Id
int64 1
3.02M
| Title
stringlengths 1
132
| Type
int64 0
6
| Rank
int64 0
80.7k
| Namespace
int64 0
14
| RedirectList
sequencelengths 0
3.08k
| IsDisambiguationPage
bool 2
classes | TargetLinksCount
int64 0
80.2k
| InfoBox
dict | Text
stringlengths 0
196k
| Links
sequencelengths 0
5.96k
| Parents
sequencelengths 0
227
|
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
2,830 | آلن رب-گریه | 1 | 124 | 0 | [
"آلن رب-گرییه",
"آلن روب گرييه",
"آلن روب گرییه",
"آلن رب گريه",
"آلن رب گري يه",
"الن روبگریه",
"آلن رب گری یه",
"رب گریه",
"آلن رب گرییه",
"آلن رُبگریه",
"آلن روبگریه",
"آلن رب گریه",
"آلن روبگرییه",
"الن ربگریه",
"آلن رب-گري يه",
"آلن رب-گری یه",
"الن رب-گرییه",
"الن رب گري يه",
"الن رب گريه",
"الن رب گری یه",
"الن رب گریه",
"الن رب گرییه",
"الن روب گرييه",
"الن روب گرییه",
"آلن روب گريه",
"آلن روب گریه",
"آلن روب گري يه",
"آلن روب گری یه",
"الن روبگرییه",
"آلن رُب گريه",
"آلن رُب گریه",
"الن رُبگریه",
"الن رب-گري يه",
"الن رب-گری یه",
"الن روب گريه",
"الن روب گریه",
"الن روب گري يه",
"الن روب گری یه",
"الن رُب گريه",
"الن رُب گریه",
"رب گريه",
"آلن ربگریه",
"آلن رب -گريه",
"آلن رب -گریه",
"آلن رب-گریه"
] | false | 32 | {
"KeysAndValues": [
{
"Item1": "نام",
"Item2": "آلن رب-گریه"
},
{
"Item1": "تصویر",
"Item2": "Alain Robbe-Grillet.jpg"
},
{
"Item1": "ملیت",
"Item2": "[[فرانسوی]]"
},
{
"Item1": "تاریخ تولد",
"Item2": "۱۸ اوت ۱۹۲۲"
},
{
"Item1": "محل تولد",
"Item2": "[[برست]]"
},
{
"Item1": "محل مرگ",
"Item2": "[[کان]]"
},
{
"Item1": "پیشه",
"Item2": "[[نویسنده]] و [[فیلمساز]]"
},
{
"Item1": "سبک نوشتاری",
"Item2": "[[رمان نو]]"
},
{
"Item1": "همسر",
"Item2": "[[کاترین راستاکیان]]"
}
],
"Title": "شاعر و نویسنده"
} | آلن رب-گریه (; ۱۸ اوت ۱۹۲۲–۱۸ فوریه ۲۰۰۸) نویسنده و فیلمساز فرانسوی و از مهمترین چهرههای جنبش رمان نو در دهه ۱۹۶۰ بود.
زندگی
آلن رب-گریه یه دوره آموزش متوسطه را ابتدا در برست و سپس در دبیرستاهای بوفون و سن لویی پاریس گذراند. از انستیتو ملی کشاورزی فرانسه مدرک مهندسی گرفت؛ و از ۱۹۴۵ تا ۱۹۴۸ در انستیتو ملی آمار پاریس کار کرد. سپس به عنوان کارشناس کشاورزی سه سال را در نقاط گرمسیری مختلفی مانند مراکش، مارتینیک، گوادلوپ و گویان فرانسه گذراند؛ ولی در سال ۱۹۵۱ به علت بیماری مجبور به بازگشت به فرانسه شد. او در سال ۱۹۴۹ رمان «شاهکشی» را به پایان رسانده بود که از سوی انتشارات گالیمار رد شد، کتابی که سرانجام سی سال بعد پس از بازنویسی توسط انتشارات مینویی به چاپ رسید. رب-گریه هنگام بازگشت با کشتی به فرانسه در ۱۹۵۱ نوشتن رمان پاککنها را آغاز کرد و در همان سال با کاترین راستاکیان Catherine (née Rstakian) Robbe-Grillet هنرمند نامدار ارمنیتبار فرانسوی ازدواج کرد و برای کتاب او، «تصویر»، پیشگفتاری با نام مستعار نوشت.
در سال ۱۹۶۰ در بحبوحه جنگ استقلال الجزایر آلن رب-گریه یکی از ۱۲۱ روشنفکر فرانسوی بود که بیانیه معروف حمایت از مردم الجزایر را امضا کرد. با این وجود یه برخلاف ژان پل سارتر به تعهد سیاسی نویسنده باور نداشت و معتقد بود نویسنده مجاز نیست تا آثارش را در خدمت این یا آن جریان سیاسی قرار دهد.
نویسندگی
نخستین رمان وی یه با نام «جوانی» در بیست و دو سالگی نوشته شد، اما هرگز منتشر نشد. پاککنها اولین اثر رب-گریه یه بود که در ۱۹۵۳ توسط انتشارات مینویی چاپ شد. این رمان که مضمونی پلیسی داشت در آن سال برنده جایزه فنئون شد و به شدت مورد توجه رولان بارت منتقد برجسته ادبیات فرانسه قرار گرفت.
آلن رب گری یه در سال ۱۹۵۵ در مقام مدیر ادبی انتشارات مینویی قرار گرفت و رمان چشم چران را به چاپ رساند. این کتاب که به روانشناسی یک زنا کار در حال و هوایی سوررئالیستی میپرداخت جایزه منتقدان را از آن او کرد. او از آن پس شروع به همکاری با گاهنامه اکسپرس کرد. مقالات آلن رب گری یه در این مجله سالها بعد در کتاب مستقلی با عنوان درباره رمان نو به چاپ رسید.
موفقیت اصلی رب گرییه اما در سال ۱۹۵۷ رخ داد. رمان حسادت که گذشته و حال و آینده را در کنار یکدیگر عرضه میکرد، نوید ظهور یک نویسنده صاحب سبک را میداد. این کتاب برای آلن شهرت و اعتبار فراوانی را به ارمغان آورد.
سبک ادبی
رب گری یه از مهمترین چهرههای جنبش ادبی و هنری رمان نو یا موج نو بود که در دهه ۱۹۶۰ هیاهوی بسیاری به پا کرد رب گری یه از نظر فکری به فلاسفه المانی به ویژه هایدگر و سبک داستان پردازی کافکا گرایش داشت و دیدگاه او با تفاوت قائل شدن میان واقعیت و رئالیسم، به این معنا که درک رئالیستی واقعیت نمیتواند تمامی آن را بیان کند، بسیار نزدیک به جریان فلسفی پست مدرنیسم میشد که در همان زمان در فرانسه پا گرفته بود. رولان بارت از برجستهترین شارحان پست مدرنیسم به ویژه در حوزه هنر و ادبیات همواره به طرز اغراقآمیزی داستانهای آلن رب گری یه را تحسین میکرد.
رب گری یه به شدت از توصیفات رئالیستی مبتنی بر راوی دانای کل، آن چنانکه در آثار بالزاک به چشم میآید پرهیز میکرد و با توصیف عینی جزئیات و خودداری از بهکارگیری صفت به گوستاو فلوبر نزدیک میشد.
روش او در بهرهگیری از تلفیق رویا و واقعیت و در هم ریختن خط طولی زمان، داستانهای مارسل پروست را به یاد میآورد.
سینما
از دیگر علایق مهم رب گرییه نگارش فیلمنامه و کارگردانی فیلم است. او در فاصله سالهای ۱۹۶۴–۱۹۶۱ فیلمنامه «سال گذشته در مارینباد» را نوشت که به وسیله آلن رنه ساخته شد و جایزه شیر طلایی جشنواره ونیز را از آن خود کرد. کارگردانی فیلم «قطار سریعالسیر اروپا» با شرکت ژان لویی ترنتینان که با استقبال فراوانی روبه رو شد و همچنین دو فیلم «لغزش تدریجی لذت» و «بازی با آتش» از دیگر فعالیتهای سینمایی آلن رب گری یه به حساب میآید.
فیلمشناسی
سال گذشته در مارینباد
برگردان آثار به فارسی
۱۳۷۰ - قصهنو، انسان طراز نو؛ ترجمه محمدتقی غیاثی، انتشارات امیرکبیر.
۱۳۷۶ - فیلمنامه ماندگار؛ ترجمه قاسم روبین، انتشارات نیلوفر.
۱۳۷۹ - پاککنها؛ ترجمه پرویز شهدی؛ انتشارات دشتستان.
۱۳۸۰ - سال گذشته در مارین باد؛ ترجمه پرویز شهدی؛ انتشارات دشتستان.
۱۳۸۰ - جن حفرهای قرمز میان سنگفرشهای از هم جدا شده؛ ترجمه پرویز شهدی؛ انتشارات دشتستان.
۱۳۸۰ - در هزار تو؛ ترجمه مجید اسلامی؛ نشر نی.
۱۳۸۱ - جام شکسته، ترجمه خجسته کیهان، انتشارات نیلوفر.
۱۳۸۹ - خاطرات مثلث طلایی، ترجمه پرویز شهدی، نشر افکار.
۱۳۸۹ - تعیین موقعیت شهری خیالی، ترجمه پرویز شهدی، نشر افکار.
۱۳۸۹ - طرحی برای انقلاب در نیویورک، ترجمه پرویز شهدی، نشر افکار.
۱۳۹۲ - وعدهگاه، ترجمه پرویز شهدی، نشر افکار.
درباره رب-گریه
۱۳۸۱ - آلن رب-گریه (از سری: نویسندگان قرن بیستم فرانسه)؛ ژانین پاریزیر پلوئل؛ نیکو سرخوش؛ نشر ماهی | [
"فرانسه",
"برست",
"کان (فرانسه)",
"نویسنده",
"فیلمساز",
"رمان نو",
"کاترین روب-گریه",
"فیلمساز",
"پاریس",
"انستیتو ملی کشاورزی فرانسه",
"مراکش",
"مارتینیک",
"گوادلوپ",
"گویان فرانسه",
"شاهکشی",
"انتشارات گالیمار",
"کشتی (شناور)",
"پاککنها",
"جنگ استقلال الجزایر",
"روشنفکر",
"الجزایر",
"ژان پل سارتر",
"فنئون",
"رولان بارت",
"انتشارات مینویی",
"چشم چران",
"زنا",
"سوررئالیست",
"اکسپرس",
"درباره رمان نو",
"حسادت (رمان)",
"موج نوی فرانسه",
"هایدگر",
"کافکا",
"رئالیسم",
"پست مدرنیسم",
"هنر",
"ادبیات",
"بالزاک",
"گوستاو فلوبر",
"مارسل پروست",
"فیلمنامه",
"سال گذشته در مارینباد",
"آلن رنه",
"جایزه شیر طلایی",
"جشنواره ونیز",
"قطار سریعالسیر اروپا",
"ژان لویی ترنتینان",
"لغزش تدریجی لذت",
"قصهنو، انسان طراز نو",
"فیلمنامه ماندگار",
"قاسم روبین",
"پرویز شهدی",
"سال گذشته در مارین باد",
"جن حفرهای قرمز میان سنگفرشهای از هم جدا شده",
"در هزار تو",
"مجید اسلامی",
"جام شکسته",
"خاطرات مثلث طلایی",
"تعیین موقعیت شهری خیالی",
"طرحی برای انقلاب در نیویورک",
"وعدهگاه",
"نویسندگان",
"قرن بیستم",
"نیکو سرخوش",
"خشایار دیهیمی",
"میشل بوتور"
] | [
"اعضای فرهنگستان فرانسه",
"افسران لژیون دونور",
"اهالی برست (فرانسه)",
"اهالی برست",
"درگذشتگان ۲۰۰۸ (میلادی)",
"رماننویسان سده ۲۰ (میلادی) اهل فرانسه",
"رماننویسان مرد اهل فرانسه",
"زادگان ۱۹۲۲ (میلادی)",
"فیلمنامهنویسان اهل فرانسه",
"کارگردانان فیلم اهل فرانسه",
"درگذشتگان به علت بیماری قلبی و عروقی در فرانسه",
"منتقدان ادبی اهل فرانسه",
"نویسندگان اهل فرانسه",
"نویسندگان مرد اهل فرانسه",
"نویسندگان مرد سده ۲۰ (میلادی)"
] |
2,831 | جام شکسته | 0 | 25 | 0 | [
"جام شكسته"
] | false | 1 | {
"KeysAndValues": [],
"Title": ""
} | جام شکسته نام رمانی است نوشته نویسنده و فیلمساز فرانسوی آلن رب-گرییه.
نام فرانسوی این کتاب La reprise (بازیافتن) است که توسط خانم خجسته کیهان با نام جام شکسته به فارسی ترجمه شده است.
این رمان یکی از آخرین کتابهای اوست که در سال ۲۰۰۱ در پاریس و توسط انتشارات مینویی به چاپ رسیده است. آلن رب گری یه این کتاب را در آستانه هشتاد سالگی و پس از هشت سال سکوت ادبی منتشر کرده است.
موضوع رمان
هانری ربن کارآگاه برای انجام یک ماموریت جنایی به برلین سفر میکند: «برلین در آن زمان پایتخت آلمان شرقی است و زمان رویداد داستان چند سال بعد از پایان جنگ دوم جهانی است.» در طول سفر و در قطار هانری ربن با همزادش روبه رو میشود، مردی که عمیقا شبیه به او است و در کوپه دیگر قطار مشغول مطالعه روزنامهای به زبان آلمانی است. در شهر برلین هانری ربن قرار است با شخصی به نام پس یرگارن دیدار کند. روبن نگران است که پس یرگارن همزاد را به جای او اشتباه بگیرد.
سرانجام پس یرگارن او را در جریان ماموریتش قرار میدهد: هانری ربن مامور میشود شخصی به نام «ایکس» را زیر نظر بگیرد که البته ایکس نیز به نحو مشکوکی به قتل میرسد و سیر داستان به همین شکل معمایی و چیستانگونه بدون اینکه خط سیر مشخصی داشته باشد با تغییرات متعدد زمانی به جلو میرود.
عناصر رمان
از نکات جالب این رمان استفاده از دو راوی در رمان است که راوی دوم با نگارش پاورقی اشتباهات راوی اول را اصلاح میکند.آلن رب گری یه در مصاحبهای که پس از انتشار این کتاب با «مگزین لیته رر» انجام داد گفته است: «دو شخصیت رمان برادران دوقلو هستند و این موضوع ما را به اندیشه بدل یا همزاد میرساند که کاملا با زندگی من هماهنگی دارد. من با همزاد خودم چند بار روبه رو شدهام و در این باره با ناباکوف و بورخس هم گفتگو کردهام که آنها نیز همزادشان را دیدهاند.» رمان جام شکسته همچنین دربرگیرنده عناصر بسیاری از رمانهای پیشین رب گری یه است. استفاده از فرم پلیسی در این کتاب و در کتابهای قبلی نویسنده (به ویژه رمان معتبر پاک کنها) با شکل و ساخت معمایی نوشتههای او همخوانی دارد. نپرداختن به شخصیت افراد و شناخت آنها از طریق دیالوگ و همچنین ایجاد تعلیق در داستان از ویژگیهای ژانر پلیسی است که رب گری یه در رمانهای خود به کار میبرد. علاوه بر این، در کتاب بازیافتن اشارههایی به کیرکگارد فیلسوف دانمارکی و همچنین به اساطیر یونان از جمله «اسطوره ادیپ» میشود که بیگمان از دلمشغولیهای دیگر مولف خبر میدهد. | [
"آلن رب-گرییه",
"آلن رب گری یه",
"کارآگاه",
"آلمان شرقی",
"جنگ دوم جهانی",
"زبان آلمانی",
"چیستان",
"راوی",
"پاورقی",
"همزاد",
"اساطیر یونان"
] | [
"رمانهای ۲۰۰۱ (میلادی)",
"رمانهای آلن ربگریه"
] |
2,832 | عنیزه | 2 | 28 | 0 | [
"عنيزه"
] | false | 9 | {
"KeysAndValues": [
{
"Item1": "name",
"Item2": "Unaizah"
},
{
"Item1": "native_name",
"Item2": "محافظه عنیزه"
},
{
"Item1": "image_skyline",
"Item2": "The Ambassador St, Unaizah.jpg"
},
{
"Item1": "image_caption",
"Item2": "The Ambassador St, Unaizah"
},
{
"Item1": "image_shield",
"Item2": "Emblem of Saudi Arabia.svg"
},
{
"Item1": "pushpin_map",
"Item2": "Saudi Arabia"
},
{
"Item1": "map_caption",
"Item2": "Location of Unaizah"
},
{
"Item1": "coordinates_region",
"Item2": "SA"
},
{
"Item1": "subdivision_type",
"Item2": "[[کشور]]"
},
{
"Item1": "subdivision_type1",
"Item2": "[[استان]]"
},
{
"Item1": "subdivision_name1",
"Item2": "[[قصیم]]"
},
{
"Item1": "leader_name",
"Item2": "Mousaed Al Sulaim"
},
{
"Item1": "population_as_of",
"Item2": "۲۰۱۰"
},
{
"Item1": "population_total",
"Item2": "۱۶۳،۷۲۹"
},
{
"Item1": "latd",
"Item2": "۲۶"
},
{
"Item1": "lats",
"Item2": "۲٫۴"
},
{
"Item1": "longd",
"Item2": "۴۳"
},
{
"Item1": "longm",
"Item2": "۵۹"
},
{
"Item1": "longs",
"Item2": "۳۸٫۴"
},
{
"Item1": "utc_offset",
"Item2": "+۳"
}
],
"Title": "settlement"
} | عنیزه
عنیزه ، نام شهری است در استان قصیم در کشور پادشاهی عربستان سعودی واقع در شبه جزیره عربستان. این شهر در شمال ریاض و در میانه نجد قرار گرفته و آبوهوایی خشک و بیابانی با تابستانهای داغ و زمستانهای سرد دارد.
در این منطقه جو و گندم، انگور، گریپفروت، لیموترش، نارنگی، پرتغال و انار به عمل میآید. خرماهای عنیزه مشهورند.
عبدالعزیز بن عبدالله الخویطر وزیر پیشین فرهنگ و آموزش عالی عربستان و وزیر کشور کنونی این کشور از مردم عنیزهاست.
در داستان "کاروان اسلام" صادق هدایت دو بار از آقای قوت لایموت به عنوان نماینده اعراب عنیزه نام برده شده است. ویکینبشته | [
"فهرست کشورهای جهان بر اساس الفبای فارسی",
"استانهای عربستان سعودی",
"قصیم (استان)",
"قصیم",
"عربستان سعودی",
"شبه جزیره عربستان",
"نجد",
"جو و گندم",
"انگور",
"گریپفروت",
"لیموترش",
"نارنگی",
"پرتغال",
"انار",
"کاروان اسلام",
"صادق هدایت"
] | [
"عنیزه",
"مناطق مسکونی در استان قصیم"
] |
2,833 | استان قصیم | 2 | 39 | 0 | [
"قصيم",
"قصیم",
"قصيم (استان)",
"قصیم (استان)",
"استان قصيم"
] | false | 16 | {
"KeysAndValues": [
{
"Item1": "name",
"Item2": "استان قصیم"
},
{
"Item1": "native_name",
"Item2": "منطقه قصیم"
},
{
"Item1": "settlement_type",
"Item2": "استان"
},
{
"Item1": "image_map",
"Item2": "Saudi Arabia - Al Qasim province locator.png"
},
{
"Item1": "map_caption",
"Item2": "استان قصیم عربستان"
},
{
"Item1": "image_map1",
"Item2": "Al-Qassim.jpg"
},
{
"Item1": "coordinates_display",
"Item2": "inline,title"
},
{
"Item1": "subdivision_type",
"Item2": "[[کشور]]"
},
{
"Item1": "subdivision_name1",
"Item2": "۱۱"
},
{
"Item1": "seat_type",
"Item2": "[[مرکز]]"
},
{
"Item1": "seat",
"Item2": "[[بریده]]"
},
{
"Item1": "leader_title",
"Item2": "فرماندار"
},
{
"Item1": "leader_name",
"Item2": "فیصل بن بندر بن عبد العزیز آل سعود"
},
{
"Item1": "unit_pref",
"Item2": "Metric"
},
{
"Item1": "area_total_km2",
"Item2": "۶۵،۰۰۰"
},
{
"Item1": "population_total",
"Item2": "۱،۰۱۶،۷۵۶"
},
{
"Item1": "population_as_of",
"Item2": "۲۰۰۴"
},
{
"Item1": "population_density_km2",
"Item2": "auto"
},
{
"Item1": "timezone1",
"Item2": "AST"
},
{
"Item1": "iso_code",
"Item2": "۰۵"
}
],
"Title": "settlement"
} | قصیم نام منطقهای است در بخش مرکزی کشور عربستان سعودی.
مساحت آن ۶۵،۰۰۰ کیلومتر مربع و جمعیتش در سال ۱۹۹۹ برابر با ۹۳۳،۱۰۰ بود.
مرکز این منطقه شهر بریده و دیگر شهرهای آن عنیزه و بادیه نام دارند.
تاریخچه
منطقه قصیم در قدیم ایستگاه کاروانهای هندی و ایرانی رهسپار مدینه بود. عربها از زمان پیش از اسلام از کشاورزی دوری میجستند و از اینرو پس از اسلام زمینهای کشاورزی منطقه توسط حاجیان ایرانی و برخی از قبیلههای بلوچ کشت میشد.
برخی از عربهای یهودی نیز ساکن منطقه بودند که بعدها به اسلام گرویدند.
در زمان چیرگی ترکان عثمانی سیاست پاکسازی نژادی در منطقه پیاده شد و ترکان مهاجر به منطقه آورده شدند که این امر باعث درگیری میان اهالی محل و ترکان شد.
دیرزمانی بسیاری از مردم منطقه که از تبار کشاورزان ایرانی و بلوچ (پاکستان) بودند ریشه و تبار خود را نزد دیگر عربها پنهان میکردند ولی امروزه بسیاری از آنها برای دیدار خویشاوندان دور خود به ایران و پاکستان سفر میکنند و در آنجا به برپایی آموزشگاههای دینی وهابی میپردازند و در وارد کردن اندیشههای وهابی به ایران و پاکستان کوشا هستند. | [
"فهرست کشورهای جهان",
"فهرست شهرهای عربستان سعودی",
"بریده (شهر)",
"عربستان سعودی",
"کیلومتر مربع",
"عنیزه",
"بلوچ",
"یهودی",
"ترکان عثمانی",
"پاکسازی نژادی",
"وهابی"
] | [
"استان قصیم",
"استانهای عربستان سعودی",
"نجد"
] |
2,834 | گاهبست | 0 | 64 | 0 | [
"گاه بست"
] | false | 19 | {
"KeysAndValues": [],
"Title": ""
} | کوه گاهبست نام کوهی است در جنوب ایران.
این کوه در شمال شهر بستک در استان هرمزگان قرار دارد. واژه گاه در نام این روستا در گویش لارستانی همانند زبان پهلوی به معنی قطب شمال است.
جغرافیا
از تنگ بستک و از قله نمکی شروع میشود و در امتداد روستای کوهیج و میستان مشرف بر روستای عماده ده یا «روستای سیده» در صحرای باغ خاتمه مییابد.
این کوه بزرگ از طرف مشرق به کوه هرمزان (هرمیزان) متصل است و کوه هرمزان نیز به رشته کوه ناخ میپیوندد. کوه ناخ بزرگترین کوهی است که در بخش کوخرد واقع شده و تمام روستاهای بخش کوخرد در پسکرانههای این کوه واقع است.
بر فراز کوه
اهبست گاه در زمستانها احتمال بارش برف نیز هست. کوه کاملا مشجر است و درختهای مختلفی در آن وجود دارد. در قله کوه پشتخهای (پشته) ای وجود دارد که در آن درختان بنه (برکو)، بادام کوهی (اخور)، اذلک (میوهای است شبیه گیلاس اما ریز)، انجیر کوهی، کور و سلم و سمر و کنار، نادر (مورد) و انواع انجیر یافت میشود که دانه آنها برای ترشی و برگشان برای بورانی استفاده میشود.
از زیر کوه گاه بست در قدیم رشته قناتی به نام قنات بستک عبور میکردهاست که حدود هفتاد یا هشتاد سال پیش دایر شده و آبش به رودخانه شور رسیده و متروک گردید. گویا در زمان قدیم آبش برای کشاورزی مناسب بودهاست.
کوههای اطراف
کوه گچ که از پای کوه تا قله کوه تماما معدن گچ است ارتفاعش کمتر از کوه گاه بست است.
از برکه حاجی غنی در امتداد راه شهر بستک به بخش کوخرد شروع میشود و به گردنه دهستان هرنگ منتهی میشود.
درسمت کوه کج در ارتفاع ۸۰۰ متری از سطح دریا سر تپه قلعهای است خیلی قدیمی به نام قلعه قلات گویا این قلعه قبل ۲۵۰ یا ۳۰۰ سال بیش بنا شدهاست، دارای سه برج در سه ضلع محوطهاست و هنوز با برجاست.
آثار دیوار سراسری هم وجود دارد.
ساختمان محل مسکونی خراب شده اما آثار دیوارهایش باقی ماندهاست که از گچ وسنگ ساخته شدهاست.
دارای سه باب آب انبار و در حدود ۲ هکتار وسعت محوطهاست.
کوه هرمزان (هرمیزان) در شرق بستک قرار گرفتهاست وبا
(کوه ناخ) اتصال پیدا کردهاست و ارتفاع آن از سطح دریا ۲۴۰۰ متر است.
جانوران، گیاهان وپرندگان
در پیرامون کوه شب جانوران وپرندگان مختلفی زندگی میکردهاند که شامل :آهو، بز کوهی، روباه، خوک، کفتار، شغال، جوجهتیغی و خرگوش بودهاست. همچنین پرندگان مانند: کبک، عقاب، شاهین، بادخور، قمری، تیهو، فاخته و بلبل وصدها پرنده مختلف دیکر زندکی میکردهاند که متاسفانه امروزه به دلیل نبود نظارت کافی و شکار بیرویه و غیر
دیگر زندگی مجاز، نسل اکثر این حیوانات در حال انقراض میباشد. گفتارهاست که در دوران گذشته جانوارنی مانند: گرگ، پلنگ، یوزپلنگ و خرس نیز در این کوه دیده شدهاست، اما درحال حاضر دیگه از اینگونه حیوانات هیچ اثری نیست. گیاهان: انغوزه. ، بنه، آویشن، مرو تلخ، پونه، اسطوقدوس (گیاهی خوشبو که با چای مصرف میشود).
، خاکشیر، مرو تلخ، مرو خوش میروید. درختان مانند: کور، کنار، کرت، سمر، کوهنگ، سلم
در قله کوه وجود دارد.
کوه ناخ
کوه هرمزان و کوه تنگ بیه و کوه ناخ تنها جایی است که احتمال دارد آب شیرین پیدا شود، جون در موازات دهستان کوخرد است، مخصوصا که در کوه ناخ که در شمال دهستان کوخرد قرار دارد، چشمههای فراوانی از آب شیرین وجود دارد.
دو حلقه چاه قدیمی در گریوه گری زامردان در کوه ناخ وجود دارد که آب آن شیرین است، گویند این چاهها از زمان زرتشتیان بجا ماندهاست. یکی در ارتفاع روی تپهای و دیکری ته دره و روی پشتخه زامردان قرار دارد.
آبش شیرین است.
در زیر کوه گاه بست بین دو کوه گاهبست و نمک زمینی هموار (لاور) حدود صد من کشته زمین دیم کار دارد به نام شمزدنی.
اخیرا چند خانوار با ساختن چند خانه در آنجا ساکن شدهاند و دارای مسجد و مدرسه و آب انبار است.
قسمتی از کوه گاه بست که بنام گری چربه معروف است، شباهت زیادی به نقشه کشور ایران دارد. | [
"شهرستان بستک",
"ایران",
"بستک",
"استان هرمزگان",
"لارستانی",
"زبان پارسی میانه",
"کوهیج",
"عماده ده",
"صحرای باغ",
"کوه هرمزان",
"کوه ناخ",
"بخش کوخرد",
"کوه گچ",
"قلعه قلات",
"آهو",
"بز کوهی",
"روباه",
"خوک",
"کفتار",
"شغال",
"جوجهتیغی",
"خرگوش",
"کبک (پرنده)",
"عقاب",
"شاهین",
"بادخور",
"قمری (پرنده)",
"تیهو",
"فاخته",
"بلبل",
"پرنده",
"گرگ",
"پلنگ",
"یوزپلنگ",
"خرس",
"بنه",
"آویشن",
"اسطوقدوس",
"خاکشیر",
"کور (درخت)",
"سدر",
"کرت (درخت)",
"سمر",
"کوهنگ (درخت)",
"سلم (درخت)",
"دهستان کوخرد",
"گری",
"زرتشتیان",
"لاور"
] | [
"بخش مرکزی (بستک هرمزگان)",
"کوههای شهرستان بستک"
] |
2,835 | رودهن | 2 | 70 | 0 | [] | false | 27 | {
"KeysAndValues": [
{
"Item1": "نامرسمی",
"Item2": "رودهن"
},
{
"Item1": "روینقشه",
"Item2": "آری"
},
{
"Item1": "عرضجغرافیایی",
"Item2": "۳۵٫۷۳۸۹"
},
{
"Item1": "طولجغرافیایی",
"Item2": "۵۱٫۹۱۱۹"
},
{
"Item1": "تصویر",
"Item2": "Boumehen.jpg"
},
{
"Item1": "اندازهتصویر",
"Item2": "۲۵۰"
},
{
"Item1": "استان",
"Item2": "تهران"
},
{
"Item1": "شهرستان",
"Item2": "دماوند"
},
{
"Item1": "بخش",
"Item2": "[[رودهن]]"
},
{
"Item1": "نامهایقدیمی",
"Item2": "کوهپایه، آبگان"
},
{
"Item1": "سالشهرشدن",
"Item2": "۱۳۴۱"
},
{
"Item1": "جمعیت",
"Item2": "۲۸،۵۳۳"
},
{
"Item1": "رشدجمعیت",
"Item2": "+۲٫۵"
},
{
"Item1": "زبان",
"Item2": "[[فارسی]]، [[ترکی]]، [[مازندرانی]]"
},
{
"Item1": "مذهب",
"Item2": "شیعه ۱۲امامی"
},
{
"Item1": "ارتفاع",
"Item2": "۱۷۵۸ متر"
},
{
"Item1": "میانگیندما",
"Item2": "۱۸ درجه سانتیگراد"
},
{
"Item1": "شهردار",
"Item2": "مهدی کچویی"
},
{
"Item1": "پیششماره",
"Item2": "۰۲۱"
},
{
"Item1": "جملهخوشامد",
"Item2": "به شهر رودهن خوش آمدید"
}
],
"Title": "شهر ایران"
} | رودهن شهری در ۳۰ کیلومتری شرق تهران و در شهرستان دماوند است. رودهن از شمال با شهرستان آمل در استان مازندران، از شرق با بخش مرکزی دماوند، از غرب با شهرستان پردیس و از جنوب با کوهها و کویرهای ورامین و پاکدشت همسایه است.
جمعیت
جمعیت این شهر براساس سرشماری سال ۱۳۹۰ ایران، ۲۱،۴۷۷ نفر (۶،۶۲۷ خانوار) شامل ۱۰،۸۰۷ مرد و ۱۰،۶۷۰ زن است. زبان مادری بومیان این شهر ترکی آذربایجانی است. همچنین از نظر آداب و رسوم نیز به ویژه در مراسم جشن عروسی و سوگواریها مانند عزاداری در ماه محرم، ویژگیهای متمایزی با مردم اطراف خود دارند. مهاجرت یا تبعید احتمالی این گروه از ارومیه میتواند بیانگر این تمایز باشد، گرچه طی دهه اخیر این ویژگی فرهنگی کمکم ضعیف شدهاست. همچنین از نظر آداب و رسوم نیز به ویژه در مراسم جشن عروسی و سوگواریها مانند عزاداری در ماه محرم، ویژگیهای متمایزی با مردم شهرهای اطراف خود دارند.
نزدیکی به جادههای اصلی تهران – شمال (هراز و فیروزکوه) نیز از عوامل موثر در رشد چشمگیر این شهر بود و طبق سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۵۵، جمعیت رودهن و حومه تنها چهار هزار نفر نفر گزارش شد و پس از تقریبا یک دهه، تا زمان تاسیس دانشگاه آزاد اسلامی، جمعیت شهر به بیش از سیزده هزار نفر رسید.
با توجه به تاسیس این مرکز آموزش عالی و گسترش سریع آن، بافت جمعیتی این شهر نیز به سرعت تغییر یافت. حضور چند هزار دانشجو که به صورت جمعیت شناور در طول روز به این شهر وارد و از آن خارج میشدند، اقامت حداقل دو تا سه هزار از این دانشجویان در این شهر در خوابگاهها و خانههای استیجاری، موج مهاجرت از اطراف و حتی شهرهای دیگر به ویژه شهرستانهای استان مازندران، خراسان و استانهای دیگر سبب شد که در سرشماری ۱۳۶۵ جمعیت این شهر به بیش از دو برابر افزایش یابد.
ابنیه تاریخی
از بناهای تاریخی این شهر میتوان به پلی اشاره کرد که متروکه شده و از دوره صفویه است. همچنین به ساختمان هتل آبعلی که امروزه به اردوگاه دانشآموزی تبدیل شدهاست.
رودهن قدیم در منتهیالیه رودخانهای واقع شدهاست که امروزه بلوار شریعتی نام دارد و به نام تجرک معروف است.
در این نقطه آثار قبرهای زرتشتیان پابرجاست که هنوز مورد توجه قرار نگرفتهاست.
مهمترین آثار تاریخی و فرهنگی رودهن را میتوان به پل نمیر (قرن سوم)، پل زنجیر یا فیروزکوه، بقعه مبارک امامزاده محمدتقی رودهن که از فرزندان موسی کاظم است، امامزاده روحالله روستای جورد، امامزاده پیش روستای وسکاره، حمام و خانه تاریخی روستای جورد و وسکاره، ساختمان سابق هتل آبعلی و… که هر یک گویای تاریخ این منطقه است، نام برد.
دانشگاه آزاد
دانشگاه آزاد اسلامی واحد جامع و بینالمللی رودهن بابیش از بیست هزار دانشجو، شهر ۴۰ هزار نفری رودهن را به یک شهر دانشگاهی تبدیل کردهاست. این دانشگاه به عنوان یکی از بزرگترین و معتبرترین دانشگاههای کشور از لحاظ فضای آموزشی و علمی شناخته شدهاست.
دانشگاه علمی کاربردی شهرداری رودهن
دانشگاه علمی کاربردی رودهن در سال ۱۳۸۲ در مقطع کاردانی تاسیس شد. اکنون با حدود ۷۰۰ دانشجو و در دو مقطع کاردانی و کارشناسی و قریب به ۱۴ رشته کاردانی و ۳ رشته کارشناسی در زمینی به مساحت ۱۰۵۰۰ مترمربع و ساختمان آموزشی با زیربنای ۱۷۰۰ متر مربع در حال فعالیت است.
نگارهها | [
"بخش رودهن",
"فارسی",
"ترکی",
"زبان مازندرانی",
"تهران",
"شهرستان دماوند",
"شهرستان آمل",
"استان مازندران",
"دماوند (شهر)",
"شهرستان پردیس",
"ورامین",
"پاکدشت",
"زبان ترکی آذربایجانی",
"صفویه",
"آبعلی",
"پل نمیر",
"پل زنجیر",
"موسی کاظم",
"شهر دانشگاهی",
"عبدالعظیم رضایی"
] | [
"شهرستان دماوند",
"شهرهای استان تهران",
"شهرهای ایران",
"شهرهای دانشگاهی ایران",
"شهرهای شهرستان دماوند"
] |
2,836 | فرانسیس بیکن | 1 | 148 | 0 | [
"فرانسيس بيكن"
] | false | 73 | {
"KeysAndValues": [
{
"Item1": "نام",
"Item2": "فرانسیس بیکن"
},
{
"Item1": "تصویر",
"Item2": "Somer Francis Bacon.jpg"
},
{
"Item1": "زادروز",
"Item2": "۲۲ ژانویه ۱۵۶۱"
},
{
"Item1": "زادگاه",
"Item2": "[[لندن]]"
},
{
"Item1": "مکان مرگ",
"Item2": "[[لندن]]"
},
{
"Item1": "ملیت",
"Item2": "[[انگلیسی]]"
},
{
"Item1": "آثار",
"Item2": "ارغنون جدیدپیشرفت علم"
}
],
"Title": "زندگینامه"
} | فرانسیس بیکن (زاده ۲۲ ژانویه ۱۵۶۱ - مرگ ۹ آوریل ۱۶۲۶) فیلسوف، سیاستمدار، دانشمند، حقوقدان و نویسنده انگلیسی بود. بسیاری وی را محور اصلی تحول فکری در قرون وسطی میدانند تا جایی که او را از بانیان انقلاب علمی میشمارند و پایان سلطه کلیسا بر تفکر را به اندیشههای او نسبت میدهند.
زندگینامه
Bacon, Sylva sylvarum
فرانسیس بیکن در ۲۲ ژانویه ۱۵۶۱ در لندن (یورک هاوس) در منزل پدرش سر نیکولا بیکن متولد شد. پدر او بیست سال اول سلطنت ملکه الیزابت مهردار سلطنتی بود. مادر بیکن لیدی آن کوک خواهر زن لرد بارلی خزانهدار ملکه الیزابت و یکی از مقتدرترین مردان انگلیس بود. این زن که که دختر سراموزگارادوارد ششم پادشاه انگلستان بود، در علم کلام متبحر بود و با اسقفهای زمان خویش به لاتینی مکاتبه میکرد.
در دوازده سالگی بیکن را در کمبریج به کالج ترینیتی فرستادند ولی پس از سه سال آنجا را ترک کرد. در شانزده سالگی در سفارت انگلیس در پاریس ماموریتی به وی پیشنهاد شد. پدر او در سال ۱۵۷۹ وفات یافت.
وی با آنکه شانزده سال بیشتر نداشت در دفتر سفارت انگلستان در فرانسه ماموریتی به وی پیشنهاد شد و پس از آنکه مضرات و منافع این کار را خوب سنجید آن را پذیرفت. پدر او سر نیکولس ناگهان در سال ۱۵۷۹ وفات یافت. وی تصمیم داشت اموالی مادام العمر به فرانسیس بیکن تخصیص دهد ولی مرگ او بر اینکار سبقت گرفت و سیاستمدار جوان به عجله به لندن فراخوانده شد در حالی که در ۱۸ سالگی پدر خود را از دست داده بود و عایداتی هم نداشت. او به زندگی اسراف آمیز عصرخود خو گرفته بود و برای او قناعت به زندگی ساده سخت مینمود. به همین جهت وارد رشته حقوق شد و برای به دست آوردن یک شغل سیاسی خویشان متنفذ خود را به تنگ آورد.
در۱۵۸۳ از تانتون به نمایندگی مجلس انتخاب شد. چند سال بعد لرد اسکس دوست بیکن توطئهای بر ضد ملکه ترتیب داد تا او را زندانی کند و جانشینش را به تخت بنشاند. بیکن در نامهای او را از این عمل بازداشت و به او نوشت که تا ابد به ملکه وفادار میماند. اسکس در پی توطئهای نافرجام بر ضد الیزابت زندانی شد تا اینکه موقتا آزاد گردید، وی دوباره به جمع نیرو پرداخت و با قوای خود به سوی لندن حرکت کرد. بیکن به خشم تمام بر ضد اسکس قیام کرد و در این میان عضو دیوان عالی کشور گردید. اسکس دوباره گرفتار شد و او را به اتهام خیانت به محاکمه کشیدند. او مجرم شناخته شد و محکوم به مرگ گردید. شرکت بیکن در محاکمه اسکس او را تا مدتی منفور ساخت.
در ۴۵ سالگی ازدواج کرد و در ۱۵۹۸ به جهت قروض خود به زندان افتاد. بالاخره بیکن بدون کمک دیگران راه ترقی را پیمود، در ۱۵۸۳ از تانتن به نمایندگی مجلس انتخاب شد، مهارت او در امور گوناگون و معلومات پهناور او موجب میشد که در هر مجمع و کمیته مهمی عضو برجسته بهشمار رود؛ در ۱۶۰۶ مشاور قضایی سلطنتی گردید و در ۱۶۱۳ معاون دادستان کل شد و در ۱۶۱۸ در ۵۷ سالگی بالاخره به مقام مهردار سلطنتی رسید.
عقاید
فرانسیس بیکن معتقد بود که «علم بر انسان و جهان تسلط دارد» و «بر طبیعت نمیتوان مسلط گشت مگر آنکه از قوانین آن آگاهی یابیم» و در رد اندیشه کلیسا چنین عنوان کرد که «اگر انسان ذهن خود را معطوف به ماده کند در حدود آن کار میکند و از حدود ماده تجاوز نمینماید». وی معتقد بود که ادراک ما از حقیقت تنها در همان حدی است که مشاهدات ما اجازه میدهد و «خارج از حیطه مشاهدات» نه تنها نمیتوانیم چیزی بدانیم، شاید اصولا شایسته دانستن آن نباشیم. از نظر او ذهن مسئول یافتن روابط در ماده به وسیله مشاهده و تجربه است و میان علم و عمل و مشاهده فرقی نیست. راهی که وی برای رسیدن به بصیرت و ادراک بهتر از جهان پیرامون پیشنهاد میکند چنین است: «با کسب دانش طبقهبندی ماده بر اساس ارزش و اعتبار آن، ذهن خود را از تزویر دور دار» و برای رسیدن به این ادراک باید ذهن را از بتهایی که آن را احاطه کردهاند رها سازیم.
آثار
ارغنون جدید
پیشرفت علم
آتلانتیس جدید
بررسی هاس سیاسی و اجتماع
تاریخ هنر هفتم (۱۶۲۲)
مقالات
هر اندازه که بیکن در سیاست جلوتر میرفت به اوج حکمت و فلسفه نیز نزدیکتر میشد. به عقیده او مطالعه و اشتغال به تحصیل به تنهایی نه هدف است و نه حکمت و علمی که با عمل توام نباشد قیل و قال بیهوده است؛ «صرف همه اوقات به مطالعه سستی و کاهلی است؛ به کاربردن آن برای خودنمایی ریا است؛ حکم کردن از روی قواعد منطقی فضلفروشی است.». «مردم نادرست و مکار از مطالعه متنفرند، مردم ساده در ستایش و تمجید آن مبالغه میکنند و فقط مردم عاقل در عمل از آن استفاده میبرند؛ زیرا مطالعه راه استفاده عملی را نمیآموزد، بلکه این استفاده از راه مشاهده صورت میگیرد و این کار به وسیله عقل انجام میشود، عقلی که بیرون از مطالعات و بالاتر از آن است.» او مانند گوته علمی که به عمل منتهی نشود را مسخره میکند. «باید دانست که در صحنه زندگی بشر فقط خدا و فرشتگان تماشاچی محضاند.» این تنبه جدیدی بود که پایان مکتب مدرسی (اسکولاستیک) را اعلام میکرد و خاطرنشان میساخت که دیگر بین علم و عمل و مشاهده فاصله نیست. این تاکید درباره تجربه و پرداختن به نتایج عملی صفت ممیزه فلسفه انگلیسی و مقدمه پراگماتیسم است. | [
"لندن",
"مردم انگلستان",
"فیلسوف",
"قرون وسطی",
"انقلاب علمی",
"۲۲ ژانویه",
"۱۵۶۱ (میلادی)",
"الیزابت اول",
"انگلیس",
"ادوارد ششم",
"پادشاه انگلستان",
"علم کلام",
"اسقف",
"زبان لاتین",
"کمبریج",
"کالج ترینیتی",
"پاریس",
"فرانسه",
"حقوق",
"تانتون",
"لرد اسکس",
"نمایندگی مجلس",
"مهردار سلطنتی",
"۱۶۲۲ (میلادی)",
"بیکن",
"سیاست",
"حکمت",
"فلسفه",
"عمل",
"مطالعه",
"مشاهده",
"عقل",
"گوته",
"خدا",
"فرشتگان",
"مکتب مدرسی",
"اسکولاستیک",
"تجربه",
"فلسفه انگلیسی",
"پراگماتیسم",
"ویل دورانت"
] | [
"فرانسیس بیکن",
"اعضای شورای خبرگان انگلستان",
"انگلیکانهای اهل انگلستان",
"اهالی انگلستان در سده ۱۶ (میلادی)",
"اهالی انگلستان در سده ۱۷ (میلادی)",
"اهالی دوره استوارت",
"اهالی سنت آلبنز",
"اهالی وستمینستر",
"تاریخ روش علمی",
"تجربهگرایان",
"جاسوسان سده ۱۶ (میلادی)",
"خاکسپاری در هرتفوردشر",
"دادستانهای کل انگلستان و ولز",
"دارندگان لقب شوالیه",
"دانشآموختگان ترینیتی کالج، کمبریج",
"درگذشتگان ۱۶۲۶ (میلادی)",
"درگذشتگان به علت سینهپهلو",
"دگرباشان جنسی اهل انگلستان",
"رماننویسان سده ۱۷ (میلادی) اهل انگلستان",
"زادگان ۱۵۶۱ (میلادی)",
"سیاستمداران اهل بریتانیا",
"فیلسوفان اهل انگلستان",
"فیلسوفان دوران پیش از مدرن",
"فیلسوفان سده ۱۶ (میلادی)",
"فیلسوفان سده ۱۷ (میلادی)",
"فیلسوفان علم",
"فیلسوفان فناوری",
"فیلسوفان مسیحی",
"لردهای صدر اعظم انگلستان",
"مرگهای به موجب عفونت در انگلستان",
"مقالهنویسان اهل انگلستان",
"نویسندگان سده ۱۶ (میلادی) اهل انگلستان",
"نویسندگان سده ۱۷ (میلادی) اهل انگلستان",
"نویسندگان لاتین سده ۱۶ (میلادی)",
"نویسندگان لاتین سده ۱۷ (میلادی)"
] |
2,837 | کانبرا | 1 | 418 | 0 | [
"كانبرا"
] | false | 171 | {
"KeysAndValues": [
{
"Item1": "type",
"Item2": "شهر"
},
{
"Item1": "name",
"Item2": "کانبرا"
},
{
"Item1": "state",
"Item2": "act"
},
{
"Item1": "image_flag",
"Item2": "Flag of the Australian Capital Territory.svg"
},
{
"Item1": "image_coat",
"Item2": "Coat of Arms of the City of Canberra.svg"
},
{
"Item1": "image",
"Item2": "Canberra viewed from Mount Ainslie.jpg"
},
{
"Item1": "imagesize",
"Item2": "290px"
},
{
"Item1": "caption",
"Item2": "Canberra, with the old and new [[Parliament House]] in the centre, viewed from [[Mount Ainslie]]"
},
{
"Item1": "pop",
"Item2": "۳۸۱،۴۸۸"
},
{
"Item1": "pop_year",
"Item2": "۲۰۱۳"
},
{
"Item1": "poprank",
"Item2": "8th"
},
{
"Item1": "density",
"Item2": "۴۲۸٫۶"
},
{
"Item1": "est",
"Item2": "۱۲ مارس ۱۹۱۳"
},
{
"Item1": "force_national_map",
"Item2": "yes"
},
{
"Item1": "latd",
"Item2": "35"
},
{
"Item1": "latm",
"Item2": "18"
},
{
"Item1": "lats",
"Item2": "۲۷"
},
{
"Item1": "longd",
"Item2": "149"
},
{
"Item1": "longm",
"Item2": "07"
},
{
"Item1": "longs",
"Item2": "۲۷٫۹"
},
{
"Item1": "pushpin_label_position",
"Item2": "left"
},
{
"Item1": "elevation",
"Item2": "۵۷۷"
},
{
"Item1": "area",
"Item2": "۸۱۴٫۲"
},
{
"Item1": "utc",
"Item2": "+۱۰"
},
{
"Item1": "utc-dst",
"Item2": "+۱۱"
},
{
"Item1": "dist1",
"Item2": "۲۸۶"
},
{
"Item1": "dir1",
"Item2": "جنوب غربی"
},
{
"Item1": "location1",
"Item2": "[[سیدنی]]"
},
{
"Item1": "dist2",
"Item2": "۶۶۹"
},
{
"Item1": "dir2",
"Item2": "شمال شرقی"
},
{
"Item1": "location2",
"Item2": "[[ملبورن]]"
},
{
"Item1": "dist3",
"Item2": "۱۱۵۹"
},
{
"Item1": "dir3",
"Item2": "شرق"
},
{
"Item1": "location3",
"Item2": "Adelaide"
},
{
"Item1": "dist4",
"Item2": "۱۲۰۳"
},
{
"Item1": "dir4",
"Item2": "جنوب غرب جنوبی"
},
{
"Item1": "location4",
"Item2": "[[بریزبین]]"
},
{
"Item1": "dist5",
"Item2": "۳۷۲۶"
},
{
"Item1": "dir5",
"Item2": "جنوب شرق شرقی"
},
{
"Item1": "location5",
"Item2": "[[پرث]]"
},
{
"Item1": "stategov",
"Item2": "[[Molonglo]]"
},
{
"Item1": "stategov2",
"Item2": "[[Ginninderra]]"
},
{
"Item1": "stategov3",
"Item2": "[[Brindabella]]"
},
{
"Item1": "fedgov",
"Item2": "[[Canberra]]"
},
{
"Item1": "fedgov2",
"Item2": "[[Fraser]]"
},
{
"Item1": "maxtemp",
"Item2": "۱۹٫۷"
},
{
"Item1": "mintemp",
"Item2": "۶٫۵"
},
{
"Item1": "rainfall",
"Item2": "۶۱۶٫۴"
}
],
"Title": "اماکن استرالیا"
} | محل شهر کانبرا بر روی نقشه استرالیا.
کانبرا پایتخت کشور استرالیا است. جمعیتی بیش از ۳۲۵ هزار تن دارد و بزرگترین شهر غیر بندری استرالیا به شمار میآید. در ۳۰۰ کیلومتری جنوب غربی سیدنی و ۶۵۰ کیلومتری شمال شرقی ملبورن واقع است. کانبرا در سال ۱۹۰۸ در توافقی میان سیدنی و ملبورن به پایتختی استرالیا برگزیده شد. این شهر به عنوان شهری که کاملا با نقشه قبلی ساخته شدهاست با دیگر شهرهای استرالیا تفاوت دارد. کانبرا به عنوان پایتخت استرالیا، پارلمان و دادگاه عالی این کشور و بسیاری دیگر از ادارههای دولتی را در خود جای دادهاست. کانبرا همچنین مورد علاقه گردشگران داخلی و خارجی استرالیاست.
این شهر تنها شهر در بین تمامی شهرهای استرالیا است که با هدف قبلی و با طراحی قبلی ساخته شدهاست. پس از مسابقه بینالمللی طراحی شهری، طرح معمار شیکاگویی، والتر بورلی گریفن انتخاب گردید و عملیات ساخت در سال ۱۹۱۳ آغاز گردید. طراحی شهر مملو از باغهای شهری بود و مساحتهای زیادی به فضای سبز اختصاص داده شد بطوریکه کانبرا عنوان «پایتخت بوته» را به خود اختصاص داد. هر چند رشد و توسعه کانبرا در اثر جنگهای جهانی کاهش یافت، پس از جنگ جهانی دوم دوباره مسیر پیشرفت را ادامه داد.
کانبرا محل استقرار هیئت دولت، خانه پارلمان، دادگاه عالی استرالیا و سازمانهای متعدد دولتی است. همچنین محل استقرار چندین موسسه فرهنگی و اجتماعی ملی است. دولت فدرال بیشترین درصد تولید ناخالص ملی را دارد و بزرگترین کارفرما در کانبرا است. کانبرا همچنین مقصد مورد توجه توریستهای داخلی و خارجی است.
اغلب استرالیاییها نام شهر را در دو بخش تلفظ میکنند یا (can-bra یا cam-bra) تعداد کمی از تلفظ یا استفاده میکنند. ساکنین شهر را کانبرایی میگویند.
تاریخچه
چشماندازی از کانبرا
منطقه امروزی کانبرا پیش از ورود سفیدپوستان، زیستگاه فصلی قبائل نگوناوال و والگالو بود. مردم نگاریگو در جنوب شرقی کانبرا، گوندونگورا در شمال، یوئین در ساحل و ویراجوریها در غرب زندگی میکردند. یافتههای باستانشناسی از ناحیه کانبرا نشانگر سکونت انسان از دست کم ۲۱ هزار سال پیش در این منطقهاست.
واژه «کانبرا را برگرفته از نام قوم محلی نگابری دانستهاند. این قوم از گروه خانوارهای نگوناوال است. برخی دیگر نام کانبرا را مشتق از واژه»کامبرا به معنی «محل ملاقات» در زبان نگوناوال میدانند.
جغرافیا و آب و هوا
ACT، هفت منطقه اصلی کانبرا به رنگ زرد نشان داده شدهاند که عبارتاند از کانبرای شمالی، کانبرای جنوبی، دره وودن، بلکونن، وستون کریک، توگرانونگ، گانگالین.
مساحت کانبرا ۶/۸۰۵ کیلومتر مربع (۰/۳۱۱ مایل مربع|mi) میباشد و در نزدیکی رشته کوههای بریندابلا قرار گرفته که تقریبا ۱۵۰ کیلومتر (۹۳ مایل) از ساحل شرقی فاصله دارد. این شهر در ارتفاعاتی قرار گرفته که از ۵۵۰ متر تا ۷۰۰ متر تغییر میکنند (۱۸۰۰ تا ۲۳۰۰ فوت) بلندترین نقطه کوه ماجورا با ارتفاع ۸۸۸ متر (۲۹۱۳ فوت) میباشد. تپههای بزرگ دیگر شامل کوه تیلور (ناحیه پایتخت استرالیا)، کوه آینسلی (ناحیه پایتخت استرالیا)، کوه موگاموگا و کوهستان سیاه (ناحیه پایتخت استرالیا) میباشند. بوته زارهای اطراف مخلوطی از گیاهان اوکالیپتوس، ساوانا، زمینهای سر سبز، باتلاق و جنگلهای اوکالیپتوس خشک میباشد. رودخانه ملونگلو از کانبرا عبور میکند و برای تامین آب شهر، سری بر روی آن ساخته شده که دریاچه بورلی گریفن را شکل دادهاست. سپس ملونگلو به رودخانه موروم بیجی در شمال غربی کانبرا وصل میشود که آن هم در جهت شمال غربی به سمت شهر یاس در نیوساوت ولز میرود. رودخانه کرئین بیان، ملونگلو را، به زمینهای آواکس متصل میکند. نهرهای کوچک زیادی از قبیل نهر جرا بومبرا و نهر یارا لوملا به ملونگلو و موروم بیجی جریان دارند. دو تا از این نهرها با نامهای گینیندرا و توگرانونگ برای شکل دادن دریاچههای گینیندرا و توگرانونگ، سدبندی شدهاند. در گذشته گاهی رودخانه ملونگلو طغیان میکرده و باعث سیل میشدهاست.
بخاطر عرض جغرافیایی ویژه و فاصله و ارتفاع از ساحل، کانبرا چهار فصل مجزا دارد. آب و هوای اکثر مناطق ساحلی که تمامی پایتختهای ایالتی را در بر میگیرد، معتدل است. کانبرا هوای گرم، تابستانهای خشک، و زمستانهای ملایم با مه سنگین و سرمازدگی متناوب و بارش نادر برف در منطقه تجارت مرکزی |CBD و مناطق اطراف، دارد. بیشترین دمای ثبت شده، در یکم فوریه ۱۹۶۸ بودهاست.
کمترین دمای ثبت شده در ۱۱ ژوئیه ۱۹۷۱ است. تقریبا هر سه زمستان یکبار، و حداکثر بارش در بهار و تابستان دیده میشود.
ساختار شهری
نمای داخلی کانبرا جلوههایی از طرح گریفن و بویژه مثلث پارلمانی کانبرا را نمایش میدهد.
کانبرا شهری با طراحی قبلی است که توسط معمار معروف قرن بیستم آمریکا، والتر بورلی گریفن طراحی شدهاست. مرکز شهر در مسیر دو محور عمود برهم طراحی شدهاست. محور آبی که تا دریاچه گریفن امتداد مییابد و محور زمینهای تشریفاتی که از خانه پارلمان در کاپیتال هیل تا خیابان ANZAC یا دبودهای جنگی استرالیا در کوهپایه کوه آینسلی ادامه مییابد. منطقه معروف به مثلث پارلمانی کانبرا از سه محور تشکیل شده که از کاپیتال هیل در امتداد خیابان رفاه اجتماعی تا مرکز سیویک در حوالی سیتی هیل در امتداد خیابان قانون اساسی تا محوطه دفاعی در راسل هیل و در امتداد خیابان کینگز به کاپیتال هیل گسترده شدهاست. نواحی شهری کانبرا به محدودههای برنامهریزی شده، مرکز شهر، مرکز گروه و حومههای محلی تقسیم شدهاست. هفت محدوده وجود دارند که هر کدام به حومههای کوچکتر تقسیم شدهاند و هر کدام یک مرکز شهر دارند که محل فعالیتهای اجتماعی و خرید و فروش است. این محدودهها به ترتیب زیر مسکونی شدند:
کانبرای شمالی، در سالهای ۱۹۲۰ و ۱۹۳۰ مسکونی شد که تا ۱۹۶۰ ادامه داشت و دارای ۱۵ حومهاست.
کانبرای جنوبی، از سال ۱۹۲۰ تا ۱۹۶۰، دارای ۱۲ حومه
دره وودن، در سال ۱۹۶۳ مسکونی شد، ۱۳ حومه
بلکونن، در سال ۱۹۶۷ مسکونی شد، دارای ۲۵ حومه
وستون گریک، در سال ۱۹۶۹ مسکونی شد، دارای ۸ حومه
توگرانونگ، در سال ۱۹۷۴ مسکونی شد، دارای ۱۹ حومه
گانگاهلین، در سال ۱۹۹۰ مسکونی شد، تاکنون ۷ حومه دارد.
چشمانداز دره توگرانونگ از تپه توگرانونگ
محدودههای کانبرای شمالی و جنوبی اساسا مبتنی بر طراحی والتر بورلی گریفن هستند. پس از سال ۱۹۶۷، کمیسیون توسعه پایتخت کشوری «نقشه Y» را طراحی کرد تا شهر کانبرا را وسیعتر کند و مجموعهای از مراکز خرید و مرکز شهرها را راهاندازی کرده و با بزرگراه به یکدیگر متصل کند. این نقشه شبیه حرف Y بود که توگرانونگ در قسمت پایینی و بلکونن و گانگاهلین در دو انتهای دو بازوی آن قرار داشتند. توسعه کانبرا توسط دولت حمایت شد. تمامی زمینهای واقع در ACT به مدت ۹۹ ساله از دولت ملی اجاره گرفته شدهاند هر چند اکثر اجارهها امروزه توسط دولت ناحیه، مدیریت میشود.
اغلب حومهها دارای مغازههای محلی میباشند و نزدیک به مرکز بزرگ خرید قرار دارند. امکانات اجتماعی و مدارس اغلب نزدیک به مغازههای محلی یا مراکز خرید قرار دارند. بیشتر حومههای استرالیا از روی نام استرالیاییهای معروفی که اولین ساکنان این شهر بودهاند، نامگذاری شدهاست. خیابانها عموما از روی موضوع خاص نامگذاری شدهاند مثلا خیابان راضی از روی سدها و آب بندها و خیابان پاژ از روی بیولوژیستها و ناتورالیستها نامگذاری شدهاست. اغلب هیئت صنایع سبک وجود دارد: حومههای فیش و یک، میچل و هومه.
طرز اداره کشور
پرونده: مجلس قانونگذاری ACT، مجسمه Ethos(تام باس،1961)
در محدوده پایتخت استرالیا به غیر از شهر کانبرا، منطقه مسکونی بزرگتر از روستا وجود ندارد. مجلس قانونگذاری پایتخت استرالیا کار وضع قانون در شهر و محدوده دولتی را بر عهده دارد. مجلس ۱۷ عضو دارد که با انتخابات از سه محدوده انتخاب میشوند. این سه محدوده عبارتاند از ملونگلو، گینیندرا و بریندابلا که به ترتیب، هفت، پنج و پنج عضو انتخاب میکنند. نخست وزیر توسط اعضای مجلس قانونگذاری (MLA) انتخاب میشود. در انتخابات سال ۲۰۰۴، حزب کارگران استرالیا به رهبری نخستوزیر، جون استانهوپ نه کرسی از هفده کرسی را بدست آورد و اولین دولت اکثریت ACT را تشکیل داد.
دولت ملی استرالیا تا حدودی بر دولت ACT تاثیر دارد. در حیطه مدیریتی، حزب ملی سرمایه مسئول برنامهریزی و توسعه کانبرا میباشد که از اهمیت ملی برخوردار است و باید با دیدگاه و نوع تفکر گریفن همخوانی داشته باشد و مناطقی که مالکیشان جزو اموال عمومی محسوب میگردد را تبدیل به پارک طبیعی کانبرا کنند. دولت ملی نیز تا حدودی کنترل مجلس را در دستان خود نگه میدارد و اینکار را با استفاده از مقررات محدوده پایتخت استرالیا در سال ۱۹۸۸ انجام میدهد. قوانین پارلمان ملی، اساسنامه ACT است و محدودیتهایی را بر قانونگذاری در مجلس اعمال میکند.
پلیس فدرال استرالیا، امنیت را در تمامی ایالات برقرار میکند. مردمی که جرمی مرتکب شدهاند در دادگاه صلحیه استرالیا و اگر جرائم شدید و سنگین باشد، در دادگاه عالی استرالیا محاکمه میشوند. زندانیها در باز داشتگاه بلکونن در ACT نگهداری میشوند و از آنجایی که زندانی در ACT وجود ندارد، محکومین برای گذراندن دوران محکومیت به نیو ساوت ولذا NSW فرستاده میشوند. دادگاههایی مثل دیوان محاکمات و دادگاه خانواده استرالیا به موضوعات غیر جنایی و اختلافات روزمره مردم میپردازند.
اقتصاد
بسیاری از استرلیاییها توسط ارگانهای دولتی از جمله خزانهداری استرالیا استخدام شدهاند.
از تاریخ ژوئیه ۲۰۰۶ نرخ بیکاری در استرالیا ۸٪/۲ است که کمتر از نرخ جهانی ۸٪/۴ میباشد.
