label
class label 13
classes | text
stringlengths 4
32.5k
|
|---|---|
1Giáo dục
| Sinh viên ngành điện - điện tử Trường ĐH Bách khoa TP.HCM - Ảnh: Đào Ngọc Thạch.
Sàn 3 năm là quá ngắn ?
Theo PGS Trần Văn Tớp, Phó hiệu trưởng Trường ĐH Bách khoa Hà Nội, thời gian đào tạo theo dự thảo có độ giãn quá dài, lại cũng không phù hợp với khung cơ cấu hệ thống giáo dục quốc dân mà Thủ tướng đã ban hành năm 2016. Theo khung này, chương trình đào tạo ĐH có thời gian tương đương 3 - 5 năm học tập trung.
Theo PGS Tớp, luật nên quy định thời gian đào tạo ĐH theo chương trình chuẩn là 4 năm thì mới đảm bảo chất lượng. Nếu sử dụng sàn của khung là 3 năm thì ngắn quá, đặc biệt với các trường kỹ thuật. Ở VN hiện nay, sinh viên các trường kỹ thuật, công nghệ vẫn phải học các môn chung với số lượng 12 tín chỉ, chiếm gần hết một học kỳ. Nếu đào tạo ĐH 3 năm, thì trong 2,5 năm còn lại rất khó đạt được mục tiêu đào tạo và chuyên môn. Mặc dù một số nước châu Âu hiện nay như Anh có chương trình ĐH 3 năm nhưng đầu vào của họ đã là Level A hoặc IB (được coi là tương đương với một năm dự bị ĐH). Ở Mỹ, Nga hiện nay đào tạo ĐH cũng 4 năm, ông Tớp nêu ví dụ.
Có sự khác biệt bằng cấp giữa 3 năm và 6 năm ?
Về trần chương trình đào tạo 6 năm, ông Tớp cho là dài và bất hợp lý với người học. Thực tế có những ngành phải đào tạo 5 năm, 6 năm như bác sĩ đa khoa, kỹ sư nhưng nên coi đó là đào tạo để đạt đến một trình độ chuyên nghiệp chứ không phải là một chương trình đào tạo ĐH thông thường. Đào tạo kỹ sư 5 năm hoặc bác sĩ 6 năm tại một số trường như hiện nay nên xếp vào bậc sau ĐH và cũng phù hợp với khung trình độ quốc gia mới ban hành. Người tốt nghiệp các chương trình đào tạo chuyên nghiệp như bác sĩ, kỹ sư, dược sĩ từ 5 năm trở lên được coi là đào tạo bậc sau ĐH và có thể công nhận đạt trình độ tương đương thạc sĩ, ông Tớp đề xuất.
Quan điểm của ông Tớp cũng trùng với hầu hết hiệu trưởng các trường ĐH y dược. Tuy nhiên, PGS Trần Diệp Tuấn, Hiệu trưởng Trường ĐH Y Dược TP.HCM, cho rằng không nhất thiết đầu ra của đào tạo ĐH chỉ là cử nhân (nghĩa là trình độ ĐH). Mô hình đào tạo ĐH của các trường y trên thế giới, với đối tượng đầu vào là học sinh tốt nghiệp THPT, hầu như không có nước nào dưới 6 năm. Bác sĩ ra trường, được đi làm (sau khi được cấp chứng chỉ hành nghề) thì mặc nhiên lương cao hơn những ngành nghề khác, nên họ không cần phải băn khoăn bằng cấp của họ tương đương ĐH hay thạc sĩ. Nhưng ở VN hiện bị mắc kẹt bởi cơ chế lương và liên quan tới các quy định đầu vào của thạc sĩ, tiến sĩ, nên nhân cơ hội sửa luật Giáo dục ĐH cần phải phân định rõ người tốt nghiệp ĐH ngành bác sĩ đa khoa là đạt trình độ đào tạo nào. Cùng một tiêu chuẩn về mốc đầu vào, trình độ đạt được của một người theo học chương trình đào tạo 6 năm thì chắc chắn phải hơn trình độ đào tạo 4 năm, ông Tuấn chia sẻ.
PGS Nguyễn Đức Hinh, Hiệu trưởng Trường ĐH Y Hà Nội, nêu ý kiến: Luật quy định thời gian đào tạo trình độ ĐH là từ 3 - 6 năm, vậy có cho phép sự khác nhau giữa bằng cấp của chương trình đào tạo 3 - 4 năm với 6 năm không? Nếu có, nghĩa là đào tạo 3 - 4 năm chỉ được bằng cử nhân ĐH, còn đào tạo 6 năm được bằng tương đương thạc sĩ, thì các trường ngành y đồng ý khung thời gian đào tạo đó. Còn nếu không thì cần rút ngắn khung thời gian đào tạo trình độ ĐH lại, để những ngành bắt buộc phải có thời gian đào tạo dài hơn sẽ phải thiết kế khung đào tạo cho ngành mình vừa phù hợp với thông lệ quốc tế, vừa phù hợp với quy định trong nước.
Sửa luật, coi chừng luật phạm luật.
Theo ông Bùi Thanh Tùng, Phó trưởng đoàn đại biểu Quốc hội TP.Hải Phòng, không chỉ thiếu liên thông với dự thảo sửa đổi, bổ sung luật Giáo dục, dự thảo sửa đổi, bổ sung luật Giáo dục ĐH còn thiếu sự gắn kết với thực tế, đặc biệt là có nguy cơ vi phạm một số luật hiện hành. Ông Tùng nêu ví dụ: Khoản 3 điều 65 dự thảo quy định: Cơ sở giáo dục ĐH được quyền chủ động xây dựng và quyết định mức giá dịch vụ đào tạo theo quy định của pháp luật, đảm bảo tương xứng với chất lượng đào tạo. Tinh thần này rất tiến bộ, nhưng nếu được ban hành thì sẽ vướng với luật Tổ chức chính quyền địa phương mà theo đó HĐND địa phương cấp tỉnh quyết định giá một số dịch vụ, trong đó có dịch vụ giáo dục đối với đơn vị công lập thuộc tỉnh.
Còn ông Nguyễn Trường Giang, Phó vụ trưởng Vụ Hành chính sự nghiệp (Bộ Tài chính), cũng đưa ra khuyến cáo về nguy cơ phạm luật của một số quy định trong dự thảo. Chẳng hạn khoản 3 điều 12 ghi: các cơ sở giáo dục ĐH tư thục được giao đất không thu tiền, miễn thuế thu nhập doanh nghiệp hoặc thuế nhập khẩu trang thiết bị phục vụ đào tạo và nghiên cứu khoa học. Ông Giang cho rằng, đưa vào một quy định rất cứng thế này thì cần phải rà soát xem có trái với các luật chuyên ngành khác, chẳng hạn như luật Đất đai, luật Thuế Hiện luật Đất đai quy định không đối tượng nào được giao đất không thu tiền mà tất cả đều phải đấu giá. Ưu tiên, ưu đãi là đúng, nhưng chỉ ghi cụ thể miễn hay cho không thì sẽ xung đột với luật chuyên ngành, ông Giang nói.
Quý Hiên.
Quý Hiên.
|
1Giáo dục
| Những năm trở lại đây, nhóm ngành chăm sóc sức khỏe như Y, Dược, Điều dưỡng Răng Hàm Mặt... nhận được nhiều sự quan tâm, đăng ký xét tuyển của các bạn trẻ sau khi tốt nghiệp THPT. Nhằm giúp học sinh và phụ huynh có quyết định lựa chọn ngành học phù hợp, báo điện tử Người Đưa Tin sẽ tổ chức chương trình tư vấn tuyển sinh với chủ đề Tư vấn tuyển sinh khối ngành sức khỏe vào 9h ngày 24/7/2017.
Chương trình có sự tham gia của các đơn vị: ĐH Quốc tế Hồng Bàng và đối tác, bệnh viện Vinmec Central Park, bệnh viện Nhi đồng 1, cao đẳng Y - Dược Pasteur. Hiện, 2 trường này được bộ Giáo dục & Đào tạo, bộ Y tế, các đơn vị tiếp nhận nhân lực đánh giá cao về đào tạo nhóm ngành chăm sóc sức khỏe.
Chương trình sẽ diễn ra vào lúc 9h ngày 24/7/2017.
Theo Quyết định số 153/2006/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, đến năm 2020, cả nước cần trên 246.000 điều dưỡng. Hiện nay mới có 97.790 điều dưỡng, trong đó 70% là trung cấp. Như vậy còn thiếu hơn 150.000 điều dưỡng viên. Nhu cầu điều dưỡng viên tại các nước phát triển có tốc độ già hóa lớn như Nhật, Đức, Mỹ... là rất cao, mỗi nước thiếu hàng trăm ngàn điều dưỡng viên.
Theo khảo sát tại các bệnh viện, nguồn nhân lực ngành chăm sóc sức khỏe vẫn còn thiếu trầm trọng. Và chắc chắn, nhu cầu tuyển dụng nhân lực cho nhóm ngành này trong thời gian sắp tới là rất lớn.
Một mùa tuyển sinh lại đến, thí sinh nào cũng mong muốn chọn cho mình một ngành học có thể đem đến công việc ổn định với mức thu nhập hấp dẫn và đặc biệt là cơ hội phát triển sau khi tốt nghiệp.
Chính vì vậy, để giúp quý phụ huynh, các thí sinh đang phân vân trước ngưỡng cửa chọn lựa nghề nghiệp/chọn trường và để hiểu rõ tường tận về nhóm ngành này, báo điện tử Người Đưa Tin sẽ tổ chức chương trình tư vấn với chủ đề Tư vấn tuyển sinh khối ngành sức khỏe vào 9h ngày 24/7/2017.
Chương trình có sự tham gia của các khách mời:
Thạc sĩ - Luật sư Trịnh Hữu Chung - Phó Hiệu trưởng trường ĐH Quốc tế Hồng Bàng.
PGS.TS Hà Thị Anh - Phó trưởng Khoa Xét nghiệm, ĐH Quốc tế Hồng Bàng.
Thạc sĩ Trần Thị Thu Hằng - Phó trưởng Khoa Dược, ĐH Quốc tế Hồng Bàng.
Thạc sĩ Trần Thị Thuận - Phó trưởng Khoa Điều dưỡng, ĐH Quốc tế Hồng Bàng.
Thạc sĩ Nguyễn Thị Hương - Khoa Vật lý trị liệu, ĐH Quốc tế Hồng Bàng.
Bà Đặng Lê Ánh Châu - Khoa Điều dưỡng, BV Đa khoa Quốc tế Vinmec Central Park.
Bà Nguyễn Thị Cẩm Lệ - Trưởng phòng Điều dưỡng - BV Nhi đồng 1.
Bác sĩ Dương Trường Giang - Trường CĐ Y - Dược Pasteur.
Bác sĩ Nguyễn Hữu Định - Trường CĐ Y - Dược Pasteur.
Ngay từ bây giờ, thí sinh có thể gửi câu hỏi cho các khách mời theo địa chỉ: [email protected].
Trường Đại học Quốc tế Hồng Bàng (HIU) được thành lập từ năm 1997, là một trong những trường ĐH tư thục hàng đầu của Việt nam. Đến nay, sau 19 năm hình thành và phát triển, HIU đã đạt được nhiều thành tựu đáng tự hào.
Đại học Quốc tế Hồng Bàng có 28 ngành đào tạo đa dạng với hơn 40 hướng chuyên sâu (chuyên ngành) của hầu hết các lĩnh vực quan trọng có nhu cầu cao của xã hội. Đến với HIU, các bậc phụ huynh và các em sinh viên có nhiều lựa chọn phong phú về ngành nghề. Các ngành đào tạo của trường có tính thực tiễn cao như Y, Dược, Công nghệ kỹ thuật, Kinh tế, Ngôn ngữ và Văn hóa Quốc tế, Xã hội nhân văn, Quan hệ Quốc tế, Du lịch và Mỹ thuật ứng dụng.
Trường Cao đẳng Y - Dược Pasteur là trường duy nhất ở Thủ đô Hà Nội đào tạo Cao đẳng dược, Cao đẳng Điều dưỡng và Xét nghiệm Y học đạt chuẩn mô hình Viện trường tuyển sinh năm 2017. Sinh viên theo học tại trường không những được hưởng các điều kiện tốt nhất về đào tạo y khoa để có một tương lai nghề nghiệp vững chắc mà còn được hưởng nhiều chính sách an sinh giáo dục.
Công Luân.
|
1Giáo dục
| TTU là ưu tiên lựa chọn của nhiều thí sinh trong những năm qua.
Trong đó, phương thứcxét tuyển học bạđang được đông đảo thí sinh, phụ huynh quan tâm với nhiều ưu điểm, tăng thêm cơ hội vào Đại học cho thí sinh cả nước. Đây là phương thức tuyển sinh được triển khai rộng rãi tại các trường đại học tiên tiến trên thế giới, mở ra cơ hội vào đại học cho những thí sinh đã nỗ lực và có kết quả học tập xứng đáng trong những năm THPT.
Cơ hội vào Đại học cho thí sinh tốt nghiệp THPT.
Với môi trường học tập hiện đại, chuyên nghiệp và thân thiện, Đại học Tân Tạo (TTU) luôn là ưu tiên lựa chọn hàng đầu của thí sinh trong suốt những năm qua. Hơn nữa, mỗi năm trường đều có những điều chỉnh hợp lý về phương thức và điều kiện xét tuyển để tuyển chọn được những thí sinh có năng lực học tập tốt.
Năm 2017, TTU tiến hành xét tuyển học bạ lớp 12 đối với tất cả các ngành đào tạo trình độ Đại học. Phương thức xét tuyển học bạ được áp dụng với thí sinh đã tốt nghiệp THPT.
Để tham gia xét tuyển học bạ trình độ Đại học, Thí sinh dự tuyển theo hình thức này có 2 trường hợp:
- Học sinh tốt nghiệp chương trình THPT Việt Nam. (Đối tượng 1).
Xét tuyển bằng điểm học bạ trung bình 3 năm THPT từ 7.0 trở lên cho khoa Y và từ 6.0 trở lên cho khoa Kinh tế, Công nghệ sinh học, Kỹ thuật, Ngôn Ngữ và Nhân Văn.
- Học sinh Việt Nam, học sinh người nước ngoài tốt nghiệp chương trình Trung học quốc tế tại Việt Nam và học sinh tốt nghiệp chương trình Trung học ở nước ngoài.
Xét tuyển bằng điểm học bạ: GPA-ĐTB 3 năm THPT (10, 11, 12) từ 2.5/4.0 trở lên cho khoa Y và từ 2.0/4.0 trở lên cho khoa Kinh tế, Công nghệ sinh học, kỹ thuật, Ngôn Ngữ và Nhân Văn.
Theo đó, thí sinhnộp hồ sơ xét tuyển học bạvề TTU từ ngày 01/07/2017.
Nơi khởi đầu cho Ước mơ Đại học.
Trường Đại học Tân là một trường đại học tư thục của Việt Nam giảng dạy bằng tiếng Anh theo chương trình của Viện Đại học Duke của Hoa Kỳ. Đây là trường với mục tiêu trở thành trường đại học Việt Nam đạt tiêu chuẩn quốc tế.
Ở TTU, sinh viên của tất cả các ngành đều có cơ hội được học và thực tập tại nước ngoài để nhanh chóng hòa nhập với môi trường quốc tế.
Theo thông tin từ Ban tuyển sinh Đại học Tân Tạo, kể từ năm 2017, các sinh viên Khoa Kinh tế và Kỹ thuật sẽ có cơ hội được phỏng vấn và đi thực tập tại Thung lũng Silicon. Sinh viên khoa Công nghệ sinh học được đi thực tập tại các khu vườn thí nghiệm nổi tiếng của các trường đại học tại Mỹ. Sinh viên năm thứ 2, năm thứ 3 của khoa Y Đại học Tân Tạo được đưa sang Mỹ thực tập tại các bệnh viện. Các sinh viên Khoa Ngôn ngữ và Nhân văn cũng sẽ được đi thực tập tại Mỹ trong năm học 2017 2018.
Những lợi thế trên giúp sinh viên TTU nổi trội về kiến thức và kỹ năng, bản lĩnh, tự tin, năng động, sáng tạo.
Phát triển toàn diện kỹ năng và nghề nghiệp.
TTU với điều kiện cơ sở vật chất tốt nhất, quy mô học tập liên tục được mở rộng, chương trình giảng dạy cập nhật thường xuyên, hiện đại, sát thực tế, chuyên sâu về nghề nghiệp theo hướng lấy người học làm trung tâm nhằm đáp ứng nhu cầu học tập ngày càng cao của toàn xã hội.
Theo học tại TTU, sinh viên có điều kiện phát triển toàn diện kiến thức chuyên môn trong môi trường đại học năng động và chuyên nghiệp, được trang bị những kỹ năng mềm cần thiết và thường xuyên tham gia các hoạt động nghiên cứu khoa học, văn nghệ, thể thao, các chương trình sinh hoạt ngoại khóa, câu lạc bộ, hoạt động tình nguyện, để sau khi tốt nghiệp có thể tự tin hòa nhập vào môi trường làm việc đa lĩnh vực, đa văn hóa.
Thực tế kiểm chứng, 100% sinh viên TTU tốt nghiệp mỗi năm đã và đang đảm nhận tốt công việc được giao, hầu hết sinh viên đều tìm được việc làm phù hợp với chuyên môn đào tạo.
P.V.
|
1Giáo dục
| LTS: Chia sẻ câu chuyện về việc các giáo viên tìm cách có được chứng chỉ tiếng Anh để bổ sung vào hồ sơ, tác giả Sông Mã cho biết nhiều giáo viên cảm thấy xấu hổ vì việc này chẳng khác nào đi mua bằng.
Tác giả cũng cho rằng với những giáo viên mà chuyên môn không cần đến tiếng Anh thì không nhất thiết phải yêu cầu tất cả giáo viên phải có chứng chỉ tiếng Anh.
Tòa soạn trân trọng gửi đến độc giả bài viết.
Mặc dù các trường học quê tôi không có công văn bắt buộc hay kêu gọi giáo viên đi học Anh văn như một số nơi nhưng hàng mấy trăm giáo viên nơi đây cũng đã tự tìm học tại trung tâm dạy nghề của thị xã để lấy giấy chứng nhận ngoại ngữ kẹp vào hồ sơ công chức.
Trước đó, giáo viên các trường thường truyền tai nhau Thông tư liên tịch quy định mã số, tiêu chuẩn chức danh nghề nghiệp giáo viên mầm non, phổ thông.
Theo đó, giáo viên cần phải có chứng chỉ ngoại ngữ và tin học mới có thể thi công chức, nâng lương. Thế là, các thầy cô giáo cứ nháo nhác đi tìm nơi nào dạy ngoại ngữ để đăng kí để học.
Nhiều giáo viên bằng mọi cách cố kiếm bằng được chứng chỉ ngoại ngữ. (Ảnh minh họa trên giaoduc.net.vn).
Nghẹt nỗi, các trung tâm dạy ngoại ngữ uy tín trong vùng yêu cầu người học phải học thật sự và dự thi cấp chứng chỉ cùng với nhiều học viên các ngành nghề khác một cách rất nghiêm túc.
Nhưng nếu học và thi như thế, phần đông giáo viên sao có thể theo học được. Chưa nói bị bó hẹp về thời gian, mà kiến thức của phần lớn thầy cô không cho phép.
Có giáo viên từ nhỏ đến lớn chưa hề biết một chữ tiếng Anh bẻ đôi, người học từ ngày xa xưa giờ chỉ nhớ bập bõm vài từ ngữ đơn giản.
Lợi dụng điều này, một số trường đại học tư thục trong nước hoặc một số trung tâm dạy ngoại ngữ ít tên tuổi khắp nơi đã liên kết với các trung tâm dạy nghề ở các huyện thị mở lớp ôn luyện tiếng Anh cấp tốc cho giáo viên.
Nói là học, là ôn luyện ngoại ngữ cho oai chứ chỉ mất có vài buổi lên lớp và đóng một khoản tiền học phí cố định là ai cũng nghiễm nhiên có một chứng chỉ ngoại ngữ trong tay.
Không ít giáo viên cầm được tấm chứng chỉ không thấy vui mừng, hãnh diện mà cảm thấy xấu hổ vì nó giống như mình đi mua bằng một cách công khai.
Bởi, chỉ với 4 buổi đến lớp đã hoàn thành xong khóa học. Buổi đầu tiên ghi danh, nộp tiền và dặn dò lịch ôn, lịch thi.
Buổi thứ hai, thứ ba phát tài liệu để về tự ôn. Giáo viên hướng dẫn thêm một số nội dung để học viên chuẩn bị thi phần vấn đáp.
Như mấy câu chào, câu hỏi thăm đơn giản, giới thiệu mình và gia đình, vài câu thăm hỏi thông thường, một số câu nói chúc ngủ ngon, chúc buổi tối vui vẻ.
Cùng với tập tài liệu là một số mẫu câu, đoạn văn được dịch sẵn, được trả lời.
Buổi thứ tư là ngày thi để cấp chứng chỉ. Hàng trăm giáo viên được xếp vào các phòng thi, họ cũng phải trải qua hai vòng sát hạch như thường lệ là vấn đáp và thi viết.
Chỉ có điều khác lạ, giáo viên khi trả lời câu hỏi nếu sai có quyền giở tài liệu đem theo để trả lời lại. Hoặc cứ tự do nói vài câu tiếng Anh theo trí nhớ của mình mà không cần biết giáo viên sát hạch vừa hỏi gì.
Có thầy cô bật mí: Nghe giáo viên coi thi hỏi nhưng chẳng hiểu gì nên cứ nói đại vài câu mình đã học thuộc ở nhà không trúng cái này cũng trúng cái kia.
Phần thi viết, đề thi là toàn bộ những câu hỏi và câu trả lời có trong đề cương mà trung tâm đã phát trước đó nên thầy cô chỉ việc mở ra chép y nguyên vào và nộp bài.
Bởi thế, chỉ sau một tuần 100% giáo viên tham gia khóa học nhận được chứng chỉ Anh văn B.
Cầm tấm chứng chỉ trên tay có không ít thầy cô giáo phải thốt lên Mình có trình độ Anh văn B rồi nhé! Ôi chao! Sao xấu hổ muốn chết đi được!
Với chứng chỉ loại này, đương nhiên sẽ làm đẹp trong hồ sơ công chức nhưng nó có tác dụng gì không? Bảo rằng nâng cao trình độ học tập ngoại ngữ ư? Sao nghe nó xa xỉ quá!
Thăm dò ý kiến.
Theo bạn, có nên bỏ biên chế đối với giáo viên không?
Có.
Không.
Xem kết quả.
Từ lúc chưa học đến lúc cầm được tờ giấy công nhận trên tay thì trình độ ngoại ngữ của đại đa số giáo viên theo học chẳng được cải thiện chút nào.
Dù thế, mỗi giáo viên phải mất một khoản tiền đóng vào đó cũng không hề nhỏ. Người hưởng lợi lớn nhất từ kiểu học ngoại ngữ siêu cấp tốc như thế chỉ là các trường và các trung tâm liên kết đào tạo với nhau.
Có nhất thiết yêu cầu tất cả giáo viên phải có chứng chỉ ngoại ngữ hay không? Quy định này chỉ dành cho những sinh viên đang học hoặc sắp ra trường là phù hợp nhất.
Đặc biệt những giáo viên bậc phổ thông và tiểu học đã giảng dạy lâu năm không nên yêu cầu phải có chứng chỉ ngoại ngữ.
Bởi, chẳng ai có thể bỏ công sức theo học thật sự để lấy cái điều mà chẳng phục vụ gì cho công tác giảng dạy của mình. Có chăng chỉ làm giàu cho một số trung tâm cơ hội.
Vấn đề cần nói là với kiểu dạy ngoại ngữ siêu tốc như thế này chẳng ngành giáo dục không biết? Vậy tại sao không được tuýt còi để chấm dứt ngay tình trạng dạy và học gian dối như thế?
Sông Mã.
|
1Giáo dục
| LTS: Về nước tham gia giảng dạy cho sinh viên Khoa Anh tại một trường đại học, Tiến sĩ Lương Văn Nhân, giảng viên tại Đại học Huddersfield - Anh đã chứng kiến một thực tế đáng buồn trong việc đào tạo ngoại ngữ hiện nay.
Tòa soạn trân trọng gửi đến độc giả bài viết.
Sau khi chứng kiến những sinh viên năm cuối chuyên ngành Ngôn ngữ Anh không thể nói được một câu tiếng Anh đúng ngữ pháp và không viết được một đoạn văn cơ bản; những sinh viên năm một mới vào trường mà tiếng Anh còn thua kém xa các học sinh thời tôi dạy cấp 2 ở Hải Lăng Quảng Trị, tôi khuyên các em nên bỏ học.
Thực tế đào tạo.
Nếu sự việc trên diễn ra đối với một vài em thì rõ là tôi sai.
Vì không người thầy nào lại đi khuyên học trò mình bỏ học, nếu một số học sinh yếu kém năng lực ngôn ngữ đó có thể được biện giải rằng do chính các em không nghiêm túc cố gắng.
Tuy nhiên, câu hỏi đặt ra là, tại sao hơn 2/3 sinh viên chuyên ngữ không nói và viết được tiếng Anh?
Chỉ lác đác vài em nổi bật (so với nhóm còn lại chứ không đạt chuẩn đầu ra cơ bản của một sinh viên tiếng Anh).
Quả bóng trách nhiệm được đá cho ai? Tập thể giảng viên, Khoa và nhà trường đã làm gì (với các em) để ra nông nỗi này?
Chất lượng đào tạo tiếng Anh của một số trường đại học ở Việt Nam vẫn chưa đáp ứng được yêu cầu. (Ảnh: Tuoitre.vn).
Lại nữa, để viết khóa luận tốt nghiệp đòi hỏi sinh viên đạt trình độ nhất định tích lũy qua 4 năm học, đặc biệt kĩ năng Viết.
Vậy mà lãnh đạo trường (xin phép không nêu tên đơn vị này) yêu cầu toàn bộ sinh viên viết khóa luận (không biết điều khoản nào của Luật Giáo dục và quy định nào của Bộ xác nhận tính hợp pháp của chỉ đạo này).
Hậu quả là nếu để các em tự viết thì than ôi, thảm họa ngôn ngữ; thế rồi sao chép, cắt, dán để thành một cuốn khóa luận đẹp bìa rỗng trang.
Một thế hệ ra trường được huấn luyện và ủng hộ đi ăn cắp.
4 năm làm sinh viên chuyên ngữ lại không có hoặc có thì đếm trên đầu ngón tay cơ hội tiếp xúc với giáo viên bản xứ thì lấy đâu ra môi trường cho các em luyện tập ngôn ngữ.
Không thể đổ lỗi vì hoàn cảnh, bởi rằng giáo dục là kinh doanh; đặc biệt với các trường đại học tư thục thì dịch vụ họ cung cấp phải tương xứng với số tiền mà khách hàng (các em học sinh và phụ huynh) bỏ ra.
Chọn trường Chọn ngành.
Tìm hiểu kĩ chất lượng đào tạo là điều hết sức quan trọng khi chọn trường nào để theo học.
Khi bạn (quý vị phụ huynh) đã quyết định gửi con mình vào một trường nào đó nghĩa là bạn phó thác 4 năm quan trọng nhất của định hướng, hình thành năng lực nghề nghiệp của con mình cho họ.
Đừng ham rẻ. Đầu tư cho giáo dục không bao giờ lỗ. Vậy nên, hãy chọn dịch vụ chất lượng từ các cơ sở uy tín để xứng đáng với đồng tiền quý vị bỏ ra.
Các em học sinh cần cái đầu tỉnh táo, khoa học và tầm nhìn chiến lược. Chọn ngành theo đam mê sở thích là điều hết sức khuyến khích.
Các em, và cả phụ huynh, hãy lắng nghe năng lực bản thân, thích gì, sở trường lĩnh vực nào thì mạnh dạn và hết mình vì nó.
Đồng thời, phụ huynh, thầy cô và các em nên tính toán thực tế để xem ngành nghề nào phù hợp với nhu cầu phát triển của xã hội.
Cuộc đời là một ván cờ, sai một nước đi thì hậu quả khó cứu vãn; hoặc nếu được thì rất mất thời gian.
Đầu tư giáo dục là kinh doanh, mà kinh doanh thì phải tận dụng từng giây từng phút.
Bỏ học.
Bởi đại học không phải là con đường duy nhất đúng.
Nếu ngồi trên ghế giảng đường 4 năm để khi tốt nghiệp vẫn không thể nói và viết được tiếng Anh thì đó là sự lãng phí không tưởng.
Tôi đã khuyên sinh viên mình bỏ học (hoặc thi lại để vào một trường khác, ngành khác) trước khi quá muộn.
Với chất lượng đào tạo như đã nêu ở phần trên thì để giỏi tiếng Anh, sử dụng được tiếng Anh làm phương tiện để hái ra tiền, tốt nhất các em lên Sa Pa nơi mà trẻ em nói tiếng Anh không khác chi dân bản xứ, hay về Hội An nơi mà Tây đông hơn Ta.
Tóm tại, đây là thời khắc quan trọng đối với các em học sinh đang chọn trường, chọn ngành và chọn nghề.
Các em hãy lắng nghe con tim mình với cái đầu hết sức thực tế và tham khảo ý kiến cha mẹ, thầy cô cùng các anh chị đi trước.
Quý vị phụ huynh hãy tôn trọng quyết định của con cái nhưng cũng cần tư vấn và định hướng cho các em.
Chúc các em thành công!
Tiến sĩ Lương Văn Nhân.
|
1Giáo dục
| Ai đang đẩy Đại học Chu Văn An đến bờ vực thẳm?
Báo điện tử Giáo dục Việt Nam có loạt bài của các phóng viên Xuân Quang và Trình Phúc về hoạt động của lãnh đạo Đại học Chu Văn An, Hưng Yên, trong đó có đề cập đến phát ngôn của vị Bí thư Đảng ủy trường này.
Về những lùm xùm tại ngôi trường này, từ năm 2010 đã có rất nhiều bài đăng trên các báo có uy tín, xin trích dẫn một số bài theo thứ tự thời gian:
Những bất thường ở Trường Đại học Chu Văn An. ( Tienphong.vn 18/6/2010).
Lãnh đạo Trường ĐH Chu Văn An sử dụng bằng cấp bất minh. ( Anninhthudo.vn 16/7/2013).
Lãnh đạo trường Đại học Chu Văn An bị tố cáo sử dụng bằng tiến sĩ "rởm". ( Baotintuc.vn 19/7/2013).
Mất dân chủ ở Trường đại học Chu Văn An. ( Nhandan.com.vn 11/8/2013).
Công nhận bằng tiến sĩ đào tạo chui?. ( Vietnamnet.vn 22/1/2014).
Liên thông liều. ( Thanhnien.vn 8/11/2014).
Có thể thấy bảy năm trước báo chí đã lên tiếng về những điều phi giáo dục xảy ra tại một cơ sở giáo dục là Đại học Chu Văn An, đặc biệt là bài đăng trên báo điện tử Nhandan.com.vn ngày 11/8/2013. Vậy tại sao cho đến nay vụ việc vẫn không được giải quyết?
Trách nhiệm không chỉ thuộc về các cá nhân đầu tư vào trường mà còn liên quan đến vai trò lãnh đạo của tổ chức Đảng địa phương, đến chức năng quản lý nhà nước theo luật định của Bộ Giáo dục và Đào tạo và chính quyền tỉnh Hưng Yên.
Trước hết, nói về trách nhiệm của Bộ Giáo dục và Đào tạo trong chức năng quản lý nhà nước theo luật định.
Khoản 1 điều 14 Luật Giáo dục Đại học Cơ cấu tổ chức của trường cao đẳng, trường đại học, học viện quy định trường đại học bắt buộc phải có:
a) Hội đồng trường;
b) Hiệu trưởng, Phó hiệu trưởng trường Cao đẳng, trường Đại học; Giám đốc, Phó giám đốc học viện;
c) Phòng, ban chức năng;
d) Khoa, bộ môn; tổ chức khoa học và công nghệ;
đ) Tổ chức phục vụ đào tạo, nghiên cứu khoa học và công nghệ; cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ;
e) Phân hiệu (nếu có);
g) Hội đồng khoa học và đào tạo, các hội đồng tư vấn.
Căn cứ vào điều 4 Quyết định số 63/2011/QĐ-TTg về Quản lý nhà nước đối với trường đại học tư thục thì: Trường Đại học tư thục chịu sự quản lý nhà nước về giáo dục và đào tạo của Bộ Giáo dục và Đào tạo; chịu sự quản lý theo lãnh thổ của Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương nơi đặt trụ sở.
Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương phối hợp với Bộ Giáo dục và Đào tạo quản lý các trường đại học tư thục trên địa bàn.
Như vậy những gì liên quan đến giáo dục và đào tạo chỉ do duy nhất Bộ Giáo dục và Đào tạo quản lý, chính quyền địa phương không can dự vào lĩnh vực này.
Mặt khác theo quy định tại khoản 2 điều 15 Quyết định số 63/2011/QĐ-TTg thì:
Hiệu trưởng trường đại học tư thục do Hội đồng Quản trị đề cử theo nguyên tắc bỏ phiếu kín với quá nửa số phiếu tán thành, được Đại hội đồng cổ đông thông qua và do Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh nơi trường đặt trụ sở ra quyết định công nhận.
Trong trường hợp cần thiết, Hội đồng Quản trị có thể tổ chức lấy phiếu thăm dò tín nhiệm Hiệu trưởng giữa nhiệm kỳ hoặc đột xuất.
Đến đây có thể thấy sự chồng chéo thể hiện rất rõ nét qua các quy định của Luật Giáo dục đại học văn bản dưới luật là Quyết định số 63/2011/QĐ-TTg.
Bộ Giáo dục và Đào tạo phải tuân thủ luật, nghĩa là phải đảm bảo các đại học có Hiệu trưởng (theo khoản 1 điều 14 Luật Giáo dục Đại học), nhưng Hiệu trưởng các đại học tư thục lại do Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh nơi trường đặt trụ sở ra quyết định công nhận, đương nhiên Bộ Giáo dục và Đào tạo không thể can thiệp vào việc công nhận hay không công nhận Hiệu trưởng.
Phải chăng đây chính là nguyên nhân khiến Bộ Giáo dục và Đào tạo "bó tay" trước hiện trạng Đại học Chu Văn An suốt 5 năm không có Hiệu trưởng?
Việc tồn tại một đại học suốt 5 năm không có Hiệu trưởng thuộc trách nhiệm của cơ quan nào?
Bộ Giáo dục và Đào tạo hay tỉnh Hưng Yên? Hay cả hai?
Vấn đề thứ hai cũng thuộc Bộ Giáo dục và Đào tạo liên quan đến việc cấp phát văn bằng, chứng chỉ cho người tốt nghiệp các khóa đào tạo tại cơ sở giáo dục.
Bộ Giáo dục và Đào tạo đã ban hành văn bản thanh tra số 816/KL-BGDĐT do Thứ trưởng Bùi Văn Ga ký ngày 19/9/2014 - xác nhận Chủ tịch Hội đồng quản trị Đại học Chu Văn An, ông Dương Phan Cường dùng bằng tiến sĩ không được công nhận tại Việt Nam, song Bộ Giáo dục và Đào tạo không hề quyết liệt trong việc yêu cầu chính quyền tỉnh Hưng Yên miễn nhiệm chức Hiệu phó của ông này.
Không những thế cho đến nay Bộ cũng không có ý kiến gì về việc nhiều văn bằng, chứng chỉ cấp cho sinh viên trường Đại học Chu Văn An lại có chữ ký của vị lãnh đạo với học vị tiến sĩ không được công nhận trên lãnh thổ Việt Nam.
Nói theo ngôn ngữ pháp luật, Bộ Giáo dục và Đào tạo đang công nhận hàng loạt bằng cấp được ký bởi một người mạo danh tiến sĩ?
Đại học Chu Văn An nhiều năm không có Hiệu trưởng (Ảnh: Xuân Quang).
Cần phải nhấn mạnh, rằng quản lý việc cấp bằng cử nhân, kỹ sư cho người tốt nghiệp đại học là chức năng của Bộ Giáo dục và Đào tạo chứ không phải chính quyền địa phương nơi cơ sở giáo dục đại học ngoài công lập đặt trụ sở.
Mong Ủy ban Kiểm tra Trung ương vào cuộc.
Nếu các chuyên viên Vụ Đại học, Thanh tra Bộ hoặc Cục khảo thí và Kiểm định chất lượng dành chừng 5 phút duyệt qua các mục trên website của trường này sẽ thấy tất cả các mục giới thiệu về bộ máy tổ chức nhà trường (Hội đồng quản trị, Ban Giám hiệu, phòng ban, đội ngũ cán bộ,) đều trống rỗng.
Với tình trạng "vô chính phủ" công khai như vậy Bộ Giáo dục và Đào tạo có cho phép Đại học Chu Văn An tiếp tục tuyển sinh năm 2017?
Từ sự việc tại Đại học Chu Văn An liệu có nên đặt câu hỏi những cơ quan liên quan đã thực hiện đầy đủ chức năng quản lý nhà nước theo luật định?
Nếu chưa thì do lỗi của người đứng đầu hay do bộ phận tham mưu?
Thứ hai, về trách nhiệm của chính quyền tỉnh Hưng Yên.
Theo các quy định hiện hành Trường Đại học tư thục chịu sự quản lý theo lãnh thổ của Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương nơi đặt trụ sở.
Quản lý theo lãnh thổ nghĩa là quản lý đất đai, con người, các hoạt động sản xuất, kinh doanh, dịch vụ,
Cũng theo quy định, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh nơi Đại học ngoài công lập đặt trụ sở có quyền cử đại diện tham gia Hội đồng quản trị nhà trường.
Như vậy không thể nói lãnh đạo Ủy ban nhân dân tỉnh Hưng Yên suốt bảy năm qua (tính từ năm 2010 khi xuất hiện bài báo trên Tienphong.vn ) không nắm được tình hình tại Đại học Chu Văn An.
Ông Dương Phan Cường bị nhóm cổ đông sáng lập tố cáo nhiều vi phạm trong quá trình điều hành hoạt động Đại học Chu Văn An. Ảnh tư liệu đăng trên website cvauni.edu.vn.
Là cấp chính quyền được giao nhiệm vụ quản lý nhân sự và hoạt động của Đại học ngoài công lập trên địa bàn, cũng là cấp nhận được rất nhiều đơn thư tố cáo từ các cổ đông Đại học Chu Văn An, nhận được đề nghị từ Bộ Giáo dục và Đào tạo trong văn bản 816/KL-BGDĐT từ ngày 19/9/2014:
Đề nghị Ủy ban nhân dân tỉnh Hưng Yên quan tâm, phối hợp với Bộ Giáo dục và Đào tạo chỉ đạo trường Đại học Chu Văn An và các cá nhân có liên quan nghiêm túc thực hiện kết luận nội dung tố cáo, giúp trường sớm ổn định và phát triển.
Vậy gần ba năm qua chính quyền tỉnh này đã làm gì để giúp trường sớm ổn định và phát triển ?
Cho đến khi loạt bài của các phóng viên Xuân Quang - Trình Phúc lên báo, tình trạng vô chính phủ vẫn tồn tại và chưa biết khi nào Ủy ban nhân dân tỉnh Hưng Yên sẽ giải quyết theo đúng chức năng, thẩm quyền mà luật pháp quy định.
Công nhận hoặc không công nhận Hiệu trưởng thuộc thẩm quyền và cũng là trách nhiệm của Ủy ban nhân dân tỉnh, nếu lãnh đạo tỉnh Hưng Yên kiên quyết, Đại học Chu Văn An không thể suốt 5 năm không có Hiệu trưởng.
Mặt khác, khi Bộ Giáo dục và Đào tạo đã kết luận một Hiệu phó Đại học Chu Văn An dùng bằng tiến sĩ không hợp chuẩn thì cách thức xử lý của Ủy ban nhân dân tỉnh với ông Cường như thế nào?
Liệu có phải Ủy ban nhân dân tỉnh chỉ có thẩm quyền với Hiệu trưởng mà không có thẩm quyền với chức danh Hiệu phó mặc dù các văn bản dưới luật đã quy định Hiệu phó Đại học cũng phải hội đủ các tiêu chuẩn như Hiệu trưởng.
Luật cũng quy định rất rõ về công khai tài chính, về việc họp Hội đồng quản trị, đại hội cổ đông, nhưng khi Đại học Chu Văn An không thực hiện suốt 5 năm qua vì sao Ủy ban nhân dân tỉnh không có chế tài mạnh mẽ bắt buộc những cá nhân liên quan phải nghiêm túc thực hiện?
Liệu có phải do Ủy ban nhân dân tỉnh Hưng Yên không có thời gian quan tâm, không có người thực hiện hay còn vì nguyên nhân nào khác?
Đặt giả thiết các đương sự đã từng gửi đơn thư tố cáo tới các cấp chính quyền, đoàn thể tỉnh Hưng Yên đưa vụ việc ra tòa hành chính thì bên nào sẽ thắng kiện?
Vấn đề thứ ba là vai trò tổ chức Đảng trong trường ngoài công lập.
Theo bài viết của các phóng viên Xuân Quang - Trinh Phúc, ông Dương Phan Cường là Bí thư Đảng ủy Đại học Chu Văn An.
Chưa xét về lý, chỉ nói về tình người, liệu một Bí thư Đảng ủy có nên xử sự theo cách cấm không cho thành viên sáng lập (vẫn sở hữu cổ phần) vào trường làm việc?
Là Bí thư Đảng ủy đương nhiên đương sự phải tuân thủ quy định do Trung ương công bố tại Quy định Số: 47-QĐ/TW về những điều đảng viên không được làm.
Xin ghi lại ba trong số 19 quy định trong văn bản số 47-QĐTW:
8- Quan liêu, thiếu trách nhiệm, bao che, báo cáo sai sự thật, lạm quyền, nhũng nhiễu khi thực hiện nhiệm vụ.
Thiếu trách nhiệm để cơ quan, đơn vị, địa phương do mình trực tiếp phụ trách xảy ra tình trạng mất đoàn kết, tham nhũng, buôn lậu, lãng phí, thất thoát tài sản và các tiêu cực khác.
11- Chủ trì, tham mưu, đề xuất, tham gia ban hành các văn bản trái quy định. Tạo điều kiện hoặc có hành vi để bố, mẹ, vợ (chồng), con, anh, chị, em ruột lợi dụng chức vụ, vị trí công tác của mình nhằm trục lợi.
15- Dùng công quỹ để thăm viếng, tiếp khách, tặng quà, xây dựng công trình, mua sắm trang thiết bị, phương tiện làm việc, đi lại, thông tin liên lạc vượt quá tiêu chuẩn, định mức hoặc trái quy định.
Chiếm giữ, cho thuê, cho mượn tài sản, cho vay quỹ của Nhà nước, cơ quan, đơn vị tổ chức được giao quản lý, sử dụng trái quy định.
Thành ủy thành phố Hưng Yên - đơn vị quản lý trực tiếp Đảng bộ Đại học Chu Văn An có biết những điều xảy ra tại trường này mà hàng loạt bài báo đã phản ảnh?
Đặc biệt khi báo Nhân dân, cơ quan của Trung ương Đảng đã có bài viết từ năm 2013 nhưng vì sao vì sao Thành Ủy Hưng Yên chưa có ý kiến?
Một Đảng viên, lại là Bí thư Đảng ủy sử dụng văn bằng mà báo Anninhthudo.vn gọi là bất minh, còn báo Tin tức ( Baotintuc.vn gọi là bằng tiến sĩ rởm nhưng vẫn nghiễm nhiên tại vị có đúng với quy định trong Điều lệ Đảng, có phải đi ngược với quy định những điều đảng viên không được làm?
Xin không nói đến vai trò, tính chiến đấu của các đảng viên trong đảng bộ Đại học Chu Văn An vì tất cả đều là người làm thuê cho nhà đầu tư.
Tuy nhiên không một ý kiến nào của các đảng viên trong Đảng bộ cất lên để bảo vệ lẽ phải liệu có cho thấy tổ chức Đảng tại Đại học Chu Văn An đã làm tròn trách nhiệm?
Người viết cho rằng những bùng nhùng đang tồn tại ở Đại học Chu Văn An, kéo dài trong nhiều năm chậm được khắc phục có phần trách nhiệm của cả ba cơ quan: Bộ Giáo dục và Đào tạo, Ủy ban nhân dân tỉnh Hưng Yên và Thành Ủy thành phố Hưng Yên.
Để giải quyết dứt điểm vụ việc, người viết mong mỏi Ủy ban Kiểm tra Trung ương vào cuộc xem xét vai trò, trách nhiệm của một số lãnh đạo địa phương và Bộ Giáo dục và Đào tạo có liên quan kể cả khi những người này đã nghỉ hưu.
Mặt khác, trong trường hợp vì những lý do nào đó Ủy ban nhân dân tỉnh Hưng Yên không thể giải quyết dứt khoát những vấn đề báo chí đề cập, các bên liên quan nên nhờ tòa án giải quyết, ở đây bao gồm hai nhóm vấn đề, quyền và lợi ích hợp pháp giữa các cổ đông với nhau là tòa dân sự, cách thức xử lý vụ việc giữa công dân với chính quyền là tòa hành chính.
THANH XUÂN.
|
1Giáo dục
| Học sinh vùng sâu, xa có cơ hội học ĐH Fulbright Việt Nam? Tiến sĩ Đinh Vũ Trang Ngân - Giám đốc chương trình cử nhân, ĐH Fulbright Việt Nam- khẳng định cơ hội học tập tại trường của các bạn trẻ ở thành phố và nông thôn như nhau.
Chiều 2/11, tại TP.HCM, ĐH Fulbright Việt Nam thông tin về kế hoạch tuyển sinh khóa cử nhân đầu tiên, dự kiến nhập học vào năm 2018.
Theo công bố kế hoạch tuyển sinh khóa sinh viên đại học đầu tiên cho "Năm học đồng kiến tạo" của ĐH Fulbright Việt Nam, 50 bạn trẻ ưu tú sẽ cùng giảng viên từ các trường đại học hàng đầu trên thế giới trải nghiệm và hoàn thiện hành trình đại học hoàn toàn mới ở Việt Nam.
Đại diện nhà trường cho biết ĐH Fulbright tìm kiếm ứng viên toàn diện, có khả năng sáng tạo, làm việc nhóm, kết nối, tư duy, giải quyết vấn đề, kỹ năng giao tiếp...
50 sinh viên này sẽ được lựa chọn qua các bài luận, quá trình phỏng vấn, chứ không thông qua bảng điểm hay thi cử.
Hồ sơ ứng tuyển được công bố vào ngày 1/12. Ứng viên nộp hồ sơ dự tuyển trước 1/2/2018.
Bà Đàm Bích Thủy (trái), Chủ tịch ĐH Fulbright Việt Nam, cho biết chương trình đào tạo của trường sẽ không áp đặt. Ảnh: Ngân Giang.
"Chúng tôi đặt sinh viên ở trung tâm của mọi hoạt động. Chương trình đào tạo đại học của trường sẽ không mang tính áp đặt từ giảng viên, mà là những trao đổi, thảo luận giữa giảng viên và sinh viên. Trong đó, sinh viên được trao quyền và đóng vai trò làm chủ quá trình học tập của mình", bà Đàm Bích Thủy, Chủ tịch ĐH Fulbright Việt Nam, khẳng định.
Tiến sĩ Ryan Derby-Talbot, Giám đốc Học thuật của ĐH Fulbright Việt Nam, thông tin trường không muốn đào tạo sinh viên đi xin việc, mà tạo ra những người có kiến thức, tư duy, kỹ năng cần thiết để thành công trong bất kỳ lĩnh vực nào họ theo đuổi.
Tiến sĩ Ryan Derby-Talbot, Giám đốc Học thuật của ĐH Fulbright Việt Nam. Ảnh: Ngân Giang.
"Mô hình giáo dục cũ không giúp người trẻ chuẩn bị cho những cơ hội và thách thức chưa từng có của thế giới. Mục tiêu của tôi là đưa FUV trở thành trường dẫn đầu trong sáng tạo giáo dục đại học trên thế giới", ông Ryan Derby-Talbot cho hay.
Theo giải thích của ông, sinh viên sẽ theo học chuyên ngành từ hai khối Khoa học tự nhiên, Khoa học xã hội, Nghệ thuật, hoặc Kỹ thuật với chương trình học gần như hoàn toàn bằng tiếng Anh.
Đặc biệt, các bạn trẻ được làm việc với giảng viên để chọn môn học, tài liệu, cơ hội học tập thông qua trải nghiệm thực tế hoặc dự án hỗ trợ.
"Chúng tôi vẫn giảng dạy các môn học quen thuộc như Triết học, Văn hóa Việt Nam..., nhưng với cách tiếp cận, giải quyết khác", ông Ryan Derby-Talbot nói.
Đại sứ Ted Osius trao quyết định tài trợ từ USAID cho bà Đàm Bích Thủy, Chủ tịch ĐH Fulbright Việt Nam. Ảnh: Anh Nguyễn.
Trường xây dựng chương trình học theo "block plan". Mỗi thời điểm, sinh viên chỉ tập trung học và làm bài tập một môn, khoảng 3 tiếng mỗi ngày trong vòng 4 tuần. Phương pháp học này giúp đào sâu, tìm cách giải quyết tận gốc vấn đề, thay vì tìm hiểu "bề nổi của tảng băng chìm" và thuộc lòng đáp án.
Khuôn viên chính rộng 15 hecta của ĐH Fulbright Việt Nam ở Khu Công nghệ cao TP.HCM (Xa lộ Hà Nội, quận 9, TP.HCM). Giai đoạn xây dựng đầu tiên dự kiến hoàn tất vào mùa hè năm 2020.
ĐH Fulbright Việt Nam là đại học tư thục phi lợi nhuận đầu tiên ở nước ta, hoạt động hướng tới mô hình khai phóng với hình thức tuyển sinh mới và đào tạo bằng tiếng Anh.
Ngày 25/5/2016, lễ ký quyết định thành lập ĐH Fulbright Việt Nam diễn ra dưới sự chứng kiến của quan chức Việt - Mỹ. Đây sẽ là đại học tư thục phi lợi nhuận đầu tiên ở Việt Nam.
Học bổng Sáng lập FUV (FUV Founding Scholarship) hỗ trợ hoàn toàn học phí và chi phí sinh hoạt trong năm học đầu tiên đối với 50 sinh viên đầu tiên. Trong mỗi năm học tiếp theo, học phí dự kiến là 20.000 USD. Chi phí sinh hoạt dự kiến khoảng 3.000 USD.
Với các sinh viên đã tham gia "Năm học đồng kiến tạo", sau khi kết thúc năm đầu tiên, trường cung cấp học bổng trị giá khoảng 5.000 USD mỗi năm. Tổng chi phí không vượt quá 18.000 USD mỗi năm.
Sinh viên có cơ hội nộp đơn xin thêm hỗ trợ tài chính dựa trên hoàn cảnh kinh tế. Đối với những sinh viên thật sự khó khăn, nhà trường dự kiến hỗ trợ phần lớn chi phí (ví dụ 75%). Với sinh viên có hoàn cảnh kinh tế khá hơn, trường có thể hỗ trợ phần nào chi phí (25%).
Ngân Giang.
|
1Giáo dục
| Góp ý của TS Lê Viết Khuyết đi vào nội dung từng chương, điều của Luật Giáo dục Đại học mà quan điểm cá nhân ông cho rằng cần được sửa đổi với những phân tích khá chi tiết.
Thứ nhất: Bổ sung vào Chương 1 một Điều về Triết lý giáo dục đại học. Cần thể hiện những quan điểm chính thức của Đảng và Nhà nước về GDĐH để thống nhất định hướng cho phát triển GDĐH Việt Nam, khắc phục dư luận cho rằng GDĐH Việt Nam chưa có triết lý. Cần khẳng định GDĐH Việt Nam đi theo hướng đại chúng.
Thứ 2: Điều 4, chỉ nên tập trung vào một số khái niệm lớn của riêng giáo dục đại học như: giáo dục đại học, cơ sở giáo dục đại học, trình độ GDĐH, các Chuẩn quốc gia về GDĐH... Các khái niệm khác nên đưa vào phụ lục từ điển thuật ngữ...
Riêng khái niệm Giáo dục đại học nên được định nghĩa theo nghĩa rộng, hàm chứa cả giáo dục nghề nghiệp sau trung học (trong đó có đào tạo nghề) như xu hướng thế giới hiện nay, để bảo đảm tính thống nhất của một hệ thống GDĐH phân tầng.
Thứ 3: Điều 5, mục tiêu của giáo dục đại học cần rộng hơn nhiều so với nội dung viết ở Khoản 1 chỉ về đào tạo. Nội dung ở Khoản 2 cần được sửa lại và chuyển qua Điều 6.
Thứ 4: Điều 6, nên có các trình độ: cao đẳng, cử nhân, chuyên gia (như kỹ sư, bác sỹ, luật sư,...), thạc sỹ và tiến sĩ. Không nên dùng chung một thuật ngữ đại học cho cả 2 trình độ cử nhân và chuyên gia (xem Luật Giáo dục Đại học LB Nga). Có thể có thêm các trình độ phụ sau trình độ chuyên gia cho những ngành đặc thù (như Chuyên khoa 1, Chuyên khoa 2 ở ngành y,...).
Thứ 5: Điều 7, theo thông lệ chung, đại học (university) chỉ những cơ sở GDĐH đa lĩnh vực nên sẽ không có chuyện chỉ sử dụng tên gọi đại học cho các trường đại học quốc gia hoặc vùng. Cũng không thể nhầm lẫn gọi đại học là trường hai cấp (xem Khoản 8 Điều 4), bởi gọi như vậy sẽ biến đại học thành một liên hiệp các trường đại học chuyên ngành.
Theo quan niệm phổ biến hiện nay: chữ college chỉ có nghĩa là một trường đại học khi nó đứng độc lập, còn khi nằm trong một university thì ý nghĩa đó không hề có. Do vậy, không thể vì quan niệm sai khái niệm trường đại học đa lĩnh vực (university) mà đưa ra một cách hiểu khác lạ như trong Luật Giáo dục Đại học hiện hành. Để tránh hiểu lầm, đề nghị thay tên gọi Đại học bằng thuật ngữ Viện đại học.
Theo thông lệ quốc tế hiện nay, các cơ sở giáo dục đại học có thể được phân loại theo những tiêu chí khác nhau: theo cơ cấu tổ chức (viện đại học, học viện, trường đại học, trường cao đẳng), theo sứ mệnh (viện đại học quốc gia, viện đại học vùng, trường đại học ngành, trường đại học địa phương, trường cao đẳng ngành, trường cao đẳng địa phương, trường đại học tư thục,...), theo đẳng cấp (trường đại học nghiên cứu, trường đại học, trường cao đẳng), theo phương thức tuyển sinh (trường đại học truyền thống, trường đại học mở), theo loại hình sở hữu (công lập, tư thục, tư thục hoạt động KVLN, dân lâp).
Trong Luật Giáo dục Đại học cần có định nghĩa rõ cho từng loại trường như ở các nước để tránh gọi tên tùy tiện đồng thời xác định rõ sứ mệnh của chúng.
Thứ 6: Dường như có sự nhầm lẫn giữa khái niệm phân tầng giáo dục đại học với khái niệm xếp hạng chất lượng. Một nền GDĐH phân tầng hoàn toàn không hề chấp nhận những cơ sở GDĐH chất lượng thấp. Phân tầng ở đây chỉ có nghĩa là thừa nhận sự đa dạng về sứ mệnh của các cơ sở GDĐH.
Ở Khoản 5 của Điều 9 có nói đến Nhà nước (Thủ tướng Chính phủ và Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo) là người công nhận xếp hạng cơ sở GDĐH, nhưng không chỉ ra ai là người chịu trách nhiệm xếp hạng.
Thứ 7 : Bổ sung vào chương Hệ thống GDĐH một điều về Cơ cấu hệ thống GDĐH. Viết thêm điều về Hệ thống các chuẩn giáo dục đại học (như: chuẩn chương trình, chuẩn năng lưc, chuẩn nhà trường, chuẩn đội ngũ giảng viên,...) với ý nghĩa là những qui định tối thiểu được nhà nước đặt ra cho các cơ sở giáo dục đại học. Nhà nước chỉ quản lý cái tối thiểu còn các trường được phát triển không hạn chế những chuẩn này tùy theo sứ mệnh và năng lực của mình.
Thứ 8 : Điều 14 và Điều 15, nên viết theo cấp quản lý hành chính trong trường chứ không nên viết về bộ máy tổ chức của trường. Với quan niệm như vậy, đại học (hay viện đại học) được tổ chức theo cơ chế 3 cấp: Viện đại học, trường thành viên, khoa; còn trường đại học và học viện thường được tổ chức theo cơ chế 2 cấp: trường và khoa.
Nếu lấy đến cấp bộ môn thì ở mỗi loại hình đều tăng thêm một cấp. Cần viết kỹ hơn về nguyên tắc tổ chức các cấp quản lý trong một cơ sở GDĐH. Thí dụ, đại học mang tính đa lĩnh vực, đẳng cấp; trường / học viện mang tính chuyên môn hơn (đơn lĩnh vực); khoa mang tính chất ngành; bộ môn mang tính chuyên ngành.
Thứ 9 : Việc tách ra Điều 8 và Điều 29 cho riêng loại trường Đại học Quốc gia là không hợp lý. Thuật ngữ đại học (hay viện đại học) thường để chỉ những cơ sở giáo dục đại học đa lĩnh vực, có đào tạo ở các trình độ sau đại học, được tổ chức theo cơ chế 3 cấp quản lý hành chính. Vậy đâu phải chỉ có đại học quốc gia và đại học vùng mới được mang tên đại học.
Còn phụ từ quốc gia là để chỉ sứ mệnh của những cơ sở GDĐH đào tạo nhân lực đáp ứng chiến lược phát triển kinh tế - xã hội ở tầm quốc gia. Do đó, nhiều trường đại học, học viện vẫn được quyền gắn phụ từ đó vào tên của mình (thí dụ: Học viện Âm nhạc Quốc gia Hà Nội, Học viện Chính trị Quốc gia,...).
Điều 8 gán cho các đại học quốc gia vai trò, địa vị pháp lý và đẳng cấp cao nhất là duy ý chí. Trên thế giới Nhà nước chỉ trao sứ mệnh cho các trường đại học còn đẳng cấp của trường phải được cộng đồng đại học thừa nhận trên cơ sở những gì mà trường đại học đó thể hiện.
Thứ 10: Nghị quyết 14/2005/NQ-CP của Chính Phủ đã chỉ rõ việc trao quyền tự chủ cho các cơ sở GDĐH phải gắn liền với sự hình thành hội đồng trường và xóa bỏ cơ chế bộ chủ quản.
Tuy nhiên việc không nhắc đến xóa bỏ cơ chế bộ chủ quản ở Luật GDĐH sẽ làm cho Hội đồng trường cho dù có cũng không thể phát huy được vai trò của mình và điều đó tất nhiên kéo theo việc không thể trao quyền tự chủ thực sự cho các cơ sở GDĐH.
Trao quyền tự chủ cho các cơ sở GDĐH phải được triển khai đồng bộ với việc gia tăng trách nhiệm giảitrình của các cơ sở đó (Thuật ngữ tự chịu trách nhiệm viết trong Luật Giáo dục không chính xác, thậm chí còn làm nhiều người hiểu sai. Nhiều năm nay rất nhiều học giả và nhà quản lý đã đề nghị thay thuật ngữ này bằng thuật ngữ trách nhiệm giải trình).
Trong điều này, cần viết rõ hơn về trách nhiệm giải trình của các cơ sở GDĐH: các trường phải công khai, minh bạch mọi hoạt động, phải chịu sự giám sát của Nhà nước và cộng đồng xã hội thông qua hội đồng trường và các tổ chức kiểm định, kiểm toán.
Tuy khái niệm Hội đồng trường đã được đưa vào Luật tại các Điều 16,17 và 18 nhưng quan niệm về nó lại rất không chính xác: không chỉ rõ thành phần của Hội đồng trường chủ yếu là các thành viên trong trường (đại diện cho quyền làm chủ của tập thể nhà trường) hay các thành viên ngoài trường (đại diện cho quyền làm chủ của cộng đồng xã hội);
Hội đồng quản trị của các trường tư có thành phần chủ yếu là các cổ đông (đại diện cho quyền lợi của các nhà đầu tư) hay có thành phần rộng rãi hơn nhiều để đại diện cho cả xã hội; hiệu trưởng có được đồng thời là chủ tịch hội đồng trường hay không,... Tất cả những điều đó có ảnh hưởng lớn đến vai trò của Hội đồng trường với tư cách là tổ chức quyền lực cao nhất trong trường.
Thứ 11 : Chương III cần bổ sung một Điều về Sứ mệnh của các cơ sở giáo dục đại học (đặt trước Điều 28).
Thứ 12: Điều 32, thoạt đầu đọc điều này có cảm nghĩ dường như các cơ sở GDĐH sẽ được quyền tự chủ rất lớn. Tuy nhiên khi đọc những minh chứng cụ thể ở hàng loạt điều có thể nhận thấy rất rõ sự ràng buộc với các quy định cụ thể.
Cơ chế trao quyền tự chủ cho các cơ sở giáo dục đại học không rõ. Trao quyền tự chủ phải dựa trên kết quả giám sát, kiểm định của cộng đồng xã hội, không thể chỉ dựa vào ý kiến chủ quan của những người quản lý.
Thứ 13: Chương VII cần làm rõ cơ chế và quy trình kiểm định chất lượng giáo dục: bắt đầu từ việc Nhà nước ban hành các chuẩn quốc gia về giáo dục đại học, các tổ chức kiểm định cụ thể hóa những chuẩn đó. Dựa trên các chuẩn này các trường công bố sứ mạng và triển khai hoạt động đảm bảo chất lượng.
Công tác kiểm định phải do các đơn vị kiểm định độc lập thực hiện để đảm bảo khách quan và phải tập trung vào việc xem xét sự phù hợp giữa thực trạng với tuyên bố sứ mạng của nhà trường. Dựa vào kết quả kiểm định Nhà nước mới có cơ sở để đưa ra các quyết định công nhận đẳng cấp của cơ sở GDĐH và các chế tài.
Ngoài ra cần bổ sung các quy định về chu kỳ kiểm định, về kiểm định đột xuất và về hậu kiểm định.
Thứ 14 : Ở chương X cần bổ sung một vài điều về sở hữu của các loại hình cơ sở GDĐH, phân biệt cơ chế vì lợi nhuận và không vì lợi nhuận. Chính thuộc tính sở hữu quyết định cơ cấu thành phần hội đồng quản trị của mỗi loại hình trường.
Khác với các đại học tư hoạt động không vì lợi nhuận những trường đại học tư thục (có lợi nhuận) phải được xem như những doanh nghiệp tư nhân nên không cần đưa đại diện chính quyền địa phương vào hội đồng quản trị (như ở Khoản 3 Điều 17) và không xem phần tài sản tích lũy thuộc khối tài sản chung không chia (như Khoản 4 Điều 66).
Việc né tránh không muốn làm minh bạch giữa các cơ chế vì lợi nhuận và không lợi nhuận trong khu vực giáo dục đại học ngoài công lập là một hạn chế của Luật Giáo dục Đại học. Chính sự thiếu rõ ràng giữa 2 cơ chế này ở hệ thống các văn bản đã ban hành của Nhà nước là nguyên nhân chủ yếu của những tiêu cực đang diễn ra trong khối trường ngoài công lập hiện nay và gây khó cho việc ban hành các chính sách ưu đãi của Nhà nước đối với GDĐH ngoài công lập.
Định nghĩa cơ chế không vì lợi nhuận như ở Khoản 7 Điều 4 là phiến diện và không đầy đủ, bởi vì cổ đông không chỉ quyết định mức lợi tức mà còn có quyền can thiệp vô công việc điều hành nhà trường, chiếm giữ các vị trí trọng trách trong trường.
Thứ 15 : Điều 69, tại Khoản 4, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh chỉ thực hiện quản lý nhà nước về giáo dục đại học theo phân cấp của Chính phủ chứ không thể làm nhiệm vụ giám sát việc bảo đảm các điều kiện cho phép hoạt động, mở ngành đào tạo và các điều kiện bảo đảm chất lượng giáo dục của mọi cơ sở GDĐH đóng trên địa bàn. Đây là nhiệm vụ của các đơn vị kiểm định được hình thành từ các tổ chức xã hội - nghề nghiệp.
Thứ 16: Trong Luật giáo dục đại học hiện hành đề cập tới khá nhiều khái niệm nhưng phần lớn những khái niệm này không được định nghĩa một cách tường minh hoặc nếu có thì lại không chính xác.
Để tránh việc viết trong Luật sửa đổi quá nhiều các định nghĩa này nên chăng cần soạn thảo ra một phụ lục từ điển thuật ngữ (Glosary) dựa trên các tư liệu quốc tế đã có.
|
1Giáo dục
| Trần Thu Hà - Sao tháng Giêng năm 2017.
Trở thành Sao tháng Giêng cấp trung ương năm 2017, cô sinh viên quê miền Trung đã chứng minh: Thành công và tự tin không phụ thuộc học trường công hay tư mà quan trọng nhất chính là sự nỗ lực của bản thân mình.
Sinh viên năm 4 Khoa Y Dược, Trường ĐH Thành Đô kể: nơi em sinh ra và lớn lên dù rất khó khăn nhưng nổi tiếng với truyền thống hiếu học. Là chị cả trong gia đình có 3 chị em, mẹ là giáo viên dạy Văn THPT, từ nhỏ, em đã được nuôi dạy nghiêm khắc trong cả học tập và sinh hoạt, rèn luyện. 12 năm liên tiếp em là học sinh khá, giỏi và là học sinh giỏi môn Văn cấp tỉnh nhiều năm liền.
Tốt nghiệp THPT với tấm bằng loại giỏi, Thu Hà tự tin trong kỳ thi đại học và đỗ 2 trường đại học là ngành Luật - Trường ĐH Vinh và ngành Kế Toán - Trường ĐH kinh tế Nghệ An. Nhưng phút cuối, cô gái trẻ quyết định chọn khoa Y dược Trường ĐH Thành Đô với mong muốn gắn bó với công việc chăm sóc sức khỏe cho cộng đồng.
Xác định mình sẽ gắn bó với môi trường này và phải khẳng định bản thân, thực sự em đã cố gắng hết mình, kể cả trong lĩnh hội kiến thức và rèn luyện kỹ năng bản thân. Em sẽ chứng minh lựa chọn của mình là đúng Trần Thu Hà tự tin chia sẻ.
Với quyết tâm đó, từ một cô bé thời học THPT rụt rè, nhút nhát trong các hoạt động tập thể, phá vỡ rào cản cá nhân, Thu Hà đã dần khẳng định được mình trong cả học tập và rèn luyện.
Sinh viên Trần Thu Hà (giữa) trong lễ kỷ niệm 68 năm ngày truyền thống HSSV và Hội Sinh viên Việt Nam.
Cuối mỗi kỳ học, điểm số của cô sinh viên đến từ mảnh đất miền Trung luôn đạt trên 3,2 theo quy chế tín chỉ và 3 năm liền đều giành được học bổng của nhà trường.
Ngoài học tập, Hà còn là thành viên năng động, tích cực trong một số câu lạc bộ trong trường như: Phó chủ nhiệm CLB Nghệ Thuật TDU Trường ĐH Thành Đô, Ủy viên BCH Liên chi Đoàn khoa Y Dược, Bí thư chi đoàn lớp DHD3K6,
3 năm nỗ lực, Thu Hà liên tiếp nhận bằng khen của BCH Đoàn trường cho các sinh viên có thành tích xuất sắc trong phong trào Đoàn thanh niên; đạt giải đặc biệt trong đêm Gala chào mừng tân sinh viên; Hoàn thành khóa học Speed Reading và được trao chứng nhận của Công ty Cổ phần giáo dục toàn cầu Singapore.
Gần đây nhất, tháng 9 năm 2017, Hà vinh dự nằm trong danh sách các sinh viên được cử đi học cảm tình Đảng tại Trung tâm bồi dưỡng chính trị huyện Hoài Đức.
Kỷ niệm ngày học sinh, sinh viên (9/1/1950 9/1/2018), cô sinh viên Trường ĐH Thành Đô vinh dự được tuyên dương và trao bằng khen là sinh viên đạt danh hiệu Sao tháng giêng 2017 cấp Trung ương Đoàn và danh hiệu Sinh viên 5 tốt 2017 cấp thành phố.
Từ trải nghiệm của bản thân, Thu Hà cho rằng, hiện còn có rất nhiều sinh viên có định kiến với các trường đại học tư thục, cho rằng sau khi ra trường sẽ rất khó xin việc làm. Nhưng, thực tế, các bạn chỉ cần tin vào bản thân mình, tin vào kiến thức và kỹ năng mình lĩnh hội được từ các thầy cô.
Ngoài việc lên lớp hàng ngày, các bạn nên tham gia các hoạt động Đoàn trong nhà trường; để từ đó học được nhiều kỹ năng như sắp xếp thời gian hợp lý, nâng cao kỹ năng giao tiếp, kỹ năng làm việc nhóm, học hỏi đươc những điều mà trong sách vở không bao giờ có, những điều đó giúp ích rất nhiều trong công việc học tập - Trần Thu Hà chia sẻ.
Hải Bình.
Hải Bình.
|
1Giáo dục
| Đại học Yale là đại học tư thục ở New Haven, Connecticut (Mỹ).
Thành lập năm 1701 ở Khu định cư Connecticut, Yale là một trong những viện đại học lâu đời nhất ở Hoa Kỳ, chỉ sau Trường Đại học Harvard (1636) và Trường Đại học William & Mary (1693).
Đây là cái nôi bồi dưỡng những nhà chính trị của nước Mỹ. 5 Tổng thống: William Howard Taft, George H. W. Bush và George W. Bush, Gerald Ford, Bill Clinton đều tốt nghiệp từ ngôi trường này.
Đại học Yale bao gồm Yale College (chương trình đại học), Trường đại học Nghệ thuật và Khoa học, và các trường chuyên nghiệp.
Yale và Harvard là hai đối thủ cạnh tranh khốc liệt trong các trận thi đấu thể thao, với những đỉnh cao truyền thống là The Game (trận đấu bóng bầu dục hằng năm giữa hai viện đại học), và Harvard-Yale Regretta (cuộc đua thuyền hằng năm cũng giữa hai trường).
Màu sắc chính thức của viện đại học và các đội thể thao là màu Lam Yale.
Trường tọa lạc tại khu đô thị sầm uất với tổng diện tích sử dụng 342 hecta ngay tại khu New Haven lịch sử của bang Connecticut.
Yale nổi tiếng với những campus tuyệt đẹp theo kiến trúc Gothic.
Khuôn viên trung tâm của Yale tọa lạc ngay khu trung tâm New Haven, bao trùm một khu đất rộng 260 mẫu Anh (1,1 km2).
Đài tưởng niệm Elihu Yale.
Tầm nhìn hướng ra khuôn viên Cross, New Haven, Connecticut.
Thư viên Đại học Yale.
Trụ sở quản lý của trường.
Bingham Hall tại Đại học Yale ở New Haven, Connecticut.
Tòa nhà Sculpture nhìn từ trên cao.
Phòng đọc sách Starr.
Tháp Harkness.
Bàn Tiếp tân Thư viện.
Trường Lâm nghiệp và Nghiên cứu Môi trường Yale.
Bảo tàng Peabody.
Sân vận động Yale.
Branford College.
Silliman College.
|
1Giáo dục
| Giáo dục Đại học cần nhìn rõ nội tại.
Theo đó WEF ghi nhận Singapore, Malaysia và Brunei Darussalam lần lượt đứng đầu trong khi Campuchia đứng thứ 6, Việt Nam thứ 7 và Thái Lan ở cuối bảng. Kết quả xếp hạng này dường như là cú tát đau đối với nền giáo dục nước nhà, vì hằng năm chúng ta vẫn nghe ra rả không ngớt những bảng thành tích dày đặc tên của những học sinh tốt nghiệp loại giỏi; hay số lượng khổng lồ những Thạc sỹ, Tiến sĩ, Giáo sư được đào tạo.
Theo ý kiến của các chuyên gia nước ngoài, hiện nay Việt Nam đang mắc phải kỳ vọng quá lớn rằng các bộ tiêu chuẩn mà các trường đang áp dụng sẽ đạt được chất lượng đào tạo tốt. Mà chúng ta lại buông lỏng vấn đề quản trị, quản lý trường Đại học.
Giáo sư Thomas J.Vallely cho rằng Việt Nam nên so sánh hệ thống đại học của mình với các nước khác mới có thể vượt lên chính mình, không nên mang sự phát triển của những trường cùng hệ thống so với nhau. Đồng quan điểm này, Bà Đặng Thị Hoàng Yến Chủ tịch trường ĐH Tân Tạo (TTU Long An) trăn trở: hiện nay chúng tôi cũng đang đối mặt với những rào cản đáng kể để phát triển trường.
Cụ thể, đó là sự thiếu hụt những chính sách công được áp dụng rộng rãi nhằm hỗ trợ những ngôi trường đại học nghiên cứu - tư thục chất lượng cao như Tân Tạo. Nếu như Chính phủ đảm bảo quyền tự chủ cho các cơ sở ĐH tư thục, chúng tôi sẽ sẵn sàng tự chịu trách nhiệm trước xã hội về tất cả các quyết sách tài chính, nhân sự, chương trình giảng dạy đối với đại học.
Bà Đặng Thị Hoàng Yến- Chủ tịch HĐQT Đại học Tân Tạo.
Một ví dụ điển hình nhất cho luận điểm này là tại Mexico, hầu hết các trường đại học công lớn có những chữ "tự trị" trong tên của họ để nhấn mạnh sự độc lập của họ từ phía chính phủ đòi kiểm soát trực tiếp. Như vậy, câu hỏi do đâu có tình trạng một người đạp ga, ba bốn người đạp thắng trong quản lý quyền tự chủ của các trường Đại học Việt Nam thực sự đang không có lời đáp!
Phải kiên quyết thì mới chất lượng.
Đầu năm nay, tại Hội nghị Giải pháp nâng cao chất lượng Giáo dục Đại học tổ chức tại Đà Nẵng, Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ và các chuyên gia giáo dục trên cả nước đã đưa ra những nhóm giải pháp nhằm giải tỏa những khó khăn, vướng mắt của cơ chế đào tạo Đại học Việt Nam. Trong đó có ba vấn đề lớn, có ý nghĩa quyết định tới chất lượng đào tạo ĐH gồm: Đổi mới quản trị ĐH và thực hiện tự chủ các trường ĐH; các giải pháp đảm bảo chất lượng, thực hiện kiểm định chất lượng trong toàn hệ thống; đổi mới phương pháp đào tạo, kết nối với nhà sử dụng lao động để tăng cơ hội việc làm cho sinh viên tốt nghiệp... nhằm nâng cao chất lượng giáo giáo dục đại học.
Trong bối cảnh này, Bà Đặng Thị Hoàng Yến cũng cho rằng nhiệm vụ hàng đầu của TTU hiện nay là phải tiếp tục phấn đấu để trở thành trường đại học không vì lợi nhuận theo mô hình giáo dục Hoa Kỳ ở Việt Nam.
