostram arguere, et ad nostrae ccclesiae
quae destructa est restaurationem assiduam revocare.
Nunc vero cum omnes ejusmodi facultates desint,
et nos ad assiduitatem necessitudo magna
coerceat, quomodo sapientiae vestrae dignum videri
possit ut vel nos vel clerum nostrum de qualibet
longa processione commoneat. Sustinete potius,
sancte Pater, sustinete imbecillitatem nostram, supplete
indigentiam nostram, ut Deus omni bono refocillet
charam animam vestram. Valete regaliter.
EPISTOLA LVI [ #olim@# LXXXVIII]. (Circa annum 1020.)
#Benignissimo domino suo regique@# ROBERTO FULBERTUS #humilis sacerdos si qua potest orationis suffragia.@#
Ex parte celsitudinis vestrae dictum est nobis
quod domnum Franconem Parisiensi Ecclesiae dare
vultis episcopum, et ad hoc peragendum nostrae
humilitatis habere favorem. Nobis autem videtur
quia, si episcopus de quo agitur aptus est clericus,
est optime litteratus, et ad sermonem faciendum
agilis: in qua re omnes episcopos decet esse, non
minus quam in operatione potentes atque disertos.
Unde, si hoc fieri posse canonice domni archiepiscopi
Senonensis et coepiscoporum nostrorum probavit
sagacitas, nostrum etiam, qui de hac discussione
appellati non fuimus, habetis assensum. In nullo
enim quod bonum sit, coram Domino vestrae voluntati
nitimur contraire. Vigeat excellentia vestra.
EPISTOLA LVII [ #olim@# XC]. ( | null | 9230e6de-10f2-4992-9d4a-3be65911b8e1 | latin_170m_raw | null | None | None | None |
Anno 1020.)
#Dilectissimo domino suo@# ROBERTO FULBERTUS #episcoporum
humillimus consilium et fortitudinem a
Domino.@#
Cum praesentia mea nequeo, saltem litteris te reviso,
mi domine, sciscitans de fortunis tuis, et exponens
aliqua eorum quae geruntur in partibus nostris.
Carnotenses adhuc plerosque detineo, ne in tuum
nocumentum erumpant. Sed Hereb. et Gaufr. nullo
interdicto refrenare potui. Faciunt tibi mala quae
possunt, minantur quae non possunt. Virtus Altissimi
conterat et disperdat superbiam illorum! Quidam
autem vernaculi tui, qui ab eisdem malefactoribus
injuriam passi sunt, Martinus scilicet de
Villeri monte et filii ejus, iram suam retorquent
in terram Sanctae Dominae nostrae, diripientes
fruges et caetera bona nostra, quae in vicinia
sua sunt. Nos vero inulta haec patimur propter
te, exspectantes et deprecantes justitiam tuam. Sunt
haec et alia multa, mi domine, quae me nimis angustiant;
satis enim oneri esse videbatur adversa
corporis valetudo. Sed tamem illud aegrius tolerabam,
quod res Ecclesiae in superfluorum domesticorum
victualia sic expendere compellebar ex prava
consuetudine praedecessorum meorum, ut officium
hospitalitatis et eleemosynae, sicut mea interest, administrare
non possem. Nunc autem res ipsas,
quantulae erant, passim inimici diripiunt. Additur
his malis incendium Ecclesiae nostrae. Quoniam
cum unde restaurem, sicut decet, non habeo, mihi
quoque necessarios sumptus indulgeri detrecto. His
itaque et pluribus aliis difficultatibus circumventus,
quas vel pudoris lex vel brevitatis enumerare vetat,
multa mecum agito; non ut aerumnas in hac vita
evadere coner, quod est impossible, sed ut aliquo
labore quamvis arduo valeam restaurandae Ecclesiae
opem ferre. Hujus vero consultationis meae finem
tibi domino meo revelatum iri disposui, cum
Deus dederit tui opportunitatem alloquii. Valete perenniter.
EPISTOLA LVIII [ #olim@# CI]. Anno 1020.
#Glorioso duci Aquitanorum@# GUILLIELMO FULBERTUS #episcopus orationis suffragium.@#
De forma fidelitatis aliquid scribere monitus, haec
vobis quae sequuntur breviter ex librorum auctoritate
notavi. Qui domino suo fidelitatem jurat, ista sex
in memoria semper habere debet: Incolume, tutum,
honestum, utile, facile, possibile. Incolume, videlicet,
ne sit domino in damnum de corpore suo. Tutum,
ne sit ei in damnum de secreto suo, vel de munitionibus
per quas tutus esse potest. Honestum, ne
sit ei in damnum de sua justitia, vel de aliis causis
quae ad honestatem ejus pertinere videntur. Utile,
ne sit ei in damnum de suis possessionibus. Facile
vel possibile, ne id bonum, quod dominus suus leviter
facere poterat, faciat ei difficile: neve id, quod
possibile erat, reddat ei impossibile. Ut autem fidelis
haec nocumenta caveat, justum est, sed non
ideo sacramentum meretur, non enim sufficit abstinere
a malo, nisi fiat quod bonum est.
Restat ergo, ut in eisdem sex supradictis consilium
et auxilium domino suo fideliter praestet, si
beneficio dignus videri vult, et salvus esse de fidelitate
quam juravit. Dominus quoque fideli suo in
his omnibus vicem reddere debet. Quod si non fecerit,
merito censebitur malefidus: sicut ille, si in
eorum praevaricatione vel faciendo vel consentiendo
deprehensus fuerit, perfidus et perjurus. Scripsissem
vobis latius, si occupatus non essem cum aliis
multis, tum etiam restauratione civitatis et Ecclesiae
nostrae quae tota nuper horrendo incendio conflagravit.
Quo damno etsi aliquantisper non moveri
non possumus, spe tamen divini atque vestri solatii
respiramus.
EPISTOLA LIX [ #olim@# XVI]. (Circa annum 1021.)
#Piissimo duci Aquitanorum@# GUILLELMO FULBERTUS #humilis episcopus.@#
Non est mirum, serenissime princeps, si quid moveris
animo contra me, de hoc quod sapientissimo
ac sanctissimo Patri nostro Hilario tibique debita
servitia non rependo. Magnam enim honorificentiam
exhibuisti, largosque dedisti munificentiae fructus,
pro quibus nihil praesentis emolumenti recepisse
videris. Sed est quod te reconfortare plurimum
potest, hoc videlicet quod tuas gazas in ecclesiae
Beatae Mariae restaurationem expensas, non solum
integras, verumetiam multiplicatas ab ipsa recipies.