به علت نرخ پایین بیکاری و سطح درآمد مناسب هر شهروند استرالیایی، ساکنان کانبرا در میان شهرهای بزرگ استرالیا بیشترین درآمد متوسط را دارا هستند.
متوسط درآمد ناخالص هفتگی ساکنین کانبرا ۱۲۰۸۵۰ دلار استرالیا در مقایسه با متوسط درآمد ۱۰۴۳۱۰ برای کل استرالیا است.
متوسط هزینه مسکن در کانبرا از ژوئن ۲۰۰۵، ۳۵۲۵۰۰ دلار بوده که پایینتر از ملبورن و سیدنی است. متوسط هزینه اجاره مسکن در کانبرا بیشتر از سایر ایالات است.
هزینه اجاره یک خانه سه خوابه در ژوئن ۲۰۰۶ در کانبرا ۳۲۰ دلار در هفته بودهاست که بالاترین مقدار را در بین مراکز سایر ایالات دارد.
صنعت اصلی شهر مدیریت دولتی و دفاع است که ۱٪/۲۶ تولید ناخالص داخلی در ۲۰۰۴–۲۰۰۳ را تامین میکند و ۴۰٪ نیروی کار کانبرا را بکار گرفتهاست.
کارفرمایان اصلی بخش عمومی در کانبرا، پارلمان و سازمانهای دولتی مثل سازمان دفاع، مالی، روابط خارجی بازرگانی و خزانه میباشند. تعدادی از قوای دفاعی استرالیا در نزدیکی کانبرا مستقر شدهاند، بخصوص HMAS Harman که یک مرکز ارتباطات دریایی است و به مرکز نگهداری مهمات چند منظوره تبدیل شدهاست. پایگاه نظامی قایر بایرن که نزدیک زمینهای فرودگاه بینالمللی کانبرا بود، به مسئولین فرودگاه واگذار شد، ولی این پایگاه هنوز هم برای پروازهای خصوصی RAAF بکار میرود.
خدمات املاک و تجارت، خدمات عمومی و بهداشت، ساخت مسکن وآموزش و پرورش از شاخصهای مهم اقتصادی استرالیا هستند. صنعت جهانگردی این کشور نیز رونق زیادی دارد. بهار و پاییز این کشور بسیار زیباست و نمایشگاه سالانه گل و گیاه کانبرا (Floriade, Canberra) یکی از جاذبههای اصلی این کشور محسوب میشود.
جمعیتشناسی
خرید در بازازهای هفتگی Bus Depot در کینگسون، محدوده پایتخت استرالیا
از سال ۲۰۰۳، جمعیت کانبرا ۳۲۳/۴۰۰ نفر و تراکم جمعیت ۴۰۱ نفر در هر کیلومتر مربع (۰۳۸/۱ مایل مربع) بودهاست. سرشماری سال ۲۰۰۱ نشان داد که ۱٪/۲ جمعیت کانبرا از نژادهای بومی و ۲۱٪/۶ از مهاجرین خارجی بودند.
قسمت عمده مهاجرین از کشورهای انگلیسی زبان مثل انگلستان و نیوزیلند میباشند. تعداد قابل توجهی نیز از آلمان، ایتالیا و ویتنام میباشند. اخیرا از کشورهای شرقی و جنوبی آسیا نیز مهاجرانی به استرالیا آمدهاند.
اغلب مردم کانبرا به زبان بومی انگلیسی استرالیایی صحبت میکنند، عدهای زبان دوم دارند که از آن جمله زبان چینی مندرین، چینی کاتونی، ویتنامی، ایتالیایی و یونانی میباشد. این پنج زبان توسط ۴/۸٪ مردم صحبت میشود.
مردم کانبرا نسبتا جوان و تحصیلکرده هستند. میانگین سنی ۳۲ سال است و فقط ۹٪/۸ از جمعیت، بالای ۶۵ سال است. بین ۱۹۹۶ و ۲۰۰۲، ۶۱٪/۹ جمعیت کانبرا نقل مکان کردهاند که دومین میزان بالای نقل مکان در شهرهای استرالیا است.
از ماه مه ۲۰۰۴، ۳۰٪ جمعیت ACT بین ۱۵–۶۴ سال بوده و میانگین تحصیلات معادل لیسانس بودهاست.
حدود ۶۳٪ مردم کانبرا دارای دین مسیحی از شاخههای کاتولیک و آنگلیکان، ۶٪ دارای دینی غیر از مسیحیت و ۲۳٪ غیر مذهبی میباشند.
از سال ۲۰۰۲ جرایم متداول در کانبرا، جرائم مالی، ورود غیرمجاز و سرقت خودرو و موتورسیلکت بودهاست آدمکش و موارد مشابه فقط هر ۱/۵ نفر در ۱۰۰/۰۰۰ نفر اتفاق میافتد که کمتر از میانگین ۴/۹ در سطح ملی است. میزان حملات جنسی نیز پایینتر از متوسط جهانی است.
تحصیلات
دانشکده هنر دانشگاه ملی استرالیا، (دبیرستان سابق کانبرا)
دو موسسه اصلی، دانشگاه کانبرا (UC) در منطقه بروس و دانشگاه ملی استرالیا (ANV) در منطقه آستون میباشند. ANU بهعنوان یک دانشگاه تحقیقاتی در سال ۱۹۴۶ ساخته شد و هنوز هم دارای مراکز تحقیقاتی قوی میباشد و جزو برترین دانشگاههای جهان محسوب میشود و از طرفی، پس از دانشگاه ملبورن، دومین دانشگاه استرالیا در رتبهبندی جهانی است.
هر دو دانشگاه، محوطه داخلی جالب و دانشجویان خارجی دارند. دو دانشگاه مذهبی نیز در کانبرا وجود دارد: سیگنادو در حومه کانبرای شمالی در منطقه و استون که دانشگاه کاتولیک است و کالج علوم الهی سنت مارک در نزدیکی خانه پارلمان که جزو پردیس دانشگاه استوارت چارلز است آکادمی نیروی دفاع استرالیا (ADFA) و کالج سلطنتی نظامی دونترون، در نزدیکی حومه کمپل در شمال شرقی کانبرا واقع شدهاند. دانشگاه ADFA علوم نظامی را تدریس میکند و جزئی از پردیس دانشگاه نیوساوت ولز میباشد. دونترون نیز افسران قوای مسطح را تعلیم میدهد. در فوریه ۲۰۰۴، ۱۴۰ مدرسه دولتی و غیردولتی در کانبرا وجود داشت که ۹۶ تا دولتی و ۴۴ تا غیردولتی بود. در اکثر حومهها، پیش دبستانی و دبستان ابتدایی دارند که در فضاهای باز احداث شدهاند. پیش دبستانی اجباری نیست ولی اغلب بچهها از آن استفاده میکنند. مدرسه ابتدایی از ۱ تا ۶ سالگی است.
بچهها از ۷ تا ۱۰ سالگی در راهنمایی و از ۱۱ تا ۱۲ سالگی در کالج درس میخوانند ACT بیشترین نرخ ابقا را در استرالیا دارد و ۸۹٪ دانشآموزان که در هفت سالگی در سال ۱۹۹۹ نامنویسی کردهاند، تا سال ۲۰۰۴ بطور مرتب به تحصیلات خود ادامه میدادند.
فرهنگ
هنر و سرگرمی
موزه ملی استرالیا که در سال ۲۰۰۱ در زمزه آثار تاریخی ثبت شده این کشور قرار گرفت و ساختمان آن یکی از شاهکارهای معماری این کشور است
کانبرا مرکز بسیاری از موسسات و بناهای تاریخی از جمله موزه جنگ استرالیا، نگارخانه ملی استرالیا، نگارخانه پرترههای ملی، کتابخانه ملی استرالیا، آرشیو ملی استرالیا و موزه ملی استرالیا میباشد. بسیاری از ساختمانهای هیئت دولت به روی عموم باز میباشند، مثل خانه پارلمان، دادگاه عالی و ضرابخانه سلطنتی استرالیا، مکانهای تفریحی شامل دریاچه گریفن، برج تلسترا، و باغهای گیاهی ملی استرالیا در منطقه کوههای سیاه، باغ وحش و آکواریوم در منطقه سد اسکریوند، موزه ملی دایناسور و مرکز علوم و تکنولوژی ملی کانبرا، میباشند.
نگارخانه و موزه کانبرا در مرکز شهر حومه سیویک، گنجینه تاریخ و هنر بومی است. ورود به بسیاری از خانههای تاریخی برای عموم آزاد است مثل: مزرعه رعیتی توگرا نونگ، موگا – موگا در سیمونستون و کلبه بلودل در پارکس که نحوه زندگی مهاجرین اروپایی را نشان میدهند. خانه کالتورپس که نمادی از گذشتههای دور کانبرا است، در منطقه رد هیل به خوبی نگهداری شدهاست. خانه دانترون در حومه کمپل، یکی از قدیمیترین مزرعههای منطقهاست و اکنون به دفتر کالج نظامی سلطنتی و انترون تبدیل شدهاست.
طبق قانون نسخهای از تمام کتابهای چاپ شده در استرالیا میبایست در کتابخانه ملی استرالیا نگهداری شود.
کانبرا، مکانهای زیادی برای اجرای زنده موسیقی و تئاتر دارد: نمایشگاه و تئاتر کانبرا که محل برگزاری کنسرتهای متعدد بودهاست و سالن لولین (در دانشگاه موسیقی ANU) که محل برگزاری کنسرت است. تئاتر خیابانی نیز طرفداران زیادی دارد. استون فست در دانشگاه کانبرا بزرگترین جشنواره موسیقی کانبرا است. کلوبهای شبانه و کافههای زیادی در کانبرا وجود دارد که برنامههای سرگرمی زنده نیز برگزار میکنند و بیشتر در مناطق دیکسون، کینگاستون و مرکز شهر متمرکز شدهاند. اغلب مراکز شهر دارای سینما و سالن تئاتر و کتابخانه میباشند. رخدادهای فرهنگی مردمی عبارتاند از جشنواره ملی مردمی استرالیا شوی سلطنتی کانبرا، و جشنواره ماشین و جشنواره کانبرا که بطول ۱۰ روز در ماه مارس به مناسب روز کانبرا برگزار میشود.
شهرهای متشابه کانبرا عبارتاند از آتلانتا، جورجیا در ایالات متحده، بیجینگ در چین، دیلی در تیمور شرقی، نارا در ژاپن و ورسایلس در فرانسه بین این کشورها تبادل فرهنگی صورت میگیرد. جشنواره کانبرا _ نارا همه ساله در ماه اکتبر برگزار میشود.
رسانهها
کانبرا بهعنوان مرکز سیاسی استرالیا، وظایف مهمی را در گزارشهای سیاسی بر عهده دارد و بنابراین دارای موسسات رسانهای بزرگی مثل شرکت اطلاعرسانی استرالیا، شبکههای تجاری تلویزیونی و روزنامههای شهری میباشد. بسیاری از موسسات خبری در «نگارخانه مطبوعات» جمعآوری شدهاند که از پارلمان ملی استرالیا گزارش تهیه میکنند. کلوپ مطبوعات استرالیا برنامه تلویزیونی هفتگیای دارد که یک سیاستمدار را دعوت میکند و پرسشهایی را مطرح میکند. «کانبرا تایمز» روزنامه اصلی کانبرا است که در سال ۱۹۶۲ تاسیس شدهاست. ایستگاههای تلویزیونی (آزاد به هوا) شامل رد تلویزیون دولتی شرکت پخش استرالیا ABC| و سرویس ویژه بخش SBS| و ایستگاههای تجاری تلویزیون پرایم، تلویزیون میباشند. سرویسهای تلویزیونی هزینهای از طریق ماهواره فوکستل و کابلهای شرکت ارتباطات سیار دریافت میشود. این شرکت همچنین ارائهدهنده خدمات خطوط تلفن و پهنای باند اینترنت به وسیله کابل فیبرنوری در مناطق مختلف است.
تعدادی از شبکههای رادیویی کانبرا عبارتاند از: Valley FM ۸۹٫۵ که در توگرانونگ قرار دارد، Radio 1RPH که برای افرادی که توانایی نوشتن ندارند برنامه پخش میکند و Radio 2XX FM که برنامههای فرهنگی و هفتگی به ۲۰ زبان مختلف و برنامههای ویژه موسیقی دارد و فرهنگهای مختلف را تغذیه میکند. تعداد دیگری ایستگاههای رادیویی تجاری AM,FM نیز وجود دارند که عبارتاند از:Austereo, ARN، شبکه ABC و شبکه رادیویی کاپیتال.
بخاطر قوانین غیر سختگیرانه در منطقه پایتخت، صنایع نوشتهها و عکسهای جنسی در حومه فیش و یک گسترش یافته و بسیاری از مردم داخل ایالت برای استفاده از مطالب و کارهای غیراخلاقی به آنجا میروند.
ورزش
مسابقات راگبی در استادیوم کانبرا
علاوه بر تیمهای محلی، کانبرا تیمهای ملی نیز دارد که در مسابقات بینالمللی رقابت میکنند. معروفترین تیمها کانبرا رایدرز و CA برومبیز هستند که در لیگ راگبی بازی میکنند و بارها به قهرمانی رسیدهاند. بازیهای خانگی هر دو تیم در استادیوم کانبرا برگزار میشود که بزرگترین ورزشگاه کانبرا است و در مسابقات المپیک تابستانی ۲۰۰۰ برای برگزاری مسابقات فوتبال و در سال ۲۰۰۳ برای جام جهانی را کپی استفاده میشد. تیم بسکتبال این شهر، کانبرا کاپیتالز، نیز تیم موفقی است. این تیم جایزه لیگ بسکتبال زنان را از آن خود کرد.
تیمهایی نیز هستند که در مسابقات ملی با هم رقابت میکنند. این رشتهها شامل نتبال، هاکی روی چمن، هاکی روی یخ و کریکت میباشد. لیگ فوتبال استرالیا |AFL و باشگاه فوتبال کانگوروز، مسابقات متعددی را در منطقه ماندکا اوال برگزار کردهاند. باشگاه فوتبال ملبورن پس از جابجایی به کارارا، مسابقاتی را در مقابل تیم وسترن بولداگز انجام خواهد داد. همچنین کانبرا محل برگزاری مسابقات فوتبال نوجوانان باراسی است. بازی تاریخی کریکت نخست وزیر XI، همه ساله در ماندکااوال برگزار میشود. دیگر رویدادهای ورزشی سالانه عبارتاند از: ماراتن کانبرا و مسابقات سهگانه، و مسابقات تنیس کلاسیک زنان کانبرا.
موسسه ورزش استرالیا (AIS) در حومه کانبرا، شهر بروس قرار دارد. AIS دورههای آموزشی حرفهای مربیگری در ورزشهای قهرمانی را در رشتههای مختلف برگزار میکند. AIS از سال ۱۹۸۱ شروع به کار کرده و قهرمانان بزرگی را تربیت کردهاست.
کانبرا مقدار زیادی زمین فوتبال، گلف، پارک اسکیت، زمین تنیس و استخر شنا دارد که به روی عموم باز است. مسیرهای دوچرخهسواری برای مقاصد تفریحی و ورزشی نیز در شهر موجود است. پارک طبیعت کانبرا، مسیرهای پیادهروی، اسب سواری و موتورسواری در کوه دارد. ورزشهای آبی مثل قایقسواری، قایق بادبانی و اسکی روی آب از فعالیتهای مورد علاقه مردم در دریاچههای کانبرا است. مسابقات رالی اتومبیلرانی و موتورسواری و ساخت پیست مسابقه موتور سیکلت رانی سرعتی از برنامههای آتی کانبرا است.
زیر ساختار
بهداشت
بیمارستان کانبرا
کانبرا دو بیمارستان عمومی بزرگ دارد، بیمارستان ۵۰۰ تختخوابی کانبرا با نام قبلی وودن والی در منطقه گاران، و بیمارستان ۱۷۴ تختخوابی کالواری در منطقه بروس در هر دو بیمارستان فعالیت آموزشی نیز انجام میشود. بزرگترین بیمارستان خصوصی کانبرا، بیمارستان یادبود جان جیمز در منطقه ویکین است. بیمارستان خصوصی کالواری در منطقه بروس و بیمارستان خصوصی سرمایهداری ملی نیز از متولیان امر درمان محسوب میشوند. شهر دارای ۱۰ مرکز پرستاری کوچک است بیمارستانهای کانبرا موارد اضطراری را از طریق منطقه جنوبی نیوساوت ولز دریافت میکنند. سرویس آمبولانس ACT یکی از چهار عامل خدمات دهی اضطراری در منطقه ACT میباشد.
حمل و نقل عمومی
ماشین، عمدهترین وسیله حمل و نقل در کانبرا است. سیاستهای گذشته باعث توسعه کیفیت راهها و پایین بودن تراکم جمعیت در منطقه وسیعی از شهر شدهاست. حومههای کانبرا باغراه به هم متصل شدهاند (جادههای دو طرفه با محدودیت سرعت بین ۸۰ تا یکی از این جادهها، باغراه توگرانونگ است که کانبرا را به توگرانونگ متصل میکند.
فرودگاه بینالمللی کانبرا.
شبکه اتوبوسرانی پایتخت استرالیا (ACTION)، حمل و نقل عمومی شهر را تامین میکند. شبکه گستردهای از راههای دوچرخهسواری نیز ساخته شدهاند. فقط ۶٪/۴ جمعیت از اتوبوس استفاده میکنند. ۵٪/۵ نیز پیاده یا با دوچرخه به محل کار میروند. شبکه ریلی شهری در کانبرا وجود ندارد. هر چند در نقشههای گریفن، خط ریلی و تراموا برای ارتباط شمال شهر با سایر نواحی در نظر گرفته شده بود. شبکه اتوبوسرانی خصوصی بین کانبرا و کوئینبیان، این شهر را به نیوساوت ولز متصل میکند.
خط آهن میان ایالتی، سیدنی را به کانبرا متصل میکند. ایستگاه راه آهن کانبرا در داخل منطقه جنوبی حومه کینگستون قرار گرفتهاست. بین سالهای ۱۹۲۰ و ۱۹۲۲ خط آهن از روی رودخانه ملونگلو عبور کرد و به سمت شمال تا مرکز شهر امتداد یافت هر چند به علت وقوع سیل، خط بسته شد و هیچگاه بازسازی نگردید. دسترسی به ایستگاه قطار ملبورن از طریق شبکه اتوبوس انجام میشود که به فاصله یک ساعت از کانبرا در شهر یاس | نیوساوت ولز قرار دارد. برنامه ساخت قطار سریعالسیر یا TGV بین سیدنی، ملبورن و کانبرا کامل شدهاست، ولی به علت عدم توجیه اقتصادی برخی قسمتهای طرح، هنوز اجرایی نگردیدهاست.
کانبرا از طریق آزاد راه فدرال حدود سه ساعت با سیدنی فاصله دارد و از طریق آزاد راه بارتون، حدود هفت ساعت با ملبورن فاصله دارد. از طریق آزاد راه مونارو، دو ساعت با پسیت اسکی کوههای برخی و پارک کوسیوسکو فاصله دارد. از طریق آزاد راه کینگز نیز به شهر بایتموس در نیوساوت ولز دسترسی دارد که مرکز گذراندن تعطیلات در ساحل نیوساوت ولز است.
فرودگاه بینالمللی کانبرا پروازهای داخلی به سیونی، ملبورن، بریسبان، آدلاید و پرت را انجام میدهد. پروازهای مستقیم روزانه به آلبوری و نیوکاسل در نیوساوت ولز انجام میشود. پروازهای بینالمللی نیز در تاریخهای مقرر، کانبرا را به آنسوی آبها متصل میکند. تا سال ۲۰۰۳ باندهای فرودگاه بین فرودگاه غیرنظامی و پایگاه هوایی فایر بایرن |RAAF مشترک بود. در تاریخ ۲۷ ژوئیه همان سال، پایگاه نیروی هوایی به جای دیگری منتقل شد و فرودگاه بطور کامل به کنترل اشخاص غیرنظامی درآمد.
تسهیلات
برج تلاسترا علاوه بر اینکه یک برج مخابراتی است یک جاذبه توریستی مهم محسوب میشود.
دولت ACT که مالک شرکت ACTEW است، مدیریت زیر ساختارهای فاضلاب و منابع آبی کانبرا را بر عهده دارد. ActewAGL، حاصل همکاری مشترک بین ACTEW و کمپانی روشنایی گازی استرالیا |AGL است و تامین کننده تسهیلات شهری کانبرا مثل آب، گاز طبیعی، برق و برخی سرویسهای ارتباطات سیار میباشد. آب کانبرا در چهار منبع ذخیره گشتهاست: سرهای کورین، بندورا و کاتر بر روی رودخانه کاتر و سه گوگونگ بر روی رودخانه کوئین بیان سرگوگونگ در منطقه نیوساوت ولز قرار دارد ولی توسط دولت ACT اداره میشود. شرکت ACTEW مالک دو کارخانه تصفیه فاضلاب کانبرا است که در فیش و یک و ملونگلو واقع شدهاند.
برق کانبرا از خطوط برق ملی در هولت |منطقه پایتخت استرالیا و فیش و یک| منطقه پایتخت استرالیا و کوئین بیان| نیوساوت ولز، تامین میشود. مقدار اندکی انرژی تجدیدپذیر بصورت محلی توسط ژنراتورهای واقع بر خط لوله اصلی آب کانبرا در کوهستان استروملو و نیروگاه متان در بلکونن و موگالین، تولید میشود. اولین تولید کننده انرژی داخلی در کانبرا در سال ۱۹۱۳، حومه آستون | منطقه پایتخت استرالیا بود. بر خلاف سایر شهرهای استرالیا، تیرهای برق در حومههای قدیمی کانبرا به جای خیابان روبردیی، در قسمت پشتی مناطق مسکونی نصب شدهاند. مانند دیگر بخشهای استرالیا، سرویسهای ارتباطات ثابت و سیار توسط تعداد زیادی از شرکتها، ارائه میشود. اکثریت مالکیت زیر ساختها در اختیار شرکت تل استرا و مقداری نیز برای شرکت TransACT است (شرکتی که مبتنی بر ارتباطات کانبرا است). ACT دارای بیشترین میزان استفاده از کامپیوتر و اینترنت در استرالیا است. | [
"Parliament House, Canberra",
"Mount Ainslie",
"سیدنی",
"ملبورن",
"بریزبین",
"پرث",
"Molonglo electorate",
"Ginninderra electorate",
"Brindabella electorate",
"Division of Canberra",
"Division of Fraser",
"استرالیا",
"پارلمان استرالیا",
"دادگاه عالی استرالیا",
"دولت استرالیا",
"نگوناوال",
"والگالو",
"نگاریگو",
"گوندونگورا",
"ویراجوریها",
"نگابری",
"قلمرو پایتختی استرالیا"
] | [
"کانبرا",
"بنیانگذاریهای ۱۹۱۳ (میلادی) در استرالیا",
"پایتختهای اقیانوسیه",
"پایتختهای برنامهریزی شده",
"شهرهای استرالیا",
"شهرهای اقیانوسیه",
"شهرهای طراحیشده توسط والتر برلی گریفین",
"مناطق شهری بر پایه کشور استرالیا",
"مناطق مسکونی بنیانگذاریشده در ۱۹۱۳ (میلادی)",
"مناطق مسکونی در رودخانه مورامبیجی",
"مناطق مسکونی کنار رودخانهها در استرالیا"
] |
2,838 | سنت جانز | 2 | 49 | 0 | [
"سينت جانز",
"سینت جانز"
] | false | 32 | {
"KeysAndValues": [
{
"Item1": "name",
"Item2": "سینت جانز"
},
{
"Item1": "native_name",
"Item2": "St. John's"
},
{
"Item1": "image_skyline",
"Item2": "St Johns Antigua 2012.jpg"
},
{
"Item1": "image_caption",
"Item2": "خیابان نیوگیت در شهر سینت جانز"
},
{
"Item1": "image_map",
"Item2": "Ac-map.gif"
},
{
"Item1": "latd",
"Item2": "17"
},
{
"Item1": "longd",
"Item2": "61"
},
{
"Item1": "longm",
"Item2": "51"
},
{
"Item1": "coordinates_display",
"Item2": "inline,title"
},
{
"Item1": "subdivision_type",
"Item2": "[[کشور]]"
},
{
"Item1": "subdivision_type1",
"Item2": "جزیره"
},
{
"Item1": "subdivision_name1",
"Item2": "[[آنتیگوا]]"
},
{
"Item1": "established_title",
"Item2": "مستعمره شدن"
},
{
"Item1": "established_date",
"Item2": "[[۱۶۳۲]]"
},
{
"Item1": "leader_title",
"Item2": "شهردار"
},
{
"Item1": "unit_pref",
"Item2": "Metric"
},
{
"Item1": "area_total_km2",
"Item2": "۱۰"
},
{
"Item1": "population_total",
"Item2": "۳۱۰۰۰"
},
{
"Item1": "population_as_of",
"Item2": "۲۰۰۵"
},
{
"Item1": "population_density_km2",
"Item2": "auto"
},
{
"Item1": "timezone1",
"Item2": "AST"
},
{
"Item1": "utc_offset1",
"Item2": "۴-"
}
],
"Title": "settlement"
} | سنت جان پایتخت کشور آنتیگوا و باربودا است.
350px | [
"فهرست کشورهای جهان",
"آنتیگوا",
"۱۶۳۲ (میلادی)",
"آنتیگوا و باربودا"
] | [
"آنتیگوآ و باربودا",
"بنیانگذاریهای ۱۶۳۰ (میلادی) در کارائیب",
"بنیانگذاریهای ۱۶۳۲ (میلادی) در آمریکای شمالی",
"بنیانگذاریهای ۱۶۳۲ (میلادی) در امپراتوری بریتانیا",
"پایتختهای آمریکای شمالی",
"پایتختهای منطقه کارائیب",
"سینت جانز",
"شهرهای بندری در کارائیب",
"مناطق مسکونی بنیانگذاریشده در ۱۶۳۲ (میلادی)",
"مناطق مسکونی در آنتیگوا و باربودا"
] |
2,839 | صوفیه | 2 | 470 | 0 | [
"صوفيه",
"صوفیا",
"اهل ارشاد",
"صوفيا"
] | false | 416 | {
"KeysAndValues": [
{
"Item1": "official_name",
"Item2": "صوفیه"
},
{
"Item1": "image_skyline",
"Item2": "Sofia mosaic 5.jpg"
},
{
"Item1": "imagesize",
"Item2": "280px"
},
{
"Item1": "image_flag",
"Item2": "BG Sofia flag.svg"
},
{
"Item1": "image_shield",
"Item2": "BG Sofia coa.svg"
},
{
"Item1": "pushpin_map",
"Item2": "Bulgaria"
},
{
"Item1": "mapsize",
"Item2": "350 px"
},
{
"Item1": "map_caption",
"Item2": "موقعیت صوفیه در بلغارستان"
},
{
"Item1": "coordinates_region",
"Item2": "BG"
},
{
"Item1": "subdivision_type",
"Item2": "[[کشور]]"
},
{
"Item1": "subdivision_type1",
"Item2": "[[استان]]"
},
{
"Item1": "subdivision_name1",
"Item2": "Sofia-Capital"
},
{
"Item1": "leader_title",
"Item2": "شهردار"
},
{
"Item1": "leader_name",
"Item2": "[[یوردانکا فانداکووا]]"
},
{
"Item1": "established_title",
"Item2": "بیانگذاری توسط [[سلتها]]"
},
{
"Item1": "established_date",
"Item2": "با نام سردیکا (قرن پنجم پیش از میلاد)"
},
{
"Item1": "area_total_km2",
"Item2": "۴۹۲"
},
{
"Item1": "area_urban_km2",
"Item2": "۱۳۴۴"
},
{
"Item1": "population_as_of",
"Item2": "۲۰۱۴"
},
{
"Item1": "population_total",
"Item2": "۱،۲۹۱،۸۹۵"
},
{
"Item1": "population_blank1_title",
"Item2": "[[شهرداری]]"
},
{
"Item1": "population_blank1",
"Item2": "۱،۴۲۸،۱۱۳"
},
{
"Item1": "population_density_km2",
"Item2": "۱۰۶۳"
},
{
"Item1": "population_demonym",
"Item2": "Sofian"
},
{
"Item1": "timezone",
"Item2": "[[EET]]"
},
{
"Item1": "utc_offset",
"Item2": "+۲"
},
{
"Item1": "timezone_DST",
"Item2": "[[EEST]]"
},
{
"Item1": "utc_offset_DST",
"Item2": "+۳"
},
{
"Item1": "latd",
"Item2": "42"
},
{
"Item1": "latm",
"Item2": "42"
},
{
"Item1": "longd",
"Item2": "23"
},
{
"Item1": "longm",
"Item2": "20"
},
{
"Item1": "elevation_m",
"Item2": "۵۹۰"
},
{
"Item1": "postal_code_type",
"Item2": "Postal code"
},
{
"Item1": "postal_code",
"Item2": "۱۰۰۰"
},
{
"Item1": "area_code",
"Item2": "(+۳۵۹) ۰۲"
},
{
"Item1": "motto",
"Item2": "Grows, but does not age ''Raste, no ne staree''<small>(transliteration)</small>"
}
],
"Title": "settlement"
} | صوفیه پایتخت و بزرگترین شهر کشور بلغارستان است. صوفیه یکی از قدیمیترین پایتختهای اروپا میباشد. تاریخ این شهر به سده ۸ میلادی برمیگردد. این شهر در حال حاضر ۱٫۲۷ میلیون نفر جمعیت دارد که بر این اساس دوازدهمین شهر بزرگ در اتحادیه اروپاست. شهر صوفیه در غرب بلغارستان و جوار ناحیهای کوهستانی واقع شدهاست.
خاستگاه نامگذاری
این شهر نخستین بار در سده نخست پیش از میلاد سردیکا نامیده شد که بنای آن به کراسوس سردار رومی بازمیگشته و در زبان یونانی باستان و لاتین کاربرد داشتهاست. احتمالا ریشه این نام از سلتها بوده که اقوامی هندواروپاییزبان بودند و در گذشته در این محدوده میزیستند. این نام برای آخرین بار در یک دستنوشته بلغاری مربوط به سده نوزدهم میلادی مشاهده شد. به دلیل وجود کلیسای هاگیا سوفیا در این شهر در زبان ترکی عثمانی این شهر را با املای صوفیه نوشته و میخواندند. به دلیل حکومت طولانی عثمانیها بر این شهر این نام در میان اهالی و مردم مناطق اطراف رواج یافت.
جاذبههای گردشگری
ساختمانهای تاریخی صوفیه
یادبود اعدام قهرمان ملی بلغاری
نشان قدرت و آزادی
بنای سرباز گمنام
موزه ملی تاریخ بلغارستان (National Museum of History):این موزه بزرگترین موزه واقع در بالکان است.
مترو
متروی صوفیه در سال ۱۹۹۸ تاسیس شده و هماکنون دارای ۲ خط و ۳۴ ایستگاه میباشد.
روابط بینالمللی
شهرهای خواهرخوانده
الجزیره، الجزایر
آنکارا، ترکیه
برلین، آلمان
براتیسلاوا، اسلواکی
بروکسل، بلژیک
بخارست، رومانی
بورسا، ترکیه
هلسینکی، فنلاند
کارلواتس، کرواسی
کییف، اوکراین
لندن، بریتانیا
مادرید، اسپانیا
قهرمانمرعش، ترکیه
میلان، ایتالیا
مسکو، روسیه
پیتسبرگ، پنسیلوانیا، ایالات متحده آمریکا
ایلوو، پرتغال
پراگ، جمهوری چک
سن پترزبورگ، روسیه
صلاله، عمان (از سال ۲۱۰۱۱)
تلآویو، اسرائیل
تیرانا، آلبانی
وین، اتریش
ورشو، لهستان
ایروان، ارمنستان
توافقنامههای همکاری
بوداپست، مجارستان
پاریس، فرانسه
لیسبون، پرتغال | [
"فهرست کشورهای مستقل",
"استانهای بلغارستان",
"یوردانکا فانداکووا",
"سلتها",
"شهرداری",
"زمان اروپای شرقی",
"بلغارستان",
"اروپا",
"اتحادیه اروپا",
"سردیکا",
"کراسوس",
"زبان یونانی باستان",
"زبان لاتین",
"هندواروپایی",
"بلغاری",
"سده نوزدهم",
"زبان ترکی عثمانی",
"سرباز گمنام",
"موزه",
"بالکان",
"متروی صوفیه",
"الجزیره",
"الجزایر",
"آنکارا",
"ترکیه",
"برلین",
"آلمان",
"براتیسلاوا",
"اسلواکی",
"بروکسل",
"بلژیک",
"بخارست",
"رومانی",
"بورسا",
"هلسینکی",
"فنلاند",
"کارلواتس",
"کرواسی",
"کییف",
"اوکراین",
"لندن",
"بریتانیا",
"مادرید",
"اسپانیا",
"قهرمانمرعش",
"میلان",
"ایتالیا",
"مسکو",
"روسیه",
"پیتسبرگ، پنسیلوانیا",
"ایالات متحده آمریکا",
"ایلوو",
"پرتغال",
"پراگ",
"جمهوری چک",
"سن پترزبورگ",
"صلاله",
"عمان",
"تلآویو",
"اسرائیل",
"تیرانا",
"آلبانی",
"وین",
"اتریش",
"ورشو",
"لهستان",
"ایروان",
"ارمنستان",
"بوداپست",
"مجارستان",
"پاریس",
"فرانسه",
"لیسبون"
] | [
"صوفیه",
"استانهای بلغارستان",
"پایتختهای اروپا",
"شهرها و شهرکهای امپراتوری روم در بلغارستان",
"مناطق مسکونی بنیانگذاریشده در سده ۸ (پیش از میلاد)",
"مناطق مسکونی در استان شهر صوفیه"
] |
2,840 | گابورون | 2 | 73 | 0 | [] | false | 44 | {
"KeysAndValues": [
{
"Item1": "name",
"Item2": "گابورون"
},
{
"Item1": "native_name",
"Item2": "Gaborone"
},
{
"Item1": "settlement_type",
"Item2": "[[شهر]]"
},
{
"Item1": "image_skyline",
"Item2": "Gaborone 25.92305E 24.68895S.jpg"
},
{
"Item1": "image_caption",
"Item2": "نگاره ماهوارهای از گابورون"
},
{
"Item1": "nickname",
"Item2": "Gabs, GC, Gabz, G-City"
},
{
"Item1": "pushpin_map",
"Item2": "Botswana"
},
{
"Item1": "latd",
"Item2": "24"
},
{
"Item1": "latm",
"Item2": "39"
},
{
"Item1": "lats",
"Item2": "29"
},
{
"Item1": "longd",
"Item2": "25"
},
{
"Item1": "longm",
"Item2": "54"
},
{
"Item1": "longs",
"Item2": "44"
},
{
"Item1": "coordinates_region",
"Item2": "BW"
},
{
"Item1": "coordinates_display",
"Item2": "inline,title"
},
{
"Item1": "subdivision_type",
"Item2": "[[کشور]]"
},
{
"Item1": "subdivision_type1",
"Item2": "ناحیه"
},
{
"Item1": "subdivision_name1",
"Item2": "[[جنوبشرقی]]"
},
{
"Item1": "established_title",
"Item2": "تاسیس"
},
{
"Item1": "established_date",
"Item2": "۱۹۶۴"
},
{
"Item1": "government_type",
"Item2": "شهر"
},
{
"Item1": "leader_title",
"Item2": "شهردار"
},
{
"Item1": "leader_name",
"Item2": "[[هری موسی]]"
},
{
"Item1": "unit_pref",
"Item2": "Metric"
},
{
"Item1": "area_total_km2",
"Item2": "19.6"
},
{
"Item1": "elevation_m",
"Item2": "983"
},
{
"Item1": "population_total",
"Item2": "231,626"
},
{
"Item1": "population_metro",
"Item2": "421,907"
},
{
"Item1": "population_as_of",
"Item2": "۲۰۱۱"
},
{
"Item1": "population_density_km2",
"Item2": "auto"
},
{
"Item1": "timezone1",
"Item2": "[[CAT]]"
},
{
"Item1": "utc_offset1",
"Item2": "۲+"
},
{
"Item1": "timezone1_DST",
"Item2": "not observed"
},
{
"Item1": "utc_offset1_DST",
"Item2": "۲+"
},
{
"Item1": "postal_code_type",
"Item2": "[[کد پستی]]"
},
{
"Item1": "area_code_type",
"Item2": "[[پیششماره تلفن]]"
},
{
"Item1": "area_code",
"Item2": "۲۶۷+"
},
{
"Item1": "iso_code",
"Item2": "BW-SE"
},
{
"Item1": "blank_name_sec1",
"Item2": "Geographical area code"
},
{
"Item1": "blank_info_sec1",
"Item2": "۳xx"
}
],
"Title": "settlement"
} | گابورون پایتخت کشور بوتسوانا است.
جغرافیا
جمعیت آن به برآورد ژانویه ۲۰۰۵ برابر با ۲۰۸،۴۱۱ نفر است و یکی از پررشدترین شهرهای آفریقا است .
گابورون در گوشه جنوی شرقی بوتسوانا، ۱۵ کیلومتر از مرز آفریقای جنوبی و در درهای تخت میان تپههای کگاله و اودی واقع شده است.
رودخانه نوتوانه از میان این شهر میگذرد.
پیشینه
گابورون پیش از سال ۱۹۶۹ به نام گابرونس (Gaberones) معروف بود .
گابرونس در سال ۱۹۶۵ بجای مافکینگ به عنوان پایتخت منطقه تحتالحمایه بچوآنالند برگزیده شد.
شهرهای خواهر خوانده
بربنک - ایالات متحده
چجیانگ - چین
وستروس - سوئد | [
"فهرست شهرهای بوتسوانا",
"فهرست کشورهای جهان",
"ناحیه جنوبشرقی (بوتوسوانا)",
"هری موسی",
"کد پستی",
"فهرست پیششماره تلفنی کشورها",
"بوتسوانا",
"آفریقای جنوبی",
"نوتوانه",
"مافکینگ",
"بچوآنالند",
"بربنک، کالیفرنیا",
"ایالات متحده",
"چجیانگ",
"چین",
"وستروس",
"سوئد"
] | [
"گابورون",
"بنیانگذاریهای ۱۹۶۴ (میلادی) در آفریقا",
"پایتختهای آفریقا",
"پایتختهای برنامهریزی شده",
"شهرهای بوتسوانا",
"شهرهای طراحی شده",
"مناطق مسکونی بنیانگذاریشده در ۱۹۶۴ (میلادی)",
"ناحیه جنوب شرقی (بوتسوانا)"
] |
2,841 | پورت مورزبی | 2 | 55 | 0 | [
"پورت مورسبي",
"پورت مورسبی"
] | false | 33 | {
"KeysAndValues": [
{
"Item1": "name",
"Item2": "پورت مورزبی"
},
{
"Item1": "native_name",
"Item2": "Pot MosbiPort Moresb"
},
{
"Item1": "image_skyline",
"Item2": "Port Moresby Town.JPG"
},
{
"Item1": "image_caption",
"Item2": "شهر پورت مورزبی"
},
{
"Item1": "image_flag",
"Item2": "Flag of NCD.svg"
},
{
"Item1": "image_map",
"Item2": "PNGlocation4.png"
},
{
"Item1": "pushpin_map",
"Item2": "Papua New Guinea"
},
{
"Item1": "latm",
"Item2": "25"
},
{
"Item1": "longd",
"Item2": "147"
},
{
"Item1": "longm",
"Item2": "17"
},
{
"Item1": "coordinates_display",
"Item2": "inline,title"
},
{
"Item1": "subdivision_type",
"Item2": "[[کشور]]"
},
{
"Item1": "subdivision_type1",
"Item2": "استان"
},
{
"Item1": "subdivision_name1",
"Item2": "22px [[استان مرکزی]]"
},
{
"Item1": "established_title",
"Item2": "تاسیس"
},
{
"Item1": "established_date",
"Item2": "۱۸۷۳"
},
{
"Item1": "leader_title",
"Item2": "فرماندار"
},
{
"Item1": "leader_name",
"Item2": "Powes Parkop"
},
{
"Item1": "unit_pref",
"Item2": "Metric"
},
{
"Item1": "area_total_km2",
"Item2": "240"
},
{
"Item1": "elevation_m",
"Item2": "115"
},
{
"Item1": "population_total",
"Item2": "307,643"
},
{
"Item1": "population_as_of",
"Item2": "۲۰۰۹"
},
{
"Item1": "population_density_km2",
"Item2": "auto"
},
{
"Item1": "timezone1",
"Item2": "AEST"
},
{
"Item1": "utc_offset1",
"Item2": "۱۰+"
}
],
"Title": "settlement"
} | پورت مورزبی پایتخت کشور پاپوآ گینه نو است.
جغرافیا
جمعیت آن در سال ۲۰۰۰ میلادی ۲۵۵،۰۰۰ نفر بود.
این شهر در کرانه خلیج پاپوآ و در کناره جنوب شرقی جزیره گینه نو واقع شدهاست.
تاریخچه
از آنجا که نخستین اروپاییای که این منطقه را رویت کرد (در سال ۱۸۷۳) ناخدا جان مورزبی نام داشت، این منطقه را به نام پدر او دریاسالار سر فیرفکس مورزبی، پورت مورزبی (بندر مورزبی) نامیدند.
نگارهها | [
"فهرست کشورهای جهان",
"استان مرکزی (پاپوآ گینه نو)",
"پاپوآ گینه نو",
"خلیج پاپوآ",
"گینه نو",
"جان مورزبی",
"دریاسالار",
"فیرفکس مورزبی"
] | [
"پورت مورزبی",
"بندرها و لنگرگاههای پاپوآ گینه نو",
"بنیانگذاریهای ۱۸۷۳ (میلادی) در اقیانوسیه",
"پایتختهای اقیانوسیه",
"خلیج پاپوآ",
"شهرهای اقیانوسیه",
"شهرهای بندری در اقیانوسیه",
"شهرهای پاپوآ گینه نو",
"قلمروها و ناحیههای پایتخت",
"مرکز استانها در پاپوآ گینه نو",
"مناطق مسکونی بنیانگذاریشده در ۱۸۷۳ (میلادی)"
] |
2,842 | آسونسیون | 2 | 186 | 0 | [
"آسونسيون",
"اسانسیون",
"اسونسیون",
"اسونسيون",
"اسانسيون"
] | false | 77 | {
"KeysAndValues": [
{
"Item1": "name",
"Item2": "آسونسیون"
},
{
"Item1": "native_name",
"Item2": "Asunción"
},
{
"Item1": "other_name",
"Item2": "'''La Muy Noble y Leal Ciudadde Nuestra SeñoraSanta María de la Asunción'''"
},
{
"Item1": "settlement_type",
"Item2": "[[شهر]]"
},
{
"Item1": "image_skyline",
"Item2": "Panteon_Asuncion_Paraguay.jpg"
},
{
"Item1": "image_flag",
"Item2": "Flag of Asunción.svg"
},
{
"Item1": "image_seal",
"Item2": "Asunción Coats of Arms.jpg"
},
{
"Item1": "nickname",
"Item2": "«مادر شهرها»"
},
{
"Item1": "image_map",
"Item2": "Area metropolitana gran asuncion mapa.jpg"
},
{
"Item1": "map_caption",
"Item2": "موقعیت شهر آسونسیون در نقشه پاراگوئه"
},
{
"Item1": "image_map1",
"Item2": "Pa-map.png"
},
{
"Item1": "latd",
"Item2": "25"
},
{
"Item1": "latm",
"Item2": "16"
},
{
"Item1": "longd",
"Item2": "57"
},
{
"Item1": "longm",
"Item2": "40"
},
{
"Item1": "coordinates_display",
"Item2": "inline,title"
},
{
"Item1": "subdivision_type",
"Item2": "[[کشور]]"
},
{
"Item1": "subdivision_type2",
"Item2": "ناحیه"
},
{
"Item1": "subdivision_name2",
"Item2": "[[منطقه خودمختار پایتخت]]"
},
{
"Item1": "established_title",
"Item2": "بنیانگذاری"
},
{
"Item1": "established_date",
"Item2": "۱۵ اوت ۱۵۳۷"
},
{
"Item1": "leader_title",
"Item2": "شهردار"
},
{
"Item1": "leader_name",
"Item2": "[[اوانجلیستا تروخه د گایگوس]]"
},
{
"Item1": "unit_pref",
"Item2": "Metric"
},
{
"Item1": "area_total_km2",
"Item2": "۱۱۷"
},
{
"Item1": "area_metro_km2",
"Item2": "۱۰۰۰"
},
{
"Item1": "elevation_m",
"Item2": "۱۴۱"
},
{
"Item1": "population_total",
"Item2": "۶۸۰،۲۵۰"
},
{
"Item1": "population_as_of",
"Item2": "۲۰۰۹"
},
{
"Item1": "population_density_km2",
"Item2": "auto"
},
{
"Item1": "population_demonym",
"Item2": "Asunceno (m), Asuncena (f)"
},
{
"Item1": "population_metro",
"Item2": "۲،۱۶۴،۳۱۶"
},
{
"Item1": "timezone1",
"Item2": "Eastern Time Zone"
},
{
"Item1": "utc_offset1",
"Item2": "۵-"
},
{
"Item1": "area_code",
"Item2": "(۰۲۱) ۵۹۵+"
},
{
"Item1": "blank_name_sec1",
"Item2": "[[HDI]]"
}
],
"Title": "settlement"
} | آسونسیون پایتخت و بزرگترین شهر پاراگوئه است. این شهر ملقب به «مادر شهرها» است. ارتفاع این شهر از سطح دریا ۵۳ متر است. نام کامل این شهر در زبان اسپانیایی (Nuestra Señora Santa María de la Asunción) به معنی «روز معراج مریم مقدس به آسمان» است.
جمعیت آسونسیون در سال ۲۰۰۴ برابر با ۵۱۵،۶۶۲ نفر و با احتساب محدوده پایتختی ۱،۶۶۸،۳۳۵ نفر بودهاست. محدوده پایتختی آن تحت عنوان «آسونسیون بزرگ»، شامل شهرهای سن لورنزو، فرناندو دلامورا، لامباریه، لوکوئه، ماریانو لوکو آلونسو، نیمبی و ویلا الیزا است.
آسونسیون در موقعیت جغرافیایی (-۲۵٫۲۶۶۷، -۵۷٫۶۶۶۷) قرار دارد.
این شهر مرکز حکومت، بندر اصلی و مرکز عمده صنعتی و فرهنگی کشور است. محصولات اصلی صنایع تولیدی شامل کفش افزار، منسوجات، و فراوردههای تنباکو هستند.
تاریخچه
آسونسیون یکی از قدیمیترین شهرهای آمریکای جنوبی است، که به عنوان «امالقری» یا مادر شهرها خوانده میشود. ریشه این (عنوان) از اینجا بوده که ماموران استعماری از آن نقطه برای یافتن شهرهای مهم همچون ویلاریکا، کورینتس، سانتا فه و نواحی کوهستانی سانتاکروز روانه شدهاند. مکان این شهر ممکن است در ابتدا در خوآن دو آیولاس مشاهده شده باشد، اما این شهر تحت عنوان Nuestra Señora de la Asunción (عروج بانوی ما) در روز جشن عروج (مریم) در ۱۵ اوت ۱۵۳۷ توسط خوآن د سالازار و گونزالو دموندزا، فامیل پدرو دموندزا بنیانگذاری شدهاست. در سال ۱۶۰۳ آسونسیون مرکزاولین شورای کلیسای آسونسیون شد که رهنمودهایی را برای تبلیغ انجیل از زبان گوآرانی تنظیم نمود.
در سال ۱۷۳۱، قیام تحت رهبری خزه دآنته کوئرای کاسترو برپاشد که وی یکی از شورشیان علیه حکومت استعماری اسپانیا بود. این قیام شکست خورد اما اولین نشانه از روح استقلال بود که در میان اروپائیان ساکن آمریکای لاتین، دورگهها و بومیان پاراگوئه رشد یافت. این واقعه بر استقلال پاراگوئه تاثیر گذاشت، که بعدها در سال ۱۸۱۱ عینیت یافت. اجتماعات مخفی بین رهبران استقلال برای طراحی کمین علیه فرماندار اسپانیایی پاراگوئه برناردو دولاسکو در خانه جوآنا ماریا دلارا درمرکز آسونسیون برگزار شد. در شبهای ۱۴ میو ۱۵ میشورشیان موفق شدند و توانستند فرماندار ولاسکو را در محاصره خود بگیرند. خانه لارا به عنوان (خانه استقلال) خوانده شده و به موزه و عمارتی تاریخی تبدیل گشته است.
ساختمانسازی در آسونسیون، ۱۸۹۲
پس از استقلال پاراگوئه، تغییر چشمگیری در آسونسیون رخ داد. تحت ریاست جمهوری گاسپار دو رودریگز دفرانسیا، جادههایی در داخل شهر احداث شد و خیابانها نیز نامگذاری شدند. اما، طی دوره ریاست جمهوری کارلوس انتونیو لوپز به دلی آنکه رئیس جمهور سیاستهای اقتصادی جدیدی را پیاده ساخت، آسونسیون (و پاراگوئه) پیشرفت کرد. بیش از ۴۰۰ مدرسه، کارخانههای متالورژی و اولین سرویس خط آهن در آمریکای جنوبی در طی دوره ریاست جمهوری لوپز احداث شدند. پس از مرگ لوپز، پسرش فرانچسکو سولانو لوپز به عنوان رئیس جمهور جدیدی منصوب شد و کشور را به سوی جنگ (فاجعه بار) اتحاد سهگانه هدایت نمود که پنج سال طول کشید. پس از جنگ اتحاد سهگانه (۷۰|۱۸۷۰–۱۸۶۵)، آسونسیون تا سال ۱۸۷۶ تحت اشغال نیروهای برزیلی قرار گرفت.
بسیاری از مورخین معتقدند که این جنگ باعث سقوط پیوسته شهر و کشور شده، زیرا که دوسوم جمعیت کشور در آن قتلعام شدند. از این پس پیشرفت تدریجا روبه کندی گذاشت، و اقتصاد پیوسته خود را در وضعیت رکود یافتهاست.
جمعیتشناسی
آسونسیون
جمعیت کنونی آسونسیون در شهر در وضعیت عادی ۵۳۹۰۰۰ نفر است. تقریبا ٪۳۰ از جمعیت ۶ میلیون نفری پاراگوئه در محوطه بزرگتر شهر آسونسیون زندگی میکنند. ۶۵ درصد کل جمعیت شهر زیر ۳۰ سال سن دارند.
جمعیت طی چند دهه اخیر در نتیجه مهاجرت داخلی از بخشهای پاراگوئه به سرعت افزایش یافتهاست که در بدو امر به خاطر جهش اقتصادی دهه ۱۹۷۰، و پس از آن به خاطر رکود اقتصادی در نواحی حومه آن بودهاست. شهرهای مجاور در محدوده آسونسیون بزرگ همچون لوکو، لامباره، سن لورنزو، فرناندو دلامورا و ماریانو لوکو آلونسو بیشتر این سیل جمعیت را به جهت پایین بودن قیمت زمین و سهولت دسترسی به آسونسیون به خود جذب کردهاند. این شهرها نیز رشد و توسعه اقتصادی تا آن نقطه تجربه نمودهاند که مرزهای بین آسونسیون و شهرهای مجاور تقریبا از میان برداشته شدهاست.
جغرافیا
محلههای آسونسیون
آسونسیون در بین عرض جغرافیایی۱۵ °۲۵ و ۲۰ °۲۰ از عرض جنوبی و نیز بین نصف النهارهای ۴۰ °۵۷ و ۳۰ °۵۷ طول جغرافیایی غرب واقع شدهاست. این شهر در سمت چپ کرانه رود پاراگوئه قرار گرفته که شهر را در شمال غرب، از ناحیه غربی پاراگوئه و آرژانتین در بخش جنوبی شهر جدا میسازد. باقی نواحی شهر توسط بخش مرکزی احاطه میشود.
شرایط فیزیکی
اقلیم آسونسیون را میتوان در بیشتر اوقات سال، گرم و مرطوب تشریح نمود. دمای متوسط شهر °۲۴ سلسیوس است. حداکثر دمای متوسط آن °۴/۲۹ سلسیوس و حداقل دمای متوسط آن c°۲/۱۹ میباشد. در سال ۲۰۰۲، تراز ثبت شده بارش آن ۱۴۲۰ میلیمتر بودهاست. معمولا اکتبر بیشترین بارش را به همراه دارد، در حالی که سپتامبر کمترین بارشها را دارد.
آموزش
نرخ باسوادی ۹۵ درصدی این شهر در پاراگوئه بالاترین میزان میباشد. تعداد مدارس از سال ۱۹۸۲ تاکنون دوبرابر شده و در عین حال تعداد زیادی مشاغل برای معلمان ایجاد شدهاست. تعداد دانش آموزان در مقایسه با سال ۱۹۶۲، دوبرابر شدهاست.
مدارس
این شهر دارای تعداد زیادی مدارس عمومی و خصوصی میباشد. معروفتریت مدارس عبارتاند از کالج ملی پایتخت (که یکی از قدیمیترین مدارس شهر است، و پس از جنگ اتحاد سهگانه در سال ۱۸۷۷ تاسیس شده است)، کالج رئیس جمهور فرانکو کالج ملی دختران (مدرسه فقط دخترانه). سرشناسترین مدارس خصوصی عبارتاند از اینتر ناسیونال، کالج سن خوزه (مدرسه کاتولیک)، مدرسه آمریکایی آسونسیون، کالج دانته آلیگییری (مدرسه ایتالیایی) و کالج گوته (مدرسه آلمانی).
دانشگاهها
دانشگاههای اصلی این شهر عبارتاند از:
و
دانشگاه کاتولیکا دارای یک کمپ کوچک در منطقه مرکزی شهر در کنار کلیسای اعظم و نیز یک کمپ بزرگتر در محل اتصال شهر به لامباره است، در حالی که کمپ اصلی دانشگاه ناسیونال نزدیک محل اتصال شهر با سن لورنزو قرار دارد. همچنین شماری از دانشگاههای خصوصی کوچکتر نیز وجود دارند همچون ، و .
بازرگانی و صنعت
از زمان پایهگذاریاش، آسونسیون همواره مرکز فعالیت اقتصادی در پاراگوئه بودهاست. این عمدتا به دلیل (تمرکز) مکانی تمام مراجع اداری سیاست ملی در آن و نیز به جهت بیشتر فعالیتهای صنعتی، دیپلماتیک و اقتصادی است که در این شهر انجام میگیرد. بیشتر جمعیت در پی بخش صنعت و ساخت و ساز، در بخشهای بازرگانی و خدمات مشغول هستند. کشاورزی و دامداری اساسا به دلیل آن که آسونسیون کلا در بخش شهری قرار گرفته در آن وجود ندارد.
حمل و نقل
چون رود پاراگوئه در سمت راست آسونسیون واقع شده این شهر به عنوان پایانه رود در ناحیه مرکز شهر و درحومه ساجونیا محسوب میشود. ترابری عمومی بسیار سنگین بوده و از طریق اتوبوسهایی انجام میگیرد که در تمام نواحی شهر گردش دارند. پایانه اصلی اتوبوس برای مقاصد طولانی در خیابان جمهوری آرژانتین قرار داشته و سرویسهای اتوبوس آن تمام نواحی پاراگوئه نیز مسیرهای بینالمللی به کشورهای نزدیک همچون آرژانتین، برزیل، بولیوی و اروگوئه را به یکدیگر متصل مینماید. آسونسیون در آسونسیون فرودگاه بینالمللی سیلویو پتیروسی در شهر لوکو واقع شدهاست.
جاذبههای گردشگری
ساختمانهای سنتی در کاله پالما
شهر موطن موزه گودوی و موزه ملی هنرهای زیبا (که شامل آثار قدیمی نقاشی قرن نوزدهم است)، و کلیسای لا انکارناسیون و کلیسای اعظم و و معبد ملی قهرمانان که نسخه کوچکتر آن لس اینوالیدز در پاریس بوده، میباشد که در آن بسیاری از قهرمانان ملی مدفون میباشند. دیگر نقاط دیدنی عبارتاند از قصر لوپز (کاخ ریاست جمهوری)، ساختمان قدیمی سنا (یک ساختمان جدید در سال ۲۰۰۳ در کنار مجلس کنگره احداث شد)، کلیسای اعظم مترو پولیتانا و خانه استقلال (یکی از نمونههای معدود معماری دوران استعماری برجای مانده در شهر).
کاله پالما خیابان اصلی در مرکز شهر است که ساختمانها، میادین، فروشگاهها، رستورانها و کافههای تاریخی متعددی در آن قرار دارند. عمارات " مانزانا دلاریورا " در بخش مقابل کاخ ریاست جمهوری، یک سری از خانههای سنتی قدیمی هستند که به عنوان موزه و نمایشگاهی برای نشان دادن تکامل معماری شهر مرمت شدهاند. ایستگاه قدیمی راه آهن هنوز قطارهای سابق خود را حفظ کرده که هم اکنون برای سفرهای جهانگردی به شهرهای لوکو و آرکوئیا استفاده میشوند (نگاه کنید به حمل و نقل ریلی در پاراگوئه).
آسونسیون نیز دارای پاساژهایی است که فروشگاههایی با مشهورترین نشانها (تجاری) در جهان میباشد. بزرگترین پاساژها عبارتاند از که شامل یک واحد فروشگاهی به سبک Macys- style است؛ و نیز ، فروشگاه ویلا مورا که در بخش مرکزی شهر و نیز مرکزی تجاری که در پاساژ اگزلیور واقع شدهاست.
ورزشها و دیگر سرگرمیها
فوتبال | فوتبال (انگلیسی) ورزش اصلی مردم پاراگوئه میباشد، و آسونسیون موطن برخی از مهمترین و سنتیترین تیمهای فوتبال همچون المپیای آسونسیون، سرو پورتنیو و باشگاه لیبرتاد، باشگاه ناسیونال، باشگاه گوآرانی، باشگاه آفتاب آمریکا است که دارای استادیومها و امکانات ورزشی برای اعضای تابعه خود میباشد. ورزشگاه استادیوم دیفنسور دلچاکو، استادیوم اصلی کشور بوده و در حومه ساجونیا و در فاصله چند دقیقه فاصله از مرکز آسونسیون قرار گرفتهاست. چون یک استایوم ملی است گاهی اوقات برای فعالیتهای دیگری همچون کنسرتهای موسیقی راک نیز استفاده میشود.
زندگی شبانه در حول دو ناحیه میچرخد: یکی بخش مرکزی شهر و دیگری خیابان معروف برزیل، که مجموعهای بزرگ از کلوپهای شبانه و دیسکوها را شامل میشود.
شهرهای خواهرخوانده
بخش میامی- دید، فلوریدا، آمریکا
استان چیپا، ژاپن | [
"فهرست شهرهای",
"فهرست کشورهای جهان",
"منطقه خودمختار پایتخت",
"اوانجلیستا تروخه د گایگوس",
"شاخص توسعه انسانی",
"پاراگوئه",
"سن لورنزو (پاراگوئه)",
"ویلاریکای پاراگوئه",
"سانتا فه، آرژانتین",
"تبلیغ انجیل",
"آمیخته گوآرانی",
"حکومت استعماری اسپانیا",
"گاسپار دو رودریگز دفرانسیا",
"کارلوس آنتونیو لوپز(سیاستمدار)",
"فرانچسکو سولانو لوپز (دیکتاتور)",
"اتحاد سهگانه",
"برزیلی",
"عرض جغرافیایی",
"نصف النهارهای",
"دیفنسور دلچاکو",
"راک"
] | [
"آسونسیون",
"استانهای پاراگوئه",
"بنیانگذاریهای ۱۵۳۷ (میلادی) در امپراتوری اسپانیا",
"پایتختهای آمریکای جنوبی",
"قلمروها و ناحیههای پایتخت",
"مناطق مسکونی بنیانگذاریشده در ۱۵۳۷ (میلادی)",
"مناطق مسکونی پاراگوئه",
"ناحیههای پاراگوئه"
] |
2,844 | دودوما | 2 | 78 | 0 | [] | false | 21 | {
"KeysAndValues": [
{
"Item1": "name",
"Item2": "دودوما"
},
{
"Item1": "native_name",
"Item2": "Dodoma"
},
{
"Item1": "image_skyline",
"Item2": "Gaddafi Mosque.jpg"
},
{
"Item1": "image_map",
"Item2": "Tanzania Dodoma location map.svg"
},
{
"Item1": "image_map1",
"Item2": "Tz-map2.png"
},
{
"Item1": "latm",
"Item2": "10"
},
{
"Item1": "lats",
"Item2": "23"
},
{
"Item1": "longd",
"Item2": "35"
},
{
"Item1": "longm",
"Item2": "44"
},
{
"Item1": "longs",
"Item2": "31"
},
{
"Item1": "coordinates_display",
"Item2": "inline,title"
},
{
"Item1": "subdivision_type",
"Item2": "[[کشور]]"
},
{
"Item1": "subdivision_type1",
"Item2": "ناحیه"
},
{
"Item1": "subdivision_name1",
"Item2": "دودوما"
},
{
"Item1": "leader_title",
"Item2": "شهردار"
},
{
"Item1": "leader_name",
"Item2": "'''فرانسیس مازاندا'''"
},
{
"Item1": "unit_pref",
"Item2": "Metric"
},
{
"Item1": "area_total_km2",
"Item2": "۲،۵۷۶"
},
{
"Item1": "elevation_m",
"Item2": "۳۶۷۵"
},
{
"Item1": "population_total",
"Item2": "۴۱۰،۹۵۶"
},
{
"Item1": "population_as_of",
"Item2": "۲۰۱۲"
},
{
"Item1": "population_density_km2",
"Item2": "auto"
},
{
"Item1": "iso_code",
"Item2": "[[TZ-03]]"
}
],
"Title": "settlement"
} | دودوما پایتخت کشور تانزانیا است. در سال ۲۰۱۲ جمعیت این شهر ۴۱۰،۹۵۶ نفر بودهاست. در سال ۱۹۹۶ پایتخت تانزانیا از شهر دارالاسلام به این شهر منتقل شد. شهر دودوما مرکز مالی و بازرگانی است. بیشتر مردم در خانههای کوچک آجری و گاه خشتی به سر میبرند. یک راهآهن آن را با کرانههای شرقی و غربی متصل میکند و یک فرودگاه در نزدیکی شهر قراردارد.
دودوما در روزگاری که تانزانیا از مستعمرات آلمان بود، روستایی کوچک در ۱۸۹۱ بهشمار میرفت. در سده ۱۹۰۰ انگلستان بر نانزانیا دست یافت و دودوما مرکز بازار و داد وستد و جمعیتش بیش از دو برابر از دوران کولونی تا استقلال در سال ۱۹۶۱ شد.
