id
stringlengths 1
7
| url
stringlengths 31
762
| title
stringlengths 1
132
| text
stringlengths 4
168k
|
|---|---|---|---|
7382 | https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%81%D8%B4%D8%A7%D8%B1%20%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C | فشار روانی | فشار روانی یا فشار عصبی در روان‌شناسی به معنی احساس نوعی فشار و تنش عصبی است. تنش و هر محرکی که در انسان، ایجاد تنش کند، استرس‌زا نامیده میشود. وقتی که نیازهای اساسی فرد تأمین نشود یا به هر دلیلی آرامش فرد به هم بخورد فرد دچار فشار روانی شده. بیماری، طلاق، ورشکستگی، اعتیاد، شکست، اختلاف خانوادگی، لکنت زبان، مهاجرت، نقص عضو، مرگ اطرافیان و حتی دلایل بی‌اهمیت تر مثل گرسنگی و آلودگی صوتی نیز می‌تواند از دلایل فشار عصبی باشد معمولا فشار روانی علی‌رغم اضطراب که مربوط به قبل از یک مصیبت یا خطر است، پس از یک مصیبت یا خطر اتفاق می‌افتد.
مقدار کمی استرس می‌تواند دارای فوایدی از جمله افزایش تحرک و انگیزه در افراد باشد. این نوع استرس، استرس مثبت نامیده میشود. استرس شدید می‌تواند علاوه بر ایجاد مشکلات و بیماری‌های روانی مانند افسردگی، باعث ایجاد مشکلات بدنی مانند سردردهای تنشی و افزایش احتمال ابتلا به سرطان، سکته قلبی و سکته مغزی در افراد شود.
عامل ایجاد استرس ممکن است عاملی درونی یا عاملی محیطی باشد. این عوامل همچنین می‌تواند در افراد مختلف، متفاوت باشد و عاملی برای فردی ایجاد استرس کند؛ ولی در فرد دیگر، ایجاد استرس نکند. مشکلات مربوط به اقتصاد، کار یا تحصیل، تغییر شغل، نقل مکان به یک شهر جدید، ازدواج، بازی‌های پرتَنش، مرگ نزدیکان، و وجود یک بیماری بااهمیت در خانواده، از جمله عوامل بیرونی ایجاد فشار عصبی هستند. علائم استرسِ شامل اضطراب، مشکلات خواب، عرق کردن، از بین رفتن اشتها و مشکل در تمرکز و حافظه است.
تأثیرات فیزیکی استرس
بدن انسان از روش‌های مختلفی به استرس و فشار عصبی واکنش نشان می‌دهد. یکی از این روش‌ها ایجاد تغییرات شیمیایی در بدن است. هانس زیله، دانشمند اهل کانادا این واکنش‌ها را در سه مرحله به شرح زیر تقسیم‌بندی کرده‌است.
واکنش اخطار: از نظر فیزیولوژیک خبر ناگوار پس از شنیده شدن، به صورت اعلام خطر در مغز، ثبت میشود. با فعال شدن دستگاه عصبی سمپاتیک، غدهٔ هیپوتالاموس، احساسات و عواطف این خبر را تفسیر میکند. هیپوتالاموس اخطار الکتروشیمیایی به هیپوفیز در مرکز جمجمه می‌فرستد، غدد هیپوفیز آغاز به ترشح هورمون محرک قشر غدد فوق‌کلیوی میکند، این غدد، فعال شده و آدرنالین، کورتیزول و نوراپی‌نفرین را ترشح کرده و به جریان خون می‌ریزند و به این وسیله پیام‌هایی به سایر غدد و اندام‌ها در سراسر بدن ارسال میشود. در نتیجه، طحال برای عمل بسیج شده، گلبول‌های قرمز اضافی وارد جریان خون می‌شوند، اکسیژن و غذای اضافی وارد سلول‌های بدن میشود، قدرت لخته شدن خون ازدیاد می‌یابد، کبد، مواد قندی و ویتامین‌ها را رها می‌سازد، ضربان قلب بیشتر میشود، تنفس تغییر میکند. خون از پوست و احشا به ماهیچه‌ها و مغز، جاری میشود، دستها و پاها سردتر می‌شوند و کل بدن انسان به‌صورت آماده برای حمله یا فرار در می‌آید.
گام مقاومت: طی این مرحله که ممکن است از چند ساعت تا چند روز به طول انجامد، بدن عملاً برای مبارزه با عامل فشار، بسیج است که اگر برای مدتی طولانی همچنان بسیج بماند، ذخایرش به تدریج تخلیه میشود؛ مانند کشوری که در حال جنگ است و توان خود را صرف میکند و ذخایرش به تدریج، تمام میشود.
گام فرسودگی: بدین معناست که انرژی بدن، تمام شده و تا حد زیادی در برابر بیماری‌ها و بد کار کردن اعضایش آسیب‌پذیر شده‌است. این همان جایی است که بیماری‌ها آغاز به تظاهر می‌کنند و ممکن است از اضطراب، افسردگی، خستگی، عصبانیت، وسواس، پیری زودرس و سرماخوردگی، بی‌اشتهایی، سوءهاضمه، سردرد، فشار خون بالا، سکته قلبی، روماتیسم، میگرن و آنفلوانزا آغاز به تظاهر کند.
چند مطلب در رابطه با تنیدگی
بدن انسان در مقابله با تنیدگی از الگوی مشخصی پیروی و فرایند عصبی شیمیایی، معینی را طی میکند، رویدادهای هیجان‌آور خوشایند همان اندازه واکنش در بدن به وجود می‌آورند که رویدادهای ناخوشایند می‌توانند ایجاد کنند، یک خبر بسیار هیجان‌آور، همان اندازه استرس ایجاد میکند که یک خبر بد ایجاد میکند.
تنیدگی‌های شدید و طولانی در همه حال باعث از پا درآمدن فرد نمی‌شوند و افراد در بعضی موارد می‌توانند با عوامل استرس‌زا سازگار شوند. نمونهٔ آن خو گرفتن افراد در شرایط سخت و طاقت‌فرسا مثل دوران اسارت یا خو گرفتن به کاری سخت و طاقت‌فرسا مثل شغل آتشکاری در ذوب‌آهن است.
این افراد با وجود سازگاری با شرایط استرس‌زا نمی‌توانند از آثار زیان‌بار آن صددرصد مصون بمانند و دچار مشکلات جسمانی، روانی، عاطفی و اجتماعی می‌شوند؛ مثلاً فردی که مدت زیادی در اسارت است یا فردی که تحت شرایط بدی در معدن تاریک و دورافتاده‌ای کار میکند، بعد از مدتی دچار ناراحتی‌های روانی و عاطفی و نیز پیری زودرس میشود.
بدن انسان وقتی چیزی را تنیدگی تلقی کرده و به آن واکنش نشان می‌دهد که ذهن انسان به آن مارک استرس زده و در واقع پیشتر آن را شناخته باشد.
نوع پاسخ افراد به استرس نیز به ویژگیهای شخصیتی، مسائل فرهنگی، شرایط زندگی و تجربه‌های افراد بر می‌گردد.
نشانه‌های استرس
کم‌حوصلگی، سردرد، تغییر ضربان قلب، خستگی جسمی، خشم و پرخاشگری، بی‌خوابی، فشار در سینه، اختلال گوارشی، سوزش معده، عرق کردن، خشکی دهان، بی‌اشتهایی، گرگرفتگی یا سرد شدن بدن، غمگینی، لرزش بدن، میل به سیگار، از دست دادن تمرکز، احساس سرگیجه، تغییر تنفس، تکرر ادرار، کم شدن حافظه، دردهای بدنی پراکنده، آه کشیدن، تمایل به تنهایی، آشفتگی، التهاب و نیز سرخ شدن پوست صورت…
فیزیکی: مشکل در خوابیدن، گرفتگی عضلانی، سردرد، درد قفسهٔ سینه، ناراحتی معده، اسهال یا یبوست، افزایش ضربان قلب، دست‌های سرد و مرطوب، احساس خستگی مفرط، تنفس سریع، لرز، تیک عصبی و …
عاطفی: اعتماد به نفس پایین، بی‌تفاوتی، تحریک‌پذیری، ترس، احساس گناه، نگرانی، عصبانی احساس اضطراب و وحشت، بی‌قراری یا افسردگی
رفتاری: مصرف الکل یا مواد مخدر، افزایش مصرف سیگار، اختلالات خواب، کاهش حافظه، منزوی شدن، بی‌حوصلگی، علاقه نداشتن به کار، پرخاشگری، ناخن خوردن، بازی با موی سر
شناختی: مشکل در تمرکز، افکار منفی، گیجی و اشتغال ذهنی، اشتباهات مکرر، کم دقتی، بهانه‌جویی، ناتوانی در به خاطر آوردن حوادث، ضعف در تصمیم‌گیری
بیماری‌های تنیدگی
بیماری‌ها و اختلالاتی که استرس ایجاد میکند یا آن را تشدید می‌نماید، بسیارند؛ همچون: بیماری دهانی (مانند زخم دهان)، تورم گلو، سرماخوردگی و آنفلوآنزا... .
گوارشی همچون: تهوع، اسهال، کم‌شدن اشتها، دژگواری، سوزش معده، ورم معده، زخم معده، اختلال روده و یبوست...
عضلانی و مفاصل همچون: درد عضلات پشت و شانه (بدن)، کتف و کمر، مفاصل، ضایعات مفصلی و روماتیسم...
قلبی-عروقی همچون: درد ناحیهٔ قلب، بالا رفتن ضربان، فشار خون بالا و سختی رگ‌ها، سکته قلبی...
ریوی همچون: آسم، سرفه و…
پوستی همچون: خارش، اگزما، ریزش مو، طاسی، کچلی موضعی و اختلالات پوستی…؛ یکی از علل عمدهٔ طاسی موها، داشتن استرس است. نتیجهٔ یک مطالعه جدید نشان می‌دهد که پسران نوجوانی که زود دچار استرس می‌شوند، به احتمال زیاد در سالهای آینده، با فشار خون بالا روبه‌رو می‌شوند.
تناسلی مثل تکرر ادرار، قاعدگی دردناک و ناکارآمدی جنسی
اختلالات روانی همچون: انواع اختلالات سوماتوفرم، روان‌تنی، اضطراب، افسردگی، وسواس و بدبینی….
غددی و متابولیسمی همچون: پرکاری و کم‌کاری تیروئید، مسمومیت تیروئید، بیماری دیابت، رسوب چربی و حتی بیماری‌های دشوار درمانی مانند سرطان می‌تواند در اثر زمینه‌سازی‌های استرس و فشار روانی باشد.
محققان دانشگاه استنفورد می‌گویند ترشح مداوم هورمون‌های استرس، رشد سلول‌های چربی در بدن را تقویت میکند. پژوهشگران می‌گویند که اثر هورمون استرس بر چاقی مانند اثر گاز در شتاب موتور یک وسیلهٔ نقلیه است. اگر به آهستگی بر پدال گاز فشار دائم وارد شود در نهایت سرعت خودرو زیاد میشود. اما اگر گاهی پا از روی پدال برداشته شود می‌توان سرعت وسیلهٔ نقلیه را کنترل کرد. به همین ترتیب، ترشح دائم هورمون‌های استرس باعث فعال شدن سلول‌های چربی میشود. این استرس‌های طولانی بر اثر مواردی مثل بی‌خوابی یا دیگر تغییرات در روال زندگی روزمره ایجاد می‌شوند.
علل تنیدگی
علل تنیدگی را می‌توان به چند دسته تقسیم کرد:
عوامل فردی
هر فردی در زندگی خود نقش‌هایی ایفا میکند، همچون: نقش پدر، همسر، رئیس، مرئوس، همکار و شهروند…، ایفای هر نقشی رفتارهای خاص خود را می‌طلبد و انتظاراتی را پدیدمی‌آورد؛ گاهی بین این نقش‌ها تضادهایی وجود دارد که ما را متحمل میکند.
گاهی مشخص‌نبودن نقش، باعث فشار میشود؛ مثلاً کاری که باید انجام دهیم، مشخص نیست و رئیس به دلیل انجام نگرفتن کار از ما عصبانی است.
گاهی تعداد نقش‌هایی که باید ایفا کنیم، زیاد و از توان ما خارج است. مسئولیت زیاد نیز خودش فشارزا است.
یکی دیگر از عوامل فردی، سن است. افراد مسن به دلیل تجربه بیشتر، فشار کمتری متحمل می‌شوند.
عامل دیگر جنسیت است. معمولاً زنان نسبت به مردان از شکیبایی بیشتری برخوردارند و تحمل بیشتری در برابر فشار دارند. رژیم غذایی نیز در تحمل ما نسبت به استرس، تأثیر دارد. بعضی از غذاها به آرامش ما و در نتیجه به تحمل ما در برابر استرس کمک خواهند کرد.
عوامل گروهی
اولین عامل گروهی، وجود یا عدم وجود نیازهای مشترک است. هرچقدر نیازهای یک گروه مشترک و با هم نزدیکتر باشد، فشار کمتری متحمل میشود.
عامل دوم، انسجام در گروه است؛ اختلاف در داخل گروه و بین افراد با یکدیگر، فشار زیادی بر افراد، وارد می‌آورد.
مشخص نبودن و خوب تعریف نشدن نقش‌ها در داخل گروه، عامل دیگری است که هر اندازه، نقش‌ها در داخل گروه نامشخص تر باشد، فشار بیشتری بر فرد وارد خواهد آمد.
عوامل سازمانی
نوع کار، نقشی که افراد باید ایفا کنند، خواسته‌های همکاران، ساختار سازمانی، مدیریت یا رهبری در میزان فشار وارده بر فرد دخیل‌اند.
جو حاکم بر سازمان و فرهنگ سازمان نیز با استرس رابطه دارد، اگر جو حاکم بر سازمانی مثبت باشد، افراد پرتلاش، کاری و مسؤولیت‌پذیر و خلاق فشار کمتری احساس می‌کنند.
عامل دیگر، شیوه تقسیم وظایف و شرح وظایف در سطح سازمان است که وظایف باید شفاف و مشخص بوده و قوانین دست و پاگیر نباشد؛ همچنان که اگر سبک مدیر با سلیقه کارکنان، مطابقت نداشته باشد، کارمندان، استرس بیشتری را متحمل می‌شوند. حجم کم‌کار، حجم زیاد کار، شیفت کاری، حوادث محیط کار، شرایط نامساعد محیط کار (مثل سر و صدا، حرارت، گرد و غبار، مواد شیمیایی…) احساس عدم امنیت شغلی، عدم توزیع عادلانه امکانات، اختلاف همکاران، کار در شرایط تنهایی، به چالش نگرفتن استعدادهای فرد، ارتقای بیضابطه، تصاحب پُست‌ها به‌دست افراد بیرون سازمان، همگی، فشارزا هستند.
عوامل فراسازمانی
بعضی از عوامل فشار، به خانواده و اجتماعی که در آن زندگی می‌کنیم برمیگردد؛ همچون: مشکلات شغلی و اقتصادی، مشکلات سیاسی، بی‌ثباتی و ناکارآمدی قوانین، نامطمئن بودن تکنولوژی، مشکلات خانوادگی، تحصیل فرزندان، محل سکونت... ، همه می‌تواند در میزان فشاری که تحمل می‌کنیم، نقش داشته باشد.
حمایت‌های خانوادگی و فامیلی نیز در تحمل افراد در برابر فشارها نقش دارند.
مسائل سیاسی و اقتصادی نیز باعث ایجاد فشار میشود. رکودهای کوتاه‌مدت هم، موجب افزایش تنش میشود، هنگامی که سیستم‌های اقتصادی به قهقرا می‌روند، سازمان‌ها از نیروی کار خود می‌کاهند، اضافه‌کاری کاهش می‌یابد، تعدادی از کارکنان منتظر خدمات می‌مانند، حقوق‌ها کاهش می‌یابد، هفته‌های کاری کوتاه می‌گردد و از این قبیل مسائل که فشارزا هستند.
راهکارهای مقابله با تنیدگی
یکی از راه‌های مقابله با عوامل فشار، شهامت برخورد با واقعیت است: باید هر رویدادی را که اتفاق می‌افتد بپذیریم و پس از پذیرش در آن پدیده، به دنبال حکمت و مصلحتی باشیم و روی موضوع، بدین صورت بنگریم که چگونه از آن اتفاق به صورت مثبت، بهره‌برداری کنیم؛ یعنی همه چیز می‌تواند به یک فرصت، تبدیل شده و قابل استفاده باشد. اگر انسان نتواند واقعیت‌ها را بپذیرد و از آن، در جهت مثبت استفاده کند دچار حالتی میشود که اصطلاحاً به آن تحلیل‌رفتگی یا به اصطلاح عامه، بریده می‌گویند.
علائم تحلیل‌رفتگی عبارت‌اند از:
احساس از دست دادن کنترل کارها،
عدم علاقه،
نداشتن احساس خوبی از کار و شغل خود،
بها ندادن به کار،
احساس عدم کفایت،
احساس تقصیر و کوتاهی داشتن،
تمایل به بی‌اعتبار کردن کار،
احساس نامؤثر بودن،
کج‌خُلق شدن،
آداب و معاشرت را رها کردن،
در حالت شدید، تحلیل‌رفتگی نیز احساس قدرناشناسی از سوی دیگران، احساس اینکه فرد می‌خواهد همه چیز را رها کند و سر به بیابان بگذارد، بروز می‌یابد.
یکی از راهکارها حمایت اجتماعی است و اینکه دوستانی داشته باشیم که با وجود کاستی‌های موجود در کارمان ما را تأیید کنند.
یکی دیگر از راهکارها حمایت اطلاعاتی است دوستانی داشته باشیم که به ما اطلاعات بدهند یا تجربه‌های خود را در اختیار ما قرار دهند.
حمایت‌های مالی نیز در برخی موارد می‌تواند از شدت فشار بکاهد.
یکی دیگر از راه‌های مقابله با فشار، به وجود آوردن انطباق است. با ایجاد نگرش مثبت در خود نیز می‌توانیم خیلی از رویدادها را انگ فشار نزنیم.
تقویت هوش هیجانی که همان توانایی اداره و به‌کارگیری صحیح احساسات در راه مثبت و سازنده است نیز به کنترل استرس، کمک میکند.
بی‌گمان، زیربنای بخش بزرگی از بیماری‌های جسمی و پریشانی‌های روانی، میزان تحمل فشار روانی و ناتوانی فرد برای مقابله با آن است؛ هر چند بسیاری از شغل‌های امروزی، فشار روانی را نیز همراه خود دارد؛ ولی دست‌اندرکاران آن می‌دانند که چگونه با چنین فشارهای تنش‌زایی مقابله کنند و با وجود محرک‌های فشارزایی که در کار روزانه با آن روبه‌رو می‌شوند، می‌دانند که چگونه از آثار زیان‌آور آن، دوری گزینند؛ اما برخی از افراد شاغل، بدین اندازه، توانایی یا امکان لازم برای مقابله یا فرار از محرک‌های تنش‌زا را ندارند و همواره در معرض این محرک‌ها هستند. چنین افرادی، گرفتار فرسودگی شغلی می‌شوند و مشکل خود را در زمینه‌های گوناگون شناختی، هیجانی و رفتاری نشان می‌دهند.
دوری از محل اضطراب، باعث آرامش فکر شده و فرصتی برای رویارویی با مشکل، فراهم می‌آورد.
زمانی‌که اضطراب وجود شما را فرا می‌گیرد، نفس‌های عمیق بکشید، این کار، باعث کاهش اضطراب می‌گردد.
تمرکز بر یادگیری، بهترین راهکار است. یادگیری می‌تواند به معنای انتخاب مهارت‌های جدید، جمع‌آوری اطلاعات نو یا جستجوی چالش‌های فکری باشد. پرداختن به فعالیتهای یادگیری، افراد در محیط کار را از تأثیرات مخرب استرس، از جمله، احساسات منفی، رفتارهای غیراخلاقی و فرسودگی شغلی، دور میکند.
فرسودگی شغلی
فرسودگی شغلی کاهش قدرت سازگاری فرد با عوامل فشارزا و نشانگانی مرکب از خستگی جسمی و عاطفی است که به ایجاد خود پنداره و نگرش منفی و فقدان احساس ارتباط با مراجعان به هنگام انجام وظیفه، منجر میشود می‌نامند. از جمله عواملی که باعث فرسودگی در کار و شغل می‌گردد، می‌توان به استرس و اثرات آن در محیط کسب و کار، اشاره نمود. استرس‌های شغلی به عنوان یکی از عمده‌ترین منابع استرس در زندگی بسیاری از افراد می‌تواند موجب بروز واکنش‌هایی همچون: اضطراب، بی‌قراری، بیزاری از کار و بیماری شوند که معمول‌ترین عکس‌العمل‌های مشاهده‌شده در برابر استرس، محسوب می‌شوند. در هر حال، اضطراب، معمولاً باعث انجام اعمالی برای کاهش یا رفع تهدید میشود. این اعمال، ممکن است مفید باشند که در چنین مواردی، فرد از مکانیسم‌های دفاعی استفاده میکند؛ بنابراین، عملکرد وی از روی هوشیاری یا تعمدی است. گاه ممکن است که فرد برای رفع یا کاهش تهدید از مکانیسم‌های دفاعی استفاده کند که در این موارد، رفتار فرد، معمولاً توسط ضمیر ناخودآگاه، تعیین می‌شوند (نظیر سرکوبی یا بیرون راندن تهدید یا فکر ناراحت‌کننده از ذهن). در حالت اخیر، واکنش اضطرابی را غیرطبیعی می‌نامند؛ در چنین مواقعی، فرد مضطرب، وقایعی را که در محدوده آگاهی وی رخ می‌دهد کمتر می‌بیند یا درک میکند و تمام توجهش را به جزئیات حاشیه‌ای عناصر تنش‌زا معطوف می‌دارد؛ بنابراین می‌توان نتیجه گرفت افرادی که دچار اضطراب غیرطبیعی هستند در برابر استرس، حساس‌تر هستند و (من) فرد یعنی بخشی از شخصیت فرد که مسئول درک، تفکر و عملکرد وی در برابر رویدادهای خارجی یا مشکل درونی است معمولاً قادر به انجام عملکرد مناسب نیستند؛ در نتیجه، عدم تعادل، آنقدر ادامه می‌یابد که فرد، دچار اضطراب مزمن میشود؛ در چنین وضعیتی، کار در محیط‌های پراسترس، موجب قطع ارتباطات و مناسبت‌های انسانی و وقوع اشتباه‌های کاری و درگیری‌های مکرر با سایر همکاران و سرپرستان میشود. ادامه این روند، موجب تسریع فرسودگی شغلی میشود. نهایتاً به ترک حرفه می‌انجامد. بدین ترتیب، پژوهشگران همواره در صدد بودند به الگویی دست یابند که بتوانند به‌طور فراگیر، چگونگی بروز این پدیده و اثرات آن را بر فرد توجیه نمایند؛ به همین دلیل، تا کنون، تئوری‌ها و مدل‌های گوناگونی توسط پژوهشگران ارائه شدهاند که حتی در تعدادی از آنها معیارهایی معرفی شده که از دیدگاه پژوهشگران، قابلیت پیشگویی فرسودگی شغلی را دارا هستند.
پیشایند فرسودگی شغلی
براین اساس، تئوری روانشناسان بر فرسودگی شغلی از دو دسته پیشایند، ناشی میشود.
عوامل سازمانی: این عوامل تا به حال توجه پژوهشی قابل ملاحظه‌ای کرده‌است. بیشترین عواملی که در تحقیقات به آن، اشاره شده‌است؛ شامل ابهام نقش، تعارض نقش و تراکم نقش است (همان منبع).
تعارض نقش: تعارض نقش، هنگامی رخ می‌دهد که خواست‌های متناقض و نامتناقض، روی افراد، اِعمال میشود؛ مثلاً هنگامی که شخص دچار این وضعیت میشود که به او دستورهایی داده میشود که خارج از قلمروی مسئولیت حرفه‌ای او باشد یا هنگامی که ارزش‌های اخلاقی فرد با مدیران و سرپرستانش در تضاد باشد یا وقتی شخصی با دو یا چند نقش متناقض یا متعارض سر و کار دارد دچار تعارض نقش میشود.
ابهام نقش: ابهام نقش به فقدان وضوح و روشنی در مورد محدودیت‌ها، هدف‌ها، وضعیت، مسئولیت و عوامل دیگری نظیر پیچیدگی تکالیف و تکنولوژی و تغییر سریع مداوم سازمان، مربوط است.
تراکم کاری: تراکم کاری، هم شامل مؤلفه‌های کیفی و هم کمّی است. تراکم کاری کمی، شامل درخواست‌های بیش از حد که زمان کمی برای رسیدگی آنها دارد و تراکم کیفی، به پیچیدگی شغلی، مربوط است.
عوامل درونی فرد: از جمله عواملی درون فردی ویژگیهای شخصیتی افراد را می‌توان نام برد که می‌توانند به عنوان زمینه‌ساز فرسودگی شغلی عمل می‌کنند. در بسیاری از تحقیق‌ها تأثیر این ویژگیهای شخصیتی مورد بررسی قرار گرفته‌است. این ویژگی‌ها شامل سرسختی روان شناختی، عزت نفس پایین، همدردی، منبع کنترل بیرونی، سبک اسنادی و تفاوت‌های فردی در انتظارهای مربوط به شغل است که با فرسودگی شغلی مرتبط است. با توجه به عوامل فوق (عوامل درون فردی) می‌توان گفت تجهیز افراد به توانایی‌های و ویژگیهای فردی و شخصیتی می‌تواند آنان را در برابر استرس‌های محیط کار ایمن کند، از جمله ویژگیهای شخصیتی که میشود نام برد سخت رویی است) با استفاده از نظریه‌های شخصیت، سازه سخت‌رویی را به عنوان مجموعه‌ای از ویژگیهای شخصیتی تعریف می‌کنند که به عنوان یک منبع مقاومت در مواجهه با رویدادهای استرس‌زای زندگی عمل میکند. این متغیر شخصیتی از سه مؤلفه (وابسته به هم)، شامل کنترل، تعهد و مبارزه‌جویی، تشکیل شده‌است. کنترل، مفهوم مقابل ناتوانی، تعهد، مفهوم مقابل بیگانگی از خود، و مبارزه‌جویی، مفهوم مقابل احساس تهدید یا ترس است.
سخت‌رویی-پوست‌کلفتی:
افراد سخت رو کسانی هستند که در برابر اعمال و رفتار احساس تعهد کرده و معتقدند که رویدادهای زندگی قابل کنترل و پیش‌بینی هستند و بالاخره تغییر در زندگی و نیاز به انطباق با آن را نوعی شانس و مبارزه جویی برای رشد بیشتر در نظر می‌گیرند، به جای اینکه آن را تهدیدی برای زندگی خود به‌شمار آورند.
در سالهای اخیر، توجه زیادی به سخت رویی به عنوان یک عامل تعدیل‌کننده تأثیر استرس بر سلامتی شده‌است. بر اساس نظر روانشناسان اثرهای سخت رویی بر سلامت روانی به وسیله مکانیزم‌های ارزیابی و مقابله‌ای انتقال داده میشود. روانشناسان خاطرنشان می‌کنند که سخت رویی با تمایل به دریافت بالقوه رویدادهای استرس زای زندگی به شیوه‌ای که کمتر تهدیدکننده باشد، ارتباط دارد. در حمایت از این عقیده یافته‌ها نشان می‌دهند که اشخاص سخت رو رویدادهای زندگی را مشابه افراد غیر سخت رو تجربه می‌کنند، اما این رویدادها را غیراسترس زا ارزیابی کرده و در مورد توانائی خود برای مقابله با آنها خوشبین هستند. بر این اساس به نظر می‌رسد، سخت رویی دو مؤلفه ارزیابی را تغییر می‌دهد، ارزیابی از تهدید را کاهش داده و انتظار برای مقابله موفقیت‌آمیز با آن را افزایش می‌دهد. به نظر می‌رسد ویژگیهای تعهد، کنترل و مبارزه جویی تأثیر اساسی بر شیوه‌های ارزیابی افراد سخت رو از رویدادهای استرس زای زندگی دارند.
در مطالعه فرایندهای ارزیابی را در افراد سخت‌رو با توجه به تجارب اخیر زندگی، مورد بررسی قرار می‌دهند. موضوع مورد بررسی، عبارت بود از: آیا افراد سخت‌رو براساس انتخاب‌ها و رفتارهایشان تمایل به مواجهه متفاوتی با تجارب زندگی دارند؟ آیا آنها تجارب مشابه را متفاوت از افراد غیرسخت‌رو ارزیابی می‌کنند؟ نتایج حاکی از تفاوت معنادار بین افراد سخت‌رو و غیرسخت‌رو در ارزیابی رویدادها بود. بر این اساس، در مقایسه با افراد غیر سخت‌رو، افراد سخت‌رو درصد بیشتری از تجارب زندگی‌شان را مثبت و کاملاً تحت کنترل گزارش دادند و تنها درصد اندکی از رویدادها را کمتر قابل کنترل ارزیابی کردند. افراد سخت‌رو و غیرسخت‌رو از نظر درصد رویدادهایی که به صورت غیرقابل‌کنترل، ارزیابی کرده بودند تفاوتی نداشتند. این نتایج اشاره دارد به اینکه افراد سخت‌رو تمایل دارند رویدادهای استرس زای زندگی را به شیوه کمتر استرس‌زا ارزیابی کنند.
مطالعات دیگری برای تحقیق در زمینه سایر تفاوت‌های افراد سخت‌رو و غیر سخت‌رو از نظر فرایندهای ارزیابی انجام شده‌است.
تشخیص
جهت تشخیص میزان فشار روانی پرسشنامه‌های مختلفی به وجود آمده‌است به عنوان مثال پرسشنامهٔ استرس تحصیلات عالی (به انگلیسی: Higher education stress inventory) یکی از پرسشنامه‌های معتبر جهت ارزیابی میزان استرس در بین دانشجویان است که در کشورهای مختلفی از آن استفاده شده‌است.
جستارهای وابسته
افسردگی
ترس
منابع
وبگاه آی کتاب (برداشت آزاد)، نوشتار از سید محمد پاکزادیان
Stress & Burnout
برشور دفتر مرکزی مشاوره وزارت علوم
نظام‌الدین فقیه، تنش‌های شغلی: کنترل، مهار و مدیریت آن ۹۶۴-۵۹۵۱-۰۷-۰:شابک
پیوند به بیرون
میزان استرس خود را بسنجید آزمون سنجش استرس: تهیه شده با همکاری «انجمن مشاوره و روان درمانی بریتانیا»
راهکارهای کاهش استرس چگونه استرس خود را کاهش دهیم؟
پانویس
اختلال‌های اضطراب
استرس
دستگاه درون‌ریز
دستگاه عصبی سمپاتیک
روان‌شناسی |
7383 | https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%84%D8%A7%D9%88%D8%B1%20%D9%85%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86 | لاور میستان | لاور میستان (یا لاور میسان) نام روستا و دشت کوچکی در غرب استان هرمزگان ایران از توابع بخش جناح شهرستان بستک است.
این ناحیه در حدود ۹ کیلومتری غرب میستان واقع است و محل دیم‌کاری می‌ستانی‌ها و گَرکوهی‌ها است.
مردمان لاور میسان از راه زراعت دیم و دامداری امرار معاش می‌کنند. در آن دشت حدود ۱۵۰۰۰ من (۴۰۰۰۰ کیلوگرم) فراورده کشاورزی به دست می‌آید.
آب زیرزمینی‌اش بسیار شیرین و ژرفای آن به علت کوهستانی بودن زیاد است.
جمعیت
جمعیت این روستا بر اساس سرشماری سال ۱۳۸۵ جمعیت آن ۷۵۷ نفر (۱۵۶ خانوار)
بوده است. بتازگی آب لوله کشی شهر جناح از لاور میسان تهیه شده‌است. پیشتر آب لوله کشی جناح از دهستان هرنگ تأمین می‌شده‌است ولی بعلت شور شدن آب چاه‌های هرنگ، آب شهر جناح را از لاور میستان تأمین کرده‌اند.
جوانها مانند سایر اهل نقاط جنوب عادت به مسافرت آن سوی خلیج فارس دارند.
محدوده لاور میستان
از شمال کوه گاه‌بست، از جنوب فاریاب، از مغرب به روستای کال، و از مشرق به کوهیج محدود می‌گردد.
پیرامون لاور میستان
در ۹ کیلومتری مشرق لاور میسان وَگِرَه‌کوه‌است. جمعیتی پراکنده دارد که برخی ساکن شهر کوهیج و برخی هم در میستان سکونت دارند.
سَرِتَپهَ از دیرباز برجی بوده که همیشه در آن نگهبانان مستقر بودند و از منطقه پاسداری می‌کردند.
پس ازگَرکوه به طرف کوهیج حدود ۹ کیلومتری گردنه کوچکی است با ارتفاع تقریبی ۴۰ متر که به نام بَلِشت معروف است. در شرق کوهیج برکه ای وجود دارد که به برکه لاوردشتک معروف است.
از کوهیج به طرف بستک نخلستانی دیم است به نام تسقی (تَزگُو).
پانویس
فهرست منابع و مآخذ
محمدیان، کوخردی، محمد، «شهرستان بستک و بخش کوخرد» ، ج۱. چاپ اول، دبی: سال انتشار ۲۰۰۵ میلادی.
عباسی، قلی، مصطفی، «بستک وجهانگیریه» ، چاپ اول، تهران: ناشر: شرکت انتشارات جهان معاصر، سال ۱۳۷۲ خورشیدی.
سلامی، بستکی، احمد. (بستک در گذرگاه تاریخ) ج۲ چاپ اول، ۱۳۷۲ خورشیدی.
نگاره‌ها از: احمد سلمان گوده‌ای و محمد محمدیان کوخِردی.
بالود، محمد. (فرهنگ عامه در منطقه بستک) ناشر همسایه، چاپ زیتون، انتشار سال ۱۳۸۴ خورشیدی.
مهندس: موحد، جمیل. (بستک و خلیج فارس) چاپ اول، تهران: سال انتشار ۱۳۴۳ خورشیدی.
بالود، محمد. (فرهنگ عامه در منطقه بستک) ناشر همسایه، چاپ زیتون، انتشار سال ۱۳۸۴ خورشیدی.
الکوخردی، محمد، بن یوسف، (کُوخِرد حَاضِرَة اِسلامِیةَ عَلی ضِفافِ نَهر مِهران Kookherd, an Islamic District on the bank of Mehran River) الطبعة الثالثة، دبی: سنة ۱۹۹۷ للمیلاد.
بختیاری، سعید، «اتواطلس ایران» ، “ مؤسسه جغرافیایی وکارتگرافی گیتاشناسی، بهار ۱۳۸۴ خورشیدی.
چمن پیرا، ناصر پاییز ۱۳۷۴ خورشیدی.
محمد، صدیق «تارخ فارس» صفحه‌های (۵۰ ـ ۵۱ ـ ۵۲ ـ ۵۳)، چاپ سال ۱۹۹۳ میلادی.
اطلس گیتاشناسی استانهای ایران [Atlas Gitashenasi Ostanhai Iran] (Gitashenasi Province Atlas of Iran)
بخش جناح
روستاهای شهرستان بستک
صحراها و کشتزارهای شهرستان بستک |
7387 | https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%AA | ربات | رُبات ماشینی است که معمولاً قابل برنامه‌ریزی توسط رایانه بوده و قادر به انجام خودکار شماری از اعمال پیچیده‌است. همچنین بر پایه تعریفی از بریتانیکا ربات دستگاهی است که به صورت خودکار عمل میکند جایگزین تلاش انسانی میشود و ممکن است در ظاهر شبیه انسان‌ها نباشد.
پیشینه
بدیع الزمان جزری نخستین ربات قابل برنامه‌ریزی انسان نما را در حدود ۱۲۰۰ میلادی ساخت. به این علت او به عنوان پدر علم مهندسی رباتیک جهان شناخته میشود. اختراع او، یک قایق آبی بود که در آن چهار نوازندهٔ مصنوعی موسیقی برای مراسم و برنامه‌های جشن سلطنتی، آهنگ می‌نواختند و حاضران را سرگرم می‌کردند، سازها به صورت هیدرولیک و با کمک آب برنامه‌ریزی می‌شدند.
در سال ۱۹۲۰ میلادی کارِل چاپِک نویسنده اهل کشور چک برای نخستین بار از واژه ربات در نمایش‌نامه خود به‌عنوان آدم مصنوعی استفاده کرد. واژه ربات گرفته شده از واژه Robota در زبان چک و به‌معنی برده و کارگر است. در سال ۱۹۴۰ شرکت وستینگهاوس سگی به نام اسپارکو ساخت که برای نخستین بار در ساخت آن، هم از قطعات مکانیکی و هم از قطعات الکتریکی استفاده شده بود.
دردهه ۱۹۵۰ میلادی با پیشرفت فناوری رایانه، صنعت کنترل متحول شد. یکی از نخستین ربات‌ها، ربات‌های Hidden Mafia ساختهٔ جورج دوول و جو انگلبرگر در دهه‌های ۱۹۵۰ و ۱۹۶۰ بودند. انگلبرگر نخستین شرکت رباتیک را با نام «RoboBand» بنیان نهاد و خود وی نیز امروزه پدر علم رباتیک لقب گرفته‌است.
در ژانویه ۲۰۱۳ چین اعلام کرد که در خصوص تولید و توسعه فناوری ساخت ربات‌های صنعتی پیشرفت چشمگیری داشته‌است. مقام‌های این کشور نرخ پیشرفت این صنعت را ۱۰٪ در یک سال گزارش کرده‌اند.
اصطلاح شناسی
ربات که بصورت روبات، رباتیک و رباتی هم بکار برده میشود، در اصل از زبان چک بصورت rabota بمعنی بیگاری آمده است. بیگاری بمعنی کار اجباری بدون اجر و مزد است که در خصوص دستگاههای خودکار برنامه ریزی شده کاملاً صدق میکند.
در حال حاضر کلمه بیگار بعنوان کلمه جایگزین ربات و بیگارکشی برای رباتیک و رباتی پیشنهاد شده است. بیگار بمعنی عمل بی‌اجر و مزد بکار برده میشود.
ربات‌های خیالی
در دنیای رباتیک ارتباط نزدیکی بین تخیل و فناوری وجود دارد. خیلی از این افراد تصور اولیه شان از ربات را از کتاب‌ها و فیلم‌ها و تلویزیون گرفتند. تصور ماشین‌هایی که مثل انسان‌ها رفتار کنند مدتهاست که نویسنده‌ها و فیلمسازها را شیفته خود کرده و آنها را وادار کرده دنیاهای خیالی زیادی دربارهٔ ماشین‌ها بسازند. اینکه این دنیاهای خیالی کتاب‌ها و فیلم‌ها ناممکن هستند اما توانسته‌اند الهام‌بخش دانشمندها و مهندس‌ها باشند و آنها را وادار کند از این تخیلات تقلید کند. البته تا کنون حاصل تلاش‌های دانشمندها و مهندس‌ها در ساختن ربات به پای آدم ماشینی‌های شگف گفت انگیز کتاب‌ها و فیلم‌های علمی تخیلی نرسیده‌است ولی ربات‌های دنیای واقعی دارند کم‌کم به انسان‌ها شبیه تر می‌شوند و می‌تواند الهام بخش خلق ربات‌های خیالی خلاق باشند.
سی ۳پی‌او
سی۳پی‌او معروفترین ربات انسان نمای جهان اولین بار در سال ۱۹۷۷ در فیلم جنگ ستارگان ظاهر شد در این فیلم پسری ۹ ساله به اسم آناکین اسکای واکر در سیاره تاتوئین این ربات سی۳پی‌او را از چیزهای دور ریختنی ساخت سی۳پی‌او ربات «تشریفات و تفاهم» بود و هدف از طراحی اش این بود که بین سیاستمدار‌های سیاره‌های مختلف صلح برقرار کند و فرهنگ و زبان ساکنان مختلف این سیاره‌ها را می‌دانست.
گونه‌ها
ربات‌های فوتبالیست
ربات‌های پرنده
ربات‌های خزنده
ربات‌های ماهی
ربات‌های جنگجو
ربات انسان‌نما
ربات مین یاب
ربات مسیریاب
ربات خانه‌دار
ربات نوریاب
ربات آشپز
همربات
ربات اجتماعی
ساختار
ربات معمولاً یک سیستم الکترومکانیکی است که با حرکت یا ظاهرش مفهومی از خود یا از ارباب خود را انتقال می‌دهد. از آنجایی که واژهٔ «ربات» هم به ربات‌های فیزیکی و هم به ربات‌های مجازی گفته میشود برای ربات‌های مجازی لفظ «بات» به کار برده میشود که معمولاً به صورت نمایندگان نرم‌افزاری هستند.
نمونه
ربات‌های صنعتی
امروزه کارهای سخت دیگر برای انسان‌ها نیست. سیستم‌های جدید صنعتی یا ربات‌ها می‌توانند کارگرانی باشند که سخت کار می‌کنند. ربات‌های صنعتی عموماً برای وظایف تکراری و مشخصی استفاده می‌شوند. اما برای استفاده از ربات‌های صنعتی برای جایگزینی به جای انسان‌ها باید دانست که ربات‌ها به تنهایی توان تشخیص و تصمیم‌گیری نسبت به موقعیت خود را ندارند. در این صورت استفاده از ربات‌هایی که با استفاده از تکنولوژی بینایی ماشین قابلیت دیدن داشته و با استفاده از هوش مصنوعی قابلیت تفکر دارند به ما کمک خواهد کرد تا از آنها در مکان‌هایی استفاده کنیم که قبلاً توان استفاده از آنها را نداشته‌ایم.
ربات راه رونده با چاپگر سه بعدی
تیمی از لابراتوار هوش مصنوعی و علوم کامپیوتر دانشگاه MIT معتقدند یک راه جدید برای ساخت رباتی کامل توسط پرینتر سه بعدی یافته‌اند. پرینترهای سه‌بعدی افق‌های تازهای در حوزه‌های مختلف علمی به‌وجود آورده‌اند که آخرین نمونه آن، امکان پرینت و استفاده از یک ربات کامل است. روش به‌کار گرفته شده در این تجربه، به صورتی بود که بخش‌های مختلف یک ربات به صورت طرح اولیه به پرینتر داده شد و با پرینت گرفته شدن پمپ‌های هیدرولیک و قطعات متحرک، این ربات آماده نصب موتور و باتری برای حرکت بوده و همانند ربات‌های بیگ داگ قابل حرکت روی سطوح مختلف است.
ربات جنگجو یا آدمکش
ربات کشنده یک اسلحه کاملاً خودکار است که بدون دخالت انسان می‌تواند هدف را برگزیده و با آن وارد نبرد شود. آنها ابزارهای کشنده خودکار هستند. یک چنین ماشین‌هایی در حال حاضر وجود ندارند ولی به خاطر پیشرفتهای سریع در رشته رباتیک ساخت آنها به واقعیت نزدیک تر شده‌است. روش‌های فراوانی وجود دارد که این امکان را به ربات‌ها می‌دهد تا قوی‌تر، مؤثرتر و مستقل‌تر رفتار کنند، مانند ربات‌هایی که در صورت آسیب دیدن باز هم کار می‌کنند (مانند ربات شش پایی که پس از آسیب با استفاده از روش «آزمون و خطای هوشمندانه»، می‌تواند در کمتر از ۲ دقیقه بیاموزد که چگونه دوباره راه برود و سپس با استفاده از این روش بهترین راه را برای ادامه گام برداشتن می‌یابد). یا ربات‌هایی که در محیط‌های نامطمئن و بی‌برنامه، بتوانند تطبیق پیدا کنند و در شرایط دشوار و متفاوت همچنان به حرکت خود ادامه داده و جابه‌جا شوند (مانند ربات سگ بزرگ (Big Dog)). در حال حاضر مهندسان روی ربات‌های خودآموز متمرکزند، دیگران در حال ساخت ربات‌ها و موادی هستند که می‌توانند در صورت خرابی «خوددرمانگر» باشند.
نخستین گفتگوی مستقل ربات با انسان
روز آدینه، ۲۹ آذر ۱۳۹۲ (۲۰ دسامبر ۲۰۱۳)، سازندگان یک ربات فضانورد ژاپنی (به نام کایروبو) متن گفتگوی از پیش برنامه‌ریزی نشده این دستگاه با یک فضانورد ژاپنی (کوئیچی واکاتا) را منتشر کردند که نخستین مورد ثبت شده از گفتگوی ارادی، ابتکاری و مستقل یک ماشین ساخت انسان است. این ربات در ماه اوت با یک سفینه حامل تدارکات برای ایستگاه بین‌المللی فضایی به فضا پرتاب شد و روز ۱۰ اوت به این ایستگاه رسید. کایروبو و واکاتا در مورد هدیه کریسمس و بی‌وزنی گفتگو کردند.
کایروبو تقریباً به اندازه یک گربه کوچک است و از سیستم عامل اندروید در مغز آن استفاده شده‌است. مغز این ربات به شکلی طراحی و ساخته شده‌است که بتواند پرسش‌هایی را که از آن میشود پردازش کند و با استفاده از مجموعه واژگانی که در اختیار دارد، پاسخی مناسب را برای این پرسش‌ها بیابد. توموتاکا تاکاهاشی، طراح این ربات است.
پرسش و پاسخ
"فرمانده ژاپنی از ربات می‌پرسد: "کایروبو، تو از بابا نوئل چه هدیه‌ای خواهی خواست؟" و ربات پاسخ می‌دهد "بیایید از بابا نوئل یک سفینه اسباب بازی بخواهیم."
"ربات در پاسخ به این پرسش که سفر در سفینه به سوی ایستگاه فضایی چه طور بود؟"، می‌گوید: "مهیج بود!"
"کایروبو در پاسخ به این پرسش که در مورد وضعیت بی‌وزنی چه فکر میکند؟" گفت: "بهش عادت کرده‌ام، اصلاً مشکلی ندارم."
گفتگوی کایروبو با فضانورد ژاپنی در درون ایستگاه فضایی بین‌المللی چند دقیقه به طول می‌انجامد و در طول آن، این ربات به ابراز «نظر کلی» در مورد موضوعات گوناگون می‌پردازد.
ربات‌های انسان‌نمای ایرانی
ایران توانسته ربات‌های انسان‌نمایی با نامهای سورنا۱ و سورنا۲ و سورنا۳ بسازد. سورنا۳ از دو ربات قبلی پیشرفته‌تر است و ارتقایافتهٔ همان دو ربات قبلی است. از قابلیت‌ها و توانایی‌های این ربات می‌توان به بالا رفتن از پله، حفظ تعادل روی یک پا، بیشتر شدن سرعت نسبت به نمونه‌های قبلی، شناسایی چهره را نام برد. سورنا۱ در سال ۱۳۸۷ رونمایی شد.
ربات‌های هوشمند
در سال ۱۹۵۲ با اختراع ریز تراشه‌ها، هدایت و کنترل حرکت بسیاری از ماشین‌ها، مانند ربات‌ها توسط کامپیوتر امکانپذیر شد. در آینده، ربات‌ها، مانند این جاروبرقی روباتیک انسان در انجام کارهای منزل کمک خواهد کرد.
نگارخانه
جستارهای وابسته
رباتیک
روبوکاپ
ربات زیرآبی
هوش مصنوعی
یادگیری ماشینی
پانویس
پیوند به بیرون
Branwyn, G. , Absolute Beginner's Guide to Building Robots, Que Publishing, ۲۰۰۴.
BERGREN, C.M. , ANATOMY OF A ROBOT, The McGraw-Hill Companies, Inc. , ۲۰۰۳.
Sandier, B.Z. , Designing the Mechanisms for Automated Machinery, 2nd Edition, ACADEMIC PRESS, ۱۹۹۹.
Sandin, P.E. , Robot Mechanisms and Mechanical Devices Illustrated, The McGraw-Hill Companies, Inc. , ۲۰۰۳.
رباتیک
ربات‌ها
علم در فرهنگ عامه
مسیریابی رباتی
نوواژه‌های دهه ۱۹۲۰ (میلادی) |
7391 | https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%B8%D8%A8%DB%8C | ابوظبی | {{Infobox settlement
| name = ابوظبی
| native_name = | official_name =
| native_name_lang =
| settlement_type = پایتخت
| image_skyline =
| image_alt =
| image_caption = از بالا، چپ به راست: خط افق ابوظبی، قصر امارات، الراس الاخدر، مسجد شیخ زاید، دنیای فراری
| image_flag = Flag of Abu Dhabi.svg
| flag_alt =
| image_seal =
| seal_alt =
| image_shield =
| shield_alt =
| nickname =
| motto =
| image_map = Abu Dhabi in United Arab Emirates.svg
| mapsize =
| map_alt =
| map_caption = در نقشهٔ امارات متحده عربی
| image_map1 =
| mapsize1 =
| map_alt1 =
| map_caption1 =
| pushpin_map =
| pushpin_label_position =
| pushpin_map_alt =
| pushpin_map_caption =
| latd = 24 |latm = 28 |lats = |latNS = N
| longd = 54 |longm = 22 |longs = |longEW = E
| coor_pinpoint =
| coordinates_type =
| coordinates_display = inline,title
| coordinates_footnotes =
| coordinates_region = AE
| subdivision_type = کشور
| subdivision_name =
| subdivision_type1 =
| subdivision_name1 =
| subdivision_type2 =
| subdivision_name2 =
| subdivision_type3 =
| subdivision_name3 =
| established_title = استقلال از بریتانیا
| established_date = ۲ دسامبر ۱۹۷۱
| founder =
| seat_type = مرکز
| seat =
| government_footnotes =
| government_type = پادشاهی مشروطه
| leader_party =
| leader_title = امیر
| leader_name = شیخ محمد بن زاید آل نهیان
| leader_title1 = ولیعهد
| leader_name1 = خالد بن محمد آل نهیان
| unit_pref = Metric
| area_footnotes =
| area_total_km2 = ۶۷٬۳۴۰
| area_land_km2 =
| area_water_km2 =
| area_metro_km2 =
| area_urbun_km2 =
| area_water_percent =
| area_note =
| elevation_footnotes =
| elevation_m =
| elevation_max_m =
| elevation_min_m =
| population_footnotes =
| population_total = ۱٬۴۸۰٬۰۰۰
| population_metro =
| population_urbun =
| population_as_of = ۲۰۲۰
| population_rank =
| population_density_km2 = auto
| population_demonym =
| population_note =
| timezone1 = UAE standard time
| utc_offset1 = ۴+
| timezone1_DST =
| utc_offset1_DST =
| postal_code_type = کدپستی
| postal_code =
| area_code_type =
| area_code =۲ (۹۷۱)+
| iso_code =
| blank_info_sec1 =
| blank_name_sec2 =
| blank_info_sec2 =
| website =
| footnotes =
}}
ابوظبی (به عربی: أبوظبی) پایتخت امارات متحده عربی است.الشیخ، عارف، اسماء من الخلیج، چاپ اول، چاپخانه البیان، دبی: تاریخ انتشار ۱۹۸۲ میلادی
وجه تسمیه
وجه تسمیهٔ این امارت به «ابوظبی» از آنجاست که به علت وجود آب شیرین در دوران قدیم، گله‌ای از (ظباء) یعنی آهو، پیش از ورود انسان به این منطقه در آنجا وجود داشته‌است. در سال ۱۷۶۱ قبیلهٔ بنی یاس پس از پیدا کردن آب شیرین در منطقه ساکن می‌شوند و نام منطقه را به خاطر وجود آهو «ظباء» ابوظبی می‌گذارند.
جغرافیا
امارت ابوظبی میان خط عرض ۲۲٫۵ شمالی، و خط طول ۵۱ و ۵۵ درجه شرقی از نصف‌النهار مبدأ واقع شده‌است.دکتر: زاهیه، وهبة، (شُبه الجَزیرَة العَربیَة) دارالنهضة العربیة للطباعة والنشر، چاپ و انتشار سال ۱۹۷۷ میلادی.دکتر:ادوارد، هندرسون، “ (ذکریات عن دولة الإمارات و سلطنة عمان) “، چاپ موتیف آیت للنشر، مطبعة راشد، عجمان ۱۹۸۸ میلادی و بزرگترین امارت هفت‌گانهٔ کشور امارات متحدهٔ عربی است. نام قدیم ابوظبی «ام‌النار» است.
مساحت آن حدود ۶۷٬۳۴۰ کیلومتر مربع می‌باشد، و در حدود ۸۶٫۷٪ از مساحت خاک امارات متحدهٔ عربی را دربردارد، و در ساحل جنوبی خلیج فارس واقع شده‌است.
شهر ابوظبی در قسمت جنوب شرقی شبه جزیره عربستان و در مجاورت خلیج فارس قرار گرفته‌است. این شهر روی جزیره ای قرار گرفته‌است که کمتر از ۲۵۰ متر (۸۲۰ فوت) با سرزمین اصلی فاصله دارد و از طریق پل‌های مقتا و مصفا به سرزمین اصلی می‌پیوندد. پل سومی، به نام پل شیخ زاید، که توسط زاها حدید طراحی شد، در اواخر سال ۲۰۱۰ افتتاح شد . همچنین جزیره ابوظبی توسط یک پل بزرگراهی پنج خطه به جزیره سعدیات متصل میشود. پل المفرق شهر را به جزیره ریم وصل میکند که در ابتدای سال ۲۰۱۱ تکمیل گردید. این پل یک مسیر مواصلاتی چند لایه ۲۷ خطه است که در هر ساعت به حدود ۲۵۰۰۰ خودرو امکان حرکت می‌دهد. در این پروژه سه پل اصلی وجود دارد که بزرگترین آنها هشت خط دارد که چهار پل از شهر ابوظبی خارج و چهار پل به آن وارد می‌شوند.
پایتخت دولت امارات متحده
شهر «ابوظبی» پایتخت کشور امارات متحدهٔ عربی است و در سال ۲۰۰۹ با پیشی گرفتن از نیویورک و پاریس به عنوان دومین شهر گران جهان برای مسافران اعلام شد. ابوظبی در سال ۲۰۰۸ پنجمین شهر گران جهان محسوب می‌شد که یکی از هفت امیرنشین (امارت) می‌باشد: ابوظبی، دبی، شارجه، عجمان، ام‌القوین، رأس‌الخیمه، فجیره.
مناطق ابوظبی
شهر ابوظبی مرکز این امارت است و از سه منطقهٔ اصلی تشکیل شده‌است:
۱: «منطقهٔ ابوظبی» شامل شهر ابوظبی، پایتخت کشور امارات.
۲: «منطقهٔ شرقی» شامل شهر العین و توابع.
۳: «منطقهٔ غربی» شامل شهر بدع زاید و توابع.
جزیره‌های توابع ابوظبی
جزیرهٔ ارزنه
جزیرهٔ الفییّی
بزم غربی
بوکشیشه
جزیرهٔ ابوظبی
جزیرهٔ داس
جنانه
حالة المُبَرَّز
حالة حَیل
دلما
زرکوه
سعدیات
شویهات (مشهت)
صیر بنی یاس
قفای
مَرَوَح
یاسات سفلی و علیا
شهرها و روستاهای توابع
حاکمان ابوظبی
حاکم إمارت أبوظبی «شیخ محمد بن زاید بن سلطان آل نهیان» و رئیس دولت امارات عربی متحده است که پس از درگذشت «شیخ خلیفه بن زاید بن سلطان آل نهیان» بتاریخ ۲۳ اردیبهشت ۱۴۰۱ خورشیدی (۱۳ می ۲۰۲۲ میلادی) به ریاست امارات متحده عربی برگزیده شد.
خانواده آل نهیان بر ابوظبی حکمرانی می‌کنند
آثار تاریخی
در امارت ابوظبی جاهای تاریخی زیادی وجود دارد که شامل قلعه‌های تاریخی و موزه‌های ملی در سراسر منطقه هستند:
قصر الحصن.
حصن جسر المقطع.
قریة التراث.
کورنیش أبوظبی.
قصر الامارات.
نگارخانه
نیاز به منبع
جستارهای وابسته
فهرست نیروگاه‌های امارات متحده عربی
پانویس
فهرست منابع و مآخذ
دکتر:عبدالله، مرسی، محمد الامارات العربیة و جیرانها دارالقلم: کویت، چاب اول، انتشار سال ۱۹۸۱ میلادی. (به عربی).
الشیخ، عارف، اسماء من الخلیج، چاپ اول، چاپخانه البیان، دبی: تاریخ انتشار ۱۹۸۲ میلادی.
دکتر: رحمه، عبدالله، بن عبدالرحمن، “ (الامارات فی ذاکرة ابنائها) “، ج۳. سال انتشار ۱۹۹۰ میلادی به (عربی).
دکتر: زاهیه، وهبة، (شُبه الجَزیرَة العَربیَة) دارالنهضة العربیة للطباعة والنشر، چاپ و انتشار سال ۱۹۷۷ میلادی.
ثیسجر، ویلفرد. ملقب به مبارک بن لندن، (الرمال العربیة) ''، منشورات موتیف آیت للنشر چاپ وانتشار سال ۱۹۹۱ میلادی به (عربی).
دکتر:ادوارد، هندرسون، “ (ذکریات عن دولة الإمارات و سلطنة عمان) “، چاپ موتیف آیت للنشر، مطبعة راشد، عجمان ۱۹۸۸ میلادی.
امیرنشین‌های امارات متحده عربی
پایتخت‌های آسیا
جغرافیای امارات متحده عربی
شهرهای امارات متحده عربی
شهرهای بندری در شبه‌جزیره عربستان
مناطق شهری بر پایه کشور امارات متحده عربی
مناطق مسکونی در امارات متحده عربی
مناطق مسکونی ساحلی در امارات متحده عربی |
7392 | https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%BE%D8%B1%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%A7 | پرتوریا | پرتوریا پایتخت اجرائی و اداری کشور آفریقای جنوبی است و در استان گائوتنگ قرار دارد.
شهر پرتوریا در سال ۱۸۵۵ به وسیله شخصی به نام پرتوریوس ساخته شد و به نام او پرتوریا نام گرفت.
شهرهای خواهر
بیت لحم، فلسطین
ژوهانسبورگ، آفریقای جنوبی
واشینگتن دی سی، ایالات متحده آمریکا
تایپه، تایوان
تهران، ایران
باکو، آذربایجان
امان، اردن
دلفت، هلند
نگارخانه
منابع
ویکی‌پدیای انگلیسی، نسخهٔ ۲ فوریه ۲۰۰۷.
پرتوریا
آفریقای جنوبی در ۱۸۵۵ (میلادی)
اختلاف‌ها بر سر نامهای جغرافیایی
پایتخت‌های آفریقا
شهرهای آفریقای جنوبی
مناطق مسکونی بنیان‌گذاری‌شده در ۱۸۵۵ (میلادی)
خائوتنگ |
7396 | https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%BE%D9%88%D8%B1%D8%AA%D9%88%20%D9%86%D9%88%D9%88%D9%88 | پورتو نووو | پرتو نووو پایتخت کشور بنین است که جمعیت آن در سال ۱۹۹۲ میلادی ۱۷۹٬۱۳۸ تن بوده و در سال ۲۰۰۵ میلادی جمعیت آن به ۲۳۴٬۱۶۸ نفر رسیده‌است.
منابع
Wikipedia contributors, "Porto-Novo," Wikipedia, The Free Encyclopedia, http://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Porto-Novo&oldid=184585301 (accessed January 16, 2008).
پورتو نووو
آفریقای غربی فرانسه
بنین
پایتخت‌های آفریقا
شبکه شهرهای خلاق یونسکو
شهرهای یوربالند
کمون‌های بنین
مناطق مسکونی ساحلی در بنین
مناطق مسکونی بنیان‌گذاری‌شده در سده ۱۶ (میلادی) |
7397 | https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%88%D8%A7%DA%AF%D8%A7%D8%AF%D9%88%DA%AF%D9%88 | واگادوگو | واگادوگو (Ouagadougou) پایتخت و بزرگترین شهر کشور بورکینافاسو است.
جغرافیا
با جمعیتی ۱٬۴۷۵٬۲۲۳ که در سال ۲۰۰۶ گرفته شده‌است.
تاریخ
نام واگادوگو به سدهٔ پانزدهم میلادی یعنی زمانی که قبیله‌های یویونسه و نینسی در منطقه ساکن شدند برمیگردد. آنها همواره در جنگ و جدال به‌سر می‌بردند تا سال ۱۴۴۱ که ووبری یک قهرمان قبیلهٔ یویونسه و از چهره‌های مهم تاریخ بورکینافاسو قبیله خود را به سوی پیروزی رهنمون شد.
وی این منطقه را که توسط نینسی‌ها، کومبی-تِنگه نامیده می‌شد از آن پس وگودوگو نام داد. اوآگادوگو تحریفی است از همان نام و معنی آن «جایگاهی که مردم شرف و احترام می‌یابند» است.
منابع
Wikipedia contributors, "Ouagadougou," Wikipedia, The Free Encyclopedia, http://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Ouagadougou&oldid=257586650 (accessed January 8, 2009).
اوآگادوگو
بورکینافاسو
پایتخت‌های آفریقا
شبکه شهرهای خلاق یونسکو |
7398 | https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%AC%D9%88%D9%85%D8%A8%D9%88%D8%B1%D8%A7 | بوجومبورا | بوجومبورا بزرگترین شهر، بندر اصلی و پایتخت سابق کشور بوروندی است. کشتی‌ها بیشتر صادرات کشور از جمله قهوه، پنبه، پوست و سنگ معدن قلع را از این بندر صادر می‌کنند. این شهر در شمال شرق ساحل دریاچه تانگانیکا واقع شده‌است. جمعیت این شهر حدود ۴۷۸٬۱۵۵ نفر در سال ۲۰۰۸ برآورد شده‌است.
امکانات
مرکز شهر یک شهر مستعمراتی با یک بازار بزرگ، استادیوم ملی، یک مسجد بزرگ و کلیسا برای قلمرو مذهبی اسقف اعظم بوجومبورا است. موزه‌های شهر شامل موزهٔ زندگی بوروندی و موزهٔ زمین‌شناسی بوروندی می‌شوند. بقیهٔ جاذبه‌ها شامل پارک ملی روسیزی و یادبود لیوینگستون-استنلی در موگره، کاخ ریاست‌جمهوری و منبع در اقصی جنوب شاخهٔ نیل، محلی که به عنوان منبع نیل شرح داده شده. کشتی‌ها از بوجومبورا عبور می‌کنند تا به کیگوما در تانزانیا می‌روند. همچنین این شهر فرودگاه بین‌المللی بوجومبورا و دانشگاه بوروندی را در خود جای داده‌است.
منابع
ویکی‌پدیای انگلیسی
بوجومبورا
بنیان‌گذاری‌های ۱۸۷۱ (میلادی) در آفریقا
بوروندی
پایتخت‌های آفریقا
پایتخت‌های پیشین
دریاچه تانگانیکا
شهرهای دره کافتی بزرگ آفریقا
مناطق مسکونی بنیان‌گذاری‌شده در ۱۸۷۱ (میلادی)
مناطق مسکونی در بوروندی |
7399 | https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D9%88%D9%88 | سارایوو | سارایِوو پایتخت کشور بوسنی هرزگووین و نیز بزرگترین شهر این کشور است. نام این شهر از ریشه ترکی سارای اواسی (saray ovası) که به معنی دشت سراها در زبان ترکی استانبولی است (از ترکی "سارای" به معنی قصر-کاخ که خود نیز از واژه سرائ پارسی)، گرفته شده‌است. بر اساس سرشماری سال ۱۹۹۱، جمعیت سارایوو بالغ بر ۴۱۶٫۴۹۷ نفر بوده‌است که این عدد بر اساس تخمین سال ۲۰۰۸ به ۳۰۴٫۶۱۴ نفر رسیده‌است. سارایوو مرکز سیاسی، مالی، اجتماعی و فرهنگی بوسنی و هرزگوین و یک مرکز برجسته فرهنگی در بالکان است و دارای نفوذ در سرتاسر منطقه از لحاظ سرگرمی، رسانه، مد و هنر است. به دلیل سابقه طولانی در تنوع مذهبی و فرهنگی، سارایوو گاهی «اورشلیم اروپا» یا «اورشلیم بالکان» نامیده میشود.
همچنین یکی از معدود شهرهای مهم اروپایی است که مسجد، کلیسای کاتولیک، کلیسای ارتدکس و کنیسه را در کنار هم دارد.
این شهر یک مرکز منطقه ای در آموزش و پرورش است، اولین مؤسسه آموزش عالی بالکان در قالب یک مدرسه اسلامی، که امروز بخشی از دانشگاه سارایوو است، در بالکان واقع شده‌است.
اگرچه استقرار در این منطقه به دوران ماقبل تاریخ بازمی‌گردد، اما این شهر امروزی به عنوان یک قلعه عثمانی‌ها در قرن پانزدهم پدید آمد. سارایوو در طول تاریخ خود چندین بار مورد توجه بین‌المللی قرار گرفته‌است. در سال ۱۸۸۵، سارایوو اولین شهر در اروپا و دومین شهر در جهان بود که بعد از سان فرانسیسکو یک شبکه تراموا برقی تمام وقت در آن فعال بود. در سال ۱۹۱۴، سارایوو محل ترور آرشیدوک فرانتس فردیناند توسط فعال محلی بوسنیایی جوان، گاوریلو پرنسیپ بود که باعث جنگ جهانی اول شد، که همچنین منجر به پایان دادن به پادشاهی اتریش-مجارستان در بوسنی و ایجاد پادشاهی یوگسلاوی شد.
بعداً، پس از جنگ جهانی دوم و تأسیس جمهوری سوسیالیستی بوسنی و هرزگوین در جمهوری فدرال سوسیالیستی یوگسلاوی منجر به گسترش گسترده سارایوو، آن زمان پایتخت جمهوری بود شد، که با میزبانی از بازی‌های المپیک زمستانی ۱۹۸۴ که دوره ای پررونق برای شهر بود، به اوج خود رسید. با این حال، پس از آغاز جنگ‌های یوگسلاوی، به مدت ۱۴۲۵ روز از آوریل ۱۹۹۲ تا فوریه ۱۹۹۶، این شهر طولانی‌ترین محاصره یک شهر پایتخت را در تاریخ جنگ‌های مدرن، در طول جنگ بوسنی و فروپاشی یوگسلاوی متحمل شد.
سارایوو در حال بازسازی پس از جنگ بوده و سریعترین رشد شهری را در بوسنی و هرزگوین داراست. مجموعه راهنمای سفر لونلی پلانت، سارایوو را به عنوان چهل و سومین شهر برتر جهان معرفی کرده‌است و در دسامبر ۲۰۰۹، سارایوو را به عنوان یکی از ده شهر برتر برای بازدید در سال ۲۰۱۰ ذکر کرده‌است. در سال ۲۰۱۱، سارایوو به عنوان پایتخت فرهنگی اروپا برای سال ۲۰۱۴ معرفی شد و در سال ۲۰۱۹، میزبان جشنواره المپیک جوانان اروپا بود. در اکتبر ۲۰۱۹، سارایوو برای قرار دادن فرهنگ در مرکز استراتژی‌های توسعه خود به عنوان یک شهر خلاق یونسکو تعیین شد.
نگارخانه
پانویس
منابع
بازی‌های المپیک زمستانی ۱۹۸۴
بنیان‌گذاری‌های ۱۴۶۱ (میلادی) در اروپا
بنیان‌گذاری‌های ۱۴۶۱ (میلادی)
پایتخت‌های اروپا
شهرهای بوسنی و هرزگوین
شهرهای میزبان المپیک زمستانی
فهرست آزمایشی میراث جهانی یونسکو
مناطق مسکونی بنیان‌گذاری‌شده در ۱۴۶۱ (میلادی)
مناطق مسکونی بنیان‌گذاری‌شده در دهه ۱۴۶۰ (میلادی)
مناطق مسکونی در استان سارایوو
نوشتارهای صوتی
یادبودهای ملی بوسنی و هرزگوین |
7407 | https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%88%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86%20%28%D8%A7%D9%84%D8%AC%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B1%29 | وهران (الجزایر) | وهران یکی از شهرهای بزرگ کشور الجزایر است که در شمال غرب این کشور واقع شده و مرکز استان وهران است.
این شهر در سال ۲۰۰۸ میلادی ۷۵۹٬۶۴۵ نفر جمعیت داشته و دومین شهر بزرگ الجزایر است.
منابع
وهران، الجزایر
آفریقای اسپانیا
استان وهران
بنیان‌گذاری‌ها در سده دهم (میلادی) در آفریقا
بنیان‌گذاری‌های ۹۰۳ (میلادی)
بنیان‌گذاری‌های ۹۰۳ (میلادی) در آفریقا
شهرداری‌های الجزایر
شهرها و شهرک‌های بندری مدیترانه‌ای در الجزایر
شهرهای ساحلی در الجزایر
مراکز استانهای الجزایر
مستعمره‌های پیشین اسپانیا
مناطق مسکونی بنیان‌گذاری‌شده در سده ۱ (میلادی)
مناطق مسکونی در استان وهران
مناطق مسکونی ساحلی در الجزایر |
7410 | https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%20%D8%A8%D8%B1%D8%AC%20%D8%A8%D9%88%D8%B9%D8%B1%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D8%AC | استان برج بوعریریج | برج بوعریریج نام استان سی‌وچهارم کشور الجزایر است.
جغرافیا
این استان در شرق الجزایر و ۲۰۰ کیلومتری شهر الجزیره قرار دارد.
یکی از شهرهای این استان نیز برج بوعریریج نام دارد.
این استان به خاطر صنایع الکترونیک و مردم خونگرمش معروف گشته‌است.
منابع
Wikipedia contributors, "Bordj Bou Arréridj Province," Wikipedia, The Free Encyclopedia, http://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Bordj_Bou_Arréridj_Province&oldid=174337266 (accessed January ۲۸، ۲۰۰۸).
استان برج بوعریریج
ناحیه‌های استانهای الجزایر
ایالت‌ها و قلمروهای بنیان‌گذاری‌شده در ۱۹۸۴ (میلادی) |
7414 | https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%AA%DB%8C%DA%AF%D9%88%D8%A2%20%D9%88%20%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D9%88%D8%AF%D8%A7 | آنتیگوآ و باربودا | آنتیگوآ و باربودا کشوری متشکل از جزایر در شرق دریای کارائیب، شرق جزایر سنت کیتس و نویس و شمال جزیرهٔ مونتسرات، هستند که دولت مستقل داشته و پایتخت آنها سنت جانز است. این کشور عضو اتحادیه کشورهای مشترک المنافع است، واحد پول آن دلار کارائیب شرقی نام دارد. آنتیگوا و باربودا در ۱ نوامبر ۱۹۸۱ از بریتانیا اعلام استقلال کرد.
دو جزیره اصلی این کشور، آنتیگوآ و باربودا هستند.
تاریخ
کریستف کلمب، نخستین کسی بود که از کشورهای اروپایی بر این جزایر پا گذاشت. به همین دلیل این کشور برای مدتی تحت حاکمیت اسپانیا بود. کمی بعد انگلستان آن را تصرف کرد. این جزایر در سال ۱۹۸۱ استقلال خود را به دست آوردند. پس از آن ملکه انگلستان ملکه این کشور و وره کورن وال برد نخست‌وزیر آن شد. او به‌عنوان کسی که استقلال را برای آنتیگوآ و باربودا و کشورهای دیگر منطقه کارائیب به ارمغان آورده شهرت دارد.
آنتیگوا و باربودا از سال ۱۶۶۷، مستعمره بریتانیا شد، این کشور در ۱ نوامبر ۱۹۸۱ از بریتانیا اعلام استقلال کرد.
سیاست
پادشاه انگلستان حکمران این کشور محسوب میشود که یک فرماندار کل نمایندگی از او را به عهده دارد.
نخست‌وزیر، رئیس دولت است که معمولاً فرماندار کل او را از میان رئیس حزب اکثریت یا اصلی کشور انتخاب میکند.
قوه قانونگذاری این کشور از دو مجلس سنا و خانه نمایندگان تشکیل شده‌است. مجلس سنا ۱۷ کرسی دارد که نمایندگان آن را فرماندار کل انتخاب میکند. خانه نمایندگان ۱۷ کرسی دارد که نمایندگان آن از میان کاندیداهای پیشنهادی مناطق انتخاب می‌شوند. دوره نمایندگی پنج ساله است.
الدر برد از حزب کارگر آنتیگوا از ۱۹۸۱ تا ۱۹۹۴ نخست‌وزیر آنتیگوا و باربودا شد.
در سال ۱۹۹۳ سر جیمز کارلایل از جانب ملکهٔ انگلستان به فرمانداری کل آنتیگوا و باربودا منصوب شد.
در سال۲۰۰۴ بالدوین اسپنسر نخست‌وزیر آنتیگوا و باربودا شد.
جغرافیا
آنتیگوآ، بزرگترین جزیره در میان جزایر انگلیسی‌زبان بادپناه، حدود ۲۳ کیلومتر طول و ۱۸ کیلومتر عرض دارد و ۲۸۰ کیلومتر مربع را در بر می‌گیرد. بلندترین نقطه آن کوه باگی (کوه اوباما) (۴۰۲ متر) است و در گوشه جنوب غربی جزیره قرار دارد. باربودا، یک جزیره مرجانی مسطح با مساحت تنها ۱۷۶ کیلومتر مربع، تقریباً در ۴۸ کیلومتری شمال آنتیگوآ قرار دارد. این کشور همچنین شامل جزیره کوچک خالی از سکنه ردوندا (۱٫۶ کیلومتر مربع) است که در حال حاضر یک منطقه حفاظت شده طبیعی است. آنتیگوا دارای یک خط ساحلی عمیق با بندرها و سواحل طبیعی است و باربودا دارای یک بندر بزرگ غربی است. دما معمولاً بین ۲۰ تا ۳۵ درجه سانتیگراد متغیر است. میانگین بارندگی سالانه فقط ۱۱۴۰ میلیمتر است که آن را آفتابی‌ترین جزایر کارائیب شرقی میکند و بادهای بسامان شمال شرقی تقریباً ثابت هستند.
پایتخت این کشور شهر سنت جانز با ۳۱۰۰۰ نفر جمعیت می‌باشد. مساحت آنتیگوا و باربودا ۲۸۰ کیلومتر مربع و جمعیت آن ۸۴٬۵۲۲ نفر می‌باشد. آنتیگوا و باربودا شهر مهمی ندارد.
تقسیمات کشوری
بر اساس تقسیمات کشوری آنتیگوا و باربودا مشتمل بر ۶ ایالت و ۲ ناحیهٔ وابسته (*) می‌باشد.
اقتصاد
واحد پول آنتیگوا و باربودا، دلار کارائیب شرقی با واحد جزء (سینت) نام دارد. توریسم از مهمترین صنایع آنتیگوا و باربودا محسوب میشود. آنتیگوا و باربودا از اعضای کشورهای مشترک‌المنافع می‌باشد.
مردم
۸۱ ٪ نژاد آنتیگوا و باربودا را سیاهپوستان، ۱۳ ٪ را سفیدپوست و ۳ ٪ را دورگه تشکیل می‌دهند، همچنین دین ۷۳ ٪ از مردم آنتیگوا و باربودا، پروتستان و ۱۰ ٪ کاتولیک است. زبان رسمی آنتیگوا و باربودا، انگلیسی است، در کنار انگلیسی زبان محلی کریول نیز کاربرد دارد.
بومیان سرشناس
جامیکا کینکید، نویسنده
جستارهای وابسته
فهرست شهرهای آنتیگوا و باربودا
انتخابات سراسری آنتیگوآ و باربودا (۲۰۱۸)
قطعنامه ۴۹۲ شوارای امنیت
توفند ایرما
منابع
پیوند به بیرون
اعضاء اتحادیه کشورهای همسود
اعضای اتحادیه کشورهای همسود
انحلال‌های ۱۹۸۱ (میلادی) در بریتانیا
ایالت‌ها و قلمروهای بنیان‌گذاری‌شده در ۱۹۸۱ (میلادی)
بنیان‌گذاری‌های ۱۶۳۰ (میلادی) در کارائیب
بنیان‌گذاری‌های ۱۶۳۲ (میلادی) در آمریکای شمالی
بنیان‌گذاری‌های ۱۶۳۲ (میلادی) در امپراتوری بریتانیا
بنیان‌گذاری‌های ۱۹۸۱ (میلادی) در آمریکای شمالی
بنیان‌گذاری‌های ۱۹۸۱ (میلادی) در آنتیگوآ و باربودا
پادشاهی مشروطه
جزایر بادپناه بریتانیا
جزایر کارائیب
قلمرو کشورهای مشترک‌المنافع
کشورها و سرزمین‌های انگلیسی‌زبان
کشورهای جزایر کارائیب
کشورهای جزیره‌ای کوچک در حال توسعه
کشورهای جزیره‌ای
کشورهای عضو سازمان ملل متحد
لیبرال دموکراسی
مستعمره‌ها و تحت‌الحمایه‌های پیشین بریتانیا در قاره آمریکا
مستعمره‌های پیشین بریتانیا
مستعمره‌های پیشین در آمریکای شمالی |
7415 | https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%DB%8C%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C%20%D8%B3%D9%82%D9%81%20%D8%B1%D8%A7%20%D8%A8%D8%A7%D9%84%D8%A7%20%D8%A8%DA%AF%D8%B0%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D8%8C%20%D9%86%D8%AC%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86%20%D9%88%20%D8%B3%DB%8C%D9%85%D9%88%D8%B1%3A%20%D9%BE%DB%8C%D8%B4%DA%AF%D9%81%D8%AA%D8%A7%D8%B1 | تیرهای سقف را بالا بگذارید، نجاران و سیمور: پیشگفتار | تیرهای سقف را بالا بگذارید، نجاران و سیمور: پیشگفتار عنوان کتابی است از جروم دیوید سلینجر.
هر دو بخش نام کتاب اشاره به دو بخش متفاوت از شعری دارند که در داستان اول کتاب بیان میشود:
درودگران،
رفیع‌تر افرازید شاه‌تیر سقف را،
که می‌آید داماد،
چونان آرشی افراشته‌قد،
بالابلندتر از هر بلندبالایی.
از ترجمهٔ شیرین تعاونی
این کتاب در سال ۱۳۸۶ با نام تیرهای سقف را بالا بگذارید نجاران و سیمور: پیشگفتار توسط امید نیک‌فرجام به‌فارسی ترجمه و توسط نشر ققنوس چاپ شده‌است. در سال ۱۳۸۰ تنها داستان اول مجموعه با نام بالابلندتر از هر بلندبالایی با ترجمهٔ شیرین تعاونی توسط انتشارات نیلوفر منتشر شده‌است که روایت روز عروسی سیمور و موریل و ماجرای غیبت داماد در این مراسم از زبان بادی گلَس است.
سالینجر در این کتاب به شخصیت سیمور، پسر ارشد خانوادهٔ گلَس می‌پردازد؛ برادر بزرگ زویی و فرانی. روایت از زبان بادی، برادر سیمور است. تنهایی و انزواطلبی سیمور یادآور تنهایی سالینجر است و در پیشگفتار به‌وضوح سالینجر صحبت میکند.
منابع
آثار نخستین‌بار منتشرشده در مجله نیویورکر
کتاب‌های لیتل براون اند کمپانی
مجموعه داستان‌های کوتاه ۱۹۶۳ (میلادی)
مجموعه‌داستان‌های جی.دی. سلینجر |
7416 | https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%D9%84%D9%86%20%D8%B1%D8%A8%20%DA%AF%D8%B1%DB%8C%D9%87 | آلن رب گریه | آلن رُب-گری یه (؛ ۱۸ اوت ۱۹۲۲ – ۱۸ فوریه ۲۰۰۸) نویسنده و فیلمساز فرانسوی و از مهمترین چهره‌های جنبش رمان نو در دههٔ ۱۹۶۰ بود.
زندگی
آلن رب-گریه دورۀ آموزش متوسطه را ابتدا در برست و سپس در دبیرستان‌های بوفون و سن لویی پاریس گذراند. از انستیتو ملی کشاورزی فرانسه مدرک مهندسی گرفت؛ و از ۱۹۴۵ تا ۱۹۴۸ در انستیتو ملی آمار پاریس کار کرد. سپس به عنوان کارشناس کشاورزی سه سال را در نقاط گرمسیری مختلفی مانند مراکش، مارتینیک، گوادلوپ و گویان فرانسه گذراند؛ ولی در سال ۱۹۵۱ به علت بیماری مجبور به بازگشت به فرانسه شد. او در سال ۱۹۴۹ رمان «شاه‌کشی» را به پایان رسانده بود که از سوی انتشارات گالیمار رد شد، کتابی که سرانجام سی سال بعد پس از بازنویسی توسط انتشارات مینویی به چاپ رسید. رب-گریه هنگام بازگشت با کشتی به فرانسه در ۱۹۵۱ نوشتن رمان پاک‌کن‌ها را آغاز کرد و در همان سال با کاترین راستاکیان Catherine (née Rstakian) Robbe-Grillet هنرمند نامدار ارمنی‌تبار فرانسوی ازدواج کرد و برای کتاب او، «تصویر»، پیشگفتاری با نام مستعار نوشت.
در سال ۱۹۶۰ در بحبوحه جنگ استقلال الجزایر آلن رب-گریه یکی از ۱۲۱ روشنفکر فرانسوی بود که بیانیه معروف حمایت از مردم الجزایر را امضا کرد. با این وجود برخلاف ژان پل سارتر به تعهد سیاسی نویسنده باور نداشت و معتقد بود نویسنده مجاز نیست تا آثارش را در خدمت این یا آن جریان سیاسی قرار دهد.
نویسندگی
نخستین رمان وی یه با نام «جوانی» در بیست و دو سالگی نوشته شد، اما هرگز منتشر نشد. پاک‌کن‌ها اولین اثر رب-گریه یه بود که در ۱۹۵۳ توسط انتشارات مینویی چاپ شد. این رمان که مضمونی پلیسی داشت در آن سال برنده جایزه فنئون شد و به شدت مورد توجه رولان بارت منتقد برجسته ادبیات فرانسه قرار گرفت.
آلن رب گری یه در سال ۱۹۵۵ در مقام مدیر ادبی انتشارات مینویی قرار گرفت و رمان چشم چران را به چاپ رساند. این کتاب که به روان‌شناسی یک زنا کار در حال و هوایی سوررئالیستی می‌پرداخت جایزه منتقدان را از آن او کرد. او از آن پس شروع به همکاری با گاهنامه اکسپرس کرد. مقالات آلن رب گری یه در این مجله سال‌ها بعد در کتاب مستقلی با عنوان درباره رمان نو به چاپ رسید.
موفقیت اصلی رب گری‌یه اما در سال ۱۹۵۷ رخ داد. رمان حسادت که گذشته و حال و آینده را در کنار یکدیگر عرضه می‌کرد، نوید ظهور یک نویسنده صاحب سبک را می‌داد. این کتاب برای آلن شهرت و اعتبار فراوانی را به ارمغان آورد.
سبک ادبی
رب گری یه از مهمترین چهره‌های جنبش ادبی و هنری رمان نو یا موج نو بود که در دهه ۱۹۶۰ هیاهوی بسیاری به پا کرد رب گری یه از نظر فکری به فلاسفه المانی به ویژه هایدگر و سبک داستان پردازی کافکا گرایش داشت و دیدگاه او با تفاوت قائل شدن میان واقعیت و رئالیسم، به این معنا که درک رئالیستی واقعیت نمی‌تواند تمامی آن را بیان کند، بسیار نزدیک به جریان فلسفی پست مدرنیسم می‌شد که در همان زمان در فرانسه پا گرفته بود. رولان بارت از برجسته‌ترین شارحان پست مدرنیسم به ویژه در حوزه هنر و ادبیات همواره به طرز اغراق‌آمیزی داستان‌های آلن رب گری یه را تحسین می‌کرد.
رب گری یه به شدت از توصیفات رئالیستی مبتنی بر راوی دانای کل، آن چنان‌که در آثار بالزاک به چشم می‌آید پرهیز می‌کرد و با توصیف عینی جزئیات و خودداری از به‌کارگیری صفت به گوستاو فلوبر نزدیک می‌شد.
روش او در بهره‌گیری از تلفیق رؤیا و واقعیت و در هم ریختن خط طولی زمان، داستان‌های مارسل پروست را به یاد می‌آورد.