Ex parte vero mea, quamvis perexilis portio mercedis
aestimari possit, tamen quidquid sum et possum
tuum est. Si autem de malitia saeculi ortae difficultates
meum iter impediunt, ut frequentare non possim,
et dilationes meas exspectare taedet, fac, benignissime
atque dilectissime princeps, de illa dignitate
quam mihi commiseras | null | 08868751-646d-400d-8f01-2eafb7313f63 | latin_170m_raw | null | None | None | None |
, quidquid animae tuae
beneplacitum fuerit, certo sciens quod ea causa benevolentiam
meam erga te nunquam senties imminutam.
Caetera quaedam, quae scribere nolui, legato
vestro, domino videlicet Raimone referente cognosces.
Vale.
EPISTOLA LX [ #olim@# XVIII]. (Anno 1021, al. 1024.)
#Claro suo@# HILDEGARIO FULBERTUS #humilis episcopus.@#
Scio te, fili, meum desiderare adventum, sed retardant
templi restauratio, mandata regis, praedonum
instantia, messivae feriae, Lemovicensis episcopi
causae pacandae difficultas, via scrupulosa.
Aegre fero moras meas, satiusque mihi fuisset rem
S. patris Hilarii non suscepisse curandam, quam
tali modo tractare. Sed hac consolatione respiro,
quia quod potes, vice mea facis. Precor ergo ut propositum
urgeas strenue tam in spiritualibus quam in
singularibus agens. Si Robertum praepositum indiligenter
villicari nosti, fer causam ad notitiam ducis
nostri (Aquitaniae), ut ejus arbitratu vel corrigatur
vel mutetur. Saluta charos nostros R. Hu. Dur. et
alios tam clericos quam laicos. Frater Thedoldus
obiit, frater Ebrardus monachus evasit scholarum
ferulam, et cancellarii tabulas tibi servo, bona parans,
meliora devovens; tu quoque, pro nobis orans,
feliciter vale.
EPISTOLA LXI [ #olim@# XXXVII]. (Circa annum 1021.)
#Dilectissimo patri et coepiscopo suo@# GUIDONI FULB. #orationis suffragium.@#
Rogamus charitatem vestram pro his servis Ecclesiae
nostrae qui sub vestra potestate degunt, ut eis
patrocinari dignemini, et ut nobis constituatis terminum
post octavas beati Martini, quando et ubi
nostri legati possint occurrere vobis, ad definiendam
causam eorum, quae propter obitum antecessoris
vestri [Rodulfi] indefinita remansit Rogamus etiam
ne nobis scripto significare gravemini, cur Sylvanectis
non fuerit sacratio vestra. Vale.
EPISTOLA LXII [ #olim@# XXXVIII]. (Anno 1021.)
#Egregie dilecto coepiscopo suo@# GUIDONI, FULBERTUS.
Amor justitiae, qui tuam, pater, animam imbuit a
nativitate, fecit eam inoffensam, et ab excessibus
cautam. Cujus rei fidem cum ex aliorum dictis, tum
ex litteris tuis evidenter accepi. Sed ab ordinatione
Ebali Remensis archiepiscopi non valde tibi metuendum
puto esse, si est, ut dicitur, ab infantia Christianus,
sano sensu sacris litteris eruditus, sobrius,
castus, amator pacis et dilectionis, nullo crimine,
nulla infamiae nota turbatus, tandemque a clero et
populo suae civitatis electus. Magni etenim viri, ut
optime nosti, Ambrosius Mediolanensis et Germanus
Antissiodorensis, aliique nonnulli, quia tales in laico
habitu exstiterunt, subito nobis sancti praesules
exierunt. Domnus vero papa, cujus animadversionem
te revereri significasti, non est quod tibi merito
debeat succensere, si te graviter collapsae sanctae
Remensi Ecclesiae aliquam spem resurrectionis
audierit providisse. Vale in perpetuum memor mei
vere fidelis tui. Illi quoque valeant, qui tuam memoriam
mihi commendaverunt.
EPISTOLA LXIII [ #olim@# LXXIX]. (Circa annum 1021).
FULBERTUS #episcoporum humillimus@# HILDEGARIO #suo
salutem.@#
Absentia tua saepe commemorat quam necessarius
eras praesens. Sed hoc me consolor quod obsequia
tibi delegaverim, qui sis dignus recipere, et utrumque
remunerare paratus. Spero enim ut mihi quoque
de tuis benemeritis, si qua Deo dante fuerint, aliqua
tecum mercedis portiuncula cedat. Opitulabor
itaque ad bene promerendum ex animo. Sed veniendi
ad vos diem statuere dubito, quia et ibi victualia
mihi puto deesse, et in mea dioecesi multis
occupor. Fac tu interim quod te facere opto et
credo: lectioni, orationi, et eruditioni fratrum operam
tuam cum alacritate divide, animae simul et
corporis curam gerens; ne propter secundi lassitudinem
primae vigor evanescat. De re sancti patris
Hilarii et nostra fideliter disponenda scio te non
indigere monitis, dummodo fures caveas. Vestes et
caetera ornamenta ecclesiae, quae lavari volunt, procura,
ut festa paschalia suo candore venustent. Laurus
nostra et totum pomarium gaudeant suo cultu.
Vinitorem quoque et agricolam te esse memineris.
De vario numero psalmorum qui adjiciuntur a quibusdam
in tempore jejunii per singulas horas canonicas,
in fine, post orationem Dominicam et capitula
quae sequuntur, regulam non invenio. Psalmi quidem
meo arbitratu superflui essent, nisi eos tutaret psalmistarum
devotio. Finitis autem capitulis, post orationem
Dominicam, ubi dicitur: #Domine, exaudi orationem
meam,@# statim | null | 65e4b45f-f7fc-400d-a787-afd0b5fa8feb | latin_170m_raw | null | None | None | None |
esset subdenda oratio, quae ex
libro #Sacramentario@# recitatur. Patere tamen Ecclesiam
retinere suum usum ad praesens. De significatione
clericalis ornatus Amalaricus sic breviter:
Desideramus recapitulare omnem armatum clericorum.