جغرافیا
شهر دودوما در ۶ درجه و ۱۰ دقیقه جنوب و ۳۵ درجه و ۴۴ دقیقه شرقی و (تقریبا) در مرکز کشور قرار گرفتهاست. از شرق، ۴۵۳ کیلومتر با پایتخت سابق تانزانیا یعنی دارالسلام فاصله دارد و در ۴۴۱ کیلومتری جنوب آروشا و مرکز جامعه آفریقای شرقی واقع شدهاست.
جمعیت شناسی
از مجموع جمعیت، ۱۹۹،۴۸۷ نفر (۴۸٫۵ درصد) مرد هستند. درحالی که ۲۱۱،۴۶۹ مفر (۵۱٫۵ درصد) زن هستند. کلیسای کاتولیک روم گزارش میدهد که ۱۹٫۲ درصد این شهر کاتولیک هستند.
تفاوتهای قومی جمعیتی بالایی در این شهر وجود دارد، زیرا دودوما یک مرکز اداری دولتی است. گرچه گروههای قومی بومی همچون گوگو، رانجی و وراندو در آن ساکن هستند. اقلیتهای کوچک هندو نیز در این شهر وجود دارد.
تاریخ
دودوما در سال ۱۹۰۷ توسط استعمارگران آلمانی در زمان ساخت راهآهن مرکزی تانزانیا تاسیس شد. در سال ۱۹۷۳، دولت تانزانیا اعلام کرد که پاینخت از دارالسلام به یک مکان مرکزی منتقل خواهد شد تا بهتر بتواند نیازهای مردم را تامین کند. برای این منظور دودوما انتخاب شد، زیرا این شهر از قبل تاسیس شده در یک تقاطع بزرگ با آب و هوای مناسب و چشمانداز چشمگیر است. محل جغرافیایی دودوما تحت نظر ژولیوس نایرره طراحی شدهاست و امیدوار است که از دارالسلام، شهر با میراث تفرقه و بردگی، طلاق بگیرد.
با این حال، بسیاری از دفاتر دولتی و سرمایههای تجاری در دارالسلام باقی ماند. در حالی که مجلس ملی تانزانیا در فوریه ۱۹۹۶ به پایتخت جدید منتقل شد.
حمل و نقل
پروازهای این شهر توسط Air Tanzania, Auric Air و Flightlink در فرودگاه بینالمللی دودوما انجام میشود. خط راهآهن مرکزی از نزدیکی این شهر عبور میکند و راههای ارتباطی جادهای به سراسر کشور برقرار است.
فرهنگ و ورزش
فوتبال که پرطرفدارترین ورزش شهر است، هر هفته عده زیادی را برای تماشای لیگ برتر تانزانیا به ورزشگاه میکشاند. دو تیم اصلی دودوما، JKT Ruvu Stars و Polisi Dodoma هستند. فوتبال ورزش محبوب کودکان و نوجوانان است و بهطور منظم در زمینهای ورزشی عمومی بازی میشود. با این حال، علاقه به سایر ورزشها (مانند والیبال، بسکتبال و حتی راگبی) به تدریج افزایش مییابد.
آب و هوا
دودوما دارای آب و هوای نیمه خشک و درجه حرارت نسبتا گرم در طول سال است. در حالی که میانگین میانگین در طول سال تا حدودی ثابت است. میانگین دما در ماه جولای به ۱۳ درجه سانتی گراد (۵۵٫۴ درجه فارنهایت) میرسد. دودوما بهطور متوسط ۵۷۰ میلیمتر بارش در سال است، که بیشتر آنها در بین ماههای نوامبر تا آوریل رخ میدهد. باقیمانده سال معمولا بارانی نمیبارد.
اصلاعات آب و هوایی دودوما(۱۹۷۱ تا ۲۰۰۰)
ماه
Jan
Feb
Mar
Apr
May
Jun
Jul
Aug
Sep
Oct
Nov
Dec
Year
گرمترین
C°
۳۵.3
(95.5)
۳۶.0
(96.8)
۳۳.5
(92.3)
۳۲.7
(90.9)
۳۲.9
(91.2)
۳۱.7
(89.1)
۳۱.1
(88)
۳۴.1
(93.4)
۳۳.8
(92.8)
۳۶.1
(97)
۳۶.0
(96.8)
۳۶.4
(97.5)
۳۶.4
(97.5)
میانگین گرمترین
C°
۲۹.4
(84.9)
۲۹.4
(84.9)
۲۹.0
(84.2)
۲۸.7
(83.7)
۲۸.0
(82.4)
۲۷.1
(80.8)
۲۶.5
(79.7)
۲۷.3
(81.1)
۲۹.0
(84.2)
۳۰.5
(86.9)
۳۰.1
(86.2)
۳۰.4
(86.7)
۲۸.8
(83.8)
میانگین سردترین
C°
۱۸.6
(65.5)
۱۸.6
(65.5)
۱۸.3
(64.9)
۱۷.9
(64.2)
۱۶.5
(61.7)
۱۴.4
(57.9)
۱۳.6
(56.5)
۱۴.2
(57.6)
۱۵.3
(59.5)
۱۶.9
(62.4)
۱۸.3
(64.9)
۱۸.8
(65.8)
۱۶.5
(61.7)
سردترین
۱۵.7
(60.3)
۱۶.2
(61.2)
۱۴.9
(58.8)
۱۴.9
(58.8)
۱۰.3
(50.5)
۸.9
(48)
۷.6
(45.7)
۹.3
(48.7)
۱۱.1
(52)
۱۳.0
(55.4)
۱۴.4
(57.9)
۱۴.4
(57.9)
۷.6
(45.7)
میانگین بارش
اینچ
۱۳۳.7
(5.264)
۱۴۴.5
(5.689)
۱۱۳.9
(4.484)
۵۷.8
(2.276)
۵.3
(0.209)
۰.1
(0.004)
۰٫۰3
(0.0012)
۰٫۰1
(0.0004)
۰٫۰1
(0.0004)
۲٫۰8
(0.0819)
۲۶٫۲5
(1.0335)
۱۲۳٫۲8
(4.8535)
۶۰۶٫۹6
(23.8961)
میانگین تعداد روزهای بارانی
۱۰
۹
۷
۵
۱
۰
۰
۰
۰
۰
۲
۷
۴۱
میانگین رطوبت
۶۶
۶۸
۷۰
۶۸
۶۳
۶۰
۵۹
۵۸
۵۵
۵۳
۵۵
۶۳
۶۲
پیوستگیهای فرا-مرزی
خواهرشهرها
دودوما با ۳ شهر خواهرخوانده است:
جایپور، هند
بانگی، جمهوری آفریقای مرکزی
وتسا، جمهوری دموکراتیک کونگو | [
"فهرست کشورهای جهان",
"ISO 3166-2",
"پایتخت",
"تانزانیا",
"دارالسلام (تانزانیا)",
"آلمان",
"آروشا (شهر)",
"کلیسای کاتولیک روم",
"کاتولیک",
"گوگو",
"راجی (گویش)",
"راهآهن مرکزی تانزانیا",
"ژولیوس نایرره",
"مجلس ملی تانزانیا",
"Air Tanzania",
"Auric Air",
"باشگاه فوتبال استقلال تهران",
"باشگاه فوتبال پرسپولیس تهران",
"جایپور",
"بانگی",
"جمهوری آفریقای مرکزی",
"جمهوری دموکراتیک کنگو"
] | [
"دودوما",
"بنیانگذاریهای ۱۹۰۷ (میلادی) در آفریقای خاوری آلمان",
"پایتختهای آفریقا",
"تانزانیا",
"مراکز استانهای تانزانیا",
"مناطق مسکونی بنیانگذاریشده در ۱۹۰۷ (میلادی)",
"مناطق مسکونی در استان دودوما"
] |
2,845 | پرت آو اسپاین | 2 | 91 | 0 | [
"پورت آو اسپين",
"پورت آو اسپین",
"پورت آو اسپاین",
"پرت آو اسپاين",
"پرت آو اسپاين (بندر اسپانيا)",
"پرت او اسپاین (بندر اسپانیا)",
"پرت آو اسپاین (بندر اسپانیا)",
"بندر اسپانیا",
"پرت او اسپاین",
"بندر اسپانيا",
"پرت او اسپاين",
"پرت او اسپاين (بندر اسپانيا)",
"پورت آو اسپاين",
"پورت او اسپاین",
"پورت او اسپين",
"پورت او اسپین",
"پورت او اسپاين"
] | false | 61 | {
"KeysAndValues": [
{
"Item1": "name",
"Item2": "پرت آو اسپاین"
},
{
"Item1": "native_name",
"Item2": "Port of Spain"
},
{
"Item1": "image_skyline",
"Item2": "POS_panorama.JPG"
},
{
"Item1": "image_caption",
"Item2": "چشمانداز پرت آو اسپاین"
},
{
"Item1": "image_map",
"Item2": "PortofSpain.PNG"
},
{
"Item1": "pushpin_map",
"Item2": "Trinidad and Tobago"
},
{
"Item1": "latd",
"Item2": "10"
},
{
"Item1": "latm",
"Item2": "40"
},
{
"Item1": "longd",
"Item2": "61"
},
{
"Item1": "longm",
"Item2": "31"
},
{
"Item1": "coordinates_display",
"Item2": "inline,title"
},
{
"Item1": "subdivision_type",
"Item2": "[[کشور]]"
},
{
"Item1": "subdivision_type1",
"Item2": "ناحیه"
},
{
"Item1": "leader_title",
"Item2": "شهردار"
},
{
"Item1": "leader_name",
"Item2": "[[مورچیسون براون]]"
},
{
"Item1": "unit_pref",
"Item2": "Metric"
},
{
"Item1": "area_total_km2",
"Item2": "13.45"
},
{
"Item1": "population_total",
"Item2": "۴۹،۰۳۱"
},
{
"Item1": "population_as_of",
"Item2": "۲۰۰۰"
},
{
"Item1": "population_density_km2",
"Item2": "auto"
},
{
"Item1": "population_note",
"Item2": "۱۲۸،۰۲۶ (با حومه)"
},
{
"Item1": "timezone1",
"Item2": "AST"
},
{
"Item1": "utc_offset1",
"Item2": "۴-"
},
{
"Item1": "area_code",
"Item2": "۸۶۸ ۱"
}
],
"Title": "settlement"
} | پرت آو اسپاین ، به معنی بندر اسپانیا پایتخت جمهوری ترینیداد و توباگو و سومین شهر بزرگ این کشور پس از سن فرناندو و چاگواناس است.
جغرافیا
این بندر بر کرانه خلیج پاریا در جنوب شرقی دریای کارائیب جای گرفتهاست.
جمعیت این شهر پر پایه آمار سال ۲۰۰۰ برابر با ۴۹،۰۳۱ نفر بودهاست.
جمعیت منطقه شهری پرت آو اسپاین با احتساب حومه طبق آمار غیررسمی سال ۱۹۹۰ در حدود ۱۲۸،۰۲۶ نفر بوده که با در نظرگرفتن جمعیت گذرای روزانه به ۲۵۰،۰۰۰ نفر رسیدهاست.
ورزش
این شهر در سال ۲۰۰۷ میزبان جام جهانی کریکت بود. | [
"فهرست کشورهای جهان",
"مورچیسون براون",
"ترینیداد و توباگو",
"سن فرناندو",
"چاگواناس",
"خلیج پاریا",
"دریای کارائیب",
"کریکت"
] | [
"پرت آو اسپاین",
"بندرها و لنگرگاههای ترینیداد و توباگو",
"بنیانگذاریها در سده ۱۶ (میلادی) در آمریکای شمالی",
"پایتختهای منطقه کارائیب",
"شهرهای بندری در کارائیب",
"شهرهای ترینیداد و توباگو",
"مناطق شهری بر پایه کشور ترینیداد و توباگو",
"مناطق مسکونی بنیانگذاریشده در ۱۵۶۰ (میلادی)",
"مناطق مسکونی بنیانگذاریشده در سده ۱۶ (میلادی)",
"مناطق مسکونی ساحلی در ترینیداد و توباگو"
] |
2,846 | نوکوآلوفا | 2 | 43 | 0 | [
"نوكوآلوفا",
"نوکوالوفا",
"نوكوالوفا"
] | false | 25 | {
"KeysAndValues": [
{
"Item1": "name",
"Item2": "نوکوآلوفا"
},
{
"Item1": "native_name",
"Item2": "Nukuʻalofa"
},
{
"Item1": "image_skyline",
"Item2": "Talamahu.jpg"
},
{
"Item1": "image_map",
"Item2": "Tonga-CIA WFB Mapa en Español.png"
},
{
"Item1": "latd",
"Item2": "21"
},
{
"Item1": "longd",
"Item2": "175"
},
{
"Item1": "longm",
"Item2": "12"
},
{
"Item1": "coordinates_display",
"Item2": "inline,title"
},
{
"Item1": "subdivision_type",
"Item2": "[[کشور]]"
},
{
"Item1": "subdivision_type1",
"Item2": "گروه"
},
{
"Item1": "subdivision_name1",
"Item2": "آمستردام"
},
{
"Item1": "subdivision_type2",
"Item2": "جزیره"
},
{
"Item1": "subdivision_name2",
"Item2": "[[تونگاتاپو]]"
},
{
"Item1": "leader_title",
"Item2": "شهردار"
},
{
"Item1": "unit_pref",
"Item2": "Metric"
},
{
"Item1": "population_total",
"Item2": "24500"
},
{
"Item1": "population_as_of",
"Item2": "۲۰۰۵"
},
{
"Item1": "population_density_km2",
"Item2": "auto"
},
{
"Item1": "timezone1",
"Item2": "TGA"
},
{
"Item1": "utc_offset1",
"Item2": "۱۳+"
},
{
"Item1": "postal_code_type",
"Item2": "[[کد پستی]]"
},
{
"Item1": "postal_code",
"Item2": "۳۵۴۰۶۱"
},
{
"Item1": "area_code",
"Item2": "۲ ۶۷۶"
}
],
"Title": "settlement"
} | نوکوآلوفا پایتخت کشور تونگا است.
right
پایتخت تونگا جزیرهای است در جنوب اقیانوس آرام.
نوکوآلوفا یک بندر طبیعی است و بندعمدهی تونگا میباشد.
این شهر بندری یک مرکز دانشگاهی در جنوب اقیانوس آرام است.
فعالیتهای عمده اقتصدادی این سهر شامل عمل آوری نارگیل.
توریسم ویک فرودگاه بینالمللی است.
جمعیت 40000 نفر | [
"فهرست کشورهای جهان",
"تونگاتاپو",
"کد پستی",
"تونگا"
] | [
"نوکوآلوفا",
"پایتختهای اقیانوسیه",
"تونگا",
"شهرهای اقیانوسیه",
"شهرهای بندری در اقیانوسیه",
"مناطق مسکونی در تونگا"
] |
2,847 | فونافوتی | 2 | 52 | 0 | [
"فونافوتي"
] | false | 18 | {
"KeysAndValues": [
{
"Item1": "name",
"Item2": "فونافوتی"
},
{
"Item1": "native_name",
"Item2": "Funafuti"
},
{
"Item1": "image_skyline",
"Item2": "Tuvalu - Funafuti - School.jpg"
},
{
"Item1": "image_caption",
"Item2": "مدرسهای در فونافوتی"
},
{
"Item1": "image_map",
"Item2": "Tv-map.png"
},
{
"Item1": "map_caption",
"Item2": "جزیره آبسنگی فونافوتی"
},
{
"Item1": "pushpin_map",
"Item2": "Tuvalu"
},
{
"Item1": "latm",
"Item2": "31"
},
{
"Item1": "lats",
"Item2": "00"
},
{
"Item1": "longd",
"Item2": "179"
},
{
"Item1": "longm",
"Item2": "13"
},
{
"Item1": "longs",
"Item2": "00"
},
{
"Item1": "coordinates_display",
"Item2": "inline,title"
},
{
"Item1": "subdivision_type",
"Item2": "[[کشور]]"
},
{
"Item1": "subdivision_type1",
"Item2": "موقعیت"
},
{
"Item1": "subdivision_name1",
"Item2": "[[اقیانوس آرام]]"
},
{
"Item1": "subdivision_type2",
"Item2": "ناحیه"
},
{
"Item1": "subdivision_name2",
"Item2": "[[جزایر تووالو]]"
},
{
"Item1": "subdivision_type3",
"Item2": "تعداد جزایر"
},
{
"Item1": "subdivision_name3",
"Item2": "۳۳"
},
{
"Item1": "subdivision_type4",
"Item2": "بزرگترین شهر"
},
{
"Item1": "subdivision_name4",
"Item2": "[[فونگافاله]]"
},
{
"Item1": "established_title",
"Item2": "نخستین اکتشاف"
},
{
"Item1": "established_date",
"Item2": "[[هزاره اول (پیش از میلاد)]]"
},
{
"Item1": "seat_type",
"Item2": "نوع"
},
{
"Item1": "seat",
"Item2": "[[آبسنگ]]"
},
{
"Item1": "leader_title",
"Item2": "شهردار"
},
{
"Item1": "unit_pref",
"Item2": "Metric"
},
{
"Item1": "area_total_km2",
"Item2": "۲.۴"
},
{
"Item1": "population_total",
"Item2": "۴,۴۹۲"
},
{
"Item1": "population_as_of",
"Item2": "۲۰۰۲"
},
{
"Item1": "population_density_km2",
"Item2": "auto"
},
{
"Item1": "utc_offset1",
"Item2": "۱۲+"
}
],
"Title": "settlement"
} | فونافوتی پایتخت کشور کوچک جزیرهای تووالو است.
جغرافیا
جمعیت فونافوتی بر پایه آمار سال ۲۰۰۲ برابر با ۴۴۹۲ نفر است و با این حساب پرجمعیتترین آبسنگ این کشور بشمار میرود.
فونافوتی یک نواره باریکی از خشکی است به پهنای ۲۰ تا ۴۰۰ متر که به دور یک مرداب بزرگ حلقه زده است.
یک نوار کوچک فرودگاهی هم در این خشکی وجود دارد.
خانههای فونافوتی به سبک بومی و با برگ نخل درست شدهاند.
جزایر فونافوتی
دست کم ۳۳ جزیره در آبسنگ فونافوتی وجود دارد.
بزرگترین آنها فونگافاله نام دارد و در رتبه دوم فونافالا است.
در کل سه جزیره مسکونی آن فونگافاله، فونافالا و موتولوآ هستند.
آماتوکو
آوالاو
فالائویگو
فاله فاتو
فاتاتو
فونگافاله
فوآفاتو
فوآگهآ
فوالیفکه
فوآلوپا
فونافالا
فونامانو
لوآموتو
ماتئیکا
موتوگیه
موتولوآ
مولیتفالا
نوکوساوالهواله
فونانگونگو
پوکاساویلیویلی
ته آفوآفو
ته آفوآلیکو
تفالا
تلله
تنگاکو (شبه جزیره جزیره فونگافاله)
تنگاسو
تپوکا
تپوکا ویلیویلی
توتانگا
واسافوآ
و حدود ۵ جزیره دیگر | [
"فهرست کشورهای جهان",
"اقیانوس آرام",
"جزایر تووالو",
"فونگافاله",
"هزاره اول (پیش از میلاد)",
"آبسنگ",
"تووالو",
"مرداب",
"آماتوکو",
"آوالاو",
"فالائویگو",
"فاله فاتو",
"فاتاتو",
"فوآفاتو",
"فوآگهآ",
"فوالیفکه",
"فوآلوپا",
"فونافالا",
"فونامانو",
"لوآموتو",
"ماتئیکا",
"موتوگیه",
"موتولوآ",
"مولیتفالا",
"نوکوساوالهواله",
"فونانگونگو",
"پوکاساویلیویلی",
"ته آفوآفو",
"ته آفوآلیکو",
"تفالا",
"تلله",
"تنگاکو",
"تنگاسو",
"تپوکا",
"تپوکا ویلیویلی",
"توتانگا",
"واسافوآ"
] | [
"فونافوتی",
"آبسنگهای حلقوی تووالو",
"پایتختهای اقیانوسیه",
"تووالو",
"جزیرههای مورد مناقشه پیشین",
"شهرهای اقیانوسیه"
] |
2,848 | کینگستون، جامائیکا | 2 | 134 | 0 | [
"كينگستون",
"کینگستون"
] | false | 112 | {
"KeysAndValues": [
{
"Item1": "name",
"Item2": "شهر کینگستون، جامائیکا"
},
{
"Item1": "native_name",
"Item2": "City of Kingston, Jamaica"
},
{
"Item1": "image_skyline",
"Item2": "PortofKingston.jpg"
},
{
"Item1": "image_map",
"Item2": "Kingston.png"
},
{
"Item1": "pushpin_map",
"Item2": "Jamaica"
},
{
"Item1": "latd",
"Item2": "17"
},
{
"Item1": "latm",
"Item2": "59"
},
{
"Item1": "longd",
"Item2": "76"
},
{
"Item1": "longm",
"Item2": "48"
},
{
"Item1": "coordinates_display",
"Item2": "inline,title"
},
{
"Item1": "subdivision_type",
"Item2": "[[کشور]]"
},
{
"Item1": "subdivision_type1",
"Item2": "[[کانتی]]"
},
{
"Item1": "subdivision_name1",
"Item2": "[[سوری]]"
},
{
"Item1": "subdivision_type2",
"Item2": "پریش"
},
{
"Item1": "subdivision_name2",
"Item2": "کینگستون و سنت اندروز"
},
{
"Item1": "established_title",
"Item2": "تاسیس"
},
{
"Item1": "established_date",
"Item2": "[[۱۶۹۲]]"
},
{
"Item1": "leader_title",
"Item2": "شهردار"
},
{
"Item1": "leader_name",
"Item2": "دزموند مکنزی"
},
{
"Item1": "unit_pref",
"Item2": "Metric"
},
{
"Item1": "area_total_km2",
"Item2": "۴۸۰"
},
{
"Item1": "elevation_m",
"Item2": "30"
},
{
"Item1": "population_total",
"Item2": "۶۵۱,۸۸۰"
},
{
"Item1": "population_as_of",
"Item2": "۲۰۰۱"
},
{
"Item1": "population_density_km2",
"Item2": "auto"
},
{
"Item1": "timezone1",
"Item2": "EST"
},
{
"Item1": "utc_offset1",
"Item2": "۵-"
}
],
"Title": "settlement"
} | کینگستون پایتخت کشور جامائیکا است.
شهرهای خواهر
میامی, فلوریدا, ایالات متحده
کالامازو, میشیگان, ایالات متحده
کاونتری, انگلستان, بریتانیای کبیر
گوادالاخارا, مکزیک
شن ژن, جمهوری خلق چین | [
"فهرست کشورهای جهان",
"شهرستان",
"سوری (جامائیکا)",
"۱۶۹۲ (میلادی)",
"جامائیکا",
"میامی (فلوریدا)",
"فلوریدا",
"ایالات متحده",
"کالامازو",
"میشیگان",
"کاونتری",
"انگلستان",
"بریتانیای کبیر",
"گوادالاخارا",
"مکزیک",
"شن ژن",
"جمهوری خلق چین"
] | [
"کینگستون",
"بنیانگذاریهای ۱۶۹۲ (میلادی) در امپراتوری بریتانیا",
"پایتختهای آمریکای شمالی",
"پایتختهای منطقه کارائیب",
"جامائیکا",
"شهرهای بندری در کارائیب",
"مناطق مسکونی بنیانگذاریشده در ۱۶۹۲ (میلادی)",
"مناطق مسکونی در جامائیکا",
"مناطق مسکونی ساحلی در جامائیکا"
] |
2,849 | کپنهاگ | 2 | 658 | 0 | [
"كپنهاگ",
"کپنهاگن",
"کوپنهاگن",
"کوپنهاگ",
"کپنهاک",
"كوپنهاگ",
"كوپنهاگن",
"كپنهاك",
"كپنهاگن"
] | false | 607 | {
"KeysAndValues": [
{
"Item1": "name",
"Item2": "کپنهاگ"
},
{
"Item1": "official_name",
"Item2": "Copenhagen"
},
{
"Item1": "image_skyline",
"Item2": "Copenhagen Collage2.jpg"
},
{
"Item1": "imagesize",
"Item2": "280px"
},
{
"Item1": "image_caption",
"Item2": "From upper left: [[Christiansborg Palace]], [[Frederik's Church]], [[Tivoli Gardens]] and [[Nyhavn]]"
},
{
"Item1": "image_blank_emblem",
"Item2": "Coat of arms of Copenhagen.svg"
},
{
"Item1": "blank_emblem_type",
"Item2": "Coat of arms"
},
{
"Item1": "blank_emblem_size",
"Item2": "100px"
},
{
"Item1": "blank_emblem_link",
"Item2": "Coat of arms of Copenhagen"
},
{
"Item1": "pushpin_map",
"Item2": "Denmark"
},
{
"Item1": "subdivision_type",
"Item2": "[[کشور]]"
},
{
"Item1": "subdivision_name",
"Item2": "[[دانمارک]]"
},
{
"Item1": "subdivision_type1",
"Item2": "[[استان]]"
},
{
"Item1": "subdivision_name1",
"Item2": "[[مرکز (''هوودستادن'')]]"
},
{
"Item1": "established_title",
"Item2": "First mention"
},
{
"Item1": "established_date",
"Item2": "یازدهمین در کشور"
},
{
"Item1": "established_title1",
"Item2": "[[امتیاز شهر]]"
},
{
"Item1": "established_date1",
"Item2": "سیزدهمین در کشور"
},
{
"Item1": "total_type",
"Item2": "[[Municipal]]"
},
{
"Item1": "area_total_km2",
"Item2": "۸۶٫۴"
},
{
"Item1": "area_urban_km2",
"Item2": "۶۱۵٫۷"
},
{
"Item1": "population_total",
"Item2": "۵۹۱،۴۸۱"
},
{
"Item1": "population_as_of",
"Item2": "ژانویه ۲۰۱۶"
},
{
"Item1": "population_density_km2",
"Item2": "auto"
},
{
"Item1": "population_urban",
"Item2": "1,280,371 ([[جزئیات]])"
},
{
"Item1": "population_density_urban_km2",
"Item2": "۲،۰۵۲٫۴"
},
{
"Item1": "population_metro",
"Item2": "2,016,285 ([[جزئیات]])"
},
{
"Item1": "population_demonym",
"Item2": "[[Copenhagener]]"
},
{
"Item1": "population_blank1_title",
"Item2": "قومیت"
},
{
"Item1": "population_blank1",
"Item2": "۷۶٫۱۴٪ [[دانمارکیها)(یوخاری زگلیگیهای مقیم مرکز]]23.86% [[دیگر اقوام]]"
},
{
"Item1": "timezone",
"Item2": "[[CET]]"
},
{
"Item1": "utc_offset",
"Item2": "+۱"
},
{
"Item1": "timezone_DST",
"Item2": "[[CEST]]"
},
{
"Item1": "utc_offset_DST",
"Item2": "+۲"
},
{
"Item1": "elevation_max_m",
"Item2": "۹۱"
},
{
"Item1": "area_code",
"Item2": "(+۴۵) ۳"
},
{
"Item1": "postal_code_type",
"Item2": "Postal code"
},
{
"Item1": "postal_code",
"Item2": "۱۰۵۰–۱۷۷۸, ۲۱۰۰, ۲۱۵۰, ۲۲۰۰, ۲۳۰۰, ۲۴۰۰, ۲۴۵۰"
},
{
"Item1": "latd",
"Item2": "55"
},
{
"Item1": "latm",
"Item2": "40"
},
{
"Item1": "lats",
"Item2": "34"
},
{
"Item1": "longd",
"Item2": "12"
},
{
"Item1": "longm",
"Item2": "34"
},
{
"Item1": "longs",
"Item2": "06"
},
{
"Item1": "coordinates_type",
"Item2": "type:city(1800000)_scale:5000000_region:DK"
}
],
"Title": "settlement"
} | 292x292px
کپنهاگ (, ; () ) پایتخت کشور دانمارک است.
حمل و نقل
پیادهروی
کپنهاگ، یکی از بزرگترین شهرهای پیاده دنیاست. اگرچه این شهر با شاخصههای میراث تاریخی ویژهاش همچون یک شبکه خیابانی قرون وسطایی باریک اعتبار یافتهاست اما به صورت مداوم در جهت بهبود کیفیت زندگی خیابانی خود در حال فعالیت بودهاست.
در ۴۰ سالی که خیابان اصلی کپنهاگ -استروگت به یک محدوده کاملا پیاده تبدیل شدهاست، برنامهریزان شهری گامهای کوچک بیشماری در جهت تغییر شکل شهر از یک مکان اتومبیلمدار به یک محیط شهروندگرا برداشتهاند. فضاهای پیادهمدار مرکزی این شهر در طی یک برنامه ۴۰ساله از ابتدای دهه ۱۹۶۰ تا اواخر قرن گذشته به بیش از ۶ برابر افزایش یافتهاند. همین اقدامات سبب شد که کپنهاگ بهعنوان یکی از موفقترین شهرهای پیاده جهان در ژوئن سال ۲۰۰۴ پذیرای پنجمین کنفرانس بینالمللی Walk 21 با شعائر شهرهایی برای مردم باشد.
کاهش ترافیک
جهت ثابت نگهداشتن حجم ترافیک، مسئولان مدیریت شهری کپنهاگ، شمار اتومبیلها را در مرکز شهر ازطریق حذف فضاهای پارکینگ به میزان ۲–۳ درصد در سال کاهش دادند. بین سالهای ۱۹۸۶ و ۱۹۹۶، شهر در حدود ۶۰۰ فضای پارکینگ را حذف کرد.
مترو
متروی کپنهاگ در سال ۲۰۰۲ تاسیس شده و هماکنون دارای ۲ خط و ۲۲ ایستگاه میباشد.
گردشگری
از گردشگاههای اصلی این شهر میتوان از استروگت (Strøget) نام برد که یک مرکز خرید بهصورت خیابانهای پیادهرو بسیار طولانی است. طولانیترین Shopping Street در دنیا؛ که رکورد طولانیترین CatWalk یا نمایش مد دنیا هم در همین خیابان شکسته شد.
«معروفترین تندیس دانمارک» به نام پری دریایی، برروی صخرهای در کنار ساحل کپنهاگ نصب شدهاست.
منطقه آزاد
در شهر کپنهاگ منطقه آزادی وجود دارد به نام کریستیانیا که درواقع یک منطقه خودگردان هیپیها است که در آنجا ساختمانهای قدیمی و جدید با معماری متفاوت وجود دارد و ساکنین آن جا نوعی زندگی اجتماعی اشتراکی بر پایه عدالت اجتماعی و احترام به محیط زیست دارند. مصرف و فروش مواد مخدر سبک از جمله حشیش و ماری جوانا در آنجا آزاد است، گرچه برای مصرف و فروش مواد مخدر سنگینتر مانند کوکائین، اکستازی، هروئین و غیره منع قانونی وجود دارد. بسیاری از تحلیلگران وجود این منطقه را نشانه وجود دموکراسی آزاد در دانمارک میدانند. عکسبرداری در این منطقه ممنوع است.
جغرافیا
این شهر با ۱،۹۳۵،۷۴۶ (شهر و حومه در سرشماری ۱ آوریل ۲۰۱۲) نفر جمعیت بزرگترین شهر دانمارک نیز هست. نام این شهر از نام دانمارکی Køb-en-havn بهمعنی «بندر بازرگانی» گرفته شدهاست.
آب و هوا | [
"Christiansborg Palace",
"Frederik's Church",
"Tivoli Gardens",
"Nyhavn",
"Lists of countries",
"دانمارک",
"استانهای دانمارک",
"استان هوودستادن",
"امتیاز شهر",
"Copenhagen Municipality",
"Urban area of Copenhagen",
"Copenhagen metropolitan area",
"دانمارکیها)(یوخاری زگلیگیهای مقیم مرکز",
"Demographics of Denmark",
"زمان اروپای مرکزی",
"ساعت تابستانی اروپای مرکزی",
"متروی کپنهاگ",
"استروگت",
"پری دریایی (تندیس)",
"منطقه خودگردان هیپیها",
"مواد مخدر سبک",
"حشیش",
"ماری جوانا",
"کوکائین",
"اکستازی",
"هروئین",
"جمعیت"
] | [
"کپنهاگ",
"پایتختهای اروپا",
"شهرها و شهرکها در هوودستادن",
"شهرهای بندری در دانمارک",
"مناطق مسکونی بنیانگذاریشده در سده ۱۱ (میلادی)"
] |
2,850 | بخارست | 2 | 398 | 0 | [
"بوخارست"
] | false | 372 | {
"KeysAndValues": [
{
"Item1": "name",
"Item2": "بخارست"
},
{
"Item1": "native_name",
"Item2": "BucureștiBuchares"
},
{
"Item1": "settlement_type",
"Item2": "[[شهر]]"
},
{
"Item1": "image_flag",
"Item2": "ROU Bucharest Flag.png"
},
{
"Item1": "image_seal",
"Item2": "Bucharest-Coat-of-Arms.png"
},
{
"Item1": "image_map",
"Item2": "Bucharest-localization.png"
},
{
"Item1": "map_caption",
"Item2": "جایگاه بخارست در رومانی"
},
{
"Item1": "latd",
"Item2": "44"
},
{
"Item1": "latm",
"Item2": "25"
},
{
"Item1": "longd",
"Item2": "26"
},
{
"Item1": "longm",
"Item2": "06"
},
{
"Item1": "coordinates_display",
"Item2": "inline,title"
},
{
"Item1": "subdivision_type",
"Item2": "[[کشور]]"
},
{
"Item1": "subdivision_type1",
"Item2": "کانتی"
},
{
"Item1": "subdivision_name1",
"Item2": "[[کلانشهر بخارست]]"
},
{
"Item1": "established_title",
"Item2": "نخستین اشاره"
},
{
"Item1": "established_title1",
"Item2": "شهر شدن"
},
{
"Item1": "leader_title",
"Item2": "شهردار"
},
{
"Item1": "leader_name",
"Item2": "[[سورین اوپرسکو]]"
},
{
"Item1": "unit_pref",
"Item2": "Metric"
},
{
"Item1": "area_total_km2",
"Item2": "۲۲۸"
},
{
"Item1": "area_metro_km2",
"Item2": "۱،۵۲۱"
},
{
"Item1": "population_total",
"Item2": "۲،۰۸۲،۰۰۰"
},
{
"Item1": "population_metro",
"Item2": "۲،۵۰۰،۰۰۰"
},
{
"Item1": "population_as_of",
"Item2": "۲۰۰۳"
},
{
"Item1": "population_density_km2",
"Item2": "۸۰۷۴٫۶"
},
{
"Item1": "timezone1",
"Item2": "EET"
},
{
"Item1": "utc_offset1",
"Item2": "۲+"
},
{
"Item1": "timezone1_DST",
"Item2": "EEST"
},
{
"Item1": "utc_offset1_DST",
"Item2": "۳+"
},
{
"Item1": "postal_code_type",
"Item2": "[[کد پستی]]"
},
{
"Item1": "area_code",
"Item2": "۱ (۴۰)+"
},
{
"Item1": "blank_name_sec1",
"Item2": "سرانه [[تولید ناخالص داخلی]] (۲۰۰۵)"
},
{
"Item1": "blank_info_sec1",
"Item2": "$۲۰،۰۵۷ ([[قدرت خرید]])"
},
{
"Item1": "blank1_name_sec1",
"Item2": "بودجه (۲۰۰۵)"
},
{
"Item1": "blank1_info_sec1",
"Item2": "$۶۴۰ میلیون"
}
],
"Title": "settlement"
} | بخارست بزرگترین شهر و پایتخت کشور رومانی است.
بخارست بر کرانه رودخانه دامبوویتا قرار دارد.
مترو
متروی بخارست در سال ۱۹۷۹ تاسیس شده و هماکنون دارای ۴ خط و ۵۱ ایستگاه میباشد.
شهرهای خواهر
امان -
آنکارا -
آتن -
آتلانتا -
پکن -
کیشینف -
دمشق -
مونترال -
نیکوزیا - | [
"فهرست شهرهای رومانی",
"فهرست کشورهای مستقل",
"کلانشهر بخارست",
"سورین اوپرسکو",
"کد پستی",
"تولید ناخالص داخلی",
"قدرت خرید",
"رومانی",
"دامبوویتا",
"متروی بخارست",
"امان",
"آنکارا",
"آتن",
"آتلانتا",
"پکن",
"کیشینف",
"دمشق",
"مونترال",
"نیکوزیا",
"Romanian Patriarchal Cathedral",
"Palace of the Patriarchate",
"Saint Spyridon the New Church",
"Curtea Veche#Annunciation Church of Saint Anthony",
"Stavropoleos Monastery",
"Yeshua Tova Synagogue"
] | [
"بخارست",
"بازار محلی در والاچیا",
"پایتختهای اروپا",
"شهرستانهای رومانی",
"شهرهای رومانی",
"مکانهای هولوکاست در رومانی"
] |
2,851 | لوساکا | 2 | 72 | 0 | [
"لوساكا",
"لوزاکا"
] | false | 49 | {
"KeysAndValues": [
{
"Item1": "name",
"Item2": "لوساکا"
},
{
"Item1": "native_name",
"Item2": "Lusaka"
},
{
"Item1": "image_skyline",
"Item2": "Lusaka International Airport.jpg"
},
{
"Item1": "image_caption",
"Item2": "[[فرودگاه بینالمللی لوساکا]]"
},
{
"Item1": "image_map",
"Item2": "ZM-Lusaka.png"
},
{
"Item1": "map_caption",
"Item2": "محل لوساکا در زامبیا"
},
{
"Item1": "latd",
"Item2": "15"
},
{
"Item1": "latm",
"Item2": "25"
},
{
"Item1": "longd",
"Item2": "28"
},
{
"Item1": "longm",
"Item2": "17"
},
{
"Item1": "coordinates_display",
"Item2": "inline,title"
},
{
"Item1": "subdivision_type",
"Item2": "[[کشور]]"
},
{
"Item1": "subdivision_type1",
"Item2": "ناحیه"
},
{
"Item1": "established_title",
"Item2": "تاسیس"
},
{
"Item1": "established_date",
"Item2": "۱۹۰۵"
},
{
"Item1": "leader_title",
"Item2": "شهردار"
},
{
"Item1": "leader_name",
"Item2": "Robert Chikwelete"
},
{
"Item1": "unit_pref",
"Item2": "Metric"
},
{
"Item1": "area_total_km2",
"Item2": "۷۰"
},
{
"Item1": "elevation_m",
"Item2": "۴۲۶۵"
},
{
"Item1": "population_total",
"Item2": "۱،۷۴۲،۹۷۹"
},
{
"Item1": "population_as_of",
"Item2": "۲۰۱۰"
},
{
"Item1": "population_density_km2",
"Item2": "auto"
},
{
"Item1": "timezone1",
"Item2": "SAST"
},
{
"Item1": "utc_offset1",
"Item2": "۲+"
},
{
"Item1": "area_code",
"Item2": "(۱)"
}
],
"Title": "settlement"
} | لوساکا پایتخت کشور زامبیا و بزرگترین شهر این کشور است.
این شهر در بخش مرکزی جنوب زامبیا و در فلاتی به بلندی ۱۳۰۰ متر از سطح دریا قرار دارد.
تاریخچه
در آغاز در این محل دهکدهای وجود داشت که به نام کدخدای آن لوساآکا نامیده میشد.
مستعمرهنشینان اروپائی در سال ۱۹۰۵ این دهکده را گسترش دادند و بعدا بخاطر مرکزیت مکان آن، این شهر به عنوان پایتخت مستعمره بریتانیایی رودزیای شمالی جانشین شهر لیوینگستون شد.
پس از تشکیل فدراسیون رودزیای شمالی و جنوبی در سال ۱۹۵۳، لوساکا مرکز جنبش نافرمانی مدنی شد و همین جنبش بود که به ایجاد کشور مستقل زامبیا انجامید.
لوساکا در سال ۱۹۶۴ پایتخت کشور تازهمستقل زامبیا شد. | [
"فرودگاه بینالمللی لوساکا",
"فهرست کشورهای جهان",
"زامبیا",
"کدخدا",
"۱۹۰۵ (میلادی)",
"رودزیای شمالی",
"لیوینگستون (زامبیا)",
"نافرمانی مدنی"
] | [
"لوساکا",
"بنیانگذاریهای ۱۹۰۵ (میلادی) در آفریقا",
"پایتختهای آفریقا",
"زامبیا",
"شهرهای زامبیا",
"مراکز استان در زامبیا",
"مناطق مسکونی بنیانگذاریشده در ۱۹۰۵ (میلادی)",
"مناطق مسکونی در استان لوساکا",
"مناطق مسکونی در زامبیا"
] |
2,852 | آوکلند | 2 | 190 | 0 | [
"آوكلند",
"آکلند"
] | false | 151 | {
"KeysAndValues": [
{
"Item1": "نام",
"Item2": "آوکلند"
},
{
"Item1": "نگاره",
"Item2": "Auckland-Fa.png"
},
{
"Item1": "شرح نگاره",
"Item2": "آوکلند در نقشه نیوزلند"
},
{
"Item1": "سال",
"Item2": "۱۸۴۰"
},
{
"Item1": "مساحت",
"Item2": "۵۵۹"
},
{
"Item1": "شهر و حومه",
"Item2": "۱۳۳۳۳۰۰"
},
{
"Item1": "جمعیت",
"Item2": "۱،۳۹۷،۳۰۰ (برآورد ۲۰۱۲)"
},
{
"Item1": "جمعیت شهر و حومه",
"Item2": "۱،۵۰۷،۷۰۰ (برآورد ۲۰۱۲)"
},
{
"Item1": "تراکم جمعیت",
"Item2": "۲۶۱"
},
{
"Item1": "موقعیت",
"Item2": "۴۳° ۳۱′ ۵۸′′ S, ۱۷۲° ۳۷′ ۵۸′′ E"
},
{
"Item1": "ارتفاع",
"Item2": "سطح دریا تا ۱۷"
},
{
"Item1": "شهردار",
"Item2": "[[لن براون]]"
},
{
"Item1": "منطقه زمانی",
"Item2": "[[استاندارد]] + ۱۲"
},
{
"Item1": "پیششماره",
"Item2": "۰۹"
}
],
"Title": "شهرهای نیوزیلند"
} | آوکلند (به انگلیسی: Auckland) پرجمعیتترین شهر در کشور نیوزیلند است. پایتخت این کشور ولینگتون (به زبان مائوری ته وهانگانوئی-آ-تارا یا پونکه) میباشد. جمعیت آوکلند با احتساب حومه بیش از یک میلیون و پانصد هزار نفر است. جمعیت مرکز شهر آوکلند خود به تنهایی قریب به چهارصد و پنجاه هزار نفراست. ماناکائو، نورت شور و وایتاکره از حومههای مهم شهر آوکلند هستند که هر یک به تنهایی جز پر جمعیتترین شهرهای نیوزیلند هستند.
بیشتر ایرانیان مقیم نیوزیلند در این شهر اقامت دارند. در کل میزان مهاجرهای خارجی در آوکلند بیشتر از سایر شهرهای نیوزیلند است. در این شهر زیبا بیشترین میزان مردمانی از تبار پلینزیایی (بومیان جزایری در اقیانوس آرام مانند جزایر ماریانس، گوام، فیلیپین، هاوایی و حتی جزایر مارشال) نسبت به بقیه نقاط جهان زندگی میکنند.
شهر آوکلند دارای بزرگترین بندر در نیم کره جنوبی است. این شهر بالاترین سرانه قایقهای بادبانی در جهان را داراست و یکی از امنترین شهرهای جهان است.
تاریخ
right
قبل از اینکه اروپاییان (اغلب انگلیسیها) در اوایل قرن ۱۹ مهاجرت به نقاط مختلف زلاندنو را آغاز کنند جمعیت مائوریها در این شهر به حدود ۲۰ هزار نفر میرسید.
اروپاییان با ورودشان سیاست جنگ با بومیان را در پیش گرفتند و به وسیله اسلحههای گرم خود تلفات سنگینی به بومیان وارد کردند ولی نتیجهای از این سیاست نگرفتند. تا اینکه فردی به نام جوزف بروکز ولر در ژانویه ۱۸۳۲ با خرید مناطق زیادی از مرکز و شمال ناحیه آوکلند و ایجاد کارخانههای ساخت مواد منفجره عملا باعث تقویت بیشتر استعمار و تضعیف مائوریها شد.
سرانجام در فوریه ۱۸۴۰ میلادی قراردادی میان مائوریها و فرماندار جدید نظامیان بریتانیایی ویلیام هابسون امضا شد. بر طبق قرارداد نه تنها آوکلند که به تدریج تا سال ۱۸۷۶ سرتاسر خاک ۲ جزیره شمالی و جنوبی نیوزلند تحت تسلط دولت مرکزی تحت حمایت بریتانیا قرار گرفت. (البته نیوزیلند از آغاز یعنی ۱۸۴۰ از یک خودمختاری نسبی سود میبرد و به مانند بقیه مستعمرات بریتانیا تحت تسلط کامل این کشور نبود)
آب و هوا
آوکلند دارای اب و هوای معتدل و بسیار خوبی میباشد
میانگین دما در این شهر بین ۱۲ تا ۱۹ درجه سانتیگراد میباشد
گرمترین ماههای سال ۲ ماه ابتدای تابستان یعنی ژانویه و فوریه با میانگین ۲۳ درجه و سردترین ماههای سال ۲ ماه ابتدایی زمستان یعنی ماههای ژوئیه و اوت با ۷ درجه سانتی گراد میباشد
میانگین بارش در این شهر سالیانه ۱۲۴۰ میلیمتر میباشد.
پربارشترین ماه سال ژوئیه با ۱۴۶ میلیمتر و کمبارشترین ماه سال فوریه با ۶۵ میلیمتر است.
برج آسمان (Sky Tower) با ۳۲۸ متر ارتفاع بلندترین بنای ساختمانی این شهر و به عبارتی نماد این شهر میباشد.
800px | [
"لن براون",
"زمان استاندارد جهانی",
"نیوزیلند",
"ولینگتون",
"ماناکائو",
"نورت شور",
"وایتاکره",
"ایرانیها",
"پلینزی",
"جزایر مارشال",
"مائوری"
] | [
"آوکلند",
"باریکههای خاکی",
"بنیانگذاریهای ۱۸۴۰ (میلادی) در اقیانوسیه",
"پایتختهای ملی پیشین نیوزیلند",
"شهرهای اقیانوسیه",
"شهرهای بندری در نیوزیلند",
"شهرهای دانشگاهی در نیوزیلند",
"شهرهای نیوزیلند",
"مراکز استانی پیشین نیوزیلند",
"مناطق مسکونی بنیانگذاریشده در ۱۸۴۰ (میلادی)",
"مناطق مسکونی ساحلی در نیوزیلند",
"نیوزیلند"
] |
2,853 | سائوتومه | 2 | 50 | 0 | [] | false | 33 | {
"KeysAndValues": [
{
"Item1": "name",
"Item2": "سائوتومه"
},
{
"Item1": "native_name",
"Item2": "São Tomé"
},
{
"Item1": "image_skyline",
"Item2": "Sao tome palace.jpg"
},
{
"Item1": "image_caption",
"Item2": "کاخ سائوتومه"
},
{
"Item1": "image_flag",
"Item2": "Bandeira São Tomé.PNG"
},
{
"Item1": "image_seal",
"Item2": "S.Tomé.PNG"
},
{
"Item1": "image_map",
"Item2": "Tp-map.png"
},
{
"Item1": "latm",
"Item2": "20"
},
{
"Item1": "lats",
"Item2": "10"
},
{
"Item1": "longm",
"Item2": "40"
},
{
"Item1": "longs",
"Item2": "53"
},
{
"Item1": "coordinates_display",
"Item2": "inline,title"
},
{
"Item1": "subdivision_type",
"Item2": "[[کشور]]"
},
{
"Item1": "subdivision_type1",
"Item2": "استان"
},
{
"Item1": "subdivision_name1",
"Item2": "جزیره سائوتومه"
},
{
"Item1": "subdivision_type2",
"Item2": "ناحیه"
},
{
"Item1": "subdivision_name2",
"Item2": "آگوا گرانده"
},
{
"Item1": "established_title",
"Item2": "بنیانگذاری"
},
{
"Item1": "established_date",
"Item2": "۱۴۸۵"
},
{
"Item1": "leader_title",
"Item2": "فرماندار"
},
{
"Item1": "leader_name",
"Item2": "Hugues Ngouélondélé"
},
{
"Item1": "unit_pref",
"Item2": "Metric"
},
{
"Item1": "area_total_km2",
"Item2": "17"
},
{
"Item1": "elevation_m",
"Item2": "449"
},
{
"Item1": "population_total",
"Item2": "۵۶۱۶۶"
},
{
"Item1": "population_as_of",
"Item2": "۲۰۰۵"
},
{
"Item1": "population_density_km2",
"Item2": "auto"
},
{
"Item1": "timezone1",
"Item2": "UTC"
},
{
"Item1": "utc_offset1",
"Item2": "۰+"
},
{
"Item1": "area_code",
"Item2": "۲۳۹-۱۱x-xxxx تا ۱۴x-xxxx"
}
],
"Title": "settlement"
} | سائوتومه پایتخت کشور سائوتومه و پرینسیپ است. | [
"فهرست کشورهای جهان",
"سائوتومه و پرینسیپ"
] | [
"سائوتومه",
"بنیانگذاریهای ۱۴۸۵ (میلادی)",
"بنیانگذاریهای ۱۴۸۵ (میلادی) در آفریقا",
"بنیانگذاریهای دهه ۱۴۸۰ (میلادی) در آفریقا",
"پایتختهای آفریقا",
"سائوتومه و پرنسیپ",
"مستعمرههای پیشین پرتغال",
"مناطق مسکونی بنیانگذاریشده در دهه ۱۴۸۰ (میلادی)"
] |
2,854 | باستر | 2 | 45 | 0 | [
"باسه تر",
"باسهٔ تر",
"باسهتر"
] | false | 27 | {
"KeysAndValues": [
{
"Item1": "name",
"Item2": "باستر"
},
{
"Item1": "native_name",
"Item2": "Basseterre"
},
{
"Item1": "image_skyline",
"Item2": "Stkitts-policestation.JPG"
},
{
"Item1": "image_caption",
"Item2": "کلانتری باستر"
},
{
"Item1": "image_map",
"Item2": "Basseterre Map 1.png"
},
{
"Item1": "latd",
"Item2": "17"
},
{
"Item1": "latm",
"Item2": "18"
},
{
"Item1": "longd",
"Item2": "62"
},
{
"Item1": "longm",
"Item2": "44"
},
{
"Item1": "coordinates_display",
"Item2": "inline,title"
},
{
"Item1": "subdivision_type",
"Item2": "کشور"
},
{
"Item1": "subdivision_type1",
"Item2": "جزیره"
},
{
"Item1": "subdivision_name1",
"Item2": "[[سنت کیتس]]"
},
{
"Item1": "subdivision_name2",
"Item2": "[[دریای کارائیب]]"
},
{
"Item1": "established_title",
"Item2": "اسکان"
},
{
"Item1": "established_date",
"Item2": "۱۶۲۷"
},
{
"Item1": "unit_pref",
"Item2": "Metric"
},
{
"Item1": "area_total_km2",
"Item2": "6.1"
},
{
"Item1": "elevation_m",
"Item2": "15"
},
{
"Item1": "population_total",
"Item2": "15500"
},
{
"Item1": "population_as_of",
"Item2": "2005"
},
{
"Item1": "population_density_km2",
"Item2": "auto"
},
{
"Item1": "timezone1",
"Item2": "۴-"
}
],
"Title": "settlement"
} | باستر پایتخت کشور جزیرهای سنت کیتس و نویس در دریای کارائیب آمریکای مرکزی است.
جغرافیا
جمعیت این شهر در سال ۲۰۰۰ میلادی ۱۵،۵۰۰ نفر برآورد شدهاست.
بندر باسهتر در کرانه جنوب غربی سنت کیتس و نویس واقع شده و از انبارگاههای اصلی بازرگانی برای جزایر بادپناه بهشمار میآید. | [
"سنت کیتس",
"دریای کارائیب",
"کشور جزیرهای",
"سنت کیتس و نویس",
"آمریکای مرکزی",
"جزایر بادپناه"
] | [
"باستر",
"بنیانگذاریهای ۱۶۲۷ (میلادی) در آمریکای شمالی",
"بنیانگذاریهای ۱۶۲۷ (میلادی) در تاریخ استعمارگری فرانسه",
"پایتختهای آمریکای شمالی",
"پایتختهای منطقه کارائیب",
"سنت کیتس و نویس",
"مناطق مسکونی بنیانگذاریشده در ۱۶۲۷ (میلادی)",
"مناطق مسکونی در سنت کیتس و نویس",
"مناطق مسکونی ساحلی در سنت کیتس و نویس"
] |
2,855 | لوبامبا | 2 | 21 | 0 | [] | false | 9 | {
"KeysAndValues": [
{
"Item1": "name",
"Item2": "لوبامبا"
},
{
"Item1": "native_name",
"Item2": "Lobamba"
},
{
"Item1": "image_map",
"Item2": "SZ-Lobamba.png"
},
{
"Item1": "map_caption",
"Item2": "جای لوبامبا در نقشه سوازیلند"
},
{
"Item1": "latd",
"Item2": "26"
},
{
"Item1": "latm",
"Item2": "28"
},
{
"Item1": "longd",
"Item2": "31"
},
{
"Item1": "longm",
"Item2": "12"
},
{
"Item1": "coordinates_display",
"Item2": "inline,title"
},
{
"Item1": "subdivision_type",
"Item2": "[[کشور]]"
},
{
"Item1": "subdivision_type1",
"Item2": "استان"
},
{
"Item1": "subdivision_name1",
"Item2": "[[ههوهو]]"
},
{
"Item1": "leader_title",
"Item2": "شهردار"
},
{
"Item1": "unit_pref",
"Item2": "Metric"
},
{
"Item1": "area_total_km2",
"Item2": "10"
},
{
"Item1": "population_total",
"Item2": "5,800"
},
{
"Item1": "population_as_of",
"Item2": "۲۰۰۵"
},
{
"Item1": "population_density_km2",
"Item2": "auto"
}
],
"Title": "settlement"
} | لوبامبا (Lobamba) پایتخت سلطنتی و قانونی کشور سوازیلند است.
پایتخت اداری سوازیلند شهر مبابانه است.
لوبامبا با ۵۸۰۰ نفر جمعیت در دره ازولوینی در استان ههوهو (Hhohho) قرار گرفتهاست. | [
"فهرست کشورهای جهان",
"ههوهو",
"سوازیلند",
"مبابانه"
] | [
"پایتختهای آفریقا",
"شهرهای سوازیلند",
"منطقههای مسکونی در بخش هوهو"
] |
2,856 | پاراماریبو | 2 | 97 | 0 | [
"پاراماريبو"
] | false | 43 | {
"KeysAndValues": [
{
"Item1": "name",
"Item2": "پاراماریبو"
},
{
"Item1": "native_name",
"Item2": "Paramaribo"
},
{
"Item1": "settlement_type",
"Item2": "[[شهر]]"
},
{
"Item1": "image_skyline",
"Item2": "Paramaribo-Waterkant.jpg"
},
{
"Item1": "image_caption",
"Item2": "از ساختمانهای پاراماریبو"
},
{
"Item1": "nickname",
"Item2": "Par'bo"
},
{
"Item1": "image_map",
"Item2": "Suriname-CIA WFB Map.png"
},
{
"Item1": "map_caption",
"Item2": "موقعیت در"
},
{
"Item1": "latm",
"Item2": "52"
},
{
"Item1": "longd",
"Item2": "55"
},
{
"Item1": "longm",
"Item2": "10"
},
{
"Item1": "coordinates_display",
"Item2": "inline,title"
},
{
"Item1": "subdivision_type",
"Item2": "[[کشور]]"
},
{
"Item1": "subdivision_type1",
"Item2": "ناحیه"
},
{
"Item1": "subdivision_name1",
"Item2": "[[پاراماریبو]]"
},
{
"Item1": "subdivision_type2",
"Item2": "[[پریش]]"
},
{
"Item1": "subdivision_name2",
"Item2": "[[سنت آن]]"
},
{
"Item1": "established_title",
"Item2": "تاسیس"
},
{
"Item1": "leader_title",
"Item2": "شهردار"
},
{
"Item1": "unit_pref",
"Item2": "Metric"
},
{
"Item1": "area_total_km2",
"Item2": "۱۸۳"
},
{
"Item1": "elevation_m",
"Item2": "۱۰"
},
{
"Item1": "population_total",
"Item2": "۲۴۴،۹۴۶"
},
{
"Item1": "population_as_of",
"Item2": "۲۰۱۱"
},
{
"Item1": "population_density_km2",
"Item2": "auto"
},
{
"Item1": "timezone1",
"Item2": "ART"
},
{
"Item1": "utc_offset1",
"Item2": "۳-"
},
{
"Item1": "area_code",
"Item2": "۵۹۷"
},
{
"Item1": "blank_name_sec1",
"Item2": "[[زبان رسمی]]"
},
{
"Item1": "blank_info_sec1",
"Item2": "[[هلندی]]"
}
],
"Title": "settlement"
} | پاراماریبو پایتخت کشور سورینام است.
جغرافیا
شهر پاراماریبو ه در بخش پاراماریبو با جمعیتی بالغ بر ۲۵۰هزار نفر واقع شدهاست. این شهر بر روی رودخانه سورینام در فاصله تقریبی ۱۵ کیلومتری از اقیانوس اطلس در داخل این کشور واقع شدهاست. پاراماریبو در موقعیت جغرافیایی ۵۲ °۵ شمالی، و ۱۰ °۵۵ غربی قرار گرفته و محدوده زمانی آن به استثنای وضعیت یک ساعت جلوتربردن ساعت، در ۳-UTC قرار دارد.
جمعیت این شهر حدودا ۲۵۰ هزار نفر است و بر کرانه رود پاراماریبو قرار گرفتهاست. فاصله آن از کرانه اقیانوس اطلس، ۱۵ کیلومتر است.
تاریخچه
این منطقه، یک مقر بازرگانی هلندیان بود که بعدا در سال ۱۶۳۰ در تصرف انگلیسیان درآمد. در سال ۱۶۵۰ شهر پاراماریبو پایتخت مستعمره تازه انگلیسی شد.
این ناحیه در سال ۱۶۳۰ توسط انگلیس مسکونی شد، و در سال ۱۶۵۰ این شهر پایتخت مستعمره جدید انگلیس شد. این ناحیه بین بریتانیا و هلند دست به دست شد اما تا زمان استقلال سورینام در سال ۱۹۷۵، از سال ۱۸۱۵ تحت حکومت هلند بود. شهروندان آن عمدتا از نژاد هندی - آسیایی، بومی، آفریقایی، و تبار مردم هلندی هستند.
در ژانویه ۱۸۲۱، آتشسوزی در مرکز شهر حدود ۴۰۰ خانه و ساختمانهای دیگر را ویران نمود. در آتشسوزی دوم در سپتامبر ۱۸۳۲، ۴۶ خانه در بخش غربی «واتر کانت» ۴۶ خانه دیگر نیز تخریب گردید.
اقتصاد
280px
صادرات اصلی این شهر، بوکسیت، نیشکر، برنج، کاکائو، قهوه، عرق نیشکر و چوبهای مناطق حاره است.
سیمان، رنگ، و آبجو نیز همه در این شهر تولید میشوند.
فرهنگ
پاراماریبو به دلیل بافت نژادی متضاد خود مشهور است از جمله هندیها، دورگهها، بردههای فراری، اندونزیاییها، آمریندیها، چینیها و اروپاییها.
در روزهای یکشنبه و تعطیلات یک رقابت آواز پرنده برگزار میشود. پرندگان سیاه " تواتوا " (سهره پهن منقار، "اوریزوبروس کراسیروستریس ") رایجترین پرندگانی هستند که برای این منظور استفاده میشوند. این پرنده در بخش ملحقات-۱ CITES قرار دارد.
فوتبال و پاراماریبو
پاراماریبو محل تولید تعدادی بازیگر فوتبال میباشد؛ برخی از آنها بعدها در تیم ملی فوتبال هلندیها حاضر شدهاند.
ادگار داویدز
هنک فریزر
فرانک ریکارد
کلرنس سیدورف
مارک دوریز
نکات جالب
میدان استقلال یا Onafhankelijksplein، در مرکز شهر پاراماریبو شامل کاخ ریاست جمهوری و مجلس ملی میباشد. درست در کنار میدان پارک انتوئین Arecaceae قرار دارد. نقاط جالب دیگر سورینام عبارتند از موزه، موزه ضرابخانه، قلعه زیلاندیا (پاراماریبو)| قلعه زیلاندیا (با قدمت قرن هفدهم، یک بازار و کانالهای برجای مانده از هلند. تعداد گستردهای از ساختمانهای استعمار هلندی در این شهر وجود دارد.
منازل به سبک دوره استعمار، " واترکانت " پاراماریبو
تعداد گستردهای از ساختمانهای مذهبی در این شهر وجود دارد که به دلیل تقابل نژادی در آن است. دو کنیسه، یک مسجد، و دو ماندیر (معبد هندو)، یک کلیسای اصلاح طلب هلندی و یک کلیسای اعظم کاتولیک رمی (کلیسای اعظم کاتولیک رمی سن پیتر و سن پاول که در سال ۱۸۸۵ از چوب ساخته شده، قرار دارند. تصور میشود آن بزرگترین ساختمان چوبی در کشورهای آمریکایی باشد، اما فعلا برای مرمت و بازسازی بستهاست.
هتلهای متعددی در شهر وجود دارند، یک هتل اصلی آن هتل توراریکا است که یک کازینو داشته و کلا" به عنوان بهترین و بزرگترین هتل سورینام محسوب میشود. هتلهای دیگر شامل هتل سفیر (امباسادور)، مهمانسرای کومبی این، دولوافه، اقامتگاه اکوریزورت، مهمانخانه فانا، آمیس، هتل ساووی، کراسناپولسکی، مهمانسرای لیزا، مهمان خانه سولانا و مهمانسرای YMCA هستند.
سورینام تنها یک سینما دارد که آن هم در پایتخت قرار دارد.
سفر
پاراماریبو دارای یک فرودگاه بینالمللی یوهان آدولف پنگل و فرودگاه «زورگن هوپ» برای پروازهای داخلی است.