Hiện nay, TTU là một trong số ít những trường đại học ngoài công lập được Bộ GD-ĐT cho phép đào tạo Ngành Y Đa khoa và Công nghệ sinh học. ĐH Tân Tạo cũng đang làm rất có kế hoạch việc tạo điều kiện thuận lợi để các nhà khoa học Việt Nam ở nước ngoài tham gia giảng dạy ở trường, như một minh chứng cho năng lực tự chủ trong việc xây dựng đội ngũ cán bộ đào tạo nguồn uy tín, ổn định.
Tôi vẫn hy vọng rằng trong tương lai gần, Việt Nam sẽ nhìn thấy điểm sáng cũng như lợi ích từ những mô hình đại học này bao gồm cả khu vực tư thục và công lập - và chính phủ thông minh sẽ tìm cách vượt qua được những rào cản này, để hướng đến một nền giáo dục có chất lượng hơn. bà Hoàng Yến cho biết.
|
1Giáo dục
| Hiệp hội Các trường đại học, cao đẳng Việt Nam ( dưới đây gọi là Hiệp hội ), trên cơ sở tập hợp ý kiến rộng rãi của các trường thành viên, đã kiến nghị lên các cấp lãnh đạo Đảng và Nhà nước một số vấn đề về sửa đổi Luật Giáo dục.
"Hệ thống giáo dục quốc dân phải là một hệ thống giáo dục mở, gồm giáo dục chính quy và giáo dục thường xuyên...".
Theo đó, để sửa chữa những khiếm khuyết của các luật về giáo dục, trước hết cần điều chỉnh lại kết cấu của các dự luật, bổ sung nhiều nội dung mới cũng như sửa chữa những nội dung được cho là không chính xác.
3 vướng mắc.
Theo Hiệp hội, Nghị quyết số 29 ban hành đã gần 4 năm nhưng nhiều nội dung quan trọng vẫn chưa đi được vào cuộc sống do vướng với khá nhiều các qui định đã không còn phù hợp ở các luật về giáo dục, bao gồm Luật Giáo dục, Luật GDĐH và Luật Giáo dục nghề nghiệp.
Những vướng mắc này chủ yếu rơi vào ba cụm vấn đề: Hệ thống giáo dục quốc dân; Quyền tự chủ và trách nhiệm xã hội của các cơ sở giáo dục, đào tạo; Trách nhiệm nghĩa vụ và quyền lợi của cộng đồng xã hội đối với giáo dục, đặc biệt đối với giáo dục đại học, thể hiện quan điểm xã hội hóa toàn diện về giáo dục.
Điều Hiệp hội cho rằng đặc biệt lo lắng là Hệ thống giáo dục quốc dân thể hiện ở các luật về giáo dục hiện hành bộc lộ quá nhiều khiếm khuyết mà nếu không được sửa kịp thời sẽ ảnh hưởng lớn tới tương lai gần của giáo dục Việt Nam, tới cơ cấu nguồn nhân lực của Việt Nam.
Cụ thể, trước hết phải nói hệ thống đó đi ngược lại một loạt định hướng quan trọng của Nghị quyết 29 như: Hoàn thiện hệ thống giáo dục quốc dân theo hướng giáo dục mở, linh hoạt, liên thông giữa các bậc học, trình độ và giữa các phương thức giáo dục, đào tạo; Đẩy mạnh phân luồng sau trung học cơ sở, phấn đấu đến năm 2020 có 80% thanh niên trong độ tuổi đạt trình độ giáo dục trung học phổ thông và tương đương; Định hướng nghề nghiệp ở trung học phổ thông; Thực hiện phân tầng cơ sở giáo dục đại học theo định hướng nghiên cứu và ứng dụng thực hành; Chủ động, tích cực hội nhập quốc tế để phát triển đất nước.
Do vậy để tháo gỡ những vướng mắc đang gặp khi triển khai Nghị quyết 29 cần sớm bổ sung, sửa chữa các luật này.
Phải chỉnh sửa Luật Giáo dục trước.
Trong việc bổ sung, sửa đổi các luật về giáo dục Hiệp hội lưu ý lĩnh vực giáo dục và đào tạo lại đồng thời chịu sự điều chỉnh của cả 3 luật: Luật Giáo dục, Luật Giáo dục Đại học và Luật Giáo dục nghề nghiệp.
Để tránh sự bất nhất ở cả 3 luật điều chỉnh thì logic tất yếu là Luật Giáo dục cần phải được chỉnh sửa trước để định hướng cho việc chỉnh sửa tiếp theo của các luật giáo dục chuyên ngành. Ít ra là phải sửa đổi cùng một lúc với sự xem xét đồng bộ nhất quán.
Việc chỉnh sửa độc lập tách biệt cả 3 luật là không hợp lý, lại càng không thể chấp nhận việc sửa đổi các luật chuyên ngành trước "luật mẹ" (tức Luật giáo dục) như đã từng làm thời gian qua.
Khung cơ cấu hệ thống giáo dục Việt Nam do Hiệp hội các trường ĐH, CĐ Việt Nam đề nghị.
Hiệp hội đề nghị hệ thống giáo dục quốc dân ở Luật Giáo dục cần được sửa đổi như sau:
- Hệ thống giáo dục quốc dân phải là một hệ thống giáo dục mở, gồm giáo dục chính quy và giáo dục thường xuyên.
- Các phân hệ và trình độ đào tạo của hệ thống giáo dục quốc dân bao gồm: Giáo dục mầm non có nhà trẻ và mẫu giáo; Giáo dục tiểu học; Giáo dục trung học có trung học cơ sở và trung học toàn phần; Trung học toàn phần lại bao gồm hai luồng: trung học phổ thông và trung học hướng nghiệp; Giáo dục nghề có dạy nghề sơ cấp, dạy nghề trung cấp và dạy nghề cao cấp; Giáo dục đại học đào tạo trình độ cao đẳng, trình độ cử nhân, trình độ chuyên gia, trình độ thạc sĩ và trình độ tiến sĩ.
Luật Giáo dục Đại học:
Trao đổi với VietNamNet, ông lê Viết Khuyến, Trưởng ban Đảm bảo chất lượng của Hiệp hội nhận xét: Xét chung về kết cấu và nội dung Luật Giáo dục Đại học hiện hành vẫn nghiêng theo hướng của một luật về các cơ sở giáo dục đại học - một văn bản thường chỉ được trình bày dưới dạng dưới luật, tức Điều lệ trường đại học.
Hiện nay, những nội dung rất quan trọng của một Luật Giáo dục Đại học hiện đại như Hệ thống giáo dục đại học, quyền lợi và trách nhiệm của cộng đồng xã hội đối với giáo dục đại học hầu như không được thể hiện rõ. Mặt khác nhiều nội dung đưa vào lại quá chi li, không xứng tầm của một luật về Giáo dục đại học.
"Cần đưa vào Luật giáo dục Đại học sửa đổi các nội dung về nguyên tắc bình đẳng trong cơ hội và điều kiện tiếp cận với GDĐH của mọi công dân có nguyện vọng và nhu cầu được học đại học...".
Theo ông Khuyến, Hiệp hội có đề nghị một số điểm.
Về kết cấu của Luật Giáo dục Đại học sửa đổi: Đề nghị đưa thêm vào hai chương mới: một chương về Hệ thống giáo dục đại học (chương 2) và một chương về Quan hệ Xã hội (chương gần cuối).
Chương đầu cần chứa đựng các nội dung như: cơ cấu hệ thống GDĐH, các chuẩn mực GDĐH quốc gia, các trình độ đào tạo, hệ thống văn bằng, các cơ sở GDĐH, mạng lưới các hội và hiệp hội về GDĐH... (tương tự như Luật Giáo dục Đại học của Liên Bang Nga).
Chương sau cần đưa vào các nội dung về nguyên tắc bình đẳng trong cơ hội và điều kiện tiếp cận với GDĐH của mọi công dân có nguyện vọng và nhu cầu được học đại học, về trách nhiệm và quyền lợi của công dân, trong đó có giới tuyển dụng đối với GDĐH, về vai trò của các hội và hiệp hội nghề nghiệp trong việc giám sát hoạt động của các cơ sở giáo dục đại học...
Về nội dung cụ thể của các điều: Theo Hiệp hội cần bổ sung vào Chương 1 về Triết lý giáo dục đại học. Cần thể hiện những quan điểm chính thức của Đảng và Nhà nước về GDĐH để thống nhất định hướng cho phát triển GDĐH Việt Nam, khắc phục dư luận cho rằng GDĐH Việt Nam chưa có triết lý.
Hiệp hội cho rằng trong cách gọi tên cơ sở giáo dục đại học, Ban soạn thảo Luật Giáo dục Đại học có sự nhầm lẫn giữa cấu trúc và đẳng cấp của trường với tên gọi được Nhà nước đặt cho.
Theo thông lệ chung, đại học (university) chỉ những cơ sở GDĐH đa lĩnh vực nên sẽ không có chuyện chỉ sử dụng tên gọi đại học cho các trường đại học quốc gia hoặc vùng. Cũng không thể nhầm lẫn gọi đại học là trường hai cấp, bởi gọi như vậy sẽ biến đại học thành một liên hiệp các trường đại học chuyên ngành.
Theo quan niệm phổ biến hiện nay: chữ college chỉ có nghĩa là một trường đại học khi nó đứng độc lập, còn khi nằm trong một university thì ý nghĩa đó không hề có. Do vậy, không thể vì quan niệm sai khái niệm trường đại học đa lĩnh vực (university) mà đưa ra một cách hiểu khác lạ như trong Luật Giáo dục Đại học hiện hành. Để tránh hiểu lầm, Hiệp hội đề nghị thay tên gọi Đại học bằng thuật ngữ Viện đại học.
Theo thông lệ quốc tế hiện nay, các cơ sở giáo dục đại học có thể được phân loại theo những tiêu chí khác nhau: theo cơ cấu tổ chức (viện đại học, học viện, trường đại học, trường cao đẳng), theo sứ mệnh (viện đại học quốc gia, viện đại học vùng, trường đại học ngành, trường đại học địa phương, trường cao đẳng ngành, trường cao đẳng địa phương, trường đại học tư thục,...), theo đẳng cấp (trường đại học nghiên cứu, trường đại học, trường cao đẳng), theo phương thức tuyển sinh (trường đại học truyền thống, trường đại học mở), theo loại hình sở hữu (công lập, tư thục, tư thục hoạt động KVLN, dân lập). Trong Luật Giáo dục Đại học cần có định nghĩa rõ cho từng loại trường như ở các nước để tránh gọi tên tùy tiện, đồng thời xác định rõ sứ mệnh của chúng.
Hiệp hội cũng nhận xét dường như có sự nhầm lẫn giữa khái niệm phân tầng giáo dục đại học với khái niệm xếp hạng chất lượng. Một nền GDĐH phân tầng hoàn toàn không hề chấp nhận những cơ sở GDĐH chất lượng thấp. Phân tầng ở đây chỉ có nghĩa là thừa nhận sự đa dạng về sứ mệnh của các cơ sở GDĐH. Phân tầng có liên quan tới việc quy hoạch mạng lưới các cơ sở GDĐH công lập... Kinh nghiệm thế giới cho thấy Nhà nước không nên trực tiếp thực hiện xếp hạng nhà trường.
Cũng theo ý kiến của Hiệp hội, trao quyền tự chủ cho các cơ sở GDĐH phải được triển khai đồng bộ với việc gia tăng trách nhiệm giải trình của các cơ sở đó. Cần viết rõ hơn về trách nhiệm giải trình của các cơ sở GDĐH: các trường phải công khai, minh bạch mọi hoạt động, phải chịu sự giám sát của Nhà nước và cộng đồng xã hội thông qua hội đồng trường và các tổ chức kiểm định, kiểm toán...
Ngân Anh.
|
1Giáo dục
| Biên chế dài hạn nhưng không tất cả.
Giảng viên ĐH, ngoài chức năng giảng dạy còn có nhiệm vụ nghiên cứu, làm giàu kiến thức. Đó chính là điểm ràng buộc, nên rất cần người chuyên tâm, thậm chí tham gia giảng dạy một cách dài hạn. Làm nghiên cứu và định hình được năng lực này của người giảng viên, đòi hỏi quá trình rất dài. Quá trình này khác xa với việc sản xuất những sản phẩm hữu hình có quá trình kiểm tra, đánh giá đơn giản so với sản phẩm về chất, đặc biệt là chất lượng sản phẩm của một giảng viên ĐH. Từ những khác biệt đó, ông Hồng nhận định không phải lúc nào cũng có thể áp dụng tư duy của DN vào các trường ĐH để có kết quả tích cực.
Sinh viên Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn Hà Nội trên giảng đường.
Ảnh: Công Hùng.
Việc Bộ GD&ĐT đề xuất xóa bỏ biên chế sang HĐLĐ GV nhằm loại bỏ những người kém năng lực, thu hút người tài dựa trên cạnh tranh về việc làm ở lĩnh vực ĐH đang có nhiều điểm cần bàn. Kinh nghiệm của các nước phát triển như Mỹ thực hiện chế độ biên chế dài hạn cho một bộ phận giảng viên ĐH, chứ không phải tất cả. Thường giảng viên tại một trường ĐH ở Mỹ trước hết phải có bằng TS. Nhưng trước khi trở thành giảng viên chính thức, họ phải trải qua 2 - 3 lần hợp đồng chừng 6 - 7 năm. Để được chấp nhận biên chế suốt đời, giảng viên phải đạt chuẩn, thành tích thể hiện rõ ràng. Ví dụ, ĐH thiên về nghiên cứu, việc nhận giảng viên vào biên chế phải đạt được chuẩn về số lượng công trình nghiên cứu khoa học được công bố và khả năng thu hút tài trợ cho hoạt động này. Họ cũng phải có năng lực liên quan đến giảng dạy, khả năng hoàn thành các hoạt động khác của trường...
Ở các trường ĐH tư thục của Mỹ, GS cũng được bổ nhiệm biên chế suốt đời. Như vậy, việc thiết lập chế độ biên chế dài hạn nhằm bảo vệ những GV có năng lực, kinh nghiệm tránh khỏi sự sa thải một cách không chính đáng vì những lý do khác nhau từ những người quản lý. Hệ thống biên chế dài hạn cũng là cách để nhà trường thu hút được người giỏi.
Hợp đồng = không toàn tâm với công việc.
Cái Bộ GD&ĐT cần cải cách là xác định, phân loại rành mạch các loại GV thay vì cải cách xóa bỏ biên chế.
PGS.TS Phí Mạnh Hồng.
Ông Hồng bày tỏ sự đồng tình trước quan điểm GV có năng lực không sợ bị sa thải, nhất là trong điều kiện các trường cạnh tranh nhau, GV có thể chuyển từ trường này sang trường khác. Biên chế là để giữ chân người giỏi, bởi với giảng viên, nếu nhà trường cứ vài ba năm xem xét ký lại hợp đồng, họ không yên tâm với công việc và điều đó bất lợi khi nâng cao chất lượng đào tạo. Khi họ đã đạt đến trình độ nào đó, cả về thành tích nghiên cứu và kinh nghiệm, được hưởng chế độ làm việc tương đối an toàn, sẽ toàn tâm toàn ý làm công việc chuyên môn. Thậm chí, còn năng động truyền đạt kinh nghiệm cho GV trẻ ông Hồng khẳng định.
Một vấn đề nữa đặt ra khi thực hiện HĐLĐ GV là tiêu chí thải loại khó thiết lập, bởi sản phẩm đào tạo khó đo bằng chất lượng giáo dục. Nếu đánh giá GV bằng tỷ lệ học sinh khá giỏi trong lớp học, người ta có thể ra đề thi dễ. Nếu thực hiện hệ thống tuyển dụng biên chế đúng, lấy được những người có năng lực nghiên cứu, giảng dạy thì rõ ràng bản thân họ đã say mê công việc. Cho nên nỗi lo lắng khi đã vào biên chế không còn động lực phấn đấu chỉ là lập luận về mặt lý thuyết. Tất nhiên, không loại trừ một bộ phận nhỏ rơi vào tình trạng này, nhưng không phổ biến.
Xóa bỏ biên chế dài hạn sang ký kết hợp đồng ngắn hạn sẽ sinh ra lạm quyền của lãnh đạo với những người có quan điểm bất đồng. Khi quyền lực của hiệu trưởng hoặc người lãnh đạo không được kiểm soát sẽ dẫn đến hậu quả xấu trong chất lượng đào tạo ông Hồng nhận định và cho rằng, khó xây dựng được tiêu chí có thể thường xuyên đánh giá rành mạch người nào đáng giữ lại, ai phải sa thải trên cơ sở hoạt động này, nhất là trong điều kiện cơ chế quyền lực của các trường ĐH như hiện nay.
|
1Giáo dục
| Đưa học sinh tham quan viện bảo tàng.
Học tập thông qua các chuyến tham quan.
Viện bảo tàng, nơi mà các học sinh không cảm thấy áp lực phải tiếp thu kiến thức sẽ là nơi mà chúng ta dễ dàng truyền đạt kiến thức, cũng như giúp tăng cường những kỹ năng mềm hữu ích, bằng một cách thức nhẹ nhàng mà đôi khi chính người dạy và người học cũng không ý thức được. Và quan trọng hơn là những cách thức giảng dạy này có thể áp dụng cho mọi sinh viên, ở mọi lứa tuổi không phân biệt ngành nghề đang theo học, Pamela Erskine-Loftus, Giám đốc Trung tâm Media Majlis, đơn vị phụ trách chương trình giáo dục tại các viện bảo tàng, trực thuộc Đại học Northwestern Qatar, chia sẻ.
Ngoài ra, những chuyến đi ngoại khóa đến bảo tàng của giáo dục Qatar không chỉ là một buổi tham quan đơn thuần, mà sẽ đều có những mục tiêu giáo dục cụ thể được đặt ra cũng như sẽ có những công cụ giáo dục hỗ trợ. Trước mỗi chuyến đi, nhà trường sẽ kết hợp với viện bảo tàng để tiến hành xây dựng những chương trình cũng như thiết kế trải nghiệm có tính giáo dục cao nhất. Khi đó, viện bảo tàng sẽ tổ chức những buổi họp mỗi tuần hoặc mỗi tháng với các chuyên gia giáo dục đến từ các trường để đề xuất phương án giáo dục của mình trước khi nghe phần phản hồi, trình bày cũng như bổ sung của những chuyên gia của trường. Với mỗi trường, vốn có cách thức giảng dạy, độ tuổi và mục tiêu giáo dục riêng biệt nên sẽ có những yêu cầu riêng, từ việc sắp đặt thêm một số khu vực mới hay thậm chí là việc phải sản xuất các bản sao của những vật phẩm trưng bày để các sinh viên có thể chạm vào hiện vật.
Vì sao lại là viện bảo tàng?
Với mô hình giáo dục được áp dụng bằng cách sử dụng viện bảo tàng để mang đến những trải nghiệm giáo dục thiết thực, khác biệt nhưng vô cùng hiệu quả, nhiều chuyên gia giáo dục quốc tế đã đặt câu hỏi tại sao lại là viện bảo tàng? Đó là vì viện bảo tàng không phải là nơi duy nhất có thể đáp ứng được các yêu cầu mà mô hình này vạch ra và thậm chí có một số trung tâm giáo dục hứa hẹn có thể thực hiện tốt vai trò này hơn là nơi mà nhiều học viên cảm thấy tẻ nhạt như viện bảo tàng.
Điều này được lý giải như sau: Tại Qatar, truyền thống của các viện bảo tàng là một phần không thể không nhắc đến trong quá trình phát triển của quốc gia Trung Đông này, dù rằng sự thịnh vượng ngày nay của quốc gia không gắn liền với các giá trị cổ xưa ấy. Bên cạnh đó, với việc đô thị hóa nhanh chóng từ sau khi Qatar trở nên giàu có bằng nền công nghiệp khai thác dầu mỏ, hầu hết các di tích lịch sử đã phải nhường chỗ cho những tòa cao ốc hay những khu công nghiệp hiện đại.
Chính vì vậy mà những viện bảo tàng, nơi lưu giữ các giá trị lịch sử còn sót lại của Qatar chính là một nơi linh thiêng, luôn có giá trị nhất định trong xã hội và được kỳ vọng là phương tiện giúp điền vào những khoảng trống về kiến thức văn hóa truyền thống của quốc gia.
Bên cạnh yếu tố truyền thống, việc chọn bảo tàng là nơi phát triển và nghiên cứu mô hình giáo dục mới cũng là một quyết định mang tính chiến lược, thể hiện tầm nhìn của các nhà giáo dục quốc gia này. Điều này xuất phát từ việc viện bảo tàng là nơi mà các nhà giáo dục có thể khám phá, nghiên cứu và bày tỏ quan điểm của mình ở các chủ đề nhạy cảm, khó có thể thảo luận tại nhà trường hay tại một trung tâm giáo dục công khai...
Đối với bất kỳ quốc gia nào, sự thịnh vượng và phát triển của nó không chỉ được phản ánh thông qua các nguồn ngân sách, tỉ trọng kinh tế, các tòa nhà chọc trời, mà còn được thể hiện thông qua các công trình lịch sử và những viện bảo tàng lớn.Vì thế không có gì giá trị hơn khi các thế hệ trẻ của một quốc gia được giảng dạy và phát triển bản thân ngay tại những viện bảo tàng dân tộc ấy, Jean Nouvel, Kiến trúc sư của hai dự án văn hóa lịch sử lớn của Qatar là Bảo tảng Louvre Abu Dhabi và Bảo tàng Quốc gia Qatar, cho biết.
Theo MINH HIỀN -New York Times, Al-Fanar Media, Media Majlis, The Guardian, Qatar Museums.org.
|
1Giáo dục
| Cô giáo Nguyễn Thị Minh Hải.
Câu nói ấy đã gợi cho tôi nhớ đến biết bao gương mặt thầy cô thân thương, gắn bó từ khi tôi còn là học trò, đến bây giờ cũng đã trở thành cô giáo. Trong đó có một người đồng nghiệp mà chúng tôi vô cùng yêu quý và cảm phục - cô Nguyễn Thị Minh Hải, giáo viên môn lịch sử của trường THPT Chuyên Vĩnh Phúc.
Một tình yêu tươi xanh.
Nói về cô Nguyễn Thị Minh Hải là nói về một giáo viên yêu nghề, say nghề và trách nhiệm. Tài năng, tâm huyết của cô đã được khẳng định bởi rất nhiều thành tựu trong những năm tháng miệt mài đứng trên bục giảng. Năm học nào nhà trường cũng tin tưởng phân công cô hướng dẫn, ôn luyện cho đội tuyển HSG Quốc gia.
Những năm cô lãnh đội, đội tuyển HSG Quốc gia của cô đều đứng trong tốp đầu của cả nước, như gần đây nhất là năm 2014 đội tuyển của cô đứng số 1 toàn quốc với 2 giải nhất, 5 giải nhì, 1 giải ba; năm 2017 đội tuyển của cô lại rực rỡ với 1 giải nhất, 6 giải nhì, 1 giải ba, 2 giải khuyến khích.
Ngôi nhà của cô luôn là một nơi để trở về.
Không chỉ giỏi ở mảng bồi dưỡng HSG, cô chủ nhiệm lớp nào là lớp ấy cũng làm nên kì tích với những giải Quốc gia, Olympic Quốc tế, Thủ khoa đại học.
Ngay trong kì thi THPT Quốc gia 2017 vừa qua, cô chủ nhiệm lớp Chuyên Sử - Địa, 100% học sinh của cô đỗ đại học với điểm trung bình 3 môn là 27,3; có tới 20 điểm 10 (Sử-địa), 2 em là thủ khoa của trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn và rất nhiều á khoa.
Vốn là một người con của đất Tổ Hùng Vương, cô thấm thía lời dạy của Bác: Dân ta phải biết Sử ta. Cho tường gốc tích nước nhà Việt Nam nên cô mong muốn qua những bài giảng sẽ truyền lại được tình yêu ấy cho học sinh của mình, nhất là thế hệ hôm nay thường ngại học Lịch sử bởi ngại khó, ngại khổ.
Với cô, Học lịch sử là tìm hiểu quá khứ - sống cho hiện tại - hướng tới tương lai, nên mỗi sự kiện lịch sử qua cách dạy của cô đều là một câu chuyện của cuộc đời, qua đó học sinh không chỉ giữ gìn được quá khứ của dân tộc mà còn biết sống sao cho tốt, cho xứng đáng. Bởi vậy đã học cô là cũng sẽ yêu lịch sử như cô vậy.
Học trò cũ Nguyễn Thị Kiều Trang, giải Nhất Quốc gia môn Lịch sử năm 2014, giờ đã là sinh viên năm thứ 4 của Học viện An ninh Nhân dân, mỗi lần có cơ hội vẫn về dự những tiết dạy của cô, say mê như thuở ban đầu:
Cô có những cách thức dạy học độc lạ, khiến học sinh lúc nào cũng bị lôi cuốn một cách hào hứng, nên tiết học này vừa kết thúc là chúng em đã háo hức mong chờ được đến tiết học sau. Cô giảng những sự kiện lịch sử rất nhiệt huyết, tình cảm, khiến chúng em thấy mỗi ngày tháng năm ấy đều hiện lên sinh động, xúc động, đáng nhớ.
Giữa những biến đổi của thời cuộc, cô vẫn bền bỉ đem những câu chuyện hào hùng của cha ông để lay động bao tâm hồn thơ trẻ. Nghề dạy học và môn học này với cô mãi mãi là một tình yêu tươi xanh.
Một trái tim đỏ nhiệt tình như hoa phượng vĩ.
Những bài giảng lịch sử ấy không phải là dấu ấn duy nhất khiến học trò yêu cô đến thế. Nếu như đọc kỉ yếu của các khóa học sinh Chuyên Vĩnh Phúc, sẽ thấy học trò khắc cốt ghi tâm về cô còn bởi những điều gì: Đó là bởi cô bị khớp, có những hôm mùa đông chân sưng đau đớn, bước đi tập tễnh nhưng miệng vẫn cười tươi và giảng bài say sưa, bất tận;
Đó là cô, buổi trưa ở lại mở hộp cơm của học trò, lặng người khi nhìn thấy chút cơm nguội với nước tương, thế là về nhà làm muối vừng, giã ruốc, đặt mua thêm thức ăn hàng ngày ở căngtin để học trò: ăn cho có chất thì mới có sức mà học;
Đó còn là cô, như một người bạn đặc biệt, nên có bao nhiêu điều khó nói với bố mẹ, chúng đều tìm cô để dốc bầu tâm sự; Là cô, ra tay dẹp loạn khiến những đứa đang thù ghét nhau lại quay ra yêu quý nhau như chị em thất lạc;
Là cô, ở mười mấy năm trong căn nhà tập thể bé xíu nhưng vẫn đem hết đứa học trò này đến đứa học trò khác về nuôi ăn ở và đóng tiền học cho bởi nhà nó nghèo nhưng nó có chí khí; Là cô, đến khi học trò ra trường rồi vẫn chưa thể buông tay, chạy đi khắp nơi xin tài trợ và học bổng để chúng nó bớt đi chút lo lắng về cơm áo gạo tiền khi ngồi trên giảng đường đại học...
Những kí ức về cô thân thương, sâu đậm để học sinh của cô sau này vì cô mà trở nên kiên cường, mạnh mẽ hơn: Trong suốt 3 năm cấp III ở Chuyên Vĩnh Phúc, em và em gái em đã được cô chú giúp đỡ, cưu mang như những đứa con, đó là sự may mắn lớn nhất trong cuộc đời chúng em.
Cô đã dồn rất nhiều tâm tư để em có động lực đi du học ở đất nước Nga xa xôi. Những khi em gặp khó khăn, vấp ngã ở nơi đất khách quê người, cũng chính cô đã vực tinh thần em dậy, không cho phép em gục ngã (Nguyễn Thị Ánh, sinh viên khoa Luật Đại học Kinh tế Xanh Petecbua, Nga).
Nghe những câu chuyện đó mới biết được tại sao học trò của cô Hải gọi cô một cách mộc mạc mà rất đỗi yêu thương: Bầm Hải. Tiếng gọi ấy cất lên tự nhiên, chân thành từ trái tim của chúng. Tôi còn có dịp hiểu sâu sắc hơn về cách gọi ấy khi được làm việc cùng với cô ở lớp 12A7 niên khóa 2014 - 2017, tôi dạy môn văn ở lớp cô chủ nhiệm.
Hồng Ngọc được tài trợ chiếc xe đạp nhờ sự giúp đỡ của Bầm Hải.
Trong lớp có một cô học trò nhỏ tên là Nguyễn Thị Hồng Ngọc có hoàn cảnh rất đặc biệt: Không có bố, sống cùng bà ngoại đã cao tuổi nhưng vẫn phải đi làm thuê, mẹ bị bệnh nặng nên mất sức lao động.
Từ một cô gái nhỏ yếu đuối, lúc nào cũng buồn và thấy bế tắc, tuyệt vọng, Ngọc trở nên hòa đồng, mạnh mẽ hơn khi được bầm Hải nuôi nấng, dạy dỗ. Ngọc nói rằng em gọi cô Hải là bầm Hải bởi cô như một người mẹ, đã giang tay ra che chở và thay đổi cuộc đời của em.
Trong ngày sinh nhật bầm Hải, Ngọc đã nói những điều khiến chúng tôi nghe đều thấy rưng rưng: Bầm hãy tin tưởng ở con, con sẽ cố gắng làm chủ số phận. Sau này nếu như có thể, có điều kiện con sẽ học theo bầm đi giúp đỡ người khác:
Giúp đỡ người khác không phải là để người đó giúp đỡ lại mình, không đòi hỏi sự đền ơn, mà là làm từ tâm của mình Con sẽ nhớ lời dạy ấy của bầm.
Hôm nay Ngọc đã trở thành tân sinh viên khoa Lịch sử của trường Đại học Sư phạm Hà Nội vậy là lại một đứa con nữa vì yêu Bầm Hải mà nỗ lực, cố gắng trên con đường mà bầm đã đi qua.
Tôi hỏi cô tại sao nuôi được nhiều học trò thế, trong khi hai vợ chồng cô đều nhà giáo, từng ở suốt trong căn phòng tập thể bé nhỏ. Cô chỉ cười và nói giản dị:
Mình trước đây muộn con, khi sinh con rồi lại nuôi khó, nên mình rất trân trọng sự hiện hữu của mỗi đứa trẻ trên cuộc đời này, nhất là những học trò nghèo khó nhưng có ý chí, nghị lực. Rất may mắn là chồng mình hiểu những điều mình làm, luôn luôn ủng hộ, kề vai sát cánh với vợ vừa nuôi con nhỏ vừa nuôi học trò.
Không chỉ chồng cô hiểu cô, tất cả chúng tôi đều bị sự nhiệt tình của cô lây lan, thấm thía. Mỗi khi kể về những đứa con nuôi của mình, ánh mắt cô rạng ngời hạnh phúc vì chúng hôm nay đều đã thành đạt, vững vàng. Cô đã yêu thương và tận tụy với học trò không chỉ bằng trách nhiệm của một người thầy mà thực sự còn bằng tấm lòng của một người mẹ.
Giữa bao nhiêu cái chông chênh của nghề giáo trong thời điểm hiện giờ, những điều mà cô Nguyễn Thị Minh Hải đã làm gieo vào lòng tôi niềm tự hào về nghề trồng người của mình, niềm tin vào những giá trị tốt đẹp và sự lan tỏa của nó trong cuộc đời, như cố nhạc sĩ Trịnh Công Sơn từng viết: Sống trong đời sống cần có một tấm lòng...Để gió cuốn đi. Mong cô sẽ vẫn mãi là một Biển sáng bao dung che chở và đưa những cánh buồm xa khơi.
Nguyễn Thị Thắm.
|
1Giáo dục
| LTS:- Chia sẻ với những khó khăn của cán bộ Ủy ban kiểm tra Trung ương trong công tác đấu tranh phòng, chống tham nhũng, TS Lê Hồng Sơn có bài viết chia sẻ rất chân thật về thực trạng này.
Nhiều cán bộ, lãnh đạo có biểu hiện tha hóa, xuống cấp đạo đức lại muốn tìm mọi cách để hóa rồng. Ảnh minh họa.
Qua báo chí phản ánh phát biểu của chị Nguyễn Thị Bích Ngà - Ủy viên Ủy ban kiêm tra Trung ương (UBKTTƯ) tại Hội thảo Mặt trận Tổ quốc Việt Nam với công tác phòng chống tham nhũng, tôi thấy các ý kiến này rất đúng và qua đó cũng thấy mừng, bởi vì một cán bộ của UBKTTƯ đã có những chia sẻ, những băn khoăn trăn trở của một người thi hành nhiệm vụ, công vụ có tâm, có trách nhiệm với công việc.
Trước đây, đã nhiều lần tôi nói rằng các cán bộ, công chức thực hiện nhiệm vụ có liên quan tới chữ "tra" đều rất nhạy cảm, rất khó khăn, rất đụng chạm. Ví dụ như, thanh tra, kiểm tra, điều tra... đều là những công việc liên quan tới xem xét, tìm kiếm những thiếu sót, những sai phạm của đối tượng. Thói thường, ai cũng muốn được khen, được thưởng, chứ không ai muốn bị nêu ra những thiếu sót, sai phạm của mình.
Chị Ngà nói rất đúng, hiện tượng khá phổ biến ở các cấp, các ngành hiện nay là hiện tượng "mũ ni che tai", "a dua", thấy đúng không dám bảo vệ, thấy sai không dám đấu tranh. Phần lớn mong được yên ổn, ấm thân chứ không muốn đụng chạm, góc cạnh.
Ở cơ quan tôi công tác trước đây, tôi đã nhiều dịp phát biểu, nêu ra ý kiến mang tính phản biện, đấu tranh với những hiện tượng tiêu cực, thiếu lành mạnh. Các đồng nghiệp chỉ biểu lộ sự đồng tình khi ra ngoài cuộc họp, còn trong cuộc họp thì tuyệt đại đa số lựa chọn giải pháp im lặng. Đây là thực trạng khá phổ biến. Đây cũng là môi trường thuận lợi cho những vị có chức, có quyền làm những việc sai trái, thậm chí cả tham nhũng. Cái câu "ngậm miệng ăn tiền", "đấu tranh tránh đâu", "mũ ni che tai" được khá nhiều người áp dụng một cách triệt để.
Hiện nay chúng ta đã có nhiều cơ chế để phá cho được hiện tượng này, nhưng rất tiếc là hiệu quả chưa được như mong muốn. Đáng buồn là nhiều nơi còn có biểu hiện lây lan tâm lý tiêu cực, thiếu tính đấu tranh, chấp nhận an phận. Tôi cũng đã chứng kiến tại nhiều nơi, người đứng đầu muốn thực hiện một việc làm sai trái, họ sẵn sàng và có đủ uy lực, điều kiện để thực hiện đầy đủ "quy trình". Thậm chí còn làm vượt mức cả "quy trình" vì họ biết những người dưới quyền đã bị khống chế, đã bị vô hiệu hóa, dễ bị chi phối để phục vụ cho mục đích của họ. Đối với những trường hợp này, thì câu nhận xét "đúng quy trình" chẳng khác gì "nối giáo" cho họ, bao biện cho những kẻ đã làm sai, đã lạm dụng "quy trình" để phục vụ mục đích cá nhân.
Về người đứng đầu các cơ quan, đơn vị, đặc biệt là những người đứng đầu đã và đang thực hiện các hành vi sai trái, tham nhũng, số này không phải là ít, thì nhận xét của chị Ngà là rất đúng. Nhiều kẻ thực hiện hành vi vi phạm với tâm địa vun vén, tất cả phục vụ cho mục đích cá nhân, "vinh thân phì gia". Tuy vậy, đứng trước quần chúng, đứng trước tập thể, trước đám đông thì họ nói dối một cách thuần thục, không chút ngượng ngùng. Đây cũng là một biểu hiện của đạo đức xã hội, đạo đức công vụ đang bị xuống cấp, bị tha hóa. Đáng tiếc, những loại người này thường kèm theo nhiều thủ đoạn lừa lọc, gian trá để vượt qua được tất cả các cửa ải để "hóa rồng".
Thực tiễn chỉ ra khá nhiều ví dụ dạng này, tôi không cần nói thêm. Tôi chỉ muốn nói thêm một ý, đó là trong thực trạng hiện nay, ở khá nhiều nơi, những người trung thực, thẳng thắn, không biết sử dụng các thủ đoạn, đạo đức giả thì lại hay bị thua thiệt, bị dẹp sang một bên trong cuộc chơi quyền lực, thậm chí phải gánh chịu hậu quả.
Với nhiều người đã bị phát hiện, đang bị xử lý kỷ luật, bị trừng trị thích đáng thì tôi rất hiểu và thông cảm khi họ nói: "những sai phạm của tôi nếu được phát hiện, chỉ ra sớm thì đâu đến nỗi như ngày nay". Tôi cho rằng đây là một sự sám hối thật thà, đúng tâm trạng. Họ nói không sai. Rõ ràng ở đây có lỗi của tập thể, của tổ chức, của cấp trên khi mà không kịp thời phát hiện, sớm chỉ ra những lỗi lầm giúp họ "cải tà, quy chính". Ở một số người, tôi thấy rõ tư chất, trình độ, khả năng của họ nếu được sử dụng một cách phù hợp thì họ đã trở thành những người tốt cho xã hội, cho cơ quan, đơn vị chứ không đến nỗi phải bị xử lý, phải chịu ngồi tù.
Phải chăng, tập thể nơi họ làm việc, công tác cũng là một tập thể thấy sai không dám đấu tranh? Hay cơ chế phát hiện, cảnh báo sớm đối với những cá nhân có hành vi sai trái không phát huy tác dụng? Đáng tiếc, đây là một thực tế đáng buồn.
Tôi cho rằng đây là cái lỗi của cơ chế. Chúng ta phải xây dựng một hệ thống cơ chế, hệ thống tổ chức sao cho kịp thời phát hiện, động viên, nhân rộng những người tốt, việc tốt. Ngược lại, cần phải phát hiện ngay, cảnh báo sớm những hiện tượng tiêu cực, những biểu hiện sai phạm ở từng cá nhân ngay từ lúc nó mới manh nha, mới có những biểu hiện bước đầu. Đây là trách nhiệm của tổ chức, của xã hội.
|
1Giáo dục
| Đây là câu chuyện không khỏi làm dư luận bức xúc trước hành vi của phụ huynh đối xử với một cô giáo trực tiếp dạy con mình. Nhiều ý kiến cho rằng cô giáo có lỗi một phần nhưng phụ huynh thì có lỗi mười phần.
Một cái vụt vào tay là cần thiết để răn đe học sinh khi mà biện pháp nhắc nhở không phát huy tác dụng. Đành rằng, giáo viên vụt vào tay học sinh có thể coi là chưa phù hợp, nhưng là một cách để rèn luyện, giáo dục, chứ đâu phải hành động bạo lực, thiếu suy nghĩ.
Hành động tát vào mặt giáo viên cho thấy, phụ huynh này đang cưng chiều con em mình quá mức, sẽ làm lệnh lạc về nhận thức, không thể nhận diện lẽ phải hoặc không hiểu thế nào chuẩn mực đạo đức và nhân cách ứng xử với mọi người xung quanh. Đây là hành vi phản tác dụng trong việc giáo dục đối với con cái.
Nếu giáo viên phạt học sinh trong chuẩn mực cho phép mà bị phụ huynh hành hung thì giáo viên làm sao có thể quản lý lớp học, không thể điều hành các hành vi xử xự của học sinh trong giờ học Đó không còn là môi trường giáo dục đúng nghĩa, vì giáo viên không dám phạt học sinh; học sinh thì thiếu tôn trọng giáo viên, luôn dựa dẫm vào cha mẹ. Không uốn nắn, dạy điều hay lẽ phải cho học sinhthì liệu có giáo dục nên những học sinh tốt được hay không?
Trừ những hành vi bạo lực đối với học sinh, thì trong mọi trường hợp, phụ huynh hãy thông cảm và chia sẻ với giáo viên về những trách nhiệm phải gánh trên vai; phụ huynh hãy đặt vào vị trí của giáo viên để hiểu được những gì giáo viên phải làm, phải chịu đựng khi chăm lo giáo dục học sinh. Đừng bảo vệ con cái một cách thái quá mà hành động thiếu suy nghĩ sẽ ảnh hưởng đến hình ảnh môi trường giáo dục, ảnh đến tình thầy và trò.
Phụ huynh có hành động xúc phạm với giáo viên khi giáo viên phạt con của mình là hành động thiếu trách nhiệm, cần phải lên án và xử lý nghiêm.
Đỗ Văn Nhân.
|
1Giáo dục
| Quan sát và hiểu con.
Nói về việc định hướng nghề cho con, TS Vũ Thu Hương Giảng viên khoa giáo dục tiểu học (ĐH Sư phạm Hà Nội) nhìn nhận thẳng thắn, thường có xu hướng là ngay khi con còn bé, sẽ được cha mẹ định hướng những ngành nghề theo kiểu nối nghiệp cha ông (có đường sẵn, cứ thế bước) hoặc làm những nghề mà gia đình có khả năng xin việc.
Vì thực tế này nên câu hỏi luôn đặt ra là làm thế nào để con tìm được nghề nghiệp đúng với con người, đúng với khả năng, sở thích, đam mê của con TS Vũ Thu Hương nói.
Định hướng nghề nghiệp cho con cần bắt đầu từ giai đoạn "trứng nước" theo lời khuyên của chuyên gia tâm lý. Ảnh minh họa.
Theo bà, ngay từ khi con còn nhỏ, cha mẹ hoàn toàn có thể quan sát, hiểu con để khám phá ra những khả năng của con thông qua sở thích, đam mê của con, những điều được bộc lộ từ nhỏ. Nếu là bà mẹ nhạy cảm, hoàn toàn có thể định hình dần cho con những xu hướng ngành nghề phù hợp với sở thích ấy của con.
Cha mẹ nên giới thiệu cho con tất cả ngành nghề cùng với thế mạnh và khó khăn của từng ngành nghề. Ngành nào mà con có khả năng sẽ phù hợp, cha mẹ cần cho con làm quen sâu hơn. Cha mẹ cũng có thể cho con đi tham quan công xưởng nhà máy, tập cho con kinh doanh, thử làm quảng cáo hay dụ con viết báo, làm thơ, hùng biện, tham gia hoạt động xã hội TS Thu Hương gợi ý.
Sau khi con đã có sẵn hướng đi trong đầu, cha mẹ cần cùng con tìm hiểu cách phấn đấu để đạt được giấc mơ của mình. Hãy để con hiểu rằng, con đường đi đến còn nhiều chông gai, nhưng đam mê và cố gắng sẽ đem lại thành công. Cha mẹ hãy đồng hành và động viên con. Tôi nghĩ rằng chỉ cần con theo ngành nghề phù hợp, con sẽ thành đạt và hài lòng với cuộc sống sau này TS Vũ Thu Hương chia sẻ.
Lựa chọn bằng nội lực.
TS Phạm Mạnh Hà, chuyên gia tâm lý học hướng nghiệp, Học viện Thanh Thiếu niên Việt Nam cho rằng, nhiều bạn trẻ chọn ngành nghề theo hình thức và đam mê một nửa, hoặc chạy theo mức thu nhập cao mà không biết mình có tố chất, năng lực, tính cách phù hợp yêu cầu của nghề đó không.
Theo ông, hiện nay trong trường học các môn học chỉ liên quan tới hai loại trí tuệ: Thông minh toán học- logic (toán, lý, hóa, sinh) và loại trí tuệ thứ 2 là trí tuệ ngôn ngữ (văn, sử, giáo dục công dân).
Trong khi đó, để tìm được đam mê của mình có thể dựa vào 7 loại trí tuệ thông minh: Trí thông minh toán học- logic, ngôn ngữ, tự nhiên, nội tâm, trí tưởng tượng không gian, trí thông minh vận động, trí thông minh âm nhạc.
Khi cảm thấy trí thông minh nào của mình là tốt nhất thì chúng ta chọn ngành học theo cái mình có. Hiện nay nhiều trường đại học đều có tuyển sinh khối ngành năng khiếu, ví dụ chúng ta có trí tưởng tượng không gian có thể trở thành nhà thiết kế đồ họa, mỹ thuật, thời trang ông gợi ý.
Cũng theo TS Hà, học sinh còn có thể chọn ngành nghề theo tính cách. Những tính cách điển hình gắn với nghề nghiệp như tính cách về kỹ thuật (người thích làm việc với máy móc, thiết bị), người thích nghiên cứu, người có tính cách nghệ thuật, người có tính cách xã hội- thích giao tiếp, người có thiên hướng lãnh đạo.
Tính cách con người tác động tới rất nhiều con đường mà ta sẽ đi. Nhiều người vào đại học rồi cũng phải bỏ ngang vì không phù hợp hay đi học chỉ để có bằng, sẽ tốn rất nhiều thời gian và công sức. Vì vậy nên chọn ngành, nghề mà mình cho là giỏi nhất, có năng lực nhất- TS Mạnh Hà tư vấn.
Với cách lựa chọn ngành nghề bằng chính nội lực, sở trường, TS Phạm Mạnh Hà đưa ra lời khuyên cho sĩ tử là nên xác định ngành mình học trước, sau đó chọn trường đại học phù hợp với khả năng. Khi đã chọn được nghề mình thích thì không nhất quyết là phải vào các trường đại học danh tiếng mà mình không đủ khả năng, hoàn toàn có thể chọn trường tốp dưới thấp điểm hơn, nhưng phải nỗ lực, ý chí phấn đấu, cộng với đam mê thì chúng ta hoàn toàn có thể tìm được một công việc tốt".
Phúc Nguyên.
|
1Giáo dục
| Nâng cao kiến thức từ...bữa ăn bán trú.
Cách đây 3 năm, Trường mầm non Tân Khánh Trung (huyện Lấp Vò) tổ chức bữa ăn bán trú cho các bé.
Với các phụ huynh nông thôn, việc đưa trẻ đầy đủ đến trường đã khó, huống hồ để các bé ở lại trường ăn trưa mà không về ăn nghỉ cùng gia đình gần nhà.
Học sinh mầm non trong giờ hoạt động thể chất ngoài trời.
Cô hiệu trưởng Nguyễn Thị Mai Trâm nhớ lại, để thuyết phục, nhà trường đã mời phụ huynh đến xem quá trình chế biến thức ăn, kiểm tra nguồn gốc thực phẩm. Những buổi đột xuất đến trường kiểm tra giờ ăn, giờ ngủ của phụ huynh đều được đáp ứng.
Dần dà từ đó, mỗi tháng, trường tổ chức một chuyên đề gặp gỡ phụ huynh vào ngày cuối tuần. Ban đầu là nói chuyện ăn, chuyện ngủ, rồi chuyện học. Đến giờ, phụ huynh còn được mời dự giờ các buổi học của trẻ và góp ý với các cô giáo.
Theo cô Trâm, nhờ các buổi tham gia đó, các thắc mắc về chuyện học của trẻ sẽ được giáo viên giải thích cặn kẽ; phụ huynh cũng đồng cảm với công việc của người dạy hơn và qua đó nâng dần hiểu biết, kiến thức với bậc học đầu đời của con em mình.
Với chúng tôi, xã hội hóa không chỉ là việc phụ huynh tham gia hỗ trợ vật chất, cùng làm đồ chơi,v.v... mà còn có cả sự song hành như vậy cô Mai Trâm cho hay.
Cũng như nhiều địa phương trên cả nước, để huy động được trẻ 5 tuổi tới trường mầm non cho chương trình phổ cập, tỉnh Đồng Tháp đã dốc sức cho công việc gian nan này, trong đó hỗ trợ bữa ăn bán trú cho trẻ là một việc làm thiết thực.
Trường mầm non thị trấn Lấp Vò, diện tích 13.000m2, với 3 khu vực sân chơi, đẹp như công viên.
Giai đoạn từ 2011 2015, Đồng Tháp đã chi gần 59 tỷ đồng thực hiện chính sách cho trẻ, trong đó, chi trả tiền hỗ trợ ăn trưa cho trẻ 3, 4 và 5 tuổi (mỗi em 120.000đ/trẻ /tháng) tới 26,9 tỷ đồng.Có hơn 27.000 lượt trẻ em được thụ hưởng chính sách này.
Bên cạnh đó, tỉnh đã cấp hơn 29 tỷ đồng để bù miễn giảm học phí và hỗ trợ chi phí học tập cho hơn 38.000 lượt trẻ. Số tiền hơn 2,7 tỷ đồng còn lại đã hỗ trợ các chính sách khác của địa phương như tiền ăn cho trẻ học tại nhóm trẻ, lớp mẫu giáo cộng đồng.
Tiểu học, THCS còn phải tị với mầm non.
Sau một thời gian lao đao vì bị thả lỏng với xã hội hóa, đến năm 2010, giáo dục mầm non được Nhà nước chính thức nhận trách nhiệm với quyết định phê duyệt đề án phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em 5 tuổi giai đoạn 2010-2015, ký ngày 9/2/2010.
Theo đó, Chính phủ nhận nhiệm vụ đảm bảo gần 80% trẻ 5 tuổi được học trong các trường mầm non công lập, riêng các tỉnh vùng Tây Bắc, Tây nguyên, ĐBSCL và các vùng khó khăn là 100%. Tiếp theo đó là quyết định 60/2011/QĐ-TTg khẳng định ngân sách nhà nước giữ vai trò chủ đạo.
Chỉ còn thời gian ngắn nữa là về hưu, cô Nguyễn Thị Phượng Phó phòng giáo dục huyện Lấp Vò vẫn nhớ như in quãng thời gian sau một thời gian bị bỏ quên, giáo dục mầm non mới được sực nhớ khi những văn bản bước ngoặt trên ra đời.
Lúc đó, trăn trở của chúng tôi là làm sao để trẻ được được 2 buổi ngày, huy động 100% trẻ 5 tuổi ra lớp; con số tốt đẹp ai cũng mong muốn, nhưng vận hành trong thực tế mới lắm gian cô Phượng cho hay.
Và quyết định đột phá là mời các các nhân mở nhóm, lớp trẻ tư thục. Để có nguồn giáo viên, địa phương phối hợp với Trường ĐH Đồng Tháp mở lớp đào tạo sư phạm hệ 12 + 2, vận động học sinh tốt nghiệp THPT tham gia học.
Trước đây, vào các cuộc họp của UBND không ai nói tới, ra ngoài cộng đồng, xã hội chẳng mấy ai quan tâm tới mầm non. Nhưng đến giờ thì đã khác. Các giáo sinh mầm non 12 + 2 ngày đó, giờ đã có bằng đại học. Trường được xây dưng khang trang, đến mức tiểu học, trường THCS còn phải ghen tị cô Phượng nói vui.
Dẫn mọi người đi xem ngôi trường thị trấn Lấp Vò trên diện tích 13.000m2 với hệ thống sân chơi phong phú hơn cả công viên ở nhiều thành phố, cùng các phòng học thoáng mát, trang thiết bị đầy đủ, cô Phượng nói:
Tôi phải đấu tranh để huyện xây được những ngôi trường đẹp như thế này. Cũng thuận tiện là lãnh đạo huyện cũng đồng quan điểm những gì tốt đẹp phải dành cho trẻ nên mọi thứ thuận lợi hơn".
Bởi vậy, có thể hiểu được nỗi lo của cô Phượng khi thỉnh thoảng đi cơ sở mà thấy các phụ huynh nhiệt tình tham gia công việc cùng với nhà trường:
Thấy một nhóm khoảng 10 phu huynh đang đốn cây làm trò chơi dân gian ở sân chơi ngoài trời để cho trẻ ham tới trường, tôi rất xúc động. Có những cái quan tâm đặc biệt làm mình đôi lúc lại đâm lo, nghĩ làm sao cho tốt để đáp ứng kỳ vọng của phụ huynh.
Dạy học lấy trẻ làm trung tâm.
Trường tiểu học Hòa An (thành phố Cao Lãnh) trước đây chỉ có 6 phòng học, đồ dùng học tập đơn sơ. Năm học 2011 2012, trẻ 3 tuổi đến lớp chỉ có 37,5%; con số này ở trẻ 5 tuổi là 94%. Đến nay, trường đã có 16 phòng học, các lớp học được trang bị đồ chơi khá đầy đủ và tỷ lệ ra lớp cũng thay đổi đáng kể. Đến năm học này, tỷ lệ đến lớp ở các độ tuổi 3 -5 đều đạt 100%.
Cô hiệu trưởng Đỗ Thị Điểm cho biết, khi tỷ lệ học sinh ra lớp đã hoàn tất, thì mục tiêu của nhà trường là làm sao nâng cao chất lượng giáo dục. Hiện nay, cùng với giáo viên mầm non trong tỉnh, các cô giáo ở Hòa An vừa tự học, vừa được bồi dưỡng các nội dung giáo dục mới. Những khái niệm như dạy học lấy trẻ làm trung tâm, "dạy học theo hướng phát triển cá nhân của từng trẻ",v.v...đang được các cô cập nhật dần dần.
Cô Nguyễn Thị Cẩm Tuyến, hiệu trưởng trường mầm non Lấp Vò cho biết thêm: trường đã bồi dưỡng toàn bộ giáo viên theo 10 modun của một chương trình mầm non mới.. Tại trường có các khu vui chơi nên rất thuận tiện cho thực hiện modun phát triển trẻ qua vận động.
Với quy mô trường, lớp mầm non ngày càng phát triển, từ năm 2011 - 2015, tỉnh đã tuyển dụng thêm 834 giáo viên, nâng tổng số cán bộ quản lý, giáo viên mầm non, nhân viên lên 4.136 người (công lập). Giáo viên trong biên chế nhà nước chiếm tỷ lệ cao với 79,12%. Đến tháng 6/2015, tình trạng thiếu giáo viên cơ bản chấm dứt, nhiều nơi nâng dần yêu cầu về chất lượng, như: trình độ ĐH, tăng cường bồi dưỡng kiến thức giáo dục mới qua ứng dụng công nghệ thông tin,v.v..
Song Nguyên.
|
1Giáo dục
| Một giờ học vận động của lớp 3 - 12 tháng tuổi tại Trường Mầm non.
Tham gia góp ý vào quy định này, nhiều ý kiến cho rằng việc thực hiện là rất khó khăn bởi nhận trẻ từ 3 tháng tuổi là quá nhỏ, độ tuổi này rất cần sự chăm sóc của người mẹ để trẻ có thể phát triển một cách bình thường, nhất là thường xuyên được bú nguồn sữa mẹ.
Nhưng ý kiến khác lại cho rằng cần thiết phải có quy định này để tạo điều kiện cho người lao động được gửi trẻ để đi lao động kiếm sống.
Theo tôi, Dự thảo Luật Giáo dục sửa đổi, bổ sung năm 2017 quy định như trên là rất nhân văn, đánh trúng vào nguyện vọng chính đáng của đa số người lao động, nhất là người lao động nghèo, không có người thân để gửi trẻ. Nếu không có chỗ gửi trẻ thì người lao động không thể đi làm hoặc phải thuê riêng người chăm sóc trẻ thì chi phí sẽ rất đắt đỏ ảnh hưởng rất lớn đến đời sống của người lao động.
Với quy định của Dự thảo Luật Giáo dục sửa đổi, bổ sung năm 2017, bắt buộc các trường mầm non, nhóm lớp mầm non độc lập phải chuẩn bị các điều kiện cần thiết để nhận trẻ như phải có đủ số lượng giáo viên, bảo mẫu, nơi giữ trẻ phải sạch sẽ, thoáng mát, các điều kiện về chăm sóc, y tế phải được đảm bảoNói chung, nhận giữ trẻ từ 3 tháng tuổi là rất khó khăn, nhất là các cháu thường xuyên quấy khóc, đi vệ sinh nhiều lần hoặc liên tục đòi sữa mẹ, do đó, đội ngũ giáo viên, bảo mẫu phải là người mẹ thứ hai, phải có tinh thần nhiệt tình, tâm huyết mới có thể hoàn thành được nhiệm vụ.
Mặt khác, vì chăm sóc trẻ em từ 3 tháng tuổi tốn rất nhiều công sức, do đó, các chi phí phải cao hơn so với các chăm sóc trẻ có độ tuổi lớn hơn; giáo viên, bảo mẫu phải được hưởng mức lương tương xứng nhằm động viên, khuyến khích để đảm nhận công việc. Đồng thời, Nhà nước phải có chính sách hỗ trợ đầu tư cơ sở vật chất tại trường mầm non, nhóm lớp mầm non để có thể thực hiện tốt việc này.
Quy định các trường mầm non, nhóm lớp mầm non nhận trẻ em từ 3 tháng tuổi không phải cơ sở nào cũng dám đảm nhận nhưng khi đã có quy định thì các cơ sở này bắt buộc phải thực hiện một cách nghiêm túc, không được từ chối. Nếu từ chối là trái luật và sẽ bị xử lý theo quy định.
Việc nhận trông giữ trẻ từ 3 tháng tuổi là đối tượng đặc thù, dó đó cần phải có chế độ chăm sóc, dinh dưỡng, y tế phải đặc thùkhông thể cào bằng so với trẻ có độ tuổi lớn hơn.
Trường mầm non, nhóm lớp mầm non nhận trẻ từ 3 tháng tuổi phải có sự liện hệ mật thiết với cha mẹ, lắp đặt camera để cha mẹ trẻ có thể kiểm tra, giám sát việc chăm sóc con mình bất cứ lúc nào. Nếu phát hiện tình trạng bất thường thì phải kịp thời phối hợp để xử lý tình huống phát sinh.
Vì vậy, Dự thảo Luật Giáo dục sửa đổi, bổ sung năm 2017 cần thiết phải có quy định trường mầm non, nhóm lớp mầm non độc lập nhận trẻ em từ 3 tháng tuổi nhằm tạo điệu kiện cho người lao động, nhất là công nhân tại các khu công nghiệp hiện nay.
Đỗ Văn Nhân.
|
1Giáo dục
| Ảnh minh họa, theo Tin tức online.
Cha mẹ làm trọng tài cho con nếu nói khó cũng không phải khó, nếu nói dễ thì cũng không phải dễ nhưng nếu tinh ý, đồng cảm, dành nhiều thời gian cho con thì sẽ làm tốt việc này.
Vợ chồng tôi có 02 đứa con, mỗi đứa cách nhau hai tuổi nên chúng thường xuyên quấn quýt và chơi cùng nhau. Vợ chồng tôi luôn quán triệt các cháu là không được đánh nhau, nếu ai gây chuyện thì phải báo với cha mẹ để phân xử. Khi vui chơi, nếu chúng đồng thuận thì rất tình cảm, nhường nhịn, giúp đỡ lẫn nhau. Nhưng khi phát sinh mâu thuẫn, xung đột thì chúng bắt đầu nhờ cha mẹ phân xử.
Khi cha mẹ làm trọng tài cho con thì phải khách quan, không thiên vị, phải kịp thời phân tích và bảo vệ cái đúng; trách mắng và dạy bảo cái sai của con để các cháu nhận thức được hành vi của mình.
Có lần hai anh em dành nhau một chiếc máy tính bảng để chơi game, đứa nào cũng muốn chơi trước, thế là chúng nhờ ba phân xử. Tôi bảo: Có hai anh em nhưng chỉ có một cái máy tính bảng nếu các con không thỏa thuận được đứa nào chơi trước, đứa nào chơi sau thì ba sẽ tịch thu, khỏi chơi luôn. Thế là hai anh em biết ý, không muốn ba tịch thu nên đã tự thỏa thuận là em chơi trước nữa tiếng sau đó thì đến anh. Vậy là khỏi phải tranh giành, qua đó anh em sẽ biết nhường nhịn, thỏa thuận lẫn nhau trên cơ sở công bằng về quyền lợi của các bên.
Hoặc có lần em mách với ba là anh hai nói tục. Nhưng khi hỏi thì anh hai lại chối, cho rằng mình không nói tục và bảo là em nói láo. Sự việc không có ai làm chứng, truy vấn thì rất khó. Tôi nói: Thôi được rồi, sự việc hôm nay ba sẽ ghi sổ để đó, gộp vài ba chuyện lại rồi ba sẽ tính luôn một thể. Hay lần khác, anh hai mách rằng bị em véo tay, rướm máu. Lúc này, tôi phân tích rằng hành vi của em là sai, lần sau còn tái phạm thì ba sẽ cho ăn roi.
Việc làm trọng tài cho con có ý nghĩa rất quan trọng, vừa để giáo dục, bồi dưỡng nhân cách, vừa giúp các con gắn kết tình yêu thương, nhường nhịn, chia sẻ với nhau trong cuộc sống, vừa để các con hiểu rõ những hành vi xử sự đúng đắnQua đó, sẽ giúp ích rất nhiều khi các em hòa nhập với môi trường xã hội, hạn chế xảy ra những mâu thuẩn phát sinh trong cuộc sống.
Nếu cha mẹ không chịu khó làm trọng tài giúp con, việc gì cũng để con tự giải quyết thì các cháu sẽ cảm thấy tủi thân, cô đơn, không coi cha mẹ là chỗ dựa, che chởdẫn đến các em phải tự nghĩ cách xử lý mọi tình huống phát sinh, nếu không định hướng đúng đắn sẽ dẫn đến lệch chuẩn về hành vi là không thể tránh khỏi.
Để làm tốt vai trò là trọng tài cho các con, cha mẹ cần phải tìm hiểu những kiến thức về tâm lý, xã hội, khoa học và tự nhiên.để phân xử khi các con tranh luận về một hiện tượng, sự vật tự nhiên hoặc một bài toán nào đó.
Khi làm trọng tài với nhưng vụ việc xô xát, đánh nhaucủa các con thì cha mẹ phải thật khách quan, công bằng, không nên nóng nảy, tránh tình trạng áp đặt, quy chụpdễ dẫn đến oan sai, sẽ làm cho con mất lòng tin đối với cha mẹ.
Đỗ Văn Nhân.
|
1Giáo dục
| Ảnh minh họa, theo Báo Điện tử Giáo dục Việt Nam.
Nếu đúng như đơn kiến nghị phản ánh thì nhà trường chưa quan tâm đến nhu cầu thực sự của học sinh, việc tổ chức học thêm còn máy móc, áp đặt. Hơn nữa, nhà trường tăng số lượng tiết học đã gây áp lực cho học sinh nhưng chất lượng thì chưa chắc đã đảm bảo.
Đây là nguyện vọng của đa số học sinh khi ký vào đơn kiến nghị, do đó cần xem xét lại chủ trương dạy thêm, nếu không sẽ xảy ra tình trạng miễn cưỡng, bức xúc trong việc tổ chức học thêm của nhà trường.
Việc các em gửi đơn kiến nghị là thể hiện nguyện vọng chính đáng của học sinh, phát huy tinh thần dân chủ trong nhà trường. Nội dung đơn kiến nghị là rõ ràng, trong sáng, không gay gắtmà có tính xây dựng cao, vì vậy, nhà trường cần đáp ứng nguyện vọng của học sinh, đồng thời các em phải tự chịu trách nhiệm với nội dung kiến nghị của mình.
Mặc dù, chủ trương dạy thêm trong nhà trường đã được sự đồng thuận của phụ huynh học sinh, nhà trường đã có chính sách miễn giảm tiền học thêm cho học sinh nghèo, học sinh dân tộc thiểu sốnhưng việc triển khai có sự bất cập.
Quá trình tổ chức dạy thêm của nhà trường có biểu hiện cưỡng ép trong khi các em học sinh lại không có nhu cầu; nhà trường chưa xét đến năng lực học tập của từng học sinh hoặc điều kiện học sinh có hoàn cảnh khó khăn... Mặt khác, ngoài việc học chính khóa, sau đó lại tiếp tục học thêm đã tạo ra nhiều áp lực cho học sinh, các em không có thời gian nghỉ để vui chơi, giải trí để hạn chế tình trạng căng thẳng, cấu gắt do việc nhồi nhét quá nhiều kiến thức.
Do đó, nhà trường cần phải tôn trọng và tiếp thu nguyện vọng chính đáng của học sinh; việc tổ chức dạy thêm phải dựa trên tinh thần tự nguyện và phải theo nhu cầu của từng học sinh, không nên gượng ép, bắt buộc học sinh phải theo học, nhất là những học sinh cuối khóa, khi mà các em đã có sự lựa chọn các khối thi tuyển sinh vào đại học, cao đẳng.
Các học sinh viết đơn kiến nghị với nhà trường về việc xin không học thêm là tín hiệu vui, các em không hề bị áp lực mà đã nói lên chính kiến, tiếng nói của mình với nhà trường.
Nhà trường cần nhìn nhận lại kế hoạch tổ chức học thêm của mình để có điều chỉnh phù hợp với nguyện vọng của các em và hãy để học sinh được quyền lựa chọn môn học mình thích tùy theo khả năng và điều kiện thực tế của các em.
Đỗ Văn Nhân.
|
1Giáo dục
| Ảnh minh họa.
Tình trạng lạm thu đã và đang gây ra hệ lụy xấu, ảnh hưởng đến uy tín của ngành giáo dục. Lạm thu thường xảy ra ở những trường có chất lượng cao, ở đô thị, trường điểm, trường chuyên, bởi vì yêu cầu tại các trường này là phải nâng cao chất lượng giáo dục so với các trường khác. Do đó, việc phát sinh nhưng khoản thu để phục vụ cho việc nâng cao chất lượng giáo dục là không thể tránh khỏi.
Nhưng xét ở góc độ nào đó, việc lạm thu cũng xuất phát từ việc trang bị các điều kiện, cơ sở vật chất cần thiết để phục vụ hoạt động dạy học được tốt hơn. Nhưng một số trường chưa thực hiện tốt việc công khai, minh bạch đối với các khoản thu, chưa thực hiện tốt việc phát huy dân chủ trong việc phối hợp với phụ huynh học sinh được tham gia thảo luận, góp ý đối với các khoản thu.
Bên cạnh đó, việc thu những khoản đóng góp tự nguyện thì phải để phụ huynh tự nguyện không nên yêu cầu hoặc bắt buộc phụ huynh phải đóng góp mức tối thiểu hoặc tối đa; nhiều khoản thu tự nguyện đều do ban đại diện phụ huynh của lớp thống nhất từ trước và thông báo với toàn thể phụ huynh, nhiều phụ huynh chưa kịp có ý kiến thì đã biểu quyết thông quado đó, đây cũng là một trong những lý do gây ra sự bức xúc của phụ huynh đối với các khoản thu của nhà trường.
Ngoài ra, một số nhà trường tự đặt ra một số khoản thu không phục vụ nhu cầu trực tiếp của học sinh như thu kinh phí để mua máy tính xách tay cho giáo viên chủ nhiệm; để xây dựng, sửa chữa trường lớp hoặc để giáo viên đi tham quan, du lịchtrong khi đó, những khoản kinh phí phục vụ cho những việc này do ngân sách nhà nước đảm bảo.
Phụ huynh phản đối việc lạm thu của nhà trường là việc làm chính đáng để đảm bảo các khoản thu của nhà trường phù hợp với điều kiện, hoàn cảnh của phụ huynh, đồng thời những khoản thu đó phải phục vụ trực tiếp nhu cầu học tập của học sinh. Mặt khác, khi phát sinh những khoản thu đầu năm nhiều trường chưa tổ chức công khai rộng rãi, nhiều phụ huynh thiếu thông tin dẫn đến nghi ngờ là không thể tranh khỏi.
Để tránh được những mâu thuẫn không đáng có giữa phụ huynh học sinh và một số trường như vừa qua, các trường cần phải tăng cường phát huy dân chủ trong việc bàn bạc, thỏa thuận các khoản thu tự nguyện giữa nhà trường, ban đại diện cha mẹ học sinh và phụ huynh học sinh.
Cần phát huy vai trò của ban đại diện cha mẹ học sinh trong việc thu các khoản đóng góp tự nguyện; khi thu phải xét đến điều kiện, hoàn cảnh của từng phụ huynh học sinh không nên cào bằng các khoản thu và quan trọng là hãy để phụ huynh đóng góp tự nguyện theo đúng bản chất của nó, tránh tình trạng áp đặt, gây hiểu lầm và phản ứng của phụ huynh học sinh.
Đỗ Văn Nhân.
|
1Giáo dục
| Phụ huynh học sinh Trường Trung cấp nghề Lý Tự Trọng - Hà Tĩnh tham quan cơ sở vật chất nhà trường và đối thoại với Ban Giám hiệu. Theo Tỉnh đoàn Hà Tĩnh.
Thực tế hiện nay, BĐDCMHS chưa phát huy được vị trí, vai trò của mình theo quy định. Tại khoản 1 điều 4 Điều lệ BĐDCMHS ban hành kèm theo Thông tư số 55/2011/TT-BGDĐT ngày 22/11/2011 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo quy định về nhiệm vụ của BĐDCMHS lớp gồm:
Phối hợp với giáo viên chủ nhiệm lớp và các giáo viên bộ môn tổ chức các hoạt động giáo dục học sinh; Phối hợp với giáo viên chủ nhiệm lớp chuẩn bị nội dung của các cuộc họp cha mẹ học sinh trong năm học; Tham gia giáo dục đạo đức cho học sinh; bồi dưỡng, khuyến khích học sinh giỏi, giúp đỡ học sinh yếu kém, vận động học sinh đã bỏ học trở lại tiếp tục học tập; giúp đỡ học sinh nghèo, học sinh khuyết tật và học sinh có hoàn cảnh khó khăn khác.
Như vậy, nếu hoạt động theo đúng quy định trên thì BĐDCMHS lớp có vai trò hết sức quan trọng trong công tác giáo dục hiện nay; là động lực giúp giáo viên và học sinh thi đua dạy tốt, học tốt.
Hiện nay, BĐDCMHS lớp không phát huy hiệu quả, nếu không nói hoạt động hình thức, nhất là ở các trường tại địa phương miền núi, việc thành lập BĐDCMHS lớp cho có nhưng không thể hoạt động. BĐDCMHS lớp họp với toàn thể phụ huynh của lớp mỗi năm 03 lần, đó là đầu năm, giữa năm và cuối năm học.
Nội dung họp chủ yếu là thông báo tình thu - chi tài chính như thu bao nhiêu, chi vào những việc gì và xin ý kiến phụ huynh để biểu quyết thông qua các khoản thu chi theo quy định; đối với các nội dung hoạt động như chăm lo, giáo dục học sinhthì hầu như không nhắc đến. Do đó, có ý kiến cho rằng có nên duy trì BĐDCMHS lớp hay không thì cũng có cơ sở của nó.
Chính vì vậy, nhà trường cần phải phát huy vai trò, trách nhiệm của BĐDCMHS lớp theo quy định của Điều lệ BĐDCMHS trong việc giáo dục, bồi dưỡng học sinh; chăm lo đến từng hoàn cảnh gia đình học sinh, giúp học sinh vượt khó để học tập.
Nếu BĐDCMHS lớp hoạt động không hiệu quả thì cần phải bầu lại BĐDCMHS lớp mới, không để hoạt động hình thức hoặc chỉ thực hiện mỗi nhiệm vụ là thu chi các khoản đóng góp tự nguyện phụ huynh; không để BĐDCMHS lớp mang tiếng là cánh tay nối dài trong việc lạm thu của nhà trường hiện nay.
Mục đích của BĐDCMHS lớp là hoạt động trên tinh thần tự nguyện, không vì mục đích vụ lợi, cục bộmà phải phát huy tinh thần trong sáng, chăm lo cho học sinh; thường xuyên quan tâm, trao đổi với phụ huynh về khả năng học tập của học sinh; giáo dục đạo đức, lối sống cho học sinh... Và BĐDCMHS lớp phải là chỗ dựa tin cậy của phụ huynh và luôn được phụ huynh tôn trọng, ủng hộ và gửi gắm học sinh. Có như vậy, BĐDCMHS lớp phát huy được vị trí, vai trò và trách nhiệm của mình trong hoạt động giáo dục hiện nay.
Đỗ Văn Nhân.
|
1Giáo dục
| Ảnh minh họa.
Để khắc phục tình trạng này, nhiều địa phương đã sắp xếp, bố trí số giáo viên dư dôi của cấp trung học cơ sở xuống dạy cấp tiểu học hoặc các trường mầm non. Tuy đây là giải pháp chữa cháy nhưng không nên thực hiện lâu dài, bởi giáo viên ở mỗi cấp học được đào tạo nghiệp vụ sư phạm có tính đặc thù riêng; khả năng, phương pháp giáo dục học sinh có sự khác nhau, do đó sẽ ảnh hưởng đến chất lượng dạy học.
Việc thiếu giáo viên hiện nay là không thể tránh khỏi, bởi vì với sự gia tăng nhanh về dân số sẽ kéo theo việc gia tăng số lượng các cơ sở giáo dục, vì vậy việc đào tạo, tuyển dụng giáo viên là nhu cầu thiết yếu để đáp ứng với điều kiện thực tế. Tuy nhiên, việc tinh giản biên chế bộ máy hành chính nhà nước đang triển khai quyết liệt, trong đó có việc tinh giản biên chế giáo viên, do đó cần phải được xem xét thận trọng, nếu không việc thiếu giáo viên trong thời gian tới là không thể tránh khỏi.
Kỳ tuyển sinh vừa qua, học sinh cuối cấp không còn mặn mà với ngành sư phạm nên không ưu tiên nộp hồ sơ dự tuyển, do đó, nhiều trường sư phạm do thiếu sinh viên phải tái cơ cấu, giải thể hoặc sáp nhập nhiều cơ sở đào tạo lại với nhau để hoạt động. Bên cạnh đó, chế độ, chính sách cho giáo viên hiện chưa đảm bảo trang trải cuộc sống.
Mặt khác, tình trạng một số giáo viên đang công tác ở địa phương miền núi, vùng sâu, vùng xamặc dù, được hưởng các chế độ đãi ngộ của nhà nước nhưng môi trường làm việc khó khăn, thiếu điều kiện sinh hoạt, ảnh hưởng đến cuộc sống gia đình, vì vậy, đã có những giáo viên ở đây xin nghỉ việc hoặc xin ra khỏi biên chế.
Ngoài ra, tình trạng tuyển dụng giáo viên ở một số địa phương xảy ra tiêu cực; tuyển dụng thiếu công khai, minh bạch hoặc sắp xếp công việc theo kiểu quan hệ, tiền tệ cũng là những yếu tố tác động không nhỏ vào nghề giáo hiện nay.
Để khắc phục tình trạng thiếu giáo viên cần phải thực hiện đồng bộ các giải pháp như đánh giá chính xác nhu cầu tuyển dụng, khắc phục tình trạng tiêu cực trong việc tuyển dụng giáo viên của các địa phương; nâng cao chất lượng đào tạo và tăng cường hỗ trợ sinh viên theo học các trường sư phạm; hạn chế việc tinh giản biên chế giáo viên; bổ sung đủ biên chế giáo viên mần non; nâng cao chế độ, chính sách cho giáo viên.
Có như vậy, mới khắc phục tình trạng thiếu giáo viên đang có chiều hướng gia tăng như hiện nay.
Đỗ Văn Nhân.
|
1Giáo dục
| Đường trơn trượt rất dễ ngã nhưng các cô vẫn kiên trì với gánh nặng trên vai là những chiếc bàn học, ghế ngồi của học sinh vùng cao.
Hình ảnh cho thấy trên nền đất ẩm ướt với nhiều trũng nước, khoảng 40 em học sinh ngồi xổm. Dưới mái hiên là đại diện một số ban, ngành địa phương và thầy cô giáo ngồi bàn ghế dự khai giảng.