سینما
از دیگر علایق مهم رب گری‌یه نگارش فیلمنامه و کارگردانی فیلم است. او در فاصله سالهای ۱۹۶۴–۱۹۶۱ فیلمنامه «سال گذشته در مارین‌باد» را نوشت که به وسیله آلن رنه ساخته شد و جایزه شیر طلایی جشنواره ونیز را از آن خود کرد. کارگردانی فیلم «قطار سریع‌السیر اروپا» با شرکت ژان لویی ترنتینان که با استقبال فراوانی روبه رو شد و همچنین دو فیلم «لغزش تدریجی لذت» و «بازی با آتش» از دیگر فعالیتهای سینمایی آلن رب گری یه به حساب می‌آید.
فیلمشناسی
سال گذشته در مارین‌باد
بازی با آتش
برگردان آثار به فارسی
۱۳۷۰ - قصه‌نو، انسان طراز نو؛ ترجمهٔ محمدتقی غیاثی، انتشارات امیرکبیر.
۱۳۷۶ - فیلمنامه ماندگار؛ ترجمهٔ قاسم روبین، انتشارات نیلوفر.
۱۳۷۹ - پاک‌کن‌ها؛ ترجمهٔ پرویز شهدی؛ انتشارات دشتستان.
۱۳۸۰ - سال گذشته در مارین باد؛ ترجمهٔ پرویز شهدی؛ انتشارات دشتستان.
۱۳۸۰ - جن حفره‌ای قرمز میان سنگفرش‌های از هم جدا شده؛ ترجمهٔ پرویز شهدی؛ انتشارات دشتستان.
۱۳۸۰ - در هزار تو؛ ترجمهٔ مجید اسلامی؛ نشر نی.
۱۳۸۱ - جام شکسته، ترجمهٔ خجسته کیهان، انتشارات نیلوفر.
۱۳۸۹ - خاطرات مثلث طلایی، ترجمهٔ پرویز شهدی، نشر افکار.
۱۳۸۹ - تعیین موقعیت شهری خیالی، ترجمهٔ پرویز شهدی، نشر افکار.
۱۳۸۹ - طرحی برای انقلاب در نیویورک، ترجمهٔ پرویز شهدی، نشر افکار.
۱۳۹۲ - وعده‌گاه، ترجمهٔ پرویز شهدی، نشر افکار.
۱۳۹۲ - ژلوزی، ترجمهٔ منوچهر بدیعی، انتشارات نیلوفر.
1398- برای رمانی نو، ترجمهٔ پرویز شهدی، نشر افکار.
دربارهٔ رب-گریه
۱۳۸۱ - آلن رب-گریه (از سری: نویسندگان قرن بیستم فرانسه)؛ ژانین پاریزیر پلوئل؛ نیکو سرخوش؛ نشر ماهی
۱۳۹۸ - اروس و تصویر (گفت‌وگو با آلن رب‌گری‌یه دربارة فیلم‌هایش)، مصاحبه آنتونی فراگولا و روش اسمیت، ترجمهٔ ابراهیم برزگر، نشر افکار.
۱۳۹۹ - سال گذشته در مارین باد؛ نقد فیلم، ترجمهٔ ابراهیم برزگر؛ انتشارات ایجاز.
جستارهای وابسته
منابع
جام شکسته (La reprise) ترجمه خجسته کیهان
یادداشت‌هایی دربارهٔ رمان، میشل بوتور ترجمه سعید شهرتاش- نشر سروش- ۱۳۸۱.
وبگاه آی کتاب (برداشت آزاد)
پیوند به بیرون
اطلاعات در کتابخانهٔ ملی فرانسه BNF
اعضای فرهنگستان فرانسه
افسران لژیون دونور
اهالی برست (فرانسه)
اهالی برست
رب گری‌یه، آلن
درگذشتگان به علت بیماری قلبی و عروقی در فرانسه
رمان‌نویسان سده ۲۰ (میلادی) اهل فرانسه
رمان‌نویسان مرد اهل فرانسه
زادگان ۱۹۲۲ (میلادی)
فیلم‌نامه‌نویسان مرد اهل فرانسه
کارگردانان فیلم اهل فرانسه
منتقدان ادبی اهل فرانسه
مهندسی کشاورزی
نویسندگان مرد اهل فرانسه
نویسندگان مرد سده ۲۰ (میلادی) اهل فرانسه
نویسندگان مرد غیر داستانی اهل فرانسه
دانش‌آموختگان لیسه بوفون
نویسندگان بی‌دی‌اس‌ام |
7417 | https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%85%20%D8%B4%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D9%87 | جام شکسته | جام شکسته نام رمانی است نوشته نویسنده و فیلمساز فرانسوی آلن رب-گری‌یه.
نام فرانسوی این کتاب La reprise (بازیافتن) است که توسط خانم خجسته کیهان با نام جام شکسته به فارسی ترجمه شده است.
این رمان یکی از آخرین کتاب‌های اوست که در سال ۲۰۰۱ در پاریس و توسط انتشارات مینویی به چاپ رسیده است. آلن رب گری یه این کتاب را در آستانه هشتاد سالگی و پس از هشت سال سکوت ادبی منتشر کرده است.
موضوع رمان
هانری ربن کارآگاه برای انجام یک ماموریت جنایی به برلین سفر میکند: «برلین در آن زمان پایتخت آلمان شرقی است و زمان رویداد داستان چند سال بعد از پایان جنگ دوم جهانی است.» در طول سفر و در قطار هانری ربن با همزادش روبه رو میشود، مردی که عمیقاً شبیه به او است و در کوپه دیگر قطار مشغول مطالعه روزنامه‌ای به زبان آلمانی است. در شهر برلین هانری ربن قرار است با شخصی به نام پس یرگارن دیدار کند. روبن نگران است که پس یرگارن همزاد را به جای او اشتباه بگیرد.
سرانجام پس یرگارن او را در جریان ماموریتش قرار می‌دهد: هانری ربن مامور میشود شخصی به نام «ایکس» را زیر نظر بگیرد که البته ایکس نیز به نحو مشکوکی به قتل می‌رسد و سیر داستان به همین شکل معمایی و چیستان‌گونه بدون اینکه خط سیر مشخصی داشته باشد با تغییرات متعدد زمانی به جلو می‌رود.
عناصر رمان
از نکات جالب این رمان استفاده از دو راوی در رمان است که راوی دوم با نگارش پاورقی اشتباهات راوی اول را اصلاح میکند.آلن رب گری یه در مصاحبه‌ای که پس از انتشار این کتاب با «مگزین لیته رر» انجام داد گفته است: «دو شخصیت رمان برادران دوقلو هستند و این موضوع ما را به اندیشه بدل یا همزاد می‌رساند که کاملاً با زندگی من هماهنگی دارد. من با همزاد خودم چند بار روبه رو شده‌ام و در این باره با ناباکوف و بورخس هم گفتگو کرده‌ام که آنها نیز همزادشان را دیده اند.» رمان جام شکسته همچنین دربرگیرنده عناصر بسیاری از رمان‌های پیشین رب گری یه است. استفاده از فرم پلیسی در این کتاب و در کتاب‌های قبلی نویسنده (به ویژه رمان معتبر پاک کن ها) با شکل و ساخت معمایی نوشته‌های او همخوانی دارد. نپرداختن به شخصیت افراد و شناخت آنها از طریق دیالوگ و همچنین ایجاد تعلیق در داستان از ویژگیهای ژانر پلیسی است که رب گری یه در رمان‌های خود به کار می‌برد. علاوه بر این، در کتاب بازیافتن اشاره‌هایی به کیرکگارد فیلسوف دانمارکی و همچنین به اساطیر یونان از جمله «اسطوره ادیپ» میشود که بی گمان از دلمشغولی‌های دیگر مولف خبر می‌دهد.
منابع
۱- رمان La reprise با نام جام شکسته
۲- یادداشت‌هایی درباره رمان- میشل بوتور- سعید شهرتاش- نشر سروش- ۱۳۸۱.
مطلب برگرفته از وبگاه آی کتاب (برداشت آزاد)، نوشته از آرش نقیبیان
رمان‌های ۲۰۰۱ (میلادی)
رمان‌های آلن رب‌گریه
رمان‌های فرانسوی ۲۰۰۱ (میلادی) |
7420 | https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%D9%86%DB%8C%D8%B2%D9%87 | عنیزه | عُنَیزه ، نام شهری است در استان قصیم در کشور پادشاهی عربستان سعودی واقع در شبه جزیره عربستان. این شهر در شمال ریاض و در میانه نجد قرار گرفته و آب‌وهوایی خشک و بیابانی با تابستان‌های داغ و زمستانهای سرد دارد.
در این منطقه جو و گندم، انگور، گریپ‌فروت، لیموترش، نارنگی، پرتغال و انار به عمل می‌آید. خرماهای عُنیزه مشهورند.
عبدالعزیز بن عبدالله الخویطر وزیر پیشین فرهنگ و آموزش عالی عربستان و وزیر کشور کنونی این کشور از مردم عنیزه‌است.
در داستان "کاروان اسلام" صادق هدایت دو بار از آقای قوت لایموت به عنوان نماینده اعراب عنیزه نام برده شده است.[ویکی‌نبشته]
نگارخانه
منابع
ویکی‌پدیای انگلیسی، نسخهٔ ۲۳ اکتبر ۲۰۰۶.
دکتر: شامی، یحیی، (موسوعة المدن العربیة والاسلامیة) ، دار الفکر العربی، بیروت، چاپ سال ۱۹۹۳ میلادی به (عربی).
عنیزه
مناطق مسکونی در استان قصیم |
7421 | https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%20%D9%82%D8%B5%DB%8C%D9%85 | استان قصیم | قَصیم نام منطقه ای است در بخش مرکزی کشور عربستان سعودی. ساکنان آن مسلمان اهل سنت.
مساحت آن ۶۵٬۰۰۰ کیلومتر مربع و جمعیتش در سال ۱۹۹۹ برابر با ۹۳۳٬۱۰۰ بود.
مرکز این منطقه شهر بُرَیده و دیگر شهرهای آن عنیزه و بادیه نام دارند.
تاریخچه
منطقه قصیم در قدیم ایستگاه کاروان‌های هندی و ایرانی رهسپار مدینه بود. عرب‌ها از زمان پیش از اسلام از کشاورزی دوری می‌جستند و از اینرو پس از اسلام زمینهای کشاورزی منطقه توسط حاجیان ایرانی و برخی از قبیله‌های بلوچ کشت می‌شد.
برخی از عرب‌های یهودی نیز ساکن منطقه بودند که بعدها به اسلام گرویدند.
در زمان چیرگی ترکان عثمانی سیاست پاکسازی نژادی در منطقه پیاده شد و ترکان مهاجر به منطقه آورده شدند که این امر باعث درگیری میان اهالی محل و ترکان شد.
دیرزمانی بسیاری از مردم منطقه که از تبار کشاورزان ایرانی و بلوچ (پاکستان) بودند ریشه و تبار خود را نزد دیگر عرب‌ها پنهان می‌کردند ولی امروزه بسیاری از آنها برای دیدار خویشاوندان دور خود به ایران و پاکستان سفر می‌کنند و در آنجا به برپایی آموزشگاه‌های دینی وهابی می‌پردازند و در وارد کردن اندیشه‌های وهابی به ایران و پاکستان کوشا هستند.
منابع
Wikipedia contributors, "Al-Qassim Province," Wikipedia, The Free Encyclopedia, (accessed March ۴، ۲۰۰۸).
دکتر: زاهیه، وهبة، (شُبه الجَزیرَة العَربیَة) دارالنهضة العربیة للطباعة والنشر، چاپ و انتشار سال ۱۹۷۷ میلادی.
دکتر: شامی، یحیی، (موسوعة المدن العربیة والاسلامیة) ، دارالفکر العربی، بیروت، چاپ سال ۱۹۹۳ میلادی به (عربی).
قصیم
قصیم
نجد |
7423 | https://fa.wikipedia.org/wiki/%DA%AF%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%D8%A8%D8%B3%D8%AA | گاه‌بست | کوه گاه‌بست نام کوهی است در جنوب ایران.
این کوه در شمال شهر بستک در روستای مغدان استان هرمزگان قرار دارد. واژه گاه در نام این روستا در گویش لارستانی همانند زبان پهلوی به معنی قطب شمال است.
جغرافیا
از تنگ بستک و از قله نمکی شروع میشود و در امتداد روستای کوهیج و میستان مشرف بر روستای عماده ده یا «روستای سیده» در صحرای باغ خاتمه می‌یابد.
این کوه بزرگ از طرف مشرق به کوه هرمزان (هرمیزان) متصل است و کوه هرمزان نیز به رشته کوه ناخ می‌پیوندد. کوه ناخ بزرگترین کوهی است که در بخش کوخرد واقع شده و تمام روستاهای بخش کوخرد در پسکرانه‌های این کوه واقع است.
بر فراز کوه
اه‌بست گاه در زمستان‌ها احتمال بارش برف نیز هست. کوه کاملاً مشجر است و درخت‌های مختلفی در آن وجود دارد. در قله کوه پشتخه‌ای (پُشته) ای وجود دارد که در آن درختان بنه (برکو)، بادام کوهی (اخور)، اذلک (میوه‌ای است شبیه گیلاس اما ریز)، انجیر کوهی، کورِ و سلم و سُمر و کنار، نادر (مورد) و انواع انجیر یافت میشود که دانه آنها برای ترشی و برگشان برای بورانی استفاده میشود.
از زیر کوه گاه بست در قدیم رشته قناتی به نام قنات بستک عبور می‌کرده‌است که حدود هفتاد یا هشتاد سال پیش دایر شده و آبش به رودخانه شور رسیده و متروک گردید. گویا در زمان قدیم آبش برای کشاورزی مناسب بوده‌است.
کوه‌های اطراف
کوه گچ که از پای کوه تا قله کوه تماماً معدن گچ است ارتفاعش کمتر از کوه گاه بست است.
از برکه حاجی غنی در امتداد راه شهر بستک به بخش کوخرد شروع میشود و به گردنه دهستان هرنگ منتهی میشود.
درسمت کوه کج در ارتفاع ۸۰۰ متری از سطح دریا سَرِ تَپَه قلعه‌ای است خیلی قدیمی به نام قلعه قلات گویا این قلعه قبل ۲۵۰ یا ۳۰۰ سال بیش بنا شده‌است، دارای سه برج در سه ضلع محوطه‌است و هنوز با برجاست.
آثار دیوار سراسری هم وجود دارد.
ساختمان محل مسکونی خراب شده اما آثار دیوارهایش باقی مانده‌است که از گچ وسنگ ساخته شده‌است.
دارای سه باب آب‌انبار و در حدود ۲ هکتار وسعت محوطه‌است.
کوه هرمزان (هرمیزان) در شرق بستک قرار گرفته‌است وبا
(کوه ناخ) اتصال پیدا کرده‌است و ارتفاع آن از سطح دریا ۲۴۰۰ متر است.
جانوران، گیاهان وپرندگان
در پیرامون کوه شب جانوران وپرندگان مختلفی زندگی می‌کرده‌اند که شامل :آهو، بز کوهی، روباه، خوک، کفتار، شغال، جوجه‌تیغی و خرگوش بوده‌است. همچنین پرندگان مانند: کبک، عقاب، شاهین، بادخور، قُمری، تیهو، فاخته و بلبل وصدها پرنده مختلف دیکر زندکی می‌کرده‌اند که متأسفانه امروزه به دلیل نبود نظارت کافی و شکار بی‌رویه و غیر
دیگر زندگی مجاز، نسل اکثر این حیوانات در حال انقراض می‌باشد. گفتاره‌است که در دوران گذشته جانوارنی مانند: گرگ، پلنگ، یوزپلنگ و خرس نیز در این کوه دیده شده‌است، اما در حال حاضر دیگه از اینگونه حیوانات هیچ اثری نیست. گیاهان: أنغوزه.، بنه، آویشن، مرو تلخ، پونه، اسطوقدوس (گیاهی خوشبو که با چای مصرف میشود).
، خاکشیر، مرو تلخ، مرو خوش می‌روید. درختان مانند: کُور، کُنار، کِرت، سمر، کُوهِنگ، سَلَم
در قله کوه وجود دارد.
کوه ناخ
کوه هرمزان و کوه تنگ بیه و کوه ناخ تنها جایی است که احتمال دارد آب شیرین پیدا شود، جون در موازات دهستان کوخرد است، مخصوصاً که در کوه ناخ که در شمال دهستان کوخرد قرار دارد، چشمه‌های فراوانی از آب شیرین وجود دارد.
دو حلقه چاه قدیمی در گریوه گری زامِردان در کوه ناخ وجود دارد که آب آن شیرین است، گویند این چاه‌ها از زمان زرتشتیان بجا مانده‌است. یکی در ارتفاع روی تپه‌ای و دیکری ته دره و روی پشتخه زامردان قرار دارد.
آبش شیرین است.
در زیر کوه گاه بست بین دو کوه گاه‌بست و نمک زمینی هموار (لاور) حدود صد من کشته زمین دیم کار دارد به نام شُمِزدُنی.
اخیرا چند خانوار با ساختن چند خانه در آنجا ساکن شدهاند و دارای مسجد و مدرسه و آب‌انبار است.
قسمتی از کوه گاه بست که بنام‌گری چربه معروف است، شباهت زیادی به نقشه کشور ایران دارد.
منابع
محمدیان، کوخردی، محمد. (شهرستان بستک و بخش کوخرد) ج۱. چاپ اول، دبی: سال انتشار ۲۰۰۵ میلادی.
نگاره از: محمد محمدیان.
محمد، صدیق «تارخ فارس» صفحه‌های (۵۰ ـ ۵۱ ـ ۵۲ ـ ۵۳)، چاپ سال ۱۹۹۳ میلادی.
الکوخردی، محمد، بن یوسف، (کُوخِرد حَاضِرَة اِسلامِیةَ عَلی ضِفافِ نَهر مِهران Kookherd, an Islamic District on the bank of Mehran River) الطبعة الثالثة، دبی: سنة ۱۹۹۷ للمیلاد.
پیوند به بیرون
وبگاه گاوبست
بخش مرکزی
کوه‌های شهرستان بستک |
7424 | https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%AF%D9%87%D9%86 | رودهن | رودِهِن، شهری در شهرستان دماوند از توابع استان تهران است که در ۳۰کیلومتری شرق تهران قرار دارد. رودهن از شمال با شهرستان آمل، از شرق با دماوند، از غرب با شهرستان پردیس و از جنوب با ورامین و پاکدشت همسایه است. یکی از جاذبه‌های رودهن کوه ممد داغی است که مکان مورد علاقه مژگان نیک‌پی هنرمند پرآوازه و یکی از شهروندان اصیل و قدیمی رودهن می‌باشد.
جمعیت
جمعیت این شهر براساس سرشماری سال ۱۳۹۰ ایران، ۲۱٬۴۷۷ نفر (۶٬۶۲۷ خانوار) شامل ۱۰٬۸۰۷ مرد و ۱۰٬۶۷۰ زن است.
نزدیکی به جاده‌های اصلی تهران – شمال (هراز و فیروزکوه) نیز از عوامل مؤثر در رشد چشمگیر این شهر بود و طبق سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۵۵، جمعیت رودهن و حومه تنها چهار هزار نفرگزارش شد و پس از تقریباً یک دهه، تا زمان تأسیس دانشگاه آزاد اسلامی، جمعیت شهر به بیش از سیزده هزار نفر رسید. با توجه به تأسیس این مرکز آموزش عالی و گسترش سریع آن، بافت جمعیتی این شهر نیز به سرعت تغییر یافت. حضور چند هزار دانشجو که به صورت جمعیت شناور در طول روز به این شهر وارد و از آن خارج می‌شدند، اقامت حداقل دو تا سه هزار از این دانشجویان در این شهر در خوابگاه‌ها و خانه‌های استیجاری، موج مهاجرت از اطراف و حتی شهرهای دیگر به ویژه شهرستان‌های استان مازندران، خراسان و استانهای دیگر سبب شد که در سرشماری ۱۳۶۵ جمعیت این شهر به بیش از دو برابر افزایش یابد.
زبان
ساکنان اصلی رودهن، ترک زبانان هستند که در دوره قاجار به این شهر مهاجرت کردند. شماری از طایفه بابایی و کردبچه از ابتدای دوران قاجار ساکن این منطقه هستند.
رئیس شورای اسلامی شهر بومهن: رودهن که بعد از بومهن قرار گرفته‌است، محل تلاقی مردم ترک‌زبان و مازنی زبان است.
ابنیه تاریخی
از بناهای تاریخی این شهر می‌توان به پلی اشاره کرد که متروکه شده و از دوره صفویه است. همچنین به ساختمان هتل آبعلی که امروزه به اردوگاه دانش‌آموزی تبدیل شده‌است.
رودهن قدیم در منتهی‌الیه رودخانه‌ای واقع شده‌است که امروزه بلوار شریعتی نام دارد و به نام تجرک معروف است.
در این نقطه آثار قبرهای زرتشتیان پابرجاست که هنوز مورد توجه قرار نگرفته‌است.
مهمترین آثار تاریخی و فرهنگی رودهن را می‌توان به پل نمیر (قرن سوم)، پل زنجیر یا فیروزکوه، بقعه مبارک امامزاده محمدتقی رودهن که از فرزندان موسی کاظم است، امامزاده روح‌الله روستای جورد، امامزاده پیش روستای آردینه، حمام و خانه تاریخی روستای جورد و وسکاره، ساختمان سابق هتل آبعلی و… که هر یک گویای تاریخ این منطقه است، نام برد.
صنایع دستی
زیورآلات دستی یکی از قدیمی‌ترین صنایع دستی رودهن به حساب می‌آید، علاوه بر این معرق کاری هم از دیگر صنایع دستی این شهر به حساب می‌آید در هنر معرق کاری با استفاده از ابزارهای خاص نقش‌های منحصر به فردی را بر روی چوب به وجود می‌آورند.
از دیگر صنایع دستی این شهر می‌توان به سفال‌گری اشاره کرد. منبت کاری، خوش نویسی، ملیله سازی و چرم و قلاب بافی از دیگر صنایع این شهرستان است.
دانشگاه آزاد
دانشگاه آزاد اسلامی واحد جامع و بین‌المللی رودهن بابیش از بیست هزار دانشجو، شهر ۴۰ هزار نفری رودهن را به یک شهر دانشگاهی تبدیل کرده‌است. این دانشگاه به عنوان یکی از بزرگترین و معتبرترین دانشگاه‌های کشور از لحاظ فضای آموزشی و علمی شناخته شده‌است.
دانشگاه علمی کاربردی شهرداری رودهن
دانشگاه علمی کاربردی رودهن در سال ۱۳۸۲ در مقطع کاردانی تأسیس شد. اکنون با حدود ۷۰۰ دانشجو و در دو مقطع کاردانی و کارشناسی و قریب به ۱۴ رشته کاردانی و ۳ رشته کارشناسی در زمینی به مساحت ۱۰۵۰۰ مترمربع و ساختمان آموزشی با زیربنای ۱۷۰۰ متر مربع در حال فعالیت است.
نگاره‌ها
پانویس
منابع
تاریخ رودهن نوشته عبدالعظیم رضایی
مختصات و ارتفاع
(2018). Yjc.ir. Retrieved 14 March 2018, from
شهرستان دماوند
شهرهای استان تهران
شهرهای دانشگاهی ایران
شهرهای شهرستان دماوند |
7426 | https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%DB%8C%D8%B3%20%D8%A8%DB%8C%DA%A9%D9%86 | فرانسیس بیکن | فرانسیس بیکن (زاده ۲۲ ژانویه ۱۵۶۱ – مرگ ۹ آوریل ۱۶۲۶) فیلسوف، سیاستمدار، دانشمند، حقوق‌دان و نویسنده انگلیسی بود. بسیاری وی را محور اصلی تحول فکری در قرون وسطی می‌دانند تا جایی که او را از بانیان انقلاب علمی می‌شمارند و پایان سلطه کلیسا بر تفکر را به اندیشه‌های او نسبت می‌دهند. او را پدر تجربه‌گرائی می‌نامند.
زندگی
فرانسیس بیکن در ۲۲ ژانویه ۱۵۶۱ در لندن (یورک هاوس) در منزل پدرش سر نیکولاس بیکن متولد شد. پدر او بیست سال اول سلطنت ملکه الیزابتِ اول مُهردار سلطنتی بود. مادر بیکن لیدی آن کوک خواهر زن لرد بارلی خزانه‌دار ملکه الیزابت و یکی از مقتدرترین مردان انگلیس بود. این زن که دختر سِر آنتونی کوک، آموزگار خصوصی ادوارد ششم پادشاه انگلستان بود، در علم کلام متبحر بود و با اسقفهای زمان خویش به زبان لاتینی مکاتبه می‌کرد.
در دوازده سالگی بیکن را در کمبریج به کالج ترینیتی فرستادند جایی که با نهایت دقت از برنامه درسی قرون وسطایی تا حد زیادی به زبان لاتین پیروی کرد. اما بعداً از آن روش روگردان شده به روش تجربه‌گرائی متوسل شد و پس از سه سال آنجا را ترک کرد. وی با آنکه شانزده سال بیشتر نداشت در دفتر سفارت انگلستان در فرانسه مأموریتی به وی پیشنهاد شد و پس از آنکه مضرات و منافع این کار را خوب سنجید آن را پذیرفت. پدر او سِر نیکولاس ناگهان در سال ۱۵۷۹ وفات یافت. وی تصمیم داشت اموالی مادام العمر به فرانسیس بیکن تخصیص دهد ولی مرگ او بر اینکار سبقت گرفت و سیاستمدار جوان با عجله به لندن فراخوانده شد در حالی که در ۱۸ سالگی پدر خود را از دست داده بود و عایداتی هم نداشت. او به زندگی اسراف‌آمیز خو گرفته بود و برای او قناعت به زندگی ساده سخت می‌نمود. به همین جهت وارد رشته حقوق شد و برای به دست آوردن یک شغل سیاسی خویشان متنفذ خود را به تنگ آورد.
در۱۵۸۳ به سن ۲۲سالگی از تانتن به نمایندگی مجلس انتخاب شد. چند سال بعد لرد اسکس دوست بیکن توطئه‌ای بر ضد ملکه ترتیب داد تا او را زندانی کند و جانشینش را به تخت بنشاند. بیکن در نامهای او را از این عمل بازداشت و به او نوشت که تا ابد به ملکه وفادار می‌ماند. اسکس در پی توطئه‌ای نافرجام بر ضد الیزابت زندانی شد تا اینکه موقتاً آزاد گردید، وی دوباره به جمع نیرو پرداخت و با قوای خود به سوی لندن حرکت کرد. بیکن به خشم تمام بر ضد اسکس قیام کرد و در این میان عضو دیوان عالی کشور گردید. اسکس دوباره گرفتار شد و او را به اتهام خیانت به محاکمه کشیدند. او مجرم شناخته شد و محکوم به مرگ گردید. شرکت بیکن در محاکمه اسکس او را تا مدتی منفور ساخت.
بالاخره بیکن بدون کمک دیگران راه ترقی را پیمود، مهارت او در امور گوناگون و معلومات پهناور او موجب می‌شد که در هر مجمع و کمیته مهمی عضو برجسته به‌شمار رود؛ در ۴۵ سالگی ازدواج کرد و در ۱۵۹۸ به جهت قروض خود به زندان افتاد. اما در ۱۶۰۶ مشاور قضایی سلطنتی گردید و در ۱۶۱۳ معاون دادستان کل شد و در ۱۶۱۸ در ۵۷ سالگی بالاخره مثل پدرش به مقام مُهردار سلطنتی رسید.
فرانسیس بیکن حامی کتابخانه‌ها بود و با تقسیم کتاب‌ها به سه دسته تاریخ، شعر و فلسفه، یک سیستم کاربردی برای فهرست نویسی کتاب‌ها ایجاد کرد که می‌توانست به موضوعات و زیرنویس‌های خاص‌تری تقسیم شود.
بیکن اولین دریافت‌کننده مقام مشاور حقوقی مخصوص ملکه بود. این مقام در سال ۱۵۹۷ به وسیله ملکه انگلستان، الیزابت اول به او اعطا شد. پس از الحاق جیمز ششم در سال ۱۶۰۳ بیکن به دریافت نشان شوالیه مفتخر شد. وی بعداً در سال ۱۶۱۸ به دریافت عنوان بارون ورولام و پس از آن به درجه نائب ارباب سنت آلبان در سال ۱۶۲۱ نائل شد. اما چون فرزندی نداشت تمام این عنوان‌ها با مرگ او در سال ۱۶۲۶ در سن ۶۵ سالگی به پایان رسید. مرض ذات الریه به حیات او در این عالم خاتمه داد.
عقاید
فرانسیس بیکن معتقد بود که «علم بر انسان و جهان تسلط دارد» و «بر طبیعت نمی‌توان مسلط گشت مگر آنکه از قوانین آن آگاهی یابیم» و در رد اندیشه کلیسا چنین عنوان کرد که «اگر انسان ذهن خود را معطوف به ماده کند در حدود آن کار میکند و از حدود ماده تجاوز نمی‌نماید». وی معتقد بود که ادراک ما از حقیقت تنها در همان حدی است که مشاهدات ما اجازه می‌دهد و «خارج از حیطه مشاهدات» نه تنها نمی‌توانیم چیزی بدانیم، شاید اصولاً شایسته دانستن آن نباشیم. از نظر او ذهن مسئول یافتن روابط در ماده به وسیله مشاهده و تجربه است و میان علم و عمل و مشاهده فرقی نیست. راهی که وی برای رسیدن به بصیرت و ادراک بهتر از جهان پیرامون پیشنهاد میکند، چنین است: «با کسب دانشِ طبقه‌بندی ماده بر اساس ارزش و اعتبار آن، ذهن خود را از تزویر دور دار» و برای رسیدن به این ادراک باید ذهن را از بت‌هایی که آن را احاطه کرده‌اند رها سازیم.
آثار
ارغنون جدید
پیشرفت علم
آتلانتیس جدید
بررسی‌های سیاسی و اجتماع
تاریخ هنر هفتم (۱۶۲۲)
مقالات
هر اندازه که بیکن در سیاست جلوتر می‌رفت به اوج حکمت و فلسفه نیز نزدیکتر می‌شد. به عقیده او مطالعه و اشتغال به تحصیل به تنهایی نه هدف است و نه حکمت، و علمی که با تجربه توأم نباشد قیل و قال بیهوده است؛ «صرف همه اوقات به مطالعه سستی و کاهلی است؛ به کاربردن آن برای خودنمایی ریا است؛ حکم کردن از روی قواعد منطقی فضل‌فروشی است.». «مردم نادرست و مکار از مطالعه متنفرند، مردم ساده در ستایش و تمجید آن مبالغه می‌کنند و فقط مردم عاقل در عمل از آن استفاده می‌برند؛ زیرا مطالعه راه استفاده عملی را نمی‌آموزد، بلکه این استفاده از راه مشاهده صورت می‌گیرد و این کار به وسیله عقل انجام میشود، عقلی که بیرون از مطالعات و بالاتر از آن است.» او مانند گوته علمی که به عمل منتهی نشود را مسخره میکند. «باید دانست که در صحنه زندگیِ بشر فقط خدا و فرشتگان تماشاچی محض‌اند.» این تنبه جدیدی بود که پایان مکتب مدرسه ای (اسکولاستیک) را اعلام می‌کرد و خاطرنشان می‌ساخت که دیگر بین علم و عمل و مشاهده فاصله نیست. این تأکید دربارهٔ تجربه و پرداختن به نتایج عملی صفت ممیزه فلسفه انگلیسی و مقدمه پراگماتیسم است.
منابع
ویل دورانت، تاریخ فلسفه، (در مورد عقاید)
پیوند به بیرون
پاکباز، رویین، (۱۳۷۸)، " دائرةالمعارف هنر (نقاشی، پیکره تراشی، گرافیک)"، تهران: انتشارات فرهنگ معاصر.
لینتن، نوربرت، (۱۳۸۲)، «هنر مدرن»، ترجمه علی رامین، تهران: نشر نی.
هنر مفهومی/ پال وود
سبک‌شناسی هنری –سید محمد میر کمالی
اعضای شورای خبرگان انگلستان
افراد ال‌جی‌بی‌تی اهل انگلستان
انگلیکان‌های اهل انگلستان
اهالی انگلستان در سده ۱۶ (میلادی)
اهالی انگلستان در سده ۱۷ (میلادی)
اهالی دوره استوارت
اهالی سنت آلبنز
اهالی وست‌مینستر
تاریخ آموزش
تاریخ روش علمی
تاریخ منطق
تجربه‌گرایان
جاسوسان اهل انگلستان
جاسوسان سده ۱۶ (میلادی)
جاسوسان سده ۱۷ (میلادی)
خاکسپاری در هرتفوردشر
دادستان‌های کل انگلستان و ولز
دارندگان عنوان شوالیه
دانش‌آموختگان ترینیتی کالج، کمبریج
بیکن
درگذشتگان به علت سینه‌پهلو
درگذشتگان به علت عفونت در انگلستان
رمان‌نویسان سده ۱۶ (میلادی) اهل انگلستان
رمان‌نویسان سده ۱۷ (میلادی) اهل انگلستان
بیکن
سیاستمداران اهل بریتانیا
عصر روشنگری
فرانسیس بیکن
فیلسوفان اخلاق
بیکن
فیلسوفان تاریخ
فیلسوفان دوران پیش از مدرن
فیلسوفان دین
فیلسوفان ذهن
فیلسوفان سده ۱۶ (میلادی)
فیلسوفان سده ۱۷ (میلادی) اهل انگلستان
فیلسوفان سده ۱۷ (میلادی)
فیلسوفان طبیعی
فیلسوفان علم
فیلسوفان علوم اجتماعی
فیلسوفان فرهنگ
فیلسوفان فناوری
فیلسوفان قانون
فیلسوفان مسیحی
فیلسوفان منطق
لردهای اعظم انگلستان
متافیزیک‌پژوهان
مقاله‌نویسان اهل انگلستان
منطق‌دانان
نمایندگان مجلس انگلستان ۱۵۹۸-۱۵۹۷
نویسندگان حقوقی اهل انگلستان
نویسندگان دین و علم
نویسندگان سده ۱۶ (میلادی) اهل انگلستان
نویسندگان سده ۱۷ (میلادی) اهل انگلستان
نویسندگان لاتین سده ۱۶ (میلادی)
نویسندگان لاتین سده ۱۷ (میلادی)
وکیلان سده ۱۶ (میلادی) اهل انگلستان
هستی‌شناسان |
7430 | https://fa.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%A7 | کانبرا | کانبـِرا پایتخت کشور استرالیا است. در سال ۲۰۲۱ جمعیتی حدود ۱۴۵٬۵۰۷ داشت و بزرگترین شهر غیر بندری استرالیا به‌شمار می‌آید. کانبرا در ۳۰۰ کیلومتری جنوب غربی سیدنی و ۶۵۰ کیلومتری شمال شرقی ملبورن واقع است. کانبرا در سال ۱۹۰۸ در توافقی میان سیدنی و ملبورن به پایتختی استرالیا برگزیده شد. این شهر به عنوان شهری که کاملاً با نقشه قبلی ساخته شده‌است با دیگر شهرهای استرالیا تفاوت دارد. کانبرا به عنوان پایتخت استرالیا، پارلمان و دادگاه عالی این کشور و بسیاری دیگر از اداره‌های دولتی را در خود جای داده‌است. کانبرا همچنین مورد علاقه گردشگران داخلی و خارجی استرالیا است.
این شهر تنها شهر در بین همه شهرهای استرالیا است که با هدف و با طراحی قبلی ساخته شده‌است. طرح شهر، پس از مسابقهٔ بین‌المللی طراحی شهری، طرح معمار اهل شیکاگو، والتر و ماریون ماهونی گریفین انتخاب و کار ساخت در سال ۱۹۱۳ آغاز شد. طرح شهر، پر از باغهای شهری بود و زمینهای زیادی به فضای سبز اختصاص داده شد بطوریکه کانبرا عنوان «پایتخت بوته» را به خود اختصاص داد. هر چند رشد و توسعه کانبرا در اثر جنگ‌های جهانی کاهش یافت، پس از جنگ جهانی دوم دوباره مسیر پیشرفت را ادامه داد.
بیشتر استرالیایی‌ها نام شهر را در دو بخش تلفظ می‌کنند یا (can-bra یا cam-bra) تعداد کمی از تلفظ یا استفاده می‌کنند. ساکنین شهر را کانبرایی می‌گویند.
تاریخچه
منطقه امروزی کانبرا پیش از ورود سفیدپوستان، زیستگاه فصلی قبائل نگوناوال و والگالو بود. مردم نگاریگو در جنوب شرقی کانبرا، گوندونگورا در شمال، یوئین در ساحل و ویراجوری‌ها در غرب زندگی می‌کردند. یافته‌های باستانشناسی از ناحیه کانبرا نشانگر سکونت انسان از دست کم ۲۱ هزار سال پیش در این منطقه است.
واژهٔ «کانبرا» را برگرفته از نام قوم محلی نگابری دانسته‌اند. این قوم از گروه خانوارهای نگوناوال است. برخی دیگر نام کانبرا را گرفته از واژهٔ «کامبرا» به معنی «محل دیدار» در زبان نگوناوال می‌دانند.
جغرافیا و آب‌وهوا
مساحت کانبرا است و در نزدیکی رشته کوه‌های بریندابلا قرار گرفته که نزدیک به ۱۵۰ کیلومتر (۹۳ مایل) از ساحل شرقی فاصله دارد. این شهر در ارتفاعاتی قرار گرفته که از ۵۵۰ متر تا ۷۰۰ متر تغییر می‌کنند (۱۸۰۰ تا ۲۳۰۰ فوت) بلندترین نقطه کوه ماجورا با ارتفاع ۸۸۸ متر (۲۹۱۳ فوت) است. تپه‌های بزرگ دیگر شامل کوه تیلور (ناحیهٔ پایتخت استرالیا)، کوه آینسلی (ناحیهٔ پایتخت استرالیا)، کوه موگاموگا و کوهستان سیاه (ناحیهٔ پایتخت استرالیا) هستند. بوته زارهای اطراف مخلوطی از گیاهان اوکالیپتوس، ساوانا، زمینهای سرسبز، باتلاق و جنگل‌های اکالیپتوس خشک است. رودخانهٔ ملونگلو از کانبرا عبور میکند و برای تأمین آب شهر، سری بر روی آن ساخته شده که دریاچهٔ بورلی گریفن را شکل داده‌است. سپس ملونگلو به رودخانهٔ موروم بیجی در شمال غربی کانبرا وصل میشود که آن هم در جهت شمال غربی به سمت شهر یاس در نیوساوت ولز می‌رود. رودخانهٔ کرئین بیان، ملونگلو را، به زمینهای آواکس متصل میکند. نهرهای کوچک زیادی از قبیل نهر جرا بومبرا و نهر یارا لوملا به ملونگلو و موروم بیجی جریان دارند. دو تا از این نهرها با نامهای گینیندرا و توگرانونگ برای شکل‌دادن دریاچه‌های گینیندرا و توگرانونگ، سدبندی شدهاند. در گذشته گاهی رودخانه ملونگلو طغیان می‌کرده و باعث سیل می‌شده‌است.
بخاطر عرض جغرافیایی ویژه و فاصله و ارتفاع از ساحل، کانبرا چهار فصل مجزا دارد. آب‌وهوای بیشتر مناطق ساحلی که همه پایتخت‌های ایالتی را در بر می‌گیرد معتدل است. کانبرا هوای گرم، تابستان‌های خشک، و زمستانهای ملایم با مه سنگین و سرمازدگی متناوب و بارش نادر برف در ناحیه تجاری مرکزی و مناطق اطراف، دارد. بیشترین دمای ثبت شده، در یکم فوریه ۱۹۶۸ بوده‌است. کمترین دمای ثبت شده در ۱۱ ژوئیه ۱۹۷۱ است. تقریباً هر سه زمستان یکبار، و بیشینه بارش در بهار و تابستان دیده میشود.
انتخاب مکان
ملبورن نخستین پایتخت استرالیا بود. پس از استقلال فدراسیون استرالیا در دوره‌ای که بین سیدنی و ملبورن مذکراتی برای انتخاب یکی از دو شهر به عنوان پایتخت بود مقامات دو شهر در چهارچوب یک سازش سیاسی توافق کردند که جایی میان دو شهر، پایتخت فدراسیون استرالیا باشد. البته آب‌وهوا دلیل دیگر انتخاب کانبرا بود. زیرا کانبرا نسبت به گرمای زیاد هوا در سیدنی و ملبورن در فصل تابستان، هوای خنک‌تری دارد. همچنین همه سیاستمداران در آن زمان براین نکته توافق داشتند که مردم سفیدپوست فقط درمناطق با آب‌وهوای خنک می‌توانند رشد کنند و رهبری کشور را بدست داشته باشند.
ساختار شهری
کانبرا شهری با طراحی قبلی است که توسط دو معمار سرشناس سده ۲۰ آمریکا، والتر و ماریون ماهونی گریفین طراحی شده‌است. مرکز شهر در مسیر دو محور عمود برهم طراحی شده‌است. محور آبی که تا دریاچهٔ گریفن امتداد می‌یابد و محور زمینهای تشریفاتی که از خانهٔ پارلمان در کاپیتال هیل تا خیابان ANZAC (یادبودهای جنگی استرالیا) در کوهپایهٔ کوه اینسلی ادامه می‌یابد. منطقه معروف به مثلث پارلمانی کانبرا از سه محور تشکیل شده که از کاپیتال هیل در امتداد خیابان رفاه اجتماعی تا مرکز سیویک در حوالی سیتی هیل در امتداد خیابان قانون اساسی تا محوطهٔ دفاعی در راسل هیل و در امتداد خیابان کینگز به کاپیتال هیل گسترده شده‌است. نواحی شهری کانبرا به محدوده‌های برنامه‌ریزی شده، مرکز شهر، مرکز گروه، و حومه‌های محلی تقسیم شدهاند. هفت محدوده وجود دارند که هر کدام به حومه‌های کوچک‌تر تقسیم شده و هر کدام یک مرکز شهر دارند که محل فعالیتهای اجتماعی و خرید و فروش است. این محدوده‌ها به ترتیب زیر مسکونی شدند:
کانبرای شمالی، در سالهای ۱۹۲۰ و ۱۹۳۰ مسکونی شد که تا ۱۹۶۰ ادامه داشت و دارای ۱۵ حومه است.
کانبرای جنوبی، از سال ۱۹۲۰ تا ۱۹۶۰، دارای ۱۲ حومه
دره وودن، در سال ۱۹۶۳ مسکونی شد، ۱۳ حومه
بلکونن، در سال ۱۹۶۷ مسکونی شد، دارای ۲۵ حومه
وستون گریک، در سال ۱۹۶۹ مسکونی شد، دارای ۸ حومه
توگرانونگ، در سال ۱۹۷۴ مسکونی شد، دارای ۱۹ حومه
گانگاهلین، در سال ۱۹۹۰ مسکونی شد، تاکنون ۷ حومه دارد.
محدوده‌های کانبرای شمالی و جنوبی اساساً مبتنی بر طراحی والتر بورلی گریفن هستند. پس از سال ۱۹۶۷ کمیسیون توسعه پایتخت کشوری «نقشهٔ Y» را طراحی کرد تا شهر کانبرا را وسیع‌تر کند و مجموعه‌ای از مراکز خرید و مرکز شهرها را راه‌اندازی کرده و با بزرگراه به یکدیگر متصل کند. این نقشه شبیه حرف Y بود که توگرانونگ در قسمت پایینی و بلکونن و گانگاهلین در دو انتهای دو بازوی آن قرار داشتند. دولت استرالیا از توسعه کانبرا توسط پشتیبانی کرد. همه زمینهای واقع در قلمرو پایتختی استرالیا به مدت ۹۹ ساله از دولت ملی اجاره گرفته شدهاند هر چند بیشتر اجاره‌ها امروزه توسط دولت ناحیه، مدیریت میشود. بیشتر حومه‌ها دارای مغازه‌های محلی هستند و نزدیک به مرکز بزرگ خرید قرار دارند. امکانات اجتماعی و مدارس بیشتر نزدیک به مغازه‌های محلی یا مراکز خرید قرار دارند. بیشتر حومه‌های استرالیا از روی نام استرالیایی‌های معروفی که نخستین ساکنان این شهر بوده‌اند، نامگذاری شده‌است. خیابانها عموماً از روی موضوع خاص نامگذاری شدهاند برای نمونه، خیابان راضی از روی سدها و آب‌بندها و خیابان پاژ از روی بیولوژیست‌ها و ناتورالیست‌ها نامگذاری شده‌است. بیشتر هیئت صنایع سبک وجود دارد: حومه‌های فیش و یک، میچل و هومه.
مدیریت شهری
در محدودهٔ پایتخت استرالیا به غیر از شهر کانبرا، منطقه مسکونی بزرگتر از روستا وجود ندارد. مجلس قانونگذاری پایتخت استرالیا کار وضع قانون در شهر و محدودهٔ دولتی را بر عهده دارد. مجلس ۱۷ عضو دارد که با برگزاری انتخابات از سه محدوده انتخاب می‌شوند. این سه محدوده، ملونگلو، گینیندرا و بریندابلا هستند که به ترتیب، هفت، پنج و پنج عضو انتخاب می‌کنند. نخست‌وزیر توسط اعضای مجلس قانونگذاری (MLA) انتخاب میشود. در انتخابات سال ۲۰۰۴، حزب کارگر استرالیا به رهبری نخست‌وزیر، جون استانهوپ نه کرسی از هفده کرسی را بدست آورد و نخستین دولت بیشتر قلمرو پایتختی استرالیا را تشکیل داد.
دولت ملی استرالیا تا اندازه‌ای بر دولت قلمرو پایتختی استرالیا تأثیر دارد. در حیطهٔ مدیریتی، حزب ملی سرمایه مسئول برنامه‌ریزی و توسعه کانبرا است که از اهمیت ملی برخوردار است و باید با دیدگاه گریفن همخوانی داشته باشد و مناطقی که مالکیتشان جزو اموال عمومی محسوب میشود را به پارک طبیعی کانبرا تبدیل کنند. دولت ملی نیز تا اندازه‌ای کنترل مجلس را در دستان خود نگه می‌دارد و اینکار را با استفاده از مقررات محدودهٔ پایتخت استرالیا در سال ۱۹۸۸ انجام می‌دهد. قوانین پارلمان ملی، اساسنامه قلمرو پایتختی استرالیا است و محدودیت‌هایی را بر قانونگذاری در مجلس اعمال میکند.
پلیس فدرال استرالیا امنیت را در همه ایالت‌ها برقرار میکند. مردمی که جرمی مرتکب شدهاند در دادگاه صلحیه استرالیا و اگر جرائم شدید و سنگین باشد، در دادگاه عالی استرالیا محاکمه می‌شوند. زندانی‌ها در باز داشتگاه بلکونن در قلمرو پایتختی استرالیا نگهداری می‌شوند و از آنجایی که زندانی در قلمرو پایتختی استرالیا وجود ندارد، محکومین برای گذراندن دوران محکومیت به نیو ساوت ولز فرستاده می‌شوند. دادگاه‌هایی مانند دیوان محاکمات و دادگاه خانوادهٔ استرالیا به موضوعات غیر جنایی و اختلافات روزمره مردم می‌پردازند.
اقتصاد
طبق سرشماری سال ۲۰۲۱ نرخ بیکاری در کانبرا ۴ درصد است که کمتر از نرخ بیکاری استرالیا یعنی ۵ درصد است. میانه درآمد ناخالص هفتگی ساکنین کانبرا برای هر فرد ۱٬۲۸۹ دلار استرالیا در مقایسه با ۸۰۵ دلار برای کل استرالیا است.
به علت نرخ پایین بیکاری و سطح درآمد مناسب هر شهروند استرالیایی، ساکنان کانبرا در میان شهرهای بزرگ استرالیا بیشترین درآمد میانگین را دارند.
میانگین هزینهٔ مسکن در کانبرا از ژوئن ۲۰۰۵، ۳۵۲۵۰۰ دلار بوده که پایین‌تر از ملبورن و سیدنی است. میانگین هزینهٔ اجاره مسکن در کانبرا بیشتر از دیگر ایالت‌ها است. هزینه اجاره یک خانهٔ سه خوابه در ژوئن ۲۰۰۶ در کانبرا ۳۲۰ دلار در هفته بوده‌است که بالاترین مقدار را در بین مراکز دیگر ایالت‌ها دارد.
صنعت اصلی شهر مدیریت دولتی و دفاع است که ۱٪/۲۶ تولید ناخالص داخلی در ۲۰۰۴–۲۰۰۳ را تأمین میکند و ۴۰٪ نیروی کار کانبرا را بکار گرفته‌است. کارفرمایان اصلی بخش عمومی در کانبرا، پارلمان و سازمانهای دولتی مانند سازمان دفاع، مالی، روابط خارجی بازرگانی و خزانه هستند. تعدادی از قوای دفاعی استرالیا در نزدیکی کانبرا مستقر شدهاند، بخصوص HMAS Harman که یک مرکز ارتباطات دریایی است و به مرکز نگهداری مهمات چند منظوره تبدیل شده‌است. پایگاه نظامی قایر بایرن که نزدیک زمینهای فرودگاه بین‌المللی کانبرا بود، به مسئولین فرودگاه واگذار شد، ولی این پایگاه هنوز هم برای پروازهای خصوصی RAAF بکار می‌رود.
خدمات املاک و تجارت، خدمات عمومی و بهداشت، ساخت مسکن و آموزش و پرورش از شاخص‌های مهم اقتصادی استرالیا هستند. صنعت جهانگردی این کشور نیز رونق زیادی دارد. بهار و پاییز این کشور بسیار زیباست و نمایشگاه سالانه گل و گیاه کانبرا (Floriade, Canberra) یکی از جاذبه‌های اصلی این کشور محسوب میشود.
جمعیت‌شناسی
در سرشماری سال ۲۰۲۱، جمعیت کانبرا ۱۴۵٬۵۰۷ نفر بوده است.۳۰٫۴ درصد جمعیت کانبرا از اجداد استرالیایی، ، ۳۳٫۶ درصد از اجداد انگلیسی و بقیه از سایر کشورها بوده اند.
بیشتر مردم کانبرا به زبان انگلیسی صحبت می‌کنند، عده‌ای زبان دوم دارند که از آن جمله زبان چینی مندرین، نپالی، ویتنامی، چینی کانتونی و اسپانیایی است. این پنج زبان توسط ۷٫۷٪ مردم صحبت میشود. مردم کانبرا نسبتاً جوان و تحصیلکرده هستند. میانه سن افراد ۳۵ سال است و فقط ۱۵٫۱ درصد از جمعیت، بالای ۶۵ سال است. حدود ۲۳٫۸٪ مردم کانبرا دارای دین مسیحی از شاخه‌های کاتولیک و آنگلیکان، ۳٫۲٪ معتقد به دین هندو هستند و ۴۹٫۷٪ غیر مذهبی هستند.۶٫۵٪ هم به این سوال پاسخ ندادند. بین ۱۹۹۶ و ۲۰۰۲، ٪۹/۶۱ جمعیت کانبرا کوچ کرده‌اند که دومین میزان بالای نقل مکان در شهرهای استرالیا است.
از سال ۲۰۰۲ جرایم متداول در کانبرا، جرائم مالی، ورود غیرمجاز و سرقت خودرو و موتورسیلکت بوده‌است آدمکش و موارد مشابه فقط هر ۱/۵ نفر در ۱۰۰/۰۰۰ نفر اتفاق می‌افتد که کمتر از میانگین ۴/۹ در سطح ملی است. میزان حملات جنسی نیز پایین‌تر از میانگین جهانی است.
تحصیلات
دو مؤسسه اصلی، دانشگاه کانبرا (UC) در منطقه بروس و دانشگاه ملی استرالیا در منطقه آستون هستند. دانشگاه ملی استرالیا به‌عنوان یک دانشگاه تحقیقاتی در سال ۱۹۴۶ ساخته شد و هنوز هم دارای مراکز تحقیقاتی قوی است و جزو برترین دانشگاه‌های جهان محسوب میشود و از طرفی، پس از دانشگاه ملبورن، دومین دانشگاه استرالیا در رتبه‌بندی جهانی است.
هر دو دانشگاه، محوطهٔ داخلی جالب و دانشجویان خارجی دارند. دو دانشگاه مذهبی نیز در کانبرا وجود دارد: سیگنادو در حومهٔ کانبرای شمالی در منطقه و استون که دانشگاه کاتولیک است و کالج علوم الهی سنت مارک در نزدیکی خانهٔ پارلمان که جزو پردیس دانشگاه استوارت چارلز است آکادمی نیروی دفاع استرالیا (ADFA) و کالج سلطنتی نظامی دونترون، در نزدیکی حومهٔ کمپل در شمال شرقی کانبرا واقع شدهاند. دانشگاه ADFA علوم نظامی را تدریس میکند و جزئی از پردیس دانشگاه نیوساوت ولز است. دونترون نیز افسران قوای مسطح را تعلیم می‌دهد. در فوریهٔ ۲۰۰۴، ۱۴۰ مدرسهٔ دولتی و غیردولتی در کانبرا وجود داشت که ۹۶ تا دولتی و ۴۴ تا غیردولتی بود. در بیشتر حومه‌ها، پیش دبستانی و دبستان ابتدایی دارند که در فضاهای باز احداث شدهاند. پیش دبستانی اجباری نیست ولی بیشتر بچه‌ها از آن استفاده می‌کنند. مدرسهٔ ابتدایی از ۱ تا ۶ سالگی است.
بچه‌ها از ۷ تا ۱۰ سالگی در راهنمایی و از ۱۱ تا ۱۲ سالگی در کالج درس می‌خوانند قلمرو پایتختی استرالیا بیشترین نرخ ابقا را در استرالیا دارد و ۸۹٪ دانش‌آموزان که در هفت سالگی در سال ۱۹۹۹ نامنویسی کرده‌اند، تا سال ۲۰۰۴ به‌طور مرتب به تحصیلات خود ادامه می‌دادند.
فرهنگ
هنر و سرگرمی
کانبرا مرکز بسیاری از موسسات و بناهای تاریخی از جمله موزهٔ جنگ استرالیا، نگارخانه ملی استرالیا، نگارخانه پرتره‌های ملی، کتابخانهٔ ملی استرالیا، آرشیو ملی استرالیا و موزه ملی استرالیا است. بسیاری از ساختمانهای هیئت دولت به روی عموم باز هستند، مانند خانهٔ پارلمان، دادگاه عالی و ضرابخانهٔ سلطنتی استرالیا، مکان‌های تفریحی شامل دریاچهٔ گریفن، برج تلسترا، و باغهای گیاهی ملی استرالیا در منطقه کوه‌های سیاه، باغ وحش و آکواریوم در منطقه سد اسکریوند، موزهٔ ملی دایناسور و مرکز علوم و تکنولوژی ملی کانبرا، هستند.
نگارخانه و موزهٔ کانبرا در مرکز شهر حومهٔ سیویک، گنجینه تاریخ و هنر بومی است. ورود به بسیاری از خانه‌های تاریخی برای عموم آزاد است مانند: مزرعه رعیتی توگرا نونگ، موگا – موگا در سیمونستون و کلبهٔ بلودل در پارکس که نحوهٔ زندگی مهاجرین اروپایی را نشان می‌دهند. خانهٔ کالتورپس که نمادی از گذشته‌های دور کانبرا است، در منطقه رد هیل به خوبی نگهداری شده‌است. خانهٔ دانترون در حومهٔ کمپل، یکی از قدیمی‌ترین مزرعه‌های منطقه‌است و اکنون به دفتر کالج نظامی سلطنتی و انترون تبدیل شده‌است.
کانبرا، مکان‌های زیادی برای اجرای زندهٔ موسیقی و تئاتر دارد: نمایشگاه و تئاتر کانبرا که محل برگزاری کنسرت‌های متعدد بوده‌است و سالن لولین (در دانشگاه موسیقی ANU) که محل برگزاری کنسرت است. تئاتر خیابانی نیز طرفداران زیادی دارد. استون فست در دانشگاه کانبرا بزرگترین جشنوارهٔ موسیقی کانبرا است. کلوب‌های شبانه و کافه‌های زیادی در کانبرا وجود دارد که برنامه‌های سرگرمی زنده نیز برگزار می‌کنند و بیشتر در مناطق دیکسون، کینگ‌استون و مرکز شهر متمرکز شدهاند. بیشتر مراکز شهر دارای سینما و سالن تئاتر و کتابخانه هستند. رخدادهای فرهنگی مردمی عبارت‌اند از جشنوارهٔ ملی مردمی استرالیا شوی سلطنتی کانبرا، و جشنوارهٔ ماشین و جشنوارهٔ کانبرا که بطول ۱۰ روز در ماه مارس به مناسب روز کانبرا برگزار میشود.
شهرهای متشابه کانبرا عبارت‌اند از آتلانتا، جورجیا در ایالات متحده، بیجینگ در چین، دیلی در تیمور شرقی، نارا در ژاپن و ورسایلس در فرانسه بین این کشورها تبادل فرهنگی صورت می‌گیرد. جشنوارهٔ کانبرا _ نارا همه ساله در ماه اکتبر برگزار میشود.
رسانه‌ها
کانبرا به‌عنوان مرکز سیاسی استرالیا، وظایف مهمی را در گزارش‌های سیاسی بر عهده دارد و بنابراین دارای موسسات رسانه‌ای بزرگی مانند شرکت اطلاع‌رسانی استرالیا، شبکه‌های تجاری تلویزیونی و روزنامه‌های شهری است. بسیاری از موسسات خبری در «نگارخانه مطبوعات» جمع‌آوری شدهاند که از پارلمان ملی استرالیا گزارش تهیه می‌کنند. کلوپ مطبوعات استرالیا برنامه تلویزیونی هفتگی‌ای دارد که یک سیاستمدار را دعوت میکند و پرسش‌هایی را مطرح میکند. «کانبرا تایمز» روزنامهٔ اصلی کانبرا است که در سال ۱۹۶۲ تأسیس شده‌است. ایستگاه‌های تلویزیونی (آزاد به هوا) شامل رد تلویزیون دولتی شرکت پخش استرالیا ABC| و سرویس ویژهٔ بخش SBS| و ایستگاه‌های تجاری تلویزیون پرایم، تلویزیون هستند. سرویسهای تلویزیونی هزینه‌ای از طریق ماهوارهٔ فوکستل و کابل‌های شرکت ارتباطات سیار دریافت میشود. این شرکت همچنین ارائه‌دهندهٔ خدمات خطوط تلفن و پهنای باند اینترنت به وسیله کابل فیبرنوری در مناطق مختلف است.
تعدادی از شبکه‌های رادیویی کانبرا عبارت‌اند از: Valley FM ۸۹٫۵ که در توگرانونگ قرار دارد، Radio 1RPH که برای افرادی که توانایی نوشتن ندارند برنامه پخش میکند و Radio 2XX FM که برنامه‌های فرهنگی و هفتگی به ۲۰ زبان مختلف و برنامه‌های ویژهٔ موسیقی دارد و فرهنگ‌های مختلف را تغذیه میکند. تعداد دیگری ایستگاه‌های رادیویی تجاری AM,FM نیز وجود دارند که عبارت‌اند از:Austereo, ARN، شبکه ABC و شبکهٔ رادیویی کاپیتال.
بخاطر قوانین غیر سختگیرانه در منطقه پایتخت، صنایع نوشته‌ها و عکس‌های جنسی در حومهٔ فیش و یک گسترش یافته و بسیاری از مردم داخل ایالت برای استفاده از مطالب و کارهای غیراخلاقی به آنجا می‌روند.
ورزش
علاوه بر تیم‌های محلی، کانبرا تیم‌های ملی نیز دارد که در مسابقات بین‌المللی رقابت می‌کنند. معروفترین تیم‌ها کانبرا رایدرز و CA برومبیز هستند که در لیگ راگبی بازی می‌کنند و بارها به قهرمانی رسیده‌اند. بازی‌های خانگی هر دو تیم در استادیوم کانبرا برگزار میشود که بزرگترین ورزشگاه کانبرا است و در مسابقات المپیک تابستانی ۲۰۰۰ برای برگزاری مسابقات فوتبال و در سال ۲۰۰۳ برای جام جهانی را کپی استفاده می‌شد. تیم بسکتبال این شهر، کانبرا کاپیتالز، نیز تیم موفقی است. این تیم جایزهٔ لیگ بسکتبال زنان را از آن خود کرد.
تیم‌هایی نیز هستند که در مسابقات ملی با هم رقابت می‌کنند. این رشته‌ها شامل نت‌بال، هاکی روی چمن، هاکی روی یخ و کریکت است. لیگ فوتبال استرالیا |AFL و باشگاه فوتبال کانگوروز، مسابقات متعددی را در منطقه ماندکا اوال برگزار کرده‌اند. باشگاه فوتبال ملبورن پس از جابجایی به کارارا، مسابقاتی را در مقابل تیم وسترن بولداگز انجام خواهد داد. همچنین کانبرا محل برگزاری مسابقات فوتبال نوجوانان باراسی است. بازی تاریخی کریکت نخست‌وزیر XI، همه ساله در ماندکااوال برگزار میشود. دیگر رویدادهای ورزشی سالانه عبارت‌اند از: ماراتن کانبرا و مسابقات سه‌گانه، و مسابقات تنیس کلاسیک زنان کانبرا.
مؤسسهٔ ورزش استرالیا (AIS) در حومهٔ کانبرا، شهر بروس قرار دارد. AIS دوره‌های آموزشی حرفه‌ای مربیگری در ورزش‌های قهرمانی را در رشته‌های مختلف برگزار میکند. AIS از سال ۱۹۸۱ شروع به کار کرده و قهرمانان بزرگی را تربیت کرده‌است.
کانبرا مقدار زیادی زمین فوتبال، گلف، پارک اسکیت، زمین تنیس و استخر شنا دارد که به روی عموم باز است. مسیرهای دوچرخه‌سواری برای مقاصد تفریحی و ورزشی نیز در شهر موجود است. پارک طبیعت کانبرا، مسیرهای پیاده‌روی، اسب سواری و موتورسواری در کوه دارد. ورزش‌های آبی مانند قایق‌سواری، قایق بادبانی و اسکی روی آب از فعالیتهای مورد علاقهٔ مردم در دریاچه‌های کانبرا است. مسابقات رالی اتومبیلرانی و موتورسواری و ساخت پیست مسابقه موتور سیکلت رانی سرعتی از برنامه‌های آتی کانبرا است.
زیرساخت
بهداشت
کانبرا دو بیمارستان عمومی بزرگ دارد، بیمارستان ۵۰۰ تختخوابی کانبرا با نام قبلی وودن والی در منطقه گاران، و بیمارستان ۱۷۴ تختخوابی کالواری در منطقه بروس در هر دو بیمارستان فعالیت آموزشی نیز انجام میشود. بزرگترین بیمارستان خصوصی کانبرا، بیمارستان یادبود جان جیمز در منطقه ویکین است. بیمارستان خصوصی کالواری در منطقه بروس و بیمارستان خصوصی سرمایه‌داری ملی نیز از متولیان امر درمان محسوب می‌شوند. شهر دارای ۱۰ مرکز پرستاری کوچک است بیمارستان‌های کانبرا موارد اضطراری را از طریق منطقه جنوبی نیوساوت ولز دریافت می‌کنند. سرویس آمبولانس قلمرو پایتختی استرالیا یکی از چهار عامل خدمات دهی اضطراری در منطقه قلمرو پایتختی استرالیا است.
حمل و نقل عمومی
ماشین، عمده‌ترین وسیلهٔ حمل و نقل در کانبرا است. سیاست‌های گذشته باعث توسعه کیفیت راه‌ها و پایین بودن تراکم جمعیت در منطقه وسیعی از شهر شده‌است. حومه‌های کانبرا باغراه به هم متصل شدهاند (جاده‌های دو طرفه با محدودیت سرعت بین ۸۰ تا یکی از این جاده‌ها، باغراه توگرانونگ است که کانبرا را به توگرانونگ متصل میکند.
شبکهٔ اتوبوسرانی پایتخت استرالیا (قلمرو پایتختی استرالیاION)، حمل و نقل عمومی شهر را تأمین میکند. شبکهٔ گسترده‌ای از راه‌های دوچرخه‌سواری نیز ساخته شدهاند. فقط ۶٪/۴ جمعیت از اتوبوس استفاده می‌کنند. ۵٪/۵ نیز پیاده یا با دوچرخه به محل کار می‌روند. شبکهٔ ریلی شهری در کانبرا وجود ندارد. هر چند در نقشه‌های گریفن، خط ریلی و تراموا برای ارتباط شمال شهر با دیگر نواحی در نظر گرفته شده بود. شبکهٔ اتوبوسرانی خصوصی بین کانبرا و کوئین‌بیان، این شهر را به نیوساوت ولز متصل میکند.
خط آهن میان ایالتی، سیدنی را به کانبرا متصل میکند. ایستگاه راه‌آهن کانبرا در داخل منطقه جنوبی حومهٔ کینگستون قرار گرفته‌است. بین سالهای ۱۹۲۰ و ۱۹۲۲ خط آهن از روی رودخانهٔ ملونگلو عبور کرد و به سمت شمال تا مرکز شهر امتداد یافت هر چند به علت وقوع سیل، خط بسته شد و هیچ‌گاه بازسازی نشد. دسترسی به ایستگاه قطار ملبورن از طریق شبکهٔ اتوبوس انجام میشود که به فاصلهٔ یک ساعت از کانبرا در شهر یاس | نیوساوت ولز قرار دارد. برنامه ساخت قطار سریع‌السیر یا TGV بین سیدنی، ملبورن و کانبرا کامل شده‌است، ولی به علت عدم توجیه اقتصادی برخی قسمت‌های طرح، هنوز اجرایی نشده‌است.
کانبرا از طریق آزاد راه فدرال حدود سه ساعت با سیدنی فاصله دارد و از طریق آزاد راه بارتون، حدود هفت ساعت با ملبورن فاصله دارد. از طریق آزاد راه مونارو، دو ساعت با پسیت اسکی کوه‌های برخی و پارک کوسیوسکو فاصله دارد. از طریق آزاد راه کینگز نیز به شهر بایتموس در نیوساوت ولز دسترسی دارد که مرکز گذراندن تعطیلات در ساحل نیوساوت ولز است.
فرودگاه بین‌المللی کانبرا پروازهای داخلی به سیدنی، ملبورن، بریزبن، آدلاید و پرث را انجام می‌دهد. پروازهای مستقیم روزانه به آلبوری و نیوکاسل در نیوساوت ولز انجام میشود. پروازهای بین‌المللی نیز در تاریخهای مقرر، کانبرا را به آن سوی آب‌ها متصل میکند. تا سال ۲۰۰۳ باندهای فرودگاه بین فرودگاه غیرنظامی و پایگاه هوایی فایر بایرن |RAAF مشترک بود. در تاریخ ۲۷ ژوئیه همان سال، پایگاه نیروی هوایی به جای دیگری منتقل شد و فرودگاه به‌طور کامل به کنترل اشخاص غیرنظامی درآمد.
تسهیلات
دولت قلمرو پایتختی استرالیا که مالک شرکت قلمرو پایتختی استرالیاEW است، مدیریت زیر ساختارهای فاضلاب و منابع آبی کانبرا را بر عهده دارد. قلمرو پایتختی استرالیاewAGL، حاصل همکاری مشترک بین قلمرو پایتختی استرالیاEW و کمپانی روشنایی گازی استرالیا |AGL است و تأمین کنندهٔ تسهیلات شهری کانبرا مانند آب، گاز طبیعی، برق و برخی سرویسهای ارتباطات سیار است. آب کانبرا در چهار منبع ذخیره گشته‌است: سرهای کورین، بندورا و کاتر بر روی رودخانهٔ کاتر و سه گوگونگ بر روی رودخانهٔ کوئین بیان سرگوگونگ در منطقه نیوساوت ولز قرار دارد ولی توسط دولت قلمرو پایتختی استرالیا اداره میشود. شرکت قلمرو پایتختی استرالیاEW مالک دو کارخانهٔ تصفیهٔ فاضلاب کانبرا است که در فیش و یک و ملونگلو واقع شدهاند.
برق کانبرا از خطوط برق ملی در هولت |منطقه پایتخت استرالیا و فیش و یک| منطقه پایتخت استرالیا و کوئین بیان| نیوساوت ولز، تأمین میشود. مقدار اندکی انرژی تجدیدپذیر به صورت محلی توسط ژنراتورهای واقع بر خط لولهٔ اصلی آب کانبرا در کوهستان استروملو و نیروگاه متان در بلکونن و موگالین، تولید میشود. نخستین تولید کنندهٔ انرژی داخلی در کانبرا در سال ۱۹۱۳، حومهٔ آستون | منطقه پایتخت استرالیا بود. بر خلاف دیگر شهرهای استرالیا، تیرهای برق در حومه‌های قدیمی کانبرا به جای خیابان روبردیی، در قسمت پشتی مناطق مسکونی نصب شدهاند. مانند دیگر بخش‌های استرالیا، سرویسهای ارتباطات ثابت و سیار توسط تعداد زیادی از شرکت‌ها، ارائه میشود. بیشتر مالکیت زیر ساخت‌ها در اختیار شرکت تلسترا و مقداری نیز برای شرکت Transقلمرو پایتختی استرالیا است (شرکتی که مبتنی بر ارتباطات کانبرا است). قلمرو پایتختی استرالیا دارای بیشترین میزان استفاده از کامپیوتر و اینترنت در استرالیا است.
منابع
پیوند به بیرون
WikiMapia درWikiSatellite تصاویر ماهواره‌ای از کانبرا توسط
سایت جهانگردی کانبرا
قلمرو پایتختی استرالیا صفحه وب دولت
نقشه مناطق کانبرا – همه مناطق
قلمرو پایتختی استرالیا وب سایت اسامی خیابان‌های دولت
زاویه‌ای معماری در کانبرا
نگاه فلسفی-دینی به گریفین‌ها و کانبرا
شهر ایده‌آل؟ مسابقات ۱۹۱۲ برای ساخت شهر کانبرا
Satellite image from نقشه‌های گوگل
کانبرا
بنیان‌گذاری‌های ۱۹۱۳ (میلادی) در استرالیا
پایتخت‌های اقیانوسیه
پایتخت‌های برنامه‌ریزی شده
شهرهای استرالیا
شهرهای اقیانوسیه
شهرهای طراحی‌شده توسط والتر برلی گریفین
مناطق شهری بر پایه کشور استرالیا
مناطق مسکونی بنیان‌گذاری‌شده در ۱۹۱۳ (میلادی)
مناطق مسکونی در رودخانه مورامبیجی
مناطق مسکونی کنار رودخانه‌ها در استرالیا |
7431 | https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D9%86%D8%AA%20%D8%AC%D8%A7%D9%86%D8%B2%D8%8C%20%D8%A2%D9%86%D8%AA%DB%8C%DA%AF%D9%88%D8%A7%20%D9%88%20%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D9%88%D8%AF%D8%A7 | سنت جانز، آنتیگوا و باربودا | سنت جان پایتخت کشور آنتیگوا و باربودا است.
منابع
آنتیگوآ و باربودا
بنیان‌گذاری‌های ۱۶۳۰ (میلادی) در کارائیب
بنیان‌گذاری‌های ۱۶۳۲ (میلادی) در آمریکای شمالی
بنیان‌گذاری‌های ۱۶۳۲ (میلادی) در امپراتوری بریتانیا
پایتخت‌های آمریکای شمالی
پایتخت‌های منطقه کارائیب
سینت جانز
شهرهای بندری در کارائیب
مناطق مسکونی بنیان‌گذاری‌شده در ۱۶۳۲ (میلادی)
مناطق مسکونی در آنتیگوآ و باربودا |
7432 | https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B5%D9%88%D9%81%DB%8C%D9%87 | صوفیه | صوفیه پایتخت و بزرگترین شهر کشور بلغارستان است. صوفیه یکی از کهن‌ترین پایتخت‌های اروپا می‌باشد. تاریخ این شهر به سده ۸ میلادی برمیگردد. این شهر اکنون ۱٫۲۷ میلیون نفر جمعیت دارد که بر این اساس دوازدهمین شهر بزرگ در اتحادیه اروپاست. شهر صوفیه در غرب بلغارستان و جوار ناحیه‌ای کوهستانی واقع شده‌است.
خاستگاه نامگذاری
این شهر نخستین بار در سده نخست پیش از میلاد سردیکا نامیده شد که بنای آن به کراسوس سردار رومی بازمی‌گشته و در زبان یونانی باستان و لاتین کاربرد داشته‌است. احتمالاً ریشه این نام از سلتها بوده که اقوامی هندواروپایی زبان بودند و در گذشته در این محدوده می‌زیستند. این نام برای واپسین بار در یک دست‌نوشته بلغاری مربوط به سده نوزدهم میلادی مشاهده شد. به دلیل وجود کلیسای سوفیا مقدس در این شهر در زبان ترکی عثمانی این شهر را با املای صوفیه نوشته و می‌خواندند. به دلیل حکومت طولانی عثمانی‌ها بر این شهر این نام در میان اهالی و مردم مناطق اطراف رواج یافت.
جاذبه‌های گردشگری
ساختمانهای تاریخی صوفیه
یادبود اعدام قهرمان ملی بلغاری
نشان قدرت و آزادی
بنای سرباز گمنام
موزه ملی تاریخ بلغارستان (National Museum of History): این موزه بزرگترین موزه واقع در بالکان است.
مترو
متروی صوفیه در سال ۱۹۹۸ تأسیس شده و هم‌اکنون دارای ۲ خط و ۳۴ ایستگاه می‌باشد.
روابط بین‌المللی
شهرهای خواهرخوانده
توافق‌نامه‌های همکاری
بوداپست، مجارستان
پاریس، فرانسه
لیسبون، پرتغال
منابع
صوفیه
استانهای بلغارستان
پایتخت‌های اروپا
شبکه شهرهای خلاق یونسکو
شهرها و شهرک‌های امپراتوری روم در بلغارستان
مناطق مسکونی بنیان‌گذاری‌شده در سده ۸ (پیش از میلاد)
مناطق مسکونی بنیان‌گذاری‌شده در هزاره ۷ (پیش از میلاد)
مناطق مسکونی در استان شهر صوفیه |
7434 | https://fa.wikipedia.org/wiki/%DA%AF%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%86 | گابورون | گابورون پایتخت کشور بوتسوانا است.
جغرافیا
جمعیت آن به برآورد ژانویه ۲۰۰۵ برابر با ۲۰۸٬۴۱۱ نفر است و یکی از پررشدترین شهرهای آفریقا است .
گابورون در گوشه جنوی شرقی بوتسوانا، ۱۵ کیلومتر از مرز آفریقای جنوبی و در دره‌ای تخت میان تپه‌های کگاله و اودی واقع شده‌است.
رودخانه نوتوانه از میان این شهر می‌گذرد.
پیشینه
گابورون پیش از سال ۱۹۶۹ به نام گابرونس (Gaberones) معروف بود.
گابرونس در سال ۱۹۶۵ بجای مافکینگ به عنوان پایتخت منطقه تحت‌الحمایه بچوآنالند برگزیده شد.
شهرهای خواهر خوانده
بربنک - ایالات متحده
چجیانگ - چین
وستروس - سوئد
پیوند به بیرون
نقشه
منابع
ویکی‌پدیای انگلیسی، نسخهٔ ۱۷ نوامبر ۲۰۰۶.
گابورون
بنیان‌گذاری‌های ۱۹۶۴ (میلادی) در آفریقا
پایتخت‌های آفریقا
پایتخت‌های برنامه‌ریزی شده
شهرهای بوتسوانا
شهرهای جدید آغازشده در دهه ۱۹۶۰ (میلادی)
شهرهای طراحی شده
مناطق مسکونی بنیان‌گذاری‌شده در ۱۹۶۴ (میلادی)
ناحیه جنوب شرقی (بوتسوانا) |
7435 | https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%BE%D9%88%D8%B1%D8%AA%20%D9%85%D9%88%D8%B1%D8%B2%D8%A8%DB%8C | پورت مورزبی | پورت مورسبی پایتخت کشور پاپوآ گینه نو است.
جغرافیا
جمعیت آن در سال ۲۰۰۰ میلادی ۲۵۵٬۰۰۰ نفر بود.
این شهر در کرانه خلیج پاپوآ و در کناره جنوب شرقی جزیره گینه نو واقع شده‌است.
تاریخچه
از آنجا که نخستین اروپایی‌ای که این منطقه را رؤیت کرد (در سال ۱۸۷۳) ناخدا جان مورسبی نام داشت، این منطقه را به نام پدر او دریاسالار سر فیرفکس مورسبی، پورت مورسبی (بندر مورسبی) نامیدند.
نگاره‌ها
منابع
Wikipedia contributors, "Port Moresby," Wikipedia, The Free Encyclopedia, (accessed January 16, 2008).
پورت مورزبی
بندرها و لنگرگاه‌های پاپوآ گینه نو
بنیان‌گذاری‌های ۱۸۷۳ (میلادی) در اقیانوسیه
پایتخت‌های اقیانوسیه
خلیج پاپوآ
شهرهای اقیانوسیه
شهرهای بندری در اقیانوسیه
پورت مورسبی
قلمروها و ناحیه‌های پایتخت
مرکز استان‌ها در پاپوآ گینه نو
مناطق مسکونی بنیان‌گذاری‌شده در ۱۸۷۳ (میلادی) |
7436 | https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%D8%B3%D9%88%D9%86%D8%B3%DB%8C%D9%88%D9%86 | آسونسیون | آسونسیون پایتخت و بزرگترین شهر پاراگوئه است. این شهر ملقب به «مادر شهرها» است. ارتفاع این شهر از سطح دریا ۵۳ متر است. نام کامل این شهر در زبان اسپانیایی (Nuestra Señora Santa María de la Asunción) به معنی «روز معراج مریم مقدس به آسمان» است.
جمعیت آسونسیون در سال ۲۰۰۴ برابر با ۵۱۵٬۶۶۲ نفر و با احتساب محدوده پایتختی ۱٬۶۶۸٬۳۳۵ نفر بوده‌است. محدوده پایتختی آن تحت عنوان «آسونسیون بزرگ»، شامل شهرهای سن لورنزو، فرناندو دلامورا، لامباریه، لوکوئه، ماریانو لوکو آلونسو، نیمبی و ویلا الیزا است.
آسونسیون در موقعیت جغرافیایی (-۲۵٫۲۶۶۷٬۵۷٫۶۶۶۷) قرار دارد.
این شهر مرکز حکومت، بندر اصلی و مرکز عمده صنعتی و فرهنگی کشور است. محصولات اصلی صنایع تولیدی شامل کفش افزار، منسوجات، و فراورده‌های تنباکو هستند.
تاریخچه
آسونسیون یکی از قدیمی‌ترین شهرهای آمریکای جنوبی است، که به عنوان «ام‌القری» یا مادر شهرها خوانده میشود. ریشه این (عنوان) از اینجا بوده که مأموران استعماری از آن نقطه برای یافتن شهرهای مهم همچون ویلاریکا، کورینتس، سانتا فه و نواحی کوهستانی سانتاکروز روانه شدهاند. مکان این شهر ممکن است در ابتدا در خوآن دو آیولاس مشاهده شده باشد، اما این شهر تحت عنوان Nuestra Señora de la Asunción (عروج بانوی ما) در روز جشن عروج (مریم) در ۱۵ اوت ۱۵۳۷ توسط خوآن د سالازار و گونزالو دموندزا، فامیل پدرو دموندزا بنیانگذاری شده‌است. در سال ۱۶۰۳ آسونسیون مرکزاولین شورای کلیسای آسونسیون شد که رهنمودهایی را برای تبلیغ انجیل از زبان گوآرانی تنظیم نمود.
در سال ۱۷۳۱، قیام تحت رهبری خزه دآنته کوئرای کاسترو برپاشد که وی یکی از شورشیان علیه حکومت استعماری اسپانیا بود. این قیام شکست خورد اما اولین نشانه از روح استقلال بود که در میان اروپائیان ساکن آمریکای لاتین، دورگه‌ها و بومیان پاراگوئه رشد یافت. این واقعه بر استقلال پاراگوئه تأثیر گذاشت، که بعدها در سال ۱۸۱۱ عینیت یافت. اجتماعات مخفی بین رهبران استقلال برای طراحی کمین علیه فرماندار اسپانیایی پاراگوئه برناردو دولاسکو در خانه جوآنا ماریا دلارا درمرکز آسونسیون برگزار شد. در شبهای ۱۴ می و ۱۵ می شورشیان موفق شدند و توانستند فرماندار ولاسکو را در محاصره خود بگیرند. خانه لارا به عنوان (خانه استقلال) خوانده شده و به موزه و عمارتی تاریخی تبدیل گشته‌است.
پس از استقلال پاراگوئه، تغییر چشمگیری در آسونسیون رخ داد. تحت ریاست جمهوری گاسپار دو رودریگز دفرانسیا، جاده‌هایی در داخل شهر احداث شد و خیابانها نیز نامگذاری شدند. اما، طی دوره ریاست جمهوری کارلوس انتونیو لوپز به دلی آنکه رئیس‌جمهور سیاست‌های اقتصادی جدیدی را پیاده ساخت، آسونسیون (و پاراگوئه) پیشرفت کرد. بیش از ۴۰۰ مدرسه، کارخانه‌های متالورژی و اولین سرویس خط آهن در آمریکای جنوبی در طی دوره ریاست جمهوری لوپز احداث شدند. پس از مرگ لوپز، پسرش فرانچسکو سولانو لوپز به عنوان رئیس‌جمهور جدیدی منصوب شد و کشور را به سوی جنگ (فاجعه بار) اتحاد سه‌گانه هدایت نمود که پنج سال طول کشید. پس از جنگ اتحاد سه‌گانه (۷۰|۱۸۷۰–۱۸۶۵)، آسونسیون تا سال ۱۸۷۶ تحت اشغال نیروهای برزیلی قرار گرفت.
بسیاری از مورخین معتقدند که این جنگ باعث سقوط پیوسته شهر و کشور شده، زیرا که دوسوم جمعیت کشور در آن قتل‌عام شدند. از این پس پیشرفت تدریجاً روبه کندی گذاشت، و اقتصاد پیوسته خود را در وضعیت رکود یافته‌است.
جمعیت‌شناسی
جمعیت کنونی آسونسیون در شهر در وضعیت عادی ۵۳۹۰۰۰ نفر است. تقریباً ۳۰٪ از جمعیت ۶ میلیون نفری پاراگوئه در محوطه بزرگتر شهر آسونسیون زندگی می‌کنند. ۶۵ درصد کل جمعیت شهر زیر ۳۰ سال سن دارند.
جمعیت طی چند دهه اخیر در نتیجه مهاجرت داخلی از بخش‌های پاراگوئه به سرعت افزایش یافته‌است که در بدو امر به خاطر جهش اقتصادی دهه ۱۹۷۰، و پس از آن به خاطر رکود اقتصادی در نواحی حومه آن بوده‌است. شهرهای مجاور در محدوده آسونسیون بزرگ همچون لوکو، لامباره، سن لورنزو، فرناندو دلامورا و ماریانو لوکو آلونسو بیشتر این سیل جمعیت را به جهت پایین بودن قیمت زمین و سهولت دسترسی به آسونسیون به خود جذب کرده‌اند. این شهرها نیز رشد و توسعه اقتصادی تا آن نقطه تجربه نموده‌اند که مرزهای بین آسونسیون و شهرهای مجاور تقریباً از میان برداشته شده‌است.
جغرافیا
آسونسیون در بین عرض جغرافیایی'۱۵ °۲۵ و '۲۰ °۲۰ از عرض جنوبی و نیز بین نصف النهارهای '۴۰ °۵۷ و '۳۰ °۵۷ طول جغرافیایی غرب واقع شده‌است. این شهر در سمت چپ کرانه رود پاراگوئه قرار گرفته که شهر را در شمال غرب، از ناحیه غربی پاراگوئه و آرژانتین در بخش جنوبی شهر جدا می‌سازد. باقی نواحی شهر توسط بخش مرکزی احاطه میشود.