Caput clerici in superiore parte discoopertum.
Mens est, ubi est Dei imago. In inferiore parte circumdatum
capillis, quasi aliquibus de praesenti necessitate.
Amictus est castigatio vocis. Alba caeterorum
inferiorum sensuum, praesidente magistra ratione,
et interius per disciplinam continentiae constringente,
quasi quodam cingulo, voluptatem carnis.
Calceamenta, prohibitio pedum ad malum festinare.
Sandalia ornatus ad iter praedicatoris, qui coelestia
non debet abscondere neque terrenis inhiare. Secunda
tunica, opera mentis sunt. Casula, opera corporis
pia. Stola jugum Christi, quod est Evangelium.
Dalmatica diaconi, id est ministri, cura proximorum
est. Sudarium piae et mundae cogitationes, quibus
detergimus molestias animi ex infirmitate corporis.
Pallium archiepiscopale torques devotissimae praedicationis,
et in Veteri Testamento et in Novo. Hactenus
Amalarius. Mitto tibi Cyprianum, Porphyrium, et
Vitas Patrum cum psalterio, ut petisti. Moneo etiam
ut cum Donatum construxeris, nihil admisceas ineptae
levitatis, ut sit causa joci, sed omnia seria. Spectaculum
enim factus es, cave. Vide etiam ne tuae
asseclae medialis nuditate laborent. Saluta mihi fratres
nostros in Domino, et tute vale. Presbytero benedicenti
os non alligabis, nisi ex praecepto episcopi
sui; quod oblitus fueram: prohibetur tamen Agathensi
canone.
EPISTOLA LXIV [ #olim@# LXXX]. (Anno 1021, al. 1024.)
FULBERTUS #humilis episcopus fratri@# HILDEGARIO.
Dic charissimo nobis principi Guilielmo perpetuam
felicitatem cum orationibus, ex parte nostra,
et totius cleri ac populi nostri, propter eleemosynam
quam misit ad restaurationem ecclesiae nostrae.
Deinde vero nos praedicasse publice, sicut ipse
mandavit, virtutem Dei per meritum sancti Joannis
ostensam in districtione Gausberti, cum exsultatione
et gaudio omnium qui audierunt. Monuisse quoque
Bituricensem archiepiscopum per quemdam monachum
suum, ut sese pacare non negligat cum ipso
domino Guillelmo et episcopis ejus, priusquam sibi
exinde scandalum oriatur. Tibi etiam misisse sibi
exponendas sententias Bacharii, Bedae, et Rabani,
de fine Salomonis, unde fecerat quaestionem. Sed
et de praebenda quae vacat, sicut et de omni bono,
voluntati ejus me praebere consensum. Praeterea
scias me, propter te, magistro S. veniam indulsisse.
Caeterum Tigrinus submonebat, ut mitterem vobis
aliquem procuratorem ad colligendas fruges; sed
ego totum hoc curae tuae committo, te exercitans
illum probans. Adjutorem scholarum nolo tibi mittere,
qui nondum assecutus sit maturitatem aetatis
et gravitatem morum. Utere interim clientelae tuae
qualicunque subsidio, donec causam communi consilio
pertractemus. Vale.
EPISTOLA LXV ( #olim@# LXXXI]. (Circa an. eumd.)
Cum audio te facere quod debes, laetor, quamvis
trepidem de futuris. Unde summam bonitatem deprecans,
ut te dignetur regere, te quoque moneo
ut habenis praeceptorum ejus obtemperare memineris.
Iterum dico vale. Bacharii insertam invenies
sententiam. Bedae et Rabani quorum tamen trium
sententias hic quoque subnotare non piguit. Bacharius
ait: « Salomon ille mirabilis, qui meruit
astrui Domino, sapientiae copulari, in alienigenarum
mulierum incurrit amplexus, et in vinculo libidinis
laqueatus etiam sacrilegii errore se polluit,
quando simulacrum Chamos Moabitarum idoli fabricavit.
Sed quia per prophetam culpam erroris
agnovit, nunquid misericordiae coelestis est extorris?
At forsitan dicas: Nusquam eum in canone lego
poenituisse, neque misericordiam consecutum. Non
ambigo, frater, de poenitentia ejus, quae non inscribitur
publicis legibus. Et fortasse ideo acceptabilior
judicatur, quia non ad faciem populi, sed in secreto
conscientiae Domino teste poenituit. Veniam autem
ex hoc consecutum esse agnoscimus, quia cum solutus
fuisset a corpore, sepultum illum inter regum
Israelitarum corpora Scriptura commemorat: quod
tamen alibi peccatoribus regibus abnegatum esse
cognoscimus, qui usque in finem vitae suae in propositi
perversitate manserunt; et ideo quia inter reges
justos meruit sepeliri, non fuit alienus a venia. Veniam
autem ipsam sine poenitentia non potuit promereri. »
Beda in opusculo super lib. Regum capitulo
XXXIX, praemissis paucis, ait: « Ubi hoc quoque,
ni fallor, palam ostenditur, quod utinam non
ostenderetur! quia videlicet Salomon de commisso
idololatriae scelere nunquam perfecte poenituit. Nam
si | null | 1edd12e5-9930-47d6-8bd0-d53229a24542 | latin_170m_raw | null | None | None | None |
fructus poenitentiae dignos faceret, satageret ante
omnia ut idola quae aedificaverat de civitate sancta
tollerentur, et non in scandalum stultorum quae
ipse cum fuisset sapiens erronee fecerat quasi sapienter
ac recte facta relinqueret. » Rabanus sic
sub persona Isidori in expositione ejusdem libri:
« Jam porro de aliis operibus Salomonis quid dicam,
quem vehementer arguit sancta Scriptura et damnat,
nihilque de poenitentia ejus vel in eum indulgentiae
Domini omnino commemorat. Nec prorsus occurrit
quod saltem in allegoria bene significet, haec est
flenda submersio. »
EPISTOLA LXVI [ #olim@# LXXXII]. (Circa an. eumd.
FULBERTUS #humilis episcopus@# H. #suo salutem.@#
Diu sustinui sperans te esse venturum, ut dixeras.