شهرهای خواهر
ویلمشتاد، آنتیل هلند
هانگژو، جمهوری خلق چین
آنتورپ، بلژیک | [
"فهرست شهرهای سورینام",
"فهرست کشورهای جهان",
"ناحیه پاراماریبو",
"شهرستان",
"سنت آن",
"زبان رسمی",
"زبان هلندی",
"سورینام",
"رود پاراماریبو",
"هلندیان",
"مستعمره",
"بریتانیای کبیر",
"بریتانیا",
"هلند",
"فوتبال (انگلیسی)",
"ویلمشتاد",
"آنتیل هلند",
"هانگژو",
"جمهوری خلق چین",
"آنتورپ",
"بلژیک"
] | [
"پاراماریبو",
"بنیانگذاریهای ۱۶۰۳ (میلادی) در آمریکای جنوبی",
"بنیانگذاریهای ۱۶۰۳ (میلادی) در امپراتوری هلند",
"پایتختهای آمریکای جنوبی",
"شهرهای بندری آمریکای جنوبی",
"مناطق مسکونی در سورینام",
"مناطق مسکونی بنیانگذاریشده در ۱۶۰۳ (میلادی)",
"مناطق مسکونی در استان پاراماریبو",
"میراث جهانی یونسکو در سورینام"
] |
2,857 | موگادیشو | 2 | 153 | 0 | [
"مگاديشو",
"موگاديشو",
"مگادیشو"
] | false | 75 | {
"KeysAndValues": [
{
"Item1": "name",
"Item2": "موگادیشو"
},
{
"Item1": "native_name",
"Item2": "Mogadishuمقدیشو"
},
{
"Item1": "image_skyline",
"Item2": "Aerial view of a US helicopter as it flies over a Mogadishu residential area.JPEG"
},
{
"Item1": "image_caption",
"Item2": "تصویری هوایی از منازل مسکونی شهر موگادیشو که توسط بالگردهای [[تفنگداران دریایی ایالات متحده آمریکا]] برداشته شده"
},
{
"Item1": "nickname",
"Item2": "حمر"
},
{
"Item1": "image_map",
"Item2": "Somalia&land map.png"
},
{
"Item1": "latm",
"Item2": "02"
},
{
"Item1": "longd",
"Item2": "45"
},
{
"Item1": "longm",
"Item2": "21"
},
{
"Item1": "coordinates_display",
"Item2": "inline,title"
},
{
"Item1": "subdivision_type",
"Item2": "[[کشور]]"
},
{
"Item1": "subdivision_type1",
"Item2": "ناحیه"
},
{
"Item1": "subdivision_name1",
"Item2": "بنادر"
},
{
"Item1": "leader_title",
"Item2": "شهردار"
},
{
"Item1": "leader_name",
"Item2": "محمد نور"
},
{
"Item1": "unit_pref",
"Item2": "Metric"
},
{
"Item1": "area_total_km2",
"Item2": "۶۳۷"
},
{
"Item1": "population_total",
"Item2": "۲،۰۰۰،۰۰۰"
},
{
"Item1": "population_as_of",
"Item2": "۲۰۰۶"
},
{
"Item1": "population_density_km2",
"Item2": "auto"
},
{
"Item1": "timezone1",
"Item2": "EAT"
},
{
"Item1": "utc_offset1",
"Item2": "۲+"
}
],
"Title": "settlement"
} | موگادیشو پایتخت و بزرگترین شهر کشور آفریقایی سومالی است. سازمان ملل جمعیت این شهر را در سال ۱۹۹۰ در حدود ۱٫۲ میلیون نفر برآورد کرد. این شهر در سال ۲۰۱۷ میلادی ۲،۴۲۵،۰۰۰ نفر جمعیت داشت.
موگادیشو بزرگترین شهر سومالی است. این شهر بندری مرکز تجاری و مالی این کشور نیز هست. صنایع غذایی، نوشیدنیها و ریسندگی و بافندگی صنایع اصلی این شهر بهشمار میآیند. موگادیشو از طریق جاده با کنیا و اتیوپی مرتبط است و یک فرودگاه بینالمللی دارد.
از بناهای قدیمی آن میتوان به مسجد فخرالدین (۱۲۶۹ م) و کاخ گارسا که در اواخر سده نوزدهم برای حاکم محلی سلطنت زنگبار ساخته شد، نام برد.
امروزه در این شهر یک موزه و یک کتابخانه و چند دانشگاه و مرکز آموزش عالی غیردولتی فعالیت میکنند که عمدتا تحت پوشش دانشگاههای معتبر کشورهای همسایه هستند. مهمترین آنها دانشگاه موگادیشو است. شهر موگادیشو همچنین دارای یک استادیوم ورزشی است که بازیهای فوتبال لیگ سومالی در آن برگزار میشود.
این شهر در سده دهم میلادی توسط ایرانیان و اعراب مهاجر بنا شد که این مهاجران بعدها با مردم محلی درآمیختند. از درهم آمیختن مردم بومی بوشمن با کوشیها و سپس ایرانیان و اعراب مهاجر به منطقه، قوم ویژهای به نام قوم بنادری پدید آمده که ساکنان موگادیشو و اطراف را تشکیل میدهند.
نام
موگادیشو در منطقهای به نام بنادر واقع شدهاست و نام آن برگرفته از واژه عربی-فارسی «مقعد شاه» به معنی سکونتگاه شاه است که نشاندهنده تاثیری است که این محل از بازرگانان ایرانی گرفتهاست.
نام منطقه بنادر نیز از واژه فارسی بندر گرفته شده و به دو بندر براوه و موگادیشو اشاره داد و اهمیت این دو بندرگاه را برای بازرگانان ایرانی نشان میدهد. تاثیر باورهای شیعه مانند احترام به فاطمه هنوز در این منطقه مشهود است.
پیشینه
در قدیم بازرگانان شیرازی از ایران، و اعراب خلیج فارس و عمان در سراسر کرانههای شرق آفریقا و ازجمله در موگادیشو رفتوآمد داشتند و سکونتگاههایی نظیر «مقعد شاه» (اقامتگاه شاه = موگادیشو) و زنگبار (از واژه فارسی و به معنی کرانه سیاهان) بنا کردند.
در دوران طلایی اسلام در سدههای میانه این شهر مرکز حکومت مظفریها شد.
ابن بطوطه، جهانگرد مراکشی، پس از دیدار از عدن در سال ۱۳۳۱ م. از طریق دریا راهی سواحل شرقی آفریقا شده و در آنجا بود که با نوع دیگری از حکومت- که همان شهرهای بندری با جمهوریهای سوداگرانه بودند- آشنا شد. موگادیشو نخستین جایی بود که ابن بطوطه از آن دیدار کرد. خود میگوید: «موگادیشو شهری بس بزرگ است، مردمانش سوداگر و بسیار ثروتمندند، آنها صاحب رمههایی بزرگ از شتران و گوسفندانند، در اینجا مردم به تولید منسوجاتی میپردازند که بسیار شهرت و مرغوبیت دارد و به مصر و دیگر نواحی اطراف صادر میگردد.»
به محض اینکه ابن بطوطه در موگادیشو اقامت گزید، سلطان آنجا برای وی دو هدیه خوشامدگویی کوچک فرستاد. یکی بشقابی بود پر از برگ تنبول و فونل areca huts و دیگری یک شیشه گلاب دمشقی، هدیه نخست در واقع نوعی هدیه سنتی و مذهبی مصریان برای خوشامدگویی بود- رسمی که در سرتاسر شرق آفریقا رواج داشت- و هدیه دوم یا گلاب دمشقی- که برای تطهیر دستها به کار میرفت،
موگادیشو بعدها نیز در عصر استعمار به عنوان مرکز حکومت ایتالیایی سومالی درآمد. در دوران جنگهای داخلی سومالی شبه نظامیان بسیاری مانند گروه الشباب برای حاکمیت بر این شهر مبارزه میکردند و در نهایت حاکمیت شهر به اتحادیه محاکم شریعت اسلامی سومالی رسید. الشباب که از گروههای تندرو و افراطی اسلامگرا است همچنان منشا بسیاری از ناآرامیهای داخلی سومالی و پایتخت آن بهشمار میآید.
بهدنبال جنگهای طولانی وضعیت اقتصادی و رفاهی در موگادیشو نابسامان است اما از سایر شهرهای سومالی بهتر میباشد. راههای رمینی و جادهها اگرچه به برخی کشورهای همسایه متصل میشوند اما از امنیت پائینی برخوردار هستند. سامانه هوایی این کشور هم که به فرودگاه بینالمللی موگادیشو بازمیگشت در طول جنگ سال ۲۰۰۶ سومالی تخریب شد.
جغرافی
نمای موگادیشو از ایستگاه فضایی بینالمللی.
شهر موگادیشو در ساحل اقیانوس هند واقع شدهاست.
رود شبیلی که سرچشمه آن در مرکز اتیوپی است در نزدیکی موگادیشو به ۳۰ کیلومتری اقیانوس هند میرسد اما جهت آن به سمت جنوب غرب ادامه مییابد. این رود معمولا در خلال ماههای فوریه و مارس خشک است. در فصول دیگر رود شبله آب لازم برای کشت پنبه، نیشکر و موز را در منطقه فراهم میکند.
برای یک شهر نزدیک به خط استوا، موگادیشو آب و هوایی نسبتا خشک دارد. آب و هوای آن مانند بیشتر مناطق جنوب شرق سومالی در رده داغ و نیمه خشک دستهبندی میشود. این در حالی است که، شهرهای شمال سومالی عموما در رده داغ و خشک قرار میگیرند.
دمای هوای موگادیشو در طول سال عموما بین ۱۵ تا ۳۶ درجه سانتیگراد نوسان دارد و میزان بارندگی در طول سال برابر ۴۲۷ میلیمتر گزارش شدهاست.
سیاست
پیکارجویان الشباب در سال ۲۰۱۱ از موگادیشو بیرون رانده شدند و از آن سال تاکنون این گروه بخش زیادی از مناطق تحت کنترل خود را از دست دادهاست. گروه تروریستی «الشباب» در سومالی برای براندازی دولت سومالی تلاش میکند و هدفش برقرار کردن حکومت اسلامی است. انفجار اکتبر ۲۰۱۷ موگادیشو، ناشی از بمبگذاری یک کامیون، دستکم ۴۱۴ تن کشته و ۴۰۰ زخمی بر جای گذاشت. این انفجار قوی در یک چهارراه پررفتوآمد موگادیشو رخ داد و بیشتر قربانیان آن از غیرنظامیان بودند.
روز ۲۲ دی ۱۳۹۴ افراد ناشناس به دفتر «کمیته امداد امام خمینی» جمهوری اسلامی در موگادیشو و مرکز هلال احمر ایران در این شهر حمله کردند. دفتر «کمیته امداد امام» در آبانماه سال ۱۳۹۰ با حمایت دولت سومالی در موگادیشو آغاز بهکار کرد.
ارتش ترکیه از بزرگترین پایگاه نظامی خود در منطقه غرب آسیا و شاخ آفریقا در موگادیشو رونمایی کردهاست. بر اساس توافقنامه که در ۲۵ ژانویه ۲۰۱۵ میان ترکیه و سومالی به امضا رسید، این پایگاه برای آموزش نیروهای سومالیایی برای مقابله با گروههای تروریستی در موگادیشو، گشایش یافت. ترکیه از ماه مارس ۲۰۱۵ ساخت این پایگاه نظامی را در زمینی به مساحت ۴۰۰ هکتار آغاز کرد. قرار است در مرحله اول حضور نظامی ارتش ترکیه در خاک سومالی، ۱۰۰ الی ۲۰۰ نظامی ترکیه در این پایگاه حضور پیدا کنند. افسران ترکیه بیشتر از ده هزار نفر از سربازان سومالی را در این پایگاه آموزش خواهند داد. | [
"تفنگداران دریایی ایالات متحده آمریکا",
"فهرست کشورهای جهان",
"قاره آفریقا",
"سومالی",
"مسجد فخرالدین (موگادیشو)",
"کاخ گارسا",
"زنگبار",
"دانشگاه موگادیشو",
"فوتبال",
"بوشمن",
"کوشیها",
"بنادری",
"بنادر",
"شاه",
"شیعه",
"فاطمه",
"ابن بطوطه",
"تنبول",
"فونل",
"جنگهای داخلی سومالی",
"الشباب (سومالی)",
"اتحادیه محاکم شریعت اسلامی سومالی",
"فرودگاه بینالمللی موگادیشو",
"جنگ در سومالی (۲۰۰۶)",
"اقیانوس هند",
"رود شبیلی",
"اتیوپی",
"پنبه",
"نیشکر",
"موز",
"خط استوا",
"بارندگی",
"الشباب",
"انفجار اکتبر ۲۰۱۷ موگادیشو",
"کمیته امداد امام خمینی",
"ارتش ترکیه"
] | [
"موگادیشو",
"اقیانوس هند",
"بنیانگذاریها در هزاره ۱ (میلادی) در آفریقا",
"پایتختهای آفریقا",
"سلطنت اجوران",
"شهرهای بندری آفریقا",
"مناطق مسکونی بنیانگذاریشده در هزاره ۱ (میلادی)",
"مناطق مسکونی در استان بنادر",
"مناطق مسکونی در سومالی",
"مناطق مسکونی ساحلی در سومالی"
] |
2,858 | فریتاون | 2 | 77 | 0 | [
"فری تاون",
"فري تاون"
] | false | 44 | {
"KeysAndValues": [
{
"Item1": "official_name",
"Item2": "فریتاون"
},
{
"Item1": "image_skyline",
"Item2": "Freetown.jpg"
},
{
"Item1": "imagesize",
"Item2": "300px"
},
{
"Item1": "image_caption",
"Item2": "View of Freetown"
},
{
"Item1": "pushpin_map",
"Item2": "Sierra Leone"
},
{
"Item1": "pushpin_mapsize",
"Item2": "300"
},
{
"Item1": "subdivision_type",
"Item2": "Country"
},
{
"Item1": "subdivision_type1",
"Item2": "Region"
},
{
"Item1": "subdivision_name1",
"Item2": "[[Western Area]]"
},
{
"Item1": "subdivision_type2",
"Item2": "[[District]]"
},
{
"Item1": "subdivision_name2",
"Item2": "[[Western Area Urban District]]"
},
{
"Item1": "government_type",
"Item2": "[[شورای شهر]]"
},
{
"Item1": "leader_title",
"Item2": "Mayor"
},
{
"Item1": "leader_name",
"Item2": "[[Franklyn Bode Gibson]] ([[APC]])"
},
{
"Item1": "leader_title1",
"Item2": "Deputy Mayor"
},
{
"Item1": "leader_title2",
"Item2": "Governing Body"
},
{
"Item1": "leader_name2",
"Item2": "[[Freetown City Council]]"
},
{
"Item1": "established_title",
"Item2": "Founded"
},
{
"Item1": "established_date",
"Item2": "۱۱ مارس ۱۷۹۲"
},
{
"Item1": "unit_pref",
"Item2": "metric"
},
{
"Item1": "area_total_km2",
"Item2": "۳۵۷"
},
{
"Item1": "population_as_of",
"Item2": "سرشماری ۲۰۱۵"
},
{
"Item1": "population_total",
"Item2": "۱،۰۵۰،۳۰۱"
},
{
"Item1": "timezone",
"Item2": "[[ساعت گرینویچ]]"
},
{
"Item1": "elevation_m",
"Item2": "26"
}
],
"Title": "settlement"
} | فریتاون پایتخت و بزرگترین شهر کشور سیرالئون است.
این شهر دارای ۳۵۷ کیلومتر مربع مساحت و ۱،۰۵۰،۳۰۱ نفر جمعیت در سال ۲۰۱۵ میلادی بودهاست.
فریتاون یک بندر عمده در اقیانوس اطلس است و در منطقه غربی کشور سیرالئون واقع شدهاست. فریتاون مرکز عمده شهری، اقتصادی، مالی، فرهنگی، آموزشی و سیاسی سیرالئون است.
اقتصاد شهر عمدتا در اطراف بندرگاه آن متمرکز شدهاست که بخشی از خور رودخانه سیرالئون را تشکیل میدهد. این بندرگاه سومین بندرگاه طبیعی بزرگ در جهان است.
جمعیت فریتاون از لحاظ نژادی، فرهنگی و مذهبی متنوع است. این شهر دارای جمعیت قابل توجهی از تقریبا تمام گروههای قومی سیرالئون است، اما هیچ گروه قومی خاصی اکثریت جمعیت را در این شهر تشکیل نمیدهد. مانند تقریبا تمام مناطق سیرالئون، زبان کریو، زبان اصلی ارتباطی مردم در فریتاون است و در کل شهر بهطور گستردهای استفاده میشود.
شهر فریتاون در ۱۱ مارس ۱۷۹۲ توسط ستوان جان کلارکسون و بردگان سابق آفریقاییآمریکایی و افراد آزادی به نام ماندگاران نوا اسکوشیا که در سال ۱۷۹۲ توسط شرکت سیرالئون به این منطقه آورده شده بودند، تاسیس شد.
شهر فریتاون پناهگاهی برای مهاجران آفریقاییآمریکایی آزادشده از بردگی و بردگان سابق آفریقایی و کارائیبی بود. نوادگان این مردمان با عنوان مردم کریول شناخته میشوند. فریتاون قدیمیترین پایتختی است که توسط آمریکاییهای آفریقاییتبار تاسیس شدهاست. این شهر سی سال پیش از مونروویا (در لیبریا) تاسیس شده و معماری منحصر به فرد کریولی آن که از سبکهای آمریکایی و کارائیبی تاثیر گرفته حائز اهمیت است.
رانش زمین ۲۰۱۷ سیرالئون | [
"Western Area",
"Districts of Sierra Leone",
"Western Area Urban District",
"شورای شهر",
"Sam Franklyn Gibson",
"All People's Congress",
"Freetown City Council",
"ساعت گرینویچ",
"سیرالئون",
"بندرگاه",
"خور",
"رودخانه سیرالئون",
"زبان کریو",
"جان کلارکسون",
"کریول",
"مونروویا",
"رانش زمین ۲۰۱۷ سیرالئون"
] | [
"فریتاون",
"بنیانگذاریهای دهه ۱۷۹۰ (میلادی) در آفریقا",
"پایتختهای آفریقا",
"سیرالئون",
"شهرهای بندری آفریقا",
"مناطق مسکونی بنیانگذاریشده در ۱۷۹۲ (میلادی)",
"مناطق مسکونی در سیرالئون",
"مناطق مسکونی ساحلی در سیرالئون"
] |
2,860 | سووا | 2 | 59 | 0 | [] | false | 34 | {
"KeysAndValues": [
{
"Item1": "name",
"Item2": "سووا"
},
{
"Item1": "native_name",
"Item2": "Suva"
},
{
"Item1": "settlement_type",
"Item2": "[[شهر]]"
},
{
"Item1": "image_skyline",
"Item2": "Suva.jpg"
},
{
"Item1": "image_caption",
"Item2": "نمایی از فراز سووا"
},
{
"Item1": "image_map",
"Item2": "Fiji map.png"
},
{
"Item1": "pushpin_map",
"Item2": "Fiji"
},
{
"Item1": "latd",
"Item2": "18"
},
{
"Item1": "longd",
"Item2": "178"
},
{
"Item1": "coordinates_display",
"Item2": "inline,title"
},
{
"Item1": "subdivision_type",
"Item2": "[[کشور]]"
},
{
"Item1": "subdivision_type1",
"Item2": "جزیره"
},
{
"Item1": "subdivision_name1",
"Item2": "[[ویتی لوو]]"
},
{
"Item1": "subdivision_type2",
"Item2": "بخش"
},
{
"Item1": "subdivision_name2",
"Item2": "بخش مرکزی"
},
{
"Item1": "established_title",
"Item2": "تاسیس"
},
{
"Item1": "established_date",
"Item2": "[[۱۸۷۷]]"
},
{
"Item1": "leader_title",
"Item2": "شهردار"
},
{
"Item1": "leader_name",
"Item2": "[[راتو پی.وی. وولاوولا]]"
},
{
"Item1": "unit_pref",
"Item2": "Metric"
},
{
"Item1": "area_total_km2",
"Item2": "2,048"
},
{
"Item1": "population_total",
"Item2": "88,271"
},
{
"Item1": "population_as_of",
"Item2": "۲۰۰۹"
},
{
"Item1": "population_density_km2",
"Item2": "auto"
},
{
"Item1": "population_note",
"Item2": "۱۷۵,۳۹۹ (به همراه حومه)"
},
{
"Item1": "timezone1",
"Item2": "UTC"
},
{
"Item1": "utc_offset1",
"Item2": "۱۲+"
},
{
"Item1": "area_code",
"Item2": "xx ۶۷۹"
}
],
"Title": "settlement"
} | سووا پایتخت کشور فیجی است.
جغرافیا
شهر سووا ۱۴۱،۰۰۰ نفر جمعیت دارد و در جنوب شرقی کرانه جزیره ویتی لوو در بخش فیجی مرکزی واقع شدهاست.
تاریخ
سووا در سال ۱۸۷۷ پایتخت فیجی شد؛ علت آن هم این بود که وضع جغرافیایی پایتخت پیشین یعنی شهر لووکا دارای محدودیتهای زیادی بود. لووکا واقع در جزیره اوالائو در اصل یک اقامتگاه اروپایی بود. سووا مرکز سیاسی و بازرگانی کشور فیجی است و بزرگترین شهر در کل منطقه اقیانوس آرام جنوبی (با نادیده گرفتن استرالیا و زلاند نو) است. سووا همچنین بندر اصلی فیجی است و بازیهای اقیانوس آرام جنوبی نیز در سال ۲۰۰۳ در همین شهر برگزار شد.
مردم
باشندگان شهر بیشتر از بومیان فیجی و فیجیاییهای هندیتبار (هندی-فیجیها) هستند.
زبان
زبانهای رایج در شهر به ترتیب انگلیسی، فیجیایی و هندوستانی هستند. | [
"فهرست شهرهای فیجی",
"فهرست کشورهای جهان",
"ویتی لوو",
"۱۸۷۷ (میلادی)",
"راتو پی.وی. وولاوولا",
"فیجی",
"لووکا",
"اوالائو",
"اقیانوس آرام جنوبی",
"استرالیا",
"زلاند نو",
"بازیهای اقیانوس آرام جنوبی",
"هندی-فیجیها",
"فیجیایی",
"زبان هندوستانی"
] | [
"سووا",
"پایتختهای اقیانوسیه",
"شهرهای اقیانوسیه",
"شهرهای بندری در اقیانوسیه",
"فیجی",
"مناطق مسکونی در فیجی"
] |
2,861 | بیشکک | 2 | 189 | 0 | [
"بيشكك",
"فرونزه"
] | false | 131 | {
"KeysAndValues": [
{
"Item1": "name",
"Item2": "بیشکک (فرونزه)"
},
{
"Item1": "image_skyline",
"Item2": "Bischkek.jpg"
},
{
"Item1": "image_caption",
"Item2": "نمای شهر بیشکک"
},
{
"Item1": "image_flag",
"Item2": "Flag of Bishkek.png"
},
{
"Item1": "image_seal",
"Item2": "Coat of arms of Bishkek Kyrgyzstan.svg"
},
{
"Item1": "image_map",
"Item2": "Kyrgyzstan location map.svg"
},
{
"Item1": "map_caption",
"Item2": "موقعیت شهر بیشکک در کشور [[قرقیزستان]]"
},
{
"Item1": "latd",
"Item2": "42"
},
{
"Item1": "latm",
"Item2": "52"
},
{
"Item1": "lats",
"Item2": "29"
},
{
"Item1": "longd",
"Item2": "74"
},
{
"Item1": "longm",
"Item2": "36"
},
{
"Item1": "longs",
"Item2": "44"
},
{
"Item1": "coordinates_display",
"Item2": "inline,title"
},
{
"Item1": "subdivision_type",
"Item2": "[[کشور]]"
},
{
"Item1": "subdivision_type1",
"Item2": "ناحیه"
},
{
"Item1": "subdivision_name1",
"Item2": "[[استان چوئی]]"
},
{
"Item1": "leader_title",
"Item2": "شهردار"
},
{
"Item1": "leader_name",
"Item2": "[[نریمان تولیف]]"
},
{
"Item1": "unit_pref",
"Item2": "Metric"
},
{
"Item1": "area_total_km2",
"Item2": "۱۲۷"
},
{
"Item1": "elevation_m",
"Item2": "۲۶۲۵"
},
{
"Item1": "population_total",
"Item2": "۷۶۲،۳۰۸"
},
{
"Item1": "population_density_km2",
"Item2": "auto"
},
{
"Item1": "timezone1",
"Item2": "CET"
},
{
"Item1": "utc_offset1",
"Item2": "۶+"
},
{
"Item1": "area_code",
"Item2": "۳۱۲"
}
],
"Title": "settlement"
} | بیشکک (به زبان قرقیزی و روسی: ) پایتخت کشور قرقیزستان است. جمعیت آن بر اساس آمار سال ۲۰۰۵ میلادی ۸۰۹ هزار نفر بوده است که با احتساب حومه آن تا یک میلیون نفر نیز میرسد. بیشکک کنونی، در محل نقطهای بسیار کوچک در مسیر جاده ابریشم واقع شده است.
بافت شهر بیشکک کنونی به گونهای است که باعث تصفیه هوا بوسیله هوای کوهستانی میشود. بیشکک دارای ۲۶۲ خیابان است. مهمترین خیابانهای شهر مناس، چوئی، عبدالرحمان اف، بایتیک باتیر، مسکوسکی است. در بلوارهای ارکیندیک و مولودایا گواردیا نیز کافههای تابستانی و زمین بازی کودکان وجود دارد. بیشتر نواحی مسکونی مانند شهرکهای مسکونی شماره ۶ تا ۲۶، در جنوب شهر قرار گرفتهاست.
نامگذاری
در فاصله زمانی ۱۹۲۶ تا ۱۹۹۱ نام این شهر بر اساس نام یکی از رهبران انقلاب بولوشویکی روسیه، میخائیل فرونزه که از نزدیکان لنین و متولد بیشکک کنونی بود و در جریان انقلاب ۱۹۰۵ و انقلاب ۱۹۱۷ و شورشهای داخلی دهه ۱۹۲۰ نقش بسیار چشمگیری داشت، به نام «فرونزه» نامیده میشد.
تاریخچه
کاوشهای باستانی نشان میدهد انسانهای اولیه در هزارههای پنجم و چهارم پیش از میلاد در منطقهای که هم اکنون شهر بیشکک واقع شده ساکن بودهاند شاخه شرقی بیشکک از دره چوئی عبور میکرد و در مسیر دیگری به رشتهکوههای تیانشان مرکزی منتهی میشد. در چهارراه این جادهها کاروانسرایی متعلق به قوم عشایری ترک زبان به نام سولتو وجود داشتهاست. گفته میشود در سدههای ۷ تا ۱۲ میلادی یک شهر قدیمی ترکنشین به نام جول در منطقه بیشکک کنونی قرار داشتهاست. دره چوئی که شهر بیشکک در آن قرار گرفته در میان رودهای آلاارچا و الامدین، چراگاه زمستانی قبیله سولتو یکی از چهل قبایل قرقیزی بود.
بارتولد «جول» در مآخذ اسلامی را با «چول» در زبان ترکی که به معنای دشت و صحراست، یکی میداند و این به نظر درست میرسد، زیرا در شمال آن بلافاصله دشتی ریگزار آغاز میشود. در ناحیه جول کهن در ۱۰ کیلومتری بیشکک چند اثر بودایی کشف شده است. در مشرق بیشکک از یک معبد بودایی دیگر خاکبرداری شده که ظاهرا متعلق به سدههای ۲ و۳ق/۸ و۹م است.
خانات خوقند
در سال ۱۸۲۵ در قلمرو شهر با دستور مدعلی خان ازبک دژ بیشپک بنیانگذاری شد که بزرگترین پادگان نظامی در دره چوئی درآن مستقر بود. این نقطه یکی از ۳۵ دژ نظامی این حکومت در منطقه بود.
در داخل دژ علاوه بر پادگان، مسجد، بازار، کشتارگاه، زندان، انبار و سایر ساختمانها وجود داشتهاست. در پیرامون این دژ خانههای صنعتگران و بازرگانان، کاروانسراها و کارگاههای صنعتگری دایر بود. این دژ در مرکز راههای قبایل عشایری برای جابجایی آنها از چراگاههای زمستانی به چراگاههای تابستانی و در مسیر جاده منتهی به دریاچه ایسیک کول و منطقه هفترود قرار داشت. امیران خوقند از این دژ به عنوان محل جمعآوری مالیاتها از کاروانهای گذری استفاده میکردند.
۱۶ سال پس از تصرف این منطقه توسط روسها که در سال ۱۹۶۲ اتفاق افتاد، در این مکان بنایی جدید ساخته شد.
بنای اولیه شهر کنونی بیشکک در سال ۱۸۷۸ بهعنوان یک دژ نظامی متعلق به روسیه تحت نام «پیشپک» گذاشته شده است.
thumb
رونق واقعی شهر بیشکک نیز از این تاریخ آغاز شد چون تا پیش از این سال مرکزیت منطقه شمال قرقیزستان در شهر تخماق قرار داشت؛ ولی در این سال بسیاری از تاسیسات اداری و مسکونی این شهر بر اثر سیلهای متعدد تقریبا تخریب شد و بهاجبار مرکزیت سیاسی و اداری منطقه شمال قرقیزستان به بیشکک منتقل گشت.
شهرهای خواهرخوانده
آلماتی - قزاقستان
آستانه - قزاقستان
کلرادو اسپرینگز، کلرادو - ایالات متحده آمریکا
مریدان، کنتیکت - ایالات متحده آمریکا
آنکارا - ترکیه
ازمیر - ترکیه
اورومچی - جمهوری خلق چین
مینسک - بلاروس
قزوین - ایران | [
"قرقیزستان",
"فهرست کشورهای جهان",
"استان چوئی",
"نریمان تولیف",
"زبان قرقیزی",
"زبان روسی",
"جاده ابریشم",
"انقلاب ۱۹۱۷ روسیه",
"میخائیل فرونزه",
"لنین",
"انقلاب ۱۹۰۵",
"انقلاب ۱۹۱۷",
"تیانشان",
"سولتو",
"بارتولد",
"بودایی",
"دره چوئی",
"روسیه",
"تخماق (شهر)",
"آلماتی",
"قزاقستان",
"آستانه (قزاقستان)",
"کلرادو اسپرینگز",
"کلرادو",
"ایالات متحده آمریکا",
"مریدان",
"کنتیکت",
"آنکارا",
"ترکیه",
"ازمیر",
"اورومچی",
"جمهوری خلق چین",
"مینسک",
"بلاروس",
"قزوین",
"ایران"
] | [
"بیشکک",
"استانهای قرقیزستان",
"بنیانگذاریهای ۱۸۲۵ (میلادی) در آسیا",
"پایتختهای آسیا",
"شهرهای آسیای میانه",
"شهرهای راه ابریشم",
"شهرهای قرقیزستان",
"مناطق مسکونی بنیانگذاریشده در ۱۸۲۵ (میلادی)",
"مناطق مسکونی در استان چوئی",
"مناطق مسکونی در قرقیزستان"
] |
2,862 | آستانه | 0 | 41 | 0 | [
"آستانه (ابهام زدايي)",
"آستانه (ابهامزدایی)",
"استانه",
"استانه (ابهام زدايي)",
"آستانه (ابهام زدایی)",
"استانه (ابهامزدایی)",
"استانه (ابهام زدایی)"
] | false | 33 | {
"KeysAndValues": [],
"Title": ""
} | واژه آستانه معانی گوناگون دارد:
آستانه در به معنی در ورودی
آستانه به معنی ورودی آرامگاه بزرگان مذهبی
استانه یا هوشتانه، کیمیاگر و فیلسوف مغ ایرانی هخامنشی
آستانه (قزاقستان) پایتخت جدید قزاقستان پس از آلماتی
آستانه اشرفیه شهری در استان گیلان در شمال ایران
آستانه (مرکزی) شهری در جنوب غربی استان مرکزی ایران
آستانه (شیراز) محله بسیار کهن در مرکز شیراز
آستانه روستایی ولایت پنجشیر | [
"آستانه در",
"هوشتانه",
"آستانه (قزاقستان)",
"قزاقستان",
"آلماآتی",
"آستانه اشرفیه",
"آستانه (مرکزی)",
"آستانه (شیراز)",
"ولایت پنجشیر"
] | [] |
2,863 | دوحه | 2 | 464 | 0 | [] | false | 400 | {
"KeysAndValues": [
{
"Item1": "name",
"Item2": "دوحه"
},
{
"Item1": "official_name",
"Item2": "Doha"
},
{
"Item1": "settlement_type",
"Item2": "[[شهر]]"
},
{
"Item1": "image_skyline",
"Item2": "Doha montage.jpg"
},
{
"Item1": "image_seal",
"Item2": "QA-01.svg"
},
{
"Item1": "pushpin_map",
"Item2": "Qatar"
},
{
"Item1": "latd",
"Item2": "25"
},
{
"Item1": "latm",
"Item2": "17"
},
{
"Item1": "longd",
"Item2": "51"
},
{
"Item1": "longm",
"Item2": "31"
},
{
"Item1": "longs",
"Item2": "31"
},
{
"Item1": "coordinates_type",
"Item2": "type:city_region:QA-DA"
},
{
"Item1": "coordinates_display",
"Item2": "inline,title"
},
{
"Item1": "subdivision_type",
"Item2": "[[کشور]]"
},
{
"Item1": "subdivision_type1",
"Item2": "[[شهرداری]]"
},
{
"Item1": "subdivision_name1",
"Item2": "دوحه"
},
{
"Item1": "established_date",
"Item2": "تاسیس"
},
{
"Item1": "founder",
"Item2": "[[۱۸۵۰]]"
},
{
"Item1": "unit_pref",
"Item2": "Metric"
},
{
"Item1": "area_total_km2",
"Item2": "۱۳۲"
},
{
"Item1": "population_total",
"Item2": "۹۹۸،۶۵۱"
},
{
"Item1": "population_as_of",
"Item2": "۲۰۰۹"
},
{
"Item1": "population_density_km2",
"Item2": "auto"
},
{
"Item1": "timezone1",
"Item2": "East Africa Time"
},
{
"Item1": "utc_offset1",
"Item2": "۳+"
},
{
"Item1": "area_code",
"Item2": "۱ (۹۶۶)+"
}
],
"Title": "settlement"
} | دوحه پایتخت کشور قطر است. این شهر در سواحل خلیج فارس قرار دارد. جمعیت آن بر طبق سرشماری سال ۲۰۰۵ میلادی ۴۰۰،۰۵۱ نفر بودهاست.
تاریخچه
۱۹۰۸ م.
دوحه ابتدا یک روستای ماهیگیری بود.
زیرساختها
دوحه در دهه اخیر شاهد سرمایهگذاری فروان در زیر ساختهای شهری بودهاست. بهطوریکه از یک دهکده ساحلی به یک شهر مدرن تبدیل گردیده است. طرحهای مدرنسازی شهر عبارتند از ساختمانهای تجاری و مسکونی فراوان، شهر آموزشی که قرار است دانشگاههای معتبر در ان به فعالیت بپردازند. طرح ساخت ورزشگاههای جام جهانی فوتبال، مراکز خرید و پروژه دوحه لند که شهر بازی بزرگ قطر میباشد. این شهر دارای فرودگاه بینالمللی و همچنین مرکز شرکت هواپیمایی قطریه میباشد. شبکه خبری الجزیره انگلیسی و عربی در شهر دوحه واقع گشته است. سند چشمانداز ۲۰۳۰ کشور قطر که بر پایه چهار اصل توسعه انسانی، اجتماعی، اقتصادی و زیستمحیطی استوار است، در بخش توسعه اقتصادی بر استفاده از درآمد حاصل از منابع طبیعی قطر برای سوق دادن اقتصاد کشور به سوی سایر منابع درآمدزایی و در بخش توسعه زیستمحیطی، بر توسعه با حداقل آسیب به طبیعت تاکید شدهاست.
آسمان خراشهای دوحه
اقتصاد
بخش عمده نفت و گاز کشور قطر در محدوده دریایی دوحه قرار دارد.
به همین دلیل دوحه میزبان بزرگترین شرکتهای نفتی و گازی دنیا شدهاست. بهطور سنتی و پس از کشف و استخراج گسترده نفت پس از جنگ جهانی دوم در قطر که عمدتا توسط شرکتهای نفتی آمریکایی انجام شد، اقتصاد قطر بر پایه درآمد نفت و گاز بنا شدهاست.
اما از چند سال پیش و با هدفگذاریهای انجام شده، کشور قطر قصد صنعتیسازی و تجاریسازی خود و جدایی از اقتصاد تک قطبی و وابسته به نفت دارد. نمود کامل این تلاش در شهر دوحه قابل رویت است.
گردشگری
قطر در سالهای اخیر به عنوان یک مقصد کاری شناخته شدهاست و جدیدا به عنوان یک شهر توریستی نو ظهور در حال رشد و توسعه شناخته میشود.
دوحه به عنوان یک شهر مدرن و پویا ساخته شده بر روی ریشههای فرهنگی عمیق از میراث فرهنگی بادیه نشینی خود است.
بازدید کنندگان از قطر هر آنچه برای یک سفر تابستانی نیاز دارند را در دسترس دارند، آرامش، صحرا، کوچههای پر جنب و جوش، سواحل شلی، پارکهای سبز و همچنین هتلهای لوکس در قطر در دسترس است.
آب و هوا
دوحه دارای اب و هوای گرم و خشک و شرجی میباشد. با میانگین دمای ۲۷ درجه با میزان بارش ۷۶ میلیمتر میرسد.
امکانات
نمایی از داخل فرودگاه حمد
فرودگاه
فرودگاه بینالمللی حمد، یک فرودگاه همگانی است که یک باند فرود آسفالت دارد و طول باند آن ۴۹۰۰ متر است. این فرودگاه در شهر دوحه کشور قطر قرار دارد و در ارتفاع ۱۱ متری از سطح دریا واقع شدهاست. این فرودگاه جدید و مدرن از تاریخ ۲۷ می۲۰۱۴ مرکز اصلی پروازهای قطر ایرویز شد.
لازم است ذکر شود که این فرودگاه یکی از طولانیترین باندهای پروازی آسیا و همچنین دنیا رو به خود اختصاص داده است و هواپیماهای مدرن از قبیل A380 به راحتی میتوانند در آن مورد استفاده قرار گیرند.
فروشگاه
دوحه معروف به بهشت خریداران است، این شهر برای همه بازدید کنندگان خود محلی برای خرید دارد.
موزه
موزه هنر اسلامی دوحه یکی از شاهکارهای معماری در کرانه خلیج فارس است. این موزه در کشور قطر واقع شدهاست و بسیاری از آثار اسلامی را در خود جای داده است. این موزه همچنین میزبان آثار تاریخی از سال ۶۰۰ میلادی تا قرن نوزدهم است.
تسهیلات غذایی
قطر بالاترین امتیاز در ارائه غذاهای حلال را به خود اختصاص داده است. فضای گردشگری مناسب، دسترسی راحت به مسجد و نمازخانه و تسهیلات ویژه فرودگاه دیگر امتیازهای مثبت قطر و شهر دوحه هستند.
افتتاحیه بازیهای آسیایی
ورزش
شهر دوحه میزبان بازیهای آسیایی ۲۰۰۶ بودهاست؛ و همچنین میزبان بازیهای جام جهانی فوتبال ۲۰۲۲ میباشد.
ورزشهای آبی در قطر طرفدار دارد. همچنین این شهر میزبان چهار دوره بازیهای والیبال قهرمانی باشگاههای جهان بودهاست.
همچنین دوحه یک دوره میزبان مسابقات WTA تنیس زنان و مسابقات هندبال قهرمانی جهان بودهاست.
نمایی از دوحه و موزه هنر
هنر
موزه هنر اسلامی دوحه بزرگترین مرکز فرهنگ اسلامی در جهان است. موسسه فیلم دوحه (DFI) بزرگترین سازمان سینمایی قطر که در سال ۲۰۱۰ برای نظارت بر طرحهای ساخت فیلم و ایجاد صنعت فیلم و پایدار سینما در قطر شکل گرفت در دوحه قرار دارد.
رسانه
الجزیره بزرگترین شبکه خبری خاورمیانه در دوحه قرار دارد.
روز ملی قطر
همزمان با روز ملی قطر، هر ساله نیروهای مسلح این کشور در خیابان ساحلی شهر دوحه، رژه برگزار میکنند.
واحدهایی از نیروهای زمینی، دریایی و هوایی ارتش، وزارت کشور، نیروهای امنیت داخلی، گارد امیری و پلیس در مقابل امیر قطر رژه میرود.
این مراسم با استقبال مردم روبرو شدهاست.
پانزدهمین دوره بازیهای آسیایی دوحه
آب و هوا: دوحه - نمودار آب و هوا، نمودار دما، جدول آب و هوا - Climate … | [
"فهرست شهرهای قطر",
"فهرست کشورهای مستقل",
"شهرداریهای قطر",
"۱۸۵۰ (میلادی)",
"قطر",
"خلیج فارس",
"جام جهانی فوتبال",
"مراکز خرید",
"شهر بازی",
"شرکت هواپیمایی",
"شبکه خبری الجزیره",
"توسعه انسانی",
"توسعه اقتصادی",
"منابع طبیعی",
"نفت و گاز",
"میراث فرهنگی",
"قطر ایرویز",
"هنر اسلامی",
"قرن نوزدهم",
"بازیهای آسیایی ۲۰۰۶",
"جام جهانی فوتبال ۲۰۲۲",
"والیبال قهرمانی باشگاههای جهان",
"موزه هنر اسلامی دوحه",
"الجزیره (شبکه خبری)",
"نیروهای مسلح",
"وزارت کشور",
"امیر قطر",
"ایستگاه فضایی بینالمللی",
"آب و هوا"
] | [
"دوحه",
"بنیانگذاریهای ۱۸۲۵ (میلادی) در آسیا",
"پایتخت فرهنگ عرب",
"پایتختهای آسیا",
"شهرداریهای قطر",
"شهرهای قطر",
"مناطق مسکونی بنیانگذاریشده در ۱۸۲۵ (میلادی)",
"مناطق مسکونی در قطر",
"مناطق مسکونی ساحلی در قطر",
"ویکیسازی رباتیک"
] |
2,864 | پنومپن | 2 | 135 | 0 | [
"فنوم پن",
"پنوم پن",
"پنوم-پن"
] | false | 94 | {
"KeysAndValues": [
{
"Item1": "name",
"Item2": "پنوم پنPhnom-Penh"
},
{
"Item1": "native_name",
"Item2": "ភ្នំពេញ"
},
{
"Item1": "image_skyline",
"Item2": "Wat Phnom-Phnom Penh-Cambodia.jpg"
},
{
"Item1": "image_caption",
"Item2": "[[استوپا]]ها در مقابل وات پنوم"
},
{
"Item1": "لقب",
"Item2": "در قدیم: مروارید آسیا"
},
{
"Item1": "image_map",
"Item2": "Cambodia-Phnom Penh.png"
},
{
"Item1": "map_caption",
"Item2": "محل قرارگیری پایتخت کشور کامبوج"
},
{
"Item1": "latd",
"Item2": "11"
},
{
"Item1": "latm",
"Item2": "33"
},
{
"Item1": "longd",
"Item2": "104"
},
{
"Item1": "longm",
"Item2": "55"
},
{
"Item1": "longs",
"Item2": "31"
},
{
"Item1": "coordinates_display",
"Item2": "inline,title"
},
{
"Item1": "subdivision_type",
"Item2": "[[کشور]]"
},
{
"Item1": "subdivision_type1",
"Item2": "استان"
},
{
"Item1": "subdivision_name1",
"Item2": "[[پنوم پن]]"
},
{
"Item1": "leader_title",
"Item2": "شهردار و فرماندار"
},
{
"Item1": "leader_name",
"Item2": "[[کب چوتما]]"
},
{
"Item1": "unit_pref",
"Item2": "Metric"
},
{
"Item1": "area_total_km2",
"Item2": "۶۷۸٫۴۶"
},
{
"Item1": "elevation_m",
"Item2": "۳۹"
},
{
"Item1": "population_total",
"Item2": "۲،۲۳۴،۵۶۶"
},
{
"Item1": "population_as_of",
"Item2": "۲۰۱۱"
},
{
"Item1": "population_density_km2",
"Item2": "auto"
},
{
"Item1": "timezone1",
"Item2": "کامبوج"
},
{
"Item1": "utc_offset1",
"Item2": "۷+"
},
{
"Item1": "area_code",
"Item2": "(۰۲۳) ۸۵۵+"
}
],
"Title": "settlement"
} | پنومپن پایتخت کشور کامبوج و بزرگترین شهر این کشور است. جمعیت پنومپن یک و نیم میلیون نفر است.
پنومپن از سال ۱۴۳۴ میلادی در کنار رود مکونگ بنا شده و از زمان استعمار فرانسه در کامبوج، پایتخت این کشور بودهاست. این شهر از دهه ۱۹۲۰ یکی از زیباترین شهرهای ساختهشده توسط فرانسویان در هندوچین بهشمار میآمد و «مروارید آسیا» لقب گرفته بود. امروزه تعدادی از ساختمانهای استعماری فرانسوی در بلوار اصلی شهر پابرجا هستند.
شاخص توسعه انسانی پنومپن از میانگین کشوری بالاتر است. با این وجود بسیاری از ساکنان شهر پنوم پن، پایتخت کامبوج در واقع مهاجرین نواحی روستایی این کشور هستند که در جریان چندین دهه جنگ خانه و مزارع خود را از دست داده و به این شهر پناه آوردهاند. وجود میلیونها مین ضد نفر که در جای جای خاک این کشور کار گذاشته شده عملا مانع از زندگی مردم در مزارعی که دهها سال به حال خود رها شدهاند، است. بخشی از این مهاجران زندگی خود را با فروش زباله و یافتن وسایل دست دوم از میان زبالههای شهر پنومپن میگذرانند. حلبیآبادهایی که آنها ساکن آن هستند نیز در مجاورت محل تخلیه زباله شهر پنوم پن قرار دارد.
پیشینه
در هفدهم آوریل ۱۹۷۵ نیروهای «خمر سرخ»، به رهبری پول پوت، شهر دو میلیون و سیصد هزار نفری پنوم پن را اشغال کردند و «جمهوری دمکراتیک کامبوج» را به جای نظام هوادار غرب نشاندند. چهل و هشت ساعت بعد، تمامی جمعیت پایتخت، به فرمان فاتحان، خانه و کاشانه خود را رها کرده و بدون کمترین آمادگی، به سوی روستاها و جنگلها رانده شدند. بدین سان شهر بسیار گسترده پنوم پن به شهر ارواح بدل شد و تنها شماری از صاحب منصبان ارشد نظام تازه، همراه با چند شکنجهگاه، در آن منزل گزیدند.
مهمترین «بنای تاریخی» پول پوتیسم، مدرسه بزرگی است در قلب پنوم پن که در سالهای سلطه خمر سرخ به یک شکنجه گاه بزرگ با نام «توئول سلنگ» یا «اس ۲۱» بدل شد.
در این مدرسه پیشین، که امروز «موزه کشتار عام» نام گرفته، حدود بیست هزار نفر بازجویی و شکنجه شدند که نزدیک به پانزده هزار نفر آنها ناپدید شدند. شمار زیادی از شکنجهشدگان «توئول سلنگ» در کشتارگاهی موسوم به «چونگ اک»، در پانزده کیلومتری پنوم پن، نابود شدند.
در هفتم ژانویه ۱۹۷۹ در پی یک هجوم سراسری به کامبوج، ارتش ویتنام شهر پنوم پن را اشغال کرد، نظام خمر سرخ فرو ریخت و جمهوری دمکراتیک کامبوج (به رهبری پول پوت) جای خود را به جمهوری خلق کامبوج (که گوش به فرمان ویتنام است) سپرد.
در این زمان یک دوران بازسازی در پنومپن آغاز شد. | [
"استوپا",
"فهرست کشورهای جهان",
"پنوم پن",
"کب چوتما",
"کامبوج",
"مکونگ",
"شاخص توسعه انسانی",
"خمر سرخ",
"پول پوت",
"توئول سلنگ",
"چونگ اک",
"جمهوری خلق کامبوج"
] | [
"پنومپن",
"استانهای کامبوج",
"بنیانگذاریهای سده ۱۴ (میلادی) در آسیا",
"پایتختهای آسیا",
"شهرداریهای کامبوج",
"شهرهای کامبوج",
"مناطق مسکونی بنیانگذاریشده در سده ۱۴ (میلادی)",
"مناطق مسکونی در مکونگ"
] |
2,865 | یائونده | 2 | 94 | 0 | [
"يائواونده",
"یائواونده",
"يائونده"
] | false | 73 | {
"KeysAndValues": [
{
"Item1": "name",
"Item2": "یائونده"
},
{
"Item1": "native_name",
"Item2": "Yaoundé"
},
{
"Item1": "image_skyline",
"Item2": "Cameroon-Yaounde01.jpg"
},
{
"Item1": "image_map",
"Item2": "CM-Mfoundi.png"
},
{
"Item1": "map_caption",
"Item2": "یائونده، کامرون"
},
{
"Item1": "latm",
"Item2": "52"
},
{
"Item1": "longd",
"Item2": "11"
},
{
"Item1": "longm",
"Item2": "31"
},
{
"Item1": "coordinates_display",
"Item2": "inline,title"
},
{
"Item1": "subdivision_type",
"Item2": "[[کشور]]"
},
{
"Item1": "subdivision_type1",
"Item2": "ناحیه"
},
{
"Item1": "subdivision_name1",
"Item2": "[[استان مرکز]]"
},
{
"Item1": "leader_title",
"Item2": "شهردار"
},
{
"Item1": "leader_name",
"Item2": "[[گیلبرت تسیمی اوونا]]"
},
{
"Item1": "unit_pref",
"Item2": "Metric"
},
{
"Item1": "area_total_km2",
"Item2": "180"
},
{
"Item1": "elevation_m",
"Item2": "2382"
},
{
"Item1": "population_total",
"Item2": "1,430,000"
},
{
"Item1": "population_as_of",
"Item2": "۲۰۰۵"
},
{
"Item1": "population_density_km2",
"Item2": "auto"
},
{
"Item1": "timezone1",
"Item2": "CET"
},
{
"Item1": "utc_offset1",
"Item2": "۱+"
},
{
"Item1": "timezone1_DST",
"Item2": "CEST"
},
{
"Item1": "utc_offset1_DST",
"Item2": "۱+"
}
],
"Title": "settlement"
} | یائونده (Yaoundé) پایتخت کشور آفریقایی کامرون است.
یائونده پس از دوالا دومین شهر بزرگ کامرون است. شهر یائونده در مرکز کشور کامرون و در ارتفاع ۷۵۰ متر از سطح دریا واقع شدهاست.
تاریخچه
یائونده در سال ۱۸۸۸ توسط بازرگانان آلمانی و به عنوان پایگاهی برای تجارت عاج و ایستگاه تحقیقات کشاورزی بنیاد شد.
این شهر به هنگام جنگ جهانی اول تحت اشغال نیروهای نظامی بلژیک درآمد و پس از جنگ، پایتخت کامرون فرانسه شد.
از آن زمان تاکنون این شهر همچنان پایتخت جمهوری کامرون بودهاست. | [
"فهرست کشورهای جهان",
"استان مرکز (کامرون)",
"گیلبرت تسیمی اوونا",
"کامرون",
"دوالا",
"عاج",
"جنگ جهانی اول",
"کامرون فرانسه"
] | [
"یائونده",
"بنیانگذاریهای ۱۸۸۸ (میلادی) در آفریقا",
"پایتختهای آفریقا",
"کامرون",
"مرکز منطقهها در کامرون",
"مناطق مسکونی بنیانگذاریشده در ۱۸۸۸ (میلادی)",
"مناطق مسکونی در کامرون"
] |
2,866 | زاگرب | 2 | 298 | 0 | [] | false | 272 | {
"KeysAndValues": [
{
"Item1": "name",
"Item2": "زاگرب"
},
{
"Item1": "native_name",
"Item2": "Zagreb"
},
{
"Item1": "settlement_type",
"Item2": "[[شهر]]"
},
{
"Item1": "image_skyline",
"Item2": "Jelacicplac.jpg"
},
{
"Item1": "image_caption",
"Item2": "The Square of Ban Josip Jelačić"
},
{
"Item1": "image_flag",
"Item2": "Flag of Zagreb.svg"
},
{
"Item1": "image_seal",
"Item2": "Coat of arms of Zagreb.svg"
},
{
"Item1": "nickname",
"Item2": "Beli Zagreb grad (White Zagreb City)"
},
{
"Item1": "motto",
"Item2": "Zagreb tak imam te rad"
},
{
"Item1": "image_map",
"Item2": "CroatiaGradZagreb.png"
},
{
"Item1": "latd",
"Item2": "45"
},
{
"Item1": "latm",
"Item2": "49"
},
{
"Item1": "longd",
"Item2": "15"
},
{
"Item1": "longm",
"Item2": "59"
},
{
"Item1": "coordinates_display",
"Item2": "inline,title"
},
{
"Item1": "subdivision_type",
"Item2": "[[کشور]]"
},
{
"Item1": "subdivision_type1",
"Item2": "[[ایالت]]"
},
{
"Item1": "subdivision_name1",
"Item2": "شهر زاگرب"
},
{
"Item1": "established_title",
"Item2": "قلمروی اسقفشهر آزاد سلطنتیاتحاد"
},
{
"Item1": "established_date",
"Item2": "۱۰۹۴۱۲۴۲۱۸۵۰"
},
{
"Item1": "government_footnotes",
"Item2": "شورای شهر"
},
{
"Item1": "leader_title",
"Item2": "شهردار"
},
{
"Item1": "leader_name",
"Item2": "[[میلان باندیچ]]"
},
{
"Item1": "unit_pref",
"Item2": "Metric"
},
{
"Item1": "area_total_km2",
"Item2": "171"
},
{
"Item1": "elevation_m",
"Item2": "518"
},
{
"Item1": "population_total",
"Item2": "792,875"
},
{
"Item1": "population_as_of",
"Item2": "۲۰۱۱"
},
{
"Item1": "population_density_km2",
"Item2": "auto"
},
{
"Item1": "timezone1",
"Item2": "CET"
},
{
"Item1": "utc_offset1",
"Item2": "۱+"
},
{
"Item1": "timezone1_DST",
"Item2": "CEST"
},
{
"Item1": "utc_offset1_DST",
"Item2": "۲+"
},
{
"Item1": "postal_code_type",
"Item2": "[[کد پستی]]"
},
{
"Item1": "postal_code",
"Item2": "۱۰۰۰۰"
},
{
"Item1": "area_code",
"Item2": "۰۱"
}
],
"Title": "settlement"
} | زاگرب (Zagreb) پایتخت و بزرگترین شهر کرواسی است. این شهر در شمال غربی کرواسی در امتداد رود ساوا در دامنههای جنوبی کوه مدودنیتسا واقع شدهاست. زاگرب در ارتفاع تقریبی ۱۲۲ متر (۴۰۰ فوت) بالای سطح دریا قرار دارد.
جغرافیا
این شهر مرکز فرهنگی، علمی، اقتصادی و حکومتی جمهوری کرواسی است.
جمعیت آن قریب ۸۰۰ هزار نفر است و بین دامنههای جنوبی کوه مدودنیکا و کرانههای شمالی و جنوبی رودخانههای ساوا بنا شده و حدود ۱۲۲ متر از سطح دریاهای آزاد ارتفاع دارد.
right | [
"فهرست شهرهای کرواسی",
"فهرست کشورهای جهان",
"شهرستانهای کرواسی",
"میلان باندیچ",
"کد پستی",
"کرواسی",
"رود ساوا",
"مدودنیتسا",
"متر بالاتر از سطح دریا",
"دریاهای آزاد"
] | [
"زاگرب",
"بنیانگذاریهای ۱۰۹۴ (میلادی) در اروپا",
"بنیانگذاریهای سده ۱۱ (میلادی) در کرواسی",
"پایتختهای اروپا",
"ساختمانها و سازهها در زاگرب",
"شهرستانهای پیشین کرواسی",
"شهرها و شهرکهای کرواسی",
"مناطق مسکونی بنیانگذاریشده در سده ۱۱ (میلادی)",
"مناطق مسکونی در رود ساوا",
"مناطق مسکونی در زاگرب"
] |
2,867 | بوگوتا | 2 | 454 | 0 | [] | false | 230 | {
"KeysAndValues": [
{
"Item1": "name",
"Item2": "بوگوتا"
},
{
"Item1": "native_name",
"Item2": "Bogotá, D.C."
},
{
"Item1": "settlement_type",
"Item2": "[[شهر]]"
},
{
"Item1": "image_skyline",
"Item2": "CollageBogotá.png"
},
{
"Item1": "image_alt",
"Item2": "[[کلیسای جامع، بوگوتا]]"
},
{
"Item1": "image_flag",
"Item2": "Flag of Bogotá.svg"
},
{
"Item1": "image_seal",
"Item2": "Bogota (escudo).svg"
},
{
"Item1": "motto",
"Item2": "بوگوتا"
},
{
"Item1": "image_map",
"Item2": "Kolumbien map.png"
},
{
"Item1": "map_caption",
"Item2": "موقعیت در کلمبیا"
},
{
"Item1": "latm",
"Item2": "35"
},
{
"Item1": "lats",
"Item2": "53"
},
{
"Item1": "longd",
"Item2": "74"
},
{
"Item1": "longs",
"Item2": "33"
},
{
"Item1": "coordinates_display",
"Item2": "inline,title"
},
{
"Item1": "subdivision_type",
"Item2": "[[کشور]]"
},
{
"Item1": "subdivision_type1",
"Item2": "منطقه"
},
{
"Item1": "subdivision_type2",
"Item2": "بخش"
},
{
"Item1": "subdivision_name2",
"Item2": "22px بخش پایتخت"
},
{
"Item1": "established_title",
"Item2": "تاسیس"
},
{
"Item1": "established_date",
"Item2": "۶ اوت ۱۵۳۸"
},
{
"Item1": "founder",
"Item2": "گنسالو خیمنه د کوئهزادا"
},
{
"Item1": "leader_title",
"Item2": "شهردار"
},
{
"Item1": "leader_name",
"Item2": "[[کلارا لوپز اوبرگون]]"
},
{
"Item1": "unit_pref",
"Item2": "Metric"
},
{
"Item1": "area_total_km2",
"Item2": "۱،۵۸۷"
},
{
"Item1": "elevation_m",
"Item2": "۲۶۴۰"
},
{
"Item1": "population_total",
"Item2": "۷،۴۳۴،۴۵۳"
},
{
"Item1": "population_rank",
"Item2": "یکم"
},
{
"Item1": "population_metro",
"Item2": "۹،۶۰۰،۰۰۰"
},
{
"Item1": "population_density_km2",
"Item2": "auto"
},
{
"Item1": "population_demonym",
"Item2": "Bogotano"
},
{
"Item1": "timezone1",
"Item2": "Eastern Time Zone"
},
{
"Item1": "utc_offset1",
"Item2": "۵-"
}
],
"Title": "settlement"
} | بوگوتا که نام رسمی آن بوگوتا دیسی است پایتخت کلمبیا بوده و با جمعیتی معادل ۷،۳۲۱،۸۳۱ نفر بزرگترین و پرجمعیتترین شهر آن کشور بهشمار میآید (سرشماری سال ۲۰۰۵). جمعیت تقریبی بوگوتا، و منطقهای در حومه شهر به نام سواچا، ۷،۸۸۱،۱۵۶ نفر میباشد.
تاریخچه
این شهر که در ابتدا توسط میوزیکاها باکاتا نامیده میشد، پیش از آنکه کاوشگران اسپانیایی منطقه را تحت استعمار قرار دهند، مرکز تمدن آنها محسوب میشد و جمعیت فراوانی را در خود جای داده بود. در ۶ اوت ۱۵۳۸ (میلادی) گونزالو ژیمنز دی کوساتا اقامتگاه اروپاییان را بنا نهاد و با توجه به نام زادگاه خود و نام محلی، آن را سانتا فی د باکاتا نامگذاری کرد. نام «باکاتا» تا زمانیکه پایتخت پادشاهی جدید گرانادا شد به بوگاتای مدرن تغییر یافته بود. بوگوتا در آن زمان بخشی از نیابالسلطنه پرو و سپس نیابالسلطنه گرانادای نو بهشمار میآمد و به یکی از مراکز قدرت استعمار اسپانیا و تمدن آمریکای جنوبی تبدیل شدهبود.
در ۱۸۱۰-۱۸۱۱، ساکنان این شهر علیه استعمار حکومت اسپانیا شورش کردند و دولتی از خودشان تشکیل دادند، اما ناچار بودند به تقسیمبندیهای داخلی رضایت داده و بازگشت موقت ارتش وفادار اسپانیا، که از سال ۱۸۱۶ تا ۱۸۱۹ کنترل شهر را بازپس گرفتند رضایت دهند تا اینکه سیمون بولیوار پس از پیروزیاش در بویاکا این شهر را باز پس گرفت. پس از آن بوگاتا به پایتخت گراند کلمبیا که اتحادیهای متشکل از پاناما، ونزوئلا، کلمبیا و اکوادور بود، تبدیل شد. پس از آنکه جمهوری مذکور به بخشهای مختلف خود تجزیه شد، بوگاتا پایتخت گرانادای نو باقیماند و بعدها به به جمهوری کلمبیا تبدیل شد.
موزه ملی کلمبیا
در سال ۱۹۵۶، این بخش شهر به سایر بخشهای شهر وصل شد و یک «منطقه ویژه» را به وجود آورد (اسپانیولی: Distrito Especial).
بر اساس نظامنامهای که در سال ۱۹۹۱ وضع شد، بوگوتا به پایتخت کلمبیا تبدیل شد و «سانتا فی د بوگوتا» نام گرفت و رده آن از منطقه ویژه به «منطقه پایتخت» تغییر یافت. (اسپانیولی: Distrito Capital).
در اوت سال ۲۰۰۰ نام پایتخت رسما از «سانتا فی د بوگوتا» به بوگوتا دیسی تغییر یافت. منطقه پایتخت بوگوتا دولت محلی منطقه پایتخت را در برمیگیرد، رئیس کنونی دولت لوییس ادواردو گارزون میباشد.
پرچم
طرح این پرچم از جنبش مبارزه با حکومت استعماری که در ۲۰ ژوئیه ۱۸۱۰ آغاز شد نشات میگیرد. در طی این مبارزات شورشیان بازوبندهایی با نوارهای زرد و قرمز بسته بودند چرا که این رنگها در پرچم اسپانیا بکار میرفتند و همین طرح در پرچم پادشاهی جدید گرانادا بکار گرفته شد.