شرایط فیزیکی
اقلیم آسونسیون را می‌توان در بیشتر اوقات سال، گرم و مرطوب تشریح نمود. دمای متوسط شهر °۲۴ سلسیوس است. حداکثر دمای متوسط آن °۴/۲۹ سلسیوس و حداقل دمای متوسط آن °۲/۱۹ سلسیوس می‌باشد. در سال ۲۰۰۲، تراز ثبت شده بارش آن ۱۴۲۰ میلیمتر بوده‌است. معمولاً اکتبر بیشترین بارش را به همراه دارد، در حالی که سپتامبر کمترین بارشها را دارد.
آموزش
نرخ باسوادی ۹۵ درصدی این شهر در پاراگوئه بالاترین میزان می‌باشد. تعداد مدارس از سال ۱۹۸۲ تاکنون دوبرابر شده و در عین حال تعداد زیادی مشاغل برای معلمان ایجاد شده‌است. تعداد دانش آموزان در مقایسه با سال ۱۹۶۲، دوبرابر شده‌است.
مدارس
این شهر دارای تعداد زیادی مدارس عمومی و خصوصی می‌باشد. معروفتریت مدارس عبارت‌اند از کالج ملی پایتخت (که یکی از قدیمی‌ترین مدارس شهر است، و پس از جنگ اتحاد سه‌گانه در سال ۱۸۷۷ تأسیس شده‌است)، کالج رئیس‌جمهور فرانکو کالج ملی دختران (مدرسه فقط دخترانه). سرشناس‌ترین مدارس خصوصی عبارت‌اند از اینتر ناسیونال، کالج سن خوزه (مدرسه کاتولیک)، مدرسه آمریکایی آسونسیون، کالج دانته آلیگییری (مدرسه ایتالیایی) و کالج گوته (مدرسه آلمانی).
دانشگاه‌ها
دانشگاه‌های اصلی این شهر عبارت‌اند از:
دانشگاه خصوصی کاتولیکا و U دانشگاه ناسیونال آسونسیون (دولتی)
دانشگاه کاتولیکا دارای یک کمپ کوچک در منطقه مرکزی شهر در کنار کلیسای اعظم و نیز یک کمپ بزرگتر در محل اتصال شهر به لامباره است، در حالی که کمپ اصلی دانشگاه ناسیونال نزدیک محل اتصال شهر با سن لورنزو قرار دارد. همچنین شماری از دانشگاه‌های خصوصی کوچک‌تر نیز وجود دارند همچون دانشگاه آمریکانا، و دانشگاه خودگردان آسونسیون.
بازرگانی و صنعت
از زمان پایه‌گذاری‌اش، آسونسیون همواره مرکز فعالیت اقتصادی در پاراگوئه بوده‌است. این عمدتاً به دلیل (تمرکز) مکانی تمام مراجع اداری سیاست ملی در آن و نیز به جهت بیشتر فعالیتهای صنعتی، دیپلماتیک و اقتصادی است که در این شهر انجام می‌گیرد. بیشتر جمعیت در پی بخش صنعت و ساخت و ساز، در بخش‌های بازرگانی و خدمات مشغول هستند. کشاورزی و دامداری اساساً به دلیل آن که آسونسیون کلاً در بخش شهری قرار گرفته در آن وجود ندارد.
حمل و نقل
چون رود پاراگوئه در سمت راست آسونسیون واقع شده این شهر به عنوان پایانه رود در ناحیه مرکز شهر و درحومه ساجونیا محسوب میشود. ترابری عمومی بسیار سنگین بوده و از طریق اتوبوسهایی انجام می‌گیرد که در تمام نواحی شهر گردش دارند. پایانه اصلی اتوبوس برای مقاصد طولانی در خیابان جمهوری آرژانتین قرار داشته و سرویسهای اتوبوس آن تمام نواحی پاراگوئه نیز مسیرهای بین‌المللی به کشورهای نزدیک همچون آرژانتین، برزیل، بولیوی و اروگوئه را به یکدیگر متصل می‌نماید. آسونسیون در آسونسیون فرودگاه بین‌المللی سیلویو پتیروسی در شهر لوکو واقع شده‌است.
جاذبه‌های گردشگری
شهر موطن موزه گودوی و موزه ملی هنرهای زیبا (که شامل آثار قدیمی نقاشی قرن نوزدهم است)، و کلیسای لا انکارناسیون و کلیسای اعظم و و معبد ملی قهرمانان که نسخه کوچک‌تر آن لس اینوالیدز در پاریس بوده، می‌باشد که در آن بسیاری از قهرمانان ملی مدفون می‌باشند. دیگر نقاط دیدنی عبارت‌اند از قصر لوپز (کاخ ریاست جمهوری)، ساختمان قدیمی سنا (یک ساختمان جدید در سال ۲۰۰۳ در کنار مجلس کنگره احداث شد)، کلیسای اعظم مترو پولیتانا و خانه استقلال (یکی از نمونه‌های معدود معماری دوران استعماری برجای مانده در شهر).
کاله پالما خیابان اصلی در مرکز شهر است که ساختمانها، میادین، فروشگاه‌ها، رستورانها و کافه‌های تاریخی متعددی در آن قرار دارند. عمارات " مانزانا دلاریورا " در بخش مقابل کاخ ریاست جمهوری، یک سری از خانه‌های سنتی قدیمی هستند که به عنوان موزه و نمایشگاهی برای نشان دادن تکامل معماری شهر مرمت شدهاند. ایستگاه قدیمی راه‌آهن هنوز قطارهای سابق خود را حفظ کرده که هم‌اکنون برای سفرهای جهانگردی به شهرهای لوکو و آرکوئیا استفاده می‌شوند (نگاه کنید به حمل و نقل ریلی در پاراگوئه).
آسونسیون نیز دارای پاساژهایی است که فروشگاه‌هایی با مشهورترین نشان‌ها (تجاری) در جهان می‌باشد. بزرگترین پاساژها عبارت‌اند از فروشگاه دل سول که شامل یک واحد فروشگاهی به سبک Macys- style است؛ و نیز فروشگاه تک شعبه‌ای ماریسال لوپز، فروشگاه ویلا مورا که در بخش مرکزی شهر و نیز مرکزی تجاری که در پاساژ اگزلیور واقع شده‌است.
ورزش‌ها و دیگر سرگرمی‌ها
فوتبال | فوتبال (انگلیسی) ورزش اصلی مردم پاراگوئه می‌باشد، و آسونسیون موطن برخی از مهمترین و سنتی‌ترین تیم‌های فوتبال همچون المپیای آسونسیون، سرو پورتنیو و باشگاه لیبرتاد، باشگاه ناسیونال، باشگاه گوآرانی، باشگاه آفتاب آمریکا است که دارای استادیومها و امکانات ورزشی برای اعضای تابعه خود می‌باشد. ورزشگاه استادیوم دیفنسور دلچاکو، استادیوم اصلی کشور بوده و در حومه ساجونیا و در فاصله چند دقیقه فاصله از مرکز آسونسیون قرار گرفته‌است. چون یک استایوم ملی است گاهی اوقات برای فعالیتهای دیگری همچون کنسرت‌های موسیقی راک نیز استفاده میشود.
زندگی شبانه در حول دو ناحیه می‌چرخد: یکی بخش مرکزی شهر و دیگری خیابان معروف برزیل، که مجموعه‌ای بزرگ از کلوپ‌های شبانه و دیسکوها را شامل میشود.
شهرهای خواهرخوانده
بخش میامی- دید، فلوریدا، آمریکا
استان چیپا، ژاپن
پانویس
پیوند به بیرون
منابع
دانشنامه بریتانیکا
ویکی‌پدیای انگلیسی
بنیان‌گذاری‌های ۱۵۳۷ (میلادی) در امپراتوری اسپانیا
پایتخت‌های آمریکای جنوبی
قلمروها و ناحیه‌های پایتخت
مناطق مسکونی بنیان‌گذاری‌شده در ۱۵۳۷ (میلادی)
مناطق مسکونی پاراگوئه
ناحیه‌های پاراگوئه |
7439 | https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%AF%D9%88%D9%85%D8%A7 | دودوما | دودوما پایتخت کشور تانزانیا است. در سال ۲۰۱۲ جمعیت این شهر ۴۱۰٬۹۵۶ نفر بوده‌است. در سال ۱۹۹۶ پایتخت تانزانیا از شهر دارالاسلام به این شهر منتقل شد. شهر دودوما مرکز مالی و بازرگانی است. بیشتر مردم در خانه‌های کوچک آجری و گاه خشتی به سر می‌برند. یک راه‌آهن آن را با کرانه‌های شرقی و غربی متصل میکند و یک فرودگاه در نزدیکی شهر قراردارد.
دودوما در روزگاری که تانزانیا از مستعمرات آلمان بود، روستایی کوچک در ۱۸۹۱ به‌شمار می‌رفت. در سدهٔ ۱۹۰۰ انگلستان بر نانزانیا دست یافت و دودوما مرکز بازار و داد وستد و جمعیتش بیش از دو برابر از دوران کولونی تا استقلال در سال ۱۹۶۱ شد.
جغرافیا
شهر دودوما در ۶ درجه و ۱۰ دقیقه جنوب و ۳۵ درجه و ۴۴ دقیقه شرقی و (تقریبا) در مرکز کشور قرار گرفته‌است. از شرق، ۴۵۳ کیلومتر با پایتخت سابق تانزانیا یعنی دارالسلام فاصله دارد و در ۴۴۱ کیلومتری جنوب آروشا و مرکز جامعه آفریقای شرقی واقع شده‌است. و اب و هوای ان نیمه بیابانی یا گرمدشتی است.
جمعیت‌شناسی
از مجموع جمعیت، ۱۹۹٬۴۸۷ نفر (۴۸٫۵ درصد) مرد هستند. درحالی که ۲۱۱٬۴۶۹ مفر (۵۱٫۵ درصد) زن هستند. کلیسای کاتولیک روم گزارش می‌دهد که ۱۹٫۲ درصد این شهر کاتولیک هستند.
تفاوت‌های قومی جمعیتی بالایی در این شهر وجود دارد، زیرا دودوما یک مرکز اداری دولتی است. گرچه گروه‌های قومی بومی همچون گوگو، رانجی و وراندو در آن ساکن هستند. اقلیت‌های کوچک هندو نیز در این شهر وجود دارد.
تاریخ
دودوما در سال ۱۹۰۷ توسط استعمارگران آلمانی در زمان ساخت راه‌آهن مرکزی تانزانیا تأسیس شد. در سال ۱۹۷۳، دولت تانزانیا اعلام کرد که پاینخت از دارالسلام به یک مکان مرکزی منتقل خواهد شد تا بهتر بتواند نیازهای مردم را تأمین کند. برای این منظور دودوما انتخاب شد، زیرا این شهر از قبل تأسیس شده در یک تقاطع بزرگ با آب و هوای مناسب و چشم‌انداز چشمگیر است. محل جغرافیایی دودوما تحت نظر ژولیوس نایرره طراحی شده‌است و امیدوار است که از دارالسلام، شهر با میراث تفرقه و بردگی، طلاق بگیرد.
با این حال، بسیاری از دفاتر دولتی و سرمایه‌های تجاری در دارالسلام باقی ماند. در حالی که مجلس ملی تانزانیا در فوریه ۱۹۹۶ به پایتخت جدید منتقل شد.
حمل و نقل
پروازهای این شهر توسط Air Tanzania, Auric Air و Flightlink در فرودگاه بین‌المللی دودوما انجام میشود. خط راه‌آهن مرکزی از نزدیکی این شهر عبور میکند و راه‌های ارتباطی جاده‌ای به سراسر کشور برقرار است.
فرهنگ و ورزش
فوتبال که پرطرفدارترین ورزش شهر است، هر هفته عدهٔ زیادی را برای تماشای لیگ برتر تانزانیا به ورزشگاه می‌کشاند. دو تیم اصلی دودوما، JKT Ruvu Stars و Polisi Dodoma هستند. فوتبال ورزش محبوب کودکان و نوجوانان است و به‌طور منظم در زمینهای ورزشی عمومی بازی میشود. با این حال، علاقه به سایر ورزش‌ها (مانند والیبال، بسکتبال و حتی راگبی) به تدریج افزایش می‌یابد.
آب و هوا
دودوما دارای آب و هوای نیمه خشک و درجه حرارت نسبتاً گرم در طول سال است. در حالی که میانگین میانگین در طول سال تا حدودی ثابت است. میانگین دما در ماه جولای به ۱۳ درجه سانتی گراد (۵۵٫۴ درجه فارنهایت) می‌رسد. دودوما به‌طور متوسط ۵۷۰ میلیمتر بارش در سال است، که بیشتر آنها در بین ماه‌های نوامبر تا آوریل رخ می‌دهد. باقی‌مانده سال معمولاً بارانی نمی‌بارد.
پیوستگی‌های فرا-مرزی
خواهرشهرها
دودوما با ۳ شهر خواهرخوانده است:
جایپور، هند
بانگی، جمهوری آفریقای مرکزی
وتسا، جمهوری دموکراتیک کونگو
منابع
اطلس جامع گیتاشناسی ۸۷–۸۶
ویکی‌پدیای انگلیسی
بنیان‌گذاری‌های ۱۹۰۷ (میلادی) در آفریقای خاوری آلمان
پایتخت‌های آفریقا
پایتخت‌های برنامه‌ریزی شده
تانزانیا
مراکز استانهای تانزانیا
مناطق مسکونی بنیان‌گذاری‌شده در ۱۹۰۷ (میلادی)
مناطق مسکونی در استان دودوما |
7440 | https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%BE%D9%88%D8%B1%D8%AA%20%D8%A2%D9%88%20%D8%A7%D8%B3%D9%BE%DB%8C%D9%86 | پورت آو اسپین | پورت آو اِسپِین ، به معنی بندرِ اسپانیا پایتخت جمهوری ترینیداد و توباگو و سومین شهر بزرگ این کشور پس از سن فرناندو و چاگواناس است.
جغرافیا
این بندر بر کرانهٔ خلیج پاریا در جنوب شرقی دریای کارائیب جای گرفته‌است. جمعیت این شهر پر پایه آمار سال ۲۰۰۰ برابر با ۴۹٬۰۳۱ نفر بوده‌است.
جمعیت منطقه شهری پورت آو اسپین با احتساب حومه طبق آمار غیررسمی سال ۱۹۹۰ در حدود ۱۲۸٬۰۲۶ نفر بوده که با در نظرگرفتن جمعیت گذرای روزانه به ۲۵۰٬۰۰۰ نفر رسیده‌است.
ورزش
این شهر در سال ۲۰۰۷ میزبان جام جهانی کریکت بود.
منابع
پیوند به بیرون
وبگاه رسمی
پرت آو اسپاین
بندرها و لنگرگاه‌های ترینیداد و توباگو
بنیان‌گذاری‌ها در سده ۱۶ (میلادی) در آمریکای شمالی
بنیان‌گذاری‌های ۱۵۶۰ (میلادی) در امپراتوری اسپانیا
پایتخت‌های منطقه کارائیب
شهرهای بندری در کارائیب
شهرهای ترینیداد و توباگو
مناطق شهری بر پایه کشور ترینیداد و توباگو
مناطق مسکونی بنیان‌گذاری‌شده در ۱۵۶۰ (میلادی)
مناطق مسکونی بنیان‌گذاری‌شده در سده ۱۶ (میلادی)
مناطق مسکونی ساحلی در ترینیداد و توباگو |
7442 | https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%86%D9%88%DA%A9%D9%88%D8%A2%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7 | نوکوآلوفا | نوکوآلوفا پایتخت کشور تونگا است.
پایتخت تونگا جزیره‌ای است در جنوب اقیانوس آرام.
نوکوآلوفا یک بندر طبیعی است و بندعمده ی تونگا می‌باشد.
این شهر بندری یک مرکز دانشگاهی در جنوب اقیانوس آرام است.
فعالیتهای عمده اقتصادی این شهر شامل عمل آوری نارگیل.
توریسم ویک فرودگاه بین‌المللی است.
جمعیت 40000 نفر
منابع
نوکوآلوفا NOKUALOFA
ویکی‌پدیای انگلیسی
ویکی‌پدیای فرانسوی
نوکوآلوفا
پایتخت‌های اقیانوسیه
تونگا
شهرهای اقیانوسیه
شهرهای بندری در اقیانوسیه
مناطق مسکونی در تونگا |
7443 | https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%81%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%81%D9%88%D8%AA%DB%8C | فونافوتی | فونافوتی پایتخت کشور کوچک جزیره‌ای تووالو است.
جغرافیا
جمعیت فونافوتی بر پایه آمار سال ۲۰۰۲ برابر با ۴۴۹۲ نفر است و با این حساب پرجمعیت‌ترین آبسنگ این کشور بشمار می‌رود.
فونافوتی یک نواره باریکی از خشکی است به پهنای ۲۰ تا ۴۰۰ متر که به دور یک مرداب بزرگ حلقه زده است.
یک نوار کوچک فرودگاهی هم در این خشکی وجود دارد.
خانه‌های فونافوتی به سبک بومی و با برگ نخل درست شدهاند.
جزایر فونافوتی
دست کم ۳۳ جزیره در آبسنگ فونافوتی وجود دارد.
بزرگترین آنها فونگافاله نام دارد و در رتبه دوم فونافالا است.
در کل سه جزیره مسکونی آن فونگافاله، فونافالا و موتولوآ هستند.
منابع
Wikipedia contributors, "Funafuti," Wikipedia, The Free Encyclopedia,
فونافوتی
آب‌سنگ‌های حلقوی تووالو
پایتخت‌های اقیانوسیه
تووالو
جزیره‌های مورد مناقشه پیشین
شهرهای اقیانوسیه |
7444 | https://fa.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%DB%8C%D9%86%DA%AF%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%86%D8%8C%20%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%A7%D8%A6%DB%8C%DA%A9%D8%A7 | کینگستون، جامائیکا | کینگستون پایتخت کشور جامائیکا است.
شهرهای خواهر
میامی، فلوریدا، ایالات متحده
کالامازو، میشیگان، ایالات متحده
کاونتری، انگلستان، بریتانیای کبیر
گوادالاخارا، مکزیک
شن ژن، جمهوری خلق چین
بنیان‌گذاری‌های ۱۶۹۲ (میلادی) در امپراتوری بریتانیا
پایتخت‌های آمریکای شمالی
پایتخت‌های منطقه کارائیب
جامائیکا
شبکه شهرهای خلاق یونسکو
شهرهای بندری در کارائیب
کینگستون
مناطق مسکونی بنیان‌گذاری‌شده در ۱۶۹۲ (میلادی)
مناطق مسکونی در جامائیکا
مناطق مسکونی ساحلی در جامائیکا |
7446 | https://fa.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%D9%BE%D9%86%D9%87%D8%A7%DA%AF | کپنهاگ | کُپِنهاگ (, ; ()) پایتخت کشور دانمارک است.
کارلزبرگ (چهارمین تولیدکننده آبجو در جهان)، نوونوردیسک (تولیدکننده دارو)، دانسکه بانک (بزرگترین بانک و بیمه دانمارک) و لوندبک (تولیدکننده دارو) همگی در این شهر مستقر هستند.
حمل و نقل
پیاده‌روی
کپنهاگ، یکی از بزرگترین شهرهای پیاده دنیاست. اگرچه این شهر با شاخصه‌های میراث تاریخی ویژه‌اش همچون یک شبکه خیابانی قرون وسطایی باریک اعتبار یافته‌است اما به صورت مداوم در جهت بهبود کیفیت زندگی خیابانی خود در حال فعالیت بوده‌است.
در ۴۰ سالی که خیابان اصلی کپنهاگ -استروگت به یک محدودهٔ کاملاً پیاده تبدیل شده‌است، برنامه‌ریزان شهری گام‌های کوچک بیشماری در جهت تغییر شکل شهر از یک مکان اتومبیل‌مدار به یک محیط شهروندگرا برداشته‌اند. فضاهای پیاده‌مدار مرکزی این شهر در طی یک برنامه ۴۰ساله از ابتدای دهه ۱۹۶۰ تا اواخر قرن گذشته به بیش از ۶ برابر افزایش یافته‌اند. همین اقدامات سبب شد که کپنهاگ به‌عنوان یکی از موفق‌ترین شهرهای پیادهٔ جهان در ژوئن سال ۲۰۰۴ پذیرای پنجمین کنفرانس بین‌المللی Walk 21 با شعائر شهرهایی برای مردم باشد.
کاهش ترافیک
جهت ثابت نگه‌داشتن حجم ترافیک، مسئولان مدیریت شهری کپنهاگ، شمار اتومبیل‌ها را در مرکز شهر از طریق حذف فضاهای پارکینگ به میزان ۲–۳ درصد در سال کاهش دادند. بین سالهای ۱۹۸۶ و ۱۹۹۶، شهر در حدود ۶۰۰ فضای پارکینگ را حذف کرد.
مترو
متروی کپنهاگ در سال ۲۰۰۲ تأسیس شده و هم‌اکنون دارای ۲ خط و ۲۲ ایستگاه می‌باشد.
گردشگری
از گردشگاه‌های اصلی این شهر می‌توان از استروگت (Strøget) نام برد که یک مرکز خرید به‌صورت خیابان‌های پیاده‌رو بسیار طولانی است. طولانی‌ترین Shopping Street در دنیا؛ که رکورد طولانی‌ترین CatWalk یا نمایش مد دنیا هم در همین خیابان شکسته شد.
«معروفترین تندیس دانمارک» به نام پری دریایی، بر روی صخره‌ای در کنار ساحل کپنهاگ نصب شده‌است.
منطقهٔ آزاد
در شهر کپنهاگ منطقهٔ آزادی وجود دارد به نام کریستیانیا که در واقع یک منطقهٔ خودگردان هیپی‌ها است که در آنجا ساختمانهای قدیمی و جدید با معماری متفاوت وجود دارد و ساکنین آن جا نوعی زندگی اجتماعی اشتراکی بر پایه عدالت اجتماعی و احترام به محیط زیست دارند. مصرف و فروش مواد مخدر سبک از جمله حشیش و ماری جوانا در آنجا آزاد است، گرچه برای مصرف و فروش مواد مخدر سنگین‌تر مانند کوکائین، اکستازی، هروئین و غیره منع قانونی وجود دارد. بسیاری از تحلیلگران وجود این منطقه را نشانهٔ وجود دموکراسی آزاد در دانمارک می‌دانند. عکس‌برداری در این منطقه ممنوع است.
جغرافیا
این شهر با ۱٬۹۳۵٬۷۴۶ (شهر و حومه در سرشماری ۱ آوریل ۲۰۱۲) نفر جمعیت بزرگترین شهر دانمارک نیز هست. نام این شهر از نام دانمارکیِ Køb-en-havn به‌معنی «بندرِ بازرگانی» گرفته شده‌است.
آب و هوا
پانویس
منابع
Wikipedia contributors, "Copenhagen," Wikipedia, The Free Encyclopedia,
پیوند به بیرون
VisitCopenhagen.dk – وب سایت گردشگری کپنهاگ
پایتخت‌های اروپا
شهرها و شهرک‌ها در هوودستادن
شهرها و شهرک‌های بندری دریای بالتیک
شهرهای بندری در دانمارک
کپنهاگ
مناطق مسکونی بنیان‌گذاری‌شده در سده ۱۱ (میلادی) |
7448 | https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%D8%AE%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA | بخارست | بُخارست بزرگترین شهر و پایتخت کشور رومانی است.
بخارست بر کرانه رودخانه دمبوویتسا قرار دارد.
مترو
متروی بخارست در سال ۱۹۷۹ تأسیس شده و هم‌اکنون دارای ۴ خط و ۵۱ ایستگاه می‌باشد.
شهرهای خواهر
امان -
آنکارا -
آتن -
آتلانتا -
پکن -
کیشینف -
دمشق -
مونترال -
نیکوزیا -
نگارخانه
منابع
ایالت‌ها و قلمروهای بنیان‌گذاری‌شده در ۱۹۶۸ (میلادی)
بازار محلی در والاچیا
بنیان‌گذاری‌های ۱۴۵۹ (میلادی) در امپراتوری عثمانی
پایتخت‌های اروپا
شهرستان‌های رومانی
شهرک‌های رومانی
شهرهای رومانی
مکان‌های هولوکاست در رومانی
مناطق مسکونی بنیان‌گذاری‌شده در دهه ۱۴۵۰ (میلادی) |
7449 | https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%84%D9%88%D8%B3%D8%A7%DA%A9%D8%A7 | لوساکا | لوساکا پایتخت کشور زامبیا و بزرگترین شهر این کشور است.
این شهر در بخش مرکزی جنوب زامبیا و در فلاتی به بلندی ۱۳۰۰ متر از سطح دریا قرار دارد.
تاریخچه
در آغاز در این محل دهکده‌ای وجود داشت که به نام کدخدای آن لوساآکا نامیده می‌شد.
مستعمره‌نشینان اروپائی در سال ۱۹۰۵ این دهکده را گسترش دادند و بعداً بخاطر مرکزیت مکان آن، این شهر به عنوان پایتخت مستعمره بریتانیایی رودزیای شمالی جانشین شهر لیوینگستون شد.
پس از تشکیل فدراسیون رودزیای شمالی و جنوبی در سال ۱۹۵۳، لوساکا مرکز جنبش نافرمانی مدنی شد و همین جنبش بود که به ایجاد کشور مستقل زامبیا انجامید.
لوساکا در سال ۱۹۶۴ پایتخت کشور تازه‌مستقل زامبیا شد.
منابع
ویکی‌پدیای انگلیسی، نسخهٔ ۱۲ دسامبر ۲۰۰۶.
لوساکا
بنیان‌گذاری‌های ۱۹۰۵ (میلادی) در آفریقا
بنیان‌گذاری‌های ۱۹۰۵ (میلادی) در امپراتوری بریتانیا
پایتخت‌های آفریقا
زامبیا
شهرهای زامبیا
مراکز استان در زامبیا
مناطق مسکونی بنیان‌گذاری‌شده در ۱۹۰۵ (میلادی)
مناطق مسکونی در استان لوساکا
مناطق مسکونی در زامبیا |
7450 | https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%88%DA%A9%D9%84%D9%86%D8%AF%20%28%D9%86%DB%8C%D9%88%D8%B2%DB%8C%D9%84%D9%86%D8%AF%29 | اوکلند (نیوزیلند) | اوکلند (به انگلیسی: Auckland) پرجمعیت‌ترین شهر در کشور نیوزیلند است و پایتخت این کشور ولینگتون می‌باشد. جمعیت اوکلند با احتساب حومه بیش از یک‌میلیون و هفتصد‌هزار نفر است. طبق سرشماری ژوئن ۲۰۲۲ ، جمعیت خود شهر اوکلند حدود ۱٬۴۴۰٬۳۰۰ نفر است. ماناکائو، نورت شور و وایتاکری از حومه‌های مهم شهر اوکلند هستند که هر یک به تنهایی جز پر جمعیت‌ترین شهرهای نیوزیلند هستند.
بیشتر ایرانیان مقیم نیوزیلند در این شهر اقامت دارند. در کل تعداد مهاجرهای خارجی در اوکلند بیشتر از سایر شهرهای نیوزیلند است. در این شهر زیبا بیشترین میزان مردمانی از تبار پلی‌نزیایی (بومیان جزایری در اقیانوس آرام مانند جزایر ماریانس، گوام، فیلیپین، هاوایی و حتی جزایر مارشال) نسبت به بقیه نقاط جهان زندگی می‌کنند.
شهر اوکلند دارای بزرگترین بندر در نیم‌کره جنوبی است. این شهر بالاترین سرانه قایق‌های بادبانی در جهان را داراست و یکی از امن‌ترین شهرهای جهان است.
تاریخ
قبل از اینکه اروپاییان (اغلب انگلیسی‌ها) در اوایل قرن ۱۹ مهاجرت به نقاط مختلف زلاندنو را آغاز کنند جمعیت مائوری‌ها در این شهر به حدود ۲۰ هزار نفر می‌رسید.
اروپاییان با ورودشان سیاست جنگ با بومیان را در پیش گرفتند و به وسیله اسلحه‌های گرم خود تلفات سنگینی به بومیان وارد کردند ولی نتیجه‌ای از این سیاست نگرفتند. تا اینکه فردی به نام جوزف بروکز ولر در ژانویه ۱۸۳۲ با خرید مناطق زیادی از مرکز و شمال ناحیه آوکلند و ایجاد کارخانه‌های ساخت مواد منفجره عملاً باعث تقویت بیشتر استعمار و تضعیف مائوری‌ها شد.
سرانجام در فوریه ۱۸۴۰ میلادی قراردادی میان مائوری‌ها و فرماندار جدید نظامیان بریتانیایی ویلیام هابسون امضا شد. بر طبق قرارداد نه تنها آوکلند که به تدریج تا سال ۱۸۷۶ سرتاسر خاک ۲ جزیره شمالی و جنوبی نیوزلند تحت تسلط دولت مرکزی تحت حمایت بریتانیا قرار گرفت. (البته نیوزیلند از آغاز یعنی ۱۸۴۰ از یک خودمختاری نسبی سود می‌برد و به مانند بقیه مستعمرات بریتانیا تحت تسلط کامل این کشور نبود)
آب و هوا
آوکلند دارای اب و هوای معتدل و بسیار خوبی می‌باشد
میانگین دما در این شهر بین ۱۲ تا ۱۹ درجه سانتیگراد می‌باشد
گرمترین ماه‌های سال ۲ ماه ابتدای تابستان یعنی ژانویه و فوریه با میانگین ۲۳ درجه و سردترین ماه‌های سال ۲ ماه ابتدایی زمستان یعنی ماه‌های ژوئیه و اوت با ۷ درجه سانتی گراد می‌باشد
میانگین بارش در این شهر سالیانه ۱۲۴۰ میلیمتر می‌باشد.
پربارش‌ترین ماه سال ژوئیه با ۱۴۶ میلیمتر و کم‌بارش‌ترین ماه سال فوریه با ۶۵ میلیمتر است.
از جمله پدیده های مشهور طبیعی در ارتباط با آکلند عدم بارش برف در این شهر است چرا که در سرتاسر نیوزلند، همه شهرها بارش سالانه برف را دارند.
شهر نشینی
سیستم اداره آکلند همانند سایر شهرهای نیوزلند بر اساس سیستم مدیریتی بریتانیایی است و هم اکنون که حزب کارگر نیوزیلند روی کار است، عواید و سیاست های مالی بیشتر متمایل به قشر کارگر است تا سرمایه داران. جمعیت آکلند بیشتر از شهرهای دیگر به طور چشمگیری رو به افزایش است. همچنین، ساخت و ساز بیشتر رفته رفته دسترسی به حومه ها را آسان تر کرده و دامنه ی شهری و مناطق مسکونی رو به افزایش است. در آکلند، در هر ناحیه مسکونی یک نیمه شهرک تفکیک شده از آن منطقه به منظور تجاری تولیدی استفاده می شود که این مورد از کاهش یا سقوط ارزش مناطق مسکونی جلوگیری میکند.
برج آسمان (Sky Tower) با ۳۲۸ متر ارتفاع بلندترین بنای ساختمانی این شهر و نماد این شهر می‌باشد. به شعاع ۱۰ چهارراه بزرگ و چندین خیابان شلوغ مرکزی ترین نقطه شهر، شهر آسمان (Sky City) گفته می شود که شامل بیش از ده برج بلند بانکها و شرکت های بزرگ است.
پل هاربر (harbour bridge) به طول ۱.۰۲۰ متر و ۴۳ متر مرتفع از سطح دریا مرکز شهر را به حومه نورث شور وصل میکند. به منظور کاهش حجم ترافیک، ماشین آلات سنگینی دو بار در شبانه روز بتن های بلوکی را بین لاین ها جا به جا می کنند تا حجم سنگین تر بزرگراه یک تا سه لاین اضافه جهت تردد داشته باشد.
نواحی
ناحیه «کری لین» یکی از مرغوب‌ترین نواحی شهر آوکلند است.
منابع
پیوند به بیرون
Auckland - Visitor-oriented official website
آوکلند
باریکه‌های خاکی
بنیان‌گذاری‌های ۱۸۴۰ (میلادی) در اقیانوسیه
پایتخت‌های ملی پیشین نیوزیلند
شبکه شهرهای خلاق یونسکو
شهرهای اقیانوسیه
شهرهای بندری در نیوزیلند
شهرهای دانشگاهی در نیوزیلند
شهرهای نیوزیلند
مراکز استانی پیشین نیوزیلند
مناطق مسکونی بنیان‌گذاری‌شده در ۱۸۴۰ (میلادی)
مناطق مسکونی ساحلی در نیوزیلند
نیوزیلند
بنیان‌گذاری‌های ۱۸۴۰ (میلادی) در نیوزیلند |
7451 | https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%A6%D9%88%D8%AA%D9%88%D9%85%D9%87 | سائوتومه | سائوتومه پایتخت کشور سائوتومه و پرینسیپ است.
سائوتومه
بنیان‌گذاری‌های ۱۴۸۵ (میلادی)
بنیان‌گذاری‌های ۱۴۸۵ (میلادی) در آفریقا
بنیان‌گذاری‌های دهه ۱۴۸۰ (میلادی) در آفریقا
پایتخت‌های آفریقا
سائوتومه و پرنسیپ
مستعمره‌های پیشین پرتغال
مناطق مسکونی بنیان‌گذاری‌شده در دهه ۱۴۸۰ (میلادی)
لطفا بااین معرفی مختصر در ذیل به صفحه ی مربوط به این کشور آفریقایی بروید ،درضمن این کشور از دو کلمه سائوتومه+پرنسیپ تشکیل شده است و برای ابهام زدائی ذکر این دوجمِله حائزاهمیت است
۱:سائوتومه :نام بسیار قدیمی و مربوط سال۱۵۰۰میلادی است که پرتغالی ها بعنوان اولین مهاجران به هندوستان ،این نام را بر قسمتی از شهر بزرگ چِنای امروزی در هند گذاشتند.خود کلمه ی سائوتومه هم پرتغالی است.
۲سائوتومه با پرنسیپ وقتی کنار یکدیگر می آیند ،این بار نام کشوری آفریقایی است که درقسمت غرب آفریقا و زیر پشت کله ی نقشه ی قاره آفریقا قرار دارد حدود۲۰۰هزترنفر جمعیت دارد.
این کشور بعنوان کوچکترین کشور غیرپرتغالی ،پرتغالی زبان دنیا شناخته میشود و از مستعمرات قبلی پرتغال است.
نسب و اصل این مردم از سیاه پوستان برده ای هستند که یا از آمریکا بعنوان برده فرار کرده اند یا بردگان آزادشده ی آمریکایی و یا کسانی که از دست قاچاقچیان برده فرار کرده اند!!!
خود کلمه ی پرنسیپ هم بمانند سائوتومه، کلمه ای پرتغالی است!
سائوتومه و پرنسیپ[۹] با نام کامل جمهوری دموکراتیک سائوتومه و پرنسیپ به پرتغالی: (República Democrática de São Tomé e Príncipe) کشوری است در خلیج گینه در باخترآفریقا. پایتخت آن سائوتومه است. |
7452 | https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B1 | باستر | باستر پایتخت کشور جزیره‌ای سنت کیتس و نویس در دریای کارائیب آمریکای مرکزی است.
جغرافیا
جمعیت این شهر در سال ۲۰۰۰ میلادی ۱۵٬۵۰۰ نفر برآورد شده‌است.
بندر باسه‌تر در کرانهٔ جنوب غربی سنت کیتس و نویس واقع شده و از انبارگاه‌های اصلی بازرگانی برای جزایر بادپناه به‌شمار می‌آید.
منابع
ویکی‌پدیای انگلیسی، نسخهٔ ۲۶ ژانویه ۲۰۰۷.
بنیان‌گذاری‌های ۱۶۲۷ (میلادی) در آمریکای شمالی
بنیان‌گذاری‌های ۱۶۲۷ (میلادی) در امپراتوری استعماری فرانسه
پایتخت‌های آمریکای شمالی
پایتخت‌های منطقه کارائیب
سنت کیتس (جزیره)
سنت کیتس و نویس
مناطق مسکونی بنیان‌گذاری‌شده در ۱۶۲۷ (میلادی)
مناطق مسکونی در سنت کیتس و نویس
مناطق مسکونی ساحلی در سنت کیتس و نویس |
7454 | https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%84%D9%88%D8%A8%D8%A7%D9%85%D8%A8%D8%A7 | لوبامبا | لوبامبا (Lobamba) پایتخت سلطنتی و قانونی کشور سوازیلند است. پایتخت اداری سوازیلند شهر مبابانه است.
لوبامبا با ۵۸۰۰ نفر جمعیت در دره ازولوینی در استان ههوهو (Hhohho) قرار گرفته‌است.
پایتخت‌های آفریقا
شهرهای اسواتینی
منطقه‌های مسکونی در بخش هوهو |
7456 | https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%A8%D9%88 | پاراماریبو | پاراماریبو پایتخت و بزرگترین شهر سورینام است که در سواحل رودخانهٔ سورینام در ناحیه پاراماریبو واقع شده است. پاراماریبو بر اساس سرشماری سال ۲۰۱۱ در پاراماریبو، ۲۴۴٬۹۵۶ نفر جمعیت دارد. این تعداد نفر، تقریباً نیمی از جمعیت سورینام است. شهر تاریخی داخلی پاراماریبو از سال ۲۰۰۲ در فهرست میراث جهانی یونسکو قرار گرفته‌است.
جغرافیا
شهر پاراماریبو در بخش پاراماریبو با جمعیتی بالغ بر ۲۵۰هزار نفر واقع شده‌است. این شهر بر روی رودخانه سورینام در فاصله تقریبی ۱۵ کیلومتری از اقیانوس اطلس در داخل این کشور واقع شده‌است. پاراماریبو در موقعیت جغرافیایی '۵۲ °۵ شمالی، و '۱۰ °۵۵ غربی قرار گرفته و محدوده زمانی آن به استثنای وضعیت یک ساعت جلوتربردن ساعت، در ۳-UTC قرار دارد.
جمعیت این شهر حدوداً ۲۵۰ هزار نفر است و نیمی از جمعیت کشور سورینام را در خود جای داده است و بر کرانهٔ رود پاراماریبو قرار گرفته‌است. فاصله آن از کرانهٔ اقیانوس اطلس، ۱۵ کیلومتر است.
تاریخچه
این منطقه، یک مقر بازرگانی هلندیان بود که بعداً در سال ۱۶۳۰ در تصرف انگلیسیان درآمد. در سال ۱۶۵۰ شهر پاراماریبو پایتخت مستعمره تازه انگلیسی شد.
این ناحیه در سال ۱۶۳۰ توسط انگلیس مسکونی شد، و در سال ۱۶۵۰ این شهر پایتخت مستعمره جدید انگلیس شد. این ناحیه بین بریتانیا و هلند دست به دست شد اما تا زمان استقلال سورینام در سال ۱۹۷۵، از سال ۱۸۱۵ تحت حکومت هلند بود. شهروندان آن عمدتاً از نژاد هندی - آسیایی، بومی، آفریقایی، و تبار مردم هلندی هستند.
در ژانویه ۱۸۲۱، آتش‌سوزی در مرکز شهر حدود ۴۰۰ خانه و ساختمانهای دیگر را ویران نمود. در آتش‌سوزی دوم در سپتامبر ۱۸۳۲، ۴۶ خانه در بخش غربی «واتر کانت» ۴۶ خانه دیگر نیز تخریب گردید.
اقتصاد
صادرات اصلی این شهر، بوکسیت، نیشکر، برنج، کاکائو، قهوه، عرق نیشکر و چوبهای مناطق حاره است.
سیمان، رنگ، و آبجو نیز همه در این شهر تولید می‌شوند.
فرهنگ
پاراماریبو به دلیل بافت نژادی متضاد خود مشهور است از جمله هندیها، دورگه‌ها، برده‌های فراری، اندونزیایی‌ها، آمریندیها، چینی‌ها و اروپاییها.
در روزهای یکشنبه و تعطیلات یک رقابت آواز پرنده برگزار میشود. پرندگان سیاه " تواتوا " (سهره پهن منقار، "اوریزوبروس کراسیروستریس ") رایجترین پرندگانی هستند که برای این منظور استفاده می‌شوند. این پرنده در بخش ملحقات-۱ CITES قرار دارد.
فوتبال و پاراماریبو
پاراماریبو محل تولید تعدادی بازیگر فوتبال می‌باشد؛ برخی از آنها بعدها در تیم ملی فوتبال هلندیها حاضر شدهاند.
ادگار داویدز
هنک فریزر
فرانک ریکارد
کلرنس سیدورف
مارک دوریز
نکات جالب
میدان استقلال یا Onafhankelijksplein، در مرکز شهر پاراماریبو شامل کاخ ریاست جمهوری و مجلس ملی می‌باشد. درست در کنار میدان پارک انتوئین Arecaceae قرار دارد. نقاط جالب دیگر سورینام عبارتند از موزه، موزه ضرابخانه، قلعه زیلاندیا (پاراماریبو)| قلعه زیلاندیا (با قدمت قرن هفدهم، یک بازار و کانال‌های برجای مانده از هلند. تعداد گسترده‌ای از ساختمانهای استعمار هلندی در این شهر وجود دارد.
تعداد گسترده‌ای از ساختمانهای مذهبی در این شهر وجود دارد که به دلیل تقابل نژادی در آن است. دو کنیسه، یک مسجد، و دو ماندیر (معبد هندو)، یک کلیسای اصلاح طلب هلندی و یک کلیسای اعظم کاتولیک رمی (کلیسای اعظم کاتولیک رمی سن پیتر و سن پاول که در سال ۱۸۸۵ از چوب ساخته شده، قرار دارند. تصور میشود آن بزرگترین ساختمان چوبی در کشورهای آمریکایی باشد، اما فعلاً برای مرمت و بازسازی بسته‌است.
هتلهای متعددی در شهر وجود دارند، یک هتل اصلی آن هتل توراریکا است که یک کازینو داشته و کلاً" به عنوان بهترین و بزرگترین هتل سورینام محسوب میشود. هتلهای دیگر شامل هتل سفیر (امباسادور)، مهمانسرای کومبی این، دولوافه، اقامتگاه اکوریزورت، مهمانخانه فانا، آمیس، هتل ساووی، کراسناپولسکی، مهمانسرای لیزا، مهمان خانه سولانا و مهمانسرای YMCA هستند.
سورینام تنها یک سینما دارد که آن هم در پایتخت قرار دارد.
سفر
پاراماریبو دارای یک فرودگاه بین‌المللی یوهان آدولف پنگل و فرودگاه «زورگن هوپ» برای پروازهای داخلی است.
شهرهای خواهر
ویلمشتاد، آنتیل هلند
هانگژو، جمهوری خلق چین
آنتورپ، بلژیک
پیوند به بیرون
نقشه پاراماریبو
صفحه مربوط به برخی اطلاعات مقدماتی و تصاویر
نگارخانه کوچک پاراماریبو
نقشه قابل کلیک کردن پاراماریبو
مصاحبه شنیداری از پاراماریبو با فرد ساکن در آنجا
سورینام / نگارخانه تصویر
نگارخانه تصویر پاراماریبو
نگارخانه تصویر
منابع
ویکی‌پدیای انگلیسی
پاراماریبو
بنیان‌گذاری‌های ۱۶۰۳ (میلادی) در آمریکای جنوبی
بنیان‌گذاری‌های ۱۶۰۳ (میلادی) در امپراتوری هلند
پایتخت‌های آمریکای جنوبی
شهرهای بندری آمریکای جنوبی
مناطق مسکونی در سورینام
مناطق مسکونی بنیان‌گذاری‌شده در ۱۶۰۳ (میلادی)
مناطق مسکونی در استان پاراماریبو
میراث جهانی یونسکو در سورینام |
7457 | https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D9%88%DA%AF%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D8%B4%D9%88 | موگادیشو | موگادیشو (به عربی: مقدیشو) پایتخت و بزرگترین شهر کشور آفریقایی سومالی است. سازمان ملل جمعیت این شهر را در سال ۱۹۹۰ در حدود ۱٫۲ میلیون نفر برآورد کرد. این شهر در سال ۲۰۱۷ میلادی ۲٬۴۲۵٬۰۰۰ نفر جمعیت داشت.
موگادیشو بزرگترین شهر سومالی است. این شهر بندری مرکز تجاری و مالی این کشور نیز هست. صنایع غذایی، نوشیدنی‌ها و ریسندگی و بافندگی صنایع اصلی این شهر به‌شمار می‌آیند. موگادیشو از طریق جاده با کنیا و اتیوپی مرتبط است و یک فرودگاه بین‌المللی دارد.
از بناهای قدیمی آن می‌توان به مسجد فخرالدین (۱۲۶۹ م) و کاخ گارسا که در اواخر سده نوزدهم برای حاکم محلی سلطنت زنگبار ساخته شد، نام برد.
امروزه در این شهر یک موزه و یک کتابخانه و چند دانشگاه و مرکز آموزش عالی غیردولتی فعالیت می‌کنند که عمدتاً تحت پوشش دانشگاه‌های معتبر کشورهای همسایه هستند. مهمترین آنها دانشگاه موگادیشو است. شهر موگادیشو همچنین دارای یک استادیوم ورزشی است که بازی‌های فوتبال لیگ سومالی در آن برگزار میشود.
این شهر در سده دهم میلادی توسط ایرانیان و اعراب مهاجر بنا شد که این مهاجران بعدها با مردم محلی درآمیختند. از درهم آمیختن مردم بومی بوشمن با کوشی‌ها و سپس ایرانیان و اعراب مهاجر به منطقه، قوم ویژه‌ای به نام قوم بنادری پدید آمده که ساکنان موگادیشو و اطراف را تشکیل می‌دهند.
نام
موگادیشو در منطقه‌ای به نام بنادر واقع شده‌است و نام آن برگرفته از واژه عربی-فارسی «مقعدِ شاه» به معنی سکونتگاه شاه است که نشان‌دهنده تأثیری است که این محل از بازرگانان ایرانی گرفته‌است.
نام منطقه بنادر نیز از واژه فارسی بندر گرفته شده و به دو بندر براوه و موگادیشو اشاره داد و اهمیت این دو بندرگاه را برای بازرگانان ایرانی نشان می‌دهد. تأثیر باورهای شیعه مانند احترام به فاطمه هنوز در این منطقه مشهود است.
پیشینه
در قدیم بازرگانان شیرازی از ایران، و اعراب خلیج فارس و عمان در سراسر کرانه‌های شرق آفریقا و ازجمله در موگادیشو رفت‌وآمد داشتند و سکونتگاه‌هایی نظیر «مقعد شاه» (اقامتگاه شاه = موگادیشو) و زنگبار (از واژه فارسی و به معنی کرانه سیاهان) بنا کردند.
در دوران طلایی اسلام در سده‌های میانه این شهر مرکز حکومت مظفری‌ها شد.
ابن بطوطه، جهانگرد مراکشی، پس از دیدار از عدن در سال ۱۳۳۱ م. از طریق دریا راهی سواحل شرقی آفریقا شده و در آنجا بود که با نوع دیگری از حکومت- که همان شهرهای بندری با جمهوری‌های سوداگرانه بودند- آشنا شد. موگادیشو نخستین جایی بود که ابن بطوطه از آن دیدار کرد. خود می‌گوید: «موگادیشو شهری بس بزرگ است، مردمانش سوداگر و بسیار ثروتمندند، آنها صاحب رمه‌هایی بزرگ از شتران و گوسفندانند، در اینجا مردم به تولید منسوجاتی می‌پردازند که بسیار شهرت و مرغوبیت دارد و به مصر و دیگر نواحی اطراف صادر می‌گردد.»
به محض اینکه ابن بطوطه در موگادیشو اقامت گزید، سلطان آنجا برای وی دو هدیه خوشامدگویی کوچک فرستاد. یکی بشقابی بود پر از برگ تنبول و فونل areca huts و دیگری یک شیشه گلاب دمشقی، هدیه نخست در واقع نوعی هدیه سنتی و مذهبی مصریان برای خوشامدگویی بود- رسمی که در سرتاسر شرق آفریقا رواج داشت- و هدیه دوم یا گلاب دمشقی- که برای تطهیر دستها به کار می‌رفت،
موگادیشو بعدها نیز در عصر استعمار به عنوان مرکز حکومت ایتالیایی سومالی درآمد. در دوران جنگ‌های داخلی سومالی شبه نظامیان بسیاری مانند گروه الشباب برای حاکمیت بر این شهر مبارزه می‌کردند و در نهایت حاکمیت شهر به اتحادیه محاکم شریعت اسلامی سومالی رسید. الشباب که از گروه‌های تندرو و افراطی اسلام‌گرا است همچنان منشأ بسیاری از ناآرامی‌های داخلی سومالی و پایتخت آن به‌شمار می‌آید.
به‌دنبال جنگ‌های طولانی وضعیت اقتصادی و رفاهی در موگادیشو نابسامان است اما از سایر شهرهای سومالی بهتر می‌باشد. راه‌های رمینی و جاده‌ها اگرچه به برخی کشورهای همسایه متصل می‌شوند اما از امنیت پائینی برخوردار هستند. سامانه هوایی این کشور هم که به فرودگاه بین‌المللی موگادیشو بازمی‌گشت در طول جنگ سال ۲۰۰۶ سومالی تخریب شد.
جغرافی
شهر موگادیشو در ساحل اقیانوس هند واقع شده‌است.
رود شبیلی که سرچشمه آن در مرکز اتیوپی است در نزدیکی موگادیشو به ۳۰ کیلومتری اقیانوس هند می‌رسد اما جهت آن به سمت جنوب غرب ادامه می‌یابد. این رود معمولاً در خلال ماه‌های فوریه و مارس خشک است. در فصول دیگر رود شبله آب لازم برای کشت پنبه، نیشکر و موز را در منطقه فراهم میکند.
برای یک شهر نزدیک به خط استوا، موگادیشو آب و هوایی نسبتاً خشک دارد. آب و هوای آن مانند بیشتر مناطق جنوب شرق سومالی در رده داغ و نیمه خشک دسته‌بندی میشود. این در حالی است که، شهرهای شمال سومالی عموماً در رده داغ و خشک قرار می‌گیرند.
دمای هوای موگادیشو در طول سال عموماً بین ۱۵ تا ۳۶ درجه سانتیگراد نوسان دارد و میزان بارندگی در طول سال برابر ۴۲۷ میلیمتر گزارش شده‌است.
سیاست
پیکارجویان الشباب در سال ۲۰۱۱ از موگادیشو بیرون رانده شدند و از آن سال تاکنون این گروه بخش زیادی از مناطق تحت کنترل خود را از دست داده‌است. گروه تروریستی «الشباب» در سومالی برای براندازی دولت سومالی تلاش میکند و هدفش برقرار کردن حکومت اسلامی است. انفجار اکتبر ۲۰۱۷ موگادیشو، ناشی از بمب‌گذاری یک کامیون، دستکم ۴۱۴ تن کشته و ۴۰۰ زخمی بر جای گذاشت. این انفجار قوی در یک چهارراه پررفت‌وآمد موگادیشو رخ داد و بیشتر قربانیان آن از غیرنظامیان بودند.
روز ۲۲ دی ۱۳۹۴ افراد ناشناس به دفتر «کمیته امداد امام خمینی» جمهوری اسلامی در موگادیشو و مرکز هلال احمر ایران در این شهر حمله کردند. دفتر «کمیته امداد امام» در آبان‌ماه سال ۱۳۹۰ با حمایت دولت سومالی در موگادیشو آغاز به‌کار کرد.
ارتش ترکیه از بزرگترین پایگاه نظامی خود در منطقه غرب آسیا و شاخ آفریقا در موگادیشو رونمایی کرده‌است. بر اساس توافقنامه که در ۲۵ ژانویه ۲۰۱۵ میان ترکیه و سومالی به امضا رسید، این پایگاه برای آموزش نیروهای سومالیایی برای مقابله با گروه‌های تروریستی در موگادیشو، گشایش یافت. ترکیه از ماه مارس ۲۰۱۵ ساخت این پایگاه نظامی را در زمینی به مساحت ۴۰۰ هکتار آغاز کرد. قرار است در مرحله اول حضور نظامی ارتش ترکیه در خاک سومالی، ۱۰۰ الی ۲۰۰ نظامی ترکیه در این پایگاه حضور پیدا کنند. افسران ترکیه بیشتر از ده هزار نفر از سربازان سومالی را در این پایگاه آموزش خواهند داد.
منابع
اقیانوس هند
بنیان‌گذاری‌ها در هزاره ۱ (میلادی) در آفریقا
پایتخت‌های آفریقا
سلطنت اجوران
شهرهای بندری آفریقا
مناطق مسکونی بنیان‌گذاری‌شده در هزاره ۱ (میلادی)
مناطق مسکونی در استان بنادر
مناطق مسکونی در سومالی
مناطق مسکونی ساحلی در سومالی |
7458 | https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%81%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D8%AA%D8%A7%D9%88%D9%86 | فری‌تاون | فری‌تاون پایتخت و بزرگترین شهر کشور سیرالئون است. این شهر دارای ۳۵۷ کیلومتر مربع مساحت و ۱٬۰۵۰٬۳۰۱ نفر جمعیت در سال ۲۰۱۵ میلادی بوده‌است.
فری‌تاون یک بندر عمده در اقیانوس اطلس است و در منطقه غربی کشور سیرالئون واقع شده‌است. فری‌تاون مرکز عمده شهری، اقتصادی، مالی، فرهنگی، آموزشی و سیاسی سیرالئون است.
اقتصاد شهر عمدتاً در اطراف بندرگاه آن متمرکز شده‌است که بخشی از خور رودخانه سیرالئون را تشکیل می‌دهد. این بندرگاه سومین بندرگاه طبیعی بزرگ در جهان است.
جمعیت فری‌تاون از لحاظ نژادی، فرهنگی و مذهبی متنوع است. این شهر دارای جمعیت قابل توجهی از تقریباً تمام گروه‌های قومی سیرالئون است، اما هیچ گروه قومی خاصی اکثریت جمعیت را در این شهر تشکیل نمی‌دهد. مانند تقریباً تمام مناطق سیرالئون، زبان کریو، زبان اصلی ارتباطی مردم در فری‌تاون است و در کل شهر به‌طور گسترده‌ای استفاده میشود.
شهر فری‌تاون در ۱۱ مارس ۱۷۹۲ توسط ستوان جان کلارکسون و بردگان سابق آفریقایی‌آمریکایی و افراد آزادی به نام ماندگاران نوا اسکوشیا که در سال ۱۷۹۲ توسط شرکت سیرالئون به این منطقه آورده شده بودند، تأسیس شد.
شهر فری‌تاون پناهگاهی برای مهاجران آفریقایی‌آمریکایی آزادشده از بردگی و بردگان سابق آفریقایی و کارائیبی بود. نوادگان این مردمان با عنوان مردم کریول شناخته می‌شوند. فری‌تاون قدیمی‌ترین پایتختی است که توسط آمریکایی‌های آفریقایی‌تبار تأسیس شده‌است. این شهر سی سال پیش از مونروویا (در لیبریا) تأسیس شده و معماری منحصر به فرد کریولی آن که از سبک‌های آمریکایی و کارائیبی تأثیر گرفته حائز اهمیت است.
نگارخانه
جستارهای وابسته
رانش زمین ۲۰۱۷ سیرالئون
منابع
ویکی‌پدیای انگلیسی
پیوند به بیرون
220 Years of Freetown.
بنیان‌گذاری‌های دهه ۱۷۹۰ (میلادی) در آفریقا
پایتخت‌های آفریقا
سیرالئون
شهرهای بندری آفریقا
مناطق مسکونی بنیان‌گذاری‌شده در ۱۷۹۲ (میلادی)
مناطق مسکونی در سیرالئون
مناطق مسکونی ساحلی در سیرالئون |
7463 | https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D9%88%D9%88%D8%A7 | سووا | سووا پایتخت کشور فیجی است.
جغرافیا
شهر سووا ۱۴۱٬۰۰۰ نفر جمعیت دارد و در جنوب شرقی کرانه جزیره ویتی لوو در بخش فیجی مرکزی واقع شده‌است.
تاریخ
سووا در سال ۱۸۷۷ پایتخت فیجی شد؛ علت آن هم این بود که وضع جغرافیایی پایتخت پیشین یعنی شهر لِووکا دارای محدودیت‌های زیادی بود. لووکا واقع در جزیره اوالائو در اصل یک اقامتگاه اروپایی بود. سووا مرکز سیاسی و بازرگانی کشور فیجی است و بزرگترین شهر در کل منطقه اقیانوس آرام جنوبی (با نادیده گرفتن استرالیا و زلاند نو) است. سووا همچنین بندر اصلی فیجی است و بازی‌های اقیانوس آرام جنوبی نیز در سال ۲۰۰۳ در همین شهر برگزار شد.
مردم
باشندگان شهر بیشتر از بومیان فیجی و فیجیایی‌های هندی‌تبار (هندی-فیجی‌ها) هستند.
زبان
زبان‌های رایج در شهر به ترتیب انگلیسی، فیجیایی و هندوستانی هستند.
نگارخانه
منابع
Wikipedia contributors, "Suva," Wikipedia, The Free Encyclopedia, http://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Suva&oldid=197084652
پایتخت‌های اقیانوسیه
شهرهای اقیانوسیه
شهرهای بندری در اقیانوسیه
فیجی
مناطق مسکونی در فیجی |
7464 | https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%DB%8C%D8%B4%DA%A9%DA%A9 | بیشکک | بیشکک (به زبان قرقیزی و روسی: Бишкек) پایتخت کشور قرقیزستان است. جمعیت آن بر اساس آمار سال ۲۰۲۰ میلادی یک میلیون و پنجاه و چهار هزار نفر بوده‌است. بیشکک کنونی، در محل نقطه‌ای بسیار کوچک در مسیر جاده ابریشم واقع شده‌است.
بافت شهر بیشکک کنونی به گونه‌ای است که باعث تصفیه هوا به وسیلهٔ هوای کوهستانی میشود. بیشکک دارای ۲۶۲ خیابان است. مهمترین خیابان‌های شهر مناس، چوئی، عبدالرحمان اف، بایتیک باتیر، مسکوسکی است. در بلوارهای ارکیندیک و مولودایا گواردیا نیز کافه‌های تابستانی و زمین بازی کودکان وجود دارد. بیشتر نواحی مسکونی مانند شهرک‌های مسکونی شماره ۶ تا ۲۶، در جنوب شهر قرار گرفته‌است.
نامگذاری
در فاصله زمانی ۱۹۲۶ تا ۱۹۹۱ نام این شهر بر اساس نام یکی از رهبران انقلاب بولوشویکی روسیه، میخائیل فرونزه که از نزدیکان لنین و متولد بیشکک کنونی بود و در جریان انقلاب ۱۹۰۵ و انقلاب ۱۹۱۷ و شورش‌های داخلی دهه ۱۹۲۰ نقش بسیار چشمگیری داشت، به نام «فرونزه» نامیده می‌شد.
تاریخچه
کاوش‌های باستانی نشان می‌دهد انسان‌های اولیه در هزاره‌های پنجم و چهارم پیش از میلاد در منطقه‌ای که هم‌اکنون شهر بیشکک واقع شده ساکن بوده‌اند شاخه شرقی بیشکک از دره چوئی عبور می‌کرد و در مسیر دیگری به رشته‌کوه‌های تیان‌شان مرکزی منتهی می‌شد. در چهارراه این جاده‌ها کاروان‌سرایی متعلق به قوم عشایری ترک‌زبان به نام سولتو وجود داشته‌است. گفته میشود در سده‌های ۷ تا ۱۲ میلادی یک شهر قدیمی ترک‌نشین به نام جول در منطقه بیشکک کنونی قرار داشته‌است. دره چوئی که شهر بیشکک در آن قرار گرفته در میان رودهای آلاارچا و الامدین، چراگاه زمستانی قبیله سولتو یکی از چهل قبایل قرقیزی بود.
بارتولد «جول» در مآخذ اسلامی را با «چول» در زبان ترکی که به معنای دشت و صحراست، یکی می‌داند و این به نظر درست می‌رسد، زیرا در شمال آن بلافاصله دشتی ریگزار آغاز میشود. در ناحیهٔ جول کهن در ۱۰ کیلومتری بیشکک چند اثر بودایی کشف شده‌است. در مشرق بیشکک از یک معبد بودایی دیگر خاک‌برداری شده که ظاهراً متعلق به سده‌های ۲ و ۳ ق / ۸ و ۹م است.
خانات خوقند
در سال ۱۸۲۵ در قلمرو شهر با دستور مَدعلی خان ازبک دژ بیشپک بنیانگذاری شد که بزرگترین پادگان نظامی در دره چوئی در آن مستقر بود. این نقطه یکی از ۳۵ دژ نظامی این حکومت در منطقه بود.
در داخل دژ علاوه بر پادگان، مسجد، بازار، کشتارگاه، زندان، انبار و سایر ساختمانها وجود داشته‌است. در پیرامون این دژ خانه‌های صنعتگران و بازرگانان، کاروان‌سراها و کارگاه‌های صنعتگری دایر بود. این دژ در مرکز راه‌های قبایل عشایری برای جابجایی آنها از چراگاه‌های زمستانی به چراگاه‌های تابستانی و در مسیر جاده منتهی به دریاچه ایسیک کول و منطقه هفت‌رود قرار داشت. امیران خوقند از این دژ به عنوان محل جمع‌آوری مالیات‌ها از کاروان‌های گذری استفاده می‌کردند.
۱۶ سال پس از تصرف این منطقه توسط روس‌ها که در سال ۱۸۶۲ اتفاق افتاد، در این مکان بنایی جدید ساخته شد.
بنای اولیه شهر کنونی بیشکک در سال ۱۸۷۸ به‌عنوان یک دژ نظامی متعلق به روسیه تحت نام «پیشپـِک» گذاشته شده‌است.
رونق واقعی شهر بیشکک نیز از این تاریخ آغاز شد چون تا پیش از این سال مرکزیت منطقه شمال قرقیزستان در شهر تُخماق قرار داشت؛ ولی در این سال بسیاری از تأسیسات اداری و مسکونی این شهر بر اثر سیل‌های متعدد تقریباً تخریب شد و به‌اجبار مرکزیت سیاسی و اداری منطقه شمال قرقیزستان به بیشکک منتقل گشت.
شهرهای خواهرخوانده
آلماتی - قزاقستان
آستانه - قزاقستان
کلرادو اسپرینگز، کلرادو - ایالات متحده آمریکا
مریدان، کنتیکت - ایالات متحده آمریکا
قزوین - ایران
آنکارا - ترکیه
ازمیر - ترکیه
اورومچی - جمهوری خلق چین
مینسک - بلاروس
تهران - ایران
پانویس
بنیان‌گذاری‌های ۱۸۲۵ (میلادی) در آسیا
پایتخت‌های آسیا
شهرهای آسیای میانه
شهرهای راه ابریشم
شهرهای قرقیزستان
مناطق مسکونی بنیان‌گذاری‌شده در ۱۸۲۵ (میلادی)
مناطق مسکونی در استان چوئی
مناطق مسکونی در قرقیزستان
منطقه‌های قرقیزستان |
7465 | https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D9%87 | آستانه | آستانه ممکن است به یکی از موارد زیر اشاره داشته باشد:
آستانه در به معنی در ورودی
آستانه به معنی ورودی آرامگاه بزرگان مذهبی
اُستانه یا هوشتانه، کیمیاگر و فیلسوف مغ ایرانی هخامنشی
آستانه (قزاقستان) پایتخت جدید قزاقستان پس از آلماتی
آستانه (شیراز) محله بسیار کهن در مرکز شیراز
شهر
آستانه (شازند) شهری در بخش مرکزی شهرستان شازند استان مرکزی
آستانه اشرفیه شهری در استان گیلان در شمال ایران
روستا
آستانه (دامغان) روستایی در دهستان رودبار بخش مرکزی شهرستان دامغان استان سمنان
آستانه روستایی ولایت پنجشیر
صفحه‌های ابهام‌زدایی مکان‌ها |
7466 | https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%AD%D9%87 | دوحه | دوحه پایتخت و پرجمعیت‌ترین شهر کشور قطر است. این شهر در سواحل خلیج فارس قرار دارد. جمعیت آن بر طبق سرشماری سال ۲۰۱۸ میلادی ۲٬۳۸۲٬۰۰۰ نفر بوده‌است. در حال حاضر دوحه به عنوان پایتخت تجاری قطر و یکی از مراکز مالی در خاورمیانه است که توسط شبکه جهانی سازی و تحقیقات شهرهای جهانی در سطح بتا در نظر و قرار گرفته شده‌است. دوحه تا به امروز میزبان کنفرانس‌های متعدد بین‌المللی از جمله میزبان کنفرانس اتحادیه بین‌المجالس، چارچوب پیمان‌نامه سازمان ملل در تغییر اقلیم و نشست سازمان تجارت جهانی بوده‌است. دوحه دارای شهر آموزش، شهر ورزشی و مراکز متعدد فرهنگی است.
تاریخچه
دوحه ابتدا یک روستا بر پایه ماهیگیری و صید مروارید بود. دوحه در دهه ۱۸۲۰ به عنوان شاخه‌ای از البدع در مجاورت این منطقه تأسیس شد. دوحه در سال ۱۹۷۱، زمانی که قطر استقلال خود را از انگلیس به سرانجام رساند، به عنوان پایتخت این کشور اعلام شد. از جمله آثار تاریخی و کهن شهر دوحه می‌توان به منطقه تاریخی الجساسیه، شهر تاریخی الزباره، الوکرا، قلعه الوجبا و روستای تاریخی کتارا اشاره کرد.
جدول زمانی دوحه
۱۶۸۱ - اولین تصویر مستند از البدع زانا.
۱۸۰۱ - اولین نوشتارها و توصیف از البدع و اولین تلاش بریتانیایی‌ها برای حمله به شهر.
۱۸۲۰ - جمعیت منطقه: ۱۰۰۰۰ (تخمین).
۱۸۲۰ - دوحه به عنوان شاخه‌ای از البدع تأسیس شد.
۱۸۲۳ - از شهر دوحه برای اولین بار نقشه‌برداری شد.
۱۸۲۸ - قبایل حاکم دوحه، قلعه‌های خود را بمباران کردند و آل خلیفه را از شهر بیرون راندند.
۱۸۴۱ - بمباران البدع توسط بریتانیا به عنوان مجازاتی برای پناه دادن به جاسم بن جابر دزد دریایی منطقه خلیج فارس.
۱۸۵۰–۱۸۴۸ - خانواده آل ثانی به دوحه مهاجرت کردند.
۱۸۵۲ - محاصره اقتصادی دوحه و البدع توسط آل خلیفه.
۱۸۷۱ - دوحه توسط ترکها اشغال شد.
۱۸۹۳ اهالی شهر البدع در جریان نبرد الوجبه حضور داشتند و سربازان عثمانی را از منطقه بیرون راندند.
۱۹۰۱ - کاخ فریق السلطه ساخته شد.
۱۹۱۰ - برج برزان در نزدیکی دوحه ساخته شد.
۱۹۲۷ - قلعه آل کوت ساخته شد.
۱۹۵۲ - تأسیس رسمی اولین مدرسه پسرانه.
۱۹۵۵ - تأسیس رسمی اولین مدرسه دخترانه.
۱۹۶۳ - جمعیت شهر: ۴۵۰۰۰ (تخمین).
۱۹۶۳ شهرداری دوحه تأسیس شد.
۱۹۶۹ - باشگاه ورزشی السد تشکیل شد.
۱۹۷۱ - دوحه رسماً به عنوان پایتخت قطر اعلام شد.
۱۹۷۲ - کاخ دیوان امیری ساخته شد.
۱۹۷۳ - دانشگاه قطر در دوحه افتتاح شد.
زیرساخت‌ها و توسعه بعد از استقلال
دوحه در دهه اخیر شاهد سرمایه‌گذاری فروان در زیر ساخت‌های شهری بوده‌است. به‌طوری‌که از یک دهکده ساحلی به یک شهر مدرن تبدیل گردیده‌است. شروع توسعه بعد از استقلال قطر از سال ۱۹۷۳ آغاز گشت. در همین سال دانشگاه قطر با فرمان امیر افتتاح شد و در سال ۱۹۷۵ موزه ملی قطر در جایی که در ابتدا کاخ حاکم بود ساخته و افتتاح شد.
در طول دهه ۱۹۷۰، تمام محله‌های قدیمی دوحه با خاک یکسان شد و ساکنان آن به مناطق جدید حومه‌ای مانند الریان، مدینه خلیفه و الغرافه رفتند. در سال ۱۹۸۳، یک هتل و مرکز کنفرانس در انتهای شمالی کرنیش توسعه یافت. هتل شرایتون تا سال ۱۹۰۰ بلندترین سازه شهر بود. در دهه گذشته طرح‌های مدرن‌سازی شهر مانند ساختمانهای تجاری و مسکونی با حمایت از بنگاه‌های املاک و همچنین توسعه مراکز فرهنگی بخصوص شهر آموزش که در حال حاضر هشت دانشگاه بین‌المللی معتبر در آن به فعالیت می‌پردازند، رونق گرفت. یکی از بزرگترین پروژه‌هایی که توسط دولت پایه‌گذاری شد، ساخت جزیره مصنوعی مروارید قطر در سواحل خلیج غربی بود که اولین منطقه آن در سال ۲۰۰۴ راه‌اندازی شد. مساحت این جزیره ۴۰۰ هکتار است و پس از پایان این پروژه، ۳۲ کیلومتر ساحل تازه به کرانه‌های کشور قطر افزوده شده‌است. در سال ۲۰۰۶، دوحه به عنوان میزبان پانزدهمین دوره بازی‌های آسیایی انتخاب شد که منجر به ساخت یک مجموعه ورزشی ۲۵۰ هکتاری به نام منطقه اسپایر در شهرداری الریان شد. در سال ۲۰۰۶، دولت برنامه مرمتی را برای حفظ هویت معماری بازار تاریخی سوق واقف آغاز کرد.
از دیگر مراکز زیرساخت شهر توجه به تاریخ شهر است که با ساخت موزه از جمله موزه ملی و موزه اسلامی آن را به نمایش گذاشته‌است. دهکده فرهنگی کاتارا در سال ۲۰۱۰ در شهر دوحه افتتاح شد و از آن زمان تاکنون میزبان جشنواره فیلم دوحه ترایبکا بوده‌است.
این شهر دارای فرودگاه بین‌المللی و همچنین مرکز شرکت هواپیمایی قطر می‌باشد. شبکه خبری الجزیره انگلیسی و عربی در شهر دوحه واقع گشته‌است. سند چشم‌انداز ملی ۲۰۳۰ قطر که بر پایه چهار اصل توسعه انسانی، اجتماعی، اقتصادی و زیست‌محیطی استوار است، در بخش توسعه اقتصادی بر استفاده از درآمد حاصل از منابع طبیعی قطر برای سوق دادن اقتصاد کشور به سوی سایر منابع درآمدزایی و در بخش توسعه زیست‌محیطی، بر توسعه با حداقل آسیب به طبیعت تأکید شده‌است. مروارید قطر از پروژه‌های توسعه انسانی برپایه گردشگری است که در دوحه ساخته شده‌است. طرح ساخت ورزشگاه‌های جام جهانی فوتبال، مراکز خرید و پروژه دوحه لند که شهر بازی بزرگ قطر می‌باشد از دیگر پروژه‌ها است.
یکی از پروژه‌های مرتبط برای حفظ تاریخ شهر مشیرب نام داشت که هدف آن حفظ و ارتقای منطقه تاریخی مرکز شهر است. مشیرب مرکز شهر دوحه، پروژه‌ای به مساحت ۳۱ هکتار با هزینه تخمینی ۵ میلیارد دلار بود که در زمان افتتاح آن اولین مرکز شهر پایدار در جهان لقب گرفت. مشیرب شامل چندین محله است که در مراحل مختلف بازسازی و ساخته شده‌است.
جغرافیا
دوحه در بخش مرکزی ساحل شرقی قطر واقع شده‌است و ساحل آن با خلیج فارس هم‌مرز است.
آب و هوا
دوحه دارای اب و هوای گرم و خشک و شرجی می‌باشد. با میانگین دمای ۲۷ درجه با میزان بارش ۷۶ میلیمتر می‌رسد.
جمعیت‌شناسی
بخش قابل توجهی از جمعیت قطر در محدوده دوحه و منطقه شهری آن ساکن هستند.
قومیت و زبان
جمعیت دوحه عمدتاً متشکل از مهاجران است و افراد قطری در اقلیت هستند. بیشترین بخش مهاجران در قطر از کشورهای جنوب شرقی و جنوب آسیا، عمدتاً از هند، پاکستان، سریلانکا، نپال، فیلیپین و بنگلادش هستند و تعداد زیادی از مهاجران نیز از کشورهای عربی مصر، جیبوتی، سومالی، آفریقای شمالی می‌آیند. دوحه همچنین خانه بسیاری از مهاجران اروپایی، آمریکای شمالی، آفریقای جنوبی و استرالیا و فرانسه است. عربی زبان رسمی قطر است. انگلیسی معمولاً به عنوان زبان دوم و زبان رو به رشد کشور است و به ویژه در تجارت استفاده میشود. از آنجایی که جمعیت مهاجر زیادی در دوحه وجود دارد، زبان‌هایی مانند مالایالام، تامیل، بنگالی، تاگالوگ، اسپانیایی، سینهالی، فرانسوی، اردو، هندی و فارسی نیز به‌طور گسترده رواج دارد. در سال ۲۰۰۴، قانون مالکیت املاک و مستغلات برای خارجی‌ها تصویب شد که به شهروندان غیرقطری اجازه خرید زمین در مناطق دوحه را می‌دهد. پیش از این، اتباع خارجی از داشتن زمین در قطر منع شده بودند. مالکیت خارجی‌ها در قطر به آنها اجازه می‌دهد که اجازه اقامت تجدیدپذیر دریافت کنند و به همین شکل در قطر مشغول به زندگی و کار باشند.
دین
اکثریت ساکنان دوحه مسلمان هستند. کاتولیک‌ها بیش از ۹۰ درصد از جمعیت ۱۵۰۰۰۰ نفری مسیحی دوحه را تشکیل می‌دهند. پس از حکم امیر قطر برای تخصیص زمین به کلیساها، اولین کلیسای کاتولیک با نام بانوی ما تسبیح، در مارس ۲۰۰۸ در دوحه افتتاح شد. چندین کلیسای دیگر نیز در دوحه وجود دارد.
اقتصاد
دوحه مرکز اقتصادی قطر است. این شهر مقر بسیاری از سازمانهای داخلی و بین‌المللی از جمله بزرگترین شرکت‌های نفت و گاز کشور، همچون قطر پترولیوم، قطرگس و راس‌گس است که بیشتر آنها در منطقه غرب کشور قطر قرار دارند. بخش عمده نفت و گاز کشور قطر در محدوده دریایی دوحه قرار دارد و به همین دلیل دوحه میزبان بزرگترین شرکت‌های نفتی و گازی دنیا شده‌است. در اصل مروارید تا قرن بیستم نقش اصلی تجاری را در دوحه ایفا کرده بود. به دلیل رونق تجارت مروارید، جمعیت شهر در نیمه اول قرن بیستم به حدود ۱۲۰۰۰ نفر افزایش یافت. به‌طور سنتی و پس از کشف و استخراج گسترده نفت پس از جنگ جهانی دوم در قطر که عمدتاً توسط شرکت‌های نفتی آمریکایی انجام شد، اقتصاد قطر بر پایه درآمد نفت و گاز بنا شد. اما از چند سال پیش و با هدف‌گذاری‌های انجام شده، کشور قطر قصد صنعتی‌سازی و تجاری‌سازی خود و جدایی از اقتصاد تک قطبی و وابسته به نفت دارد و از همین رو فرودگاه بین‌المللی حمد در سال ۲۰۱۴ جایگزین فرودگاه قدیمی دوحه شد. اندازه فرودگاه جدید تقریباً دو برابر فرودگاه قبلی است و دارای دو تا از طولانی‌ترین باندهای پروازی جهان است. مجله فرچون دوحه را در لیست بهترین ۱۵ شهر جدید برای تجارت در سال ۲۰۱۱ گنجانده‌است. طبق گزارشات نومبئو در نتیجه رونق سریع جمعیت دوحه و افزایش تقاضای مسکن، قیمت املاک و مستغلات تا سال ۲۰۱۴ به‌طور قابل توجهی افزایش یافت. اگرچه کاهش قیمت نفت از سال ۲۰۱۴ و بحران دیپلماتیک قطر با همسایگان خود رشد جمعیت شهر را کند کرد، اما هزینه‌های دولت برای حفظ رشد املاک و مستغلات در کلانشهر دوحه افزایش یافت. در نتیجه رونق سریع جمعیت دوحه و افزایش تقاضای مسکن، قیمت املاک و مستغلات تا سال ۲۰۱۴ به‌طور قابل توجهی افزایش یافت.
گردشگری
قطر در سالهای اخیر به عنوان یک مقصد کاری شناخته شده‌است و جدیداً به عنوان یک شهر توریستی نو ظهور در حال رشد و توسعه شناخته میشود.
دوحه به عنوان یک شهر مدرن و پویا ساخته شده بر روی ریشه‌های فرهنگی عمیق از میراث فرهنگی بادیه نشینی خود است.
بازدید کنندگان از قطر هر آنچه برای یک سفر تابستانی نیاز دارند را در دسترس دارند، آرامش، صحرا، کوچه‌های پر جنب و جوش، سواحل شنی، پارک‌های سبز و همچنین هتلهای لوکس در دوحه قطر در دسترس است.
امکانات
فروشگاه
این شهر برای همه بازدید کنندگان خود محلی برای خرید دارد. ویلاجیو مال، سوق واقف، مرکز ال حزم مال، سیتی سنتر دوحه، لاگونا مال، رویال پلازا، مال قطر، فستیوال سیتی دوحه و لندمارک مال دوحه از جمله فروشگاه‌های معتبر در حاشیه خلیج فارس هستند که در دوحه ساخته شدهاند.
موزه
موزه هنر اسلامی دوحه یک موزه قابل توجه در کناره خلیج فارس است. این موزه در کشور قطر واقع شده‌است و بسیاری از آثار اسلامی را در خود جای داده‌است. این موزه همچنین میزبان آثار تاریخی از سال ۶۰۰ میلادی تا قرن نوزدهم است. موزه ملی قطر که توسط معمار مطرح فرانسوی ژان نوول طراحی شده دیگر موزه موجود در شهر است که یکی از شاهکارهای معماری در قطر محسوب می گردد.
تسهیلات غذایی
قطر بالاترین امتیاز در ارائهٔ غذاهای حلال را به خود اختصاص داده‌است. دوحه در سال ۲۰۱۷ در لیست ۱۰ مقصد حلال قرار گرفته بود.
ورزش
ورزش‌های توپی و آبی در قطر بسیار طرفدار دارد. فوتبال به عنوان محبوب‌ترین ورزش در قطر مطرح است و ورزش‌های کریکت، گلف، تنیس، والیبال، اسب دوانی، شنا، هندبال، قایق‌رانی بادبانی، اسکی روی آب، بسکتبال، رالی، تیراندازی، دوچرخه‌سواری، اسکواش و تنیس روی میز در رده‌های بعدی قرار می‌گیرند.
شهر دوحه میزبان بازی‌های آسیایی ۲۰۰۶ و جام ملت‌های آسیا ۲۰۱۱ و جام ملت‌های آسیا ۱۹۸۸ بوده‌است. در سال ۲۰۰۱، قطر به اولین کشور در خاورمیانه تبدیل شد که مسابقات تنیس زنان را با نام مسابقات اوپن بانوان قطر برگزار کرد. دوحه میزبان پانزدهمین بازی‌های آسیایی بود که در دسامبر ۲۰۰۶ برگزار شد و دولت قطر مجموعاً ۲٫۸ میلیارد دلار برای آماده‌سازی آن هزینه کرد. منطقه اسپایر که به شهر ورزش مشهور است دو شهرداری الریان زیر نظر دوحه قرار دارد.
اسپایر دارای مجهزترین و بروزترین آکادمی و امکانات در سطح جهانی است.
بیمارستان ارتوپدی و پزشکی ورزشی آسپتر قطر اولین بیمارستان تخصصی ورزشی در خاورمیانه است که در این مجموعه قرار دارد. علاوه بر این، بسیاری از تیم‌های مطرح جهان، کمپ اسپایر را به عنوان مقصد اردوی تمرینی خود انتخاب می‌کنند. دوحه در ورزش همگانی نیز فعال است که از همین رو در سال ۲۰۱۴، دوحه به عنوان میزبان مسابقات جهانی دو و میدانی ۲۰۱۹، که هفدهمین دوره مسابقات جهانی دو و میدانی بود، انتخاب شد.
همچنین این شهر میزبان چهار دوره بازی‌های والیبال قهرمانی باشگاه‌های جهان بوده‌است. دوحه یک دوره میزبان مسابقات انجمن تنیس زنان، مسابقات قهرمانی قایق موتوری کلاس ۱ جهانی، قهرمانی هندبال مردان جهان ۲۰۱۵، قهرمانی ورزش‌های آبی جهان فینا، مسابقات قهرمانی جهان اسکواش، مسابقات جهانی بوکس آماتور و مسابقات جهانی دو و میدانی ۲۰۱۹ بوده و هرساله نیز مسابقات موتور سواری جایزه بزرگ دوحه در این شهر برگزار می‌گردد. در تاریخ ۲ دسامبر ۲۰۱۰، قطر در میزبانی رقابتهای جام جهانی ۲۰۲۲ فیفا در برابر کشورهای ژاپن، استرالیا، ایالات متحده و کره جنوبی پیروز شد و به این ترتیب دوحه میزبان بازی‌های جام جهانی فوتبال ۲۰۲۲ می‌باشد. پیشتر دوحه میزبان دو دوره مسابقات جام باشگاه‌های فوتبال جهان بوده‌است.
هنر و سینما
موزه هنر اسلامی دوحه بزرگترین مرکز فرهنگ اسلامی در خاورمیانه است. مؤسسه فیلم دوحه (DFI) بزرگترین سازمان سینمایی قطر که در سال ۲۰۱۰ برای نظارت بر طرح‌های ساخت فیلم و ایجاد صنعت فیلم و پایدار سینما در قطر شکل گرفت در دوحه قرار دارد. نمایش‌های تئاتر نیز در تئاتر ملی قطر و در مرکز همایش ملی قطر در دوحه برگزار میشود.
آموزش
دوحه مرکز آموزشی کشور قطر است و بیشترین تعداد مدارس و کالج‌ها را در خود جای داده‌است. شهر آموزش که یک مجمع آموزشی به مساحت ۱۴ کیلومتر مربع (۵٫۴ مایل مربع) است، توسط سازمان غیرانتفاعی بنیاد قطر راه اندازی شد. ساخت و ساز این مجموعه در سال ۲۰۰۰ آغاز شد. شهر آموزش دارای ۱۵ مرکز آموزشی در سطح عالی است. در سال ۲۰۰۹ دولت قطر اجلاس جهانی نوآوری برای آموزش را توسط موزا بنت ناصر بنیانگذاری کرد که هدف از تأسیس آن ایجاد عرصه‌ای بین‌الملی در زمینه‌های گوناگون با هدف تفکر خلاق منطبق بر استدلال و گفت‌وگو و فعالیت هدفمند در زمینه آموزش است. کتابخانه ملی قطر که با بیش از یک میلیون کتاب و پانصد هزار نسخه دیجیتال، در مساحت ۴۲ هزار متر مربع، کارمندانی از ۳۹ کشور مختلف و ۱۴۴ هزار عضو فعال، به عنوان بزرگترین کتابخانه موجود در خاورمیانه محسوب میشود در محوطه شهر آموزش قرار دارد.
برخی از دانشگاه های دوحه عبارتند از:
رسانه
الجزیره بزرگترین شبکه خبری خاورمیانه در دوحه قرار دارد. الجزیره کانال‌های متعدد خاص تلویزیونی را علاوه بر کانال اخبار بکار گرفته‌است. این کانال‌ها شامل، یک کانال زبان انگلیسی، کانال مستند الجزیره، کانال ورزشی الجزیره، یک کانال عمومی ورزشی به زبان عربی، پخش زنده الجزیره، که همایش‌ها را در زمان واقعی خود بدون هیچ‌گونه ویرایش یا اعمال نظر پخش میکند، و نیز یک کانال تلویزیونی برای کودکان می‌باشد.