Unde jam nimia dilatione commotus arguo apud te
solum. Cur enim te mendacem mihi et ingratum
exhibuisti, cum tibi dulce esse debuisset paratos si
qui forent de venatione tua cibos te patri inferre,
ut aliquam benedictionem merereris accipere. Noli
jam morari diutius, si gaudere vis de humili gratia
nostra. Vale et veni, aut rescribe mihi quid pro
certo sperare debeam de te.
EPISTOLA LXVII [ #olim@# LXXXIII]. (Circa an. eumd.)
FULBERTUS #Carnotensium humilis episcopus,@# R. #sanctae
Ecclesiae Aurelianensis oeconomo.@#
Quod me scribere mones utilia clerico quodque
de scientia magnipendis, facis amice, facis ut Christianae
philosophiae cultor, invidiae purus. Ego vero,
etsi ignarus mei moduli, non praesumo grandia,
tamen memor in quo parere possum, exhortationi
sanctae deesse non volo. Scripsi itaque sicut monuisti,
quid mihi videatur agendum de presbytero
illo qui missas celebrare et non communicasse
compertus est, in hunc modum. Videtur namque
diligenter inquirenda esse causa, qua sacrosanctam
communionem subterfugerit, videlicet utrum haeretica
infidelitas sit, an timor ex conscientia plane
mortalis criminis, an timor ex conscientia ebriositatis
aut libidinis. Quae quidem miseri sacerdotes
mortalia peccata esse aut nesciunt aut scire dissimulant,
remordente tamen conscientia mala; an sit
taedium ex multa celebratione missarum; an timor
indiscretus quo pusillanimes afficiuntur interdum
pro levibus culpis; an morbus rheumatizantis et
nauseantis stomachi; an passio cerebri mentem
laedens. Si ergo infidelitas in causa inventa fuerit,
aut aliud plane mortale crimen, deponendus est
auctoritate canonica usque ad legitimam satisfactionem.
Si autem appetitus ebriositatis aut libidinis,
quando quidem et ipsae mortiferae sunt, ab officio
removendus est, et tandiu abstinentia castigandus
est, quousque, relicto vitio et per Dei gratiam
superato, revocari videatur idoneus. At si ex frequenti
missarum celebratione taedium, ita corripiendus,
et per annum integrum a communione pellendus,
sicut seriptum est in concilio Toletano XIII, capitulo
5. Si vero indiscretus timor de levi culpa, castigandus
esse videtur cum pietate, sicut legitur in Capitulario,
lib. I, capitulo 6. At si praenotata passio
stomachi, vel cerebri fuerit in causa, quiescere debet
a ministerio, donec recuperet sospitatem. Si
autem praeter supradicta aliud aliquid in causa inventum
fuerit, ex ipsorum comparatione per ratiocinationem
facile tractabitur. His breviter assignatis
salveto in Domino Jesu Christo, vir optime, qui
me multosque alios jugiter et interrogas, et dum
prudenter interrogas, bene doces. Vale.
EPISTOLA LXVIII [ #olim@# LXXXIV]. Circa an. eumd.)
#Benignissimo atque dilectissimo domino suo@# ROBERTO,
FULBERTUS #Dei gratia Carnotensium sacerdos.@#
Cognita benigna voluntate vestra consilioque prudentiae
vestrae comperto, quia sanum est, ut solet,
voluntati obsequor, consilio acquiesco, et iter institutum
ad praesens omittens, in tempus a vobis
constitutum differo peragendum, si annuerit Deus. Si
ergo de justitia, de pace, de statu regni, de honore
Ecclesiae vultis agere, ecce habetis me parvum satellitem
pro viribus opitulari paratum. Vale.
EPISTOLA LXIX [ #olim@# XCVII]. (Anno 1021.)
#Nobilissimo regi Danomarchiae@# CNUTO, FULBERTUS #Dei gratia Carnotensium episcopus cum suis clericis
et monachis orationis suffragium.@#
Quando munus tuum nobis oblatum vidimus, sagacitatem
tuam et religionem pariter admirati sumus:
sagacitatem quidem, quod homo nostrae linguae
ignarus longoque a nobis terrae marisque intervallo
divisus, non solum ea quae circa te sunt strenue
capessas, sed etiam ea quae circa nos diligenter
inquiras; religionem vero, cum te, quem paganorum
principem audieramus, non modo Christianum | null | 91265528-d5f3-4bfa-8c3a-d5c9a1fa4bc7 | latin_170m_raw | null | None | None | None |
,
verum etiam erga ecclesias atque Dei servos benignissimum
largitorem agnoscimus. Unde gratias
agentes Regi regum, ex cujus dispositione talia descendunt,
rogamus ut ipse regnum tuum in vobis
prosperari faciat, et animam tuam a peccatis absolvat
per aeternum et consubstantialem sibi unigenitum
Christum Dominum nostrum in unitate Spiritus
sancti. Amen. Vale, memor nostri, non immemor
tui.
EPISTOLA LXX [ #olim@# XCVIII]. (Circa an. eumd.)
#Nobili comiti@# S., FULBERT. #Dei gratia Carnotens.
episcopus, fideles orationes.@#
Si in eligendo vestrae civitatis episcopo regulariter
ageretis, suffragium nostrae humilitatis non deforet
juxta modum rationis. Nunc autem palatinus aut
publicus rumor est, quod ille clericus quem eligere
vultis, favorem vestrum sit aucupatus promissionum
sibilis et pecuniae visco. Dicunt etiam quod
sine jussu regis, et consensu episcoporum comprovincialium,
aedes et rem episcopalem invaserit. Quae
si sint vera, non sunt regularia: nec me vel vobis,
vel aliis contra jus et fas opitulari oportet. Valete.
EPISTOLA LXXI [ #olim@# CII]. (Anno 1021.)
#Clarissimo duci Aquitanorum@# GUILLELMO FULBERTUS #episcopus, utile et honestum.@#
Gauderem, dilectissime princeps, ad dedicationem
vestram devotus occurrere, nisi me Ecclesiae nostrae
nullo modo negligenda necessitas detineret.