Ngay khi xuất hiện, hình ảnh đã được lan truyền nhanh chóng và gây nhiều tranh cãi trái chiều. Nhiều ý kiến phê bình tại sao lại tổ chức khai giảng một cách sơ sài, thiếu điều kiện, không có bàn ghế và gây phản cảm như vậy; ý kiến khác lại chia sẽ với những khó khăn, vất vả của thầy và trò nơi đây.
Tôi thì cho rằng hình ảnh ấy thật xúc động, dù có khó khăn như thế nào đi chăng nữa, thầy và trò vẫn có thể tổ chức một buổi khai giảng để phát động một năm học mới hiệu quả, thể hiện niềm mong ước và khát khao của thầy và trò nơi đây, đó là dạy và học thật tốt để các em biết được cái chữ, thoát được cái nghèo, trở thành công dân có ích cho xã hội.
Hình ảnh trên cho thấy, ngành giáo dục còn nhiều việc phải làm, song song với việc đổi mới trong giáo dục hiện nay thì một trong những nhiệm vụ trọng tâm đó là, củng cố, kiện toàn cơ sở vật chất của các cở sở giáo dục ở miền núi.
Không chỉ phát huy nội lực của ngành giáo dục mà còn kêu gọi các tổ chức, cá nhân tài trợ ở trong và ngoài nước, các mạnh thường quân ủng hộ, đóng góp để xây dựng những ngôi trường kiên cố, vững chải và khang trang hơn, có khả năng chống chọi với mọi điều kiện thời tiết.
Ngoài việc củng cố, xây dựng các cơ sở giáo dục ở miền núi, còn phải có chính sách hỗ trợ đối với học sinh nơi đây. Bởi vì, hầu hết các em học sinh đều có hoàn cảnh khó khăn, thiếu thốn, phải phụ giúp gia đình từ khi còn rất nhỏ như phải trông em, thu hoạch mùa màng; khả năng tiếp thu kiến thức hạn chế so với học sinh cùng lứa ở miền xuôi, do đó, nguy cơ các em bỏ học là rất cao.
Để động viên các em học tập đầy đủ, nhiều giáo viên phải đến từng nhà để vận động các em, có trường hợp, khi thấy cô đến nhà thì các em lại bỏ trốn. Hoặc nhiều trường hợp các em phải bỏ học để đi lấy chồng do phong tục hoặc bị cha mẹ ép buộc.
Mỗi học sinh đều có những hoàn cảnh khác nhau như có em đi học nhưng phải địu em trên lưng, vừa học, vừa chăm sóc em; có em phải đi bộ hàng chục cây số mỗi ngày để đến trườngVà rất nhiều khó khăn, vất vả của học sinh nơi đây không thể kể ra hết nhưng các em điều có chung một khát khao đó là được học cái chữ, cái kiến thức để thay đổi cuộc sống của mình.
Hơn ai hết, các học sinh nơi đây rất cần sự quan tâm, hỗ trợ hơn nữa của nhà nước; sự ủng hộ, giúp đỡ của các tổ chức, cá nhân để tiếp sức các em đến trường, không để trường hợp nào phải nghỉ học chỉ vì cuộc sống khó khăn.
Đối với giáo viên đang công tác tại địa phương miền núi, thì họ là những người thiệt thòi hơn so với đồng nghiệp đang công tác ở miền xuôi. Nhiều giáo viên chưa thể lập gia đình do đặc thù công việc; hạnh phúc gia đình của nhiều giáo viên không trọn vẹnnhưng họ vẫn cố gắng vượt qua những khó khăn để hoàn thành nhiệm vụ cao cả.
Những giáo viên đã gắn bó, công tác ở nơi đây rất cần sự quan tâm, giúp đỡ không chỉ về vật chất mà còn cả tinh thần để họ yên tâm công tác, cống hiến lâu dài. Vì vậy, ngành giáo dục phải có chính sách ưu tiên cho những giáo viên này, nhất là thực hiện tốt công tác luân chuyển sau khi họ có đủ thời gian công tác.
Trở lại với hình ảnh về lễ khai giang của thầy và trò Trường tiểu học Thái Sơn đã gây bão mạng thời gian qua, chúng ta không nên khen hay chê hoặc bình luận gì về hình ảnh đó, mà cần phải có sự cảm thông, chia sẽ, động viên và chung tay để giúp đỡ thầy và trò nơi đây.
Khi thấy hình ảnh đó, hy vọng ngành giáo dục cũng như các nhà hảo tâm sẽ có những hành động cụ thể, thiết thực để ngày khai giảng năm sau của thầy và trò Trường tiểu học Thái Sơn cũng như nhiều trường học ở vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn được tổ chức một cách khang trang và ấm áp hơn.
Đỗ Văn Nhân.
|
1Giáo dục
| Tranh minh họa.
Có em thì về mách cha mẹ, có em thì lại chịu đựng, nhưng có em thì lại nhờ anh chị lớp trên trong nhà trường hoặc ngoài nhà trường can thiệpDo đó, thường phát sinh tình trạng xô xát, bạo lực học đường là không thể tránh khỏi.
Thực tế thời gian qua, nhiều vụ việc bạo lực học đường xảy ra nghiêm trọng, phản cảm, không khỏi làm chúng ta xót xa, lo lắng. Điều đó cho thấy, văn hóa ứng xử của học sinh trong nhà trường đang bị ảnh hưởng nghiêm trọng, do các em chưa nhận thức được vấn đề, một phần là do các giáo viên không kịp thời phát hiện, ngăn chặn, các bậc phụ huynh chưa định hướng con cái ứng xử một cách có văn hóa.
Tôi có quen một ông anh hàng xóm, khi con mình bị bắt nạt ở trường thì có biểu hiện tức giận, chửi bới. Không biết ai đúng ai sai đã dẫn con mình đến nhà bạn học đã bắt nạt để dọa dẫm, đòi hành hung cả phụ huynh của học sinh đó.
Đây là hành vi phản cảm, trong khi chưa rõ sự việc xảy ra như thế nào đã có hành vi xử sự như vậy là không phù hợp, làm con mình sẽ ỷ lại, không sợ bất cứ ai ở trường và sẵn sàng gây sự đánh nhau vì luôn nghĩ rằng có cha mẹ sẽ bảo vệ mình.
Hay có trường hợp, khi con về bảo với cha mẹ là con bị đánh ở trường thì nhiều trường hợp cha mẹ lại thờ ơ, xem việc đó là nhỏ nhặt, không cần quan tâm hoặc có trường hợp cha mẹ lại bảo tại sao con sao không đánh lạiDẫn đến nhiều học sinh luôn phải sống trong cảnh bị dọa nạt, bị đánh đập, bị uy hiếp về tinh thần mà không được kịp thời bảo vệ, do đó nhiều học sinh có thế sẽ bị chấn thương về tâm lý, tự ti, mặc cảm, không có bản lĩnh, nghe lời kẻ xấu, lệch chuẩn về hành vi.
Trường hợp khác, nếu học sinh bị dọa nạt, bị đánh đập ở trường nhưng khi các em báo với cha mẹ, nhà trường nhưng không được giải quyết, ngăn chặn kịp thời, cho nên các em phải tự giải quyết mâu thuẫn của mình và tất nhiên bạo lực học đường xảy ra là chuyện không thể tránh khỏi.
Chính vì vậy, phụ huynh cần phải thường xuyên quan tâm học sinh, kịp thời tiếp nhận thông tin học sinh bị đe dọa, bắt nạt ở nhà trường; không nên nóng vội, phải tìm hiểu rõ sự việc; xác định ai đúng, ai sai để có hướng xử lý. Nếu con của mình sai thì phải nhẹ nhàng phân tích để các cháu hiểu đúng vấn đề, tránh xảy ra sai lầm, khuyết điểm.
Trong trường hợp con của mình vô cớ bị đánh đập, bắt nạtthì phải thông tin với giáo viên chủ nhiệm, cùng với nhà trường xử lý ngay vụ việc. Quá trình xử lý phải tế nhị, không ồn ào, phân tích rõ cho các em biết những khuyết điểm và tự giác khắc phục. Cha mẹ không nên bảo vệ con cái một cách thoái quá, không nên dùng bạo lực để bảo vệ con sẽ dẫn đến lối suy nghĩ lệch lạc, sai trái của các em.
Đỗ Văn Nhân.
|
1Giáo dục
| VIDEO: Các thầy cô biệt phái phấn khởi khi giảng dạy ở môi trường mới.
Bước sang học kỳ 2 này, Trường THPT Lê Quảng Chí (TX Kỳ Anh) đón nhận tin vui khi có thêm 4 giáo viên ở các bộ môn Văn, Sử, Hóa, Toán được biệt phái từ các trường: THPT Lý Tự Trọng, Nguyễn Trung Thiên (Thạch Hà), Thành Sen (TP Hà Tĩnh). Sự có mặt của các giáo viên biệt phái đã góp phần làm giảm áp lực thiếu giáo viên bộ môn tại trường.
Để tạo điều kiện cho các giáo viên yên tâm công tác, ngoài giúp đỡ của ban giám hiệu, tổ chức công đoàn, các tổ chuyên cũng chủ động chia sẻ những khó khăn cho các giáo viên mới. Thầy Đặng Văn Long - Tổ trưởng Tổ Toán Tin Trường THPT Lê Quảng Chí cho biết: Trường có 30 lớp nhưng chỉ có 8 giáo viên bộ môn. Vì thế, sự hỗ trợ của giáo viên biệt phái đã giúp chúng tôi trong việc giảm áp lực ở các giờ dạy. Để tạo điều kiện cho giáo viên biệt phái, tổ đã phân công thời khóa biểu hợp lý. Anh em sở tại nhận nhiều tiết dạy hơn và chỉ phân công giáo viên biệt phái dạy khối lớp 10.
Thầy Đặng Văn Long - Tổ trưởng Toán Tin Trường THPT Lê Quảng Chí.
Sự hỗ trợ, động viên từ đồng nghiệp trong tổ chuyên môn, ban giám hiệu nhà trường... đã giúp các giáo viên tự tin trong môi trường mới. Cô Nguyễn Thị Phượng, giáo viên môn Lịch sử ở Trường THPT Thành Sen được biệt phái về trường THPT Lê Quảng Chí cho biết: Sau 2 tuần, chúng tôi đã quen với môi trường mới. Sự thân thiện của học sinh, quan tâm tạo điều kiện của tập thể cán bộ giáo viên nhà trường, tổ chuyên môn về tinh thần, nơi ăn chỗ ở, sắp xếp bố trí giờ dạy... thực sự làm chúng tôi cảm động. Đây cũng là dịp để giáo viên trẻ như tôi có cơ hội học hỏi kinh nghiệm của các đồng nghiệp trong môi trường mới.
Cô Nguyễn Thị Phượng - GV Sử Trường THPT Thành Sen đã quen với môi trường mới ở Trường THPT Lê Quảng Chí.
Bầu nhiệt huyết của tinh thần xung phong đi biệt phái của cô giáo Lê Thị Hương - giáo viên bộ môn Sinh học ở Trường THPT Lý Tự Trọng (Thạch Hà) vẫn còn nguyên vẹn nhờ sự quan tâm của tập thể giáo viên Trường THPT Kỳ Lâm (Kỳ Anh).
Cô Hương cho biết: Từ Thanh Hóa vào quê chồng dạy học, tôi chỉ mới biết đến huyện Can Lộc và Thạch Hà - nơi từng công tác. Khi được phân công biệt phái ở Kỳ Lâm, tôi lo lắng vì đây là vùng hết sức khó khăn, đường sá xa xôi. Nhưng, lên đây mới biết tình cảm ấm áp của tập thể giáo viên, sự chia sẻ của tổ chuyên môn và niềm say mê học tập của học sinh. Cùng với một giáo viên môn Văn đi biệt phái, chúng tôi được nhà trường bố trí phòng ở và chỗ ăn ở, bếp ăn tập thể. Tôi đã thực sự hòa nhập với môi trường mới.
Thầy Võ Tiến Hùng - Hiệu trưởng Trường THPT Kỳ Lâm cho biết: Hiện tại trường có 20 lớp và thiếu 7 giáo viên, nhưng năm sau số lớp 10 sẽ tăng thêm 1 và giáo viên thiếu sẽ tăng thêm 2 người. Đó là chưa kể toàn trường có 19/34 giáo viên trong biên chế có thâm niêm công tác tại trường từ 7 - 17 năm đang có nguyện vọng được chuyển về quê hương hợp thức hóa gia đình. Vì thế, chúng tôi rất trân trọng giáo viên biệt phái khi chia sẻ khó khăn với trường. Chúng tôi sẽ tạo mọi điều kiện tốt nhất cho các thầy cô khi đến đây.
Việc điều động giáo viên biệt phái giảm áp lực thiếu giáo viên cho Trường THPT Kỳ Lâm.
Từ chủ trương hợp tình hợp lý, đúng luật, đợt đầu tiên điều động giáo viên biệt phái đã tạo được sự đồng thuận trong cán bộ, giáo viên.
Đợt này, giáo viên chỉ đi biệt phái trong vòng 5 tháng, nhưng từ năm học 2018 - 2019 trở đi, việc điều động sẽ được thực hiện trong suốt cả năm học. Khi số lượng giáo viên biên chế còn thừa, nhiều giáo viên đến độ tuổi nghỉ chế độ, các trường ở vùng sâu, vùng xa, vùng khó khăn vẫn thiếu giáo viên thì việc luân chuyển biệt phái vẫn sẽ tiếp tục thực hiện - Trường phòng Tổ chức cán bộ (Sở GD&ĐT) Phan Đình Lai cho hay.
Thúy Ngọc - Anh Tấn.
|
1Giáo dục
| Ảnh minh họa, theo Kinh Tế Đô Thị.
Các vụ việc bạo lực học đường nêu trên là hồi chuông cảnh báo về tình trạng bạo lực học đường đang diễn ra phổ biến và ngày càng phức tạp, cần phải có biện pháp ngăn chặn, nếu không môi trường giáo dục sẽ không còn là môi trường an toàn đối với học sinh.
Những vụ việc bạo lực học đường, không chỉ đơn thuần là việc nội bộ của những học sinh cùng lớp hoặc cùng trường mà còn là của những học sinh đã bỏ học, kể cả rủ rê, lôi kéo đối tượng xã hội đen vào tận trường học để đe dọa, đánh đập học sinh. Nhiều vụ việc bạo lực xảy ra có sử dụng các loại hung khí với mức độ sát thương cao, gây ra nhiều thương tích nghiêm trọng cho học sinh.
Bạo lực học đường không chỉ là chuyện của những học sinh nam mà còn của cả học sinh nữ. Nhiều vụ việc đánh nhau giữa các học sinh nữ được quay cilp và tung lên mạng, cho thấy tính chất dã man của nhiều vụ việc. Các em hành xử bạo lực đến nỗi mà cả những người trưởng thành cũng không thể tưởng tượng và hình dung ra được.
Những hành ảnh phản cảm từ những vụ bạo lực học đường đã ảnh hưởng đến tâm lý chung đối với những học sinh đang ngồi trên ghế nhà trường. Do tâm sinh lý học sinh phát triển chưa ổn định, có thể nhìn nhận vấn đề bạo lực học đường ở nhiều khía cạnh khác nhau như có em thì chủ động ghi lại cảnh đánh nhau và tung hô trên mạng xã hội; có em thì nhìn vụ việc bạo lực xảy ra một cách vô cảm, không can ngăn; có em thì hùa vào để kích động những người trong cuộc tiếp tục có hành vi bạo lực.
Nhưng đa số các học sinh còn lại thì cảm thấy lo lắng, bất an cho môi trường giáo dục, không yên tâm khi đến trường và trong số đó luôn tìm cách nhờ người khác để bảo vệ mình khi bị các bạn bắt nạt. Từ đó, có thể hình thành các băng nhóm để bảo vệ nhau trong nhà trường.
Đối với nhà trường, khi vụ việc bạo lực học đường xảy ra, nguyên nhân cũng xuất phát từ việc thiếu tinh thần trách nhiệm trong công tác quản lý; nắm bắt tình hình tư tưởng của học sinh chưa tốt; chưa phát huy được vai trò của ban cán sự lớp học, ban đại diện phụ huynh học sinh và giáo viên chủ nhiệm, trong việc nắm bắt những mâu thuẫn phát sinh trong lớp học để chủ động xử lý kịp thời. Lực lượng bảo vệ trường học thì còn mỏng, yếu, chủ yếu là tuyển dụng những người lớn tuổi, thiếu chuyên nghiệp trong việc xử lý những vụ việc bạo lực xảy ra.
Khi vụ việc bạo lực học đường phát sinh, thì sau đó sẽ truy trách nhiệm của giáo viên chủ nhiệm và xử lý kỷ luật đối với học sinh. Nhưng khi các em đang ngồi trên ghế nhà trường, hạn chế kỷ luật các em với hình thức buộc thôi họcvì đây không phải là giải pháp giáo dục, nếu không thận trọng có thể làm thay đổi cuộc đời các em theo chiều hướng tiêu cực.
Nếu hành vi bạo lực học đường của học sinh mà chưa đến mức phải truy cứu trách nhiệm hình sự thì cần áp dụng các biện pháp xử lý hành chính, đồng thời, giáo dục, bồi dưỡng để các em tự khắc phục những lỗi lầm vươn lên trong học tập.
Bên cạnh đó, nhà trường cần thường xuyên phối hợp với phụ huynh học sinh để tăng cường biện pháp quản lý, nhắc nhở, nhất là biện pháp tư vấn tâm lý học đường để có thể hiểu rõ tâm tư, nguyện vọng của các em, giúp các em giải tỏa những uất ức trong lòng.
Mặt khác, nhà trường cần thường xuyên tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật nhằm nâng cao nhận thức, ý thức chấp hành pháp luật của học sinh, nhất là các quy định của pháp luật liên quan đến các hành vi gây rối trật tự công cộng, cố ý gây thương tích hoặc hành vi làm nhục người khácnhằm góp phần ngăn chặn và đẩy lùi tình trạng bạo lực học đường hiện nay.
Đỗ Văn Nhân.
|
1Giáo dục
| Ảnh minh họa.
Các năm trước, nhiều trường hoặc một số thầy cô tuyên bố là không nhận quà nhân ngày 20/11. Tuy nhiên, xét ở góc độ nào đó, thì tuyên bố đó cũng chưa chính xác, bởi vì, quà là tượng trưng cho tình cảm giữa thầy và trò, là nét đẹp văn hóa tôn sư trọng đạo từ bao đời nay, do vậy, việc ngăn cấm hay từ chối nhận quà nhân ngày 20/11 là chưa thuyết phục.
Tôi còn nhớ lúc xưa, khi còn học trung học, đến ngày ngày 20/11 thì các bạn trong lớp đều góp tiền để mua quà tặng thầy cô. Hồi đó, mỗi bạn chỉ góp 2.000 đồng là có thể mua được nhiều món quà lưu niệm và được các bạn gái gói lại rất cẩn thận. Khi đến nhà thầy cô, học trò được mời vào uống nước, ăn bánh kẹo. Ngoài món quà tặng đơn sơ, giản dị nhưng rất ý nghĩa thì thầy cô còn được nghe học trò gửi đến những lời chúc chân thành, những bài hát ca ngợi về tình thầy trò Cảm xúc đó thật ý nghĩa và đáng nhớ!
Thế nhưng ngày nay, với sự hối hả của cuộc sống, môi trường học tập của học sinh bây giờ đã có nhiều thay đổi. Phụ huynh nào cũng mong giáo viên quan tâm, giúp đỡ con em mình nên để tỏ chút lòng thành, nhân ngày 20/11 nhiều phụ huynh chuẩn bị những món quà đắt tiền, chở con đến tận nhà để tặng thầy cô, chứ không cho các em tự góp tiền và đi chung với các bạn cùng lớp; nhiều trường hợp phụ huynh chọn cách bỏ tiền vào phong bì để biếu thầy cô nhân ngày này.
Tôi biết chắc rằng, nhiều thầy cô cũng không đồng tình khi phụ huynh làm như vậy, bởi Ngày Nhà giáo Việt Nam là ngày xã hội tôn vinh nhà giáo, là ngày mà giữa thầy và trò được giao lưu tình cảm thông qua những lời thăm hỏi, động viên nhau để thi đua dạy tốt học tốt. Thông qua ngày này, thầy cô cũng phải nhìn lại mình, khắc phục những khó khăn, khuyết điểm để nâng cao chất lượng dạy học; học sinh thì cũng phải ra sức học tập để không phụ tấm lòng của thầy cô. Không nên nhân ngày này mà phụ huynh lại tôn vinh thầy cô bằng tiền, bằng giá trị vật chất với suy nghĩ là sẽ đổi lại sự quan tâm của thầy cô đối với con mình, đây là sự lệch chuẩn, biến tướng cần biện pháp ngăn chặn.
Về phần quà chuẩn bị cho con tôi nhân ngày 20/11, thì được biết vợ tôi đã chuẩn bị từ lâu. Món quà chỉ có giá trị tinh thần, đó là tấm vải thêu chữ về tình thầy trò, được vợ tôi gói lại rất xinh xắn và đợi đến ngày 20/11 sẽ đưa cho con tôi mang đến trường tặng cô. Tôi cho rằng cách làm của vợ tôi như thế là phù hợp, đúng đắn.
Và tôi cũng chợt nghĩ, thế thì ngày 20/11 ở các trường tại địa phương miền núi, vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn thì như thế nào? Học sinh thì nghèo không có tiền mua quà để tặng thầy cô. Chắc có lẽ thầy và trò sẽ quấn quýt, tự động viên nhau vượt qua những khó khăn để học tập, để các em có tương lai tươi sáng, góp phần xây dựng địa phương thoát nghèo, phát triển.
Nghĩ về những thầy cô đang công tác nơi đây, tôi cảm thấy thật trân trọng và tự hào biết bao!
Theo Đỗ Văn Nhân/dantri.
|
1Giáo dục
| Cuộc thi Ý tưởng khởi nghiệp do Trường Đại học Hà Tĩnh phát động đã thu hút sự tham gia đông đảo của các bạn học sinh đến từ các trường THPT trên địa bàn Hà Tĩnh. Với gần 2000 đơn đăng kí tham gia, trải qua 3 vòng thi đầy khó khăn và thử thách, 6 ý tưởng xuất sắc nhất đã được lựa chọn thuyết trình trước Ban Giám khảo để chọn ra thứ hạng chung cuộc.
Với ý tưởng tổ chức Công ty tổ chức và biểu diễn nghệ thuật Dân ca Ví Giặm Nghệ Tĩnh nhằm nhằm bảo tồn và phát huy những làn điệu dân ca", bạn Nguyễn Việt Hằng Lớp 12 Trường THPT Mai Thúc Loan, Lộc Hà đã xuất sắc giành được giải Nhất tại cuộc thi. Ngoài ra, Ban Tổ chức cũng trao 2 giải Nhì, 3 giải Ba và 4 giải Khuyến khích.
Cuộc thi nhằm tạo một diễn đàn giúp các em học sinh thể hiện năng lực bản thân, tự tin hơn trong cuộc sống, được bổ sung các kiến thức về kinh tế, kinh doanh và khởi nghiệp...
Trước khi đến với cuộc thi chung kết, các em học sinh được tham gia đào tạo khóa học 2 tháng, làm việc với các cố vấn là giảng viên Trường Đại học Hà Tĩnh và các doanh nhân, các giám đốc điều hành các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh Hà Tĩnh để xây dựng đề án chi tiết, trả lời các thắc mắc và luyện tập các kỹ năng để thuyết phục nhà đầu tư...
Hương Ly.
Hương Ly.
|
1Giáo dục
| Ảnh minh họa/internet.
Phù hợp với thời đại.
Theo GS Phạm Minh Hạc, Dự thảo các Chương trình môn học, trong đó có môn đạo đức/Giáo dục công dân/Giáo dục Kinh tế và Pháp luật đã nêu bật được những vấn đề cốt lõi của giáo dục thế kỷ 21 và của những công dân trong thời đại mới - hội nhập và phát triển.
Theo GS.VS Phạm Minh Hạc, việc đưa ra các mục tiêu và nội dung dạy học của môn học này rất phù hợp với thời đại, nhất là khi chúng tôi đề cao những giá trị truyền thống, tinh thần tự hào, tự tôn dân tộc và những năng lực, phẩm chất của một công dân toàn cầu.
"Tôi rất rất hoan nghênh Ban soạn thảo và Bộ GD&ĐT đã đúc kết được những điều này để đưa vào mục tiêu, nội dung chương trình học đối với môn Giáo dục công dân" - GS.VS Phạm Minh Hạc bày tỏ sự tâm đắc.
GS.VS Phạm Minh Hạc nhấn mạnh: Mục tiêu của chương trình môn học rất hay nhằm giáo dục cho học sinh giá trị yêu nước, lòng nhân ái, chăm chỉ trung thực, trách nhiệm và nhiều các năng lực khác. Đây không chỉ là đặc thù của giáo dục công dân mà còn là đặc trưng của mỗi nhà trường.
Với mục tiêu này, sẽ thu hút được đông đảo các lực tham gia vào hoạt động giáo dục. Vì thế ngoài lực lượng chủ công là các thầy, cô giáo phụ trách môn Giáo dục công dân thì hội đồng giáo viên cùng với các tổ chức đoàn thể như:
Đoàn thanh niên, Đội Thiếu niên Tiền phong, phụ huynh học sinh và toàn xã hội phải thực hiện tốt yêu cầu của môn học này. Đây là điểm rất hay khi thiết kế môn học này.
GS.VS Phạm Minh Hạc: Hoan nghênh Ban soạn thảo và Bộ GD &ĐT.
Yêu cầu hơi cao nếu nhìn dưới góc độ của giáo trình tâm lý học.
"Tuy nhiên, cá nhân tôi thấy môn Đạo đức ở bậc tiểu học, có yêu cầu hơi cao nếu nhìn dưới góc độ của giáo trình tâm lý học. Ở tiểu học, mới chỉ có những cơ sở ban đầu của Ý thức con người và bước thứ hai là ở trung học cơ sở mới bắt đầu là hình thành những những chuẩn mực hành vi đạo đức. Vì thế, nếu có thể thì điều chỉnh để phù hợp hơn với lứa tuổi, tâm sinh lý của các em" - GS.VS Phạm Minh Hạc góp ý.
Cũng theo GS.VS Phạm Minh Hạc, Giáo dục công dân phải kết hợp rất chặt chẽ với các môn học khác. Do đó, không chỉ những người lên lớp thực hiện bộ môn Giáo dục công dân mà tùy từng điều kiện các thầy, cô giáo các môn học khác cũng cần hỗ trợ để bài học trở nên sinh động, hấp dẫn.
Đây cũng là môn chủ công thực hiện mục tiêu giáo dục các em thành người, làm người theo các giá trị truyền thống của dân tộc ta và của thế giới ngày nay.
"Vấn đề quan trọng lúc này là điều kiện thực hiện và viết sách giáo khoa. Tôi tin là Bộ GD&ĐT cùng các địa phương đã có kế hoạch cho công việc này" - GS.VS Phạm Minh Hạc tin tưởng.
Minh Phong (ghi).
|
1Giáo dục
| Để đảm bảo an toàn cho học sinh, cán bộ, dáo viên, nhân viên trước, trong và sau trận Chung kết giải bóng đá U23 Châu Á năm 2018.
Sở GD&ĐT đề nghị các phòng GDĐT chỉ đạo các trường thuộc quyền quản lý; Hiệu trưởng các trường thuộc Sở tổ chức tuyên truyền, giáo dục, nhẳc nhở học sinh, cán bộ,giáo viên, nhân viên khi tham gia cổ vũ, không có hành động quá khích, phản cảm, tham gia tụ tập đua xe trái phép vi phạm pháp luật.
Mặt khác, các đơn vị tiếp tục tăng cường quản lý và đảm bảo an toàn, an ninh trật tự trong trường học, thực hiện nghiêm Năm kỷ cương hành chính 2018. Cử cán bộ theo dõi và kịp thời phối hợp cùng các cơ quan chức năng xử lý khi có vụ việc xảy ra đối với học sinh trên địa bàn.
Minh Phong.
|
1Giáo dục
| Ảnh minh họa/internet.
Thạc sỹ Trần Xuân Hiệp phân tích, đề không chia rõ các chương hoặc phần kiến thức, mà nội dung trộn lẫn vào nhau; độ khó các câu tăng dần từ trên xuống dưới. Nghĩa là những câu đầu dễ, càng về cuối đề thi càng khó.
Đề tham khảo năm nay độ khó tăng lên nhiều so với đề thi năm 2017, kiến thức trong đề rộng hơn, bao phủ toàn bộ chương trình lớp 12 (Khoảng trên 7.5 điểm) và đa số các phần quan trọng của lớp 11. Để đạt được điểm 9 học sinh phải nắm rất chắc kiến thức, học sinh đạt điểm 10 ngoài việc nắm chắc kiến thức cần phải hiểu rõ bản chất mới có thể đạt được.
"Đề thi tham khảo năm nay có tính phân loại rất cao, đáp ứng được việc xét tốt nghiệp và tuyển sinh đại học. Đề thi có 60% các câu đầu tiên (khoảng 30 câu đầu tiên) ở mức độ cơ bản, đa phần giống các bài tập trong sách giáo khoa; hoặc học sinh có thể sử dụng máy tính Casio để giải quyết" - thạc sỹ Trần Xuân Hiệp nhận định.
Cũng theo thạc sỹ Trần Xuân Hiệp, từ câu điểm 6 đến điểm 8, độ khó của đề đã tăng lên đáng kể, đòi hỏi học sinh phải có kỹ năng biến đổi tự luận và tính chính xác trong tính toán. Từ câu điểm 8 đến điểm 10, học sinh thực sự phải nắm chắc kiến thức đặc biệt các câu lấy điểm 9 đến 10 các em phải hiểu rõ bản chất mới mong làm được.
Trong các câu trên điểm 8 ở mức độ vận dụng và vận dụng cao, rất đa dạng đã đan xen nhiều phần kiến thức, có cả lớp 11 và 12 , đặc biệt có những câu phải kết hợp tốt kiến thức của cả lớp 11 và 12 mới làm được.
"Với đề thi minh họa năm 2018 hầu như đã bao phủ toàn bộ chương trình lớp 12 (trừ phần giảm tải) và hầu hết kiến thức quan trọng lớp 11 nên các em cần học hết toàn bộ kiến thức lớp 11, lớp 12, các em cần tránh học tủ.
Các em nên bám sát theo sách cơ bản và căn cứ vào mục đích, mục tiêu thi cử của chính mình để sắp xếp một phương pháp học và lựa chọn lớp học phù hợp. Chúc các em thành công" - đưa ra lời khuyên.
Minh Phong (ghi).
|
1Giáo dục
| Ảnh minh họa/internet.
Đẩy mạnh công tác tuyên truyền.
Theo cô Vũ Thúy Quỳnh, nhà trường có thể kiến nghị, đề xuất với Đảng ủy, chính quyền địa phương và các đoàn thể của xã như: hội phụ nữ, văn hóa xã, đoàn thanh niên phối hợp vận động phụ huynh học sinh thông qua các buổi họp thôn, họp chi bộ, họp hội phụ nữ để nhắc nhở phụ huynh đưa trẻ đi học đều, đầy đủ.
Thường xuyên có sự trao đổi liên lạc để thông báo tình hình với bí thư, trưởng thôn, tham mưu với Bí thư và trưởng thôn về xây dựng tiêu chí Cho con trong độ tuổi mầm non đến trường vào bình xét danh hiệu Gia đình văn hóa, hoặc bình xét đảng viên cuối năm.
Tạo hứng thú.
"Mỗi tuần tôi mặc trang phục dân tộc Mông và Dao từ 2 - 3 buổi để vừa giáo dục văn hóa truyền thống, vừa tạo sự gần gũi, thân thuộc với trẻ" - Cô giáo Vũ Thúy Quỳnh chia sẻ.
Ngoài ra, giáo viên nên xếp đồ dùng, đồ chơi gọn gàng; trang trí lớp đẹp mắt; vệ sinh trường lớp sạch sẽ; thường xuyên thay đổi đồ dùng, đồ chơi là những cách thức để tạo cho trẻ sự hứng thú trong học tập và vui chơi.
Tự làm đồ dùng, đồ chơi cho trẻ từ những nguyên vật liệu thiên nhiên như tre, nứa hoặc từ phế thải như: hộp sữa, vải vụn, mút xốpđể tạo thành những sản phẩm rất sáng tạo nhưng gần gũi với trẻ và mất ít kinh phí.
Tổ chức tốt bữa ăn bán trú.
Tại Trường Mầm non Phương Thanh, mức ăn trưa của trẻ ở trường chính là 13.000đ/cháu. Tuy nhiên nếu áp dụng mức ăn như vậy ở điểm trường, phụ huynh thường không cho trẻ ăn ở trường mà cho trẻ về, buổi chiều có nhiều trẻ không đến lớp nữa mà nghỉ ở nhà vì vậy tỉ lệ chuyên cần thấp.
Từ thực trạng đó Trường Mầm non Phương Thanh đã tham mưu với nhà trường thay đổi hình thức đóng góp ăn bán trú, đó là mỗi trẻ đóng góp 5.000đ (để mua thức ăn) và đóng góp thêm củi, gạo và rau.
Để việc đóng góp gạo, củi, rau không bị chồng chéo, tôi đã bàn bạc, thống nhất với phụ huynh nộp gạo (1,2kg/tuần) và củi vào ngày đầu tuần, còn rau thì lên lịch cụ thể để phụ huynh luân phiên đóng góp để rau được tươi và ngon.
Cách làm này đã được phụ huynh đồng tình ủng hộ cao, tỷ lệ trẻ ăn bán trú các tháng hầu hết đều duy trì từ 95-100%. Đồng thời tôi cũng chú trọng việc thay đổi, chế biến các món ăn hợp khẩu vị để trẻ ăn hết xuất.
Tăng cường dạy tiếng Việt cho trẻ.
Căn cứ vào kế hoạch từng tháng, từng tuần để lồng ghép dạy trẻ các từ, cụm từ phù hợp với chủ đề, cung cấp vốn từ cho trẻ. Đặc biệt, chú ý hơn tới trẻ 5 tuổi để tạo cho trẻ vốn tiếng Việt đầy đủ để bước vào lớp 1. Thường xuyên tổ chức các hoạt động múa hát tập thể, các trò chơi dân gian, cho trẻ xem băng hình về giáo dục mầm non để trẻ tăng cường vốn tiếng Việt.
Nhắc nhở phụ huynh thường xuyên giao tiếp với trẻ bằng tiếng Việt khi trẻ ở nhà. Bản thân tôi ngoài việc tự học tập trau dồi thêm kiến thức, để thuận lợi trong quá trình chăm sóc giáo dục học sinh, tôi đã tìm hiểu tiếng dân tộc và học một số từ đơn giản để dễ dàng giao tiếp với trẻ khi trẻ mới đi học chưa biết tiếng Việt cô Vũ Thúy Quỳnh trao đổi.
Vận động xã hội hóa giáo dục.
Theo cô Vũ Thúy Quỳnh, một trong những nguyên nhân khiến trẻ thường xuyên nghỉ học ở nhà là do khi thời tiết thay đổi, phụ huynh thường cho trẻ nghỉ ở nhà đốt lửa sửa ấm. Chính vì thế cô và các đồng nghiệp đã tổ chức vận động quyên góp ủng hộ áo ấm và đồ dùng học tập cho trẻ thông qua nhiều kênh như:
Tìm gặp các nhà hảo tâm, các quỹ từ thiện, các doanh nghiệp để xin hỗ trợ. Qua mạng xã hội facebook, zalo tôi vận động anh em, bạn bè ủng hộ, quyên góp áo ấm và đồ dùng học tập cho trẻ.
Nhờ những chiếc áo và đôi giày được ủng hộ đã giúp trẻ thêm tự tin và khỏe mạnh khi đến lớp vào những ngày giá rét.
Minh Phong (ghi).
|
1Giáo dục
| Quyền tự chủ của cơ sở giáo dục là quyền được pháp lý hóa trong việc chủ động điều hành, quản lý. Ảnh minh họa/internet.
Nhận diện tự chủ và trách nhiệm xã hội.
GS.TS Phan Văn Kha dẫn gải, quyền tự chủ của các cơ sở giáo dục đã được đề cập trong nhiều công trình khoa học của các tác giả nước ngoài, tiêu biểu như: Nyborg; P. Philip G, Altbach, Lingenfelter, P E, Enders, J., Zaghloul Morsy (6,7, 8) và trong các công trình của một số nhà khoa học Việt Nam, như: Tràn Quốc Toản, Đặng ứng Vận, Phan Văn Kha, Nguyễn Tiến Hùng, Nguyễn Việt Hùng, Phạm Thị Lan Hương, v.v.
Nhìn chung, các tác giả thống nhất quan niệm về quyền tự chủ của các cơ sở giáo dục là khả năng hoạt động theo các lựa chọn của mình để hoàn thành sứ mạng và được xác định bởi một số quyền hạn và trách nhiệm ghi trong luật pháp và hệ thống văn bản pháp quy.
Quyền tự chủ của cơ sở giáo dục là quyền được pháp lý hóa trong việc chủ động điều hành, quản lý và triển khai các công việc có sự hạn chế can thiệp từ bên ngoài, là khả năng hoạt động theo các lựa chọn ưu tiên của mình để hoàn thành sứ mạng, mục tiêu và các giá trị của tổ chức.
Đề cập đến vấn đề trách nhiệm xã hội của các cơ sở giáo dục , GS.TS Phan Văn Kha cho rằng, đây là trách nhiệm đối với xã hội của tổ chức/hoặc người đứng đầu được giao quyền trong phạm vi quy định của pháp luật về những quyết định, hoạt động và kết quả của những hoạt động.
Trách nhiệm xã hội liên quan trước hết tới những người có thẩm quyền và quy định phạm vi quyền hạn và trách nhiệm của họ; những người được giao quyền lực phải chịu trách nhiệm trước một cá nhân hoặc tập thể nào đó; tính công khai, minh bạch, trách nhiệm giải trình, sẵn sàng giải thích các quyết định có kèm theo minh chứng khi được hỏi và có trách nhiệm làm rõ những vấn đề xã hội đặc biệt được quan tâm như: chất lượng giáo dục và kết quả học tập của học sinh, sinh viên; tài chính và huy động, sử dụng hiệu quả các nguồn lực; kết quả trong việc đạt được các mục tiêu đặt ra; v.v.
Trách nhiệm xã hội bao gồm trách nhiệm bên trong và trách nhiệm bên ngoài tức là trách nhiệm đối với chính nhà trường và trách nhiệm đối với cả xã hội nói chung.
Trách nhiệm bên trong cơ sở giáo dục là trách nhiệm với khách hàng bên trong cơ sở giáo dục bao gồm: cán bộ, nhân viên, giáo viên, học sinh...; trách nhiệm bên ngoài cơ sở giáo dục là trách nhiệm với khách hàn bên ngoài như: Bộ, địa phương, cộng đồng, doanh nghiệp.
Tính chịu trách nhiệm phải đi đôi với quyền tự chủ, tự chủ về lĩnh vực gì thì sẽ phải chịu trách nhiệm về vấn đề đó. Ảnh minh họa/internet.
Quyền tự chủ và trách nhiệm xã hội không thể tách rời.
Để đánh giá tính tự chủ và hệ thống chịu trách nhiệm thông qua kết quả hoạt động của các cơ sở giáo dục và công khai kết quả thực hiện với công chúng cần phải lựa chọn và vận dụng mô hình, quy trình đảm bảo chất lượng giáo dục phù hợp.
Theo GS.TS Phan Văn Kha,quyền tự chủ cũng bao hàm tính chịu trách nhiệm. Tính chịu trách nhiệm phải đi đôi với quyền tự chủ, tự chủ về lĩnh vực gì thì sẽ phải chịu trách nhiệm về vấn đề đó.
Hiện nay, Nhà nước giao quyền tự chủ lớn hơn cho các trường đại học đồng nghĩa các trường đại học phải chịu trách nhiệm lớn hơn về chương trình đào tạo, về chất lượng đào tạo và nghiên cứu khoa học, tài chính, phát triển đội ngũ giảng viên và cán bộ quản lý, số lượng sinh viên, văn bằng/chứng chỉ.
Đồng thời, trách nhiệm xã hội phải đi đôi với quyền tự chủ, tức là tất cả các lĩnh vực giáo dục được giao quyền, trách nhiệm tự ra quyết định và triển khai thực hiện, thì quá trình ra quyết định và thực hiện cần phải đảm bảo tính minh bạch và cần phải công khai, phải chịu trách nhiệm với các quyết định.
Cũng theo GS.TS Phan Văn Kha, để quyền tự chủ và tính chịu trách nhiệm của các cơ sở giáo dục được phát huy và đóng góp thiết thực cho sự nghiệp phát triển giáo dục đòi hỏi phải xây dựng được một hệ thống chịu trách nhiệm đa chiều, với sự tham dự chia sẻ trách nhiệm giữa giáo dục và các bên liên đới.
Thực tế, muốn xây dựng một hệ thống chịu trách nhiệm thành công, thì ngay từ đầu cần phải làm rõ ai chịu trách nhiệm, trách nhiệm về cải gì và với ai? Để cơ sở giáo dục không chỉ chịu trách nhiệm với Nhà nước, cấp trên (các nhà quản lý và cơ quan quản lý giáo dục), mà còn chịu trách nhiệm với khách hàng (học sinh, sinh viên, phụ huynh, các chủ doanh nghiệp, V.V...), với những nhà tài trợ và với cộng đồng, các bên liên đới.
Tuy nhiên, GS.TS Phan Văn Kha cho rằng, để xây dựng được hệ thống chịu trách nhiệm với cấp trên đòi hỏi phải xây dựng được bộ tiêu chí hay chuẩn giáo dục, từ đó hình thành nên bộ chỉ số đo thực hiện để có thể đánh giá được kết quả hoạt động của từng cơ sở giáo dục và còn có thể so sánh được kết quả thực hiện giữa các cơ sở khác trong phạm vi quốc gia và quốc tế.
Mặt khác, để xây dựng được hệ thống chịu trách nhiệm với khách hàng cần xây dựng hệ thống giáo dục định hướng khách hàng, thông qua việc: lôi cuốn khách hàng tham dự vào việc quản lý cơ sở giáo dục qua mô hình hội đồng trường, để biến mong muốn của khách hàng thành sự thật; hoặc tăng cường tính cạnh tranh giữa các cơ sở giáo dục để khách hàng có thêm nhiều lựa chọn.
Tăng cường tiếng nói của khách hàng trong quá trình xây dựng các mục tiêu, chiến lược và chương trình giáo dục, cung cấp và công khai hóa thông tin về kết quả hoạt động của các cơ sở giáo dục, vì mục tiêu nâng cao chất lượng và gây dựng lòng tin trong công luận; và phải tạo môi trường thuận lợi giúp khách hàng bộc lộ mong muốn và yêu cầu của mình với cơ sở giáo dục.
Minh Phong (ghi).
|
1Giáo dục
| Các tiết mục văn nghệ của các em học sinh đã.
Chủ đề này đưa người xem, người nghe đến với những câu chuyện, châm ngôn sống ý nghĩa, bản sắc dân tộc của các quốc gia trên thế giới.
Đồng thời Ban tổ chức muốn truyền tải thông điệp đến với các em học sinh: Hãy đọc sách thường xuyên và tạo cho mình thói quen đọc sách. Đọc sách giúp các em bổ sung tri thức và trạm đến tri thức của nhân loại. Từ đó giúp các em hình thành nhân cách tốt và phát triển toàn diện.
Trong khuôn khổ của chương trình, các em học sinh thuộc các lớp học ngoại ngữ, song ngữ đã có điều kiện thể hiện tài năng, sự hiểu biết của mình thông qua các hoạt động văn nghệ, trang trí không gian văn hóa, làm các clip giới thiệu về đất nước, con người, văn hóa các quốc gia sử dụng ngoại ngữ đang học bằng chính ngôn ngữ của quốc gia đó.
Ngày hội đã thu hút đông đảo giáo viên, học sinh và phụ huynh tham gia.
Ngoài ra, các em còn làm các món ăn, sản phẩm handmade, tổ chức trò chơi trải nghiệm, để gây quỹ cho các hoạt động từ thiện, góp phần ủng hộ quà tết cho các học sinh khó khăn trong trường, các trường khác trong Quận và Thành phố.
Ngày hội đã mang đến cho các em học sinh nhiểu cơ hội để cùng nhau chia sẻ phương pháp học tập ngoại ngữ. Qua đó, giúp các em tự tin hơn khi giao tiếp bằng chính ngôn ngữ mình đang được học. Đồng thời, giúp các em rèn luyện, phát triển nhiều kỹ năng mềm quan trọng khác và bắt kịp cuộc cách mạng 4.0.
Ngày hội đã giúp học sinh có điều kiện thể hiện tài năng, sự hiểu biết của mình thông qua các hoạt động văn nghệ, trang trí không gian văn hóa.
Được biết, trong những năm qua, Trường THCS Trưng Vương đã tổ chức: Trao đổi, giao lưu, chia sẻ kinh nghiệm, cung cấp thông tin về hoạt động quản lí, giáo dục, dạy học với các trường bạn như: Singaopore, Úc, Mỹ; Tổ chức giao lưu, hợp tác qua hình thức trao đổi đoàn giáo viên, học sinh của các trường.
Minh Phong.
|
1Giáo dục
| Ảnh minh họa/internet.
Theo PGS Trần Văn Tớp - Phó Hiệu trưởng Trường đại học Bách khoa Hà Nội, chính sách đầu tư cho giáo dục đại học (GDĐH) theo quy định tại Điều 12 được sửa đổi theo hướng thực hiện thông qua các đề án, dự án, chương trình, chính sách tín dụng sinh viên và đặt hàng đào tạo, nghiên cứu khoa học để đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước.
Từ đó, các trường đại học công tư đều có thể tiếp cận nguồn NSNN thông qua đặt hàng, giao nhiệm vụ đào tạo và nghiên cứu.
PGS Trần Văn Tớp đề xuất, cần bổ sung chính sách để khuyến khích và ưu đãi đầu tư của tư nhân vào các cơ sở giáo dục đại học, kể cả công lập cũng như tư thục.
Đồng thời có thể nghiên cứu thêm chính sách của các nước khi đầu tư cho giáo dục và khoa học như ưu đãi về thuế, kể cả đối với các trường đại học công lập và tư thục.
Còn theo TS Phạm Đỗ Nhật Tiến - nguyên Trợ lý Bộ trưởng Bộ GD&ĐT, Dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều Luật Giáo dục đại học đã có những sửa đổi, bổ sung quan trọng về chính sách tài chính tại Khoản 2, 3 Điều 12 về cơ chế tài chính của các cơ sở giáo dục đại học tại các Điều 64, 65, 66 và 67.
Có thể thấy đây là những sửa đổi quan trọng, với tinh thần thể chế hóa chủ trương đổi mới chính sách, cơ chế tài chính đã được quy định trong Nghị quyết số 29.
Tuy nhiên, nhìn từ hệ thống các chủ trương đổi mới cơ chế tài chính, TS Phạm Đỗ Nhật Tiến cho rằng, cần xem xét, chỉnh sửa theo tiêu chí: ngân sách nhà nước đầu tư cho giáo dục đại học theo hướng tập trung xây dựng một số cơ sở GDĐH trọng điểm, ngành đào tạo trọng điểm;
Đồng thời bảo đảm kinh phí hoạt động thường xuyên đối với các cơ sở GDĐH ở các vùng có điều kiện kinh tế xã hội khó khăn; bảo đảm thực hiện chính sách ưu tiên đối với người học theo quy định; bảo đảm kinh phí đào tạo, bồi dưỡng giảng viên và cán bộ quản lý cơ sở GDĐH, không phân biệt công lập, tư thục;
Cùng với đó, thực hiện đấu thầu, đặt hàng, mua hàng, giao nhiệm vụ đào tạo, nghiên cứu khoa học theo nguyên tắc cạnh tranh, bình đẳng, không phân biệt loại hình cơ sở giáo dục đại học.
Về cơ chế tài chính của cơ sở GDĐH, TS Phạm Đỗ Nhật Tiến nêu quan điểm, trong Dự thảo cần có quy định bổ sung để bảo đảm tính nhất quán trong hệ thống pháp lý. Theo hướng đó cần bổ sung hai khoản sau đây vào cuối Điều 64. Cụ thể:
"Khoản 2. Cơ sở GDĐH công lập có trách nhiệm đổi mới cơ chế hoạt động để tăng nguồn thu ngoài ngân sách theo hướng từng bước tự bảo đảm chi thường xuyên, tiến tới tự bảo đảm toàn bộ chi phí hoạt động.
Khoản 3. Chính phủ quy định lộ trình và giải pháp đổi mới cơ chế tài chính của cơ sở GDĐH quy định tại Khoản 2 Điều này, theo hướng cơ sở GDĐH càng tự bảo đảm được chi phí hoạt động thì càng được thực hiện quyền tự chủ ở mức độ cao hơn".
Minh Phong.
|
1Giáo dục
| 4 năm ăn Tết ở đảo với biết bao kỷ niệm và ân tình, vậy mà sắp phải chia xa vì tháng 6/2018 tới thầy sẽ hết thời hạn cắm đảo để trở về đất liền công tác. Vì thế, với thầy Tết này là cả một trời kỷ niệm, bởi có thể sẽ là rất lâu nữa thầy mới được sum vầy đón Tết bên cánh sóng.
Ăm ắp những kỷ niệm.
Cùng với thầy Nguyễn Xuân Quyết, thầy Nguyễn Ngọc Hạ - giáo viên trên đảo Sinh Tồn là gương mặt trẻ tuổi nhất trong số 42 nhà giáo cắm đảo được Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh tuyên dương, khen thưởng. Mới đó mà đã gần 5 năm, thầy Nguyễn Ngọc Hạ gắn bó với đất đảo Sinh Tồn.
Trao đổi với thầy qua sóng điện thoại chập chờn hòa cùng tiếng sóng biển, thầy Hạ bộc bạch: Còn nhớ, ngày đầu tiên đặt chân đến đất đảo, với biết bao điều mới lạ, vậy mà giờ đây từng ngọn cỏ, cành cây đều trở nên thân thuộc đến lạ kỳ. Nhớ lắm buổi học đầu tiên khi thầy, trò làm quen với nhau trên lớp học với tiếng sóng biển rì rào đến khó chịu. Ấy vậy mà giờ đây nó lại trở nên thân thương biết nhường nào, trở thành một phần máu, thịt... xa là thấy nhớ.
Thầy Hạ cho biết, năm đầu tiên ăn Tết ở đảo thầy mới biết đến bánh chưng được gói bằng lá bàng vuông, biết đến những cánh thiệp chúc mừng được làm bằng vỏ ốc Tất cả đều hiện hữu đâu đây, trong veo và vô cùng tươi mới. Nhanh thật đấy, vậy mà chỉ còn mấy tháng nữa đã phải chia xa, làm sao quên được những kỷ niệm thân thương đó thầy Hạ ngập ngừng nói qua điện thoại.
Không như nhiều người vẫn nghĩ, thầy Hạ cho hay, Tết ở đảo vui không tả xiết: Cũng thịt mỡ, dưa hành, bánh chưng xanh. Vui nhất là đêm giao thừa, cả đảo cùng tham gia chương trình văn nghệ, hát hò, hái hoa dân chủ. Sáng mùng 1 Tết mọi người gửi cho nhau những lời chúng mừng tốt đẹp nhất.
Giáo viên chúng tôi hãnh diện nhất vì được học sinh tặng quà. Đó là những cánh thiếp chúc mừng năm mới được viết trên lá bàng vuông, vỏ ốc, trái bàng khô hay trên những tờ giấy màu được đất liền gửi ra, khiến chúng tôi vô cùng cảm động Thầy Hạ cười hiền, đồng thời cho biết: Học sinh trên đảo rất ngoan, chăm học và sống rất tình cảm. Thầy không có mong muốn gì hơn ngoài việc làm sao để các em luôn được đủ đầy và vẹn tròn niềm vui đón Tết.
Lo Tết cho trò.
Qua tìm hiểu được biết, Trường Tiểu học Sinh Tồn có 10 học sinh, trong đó có 3 học sinh mẫu giáo do thầy Lê Anh Đức (cùng công tác trên đảo) phụ trách giảng dạy; thầy Hạ phụ trách dạy 7 học sinh tiểu học gồm: 4 học sinh lớp 1; 2 học sinh lớp 4 và 1 học sinh lớp 5.
Thầy Hạ chia sẻ: Do đặc thù học sinh ít và có 3 trình độ khác nhau nên lớp học được tổ chức dạy ghép và có vận dụng Mô hình VNEN. Hết học kỳ I, năm học 2017-2018, 100% học sinh đều đạt chuẩn kiến thức và kỹ năng theo quy định. Chúng tôi nguyện dồn hết tâm sức, trí tuệ để dạy học cho các em, để các em hoàn toàn có thể tự tin khi trở lại đất liền học tập thầy Hạ quả quyết.
Chẳng thế mà, học sinh trên đảo giờ đây đã dạn dĩ hơn rất nhiều so với trước. Các em tự tin khi có khách đến đảo. Những lúc như thế các em như những MC nhí hoặc hướng dẫn viên du lịch của đảo cho dù vẫn còn những lúng túng, vấp váp và đôi chút vụng về của con trẻ.
Có được kết quả như vậy, thầy Hạ và đồng nghiệp của mình đã phải thường xuyên đổi mới phương pháp dạy, tăng cường giáo dục kỹ năng sống cho các em.
Chính những lần có khách từ đất liền ra thăm đảo là cơ hội để thầy Hạ tổ chức hướng dẫn, giáo dục học sinh về kỹ năng sống và kiến thức xã hội. Theo đó, lần nào thầy cũng mời ít nhất từ 5 - 7 người với nhiều nhóm đến từ các lĩnh vực khác nhau đến nói chuyện với thầy, trò về cuộc sống, về những kiến thức văn hóa, xã hội.
Đơn cử như: Những phong tục đón Tết của các vùng miền, hay như vấn đề an toàn giao thông, bảo vệ tài nguyên biển, về những phong trào kế hoạch nhỏ của các bạn học sinh Qua đó, vừa bổ sung kiến thức cho cả thầy và trò, vừa tăng cường kỹ năng giao tiếp cho các em. Và quan trọng hơn là để thầy, trò không bị lạc hậu trước những đổi thay, vận động không ngừng của xã hội.
Đặc biệt, lần nào cũng vậy thầy không quên nhắn gửi đất liền gửi thêm những đồ chơi, thiết bị học tập cho học trò của mình. Ngày Tết thì có thêm quà bánh, giấy màu để trang trí lớp học, làm thiệp chúc mừng, trang trí thành cành đào, cành mai và vài ba bộ quần áo mới để các em đón Tết.
Tôi không mong muốn gì cho riêng mình, chỉ mong các em ngày một lớn khôn, mai này là người có ích cho xã hội. Mong rằng, những năm tháng sống, học tập và làm việc trên đảo sẽ là những kỷ niệm không bao giờ quên của thầy trò chúng tôi và nó sẽ là hành trang để chúng tôi vững bước trên đường đời thầy Hạ trải lòng.
Theo kế hoạch, tháng 6/2018 thầy Nguyễn Ngọc Hạ cùng 5 thầy giáo trẻ hiện đang dạy học ở huyện đảo Trường Sa sẽ hết thời hạn công tác 5 năm nơi đất đảo. Rồi đây, các thầy sẽ trở lại đất liền để tiếp tục sự nghiệp trồng người. Và những năm tháng dạy học trên đảo sẽ là những trang giáo án sinh động nhất, chân thực nhất để các thầy tiếp tục hành trình gieo chữ, ươm mầm cho quê hương, đất nước.
Minh Phong.
|
1Giáo dục
| Ảnh minh họa/internet.
Xây dựng xã hội học tập chứ không phải là xã hội giáo dục.
Theo GS.TS Phạm Tất Dong, vấn đề học tập suốt đời đã được thế giới đặt ra từ sau Đại chiến thế giới lần thứ II và được đặc biệt chú ý thúc đẩy khi Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ III (có người gọi là Cách mạng khoa học và Công nghệ) tạo ra những cơ sở vật chất và kỹ thuật cho sự hình thành và phát triển nền kinh tế tri thức. Khái niệm xã hội học tập cũng dần dần được đưa vào các văn kiện về Chiến lược phát triển giáo dục của nhiều quốc gia.
GS.TS Phạm Tất Dong nhấn mạnh, người ta chủ trương xây dựng xã hội học tập chứ không phải là xã hội giáo dục, bởi vậy việc xây dựng một xã hội mà trong đó có đủ các thiết chế giáo dục là cần thiết, có thể làm được nếu có quyết tâm chiến lược và sẽ thuận lợi hơn khi giàu có, nhưng để từng người dân (không phân biệt giới tính, tuổi tác, thành phần xã hội, trình độ nghề nghiệp, dân tộc, địa vị xã hội) tự giác học tập suốt đời, coi học như một nghĩa vụ công dân, thì không phải là chuyện dễ dàng.
Bản thân Luật Giáo dục hiện hành đang thể hiện khá rõ nét nước ta là một xã hội giáo dục đang phát triển, nhưng qua Bộ Luật này, xã hội học tập vẫn là một hình ảnh mờ nhạt.
Xét từ góc độ xây dựng cả nước trở thành một xã hội học tập để nhìn vào nội dung Luật Giáo dục hiện nay, GS.TS Phạm Tất Dong cho rằng, trong Luật, hệ thống giáo dục ban đầu có cấu trúc rõ nét. Đó là hệ thống giáo dục chính quy, bao gồm các thiết chế, các cơ sở giáo dục dành cho thế hệ trẻ, từ giáo dục nhà trẻ, mẫu giáo đến giáo dục đại học, còn hệ thống giáo dục tiếp tục thì chỉ tập trung vào vài điều của giáo dục thường xuyên.
Giáo dục tiếp tục là hệ thống những thiết chế giáo dục, những cơ sở dành cho người lớn, giúp họ học theo hình thức giáo dục không chính quy.
Người lớn là đối tượng chính của việc tổ chức học tập suốt đời, bởi hệ giáo dục ban đầu sẽ đồng hành với thế hệ trẻ cho đến khi họ học xong bậc học cao nhất là đại học (khoảng 22-23 năm).
Sau khi học xong vòng đầu này thì tất cả đều đi vào vòng giáo dục thứ hai, và giáo dục lần này sẽ đi theo con người cho đến khi họ kết thúc cuộc sống.
Ảnh minh họa/internet.
Xây dựng nước ta thành một xã hội học tập.
Từ nhận xét này, GS.TS Phạm Tất Dong kiến nghị: Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục tới đây, nhất thiết phải cân đối các điều, các khoản về giáo dục ban đầu và giáo dục tiếp tục. Như vậy, chúng ta mới có hệ thống giáo dục mở đích thực.
Trong Luật nên dùng những khái niệm giáo dục người và việc học tập của người lớn. Có người rất ngại cụm từ giáo dục người lớn, đó là một sự vô lý. Trên thế giới, cứ khoảng 5 6 năm lại có một hội nghị quốc tế về giáo dục người lớn. Đến năm 2015, đã có 11 Hội nghị quốc tế về giáo dục người lớn được tổ chức. Tiếc rằng, Việt Nam chưa bao giờ có đại biểu đi dự những Hội nghị này.
Cũng theo GS.TS Phạm Tất Dong, trong Luật cần có điều khẳng định về tầm quan trọng của giáo dục không chính quy cho người lớn, khẳng định phải đầu tư hơn nữa cho sự phát triển các cơ sở giáo dục không chính quy để hơn 60 triệu người lớn (từ người bắt đầu đi vào lao động cho đến những người về hưu, những người cao niên) để tạo ra những điều kiện thuận lợi, giúp người lớn tiến hành việc học tập của mình.
Sau mấy năm nữa, Quốc hội nên quan tâm đến việc xây dựng nước ta thành một xã hội học tập và việc sửa Luật Giáo dục lần tiếp theo, nên đưa vào Luật những yêu cầu phải có để bảo đảm ai cũng được học hành, ai cũng học suốt đời.
Mặt khác, cần coi trọng những yêu cầu sau đây của xã hội học tập:
Thứ nhất, tạo ra các cơ hội học tập từ phổ thông đến đại học một cách bình đẳng giữa các công dân;
Thứ hai, thúc đẩy việc học tập trong từng gia dình và từng cộng đồng;
Thứ ba , thúc đẩy việc học cho công việc và học tại nơi làm việc;
Thứ ba, mở rộng sử dụng các công nghệ học tập hiện đại;
Thứ thư, xây dựng văn hóa học tập suốt đời.
"Trên con đường dài xây dựng và phát triển xã hội học tập, có xuất hiện những thành phố thông minh, thành phố xanh, thành phố hạnh phúc và cuối cùng là thành phố học tập. Ngay từ bây giờ, Luật nên thừa nhận những mô hình về công dân học tập, gia đình học tập, dòng họ học tập, thôn/bản/tổ dân phố học tập, đơn vị học tập và xã/phường/thị trấn học tập. Những mô hình này đang xây dựng do Chính phủ chỉ đạo đang từng bước được hiện đại hóa. Đó là biểu hiện cụ thể của cuộc vận động toàn dân học tập suốt đời, xây dựng xã hội học tập" -GS.TS Phạm Tất Dong.
Minh Phong (ghi).
|
1Giáo dục
| LTS: Một trong những yếu tố quan trọng để đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo và đội ngũ nhà giáo, đội ngũ này có vai trò mang tính quyết định tới sự thành công hay thất bại của đổi mới.
Với đội ngũ hơn 1 triệu các thầy cô giáo hiện nay thì người hiệu trưởng cần phải có tiêu chuẩn, tiêu chí, năng lực (chuẩn hiệu trưởng) rõ ràng hơn để thực hiện yêu cầu của quá trình đổi mới.
Nhận thức được v a i trò này, các tiêu chí, tiêu chuẩn của người hiệu trưởng đang được một nhóm nghiên cứu được Bộ Giáo dục và Đào tạo đặt hàng xây dựng và đang trong quá trình hoàn thiện.
Nhưng trước hết, chúng ta cùng nhìn đa chiều để thấy mô hình chuẩn hiệu trưởng một số nơi trên thế giới để xem chúng ta đang cần gì, thiếu gì chức danh này.
Bài ghi nhận dựa theo ý kiến của Tiến sĩ Ngô Thị Thùy Dương - Phó Viện trưởng Phụ trách Viện Nghiên cứu Khoa học Quản lý Giáo dục (Học viện Quản lý Giáo dục).
Tòa soạn trân trọng gửi đến độc giả bài viết.
Theo Tiến sĩ Ngô Thị Thùy Dương, ở Mỹ các nhà lãnh đạo trường học phải đáp ứng 10 tiêu chuẩn nghề nghiệp.
Các tiêu chuẩn này được xây dựng năm 2015 xung quanh các lĩnh vực về chất lượng, giá trị của công việc lãnh đạo mà có đóng góp vào sự thành công học tập của học sinh.
Mỗi tiêu chuẩn đặc trưng cho một khía cạnh và quy định một cách ngắn gọn về các công việc của các nhà lãnh đạo trường học phải làm có hiệu quả trong từng lĩnh vực cụ thể.
Một loạt các yếu tố thực hiện đi theo sẽ chi tiết hóa các công việc cần thiết để đáp ứng các tiêu chuẩn, số lượng các thành phần của mỗi tiêu chuẩn khác nhau có thể thay đổi để phù hợp với dung lượng công việc liên quan, số lượng các thành phần của mỗi tiêu chuẩn không có ý nghĩa liên quan đến tầm quan trọng của một tiêu chuẩn cụ thể.
Tiến sĩ Ngô Thị Thùy Dương (Ảnh: tác giả cung cấp).
Theo đó, các tiêu chuẩn được áp dụng ở Mỹ là:
Tiêu chuẩn 1 : Sứ mệnh , t ầ m nhìn và giá trị cốt lõi.
Theo đó,các nhà lãnh đạo trường học hiệu quả phải xây dựng và ban hành một sứ mệnh, chia sẻ tầm nhìn và giá trị cốt lõi gắn với giáo dục chất lượng cao và đạt được sự thành công trong quá trình học tập và sự phát triển của mỗi học sinh.
Tiêu chuẩn 2 : Đạo đức và chuẩn mực nghề nghiệp.
Các nhà lãnh đạo trường học hiệu quả phải hành động có đạo đức và tuân theo chuẩn mực nghề nghiệp để thúc đẩy sự thành công học tập và sự phát triển của mỗi học sinh.
Tiêu chuẩn 3: Bảo đảm sự công bằng và tôn trọng văn h ó a.
Các nhà lãnh đạo trường học hiệu quả phải phấn đấu vì sự bình đẳng về cơ hội giáo dục và thực hiện tôn trọng văn hóa để thúc đẩy thành công học tập và sựphát triển của mỗi học sinh.
Tiêu chuẩn 4 : Phát triển chương trình, giảng dạy, và đánh giá.
Các nhà lãnh đạo trường học hiệu quả phải phát triển và hỗ trợ xây dựng một cách hệ thống về chương trình, giảng dạy và đánh giá kết quả học tập để thúc đẩy sự thành công và sự phát triển của mỗi học sinh.
Tiêu chuẩn 5 : Xây dựng cộng đồng nhà trường hỗ trợ chăm sóc học sinh.
Các nhà lãnh đạo trường học hiệu quả phải quan tâm, chăm sóc chu đáo học sinh và hỗ trợ cộng đồng nhà trường để thúc đẩy sự thành công học tập và hạnh phúc của mỗi học sinh.
Tiêu chuẩn 6 : Phát triển năng lực nghề nghiệp cho gi á o viên , nhân viê n cũ nhà trường.
Các nhà lãnh đạo trường học hiệu quả phải phát triển năng lực chuyên môn và khả năng thực hiện của giáo viên, nhân viên nhà trường để thúc đẩy sự thành công học tập và sự phát triển của mỗi học sinh.
Tiêu chuẩn 7 : Xây dựng cộng đồng học tập và môi trường sư phạm cho giáo viên, nhân viên.
Các nhà lãnh đạo trường học hiệu quả phải chú trọng xây dựng và phát triển một môi trường sư phạm cho giáo viên, nhân viên để thúc đẩy sự thành công học tập và phát triển của mỗi học sinh.
Tiêu chuẩn 8 : Tăng cường sự tham gia có ý nghĩa của gia đ ì nh và cộng đồng.
Các nhà lãnh đạo trường học hiệu quả phải tạo ra được tham gia của gia đình và cộng đồng một cách có ý nghĩa, tương hỗ lẫn nhau, và cùng có lợi để thúc đẩy thành công học tập và phát triển của mỗi học sinh.
Tiêu chuẩn 9 : Quản lý và hoạt động.
Các nhà lãnh đạo trường học hiệu quả phải quản lý hoạt động học tập và các nguồn lực để thúc đẩy sự thành công học tập và phát triển của mỗi học sinh.
Tiêu chuẩn 10: Đ ổ i m ớ i và phát triển n h à trường.
Các nhà lãnh đạo trường học hiệu quả hoạt động với tư cách các nhà quản lý để làm cho các nhà trường liên tục đổi mới và phát triển nhằm thúc đẩy sự thành công học tập và phát triển của mỗi học sinh.
Tiêu chuẩn nghề nghiệp cho các nhà lãnh đạo trường học của Mỹ năm 2015 đã được xây dựng với sự nhấn mạnh hơn, rõ ràng hơn về học sinh, về việc học tập của học sinh và về những nguyên tắc cơ bản của lãnh đạo nhà trường để đảm bảo rằng mỗi học sinh đều được giáo dục tốt, đồng thời nâng cao hiệu quả của công tác lãnh đạo nhà trường đóng góp vào việc học tập thành công của học sinh.
Nhà trường phổ thông hiện nay cần có các nhà lãnh đạo hiệu quả hơn bao giờ hết để đối mặt với những thách thức, cơ hội giáo dục hiện tại và trong tương lai.
Các tiêu chuẩn nghề nghiệp này đã đưa ra một phác họa về một nhà lãnh đạo như vậy, một người mà học sinh mong đợi để giúp họ học tập thành công và phát triển toàn diện.
Minh Phong (ghi).
|
1Giáo dục
| Các chương trình bồi dưỡng cần phát huy thế mạnh của việc tự học và nhu học tập suốt đời, mọi nơi, mọi lúc. Ảnh minh họa/internet.
Bồi dưỡng không phải có sách giáo khoa mới.
Đó là chia sẻ của TS Hoàng Thị Hạnh Trường Đại học Sư phạm Hà Nội 2. Theo đó, ngay từ bây giờ, bằng các nội dung bồi dưỡng nâng cao năng lực chung cần cho cán bộ quản lý cơ sở giáo dục, góp phần thực hiện tốt các nhiệm vụ đổi mới mà Bộ đang triển khai không phải đợi đến lúc có sách giáo khoa mới.
Để làm tốt công tác này, theo TS Hoàng Thị Hạnh các cơ sở đào tạo giáo viên cần đổi mới một cách toàn diện hoạt động bồi dưỡng, trong đó cần chú trọng đến đổi mới việc xây dựng, chương trình, tài liệu, học liệu phục vụ công tác bồi duỡng.
Cụ thể, cần xác định bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng nền tảng nâng cao năng lực theo Chuẩn Hiệu trưởng. Theo đó, lựa chọn chuyên gia, tổ chức biên soạn tài liệu, học liệu bồi dưỡng đáp ứng nhu cầu tự học, tự bồi dưỡng của đội ngũ cán bộ quản lý cơ sở giáo dục;
Bổ sung những chương trình còn thiếu, trong đó chú ý tới bồi dưỡng năng lực quản lý sự thay đổi trong môi trường giáo dục thay đổi đối với cán bộ quản lý. Tài liệu bồi dưỡng cần đa dạng, phong phú như: tài liệu bản in, bài giảng bản word, bài giảng ỈWerPoint, Video Clip, đĩa VCD, cẩm nang hỏi đáp, giáo trình điện tử...
Cùng với đó, các chương trình bồi dưỡng cần phát huy thế mạnh của việc tự học và nhu học tập suốt đời, mọi nơi, mọi lúc; Chú trọng sử dụng phù hợp các hình thức bồi dưỡng tập trung, trực tuyến qua mạng, thực hành trực tiếp tại chỗ hoặc phối hợp bồi dưỡng tập trung và trực tuyến qua mạng; Chú ý đổi mới phương pháp bồi & hình thức kiểm tra, đánh giá, cấp chứng chỉ bôi dưỡng.
Phối kết hợp chặt chẽ với giáo viên phổ thông.
Đổi mới bồi dưỡng.... để bắt nhịp với Chương trình, sách giáo khoa mới.
Bên cận đó cần xây dựng kế hoạch thường xuyên mời cán bộ quản lý giỏi ở các trường mầm non, phổ thông thỉnh giảng, hướng dẫn nghiệp vụ trong quá trình đào tạo, bồi dưỡng của các cơ sở đào tạo giáo viên; điều động giảng viên sư phạm tham gia.
Cũng theo TS Hoàng Thị Hạnh, cần đổi mới cách thức tổ chức, phương pháp và hình thức bồi dưỡng. Chẳng hạn như bồi dưỡng tập trung, bồi dưỡng qua mạng internet nhằm phát huy tinh thần tự học, tự bồi dường nâng cao năng lực nghề nghiệp của giáo viên và cán bộ quản lý.
Ngoài ra, có thể kết hợp giữa bồi dưỡng trực tuyến qua mạng internet và bồi dưỡng tập trung có tư vấn, hỗ trợ của giảng viên/ đội ngũ giáo viên cốt cán cơ sở giáo dục phổ thông.
Phối hợp với các cơ sở giáo dục lựa chọn, tập huấn và hướng dẫn đội ngũ giáo viên cán bộ quản lý giáo dục cốt cán, họ không phải là những người nói lại các nội dung được bồi dưỡng từ giảng viên mà là những người tổ chức, hướng dẫn các cán bộ quản lý cơ sở cấp dưới sinh hoạt chuyên môn trong điều kiện mới.
Đặc biệt, cần chú trọng đổi mới hình thức kiểm tra, đánh giá kết quả bồi dưỡng thông quan việc xây dựng bộ công cụ đánh giá như: đánh giá kết quả các nội dung bồi dưỡng giáo viên và cán bộ quản lý theo cấp học, môn học và đánh giá nội dung, hình thức bồi dưỡng, bao gồm: bộ công cụ kiểm tra, đánh giá kết quả các nội dung bồi dưỡng theo hình thức qua mạng internet.
Về đổi mới hình thức kiểm tra, đánh giá, TS Hoàng Thị Hạnh cho rằng,cần phát huy vai trò của đội ngũ cốt cán; các cơ sở đào tạo giáo viên thực hiện nhiệm vụ bồi dưỡng trong việc kiểm tra, đánh giá kết quả bồi dưỡng; việc kiểm tra, đánh giá được thực hiện đa dạng, phong phú dưới nhiều hình thức như: bài kiểm tra viết, bài viết thu hoạch, báo cáo chuyên đề, phỏng vấn trực tiếp, trắc nghiệm khách quan, quan sát trực tiếp lớp học, trả lời câu hỏi. Việc lựa chọn hình thức kiểm tra, đánh giá phụ thuộc vào từng nội dung và đối tượng cũng như thời điểm bồi dưỡng.
Cần xác định được cơ chế phối hợp, hợp đồng trách nhiệm giữa cơ sở đào tạo giáo viên, cơ quan quản lý và cơ sở giảo dục phổ thông trong hoạt động bồi dưỡng cán bộ quản lý cơ sở giáo dục dựa trên chức năng, nhiệm vụ, quyền lợi, lợi ích của từng bên.
Bảo đảm sự phối hợp thường xuyên giữa các cơ sở đào tạo giáo viên với các cơ quan quản lí giáo dục các cấp để nắm bắt nhu cầu phong phú của cán bộ quản lý giáo dục, cơ sở giáo dục, từ đó xác định nội dung bồi dưỡng thật sự xuất phát từ nhu cầu bồi dưỡng của từng cán bộ quản lý giáo dục.
Bộ GD &ĐT đã ban hành nhiều Thông tư quy định và các công văn hướng dẫn về công tác bồi dưỡng giáo viên, việc bồi dưỡng và cấp chứng chỉ bồi dưỡng nghiệp vụ quản lý giáo dục...Các cơ sở đào tạo giáo viên và cán bộ quản lý cần nghiên cứu, vận dụng đúng quy định của Bộ về công tác bồi dưỡng, đồng thời có các cách thức xác định những thông tin trước khi bồi dưỡng và kết quả đạt được sau bồi dưỡng một cách phù hợp. Từ đó có những cam kết với các trường phổ thông để việc bồi dưỡng góp phần tích cực vào việc nâng cao chất lượng đội ngũ.
Xác định rõ mối quan hệ về nghĩa vụ, trách nhiệm và quyền lợi giữa các cơ sở đào tạo giáo viên, các cơ quan quản lí giáo dục, các trường mầm non, phổ thông trong mối quan hệ phối hợp đào tạo, bồi dưỡng giáo viên và cán bộ quản lý giáo dục.
Minh Phong (ghi).
|
1Giáo dục
| Định hướng đúng cho các con.
Nhìn vào thành tích học tập sau của các con ông, hẳn mọi người không khỏi trầm trồ. Người con cả trong gia đình là anh Nguyễn Đình Ninh (sinh năm 1982) - Đại học Hàng hải, hiện là giảng viên, kiêm Trưởng phòng, kiêm Bí thư đoàn trườngTrường Cao đẳng Việt Hàn.