در ۹ اکتبر ۱۹۵۲، یعنی دقیقا ۱۴۲ سال بعد از این رویدادها، حکم ۵۵۵ هزار و نهصد و پنجاه و دو، رسما و با قاطعیت این بازوبند میهنی را به عنوان پرچم بوگوتا اعلام کرد.
این پرچم به صورت افقی به دو قسمت تقسیم میشود، نوار بالایی زرد و نوار پایینی قرمز میباشد. رنگ زرد نماد طلای زمین، برتریهای عدالت، آرامش، نیکخواهی، «ویژگیهای زمینی» (یعنی اصالت، برتری، ثروت، سخاوت، جلال، شکوه، سلامت، استواری، لذت و رفاه)، عمر طولانی، جاودانگی، قدرت و ثبات است. رنگ قرمز نمایانگر فضیلت نیکی و ویژگیهایی همچون شجاعت، اصالت، ارزشها، بیپروایی، پیروزی، سربلندی و عشق فراوان میباشد که کلمبیاییها آن را خون مردمشان میخوانند.
نشان ویژه
در سوم دسامبر ۱۵۴۸ در والادولید، اسپانیا نشان ویژه شهر توسط امپراتور چارلز پنجم (چارلز اول اسپانیا) با حکم سلطنتی به پادشاهی جدید گرانادا اعطا شد. در وسط این نشان یک عقاب سیاه قرار دارد که نماد استواری میباشد. این نشان همچنین نماد خاندان هبزبرگ را که در آن زمان امپراتوری اسپانیا را در اختیار داشتند دربردارد. عقاب مذکور یک تاج طلا بر سر دارد و در پیشزمینهای طلایی یک انار قرمز را در چنگال نگه داشتهاست. دور این مدال شاخههای زیتون حک شده که بر روی آن در پیشزمینهای آبی رنگ نه انار طلایی قرار دارد. دو انار قرمز نماد بیباکی است و نه انار طلایی دیگر نماد نه ایالتی است که در آن زمان پادشاهی نیو گرانادا را تشکیل میدادند.
عمارت پارلمان ملی
در سال ۱۹۳۲ این نشان ویژه بطور رسمی به عنوان نماد بوگوتا برگزیده و اعلام شد.
سرود ملی
شعر سرود ملی بوگوتا توسط پدرو مدینا آوندانو سروده شده و آهنگ آن توسط روبرتو پیندا دوکو ساخته شدهاست. طبق دستورالعمل ۱۰۰۰، در ۳۱ ژوئیه ۱۹۷۴، این سرود رسما به عنوان سرود ملی اعلام شد و از آن به بعد در شهردار بوگوتا آنیبال فرنادز دی سوتو قرار گرفت.
جمعیت و مساحت
موقعیت
یک جلگه مرتفع"سابانا دی بوگوتا "
بوگوتا در مرکز کشور، در شرق «سابانا دی بوگوتا» و در ارتفاع ۲،۶۴۰ متری (۸،۶۶۱ فوت) از سطح دریا قرار دارد. اگرچه «سابانا» آنگونه که در میان مردم خوانده میشود، در لفظ «ساوانا» است، موقعیت جغرافیایی آن در حقیقت یک فلات مرتفع است که در بالای رشتهکوههای آند قرار گرفتهاست.
رودخانه بوگوتا که از «سابانا» رد میشود، در جنوب آبشار تکونداما را شکل دادهاست. رودخانههای فرعی درههایی را بوجود آوردهاند که در آنها روستاهایی حاصلخیز قرار دارد و اقتصاد آنها بر مبنای کشاورزی، دامداری، دامپروری و صنایع دستی اداره میشود.
«سابانا» از شرق، هممرز کوردیلرای شرقی از رشته کوههای آند است. تپههای اطراف که جلوی رشد شهر را گرفتهاند به موازات کوههای گوادالوپ و مونسراته از جنوب به شمال ادامه دارند. مرز غربی شهر را رودخانه بوگوتا تشکیل میدهد؛ مرز جنوبی بوگوتا سوماپاز پارامو است و مرز شمالی آن از فلات مذکور تا چیا و سوپو ادامه دارد.
آب و هوا
دمای متوسط هوای سابانا ۱۴ درجه سانتیگراد است که از ۹ تا ۲۲ درجه تغییر میکند. فصلهای خشک و بارانی این منطقه یک در میان است. خشکترین ماهها دسامبر، ژانویه، فوریه و مارس هستند و پر بارانترین ماههای آن عبارتاند از آوریل، می، سپتامبر، اکتبر و نوامبر هستند. ژوئن و ژوئیه اغلب دورههای بارانی هستند و آگوست یک ماه آفتابی و پر باد است.
رگبار
به دلیل پدیدههای آب و هوایی ال نینو و لا نینا که در درون یا اطراف آبگیر اقیانوس آرام رخ میدهند و عامل بسیاری از تغییرات آب و هوایی میباشند، شرایط آب و هوایی این منطقه کاملا غیرمنظم و متغیر است.
ترکیب شهری و اسمگذاری
ترکیب شهری به دوران استعمار برمیگردد و ترکیب مربعی آن برگرفته از سبک اسپانیایی است. ترکیب کنونی خیابانها «کالس»هایی دارد که به صورت عمودی و از مشرق به مغرب در میان تپهها ادامه دارد و تعداد آنها در جهت شمالی افزایش یافته و از جنوب نیز از کاله ۱ پیشروی کرده، «کاررا»هایی که به موازات تپهها در جهت شما-جنوب پیش رفتهاند تعدادشان از شرق و غرب از کاررای ۱ افزایش یافتهاست. بخشهای جدید شهری –مانند خیابانها- اریب و –مانند کارراها- تراگذار هستند. خیابانها شمارهبندی شدهاند.
حدود هزار محله و ناحیه، شبکه پیشرفته شهری را تشکیل میدهند. محلههای ثروتمندتر در شمال و شمال غربی قرار دارند. محلههای فقیرتر در جنوب و جنوب غربی قرار گرفتهاند و بسیاری از آنها مناطق غیر معمور هستند. طبقات متوسط عمدتا در بخشهای مرکزی، غربی و شمال غربی شهر سکونت دارند.
جمعیتشناسی
بوگوتا به عنوان بزرگترین و پرجمعیتترین شهر کلمبیا، ۷،۳۲۱،۸۳۱ نفر جمعیت دارد (سرشماری سال ۲۰۰۵).
دولت
سیتی هال
بوگوتا پایتخت کلمبیا است و مجلس ملی قانونگذاری، دیوان عالی عدالت و مرکز قوه مجریه و نیز اقامتگاه رئیس جمهور در آن قرار گرفتهاست. شهردار ارشد و شورای منطقهای که هر دو با رای مردم انتخاب میشوند مسئول اداره شهر میباشند.
این شهر به ۲۰ منطقه تقسیم میشود: اوساکوئن چاپینرو، سانتا فی، سن کریستوبال، اوسم، توجیولیتو، بوسا، کندی، فونتبون، انگاتیوا، سوبا، باریوس اونیدوس، تیوساکوئیلو، لس مارتیرس، آنتونیو نارینو، پیونته آراندا، لا کاندلاریا، رافائل اوریبه اوریبه، سیوداد بولیوار، سوماپاز.
هر یک از ۲۰ منطقه توسط یک هیئت اجرایی اداره میشود که توسط رای مردم انتخاب شدهاند و طبق تصمیم شورای منطقهای حداقل اعضای آن هفت نفر است. شهردار ارشد از یک هیئت سه نفره که توسط هیئت اجرایی مربوط معرفی شدهاند شهرداران منطقهای را انتخاب میکند.
اقتصاد
بوگوتا بزرگترین قطب اقتصادی کلمبیا است و بعد از آن مدلین، کالی و بارانکویلا در رتبههای بعدی قرار دارند. دفاتر مرکزی بیشتر شرکت.های کلمبیا در بوگوتا واقع شدهاست و از طرف دیگر بیشتر شرکتهای خارجی فعال درکلمبیا و نیز بورس سهام در این کشور قرار دارند. بوگوتا در واردات و صادرات کالاها به کلمبیا به عنوان یک قطب بهشمار میآید.
کاخ دادگستری کلمبیا.
تولید، بازرگانی و تجارت
بوگوتا کانون تجارت در کلمبیا است. بخش بانک و بیمه و بازار بورس در این شهر رونق خوبی دارند. شرکتهای مهندسی واقع در این شهر به سایر مناطق کلمبیا و آمریکای مرکزی خدماترسانی میکنند. مراکز فرماندهی نظامی و موسسات دولتی در بوگوتا قرار دارند. این شهر مرکز شبکه مخابرات است و بزرگترین تجهیزات صنعتی کلمبیا را در اختیار دارد.
برخی خدمات در این شهر عمومی و برخی دیگر خصوصی هستند. خدمات عمومی عبارتاند از انرژی، آب و فاضلاب و تلفن. قبضهای انرژی و آب و فاضلاب بر اساس منطقه سکونت شهروندان طبقهبندی میشوند. در نتیجه، قشرها مرفهتر جامعه به تامین یارانه انرژی و آب و فاضلاب برای قشرها آسیبپذیر جامعه کمک میکنند. خدمات تلفن توسط «شرکت مخابرات امپرسا دی بوگوتا»(ETB)، که متعلق به شهر است و شرکت «کاپیتل» متعلق به «شرکت مخابرات کلمبیا» و «ای پیام بوگوتا» متعلق به شرکت خدمات عمومی مدلین («امپرساس پابلیکاس دی مدلین» - EPM) ارائه میشود. علاوه بر تلفنهای همراه، تلفنهای سکهای و کارتی نیز در دسترس هستند. (از ماه مه ۲۰۰۵) سه اپراتور تلفنهای بیسیم در این شهر فعال هستند: موی استار (متعلق به شرکت اسپانیایی تلفونیکال)، کومسل (متعلق به تلمکس) و اولا (مشترکا متعلق به ETB و EPM).
همچنین صادرات محصولاتی همچون گل و زمرد نیز از دیگر منابع درآمدزایی بوگوتا است. هر روز در مرکز بوگوتا میلیونها دلار زمرد خام و تراشخورده معامله میشود. سایر صنایع مهم عبارتاند از خدمات مالی به ویژه بانکداری. بوگوتا مرکز بانکهای تجاری مهم و بانک مرکزی این کشور است. این شهر همچنین مرکز چاپ و نشر بهشمار میآید. این شهر همچنین مراکز گردهماییهاست و مراکز کنفرانس مهمی را در خود جای دادهاست که از آن جمله عبارتاند از: مرکز فدرال گردهماییهای کورفریاس، مرکز گردهماییهای اونتوس کافام، مرکز گردهماییهای گوزالو جیمنز دی کووزادا و غیره میباشد. به دلیل موقعیت بوگوتا به عنوان پایتخت، بسیاری از دوایر دولتی که نماینده بخشی دیگر از قدرت اقتصادی شهر نیز میباشند در آن واقع شدهاند.
مراکز عمده بازرگانی اقتصاد کلمبیا همچون جیام کولوموتورز، شرکت اوتوماتریز کلمبیا و اکوپترول، پایگاه اقتصادی شهر را تشکیل میدهند.
ترابری و ارتباطات
ترکیب خیابانی بوگوتا بر اساس سیستم مختصات دکارتی
بوگوتا شهری مدرن با سامانه ترابری مدرن است. این سیستم شامل یک فرودگاه بینالمللی، خطوط اتوبوس، تاکسی، سیستم سریعالسیر اتوبوس ترانسمیلنیو و حتی یک قطار است که برای حمل و نقل حومه شهر به کار میرود.
اتوبوسها اصلیترین وسایط نقلیه عمومی هستند. دو نوع سیستم اتوبوسرانی وجود دارد: سیستم سنتی و ترانسمیلنیو. در سیستم سنتی انواع مختلف اتوبوس کار میکنند، که در خیابانهای معمولی آمدوشد دارند و چندین شرکت از آنها بهرهبرداری میکنند:
اتوبوس ؛ اتوبوسهای بزرگ.
«بوستا»؛ اتوبوسهای متوسط.
«میکروباس» یا «کولکتیوو»؛ ون و مینیونها
اتوبوسها به دو دسته تقسیم میشوند: «ایجکیوتیوو» که یک سرویس مجلل محسوب میشوند و برای حمل مسافر سرپایی در نظر گرفته نشدهاند و «کورینته» یا سرویس نرمال. از مارس ۲۰۰۶ محدوده کرایه اتوبوسها بین ۹۰۰ تا ۱۲۵۰ COP (حدود ۴۰ سنت) است.
به علاوه، چندین نوع تاکسی در بوگوتا کار میکند. تاکسیهای زرد تاکنون رایجترین نوع بودهاند. اگرچه این تاکسیها گرانتر هستند اما مردم معمولا برای دستیابی سریع به محل کارشان از آنها استفاده میکنند. بوگوتا همچنین تاکسیهای سفید نیز دارد که شرکتها و هتلها برای حمل مشتریانشان از آنها اغلب به عنوان شاتل استفاده میکنند.
فرودگاهها
فرودگاه اصلی بوگوتا فرودگاه بینالمللی الدورادو است. چندین خط هوایی داخلی (آویانکا، ارو ریپابلیکا، ایرز و ساتنا) و بینالمللی (همچون ایبریا، امریکن ایرلاینز، واریگ، کوپا، کانتیننتال، دلتا، ایر کانادا، ایروگال، تیم، تاکا) از فرودگاه الدورادو بهرهبرداری میکنند. به دلیل واقع شدن این فرودگاه در کلمبیا و آمریکاز ارائه کنندگان خدمات حملونقل زمینی و ارائهدهندگان خدمات حملونقل هوایی، آن را ترجیح میدهند.
در حال حاضر توسعه فرودگاه الدورادو در مرحله برنامهریزی قرار دارد. این مرحله تا ژانویه سال ۲۰۰۸ به پایان خواهد رسید.
پایانههای اتوبوسرانی
بوگوتا کانون مسیرهای داخلی و بینالمللی اتوبوسرانی است. این پایانه مسیرهای را به شهرهای بزرگ و کوچک کلمبیا فراهم میکند.
و به عنوان بزرگترین پایانه کشور بهشمار میآید. برخی شرکتهای اتوبوسرانی در این فرودگاه سفرهای خارجی به کشورهایی همچون اکوادور و ونزوئلا را ارائه میکنند.
ترانس میلنیو
ترانس میلنیو یک سیستم اتوبوس سریعالسیر است که از شبکهای از اتوبوسهای مدرن در خطوط ویژه (مسیر اتوبوس) و اتوبوسهای کوچکتر (خط فرعی) در مسیرهای مناطق مسکونی تشکیل شدهاست و مسافران با استفاده از خطوط فرعی اتوبوس به مسیر اصلی میرسند. مسیرهای اصلی ترانس میلنیو عبارتاند از: خیابان کاراکاس، خیابان سیام، خیابان آمریکاس، اتوبان شمالی («اوتوپیتسا نورته»)، خیابان جیمنز و خیابان سیام (که به آن «نورته کویتو سور» یا «ان کیو اس» نیز میگویند). مسیرهای خیابان سوبا و بخش جنوبی مسیر خیابان سیام در آوریل سال ۲۰۰۶ افتتاح شدند. سومین فاز این سیستم خیابان هفتم، خیابان دهم و خیابان بیستوششم را نیز تحت پوشش قرار میدهد (اونیدا الدورادو). قرار است تا سال ۲۰۳۰، کل شهر تحت پوشش این سیستم درآید.
سرویس اتوبوس سریعالسیر ترانس میلنیو بسیار ارزان، کارآمد تمیز است و مسافران را به نقاط مختلف شهر میرساند. با وجودی که ترانسمیلنیو در حال گسترش است، هنوز برخی مسیرها وجود دارند که به آن مرتبط نشدهاند.
امنیت در ترانسمیلنیو
مانند سایر مناطق شلوغ، کسانیکه از ترانسمیلنیو استفاده میکنند باید بدانند هنگامیکه در این سیستم مسافرت میکنند در معرض خطر جیببرها قرار دارند. به علاوه تاکنون چند مورد زورگیری نیز گزارش شدهاست. امنیت اتوبوسها و ایستگاهها توسط پلیسهایی که در استخدام شهر هستند تامین میشود. در عین حال بیشتر این پلیسها را افسرانی که تازه دیپلم یا سربازان وظیفه تشکیل میدهند («پولیسا باچیلار»). افسران عالیرتبهتر در سمت سرپرست فعالیت میکنند و زمانیکه پولیسا باچیلار تقاضای کمک میکنند به یاری آنها میآیند.
شبکه مسیرهای دوچرخهسواری
شبکه مسیر دوچرخهسواری بوگوتا که «سیکلوروتاس» نیز نام دارد، یکی از گستردهترین شبکههای اختصاص یافته به مسیر دوچرخهسواری در بین شهرهای جهان است و وسعت آن به ۳۰۳ کیلومتر میرسد. این مسیر از خیابان ۱۷۰ در شمال شهر آغاز شده و در جنوب شهر به خیابان ۲۷ میرسد و از جهت دیگر از مونسراته در شرق تا رودخانه بوگوتا در غرب گسترش دارد. ساخت سیکلوروتاس توسط دولت آنتاناس ماکوس (۱۹۹۸–۱۹۹۵) آغاز شد و در دوران شهرداری انریکو پنالوسا به توسعه چشمگیری رسید.
در روزهای یکشنبه مردم به همراه خانوادههایشان در یک قطار گردشگری محبوب سوار میشوند. در تعطیلات آخر هفته، این قطار از بوگوتا به مقصد شهرهای حومهای زیپاکوریا و نموکون حرکت میکند.
دانشگاهها و مراکز آموزش عالی
دانشگاهها و مراکز آموزش عالی بوگوتا تاثیر بسزای در اقتصاد منطقه داشتهاند. این مراکز علاوه بر اشتغالزایی، صنایع ملی و بینالمللی را به بوگوتا و مناطق اطراف آن جذب میکنند. این شهر به «مکه» آموزش در کلمبیا شهرت دارد؛ بوگوتا بیش از هر شهر دیگر کلمبیا، مدرسه، دانشگاه و مراکز آموزش عالی را در خود جای دادهاست.
دانشگاه سنت توماس یکی از معروفترین دانشگاههای جهان درهمین شهر قرار دارد.
پارکها و مراکز تفریحی
پارکهای زیادی در بوگوتا وجود دارند که بیشتر آنها به امکانات برگزاری کنسرت، تئاتر، سینما، نقالی و سایر فعالیتهای دیگر مجهز هستند. به عنواند مثال «پارک کلانشهر سیمون بولیوار» پارکی بزرگ است که اغلب کنسرتهای بزرگی در آن اجرا میشود (مثل کنسرت سالانه راک آل پارکو، که یک جشنواره مجانی است و در آن گروههای جدید راک آمریکای لاتین به صورت مجانی کنسرت اجرا میکنند). همچنین هر ساله در ماه آگوست جشن کایت بازی که یک سنت ملی است، در این پارک برگزار میشود.
یکی دیگر از پارکهای محبوب، «پارکو ناسینونال» (پارک ملی) است که یکی از بزرگترین مراکز تفریحی بوگوتا محسوب میشود. این پارک درختهای فراوان و فضای سبز گستردهای دارد و آبگیرها، وسایل بازی کودکان، مسیرهای پیادهروی و دوچرخهسواری و مکانهای تفریحی همچون پخش عمومی فیلمهای سینمایی و برگزاری کنسرت و رویدادهای مختلف به سازماندهی شورای شهر بوگوتا از دیگر امکانات آن بهشمار میآید. این پارک بین دو خیابان اصلی شهر یعنی خیابان سیرکونوالار و خیابان هفتم واقع شدهاست.
پارک کلانشهری سیمون بولیوار
باغ گیاهشناسی بوگوتا («ژاردین بوتانیا دی بوگوتا»)
پارکهای فراوان دیگری نیز در اطراف بوگوتا قرار دارند. هر محله بوگوتا پارک مخصوص به خود را دارد. برخی از این پارکها خصوصی و برخی دیگر عمومی هستند. برخی از پارکهای خصوصی از اهالی محله برای ورود کارت ویژه میخواهند. پارکهای عمومی متعلق به همه مرم هستند. برخی از این پارکها دیدهبان دارند. این پارکها نیز مجهز به مکانهای ورزشی هستند که برای کودکان و بزرگسالان برنامههای ورزشی ارائه میدهند که از آن جمله میتوان به والیبال، بسکتبال، تکواندو، فوتبال و سایر ورزشهای دیگر اشاره کرد.
فعالترین پارک (هم از نظر فعالیتهای تفریحی، تبلیغ محصولات جدید و زندگی شبانه) «پارکو دی لا ۹۳» است که بین خیابانهای ۹۳، ۱۲ و ۱۳ واقع شدهاست. چندین رستوران و کافه برتر شهر در این پارک یا در «زونا تی» (منطقه T) در خیابان ۸۲ قرار دارند. اخیرا نیز فعالیت رستورانها در «زونا جی» (منطقه G) (خیابانهای ۶۹ و ۷۰ در منطقه روس روزالس) و لاماکارنا آغاز شدهاست.
علاوه بر پارکهای طبیعی، بوگوتا پارکهای سرگرمی فراوانی دارد که از آن جمله میتوان به موندو آونتورا و سالیتره مجیکو اشاره کرد. ورود به این پارکها پولی است و مردم باید برای انجام بازیهای ماشینی پول بپردازند. پارک موندو آونتورا به بازیهای ماشینی همچون کشتی آسمانی، ترنهوایی، چکش و سایر سرگرمیهای بزرگسالان مجهز است. برای بچهها نیز انواع بازیهای مکانیکی همچون کشتی آسمانی، ترنهوایی، چرخوفلک، لاکپشت و غیره در ابعاد کوچک در نظر گرفته شدهاست. در این پارک مردم هم میتوانند تفریح کنند و هم با در طبیعت در تماس خواهند بود و کودکان میتوانند به بزها غذا بدهند. علاوه بر این، جایی به نام «سردودرومو» وجود دارد که در آن خوکها با هم مسابقه میدهند.
دیگر پارک تفریحی، پارک «سالیتر مجیکو» است که یکی از مراکز تفریحی کودکان و بزرگسالان بهشمار میآید. در این پارک بازیهای مکانیکی فراوانی همچون کشتی دزدان دریایی، اپوکالیپش، ترنهوایی۳ وسایر بازیهای دیگر وجود دارد. این پارک در مجاورت پارک سیمون بولیوار قرار دارد که یکی از مشهورترین نقاط بوگوتا بهشمار میآید (همچنین در طول سال در آن کنسرت اجرا میشود).
برای رهایی از فشارهای زندگی شهری، پارکهدلچیکو، با درختان، باغچهها، نهرهای و برکههای طبیعی و عمارت سبک استعماریش که اکنون به موزه تبدیل شده، برای دیدن ارزشمند است.
در حومه شمالی شهر، پارک جیم دوک برای خانوادههایی که از آن دیدار میکنند یک جاذبه فرهنگی است. این پارک دارای پیست دوچرخهسواری، نمایشگاه و باغوحش میباشد. دست بزرگی که جهان را نگه داشته نماد خداست و در بنایی که به شکل تاجمحل ساخته شده مجموعهای از عکسها و کپی نقاشیهای مشور ارائه میشود.
بوگوتا یک موزه تعاملی علمی دارد که به آن مالوکا میگویند.
متفرقه
کلیسای بانوی لوردس
هر دو سال یکبار، بوگوتا میزبان بزرگترین فستیوال تئاتر جهان یعنی جشنواره تئاتر آیبروامریکن است.
به دلیل ذوق علمی و اخلاقی اهالی بوگوتا، این شهر به آتن آمریکای لاتین شهرت دارد.
این شهر همچنین میزبان نمایشگاه بینالمللی کتاب است که یکی از سه نمایشگاه بزرگ کتاب در دنیای اسپانیولی زبان قاره آمریکا بهشمار میآید.
بلندترین ساختمان این شهر برج کولپاتریا نام دارد.
شعار قبلی این شهر این بود «۲۶۰۰ متر به ستارهها نزدیکتر» (با توجه به ارتفاع این شهر از سطح دریا)
در این شهر یک روز به عنوان روز بدون ماشین نهادینه شده که به «ال دیا سین کارو» (روز بدون ماشین) نام دارد. این اتفاق در اولین سه شنبه ماه فوریه اتفاق میافتد. مراجعه کنید به روزهای بدون ماشین و روزهای بدون ماشین سازمان ملل.
با کیفیتترین و گرانترین آب آشامیدنی در آمریکای لاتین متعلق به بوگوتا است.
کل منطقه فدرال بزرگترین اقتصاد کلمبیا را دارد و در آمریکای لاتین در رتبه هشتم قرار دارد.
در موزه طلا بزرگترین مجموعه کارهای ساخته شده از طلا وجود دارد.
شبکه مسیر دوچرخهسواری با طول ۳۰۰ کیلومتر در بین شهرهای جهان وسیعترین است.
کارناوال بوگوتا | [
"فهرست شهرهای کلمبیا",
"کلیسای جامع بوگوتا",
"فهرست کشورهای جهان",
"کلارا لوپز اوبرگون",
"کلمبیا",
"میوزیکاها",
"کاوشگران اسپانیایی",
"۶ اوت",
"۱۵۳۸ (میلادی)",
"گونزالو ژیمنز دی کوساتا",
"پادشاهی جدید گرانادا",
"نیابالسلطنه پرو",
"نیابالسلطنه گرانادای نو",
"۱۸۱۰ (میلادی)",
"۱۸۱۱ (میلادی)",
"۱۸۱۶ (میلادی)",
"۱۸۱۹ (میلادی)",
"سیمون بولیوار",
"نبرد بویاکا",
"گراند کلمبیا",
"زبان اسپانیولی",
"۱۹۹۱ (میلادی)",
"۲۰۰۰ (میلادی)",
"لوییس ادواردو گارزون",
"۲۰ ژوئیه",
"۱۸۱۰",
"پرچم اسپانیا",
"۹ اکتبر",
"۱۹۵۲",
"سوم دسامبر",
"۱۵۴۸",
"والادولید",
"اسپانیا",
"چارلز پنجم، امپراتور مقدس روم",
"خاندان هبزبرگ",
"انار",
"۱۹۳۲",
"روبرتو پیندا دوکو",
"۳۱ ژوئیه",
"۱۹۷۴",
"فهرست شهرداران بوگوتا",
"آنیبال فرنادز دی سوتو",
"فلات مرتفع",
"کوههای کوردیلرای شرقی کلمبیا",
"رشته کوههای آند",
"ال نینو",
"لا نینا",
"چاپینرو",
"کندی (بوگوتا)",
"انگاتیوا",
"باریوس اونیدوس",
"تیوساکوئیلو",
"لس مارتیرس",
"آنتونیو نارینو (بوگوتا)",
"سوماپاز (بوگوتا)",
"مدلین",
"کالی",
"بارانکویلا",
"بازار بورس",
"۲۰۰۵",
"موی استار",
"تلفونیکال",
"کومسل",
"تلمکس",
"کلمبیا موویل",
"فرودگاه",
"ترانسمیلنیو",
"۲۰۰۶",
"فرودگاه بینالمللی الدورادو",
"آویانکا",
"ارو ریپابلیکا",
"ایرز",
"ساتنا",
"خطوط هوایی ایبریا",
"امریکن ایرلاینز",
"واریگ",
"خطوط هوایی کوپا",
"خطوط هوایی کانتیننتال",
"خطوط هوایی دلتا",
"ایر کانادا",
"ایروگال",
"تیم",
"گروپو تاکا",
"آمریکای مرکزی",
"اکوادور",
"ونزوئلا",
"ترانس میلنیو",
"اتوبوس سریعالسیر",
"شبکه مسیر دوچرخهسواری بوگوتا",
"مسیر دوچرخهسواری",
"مونسراته",
"رودخانه بوگوتا",
"آنتاناس ماکوس",
"انریکو پنالوسا",
"شورای شهر بوگوتا",
"باغ گیاهشناسی بوگوتا",
"والیبال",
"بسکتبال",
"تکواندو",
"تاجمحل",
"موزه مالوکا",
"جشنواره تئاتر آیبروامریکن",
"آتن",
"آمریکای لاتین",
"نمایشگاه بینالمللی کتاب بوگوتا",
"برج کولپاتریا",
"روزهای بدون ماشین",
"روزهای بدون ماشین سازمان ملل",
"موزه طلا",
"کارناوال بوگوتا"
] | [
"بوگوتا",
"بنیانگذاریهای ۱۵۳۸ (میلادی) در آمریکای جنوبی",
"بنیانگذاریهای ۱۵۳۸ (میلادی) در امپراتوری اسپانیا",
"پایتختهای آمریکای جنوبی",
"زیربخشهای کلمبیا",
"قلمروها و ناحیههای پایتخت",
"مراکز بخشهای کلمبیا",
"مناطق مسکونی بنیانگذاریشده در ۱۵۳۸ (میلادی)",
"مناطق مسکونی در کلمبیا"
] |
2,868 | برازاویل | 2 | 76 | 0 | [
"برازاويل",
"برازویل",
"برازويل"
] | false | 56 | {
"KeysAndValues": [
{
"Item1": "name",
"Item2": "برازاویل"
},
{
"Item1": "native_name",
"Item2": "Brazzaville"
},
{
"Item1": "image_skyline",
"Item2": "Nabemba.jpg"
},
{
"Item1": "image_caption",
"Item2": "برج نابمبا، یکی از نمادینههای برازاویل"
},
{
"Item1": "image_map",
"Item2": "Congo republic sm04.png"
},
{
"Item1": "coordinates_display",
"Item2": "inline,title"
},
{
"Item1": "subdivision_type",
"Item2": "[[کشور]]"
},
{
"Item1": "subdivision_type1",
"Item2": "ناحیه"
},
{
"Item1": "subdivision_name1",
"Item2": "برازاویل"
},
{
"Item1": "leader_title",
"Item2": "شهردار"
},
{
"Item1": "leader_name",
"Item2": "[[هوگوس نگولوندل]]"
},
{
"Item1": "unit_pref",
"Item2": "Metric"
},
{
"Item1": "area_total_km2",
"Item2": "۱۰۰"
},
{
"Item1": "population_total",
"Item2": "۱،۰۱۸،۵۴۱"
},
{
"Item1": "population_as_of",
"Item2": "۲۰۰۷"
},
{
"Item1": "population_total",
"Item2": "۱۳۰۷۹۱۱"
},
{
"Item1": "population_density_km2",
"Item2": "auto"
},
{
"Item1": "area_total_km2",
"Item2": "۲۶۳٫۹"
},
{
"Item1": "population_density_km2",
"Item2": "۴۹۵۶٫۰۸"
},
{
"Item1": "latm",
"Item2": "16"
},
{
"Item1": "lats",
"Item2": "04"
},
{
"Item1": "longd",
"Item2": "15"
},
{
"Item1": "longm",
"Item2": "17"
},
{
"Item1": "longs",
"Item2": "31"
},
{
"Item1": "elevation_m",
"Item2": "۳۲۰"
},
{
"Item1": "area_code",
"Item2": "۲۴۲"
}
],
"Title": "settlement"
} | برازاویل پایتخت کشور جمهوری کنگو است.
این شهر در کنار رود کنگو قرار گرفته و بزرگترین شهر جمهوری کنگو نیز هست.
جمعیت آن در سال ۲۰۰۵ میلادی ۱،۱۷۴،۰۰۰ نفر بودهاست.
برازاویل در سال ۱۸۸۰ توسط پیر ساورنیان د-برازا ، کاشف فرانسوی، در محل روستایی به نام نکونا بنا شد.
نام برازاویل از نام او گرفته شده و به معنی «شهر برازا» است. | [
"فهرست کشورهای جهان",
"هوگوس نگولوندل",
"جمهوری کنگو",
"رود کنگو",
"پیر ساورنیان دبرازا"
] | [
"برازاویل",
"استانهای جمهوری کنگو",
"بنیانگذاریهای ۱۸۸۳ (میلادی) در آفریقا",
"پایانههای مرزی جمهوری کنگو و جمهوری دموکراتیک کنگو",
"پایتختهای آفریقا",
"جمهوری کنگو",
"مناطق مسکونی بنیانگذاریشده در ۱۸۸۰ (میلادی)",
"مناطق مسکونی بنیانگذاریشده در ۱۸۸۳ (میلادی)",
"مناطق مسکونی در جمهوری کنگو"
] |
2,869 | تاراوای جنوبی | 2 | 29 | 0 | [
"تاراواي جنوبي"
] | false | 14 | {
"KeysAndValues": [
{
"Item1": "name",
"Item2": "تاراوای جنوبی"
},
{
"Item1": "native_name",
"Item2": "Teinainano Urban CouncilSouth Tarawa"
},
{
"Item1": "image_skyline",
"Item2": "KiribatiPresidential Residence.jpg"
},
{
"Item1": "image_caption",
"Item2": "اقامتگاه ریاست جمهوری کیریباتی"
},
{
"Item1": "image_map",
"Item2": "Tarawa map w.jpg"
},
{
"Item1": "pushpin_map",
"Item2": "Kiribati"
},
{
"Item1": "latd",
"Item2": "01"
},
{
"Item1": "latm",
"Item2": "19"
},
{
"Item1": "lats",
"Item2": "32"
},
{
"Item1": "longd",
"Item2": "172"
},
{
"Item1": "longm",
"Item2": "59"
},
{
"Item1": "longs",
"Item2": "00"
},
{
"Item1": "coordinates_display",
"Item2": "inline,title"
},
{
"Item1": "subdivision_type",
"Item2": "[[کشور]]"
},
{
"Item1": "subdivision_type1",
"Item2": "جزیره"
},
{
"Item1": "subdivision_name1",
"Item2": "جزایر گیلبرت"
},
{
"Item1": "subdivision_type2",
"Item2": "جزیره مرجانی"
},
{
"Item1": "subdivision_name2",
"Item2": "[[تاراوا]]"
},
{
"Item1": "leader_title",
"Item2": "شهردار"
},
{
"Item1": "unit_pref",
"Item2": "Metric"
},
{
"Item1": "area_total_km2",
"Item2": "31.9"
},
{
"Item1": "population_total",
"Item2": "۴۴,۵۰۰"
},
{
"Item1": "population_density_km2",
"Item2": "auto"
},
{
"Item1": "timezone1",
"Item2": "UTC"
},
{
"Item1": "utc_offset1",
"Item2": "۱۲+"
}
],
"Title": "settlement"
} | تاراوای جنوبی (به زبان جیلبرتی: تئیناینانو) پایتخت کشور کیریباتی است.
این شهر بر روی آبسنگ تاراوا قرار گرفته.
معنی واژه تئیناینانو، بخش پائین دکل (کشتی) است که اشاره به شکل آن آبسنگ دارد. | [
"فهرست کشورهای جهان",
"تاراوا",
"زبان جیلبرتی",
"کیریباتی",
"آبسنگ تاراوا",
"دکل",
"آبسنگ"
] | [
"تاراوای جنوبی",
"پایتختهای اقیانوسیه",
"شهرهای اقیانوسیه",
"کیریباتی",
"مناطق مسکونی در کیریباتی"
] |
2,870 | لیبرویل | 2 | 84 | 0 | [
"لیبرهویل",
"ليبرويل",
"ليبره ويل",
"لیبره ویل"
] | false | 58 | {
"KeysAndValues": [
{
"Item1": "name",
"Item2": "لیبرویل"
},
{
"Item1": "native_name",
"Item2": "Libreville"
},
{
"Item1": "image_skyline",
"Item2": "Libreville.jpg"
},
{
"Item1": "image_caption",
"Item2": "عکس هوایی از شهر"
},
{
"Item1": "image_map",
"Item2": "GA-Libreville.png"
},
{
"Item1": "map_caption",
"Item2": "جای لیبرویل بر روی نقشه گابن"
},
{
"Item1": "image_map1",
"Item2": "Localisation de Libreville au Gabon.png"
},
{
"Item1": "latm",
"Item2": "23"
},
{
"Item1": "lats",
"Item2": "24"
},
{
"Item1": "longm",
"Item2": "27"
},
{
"Item1": "coordinates_display",
"Item2": "inline,title"
},
{
"Item1": "subdivision_type",
"Item2": "[[کشور]]"
},
{
"Item1": "subdivision_type1",
"Item2": "ناحیه پایتخت"
},
{
"Item1": "subdivision_name1",
"Item2": "لیبرویل"
},
{
"Item1": "established_title",
"Item2": "تاسیس"
},
{
"Item1": "established_date",
"Item2": "حدود [[۱۸۴۹]]"
},
{
"Item1": "leader_title",
"Item2": "شهردار"
},
{
"Item1": "leader_name",
"Item2": "[[ژان-فرانسوا نتوتومه امانه]]"
},
{
"Item1": "unit_pref",
"Item2": "Metric"
},
{
"Item1": "population_total",
"Item2": "578,156"
},
{
"Item1": "population_as_of",
"Item2": "۲۰۰۵"
},
{
"Item1": "population_density_km2",
"Item2": "auto"
},
{
"Item1": "timezone1",
"Item2": "WAT"
},
{
"Item1": "utc_offset1",
"Item2": "۱+"
},
{
"Item1": "iso_code",
"Item2": "[[ISO 3166-2]]"
}
],
"Title": "settlement"
} | لیبرویل (به فرانسوی: Libreville) پایتخت کشور گابن است.
جغرافیا
جمعیت این شهر در یکم ژانویه ۲۰۰۵ برابر با ۵۷۸۱۵۶ بود.
شهر لیبرویل یک شهر بندری بر روی رودخانه گابن در نزدیکی خلیج گینه است و به عنوان مرکز یک منطقه تولید الوار به شمار میآید.
تاریخچه
مدتها پیش از چیرگی فرانسویان بر این ناحیه در سال ۱۸۳۹، قبیلهای به نام مپونگوه در آنجا زندگی میکرد .
در سال ۱۸۴۳ شهری با نام گابن به عنوان یک ایستگاه تجاری در این مکان بنیاد شد.
بردگان آزادشده از کشتی للیزیا (LElizia) را به این شهر میفرستاندند و به این خاطر لیبرویل یعنی «آزادشهر» نام گرفت.
این شهر از سال ۱۹۳۴ تا ۱۹۴۶ بندر اصلی آفریقای استوایی فرانسه بود. | [
"فهرست کشورهای جهان",
"۱۸۴۹ (میلادی)",
"ژان-فرانسوا نتوتومه امانه",
"ISO 3166-2",
"گابن",
"۱۸۳۹ (میلادی)",
"مپونگوه",
"۱۸۴۳ (میلادی)",
"للیزیا",
"۱۹۳۴ (میلادی)",
"۱۹۴۶ (میلادی)",
"آفریقای استوایی فرانسه"
] | [
"لیبرویل",
"بنیانگذاریهای ۱۸۴۸ (میلادی) در آفریقا",
"بنیانگذاریهای ۱۸۴۸ (میلادی) در تاریخ استعمارگری فرانسه",
"پایتختهای آفریقا",
"شهرهای بندری آفریقا",
"گابن",
"مناطق مسکونی بنیانگذاریشده در ۱۸۴۸ (میلادی)",
"مناطق مسکونی در گابن"
] |
2,871 | بانجول | 2 | 47 | 0 | [] | false | 28 | {
"KeysAndValues": [
{
"Item1": "name",
"Item2": "بانجول"
},
{
"Item1": "native_name",
"Item2": "Banjul town"
},
{
"Item1": "image_skyline",
"Item2": "Banjul-King-Fahad-Mosque-2007.jpg"
},
{
"Item1": "image_map",
"Item2": "TheGambia Divisions.png"
},
{
"Item1": "pushpin_map",
"Item2": "Gambia"
},
{
"Item1": "latd",
"Item2": "13"
},
{
"Item1": "latm",
"Item2": "27"
},
{
"Item1": "lats",
"Item2": "11"
},
{
"Item1": "longd",
"Item2": "16"
},
{
"Item1": "longm",
"Item2": "34"
},
{
"Item1": "longs",
"Item2": "39"
},
{
"Item1": "coordinates_display",
"Item2": "inline,title"
},
{
"Item1": "subdivision_type",
"Item2": "کشور"
},
{
"Item1": "subdivision_type1",
"Item2": "بخش"
},
{
"Item1": "subdivision_name1",
"Item2": "بانجول"
},
{
"Item1": "leader_title",
"Item2": "شهردار"
},
{
"Item1": "unit_pref",
"Item2": "Metric"
},
{
"Item1": "area_total_km2",
"Item2": "۹۳"
},
{
"Item1": "population_total",
"Item2": "۳۴،۸۲۸"
},
{
"Item1": "population_as_of",
"Item2": "۲۰۰۳"
},
{
"Item1": "population_density_km2",
"Item2": "auto"
},
{
"Item1": "utc_offset1",
"Item2": "۳+"
}
],
"Title": "settlement"
} | بانجول (نام پیشین باتهورست ) پایتخت کشور گامبیا است.
شهرهای خواهرخوانده
اوستنده، بلژیک
گریمسبی، بریتانیای کبیر
ینا، آلمان
نیوآرک، نیوجرسی، ایالات متحده آمریکا
تایپه، تایوان
داکار، سنگال | [
"گامبیا",
"اوستنده",
"بلژیک",
"گریمسبی",
"بریتانیای کبیر",
"ینا",
"آلمان",
"نیوآرک، نیوجرسی",
"نیوجرسی",
"ایالات متحده آمریکا",
"تایپه",
"تایوان",
"داکار",
"سنگال"
] | [
"بانجول",
"بنیانگذاریهای ۱۸۱۶ (میلادی) در آفریقا",
"بنیانگذاریهای ۱۸۱۶ (میلادی) در امپراتوری بریتانیا",
"پایتختهای آفریقا",
"رود گامبیا",
"شهرها و شهرکهای بندری اقیانوس اطلس",
"شهرهای بندری آفریقا",
"گامبیا",
"مناطق مسکونی بنیانگذاریشده در ۱۸۱۶ (میلادی)",
"مناطق مسکونی در گامبیا"
] |
2,872 | تفلیس | 2 | 770 | 0 | [
"تفليس",
"تبلیسی",
"تبليسي"
] | false | 647 | {
"KeysAndValues": [
{
"Item1": "official_name",
"Item2": "تفلیسთბილისიتبیلیسی"
},
{
"Item1": "name_local",
"Item2": "თბილისი"
},
{
"Item1": "image_skyline",
"Item2": "Tbilisi 2015.jpg"
},
{
"Item1": "image_caption",
"Item2": "مجسمه [[جرجیس]]، [[کارتلیس ددا]]، کاخ ریاست جمهوری، [[کلیسای جامع تثلیث]]، رود [[متکواری]]"
},
{
"Item1": "image_flag",
"Item2": "Flag of Tbilisi.svg"
},
{
"Item1": "image_seal",
"Item2": "Tbilisi City Seal.svg"
},
{
"Item1": "pushpin_map",
"Item2": "Georgia (country)"
},
{
"Item1": "mapsize",
"Item2": "300px"
},
{
"Item1": "map_caption",
"Item2": "موقعیت تفلیس در گرجستان"
},
{
"Item1": "coordinates_region",
"Item2": "GE"
},
{
"Item1": "subdivision_type",
"Item2": "[[کشور]]"
},
{
"Item1": "established_title",
"Item2": "بنیانگذاری شده"
},
{
"Item1": "established_date",
"Item2": "۴۷۹ میلادی"
},
{
"Item1": "leader_title",
"Item2": "[[شهردار]]"
},
{
"Item1": "leader_name",
"Item2": "[[کاخا کالادزه]]"
},
{
"Item1": "area_magnitude",
"Item2": "1 E9"
},
{
"Item1": "area_total_km2",
"Item2": "۷۲۵"
},
{
"Item1": "population_as_of",
"Item2": "۲۰۱۴"
},
{
"Item1": "population_total",
"Item2": "۱،۱۱۸،۰۳۵"
},
{
"Item1": "population_metro",
"Item2": "۱،۴۸۵،۲۹۳"
},
{
"Item1": "population_density_km2",
"Item2": "۳،۱۹۴"
},
{
"Item1": "timezone",
"Item2": "ساعت گرجستان"
},
{
"Item1": "utc_offset",
"Item2": "+۴"
},
{
"Item1": "latd",
"Item2": "41"
},
{
"Item1": "latm",
"Item2": "43"
},
{
"Item1": "longd",
"Item2": "44"
},
{
"Item1": "longm",
"Item2": "47"
},
{
"Item1": "elevation_max_m",
"Item2": "۷۷۰"
},
{
"Item1": "elevation_min_m",
"Item2": "۳۸۰"
},
{
"Item1": "area_code",
"Item2": "+۹۹۵۳۲"
}
],
"Title": "settlement"
} | تفلیس (تلفظ: Tbilisi) پایتخت و بزرگترین شهر گرجستان است.
این شهر در دو طرف رود متکواری قرار داشته و جمعیتی حدود ۱٫۵ میلیون در آن زندگی میکنند. تفلیس در قرن پنجم میلادی و توسط واختانگ یکم پادشاه گرجستان باستان یا همان ایبریا بنیانگذاری شده و به سبب چشمههای آب گرم آن، «تبیلیسی» (مشتق از واژه «تبیلی» به معنای گرم؛ منسوب به چشمههای آب گرم تفلیس) نام گرفتهاست.
تفلیس در جنوب شرق اروپا قرار گرفتهاست، موقعیت مکانی تفلیس یعنی قرارگیری در مسیر شرق و غرب، این شهر را نقطه اتصال امپراتورییهای رقیب گوناگون قرار میدادهاست و امروزه موقعیت آن را به عنوان یک مسیر مهم برای انرژی جهان و پروژههای بازرگانی تضمین میکند.
تاریخ پرفراز و نشیب تفلیس را میتوان از معماری آن درک کرد که ترکیبی از معماری قرون وسطی، معماری نئوکلاسیک و معماری استالینیست است.
تفلیس در طول تاریخ سکونتگاه مردم مختلفی با نژاد، فرهنگ و مذاهب مختلف بودهاست ولی امروزه از نظر مذهبی در شمار شهرهای مسیحی ارتدوکس شرقی به حساب میآید.
تفلیس تاکنون پایتخت موارد زیر بودهاست:
پادشاهی ایبریا (مستقل)
پادشاهی متحد گرجستان ۱۰۰۸ تا ۱۴۶۶ (مستقل)
پادشاهی کارتلی ۱۴۶۶ تا ۱۷۶۲ (مستقل)
پادشاهی کارتلی-کاختی ۱۷۶۲ تا ۱۸۰۱ (مستقل)
ایالت قفقاز امپراتوری روسیه ۱۸۰۱ تا ۱۹۱۷ (امپراتوری روسیه)
جمهوری فدرال دموکراتیک قفقاز جنوبی ۱۹۱۸ (امپراتوری روسیه)
جمهوری دموکراتیک گرجستان ۱۹۱۸ تا ۱۹۲۱ (مستقل)
جمهوری سوسیالیستی گرجستان شوروی ۱۹۲۱ تا ۱۹۹۱ (اتحاد جماهیر شوروی)
جمهوری سوسیالیستی ماورای قفقاز شوروی ۱۹۲۲ تا ۱۹۳۶ (اتحاد جماهیر شوروی)
گرجستان ۱۹۹۱ به بعد (مستقل)
بنیانگذاری
روزی واختانگ یکم - پادشاه گرجستان باستان یا همان ایبریا - به همراه اعضای دربارش در جنگلی نزدیک متسختا مشغول خوشگذرانی و شکار بودند. شاهین او به دنبال قرقاولی به هوا برخاست و پس از مدتی شاه و همراهانش پرندهها را در کنار یک چشمه آب گرم یافتند که بخار خوشایندی از آن خارج میشد، آنها از وفور این چشمههای آب گرم شگفت زده شده بودند و پادشاه دستور ساختن شهری را در آنجا صادر کرد که «تبیلیسی» (دارنده چشمههای آب گرم) نام گرفت.
نام
نام این شهر در زبان گرجی «تبیلیسی» است. (مشتق از واژه «تبیلی» به معنای گرم؛ منسوب به چشمههای آب گرم تفلیس). از آنجایی که تفلیس یکی از مراکز مهم فرهنگی اسلام بهشمار میآمد، با نام عربی خود یعنی «طفلیس» مشهور شد و تا چندی پیش نیز در اکثر زبانها «تفلیس» یا «تیفلیس» شناخته میشد. سپس به خواسته دولت گرجستان، نام این شهر به نام اصلی آن تغییر یافت، اما همچنان در ایران، ترکیه، آلمان، قزاقستان و کشورهای عربی «تفلیس» نامیده میشود.
جغرافیا
تفلیس در هزاره چهارم تا هزاره سوم پیش از میلاد مسکونی شد. برای اولین بار در سالنامههای قرن چهارم میلادی از تفلیس به عنوان قلعه شهر نام برده شدهاست. تفلیس به علت واقع شدن در محل تلاقی راههای مهم همیشه دارای اهمیت منطقهای بوده و همین ویژگیها سبب گسترش و توسعه این شهر از دیرباز تاکنون شدهاست.
این شهر در ۱۲۰ کیلومتری رشته کوه قفقاز بزرگ و ۲۵۰ کیلومتری دریای سیاه قرار دارد و با شهرهای تاشکند، استانبول، رم، بارسلون، بوستون، و شیکاگو هم عرض است.
شهر در دو طرف ساحل رود متکواری در درون درهای گستردهاست. این رود که از کوههای ترکیه سرچشمه میگیرد به طول ۳۶ کیلومتر در شهر جاری است. سد اورتاچالا سرعت جریان آب را در مسیر شهر کاهش میدهد و رژیم آبی آن را تنظیم میکند.
پنج نهر کوهستانی که از آبراهههای زیرزمینی میگذرند از دامنههای اطراف تفلیس به رود کورا میریزند: دیگمیس تسکالی و تساوکیسیس تسقالی از مغرب گلدانیس تسقالی و لوچینیس تسقالی از مشرق. دو دریاچه کوچک به نام لیسی و کو در دامنههای شمالی تفلیس واقع شدهاند. «دریاچه تفلیس» در پشت رشته کوه ماخات واقع است و پیرامون آن دشت سامگوری قرار دارد. کوههای متاتس میندا در مغرب تابوری و تیغههای سولولاکی در جنوب و رشته کوه ماخات در مشرق شهر واقع شدهاند. در دامنههای شمال شرقی کوه تابوری چشمههای آب گرم جریان دارد که دارای ترکیبات قلیایی و سولفات است.
تفلیس در گذشتههای دور ابتدا در طول سواحل رودخانه رشد کرد. بعدها با افزایش جمعیت ساخت و ساز به دامنهها و تپهها و فلاتهای اطراف رودخانه کشیده شد که این فلاتها در شمال و شمال شرقی شهر واقع شدهاست. قسمتهای جنوب شرقی شهر از خیابانهای تنگ و خانههای قدیمی دو یا سه طبقه تشکیل شده که مجموعه قدیمی شهر تفلیس را تشکیل میدهد.
آب و هوا
نمایی از شهر تفلیس در یک روز ابری
آب و هوای تفلیس اقلیم نیمهگرمسیری مرطوب (سامانه طبقهبندی اقلیمی کوپن) با تاثیرات غالب اقلیم قارهای مرطوب است. تفلیس دارای زمستانهای نسبتا سرد و تابستانهای گرم است. میانگین دمای سالیانه در این شهر، است. ژانویه با میانگین دمای سردترین ماه سال و ژوئیه با میانگین دمای گرمترین ماه سال است. کمترین دمای ثبتشده، و در ژانویه ۱۸۸۳ میلادی بوده و بیشترین دما نیز و در تاریخ ۱۷ ژوئیه ۱۸۸۲ میلادی بودهاست.
میانگین بارش سالیانه میلیمتر است. ماههای مه و ژوئن، هرکدام با میانگین بارش ، پربارانترین ماههای سال هستند، در حالی که ژانویه با میانگین بارش ، کمبارانترین ماه سال است. بارش برف نیز بهطور میانگین ۱۵ تا ۲۵ روز در سال است. شهر و کوههای اطراف آن عموما پوشیده از ابر هستند، مخصوصا در بهار و پاییز که نتیجه آن بارش بارانهای طولانی یا آسمانی همیشه ابریست.
جمعیت
بر اساس سرشماری سال ۲۰۱۶ میلادی، جمعیت شهر تفلیس و حومه آن ۹۳۶ ۴۴۶ ۲ تن بودهاست. این جمعیت از: ۸۶٫۱٪ گرجی ۶٪ ارمنی، ۲٫۷٪ آسی، ۲٫۴٪ کرد، ۱٫۸٪ یونانی، ۱٫۴٪ آذری و ۱٫۳٪ اوکراینی تشکیل شدهاست. کمتر از یک درصد مردم این شهر را یهودیها، یهودیهای گرجی، آسوریها، بلاروسها و تاتارها تشکیل میدهند. ارمنیها، روسها و یهودیها از جمله اقوامی هستند که تعداد آنها در فاصله ۱۹۷۹ تا ۱۹۸۹ میلادی کاهش یافتهاست. احتمالا جنگ آذربایجان و ارمنستان در کاهش ارامنه بیتاثیر نبودهاست. مهاجرت یهودیهای شوروی سابق به اسرائیل نیز ممکن است سبب کاهش تعداد یهودیها در طی سالهای یاد شده باشد.
به نوشته مینورسکی در ۱۱۹۷/ ۱۷۸۳ پس از سلطنت تیموراز و ایراکلی شهر ۴۰۰۰ خانه با ۰۰۰ ۶۱ سکنه داشت. در ۱۲۱۸/۱۸۰۳ شهر فقط بین ۲۷۰۰ تا ۳۰۰۰ خانه با ۰۰۰ ۳۵ تن جمعیت داشت. این کاهش جمعیت به علت حمله آقامحمدخان قاجار در ۱۲۰۹–۱۲۱۰/ ۱۷۹۵ بود. یکی دو دهه بعد جمعیت به سرعت افزایش یافت. در سرشماری ۱۳۴۰–۱۳۴۱/۱۹۲۲ تفلیس ۹۵۸ ۲۳۳ تن جمعیت داشت که از آن میان ۳۰۹ ۸۵ تن ارمنی ۸۸۴ ۸۰ تن گرجی ۶۱۲ ۳۸ تن روسی ۷۶۸ ۹ تن یهودی ۹۸۴ ۳ تن ایرانی ۲۵۵ ۳ تن ترکهای آذری ۴۵۷ ۲ تن آلمانی و غیره بودهاند.
ساختار و معماری
تفلیس قدیمی از چهار بخش تشکیل میشد که سه بخش آن در ساحل راست کر واقع بود (که در ساحل رود از شمال به جنوب به شمال غربی جنوب شرقی انحنا پیدا کردهاست):
کالا یا کالیسی (در غربی قلعه) بخش قدیمی اینتراموروس (بین نهرهای سولولاکی و دبه خانه که به کر میریزند) و ارگ نارین قلعه.
تفلیس در پیرامون چشمههای آب گرم رشد کرده بود. شهر در ساحل کر و در روبرو و پایین کالا قرار داشت. شاه صفی گروهی از سیدها را در ارتفاعات تابور (در شرق دبه خانه) سکونت داد.
بخش خارجی اوبانی نزدیک میدان اسبدوانی بالا و در جهت شمال دو بخش نخست.
بخش واقع در ساحل چپ روبروی کالا به نام ایسانی یا نیسانی (بعدها آولابار) و ارتفاعات ماخاتا در شمال آن. ایسانی با صغدبیل منابع عربی مطابقت دارد. گورستان صغدبیل در زندگی سنت ابو ذکر شدهاست.
سه ارگ در تفلیس مشخص شدهاست:
۱) ارگ قدیمی تابور بر روی تپه ساحل راست دبه خانه که در ۱۱۹۹/ ۱۷۸۵ به کلی ویران شد. این ارگ که دروازه جنوبی کالا را محافظت میکرد دروازه گنجه نامیده میشد.
۲) ارگ نارین قلعه در تپه کالا. به نظر میرسد که این قلعه پیش از اسلام شوریس تسیخه نام داشتهاست. این ارگ در ۱۲۳۳/ ۱۸۱۸ تخلیه شد.
۳) ارگ ساحل چپ که به عنوان سرپل عمل میکرد. در ۱۱۴۰/ ۱۷۲۸ ترکها برای آخرین بار شروع به سنگربندی و ایجاد استحکامات نظامی در این محل کردند اما کار را ناتمام گذاشتند.
قدیمیترین قصر از قصرهای سلطنتی متخی در ساحل چپ روبروی پل قدیمی است. در ۱۰۴۸/ ۱۶۳۸ رستم شاه مسلمان قصری به طول حدود ۱۲۰ متر در امتداد رود کورا در تفلیس بنا کرد. در اینجا شاردن به حضور شاه نواز رسید. کمی دورتر به سوی جنوب شاه واختانگ ششم قصری ساخت که کاملا به سبک ایرانی تزئین شده بود. ترکها در ۱۱۳۷/۱۷۲۵ این قصر را ویران کردند.
ترابری
فرودگاه
فرودگاه بینالمللی تفلیس
فرودگاه بینالمللی تفلیس که در سال ۱۹۵۲ تاسیس شده در فاصله ۱۷ کیلومتر جنوبشرقی شهر تفلیس واقع شدهاست و سالانه بیش از ۳ میلیون مسافر را جابهجا میکند.
مترو
متروی تفلیس در سال ۱۹۶۰ تاسیس شده و هماکنون دارای ۴ خط و ۵۵ ایستگاه میباشد.
شهرهای خواهرخوانده
میدان تفلیس در زاربروکن، آلمان
تفلیس با شهرهای زیر خواهرخوانده است.
زاربروکن، آلمان (۱۹۷۵)
نانت، فرانسه (۱۹۷۹)
لیوبلیانا، اسلوونی (۱۹۷۷)
اینسبروک، اتریش (۱۹۸۲)
آتلانتا، آمریکا (۱۹۸۷)
پالرمو، ایتالیا (۱۹۸۷)
بریستول، بریتانیا (۱۹۸۸)
بیلبائو، اسپانیا (۱۹۸۹)
ایروان، ارمنستان (۱۹۹۶)
کییف، اوکراین (۱۹۹۹)
آستانه، قزاقستان (۲۰۰۵)
ویلنیوس، لیتوانی (۲۰۰۹)
کیشیناو، مولداوی (۲۰۱۱)
قاهره، مصر (۲۰۱۲)
دوحه، قطر (۲۰۱۲)
تهران، ایران (۲۰۱۵)
سراسرنماها
پایگاه اطلاعرسانی اخبار، وقایع و رویدادهای گرجستان در فیس بوک
پایگاه اطلاعرسانی اخبار، وقایع و رویدادهای گرجستان در گوگل پلاس | [
"جرجیس",
"کارتلیس ددا",
"کلیسای جامع تثلیث تفلیس",
"متکواری",
"کشورهای جهان",
"شهردار",
"کاخا کالادزه",
"گرجستان",
"واختانگ یکم",
"ایبریا",
"معماری نئوکلاسیک",
"کلیسای ارتدوکس شرقی",
"پادشاهی ایبریا",
"پادشاهی متحد گرجستان",
"پادشاهی کارتلی-کاختی",
"امپراتوری روسیه",
"جمهوری فدرال دموکراتیک قفقاز جنوبی",
"جمهوری دموکراتیک گرجستان",
"جمهوری سوسیالیستی گرجستان شوروی",
"اتحاد جماهیر شوروی",
"جمهوری سوسیالیستی ماورای قفقاز شوروی",
"متسختا",
"زبان گرجی",
"اسلام",
"زبان عربی",
"ایران",
"ترکیه",
"آلمان",
"قزاقستان",
"کشورهای عربی",
"دریای سیاه",
"تاشکند",
"استانبول",
"رم",
"بارسلون",
"بوستون",
"شیکاگو",
"اقلیم نیمهگرمسیری مرطوب",
"سامانه طبقهبندی اقلیمی کوپن",
"اقلیم قارهای مرطوب",
"سازمان جهانی هواشناسی",
"اداره ملی اقیانوسی و جوی",
"گرجی",
"مردم ارمنی",
"مردم آسی",
"مردم کرد",
"یونانیها",
"مردم آذری",
"اوکراینیان",
"یهودی",
"آسوری",
"بلاروس",
"تاتار",
"جنگ قرهباغ",
"اسرائیل",
"آقامحمدخان قاجار",
"نارین قلعه",
"فرودگاه بینالمللی تفلیس",
"متروی تفلیس",
"زاربروکن",
"نانت",
"فرانسه",
"لیوبلیانا",
"اسلوونی",
"اینسبروک",
"اتریش",
"آتلانتا",
"آمریکا",
"پالرمو",
"ایتالیا",
"بریستول",
"بریتانیا",
"copyright",
"بیلبائو",
"اسپانیا",
"ایروان",
"ارمنستان",
"کییف",
"اوکراین",
"آستانه",
"ویلنیوس",
"لیتوانی",
"کیشیناو",
"مولداوی",
"قاهره",
"مصر",
"دوحه",
"قطر",
"تهران",
"سراسرنما",
"رود کر (قفقاز)",
"ناریکالا",
"میدان آزادی (تفلیس)",
"شوتا روستاولی",
"دانشگاه تفلیس",
"میدان قهرمانان تفلیس"
] | [
"تفلیس",
"آثار باستانی در گرجستان",
"بنیانگذاریهای سده ۵ (میلادی) در اروپا",
"پایتختهای اروپا",
"شهرهای راه ابریشم",
"شهرهای گرجستان",
"مناطق مسکونی بنیانگذاریشده در سده ۵ (میلادی)",
"مناطق مسکونی در گرجستان",
"مناطق جغرافیایی گرجستان",
"پایتختهای آسیا"
] |
2,873 | سینتجورجس | 2 | 39 | 0 | [
"سینت جورجس",
"سينت جورجس"
] | false | 25 | {
"KeysAndValues": [
{
"Item1": "name",
"Item2": "سینتجورجس"
},
{
"Item1": "native_name",
"Item2": "St. George's"
},
{
"Item1": "image_skyline",
"Item2": "StGeorgesGrenada2000.jpg"
},
{
"Item1": "image_map",
"Item2": "Gj-map.gif"
},
{
"Item1": "coordinates_display",
"Item2": "inline,title"
},
{
"Item1": "subdivision_type",
"Item2": "[[کشور]]"
},
{
"Item1": "subdivision_type1",
"Item2": "[[پریش]]"
},
{
"Item1": "subdivision_name1",
"Item2": "[[سنت جورجس]]"
},
{
"Item1": "established_title",
"Item2": "بنیانگذاری"
},
{
"Item1": "established_date",
"Item2": "۱۶۵۰"
},
{
"Item1": "leader_title",
"Item2": "شهردار"
},
{
"Item1": "unit_pref",
"Item2": "Metric"
},
{
"Item1": "population_total",
"Item2": "4,500"
},
{
"Item1": "population_as_of",
"Item2": "۲۰۰۰"
},
{
"Item1": "population_density_km2",
"Item2": "auto"
},
{
"Item1": "timezone1",
"Item2": "UTC"
},
{
"Item1": "utc_offset1",
"Item2": "۴-"
},
{
"Item1": "iso_code",
"Item2": "[[GD-03]]"
}
],
"Title": "settlement"
} | سنت جورجس پایتخت کشور گرنادا است. | [
"فهرست کشورهای جهان",
"شهرستان",
"سنت جورجس",
"ISO 3166-2",
"گرنادا"
] | [
"سینتجورجس",
"بنیانگذاریهای ۱۶۵۰ (میلادی) در گرنادا",
"پایتختهای آمریکای شمالی",
"پایتختهای منطقه کارائیب",
"شهرهای بندری در کارائیب",
"گرنادا",
"مناطق مسکونی بنیانگذاریشده در ۱۶۵۰ (میلادی)"
] |
2,874 | جرجتاون | 2 | 85 | 0 | [
"جورج تاون",
"جرج تاون",
"جورجتاون"
] | false | 62 | {
"KeysAndValues": [
{
"Item1": "name",
"Item2": "جرجتاون"
},
{
"Item1": "native_name",
"Item2": "Georgetown, Guyana"
},
{
"Item1": "settlement_type",
"Item2": "شهر"
},
{
"Item1": "image_skyline",
"Item2": "Parliament building, Guyana.jpg"
},
{
"Item1": "image_caption",
"Item2": "ساختمان پارلمان در جرجتاون"
},
{
"Item1": "nickname",
"Item2": "GT, The Garden City"
},
{
"Item1": "image_map",
"Item2": "Guyana-CIA WFB Map.png"
},
{
"Item1": "map_caption",
"Item2": "موقعیت جرجتاون در نقشه [[گویان]]"
},
{
"Item1": "latm",
"Item2": "48"
},
{
"Item1": "longd",
"Item2": "58"
},
{
"Item1": "longm",
"Item2": "10"
},
{
"Item1": "coordinates_display",
"Item2": "inline,title"
},
{
"Item1": "subdivision_type",
"Item2": "[[کشور]]"
},
{
"Item1": "subdivision_type1",
"Item2": "ناحیه"
},
{
"Item1": "subdivision_name1",
"Item2": "[[دمرارا-ماهائیکا]]"
},
{
"Item1": "established_title",
"Item2": "تاسیسنامگذاری"
},
{
"Item1": "established_date",
"Item2": "[[۱۷۸۱]][[۲۹ آوریل]] [[۱۸۱۲]]"
},
{
"Item1": "government_footnotes",
"Item2": "[[شورای شهر]]"
},
{
"Item1": "leader_title",
"Item2": "شهردار"
},
{
"Item1": "leader_name",
"Item2": "[[همیلتون گرین]]"
},
{
"Item1": "unit_pref",
"Item2": "Metric"
},
{
"Item1": "area_water_km2",
"Item2": "25.9"
},
{
"Item1": "area_urban_km2",
"Item2": "51.8"
},
{
"Item1": "area_metro_km2",
"Item2": "51.8"
},
{
"Item1": "elevation_m",
"Item2": "-6"
},
{
"Item1": "population_total",
"Item2": "239,227"
},
{
"Item1": "population_metro",
"Item2": "354,964"
},
{
"Item1": "population_as_of",
"Item2": "۲۰۰۹"
},
{
"Item1": "population_density_km2",
"Item2": "auto"
},
{
"Item1": "timezone1",
"Item2": "UTC"
},
{
"Item1": "utc_offset1",
"Item2": "-۴"
},
{
"Item1": "postal_code_type",
"Item2": "[[کد پستی]]"
},
{
"Item1": "area_code",
"Item2": "۲۲۷ , ۲۲۶ , ۲۲۵ , ۲۳۳ , ۲۳۱"
},
{
"Item1": "iso_code",
"Item2": "GY-DE"
}
],
"Title": "settlement"
} | جرجتاون پایتخت کشور گویان است.