حمل و نقل
قطر برای حمایت از شهر در حال گسترش دوحه و افزایش سطح تسهیلات ساکنان و مسافران، سرمایه‌گذاری زیادی در ارتقای زیرساخت‌های شهر و کشور کرده‌است.
جاده‌ها
بزرگراه دخان شهر دخان در سواحل غربی کشور را به پایتخت قطر یعنی، دوحه متصل میکند.
چندین پروژه بزرگراه توسط سازمان فواید عمومی از جمله جاده منطقه صنعتی، بزرگراه دوحه، بزرگراه مرکزی دخان، جاده شمالی، جاده الشیحانیه ساخته و تحویل داده شده‌است. آخرین پروژه ای که انتظار می‌رود در سال ۲۰۲۴ توسط سازمان فواید عمومی تحویل داده شود، پروژه گذرگاه شرق است.
مترو
متروی دوحه یک سیستم مترو برای شهر دوحه پایتخت قطر است که در تاریخ ۸ می ۲۰۱۹ افتتاح شد. مترو دوحه داری ۳ خط با طول تقریبی ۷۶ کیلومتر و ۳۷ ایستگاه می‌باشد. این سیستم جزئی از سیستم ریلی قطر است که برای حمل و نقل دوربرد کالا و مسافر طراحی شده و آنرا به کشورهای شورای همکاری خلیج فارس و قطار سبک شهری شهر جدید لوسیل وصل میکند. مترو دوحه با پتانسیل رسیدن به سرعت ۱۰۰ کیلومتر در ساعت یکی از سریعترین متروهای بدون راننده جهان خواهد بود. در حال حاضر یک سوم متروی دوحه به‌طور کامل فعال است.
فرودگاه
فرودگاه بین‌المللی حمد، یک فرودگاه همگانی در دوحه است که دارای یک باند فرود آسفالت به طول ۴۹۰۰ متر است. فرودگاه بین‌المللی حمد در ارتفاع ۱۱ متری از سطح دریا واقع شده‌است. این فرودگاه جدید و مدرن از تاریخ ۲۷ می ۲۰۱۴ مرکز اصلی پروازهای قطر ایرویز شد. این فرودگاه یکی از طولانی‌ترین باندهای پروازی جهان را به خود اختصاص داده‌است و هواپیماهای مدرن و بزرگی مانند ایرباس ای۳۸۰ به راحتی می‌توانند در آن مورد استفاده قرار گیرند. این فرودگاه دارای مرکز خریدی به مساحت ۲۵۰۰۰ متر مربع می‌باشد. تمامی امکانات تفریحی و رفاهی نیز برای مسافران ترانزیتی این فرودگاه فراهم شده‌است. این فرودگاه دارای امکاناتی مانند مسجد ۲۱۰۰ متری، محوطه سرگرمی کودکان و نوجونان، اتاق‌های والدین برای رسیدگی به اطفال و یکی از مدرن‌ترین هتلهای اقامتی قطر به نام هتل فرودگاهی خدمات اوریکس است. در هتل فرودگاه بین‌المللی حمد، خدمات ارزنده‌ای از قبیل اتاق‌های لوکس یا اسپا به میهمانان عرضه میشود.
روز ملی قطر
همزمان با روز ملی قطر، هر ساله نیروهای مسلح این کشور در خیابان ساحلی شهر دوحه، رژه برگزار می‌کنند.
واحدهایی از نیروهای زمینی، دریایی و هوایی ارتش، وزارت کشور، نیروهای امنیت داخلی، گارد امیری و پلیس در مقابل امیر قطر رژه می‌رود. این مراسم با استقبال مردم روبرو شده‌است.
شهرهای خواهرخوانده
الجزیره، الجزایر (از ۲۰۱۳)
سارایوو، بوسنی هرزگوین (از ۲۰۱۸)
برازیلیا، برزیل (از ۲۰۱۴)
صوفیه، بلغارستان (از ۲۰۱۲)
پکن، چین (از ۲۰۰۸)
آلامدا، کالیفرنیا ایالات متحده آمریکا (از ۲۰۰۴)
سان سالوادور، السالوادور (از ۲۰۱۸)
بانجول، گامبیا (از ۲۰۱۱)
تفلیس، گرجستان (از ۲۰۱۲)
آستانه، قزاقستان (از ۲۰۱۱)
بیشکک، قرقیزستان (از ۲۰۱۸)
پورت‌لوئیس، موریس (از ۲۰۰۷)
موگادیشو، سومالی (از ۲۰۱۴)
تونس، تونس (از ۱۹۹۴)
آنکارا، ترکیه (از ۲۰۱۶)
لس آنجلس، ایالات متحده آمریکا (از ۲۰۱۶)
میامی، ایالات متحده آمریکا (از ۲۰۱۶)
لیبرتادورس، ونزوئلا (از ۲۰۱۵)
بیت ساحور، فلطسین (از ۲۰۰۹)
نگارخانه
پانویس
جستارهای وابسته
پانزدهمین دوره بازی‌های آسیایی دوحه
پیوند به بیرون
نقشه شهر دوحه
وبگاه پانزدهمین دوره بازی‌های آسیایی قطر
آب و هوا: دوحه - نمودار آب و هوا، نمودار دما، جدول آب و هوا - Climate ...
بنیان‌گذاری‌های ۱۸۲۵ (میلادی) در آسیا
پایتخت فرهنگ عرب
پایتخت‌های آسیا
شهرهای قطر
مناطق مسکونی بنیان‌گذاری‌شده در ۱۸۲۵ (میلادی)
مناطق مسکونی در قطر
مناطق مسکونی ساحلی در قطر
ویکی‌سازی رباتیک |
7467 | https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%BE%D9%86%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D9%BE%D9%86 | پنوم‌پن | پنوم‌پن پایتخت کشور کامبوج و بزرگترین شهر این کشور است. جمعیت پنوم‌پن یک و نیم میلیون نفر است.
پنوم‌پن از سال ۱۴۳۴ میلادی در کنار رود مکونگ بنا شده و از زمان استعمار فرانسه در کامبوج، پایتخت این کشور بوده‌است. این شهر از دهه ۱۹۲۰ یکی از زیباترین شهرهای ساخته‌شده توسط فرانسویان در هندوچین به‌شمار می‌آمد و «مروارید آسیا» لقب گرفته بود. امروزه تعدادی از ساختمانهای استعماری فرانسوی در بلوار اصلی شهر پابرجا هستند.
شاخص توسعه انسانی پنوم‌پن از میانگین کشوری بالاتر است. با این وجود بسیاری از ساکنان شهر پنوم پن، پایتخت کامبوج در واقع مهاجرین نواحی روستایی این کشور هستند که در جریان چندین دهه جنگ خانه و مزارع خود را از دست داده و به این شهر پناه آورده‌اند. وجود میلیون‌ها مین ضد نفر که در جای جای خاک این کشور کار گذاشته شده عملاً مانع از زندگی مردم در مزارعی که ده‌ها سال به حال خود رها شدهاند، است. بخشی از این مهاجران زندگی خود را با فروش زباله و یافتن وسایل دست دوم از میان زباله‌های شهر پنوم‌پن می‌گذرانند. حلبی‌آبادهایی که آنها ساکن آن هستند نیز در مجاورت محل تخلیه زباله شهر پنوم پن قرار دارد.
پیشینه
در هفدهم آوریل ۱۹۷۵ نیروهای «خمر سرخ»، به رهبری پول پوت، شهر دو میلیون و سیصد هزار نفری پنوم پن را اشغال کردند و «جمهوری دمکراتیک کامبوج» را به جای نظام هوادار غرب نشاندند. چهل و هشت ساعت بعد، تمامی جمعیت پایتخت، به فرمان فاتحان، خانه و کاشانه خود را رها کرده و بدون کمترین آمادگی، به سوی روستاها و جنگل‌ها رانده شدند. بدین سان شهر بسیار گسترده پنوم پن به شهر ارواح بدل شد و تنها شماری از صاحب منصبان ارشد نظام تازه، همراه با چند شکنجه‌گاه، در آن منزل گزیدند.
مهمترین «بنای تاریخی» پول پوتیسم، مدرسه بزرگی است در قلب پنوم پن که در سالهای سلطه خمر سرخ به یک شکنجه گاه بزرگ با نام «توئول سلنگ» یا «اس ۲۱» بدل شد.
در این مدرسه پیشین، که امروز «موزه کشتار عام» نام گرفته، حدود بیست هزار نفر بازجویی و شکنجه شدند که نزدیک به پانزده هزار نفر آنها ناپدید شدند. شمار زیادی از شکنجه‌شدگان «توئول سلنگ» در کشتارگاهی موسوم به «چونگ اک»، در پانزده کیلومتری پنوم پن، نابود شدند.
در هفتم ژانویه ۱۹۷۹ در پی یک هجوم سراسری به کامبوج، ارتش ویتنام شهر پنوم پن را اشغال کرد، نظام خمر سرخ فرو ریخت و جمهوری دمکراتیک کامبوج (به رهبری پول پوت) جای خود را به جمهوری خلق کامبوج (که گوش به فرمان ویتنام است) سپرد.
در این زمان یک دوران بازسازی در پنوم‌پن آغاز شد.
منابع
Wikipedia contributors, "Phnom Penh," Wikipedia, The Free Encyclopedia, http://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Phnom_Penh&oldid=184124288 (accessed January ۱۶، ۲۰۰۸).
پیوند به بیرون
وبگاه رسمی
پنوم‌پن
استانهای کامبوج
بنیان‌گذاری‌های سده ۱۴ (میلادی) در آسیا
پایتخت‌های آسیا
شهرداری‌های کامبوج
شهرهای کامبوج
مناطق مسکونی بنیان‌گذاری‌شده در دهه ۱۳۷۰ (میلادی)
مناطق مسکونی بنیان‌گذاری‌شده در سده ۱۴ (میلادی)
مناطق مسکونی در مکونگ |
7468 | https://fa.wikipedia.org/wiki/%DB%8C%D8%A7%D8%A6%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87 | یائونده | یائونده (Yaoundé) پایتخت کشور آفریقایی کامرون است.
یائونده پس از دوالا دومین شهر بزرگ کامرون است. شهر یائونده در مرکز کشور کامرون و در ارتفاع ۷۵۰ متر از سطح دریا واقع شده‌است.
تاریخچه
یائونده در سال ۱۸۸۸ توسط بازرگانان آلمانی و به عنوان پایگاهی برای تجارت عاج و ایستگاه تحقیقات کشاورزی بنیاد شد.
این شهر به هنگام جنگ جهانی اول تحت اشغال نیروهای نظامی بلژیک درآمد و پس از جنگ، پایتخت کامرون فرانسه شد.
از آن زمان تاکنون این شهر همچنان پایتخت جمهوری کامرون بوده‌است.
منابع
یائونده
بنیان‌گذاری‌های ۱۸۸۸ (میلادی) در آفریقا
پایتخت‌های آفریقا
کامرون
مرکز منطقه‌ها در کامرون
مناطق مسکونی بنیان‌گذاری‌شده در ۱۸۸۸ (میلادی)
مناطق مسکونی در کامرون |
7470 | https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B2%D8%A7%DA%AF%D8%B1%D8%A8 | زاگرب | زاگرب (Zagreb) پایتخت و بزرگترین شهر کرواسی است. این شهر در شمال غربی کرواسی در امتداد رود ساوا در دامنه‌های جنوبی کوه مدودنیتسا واقع شده‌است. زاگرب در ارتفاع تقریبی ۱۲۲ متر (۴۰۰ فوت) بالای سطح دریا قرار دارد.
جغرافیا
این شهر مرکز فرهنگی، علمی، اقتصادی و حکومتی جمهوری کرواسی است.
جمعیت آن قریب ۸۰۰ هزار نفر است و بین دامنه‌های جنوبی کوه مدودنیکا و کرانه‌های شمالی و جنوبی رودخانه‌های ساوا بنا شده و حدود ۱۲۲ متر از سطح دریاهای آزاد ارتفاع دارد.
نگارخانه
منابع
زاگرب
بنیان‌گذاری‌های ۱۰۹۴ (میلادی) در اروپا
بنیان‌گذاری‌های سده ۱۱ (میلادی) در کرواسی
پایتخت‌های اروپا
ساختمانها و سازه‌ها در زاگرب
شهرستان‌های پیشین کرواسی
شهرها و شهرک‌های کرواسی
مناطق مسکونی بنیان‌گذاری‌شده در سده ۱۱ (میلادی)
مناطق مسکونی در رود ساوا
مناطق مسکونی در زاگرب |
7472 | https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%D9%88%DA%AF%D9%88%D8%AA%D8%A7 | بوگوتا | بوگوتا که نام رسمی آن بوگوتا دی‌سی است پایتخت کلمبیا بوده و با جمعیتی معادل ۷٬۳۲۱٬۸۳۱ نفر بزرگترین و پرجمعیت‌ترین شهر آن کشور به‌شمار می‌آید (سرشماری سال ۲۰۰۵). جمعیت تقریبی بوگوتا، و منطقه‌ای در حومه شهر به نام سواچا، ۷٬۸۸۱٬۱۵۶ نفر می‌باشد.
تاریخچه
این شهر که در ابتدا توسط میوزیکاها باکاتا نامیده می‌شد، پیش از آنکه کاوشگران اسپانیایی منطقه را تحت استعمار قرار دهند، مرکز تمدن آنها محسوب می‌شد و جمعیت فراوانی را در خود جای داده بود. در ۶ اوت ۱۵۳۸ (میلادی) گونزالو ژیمنز دی کوساتا اقامتگاه اروپاییان را بنا نهاد و با توجه به نام زادگاه خود و نام محلی، آن را سانتا فی د باکاتا نامگذاری کرد. نام «باکاتا» تا زمانی‌که پایتخت پادشاهی جدید گرانادا شد به بوگاتای مدرن تغییر یافته بود. بوگوتا در آن زمان بخشی از نیاب‌السلطنه پرو و سپس نیاب‌السلطنه گرانادای نو به‌شمار می‌آمد و به یکی از مراکز قدرت استعمار اسپانیا و تمدن آمریکای جنوبی تبدیل شده‌بود.
در ۱۸۱۰-۱۸۱۱، ساکنان این شهر علیه استعمار حکومت اسپانیا شورش کردند و دولتی از خودشان تشکیل دادند، اما ناچار بودند به تقسیم‌بندی‌های داخلی رضایت داده و بازگشت موقت ارتش وفادار اسپانیا، که از سال ۱۸۱۶ تا ۱۸۱۹ کنترل شهر را بازپس گرفتند رضایت دهند تا اینکه سیمون بولیوار پس از پیروزی‌اش در بویاکا این شهر را باز پس گرفت. پس از آن بوگاتا به پایتخت گراند کلمبیا که اتحادیه‌ای متشکل از پاناما، ونزوئلا، کلمبیا و اکوادور بود، تبدیل شد. پس از آنکه جمهوری مذکور به بخش‌های مختلف خود تجزیه شد، بوگاتا پایتخت گرانادای نو باقی‌ماند و بعدها به به جمهوری کلمبیا تبدیل شد.
در سال ۱۹۵۶، این بخش شهر به سایر بخش‌های شهر وصل شد و یک «منطقه ویژه» را به وجود آورد (اسپانیولی: Distrito Especial).
بر اساس نظامنامه‌ای که در سال ۱۹۹۱ وضع شد، بوگوتا به پایتخت کلمبیا تبدیل شد و «سانتا فی د بوگوتا» نام گرفت و رده آن از منطقه ویژه به «منطقه پایتخت» تغییر یافت. (اسپانیولی: Distrito Capital).
در اوت سال ۲۰۰۰ نام پایتخت رسماً از «سانتا فی د بوگوتا» به بوگوتا دی‌سی تغییر یافت. منطقه پایتخت بوگوتا دولت محلی منطقه پایتخت را در برمی‌گیرد، رئیس کنونی دولت لوییس ادواردو گارزون می‌باشد.
پرچم
طرح این پرچم از جنبش مبارزه با حکومت استعماری که در ۲۰ ژوئیه ۱۸۱۰ آغاز شد نشأت می‌گیرد. در طی این مبارزات شورشیان بازوبندهایی با نوارهای زرد و قرمز بسته بودند چرا که این رنگ‌ها در پرچم اسپانیا بکار می‌رفتند و همین طرح در پرچم پادشاهی جدید گرانادا بکار گرفته شد.
در ۹ اکتبر ۱۹۵۲، یعنی دقیقاً ۱۴۲ سال بعد از این رویدادها، حکم ۵۵۵ هزار و نهصد و پنجاه و دو، رسماً و با قاطعیت این بازوبند میهنی را به عنوان پرچم بوگوتا اعلام کرد.
این پرچم به صورت افقی به دو قسمت تقسیم میشود، نوار بالایی زرد و نوار پایینی قرمز می‌باشد. رنگ زرد نماد طلای زمین، برتری‌های عدالت، آرامش، نیک‌خواهی، «ویژگیهای زمینی» (یعنی اصالت، برتری، ثروت، سخاوت، جلال، شکوه، سلامت، استواری، لذت و رفاه)، عمر طولانی، جاودانگی، قدرت و ثبات است. رنگ قرمز نمایانگر فضیلت نیکی و ویژگی‌هایی همچون شجاعت، اصالت، ارزش‌ها، بی‌پروایی، پیروزی، سربلندی و عشق فراوان می‌باشد که کلمبیایی‌ها آن را خون مردمشان می‌خوانند.
نشان ویژه
در سوم دسامبر ۱۵۴۸ در والادولید، اسپانیا نشان ویژه شهر توسط امپراتور چارلز پنجم (چارلز اول اسپانیا) با حکم سلطنتی به پادشاهی جدید گرانادا اعطا شد. در وسط این نشان یک عقاب سیاه قرار دارد که نماد استواری می‌باشد. این نشان همچنین نماد خاندان هبزبرگ را که در آن زمان امپراتوری اسپانیا را در اختیار داشتند دربردارد. عقاب مذکور یک تاج طلا بر سر دارد و در پیش‌زمینه‌ای طلایی یک انار قرمز را در چنگال نگه داشته‌است. دور این مدال شاخه‌های زیتون حک شده که بر روی آن در پیش‌زمینه‌ای آبی رنگ نه انار طلایی قرار دارد. دو انار قرمز نماد بی‌باکی است و نه انار طلایی دیگر نماد نه ایالتی است که در آن زمان پادشاهی نیو گرانادا را تشکیل می‌دادند.
در سال ۱۹۳۲ این نشان ویژه به‌طور رسمی به عنوان نماد بوگوتا برگزیده و اعلام شد.
سرود ملی
شعر سرود ملی بوگوتا توسط پدرو مدینا آوندانو سروده شده و آهنگ آن توسط روبرتو پیندا دوکو ساخته شده‌است. طبق دستورالعمل ۱۰۰۰، در ۳۱ ژوئیه ۱۹۷۴، این سرود رسماً به عنوان سرود ملی اعلام شد و از آن به بعد در شهردار بوگوتا آنیبال فرنادز دی سوتو قرار گرفت.
جمعیت و مساحت
موقعیت
بوگوتا در مرکز کشور، در شرق «سابانا دی بوگوتا» و در ارتفاع ۲٬۶۴۰ متری (۸٬۶۶۱ فوت) از سطح دریا قرار دارد. اگرچه «سابانا» آنگونه که در میان مردم خوانده میشود، در لفظ «ساوانا» است، موقعیت جغرافیایی آن در حقیقت یک فلات مرتفع است که در بالای رشته‌کوه‌های آند قرار گرفته‌است.
رودخانه بوگوتا که از «سابانا» رد میشود، در جنوب آبشار تکونداما را شکل داده‌است. رودخانه‌های فرعی دره‌هایی را به وجود آورده‌اند که در آنها روستاهایی حاصلخیز قرار دارد و اقتصاد آنها بر مبنای کشاورزی، دامداری، دامپروری و صنایع دستی اداره میشود.
«سابانا» از شرق، هم‌مرز کوردیلرای شرقی از رشته کوه‌های آند است. تپه‌های اطراف که جلوی رشد شهر را گرفته‌اند به موازات کوه‌های گوادالوپ و مونسراته از جنوب به شمال ادامه دارند. مرز غربی شهر را رودخانه بوگوتا تشکیل می‌دهد؛ مرز جنوبی بوگوتا سوماپاز پارامو است و مرز شمالی آن از فلات مذکور تا چیا و سوپو ادامه دارد.
آب و هوا
دمای متوسط هوای سابانا ۱۴ درجه سانتیگراد است که از ۹ تا ۲۲ درجه تغییر میکند. فصل‌های خشک و بارانی این منطقه یک در میان است. خشک‌ترین ماه‌ها دسامبر، ژانویه، فوریه و مارس هستند و پر باران‌ترین ماه‌های آن عبارت‌اند از آوریل، می، سپتامبر، اکتبر و نوامبر هستند. ژوئن و ژوئیه اغلب دوره‌های بارانی هستند و آگوست یک ماه آفتابی و پر باد است.
به دلیل پدیده‌های آب و هوایی ال نینو و لا نینا که در درون یا اطراف آبگیر اقیانوس آرام رخ می‌دهند و عامل بسیاری از تغییرات آب و هوایی می‌باشند، شرایط آب و هوایی این منطقه کاملاً غیرمنظم و متغیر است.
ترکیب شهری و اسم‌گذاری
ترکیب شهری به دوران استعمار برمیگردد و ترکیب مربعی آن برگرفته از سبک اسپانیایی است. ترکیب کنونی خیابانها «کالس»هایی دارد که به صورت عمودی و از مشرق به مغرب در میان تپه‌ها ادامه دارد و تعداد آنها در جهت شمالی افزایش یافته و از جنوب نیز از کاله ۱ پیشروی کرده، «کاررا»هایی که به موازات تپه‌ها در جهت شما-جنوب پیش رفته‌اند تعدادشان از شرق و غرب از کاررای ۱ افزایش یافته‌است. بخش‌های جدید شهری –مانند خیابانها- اریب و –مانند کارراها- تراگذار هستند. خیابانها شماره‌بندی شدهاند.
حدود هزار محله و ناحیه، شبکه پیشرفته شهری را تشکیل می‌دهند. محله‌های ثروتمندتر در شمال و شمال غربی قرار دارند. محله‌های فقیرتر در جنوب و جنوب غربی قرار گرفته‌اند و بسیاری از آنها مناطق غیر معمور هستند. طبقات متوسط عمدتاً در بخش‌های مرکزی، غربی و شمال غربی شهر سکونت دارند.
جمعیت‌شناسی
بوگوتا به عنوان بزرگترین و پرجمعیت‌ترین شهر کلمبیا، ۷٬۳۲۱٬۸۳۱ نفر جمعیت دارد (سرشماری سال ۲۰۰۵).
دولت
بوگوتا پایتخت کلمبیا است و مجلس ملی قانونگذاری، دیوان عالی عدالت و مرکز قوه مجریه و نیز اقامتگاه رئیس‌جمهور در آن قرار گرفته‌است. شهردار ارشد و شورای منطقه‌ای که هر دو با رأی مردم انتخاب می‌شوند مسئول اداره شهر می‌باشند.
این شهر به ۲۰ منطقه تقسیم میشود: اوساکوئن چاپینرو، سانتا فی، سن کریستوبال، اوسم، توجیولیتو، بوسا، کندی، فونتبون، انگاتیوا، سوبا، باریوس اونیدوس، تیوساکوئیلو، لس مارتیرس، آنتونیو نارینو، پیونته آراندا، لا کاندلاریا، رافائل اوریبه اوریبه، سیوداد بولیوار، سوماپاز.
هر یک از ۲۰ منطقه توسط یک هیئت اجرایی اداره میشود که توسط رأی مردم انتخاب شدهاند و طبق تصمیم شورای منطقه‌ای حداقل اعضای آن هفت نفر است. شهردار ارشد از یک هیئت سه نفره که توسط هیئت اجرایی مربوط معرفی شدهاند شهرداران منطقه‌ای را انتخاب میکند.
اقتصاد
بوگوتا بزرگترین قطب اقتصادی کلمبیا است و بعد از آن مدلین، کالی و بارانکویلا در رتبه‌های بعدی قرار دارند. دفاتر مرکزی بیشتر شرکت.های کلمبیا در بوگوتا واقع شده‌است و از طرف دیگر بیشتر شرکت‌های خارجی فعال درکلمبیا و نیز بورس سهام در این کشور قرار دارند. بوگوتا در واردات و صادرات کالاها به کلمبیا به عنوان یک قطب به‌شمار می‌آید.
تولید، بازرگانی و تجارت
بوگوتا کانون تجارت در کلمبیا است. بخش بانک و بیمه و بازار بورس در این شهر رونق خوبی دارند. شرکت‌های مهندسی واقع در این شهر به سایر مناطق کلمبیا و آمریکای مرکزی خدمات‌رسانی می‌کنند. مراکز فرماندهی نظامی و موسسات دولتی در بوگوتا قرار دارند. این شهر مرکز شبکه مخابرات است و بزرگترین تجهیزات صنعتی کلمبیا را در اختیار دارد.
برخی خدمات در این شهر عمومی و برخی دیگر خصوصی هستند. خدمات عمومی عبارت‌اند از انرژی، آب و فاضلاب و تلفن. قبض‌های انرژی و آب و فاضلاب بر اساس منطقه سکونت شهروندان طبقه‌بندی می‌شوند. در نتیجه، قشرها مرفه‌تر جامعه به تأمین یارانه انرژی و آب و فاضلاب برای قشرها آسیب‌پذیر جامعه کمک می‌کنند. خدمات تلفن توسط «شرکت مخابرات امپرسا دی بوگوتا»(ETB)، که متعلق به شهر است و شرکت «کاپیتل» متعلق به «شرکت مخابرات کلمبیا» و «ای پی ام بوگوتا» متعلق به شرکت خدمات عمومی مدلین («امپرساس پابلیکاس دی مدلین» - EPM) ارائه میشود. علاوه بر تلفن‌های همراه، تلفن‌های سکه‌ای و کارتی نیز در دسترس هستند. (از ماه مه ۲۰۰۵) سه اپراتور تلفن‌های بی‌سیم در این شهر فعال هستند: موی استار (متعلق به شرکت اسپانیایی تلفونیکال)، کومسل (متعلق به تلمکس) و اولاً (مشترکاً متعلق به ETB و EPM).
همچنین صادرات محصولاتی همچون گل و زمرد نیز از دیگر منابع درآمدزایی بوگوتا است. هر روز در مرکز بوگوتا میلیون‌ها دلار زمرد خام و تراش‌خورده معامله میشود. سایر صنایع مهم عبارت‌اند از خدمات مالی به ویژه بانکداری. بوگوتا مرکز بانک‌های تجاری مهم و بانک مرکزی این کشور است. این شهر همچنین مرکز چاپ و نشر به‌شمار می‌آید. این شهر همچنین مراکز گردهمایی‌هاست و مراکز کنفرانس مهمی را در خود جای داده‌است که از آن جمله عبارت‌اند از: مرکز فدرال گردهمایی‌های کورفریاس، مرکز گردهمایی‌های اونتوس کافام، مرکز گردهمایی‌های گوزالو جیمنز دی کووزادا و غیره می‌باشد. به دلیل موقعیت بوگوتا به عنوان پایتخت، بسیاری از دوایر دولتی که نماینده بخشی دیگر از قدرت اقتصادی شهر نیز می‌باشند در آن واقع شدهاند.
مراکز عمده بازرگانی اقتصاد کلمبیا همچون جی ام کولوموتورز، شرکت اوتوماتریز کلمبیا و اکوپترول، پایگاه اقتصادی شهر را تشکیل می‌دهند.
ترابری و ارتباطات
بوگوتا شهری مدرن با سامانه ترابری مدرن است. این سیستم شامل یک فرودگاه بین‌المللی، خطوط اتوبوس، تاکسی، سیستم سریع‌السیر اتوبوس ترانسمیلنیو و حتی یک قطار است که برای حمل و نقل حومه شهر به کار می‌رود.
اتوبوس‌ها اصلی‌ترین وسایط نقلیه عمومی هستند. دو نوع سیستم اتوبوسرانی وجود دارد: سیستم سنتی و ترانسمیلنیو. در سیستم سنتی انواع مختلف اتوبوس کار می‌کنند، که در خیابان‌های معمولی آمدوشد دارند و چندین شرکت از آنها بهره‌برداری می‌کنند:
اتوبوس؛ اتوبوس‌های بزرگ.
«بوستا»؛ اتوبوس‌های متوسط.
«میکروباس» یا «کولکتیوو»؛ ون و مینی‌ون‌ها
اتوبوس‌ها به دو دسته تقسیم می‌شوند: «ایجکیوتیوو» که یک سرویس مجلل محسوب می‌شوند و برای حمل مسافر سرپایی در نظر گرفته نشده‌اند و «کورینته» یا سرویس نرمال. از مارس ۲۰۰۶ محدوده کرایه اتوبوس‌ها بین ۹۰۰ تا ۱۲۵۰ COP (حدود ۴۰ سنت) است.
به علاوه، چندین نوع تاکسی در بوگوتا کار میکند. تاکسی‌های زرد تاکنون رایجترین نوع بوده‌اند. اگرچه این تاکسی‌ها گرانتر هستند اما مردم معمولاً برای دستیابی سریع به محل کارشان از آنها استفاده می‌کنند. بوگوتا همچنین تاکسی‌های سفید نیز دارد که شرکت‌ها و هتل‌ها برای حمل مشتریانشان از آنها اغلب به عنوان شاتل استفاده می‌کنند.
فرودگاه‌ها
فرودگاه اصلی بوگوتا فرودگاه بین‌المللی الدورادو است. چندین خط هوایی داخلی (آویانکا، ارو ریپابلیکا، ایرز و ساتنا) و بین‌المللی (همچون ایبریا، امریکن ایرلاینز، واریگ، کوپا، کانتیننتال، دلتا، ایر کانادا، ایروگال، تیم، تاکا) از فرودگاه الدورادو بهره‌برداری می‌کنند. به دلیل واقع شدن این فرودگاه در کلمبیا و آمریکاز ارائه کنندگان خدمات حمل‌ونقل زمینی و ارائه‌دهندگان خدمات حمل‌ونقل هوایی، آن را ترجیح می‌دهند.
در حال حاضر توسعه فرودگاه الدورادو در مرحله برنامه‌ریزی قرار دارد. این مرحله تا ژانویه سال ۲۰۰۸ به پایان خواهد رسید.
پایانه‌های اتوبوسرانی
بوگوتا کانون مسیرهای داخلی و بین‌المللی اتوبوسرانی است. این پایانه مسیرهای را به شهرهای بزرگ و کوچک کلمبیا فراهم میکند.
و به عنوان بزرگترین پایانه کشور به‌شمار می‌آید. برخی شرکت‌های اتوبوسرانی در این فرودگاه سفرهای خارجی به کشورهایی همچون اکوادور و ونزوئلا را ارائه می‌کنند.
ترانس میلنیو
ترانس میلنیو یک سیستم اتوبوس سریع‌السیر است که از شبکه‌ای از اتوبوس‌های مدرن در خطوط ویژه (مسیر اتوبوس) و اتوبوس‌های کوچک‌تر (خط فرعی) در مسیرهای مناطق مسکونی تشکیل شده‌است و مسافران با استفاده از خطوط فرعی اتوبوس به مسیر اصلی می‌رسند. مسیرهای اصلی ترانس میلنیو عبارت‌اند از: خیابان کاراکاس، خیابان سی‌ام، خیابان آمریکاس، اتوبان شمالی («اوتوپیتسا نورته»)، خیابان جیمنز و خیابان سی‌ام (که به آن «نورته کویتو سور» یا «ان کیو اس» نیز می‌گویند). مسیرهای خیابان سوبا و بخش جنوبی مسیر خیابان سی‌ام در آوریل سال ۲۰۰۶ افتتاح شدند. سومین فاز این سیستم خیابان هفتم، خیابان دهم و خیابان بیست‌وششم را نیز تحت پوشش قرار می‌دهد (اونیدا الدورادو). قرار است تا سال ۲۰۳۰، کل شهر تحت پوشش این سیستم درآید.
سرویس اتوبوس سریع‌السیر ترانس میلنیو بسیار ارزان، کارآمد تمیز است و مسافران را به نقاط مختلف شهر می‌رساند. با وجودی که ترانسمیلنیو در حال گسترش است، هنوز برخی مسیرها وجود دارند که به آن مرتبط نشده‌اند.
امنیت در ترانسمیلنیو
مانند سایر مناطق شلوغ، کسانیکه از ترانسمیلنیو استفاده می‌کنند باید بدانند هنگامیکه در این سیستم مسافرت می‌کنند در معرض خطر جیب‌برها قرار دارند. به علاوه تاکنون چند مورد زورگیری نیز گزارش شده‌است. امنیت اتوبوس‌ها و ایستگاه‌ها توسط پلیس‌هایی که در استخدام شهر هستند تأمین میشود. در عین حال بیشتر این پلیس‌ها را افسرانی که تازه دیپلم یا سربازان وظیفه تشکیل می‌دهند («پولیسا باچیلار»). افسران عالی‌رتبه‌تر در سمت سرپرست فعالیت می‌کنند و زمانی‌که پولیسا باچیلار تقاضای کمک می‌کنند به یاری آنها می‌آیند.
شبکه مسیرهای دوچرخه‌سواری
شبکه مسیر دوچرخه‌سواری بوگوتا که «سیکلوروتاس» نیز نام دارد، یکی از گسترده‌ترین شبکه‌های اختصاص یافته به مسیر دوچرخه‌سواری در بین شهرهای جهان است و وسعت آن به ۳۰۳ کیلومتر می‌رسد. این مسیر از خیابان ۱۷۰ در شمال شهر آغاز شده و در جنوب شهر به خیابان ۲۷ می‌رسد و از جهت دیگر از مونسراته در شرق تا رودخانه بوگوتا در غرب گسترش دارد. ساخت سیکلوروتاس توسط دولت آنتاناس ماکوس (۱۹۹۸–۱۹۹۵) آغاز شد و در دوران شهرداری انریکو پنالوسا به توسعه چشمگیری رسید.
در روزهای یکشنبه مردم به همراه خانواده‌هایشان در یک قطار گردشگری محبوب سوار می‌شوند. در تعطیلات آخر هفته، این قطار از بوگوتا به مقصد شهرهای حومه‌ای زیپاکوریا و نموکون حرکت میکند.
دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی
دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی بوگوتا تأثیر بسزای در اقتصاد منطقه داشته‌اند. این مراکز علاوه بر اشتغال‌زایی، صنایع ملی و بین‌المللی را به بوگوتا و مناطق اطراف آن جذب می‌کنند. این شهر به «مکه» آموزش در کلمبیا شهرت دارد؛ بوگوتا بیش از هر شهر دیگر کلمبیا، مدرسه، دانشگاه و مراکز آموزش عالی را در خود جای داده‌است.
دانشگاه سنت توماس یکی از معروفترین دانشگاه‌های جهان درهمین شهر قرار دارد.
پارک‌ها و مراکز تفریحی
پارک‌های زیادی در بوگوتا وجود دارند که بیشتر آنها به امکانات برگزاری کنسرت، تئاتر، سینما، نقالی و سایر فعالیتهای دیگر مجهز هستند. به عنواند مثال «پارک کلانشهر سیمون بولیوار» پارکی بزرگ است که اغلب کنسرت‌های بزرگی در آن اجرا میشود (مثل کنسرت سالانه راک آل پارکو، که یک جشنواره مجانی است و در آن گروه‌های جدید راک آمریکای لاتین به صورت مجانی کنسرت اجرا می‌کنند). همچنین هر ساله در ماه آگوست جشن کایت بازی که یک سنت ملی است، در این پارک برگزار میشود.
یکی دیگر از پارک‌های محبوب، «پارکو ناسینونال» (پارک ملی) است که یکی از بزرگترین مراکز تفریحی بوگوتا محسوب میشود. این پارک درخت‌های فراوان و فضای سبز گسترده‌ای دارد و آبگیرها، وسایل بازی کودکان، مسیرهای پیاده‌روی و دوچرخه‌سواری و مکان‌های تفریحی همچون پخش عمومی فیلم‌های سینمایی و برگزاری کنسرت و رویدادهای مختلف به سازماندهی شورای شهر بوگوتا از دیگر امکانات آن به‌شمار می‌آید. این پارک بین دو خیابان اصلی شهر یعنی خیابان سیرکونوالار و خیابان هفتم واقع شده‌است.
باغ گیاه‌شناسی بوگوتا («ژاردین بوتانیا دی بوگوتا»)
پارک‌های فراوان دیگری نیز در اطراف بوگوتا قرار دارند. هر محله بوگوتا پارک مخصوص به خود را دارد. برخی از این پارک‌ها خصوصی و برخی دیگر عمومی هستند. برخی از پارک‌های خصوصی از اهالی محله برای ورود کارت ویژه می‌خواهند. پارک‌های عمومی متعلق به همه مرم هستند. برخی از این پارک‌ها دیده‌بان دارند. این پارک‌ها نیز مجهز به مکان‌های ورزشی هستند که برای کودکان و بزرگسالان برنامه‌های ورزشی ارائه می‌دهند که از آن جمله می‌توان به والیبال، بسکتبال، تکواندو، فوتبال و سایر ورزش‌های دیگر اشاره کرد.
فعالترین پارک (هم از نظر فعالیتهای تفریحی، تبلیغ محصولات جدید و زندگی شبانه) «پارکو دی لا ۹۳» است که بین خیابان‌های ۹۳، ۱۲ و ۱۳ واقع شده‌است. چندین رستوران و کافه برتر شهر در این پارک یا در «زونا تی» (منطقه T) در خیابان ۸۲ قرار دارند. اخیراً نیز فعالیت رستورانها در «زونا جی» (منطقه G) (خیابان‌های ۶۹ و ۷۰ در منطقه روس روزالس) و لاماکارنا آغاز شده‌است.
علاوه بر پارک‌های طبیعی، بوگوتا پارک‌های سرگرمی فراوانی دارد که از آن جمله می‌توان به موندو آونتورا و سالیتره مجیکو اشاره کرد. ورود به این پارک‌ها پولی است و مردم باید برای انجام بازی‌های ماشینی پول بپردازند. پارک موندو آونتورا به بازی‌های ماشینی همچون کشتی آسمانی، ترن‌هوایی، چکش و سایر سرگرمی‌های بزرگسالان مجهز است. برای بچه‌ها نیز انواع بازی‌های مکانیکی همچون کشتی آسمانی، ترن‌هوایی، چرخ‌وفلک، لاک‌پشت و غیره در ابعاد کوچک در نظر گرفته شده‌است. در این پارک مردم هم می‌توانند تفریح کنند و هم با در طبیعت در تماس خواهند بود و کودکان می‌توانند به بزها غذا بدهند. علاوه بر این، جایی به نام «سردودرومو» وجود دارد که در آن خوک‌ها با هم مسابقه می‌دهند.
دیگر پارک تفریحی، پارک «سالیتر مجیکو» است که یکی از مراکز تفریحی کودکان و بزرگسالان به‌شمار می‌آید. در این پارک بازی‌های مکانیکی فراوانی همچون کشتی دزدان دریایی، اپوکالیپش، ترن‌هوایی۳ وسایر بازی‌های دیگر وجود دارد. این پارک در مجاورت پارک سیمون بولیوار قرار دارد که یکی از مشهورترین نقاط بوگوتا به‌شمار می‌آید (همچنین در طول سال در آن کنسرت اجرا میشود).
برای رهایی از فشارهای زندگی شهری، پارکه‌دل‌چیکو، با درختان، باغچه‌ها، نهرهای و برکه‌های طبیعی و عمارت سبک استعماریش که اکنون به موزه تبدیل شده، برای دیدن ارزشمند است.
در حومه شمالی شهر، پارک جیم دوک برای خانواده‌هایی که از آن دیدار می‌کنند یک جاذبه فرهنگی است. این پارک دارای پیست دوچرخه‌سواری، نمایشگاه و باغ‌وحش می‌باشد. دست بزرگی که جهان را نگه داشته نماد خداست و در بنایی که به شکل تاج‌محل ساخته شده مجموعه‌ای از عکس‌ها و کپی نقاشی‌های مشور ارائه میشود.
بوگوتا یک موزه تعاملی علمی دارد که به آن مالوکا می‌گویند.
متفرقه
هر دو سال یکبار، بوگوتا میزبان بزرگترین فستیوال تئاتر جهان یعنی جشنواره تئاتر آیبروامریکن است.
به دلیل ذوق علمی و اخلاقی اهالی بوگوتا، این شهر به آتن آمریکای لاتین شهرت دارد.
این شهر همچنین میزبان نمایشگاه بین‌المللی کتاب است که یکی از سه نمایشگاه بزرگ کتاب در دنیای اسپانیولی زبان قاره آمریکا به‌شمار می‌آید.
بلندترین ساختمان این شهر برج کولپاتریا نام دارد.
شعار قبلی این شهر این بود «۲۶۰۰ متر به ستاره‌ها نزدیکتر» (با توجه به ارتفاع این شهر از سطح دریا)
در این شهر یک روز به عنوان روز بدون ماشین نهادینه شده که به «ال دیا سین کارو» (روز بدون ماشین) نام دارد. این اتفاق در اولین سه شنبه ماه فوریه اتفاق می‌افتد. مراجعه کنید به روزهای بدون ماشین و روزهای بدون ماشین سازمان ملل.
با کیفیت‌ترین و گرانترین آب آشامیدنی در آمریکای لاتین متعلق به بوگوتا است.
کل منطقه فدرال بزرگترین اقتصاد کلمبیا را دارد و در آمریکای لاتین در رتبه هشتم قرار دارد.
در موزه طلا بزرگترین مجموعه کارهای ساخته شده از طلا وجود دارد.
شبکه مسیر دوچرخه‌سواری با طول ۳۰۰ کیلومتر در بین شهرهای جهان وسیع‌ترین است.
نگارخانه
جستارهای وابسته
کارناوال بوگوتا
پانویس
پیوند به بیرون
راهنمای جهانگردی بوگوتا
منابع
کاربران ویکی‌پدیای انگلیسی، http://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Bogotá&oldid=101618201> Bogotá>.
بوگوتا
بنیان‌گذاری‌های ۱۵۳۸ (میلادی) در آمریکای جنوبی
بنیان‌گذاری‌های ۱۵۳۸ (میلادی) در امپراتوری اسپانیا
پایتخت‌های آمریکای جنوبی
زیربخش‌های کلمبیا
شبکه شهرهای خلاق یونسکو
قلمروها و ناحیه‌های پایتخت
مراکز بخش‌های کلمبیا
مناطق مسکونی بنیان‌گذاری‌شده در ۱۵۳۸ (میلادی)
مناطق مسکونی در کلمبیا |
7473 | https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%B2%D8%A7%D9%88%DB%8C%D9%84 | برازاویل | برازاویل پایتخت کشور جمهوری کنگو است.
این شهر در کنار رود کنگو قرار گرفته و بزرگترین شهر جمهوری کنگو نیز هست.
جمعیت آن در سال ۲۰۰۵ میلادی ۱٬۱۷۴٬۰۰۰ نفر بوده‌است.
برازاویل در سال ۱۸۸۰ توسط پیر ساورنیان دِ-برازا، کاشف فرانسوی، در محل روستایی به نام نکونا بنا شد.
نام برازاویل از نام او گرفته شده و به معنی «شهر برازا» است.
پانویس
منابع
Wikipedia contributors, "Brazzaville," Wikipedia, The Free Encyclopedia, http://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Brazzaville&oldid=177926606 (accessed January 16, 2008).
استانهای جمهوری کنگو
بنیان‌گذاری‌های ۱۸۸۳ (میلادی) در آفریقا
بنیان‌گذاری‌های ۱۸۸۳ (میلادی) در کنگوی فرانسوی
پایانه‌های مرزی جمهوری کنگو و جمهوری دموکراتیک کنگو
پایتخت‌های آفریقا
جمهوری کنگو
شبکه شهرهای خلاق یونسکو
مناطق مسکونی بنیان‌گذاری‌شده در ۱۸۸۰ (میلادی)
مناطق مسکونی بنیان‌گذاری‌شده در ۱۸۸۳ (میلادی)
مناطق مسکونی در جمهوری کنگو |
7478 | https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%88%D8%A7%DB%8C%20%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8%DB%8C | تاراوای جنوبی | تاراوای جنوبی (به زبان جیلبرتی: تئیناینانو) پایتخت کشور کیریباتی است.
این شهر بر روی آبسنگ تاراوا قرار گرفته.
معنی واژهٔ تئیناینانو، بخش پائین دکل (کشتی) است که اشاره به شکل آن آبسنگ دارد.
منابع
Wikipedia contributors, "South Tarawa," Wikipedia, The Free Encyclopedia, (accessed January 16, 2008).
پایتخت‌های اقیانوسیه
تاراوا (جزیره)
شهرهای اقیانوسیه
کیریباتی
مناطق مسکونی در کیریباتی |
7479 | https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%84%DB%8C%D8%A8%D8%B1%D9%88%DB%8C%D9%84 | لیبرویل | لیبرویل (به فرانسوی: Libreville) به معنای شهر آزاد، پایتخت کشور گابن است.
جغرافیا
جمعیت این شهر در یکم ژانویه ۲۰۰۵ برابر با ۵۷۸۱۵۶ بود. شهر لیبرویل یک شهر بندری بر روی رودخانه گابن در نزدیکی خلیج گینه است و به عنوان مرکز یک منطقه تولید الوار به‌شمار می‌آید.
تاریخچه
مدتها پیش از چیرگی فرانسویان بر این ناحیه در سال ۱۸۳۹، قبیله‌ای به نام مپونگوه در آنجا زندگی می‌کرد.
در سال ۱۸۴۳ شهری با نام گابُن به عنوان یک ایستگاه تجاری در این مکان بنیاد شد.
بردگان آزادشده از کشتی للیزیا (L'Elizia) را به این شهر می‌فرستاندند و به این خاطر لیبرویل یعنی «آزادشهر» نام گرفت. این شهر از سال ۱۹۳۴ تا ۱۹۴۶ بندر اصلی آفریقای استوایی فرانسه بود.
منابع
Wikipedia contributors, "Libreville," Wikipedia, The Free Encyclopedia, (accessed July 6, 2006).
بنیان‌گذاری‌های ۱۸۴۸ (میلادی) در آفریقا
بنیان‌گذاری‌های ۱۸۴۸ (میلادی) در امپراتوری استعماری فرانسه
پایتخت‌های آفریقا
جنبش مستعمره‌سازی ایالات متحده آمریکا
شهرهای بندری آفریقا
گابن
مناطق مسکونی بنیان‌گذاری‌شده در ۱۸۴۸ (میلادی)
مناطق مسکونی در گابن |
7480 | https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%D8%A7%D9%86%D8%AC%D9%88%D9%84 | بانجول | بانجول (نام پیشین باتهورست ) پایتخت کشور گامبیا است.
شهرهای خواهرخوانده
اوستنده، بلژیک
گریمسبی، بریتانیای کبیر
ینا، آلمان
نیوآرک، نیوجرسی، ایالات متحده آمریکا
تایپه، تایوان
داکار، سنگال
منابع
ویکی‌پدیای انگلیسی
بانجول
بنیان‌گذاری‌های ۱۸۱۶ (میلادی) در آفریقا
بنیان‌گذاری‌های ۱۸۱۶ (میلادی) در امپراتوری بریتانیا
پایتخت‌های آفریقا
رود گامبیا
شهرستان سرر
شهرها و شهرک‌های بندری اقیانوس اطلس
شهرهای بندری آفریقا
گامبیا
مناطق مسکونی بنیان‌گذاری‌شده در ۱۸۱۶ (میلادی)
مناطق مسکونی در گامبیا |
7481 | https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D9%81%D9%84%DB%8C%D8%B3 | تفلیس | تفلیس (تلفظ: Tbilisi)، پایتخت و بزرگترین شهر گرجستان و یکی از شهرهای بزرگ در شرق قاره اروپا است.
این شهر در دو طرف رود متکواری قرار داشته و جمعیتی حدود ۱٫۵ میلیون در آن زندگی می‌کنند. تفلیس در قرن پنجم میلادی و توسط واختانگ یکم پادشاه گرجستان باستان یا همان ایبریا بنیانگذاری شده و به سبب چشمه‌های آب گرم آن، «تْبیلیسی» (مشتق از واژهٔ «تْبیلی» به معنای گرم؛ منسوب به چشمه‌های آب گرم تفلیس) نام گرفته‌است.
تفلیس در جنوب شرق اروپا قرار گرفته‌است، موقعیت مکانی تفلیس یعنی قرارگیری در مسیر شرق و غرب، این شهر را نقطهٔ اتصال امپراتوریی‌های رقیب گوناگون قرار می‌داده‌است و امروزه موقعیت آن را به عنوان یک مسیر مهم برای انرژی جهان و پروژه‌های بازرگانی تجاری و ترانزیتی تضمین میکند.
تاریخ پرفراز و نشیب تفلیس را می‌توان از معماری آن درک کرد که ترکیبی از معماری قرون وسطی، معماری نئوکلاسیک و معماری استالینیست است.
تفلیس در طول تاریخ سکونتگاه مردم مختلفی با نژاد، فرهنگ و مذاهب مختلف بوده‌است ولی امروزه از نظر مذهبی در شمار شهرهای مسیحی ارتدوکس شرقی به حساب می‌آید.
تفلیس تاکنون پایتخت موارد زیر بوده‌است:
۱. پادشاهی ایبریا (مستقل)
۲. پادشاهی متحد گرجستان ۱۰۰۸ تا ۱۴۶۶ (مستقل)
۳. پادشاهی کارتْلی ۱۴۶۶ تا ۱۷۶۲ (مستقل)
۴. پادشاهی کارتلی-کاختی ۱۷۶۲ تا ۱۸۰۱ (مستقل)
۵. ایالت قفقاز امپراتوری روسیه ۱۸۰۱ تا ۱۹۱۷ (امپراتوری روسیه)
۶. جمهوری فدرال دموکراتیک قفقاز جنوبی ۱۹۱۸ (امپراتوری روسیه)
۷. جمهوری دموکراتیک گرجستان ۱۹۱۸ تا ۱۹۲۱ (مستقل)
۸. جمهوری سوسیالیستی گرجستان شوروی ۱۹۲۱ تا ۱۹۹۱ (اتحاد جماهیر شوروی)
۹. جمهوری سوسیالیستی ماورای قفقاز شوروی ۱۹۲۲ تا ۱۹۳۶ (اتحاد جماهیر شوروی)
۱۰. گرجستان ۱۹۹۱ به بعد (مستقل)
بنیانگذاری
روزی واختانگ یکم، پادشاه گرجستان باستان یا همان ایبریا، به همراه اعضای دربارش در جنگلی نزدیک متسختا مشغول خوشگذرانی و شکار بودند. شاهین او به دنبال قرقاولی به هوا برخاست و پس از مدتی شاه و همراهانش پرنده‌ها را در کنار یک چشمهٔ آب گرم یافتند که بخار خوشایندی از آن خارج می‌شد، آنها از وفور این چشمه‌های آب گرم شگفت زده شده بودند و پادشاه دستور ساختن شهری را در آنجا صادر کرد که «تْبیلیسی» (دارندهٔ چشمه‌های آب گرم) نام گرفت.
نام
نام این شهر در زبان گرجی «تْبیلیسی» است. (مشتق از واژهٔ «تْبیلی» به معنای گرم؛ منسوب به چشمه‌های آب گرم تفلیس). از آنجایی که تفلیس یکی از مراکز مهم فرهنگی اسلام به‌شمار می‌آمد، با نام عربی خود یعنی «طفلیس» مشهور شد و تا چندی پیش نیز در اکثر زبان‌ها «تفلیس» یا «تیفلیس» شناخته می‌شد. سپس به خواستهٔ دولت گرجستان، نام این شهر به نام اصلی آن تغییر یافت، اما همچنان در ایران، ترکیه، آلمان، قزاقستان و کشورهای عربی «تفلیس» نامیده میشود.
جغرافیا
تفلیس در هزارهٔ چهارم تا هزارهٔ سوم پیش از میلاد مسکونی شد. برای اولین بار در سال‌نامه‌های قرن چهارم میلادی از تفلیس به عنوان قلعه ـ شهر نام برده شده‌است. تفلیس به علت واقع شدن در محل تلاقی راه‌های مهم همیشه دارای اهمیت منطقه‌ای بوده و همین ویژگی‌ها سبب گسترش و توسعه این شهر از دیرباز تاکنون شده‌است.
این شهر در ۱۲۰ کیلومتری رشته کوه قفقاز بزرگ و ۲۵۰ کیلومتری دریای سیاه قرار دارد و با شهرهای تاشکند، استانبول، رم، بارسلون، بوستون، و شیکاگو هم عرض است.
شهر در دو طرف ساحل رود متکواری در درون دره‌ای گسترده‌است. این رود که از کوه‌های ترکیه سرچشمه می‌گیرد به طول ۳۶ کیلومتر در شهر جاری است. سد اورتاچالا سرعت جریان آب را در مسیر شهر کاهش می‌دهد و رژیم آبی آن را تنظیم میکند.
پنج نهر کوهستانی که از آبراهه‌های زیرزمینی می‌گذرند از دامنه‌های اطراف تفلیس به رود کورا می‌ریزند: دیگمیس تسکالی و تساوکیسیس تسقالی از مغرب گلدانیس تسقالی و لوچینیس تسقالی از مشرق. دو دریاچهٔ کوچک به نام لیسی و کو در دامنه‌های شمالی تفلیس واقع شدهاند. «دریاچهٔ تفلیس» در پشت رشته کوه ماخات واقع است و پیرامون آن دشت سامگوری قرار دارد. کوه‌های متاتس میندا در مغرب تابوری و تیغه‌های سولولاکی در جنوب و رشته کوه ماخات در مشرق شهر واقع شدهاند. در دامنه‌های شمال شرقی کوه تابوری چشمه‌های آب گرم جریان دارد که دارای ترکیبات قلیایی و سولفات است.
تفلیس در گذشته‌های دور ابتدا در طول سواحل رودخانه رشد کرد. بعدها با افزایش جمعیت ساخت و ساز به دامنه‌ها و تپه‌ها و فلاتهای اطراف رودخانه کشیده شد که این فلات‌ها در شمال و شمال شرقی شهر واقع شده‌است. قسمت‌های جنوب شرقی شهر از خیابان‌های تنگ و خانه‌های قدیمی دو یا سه طبقه تشکیل شده که مجموعهٔ قدیمی شهر تفلیس را تشکیل می‌دهد.
آب و هوا
آب و هوای تفلیس اقلیم نیمه‌گرمسیری مرطوب (سامانه طبقه‌بندی اقلیمی کوپن) با تأثیرات غالبِ اقلیم قاره‌ای مرطوب است. تفلیس دارای زمستانهای نسبتاً سرد و تابستان‌های گرم است. میانگین دمای سالیانه در این شهر، است. ژانویه با میانگین دمای سردترین ماه سال و ژوئیه با میانگین دمای گرمترین ماه سال است. کمترین دمای ثبت‌شده، و در ژانویهٔ ۱۸۸۳ میلادی بوده و بیشترین دما نیز و در تاریخ ۱۷ ژوئیه ۱۸۸۲ میلادی بوده‌است.
میانگین بارش سالیانه میلیمتر است. ماه‌های مه و ژوئن، هرکدام با میانگین بارش ، پرباران‌ترین ماه‌های سال هستند، در حالی که ژانویه با میانگین بارش ، کم‌باران‌ترین ماه سال است. بارش برف نیز به‌طور میانگین ۱۵ تا ۲۵ روز در سال است. شهر و کوه‌های اطراف آن عموماً پوشیده از ابر هستند، مخصوصاً در بهار و پاییز که نتیجهٔ آن بارش باران‌های طولانی یا آسمانی همیشه ابری‌ست.
جمعیت
بر اساس سرشماری سال ۲۰۱۶ میلادی، جمعیت شهر تفلیس و حومهٔ آن ۲٬۴۴۶٬۹۳۶ تن بوده‌است. این جمعیت از: ۸۶٫۱٪ گرجی ۶٪ ارمنی، ۲٫۷٪ آسی، ۲٫۴٪ کرد، ۱٫۸٪ یونانی، ۱٫۴٪ آذری و ۱٫۳٪ اوکراینی تشکیل شده‌است. کمتر از یک درصد مردم این شهر را یهودی‌ها، یهودی‌های گرجی، آسوری‌ها، بلاروس‌ها و تاتارها تشکیل می‌دهند. ارمنی‌ها، روس‌ها و یهودی‌ها از جمله اقوامی هستند که تعداد آنها در فاصلهٔ ۱۹۷۹ تا ۱۹۸۹ میلادی کاهش یافته‌است. احتمالاً جنگ آذربایجان و ارمنستان در کاهش ارمنی‌ها بی‌تأثیر نبوده‌است. مهاجرت یهودی‌های شوروی پیشین به اسرائیل نیز ممکن است سبب کاهش تعداد یهودی‌ها در طی سالهای یاد شده باشد.
به نوشتهٔ مینورسکی در ۱۱۹۷/ ۱۷۸۳ پس از سلطنت تیموراز و ایراکلی شهر ۴٬۰۰۰ خانه با ۶۱٬۰۰۰ سکنه داشت. در ۱۲۱۸/۱۸۰۳ شهر فقط بین ۲٬۷۰۰ تا ۳٬۰۰۰ خانه با ۳۵٬۰۰۰ تن جمعیت داشت. این کاهش جمعیت به علت حملهٔ آقامحمدخان قاجار در ۱۲۰۹–۱۲۱۰/ ۱۷۹۵ بود. یکی دو دهه بعد جمعیت به سرعت افزایش یافت. در سرشماری ۱۳۴۰–۱۳۴۱/۱۹۲۲ تفلیس ۲۲۳٬۹۵۸ تن جمعیت داشت که از آن میان ۸۵٬۳۰۹ تن ارمنی، ۸۰٬۸۰۴ تن گرجی، ۳۸٬۶۱۲ تن روسی، ۹٬۷۶۸ تن یهودی، ۳٬۹۸۴ تن ایرانی، ۳٬۲۵۵ تن آذری‌ها، ۲٬۴۵۷ تن آلمانی‌ها و غیره بوده‌اند.
ساختار و معماری
تفلیس قدیمی از چهار بخش تشکیل می‌شد که سه بخش آن در ساحل راست کر واقع بود (که در ساحل رود از شمال به جنوب به شمال‌غربی ـ جنوب‌شرقی انحنا پیدا کرده‌است):
کالا یا کالیسی (در غربی قلعه) بخش قدیمی اینتراموروس (بین نهرهای سولولاکی و دبه‌خانه که به کر می‌ریزند) و ارگ نارین‌قلعه.
تفلیس در پیرامون چشمه‌های آب گرم رشد کرده بود. شهر در ساحل کر و در روبرو و پایین کالا قرار داشت. شاه صفی یکم گروهی از سیدها را در ارتفاعات تابور (در شرق دبه‌خانه) سکونت داد.
بخش خارجی، اوبانی نزدیک میدان اسبدوانی بالا و در جهت شمال دو بخش نخست.
بخش واقع در ساحل چپ روبروی کالا به نام ایسانی یا نیسانی (بعدها آولابار) و ارتفاعات ماخاتا در شمال آن. ایسانی با صغدبیل منابع عربی مطابقت دارد. گورستان صغدبیل در زندگی سنت ابو ذکر شده‌است.
سه ارگ در تفلیس مشخص شده‌است:
۱. ارگ قدیمی تابور بر روی تپهٔ ساحل راست دبه‌خانه که در ۱۱۹۹/۱۷۸۵ به کلی ویران شد. این ارگ که دروازهٔ جنوبی کالا را محافظت می‌کرد دروازهٔ گنجه نامیده می‌شد.
۲) ارگ نارین قلعه در تپهٔ کالا. به نظر می‌رسد که این قلعه پیش از اسلام شوریس ـ تسیخه نام داشته‌است. این ارگ در ۱۲۳۳/ ۱۸۱۸ تخلیه شد.
۳) ارگ ساحل چپ که به عنوان سرپل عمل می‌کرد. در ۱۱۴۰/ ۱۷۲۸ ترکها برای آخرین بار شروع به سنگربندی و ایجاد استحکامات نظامی در این محل کردند اما کار را ناتمام گذاشتند.
قدیمی‌ترین قصر از قصرهای سلطنتی متخی در ساحل چپ روبروی پل قدیمی است. در ۱۰۴۸/ ۱۶۳۸ رستم شاه مسلمان قصری به طول حدود ۱۲۰ متر در امتداد رود کورا در تفلیس بنا کرد. در اینجا شاردن به حضور شاه نواز رسید. کمی دورتر به سوی جنوب شاه واختانگ ششم قصری ساخت که کاملاً به سبک ایرانی تزئین شده بود. ترکها در ۱۱۳۷/۱۷۲۵ این قصر را ویران کردند.
گردشگری
کلیسای جامع تثلیث که در سال ۲۰۰۴ گشوده شده‌است، بزرگترین کلیسای ارتدکس در جهان و سومین کلیسای ارتدکس مرتفع در جهان را به خود اختصاص داده‌است.
ترابری
فرودگاه
فرودگاه بین‌المللی تفلیس که در سال ۱۹۵۲ تأسیس شده، در فاصلهٔ ۱۷ کیلومتر جنوب‌شرقی شهر تفلیس واقع شده‌است و سالانه بیش از ۳ میلیون مسافر را جابه‌جا میکند. فرودگاه بین‌المللی شوتا روستاولی تفلیس (گرجی: თბილისის შოთა რუსთაველის სახელობის საერთაშორისო აეროპორტი) (یاتا: TBS، ایکائو: UGTB) که پیشتر با نام فرودگاه بین‌المللی نوو الکسیوکا شناخته می‌شد، فرودگاه بین‌المللی اصلی در کشور گرجستان است.
فرودگاه از طریق خیابان جرج بوش، به مرکز شهر تفلیس متصل میشود. نخستین ترمینال فرودگاه در سال ۱۹۵۲ میلادی و با سبک معماری استالینیستی ساخته شده‌بود. عملیات ساخت ترمینال جدید در سال ۱۹۹۰ میلادی به پایان رسید و با شکلی بین‌المللی طراحی شد. این فرودگاه دارای یک باند ۳ کیلومتری از جنس بتن است و ترمینال‌های فرودگاه به گونه‌ای طراحی شدهاند که قابلیت انتقال بهینهٔ مسافر و بار را داشته‌باشند. یک ترمینال نو و مدرن نیز در ۷ فوریهٔ ۲۰۰۷ میلادی افتتاح شد.
مترو
مترو تفلیس (گرجی: თბილისის მეტროპოლიტენი) یک سیستم حمل و نقل سریع در تفلیس، گرجستان است.
این مترو چهارمین سیستم مترو در اتحاد جماهیر شوروی سابق بود.
مانند سایر متروهای پیشین اتحاد جماهیر شوروی، بیشتر ایستگاه‌ها بسیار عمیق و واضح تزئین شدهاند.
ایستگاه روستاولی طولانی‌ترین پلهٔ برقی در سیستم مترو تفلیس را دارد.
مترو تفلیس شامل دو خط، ۲۷٫۳ کیلومتر (۱۷٫۰ مایل) در طول، ۲۳ ایستگاه را سرویس‌دهی میکند.
در سال ۲۰۱۷، مترو ۱۱۳٫۸۲۷ میلیون مسافر را جابجا کرد.
این مترو توسط شرکت حمل و نقل تفلیس اداره میشود، که از همان سال اول افتتاح، با بهره‌گیری از مترو تفلیس آغاز به کار کرد.
ساعت حرکت اولین قطار در روز کمی پیش از ۶ صبح است و خدمات‌رسانی تا کمی بعد از ۱۲ نیمه‌شب ادامه دارد.
سرعت قطارها بین ۶۰ تا ۹۰ کیلومتر در ساعت است، اما میانگین سرعت سفر ۳۳ کیلومتر بر ساعت است (با احتساب توقف‌ها و …)
متروی تفلیس در ۱۱ ژانویهٔ سال ۱۹۶۶ تأسیس شد و سالانه بیش از ۱۰۵ میلیون سفر با مترو این شهر انجام می‌گیرد.
شهرهای خواهرخوانده
تفلیس با شهرهای زیر خواهرخوانده است
سراسرنماها
نگارخانه
منابع
بنیان‌گذاری‌های سده ۵ (میلادی) در اروپا
پایتخت‌های آسیا
پایتخت‌های اروپا
شهرهای راه ابریشم
شهرهای گرجستان
فرمانداری تفلیس
محوطه‌های باستان‌شناختی در گرجستان
مناطق مسکونی بنیان‌گذاری‌شده در سده ۵ (میلادی)
مناطق مسکونی در گرجستان
منطقه‌های گرجستان |
7482 | https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%DB%8C%D9%86%D8%AA%E2%80%8C%D8%AC%D9%88%D8%B1%D8%AC%D8%B3 | سینت‌جورجس | سنت جورجس پایتخت کشور گرنادا است. این شهر در سال ۱۶۵۰ توسط فرانسوی‌ها و بدستور ریشُلیو پایه‌گذاری شد.
منابع
سینت‌جورجس
بنیان‌گذاری‌های ۱۶۵۰ (میلادی) در گرنادا
پایتخت‌های آمریکای شمالی
پایتخت‌های منطقه کارائیب
شهرهای بندری در کارائیب
گرنادا
مناطق مسکونی بنیان‌گذاری‌شده در ۱۶۵۰ (میلادی) |
7485 | https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%D8%B1%D8%AC%E2%80%8C%D8%AA%D8%A7%D9%88%D9%86 | جرج‌تاون | جُرج‌تاون پایتخت کشور گویان است.
جغرافیا
این شهر در کرانهٔ اقیانوس اطلس واقع شده و جمعیت آن در سال ۲۰۰۲ میلادی برابر با ۲۱۳٬۷۰۵ نفر بوده‌است.
جرج تاون بزرگترین شهر گویان نیز هست و لقب "باغ‌شهر کارائیب" به آن داده بودند.
این شهر در منطقه دمرارا-ماهائیکا و در ریزشگاه رودخانه دِمِررا قرار دارد.
شهر جرج‌تاون یک مرکز خدمات مالی است.
منابع
ویکی‌پدیای انگلیسی
بنیان‌گذاری‌های سده ۱۸ (میلادی) در آمریکای جنوبی
پایتخت‌های آمریکای جنوبی
تاریخ گویان
جرج‌تاون، گویان
شهرهای بندری آمریکای جنوبی
گویان
مناطق مسکونی بنیان‌گذاری‌شده در سده ۱۸ (میلادی) |
7487 | https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%A8%D9%88 | مالابو | مالابو پایتخت کشور گینه استوایی است.
اقتصاد
کشف نفت تأثیر بزرگی بر اقتصاد این شهر داشت چنان‌که با دستیابی این کشور به تولید ۳۶۰ هزار بشکه نفت در روز، جمعیت شهر مالابو نیز دو برابر شد.
ولی به‌طور کل مقدار کمی از این درآمد در زمینهٔ پیشرفت شاخص‌های انسانی هزینه شده‌است.
منابع
بنیان‌گذاری‌های ۱۸۲۷ (میلادی) در آفریقا
بنیان‌گذاری‌های ۱۸۲۷ (میلادی) در امپراتوری بریتانیا
بیوکو
پایتخت‌های آفریقا
ترین‌های هواشناسی زمین
شهرهای بندری آفریقا
گینه استوایی
مستعمره‌ها و تحت‌الحمایه‌های پیشین بریتانیا در آفریقا
مستعمره‌های پیشین بریتانیا
مناطق مسکونی بنیان‌گذاری‌شده در ۱۸۲۷ (میلادی)
مناطق مسکونی در بیوکوی شمالی
مناطق مسکونی در گینه استوایی
مناطق مسکونی ساحلی در گینه استوایی |
7489 | https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%DB%8C%D8%B3%D8%A7%D8%A6%D9%88 | بیسائو | بیسائو (به لاتین: Bissau) پایتخت کشور گینه بیسائو است.
ریشه‌شناسی
عبارت بیسائو برگرفته از نام itchassu است، که به معنی «شجاع» است، به عقیده صاحبنظران این نام احتمالاً در اشاره به «جگوار»، حیوان بومی منطقه است.
تاریخچه
این شهر در سال ۱۶۸۷ توسط پرتغال به عنوان یک بندر مستحکم و مرکز خرید تأسیس شد. در سال ۱۹۴۲، پایتخت از گینه پرتغالی به گینه‌بیسائو منتقل شد. این شهر پس از اعلام استقلال توسط شبه نظامیان ضد استعماری، در سال ۱۹۷۳، به عنوان پایتخت مناطق شورشی اداره شد، در حالی که گینه‌بیسائو پایتخت مستعمراتی باقی ماند. هنگامی که پرتغال استقلال یافت، پس از کودتای نظامی ۲۵ آوریل در لیسبون، گینه‌بیسائو به پایتخت دولت مستقل جدید تبدیل شد. گینه‌بیسائو صحنه نبرد شدید در آغاز و پایان جنگ داخلی گینه‌بیسائو در ۱۹۹۸ و ۱۹۹۹ بود.
جمعیت
در سرشماری سال ۱۹۷۹، بیسائو ۱۰۹٬۲۱۴ نفر جمعیت داشت. تا سال ۲۰۱۵، بیسائو ۴۹۲٬۰۰۴ نفر جمعیت داشته‌است.
اقتصاد
این بزرگترین شهر گینه بیسائو است که، بندر اصلی، آموزشی، اجرایی، صنعتی و نظامی است. بادام‌زمینی، سخت‌چوب، مغز نارگیل، روغن خرما، محصولات لبنی، و لاستیک محصولات اصلی این شهر هستند. بیسائو همچنین شهر اصلی صنعت ماهیگیری و کشاورزی در گینه بیسائو است.
خواهرخوانده
شهرهای تایپه، آگوئدا، داکار، لیسبون، پرایا، چونگ‌کینگ، آنکارا و سینترا خواهرخوانده‌های بیسائو هستند.
نگارخانه
جستارهای وابسته
گینه بیسائو
منابع
Wikipedia contributors, "Bissau," Wikipedia, The Free Encyclopedia, (accessed January 16, 2008).
بنیان‌گذاری‌های ۱۶۸۷ (میلادی) در گینه پرتغال
پایتخت‌های آفریقا
مستعمره‌های پیشین پرتغال
مناطق مسکونی بنیان‌گذاری‌شده در ۱۶۸۷ (میلادی)
مناطق مسکونی در گینه بیسائو
مناطق مسکونی ساحلی در گینه بیسائو
منطقه‌های گینه بیسائو |
7493 | https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D9%88%D8%A7%D9%86 | تایوان | تایوان با نام رسمی جمهوری چین (همچنین با نامهای چین تایپه، چین ملی و فُرمُز نیز شناخته میشود) یک کشور جزیره‌ای در شرق آسیا است که از جزایر تایوان، پنگهو، کینمن، ماتسو و شماری جزیرهٔ کوچک دیگر تشکیل میشود که همگی در سواحل شرق چین هستند. این کشور از راه تنگه تایوان از غرب با جمهوری خلق چین، از شمال شرق با ژاپن و از جنوب با فیلیپین همسایه است.
دولت جمهوری چین در ۱۰ اکتبر ۱۹۱۱ در پی قیام ووچانگ تشکیل شد و در ۱ ژانویه ۱۹۱۲ رسمیت یافت. این دولت در گذشته بخشی از سرزمین اصلی چین و جمهوری مغولستان را در بر می‌گرفت. این کشور پس از پایان جنگ جهانی دوم مجمع‌الجزایر تایوان و پنگو را از ژاپن باز پس گرفت و قانون اساسی جدیدی را در سال ۱۹۴۷ به تصویب رسانید. اما در پی جنگ داخلی چین در سال ۱۹۴۹، کومینتانگ (حزب ناسیونالیست چین) حزب حاکم کشور تمامی سرزمین اصلی این کشور را به حزب کمونیست چین واگذار کرد. در نتیجه دولت جمهوری چین به ریاست چیانگ کای‌شک در جزیره تایوان مستقر شده و شهر تایپه را به عنوان پایتخت موقت دولت در تبعید این کشور برگزید و خود را همچنان دولت مشروع سرزمین اصلی چین و مغولستان می‌دانست. این در حالی است که از آن هنگام تاکنون دولت جمهوری خلق چین بر سرزمین اصلی حکومت میکند.
دولت تایوان در اوایل دوران جنگ سرد از سوی بسیاری از کشورهای غربی و سازمان ملل متحد تنها دولت مشروع چین شناخته می‌شد. این دولت از اعضای مؤسس سازمان ملل بود و تا سال ۱۹۷۱ عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل متحد بود، اما در این سال از این سازمان اخراج شده و کرسی این کشور به دولت جمهوری خلق چین واگذار شد.
جمهوری خلق چین این حکومت را غیرقانونی خوانده، خواهان بازگشت این سرزمین به خاک اصلی چین است و آمادگی خود را برای استفاده از زور در صورت لزوم اعلام داشته‌است. اختلافات این دو دولت بر وضعیت سیاسی تایوان سایه افکنده و هر گونه تلاشی برای اعلام استقلال تایوان با تهدید جمهوری خلق چین مواجه میشود. گاهی این تنش‌ها تشدید میشود، برای مثال در پی افزایش تنش‌های جمهوری خلق چین و تایوان در سال ۲۰۲۱، ایالات متحده چند ناو جنگی را برای حمایت از تایوان به منطقه اعزام کرد. جمهوری خلق چین از برقراری روابط دیپلماتیک با کشورهایی که تایوان را به رسمیت بشناسند خودداری میکند نتیجه آنکه تایوان فقط با ۲۱ کشور عضو سازمان ملل روابط رسمی دارد.
تایوان تک حزبی بود در دههٔ ۱۹۸۰ بدون مشکل چندانی به دولتی دمکراتیک و چندحزبی تغییر ماهیت داد. نظام حکومتی این کشور نظام نیمه‌ریاستی و با حق رأی همگانی است. رئیس‌جمهور رئیس کشور و فرمانده نیروهای مسلح است. یوآن نام مجلس قانونگذاری کشور است. جمهوری چین عضو سازمان تجارت جهانی و سازمان همکاری‌های اقتصادی آسیا–اقیانوسیه است.
تاریخ
پرتغالی‌ها در سال ۱۵۹۰ این جزیره را کشف کردند و نام آن را «فورموزا» (Formosa) به معنی «زیبا» گذاشتند. در سال ۱۶۲۴ هلندیها در جنوب و اسپانیایی‌ها در شمال جزیره قلعه‌هایی بنا کردند. هلندیها در سال ۱۶۴۱ اسپانیایی‌ها را از این جزیره بیرون رانده و تا سال ۱۶۶۱ کنترل تایوان را در دست داشتند. در سال ۱۶۶۱ ژنرال کوژینگا (General Koxinga) به صورت یک پادشاهی مستقل حکومت تایوان را در دست گرفت. در سال ۱۶۸۳ دودمان چینگ با اشغال تایوان بر این جزیره تسلط یافت. با آغاز جنگ بین چین و ژاپن در سال ۱۸۹۵ چینی‌ها شکست خوردند و تایوان به دست ژاپنی‌ها افتاد. ژاپنی‌ها در مدت حاکمیت خود بر تایوان نقش زیادی در توسعه و گسترش این جزیره داشتند.
پس از پایان جنگ جهانی دوم این جزیره از ژاپن بازپس گرفته شد و بخشی از جمهوری چین شد. در سال ۱۹۴۹ چیانگ کای‌شک رئیس‌جمهور چین در پی شکست در جنگ داخلی چین و با آغاز انقلاب کمونیستی چین به این جزیره گریخت و دولت جمهوری چین از آن هنگام تاکنون اداره این سرزمین را برعهده دارد.
با شروع جنگ جهانی دوم و به علت اینکه تایوان تحت تسلط ژاپن بود، بمب‌افکن‌های آمریکایی در طول جنگ به کرات تایوان را هدف بمباران‌های سنگین قرار دادند. پس از پایان جنگ جهانی دوم، تایوان به چین باز پس داده شد. در سال ۱۹۴۹ نیروهای چیانگ کای‌شک پس از شکست با درایت ژنرال چیانگ کای‌شک ادارهٔ تایوان را به دست گرفتند. او ۶۰۰ هزار تن از نیروهایش را در جزیره مستقر ساخت. جمهوری خلق چین این اقدام چیانگ کای‌شک را به دیدهٔ ظن و خشم نگریست و اعلام کرد تایوان جزء لاینفکی از خاک چین است.
سیاست
وضعیت سیاسی تایوان بسیار مبهم و پیچیده‌است. این حکومت به‌طور رسمی خود را حکومت مشروع کل سرزمین چین دانسته و جمهوری خلق چین را که از سال ۱۹۴۹ قدرت را در سرزمین اصلی چین در اختیار گرفته غیرقانونی می‌داند. در سال ۱۹۴۹ چیانگ کای‌شک، رئیس‌جمهور چین در پی شکست در جنگ داخلی چین و با درگرفتن انقلاب کمونیستی در این کشور به تایوان گریخت و دولت جمهوری چین از آن هنگام تا ۱۹۷۵ اداره این سرزمین را برعهده داشت.
در ۵ آوریل ۱۹۷۵ چیانگ کای شک رهبر جنبش استقلال طلبانهٔ مردم تایوان بر اثر حملهٔ قلبی در سن ۸۷ سالگی درگذشت. پس از او پسرش «چیانگ چینگ کو» (Chiang Ching-Kou) به عنوان نخست‌وزیر راه پدر را ادامه داد.
در دسامبر ۱۹۹۱ انتخاباتی در تایوان برگزار شد که طی آن «لی تنگ هوی» (Lee Tengu-Hui) رئیس‌جمهور تایوان شد. در سال ۱۹۹۸ قطعنامهٔ استقلال تایوان بار دیگر به شورای امنیت سازمان ملل رفت ولی برای بار ششم این قطعنامه توسط حکومت پکن وتو شد.
در مارس ۲۰۰۰ و در انتخابات ریاست جمهوری تایوان، «چن شویی بیان» (Chen Shui-Bian) از حزب دموکراتیک مترقی با کسب ۷۱ ٪ آرا، رئیس‌جمهور تایوان شد و به ۵۰ سال حکومت ناسیونالیست‌ها بر تایوان خاتمه داد.
تایوان در ژانویهٔ ۲۰۰۲ به عضویت سازمان تجارت جهانی (WTO) درآمد.
در اوت ۲۰۰۲، چن شویی بیان، رئیس‌جمهور تایوان طی یک سخنرانی به شدت به چین تاخت و اعلام کرد چین و تایوان دو کشور جدا هستند، او همچنین گفت به زودی همه‌پرسی‌ای برای به منظور استقلال تایوان برگزار میکند و از آن به عنوان «حقوق بشر بنیادی» یاد کرد.
یک روز پیش از همه‌پرسی ۲۰ مارس ۲۰۰۴، معاون رئیس‌جمهور «آنته لو» (Annette Lu) از یک ترور نافرجام که گمان می‌رود دولت چین در آن دست داشته باشد جان سالم به در برد. سرانجام همه‌پرسی شکست خورد زیرا شمار آراء به ۵۰٪ نرسید.
تنش‌ها بین چین و تایوان در مارس ۲۰۰۵ و با تصویب قانون ضد تجزیه طلبی در پارلمان چین به اوج خود رسید. در آوریل ۲۰۰۵ رهبر مخالفان دولت تایوان «حزب ناسیونالیست» که «لین چان» (Lien Chan) نام داشت با سفر به چین با هو جینتائو، رئیس‌جمهور چین ملاقات کرد. در ژوئن ۲۰۰۶ فساد رئیس‌جمهور، «چن شویی بیان» آشکار شد. در همین زمان مجلس تایوان به دلیل فساد مالی برای رئیس‌جمهور و خانواده‌اش قرار تعقیب قضایی صادر کرد. در نوامبر ۲۰۰۶ فاش شد «وو شو چن» (Wu Shu-Chen) همسر رئیس‌جمهور ۴۵۰ هزار دلار از اموال عمومی را به منظور مصارف شخصی و خوشگذرانی خرج کرده‌است.
رئیس‌جمهور تایوان با استفاده از اختیارات رئیس‌جمهوری برای همسرش منع تعقیب صادر کرد. در می۲۰۰۷ «سو تسنگ شانگ» (Su Tseng-Chang) نخست‌وزیر تایوان استعفاء داد. رئیس‌جمهور «چانگ چون هسیونگ» (Chang Chun-Hsiung) را جایگزین او کرد. در انتخابات پارلمانی در ژانویهٔ ۲۰۰۸ حزب مخالف دولت، کومینتانگ (Kuomintang) «حزب دموکراتیک مترقی» وابسته به دولت را با کسب ۸۱ جایگاه از ۱۱۳ جایگاه پارلمان شکست داد. پس از این انتخابات رئیس‌جمهور، چن شویی بیان از ریاست حزب خود استعفا داد ولی کماکان رئیس‌جمهور تایوان باقی ماند. نتایج این انتخابات سیاست تقابل و خصومت با چین را بر سر استقلال تایوان تا حدودی تعدیل کرد.
روابط چین و تایوان از زمان به قدرت رسیدن مااینگ جیو در سال ۲۰۰۸ بهبود یافته‌است. در سال ۲۰۰۹ مااینگ جیو و رهبر چین پس از ۶۰ سال مستقیماً پیام‌هایی (در قالب وظایف حزبی و نه در نقش رهبر) مبادله کردند. یک سال بعد دو کشور یک پیمان تجاری تاریخی امضا کردند. در پی این بهبود روابط، رؤسای این کشورها در نوامبر ۲۰۱۵ پس از ۶۶ سال در سنگاپور با یکدیگر ملاقات حضوری داشتند. اما نگرانی فزاینده نسبت به نفوذ چین باعث نارضایتی گسترده در تایوان از گسترش روابط شده‌است. در ادامه این نارضایتی حزب کی‌ام‌تی در انتخابات محلی متحمل شکست سنگینی شد.
در مورد آینده سیاسی تایوان سه نظر اصلی وجود دارد: ۱) حکومت تایوان با نام جمهوری چین و دولت قانونی این کشور شناخته شود. ۲) تایوان مجدداً به سرزمین اصلی چین بپیوندد و بخشی از جمهوری خلق چین شود و ۳) به عنوان یک کشور مستقل اعلام موجودیت کند.
جغرافیا
تایوان از لحاظ جغرافیایی، در گذشته، تایوان با خاک اصلی چین مرتبط بود؛ ولی با توجه به حرکت پوسته‌های زمین، بخشی از خاک‌های ارتباط دهنده دو طرف زیر آب رفته و منطقه به تنگه و تایوان سپس به یک جزیره مبدل شده‌است. بسیاری آثار باستانی مانند لوازم سنگی، سفالینه‌های سیاه و ضدزنگ که در مناطق مختلف تایوان از خاک بیرون آورده شد نشان می‌دهد که فرهنگ دوره پیشاتاریخ تایوان با خاک اصلی چین یکسان است.
هم‌اکنون پایتخت تایوان، شهر تایپه با ۳ میلیون و ۱۰۰ هزار نفر جمعیت است. مساحت تایوان ۳۶٬۱۹۷ کیلومتر مربع و جمعیت آن ۲۳٬۸۱۷٬۰۰۰ نفر است. از مهمترین شهرهای تایوان می‌توان به کائوهسیونگ ۱ میلیون و ۵۱۴ هزار نفر، تایچونگ ۱ میلیون و ۰۷۰ هزار نفر، تاینان ۷۵۶ هزار نفر و کیلونگ ۴۱۱ هزار نفر اشاره کرد.
تقسیمات کشوری
اقتصاد
صادرات‌و خصوصیات اقتصادی
واحد پول تایوان، دلار جدید تایوان با واحد جزء (سِنت) نام دارد. صادرات تایوان را عمدتاً کامپیوتر و قطعات آن، لوازم الکترونیکی، فلزات، منسوجات و پلاستیک تشکیل می‌دهند.
انرژی
نیروگاه تایچونگ با ظرفیت تولید ۵۸۲۴ مگاوات، بزرگترین نیروگاه زغال‌سوز دنیا در این کشور قرار دارد.
رشد اقتصادی
تایوان رشد اقتصادی بسیار بالایی دارد، پیش‌بینی شده تا چند سال آینده، این کشور به قدرت‌های اصلی آسیا از لحاظ اقتصادی بپیوندد.
