document_id
int64
0
5.02k
document_filename
stringlengths
9
106
line_id
int64
1
81.3k
text
stringlengths
7
3.62k
4,988
afrikaans (3).txt
78,789
Bakterieë kan selfs in die vrieskas groei. Moenie voedsel vir langer as 30 dae in die vrieshokkie van die yskas hou nie.
4,988
afrikaans (3).txt
78,790
Gebruik ontdooide voedsel onmidddelik, want dit is gevaarlik om die voedsel weer te vries.
4,988
afrikaans (3).txt
78,791
Ontdooi voedsel in die yskas, indien beskikbaar. Bakterieë groei in voedsel by kamertemperatuur en hierdie voedsel kan infeksies veroorsaak. Ontdooi voedsel op 'n koel plek- nie in direkte sonlig nie- wanneer 'n yskas nie beskikbaar is nie.
4,988
afrikaans (3).txt
78,792
Beskerm water wat gebruik word vir kookdoeleindes, drinkwater, bad- of waswater van kontak met feses en vuil water.
4,988
afrikaans (3).txt
78,793
Hou water wat met emmers gehaal word, bedek en so skoon as moontlik. Gebruik 'n skoon koppie om water uit houers te skep.
4,988
afrikaans (3).txt
78,794
Hou diere weg van drinkwater.
4,988
afrikaans (3).txt
78,795
Gebruik skoon water om voedsel en skottelgoed mee te was.
4,988
afrikaans (3).txt
78,796
Was die werksoppervlaktes (tafels, toonbanke, wasbakke, rakke, ens.) met water en seep. Moenie bakterieë toelaat om te groei nie.
4,988
afrikaans (3).txt
78,797
Was alle vars vrugte en groente. Skil vrugte en groente indien dit nie gewas is nie. Meng 1 teelepel blykmiddel met 1 liter skoon water om vrugte en groente in te was.
4,988
afrikaans (3).txt
78,798
Gebruik slegs melk met die word "gepasteuriseerd" op die etiket. Dit is nie noodwendig veilig om tuisgeproduseerde melk te gebruik nie, daarom moet ongepasteuriseerde melk gekook word voor gebruik.
4,988
afrikaans (3).txt
78,799
Moenie rou eiers, vis, vleis en pluimvee eet nie. Kook kos om bakterieë te vernietig en maak seker dat dit heeltemal gaar is.
4,988
afrikaans (3).txt
78,800
Hou afval in 'n toe houer. Maak die houer gereeld leeg en was dit.
4,988
afrikaans (3).txt
78,801
Ontsmet lappe, sponsies en skuurders met blykmiddel. Sonlig is 'n effektiewe manier om bakterieë op 'n natuurlike wyse te vernietig. Hang lappe dus in sonlig om te droog.
4,988
afrikaans (3).txt
78,802
Moenie met rou en gaar voedsel op dieselfde oppervlak werk nie. Die rou voedsel kan die gaar voedsel besoedel.
4,988
afrikaans (3).txt
78,803
Hanteer voedsel so min as moontlik met die hande, gebruik liefs skoon eetgerei om voedsel te hanteer.
4,988
afrikaans (3).txt
78,804
Eetgerei moet verkieslik in warm seepwater gewas word. Vervang water wanneer dit te vuil is. Iindien geen watertekorte bestaan nie, is dit 'n goeie idee om skottelgoed af te spoel nadat dit gewas is.
4,988
afrikaans (3).txt
78,805
Barste in koppies en skottels, asook krapmerke in plastiese houers is ideale broeiplekke vir bakterieë en is moeilik om deeglik skoongemaak te word. Vervang hierdie ou skottelgoed vir veiligheid.
4,988
afrikaans (3).txt
78,806
Gaar voedsel behoort so gou moontlik geëet te word. Moenie voedsel wat afgekoel het teen kamertemperatuur berg nie. Oorskietkos en gaar voedsel moet teen 'n baie hoë temperatuur opgewarm word om bakterieë te vernietig.
4,988
afrikaans (3).txt
78,807
Moenie gaar voedsel vir langer as 2 uur teen kamertemperatuur laat nie. Voedsel by partytjies en troues word gewoonlik vir lang tye teen kamertemperatuur gehou en veroorsaak dikwels ongestelde mae. Kliënte met chroniese siektes moet baie versigtig wees.
4,988
afrikaans (3).txt
78,808
Indien jy onseker is waar voedsel vandaan kom of hoe dit voorberei is, is dit veiliger om dit nie te eet nie.