جغرافیا
این شهر در کرانه اقیانوس اطلس واقع شده و جمعیت آن در سال ۲۰۰۲ میلادی برابر با ۲۱۳،۷۰۵ نفر بودهاست.
جرج تاون بزرگترین شهر گویان نیز هست و لقب "باغشهر کارائیب" به آن داده بودند.
این شهر در منطقه دمرارا-ماهائیکا و در ریزشگاه رودخانه دمررا قرار دارد.
شهر جرجتاون یک مرکز خدمات مالی است. | [
"گویان",
"فهرست کشورهای جهان",
"دمرارا-ماهائیکا",
"۱۷۸۱ (میلادی)",
"۲۹ آوریل",
"۱۸۱۲ (میلادی)",
"شورای شهر",
"همیلتون گرین",
"کد پستی",
"اقیانوس اطلس",
"خدمات مالی"
] | [
"بنیانگذاریها در سده ۱۸ (میلادی) در آمریکای جنوبی",
"پایتختهای آمریکای جنوبی",
"تاریخ گویان",
"جورجتاون",
"شهرهای بندری آمریکای جنوبی",
"گویان",
"مناطق مسکونی بنیانگذاریشده در سده ۱۸ (میلادی)"
] |
2,875 | مالابو | 2 | 67 | 0 | [] | false | 47 | {
"KeysAndValues": [
{
"Item1": "name",
"Item2": "مالابو"
},
{
"Item1": "native_name",
"Item2": "Malabo"
},
{
"Item1": "image_skyline",
"Item2": "Malabo a 13-oct-01.jpg"
},
{
"Item1": "image_map",
"Item2": "Equatorial Guinea-CIA WFB Map.png"
},
{
"Item1": "map_caption",
"Item2": "مکان شهر مالابو در شمال کشور گینه استوایی"
},
{
"Item1": "latm",
"Item2": "45"
},
{
"Item1": "longm",
"Item2": "46"
},
{
"Item1": "coordinates_display",
"Item2": "inline,title"
},
{
"Item1": "subdivision_type",
"Item2": "[[کشور]]"
},
{
"Item1": "subdivision_type1",
"Item2": "استان"
},
{
"Item1": "subdivision_name1",
"Item2": "[[استان بیوکو تورته]]"
},
{
"Item1": "established_title",
"Item2": "بنیانگذارینام کنونی"
},
{
"Item1": "established_date",
"Item2": "[[۱۸۲۷]] پورت کلارنساز [[۱۹۷۳]]"
},
{
"Item1": "leader_title",
"Item2": "شهردار"
},
{
"Item1": "leader_name",
"Item2": "María Coloma Edjang"
},
{
"Item1": "unit_pref",
"Item2": "Metric"
},
{
"Item1": "population_total",
"Item2": "155,963"
},
{
"Item1": "population_as_of",
"Item2": "۲۰۰۵"
},
{
"Item1": "population_density_km2",
"Item2": "auto"
},
{
"Item1": "timezone1",
"Item2": "WAT"
},
{
"Item1": "utc_offset1",
"Item2": "۱+"
},
{
"Item1": "iso_code",
"Item2": "[[ISO 3166-2]]"
},
{
"Item1": "blank_name_sec1",
"Item2": "زبان رسمی"
},
{
"Item1": "blank_info_sec1",
"Item2": "[[اسپانیایی]]"
}
],
"Title": "settlement"
} | مالابو پایتخت کشور گینه استوایی است.
اقتصاد
جزیره بیوکو
کشف نفت تاثیر بزرگی بر اقتصاد این شهر داشت چنان که با دستیابی این کشور به تولید ۳۶۰ هزار بشکه نفت در روز، جمعیت شهر مالابو نیز دو برابر شد.
ولی به طور کل مقدار کمی از این درآمد در زمینه پیشرفت شاخصهای انسانی هزینه شدهاست. | [
"فهرست کشورهای جهان",
"استان بیوکو تورته",
"۱۸۲۷ (میلادی)",
"۱۹۷۳ (میلادی)",
"ISO 3166-2",
"زبان اسپانیایی",
"گینه استوایی"
] | [
"مالابو",
"بنیانگذاریهای ۱۸۲۷ (میلادی) در آفریقا",
"بنیانگذاریهای ۱۸۲۷ (میلادی) در امپراتوری بریتانیا",
"بیوکو",
"پایتختهای آفریقا",
"رکوردهای آبوهوایی زمین",
"شهرهای بندری آفریقا",
"گینه استوایی",
"مستعمرهها و تحتالحمایههای پیشین بریتانیا در آفریقا",
"مستعمرههای پیشین بریتانیا",
"مناطق مسکونی بنیانگذاریشده در ۱۸۲۷ (میلادی)",
"مناطق مسکونی در گینه استوایی",
"مناطق مسکونی ساحلی در گینه استوایی"
] |
2,877 | بیسائو | 2 | 64 | 0 | [
"بیسایو",
"بيسائو",
"بيسايو"
] | false | 40 | {
"KeysAndValues": [
{
"Item1": "official_name",
"Item2": "بیسائو"
},
{
"Item1": "native_name",
"Item2": "Bissau"
},
{
"Item1": "image_skyline",
"Item2": "Bissau4.jpg"
},
{
"Item1": "imagesize",
"Item2": "250px"
},
{
"Item1": "image_caption",
"Item2": "Downtown Bissau"
},
{
"Item1": "image_flag",
"Item2": "Bandeira Bissau.PNG"
},
{
"Item1": "map_caption",
"Item2": "موقعیت بیسائو در نقشه"
},
{
"Item1": "pushpin_map",
"Item2": "Guinea-Bissau"
},
{
"Item1": "pushpin_label_position",
"Item2": "bottom"
},
{
"Item1": "pushpin_mapsize",
"Item2": "320"
},
{
"Item1": "pushpin_map_caption",
"Item2": "Location of Bissau in Guinea-Bissau"
},
{
"Item1": "coordinates_region",
"Item2": "GW"
},
{
"Item1": "subdivision_type",
"Item2": "کشور"
},
{
"Item1": "subdivision_type1",
"Item2": "[[Region]]"
},
{
"Item1": "subdivision_name1",
"Item2": "Bissau Autonomous Sector"
},
{
"Item1": "subdivision_type2",
"Item2": "منطقه"
},
{
"Item1": "established_title",
"Item2": "تاسیسشده"
},
{
"Item1": "established_date",
"Item2": "۱۶۸۷"
},
{
"Item1": "area_total_km2",
"Item2": "۷۷٫۵"
},
{
"Item1": "population_as_of",
"Item2": "برآورد ۲۰۱۰"
},
{
"Item1": "population_total",
"Item2": "۳۹۵۹۵۴"
},
{
"Item1": "population_density_km2",
"Item2": "auto"
},
{
"Item1": "population_blank1_title",
"Item2": "Ethnicities"
},
{
"Item1": "population_blank2_title",
"Item2": "مذهبها"
},
{
"Item1": "latd",
"Item2": "11"
},
{
"Item1": "latm",
"Item2": "51"
},
{
"Item1": "longd",
"Item2": "15"
},
{
"Item1": "longm",
"Item2": "34"
},
{
"Item1": "iso_code",
"Item2": "GW-BS"
}
],
"Title": "settlement"
} | بیسائو (به لاتین: Bissau) پایتخت کشور گینه بیسائو است.
خصوصیات
بیسائو ۷۷٫۵ کیلومتر مربع مساحت و ۳۹۵،۹۵۴ نفر جمعیت دارد و ۰ متر بالاتر از سطح دریا واقع شدهاست.
اقتصاد
بادام زمینی، سختچوب، مغز نارگیل، روغن نخل و لاستیک طبیعی محصولات اصلی بیسائو هستند.
خواهرخوانده
شهرهای تایپه، آگوئدا، داکار، لیسبون، پرایا، چونگکینگ، آنکارا و سینترا خواهرخواندههای بیسائو هستند.
فهرست شهرهای گینه بیسائو | [
"Regions of Guinea-Bissau",
"خط لاتین",
"پایتخت",
"گینه بیسائو",
"کیلومتر مربع",
"بادام زمینی",
"سختچوب",
"مغز نارگیل",
"روغن نخل",
"لاستیک طبیعی",
"تایپه",
"آگوئدا",
"داکار",
"لیسبون",
"پرایا",
"چونگکینگ",
"آنکارا",
"سینترا",
"فهرست شهرهای گینه بیسائو"
] | [
"بیسائو",
"بنیانگذاریهای ۱۶۸۷ (میلادی) در گینه پرتغال",
"پایتختهای آفریقا",
"مستعمرههای پیشین پرتغال",
"مناطق مسکونی بنیانگذاریشده در ۱۶۸۷ (میلادی)",
"مناطق مسکونی در گینه بیسائو",
"مناطق مسکونی ساحلی در گینه بیسائو",
"منطقههای جغرافیایی گینه بیسائو"
] |
2,879 | تایوان | 0 | 1,055 | 0 | [
"فرمز",
"جمهوري چين",
"فرموز",
"چین ملی",
"تایوانی",
"جمهوری چین",
"تايوان",
"تايواني",
"چين تايپه",
"چين ملي",
"Taiwan"
] | false | 933 | {
"KeysAndValues": [],
"Title": ""
} | جمهوری چین ، که با نامهای تایوان ، چین تایپه و چین ملی و فرمز نیز شناخته میشود، کشوری در شرق آسیا است که از جزایر تایوان، پنگو، کینمن، ماتسو و تعدادی جزیره کوچک دیگر تشکیل میشود که همگی در سواحل شرقی سرزمین اصلی چین واقع شدهاند. این کشور از راه دریا از غرب با جمهوری خلق چین، از شمال شرق با ژاپن و از جنوب با فیلیپین همسایه است.
دولت جمهوری چین در ۱۰ اکتبر ۱۹۱۱ در پی خیزش ووچانگ تشکیل شد و در ۱ ژانویه ۱۹۱۲ رسمیت یافت. این دولت در گذشته سرزمین اصلی چین و جمهوری مغولستان را در بر میگرفت. این کشور پس از پایان جنگ جهانی دوم مجمعالجزایر تایوان و پنگو را از ژاپن باز پس گرفت و قانون اساسی جدیدی را در سال ۱۹۴۷ به تصویب رسانید. اما در پی جنگ داخلی چین در سال ۱۹۴۹، کومینتانگ (حزب ناسیونالیست چین) حزب حاکم کشور تمامی سرزمین اصلی این کشور را به حزب کمونیست چین واگذار کرد. در نتیجه دولت جمهوری چین به ریاست چیانگ کایشک در جزیره تایوان مستقر شده و شهر تایپه را به عنوان پایتخت موقت دولت در تبعید این کشور برگزید و خود را همچنان دولت مشروع سرزمین اصلی چین و مغولستان میدانست. این در حالی است که از آن هنگام تاکنون دولت جمهوری خلق چین بر سرزمین اصلی حکومت میکند.
دولت تایوان در اوایل دوران جنگ سرد از سوی بسیاری از کشورهای غربی و سازمان ملل متحد تنها دولت مشروع چین شناخته میشد. این دولت از اعضای موسس سازمان ملل بود و تا سال ۱۹۷۱ عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل متحد بود اما در این سال از این سازمان اخراج شده و کرسی این کشور به دولت جمهوری خلق چین واگذار شد.
جمهوری خلق چین این حکومت را غیرقانونی خوانده، خواهان بازگشت این سرزمین به خاک اصلی چین است و آمادگی خود را برای استفاده از زور در صورت لزوم اعلام داشتهاست. اختلافات این دو دولت بر وضعیت سیاسی تایوان سایه افکنده و هر گونه تلاشی برای اعلام استقلال تایوان با تهدید جمهوری خلق چین مواجه میشود. جمهوری خلق چین از برقراری روابط دیپلماتیک با کشورهایی که تایوان را به رسمیت بشناسند خودداری میکند نتیجه آنکه تایوان فقط با ۲۱ کشور عضو سازمان ملل روابط رسمی دارد.
تایوان که در ابتدا کشوری تکحزبی بود در دهه ۱۹۸۰ بدون مشکل چندانی به دولتی دمکراتیک و چندحزبی تغییر ماهیت داد. نظام حکومتی این کشور نظام نیمهریاستی و با حق رای همگانی است. رئیسجمهور رئیس کشور و فرمانده نیروهای مسلح است. یوآن نام مجلس قانونگذاری کشور است. جمهوری چین عضو سازمان تجارت جهانی و سازمان همکاریهای اقتصادی آسیا–اقیانوسیه است و از اقتصاد صنعتی پیشرفتهای برخوردار است. تایوان با در اختیار داشتن نوزدهمین اقتصاد بزرگ دنیا و فناوری صنعتی پیشرفته، نقش مهمی را در اقتصاد جهانی بازی میکند. این کشور از نظر شاخصهای آزادی بیان، مراقبت سلامتی، آموزش همگانی و آزادی اقتصادی در ردههای بالای دنیا قرار دارد.
تاریخ
پرتغالیها در سال ۱۵۹۰ این جزیره را کشف کردند و نام آنرا «فورموزا» (Formosa) به معنی «زیبا» گذاشتند. در سال ۱۶۲۴ هلندیها در جنوب و اسپانیاییها در شمال جزیره قلعههایی بنا کردند. هلندیها در سال ۱۶۴۱ اسپانیاییها را از این جزیره بیرون رانده و تا سال ۱۶۶۱ کنترل تایوان را در دست داشتند. در سال ۱۶۶۱ ژنرال کوژینگا (General Koxinga) به صورت یک پادشاهی مستقل حکومت تایوان را در دست گرفت. در سال ۱۶۸۳ دودمان چینگ با اشغال تایوان بر این جزیره تسلط یافت. با آغاز جنگ بین چین و ژاپن در سال ۱۸۹۵ چینیها شکست خوردند و تایوان به دست ژاپنیها افتاد. ژاپنیها در مدت حاکمیت خود بر تایوان نقش زیادی در توسعه و گسترش این جزیره داشتند.
پس از پایان جنگ جهانی دوم این جزیره از ژاپن بازپس گرفته شد و بخشی از جمهوری چین شد. در سال ۱۹۴۹ چیانگ کایشک رئیس جمهور چین در پی شکست در جنگ داخلی چین و با آغاز انقلاب کمونیستی چین به این جزیره گریخت و دولت جمهوری چین از آن هنگام تاکنون اداره این سرزمین را برعهده دارد.
با شروع جنگ جهانی دوم و به علت اینکه تایوان تحت تسلط ژاپن بود، بمبافکنهای آمریکایی در طول جنگ به کرات تایوان را هدف بمبارانهای سنگین قرار دادند. پس از پایان جنگ جهانی دوم، تایوان به چین باز پس داده شد. در سال ۱۹۴۹ نیروهای چیانگ کایشک پس از شکست با درایت ژنرال چیانگ کایشک اداره تایوان را به دست گرفتند. او ۶۰۰ هزار تن از نیروهایش را در جزیره مستقر ساخت. جمهوری خلق چین این اقدام چیانگ کایشک را به دیده ظن و خشم نگریست و اعلام کرد تایوان جزء لاینفکی از خاک چین است.
سیاست
وضعیت سیاسی تایوان بسیار مبهم و پیچیدهاست. این حکومت به طور رسمی خود را حکومت مشروع کل سرزمین چین دانسته و جمهوری خلق چین را که از سال ۱۹۴۹ قدرت را در سرزمین اصلی چین در اختیار گرفته غیرقانونی میداند. در سال ۱۹۴۹ چیانگ کایشک، رئیس جمهور چین در پی شکست در جنگ داخلی چین و با درگرفتن انقلاب کمونیستی در این کشور به تایوان گریخت و دولت جمهوری چین از آن هنگام تاکنون اداره این سرزمین را برعهده دارد.
در ۵ آوریل ۱۹۷۵، چیانگ کای شک رهبر جنبش استقلال طلبانه مردم تایوان بر اثر حمله قلبی در سن ۸۷ سالگی درگذشت. پس از او پسرش «چیانگ چینگ کو» (Chiang Ching-Kou) به عنوان نخست وزیر راه پدر را ادامه داد. در دسامبر ۱۹۹۱ انتخاباتی در تایوان برگزار شد که طی آن «لی تنگ هوی» (Lee Tengu-Hui) رئیس جمهور تایوان شد. در سال ۱۹۹۸ قطعنامه استقلال تایوان بار دیگر به شورای امنیت سازمان ملل رفت ولی برای بار ششم این قطعنامه توسط حکومت پکن وتو شد. در مارس ۲۰۰۰ و در انتخابات ریاست جمهوری تایوان، «چن شویی بیان» (Chen Shui-Bian) از حزب دموکراتیک مترقی با کسب ۷۱ ٪ آرا، رئیس جمهور تایوان شد و به ۵۰ سال حکومت ناسیونالیستها بر تایوان خاتمه داد. تایوان در ژانویه ۲۰۰۲ به عضویت سازمان تجارت جهانی (WTO) درآمد. در اوت ۲۰۰۲، چن شویی بیان، رئیس جمهور تایوان طی یک سخنرانی به شدت به چین تاخت و اعلام کرد چین و تایوان دو کشور جدا هستند، او همچنین گفت به زودی همهپرسیای برای به منظور استقلال تایوان برگزار میکند و از آن به عنوان «حقوق بشر بنیادی» یاد کرد. یک روز پیش از همهپرسی ۲۰ مارچ ۲۰۰۴، معاون رئیس جمهور «آنته لو» (Annette Lu) از یک ترور نافرجام که گمان میرود دولت چین در آن دست داشته باشد جان سالم به در برد. سرانجام همهپرسی شکست خورد زیرا تعداد آرا به ۵۰ ٪ نرسید. تنشها بین چین و تایوان در مارس ۲۰۰۵ و با تصویب قانون ضد تجزیه طلبی در پارلمان چین به اوج خود رسید. در آوریل ۲۰۰۵ رهبر مخالفان دولت تایوان «حزب ناسیونالیست» که «لین چان» (Lien Chan) نام داشت با سفر به چین با هو جینتائو، رئیس جمهور چین ملاقات کرد. در ژوئن ۲۰۰۶ فساد رئیس جمهور، «چن شویی بیان» آشکار شد. در همین زمان مجلس تایوان به دلیل فساد مالی برای رئیس جمهور و خانوادهاش قرار تعقیب قضایی صادر کرد. در نوامبر ۲۰۰۶ فاش شد «وو شو چن» (Wu Shu-Chen) همسر رئیس جمهور ۴۵۰ هزار دلار از اموال عمومی را به منظور مصارف شخصی و خوشگذرانی خرج کردهاست. رئیس جمهور تایوان با استفاده از اختیارات رئیس جمهوری برای همسرش منع تعقیب صادر کرد. در می۲۰۰۷ «سو تسنگ شانگ» (Su Tseng-Chang) نخست وزیر تایوان استعفا داد. رئیس جمهور «چانگ چون هسیونگ» (Chang Chun-Hsiung) را جایگزین او کرد. در انتخابات پارلمانی در ژانویه ۲۰۰۸ حزب مخالف دولت، کومینتانگ (Kuomintang) «حزب دموکراتیک مترقی» وابسته به دولت را با کسب ۸۱ جایگاه از ۱۱۳ جایگاه پارلمان شکست داد. پس از این انتخابات رئیس جمهور، چن شویی بیان از ریاست حزب خود استعفا داد ولی کماکان رئیس جمهور تایوان باقی ماند. نتایج این انتخابات سیاست تقابل و خصومت با چین را بر سر استقلال تایوان تا حدودی تعدیل کرد.
روابط چین و تایوان از زمان به قدرت رسیدن مااینگ جیو در سال ۲۰۰۸ بهبود یافته است. در سال ۲۰۰۹ مااینگ جیو و رهبر چین پس از ۶۰ سال مستقیما پیامهایی (در قالب وظایف حزبی و نه در نقش رهبر) مبادله کردند. یک سال بعد دو کشور یک پیمان تجاری تاریخی امضا کردند. در پی این بهبود روابط، روسای این کشورها در نوامبر ۲۰۱۵ پس از ۶۶ سال در سنگاپور با یکدیگر ملاقات حضوری داشتند. اما نگرانی فزاینده نسبت به نفوذ چین باعث نارضایتی گسترده در تایوان از گسترش روابط شده است. در ادامه این نارضایتی حزب کیامتی) در انتخابات محلی متحمل شکست سنگینی شد.
در مورد آینده سیاسی تایوان سه نظر اصلی وجود دارد: ۱) حکومت تایوان با نام جمهوری چین و دولت قانونی این کشور شناخته شود. ۲) تایوان مجددا به سرزمین اصلی چین بپیوندد و بخشی از جمهوری خلق چین شود و ۳) به عنوان یک کشور مستقل اعلام موجودیت کند.
جغرافیا
150px
از لحاظ جغرافیایی، در عهد قدیم، تایوان با خاک اصلی چین مرتبط بود؛ ولی با توجه به حرکت پوستههای زمین، بخشی از خاکهای ارتباط دهنده دو طرف زیر آب رفته و منطقه به تنگه و تایوان سپس به یک جزیره مبدل شدهاست. بسیاری آثار باستانی مانند لوازم سنگی، سفالینههای سیاه و ضد زنگ که در مناطق مختلف تایوان از خاک بیرون آورده شد نشان میدهد که فرهنگ دوره پیشاتاریخ تایوان با خاک اصلی چین یکسان است.
هماکنون پایتخت تایوان، شهر تایپه با ۳ میلیون و ۱۰۰ هزار نفر جمعیت میباشد. مساحت تایوان ۳۵٫۹۸۰ کیلومتر مربع و جمعیت آن ۲۳ میلیون و ۱۷۵ هزار نفر است. از مهمترین شهرهای تایوان میتوان به کائوهسیونگ ۱ میلیون و ۵۱۴ هزار نفر، تای چونگ ۱ میلیون و ۰۷۰ هزار نفر، تای نان ۷۵۶ هزار نفر و کی لونگ ۴۱۱ هزار نفر اشاره کرد.
تقسیمات کشوری
استانهای تایوان
چیایی
چانگچوا
هسینچو
هوالین
کائوسیونگ
میائولی
نانتو
پنگهو
پینگ تونگ
تای جونگ
تاینان
تایپه
تایتونگ
تائو یوان
ییلان
یون لین
شهر
چیائی
هسینچو
کیلونگ
تای چونگ
تاینان
استانهای فوجیان
کینمن
لین چیانگ
اقتصاد
واحد پول تایوان، دلار جدید تایوان با واحد جزء (سنت) نام دارد. صادرات تایوان را عمدتا کامپیوتر و قطعات آن، لوازم الکترونیکی، فلزات، منسوجات و پلاستیک تشکیل میدهند.
نیروگاه تایچونگ با ظرفیت تولید ۵۸۲۴ مگاوات، بزرگترین نیروگاه زغالسوز دنیا در این کشور قرار دارد.
مردم
بیش از چهار پنجم مردم تایوان از قوم هان میباشند که بین قرن هفتم تا نهم میلادی به این جزیره مهاجرت کردند. پس از آن از قرن دوازدهم میلادی مالایاییها و اقوام فوکیئن و کوانگ تونگ در این جزیره ساکن شدند.
نژاد ۸۴ ٪ تایوانیها را تایوانی و ۱۴ ٪ را نیز چینی تشکیل میدهند، همچنین دین ۹۳ ٪ مردم تایوان، مخلوطی از بودایی، آیین کنفیسیوسی و تائویست و ۵ ٪ نیز مسیحی هستند. زبان رسمی تایوانیها، زبان ماندارین است. زبانهای تایوانی و زبان هاکا نیز رایج است.
زلزله
زلزله ۶/۴ ریشتری در ۱۷ بهمن ۱۳۹۴، تایوان را لرزاند.
فرهنگ
حزب پیشروی دموکرات
وضعیت سیاسی تایوان | [
"سرود ملی تایوان",
"تایپه",
"ماندارین استاندارد",
"نظام نیمهریاستی",
"رئیس جمهور",
"نخست وزیر",
"تسای اینگ-ون",
"چن چیان جین",
"لین چوان",
"لین هسی یو",
"۱۰ اکتبر",
"۱۹۱۱ (میلادی)",
"۱ ژانویه",
"۱۹۱۲ (میلادی)",
"دلار جدید تایوان",
".tw",
".tw",
"جمهوری چین",
"تایوان",
"چین تایپه",
"چین ملی",
"فُرمُز",
"آسیای شرقی",
"تایوان (جزیره)",
"پنگو",
"کینمن",
"ماتسو",
"چین",
"جمهوری خلق چین",
"ژاپن",
"فیلیپین",
"خیزش ووچانگ",
"مغولستان",
"جنگ جهانی دوم",
"قانون اساسی",
"جنگ داخلی چین",
"کومینتانگ",
"چیانگ کایشک",
"جنگ سرد",
"سازمان ملل متحد",
"شورای امنیت سازمان ملل متحد",
"وضعیت سیاسی تایوان",
"دموکراسی",
"رئیس کشور",
"قوه مقننه",
"سازمان تجارت جهانی",
"سازمان همکاریهای اقتصادی آسیا-اقیانوسیه",
"اقتصاد",
"آزادی بیان",
"مراقبت سلامتی",
"آزادی اقتصادی",
"پرتغال",
"هلند",
"اسپانیا",
"ژنرال کوژینگا",
"دودمان چینگ",
"کمونیسم",
"چیانگ چینگ کو",
"نخستوزیر",
"لی تنگ-هویی",
"چن شویی بیان",
"آنته لو",
"لین چان",
"هو جینتائو",
"وو شو چن",
"سو تسنگ شانگ",
"چانگ چون هسیونگ",
"حزب دموکراتیک مترقی",
"مااینگ جیو",
"استان",
"شهر",
"نیروگاه تایچونگ",
"فهرست بزرگترین ایستگاههای برق دنیا#زغال سنگ",
"قوم هان",
"مالزیاییهای چینی",
"فوکیئن",
"کوانگ تونگ",
"آیین بودایی",
"کنفوسیوس",
"تائوئیسم",
"مسیحی",
"زبان ماندارین",
"زبان هاکا",
"حزب پیشروی دموکرات"
] | [
"تایوان",
"ایالتها و قلمروهای بنیانگذاریشده در ۱۹۱۲ (میلادی)",
"ایالتها و قلمروهای بنیانگذاریشده در ۱۹۴۵ (میلادی)",
"ایالتها و قلمروهای بنیانگذاریشده در ۱۹۴۹ (میلادی)",
"بنیانگذاریهای ۱۹۴۹ (میلادی) در تایوان",
"بنیانگذاریهای ۱۹۱۲ (میلادی) در چین",
"بنیانگذاریهای ۱۹۴۹ (میلادی) در چین",
"جمهوری چین",
"کشورهای پیشین عضو سازمان ملل متحد",
"کشورهای کمرسمیت یا غیر رسمی",
"لیبرال دموکراسی",
"مقالههای دارای ویدئو"
] |
2,880 | تایپه | 2 | 267 | 0 | [
"تايپه"
] | false | 239 | {
"KeysAndValues": [
{
"Item1": "name",
"Item2": "تایپه"
},
{
"Item1": "native_name",
"Item2": "臺北Taipei"
},
{
"Item1": "settlement_type",
"Item2": "[[شهر]]"
},
{
"Item1": "image_skyline",
"Item2": "Taipei City montage.PNG"
},
{
"Item1": "image_flag",
"Item2": "Flag of Taipei City.svg"
},
{
"Item1": "image_seal",
"Item2": "Emblem of Taipei City.svg"
},
{
"Item1": "nickname",
"Item2": "The City of Azaleas"
},
{
"Item1": "image_map",
"Item2": "Taiwan ROC political division map Taipei City.svg"
},
{
"Item1": "mapsize",
"Item2": "190px"
},
{
"Item1": "mapsize1",
"Item2": "190px"
},
{
"Item1": "pushpin_map",
"Item2": "Taiwan"
},
{
"Item1": "latd",
"Item2": "25"
},
{
"Item1": "longd",
"Item2": "121"
},
{
"Item1": "longm",
"Item2": "38"
},
{
"Item1": "coordinates_display",
"Item2": "inline,title"
},
{
"Item1": "subdivision_type",
"Item2": "[[کشور]]"
},
{
"Item1": "subdivision_type1",
"Item2": "منطقه"
},
{
"Item1": "subdivision_name1",
"Item2": "[[تایوان شمالی]]"
},
{
"Item1": "subdivision_type2",
"Item2": "نواحی"
},
{
"Item1": "subdivision_name2",
"Item2": "۱۲"
},
{
"Item1": "established_title",
"Item2": "اسکان"
},
{
"Item1": "established_date",
"Item2": "۱۷۰۹"
},
{
"Item1": "leader_title",
"Item2": "[[شهردار]]"
},
{
"Item1": "leader_name",
"Item2": "[[هائو لونگ-بین]]"
},
{
"Item1": "unit_pref",
"Item2": "Metric"
},
{
"Item1": "area_total_km2",
"Item2": "۲۷۱٫۸۰"
},
{
"Item1": "area_water_km2",
"Item2": "۲٫۷"
},
{
"Item1": "population_total",
"Item2": "۲،۷۰۴،۹۷۴"
},
{
"Item1": "population_metro",
"Item2": "۸،۵۰۰،۰۰۰"
},
{
"Item1": "population_urbun",
"Item2": "۸،۵۰۰،۰۰۰"
},
{
"Item1": "population_as_of",
"Item2": "۲۰۱۶"
},
{
"Item1": "population_density_km2",
"Item2": "auto"
},
{
"Item1": "timezone1",
"Item2": "CST"
},
{
"Item1": "utc_offset1",
"Item2": "۸+"
},
{
"Item1": "postal_code_type",
"Item2": "[[کد پستی]]"
},
{
"Item1": "postal_code",
"Item2": "۱۰۰–۱۱۶"
},
{
"Item1": "area_code",
"Item2": "۰۲"
},
{
"Item1": "iso_code",
"Item2": "TW-TPE"
}
],
"Title": "settlement"
} | تایپه پایتخت کشور تایوان (جمهوری چین) است.
جمعیت این شهر در سال ۲۰۱۴ میلادی ۲،۷۰۲،۳۱۵ نفر بوده و به همراه توکیو به عنوان یکی از بزرگترین مراکز اقتصادی آسیا به شمار میرود.
مترو
متروی تایپه در سال ۱۹۹۶ تاسیس شده و هماکنون دارای ۵ خط و ۱۱۷ ایستگاه میباشد.
آب و هوا
سراسرنما
جمعیت شناسی
تغییر جمعیت شهر تایپه از ۱۹۸۵ تا ۲۰۱۵
ساختار جمعیت شهر تایپه
توزیع سن
مرد
زن
۰–۴
۷۳۶۸۰
۶۹۵۷۴
۵–۹
۵۷۷۰۱
۵۳۰۰۴
۱۰–۱۴
۶۷۳۴۵
۶۱۴۹۱
۱۵–۱۹
۷۷۹۷۴
۷۲۱۱۰
۲۰–۲۴
۷۸۵۵۲
۷۳۱۰۳
۲۵–۲۹
۷۸۴۴۷
۸۰۸۸۲
۳۰–۳۴
۱۰۵۲۴۵
۱۱۸۷۱۹
۳۵–۳۹
۱۰۷۹۵۱
۱۲۳۸۵۲
۴۰–۴۴
۹۶۲۲۲
۱۱۱۷۲۹
۴۵–۴۹
۹۶۵۳۵
۱۱۲۰۴۹
۵۰–۵۴
۹۸۴۱۱
۱۱۲۳۲۲
۵۵–۵۹
۹۶۰۹۲
۱۱۰۶۳۵
۶۰–۶۴
۸۷۶۹۱
۱۰۰۴۷۲
۶۵–۶۹
۵۵۸۶۷
۶۴۹۴۹
۷۰–۷۴
۴۰۰۸۷
۵۰۰۱۸
۷۵–۷۹
۲۸۴۱۳
۳۹۱۲۳
۸۰–۸۴
۲۳۳۱۴
۲۶۷۶۰
۸۵+
۲۶۱۰۹
۲۵۸۸۷ | [
"فهرست شهرهای تایوان",
"فهرست کشورهای جهان",
"تایوان شمالی",
"شهردار",
"هائو لونگ-بین",
"کد پستی",
"تایوان",
"توکیو",
"متروی تایپه",
"Central Weather Bureau",
"Ministry of the Interior (Taiwan)",
"National Chiang Kai-shek Memorial Hall"
] | [
"تایپه",
"بنیانگذاریهای ۱۸۸۴ (میلادی) در تایوان",
"پایتختهای آسیا",
"جمهوری چین",
"روابط بینالملل",
"شهرداریهای تایوان",
"شهرهای تایوان",
"فینکس",
"مناطق مسکونی بنیانگذاریشده در ۱۸۸۴ (میلادی)"
] |
2,881 | آبیجان | 2 | 139 | 0 | [
"آبيجان",
"ابیجان",
"ابيجان"
] | false | 111 | {
"KeysAndValues": [
{
"Item1": "name",
"Item2": "آبیجان"
},
{
"Item1": "native_name",
"Item2": "Abidjan"
},
{
"Item1": "settlement_type",
"Item2": "[[شهر]]"
},
{
"Item1": "image_skyline",
"Item2": "Abidjan-Plateau1.JPG"
},
{
"Item1": "image_caption",
"Item2": "مرکز شهر آبیجان"
},
{
"Item1": "image_flag",
"Item2": "AbidjanLogo.png"
},
{
"Item1": "image_seal",
"Item2": "AbidjanLogo.svg"
},
{
"Item1": "image_map",
"Item2": "District d'Abidjan2.png"
},
{
"Item1": "mapsize",
"Item2": "190px"
},
{
"Item1": "image_map1",
"Item2": "Abidjan Communes.svg"
},
{
"Item1": "mapsize1",
"Item2": "190px"
},
{
"Item1": "latm",
"Item2": "19"
},
{
"Item1": "longm",
"Item2": "02"
},
{
"Item1": "coordinates_display",
"Item2": "inline,title"
},
{
"Item1": "subdivision_type",
"Item2": "[[کشور]]"
},
{
"Item1": "subdivision_type1",
"Item2": "منطقه"
},
{
"Item1": "subdivision_name1",
"Item2": "[[منطقه لاگونس]]"
},
{
"Item1": "leader_title",
"Item2": "شهردار"
},
{
"Item1": "leader_name",
"Item2": "[[پی یر جدجی آموندجی]]"
},
{
"Item1": "unit_pref",
"Item2": "Metric"
},
{
"Item1": "area_total_km2",
"Item2": "۲۱۱۹"
},
{
"Item1": "area_urbun_km2",
"Item2": "422"
},
{
"Item1": "population_total",
"Item2": "3,660,682"
},
{
"Item1": "population_urbun",
"Item2": "6,169,102"
},
{
"Item1": "population_as_of",
"Item2": "۲۰۰۷"
},
{
"Item1": "population_density_km2",
"Item2": "auto"
},
{
"Item1": "population_demonym",
"Item2": "Abidjanais(e)"
},
{
"Item1": "timezone1",
"Item2": "GMT"
},
{
"Item1": "utc_offset1",
"Item2": "۰+"
},
{
"Item1": "iso_code",
"Item2": "CI-01"
}
],
"Title": "settlement"
} | آبیجان (Abidjan) بزرگترین شهر و پایتخت پیشین کشور ساحل عاج است.
این شهر سومین شهر بزرگ فرانسویزبان پس از پاریس و کینشاسا بهشمار میآید.
آبیجان تا سال ۱۹۸۳ پایتخت ساحل عاج بود که از آن سال به بعد شهر یاموسوکرو به عنوان پایتخت این کشور انتخاب شد.
آبیجان در کرانه خلیج گینه واقع شده و در حدود ۲٫۸۰۰٫۰۰۰ نفر جمعیت دارد. جمعیت آبیجان و حومه در حدود ۵ میلیون نفر برآورد میشود.
صنایع شهر بیشتر مربوط به بخش چوب، نساجی و قهوه هستند و این شهر دارای یک پالایشگاه بزرگ و یک بندر بزرگ نیز هست.
آبیجان در سال ۱۹۳۴ پایتخت ساحل عاج که در آن زمان مستعمره فرانسه بود شد. جمعیت آن از ۶۵ هزار نفر در سال ۱۹۵۰ به شدت رشد کرد و به سطح کنونی رسید.
در این شهر همچنان فرانسویان زیادی سکونت دارند که بسیاری از منصبهای مهم را در امور اقتصادی بر عهده دارند. ساکنان اروپایی شهر بیشتر در شبه جزیره زندگی میکنند و تمرکز سکونت جمعیت آفریقایی در روستاهای عظیم ترشویل و آجام است. | [
"فهرست شهرهای ساحل عاج",
"فهرست کشورهای جهان",
"منطقه لاگونس",
"پی یر جدجی آموندجی",
"ساحل عاج",
"پاریس",
"کینشاسا",
"یاموسوکرو",
"خلیج گینه",
"شبه جزیره"
] | [
"آبیجان",
"پایتختهای آفریقا",
"پایتختهای پیشین",
"شهرها و شهرکهای بندری اقیانوس اطلس",
"شهرهای بندری آفریقا",
"شهرهای ساحل عاج",
"مناطق مسکونی در آبیجان",
"منطقههای ساحل عاج"
] |
2,882 | آپیا | 2 | 54 | 0 | [
"آپيا",
"اپیا",
"اپيا"
] | false | 33 | {
"KeysAndValues": [
{
"Item1": "name",
"Item2": "آپیا"
},
{
"Item1": "native_name",
"Item2": "Apia"
},
{
"Item1": "image_skyline",
"Item2": "Samoa - Apia Govt buildings.jpg"
},
{
"Item1": "image_map",
"Item2": "Samoa Apia Map.png"
},
{
"Item1": "latd",
"Item2": "13"
},
{
"Item1": "latm",
"Item2": "50"
},
{
"Item1": "longd",
"Item2": "171"
},
{
"Item1": "longm",
"Item2": "46"
},
{
"Item1": "coordinates_display",
"Item2": "inline,title"
},
{
"Item1": "subdivision_type",
"Item2": "[[کشور]]"
},
{
"Item1": "subdivision_type1",
"Item2": "ناحیه"
},
{
"Item1": "subdivision_name1",
"Item2": "شهرستان [[توآماساگا]]"
},
{
"Item1": "established_title",
"Item2": "بنیانگذاریپایتخت شدن"
},
{
"Item1": "established_date",
"Item2": "[[دهه ۱۸۵۰]][[۱۹۵۹]]"
},
{
"Item1": "leader_title",
"Item2": "شهردار"
},
{
"Item1": "unit_pref",
"Item2": "Metric"
},
{
"Item1": "area_total_km2",
"Item2": "۶۰"
},
{
"Item1": "population_total",
"Item2": "۵۸,۸۰۰"
},
{
"Item1": "population_density_km2",
"Item2": "auto"
},
{
"Item1": "timezone1",
"Item2": "SST"
},
{
"Item1": "utc_offset1",
"Item2": "۱۱-"
},
{
"Item1": "timezone1_DST",
"Item2": "HST"
},
{
"Item1": "utc_offset1_DST",
"Item2": "۱۰-"
}
],
"Title": "settlement"
} | آپیا پایتخت کشور ساموآ در اقیانوس آرام است.
جغرافیا
جمعیت این شهر در سال ۲۰۰۱ برابر با ۳۸،۸۰۰ نفر بودهاست و بخشی از شهرستان توآماساگا بشمار میآید.
شهر آپیا در کرانه شمالی جزیره اوپولا واقع شدهاست.
اقتصاد
آپیا بندر اصلی و تنها شهر کشور ساموآ است.
صادرات اصلی این کشور ماهی و مغز (خشکشده) نارگیل است و واردات آن کالاهای پنبهای، وسائط نقلیه، گوشت و شکر است.
خانهها و ساختمانهای آپیا بیشتر به سبک استعماری اروپایی هستند که در میان آنها گاه خانههایی به سبک بومی ساموآیی (فاله) هم دیده میشود.
بندرگاه آپیا به هنگام جشنهای استقلال در سال ۲۰۰۳. | [
"فهرست کشورهای جهان",
"توآماساگا",
"دهه ۱۸۵۰ (میلادی)",
"۱۹۵۹ (میلادی)",
"ساموآ",
"اوپولا",
"مغز نارگیل",
"فاله"
] | [
"آپیا",
"پایتختهای اقیانوسیه",
"ساموآ",
"شهرهای اقیانوسیه",
"شهرهای بندری در اقیانوسیه",
"مناطق مسکونی در ساموآ"
] |
2,884 | وینتیان | 2 | 79 | 0 | [
"وین تیان",
"وینتیان",
"وينتيان",
"وين تيان"
] | false | 52 | {
"KeysAndValues": [
{
"Item1": "name",
"Item2": "وینتیان"
},
{
"Item1": "native_name",
"Item2": "ວຽງຈັນVientiane"
},
{
"Item1": "image_skyline",
"Item2": "Pha That Luang, Vientiane, Laos.jpg"
},
{
"Item1": "pushpin_map",
"Item2": "Laos"
},
{
"Item1": "latd",
"Item2": "17"
},
{
"Item1": "latm",
"Item2": "58"
},
{
"Item1": "longd",
"Item2": "102"
},
{
"Item1": "longm",
"Item2": "36"
},
{
"Item1": "coordinates_display",
"Item2": "inline,title"
},
{
"Item1": "subdivision_type",
"Item2": "[[کشور]]"
},
{
"Item1": "subdivision_type1",
"Item2": "ناحیه"
},
{
"Item1": "established_title",
"Item2": "اسکان"
},
{
"Item1": "established_date",
"Item2": "قرن نهم میلادی"
},
{
"Item1": "leader_title",
"Item2": "شهردار"
},
{
"Item1": "leader_name",
"Item2": "Sombath Yialiheu"
},
{
"Item1": "unit_pref",
"Item2": "Metric"
},
{
"Item1": "area_total_km2",
"Item2": "3.920"
},
{
"Item1": "elevation_m",
"Item2": "570"
},
{
"Item1": "population_total",
"Item2": "754,000"
},
{
"Item1": "population_as_of",
"Item2": "۲۰۰۹"
},
{
"Item1": "population_density_km2",
"Item2": "auto"
},
{
"Item1": "timezone1",
"Item2": "Indochina Time"
},
{
"Item1": "utc_offset1",
"Item2": "۷+"
},
{
"Item1": "area_code",
"Item2": "۸۵۶"
},
{
"Item1": "iso_code",
"Item2": "[[LA-VT]]"
}
],
"Title": "settlement"
} | وینتیان پایتخت کشور لائوس است. این شهر در دره مکونگ واقع شده است.
جغرافیا
وینتیان پایتخت لائوس شهر نهفته در ساحل سمت چپ رودخانه مکونگ، در نزدیکی مرز با تایلند است
آب و هوا
بالاترین حد متوسط دما در شهر وینتیان (Vien Tiaen) مرکز لائوس در ماه آوریل ۳۶ درجه سانتیگراد میباشد. متوسط بارندگی در وینتیان ۱،۶۲۰ میلیمتر میباشد
شهرهای خواهر خوانده
بانکوک, تایلند
شهرستان چیتاگونگ, بنگلادش
پنومپن, کامبوج
اورلندو، فلوریدا, ایالات متحده
هوشیمین, ویتنام
سیریبون, اندونزی
جستارهای ویژه
فرودگاه بینالمللی واتایی
thumb | [
"فهرست کشورهای جهان",
"ISO 3166-2",
"لائوس",
"دره مکونگ",
"بانکوک",
"تایلند",
"شهرستان چیتاگونگ",
"بنگلادش",
"پنومپن",
"کامبوج",
"اورلندو، فلوریدا",
"ایالات متحده",
"هوشیمین (شهر)",
"ویتنام",
"سیریبون",
"اندونزی",
"فرودگاه بینالمللی واتایی"
] | [
"وینتیان",
"بنیانگذاریها در سده ۹ (میلادی) در آسیا",
"پایتختهای آسیا",
"لان ژانگ در سده ۱۶ (میلادی)",
"لائوس",
"مناطق مسکونی در استان وینتیان",
"مناطق مسکونی در لائوس",
"ناحیههای لائوس",
"وینتیان در سده ۱۸ (میلادی)",
"وینتیان در سده ۱۹ (میلادی)"
] |
2,885 | لوکزامبورگ (شهر) | 2 | 138 | 0 | [
"شهر لوکزامبورگ",
"لوكزامبورگ (شهر)",
"شهر لوكزامبورگ",
"لوکزامبورگ سیتی"
] | false | 98 | {
"KeysAndValues": [
{
"Item1": "name",
"Item2": "شهر لوکزامبورگ"
},
{
"Item1": "image_photo",
"Item2": "Luxembourg City Night Wikimedia Commons.jpg"
},
{
"Item1": "image_map",
"Item2": "Map Luxembourg.PNG"
},
{
"Item1": "image_skyline",
"Item2": "LuxembourgCityView.jpg"
},
{
"Item1": "image_caption",
"Item2": "Skyline of Luxembourg City"
},
{
"Item1": "image_shield",
"Item2": "Blason ville lu Luxembourg-ville.svg"
},
{
"Item1": "latd",
"Item2": "49"
},
{
"Item1": "latm",
"Item2": "36"
},
{
"Item1": "lats",
"Item2": "42"
},
{
"Item1": "longd",
"Item2": "06"
},
{
"Item1": "longm",
"Item2": "07"
},
{
"Item1": "longs",
"Item2": "48"
},
{
"Item1": "canton",
"Item2": "لوکزامبورگ"
},
{
"Item1": "district",
"Item2": "[[لوکزامبورگ]]"
},
{
"Item1": "LAU2",
"Item2": "11001"
}
],
"Title": "Luxembourg commune"
} | شهر لوکزامبورگ (به زبان لوکزامبورگی: Lëtzebuerg و به فرانسوی: Luxembourg) پایتخت دوکنشین لوکزامبورگ است.
این شهر در جنوب کشور لوکزامبورگ و در همریزشگاه دو رود آلزت و پتروس قرار دارد.
لوکزامبورگ در قلب اروپا جای گرفته است؛ به طوری که فاصلهی آن از پاریس ۲۸۹ کیلومتر، از بروکسل ۱۸۸ کیلومتر و از کلن ۱۹۰ کیلومتر میباشد.
لوکزامبورگ یکی از ثروتمندترین شهرهای جهان بوده و به صورت یکی از مراکز مهم بانکداری و اداری درآمدهاست. این شهر مقر چندین نهاد مربوط به اتحادیه اروپا است از جمله دادگستری اروپا، دیوان حسابرسی اروپا و بانک سرمایهگذاری اروپا در این شهر قرار گرفتهاند.
جغرافیا
محدوده شهر لوکزامبورگ در اصل یک بخش شهرستان است که رسما عنوان شهر هم یافته و پایتخت دوک نشین بزرگ لوکزامبورگ اعلام شدهاست.
سیاست
دیوارهای دژ تاریخی بزرگی در شهر لوکزامبورگ به چشم میخورد که در اوایل سدههای میانه توسط فرانکها ساخته شدهاست.
جمعیت شهر لوکزامبورگ در سال ۲۰۰۹ میلادی ۹۰ هزار نفر بود که تقریبا سه برابر بیشتر از جمعیت شهر دوم این کشور است.
شهر لوکزامبورگ به اضافه مناطق حومه آن یعنی هسپرانژ، سندوایلر، اشتراسن، والفردانژ ۱۰۳،۹۷۳ نفر جمعیت دارد.
تاریخچه
در روزگار رومیان یک برج و بارو در محل کنونی شهر لوکزامبورگ ساخته شدهبود تا پیوندگاه دو جاده رومی را در این محل پاسبانی کند.
در سال ۹۶۳ میلادی، زیگفرید یکم آردن که از خویشاوندان نزدیک لوئی دوم، پادشاه فرانسه بود توانست صاحب زمینهای لوکزامبورگ شود. او در این مکان و بر فراز صخره بوک فیلس قصری برای خود ساخت به نام لوسیلینبوروک (قصر کوچک).
در سال ۹۸۷ سراسقف ترییر پنج مذبح به کلیسای رستگاری (امروز به نام کلیسای سان میشل) در لوکزامبورگ پیشکش کرد که بر اهمیت آن افزود. پس از آن در پیوندگاه دو جاده رومی که در نزدیکی این کلیسا قرار داشت بازارچهای توسعه یافت که شهر به مرور در پیرامون این بازارچه شکل گرفت.
به مرور زمان مهندسان گوناگون از جمله وبان دیوارهای دفاعی زیادی در این شهر ساختند که آن را تبدیل به حفاظترین شهر اروپا کرد. این باعث شد که شهر لوکرامبورگ لقب جبلالطارق شمال را به خود بگیرد.
در پی کنگره لندن که در سال ۱۸۶۷ برگزار شد لوکزامبورگ بیطرف اعلام شد و قرار شد تمامی برح و باروها و دیوارهای دفاعی آن ویران شود. پس از این تخریب تنها ۱۰ درصد از آن سازهها باقیماند. | [
"لوکزامبورگ (ایالت)",
"Fort Thüngen",
"لوکزامبورگ",
"فهرست میراث جهانی یونسکو در اروپا",
"زبان لوکزامبورگی",
"زبان فرانسوی",
"اروپا",
"پاریس",
"بروکسل",
"کلن",
"دیوان حسابرسی اروپا",
"بانک سرمایهگذاری اروپا",
"دوک نشین",
"سدههای میانه",
"فرانکها",
"بارو",
"زیگفرید یکم آردن",
"لوئی دوم",
"ترییر",
"مذبح",
"کلیسای رستگاری",
"وبان",
"جبلالطارق",
"کنگره لندن",
"برح"
] | [
"لوکزامبورگ (شهر)",
"پایتختهای اروپا",
"پایتختهای فرهنگی اروپا",
"شهرکهای لوکزامبورگ",
"شهرهای لوکزامبورگ",
"کومونهای کانتون لوکزامبورگ",
"لوکزامبورگ",
"میراث جهانی یونسکو در لوکزامبورگ"
] |
2,886 | مونروویا | 2 | 64 | 0 | [
"مانروويا",
"مانروویا",
"مونروويا"
] | false | 38 | {
"KeysAndValues": [
{
"Item1": "name",
"Item2": "مونروویا"
},
{
"Item1": "native_name",
"Item2": "Monrovia"
},
{
"Item1": "image_skyline",
"Item2": "Monrovia Street.jpg"
},
{
"Item1": "image_caption",
"Item2": "خیابانی در مونروویا -هتل دوکور قدیمی در پشت دیده میشود"
},
{
"Item1": "image_map",
"Item2": "LocationMonrovia.png"
},
{
"Item1": "map_caption",
"Item2": "جای مونروویا در لیبریا"
},
{
"Item1": "image_map1",
"Item2": "Liberia carte.gif"
},
{
"Item1": "latm",
"Item2": "18"
},
{
"Item1": "lats",
"Item2": "48"
},
{
"Item1": "longd",
"Item2": "10"
},
{
"Item1": "longm",
"Item2": "48"
},
{
"Item1": "coordinates_display",
"Item2": "inline,title"
},
{
"Item1": "subdivision_type",
"Item2": "[[کشور]]"
},
{
"Item1": "subdivision_type1",
"Item2": "شهرستان"
},
{
"Item1": "subdivision_name1",
"Item2": "استان مونتسرادو"
},
{
"Item1": "established_title",
"Item2": "تاسیس"
},
{
"Item1": "established_date",
"Item2": "۲۵ آوریل ۱۸۲۲"
},
{
"Item1": "leader_title",
"Item2": "شهردار"
},
{
"Item1": "leader_name",
"Item2": "مری برو"
},
{
"Item1": "unit_pref",
"Item2": "Metric"
},
{
"Item1": "population_total",
"Item2": "1,010,970"
},
{
"Item1": "population_as_of",
"Item2": "۲۰۰۸"
},
{
"Item1": "population_density_km2",
"Item2": "auto"
},
{
"Item1": "timezone1",
"Item2": "GMT"
},
{
"Item1": "utc_offset1",
"Item2": "۰+"
},
{
"Item1": "area_code",
"Item2": "۲۳۱"
}
],
"Title": "settlement"
} | مونروویا پایتخت کشور آفریقایی لیبریا است.
این شهر به نام جیمز مونرو، یکی از روسای جمهور ایالات متحده آمریکا نامگذاری شده است.
جغرافیا
جمعیت این شهر در سال ۲۰۰۳ برابر با ۵۷۲ هزار نفر بوده است.
اقتصاد
محور اصلی اقتصاد مونروویا را فعالیتهای بندری تشکیل میدهد.
صادرات اصلی مونروویا لاتکس (شیرابه) و سنگ آهن است.
گردشگری
موزه ملی لیبریا از جاذبههای گردشگری این شهر است.
تاریخچه
محل امروزی مونروویا از دهه ۱۵۶۰ میلادی مسکونی بوده است. در آن زمان دریانوردان پرتغالی در آن سکونت داشتند و آن را «کیپ مسورادو» مینامیدند.
به دلیل حمایتهای جیمز مونرو، پنجمین رئیسجمهور ایالات متحده آمریکا، برای کلونی شدن لیبریا، مونروویا را به افتخار او نامگذاری کردند.
بندر مونروویا در جنگ جهانی دوم به طور گسترده از سوی نیروهای آمریکایی گسترش پیدا کرد.
شهرهای خواهر
تایپه، تایوان
دایتون، اوهایو، ایالات متحده آمریکا
مونروویا در دهه ۱۸۰۰ (میلادی).
نقشهای تاریخی از شهر مونروویا در دهه ۱۸۰۰. | [
"فهرست کشورهای جهان",
"لیبریا",
"جیمز مونرو",
"لاتکس",
"سنگ آهن",
"موزه ملی لیبریا",
"فهرست رئیسجمهورهای ایالات متحده آمریکا",
"جنگ جهانی دوم",
"تایپه",
"تایوان",
"دایتون، اوهایو",
"ایالات متحده آمریکا"
] | [
"مونروویا",
"بنیانگذاریهای ۱۸۲۲ (میلادی) در آفریقا",
"پایتختهای آفریقا",
"جیمز مونرو",
"شهرهای بندری در لیبریا",
"مناطق مسکونی بنیانگذاریشده در دهه ۱۸۲۰ (میلادی)"
] |
2,887 | ویلنیوس | 2 | 200 | 0 | [
"ويلنيوس"
] | false | 127 | {
"KeysAndValues": [
{
"Item1": "name",
"Item2": "ویلنیوس"
},
{
"Item1": "native_name",
"Item2": "Vilnius"
},
{
"Item1": "settlement_type",
"Item2": "[[شهر]]"
},
{
"Item1": "image_skyline",
"Item2": "Vilnius montage2.jpg"
},
{
"Item1": "image_alt",
"Item2": "Vilnius montage.jpg"
},
{
"Item1": "image_caption",
"Item2": "بالا: [[شهر قدیمی ویلنیوس]]وسط چپ: [[کلیسا جامع ویلنیوس]]وسط راست: [[کلیسا سنت آنه ویلنیوس]]ردیف سوم: [[سنیپیسکس]]ردیف چهارم: [[کاخ ریاستجمهوری ویلنیوس]]."
},
{
"Item1": "image_seal",
"Item2": "Grand Coat of arms of Vilnius.svg"
},
{
"Item1": "image_map",
"Item2": "LietuvaVilnius.png"
},
{
"Item1": "map_caption",
"Item2": "موقعیت ویلنیوس در [[لیتوانی]]"
},
{
"Item1": "latd",
"Item2": "54"
},
{
"Item1": "latm",
"Item2": "41"
},
{
"Item1": "longd",
"Item2": "25"
},
{
"Item1": "longm",
"Item2": "17"
},
{
"Item1": "coordinates_type",
"Item2": "region:LT_type:city(۶۲۰۰۰۰)"
},
{
"Item1": "coordinates_display",
"Item2": "inline,title"
},
{
"Item1": "subdivision_type",
"Item2": "[[کشور]]"
},
{
"Item1": "subdivision_type1",
"Item2": "ناحیه قومی"
},
{
"Item1": "subdivision_name1",
"Item2": "[[Dainava]]"
},
{
"Item1": "subdivision_type2",
"Item2": "استان"
},
{
"Item1": "subdivision_name2",
"Item2": "22px [[استان ویلنیوس]]"
},
{
"Item1": "subdivision_type3",
"Item2": "شهرستان"
},
{
"Item1": "subdivision_name3",
"Item2": "شهرستان ویلنیوس"
},
{
"Item1": "subdivision_type4",
"Item2": "پایتخت"
},
{
"Item1": "subdivision_name4",
"Item2": "[[لیتوانی]][[استان ویلنیوس]]شهرستان ویلنیوس[[Vilnius district municipality]]"
},
{
"Item1": "established_title",
"Item2": "بنیانگذاری"
},
{
"Item1": "established_date",
"Item2": "۱۳۲۳"
},
{
"Item1": "established_title1",
"Item2": "تاریخ شهرشدن"
},
{
"Item1": "established_date1",
"Item2": "۱۳۸۷"
},
{
"Item1": "parts_type",
"Item2": "[[Elderships]]"
},
{
"Item1": "p1",
"Item2": "[[Antakalnis]]"
},
{
"Item1": "p2",
"Item2": "[[Fabijoniškės]]"
},
{
"Item1": "p3",
"Item2": "[[گریگیشکس]]"
},
{
"Item1": "p4",
"Item2": "[[Justiniškės]]"
},
{
"Item1": "p5",
"Item2": "[[Karoliniškės]]"
},
{
"Item1": "p6",
"Item2": "[[Lazdynai]]"
},
{
"Item1": "p7",
"Item2": "[[Naujamiestis]]"
},
{
"Item1": "p8",
"Item2": "[[Naujininkai]]"
},
{
"Item1": "p9",
"Item2": "[[Naujoji Vilnia]]"
},
{
"Item1": "p10",
"Item2": "[[Paneriai]]"
},
{
"Item1": "p11",
"Item2": "[[Pašilaičiai]]"
},
{
"Item1": "p12",
"Item2": "[[Pilaitė]]"
},
{
"Item1": "p13",
"Item2": "[[Rasos]]"
},
{
"Item1": "p14",
"Item2": "[[Šeškinė]]"
},
{
"Item1": "p15",
"Item2": "[[Šnipiškės]]"
},
{
"Item1": "p16",
"Item2": "[[ورکیی]]"
},
{
"Item1": "p17",
"Item2": "[[Vilkpėdė]]"
},
{
"Item1": "p18",
"Item2": "[[Senamiestis (Old Town)]]"
},
{
"Item1": "p19",
"Item2": "[[Viršuliškės]]"
},
{
"Item1": "p20",
"Item2": "[[Žirmūnai]]"
},
{
"Item1": "p21",
"Item2": "[[Žvėrynas]]"
},
{
"Item1": "leader_title",
"Item2": "[[شهردار]]"
},
{
"Item1": "unit_pref",
"Item2": "Metric"
},
{
"Item1": "area_total_km2",
"Item2": "401"
},
{
"Item1": "population_total",
"Item2": "523050"
},
{
"Item1": "population_metro",
"Item2": "838,852 ([[منطقه ویلنیوس]])"
},
{
"Item1": "population_as_of",
"Item2": "۲۰۱۱"
},
{
"Item1": "population_density_km2",
"Item2": "۱۳۹۱٫۹"
},
{
"Item1": "timezone1",
"Item2": "[[EET]]"
},
{
"Item1": "utc_offset1",
"Item2": "۲+"
},
{
"Item1": "timezone1_DST",
"Item2": "[[EEST]]"
},
{
"Item1": "utc_offset1_DST",
"Item2": "۳+"
},
{
"Item1": "postal_code",
"Item2": "[[کدپستی]]"
}
],
"Title": "settlement"
} | ویلنیوس پایتخت و بزرگترین شهر کشور لیتوانی است. این شهر در طول تاریخ و در زبانهای متفاوت با نامهای متفاوتی شناخته شدهاست. معروفترین نام غیر لیتوانیایی ، ، ، ، است.