مردم
بیش از چهار پنجم مردم تایوان از قوم هان هستند که بین قرن هفتم تا نهم میلادی به این جزیره مهاجرت کردند. پس از آن از قرن دوازدهم میلادی مالایایی‌ها و اقوام فوکیئن و کوانگ تونگ در این جزیره ساکن شدند.
نژاد ۸۴ ٪ تایوانی‌ها را تایوانی و ۱۴ ٪ را نیز چینی تشکیل می‌دهند، همچنین دین ۹۳ ٪ مردم تایوان، مخلوطی از بودایی، آیین کنفیسیوسی و تائوئیست و ۵ ٪ نیز مسیحی هستند. زبان رسمی تایوانی‌ها، چینی ماندارین است. زبان‌های تایوانی و چینی هاکا نیز رایج است.
تایوان نخستین کشور در آسیاست که ازدواج همجنس‌گرایان در آن قانونی شده‌است.
بومیان تایوان
مردمِ زو (چینی سنتی=鄒|پین‌یین=Tsou) مردمانِ بومیِ جنوبِ مرکزیِ تایوان هستند. آنها در سراسرِ سه نهادِ اداریِ جمهوریِ چین (تایوان) یعنی بخشِ نانتو، بخشِ چیایی و شهر کائوهسیونگ پراکنده‌اند.
جمعیت بومیان تایوان به ۵۳۰٬۰۰۰ تن می‌رسند و نزدیک ۲٫۳٪ از جمعیت این جزیره را تشکیل می‌دهند. پژوهش‌های اخیر پیشنهاد می‌کنند که نیاکان این مردمان در تایوان شاید تا ۸۰۰۰ سال پیش زندگی می‌کرده‌اند تا اینکه مهاجرت کثیری از اقوام چینی‌های هان در سدهٔ ۱۷ میلادی آغاز گشت. بومیان تایوان مردمانی آسترونزیایی اند که با دیگر مردم این نژاد گره‌های زبانی و زبانی دارند.
آسترونزیایی‌ها همچنین در فیلیپین، مالزی، اندونزی، ماداگاسکار و اقیانوسیه سکونت دارند. مسئلهٔ هویت نژادی که با سرزمین اصلی آسیایی وابستگی ندارد، به گرهٔ پیچیده‌ای در مبادلات مرتبط با وضعیت سیاسی تایوان، تبدیل شده‌است. تا قرن‌ها بومیان ساکن تایوان متحمل رقابت اقتصادی و درگیری‌های نظامی با یک زنجیره از تازه واردان استعمارگر بودند. سیاست‌های دولت مرکزی که برای ترویج تغییر زبانی و همگون سازی فرهنگی، همچنین تماس متداوم با استعمارگران، از طریق تجارت، ازدواج میان نژادی و دیگر فرایندهای میان فرهنگی بی غرض، به درجاتی از مرگ زبانی از میان رفتن هویت فرهنگی انجامیده‌اند.
زبان بومیان تایوان
زبان‌های فرمزی زبان‌های مردم بومی تایوان هستند. بومیان تایوان (آن‌هایی که حکومت به رسمیت می‌شناسد) در حال حاضر حدود ۲٪ از جمعیت این جزیره را تشکیل می‌دهند. با این حال، پس از سده‌ها تغییر زبانی، شمار به مراتب کمتری هنوز می‌توانند به زبان اجدادی خود صحبت کنند. از حدود ۲۶ زبان بومیان تایوان، حداقل ده زبان منقرض شدهاند، و چهار تای دیگر (شاید پنج تا) روبه‌مرگ هستند، چند تای دیگر تا حدی در معرض خطر هستند.
زبان‌های بومی تایوان در زبان‌شناسی تاریخی اهمیت دارند، از آنجایی که به احتمال زیاد تایوان خاستگاه کل خانواده زبانی آسترونزیایی است. به گفته زبان‌شناس رابرت بلاست زبان‌های فرمزی نه شاخه از ده شاخه‌های اصلی زبان‌های آسترونزیایی را تشکیل می‌دهند، در حالی که یک شاخه اصلی باقی‌مانده حدود ۱۲۰۰ زبان مالایو-پلی‌نزیایی که در خارج از تایوان یافت می‌شوند را شامل میشود. اگرچه زبان‌شناسان با برخی جزئیات تحلیل بلاست موافق نیستند، یک اجماع گسترده حاصل شده که زبان‌های آسترونزیایی از تایوان نشأت گرفته‌اند. این نظریه توسط مطالعات اخیر در مورد ژنتیک جمعیت انسانی تقویت شده‌است که به اثبات ماهیت مادرتبار مهاجرت نیز کمک میکند.
جستارهای وابسته
وضعیت سیاسی تایوان
جزیره تایوان
استان تایوان
تاریخ تایوان
یادداشت
منابع
ایالت‌ها و قلمروهای بنیان‌گذاری‌شده در ۱۹۱۲ (میلادی)
ایالت‌ها و قلمروهای بنیان‌گذاری‌شده در ۱۹۴۵ (میلادی)
ایالت‌ها و قلمروهای بنیان‌گذاری‌شده در ۱۹۴۹ (میلادی)
بنیان‌گذاری‌های ۱۹۱۲ (میلادی) در چین
بنیان‌گذاری‌های ۱۹۴۹ (میلادی) در تایوان
بنیان‌گذاری‌های ۱۹۴۹ (میلادی) در چین
جمهوری چین
جمهوری‌ها
کشورها و سرزمین‌های چینی‌زبان
کشورهای پیشین عضو سازمان ملل متحد
کشورهای جزیره‌ای
کشورهای شرق آسیا
کشورهای کم‌رسمیت یا غیررسمی
لیبرال دموکراسی
مستعمره‌های پیشین ژاپن |
7494 | https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D9%BE%D9%87 | تایپه | تایپه پایتخت کشور تایوان (جمهوری چین) است.
جمعیت این شهر در سال ۲۰۱۴ میلادی ۲٬۷۰۲٬۳۱۵ نفر بوده و به همراه توکیو به عنوان یکی از بزرگترین مراکز اقتصادی آسیا به‌شمار می‌رود.
مترو
متروی تایپه در سال ۱۹۹۶ تأسیس شده و هم‌اکنون دارای ۵ خط و ۱۱۷ ایستگاه می‌باشد.
آب و هوا
سراسرنما
جمعیت‌شناسی
تغییر جمعیت شهر تایپه از ۱۹۸۵ تا ۲۰۱۵
ساختار جمعیت شهر تایپه
نگارخانه
منابع
ویکی‌پدیای انگلیسی
بنیان‌گذاری‌های ۱۸۸۴ (میلادی) در تایوان
پایتخت‌های آسیا
جمهوری چین
روابط بین‌الملل
شهرداری‌های تایوان
شهرهای تایوان
فینیکس، آریزونا
مناطق مسکونی بنیان‌گذاری‌شده در ۱۸۸۴ (میلادی) |
7495 | https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%D8%A8%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86 | آبیجان | آبیجان (Abidjan) بزرگترین شهر و پایتخت پیشین کشور ساحل عاج است.
این شهر سومین شهر بزرگ فرانسوی‌زبان پس از پاریس و کینشاسا به‌شمار می‌آید.
آبیجان تا سال ۱۹۸۳ پایتخت ساحل عاج بود که از آن سال به بعد شهر یاموسوکرو به عنوان پایتخت این کشور انتخاب شد.
آبیجان در کرانه خلیج گینه واقع شده و در حدود ۲٫۸۰۰٫۰۰۰ نفر جمعیت دارد. جمعیت آبیجان و حومه در حدود ۵ میلیون نفر برآورد میشود.
صنایع شهر بیشتر مربوط به بخش چوب، نساجی و قهوه هستند و این شهر دارای یک پالایشگاه بزرگ و یک بندر بزرگ نیز هست.
آبیجان در سال ۱۹۳۴ پایتخت ساحل عاج که در آن زمان مستعمره فرانسه بود شد. جمعیت آن از ۶۵ هزار نفر در سال ۱۹۵۰ به شدت رشد کرد و به سطح کنونی رسید.
در این شهر همچنان فرانسویان زیادی سکونت دارند که بسیاری از منصب‌های مهم را در امور اقتصادی بر عهده دارند. ساکنان اروپایی شهر بیشتر در شبه جزیره زندگی می‌کنند و تمرکز سکونت جمعیت آفریقایی در روستاهای عظیم ترشویل و آجام است.
این شهر از شهرهای مهم قاره آفریقا شناخته میشود. از لحاظ اقتصادی و تجاری پیشرفته است.
منابع
ویکی‌پدیای انگلیسی، نسخهٔ ۱ اوت ۲۰۰۷.
پایتخت‌های آفریقا
پایتخت‌های پیشین
شهرها و شهرک‌های بندری اقیانوس اطلس
شهرهای بندری آفریقا
شهرهای ساحل عاج
مناطق مسکونی در آبیجان
ناحیه‌های ساحل عاج |
7496 | https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%D9%BE%DB%8C%D8%A7 | آپیا | آپیا پایتخت کشور ساموآ در اقیانوس آرام است.
جغرافیا
جمعیت این شهر در سال ۲۰۰۱ برابر با ۳۸٬۸۰۰ نفر بوده‌است و بخشی از شهرستان توآماساگا بشمار می‌آید.
شهر آپیا در کرانه شمالی جزیره اوپولا واقع شده‌است.
اقتصاد
آپیا بندر اصلی و تنها شهر کشور ساموآ است. صادرات اصلی این کشور ماهی و مغز (خشک‌شده) نارگیل است و واردات آن کالاهای پنبه‌ای، وسایل نقلیه، گوشت و شکر است. خانه‌ها و ساختمانهای آپیا بیشتر به سبک استعماری اروپایی هستند که در میان آنها گاه خانه‌هایی به سبک بومی ساموآیی (فاله) هم دیده میشود.
-
پایتخت ساموآست که بر کرانهٔ شمالی جزیرهٔ آپولوا قرار گرفته، آپیا مرکز مالی و تجاری و تنها بندر این کشور است. کشتی‌سازی و تعمیرات کشتی این شهر از اهمیت بسیار برخوردار است. بزرگترین بندر و شهر ساموآی غربی است که در طول بندر باز کرانه شمالی جزیره آپولو Apolu قرار گرفته‌است. گشایش بندر طبیعی کشتی‌های اقیانوس پیما در نزدیکی آن پهلو می‌گیرند. شهر آپیا در دامنه تپه‌هایی که قله‌های آتشفشانی دارد، گسترش یافته و مسلط بر مرکز جزیرهٔ آپولو می‌باشد. آب و هوای آن گرمسیری با فصل باران از نوامبر تا آوریل است.
چون اروپایی‌های میلیونر و بازرگانان در دههٔ ۱۸۳۰ وارد ساموآئی غربی شدند، آپیا یک روستای ساموآ بود. در بندر طبیعی آن در مرکز جزایر (اقیانوس) آرام محل داد و ستد ساخته شد و در ۱۸۷۹ انگلیسی‌ها، آلمانی‌ها و ایالات متحده آمریکا کولونی در آن ایجاد کردند و این وضع تا ۱۸۹۹ ادامه داشت.
جمعیت ۳۶۰۰۰ نفری این شهر تقریباً ساموآبی و مسیحی و مذهب‌های مسلط آن کاتولیک رومی و متودیست است.
در حومهٔ شهر آپیا بناهایی جدید به سبک اروپایی در کرانهٔ خط ساحلی ساخته شده‌است. اقامتگاه‌های ساموآیی در جزیرهٔ مستقر است. خانه و کاشانه و محل زیست ساموآئی‌ها به وسیلهٔ یک جداکننده و مردم در این منطقه محصور، خوراک خود را فراهم می‌سازند. صنایع این شهر شامل کارخانه‌های الواربری، صنایع دستی و عمل‌آوری کاکائو، قهوه و نارگیل خشک و مهمترین صادراتش موز، نارگیل خشک و کاکائو می‌باشد.
بیمارستان، مدرسه تربیت معلم و کالج کشاورزی و یک ایستگاه رادیو در آغاز داشته و در ۱۹۰۲ در انتهای شمال غربی، شبه جزیره مالینو رصدخانه ژئوفیزیک در کوه وه‌آ Vaea در جنوب شهر به وسیلهٔ دانشمندان آلمانی ساخته شد. نویسندهٔ نامدار انگلیسی رابرت لوئیس استفسن مدت پنج سال در آپیا زیست. در ساموآئی غربی تنها یک فرودگاه در ۳۷ کیلومتری شهر وجود داشته‌است.
چون اروپایی‌های میلیونر و بازرگانان در دههٔ ۱۸۳۰ وارد ساموآئی غربی شدند، آپیا یک روستای ساموآ بود. در بندر طبیعی آن در مرکز جزایر (اقیانوس) آرام محل داد و ستد ساخته شد و در ۱۸۷۹ انگلیسی‌ها، آلمانی‌ها و ایالات متحده آمریکا کولونی در آن ایجاد کردند و این وضع تا ۱۸۹۹ ادامه داشت. چون آلمانی‌ها، ساموآی غربی را به صورت یک کولونی درآوردند، آپیا را پایتخت آن قرار دادند.
زلاندنو در جریان جنگ جهانی اول ساموآی غربی را به زیر فرمان خود درآورد و فرمانروایی خود را در آپیا برقرار کرد و آپیا از زمان استقلال ساموآی غربی در ۱۹۶۲ پایتخت کشور شد.
منابع
ویکی‌پدیای انگلیسی، نسخهٔ ۱۳ دسامبر ۲۰۰۶.
آپیا
بنیان‌گذاری‌های دهه ۱۸۵۰ (میلادی) در اقیانوسیه
پایتخت‌های اقیانوسیه
ساموآ
شهرهای اقیانوسیه
شهرهای بندری در اقیانوسیه
مناطق مسکونی بنیان‌گذاری‌شده در دهه ۱۸۵۰ (میلادی)
مناطق مسکونی در ساموآ |
7498 | https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%88%DB%8C%D9%86%D8%AA%DB%8C%D8%A7%D9%86 | وینتیان | وینتیان پایتخت کشور لائوس است. این شهر در درهٔ مِکونگ واقع شده است.
جغرافیا
وینتیان پایتخت لائوس شهر نهفته در ساحل سمت چپ رودخانه مکونگ، در نزدیکی مرز با تایلند است
آب و هوا
بالاترین حد متوسط دما در شهر وینتیان (Vien Tiaen) مرکز لائوس در ماه آوریل ۳۶ درجه سانتیگراد می‌باشد. متوسط بارندگی در وینتیان ۱،۶۲۰ میلیمتر می‌باشد
شهرهای خواهر خوانده
بانکوک, تایلند
شهرستان چیتاگونگ, بنگلادش
پنوم‌پن, کامبوج
اورلندو، فلوریدا, ایالات متحده
هوشی‌مین, ویتنام
سیریبون, اندونزی
جستارهای ویژه
فرودگاه بین‌المللی واتایی
نگارخانه
منابع
ویکی‌پدیای انگلیسی
پیوند به بیرون
https://web.archive.org/web/20160305063637/http://magnificomundo.com/fa/laos/7220767/tag/6
وینتیان
بنیان‌گذاری‌ها در سده ۹ (میلادی) در آسیا
پایانه‌های مرزی تایلند و لائوس
پایتخت‌های آسیا
لان ژانگ در سده ۱۶ (میلادی)
لان ژانگ در سده ۱۷ (میلادی)
لائوس
مناطق مسکونی بنیان‌گذاری‌شده در ۱۵۶۰ (میلادی)
مناطق مسکونی در استان وینتیان
مناطق مسکونی در لائوس
ناحیه‌های لائوس
وینتیان در سده ۱۸ (میلادی)
وینتیان در سده ۱۹ (میلادی) |
7503 | https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%84%D9%88%DA%A9%D8%B2%D8%A7%D9%85%D8%A8%D9%88%D8%B1%DA%AF%20%28%D8%B4%D9%87%D8%B1%29 | لوکزامبورگ (شهر) | شهر لوکزامبورگ (به زبان لوکزامبورگی: Lëtzebuerg و به فرانسوی: Luxembourg) پایتخت دوک‌نشین لوکزامبورگ است.
این شهر در جنوب کشور لوکزامبورگ و در هم‌ریزشگاه دو رود آلزت و پتروس قرار دارد.
لوکزامبورگ در قلب اروپا جای گرفته‌است؛ به طوری که فاصلهٔ آن از پاریس ۲۸۹ کیلومتر، از بروکسل ۱۸۸ کیلومتر و از کلن ۱۹۰ کیلومتر می‌باشد.
لوکزامبورگ یکی از ثروتمندترین شهرهای جهان بوده و به صورت یکی از مراکز مهم بانکداری و اداری درآمده‌است. این شهر مقر چندین نهاد مربوط به اتحادیه اروپا است از جمله دادگستری اروپا، دیوان حسابرسی اروپا و بانک سرمایه‌گذاری اروپا در این شهر قرار گرفته‌اند.
جغرافیا
محدوده شهر لوکزامبورگ در اصل یک بخش شهرستان است که رسماً عنوان شهر هم یافته و پایتخت دوک نشین بزرگ لوکزامبورگ اعلام شده‌است.
تاریخ
دیوارهای دژ تاریخی بزرگی در شهر لوکزامبورگ به چشم می‌خورد که در اوایل سده‌های میانه توسط فرانک‌ها ساخته شده‌است.
جمعیت شهر لوکزامبورگ در سال ۲۰۰۹ میلادی ۹۰ هزار نفر بود که تقریباً سه برابر بیشتر از جمعیت شهر دوم این کشور است.
شهر لوکزامبورگ به اضافه مناطق حومهٔ آن یعنی هسپرانژ، سندوایلر، اشتراسن، والفردانژ ۱۰۳٬۹۷۳ نفر جمعیت دارد.
تاریخچه
در روزگار رومیان یک برج و بارو در محل کنونی شهر لوکزامبورگ ساخته شده‌بود تا پیوندگاه دو جاده رومی را در این محل پاسبانی کند.
در سال ۹۶۳ میلادی، زیگفرید یکم آردن که از خویشاوندان نزدیک لوئی دوم، پادشاه فرانسه بود، توانست صاحب زمینهای لوکزامبورگ شود. او در این مکان و بر فراز صخره بوک فیلس قصری برای خود ساخت به نام لوسیلین‌بوروک (قصر کوچک).
در سال ۹۸۷ سراسقف تری‌یر پنج مذبح به کلیسای رستگاری (امروز به نام کلیسای سان میشل) در لوکزامبورگ پیشکش کرد که بر اهمیت آن افزود. پس از آن در پیوندگاه دو جاده رومی که در نزدیکی این کلیسا قرار داشت بازارچه‌ای توسعه یافت که شهر به مرور در پیرامون این بازارچه شکل گرفت.
به مرور زمان مهندسان گوناگون از جمله وُبان دیوارهای دفاعی زیادی در این شهر ساختند که آن را تبدیل به حفاظ‌ترین شهر اروپا کرد. این باعث شد که شهر لوکرامبورگ لقب جبل‌الطارق شمال را به خود بگیرد.
در پی کنگره لندن که در سال ۱۸۶۷ برگزار شد لوکزامبورگ بی‌طرف اعلام شد و قرار شد تمامی برح و باروها و دیوارهای دفاعی آن ویران شود. پس از این تخریب تنها ۱۰ درصد از آن سازه‌ها باقی‌ماند.
منابع
Kreins, Jean-Marie (2003). Histoire du Luxembourg (3rd edition ed.). Paris: Presses Universitaires de France. .
Wikipedia contributors, "Luxembourg (city)," Wikipedia, The Free Encyclopedia, (accessed May 4، ۲۰۰۹).
ویکی‌پدیای هلندی.
پانویس
لوکزامبورگ (شهر)
پایتخت‌های اروپا
پایتخت‌های فرهنگی اروپا
شهرک‌های لوکزامبورگ
شهرهای لوکزامبورگ
کومون‌های کانتون لوکزامبورگ
لوکزامبورگ
میراث جهانی یونسکو در لوکزامبورگ |
7504 | https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D9%88%D9%86%D8%B1%D9%88%D9%88%DB%8C%D8%A7 | مونروویا | مونروویا پایتخت کشور آفریقایی لیبریا است. این شهر به نام جیمز مونرو، یکی از رؤسای جمهور ایالات متحده آمریکا نامگذاری شده‌است.
جغرافیا
جمعیت این شهر در سال ۲۰۰۳ برابر با ۵۷۲ هزار نفر بوده‌است.
اقتصاد
محور اصلی اقتصاد مونروویا را فعالیتهای بندری تشکیل می‌دهد.
صادرات اصلی مونروویا لاتکس (شیرآبه) و سنگ آهن است.
گردشگری
موزه ملی لیبریا از جاذبه‌های گردشگری این شهر است.
تاریخچه
محل امروزی مونروویا از دهه ۱۵۶۰ میلادی مسکونی بوده‌است. در آن زمان دریانوردان پرتغالی در آن سکونت داشتند و آن را «کِیپ مِسورادو» می‌نامیدند.
به دلیل حمایت‌های جیمز مونرو، پنجمین رئیس‌جمهور ایالات متحده آمریکا، برای کلونی شدن لیبریا، مونروویا را به افتخار او نامگذاری کردند.
بندر مونروویا در جنگ جهانی دوم به‌طور گسترده از سوی نیروهای آمریکایی گسترش پیدا کرد.
شهرهای خواهر
تایپه، تایوان
دایتون، اوهایو، ایالات متحده آمریکا
منابع
بنیان‌گذاری‌های ۱۸۲۲ (میلادی) در آفریقا
پایتخت‌های آفریقا
جیمز مونرو
شهرهای بندری در لیبریا
مناطق مسکونی بنیان‌گذاری‌شده در دهه ۱۸۲۰ (میلادی) |
7505 | https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%88%DB%8C%D9%84%D9%86%DB%8C%D9%88%D8%B3 | ویلنیوس | ویلنیوس پایتخت و بزرگترین شهر کشور لیتوانی است. این شهر در طول تاریخ و در زبان‌های متفاوت با نامهای متفاوتی شناخته شده‌است. معروفترین نام غیر لیتوانیایی , ، , , است.
این شهر ۵۶۰٬۱۹۰ نفر جمعیت دارد.
ویلنیوس یک مرکز شهر تاریخی دارد و یکی از قدیمی‌ترین دانشگاه‌های این بخش از اروپا در این شهر قرار دارد. ویلنیوس در سال ۲۰۰۹ به همراه لینتس پایتخت فرهنگی اروپا شد. ویلنیوس را اورشلیم شمال، و آتن لیتوانی نیز لقب داده‌اند. نام این شهر از نام رودخانهٔ ویلنیا گرفته شده‌است.
تاریخچه
رومانس باتورا تاریخ‌شناس این شهر را با نام وروتا یکی از پادشاهان لیتوانی که در سال ۱۲۵۳ میلادی در قلعه مینداگاس تاجگذاری کرد نام می‌برد.
در دوران پادشاهی ویتنیس شهر از سکونتگاه تجاری به وجود آمد و اولین کلیسا کاتولیک فرانسیسی در آن ساخته شد.
نام شهر برای نخستین بار در نامه دوک بزرگ گدیمیناس به یهودیان ساکن در شهرهای آلمان شد و همین‌طور به پاپ ژان بیست و دوم برای دعوت به اقامت در این شهر نام برده. این نامه ابهام‌ها را در مورد پایتخت بودن ویلینیوس در آن زمان را بر طرف میکند. قلعه قدیمی تراکای اولین محل اقامت دوک بزرگ لیتوانی بود.
بر پایه افسانه‌ها گدیمیناس در خواب گرگ آهنینی دید که در بالای تپه‌ای زوزه می‌کشد و سردسته کفار (غیر مسیحی‌ها) برای وی چنین تعبیر خواب کردند که:
گرگ آهنین مجموعه قلعه ولنیوس و شهری را که به وسیله گدیمسناس در آن محل تأسیس خواهد شد را نشان می‌دهد و شهر پایتخت لیتوانی خواهد شد و انعکاس این عمل در دنیا دیده خواهد شد.
محل پیشنهادی دارای جایگاه خاصی بود از جمله در مرکز لیتوانی و در محل تقاطع دو رودخانه قابل کشتیرانی قرار داشت و همچنین به وسیله جنگل و آب احاطه شده بود که نفوذ دشمن را سخت می‌کرد. قلمرو دوک مورد هجوم پادشاه تئوتونیک بود.
آب و هوا
آب و هوای ویلینیوس مرطوب قاره‌ای هست و دمای هوای این شهر از سال ۱۷۷۷ ثبت گردیده‌است. میانگین سالانه دما ۶٫۱ است و همچنین متوسط دما در ماه ژانویه -۴٫۹ و در ژوئیه ۱۷ درجه سانتیگراد گزارش شده‌است. میزان متوسط سالانه بارش ۶۶۱ میلیمتر است.
در تابستان دما به ۳۰ درجه سانتیگراد می‌رسد و تفریحات شبانه شهر ویلنیوس و کافه‌تریاها و بارها و رستورانها در این زمان از سال بسیار مورد استقبال مردم هستند.
زمستان بسیار سرد در ماه‌های فوریه و ژانویه به دمای منفی ۲۵ درجه سانتیگراد می‌رسد.
رودخانه ویلینیا و دریاچه‌های اطراف آن در زمستان یخ می‌زنند و همچنین در این زمان ماهیگیری در یخ بسیار مورد استقبال است. مردم با سوراخ کردن یخ‌ها و قرار دادن قلاب‌های ماهیگیری در آب به ماهیگیری می‌پردازند.
آمار مردم
بر پایه نخستین سرشماری امپراتوری روسیه که در سال ۱۸۹۷ انجام شد شهر ویلینیوس ۱۵۴٫۵ هزار نفر جمعیت داشت. که ۶۱٫۸۴۷ درصد جمعیت آن را یهودیان و ۴۷٫۷۹۵ درصد آنها را لهستانی‌ها تشکیل می‌دادند.
گروه‌های دیگر شامل روس‌ها و بلاروس‌هاو اوکراینی‌ها که ۳۷٫۹۹۲ نفر از جمعیت را تشکیل می‌دادند و ۳٫۱۳۱ نفر لیتوانی‌ها و ۲٫۱۷۰ نفر آلمانی‌ها و ۷۷۲ نفر تاتارها تشکیل می‌دادند.
بر اساس سرشماری سال ۲۰۰۱ جمعیت این شهر ۵۴۲٫۲۸۷ نفر بود که ۵۷٫۸ درصد آن را لیتوانی‌ها و ۱۸٫۷ درصد لهستانی‌ها و ۱۴ درصد روس‌ها و ۴ درصد بلاروس‌ها و ۱٫۳ درصد اوکراینی‌ها و ۰٫۵ درصد یهودیان تشکیل می‌دهند و باقی‌مانده قومیت‌های دیگر هستند.
روند رشد جمعیت
جمعیت ویلینیوس طی سالهای ۱۷۹۶ تا ۲۰۱۰
دانشگاه‌ها
شهر دارای دانشگاه‌های بسیاری است که بزرگترین و قدیمی‌ترین آنها دانشگاه ویلینیوس با ۲۳۰۰۰ دانشجو است از دانشگاه‌های دیگر از جمله میکولوس رومریس با ۱۹۰۰۰ دانشجو و دانشگاه فنی گدیمیناس با ۱۳۵۰۰ دانشجو و دانشگاه تربیت مدرس ویلینیوس با ۱۲۵۰۰ دانشجو نام برد.
دیدنی‌ها
پارک‌ها
تقریبا نیمی از ویلنیوس توسط مناطق سبز مانند پارک‌ها، باغهای عمومی، ذخایر طبیعی پوشیده شده است. علاوه بر این، ویلنیوس میزبان دریاچه‌های متعددی است که ساکنان و بازدیدکنندگان در آن در تابستان شنا می‌کنند و کباب می‌کنند. ۳۰ دریاچه و ۱۶ رودخانه ۲٫۱ درصد از مساحت ویلنیوس را پوشش می‌دهند که برخی از آنها دارای سواحل شنی هستند.
پارک وینگیس، بزرگترین پارک شهر، میزبان چندین راهپیمایی بزرگ در طول حرکت لیتوانی به سوی استقلال در دهه ۱۹۸۰ بود. بخش‌هایی از ماراتن سالانه ویلنیوس از گذرگاه‌های عمومی در کرانه‌های رودخانهٔ نریس عبور می‌کنند. منطقه سبز در کنار پل سفید یکی دیگر از مناطق محبوب برای لذت بردن از آب و هوای خوب است و به محلی برای برگزاری چندین رویداد موسیقی و اکران بزرگ تبدیل شده است.
شهرهای خواهرخوانده
آلماتی، قزاقستان
آستانه، قزاقستان
بروکسل، بلژیک
بوداپست، مجارستان
شیکاگو، ایالات متحده آمریکا
کیف، اوکراین
منابع
ویکی‌پدیای انگلیسی
پایتخت‌های اروپا
پایتخت‌های فرهنگی اروپا
جمهوری لیتوانی مرکزی
جوامع تاریخی یهودیت
شهرها در شهرستان ویلنیوس
شهرهای لیتوانی
فرهنگ در لهستان
مکان‌های هولوکاست در لیتوانی |
7506 | https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%81%D8%A7%D8%AF%D9%88%D8%AA%D8%B3 | فادوتس | فادوتس ، پایتخت کشور لیختن‌اشتاین است.
این شهر در کنار رود راین واقع شده و جمعیت آن ۵۲۴۸ نفر است. مردم آن بیشتر پیرو مذهب کاتولیک رومی هستند.
این شهر محل استقرار دولت و پارلمان لیختن‌اشتاین و از سال ۱۹۳۹ نیز سکونتگاه شاه لیختن‌اشتاین است.
جاذبه اصلی فرهنگی در شهر، موزه هنر نوین است که به خاطر سبک جالب معماری ساختمانش گردشگرانی را به خود جلب میکند. نمایشگاه‌های مجموعه‌های شخصی خاندان پادشاهی لیختن‌اشتاین نیز که از قدیمی‌ترین و فراگیرترین مجموعه‌های شخصی در اروپا به‌شمار می‌رود از دیدنی‌های این شهر است. در موزهٔ اسکیِ فادوتس نیز تاریخ صدسالهٔ ورزش اسکی به نمایش درآمده‌است.
نگارخانه
منابع
گردشگری در فادوتس (به زبان هلندی)، بازدید: فوریه ۲۰۰۹.
فادوتس
پایانه‌های مرزی سوئیس و لیختن‌اشتاین
پایتخت‌های اروپا
شهرداری‌های لیختن‌اشتاین
شهرستان‌های لیختن‌اشتاین
شهرهای لیختن‌اشتاین
لیختن‌اشتاین
مکان‌های پرجمعیت در راین |
7512 | https://fa.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%A7%20%D9%84%D8%A7%D9%85%D9%BE%D9%88%D8%B1 | کوالا لامپور | کوالا لامپور (به مالایی: Kuala Lumpur) که در گفتگوها و متن‌ها به صورت خلاصه KL نامیده میشود، یک منطقه فدرالی است و پایتخت کشور مالزی است. کوالا لامپور بزرگترین شهر مالزی است که مساحتی حدود ۲۴۳ کیلومتر مربع را دربر گرفته‌است و دارای جمعیت ۱٫۷۳ میلیون نفر می‌باشد که در سال ۲۰۱۶ مورد ارزیابی قرار گرفته‌است.
حومه کوالا لامپور که به‌عنوان کلانگ والی شناخته میشود دارای تراکم جمعیتی ۷٫۵۶۴ میلیون نفر می‌باشد که در سال ۲۰۱۸ برآورد گردیده‌است. در زمره کلان‌شهرهایی در آسیای جنوب شرقی است که سریعترین رشد را از لحاظ جمعیت و توسعه اقتصادی داراست. این شهر به‌عنوان مرکز فرهنگی، اقتصادی و مالی در مالزی ایفای نقش میکند.
این شهر یکی از سه قلمرو فدرال مالزی به حساب می‌آید که مستقیماً زیر نظر دولت اداره میشود.
کوالا لامپور و مناطق اطراف آن به‌عنوان منطقه‌ای مستقل در دل ایالت سلانگور قرار دارند.
قدمت مالزی به اواسط قرن نوزدهم میلادی می‌رسد که در آن هنگام، حاکم مالای عده‌ای را برای کار در معادن قلع به این منطقه فرستاد.
پایتخت اداری و حکومتی مالزی، شهر پوتراجایا است.
ریشه‌شناسی
کوالا لامپور در زبان مالایی به معنی، دهانه رودخانه گل‌آلود، می‌باشد. کوالا، به معنی مکانی است که دو رودخانه به هم می‌پیوندند یا یک پای رود، و لامپور به معنی گل آلود است. اشاره شده‌است که این نامگذاری بعد از نام سانگای لامپور (رودگل آلود) انجام گردیده‌است. در سال ۱۸۲۰ سانگای لامپور مهمترین محل تولید قلع در بالای رود کلانگ بود. هرچند ریشه این نامگذاری به خاطر این نبود: کوالا لامپور در محل تلاقی رود گومباک و رود کلانگ قرار دارد، و بنابراین بهتر بود کوالاگومباک نامگذاری می‌گردید، به علت اینکه کوالا معمولاً به بعد از این که رودی به رود بزرگ‌تری یا دریا می‌پیوندد گفته میشود.
مترو
متروی کوالا لامپور در سال ۱۹۹۶ تأسیس شده و هم‌اکنون دارای ۴ خط و ۸۰ ایستگاه می‌باشد.
دیدنی‌ها
برج‌های دوقلوی پتروناس
برج کوالالامپور
میدان استقلال
مسجد نگارا
مسجد جامع
مرکز تجارت جهانی پوترا
هند کوچک
محله چینی‌ها
موزه هنرهای اسلامی
موزه ملی
باغ گیاه‌شناسی پردانا
باغ پرندگان
پارک پروانه
آکواریوم کی‌ال‌سی‌سی
مسجد جامع
حمل و نقل
فرودگاه بین‌المللی کوالا لامپور
منابع
پیوندها
وبگاه رسمی کوالا لامپور
گردشگری مالزی
راهنمای شهری کوالا لامپور
شهرداری کوالا لامپور
نقشه‌های کوالا لامپور
بنیان‌گذاری‌های ۱۸۵۷ (میلادی) در آسیا
پایتخت‌های آسیا
حوزه فدرال در مالزی
درون‌بوم‌ها و برون‌بوم‌ها
قلمروها و ناحیه‌های پایتخت
کوالالامپور
مالزی شبه‌جزیره‌ای
مناطق مسکونی بنیان‌گذاری‌شده در ۱۸۵۷ (میلادی)
ناحیه‌های فدرال مالزی |
7514 | https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%AF%D8%A7%D9%BE%D8%B3%D8%AA | بوداپست | بوداپـِست یا در زبان مجاری بوداپشت پایتخت، بزرگترین و پرجمعیت‌ترین شهر کشور مجارستان و مرکز سیاسی، فرهنگی، تجاری، صنعتی و ترابری این کشور است. بوداپست از سه بخشِ پشت (سمت خاوری رود دانوب)، بودا (برخلاف پشت تپه‌ای و در کرانهٔ باختری دانوب)، و اُبودا (بودای قدیم) تشکیل شده‌است. جمعیت بوداپست طبق آمار اول ژانویهٔ سال ۲۰۱۹ برابر با ۱٬۷۵۲٬۲۸۶ نفر بوده‌است. مساحت شهر حدود ۵۲۵ کیلومتر مربع و یک واحد مستقل در تقسیمات کشوری مجارستان است. شهر باستانی آکوئینکوم که امروز خرابه‌های آن در شمال بوداپست است، سکونتگاه سلتها بوده که بعدها تبدیل به مرکز ایالات رومی پانونیای سفلی شد. در قرن نهم میلادی مجارها وارد این سرزمین شدند. در حمله مغول (۱۲۴۱–۱۲۴۲) شهر غارت شد ولی پس از آن مجدداً رونق یافت و به زودی به یکی از اصلی‌ترین مراکز رنسانس در اروپا تبدیل شد. در سال ۱۵۴۱ با محاصرهٔ بودا (۱۵ سال پس از نبرد موهاچ) شهر بمدت ۱۴۵ سال بدست دولت عثمانی افتاد و در این دوره به لحاظ اقتصادی افت شدیدی کرده، جمعیت شهر به شدت کاهش پیدا کرد و قصر سلطنتی به ویرانه ای مبدل گشت ولی در سال ۱۶۸۶ آزاد شد. بوداپست (از اتحاد ۳ شهر پست، بودا و اُبودا) از سال ۱۸۷۳ تا سال ۱۹۱۷ به عنوان یکی از مهمترین مراکز اروپایی و پایتخت اتریش-مجارستان به‌شمار می‌رفت، کشوری که پس از جنگ جهانی اول به موجب پیمان تریانون منحل شد. بوداپست هستهٔ اصلی آشوب‌ها و وقایع مهمی چون انقلاب ۱۸۴۸–۱۸۴۹، جنگ جهانی دوم و انقلاب ۱۹۵۶ مجارستان بوده‌است.
بوداپست یکی از زیباترین شهرهای اروپا است، که هر ساله چند میلیون گردشگر از آن دیدن می‌کنند، در سال ۲۰۱۷ این رقم ۳٬۸۲۳٬۹۰۰۰ نفر گزارش شده‌است. بوداپست میزبان تعدادی از میراث ثبت شده در فهرست جهانی یونسکوست، از آن میان می‌توان اشاره کرد به: چشم‌انداز ساحل دانوب در مرکز شهر، قلعه بودا، خیابان آندراشی، میدان قهرمانان، پل زنجیر، پارلمان مجارستان، قلعه ماهیگیر، کلیسای ماتیاش و خط ۱ متروی بوداپست (تأسیس ۱۸۹۶) که دومین متروی قدیمی جهان پس از متروی لندن است. از جنبه گردشگری نیز شهر دارای بناهای مهم و تاریخی است و از آن میان می‌توان به پل‌ها، گرمابه‌ها و حمام‌های متعدد تاریخی، باسیلیکای سنت ایشتوان، بزرگترین کنیسه اروپا در خیابان دوهانْی و خیلی دیگر اشاره کرد.
نام
بوداپست در زبان مجاری بوداپشت خوانده میشود و بوداپستی‌ها به صورت محاوره‌ای شهر را پِشت می‌نامند. از قدیم دو شهر، باهم به نام پِشت-بودا معروف بودند چون غالباً نام شهر بزرگتر اول صدا می‌شد، در عین حال تلفظ بودا-پشت به زبان مجاری سازگاری بیشتری دارد. اولین کسی که شهر را با این ترتیب خواند، کنت ایشتوان سچنی بود. وقتی شهر رسماً در سال ۱۸۷۳ از الحاق بودا، اُبودا و پشت تشکیل شد، طبیعتاً نام بوداپشت برایش انتخاب شد. نام بودا در زمان آرپاد به آکوئینکوم گفته می‌شد. پس از حملهٔ مغول که قلعه و قصر روی تپهٔ گلرت ساخته شد و شهری در تپه پدید آمد، آن را بودا نامیده و شهر قدیمی را اُبودا. پیشوند «اُ» در مجاری به معنای قدیمی است.
خاستگاه نام بودا و پشت مشخص نیست. بر اساس یک نظریه، خاستگاه نام بودا از زبان اسلاوی وُدا (вода) به معنیِ آب است که به لحاظ زبانشناختی، استخراج ریشهٔ آلمانیِ کلمه از زبان اسلاوی امکانپذیر نیست و این نظریه رد شده‌است. در مورد پِشت سه نظریه وجود دارد؛ ۱- ریشهٔ نام از زمان باستان به قلعه‌ای در پشت مربوط می‌شده که به نقل از بطلمیوس، پِسیون (به یونانی Πέσσιον) خوانده می‌شده‌است. ۲- ریشه برگرفته از کلمهٔ غار (به اسلاوی: пещера یا peštera) است. ۳- ریشه برگرفته از غاری که درش آتش می‌سوزد یا «کورهٔ آهکی» (به اسلاوی: пещ یا pešt) است.
تاریخ
اولین سکونتگاه جایی که امروز بوداپست نامیده میشود مربوط به سلتی‌های اِراویسکی بوده که در قرن یکم میلادی توسط رومی‌ها مغلوب شدند. سلتی‌ها که تقریباً بیشتر فرادانوب را اشغال کرده بودند دو مرکز اصلی داشتند: یکی تپهٔ گلرت واقع در بودا و دیگری شهری در اُبودا به نام آک-اینک (به انگلیسی: Ak-Ink) به معنی «آب فراوان»، به این علت که در کنار چشمه‌های آب معدنی قرار داشت. بعد از ورود رومیان، این شهر که به آکوئینکوم معروف و مرکز پانونیای سفلی شد، دارای دو قسمت گردید یکی اردوگاه نظامی و دیگری بخش شهری. رومی‌ها در آنجا جاده، آمفی تئاتر، حمام و ویلاهای پیشرفتهای حتی با معیار امروزی ساختند. از نقاط جالب توجه معماری شهر می‌توان از خرابه‌های یک سیستم مجهز به گرمایش از کف، ارگ آبی، یک مجموعه گرمابهٔ قدیمی و آمفی‌تئاتری که با قطر ۹۰ متر و گنجایش ۱۲٬۰۰۰ تماشاچی از کولوسئوم بزرگتر بود، نام برد. آکوئینکوم در منطقهٔ اُبودا قرار دارد و کاوش‌های باستانشناسی زیادی در آن انجام گرفته و موزه آکوئینکوم در آن دایر است.
در قرن پنجم میلادی هونها به سرکردگی آتیلا، رومی‌ها را با جنگ‌های خونینی بیرون راندند. در زمان فرمانروائی، نام او لرزه بر اندام امپراتور روم شرقی و غربی می‌انداخت. پس از مرگ آتیلا به سال ۴۵۳، امپراتوری او به سرعت سقوط کرد و اقوام ژرمن و آوارها در این مکان و کنار دانوب ساکن شدند (دوران هجوم بربرها). خاقانات آوار در بین قرن شش و نه میلادی در پانونیا (مجارستان امروزی) چیره شدند. پس از سقوط آوارها و شکست امپراتوری مقدس روم در سال ۸۲۹ بلغارها در پانونیا چیره گشته و دو قلعهٔ روبروی هم در بودا و پشت بنا کردند که در شکل‌گیری بوداپست امروزی اثرگذار است. پس از آن هفت طایفهٔ مجار به رهبری آرپاد متحد شده و بلغارها را شکست دادند؛ بنابراین در دورهٔ مهاجرتها از دورانِ اواخرِ باستان تا سال ۸۹۶ سال (سال وطن‌گیری مجارها) اقوام زیادی در بودا و پشت سکنی کردند. در زمان ورودِ آنها، در واقع پانونیا به زمینی بلاصاحب بدل گشته و فقط تعداد پراکنده‌ای از آوارها در آن سکونت داشتند. تحقیقات و کاوش‌ها نشان از اقامت طایفهٔ آرپاد در جزیرهٔ چِپِل بر رود دانوب (نزدیک محل بوداپست امروزی) به عنوان مرکز فرماندهی‌اش دارد. باقی طوایف مجار اما در پانونیا پراکنده شدند. در زمان فرماندهی آرپاد، مجارستان (در حدود سال ۱۰۰۰ میلادی) یک دولت مسیحی به نام پادشاهی مجارستان با مرکزیت اولیهٔ شهر استرگم و پس از آن شهر سِکِش‌فِهِروار (قلعهٔ سفید) شد.
در قرن ۱۲ میلادی بودا و پشت به شُکر ساکنان والونیایی، فرانسوی و آلمانی رونق فراوان گرفت. پس از حملهٔ مغول به اروپا در سالهای ۱۲۴۱–۱۲۴۲ بودا و پشت با خاک یکسان شده و ساکنان دو شهر قتل‌عام شدند. مهاجران آلمانی دو شهر را مجدداً احیا کرده و نام بودا را به اُفن (به آلمانی: Ofen به معنی کوره) به خاطر وجود غارهای آهکی زیاد در آن تغییر دادند. پس از حملهٔ مغولان به دستور بلای چهارم دیوارهای سنگی در اطراف شهر و قصر سلطنتی در بالای آن روی تپه‌های بودا برای دفاع از شهر ساخته و در سال ۱۳۶۱ بودا پایتخت مجارستان شد. اهمیت بودا از این زمان آغاز شد ولی اُبودا (بودای قدیم) همچنان یک شهر مهم باقی ماند مثلاً دومین دانشگاه مجارستان (پس از دانشگاه پچ) در اُبودا به سال ۱۳۹۵ پایه‌گذاری شد. بودا شاهد اوج رشد و شکوفایی هنر و فرهنگ در زمان پادشاهی ماتیاس کروینوس (۱۴۵۸–۱۴۹۰ میلادی) بود. در آن زمان رنسانسِ ایتالیا تأثیر زیادی بر بودا گذاشت. کتابخانهٔ ای (به لاتین: Bibliotheca Corviniana) که او در قرن ۱۵ تأسیس کرد دارای بزرگترین مجموعهٔ تاریخی، آثار فلسفی و علمی و بزرگترین پس از کتابخانه واتیکان بود. اولین کتاب در بودا در سال ۱۴۷۳ به چاپ رسید. اطراف سال ۱۵۰۰ میلادی بودا حدوداً ۵٬۰۰۰ نفر جمعیت داشت.
سلطان سلیمان به سال ۱۵۲۶ در نبرد موهاچ مجارها را شکست داده و سپاهیانش تا بودا و استرگم پیشروی کردند ولی نماندند. اشغال اصلی شهر در سال ۱۵۴۱ به مدت ۱۴۰ سال باعث پسرفت و ویرانی شهر شد. در کلِ مجارستانِ عثمانی، مکتب خانه (به ترکی:Mektep) جهت آموزش ابتدایی قرآن، مدرسه (به ترکی:Medrese) جهت دروس پیشرفته حوزوی، و مسجد (ساخته شده یا از کلیسا تبدیل شده) دایر بود. بیشترین تعداد مدرسه در بودا به تعداد ۱۲ برقرار بود. اگرچه اعمال دینی مسیحیت ممنوع نبود ولی نقل از نویسندهٔ قرن هفدهمی است که می‌گوید: «ترکها نه با زور که با استادی موفق (به بازگشت از دین) می‌شوند با فریب، مسیح را از قلب مردم بیرون برانند…». از طرفی مدارای نسبی عثمانی‌ها نسبت به مذهب باعث بقای پروتستانتیسم و کالوینیسم ضد حاکمان سرکوبگر کاتولیک هابسبورگ در مجارستان شد. علاوه بر اسلامِ سنی، جامعهٔ درویشان طریقهٔ بکتاشیه، علوی و مولویه نیز رونق داشت. خانقاه گل بابا در بودا با جایگاهی برای ۶۰ درویش بکتاشی توسط بیگلربیگی بودین (بودا) در نزدیکی اردوگاه ینی‌چری ساخته شد. توربت (türbe) او در ناحیه ۲ بوداپست محل زیارتی و توریستی است. عثمانی‌ها بیش از ۷۵ حمام در دورهٔ اشغال ساختند که حمام روداش (به مجاری: Rudas fürdő) اولین آنها در نزدیکی تپهٔ گلرت در بودا امروزه نیز به کار می‌رود. پس از محاصرهٔ بودا (۱۶۸۴) که ناموفق ماند، لشکرکشی دیگری دو سال بعد برای نفوذ به بودا انجام گرفت و نیروهای مسیحی سرانجام موفق به آزاد کردن بودا شدند. در نهایت جنگ اتحاد مقدس ۱۶۸۳–۱۶۹۹، پس از ۱۵ سال به مغلوب شدن امپراتوری عثمانی منجر و به موجب پیمان کارلویتز در صربستان بخش اعظم مجارستان، بوسنی و هرزگوین و کرواسی به امپراتوری هابسبورگ واگذار شد.
پس از تَرکِ عثمانی‌ها در ۱۶۸۶ بودا و پشت به زندگی بازگشته و ساکنان جدید آلمانی، صرب، یونانی و بالکانی وارد دو شهر شدند. در سال ۱۷۷۷ به دستور ماریا ترزا دانشگاه کاتولیک پازمانی از شهر ترناوا به قلعهٔ بودا منتقل شد. یوزف دوم با از بین بردن بیشی از قوانین مذهبی، تغییرات بزرگی در دوران زمامداری خود پیش آورد که موجب خالی شدن بسیاری ساختمانهای تحت امر کلیسا شد و او توانست ساختمانهای دولتی زیادی را به پِشت منتقل کند. در ابتدی قرن هجدهم جمعیت پشت از ۲٬۵۰۰ به ۲۰٬۰۰۰ نفر تا آخر قرن رسید. در قرن هجدهم شکل بودا و پشت بیشتر به شهرهای کوچک باروک می‌ماند با چندین کلیسا.
در قرن نوزدهم پشت تبدیل به مرکز جنبش‌های اصلاحی به رهبری ایشتوان سِچِنْیی شد. ایده‌های او برای ترقی در ساخت پلی نمادین به نام پل رنجیر (۱۸۴۹) تجلی پیدا کرد، به علاوهٔ برنامه‌های توسعه از قبیل قانونمند کردن ترافیک، منظم کردن خیابانها و خیلی برنامه‌های دیگر. از ابتدای قرن نوزده پشت کم‌کم تبدیل به مرکز سیاسی، فرهنگ و اقتصاد شد. بودا و پشت در انقلاب ۱۸۴۸–۱۸۴۹ صحنهٔ تظاهرات و جنگی جدایی طلبانه با امپراتوری اتریش بود، در این هنگام لیبرال‌های افراطی به رهبری لایوش کشوت مجلس را به اکثریت خود درآوردند و پاتوق انقلابیون، کافه پیلواکس (به مجاری: Pilvax kávéház) نیز محل بحث‌ها و طرح‌های ضد حکومت میشود. شاندور پتوفی چهرهٔ اصلی جوانان انقلابی در پشت که به «جوانان مارس» معروف بودند دو اثر مهم در این زمان منتشر کرد: ترانه میهنی و اصول دوازده‌گانه انقلاب (خواست آزادی در بیان و پایان سانسور مطبوعات و غیره). انقلاب اما به شکست منتهی شد و لایوش باتیاتی رئیس اولین دولتی که مجارها تأسیس کرده بودند را در پِشت تیرباران کردند. پس از پیروزی، اتریشی‌ها برای ممانعت از شورش‌های بعدی، دژی روی تپهٔ گلرت به نام سیتادلا ساختند که از هر طرف با توپ آمادهٔ شلیک باشد و کل شهر را زیر کنترل بگیرد. پس از آن اقدامهایی به رهبری فرنتس دئاک جهت استقلال صورت گرفت که نتیجهٔ آن سازش اتریشی-مجارستانی شد. در پی آن بودا و پشت به عنوان پایتخت دوقلوهای پادشاهی دوگانهٔ اتریش-مجارستان به‌طور روزافزون تا پیش از جنگ جهانی اول رو به توسعه بودند. در سال ۱۸۷۳ از الحاق (اُ) بودا و پشت شهر بوداپست رسماً شکل گرفت. دیْولا آندراشی، نخست‌وزیر در سالهای ۱۸۷۰ شروع به بازسازی شهر به شیوه‌های نوین از مدل پاریس کرد، ازجمله می‌توان اشاره کرد به: بلوار بزرگ (به مجاری: Nagy Körút)، خیابان آندراشی که به میدان قهرمانان و پارک شهر منتهی میشود، تالار اپرا و متروی شمارهٔ ۱ بوداپست در زیر خیابان آندراشی به مناسبت هزارمین سالگرد ورود مجارها (۸۹۶) به جلگهٔ پانونیا (مجارستان).
در نیمهٔ دوم قرن نوزده میرزا محمد علی محلاتی (ملقب به حاج سیاح) با کشتی از روی دانوب گذشته و در شرح سفرش اشاره ای به پل زنجیر و زیبایی منظره از دانوب دارد. ناصرالدین شاه نیز در سومین سفرش در ۱۸۸۹ از چندین نقطهٔ شهر دیدن کرده و تحت تأثیر پیشرفت بوداپست و زیبایی‌هایش شرح مفصلی از آن ارائه میکند. مظفرالدین شاه نیز در سال ۱۹۰۰ دو بار به بوداپست سفر کرد.
قرن بیستم
در ابتدای قرن بیستم روند صنعتی شدن و شکوفایی فرهنگی باسرعت بیشتری رو به افزایش بود، به عنوان نمونه سال ۱۹۰۵ کار ساخت پارلمان مجارستان به مناسبت جشن هزارمین سال ورود مجارها به جلگهٔ پانونی به پایان رسید که سومین پارلمان بزرگ جهان است و همین‌طور بین ۱۹۰۹–۱۹۱۰ چراغ برق برای معابر عمومی تأمین شد. وقایع بعدی اما همچون جنگ جهانی یکم، جمهوری شورایی مجارستان و پیمان صلح تریانون باعث توقف توسعه در شهر و کل کشور شد. وقتی سرانجام امپراتوری اتریش-مجارستان در جنگ جهانی یکم شکست خورد، برای ادارهٔ کشور یک نایب‌السلطنه -میکلوش هورتی-برگزیده‌شد. به موجب پیمان تریانون دو سوم خاک و حدود نیمی از جمعیت مجارستان ار دست رفت. در دههٔ ۳۰ جمعیتی که از نقاط مختلف کشور جدا شدند، حدود یک میلیون به مجارستان فرار کردند که باعث کمبود مسکن شد تا جایی که بعضی مردم در بوداپست در ایستگاه‌ها و واگن‌های قطار زندگی می‌کردند. راه حل‌هایی در این زمینه اتخاذ شد من جمله ساخت مناطق مسکونی دولتی و محلاتی مثل وکرله (از قبلِ جنگ) نیز راهگشا بودند. در تب و تاب پروژه‌های شهر سازی و ساخت مسکن بین سالهای ۱۹۳۳–۱۹۳۶، تابان (به )، منطقهٔ دباغ خانه‌های قدیم از زمان عثمانی در زیر قلعهٔ بودا را که آن موقع دیگر صرب‌نشین شده بود تخریب کردند. ایدهٔ ساخت مدرن‌ترین شهرک مسکونی در آنجا هم با فرارسیدن جنگ جهانی دوم به فراموشی سپرده شد، چنانچه امروز کل منطقه به جز تعدادی اندک خانه، همه به پارک تبدیل شده‌است.
در جریان جنگ جهانی دوم ارتش مجارستان به نیروهای محور پیوست. بعد از شکست سختی در کنار رودخانه دُن دولت هورتی شروع به مذاکره برای تسلیم به نیروهای متفقین کرد. در ۱۹ مارس ۱۹۴۴ در نتیجه این سیاست دوگانه ارتش آلمان، مجارستان را اشغال، دولت هورتی را ساقط و یک دولت دست‌نشانده نازی را به ریاست فرنتس سالاشی از حزب صلیب پیکان جایگزین کرد. در پی محاصرهٔ بوداپست به مدت دو ماه خیلی از مناطق شهر از جمله قلعه، پل زنجیر و پارلمان تخریب شدند و در ۱۹۴۴ میلادی شوروی مجارستان را اشغال کرد. در عرض دو ماه بیش از صد هزار نفر جان خود را در بمباران، قتل‌عام نازی‌های مجار و سربازان شوروی از دست داد. رودیون مالینوفسکی، فرماندهٔ ارتش شوروی صد هزار نفر از نظامیان بوداپست را جمع‌آوری کرده و به اردوگاه‌های کار شوروی فرستاد. تاریخدانان تعداد تجاوز سربازان شوروی به زنان و دختران جوان بوداپستی را از پنج هزار تا ۲۰۰٬۰۰۰ بر اساس شواهد مختلف گزارش کرده‌اند. ولی همه در این متفق‌القول هستند که کمینه به ۱۰درصد زنان بوداپست تجاوز شده‌است. برخلاف جامعهٔ یهودیان شهرستانها، در بوداپست اکثر آنان بیش از ۷۰٬۰۰۰ نفر با کمک رائول والنبرگ شانس زنده ماندن داشتند. پس از جنگ، مجارستان زیر نظر روس‌ها به یک جمهوری مورد نظر کمونیست‌ها به نام جمهوری خلق مجارستان بدل گردید که تا سال ۱۹۸۹ ادامه داشت. شوروی تأثیر قابل ملاحظه ای بر مناسبات سیاسی مجارستان گذاشت از جمله دولت کمونیست مجارستان ساختمان قلعه را نماد فساد «رژیم سابق» قلمداد کرده و در دههٔ ۵۰ دست به تخریب زیادی در نمای داخلی و خارجی آن زد تا مناسب یک مرکز فرهنگی (۳ موزه و کتابخانهٔ ملی) شود.
در ۲۳ اکتبر ۱۹۵۶ تظاهرات دانشجویی در بوداپست برای اصلاحات دموکراتیک شکل گرفت. تظاهرکنندگان ایستگاه رادیویی بوداپست را تسخیر کرده و در خواست‌هایشان را از آنجا بیان کردند که شروع انقلاب ۱۹۵۶ مجارستان شد. تظاهرات تا ۱۰ نوامبر ادامه پیدا کرد و نهایتاً توسط نیروهای شوروی سرکوب شد. در طی آن ۲٬۵۰۰ مجار و ۷۰۰ نیروی شوروی کشته شدند و ۲۰۰٬۰۰۰ نفر به اروپای غربی و آمریکا پناهنده گردیدند. دستگیری‌های جمعی از ۱۹۵۷ شروع شده و یانوش کادار به عنوان رهبر جدید انتصاب شد. از دههٔ ۶۰ تا ۸۰ کادار توانست رفاه نسبی برای مردم فراهم کند و تا حدودی ویرانی‌های جنگ را بازسازی کند. از اقدامات او در این دوره بازسازی پل اِرژِبِت، ساخت خط ۲ و ۳ متروی بوداپست بود. در آن دوره مجارستان به طنز شادترین کشورِ بلوک شرق با سوسیالیزم گولاش شناخته می‌شد. در دههٔ ۸۰ جمعیت بوداپست به ۲٫۱ میلیون می‌رسید. در سال ۱۹۸۷ قلعهٔ بودا و چشم‌انداز ساحل دانوب در مرکز شهر به میراث جهانی یونسکو اضافه شد.
با فروافتادن پردهٔ آهنین در ۱۹۸۹–۱۹۹۰، مجارستان در دههٔ آخر قرن بیستم دستخوش تغییرات سیاسی اصلی شد. از جمله اولین تغییرات ظاهری البته، جمع‌آوری یادبودهای کمونیسم بود که به پارک مجسمه‌های بوداپست منتقل شد. در سال ۲۰۰۲ خیابان آندراشی (شامل خط ۱ مترو، میدان قهرمانان و پارک شهر) به میراث جهانی یونسکو اضافه شد.
خواهر خوانده
شهرهای خواهرخوانده تاریخی
شرکا در سراسر جهان
نگارخانه
منابع
پیوند به بیرون
نقشه ترابری شهری بوداپست
Budapest info
بنیان‌گذاری‌های ۱۸۷۳ (میلادی) در مجارستان
پایتخت‌های اروپا
سکونتگاه‌های دارای چشمه آب گرم در مجارستان
شبکه شهرهای خلاق یونسکو
شهرهای کرانه دانوب
کمپ‌های لژیونرهای امپراتوری روم در اروپای مرکزی
گردشگری در مجارستان
لندمارک‌ها در مجارستان
مرکز استان در مجارستان
مناطق مسکونی بنیان‌گذاری‌شده در ۱۸۷۳ (میلادی)
مناطق مسکونی در دانوب
منطقه کلانشهری بوداپست
میراث جهانی یونسکو در مجارستان |
7515 | https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B7%20%28%D9%85%D8%B1%D8%A7%DA%A9%D8%B4%29 | رباط (مراکش) | رَباط () نام شهر و پایتخت کشور مراکش است دومین شهر بزرگ آن با جمعیت ۱٫۶۷۰٫۱۹۲ در کنار سواحل اقیانوس اطلس واقع شده‌است. این شهر فاقد بندر تجاری است و مرکز حکومتی است و تمامی سفارتخانه‌های خارجی در شهر رباط قرار دارند. مرکز تجاری مراکش، کازابلانکا است.
این شهر در اقیانوس اطلس در دهانه رود بو رگ رگ (Bou Regreg) واقع شده‌است. در کنار ساحل روبه‌روی رودخانه سال، قرار دارد. مشکلات مربوط به سیل، نقش رباط را به عنوان یک بندر کاهش داده‌است؛ با این حال، رباط و سال هنوز صنایع مهم نساجی، صنایع غذایی را حفظ کرده‌اند. علاوه بر این، به‌لحاظ گردشگری یکی از مهمترین شهرهای این کشور است.
مقر آیسسکو - سازمان علمی فرهنگی یکی از سازمانهای وابسته به سازمان کنفرانس اسلامی - در رباط است. ۴۰ کشور اسلامی از جمله ایران عضو این سازمان هستند.
شهرهای خواهر خوانده
بیت‌لحم - حکومت خودگردان فلسطین
تونس - تونس
هونولولو - ایالات متحده آمریکا
استکهلم - سوئد
آتن - یونان
استانبول - ترکیه
مادرید - اسپانیا
سویل - اسپانیا
نگارخانه
منابع
http://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Rabat&oldid=551060653
رباط (مراکش)
پایتخت‌های آفریقا
پایتخت فرهنگ عرب
رباط سلا زمور زعیر
مناطق شهری در مراکش
مناطق مسکونی بنیان‌گذاری‌شده در سده ۳ (پیش از میلاد)
مناطق مسکونی در رباط سلا زمور زعیر
مناطق مسکونی ساحلی در مراکش
میراث جهانی یونسکو در مراکش |
7518 | https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%86%D9%88%D8%A7%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%AA | نواکشوت | نواکشوت (در عربی: نواکشوط، به فرانسوی: Nouakchott) پایتخت کشور موریتانی است. این شهر از دیگر شهرهای موریتانی بسیار بزرگتر است و در صحرای بزرگ آفریقا نیز یکی از شهرهای بزرگ به‌شمار می‌آید. نواکشوت در باختر موریتانی در کرانه اقیانوس اطلس واقع شده و مرکز اداری و اقتصادی موریتانی است.
جمعیت نواکشوت حدود یک میلیون نفر است و ساختمانهای این شهر تقریباً همگی یک طبقه هستند. آب‌وهوای شهر خشک و بیابانی است و تابستان‌های بسیار گرم و زمستانهای نسبتاً گرم دارد.
پیشینه
معنی نام نواکشوت، در زبان بربر «جای بادخیز» است. نواکشوت در سال ۱۹۵۸ یک دهکده کوچک ماهیگیری بود اما پس از استقلال موریتانی از فرانسه گسترش یافت و در سال ۱۹۶۲ پس از استقلال، به عنوان پایتخت این کشور برگزیده شد. خشکسالی شدید دهه ۷۰ میلادی در منطقه کناره‌ای صحرای بزرگ آفریقا باعث مهاجرت زیاد به نواکشوت و گسترش زیاد این شهر شد.
نواکشوت در سال ۱۹۷۶ مورد هجوم جبهه پولیساریو قرار گرفت که برای استقلال صحرای غربی مبارزه میکند. در سالهای ۱۹۸۸ و ۱۹۸۹ ستیز نژادی میان اعراب و سیاهپوستان در منطقه نواکشوت بالا گرفت.
زیرساخت
نواکشوت دارای بندر است که ۹۶٬۴ از تأسیسات آن برای واردات استفاده میشود. از نواکشوت راه‌هایی به نمه، بوتیلیمیت و کیفا می‌رود. شهر نواکشوت همچنین یک فرودگاه بین‌المللی دارد. امروزه چین سرمایه‌گذاری زیادی در زیرساخت‌های شهر نواکشوت انجام می‌دهد.
شهر نواکشوت پیرامون یک خیابان وسیع پردرخت به نام خیابان عبدالناصر ساخته شده‌است که از میان مرکز شهر به سمت شمال شرق و فرودگاه می‌رود. بقیه خیابان‌های اصلی شهر نیز به نام چهره‌های سرشناس موریتانیایی و جهانی دهه ۱۹۶۰ نامگذاری شدهاند برای نمونه: خیابان‌های شارل دوگل، کندی، و لومومبا.
شهر به مناطقی تقسیم و شماره‌گذاری شده‌است و این مناطق نیز به محله‌هایی با نام‌هایی با ترتیب الفبایی بخش شدهاند. در منطقه ۵ شهری مجتمع تجاری و فروشگاه‌های زیادی قرار دارند.
نواکشوت در آغاز در سال ۱۹۷۳ به پنج منطقه بخش شد ولی از سال ۱۹۸۶ نه منطقه (محله) دارد. ۹ محله اصلی امروزه این شهر عبارتند از: الریاض، عرفات، السبخة (سینکیم)، المیناء (سیزییم)، توجونین (انبیت عشره)، دارالنعیم، تفرغ زینه، لکصر، و تیارت (بریمییر).
شهرهای خواهر
مادرید، اسپانیا
توسان، آریزونا، ایالات متحده آمریکا
لانژو، جمهوری خلق چین
امان، اردن
منابع
Wikipedia contributors, "Nouakchott," Wikipedia, The Free Encyclopedia, http://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Nouakchott&oldid=482519485 (accessed April 26, 2012).
نواکشوت
استانهای موریتانی
پایتخت‌های آفریقا
شهرهای طراحی شده
مناطق مسکونی در موریتانی
مناطق مسکونی ساحلی در موریتانی
موریتانی |
7519 | https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%BE%D9%88%D8%B1%D8%AA%E2%80%8C%D9%84%D9%88%D8%A6%DB%8C%D8%B3 | پورت‌لوئیس | پورت لوئیس (تلفظ محلی:پاو-لوئی) پایتخت کشور موریس است.
جغرافیا
پورت لوئیس یک شهر بندری در کرانه اقیانوس هند است و بزرگترین شهر و بندر اصلی کشور موریس بشمار می‌آید.
این شهر با جمعیت ۱۴۷۶۸۸ (سرشماری ۲۰۰۳) در شهرستان پورت لوئیس واقع شده است.
تاریخچه
پورت لوئیس را فرانسویان در حدود ۱۷۳۵ بنیاد کردند تا ایستگاهی باشد در راه سفر کشتی‌های فرانسوی رهسپار دماغه امید نیک.
این شهر به افتخار لوئی پانزدهم فرانسه، پورت لوئیس (بندر لوئی) نامیده شد.
نگارخانه
منابع
Wikipedia contributors, "Port Louis," Wikipedia, The Free Encyclopedia, (accessed January 16, 2008).
پورت‌لوئیس
بنادر و لنگرگاه‌های اقیانوس هند
بنیان‌گذاری‌های دهه ۱۷۳۰ (میلادی) در آفریقا
شهرهای بندری آفریقا
مناطق مسکونی ساحلی در موریس |
7520 | https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%A7%D9%BE%D9%88%D8%AA%D9%88 | ماپوتو | ماپوتو پایتخت کشور موزامبیک است. ماپوتو شهری بندری است که بر کرانهٔ اقیانوس هند قرار گرفته‌است.
شهر ماپوتو ۱٫۲ میلیون نفر جمعیت دارد و با احتساب حومه جمعیت آن ۱٫۸ میلیون نفر برآورد میشود.
شهر ماپوتو مرکز استان ماپوتو نیز هست و اسقف‌نشین کلیساهای کاتولیک و انگلیکن نیز در این شهر قرار گرفته‌است. نخستین دانشگاه موزامبیک به نام دانشگاه ادواردو موندلانه نیز در ماپوتو قرار دارد.
پیشینه
ماپوتو در سده هجدهم میلادی بنیاد شد و نخست لورنسو مارکز نام داشت که نام خود را از کاشف پرتغالی لورنسو مارکز گرفته بود. این کاشف کسی بود که منطقه را در سال ۱۵۴۴ کشف کرده‌بود.
در سال ۱۸۹۵ خط‌آهنی تا پرتوریا در آفریقای جنوبی ساخته شد که این امر باعث افزایش جمعیت ماپوتو شد. شهر لورنسو مارکز در سال ۱۸۹۸ پایتخت کشور موزامبیک شد و پس از استقلال کشور در سال ۱۹۷۵ نام آن تغییر کرده و ماپوتو نامیده شد. این شهر پس از رفتن پرتغالی‌ها با رکود مواجه شد اما امروزه بار دیگر رو به رونق نهاده‌است.
منابع
ویکی‌پدیای انگلیسی
ویکی‌پدیای فرانسوی
ویکی‌پدیای هلندی
استانهای موزامبیک
اقیانوس هند
بنیان‌گذاری‌های ۱۷۸۲ (میلادی) در امپراتوری پرتغال
پایتخت‌های آفریقا
شهرها و شهرک‌های بندری اقیانوس هند
شهرهای بندری آفریقا
مرکز استان‌ها در موزامبیک
مناطق مسکونی بنیان‌گذاری‌شده در ۱۷۸۱ (میلادی)
مناطق مسکونی بنیان‌گذاری‌شده در ۱۸۷۶ (میلادی)
مناطق مسکونی ساحلی در موزامبیک
مناطق مسکونی موزامبیک
موزامبیک |
7522 | https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D9%88%D9%86%D8%A7%DA%A9%D9%88-%D9%88%DB%8C%D9%84 | موناکو-ویل | موناکو-ویل پایتخت کشور موناکو و یکی از چهار ناحیه (استان) این کشور است.
این شهر دارای برج و بارو است و کاخ شاهزاده موناکو (Palais Princier)، کلیسای جامع سان نیکولاس و موزه اقیانوس‌نگاری در این شهر قرار دارند.
جمعیت آن ۱٬۱۵۱ نفر برآورد شده‌است.
محلی‌ها این شهر را صخره (le rocher) هم می‌نامند زیرا این شهر بر روی صخره بزرگی ساخته شده که در درون دریای مدیترانه فرورفته است.
منابع
ویکی‌پدیای انگلیسی.
پیوند به بیرون
اطلاعات موناکوویل (به انگلیسی)
شهرهای موناکو
موناکو
موناکوویل |
7523 | https://fa.wikipedia.org/wiki/%DB%8C%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%88%D9%86 | یانگون | یانگون (به زبان برمه‌ای: ရန္ကုန္မ္ရုိ့) (نام پیشین: رانگون) پایتخت پیشین کشور میانمار (برمهٔ سابق) بود.
یانگون با ۵ میلیون جمعیت بزرگترین شهر میانمار است.
شهر یانگون در هم‌ریزشگاه رودخانه‌های یانگون و باگو قرار گرفته و ۳۰ کیلومتر با خلیج مارتابان فاصله دارد.
یک کودتای نظامی باعث انتقال پایتخت از یانگون به نایپیداو شد.
منابع
Wikipedia contributors, "Yangon," Wikipedia, The Free Encyclopedia, http://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Yangon&oldid=197269033
یانگون
بندرها و لنگرگاه‌های میانمار
پایتخت‌های پیشین
شهرهای میانمار
مناطق مسکونی در منطقه یانگون
مناطق مسکونی بنیان‌گذاری‌شده در سده ۱۱ (میلادی) |
7524 | https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%BE%D8%A7%D9%84%DB%8C%DA%A9%DB%8C%D8%B1 | پالیکیر | پالیکیر پایتخت کشور ایالات فدرال میکرونزی است. این شهر در منطقه شهرداری سوکس در شمال باختر آبخوست پوناپی قرار دارد. پوناپی یک آبخوست آتشفشانی است که یک آبسنگ مرجانی آن را احاطه کرده‌است.
تاریخچه
پوناپی در گذشته توسط روسای قبیله‌های محلی اداره می‌شد. بنابراین در آن دوره، تنها یک روستای بسیار کوچک بود. نخستین اروپایی‌های وارده شده به پالیکیر، اسپانیایی‌ها و پرتغالی‌ها در سده ۱۵ (میلادی) بودند. اما تا سال ۱۸۸۶ که اسپانیایی‌ها آن را به عنوان مستعمره خود اعلام کنند هیچ کشور دیگری در آن اعلام مستعمره نکرد. در سال ۱۸۹۸ پس از شکست پادشاهی اسپانیا از ایالات متحده آمریکا در جنگ آمریکا و اسپانیا، امپراتوری استعماری آلمان پوناپی را از اسپانیا خرید. در هنگام جنگ جهانی اول، امپراتوری استعماری ژاپن کنترل میکرونزی را به دست گرفت. در هنگام جنگ جهانی دوم ژاپنی‌ها یک باند فرود در نزدیکی کولونیا ساختند. در نتیجه جنگ، آمریکایی‌ها بر میکرونزی مسلط شدند. در سال ۱۹۷۹ ایالات فدرال میکرونزی از آمریکا مستقل شد. دولت کشور ایالات فدرال میکرونزی تصمیم گرفت که پالیکیر را به عنوان پایتخت برگزیند. برای این کار، آمریکا ۱۵ میلیون دلار آمریکا برای توسعه شهر کمک کرد. در سال ۱۹۸۹ پالیکیر به عنوان پایتخت رسمی ایالات فدرال میکرونزی اعلام شد. با وجود همه تأسیسات دولتی موجود، جمعیت شهر پالیکیر تنها ۴,۶۴۵ نفر است.
جغرافیا
پالیکیر در شمال باختر آبخوست پوناپی (با نام پیشین «پوناپه») قرار دارد. زمین‌شناسی آن از کوه‌های بلند تا آبسنگ حلقوی کم بلندا تنوع دارد. پوناپی بزرگترین، بلندترین، پُرباران‌ترین، و دیدنی‌ترین آبخوست ایالات فدرال میکرونزی است. پالیکیر در جنوب باختر کولونیا قرار دارد. آب‌سنگ‌های زیرِ آب در همه کناره آبخوست پوناپی دیده می‌شوند. جنوب غرب پالیکیر، کوه نانلائود بلندترین نقطه کشور ایالات فدرال میکرونزی است. پالیکیر توسط یک جنگل پُر درخت احاطه شده‌است. این شهر از سال ۱۹۸۹ پایتخت ایالات فدرال میکرونزی است.
سیاست
ایالات فدرال میکرونزی در ماه مه ۱۹۷۹ استقلال خود را از ایالات متحده آمریکا به صورت یک دولت وابسته بدست آورد. دولت این کشور یک فدراسیون جمهوری پارلمانی با سامانه دموکراسی غیرحزبی است.
آموزش و پرورش
وزارت آموزش و پرورش ایالت پوناپی مدرسه‌های دولتی زیر را اداره میکند:
دبستان پالیکیر
دبیرستان بیلی اولتر (با نام «پیشین مدرسه مرکزی جزیره پوناپی» و «مدرسه مرکزی جزایر اقیانوس») در کولونیا از کولونیا، نت، سوکس، و یو، دانش‌آموز می‌پذیرد.
آب و هوا
بر پایه سامانه طبقه‌بندی اقلیمی کوپن پوناپی اقلیم جنگل‌های بارانی دارد. مانند دیگر مناطق مشابه در جهان، دمای هوا در طول سال تغییر کمی دارد و میانگین آن است. میان بارش سالانه بسیار زیاد و نزدیک به در سال است.
جمعیت‌شناسی
ملیت مردم پالیکیر، میکرونزیایی و اصل نژادی آنها چوکیایی، کوسرائیایی، پوناپیایی، و یاپیایی است. زبان انگلیسی زبان رایج و رسمی است. اگرچه هر یک از آبخوست‌ها زبان محلی خود مانند تروکی (زبان چوکی‌ای)، پوناپیایی، یاپیایی و کوسرائیایی را دارند. ٪۹۶ مردم دین مسیحیت و بیش از ٪۵۰ آنها مذهب کاتولیک رومی دارند. از دید جهانی، شهر پالیکیر ٪۳۰ سخت (hardship؟؟؟) است.
اقتصاد
اقتصاد پالیکیر در منابع اقتصادی ایالات فدرال میکرونزی شامل ۶۰۰ آبخوست، آبخوست خرد و آبسنگ حلقوی بازتاب پیدا میکند. اقتصاد آبخوست، وابسته به کشاورزی و ماهیگیری (به همراه فراوری ماهی و آبزی‌پروری) است. کشاورزی گرمسیری و محصولات گیاهی مانند مغز نارگیل، درخت نان، تارو، پوپل، سیب‌زمینی شیرین، مانیوک، میوه‌های گرمسیری، و سبزی، کاکائو، و برنج از محصولات آبخوست هستند. پرورش چهارپایان نیز مانند خوک، ماکیان وجود دارد. محصولاتی مانند ماهی، موز، فلفل سیاه، و پوشاک به ژاپن فرستاده می‌شوند. محصولات وارداتی، خوراک، کالاهای صنعتی، ماشین‌آلات، تجهیزات، و نوشیدنی هستند.
اگرچه ایالات فدرال میکرونزی کشوری مستقل است اما بر پایه پیمان اتحادیه آزاد به پشتیبانی آمریکا نیاز دارد. در سال ۲۰۱۲ نرخ تورم در این کشور ٪۲ بود. در مقایسه با دیگر نقاط جهان، هزینه زندگی برای کالاهای وارداتی در پالیکیر بسیار بالا است.
پانویس
منابع
پیوند به بیرون
Palikir in American Heritage Dictionary
Micronesia facts on NationalGeographic.com
پالیکیر
ایالات فدرال میکرونزی
پایتخت‌های اقیانوسیه
شهرداری‌های پوناپی
شهرهای اقیانوسیه
مناطق مسکونی در ایالات فدرال میکرونزی |
7525 | https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%88%DB%8C%D9%86%D8%AF%D9%87%D9%88%DA%A9 | ویندهوک | ویندهوک پایتخت و بزرگترین شهر کشور نامیبیا است.
این شهر در منطقهٔ خماس قرار دارد و ۲۳۳٫۵۲۹ نفر جمعیت دارد.
منابع
ویندهوک
آفریقای جنوب باختری آلمان
بنیان‌گذاری‌های ۱۸۴۰ (میلادی) در آفریقای جنوب غربی
پایتخت‌های آفریقا
پایتخت‌های منطقه‌ای در نامیبیا
شهرهای نامیبیا
مناطق مسکونی بنیان‌گذاری‌شده در ۱۸۴۰ (میلادی)
مناطق مسکونی بنیان‌گذاری‌شده در ۱۸۹۰ (میلادی)
نامیبیا |
7528 | https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%BE%D9%88%D8%B1%D8%AA%D9%88%20%D9%BE%D8%B1%D9%86%D8%B3 | پورتو پرنس | پورتو پرنس پایتخت کشور هائیتی است.
با گذشت سال‌ها پس از زمین‌لرزه در هائیتی، وضعیت بهداشتی در پورتوپرنس همچنان فاجعه‌بار است. احتمال ابتلا به بیماری‌های واگیردار در این شهر از همه شهرهای دیگر دنیا بالاتر است. و این یکی از دلایل عمده‌ای است که باعث شد پورتو پرنس در سال ۲۰۱۲ در میان بدترین شهرهای جهان برای زندگی قرار بگیرد و رتبه ۲۱۸ را در فهرست شهرهای قابل زندگی داشته‌باشد.
زمین‌لرزه سال ۲۰۱۰
زمین‌لرزهای در تاریخ ۱۲ ژانویه ۲۰۱۰ (در ساعت ۱۶:۵۳:۰۹ به وقت محلی) با قدرت هفت ریشتر بود که کانون آن در ۱۵ کیلومتری جنوب پورت او پرنس، واقع شده بود، و خسارات بسیاری را به این شهر وارد کرد.
این زمین‌لرزه که کشور هائیتی را لرزاند و در جمهوری دومینیکن نیز احساس شد، بدترین زلزله هائیتی طی دو سدهٔ اخیرش بود.
پانویس
منابع
Wikipedia contributors, «Port-au-Prince,» Wikipedia, The Free Encyclopedia, http://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Port-au-Prince&oldid=182786290 (accessed January 16, 2008).
پورتو پرنس
بخش‌های هائیتی
بنیان‌گذاری‌های ۱۷۴۹ (میلادی) در امپراتوری استعماری فرانسه
پایتخت‌های آمریکای شمالی
پایتخت‌های منطقه کارائیب
شهرهای بندری در کارائیب
مناطق مسکونی بنیان‌گذاری‌شده در ۱۷۴۹ (میلادی)
مناطق مسکونی در هائیتی
مناطق مسکونی ساحلی در هائیتی
هائیتی |
7530 | https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D9%87%20%28%D9%82%D8%B2%D8%A7%D9%82%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%29 | آستانه (قزاقستان) | آستانه (به قزاقی: Астана، استانا) که اخیراً نورسلطان نام داشت، پایتخت کشور قزاقستان است. جمعیت این شهر اکنون بیش از دو میلیون نفر است و به‌دلیل واقع‌شدن در منطقه‌ای سردسیر، یکی از شهرهای سرد دنیا به‌شمار می‌آید؛ به‌طوری‌که در زمستان، دمای هوا در بعضی از روزها به ۴۰- درجهٔ سانتیگراد می‌رسد.
آستانه شهری نوساز است که به‌دلایل امنیتی در مرکز قزاقستان بنا شده و در سال ۱۹۹۸ میلادی به‌جای آلماتی، به‌عنوان پایتخت قزاقستان معرفی شد چون آلماتی به مرزهای سه کشور همجوار قزاقستان بسیار نزدیک است و امنیت کمتری نسبت به آستانه دارد.
نام
شهر آستانه پیش از این آق‌مولا، تسلینوگراد، آق‌مالینسک و نورسلطان نام داشت (آق‌مولا به معنی «مزار سفید» است. این نامگذاری به خاطر مدفون بودن یکی از محترمان مذهبی در این مکان صورت گرفته بود و نام آستانه نیز اشاره به همین مزار دارد).
سال ۱۸۳۰: Akmoly or Akmolinsky prikaz
سال ۱۸۳۲ تا ۱۹۶۱: آق‌مالینسک
سال ۱۹۶۱ تا ۱۹۹۲: تسلینوگراد
سال ۱۹۹۲ تا ۱۹۹۸: آق‌مولا
سال ۱۹۹۸ تا ۲۰۱۹: آستانه
از ۲۰ مارس ۲۰۱۹ تا سپتامبر ۲۰۲۲: نورسلطان
از سپتامبر ۲۰۲۲: آستانه
در سپتامبر ۲۰۲۲، نام پایتخت قزاقستان بار دیگر تغییر کرد و به نام سابق خود، یعنی «آستانه» خوانده خواهد شد. حدود ۳ سال پس از اینکه قاسم جومارت توقایف، رئیس‌جمهوری قزاقستان، به پاس قدردانی از زحمات نورسلطان نظربایف رئیس‌جمهوری سابق، پیشنهاد تغییر نام آستانه به نورسلطان را داد، دولت او با تغییر دوباره نام نورسلطان به آستانه موافقت کرد.
پیشینه
ششم ژوئن ۱۹۹۶ میلادی «نورسلطان نظربایف» رئیس‌جمهوری قزاقستان درحالی فرمان انتقال پایتخت را از آلماتی به آستانه (که بعدها به نور سلطان تغییر نام یافت) صادر کرد که بسیاری از کارشناسان و مقامات دولتی آن را غیرعملی و ناممکن می‌دانستند. کمبود اعتبار مالی، هوای سرد و بادهای شدید آستانه از سبب‌های عمده این عدم اطمینان بود.
رئیس‌جمهوری قزاقستان، قرار گرفتن آلماتی در منطقه زلزله خیز و نبود زمینه‌های جغرافیایی برای رشد مرکز کشور را از دلایل انتقال پایتخت از آلماتی توصیف کرده و گفته بود با انتقال پایتخت به آستانه، مرکز کشور توسعه خواهد یافت.
گروه‌هایی از ملی‌گرایان روس در روسیه و داخل قزاقستان نیز خواهان پیوستن دوباره شمال قزاقستان به روسیه بودند، که انتقال پایتخت به شهری در مرکز کشور و نزدیک به روسیه، باعث شد که بسیاری از قزاق‌ها به این شهر منتقل شوند و این خواسته عملی نشود.
برخی از روشنفکران قزاق علت پایه ای انتقال پایتخت را این گونه عنوان کرده‌اند که نورسلطان نظربایف می‌خواهد در تاریخ قزاقستان نقش پتر بزرگ در روسیه را داشته باشد. همچنان که پتر بزرگ با بنیاد «سن پترزبورگ» نام خود را جاودانی کرد، نظربایف هم می‌خواهد با ساخت پایتخت جدید، نام خود را جاودانی کند. در آغاز پیشنهادهایی شده بود که پایتخت جدید را «نورسلطان» نامگذاری کنند، ولی نظربایف نام «آستانه» را برای آن برگزید.