Gratia namque Dei cum adjutorio vestro cryptas
nostras pervolvimus, easque priusquam hiemalis inclementia
laedat cooperire satagimus. Volo autem
vos scire, quod litterae, quas priores episcopo Azelino
misistis, regi relatae sunt: qui etiam valde
contristatus est de sua vilitate, quam ibi scriptam
invenit. Fecissetque Bituricensis episcopus juxta
consilium nostrum, ut ait, de Lemovicensi episcopo,
nisi eum regulariter irae formido detineret. Sed
quia rex proximo rugitu, ut dicitur, venire habet in
silvam Legium, quae vicina est, ut scitis, monasterio
sancti Benedicti, ego quoque, Deo favente, illuc
ire disposui, sciturus quales inveniam erga vos et
regem et archiepiscopum, vel quales reddere possim.
Et quod interim effecero, aut ipse vobis referam,
aut litteris innotescam Vale feliciter.
EPISTOLA LXXII [ #olim@# CIII). (Anno 1021.)
#Dilectissimo semperque diligendo domino et duci
Aquitanorum@# GUILLELMO, FULBERTUS #Carnotensium
humilis episcopus, in hac vita se et sua
omnia, in altera gaudia sempiterna.@#
Doleo, vir optime, quod nuper in conventu regis
atque nostro loquendi tecum opportunitatem non
habui, non de saeculari negotio, sed de loco sancti
Patris Hilarii, cujus rectores nos esse bonitas tua
voluit, sed hujus temporis malitia non permittit.
Mando itaque tibi, et precor absens id quod tunc
praesens intimare volebam, videlicet, ut secundum
beneplacitum cordis tui constituas tibi alium thesaurarium
et capitiarium de bonis clericis qui sunt in
tua vicinia, quos via longa et periculosa non disturbet
ab officio, sicut me et meos hactenus disturbavit.
Nec me putes, obsecro, ita pravum, ut propter
hoc tibi videar minus esse fidelis. Agnosco enim
me perpetuum debitorem esse fidelitatis animae tuae
et corpori, propter benignitatem quam mihi immerito
exhibuisti Unde certo scias, quia si tibi aut
populo tuo mei ministerii necessitas immineret, et
hoc mihi mandare dignum duceres, subvenirem
tibi Deo duce, si non possem aliter, vel in habitu
pauperis peregrini. Precor autem bonitatem tuam,
ut Raimoni relevare digneris damnum quod pertulit
in servitio nostro. Vale nunc et semper, piissime
atque benignissime: ego vero nunquam obliviscar te.
EPISTOLA LXXIII [ #olim@# CIV]. (Circa annum 1022.)
#Nobilissimo ac piissimo duci Aquitanorum@# GUILLIELMO,
FULBERTUS #Dei gratia Carnotensium episcopus,
salutem et orationum fidelia.@#
Vestram, optime princeps, erga me benevolentiam
expertus sum, cunctis amicorum meorum benevolentiis
affectu mihi dulciorem, effectu quoque utiliorem.
Nam alii quidem amici mei vix parem aliquando
meritis meis vicem rependunt. Vobis autem
me licet immerentem gratuitis beneficiis accumulare
mira charitatis abundantia placet. Jam fere tertio
anno praeterito quod sic agitis, erubescerem munera
vestra gratis suscepisse. Incertus essem Dominum
Jesum Christum et sanctam Mariam genitricem
ejus, in cujus officio expensa sunt, mercedem vobis
reddituros. Praeterea non defuit mihi animus vos
adeundi, et in vestra regione vobis obsequendi. Sed
multae causae difficultatis obstiterunt. Ob quod gerendum
pro certo noveritis cuncta me difficilia
postpositurum, si quoquomodo fuerit possibile | null | df04b840-804b-47bb-a064-e8309799ed72 | latin_170m_raw | null | None | None | None |
. Haec
dicens relevare cupio mirabilem affectus vestri erga
me dulcedinem, in cujus litteris nuper legi quod
gauderetis me superstitem esse in regionibus nostris,
quasi sperantes unquam in vestris me videre.
Unde Auctori totius boni supplico, ut et vos in hac
vita longum tempus superesse faciat, et me vobiscum
superstitem adhuc beato Hilario vobisque deservire
concedat. Fratrem Hildegarium, vestrum et
nostrum fidelem, rogastis nos vobis remittere: sed
deplorat, quasi jam diu nostri pectoris mamillas
non suxerit. Quibus aliquandiu refici serenitatem
vestram humiliter postulat, ut aspiratione dulciori
vobis ac vestris postmodum complaceat. Valeatis
feliciter cum omnibus vestris.
EPISTOLA LXXIV [ #olim@# XXX] (Anno 1022.)
#Sacro Senonensium archipraesuli@# LEUTHERICO, FULBERTUS #Dei gratia Carnotensium episcopus, virtutem
suae dignitatis excellentiae competentem.@#
Odalricum Aurelianensem ego quidem ad episcopatum
non elegi, sicut vobis dictum est, sed a clero
et populo suae civitatis electum sacravi presbyterum.
Quod eum Romam ire velle audistis, et ibi
creari episcopum, dissuasi vestri honoris gratia. Sed
et ipse gratanter dissuadenti paruit, suggerentibus
fidelibus suis, Rodulpho scilicet et Herfrido. Multis
occupatus, pauca rescribere cogor. Saluto vos quantum
possum in Domino, paternitati vestrae devotus
suffraganeus.
EPISTOLA LXXV [ #olim@# XXXI]. (Circa an. eumd.)
#Patri ac primati suo@# LEUTHERICO, FULBERTUS #episcopus.@#
Gratias ago vigilantiae tuae, quae meae simplicitati
praemonitorium facit. Vere enim indigeo praemoneri
de multis propter meae indiscretionis seu negligentiae
morbum. Verum in hac causa qua de nunc agis, id
est, ne quibuslibet episcopandis cito manus imponam,
opus non esse arbitror monitore. Nam et si tu in
isto negotio, consilio meo, ut decuerat, hactenus uti
voluisses, et ordo noster et tua res aliter processisset.
Sed omitto praeterita: de futuris plurimum bonae
spei capio ex eo quod nunc cum sanctis viris ac sapientibus
agis, Patrem nostrum Odilonem loquor
et asseclas ejus. Consilio enim illorum spero te non
solum animae periculum evadere, sed etiam hujus
vitae gloriam et honorem posse recuperare. Vale
memor mei tibi in omnibus bonis obedire et opitulari
parati.