Người con thứ hai là Nguyễn Đình Phương (sinh năm 1984)- Học viện phòng không không quân, hiện là Đại úy công tác tại Lữ đoàn phòng không 283, Quân khu 4.
Con trai thứ ba là Nguyễn Đình Hồng (sinh năm 1987) - Đại học Thủy lợi, hiện làm ở Tổng Công ty 36- Bộ quốc phòng.
Và anh con trai út là Nguyễn Đình Tiến (sinh năm 1989) - Đại học Giao thông Hà Nội, hiện giờ đang công tác tại Công ty Vận tải biển Vinafco- Hồ Chí Minh(chi nhánh Hà Nội).
Sinh 4 cậu con trai, nuôi được đã là vất vả khi thu nhập gia đình chỉ trông vào bốn sào ruộng (tính cả đất khai hoang), vậy mà ông Phú vẫn luôn nhen nhóm ở các con "sự học". Ông luôn căn dặn các con "cha mẹ nghèo, không có tài sản gì để lại cho các con và con của các con, nhưng sẽ cố gắng cho các con cái chữ để làm cần câu nuôi sống bản thân mình".
Biết rằng, các con lúc ấy đang còn nhỏ, chưa hiểu hết ý nghĩa lời nói của mình,nhưng ông Phú cùng với vợ mình - bà Phạm Thị Đào - vẫn luôn sát cánh từng con chữ với các con.
Bốn anh em sàn sàn bằng tuổi nhau, cách nhau chỉ một đến ba năm vì thế, để rèn cho các con tự lập trong học tập và sinh hoạt là cả một vấn đề. Đến giờ trong tâm trí của anh Nguyễn Đình Ninh vẫn nhớ như in hình ảnh cha mình như một vị tướng chỉ huy anh em xếp hàng rửa mặt vào ăn cơm hay tối đến phải tự lại góc học tập của riêng mình.
Bà con xóm Phúc Sơn đã quá quen thuộc với hình ảnh bốn người con của ông Phú cứ hè về là đi gặt lúa, đóng táp lô, dù bằng tuổi đó, bạn bè của chúng chỉ biết đi chơi hay đá bóng. "Ngày ấy thấy bạn bè được đi chơi, anh em chúng em cũng tủi thân và xấu hổ. Nhưng giờ nghĩ lại, mới thấm thía chỉ có lao động mới rèn luyện phẩm chất của con người" - lời anh Nguyễn Đình Hồng xúc động khi chia sẻ về những ngày tháng được "tôi luyện" dưới "trướng"của mẹ cha.
Với một gia đình nông dân, nuôi một đứa con học đại học đã là cả vấn đề. Đằng này, nhà ông Phú có tận bốn đứa, lại sát kề nhau. Người trong xóm cũng như các con ông không lý giải được vì sao vào thời điểm anh con đầu học năm cuối, anh nhì học năm ba, anh thứ ba vào năm một, chàng út lớp 12, ông Phú bà Đào xoay xở đâu ra tiền để trang trải học tập cho chúng?
Khi được hỏi điều này, bà Đào cười trong nước mắt " dạo đó, cả tháng vợ chồng tôi không biết mùi thịt cá, không dám bước ra chợ dù chợ rất gần". Sự tằn tiện, tích cóp, hy sinh vì con là câu trả lời cho sự thành công mà các con ông Phú đạt được như ngày hôm nay.
Muốn con ngoan, cha mẹ phải làm gương.
Gia đình ông Phú được biểu dương Gia đình hiếu học, dòng họ hiếu học toàn tỉnh Nghệ An năm 2007.
Chia sẻ bí quyết trong việc dạy dỗ con cái, ông Phú khiêm nhường cho rằng: " Muốn con ngoan, cha mẹ phải làm gương, từ lao động đến sinh hoạt, kể cả quan hệ với xóm làng. Chúng tôi không dư giả nhưng luôn tạo điều kiện thuận lợi nhất từ vật chất đến tinh thần để các con tự giác và say mê học tập. Trong giáo dục, không đòn roi nhưng nghiêm khắc, không nuông chiều, không phân biệt con đầu hay con út, vì con nào cũng là con.
Kiến thức của cha mẹ có hạn nên tìm thầy giỏi, bạn tốt để con học hỏi. Động viên quan tâm kịp thời mỗi khi các con có những thay đổi bất thường về tâm sinh lý. Đặc biệt, luôn liên lạc với thầy cô để biết được sức học của các con, từ đó định hướng nghề nghiệp cho phù hợp.Và điều cuối cùng, luôn để các con vừa học tập vừa lao động (tìm những công việc phù hợp) để bốn đứa biết và quý trọng sức lao động của cha mẹ".
Chính từ quan điểm đúng đắn của cha mẹ, mà các con ông Phú rất tự lập để tự thân lập nghiệp. Điều đáng quý, đáng tôn trọng hơn nữa là cả bốn anh em sống nề nếp và yêu thương nhau. Dù giờ đây, bốn anh em đều đã có gia đình ổn định, cuộc sống khá sung túc, nhưng họ vẫn gữ được lối sống hòa đồng, kính trên nhường dưới, một lời anh cả, hai lời anh cả, và có dịp,lại về quây quần bên cha mẹ như một sự tri ân với những ngày tháng nhọc nhằn.
Dù hiện tại, sức khỏe không được tốt do mang trọng bệnh (ung thư tuyến giáp), mọi người vẫn luôn thấy nụ cười lạc quan trên gương mặt ông Phú. Ông nói rằng: "cả đời gắn liền với những chuyến xe đưa các con đi thi, giờ đến lượt tôi làm thí sinh vượt qua kỳ thi giữa bệnh tật với chính mình. Các con tôi về đích tốt, tôi là cha mà không qua được thì cháu tôi nó cười cho à?!
Sống có trách nhiệm với bản thân, với vợ con và các cháu là điều đáng trân trọng nhất của người cha ấy. Đúng như nhận xét của anh Thái Viết Điệp - cán bộ văn hóa xã Nghi Vạn - Nghi Lộc - Nghệ An khi nói về ông Phú :' Cả xã tôi, không ai không biết và kính trọng gia đình ông Phú. Ông là hiện thân của một người truyền cảm hứng, nhiệt huyết đam mê học tập không chỉ với con cái mình mà còn với các cháu học sinh trên địa bàn xã nhà. Chúng tôi tự hào vì có ông".
|
1Giáo dục
| LTS: Thầy giáo Nguyễn Văn Lự chia sẻ với độc giả những suy nghĩ của mình về cách ứng xử của một bộ phận người Việt đối với thời gian.
Đồng thời, tác giả cũng chỉ ra những hệ quả đáng tiếc nếu như chúng ta lãng phí thời gian.
Tòa soạn trân trọng gửi đến độc giả bài viết.
Văn hóa thời gian của một bộ phận người Việt thể hiện ở cách ứng xử với tự nhiên, với ứng xử xã hội và ứng xử tâm linh, đã và đang trở thành thách thức trong thời kỳ hội nhập và cuộc cách mạng 4.0.
Vì sao qua nhiều thế kỷ hội nhập, văn hóa thời gian của một bộ phận lớn người Việt vẫn rất khác với người phương Tây?
Người phương Tây tôn trọng và ứng xử theo thời gian chính xác, theo thứ tự, trật tự nghiêm túc còn nhiều người Việt dùng thời gian tùy hứng và lãng phí.
Nhiều người rất coi trọng việc chọn ngày giờ tốt, chọn số đẹp, nhưng lại sử dụng thời gian tùy tiện, nhiều khi không theo quy tắc, quy luật nào.
Cái sự chính xác thời gian xem ra chỉ thấy ở nhà máy hiện đại hay công xưởng sản xuất tư bản hoặc một số lĩnh vực kinh tế, công nghệ cao.
Sống chậm đủng đỉnh chén nước, miếng trầu; hoặc sống nhanh gấp gáp, nhanh và ẩu có thể đã thành lối mòn tư duy làm hại chúng ta!
Ngược lại, nhịp sống, công việc của người phương Tây theo tác phong công nghiệp, tiền tính theo giờ, thời giờ là tiền nên họ làm ra làm, chơi ra chơi.
Từ bao giờ, nhiều người Việt đã thờ ơ với văn hóa thời gian? (Ảnh: molisa.gov.vn).
Dân ta dùng nhiều thời giờ đủng đỉnh ăn nhậu lai rai, lướt web, hay chuyện gẫu.
Văn hóa thời gian từ từ trong bước đi thong thả, lời nói vòng vo và cách nghĩ, cách làm không vội được đâu;
Và suy rộng ra là cách sống an phận của không ít người dân mình hiện nay đã giảm thu nhập, giảm của cải vật chất và chất lượng cuộc sống chậm được cải thiện.
Văn hóa thời gian theo quan niệm sống nhanh, sống chậm hay sống nhịp nhàng đều có tác động hai mặt tích cực và tiêu cực.
Nhiều lĩnh vực kinh tế, sản xuất và đời sống nước ta đã bắt kịp tốc độ thế giới nhưng văn hóa thời gian cao su trong nhiều lĩnh vực đời sống và các tầng lớp cán bộ và nhân dân còn khá nặng nề và nguy hại.
Người ta vội vàng chen lấn, chỉ vì vài phút, vài giây bất chấp tính mạng và lợi ích người khác.
Người ta làm nhanh, làm ẩu, ít chú ý đến danh dự và trách nhiệm trong hành động nhưng lại ngồi than trách số phận và tin vào may rủi.
Ta đã bỏ phí bao nhiêu trong quãng ba vạn sáu ngàn ngày? Một tờ lịch lật đi, một tuần mới bắt đầu, nhịp sống lặp lại như một chu trình khép kín.
Mỗi người cảm nhận và sử dụng văn hóa thời gian một cách để nhận và cho những gì thời gian ban tặng và lấy lại.
Thời gian vốn công bằng và cũng nghiêm khắc. Đời ta cuồng theo vòng quay vô vàn mâu thuẫn từ khi chào đời đến khi thành cát bụi!
Không ai tránh được sinh - lão - bệnh - tử, không ai sống mãi và cũng không ai buồn khổ, nghèo đói mãi.
Nếu ứng xử tốt văn hóa thời gian, con người sẽ luôn được tự do, được tôn trọng và thư thái cả trong công việc, trong tư tưởng, tình cảm và cả thế giới tâm linh huyền bí.
Ta bất lực hay ta đã bỏ phí thời gian vàng ngọc? Ta chưa nỗ lực hay ta mải rong chơi đến nỗi sống phí sống hoài trong vòng xoáy của số phận?
Tự bao giờ, nhiều người Việt đã thờ ơ với văn hóa thời gian?
Tự bao giờ, một bộ phận lớn người Việt ta chưa đồng tâm quý trọng và tiết kiệm thời gian để cuộc mưu sinh đỡ vất vả, để hạnh phúc sẽ vững bền?
Dù người Việt có thêm một tháng (năm nhuận) thì chúng ta vẫn chỉ có chừng ấy việc cho một đời người và chúng ta vẫn đi sau người phương Tây hàng thế kỷ!
Biết rằng không ai mang được tài sản sang cõi bên kia và cũng không ai chỉ ngồi chờ thời gian.
Sử dụng văn hóa thời gian chưa đúng và kém hiệu quả làm chúng ta khổ sở, xót xa và nuối tiếc.
Chúng ta đã sử dụng thời gian và tiền của vô cùng lãng phí khi tạo ra số trí thức thất nghiệp lên tới hàng trăm nghìn người hàng năm.
Hiện nay, nhà nước ta đã và đang nỗ lực thực hiện nhiều giải pháp từng bước giải quyết sự mất cân đối cung và cầu nhân lực qua đường lối đổi mới giáo dục toàn diện sau năm 2019.
Dù chúng ta đang sống trong no đủ và hạnh phúc, yên bình và tươi vui hôm nay thì vẫn cần phải đặt ra câu hỏi: Bao giờ dân ta thực sự biết tiết kiệm thời gian?
Văn hóa thời gian đánh giá và phản ánh phẩm chất thực sự của một con người trong những công việc hàng ngày tháng. Nó cũng là cách tự trọng mình và tôn trọng người khác.
Thói quen tranh thủ thời gian, làm tranh thủ, ngủ tranh thủ, ăn tranh thủ, nghĩ tranh thủ, yêu tranh thủ là lề thói làm việc không rõ mục tiêu, không kế hoạch.
Thói quen thời gian bù, nghỉ bù, làm bù, hưởng thụ bù, chi tiêu bù, tình cảm bù cũng làm chúng ta sống bị động trong cuộc sống.
Hạnh phúc, phồn vinh của người Việt rõ ràng tùy thuộc vào cách ứng xử với thời gian. Mỗi người làm việc và sống đúng văn hóa thời gian sẽ góp phần cho xã hội văn minh, hiện đại, sẽ giúp chúng ta thực sự vươn lên với các cường quốc trên thế giới.
Muốn vậy, chúng ta phải tự thay đổi chính mình, thay đổi nhận thức và cách thức sử dụng thời gian và góp phần làm thay đổi cách ứng xử với văn hóa thời gian của toàn xã hội. Để ta thấy mỗi ngày trôi qua, mỗi năm trôi qua càng thêm ý nghĩa và thanh thản, yên vui và hạnh phúc.
Nguyễn Văn Lự.
|
1Giáo dục
| Ông lão 80 tuổi có hành vi xâm hại tình dục cháu nhỏ mới gần 4 tuổi xảy ra tại huyện Ba Vì, Hà Nội vừa trải qua phiên xét xử phúc thẩm với mức án tăng nặng hình phạt cho đối tượng 80 tuổi có hành vi hiếp dâm trẻ em. Vụ án tạm khép lại nhưng nỗi xót xa, ân hận của anh M - bố cháu bé vẫn còn đó. Tâm sự về quãng thời gian xảy ra vụ việc với con gái, anh M nói rằng do vợ chồng anh bận làm xa, con gái gửi bố mẹ ở quê chăm bẵm nên đã không quan tâm, chăm lo và sát sao với con gái; để khi phát hiện ra vụ việc này, hậu quả để lại là quá lớn...
Ở nhiều làng quê, khách đi qua đều nhận thấy sự thiếu hụt bóng dáng của cha mẹ khi chỉ có cháu nhỏ và cụ già sinh sống. Lý giải điều này, người dân cho hay vì công cuộc mưu sinh, cha mẹ đi làm ăn xa nhà hết nên ở nhà chỉ có ông bà quản lý, chăm lo cho các cháu. Điều đó khiến ngoài việc thiếu hụt về tình cảm, các cháu còn thiếu hụt về sự chăm lo, bảo vệ từ cha, mẹ; đặc biệt là từ mẹ.
Tham gia mô mình CLB Khi bố, mẹ vắng nhà giúp trẻ có nhiều niềm vui. ẢNH:K.G.
Để bảo vệ nhiều hơn cho trẻ em không có cuộc sống gần gũi cha mẹ; nhất là sau nhiều vụ việc đau lòng liên quan đến vấn nạn xâm hại tình dục trẻ em xảy ra, Hội LHPN tại nhiều tỉnh, thành trên cả nước đã cho ra đời CLB Khi mẹ vắng nhà hoặc Khi bố, mẹ vắng nhà.
Tại tỉnh Vĩnh Long, qua một số vụ việc đau lòng xảy ra liên quan đến vấn nạn xâm hại tình dục trẻ em, Ban thường vụ Hội LHPN tỉnh đã chỉ đạo các cấp Hội tập trung rà soát số trẻ em có cha, mẹ đi làm ăn xa hoặc do điều kiện công việc thường xuyên vắng nhà gửi con lại cho ông/bà, người thân trông giữ.
Qua rà soát, trên địa bàn toàn tỉnh có 7.112 trẻ em từ 0 đến dưới 16 tuổi phải thường xuyên ở với ông bà, người thân. Với số lượng khá cao như vậy, Hội LHPN tỉnh đã hướng dẫn các cấp Hội thống kê, phân theo nhóm đối tượng, theo hoàn cảnh, theo nhóm... để có giải pháp hỗ trợ phù hợp; đồng thời chủ động phối hợp với các ban ngành, đoàn thể và nhà trường thường xuyên quan tâm giúp đỡ tạo điều kiện cho các em trong học tập và sinh hoạt.
Nhằm góp phần giảm thiểu tình hình tội phạm xâm hại tình dục trẻ em, ngoài mô hình CLB Khi mẹ vắng nhà, Hội LHPN tỉnh Vĩnh Long còn phối hợp với các đơn vị chức năng trên địa bàn tập trung tổ chức truyền thông nâng cao kiến thức về phòng chống xâm hại tình dục trẻ em, xây dựng các mô hình điểm khác về giảm thiểu xâm hại tình dục trẻ em, mô hình CLB phụ nữ phát hiện và tố giác tội phạm, mô hình Địa chỉ tin cậy tại cộng đồng, các CLB Gia đình hạnh phúc, CLB Gia đình không bạo lực, CLB Gia đình 5 không 3 sạch, mô hình Ngôi nhà bình yên cho trẻ...
Thông qua các hoạt động, các mô hình/CLB đã góp phần nâng cao nhận thức của cán bộ, nhân dân trong trên địa bàn biết được công tác bảo vệ, chăm sóc, giáo dục trẻ em, huy động cộng đồng tham gia phòng ngừa, giảm thiểu, loại bỏ các nguy cơ xâm hại, bạo lực trẻ em, xây dựng môi trường sống an toàn, lành mạnh để mọi trẻ em được phát triển toàn diện.
Còn tại tỉnh Hà Tĩnh, trước thực trạng nhiều địa phương có cha/mẹ đi xuất khẩu lao động, làm ăn xa, Hội LHPN tỉnh đã có chủ trương cho ra đời mô hình CLB Khi bố, mẹ vắng nhà tại nhiều thôn, xóm ở nhiều huyện, thị nhằm giúp các em có một không gian sinh hoạt ấm áp, bổ ích. Mỗi CLB này đều có Ban chủ nhiệm, Ban chỉ đạo, Quy chế tổ chức và hoạt động cụ thể.
Tham gia vào CLB, các trẻ em có bố mẹ đi làm xa sẽ được cung cấp thêm những kiến thức bổ ích về kỹ năng sống, giúp phát triển toàn diện về cả trí - thể - mỹ; giúp các em tự chăm lo bản thân, biết phụ giúp gia đình, làm người có ích và được cung cấp cả những kỹ năng phòng, chống xâm hại tình dục trẻ em thông qua các buổi sinh hoạt, diễn đàn, tọa đàm, hội.
Với đặc điểm, hoàn cảnh cụ thể ở từng địa phương, mô hình CLB Khi bố, mẹ vắng nhà thực sự đã đem lại nhiều hữu ích cho trẻ em; giúp các em có kiến thức, kỹ năng, cuộc sống ổn định, biết cách bảo vệ sự an toàn cho bản thân và để bố mẹ các em phần nào yên tâm làm việc khi không có điều kiện ở cạnh và chăm sóc con em mình.
Linh Anh.
|
1Giáo dục
| Khóa face, để tập trung ôn thi.
Bởi thành tích không cao ở các kỳ thi trước cũng như kỳ thi học sinh giỏi tỉnh trong năm học vừa qua, 7 thành viên của Đội tuyển Ngữ văn lớp 12C1 đã xác định phải chinh phục bằng niềm đam mê và sự kỳ vọng của gia đình, thầy cô và bạn bè.
Nhóm bạn lớp 12 C1 - Trường THPT chuyên Phan Bội Châu tự xưng là Nữ sĩ tao đàn và cô giáo phụ trách đội tuyển Ngữ văn. Ảnh: Thúy Tình.
Nhóm nữ sĩ tao đàn gồm 7 thành viên được lập ra ngay khi bước chân vào đội tuyển, tất cả sở thích cá nhân cũng như việc vào Facebook đã được nhóm nhường chỗ cho việc dành thời gian học, đọc và viết. Bọn em thống nhất khóa hết face. Hạn chế tối đa dùng điện thoại, chỉ dùng trao đổi bài vở khi cần thiết thôi - bạn Đặng Thùy Dương, trưởng nhóm chia sẻ và cho biết: Trước kỳ thi, với những giờ học căng thẳng, áp lực thi nhiều bạn có không ít lần nản chí. Lúc đó, chúng em chỉ biết cầm tay nhau tự động viên và hát bài "Đường đến ngày vinh quang" để tiếp thêm nghị lực cho nhau. Không chỉ rút kinh nghiệm từ việc trao đổi, sửa bài, bổ sung, hoàn thiện với giáo viên mà cả nhóm luôn đồng hành từ việc sửa những lỗi nhỏ cho một câu văn, đến việc lập đề cương cho một đề văn.
Theo các thành viên, việc chỉ sửa lỗi văn người, văn mình cho nhau trong mọi lúc, mọi nơi đã giúp các bạn tiến bộ nhanh và có được những bài văn hay, ý nghĩa.
Chia sẻ bí quyết để giành điểm cao cho môn Ngữ văn các thành viên cho biết: Bên cạnh việc đọc nhiều, viết nhiều, bài văn phải thể hiện cái nhìn từ nhiều góc độ, thể hiện được cái tôi và liên hệ thực tiễn cuộc sống - đây là yếu tố để bài văn mình hơn điểm những bài văn đủ ý nhưng chưa sâu.
Áp lực vì thương cô giáo.
Cả 7 thành viên của nhóm đều đạt giải cao trong kỳ thi học sinh giỏi Quốc gia môn Ngữ văn. Ảnh: Thúy Tình.
Xuyên suốt câu chuyện của các em chia sẻ đó là niềm tự hào khi nói về sự lên tay của mình có được từ đâu; điểm yếu mà các bạn trong nhóm đều mắc phải đã được các cô giáo chỉ rõ và tìm cách giải quyết ra sao? Nếu như khi học lớp 10, 11, các thành viên đều viết văn theo cảm xúc, bản năng, chưa có sự logic trong bài, chưa lập được một dàn ý cho bài văn mình thì với sự tận tâm của các cô, đặc biệt là 2 cô quản lý đội tuyển thì việc viết bài văn có chủ ý hơn.
Dường như khi bước chân vào đội tuyển tất cả được học lại từ đầu, bọn em hiểu được sự vất vả, sự dày công của các cô để khi bọn em gặp bất cứ đề bài nào đều không lạ lẫm.
Nói về những giờ học, các em say sưa chia sẻ: Giờ Ngữ văn không chỉ là giờ học kiến thức mà còn là những giờ được bày tỏ, chia sẻ, trò chuyện, trao đổi về kỹ năng sống, đạo đức, qua đó chúng em học được cách sống, cách yêu thương, cách làm người, cách cho đi mà không cần nhận lại. Và tất cả học sinh đều cảm nhận sâu sắc được sự yêu thương của các cô giáo từ những việc dặn dò, nhắn nhủ, chia sẻ, động viên bên ngoài mỗi giờ học.
Mỗi bài giảng của các cô giáo đều chứa đựng tâm huyết, đam mê với văn học, được liên hệ với cuộc sống nên rất dễ nhớ. Thảo Nguyên - thành viên đội tuyển chia sẻ: Chúng em rất may mắn bởi hai cô giáo phụ trách đội tuyển vô cùng tận tâm, tận lực, các cô luôn đồng hành với chúng em trong suốt quá trình ôn thi, giờ ăn ngủ cũng như giờ học. Bởi vậy, không chỉ em mà các bạn đều cảm thấy rất áp lực nếu không giành được kết quả tốt. Nếu kết quả không tốt thì chúng em thương các cô hơn là bản thân.
Mặc dù luôn là người sát cánh, đồng hành, trăn trở với các em trong những ngày tháng ôn luyện, tuy nhiên kết quả đạt được của đội tuyển cũng thật sự bất ngờ đối với các cô giáo - những người trực tiếp giảng dạy các em. Cô Lê Lương Tâm - Giáo viên chủ nhiệm, cũng là giáo viên đội tuyển tâm sự: Khi ra khỏi phòng thi các em đều khóc và nói, chúng em chưa làm hết sức mình, với những kiến thức đã được học, chúng em có thể làm tốt hơn nữa.
Học sinh và giáo viên đội tuyển Ngữ văn luôn sát cánh bên nhau trong suốt kỳ thi. Ảnh: Thúy Tình.
Chăm chỉ, ngoan, luôn quyết liệt, học trên sức mình là những điều mà tôi cảm nhận được ở các em. Một khóa học trò để lại nhiều sự tự hào về truyền thống của nhà trường. Bởi thế tôi và cô Hoàng Hiền Lương, giáo viên phụ trách đội tuyển đã nói với các em: Dù kết quả thế nào thì các cô cũng hài lòng vì tinh thần, thái độ học tập của các em.
Với thành tích 100% thành viên đều đạt học sinh giỏi Quốc gia, là kết quả của sự nỗ lực, đoàn kết của cô và trò lớp 12C1 - Trường Chuyên Phan Bội Châu. Niềm vui như được nhân lên gấp bội bởi không chỉ đạt giải, bạn Trần Thị Thanh Tú - thành viên nhóm vinh dự đạt giải Nhất - một trong 4 giải Nhất của tỉnh.
Các thành viên nhóm chia sẻ: "Kết quả của kỳ thi sẽ là động lực để chúng em tiếp tục niềm đam mê, và có thêm niềm tin để truyền lửa cho các bạn yêu môn Văn".
Thúy Tình.
|
1Giáo dục
| Học sinh Trường tiểu học Chu Văn An (Q.Bình Thạnh) trong một giờ học về giới tính - Ảnh: Bích Thanh.
Việc làm cần thiết.
Giáo viên Võ Thị Thùy Linh, Trường tiểu học Tân Sơn Nhì (Q.Tân Phú, TP.HCM), bày tỏ sự đồng tình: Đây là việc làm cần thiết vì hiện tại quá trình phát triển của học sinh (HS) diễn ra sớm hơn rất nhiều so với thời điểm xây dựng chương trình giáo dục hiện hành. Do vậy, cần chuẩn bị kiến thức, kỹ năng để HS từng bước tiếp cận theo một lộ trình phù hợp với lứa tuổi.
Phụ huynh HS Trần Nguyễn Thụy Anh (Q.Bình Tân, TP.HCM) cho rằng, do nhu cầu cấp thiết nên phụ huynh có đề xuất với nhà trường mời các chuyên gia tâm lý nói chuyện cho các HS về sức khỏe giới tính. Tuy nhiên, đây là hoạt động bổ trợ nên chắc chắn hiệu quả không cao. Vì vậy, khi nội dung này chính thức đưa vào chương trình ngay từ năm đầu tiên của bậc tiểu học thì phụ huynh sẽ yên tâm hơn và HS cũng được trang bị kiến thức bài bản hơn.
Dưới góc độ chuyên môn, thạc sĩ Lê Minh Huân, giảng viên Khoa Tâm lý học, Trường ĐH Sư phạm TP.HCM, từng cho rằng việc giáo dục giới tính trong trường phổ thông hiện nay bắt đầu khá trễ (lớp 4, lớp 5) và không liên tục. Nội dung mang tính giới thiệu, phân tích sơ bộ hơn là giáo dục cả về mặt tâm lý lẫn kỹ năng cho HS.
Thạc sĩ Huân cho rằng giáo dục giới tính ở bậc phổ thông còn một vài lỗ hổng khá lớn phải lấp đầy càng sớm, càng tốt. Nhìn ra thế giới, các nước tiên tiến như Anh, chính phủ bắt buộc phải giáo dục giới tính cho trẻ từ 4 tuổi. Còn ở Mỹ, việc giáo dục giới tính lại được phân theo các cấp học rất chặt chẽ, chương trình còn lồng ghép cả nội dung giáo dục tính người như biết quý trọng mạng sống và yêu quý người khác giới...
Nhiều chuyên gia về tâm lý giáo dục cũng đồng tình cần phải cải thiện từng bước các nội dung giáo dục giới tính nên việc đưa nội dung giáo dục này vào chương trình giáo dục phổ thông từ sớm như chủ trương của Bộ là cần thiết.
Đào tạo giáo viên là vấn đề cốt lõi.
Để làm việc này, thạc sĩ Huân cho rằng song song với việc viết sách giáo khoa, xây dựng chương trình với nội dung logic, đầy đủ và thiết thực thì việc đào tạo, bồi dưỡng chuyên môn cho cán bộ quản lý và những giáo viên chuyên trách/kiêm nhiệm dạy nội dung này cần đặc biệt quan tâm.
Đây có thể ví như cái gốc cho toàn bộ hoạt động giáo dục giới tính trong trường học. GV có nhận thức được tầm quan trọng của vấn đề thì họ mới triển khai thật sự có tâm, có tầm. Nếu không, khả năng làm chiếu lệ, qua loa, làm vì phải làm là khó tránh khỏi..., ông Huân nhấn mạnh.
Những giải pháp tức thời hiện nay mà các trường đang thực hiện như mời các nhà tâm lý, giáo dục, bác sĩ chuyên khoa, báo cáo chuyên đề, tổ chức hội thi, trang bị kỹ năng cho HS là một kênh khá thiết thực để giáo viên tham khảo, học hỏi trong việc chuẩn bị giảng dạy nội dung này trong thời gian tới.
Đồng thời, theo các chuyên gia tâm lý, nhà trường căn cứ các chủ đề, chủ điểm tuần, tháng... để chủ động lồng ghép giáo dục giới tính, biến nó thành những cuộc thi, những tờ báo tường, những buổi tuyên truyền sinh động, hấp dẫn... Điều này vừa kích thích HS tự đọc, học thêm, tự tìm tòi khám phá vừa tạo điều kiện để HS sáng tạo, thể hiện kiến thức, kỹ năng... từ đó làm chủ được tri thức và vận dụng linh hoạt các nội dung giáo dục giới tính vào cuộc sống.
Giúp trẻ tự bảo vệ bản thân.
Trong những buổi nói chuyện về giáo dục giới tính, thạc sĩ tâm lý giáo dục, bác sĩ Nguyễn Lan Hải của Hội quán các bà mẹ cảnh báo, xu hướng dậy thì sớm ở trẻ ngày càng gia tăng trong độ tuổi tiểu học. Đặc biệt các bé gái có dấu hiệu phát triển cơ thể từ trước tuổi lên 10. Đây là độ tuổi các em gặp nhiều khó khăn. Nhiều em rơi vào tình trạng hoang mang, khủng hoảng tâm lý. Ví dụ có em gái tưởng mình bị ung thư khi phát hiện dấu hiệu đau ngực, hay có em tưởng mình sắp chết khi thấy có kinh nguyệt. Vì vậy, trước đó trẻ cần được biết đây là hiện tượng sinh lý bình thường của người con gái khi bước vào tuổi dậy thì để tránh những hoang mang, bỡ ngỡ. Đồng thời trẻ cần được cung cấp những kiến thức về vệ sinh, cũng như khả năng thụ thai, các biện pháp phòng tránh thai và tránh bị xâm phạm tình dục.
Trong khi đó, theo số liệu thống kê của Chương trình mục tiêu quốc gia bảo vệ trẻ em VN trong vòng 5 năm (2010 - 2015), đã có 8.200 vụ lạm dụng tình dục với gần 10.000 nạn nhân. Do vậy, bác sĩ Hải cho rằng cung cấp kiến thức về giới tính sớm và đúng cách sẽ giúp trẻ thích nghi với những biến đổi cơ thể và tự bảo vệ bản thân mình.
Bích Thanh.
|
1Giáo dục
| Trong học kỳ I năm học 2017 - 2018, ngành đã tổ chức triển khai, quán triệt các Chỉ thị, Nghị quyết của Đảng và các văn bản chỉ đạo của UBND tỉnh, Bộ GD&ĐT. Phổ biến kịp thời, thường xuyên các quy định pháp luật mới về giáo dục và các quy định pháp luật phù hợp với chức năng, nhiệm vụ của từng đối tượng công chức, viên chức và người lao động, người học thuộc phạm vi quản lý của đơn vị như: Tổ chức tập huấn, triển khai Luật Trẻ em năm 2016 và hướng dẫn kỹ năng phòng chống bạo hành, bạo lực, xâm hại tình dục trẻ em với 1.862 lượt giáo viên, nhân viên và học sinh trong tỉnh tham dự nhằm hạn chế tình trạng trẻ em bị xâm hại tình dục và bạo lực, giúp cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên hiểu rõ các quy định pháp luật về trẻ em, có kỹ năng và kiến thức tuyên truyền, giáo dục tại các cơ sở giáo dục, đảm bảo cho học sinh biết được các kỹ năng phòng, chống xâm hại tình dục và bạo lực.
Tổ chức nhiều hoạt động tăng cường giáo dục chính trị, tư tưởng cho CBQL, giáo viên, nhân viên: Tuyên truyền kỷ niệm các ngày lễ lớn trong năm; tuyên truyền kỷ niệm 22 năm tái lập tỉnh Vĩnh Long; họp mặt kỷ niệm Ngày Phụ nữ Việt Nam 20/10, Ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11; vận động ủng hộ đồng bào miền Trung bị thiên tai; vận động quỹ Vì người nghèo, quỹ Đền ơn đáp nghĩa; tổ chức Cuộc thi làm phim chủ đề Người Thầy dành cho học sinh cấp THCS, cấp THPT nhân kỷ niệm Ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11 với 75 tác phẩm tham gia dự thi; tham gia Hội thi vẽ tranh Chào mừng kỷ niệm 95 năm ngày sinh cố Thủ tướng Chính phủ Võ Văn Kiệt.
Ngành cũng đã phối hợp với Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Tỉnh Đoàn tổ chức cho 500 học sinh các trường THPT trên địa bàn huyện Tam Bình về nguồn, tham quan và nói chuyện chuyên đề về thân thế, sự nghiệp của Giáo sư, Viện sĩ, Anh hùng lao động, Thiếu tướng Trần Đại Nghĩa nhân kỷ niệm 104 năm ngày sinh của ông; tổ chức cho 400 học sinh các trường THPT trên địa bàn huyện Vũng Liêm tham quan và nghe nói chuyện chuyên đề về thân thế, sự nghiệp, tấm gương mẫu mực, tận tụy, suốt đời vì nước, vì dân của cố Thủ tướng Chính phủ Võ Văn Kiệt; tổ chức Hội thảo Sử dụng hiệu quả mạng xã hội cho học sinh, sinh viên; Phối hợp với Văn phòng Đoàn đại biểu Quốc hội tổ chức họp mặt nhà giáo nhân dân, nhà giáo ưu tú tỉnh Vĩnh Long qua các thế hệ.
Các hoạt động trên đã góp phần quan trọng nâng cao nhận thức chính trị, nâng cao hiệu quả công tác giáo dục truyền thống trong đội ngũ công chức, cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên và học sinh, từ đó nâng cao hiệu quả công tác giáo dục toàn diện của ngành.
T.A.
|
1Giáo dục
| "Chí Phèo" sẽ được đưa vào danh mục tác phẩm gợi ý trong chương trình Giáo dục phổ thông mới.
"Chí Phèo" sẽ được đưa vào danh mục tác phẩm gợi ý trong chương trình Giáo dục phổ thông mới.
Thông tin về 6 tác phẩm bắt buộc trong chương trình Ngữ văn THPT ngay sau khi được công bố đã nhận được sự quan tâm của dư luận.
Theo đó, môn Ngữ văn THPT sẽ chỉ còn 6 tác phẩm bắt buộc, gồm có: Bài thơ Thần, Hịch tướng sĩ, Bình Ngô đại cáo, Truyện Kiều, Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc và Tuyên ngôn độc lập.
Ngay sau thông tin này, xuất hiện nhiều ý kiến bình luận trao đổi trên các diễn đàn về văn học. Trong đó, không ít người thắc mắc, tại sao lại không có tác phẩm nào của nhà văn Nam Cao - đặc biệt là truyện ngắn "Chí Phèo" - trong danh sách các tác phẩm bắt buộc của chương trình mới.
Bạn đọc Huệ Tâm bày tỏ tiếc nuối: Mình chỉ biết Chí Phèo lay động tâm hồn cả những người không thích học văn. Không ai từng đi học mà không biết đến Chí Phèo cả. Còn với những người học văn, Chí Phèo là một sự ám ảnh.
Người có tài khoản Minh Thư bày tỏ lo lắng, trong chương trường hợp tác giả viết sách giáo khoa và giáo viên không lựa chọn Chí Phèo để dạy trên lớp, thì học sinh những thế hệ sau sẽ lỡ mất cơ hội được học một tác phẩm kinh điển của dòng văn học hiện thực phê phán.
Đây là tác phẩm duy nhất trong năm mà tôi đàng hoàng lắng nghe cô giảng và đọc đi đọc lại, làm văn về mọi khía cạnh của bài văn này. Không phải chỉ vì nó hay, mà là vì nó rất thật, từng câu chữ, lối hành văn khiến con người ta day dứt và tiếc thương thay cho một nhân vật..." - Minh Thư chia sẻ.
Về điều này, thạc sĩ Nguyễn Sóng Hiền - nghiên cứu sinh ngành Giáo dục ở Trường ĐH Newcastle (Australia), người từng gây tranh cãi khi có đề xuất "nên bỏ tác phẩm Chí Phèo khỏi sách giáo khoa" - vẫn giữ quan điểm: Ở góc độ giáo dục, truyện ngắn Chí Phèo có thể tác động tiêu cực đến nhận thức của học sinh đang ở tuổi chưa hoàn thiện về mặt nhận thức xã hội. Bởi Chí Phèo suốt ngày chỉ biết uống rượu, rạch mặt ăn vạ, xin đểu, đốt quán, thậm chí cưỡng hiếp (với Thị Nở), giết người (Bá Kiến)..., vậy nên cần cân nhắc đưa tác phẩm này vào sách giáo khoa.
Xoay quanh những tranh cãi về chủ đề này, chia sẻ với Lao Động, GS Nguyễn Minh Thuyết - Tổng chủ biên chương trình giáo dục phổ thông tổng thể - khẳng định các thông tin: Bỏ tác phẩm Chí Phèo, Chí Phèo không được đưa vào chương trình phổ thông là không chính xác.
Thực tế, chương trình được xây dựng theo hướng mở, ngoài 6 tác phẩm văn học bắt buộc, giáo viên được lựa chọn tác phẩm để dạy, dựa trên danh mục tác phẩm gợi ý. "Chí Phèo" nằm trong danh mục gợi ý đó.
Việc đưa "Chí Phèo' vào dạy trong nhà trường như thế nào, đưa đầy đủ hay cắt bỏ một vài đoạn sẽ tùy thuộc vào quan điểm của mỗi người viết sách, chứ không có chuyện hoàn toàn bỏ tác phẩm này ra khỏi chương trình phổ thông.
Bích Hà.
|
1Giáo dục
| Thạc sĩ Nguyễn Sóng Hiền - nghiên cứu sinh ngành Giáo dục ở Trường ĐH Newcastle (Australia).
Theo Thạc sĩ Nguyễn Sóng Hiền - nghiên cứu sinh ngành Giáo dục ở Trường ĐH Newcastle (Australia), về cơ bản, ông ủng hộ định hướng đổi mới chương trình giáo dục phổ thông.
Tuy nhiên, tác giả ý tưởng bỏ Chí Phèo khỏi SGK cho biết ông còn nhiều băn khoăn. Đặc biệt là quá trình đánh giá học sinh sẽ như thế nào, khi Chương trình giáo dục phổ thông mới đưa ra yêu cầu về 5 phẩm chất, 10 năng lực đòi hỏi học sinh phải đạt được, nhất là với môn Ngữ văn.
Chia sẻ về 6 tác phẩm bắt buộc trong chương trình Ngữ văn mới , Thạc sĩ Nguyễn Sóng Hiền cho rằng chưa thể hiện được tính đa dạng về thể loại văn bản, giúp cho hình thành phát triển năng lực giao tiếp và 4 kỹ năng: Nghe, Nói, Đọc, Viết.
Thực tế, 6 tác phẩm được chọn thì phần lớn ở thể loại thơ và 1 tác phẩm ở thể loại văn chính luận. Trong đó có đến 3 tác phẩm trùng lặp về mặt ý nghĩa đó là Bài thơ Thần, Bình Ngô Đại Cáo và Tuyên ngôn độc lập.
Tôi cho rằng 6 tác phẩm bắt buộc trong chương trình Ngữ văn mới chưa thể hiện được tính đa dạng về thể loại văn bản.
Hơn nữa, việc xây dựng chương trình tiếng Việt và Ngữ văn theo định hướng phát triển 4 kỹ năng trên, thì liệu chúng ta sẽ đánh giá các năng lực của học sinh dựa trên khung đánh giá nào? Phải chăng chúng ta sẽ xây dựng dựa trên khung năng lực ngoại ngữ của Châu Âu? Thạc sĩ Nguyễn Sóng Hiền đặt câu hỏi.
Ông cũng đưa ra thắc mắc, mong nhận được câu trả lời của ban soạn thảo: Tại sao chúng ta chỉ lựa chọn 6 tác phẩm bắt buộc chứ không phải 5 hay 10? Cơ sở nào để chúng ta chỉ lựa chọn 6, phải chăng chúng ta chia theo bình quân chủ nghĩa, mỗi cấp học 2 tác phẩm?
Thạc sĩ Nguyễn Sóng Hiền cũng cho rằng, việc xây dựng chương trình giáo dục phổ thông mới là một định hướng đúng đắn, tuy nhiên cần phải xây dựng nó dựa trên những cơ sở lý luận khoa học.
Và để đổi mới giáo dục đi đến đích, theo Thạc sĩ Nguyễn Sóng Hiền, cần hội tụ các điều kiện sau: Chương trình giáo dục phổ thông hiện nay nên chăng cần có một tầm nhìn rõ ràng về con người Việt Nam của thế kỷ 21, nên chăng định hình rõ một triết lý giáo dục trong bối cảnh mới làm nền tảng để xây dựng chương trình có tầm nhìn xa hơn. Thứ 2, các khái niệm đưa ra trong chương trình phổ thông cần được giải thích rõ, cụ thể và chi tiết hơn.
Ngoài ra, chương trình giáo dục phổ thông cần chú ý sự khác biệt về trình độ dân trí, điều kiện kinh tế, văn hóa, xã hội ở mỗi vùng miền và địa phương. Và quan trọng nhất là chuẩn bị giáo viên, cũng như điều kiện, cơ sở vật chất ở mỗi trường, mỗi địa phương để thực thi chương trình này. Có như vậy quá trình thực thi mới hy vọng có những chuyển biến tích cực.
Bích Hà.
|
1Giáo dục
| GS Nguyễn Minh Thuyết, Tổng chủ biên chương trình (CT) giáo dục phổ thông tổng thể , cho biết trong CT Ngữ văn THPT chỉ còn 6 tác phẩm văn học bắt buộc gồm: bài thơ Thần, Hịch tướng sĩ, Bình Ngô đại cáo, Truyện Kiều, Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc và Tuyên ngôn độc lập.
Việc chỉ có 6 tác phẩm bắt buộc trong chương trình Ngữ văn mới đã khiến nhiều giáo viên băn khoăn.
Mới đây, thầy giáo Trịnh Văn Quỳnh - Giáo viên dạy Ngữ văn tại trường THPT Lương Thế Vinh, Nam Định đã chia sẻ về những mặt tích cực và hạn chế của bản dự thảo chương trình môn Ngữ văn mới.
Chương trình môn học có tính 'mở'.
"Chương trình bộ môn Ngữ văn có một số điểm mới như: Đã chú ý đến tính công cụ của môn học. Nếu trong chương trình hiện hành 60% bài học dành cho đọc hiểu văn bản, trong đó văn bản văn học chiếm đa số.
Chương trình bộ môn mới đa dạng các loại văn bản (văn bản nhật dụng, văn bản đa phương thức...) sẽ gần gũi và thiết thực với cuộc sống hơn.
Thay vì chỉ đề cao năng lực đọc và viết thì chương trình bộ môn mới đã chú trọng đến các kỹ năng nghe và nói, trong đó có sự lắng nghe thấu hiểu, tranh luận trong giao tiếp.
Trước đây chỉ chú trọng làm văn nghị luận, trong đó coi trọng nghị luận văn học, chương trình mới đã hướng tới rèn các kỹ năng tạo lập văn bản khác như văn bản hành chính công vụ và văn bản thuyết minh.
Chương trình môn học có tính mở. Trong đó việc dạy và thi các văn bản ngoài SGK đã trở nên quen thuộc với giáo viên và học sinh.
Bên cạnh các văn bản bắt buộc trong chương trình, giáo viên được chủ động lựa chọn nội dung văn bản dạy học sẽ phù hợp với trình độ của học sinh, theo vùng miền sao cho phù hợp, chuẩn năng lực cơ bản mà chương trình đề ra.
Thay vì chỉ dạy các tác phẩm văn học trung đại hoặc các thể loại ít xuất hiện trong cuộc sống, có những khoảng cách văn hóa để hiểu được tư tưởng của văn bản, thì giáo viên có thể đưa các văn bản đương đại dễ tiếp nhận sẽ khơi gợi được hứng thú học tập của học sinh.
Như thế yêu cầu về chuẩn năng lực của học sinh theo từng khối lớp trên toàn quốc sẽ giống nhau, nhưng tùy đối tượng lại có nội dung khác nhau phân hóa theo trình độ của học sinh và vùng miền.
Do đó, sẽ mở rộng thế giới văn học của người dạy và học, văn học không còn giới hạn văn học trong nhà trường nữa. Nhắc đến văn học hiện thực người ta không còn chỉ nghĩ đến Nam Cao hay 'Chí Phèo'.
Việc lựa chọn 'Chí Phèo' để dạy cho học sinh hay không phụ thuộc vào kế hoạch bài dạy của giáo viên, miễn sao giúp các em hiểu được đặc trưng của văn học hiện thực giai đoạn đó và đọc hiểu được các tác phẩm hiện thực khác của Nam Cao hay của các tác giả cùng thời đại đó.
Chương trình có sự chuyển biến tích cực từ tiếp cận nội dung sang tiếp cận năng lực. Thay vì đặt mục tiêu là cung cấp kiến thức tiếng Việt và văn học sang phát triển các năng lực chung và năng lực môn học như: năng lực ngôn ngữ, năng lực thẩm mỹ để sống và làm việc hiệu quả.
Vì vậy chương trình không còn chạy theo số lượng kiến thức, truyền thụ nội dung, cung cấp nội dung, kể lại nội dung, sẽ tránh được việc đánh giá kiểm tra học sinh theo hướng kiểm tra lại những gì các em đã học.
Học sinh thay vì học thuộc chỉ biết những gì được học, các em vận dụng được những gì được học để đọc hiểu các văn bản có cùng đặc trưng và giải quyết các vấn đề thực tiễn.
Theo chương trình mới, không còn khái niệm giảng văn mà chuyển sang phương pháp dạy đọc hiểu văn bản, trong đó có những văn bản mới ngoài SGK nên học sinh tránh được việc học thuộc một cách máy móc những gì có sẵn.
Thầy giáo Trịnh Văn Quỳnh đã chia sẻ về những mặt tích cực và hạn chế của bản dự thảo chương trình môn Ngữ văn mới:
Giáo viên cũng cần được tập huấn.
Chương trình bộ môn mới có thực sự mở và phát triển năng lực người học một cách thực chất thì cần thiết phải cụ thể, hệ thống hóa mục tiêu và yêu cầu cần đạt ở mỗi lớp hoặc cấp học.
Những yêu cầu này chỉ nên mang tính chất định hướng, giáo viên có quyền chủ động và sáng tạo trong việc xây dựng tổ chức kế hoạch giảng dạy ở lớp học cụ thể của mình.
Hoạt động kiểm tra đánh giá cũng phải thay đổi theo định hướng năng lực người học. Thay vì kiểm tra những gì các em đã biết, giáo viên sẽ kiểm tra những gì các em có thể làm.
Cụ thể, các em có thể vận dụng đọc hiểu các văn bản khác và vận dụng giải quyết các yêu cầu thực tiễn của công việc và cuộc sống. Thực tế những thay đổi về kiểm tra đánh giá sẽ chi phối trực tiếp đến nội dung, phương pháp, hình thức tổ chức dạy học của người dạy và người học.
Việc quy định một số kiến thức cơ bản có tính cốt lõi về văn học và tiếng Việt trong đó có yêu cầu bắt buộc 6 tác phẩm văn học dân tộc cần có sự phân cấp để đảm bảo tính mở trong khuôn khổ.
Trong đó nên quy định rõ các văn bản bắt buộc, các văn bản tự chọn bắt buộc và các văn bản tự chọn theo nhu cầu của người học.
Các giai đoạn, các trào lưu, hay các thể loại đặc trưng đều cần có những văn bản bắt buộc và tự chọn để giáo viên có những định hướng rõ ràng hơn.
Ngay cả các văn bản nhật dụng cũng cần có quy định bắt buộc về định hướng đảm bảo rèn luyện các phẩm chất cần có của người học hay những giá trị sống, kỹ năng sống của con người thời đại mới.
Thực chất chương trình bộ môn phát triển theo chiều rộng đi từ những vấn đề hàn lâm, chuyên sâu sang các vấn đề ứng dụng thực tiễn.
Với một văn bản văn học hoặc một vấn đề đời sống trong một văn bản nhật dụng thì với vốn sống, sự trải nghiệm của tuổi trẻ chắc chắn học sinh không thể khai thác hết các khía cạnh vấn đề, cảm nhận sẽ còn hời hợt, việc dạy học sẽ không có chiều sâu.
Do vậy, vẫn cần thiết phải có những mục tiêu riêng dành cho các em có năng khiếu, có đam mê với môn học để học sinh không chỉ biết tái hiện hình tượng (kể lại, tả lại) mà còn biết liên tưởng cảm thụ và cao hơn là tổng hợp đánh giá vấn đề. Học sinh không chỉ biết thu thập tìm kiếm thông tin mà còn biết đánh giá và phản hồi thông tin.
Việc phát triển năng lực người học cần phải có thời gian dài, rèn luyện thường xuyên, phối hợp đồng bộ các môn học chứ không đơn thuần chỉ qua một vài tiết học là thấy được sự tiến bộ. Giáo viên lại càng cần có niềm tin và sự kiên trì rèn luyện để phát triển năng lực học sinh.
Về căn bản, giáo viên hiện nay vẫn là sản phẩm của chương trình cũ, nhiều năm dạy học theo định hướng cũ có thể chưa quen, chưa hiểu rõ quan điểm của chương trình mới. Cần tập huấn cho giáo viên và thực hiện có lộ trình.
Giáo viên cần phân biệt giữa chương trình bộ môn và sách giáo khoa. Chương trình môn học được xây dựng trên cơ sở chương trình tổng thể. Chương trình cũng cần phân biệt tác phẩm bắt buộc và tác phẩm tự chọn.
Cần có chuẩn chung cho việc đọc hiểu và làm văn theo cụm thể loại, giai đoạn, trào lưu văn học để học sinh có thể vận dụng kiến thức và kỹ năng đã đọc ở văn bản này vào văn bản khác (nằm trong hoặc ngoài SGK) để có sự liên hệ đối chiếu các văn bản với nhau".
(THPT Lương Thế Vinh, Nam Định).
Trịnh Văn Quỳnh.
|
1Giáo dục
| Theo thông tin từ ban soạn thảo chương trình phổ thông mới, chương trình Ngữ văn sẽ có 6 tác phẩm bắt buộc. Đó là bài thơ Thần, Hịch tướng sĩ, Bình Ngô đại cáo, Truyện Kiều, Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc và Tuyên ngôn độc lập. Các tác phẩm văn học khác được đưa vào phụ lục để nhóm tác giả sách giáo khoa và giáo viên lựa chọn.
Trao đổi với Zing.vn, PGS.TS Đỗ Ngọc Thống - Chủ biên chương trình môn Ngữ văn của chương trình giáo dục phổ thông - cho rằng đây là sự lựa chọn tối ưu.
6 tác phẩm có vị trí đặc biệt.
- Tại sao chương trình mới chỉ còn 6 tác phẩm bắt buộc, liệu có ít so với 12 năm học phổ thông?
- Thứ nhất, quy định học bắt buộc 6 tác phẩm này không có nghĩa toàn bộ chương trình chỉ dạy 6 tác phẩm đó và cũng không phải là tất cả tác phẩm khác (không bắt buộc) chỉ là đọc thêm. Tổng thời lượng dành cho môn Ngữ văn (12 năm) là 4.520 tiết, chẳng lẽ chỉ học có 6 tác phẩm ấy.
Đây chỉ là các tác phẩm bắt buộc, còn các tác giả sách giáo khoa và giáo viên phải chọn thêm nhiều tác phẩm khác nữa mới đáp ứng được yêu cầu cần đạt của chương trình quy định.
Thứ hai, vấn đề không phải là 6 hay ít, nhiều hơn 6 mà là tác phẩm nào có vị trí và ý nghĩa đặc biệt như những tác phẩm này đều có thể đề xuất đưa vào. Vì thế, chúng ta nên đặt câu hỏi liệu có bớt đi được tác phẩm nào trong 6 tác phẩm ấy không? Nếu thêm thì chọn tác phẩm nào? Khi đó, chúng ta sẽ thấy rõ vấn đề hơn.
Cô trò Trường THCS & THPT Lương Thế Vinh cơ sở 1 - Tân Triều trong tiết Ngữ văn. Ảnh: H.N.
- Khi dạy có sự phân biệt giữa những tác phẩm bắt buộc và tác phẩm khác không? Nhiều người lo ngại học sinh không có cơ hội hiểu thấu đáo những tác phẩm xuất sắc không nằm trong chương trình bắt buộc?
- Bắt buộc ở đây chỉ để nhấn mạnh trong việc dạy và học chương trình Ngữ văn mới. Tất cả SGK, học sinh đều phải học 6 tác phẩm này, không có sự lựa chọn thay thế. Tuy nhiên, không có nghĩa các tác phẩm khác là phụ hoặc chỉ đọc thêm, tìm hiểu qua loa.
Không có sự phân biệt nào trong khi dạy hai loại tác phẩm này cả. Tất cả đều phải căn cứ yêu cầu cần đạt về thể loại văn bản ấy để dạy kỹ như nhau.
- Chương trình mới có 6 tác phẩm bắt buộc, các tác phẩm còn lại được đưa vào phụ lục để giáo viên lựa chọn. Ban soạn thảo có đưa ra những yêu cầu cụ thể để giáo viên căn cứ lựa chọn tác phẩm cho học sinh?
- Chương trình nêu rất rõ các tiêu chí và yêu cầu về việc lựa chọn văn bản, tác phẩm. Chẳng hạn, đây là các tiêu chí cơ bản: Phục vụ trực tiếp cho việc phát triển các phẩm chất và năng lực theo mục tiêu, yêu cầu cần đạt của chương trình. Phù hợp với kinh nghiệm, năng lực nhận thức, đặc điểm tâm sinh lý, mối quan tâm của học sinh ở từng lớp/cấp học; giúp học sinh có hứng thú đọc văn.
Có giá trị đặc sắc về nội dung và nghệ thuật, nhất là có tính chuẩn mực và sáng tạo về ngôn ngữ. Phản ánh được thành tựu về tư tưởng, văn học, văn hóa dân tộc như tinh thần yêu nước, độc lập dân tộc, ý thức về chủ quyền quốc gia, tính nhân văn, lòng nhân ái, khoan dung và những giá trị phổ quát của nhân loại.
Còn đây là một số yêu cầu: Bảo đảm tỷ lệ hợp lý giữa văn bản văn học với văn bản nghị luận và văn bản thông tin. Trong văn bản văn học, chú ý bảo đảm sự cân đối tương đối giữa các thể loại, giữa văn học trung đại và văn học hiện đại, giữa văn học dân gian và văn học viết, giữa văn học Việt Nam và văn học nước ngoài.
Độ khó của các văn bản đọc tăng dần qua từng năm học. Thời gian để dạy học một văn bản phải tương thích với độ dài và độ phức tạp của nó để bảo đảm giáo viên có thể giúp học sinh tiếp cận đầy đủ và sâu sắc văn bản.
Kế thừa những văn bản, tác phẩm hay có trong chương trình và SGK Ngữ văn hiện hành. Tuy nhiên, các tác phẩm này cần được khai thác và sử dụng theo yêu cầu cần đạt của chương trình Ngữ văn mới, do đó cách dạy, cách khai thác phải thay đổi.
Căn cứ yêu cầu cần đạt ở mỗi lớp, tác giả sách giáo khoa và giáo viên chọn dạy những văn bản phù hợp được khuyến nghị trong hoặc ngoài phụ lục.
Sự lựa chọn tối ưu.
- Trong 6 tác phẩm bắt buộc, có những trích đoạn của "Truyện Kiều". Nhiều ý kiến cho rằng ban soạn thảo nên chọn lựa những trích đoạn phù hợp lứa tuổi, trình độ nhận thức, cảm thụ của học sinh. Điều này có được cân nhắc khi soạn thảo chương trình Ngữ văn mới không?
- Trích đoạn nào tùy vào tác giả sách giáo khoa và giáo viên. Tuy nhiên, tác giả sách giáo khoa và giáo viên phải căn cứ yêu cầu cần đạt về dạy truyện thơ nôm đã nêu trong chương trình và lứa tuổi của học sinh cấp/lớp học đó để lựa chọn đoạn trích cho phù hợp.
Chẳng hạn, đây là yêu cầu cần đạt khi học truyện thơ ở lớp 11: Phân tích và đánh giá được tác dụng của yếu tố tự sự trong thơ; đặc điểm, giá trị độc đáo của một truyện thơ Việt Nam.
Như thế, tác giả sách giáo khoa phải hiểu thế nào là yếu tố tự sự trong thơ? Tác dụng của các yếu tố tự sự này là gì? Đặc điểm của truyện thơ nôm Việt Nam có gì nổi bật? Học sinh lớp 11 cần và chỉ cần nêu các đặc điểm nào? Sự độc đáo của truyện thơ nôm Việt Nam là gì? Từ các yêu cầu vừa nêu để chọn đoạn trích trong Truyện Kiều cho phù hợp.
PGS.TS Đỗ Ngọc Thống, Chủ biên chương trình Ngữ văn mới. Ảnh: NVCC.
- 5 trong số 6 tác phẩm bắt buộc trong chương trình mới thuộc về văn học trung đại và xoay quanh chủ đề chống giặc ngoại xâm, tập trung vào 2 thể loại là thơ và văn chính luận. Nó có quá nặng nề đối với người học không?
- Nhìn chung, nội dung của văn học Việt Nam từ xưa tới năm 1986 chủ yếu là 2 mạch cảm hứng lớn: Yêu nước và nhân đạo. Đó là thực tế lịch sử và cũng là thực tế thành tựu văn học nước nhà.
Vấn đề là có nên dạy các tác phẩm này không? Có thêm bớt được tác phẩm nào không, chứ không phải là nặng hay nhẹ. Nặng hay nhẹ phụ thuộc phần lớn yêu cầu cần đạt và cách dạy của giáo viên chứ không phải thể loại.
Không phải tác phẩm hiện đại nào cũng dễ hiểu và nếu yêu cầu không phù hợp, giáo viên không có năng lực, dạy tác phẩm nào cũng thành nặng nề.
Ngoài ra, như tôi đã nói, 6 tác phẩm này sẽ cùng học, đan xen với hàng trăm tác phẩm khác, trong đó rất nhiều tác phẩm hiện đại, đương đại. Vì thế, không có gì sợ nặng nề trong dạy học và tiếp nhận của học sinh.
- Việc chọn lựa 6 tác phẩm bắt buộc như công bố mới đây có thật sự cân đối về cả nội dung tư tưởng, cảm hứng chủ đạo, thể loại và yếu tố thời đại không?
- Không phải ban biên soạn không muốn có một lựa chọn tối ưu cân đối mọi bề nhưng vấn đề là thực tế thành tựu văn học dân tộc ta như thế, tiêu chí lựa chọn tác phẩm bắt buộc như đã nêu: Đó phải là những tác phẩm lớn, có tầm quan trọng đặc biệt; có giá trị lâu dài, đã được thử thách qua thời gian Các tác phẩm mà bất kỳ ai có văn hóa phổ thông cũng phải biết.
Bây giờ, để thật cân đối, chúng ta nên đưa tác phẩm nào? Thêm hoặc bớt đi tác phẩm nào và phải giải thích vì sao lại thêm bớt các tác phẩm ấy? Liệu có tìm được một số tác phẩm có vị trí và ý nghĩa tương đương như Bình Ngô đại cáo, như Truyện Kiều , như Tuyên ngôn độc lập để thêm vào cho cân đối hơn không?
Học sinh nói gì về đề xuất loại 'Chí Phèo' khỏi sách giáo khoa? Nhiều học sinh cho rằng tác phẩm "Chí Phèo" có giá trị nhân văn, không nên đưa ra khỏi chương trình sách giáo khoa.
Minh Nhật thực hiện.
|
1Giáo dục
| PGS-TS Đỗ Ngọc Thống - Chủ biên chương trình môn tiếng Việt/Ngữ văn.
Những ngày qua, trên một diễn đàn về văn học có bàn luận sôi nổi thông tin Chí Phèo không được đưa vào chương trình phổ thông mới. Nhiều người bày tỏ tiếc nuối khi những thế hệ sau sẽ không có cơ hội được học một trong những tác phẩm kinh điển của dòng văn học hiện thực phê phán.
Cách đây không lâu cũng xảy ra cuộc tranh luận gay gắt khi thạc sĩ Nguyễn Sóng Hiền - nghiên cứu sinh tiến sĩ Trường ĐH Newcastle (Australia) đưa ra ý kiến loại bỏ tác phẩm "Chí Phèo" ra khỏi sách giáo khoa để tránh tác động xấu đến mặt nhận thức của học sinh. Nhiều ý kiến đồng tình với ông Sóng Hiền, nhưng cũng có không ít phản đối.
Vì thế, thông tin Chí Phèo bị bỏ khỏi chương trình Ngữ văn mới đã khiến nhiều người hoang mang.
Liên quan đến điều này, chia sẻ với Lao Động, PGS-TS Đỗ Ngọc Thống - Chủ biên chương trình môn tiếng Việt/Ngữ văn mới - khẳng định, thông tin trên là chưa chính xác.
Theo PGS-TS Đỗ Ngọc Thống, một trong những hạn chế của chương trình, sách giáo khoa hiện hành là chương trình môn Ngữ văn các cấp bị bó hẹp, chỉ giới hạn trong một số tác phẩm, nhất là khi kiểm tra đánh giá. Để khắc phục tình trạng này, chương trình mới được xây dựng với định hướng mở, giao quyền chủ động cho tác giả viết sách giáo khoa và giáo viên, tập trung vào dạy cách đọc các thể loại tiêu biểu thông qua các tác phẩm tiêu biểu.
Để bảo đảm định hướng này, chương trình chỉ chọn một số tác phẩm lớn đặc biệt mang tính bắt buộc.
Ngoài 6 tác phẩm bắt buộc, rất nhiều tác phẩm khác nằm trong danh mục gợi ý mà ban soạn thảo đưa ra, để giáo viên và người viết sách được quyền lựa chọn. "Chí Phèo" cũng như nhiều tác phẩm của các tác giả khác thuộc giai đoạn văn học 30-45 sẽ được đưa vào danh sách tác phẩm gợi ý để các tác giả viết sách chủ động chọn, giáo viên học sinh cũng chủ động chọn làm ngữ liệu trong quá trình dạy học, kiểm tra đánh giá. Không có chuyện bỏ tác phẩm "Chí Phèo" ra khỏi chương trình Ngữ văn mới.
Trước đó, GS Nguyễn Minh Thuyết - Tổng chủ biên chương trình giáo dục phổ thông tổng thể - cũng khẳng định các thông tin Bỏ tác phẩm Chí Phèo, Chí Phèo không được đưa vào chương trình phổ thông là không chính xác.
Thực tế, chương trình được xây dựng theo hướng mở, ngoài 6 tác phẩm văn học bắt buộc, giáo viên được lựa chọn tác phẩm để dạy, dựa trên danh mục tác phẩm gợi ý. Việc này sẽ tăng tính tự chủ về chuyên môn cho giáo viên.
Bích Hà.
|
1Giáo dục
| Người vùng đồng bằng Bắc Bộ có một câu ví (xin trích câu nói của cổ nhân, chúng tôi xin lỗi nếu làm phiền quý vị) Mặt nghệt như ngỗng....
Phải là người nuôi ngỗng và phải là người tinh tế mới biết được tại sao khi ngỗng... nó lại nghệt ra đến mức được đưa vào ví von như thế.
Dẫn câu nói này để vận vào một trường hợp, khi có kẻ quen thói tháu cáy đồ của người khác bị bắt quả tang, hắn giả vờ nghệt ra như ngỗng..." rồi lắp bắp: Xin lỗi, tôi cầm nhầm.
Nếu không bị bắt quả tang, cầm về nhà rồi hoặc mang ra nơi tiêu thụ đồ ăn cắp rồi, hắn chẳng bao giờ quay lại xin lỗi vì cầm nhầm.
Nói thế có thể bạn đọc cho là vơ đũa cả nắm vì trong đời ai chẳng có lúc cầm nhầm.
Xin khẳng định là người viết không vơ đũa cả nắm vì câu trên đã dùng từ quen thói, nếu có người sơ ý mà trót cầm nhầm thì không bao giờ quen thói cả.
Thời hiện đại, chuyện cầm nhầm đã được @ hóa, không cứ phải là cầm trong tay đút vào túi mới là cầm nhầm mà có khi chỉ là Copy and paste - nói theo ngôn ngữ Công nghệ Thông tin - nghĩa là sao chép từ chỗ này dán vào chỗ khác nhưng không trích dẫn nguồn sao chép.
Nếu chỉ sao chép vài từ hay vài dòng mà quên dẫn nguồn thì có thể thông cảm, có thể xem đó là cầm nhầm, còn nếu hàng chục dòng hay cả trang giấy thì không thể gọi là sơ suất được.
Cũng vì thời hiện đại nên một số người tai to mặt nhớn mới nghĩ ra nhiều chiêu độc lạ, vừa chống lưng cho kẻ tháu cáy, vừa để biện minh cho nhóm lợi ích tháu cáy của mình, đó là lỗi đánh máy, lỗi soạn thảo văn bản, lỗi phông chữ,
Gần đây một vị bên khoa học xã hội, nghe nói cũng khá to, khá nhớn mới sáng tạo ra chiêu mới.
Đó là việc vị ấy khẳng định người sao chép công trình của người khác vào luận án tiến sĩ của mình chỉ là do kỹ thuật trích dẫn chứ không phải là tháu cáy.
Có phải do gần đây theo dự thảo chương trình môn học mới sắp được Bộ Giáo dục và Đào tạo công bố, truyện "Chí Phèo" của Nam Cao không còn là tác phẩm bắt buộc phải dạy nên không ít Chí Phèo thở phào nhẹ nhõm, cứ việc tung hê những phát ngôn ngô nghê trước bàn dân thiên hạ mà không sợ người đời cho là học theo anh Chí?
Trên thế giới, tham khảo trong từ điển trực tuyến Merriam-Webster, người ta đã có một định nghĩa chuẩn về tháu cáy (mà một số người quen nói là đạo văn).
Theo đó, đạo văn (plagiarize) là hành động (lược dịch từ Merriam-Webster):
- Ăn cắp và chuyển đổi (ý tưởng hay từ/cụm từ của người khác) như là của riêng mình;
- Sử dụng (sản phẩm của người khác) mà không xác nhận (trích dẫn) nguồn tham khảo;
- Sao chép rất nhiều từ hoặc ý tưởng từ một nguồn khiến những thứ sao chép trở nên rất có ý nghĩa với công trình của bạn, dù bạn có xác nhận (trích dẫn) hay không;
Nói cách khác, đạo văn là một hành động gian lận. Nó liên quan đến cả hai khía cạnh: ăn cắp sức lao động của người khác và nói dối về sự ăn cắp đó sau này.
Đạo văn là một hành động gian lận. (Ảnh minh họa trên Tạp chí Người làm báo).
(Nguyên văn: Plagiarize means:
- To steal and pass off (the ideas or words of another) as one's own;
- To use (another's production) without crediting the source;
- Copying so many words or ideas from a source that it makes up the majority of your work, whether you give credit or not.
In other words, plagiarism is an act of fraud. It involves both stealing someone else's work and lying about it afterward ).
Như vậy, sử dụng sản phẩm của một ai đó mà không công bố nguồn tức là ăn cắp , tức là tháu cáy.
Nếu có ai đó bao che cho hiện tượng mà cả thế giới gọi là ăn cắp này thì có thể khẳng định chắc chắn người đó là đồng lõa với kẻ ăn cắp.
Để tránh đạo văn, việc trích dẫn tài liệu tham khảo là bắt buộc và phải tuân theo những quy tắc đã được quy định trong các văn bản mà Bộ Giáo dục và Đào tạo đã ban hành.
Việc trích dẫn đầy đủ tài liệu tham khảo giúp người đọc thấy được tác giả đã có sự tôn trọng đối với sản phẩm trí tuệ của người khác.
Đó cũng chính là lòng tự trọng cần thiết của người trí thức dù sống tại bất kỳ quốc gia nào, thời đại nào trên hành tinh này.
Nói đến thông lệ quốc tế, đành phải nhắc lại một lần nữa:
Sao chép rất nhiều từ hoặc ý tưởng từ một nguồn khiến những thứ sao chép trở nên rất có ý nghĩa với công trình của bạn, dù bạn có xác nhận (trích dẫn) hay không cũng gọi là đạo văn.
Việc sáng tạo ra cụm từ kỹ thuật trích dẫn hình như chỉ có trong khoa học xã hội vì giới khoa học tự nhiên, nhất là trong các ngành công nghiệp như Điện tử, Chế tạo máy, Xây dựng, Giao thông, đã nói đến kỹ thuật là không được có sơ suất, là phải chính xác đến phần mười, phần trăm milimet.
Nói thế nhưng vừa qua, có một cụm từ mới lại được dư luận thích thú bàn luận, ấy là chuyện có người nâng đỡ không trong sáng một cô gái ở Thanh Hóa.
Khối người dựa vào đó mà nêu câu hỏi Thế nào là nâng đỡ không trong sáng?
Câu hỏi ấy làm dậy sóng mạng xã hội, được không ít người trả lời, tựu trung lại có hai nhóm ý kiến:
Thứ nhất không trong sáng nghĩa là trong dâm;
Thứ hai không trong sáng nghĩa là trong tối.
Về nhóm ý kiến thứ nhất, xin nói ngay có một từ mắc lỗi chính tả, đây là lỗi mà không ít người gán cho người miền Bắc, chẳng hạn trên một trang mạng người ta viết thế này:
Chữ r thì đương nhiên phải phát âm là "rờ" rồi, nhưng hầu hết người miền Bắc phát âm là "dờ".
Thế nên người miền Bắc mới viết râm thành dâm!
Nhân nói về rờ thành dờ, cũng xin mua dìu qua mắt ráo sư về ngôn ngữ chút xíu:
Phát âm rờ thành dờ có lẽ chưa phải là đặc sản miền Bắc, tại Hà Nội, vừa qua có nơi còn phát âm bờ thành tờ.
Đó là chuyện có ông thuộc diện sĩ, học vị mới là bác sĩ (BS) được cấp trên tự động biến thành tiến sĩ (TS) ở một bệnh viện giữa lòng thủ đô.
Lý giải cho việc phụ âm bờ (B) biến thành tờ (T), ông Hoàng Minh Hiền, Trưởng phòng tổ chức Sở Y tế Hà Nội cho biết:
Ngày 17/4/2017, Sở Y tế Hà Nội đã ban hành Quyết định số 476/QĐ-SYT về việc kiện toàn Ban chủ nhiệm các chuyên khoa đầu ngành năm 2017.
Do sơ xuất trong việc soạn thảo và rà soát, tại danh sách kèm theo quyết định phòng nghiệp vụ Y sở Y tế đã in nhầm BS Hà Huy Thắng là TS Hà Huy Thắng.
Ngày 9/8/2017, phòng Nghiệp vụ Y Sở Y tế Hà Nội đã có tờ trình đính chính lại sai sót trên từ TS Hà Huy Thắng thành BS Hà Huy Thắng.
Lý do sơ suất trong việc soạn thảo và rà soát được vận dụng như là liều thuốc vạn năng nhằm biện minh cho bất kỳ sơ suất nào trong công tác quản lý.
Cứ tạm chấp nhận đây là sơ suất của phòng Nghiệp vụ (sở Y tế Hà Nội) nhưng người ta không thể hiểu vì sao sau gần 4 tháng (từ 17/4/2017 đến 9/8/2017) người được nhầm bờ thành tờ ấy không có ý kiến gì với cấp trên, đến mức cấp trên phải chủ động sửa tờ thành bờ?
Có lẽ cũng nên công bằng một tí bởi ông tờ sĩ ấy không tháu cáy cái gì, việc bé cái nhầm là của trên Sở chứ không phải do ông soạn thảo.
Có điều khi cầm quyết định mà không biết mình bị nhầm từ bờ sĩ thành tờ sĩ thì kể cũng hơi lạ nhất là khi ông lại là Giám đốc một bệnh viện!
Xã hội ngày nay có hai loại thày được cả xã hội săm soi là thày giáo và thày thuốc, khi là thày mà nhận vơ cái không phải của mình thì thua cả Chí Phèo bởi Chí Phèo không được học, không phải là sĩ.
Hai câu chuyện nêu trên diễn biến theo chiều hướng trái ngược nhau, một chuyện là trên bao che cho sự đạo văn của dưới, chuyện còn lại là dưới nhận vơ văn đạo của trên.
Xem ra, dẫu người đời có nặng lời thế nào đi nữa thì các mo quancũng chẳng hề hấn gì, các vụ mà thiên hạ đồn thổi là đạo văn ở Đại học Bách Khoa Hà Nội, Đại học Kinh tế Quốc dân Hà Nội và nhiều nơi khác hình như để hơi lâu nên hóa bùn cả rồi.
Trong trào lưu mặt mo của không ít người mong một đêm biến thành là sĩ, chuyện bỏ tiền mua bằng tiến sĩ của các trường ma như Đại học Nam Thái Bình Dương (Hoa Kỳ) hay chui vào lò ấp để sau vài năm thành tiến sĩ không phải là hiếm.
Hiếm là ở chỗ không bỏ tiền, cũng không chui vào lò ấp tiến sĩ mà lại nhận vơ mình là tiến sĩ chỉ vì ở trên đánh máy nhầm, thế thì danh dự để đâu, liêm sỉ để đâu?
Và còn điều này, cố bảo vệ hành động đạo văn của người khác có nên xưng danh là thày giáo?
Tài liệu tham khảo:
Xuân Dương.
|
1Giáo dục
| Chương trình Ngữ văn mới sẽ có nhiều thay đổi so với hiện tại. Ảnh minh họa: T.K.
Tránh học vẹt, học thuộc.
Bộ GD&ĐT đang trong quá trình hoàn thiện, bổ sung và chuẩn bị công bố chương trình môn học mới, lấy ý kiến đóng góp của xã hội trước khi chính thức đi vào thực hiện theo kế hoạch đã đề ra. Đáng chú ý đó là môn Ngữ văn ở bậc học phổ thông, nhất là chương trình sách giáo khoa cấp trung học thời gian qua đã nhận được rất nhiều ý kiến từ các chuyên gia, cá nhân xung quanh lựa chọn tác phẩm, đổi mới cách dạy và học để học sinh vừa có các kỹ năng cần thiết để sử dụng trong đời sống như đọc, hiểu văn bản, nâng cao khả năng cảm thụ văn học.