4,988
afrikaans (3).txt
78,809
Wanneer 'n mens reis kan jy in kontak kom met nuwe kieme waaraan die liggaam nie gewoond is nie. Diarree is 'n algemene gevolg. Wanneer die liggaam deur HIV/VIGS verswak is, raak 'n mens makliker siek van voedsel en water. Gesonde mense sal nie noodwendig probleme ondervind nie. Raai kliënte aan om ekstra versigtig te wees met voedselkeuses wanneer op reis.
4,988
afrikaans (3).txt
78,810
Siekte en selfs medikasie - wat infeksie en /of siekte behandel- kan simptome veroorsaak wat die persoon se vermoë om gesond te eet, beinvloed. Hoe beter 'n persoon hierdie siekte hanteer, hoe meer/beter sal die persoon kan eet.
4,988
afrikaans (3).txt
78,811
Probeer ongewensde gewigsverlies voorkom!
4,988
afrikaans (3).txt
78,812
Volroom melk en melkprodukte (melkpoeier, maaskaas, joghurt) kan by voedsel gevoeg word om meer energie en proteïen te gee.
4,988
afrikaans (3).txt
78,813
Voeg olie en vette soos margarien, botter en mayonnaise by voedsel vir ekstra energie en om die smaak van voedsel te verbeter. As u 'n probleem het met diarree of ongemaklik voel wanneer u ekstra vet inneem, eet minder vette en olies.
4,988
afrikaans (3).txt
78,814
Souse en vleissouse gee ekstra energie en kan help om voedsel makliker te sluk.
4,988
afrikaans (3).txt
78,815
Suiker of heuning gee smaak en ekstra energie aan u voedsel. Eet gerus nagereg en roomys vir ekstra energie.
4,988
afrikaans (3).txt
78,816
Eet voedsel tussen etes om seker te maak dat u genoeg eet.
4,988
afrikaans (3).txt
78,817
Kom ons kyk hoe u die simptome van siekte- wat veroorsaak dat u minder eet en gewig verloor- kan hanteer.
4,988
afrikaans (3).txt
78,818
Wat kan ek doen as ek geen eetlus het nie?
4,988
afrikaans (3).txt
78,819
Siekte, depressie en eensaamheid mag veroorsaak dat u aptyt verloor.
4,988
afrikaans (3).txt
78,820
Voedsel soos suiker, melkpoeier en olie verskaf baie energie, selfs in klein hoeveelhede. Dit kan by ander voedsel gevoeg word waar moontlik.
4,988
afrikaans (3).txt
78,821
Probeer om nie alleen te eet nie - dit is baie lekkerder om saam met iemand maaltye te geniet.
4,988
afrikaans (3).txt
78,822
Geniet u etes in 'n aangename omgewing om die ete lekkerder te maak (met musiek, onder 'n boom of in 'n parkie).
4,988
afrikaans (3).txt
78,823
Moet nie etes tot spesifieke tye beperk nie - eet wanneer u lus voel om te eet.
4,988
afrikaans (3).txt
78,824
Ligte oefening soos stap, verbeter die aptyt.
4,988
afrikaans (3).txt
78,825
Drink deur die dag vloeistowwe wat baie energie verskaf, soos melkskommel, versoete vrugtesap en tuisgemaakte sop.
4,988
afrikaans (3).txt
78,826
Eet die voedsel waarvan u die meeste hou - so sal u waarskynlik meer eet.
4,988
afrikaans (3).txt
78,827
Vermy voedsel met 'n sterk geur soos kool en koffie, indien dit veroorsaak dat u aptyt verloor.
4,988
afrikaans (3).txt
78,828
Indien die medisyne wat u drink lei tot 'n verlies in aptyt, vra die gesondheidsorg-werker of u die medisyne na etes kan neem.
4,988
afrikaans (3).txt
78,829
Het u probleme met sooibrand en opgeblasenheid?
4,988
afrikaans (3).txt
78,830
Geniet klein, gereelde etes om te voorkom dat u ongemaklik voel.
4,988
afrikaans (3).txt
78,831
Voedsel soos bone, uie, kool, brokkolie, blomkool en gaskoeldrank vorm gas en behoort vermy te word vir 'n tydjie.
4,988
afrikaans (3).txt
78,832
Sterk gegeurde voedsel wat baie kerrie, peper of ander speserye bevat, asook vetterige en gebraaide voedsel, vererger sooibrand en opgeblasenheid.
4,988
afrikaans (3).txt
78,833
Eet stadig en kou voedsel deeglik.
4,988
afrikaans (3).txt
78,834
Wag vir ten minste twee ure na 'n ete voordat u gaan lê.