EPISTOLA LXXVI [ #olim@# XXXII]. (Circa an. eumd.)
#Venerabili Senonensium archiepiscopo@# LEUTHERICO,
FULBERTUS #Dei gratia Carnotensium humilis episcopus,
orationis suffragium.@#
Vides, Pater, et audis quanta bellorum incendia
nostris in partibus exardescunt. Unde periculosum
esse timeo, nos ad metas destinatae synodi convenire.
Quid autem super hoc tuae providentiae videatur,
cito mihi remanda.
EPISTOLA LXXVII [ #olim@# XXXIII]. (Circa an. eumd.)
#Venerabili Senonensium archiepiscopo@# LEUTHERICO,
FULBERTUS #Carnotensium humilis episcopus a summo
Domino, Euge, bone serve.@#
Placuit excellentiae vestrae sciscitari a nobis quid
agendum sit de quodam viro, qui filium suum tenendo
ad confirmationem factus est de patre patrinus,
videlicet utrum ab uxore sua matre ejusdem
pueri sit separandus, an non. Nos vero quod sancti
Patres de tali causa statuerunt, id censemus esse tenendum.
Invenitur ergo statutum in concilio Leptinensi,
cap. 7, sub Zacharia papa sub principe Carolo
Magno hoc modo: Si quis filiastrum aut filiastram
suam ante episcopum ad confirmationem tenuerit,
separetur ab uxore, et alteram non accipiat. Simili
modo et mulier alterum non accipiat. Item in eodem:
Nullus proprium filium vel filiam de fonte baptismatis
suscipiat, nec filiolam nec commatrem ducat
uxorem, nec illam cujus filium vel filiam ad confirmationem
tenuerit. Ubi autem factum fuerit,
separentur. Credo ista tibi sufficere, pauca sapienti.
Vale.
EPISTOLA LXXVIII [ #olim@# XCV]. (Circa annum 1022.)
#Roberti regis Francorum ad Gauslinum Bituricensem
archiepiscopum.@#
(Vide infra in ROBERTO rege.)
EPISTOLA LXXIX [ #olim@# XCVI]. (Circa annum 1022.)
#Gauzlini Bituricensis archiepiscopi ad Robertum
Francorum regem.@#
(Vide infra in ROBERTO rege.)
EPISTOLA LXXX [ #olim@# XCVII]. (Circa annum 1022.)
#Pio regi@# ROBERTO, FULBERTUS #humilis episcopus,
omnia fidelia.@#
Sacra vestra monitus sum inquirere festinanter,
et scribere vobis, si qua historia sanguinem pluisse
referat, et si factum fuit, quid futurum portenderit.
Livium, Valerium, Orosium, et plures alios hujus
rei relatores inveni, de quibus | null | 708d92e6-bbdd-461e-8bb1-8d77b5ebde89 | latin_170m_raw | null | None | None | None |
ad praesens solum
Gregorium Turonensem episcopum testem esse
productum sufficiat, propter auctoritatem religionis
suae. Ait ergo Gregorius idem in sexto lib. Historiarum,
cap. 14: « Anno septimo regni Childeberti regis,
qui erat Chilperici et Guntrani 21, mense Januario,
pluviae, coruscationes, atque tonitrua gravia fuerant:
flores in arboribus ostensi sunt: stella, quam
cometem superius nominavi, apparuit, ut in circuitu
ejus magna nigredo esset, et illa tanquam si intra
foramen aliquod posita, ita inter tenebras relucebat
scintillans, spargensque comas. Prodibat autem ex
ea radius mirae magnitudinis, qui tanquam fumus
magnus incendii apparebat a longe. Visa est ad partem
occidentis in hora noctis prima. In die autem
sancto Paschae apud Suessionis civitatem coelum ardere
visum est, ita ut duo apparerent incendia; et
unum erat majus, aliud vero minus. Post duarum
vero horarum spatium conjuncta sunt simul, factaque
in pharum magnum evanuerunt. In Parisiaco
vero termino verus sanguis ex nube defluxit, et super
vestimenta multorum hominum cecidit, et ita
tabe maculavit, ut ipsi propria indumenta horrentes
abnuerent. Tribus enim locis in termino civitatis
illius hoc prodigium apparuit. In Silvanectensi vero
territorio hominis cujusdam domus, cum ille mane
surgeret, sanguine respersa ab intus apparuit. Magna
autem eo anno lues in populo fuit. Valetudines
vero variae, melinae, cum pustulis et vesicis, multum
populum affecerunt morte. Multi tamen adhibentes
studium evaserunt. Andivimus autem eo anno in
Narbonensem urbem inguinarium morbum graviter
desaevisse, ita ut nullum esset spatium vitae, cum
homo correptus fuisset ab eo. » Hactenus Gregorius
Turonensis. Liquet igitur ex hac et ex supra memoratorum
historiis, quod pluvia sanguinis publicam
stragem futuram esse portendat. Quod autem nuper
hujusmodi cruorem in quadam parte regni vestri
pluisse audistis, et quod ille cruor ubi supra petram
vel super carnem hominis ceciderat, ablui non poterat,
ubi autem super lignum ceciderat, facile
abluebatur, per hoc tria hominum genera significata
esse videntur: per lapidem impii, per carnem fornicarii,
per lignum vero quod neque durum est ut
lapis, neque molle ut caro, illi qui neque impii
sunt neque fornicarii. Cum ergo venerit super illam
gentem, cui portenditur, gladius, sive pestilentia designata
per sanguinem, si antea duri aut molles
fuerint mutati in melius, non morientur perpetualiter
in sanguine suo. Medii vero per angustiam mortis
vel aliter poterunt liberari pro arbitrio secretissimi
atque praestantissimi Judicis. Vale, piissime
rex.
EPISTOLA LXXXI [ #olim@# XIII]. (Anno 1023.)
#Domino suo@# ROBERTO #regi benignissimo,@# FULBERTUS #humilis sacerdos in perpetuum vigere.@#
Sacram majestatis vestrae nuperrime suscepi monentem
me VI Kal. August. vestro et Henrici interesse
colloquio, non solum vestri obsequii, sed
et nostrae commoditatis causa. Unde suppliciter vobis
pro tanta erga me pietatis affectione gratulans
rescribo, me jam diu infirmatum, aegritudinem hoc
tempore maxime revereri, longum iter aggredi non
audere, successu vero temporis opportunioris, annuente
Deo, libenter vos eo, sive alias comitaturum
esse, quanquam ad praesens si valetudo non obsisteret,
longe tamen ante praemoneri me tanti itineris oporteret.