نظربایف تأکید کرده بود که آستانه پایتخت اورآسیا است و به این دلیل در معماری آن دو سبک شرقی و غربی با هم آمیخته‌است. افزایش قیمت نفت در بازار جهانی، به قزاقستان امکان داد تا با فراخوانی از بهترین معماران جهان، شهر آستانه را نوساز کند. در طی ۱۰سال، جمعیت آستانه از حدود ۳۰۰ هزار نفر به حدود ۷۰۰ هزار نفر افزایش پیدا کرد.
ساختمان‌سازی در پایتخت جدید قزاقستان با سرعت ادامه دارد، صدها شرکت داخلی و خارجی، ده‌ها هزار کارگر قزاق، ترک، ازبک، روس، تاجیک، قرقیز و چینی در ساخت بیش از ۶۵۰مجموعه مسکونی، اداری و تفریحی در این شهر مشغول هستند.
یکی از نارسایی‌های آستانه آب و هوای نامساعد آن به ویژه بادهایی است که تقریباً همه‌روزه می‌وزد، با هدف جلوگیری از این بادها، در چند سال قبل درختکاری در ۴۰ هزار هکتار از اطراف شهر آغاز شده‌است.
جستارهای وابسته
استان آق‌مولا
منابع
.Schatz, Edward. Modern Clan Politics: The Power of "Blood" in Kazakhstan and Beyond. Seattle: University of Washington Press. 2004.
آستانه
منطقه‌های قزاقستان
بنیان‌گذاری‌های ۱۸۳۰ (میلادی) در امپراتوری روسیه
پایتخت‌های آسیا
پایتخت‌های اروپا
پایتخت‌های برنامه‌ریزی شده
تغییر نام شهرها
ترین‌های هواشناسی زمین
شهرهای آسیای میانه
شهرهای قزاقستان
مناطق مسکونی بنیان‌گذاری‌شده در ۱۸۳۰ (میلادی)
ویکی‌سازی رباتیک |
7540 | https://fa.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%D9%85%E2%80%8C%D8%B1%D8%B6%D9%88%D8%A7%D9%86 | کم‌رضوان | کم رضوان روستای زیبا است در بخش مرکزی شهرستان خمیر در شهرستان خمیر در استان هرمزگان در جنوب ایران.
این روستا پایین کوه بدو
واقع شده‌است.
محدوده روستا
از شمال کوه لاور شیخ، از جنوب بهر رضوان، از مغرب روستای پرپاتنگ و روستای چارون، و از مشرق به کوه محدود میشود.
جمعیت
جمعیت آن در حدود ۱۰۰ نفر است که به دامداری مشغول هستند.
روستای کم رضوان دارای ۲ باب آب‌انبار و ۲ باب مسجد ویک مدرسه است.
چند اصله نخل ته دره به چشم می‌خورد.
چشمه کوچکی است که این نخلها را آبیاری میکند. دره عمیقی وجود دارد که این روستا را به دو بخش میکند، بخش غربی روستا ته دره قرار دارد و بخش شرقی آن روی بُهر رضوان واقع شده‌است.
این روستا در ۱۵ کیلومتری شرق روستای گری آب باد واقع شده‌است.
در سَرگرد (ورودی) این دره عمیق و در داخل کوه آثاری در سنگ حفر شده‌است که به آثار «شمد لاوری» معروف است.
روایت است که این آثار از «شمد لاوری» به جا مانده‌است.
شمد لاوری
شیخ محمد لاوری مشهور به شمد لاوری از جوانمردان دلیر منطقه بوده‌است که به حیله‌گری کدخدایان منطقه توسط سرهنگ پالار در «روستای ایلود» کشته شد.
این روستا چند سال پیش از بستک جدا شده و به بخش خمیر پیوند داده‌اند.
نگارخانه
منابع
محمدیان، کوخردی، محمد، “ «به یاد کوخرد» “، ج۱. چاپ اول، دبی: سال انتشار ۲۰۰۲ میلادی.
بختیاری، سعید،، «اتواطلس ایران» ، “ مؤسسه جغرافیایی وکارتگرافی گیتاشناسی، بهار ۱۳۸۴ خورشیدی |
7541 | https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%D9%86%D8%A7%D8%AD%20%28%D8%A8%D8%B3%D8%AA%DA%A9%29 | جناح (بستک) | جَناح شهری است از توابع بخش جناح شهرستان بستک در استان هرمزگان است.
جناح قدیم
پیش از اینکه را شوسه شود و از طریق کوخرد و مِهران عبور نماید، جناح گذرگاه کالاهای بود که از بنادر چارک و مغویه که تا جناح بیش از ۳۰ تا ۳۵ کیلومتر فاصله ندارند می‌آمد، از بندر مغویه و از بندر چارک و بندر لنگه کالاها را از طریق
تنگ خور جناح حمل می‌کردند. کالاهای بازرگانی از جناح به مقصد لار، اوز، گراش، جهرم و شیراز بار می‌شد .
در زمان قدیم در کوچه و بازار جناح جنب وجوش دادوستد محسوس بود و معامله رونقی چشمگیر داشت.
سوداگران برای حمل کالای خود و چه بسا برای خرید کالا دررفت‌وآمد بودند.
به جرأت می‌توان گفت که جناح در آن زمان مرکزیت بازرگانی داشت. اکنون هم با اینکه به واسطه فاصله‌اش از جاده اصلی آسفالت بستک به بندر لنگه رونق بازرگانی گذشته را ندارد، ولی شهری زیبا به نظر می‌آید، شهری تمیز با جاده‌های آسفالت شده و مرتب؛ و مردمانی خونگرم و مهمان نواز و با سواد.
با اتمام راه خور جناح این شهر بر روی جاده اصلی بستک -جناح - بندر لنگه قرار می‌گیرد.
موقعیت جغرافیایی
حدود شهر جناح، از سمت شمال: به رودخانه مهران و صحرای خلوص، و از سمت جنوب به خور جناح «خور جناح» و کوه بُدُن «کوه بُدُن» و کوه سفید، و از سمت مغرب به کهتویه و از سمت مشرق به
دهستان هرنگ منتهی میشود.بستک و در ۲۳ کیلومتری دهستان کوخرد، در شمال غربی شهرستان بندر لنگه، و در غرب استان هرمزگان در جنوب ایران واقع می‌باشد. از آنجا که این شهر در یک سمت و پهلو از منطقه جغرافیایی خود قرار گرفته آن را جناح (به معنی بال و پهلو) می‌نامند. نام قدیمی آن «قصبهٔ جناح» بوده أست.
جمعیت
با اینکه جمعیت بسیار زیادی از مردم جناح در کشورهای حاشیه خلیج فارس به خصوص بحرین و کویت و امارت متحده عربی ساکن اند. مردم جناح و شهرستان بستک اهل سنت هستند.
بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵ جمعیت این شهر 6910 نفر (1854 خانوار) بوده‌است.
دستگاه رله تلویزیونی
در چند سال اخیر در ارتفاع جنوب شرقی جناح مشرف به چشمه گَؤری (گبری) دستگاه رله تلویزیونی نصب شده که مورد استفاده تمامی مردم این منطقه (جناح-بستک و...) می باشد
در جناح چند دستگاه پمپ آب، ۴۰ هزار اصله نخل دیم و ده هزار من (۴۰۰۰۰ کیلو) زمین دیم زیر کشت و تعداد بسیار زیادی برکه دارد.
در جناح دو رودخانه فصلی وجود داردکه به زبان محلی به آن (دروا) می‌گویند بنام‌های ایلو و پَلی که در روزهای پرباران طغیان میکند و از میان شهر می‌گذرد و چند بار تلفات مالی هم داده‌است. دشت جناح در منطقه بستک دارای پر تعدادترین محلهای تفریح کوهستانی و معمولی است.
در ارتفاعات کوه سمت جنوب جناح چند لاور وجود دارد که به شرح زیر است: لاور گادون، لاور خره، لاور (پشتخه) تهرو، ولاور کهزه.
میدان گازی کوه سفید جناح
وبسایت جناح آنلاین دربارهٔ میدان گازی سفید جناح بدین شرح توضیح داده‌است: به گزارش جناح آنلاین و به نقل از منابع مختلف خبری. میدان نفتی جناح که حدود سی سال پیش عملیات حفاری آن نیمه کاره رها شده بود. امروز توسط وزیر نفت به عنوان جدیدترین میدان نفتی کشور با نام «سفید» اعلام شده‌است.
این میدان دارای ۷۰ میلیارد مترمکعب گاز درجا است که وزیر نفت در مصاحبه مطبوعاتی امروز خود. مکان دقیق آن را ۱۴۰ کیلومتری شمال بندرلنگه اعلام کرده‌است.
به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس، مسعود میرکاظمی دقایقی پیش در جمع خبرنگاران با اعلام اینکه میدان جدید گازی «سفید» در ۱۴۰ کیلومتری بندر لنگه واقع است، گفت: این میدان جدید گازی در شرق بوشهر و غرب بندرعباس واقع شده‌است.
به گفته وزیر نفت، ۷۲ درصد ذخایر درجای این میدان گازی قابل استحصال است.
تنگ خور
تنگ خور جَناح که در ۹ کیلومتری جنوب جناح واقع است و کاروان‌رو است، وسط این تنگ تپه‌ای است بزرگ و کوه مانند اما خاکی که به نام هُمبُس که به واسطه خاک سستی که دارد تقریبآ دائم در حال ریزش است، در هنگام ریزش سنگ‌های کلان با خود به پائین دره سرازیر میکند، و چون راه قافله‌ها از ته دره عبور میکند چندین بار تلفات مالی و جانی هم داده‌است.
تنگ خور تقریباً مانند بادگیری برای جناح است، از ساعت ۱۲ ظهر تا نیمه شب بادی مخصوص می‌وزد. در خرداد ماه تا ۱۵ تیر این باد گرم است که به لهجه محلی به آن «تَش باد» (آتش‌باد) گفته میشود. از نیمه تیر تا آخر تابستان بادی خنک می‌وزد.
.
مردم جناح
بیشتر مردم جناح به زبان لارستانی و گویش جناحی تکلم می‌کنند و درصدی از آنها با لهجه اوزی و گروه کوچکتری نیز به لهجه شیخانی صحبت می‌کنند که از زبان‌های فارسی بسیار قدیمی هستند. از آثار قدیمی جناح می‌توان قلعه قلات نام برد که که مانند برج دیده‌بانی بر بالای شهر جناح بر روی کوهی واقع شده‌است و همچنین قنات‌های صحرای گبری یا چاه دوک که بر سنگ‌های ضخیم پای کوه واقع شده و آب ان تقریباً شیرین است و در قدیم آب اهالی را تأمین می‌کرده‌است و همه آنها از آثار دوران گبری‌ها است.
شاعران
جناح مکان پرورش شاعرانی بوده‌است که همواره نام و اشعار آنان برای جناح و منطقه باقی‌مانده‌است. اثر مکتوبی از آنان باقی نیست اما بسیاری از اشعار آنها در میان عامه مردم رواج دارد.
ناصر چمن پیرا در شعری به زبان محلی جمسی در وصف جناح چنین می‌گوید:
سرودهِ جنه
مشاهیر، دانشوران و فرهنگیان جناح
محمد شریف غیاث فرزند محمد (۱۲۷۲–۱۳۳۲) خورشیدی. نام کامل وی (محمد شریف محمد احمد غیاث خنجری فیشوری). نام برده بنیان‌گذار دهداری جناح و حومه از توابع شهرستان بستک و اولین دهدار رسمی دولتی در دوران پهلوی در «قصبهٔ جناح» در جنوب غرب ایران بود. بعد از سال‌ها تلاش و تجارت بین هند وایران به میهن بازگشتند و بیشتر سرمایه خودرا صرف عمران و آبادانی جنوب کشور نمودند. برای اولین بار در آن خطه از خاورمیانه از جمله خدمات ایشان این بود که زمینهای خشک بایر را با چرخ بادی ساخت پنسیلوانیای آمریکا احیا کردند. این چرخ بادی را با کشتی از بندر بمبئی به سمت بندر گامبرون (بندرعباس) حمل کرده و در جنوب ایران (منطقه جناح و فاریاب و حومه) به وسیلهٔ نیروی باد و نه برق و گازوئیل زمینهای وسیعی را از وسط فاریاب تا نزدیک کوه معروف «لاورکلاه» به‌طور گسترده آبیاری کرده و به زیر کشت می‌برند و به این ترتیب باغات خودرا به تفریحگاه مردم تبدیل کردند. بخاطر همان چرخ بادی آمریکایی در بین مردم باغ بزرگ ایشان معروف شد به «باغ چرخ و فلک». غیراز سرسبزی باغ‌ها وسایل تفریحی دیگری هم برای خانواده‌ها از جمله برای بچه‌ها (مثل برکه بند ساروچی) و سکوهای بلند با پله‌های زیبا در کنار نهر آب بنا و باغچه‌های نخل و میوه‌های گرمسیری کاشتند که هنوز آثار آنها باقیست. در اواخر دوره قاجار و اوایل دوره پهلوی همیشه از نفوذ سیاسی خود بر دولتمردان و نظامیان در راه خدمت به زحمتکشان میهن استفاده کردند که هنوز بخش قابل توجهی از مردم به نیکی از ایشان یاد می‌کنند. کتابخانه اندرونی ایشان بسیار خوب طراحی و میز و صندلی‌ها را مرتب کرده و در طاقچه‌ها کتاب‌های گوناگون علمی و ادبی به زبان‌های مختلف چیده بودند. یکی از دیدنی‌ترین آثار ایشان در کتابخانه تبدیل شده بود و هم‌اکنون در موزه مردمی جناح قرار دارد.
مزیری کوتاه جناحی. محمد بن احمد مزیری معروف به کوتاه.
پانویس
فهرست منابع و مآخذ
محمدیان، کوخردی، محمد، «شهرستان بستک و بخش کوخرد» ، ج۱. چاپ اول، دبی: سال انتشار ۲۰۰۵ میلادی.
عباسی، قلی، مصطفی، «بستک وجهانگیریه» ، چاپ اول، تهران: ناشر: شرکت انتشارات جهان معاصر، سال ۱۳۷۲ خورشیدی.
سلامی، بستکی، احمد. (بستک در گذرگاه تاریخ) ج۲ چاپ اول، ۱۳۷۲ خورشیدی.
نگاره‌ها از: احمد سلمان گوده‌ای و محمد محمدیان کوخِردی.
بالود، محمد. (فرهنگ عامه در منطقه بستک) ناشر همسایه، چاپ زیتون، انتشار سال ۱۳۸۴ خورشیدی.
مهندس: موحد، جمیل. (بستک و خلیج فارس) چاپ اول، تهران: سال انتشار ۱۳۴۳ خورشیدی.
بالود، محمد. (فرهنگ عامه در منطقه بستک) ناشر همسایه، چاپ زیتون، انتشار سال ۱۳۸۴ خورشیدی.
الکوخردی، محمد، بن یوسف، (کُوخِرد حَاضِرَة اِسلامِیةَ عَلی ضِفافِ نَهر مِهران Kookherd, an Islamic District on the bank of Mehran River) الطبعة الثالثة، دبی: سنة ۱۹۹۷ للمیلاد.
بختیاری، سعید، «اتواطلس ایران» ، “ مؤسسه جغرافیایی وکارتگرافی گیتاشناسی، بهار ۱۳۸۴ خورشیدی.
چمن پیرا، ناصر پاییز ۱۳۷۴ خورشیدی.
محمد، صدیق «تارخ فارس» صفحه‌های (۵۰ ـ ۵۱ ـ ۵۲ ـ ۵۳)، چاپ سال ۱۹۹۳ میلادی.
اطلس گیتاشناسی استانهای ایران [Atlas Gitashenasi Ostanhai Iran] (Gitashenasi Province Atlas of Iran)
جستارهای وابسته
فهرست بخش‌های استان هرمزگان
فهرست شهرهای استان هرمزگان
شهرستان بستک
موزه مردمشناسی
شهرستان بستک
شهرهای استان هرمزگان
شهرهای شهرستان بستک |
7542 | https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%DB%8C%D9%84%D9%88%D8%AF | ایلود | ایلود یکی از روستاهای منطقه گوده دهستان دهتل، بخش مرکزی شهرستان بستک در غرب استان هرمزگان در جنوب ایران واقع شده‌است.
ایلود در ۹ کیلومتری شرق روستای چاه بنارد واقع است.
محدوده ایلود
از شمال مورد، از جنوب چاه دزدان، از مغرب چاه بنارد، و از سمت مشرق به برکه لاری محدود می‌گردد.
جمعیت
جمعیت این روستا بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۵ جمعیت آن ۱۵۵۴ نفر (۴۱۳ خانوار)
بوده‌است. که از اهل سنت و از شاخه شافعی هستند یعنی از پیروان امام محمد ادریس شافعی می‌باشند دارای دبستان، لوله‌کشی آب، آب‌انبار برکه، مسجد و برق است.
چشمه ای تقریباً بزرگ در ایلو جاری است که ۱۰۰۰ من (۴۰۰۰ کیلو) زراعت را آبیاری میکند.
دارای باغات ومزارع متعددی است.
۱۰۰۰۰ اصله نخل آبی دارد.
از سمت شمال غربی روستا مخدان ایلود قرار دارد.
۱۷ هزار اصله نخل دیم دارد و ۵۰۰۰ من (۲۰۰۰۰ کیلوگرم) زمین دیم دارد. چند دستگاه پمپ آب وجود دارد که باغات و صیفی جات را آبیاری می‌نماید.
در جنوب شرقی روستا چشمه کوچکی به نام داربست با ۵۰۰ اصله و در جنوب غربی چشمه دیگری به نام دُمب دُمبی با ۵۰۰ اصله نخل و نیز چشمه بنک زار با ۵۰۰ اصله نخل و در مغرب نخلستان کوچکی است به نام موراک معروف است، با حدود ۲۰۰ اصله نخل وجود دارد.
خرمای خواصوئی و خنیزی باغات ایلود در نوع خود در محل بی‌نظیر است.
در روستای ایلود تمام منتوجات نخیل ساخته میشود از مشب رنگی و باد بزن و حصیر وپدی خرما تمام این‌ها از پش نخل می‌سازند.
قلعه ایلود (بستک هرمزگان)
قلعه ایلود در ارتفاعات شمال ایلود آثار قلعه‌ای بزرگ و مفصل دیده میشود و چندین آب‌انبار برکه مربوط به دوره زرتشتیان (در لهجه محلی گَورها) در آنجا باقی‌مانده‌است.
روستای ایلود زادگاه مرحوم حاجی ملا احمد ایلوئی عالم معروف است.
شیخ محمد لاوری و روستای ایلود
شیخ محمد لاوری مشهور به شمد لاوری در این روستا کشته شده‌است.
در تابستان سال ۱۳۲۴ خورشیدی جوانی ۲۹ ساله به نام «شمد لاوری» توسط سرهنگ پالار در این روستا در نیمه شب به قتل می‌رسد.
شمد لاوری یا شیخ محمد لاوری از نوادگان (شیخ حسن مدنی) بودند، علامه شیخ حسن بن سید محمد بن سید عبدالحمید الشناوی المدنی یکی از علماء ناحیه جنوب بودند.
پانویس
فهرست منابع و مآخذ
محمدیان، کوخردی، محمد. «شهرستان بستک و بخش کوخرد» ج۱. چاپ اول، دبی: سال انتشار ۲۰۰۵ میلادی.
عباسی، قلی، مصطفی، «بستک وجهانگیریه» ، چاپ اول، تهران: ناشر: شرکت انتشارات جهان معاصر، سال ۱۳۷۲ خورشیدی.
سلامی، بستکی، احمد. (بستک در گذرگاه تاریخ) ج۲ چاپ اول، ۱۳۷۲ خورشیدی.
بالود، محمد. (فرهنگ عامه در منطقه بستک) ناشر همسایه، چاپ زیتون، انتشار سال ۱۳۸۴ خورشیدی.
بنی عباسیان، بستکی، محمد اعظم، «تاریخ جهانگیریه» چاپ تهران، سال ۱۳۳۹ خورشیدی.
الکوخردی، محمد، بن یوسف، (کُوخِرد حَاضِرَة اِسلامِیةَ عَلی ضِفافِ نَهر مِهران Kookherd, an Islamic District on the bank of Mehran River) الطبعة الثالثة، دبی: سنة ۱۹۹۷ للمیلاد.
بختیاری، سعید، «اتواطلس ایران» ، “ مؤسسه جغرافیایی وکارتگرافی گیتاشناسی، بهار ۱۳۸۴ خورشیدی.
نگاره‌ها از: محمد محمدیان.
محمد، صدیق «تارخ فارس» صفحه‌های (۵۰ ـ ۵۱ ـ ۵۲ ـ ۵۳)، چاپ سال ۱۹۹۳ میلادی.
محمدیان، کوخری، محمد، “ (به یاد کوخرد) “، ج۱. ج۲. چاپ اول، دبی: سال انتشار ۲۰۰۳ میلادی.
محمدیان، کوخردی، محمد، (مشایخ مدنی)، چاپ دوم، دبی: سال انتشار ۲۰۰۲ میلادی.
اطلس گیتاشناسی استانهای ایران [Atlas Gitashenasi Ostanhai Iran] (Gitashenasi Province Atlas of Iran)
بخش مرکزی
روستاهای شهرستان بستک |
7543 | https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%B2%DA%AF%D8%AA | مزگت | مَزگَت واژه‌ای ایرانی به معنی مسجد است و ریشهٔ آن پارسی باستان مزکد از مزداکده است.منظور از مز در مزکد یا مزگت همان خدا و کد به معنی خانه ست.
معادل این واژه در آرامی هخامنشی، سریانی و مندائی مَسْگداء است، و از آرامی وارد زبان عربی شده است.
در زبان پهلوی به مسجد ، مزگت یا مِزگوت گفته میشود
در انگلیسی نیز Mosque و در ارمنی Maskit باز هم ریشه در مَزگِت دارد.
هنوز برخی از مسجدهای کهن ایران با نام مزگت نامیده میشود مانند «ایسپیه مزگت» (مسجد سپید) در گیلان «دزگامزگت» مازندران و در تمامی مناطق کردنشین مانند مزگت طوبی خانم.
در رامسر
در روستاهای رامسر چون گذشته این واژه هنوز به معنای مسجد به کار می‌رود. در جواهرده مسجدی قدیمی را به نام مزگت می‌نامند. مسجد آدینه نیز که مسجد تاریخی و کهن است به این نام خوانده شده‌است. گویا پیش از اسلام در این مکان نیایشگاه آناهیتا بوده‌است و پس از اسلام به نام مسجد تبدیل و به مزگت آدینه معروف شده‌است. گورهای بزرگ زرتشتیان در پیرامون آن خود دلیل بر این است که در گذشته و دوره‌های مختلف این مکان به عنوان معبد و نیز آتشکده زرتشتی مورد توجه بوده‌است.
در بخشی دیگر از جواهرده رامسر که در کنار چکاد سماموس است مسجدی بود که مردمان آن را به عنوان مزگت مزگتا می‌خواندند و در توصیف آن آمده‌است: مسجد بزرگ و جامع.
منابع
سجادی، سید محمد تقی، تاریخ و جغرافیای تاریخی رامسر، نشر معین، ۱۳۷۸
لغتنامهٔ دهخدا
فرهنگ نفیسی نوشتهٔ ناظم الاطباء
زبان فارسی میانه
مزگت |
7545 | https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C%20%D8%AF%D9%88%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%DA%A9%D9%86 | جمهوری دومینیکن | جمهوری دومینیکن کشوری است در بخش شرقی جزیره هیسپانیولا در دریای کارائیب. پایتخت آن سانتو دومینگو است. زبان رسمی این کشور اسپانیایی و واحد پول آن پزو است.
جمهوری دومینیکن با حدود ۱۱ میلیون نفر جمعیت و ۴۸٬۴۴۵ کیلومتر مربع مساحت، پس از کوبا، دومین کشور بزرگ حوزه کارائیب از نظر جمعیت و مساحت به‌شمار می‌آید. یک میلیون نفر از جمعیت جمهوری دومینیکن در پایتخت کشور زندگی می‌کنند.
از سدهٔ هفتم میلادی ساکنان منطقهٔ کنونی جمهوری دومینیکن را مردم قوم تائینوس تشکیل می‌دادند. کریستف کلمب در سال ۱۴۹۲ به ساحل دومینیکن رسید و این محل به محل نخستین سکونتگاه دائم اروپاییان در آمریکا بدل شد. این سکونتگاه همان سانتو دومینگو، پایتخت کنونی کشور است که اولین پایتخت اسپانیا در قاره جدید نیز بود. پس از سه قرن حکومت اسپانیایی، که در خلال آن در دوره‌هایی هائیتی نیز اداره کشور را در دست داشتند، این کشور در سال ۱۸۲۱ مستقل شد.
تاریخ
دومینیکن نخستین سرزمینی در قارهٔ آمریکا است که اروپاییها در آن استقرار یافتند و پایتخت آن، سنت دومینگو نیز نخستین پایتخت مستعمراتی در این قاره است.
دومینیکن در جزیرهٔ هیسپانیولا قرار دارد که کریستف کلمب در سال ۱۴۹۲ آن را مستقیماً تحت حاکمیت اسپانیا اعلام کرد.
در سال ۱۷۹۵ و در پی نبردهای اسپانیا با جمهوری تازه تأسیس فرانسه، اسپانیا ادارهٔ سانتو دومینگو را طبق قرارداد باسل به فرانسه واگذار کرد.
در سال ۱۸۰۸ مقارن با حملهٔ ناپلئون به اسپانیا، سفیدپوستان سانتو دومینگو علیه حاکمیت فرانسه در جزیرهٔ هیسپانیولا قیام کردند و با کمک بریتانیا که در آن زمان از متحدان اسپانیا بود و هائیتی، دوباره ادارهٔ سانتو دومینگو را به اسپانیایی‌ها بازگرداندند.
در سال ۱۸۲۰ یکی از فرمانداران پیشین اسپانیا در دومینیکن استقلال این کشور از استعمار اسپانیا را اعلام کرد. اما عمر استقلال دومینیکن چندان طولانی نبود و ۹ ماه بعد نیروهای هائیتی به دومینیکن حمله کردند و این منطقه را تحت تصرف خود درآوردند.
در سال ۱۸۳۸ تلاش‌ها دوباره برای استقلال دومینیکن بالا گرفت و در نهایت با تشکیل انجمن‌های مخفی و پیگیری مبارزات برای کسب استقلال، دومینیکن در سال ۱۸۴۴ از هائیتی استقلال یافت و در نوامبر همین سال نیز نخستین قانون اساسی دومینیکن تدوین شد.
دومینیکن ۳۱ سال (۱۹۳۰–۱۹۶۱) تحت حکومت دیکتاتوری رافائل تروخیو (Rafael Trujillo) بود. این دوران در ادبیات جهان نیز بازتاب یافته‌است.
جغرافیا
اقیانوس اطلس از شمال، هائیتی از مغرب، دریای کارائیب از جنوب، گذرگاه مونا از مشرق، این کشور را احاطه کرده‌اند.
دومینیکن بخش خاوری جزیره هیسپانیولا می‌باشد و بخش باختری آن کشور هائیتی است.
خلیجها
لویا
سامانا
اوکوا
دماغه‌ها
بی تا
ایزابلا
رودها
ریویاک
ریویونا
قلل
تینائی
گالو
جزایر
بی تا
انریکیلو
شهرها و بنادر
بناهای تاریخی
زونا کولونیال در سانتو دومینگو (Santo Domingo’s Zona Colonial)
این محله تاریخی در شهر سانتو دومینگو، پایتخت کشور جمهوری دومینیکن است و یکی از قدیمی‌ترین مستعمرات اروپائی در دنیای مدرن است که توسط یونسکو میراث جهانی اعلام شده‌است و در سمت غربی رود اوزاما قرار گرفته‌است. این منطقه با ساختمانهای رنگی و خانه‌های اربابی زیبا و خیابان‌های سنگفرش شده اش، مکان رمانتیکی به عنوان مقصد گردشگری است. در میان چندین و چند جاذبه گردشگری این محله می‌توان به این جاذبه‌ها اشاره کرد: خیابان Calle Las Damas قدیمی‌ترین خیابان سنگفرش شده دنیای مدرن که به سال ۱۵۰۲ برمی گردد، کلیسای جامع قرن شانزدهمی، مجسمه برنزی قرن نوزدهمی کریستف کلمب و خانه مشهور هرمان کورتس. می‌توانید با بازدید از این مکان‌ها، غرق در تاریخ شوید و در کافه‌های اطراف قهوه بنوشید یا از فروشگاه‌ها صنایع دستی بخرید.
تقسیمات کشوری
این کشور به‌طور کلی به ۳۰ قسمت ایالتی تقسیم شده‌است.
اقتصاد
تولید ناخالص داخلی در این کشور ۴٫۸۵ میلیارد دلار است. سه میلیون و ۹۸۶ هزار نفر نیروی کار آن را تشکیل می‌دهند.
نرخ بیکاری در این کشور ۵/۱۵درصد است. ۲/۴۲ درصد از جمعیت این کشور زیر خط فقر زندگی می‌کنند. در سال ۲۰۰۷ نرخ تورم در دومینیکن ۸/۵ درصد بود.
محصولات صادراتی این کشور شامل نیکل آهن، شکر، طلا، نقره، قهوه، کاکائو، تنباکو، گوشت و کالاهای مصرفی است که به کشورهای آمریکا (۷/۷۲ درصد)، انگلیس(۲/۳ درصد) و بلژیک (۴/۲ درصد) صادر میشود.
محصولات وارداتی این کشور شامل مواد غذایی، نفت، پنبه، مواد شیمیایی و دارویی است که از کشورهای آمریکا (۹/۴۶درصد)، ونزوئلا (۴/۸درصد)، کلمبیا (۳/۶ درصد) و مکزیک(۷/۵ درصد) وارد میشود.
این کشور در سال ۲۰۱۳ ده امین تولیدکننده کاکائو در جهان بود
نگارخانه
فرهنگ
آداب معاشرت در جمهوری دومینیکن بسیار عجیب است به این ترتیب که یک سری قوانین و ریزه کارهای گسترده را شامل میشود؛ مثلاً زنان باید در زمان احوال پرسی دو بار گونه‌های هم را ببوسند. بوسیدن گونه‌های هر شخص به این معنی است که بتوانند برای وی آرزوی خوشبختی داشته باشند حال اگر کسی این کار را فراموش کند یا یک بار انجام دهد بی‌احترامی شدیدی رخ داده که دردسرساز میشود. در این کشور مردم نظم و ادب را بسیار دوست دارند همگی سعی می‌کنند در کنار هم قرار بگیرد و از نظر اقتصادی شرایط را بررسی کنند. مردم دوست دارند همیشه در کنار هم بهترین فضای فرهنگی را ایجاد کنند و کتابخوانی به صورت دسته جمعی یک اصول فرهنگی مشخص است. مردم در این کشور از تبعیض جنسیتی متنفر هستند و بین زن و مرد قوانین یکسانی رویت میشود. آداب و رسوم فرهنگی در کشور دومینیکن مشخص میکند که اهمیت شرایط خانوادگی پیش‌بینی شده‌است. فرهنگ تحصیلی در این کشور بسیار بالا است. زنان تحصیل را دوست دارند سعی می‌کنند در کنار خانه‌داری و کار به تحصیل نیز بپردازند البته که فرهنگ زندگی در این کشور وابسته به دوره‌های مشخصی است و برخی سعی می‌کنند فرهنگ زندگی در جمهوری دومینیکن را به صورت روتین ارزیابی کنند. در فرهنگ زندگی آداب و رسوم خاصی رویت میشود مثلاً کودکان باید به بزرگسالان خود در ابتدا سلام کنند و آنها را در آغوش بگیرند.
پانویس
منابع
آنتیل بزرگ
اسپانیای نو
استعمار اسپانیا در قاره آمریکا
ایالت‌ها و قلمروهای بنیان‌گذاری‌شده در ۱۸۴۴ (میلادی)
بنیان‌گذاری‌های ۱۴۹۲ (میلادی) در هند غربی اسپانیا
بنیان‌گذاری‌های ۱۸۴۴ (میلادی) در آمریکای شمالی
فرانسه
جزایر کارائیب
جمهوری دومینیکن
جمهوری‌ها
کارائیب اسپانیا
کشورها و سرزمین‌های اسپانیایی‌زبان
کشورهای جزایر کارائیب
کشورهای جزیره‌ای کوچک در حال توسعه
کشورهای جزیره‌ای
کشورهای عضو سازمان ملل متحد
لیبرال دموکراسی
مستعمره‌های پیشین اسپانیا
مستعمره‌های پیشین در آمریکای شمالی
مستعمره‌های پیشین فرانسه
هند غربی اسپانیا |
7546 | https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%86%D8%AA%D9%88%20%D8%AF%D9%88%D9%85%DB%8C%D9%86%DA%AF%D9%88 | سانتو دومینگو | سانتو دومینگو پایتخت کشور جمهوری دومینیکن است.
پیشینه
پیش از رسیدن کریستف کلمب به این ناحیه در سال ۱۴۹۲، سرخ‌پوستان تائینو ساکنان این منطقه بودند. در آن زمان جزیرهٔ هیسپانیولا توسط رؤسای قبیله (کاسیکازگو) اداره می‌شد و به ۵ قسمت بخش شده بود.
مترو
متروی سانتو دومینگو در سال ۲۰۰۸ تأسیس شده و هم‌اکنون دارای ۲ خط و ۳۰ ایستگاه می‌باشد.
نگارخانه
منابع
ویکی‌پدیای انگلیسی.
بنیان‌گذاری‌های ۱۴۹۶ (میلادی) در آمریکای شمالی
بنیان‌گذاری‌های ۱۴۹۶ (میلادی)
پایتخت‌ها
پایتخت‌های آمریکای شمالی
پایتخت‌های منطقه کارائیب
تاریخ هیسپانیولا
جمهوری دومینیکن
شهرهای بندری در کارائیب
مناطق مسکونی بنیان‌گذاری‌شده در ۱۵۰۲ (میلادی)
مناطق مسکونی بنیان‌گذاری‌شده در دهه ۱۴۹۰ (میلادی)
مناطق مسکونی در جمهوری دومینیکن
هند غربی اسپانیا |
7547 | https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B1%20%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%B4%D8%A7%D9%84 | جزایر مارشال | جمهوری جزایر مارشال کشوری است جزیره‌ای در اقیانوس آرام. پایتخت آن ماجورو است.
مساحت جزیره مارشال ۱۸۱ کیلومتر مربع می‌باشد.
تاریخ
آلمان در قرن نوزدهم کنترل جزایر را از اسپانیا گرفت و خود بر آن حکومت کرد. در طی جنگ جهانی دوم تا سال ۱۹۴۴، ژاپن این جزایر را اشغال کرد. سپس نیروهای آمریکایی این جزایر را تصرف کردند. در سال ۱۹۸۶ پیمان اتحادیهٔ آزاد بین جزایر مارشال و آمریکا منعقد شد. در ۲۲ دسامبر ۱۹۹۰ جزایر مارشال از آمریکا اعلام استقلال کرد.
ایالات متحده، از سال ۱۹۴۶ تا ۱۹۵۸ میلادی، ۶۷ آزمایش مرتبط با جنگ‌افزار هسته‌ای را در جزایر مارشال انجام داد.
سیاست
در سال ۲۰۰۰، کسای نوت به مقام ریاست جمهوری جزایر مارشال رسید.
در قرون ۱۶ و ۱۷ که اسپانیا با کشورگشایی توانست به بزرگترین کشور استعمارگر جهان تبدیل شود و سیاحان زیادی برای دیدن از مناطق مختلف جهان از اعزام شدند، جزایر زیادی در این دوران کشف شد یا در حال کشف بود جزایر مارشال با وجود کشف در حدود ۲۰۰ سال قبل و با دارا بودن قبایل بومی که مشابه با قبایل بومی استرالیا بود بدست نیروهای اسپانیا افتاد و تحت حاکمیت این کشور درآمد.
جغرافیا
پایتخت این کشور شهر ماجورو (Majuro) با ۲۰ هزار نفر جمعیت می‌باشد. مساحت جزایر مارشال ۱۸۱ کیلومتر مربع و جمعیت آن ۶۱٬۹۶۳ نفر است.
از مهمترین شهرهای جزایر مارشال می‌توان، ابیه ۹ هزار نفر، لورا ۲ هزار نفر، آجلتاکه ۱۲۰۰ نفر و انه وتاک ۸۰۰ نفر را نام برد. جزایر مارشال از اتحادیهٔ کشورهای مستعمرهٔ آمریکا در قارهٔ اقیانوسیه‌است. جزایر مارشال از دو جزیرهٔ عمده به نامهای بیکینی و انواتک تشکیل شده‌است.
تقسیمات کشوری
جزایر مارشال دارای ۳۰ ایالت می‌باشد:
مردمشناسی
اقوام
۸۸ ٪ نژاد جزایر مارشال را بومیان این جزایر تشکیل می‌دهند، سفید پوستان نیز ۶ ٪ جمعیت را شامل می‌شوند.
ادیان
دین ۶۹ ٪ مردم جزایر مارشال پروتستان، ۷ ٪ کاتولیک و ۳ ٪ مورمون است.
زبان‌ها
زبان‌های رسمی جزایر مارشال، مارشالی (با لهجه‌های کاجین و ماجول) و انگلیسی هستند.
اقتصاد
واحد پول جزایر مارشال، دلار آمریکا با واحد جزء (سنت) نام دارد. صادرات جزایر مارشال را موز و آناناس تشکیل می‌دهند، توریسم نیز از جمله صنایع مهم این کشور است.
منابع
ایالت‌ها و قلمروهای بنیان‌گذاری‌شده در ۱۹۸۶ (میلادی)
بنیان‌گذاری‌های ۱۹۸۶ (میلادی) در اقیانوسیه
جمهوری‌ها
دولت‌های وابسته به ایالات متحده آمریکا
قلمرو تحت قیمومت جزایر اقیانوس آرام
قیمومت اقیانوس آرام جنوبی
کشورها در میکرونزی
کشورها و سرزمین‌های انگلیسی‌زبان
کشورها در اقیانوسیه
کشورهای جزیره‌ای کوچک در حال توسعه
کشورهای جزیره‌ای
کشورهای عضو سازمان ملل متحد
گینه نو آلمان
لیبرال دموکراسی
مجمع‌الجزایرهای اقیانوس آرام
مستعمرات سابق در اقیانوسیه
مستعمره‌های پیشین آلمان
مستعمره‌های پیشین اسپانیا
مستعمره‌های پیشین ژاپن
منطقه‌های جنگ جهانی دوم
میکرونزی
هند شرقی اسپانیا |
7548 | https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B1%20%D8%B3%D9%84%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86 | جزایر سلیمان | جزایر سُلِیمان کشوری است با بیش از ۹۹۰ جزیره در اقیانوس آرام جنوبی. پایتخت آن هونیارا است.
جزایر سلیمان کشوری در اقیانوس آرام است که اقتصاد آن بیشتر بر پایه صادرات چوب و الوار می‌گردد و در طول جنگ جهانی دوم شاهد درگیری‌های نیروهای متفقین و نیروهای محور بود.
این کشور از باختر با پاپوآ گینه نو، از خاور با وانواتو و از جنوب باختری با استرالیا همسایه‌است.
جزایر سلیمان در اواخر قرن ۱۹ به تصرف امپراتوری بریتانیا درآمد. در طول جنگ جهانی دوم ژاپن آن را اشغال کرد و همین مسئله سبب شد این جزایر به صحنه منازعات ایالات متحده آمریکا و امپراتوری ژاپن تبدیل شود. در سال ۱۹۷۶ این کشور از بریتانیا اعلام استقلال کرد و دولتی از میان مردم این کشور حکومت را در دست گرفت.
جزایر سلیمان از چند صد جزیره کوچک و بزرگ تشکیل شده‌است که از مهمترین آنها می‌توان به گوادال کانال، مالایتا، نیو جورجیا و سان کریستوبال اشاره کرد.
گفته میشود جزایر سلیمان را نخستین بار یک دریانورد اسپانیایی با نام «آلوارو دی مندانا دی نیرا» در سال ۱۵۶۸ کشف کرده‌است. او یک روز در حال بازدید از جزیره بود که در دهانه رود ماتانیکو مقداری طلا یافت و به این باور که به گنج‌های حضرت سلیمان دست یافته، این جزایر را «سلیمان» نامید.
این کشور هم‌اکنون جزو کشورهای همسود (مشترک‌المنافع) است. جزایر سلیمان از تاریخ ۱۹ سپتامبر ۱۹۷۸ در سازمان ملل متحد نیز عضو است. از مهمترین شهرهای آن نیز می‌توان به گیوز و اوکی اشاره کرد.
آموزش
۶۰٪ جمعیت این کشور باسوادند (۱۹۸۵). بخشی از دانشگاه ساوت پاسیفیک نیز در این کشور قرار دارد.
سیاست
پادشاه بریتانیا حکمران و رئیس دولت این جزایر است و نماینده‌ای به نام فرماندار کل در آنجا دارد. پارلمان ملی (۳۸ نفر که با رأی تمامی افراد بالغ برای چهار سال انتخاب می‌شوند) نخست‌وزیر را و او کابینه را انتخاب میکند.
احزاب عمدهٔ سیاسی عبارتند از:
حزب متحد جزایر سلیمان
حزب اتحاد خلق
مذهب
انگلیکن (۳۴٪)، کاتولیک رومی (۱۹٪)، دیگر کلیساهای مسیحی.
جغرافیا
این کشور از جزایر کوهستانی و آتشفشانی سلیمان، که متشکل از شش جزیره اصلی و چند صد جزیره کوچک است، تشکیل شده‌است. بلندترین نقطه، قله ماکاراکومبورو با ارتفاع ۲۴۴۷ متر است. آب و هوای این جزایر استوایی است و حداکثر دما و بارندگی از نوامبر تا آوریل است.
تقسیمات کشوری
اقتصاد
یک سوم نیروی کار به زراعت معیشتی اشتغال دارد. تهیه الوار صنعت اصلی است، در عین حال مغز نارگیل، کاکائو و نارگیل نیز صادر میشود.
تولید ناخالص داخلی در این کشور ۹۴۸ میلیون دلار است. ۲۴۹ هزار و ۲۰۰ نفر نیروی کار این کشور را تشکیل می‌دهند که ۷۵ درصد از آنها در بخش کشاورزی مشغول به کار هستند.
نرخ تورم در این کشور در سال ۲۰۰۷ میلادی ۶٫۳ درصد بود.
محصولات صادراتی این کشور شامل الوار، ماهی، البسه، روغن خرما و نارگیل است که به کشورهای چین (۴۸ درصد)، کره جنوبی (۹٫۵ درصد)، ژاپن (۸٫۹ درصد)، تایلند (۴٫۷ درصد)، ایتالیا (۴٫۴ درصد) و فیلیپین (۴٫۲ درصد) صادر میشود.
محصولات وارداتی این کشور شامل غذا، دستگاه‌ها و تجهیزات، کالاهای تولید شده، سوخت و مواد شیمیایی است که از کشورهای استرالیا (۲۵٫۵ درصد)، سنگاپور (۲۳٫۵ درصد)، ژاپن (۷٫۸ درصد)، نیوزیلند (۵٫۱ درصد)، فیجی (۴٫۲ درصد) و پاپوآ گینه نو (۴٫۱ درصد) وارد میشود.
تاریخ
باور بر این است که مهاجران پاپوآیی زبان حدود ۳۰۰۰۰ سال پیش از میلاد آغاز به ورود به این جزایر کردند. گویشوران زبان‌های استرانزیایی حدود ۴۰۰۰ سال پیش از میلاد به این محل رسیدند وبرخی عناصر فرهنگی مانند قایق بازویی را با خود به ارمغان آوردند. بین سالهای ۱۲۰۰ تا ۸۰۰ قبل از میلاد نیاکان پلی نزی‌ها، مردم لاپیتا، با کاشی‌های خاص خود از مجمع الجزایر بیسمارک وارد این منطقه شدند.
ساکنان جزایر سلیمان قبل از تحت‌الحمایگی توسط بریتانیا در ۱۸۹۳، به صورت نیروی کار در مزارع دیگر جزایر اقیانوس آرام استثمار می‌شدند. جزایر سلیمان که از ۱۹۴۲ تا ۱۹۴۵ به اشغال امپراتوری ژاپن درآمد، صحنه جنگ‌های شدیدی از جمله نبردی بزرگ بر سر جزیره گودال کانال بود. این کشور استقلال خود را از بریتانیا در سال ۱۹۷۸ به دست آورد.
دفاع
این کشور هیچ نیروی نظامی و ارتشی ندارد.
ارتباطات
در این کشور ۷ هزار و ۴۰۰ خط تلفن ثابت و ۶ هزار خط تلفن همراه وجود دارد.
در جزایر سلیمان مهمترین رسانه رادیو است. بخش زیادی از مردم این کشور بی‌سواد هستند و همین باعث کم‌رونقی روزنامه‌ها در این کشور شده‌است.
هیچ شبکه تلویزیونی که مقر اصلی آن در جزایر سلیمان باشد وجود ندارد، اما مردم این کشور برنامه شبکه‌هایی چون ABC (استرالیا) و BBC (بریتانیا) را تماشا می‌کنند.
جزایر سلیمان ۳ هزار و ۴۱۴ میزبان اینترنتی و ۸ هزار کاربر دارد.
سونامی
در آوریل ۲۰۰۷ وقوع سونامی در چندین جزیره در جنوب اقیانوس آرام و در نزدیکی جزایر سلیمان باعث کشته و زخمی شدن ده‌ها و بی خانمان شدن صدها نفر شد.
این سونامی به دنبال زلزله‌ای ۸ ریشتری رخ داد و باعث خرابی شدید شهر گیزو در غرب جزایر سلیمان شد.
در پی وقوع این زلزله به ساکنان سایر کشورهای جنوب اقیانوس آرام مانند جزایر فیجی، وانواتو، کالدونیای جدید و سواحل شمال شرقی استرالیا نسبت به احتمال وقوع سونامی هشدار داده شد.
بر اساس گزارش‌ها دست کم ۳۰ نفر کشته شدند و حداقل دو روستای این جزیره که در فاصله ۴۵ کیلومتری کانون زلزله قرار داشت به‌طور کامل نابود شد. سازمان جغرافیایی ایالات متحده آمریکا اعلام کرد که زلزله هشت ریشتری صبح دوشنبه در کف اقیانوس و در فاصله ۳۴۵ کیلومتری از هونیارا، پایتخت جزایر سلیمان رخ داد.
جستارهای وابسته
جزایر سلیمان (مجمع‌الجزایر)
منابع
پیوند به بیرون
جزایر سلیمان در بی‌بی‌سی
اعضاء اتحادیه کشورهای همسود
ایالت‌ها و قلمروهای بنیان‌گذاری‌شده در ۱۹۷۸ (میلادی)
بنیان‌گذاری‌های ۱۹۷۸ (میلادی) در جزایر سلیمان
پادشاهی مشروطه
جزایر سلیمان (مجمع‌الجزایر)
جزایر کمانی آتشفشانی
قلمروهای آرام غربی بریتانیا
کشورها در ملانزی
کشورها و سرزمین‌های انگلیسی‌زبان
کشورها در اقیانوسیه
کشورهای توسعه‌نیافته
کشورهای جزیره‌ای کوچک در حال توسعه
کشورهای جزیره‌ای
کشورهای عضو سازمان ملل متحد
لیبرال دموکراسی
ملانزی
مناطق تقسیم‌شده |
7552 | https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D9%84%D8%A7%D9%86%DA%A9%D8%A7 | سریلانکا | سریلانکا (به انگلیسی: Sri Lanka) با نام رسمی جمهوری دموکراتیک سوسیالیستی سریلانکا یک کشور جزیره‌ای است واقع در جنوب آسیا، اقیانوس هند و جنوب کشور هند. نام قدیمی آن سیلان (به فارسی قدیم سَراَندیب یا سراندیب) بود. پایتخت سیاسی آن سری جایاواردنپورا کوته و پایتخت تجاری آن شهر کلمبو است. پیش از سال ۱۹۷۲ به این کشور سیلان می‌گفتند. سریلانکا از مستعمرات بریتانیا بود. استعمار انگلیس از قرن ۱۹ و بعد از احاطهٔ این کشور به هند شروع شده و تا زمان استقلال (روز ۴ فوریهٔ ۱۹۴۸)ادامه داشت. جمعیت این کشور حدود ۲۱٬۴۱۳٬۰۰۰ نفر است. زبان‌های رسمی آن سینهالی و تامیل و واحد رایج پول آن روپیه سریلانکا است. ۷۵ درصد از مردم این کشور از قوم سینهالی هستند که قومی است هندوآریایی که از شمال هند به سریلانکا آمده‌است. ۱۱ درصد از مردم سریلانکا نیز از تبار تامیل هستند که قومی است دراویدی.
۷۰٫۲ درصد از مردم سریلانکا بودایی، ۱۲٫۶ درصد هندو۹٫۷ درصد مسلمان، ۷٫۴ مسیحی و ۰٫۱ سایر ادیان یا بدون دین هستند. از فراورده‌های مهم سریلانکا می‌توان به چای، کینین، قهوه، کائوچو و نارگیل اشاره کرد. سریلانکا در منطقه جنوب آسیا از نظر درآمد سرانه در وضعیت خوبی قرار دارد. ببرهای تامیل دولت مرکزی سریلانکا را که از زمان استقلال این کشور در سال ۱۹۴۸ در اختیار اکثریت سینهالی بوده، متهم می‌کردند که نسبت به مناطق تامیل‌نشین توجهی نشان نمی‌داده و نسبت به این قوم تبعیض قائل می‌شده‌است. از سال ۱۹۸۳ که شورشیان ببرهای تامیل برای استقلال بخش‌های شمال و شرق سریلانکا وارد جنگی ۲۵ ساله با دولت مرکزی شدند، بیش از ۷۰ هزار نفر در ناآرامی‌های این کشور جان خود را از دست دادند. تامیل‌ها خواستار ایجاد یک کشور مستقل در مناطق شمالی و شرقی جزیره سریلانکا هستند.
تاریخ
کهن‌ترین یافته‌های انسانی در جزیره سریلانکا مربوط به ۳۴ هزار سال پیش و از بقایای انسانی است معروف به انسان بالانگودا.
ساکنان باستانی سریلانکا معروف به ودداها از تبار تامیل و زیرمجموعه نژاد تیره‌پوست دراویدی بودند که در گذشته‌ای دور از هند جنوبی به شمال سریلانکا آمده بودند. در سال ۵۴۳ پیش از میلاد اما، سینهالی‌ها که از طوایف هند بودند به رهبری شاهزاده ویجایه از محلی در هند به نام سینهاپورا مهاجرت را آغاز کرده و به سریلانکا آمدند.
سینهالی‌های هندی بومیان این جزیره را مغلوب کرده و آنها را به جنوب رانده و خود حکومت جدیدی در شمال بنیاد کردند. از آن زمان هشت سده کشمکش میان این دو تیره آغاز شد که تا چند وقت پیش ادامه داشت.
امروزه سینهالی‌ها با بیش از ۱۵ میلیون نفر جمعیت، ۷۵ درصد از مردم سریلانکا را تشکیل می‌دهند.
در سده‌های دوازدهم و سیزدهم میلادی، بازرگانان مسلمان بیش از پیش به بازرگانی در این جزیره پرداختند و تا اوایل قرن شانزدهم دادوستد منطقه را در دست داشتند تا این که در سال ۱۵۰۵ میلادی پرتغالی‌ها نواحی ساحلی سریلانکا را فتح کردند و خود کنترل اوضاع را در دست گرفتند. در سال ۱۶۵۸ میلادی هلندیها جای پرتغالی‌ها را گرفتند و در سال ۱۷۹۵ انگلستان متصرفات هلند را اشغال و در سال ۱۷۹۸ آن را به مستعمره رسمی خویش تبدیل کرد.
در سالهای جنگ جهانی اول نهضت استقلال‌طلبی در سیلان به وجود آمد آزادی‌های ظاهری انگلیس نتوانست این نهضت را راضی کند و سرانجام در چهارم فوریه ۱۹۴۸ سیلان به استقلال کامل دست یافت.
جغرافیا
مساحت سریلانکا ۶۵٬۶۱۰ کیلومتر مربع و جمعیت آن ۲۱٫۴ میلیون نفر است. پایتخت این کشور شهر کلمبو با ۶۴۸ هزار نفر جمعیت می‌باشد.
از شهرهای مهم سریلانکا می‌توان به: دهیوالا-مانت لاوینیا ۲۱۹ هزار نفر، موراتوا ۱۸۵ هزار نفر، نگومبو ۱۳۷ هزار نفر و سری جایوردنه پورا کوته ۱۱۵ هزار نفر اشاره کرد.
سریلانکا از نظر زمین‌شناختی بر روی صفحه تکتونیک هند واقع شده‌است. محل سریلانکا در اقیانوس هند در جنوب غرب بین خلیج بنگال است. سریلانکا به‌وسیله خلیج منار و تنگه پالک از شبه‌جزیره هند جدا شده‌است. در اسطوره‌های هندی گفته میشود که یک پل سرزمینی که امروزه به آن پل آدم گفته میشود بین هند و سریلانکا وجود داشته‌است. امروزه زنجیره‌ای از صخره‌های آهکی زیر یا روی سطح آب در مسیری بین دو کشور دیده میشود که گفته میشود تا ۱۴۸۰ امکان عبور به صورت پیاده از آن وجود داشت تا اینکه در آن سال توفان‌های سنگین دریایی عمق آن مسیر را بیشتر کرد.
جزیره سریلانکا بیشتر از دشت‌های تپه‌ماهوری ساحلی تشکیل شده و کوهستان‌های آن تنها در مناطق مرکز و جنوب قرار دارند. بلندترین نقطه سریلانکا کوه پیدوروتالاگالا است که ۲۵۲۴ متر ارتفاع دارد. آب‌وهوای سریلانکا گرم و مرطوب است که این امر نتیجه بادهایی است که از اقیانوس به سمتش می‌وزد.
سریلانکا ۱۰۳ رودخانه دارد که طولانی‌ترین آنها رود مَهاولی نام دارد. طول این رودخانه ۳۳۵ کیلومتر است. در مسیر رودخانه‌های سریلانکا ۵۱ آبشار طبیعی با ارتفاع ۱۰ متر یا بیشتر دیده میشود. بلندترین آنها آبشار بامباراکاندا به ارتفاع ۲۶۳ متر است.
سریلانکا دارای ۱۵۸۵ کیلومتر خط ساحلی است. این کشور دارای ۴۰ تالاب است و در سواحل خود ۴۵ خور (خلیج کوچک) دارد. جنگل‌های حرا در سریلانکا که بیش از هفت هزار هکتار را می‌پوشاند نقش مهمی در جلوگیری از آسیب شدیدتر امواج سونامی سال ۲۰۰۴ به این کشور را داشت.
در جزیره سریلانکا مواد طبیعی ایلمنیت، فلدسپات، گرافیت، سیلیکا، کائولین، میکا و توریم به وفور وجود دارد. وجود نفت و گاز هم در خلیج منار تأیید شده و برنامه‌هایی برای استخراج آن وجود دارد.
تقسیمات کشوری
کشور سریلانکا به ۹ استان، ۲۵ شهرستان، ۲۵۶ بخش، و ۱۴۰۰۸ دهستان تقسیم شده‌است. سریلانکا از سده نوزدهم میلادی دارای استان‌هایی بوده‌است اما وضعیت آنها از ۱۹۸۷ قانونی شده‌است. از ۱۹۸۹ تا ۲۰۰۶ دو استان شمالی و شرقی موقتاً با هم ادغام شده و استانی به نام استان شمال-شرق به‌وجود آورده بودند.
در سریلانکا همچنین ۱۸ شورای شهرداری و ۱۳ شورای شهر وجود دارد.
شهرها
سیاست
سری لانکا یک جمهوری دموکراتیک و یک حکومت متمرکز است که توسط یک نظام نیمه‌ریاستی، با ترکیبی از نظام ریاستی و نظام پارلمانی اداره میشود. سری لانکا قدیمی‌ترین دموکراسی در آسیا است. بیشتر مواد قانون اساسی را می‌توان با اکثریتی دوم سومی در پارلمان اصلاح کرد. اصلاح ویژگیهای ابتدایی معینی نظیر عبارت‌ها در خصوص زبان، دین، و اشاره به سری لانکا به عنوان یک حکومت متمرکز هم به اکثریت دو سومی و نیز تأیید در یک همه‌پرسی ملی دارد.
پس از ترور راناسینگ پرماداسا، دینگیری باندا ویجتونگا از حزب اتحاد ملی در سال ۱۹۸۹ به سمت نخست‌وزیر و در سال ۱۹۹۳ به عنوان رئیس‌جمهور سریلانکا انتخاب شد،
سپس رانیل ویکرماسینگه به سمت نخست‌وزیری منصوب شد. در سال ۲۰۰۵ میلادی ماهیندا راجا پاکسا به عنوان رئیس‌جمهور و راتناسیری ویکرمانایکه به سمت نخست‌وزیر انتخاب شدند.
جنگ داخلی
پس از استقلال درگیری‌های قومی بین تامیل‌ها در شمال و شرق که اکثراً هندو بودند و سینهالی‌ها در جنوب که اکثراً بودایی بودند، از عوامل بی‌ثباتی در این کشور بود.
ببرهای آزادی‌خواه تامیل ایلم که با عنوان ببرهای تامیل شناخته می‌شدند بزرگترین گروه مسلح ستیزه‌جو و جدایی‌طلب بودند که ایالت مستقلی برای خود ایجاد کردند (الام).
ببرهای تامیل از سال ۱۹۸۳ عملیات خشونت‌آمیز از جمله بمب‌گذاری، آدم‌ربایی، ترور، عملیات انتحاری و حمله به مراکز دولتی را برای دستیابی به هدف خود در پیش گرفتند و نیروهای این گروه بخش‌هایی از مناطق شمال و شرق سریلانکا را عملاً در اختیار خود گرفتند. از اواخر دهه ۱۹۹۰، نفرات مسلح ببرهای تامیل توانستند با تحکیم موقعیت خود بر برخی مناطق عملاً نوعی دولت خودمختار در شمال سریلانکا ایجاد کنند. کشتار سال ۱۹۹۰ افسران پلیس سریلانکا، یک قتل‌عام دسته جمعی بود که در ۱۱ ژوئن آن سال صورت گرفت. اعضای سازمان ببرهای آزادی‌بخش تامیل متهم هستند در این واقعه بیش از ۶۰۰ تن از افسران غیرمسلح پلیس سریلانکا را در استان شرقی این کشور کشته‌اند. برخی منابع تلفات این حادثه را ۷۷۴ تن دانسته‌اند.
در سال ۲۰۰۶ ارتش سریلانکا به حملات گسترده‌ای علیه مواضع تامیل‌ها دست زد و توانست به تدریج بخش عمده‌ای از مناطق تحت تسلط آنان را در اختیار بگیرد. این درگیری‌ها در سال ۲۰۱۰ میلادی با شکست کامل ببرهای تامیل پایان یافت.
از سوی دیگر، نیروهای دولت سریلانکا نیز به موارد متعدد و گسترده نقض حقوق بشر در مراحل پایانی جنگ‌های داخلی این کشور متهم هستند که در ماه مه سال ۲۰۰۹ خاتمه یافت. از جمله این اتهامات می‌توان به کشتن ۴۰ هزار غیرنظامی تامیل در هفته‌های پایانی درگیری‌ها اشاره کرد.
اقتصاد
کشور سریلانکا در جنوب شبه قاره هند یکی از ضعیف‌ترین اقتصادهای آسیا را داراست. ارزش تولید ناخالص داخلی این کشور که ۲۲ میلیون نفر جمعیت دارد و ۶۰ درصد از آن وابسته به بخش خدمات است، در پایان سال ۲۰۰۹ به حدود ۸۷ میلیارد دلار رسید. کشاورزی یک بخش مهم در اقتصاد سریلانکا است به‌طوری‌که یک سوم نیروی کار این کشور در این بخش و فعالیتهای مرتبط با آن مشغول به کار هستند. بخش کشاورزی ۱۲ درصد تولید ناخالص ملی سریلانکا را در سال ۲۰۰۹ به خود اختصاص داد. این بخش همچنین یک منبع مهم مواد خام و درآمدهای ارزی است.
عملکرد ضعیف این بخش را می‌توان به سطح پایین سرمایه‌گذاری، وابستگی زیاد به بارش‌های اتفاقی نزولات آسمانی، روش‌های سنتی برداشت محصول، کمبود اعتبارات و ضعف زیربنای اقتصادی از جمله مشکلات حمل ونقل، ضعف نظام بازاریابی، کنترل دولت بر زمین و ناسازگاری سیاست‌های تجاری نسبت داد. دخالت دولت در بخش کشاورزی مثل سایر بخش‌ها اساسی و قابل توجه‌است.
بخش صنعت سریلانکا ۲۸ درصد از تولید ناخالص داخلی این کشور در سال ۲۰۰۹ را به خود اختصاص داده و عمدتاً فعالیتهای صنعتی سریلانکا در بخش منسوجات و پوشاک است. با این وجود صادرات منسوجات و پوشاک سریلانکا رقابت‌پذیری خود را در بازارهای جهانی از دست داده‌است.
هر چند تولید ناخالص داخلی این کشور در سال ۲۰۰۹ حدود ۵/۳ درصد رشد داشت ولی آثار ناشی از رکود اقتصاد جهانی به نحو قابل توجهی از سرعت رشد اقتصاد این کشود در دو سال اخیر کاسته‌است. هم اینک درآمد سرانه ملی این کشور حدود ۴۵۰۰ دلار تخمین زده میشود و فقر همچنان در این کشور مخصوصاً در مناطق روستایی به شکل گسترده وجود دارد.
با وجود توفیقات اقتصادی دست یافته در پنج سال اخیر با این حال اقتصاد این کشور همچنان شکننده باقی مانده‌است. رشد و رونق اقتصادی پایدار در سریلانکا بستگی به موفقیت مقامات این کشور در برقراری صلح، آرامش و ثبات سیاسی، اجرای اصلاحات ساختاری و اقتصادی در سطح کلان، جبران کسری‌های مالی و مشارکت بیشتر بخش خصوصی در اقتصاد دارد که می‌تواند کارایی اقتصادی و رقابت‌پذیری را در سطح اقتصاد بهبود بخشد.
سیستم اقتصادی سریلانکا مبنی بر اقتصاد آزاد برنامه‌ریزی شده و سیاست ترغیب و توسعه صادرات یکی از هدف‌های عمده سیاست اقتصادی این کشور است. اگرچه به نظر می‌رسد در سالهای اخیر سیاست تجاری این کشور بیشتر متوجه گسترش ترتیبات منطقه‌ای بوده‌است که از آن به عنوان ابزاری برای گسترش آزادسازی تجاری استفاده میکند.
همچنین کاهش کسری بودجه و غلبه بر بحران بدهی، فروش بنگاه‌های ناکارا و زیانده دولتی و اصلاح نظام مالیاتی با هدف افزایش درآمد مالیاتی از جمله اهداف مهم دولت سریلانکا است.
سریلانکا ۷ میلیون و ۶۴۰ هزار نفر نیروی کار دارد که ۳۲درصد از آنها در بخش کشاورزی، ۲۶ درصد دربخش صنعت و ۴۲ درصد در بخش خدمات شاغلند. نرخ بیکاری در این کشور که سال ۲۰۰۷ حدود ۴/۵ درصد بود به واسطه رکود اقتصاد جهانی در پایان سال ۲۰۰۹ به ۷ درصد رسید.
۲۳درصد از مردم سریلانکا زیر خط فقر زندگی می‌کنند و در سال ۲۰۰۹ نرخ تورم در این کشوربه ۳/۳ درصد رسید.
ارزش صادرات سریلانکا در پایان سال ۲۰۰۹ به ۷ میلیارد و ۳۰۰ میلیون دلار رسید که شامل کالاهایی نظیر منسوجات، چای، برنج، فلفل، الماس، زمرد، یاقوت، نارگیل، الوار و ماهی بود. در این سال آمریکا ۲۷٫۷٪، انگلیس ۱۱٫۳٪، هند ۹٫۳٪، بلژیک ۴٫۸٪ و آلمان ۴٪ از بازار صادرات سریلانکا را به خود اختصاص دادند.
محصولات وارداتی این کشور شامل پارچه‌های فابریک، مواد معدنی، نفت، مواد غذایی و ماشین‌آلات و تجهیزات حمل و نقل است که از کشورهای هند ۱۹٫۶٪، چین ۱۰٫۵٪، سنگاپور ۸٫۸٪، ایران ۵٫۷٪، مالزی ۵٫۱٪، هنگ‌کنگ ۴٫۲٪ و ژاپن ۴٫۱٪ وارد میشود. سریلانکا ظرف سال ۲۰۰۹ بیش از ۹ میلیارد و ۸۰۰ میلیون دلار کالا از کشورهای دیگر کالا وارد کرد.
اصلاحات ساختاری و نهادی گسترده‌تر شامل اصلاحات مالیاتی، مالکیت دولتی، نظام مالی و زیربنای اقتصادی می‌تواند رقابت‌پذیری و رشد تنوع صادرات سریلانکا را در صحنه اقتصاد بین‌الملل فزونی بخشد. سیاست‌های مؤثر در آزادسازی گسترده‌تر نظام تجاری و سرمایه‌گذاری سریلانکا در موفقیت این اصلاحات نقش اساسی دارد. طبیعت زیبا، سواحل آرام و سرسبز و وجود پارک‌های طبیعی در سریلانکا موجب شده تا این کشور همه ساله گردشگران زیادی را به خصوص از کشورهای اروپایی جذب کند که به لحاظ اقتصادی یکی از منابع عمده ارزی این کشور محسوب میشود. طبق آمار سال ۲۰۰۸ درآمد ارزی به دست آمده از این صنعت بالغ بر ۷۰۰ میلیون دلار بوده‌است. دولت سریلانکا به منظور تشویق جهانگردان، قوانین ورود به این کشوررا آسان کرده و ویزای توریستی را تا حد اکثر یک ماه در فرودگاه صادر میکند. گردشگران، تجار و صادرکنندگانی که قصد عزیمت به سریلانکا را داند باید بدانند که همراه داشتن ارز بیش از ۱۰هزار دلار (در صورتی‌که هنگام ورود اعلام نشود) در این کشور جرم محسوب میشود و پیگرد قانونی دارد.
سریلانکا بیش از ۴ میلیارد و ۳۰۰ میلیون دلار ذخایر ارزی خارجی دارد و به لحاظ اقتصادی در بانک توسعه آسیا، سازمان بین‌المللی خواربار و کشاورزی، گروه ۱۵، گروه ۲۴، گروه ۷۷، بانک بین‌المللی ترمیم و توسعه، اتاق بازرگانی بین‌المللی، بانک جهانی، سازمان بین‌المللی کار، صندوق بین‌المللی توسعه کشاورزی، جامعه بین‌المللی توسه، سازمان بین‌المللی دریانوردی، اتحادیه بین‌المللی ارتباطات، جنبش عدم تعهد، کمیسیون توسعه وتجارت ملل متحد، سازمان توسعه صنعتی ملل متحد، سازمان جهانی پست، اتحادیه بین‌المللی کنفدراسیون‌های کارگری، سازمان جهانی مالکیت معنوی و سازمان تجارت جهانی عضو است.
مجموع بدهی‌های بین‌المللی سریلانکا تا پایان سال ۲۰۰۹ در حدود ۲۰ میلیارد دلار تخمین زده میشود و از این حیث بانک جهانی بارها کمک‌های مالی زیادی برای جبران بدهی‌های مالی به این کشور کرده‌است.
واحد پول سریلانکا روپیه است که هر ۱۳۵ روپیه با یک دلار آمریکا برابری میکند (میانگین قیمت سال ۲۰۱۲). با وجود افزایش جمعیت سریلانکا در طی سالهای پس از استقلال، توسعه سیستم حمل و نقل در این کشور با آن هماهنگی نداشته و عمده مردم کشور توسط اتوبوس به مناطق مختلف جابه‌جا می‌شوند. با توجه به وضعیت نامناسب جاده‌ها و ازدیاد خودروهای شخصی مسائل ترافیکی در شهرها به‌وجود آمده‌است. همچنین در قریب به اتفاق شهرهای اکثراً سه چرخه (بجای) به عنوان تاکسی مورد استفاده قرار می‌گیرد. اولین بزرگراه این کشور بطول تقریبی ۱۰۰ کیلومتر، که کلمبو را به سواحل توریستی و دیدنی گاله در جنوب متصل میکند در سال ۲۰۱۱ به بهره‌برداری رسید.
سریلانکا بجز در پایتخت خود (کلمبو) فرودگاه مناسبی جهت نشست و برخاست هواپیماهای پهن پیکر ندارد و برای سفر به سایر شهرهای این کشور باید از خودرو استفاده کرد. دو فرودگاه بزرگ جدید یکی در غرب و دیگری در شرق در حال ساخت می‌باشند.
مردم
جمعیت این کشور ۲۱٫۴ میلیون نفر است. زبان‌های رسمی آن سینهالی و تامیل است. ۷۵ درصد از مردم این کشور از قوم سینهالی هستند که قومی است آریایی که از شمال هند به سریلانکا آمده‌است. ۱۱ درصد از مردم سریلانکا نیز از تبار تامیل هستند که قومی است دراویدی.
۷۰ درصد از مردم سریلانکا بودایی، ۱۳ درصد هندو و ۱۰ درصد مسلمان هستند. جشنواره سالانه موسوم به «روز بودا» برای بوداییان سریلانکا مناسبتی ویژه است..
در سریلانکا جمعیت کوچکی از زرتشتیان نیز سکونت دارند که از پارسیان هند هستند که در زمان حکمرانی بریتانیا بر منطقه، به سیلان آمدند. شمار پارسیان سریلانکا اما در سالهای اخیر به‌مرور رو به کاهش گذاشته‌است
نیروهای نظامی
نیروهای مسلح سریلانکا شامل ارتش سریلانکا، نیروی دریایی سریلانکا و نیروی هوایی سریلانکا و تحت فرماندهی وزارت دفاع است و خدمت وظیفه عمومی ندارد. کل سه واحد دارای ۲۵۹٫۰۰۰ پرسنل و نزدیک به ۳۶٫۰۰۰ نفر رزرو است. واحدهای شبه‌نظامی سریلانکا شامل، نیروهای ویژه، نیروی امنیتی شهروندی و گارد ساحلی سریلانکا میشود.
نیروهای مسلح سریلانکا تا به حال تحت عنوان نیروهای صلح سازمان ملل مأموریت‌هایی را در لبنان، چاد و هائیتی انجام داده‌است.
منابع
اعضاء اتحادیه کشورهای همسود
ایالت‌ها و قلمروهای بنیان‌گذاری‌شده در ۱۹۴۸ (میلادی)
ایالت‌ها و قلمروهای بنیان‌گذاری‌شده در ۱۹۷۱ (میلادی)
ایالت‌ها و قلمروهای بنیان‌گذاری‌شده در ۱۹۷۲ (میلادی)
جزیره‌های اقیانوس هند
جمهوری‌ها
جمهوری‌های مشترک‌المنافع
سریلانکا
کشورها در آسیا
کشورها و سرزمین‌های تامیل‌زبان
کشورهای اقیانوس هند
کشورهای جزیره‌ای
کشورهای جنوب آسیا
کشورهای سوسیالیستی
کشورهای عضو اتحادیه همکاری‌های منطقه‌ای جنوب آسیا
کشورهای عضو سازمان ملل متحد
کشورهای عضو گروه پانزده |
7555 | https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%88%D8%A7%D8%AA%DB%8C%DA%A9%D8%A7%D9%86 | واتیکان | واتیکان (به لاتین: Vaticanae) با نام رسمی دولت‌شهر واتیکان (به لاتین: Status Civitatis Vaticanae) دولت‌شهری مستقل است که در درون شهر رم در کشور ایتالیا جای دارد. واتیکان یک پادشاهی مطلقه و محل اقامت پاپ، رهبر کاتولیک‌های جهان و مرکز کلیسای کاتولیک است. واتیکان با مساحتی در حدود ۰٫۴۴ کیلومتر مربع، کوچکترین کشور دنیا و با جمعیتی در حدود ۱۰۰۰ نفر، کم‌جمعیت‌ترین کشور مستقل دنیا نیز محسوب میشود.
واتیکان از سریر مقدس که نام حوزهٔ اسقف‌نشین این شهر است، متفاوت است. واتیکان دولت‌شهری مستقل است که در سال ۱۹۲۹ با توافق مقامات سریر مقدس و بنیتو موسولینی نخست‌وزیر ایتالیا بنیان نهاده شد، اما قدمت سریر مقدس به اوایل پیدایش مسیحیت می‌رسد. سریر مقدس عالی‌ترین اسقف‌نشین کلیسای کاتولیک و حکومت مرکزی کلیساهای کاتولیک به‌شمار می‌رود و در جامعهٔ بین‌المللی یک واحد مستقل واجد حاکمیت به‌شمار می‌رود که موضوع حقوق بین‌الملل است و در بسیاری از کشورها سفارتخانه و در بسیاری از سازمانهای بین‌المللی عضویت دارد. سفرای این کشور و نمایندگان پاپ نیز به‌طور رسمی نماینده و سفیر سریر مقدس نامیده می‌شوند و نه دولت‌شهر واتیکان. همچنین مصوبات واتیکان به زبان ایتالیایی منتشر میشود اما اسناد رسمی سریر مقدس به زبان لاتین است. این دو واحد حتی گذرنامه‌های متفاوتی نیز صادر می‌کنند. سریر مقدس گذرنامه‌های دیپلماتیک و خدماتی را صادر میکند و واتیکان گذرنامه‌های عادی. کلیسای سن پیر بزرگترین کلیسای جهان است و در واتیکان قرار دارد.
تاریخ
نام واتیکان به گونه آگِر واتیکانوس در زمان جمهوری روم دربارهٔ لجنزارهای کرانه باختری رود تیبر آن سوی شهر رم به کار می‌رفت؛ جایی در میانه یانیکولوم و تپه واتیکان و مونته ماریو رو به پایین تا تپه آونتین و رو به بالا تا همریزگاه شاخابه کرمرا.
رومیان، از سر همسایگی این پهنه با وی (Veii)، شهر دشمن اهریمنی آنان، اتروسکان‌ها، همچنین دچار بودن به خیزاب‌های رود تیبر که زمین مردابی و پست واتیکان را در بر می‌گرفت، شوم دانسته و درخور زندگی نمی‌دانستند.
تاسیتوس، تاریخ‌نگار نامدار رومی دربارهٔ رویدادهای سال ۶۹ میلادی، سال چهار فرمانروا می‌نویسد: بخش بزرگی از ارتش شمالی که ویتلیوس را برای فرمانروایی به رم رساند، در گستره ناسالم آگر واتیکانوس اردو زد و دچار مرگ و میر بسیاری در این سرزمین شد. گل‌ها و ژرمن‌ها که تاب گرمای آنجا را نداشتند از روی تشنگی از رواناب‌های آن که نزدیک تیبر بود نوشیده و پیکر ناتوانشان را دچار ناتوانی افزونتری می‌ساختند.
پس از سده یکم میلادی نام دیگری جای آگر واتیکانوس را می‌گیرد. واتیکانوس دربردارنده تپه واتیکان، میدان سن پیتر کنونی و شاید ویا دلّا کونسیلیاتسیونه امروزی است.
در دوره پادشاهی روم، به‌ویژه در زمان اگریپینای بزرگتر این پهنه رونق یافت. پس از زهکشی آبهای آن، خانه‌هایی در آن ساخته شد و آگریپینا باغهایی در آن ساخت. فرزند وی، کالیگولا، در میانه باغهای مادرش میدانی برای گردونه سواران ساخت که پس از او نرون آن را به پایان رساند و به میدان نرون آوازه یافت.
کالیگولا هرم سنگیرا از هلیوپولیس در مصر برای آراستن میانه میدان گردونه سواری خود آورد و امروزه تنها بازمانده آن ساختمان در واتیکان است. در سال ۶۴ میلادی در آتش‌سوزی رم مسیحیان بسیاری کشته شدند. می‌گویند سن پیتر هم در همین میدان وارونه به چلیپا کشیده شد.
آن سوی این میدان گورستانی بود که با ویا کورنلیا از هم جدا می‌شدند. یادمان‌های خاکسپاری و آرامگاه‌ها و گورهای کوچک، همچنین مهراب‌هایی برای ایزدان دینهای گوناگون چندگانه باور در این گورستان جای داشتند که تا زمان ساخت نیایشگاه کنستانتینی سن پیتر در نیمه نخست سده چهارم میلادی بر جای مانده بودند؛ نیز نیایشگاهی برای ایزدبانوی بریگ‌ها، سیبل، و همسر وی آتیس ساخته شده بود که تا دیر زمانی پس از ساخت نیایشگاه سن پیتر بر پا بوده و کاربری داشته‌است.
بازمانده این ساخته‌ها کمابیش تا زمانی که به دستور پاپ پیوس دوازدهم در سالهای ۱۹۳۹ تا ۱۹۴۱ بگونه سامان مند کاوش شدند، با هر بازسازی و نوسازی در واتیکان سر از خاک برمی‌آوردند.
در سال ۳۲۶ میلادی نیایشگاهی بر روی جایی که آرامگاه سن پیتر پنداشته می‌شد، ساخته شد.
شهر واتیکان - کوچکترین کشور مستقل جهان - در ۱۱ فوریه ۱۹۲۹ طبق پیمان لاتران تأسیس شد. این عهدنامه بین «موسولینی» رئیس وقت دولت ایتالیا و پیپسی (papacy) - دفتر پاپ بالاترین قدرت کلیسای کاتولیک رم - پس از سال‌ها مجادله منعقد شد. در سال ۱۹۸۴ با کنکوردا - پیمان پاپ و دولت - عهدنامه جدیدی جایگزین شد. این عهدنامه جدید مانند عهدنامه قبلی، استقلال کامل کلیسای کاتولیک را در داخل شهر واتیکان به رسمیت می‌شناسد.
حکومت
شیوه کشورداری در واتیکان، پادشاهی مطلق گزینشی است. پاپ را گروهی از کشیشان والاجاه برمی‌گزینند و پاپ اختیار بدون مرزی در گزینش کارگزاران خود و قانونگذاری و داوری دربارهٔ رویدادهای پیش آمده دارد.
جایگاه برتر در سرپرستی شهر، پاپ اعظم است که در بالاترین جایگاه است و حق قانونگذاری، قضاوت و اداره دولت تنها از آنِ اوست.
به دلیل پیشینهٔ تاریخی که دارد دولت حاکم بر واتیکان ساختاری خاص و بی همتا دارد و پس از پاپ که در بالاترین رده است، دبیران رسمی منطقه مانند فرماندار و نماینده پاپ اعظم در کمیسیون اند که نه تنها این اعضا بلکه دیگران نیز از سوی شخص پاپ گزینش و با خواست وی از مقام خود برکنار می‌شوند.
از روی همین ساختار ویژه است که این شیوه پادشاهی را پادشاهی ارث ناپذیر گزینشی مطلقه و همچون گونه ای کمیاب دسته‌بندی کرده‌اند.
فرماندار شهر که در بسیاری از مواقع به عنوان رئیس‌جمهور واتیکان مطرح میشود، وظیفه‌ای شبیه یک شهردار یا مدیر اجرایی دارد.
نیروهای امنیتی و قضایی
واتیکان دارای چند گروه و هسته امنیتی است، یکی گارد امنیتی سوییس که نیروی ارتش آن به صورت داوطلبانه از میان شهروندان سوئیسی تشکیل شده‌است و دیگری «corpo della Gendarmeria» که نه تنها به عنوان نیروی ارتش منطقه واتیکان محسوب می‌شوند بلکه به عنوان محافظان شخصی پاپ نیز انجام وظیفه می‌کنند.
همچنین واحدی به نام «پلیس واتیکان» نیز وجود دارد. شهر واتیکان دارای زندان نیست، اما در ساختمان پلیس واتیکان سه سلول وجود دارد.
واتیکان دارای سیستم قضایی جهت برخورد با تخلفات اداری روحانیون است که به «دادگاه تریبونال واتیکان» مشهور است.
جغرافیا
واتیکان که کوچکترین ایالت خودمختار اروپایی محسوب میشود، بر روی تپه‌ای به همین نام در شمال غرب شهر بزرگ رم واقع شده و گرداگرد آن را دیواری احاطه کرده‌است تا شهر و به خصوص پاپ اعظم را از خطر حملات خارجی محافظت کند.
واتیکان کوچکترین منطقه خودمختار و مستقل در جهان به‌شمار می‌رود و کل آن تنها ۴۴ هکتار است آب و هوای مدیترانه‌ای تابستان‌های گرم و خشک و زمستان‌هایی بارانی را برای آن به ارمغان می‌آورد و مانند شهر رم درجه دمای آن متغیر است. مه و بخار پراکنده در هوای شهر که ناشی از فواره بزرگ و عظیم‌الجثه سینت پیتر باسیلیکا است نیز موجب رطوبت هوا و پراکنش دائمی قطرات آب در هوا میشود.
این شهر کوچک اما مقتدر، تمامی نیازهای خود را برآورده میکند و دارای اداره پست، آتش‌نشانی، نیروهای پلیس، ایستگاه راه‌آهن، شبکه‌های نیروی برق، رستورانها، بانک و شبکه انحصاری اینترنتی است.
اقتصاد
از سال ۱۹۸۱ میلادی، دربار واتیکان برای خاتمه‌دادن به حدس و گمان‌ها در مورد میزان ثروت و درآمد کلیسا، حساب‌های مالی خود را منتشر میکند.
بانک واتیکان در سده ۱۹ میلادی تأسیس شد، اما فعالیت خود را در شکل کنونی و تحت نام فعلی «مؤسسه آثار مذهبی» از سال ۱۹۴۲ میلادی، آغاز کرد.
امکانات شهری
واتیکان هیچ فرودگاهی ندارد و تنها یک بالگردگاه به نام بالگردگاه واتیکان دارد.
خطوط راه‌آهن ایتالیا به ایستگاه سینت پیترز متصل میشود و بسیاری از زائران از آن استفاده می‌کنند. خطوط متروی آن نیز در مدت ۱۰ دقیقه شهر را طی میکند.
در واتیکان از سیستم تلفن و پست انحصاری و کاملاً مستقل استفاده میشود و خطوط اینترنتی آن نیز در دسترس همه‌است.
ساختمانها
واتیکان دارای کتابخانه و مجموعه‌های ارزشمند موزه است.
در گوشه جنوب غربی واتیکان، عمارت ماتر اکلسیا (Mater Ecclesiae) که قبلاً صومعه بوده، وجود دارد.
رسانه‌های گروهی
از ابزارهای تبلیغاتی واتیکان می‌توان به رادیو واتیکان و تلویزیون واتیکان و همچنین وبگاه‌های مختلف اینترنتی و شبکه‌های اجتماعی وابسته به دربار واتیکان اشاره کرد. نشریه رومانو (L'Osservatore Romano) که به صورت روزانه در ایتالیا و به صورت هفتگی در انگلستان، اسپانیا، آلمان و فرانسه و ماهیانه در لهستان چاپ میشود، از سوی یک شرکت خصوصی تحت نظارت افراد غیر روحانی کاتولیک منتشر میشود، اما اطلاعات رسمی و اداری آن تحت کنترل دربار واتیکان است. در این نشریه مقالات و نوشته‌های رسمی که اطلاعات کلیسا را دربردارد باعنوان «Actapostlica sedis» درج میشود.
مردم
این کشور کم جمعیت‌ترین کشور جهان بوده و دارای حدود ۸۰۰ نفر جمعیت می‌باشد. از این تعداد ۴۵۰ نفر شهروند واتیکان بوده و بقیه مجوز اقامت در شهر را دارند. حدود نیمی از شهروندان واتیکان در این شهر زندگی نمی‌کنند و به مناسبت شغل خود (بیشتر به عنوان دیپلمات) در کشورهای دیگر دنیا سکونت دارند.