Theo Ban Phát triển các chương trình môn học (Bộ GD&ĐT), chương trình tiếng Việt/Ngữ văn mới sẽ được xây dựng theo hướng mở, không quy định chi tiết về nội dung dạy học và các văn bản cụ thể mà chú trọng đến những yêu cầu cần đạt về đọc, viết, nghe và nói cho mỗi lớp. Đối với môn Ngữ văn sẽ chỉ gồm 6 tác phẩm văn học bắt buộc, cụ thể: Bài thơ Thần, Hịch tướng sĩ, Bình Ngô đại cáo, Truyện Kiều, Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc và Tuyên ngôn Độc lập. Các nhóm tác giả viết sách giáo khoa (SGK) có thể chủ động lựa chọn các tác phẩm khác nhau đưa vào sách, hướng đến việc phát triển năng lực, phẩm chất cho học sinh.
GS Nguyễn Minh Thuyết - Tổng chủ biên Chương trình Giáo dục tổng thể thông tin, sắp tới đề thi môn Ngữ văn sẽ ra theo hướng kiểm tra năng lực, phẩm chất người học và không kiểm tra nội dung kiến thức học thuộc, học sinh hoàn toàn có thể sử dụng các ngữ liệu khác nhau để đáp ứng yêu cầu của đề thi. Chương trình chú trọng hình thành phương pháp đọc hiểu, cách tạo lập văn bản, thực hành, vận dụng nhiều kiểu loại văn bản khác nhau, cách trình bày, nhằm phát triển năng lực giao tiếp, năng lực thẩm mỹ của người học. Các nhà trường cần có tủ sách tham khảo với nhiều loại sách, có đủ các văn bản từ tác phẩm văn học đến văn bản thông tin phục vụ học sinh.
Dự thảo Chương trình Ngữ văn mới đã nêu lên các tiêu chí và yêu cầu lựa chọn văn bản nói chung, bao gồm: Phục vụ trực tiếp cho việc phát triển các phẩm chất và năng lực theo mục tiêu, yêu cầu cần đạt của chương trình; Phù hợp với kinh nghiệm, năng lực nhận thức, đặc điểm tâm sinh lý, mối quan tâm của học sinh ở từng lớp/cấp học; giúp học sinh có hứng thú đọc văn; Có giá trị đặc sắc về nội dung và nghệ thuật, nhất là có tính chuẩn mực và sáng tạo về ngôn ngữ; Phản ánh được thành tựu về tư tưởng, văn học, văn hóa dân tộc như tinh thần yêu nước, độc lập dân tộc, ý thức về chủ quyền quốc gia, tính nhân văn, lòng nhân ái, khoan dung, và những giá trị phổ quát của nhân loại.
Cần đưa thêm các tác phẩm cận đại.
Tuy nhiên, việc chọn 6 tác phẩm bắt buộc phải đưa vào sách giáo khoa mới còn nhiều ý kiến tranh luận. Trong đó có nhiều tác phẩm kinh điển của văn học Việt Nam, tiêu biểu như tác phẩm Chí Phèo đã từng gây tranh cãi rất nhiều khi bị đề xuất đưa ra khỏi SGK Ngữ văn THPT, điều này đồng nghĩa với việc sẽ có nhiều tác phẩm của các tác giả nổi tiếng cùng chung số phận như tác phẩm Chí Phèo, trở thành tác phẩm tham khảo.
Nhận xét về chương trình Ngữ văn mới, TS Trịnh Thu Tuyết (nguyên giáo viên Ngữ văn Trường THPT Chu Văn An, Hà Nội) chia sẻ, đó là hướng đi mới, khắc phục được tình trạng học vẹt, học theo văn mẫu, chú trọng phát triển kĩ năng đọc, viết, nói và nghe, kĩ năng đọc hiểu, kĩ năng tạo lập, thực hành, vận dụng văn bản. Nhiều năm nay, chương trình thiên về cung cấp kiến thức cho học sinh, trong khi đó, kiến thức ngoài nhà trường là vô hạn, học sinh sẽ rất khó khăn tiếp cận biển kiến thức ấy nếu phần kĩ năng chưa được chú trọng.
Quan sát 6 tác phẩm bắt buộc trong Dự thảo chương trình Ngữ văn mới, có thể thấy nội dung tư tưởng, cảm hứng chủ đạo, đặc trưng thể loại hình như chưa thật cân đối?.. Trừ Truyện Kiều, 5 tác phẩm còn lại đều phản ánh tinh thần quật cường, bất khuất, ý chí độc lập tự chủ của dân tộc Việt trong và sau những cuộc chiến tranh vệ quốc vĩ đại. Yếu tố thời đại cũng đặt ra khi ngoại trừ Tuyên ngôn độc lập năm 1945, còn tất cả đều thuộc văn học trung đại. Đành rằng, còn rất nhiều tác phẩm đưa vào chương trình tự chọn, tuy nhiên có nên chăng phác họa gương mặt tinh thần của dân tộc đầy đặn hơn ngay trong những nét khái lược nhất của các tác phẩm bắt buộc?, TS Tuyết nhận xét thêm.
Còn ThS. Nguyễn Sóng Hiền (hiện đang là nghiên cứu sinh tại ĐH Newcastle, Úc) - người đề xuất loại tác phẩm Chí Phèo khỏi SGK cho biết: Với hướng đi này, tôi tin chắc rằng giáo dục Việt Nam sẽ sớm rút ngắn khoảng cách với các nền giáo dục tiến bộ trên thế giới. Giáo dục là cuộc sống, nó cũng hướng tới phát huy tối đa năng lực của người học, phát triển các kỹ năng tư duy độc lập và sáng tạo của người học. Tôi cho rằng, chúng ta cần giảng dạy chương trình tiếng Việt giao tiếp nó sẽ giúp cho văn hóa ứng xử của chúng ta văn minh hơn.
Theo một số giáo viên Ngữ văn trung học, việc đưa 6 tác phẩm văn học vào Chương trình Ngữ văn mới như đã dự kiến là hoàn toàn hợp lý. Tuy nhiên, trong 6 tác phẩm thì chỉ có Tuyên ngôn Độc lập là thuộc thời hiện đại còn lại là trung đại. Do đó, ngoài khích lệ truyền thống yêu nước, chương trình SGK cần đến những cái nhìn đa diện và gần gũi với hiện thực cuộc sống.
Quang Anh.
|
1Giáo dục
| Chương trình diễn ra tối 5/1, với sự tham gia của 60 bạn trẻ, hướng tới cái nhìn đa chiều và khoa học xung quanh chủ đề về thấu cảm nói chung và thấu cảm trong văn chương nói riêng.
Mở đầu, một bạn trẻ tên Quyên người miền Nam sống tại Hà Nội nói rằng cô rất băn khoăn không biết mình là ai trong hành trình sống này.
Đó là câu hỏi mà cá nhân mình không thể đưa ra câu trả lời cuối cùng thầy giáo Hiếu đáp lời khi bắt đầu câu chuyện. Hiếu nói thêm rằng băn khoăn Mình là ai là một băn khoăn đẹp.
Hiểu kẻ khác là để hiểu chính mình.
Trong giờ dạy hôm qua, tôi có nói với các học trò rằng, chưa bao giờ văn học là nhân học bị thách thức như bây giờ - khi robot Sophia xuất hiện với tiếng Anh tốt, có biểu cảm cơ mặt. Theo đà phát triển của công nghệ, có nhiều thứ con người kiêu hãnh thì robot có thể có nữa, như cảm xúc và ký ức chẳng hạn.
Nhưng thầy giáo dạy văn dừng lại: Chừng nào con người còn điều này thì còn khác. Đó là: Con người luôn băn khoăn mình là ai. Còn robot thì không.
Sau đề dẫn từ một câu hỏi có tính triết học, thầy Hiếu dẫn dắt người nghe tới khái niệm kẻ khác với thông điệp:
Mỗi kẻ khác đều làm ta cần nhẫn nại hơn. Mỗi kẻ khác đồng thời là cơ hội để ta nhìn vào để thấy thêm ta, từ đó soi rọi nội tâm của chính mình. Văn chương là một phương tiện hữu ích trong việc này.
Thầy Hiếu lấy ví dụ truyện ngắn Nhật Bản mà mình tâm đắc: Thủy Nguyệt Trăng soi đáy nước, một tác phẩm từng xuất hiện trong sách giáo khoa.
Ở đó, nhân vật băn khoăn khoăn Thượng Đế có thực sự ưu ái con người hay không, khi mà trong thiên nhiên có loài côn trùng có mắt tự nhìn được mình; còn con người muốn thấy được mình thì phải có kẻ khác - kẻ ở ngoài ta?
Khác với các bộ môn khoa học, ở văn học, người ta không thể chỉ dùng sức mạnh của lý tính để cắt nghĩa về con người. Sự riêng biệt của mỗi người và cũng là điều để con người không bao giờ hết bí ẩn chính là thế giới tự thân, thế giới bên trong của mình. Đối diện với sự thật của mình là điều khó khăn nhất, bởi nó hỗn mang, nằm ngoài quy luật.
Văn chương ở nhà trường.
Tại buổi tọa đàm, cả diễn giả và khán giả đã có trao đổi xung quanh những bất cập về việc dạy, học môn văn trong trường phổ thông.
Thầy Hiếu kể rằng, mình đã từng yêu cầu sinh viên năm thứ nhất viết về tác phẩm có ý nghĩa với bản thân. Kết quả là có những em viết rất chân thành, dạt dào về những cuốn sách ngôn tình; bài viết hay nhất cũng là một bài viết về tiểu thuyết ngôn tình mà nói theo lối nghĩ quen thì đây quả là nguy cơ đáng báo động thầy Hiếu hài hước.
Thà các em viết về cái đó còn hơn là viết về những tác phẩm nổi tiếng mà không có cảm xúc, nhìn nhận riêng về nó, thầy chia sẻ thêm.
Có một điều mà văn chương rất kỵ, nhưng lại xuất hiện phổ biến trong các bài học, bài thi ở môn văn: Từ trường hợp hay hoàn cảnh éo le rút ra bài học nào đó. Theo thầy Hiếu, văn chương, hay rèn luyện sự thấu cảm không cho bài học nào.
Một cái dở nữa mà thầy từng được học và dạy văn nữa, đó là phân loại con người theo những nhóm giai cấp, nhóm xã hội, từ đó gắn với các chủ nghĩa nhân đạo, giá trị nhân đạo,v.v... Đó không phải là là nhiệm vụ của văn học; mọi khung phân loại đều là đơn giản hóa con người và trả giá lớn thầy Hiếu nói.
Sự đơn giản hóa, cùng những công thức...đã góp phần giết chết môn văn trong nhà trường, bởi môn văn là đồng cảm với sự đa dạng; điều quan trọng là nó hướng đến thừa nhận thế giới bên trong của con người vốn rất phức tạp, phong phú.
Liên quan đến một đề xuất gây ồn ào về tác phẩm Chí Phèo trong chương trình THPT, thầy Hiếu nói rằng đó là tác phẩm rất xứng đáng để dạy học sinh.
Với tác phẩm này, mình muốn nói với học sinh hai điều: Chúng ta có thể cảm thông thế nào với kẻ khác, với kẻ bị dán nhãn không phải là người - một khuôn mặt không được nhân diện, một nỗi đau không biết mình là ai của Chí Phèo. Sự dằn vặt Ai cho tao lương thiện là căn tính chỉ có ở con người. Đó là những bế tắc cần sự cảm thông. Con người phức tạp vô cùng mà mình không giúp được họ, thi đầu tiên đừng vội kết luận, đổ lỗi; đừng phán xét.
Thầy cũng cho biết thêm, nếu mang cách dạy không công thức, không gạch đầu dòng của thầy đi thi thì học trò sẽ có điểm số không cao.
Trò chuyện trước buổi tọa đàm, Hồ Ngọc Hạnh, sinh viên năm thứ 2 khoa Kinh tế - Đối ngoại, Trường ĐH Ngoại thương cho biết, những ấn tượng đẹp đẽ của em với môn văn là thời THCS. Khi lên bậc THPT, vòng quay của thi cử cuốn đi, mải bận thi nên sự chú tâm không còn như trước. Với Hạnh, những tác phẩm hay dưới sự giảng dạy của thầy cô giáo tốt sẽ giúp học sinh có tinh thần phong phú. Nhưng cách luyện bài theo mẫu gạch đầu dòng, phân tích theo mẫu chưa khuyến khích sự sáng tạo cũng như tinh thần phản biện của học sinh khiến sự hay ho của môn học này phai nhạt đi nhiều.
Còn Trần Quốc Tuấn, một kỹ sư công nghệ thông tin của FPT trò chuyện trong giờ giải lao:
Hồi học THPT em chỉ chú ý cày các môn khối A để thi ĐH. Những kiến thức của môn văn làm nền tảng chủ yếu được trang bị từ bậc THCS, đó là các kỹ năng về sử dụng từ ngữ, ngữ pháp, tập làm văn. Những thứ khác em đọc ngoài nhà trường, như truyện chưởng. Sau này đi làm và nhìn thế giới khác hơn, em thấy khá cần những giá trị của văn chương: Giúp cho việc truyền đạt thông tin từ lĩnh vực khoa học ứng dụng dễ kết nối với con người, tăng kỹ năng thấu hiểu, cảm nhận về con người và giúp bản thân cân bằng hơn.
Tuấn nói rằng mình và những người cùng thế hệ vẫn có may mắn là sửa lại một chút, nhưng vẫn tiếc rằng những cảm nhận, trải nghiệm về môn học này sẽ không còn được trong lành như thời còn ngồi ghế nhà trường nữa.
Mặt trái của thấu cảm?
Kể từ sau khi xuất hiện trong đề thi môn Ngữ văn tại kỳ thi THPT quốc gia năm 2017 với nhiều ồn ào, từ thấu cảm đang dần dần tiến sâu hơn vào đời sống giới trẻ.
Các bạn trẻ đã mang tới buổi tọa đàm này nhiều chất vấn khác nhau.
Hương, một nữ sinh y khoa băn khoăn: Làm thế nào để thấu cảm mà mình không bị tổn thương?. Trong tháng thực tập cuối năm qua, Hương tiếp xúc với hơn 200 bệnh nhi, nhiều hôm về nhà căng thẳng, không biết thế nào để cân bằng.
Một học sinh phổ thông thắc mắc: Mặt trái của thấu cảm là gì?.
Một bạn trẻ khác đặt câu hỏi: Có mâu thuẫn không khi văn học là nghệ thuật là hư cấu của ngôn từ, người đọc lại tin vào cái hư cấu đó, từ đó hiểu về kẻ khác rồi lại nhận ra chính mình?
Vẫn tiếp tục buổi tọa đàm bằng giọng chậm rãi, thầy giáo Hiếu giải thích rằng, Thấu cảm còn gây tranh luận và không phải anh đã chiếm lĩnh sâu sắc được những thứ tiếp cận về điều này. Những diễn giải của anh ở đây là nói bằng niềm tin hơn là chân lý.
Theo đó, sự thấu cảm là ảo tưởng nếu cho rằng mình có thể đồng nhất hoàn toàn vào thế giới của người khác. Điều quan trọng là cảm nhận, lắng nghe những câu hỏi, bởi những băn khoăn tự vấn luôn là cần thiết. Thấu cảm không phải là chìa bàn tay ra cho người đau khổ, không kéo sự xa lạ về gần gũi. Ranh giới giữa thấu cảm và thương hại có thể nhập vào nhau nếu ta không tôn trọng sự riêng tư. Còn thương hại là cảm xúc nên loại trừ khi tiếp xúc với người khác. Để tránh bị đẩy sang thái cực thương hại, điều có thể thực hành là hãy kiên nhẫn với người khác.
Thầy Hiếu lưu ý rằng: Nếu không luyện tập, thì thấu cảm dễ trở thành cảm xúc bị thao túng. Những cảm xúc trong văn chương đòi hỏi chúng ta nhìn nhận kẻ khác bằng sự điềm tĩnh. Băn khoăn về kẻ khác cũng chính là băn khoăn về chính mình. Và trong hành trình nhận diện kẻ khác, rất có thể thành quả lớn nhất là ta hiểu về chính ta chứ không phải về kẻ khác. Trong hành trình cùng nghĩ, cùng cảm đó, ta tìm thấy ta ở chiều kích mới.
Trước thắc mắc về niềm tin vào sự hư cấu, thầy Hiếu lý giải: Hành trình đẹp nhất của con người là đi tìm cái đẹp; càng đi tìm càng không thấy, con người càng được giải phóng.
Anh nói rằng, những điều đẹp đẽ của cuộc đời là không tưởng và liên hệ tới tứ thơ của GS toán học Ngô Bảo Châu (một câu thơ lăng nhăng mà mọi người không ai hiểu từ dùng của GS Châu - PV):
"Có một con đường ta đi.
Giá chi không bao giờ tới đích.
Câu thơ cho thấy một niềm tin là cuộc sống còn có những khả năng khác. Và hành trình tìm hiểu con người là hành trình bất tận.
Hạ Anh.
|
1Giáo dục
| Việc đưa tác phẩm Chí Phèo vào sách giáo khoa như thế nào sẽ tùy thuộc vào quan điểm của mỗi người viết sách.
Việc đưa tác phẩm Chí Phèo vào sách giáo khoa như thế nào sẽ tùy thuộc vào quan điểm của mỗi người viết sách.
Theo đó, trong Chương trình trung học phổ thông mới chỉ còn 6 tác phẩm văn học bắt buộc gồm: "Bài thơ Thần", "Hịch tướng sĩ", "Bình Ngô đại cáo", "Truyện Kiều", "Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc" và "Tuyên ngôn độc lập".
Tất cả các tác phẩm còn lại chỉ nêu trong một danh mục gợi ý giúp các tác giả SGK và giáo viên hình dung ra đề tài, kiểu loại văn bản và mức độ khó theo từng lớp và nhóm lớp; không bắt buộc đưa vào SGK.
Tác phẩm Chí Phèo của nhà văn Nam Cao cũng nằm trong danh mục tác phẩm gợi ý đó.
Như vậy, việc đưa tác phẩm Chí Phèo vào dạy trong nhà trường như thế nào, có nên đưa đầy đủ, toàn vẹn hay có thể cắt bỏ một vài đoạn sẽ tùy thuộc vào quan điểm của mỗi người viết SGK.
Ngoài ra, một trong những điểm khác biệt so với các chương trình trước đây là môn Ngữ văn được xây dựng xuất phát từ các phẩm chất và năng lực cần có của người học, để lựa chọn nội dung dạy học. Các yêu cầu cần đạt của mỗi lớp tập trung vào 4 kỹ năng lớn là nghe, nói, đọc, viết.
Trước đó, cuối năm 2017, ông Nguyễn Sóng Hiền - nghiên cứu sinh tiến sĩ Trường ĐH Newcastle (Australia) đưa ra ý kiến loại bỏ tác phẩm "Chí Phèo" ra khỏi sách giáo khoa để tránh tác động xấu đến mặt nhận thức của học sinh. Ngay sau đó đã khiến dư luận bùng nổ làn sóng tranh cãi gay gắt.
Theo ông Nguyễn Sóng Hiền, nhiều nhà phê bình văn học đã cho rằng Chí Phèo đại diện cho tầng lớp nông dân bị lưu manh hóa, nhưng đây là một nhận xét phiến diện, mang tính áp đặt. Về khía cạnh giáo dục, hành động của Chí Phèo là đáng lên án và cần phê phán.
Ông cho rằng việc Chí Phèo giết Bá Kiến sau khi uống rượu say là một hành động không thể dung thứ, cho dù nhiều học giả và nhà phê bình hình tượng hóa nó là sự phản kháng của tầng lớp bần nông đối với giai cấp cường hào, ác bá. Thậm chí đó là sự quy chụp và áp đặt khiên cưỡng.
"Chí đã giết người trong lúc say, đó là hành vi không phải của một con người. Cho dù ở bất kỳ xã hội nào, những hành động đó đều đáng bị lên án và cách ly ra khỏi đời sống xã hội" - ông Hiền phân tích.
Ông cũng cho rằng "Chí Phèo" có thể tác động tiêu cực đến nhận thức của người học nên kiến nghị nên bỏ tác phẩm này ra khỏi sách giáo khoa. Bởi gíao dục phải hướng tới hạn chế tối thiểu những mặt trái, tác động tiêu cực đối với trẻ em.
Tuy nhiên, rất nhiều người cho rằng đề xuất của ông Hiền là không thể thực hiện, bởi tác phẩm đã mang ý nghĩa thời đại, tiêu biểu cho giai tầng khi nó ra đời.
Đặng Chung.
|
1Giáo dục
| Vì hạnh phúc cộng đồng- đó chính là phương châm hoạt động kể từ khi thành lập đến nay của Trung tâm Cung cấp dịch vụ Công tác xã hội (TTCCDVCTXH) thuộc Sở LĐ-TB&XH; TP Đà Nẵng. Đặc biệt, trong dịp thăm TTCCDVCTXH nhân Tuần lễ Cấp cao APEC 2017 diễn ra tại Đà Nẵng, phu nhân Tổng thống Peru đã đánh giá cao nỗ lực của TT vì hạnh phúc cộng đồng. Đây được xem là nơi tư vấn, giúp đỡ cho những phận đời kém may mắn trong xã hội vươn lên, hòa nhập cộng đồng. Dịch vụ tư vấn, tham vấn, kết nối và can thiệp khẩn cấp của TT trong năm qua đã tiếp nhận, hỗ trợ 568 trường hợp về các vấn đề liên quan đến công tác chăm sóc bảo vệ trẻ em và trợ giúp NKT (CSBVTE&TGNKT;). Đối với những trường hợp trẻ có khó khăn về hành vi, giao tiếp, cán bộ TT tiếp cận, cùng gia đình lên kế hoạch hỗ trợ trẻ, trực tiếp can thiệp hành vi cho trẻ hoặc hỗ trợ tâm lý cho cha mẹ trẻ giúp các bậc phụ huynh giải tỏa tâm lý, yên tâm hơn với sự phát triển của con mình. Hiện TT đang hỗ trợ trị liệu thường xuyên cho 26 trẻ có vấn đề, gần 11 trẻ đã về hòa nhập cộng đồng hoặc kết nối các cơ sở học tập thuận lợi.
Thăm TTCCDVCTXH Đà Nẵng nhân Tuần lễ Cấp cao APEC 2017, Phu nhân Tổng thống Peru đã thăm hỏi, trò chuyện với trẻ tham gia mô hình CLB Sống độc lập "Hoa Xương Rồng". Ảnh:P.V.
Hoạt động nâng cao năng lực và phát triển cộng đồng được xem là một trong những thành công của TT. TT phối hợp với các địa phương, trường học, tổ chức gần 100 buổi tuyên truyền về quyền trẻ em, Luật Trẻ em, phòng chống bạo lực, xâm hại trẻ em, phòng chống tai nạn thương tích, trị liệu rối loạn tâm thần (RLTT), người tâm thần (NTT) dựa vào cộng đồng cho hơn 7.000 lượt người tham dự. TT còn thực hiện chương trình "Vì hạnh phúc cộng đồng" giới thiệu về các hoạt động hỗ trợ NKT hòa nhập tại cộng đồng; giáo dục kỹ năng sống, hình thành nhân cách, mô hình CSTE có hoàn cảnh đặc biệt; vấn đề trầm cảm sau sinh của phụ nữ, đồng hành cùng phụ nữ nghèo trong việc hỗ trợ những trường hợp có hoàn cảnh khó khăn; mô hình can thiệp phục hồi cho trẻ RLTT; mô hình trợ giúp nạn nhân bom mìn hòa nhập cộng đồng và hoạt động kết nối nguồn lực nhằm giúp họ vượt qua khó khăn vươn lên trong cuộc sống...
Trong thời đại Internet hiện nay, số trẻ em bị RLTT, phụ nữ sau sinh bị trầm cảm ngày càng gia tăng và là nỗi lo của gia đình, xã hội, nên TT đã chú trọng công tác hội thảo, tập huấn kỹ năng, thực hiện mô hình phòng và trị liệu RLTT, nhằm phát hiện sớm trẻ có dấu hiệu RLTT, nâng cao năng lực cho hệ thống bảo vệ trẻ em, người mẹ đơn thân, phụ nữ trầm cảm dựa vào cộng đồng. Qua đó, đến nay, đã có gần 1000 trẻ, nhiều bà mẹ đơn thân và phụ nữ trầm cảm được phát hiện, tư vấn và kết nối cho các phụ huynh có con gặp vấn đề về rối loạn tâm lý, hành vi, giao tiếp, ngôn ngữ... Ngoài ra, TT đã lập hồ sơ quản lý, giúp đỡ 174 đối tượng là bộ đội xuất ngũ bị bệnh tâm thần và đối tượng NTT xuất viện hòa nhập cộng đồng; Phối hợp với Hội Hỗ trợ khắc phục hậu quả bom mìn thành phố đánh giá, lập hồ sơ và hỗ trợ sinh kế cho 15 trường hợp người khuyết tật là nạn nhân bom mìn có hoàn cảnh khó khăn... Trợ giúp xã hội cho các đối tượng yếu thế được nâng lên rõ rệt về số lượng và phạm vi hỗ trợ. Điển hình như 51 trường hợp trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt được kết nối với tổ chức Holt trong các chương trình đã ký kết, 20 gia đình bộ đội xuất ngũ bị bệnh tâm thần và 15 nạn nhân bom mìn được hỗ trợ sinh kế và đặc biệt 20 gia đình có trẻ khuyết tật ở Hòa Vang và Liên Chiểu cũng được đánh giá nhu cầu và hỗ trợ sinh kế trong năm 2017. Ngoài ra, đã có nhiều trường hợp được kết nối với các tổ chức Hội, các doanh nghiệp, các nhà hảo tâm để hỗ trợ sinh kế, học bổng, giúp họ vượt qua khó khăn vươn lên trong cuộc sống...
Nâng cao chất lượng "Vì hạnh phúc cộng đồng".
Trong thời gian tới, TT tiếp tục nâng cao chất lượng CCDVCTXH chuyên nghiệp, xứng đáng là nơi gửi gắm của những phận đời yếu thế. Các hoạt động truyền thông, tập huấn nâng cao năng lực và nhận thức cộng đồng, "Vì hạnh phúc cộng đồng" được đẩy mạnh, đặc biệt là tập huấn kỹ năng chăm sóc NTT, phòng ngừa sang chấn tâm lý sau sinh cho phụ nữ mang thai. Bên cạnh đó, duy trì hiệu quả mô hình CLB Sống độc lập " Hoa Xương Rồng" cho trẻ em vào thứ 7 hàng tuần; xúc tiến "Mô hình sống độc lập cho trẻ khuyết tật trí tuệ trên địa bàn thành phố Đà Nẵng"; vận hành tổng đài điện thoại quốc gia bảo vệ trẻ em 111, phục vụ cho 16 tỉnh thành miền trung, tây nguyên; mô hình "Cơ sở phòng trị liệu rối nhiễu tâm trí, hỗ trợ người bệnh tâm thần hòa nhập cộng đồng", trong đó tập trung quan tâm đến phụ nữ mang thai và bộ đội xuất ngũ bị bệnh tâm thần...
HỒNG NHẬT.
|
1Giáo dục
| Trong giờ học.
Theo Dự thảo chương trình môn học Tự nhiên và Xã hội mà Bộ GDĐT công bố, về nội dung giáo dục, ngay từ lớp 1 các em đã được học về chủ đề Con người và sức khỏe. Theo chủ đề này các em sẽ được học về các bộ phận bên ngoài và giác quan của cơ thể; giữ cho cơ thể khỏe mạnh và an toàn. Trong đó yêu cầu cần đạt được của nội dung này là phải nêu được tên gọi và chức năng các bộ phận bên ngoài, các giác quan của cơ thể qua quan sát tranh ảnh và hoạt động của bản thân; Vẽ được hình cơ thể người hoặc sử dụng hình có sẵn để nói hoặc viết được tên một số bộ phận của cơ thể và chức năng của nó; Xác định được vùng riêng tư của cơ thể cần được bảo vệ; Thực hành cách nói không và tránh xa người có hành vi động chạm và đe dọa an toàn của bản thân; Thực hành cách nói với người lớn tin cậy để được giúp đỡ khi cần.
Như vậy, việc giáo dục giới tính đã được đưa vào thành một chủ đề khá quan trọng trong môn học này, hứa hẹn sẽ trang bị cho các em học sinh nhiều kiến thức bổ ích để bảo vệ bản thân.
Về điều này, PGS.TS xã hội học Hoàng Bá Thịnh- Trung tâm Nghiên cứu giới, dân số, môi trường và các vấn đề xã hội (ĐH Khoa học Xã hội và Nhân văn) nhận định, việc dạy cho học sinh từ lớp 1 về các vấn đề giáo dục giới tính là vô cùng cần thiết.
Ngay từ khi chương trình giáo dục phổ thông tổng thể còn nằm trên kế hoạch, PGS Thịnh cũng đã nhiều lần góp ý về nội dung giáo dục giới tính và bình đẳng giới trong giáo dục. Theo ông Thịnh, nếu có được một môn học riêng về giáo dục giới tính hay giáo dục bình đẳng giới trong trường phổ thông thì quá tốt, nhưng sẽ khó cho các chuyên gia xây dựng chương trình. Chương trình đã nặng, chúng ta đang kêu gọi giảm tải mà cứ tăng lên thì rất khó khăn cho các thầy cô giảng dạy. Và ông Thịnh cũng khẳng định rằng việc lồng ghép giáo dục giới tính trong môn học có khả thi hơn. Tính hiệu quả cũng sẽ cao hơn.
Bên cạnh việc dạy trong trường lớp về các nội dung như Dự thảo nêu, các thầy cô giáo cũng nên có quan điểm kiến thức về giới, bình đẳng giới, lồng ghép giáo dục các em qua những trò chơi từ mẫu giáo. Các hoạt động ngoại khóa ở các cấp học, nên thường xuyên có những chủ đề về giáo dục giới tính, bình đẳng giới.
Sau khi xem qua Dự thảo, cô giáo Triệu Thị Thanh Nga, giáo viên dạy tiểu học tại huyện Phúc Thọ (Hà Nội) bày tỏ sự đồng tình: Đưa giáo dục giới tính từ lớp 1 vào nội dung giảng dạy là việc làm cần thiết trước thực trạng xâm hại trẻ em, lạm dụng trẻ em đang diễn ra ngày càng nhiều trong xã hội hiện nay. Có chương trình cụ thể, nhà trường, giáo viên sẽ có ý thức cao hơn trong việc giảng dạy các em về những vấn đề này, cũng như chủ động trang bị kiến thức, kỹ năng để từng bước giúp các em tiếp cận với nội dung này theo một lộ trình phù hợp. Mục tiêu cuối là để các em có ý thức tránh xa cái xấu, biết bảo vệ bản thân.
Có con chuẩn bị vào lớp 1, chị Nguyễn Thị Nga (Minh Khai, Hai Bà Trưng, HN) cho rằng đây là việc làm quá cần thiết. Các con được học bài bản ở trường lớp từ lớp 1 sẽ tốt hơn nhiều, bên cạnh sự chỉ bảo của bố mẹ. Hiện nay các nhà trường mới chỉ thấy được tầm quan trọng của việc giáo dục giới tính này ở các lớp lớn mà không quan tâm các em nhỏ mới 3,4 tuổi cũng cần biết những khác biệt của bản thân, và cần tự bảo vệ bản thân mình.
Đánh giá về nội dung mới này, nhiều chuyên gia tâm lý chia sẻ, sai lầm của chúng ta là sai lầm về chương trình giáo dục, tiếp cận giáo dục giới tính quá muộn. Chúng ta cứ lo dạy các em sớm quá là vẽ đường cho hươu chạy hay không phù hợp thuần phong mĩ tục. Nhưng nhìn sang các nước khác, nhiều nước họ cho học từ mẫu giáo. Cho nên việc đưa nội dung này vào giảng dạy từ lớp 1 là hoàn toàn đúng đắn. Mỗi độ tuổi sẽ có cách nói chuyện khác nhau.
Chuyên gia tâm lý Trần Thành Nam (ĐH Giáo dục) cũng cho rằng: Người nào nói giáo dục giới tính, sức khỏe sinh sản là vẽ đường cho hươu chạy là sai lầm. Hiểu về bản thân, về tình bạn, tình yêu, các bệnh lây qua đường tình dục là rất cần thiết, theo từng độ tuổi các em. Có rất nhiều lĩnh vực liên quan để giáo dục giới tính cho các em, trong đó có kiến thức, thái độ, kỹ năng để giao tiếp phù hợp với chuẩn mực của độ tuổi. Cho nên giáo dục giới tính phải được thực hiện ngay từ nhỏ. Thầy cô, bố mẹ phải nhận ra và trang bị kiến thức cho các em. Đến 3 tuổi các em đã có nhận thức về các bộ phận trong cơ thể của mình, thì đó chính là thời điểm thích hợp để dạy cho các em về tên gọi các bộ phận.
TS Nam cũng cho rằng, chương trình, sách giáo khoa mới có nhiều hi vọng khi đã chú trọng hơn tới giáo dục giới tính cho trẻ. Tuy nhiên chúng ta cần làm tốt hơn nữa việc tích hợp nội dung này thông qua các môn học từ lớp bé đến lớp lớn. Bài tiếng Anh nào liên quan đến tình bạn, tình yêu, hay các môn học khác như Sinh học... cũng nên được tích hợp giảng dạy cho các em. Hoặc tích hợp bằng phương pháp đưa các hoạt động, thời điểm. Có thể đưa vào các trại hè, tham quan. Có thể mời các chuyên gia về nói chuyện sau đó đặt ra câu hỏi, trao đổi từng nhóm với nhau. Nghĩa là hoạt động trong khuôn khổ nhà trường nhưng là chương trình ngoại khóa sẽ giảm tải nặng nề cho các em.
Thủy Anh.
|
1Giáo dục
| Vừa qua, dư luận băn khoăn việc dự thảo chương trình môn Ngữ văn chỉ phải học 6 tác phẩm bắt buộc. Trả lời vấn đề này, PGS.TS Đỗ Ngọc Thống, Chủ biên môn Ngữ văn cho rằng tác phẩm chỉ là ngữ liệu, là phương tiện để đạt được mục tiêu biết cách đọc, có năng lực đọc.
PGS. TS Đỗ Ngọc Thống.
- Vì sao chương trình môn Ngữ Văn lại đưa ra việc học các tác phẩm bắt buộc, thưa ông?
Một trong những năng lực mà môn học Ngữ văn mang lại là năng lực biết đọc hiểu, biết tiếp nhận, biết cảm thụ, phân tích và đánh giá các giá trị văn học.
Thông qua đó mà phát triển cảm xúc thẩm mỹ, tâm hồn, tình cảm, nhân cách (năng lực thẩm mỹ - nhân văn).
Như thế cần dạy cho học sinh cách đọc, phương pháp đọc các thể loại văn học và các kiểu loại văn bản khác (văn bản thông tin và văn bản nghị luận) để các em dần dần có thể tự đọc và học suốt đời chứ không chỉ chú ý dạy vào một số tác phẩm cụ thể, học tác phẩm nào chỉ biết tác phẩm ấy.
Muốn dạy cách đọc, thì phải tập trung dạy theo đặc điểm, cấu trúc của mỗi thể loại văn bản. Thông qua các tác phẩm tiêu biểu của các thể loại văn học ấy mà hình thành cách đọc. Như thế văn bản - tác phẩm chỉ là ngữ liệu, là phương tiện để đạt được mục tiêu biết cách đọc, có năng lực đọc.
Tất nhiên đọc có nhiều yêu cầu và cấp độ rộng hẹp khác nhau, qua đó có những hiểu biết về văn học, hiểu chính mình, từ đó mà phát triển tâm hồn, nhân cách.
Đó chính là lý do chương trình được thiết kế theo hướng lựa chọn dạy học các thể loại lớn (thơ, truyện, ký, kịch) chứ không theo trục lịch sử văn học như trước đây.
Chương trình hiện hành được xây dựng theo trục lịch sử văn học và quy định rất cứng về văn bản - tác phẩm cho mỗi bài, mỗi lớp nên khi chọn tác phẩm, tác giả đưa vào chương trình rất khó.
Vì số lượng tác giả, tác phẩm là hết sức lớn và lại rất nhiều tác phẩm một chín một mười, đều đảm bảo tiêu chí và có giá trị tương đương, đưa tác phẩm này, không đưa tác phẩm kia rất dễ gây nên những băn khoăn, thắc mắc.
Việc bó hẹp, chỉ giới hạn trong một số tác phẩm, nhất là khi kiểm tra đánh giá còn dẫn tới việc môn Ngữ văn lâu nay nặng về đào sâu, phân tích tác phẩm, làm bài văn mẫu cho một số ít tác phẩm được học là chính.
Trong các kì thi quốc gia quanh đi quẩn lại cũng chỉ có ngần ấy tác phẩm quen thuộc đến mòn sáo, và nếu như đề thi ra vào một tác phẩm khác chưa có trong SGK, học sinh sẽ hết sức lúng túng.
- Chương trình Ngữ văn mới sẽ tập trung vào điều gì, thưa ông?
Chương trình mới sẽ tập trung vào dạy cách học, như thế xương sống của chương trình không phải là hệ thống các văn bản, tác phẩm mà là các yêu cầu cần đạt, tức chuẩn của chương trình về đọc, viết, nghe, nói.
Như vậy, vấn đề quan trọng nhất không phải là dạy tác phẩm nào mà là dạy loại tác phẩm đó như thế nào, có đáp ứng được yêu cầu cần đạt không.
Nếu quy định quá chặt hệ thống văn bản - tác phẩm cho mỗi bài, mỗi lớp sẽ lại lặp lại hạn chế của chương trình hiện hành, không khuyến khích được năng lực tự chủ, ý thức sáng tạo của giáo viên; không tạo điều kiện cho việc thực hiện chủ trương 01 chương trình nhiều SGK như Nghị quyết của Quốc hội đã đề ra.
Tuy nhiên, đây lại là chương trình phổ thông, văn hóa phổ thông, nên một mặt theo hướng mở, tăng tính linh hoạt, khuyến khích tự chủ, sáng tạo; mặt khác cần phải cung cấp cho học sinh một số kiến thức căn bản, nền tảng làm nên cốt lõi của học vấn phổ thông, trong đó có yêu cầu học sinh phải biết một số tác phẩm văn học nổi tiếng.
Giải pháp là bên cạnh việc chỉ gợi ý một số văn bản tiểu biểu cho các thể loại văn học thì cần quy định một số tác phẩm bắt buộc. Giải pháp này cũng được chương trình nhiều nước phát triển áp dụng.
- Đâu là lí do để lựa chọn 6 tác phẩm Nam quốc sơn hà, Hịch tướng sĩ, Bình Ngô đại cáo, Truyện Kiều, Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc, Tuyên ngôn Độc lập để đưa vào chương trình môn Ngữ văn giáo dục phổ thông, thưa ông?
Cơ sở khoa học của việc cần bắt buộc một số tác phẩm tôi đã nêu ở phần trên, còn việc lựa chọn tác phẩm bắt buộc cần dựa vào các tiêu chí.
Dự thảo Chương trình Ngữ văn mới đã nêu lên các tiêu chí và yêu cầu lựa chọn văn bản nói chung, cụ thể: Phục vụ trực tiếp cho việc phát triển các phẩm chất và năng lực theo mục tiêu, yêu cầu cần đạt của chương trình; Phù hợp với kinh nghiệm, năng lực nhận thức, đặc điểm tâm sinh lý, mối quan tâm của học sinh ở từng lớp/cấp học; giúp học sinh có hứng thú đọc văn.
Có giá trị đặc sắc về nội dung và nghệ thuật, nhất là có tính chuẩn mực và sáng tạo về ngôn ngữ; Phản ánh được thành tựu về tư tưởng, văn học, văn hóa dân tộc như tinh thần yêu nước, độc lập dân tộc, ý thức về chủ quyền quốc gia, tính nhân văn, lòng nhân ái, khoan dung, và những giá trị phổ quát của nhân loại.
Đó cũng là những áng văn tiêu biểu cho hình thức các thể loại văn, sử, triết bất phân, mang nhiều giá trị đặc sắc của lịch sử văn học dân tộc; tư tưởng của các tác phẩm này vẫn có ảnh hưởng sâu sắc và hiện vẫn truyền được cảm hứng cho giới trẻ.
PGS Đỗ Ngọc Thống.
Riêng 6 tác phẩm bắt buộc (Nam quốc sơn hà, Hịch tướng sĩ, Bình Ngô đại cáo, Truyện Kiều, Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc, Tuyên ngôn Độc lập), ngoài các tiêu chí trên còn phải đáp ứng được một số yêu cầu khác, đó là có vị trí và tầm quan trọng bậc nhất về tư tưởng yêu nước, tự hào dân tộc và giá trị nhân văn; có vị trí và ý nghĩa đặc biệt trong đời sống tinh thần của dân tộc; có giá trị và tác động lâu bền đối với nhiều thế hệ.
Đó cũng là những áng văn tiêu biểu cho hình thức các thể loại văn, sử, triết bất phân, mang nhiều giá trị đặc sắc của lịch sử văn học dân tộc; tư tưởng của các tác phẩm này vẫn có ảnh hưởng sâu sắc và hiện vẫn truyền được cảm hứng cho giới trẻ.
Đó có thể coi là một trong những yêu cầu bắt buộc về một số tác phẩm mà học sinh phổ thông có bằng tú tài phải biết.
- Một số ý kiến cho rằng nên cắt đi Bài thơ Thần và Hịch tướng sĩ với lý do chính là còn nghi vấn tác giả, nhiều bản dịch, thể loại chưa tiêu biểu đồng thời thêm vào một số tác giả như Hồ Xuân hương, Nam Cao, Xuân Diệu, Chế Lan Viên, Nguyễn Minh Châu... Ông nghĩ sao về ý kiến này?
Theo tôi, ý kiến đề xuất trên không phải không có cơ sở, tuy nhiên cũng không phải đã thuyết phục. Chẳng hạn, vấn đề tác giả của Bài thơ Thần dù chỉ tương truyền là của Lý Thường Kiệt nhưng chắc chắn vẫn là của văn học dân tộc Việt thời Lý chống bọn xâm lược phương Bắc; dù có nhiều bản dịch thì hãy chọn bản dịch tốt nhất; Hịch tướng sĩ có nhiều điển tích, điển cố dẫn liệu từ Bắc sử thì đó chính là một trong những đặc điểm của thi pháp trung đại rồi.
Nếu thêm vào Hồ Xuân Hương, thế Bà huyện Thanh Quan, Đoàn Thị Điểm, Nguyễn Công Trứ, Cao Bá Quát và nhất là Nguyễn Khuyến - vốn là 1 trong 9 tác gia lớn của chương trình hiện hành, rồi Trần Tế Xương, Phan Bội Châu nữa thì sao?
Nếu thêm Nam Cao, thế Vũ Trọng Phụng, Thạch Lam, Ngô Tất Tố, Nguyễn Công Hoan thì thế nào? Nếu thêm Chế Lan Viên, Xuân Diệu thì Tản Đà, Hàn Mặc Tử, Nguyễn Bính, Tố Hữu, Huy Cận, Tế Hanh, Nguyễn Đình Thi, Hoàng Cầm có kém gì đâu?
Ngoài ra Tố Hữu lại vốn là 1 trong 9 tác gia của chương trình hiện hành và thơ Tố Hữu còngắn bó chặt chẽ với đời sống dân tộc và sự nghiệp cách mạng hơn Chế Lan Viên nhiều.
Nếu đưa Nguyễn Minh Châu sẽ phải cân nhắc Tô Hoài, Kim Lân, Nguyễn Thi, Nguyễn Khải, Nguyên Ngọc, Sơn Nam đó là chưa nói nếu tính tiêu biểu cho văn học thời kỳ đổi mới thì phải kể Nguyễn Huy Thiệp, Bảo Ninh...
Tất cả các tác giả nêu ra ở đây đều có giá trị cả về nội dung và nghệ thuật, đều có lý do về sự độc đáo như ý kiến đã nêu về các tác giả cần bổ sung.
Chẳng hạn: nếu đưa Chí Phèo vào danh mục bắt buộc, thì hà cớ gì không đưaSố đỏ, một tác phẩm được xem là vô tiền khoáng hậu, một cuốn sách ghê gớm có thể mang lại vinh dự cho mọi nền văn học?
Đó là chưa nói nếu lấy tiêu chí giải thưởng Hồ Chí Minh và giải thưởng nhà nước về văn học nghệ thuật thì sẽ có rất nhiều tác giả cần dạy nữa.
Như thế nếu đưa thêm sẽ mở ra hàng loạt các tác phẩm khác tương tự, tương đương và sẽ kéo theo số lượng rất nhiều, ngược với nguyên tắc đề ra, khó có thực hiện được định hướng mở của chương trình đã xác định.
Có thể thấy, chúng ta khó cho thể chọn một tác phẩm tương đương về ví trí và ý nghĩa với Đại cáo bình Ngô, Hịch tướng sĩ, Tuyên ngôn độc lập để dùng cho các lựa chọn khác nhau vì vị trí và tính chất đặc biệt, có một không hai của những tác phẩm này.
Nhưng với nhiều tác phẩm có giá trị khác thì có thể lựa chọn, có thể thay thế. Phần lớn tác tác phẩm như thế, chúng tôi dành quyền cho tác giả viết SGK và giáo viên, học sinh tự lựa chọn.
Ví dụ, để đáp ứng yêu cầu cần dạy cho học sinh biết đọc hiểu và tiếp nhận truyện cổ tích Việt Nam chẳng hạn thì có thể chọn Thạch Sanh hoặc Em bé thông minh, hoặc Cây khế, hoặc Sọ Dừa không nhất thiết bắt buộc chỉ dạy mỗi Tấm Cám.
Cũng như vậy ở giai đoạn văn học 1930 - 1945, có nhiều nhà văn, nhiều tác phẩm có giá trị, chương trình chỉ nêu gợi ý, còn việc chọn tác phẩm của Vũ Trọng Phụng hay Nam Cao, Ngô Tất Tố hay Thạch Lam.... miễn là các văn bản - tác phẩm được chọn phải phục vụ tốt cho yêu cầu cần đạt của chương trình mỗi lớp và đáp ứng được các tiêu chí, yêu cầu mà chương trình đã nêu lên.
Bình ngô đại cáo, một trong 6 tác phẩm bắt buộc trong chương trình môn Ngữ văn mới.
- Cũng còn có ý kiến khác cho rằng, với 6 tác phẩm bắt buộc, dường như chương trình đang thiếu đi mảng văn học hiện đại, thiếu đi hơi thở đương đại với những vấn đề thế sự, đời tư, ông lý giải sao về điều này?
Nếu chương trình chỉ học 6 tác phẩm này thì đúng đây là những điểm cần băn khoăn. Nhưng không phải học sinh chỉ được học 6 tác phẩm này mà còn được tiếp xúc, đọc hiểu, phân tích và đánh giá hàng trăm tác phẩm khác nữa.
Với hơn 4500 giờ, SGK và giáo viên Ngữ văn sẽ phải giới thiệu thêm rất nhiều văn bản, gấp rất nhiều lần 6 tác phẩm này, vì thế không thiếu những tác phẩm nhằm đáp ứng yêu cầu về đọc hiểu theo các thể loại của văn học hiện đại kể cả mảng văn học mang cảm hứng thế sự đời tư, đề tài và cảm hứng chỉ có ở văn học Việt Nam sau năm 1986.
Việc cần đáp ứng yêu cầu hình thành cách đọc, phương pháp đọc theo thể loại văn học hiện đại (truyện ngắn, tiểu thuyết, thơ, kịch, ký) đã được chương trình nêu lên đầy đủ trong chuẩn cần đạt và coi đó là cơ sở để tổ chức dạy, học và kiểm tra, đánh giá.
Không ai ngăn cản các tác giả SGK và giáo viên dạy các tác phẩm hiện đại, mang cảm hứng thế sự đời tư. Nhưng cũng cần khẳng định cảm hứng yêu nước và cảm hứng nhân đạo đáng được đề cao. Yêu nước, đánh giặc cũng là biểu hiện của nhân nghĩa, nhân đạo, nhân văn Quân điếu phạt trước lo trừ bạonhư Nguyễn Trãi đã khẳng định. Vả lại đó chính là thực tiễn lịch sử và thành tựu văn học nước ta.
- Nếu có tới hàng trăm tác phẩm như ông nói thì chương trình môn Ngữ văn có thực sự giảm tải như mục tiêu đặt ra?
6 tác phẩm bắt buộc này học rải ra trong khoảng 7 năm từ cuối cấp THCS đến hết THPT bên cạnh hàng trăm tác phẩm tiêu biểu cho các thể loại lớn của văn học dân tộc ở nhiều thời kỳ, giai đoạn khác nhau thì có gì là nặng nề.
Cần khắc phục quan niệm cứ tác phẩm trung đại là khó, còn tác phẩm hiện đại là dễ. Khó hay dễ phải tùy vào từng tác phẩm cụ thể và tùy thuộc vào yêu cầu của chương trình, đặc biệt là cách dạy của giáo viên.
Văn bản - tác phẩm khó nhưng giáo viên biết dạy vẫn hấp dẫn và có hiệu quả hơn nhiều tác phẩm dễ mà giáo viên không biết dạy. Vì thế việc làm thế nào để học sinh yêu thích văn học nói chung và các tác phẩm trung đại nói riêng phụ thuộc rất nhiều vào các thầy cô giáo Ngữ văn, chứ không phải các tác phẩm này khó hoặc không có giá trị.
Dự thảo chương trình Ngữ văn đã công bố trên các phương tiện truyền thông để xin ý kiến công luận rộng rãi trong vòng 2 tháng. Ban soạn thảo trân trọng, lắng nghe tất cả các ý kiến đóng góp và sẽ nghiên cứu, trao đổi, tiếp thu những gì hợp lý để hoàn thiện chương trình một cách tốt nhất có thể.
Phương án nào cũng có những hạn chế nhất định, chỉ có thể lựa chọn phương án phù hợp nhất với mục tiêu và yêu cầu đề ra, chứ không hy vọng có một phương án đồng thuận tuyệt đối, nhất là với chương trình Ngữ văn.
Dự thảo chương trình Ngữ văn được xây dựng theo định hướng mới: xuất phát từ các phẩm chất và năng lực cần có của người học mà xác định nội dung cần dạy.
Vì thế các yêu cầu cần đạt (tức chuẩn chương trình) về đọc, viết, nói và nghe mới là quan trọng, mới là điều đầu tiên cần chú ý. Sau đó mới đến một số nội dung kiến thức cốt lõi về tiếng Việt và văn học.
Trong các kiến thức về văn học thì có yêu cầu hiểu biết về một số tác phẩm bắt buộc. Có nghĩa là các tác phẩm bắt buộc này chỉ chiếm một tỷ lệ rất nhỏ trong các kiến thức văn học (gồm các tri thức về đặc điểm thể loại, các thành tố cấu trúc nên tác phẩm văn học, ngôn ngữ văn học, đặc thi pháp và các trào lưu, phong cách; sơ giản về lịch sử văn học).
PGS.TS Đỗ Ngọc Thống.
Phạm Thịnh.
|
1Giáo dục
| Bộ GD&ĐT vừa công bố một số điểm mới trong chương trình giáo dục phổ thông mới, so với những lần trước đó, lần mới nhất này có nhiều sự thay đổi, bổ sung quan trọng. Ngày 15/1, Ths Nguyễn Sóng Hiền, nghiên cứu sinh tại ĐH Newcastle (Australia) - người từng đề xuất loại bỏ tác phẩm Chí Phèo ra khỏi chương trình SGK Ngữ văn đã chia sẻ quan điểm xây dựng cho Chương trình phổ thông. Báo GĐ &XH; xin được trích đăng:
Thiếu nhiều căn cứ khoa học.
Về cơ bản, cá nhân tôi hết sức ủng hộ về định hướng đổi mới chương trình giáo dục phổ thông. Tuy nhiên, việc xây dựng chương trình giáo dục phổ thông dường như thiếu căn cứ khoa học có lẽ chính xác hơn vì nó chỉ dựa trên các quan điểm để xây dựng mà thiếu đi sự nghiên cứu tổng thể bối cảnh giáo dục Việt Nam hiện nay.
Bên cạnh những nỗ lực đáng ghi nhận của Hội đồng chủ biên chúng ta cũng cần làm rõ một số vấn đề để hi vọng chương trình có thể hoàn thiện và hiệu quả hơn khi triển khai thí điểm sau đó là áp dụng đại trà.
Thứ nhất, việc xây dựng chương trình hiện nay nên chăng cần có một cơ sở khoa học. Điều này thể hiện rõ ở quan điểm xây dựng chương trình dường như thiếu cơ sở dữ liệu nghiên cứu và đánh giá bối cảnh giáo dục Việt Nam hiện nay cũng như những mặt ưu, hạn chế của chương trình giáo dục phổ thông hiện nay.
Cụ thể, chưa có nghiên cứu và đánh giá đầy đủ chương trình giáo dục ở cấp tiểu học như thế nào? THCS ra sao? Hay THPT có những hạn chế gì? Chúng ta dường như cũng chưa đưa ra được cơ sở khoa học để lý giải tại sao chúng ta lại lựa chọn hướng tiếp cận năng lực, và cũng chưa minh định rõ hướng tiếp cận năng lực trong bối cảnh giáo dục Việt Nam là gì?
Liệu hướng tiếp cận năng lực có phù hợp với bối cảnh kinh tế, văn hóa, xã hội và giáo dục nước ta hiện nay? Tại sao tiếp cận năng lực lại bao gồm 5 phẩm chất? Những vấn đề này liệu chúng ta cần phải làm rõ hơn?
Chương trình giáo dục phổ thông hiện nay nên chăng cần có một tầm nhìn rõ ràng về con người Việt Nam của thể của thế kỷ 21, và nên định hình rõ một triết lý giáo dục trong bối cảnh mới làm nền tảng để xây dựng chương trình có tầm nhìn xa hơn.
Thứ 2, các khái niệm đưa ra trong chương trình phổ thông nên được giải thích rõ, cụ thể và chi tiết hơn. Việc đưa ra 5 phẩm chất yêu cầu để phát triển học sinh bao gồm: yêu nước, nhân ái, chăm chỉ, trung thực, trách nhiệm cho thấy điều đó.
Yêu nước là phạm trù khá rộng, tuy nhiên liệu chúng ta chỉ giới hạn trong ba phạm vi như ở cấp tiểu học bao gồm: yêu thiên nhiên, yêu quê hương, kính trọng biết ơn người lao động và có công với đất nước có đánh giá đầy đủ về tiêu chí phẩm chất yêu nước của các em không?
Việc đưa 5 phẩm chất vào gộp chung với 10 năng lực cốt lõi chúng ta dường như đang lúng túng trong hướng tiếp cận trong xây dựng chương trình.
Một số nhà nghiên cứu cho rằng phẩm chất là đạo đức còn năng lực là tài năng và hướng tiếp cận của chúng ta dựa trên hai tiêu chí khá quen thuộc từ trước tới nay là Đức và Tài nếu vậy với định hướng này chúng ta có đáp ứng được yêu cầu đổi mới căn bản và toàn diện nền giáo dục Việt Nam như đã được đề ra và quyết tâm thực hiện?
Với việc định hướng 5 phẩm chất này chính Ban soạn thảo cũng cho thấy họ đang lập lại với cách tiệp cận của chương trình giáo dục phổ thông cũ và liệu có đánh đố giáo viên trong quá trình đánh giá học sinh. Nếu tiếp cận dựa trên 5 phẩm chất này liệu chúng ta sẽ đánh giá các phẩm chất này ở các em trong các môn Toán, Lý, Hóa, Sinh như thế nào?
Ths Nguyễn Sóng Hiền, nghiên cứu sinh tại ĐH Newcastle (Australia).
Cần thêm các tác phẩm mang hơi thở hiện đại.
Về 6 tác phẩm bắt buộc trong chương trình Ngữ văn cũng cho thấy chúng ta dường như lập lại cách tiếp cận giáo dục dựa trên nội dung trước đây. Nếu lấy hướng tiếp cận dựa trên năng lực là chủ đạo và cụ thể trong chương trình tiếng Việt và Ngữ văn nhằm giúp các em hình thành và phát triển 4 kỹ năng nghe - nói - đọc - viết thì 6 tác phẩm bắt buộc này lại đi không đúng hướng đó.
Thực tế, 6 tác phẩm trên thì có tới 5 tác phẩm ở thể loại thơ và 1 tác phẩm ở thể loại văn chính luận. Trong đó có đến 3 tác phẩm trùng lặp về mặt ý nghĩa đó là bài thơ Thần được xem là của Lý Thường Kiệt, Bình Ngô Đại Cáo của Nguyễn Trãi, và Tuyên ngôn độc lập của Hồ Chí Minh. Ba tác phẩm này được xem là ba bản tuyên ngôn độc lập của dân tộc Việt Nam.
Cả 6 tác phẩm này cùng một nội dung về ca ngợi về lòng yêu nước, trừ tác phẩm Truyện Kiều mà thiếu đi tính giáo dục về thực tiễn sinh động trong cuộc sống cho học sinh. Thêm vào đó 6 tác phẩm này không đại diện và phản ánh được tư duy và tư tưởng của người Việt Nam trong thời kỳ hiện đại vì cả 6 tác phẩm đều ra đời trong và trước năm 1945.
Sáu tác phẩm này cũng không thể hiện được tính đa dạng về thể loại văn bản giúp cho hình thành phát triển năng lực giao tiếp và 4 kỹ năng: Nghe, Nói, Đọc, Viết. Hơn nữa việc xây dựng chương trình tiếng Việt và Ngữ văn theo định hướng phát triển 4 kỹ năng trên thì liệu chúng ta sẽ đánh giá các năng lực của các em dựa trên khung đánh giá nào? Phải chăng chúng ta sẽ xây dựng dựa trên khung năng lực ngoại ngữ của Châu Âu?
Bên 4/5 cạnh đó, một câu hỏi đặt ra tại sao chúng ta chỉ lựa chọn 6 tác phẩm bắt buộc chứ không phải 5 hay 10? Cơ sở nào để chúng ta chỉ lựa chọn 6 tác phẩm? Vì vậy thiết nghĩ Ban biên soạn cần có những lý giải cụ thể để giúp người dân hiểu rõ về lý do lựa chọn các tác phẩm trên? Nó đáp ứng được những yêu cầu nào về việc phát triển năng lực của mỗi người học?
Tránh đi vào vết xe đổ.
Việc xây dựng chương trình giáo dục phổ thông mới là một định hướng đúng đắn. Thiết nghĩ, chúng ta cần phải xây dựng nó dựa trên những cơ sở lý luận khoa học, dựa trên những nghiên cứu đánh giá có tính hệ thống chứ không đơn thuần cóp nhặt ý tưởng của những nền giáo dục tiến bộ khác, vì hướng tiếp cận giáo dục này có thể phù hợp với bối cảnh quốc gia này nhưng có thể không phù hợp với bối cảnh quốc gia khác.
Trước khi ban hành chương trình mới nào chúng ta cũng cần phải có sự đánh giá đầy đủ về tính khả thi của nó. Cần chú ý sự khác biệt vùng miền, trình độ dân trí, điều kiện kinh tế, văn hóa, xã hội ở mỗi vùng miền và địa phương, chú ý tới trình độ và năng lực giảng dạy của giáo viên ở mỗi vùng miền, trình độ và năng lực nhận thức của học sinh ở mỗi địa phương. Miền núi sẽ khác miền xuôi, nông thôn khác thành thị.
Quan trọng nhất vẫn là điều kiện, cơ sở vật chất ở mỗi trường mỗi địa phương để thực hiện chương trình này. Với hướng tiếp cận dựa trên năng lực, lấy người học làm trung tâm thì đòi hỏi lớp học cũng phải có quy mô nhỏ, các thiết bị hỗ trợ dạy học phải đầy đủ. Hơn hết, những những nhà quản lý giáo dục, các giáo viên ở các địa phương và các cơ sở giáo dục phải thật sự có nhận thức một cách đầy đủ về hướng tiếp cận giáo dục dựa trên năng lực có như vậy quá trình thực thi mới hi vọng có những chuyển biến tích cực.
Chúng ta đã từng trả giá đắt cho Đề án ngoại ngữ quốc gia 2020, khi mà đề án này về mặt ý tưởng và lý thuyết thì hết sức thiết thực nhưng sau 10 năm thực hiện chúng ta đã nhận một kết cục khá đau, thất bại và xa rời thực tế. Cái mất mát lớn nhất đó là chúng ta không chỉ lãng phí về tiền bạc mà lãng phí rất nhiều thời gian và nguồn lực của xã hội. Một bài học nhãn tiền còn đó.
Quang Huy.
|
1Giáo dục
| Chúng ta đã cùng nhau đi được gần nửa chặng đường lớp 11 rồi cô nhỉ! Em thực sự rất rất vui khi có cơ hội được làm học trò của cô. Bạn bè thường nghĩ rằng em là kẻ lập dị. Chỉ đơn giản một điều, em chán ghét tất cả mọi thứ xung quanh mình, luôn nhìn cuộc sống qua mắt kính tối màu. Nên em chỉ là kẻ cô độc.
Cô cũng vậy, cô nói rằng cô thích bóng tối, sự yên tĩnh, nơi ít người hơn là nơi đông đúc. Nhưng một trong những thứ cô thích nhất là sách. Kiểu những quyển sách văn chương, khoa học chi chít chữ, toàn chữ là chữ thi thoảng, thậm chí là hiếm mới có một bức tranh minh họa. Tiếc là em lại không được giống cô.
Cô lại là người rất yêu cuộc sống. Cô yêu cuộc đời này, theo cách của cô - Cô đã từng nói với chúng em như vậy. Em băn khoăn, em tò mò, em thích thú khi hiểu ra. Ví dụ như tiết học Văn của cô, lớp mình có 34 bạn, chỉ có khoảng 4 hay 5 bạn có hứng thú thực sự với tiết học của cô. Còn lại chỉ học vì phải học, vì phải thi, vì phải lên lớp, vì phải làm vui lòng ba mẹ.
Cô không buồn, cô vẫn trọn vẹn cùng mỗi bài giảng. Cô nói nguyên lý 80/20 luôn đúng và giúp cho người ta giải thích nhiều điều. Cô không yêu cầu cả lớp phải yêu thích môn Văn. Nhưng cô muốn tất cả chúng em đều có niềm đam mê riêng của mình. Và, quyết tâm theo đuổi nó. 20% học sinh thích Văn, 80% còn lại không phải họ không thích Văn, là họ có hứng thú thực sự với môn, với thứ họ thực sự thích đấy. Điều đó thật tuyệt. Cuộc sống đẹp vì đa hương đa sắc - cô nói.
Cô còn chỉ cách cho chúng em áp dụng nguyên lý 80/20 trong đọc hiểu văn bản văn học. Rằng 80% nội dung ý nghĩa của bài thơ, câu chuyện, thực ra nằm ở 20% từ ngữ, câu chữ. Tìm được và nắm lấy chuỗi sự kiện số ít ấy. Còn lại bỏ đi.
Cô luôn chỉ chúng em khoanh, gạch từ khóa khi học văn dài rất dài. Cách ấy giúp chúng em không phải ghi nhớ nhiều. Cô cũng chỉ cách nắm lấy đại ý của bài học. Rồi diễn đạt theo cách riêng của mình, lời văn, từ ngữ, câu chữ riêng. Bài học 10 cách mở bài của cô cũng rất sáng tạo. Em thích lắm.
Tình yêu cuộc sống của cô em nhận thấy nó đặc biệt lắm. Cô luôn tự có niềm vui riêng trong lòng. Cô tìm được niềm vui, mỗi ngày. Em hiểu, rằng ý cô là mọi thứ, nếu xuất phát từ bên trong ra đều tốt hơn. Đam mê, nỗ lực, học tập, kể cả niềm vui.
Cô ơi! Mỗi người thầy, người cô luôn để lại trong em những dư vị khác nhau. Nhưng, trong em cô là người đặc biệt nhất. Lần đầu gặp cô từ bất ngờ đến ngỡ ngàng. Cô còn nhớ không? Buổi lao động đầu năm ấy.
Trong trời nắng, đám học trò cao to, cô thì bé nhỏ, gầy gò; trong lúc đám học trò mải cười đùa, thở dài, than vãn, ghét bỏ bụi bẩn khi làm vệ sinh lớp thì cô lại vui vẻ, hăng say hơn tất cả. Cô biết không, đó là lần đầu tiên em cảm động trước một con người nào đó, trừ mẹ mình.
Nhưng đến bây giờ em vẫn không thể hiểu. Những lần sau, cứ lao động là các bạn ai cũng tích cực, chủ động và thích thú. Em đã hiểu! Rằng cách của cô là bằng hành động, không phải bằng lời nói. Cô nói, từ mắt đến óc nhanh hơn từ tai đến óc. Nhìn thấy là tin. Tin thì làm.
Giờ ra chơi, em thường thấy cô hay đến thư viện trường mình. Cô mỗi ngày đến lớp đều đeo chiếc balo màu đen trên lưng, với tà áo dài xinh xắn không khác gì những sinh viên đại học năng động.
Bài giảng của cô rất hay. Nhưng nhiều học sinh vẫn hay quan tâm đến những thứ linh tinh muôn thuở. Cô biết, có lẽ vì thế mà cô không ngừng thay đổi phương pháp. Nào là những trò chơi nhỏ. Rồi những câu chuyện mới lạ, những quyển sách hay được cô giới thiệu, những bài học bổ ích khác.
Em đặt biệt danh cô là cô giáo Bách khoa toàn thư, tiện giản là cô giáo Bách Thư. Như chủ nghĩa tối giản cô thích. Em muốn nói với cô, em luôn tự hào vì giáo viên chủ nhiệm của em rất độc. Đặc biệt, em thích nhất là những tiết tự học. Khi đó em được là bản thân, phá bỏ những quy tắc, kích thích sáng tạo. Và kết quả, trên cả tuyệt vời!
Em nhớ bài giảng Chí Phèo, cô nói tấm lòng nhân hậu của Thị Nở đã cảm hóa một con quỷ dữ trong Chí Phèo trở lại là anh Chí hiền lương. Cần lắm những tấm lòng. Cô nói thêm. Nhờ cô em nhận ra, vẻ đẹp tâm hồn của con người là kho báu.
Nghĩ về cô, viết về cô em lại nghĩ đến mình. Một người bận rộn như cô vẫn có thể mỉm cười, yêu cuộc đời này đến thế. Mà em vô âu vô lo lại lần mò trong bóng tối. Em thấy chán ghét mình, là sao?
Em muộn màng nhận ra, trong bóng đêm, dù chỉ một con đom đóm cũng có thể chiếu sáng cả con đường. Trong tim em, cô chính là duy nhất, là độc nhất vô nhị, cô dám phá bỏ những quy tắc cứng nhắc, phát hiện ra những niềm vui nho nhỏ và chia sẻ với chúng em, chỉ em cách nhìn thấy phần ít ai nhìn thấy.
Mã số 35.
|
1Giáo dục
| LTS: Thầy giáo Thanh An gửi đến Báo Điện tử Giáo dục Việt Nam bài viết mới trao đổi góc nhìn của thầy về việc Bộ Giáo dục và Đào tạo lấy ý kiến dư luận xã hội về dự thảo các chương trình môn học mới.
Tác giả cho rằng, việc chọn chiều muộn cuối tuần làm việc để công bố, chọn tháng Tết để xin ý kiến đóng góp đã hạn chế rất nhiều cho những ai quan tâm đến giáo dục, và tính hiệu quả sẽ phần nào bị ảnh hưởng.
Xin mời quý bạn đọc theo dõi bài viết.
Sau nhiều lần trì hoãn, chiều muộn 19/1/2018, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã công bố dự thảo chương trình các môn học mới để lấy ý kiến đóng góp của công luận.
Trong 2 tháng kể từ đây, những người quan tâm đến nền giáo dục nước nhà sẽ có những đóng góp thiết thực cho chương trình môn học mới.
Thứ Sáu tốt ngày?
Có một điều khá thú vị mà chúng tôi nhận thấy về thời điểm Bộ Giáo dục và Đào tạo chọn để công bố chương trình giáo dục phổ thông mới.
Ngày 28/7/2017 chính thức thông qua chương trình giáo dục phổ thông tổng thể và ngày 19/1/2018 công bố dự thảo chương trình các môn học mới đều là thứ Sáu, và thông tin được công bố vào chiều muộn.
Toàn cảnh họp báo công bố dự thảo các chương trình môn học giáo dục phổ thông mới chiều 19/1/2018. Ảnh: Quý Trung / TTXVN.
Không biết có phải là sự ngẫu nhiên hay là sự lựa chọn ngày đẹp của Bộ Giáo dục và Đào tạo, Ban phát triển chương trình giáo dục phổ thông mới?
Tại sao không phải là ngày đầu tuần, giữa tuần mà lại là một buổi chiều làm việc cuối cùng của tuần đối với tất cả các cơ quan nhà nước để công bố chương trình?
Bởi sau thời điểm công bố, 2 ngày tiếp theo là cuối tuần là thời điểm các cơ quan, công sở đều nghỉ!
Vẫn biết rằng thời đại bây giờ là thời đại công nghệ số, Intenet đã được phủ sóng khắp nơi. Chỉ cần một chiếc điện thoại thông minh rẻ tiền, người ta cũng có thể đọc báo bất cứ lúc nào, ở đâu.
Có điều khi tâm lý xã hội chỉ muốn nghỉ ngơi sau 1 tuần làm việc căng thẳng và tiếp nhận thông tin dồn dập, 2 ngày cuối tuần thường là thời điểm mọi người muốn nghỉ ngơi, thư gian đầu óc.
Không phải những thông tin quan trọng mà người ta gọi là "cháy nhà, chết người" thì chẳng mấy ai quan tâm.
Bộ Giáo dục và Đào tạo chọn chiều muộn của ngày thứ Sáu để họp báo công bố chương trình khiến chúng tôi có chút băn khoăn.
Danh sách 19 môn học trong chương trình mới, còn thiếu môn Ngoại ngữ.
Thứ nhất là tất cả các cơ quan nhà nước sẽ nghỉ vào ngày thứ Bảy, Chủ nhật, nếu không có sự kiện nào đặc biệt hoặc gây chú ý lắm, thông thường người dân nghỉ ngơi, vui chơi và ít đọc báo hơn ngày thường.
2 ngày nghỉ cuối tuần trôi qua, khi đầu tuần làm việc mới bắt đầu, thông tin công bố các chương trình môn học sẽ không còn mới nữa, và biết đâu lại chìm nghỉm trong biển thông tin nếu có một sự kiện truyền thông nào đó?
Lựa chọn chiều muộn ngày thứ Sáu để công bố, vô tình hình trung một thông tin giáo dục quan trọng đến nhiều thế hệ người Việt Nam trong tương lai lại có rất nhiều người không để ý đến, vì bước vào 2 ngày nghỉ.
Thứ hai là phần lớn các cơ quan báo chí địa phương của hơn 60 tỉnh thành không phát hành trong ngày thứ Bảy và Chủ nhật. Các trang online của báo địa phương cũng chủ yếu đăng lại các tờ báo lớn.
Trong khi báo địa phương chủ yếu là bán cho các đơn vị nhà nước, các đơn vị trường học đang tiêu thụ một lượng lớn của các tờ báo tỉnh. Chuyên trang hay chuyên mục giáo dục không được phản ánh nhiều trong những ngày này.
Thứ ba là nhiều công, viên chức nhà nước, các bậc phụ huynh họ thường mong đến những ngày nghỉ cuối tuần là có đi đâu đó nghỉ ngơi hoặc về thăm cha mẹ, bạn bè, người thân báo chí chắc chắn sẽ không cập nhật được nhiều bằng các ngày khác.
Thời gian lấy ý kiến quá ngắn và độc.
Bây giờ đã là cuối tháng 1/2018, Bộ Giáo dục và Đào tạo dự kiến tháng Tư sẽ thông qua chương trình môn học chính thức. Từ đây đến đó chỉ có hơn 2 tháng trời.
Khoảng thời gian quả là quá ngắn và gấp gáp để lấy ý kiến công luận.
Bởi trong 20 môn học và hoạt động đã được Bộ công bố thì có những môn hàng trăm trang giấy với rất nhiều đề mục khác nhau.
Nên người muốn góp ý phải tường tận vấn đề mới có thể đóng góp ý kiến một cách thấu đáo.
Nhưng thời gian như vậy thì liệu Bộ sẽ nhận được bao nhiêu lời góp ý có trách nhiệm và chất lượng từ dư luận?
Hơn nữa, thời điểm Bộ công bố dự thảo chương trình của 20 môn học / hoạt động giáo dục, thì tháng Chạp năm Đinh Dậu đã qua được mấy ngày.
Tết Nguyên đán Mậu Tuất đang đến gần với mọi người hơn.
Thời điểm này nhiều người ở xa đã đang chộn rộn lo thu xếp để về với quê hương.
Những công chức, viên chức cũng đang phải lo toan, chuẩn bị những món quà để tặng người này, người kia cho đúng với phong tục truyền thống của dân tộc.
Rồi Tết xong ra Giêng xã hội lại bước vào tháng ăn chơi.
Chỉ nghĩ đến đây thôi, chúng tôi cũng mường tượng là thời gian góp ý cho dự thảo chương trình môn học đã không còn nữa và cũng sẽ không nhiều người góp ý.
Không hiểu đây có phải lại là một sự vô tình trùng hợp ngẫu nhiên, hay Bộ có chủ ý lựa chọn tháng Tết để xin ý kiến xã hội về chương trình các môn học?Bộ Giáo dục và Đào tạo có thực tâm muốn nghe đóng góp, Bộ sẽ tiếp thu đến đâu?
Là một người thường xuyên theo dõi các thông tin giáo dục, vì thế điều chúng tôi nhận thấy tường tận nhất là:
Kể từ khi Bộ Giáo dục và Đào tạo công bố dự thảo Chương trình giáo dục phổ thông tổng thể để xin ý kiến xã hội ngày 12/4/2017, ngay cả khi công bố chương trình đã thông qua chính thức 28/7/2017, đã có nhiều nhà khoa học, nhiều nhà giáo tâm huyết nêu ý kiến phản biện, nhưng gần như mọi thứ vẫn không có nhiều thay đổi so với dự thảo ban đầu.
Chúng tôi lấy ví dụ, chỉ riêng trên trang Báo Điện tử Giáo dục Việt Nam trong những tháng qua đã có hàng mấy chục bài báo phản ánh về những bất cập của môn học tích hợp;
2 môn Lịch sử và Địa lí bị gò vào 1 sách "Lịch sửa và Địa lý", tích hợp 3 môn Vật lý, Hóa học và Sinh học thành 1 sách "Khoa học tự nhiên" ở cấp trung học cơ sở với rất nhiều câu hỏi cụ thể đặt ra về căn cứ khoa học, phương án triển khai và các hệ lụy phát sinh.
Nhưng hình như Bộ Giáo dục và Đào tạo cùng quý thầy biên soạn chưa bao giờ tiếp thu, chưa bao giờ giải thích và có lẽ cũng chẳng bao giờ đoái hoài đến những bài phản biện này.
Theo chúng tôi, phải chăng do những bài viết đó không phải là những những nhà khoa học, những giáo viên cốt cán đóng góp như dự kiến của một số thầy ở Bộ và Ban biên soạn chương trình mới mong muốn, nên những bài phản biện đó cũng chỉ để bạn đọc thưởng thức và cảm thông với nhau mà thôi!
Vì vậy, lần công bố xin ý kiến dư luận về dự thảo các chương trình môn học mới này, chúng tôi nghĩ rằng không biết Bộ Giáo dục và Đào tạo và quý thầy làm chương trình môn học có thực tâm đón nhận những chia sẻ, góp ý từ dư luận hay không?