Valete feliciter.
EPISTOLA LXXXII [ #olim@# XLVIII]. (Circa annum 1023.)
#Venerabili Turonensium archipraesuli@# ARNULFO, FULBERTUS
#humilis episcopus, semper agere prudenter
ac simpliciter.@#
Et nunc quidem gratia Dei sic agitis, cum licet
non inconsulti fratrum tamen consilia captatis.
Respondemus itaque vobis, quia si pallium requisistis
a Romano pontifice, et ipse vobis illud sine
causa legitima denegavit, propter hoc non est opus
dimittere ministerium vestrum, ut si vestra tarditate
nondum est requisitum, cantela est exspectare
donec requiratur, ne vos ex improviso praesumptionis
arguere possit. Continentur enim quaedam reverenda
nobis in privilegiis Romanae Ecclesiae, quae
propter negligentiam nostram non facile inveniuntur
in armariis nostris. Valete.
EPISTOLA LXXXIII [ #olim@# XV]. (Anno 1024.)
#Fulconis Andegavorum comitis ad Robertum regem.@#
(Vide infra in ROBERTO rege Francorum.)
EPISTOLA LXXXIV [ #olim@# XXII.]. (Anno 1024.)
#Domino sancto et universali papae@# JOANNI, FULBERTUS #Carnotensium humilis episcopus, orationum fidelia.@#
Gratias omnipotenti Deo, qui more benignitatis
suae tuam, Pater, humilitatem respexit, et summo
ut decebat dignitatis apice | null | 76d14925-5b86-4368-a92b-b3e70025aa24 | latin_170m_raw | null | None | None | None |
sublimavit. Proinde totus
mundus ad te convertit oculos, teque unum omnes
beatissimum praedicant, contemplantur altitudinem
tuam sancti viri, et gaudent quod eis similitudine
omnium virtutum alludis. Respiciunt persecutores
Ecclesiae, districtionis tuae baculum formidantes.
Suspiciunt ii qui flagellantur ab impiis, et respirant:
sperantes adhuc restare sibi consolationis remedium.
De quorum numero sum ego magnae et praeclarae
Ecclesiae pusillus episcopus, qui tibi, Pater, de angustiis
meis querimoniam scribens, auxilium tuae
pietatis imploro. Est enim quidam comes malefactor
nomine Rodulphus, nimium vicinus nobis, qui res
Ecclesiae nostrae per injustam occasionem invasit,
unum de clericis nostris suis manibus interfecit,
duos alios captos sacramentis illigavit. Et de his
omnibus appellatus in curia regis, et coram plena
ecclesia saepe vocatus, non propter hominem nec
propter Deum ad justitiam venire dignatus, a nobis
tandem excommunicatus est. Nunc vero ad limina
sancti Petri contendit, tanquam ibi possit accipere
de peccatis absolutionem, unde venire non vult ad
emendationem. Unde rogamus te, dilectissime Pater,
cui totius Ecclesiae cura commissa est, ut eum de
sanguine atque injuria filiorum tuorum ita arguere
et castigare memineris, sicut meritum esse tua providentia
novit. Nec tua sanctitas injuste in communionem
recipiat, quem divina auctoritas sicut ethnicum
alienat. Vale, bone pastor, et vigila super nos,
ne per incuriam tuam grex Domini detrimentum
sustineat.
EPISTOLA LXXXV [ #olim@# XCIV]. (Anno 1024.)
#Dilectissimo domino suo regi@# ROBERTO, FULBERTUS #humilis episcopus, omnia decentia regem.@#
Dignum est scire te negotia regni tui. Noverit
ergo prudentia tua, quod Guillelmus de Bellissimo
( #Bellême,@# castellum in Pertico), ultus perfidiam filii
sui, conjecit eum in carcerem, unde non egredietur,
ut ait, sine consilio nostro. Mandat autem se esse
paratum ad facienda quae mandasti per Hildradum monachum.
Caeterum ut a tuae sanctitatis praesentia me
rediisse cognovit comes Odo, qui tunc Turonis agebat,
mandavit ut post duos dies Blesis sibi occurrerem,
ad audiendum quid dicerent legati Romanorum.
Sed quoniam id mea parum intererat, valetudine
quoque prohibente, non parui. Mandat autem et
obnixe precatur majestatem tuam ipse comes, ne te
properanter ingeras in suum nocumentum, sed mittas
ad eum Milonem de Caprosis ( #Chevreuse@# ), qui
tibi referat verba Romanorum, et Guillelmi ducis
Aquitanorum, et sua. Vale.
EPISTOLA LXXXVI [ #olim@# XX]. (Circa annum 1025.)
#Venerabili viro et consacerdoti suo@# FRANCONI FULBERTUS #ea quae sunt verae pacis.@#
Tu, frater dilectissime, ex abundantia charitatis
honore me nimio ac sapientiae laude dignaris; ego
vero meam personam humilem virtutisque inopem,
sicut est, video et agnosco. Verum utcunque se habeat
pusillitas mea, hoc tamen nefas inhumanitatis
admittere nec velle nec posse me fateor, ut te de
aerumnis sanctae Ecclesiae sine compassione zeloque
justitiae audiam querelantem. At quia compassio
ubi corde concepta est, mox consolationem edere
gliscit, et plagam ultionis infligere zelus, nosque tamen
ad primum quam ad secundum proniores esse
oportet, ego quoque priusquam zelum in tuos hostes
exerceam, consolatoria te ratione convenio. Rogo
itaque, frater, ne vi molestiarum impulsus indiscretius
irascaris. Ne forte ad impatientiam, inde ad
arma prorumpas, et cum gladium alienum usurpaveris,
tuum facias non timeri. Rogo iterum ne fias
ob multam injuriam tristis, turbulentus et anxius,
sed delectare semper in Domino, et dabit tibi petitiones
cordis tui. Usumfructum vero altarium, quem
tui antecessores laicis tradiderunt, te alendis debilibus
publica voce destinare suadeo: tum ne quis illis
inde fraudet aliquid, interminari; et si qui in hanc
fraudem irruperint, sicut fures sacrorum et occisores
pauperum anathemate condemnari. Ne verearis,
quaeso, homines innocenter offendere propter Dominum,
ut sis eo dignus. Si Deus pro te, quis contra te?