زبان رسمی مردم دولت واتیکان ایتالیایی است و تمام قوانین و مقررات آن به این زبان منتشر می‌شوند. زبان مکالمات روزمره هم معمولاً ایتالیایی است. اما زبان رسمی سریر مقدس لاتین و زبان دیپلماتیک سریر مقدس هم فرانسوی است. زبان اصلی گارد امنیتی آلمانی است.
دیپلماسی و سیاست خارجی
دولت واتیکان روابط دیپلماتیکی ندارد و روابط خارجی واتیکان از طریق وزارت امورخارجه سریر مقدس انجام میشود که نام حوزه اسقف‌نشین شهر رم و مرکز کلیساهای کاتولیک دنیاست.
واتیکان در سال ۱۹۹۰ میلادی، به معاهده حقوق کودک سازمان ملل متحد پیوست.
فرهنگ
لازم به‌ذکر است که کشور واتیکان در تعیین بسیاری از موارد فرهنگی و سیاسی جهان مسیحیّت نقش مهمی را ایفا می‌نماید و سالانه تعداد زیادی از مردم از این کشور بازدید می‌نمایند. از این جهت به صورت تخصّصی از طریق درآمد جهانگردان مذهبی سالیانه مقدار زیادی درآمد وارد این کشور می‌گردد.
شهر واتیکان به خودی خود از تاریخ فرهنگی قابل‌توجهی برخوردار است. ساختمان‌هایی چون کلیسای سن پیترو و نمازخانهٔ سیستین از زیباترین آثار هنری جهان است و آثار ارزشمندی از هنرمندان بزرگ تاریخ چون میکل آنژ و بوتیچلی را در خود جای داده‌است.
کتابخانه بزرگ شهر و مجموعه‌های ارزشمند موزه آن حاوی اطلاعات تاریخی شگرفی است که به لحاظ علمی و فرهنگی بسیار باارزشند.
در سال ۱۹۸۴ سازمان جهانی یونسکو، شهر واتیکان را در فهرست مناطق تاریخی خود ثبت کرد و تنها نمونه‌ای است که در آن کل یک کشور به‌عنوان اثری تاریخی ثبت میشود.
آنچه جالب توجه‌است، حضور چشمگیر مردان در شهر است زیرا ساکنان اصلی آن را مردان تشکیل می‌دهند و جمعیتی کثیر از زن‌ها در واتیکان دیده می‌شوند.
حضور گردشگران و زائران به زندگی روزانه شهر تنوع خاصی می‌بخشد و دیدار پاپ اعظم در مراسم عشای ربانی و نیز آیین مذهبی و جشن‌ها برای آنها بسیار جالب است.
زبان رسمی واتیکان لاتین است و به عنوان مثال تنظیمات دستگاههای خودپرداز در واتیکان به زبان لاتین هم نوشته شدهاند.
فعالیتهای علمی
پاپ لئو سیزدهم در سال ۱۸۹۱ به‌طور رسمی «مرکز اخترشناسی واتیکان» را تأسیس کرد.
پانویس
پیوند به بیرون
وبگاه رسمی
واتیکان
ایالت‌ها و قلمروهای بنیان‌گذاری‌شده در ۱۹۲۹ (میلادی)
بنیان‌گذاری‌های ۱۹۲۹ (میلادی) در واتیکان
پایتخت‌های اروپا
جغرافیای رم
حاکمیت‌های دینی
درون‌بوم‌ها و برون‌بوم‌ها
دولت‌شهرها
رم
مکان‌های زیارتی کاتولیک
شهرهای کرانه تیبر
شهرهای محاصره‌شده توسط شهرهای دیگر
کشورها و سرزمین‌های ایتالیایی‌زبان
کشورها در اروپا
کشورهای محصور در خشکی
کلیسای کاتولیک در اروپا
مذهب کاتولیک در اروپا
مسیحیت در اروپا
میراث جهانی یونسکو در واتیکان
واتیکان |
7556 | https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%87%D9%88%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%B1%D8%A7 | هونیارا | هونیارا پایتخت کشور جزایر سلیمان است.
جغرافیا
جمعیت آن در سرشماری ۱۹۸۶ برابر با ۳۰٬۴۱۳ بود.
این شهر بر روی جزیره گوادال‌کانال بنا شده و در پایان جنگ جهانی دوم به عنوان جانشینی برای پایتخت پیشین یعنی شهر تولاگهی بازسازی شد.
هونیارا دارای یک لنگرگاه، ساختمان حکومتی بازسازی‌شده و یک موزه ملی است.
منابع
Wikipedia contributors، «Honiara،» Wikipedia, The Free Encyclopedia،
هونیارا
بنیان‌گذاری‌های دهه ۱۹۴۰ (میلادی) در اقیانوسیه
پایتخت‌های اقیانوسیه
جزایر سلیمان
زیربخش‌های جزایر سلیمان
شهرهای اقیانوسیه
شهرهای بندری در اقیانوسیه
گوادال‌کانال
مناطق مسکونی بنیان‌گذاری‌شده در دهه ۱۹۴۰ (میلادی)
مناطق مسکونی در جزایر سلیمان
منطقه‌ها مسکونی در استان گودال کانال |
7557 | https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%AC%D9%88%D8%B1%D9%88 | ماجورو | ماجورو پایتخت کشور جمهوری جزایر مارشال است.
شهر ماجورو در سال ۲۰۰۴ دارای ۲۵٬۴۰۰ نفر جمعیت بوده‌است.
این شهر بر روی آبسنگی حلقوی (آتولی) به نام آتول ماجورو بنا شده که خود آن آتول از ۶۴ جزیره تشکیل یافته‌است.
مرکز تجاری این شهر را محلهای به نام اولیگا تشکیل می‌دهد.
در خلال جنگ جهانی دوم نظامیان آمریکایی در ۳۰ ژانویه ۱۹۴۴ به ماجورو که در آن زمان در دست ژاپنی‌ها بود حمله کردند.
شهر خواهر
گوام -
کاوایی، نارا -
تایپه -
پیوند به بیرون
از طبیعت پیرامون ماجورو
عکس‌های ماجورو در جنگ جهانی دوم
منابع
ویکی‌پدیای انگلیسی.
آب‌سنگ‌های حلقوی اقیانوس آرام
بنیان‌گذاری‌های ۱۸۸۴ (میلادی) در اقیانوسیه
پایتخت‌های اقیانوسیه
جبهه‌های اقیانوس آرام در جنگ جهانی دوم
جزایر مارشال
جزیره‌ها
شهرهای اقیانوسیه
مناطق مسکونی بنیان‌گذاری‌شده در ۱۸۸۴ (میلادی)
مناطق مسکونی در جزایر مارشال
نیروی دریایی ایالات متحده آمریکا در جنگ جهانی دوم |
7558 | https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B3%D9%88%20%28%D8%AF%D9%88%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%DA%A9%D8%A7%29 | روسو (دومینیکا) | روسو (Roseau) پایتخت کشور دومینیکا است.
کشور دومینیکا یکی از کشورهای جزیره‌ای در دریای کارائیب در قاره آمریکا است (با جمهوری دومینیکن اشتباه نشود).
جمعیت شهر روسو در سال ۲۰۰۱ برابر با ۱۴٬۸۴۷ نفر بود. این شهر بر روی دهکده‌ای قدیمی از سرخ‌پوستان کالیناگو به نام «سایری» بنا شده‌است.
همچنان این کشور مستعمره فرانسه بوده و نام پایتخت از روی فیلسوف مشهور فرانسوی ژان ژاک روسو گرفته شده است.
نگارخانه
منابع
Wikipedia contributors، "Roseau،" Wikipedia, The Free Encyclopedia, http://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Roseau&oldid=189366245 (accessed February 20, 2008).
روسو (دومینیکا)
پایتخت‌های آمریکای شمالی
پایتخت‌های منطقه کارائیب
پریش سنت جورج، دومینیکا
دومینیکا
شهرهای بندری در کارائیب
مناطق مسکونی در دومینیکا |
7559 | https://fa.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%AA%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%88 | کاتماندو | کاتماندو (به زبان نپالی: काठमाडौं) پایتخت کشور نپال و بزرگترین شهر این کشور است.
جمعیت
بر اساس سرشماری سال ۲۰۱۱، جمعیت شهر کاتماندو ۱٬۰۰۳٬۲۸۵ نفر است.
جغرافیا
این شهر با مساحت ۵۰٫۶۷ کیلومتر مربع در بلندی ۱٬۴۰۰ متری از سطح دریا واقع شده‌است و در مرکز نپال در دره کاتماندو و در کنار رودخانه بگماتی قرار گرفته‌است. کاتماندو با دو شهر پاتان و بهاکتاپور یک مجموعه شهری را تشکیل می‌دهد.
مناطق شهری
کاتماندو به ۳۵ منطقه تقسیم میشود. بزرگترین منطقهٔ این شهر، منطقهٔ ۱۶ با مساحت ۴٫۴ کیلومتر مربع است که در شمال شهر قرار دارد. از سوی دیگر، منطقهٔ ۲۶ که در مرکز شهر قرار دارد، با مساحت ۰٫۰۴ کیلومتر مربع کوچکترین منطقهٔ شهر است.
ریشه نام
نام کاتماندو از ترکیب واژه‌های سانسکریت «کاسث» (काष्ठ) به معنی چوب و «مانداپ» (मंडप/मण्डप) به معنی سایه‌سار پدید آمده‌است.
واژه کاسث‌مانداپ پس از سال‌ها استفاده در زبان‌های محلی به‌صورت کاتماندو تلفظ شده‌است.
گفته میشود بخاطر فراوانی ساختمانهای چوبی زیاد که باعث گسترده بودن سایه‌های فراوان در سطح شهر می‌شده این نام را بر آن شهر گذارده بودند.
نگارخانه
مناظری از زندگی روزمره در کاتماندو
منابع
بخش‌های نپال
پایتخت‌های آسیا
شهرداری‌های نپال
شهرهای دارای میراث جهانی یونسکو
شهرهای نپال
قرارگاه‌های کوهستانی در نپال
مقاله‌های خرد جغرافیا
مناطق مسکونی بنیان‌گذاری‌شده در سده ۸ (پیش از میلاد)
مناطق مسکونی در نپال |
7560 | https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%D9%85%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D9%85 | آمستردام | آمستِردام (به هلندی: Amsterdam) پایتخت و پر جمعیت‌ترین شهر کشور هلند است که در استان هلند شمالی در غرب هلند واقع شده. شهر آمستردام در در کنار رود آمستل (Amstel) بناشده و از آنجایی که سدهای زیادی(Dam) برای حفاطت از شهر در برابر سیل آب ساخته شده بود، نام شهر به آمستل دام(AmstelDAM) شهرت یافت که به مرور به آمستردام تغییر نام پیدا کرد.
آمستردام با این که پایتخت کشور هلند است، اما محل استقرار دولت نیست؛ دولت هلند، رئیس دولت، دفتر نخست‌وزیری و محل سکونت خاندان سلطنتی در شهر لاهه است. آمستردام، بزرگترین شهر هلند، و بزرگترین مرکز جذب گردشگر این کشور است.
جمعیت
جمعیت آمستردام بر طبق آخرین سر شماری ۸۵۴۰۰۰ نفر برآورد شده‌است.
طبق آمار سال ۲۰۱۶ میلادی مردم این شهر را هلندیها و مهاجرین مراکشی، سورینامی و ترکها تشکیل می‌دهند.
تاریخچه
هستهٔ اصلی این شهر تاریخی در قرون وسطا به‌وجود آمد. در قرن شانزدهم و پس از سقوط آنتورپ و مهاجرت تجار آنتورپی به شمال، شهر توسعه یافت و تبدیل به یک بندر تجاری اروپا شد. بسیاری از مردم آنتورپ پس از سقوط شهر به سمت شمال حرکت کردند و به دوران طلایی این شهر که حدود یک قرن به طول انجامید خاتمه دادند. از جمعیت ۱۰۰٬۰۰۰ نفری در آنتورپ قبل از محاصره، فقط ۴۰٬۰۰۰ نفر باقی ماند. بسیاری از بازرگانان ماهر آنتورپ در مهاجرت پروتستانها به شمال شرکت داشتند و بنیان تجاری " عصر طلایی هلند " را در شمال استانهای متحد بنا نهادند. توسعه آمستردام امروزی نتیجه همین مهاجرت بود.
در قرون هفدهم و هجدهم که دوران شکوفایی اقتصاد استعماری هلند بود، خانه‌های اعیان‌نشین بسیاری در حاشیهٔ کانال‌های بیرونی ساخته شدند که بسیاری از آنها هنوز هم پابرجا هستند.
جغرافیا
بندر آمستردام از شرق به دریاچهٔ اَیسل مِیر وصل میشود و از غرب از طریق یک کانال کشتیرانی به دریای شمال و آبهای آزاد راه دارد.
ورود آب به این مجراها کنترل میشود چون «آمستردام نیز مانند مناطق وسیعی از هلند زیر سطح دریا قرار گرفته‌است.»
رودخانهٔ آمستِل از وسط آمستردام می‌گذرد و شبکهٔ گسترده‌ای از کانال‌ها و نهرها بخش‌های مختلف شهر قدیمی را به هم وصل می‌کنند.
این کانال‌ها به تدریج طی چهار پنج قرنِ گذشته به شکل نیم دایره‌هایی دورِ هستهٔ اولیهٔ شهر حفر شده و گسترش یافته‌اند. کاربرد اصلی آنها جابجایی بار و محصولاتِ وارداتی از کشتی‌ها به انبارها و تجارتخانه‌ها و بالعکس از آنجا به بندرگاه بوده‌است.
اکثر مردم با دوچرخه در شهر رفت‌وآمد می‌کنند به‌طوری که بیش از ۶۵۰٬۰۰۰ (ششصد و پنجاه هزار) دوچرخه در آمستردام وجود دارد و فقط ۲۰۰۰۰ تای آنها در آب افتاده‌اند.
گردشگری
آمستردام یکی‌از هدف‌های گردشگری در اروپا با حدود چهار میلیون بازدیدکننده در سال است. بخش مرکزی آمستردام بافت فشرده و قدیمی خود را حفظ کرده و مثل یک موزه است.
یکی از جاذبه‌های گردشگری آمستردام، قایق‌سواری در کانال‌های داخل شهر است که از مقابل خیلی از ساختمانهای شهر می‌گذرد.
دانشگاه‌ها
دانشگاه آمستردام (UvA) و دانشگاه وریج آمستردام (VU)، بزرگترین مراکز آموزشی این شهر هستند که در رشته‌های گوناگون دانشجو می‌پذیرند. در زمینهٔ هنر، مدرسهٔ عالی هنرها (Amsterdamse Hogeschool voor Kunsten)مهمترین مرکز آموزشی است که در رشته‌هایی مثل رقص، موسیقی، نمایش و سینما دانشجو می‌پذیرد.
هنر
هلند گذشته از معماریِ خاصِ این شهر نسبت به مساحتش گنجینه‌های هنری بسیاری را نیز داراست و پر است از موزه‌ها و گالری‌های مختلف است. از نقاشی‌های خیره‌کنندهٔ رمبراند، ورمیر (فرمیر) و ون گوگ Van Gogh (فان خوخ) که در موزه‌های اصلی به نمایش گذاشته شدهاند گرفته، تا موزه‌های کوچکی مانند موزهٔ سکس یا موزهٔ شکنجه.
سه موزه اصلی آمستردام در میدان موزه [Museumplein] واقع‌اند. آمستردام یکی از بازترین و سکسی‌ترین شهرهای دنیا شناخته شده‌است.
موسیقیدانانی نیز برخی آثارشان را از این شهر الهام گرفته‌اند از جمله گروه انگلیسی Coldplay که یکی از شعرهایش Amsterdam نام دارد (که البته متن شعر هیچ رابطه مستقیمی با شهر ندارد).
اقتصاد
از نظر تجاری این شهر اهمیت زیادی در هلند دارد و دفاتر بسیاری از شرکت‌های بزرگ در آن واقع شده‌است. برخی شرکت‌های جهانی نیز به دلیل تسهیلات مالیاتی هلند نسبت به کشورهای مجاور، دفاتر منطقه‌ای خود را در این شهر و به‌خصوص در اطراف فرودگاه اسخیپل (سکیپل) در نزدیکی آمستردام مستقر ساخته‌اند که از آن میان می‌توان به شرکت سونی اشاره کرد.
دفتر مرکزی بسیاری از شرکت‌های هلندی مانند فیلیپس، هینکن، اکزونوبل و همچنین بانکها و بیمه‌های هلندی در این شهر قرار دارد.
مترو
متروی آمستردام در سال ۱۹۷۷ تأسیس شد و هم‌اکنون ۵۲ ایستگاه دارد.
منابع
پیوند به بیرون
جستارهای وابسته
تالار کنسرت آمستردام
پایتخت‌های اروپا
پایتخت‌های فرهنگی اروپا
پست‌ترین نقاط
شهرها و شهرک‌های بندری دریای شمال
شهرهای بندری در هلند
شهرهای میزبان المپیک تابستانی
مناطق مسکونی بنیان‌گذاری‌شده در سده ۱۳ (میلادی)
مناطق مسکونی در هلند شمالی
ورزشگاه‌های بازی‌های المپیک تابستانی ۱۹۲۸
ورزشگاه‌های دوچرخه‌سواری بازی‌های المپیک |
7562 | https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AF%D9%87%D9%84%DB%8C | دهلی | دهلی (، تلفظ هندوستانی: )، دومین کلانشهر پرجمعیت هند است و دهلی نو، پایتخت هند، نیز بخشی از این کلانشهر است. دهلی طبق سرشماری سال ۲۰۰۱ با جمعیتی برابر ۱۳٬۷۸۲٬۹۷۶ نفر جمعیت مرکزی و بیش از ۲۲ میلیون نفر در کلانشهر دهلی بزرگترین شهر هند است و با قدمتی افزون بر ۵۰۰۰ سال به همراه دمشق، بنارس و شوش از قدیمی‌ترین شهرهای جهان محسوب میشود. این شهر تاکنون ۱۱ بار ویران گشته و از نو ساخته شده‌است. دهلی آمیخته‌ای است از جامعه سنتی و مدرن و نمودی است از اجتماع مذاهب، قومیت‌ها و فرهنگ‌های مختلف.
جغرافیا
شهر دهلی در ناحیه مرکزی نیمه شمالی هند و در ساحل غربی رود یامونا (جمنا) واقع شده و دارای ۲۳۹ متر ارتفاع از سطح دریا است. وسعت ناحیه پایتختی ملی دهلی برابر ۱۴۸۳ کیلومتر مربع است که ۷۰۰ کیلومتر آن ناحیه شهری و ۷۴۳ کیلومتر مربع ناحیه روستایی است و از بزرگترین کلانشهرهای جهان محسوب میشود. ناحیه پایتختی ملی دهلی یا ایالت دهلی که دهلی‌نو مرکز آن است، از طرف شرق به ایالت اوتارپرادش و از طرف شمال، غرب و جنوب به ایالت هاریانا محدود میشود؛ و تماماً بر روی جلگه رود گنگ واقع است.
آب و هوا
دهلی در مقایسه با سایر مناطق هندوستان، به‌داشتن هوای نه‌چندان مطلوب مشهور است. از طرفی گرما و خشکی بیابان‌های راجستان را دارد و از طرفی سرمای هیمالیا. بین آوریل تا اکتبر هوا گرم و سوزان است معمولاً بالای ۴۰ درجه سانتیگراد. در فصل باران‌های موسمی به‌ویژه در ماه‌های ژوئیه و اوت باران‌ها سیل‌آسا هستند و در زمستان مخصوصاً در دسامبر و ژانویه دما تا نزدیکی صفر پایین می‌آید.
به‌طور کلی دهلی دارای سه فصل آب و هوایی است:
فصل باران‌های موسمی یا مانسون از اول ماه جون به مدت چهار تا پنج ماه.
فصل سرما از اول ماه نوامبر به مدت چهار ماه و فصل گرما از اواسط ماه مارس به مدت سه ماه.
آب و هوای دهلی در بهار گرم و مرطوب است و باید از کولر گازی استفاده کرد. در طول زمستان نیز حداقل برای سه ماه نیاز به استفاده از بخاری احساس میشود.
تاریخ
از سال ۱۷۷۲ تا ۱۹۱۱ شهر کلکته پایتخت هندوستان بود ولی به دلیل مرکزیت دهلی، جرج پنجم بریتانیا، که در دههٔ ۱۹۰۰ پادشاه هند به‌شمار می‌آمد پایتخت را از کلکته به دهلی نو منتقل کرد.
این شهر دارای پنج هزار سال قدمت است و آثار دوران تمدن موهنجودارو یا دره رود سند در آن یافت شده‌است. دهلی اولین پایتخت حکومت مسلمانان از قرن دوازده تا ۱۹ میلادی بوده و طی قرون متمادی، جنگ‌ها و ویرانی‌های فراوانی را به خود دیده‌است که از مهمترین آنها حمله تیمور و نادر شاه به این شهر را می‌توان نام برد. تخت طاووس و الماس معروف دریای نور از غنائم با ارزشی به حساب می‌آید که از این شهر به ایران منتقل شده‌است.
اولین جنگ برای استقلال سرزمین هند، در سال ۱۸۷۵ در شهر دهلی به وقوع پیوست. انگلیسی‌ها در سال ۱۹۱۱ مرکز حکومت خود را از کلکته به این شهر انتقال دادند. طراحی و احداث دهلی نو بلافاصله پس از استقرار حکومت انگلیسی‌ها، توسط یک معمار برجسته انگلیسی به نام «ادوین لوتینز» در جنوب دهلی آغاز شد. دهلی نو پس از استقلال به‌عنوان پایتخت هند معرفی شد.
گردشگری
در کلانشهر دهلی اماکن تاریخی و گردشگری زیادی موجود است و این شهر، ظرفیت قابل قبولی برای پذیرایی گردشگران دارد. از مهمترین اماکن جلب گردشگر در این شهر می‌توان به مراکز زیر اشاره کرد:
قلعه سرخ (رد فورت یا لال قلعه Red Fort or Lal Qila)
بزرگترین مرکز جلب توریست در دهلی است؛ که دستور احداث این قلعه را شاه جهان امپراتور گورکانی، وقتی که پایتخت خود را از اگرا به دهلی تغییر داد، صادر کرد. ساخت آن نه سال به طول انجامید و در سال ۱۶۴۸ تکمیل شد. این قلعه به وسیله دیواری از سنگ‌های قرمز رنگ محصور شده که طول آن ۵/۲ کیلومتر و ارتفاع آن از ۱۶ تا ۳۳ متر متغیر است.
این بنا شامل بخش‌ها و اجزاء مختلفی است که شامل تالارها، ایوان‌ها و بناهای گوناگون خصوصی و عمومی باشکوه و زیبایی است که معروفترین آنها را می‌توان به‌این ترتیب نام برد:
دروازه لاهور (Lahore Gate)، دروازه دهلی (Delhi Gate)، دروازه فیل (Elephant Gate)، چاتاچوک (Chatta Chowk)، نقاره‌خانه (Naqqar Khana) یا نوبت خانه (Naubat Khana)، دیوان عام (Diwan-i-Am)، کرسی (Qursi) یا تخت شاهی، لال پرده (Lal Pardah) یا پرده قرمز، باغ حیات بخش (Hayat Baksh Bagh)، دیوان خاص (Diwan-i-Khas)، خاص محل (Khas Mahal)، موسامان بُرج (Mussaman Burj)، نهر بهشت (Nahr-i-Behisht)، میزان عدالت (Scale of Justice)، ساوان و بادان (Sawan and Bhadon)، ظفر محل (Zafar Mahal)، حمام (Hammam)، زنانه (Zenana) یا اندرونی، ممتاز محل (Mumtaz Mahal)، رنگ محل (Rang Mahal)، دعوت‌خانه (Daawat Khana)، موتی مسجد (Moti Masjid) یا مسجد مروارید و دو موزه است.
آن را با قلعه دیگری که به همین نام «قلعه سرخ» مشهور است و در آگرا ساخته شده، نباید اشتباه گرفت.
مسجد جامع دهلی
مسجد جامع دهلی یا «مسجد جهان‌نما» از بزرگترین مساجد هندوستان و از باشکوهترین مساجد در جهان اسلام است. این بنا به دستور شاه جهان سازنده تاج محل در سال ۱۶۵۶ میلادی ساخته شده‌است. این مسجد که روبروی قلعه سرخ، در قسمت دهلی قدیم قرار دارد، یکی از مراکز مهم مسلمانان هند به‌شمار می‌رود. محوطه خارجی این مسجد می‌تواند بیش از ۲۵ هزار نمازگزار را در خود جای دهد و ازجمله اشیاء باستانی که در این مسجد نگهداری میشود، قرآنی است که روی پوست آهو نوشته شده‌است. برای ساخت این مسجد ۵۰۰۰ کارگر به مدت بیش از شش سال کار کرده‌اند. سقف این مسجد دارای سه گنبد است که روی آنها با مرمرهای سیاه و سفید تزیین شده‌است. دو مناره این مسجد دارای ۴۰ متر ارتفاع هستند.
آرامگاه همایون (همایون تمب Humayun's Tomb)
همایون دومین پادشاه امپراتوری مغولی هند یا گورکانیان هند بود که پس از پانزده سال که در دربار ایران پناهنده بود به کمک شاه طهماسب اول تاج و تخت خود را بازستاند و به هند برگشت اما پس از چند ماه به‌طور ناگهانی و بر اثر سقوط از پله‌های کتابخانه‌اش فوت کرد. این آرامگاه با شکوه به دستور همسر وی حمیده بانو بیگم که در ایران با معماری ایرانی آشنا شده بود ساخته شد. کار ساخت این بنا در سال ۱۵۶۲ یک سال پس از مرگ همایون آغاز و هشت سال به طول انجامید. معماران این باغ سید محمد بن میرک غیاث الدین و پدر وی میرک غیاث الدین بودند که از هرات به دهلی آورده شده بودند. این آرامگاه با الهام از مقابر ایرانی و فضای چهار باغ یا باغ جنت ساخته شده که اولین باغ به این سبک در هندوستان به‌شمار می‌رود.
درگاه حضرت نظام‌الدین اولیا (Hazrat Khawaja Nizamuddin Auliya)
آرامگاه صوفی بزرگ هند، خواجه نظام الدین اولیا (۱۲۳۸–۱۳۲۵ میلادی) در محلی شلوغ و پرتراکم، میزبان جمع کثیری از زایران مسلمان و غیرمسلمان است. شاه نظام‌الدین اولیاء در ۷۲۵ ه.ق در دهلی دیده از جهان فروبست و در همان‌جا دفن شد. مجموعه درگاه یا آرامگاه وی در مقبرهٔ شکرگنج هندوستان در نزدیکی آرامگاه همایون در محلی شلوغ و پرتراکم که به نام خود او منطقه «حضرت نظام‌الدین» شناخته میشود، مورد بازدید تعداد زیادی از مردم و زیارتگاه مسلمانان و اهل تصوف است و هر سال یک روز برای وی در این محل مجلس یادبود تشکیل میشود و هزاران مسلمان در آنجا اجتماع می‌کنند و از طرف خطباء خطبه‌ها خوانده میشود. آرامگاه امیرخسرو دهلوی از مریدان نظام‌الدین اولیاء بود نیز در همین مجموعه قرار دارد.
قُطُب منار (Qutub Minar)
ارتفاع این منار عظیم۷۲/۵ متر است که ۳۹۹ پله دارد و بلندترین بنای آجری دنیاست. این بنا از سنگ ساخته شده و جزو اولین بناهای عظیم هند و از نمونه‌های بارز معماری هندو-اسلامی است. تزئینات روی این منار بی‌نظیر است. این بنا در کنار مسجد قوة الاسلام در سال ۱۱۹۹ میلادی توسط قطب الدین ایبک در جنوب شهر دهلی و بر روی خرابه‌های تعداد زیادی از معابد مربوط به آئین جینیسم ساخته شده‌است. آنچه این مسجد را جذابتر میکند وجود یک ستون مرموز از فلزی ناشناخته است. این ستون فلزی از آلیاژ ناشناخته‌ای ساخته شده که هرگز زنگ نمی‌زند و رنگ عوض نمی‌کند و فرسوده نیز نمی‌شود. این ستون فلزی در صحن اصلی مسجد نصب شده و مربوط به قرن پنجم میلادی است که عامه، حلقه کردن دست از پشت، دور این ستون را خوش‌یمن می‌دانند.
قطب منار همراه با مسجد قوة الاسلام و بقایای چندین بنای قدیمی دیگر «مجموعه قطب» در دهلی را تشکیل می‌دهد.
لوتوس تمپل یا معبد نیلوفر (Bahá'í Houses of Worship یا Lotus Temple)
معبد آیین بهائی یا مشرق الاذکار بهائیان در شهر دهلی‌نو است که از معروفترین بناهای مدرن هند به‌شمار می‌آید و به عنوان مادر معابد شبه قاره هند شناخته شده‌است. به معماری این بنا که به شکل گل لوتوس است جوایز معتبر بین‌المللی بسیاری تعلق گرفته و مقالات بیشماری در نشریات معتبر جهانی دربارهٔ آن نوشته‌اند.
بنای یادبود مهاتما گاندی (راج گت Raj Ghat)
سکوی چهار گوش ساده‌ای از مرمر سیاه، محل نگهداری خاکستر مهاتما گاندی است که در سال ۱۹۴۸ به قتل رسید. هر ساله در روز سی‌ام ژانویه، روز شهید، به یاد پدر ملی هند گردهمایی در این محل تشکیل میشود.
کاخ ریاست جمهوری راشتراپاتی بهاوان (Rashtrapati Bhavan) و مغول گاردن
در سمت منتهی‌الیه غربی میدان مرکزی دهلی نو که دروازه هند در میان آن قرار گرفته، مجموعه بزرگ کاخ ریاست جمهوری قرار دارد. دفتر نخست‌وزیر و وزارت خارجه (معروف به ساوت بلاک South Block) در حاشیه شرقی و ساختمان مدور مجلس هند نیز در حاشیه شمال شرقی این کاخ واقع شده‌است. این مجموعه، بخش اصلی از معماری انگلیسی دهلی‌نو است.
کاخ ریاست جمهوری دارای تالارهای بزرگ و ۳۴۰ اتاق است. باغ زیبا و معروف مغول گاردن در انتهای غربی محوطه این کاخ قرار دارد که سالی یک ماه، بازدید عموم از آن آزاد است.
سالن معروف آشوکا در طبقه دوم این کاخ قرار دارد که محل برگزاری رسمی‌ترین برنامه‌های رئیس‌جمهور هندوستان است. سقف این سالن و حاشیه فوقانی دیواره‌های آن به مساحتی بیش از ۷۵۰ متر مربع، تماماً با نقاشی‌های ایرانی و اشعار فارسی پوشیده شده‌است.
دروازه هند (ایندیا گیت India Gate)
این بنای باشکوه با ارتفاع ۴۲ متر در محوطه‌ای باز و نزدیک به کاخ ریاست جمهوری هند توسط معمار انگلیسی دهلی نو در سال ۱۹۳۱ ساخته شده‌است. در واقع یادبودی است برای ۹۰ هزار سرباز هندی که در جنگ جهانی اول کشته شدهاند و نام این سربازان بر دیوارهای این بنا حک شده‌است. (با دروازه هند در بمبئی اشتباه نشود)
جنتر منتر(Jantar Mantar)
این بنا به عنوان مرکز رصدخانه و تحقیقاتی نجومی توسط حاکم جی پور، در سال ۱۷۲۴ ساخته شده‌است. توسط این بنا که دارای محاسبات نجومی است، گردش ستارگان را اندازه‌گیری می‌کردند.
قلعه کهنه هند (پورانا کیلا Purana Quila)
قلعه کهنه هند معروف به پورانا کیلا بر روی خرابه‌های شهر کهن پاندواها که زمانی در کنار رودخانه یامونا قرار داشته، توسط شیر شاه سوری سلطان افغان که بر همایون شورید و دهلی را تصرف کرد طی سالهای ۱۵۳۸ و ۱۵۴۵ ساخته شده‌است.
آرامگاه صفدر جنگ (Safdarjung's Tomb)
بنای آرامگاه صفدر جنگ، وزیر دربار گورکانی، آخرین سبک معماری باغ مقبره‌ای دهلی در دوران امپراتوری مغولی هند است که در خلال سالهای ۱۷۵۳ تا ۱۷۵۴ در زمان محمد شاه گورکانی، پادشاه هند، ساخته شده‌است.
آرامگاه خان خانان (Abdul Rahim Khan-I-Khana's Tomb)
میرزا عبدالرحیم خان‌خانان (۱۷ دسامبر ۱۵۵۶ - ۱۶۲۷ م /۱۴ صفر ۹۶۴ - ۱۰۳۶ ه.ق) پسر محمد بیرام‌خان خان‌خانان و از وزیران صاحب قدرت جلال‌الدین اکبرشاه بود که در روند مهاجرت هنرمندان ایرانی به هند نقش مؤثری داشت.
بنای آرامگاه عبدالرحیم خان خانان توسط او برای همسرش در ۱۵۹۵ م ساخته شد و خود او را در ۱۶۲۷ م در همان‌جا به‌خاک سپردند. این آرامگاه از آرامگاه همایون مشتق شده و نمونه‌ای از یک نسخه جمع و جور از نوع آرامگاه‌های «مکعبی» است که در دهلی زیاد استفاده شده‌است. ازارههای دیوارهای بنا در باغی استوار است که نهرهای آب و استخر آن جایگزین باغ بزرگی است که در مقبره همایون دیده میشود.
آرامگاه عبدالرحیم خان‌خانان در نزدیکی مجموعه نظام‌الدین اولیاء و در کنار آرامگاه همایون در دهلی واقع است.
بازار چاندنی چوک
بازار بزرگ چاندنی چوک (به معنای میدان مهتابی) که روبروی قلعه سرخ و در ضلع شمالی مسجد جامع دهلی قرار دارد، توسط جهان آرا بیگم دختر شاه جهان و به دست سازندگان تاج محل ساخته شده و یادآور هنر و تمدن عصر گورکانیان هند است. این بازار سنتی دارای راسته‌های زیادی است که بازار اصلی شهر دهلی (قدیم) را تشکیل می‌دهد. این بازار توسط کانال‌هایی پر از آب به دو بخش تقسیم شده که آب کانال هنگام شب بسان نقره در زیر نور ماه می‌درخشیده‌است.
قلعه تغلق آباد
پایتخت غیاث الدین تغلق در فاصله ۸ کیلومتری از قطب منار قرار دارد که به دلیل استراتژیک احداث شده و اکنون تعداد کمی از استحکامات و تالارهای زیر زمینی آن بر جای مانده‌است. بر اساس برخی حکایات ویران شدن شهر بر اثر نفرین خواجه نظام الدین اولیا بوده‌است.
فیروز شاه کتلا
در شهر فیروزآباد هند، نزدیک به دهلی گیت در قرن ۱۴ میلادی به وسیله فیروز شاه تغلق ساخته شد. ستون معروف سنگی به ارتفاع ۱۴ متر حامل پیغام صلح آشوکا در این محل قرار دارد.
موزه صنایع دستی دهلی
از دیگر اماکن دیدنی دهلی موزه ملی صنایع دستی دهلی است که شامل ۳۳۰۰۰ نمونه از صنایع دستی مختلف است.
اماکن مذهبی غیر اسلامی
معبد آکشاردام که بزرگترین معبد آیین هندو در جهان به حساب می‌آید، چترپور مندیر (شهر معابد)، بیرلا مندیر، بنگالاصاحب گوردوارا، کلیسای قلب روحانی و معبد ایسکون، از معروفترین معابد و اماکن مذهبی غیر اسلامی در دهلی به‌شمار می‌رود.
پارک‌ها
لودی گاردن پارک پنج حس (Garden of Five Senses)، نهرو پارک، بودا پارک، پارک آهوها(Deer Park)، پارک دهلی، دلهی ریج، پارک اجمل خان و مجموعه دهولاکن از معروفترین پارک‌های این شهر محسوب می‌شوند.
مراکز خرید
از مراکز عمده خرید برای جهانگردان می‌توان دیلّی هات، جان پت، کانات پَلِس، پالیکا بازار، اَنسال پلازا، آی.ان. ای (آینا) مارکت، سروجی نگر، کارول باغ را نام برد. صنایع دستی پارچه‌ای، چوبی و سنگی از بهترین سوغاتی‌های هند است.
زبان
زبان‌های رسمی این شهر زبان هندی، پنجابی، اردو و انگلیسی می‌باشند.
حمل و نقل
هوایی
فرودگاه بین‌المللی Indira Gandhi در جنوب غربی شهر دهلی واقع شده‌است که دروازه اصلی برای ترافیک هوایی مسافران داخلی و خارجی دهلی است، که شلوغ‌ترین فرودگاه در هند و جنوب آسیا است. ترمینال شماره ۳ این فرودگاه، که با هزینه بالغ بر ۱٫۴میلیار دلار آمریکا که بین سالهای ۲۰۰۷ تا ۲۰۱۰ ساخته شد، توانایی مدیریت ۳۷ میلیون مسافر در سال را دارد.
جاده
اتوبوس محبوب‌ترین وسیله نقلیه جاده ای در دهلی است. دهلی یکی از بزرگترین سیستم‌های حمل و نقل اتوبوسی را در هند دارا می‌باشد. در سال ۱۹۹۸ دیوان عالی هند دستور داد، برای مقابله با آلودگی هوا کلیه وسایل نقلیه عمومی باید از گاز طبیعی فشرده (CNG) استفاده کنند. پایانه‌های Kashmiri Gate ISBT, Anand Vihar ISBT و Sarai Kale Khan ISBT پایانه‌های اصلی اتوبوس به استانهای همجوار هستند.
ریلی
دهلی مرکز اتصال شبکه ریلی شمال هند است. ایستگاه‌های اصلی شامل New Delhi, Old Delhiو Hazrat Nizamuddin است.
مترو
متروی دهلی در سال ۲۰۰۲ تأسیس شده و هم‌اکنون دارای ۶ خط و ۱۶۰ ایستگاه می‌باشد.
دانشگاه‌ها
دهلی از شهرهای مهم دانشگاهی هند به‌شمار می‌رود. در سال تحصیلی ۰۵–۲۰۰۴ در دهلی ۱۶۵ کالج دایر بوده‌است شامل ۵ کالج پزشکی ۸ کالج مهندسی. شهر دهلی شش دانشگاه مهم دارد که عبارتند:
دانشگاه جواهر لعل نهرو (Jawaharlal Nehru University) سال تأسیس ۱۹۶۹
دانشگاه دهلی (University of Delhi) سال تأسیس ۱۹۲۱
دانشگاه جامعه ملی اسلامی (Jamia Millia Islamia) سال تأسیس ۱۹۲۰
دانشگاه گورو گوبیند سینگ ایندراپراستا (Guru Gobind Singh Indraprastha University) سال تأسیس ۱۹۹۸
دانشگاه ایندرا گاندی (Indira Gandhi National Open University) سال تأسیس ۱۹۸۵
دانشگاه جامعه همدرد (Jamia Hamdard) سال تأسیس ۱۹۸۹
افزون بر آن دهلی ۹ دانشگاه مجازی دارد.
همچنین از دیگر مراکز آموزش عالی و تحقیقاتی دهلی می‌توان به این موسسات اشاره کرد:
All India Institute of Medical Sciences
Indian Institute of Technology Delhi
Netaji Subhas Institute of Technology
Delhi College of Engineering
Faculty of Management Studies
Delhi School of Economics
Indian Institute of Foreign Trade
پانویس
|-
منابع
http://www.iranconsulatehyd.org/
ویکی‌تراول، صفحه دهلی (بازیابی ۱۹ آوریل ۲۰۰۸)
Provisional Population Totals : India. Census of India 2001, Paper 1 of 2001. Office of the Registrar General, India. Archived from the original on 2007-08-11. Retrieved on ۲۰۰۷-۰۱-۰۸.
Chapter 15: Education (PDF). Economic Survey of Delhi, 2005–06 173–187. Planning Department, Government of National Capital Territory of Delhi. Retrieved on ۲۰۰۶-۱۲-۲۱.
Heaven on Earth: Islam", November 23, 2004 video documentary, History Channel. Producer/director, Stephen Rooke. Scriptwriter/host: Christy Kenneally
۲۰۰۲ ,The Dawning place of the Remembrance of God, The National Spiritual Assembly of the Baha'is of India
بروشور معبد لوتوس (مشرق اُلاذکار بهائی. بهاپور، دهلی‌نو، هندوستان)
Red Fort, A Latest Tourist Guide Book
ایالت‌های هند
بنیان‌گذاری‌ها در سده ۶ (پیش از میلاد) در هند
پایتخت‌های آسیا
دهلی نو
دهلی
شمال هند
شهرهای هند بر پایه ایالت یا قلمرو متحد
قلمروها و ناحیه‌های پایتخت
قلمروهای اتحادیه هند
مناطق مسکونی بنیان‌گذاری‌شده در سده ۶ (پیش از میلاد)
هند |
7563 | https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%DA%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C%DA%AF%D8%A7%D9%84%D9%BE%D8%A7 | تگوسیگالپا | تِگوسیگالپا پایتخت کشور هندوراس در آمریکای مرکزی است. تگوسیگالپا همچنین مرکز استان فرانسیسکو مورازان هم هست. جمعیت کلانشهری آن در سال ۲۰۰۶ برابر با ۱٬۶۸۲٬۷۲۵ نفر بود. صنایع این شهر عبارتند از نساجی، شکر و سیگارسازی.
تگوسیگالپا بزرگترین شهر هندوراس است و در ارتفاع حدود ۱۰۰۰ متری واقع شده‌است. این شهر در میانه یک رشته کوه قرار دارد و جنگل‌های کاج پیرامون آن را پوشانده‌اند. این شهر دارای آب و هوای نیمه‌گرمسیری و مرطوب با یک فصل خشک از نوامبر/دسامبر تا آوریل است. سوءاستفاده از مواد مخدر، فقر، دزدی از منزل و ماشین، تجاوز جنسی، گروگان‌گیری، کیف گاپی، بد رفتاری و فساد دولتی تگوسیگالپا را به نا امن‌ترین شهر جهان تبدیل کرده‌است.
تاریخچه
این شهر در دره‌ای به همین نام و در بلندای ۳٬۲۵۰ پایی واقع شده‌است.
نام آن از واژه تِگوز-گالپا در زبان سرخ‌پوستی ناهوآتل گرفته شده که به معنی «تپه‌های نقره‌ای» است.
این شهر در ۲۹ سپتامبر ۱۵۷۸ توسط اسپانیایی‌ها بنا نهاده شد و در ۳۰ اکتبر سال ۱۸۸۰ در زمان رئیس‌جمهور مارکو آرلیو سوتو پایتخت کشور شد.
این منطقه مرکز استخراج معادن طلا و نقره بود، و فاتحان اسپانیایی در معادن آن مردم محلی را به کار می‌گرفتند. تگوسیگالپا در زمان استعمار هنوز یک شهرک صنعتی بیش بود و پایتخت این منطقه تروخیلو بود که در ساحل قرار داشت.
در سده ۱۸ معادن پس از جاری شدن سیل و از دست رفتن تولید بسته شدند و این شهر سپس برای درآمد خود به ترابری کالا از ساحل اقیانوس آرام به سواحل کارائیب روی آورد.
در آغاز سده ۱۹، تگوسیگالپا به‌اندازه کافی بزرگ شده‌بود که بتوان به آن شهر گفت. در تاریخ ۱۱ دسامبر سال ۱۸۲۱ تگوسیگالپا رسماً به عنوان شهر رسمیت یافت. در سده ۱۹، چینی‌ها و اعراب در تگوسیگالپا، مستقر شده و به دادوستد پرداختند.
مهاجرت اعراب پس از پنجاه سال متوقف شد اما مهاجرت چینی‌ها همچنان ادامه دارد. مردم هر دو گروه امروز در تگوسیگالپا یافت می‌شوند.
در زمان جمهوری آمریکای مرکزی در سال ۱۹۲۱، تگوسیگالپا به عنوان منطقه فدرال و پایتخت این جمهوری کوتاه‌مدت برگزیده شد. این جمهوری کشورهای السالوادور، گواتمالا و هندوراس را در بر می‌گرفت.
موزه‌ها
گنجینه ملی ویلروی (Museo Nacional Villaroy)
موزه مردمشناسی (Museo del Hombre)
موزه تاریخ نظامی (Museo Histórico Militar)
سالا بانکاتلان (Sala Bancatlán)
نگارخانه هنر ملی (Galería de Arte Nacional)
موزه تاریخ طبیعی (Museo de Historia Natural)
مراکز خرید
مرکز خرید مولتی‌پلازا (Multiplaza)
میدانگاه میرافلورس (Plaza Miraflores)
مرکز خرید مگاپلازا (Megaplaza)
بازار کمایاگوئلا (Los Mercados de Comayagüela)
مرکز خرید الدورادو (El Dorado)
شهر خواهر
تایپه، تایوان
منابع
Wikipedia contributors, "Tegucigalpa," Wikipedia, The Free Encyclopedia, http://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Tegucigalpa&oldid=184162674 (accessed January 16, 2008).
پیوند به بیرون
نقشه قابل کلیک تگوسیگالپا
پایتخت‌ها در آمریکای مرکزی
پایتخت‌های آمریکای شمالی
مناطق مسکونی بنیان‌گذاری‌شده در ۱۵۷۸ (میلادی)
مناطق مسکونی در هندوراس
هندوراس |
7567 | https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%87%D9%86%D8%AF | هند | هِند یا هندوستان با نام رسمی جمهوری هند کشوری در جنوب آسیا است. هند هفتمین کشور پهناور در جهان است. هند همچنین پرجمعیت‌ترین دموکراسی جهان است. از جنوب توسط اقیانوس هند، از جنوب غربی با دریای عرب، و از جنوب شرقی هم توسط خلیج بنگال احاطه شده، همچنین از سمت غرب با پاکستان؛ از شمال با چین، نپال، و بوتان؛ و از سمت شرق با بنگلادش و میانمار مرز مشترک دارد. هند در اقیانوس هند با سریلانکا و مالدیو مجاور بوده و جزایر آندامان و نیکوبار آن با تایلند، میانمار و اندونزی مرز آبی مشترک دارد. انسان‌های مدرن تا ۵۵٬۰۰۰ سال قبل، هنوز از آفریقا وارد شبه‌قاره هند نشده بودند. اشتغال طولانی مدتشان، در ابتدا به صورت اشکال مختلفی از انزواهای شکارچی-گردآورنده بود که موجب شد آن منطقه بعد از آفریقا، از نظر تنوع ژنتیکی انسان‌ها تبدیل به متنوع‌ترین منطقه جهان گردد. حدود ۹۰۰۰ سال پیش در این شبه‌قاره، زندگی ثابت و مستقر در حواشی غربی حوضه آبریز رود سند پدیدار گشت که طی هزاره سوم پیش از میلاد به تدریج به تمدن دره سند تکامل پیدا کرد. در ۱۲۰۰ پیش از میلاد، فرمی باستانی از زبان سانسکریت، و زبان هندو-اروپایی، از شمال غرب به داخل هند انتشار یافته، و به صورت زبان ریگ‌ودا نشر یافت، به گونه‌ای که به عنوان طلوع هندوئیسم در هند ثبت گردیده‌است. زبان‌های دراویدی هند در مناطق شمالی و غربی جایگزین شده‌است. در ۴۰۰ پیش از میلاد، قشربندی و محرومیت اجتماعی توسط نظام اجتماعی کاست در هندوئیسم شکل گرفت، و بودیسم و جائینیسم ظهور کرده و از عدم ارتباط رتبه‌بندی اجتماعی با وراثت پشتیبانی کردند. اتحادهای سیاسی منجر به پیوستن امپراتوری مائوریا و گوپتا در جلگه رود گنگ شد. مجموعه دوران این امپراتوری‌ها پر از خلاقیت‌های وسیع بود، اما در آن انحطاط وضعیت زنان، و افزوده شدن دستگاه منظمی از عقاید نجاست نیز مشهود است. پادشاهان میانی در جنوب هند، نوشته جاتی به زبان دراویدی و فرهنگ‌های مذهبی را به پادشاهان جنوب شرق آسیا صادر نمودند.
در عصر قرون وسطی، مزدیسنا، مسیحیت، اسلام و یهودیت در سواحل جنوبی و غربی هند ریشه دواندند. ارتش‌های مسلمان از آسیای مرکزی به‌طور متناوب به سرزمین‌های شمالی هند تهاجم می‌کردند، که در نهایت موجب بنا نهاده شدن سلطان‌نشین دهلی شده و شمال هند را به سپهر سیاسی دولت‌های اسلام دوران قرون وسطی کشاند. در قرن ۱۵ میلادی، امپراتوری ویجایاناگارا، فرهنگ هندوی مرکبی را در هند جنوبی ایجاد نمود. در پنجاب، آیین سیک ظهور نمود که مذهب مستقر و نهادینه شده وقت را رد می‌کرد. امپراتوری گورکانی در ۱۵۲۶ میلادی، موجب شروع دو قرن صلح نسبی گشته، و میراث درخشانی را از خود در زمینه معماری برجای گذاشتند. با توسعه تدریجی سلطه کمپانی هند شرقی، هند تبدیل به اقتصاد مستعمراتی شد، ولی از سوی دیگر موجب یکپارچگی حاکمیتی نیز شد. راج بریتانیایی در ۱۸۵۸ آغاز گشت. حق و حقوقی که قولش را به هندیها داده بودند به آهستگی پذیرفته شدند، اما از سوی دیگر تغییرات فناوری معرفی شده و ایده‌هایی چون آموزش، مدرنیته و زندگی عمومی ریشه دار شدند. سپس تحرکات پیشگامانه و اثرگذار ملی ظهور یافت که از ویژگیهای آن، مقاومت غیر خشونت‌آمیز بود و تبدیل به عامل عمده ای در پایان دادن به حکومت بریتانیا گشت. در ۱۹۴۷ میلادی، امپراتوری هندی-بریتانیایی به دو قلمرو مستقل تقسیم شد، یکی از آنها قلمرویی با اکثریت هندو (قلمرو هند) و دیگری قلمرویی با اکثریت مسلمان (قلمرو پاکستان) بود و در این میان افراد زیادی کشته و تعداد زیاد دیگری نیز مهاجرت کردند که تا آن زمان سابقه نداشت.
هند از ۱۹۵۰ میلادی جمهوری فدرال بوده‌است که تحت حاکمیت نظام پارلمانی دموکراتیک قرار دارد. جامعه آن تکثرگرا، چندزبانه و چندنژادی بوده‌است. جمعیت هند از ۱۹۵۱ میلادی که ۳۶۱ میلیون نفر بود به ۱٫۲۱۱ میلیارد نفر در ۲۰۱۱ میلادی رسید. در همان زمان، درآمد سرانه اسمی هند سالانه از ۶۴$ به ۱٬۴۹۸$ افزایش یافته و نرخ سواد آن از ۱۶٫۶٪ به ۷۴٪ رسید. هند از یک کشور نسبتاً مفلس و بی‌چیز در ۱۹۵۱، به اقتصاد عمده و سریع الرشد و همچنین قطب خدمات فناوری اطلاعات تبدیل گشت که طبقه متوسط آن در حال توسعه می‌باشد. این کشور دارای برنامه فضایی است که شامل مأموریت‌های فرازمینی تکمیل شده یا برنامه‌ریزی شده جهت تکمیل می‌باشد. فیلم، موسیقی و آموخته‌های روحانی هند، نقش فزاینده ای را در فرهنگ جهانی داراست. هند، نرخ فقر خود را کاهش داده، گرچه که هزینه آن افزایش نابرابری اقتصادی بوده‌است. هند کشوری دارای سلاح هسته‌ای است و در بین کشورها رتبه بالایی از نظر هزینه‌های نظامی را داراست. بر روی کشمیر مناقشه ای با همسایگانش چون پاکستان و چین دارد که از اواسط قرن بیستم میلادی لاینحل باقی مانده‌است. از میان چالش‌های اجتماعی-اقتصادی که هند با آن مواجه است می‌توان به نابرابری نژادی، سوء تغذیه کودکان، و بالارفتن سطح آلودگی هوا اشاره کرد. سرزمین هند ابرتنوع (تنوع فراوان) دارد، به گونه ای که چهار نقطه داغ تنوع زیستی را دارا می‌باشد. جنگل‌هایش ۲۱٫۴٪ از مساحت آن را تشکیل می‌دهد. حیات‌وحش هند که در فرهنگ هندی به‌طور سنتی دید مداراگونه ای نسبت به آن وجود داشته، در میان این جنگل‌ها و در مناطق حفاظت شده مورد پشتیبانی واقع شده‌است.
نام
نام: «هند» (و همچنین صورت‌های آن در زبان‌های غربی ازجمله India در انگلیسی) برگرفته از زبان فارسی باستان است که به جای واژه سانسکریت «سیندو» (Sindhu) به‌کار می‌رفته و نام رودخانه سند بوده‌است. همچنین واژه «هندوستان» که به عنوان نام کامل این سرزمین در اغلب کشورها از جمله خود هند رواج دارد واژه‌ای فارسی به معنی «سرزمین هندوها» است.
مشخصات کلی
معمولاً در مورد هند کلی‌گویی میشود و مشخصه‌هایی به کل آن تعمیم داده میشود. هند کشوری پهناور و متنوع است، و گوناگونی ژنتیکی، زبانی، غذایی و لباسی آن با یک قاره قابل مقایسه است.
پهناوری: ۳٬۲۸۷٬۲۶۳ کیلومتر مربع - آبهای داخلی: ۶/۹٪
جمعیت: ۱٬۴۲۲٬۰۰۰٬۰۰۰ نفر (برآورد ۲۰۲۳م) رشد جمعیت: ۱٪ جمعیت هند به احتمال زیاد در سال ۲۰۲۸ با جمعیت چین برابر خواهد شد. این کشور در آن زمان حدود یک میلیارد و ۴۵۰ میلیون نفر جمعیت خواهد داشت.
یکای پول: روپیه هند است که به یکصد پیسه تقسیم میشود. ارزش روپیه در مقطع ده سالهٔ مارس ۲۰۰۴ تا مارس ۲۰۱۴ بین ۳۹ روپیه تا ۶۹ روپیه برای هر دلار آمریکا در نوسان بوده‌است.
پرچم هند: پرچم ملی کشور هند دارای سه رنگ افقی، از بالا به پایین، زعفرانی، سفید و سبز است. در وسط این پرچم گردونه‌ای با بیست و چهار پره به رنگ سرمه‌ای است. رنگ زعفرانی سمبل شجاعت، دلیری، وارستگی و فداکاری، رنگ سفید بیانگر خلوص و حقیقت و رنگ سبز به معنای ایمان، اعتقاد، باروری و حاصلخیزی است. گردونه پرچم که به آن دارما چاکرا گفته میشود، نمادی باستانی در آیین بوداست که توسط آشوکا پادشاه قدرتمند قرن چهارم قبل از میلاد به عنوان گردونه قانون استفاده می‌شد.
روز استقلال و روز جمهوری: کشور هند در ۲۳ مرداد ۱۳۲۶ (۱۵ اوت ۱۹۴۷) و درست یک روز پس از استقلال پاکستان (از بریتانیا) استقلال یافته‌است. قانون اساسی این کشور نیز در ۵ آذر ۱۳۲۸ (۲۶ نوامبر ۱۹۴۹) تصویب شد؛ ولی از آنجا که برخی از مواد آن بلافاصله دستخوش تحول گردید و بخش عمده این قانون در ۶ بهمن ۱۳۲۸ (۲۶ ژانویه ۱۹۵۰) - که به عنوان «روز آغاز» شناخته شده‌است - عملی گشت. این روز در کشور هند به عنوان «روز جمهوری» جشن گرفته میشود.
در میان ۱۰ ابرشهر بزرگ جهان سه شهر آن در هند واقع شدهاند؛ یعنی یکی بیشتر از چین. طبق آمار سازمان ملل، دهلی‌نو حالا دومین ناحیه شهری بزرگ جهان است، بمبئی (مومبای) در رده هفتم است و کلکته هم در جای دهم قرار دارد. جمعیت دهلی و حومه‌های بلافصل آن بیش از ۲۲٫۶۵ میلیون نفر است و از این نظر تنها از توکیو پایین‌تر است. در قرن هفدهم دهلی برای مدت کوتاهی پرجمعیت‌ترین شهر جهان بود، اما این شهر در سال ۱۹۶۰ حتی در میان ۳۰ شهر پرجمعیت جهان هم قرار نداشت. از آن پس رشد سالانه جمعیت این شهر بیش از ۴ درصد بوده‌است. نرخ سالانه رشد جمعیت اخیراً رو به کاهش گذاشته، اما هنوز هم بالای ۳ درصد است. با این نرخ رشد، جمعیت این شهر از طریق زاد و ولد و مهاجرت سالانه ۷۰۰ هزار نفر زیاد میشود، و این افزایش جمعیت فشار زیادی بر منابع پایتخت هند وارد میکند. تأمین آب یکی از مشکلات عمده است. تقریباً یک‌چهارم خانوارهای ساکن شهر دسترسی دائم به منابع آب ندارند. ۶ شهر بزرگ دیگر هند، یعنی چنای (مدرس)، بنگلور، حیدر آباد، احمدآباد، پونه (پونا) و سورات، در فهرست ۱۰۰ ناحیه شهری بزرگ سازمان ملل قرار دارند.
هند به اینکه بزرگترین دموکراسی جهان است افتخار میکند (رأی‌دهندگان چینی مستقیماً حاکمانشان را انتخاب نمی‌کنند). در انتخابات پارلمانی که در سال ۲۰۰۹ برگزار شد، دقیقاً ۴۱۷٬۰۳۷٬۶۰۶ نفر شرکت کردند، و نرخ مشارکت اندکی کمتر از ۶۰ درصد بود. در مجموع ۸۳۰٬۸۶۶ شعبه اخذ رأی وجود داشت.
جغرافیا
هند، بخشی بزرگ از جنوب آسیا و شبه قاره هند را به خود اختصاص داده‌است. این کشور با پاکستان، بنگلادش، نپال، بوتان، چین و برمه هم‌مرز است.
جغرافیای هند بسیار متنوع است و شامل بیابان، کوهستان، دشت، تپه و فلات میشود. جغرافیای این به‌طور کلی به سه بخش تقسیم میشود:
۱) فلات بلند هیمالیا، ۲) جلگه سند و گنگ و ۳) شبه جزیره جنوب هند که مناطق مختلف کوهستانی، دره رودخانه‌ای، کویر، دشت و جنگل را در بر می‌گیرد. پائین‌ترین سطح هند، در اقیانوس هند، با ارتفاع صفر و بلندترین نقطه این کشور، قله کانچنجونگا، با ارتفاع ۸۵۶۸ متر در هیمالیا قرار دارد که سومین قله مرتفع جهان است.
آب و هوای این کشور از گرمسیری در جنوب تا آب و هوای معتدل در شمال متغیر است. مساحت ناحیهِ قابل کشت هند ۱٫۲۶۹٫۲۱۹ کیلومتر مربع (۷۸٪ کل مساحت کشور) است که به دلیل رشد جمعیت و افزایش شهرنشینی رو به کاهش است.
سطح نواحی پوشیده از آب در هند معادل ۳۱۴٫۴۰۰ کیلومتر مربع است و میانگین باران این کشور ۱٫۱۰۰ میلیمتر در سال است. بیش از ۹۲ درصد استفاده آب در هند برای مصارف آب رسانی است که در سال ۱۹۷۴ حدود ۳۸۰ کیلومتر مربع بود و بر اساس پیش‌بینی‌ها تا سال ۲۰۲۵ به سقف ۱٫۰۵۰ کیلومتر مربع می‌رسد که برابر با مصارف صنعتی و خانگی است. منابع آبی هند شامل رودخانه‌ها، کانال‌ها، آبگیرها، دریاچه‌ها و سواحل غربی و شرقی اقیانوس هند و سایر خلیجها و خلیج کوچک برای بیش از ۶ میلیون نفر در بخش ماهیگیری اشتغال ایجاد کرده‌اند. هند ششمین کشور تولیدکننده ماهی در سطح جهان و دومین تولیدکنندهِ ماهی بومی در سطح جهان است.
رودخانه‌های طویل هند، شامل: رود براهماپوترا و ایندوس ۲۹۰۰ کیلومتر، گنگ ۲۵۰۰ کیلومتر، گوداواری ۱۴۷۰ کیلومتر، یامونا ۱۳۷۰ کیلومتر، نارمادا ۱۳۰۰ کیلومتر و کریشنا ۱۲۹۰ کیلومتر هستند. هند از آب و هوایی بسیار متنوع بهره می‌برد، از شمال به رشته‌کوه‌های هیمالیا ختم میشود و رودخانه‌های متعددی که از این بلندی‌ها سرچشمه می‌گیرند هوایی بارانی و خاکی بارآور را به نواحی شمالی هند می‌بخشند. رودهای گنگ و براهماپوترا مهمترین این رودخانه‌ها هستند که هر دو به خلیج بنگال سرازیر می‌شوند. هندوها همچنین رود گنگ را مقدس می‌دانند.
هند از زیست جانوری بسیار متنوعی بهره می‌برد، منطقه حفاظت شده‌ای به وسعت ۱۴۱۲ کیلومتر مربع در استان گجرات تنها پناهگاه باقی‌مانده حدود ۳۰۰ شیر آسیایی است. هند زیستگاه بسیاری از پستانداران بزرگ مانند فیل آسیایی، کرگدن هندی تک شاخ و ببر می‌باشد. بیش از ۲۰۰۰ گونه پرنده و سه نوع تمساح در این کشور زندگی می‌کنند.
منابع طبیعی هند شامل زغال‌سنگ (از لحاظ میزان ذخایر در رده چهارم جهان قرار دارد)، آهن، منگنز، میکا، بوکسیت، تیتانیوم، کرومیت، گاز طبیعی، الماس، نفت خام، سنگ آهک، توریوم (بیشترین در جهان در سواحل ایالت کرالا) می‌باشد. ذخایر نفت هند که در ساحل بمبئی در مهاراشترا، گجرات و در شرق آسام وجود دارند. بیش از ۲۵٪ از نیازهای داخل را برطرف می‌کنند.
هند زمانی برای خود یک قاره بود. بیش از ۱۰۰ میلیون سال پیش، یعنی موقعی که دایناسورها روی کره زمین پرسه می‌زدند، بیشتر سرزمین فعلی هند یک جزیره بود. این تکه خشکی از یک ابرقاره بنام گوندوانالند (نامی که از منطقه جنگلی گوندوانا در مرکز هند گرفته شده) جدا شده بود، و به آرامی به سمت شمال حرکت می‌کرد. حدود ۵۰ میلیون سال پیش، یعنی زمانی که نسل دایناسورها دیگر منقرض شده بود، صفحه قاره‌ای هند با صفحه آسیا برخورد کرد. در نتیجه این برخورد خط ساحلی هر دو قاره تاب برداشت و رشته کوه هیمالیا را ایجاد کرد. این کوه‌ها جوان‌ترین – و البته بلندترین – رشته کوه جهان هستند. شواهد این اتفاقات را می‌توان در صدف‌های دریایی فسیل شده‌ای پیدا کرد که هنوز هم در ارتفاعات بالا در این کوه‌ها یافت می‌شوند. صفحه‌ای که شبه قاره روی آن قرار گرفته، همچنان به آرامی به‌سوی شمال در حرکت است، و به‌همین دلیل هم ارتفاع کوه اورست هر سال اندکی بیشتر میشود.
آب و هوا
آب و هوای هند دارای تنوع بسیار قابل توجهی است و از کوهستان‌های همیشه پوشیده از برف هیمالیا تا منطقه گرمسیری در میانه و جنوب و کویر خشک غرب (بیابان تار) این کشور را دربر می‌گیرد.
چهار فصل هند شامل: سرد و خشک از ماه دسامبر تا فوریه، گرم و خشک از ماه مارس تا مه، فصل بارش از ماه ژوئن تا سپتامبر و معتدل در ماه‌های اکتبر و نوامبر است. به‌طور میانگین ۱۰۰۰ تا۱۵۰۰ میلیمتر باران در سال، تقریباً سراسر هند را دربر می‌گیرد که این مقدار به ۲۵۰۰ میلیمتر در سواحل و ناحیه شمال شرقی هند می‌رسد. میانگین بارندگی سالانه در بنگال غربی به بیش از ۱۱هزار میلیمتر در سال می‌رسد.
مردم
هند اولین کشور پرجمعیت دنیا است و نزدیک به یک ششم جمعیت جهان را در خود جای داده‌است. تنوع تباری، فرهنگی، زبانی و مذهبی به این کشور چشم‌اندازی شگرف از همزیستی مسالمت‌آمیز میان اعتقادات گوناگون بخشیده‌است.
تبار مردم هند، شامل: ۷۲ ٪ هندوآریایی، ۲۵ ٪ دراویدی و ۳ ٪ تبار زرد است که این تبار بر اساس شرایط مکانی، فرهنگی و دینی نیز دارای تقسیمات خاص خود هستند.
۶۱٪ مردم هند باسواد هستند که این آمار در مردان ۷۳٫۴٪ و در زنان ۴۷٫۸٪ می‌باشد.
زبان
تنوع زبانی در هند شاید از هر کشور دیگری بیشتر باشد. شمار دقیق زبان‌هایی که در هند به آنها تکلم میشود احتمالاً از ۱۰۰۰ بیشتر است، اما تعیین مرز مشخص میان زبان‌ها دشوار است. در سرشماری سال ۱۹۶۱ هند جمعاً ۱۶۵۲ زبان ثبت شد، اما ممکن است برخی از آنها گویش‌های مختلف یک زبان واحد بوده باشند، و بعضی از آنها نیز از آن موقع تابحال منسوخ شدهاند.
در هند ۴۲۸ زبان وجود دارد که ۴۱۵ زبان زنده هستند و کاربرد دارند و ۱۳ زبان امروزه منسوخ شده‌است.
طبق آمار رسمی دولت در سال ۲۰۰۱، در سرزمین هند ۲۹ زبان دارای گویشور بالای یک میلیون نفر است و ۱۲۲ زبان دیگر دارای گویشورانی بیش از ده هزار نفر هستند. تعداد گویش‌ها، لهجه‌ها و زبان‌هایی که روزانه در این کشور مکالمه میشود بسیار بیشتر است. در حالی که زبان‌های هندی و انگلیسی ارتباطات رسمی و امور دولتی را برعهده دارند، هر ایالت دارای زبان‌های رسمی و ملی ویژه خود است برای نمونه زبان رسمی ایالت دهلی یا ناحیه ملی پایتخت به ترتیب انگلیسی، اردو و هندی است.
در قانون اساسی هند، زبان هندی (از شاخه زبان‌های هند و ایرانی یا زبان‌های هندواروپایی) و زبان انگلیسی و زبان میانجی در جنوب هند) زبان‌های رسمی سراسر کشور اعلام شدهاند. افزون برآن در سال ۲۰۰۵ زبان‌هایی که به‌عنوان زبان‌های رسمی در ایالت‌های هند شناخته شدهاند به ۲۲ زبان رسید که عبارتند از: هندی، زبان اردو، زبان آسامی، زبان اوریه، زبان بنگالی، بودو، زبان پنجابی، زبان تلگو، زبان تامیلی، زبان دوگری، زبان سانتالی، زبان سانسکریت، زبان سندی، زبان گجراتی، زبان کنکانی، زبان کشمیری، زبان کانارا، زبان مالایالم، زبان میتهیلی، مایتیلی، مرآتی و نپالی نیز به رسمیت شناخته شدهاند. این زبان‌ها به دو شاخه اصلی دراویدی (۲۲٪) که بیشتر در جنوب هند تکلم می‌شوند و هندو اروپایی(۷۰٪) تقسیم می‌شوند
زبان‌های سانسکریت و تامیل، زبان‌های اصلی و سنتی هند شناخته می‌شوند و در طول تاریخ طولانی این سرزمین در تغییر و تحول زبان‌های رایج در این منطقه زبان‌های فارسی و انگلیسی نقش مهمی بر عهده داشته‌اند. سالیان دراز حکومت استعماری بریتانیا بر شبه قاره هند و انجام بخش عمده‌ای از امور اداری به زبان انگلیسی موجب شده این زبان، زبان دوم بسیاری از مردم هند باشد.
شش زبان عمده این کشور عبارتند از هندی، بنگالی، تلوگو، مراتی، تامیل و اردو. بیش از ۵۰ میلیون نفر به هر یک از این زبان‌ها صحبت می‌کنند. ۱۲۲ زبان هم وجود دارند که بیش از یک میلیون نفر به هر یک از آنها حرف می‌زنند. هند زبان ملی سراسری ندارد. هندی و انگلیسی هر دو زبان رسمی کشور هستند. البته تهیه‌کنندگان قانون اساسی هند در نظر داشتند که رسمیت زبان انگلیسی موقتی باشد، اما کسانی که به زبان‌هایی غیر از هندی تکلم می‌کردند (به‌خصوص تامیل‌زبان‌ها)، با برتری یافتن این زبان بر زبان‌های دیگر مخالف بودند و همین باعث شد که انگلیسی یکی از دو زبان رسمی کشور باقی بماند. زبان‌های مورد استفاده در هند به چهار گروه زبانی عمده جهان تعلق دارند: هند و اروپایی، دراویدی، آسترا- آسیایی و تبتی- برمه‌ای. تا اواسط قرن بیستم گروه زبانی بانتو، که در آفریقا ریشه دارد هم در هند مورد استفاده بود. مهاجران سیدی زبانی که از شرق آفریقا به غرب هند مهاجرت کرده بودند به این زبان تکلم می‌کردند.
فارسی پیش از آنکه هند مستعمره انگلستان شود، دومین زبان رسمی این کشور و زبان فرهنگی و علمی به‌شمار می‌رفت. اما پس از استعمار انگلیسی‌ها در سال ۱۸۳۲، انگلیسی به تدریج جایگزین فارسی شد.
زبان فارسی در دورهٔ غزنویان به هند راه یافت در آن دوره پارسی، زبان ادبیات، شعر، فرهنگ و دانش بود. با فتح شمال هند توسط سلطان محمود غزنوی، فرهنگ و ادبیات فارسی به لاهور راه یافت، که بعدها شعرای مشهوری همچون مسعود سعد سلمان در هندوستان پرورش یافتند. لاهور، تحت حکومت غزنویان در قرن یازدهم، دانشمندان پارسی را از خراسان، هند و آسیای مرکزی جلب کرد و به یک مرکز مهم فرهنگی زبان و ادبیات فارسی تبدیل شد. با تأسیس امپراتوری گورکانی، زبان فارسی به اوج پیشرفت خود در هند رسید و زبان رسمی و در سراسر هندوستان گسترش یافت. تأثیر ظهور این خاندان در هند، گسترش و رونق زبان فارسی را به حدی رسانید که ادبیات فارسی نه تنها مایه حیات روحی مردم عام شد بلکه این زبان، زبان رسمی درباریان نیز گردید. این رویکرد باعث هجرت بسیاری از هنرمندان، نویسندگان و شاعران از ایران به هند شد. دوران طلایی ادب فارسی در هند، دورهٔ اکبر کبیر (اکْبَرشاه) است. به امر وی وزیرش تودارمال فرمانی را صادر کرد که به موجب آن، زبان فارسی، زبان تمام امپراتوری اعلام شد. همچنین به فرمان اکبرشاه برخی از کتاب‌های مهم هندوان از سانسکریت به نظم و نثر فارسی ترجمه شد و بر غنای ادب فارسی افزوده گردید. اگر در دورهٔ غزنویان مرکز زبان فارسی در هند تنها شهر لاهور بود، این مرکزیت در سده‌های بعدی به ترتیب به مولتان و دهلی و اگره منتقل گردید. علاوه بر شاعران، دانشمندان و نویسندگان ایرانی که در مدت چند سده به هند مهاجرت کردند، از هندیان اعم از مسلمان و هندو، شاعران و نویسندگان و عالمان بزرگی ظهور کردند که آثارشان به فارسی است. دوران فرمانروایی گورکانیان هند با دورهٔ فرمانروایی دودمان صفوی در ایران همزمان است که این خود به گونه‌ای ناخواسته یکی از عوامل مؤثر در نیرو گرفتن زبان پارسی در هند به‌شمار می‌رود. نوع نگاه پادشاهان صفوی به ادبیات و فرهنگ به گونه‌ای بود که شاعران و نویسندگان ایران را از بخشش و نواخت پادشاهان صفوی ناامید می‌کرد و آنان گاه ناگزیر و گاه مشتاقانه رهسپار دربار ادب‌پرور گورکانی می‌شدند. در این دوره، هنر هند با هنر و ادبیات پارسی ادغام شد.
زبان فارسی هند شاعران بزرگی همچون بیدل دهلوی، و امیرخسرو دهلوی و دستگاه شعری سبک هندی را در خود پروراند. از دیگر شاعران نامدار فارسی‌زبان شبه قاره هند، می‌توان از اقبال لاهوری نام برد.
زبان فارسی هشت قرن پیش وارد هند شد، ۷۰۰ سال بر تارک اندیشه، روابط، سیاست، اقتصاد و فرهنگ مردم هند حاکمیت داشت. به گونه‌ای که کلیه آثار مهم فرهنگی، مذهبی، سیاسی، ادبی، مکاتبات، اسناد شخصی و دولتی و احکام قضایی هند به زبان فارسی نوشته می‌شد. لازم است ذکر شود که هم‌اکنون در دانشگاه‌ها و کالج‌های هند بیش از پنجاه بخش زبان فارسی به فعالیت اشتغال دارند و بیش از یکصد مدرسه و دبیرستان فعالانه به تدریس زبان فارسی می‌پردازند.
زبان فارسی از آن رو که قرن‌ها زبان رسمی دربار گورکانیان هند بود، تأثیر قابل ملاحظه‌ای بر زبان‌های رایج در شبه قاره هند به‌ویژه بر زبان اردو داشته‌است.
ادیان
در هند ادیان مختلف و فرقه‌های مذهبی گوناگون وجود دارد که اغلب آنها از هندوئیسم، اسلام و آیین بودایی نشات گرفته‌اند.
حدود ۸۰ درصد مردم هند پیرو آئین‌های هندو و حدود ۱۵٪ مسلمان هستند. هند همچنین بیش از ۲٫۳٪ مسیحی و ۲٫۱٪ سیک دارد. هند اگرچه زادگاه آئین بودا بوده، اما جمعیت بودائیان هند در حال حاضر تنها حدود ۰٫۸٪ برآورد میشود. علاوه‌بر آن پیروان آیین جینیسم ۰٫۸٪ و مجموع پیروان دین زرتشتی، یهودی، بهایی و بقیه مذاهب ۰٫۴٪ می‌باشد. با این وجود هند بزرگترین اجتماع فرقه احمدیه و مذاهب ایرانی بهائی و زرتشتی در سراسر جهان است. مسلمانان بیشتر در دهلی، بنگال غربی و نواحی شمال غربی کشور زندگی می‌کنند و در کشمیر، بیشتر جمعیت را تشکیل داده‌اند. به این ترتیب هند پس از اندونزی و پاکستان پرشمارترین جمعیت مسلمان جهان را داراست.
زرتشتیان، از مهمترین اقلیت‌های دینی هند هستند که به پارسی معروفند و طی بیش از پنج سده اولیه حمله اعراب به ایران، از ایران به هند مهاجرت کرده‌اند و بیشتر در مناطق مختلف گجرات و مهاراشترا به مرکزیت بمبئی اقامت دارند. اگر چه جمعیت آنان کمتر از۲۰۰ هزار نفر است، اما نزدیک به ۱۷ ٪ اقتصاد هند را در دست دارند. شرکت‌های بزرگی مانند: «تاتا» و «گودریج»، متعلق به زرتشتیان است. گروه دیگری از اقلیت‌های کم جمعیت بهره‌ها هستند که قدرت اقتصادی مهمی در هند دارند. صاحب شرکت معروف «ویپرو» که جزو ثروتمندترین افراد جهان می‌باشد، از این فرقه‌است.
هند دومین (یا سومین) جمعیت بزرگ مسلمانان جهان را در خود جای داده‌است. تنها کمتر از ۱۵ درصد جمعیت آن مسلمانند، اما کل جمعیت این کشور آنقدر زیاد است که با همین نسبت اندک هم جمعیت مسلمانان آن از جمعیت مسلمانان همه کشورهایی که اکثریت مردمانشان مسلمان هستند، به جز اندونزی و شاید پاکستان، بیشتر است. شمار مسلمانان هند و پاکستان تقریباً مساوی است. تصور میشود که اولین مسلمانان هند بازرگانانی بوده‌اند که در دوران حیات محمد به منطقه کرالا سفر کردند. در زمان استقلال هند میلیون‌ها مسلمان به پاکستان شرقی و غربی (که در سال ۱۹۷۱ بنگلادش نام گرفت) مهاجرت کردند، اما عده بسیار زیادی هم در هند باقی ماندند. امروزه تنها مناطقی در هند که اکثریت جمعیتشان را مسلمانان تشکیل می‌دهند، دره کشمیر و منطقه کوچک لاکشادویپ در اقیانوس هند هستند. مسلمانان هند در سراسر بقیه کشور پراکنده‌اند، هرچند که در مناطق شمال شرقی و ایالت پنجاب تقریباً اثری از آنها نیست.
تاریخ
پیشینه حضور انسان در شبه قاره هند به دویست تا چهارصد هزار سال می‌رسد. اما اولین تمدن به معنای واقعی در این سرزمین، تمدن دره سند با قدمت نزدیک به سه هزار سال قبل از میلاد است که با تمدن شهر سوخته در ایران همزمان بوده و با آن مراودات نزدیک داشته‌است و تقریباً پس از ورود آریاییها بین سالهای ۲۰۰۰ تا ۱۸۰۰ پیش از میلاد هر دو از بین رفته‌اند.
ورود آریاییها به هند در فرهنگ، دین و ادبیات و نظام اجتماعی این سرزمین بسیار اثرگذار بوده‌است. از جمله می‌توان به شکل‌گیری زبان سانسکریت، تدوین متون مقدس هندو و پیدایش سیستم طبقاتی جامعه هند اشاره کرد.
اولین امپراتوری در هند با حکومت شاهنشاهی موریا بین سالهای ۳۲۶ تا ۲۰۰ پیش از میلاد شکل گرفت. قدرتمندترین حاکم تاریخ هند تا قبل از گورکانیان، آشوکای بزرگ نام دارد که سومین شاه این سلسله‌است. وی در تمام جنبه‌های هنری و اجتماعی و سیستم اداری از هخامنشیان ایران الهام می‌گرفت. آثار بسیار مهم حجاری این دوره مانند پیکره چهار شیر (نماد ملی هند) بسیار تحت تأثیر حجاری تخت جمشید است.
از سال ۳۲۷ تا ۳۲۶ پیش از میلاد اسکندر به هندوستان حمله میکند.
دومین سلسله قدرتمند به نام امپراتوری گوپتا از سال ۳۲۰ تا ۵۵۰ میلادی در شمال هند حاکمیت داشته و پس از گوپتاها تا قرن سیزده میلادی حکومت‌های زیادی در شمال هند با درگیری، شکست و پیروزی یکی پس از دیگری بر روی کار آمدند. با توجه به عدم قدرتمندی این حکومت‌ها، جنوب هند امنیت و آرامش بیشتری نسبت به شمال داشت و سرگرم تعامل و تجارت با اعراب مسلمان و منطقه جنوب آسیا بود و نقش مهمی در روابط خاور میانه با خاور دور ایفا می‌کرد.
اولین تماس اسلام با آسیای جنوبی، سال هفتصد و یازده میلادی است که مسلمانان تا کنارهٔ رود سند که هم‌اکنون در پاکستان است پیش آمدند. در قرن دهم میلادی سلطان محمود غزنوی منطقه پنجاب را تصرف کرد و بارها به شمال هند حمله کرد. تا قرن سیزدهم تاخت و تازهای زیادی از سوی ایران و آسیای مرکزی به هند صورت می‌گرفت، اما چندان ماندگار نبودند، تا اینکه در این زمان مسلمانان، شهر دهلی را تصرف کردند و اولین حکومت مسلمانان، به نام دوران سلطنت یا غلامان مسلمان را بنیان گذاشتند واسلام رسماً بر هند حاکم شد.
در سال ۱۵۲۶ «بابُر» از نوادگان تیمور لنگ بر هند تسلط یافت و سلسله گورکانیان یا امپراتوری مغولی هند را بنیان گذاشت. این سلسله از ۱۵۲۶ میلادی تا ۱۸۵۷ میلادی در بخش بزرگی از شبه قاره هند فرمانروایی کرد. حکمرانان این سلسله به تدریج تمامی شبه قاره را تحت فرمان گرفتند. اکبر کبیر امپراتور بزرگ این سلسله که سیاست مدارا با غیرمسلمانان هندی را در پیش گرفت را بزرگترین و مقتدرترین پادشاه هند می‌دانند. اما پس از مدتی بخش‌هایی از جنوب هند از اختیار آنان خارج شد. این دودمان آخرین دوران طلایی امپراتوری‌های اسلامی به‌شمار می‌رود و در نیمه سده ۱۷ میلادی و در زمان شاه جهان بزرگترین و ثروتمندترین امپراتوری جهان بود و نزدیک به سده ۱۸ میلادی در زمان اورنگ زیب تقریباً تمامی شبه قاره هند در زیر سلطه گورکانی بود که جدا از بزرگترین و ثروتمندترین امپراتوری جهان به حساب می‌آمد بلکه بزرگترین قدرت تولیدی در جهان و بزرگترین اقتصاد جهان در آن زمان متعلق به هند بود. در سال ۱۷۳۹ میلادی با حمله نادرشاه افشار به هند مقدمات انقراض این امپراتوری فراهم شد و در سال ۱۸۵۷ پس از سال‌ها نبرد سرانجام کمپانی هند شرقی توانست این امپراتوری را منقرض کرده و سرزمین‌های آن را تصرف کند.
در سال ۱۵۱۰ میلادی پرتغالی‌ها به عنوان اولین مهاجمان اروپایی در گوا مستقر شدند. هنگامی که طوایف «مراتی» و سیک علیه حکومت پادشاهان گورکانی قیام کردند، بریتانیایی‌ها و فرانسوی‌ها در قرن ۱۸ مناطقی برای خود از هند جدا کردند و بنیاد حکومت بریتانیای کبیر در هند استوار گردید.
دولت بریتانیا بر اثر شورش‌های سال ۱۸۵۷ میلادی در هند، کمپانی هند شرقی بریتانیا را که گردانندهٔ هند بود منحل کرد و به این سرزمین خودمختاری داد. اما بین سالهای ۱۹۰۶ تا ۱۹۱۵، دولت بریتانیا ناچار شد که ادارهٔ بعضی از امور کشور را به مردم هند واگذار نماید. در این هنگام رهبر بزرگ جنبش استقلال‌طلبی هند، ماهاتما گاندی قیام کرد و علیه استبداد بریتانیا به مبارزه پرداخت.
سپس اختلاف شدیدی در بین سران هند و سران مسلمانان هند که رهبر آنها محمدعلی جناح بود به‌وجود آمد. قصد مسلمانان این بود که کشوری مرکب از مناطق مسلمان هند تشکیل دهند. در آن هنگام بریتانیا قوانینی وضع کرد که به‌موجب آن به هند و سیلان و پاکستان استقلال داده شد. در ماه اوت ۱۹۴۷ آخرین سرباز بریتانیایی خاک هند را ترک گفت و در تاریخ ژانویهٔ ۱۹۵۰ هند حکومت جمهوری مستقل خود را اعلام نمود و به عضویت اتحادیه کشورهای مشترک‌المنافع بریتانیا درآمد. اختلافات مرزی دولت هند با پاکستان در منطقهٔ کشمیر هنوز برطرف نشده‌است.
تقسیمات کشوری
کشور هند شامل ۲۸ ایالت و ۷ ناحیه هم‌پیوسته (اتحادیهٔ منطقه‌ای) است.