Hơn nữa, nếu dư luận góp ý thì không biết các thầy có cho là những ý kiến đó sẽ là những ý kiến thô thiển, non nớt là kẻ đốt đền như trường hợp anh Nguyễn Sóng Hiền đã nêu ý kiến là bỏ tác phẩm Chí Phèo trong chương trình Ngữ văn lớp 11 cách đây mấy tháng?
Chúng tôi vẫn hy vọng và luôn hy vọng Bộ Giáo dục và Đào tạo, quý thầy làm chương trình môn học sẽ thực tâm muốn nghe góp ý để hoàn thiện chương trình.
Nhưng đóng góp chất lượng sẽ bị hạn chế nhiều khi Bộ chọn tháng Tết xin ý kiến, chọn chiều muộn thứ Sáu để họp báo công bố dự thảo.
Chỉ có lắng nghe, thấu hiểu những thầy cô, học sinh đang trực tiếp giảng dạy, học tập thì những bộ sách giáo khoa tới đây mới có thể gần hơn với thực tế.
Và quan trọng hơn, những thầy cô giáo chúng tôi cũng như những em học sinh không muốn làm thí nghiệm cho sách giáo khoa mới nhiều lần.
Thanh An.
|
1Giáo dục
| Ảnh minh họa. Ảnh: Họa sĩ Cận.
Chị M.T có con đang học lớp 6 bán trú tại trường THCS Lê Quý Đôn (Quận 3) cho biết, buổi họp phụ huynh đầu năm học 2017- 2018 mới đây khiến chị và nhiều phụ huynh vô cùng ấm ức bởi nhiều khoản thu tự nguyện như tiền quỹ lớp 500.000 đồng, tiền gắn máy chiếu 280.000 đồng, tin nhắn 120.000 đồng, tiền cơ sở vật chất 450.000 đồng, tiền tạm ứng học bán trú và một vài khoản khác khoảng hơn 1,6 triệu đồng... Hay như mới đây, Ban đại diện cha mẹ học sinh trường Tiểu học Hoàng Diệu, Thủ Đức, TP.HCM đưa ra dự thảo 46 khoản với tổng số tiền hơn 330 triệu đồng làm dư luận xôn xao. Tính ra, mỗi tháng một học sinh đóng 25.000 đồng, nhiều người cho rằng không nhiều nhưng đừng quên ngoài quỹ trường, các em còn đóng quỹ lớp. Ngoài tiền gọi là quỹ, nhiều trường còn không ít công trình xây dựng tự nguyện phụ huynh phải đóng góp.
Với những gia đình có điều kiện khá giả thì không sao, nhưng đối với những phụ huynh khó khăn thì đó là một khoản tiền khá lớn, khi vào năm học họ phải chi tiêu rất nhiều thứ. Mặc dù đây là những khoản thu tự nguyện, nhưng trên thực tế phụ huynh không thể từ chối và dù có bằng mặt không bằng lòng nhưng tâm lý sợ ảnh hưởng đến việc học tập của con nếu có ý kiến trái chiều nên họ vẫn phải đóng góp.
Lý giải cho các khoản thu tự nguyện này đa số hiệu trưởng các trường đều cho rằng, việc tăng các khoản phí đầu năm học là để sắm sửa trang thiết bị, nhằm nâng cao chất lượng dạy và học. Những khoản thu tự nguyện là do Ban đại diện cha mẹ học sinh đưa ra và được sự đồng thuận của tất cả phụ huynh thì sẽ đóng góp. Ai có nhiều thì đóng nhiều, ai có ít thì đóng ít. Nhà trường không đứng ra thu những khoản này. Tuy nhiên, theo chị Nguyễn Ninh Giang, một phụ huynh đã có 3 năm liên tiếp làm trong Ban đại diện cha mẹ học sinh tại một trường mầm non quận Bình Thạnh, TP.HCM, cứ đầu năm, BGH nhà trường thường họp với Ban đại diện cha mẹ học sinh trước để phổ biến các khoản thu, từ khoản bắt buộc đến các khoản thỏa thuận. Ban đại diện cha mẹ học sinh chỉ có nhiệm vụ phổ biến đến các phụ huynh khác để đóng góp đầy đủ. Hoặc khi nhà trường có hoạt động gì cũng nhờ Ban đại diện cha mẹ học sinh đứng ra kêu gọi phụ huynh ủng hộ.
Những lúc như thế Ban đại diện cha mẹ học sinh rất khó xử giữa BGH nhà trường và các bậc phụ huynh. Người ta nói chúng tôi là cánh tay nối dài của BGH nhà trường xét về mặt nào đó là đúng. Bởi vì các phụ huynh gần như không muốn phản đối lại những khoản mà nhà trường đã đưa ra. Những ý kiến của phụ huynh đưa ra, muốn phản ánh lên nhà trường, lại không được lắng nghe, chị Ninh Giang phân trần.
Mặt khác, theo một số phụ huynh, việc sử dụng quỹ tự nguyện đôi khi được sử dụng vào những mục đích không thiết thực, không phục vụ nhu cầu học tập, sinh hoạt của học sinh mà chủ yếu để Ban đại diện cha mẹ học sinh lấy lòng nhà trường. Chẳng hạn như lễ khai giảng, lớp nào cũng tặng từng lẵng hoa cả tiền triệu mà ngày đó, hoa chúc mừng nhà trường giăng từ trong ra cổng rất lãng phí. Hay như một trường tiểu học điểm ở TP.HCM chi gần 200 triệu đồng để làm kỷ yếu dày 254 trang, bìa cứng, hoành tráng từ tiền quỹ đóng góp tự nguyện của phụ huynh học sinh.
Với những hạn chế đó, hiện có nhiều ý kiến cho rằng nên giải tán Ban đại diện cha mẹ học sinh. Tuy nhiên, theo các chuyên gia giáo dục, Ban đại diện cha mẹ học sinh ngoài nhiệm vụ phối hợp với nhà trường giáo dục học sinh còn giám sát các hoạt động của nhà trường. Vấn đề cơ bản là làm thế nào để cái Ban này hoạt động đúng chức năng, vai trò, nhiệm vụ của mình, không để phát sinh vấn đề lạm thu núp bóng dưới tên gọi tự nguyện.
Trao đổi với báo chí về vai trò của Ban đại diện cha mẹ học sinh, mới đây, Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Trần Thị Nghĩa chỉ ra thực tế: Hiện nay, một số nơi phụ huynh chưa làm đúng quy định tại Thông tư số 55/2011/TT-BGDĐT do GD&ĐT ban hành tại ngày 22/11/2011. Đây là trách nhiệm của Ban đại diện cha mẹ học sinh và hiệu trưởng. Sắp tới Bộ Giáo dục và Đào tạo sẽ tăng cường thanh, kiểm tra để có biện pháp chấn chỉnh việc thực hiện quy định điều lệ của Ban đại diện cha mẹ học sinh. Thứ trưởng Nghĩa cũng cho biết thêm, những vấn đề về học sinh hoặc các hoạt động nâng cao chất lượng học tập, nhà trường cần thông báo cho Ban đại diện cha mẹ học sinh và cùng trao đổi thông tin cụ thể. Trách nhiệm của phụ huynh và nhà trường là cùng nhau xây dựng môi trường giáo dục tốt cho các cháu. Nhà trường không nên biến tướng Ban đại diện cha mẹ học sinh thành tổ chức để lạm thu trong nhà trường.
Theo các chuyên gia giáo dục, Ban đại diện cha mẹ học sinh ngoài nhiệm vụ phối hợp với nhà trường giáo dục học sinh còn giám sát các hoạt động của nhà trường. Vấn đề cơ bản là làm thế nào để cái Ban này hoạt động đúng chức năng, vai trò, nhiệm vụ của mình, không để phát sinh vấn đề lạm thu núp bóng dưới tên gọi tự nguyện.
Thu Dịu.
|
1Giáo dục
| Ngày 21/9, ông Võ Quốc Bình có con đang theo học tại trường Tiểu học Hòa Bình, quận 1, TP.HCM cho Zing.vn biết ông đã gửi thư qua địa chỉ email của Văn phòng Chính phủ phản ánh về tình trạng lạm thu diễn ra trong trường học núp bóng danh nghĩa ban đại diện cha mẹ học sinh. Ông Bình kiến nghị dẹp bỏ hội phụ huynh.
'Hội lạm thu'.
Đầu năm học 2017-2018, tình trạng lạm thu nở rộ ở tỉnh thành, xôn xao trên mạng xã hội.
Với sự vào cuộc của Thanh tra Bộ GD&ĐT, hàng loạt cơ sở thu chi sai quy định tại Hà Nội, Hải Phòng, Hà Tĩnh và Nghệ An đã được phát hiện.
Văn phòng Chính phủ cũng phát đi công văn hỏa tốc gửi Bộ GD&ĐT và các UBND tỉnh, thành, nêu yêu cầu của Phó thủ tướng Vũ Đức Đam về việc chấn chỉnh tình trạng lạm thu đầu năm học.
Phụ huynh tố trường lạm thu đầu năm học. Ảnh chụp màn hình.
Phó thủ tướng Vũ Đức Đam cũng yêu cầu Bộ GD&ĐT và UBND các tỉnh, thành tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra và xử lý nghiêm các cơ sở, người đứng đầu cơ sở giáo dục vi phạm.
Trong nhiều nguyên nhân dẫn đến việc lạm thu, phần lớn ý kiến cho rằng do sự yếu kém của một số ban đại diện cha mẹ học sinh, là cánh tay của ban giám hiệu khi đề ra các khoản thu vô lý.
Theo ông Trần Tú Khánh, Vụ trưởng Vụ Kế hoạch - Tài chính, Bộ GD&ĐT, để khắc phục tình trạng lạm thu ở một số trường hiện nay, người đứng đầu cơ sở giáo dục phải quán triệt và nghiêm túc thực hiện.
Đại diện hội cha mẹ học sinh và phụ huynh phải là người đấu tranh, hiểu các quy định của Thông tư 55 để biết nghĩa vụ mình phải đóng và theo hình thức, nguyên tắc như thế nào. Các khoản thu ngoài không thể mượn danh hội cha mẹ học sinh và phụ huynh để thu.
Thực tế, trường Mầm non Hợp Tiến (Mỹ Đức, Hà Nội) đã phải trả lại số tiền thu sai của phụ huynh trong năm học 2016-2017 gồm các khoản tự nguyện, xã hội hóa, tổng số tiền là 520,7 triệu đồng.
Một trường khác ở Đông Anh, Hà Nội, là Tiểu học Uy Nỗ cũng vừa bị phụ huynh phản ứng lạm thu. Sau khi đoàn thanh tra về kiểm tra, nhà trường đã phải trả lại số tiền mua điều hòa, máy chiếu.
Các vụ việc này đều có điểm chung là lãnh đạo trường đá trách nhiệm sang ban đại diện cha mẹ học sinh; rằng nhà trường không ép buộc, không nghĩ ra để thu, mà đều trên tinh thần tự nguyện.
Tại hiệu trưởng hay ban đại diện cha mẹ học sinh?
Theo TS Vũ Thu Hương (giảng viên ĐH Sư phạm Hà Nội), ban đại diện cha mẹ học sinh đang bị biến tướng, trở thành bia đỡ đạn của lãnh đạo nhà trường khi lạm thu. Cụ thể, các trường hoàn toàn có thể lách bằng biên bản tự nguyện của phụ huynh. Bà Hương đề xuất xóa bỏ ban này.
Nữ tiến sĩ nêu có trường đã yêu cầu ban phụ huynh thu một số khoản không hợp lý. Có nơi, chính ban phụ huynh yêu cầu vì họ muốn lấy lòng nhà trường.
Điều lệ hoạt động của ban đại diện cha mẹ học sinh quy định rõ là không được thu, điển hình như tiền: Bảo vệ cơ sở vật chất của nhà trường, vệ sinh lớp học, mua sắm máy móc, trang thiết bị, đồ dùng dạy học Ban đại diện vẫn bất chấp đứng ra thu hộ. Đây chính là kẽ hở để lạm thu có đất sống.
Khi bị phát hiện, nhà trường chỉ cần đá trách nhiệm sang hội cha mẹ học sinh. Như vậy rõ ràng, ban này đang tiếp tay cho nạn lạm thu hoành hành và đổ gánh nặng lên nhiều gia đình.
Bà Hương nêu quan điểm, thực tế, các trường được bao cấp nên các khoản thu đều không thực sự cần thiết, ví dụ muốn lắp điều hòa, có thể lấy từ quỹ cơ sở vật chất của trường. Đặc biệt, các trường sẽ nhận được nguồn vốn của Nhà nước.
Tuy nhiên, có quan điểm khác, TS Nguyễn Tùng Lâm - Hiệu trưởng trường ĐH Đinh Tiên Hoàng (Hà Nội), cho rằng hội cha mẹ học sinh thu sai thì cần chấn chỉnh, không nên "không làm được thì bỏ".
Để giải quyết câu chuyện lạm thu, tôi nghĩ phải làm rõ trách nhiệm của lãnh đạo nhà trường. Họ là người chịu trách nhiệm chính chứ không phải ban đại diện cha mẹ học sinh, TS Tùng Lâm nói.
Ông Lâm đề xuất chính quyền địa phương phải nâng cao vai trò giám sát, xử lý nghiêm hiệu trưởng nếu để xảy ra lạm thu.
Bộ GD &ĐT nói gì về lạm thu Ông Trần Tú Khánh, Vụ trưởng Vụ kế hoạch Tài chính cho biết Bộ GD &ĐT đã có quy định rất rõ về những khoản Hội cha mẹ hoc sinh được thu và không được thu.
Sáng 22/9, chia sẻ với báo chí về vấn đề đang được dư luận quan tâm, Thứ trưởng GD&ĐT Trần Thị Nghĩa cho biết Ban đại diện cha mẹ học sinh rất cần thiết vì có chức năng phối hợp, kết nối giữa nhà trường và gia đình trong quá trình giáo dục học sinh.
Tuy nhiên, theo bà Nghĩa, cần xem xét hoạt động của Ban đại diện cha mẹ học sinh để đảm bảo đúng hiệu quả và phát huy đúng vai trò chức năng của mình.
Sắp tới, Bộ GD&ĐT sẽ tăng cường thanh, kiểm tra để có biện pháp chấn chỉnh việc thực hiện đúng theo quy định điều lệ của ban đại diện cha mẹ học sinh. Từ đây, hội có sự kết nối để quản lý, giáo dục học sinh cùng nhà trường sao cho tốt hơn.
Quyên Quyên.
Video: Truyền hình Thông Tấn Xã.
|
1Giáo dục
| Theo thông tin trên báo Tri thức trực tuyến , sáng 22/9, chia sẻ với báo chí về vấn đề đang được dư luận quan tâm, Thứ trưởng GD&ĐT Trần Thị Nghĩa cho biết Ban đại diện cha mẹ học sinh rất cần thiết vì có chức năng phối hợp, kết nối giữa nhà trường và gia đình trong quá trình giáo dục học sinh.
Tuy nhiên, theo bà Nghĩa, cần xem xét hoạt động của Ban đại diện cha mẹ học sinh để đảm bảo đúng hiệu quả và phát huy đúng vai trò chức năng của mình.
Thứ trưởng Trần Thị Nghĩa chỉ ra thực tế hiện nay, một số nơi phụ huynh chưa làm đúng quy định tại điều lệnh mà Bộ GD&ĐT đã ban hành ở Thông tư số 55/2011/TT-BGDĐT ngày 22/11/2011. Đây là trách nhiệm của ban đại diện cha mẹ học sinh và hiệu trưởng.
Theo tin tức trên báo Người đưa tin , Thứ trưởng Nghĩa cho hay: "Bộ sẽ xem xét lại điều lệ Ban đại diện hội cha mẹ học sinh, các vấn đề chưa thực sự phù hợp hoặc có việc lợi dụng điều lệ để lạm thu thì sẽ có điều chỉnh cho phù hợp với giai đoạn thực tế hiện nay.
Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo cho rằng Hội phụ huynh học sinh là cần thiết. Ảnh: Infonet.
Về việc có nên xóa bỏ quy định Hội phụ huynh được phép thu tiền hay không, bà Nghĩa nói: "Hội phụ huynh được phép thu hội phí theo quy định điều 10. Trước những biến tướng như hiện tại, Bộ GD&ĐT sẽ nghiên cứu có thể sẽ bỏ quy định này để tránh hiện tượng lách luật. Việc phụ huynh muốn đóng góp thì phải trên tinh thần tự nguyện".
Báo Infonet đưa tin, cũng tại hội nghị, GS. Nguyễn Minh Thuyết nguyên Phó chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa giáo dục Thanh Thiếu niên & Nhi đồng của Quốc hội cũng cho hay: Hiện nay, ở nhiều trường ban phụ huynh đã làm rất tốt công việc của mình trong việc kết nối với nhà trường cũng như đảm bảo quyền lợi cho học sinh.
Tuy nhiên, ở nhiều nơi vẫn còn tồn tại nơi phụ huynh là cánh tay nối dài của Ban giám hiệu chỉ đểthu tiền. Điều đáng nói, chúng ta hay nhắc đến từ lạm thu. Nhưng thế nào là lạm thu?
Luật giáo dục quy định ngoài học phí không được thu bất kỳ khoản nào khác liệu có thực hiện được không? Học phí của học sinh chỉ có 30.000- 40.000 đồng/ tháng trong khi nhà trường phải làm rất nhiều việc khác, ngay như việc thuê người trông xe cho học sinh cũng phải tiền. Điều này dẫn đến việc, luật cấm nhưng nhiều nơi vẫn thu và thu nhiều thì thành lạm thu.
Một hiện tượng nữa là, các trường năm nào cũng thu điều hòa khi học sinh và phụ huynh có nguyện vọng. Tuy nhiên, điều hòa cả chục năm mới hỏng. Tại sao không sử dụng cách vay tiền của hội phụ huynh, sau đó khi học sinh ra trường thì trả lại tạo nên sự sòng phẳng?.
Trao đổi với Infonet, anh Võ Quốc Bình cho hay: Tôi có 2 con, một bé năm nay lớp 8, một bé năm nay lớp 3, năm nào cũng phải nộp những khoản mang tên tự nguyện mà thực tế không phải tự nguyện do ban cha mẹ học sinh kiến nghị.
Hôm vừa rồi đi họp, Ban cha mẹ học sinh xin ý kiến về việc lắp sàn gỗ trong lớp học, mỗi học sinh 400 nghìn, tôi đã nói luôn: Không đồng ý. Hội phụ huynh học sinh chứ không phải hội phụ thu học sinh hay hội họa sỹ. Tiền cơ sở vật chất hàng năm đâu?.
Hiện nay nhiều hội phụ huynh hoạt động với mục đích duy nhất là tận thu nhất là đầu năm học. Hiện nay, hội phụ huynh có thể gọi là hội phụ thu vì hầu như là vận động đóng góp, quyên góp như hoạt động mang tên bắt buộc.
Ánh Ngân (T/h).
|
1Giáo dục
| Dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục quy định: Các trường mầm non, nhóm lớp mầm non độc lập là cơ sở giáo dục kết hợp nhà trẻ và mẫu giáo, nhận trẻ từ 3 tháng đến dưới 6 tuổi. Điều này mang tính nhân văn nhưng sẽ khó khả thi trong thực tế.
Các cô giáo mầm non sẽ bị nhiều áp lực khi phải trông trẻ quá nhỏ. Ảnh: Trube.
Không yên tâm gửi con cho trường.
Theo Bộ GD-ĐT, đề xuất trường mầm non, nhóm lớp mầm non độc lập là cơ sở giáo dục kết hợp nhà trẻ và mẫu giáo, nhận trẻ từ 3 tháng đến dưới 6 tuổi không phải là quy định mới, vì trong Điều lệ trường mầm non từ năm 2008 đã có quy định này. Tuy nhiên, việc đưa quy định vào Luật Giáo dục nhằm tạo hành lang pháp lý để các cơ sở giáo dục mầm non cả công lập và tư thục có thể mở thêm các lớp nhận trẻ dưới 12 tháng tuổi.
Dự thảo này cũng xuất phát từ thực tế, hiện nay hầu hết các trường mầm non công lập chỉ nhận trẻ từ 18 tháng tuổi trở lên khiến không ít gia đình do không có người trông con buộc phải gửi vào nhà trẻ tư không đảm bảo chất lượng đã dẫn đến những hậu quả đáng tiếc. Dù Luật Lao động cho phép nghỉ thai sản 6 tháng nhưng nhiều bà mẹ nghỉ sinh trước 2-3 tháng, khi đi làm đã gặp khó khăn trong việc tìm chỗ gửi con.
Tuy nhiên, khi được hỏi ý kiến nếu các trường nhận trẻ từ 3 tháng tuổi trở lên thì người dân có gửi không, thì câu trả lời gần như là không vì họ không đủ yên tâm để gửi con khi còn quá nhỏ.
Chị Lê Hồng, Khu công nghiệp Bắc Thăng Long (Hà Nội) cho biết: Trẻ 3 tháng tuổi còn rất mong manh, yếu ớt. Ở nhà, tôi còn không yên tâm khi giao cho chồng hay cho mẹ chăm sóc để đi đâu cả ngày nữa là giao con cho trường. Với trẻ mới trên 3 tháng tuổi, chỉ lơ là một chút là con có thể gặp nguy hiểm.
Ở trường một cô trông mấy cháu không thể để ý được những biểu hiện nhỏ của từng cháu. Tôi thà chịu mất việc ở nhà trông con cho cứng cáp rồi mới nghĩ đến việc gửi trẻ để tìm việc làm mới còn hơn là đi làm mà cứ nơm nớp lo cho con, như vậy cũng chẳng thể yên tâm làm việc.
Hiện cơ sở vật chất cũng như đội ngũ giáo viên ở các trường mầm non chưa đáp ứng được việc nhận trẻ từ 3 tháng tuổi. Mục tiêu này ra đời, các trường phải phấn đấu 10-15 năm nữa mới làm được -.
Bà Trần Thị Hợp, Phó Vụ trưởng Vụ Giáo dục mầm non, Bộ GD-ĐT.
Theo chuyên gia tâm lý gia đình Nguyễn Lương Thúy, trẻ 3 tháng tuổi cần sự chăm sóc đặc biệt vì thể chất, hệ miễn dịch, cơ xương của trẻ còn yếu.
Trẻ ở độ tuổi này cần sự chăm sóc tỉ mỉ từ người thân chứ ở lớp một cô nhiều cháu không thể chăm sóc kỹ được - bà Thúy khẳng định.
Theo bà Thúy ở các nước phát triển họ còn khuyến cáo hạn chế cho trẻ đi học sớm, mà sớm của họ là trước 3 tháng tuổi.
Giáo viên, cơ sở vật chất chưa đáp ứng.
Trường mầm non công lập tại các thành phố lớn hầu hết là quá tải, sĩ số lên tới 50-60 cháu một lớp. Hiện trường chỉ nhận trông trẻ từ 18 tháng tuổi trở lên mà các cô đã thấy áp lực rồi, chưa nói đến nhận trông trẻ từ 3 tháng tuổi.
Cô giáo Thu Lan, Trường mầm non Chích Bông (Long Biên, Hà Nội) chia sẻ: Chúng tôi không được đào tạo chăm sóc trẻ nhỏ 3 tháng tuổi. Cô giáo nào có con sẽ có kinh nghiệm chăm trẻ nhỏ, còn giáo viên mới ra trường giao cho chăm trẻ nhỏ từ 3 tháng tuổi, nếu một cô phải chăm nhiều cháu thì chúng tôi lo lắm, nếu có gì sơ suất xảy ra chúng tôi lĩnh đủ.
Bà Trần Thị Nghĩa, Hiệu trưởng Trường mầm non Kim Liên, quận Đống Đa, Hà Nội nêu thực tế: Tại các trường công lập sĩ số đông nên thường các cháu từ 24 tháng tuổi trở lên phụ huynh mới gửi vào trường. Nếu giờ phải nhận trẻ quá nhỏ, một lớp phải rất ít cháu, như thế sẽ không đủ lớp cho các cháu mẫu giáo học.
Theo Thông tư 06/2015/TTLT-BGDĐT-BNV ngày 16/3/2015 của liên Bộ GD - ĐT và Bộ Nội vụ, với nhóm trẻ từ 3 tháng tuổi đến 12 tháng tuổi, bình quân 2,5 giáo viên trông giữ 15 trẻ. Theo quy định này, hầu hết các trường mầm non ở thành phố không đủ lớp và cũng không đủ giáo viên. Và dù có đáp ứng quy định này thì đa số các ý kiến đều cho rằng, với trẻ 3 tháng tuổi mà quy định 2,5 cô trông giữ 15 trẻ vừa làm khó cho các cô, vừa không đảm bảo an toàn cho trẻ.
Hiện, Luật Lao động cho phép phụ nữ nghỉ thai sản 6 tháng, vì vậy, Dự thảo nên quy định các trường mầm non nhận trẻ từ 6 tháng đến dưới 6 tuổi sẽ hợp lý hơn./.
Minh Thư/Báo TNVN -.
|
1Giáo dục
| Cần phải xem đây là cơ hội.
Tôi cho rằng, lời xin lỗi của Cục trưởng Cục Nghệ thuật biểu diễn xung quanh việc quản lý của mình đối với những ca khúc mà dư luận báo chí nêu là hợp lý và mang tính cầu thị. Điều quan trọng hơn, theo tôi chúng ta cần xem đây là cơ hội để các cơ quan chức năng có thẩm quyền vào cuộc một cách nghiêm túc, kiên trì để tiến hành kiểm kể di sản sáng tác của các nhạc sĩ. Việc làm này cần có một hội đồng với sự tham gia của các nhà nghiên cứu, quản lý trên một số lĩnh vực, để qua đó đưa ra được những danh mục bài hát, và những bài hát nào chưa được phổ biến.
Tôi không đủ thông tin để nhìn nhận và đánh giá tờ báo này, bài báo kia đưa thông tin chưa chuẩn xác về việc cấp phép hay không cấp phép những ca khúc cách mạng. Nếu đúng là có tờ báo, hoặc bài nào đó phản ánh chưa đúng thì cơ quan chức năng cần phải lên tiếng và Báo Văn Hóa, cơ quan ngôn luận của Bộ VHTTDL phải có thông tin trở lại. Về những quy định trong một số Nghị định có liên quan đối với cấp phép ca khúc, theo tôi chúng ta cần phải rà soát, nếu thấy không phù hợp, bất hợp lý, cản trở cho việc khai thác, sử dụng thì nên đề nghị cấp có thẩm quyền, xem xét chỉnh sửa, bổ sung. (Đại biểu Quốc hội Dương Trung Quốc).
Việc làm hơi thái quá nhưng đúng quy định và rất thiện chí.
GS.TS Nguyễn Minh Thuyết.
Những ngày qua thông tin trên báo chí về việc cấp phép hay không cấp phép những ca khúc đã phổ biến khiến tôi chưa nhận biết thật sự rõ ràng, nghĩa là có nhiều nội dung thông tin tương đối khác nhau. Có báo đưa cấp phép cho hơn 300 ca khúc cách mạng, tờ báo mạng khác lại nói cập nhật, bổ sung cho hơn 300 ca khúc nhạc đỏ.
Hôm nay (24.5) báo chí đưa tin ông Cục trưởng cục NTBD nói rằng, đó không phải là cấp phép cho hơn 300 ca khúc cách mạng mà chỉ cập nhật, bổ sung vào danh mục các ca khúc đã phổ biến để tạo thuận lợi cho các tổ chức, cá nhân khai thác và không cần phải xin phép cơ quan chức năng nữa.
Trước hết cần xem xét rằng, đây là việc làm vừa đúng quy định và rất thiện chí của Cục NTBD nhằm tạo cơ sở pháp lý cho ngườ dân khai thác, sử dụng, không cần phải làm đơn xin cấp phép như trước đây. Tuy nhiên, nhìn ở góc độ khác thì đây cũng là việc làm hơi thái quá bởi việc cập nhật như thế là có cần thiết không vì những ca khúc đó đã đi sâu vào tình cảm của công chúng, được công chúng yêu thích, thể hiện từ hàng chục năm qua. Đối với những ca khúc có nội dung tốt thì cơ quan chức năng không cần phải có biện pháp gì nữa để can thiệp, tạo nên sự bức xúc trong dư luận.
Đúng là hiện nay Cục NTBD đang dựa vào một số quy định pháp lý để làm sơ sở thực thi trong thẩm quyền, chức năng quản lý của mình. Tuy nhiên, nếu thấy không còn phù hợp thì cần phải rà soát, điều chỉnh chứ không nên cứng nhắc. Ở góc độc báo chí, khi phản ánh về những vấn đề nhạy cảm cần phải tiếp cận được văn bản, thậm chí phải có ý kiến của cơ quan ban hành văn bản với câu hỏi, liệu rằng như thế có đúng không chứ không nên đưa thông tin Cục NTBD cấp phép trong khi cơ quan chức năng lại nói không phải cấp phép. Những thông tin chưa thực sự đầy đủ đã gây sự bức xúc không đáng có. ( GS.TS Nguyễn Minh Thuyết ).
Cách làm đúng nhưng.
Nguyên đại biểu Quốc hội Lê Như Tiến.
Cá nhân tôi ủng hộ cách làm của Cục NTBD là công bố, công khai cập nhật, bổ sung những ca khúc đã phổ biến rộng rãi trong công chúng, tạo điều kiện cho các cá nhân, tổ chức khai thác và sử dụng, không cần phải qua khâu xin-cho như trước đây. Nhưng điều đáng tiếc là cách làm của Cục chưa thật sự bài bản, thiếu tính tương tác với truyền thông. Nếu như trước khi công bố, công khai danh mục những ca khúc đã phổ biến rộng rãi, Cục thông tin đến báo chí, truyền thông rằng sắp tới chúng tôi dự định công bố như thế, đồng thời nhấn mạnh: Chúng tôi chỉ cập nhật, bổ sung những ca khúc đã phổ biến, chứ không phải cấp phép. Qua việc này, báo chí, truyền thông có thể gặp gỡ, trao đổi để làm rõ hơn những dự định mà Cục chuẩn bị triển khai. Như thế sẽ tránh được sự hiểu lầm.
Tôi phải nói thật, cách làm của Cục như vừa qua khiến cho dư luận báo chí, truyền thông hiểu chưa đúng bản chất vấn đề là khó tránh khỏi. Tuy nhiên, tôi cũng cho rằng báo chí có vai trò rất quan trọng là định hướng dư luận. Khi nhận thấy vấn đề như trên thì phóng viên, nhà báo nên tìm hiểu kỹ, nếu không gặp được cơ quan công bố thì tìm gặp cơ quan cấp trên, nhất là người phát ngôn của Bộ để hỏi cặn kẽ, tránh đưa những thông tin chưa thật sự đầy đủ. (Nguyên đại biểu Quốc hội Lê Như Tiến).
Theo Báo Văn hóa.
|
1Giáo dục
| Giải tán ban phụ huynh vì quá biến tướng.
Cộng đồng mạng nhiều ngày qua truyền tay nhau hình ảnh bút phê với lời lẽ mạnh mẽ của anh Võ Quốc Bình có con đang theo học tại trường Tiểu học Hòa Bình (Q.1, TP.HCM) về việc phản đối khoản thu làm sàn gỗ cho lớp của con. Nam PH sau đó còn viết đơn kiến nghị gửi lên Văn phòng Chính phủ đề nghị giải tán ban PH, như một sự phản ứng gay gắt trước hoạt động sai mục đích của ban PH.
Phản hồi gây sốc của anh Bình trước thư ngỏ nộp tiền làm sàn gỗ lớp con từ ban phụ huynh lớp.
Bức thư của anh Bình gần như chỉ là cái cớ để phản ánh thực trạng có không ít ban PH đang được ví như ban phụ thu khi gián tiếp thu những khoản tiền được cho là lạm thu, khiến cha mẹ học sinh rất bức xúc.
Trao đổi với Báo Phụ nữ Việt Nam sáng 22/9, GS Đào Trọng Thi- nguyên Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, giáo dục, thanh niên, thiếu niên và nhi đồng của Quốc hội - cho rằng, ý kiến trên có phần chưa thận trọng. Chức năng của một ban PH đúng nghĩa không chỉ để thu tiền. Việc để xảy ra chuyện lùm xùm giữa PH này với ban PH lớp chỉ là do cách làm của họ không đúng quy định.
Chúng ta không nên vì một chuyện không đúng, bị biến tướng mà phủ nhận một cơ chế, một ban còn làm nhiều việc khác nữa - GS Thi nhấn mạnh.
Tuy nhiên, ông Đào Trọng Thi thừa nhận có tình trạng nhiều khoản thu tự nguyện đang bị biến tướng, lấy danh nghĩa thu tự nguyện, nhưng gần như bắt buộc PH đóng tiền đầy đủ, thậm chí bổ đầu từng PH.
Đối với PH này là bắt buộc, nhưng với PH khác là tự nguyện. Trong PH cũng có sự phân hóa về điều kiện và cách tiếp cận. Có PH ủng hộ vì họ nghĩ khoản thu ấy phục vụ chính con họ, nhưng có PH khó khăn không có điều kiện theo được- ông Thi nói.
Còn theo GS Nguyễn Minh Thuyết- Tổng chủ biên chương trình GD phổ thông tổng thể, thực tế tại nhiều nơi, ban PH làm rất tốt công việc của mình, đồng thời giám sát việc của nhà trường, thay mặt PH để kiến nghị bảo vệ quyền lợi cho học sinh. Tuy nhiên, một số nơi vẫn còn tồn tại tình trạng PH là cánh tay nối dài của Ban giám hiệu để thu tiền- đó là hành động không đúng, cần chấn chỉnh.
Tôi thấy có một điều rất vô lý là nhiều trường năm nào cũng thu tiền điều hòa. Nhưng điều hòa cả chục năm mới hỏng, vậy các trường có thể sử dụng cách dùng tiền thu của các PH khóa sau để hoàn trả cho các PH khóa trước, để tạo nên sự sòng phẳng, GS Nguyễn Minh Thuyết đặt vấn đề.
Cần bên thứ ba để giám sát tiền trường.
Đồng ý vẫn có thu một số khoản thu theo tinh thần đóng góp tự nguyện của xã hội, GS Đào Trọng Thi cho rằng, không nên quá chặt chẽ các quy định về nguồn thu. Có những khoản cần thiết thu rõ ràng, nhưng nhiều người mặc định đó là hạng mục mà Nhà nước phải lo, thì cần làm rõ những khoản được thu và những khoản nào cần được xã hội hóa.
Nguyên tắc thu là tất cả mọi khoản thu cần phải công khai, minh bạch, lấy ý kiến PH để biết được thu khoản nào hợp lý, khoản nào chưa. Các khoản thu lớn mang tính tự nguyện, cần thực hiện đúng tinh thần tự nguyện, tránh áp đặt PH - ông Thi cho hay.
Còn theo TS Nguyễn Tùng Lâm- Chủ tịch Hội Tâm lý GD Hà Nội - dẹp ban PH hay không cũng không thể giải quyết được gốc rễ vấn đề.
TS Nguyễn Tùng Lâm có nhiều chia sẻ xác đáng về vấn đề lạm thu. Ảnh: D.H.
Câu chuyện về lạm thu phải giải quyết được từ 3 phía. Thứ nhất, bản bản thân hiệu trưởng phải chịu trách nhiệm, thứ hai là ban đại diện PH hoạt động đúng chức năng của mình, đủ năng lực, phẩm chất và thứ ba là sự tham gia của cộng đồng là chính quyền địa phương- ông nêu ý kiến.
Đặc biệt liên quan đến tài chính, theo TS Tùng Lâm nếu có sự giám sát của bên thứ ba là tổ chức chính quyền sẽ đảm bảo công bằng, bởi thực tế cho thấy bao giờ PH cũng yếu thế hơn so với hiệu trưởng.
Chính quyền địa phương phải cử người đại diện cho cộng đồng địa phương để tham gia chung với nhà trường, vừa giám sát vừa là trọng tài giải quyết mối quan hệ giữa PH và hiệu trưởng- TS Nguyễn Tùng Lâm nhấn mạnh. Nếu hiệu trưởng nào có năng lực, có dân chủ để mong muốn phát triển nhà trường thì bao giờ cũng tìm ra một ban PH tốt, đúng chức năng chứ không lợi dụng ban PH. Chỉ những hiệu trưởng năng lực và ý thức kém, muốn xà xẻo thì mới dùng một ban PH hình thức.
Nếu làm danh chính ngôn thuận, huy động được nguồn lực của cha mẹ học sinh thì phải làm một cách đoàng hoàng thì mới huy động được. Chúng ta phải hiểu huy động nguồn lực ngoài tiền ra, còn trí tuệ, sáng tạo, sự lăn lộn với giáo dục mới quan trọng chứ không phải là mỗi chuyện tiền đã kêu ỏm lên rồi!- TS Lâm nói.
TS Lâm cũng khẳng định: Tôi hoàn toàn bảo vệ ban PH và đừng trách nhầm họ. Vì người ta không có quyền và chức năng để làm đủ những việc phải làm. Vì vậy, phải bầu đúng những người có ý thức, có tâm huyết và đặc biệt có năng lực vào giám sát. Vì chúng ta chỉ có giám sát cộng đồng được thì mới thắng được!.
* Thứ trưởng Bộ GD &ĐT Trần Thị Nghĩa: Nghiên cứu xóa bỏ quy định cho hội phụ huynh thu tiền.
Trao đổi với báo chí sáng 22/9, Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Trần Thị Nghĩa cho rằng, hiện nay một số nơi phụ huynh chưa làm đúng quy định mà Bộ GD&ĐT đã ban hành ở Thông tư số 55/2011/TT-BGDĐT ngày 22/11/2011. Đây là trách nhiệm của ban đại diện cha mẹ học sinh và hiệu trưởng.
Sắp tới, Bộ GD&ĐT sẽ tăng cường thanh, kiểm tra để có biện pháp chấn chỉnh việc thực hiện đúng theo quy định điều lệ của ban đại diện cha mẹ học sinh. Từ đây, Hội có sự kết nối để quản lý, giáo dục học sinh cùng nhà trường tốt hơn.
Trách nhiệm của phụ huynh và nhà trường là cùng nhau xây dựng môi trường giáo dục tốt cho các cháu. Không nên biến tướng hội phụ huynh thành tổ chức để lạm thu trong nhà trường. Trước những biến tướng như hiện tại, Bộ GD&ĐT nghiên cứu có thể bỏ quy định về quyền thu tiền của hội, tránh hiện tượng lách luật. Việc phụ huynh muốn đóng góp phải trên tinh thần tự nguyện, không còn quy định được phép thu.
Dương Hà.
|
1Giáo dục
| Sáng 22/9, chia sẻ với báo chí về vấn đề đang được dư luận quan tâm, Thứ trưởng GD&ĐT Trần Thị Nghĩa cho biết Ban đại diện cha mẹ học sinh rất cần thiết vì có chức năng phối hợp, kết nối giữa nhà trường và gia đình trong quá trình giáo dục học sinh, theo tin tức trên báo Zing news.
Đầu năm học cũng là lúc nhiều cha mẹ lo âu vì những khoản phí. Ảnh: Mạnh Tùng/VNE.
Tuy nhiên, theo bà Nghĩa, cần xem xét hoạt động của Ban đại diện cha mẹ học sinh để đảm bảo đúng hiệu quả và phát huy đúng vai trò chức năng của mình.
Thứ trưởng Trần Thị Nghĩa chỉ ra thực tế hiện nay, một số nơi phụ huynh chưa làm đúng quy định tại điều lệnh mà Bộ GD&ĐT đã ban hành ở Thông tư số 55/2011/TT-BGDĐT ngày 22/11/2011. Đây là trách nhiệm của ban đại diện cha mẹ học sinh và hiệu trưởng.
Sắp tới, Bộ GD&ĐT sẽ tăng cường thanh, kiểm tra để có biện pháp chấn chỉnh việc thực hiện đúng theo quy định điều lệ của ban đại diện cha mẹ học sinh. Từ đây, hội có sự kết nối để quản lý, giáo dục học sinh cùng nhà trường sao cho tốt hơn.
Thứ trưởng Nghĩa thông tin những vấn đề về học sinh hoặc các hoạt động nâng cao chất lượng học tập, nhà trường cần thông báo cho hội phụ huynh biết, cùng trao đổi thông tin cụ thể. Trách nhiệm của phụ huynh và nhà trường là cùng nhau xây dựng môi trường giáo dục tốt cho các cháu. Không nên biến tướng hội phụ huynh thành tổ chức để lạm thu trong nhà trường.
Về việc có nên xóa bỏ quy định hội phụ huynh được phép thu tiền hay không, bà Nghĩa cho biết: Hội phụ huynh được thu hội phí theo quy định điều 10. Trước những biến tướng như hiện tại, Bộ GDĐT nghiên cứu có thể bỏ quy định này để tránh hiện tượng lách luật. Việc phụ huynh muốn đóng góp phải trên tinh thần tự nguyện chứ sẽ không còn quy định.
Bức xúc với Hội phụ huynh từ nhiều năm qua, bà mẹ đang có con học lớp 7 cho rằng nên giải tán hội này bởi không còn nhiều ý nghĩa. Mọi hoạt động liên lạc giữa phụ huynh và nhà trường, chăm lo cho con em - nhiệm vụ mà lẽ ra Ban đại diện phải làm - sẽ do từng phụ huynh thực hiện, báo Vnexpress đưa tin.
Đồng tình với quan điểm của chị Hoàng, ông Đỗ Văn Sỹ có con học tiểu học ở quận Tân Bình (TP HCM) thẳng thắn: "Hội phụ huynh bây giờ như cánh tay nối dài của nhà trường. Hễ khoản nào cần tiền mà không thể xài ngân sách, không được nhà nước duyệt thì hội đứng ra thu".
Ông dẫn chứng ngay trường con mình đang học, năm nay có lớp Hội phụ huynh đề nghị thu 100 triệu đồng để lót lại sàn nhà, thay bàn ghế, lắp máy lạnh, sắm tivi...
"Cuộc họp phụ huynh lẽ ra cần bàn bạc nhiều hơn cách tăng cường sự gắn kết, tương tác giữa cha mẹ với thầy cô, nhà trường để quản lý, chăm sóc trẻ tốt hơn thì ít người bàn tới. Thời gian cuộc họp có hạn, bàn bạc xoay quanh chuyện tiền nong một lúc là hết buổi", ông Sỹ nói.
Người cha này cho rằng bất cứ khoản thu nào nhằm phục vụ tốt hơn việc học của trẻ đều xứng đáng, nhưng cần xem xét tính hợp lý, cân bằng giữa điều kiện chung của nhiều gia đình. Mặt khác, các khoản thu chi này cần minh bạch, phụ huynh phải biết được cơ sở vật chất này phục vụ cho con họ lâu dài ra sao.
"Chả lẽ mua máy lạnh xài được một năm thôi sao? Rồi lót sàn nhà, sao năm nào cũng lót? Hội phụ huynh có tính đến lâu dài, tiết kiệm không? ", ông Sỹ trăn trở.
Là giáo viên đồng thời là phụ huynh của hai trẻ tiểu học, ông Vũ Hoàng Sơn ngụ quận Bình Thạnh (TP HCM) khẳng định vẫn nên duy trì Ban đại diện cha mẹ học sinh.
Ban này đóng vai trò kết nối, hỗ trợ giáo viên, nhà trường chăm lo học sinh tốt nhất. Ngoài ra, Ban đại diện cũng đứng ra bảo vệ quyền lợi học sinh, phụ huynh, phản biện chính sách của ngành giáo dục nếu thấy bất cập.
Tuy nhiên, ông Sơn cũng đồng tình Ban đại diện không nên tham gia quá sâu vào khía cạnh thu chi tài chính, bởi vấn đề này dễ gây chia rẽ, phản ứng từ phụ huynh.
Họ chỉ nên kết nối để phụ huynh bàn bạc, thống nhất trước mỗi đề xuất thu, chi, mua sắm. "Ban đại diện hãy trở về đúng quyền hạn, chức năng và nhiệm vụ của mình được nhà nước quy định", ông kiến nghị.
|
1Giáo dục
| Nóng xã hội hóa.
Các khoản thu tự nguyện là cụm từ được nói đến từ sau khi Bộ Giáo dục và Đào tạo chủ trương bỏ khoản thu xây dựng. Theo quan điểm của Bộ Giáo dục và Đào tạo: Việc xã hội hóa giáo dục chỉ thực sự có ý nghĩa khi được sự ủng hộ, nhất trí trên tinh thần tự nguyện của các đối tượng tham gia đóng góp. Bên cạnh đó, bất kỳ hình thức ép buộc nào hay bình quân hóa mức đóng góp đối với phụ huynh học sinh là vi phạm pháp luật, gây ra ảnh hưởng xấu cho ngành giáo dục và đào tạo.
Giờ học của học sinh Trường Mầm non Quỳnh Đôi (Quỳnh Lưu). Ảnh: P.V.
Quy định là vậy nhưng trên thực tế khái niệm tự nguyện trong xã hội hóa giáo dục dường như chỉ là lý thuyết. Thay vào đó, các trường thường đưa ra một công thức chung, dựa trên dự trù kinh phí các khoản phải sửa chữa và mua sắm trong năm. Trên cơ sở này, chia bình quân trên đầu học sinh và phụ huynh sẽ căn cứ vào đó để nộp tiền... tự nguyện.
Vừa qua, trên mạng xã hội, một phụ huynh học sinh Trường Tiểu học Lê Lợi (TP.Vinh) chia sẻ những bức xúc khi năm học này nhà trường thu tiền xã hội hóa từ 700.000 đồng - 1.000.000 đồng/năm (tùy theo bậc học). Bên cạnh đó, phụ huynh còn phải đóng tiền quỹ lớp 500.000 đồng/năm, tiền hội phụ huynh 120.000 đồng/năm, tiền điều hòa 500.000 đồng/em, tiền uống nước 117.000 đồng/năm.
Tổng tất cả các khoản chi phí mà chị nộp đầu năm học (bao gồm cả học phí học buổi 2) là 5.260.000 đồng. Theo phụ huynh này cho biết, gia đình chị có hai con đang học tiểu học, đầu năm nếu tính hết các khoản thu xấp xỉ 10.000.000 đồng. Dù biết có con đi học thì nghĩa vụ là phải đóng góp nhưng số tiền quá lớn này cũng khiến gia đình chị phải đau đầu.
Ngay sau chia sẻ của phụ huynh này, rất nhiều phụ huynh trên địa bàn TP. Vinh khác cũng có ý kiến xung quanh các mức thu của trường con em mình. Một phụ huynh có con đang học ở Trường Tiểu học Hưng Dũng 1 cũng bày tỏ sự hoài nghi khi chỉ riêng trong năm học 2017 2018, nhà trường xây dựng kế hoạch thu xã hội hóa lên đến 750 triệu đồng. Trong đó, tập trung nhiều nhất là xây nhà vệ sinh là 300.000.000 đồng, tiền sửa chữa cổng trường và xây lại bờ tường phía trước là 200.000.000 đồng.
Ở Trường THCS Quang Trung, mặc dù mức xã hội hóa nhà trường chỉ huy động hơn 290.000.000 đồng nhưng nhiều phụ huynh thắc mắc khi liệu có cần thiết không khi nhà trường đã có 12 bộ máy chiếu, vi tính còn huy động mua thêm 4 bộ khác (với tổng số tiền 80.000.000 đồng) để tổ chức dạy và học. Trong khi đó, nhà trường vẫn có thể linh động sử dụng luân phiên giữa các lớp vì thời gian học bằng máy chiếu không nhiều.
Xã hội hóa phải trên tinh thần tự nguyện.
Nhìn nhận một cách khách quan, việc xã hội hóa giáo dục là điều cần thiết, nhất là hiện nay khi ngân sách của nhà nước dành cho giáo dục đang còn nhiều hạn chế. Về phía phụ huynh, cũng cần chia sẻ với nhà trường về những khó khăn trong công tác huy động, xây dựng cơ sở vật chất. Tuy nhiên, vấn đề đặt ra là xã hội hóa như thế nào và làm sao để các trường không lợi dụng xã hội hóa để lạm thu và xây dựng các khoản thu không cần thiết.
Đơn cử như với xây dựng cơ sở vật chất. Theo quy định, việc thu xã hội hóa chỉ nhằm mục đích để cải tạo, nâng cấp và xây dựng các công trình phụ trợ như nhà vệ sinh, sân trường, nhà để xe, cổng trường, tường bao quanh,.. hoặc mua sắm bổ sung trang thiết bị dạy học Nhưng nếu như năm nào các trường cũng lấy cớ này để đập cũ, xây mới thì thực sự có cần thiết? Bên cạnh đó, quá trình triển khai cũng cần phải trên tinh thần tự nguyện, nghĩa là phải bàn bạc, thống nhất với phụ huynh trước khi đưa ra mức thu.
Tuy nhiên, hiện nay các trường đang làm một quy trình ngược, nghĩa là xây dựng các khoản cần chi và trên cơ sở đó áp đặt cho phụ huynh, gây áp lực cho phụ huynh trong dịp năm học mới, đặc biệt là với những gia đình còn nhiều khó khăn bởi đây cũng là thời điểm mà ngoài xã hội hóa, phụ huynh đang còn phải đóng góp nhiều các khoản khác.
Học sinh Trường Mầm non Thông Thụ (Quế Phong) chơi những đồ chơi do phụ huynh tự làm. Ảnh: Mỹ Hà.
Quá trình triển khai các khoản thu xã hội hóa đầu năm cũng có khá nhiều bất cập. Cụ thể, theo quy trình, trước khi triển khai các khoản thu xã hội hóa, các trường phải lập kế hoạch và phải xin ý kiến của chính quyền địa phương và phải được sự đồng ý của Phòng Giáo dục và Đào tạo và Sở Giáo dục và Đào tạo (đối với các đơn vị đặc thù).
Thế nhưng, nhiều trường lại tự ý triển khai khi chưa có sự đồng ý của cấp trên theo kiểu tiền trảm hậu tấu. Tại trường mầm non Thông Thụ (Quế Phong) năm nay dự kiến thu xã hội hóa với số tiền là hơn 380.000.000 đồng. Theo cô Trần Thị Nghĩa - Hiệu trưởng nhà trường: Năm nay nhà trường đang lên kế hoạch xây dựng trường chuẩn nên kinh phí đầu tư của nhà trường sẽ phải thu nhiều hơn.
Tuy nhiên, trong quá trình triển khai, hiệu trưởng lại quên mất điều cơ bản đó là xin ý kiến của Phòng Giáo dục và Đào tạo của huyện. Chính vì vậy, đến thời điểm này, trong khi huyện chỉ mới phê duyệt cho ba trường trên địa bàn về kế hoạch xã hội hóa nhưng Trường mầm non Thông Thụ đã triển khai họp phụ huynh và tổ chức xã hội hóa tự nguyện cho phụ huynh.
Liên quan đến công tác thu chi và xã hội hóa đầu năm học, thời gian qua Sở Giáo dục và Đào tạo cũng có nhiều văn bản, hướng dẫn chi tiết về các khoản thu đầu năm. Trong đó, đối với các khoản thu theo hình thức tự nguyện, Sở yêu cầu không được thực hiện khi không được sự đồng thuận của phụ huynh. Đồng thời, không được thu các khoản thu trái với văn bản đã hướng dẫn.
Sở cũng sẽ đồng thời tổ chức nhiều đoàn thanh tra để kiểm tra việc thực hiện các khoản thu đầu năm, trong đó, ngoài thanh tra các khoản đóng góp còn kiểm tra việc sử dụng các khoản thu từ xã hội hóa của năm học trước, đảm bảo việc sử dụng phải chính xác, đúng mục đích.
Mỹ Hà.
TIN LIÊN QUAN.
|
1Giáo dục
| Giám đốc Sở GD-ĐT tỉnh Trà Vinh - ông Nguyễn Thành Nguyện cho biết đến thời điểm hiện tại tỉnh đã hoàn tất công tác chuẩn bị cho kỳ thi THPT Quốc gia năm nay.
Kỳ thi THPT quốc gia năm nay, toàn tỉnh Trà Vinh có 7.068 thí sinh đăng ký dự thi tại 26 điểm thi. Hơn 1.100 cán bộ, giảng viên, giáo viên làm công tác coi thi. Việc sao in đề thi đều đảm bảo an toàn và bảo mật theo đúng quy định.
Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam kiểm tra một điểm thi tại tỉnh Trà Vinh. Ảnh: VGP/Đình Nam.
Đặc biệt, mỗi điểm thi có 1 phó trưởng điểm là viên chức của Trường ĐH Trà Vinh, trong mỗi phòng thi có 1 cán bộ coi thi là giảng viên, giáo viên của Trường ĐH Trà Vinh và 1 cán bộ coi thi là giáo viên của các trường THPT trong tỉnh.
Thứ trưởng Bộ GD-ĐT, bà Trần Thị Nghĩa, lưu ý do kỳ thi năm nay có những điểm mới khi sử dụng hình thức trắc nghiệm, bài thi tổ hợp nên đội ngũ giám thị cần được tập huấn kỹ để tránh sai sót ảnh hưởng đến thí sinh.
Sau khi nghe báo cáo, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam nhấn mạnh tinh thần chung của Chính phủ là tổ chức một kỳ thi trung thực, an toàn, thuận tiện nhất cho thí sinh và gia đình, người dân, bớt nhiêu khê không cần thiết. Ông Đam chia sẻ cách đây 4-5 năm, mỗi khi đến kỳ thi là cả xã hội lại nóng lên. Trong khi kỳ thi tốt nghiệp THPT về cơ bản không tạo được sự tin tưởng cho xã hội, không đóng góp vào việc đánh giá một khâu quan trọng của chất lượng giáo dục thì ngược lại, thi tuyển sinh đại học, cao đẳng quá căng thẳng với cộng đồng, xã hội, tốn kém về tiền bạc, thời gian, tinh thần.
Năm nay là năm thứ 3 tiếp tục đổi mới kỳ thi THPT quốc gia, ông Đam khẳng định những đổi mới nhằm tạo thuận lợi tối đa cho thí sinh trong kỳ thi năm nay được thể hiện ở nhiều điểm như học sinh học ở đâu thi ở đấy. Các trường đại học là cơ quan phối hợp để bảo đảm kết quả khách quan, trung thực như mong đợi của xã hội, người dân. Việc chuyển sang hình thức thi trắc nghiệm trong một phòng thi không thí sinh nào có đề giống nhau sẽ bảo đảm kỳ thi trung thực hơn, tránh học tủ, học lệch, thời gian thi ngắn hơn.
Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam họp với hội đồng thi THPT quốc qua tỉnh Trà Vinh. Ảnh: VGP/Đình Nam.
Những năm sau chúng ta sẽ tiếp tục có những vi chỉnh, để tiến tới kỳ thi thực sự trung thực, khoa học nhưng rất thuận tiện cho học sinh.
Ông Đam cũng đánh giá cao và biểu dương nỗ lực của các địa phương trong công tác chuẩn bị kỳ thi toàn diện, kỹ lưỡng ở mọi khâu. Các trường đại học tích cực, chủ động tham gia vào công tác phối hợp tổ chức kỳ thi THPT quốc gia. Nhiều nơi điều kiện còn khó khăn, song để tạo thuận lợi tối đa cho thí sinh, nhân dân thì các cán bộ giảng viên đại học vẫn nhận phần khó khăn, gian khổ.
Phó Thủ tướng đề nghị từng giám thị, từng điểm thi, hội đồng thi phải bảo đảm mọi điều kiện, hỗ trợ kịp thời, không để học sinh gặp trục trặc trong quá trình làm bài thi, để đạt được kết quả thi tốt nhất.
Điều này không chỉ nằm ở chỗ học ở đâu thi ở đấy, mà kể cả những trường hợp bất thường như sơ cứu, cấp cứu, lập biên bản do lỗi của giám thị thì phải giải quyết theo hướng thuận lợi nhất cho thí sinh. Tâm lý các cháu nếu bị ảnh hưởng thì có khi không chỉ một năm mà thậm chí là lâu dài ông Đam lưu ý, và nhắc cần bảo đảm tuyệt đối an ninh, an toàn các điểm thi, bảo vệ đề thi, bài thi, cũng như vấn đề an toàn thực phẩm, sức khỏe của thí sinh trong suốt kỳ thi.
Hoài Thanh.
|
1Giáo dục
| Thông tư được Bộ GD-ĐT ban hành, quy định tiêu chuẩn, quy trình biên soạn, chỉnh sửa SGK; tiêu chuẩn tổ chức, cá nhân biên soạn SGK; tổ chức hoạt động của Hội đồng quốc gia thẩm định SGK sẽ có hiệu lực từ ngày 6-2-2018. Trong đó, nguyên tắc biên soạn SGK phải: Phù hợp với quan điểm, đường lối của Đảng, tuân thủ hiến pháp, pháp luật; cụ thể hóa mục tiêu, nội dung, phương pháp giáo dục và đánh giá kết quả giáo dục của chương trình giáo dục phổ thông; bảo đảm tính liên thông giữa các cấp học, lớp học, môn học và hoạt động giáo dục; gắn với điều kiện cụ thể Việt Nam và phù hợp xu thế giáo dục tiên tiến trên thế giới, bảo đảm tốt nhất lợi ích người học. Các bài học trong SGK tạo điều kiện cho giáo viên vận dụng sáng tạo phương pháp và hình thức tổ chức dạy học lấy hoạt động học của học sinh làm trung tâm; tạo cơ hội và khuyến khích học sinh tích cực, chủ động, sáng tạo trong học tập, phát huy tiềm năng sáng tạo của mỗi học sinh.
Người biên soạn SGK ngoài tiêu chí có trình độ đại học trở lên cần am hiểu về khoa học giáo dục, có chuyên môn phù hợp với SGK được biên soạn; có đầy đủ quyền công dân, phẩm chất đạo đức, tư tưởng tốt. Tổ chức, cá nhân biên soạn SGK sẽ đăng ký và nộp bản thảo sách đến nhà xuất, bản bảo đảm theo đúng các quy định. Nhà xuất bản tổ chức biên tập, hoàn thành bản mẫu SGK và phối hợp với tổ chức, cá nhân biên soạn triển khai việc thực nghiệm SGK. Bộ GD-ĐT tổ chức thẩm định bản mẫu SGK theo quy định.
Quá trình thực hiện thẩm định sẽ do Vụ Giáo dục Tiểu học và Vụ Giáo dục Trung học (Bộ GD-ĐT) tổ chức. Việc trực tiếp thẩm định do Hội đồng quốc gia thẩm định SGK được Bộ trưởng GD-ĐT thành lập (với số lượng thành viên là số lẻ, tối thiểu là 7 người, do đơn vị tổ chứ đề xuất), theo từng môn học, hoạt động giáo dục ở từng cấp học. Người tham gia biên soạn SGK sẽ không tham gia thẩm định SGK. Hội đồng quốc gia thẩm định SGK sẽ đánh giá, xếp loại bản mẫu SGK theo ba loại: Đạt, đạt nhưng cần chỉnh sửa và không đạt. Trên cơ sở thẩm định, Bộ trưởng GD-ĐT xem xét phê duyệt, cho phép sử dụng SGK.
XUÂN KỲ.
|
1Giáo dục
| Bộ GD-ĐT vừa ban hành Dự thảo Thông tư Quy định về việc xác định chỉ tiêu tuyển sinh trình độ trung cấp, cao đẳng các ngành đào tạo giáo viên; trình độ đại học, thạc sĩ, tiến sĩ.
Các tiêu chí trong dự thảo thông tư mới có một số thay đổi so với thông tư hiện hành, chẳng hạn bỏ hoàn toàn tiêu chí quy định quy mô sinh viên (SV) chính quy tối đa của cơ sở giáo dục ĐH.
Nội dung thay đổi nhiều nhất so với quy định hiện hành là các nguyên tắc xác định chỉ tiêu, theo hướng tăng quyền tự chủ cho các trường ĐH. Theo đó, các trường ĐH tự xác định chỉ tiêu tuyển sinh theo các tiêu chí được quy định, công bố công khai và chịu trách nhiệm giải trình về chỉ tiêu tuyển sinh, các tiêu chí, chất lượng đào tạo và cam kết chuẩn đầu ra đáp ứng nhu cầu xã hội.
Theo Dự thảo Thông tư mới, chỉ tiêu của các trường ĐH bao gồm tính cả toàn bộ giảng viên cơ hữu và giảng viên thỉnh giảng với một tỷ lệ giới hạn (ảnh minh họa).
Tính cả thỉnh giảng vào việc xác định chỉ tiêu.
Theo quy định hiện hành, các trường chỉ được căn cứ vào số lượng giảng viên (GV) cơ hữu để xác định chỉ tiêu (cùng với các tiêu chí khác như diện tích sàn xây dựng trực tiếp phục vụ đào tạo, quy mô sinh viên chính quy tối đa).
Còn dự thảo này cho phép được tính cả toàn bộ GV cơ hữu và GV thỉnh giảng với một tỷ lệ giới hạn, trừ các ngành đào tạo giáo viên. Cụ thể, số lượng GV thỉnh giảng quy đổi tối đa được xác định chỉ tiêu tuyển sinh theo khối ngành.
Với khối ngành khoa học giáo dục và đào tạo giáo viên, riêng các ngành đào tạo giáo viên trường không được tính GV thỉnh giảng để xác định chỉ tiêu tuyển sinh, còn đối với ngành khoa học giáo dục thì tính tối đa bằng 5% tổng số GV cơ hữu quy đổi. Tỷ lệ 5% này cũng được áp dụng cho hầu hết các khối ngành còn lại, trừ khối ngành nghệ thuật tỷ lệ này là 30%. Trường hợp số lượng GV thỉnh giảng quy đổi thấp hơn quy định thì các trường xác định chỉ tiêu theo số GV thỉnh giảng thực tế đã quy đổi.
Đào tạo tiến sĩ được xác định theo ngành.
Chỉ tiêu tuyển sinh trình độ tiến sĩ, thạc sĩ được xác định theo ngành đào tạo đối với các đại học, học viện, các trường đại học, các viện nghiên cứu khoa học có đào tạo trình độ tiến sĩ (gọi chung là cơ sở giáo dục đại học).
Chỉ tiêu tuyển sinh trình độ tiến sĩ tối đa theo ngành của cơ sở giáo dục đại học được tính bằng quy mô đào tạo tối đa theo năng lực đội ngũ giảng viên cơ hữu ngành phù hợp cộng với số nghiên cứu sinh dự kiến sẽ tốt nghiệp trong năm trừ đi số lượng nghiên cứu sinh đang đào tạo của ngành đó.
Chỉ tiêu tuyển sinh thạc sĩ tối đa theo ngành của cơ sở giáo dục đại học được tính bằng quy mô đào tạo tối đa theo năng lực đội ngũ giảng viên cơ hữu ngành phù hợp.
Số lượng nghiên cứu sinh, học viên cao học tối đa trên 1 giảng viên cơ hữu được tính như sau:
a) Đối với cơ sở giáo dục đại học:
Chỉ tiêu.
Giảng viên cơ hữu ngành phù hợp.
GS.
PGS.
TS.
Chỉ tiêu nghiên cứu sinh tối đa trên 01 giảng viên.
Chỉ tiêu học viên cao học tối đa trên 01 giảng viên.
b) Đối với Viện nghiên cứu khoa học được phép đào tạo trình độ tiến sĩ:
Chỉ tiêu.
Giảng viên cơ hữu ngành phù hợp.
GS.
PGS.
TS.
Chỉ tiêu nghiên cứu sinh tối đa.
Dự thảo thông tư thêm một nội dung mới quy định về nguyên tắc xác định chỉ tiêu tuyển sinh đối với các ngành đào tạo giáo viên. Theo đó, căn cứ xác định chỉ tiêu tuyển sinh cho các ngành đào tạo giáo viên trình độ ĐH, CĐ, trung cấp vừa tuân theo quy định chung vừa phải theo nhu cầu tuyển dụng giáo viên theo trình độ, ngành đào tạo và địa chỉ sử dụng nhân lực của địa phương, các tổ chức giáo dục, có các minh chứng kèm theo./.
Bích Lan/VOV.VN.
|
1Giáo dục
| Phó Giáo sư Mai Văn Trinh Cục trưởng Cục Quản lý chất lượng, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã nhấn mạnh như trên, tại Ngày hội tư vấn tuyển sinh hướng nghiệp ngày 28/11 ở Trường Đại học Bách Khoa Thành phố Hồ Chí Minh.
Phát biểu khai mạc tại ngày hội này, Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo ông Nguyễn Văn Phúc cho biết, ngày hội sẽ mang đến cho các thí sinh biết các thông tin có liên quan đến kỳ thi trung học phổ thông quốc gia, các ngành nghề yêu thích và có sức hút trên thị trường lao động.
Theo Thứ trưởng Phúc, đây là những thông tin bổ ích, hỗ trợ cho các em thí sinh trong việc chọn ngành, chọn trường phù hợp.
Thứ trưởng Nguyễn Văn Phúc còn cho rằng, đây chính là thời điểm vàng để các em học sinh được giải tỏa mọi thắc mắc, băn khoăn về kỳ thi trung học phổ thông quốc gia, lẫn tuyển sinh đại học, hệ thống giáo dục nghề nghiệp.
Khu vực tư vấn trực tiếp dành cho các học sinh liên quan đến việc chọn ngành, chọn trường (ảnh: P.L).
Tại các khu vực tư vấn dành cho thí sinh, phụ huynh tham dự ngày hội, Phó Giáo sư Mai Văn Trinh Cục trưởng Cục Quản lý chất lượng, Bộ Giáo dục và Đào tạo khẳng định: Về cơ bản, kỳ thi trung học phổ thông quốc gia năm 2018 vẫn giữ lại tính ổn định của kỳ thi năm 2017.
Điều đó có nghĩa rằng, các em học sinh sẽ vẫn được thi tại ngay ở nơi mình ở, hay ngay ở trường trung học phổ thông mình đang học hoặc khu vực lân cận. Tham gia tổ chức kỳ thi sẽ bao gồm giáo viên của Sở Giáo dục và Đào tạo, cùng với cán bộ trường đại học.
Năm nay, đề thi trung học phổ thông sẽ có thêm nội dung chương trình lớp 11, chú trọng hơn tính phân hóa, nhằm giúp cho việc xét tuyển đại học, cao đẳng được thuận lợi hơn.
Phó Giáo sư Mai Văn Trinh cho biết, thí sinh vẫn có thể đăng ký thi cả bài thi khoa học tự nhiên lẫn bài thi khoa học xã hội. Như vậy, thí sinh phải dự thi đủ cả hai bài thi thì mới được xét tốt nghiệp.
Khi xét tốt nghiệp, phần mềm sẽ lấy bài thi cao điểm hơn để tiến hành xét. Chính vì vậy, học sinh cần nghiên cứu kỹ các đề thi tham khảo đã được công bố, định hướng cho mình việc ôn tập một cách toàn diện, không nên học tủ, học lệch và đặc biệt không cần phải đến lò luyện.
Học sinh cần nắm vững các nội dung cơ bản trong sách giáo khoa, trong sách bài tập, trên nền tảng đó các em phát triển lên - Phó Giáo sư Mai Văn Trinh thông tin tiếp.
Ngoài việc đầu tư các môn thi theo hình thức tổ hợp để xét tuyển đại học, cao đẳng, học sinh cần phải học toàn diện để có kết quả học tập, điểm học bạ tốt. Khi đi thi, học sinh cần tuyệt đối trung thực, không vi phạm quy chế thi.
Cán bộ Trường Đại học Hoa Sen tư vấn thông tin cho học sinh tìm hiểu về nhà trường (ảnh: P.L).
Phó Giáo sư Mai Văn Trinh lưu ý: Năm nay, các cơ sở giáo dục đại học tiếp tục phải công bố công khai phương án tuyển sinh, nên thí sinh cần chú ý, nghiên cứu kỹ phương án tuyển sinh của trường, trước khi đưa ra quyết định chọn ngành, chọn trường đại học cho riêng mình.
Đối với hệ thống giáo dục nghề nghiệp, đại diện Tổng Cục Giáo dục nghề nghiệp, Bộ Lao Động Thương binh và Xã hội chia sẻ: Năm nay sẽ áp dụng hình thức thi tuyển, xét tuyển hoặc cả thi tuyển lẫn xét tuyển.
Phó Giáo sư Nguyễn Xuân Hoàn - Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Công nghiệp thực phẩm tư vấn cho thí sinh (ảnh: P.L).
Các trường sẽ được quyền tự chủ, quyết định cách thức tuyển sinh theo quy chế. Theo ông Phạm Xuân Thu, đại diện Tổng Cục Giáo dục nghề nghiệp, kế hoạch tuyển sinh của các trường sẽ diễn ra rất linh hoạt, có thể trong cả năm.
Học sinh vẫn có thể dự thi trung học phổ thông quốc gia, rồi tiếp tục tham gia vào các đợt tuyển sinh của cơ sở giáo dục nghề nghiệp.
Tham dự Ngày hội tư vấn tuyển sinh hướng nghiệp ở Trường Đại học Bách Khoa Thành phố Hồ Chí Minh có gần 200 gian hàng, của hơn 100 trường đại học, cao đẳng, trung cấp, các công ty du họclớn của khu vực phía Nam, tư vấn, mang đến cho các em học sinh những thông tốt nhất liên quan đến việc chọn ngành, chọn trường.
Phương Linh.
|
1Giáo dục
| Báo Điện tử Chính phủ đã trao đổi với Vụ trưởng Vụ Giáo dục Đại học (Bộ GD&ĐT) Nguyễn Thị Kim Phụng về những nội dung mới được đưa vào dự thảo thông tư này.
Bà Nguyễn Thị Kim Phụng, Vụ trưởng Vụ Giáo dục đại học, Bộ GD &ĐT. Ảnh: VGP.
Trước đây, các trường khi xác định chỉ tiêu tuyển sinh có tính đến giảng viên thỉnh giảng. Tuy nhiên đã nảy sinh nhiều bất cập, ví dụ như một giảng viên đi thỉnh giảng ở nhiều trường, làm giảng viên cơ hữu ở một trường khác khiến chất lượng không được kiểm soát. Tại sao lần sửa đổi này, Bộ GD &ĐT lại đưa tiêu chí này vào để xác định chỉ tiêu?
Bà Nguyễn Thị Kim Phụng: Nhằm đẩy mạnh đào tạo gắn với thị trường lao động, Chính phủ chủ trương khuyến khích sự kết nối giữa các cơ sở giáo dục và doanh nghiệp trong hoạt động đào tạo, thực hành, nghiên cứu khoa học và chuyển giao công nghệ.
Để thực hiện chủ trương này, Bộ GD&ĐT đã tổ chức rà soát và xây dựng thông tư mới nhằmthống nhất quy định về việc xác định chỉ tiêu tuyển sinh trình độ trung cấp, cao đẳng khối ngành đào tạo giáo viên; trình độ đại học, thạc sĩ, tiến sĩ, trong đó quy định các cơ sở đào tạo xác định chỉ tiêu theo từng khối ngành đối với trình độ đại học và theo từng ngành đối với trình độ trung cấp, cao đẳng khối ngành đào tạo giáo viên và trình độ thạc sĩ, tiến sĩ.
Đây là cơ sở để chúng tôi đưa vào dự thảo thông tư các quy định cho phép cơ sở đào tạo được xác định chỉ tiêu tuyển sinh với một số lượng nhất định các giảng viên thỉnh giảng quy đổi theo tiêu chuẩn là các chuyên gia, người làm công tác quản lý, nghệ nhân, giảng viên của các cơ sở đào tạo khác có nhiều kinh nghiệm tham gia vào quá trình đào tạo để nâng cao chất lượng đào tạo, gắn chặt hơn với nhu cầu đào tạo nguồn nhân lực.
Bên cạnh đó, Luật Giáo dục, Luật Giáo dục Đại học năm 2012 và Thông tư số 44/2011/TT-BGDĐT ngày 10/10/2011 đã có quy định cụ thể về thỉnh giảng, tiêu chuẩn của nhà giáo thỉnh giảng, hợp đồng thỉnh giảng, trách nhiệm và quyền của nhà giáo thỉnh giảng...
Tỷ lệ giảng viên thỉnh giảng để tính chỉ tiêu tuyển sinh được xác định trong dự thảo tối đa là 5% tổng số giảng viên cơ hữu của cơ sở giáo dục. Con số này nếu nhìn vào thì rất nhỏ, nhưng nếu với quy mô từng trường thì không nhỏ. Trong khi đó, chủ trương của Bộ GD &ĐT đang yêu cầu các trường giảm chỉ tiêu để đảm bảo chất lượng. Điều này có mâu thuẫn không?
Bà Nguyễn Thị Kim Phụng: Theo dự thảo thông tư, giảng viên thỉnh giảng trong xác định chỉ tiêu tuyển sinh phải có trình độ từ thạc sĩ trở lên, ký hợp đồng thỉnh giảng theo quy định của Luật Giáo dục, Luật Giáo dục Đại học, quy định của Bộ GD&ĐT về chế độ giảng viên thỉnh giảng trong các cơ sở giáo dục và các quy định liên quan khác, được cơ sở giáo dục trả lương và thù lao theo hợp đồng thỉnh giảng. Như vậy, không phải giảng viên thỉnh giảng nào cũng được tham gia xác định chỉ tiêu tuyển sinh.
Từ năm 2015 trở lại đây để đảm bảo chất lượng đào tạo, Bộ GD&ĐT đã cảnh báo các cơ sở đào tạo đảm bảo giữ ổn định chỉ tiêu tuyển sinh, tập trung nâng cao chất lượng đào tạo. Theo thống kê hàng năm, tổng chỉ tiêu ĐH, CĐ hệ chính quy tăng không quá 10% so với năm trước, việc tăng này là chỉ tiêu của các trường mới được nâng cấp, thành lập, các trường đã tuyển dụng thêm đội ngũ giảng viên, xây dựng cơ sở vật chất và mở thêm các ngành đào tạo mới.
Đồng thời tại khoản 4 Điều 6 trong dự thảo thông tư quy định về nguyên tắc xác định chỉ tiêu tuyển sinh đại học chính quy đã xác định rõ Cơ sở giáo dục chưa được công nhận đạt chuẩn kiểm định chất lượng của các tổ chức kiểm định thì không tăng chỉ tiêu tuyển sinh so với năm trước liền kề (trừ ngành đào tạo mới được mở ngành trong năm tuyển sinh).
Như vậy có thể khẳng định rằng các cơ sở đào tạo chưa được công nhận đạt chuẩn kiểm định chất lượng vẫn phải giữ ổn định chỉ tiêu tuyển sinh để tập trung nâng cao chất lượng đào tạo.
Tại sao Bộ GD &ĐT vẫn chưa đưa tiêu chí sinh viên có việc làm vào thông tư để các trường dựa vào xác định chỉ tiêu?
Bà Nguyễn Thị Kim Phụng: Từ năm 2017, Bộ GD &ĐT đã yêu cầu các cơ sở giáo dục phải công bố công khai tỷ lệ sinh viên có việc làm sau khi tốt nghiệp trong Đề án tuyển sinh của trường để xã hội giám sát và đánh giá như một điều kiện đảm bảo chất lượng đào tạo.