4,988
afrikaans (3).txt
78,835
Alkohol, koffie, peperment en sjokolade mag sooibrand vererger en moet eerder vermy word.
4,988
afrikaans (3).txt
78,836
Vermy sigarette en rook. Dit vererger sooibrand en is nie goed vir u gesondheid nie.
4,988
afrikaans (3).txt
78,837
Probeer baie vloeistowwe drink soos skoon water en tee. Probeer om vloeistowwe tussen etes te drink en nie saam met of net voor etes nie, omdat dit die maag ongemaklik vol kan laat voel.
4,988
afrikaans (3).txt
78,838
Hanteer naarheid en braking...
4,988
afrikaans (3).txt
78,839
Medikasie veroorsaak dikwels naarheid en braking.
4,988
afrikaans (3).txt
78,840
Eet klein gereelde etes - naarheid is erger wanneer die maag leeg is.
4,988
afrikaans (3).txt
78,841
Wag tot u beter voel voordat u eet, maar moet nie die ete heeltemal oorslaan nie.
4,988
afrikaans (3).txt
78,842
Vermy sterk gegeurde en vetterige voedsel.
4,988
afrikaans (3).txt
78,843
Geniet ligte gesoute en droë voedsel soos droë brood, roosterbrood, beskuitjies en droë graankos voordat u opstaan uit die bed soggens en gedurende die dag.
4,988
afrikaans (3).txt
78,844
Drink vloeistowwe tussen etes - dit mag help om die vloeistof stadig deur 'n strooitjie te drink.
4,988
afrikaans (3).txt
78,845
Voeg 'n bietjie suurlemoensap of 'n skyfie suurlemoen by koeldranke.
4,988
afrikaans (3).txt
78,846
Probeer om voedsel koud te eet, sodat die reuk van voedsel nie naarheid veroorsaak nie. Die liggaam hanteer koue voedsel dikwels beter.
4,988
afrikaans (3).txt
78,847
Sorg vir goeie ventelasie in die huis.
4,988
afrikaans (3).txt
78,848
Sit regop na ete - wag ten minste 20 minute voordat u gaan lê, om braking te voorkom.
4,988
afrikaans (3).txt
78,849
Wat van koors?
4,988
afrikaans (3).txt
78,850
Wanneer u koors het, is dit belangrik om die vloeistowwe wat u deur sweet verloor, te vervang.
4,988
afrikaans (3).txt
78,851
Drink baie vloeistowwe - meer as net om u dors te les.
4,988
afrikaans (3).txt
78,852
As u regtig nie lus het om te eet nie, kan u sop maak van bone, aartappels, wortels of enige ander groente wat u beskikbaar het. Dit sal energie en voedingstowwe aan die liggaam verskaf.
4,988
afrikaans (3).txt
78,853
Gebruik voedsel om hardlywigheid te behandel.
4,988
afrikaans (3).txt
78,854
Hardlywigheid is wanneer stoelgange hard is en moeilik om te passeer.
4,988
afrikaans (3).txt
78,855
Vermy die gebruik van lakseermiddels of enige"reinigers" soos lakseermiddels. Lakseermiddels en enemas, veroorsaak verliese van belangrike voedingstowwe en is slegs 'n korttermyn oplossing, aangesien dit nie die oorspronklike probleem aanspreek nie.
4,988
afrikaans (3).txt
78,856
Meer voedsel geniet wat baie vesel (growwerigheid) bevat, soos hawermout, ongesifde mieliemeel, volgraan brood, rou groente en vrugte met die skil.
4,988
afrikaans (3).txt
78,857
Eet minder verfynde en geprosesseerde voedsel soos witmeelprodukte koeke, pastye ens.
4,988
afrikaans (3).txt
78,858
Drink baie water en ander vloeistowwe.
4,988
afrikaans (3).txt
78,859
Wees meer aktief! Gereelde stap sal help om hardlywigheid te verbeter.
4,988
afrikaans (3).txt
78,860
Probleme om diarree te stop?
4,988
afrikaans (3).txt
78,861
Diarree is wanneer 'n mens drie of meer los, waterige stoelgange per dag het.
4,988
afrikaans (3).txt
78,862
Diarree kan swak voeding veroorsaak, aangesien die voedsel te vinnig deur die liggaam beweeg sodat die liggaam dit nie kan gebruik nie. Die persoon eet ook minder as gevolg van 'n swak aptyt. Tydens diarree, droog die liggaam uit, omdat soveel vloeistowwe verlore gaan. Dit word dehidrasie genoem. Dehidrasie is baie gevaarlik en mense kan daarvan doodgaan.
4,988
afrikaans (3).txt
78,863
Wat moet ek doen wanneer ek diarree het?