این شهر ۵۶۰،۱۹۰ نفر جمعیت دارد.
ویلنیوس یک مرکز شهر تاریخی دارد و یکی از قدیمیترین دانشگاههای این بخش از اروپا در این شهر قرار دارد. ویلنیوس در سال ۲۰۰۹ به همراه لینتز پایتخت فرهنگی اروپا شد. ویلنیوس را اورشلیم شمال، و آتن لیتوانی نیز لقب دادهاند. نام این شهر از نام رودخانه ویلنیا گرفته شده است.
تاریخچه
رومانس باتورا تاریخشناس این شهر را با نام وروتا یکی از پادشاهان لیتوانی که در سال ۱۲۵۳ میلادی در قلعه مینداگاس تاجگذاری کرد نام میبرد.
در دوران پادشاهی ویتنیس شهر از سکونتگاه تجاری به وجود آمد و اولین کلیسا کاتولیک فرانسیسی در آن ساخته شد.
نام شهر برای نخستین بار در نامه دوک بزرگ گدیمیناس به یهودیان ساکن در شهرهای آلمان شد و همین طور به پاپ جان بیست و دوم برای دعوت به اقامت در این شهر نام برده. این نامه ابهامها را در مورد پایتخت بودن ویلینیوس در آن زمان را بر طرف میکند. قلعه قدیمی تراکای اولین محل اقامت دوک بزرگ لیتوانی بود.
بر پایه افسانهها گدیمیناس در خواب گرگ آهنینی دید که در بالای تپهای زوزه میکشد و سردسته کفار (غیر مسیحیها) برای وی چنین تعبیر خواب کردند که:
گرگ آهنین مجموعه قلعه ولنیوس و شهری را که به وسیله گدیمسناس در آن محل تاسیس خواهد شد را نشان میدهد و شهر پایتخت لیتوانی خواهد شد و انعکاس این عمل در دنیا دیده خواهد شد.
محل پیشنهادی دارای جایگاه خاصی بود از جمله در مرکز لیتوانی و در محل تقاطع دو رودخانه قابل کشتیرانی قرار داشت و همچنین به وسیله جنگل و آب احاطه شده بود که نفوذ دشمن را سخت میکرد. قلمرو دوک مورد هجوم پادشاه تئوتونیک بود.
آب و هوا
آب و هوای ویلینیوس مرطوب قارهای هست و دمای هوای این شهر از سال ۱۷۷۷ ثبت گردیدهاست. میانگین سالانه دما ۶٫۱ است و همچنین متوسط دما در ماه ژانویه -۴٫۹ و در ژوئیه ۱۷ درجه سانتیگراد گزارش شدهاست. میزان متوسط سالانه بارش ۶۶۱ میلیمتر است.
در تابستان دما به ۳۰ درجه سانتیگراد میرسد و تفریحات شبانه شهر ویلنیوس و کافهتریاها و بارها و رستورانها در این زمان از سال بسیار مورد استقبال مردم هستند.
زمستان بسیار سرد در ماههای فوریه و ژانویه به دمای منفی ۲۵ درجه سانتیگراد میرسد.
رودخانه ویلینیا و دریاچههای اطراف آن در زمستان یخ میزنند و همچنین در این زمان ماهیگیری در یخ بسیار مورد استقبال است. مردم با سوراخ کردن یخها و قرار دادن قلابهای ماهیگیری در آب به ماهیگیری میپردازند.
آمار مردم
بر پایه نخستین سرشماری امپراتوری روسیه که در سال ۱۸۹۷ انجام شد شهر ویلینیوس ۱۵۴٫۵ هزار نفر جمعیت داشت. که ۶۱٫۸۴۷ درصد جمعیت آن را یهودیان و ۴۷٫۷۹۵ درصد آنها را لهستانیها تشکیل میدادند.
گروههای دیگر شامل روسها و بلاروسهاو اوکراینیها که ۳۷٫۹۹۲ نفر از جمعیت را تشکیل میدادند و ۳٫۱۳۱ نفر لیتوانیها و ۲٫۱۷۰ نفر آلمانیها و ۷۷۲ نفر تاتارها تشکیل میدادند.
بر اساس سرشماری سال ۲۰۰۱ جمعیت این شهر ۵۴۲٫۲۸۷ نفر بود که ۵۷٫۸ درصد آن را لیتوانیها و ۱۸٫۷ درصد لهستانیها و ۱۴ درصد روسها و ۴ درصد بلاروسها و ۱٫۳ درصد اوکراینیها و ۰٫۵ درصد یهودیان تشکیل میدهند و باقیمانده قومیتهای دیگر هستند.
روند رشد جمعیت
جمعیت ویلینیوس طی سالهای ۱۷۹۶ تا ۲۰۱۰
دانشگاهها
شهر دارای دانشگاههای بسیاری است که بزرگترین و قدیمیترین آنها دانشگاه ویلینیوس با ۲۳۰۰۰ دانشجو است از دانشگاههای دیگر از جمله میکولوس رومریس با ۱۹۰۰۰ دانشجو و دانشگاه فنی گدیمیناس با ۱۳۵۰۰ دانشجو و دانشگاه تربیت مدرس ویلینیوس با ۱۲۵۰۰ دانشجو نام برد.
دیدنیها
شهرهای خواهرخوانده
آلماتی، قزاقستان
آستانه، قزاقستان
بروکسل، بلژیک
بوداپست، مجارستان
شیکاگو، ایالات متحده آمریکا
کیف، اوکراین | [
"فهرست شهرهای لیتوانی",
"شهر قدیمی ویلنیوس",
"کلیسا جامع ویلنیوس",
"کلیسا سنت آنه ویلنیوس",
"سنیپیسکس",
"کاخ ریاستجمهوری ویلنیوس",
"لیتوانی",
"فهرست کشورهای مستقل",
"Dzūkija",
"استان ویلنیوس",
"Vilnius district municipality",
"Elderships of Lithuania",
"Antakalnis",
"Fabijoniškės",
"گریگیشکس",
"Justiniškės",
"Karoliniškės",
"Lazdynai",
"Naujamiestis, Vilnius",
"Naujininkai",
"Naujoji Vilnia",
"Paneriai",
"Pašilaičiai",
"Pilaitė",
"Rasos (Vilnius)",
"Šeškinė",
"Šnipiškės",
"ورکیی",
"Vilkpėdė",
"Vilnius Old Town",
"Viršuliškės",
"Žirmūnai",
"Žvėrynas",
"شهردار",
"منطقه ویلنیوس",
"زمان اروپای شرقی",
"ساعت تابستانی اروپای شرقی",
"کدپستی",
"لینتز",
"رودخانه ویلنیا",
"گدیمیناس",
"آلمان",
"پاپ جان بیست و دوم",
"قلعه قدیمی تراکای",
"دوک بزرگ لیتوانی",
"پادشاه تئوتونیک",
"تفریحات شبانه",
"آلماتی",
"قزاقستان",
"آستانه",
"بروکسل",
"بلژیک",
"بوداپست",
"مجارستان",
"شیکاگو",
"ایالات متحده آمریکا",
"کیف",
"اوکراین"
] | [
"ویلنیوس",
"پایتختهای اروپا",
"پایتختهای فرهنگی اروپا",
"جمهوری لیتوانی مرکزی",
"جوامع تاریخی یهودیت",
"شهرها در شهرستان ویلنیوس",
"شهرهای لیتوانی",
"فرهنگ در لهستان",
"مکانهای هولوکاست در لیتوانی"
] |
2,888 | فادوتس | 2 | 58 | 0 | [] | false | 34 | {
"KeysAndValues": [
{
"Item1": "other_name",
"Item2": "فادوتس"
},
{
"Item1": "native_name",
"Item2": "Vaduz"
},
{
"Item1": "image_skyline",
"Item2": "Vaduz.jpg"
},
{
"Item1": "imagesize",
"Item2": "250px"
},
{
"Item1": "image_caption",
"Item2": "نمای شهر فادوتس"
},
{
"Item1": "image_flag",
"Item2": "Flag of Vaduz Liechtenstein-1.svg"
},
{
"Item1": "flag_size",
"Item2": "30px"
},
{
"Item1": "image_shield",
"Item2": "Vaduz.png"
},
{
"Item1": "shield_size",
"Item2": "100px"
},
{
"Item1": "image_map",
"Item2": "Liechtenstein-Vaduz.png"
},
{
"Item1": "mapsize",
"Item2": "150px"
},
{
"Item1": "map_caption",
"Item2": "شهرستان روگل"
},
{
"Item1": "coordinates_display",
"Item2": "inline,title"
},
{
"Item1": "coordinates_region",
"Item2": "LI-01"
},
{
"Item1": "subdivision_type",
"Item2": "کشور"
},
{
"Item1": "subdivision_type1",
"Item2": "[[روستاها]]"
},
{
"Item1": "subdivision_name1",
"Item2": "Ebenholz"
},
{
"Item1": "government_type",
"Item2": "[[سلطنتی]]"
},
{
"Item1": "area_total_km2",
"Item2": "۱۷٫۳"
},
{
"Item1": "population_as_of",
"Item2": "۲۰۰۸"
},
{
"Item1": "population_total",
"Item2": "۵،۱۰۹"
},
{
"Item1": "timezone1",
"Item2": "CET"
},
{
"Item1": "utc_offset1",
"Item2": "۱+"
},
{
"Item1": "timezone1_DST",
"Item2": "CEST"
},
{
"Item1": "utc_offset1_DST",
"Item2": "۲+"
},
{
"Item1": "latd",
"Item2": "47.141"
},
{
"Item1": "longd",
"Item2": "9.521"
},
{
"Item1": "elevation_m",
"Item2": "۴۵۵"
},
{
"Item1": "postal_code_type",
"Item2": "[[کد پستی]]"
},
{
"Item1": "postal_code",
"Item2": "۹۴۹۰"
},
{
"Item1": "area_code",
"Item2": "۷۰۰۱"
}
],
"Title": "settlement"
} | فادوتس یا وادوز ، پایتخت کشور لیختناشتاین است.
این شهر در کنار رود راین واقع شده و جمعیت آن ۵۲۴۸ نفر است. مردم آن بیشتر پیرو مذهب کاتولیک رومی هستند.
این شهر محل استقرار دولت و پارلمان لیختناشتاین و از سال ۱۹۳۹ نیز سکونتگاه شاه لیختناشتاین است.
جاذبه اصلی فرهنگی در شهر، موزه هنر نوین است که به خاطر سبک جالب معماری ساختمانش گردشگرانی را به خود جلب میکند. نمایشگاههای مجموعههای شخصی خاندان پادشاهی لیختناشتاین نیز که از قدیمیترین و فراگیرترین مجموعههای شخصی در اروپا بهشمار میرود از دیدنیهای این شهر است. در موزه اسکی فادوتس نیز تاریخ صدساله ورزش اسکی به نمایش درآمدهاست. | [
"روستاهای لیختناشتاین",
"سلطنتی",
"کد پستی",
"لیختناشتاین",
"راین (رود)",
"کلیسای کاتولیک",
"معماری",
"خاندان پادشاهی",
"اسکی (ورزش)",
"Kunstmuseum Liechtenstein",
"Vaduz Castle"
] | [
"فادوتس",
"پایانههای مرزی سوئیس و لیختناشتاین",
"پایتختهای اروپا",
"شهرداریهای لیختناشتاین",
"شهرستانهای لیختناشتاین",
"شهرهای لیختناشتاین",
"لیختناشتاین",
"مکانهای پرجمعیت در راین"
] |
2,890 | کوالا لامپور | 2 | 377 | 0 | [
"کوالالومپور",
"کوآلا لومپور",
"کوالا لومپور",
"کوآلالامپور",
"كوالالامپور",
"کولالامپور",
"کوالالمپور",
"کوالالانپور",
"كوآلا لومپور",
"كوآلالامپور",
"كوالا لامپور",
"كوالا لومپور",
"كوالالانپور",
"كوالالمپور",
"كوالالومپور",
"كولالامپور",
"کوالالامپور",
"کوآلا لامپور"
] | false | 335 | {
"KeysAndValues": [
{
"Item1": "name",
"Item2": "قلمروی فدرالی کوالالامپور"
},
{
"Item1": "native_name",
"Item2": "Wilayah Persekutuan Kuala Lumpur"
},
{
"Item1": "settlement_type",
"Item2": "[[قلمروی فدرالی]]"
},
{
"Item1": "image_skyline",
"Item2": "KL Composite2.jpg"
},
{
"Item1": "image_flag",
"Item2": "Flag_of_Kuala_Lumpur,_Malaysia.svg"
},
{
"Item1": "image_seal",
"Item2": "Emblem Kuala Lumpur.png"
},
{
"Item1": "nickname",
"Item2": "KL, Garden City of Lights"
},
{
"Item1": "motto",
"Item2": "Maju dan Makmur"
},
{
"Item1": "pushpin_map",
"Item2": "Malaysia peninsula"
},
{
"Item1": "pushpin_label_position",
"Item2": "right"
},
{
"Item1": "pushpin_map_caption",
"Item2": "موقعیت در نقشه [[مالزی شبهجزیرهای]]"
},
{
"Item1": "pushpin_map1",
"Item2": "Malaysia"
},
{
"Item1": "pushpin_label_position1",
"Item2": "right"
},
{
"Item1": "pushpin_map_caption1",
"Item2": "موقعیت در نقشه [[مالزی]]"
},
{
"Item1": "latd",
"Item2": "03"
},
{
"Item1": "latm",
"Item2": "08"
},
{
"Item1": "lats",
"Item2": "51"
},
{
"Item1": "longd",
"Item2": "101"
},
{
"Item1": "longm",
"Item2": "41"
},
{
"Item1": "longs",
"Item2": "36"
},
{
"Item1": "coordinates_display",
"Item2": "inline,title"
},
{
"Item1": "subdivision_type",
"Item2": "[[کشور]]"
},
{
"Item1": "subdivision_type1",
"Item2": "بخش"
},
{
"Item1": "subdivision_name1",
"Item2": "[[مالزی شبهجزیرهای]]"
},
{
"Item1": "subdivision_type2",
"Item2": "ایالت"
},
{
"Item1": "subdivision_name2",
"Item2": "قلمروی فدرالی"
},
{
"Item1": "established_title",
"Item2": "تاسیس"
},
{
"Item1": "established_date",
"Item2": "۱۸۵۷۱ فوریه ۱۹۷۴"
},
{
"Item1": "leader_title",
"Item2": "شهردار"
},
{
"Item1": "leader_name",
"Item2": "احمد فواد اسماعیل"
},
{
"Item1": "unit_pref",
"Item2": "Metric"
},
{
"Item1": "area_total_km2",
"Item2": "۲۴۳٫۶۵"
},
{
"Item1": "area_metro_km2",
"Item2": "۲،۷۹۳٫۲۷"
},
{
"Item1": "elevation_m",
"Item2": "۲۱٫۹۵"
},
{
"Item1": "population_total",
"Item2": "۱،۶۲۷،۱۷۲"
},
{
"Item1": "population_metro",
"Item2": "۷،۲۳۹،۸۷۱"
},
{
"Item1": "population_as_of",
"Item2": "۲۰۱۰"
},
{
"Item1": "population_density_km2",
"Item2": "auto"
},
{
"Item1": "population_demonym",
"Item2": "Kuala Lumpurian"
},
{
"Item1": "timezone1",
"Item2": "MST"
},
{
"Item1": "utc_offset1",
"Item2": "۸+"
},
{
"Item1": "postal_code_type",
"Item2": "[[کد پستی]]"
},
{
"Item1": "postal_code",
"Item2": "۵xxxx"
},
{
"Item1": "area_code",
"Item2": "۰۳"
},
{
"Item1": "iso_code",
"Item2": "MY-14"
},
{
"Item1": "blank_name_sec1",
"Item2": "کد پلاک"
},
{
"Item1": "blank_info_sec1",
"Item2": "W (برای همه وسائط نقلیه بجز تاکسی) HW (فقط برای تاکسیها)"
},
{
"Item1": "blank_name_sec2",
"Item2": "[[HDI]]"
}
],
"Title": "settlement"
} | کوالا لامپور پایتخت رسمی کشور مالزی و بزرگترین شهر این کشور است.
این شهر یکی از سه قلمرو فدرال مالزی به حساب میآید که مستقیما زیر نظر دولت اداره میشود.
کوالا لامپور و مناطق اطراف آن به عنوان منطقهای مستقل در دل ایالت سلانگور قرار دارند.
قدمت مالزی به اواسط قرن نوزدهم میلادی میرسد که در آن هنگام، حاکم مالای عدهای را برای کار در معادن قلع به این منطقه فرستاد.
پایتخت اداری و حکومتی مالزی، شهر پوتراجایا است.
مترو
متروی کوالا لامپور در سال ۱۹۹۶ تاسیس شده و هماکنون دارای ۴ خط و ۸۰ ایستگاه میباشد.
دیدنیها
برجهای دوقلوی پتروناس
مناره کوالالامپور
میدان استقلال Dataran Merdeka
مسجد نگارا
مسجد جامع کوالالامپور
مرکز تجارت جهانی پوترا
حمل و نقل
فرودگاه بینالمللی کوالالامپور
برجهای دوقلوی پتروناس
پیوندها | [
"ایالتها و قلمروهای فدرالی مالزی",
"مالزی شبهجزیرهای",
"مالزی",
"فهرست کشورهای جهان",
"کد پستی",
"شاخص توسعه انسانی",
"سلانگور",
"پوتراجایا",
"راپید ریل",
"برجهای دوقلوی پتروناس",
"مناره کوالالامپور",
"مسجد نگارا",
"مسجد جامع کوالالامپور",
"فرودگاه بینالمللی کوالالامپور"
] | [
"بنیانگذاریهای ۱۸۵۷ (میلادی) در آسیا",
"پایتختهای آسیا",
"حوزه فدرال در مالزی",
"قلمروها و ناحیههای پایتخت",
"کوالالامپور",
"مالزی شبهجزیرهای",
"مناطق مسکونی بنیانگذاریشده در ۱۸۵۷ (میلادی)",
"ناحیههای فدرال مالزی"
] |
2,891 | بوداپست | 2 | 869 | 0 | [] | false | 788 | {
"KeysAndValues": [
{
"Item1": "name",
"Item2": "بوداپست"
},
{
"Item1": "settlement_type",
"Item2": "شهر"
},
{
"Item1": "image_skyline",
"Item2": "BudapestMontage.jpg"
},
{
"Item1": "image_alt",
"Item2": "290px"
},
{
"Item1": "image_caption",
"Item2": "From top, left to right: view of the city with the [[دانوب]]، lion guarding the [[پل زنجیر (بوداپست)]], [[Heroes' Square]], the [[Parliament Building]], [[Fisherman's Bastion]], [[باسیلیکای سنت استفان]]، and a panorama from [[Gellért Hill]] with [[قلعه بودا]] on the left."
},
{
"Item1": "image_flag",
"Item2": "Flag of Budapest (2011-).svg"
},
{
"Item1": "image_shield",
"Item2": "Coa Hungary Town Budapest big.svg"
},
{
"Item1": "shield_alt",
"Item2": "Coat of arms of Budapest"
},
{
"Item1": "nickname",
"Item2": "قلب اروپا، مروارید دانوب، پایتخت آزادی، پایتخت حمامهای آب گرم، پایتخت جشنوارهها"
},
{
"Item1": "pushpin_map",
"Item2": "Hungary"
},
{
"Item1": "latd",
"Item2": "47"
},
{
"Item1": "latm",
"Item2": "28"
},
{
"Item1": "lats",
"Item2": "19"
},
{
"Item1": "longd",
"Item2": "19"
},
{
"Item1": "longm",
"Item2": "03"
},
{
"Item1": "longs",
"Item2": "01"
},
{
"Item1": "coordinates_display",
"Item2": "inline,title"
},
{
"Item1": "coordinates_region",
"Item2": "HU"
},
{
"Item1": "subdivision_type",
"Item2": "کشور"
},
{
"Item1": "subdivision_name",
"Item2": "[[مجارستان]]"
},
{
"Item1": "subdivision_type1",
"Item2": "[[منطقه]]"
},
{
"Item1": "subdivision_name1",
"Item2": "[[مجارستان مرکزی]]"
},
{
"Item1": "subdivision_type2",
"Item2": "[[Subregion]]"
},
{
"Item1": "subdivision_name2",
"Item2": "بوداپست"
},
{
"Item1": "parts",
"Item2": "[[23 kerület]]"
},
{
"Item1": "p1",
"Item2": "[[Várkerület]]"
},
{
"Item1": "p2",
"Item2": "[[II. kerület]]"
},
{
"Item1": "p3",
"Item2": "[[اوبودا-بکاشمگیر]]"
},
{
"Item1": "p4",
"Item2": "[[Újpest]]"
},
{
"Item1": "p5",
"Item2": "[[بلواروش-لیپوتواروش]]"
},
{
"Item1": "p6",
"Item2": "[[ترزواروش]]"
},
{
"Item1": "p7",
"Item2": "[[ارژبتواروش]]"
},
{
"Item1": "p8",
"Item2": "[[Józsefváros]]"
},
{
"Item1": "p9",
"Item2": "[[Ferencváros]]"
},
{
"Item1": "p10",
"Item2": "[[Kőbánya]]"
},
{
"Item1": "p11",
"Item2": "[[Újbuda]]"
},
{
"Item1": "p12",
"Item2": "[[Hegyvidék]]"
},
{
"Item1": "p13",
"Item2": "[[XIII. kerület]]"
},
{
"Item1": "p14",
"Item2": "[[زوگلو]]"
},
{
"Item1": "p15",
"Item2": "[[XV. kerület]]"
},
{
"Item1": "p16",
"Item2": "[[XVI. kerület]]"
},
{
"Item1": "p17",
"Item2": "[[راکوشمنته]]"
},
{
"Item1": "p18",
"Item2": "[[پشتسنتلورینتس-پشتسنتیمره]]"
},
{
"Item1": "p19",
"Item2": "[[کیشپشت]]"
},
{
"Item1": "p20",
"Item2": "[[پشترژبت]]"
},
{
"Item1": "p21",
"Item2": "[[چپل]]"
},
{
"Item1": "p22",
"Item2": "[[بودافوک-تتنی]]"
},
{
"Item1": "p23",
"Item2": "[[Soroksár]]"
},
{
"Item1": "established_title",
"Item2": "Unification of [[بودا (بوداپست)]], [[Pest]] and [[Óbuda]]"
},
{
"Item1": "established_date",
"Item2": "۱۷ نوامبر ۱۸۷۳"
},
{
"Item1": "leader_party",
"Item2": "[[Fidesz]]-[[KDNP]]"
},
{
"Item1": "leader_title",
"Item2": "[[شهردار]]"
},
{
"Item1": "leader_name",
"Item2": "[[István Tarlós]]"
},
{
"Item1": "unit_pref",
"Item2": "Metric"
},
{
"Item1": "area_total_km2",
"Item2": "۵۲۵٫۰۹"
},
{
"Item1": "area_urban_km2",
"Item2": "۲۵۳۸"
},
{
"Item1": "area_metro_km2",
"Item2": "۷۶۲۶"
},
{
"Item1": "elevation_max_m",
"Item2": "۵۲۷"
},
{
"Item1": "elevation_min_m",
"Item2": "۹۶"
},
{
"Item1": "population_total",
"Item2": "۱،۷۴۰،۰۴۱"
},
{
"Item1": "population_rank",
"Item2": "[[شهر]]"
},
{
"Item1": "population_urban",
"Item2": "۲،۵۵۱،۲۴۷"
},
{
"Item1": "population_metro",
"Item2": "۳،۲۸۴،۱۱۰"
},
{
"Item1": "population_as_of",
"Item2": "۲۰۱۲"
},
{
"Item1": "population_density_km2",
"Item2": "auto"
},
{
"Item1": "population_density_urban_km2",
"Item2": "auto"
},
{
"Item1": "population_density_metro_km2",
"Item2": "auto"
},
{
"Item1": "population_demonym",
"Item2": "budapesti"
},
{
"Item1": "timezone1",
"Item2": "[[زمان]]"
},
{
"Item1": "utc_offset1",
"Item2": "+۱"
},
{
"Item1": "timezone1_DST",
"Item2": "[[زمان]]"
},
{
"Item1": "utc_offset1_DST",
"Item2": "+۲"
},
{
"Item1": "postal_code_type",
"Item2": "[[Postal code(s)]]"
},
{
"Item1": "postal_code",
"Item2": "۱۰۱۱–۱۲۳۹"
},
{
"Item1": "area_code_type",
"Item2": "[[Area code]]"
},
{
"Item1": "iso_code",
"Item2": "HU-BU"
},
{
"Item1": "saint",
"Item2": "[[Saint Gellert]]"
},
{
"Item1": "day",
"Item2": "24 September"
}
],
"Title": "settlement"
} | تصویری از پل چاین (بوداپست) در شب
بوداپست پایتخت کشور مجارستان و بزرگترین شهر این کشور است. این شهر بعلاوه مرکز فرهنگی، اقتصادی، سیاسی و صنعتی مجارستان نیز میباشد. بوداپست از دو بخش بودا و پست تشکیل شده که اولی در کرانه باختری (سمت راست) رود دانوب و دومی در سمت خاوری این رود واقع شدهاند. جمعیت بوداپست در سال ۲۰۱۱ برابر با ۱،۷۲۱،۵۵۶ نفر بودهاست. مساحت شهر حدود ۵۲۵ کیلومتر مربع است و یک واحد مستقل در تقسیمات کشوری مجارستان است.
پیشینه
در دوران باستان، در محل کنونی بوداپست سکونتگاه سلتی آکوئینکوم واقع بود که بعدها مرکز ایالات رومی پانونیای سفلی شد. این شهر را دارای پیشینه سلتی دانستهاند. پس از آن مدتی بوداپست بدست رومیها افتاد تا سرانجام در قرن نهم میلادی مجارها وارد این سرزمین شدند. از آن زمان تا زمان حمله مغول در نیمههای سده سیزدهم میلادی شهر بوداپست در اختیار مجارها باقیمانده بودپس از آن بوداپست مجددا رونق خود را بازیافت و بلافاصله به یکی از اصلیترین مراکز رنسانس در اروپا تبدیل شد. چندی بعد درپی نبرد موهاچ شهر بوداپست بمدت یکصدوپنجاه سال بدست دولت عثمانی افتاد. این شهر در میانههای قرون هجدهم و اوایل نوزدهم از دست عثمانیها خارج شد و از سال ۱۸۷۳ تا سال ۱۹۱۷ بعنوان پایتخت امپراتوری اتریش-مجار بعنوان یکی از مهمترین مراکز اروپایی مطرح شد. در دوره جنگ جهانی این شهر اشغال شد و در پی انقلاب ۱۹۵۶ مجارستان دوره جدیدی در این شهر آغاز شد که تا کنون ادامه دارد.
مترو
متروی بوداپست در سال ۱۸۹۶ تاسیس شده و هماکنون دارای ۴ خط و ۵۲ ایستگاه میباشد. این متروی از قدیمیترین متروهای جهان محسوب میشود.
خواهر خوانده
شهرهای خواهرخوانده تاریخی
نیویورک (ایالات متحده آمریکا) 1992
فورت وورث، تگزاس (ایالات متحده آمریکا) 1990
شانگهای (چین) 2013
پکن (چین) 2005
تهران (ایران) 2015
برلین (آلمان) 1992
فرانکفورت (آلمان) 1990
وین (اتریش) 1990
لیسبون (پرتغال) 1992
تلآویو (اسرائیل) 1989
زاگرب (کرواسی) 1994
سارایوو (بوسنی) 1995
فلورانس (ایتالیا) 2008
سن آنتونیو (ایالات متحده آمریکا) ۲۰۱۵
شرکا در سراسر جهان
پراگ (جمهوری چک) 2010
روتردام (هلند) 1991
ورشو (لهستان) ۲۰۰۵
کراکوف (لهستان) 2005
بانکوک (تایلند) 2007
جاکارتا (اندونزی) 2009
دائجون (کره جنوبی) 1994
ناپل (ایتالیا) 1993
استانبول (ترکیه) 1985
ازمیر (ترکیه) ۱۹۸۵
غازی عینتاب (ترکیه) ۲۰۱۰
آنکارا (ترکیه) 2015
تهران (ایران) ۲۰۰۹
صوفیه (بلغارستان) ۲۰۰۹
ویلنیوس (لیتوانی) 2000
کوشیتسه (اسلواکی) 1997
لووف (اوکراین) 1993 | [
"دانوب",
"پل زنجیر (بوداپست)",
"میدان قهرمانان (بوداپست)",
"Hungarian Parliament Building",
"Fisherman's Bastion",
"باسیلیکای سنت استفان",
"Gellért Hill",
"قلعه بودا",
"مجارستان",
"فهرست منطقههای مجارستان",
"مجارستان مرکزی",
"Subregions of Hungary",
"List of districts in Budapest",
"Várkerület",
"II. kerület",
"اوبودا-بکاشمگیر",
"Újpest",
"بلواروش-لیپوتواروش",
"ترزواروش",
"ارژبتواروش",
"Józsefváros",
"Ferencváros",
"Kőbánya",
"Újbuda",
"Hegyvidék",
"XIII. kerület",
"زوگلو",
"XV. kerület",
"XVI. kerület",
"راکوشمنته",
"پشتسنتلورینتس-پشتسنتیمره",
"کیشپشت",
"پشترژبت",
"چپل",
"بودافوک-تتنی",
"Soroksár",
"بودا (بوداپست)",
"شهر پست",
"Óbuda",
"Fidesz - Hungarian Civic Union",
"Christian Democratic People's Party (Hungary)",
"شهردار",
"István Tarlós",
"فهرست شهرهای مجارستان",
"زمان اروپای مرکزی",
"Postal codes in Hungary",
"Telephone numbers in Hungary",
"Gerard Sagredo",
"کیلومتر مربع",
"سلتی",
"آکوئینکوم",
"پانونیای سفلی",
"رومیها",
"قرن نهم میلادی",
"مجارها",
"حمله مغول",
"سده سیزدهم میلادی",
"رنسانس",
"نبرد موهاچ",
"امپراتوری عثمانی",
"عثمانیها",
"امپراتوری اتریش-مجار",
"انقلاب مجارستان (۱۹۵۶)",
"متروی بوداپست",
"نیویورک",
"فورت وورث، تگزاس",
"شانگهای",
"پکن",
"تهران",
"برلین",
"فرانکفورت",
"وین",
"لیسبون",
"تلآویو",
"زاگرب",
"سارایوو",
"فلورانس",
"سن آنتونیو",
"پراگ",
"روتردام",
"ورشو",
"کراکوف",
"بانکوک",
"جاکارتا",
"دائجون",
"ناپل",
"استانبول",
"ازمیر",
"غازی عینتاب",
"آنکارا",
"حریت (روزنامه)",
"صوفیه",
"ویلنیوس",
"کوشیتسه",
"لووف",
"کلیسای ماتیاس",
"Vajdahunyad Castle",
"Hungarian National Museum",
"Elisabeth of Hungary",
"Dohány Street Synagogue",
"Museum of Applied Arts (Budapest)",
"آندرسی (بلوار)",
"میراث جهانی یونسکو",
"تئاتر ملی بوداپست",
"Liberty Bridge (Budapest)",
"Liberty Statue (Budapest)"
] | [
"بوداپست",
"بنیانگذاریهای ۱۸۷۳ (میلادی) در مجارستان",
"پایتختهای اروپا",
"سکونتگاههای دارای چشمه آب گرم در مجارستان",
"شهرهای کرانه دانوب",
"کمپهای لژیونرهای امپراتوری روم در اروپای مرکزی",
"لندمارکها در مجارستان",
"مرکز شهرستان در مجارستان",
"مناطق مسکونی بنیانگذاریشده در ۱۸۷۳ (میلادی)",
"مناطق مسکونی در دانوب",
"میراث جهانی یونسکو در مجارستان"
] |
2,892 | رباط (مراکش) | 2 | 164 | 0 | [
"رباط (مراكش)",
"رباط الفتح"
] | false | 130 | {
"KeysAndValues": [
{
"Item1": "name",
"Item2": "رباط"
},
{
"Item1": "native_name",
"Item2": "رباط"
},
{
"Item1": "settlement_type",
"Item2": "[[شهر]]"
},
{
"Item1": "image_skyline",
"Item2": "Rabat Mausole MohammedV.jpg"
},
{
"Item1": "image_caption",
"Item2": "آرامگاه محمد پنجم، رباط"
},
{
"Item1": "image_flag",
"Item2": "Flag of Rabat Sale province.svg"
},
{
"Item1": "nickname",
"Item2": "Rabat city"
},
{
"Item1": "image_map",
"Item2": "Maroc carte.gif"
},
{
"Item1": "map_caption",
"Item2": "رباط در نقشه مراکش"
},
{
"Item1": "pushpin_map",
"Item2": "Morocco"
},
{
"Item1": "latd",
"Item2": "34"
},
{
"Item1": "latm",
"Item2": "02"
},
{
"Item1": "longm",
"Item2": "50"
},
{
"Item1": "coordinates_display",
"Item2": "inline,title"
},
{
"Item1": "coordinates_region",
"Item2": "MA"
},
{
"Item1": "subdivision_type",
"Item2": "[[کشور]]"
},
{
"Item1": "subdivision_type1",
"Item2": "[[استان]]"
},
{
"Item1": "subdivision_name1",
"Item2": "22px [[رباط سلا زمور زعیر]]"
},
{
"Item1": "established_title",
"Item2": "بنیانگذاری"
},
{
"Item1": "established_date",
"Item2": "۱۱۴۶"
},
{
"Item1": "founder",
"Item2": "[[موحدون]]"
},
{
"Item1": "leader_title",
"Item2": "[[شهردار]]"
},
{
"Item1": "leader_name",
"Item2": "فتحالله و العلو"
},
{
"Item1": "leader_title1",
"Item2": "پادشاه"
},
{
"Item1": "leader_name1",
"Item2": "[[محمد ششم]]"
},
{
"Item1": "leader_title2",
"Item2": "فرماندار"
},
{
"Item1": "leader_name2",
"Item2": "Hassan Amrani"
},
{
"Item1": "unit_pref",
"Item2": "Metric"
},
{
"Item1": "area_total_km2",
"Item2": "۱۱۷"
},
{
"Item1": "elevation_m",
"Item2": "۷۵"
},
{
"Item1": "population_total",
"Item2": "۶۲۰،۹۹۶"
},
{
"Item1": "population_metro",
"Item2": "۲،۱۲۰،۱۹۲"
},
{
"Item1": "population_as_of",
"Item2": "۲۰۱۲"
},
{
"Item1": "population_rank",
"Item2": "۳ ام"
},
{
"Item1": "population_density_km2",
"Item2": "auto"
},
{
"Item1": "population_demonym",
"Item2": "Rabatí"
},
{
"Item1": "timezone1",
"Item2": "WET"
},
{
"Item1": "utc_offset1",
"Item2": "۰+"
},
{
"Item1": "timezone1_DST",
"Item2": "WEST"
},
{
"Item1": "utc_offset1_DST",
"Item2": "۱+"
},
{
"Item1": "postal_code_type",
"Item2": "[[کدپستی]]"
},
{
"Item1": "postal_code",
"Item2": "۱۰۰۰۰"
}
],
"Title": "settlement"
} | رباط نام شهر و پایتخت کشور مراکش است و در کنار سواحل اقیانوس اطلس واقع شده است. این شهر فاقد بندر تجاری است و مرکز حکومتی است و تمامی سفارتخانههای خارجی در شهر رباط قرار دارند. مرکز تجاری مراکش، کازابلانکا است.
مقر آیسسکو - سازمان علمی فرهنگی یکی از سازمانهای وابسته به سازمان کنفرانس اسلامی - در رباط است. 40 کشور اسلامی از جمله ایران عضو این سازمان هستند.
شهرهای خواهر خوانده
بیتلحم - حکومت خودگردان فلسطین
تونس - تونس
هونولولو - ایالات متحده آمریکا
استکهلم - سوئد
آتن - یونان
استانبول - ترکیه
مادرید - اسپانیا
سویل - اسپانیا | [
"فهرست شهرهای مراکش",
"فهرست کشورهای جهان",
"استانهای مراکش",
"رباط سلا زمور زعیر",
"موحدون",
"شهردار",
"محمد ششم (مراکش)",
"کدپستی",
"مراکش",
"اقیانوس اطلس",
"کازابلانکا",
"آیسسکو",
"سازمان کنفرانس اسلامی",
"بیتلحم",
"حکومت خودگردان فلسطین",
"تونس",
"هونولولو",
"ایالات متحده آمریکا",
"استکهلم",
"سوئد",
"آتن",
"یونان",
"استانبول",
"ترکیه",
"مادرید",
"اسپانیا",
"سویل",
"Kasbah of the Udayas"
] | [
"رباط (مراکش)",
"پایتختهای آفریقا",
"پایتخت فرهنگ عرب",
"رباط سلا زمور زعیر",
"مناطق شهری در مراکش",
"مناطق مسکونی بنیانگذاریشده در سده ۳ (پیش از میلاد)",
"مناطق مسکونی در رباط سلا زمور زعیر",
"مناطق مسکونی ساحلی در مراکش",
"میراث جهانی یونسکو در مراکش"
] |
2,893 | نواکشوت | 2 | 75 | 0 | [
"نوآ کشوت",
"نوآكشوت",
"نواکشوط",
"نوآکشوت",
"نوآ كشوت",
"نوا کشوت",
"نواكشوت",
"نوا كشوت",
"نواكشوط"
] | false | 32 | {
"KeysAndValues": [
{
"Item1": "name",
"Item2": "نواکشوت"
},
{
"Item1": "native_name",
"Item2": "نواکشوطNouakchott"
},
{
"Item1": "settlement_type",
"Item2": "[[استان]]"
},
{
"Item1": "image_caption",
"Item2": "مسجدی در مرکز نواکشوت"
},
{
"Item1": "image_map",
"Item2": "Mauritania-Nouakchott.png"
},
{
"Item1": "map_caption",
"Item2": "محل نواکشوت بر روی نقشه موریتانی"
},
{
"Item1": "latd",
"Item2": "18"
},
{
"Item1": "longd",
"Item2": "15"
},
{
"Item1": "longm",
"Item2": "57"
},
{
"Item1": "coordinates_display",
"Item2": "inline,title"
},
{
"Item1": "subdivision_type",
"Item2": "[[کشور]]"
},
{
"Item1": "subdivision_type1",
"Item2": "[[ناحیه پایتخت]]"
},
{
"Item1": "leader_title",
"Item2": "شهردار"
},
{
"Item1": "leader_name",
"Item2": "[[احمد اولد حمزه]]"
},
{
"Item1": "unit_pref",
"Item2": "Metric"
},
{
"Item1": "area_total_km2",
"Item2": "۱،۰۰۰"
},
{
"Item1": "population_total",
"Item2": "۸۸۱،۰۰۰"
},
{
"Item1": "population_as_of",
"Item2": "۱۹۹۹"
},
{
"Item1": "population_density_km2",
"Item2": "auto"
},
{
"Item1": "timezone1",
"Item2": "GMT"
},
{
"Item1": "utc_offset1",
"Item2": "۱+"
}
],
"Title": "settlement"
} | نواکشوت (در عربی: نواکشوط، به فرانسوی: Nouakchott) پایتخت کشور موریتانی است. این شهر از دیگر شهرهای موریتانی بسیار بزرگتر است و در صحرای بزرگ آفریقا نیز یکی از شهرهای بزرگ بهشمار میآید. نواکشوت در باختر موریتانی در کرانه اقیانوس اطلس واقع شده و مرکز اداری و اقتصادی موریتانی است.
جمعیت نواکشوت حدود یک میلیون نفر است و ساختمانهای این شهر تقریبا همگی یک طبقه هستند. آبوهوای شهر خشک و بیابانی است و تابستانهای بسیار گرم و زمستانهای نسبتا گرم دارد.
پیشینه
معنی نام نواکشوت، در زبان بربر «جای بادخیز» است. نواکشوت در سال ۱۹۵۸ یک دهکده کوچک ماهیگیری بود اما پس از استقلال موریتانی از فرانسه گسترش یافت و در سال ۱۹۶۲ پس از استقلال، به عنوان پایتخت این کشور برگزیده شد. خشکسالی شدید دهه ۷۰ میلادی در منطقه کنارهای صحرای بزرگ آفریقا باعث مهاجرت زیاد به نواکشوت و گسترش زیاد این شهر شد.
نواکشوت در سال ۱۹۷۶ مورد هجوم جبهه پولیساریو قرار گرفت که برای استقلال صحرای غربی مبارزه میکند. در سالهای ۱۹۸۸ و ۱۹۸۹ ستیز نژادی میان اعراب و سیاهپوستان در منطقه نواکشوت بالا گرفت.
زیرساخت
نواکشوت دارای بندر است که ۹۶،۴ از تاسیسات آن برای واردات استفاده میشود. از نواکشوت راههایی به نمه، بوتیلیمیت و کیفا میرود. شهر نواکشوت همچنین یک فرودگاه بینالمللی دارد. امروزه چین سرمایهگذاری زیادی در زیرساختهای شهر نواکشوت انجام میدهد.
شهر نواکشوت پیرامون یک خیابان وسیع پردرخت به نام خیابان عبدالناصر ساخته شدهاست که از میان مرکز شهر به سمت شمال شرق و فرودگاه میرود. بقیه خیابانهای اصلی شهر نیز به نام چهرههای سرشناس موریتانیایی و جهانی دهه ۱۹۶۰ نامگذاری شدهاند برای نمونه: خیابانهای شارل دوگل، کندی، و لومومبا.
خیابانی در نواکشوت.
شهر به مناطقی تقسیم و شمارهگذاری شدهاست و این مناطق نیز به محلههایی با نامهایی با ترتیب الفبایی بخش شدهاند. در منطقه ۵ شهری مجتمع تجاری و فروشگاههای زیادی قرار دارند.
نواکشوت در آغاز در سال ۱۹۷۳ به پنج منطقه بخش شد ولی از سال ۱۹۸۶ نه منطقه (محله) دارد. ۹ محله اصلی امروزه این شهر عبارتند از: الریاض، عرفات، السبخه (سینکیم)، المیناء (سیزییم)، توجونین (انبیت عشره)، دارالنعیم، تفرغ زینه، لکصر، و تیارت (بریمییر).
شهرهای خواهر
مادرید، اسپانیا
توسان، آریزونا، ایالات متحده آمریکا
لانژو، جمهوری خلق چین
امان، اردن | [
"استانهای موریتانی",
"فهرست کشورهای جهان",
"ناحیه پایتخت",
"احمد اولد حمزه",
"موریتانی",
"صحرای بزرگ آفریقا",
"اقیانوس اطلس",
"زبان بربر",
"پولیساریو",
"صحرای غربی",
"نمه",
"بوتیلیمیت",
"کیفا",
"جمال عبدالناصر",
"شارل دوگل",
"جان اف. کندی",
"پاتریس لومومبا",
"مادرید",
"اسپانیا",
"توسان",
"آریزونا",
"ایالات متحده آمریکا",
"لانژو",
"جمهوری خلق چین",
"امان",
"اردن"
] | [
"نواکشوت",
"استانهای موریتانی",
"پایتختهای آفریقا",
"شهرهای طراحی شده",
"مناطق مسکونی در موریتانی",
"مناطق مسکونی ساحلی در موریتانی",
"موریتانی"
] |
2,894 | پورتلوئیس | 2 | 52 | 0 | [
"پورت لوئیس",
"پورتلوئيس",
"پورت لوئيس"
] | false | 29 | {
"KeysAndValues": [
{
"Item1": "name",
"Item2": "پورت لوئیس"
},
{
"Item1": "native_name",
"Item2": "Port Louis"
},
{
"Item1": "settlement_type",
"Item2": "شهر"
},
{
"Item1": "image_skyline",
"Item2": "Port Louis Skyline.JPG"
},
{
"Item1": "image_caption",
"Item2": "چشمانداز پورتلوئیس و لنگرگاه آن. این دیدگاهی است از بالای ارگ شهر به سوی غرب"
},
{
"Item1": "image_flag",
"Item2": "Flag of Mauritius.svg"
},
{
"Item1": "image_seal",
"Item2": "Coat of arms of Port Louis, Mauritius.svg"
},
{
"Item1": "seal_alt",
"Item2": "<small>— پیام امضانشده قبلی را کاربری نامشخص نوشتهاست.</small>"
},
{
"Item1": "image_map",
"Item2": "Mauritius-Port Louis District.svg"
},
{
"Item1": "map_caption",
"Item2": "[[شهرستان]] پورت لوئیس"
},
{
"Item1": "pushpin_map",
"Item2": "Mauritius"
},
{
"Item1": "latd",
"Item2": "20"
},
{
"Item1": "latm",
"Item2": "10"
},
{
"Item1": "longd",
"Item2": "57"
},
{
"Item1": "longm",
"Item2": "31"
},
{
"Item1": "coordinates_display",
"Item2": "inline,title"
},
{
"Item1": "subdivision_type",
"Item2": "[[کشور]]"
},
{
"Item1": "subdivision_type1",
"Item2": "ناحیه"
},
{
"Item1": "subdivision_name1",
"Item2": "پورتلوئیس"
},
{
"Item1": "established_title",
"Item2": "تاسیس"
},
{
"Item1": "established_date",
"Item2": "[[۱۷۳۵]]"
},
{
"Item1": "leader_title",
"Item2": "شهردار"
},
{
"Item1": "leader_name",
"Item2": "[[هون ماهندرا گوندیا]]"
},
{
"Item1": "unit_pref",
"Item2": "Metric"
},
{
"Item1": "area_total_km2",
"Item2": "۴۲.۷"
},
{
"Item1": "area_urban_km2",
"Item2": "۶.۳"
},
{
"Item1": "elevation_m",
"Item2": "440"
},
{
"Item1": "population_total",
"Item2": "۱۴۷,۶۸۸"
},
{
"Item1": "population_as_of",
"Item2": "۲۰۰۳"
},
{
"Item1": "population_density_km2",
"Item2": "auto"
},
{
"Item1": "timezone1",
"Item2": "MUT"
},
{
"Item1": "utc_offset1",
"Item2": "۴+"
},
{
"Item1": "area_code",
"Item2": "۲۳۰"
}
],
"Title": "settlement"
} | پورت لوئیس (تلفظ محلی:پاو-لوئی) پایتخت کشور موریس است.
جغرافیا
پورت لوئیس یک شهر بندری در کرانه اقیانوس هند است و بزرگترین شهر و بندر اصلی کشور موریس بشمار میآید.
این شهر با جمعیت ۱۴۷۶۸۸ (سرشماری ۲۰۰۳) در شهرستان پورت لوئیس واقع شده است.
تاریخچه
پورت لوئیس را فرانسویان در حدود ۱۷۳۵ بنیاد کردند تا ایستگاهی باشد در راه سفر کشتیهای فرانسوی رهسپار دماغه امید نیک.
این شهر به افتخار لوئی پانزدهم فرانسه، پورت لوئیس (بندر لوئی) نامیده شد. | [
"شهرستان",
"فهرست کشورهای جهان",
"۱۷۳۵ (میلادی)",
"هون ماهندرا گوندیا",
"موریس",
"اقیانوس هند",
"دماغه امید نیک",
"لوئی پانزدهم",
"Cyrille Pierre Théodore Laplace"
] | [
"پورتلوئیس",
"بنادر و لنگرگاههای اقیانوس هند",
"بنیانگذاریهای دهه ۱۷۳۰ (میلادی) در آفریقا",
"شهرهای بندری آفریقا",
"مناطق مسکونی ساحلی در موریس"
] |
2,895 | ماپوتو | 2 | 86 | 0 | [] | false | 57 | {
"KeysAndValues": [
{
"Item1": "name",
"Item2": "ماپوتو"
},
{
"Item1": "native_name",
"Item2": "MaputoLourenço Marques"
},
{
"Item1": "settlement_type",
"Item2": "[[شهر]]"
},
{
"Item1": "image_skyline",
"Item2": "Maputo.jpg"
},
{
"Item1": "image_caption",
"Item2": "دید بندر ماپوتو"
},
{
"Item1": "image_flag",
"Item2": "Flag of Maputo.png"
},
{
"Item1": "nickname",
"Item2": "City of Acacias"
},
{
"Item1": "image_map",
"Item2": "Mozambique Provinces numbered 300px.png"
},
{
"Item1": "map_caption",
"Item2": "شماره پنج مکان شهر ماپوتو روی نقشه کشور موزامبیک"
},
{
"Item1": "image_map1",
"Item2": "Maputo city location.png"
},
{
"Item1": "latd",
"Item2": "25"
},
{
"Item1": "latm",
"Item2": "58"
},
{
"Item1": "longd",
"Item2": "32"
},
{
"Item1": "longm",
"Item2": "35"
},
{
"Item1": "coordinates_display",
"Item2": "inline,title"
},
{
"Item1": "subdivision_type",
"Item2": "[[کشور]]"
},
{
"Item1": "subdivision_type1",
"Item2": "استان"
},
{
"Item1": "subdivision_name1",
"Item2": "[[شهر ماپوتو]]"
},
{
"Item1": "established_title",
"Item2": "تاسیس"
},
{
"Item1": "leader_title",
"Item2": "رئیس شورای شهرداری"
},
{
"Item1": "leader_name",
"Item2": "[[انیس کومیچه]]"
},
{
"Item1": "unit_pref",
"Item2": "Metric"
},
{
"Item1": "area_total_km2",
"Item2": "۳۰۰"
},
{
"Item1": "population_total",
"Item2": "1,244,227"
},
{
"Item1": "population_as_of",
"Item2": "۲۰۰۶"
},
{
"Item1": "population_density_km2",
"Item2": "auto"
},
{
"Item1": "timezone1",
"Item2": "CAT"
},
{
"Item1": "utc_offset1",
"Item2": "۲+"
},
{
"Item1": "postal_code_type",
"Item2": "[[کد پستی]]"
},
{
"Item1": "postal_code",
"Item2": "۱۱۰۰"
},
{
"Item1": "area_code",
"Item2": "۲۵۸ ۲۱-xx-xx-xx"
},
{
"Item1": "iso_code",
"Item2": "MZ-MPM"
}
],
"Title": "settlement"
} | ماپوتو پایتخت کشور موزامبیک است. ماپوتو شهری بندری است که بر کرانه اقیانوس هند قرار گرفتهاست.
شهر ماپوتو ۱.۲ میلیون نفر جمعیت دارد و با احتساب حومه جمعیت آن ۱.۸ میلیون نفر برآورد میشود. شهر ماپوتو مرکز استان ماپوتو نیز هست و اسقفنشین کلیساهای کاتولیک و انگلیکن نیز در این شهر قرار گرفته است. نخستین دانشگاه موزامبیک به نام دانشگاه ادواردو موندلانه نیز در ماپوتو قرار دارد.
پیشینه
ماپوتو در سده هیجدهم بنیاد شد و نخست لورنسو مارکز نام داشت که نام خود را از کاشف پرتغالی لورنسو مارکز گرفته بود. این کاشف کسی بود که منطقه را در سال ۱۵۴۴ کشف کردهبود. در سال ۱۸۹۵ خط آهنی تا پرتوریا در آفریقای جنوبی ساخته شد که این امر باعث افزایش جمعیت ماپوتو شد. شهر لورنسو مارکز در سال ۱۸۹۸ پایتخت کشور موزامبیک شد و پس از استقلال کشور در سال ۱۹۷۵ نام آن تغییر کرده و ماپوتو نامیده شد. این شهر پس از رفتن پرتغالیها با رکود مواجه شد اما امروزه بار دیگر رو به رونق نهاده است. | [
"فهرست شهرهای موزامبیک",
"فهرست کشورهای جهان",
"شهر ماپوتو",
"انیس کومیچه",
"کد پستی",
"موزامبیک",
"اقیانوس هند",
"لورنسو مارکز"
] | [
"ماپوتو",
"استانهای موزامبیک",
"اقیانوس هند",
"بنیانگذاریهای ۱۷۸۲ (میلادی) در امپراتوری پرتغال",
"پایتختهای آفریقا",
"شهرها و شهرکهای بندری اقیانوس هند",
"شهرهای بندری آفریقا",
"مرکز استانها در موزامبیک",
"مناطق مسکونی بنیانگذاریشده در ۱۸۷۶ (میلادی)",
"مناطق مسکونی ساحلی در موزامبیک",
"مناطق مسکونی موزامبیک",
"موزامبیک"
] |
2,896 | موناکوویل | 2 | 20 | 0 | [
"موناكوويل"
] | false | 4 | {
"KeysAndValues": [
{
"Item1": "name",
"Item2": "موناکو-ویل"
},
{
"Item1": "native_name",
"Item2": "Monaco-Ville"
},
{
"Item1": "settlement_type",
"Item2": "Quarter of Monaco"
},
{
"Item1": "image_skyline",
"Item2": "View on Monacoville.JPG"
},
{
"Item1": "image_caption",
"Item2": "چشمانداز موناکوویل"
},
{
"Item1": "image_map",
"Item2": "Monaco Ville in Monaco.svg"
},
{
"Item1": "map_caption",
"Item2": "موقعیت موناکو ویل در موناکو"
},
{
"Item1": "pushpin_map",
"Item2": "Monaco"
},
{
"Item1": "latd",
"Item2": "43"
},
{
"Item1": "latm",
"Item2": "43"
},
{
"Item1": "lats",
"Item2": "51"
},
{
"Item1": "longm",
"Item2": "25"
},
{
"Item1": "longs",
"Item2": "21"
},
{
"Item1": "coordinates_display",
"Item2": "inline,title"
},
{
"Item1": "subdivision_type",
"Item2": "کشور"
},
{
"Item1": "government_footnotes",
"Item2": "[[مشروطه سلطنتی]]"
},
{
"Item1": "unit_pref",
"Item2": "Metric"
},
{
"Item1": "area_total_km2",
"Item2": "0.1847"
},
{
"Item1": "population_total",
"Item2": "1,151"
},
{
"Item1": "population_density_km2",
"Item2": "auto"
},
{
"Item1": "timezone1",
"Item2": "CET"
},
{
"Item1": "utc_offset1",
"Item2": "۱+"
},
{
"Item1": "timezone1_DST",
"Item2": "CEST"
},
{
"Item1": "utc_offset1_DST",
"Item2": "۲+"
},
{
"Item1": "area_code",
"Item2": "۳۷۷"
}
],
"Title": "settlement"
} | موناکو-ویل شهر اصلی کشور موناکو و یکی از چهار ناحیه ("استان") این کشور است.
این شهر دارای برج و بارو است و کاخ شاهزاده موناکو (Palais Princier)، کلیسای جامع سان نیکولاس و موزه اقیانوسنگاری در این شهر قرار دارند.
جمعیت آن ۱,۱۵۱ نفر برآورد شده است.
محلیها این شهر را صخره (le rocher) هم مینامند زیرا این شهر بر روی صخره بزرگی ساخته شده که در درون دریای مدیترانه فرو رفته است.
right
thumb | [
"مشروطه سلطنتی",
"موناکو",
"بارو",
"کاخ شاهزاده موناکو",
"کلیسای جامع",
"اقیانوسنگاری",
"مدیترانه"
] | [
"موناکوویل",
"شهرهای موناکو",
"موناکو"
] |
2,897 | یانگون | 2 | 99 | 0 | [
"رانگون",
"يانگون"
] | false | 89 | {
"KeysAndValues": [],
"Title": ""
} | جنوب یانگون.
یانگون (به زبان برمهای: ရန္ကုန္မ္ရုိ့) (نام پیشین: رانگون ) پایتخت پیشین کشور میانمار (برمه سابق) بود.
یانگون با ۵ میلیون جمعیت بزرگترین شهر میانمار است.
شهر یانگون در همریزشگاه رودخانههای یانگون و باگو قرار گرفته و ۳۰ کیلومتر با خلیج مارتابان فاصله دارد.
یک کودتای نظامی باعث انتقال پایتخت از یانگون به نایپیداو شد. | [
"زبان برمهای",
"میانمار",
"خلیج مارتابان",
"نایپیداو"
] | [
"یانگون",
"بندرها و لنگرگاههای میانمار",
"پایتختهای پیشین",
"شهرهای میانمار",
"مناطق مسکونی در منطقه یانگون"
] |
2,898 | پالیکیر | 2 | 97 | 0 | [
"پاليكير"
] | false | 29 | {
"KeysAndValues": [
{
"Item1": "name",
"Item2": "پالیکیر"
},
{
"Item1": "native_name",
"Item2": "Palikir"
},
{
"Item1": "settlement_type",
"Item2": "شهر"
},
{
"Item1": "image_skyline",
"Item2": "Koloniasokehs.jpg"
},
{
"Item1": "image_map",
"Item2": "Caroline Islands-map.gif"
},
{
"Item1": "image_map1",
"Item2": "Pohnpei Island.png"
},
{
"Item1": "map_caption1",
"Item2": "موقعیت در [[آبخوست]] پوناپی"
},
{
"Item1": "pushpin_map",
"Item2": "Federated States of Micronesia"
},
{
"Item1": "latm",
"Item2": "55"
},
{
"Item1": "lats",
"Item2": "04"
},
{
"Item1": "longd",
"Item2": "158"
},
{
"Item1": "longm",
"Item2": "11"
},
{
"Item1": "longs",
"Item2": "06"
},
{
"Item1": "coordinates_display",
"Item2": "inline,title"
},
{
"Item1": "subdivision_type",
"Item2": "[[کشور]]"
},
{
"Item1": "subdivision_type1",
"Item2": "ایالت"
},
{
"Item1": "subdivision_name1",
"Item2": "[[پوناپی]]"
},
{
"Item1": "subdivision_type2",
"Item2": "شهرداری"
},
{
"Item1": "subdivision_name2",
"Item2": "[[سوکس]]"
},
{
"Item1": "established_title2",
"Item2": "پایتخت [[ایالات فدرال میکرونزی]] از"
},
{
"Item1": "established_date2",
"Item2": "۱۹۸۹"
},
{
"Item1": "leader_title",
"Item2": "شهردار"
},
{
"Item1": "unit_pref",
"Item2": "Metric"
},
{
"Item1": "area_total_km2",
"Item2": "107,41"
},
{
"Item1": "elevation_m",
"Item2": "263"
},
{
"Item1": "population_total",
"Item2": "4,645"
},
{
"Item1": "population_as_of",
"Item2": "۲۰۰۹"
},
{
"Item1": "population_density_km2",
"Item2": "auto"
},
{
"Item1": "timezone1",
"Item2": "UTC"
},
{
"Item1": "utc_offset1",
"Item2": "+11"
},
{
"Item1": "blank_name_sec1",
"Item2": "[[زبان رسمی]]"
},
{
"Item1": "blank_info_sec1",
"Item2": "[[انگلیسی]]، [[زبان پوناپیایی]]"
},
{
"Item1": "blank_name_sec2",
"Item2": "[[آب و هوا بر پایه سامانه طبقهبندی اقلیمی کوپن]]"
},
{
"Item1": "blank_info_sec2",
"Item2": "[[اقلیم جنگلهای بارانی]]"
}
],
"Title": "settlement"
} | پالیکیر پایتخت کشور ایالات فدرال میکرونزی است. این شهر در منطقه شهرداری سوکس در شمال باختر آبخوست پوناپی قرار دارد. پوناپی یک آبخوست آتشفشانی است که یک آبسنگ مرجانی آنرا احاطه کرده است.
تاریخچه
پوناپی در گذشته توسط روسای قبیلههای محلی اداره میشد. بنابراین در آن دوره، تنها یک روستای بسیار کوچک بود. نخستین اروپاییهای وارده شده به پالیکیر، اسپانیاییها و پرتغالیها در سده ۱۵ (میلادی) بودند. اما تا سال ۱۸۸۶ که اسپانیاییها آنرا به عنوان مستعمره خود اعلام کنند هیچ کشور دیگری در آن اعلام مستعمره نکرد. در سال ۱۸۹۸ پس از شکست پادشاهی اسپانیا از ایالات متحده آمریکا در جنگ آمریکا و اسپانیا، امپراتوری استعماری آلمان پوناپی را از اسپانیا خرید. در هنگام جنگ جهانی اول، امپراتوری استعماری ژاپن کنترل میکرونزی را به دست گرفت. در هنگام جنگ جهانی دوم ژاپنیها یک باند فرود در نزدیکی کولونیا ساختند. در نتیجه جنگ، آمریکاییها بر میکرونزی مسلط شدند. در سال ۱۹۷۹ ایالات فدرال میکرونزی از آمریکا مستقل شد. دولت کشور ایالات فدرال میکرونزی تصمیم گرفت که پالیکیر را به عنوان پایتخت برگزیند. برای این کار، آمریکا ۱۵ میلیون دلار آمریکا برای توسعه شهر کمک کرد. در سال ۱۹۸۹ پالیکیر به عنوان پایتخت رسمی ایالات فدرال میکرونزی اعلام شد. با وجود همه تاسیسات دولتی موجود، جمعیت شهر پالیکیر تنها ۴,۶۴۵ نفر است.
جغرافیا
پالیکیر در شمال باختر آبخوست پوناپی (با نام پیشین «پوناپه») قرار دارد. زمینشناسی آن از کوههای بلند تا آبسنگ حلقوی کم بلندا تنوع دارد. پوناپی بزرگترین، بلندترین، پربارانترین، و دیدنیترین آبخوست ایالات فدرال میکرونزی است. پالیکیر در جنوب باختر کولونیا قرار دارد. آبسنگهای زیر آب در همه کناره آبخوست پوناپی دیده میشوند. جنوب غرب پالیکیر، کوه نانلائود بلندترین نقطه کشور ایالات فدرال میکرونزی است. پالیکیر توسط یک جنگل پر درخت احاطه شده است. این شهر از سال ۱۹۸۹ پایتخت ایالات فدرال میکرونزی است.