Năm 2018, Bộ GD&ĐT chưa đưa tiêu chí sinh viên có việc làm vào Thông tư xác định chỉ tiêu tuyển sinh vì phải phù hợp với quy định của tại điểm a khoản 1 điều 34 Luật Giáo dục Đại học quy định Chỉ tiêu tuyển sinh được xác định trên cơ sở nhu cầu phát triển kinh tế-xã hội và quy hoạch phát triển nguồn nhân lực, phù hợp vớicác điều kiện về số lượng và chất lượng đội ngũ giảng viên, cơ sở vật chất và thiết bị.
Sau khi Luật sửa đổi bổ sung một số Điều của Luật Giáo dục Đại học được Quốc hội thông qua, Bộ GD&ĐT sẽ tiếp tục điều chỉnh các văn bản quy phạm pháp luật liên quan cũng như quy định rõ đối với tiêu chí sinh viên có việc làm trong xác định chỉ tiêu tuyển sinh.
Kiểm định cũng là một thành tố quan trọng để các trường đảm bảo chất lượng. Vậy khi nào nó trở thành tiêu chí bắt buộc của các cơ sở giáo dục đại học của Việt Nam?
Bà Nguyễn Thị Kim Phụng: Để khuyến khích các trường triển khai công tác kiểm định chất lượng đào tạo, dự thảo thông tư quy định Các ngành đào tạo đã được công nhận đạt chuẩn kiểm định chất lượng của các tổ chức kiểm định theo quy định tại Điều 52, Luật Giáo dục Đại học, có nghị quyết thông qua chủ trương xác định chỉ tiêu tuyển sinh của hội đồng trường, hội đồng quản trị thì được tự chủ xác định chỉ tiêu tuyển sinh theo cam kết về chất lượng của chương trình đào tạo và nhu cầu xã hội đối với ngành đó; phải công bố công khai trong đề án tuyển sinh và chịu trách nhiệm giải trình trước xã hội và cơ quan có thẩm quyền. Hơn nữa, các trường chưa được công nhận kiểm định chất lượng cũng không được tăng chỉ tiêu tuyển sinh.
Trong thời gian tới triển khai công tác kiểm định chất lượng đào tạo sẽ là một trong các nhiệm vụ trọng tâm của các cơ sở giáo dục. Dự kiến đến năm 2020 việc xác định chỉ tiêu tuyển sinh sẽ căn cứ vào các tiêu chí kiểm định chất lượng phù hợp với thông lệ quốc tế của khu vực và thế giới.
Nhật Nam (thực hiện).
|
1Giáo dục
| 79,76% ứng viên đạt tiêu chuẩn.
Theo số liệu công bố của HĐCDGSNN, năm 2017, có 1.537 ứng viên nộp hồ sơ, trong đó có 151 ứng viên GS và 1.386 ứng viên PGS. Qua ba cấp, tại 110 Hội đồng Chức danh Giáo sư cơ sở, 28 Hội đồng Chức danh GS ngành, HĐCDGSNN, tổng số ứng viên đạt tiêu chuẩn là 1.226 /1.537 (79,76%), trong đó ứng viên GS là 85 /151 (56,29%), ứng viên PGS là 1.146 /1.386 (82,68%).
Số ứng viên năm nay có tuổi đời trung bình trẻ hơn các năm trước, như GS là 55 tuổi, giảm 2 tuổi so với năm 2016 (57 tuổi). Ứng viên GS trẻ nhất năm 2017 là Phạm Hoàng Hiệp (Viện Toán học, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam), 35 tuổi (sinh 1-3-1982), ngành Toán học; GS trẻ nhất Việt Nam tính đến hết năm 2016 là 37 tuổi. Ứng viên PGS trẻ nhất năm 2017 là Đỗ Đức Thuận (Trường đại học Bách khoa Hà Nội), 32 tuổi (sinh ngày 28-9-1985), ngành Toán học. PGS trẻ nhất tính đến hết năm 2016 là 28 tuổi.
Tổng số ứng viên nữ là 349 người, chiếm 28,46%. Số ứng viên nữ đạt tiêu chuẩn GS, PGS năm 2017 và số ứng viên đạt tiêu chuẩn GS, PGS các khu vực ngoài Hà Nội và TP Hồ Chí Minh năm 2017 nhiều hơn các năm trước.
HĐCDGSNN lý giải số lượng ứng viên năm nay tăng cao là do ngày hết hạn nộp hồ sơ muộn hơn gần 6 tháng so với năm 2016 (năm nay là 5-11, năm 2016 là 25-5); mặt khác, có thể các ứng viên mong muốn được xét theo quy định hiện hành trước khi có sự thay đổi về tiêu chuẩn chức danh.
Trả lời phỏng vấn trên báo Vietnamnet về việc ứng viên đạt chuẩn năm 2017 tăng đột biến về số lượng, GS,TSKH Trần Văn Nhung, Tổng Thư ký Hội đồng chức danh giáo sư Nhà nước đã khẳng định: Đó chỉ là do các yếu tố khách quan thôi. Còn chất lượng tân GS, PGS vẫn được bảo đảm.
Chất lượng ứng viên.
Theo báo cáo của GS Trần Văn Nhung, Tổng Thư ký HĐCDGSNN, về tình hình đăng ký và xét công nhận đạt tiêu chuẩn chức danh GS, PGS năm 2017, các ứng viên đạt tiêu chuẩn chức danh GS, PGS năm 2017 có năng lực tiếng Anh tốt hơn những năm trước, có số lượng các bài báo khoa học được công bố trên các tạp chí ISI và Scopus tăng lên,
Theo đó, năng lực tiếng Anh của các ứng viên tốt hơn các năm trước, nhất là các ứng viên trẻ, các ứng viên được đi du học theo Đề án 322, Đề án 911 của Chính phủ, ứng viên của các cơ sở giáo dục đại học có hợp tác quốc tế hiệu quả. Ở một số hội đồng, năng lực ngoại ngữ nhất là tiếng Anh của các ứng viên còn hạn chế.
Số lượng các bài báo khoa học được công bố trên các tạp chí ISI và Scopus của các ứng viên trong các năm gần đây tăng nhanh, năm 2017 là 5.316, trong đó Vật lý: 1.177, Hóa học-Công nghệ thực phẩm: 1.027, Y học: 674, Sinh học: 597,... Ứng viên một số ngành khoa học xã hội và nhân văn cũng đã có bài báo đăng trên các tạp chí ISI và Scopus, cụ thể: Kinh tế: 102, Triết học-Xã hội học-Chính trị học: 14,... Tất nhiên, khi thống kê các số liệu này, cần chú ý đến: đặc thù quốc tế khác nhau của các ngành khoa học; có tác giả viết nhiều bài báo quốc tế nhưng mỗi bài lại thường nhiều tác giả; khi đánh giá thành tích của các tân GS, PGS cần xem trọng cả ba lĩnh vực: nghiên cứu khoa học, đào tạo và đóng góp cho xã hội.
Một số ứng viên có nhiều bài báo quốc tế ISI/ Scopus, có chỉ số H cao, hoặc có nhiều công trình được ứng dụng hiệu quả trong thực tế, đáng được biểu dương. Thí dụ: Nguyễn Quang Trường, ngành Sinh học có 160 bài; Nguyễn Thị Hồng Vân, ngành Vật lý, 153 bài; Trần Đại Lâm, ngành Hóa học, 114 bài, chỉ số H = 26; Trần Đăng Thành, ngành Vật lý, 110 bài,...Nhiều ứng viên có đề tài nghiên cứu khoa học đã được ứng dụng và chuyển giao công nghệ, đem lại hiệu quả kinh tế, xã hội tốt.
Một số ứng viên được trao giải thưởng quốc tế có uy tín vì thành tích nghiên cứu khoa học và phục vụ cộng đồng: ông Nguyễn Thế Hoàng (Bệnh viện Trung ương Quân đội 108), giải thưởng A.v.Humboldt, APKO, J.N. Von Nussbaum của Đức; bà Nguyễn Thị Kim Tiến (Bộ Y tế), Huân chương Bắc đẩu Bội tinh của Pháp; bà Nguyễn Thị Lệ Thu (Trường đại học Bách khoa, Đại học Quốc gia TP Hồ Chí Minh) và bà Hoàng Thị Đông Quỳ (Trường đại học Khoa học Tự nhiên, Đại học Quốc gia TP Hồ Chí Minh): Giải thưởng cho các nhà khoa học nữ năm 2017 LOreal UNESCO For Women in Science,...
THANH XUÂN.
|
1Giáo dục
| Theo dự thảo, việc xác định chỉ tiêu tuyển sinh sẽ được căn cứ trên 2 tiêu chí. Trong đó tiêu chí 1 là số sinh viên chính quy tính trên một giảng viên quy đổi theo từng khối ngành của cơ sở giáo dục; Tiêu chí 2 là diện tích sàn xây dựng trực tiếp phục vụ đào tạo thuộc sở hữu của cơ sở đào tạo tính trên một sinh viên chính quy và yêu cầu về chủng loại và số lượng học liệu, trang thiết bị tối thiểu của các hạng mục công trình theo yêu cầu của chương trình đào tạo.
Giảng viên thỉnh giảng từ thạc sĩ trở lên.
Điểm mới của dự thảo là giảng viên thỉnh giảng có trình độ thạc sĩ trở lên sẽ được tính để xác định chỉ tiêu tuyển sinh với điều kiện giảng viên ký hợp đồng thỉnh giảng theo quy định của Luật Giáo dục, Luật Giáo dục Đại học, quy định của Bộ GD-ĐTvề chế độ giảng viên thỉnh giảng trong các cơ sở giáo dục và các quy định liên quan khác; được cơ sở giáo dục trả lương và thù lao theo hợp đồng thỉnh giảng.
Đối với khối ngành nghệ thuật, giảng viên là nghệ sĩ nhân dân có bằng đại học cùng ngành với ngành tham gia đào tạo được tính tương đương như giảng viên có trình độ tiến sĩ; Giảng viên là nghệ sĩ ưu tú có bằng đại học cùng ngành với ngành tham gia đào tạo được tính tương đương như giảng viên có trình độ thạc sĩ.
Cụ thể, số lượng giảng viên thỉnh giảng quy đổi tối đa được xác định chỉ tiêu tuyển sinh theo khối ngành như sau:
Với khối ngành khoa học giáo dục và đào tạo giáo viên, riêng các ngành đào tạo giáo viên trường không được tính giảng viên thỉnh giảng để xác định chỉ tiêu tuyển sinh. Đối với các ngành khác tính tối đa bằng 5% tổng số giảng viên cơ hữu quy đổi.
Trong hợp số lượng giảng viên thỉnh giảng quy đổi thấp hơn quy định thì các trường xác định chỉ tiêu theo số giảng viên thỉnh giảng thực tế đã quy đổi.
Hệ hệ số quy đổi giảng viên.
Các trường được xác định chỉ tiêu tuyển sinh.
Các cơ sở giáo dục xác định chỉ tiêu tuyển sinh theo các tiêu chí được quy định. Thực hiện công bố công khai và chịu trách nhiệm giải trình về chỉ tiêu tuyển sinh đã xác định, các tiêu chí xác định chỉ tiêu, chất lượng đào tạo và cam kết chuẩn đầu ra đáp ứng nhu cầu xã hội.
Đối với các ngành đào tạo đã được công nhận đạt chuẩn kiểm định chất lượng của các tổ chức kiểm định theo quy định tại Điều 52, Luật Giáo dục đại học, có nghị quyết thông qua chủ trương xác định chỉ tiêu tuyển sinh của hội đồng trường, hội đồng quản trị thì được tự chủ xác định chỉ tiêu tuyển sinh theo cam kết về chất lượng của chương trình đào tạo và nhu cầu xã hội đối với ngành đó.
Các ngành triển khai theo Đề án thực hiện cơ chế đặc thù thí điểm đào tạo nhân lực ngành Du lịch và Công nghệ thông tin trình độ đại học giai đoạn 2017-2020 và các ngành thực hiện cơ chế đặc thù khác (nếu có) thì xác định chỉ tiêu tuyển sinh theo quy định của cơ chế đặc thù trong thời gian quy định.
Đối với cơ sở giáo dục chưa được công nhận đạt chuẩn kiểm định chất lượng của các tổ chức kiểm định thì không tăng chỉ tiêu tuyển sinh so với năm trước liền kề (trừ ngành đào tạo mới được mở ngành trong năm tuyển sinh).
Việc xác định đào tạo giáo viên phải căn cứ vào nhu cầu tuyển dụng tại địa phương.
Việc xác định chỉ tiêu dựa vào nhu cầu tuyển dụng giáo viên theo trình độ, ngành đào tạo và địa chỉ sử dụng nhân lực sau khi đào tạo của địa phương, của các tổ chức giáo dục, có các minh chứng kèm theo.
Các điều kiện đảm bảo chất lượng và năng lực các ngành đào tạo giáo viên của cơ sở giáo dục theo quy định..
Ngoài ra Bộ GD-ĐT phân bổ chỉ tiêu tuyển sinh cho các ngành đào tạo giáo viên của cơ sở giáo dục theo trình độ đào tạo; quy định điều kiện đảm bảo chất lượng đầu vào của các ngành đào tạo giáo viên.
Tuyển sinh tiến sĩ, thạc sĩ.
Chỉ tiêu tuyển sinh trình độ tiến sĩ được xác định theo ngành đào tạo đối với các cơ sở giáo dục đại học được tính bằng quy mô đào tạo tối đa theo năng lực đội ngũ giảng viên cơ hữu ngành phù hợp cộng với số nghiên cứu sinh dự kiến sẽ tốt nghiệp trong năm trừ đi số lượng nghiên cứu sinh đang đào tạo của ngành đó.
Chỉ tiêu tuyển sinh thạc sĩ tối đa theo ngành của cơ sở giáo dục đại học được tính bằng quy mô đào tạo tối đa theo năng lực đội ngũ giảng viên cơ hữu ngành phù hợp. Số lượng nghiên cứu sinh, học viên cao học tối đa trên 01 giảng viên cơ hữu được tính như sau:
Đối với cơ sở giáo dục đại học:
Đối với Viện nghiên cứu khoa học được phép đào tạo trình độ tiến sĩ:
Riêng hệ đào tạo liên thông vừa làm vừa học, đào tạo văn bằng hai vừa làm vừa học được xác định không quá 30% tổng chỉ tiêu tuyển sinh chính quy của cơ sở giáo dục.
Lê Huyền.
|
1Giáo dục
| Ngày 30/1, tại Hà Nội, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam đã có cuộc làm việc với cán bộ, giảng viên Đại học Thương mại.
Tại buổi làm việc, Giáo sư, tiến sĩ Đinh Văn Sơn, Hiệu trưởng Đại học Thương mại kiến nghị được tạo điều kiện để sử dụng nguồn học phí để đầu tư cơ sở vật chất hiện đang rất vướng mắc do phải được sự đồng ý của Bộ Giáo dục và Đào tạo, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính theo Luật Đầu tư công.
Trả lời theo yêu cầu của Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam, Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo - ông Nguyễn Văn Phúc cho biết Bộ sẽ kiểm tra lại vấn đề này.
Trong dự thảo Luật Giáo dục, Giáo dục Đại học, dự kiến đưa vào nội dung đầu tư các dự án từ nguồn học phí không được coi là ngân sách, không phải theo quy định luật đầu tư công.
Phó Thủ tướng Vũ Đức Đamg cho rằng: "Tự chủ đại học khơi dậy những gì sáng tạo, đổi mới nhất - ảnh chinhphu.vn.
Các Bộ Giáo dục và Đào tạo, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính cần tạo thuận lợi tối đa về thủ tục đầu tư dự án, quy trình thẩm định, ra văn bản đồng ý chủ trương khi các trường đại học đã tự chủ được nguồn vốn, Phó Thủ tướng lưu ý.
Về vấn đề nhân sự của Hội đồng trường cũng như việc kéo dài thời gian công tác, quản lý đối với những cán bộ, giảng viên đến tuổi nghỉ hưu, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam đề nghị lãnh đạo Bộ Nội vụ giải đáp cụ thể.
Theo đó, khi nhà trường đã tự chủ được về quỹ lương thì hoàn toàn có thể tự ký hợp đồng kéo dài thời gian làm việc đối với những cán bộ, giảng viên đến tuổi nghỉ hưu.
Đối với những trường hợp bổ nhiệm chức vụ, chức danh quản lý cần xem theo đúng các quy định của pháp luật, báo cáo những trường hợp vướng, đề nghị đặc cách.
Trong mối quan hệ giữa Đảng ủy, Hội đồng trường với hiệu trưởng, Phó Thủ tướng nhấn mạnh phải giao thực quyền cho Hội đồng trường, trước hết là quyền quyết định tổ chức bộ máy nhân sự và tài chính.
Hiệu trưởng là người thực thi các nghị quyết của Hội đồng trường chứ không phải là mối quan hệ ngang cấp.
Khi Hội đồng trường thực hiện công tác nhân sự, bầu Hiệu trưởng, Phó Hiệu trưởng, luôn có sự xem xét, cho ý kiến của Đảng ủy.
Hội đồng trường phải bảo đảm quyền đại diện của tập thể, sâu hơn nữa là mở rộng quyền làm chủ thực sự đến từng giáo viên, bộ môn.
Bộ máy hành chính của nhà trường, các phòng khoa phải phục vụ công tác giảng dạy, nghiên cứu theo tinh thần ngày càng nâng cao vai trò của giảng viên, giáo viên, giáo sư, bộ môn, rồi đến các khoa, các phòng, ban khác, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam nhấn mạnh.
Điểm quan trọng được Phó Thủ tướng đề cập đến là Đại học Thương mại phải xây dựng bộ quy tắc ứng xử giống như bộ luật của trường, cụ thể, chi tiết nhất có thể về tất cả các mặt như quy trình tuyển người, phân bổ thu nhập, đánh giá thi đua, khen thưởng.
Bộ quy tắc được xây dựng, thông qua tập thể cán bộ, giảng viên nhà trường, Hội đồng trường và là căn cứ để thực hiện giám sát nội bộ, giải trình trách nhiệm với xã hội.
Phó Thủ tướng cũng gợi ý trong điều kiện mới bên cạnh những thế mạnh vốn có, Đại học Thương mại có thể xem xét mở ra những chuyên ngành đào tạo mới mà nền kinh tế, xã hội đang có nhu cầu như du lịch, công nghệ thông tin;
Mở phân hiệu, cơ sở đào tạo trực thuộc từ những trường đại học, cao đẳng địa phương đang rất khó khăn, không tuyển được sinh viên.
Cả nước nói về cơ hội tương lai của đất nước và đào tạo phải đi trước, mở ra những chuyên ngành đào tạo, nghiên cứu mới.
Đây là cơ hội để Đại học Thương mại vươn lên cả về chuyên môn, cơ sở vật chất lẫn không gian phát triển, trở thành một phần của mạng lưới các trường đại học của thế giới, Phó Thủ tướng nói.
Phó Thủ tướng cũng khẳng định qua hơn 1 năm làm thí điểm tự chủ, Đại học Thương mại đã giải quyết được vấn đề học phí tăng, bảo đảm cơ hội học tập cho những đối tượng khó khăn, gia đình chính sách, chất lượng giảng dạy được nâng lên, nội bộ đoàn kết, dân chủ hơn.
Đề nghị nhà trường cần tiếp tục thực hiện tự chủ trên tinh thần vướng đâu gỡ đấy, Phó Thủ tướng nhấn mạnh tinh thần tự chủ đại học khơi dậy những gì sáng tạo, đổi mới nhất.
* Trước đó, trò chuyện với sinh viên Đại học Thương mại, trong lễ trao học bổng sinh viên nghèo vượt khó, Phó Thủ tướng mong muốn các cán bộ, giảng viên, sinh viên nhìn nhận cả cơ hội lẫn thách thức từ cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 và bắt đầu hành động từ những việc nhỏ nhất trong sinh hoạt, học tập, nghiên cứu hàng ngày.
Ai là người đi trước thì thách thức sẽ thành cơ hội và ai đi sau sẽ bị bỏ lại rất nhanh.
Yếu tố quan trọng nhất vẫn là con người, đặc biệt là những bạn trẻ. Cần phải khơi dậy sáng tạo của từng cán bộ, giảng viên, sinh viên bởi nếu chỉ học theo cách cũ, làm theo cách cũ của thế giới chúng ta sẽ mãi đi sau.
Mỗi người phải dám mơ ước và thực hiện được mơ ước đó với những cách làm mới.
Mọi ý tưởng mới mẻ phải được khuyến khích, được khơi dậy, tôn vinh từ trong trường đại học.
Và các bộ ngành cũng cần tạo điều kiện, ủng hộ những ý tưởng mới của đội ngũ cán bộ, giảng viên các trường đại học, nâng cao chất lượng, thứ hạng của giáo dục đại học Việt Nam, Phó Thủ tướng nhắn nhủ.
Như Hải.
|
1Giáo dục
| Tại buổi làm việc, GS.TS Đinh Văn Sơn, Hiệu trưởng Đại học Thương mại kiến nghị được tạo điều kiện để sử dụng nguồn học phí để đầu tư cơ sở vật chất hiện đang rất vướng mắc do phải được sự đồng ý của Bộ GD&ĐT, Bộ KH&ĐT, Bộ Tài chính theo Luật Đầu tư công.
Trả lời theo yêu cầu của Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam, Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Văn Phúc cho biết Bộ sẽ kiểm tra lại vấn đề này. Trong dự thảo Luật Giáo dục, Giáo dục Đại học, dự kiến đưa vào nội dung đầu tư các dự án từ nguồn học phí không được coi là ngân sách, không phải theo quy định luật đầu tư công.
Phó Thủ tướng đang trò chuyện với sinh viên ĐH Thương mại tại Trung tâm Thông tin thư viện. Ảnh: Đình Nam.
Các Bộ GD&ĐT, KH&ĐT, Tài chính cần tạo thuận lợi tối đa về thủ tục đầu tư dự án, quy trình thẩm định, ra văn bản đồng ý chủ trương khi các trường đại học đã tự chủ được nguồn vốn, Phó Thủ tướng lưu ý.
Về vấn đề nhân sự của Hội đồng trường cũng như việc kéo dài thời gian công tác, quản lý đối với những cán bộ, giảng viên đến tuổi nghỉ hưu, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam đề nghị lãnh đạo Bộ Nội vụ giải đáp cụ thể. Theo đó, khi nhà trường đã tự chủ được về quỹ lương thì hoàn toàn có thể tự ký hợp đồng kéo dài thời gian làm việc đối với những cán bộ, giảng viên đến tuổi nghỉ hưu. Đối với những trường hợp bổ nhiệm chức vụ, chức danh quản lý cần xem theo đúng các quy định của pháp luật, báo cáo những trường hợp vướng, đề nghị đặc cách.
Trong mối quan hệ giữa Đảng ủy, Hội đồng trường với hiệu trưởng, Phó Thủ tướng nhấn mạnh phải giao thực quyền cho Hội đồng trường, trước hết là quyền quyết định tổ chức bộ máy nhân sự và tài chính. Hiệu trưởng là người thực thi các nghị quyết của Hội đồng trường chứ không phải là mối quan hệ ngang cấp. Khi Hội đồng trường thực hiện công tác nhân sự, bầu Hiệu trưởng, Phó Hiệu trưởng, luôn có sự xem xét, cho ý kiến của Đảng ủy.
Hội đồng trường phải bảo đảm quyền đại diện của tập thể, sâu hơn nữa là mở rộng quyền làm chủ thực sự đến từng giáo viên, bộ môn. Bộ máy hành chính của nhà trường, các phòng khoa phải phục vụ công tác giảng dạy, nghiên cứu theo tinh thần ngày càng nâng cao vai trò của giảng viên, giáo viên, giáo sư, bộ môn, rồi đến các khoa, các phòng, ban khác, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam nhấn mạnh.
Điểm quan trọng được Phó Thủ tướng đề cập đến là Đại học Thương mại phải xây dựng bộ quy tắc ứng xử giống như bộ luật của trường, cụ thể, chi tiết nhất có thể về tất cả các mặt như quy trình tuyển người, phân bổ thu nhập, đánh giá thi đua, khen thưởng Bộ quy tắc được xây dựng, thông qua tập thể cán bộ, giảng viên nhà trường, Hội đồng trường và là căn cứ để thực hiện giám sát nội bộ, giải trình trách nhiệm với xã hội.
Phó Thủ tướng cũng gợi ý trong điều kiện mới bên cạnh những thế mạnh vốn có, Đại học Thương mại có thể xem xét mở ra những chuyên ngành đào tạo mới mà nền kinh tế, xã hội đang có nhu cầu như du lịch, công nghệ thông tin; mở phân hiệu, cơ sở đào tạo trực thuộc từ những trường đại học, cao đẳng địa phương đang rất khó khăn, không tuyển được sinh viên.
Cả nước nói về cơ hội tương lai của đất nước và đào tạo phải đi trước, mở ra những chuyên ngành đào tạo, nghiên cứu mới. Đây là cơ hội để Đại học Thương mại vươn lên cả về chuyên môn, cơ sở vật chất lẫn không gian phát triển, trở thành một phần của mạng lưới các trường đại học của thế giới, Phó Thủ tướng nói và khẳng định qua hơn 1 năm làm thí điểm tự chủ, Đại học Thương mại đã giải quyết được vấn đề học phí tăng, bảo đảm cơ hội học tập cho những đối tượng khó khăn, gia đình chính sách, chất lượng giảng dạy được nâng lên, nội bộ đoàn kết, dân chủ hơn.
Đề nghị nhà trường cần tiếp tục thực hiện tự chủ trên tinh thần vướng đâu gỡ đấy, Phó Thủ tướng nhấn mạnh tinh thần tự chủ đại học khơi dậy những gì sáng tạo, đổi mới nhất.
* Trước đó, trò chuyện với sinh viên Đại học Thương mại, trong lễ trao học bổng sinh viên nghèo vượt khó, Phó Thủ tướng mong muốn các cán bộ, giảng viên, sinh viên nhìn nhận cả cơ hội lẫn thách thức từ cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 và bắt đầu hành động từ những việc nhỏ nhất trong sinh hoạt, học tập, nghiên cứu hàng ngày.
Ai là người đi trước thì thách thức sẽ thành cơ hội và ai đi sau sẽ bị bỏ lại rất nhanh. Yếu tố quan trọng nhất vẫn là con người, đặc biệt là những bạn trẻ. Cần phải khơi dậy sáng tạo của từng cán bộ, giảng viên, sinh viên bởi nếu chỉ học theo cách cũ, làm theo cách cũ của thế giới chúng ta sẽ mãi đi sau.
Mỗi người phải dám mơ ước và thực hiện được mơ ước đó với những cách làm mới. Mọi ý tưởng mới mẻ phải được khuyến khích, được khơi dậy, tôn vinh từ trong trường đại học. Và các bộ ngành cũng cần tạo điều kiện, ủng hộ những ý tưởng mới của đội ngũ cán bộ, giảng viên các trường đại học, nâng cao chất lượng, thứ hạng của giáo dục đại học Việt Nam, Phó Thủ tướng nhắn nhủ./.
Thủy Trúc.
|
1Giáo dục
| LTS: Từ thành công của đội tuyển U23 Việt Nam dưới sự dẫn dắt của huấn luyện viên trưởng Park Hang-seo, nhóm tác giả Việt Cường nhấn mạnh đến vai trò của người thầy giỏi trong giáo dục đào tạo.
Trong bài viết này, nhóm tác giả Việt Cường cũng đưa ra những đề xuất để nâng cao chất lượng đào tạo sư phạm hiện nay.
Tòa soạn trân trọng gửi đến độc giả bài viết.
Dư luận đã tốn nhiều giấy mực để phân tích, đánh giá, chỉ ra những nguyên nhân khiến cho đội bóng đá U23 Việt Nam đại thành công trong Vòng chung kết Giải vô địch bóng đá U23 châu Á vừa diễn ra tại Trung Quốc trong hơn nửa tháng qua.
Có rất nhiều nguyên nhân như vai trò của huấn luyện viên trưởng Park Hang-seo và ban huấn luyện; ý thức kỷ luật, sự đoàn kết nhất trí, tinh thần chiến đấu quả cảm, nghị lực phi thường của các em; công tác đào tạo bóng đá trẻ.
Tuy nhiên, theo quan điểm của chúng tôi, nguyên nhân quan trọng nhất, quyết định đến chiến tích lịch sử này là vai trò của huấn luyện viên trưởng Park Hang-seo.
Huấn luyện viên Park Hang-seo và các học trò trong đội tuyển U23 Việt Nam. (Ảnh trên trang Fourfourtwo).
Đúng như các cụ đã nói: Không thầy đố mày làm nên, có thầy giỏi và tâm huyết là có tất cả.
Vẫn những con người ấy, tài năng và thể lực ấy nhưng dưới bàn tay ma thuật của huấn luyện viên trưởng Park Hang-seo, tất cả đã gắn kết thành một khối, phát huy tuyệt đối tài năng và sức lực của mình, chiến đấu quả cảm và chiến thắng xứng đáng.
Họ không chỉ làm xúc động ngây ngất hơn 90 triệu con tim người Việt mà còn làm cho bạn bè quốc tế và cả những đội bóng bại trận phải tâm phục khẩu phục.
Đây chính là một bài học lớn về giáo dục, gợi cho chúng ta nhiều suy ngẫm về công cuộc Đổi mới căn bản và toàn diện nền giáo dục nước nhà.
Trước đây, chúng tôi đã băn khoăn về quan điểm Lấy học trò làm trung tâm của ngành giáo dục.
Bây giờ, chúng tôi không chỉ băn khoăn mà còn nghi ngờ sự đúng đắn và tính hiệu quả của quan điểm ấy.
Các huấn luyện viên trưởng các đội tuyển bóng đá Việt Nam trước ông Park Hang-seo chắc cũng coi đội bóng, lấy học trò làm trung tâm nhưng kết quả thì rất khiêm tốn, thậm chí có khi còn thảm hại.
Vì sao ông Park Hang-seo làm được thế?
Chắc chắn ông cũng coi học trò là trung tâm trong giáo dục và đào tạo nhưng cách xử lý, các biện pháp và phương pháp đào tạo của ông như thế nào mà chỉ trong vòng hơn 3 tháng nhận chức, ông đã tạo ra sự lột xác thần kỳ đến thế?
Vấn đề cốt tử ở đây là tài năng và tâm huyết của ông thầy. Không có thầy giỏi sẽ không có trò giỏi vẫn là chân lý của muôn đời.
Vấn đề đặt ra là Lấy học trò làm trung tâm cần phải có một hệ thống lý luận và phương pháp dạy học về định hướng này để trang bị cho sinh viên các trường sư phạm, dạy cho họ cách xử lý, các biện pháp và phương pháp giáo dục cụ thể.
Mà điều này thì đang rất thiếu và rất yếu trong các trường sư phạm ở nước ta.
Công việc đào tạo giáo viên hiện nay còn rất nhiều ngổn ngang và bất cập.
Dường như chúng ta chưa bao giờ làm công tác thống kê, so sánh và đánh giá chất lượng đào tạo giáo viên ở hệ thống các trường sư phạm một cách cụ thể, chi tiết.
Dư luận về chất lượng đào tạo của trường này thấp, của trường kia cao vẫn chỉ là những đoán định mơ hồ và rất chung chung.
Báo chí đã nói đến quá nhiều chất lượng đào tạo giáo viên thấp kém, lạc hậu ở các trường cao đẳng sư phạm và các trường đại học địa phương.
Đã có nhiều Tâm thư, Tâm huyết của những nhà giáo, nhà nghiên cứu có trách nhiệm gửi đến Bộ Giáo dục và Đào tạo, đến Ủy ban Quốc gia phát triển nhân lực và giáo dục nhưng những ý kiến và hành động phản hồi từ Bộ Giáo dục và Đào tạo thì cực kỳ hạn chế.
Thậm chí, nhiều tâm thư đầy nhiệt huyết, công phu, rất khoa học đã chỉ ra cả những biện pháp cụ thể, có tính khả thi rất cao để giải quyết tình trạng dư thừa và yếu kém trong đào tạo giáo viên ở nước ta cũng lại rơi vào khoảng trống hư vô và sự im lặng đến khó hiểu của những người làm công tác quản lý giáo dục ở Bộ Giáo dục và Đào tạo.
Tháng 1/2018 đã qua, tháng 2 đã đến nhưng Bộ Giáo dục và Đào tạo vẫn chưa có chỉ thị, thông tư nào về việc cắt dừng chỉ tiêu đào tạo giáo viên ở các trường đại học địa phương và các trường cao đẳng sư phạm.
Nếu năm 2018 lại cho các trường này tiếp tục tuyển sinh, tiếp tục đào tạo ra những thầy cô giáo chất lượng thấp thì số giáo viên dư thừa, số sinh viên sư phạm ra trường không có việc làm sẽ tiếp tục tăng lên đến mức báo động.
Việc đó kéo theo nhiều hệ lụy lãng phí và tốn kém ghê gớm về thời gian, tiền bạc của Nhà nước và nhân dân.
Muốn Lấy học trò làm trung tâm phải Lấy thầy cô giáo làm trung tâm trước.
Thầy cô phải giỏi và tốt, phải sống được bằng lương, phải bớt đi áp lực trong công việc thì giáo dục mới phát triển được.
Việc này phải bắt đầu ngay từ khâu đào tạo giáo viên. Đã đến lúc Bộ Giáo dục và Đào tạo đ ọc lời ai điếu cho hệ thống các trường cao đẳng sư phạm Việt Nam.
Không thể tiếp tục kéo dài mô hình đào tạo này thêm một tháng năm nào nữa.
Cũng cần phải cắt giảm và cắt dừng ngay chỉ tiêu đào tạo ở các trường đại học địa phương, chỉ giao việc đào tạo giáo viên cho các trường đại học sư phạm trọng điểm.
Mà việc này cần phải làm ngay, công bố ngay trong quý 1 năm 2018. Nếu cứ chần chừ để bàn bạc, hội thảo, rút kinh nghiệm, xem xét thì sẽ không còn kịp nữa.
Hình như giáo dục nước nhà vẫn đang sa vào cái vòng luẩn quẩn không hồi kết trong công tác đào tạo giáo viên.
Không có thầy Park Hang-seo sẽ không có kết quả kỳ diệu của U23 Việt Nam hôm nay.
Từ cơn địa chấn của bóng đá U23, chúng tôi cho rằng Lấy giáo viên làm trung tâm mới là giải pháp cơ bản và đúng đắn quyết định sự thành công của công cuộc Đổi mới căn bản và toàn diện nền giáo dục nước nhà.
Bài viết thể hiện nhận thức, quan điểm, góc nhìn của Nhóm tác giả.
Nhóm tác giả Việt Cường.
|
1Giáo dục
| Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam đề nghị các bộ ngành tạo điều kiện thuận lợi, ủng hộ những cách làm sáng tạo trong tự chủ đại học. Ảnh: VGP/Đình Nam.
Trường Đại học Thương mại có quy mô đào tạo trung bình trên 20.000 sinh viên, học viên theo các hình thức chính quy, cao học, nghiên cứu sinh, liên thông các trình độ trung cấp, cao đẳng lên đại học, liên kết với trường đại học nước ngoài. Trường có chương trình đào tạo dành cho 14 ngành và 14 chương trình liên kết đào tạo với nước ngoài. Đội ngũ cán bộ, giảng viên gồm 436 giảng viên, 230 cán bộ quản lý, nhân viên, ngoài ra nhà trường còn ký hợp đồng giảng dạy với trên 100 nhà khoa học trong và ngoài nước.
Sau khi được thực hiện thí điểm tự chủ, nhà trường đã thành lập ngay hội đồng trường để ban hành các văn bản về cơ cấu bộ máy, tổ chức, giới thiệu nhân sự Hiệu trưởng, Phó Hiệu trưởng, xây dựng đề án thí điểm đổi mới cơ chế hoạt động.
Nhà trường đã vận dụng quyền tự chủ trong sử dụng, bổ nhiệm nguồn nhân lực trình độ cao, tiếp tục bổ nhiệm một số cán bộ, giảng viên đến tuổi nghỉ hưu được kéo dài thời gian công tác, quản lý.
Trong lĩnh vực chuyên môn, Đại học Thương mại đã chủ động trong mở ngành, liên kết đào tạo, cân đối chỉ tiêu tuyển sinh từng ngành theo nhu cầu xã hội, chuẩn hóa, toàn bộ các khâu của quá trình đào tạo.
Sinh viên tốt nghiệp có việc làm sau tốt nghiệp đạt khoảng 90%, nhiều ngành có tỷ lệ cao như như Quản trị doanh nghiệp khách sạn du lịch, Marketing thương mại, Quản trị thương mại điện tử, Quản trị thương hiệu, Tiếng Anh thương mại.
Hiện tổng nguồn thu của trường đạt khoảng 230 tỷ đồng/năm từ học phí, ngân sách, thu dịch vụ khác, chuyển giao khoa học công nghệ.
Nguồn thu tăng cho phép nhà trường bù đắp được phần ngân sách nhà nước không cấp chi thường xuyên 20 tỷ đồng trong năm 2017. Trong đó, tổng chi sự nghiệp năm 2017 tăng 55% so với năm 2015 đối với tiền lương, thu nhập tăng thêm, nghiệp vụ chuyên môn, học bổng và chính sách hỗ trợ cho sinh viên, trích lập các quỹ, đầu tư, cải tạo cơ sở vật chất, trang thiết bị đào tạo.
GS.TS Đinh Văn Sơn, Hiệu trưởng Đại học Thương mại kiến nghị tháo gỡ vướng mắc trong sử dụng nguồn học phí để đầu tư cơ sở vật chất, hiện phải được sự đồng ý của Bộ GD&ĐT, Bộ KH&ĐT, Bộ Tài chính theo Luật Đầu tư công.
Trả lời theo yêu cầu của Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam, đại diện Bộ KH&ĐT cho biết khi Bộ GD&ĐT đồng ý chủ trương đầu tư của các trường ĐH thì cơ quan này sẽ tiến hành ngay các thủ tục thẩm định về nguồn thu, năng lực đầu tư dự án của nhà trường.
Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Văn Phúc cam kết theo tinh thần tự chủ thì Bộ GD&ĐT đồng ý với chủ trương đầu tư dự án mà hội đồng trường của các trường đại học tự chủ đã quyết định. Bộ GD&ĐT sẽ kiểm tra lại vấn đề này. Trong dự thảo Luật Giáo dục, Giáo dục Đại học, dự kiến đưa vào nội dung đầu tư các dự án từ nguồn học phí không được coi là ngân sách, không phải theo quy định luật đầu tư công, Thứ trưởng Phúc cho biết thêm.
Các Bộ GD&ĐT, KH&ĐT, Tài chính cần tạo thuận lợi tối đa về thủ tục đầu tư dự án, quy trình thẩm định, ra văn bản đồng ý chủ trương khi các trường đại học đã tự chủ được nguồn vốn, Phó Thủ tướng lưu ý.
Hiệu trưởng Đại học Thương mại cũng mong muốn được hỗ trợ về phần thuế thu nhập 5% nộp theo quy định của Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp.
Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam trò chuyện với sinh viên tại Trung tâm Thông tin thư viện Đại học Thương mại. Ảnh: VGP/Đình Nam.
Về vấn đề nhân sự của Hội đồng trường cũng như việc kéo dài thời gian công tác, quản lý đối với những cán bộ, giảng viên đến tuổi nghỉ hưu, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam đề nghị lãnh đạo Bộ Nội vụ giải đáp cụ thể. Theo đó, khi nhà trường đã tự chủ được về quỹ lương thì hoàn toàn có thể tự ký hợp đồng kéo dài thời gian làm việc đối với những cán bộ, giảng viên đến tuổi nghỉ hưu. Đối với những trường hợp bổ nhiệm chức vụ, chức danh quản lý cần xem theo đúng các quy định của pháp luật, báo cáo những trường hợp vướng, đề nghị đặc cách.
Trong mối quan hệ giữa Đảng ủy, Hội đồng trường với Hiệu trưởng, Phó Thủ tướng nhấn mạnh phải giao thực quyền cho Hội đồng trường, trước hết là quyền quyết định tổ chức bộ máy nhân sự và tài chính. Hiệu trưởng là người thực thi các nghị quyết của Hội đồng trường chứ không phải là mối quan hệ ngang cấp. Khi Hội đồng trường thực hiện công tác nhân sự, bầu Hiệu trưởng, Phó Hiệu trưởng, luôn có sự xem xét, cho ý kiến của Đảng ủy.
Hội đồng trường phải bảo đảm quyền đại diện của tập thể, sâu hơn nữa là mở rộng quyền làm chủ thực sự đến từng giáo viên, bộ môn. Bộ máy hành chính của nhà trường, các phòng, khoa phải phục vụ công tác giảng dạy, nghiên cứu theo tinh thần ngày càng nâng cao vai trò của giảng viên, giáo viên, giáo sư, bộ môn, rồi đến các khoa, các phòng, ban khác, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam nhấn mạnh.
Điểm quan trọng được Phó Thủ tướng đề cập đến là Đại học Thương mại phải xây dựng bộ quy tắc ứng xử giống như bộ luật của trường, cụ thể, chi tiết nhất có thể về tất cả các mặt như quy trình tuyển người, phân bổ thu nhập, đánh giá thi đua, khen thưởng Bộ quy tắc được xây dựng, thông qua tập thể cán bộ, giảng viên nhà trường, Hội đồng trường và là căn cứ để thực hiện giám sát nội bộ, giải trình trách nhiệm với xã hội.
Phó Thủ tướng cũng gợi ý trong điều kiện mới bên cạnh những thế mạnh vốn có, Đại học Thương mại có thể xem xét mở ra những chuyên ngành đào tạo mới mà nền kinh tế, xã hội đang có nhu cầu như du lịch, công nghệ thông tin; mở phân hiệu, cơ sở đào tạo trực thuộc từ những trường đại học, cao đẳng địa phương đang rất khó khăn, không tuyển được sinh viên.
Cả nước nói về cơ hội tương lai của đất nước và đào tạo phải đi trước, mở ra những chuyên ngành đào tạo, nghiên cứu mới. Đây là cơ hội để Đại học Thương mại vươn lên cả về chuyên môn, cơ sở vật chất lẫn không gian phát triển, trở thành một phần của mạng lưới các trường đại học của thế giới, Phó Thủ tướng nói và khẳng định qua hơn 1 năm làm thí điểm tự chủ Đại học Thương mại đã giải quyết được vấn đề học phí tăng, bảo đảm cơ hội học tập cho những đối tượng khó khăn, gia đình chính sách, chất lượng giảng dạy được nâng lên, nội bộ đoàn kết, dân chủ hơn. Nhà trường cần tiếp tục thực hiện tự chủ trên tinh thần vướng đâu gỡ đấy.
* Trước đó, trò chuyện với sinh viên Đại học Thương mại, trong lễ trao học bổng sinh viên nghèo vượt khó, Phó Thủ tướng mong muốn các cán bộ, giảng viên, sinh viên nhìn nhận cả cơ hội lẫn thách thức từ cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 và bắt đầu hành động từ những việc nhỏ nhất trong sinh hoạt, học tập, nghiên cứu hàng ngày.
Ai là người đi trước thì thách thức sẽ thành cơ hội và ai đi sau sẽ bị bỏ lại rất nhanh. Yếu tố quan trọng nhất vẫn là con người, đặc biệt là những bạn trẻ. Cần phải khơi dậy sáng tạo của từng cán bộ, giảng viên, sinh viên bởi nếu chỉ học theo cách cũ, làm theo cách cũ của thế giới chúng ta sẽ mãi đi sau.
Mỗi người phải dám mơ ước và thực hiện được mơ ước đó với những cách làm mới. Mọi ý tưởng mới mẻ phải được khuyến khích, được khơi dậy, tôn vinh từ trong trường đại học. Và các bộ ngành cũng cần tạo điều kiện, ủng hộ những ý tưởng mới của đội ngũ cán bộ, giảng viên các trường đại học, nâng cao chất lượng, thứ hạng của giáo dục đại học Việt Nam, Phó Thủ tướng nhắn nhủ.
Đình Nam.
|
1Giáo dục
| Cô Y Phương vận động cha mẹ HS thôn Tân Túc quan tâm việc học cho các con.
Bám trường, bám lớp, bám dân.
Cho đến tận bây giờ, cô giáo Y Phương, giáo viên điểm trường thôn Tân Túc, Trường tiểu học Mường Hoong, vẫn không thể quên được những ngày đầu tiên lên dạy học ở nơi này.
Phương cho biết, quê cô ở xã Đăk Nông, huyện Ngọc Hồi. Tốt nghiệp Khoa tiểu học, Trường CĐ Sư phạm Kon Tum, năm 2000, cô xung phong lên dạy học 1 năm tại xã Đăk Choong. Năm học sau, cô tình nguyện vào dạy học ở xã Mường Hoong từ đó đến nay.
Năm đầu tiên đến Mường Hoong dạy học, tôi được lãnh đạo nhà trường phân công lên dạy học tại điểm trường thôn Xa Úa, cách trường chính 3 tiếng đồng hồ đi bộ. Khi đó, chỉ có mình tôi là nữ nên rất sợ ma, tối không dám ngủ một mình tại trường. Trường khi đó chỉ là tranh tre nứa lá, gió rét căm căm. Những đêm đông lạnh giá, những trang giáo án hiện lên dưới ánh đèn tù mù, tôi tưởng chừng sẽ không thể làm nổi trách nhiệm của mình. Thế mà mọi khó khăn rồi cũng đã vượt qua, tôi bám lớp ở đó suốt 5 năm - cô Phương chia sẻ.
Cuộc sống khó khăn, người dân phải lo cho đủ ăn đã vất vả nên không thể lo việc học của con cái. Thay vì đi học, các em phải ở nhà giúp đỡ bố mẹ trông em, làm rẫy.
Cô Phương kể, để đưa được học sinh đến trường, cô đã phải băng rừng lội suối vận động từng gia đình, thực hiện ba cùng, cùng ăn, cùng ở, cùng làm việc để tạo mối quan hệ mật thiết với các già làng, trưởng thôn.
Không quản đường xa vất vả, với phương tiện chính là đôi chân, cô xuống từng thôn vận động cha mẹ cho học sinh ra lớp, cố gắng đi học đầy đủ, chuyên cần. Đến tận nơi, chứng kiến tận mắt cuộc sống của bà con, những thiệt thòi mà các cháu nhỏ nơi đây phải gánh chịu, tôi thấy mình cũng có một phần trách nhiệm... - cô Phương xúc động nói.
Giống như cô Phương, thầy Nguyễn Thanh Ngân, Trường Tiểu học xã Ngọc Linh đã gần 10 năm gắn bó với học sinh vùng này với nhiều kỷ niệm không thể nào quên.
Tốt nghiệp sư phạm, rời quê hương Hà Tĩnh, thầy tình nguyện lên dạy học ở xã vùng cao heo hút này. Khi đó, tỉnh Kon Tum vừa mới hứng chịu cơn bão số 9 (năm 2009) lịch sử, đường sá đi lại khó khăn vô cùng. Nhìn phòng học làm bằng tranh tre nứa lá ọp ẹp, học sinh hầu hết đều nghèo, áo quần rách rưới, người xanh xao. Nhìn những khuôn mặt ngây ngô chưa biết nói tiếng Việt, tôi nghĩ không biết làm sao dạy cho các em biết đọc, biết viết được! - thầy Ngân xúc động kể.
Nhưng bù đắp lại, người dân nơi đây rất thân thiện đón chào một thầy giáo trẻ đến từ miền xuôi mang cái chữ cho dân làng. Nhờ vậy, thầy có thêm nghị lực để vượt qua thử thách, bám trụ để gieo chữ, trồng người. Mỗi năm, thầy chỉ được về thăm gia đình một lần vào dịp Tết Nguyên đán hay dịp nghỉ hè. Nhưng rồi cũng có năm vì bận lo cho học trò, vì đau ốm, thầy lại phải bỏ lỡ cơ hội hiếm hoi này.
Thầy Ngân chia sẻ: Lúc đó, tôi mới thấm thía những vất vả của một giáo viên vùng cao, những thiệt thòi mà trẻ em nơi đây phải chịu và tôi lại càng thấy thương và có trách nhiệm với các em hơn!.
Dành tất cả tình thương cho học trò nghèo.
Để đưa con chữ đến với những học trò vùng khó, nhiều giáo viên đã hy sinh cả tuổi thanh xuân của mình, phải xa gia đình, người thân để làm tròn thiên chức vừa dạy chữ, vừa dạy người.
Ngoài giờ lên lớp, các thầy cô giáo giúp đỡ học sinh của mình mọi thứ. Học sinh thiếu cuốn sách, cây bút, cái cặp, đôi dép, bộ quần áo, thậm chí cả thức ăn, các thầy cô đều cố gắng tìm mọi cách để lo cho các em. Mỗi lần ra huyện, đến nhà bạn bè, các thầy cô đều quyên góp sách vở, quần áo cũ mang về cho học sinh.
Đến thăm lớp 1 (điểm trường thôn Tân Túc) của cô Y Phương dạy học, có 22 học sinh, nhìn thấy tóc của các em nam được cắt ngắn gọn gàng nhưng có vẻ thiếu chuyên nghiệp, tôi cứ tưởng là do cha mẹ các em cắt. Hỏi ra mới biết cô Phương làm việc này.
Cô Phương kể, không chỉ cắt tóc mà vào chiều thứ sáu hằng tuần, cô còn tắm rửa cho từng em học sinh. Dầu gội, sữa tắm cô mang từ nhà lên. Cô còn dùng tiền riêng của mình để sắm mỗi em trong lớp một bộ quần áo mới mặc trên lớp. Không những thế, thỉnh thoảng cô còn mua cho học sinh bút, vở và cả cá khô.
Thầy giáo A Hao Trường tiểu học xã Mường Hoong.
Chở tôi bằng xe máy lên điểm trường Tân Túc nằm ở triền núi cao, thầy Nguyễn Văn Bê Phó hiệu trưởng Trường tiểu học Mường Hoong, tâm sự: Vì thương học trò ở xa đi học trong điều kiện cách trở, rồi đâm ra chán nản, bỏ học, mình phải vào tận làng để dạy chữ cho các em. Học sinh miền núi bị thiệt thòi so với miền xuôi nhiều lắm.
Ngoài việc phải băng rừng, lội suối đến trường thì các điều kiện thiết yếu phục vụ cho việc học tập như sách vở, bút mực cũng thiếu thốn rất nhiều. Đến được trường thì quần áo, sách vở các em ướt sũng hết cả, ngồi co lại với nhau, thấy tội nghiệp lắm. Ngay cả trường học cũng hết sức chật chội, bị xuống cấp, có nơi phải mượn tạm nhà công vụ của giáo viên, nhà sinh hoạt cộng đồng để dạy học. Mình là giáo viên, bổn phận của mình là dạy học, cũng mong muốn không để các em phải thất học nên chịu khó một chút thôi chứ biết sao giờ.
Thầy Bê năm nay 41 tuổi, quê ở Quảng Trị, dạy học ở Mường Hoong đã 20 năm. Trước khi làm công tác quản lý, thầy đã có 12 năm trực tiếp đứng lớp ở các điểm trường trong xã. Thầy cho biết, năm học 2017-2018, Trường tiểu học Mường Hoong có 24 lớp, 402 học sinh. Ngoài điểm trường chính ở trung tâm xã, còn 8 điểm trường nằm ở rải rác các thôn (xã có16 thôn), nơi xa nhất cách trung tâm phải đi bộ gần 4 tiếng. Vất vả là thế nhưng các thầy cô ở đây vẫn cố gắng động viên nhau vượt qua khó khăn, bám làng dạy chữ cho học sinh.
Thầy Phan Quốc Lập - Phó hiệu trưởng Trường tiểu học xã Ngọc Linh vẫn còn nhớ như in những lần cõng học trò qua suối để về trường học chữ. Thầy kể: Thời điểm đó, vào mùa mưa nên học sinh nghỉ học rất nhiều, buộc mình phải đi vận động các em đến lớp. Để đưa học sinh qua suối, mình phải cõng từng em một. Do nước suối dâng cao nên có lúc cả thầy và trò đều bị trượt chân và trôi theo nước. Tuy nhiên, do có kinh nghiệm về bơi lội nên mình đã nhanh chóng đưa được học sinh qua suối an toàn.
Những lần sau đó cũng vậy, thầy Lập lại đi từng nhà dân để vận động con em đến trường. Sau khi đã tập trung các em ra bờ suối, thầy lại cõng từng em qua. Được vài năm thì thầy chuyển về làm quản lý ở điểm trường trung tâm. Thấm thoát cũng đã hơn chục năm trôi qua, thầy Lập vẫn chưa quên được cảm giác sợ hãi trong những lần đó.
Thầy Lập cho biết, Trường tiểu học Ngọc Linh có 24 lớp, 318 học sinh; 30 cán bộ giáo viên, trong đó có 26 giáo viên trực tiếp đứng lớp. Ngoài điểm trường chính tại trung tâm xã, còn có 11 điểm trường tại các thôn (xã có 17 thôn); trong đó chỉ có 2 điểm trường đi được xe máy, còn lại phải đi bộ. Các thầy cô giáo dạy tại các điểm trường xa, phải ăn ngủ tại đó, cuối tuần mới về trường trung tâm một lần.
Hơn 26 năm miệt mài bám làng dạy chữ, thầy A Hao (45 tuổi, hiện là Hiệu trưởng Trường tiểu học Mường Hoong) vẫn còn nhiều trăn trở: Là người ở địa phương nên mình rất hiểu những khó khăn của học trò. Các em bị thiệt thòi quá nhiều, mọi thứ phục vụ việc học đều rất thiếu thốn. Chính vì không muốn để học sinh bị mù chữ, cái đói cái nghèo vẫn cứ bám riết nên mình chịu khó hy sinh một chút, chấp nhận khó khăn để bám làng dạy chữ, rèn người cho các em!.
Chia tay các em học sinh và giáo viên Trường tiểu học xã Mường Hoong và Ngọc Linh, tôi cứ tâm niệm mãi lời nói của cô Y Phương: Nếu không có lòng yêu thương học trò, sự tận tâm với nghề, thì có lẽ chẳng ai đủ nhiệt thành để bám trụ chốn thâm sơn cùng cốc này.
Nhiều thầy, cô phải bỏ công đi vận động, thuyết phục phụ huynh cho con trở lại trường. Niềm vui đối với các thầy, cô và cũng là món quà quý giá nhất của những người đứng trên bục giảng là mong sao các em không bỏ trường, bỏ lớp - Thầy giáo Nguyễn Văn Bê.
QUANG ĐỊNH.
|
1Giáo dục
| Tính cả giảng viên thỉnh giảng để xác định chỉ tiêu tuyển sinh liệu có tạo điều kiện cho những trường chạy theo quy mô bất chấp chất lượng? - Ảnh Quý Hiên.
Nội dung này là một trong những điểm mới của dự thảo thông tư quy định về việc xác định chỉ tiêu tuyển sinh trình độ trung cấp, cao đẳng các ngành đào tạo giáo viên và trình độ đại học, thạc sĩ, tiến sĩ mà Bộ Giáo dục - đào tạo vừa đưa lên trang chính thức của Bộ.
Theo quy định hiện hành, các trường chỉ được căn cứ vào số lượng giảng viên cơ hữu để xác định chỉ tiêu (cùng với các tiêu chí khác như diện tích sàn xây dựng trực tiếp phục vụ đào tạo, quy mô sinh viên chính quy tối đa). Còn dự thảo này cho phép được tính cả toàn bộ giảng viên cơ hữu (đã quy đổi) và giảng viên thình giảng (cũng đã quy đổi) với một tỷ lệ giới hạn.
Cụ thể, số lượng giảng viên thỉnh giảng quy đổi tối đa được xác định chỉ tiêu tuyển sinh theo khối ngành như sau:
Với khối ngành 1 (gồm các ngành khoa học giáo dục và đào tạo giáo viên) thì riêng các ngành đào tạo giáo viên, các trường không được tính giảng viên thỉnh giảng để xác định chỉ tiêu tuyển sinh, còn đối với ngành khoa học giáo dục thì tính tối đa bằng 5% tổng số giảng viên cơ hữu quy đổi. Tỷ lệ 5% này cũng được áp dụng cho hầu hết các khối ngành còn lại, trừ khối ngành 2 (là khối ngành nghệ thuật).
Với khối ngành 2, các trường được tính giảng viên thỉnh giảng tối đa bằng 30% tổng giảng viên cơ hữu quy đổi. Trường hợp số lượng giảng viên thỉnh giảng quy đổi thấp hơn tỷ lệ tối đa cho phép thì các trường xác định chỉ tiêu theo số giảng viên thỉnh giảng thực tế đã quy đổi.
Giảng viên thỉnh giảng đủ điều kiện để xác định chỉ tiêu tuyên sinh phải có trình độ thạc sĩ trở lên, được ký hợp đồng thỉnh giảng theo đúng luật, được cơ sở trả lương và thù lao theo hợp đồng thỉnh giảng.
Một số chuyên gia tỏ ý lo ngại quy định này sẽ khiến Nhà nước khó kiểm soát chất lượng nền giáo dục đại học hơn do hiện nay vẫn chưa có công cụ quản lý chất lượng giảng viên thỉnh giảng, khiến một giảng viên có thể làm thỉnh giảng ở rất nhiều trường, từ đó tạo điều kiện cho cho một số trường đại học chạy theo quy mô nên tăng chỉ tiêu một cách thiếu trách nhiệm.
Quý Hiên.
|
1Giáo dục
| Đây là thời điểm các thí sinh cần nắm vững các nội dung liên quan đến kỳ thi THPT quốc gia 2018 để kịp thời bổ sung, ôn tập những kiến thức còn chưa chắc chắn hoặc để làm quen với cách ra đề của kỳ thi năm nay.
Học sinh đặc biệt quan tâm đến các thông tin về kỳ thi THPT quốc gia và tuyển sinh đại học - cao đẳng năm 2018.
Có thể chọn cả 2 bài thi tự chọn.
Thông tin về kỳ thi THPT quốc gia năm nay, PGS Mai Văn Trinh, Cục trưởng Cục Quản lý chất lượng, Bộ GD-ĐT cho biết, về cơ bản, kỳ thi vẫn giữ lại các yếu tố cơ bản như năm 2017. Để tạo thuận lợi cho thí sinh dự thi không phải di chuyển xa, chịu áp lực về tâm lý, các địa phương sẽ tiếp tục bố trí cho học sinh được thi tại ngay ở nơi mình ở hay ở trường THPT nơi đang học hoặc khu vực lân cận. Giáo viên của Sở GD-ĐT và cán bộ trường đại học sẽ cùng tham gia tổ chức kỳ thi.
Theo PGS Mai Văn Trinh, đề thi THPT quốc gia năm nay sẽ có thêm nội dung chương trình lớp 11, chú trọng hơn tính phân hóa, nhằm giúp cho việc xét tuyển đại học, cao đẳng được thuận lợi hơn. Theo thầy Nguyễn Quốc Chí, giáo viên Hệ thống giáo dục trực tuyến 24.7, đề thi tham khảo môn Toán năm nay bao gồm kiến thức sâu và rộng hơn kiến thức năm trước vì bao gồm cả kiến thức lớp 11, 12. Đề thi không chỉ có bài tập vận dụng mà còn nhiều câu hỏi lý thuyết, ứng dụng thực tế. Nội dung thi được chia đều, hỏi rất chi tiết, sâu sắc với nhiều ý tưởng lẫn kiến thức khác nhau. Đặc biệt, đề thi có những dạng bài mới, chưa từng xuất hiện trong đề thi của những năm trước.
Đặc biệt, PGS Mai Văn Trinh cho biết, thí sinh vẫn có thể đăng ký thi cả bài thi Khoa học tự nhiên và bài thi Khoa học xã hội. Tuy nhiên, thí sinh cần lưu ý bắt buộc phải dự thi đủ cả hai bài thi thì mới được xét tốt nghiệp. PGS Mai Văn Trinh cho biết, khi xét tốt nghiệp, phần mềm sẽ lấy bài thi cao điểm hơn để xét. Chính vì vậy, học sinh cần nghiên cứu kỹ các đề thi tham khảo đã được công bố, định hướng cho mình việc ôn tập một cách toàn diện, không nên học tủ, học lệch và đặc biệt không cần phải đến lò luyện thi.
Nhiều lựa chọn thi nghề hay đại học.
Còn hơn 4 tháng nữa để các em học sinh chuẩn bị cho kỳ thi THPT quốc gia. Đây là thời điểm các em cần được cung cấp thông tin, giải tỏa mọi thắc mắc, băn khoăn về kỳ thi THPT và tuyển sinh đại học, hệ thống giáo dục nghề nghiệp. Dự kiến, năm 2018 sẽ không có mức điểm sàn chung, nhưng các trường đại học sẽ có quy định riêng để lựa chọn phù hợp với chỉ tiêu được giao.
PGS Mai Văn Trinh lưu ý, năm nay, các cơ sở giáo dục đại học tiếp tục phải công bố công khai phương án tuyển sinh, nên thí sinh cần chú ý, nghiên cứu kỹ phương án tuyển sinh của trường, trước khi đưa ra quyết định chọn ngành, chọn trường đại học cho riêng mình. Thí sinh cần lưu ý, tuy học sinh phải thi theo bài thi trong kỳ thi THPT quốc gia nhưng khi hầu hết các trường xét tuyển theo tổ hợp 3 môn thi. Như vậy, thí sinh vừa phải đầu tư các môn thi theo hình thức tổ hợp để xét tuyển đại học, cao đẳng; đồng thời, cần phải học toàn diện để có kết quả học tập, điểm học bạ tốt. Một số cơ sở đào tạo xây dựng phương án tuyển thẳng dựa vào học bạ. Một số cơ sở đào tạo khác mở thêm ngành đào tạo mới.
Đối với hệ thống giáo dục nghề nghiệp, đại diện Tổng cục Giáo dục nghề nghiệp, Bộ LĐ-TB&XH; cho biết, năm 2018 sẽ áp dụng hình thức thi tuyển, xét tuyển hoặc cả thi tuyển và xét tuyển. Các trường sẽ được quyền tự chủ, quyết định cách thức tuyển sinh theo quy chế. Tuy nhiên, khâu tuyển sinh của các trường sẽ diễn ra linh hoạt, có thể trong cả năm 2018.
Duy Anh.
|
1Giáo dục
| Chân dung của anh Hồ Ê Nót.
Chi hội trưởng phụ nữ.
Nhâm nhi tách trà nóng đầu năm, anh Hồ Ê Nót (43 tuổi, ngụ ở bản Cu Pua, xã Đakrông, huyện Đakrông, tỉnh Quảng Trị) cho biết anh chỉ học hết lớp 6 nhưng đọc viết vanh vách. Vào năm 1997, bản Cu Pua có 55 hộ dân với gần 300 nhân khẩu nhưng không có phụ nữ nào biết chữ. Thấu hiểu được nỗi khổ của chị em trong bản, Ê Nót đã tình nguyện nhận chức Chi hội trưởng Chi hội phụ nữ để mong có thể giúp đỡ chị em được hưởng đầy đủ mọi quyền lợi. Đây cũng là điều xưa nay hiếm bởi Hồ Ê Nót là chàng trai đầu tiên và có lẽ độc nhất vô nhị ở Việt Nam làm thủ lĩnh của phe tóc dài. Thời điểm đó anh vừa mới có vợ.
Những ngày đầu làm thủ lĩnh, Nót phải đi từng nhà vận động chị em dùng thuốc tránh thai, đặt vòng hay đưa chị em đi triệt sản, nhiều bà con dân bản nhớ lại vẫn còn buồn cười cái ngày Nót đến thủ thỉ vận động họ. Nó tự hào về chức này lắm. Có hôm, một mình Nót dẫn theo cả đoàn mấy chục phụ nữ đi lên xã tập huấn học nghề thấy nó oai như một vị tướng dẫn quân ra trận, một người hàng xóm nói.
Trong căn nhà của Nót có rất nhiều bằng khen, giấy khen được tỉnh Quảng Trị và huyện Đakrông tặng.
Khi được hỏi tại sao là một người đàn ông mà lại đi làm công việc của phụ nữ, Nót cười hóm hỉnh: Việc chi có lợi và giúp được dân bản thì mình nhận làm hết không phân biệt công việc của phụ nữ hay của đàn ông. Với lại, bản Cu Pua mình còn nghèo lắm, mình muốn giúp đỡ cho bà con nên không ngại ngùng việc chi cả.
Những năm làm Chi hội trưởng Chi hội phụ nữ bản Cu Pua, Nót đã cùng chị em trong bản gặt hái nhiều thành tích trong mọi phong trào thi đua và luôn là Chi hội điển hình của xã nhiều năm liền...
Khi mới 23 tuổi, Nót không chỉ làm "sếp" hội phụ nữ mà còn đảm đương thêm chức Chi hội trưởng Chi hội y tế thôn bản, Tổ trưởng Tổ tiết kiệm và vay vốn, Cộng tác viên dinh dưỡng. Thấy Nót làm được việc, lại tận tình vì dân bản nên năm 2002 bà con bầu anh làm Trưởng thôn Cu Pua, lúc này anh 28 tuổi.
Năm 1998, thấy cây đót mọc ở vùng cao rất nhiều nhưng phụ nữ trong bản không biết tận dụng để tạo thành một cái nghề để kiếm sống, Nót nghĩ ngay đến việc truyền nghề làm chổi đót cho chị em để kiếm thêm thu nhập. Vốn sinh ra trong một gia đình có nghề làm chổi đót gia truyền, nên Nót không mấy khó khăn khi truyền nghề cho chị em.
Không chỉ dạy làm chổi cho chị em trong bản, Nót còn ra tận các xã miền núi tỉnh Quảng Bình, Hà Tĩnh hay vào Thừa Thiên - Huế để dạy nghề chổi đót theo lời mời từ các chương trình, dự án như: Quỹ hỗ trợ phát triển nghề tại các địa phương, dự án Plan...
Nót còn là người đi đầu trong việc vận động bà con dân bản bỏ rượu bia và thuốc lá. Năm 2005, anh bắt đầu thực hiện cuộc vận động đầy gian khó này. Anh là người trước đây hút thuốc rất nhiều, 1 ngày 2 gói nhưng anh từ bỏ được. Rồi phải mất một thời gian dài anh mới thuyết phục được bà con từ bỏ thói quen độc hại này.
Đến nay, 100% dân bản Cu Pua đã bỏ được rượu, bia và thuốc lá. Ở bất kỳ đám cưới, hội hè hay vào hàng quán nào ở bản Cu Pua bạn sẽ không hề thấy một giọt rượu, gói thuốc lá. Cu Pua là địa phương duy nhất ở Quảng Trị và có lẽ là của cả nước không có người sử dụng rượu, bia và thuốc lá.
Hiến đất xây trường.
Cũng như nhà của nhiều dân bản khác, đất đai của gia đình Nót không nhiều. Vậy mà năm 2011, nghe tin có dự án về tận bản xây trường cho con em, ngay lập tức anh hiến 1.500 m2 xây trường tiểu học. Tuổi thơ mình chỉ học hết lớp 6 vì gia đình khó khăn, trường học lại xa nhà đến vài giờ trèo đèo, lội suối. Giờ có dự án muốn xây trường cho con em ngay tại bản. Tội gì mình không hiến đất cho xây. Chỉ cần con em trong bản có chỗ học thuận tiện, không phải trèo đèo lội suối... thì có hiến bao nhiêu đất mình cũng thấy vui, Nót tâm sự.
Những ngày mưa gió, học sinh ở bản khác phải lội sông Đakrông đến trường mầm non Cu Pua học tập được Nót cho ở lại tại nhà mình để tiện cho việc học, không phải nguy hiểm qua sông mỗi mùa mưa bão. Mọi chi phí ăn uống, ngủ nghỉ của các em đều được Nót miễn phí.
Sau khi hiến đất xây trường tiểu học xong, Nót lại hiến 500m2 đất xây nhà sinh hoạt cộng đồng và ngôi nhà đó cũng là điểm trường mầm non của bản. Nhưng rồi lớp học ngày càng đông mà điểm trường thì chật hẹp nên Nót lúc nào cũng day dứt trong lòng. Vậy là, anh Nót quyết định làm đơn xin hiến thêm 500 m2 đất ngay cạnh ngôi nhà sàn của gia đình anh vào năm 2013 cho chủ đầu tư để xây trường mầm mon. Để trường mầm non tương lai có thêm khu vui chơi, anh bàn với vợ hiến thêm căn bếp của gia đình mình.
Năm 2009, anh Nót gặp một tai nạn nên sức khỏe giảm sút, anh không đảm nhận được nhiều chức danh như trước. Vậy mà mỗi lần dân bản có việc cần, anh lại chạy ngược chạy xuôi để lo liệu mà không đòi một đồng lộ phí.
Gia Huy.
|
1Giáo dục
| VIDEO: Tác giả đề xuất viết 'Tiếq Việt': Chữ cải tiến sẽ tiết kiệm 8% giấy.
PGS.TS Bùi Hiền, người đề xuất viết "giáo dục" thành "záo zụk", cho biết việc cải tiến chữ viết không chỉ giúp người học dễ nhớ mà còn góp phần tiết kiệm 8% giấy.
PGS.TS Bùi Hiền (nguyên hiệu phó ĐH Sư phạm Ngoại ngữ Hà Nội, nguyên Phó viện trưởng Viện Nội dung & Phương pháp dạy - học phổ thông) đề xuất cải tiến chữ viết tiếng Việt với "giáo dục" thành "záo zụk", "Tiếng Việt" thành "Tiếq Việt".
Một số chuyên gia về ngôn ngữ khẳng định PGS.TS Bùi Hiền không phải người đầu tiên đề xuất cải tiến chữ Quốc ngữ. Nhiều đề xuất tương tự đã được nêu ra trong hàng chục năm qua.
Không phải đề xuất mới.
PGS.TS Phạm Văn Tình - Tổng thư ký Hội Ngôn ngữ học Việt Nam - cho biết ông đã đọc bài nghiên cứu về đề xuất cải tiến chữ Quốc ngữ của PGS.TS Bùi Hiền từ tháng 9 tại hội thảo Ngôn ngữ ở Việt Nam: Hội nhập và Phát triển, do Hội Ngôn ngữ học Việt Nam và ĐH Quy Nhơn tổ chức.
PSG.TS Phạm Văn Tình còn là người biên tập chính cho cuốn kỷ yếu và đã đồng ý cho in bài tham luận của PGS Bùi Hiền, vì tôn trọng ý kiến cá nhân.
Trong số hơn 260 báo cáo hướng về chủ đề "Hội nhập và Phát triển", báo cáo của PGS Bùi Hiền được cho là "lạ", vì vấn đề này đưa ra bàn bây giờ vừa cũ, vừa khó thực thi.
Tổng thư ký Hội Ngôn ngữ học Việt Nam khẳng định ở một hội thảo khoa học, càng nhiều ý kiến khác nhau càng phong phú. Ý tưởng cải tiến chữ tiếng Việt mới chỉ dừng lại là ý kiến của một nhà ngữ học, trình bày về một ý tưởng từng có. Đây chỉ là ý kiến cá nhân, không phải quan điểm của giới ngôn ngữ học, càng không phải quan điểm từ phía Nhà nước đem áp dụng cho tiếng Việt hiện nay.
Đề xuất thay đổi một số chữ cái tiếng Việt của PGS Bùi Hiền. Ảnh: Q.Q.
PGS.TS Phạm Văn Tình cho hay ý tưởng cải tiến chữ Quốc ngữ có từ những năm đầu tiên của thế kỷ XX. Cụ thể, ngay từ Hội nghị Quốc tế khảo cứu về Viễn Đông, có người đề xuất phương án thay một số con chữ ( K thay cho C, Q; D thay cho Đ; Z thay cho D; J thay cho GI...).
Năm 1919, trên tờ Trung Bắc Tân Văn , nhiều tác giả (Phó Đức Thành, Dương Tự Nguyên, Nguyễn Văn Vĩnh...) cũng có những đề xuất gây phản ứng, vì nếu sử dụng sẽ là "kỳ quặc": Viết AA thay cho Â, EE thay cho Ê, OO thay cho Ô; HỮU viết thành HUUUZZ, NHƯỠNG viết thành NHUUOONGZZ...
Sau cách mạng Tháng Tám, có người đề nghị viết theo kiểu đánh Telex (dùng con chữ biểu thị một số âm vị, trong có có thanh điệu, HUYỀN = F, SẮC = S, HỎI = R, NGÃ = X, NẶNG = J...).
Những năm sau này, nhiều nhà Việt ngữ học cũng đưa ra một số đề xuất mà nếu công bố thì cũng gây "sốc" chẳng kém phương án của PGS TS Bùi Hiền, vì nếu đem ra sử dụng thì sẽ phá vỡ hệ thống ký hiệu đã dùng hàng trăm năm trước đó.
Mấy năm trước, một tiến sĩ đề xuất đưa thêm 4 chữ cái (F, J, F, W) vào bảng chữ cái tiếng Việt cũng nhận được phản ứng rất gay gắt từ phía dư luận.
Chúng ta nên ghi nhận tinh thần, thái độ của PGS Bùi Hiền vì ông đã có luận cứ riêng, PGS Phạm Văn Tình thông tin.
Cần có hàng nghìn đề xuất cải tiến.
Ông Phạm Hiệp - nghiên cứu sinh tại ĐH Văn hóa Trung Hoa (Đài Loan, Trung Quốc) - cho rằng trong khoa học, có hai nguyên tắc quan trọng mà người nghiên cứu cần thực hiện.
Thứ nhất, làm nghiên cứu có phương pháp. Trước khi làm, anh phải đề ra quy trình, các bước kiểm soát, đối tượng thực hiện, điều kiện kèm theo, kỹ thuật sẽ sử dụng trong quá trình nghiên cứu.
Thứ hai, người khoa học làm thử, nếu sai quay lại để điều chỉnh để tiếp tục làm tiếp.
Việc PGS Bùi Hiền đưa ra đề xuất về bộ chữ giản lược cho tiếng Việt đều đáp ứng cả 2 nguyên tắc trên. PGS đã đề ra nguyên tắc của bộ chữ mới (phương pháp) và test thử với một vài văn bản.
Việc thử này đúng, sai thế nào chưa thể đánh giá ngay được. GS Hiền có lẽ cũng chưa biết hết nên mới viết thử và trình bày ở hội nghị khoa học. Đó là một hành động chuẩn mực và bình thường của thế giới nghiên cứu.
"Rất tiếc, sau khi thông tin được đưa ra, nhiều người chửi bới, thóa mạ PGS Bùi Hiền vô lối như thể ông vừa gây tội ác gì ghê gớm, trong khi không chỉ ra được tính bất hợp lý trong phương pháp; sự thiếu hiệu quả so với những mục tiêu mà GS đề ra", ông Hiệp cho hay.
Cũng theo ông Hiệp, kể cả đề xuất của GS Hiển có "sai", ông cũng không đáng bị lên án đến vậy, bởi vì cái "sai" của ông là kết quả của một quá trình thực hiện có phương pháp. Sai và chấp nhận được sai là quyền của GS Hiển với tư cách một nhà khoa học nói riêng và con người nói chung.
TS Trịnh Thu Tuyết, giáo viên Ngữ văn, trường THPT Chu Văn An, Hà Nội, lý giải giá trị thẩm mỹ của một đối tượng nhiều khi chịu sự chi phối của tâm thế, thói quen của người sử dụng. Đề xuất mới cùng đoạn văn bản minh họa gây phản ứng tiêu cực cho dư luận chính là chạm phải thói quen viết, đọc tiếng Việt hàng trăm năm nay.
Vấn đề đặt ra là phải tìm phương án tốt nhất cho sự thay đổi, phương án ấy vừa khoa học, hợp lý, vừa không thay đổi quá nhiều những yếu tố có sẵn, tránh gây sốc cho cộng đồng.