4,988
afrikaans (3).txt
78,864
Drink baie vloeistowwe om vloeistof in die liggaam te vervang. Om 'n tuisgemaakte rehidrasie drankie te maak, neem een liter water wat gekook is en afgekoel is, voeg 8 teelepels suiker en 'n halwe teelepel sout by. Drink slukkies van hierdie mengsel so gereeld as moontlik.
4,988
afrikaans (3).txt
78,865
Laktose is 'n suiker wat natuurlik in melk voorkom. Tydens siekte kan die liggaam soms nie laktose so goed soos gewoonlik gebruik nie. Dit veroorsaak diarree en dit mag beter wees om minder melk en melkprodukte te gebruik. Suur en gefermenteerde suiwelprodukte soos maas en joghurt kan gebruik word indien diarree nie te ernstig is nie. U kan ook "laktose-vrye" sojamelk of baba sojaformule gebruik.
4,988
afrikaans (3).txt
78,866
Voedsel wat baie vet, olie, spek of botter bevat soos gebraaide voedsel, wors en vetkoek kan diarree vererger.
4,988
afrikaans (3).txt
78,867
Neute, sade en volgraanbrood mag die dermkanaal irriteer en diarree vererger.
4,988
afrikaans (3).txt
78,868
Koffie en ander voedsel soos koladrankies en sjokolade bevat kaffeïen en tree op as 'n stimulant wat diarree kan vererger.
4,988
afrikaans (3).txt
78,869
Gasvormende voedsel soos kool, droë bone en erte, blomkool en brokkolie, sowel as sterk gegeurde voedsel en groot hoeveelhede lekkers mag diarree vererger.
4,988
afrikaans (3).txt
78,870
Eet eerder meer...
4,988
afrikaans (3).txt
78,871
Voedsel soos geskilde, gerasperde appels of pere, hawermout en aartappels. Hierdie voedsel bevat oplosbare vesel wat help om vloeistof in die dermkannaal te hou.
4,988
afrikaans (3).txt
78,872
Appel-, peer-, perske- en druiwesap word gewoonlik goed verdra.
4,988
afrikaans (3).txt
78,873
Voedsel soos aartappels en piesangs bevat die mineraal kalium wat verlore gaan tydens diarree.
4,988
afrikaans (3).txt
78,874
Eet so gereeld moontlik om op te maak vir gewigs- en voedingstofverliese.
4,988
afrikaans (3).txt
78,875
Swak higiene kan diarree veroorsaak.
4,988
afrikaans (3).txt
78,876
Hande te was met seep en water voor hantering, voorbereiding, bediening of berging van voedsel.
4,988
afrikaans (3).txt
78,877
U hande met seep en water te was nadat u by die toilet was of 'n baba se doek omgeruil het.
4,988
afrikaans (3).txt
78,878
Indien diarree aanhou, vra raad by u plaaslike kliniek.
4,988
afrikaans (3).txt
78,879
Smaakveranderinge word veroorsaak deur die newe effekte van medisyne, swak voedingstatus en infeksies.
4,988
afrikaans (3).txt
78,880
Wanneer vleis bitter smaak of soos metal, eet eerder hoender, vis, melkprodukte, droë bone of erte vir proteïen.
4,988
afrikaans (3).txt
78,881
Koue voedsel of voedsel by kamertemperatuur smaak dikwels beter as warm voedsel.
4,988
afrikaans (3).txt
78,882
Gebruik meer geurmiddels, souse of suurlemoensap om die geur van voedsel te verbeter.
4,988
afrikaans (3).txt
78,883
Drink klein slukkies vloeistof met etes.
4,988
afrikaans (3).txt
78,884
Dit mag help om u mond gereeld met soutwater te spoel. Klein slukkies water met 'n bietjie suurlemoensap by voor ete kan ook help om die smaak van voedsel te verbeter.
4,988
afrikaans (3).txt
78,885
Seertjies in die mond en keel is algemeen by verskeie siektes. Hierdie seertjies is ongemaklik en seer, maar nie lewensbedreigend nie. Die gevaar is dat hierdie seertjies dit moeilik kan maak om te eet of sluk, wat 'n laer voedselinname en gewigsverlies tot gevolg het.
4,988
afrikaans (3).txt
78,886
Suur voedsel: lemoene, suurlemoene, pynappel en tamaties.
4,988
afrikaans (3).txt
78,887
Klewerige voedsel wat moeilik is om te sluk soos grondboontjiebotter.
4,988
afrikaans (3).txt
78,888
Droë growwe voedsel soos springmielies, aartappelskyfies en harde groente.