ایالت‌ها
آندرا پرادش
آروناچال پرادش
آسام
بیهار
چاتیسگر
گوآ
گجرات
هاریانا
هیماچال پرادش
جامو و کشمیر
جارکاند
کارناتاکا
کرالا
مادایا پرادش
ماهاراشترا
مانی‌پور
مگالایا
میزورام
ناگالند
اودیسا
پنجاب
راجستان
سیکیم
تامیل نادو
تریپورا
اوتار پرادش
اوتارانچاند
بنگال غربی
تلانگانا
ناحیه‌های هم‌پیوسته
جزایر آندامان و نیکوبار
چندیگر
دادرا و ناگار هاولی
دامان و دیو
لاکشادویپ
ناحیه پایتختی ملی دهلی
پودوچری
سیاست
حکومت هند را بزرگترین دموکراسی جهان می‌نامند. استقلال هند (که در آن هنگام پاکستان، بنگلادش و نپال را هم دربر می‌گرفت) در ۱۵ اوت ۱۹۴۷ (برابر ۲۳ مرداد ۱۳۲۶) اعلام شد. جواهر لعل نهرو که «پاندیت» به معنی «معلم» خوانده می‌شد و یکی از بزرگترین رهبران جنبش استقلال هند از کنگره ملی هند بود به عنوان اولین نخست‌وزیر هند انتخاب شد.
قانون اساسی هند در سال ۱۹۴۹ به تصویب رسید و از ۲۶ ژانویه ۱۹۵۰ به اجرا درآمد که از آن هنگام تاکنون بدون تغییر اساسی با موفقیت اجرا شده‌است. این قانون به دولت‌های ایالتی اختیارات گسترده‌ای اعطا کرده‌است. در نظام سیاسی هند، نخست‌وزیر بالاترین مقام اجرایی کشور است و رئیس‌جمهور مقامی تشریفاتی است که معمولاً از میان چهره‌های دارای محبوبیت گسترده در سراسر کشور انتخاب میشود.
حزبی که اکثریت آرا را در انتخابات به دست آورد، نخست‌وزیر را تعیین میکند و با احزاب ائتلافی هیئت دولت را تشکیل می‌دهد. رئیس‌جمهور از جمعبندی آراء نمایندگان مجالس مرکزی و ایالتی از میان کاندیداهای احزاب تعیین می‌گردد. کمیسیون انتخابات این کشور یک نهاد مستقل دولتی است که اختیار کامل در تشخیص شرایط برگزاری و نظارت کامل بر برگزاری انتخابات را دارد. حداقل سن قانونی رای‌دهندگان ۱۸ سال است.
قوه مقننه هند دربرگیرنده دو مجلس با نامهای لوک‌سابا (مجلس عوام) و راجیاسابا (مجلس سنا) ست. نمایندگان راجیا سابا ۲۵۰ نفرند که ۱۲ تن را رئیس‌جمهور و بقیه را نمایندگان مجالس ایالتی برمی‌گزیند. سناتورها باید در زمینه ادبیات، علم، هنر و مسائل اجتماعی متخصص باشند. همچنین ریاست جلسات این مجلس با معاون رئیس‌جمهور است. لوک سابا ۵۴۵ نماینده دارد که ۵۳۰ تن با رأی مستقیم شهروندان و ۱۳ تن از ۷ فرمانداری کل انتخاب می‌شوند، ۲ نفر را نیز رئیس‌جمهور از میان بریتانیایی‌های هندی‌تبار برمی‌گزیند. نخست‌وزیر از سوی حزب حاکم در مجلس لوک سابا معرفی میشود.
اولین انتخابات سراسری هند در ۱۹۵۲ برگزارشد. از آن زمان تا سال ۱۹۶۷ کنگره ملی هند پیوسته بیش از ۷۳٪ کرسی‌های لوک سابا را در اختیار داشت، اما پس از آن احزاب دیگر به ویژه حزب ناسیونالیست بهاراتیا جاناتا و احزاب ایالتی رشد چشمگیری را در محبوبیت خود شاهد بوده‌اند.
تنها یک بار وقفه‌ای در روند دمکراسی این کشور ایجاد شد. آن هم در اواخر دهه ۱۹۷۰ بود که درگیری‌های داخلی منجر به اعلام حالت فوق‌العاده از سوی ایندیرا گاندی و در نهایت سرنگونی دولت وی توسط ارتش هند شد. گفتنی است یکی از مهمترین عوامل نارضایتی از ایندیرا گاندی برنامه‌های او برای ترویج تنظیم خانواده به منظور کاهش رشد سرسام‌آور جمعیت بود.
ریاست جمهوری در هند
رئیس‌جمهوری هند به‌طور غیرمستقیم با آرای مجلس هند که شامل مجالس قانونگذاری (مجلس نمایندگان)، معروف به لوک‌سابا که مجلس سفلی گویند و مجلس علیا معروف به راجیا سابا و همچنین مجلس قانونگذاری ایالت‌ها انتخاب میشود.
در انتخابات ریاست جمهوری هند علاوه بر نمایندگان پارلمانی، نمایندگان کشوری در ایالت‌های مختلف (مجالس ایالتی) نیز شرکت می‌کنند که با احتساب رأی نمایندگان پارلمان در مجموع ۴۸۹۶ نماینده هستند که رئیس‌جمهور را برای یک دوره پنج ساله انتخاب می‌کنند.
سمت ریاست جمهوری هند هرچند حالت تشریفاتی دارد اما این سمت بالاترین مقام اجرایی بوده و از اختیارات قانونی گسترده‌ای برخوردار است.
رئیس‌جمهوری رئیس رسمی قوای مقننه، مجریه و قضاییه و همچنین فرمانده کل نیروهای مسلح این کشور است.
بر اساس ماده ۵۳ قانون اساسی هند، رئیس‌جمهوری می‌تواند از قدرت‌های قانونی خود به‌طور مستقیم، به استثنای موارد بسیار معدودی استفاده کند، ولی شورای وزرای تحت ریاست نخست‌وزیر همه قدرت‌های رئیس‌جمهوری را عملاً اجرا میکند.
احزاب مهم
بیش از ۷۰۰ حزب سیاسی در هند وجود دارد که به سه گروه ملی، منطقه‌ای (ایالتی) و محلی تقسیم می‌شوند. از میان آنها کنگره ملی هند (INC)، حزب بهاراتیا جاناتا (BJP) و حزب کمونیست مارکسیست هند (CPI-M) از بزرگترین احزاب به‌شمار می‌روند.
حزب کنگره ملی هند در سال ۱۸۸۵ تأسیس شد و در سال ۱۹۱۴ با ورود مهاتما گاندی به این حزب دوره جدیدی در فعالیتهای آن آغاز گردید. گاندی با رهبری حزب کنگره پرچمدار نهضت استقلال هند شد و در اثر مبارزات این حزب، سرانجام هند در سال ۱۹۴۷ به استقلال رسید. حکومت هند پس از استقلال، بیش از چهار دهه در دست حزب کنگره قرار داشت.
حزب بهاراتیا جاناتا (BJP) که در سال ۱۹۸۰ تأسیس شد، طی ۲۰ سال به تدریج از قدرت چشمگیری برخوردار گردید. پس از واقعه تخریب مسجد بابری، این حزب توانست طی سالهای ۱۹۹۸ تا ۲۰۰۴ قدرت را در دست داشته باشد. این حزب اگرچه مجدداً قدرت را به حزب کنگره واگذار کرد، ولی همچنان به عنوان یک رقیب جدی برای حزب کنگره باقی‌ماند.
هند یک جمهوری فدرال است که از زمان استقلال، دولتی مردم‌سالار داشته‌است. سیاست هند در قبضهٔ میانه-چپ‌روها، کنگره ملی هند (INC)، راستی‌ها، حزب بهاراتیا جاناتا، چپی‌ها، حزب کمونیست هند (CPI)، حزب کمونیست هند (مارکسیست) و تعدادی حزب منطقه‌ای که یا میانه-راست یا میانه-چپ هستند. با وجود طیف سیاسی گسترده و مختلف این احزاب، لزوم تشکیل دولت ائتلافی برای ایجاد حکومت، افزایش افراد طبقهِ اجتماعی متوسط که خواستار لیبرال شدن و کنترل کسری بودجه به‌ویژه در سطوح دولتی هستند. به‌این معنا است که تمامی احزاب سیاسی دیدی متعادل نسبت به اصلاحات اقتصادی دارند.
غذاها
نظام قضایی
هند به تبعیت از حقوق انگلستان از نظام حقوقی کامن لا پیروی میکند. تشکیلات قضائی این کشور نیز با وجود پذیرش فدرالیسم در قانون اساسی بسیار منسجم است و تمایل زیادی به یکپارچگی دارد. سلسله مراتب دادگاهها در این کشور به این صورت است:
دیوان عالی هند (Supreme Court of India)
دادگاه عالی ایالتی (The High Court)
دادگاه تالی (Subordinate court)
دیوان عالی هند از یک رئیس و ۲۵ قاضی عضو تشکیل میشود که توسط رئیس‌جمهور پس از مشورت با رئیس دیوان و وزرای کابینه انتخاب می‌شوند. رئیس دیوان نیز از سوی رئیس‌جمهور با مشورت قضات دیوان و دادگاه‌های عالی ایالتی تعیین میشود. دیوان عالی این کشور از لحاظ گستردگی اختیارات در موقعیت کم‌نظیری قرار دارد. این دیوان نقش نگهبان قانون اساسی را ایفا میکند و توان لغو قوانین مجلس فدرال و مجالس ایالتی را داراست و در موارد اختلاف میان دولت فدرال و دولت‌های ایالتی رأی دیوان حرف آخر را می‌زند. این دیوان به مانند مجلس اعیان بریتانیا بالاترین مرجع پژوهش در کشور است و در مواردی که حکم اعدام صادر شده، استیناف از دیوان به شکل یک حق پذیرفته شده‌است.
دادگاه‌های تالی دارای شعب کیفری و حقوقی می‌باشند و در سطح شهرها فعالیت می‌کنند البته در روستاها خانه‌های انصاف (پنجایات) نیز وجود دارد که معتمدین محلی به حل اختلاف از طریق کدخدامنشی مبادرت می‌کنند.
علاوه بر این قوه قضائیه از قوه مقننه کاملاً مستقل است، حقوق و مزایای قضات و مخارج نظام قضائی از ردیف بودجه مجزایی تأمین میشود که مستلزم رای‌گیری در پارلمان نیست، مجلس حتی از بحث دربارهٔ اختیارات و تصمیمات قضات دیوان عالی و دادگاه‌های عالی ممنوع است مگر زمانی که پیشنهاد برکناری قاضی توسط رئیس‌جمهور مطرح شود و مجلس با دو سوم آراء آن را تصویب کند.
موقعیت راهبردی
در قاره آسیا یک بازی ۴ نفره بین چین، هند، ژاپن و ایالات متحده آمریکا در جریان است. هند عضو ناظر پیمان امنیتی سازمان همکاری شانگهای می‌باشد. هند با رهبران چین برای رفع اختلافات مرزی وارد مذاکره شده‌است. چین هم قصد دارد با دور زدن اتحاد ژاپن و آمریکا و دنبال کردن سیاست «دیپلماسی نامتقارن» جایگاه نوینی در عرصه جهانی برای خود تعریف کند. یانگ بایون، کارشناس مرکز تحقیقات آسیا و اقیانوس آرام در دانشگاه بیدا در پکن می‌گوید: «ما با هند نقاط مشترک بسیاری داریم از جمله تمدنی درخشان، دوران تحقیر استعماری و جمعیت بالا» او با ارائه این فهرست می‌خواهد نشان دهد که بین این دو غول آسیایی شباهت‌ها بیش از تفاوت‌ها است.
بازگشایی گذرگاه‌های مرزی به ویژه گذرگاه ناتو لا (Nathu la pass) - که در ارتفاع ۴۰۰۰ متری از سطح دریا واقع شده و زمانی یکی از راه‌های ارتباطی معروف جاده ابریشم بوده‌است - پس از ۵۰ سال نشانگر قدمی بزرگ به جلو در روابط بین دو دولت است. روابطی که بر اثر حمایت سنتی هندیها از خودمختاری تبت و پناه دادن به دالایی لاما رهبر معنوی بودائیان جهان و همچنین اختلافات مرزی کهنه سالهای متمادی دستخوش تنش‌های همیشگی بود.
وضعیت اجتماعی
نظام اجتماعی هند بر اساس نظامی طبقاتی است که مردم را در 5 کاست طبقه بندی میکند. هند دارای یکی از بالاترین آمارهای تجاوز جنسی در جهان است. بر اساس گزارش‌ها، در سال ۲۰۱۹ میلادی بیش از ۲۲ هزار مورد تجاوز جنسی ثبت شد. بسیاری می‌گویند آمارها از این رقم بالاتر است و بسیاری از موارد تجاوزهای جنسی به دلایل مختلف از جمله مسایل خانوادگی و قبیله‌ای گزارش نمی‌شود. گزارش‌های پلیس هند می‌گوید که در هر ۲۰ ساعت یک مورد تجاوز گزارش میشود. نتایج یک پژوهش سازمان ملل دربارهٔ شش کشور شرق و جنوب شرق آسیا منتشر شده که مطابق آن تقریباً یک چهارم مردانی که به پرسش‌های این تحقیق پاسخ داده‌اند، دست کم به یک زن تجاوز کرده‌اند.
بهداشت
هند به‌عنوان کانون ایدز آسیا شناخته‌می‌شود. این کشور با داشتن دو میلیون و ۱۰۰ هزار بیمار مبتلا به ایدز، رتبه سوم جمعیت مبتلایان به این بیماری را در میان تمام کشورهای جهان دارد. ۶۴ درصد از افراد آلوده به این ویروس در هند به خدمات درمانی ضدویروس ایدز دسترسی ندارند. البته شمار مبتلایان به ایدز در هندوستان در حدفاصل سالهای ۲۰۰۵ تا ۲۰۱۳ میلادی ۱۹ درصد کاهش یافته‌است.
اقتصاد
اقتصاد هند چهارمین اقتصاد بزرگ جهان است. هند به‌رغم رکود اقتصادی جهانی با رشد اقتصادی متوسط بالاتر از ۸ درصد طی چند سال گذشته به یک قدرت اقتصادی تبدیل شده‌است. این میزان رشد نزدیک به رشد اقتصادی کشور همسایه آن چین است. طبق سنجشی که در مورد برابری قدرت خرید صورت گرفته، اقتصاد هند با داشتن تولید ناخالص داخلی (GDP) ۶۱۱/۳ تریلیون دلار، در مقام چهارم را دارد.
با این وجود میلیون‌ها نفر هنوز در فقر شدید زندگی می‌کنند و درآمد سرانه ۷۲۰ دلار آمریکا برابر با ۳۶۵ پوند در سال است. مشکلات زیربنایی نیز در هند ادامه دارد.
اگرچه هنوز بیش از ۳۴٪ جمعیت هند کمتر از یک دلار آمریکا در روز درآمد دارند (رتبه ۲۲ دنیا) و حدود ۸۰٪ مردم با کمتر از دو دلار در روز زندگی می‌کنند، (رتبه ۱۶دنیا) و بیش از ۳۰۰ میلیون نفر در زیر خط فقر زندگی می‌کنند، اما پیشرفتهای اقتصادی عظیم این کشور در چند سال اخیر رشد اقتصادی هند را به رقم ۸٪ رسانده و کارشناسان پیش‌بینی می‌کنند، در سالهای آینده هند به رشد اقتصادی ۱۰٪ در سال نیز دست خواهد یافت.
اگر روزی نام هند، فقر و تنگدستی را به یاد می‌آورده‌است، اکنون پیشرفتهای اقتصادی و رنسانس علمی این کشور توجه همگان را به خود جلب کرده‌است. مدتهاست که سرمایه‌گذاری‌های عظیم خارجی در این کشور امری عادی به‌شمار می‌آید و فروش کالاهای هندی در بازارهای جهان به شدت افزایش یافته‌است.
کارشناسان سرآغاز پیشرفتهای اقتصادی هند را سال ۱۹۹۱ می‌دانند. در این سال مانموهان سینگ وزیر دارایی وقت هند، برنامه‌هایی را برای خروج کشور از اقتصاد دستوری به تصویب رساند و به تدریج به اجرا درآورد. از آن زمان به بعد به تدریج قوانین مالیاتیِ دست و پاگیر لغو شدند، قوانین صادرات و واردات کشور تعدیل شدند، امکان سرمایه‌گذاری خارجی فراهم آمد و امنیت سرمایه‌های داخلی تأمین شد. مانموهان سینگ اکنون نخست‌وزیر هند است و توسعهٔ طرح‌هایی را که خود شروع کرده ادامه می‌دهد. تحلیلگران اقتصادی پیش‌بینی می‌کنند هند تا سال ۲۰۲۰ میلادی پس از آمریکا و چین سومین کشور صنعتی جهان باشد و درآمد سرانه کشور به ۵۰۰۰ دلار یعنی دوبرابر میزان فعلی برسد.
چین بزرگترین شریک تجاری هند است.
پول
واحد پول رسمی این کشور روپیه هند است که اجزاء آن پیسه (یک صدم روپیه) می‌باشد.
هر روپیه هند معادل ۰٫۰۱۳ دلار آمریکا و هر دلار آمریکا معادل ۷۶٫۳ روپیه است. (آوریل ۲۰۲۲).
تجارت خارجی و سرمایه‌گذاری
هند با اقتصادی بزرگ و نیروی انسانی انبوه، یکی از بهترین و مطلوبترین مقصدها برای سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی محسوب میشود. هند در فناوری اطلاعات و دیگر حوزه‌ها از قبیل قطعات خودکار، مواد شیمیایی، پوشاک، داروسازی و جواهرات توان بالایی دارد.
هند همیشه یکی از منابع و استعدادها برای سرمایه‌گذاران جهانی بوده‌است. پیش‌از این سیاست‌های خشک مربوط به سرمایه‌گذاری مستقیم این کشور، مانع بزرگی در این زمینه محسوب می‌شد. اما در مارس ۲۰۰۵، دولت با اصلاح و تعدیل قوانین مربوط، سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی تا حد ۱۰۰٪ را در تجارت و اقتصاد مجاز اعلام کرد. در نتیجه یک سری اصلاحات اقتصادی مثبت و خوش‌بینانه که به منظور حذف نظارت دولت از اقتصاد و سرمایه‌گذاری خارجی صورت گرفته، هند را به یکی از کشورهای پیشرو در منطقه آسیا-اقیانوسیه تبدیل کرده‌است که با سرعت بالا در حال رشد و پیشروی است.
صنعت
مخابرات
صنعت مخابرات هند با بیش از ۱٫۲ میلیارد مشترک دومین صنعت بزرگ جهان است. و ۶٫۵ درصد به تولید ناخالص داخلی هند کمک میکند.
پس از سه‌ماهه سوم سال ۲۰۱۷، هند از این لحاظ از ایالات متحده پیشی گرفت و پس از چین دومین بازار بزرگ تلفن‌های هوشمند در جهان شد.
خودروسازی
صنعت خودروسازی هند، دومین صنعت با رشد سریع در جهان که فروش داخلی خود را ۲۶ درصد در طی سالهای ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۰، و صادرات را تا ۳۶ درصد در طی سالهای ۲۰۰۸–۲۰۰۹ افزایش داده‌است که آماری مطلوب است.
شرکت‌های معتبر خودروسازی جهان مانند ب‌ام‌و، مرسدس-بنز، آئودی، تسلا موتورز و … در این کشور فعال هستند و به تولید خودرو در هند می‌پردازند.
فناوری اطلاعات
در پایان سال ۲۰۱۱، صنعت فناوری اطلاعات هند ۲٫۸ میلیون کارمند حرفه ای را به کار گرفت و درآمدی نزدیک به ۱۰۰ میلیارد دلار معادل ۷٫۵ درصد از تولید ناخالص داخلی هند را ایجاد کرد و ۲۶ درصد از صادرات کالاهای هند را به خود اختصاص داد.
داروسازی
صنعت داروسازی در هند یکی از مهمترین بازارهای نوظهور برای صنعت داروسازی جهانی است.
به عقیده کارشناسان انتظار می‌رفت که ارزش بازار دارویی هند تا سال ۲۰۲۰ به ۴۸٫۵ میلیارد دلار برسد. هند در بین ۱۲ مقصد برتر بیوتکنولوژی در جهان قرار دارد. صنعت بیوتکنولوژی هند در سال ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۳، ۱۵٫۱ درصد رشد کرد و درآمد خود را از ۲۰۴٫۴ میلیارد پوند (روپیه هند) به ۲۳۵٫۲۴ میلیارد پوند (۳٫۹۴ میلیارد دلار آمریکا در نرخ ارز ژوئن ۲۰۱۳) افزایش داد.
انرژی
در حال حاضر گرانی قیمت نفت با توجه به ذخایر اندک نفتی و نیاز روزافزون کشور در حال توسعه هند به انرژی، مهمترین تهدید علیه اقتصاد این کشور به‌حساب می‌آید. هندیها برای رفع این مشکل به دنبال تولید انرژی اتمی با کمک ایالات متحده هستند.
هند اگرچه در سال ۱۹۷۴ اولین بمب اتمی خود را آزمایش کرد و در سالهای اخیر توان هسته‌ای خود را تا حد قابل ملاحظه‌ای افزایش داده اما هنوز به تکنولوژی ساخت نیروگاه هسته‌ای دست نیافته‌است.
ایجاد خط لوله و خرید گاز از کشورهای خاورمیانه مانند ایران و قطر از دیگر برنامه‌های این کشور است. هندیها همچنین سابقه‌ای طولانی و موفقیت‌آمیز در استفاده از انرژی‌های نو مانند زیست‌گاز (تولید گاز از زباله) دارند.
کشاورزی
هند پس از چین دومین کشور دنیا از نظر ارزش تولیدات کشاورزی است. ارزش محصولات کشاورزی این کشور در سال ۲۰۰۵ بیش از ۱۵۰ میلیارد دلار برآورد شده‌است.
هند با تولید ۹۷۹٬۰۰۰ تن چای دومین تولیدکننده چای دنیا و چهارمین صادرکننده این محصول پس از کنیا، سریلانکا و چین است. محصول اصلی کشاورزان هندی مانند دیگر کشورهای شرق آسیا برنج است و این کشور پس از چین دومین تولیدکننده برنج دنیاست. فائو در سال ۲۰۲۰ میزان تولید برنج هند را ۱۷۸ میلیون تن برآورد کرده‌است. هند همچنین رتبه اول دنیا در تولید موز، ارزن، کنف و بادام زمینی و رتبه دوم در تولید ذرت، نیشکر و شاهدانه را داراست. این کشور در سال ۲۰۲۰ با تولید ۳۱ میلیون و ۵۰۴ هزار تن موز بزرگترین تولیدکننده این محصول بوده‌است.
وجود صدها میلیون راس گاو در هند این کشور را اولین مسکن این حیوان در دنیا ساخته‌است. اصل ۴۸ قانون اساسی هند کشتن گاو را ممنوع کرده اگرچه دین هندو خوردن گوشت گاو را ممنوع کرده اما از شیر آنها استفاده زیادی میشود.
تعطیلات رسمی
در هند به‌طور سراسری تنها سه روز تعطیلی رسمی وجود دارد. اما بجز این سه روز هر یک از ایالت‌ها تعطیلات رسمی جداگانه خود را دارند.
با توجه به تنوع زیاد فرهنگی، مذهبی و دینی، ایام مهم ادیان و مذاهب مختلف در این کشور تعطیلات سراسری محسوب می‌شوند.
رسانه‌ها
تاریخ آغاز انتشار مطبوعات در هند به ۱۷۸۵ (۲۳۶ سال پیش) برمیگردد. روزنامهٔ حبل‌المتین که از قدیمی‌ترین مطبوعات فارسی‌زبان است توسط «مؤیدالاسلام» در کلکته نیز منتشر می‌شده‌است. هند بزرگترین کشور در زمینه چاپ مطبوعات است. آمار رسمی ارائه شده تا پایان ماه مارس ۲۰۰۶، حاکی از تعداد ۶۲٫۴۸۳ روزنامه و نشریه در حال انتشار در سراسر هند می‌باشد که ۱۲۳ زبان را شامل میشود. تایمز هند با شمارگان بیش از ۳٫۱۴ میلیون، پرتیراژترین روزنامه انگلیسی زبان جهان است.
همچنین بیش از ۱۴۰ کانال تلویزیونی ماهواره‌ای از داخل هند برنامه پخش می‌کنند که ۱۹ کانال دولتی و بقیه خصوصی هستند.
صنعت فیلم‌سازی هند بزرگترین صنعت سینمای دنیاست. هر سال در هند بیش از ۹۰۰ فیلم ساخته میشود که این تعداد بسیار بیشتر از رقم تولیدات سینمایی آمریکاست. محصولات بالیوود یا مرکز ساخت فیلم‌های تجاری هند در این کشور و بسیاری از کشورهای دیگر به ویژه کشورهای منطقه محبوبیت فراوانی دارد.
بر اساس قوانین هند، خارجیان می‌توانند تا ۲۶ درصد در زمینه رسانه‌های خبری در هند سرمایه‌گذاری کنند.
جستارهای وابسته
تن‌فروشی در هند
روابط چین و هند
روابط هند و اسرائیل
چندپارگی هند
جنگ‌های ایران و گورکانیان هند
جنگ ۱۹۷۱ پاکستان و هند
فهرست رئیس‌جمهورهای هند
فهرست نخست‌وزیران هند
پارسیان هند
مردم هند
جنبش استقلال‌طلبی هند
فهرست شهرهای هند
ایالت‌ها و قلمروهای هند
حمله نادرشاه به هند
مذهب در هند
تیم ملی فوتبال هند
هند آزاد
نیروی هوایی هند
نیروی زمینی هند
نیروهای مسلح هند
فهرست حزب‌ها در هند
شمال هند
زمان استاندارد هند
ادبیات هند
آموزش در هند
زمین‌لرزه و سونامی ۲۰۰۴ اقیانوس هند
یادداشت‌ها
منابع
پیوند به بیرون
سفارت جمهوری اسلامی ایران در دهلی نو
دولت
Official website of Government of India
Government of India Web Directory
اطلاعات کلی
India. The World Factbook. Central Intelligence Agency.
India from UCB Libraries GovPubs
India from the BBC News
Indian State district block village website
Key Development Forecasts for India from International Futures
اعضاء اتحادیه کشورهای همسود
ایالت‌ها و قلمروهای بنیان‌گذاری‌شده در ۱۹۴۷ (میلادی)
بنیان‌گذاری‌های ۱۹۴۷ (میلادی) در آسیا
جمهوری‌های فدرال
جمهوری‌های مشترک‌المنافع
کشورها در آسیا
کشورها و سرزمین‌های انگلیسی‌زبان
کشورها و سرزمین‌های هندی‌زبان
کشورهای جنوب آسیا
کشورهای عضو اتحادیه همکاری‌های منطقه‌ای جنوب آسیا
کشورهای عضو سازمان ملل متحد
کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای
کشورهای عضو گروه پانزده
کشورهای گروه ۲۰
مستعمره‌ها و تحت‌الحمایه‌های پیشین بریتانیا در آسیا
مستعمره‌های پیشین بریتانیا
مقالاتی که دارای نقشه‌های تصویری اند
مقاله‌های دارای ویدئو
ملت‌های E7
ملت‌های بریکس
هند |
7569 | https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%81%D9%88%D9%85%D9%86 | فومن | فومَن یکی از شهرهای استان گیلان و مرکز شهرستان فومن است. این شهر در ناحیهٔ جلگه‌ای گیلان قرار دارد و در میان باغ‌ها و جنگل‌ها و کوهستان‌ها و شالیزارها محصور شده‌است. فومن را به خاطر مجسمه‌های زیادی که در آن وجود دارد با نامِ شهر مجسمه‌ها نیز می‌شناسند. از زیبایی‌های دیگر این شهر می‌توان به وجود درختان چنار بسیار زیاد در خیابان‌های آن اشاره کرد. فومن به علت داشتن جاذبه‌های تاریخی-گردشگری مانند ماسوله و قلعه رودخان و همچنین کلوچهٔ فومن معروف است.
موقعیت
فومن در فاصلهٔ ۲۷ کیلومتری رشت، ۳۵۶ کیلومتری تهران و در فاصلهٔ ۵ کیلومتری صومعه‌سرا (نزدیک‌ترین شهر به آن) قرار دارد. این شهر از گذشته در مسیر مسافرانی که قصد رفتن به خلخال، ماسوله یا قلعه‌رودخان را دارند قرار داشته‌است. شهر یادشده در حال حاضر دارای مساحتی معادل ۲۹ کیلومترمربع بوده و در ارتفاع ۳- متر از سطح آبهای دریای آزاد است.
تاریخ
فومن یکی از شهرهای قدیمی گیلان است و تاریخ تأسیس آن دقیقاً مشخص نیست اما شواهد تاریخی نشان می‌دهد که این شهر در زمان امپراتوری ساسانی و حتی قبل از آن (۲۵۰۰ تا ۳۰۰۰ سال پیش) مسکونی بوده‌است. از اواخر دوره ساسانی به بعد دو خاندان گیلانشاه و دودمان گاوباریان در فومن حکومت می‌کردند.
حاکم فومن در سده‌های هفتم تا نهم هجری خاندان اسحاق‌وند بود که یکی از حکومت‌های مقتدر محلی گیلان به‌شمار می‌رفت و مورد احترام سایر امیران محلی مناطق گیلان بیه‌پس مانند شفت، گسکر، تولم و حتی رشت نیز بود. از متشخص‌ترین و معروفترین چهره‌های این خاندان به امیره دباج می‌توان اشاره داشت که به هنگام لشکرکشی مغولان به فرماندهی اولجایتو به سرزمین گیلان در اواسط ذیقعده سال ۷۰۶ه.ق (اردیبهشت ۶۸۶ه.ش) در برابر یورش ایشان به همراهی رکابزن تولمی و یارانش به سختی پایداری نمود ولی در نهایت مجبور به پرداخت باج و خراج ابریشم گردید.
نام‌شناسی
فومن را در فارسی به صورت fuman و در زبان گیلکی به صورت فؤمن (foman) تلفظ می‌کنند.
ریشه نام فومن به صورت دقیق مشخص نیست ولی درباره وجه تسمیه فومن توسط زبان‌شناسان و محققان چندین فرضیه مطرح شده است.
در متون قدیم از فومن با نام‌هایی چون پومن و بومن نام برده‌اند و تا قرن هفتم هجری شهر مزبور را با این نام‌ها می‌شناختند که می‌توان آنها را از جمله نامهای قدیمی این شهر دانست و گویا درست‌ترین دلیل برای نامگذاری این شهر به نام فعلی هم همین موضوع است. این نام‌ها ظاهراً در اوایل دوره اسلامی به این شهر داده شده است. تقویم البلدان نوشته ابوالفدا و ذیل مجمع‌التواریخ نوشته حافظ ابرو از جمله منابعی هستند که نام واژۀ «پومن» را میشود در آنها دید. به عنوان نمونه در کتاب تقویم البلدان به نقل از یکی از مسافران، مربوط به سال ۷۲۱ ه.ق آمده است: «... نـام یکی از شهرهای گیلان پومِن است که پومن نزدیک دریاست و مستقر ملوکشان باشد.» که با توجه بـه متون مزبور چنین به نظر می‌رسد که اعراب و مورخین دوره اسلامی فومن را معرب کرده و «پومن» نامیده‌اند. از دیگر نامهای قدیمی یکی هم «بومن» است که در برخی از منابع قدیم، از جمله «تحفة الادب» بـه آن اشاره شده است. در این کتاب بومن به عنوان شهر عمده گیلان معرفی شده است که با توجه به این می توان این‌طور نتیجه گرفت که نام کهن و اصلی فومن، «بومن» بوده و فومن هم در اصل «پومن» بوده که حرف «پ» در دورهٔ اسلامی مبدل به «ف» شده و در واقع فومن عربی شده پومن است. به گواهی اسنادی که از قرن ششم هجری به بعد به جا مانده، دیگر نام بومن و پومن بر سر زبان‌ها نیست و همه جا از این منطقه به اسم فومن یاد شده است. اما فومن از نظر وجه‌تسمیه درست، از دو بخش «فو (پو)» و «من» تشکیل شده که پو در زبان اوستایی به معنای در آغاز نخست و پناه بخشیدن یا پناه بخش اندیشه آمده و «من» نیز در زبان ایرانی به معنی اندیشیدن، دریافتن و شناختن است. بنابراین فومن را می‌توان پناهگاه اندیشه یا اندیشمندان و جایی برای اندیشیدن صاحبان تفکر معنا کرد. این شاید بدین خاطر بوده که این منطقه در آغاز کانون و محل گردهمایی اهل تفکر و یا صاحبان اندیشه بوده و به همین سبب به فومن (پومن) معروف گشته است.
جهانگیر سرتیپ‌پور مؤلف کتاب ریشه‌یابی واژه‌های گیلکی و وجه‌تسمیه شهرها و روستاهای گیلان در این زمینه می‌نویسد:
«اگر فومن را ترکیبی از دو واژۀ «پو» و «من» بدانیم به مفهوم «پناهِ اندیشه»، «نخست اندیشه» و «نخست دریافت» خواهد بود. «فومن را در فارسی به ضم اول Fuman و در زبان گیلکی به فتح اول Foman گویند.» در برخی از یادداشت‌های مربوط به ترجمه احوال نامداران گیلان از جمله شیخ علی فومنی، این نام بـا «پ» مفتوح آغاز میشود. پومن که ترکیبی است از دو واژۀ «پو» در اوستا که با معنی «در آغاز، نخست» یا «آن‌چنان که در پیش بود» آمده است و «من» به معنی اندیشیدن و دریافتن و پنداشتن است که ترکیب این دو واژه این معانی را القاء میکند: «نخست اندیشه، نخست دریافت، نخست پندار» یا آنچه درباره‌اش اندیشیده یا پنداشته یا دریافت می‌شد.
همچنین پئومن یا پوئیمن، نامی که در زبان گیلکی بـه فتح اول و در فارسی به ضم اول خوانده میشود، به معنی «پناه بخشنده» آمده است. علاوه بر این مؤلف کتاب تاریخ گیلان از آغاز تا برپایی جنبش مشروطه در مورد وجه‌تسمیه فومن چنین معتقد است: «به پندار من فومن از پیوند دو واژۀ «فوم» به معنی سیر و «آن» که پسوند بیانگر مکان است، پدید آمده و امروزه زمینهای پیرامون این شهر، برآورنده میزان فراوانی از این گیاه است.» محقق گیلان‌شناس قاسم غلامی کفترودی درباره وجه‌تسمیه و معانی فومن همچنین اظهار می‌دارد که اگرچه برای وجه تسمیه فومن، همانند سایر شهرها و آبادی‌ها می‌توان برحسب شواهد و قرائن و بررسی واژه‌ها و اصطلاحات فارسی، عربی، اوستایی و..... معانی و تعابیری در نظر گرفت اما باید در وجه‌تسمیه هر شهر، از جمله وجه تسمیه فومن فاکتورهایی چون: تاریخ، جغرافیا، اقتصاد، زبان محلی و... را نیز در نظر داشت.
فومن ممکن است از دو جزء فو+من باشد. فو در اصل «پو» و «بو» بوده که امروزه در نام روستای بویین شهرستان فومن بـه صورت اولیه حفظ شده است و این بو به معنی کرم ابریشم است در گذشته به ابریشم و به ویژه کرم ابریشم «بو» و در جمع «بویین» می‌گفتند که امروزه نیز این واژه در زبان گیلکی رایج است. چنان‌که شاعر گیلکی‌سرا، مصطفی رحیم پورسیاهکلی در منظومۀ «کل شریف» خود می گوید: «وور بما بویون همه خاس بنام» (یعنی کرم های ابریشم به دنیا آمده را در جای مخصوصش قرار دادم.) واژۀ «من» نیز مخفف «مان» به معنای سرزمین است. بنابراین «بومن» یا «بومان» و «پومن» و بالاخره «فومن» به معنای «سرزمین ابریشم» است.
بافت شهری
فومن شهری قدیمی است و به همین دلیل هنوز بافت قدیمی معماری خود را داراست. معماری سنتی این شهر مانند دیگر شهرهای استان گیلان است و سقف شیروانی و دیگر اجزای معماری سنتی شمال ایران تشکیل شده‌است. رود گازروبار از میانهٔ قسمت جنوب شرقی شهر فومن رد میشود و در قسمت‌هایی از آن عرض آن بسیار کم شده‌است به‌طوری‌که تنها به شکل نهر باقی مانده‌است.
فومن قدیم
فومن قدیم شهری در بین دو رودخانه بوده که در زبان بومی گیلکی آنها را به نام شوپول (به معنای رودخانه یا جوی آب) و گازروبار می‌شناسند.
همچنین می‌توان از محله‌های قدیمی آن به بالا محله، پایین محله (این محله دیگر به‌طور کلی از بین رفته‌است و جزء میدان اصلی شهر و مناطق تجاری آن شده‌است)، شهربیجار، سیاچا، شوپول کنار (به معنای کنار رودخانه می‌باشد) و گوربه کوچه اشاره کرد.
فومن قدیم دارای بازار بزرگ هفتگی به نام سه‌شنبه بازار بوده‌است که آوازه آن حتی در آن زمان از مرزهای استان گیلان نیز گذشته بوده‌است.
اقتصاد
اقتصاد فومن با توجه به جغرافیای آن شکل گرفته‌است. فومن منطقهٔ معتدلی است که سرسبزی در آن موج می‌زند و به تبع همین آب و هوای معتدل مردم آن از دیر باز برای گذران زندگی به کشاورزی و دامپروری مشغول بودند. از جمله فعالیتهای کشاورزی مردم این ناحیه می‌توان به کشت برنج و چای که هنوز هم متداول است اشاره نمود. کشت توتون از دیگر فعالیتهای مردم این منطقه بود که با توجه به سختی کار و ارزانی خرید محصول مانند گذشته از رونق چندانی برخوردار نیست. پرورش کرم ابریشم نیز از دیگر فعالیتهای مردم فومنات است.
مردمان مناطق کوهپایه‌ای بیشتر به دامپروری مشغول‌اند و مردمان مناطق جلگه‌ای بیشتر در کار کشاورزی فعالیت می‌کنند.
فومن شهری است که در میان مزارع و باغهای اطراف خود محصور شده‌است. برنج‌کاری، کشت چای و توتون و پرورش کرم ابریشم از فعالیتهای اصلی فومن است که عمدتاً در اطراف شهر دیده میشود. شهر فومن را به خاطر وجود مجسمه‌های فراوان به عنوان شهر مجسمه‌ها نیز می‌شناسند. کلوچه فومن از معروفترین شیرینی‌ها و سوغات گیلان و ایران به‌شمار می‌رود. وجود چشم‌اندازهای بکر و دست نخورده، نزدیکی دشت‌های وسیع به کوهپایه‌ها، مناطق جنگلی و مردم میهمان‌نواز موجب شده‌است که این شهرستان به عنوان یکی از مناطق گردشگری مورد توجه قرار گیرد. وجود مجسمه‌های زیبا و تقریباً در اندازهٔ اصلی این شهر را به شهر مجسمه‌ها معروف نموده‌است. ماسوله و قلعه رودخان دو منطقه تاریخی با سبک معماری خاص هستند که موجب جلب بسیاری از گردشگران به شهرستان فومن می‌شوند. گردشگری در شهرستان فومن مولد فرصتهای شغلی بدیع و جدیدی شده‌است.
چای
برنج
کشاورزی
کشاورزان فومن از ایام قدیم در این منطقه به کشت برنج اشتغال داشته‌اند که نتیجه آن ظهور چند رقم بومی برنج می‌باشد که در نتیجه انتخاب سنتی توسط کشاورزان حاصل شدهاند و این در حالی است که در سال ۱۳۹۲ دارای ۱۳ هزار و ۸۷۰ هکتار اراضی شالیزاری بوده که ۷۲ هزار تن شلتوک و حدود ۴۷ هزار تن برنج سفید از آن استحصال شده‌است و در مجموع این شهرستان ۶ درصد برنج استان را تأمین میکند.
سوغاتی‌ها
از سوغات این نواحی می‌توان به کلوچه فومن ،ابریشم، رشته‌خوشکار، چای، برنج، ماهی دودی، ماهی شور، سیر ترشی، هفت بیجار، لاکو (نوعی نان برنجی) و انواع صنایع دستی مانند عروسک‌های ماسوله اشاره کرد.
جاذبه‌های گردشگری
شهرستان فومن از نظر صنعت گردشگری و هم چنین اکوتوریسم (طبیعت گردی) از جایگاه ویژه‌ای در ایران و حتی در جهان برخوردار بوده و با چشم‌اندازهای بی‌نظیرش به یکی از قطب‌های گردشگری تبدیل گشته‌است. در یک تقسیم‌بندی کلی جاذبه‌های گردشگری این شهرستان را به پنج بخش طبیعی، تاریخی، مذهبی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی می‌توان تقسیم نمود.
ماسوله
شهرک کوهستانی و دلپذیر ماسوله با وسعتی معادل ۱۰۰هکتار در ۳۶ کیلومتری غرب و جنوب غربی شهر فومن قرار گرفته‌است. این بلندترین و همچنین کوچکترین شهر گیلان که با داشتن جاذبه‌های تاریخی، فرهنگی به ویژه‌ای معماری سنتی منحصر به فرد چشم هر بیننده‌ای را مسحور زیبایی خود نموده و گردشگران بسیاری را به سوی خود جذب می‌نماید. شهر یادشده از نظر طبیعی به گونه‌ای استقرار یافته که از سه جهت شمال، جنوب و غرب به کوه تکیه زده و از طرف شرق به دره‌ای زیبا مشرف می‌باشد. این نگارینهٔ بی‌همتا با آب و هوای مطبوع خود و با خانه‌های سنتی و پلکانی‌اش از ارزش معماری بالایی بر خوردار بوده و به همین جهت در سال ۱۳۵۴ در فهرست آثار ملی ایران و اخیراً در فهرست میراث جهانی یونسکو نیز به ثبت رسیده‌است. همچنین جاده باستانی که از ماسوله به خلخال منتهی میشود، و محل رفت و آمد کاروان‌های تجاری بین دو منطقهٔ خلخال و فومن بوده‌است امروز در بخش گردشگری و طبیعت گردی جاذبه‌ای دیگر از این دیار محسوب میشود.
قلعه رودخان
دژ رودخان یا قلعه حسامی نام قلعه‌ای تاریخی در ۲۰ کیلومتری جنوب غربی شهر فومن در استان گیلان است. برخی از کارشناسان، ساخت قلعه را در دوران ساسانیان و مقارن با حمله عرب‌ها به ایران دانسته‌اند. این قلعه با ۲٫۶ هکتار مساحت بر فراز ارتفاعات روستای رودخان قرار دارد. دیوار قلعه ۱۵۰۰ متر طول دارد و در آن ۶۵ برج و بارو قرار گرفته شده‌است. این قلعه در ارتفاعی بین ۶۶۵ تا ۷۱۵ متر از سطح دریا واقع شده و در کنار آن رودخانه‌ای با همین نام جاری است. این دژ با ارزش تاریخی که دارد بنابر ساختار، معماری و ویژگیهای استراتژیکی و رزمی، در ۳۰ مرداد ۱۳۵۴ خورشیدی، به شماره ۳/۱۵۴۹ در فهرست آثار تاریخی و ملی ماندگار شد.
پارک فومن
این پارک با داشتن انواع مجسمه‌های بی‌نظیر و تاریخی و فضای زیبا و سرسبز و امکانات رفاهی مناسب طی چند سال اخیر که این شهر در روزهای تعطیل پذیرای مسافران زیادی است محلی برای تفریح و استراحت است. بزرگی پارک فومن در کنار درختان همراه با وسائل بازی مفرح و متفاوت از جمله امکانات آن است.
مردمشناسی
در فومن مردم گیلک و تالش در کنار هم زندگی می‌کنند و زبان‌های گیلکی با گویش بیه‌پس و لهجهٔ فومنی و زبان تالشی با گویش جنوبی تالشی رایج است.
فرهنگ و رسوم
آداب و رسوم ازدواج
در این سامان پسر بعد از رسیدن به سن ازدواج و انتخاب دختر، موضوع را با مادر، خواهر و یا خاله خود در میان می‌گذارد و آنان هم پدر خانه را در جریان امر قرار می‌دهند. ایشان یا خود و یا توسط تنی چند از معتمدان و ریش‌سفیدان محل، به خانه عروس رفته و رسماً زنخازی (در زبان گیلکی به معنی خواستگاری) می‌کنند. تعیین مقدار مهریه، قرار عقد و تهیه صورت لوازم و سایر قرارها در همین مجلس مطرح و تصمیم‌گیری میشود. بعد از خواستگاری و دریافت موافقت خانواده عروس، روزی برای صورت فاگیری (در گیلکی به معنی جشن نامزدی) انتخاب میشود.
چند روز پس از جشن نامزدی هم، مطابق قرار قبل اسباب اوچینی (در گیلکی به معنی خرید وسایل) صورت می‌گیرد. جشن حنابندان که در واقع جشن مراسم خداحافظی عروس از خانه پدر است و معمولاً شب قبل از عروسی انجام میشود، پس از این مرحله قرار دارد. در شب حنابندان بعد از پذیرایی، از جانب خانه داماد هفت‌سینی با تجهیزاتی چون حنا، شمع و غیره به خانه عروسی فرستاده میشود. بعد از جشن حنابندان، مراسم عقدکنان است که معمولاً در خانه عروس برپا میشود. فاصله زمانی عقد تا مراسم عروسی هم دوران نامزدی شمرده میشود که ممکن است تا یک سال طول بکشد. مراسم عروسی (آروسی) در پایان این مراحل قرار دارد که آخرین روز از روز جدایی و اولین روز از زندگی مشترک شمرده شده و با شکوه هرچه تمام‌تر صورت می‌گیرد. بعد از پایان عروسی عروس با تشریفاتی به خانه داماد برده میشود که در گیلکی، به اصطلاح به آن «گیشه بری» گفته میشود.
چهارشنبه‌سوری
در نزدیک غروب سه‌شنبه آخر هر سال مراسمی موسوم به چهارشنبه‌سوری یا به زبان گیلکی «چهارشنبه سورخِی» که یکی از مهمترین جشن‌های آتشی در ایران‌باستان برای احترام و تقدس آتش است توسط برخی برگزار میشود. در این مراسم آتش می‌افروزند و با پریدن از روی آتش اشعاری به زبان گیلکی همچون «غم به‌در، غصه به‌در، گوله‌گوله چهارشنبه به‌در / به‌حق پنجشنبه نکبت بشه دولت بایه» و همچنین شعر «گوله‌گوله چهارشنبه، به‌حق پنجشنبه، زردی بشه سورخی بایه، نکبت بشه دولت بایه» را تکرار می‌کنند، به باور اینکه با آتش که مظهر پاکی است، در این روز شقاوت برود و سعادت بیاید. در بعد از ظهر این روز زنان و دختران و پسران جوان به بازار رفته و طبق یک رسم قدیمی مشغول خرید وسایلی چون: آینه، شانه، اسفنددانه (که حتماً باید با گلپر خشک همراه باشد) جوراب، ماهی قرمز و غیره از بازارمج‌ها (در گیلکی به معنی بازارگرد)، فروشنده‌های محلی و دست فروش‌ها که در گوشه و کنار شهر بساط پهن کرده‌اند، می‌شوند. فروشندگان علاوه بر این که منقلی پر از ذغال را کنار خود گذاشته و مشغول دود کردن اسفند هستند، شعر گیلکی «عاطیلاکون، باطیلاکون، تی مردماره بیروناکون؛ اسپند دوکون چاووش بایه، تی مردمار به‌هوش بایه» را با صدای بلند و با شادی و خنده می‌خوانند تا در نشاط مردم سهیم بوده و دانه اسفند را بیشتر به فروش برسانند. مادر یا دختر یا عروس خانواده از بازارمج‌ها مقداری اسفند به عنوان تبرک خریده و شب در حالی که اعضای خانواده همگی دور هم جمع هستند دود میکند تا رفع چشم‌زخم شود.
همچنین در برخی از روستاهای این منطقه، این آیین چندصدساله با آداب و رسوم خاصی صورت می‌گیرد. به عنوان نمونه روستای پیرسرای گشت‌رودخان که به‌روایتی منسوب به پیرولی نامی است، در روز چهارشنبه سوری مراسمی معروف به خروج مختار دارد که امروزه کمتر صورت می‌گیرد. در این محل مراسم چهارشنبه آخرین هفته سال شمسی با واقعۀ مذهبی قیام مسلمانان در سال ۶۶ هجری به پیشوایی مختار ثقفی در شهر کوفه که در آن واقعه مختار در محرم یا به روایتی ربیع الاول این سال، بسیاری از قاتلان امام حسین و طرفداران بنی امیه را از میان برداشت به هم گره می‌خورد و روستاییان هر دو را با هم جشن می‌گیرند و پاس می‌دارند. ایشان در شب چهارشنبه‌سوری هفت کپه ساقه برنج یا سراچین را به فاصله معین از هم می‌چینند و آتش می‌زنند و آتش زدن کولوش را خروج مختار می‌گویند.
ایشان بر این باورند که آتش‌های فروزان به یادمان روز چهارشنبه‌ای است که مختار ثقفی آتشی افروخت و شیعیان هم پیمان را برای آماده شدن و پیوستن به جنگ و خونخواهی سیدالشهدا خبر کرد.
در قدیم کسانی که تفنگ داشتند، در این روز تیری هم به مناسبت آن واقعه مذهبی خالی می‌کردند. همچنین برخی از روستاهای صومعه‌سرا در شب چهارشنبه‌سوری بر سر در خانه‌ها یک ماهی دودی می‌آویزند تا در شب عید خورده شود. آنها این خشک ماهی را نوعی تبرک می‌دانند.
علاوه بر این در برخی از نواحی تالش‌نشین منطقه علاوه بر چهارشنبه سوری قبل از عید در اولین شب چهارشنبه سال نو نیز این مراسم به همراه مراسم چهارشنبه خاتون برگزار میشود. معمولاً در این شب پذیرایی نیز در برخی از خانواده‌ها بین نزدیکان و فامیل‌ها انجام میشود و این کار بهانه خوبی برای به جا آوردن سنت حسنه «صله رحم» است. از دیگر مراسم قدیمی این منطقه هم می‌توان مراسم آینه تاوادانی (در زبان گیلکی به معنی آینه انداختن) را برای پیشواز از نوروز در فومن و صومعه‌سرا و نواحی اطراف نام برد که امروزه تا حدودی به فراموشی سپرده شده است. این مراسم با آغاز نوروز توسط چند جوان اجرا میشود در این مراسم معمولاً آینه‌ای با گل بنفشه و پامچال و شاخه‌های درخت شمشاد تزیین کرده و بعد آن را به گونه‌ای وارد خانه‌های همسایه کرده و به اتاق آنان می‌اندازند و در پایان از صاحب‌خانه هدیه می‌گیرند.
شب چله
شب اول زمستان و به اصطلاح شب چله از شبهای مشخص در گردش یک سال خورشیدی است که در همه جا با شب‌نشینی، خوردن هندوانه و سرگرمی‌های دیگر با آداب ویژه‌ای برگزار میشود. گرامی داشتن شب اول زمستان یعنی شبی که از فردای آن شب تاریکی کاسی می‌گیرد و خورشید هر روز مقداری بیش از روز پیش بر جهان نور می‌افشاند. این شب به جشن «یلدا» هم معروف است. سابقاً مردم در این درازترین شب سال (حدود ۱۴ ساعت) و آخرین شب فصل پاییز، فال حافظ می‌گرفتند که در حال حاضر کمتر به این کار پرداخته میشود. گفتنی است که در این سامان فصل زمستان به دو بخش تقسیم میشود که به زبان گیلکی به پیله چله (چله بزرگ؛ از اول تا دهم بهمن) و کوچی چله (چله کوچک؛ از دهم بهمن تا آخر بهمن) تقسیم میشود و دیگر فصول نیز به اول، دوم، سوم یا آخر فصل تقسیم می‌شوند.
کشتی گیلِ‌مردی
کشتی محلی و پهلوانی گیل‌مردی از دیرباز تاکنون در روزهای معینی از فصول بهار و تابستان به ویژه از اواخر خرداد تا پایان شهریور توسط پهلوانان کهنه‌کار و تازه‌کار به مرحله اجرا در می‌آید. این نوع از کشتی که پیشتر با مراسم خاصی و با صدای ساز و نقاره عملی می شد، مراسم آغاز و نحوه اجرای آن متفاوت بوده و دارای فنون و قوانین خاص توام با آداب و رسوم است. در این کشتی گیلانی، پهلوانان در قسمتی از میدان کشتی کنار هم قرار گرفته و آماده نبرد می‌شوند. آغاز مصاف کشتی‌گیران، با رجزخوانی همراه بوده و بعد از این که یک نفر به میدان می‌آید هماورد می‌طلبد. پهلوان دیگری از جایش بلند شده و با به هم زدن دو دست، آمادگی‌اش را اعلام میکند. اندکی بعد لحظاتی طول میدان را طی کرده و آن وقت با مبادله ضربات مشت کشتی آغاز میشود. در این نوع از کشتی هر کسی که به زمین افتد و حتی زانو یا دستش با زمین تماس پیدا کند، بازنده اعلام میشود. لباس این کشتی‌گیران معمولاً شلواری پارچه‌ای و چسبان به نام «لاسپاره» است و جایزه آنها نیز در گیلکی «بَرَم» نام دارد که معمولاً شامل هدایای نقدی، گوساله نر یا پارچه و پتو است. تاکنون مسابقات بسیاری در گیلان برگزار شده که گفته می شود اولین مسابقه رسمی در سال ۱۳۴۶ به ریاست روانشاد حاج احمد خوش عقیده (پدر کشتی گیلان) در محل استادیوم ورزشی رشت برگزار شد که در آن چند تن از پهلوانان خطه فومنات هم حضور داشتند. این منطقه که از دیرباز یکی از قطب‌های کشتی گیل‌مردی در شمال ایران بوده و کشتی‌گیران معروفی را به خود دیده که شماری از آنان عبارتند از: مرحوم پهلوان کاس آقا، حبیب پناه، پهلوان ابوالقاسم صفری، پهلوان رجبعلی اسکندری چماچای مقدم، پهلوان ناصر سحرخیز، پهلوان مازیار ایکانی، پهلوان هرمز رجبی، پهلوان کشاورز، پهلوان عطاء الله رجبی، پهلوان سالار ولی‌زاده درودخانی، پهلوان سقراطی شالمایی، پهلوان رسول قنبری، پهلوان مسعود بیابانی، پهلوان رحیم‌الله پورنصیری پشتیری، پهلوان ابوالقاسم علی‌نیا، پهلوان رشید زبردست گشتی و دیگران.
نمایش
وزرا جنگ، آروس گوله، لافندبازی و تعزیه‌خوانی از جمله نمایش‌های سنتی‌ای هستند که از قدیم در دیار گیلان از جمله منطقه فومنات رواج داشته‌اند که نمایش «ورزاجنگ» شامل جنگیدن گاوهای نر در اواخر پاییز و «لافندبازی» بیش از همه شهرت داشتند. طناب‌بازی یا به اصطلاح زبان گیلکی لافندبازی از نمایش‌های سنتی زنده و محبوب مردم بود که امروزه کمتر اجرا میشود. لافندبازی عبارت از پاره‌ای عملیات نمایش ورزشی است که توسط لافندباز روی طناب انجام می‌گیرد و مسخرگی‌های دستیار بندباز که «شیطان» یا «یالانچی» نامیده میشود و در پایین طناب به تقلید از بندباز یا پهلوان شیرینی خاصی به این بازی می‌بخشد. بعد از سالهای انقلاب و شروع جنگ ایران و عراق و سپس ایجاد سرگرمی‌ها و تفریحات جدید در دوران امروزی، بازار اینگونه نمایش‌ها در منطقه کساد شد و تا حد بسیاری از رونق افتاد.
داستان‌های افسانه‌ای محلی
در این منطقه همچون دیگر شهرهای گیلان، برخی داستان‌های قدیمی محلی درباره تعدادی از جانوران و گیاهان و... وجود دارند که حالت افسانه دارند. شماری از آنها بدین قرارند:
کورقوقو (جغد): کورقوقو خبر شهادت امام حسین(ع) را به مدینه برد از این رو، شوم و بدیمن است و بر بام هر خانه‌ای که بنشیند اهل آن خانه به مصیبت گرفتار خواهند شد. کورقوقو وقتی بر بام خانه‌ای بخواند به او نهیب می‌زنند که آبادی جای تو نیست برو به خرابه!
کشکرت (زاغک): اگر کشکرت بر درخت خانه‌ای بنشیند و از این شاخه به آن شاخه بپرد، برای آن خانه مسافری از راه خواهد رسید.
کولکاپیس: پرنده‌ای سیاه و سفید هم جثه گنجشک است. کولکاپیس غار مخفیانه حضرت محمد (ص) را به کفار نشان داد و حتی خواست که با نوک خود تار عنکبوت دهانه غار را پاره کند. از این رو این پرنده
نفرین شده است. کولکاپیس را در فارسی چرخ ریسک می‌خوانند و درباره آن باورداشت‌هایی متفاوت وجود دارد.
لاک‌پشت (به گیلکی فومنی: کاموش): می‌گویند لاک‌پشت دختری بوده که در درون تشتی در حال استحمام بوده که نامحرمی او را دید و او بسیار خجالت کشید و از خدا خواست که تبدیل به لاک‌پشت بشود.
انتر: خیاطی بود که پارچه حضرت فاطمه زهرا (س) را دزدید و بر اثر نفرین خانم به انتر تبدیل
شده است و سرخی نشیمنش بر اثر پارچه سرخی است که دزدیده و در زیر نشیمنش مخفی کرده بود.
گربه: حضرت علی(ع) بر پشت این حیوان دست کشیده است به همین دلیل هیچ‌گاه بر زمین نمی‌خورد.
جن: از بسم الله و وسایل تیز و براق گریزان است به همین دلیل در قدیم برخی از زنان باردار چند شبانه روز به لباس خود سنجاق و سوزن می‌زدند و به باوری جن با سنجاق اسیر انسان می‌شد.
دانشگاه‌های فومن
دانشکده فنی فومن وابسته به پردیس دانشکده‌های فنی دانشگاه تهران
دانشگاه آزاد اسلامی واحد فومن و شفت
دانشگاه پیام نور فومن
دانشگاه علمی کاربردی فومن
شخصیت‌های برجسته
محمدتقی بهجت
جعفر شجونی
شیون فومنی
کیومرث صابری فومنی
فرامرز ریحان صفت
خلیل بهروزی‌فر
محمدمهدی افتخاری
ناصر عاشوری قلعه رودخانی
علی میرزایی فلاح‌آبادی
رسول جماعتی مالوانی
محمدحسن دلخوش فومنی
سهیل پرسته
حسن اشجاری
سهیل رحمانی
سعید بخشی‌زاده
یادداشت‌ها
پانویس
منابع
فومن به روایت کلام و تصویر، کیوان پندی، رشت:انتشارات بلور، ۱۳۹۱، چاپ دوم، با اندکی تلخیص و تغییر.
برگرفته از نوشته‌های کتاب سرزمین و مردم فومنات: نویسنده، کیوان پندی. محل نشر، رشت.
http://www.fallingrain.com/world/IR/08/Fuman.html
شهرستان فومن
شهرهای استان گیلان
شهرهای شهرستان فومن |
7572 | https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA%20%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D8%AE%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7 | فهرست پایتخت‌ها |
فهرست
این فهرستی از پایتخت‌های ملی، شامل پایتخت‌های سرزمین‌ها و مناطق وابسته، دولت‌های غیرمستقل از جمله دولت‌های مرتبط و نهادهایی است که حق حاکمیت آنها مورد مناقشه است.
پایتخت‌هایی که در این فهرست گنجانده شدهاند، مربوط به ایالت‌ها یا سرزمین‌هایی هستند که توسط استاندارد بین‌المللی ایزو ۳۱۶۶–۱ فهرست شدهاند، یا در فهرست ایالت‌هایی با شناسایی محدود گنجانده شدهاند.
کشورهای مستقل و کشورهای ناظر در سازمان ملل با متن پررنگ نشان داده شدهاند.
جستارهای وابسته
فهرست پایتخت‌ها برپایه جمعیت
فهرست‌های پایتخت‌ها
فهرست‌های کشورها |
7573 | https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%82%D9%86%D8%AF%D9%87%D8%A7%D8%B1 | قندهار | قَندَهار مرکز استان قندهار شهری است در جنوب افغانستان که دومین شهر پرجمعیت افغانستان است. براساس سرشماری رسمی سال ۲۰۲۰ میلادی حدود ۶۱۴٬۲۵۴ تن جمعیت داشته‌است. قندهار میان رودهای ترناک و ارغنداب واقع شده‌است.
قندهار به شکل یک مربع مستطیل است و چون طبق نقشه ساخته شده بسیار منظم است شهر به چند محله تقسیم شده‌است فرودگاه بین‌المللی قندهار در ۱۶ کیلومتری جنوب خاوری این شهر قرار دارد.
پس از فتح ابرشهر فتح خراسان توسط مسلمانان قندهار جزئی از ایران بزرگ محسوب می‌شد. در پی حملهٔ مغولان به پادشاهی خوارزمشاه این شهر ویران گردید و بار دیگر در پایان سدهٔ هشتم هجری توسط امیر تیمور گورکانی قندهار ویران شد. در اوایل سدهٔ شانزدهم میلادی گورکانیان قندهار را گرفتند.
نام
برخی برآنند که شهر باستانی قندهار را لهراسپ شاه معروف ساخته‌است. در دوره‌های ماد و هخامنشیان، آراکوزیا (رُخَج) سرزمینی در اطراف رودخانه ارغنداب بوده و یکی از ساتراپی‌های هخامنشیان بشمار می‌رفت. در سنگ‌نبشته بیستون داریوش بزرگ، آراکوزیا در فهرست ساتراپی‌های هخامنشیان آمده‌است. این شهر از نظر حاکمیتی، ارتباط و وابستگی تاریخی با هخامنشیان و ایران باستان داشت. این ناحیه در اوستا با نام «هرئووتیش» در سنگ‌نوشته داریوش «هرخواتیش» و در نوشته‌های کلاسیک یونانی «آراخوزیا» معرفی شده‌است. این ناحیه در زمان کوروش فتح و جزو قلمرو هخامنشیان شد. در قرن اول میلادی، خاندان سورن‌پهلو از خاندان‌های معروف و تأثیرگذار دوره اشکانی بر آن منطقه سیطره داشتند. برخی مورخان، گندوفار حکمران قدرتمند خاندان سورن را بانی شهر کندهار یا قندهار کنونی می‌دانند.
[1]. Harak-husiti
در سال ۳۲۹ پیش از میلاد، اسکندر مقدونی پا به سرزمین هندوکش که تاریخ‌نویسان یونانی آن را پارپامیز گفته‌اند نهاد. اسکندر هرات را تصرف و پس از سپری نمودن زمستان در سیستان، وارد ناحیه‌ای شد و بنامش اسکندریه‌ای (قندهار امروزی) را در ۳۳۰ پیش از میلاد تأسیس کرد. گفته میشود نام کندهار از کلمه اسکندر مشتق شده‌است. تبدیل نام اسکندر به کندهار در قرن پانزدهم میلادی صورت گرفته چنانچه جوآو دو باروس مورخ پرتغالی می‌نویسد:
اما مطابق به عرف محلی نام کندهار یا قندهار از کلمه قند گرفته شده و قندهار به معنی سرزمین قند می‌باشد چنانچه در طول تاریخ قندهار انگور انار زردآلو و خربزه‌های بسیار شیرینی را تولید کرده‌است.
ارنست هرتسفلد اظهار داشته‌است که نام کندهار از شاه یونانی پارت بنام گندوفاراس که قندهار را بازسازی نمود و اسم آنرا گندوفاران گذاشت گرفته شده‌است. نظریه دیگری اسم کندهار را مشتق شده از تمدن باشکوه آن زمان گندهارا می‌داند.
نقطهٔ اساسی بازرگانی زمینی بین دو کشور باختر فارس و هند شهر قندهار بود که این کشورها بر سر تصاحب آن مدت دو سده (یازدهم و دوازدهم هجری قمری) کشمکش داشتند. کاروان‌های عرب و هندی و بازرگانان یهودی در راه‌های گذرنده از قندهار رفت‌وآمد می‌کردند و پادشاهان صفوی بیشتر از راه حاکمان منصوب خود در قندهار عوارض گمرکی را به‌عنوان حق عبور از کالاها می‌گرفتند.
کشمکش بر سر قلعهٔ قندهار در بسیاری زمان‌ها موضوع عمده‌ای بود که موجبات تیرگی روابط میان پادشاهان گورکانی هند و شاهان صفوی را فراهم می‌کرد. گورکانیان از تصرف این قلعه چند هدف را دنبال می‌کردند: تسلط بر افغانستان غربی و کنترل بر قبایل افغانی، بلوچ و قوم ازبک که گهگاه با سرکشی‌های خود دردسرهای بزرگی را برای گورکانیان ایجاد می‌کردند.
پیشینه
کاوش در مکان‌های ماقبل تاریخ توسط باستان شناسانی مانند پروفسور لوئیس دوپری و دیگران نشان می‌دهد که منطقه اطراف قندهار یکی از قدیمی‌ترین سکونتگاه‌های بشری است که تاکنون شناخته شده‌است.
روستاهای زراعی، با قدمتی ۵٫۰۰۰–۷٫۰۰۰ سال پیش از میلاد، در نزدیکی تپهٔ دِه‌مُراسی (پشتو: دِه‌مُراسی غوندَی) در ولایت قندهار، دورهٔ تحول انسان را نشان می‌دهد که روستاهایی با زمینهای کشاورزی پدیدار شده و جایش را به شهرهای کوچک داده‌است. در این دوران، شواهدی از فرهنگ عصر بُرُنز به وفور پدیدار میشود.
ولایت قندهار قبلاً به‌نام اراکوزیا یا اراخوزیا مسمی بود و به دلیل موقعیت استراتژیک در آسیا که چهارراه کاروان‌هایی جنوب آسیا، آسیای مرکزی و خاورمیانه بود، به‌طور مکرر هدف فتح جهانگشایان بزرگ چون کوروش، اسکندر، چنگیز، تیمور، انگلیسی‌ها، روس‌ها و در این اواخر آمریکایی‌ها قرار گرفته‌است. قبل از سقوط قندهار به‌دست هخامنشیان، جزو قلمرو مادها بود. در سال ۳۳۰ قبل از میلاد توسط اسکندر بزرگ مورد حمله قرار گرفت و پس از مرگ وی بخشی از امپراتوری سلوکی شد. بعداً تحت تأثیر آشوکا شاهنشاه هندوستان قرار گرفت، وی ستونی را با کتیبه دو زبانه به زبان‌های یونانی و آرامی در آنجا بنا کرد.
در ۳۰۵ پیش از میلاد موریاها گنداره یا (گندهارا)، رخج و گدروزی (گدروزیا - بلوچستان) تسلط یافتند. در این دوران دین بودایی بدست آشوکا به این سرزمین وارد شد.
اسکندر از آنجا به سرزمین رُخّج (Arachosia) عازم شد و قبل از حرکت آمِنید (Amenides) را که دبیر داریوش بود والی اورگت‌ها کرد. رُخّجی‌ها را به اطاعت درآورده و کاپیشه‌کانیش (Kāpišakāniš) پایتخت رُخَج را به نامش اسکندریه (Alexandropolis) تغییرنام داد که همان قندهار امروزی است. اسکندر این ولایت را به مِمْنُن (Memnon) داد. بعد شنید که ساتی‌برزن با دو هزار سوار به هرات آمده‌است، بر اثر این خبر سپاهی مرکب از شش هزار پیادهٔ یونانی و ۶۰۰ سوار به سرداری اریگیوس (Erygius) و ارته‌باذ (Artabazus) بدانجا فرستاد و با وجود دلیری‌هایایرانیان اریگیوس موفق به سرکوب ساتی‌برزن در ۳۲۸ ق.م.شد.
پس از اسلام، قندهار جزئی از خراسان بزرگ بشمار می‌آمد. شهر قندهار در اخبار فتوحات اولیه مسلمین، از جمله اماکن نزدیک به هند و با نام «القندهار» یاد شده‌است. مسلمانان این شهر را یکبار در زمان حکومت معاویه و بار دیگر در دوران خلافت منصور عباسی فتح و بتکده شهر را ویران کردند. در قرن سوم هجری، این ولایت را از «الرخج» یا «الرخذ» می‌نامیدند.سپس نام قندهار کمتر در منابع اسلامی دیده می‌شد تا اینکه در قرون هفتم و هشتم و در پی هجوم سپاهیان مغول و سپس تیمور، قندهار دوباره در آثار نویسندگان مطرح شد. کشتار و ویرانی ناشی از هجوم مغولان و تیموریان، ضربه‌ای بزرگ به وضع سیاسی و اقتصادی قندهار وارد کرد. دو بار شهر به‌طور کامل ویران گردید، اول بار به دست مغولان و بار دیگر در پایان سدهٔ هشتم هجری به دستور تیمور گورکانی.
در اوایل سدهٔ شانزدهم میلادی مغولان هند قندهار را گرفتند. طی دوصد سالی که مغولان حکومت هند را در دست داشتند، شهرهای مرزی خراسان از سه سو مورد کشمکش و محل منازعه بودند؛ مغول‌ها از یک سو، صفویان از سمت باختر، و ترکان و ازبکان از سمت شمال. کابل، هرات و قندهار بارها میان این مدعیان متخاصم دست به دست شدند. در این دوران خوشحال خان ختک شاعر جنگجوی مشهور پشتون علیه سلطهٔ بابری‌ها قیام کرد. دولت صفوی که در جنوب و باختر خراسان حکومت می‌کرد در برابر مخالفت و قیام‌ها از پا درآمد. در ابتدا میرویس‌خان هوتک از قبیلهٔ غلجایی پشتون به تسلط گرگین‌خان حاکم گرجی الاصل صفوی در ۱۷۰۹ میلادی در قندهار پایان داد و دولت مستقل هوتکیان را بنیانگذاری کرد.
تاریخ معاصر
حکومت غلجایی قندهار در ۱۷۳۸ میلادی بدست نادر افشار پایان داده شد. نادر افشار سرانجام خود بخاطر تندخویی‌اش در ۱۷۴۷ میلادی در قوچان توسط افسران قزلباش لشکر خود به قتل رسید. پس از این حادثه، احمدشاه ابدالی که یکی از سران قبیلهٔ پشتون‌های ابدالی، افسر گارد محافظ نادرشاه و معاون ارتش افغان بود، با نیروی شش هزار نفری خود به سوی قندهار رهسپار شد و لویه جرگه را در مزار شیر سرخ قندهار برای انتخاب یک رهبر ملی از میان خود افغان‌ها تشکیل داد {{منبع}}و سرانجام بعد از ۹ روز گفت و شنید، به‌عنوان پادشاه خراسان تعیین گردید. وی در ۱۷۵۳ یا ۱۷۵۴ شهر کنونی را ساخت و آن را احمد شاهی نام نهاد و «اشرف البلاد» لقب داد. در دفاتر رسمی هنوز هم به همین لقب یا «دارالقرار» یاد میشود. تیمور شاه درانی پسانتر پایتخت خراسان را از شهر قندهار به کابل انتقال داد.
روزگار صفوی
قندهار در سده‌های دهم و یازدهم هجری قمری (شانزدهم و هفدهم میلادی) در شبکهٔ دفاعی و راه‌های بازرگانی و مسافرتی هند و ایران موقعیت بسیار مهمی کسب کرد. این شهر زمینهای حاصلخیز و منابع آب فراوانی داشت.
قندهار قلعه‌ای بسیار استوار بود و تملک قندهار برای امنیت کابل و همین‌طور خراسان ضروری بود. در نتیجه این شهر به‌طور گریزناپذیر به صورت اساس رقابت و کشمکش میان گورکانیان هند و صفویان درآمد. به دلیل موقعیت جغرافیایی و اقتصادی بعد از مدتی دوباره مورد توجه حکومت‌های گورکانی و صفوی قرار گرفت و مسئله اصلی تنش و چالش میان این دو دولت شد و «همانند صخره‌ای بود که روابط دوستانه و قدیمی آنان سرانجام بر روی آن درهم شکست» آدام اولئاریوس (آدام اولئاریوس Adam (Oelschlager) Olearius (1600-1671م) پژوهشگر، ریاضیدان، جغرافی‌دان و کتاب‌دار آلمانی و دبیر سفیر ارسالی فریدریش سوم، دوک نشین هولشتاین به دربار شاه صفی بود. او شرح مسافرت و مشاهداتش از ایران و روسیه را در کتابی با نام سفرنامه مسکو و ایران تألیف کرد. همچنین نخستین ترجمه آلمانی گلستان و بوستان سعدی در سال ۱۶۵۴ میلادی توسط او منتشر شد) عایدی مالیات گمرکی و سایر درآمدهای ایالت قندهار برای صفویان را بیش از یک میلیون تالر می‌دانست که تقریباً معادل عواید ایروان و بابل (عراق عرب) بود. ارزش این عایدات آنجا بیشتر مشخص میشود که او کل درآمدهای سالانه شاه صفوی در همان زمان را معادل۰۰۰/۰۰۰/۸ تالر و عواید آبادی‌های اطراف اصفهان را چهل هزار تالر گزارش کرده‌است. قندهار به‌عنوان یکی از سیزده بیگلربیگینشین در دوران شاه‌عباس اول، دارای ۱۷۸۵ ملازم بود که مواجب آن بالغ بر ۹۲۰۰ دینار و ۳۸۰۰ تومان می‌شد. عواید قندهار برای حاکمان گورکانی نیز مهم بود. ایالت یا سرکار قندهار با بیست و چهار محل، مجموعاً ۸۱۰۰ تومان و ۲۹۰۰۰ دینار برای اکبرشاه عایدی داشت. همچنین ۴۵۰۰۰ گوسفند، ۴۵ اسب بلوچی، بیش از ۰۰۰/۷۰۰/۳ خروار غله، ۱۳۸۰۰ سوار و ۲۷۰۰۰ پیاده نیز جزء عواید سالانه ایالت قندهار برای حاکمان گورکانی بود.
علاوه بر این عایدات، قندهار به همراه شهر کابل، دارالضرب گورکانیان بوده و مسکوکاتی در آنجا ضرب می‌شد. در چهاردهمین سال سلطنت جهانگیرشاه، سکه روپیه در قندهار ضرب شد که این بیت بر آن نقش بسته بود:
ز جهانگیر شاه اکبرشاه سکه قندهار شد دلخواه
جغرافیا
رود ارغنداب از امتداد غرب قندهار امتداد دارد. این شهر دارای ۱۵ ناحیه شهری و مساحت کل شهر ۲۷۳۳۷ هکتار است. تعداد کل منازل مسکونی در قندهار ۶۱۹۰۲ مورد است.
استفاده از زمین
قندهار قطب مسکونی منطقه جنوب افغانستان، نزدیک به مرز با پاکستان است. کاربری اراضی غیر ساخته شده ۵۹٪ کل مساحت زمین را تشکیل می‌دهد. در مناطق ساخته شده، قطعات خالی درصد ۳۶٪ و زمین مسکونی ۳۴٪ را اشغال می‌کنند. مرکز تجاری قابل توجه در امتداد جاده پاکستان در ناحیه ۵ شهر وجود دارد. هند، ایران و پاکستان کنسولگری‌هایی برای ارتباطات تجاری، نظامی و سیاسی در قندهار دارند.
آب و هوا
قندهار دارای آب و هوای نیمه خشک کوپن است، که با بارش کم و تغییر زیاد درجه بین دمای تابستان و زمستان مشاهده میشود. تابستان‌ها از اواسط ماه مه آغاز شده، تا اواخر سپتامبر ادامه دارد و بسیار خشک می‌باشد. دما در جولای با میانگین ۲۴ ساعته روزانه حدود ۳۱٫۹ درجه سانتیگراد (۸۹٫۴ درجه فارنهایت) به اوج خود می‌رسد. پس از آنها پاییزهای خشک از اوایل اکتبر تا اواخر نوامبر شروع می‌شوند، پاییز با درجه حرارت متوسط روزها ۲۰ درجه سانتیگراد (بالاتر از ۶۸ درجه فارنهایت) الی نوامبر ادامه دارد، گرچه شب‌ها به‌شدت خنک ترند. زمستان از دسامبر آغاز میشود و بیشترین میزان بارش به صورت باران می‌باشد. دمای هوا در ژانویه به‌طور متوسط ۵٫۱ درجه سانتیگراد (۴۱٫۲ درجه فارنهایت) است. به‌دنبال زمستان یک بهار دلپذیر الی اواخر آوریل با درجه حرارت به‌طور کلی در ۱۰ درجه سانتیگراد بالا تا ۳۰ درجه سانتیگراد پایین‌تر (۶۵–۸۸ درجه فارنهایت) مشاهده میشود. هوای آفتابی در تمام طول سال غالب است، به‌ویژه در تابستان که بارندگی بسیار نادر است. میانگین سالانه دما ۶٫۶ درجه سانتیگراد (۶۵٫۵ درجه فارنهایت) است.
ترابری
فرودگاه بین‌المللی قندهار به‌عنوان فرودگاه اصلی جنوب افغانستان برای پروازهای داخلی و خارجی فعالیت میکند. همچنین به‌عنوان پایگاه بزرگ نظامی حمل و نقل و دریافت تجهیزات برای ارتش‌های ناتو مورد استفاده قرار می‌گیرد. کل منطقه فرودگاه و اطراف آن به‌شدت محافظت میشود اما بخشی برای مسافران غیرنظامی در نظر گرفته شده‌است. بیشتر پروازهای بین‌المللی قندهار به امارات، ایران، هند، عربستان سعودی و پاکستان انجام میشود.
پاکستان قصد دارد مسیر راه‌آهن از شهر چمن پاکستان تا قندهار ایجاد کند که راه‌آهن افغانستان را با راه‌آهن پاکستان متصل میکند. مطالعه امکان‌سنجی این پروژه در سال ۲۰۰۶ به پایان رسید. اما از سال ۲۰۱۲ کار ساختمانی آغاز نشده بود.
قندهار از طریق بزرگراه کابل-قندهار به کابل از طریق شاهراه کندهار-هرات به هرات و به از طریق چمن بوردر به کویته پاکستان وصل میشود. یک ایستگاه اتوبوس در ابتدای بزرگراه کابل-قندهار واقع شده‌است، جایی‌که تعدادی از اتوبوس‌های مدل قدیمی مرسدس بنزکویچ متعلق به خدمات خصوصی در دسترس هستند تا مسافران را بیشتر به شهرهای بزرگ کشور برسانند. قندهار همچنین از طریق جاده زمینی به کویته به پاکستان متصل میشود. به‌دلیل جنگ مداوم مسیر کابل به‌طور فزاینده‌ای خطرناک شده‌است زیرا حملات شورشیان به کاروان‌ها و تخریب پل‌ها آن را به پیوندی غیرقابل اطمینان بین دو شهر تبدیل کرده‌است.
مسافران این شهر از سیستم اتوبوسرانی عمومی (ملی بس) استفاده می‌کنند و تاکسی‌ها و ریکشاه‌ها نیز معمول هستند. استفاده از وسایل نقلیه شخصی در حال افزایش است که بخشی از آن به‌دلیل پیشرفت جاده‌ها و بزرگراه‌ها است. نمایندگی‌های بزرگ شرکتی در حال وارد کردن اتومبیل از دبی، امارات متحده عربی هستند.
آموزش
قبل از کودتای ۱۹۷۸ در کابل، اکثریت مردم این شهر در مدارس ثبت نام می‌کردند. اما در جریان جنگ‌ها مردم به اتحادیه اروپا، استرالیا و سایر نقاط جهان مهاجرت کردند.
دو مدرسه قدیمی شناخته شده دبیرستان احمد شاه بابا و دبیرستان زرغونه انا هستند. تعدادی از مدارس جدید وجود دارد که در دهه گذشته افتتاح شده‌است و در آینده با افزایش جمعیت این شهر به علت مهاجران زیاد افغان از کشورهای همسایه، مدارس دیگری نیز ساخته میشود. دبیرستان‌های افغان ترک یکی از برترین مدارس خصوصی در شهر است. دانشگاه اصلی شهر دانشگاه قندهار است. در دهه گذشته تعدادی از مراکز آموزشی نیز افتتاح شده‌است.
اماکن باستانی قندهار
آثار به‌جامانده از قلعه‌های زمان صفویان و گورکانیان قابل مشاهده می‌باشد.
تپه مندیگک
این تپه را می‌توان با حوزهٔ تمدنی ارغنداب ارتباط داد که در شمال این منطقه و در ۵۰ کیلومتری شهر کنونی قندهار واقع است و به صورت دقیق‌تر در درهٔ موازی مجرای ارغنداب با فاصلهٔ ۲۰ میلی جاده قندهار–گرشک و اگر از طرف ولسوالی خاکریز برگردیم حدود هشت کیلومتر به طرف ارغنداب در سمت راست جاده قرار گرفته‌است.
امروزه اراضی کشاورزی در این محدوده کمتر است اما احتمالاً در گذشته این ناحیه توسط شعبه‌هایی از رود ارغنداب سیراب می‌شده و آبادی‌هایی در آن وجود داشته‌است.
در سال ۱۹۵۹ (۱۳۳۸) موسیو کزال، باستان‌شناس و متخصص قبل تاریخ فرانسوی، با انجام یازده مرحله حفریاتی پانزده طبقه آبادی دوره‌های مختلف را یکی پس از دیگری کشف کرد. ۳۱ متر ارتفاع تپهٔ مذکور از تراکم آبادی‌هایی پانزده‌گانه‌ای صورت گرفته‌است که در طی سه هزار سال پیش از میلاد بر روی هم آباد شده‌است. تحقیقات انجام شده باستان شناسان روی آثار بدست آمده حکایت از آثار عصر مفرغ (برنز) میکند.
شاه نعمت‌الله کاظمی که از تحصیلکردگان قندهار بوده و روزگاری به حیث معاون پروژه هیلمند ایفای وظیفه می‌کرد، می‌گوید که شاهد کاوش‌های گروه فرانسوی در مندی گک بوده و ظروف و سفال‌ها و ابزارهای مکشوفه در این تپه، مشابه به آثار کشف شده در حیدر آباد و سند پاکستان می‌باشد. وی همچنین موفق شده‌است در طی مأموریت‌های خویش در منطقه، آثار شبیه به مندیگک را بالاتر از مسیر زیارت شاه‌مقصود قندهار در نواحی نزدیک رودخانه هلمند کشف کند و بدین ترتیب می‌توان حدس زد در طول این مسیر، رفت‌وآمدهایی جریان داشته و کاروان‌هایی گذر کرده‌اند و نیز به احتمال زیاد مسیر مهاجرت دسته‌های آریایی به طرف غرب و ایران امروزی از همین ناحیه صورت گرفت. در دولت کنونی افغانستان ایران و پاکستان هر کدام یک کنسولگری در قندهار دارند.
مردمشناسی
کل جمعیت این شهر حدود ۶۱۴٬۲۵۴ نفر است. پشتون‌ها با ۷۰٪ اکثریت جمعیت این شهر را شامل می‌شوند. با این حال حدود ۲۲ درصد آنها به زبان فارسی سخن می‌گویند. تاجیک‌ها با ۲۰٪ دومین گروه قومی این شهر هستند. ایماق‌ها و هزاره‌ها از دیگر اقلیت‌های قومی این شهر هستند.
مشاهیر
عبدالغفار بریالی
احمد شاه درانی
نور جهان همسر جهانگیرشاه
میرویس خان هوتک
محمود هوتکی
اشرف افغان
مریم درانی
عبدالحی حبیبی
گل آغا شیرزی
حامد کرزی
محمدحسن مولوی‌قندهاری
آیت‌الله محمد آصف محسنی
محمد صمیم صمیمی
منابع
افغانستان در پنج قرن اخیر نوشته میر محمد صدیق فرهنگ
افغانستان در مسیر تاریخ نوشته میر غلام محمد غبار
دائرةالمعارف اسلام
بلندا و جایگاه
آیین هندو در افغانستان
بنیان‌گذاری‌های دهه ۳۳۰ (پیش از میلاد)
شهرها در افغانستان
شهرهای آسیای میانه
شهرهای بنیان‌گذاری‌شده توسط اسکندر کبیر
شهرهای راه ابریشم
مرکز استان‌ها در افغانستان
مناطق مسکونی بنیان‌گذاری‌شده در سده ۴ (پیش از میلاد)
مناطق مسکونی در ولایت قندهار |
Subsets and Splits