Trước phản ứng của dư luận về ý kiến của PGS Bùi Hiền, TS Huỳnh Văn Thông, Trưởng khoa Báo chí -Truyền thông, ĐH Khoa học Xã hội và Nhân văn TP.HCM, cho biết ông không đồng ý với ý kiến đề xuất của ông Hiền.
Tuy nhiên, đây là một ý kiến, nghiên cứu được trình bày trong hội thảo nghiên cứu khoa học. Ý kiến thì không bắt buộc phải đúng, nếu vậy thì chắc sẽ không ai dám nêu quan điểm cá nhân của mình.
TS Huỳnh Văn Thông đề xuất chúng ta không nên chê bai, khích bác ý kiến của người khác. Mọi người nên có cái nhìn tôn trọng đối với những người làm nghiên cứu. Họ không phải nhà quản lý, ý kiến đưa ra không phải chủ trương hay quyết sách bắt buộc phải làm theo.
Ông Thông đánh giá có thể đề xuất của PGS.TS Bùi Hiền chưa hợp lý ở góc độ này nhưng lại tốt ở góc độ khác. Tóm lại, đây là nghiên cứu rất tâm huyết của PGS Hiền nhưng phải nói rằng ông chưa bao quát hết vấn đề và thiếu thực tế. Không riêng gì tiếng Việt, ngôn ngữ các nước trên thế giới cũng gặp phải nhiều vấn đề, họ cũng tìm cách thay đổi nhưng rồi cũng chưa được gì.
"Suy cho cùng, bản chất của ngôn ngữ là hệ thống ký hiệu, quy ước của xã hội. Nó là tập quán, thói quen bao đời nay của người dân. Chúng ta không thể ngồi nghiên cứu rồi đưa ra quy định, bắt người dân phải làm theo. Ngôn ngữ có thể thay đổi và cải tiến nhưng quá trình đó diễn ra hết sức tự nhiên và chúng ta nên tôn trọng điều đó", ông Thông nói.
PGS.TS Bùi Hiền là tác giả của đề xuất cải tiến chữ viết, thu hút sự chú ý của dư luận. Ảnh: Q.Q.
Chia sẻ quan điểm trên, TS Lương Hoài Nam cho rằng biểu hiện không cho đề xuất cải tiến chữ viết thể hiện văn hóa rất chi thuần Việt. Phải có hàng trăm, hàng nghìn đề xuất cải tiến may ra mới có một đề xuất dùng được. Vì vậy, nên hoan nghênh mọi sáng kiến không dùng tiền thuế của dân, chứ sao lại vùi dập ngay từ trứng nước?
Nếu người Nhật làm thế, họ đâu có được chữ viết tượng thanh Kana ngoài chữ viết tượng hình Kanji mượn của người Hán? Nếu người Hàn cũng làm thế, họ đâu có được chữ viết tượng thanh Hangul ngoài chữ viết tượng hình Hanja mượn của người Hán?
Đành rằng biết ơn cụ Alexandre de Rhodes đã cho chúng ta chữ viết, nhưng tự chúng ta cũng nên lao động tý chút để hoàn thiện, phát triển chữ viết của mình chứ nhỉ?, TS Lương Hoài Nam nhận định.
Ông Nam không tin mọi kiến nghị của ông Bùi Hiền là hợp lý và khả thi, cần phải nghiên cứu thêm rất nhiều và có thêm sáng kiến của nhiều người khác nữa.
"Nhưng nếu nghĩ chữ viết tiếng Việt muôn đời sẽ vẫn như cụ Alexandre de Rhodes để lại thì thấy rùng mình với sự ù lì của chúng ta", ông Nam nêu quan điểm.
PGS.TS Bùi Hiền đề xuất thay đổi giá trị âm vị của 11 chữ cái hiện có: C = Ch, Tr; D = Đ; G = G, Gh; F = Ph; K = C, Q, K; Q = Ng, Ngh; R = R; S = S; X = Kh; W =Th; Z = d, gi, r. Vì âm "nhờ" (nh) chưa có ký tự mới thay thế, nên trong văn bản trên tạm thời dùng kí tự ghép n để biểu đạt.
Ông đưa ra ví dụ:
LUẬT GIÁO DỤC.
Điều 7. Ngôn ngữ dùng trong nhà trường và cơ sở giáo dục khác; dạy và học tiếng nói, chữ viết của dân tộc thiểu số; dạy ngoại ngữ.
Tiếng Việt là ngôn ngữ chính thức dùng trong nhà trường và cơ sở giáo dục khác. Căn cứ vào mục tiêu giáo dục và yêu cầu cụ thể về nội dung giáo dục, Thủ tướng chính phủ quy định việc dạy và học bằng tiếng nước ngoài trong nhà trường và cơ sở giáo dục khác.
Nhà nước tạo điều kiện để người dân tộc thiểu số được học tiếng nói, chữ viết của dân tộc mình nhằm giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc, giúp cho học sinh người dân tộc thiểu số dễ dàng tiếp thu kiến thức khi học tập trong nhà trường và cơ sở giáo dục khác. Việc dạy và học tiếng nói, chữ viết của dân tộc thiểu số được thực hiện theo quy định của Chính phủ.
Viết theo kiểu cải tiến sẽ thành:
LUẬT ZÁO ZỤK.
Diều 7. Qôn qữ zùq coq nà cườq và kơ sở záo zụk xák; zạy và họk tiếq nói, cữ viết kủa zân tộk wiểu số; zạy qoại qữ.
Tiếq Việt là qôn qữ cín wứk zùq coq nà cườq và kơ sở záo zụk xák. Kăn kứ vào mụk tiêu záo zụk và yêu kầu kụ wể về nội zuq záo zụk, Wủ tướq cín fủ kuy dịn việk zạy và họk bằq tiếq nướk qoài coq nà cườq và kơ sở záo zụk xák.
Nà nướk tạo diều kiện dể qười zân tộk wiểu số dượk họk tiếq nói, cữ viết kủa zân tộk mìn nằm zữ zìn và fát huy bản sắk văn hóa zân tộk, zúp co họk sin qười zân tộk wiểu số zễ zàq tiếp wu kiến wứk xi họk tập coq nà cườq và kơ sở záo zụk xák. Việk zạy và họk tiếq nói, cữ viết kủa zân tộk wiểu số dượk wựk hiện weo kuy dịn kủa Cín fủ.
Quyên Quyên - Nhật Lệ.
|
1Giáo dục
| Đề xuất cải tiến chữ viết tiếng Việt được PGS-TS Bùi Hiền, nguyên Hiệu phó Đại học Sư phạm Ngoại ngữ Hà Nội, nguyên Phó Viện trưởng Viện Nội dung và Phương pháp dạy - học phổ thông, đưa ra tại hội thảo "Ngôn ngữ ở Việt Nam: Hội nhập và phát triển", do Hội Ngôn ngữ học Việt Nam và ĐH Quy Nhơn tổ chức tại Quy Nhơn hồi tháng 9-2017.
Hãy bình tĩnh xem xét.
PGS-TS Bùi Hiền cho rằng trải qua gần một thế kỷ, đến nay chữ quốc ngữ đã bộc lộ nhiều bất hợp lý, nên cần phải cải tiến để giản tiện, dễ nhớ, dễ sử dụng, tiết kiệm thời gian. Hàng loạt chữ cái hiện hành bị thay thế, giản lược cách viết, thay đổi cách đọc...
Đề xuất này ngay lập tức đã vấp phải những ý kiến phản bác, chỉ trích, "ném đá" rất nặng nề.
PGS-TS Bùi Hiền.
PGS-TS Phạm Văn Tình, Tổng Thư ký Hội Ngôn ngữ học Việt Nam, cho rằng đề xuất cải tiến chữ tiếng Việt mới chỉ dừng lại là ý kiến của một nhà ngữ học, trình bày về một ý tưởng từng có. Đây chỉ là ý kiến cá nhân, không phải quan điểm của giới ngôn ngữ học, càng không phải quan điểm từ phía nhà nước đem áp dụng cho tiếng Việt hiện nay. Vì thế, không phải lo ngại rằng chỉ vì ý kiến của ông Hiền mà nay mai chúng ta sẽ phải đọc một văn bản với những ký tự hoàn toàn khác hiện nay.
PGS-TS Phạm Văn Tình cho rằng chữ quốc ngữ từ khi hình thành và đi vào cuộc sống đã bộc lộ nhiều bất hợp lý. Vì số hệ thống chữ Latin không đủ, tương ứng với hệ thống âm vị tiếng Việt nên người ta phải sáng tạo chữ khác để ghi cho đủ như: đ, ă, ô, ơ, ư, nh, ng(h), th, tr... Những bất hợp lý đó nhiều nhà nghiên cứu nhận ra từ trước và tìm cách cải tiến nhưng không được. Từ đầu thế kỷ XX đã có nhiều người như Ngô Quang Châu, Nguyễn Triệu Luật, Nguyễn Bạt Tụỵ, Nguyễn Văn Vĩnh, Hoàng Xuân Hãn, Lê Khả Kế, Hoàng Phê, Nguyễn Lân... đều đã bàn về việc cải tiến hệ thống chữ viết, chuẩn hóa tiếng Việt nhưng đều không khả thi. Lý do rất đơn giản bởi quốc ngữ đã ăn sâu vào trong tiềm thức và được cộng đồng chấp nhận, sử dụng hàng trăm năm nên thay đổi là điều rất khó.
Cần đánh giá một cách khoa học.
TS Nguyễn Văn Vịnh, nguyên Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu xã hội và Phát triển, đặt vấn đề đề xuất của ông Hiền đặt ra trong hội thảo khoa học thì cần phải đánh giá một cách khoa học chứ không nên "ném đá" vô căn cứ.
Ví dụ về cải tiến chữ quốc ngữ của PGS-TS Bùi Hiền.
Theo TS Vịnh, phần nhiều người đang phản bác gay gắt đề xuất của PGS Hiền khi chưa đọc kỹ tham luận khoa học của ông nên không hiểu rõ mục đích của đề xuất này. Chữ quốc ngữ đã trải qua quá trình biến đổi qua hàng trăm năm, kể cả với lối viết hiện đại, thì chính tả tiếng Việt cũng đã trải qua rất nhiều lần cải cách, chưa thể xác định đâu mới là lần cải cách cuối cùng.
"Cách viết tiếng Việt hiện nay đã khác xa rất nhiều với thời các giáo sĩ ngoại quốc ghi lại bằng ký tự Latin lời ăn tiếng nói của người Việt. Ví dụ: "blời" sau này được viết thành "trời" (hoặc giời), "blái" sau được viết thành "trái", "mlớn" sau này mới viết thành "lớn"... Mấy chục năm trước, các từ ghép trong tiếng Việt đều được viết với dấu gạch nối ở giữa, mà đến những năm 1980, chúng ta đã bỏ hẳn dấu gạch nối này đấy thôi" - TS Vịnh nói.
Dù không đồng quan điểm với ông Bùi Hiền nhưng PGS-TS Nguyễn Hồng Cổn, Giám đốc Trung tâm Ngôn ngữ và Văn hóa Việt Nam, Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn - ĐHQG Hà Nội, cũng cho rằng ông Hiền không phải là người đầu tiên đề xuất cải tiến chữ quốc ngữ mà chỉ là người gợi lại vấn đề và đưa ra một đề xuất mới với nhiều thay đổi gây tranh cãi. Đây chỉ là một báo cáo khoa học của cá nhân chứ không phải là đề xuất của một tổ chức khoa học hay cơ quan nhà nước nào nên mọi người cũng không nên quan trọng hóa vấn đề. Ít ra đây cũng là dịp để mọi người hiểu biết hơn về chữ quốc ngữ và cách ứng xử với nó.
Thay đổi chữ cái, cách viết.
Những bất hợp lý mà PGS-TS Bùi Hiền đưa ra là hiện tại, chúng ta sử dụng 2, 3 chữ cái để biểu đạt một âm vị phụ âm đứng đầu. Ví dụ C - Q - K (cuốc, quốc, ca, kali), Tr - Ch (tra, cha), S - X (sa, xa) Bên cạnh đó, lại dùng 2 chữ cái ghép lại để biểu đạt âm vị một số phụ âm đứng cuối vần như Ch, Ng, Nh (mách, ông, tanh). Từ đó, ông kiến nghị chữ Đ ra khỏi bảng chữ cái tiếng Việt hiện hành và bổ sung thêm một số chữ cái tiếng Latin như F, J, W, Z. Bên cạnh đó, thay đổi giá trị âm vị của 11 chữ cái hiện có trong bảng trên, cụ thể: C = Ch, Tr; D = Đ; G = G, Gh; F = Ph; K = C, Q, K; Q = Ng, Ngh; R = R; S = S; X = Kh; W = Th; Z = d, gi, r. Vì âm "nhờ" (nh) chưa có ký tự mới thay thế, nên trong văn bản trên tạm thời dùng ký tự ghép n để biểu đạt.
Bài và ảnh: Yến Anh.
|
1Giáo dục
| Bài viết này cũng khép lại vấn đề thay đổi chữ Quốc ngữ do PGS.TS Bùi Hiền nêu ra thời gian vừa qua.
Khoa học và thực tiễn đều phải coi trọng.
Năm 1960, vấn đề cải tiến chữ Quốc ngữ được đặt ra. Nhà nước giao cho Viện Văn học chủ trì với việc thành lập Tổ Ngôn ngữ học do ông Hoàng Phê phụ trách. Các nhà khoa học đông đảo đóng góp ý kiến cải tiến chữ Quốc ngữ trên cơ sở Báo cáo của Tổ Ngôn ngữ - Viện Văn học. Phương châm của Tổ Ngôn ngữ nêu ra là: Dựa trên cơ sở chữ Quốc ngữ hiện dùng, hết sức tránh những xáo trộn không cần thiết; Cải tiến chữ Quốc ngữ một cách mạnh bạo, nhưng hết sức thận trọng, chắc chắn; Tiến hành từng bước, bước trước chuẩn bị cho bước sau; Yêu cầu là làm cho chữ Quốc ngữ hợp lý hơn, đồng thời giản tiện hơn và đủ vần hơn.
Nghiên cứu cải tiến chữ Quốc ngữ của PGS.TS Bùi Hiền gây chú ý trong dư luận.
Hoàn toàn tán thành chủ trương cải tiến chữ Quốc ngữ và phương châm trên, GS Ngụy Như Kontum - Hiệu trưởng Đại học Tổng hợp, cho biết: Điều mà tôi thấy rõ nhất là tiếng Việt ta đã trở thành một ngôn ngữ khoa học, một ngôn ngữ để phổ biến khoa học, việc cải tiến chữ Quốc ngữ sẽ giúp cho sự phổ biến đó, cũng như cho việc phát triển khoa học của nước nhà.
Về vấn đề hợp lý và giản tiện, GS Ngụy Như Kontum nêu vấn đề thống nhất hai phụ âm gi và d. Ông thống kê tới 70 cặp chữ đồng âm (nếu viết thống nhất gi và d) thì không phải là con số nhỏ. Tương tự, nếu viết thống nhất s và x, ch và tr. Ngoài ra, còn phải chú ý tới phụ âm r. Theo GS Ngụy Như Kontum, nếu tiến hành thì phải làm một cách thận trọng và chắc chắn, tức là có nghiên cứu rất kỹ càng, tham khảo ý kiến rộng rãi.
Còn Hiệu trưởng Đại học Sư phạm, GS Phạm Huy Thông, cho rằng cần sửa chữ Quốc ngữ nhưng đã nên chưa? Cách viết hiện nay chưa hợp lý; thế nhưng sửa đổi, thì lại không phải chỉ có một cách sửa đổi, và có trường hợp sửa đổi lại chỉ mang một bất hợp lý mới thay thế cho một bất hợp lý cũ. Vì vậy, GS Phạm Huy Thông cho rằng: Cần thì đã rõ là cần, nhưng nên thì chưa rõ là nên.
Theo GS Phạm Huy Thông, vấn đề sửa đổi chữ Quốc ngữ không phải chỉ là một vấn đề khoa học, mà còn là một vấn đề thực tiễn. Cả hai mặt: khoa học và thực tiễn, đều phải được coi trọng. Về phương án sửa đổi chữ, ông Thông cho rằng, còn phải mất nhiều thì giờ, qua nhiều tranh luận, mới có thể xây dựng được một phương án có triển vọng.
Trong phát biểu bế mạc hội nghị, ngày 7/10/1960, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học Nhà nước, ông Bùi Công Trừng, đã nhấn mạnh rằng: Hội nghị của chúng ta mới chỉ là bước đầu; công việc nghiên cứu chữ viết của chúng ta còn tiếp tục. Chúng ta cần nghiên cứu thêm, nghiên cứu sâu hơn, cần có sự trưng cầu ý kiến rộng rãi hơn, không những trong giới trí thức, mà cả trong nhân dân lao động.
Không thể giải quyết đơn thuần bằng thiện chí.
Ông Bùi Hiền có thiện ý. Nhưng thiện ý thôi chưa đủ. Người ta chẳng đã nói Đường dẫn xuống địa ngục lót toàn bằng thiện ý (The road to hell is paved with good intentions) hay sao?
PGS.TS Hoàng Dũng.
Trên đây là về mặt Nhà nước, còn về cá nhân, theo PGS.TS Hoàng Dũng, không ít người đề xuất cải cách chữ Quốc ngữ, như Nguyễn Văn Vĩnh năm 1928 và các tác giả Vi Huyền Đắc, Phạm Xuân Thái sau đó; hay như Nguyễn Bạt Tụy năm 1949.
Chúng tôi còn được biết, ông Ngô Quang Châu, người được Xuân Diệu gọi là bồ chữ của dân tộc cũng có nhiều bài viết về cải cách tiếng Việt ngay từ năm 1946 như: Phải bạo dùng tiếng Việt; Giá trị gợi tả của âm thanh trong tiếng Việt; Vấn đề cải cách chữ Quốc ngữ; Hợp lý hóa chữ Việt; Sức sống của tiếng Việt.
Ngoài ra, nhà ngôn ngữ học Phan Ngọc cũng nhắc tới Vấn đề cải cách chữ Quốc ngữ trong một công trình ông viết khi gần 90 tuổi: Hình thái học trong từ láy Tiếng Việt (Nhà xuất bản Đại học Quốc gia Hà Nội, 2013). Chữ Quốc ngữ đã trở thành hết sức quen thuộc, cho nên đã có nhiều lần bàn về việc cải tiến cho phù hợp hơn với cách đọc và cách viết của người Việt Nam.
Cho phép tôi nhắc lại những cuộc tranh luận về vấn đề này vào những năm 1950. Nhiều người đã nêu lên những điểm bất hợp lý trong chữ Quốc ngữ. Nhưng vì chữ Quốc ngữ đã rất quen, nên nhiều người khác phản đối. Kết quả là chữ Quốc ngữ vẫn giữ nguyên.
Tôi còn nhớ thầy Tạ Quang Bửu chủ trì các cuộc họp này có trách tôi tại sao không nói gì hết, trong lúc đó tôi là Tổ trưởng Tổ Ngôn ngữ của trường Đại học Tổng hợp. Tôi im lặng vì đây là một vấn đề khoa học hết sức phức tạp không thể giải quyết đơn thuần bằng thiện chí.
Theo tôi nghĩ, có lẽ nên giải quyết một vài hiện tượng gây rắc rối cho việc sử dụng và viết lại các nguyên âm cho ổn. Và cần ra một tờ báo viết theo cách viết mới để giúp bạn đọc quen với cách viết này, sau đó mới bàn đến việc cải tiến chữ Quốc ngữ. Còn hiện tượng chữ viết có đôi chỗ không thực sự hợp lý là chuyện bình thường.
Đề xuất cần phải có cơ sở khoa học và thực tiễn.
Tiếng Việt là ngôn ngữ quốc gia (khẳng định trong Hiến pháp 2013), ngôn ngữ chính thức, tiếng phổ thông của mọi công dân ở các vùng miền thuộc 54 tộc người ở nước ta. Làm cho tiếng Việt luôn giữ được bản sắc của mình, đồng thời phát triển hòa nhập trong thế giới thời đại công nghệ 4.0 là trách nhiệm và quyền lợi của mọi người. Mỗi cá nhân, tập thể có thể đề xuất những cải tiến chữ Quốc ngữ. Tất nhiên các đề xuất sẽ được xã hội chấp nhận, nếu đề xuất đó có cơ sở khoa học và thực tiễn.
GS.TS Nguyễn Văn Lợi.
KIỀU MAI SƠN.
|
1Giáo dục
| Theo ông Đoàn Xuân Kiên trong bài viết "Chữ quốc ngữ qua những biển dâu, những mảng tài liệu tìm được cho đến nay đã bước đầu cho thấy là chữ quốc ngữ đã manh nha từ những năm đầu thế kỉ XVII.
Ròng rã hơn 30 năm liền, chữ Quốc ngữ đã được hoàn chỉnh dần, qua những công phu của những nhà truyền giáo Portugal như cố Pina. Đến khi A. de Rhodes xuất bản cuốn từ điển Dictionarium Annamiticum Lusitanum et Latinum (Rome, 1651) thì chữ Quốc Ngữ đã có dạng hoàn chỉnh.
Cách viết theo Nguyễn Bạt Tụy (1949). Đoạn thơ trên là: "Chí làm trai dặm nghìn da ngựa/ Gieo Thái Sơn nhẹ tựa hồng mao/ Giã nhà đeo bức chiến bào/ Thét roi cầu Vị ào ào gió thu".
Từ khi ra đời đến nay, chữ quốc ngữ đã luôn luôn được tu chỉnh. Những khác biệt này có thể bắt nguồn từ chính tiếng nói thay đổi, nhưng cũng có những trường hợp do sự sửa đổi, khiến cho chữ viết mỗi ngày thêm thay đổi.
Đề nghị sửa đổi chữ Quốc Ngữ năm 1902: Hội nghị Nghiên cứu Viễn đông năm 1902 tại Hà Nội, bản đề nghị sửa đổi của Ủy ban Cải cách chữ quốc ngữ được chuẩn y và giao cho Viện Viễn đông bác cổ tiếp tục nghiên cứu, thực hiện trên các trang in của Viện. Nhưng công chúng và nhà trường không biết gì về những đề nghị thay đổi đó.
Dự án cải tổ năm 1906: Đến năm 1906, vấn đề cải cách lại được đặt ra ở hội nghị của Hội đồng cải lương học chánh. Bản đề nghị của Hội đồng lần này bị công luận đả kích kịch liệt vì nhiều lí do bên ngoài học thuật và vĩnh viễn bị chôn vùi.
Đề xuất của PGS.TS Bùi Hiền đang gây tranh cãi rất nhiều thời gian qua.
Quốc Ngữ mới" của nguyễn Văn Vĩnh (1928): Trên báo Trung Bắc Tân Văn, khoảng cuối năm 1928, nhà văn và cũng là nhà báo nổi tiếng thời bấy giờ, ông Nguyễn Văn Vĩnh, tung ra lối in chữ Quốc Ngữ mới, gọi là Quôcj Ngưw Moeij. Dự định của Nguyễn Văn Vĩnh không thành. Sau này còn có một số người khác muốn sửa đổi chữ quốc ngữ theo ý đồ và ý thích riêng như trường hợp Vi Huyền Đắc (với công trình Việt tự), Phạm Xuân Thái (qua công trình Việt ngữ cải cách). Những công trình nói trên đều tan vào lãng quên.
Chữ và vần Việt khoa học" của Nguyễn Bạt Tụy (1949): Năm 1949, Nguyễn Bạt Tụy viết sách Chữ và Vần Việt Khoa Học, rồi qua đó đưa ra một bản đề nghị sửa đổi cách viết chữ Quốc Ngữ. Bản đề nghị của ông dựa trên nguyên tắc ghi âm, lại dựa ở trên một số phát kiến quan trọng và mới mẻ, nhưng không thể thực hiện được trên thực tế, vì chữ viết không phải là những kí hiệu ngữ âm theo kiểu một bản phiên âm quốc tế.
Hội nghị thống nhất ngôn ngữ (1956): Đại hội Văn hóa toàn quốc tại Sài Gòn năm 1956 có một Ủy ban Ngôn ngữ, cũng kiến nghị một chương trình sửa đổi một số cách viết về chữ quốc ngữ, nhưng rồi không có gì thay đổi.
Hội nghị cải tiến chữ Quốc Ngữ (1959): Tại Hà Nội, một hội nghị cải tiến chữ Quốc Ngữ được tổ chức năm 1959. Nhưng rồi, mọi bàn cãi sôi nổi cũng lại ngủ yên trên giấy tờ, vì cho rằng tình hình chưa thuận tiện, nên nhiệm vụ cải tiến chữ Quốc Ngữ phải gác lại.
PGS.TS Trần Hiền cho rằng công trình vẫn đang tiếp tục được nghiên cứu.
Ủy ban điển chế văn tự (1973): Những năm 1970, tại Sài Gòn có một cơ quan tên là Hội đồng Văn hóa Giáo dục. Về địa hạt ngôn ngữ, một Ủy ban Điển chế văn tự được ra đời để cải tiến chữ quốc ngữ. Ảnh hưởng của Ủy ban này chưa có gì đáng kể trong công chúng.
Sau năm 1975: Một hội nghị lớn bàn về vấn đề "chuẩn hóa" tiếng Việt liên tiếp được triệu tập trong những năm 1979. Theo đà làm việc đó, một số từ điển, chủ yếu là song ngữ, đã ra đời. Đã có cả một công trình Từ điển tiếng Việt do Viện Ngôn ngữ chủ biên. Tiếng Việt phát triển trong hoàn cảnh thuận lợi nhiều mặt như thế.
Sự thay đổi của bộ mặt chữ quốc ngữ từ khi ra đời cho đến nay đã chứng tỏ rằng các nhà hoạt động ngôn ngữ đã không quá bảo thủ hoặc hãnh tiến đến mức cố chấp.
Theo Nhóm PV (Vietnamnet).
|
1Giáo dục
| Kh. cho biết những ngày bắt đầu học y khoa cô từng lý tưởng về ngành nghề rất nhiều, nhưng rồi càng học và đặc biệt sau khi ra trường làm việc, lý tưởng nghề nghiệp ngày càng vỡ vụn.
Thiếu những hình mẫu nghề nghiệp, bác sĩ trẻ chỉ còn làm nghề đơn thuần là để kiếm tiền.
Trong một quán càphê của khu phố Tây balô quận 1 TP.HCM, bên tách trà nóng cuối năm dương lịch, Kh. chia sẻ: Dù giỏi chuyên môn, nhưng những người thầy hoặc đàn anh tôi từng nể phục không mẫu mực như tôi nghĩ. Người nói một đàng, làm một nẻo; người say mê quyền lực; người khác lại tham tiền, chặt chém bệnh nhân bằng mọi cách; có người lại thiếu trung thực và trách nhiệm trong công việc, hoặc thích đổ thừa cho đồng nghiệp.
Kh. hoang mang với con đường mình đã chọn, vì theo những gì cô nghĩ, y khoa phải là một nghề có nhiều thiên hướng, chứ không phải là công việc đơn thuần kiếm tiền như phần lớn ngành nghề khác trong xã hội.
Nhưng đâu chỉ Kh., một người lớn hơn cô như bác sĩ B., 38 tuổi, làm việc tại một bệnh viện lớn ở TP.HCM, cũng dao động về con đường mình đang đi. Anh nói: Thời học y khoa tôi thấy chung quanh mọi chuyện thật đẹp, nhưng khi ra trường tôi mới nhận ra không ít người thầy và đàn anh mà tôi tôn kính đều say tiền. Họ hù dọa bệnh tật để bệnh nhân nghe theo mà bỏ tiền ra chữa trị. Có những bệnh cho uống thuốc cũng được, nhưng họ nói quá để bệnh nhân phải mổ, từ đó mới moi tiền bệnh nhân được. Với người bệnh như thế, còn với đồng nghiệp họ thường chê bai hoặc không nhận trách nhiệm khi có sự cố, dù họ can dự ít nhiều vào sai sót.
Hình ảnh này khá xa lạ với hình ảnh của những người thầy y khoa trước nay. Trong cuốn Y học và đào tạo trong ngành y (Nguyễn Duy Phong, NXB Y Học, 2012), cố PGS.BS Nguyễn Văn Truyền, nguyên phó giám đốc trung tâm Đào tạo và bồi dưỡng cán bộ y tế TP.HCM, tiền thân của đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch, kể về người thầy GS Trần Quang Đệ: Mỗi cuối tuần thầy họp cộng sự viên ngoại khoa lại với nhau để duyệt xét chương trình giải phẫu cho tuần tới. Thỉnh thoảng thầy lặp đi, lặp lại ý nghĩa của bổng và lộc trong nghề y cho học trò mình nghe. Thầy nói: Trong xã hội, nghề nào cũng có đạo lý của nghề đó. Mục đích của nghề y là hành đạo, cho nên cái lộc tự nhiên đã có sẵn trong nghề mình rồi. Người thầy thuốc phải làm theo tâm niệm hết lòng vì kẻ đau khổ, không cần đòi hỏi lộc, tự nó sẽ đến.
Cũng trong cuốn sách này, khi nhớ lại thầy Phạm Biểu Tâm, BS Truyền viết: Trong thời gian dài học tập ở trường, tôi chỉ gặp thầy một vài lần Thầy không có phòng mạch tư, nên dành tất cả thời gian cho công việc. Buổi sáng sớm thầy đến trường làm việc, đến 9 giờ rưỡi thầy đến bệnh viện dạy thực hành hoặc mổ đến 1, 2 giờ chiều rồi thầy về trường hoặc lên lớp dạy lý thuyết. Thầy không kể ngày đêm, giờ giấc, tận tụy với bệnh nhân, với đàn em, với học trò bằng cả tấm lòng.
Mỗi thời đại mỗi khác, khó so sánh được, nhưng dù gì người trẻ vẫn cần một hình mẫu để phấn đấu, mà hình mẫu này trong ngành y đang trở nên ít đi.
Cuối tháng 11.2017, giới y khoa xôn xao khi báo chí thông tin một bác sĩ tên tuổi ở TP.HCM công khai chỉ trích đồng nghiệp của các bệnh viện khác trong một hội thảo khoa học khi cho rằng họ chẩn đoán thiếu sót, khiến bệnh nhân ung thư rơi vào giai đoạn muộn, ảnh hưởng đến việc điều trị và tiên lượng sống của bệnh nhân. Đáng nói, vị bác sĩ này có học hàm, học vị khá cao và đang giảng dạy cho một trường y khoa.
Bình luận chuyện này, một vài người cho rằng đây là cách hành xử xa lạ trong y khoa, đó là tinh thần tôn trọng đồng nghiệp, xem trọng đàn anh, nâng đỡ đàn em ngay cả khi họ sai sót. Khi sinh thời, GS Hồ Đắc Di luôn nhắc nhở học trò tư tưởng của Hải Thượng Lãn Ông: Đối với đồng nghiệp, người thầy thuốc phải luôn duy trì mối giao hảo và tinh thần tương trợ. Biển học là mênh mông, sự hiểu biết của ta chưa thấm vào đâu so với những điều cần phải biết.
Theo một phẫu thuật viên tim mạch tên tuổi, thật sự là nguy hiểm khi bác sĩ trẻ đánh mất cảm hứng và lý tưởng nghề nghiệp, trong đó một phần nhận được từ người đi trước. Ông nói: Khi đó bác sĩ trẻ sẽ ngại cực khổ, hy sinh, không còn tận tụy với bệnh nhân và chỉ còn hành nghề đơn thuần là để kiếm tiền.
Theo An Lành (Thế Giới Tiếp Thị).
|
1Giáo dục
| PGS.TS Bùi Hiền.
Cuộc tranh luận bùng nổ dữ dội về ý tưởng cải tiến chữ quốc ngữ trên nhiều trang báo những ngày qua đang có những chuyển biến theo hướng tích cực.
Nếu như ban đầu, hầu hết các ý kiến đều chê bai, dè bửu, thậm chí mạt sát, ném đá tác giả thì giờ đây, đã xuất hiện sự điềm tĩnh với nhiều ý kiến của các nhà khoa học, nhà chuyên môn. Không ít người bênh vực ý tưởng của vị Phó Giáo sư Tiến sĩ Ngôn ngữ 83 tuổi này.
Người viết bài này xin không bàn về chuyện đúng sai của việc cải tiến bởi đây là lĩnh vực chuyên môn, rất khó và cũng không thể bày tỏ qua một bài báo.
Song, tôi thật sự thấy ngạc nhiên vì không nghĩ việc này lại dậy sóng với nhiều ngôn từ đao to, búa lớn đến thế dù biết rằng việc phản ứng đối với cái mới, cái lạ là chuyện không lạ, đã nhiều lần xảy ra trong lịch sử. Khi chữ Quốc ngữ mới ra đời cũng đã từng gặp sự phản ứng dữ dội qua cuộc chiến: Bút lông tông bút sắt.
Mặt khác, ý tưởng cải tiến chữ Quốc ngữ của PGS Bùi Hiền không mới. Cách đây gần một thế kỉ (khoảng năm 1927 1928), học giả Nguyễn Văn Vĩnh đã đưa ra đề xuất này. Tiếp theo đó, học giả Trần Trọng Kim và ông Nhà văn Nguyễn Ngu Í những năm 1950 cũng đã từng xuất bản sách của mình với cách viết của riêng ông Í.
Có thể sau này, hậu thế sẽ vẫn còn đặt ra vấn đề cải tiến bởi ngôn ngữ là sinh ngữ nên cũng không thoát khỏi sinh tử. Thực tế, nó vẫn đang sinh ra và mất đi theo thời gian. Đặc biệt là với sự phát triển mạnh mẽ của khoa học kỹ thuật, nhiều từ mới đã và sẽ sinh ra cùng nhiều từ cũ đang và sẽ mất đi.
Vả lại, Galile đã từng lên giàn thiêu. Không ít ý tưởng đã từng bị coi là điên rồ bị vứt vào sọt rác và cũng không ít ý tưởng từng bị coi là điên rồ đã làm thay đổi diện mạo thế giới.
Cho nên, người viết bài này chỉ muốn đề cập đến vấn đề khác, đó là cách hành xử văn hóa, khoa học và trên tinh thần dân chủ. Có lẽ cũng nên có một quan niệm rằng cần nâng niu, trân trọng những cái mới lạ, cái độc đáo, nhất là trong lĩnh vực khoa học và nghệ thuật. Hãy xác định rằng những cái hôm nay hoàn toàn có thể là cái lỗi thời, cái sai lầm, cái ấu trĩ của ngày mai.
Thế nên với PGS Bùi Hiền, người viết bài này trân trọng ông ở hai điều. Thứ nhất, ở tuổi 83 chắc ông không còn nhiều ham hố, không còn thói háo danh vô bổ. Thế nhưng tuổi cao, sức yếu, ông vẫn miệt mài nghiên cứu suốt 20 năm qua với một mong muốn làm cho tiếng Việt giản tiện hơn, chính xác hơn, khoa học hơn và tiết kiệm hơn. Trong khi không ít người, khi mới về hưu thôi đã có tư tưởng buông xuôi.
Thứ hai, ông tin ở mình và cho rằng việc cải tiến chữ viết là có cơ sở khoa học, có mục tiêu rõ ràng chứ không viển vông, làm kiểu cao hứng.
Thứ ba, một điều vô cùng quan trọng, nhất là trong thời buổi mà không ít người nhân danh khoa học để bày vẽ ra những công trình giời ơi, đất hỡi chỉ với một mục đích là moi tiền ngân sách (tiền thuế của dân) thì ông đã tự bỏ tiền túi của mình.
Một nhà khoa học tuổi cao, dành hết tâm huyết 20 năm trời, không vì danh cũng không vì lợi mà chỉ vì tâm huyết với nghề, muốn đóng góp cho đất nước là rất đáng kính trọng. Vì thế, hãy phản biện ông trên tinh thần khoa học và tôn trọng một người cao tuổi như đạo lý người Việt. Xin hãy lắng nghe lời ông tâm sự:
"Thực sự, tôi rất bất ngờ khi bị "ném đá" như vậy. Trước đây, nếu đồng ý hay không thì mọi người đều tranh luận trên cơ sở khoa học, chứ không ai phản ứng thái quá, mạt sát nhà khoa học như vậy Dù có bị ném đá, chửi bới tôi sẽ không lùi bước, không bỏ cuộc. Năm nay tôi đã 83 tuổi, nếu sức khỏe cho phép, tôi sẽ trình bày phần còn lại của ý tưởng cải tiến chữ quốc ngữ tại Hội nghị ngôn ngữ học vào tháng 3.2018.
Nhưng tôi mong dư luận hãy coi trình bày của tôi chỉ là ý kiến cá nhân để tham khảo giữa các nhà khoa học với nhau, chứ chưa phải là một công bố chính thức. Nếu đề án khả thi, giới khoa học sẽ tự đề xuất với cơ quan chức năng, để lắng nghe góp ý của mọi người.
Còn Tổng thư ký Hội Ngôn ngữ học Việt Nam, PGS.TS. Phạm Văn Tình bày tỏ: Ông Bùi Hiền có luận cứ riêng của ông, chúng ta nên ghi nhận tinh thần, thái độ của ông đối với tiếng Việt. Đó là một nhà giáo, nhà khoa học nghiêm túc, tâm huyết.
Một ai đó đã từng nói đại để tôi không thể đồng ý với anh, nhưng dù chết vẫn bảo vệ quyền được nghĩ khác của anh. Dân chủ là tôn trọng quyền nghĩ khác của nhau, tôi tôn trọng anh, anh tôn trọng tôi chứ dân chủ đâu phải là ném đá, mặt sát, lăng nhục người có ý kiến khác mình!
BÙI HOÀNG TÁM.
|
1Giáo dục
| Trong bộ áo cử nhân 100 thí sinh cùng nhau tranh tài sôi nổi trong cuộc thi Hành trình chinh phục đỉnh cao tri thức.
Hành trình chinh phục đỉnh cao tri thức là chuyên đề cấp thành phố được Liên đội trường THCS Tô Hiệu (quận Lê Chân) triển khai theo chỉ đạo của Phòng Giáo dục và Đào tạo quận Lê Chân TP Hải Phòng Kế hoạch Công tác Đội của Quận đoàn Lê Chân.
Đây là nhiệm vụ trọng tâm trong chuỗi các hoạt động nhằm đổi mới phương pháp giáo dục theo định hướng phát triển năng lực học sinh. Từ đó, phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo trong việc lĩnh hội tri thức của các em học sinh. Chuyên đề cũng góp phần khơi dậy lòng tự hào, truyền thống hiếu học, khích lệ thầy và trò nhà trường thi đua dạy tốt, học tốt.
Chuyên đề được diễn ra dưới hình thức một cuộc tranh tài giữa 100 thí sinh, các em sẽ cùng nhau vượt qua 3 phần thi: khởi động, tăng tốc và về đích để tìm ra những em học sinh xuất sắc nhất giành được phần thưởng của nhà trường.
Rất đông các em học sinh cùng các thầy cô giáo đến tham dự Chuyên đề "Hành trình chinh phục đỉnh cao tri thức".
Trong mỗi phần thi, các câu hỏi đa dạng được đưa ra thuộc rất nhiều lĩnh vực như: khoa học tự nhiên, khoa học xã hội, ngoại ngữ, Các em sẽ có thời gian để suy nghĩ và điền đáp án vào tấm bảng được chuẩn bị sẵn. Khi có hiệu lệnh của cô giáo, các thí sinh sẽ đồng loạt giơ đáp án lên, nếu câu trả lời sai sẽ lập tức bị loại. Phương thức cạnh tranh, loại trừ khiến các em rất hào hứng và cố gắng trả lời thật nhanh để có thể tiến vào các vòng sau.
Bên cạnh đó, các em học sinh còn có sự hỗ trợ của các thầy cô trong thuộc đội Cứu trợ Khi gặp các câu hỏi hóc búa rất nhiều em học sinh đã bỏ lỡ cơ hội được đi tiếp, lúc này các thầy cô sẽ giơ cao tấm biển SOS để mang đến cơ hội cho các em học sinh. Cùng nhau tham gia trò chơi thử thách, đội hỗ trợ đã 2 lần giúp toàn bộ 100 em học sinh được quay lại với cuộc thi.
Tiết mục do câu lạc bộ Măng Non của trường THCS Tô Hiệu biểu diễn mở màn cho chương trình.
Các phần thi diễn ra hết sức sôi động khiến sân trường tràn ngập tiếng reo hò cùng những tràng vỗ tay tiếp thêm động lực cho các thí sinh. Sau khi trải qua rất nhiều các câu hỏi có độ khó cao, rất may mắn cả 3 khối học sinh tham dự đều có đại diện xuất sắc tiến vào vòng cuối Về đích. Kết quả chung cuộc, thí sinh số 71 (thuộc khối lớp 8) đã xuất sắc giành được giải quán quân sau những phút gay cấn của phần thi cuối.
Cũng tại chương trình, Hội Đồng Đội quận Lê Chân đã trao tặng cho 10 em học sinh trong địa bàn quận có hoàn cảnh khó khăn. Phần quà thay cho lời động viên giúp các em học hành chăm chỉ cũng như góp phần mang đến một Tết Nguyên đán ấm áp, trọn ven hơn cho các em.
Hội Đồng Đội quận Lê Chân trao tặng quà cho 10 em học sinh có hoàn cảnh khó khăn giúp khích lệ các em học tập tốt hơn.
Bên cạnh những giờ học chính khóa căng thẳng trên lớp, các thầy cô đã mang đến cho các em một sân chơi vui nhộn nhưng cũng không kém phần bổ ích. Việc cùng nhau cạnh tranh giúp các em chủ động, hiệu quả hơn trong việc tiếp thu tri thức, đồng thời nâng cao sự tự tin, quyết đoán trên con đường chinh phục đỉnh cao tri thức. Ngoài ra, sự thành công của chuyên đề còn góp phần củng cố xây dựng tổ chức Đoàn, Đội trong Nhà trường vững mạnh hơn.
Phương Linh.
|
1Giáo dục
| Tuy nhiên, theo nhận định của Sở GD-ĐT TPHCM, để công tác ôn thi đạt hiệu quả, các trường không được cắt xén chương trình; tổ chức ôn tập trên tinh thần nhẹ nhàng, không gây áp lực cho học sinh.
Không quá phụ thuộc bộ đề thi tham khảo.
Nhận định chung về đề thi tham khảo các môn của Bộ GD-ĐT, ông Phạm Ngọc Tiến, Phó phòng Giáo dục trung học Sở GD-ĐT TPHCM, cho biết đề thi có tỷ lệ kiến thức lớp 11 chiếm khoảng 20% - 25%; kiến thức dàn trải ở cả học kỳ 1 và học kỳ 2 với mức độ vừa và đơn giản, yêu cầu vận dụng thấp. Học sinh chỉ cần nắm bắt và hiểu biết kiến thức là có điểm ở các câu hỏi này. Sở khuyến nghị các trường THPT tổ chức ôn tập kiến thức lớp 11 cho học sinh ở mức độ cơ bản, vừa phải, không đi vào các nội dung quá khó, yêu cầu cao.
Về băn khoăn của giáo viên đối với các câu hỏi vận dụng ở mức độ khó trong đề tham khảo 2 môn Toán và Vật lý, đại diện Sở GD-ĐT cho rằng mục tiêu ôn tập của các trường là giúp học sinh đủ điểm đậu kỳ thi tốt nghiệp: Việc ôn tập phải dựa trên mặt bằng trình độ chung của học sinh, trong đó tập trung các nội dung ôn tập trọng điểm, không nên mất thời gian đi sâu các câu hỏi vận dụng khó. Học sinh sẽ dựa trên kiến thức ôn tập chung đó, kết hợp thêm mục tiêu, nguyện vọng cá nhân để có kế hoạch ôn tập phù hợp.
Cô và trò Trường THPT Cần Thạnh (huyện Cần Giờ) trong một giờ lên lớp.
Một lưu ý khác của Sở GD-ĐT là các trường không nên quá phụ thuộc vào bộ đề thi tham khảo, vì đó chỉ là gợi ý ban đầu cho các trường tổ chức ôn tập. So với bộ đề thi này, đề thi thực tế có thể có điểm rơi kiến thức khác nhau, mức độ khó của các câu hỏi vận dụng sẽ chênh lệch dù với biên độ không quá lớn. Thêm vào đó, rút kinh nghiệm từ đề thi THPT quốc gia năm 2017, năm nay đề thi THPT quốc gia sẽ có sự điều chỉnh mức độ phân hóa ở một số môn, tránh tình trạng một môn thi có phổ điểm quá cao hoặc quá thấp so với các môn thi còn lại.
Các trường cần tránh áp dụng liên tục bộ đề thi tham khảo trong quá trình ôn tập cho học sinh, cũng là một khuyến cáo từ Sở GD-ĐT TPHCM dành cho các trường. Theo ông Lê Duy Tân, Trưởng phòng Giáo dục trung học, dù tổ chức dạy học hay ôn tập, trường học phải đảm bảo chuẩn kiến thức, kỹ năng cho học sinh; đảm bảo dạy đủ giờ, đủ thời lượng, không được cắt xén chương trình. Nếu phát hiện đơn vị nào không đảm bảo các yêu cầu bắt buộc về giảng dạy, Thanh tra Sở GD-ĐT sẽ có biên bản xử phạt hành chính.
Chỉ thu phí ôn tập khi kết thúc năm học.
Theo quy định chung của Bộ GD-ĐT, các trường có thể kết thúc chương trình dạy học lớp 12 sớm nhất vào khoảng tháng 3 và trễ nhất vào cuối tháng 4-2018, đảm bảo dạy đủ 37 tuần/năm học. Thời gian sau khi hoàn tất chương trình đến tổng kết năm học, giáo viên có thể tổ chức ôn tập cho học sinh. Trong đó, trường dạy học 2 buổi/ngày có thể dùng hoạt động buổi thứ hai để tổ chức ôn tập. Riêng các trường dạy học 1 buổi/ngày thì tổ chức ôn tập theo hình thức ngoại khóa, dạy thêm, học thêm trên tinh thần tự nguyện đăng ký tham gia của học sinh.
Về thắc mắc của một số trường đối với mức thu học phí trong thời gian tổ chức ôn tập, ông Lê Duy Tân cho biết, nếu hoạt động ôn tập diễn ra trong thời gian chính khóa của năm học, các trường không được thu thêm bất kỳ khoản phí nào của học sinh. Trường hợp các trường tổ chức ôn tập sau tuần lễ thứ 37, tức sau khi tiến hành tổng kết năm học đến trước thời điểm học sinh tham dự kỳ thi THPT quốc gia, các trường phải xây dựng kế hoạch ôn tập, dự trù kinh phí thực hiện vì ngân sách không có khoản chi cho hoạt động này. Ông Lê Duy Tân cũng lưu ý, khoản thu học phí ôn tập trong trường hợp này phải thực hiện theo sự thỏa thuận giữa đơn vị tổ chức và người học, không được cào bằng mức thu chung cho tất cả học sinh.
Các trường có thể vận dụng linh hoạt Thông tư 29 của Bộ GD-ĐT quy định về các hoạt động tài trợ cho giáo dục. Theo đó, phụ huynh tự nguyện đăng ký đóng tiền theo hình thức tài trợ, không quy định mức thu cụ thể. Học sinh nào có nhu cầu ôn tập đều có thể đăng ký tham gia, không phân biệt cha mẹ phải đóng tiền, con mới được học, ông Võ Duy Tân nhấn mạnh.
Theo kế hoạch của Bộ GD-ĐT, đến năm 2019, đề thi THPT quốc gia sẽ mở rộng kiến thức ở cả 3 khối lớp 10, 11 và 12. Do đó, hiệu trưởng các trường THPT trên địa bàn TPHCM kiến nghị Sở GD-ĐT nên sớm có văn bản hướng dẫn cũng như tổ chức các buổi tập huấn giúp giáo viên làm quen với định dạng ra đề thi mới, tránh tổ chức ôn tập theo hình thức học tủ, giải đề mẫu, gây thiệt thòi cho học sinh.
THU TÂM.
|
1Giáo dục
| Các luật sư trao đổi với học sinh về các quy định của pháp luật liên quan đến xâm hại tình dục. Ảnh: T.D.
Theo đó, thay vì hoang mang, lo sợ, tìm cách cô lập trẻ với người lạ phụ huynh và nhà trường cần tạo vỏ bọc an toàn cho trẻ bằng cách học sinh cần phải được dạy những kỹ năng để chủ động phòng tránh vấn nạn này.
Vẽ đường cho hươu chạy đúng.
Nắm tay và ôm hôn nhau có bị coi là xâm hại tình dục không? là một trong những câu hỏi của học sinh lớp 9 trong phiên tòa giả định về chủ đề Xâm hại tình dục đối với trẻ em do Chi hội Luật sư thuộc Hội Bảo vệ quyền trẻ em TP.HCM và Trường THCS Trần Văn Ơn (quận 1, TP.HCM) tổ chức hôm đầu tuần. Trả lời thắc mắc này của học sinh, Luật sư Trương Thị Hòa cho biết, chắc chắn đó không phải là hành vi xâm hại tình dục. Tuy nhiên, từ cái nắm tay, hôn nhau đó nếu để dẫn tới "chuyện đó" thì lại khác vì còn tùy ở mức độ như thế nào. Vì thế, các em phải biết như thế nào là tình thương yêu và như thế nào là lợi dụng tình thương yêu để xâm hại tình dục. Điều này cho thấy, những hành động tưởng chừng như đơn giản nhưng cũng tiềm ẩn nhiều nguy cơ bị lợi dụng và trẻ cần phân biệt để bảo vệ mình.
Bà Trần Thúy An, Hiệu trưởng Trường THCS Trần Văn Ơn cho biết: "Việc tổ chức phiên tòa giả định như thế này sẽ giúp các em học sinh, đặc biệt là độ tuổi mới lớn có được nhận thức rõ hơn về vai trò của mình, biết được cách phòng tránh, xử lý khi gặp đối tượng xấu có thể xâm hại bản thân mình. Đồng thời, đây cũng là dịp để các giáo viên, bậc cha mẹ học sinh một lần nữa nhìn nhận lại cách dạy con cái xung quanh vấn đề về giới tính, tâm sinh lý cần đẩy mạnh hơn nữa, tránh những vụ việc đau lòng xảy ra".
Những tiết học miễn phí về các kỹ năng chống xâm hại cho học sinh tiểu học nằm trong dự án dạy trẻ cách phòng chống xâm hại do Tiến sĩ Lê Thị Linh Trang, Trưởng Khoa Đại cương, Học viện Cán bộ TP.HCM, khởi xướng từ năm 2015 đến nay cũng đang thu hút sự quan tâm của phụ huynh, học sinh và các trường học. Tương tự, mới đây, tại Trường THCS Dương Bá Trạc (Q.8, TP.HCM), khoảng 1.400 học sinh bốn khối lớp đã được tham gia chuyên đề về phòng chống xâm hại. Theo đó, hơn 10 tình huống thường gặp được chuyên gia tâm lý đặt ra để học sinh quyết định đâu là tình huống an toàn và không an toàn để ứng phó. Chuyên gia hướng dẫn học sinh kỹ năng kêu cứu, chạy đến nơi an toàn và một số tư thế tấn công, thoát thân khi không biết võ. Chuyên gia tâm lý cũng nhắc nhở học sinh: Yêu râu xanh thường là người thân quen hoặc người lạ mặt. Nếu không may ai đó trong số các em từng là nạn nhân của xâm hại tình dục, hãy lên tiếng để chấm dứt tổn thương cho mình.
Một tiết học về kỹ năng phòng chống xâm hại tình dục cho học sinh Trường THCS Dương Bá Trạc, TP.HCM.
Còn nhiều trở ngại.
Luật sư Trần Thị Ngọc Nữ, Chi hội trưởng Chi hội Luật sư, Hội Bảo vệ quyền trẻ em TP.HCM chia sẻ: "Việc giáo dục các vấn đề về giới tính, về xâm hại tình dục ở trẻ em cần được đẩy mạnh hơn nữa tại các trường học để các em học sinh hiểu rõ hơn về vấn đề này. Sự phối hợp với các ban ngành liên quan là phương pháp tốt nhất để phòng tránh xâm hại tình dục ở trẻ em".
Thạc sĩ Lê Thị Lan Anh, Viện trưởng Viện Phát triển Giáo dục và Trí tuệ Việt (IEDV), trực tiếp giảng dạy các khóa học về giới tính và kỹ năng phòng, chống xâm hại cho trẻ em ở nhiều tỉnh, thành. Qua các khóa học cho thấy nhiều trẻ em vẫn nghĩ hành vi xâm hại là bình thường, nếu nói ra sẽ bị giết. Các em không biết có lực lượng thực thi công quyền trong lĩnh vực này để giúp mình. Nếu trẻ em được trang bị kiến thức, nhận diện đối tượng xâm hại thì sẽ biết cách tự vệ, tìm cách nói với người lớn.
Tham gia nhiều chuyên đề nói chuyện về xâm hại tình dục cho học sinh tại các trường học, Thạc sĩ Lê Minh Huân (Phòng tư vấn tâm lý học đường Trường THCS Lý Phong, TP.HCM) cảnh báo thực trạng rất ít học sinh biết được đầy đủ các bộ phận riêng tư trên cơ thể. Từ việc không nhận biết đúng về bộ phận riêng tư các em sẽ khó nhận diện thế nào là đụng chạm không an toàn. Rồi học trò cũng rất lúng túng không biết xử lý, kỹ năng khi những đụng chạm không an toàn nên nguy cơ bị xâm hại càng cao.
Tuy nhiên, trên thực tế, tâm lý người lớn thường hay e ngại việc dạy cho con những kiến thức về giáo dục giới tính, tuy nhiên, theo các chuyên gia tâm lý, chính việc chưa hiểu rõ giá trị của bản thân cũng như chưa được đào tạo đến nơi đến chốn các kỹ năng phòng vệ đã khiến không ít trẻ trở nên hoảng loạn khi rơi vào tình huống có khả năng bị xâm hại. Theo Tiến sĩ Lê Thị Linh Trang, nhiều trường mang tâm lý là phải học, bị học chứ không nghĩ là các em cần học, được học đã tước đi rất nhiều cơ hội của học sinh. Và rồi, không chỉ những kẻ ấu dâm, kẻ có hành vi xâm hại trẻ mà chính sự chủ quan, thờ ơ, bàng quan của người lớn cũng là mối nguy hiểm đối với trẻ.
Sau gần 2 năm phối hợp với nhiều trường phổ thông trên địa bàn TP.HCM đưa tiết học hướng dẫn kỹ năng phòng chống xâm hại vào giờ chào cờ, Tiến sĩ Tâm lý Phạm Thị Thúy, giảng viên Học viện Hành chính quốc gia TP.HCM cho biết cảm thấy buồn vì công tác này vẫn chưa được tiến hành một cách nghiêm túc. Ngại khó, sợ chịu trách nhiệm, chưa thực sự coi trọng các chương trình hướng dẫn kỹ năng phòng chống xâm hại tình dục, nhiều trường phổ thông đang vô tình tước đi quyền được hiểu đúng, hiểu đủ về giá trị bản thân của các em học sinh. Khi chưa biết cách yêu thương cơ thể mình, các em sẽ tỏ ra bối rối, thậm chí hoảng sợ nếu rơi vào tình huống bị xâm hại. Lỗi này thuộc về người lớn, trong đó có trách nhiệm của các nhà trường.
Thu Dịu.
|
1Giáo dục
| Một sinh viên bức xúc nêu: Mỗi học kỳ trường đều ra cảnh cáo các sinh viên còn nợ học phí. Tụi em đóng học phí đầy đủ, không bị cảnh cáo hay nhắc nhở lần nào mà tới khi nhận bằng bị yêu cầu đóng bổ sung. Sao trước khi làm lễ tốt nghiệp trường không thông báo gì về chuyện này. Đáng nói hơn, dù học cùng một lớp với các môn học như nhau nhưng số tiền mỗi người đóng không giống nhau: 300.000 đồng, 700.000 đồng và có người còn nhiều hơn.
Ảnh minh họa sinh viên nhận bằng tốt nghiệp.
Sinh viên này cũng thắc mắc: Tại sao trường để tình trạng nợ học phí dây dưa kéo dài nhiều năm dù tình trạng sinh viên phải nộp học phí bổ sung mới được nhận bằng từng xảy ra các năm trước?.
Thạc sĩ Trần Nam, Trưởng phòng Truyền thông và tổ chức sự kiện Trường ĐH Khoa học xã hội và nhân văn TP.HCM, cho biết việc thu học phí bổ sung có 2 trường hợp.
Thứ nhất là do thay đổi số tiết do bổ sung môn học mới hoặc thay đổi môn học mới sau khi kết thúc việc thu học phí. Nếu trường hợp những môn học bổ sung sau khi đã in phiếu đăng ký môn học, sinh viên phải nộp học phí bổ sung. Còn nếu trường hợp điều chỉnh số tiết của môn học (do khoa đề nghị) thì sinh viên không phải nộp học phí bổ sung. Ví dụ: Một môn học là 30 tiết nhưng sau đó khoa tăng lên 45 tiết thì sinh viên không cần nộp tiền học phí bổ sung.
Thứ hai là những sinh viên còn nợ học phí học kỳ hè.
Ông Nam cũng nhìn nhận việc để xảy ra tình trạng này là do trường cho phép sinh viên đăng ký nhưng không bắt buộc phải đóng học phí trước khi học. Sự việc xảy ra thì tùy từng trường hợp nhà trường sẽ giải thích cụ thể cho sinh viên rõ.
Một đại diện của phòng Đào tạo, Trường ĐH Khoa học xã hội và nhân văn TP.HCM cũng xác nhận có khoảng 100 sinh viên rơi vào trường hợp này. Số tiền học phí còn nợ của sinh viên không giống nhau do có sự cộng dồn, cấn trừ tự động trong phần mềm qua nhiều học kỳ. Trong đó có những sinh viên chỉ nợ hơn 100.000 đồng còn hầu hết dưới mức 1 triệu đồng.
Thông thường số tiền chênh lệch của học kỳ trước sẽ được cấn trừ hoặc cộng dồn vào học kỳ kế tiếp sau quá trình đăng ký tín chỉ. Nhưng với sinh viên năm cuối không thể tiếp tục cấn trừ nên mới dẫn đến bị nợ cần đóng bổ sung, vị này lý giải.
Vị này cũng cho rằng, về nguyên tắc thì sinh viên phải hoàn thành nghĩa vụ học phí trước khi tốt nghiệp và những sinh viên còn nợ học phí cần được thông báo sớm để giải quyết trước. Tuy nhiên trường không ra thông báo sớm mà lại ngay trong ngày nhận bằng nên gây bức xúc cho sinh viên.
Theo Dân Trí.
|
1Giáo dục
| Dạy giảm cân theo cách khoa học.
Ruan Weiguo, giáo viên Vật lý Đại học Khoa học Chính trị và Luật Đông Trung Quốc (tại Thượng Hải) quyết định mở lớp dạy giảm cân trong học kỳ vào tháng 3 tới.
Học sinh tham gia lớp học có thể nhận 2 tín chỉ và cùng lúc học giảm cân và tạo dáng cơ thể.
Mỗi học kỳ, có một hoặc hai sinh viên thừa cân hoặc béo phì trong lớp của tôi. Những sinh viên này thường có kết quả kém trong các bài thi giáo dục thể chất - Ruan, chuyên ngành văn hóa thể thao và dạy bóng rổ, cho biết.
Điểm thể dục thấp sẽ kéo điểm trung bình học tập xuống và hình dáng cơ thể không gọn gàng cũng có thể ảnh hưởng tới sự tự tin trong cuộc sống - Ruan nhận xét.
Mục tiêu số 1 của tôi là giúp sinh viên đi theo lối sống lành mạnh, rèn luyện ý chí và xây dựng sự tự tin - Ruan nói.
Ruan cho biết, khóa học giảm cân, lần đầu tiên được mở trong trường, hữu ích cho những sinh viên cảm thấy khó khăn với trọng lượng của họ.
Khóa học, được đặt tên là Dinh dưỡng thể thao và kiểm tra trọng lượng một cách khoa học, sẽ lựa chọn 24 sinh viên từ 70 người đăng ký.
Số sinh viên đăng ký khóa học này vượt xa sự mong đợi của tôi - Ruan nói.
Tôi chưa bao giờ tham gia một lớp thể dục chuyên về giảm béo trước đây, tôi rất thích thú - Ruan Chunyan, 20 tuổi, sinh viên khoa Luật Hình sự cho biết.
Nội dung học bao gồm lí thuyết giảm cân và thực hành.
Sinh viên phải học lí thuyết về dinh dưỡng, các giải pháp kiểm soát trọng lượng và sinh lí học thể thao. Họ cũng cần tham gia các bài tập aerobic sau giờ học để tăng cường thể lực và khéo léo.
Bệnh phổ biến trong giới trẻ.
Tôi sẽ lập hồ sơ giảm cân để theo dõi sự tiến bộ của mọi sinh viên - Ruan cho biết - Sinh viên phải ghi công thức thực phẩm của họ hàng ngày cùng với thời gian tập luyện.
Zhai Yong, 20 tuổi, chuyên ngành Luật Quốc tế, háo hức chờ đợi được tiếp nhận học chương trình này. Thói quen ăn uống của tôi không lành mạnh và tôi hiếm khi chơi thể thao - Zhai nói - Tôi hy vọng giảm từ 90 kg xuống 75 kg theo sự hướng dẫn khoa học.
Bên cạnh kiểm soát cân nặng, Ruan cũng kỳ vọng khóa học giúp sinh viên yêu thích thể thao và thái độ sống tích cực.
Tôi không đơn giản cho điểm dựa vào trọng lượng thừa mà sinh viên giảm được - giảng viên thể dục Ruan cho biết - Quá trình giảm cân quan trọng hơn điểm số. Tôi giúp họ rèn luyện tinh thần kỷ luật cho cuộc sống tương lai của họ.
Béo phì đã trở thành một vấn đề ngày càng nghiêm trọng tại Trung Quốc. 30% người lớn Trung Quốc thừa cân và 11,9% ở mức béo phì - theo Liang Xiaofeng, Phó Giám đốc Trung tâm Kiểm soát và Ngăn ngừa dịch bệnh Trung Quốc.
30 năm trước, thừa cân hay béo phì ở thanh thiếu niên là chuyện hiếm tại Trung Quốc. Vì vậy không có sự tồn tại của các trung tâm giảm cân. Tuy nhiên, các trung tâm này đã trở nên phổ biến trong những năm gần đây trước tình trạng trẻ béo phì gia tăng nhanh.
Hồi tháng 6, báo cáo về Béo phì trẻ em tại Trung Quốc, được biên soạn bởi một số đơn vị, trong đó có Trường Sức khỏe Cộng đồng thuộc ĐH Bắc Kinh, dự đoán, nếu không can thiệp, tỉ lệ trẻ quá cân hoặc béo phì từ 7 - 18 tuổi sẽ đạt mức 28% vào năm 2030.
Thanh Anh (Theo Xinhuanet).
|
1Giáo dục
| Sinh viên đóng học phí tại Trường ĐH Khoa học xã hội và nhân văn TP.HCM - Đào Ngọc Thạch.
Một sinh viên vừa nhận bằng tốt nghiệp ĐH đợt 2 Trường ĐH Khoa học xã hội và nhân văn TP.HCM cho biết rất bức xúc về bị yêu cầu phải đóng bổ sung tiền học phí ngay trong ngày tốt nghiệp thì mới được nhận bằng tốt nghiệp.
Sinh viên này nói: Mỗi học kỳ trường đều ra cảnh cáo các sinh viên còn nợ học phí. Tụi em đóng học phí đầy đủ, không bị cảnh cáo hay nhắc nhở lần nào mà tới khi nhận bằng bị yêu cầu đóng bổ sung. Đáng nói hơn, dù học cùng một lớp với các môn học như nhau nhưng số tiền mỗi người đóng không giống nhau: 300.000 đồng, 700.000 đồng và có người còn nhiều hơn.
Sinh viên này thắc mắc: Sao trước khi làm lễ tốt nghiệp trường không thông báo gì về chuyện này. Quan trọng hơn là tại sao trường để tình trạng nợ học phí dây dưa kéo dài nhiều năm dù tình trạng sinh viên phải nộp học phí bổ sung mới được nhận bằng từng xảy ra các năm trước?.
Thạc sĩ Trần Nam, Trưởng phòng Truyền thông và tổ chức sự kiện Trường ĐH Khoa học xã hội và nhân văn TP.HCM, cho biết việc thu học phí bổ sung có 2 trường hợp. Thứ nhất là sinh viên có đăng ký thêm các môn học mới phát sinh trong chương trình đào tạo nhưng chưa đóng học phí ở thời điểm đó. Trường hợp thứ hai là những sinh viên còn nợ học phí học kỳ hè. Tình trạng này xảy ra là do trường cho phép sinh viên đăng ký nhưng không bắt buộc phải đóng học phí trước khi học.
Thạc sĩ Lê Trọng Vinh, Phó trưởng phòng Đào tạo Trường ĐH Khoa học xã hội và nhân văn TP.HCM, thông tin thêm, có khoảng 100 sinh viên rơi vào trường hợp này. Số tiền học phí còn nợ của sinh viên không giống nhau do có sự cộng dồn, cần trừ tự động trong phần mềm qua nhiều học kỳ. Trong đó có những sinh viên chỉ nợ hơn 100.000 đồng còn hầu hết dưới mức 1 triệu đồng.
Thông thường số tiền chênh lệch của học kỳ trước sẽ được cấn trừ hoặc cộng dồn vào học kỳ kế tiếp sau quá trình đăng ký tín chỉ. Nhưng với sinh viên năm cuối không thể tiếp tục cấn trừ nên mới dẫn đến bị nợ cần đóng bổ sung. Trường đã có giải thích cụ thể với sinh viên và chắc chắn chỉ thu học phí những tín chỉ sinh viên được học, ông Vinh nói.
Ông Vinh cũng thừa nhận, về nguyên tắc thì sinh viên phải hoàn thành nghĩa vụ học phí trước khi tốt nghiệp và những sinh viên còn nợ học phí cần được thông báo sớm để giải quyết trước. Tuy nhiên trường không ra thông báo sớm mà lại ngay trong ngày nhận bằng nên gây bức xúc cho sinh viên.
Sau khi được trường giải thích đầy đủ, sinh viên đã đóng học phí và hoàn tất việc nhận bằng tốt nghiệp, ông Vinh thông tin.
Hà Ánh.
|
1Giáo dục
| Hà Nội hiện nay có nhiều chế độ khuyến khích áp dụng cho các thí sinh đoạt giải trong các cuộc thi, với mức từ 0,5 - 2 điểm. Từ các cuộc thi học sinh giỏi môn văn hóa, khoa học kỹ thuật... còn cộng điểm cho cả thí sinh đoạt giải thi viết thư quốc tế, giải toán trên máy tính cầm tay, sáng tạo thanh thiếu niên nhi đồng, nghiên cứu khoa học, kỹ thuật, vận dụng kiến thức liên môn giải quyết tình huống thực tiễn, Toán học mở rộng, giải Toán trên internet, Tiếng Anh trên Internet, Em yêu lịch sử Việt Nam; giải văn nghệ, thể thao,...
Học sinh được cấp chứng nhận nghề phổ thông trong kỳ thi do Sở GD-ĐT tổ chức ở cấp THCS cũng được cộng điểm khuyến khích.
TP.HCM cũng cộng điểm khuyến khích cho những học sinh đạt giải trong kỳ thi học sinh giỏi các bộ môn văn hóa, văn nghệ, thể dục thể thao, khoa học... và học sinh được cấp chứng nhận nghề phổ thông trong kỳ thi do Sở GD-ĐT tổ chức ở bậc THCS.
Dự kiến của Bộ GD-ĐT đang khiến nhiều phụ huynh, học sinh lo lắng, đặc biệt ở điểm cộng học nghề.
Ảnh minh họa: Thanh Hùng.
Chị Phan Thùy Trang, có con học lớp 11 tại quận Bình Thạnh (TP.HCM) thừa nhận nhờ điểm cộng học nghề mà năm ngoái con chị đỗ vào Trường THPT Võ Thị Sáu.
Tổng điểm 3 môn sau khi đã nhân hệ số của cháu là 31.5 điểm, cộng 1 điểm nghề là 32,5 điểm, trong khi điểm trúng tuyển nguyện vọng 1 vào trường là 32 - chị Trang nhớ lại.
Không riêng con chị Trang, từ lâu nay không ít học sinh THCS đã đi học nghề để lấy 1,5 điểm cộng này. Thậm chí, với nhiều em, điểm nghề mang tính chất quyết định.
Chị Huỳnh Phương, có con đang học lớp 9 tại quận Tân Bình (TP.HCM), cho biết chị khá lo lắng khi biết thông tin có thể bỏ cộng điểm nghề. Con gái chị đang học nghề vào thứ 7, chủ nhật hàng tuần và đang chuẩn bị thi lấy chứng chỉ. Theo quy định hiện tại, con chị sẽ được cộng từ 0,5-1,5 điểm trong kỳ thi năm nay. "Nếu bây giờ bỏ điểm cộng thì thật vô lý vì con tôi đã bỏ ra một năm để học nghề".
Tuy nhiên, chị Phạm Thị Hải Vân, phụ huynh có con đang học lớp 9 Trường THCS Trần Đăng Ninh (Hà Nội), lại nhìn nhận:
Nhiều phụ huynh chạy để con đạt được giải nọ giải kia trong mấy kỳ thi, nhưng nhiều khi các giải cũng không thể hiện các con thực sự giỏi nên tôi nghĩ việc bỏ cộng điểm là đúng. Còn với học nghề, hầu như các con đều đạt điểm tối đa, nên tôi nghĩ cộng điểm hay không cũng không nhiều ý nghĩa. Đưa cộng điểm vào việc học nghề chỉ làm các con thêm gánh nặng.
Theo chị Vân, nếu dự định bỏ quy định cộng điểm thi nghề thì nên bắt đầu từ năm học 2018-2019, còn năm học này do chưa quy định từ đầu nên cần giữ nguyên.
Sắp thi rồi mà nói bỏ thì rất tốn công sức của các con, thật sự không chỉ các con mà phụ huynh cũng sốc. Lẽ ra, việc này cần đưa ra từ đầu năm học để các con không bị phân tán tư tưởng và thời gian - chị Vân đề nghị.
Chị Vũ Ngân (phụ huynh ở quận Hà Đông, Hà Nội) cũng đồng tình: Nếu quy định này thực hiện luôn trong năm nay thì học sinh lớp 9 sẽ rất thiệt thòi, bởi vì quy định cộng điểm mà các em đã phải dành thời gian, công sức học để thi nghề.
Là một phụ huynh đồng ý với việc bỏ điểm cộng học nghề, anh Trần Nam (quận 10, TP.HCM) cho rằng việc bỏ điểm cộng học nghề là đúng vì lâu nay học nghề chỉ như một biện pháp cứu cách, tìm điểm cộng trước các kỳ thi chứ học sinh học nghề không phải là mục đích học nghề thật. Nhưng anh Nham cũng cho rằng bỏ điểm cộng học nghề phải có lộ trình phù hợp vì hiện nay nhiều học sinh đã học xong, có chứng chỉ, nếu đột ngột cắt bỏ các em sẽ bị thiệt hại vì mất công sức, tốn tiền bạc.
Anh Nguyễn Sơn (quận Gò Vấp, TP.HCM) nhận xét Bỏ cộng điểm có thể sẽ khó khăn cho việc động viên học sinh học nghề, nhưng nó cũng là điều kiện để việc học nghề phổ thông về đúng bản chất.
Theo ông Hà Xuân Nhâm, Hiệu trưởng Trường THPT Phan Huy Chú (Hà Nội), khi việc học nghề đáp ứng được xu hướng, yêu cầu phát triển của xã hội, loại bỏ được những nội dung không còn phù hợp thì vẫn thu hút được học sinh tham gia, đồng thời trả lại đúng ý nghĩa, mục đích của đào tạo nghề.
Do đó, không nhất thiết phải lấy kết quả nghề làm điểm cộng khuyến khích trong các kỳ thi tuyển sinh. Bỏ cộng khuyến khích tôi nghĩ là chỉ ảnh hưởng đến việc thay đổi thói quen thôi, còn không ảnh hưởng lớn đến việc tuyển sinh vào THPT.
Qua thống kê từ những học sinh mà trường tôi tuyển vào trong 10 mấy năm gần đây, đa số các em đều được cộng 1 hoặc 1,5 điểm nghề. Như vậy, nếu tất cả đều không cộng thì không gây ảnh hưởng lớn.
Bà Tô Thụy Diễm Quyên (nguyên chuyên viên Sở GD-ĐT TP.HCM) ủng hộ việc này "để hướng đến một nền giáo dục thực chất, không lấy điểm số làm mục tiêu và làm thước đo năng lực của học sinh".
Nhiều năm qua, học sinh lớp 7, 8 ở TP.HCM đã phải dùng mùa hè của mình để đi học nghề. Việc học nghề vốn có ý nghĩa hết sức tốt đẹp và đúng tinh thần giáo dục toàn diện của giáo dục hiện đại. Tuy nhiên, một yếu tố phụ được đưa vào để khuyến khích học sinh đi học nghề lại trở thành mục tiêu chính, đó là nhằm cộng điểm thi chuyển cấp.
Khi điểm số biến thành mục tiêu thì quá trình thực hiện mục tiêu ấy sẽ sai lệch ngay lập tức - bà Quyên nói.
Theo bà Quyên, hầu hết học sinh đi học nghề chỉ quan tâm đến việc xếp loại gì và được cộng bao nhiêu điểm. Vì thế, những câu chuyện hết sức trớ trêu đã xảy ra khi cách tổ chức học và thi nghề trở thành hình thức để hợp thức hóa điểm số.
Con trai tôi cũng từng học nghề nấu ăn, cháu được loại giỏi và được cộng 1,5 điểm. Để đạt loại giỏi, con tôi chỉ cần chăm chỉ, đi học đủ để điểm danh. Hôm thi viết, cháu được dặn học đúng những bài đề sẽ hỏi để viết đúng công thức nấu. Còn thực hành, cháu đã chịu khó xung phong mang chén bát, muỗng, đũa. Chỉ vậy thôi và không cần nấu được món nào vì các cháu làm theo nhóm, có bạn làm thay cho cả rồi".
Bà Quyên nhấn mạnh việc nên ủng hộ nếu việc dạy nghề được tổ chức tốt, mục tiêu hướng đến kỹ năng người học.
" Chúng ta chỉ bỏ đi quy định cộng điểm, để quy định này không làm méo mó mục đích của dạy nghề phổ thông mà thôi ".
Lê Huyền Thanh Hùng.
|
1Giáo dục
| Tiết mục múa Ngày Tết quê em của Trường Tiểu học Sài Đồng tại chương trình.
Chương trình dành cho các bạn học viên lớp năng khiếu múa và Aerobic của 6 trường tiểu học trên địa bàn quận Long Biên. Đây là một sân chơi bổ ích để các em học sinh thể hiện bản thân sau quá trình học tập và rèn luyện tại các lớp năng khiếu của trung tâm; qua đó nâng cao khả năng nhận thức của học sinh về những hoạt động của cơ thể, giúp các em phát triển hơn cả về thể chất và tâm hồn.
Tin, ảnh: HỒNG THÁI.
|
Subsets and Splits
No community queries yet
The top public SQL queries from the community will appear here once available.