Est enim pro te semper in sua causa Deus, est etiam
tecum, ut ait: #Ecce ego vobiscum sum omnibus diebus
usque ad consummationem saeculi (Matth. XXVIII, 20)
@#.
Quid ergo times defendere Dei causam, cum ipse tecum
sit ad cooperandum pro te, sit ad tutandum?
Confortare itaque, frater, in Domino, et in potentia
virtutis ejus: confortare, inquam, confide et gaude | null | ae43a7e4-3d77-4800-b11e-a168b9728f3c | latin_170m_raw | null | None | None | None |
,
exsulta et tripudia, et alacri animo ad certamen ejus
prolude, cum propheta dicendo: #Congratulamini, populi,
et vincimini, accingimini vos, inite consilium et
dissipabitur: loquimini verbum et non fiet, quia vobis
cum Dominus (Isa. VIII, 9)
@#. Et quia certo scio communem
Dominum tibi in sua causa esse patrocinaturum,
me quoque servulum ejus non defuturum
esse polliceor, sive ad coercendum manus persequentium,
sive ad ora contradicentium obstruenda.
Ad summum autem securum te requiescere jubeo
inter medios cleros, quandiu te audiero persecutoribus
Ecclesiae non cedentem. Gualerannum vero, ut petisti,
conveniam; et causa discussa, quid inde sentiam,
vel quid te facere oporteat, aut verbis aut litteris
innotescam. Vale.
EPISTOLA LXXXVII [ #olim@# XLII]. (Circa annum 1025.)
#Patri et coepiscopo@# FRANCONI, FULBERTUS #episcopus.@#
Gualeranno misi litteras hujusmodi: #Fulbertus
episcopus Gualeranno plus honoris quam sit meritus.
Rogo, frater, et moneo, ut emendes culpas quas habes
contra Dominum, et me, et Parisiorum episcopum, qui
complanctum facit de te. Quod si non feceris ante
mediam Quadragesimam, abinde faciemus de te
sicut de homine qui graviter peccat, et non vult emendari.@#
Si ergo Gualerannus se non justificaverit vobis
ante terminum praescriptum, tunc facite de illo ministerium
vestrum. Vale quamplurimum.
EPISTOLA LXXXVIII [ #olim@# XLIII]. (Circa annum 1025.)
FULBERTUS #Dei gratia Carnotensis episcopus, venerabilem
Patrem et coepiscopum suum@# F. #cum venerit
Dominus invenerit vigilantem.@#
Commonitus a legato vestro Gualerannus de justitia
prosequenda in diem et locum destinatum a vobis
respondit se esse praemonitum ab Odone comite sub
nomine sacramenti de facienda expeditione contra
Fulconem circa eumdem diem. Verum infra octo
dies ex quo illa expeditio vel facta erit vel omissa,
venturum se esse ad justitiam pollicetur. Sed quando
ille promissionis suae adimplendae terminum fixum
non statuit, et multae causae protelationis incidere
possunt, vel certe quae nobis conveniendi adimant
facultatem, suademus, si honeste fieri possit, per vestros
necessarios rem accelerare, et vestrum vobis
casatum firmiter alligare. Nescitis enim quid fortuna
parturiat. Valete.
EPISTOLA LXXXIX [ #olim@# XLIV]. (Circa an. eumd.)
#Sancto et sapienti viro@# G. #abbati et archiepiscopo,@# F. #humilis episcopus, verae dilectionis affectum.@#
Noverit prudentia vestra, sancte Pater, quod dominus
T. abbas discedens tristitiam nobis reliquit
et lacrymas: non quod innocentiam ejus, si esset,
nequiremus facere tutam, sed quia culpam nec purgare
nec tegere poteramus. Unde si vestro ducatu
quasi ad examinationem venire affectat cum periculo
sui gradus, et communi dedecore sacerdotum, conatus
ejus inefficaces sagaci ratione compescere vos
oportet, servantes illud apostolicum: #Si praeoccupatus
fuerit homo in aliquo delicto,@# etc. (Galat. VI,
1). Vale.
EPISTOLA XC [ #olim@# XLV] Circa an. eumd.)
#Domino Patri et coepiscopo suo@# A., FULBERTUS, #omnium
expetendorum summa.@#
Gaudeo signis officii vestri curam habere monentibus,
quod me alloqui vultis, quod querimoniae nostrae
finem facere, quod incesta connubia castigare.
Sunt enim haec studiosi, justi atque casti animi
indicia. Et quia me his gerendis diem locumque
statuere voluistis, sit dies in X Kalend. Martii,
locus Masingiaci. Quod si occurritis, Haimonem
adducere mementote: alioquin resignate mihi tempestive,
ne frustra viam tanti laboris ingrediar.
Valete.
EPISTOLA XCI [ #olim@# LXXII]. (Anno 1025.)
FULBERTUS #Dei gratia Carnotensium episcopus,@# RICHARDO #abbati, et omnibus sancti Medardi monachis
orationis suffragium.@#
Quandiu de vobis quae de bonis et sapientibus
viris audivimus, gaudentes Domino gratias agebamus.
At nunc sinistro rumore laeti [ #f.@# laesi #vel@# tacti] vestrum
periculum formidamus. Dicuntur enim vestri
domestici atrium et ecclesiam beati Medardi cruenta
caede violasse. Dicitur de vobis quod in eadem violata
ecclesia sine episcopali reconciliatione Deo sacrificare
praesumitis. Quod si verum est, profecto
praesumptio ista et nova est, et nimia, et bonis omnibus
insectanda. Quid enim mali est quod in sancta
Ecclesia machinari incipitis? Vultis dare partes laicorum
presbyteris, presbyterorum laicis? Ubi vobis
conceditur ecclesiam aut novam dedicare, | null | 9660475a-8646-4413-bfaa-1b088fcca7b5 | latin_170m_raw | null | None | None | None |
Subsets and Splits
No community queries yet
The top public SQL queries from the community will appear here once available.