سیاست
ایالات فدرال میکرونزی در ماه مه ۱۹۷۹ استقلال خود را از ایالات متحده آمریکا به صورت یک دولت وابسته بدست آورد. دولت این کشور یک فدراسیون جمهوری پارلمانی با سامانه دموکراسی غیرحزبی است.
آموزش و پرورش
وزارت آموزش و پرورش ایالت پوناپی مدرسههای دولتی زیر را اداره میکند:
دبستان پالیکیر
دبیرستان بیلی اولتر (با نام «پیشین مدرسه مرکزی جزیره پوناپی» و «مدرسه مرکزی جزایر اقیانوس») در کولونیا از کولونیا، نت، سوکس، و یو، دانشآموز میپذیرد.
آب و هوا
بر پایه سامانه طبقهبندی اقلیمی کوپن پوناپی اقلیم جنگلهای بارانی دارد. مانند دیگر مناطق مشابه در جهان، دمای هوا در طول سال تغییر کمی دارد و میانگین آن است. میان بارش سالانه بسیار زیاد و نزدیک به در سال است.
جمعیتشناسی
ملیت مردم پالیکیر، میکرونزیایی و اصل نژادی آنها چوکیایی، کوسرائیایی، پوناپیایی، و یاپیایی است. زبان انگلیسی زبان رایج و رسمی است. اگرچه هر یک از آبخوستها زبان محلی خود مانند تروکی (زبان چوکیای)، پوناپیایی، یاپیایی و کوسرائیایی را دارند. ٪۹۶ مردم دین مسیحیت و بیش از ٪۵۰ آنها مذهب کاتولیک رومی دارند. از دید جهانی، شهر پالیکیر ٪۳۰ سخت (hardship؟؟؟) است.
اقتصاد
اقتصاد پالیکیر در منابع اقتصادی ایالات فدرال میکرونزی شامل ۶۰۰ آبخوست، آبخوست خرد و آبسنگ حلقوی بازتاب پیدا میکند. اقتصاد آبخوست، وابسته به کشاورزی و ماهیگیری (به همراه فراوری ماهی و آبزیپروری) است. کشاورزی گرمسیری و محصولات گیاهی مانند مغز نارگیل، درخت نان، تارو، پوپل، سیبزمینی شیرین، مانیوک، میوههای گرمسیری، و سبزی، کاکائو، و برنج از محصولات آبخوست هستند. پرورش چهارپایان نیز مانند خوک، ماکیان وجود دارد. محصولاتی مانند ماهی، موز، فلفل سیاه، و پوشاک به ژاپن فرستاده میشوند. محصولات وارداتی، خوراک، کالاهای صنعتی، ماشینآلات، تجهیزات، و نوشیدنی هستند.
اگرچه ایالات فدرال میکرونزی کشوری مستقل است اما بر پایه پیمان اتحادیه آزاد به پشتیبانی آمریکا نیاز دارد. در سال ۲۰۱۲ نرخ تورم در این کشور ٪۲ بود. در مقایسه با دیگر نقاط جهان، هزینه زندگی برای کالاهای وارداتی در پالیکیر بسیار بالا است. | [
"جزیره",
"فهرست کشورهای جهان",
"ایالت پوناپی",
"سوکس",
"ایالات فدرال میکرونزی",
"زبان رسمی",
"زبان انگلیسی",
"زبان پوناپیایی",
"سامانه طبقهبندی اقلیمی کوپن",
"اقلیم جنگلهای بارانی",
"پوناپی",
"آبسنگ",
"مرجان",
"اسپانیا",
"پرتغال",
"سده ۱۵ (میلادی)",
"مستعمره",
"پادشاهی اسپانیا",
"ایالات متحده آمریکا",
"جنگ آمریکا و اسپانیا",
"امپراتوری استعماری آلمان",
"جنگ جهانی اول",
"امپراتوری استعماری ژاپن",
"جنگ جهانی دوم",
"کولونیا (میکرونزی)",
"دلار آمریکا",
"زمینشناسی",
"آبسنگ حلقوی",
"کوه نانلائود",
"جنگل",
"دولت وابسته",
"فدراسیون",
"جمهوری پارلمانی",
"دموکراسی غیرحزبی",
"وزارت آموزش و پرورش ایالت پوناپی",
"دبیرستان بیلی اولتر",
"نت (میکرونزی)",
"یو، پوناپی",
"زبان چوکیای",
"زبان یاپیایی",
"زبان کوسرائیایی",
"مسیحیت",
"کلیسای کاتولیک",
"جزیره خرد",
"کشاورزی",
"ماهیگیری",
"فراوری ماهی",
"آبزیپروری",
"مغز نارگیل",
"درخت نان",
"تارو",
"پوپل",
"سیبزمینی",
"مانیوک",
"سبزی",
"کاکائو",
"برنج",
"چهارپایان",
"خوک",
"ماکیان",
"ماهی",
"موز",
"فلفل سیاه",
"پوشاک",
"ژاپن",
"پیمان اتحادیه آزاد",
"تورم"
] | [
"پالیکیر",
"ایالات فدرال میکرونزی",
"پایتختهای اقیانوسیه",
"شهرداریهای پوناپی",
"شهرهای اقیانوسیه",
"مناطق مسکونی در ایالات فدرال میکرونزی"
] |
2,899 | ویندهوک | 2 | 74 | 0 | [
"ويندهوك"
] | false | 53 | {
"KeysAndValues": [
{
"Item1": "official_name",
"Item2": "ویندهوک"
},
{
"Item1": "other_name",
"Item2": "Windhuk, ǀAiǁGams, Otjomuise"
},
{
"Item1": "settlement_type",
"Item2": "شهر"
},
{
"Item1": "image_skyline",
"Item2": "Windhoek aerial.jpg"
},
{
"Item1": "imagesize",
"Item2": "300px"
},
{
"Item1": "image_shield",
"Item2": "Wappen Windhuk - Namibia.jpg"
},
{
"Item1": "shield_size",
"Item2": "80px"
},
{
"Item1": "map_caption",
"Item2": "موقعیت ویندهوک در نقشه"
},
{
"Item1": "pushpin_map",
"Item2": "Namibia"
},
{
"Item1": "pushpin_map_caption",
"Item2": "Location of Windhoek in Namibia"
},
{
"Item1": "coordinates_region",
"Item2": "NA"
},
{
"Item1": "subdivision_type",
"Item2": "کشور"
},
{
"Item1": "subdivision_type1",
"Item2": "[[Region]]"
},
{
"Item1": "subdivision_name1",
"Item2": "[[Khomas Region]]"
},
{
"Item1": "leader_title",
"Item2": "شهردار"
},
{
"Item1": "leader_name",
"Item2": "[[Muezee Kazapua]]"
},
{
"Item1": "leader_title1",
"Item2": "Deputy Mayor"
},
{
"Item1": "leader_name1",
"Item2": "Hangapo Veico"
},
{
"Item1": "established_title",
"Item2": "سکونتگاه"
},
{
"Item1": "established_date",
"Item2": "۱۸۴۰"
},
{
"Item1": "unit_pref",
"Item2": "Imperial"
},
{
"Item1": "area_total_km2",
"Item2": "۵۱۳۳"
},
{
"Item1": "population_as_of",
"Item2": "۲۰۱۱"
},
{
"Item1": "last",
"Item2": "Retief"
},
{
"Item1": "population_total",
"Item2": "۳۲۵،۸۵۸"
},
{
"Item1": "population_density_km2",
"Item2": "۶۲٫۸"
},
{
"Item1": "population_blank1_title",
"Item2": "Ethnicities"
},
{
"Item1": "timezone",
"Item2": "[[WAT]]"
},
{
"Item1": "utc_offset",
"Item2": "+۱"
},
{
"Item1": "timezone_DST",
"Item2": "[[WAST]]"
},
{
"Item1": "utc_offset_DST",
"Item2": "+۲"
},
{
"Item1": "latd",
"Item2": "۲۲"
},
{
"Item1": "latm",
"Item2": "۳۴"
},
{
"Item1": "lats",
"Item2": "۱۲"
},
{
"Item1": "longd",
"Item2": "۱۷"
}
],
"Title": "settlement"
} | ویندهوک در پایان از ۱۹ قرن
تمبر پست امپریال آلمانی جنوب غرب آفریقا postmarked ویندهوک
ویندهوک پایتخت و بزرگترین شهر کشور نامیبیا است.
این شهر در منطقه خماس قرار دارد و ۲۳۳٫۵۲۹ نفر جمعیت دارد. | [
"Regions of Namibia",
"Khomas Region",
"Muezee Kazapua",
"New Era (Namibia)",
"West Africa Time",
"West Africa Summer Time",
"نامیبیا",
"خماس (نامیبیا)"
] | [
"ویندهوک",
"آفریقای جنوب باختری آلمان",
"بنیانگذاریهای ۱۸۴۰ (میلادی) در آفریقای جنوب غربی",
"پایتختهای آفریقا",
"پایتختهای منطقهای در نامیبیا",
"شهرهای نامیبیا",
"مناطق مسکونی بنیانگذاریشده در ۱۸۴۰ (میلادی)",
"مناطق مسکونی بنیانگذاریشده در ۱۸۹۰ (میلادی)",
"نامیبیا"
] |
2,900 | پورتو پرنس | 2 | 95 | 0 | [
"پورتوپرنس",
"پورت او پرنس"
] | false | 69 | {
"KeysAndValues": [
{
"Item1": "name",
"Item2": "پورتو پرنس"
},
{
"Item1": "native_name",
"Item2": "Ville de Port-au-Prince"
},
{
"Item1": "settlement_type",
"Item2": "شهر"
},
{
"Item1": "image_skyline",
"Item2": "Port_au_Prince(nasa).jpg"
},
{
"Item1": "image_caption",
"Item2": "پورتو پرنس"
},
{
"Item1": "image_map",
"Item2": "Haiti map.png"
},
{
"Item1": "latd",
"Item2": "18"
},
{
"Item1": "latm",
"Item2": "32"
},
{
"Item1": "longd",
"Item2": "72"
},
{
"Item1": "longm",
"Item2": "20"
},
{
"Item1": "coordinates_display",
"Item2": "inline,title"
},
{
"Item1": "subdivision_type",
"Item2": "[[کشور]]"
},
{
"Item1": "subdivision_type1",
"Item2": "بخش"
},
{
"Item1": "subdivision_name1",
"Item2": "Ouest"
},
{
"Item1": "established_title",
"Item2": "بنیانگذاریColonial seat"
},
{
"Item1": "established_date",
"Item2": "۱۷۴۹۱۷۷۰"
},
{
"Item1": "leader_title",
"Item2": "شهردار"
},
{
"Item1": "leader_name",
"Item2": "[[ژان ایو ژاسون]]"
},
{
"Item1": "unit_pref",
"Item2": "Metric"
},
{
"Item1": "area_total_km2",
"Item2": "36,04"
},
{
"Item1": "population_total",
"Item2": "704,776"
},
{
"Item1": "population_as_of",
"Item2": "۲۰۰۳"
},
{
"Item1": "population_density_km2",
"Item2": "auto"
},
{
"Item1": "timezone1",
"Item2": "EST"
},
{
"Item1": "utc_offset1",
"Item2": "۵-"
},
{
"Item1": "area_code",
"Item2": "۵۰۹"
}
],
"Title": "settlement"
} | پورتو پرنس پایتخت کشور هائیتی است.
با گذشت سالها پس از زمینلرزه در هائیتی، وضعیت بهداشتی در پورتوپرنس همچنان فاجعهبار است. احتمال ابتلا به بیماریهای واگیردار در این شهر از همه شهرهای دیگر دنیا بالاتر است. و این یکی از دلایل عمدهای است که باعث شد پورتو پرنس در سال ۲۰۱۲ در میان بدترین شهرهای جهان برای زندگی قرار بگیرد و رتبه ۲۱۸ را در فهرست شهرهای قابل زندگی داشتهباشد.
زمینلرزه سال ۲۰۱۰
زمینلرزهای در تاریخ ۱۲ ژانویه ۲۰۱۰ (در ساعت ۱۶:۵۳:۰۹ به وقت محلی) با قدرت هفت ریشتر بود که کانون آن در ۱۵ کیلومتری جنوب پورت او پرنس، واقع شده بود، و خسارات بسیاری را به این شهر وارد کرد.
این زمینلرزه که کشور هائیتی را لرزاند و در جمهوری دومینیکن نیز احساس شد، بدترین زلزله هائیتی طی دو سده اخیرش بود.
thumb | [
"فهرست کشورهای جهان",
"ژان ایو ژاسون",
"هائیتی",
"زمینلرزه",
"۱۲ ژانویه",
"۲۰۱۰",
"پورت او پرنس",
"جمهوری دومینیکن"
] | [
"پورتو پرنس",
"بخشهای هائیتی",
"بنیانگذاریهای ۱۷۴۹ (میلادی) در تاریخ استعمارگری فرانسه",
"پایتختهای آمریکای شمالی",
"پایتختهای منطقه کارائیب",
"شهرهای بندری در کارائیب",
"مناطق مسکونی بنیانگذاریشده در ۱۷۴۹ (میلادی)",
"مناطق مسکونی در هائیتی",
"مناطق مسکونی ساحلی در هائیتی",
"هائیتی"
] |
2,901 | آستانه (قزاقستان) | 2 | 169 | 0 | [
"آستانا",
"استانه (قزاقستان)",
"آستانهٔ (قزاقستان)",
"استانا",
"استانهٔ (قزاقستان)",
"آقمولا",
"تسلینوگراد",
"آقمالینسک"
] | false | 118 | {
"KeysAndValues": [
{
"Item1": "name",
"Item2": "آستانه"
},
{
"Item1": "settlement_type",
"Item2": "[[کلانشهر]]"
},
{
"Item1": "image_skyline",
"Item2": "Ak Orda Presidential Palace04.jpg"
},
{
"Item1": "image_flag",
"Item2": "New flag of Astana.svg"
},
{
"Item1": "image_seal",
"Item2": "New coat of arms of Astana.svg"
},
{
"Item1": "seal_alt",
"Item2": "'''نشان رسمی'''"
},
{
"Item1": "mapsize",
"Item2": "270px"
},
{
"Item1": "pushpin_map",
"Item2": "Kazakhstan"
},
{
"Item1": "pushpin_label_position",
"Item2": "bottom"
},
{
"Item1": "pushpin_mapsize",
"Item2": "280px"
},
{
"Item1": "pushpin_map_caption",
"Item2": "جایگاه بر روی نقشه قزاقستان"
},
{
"Item1": "latd",
"Item2": "51"
},
{
"Item1": "latm",
"Item2": "10"
},
{
"Item1": "longd",
"Item2": "71"
},
{
"Item1": "longm",
"Item2": "26"
},
{
"Item1": "coordinates_region",
"Item2": "KZ"
},
{
"Item1": "coordinates_display",
"Item2": "inline,title"
},
{
"Item1": "subdivision_type",
"Item2": "[[کشور]]"
},
{
"Item1": "established_title",
"Item2": "تاسیس"
},
{
"Item1": "established_date",
"Item2": "۱۹۹۹"
},
{
"Item1": "leader_title",
"Item2": "شهردار"
},
{
"Item1": "leader_name",
"Item2": "[[ایمانگلی تاسمقامبتوف]]"
},
{
"Item1": "unit_pref",
"Item2": "Metric"
},
{
"Item1": "area_total_km2",
"Item2": "722"
},
{
"Item1": "elevation_m",
"Item2": "347"
},
{
"Item1": "population_total",
"Item2": "708,800"
},
{
"Item1": "population_as_of",
"Item2": "۱ اوت ۲۰۱۰"
},
{
"Item1": "population_density_km2",
"Item2": "958"
},
{
"Item1": "timezone1",
"Item2": "EST"
},
{
"Item1": "utc_offset1",
"Item2": "۶+"
},
{
"Item1": "timezone1_DST",
"Item2": "CEST"
},
{
"Item1": "utc_offset1_DST",
"Item2": "۶+"
},
{
"Item1": "postal_code_type",
"Item2": "[[کد پستی]]"
},
{
"Item1": "postal_code",
"Item2": "۰۱۰۰۰۰–۰۱۰۰۱۵"
},
{
"Item1": "area_code",
"Item2": "۷۲۴ ۷ ۷۱۷۲"
},
{
"Item1": "iso_code",
"Item2": "[[KZ-AST]]"
}
],
"Title": "settlement"
} | آستانه پایتخت کشور قزاقستان است. جمعیت آستانه در نوامبر ۲۰۰۸ حدود ۶۳۳۷۰۰ نفر بود. این شهر بهدلیل واقعشدن در منطقهای سردسیر، یکی از شهرهای سرد دنیا بهشمار میآید؛ بهطوریکه در زمستان، دمای هوا در بعضی از روزها به ۴۰- درجه سانتیگراد میرسد.
آستانه شهری نوساز است که بهدلایل امنیتی در مرکز قزاقستان بنا شده و درسال ۱۹۹۸ میلادی بهجای آلماتی بهعنوان پایتخت قزاقستان معرفی شدهاست چون شهر آلماتی بهمرزهای سه کشور همجوار قزاقستان بسیار نزدیک است.
پیشینه
شهر آستانه تا ۱۹۶۱ آقمالینسک و تا ۱۹۹۲ تسلینوگراد نام داشت. این شهر تا سال ۱۹۹۸ آقمولا نام داشت که به معنی «مزار سفید» است. این نامگذاری به خاطر مدفون بودن یکی از محترمان مذهبی در این مکان صورت گرفتهبود و نام آستانه نیز اشاره به همین مزار دارد.
ششم ژوئن ۱۹۹۶میلادی «نورسلطان نظربایف» رئیس جمهوری قزاقستان درحالی فرمان انتقال پایتخت را از آلماتی به آستانه صادر کرد که بسیاری از کارشناسان و مقامات دولتی آن را غیرعملی و ناممکن میدانستند. کمبود اعتبار مالی، هوای سرد و بادهای شدید آستانه از سببهای عمده این عدم اطمینان بود.
رئیس جمهوری قزاقستان، قرار گرفتن آلماتی در منطقه زلزله خیز و نبود زمینههای جغرافیایی برای رشد مرکز کشور را از دلایل انتقال پایتخت از آلماتی به آستانه توصیف کرده و گفته بود با انتقال پایتخت به آستانه، مرکز کشور توسعه خواهد یافت.
گروههایی از ملیگرایان روس در روسیه و داخل قزاقستان نیز خواهان پیوستن دوباره شمال قزاقستان به روسیه بودند، که انتقال پایتخت به شهری در مرکز کشور و نزدیک به روسیه، باعث شد که بسیاری از قزاقها به این شهر منتقل شوند و این خواسته عملی نشود.
برخی از روشنفکران قزاق علت پایهای انتقال پایتخت را این گونه عنوان کردهاند که نورسلطان نظربایف میخواهد در تاریخ قزاقستان نقش پتر بزرگ در روسیه را داشته باشد. همچنان که پتر بزرگ با بنیاد «سن پترزبورگ» نام خود را جاودانی کرد، نظربایف هم میخواهد با ساخت پایتخت جدید، نام خود را جاودانی کند. در آغاز پیشنهادهایی شده بود که پایتخت جدید را «نورسلطان» نامگذاری کنند، ولی نظربایف نام «آستانه» را برای آن برگزید.
نظربایف تاکید کرده بود که آستانه پایتخت اورآسیا است و به این دلیل در معماری آن دو سبک شرقی و غربی با هم آمیختهاست. افزایش قیمت نفت در بازار جهانی، به قزاقستان امکان داد تا با فراخوانی از بهترین معماران جهان، شهر آستانه را نوساز کند. در طی ۱۰سال، جمعیت آستانه از حدود ۳۰۰هزار نفر به حدود ۷۰۰هزار نفر افزایش پیدا کرد.
ساختمانسازی در پایتخت جدید قزاقستان با سرعت ادامه دارد، صدها شرکت داخلی و خارجی، دهها هزار کارگر قزاق، ترک، ازبک، روس، تاجیک، قرقیز و چینی در ساخت بیش از ۶۵۰مجموعه مسکونی، اداری و تفریحی در این شهر مشغول هستند.
یکی از نارساییهای آستانه آب و هوای نامساعد آن بویژه بادهایی است که تقریبا همهروزه میوزد، با هدف جلوگیری از این بادها، در چند سال قبل درختکاری در ۴۰هزار هکتار از اطراف شهر آغاز شدهاست.
نگاره | [
"فهرست استانهای قزاقستان",
"فهرست کشورهای جهان",
"ایمانگلی تاسمقامبتوف",
"کد پستی",
"قزاقستان",
"آلماتی",
"نورسلطان نظربایف",
"پتر بزرگ",
"سن پترزبورگ",
"اورآسیا"
] | [
"آستانه (قزاقستان)",
"استانهای قزاقستان",
"بنیانگذاریهای ۱۸۳۰ (میلادی) در روسیه",
"پایتختهای آسیا",
"پایتختهای اروپا",
"پایتختهای برنامهریزی شده",
"رکوردهای آبوهوایی زمین",
"شهرهای آسیای میانه",
"شهرهای قزاقستان",
"مناطق مسکونی بنیانگذاریشده در ۱۸۳۰ (میلادی)"
] |
2,903 | رده:رودهای یونان | 0 | 3 | 14 | [] | false | 0 | {
"KeysAndValues": [],
"Title": ""
} | رودهای یونان | [] | [
"رودهای اروپا بر پایه کشور",
"پهنههای آبی یونان",
"زمینچهرهای یونان",
"رودهای اروپا",
"رودها بر پایه کشور",
"جغرافیای یونان"
] |
2,905 | کمرضوان | 2 | 24 | 0 | [
"كم رضوان",
"كمرضوان",
"کم رضوان"
] | false | 3 | {
"KeysAndValues": [
{
"Item1": "نامرسمی",
"Item2": "روستای کمرضوان"
},
{
"Item1": "روینقشه",
"Item2": "آری"
},
{
"Item1": "برچسبتصویر",
"Item2": "مسجد کمرضوان"
},
{
"Item1": "استان",
"Item2": "هرمزگان"
},
{
"Item1": "شهرستان",
"Item2": "خمیر"
},
{
"Item1": "بخش",
"Item2": "[[مرکزی]]"
},
{
"Item1": "دهستان",
"Item2": "خمیر"
},
{
"Item1": "جمعیت",
"Item2": "۱۰۰"
},
{
"Item1": "زبان",
"Item2": "[[لارستانی]]"
},
{
"Item1": "کد آماری",
"Item2": "۲۵۳۲۳۹"
},
{
"Item1": "پیششماره",
"Item2": "076"
}
],
"Title": "روستای ایران"
} | کم رضوان روستای کوچکی است در بخش مرکزی شهرستان خمیر در شهرستان خمیر در استان هرمزگان در جنوب ایران.
این روستا زیر پر ناصر واقع شدهاست.
محدوده روستا
از شمال کوه لاور شیخ، از جنوب بهر رضوان، از مغرب روستای پرپاتنگ و روستای چارون، و از مشرق به کوه محدود میشود.
جمعیت
جمعیت آن در حدود ۱۰۰ نفر است که به دامداری مشغول هستند.
روستای کم رضوان دارای ۲ باب آبانبار و ۲ باب مسجد ویک مدرسه است.
چند اصله نخل ته دره به چشم میخورد.
چشمه کوچکی است که این نخلها را آبیاری میکند. دره عمیقی وجود دارد که این روستا را به دو بخش میکند، بخش غربی روستا ته دره قرار دارد و بخش شرقی آن روی بهر رضوان واقع شدهاست.
این روستا در ۱۵ کیلومتری شرق روستای گری آب باد واقع شدهاست.
در سرگرد (ورودی) این دره عمیق و در داخل کوه آثاری در سنگ حفر شدهاست که به آثار «شمد لاوری» معروف است.
روایت است که این آثار از «شمد لاوری» به جا ماندهاست.
شمد لاوری
شیخ محمد لاوری مشهور به شمد لاوری از جوانمردان دلیر منطقه بودهاست که به حیلهگری کدخدایان منطقه توسط سرهنگ پالار در «روستای ایلود» کشته شد.
این روستا چند سال پیش از بستک جدا شده و به بخش خمیر پیوند دادهاند. | [
"بخش مرکزی شهرستان خمیر",
"لارستانی",
"شهرستان خمیر",
"لاور شیخ",
"پرپاتنگ",
"چارون",
"دامداری",
"آبانبار",
"اصله",
"نخل",
"بُهر",
"گری آب باد",
"سَرگرد",
"شمد لاوری",
"سرهنگ",
"ایلود",
"بستک"
] | [
"بخش مرکزی شهرستان خمیر"
] |
2,906 | جناح (بستک) | 2 | 137 | 0 | [
"جناح (شهر)"
] | false | 14 | {
"KeysAndValues": [
{
"Item1": "نامرسمی",
"Item2": "شهر جناح"
},
{
"Item1": "روینقشه",
"Item2": "هردو"
},
{
"Item1": "عرضجغرافیایی",
"Item2": "۲۶٫۹۴۴۴"
},
{
"Item1": "طولجغرافیایی",
"Item2": "۵۵٫۵۸۴۴"
},
{
"Item1": "اندازهتصویر",
"Item2": "۲۲۰"
},
{
"Item1": "برچسبتصویر",
"Item2": "خانه سنتی در شهر جناح"
},
{
"Item1": "استان",
"Item2": "هرمزگان"
},
{
"Item1": "شهرستان",
"Item2": "بستک"
},
{
"Item1": "بخش",
"Item2": "[[بخش جناح]]"
},
{
"Item1": "ناممحلی",
"Item2": "جنه، جنح"
},
{
"Item1": "نامهایقدیمی",
"Item2": "قصبه جناح"
},
{
"Item1": "جمعیت",
"Item2": "۶،۹۱۰ نفر(۱۳۹۵)"
},
{
"Item1": "رشد جمعیت",
"Item2": "۴٪- (۵سال)"
},
{
"Item1": "زبان",
"Item2": "جمسی [[لارستانی]]"
},
{
"Item1": "مذهب",
"Item2": "اسلام (سنی)"
},
{
"Item1": "مساحت",
"Item2": "۷۰۰ هکتار محدوده مسکونی"
},
{
"Item1": "ارتفاع",
"Item2": "۳۲۰ متر"
},
{
"Item1": "پیششماره",
"Item2": "۰۷۶–۴۴۳۴"
},
{
"Item1": "کد آماری",
"Item2": "۲۶۲۵"
},
{
"Item1": "وبگاه",
"Item2": "http://www.janah.ir"
},
{
"Item1": "جملهخوشامد",
"Item2": "خش امدستی"
}
],
"Title": "شهر ایران"
} | جناح شهری است از توابع بخش جناح شهرستان بستک در استان هرمزگان در اقصی در جنوب شهر لار، در ۳۰ کیلومتری شهر بستک و در ۲۳ کیلومتری دهستان کوخرد، در شمال غربی شهرستان بندر لنگه، و در غرب استان هرمزگان در جنوب ایران واقع میباشد. از آنجا که این شهر در یک سمت و پهلو از منطقه جغرافیایی خود قرار گرفته آن را جناح (به معنی بال و پهلو) مینامند. نام قدیمی آن «قصبه جناح» بوده است.
شهر جناح دارای، بیمارستان، و یک واحد دانشگاه آزاد اسلامی، پاسگاه نیروهای انتظامی، دفتر پست و یک موزه مردمشناسی است. و تعدادی ادارات دولتی و بخشداری است. پیشتر آب لولهکشی جناح از روستای هرنگ تامین میشدهاست ولی بعلت شور شدن چاههای هرنگ پس از آن آب جناح را از لاور میستان تامین کردهاند.
جناح قدیم
پیش از اینکه را شوسه شود و از طریق کوخرد و مهران عبور نماید، جناح گذرگاه کالاهای بود که از بنادر چارک و مغویه که تا جناح بیش از ۳۰ تا ۳۵ کیلومتر فاصله ندارند میآمد، از بندر مغویه و از بندر چارک و بندر لنگه کالاها را از طریق
تنگ خور جناح حمل میکردند. کالاهای بازرگانی از جناح به مقصد لار، اوز، گراش، جهرم و شیراز بار میشد جناح در قدیم از مراکز تجارت جنوب بودهاست.
در زمان قدیم در کوچه و بازار جناح جنب وجوش دادوستد محسوس بود و معامله رونقی چشمگیر داشت.
سوداگران برای حمل کالای خود و چه بسا برای خرید کالا دررفتوآمد بودند.
به جرات میتوان گفت که جناح در آن زمان مرکزیت بازرگانی داشت. اکنون هم با اینکه به واسطه فاصلهاش از جاده اصلی آسفالت بستک به بندر لنگه رونق بازرگانی گذشته را ندارد، ولی شهری زیبا به نظر میآید، شهری تمیز با جادههای آسفالت شده و مرتب؛ و مردمانی خونگرم و مهمان نواز و با سواد.
با اتمام راه خور جناح این شهر بر روی جاده اصلی بستک -جناح - بندر لنگه قرار میگیرد.
جغرافیای منطقه
حدود شهر جناح، از سمت شمال: به رودخانه مهران و صحرای خلوص، و از سمت جنوب به خور جناح «خور جناح» و کوه بدن «کوه بدن» و کوه سفید، و از سمت مغرب به کهتویه و از سمت مشرق به بخش کوخرد و
دهستان هرنگ منتهی میشود.
جمعیت
اینکه جمعیت بسیار زیادی از مردم جناح در کشورهای حاشیه خلیج فارس به خصوص بحرین و کویت و امارت متحده عربی ساکن اند.
بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵ جمعیت این شهر ۶،۹۱۰ نفر (۱،۸۵۴ خانوار) بودهاست.
جناحیهای ساکن کشور بحرین شهره خاص و عام
اگر گزاف نگفته باشیم، در کشور بحرین واژهای به نام (جناح یا جناحی) از تقدس و محبوبیت والایی برخوردار است، دلایلی چند، این تئوری را کامل مینماید:
قشر کثیری از جمعیت یک میلیون نفری بحرین را جناحیها تشکیل میدهند (قریب به ۴۰۰۰۰ نفر).
از گردانندگان بزرگ اقتصادی بحرین میباشند . پسوند نام تجاری و دفاتر شرکتها و کارخانجات گویای این مسئلهاست.
در زمینه فرهنگی و سیاسی دست توانایی دارند. ریاست دانشکده حقوق و جامعشناسی منامه - حضور در کابینه آموزش و پرورش
بازیکنان تیم ملی فوتبال ملکه زیبایی سال ۲۰۰۷ - جامعه پزشکان سران احزاب سیاسی همچون وعد و حتی الوفاق بحرین از جمله جناب عبدالله الجناحی که از سران حزب وعد میباشند.
پارلمان جناحی با نام «مجلس الجناحیه و اقربائهم» که سالهاست با تاسیس آن مرکز تجمع جناحیهای کشور بحرین است . این مجلس که در منامه احداث شدهاست محل گردهمایی و تشکل این قشر فعال کشور بحرین است.
دستگاه رله تلویزیونی
در چند سال اخیر در ارتفاع جنوب شرقی جناح مشرف به چشمه گوری (گبری) دستگاه رله تلویزیونی نصب شده و مورد بهرهبرداری است.
در جناح چند دستگاه پمپ آب، ۴۰ هزار اصله نخل دیم و ده هزار من (۴۰۰۰۰ کیلو) زمین دیم زیر کشت و تعداد بسیار زیادی برکه دارد.
در جناح دو رودخانه فصلی وجود داردکه به زبان محلی به آن (دروا) میگویند بنامهای ایلو و پلی که در روزهای پرباران طغیان میکند و از میان شهر میگذرد و چند بار تلفات مالی هم دادهاست. دشت جناح در منطقه بستک دارای پر تعدادترین محلهای تفریح کوهستانی و معمولی است.
در ارتفاعات کوه سمت جنوب جناح چند لاور وجود دارد که به شرح زیر است: لاور گادون، لاور خره، لاور (پشتخه) تهرو، ولاور کهزه.
میدان گازی کوه سفید جناح
وبسایت جناح آنلاین درباره میدان گازی سفید جناح بدین شرح توضیح دادهاست: به گزارش جناح آنلاین و به نقل از منابع مختلف خبری. میدان نفتی جناح که حدود سی سال پیش عملیات حفاری آن نیمه کاره رها شده بود. امروز توسط وزیر نفت به عنوان جدیدترین میدان نفتی کشور با نام «سفید» اعلام شدهاست.
این میدان دارای ۷۰ میلیارد مترمکعب گاز درجا است که وزیر نفت در مصاحبه مطبوعاتی امروز خود. مکان دقیق آن را ۱۴۰ کیلومتری شمال بندرلنگه اعلام کردهاست.
به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس، مسعود میرکاظمی دقایقی پیش در جمع خبرنگاران با اعلام اینکه میدان جدید گازی «سفید» در ۱۴۰ کیلومتری بندر لنگه واقع است، گفت: این میدان جدید گازی در شرق بوشهر و غرب بندرعباس واقع شدهاست.
به گفته وزیر نفت، ۷۲ درصد ذخایر درجای این میدان گازی قابل استحصال است.
تنگ خور
تنگ خور جناح که در ۹ کیلومتری جنوب جناح واقع است و کاروانرو است، وسط این تنگ تپهای است بزرگ و کوه مانند اما خاکی که به نام همبس که به واسطه خاک سستی که دارد تقریبآ دائم درحال ریزش است، در هنگام ریزش سنگهای کلان با خود به پائین دره سرازیر میکند، و چون راه قافلهها از ته دره عبور میکند چندین بار تلفات مالی و جانی هم دادهاست.
تنگ خور تقریبا مانند بادگیری برای جناح است، از ساعت ۱۲ ظهر تا نیمه شب بادی مخصوص میوزد. در خرداد ماه تا ۱۵ تیر این باد گرم است که به لهجه محلی به آن «تش باد» (آتشباد) گفته میشود. از نیمه تیر تا آخر تابستان بادی خنک میوزد.
مردم جناح
جناح مردمانی کاسب پیشه و فعال دارد. در جناح مانند سایر شهرها و روستاهای مناطق جنوب ایران جوانان تمایل به مسافرت به آن سوی خلیج فارس دارند. بیشترشان مقیم آن مناطق هستند و اوضاع اقتصادی ایشان هم خوب است، همه نیکوکار بوده کمکهای قابل توجهی به محل و زادگاه خود میکنند.
پل ارتباطی جناح با جاده ارتباطی شهر بستک به بندر لنگه بهوسیله همین نیکوکاران به روی رودخانه مهران ساخته شدهاست و شهر جناح با جاده سراسری وصل کردهاست.
پیش از ساخت این پل، در زمستانهای پرباران ۱۰ تا ۱۵ روز ارتباط جناح با دهستان فرامرزان و توابع آن و همچنین با بستک و داخل کشور قطع میشد.
نخستین پزشک محلی جناح آقای دکتر پوریوسف است که در همان شهر مشغول طبابت هستند.
بیشتر مردم جناح با لهجهای مخصوص به نام «جمسی» تکلم میکنند و درصدی از آنها با لهجه اوزی و گروه کوچکتری نیز به لهجه شیخانی صحبت میکنند که از زبانهای فارسی بسیار قدیمی هستند. از آثار قدیمی جناح میتوان قلعه قلات نام برد که که مانند برج دیدهبانی بر بالای شهر جناح بر روی کوهی واقع شدهاست و همچنین قناتهای صحرای گبری یا چاه دوک که بر سنگهای ضخیم پای کوه واقع شده و آب ان تقریبا شیرین است و در قدیم آب اهالی را تامین میکردهاست و همه آنها از آثار دوران گبریها است.
شاعران
جناح مکان پرورش شاعرانی بودهاست که همواره نام و اشعار آنان برای جناح و منطقه باقیماندهاست. اثر مکتوبی از آنان باقی نیست اما بسیاری از اشعار آنها در میان عامه مردم رواج دارد.
ناصر چمن پیرا در شعری به زبان محلی جمسی در وصف جناح چنین میگوید:
سروده جنه
ا دل صفحه روز گار موه بنوئسم اسم خوشرنگ جنه، دانش و فرهنگ جنه
از جفی کهاش و که دشمن غدار نی گم چونکه مالیده بده، پوزش اته جنگ جنه
از هوای خش و ولمی که اتاد از دل خور بلبلا مست ا بن، اکنن همه آهنگ جنه
خشی جنه ببن که تاجرا، پیشه ورا مجا ول شونکه و آمدن، بدن همرنگ جنه
هر جیش پا انسش از مجا خشتر ابنش سستی و بیهنری، مرده اته چنگ جنه
هر که آثار و بناهای قدیم اش نددهاش بگو سو بگی از کوه و شل و سنگ جنه
شور مردم همه آبادی و عمرانی شهر اختلاف و جر و دعوانن به جز ننگ جنه
قحطی و زلزله و درد و بیآوی و دزی هرتیاش صفحه ین ازتاریخ رنگ رنگ جنه
از اصالت و جوونمردی که سوغات جنن هر جوونیاش گرته خوشه ز فرهنگ جنه
شافعی مذهب و دیندارو ادب دوستن و رند متعصب الی آوازه پر رنگ جنه
وخته پا ازنه ا دور اتنه اگش آخ چه نه خش و دو رز بعدش ابش واله و دلتنگ جنه
بدنی قدر جنه، دل و نه آتی چونکه جئدهاش نن و خدا ارزش یک کنگ جنه
جنه باغ گلن و ما جنیا بلبل باغ جنه گل وامنت و ما ببم افشنگ جنه
مشاهیر، دانشوران و فرهنگیان جناح
محمد شریف غیاث فرزند محمد (۱۲۷۲–۱۳۳۲) خورشیدی. نام کامل وی (محمد شریف محمد احمد غیاث خنجری فیشوری). نام برده بنیانگذار دهداری جناح و حومه از توابع شهرستان بستک و اولین دهدار رسمی دولتی در دوران پهلوی در «قصبه جناح» در جنوب غرب ایران بود. بعد از سالها تلاش و تجارت بین هند وایران به میهن بازگشتند و بیشتر سرمایه خودرا صرف عمران و آبادانی جنوب کشور نمودند. برای اولین بار در آن خطه از خاورمیانه از جمله خدمات ایشان این بود که زمینهای خشک بایر را با چرخ بادی ساخت پنسیلوانیای آمریکا احیا کردند. این چرخ بادی را با کشتی از بندر بمبئی به سمت بندر گامبرون (بندرعباس) حمل کرده و درجنوب ایران (منطقه جناح و فاریاب و حومه) بوسیله نیروی باد و نه برق و گازوئیل زمینهای وسیعی را از وسط جناح تا نزدیک کوه معروف «لاورکلاه» بطور گسترده آبیاری کرده و به زیر کشت میبرند و به این ترتیب باغات خودرا به تفریحگاه مردم تبدیل کردند. بخاطر همان چرخ بادی آمریکایی در بین مردم باغ بزرگ ایشان معروف شد به «باغ چرخ و فلک». غیراز سرسبزی باغها وسایل تفریحی دیگری هم برای خانوادهها از جمله برای بچهها (مثل برکه بند ساروچی) و سکوهای بلند با پلههای زیبا در کنار نهر آب بنا و باغچههای نخل و میوههای گرمسیری کاشتند که هنوز آثار آنها باقیست. در اواخر دوره قاجار و اوایل دوره پهلوی همیشه از نفوذ سیاسی خود بر دولتمردان و نظامیان در راه خدمت به زحمتکشان میهن استفاده کردند که هنوز بخش قابل توجهی از مردم به نیکی از ایشان یاد میکنند. کتابخانه اندرونی ایشان بسیار خوب طراحی و میز و صندلیها را مرتب کرده و در طاقچهها کتابهای گوناگون علمی و ادبی به زبانهای مختلف چیده بودند. یکی از دیدنیترین آثار ایشان در کتابخانه تبدیل شده بود و هم اکنون در موزه مردمی جناح قرار دارد.
مزیری کوتاه جناحی. محمد بن احمد مزیری معروف به کوتاه.
فهرست منابع و مآخذ
محمدیان، کوخردی، محمد، «شهرستان بستک و بخش کوخرد» ، ج۱. چاپ اول، دبی: سال انتشار ۲۰۰۵ میلادی.
عباسی، قلی، مصطفی، «بستک وجهانگیریه» ، چاپ اول، تهران: ناشر: شرکت انتشارات جهان معاصر، سال ۱۳۷۲ خورشیدی.
سلامی، بستکی، احمد. (بستک در گذرگاه تاریخ) ج۲ چاپ اول، ۱۳۷۲ خورشیدی.
نگارهها از: احمد سلمان گودهای و محمد محمدیان کوخردی.
بالود، محمد. (فرهنگ عامه در منطقه بستک) ناشر همسایه، چاپ زیتون، انتشار سال ۱۳۸۴ خورشیدی.
مهندس: موحد، جمیل. (بستک و خلیج فارس) چاپ اول، تهران: سال انتشار ۱۳۴۳ خورشیدی.
بالود، محمد. (فرهنگ عامه در منطقه بستک) ناشر همسایه، چاپ زیتون، انتشار سال ۱۳۸۴ خورشیدی.
الکوخردی، محمد، بن یوسف، (کوخرد حاضره اسلامیه علی ضفاف نهر مهران Kookherd, an Islamic District on the bank of Mehran River) الطبعه الثالثه، دبی: سنه ۱۹۹۷ للمیلاد.
بختیاری، سعید، «اتواطلس ایران» ، “ موسسه جغرافیایی وکارتگرافی گیتاشناسی، بهار ۱۳۸۴ خورشیدی.
چمن پیرا، ناصر پاییز ۱۳۷۴ خورشیدی.
محمد، صدیق «تارخ فارس» صفحههای (۵۰ ۵۱ ۵۲ ۵۳)، چاپ سال ۱۹۹۳ میلادی.
اطلس گیتاشناسی استانهای ایران Atlas Gitashenasi Ostanhai Iran ( )
فهرست بخشهای ایران
استان هرمزگان
شهرستان بستک
موزه مردم شناسی | [
"بخش جناح",
"لارستانی",
"شهرستان بستک",
"استان هرمزگان",
"لار",
"بستک",
"دهستان کوخرد",
"شهرستان بندر لنگه",
"ایران",
"بیمارستان",
"دانشگاه آزاد اسلامی",
"مردمشناسی",
"بخشداری",
"هرنگ",
"لاور میستان",
"کوخرد",
"مهران (کوخرد)",
"چارک",
"مغویه",
"بندر لنگه",
"تنگ خور جناح",
"اوز",
"گراش",
"جهرم",
"شیراز",
"رودخانه مهران",
"صحرای خلوص",
"کوه سفید",
"کهتویه",
"بخش کوخرد",
"دهستان هرنگ",
"خلیج فارس",
"بحرین",
"کویت",
"امارت متحده عربی",
"سرشماری عمومی نفوس و مسکن ایران",
"سرشماری عمومی نفوس و مسکن (۱۳۹۵)",
"رله",
"اصله",
"دیم",
"برکه",
"ایلو",
"پَلی",
"طغیان",
"لاور",
"هُمبُس",
"آتشباد",
"پل",
"فرامرزان",
"لهجه اوزی",
"محمد شریف غیاث",
"دودمان پهلوی",
"بمبئی",
"بندرعباس",
"فاریاب (بستک)",
"سوخت دیزل",
"قاجاریان",
"موزه مردمشناسی (جناح)",
"مزیری کوتاه جناحی",
"گوده",
"استانهای ایران",
"فهرست بخشهای ایران"
] | [
"شهرستان بستک",
"شهرهای استان هرمزگان",
"شهرهای شهرستان بستک"
] |
2,907 | ایلود | 2 | 53 | 0 | [
"ايلود"
] | false | 14 | {
"KeysAndValues": [],
"Title": ""
} | ایلود یکی از دهستانهای بخش مرکزی شهرستان بستک در غرب استان هرمزگان در جنوب ایران واقع شدهاست.
ایلود در ۹ کیلومتری شرق روستای چاه بنارد واقع است.
محدوده ایلود
از شمال مورد، از جنوب چاه دزدان، از مغرب چاه بنارد، و از سمت مشرق به برکه لاری محدود میگردد.
جمعیت
جمعیت این روستا بر اساس سرشماری سال ۱۳۸۵ جمعیت آن ۱،۲۵۷ نفر (۲۸۴ خانوار)
بودهاست. که از اهل سنت و از شاخه شافعی هستند یعنی از پیروان امام محمد ادریس شافعی میباشند دارای دبستان، لولهکشی آب، آبانبار برکه، مسجد وبرق است.
چشمهای تقریبا بزرگ در ایلو جاری است که ۱۰۰۰ من (۴۰۰۰ کیلو) زراعت را آبیاری میکند.
دارای باغات ومزارع متعددی است.
۱۰۰۰۰ اصله نخل آبی دارد.
از سمت شمال غربی روستا مخدان ایلود قرار دارد.
۱۷ هزار اصله نخل دیم دارد و ۵۰۰۰ من (۲۰۰۰۰ کیلوگرم) زمین دیم دارد. چند دستگاه پمپ آب وجود دارد که باغات و صیفی جات را آبیاری مینماید.
در جنوب شرقی روستا چشمه کوچکی به نام داربست با ۵۰۰ اصله و در جنوب غربی چشمه دیگری به نام دمب دمبی با ۵۰۰ اصله نخل و نیز چشمه بنک زار با ۵۰۰ اصله نخل و در مغرب نخلستان کوچکی است به نام موراک معروف است، با حدود ۲۰۰ اصله نخل وجود دارد.
خرمای خواصوئی و خنیزی باغات ایلود در نوع خود در محل بینظیر است.
در روستای ایلود تمام منتوجات نخیل ساخته میشود از مشب رنگی و باد بزن و حصیر وپدی خرما تمام اینها از پش نخل میسازند.
قلعه ایلود (بستک هرمزگان)
در ارتفاعات شمال ایلود آثار قلعهای بزرگ و مفصل دیده میشود و چندین آبانبار برکه مربوط به دوره زرتشتیان (در لهجه محلی گورها) در آنجا باقیماندهاست.
روستای ایلود زادگاه مرحوم حاجی ملا احمد ایلوئی عالم معروف است.
شیخ محمد لاوری و روستای ایلود
شیخ محمد لاوری مشهور به شمد لاوری در این روستا کشته شدهاست.
در تابستان سال ۱۳۲۴ خورشیدی جوانی ۲۹ ساله به نام «شمد لاوری» توسط سرهنگ پالار در این روستا در نیمه شب بقتل میرسد.
شمد لاوری یا شیخ محمد لاوری از نوادگان (شیخ حسن مدنی) بودند، علامه شیخ حسن بن سید محمد بن سید عبدالحمید الشناوی المدنی یکی از علماء ناحیه جنوب بودند.
فهرست منابع و مآخذ
محمدیان، کوخردی، محمد. «شهرستان بستک و بخش کوخرد» ج۱. چاپ اول، دبی: سال انتشار ۲۰۰۵ میلادی.
عباسی، قلی، مصطفی، «بستک وجهانگیریه» ، چاپ اول، تهران: ناشر: شرکت انتشارات جهان معاصر، سال ۱۳۷۲ خورشیدی.
سلامی، بستکی، احمد. (بستک در گذرگاه تاریخ) ج۲ چاپ اول، ۱۳۷۲ خورشیدی.
بالود، محمد. (فرهنگ عامه در منطقه بستک) ناشر همسایه، چاپ زیتون، انتشار سال ۱۳۸۴ خورشیدی.
بنی عباسیان، بستکی، محمد اعظم، «تاریخ جهانگیریه» چاپ تهران، سال ۱۳۳۹ خورشیدی.
الکوخردی، محمد، بن یوسف، (کوخرد حاضره اسلامیه علی ضفاف نهر مهران Kookherd, an Islamic District on the bank of Mehran River) الطبعه الثالثه، دبی: سنه ۱۹۹۷ للمیلاد.
بختیاری، سعید، «اتواطلس ایران» ، “ موسسه جغرافیایی وکارتگرافی گیتاشناسی، بهار ۱۳۸۴ خورشیدی.
نگارهها از: محمد محمدیان.
محمد، صدیق «تارخ فارس» صفحههای (۵۰ ۵۱ ۵۲ ۵۳)، چاپ سال ۱۹۹۳ میلادی.
محمدیان، کوخری، محمد، “ (به یاد کوخرد) “، ج۱. ج۲. چاپ اول، دبی: سال انتشار ۲۰۰۳ میلادی.
محمدیان، کوخردی، محمد، (مشایخ مدنی)، چاپ دوم، دبی: سال انتشار ۲۰۰۲ میلادی.
اطلس گیتاشناسی استانهای ایران Atlas Gitashenasi Ostanhai Iran ( )
بخش مرکزی | [
"بخش مرکزی شهرستان بستک",
"لارستانی",
"شهرستان بستک",
"استان هرمزگان",
"ایران",
"چاه بنارد",
"مورد",
"چاه دزدان",
"برکه لاری",
"خانوار",
"اهل سنت",
"شافعی",
"امام",
"محمد ادریس شافعی",
"آب",
"آبانبار",
"برکه",
"مسجد",
"چشمه",
"اصله",
"نخل",
"دیم",
"خواصوئی",
"خنیزی",
"خرما",
"قلعه ایلود (بستک هرمزگان)",
"زرتشتیان",
"حاجی ملا احمد ایلوئی",
"شمد لاوری",
"سرهنگ"
] | [
"بخش مرکزی (بستک هرمزگان)",
"روستاهای شهرستان بستک"
] |
2,908 | مزگت | 0 | 16 | 0 | [] | false | 1 | {
"KeysAndValues": [],
"Title": ""
} | مزگت واژهای ایرانی به معنی مسجد است و ریشه آن در زبان آرامی است.منظور از مز در مزکد یا مزگت همان خدا و کد به معنی خانه ست.
معادل این واژه در آرامی هخامنشی، سریانی و مندائی مسگداء است، و از آرامی وارد زبان عربی شده است.
در زبان کردی به مسجد ، مزگت یا مزگوت گفته میشود و در تمامی کردستان ایران ، عراق ، ترکیه و سوریه این واژه کاربرد دارد .
در انگلیسی نیز Mosque و در ارمنی Maskit باز هم ریشه در مزگت دارد.
هنوز برخی از مسجدهای کهن ایران با نام مزگت نامیده میشود مانند «ایسپیه مزگت» (مسجد سپید) در گیلان «دزگامزگت» مازندران و در تمامی مناطق کردنشین مانند مزگت طوبی خانم.
در رامسر
در روستاهای رامسر چون گذشته این واژه هنوز به معنای مسجد به کار میرود. در جواهرده مسجدی قدیمی را به نام مزگت مینامند. مسجد آدینه نیز که مسجد تاریخی و کهن است به این نام خوانده شدهاست. گویا پیش از اسلام در این مکان نیایشگاه آناهیتا بودهاست و پس از اسلام به نام مسجد تبدیل و به مزگت آدینه معروف شدهاست. گورهای بزرگ زرتشتیان در پیرامون آن خود دلیل بر این است که در گذشته و دورههای مختلف این مکان به عنوان معبد و نیز آتشکده زرتشتی مورد توجه بودهاست.
در بخشی دیگر از جواهرده رامسر که در کنار چکاد سماموس است مسجدی بود که مردمان آن را به عنوان مزگت مزگتا میخواندند و در توصیف آن آمدهاست: مسجد بزرگ و جامع. | [
"مسجد",
"زبان آرامی",
"زبان سریانی",
"زبان مندائی",
"ایسپیه مزگت",
"گیلان",
"دزگامزگت",
"مازندران",
"مزگت طوبی خانم",
"رامسر",
"آناهیتا",
"زرتشتیان",
"آتشکده",
"جواهرده",
"سماموس"
] | [
"زبان پهلوی",
"زبان آرامی"
] |
2,910 | جمهوری دومینیکن | 2 | 456 | 0 | [
"دومینیکن",
"جمهوری دومنیکن",
"دومنیکن",
"جمهوري دومينيكن",
"جمهوری دمنیکن",
"جمهوری دومینکن",
"جمهوري دمنيكن",
"جمهوري دومنيكن",
"جمهوري دومينكن",
"دومنيكن",
"دومينيكن"
] | false | 388 | {
"KeysAndValues": [
{
"Item1": "نام اصلی",
"Item2": "República Dominicana"
},
{
"Item1": "نام فارسی رسمی",
"Item2": "جمهوری دومینیکن"
},
{
"Item1": "نام عادی",
"Item2": "دومینیکن"
},
{
"Item1": "تصویر پرچم",
"Item2": "Flag of the Dominican Republic.svg"
},
{
"Item1": "تصویر نشان ملی",
"Item2": "Coat of arms of the Dominican Republic.svg"
},
{
"Item1": "شعار ملی",
"Item2": "خدا، میهن، آزادی"
},
{
"Item1": "سرود ملی",
"Item2": "[[سرود ملی دومینیکن]]"
},
{
"Item1": "نقشه",
"Item2": "Dominican Republic (orthographic projection).svg"
},
{
"Item1": "پایتخت",
"Item2": "[[سانتو دومینگو]]"
},
{
"Item1": "latd",
"Item2": "19"
},
{
"Item1": "latm",
"Item2": "00"
},
{
"Item1": "longd",
"Item2": "70"
},
{
"Item1": "longm",
"Item2": "40"
},
{
"Item1": "بزرگترین شهر",
"Item2": "[[سانتو دومینگو]]"
},
{
"Item1": "زبان رسمی",
"Item2": "[[اسپانیایی]]"
},
{
"Item1": "نوع حکومت",
"Item2": "جمهوری دموکراتیک"
},
{
"Item1": "نوع حاکمان",
"Item2": "• [[رئیسجمهور]]• [[معاون اول]]"
},
{
"Item1": "نام حاکمان",
"Item2": "[[دانیلو مدینا]][[مارگاریتا سدنیو]]"
},
{
"Item1": "نحوه تشکیل",
"Item2": "استقلال"
},
{
"Item1": "موارد منجر به تشکیل",
"Item2": "از [[اسپانیا]]از هائینی"
},
{
"Item1": "تاریخ تشکیل",
"Item2": "۱ دسامبر ۱۸۲۱۲۷ فوریه ۱۸۴۴"
},
{
"Item1": "مساحت",
"Item2": "۴۸،۴۴۲"
},
{
"Item1": "رتبه مساحت",
"Item2": "۱۳۰ام"
},
{
"Item1": "درصد آبها",
"Item2": "۰٫۷"
},
{
"Item1": "سال برآورد جمعیت",
"Item2": "[[۲۰۰۹]]"
},
{
"Item1": "جمعیت",
"Item2": "۱۰،۰۹۰،۰۰۰"
},
{
"Item1": "رتبه جمعیت",
"Item2": "۸۰ام"
},
{
"Item1": "تراکم جمعیت",
"Item2": "۲۰۸٫۲"
},
{
"Item1": "رتبه تراکم جمعیت",
"Item2": "۵۷ام"
},
{
"Item1": "واحد پول",
"Item2": "[[پزو]]"
},
{
"Item1": "کد واحد پول",
"Item2": "DOP"
},
{
"Item1": "منطقه زمانی",
"Item2": "UTC"
},
{
"Item1": "utc",
"Item2": "-۴"
},
{
"Item1": "دامنه اینترنتی",
"Item2": ".do"
},
{
"Item1": "پیششماره تلفنی",
"Item2": "۱ ۸۰۹"
}
],
"Title": "کشور"
} | جمهوری دومینیکن کشوری است در بخش شرقی جزیره هیسپانیولا در دریای کارائیب. پایتخت آن سانتو دومینگو است. زبان رسمی این کشور اسپانیایی و پول رایج آن پزو است.
جمهوری دومینیکن با حدود ۱۰ میلیون نفر جمعیت و ۴۸۴۴۵ کیلومتر مربع مساحت، پس از کوبا، دومین کشور بزرگ حوزه کارائیب از نظر جمعیت و مساحت بهشمار میآید. یک میلیون نفر از جمعیت جمهوری دومینیکن در پایتخت کشور زندگی میکنند.
از سده هفتم میلادی ساکنان منطقه کنونی جمهوری دومینیکن را مردم قوم تائینوس تشکیل میدادند. کریستف کلمب در سال ۱۴۹۲ به ساحل دومینیکن رسید و این محل به محل اولین سکونتگاه دائم اروپاییان در آمریکا بدل شد. این سکونتگاه همان سانتو دومینگو، پایتخت کنونی کشور است که اولین پایتخت اسپانیا در قاره جدید نیز بود. پس از سه قرن حکومت اسپانیایی، که در خلال آن در دورههایی
و هائیتی نیز اداره کشور را در دست داشتند، این کشور در سال ۱۸۲۱ مستقل شد.
تاریخ
دومینیکن اولین سرزمینی در قاره آمریکا است که اروپاییها در آن استقرار یافتند و پایتخت آن، سنت دومینگو نیز اولین پایتخت مستعمراتی در این قاره است.
دومینیکن در جزیره ایسپانیولا قرار دارد که کریستف کلمب در سال ۱۴۹۲ آن را مستقیما تحت حاکمیت اسپانیا اعلام کرد.
در سال ۱۷۹۵ و در پی نبردهای اسپانیا با جمهوری تازه تاسیس فرانسه اسپانیا اداره سانتو دومینگو را طبق قرار داد باسل به فرانسویان واگذار کرد.
در سال ۱۸۰۸ مقارن با حمله ناپلئون به اسپانیا، سفید پوستان سانتو دومینگو علیه حاکمیت فرانسه در جزیره ایسپانیولا قیام کردند و با کمک بریتانیا که در آن زمان از متحدان اسپانیا بود و هاییتی، مجددا اداره سانتو دومینگو را به اسپانیاییها بازگرداندند.
در سال ۱۸۲۰ یکی از فرمانداران سابق اسپانیا در دومینیکن استقلال این کشور از استعمار اسپانیا را اعلام کرد. اما عمر استقلال دومینیکن چندان طولانی نبود و ۹ ماه بعد نیروهای هاییتی به دومینیکن حمله کردند و این منطقه را تحت تصرف خود درآوردند.
در سال ۱۸۳۸ تلاشها مجددا برای استقلال دومینیکن بالا گرفت و در نهایت با تشکیل انجمنهای مخفی و پیگیری مبارزات برای کسب استقلال، دومینیکن در سال ۱۸۴۴ از هاییتی استقلال یافت و در نوامبر همین سال نیز اولین قانون اساسی دومینیکن تدوین شد.
دومینیکن ۳۱ سال (۱۹۳۰–۱۹۶۱) تحت حکومت دیکتاتوری رافائل تروخیو (Rafael Trujillo) بود. این دوران در ادبیات جهان نیز بازتاب یافتهاست.
جغرافیا
سواحل زیبای پونتا کانا باعث رشد صنعت گردشگری در جمهوری دومینیکن شدهاست.
اقیانوس اطلس از شمال، هائیتی از مغرب، دریای کارائیب از جنوب، گذرگاه مونا از مشرق، این کشور را احاطه کردهاند.
دومینیکن بخش خاوری جزیره هیسپانیولا میباشد و بخش باختری آن کشور هائیتی است.
خلیجها
لویا
سامانا
اوکوا
دماغهها
بیتا
ایزابلا
رودها
ریویاک
ریویونا
250px
قلل
تینائی
گالو
جزایر
بیتا
انریکیلو
thumb
شهرها و بنادر
شهر / بندر
استان
جمعیت
مساحت (کیلومتر مربع)
بندر
باراهونا
شهر
سان کریستوبال
بندر
سانتو دومینگو
شهر
سانتیاگو
شهر
سانچز
شهر
لا وگا
بندر
مونت کریستی
تقسیمات کشوری
این کشور بهطور کلی به ۳۰ قسمت ایالتی تقسیم شدهاست.
اقتصاد
تولید ناخالص داخلی در این کشور ۴/۸۵ میلیارد دلار است. سه میلیون و ۹۸۶ هزار نفر نیروی کار آن را تشکیل میدهند.
نرخ بیکاری در این کشور ۵/۱۵درصد است. ۲/۴۲ درصد از جمعیت این کشور زیر خط فقر زندگی میکنند. در سال ۲۰۰۷ نرخ تورم در دومینیکن ۸/۵ درصد بود.
محصولات صادراتی این کشور شامل نیکل آهن، شکر، طلا، نقره، قهوه، کاکائو، تنباکو، گوشت و کالاهای مصرفی است که به کشورهای آمریکا (۷/۷۲ درصد)، انگلیس(۲/۳ درصد) و بلژیک (۴/۲ درصد) صادر میشود.
محصولات وارداتی این کشور شامل مواد غذایی، نفت، پنبه، مواد شیمیایی و دارویی است که از کشورهای آمریکا (۹/۴۶درصد)، ونزوئلا (۴/۸درصد)، کلمبیا (۳/۶ درصد) ومکزیک(۷/۵ درصد) وارد میشود.
فرهنگ
باچاتا | [
"سرود ملی دومینیکن",
"سانتو دومینگو",
"زبان اسپانیایی",
"رئیسجمهور",
"معاون اول",
"دانیلو مدینا",
"مارگاریتا سدنیو",
"اسپانیا",
"۲۰۰۹ (میلادی)",
"پزو",
"جزیره هیسپانیولا",
"دریای کارائیب",
"پزوی دومینیکن",
"کوبا",
"تائینوس",
"سکونتگاه",
"دائم",
"اروپاییان",
"پایتخت",
"حکومت اسپانیایی",
"هائیتی",
"دیکتاتوری",
"رافائل تروخیو",
"مقلدها",
"گراهام گرین",
"پاییز پدرسالار",
"گابریل گارسیا مارکز",
"سور بز",
"ماریو بارگاس یوسا",
"در زمانه پروانهها",
"خولیا آلوارز",
"حسن مرتضوی",
"نشر دیگر",
"اقیانوس اطلس",
"گذرگاه مونا",
"باراهونا",
"سان کریستوبال",
"سانتیاگو (دومینیکن)",
"سانچز",
"لا وگا",
"مونت کریستی",
"باچاتا"
] | [
"تاریخ فرانسه",
"جمهوری دومینیکن",
"آنتیل بزرگ",
"ایالتها و قلمروهای بنیانگذاریشده در ۱۸۴۴ (میلادی)",
"بنیانگذاریهای ۱۸۴۴ (میلادی) در آمریکای شمالی",
"جزایر کارائیب",
"جمهوریها",
"کارائیب اسپانیا",
"کشورها و سرزمینهای اسپانیاییزبان",
"کشورهای جزایر کارائیب",
"کشورهای جزیرهای",
"کشورهای عضو سازمان ملل متحد",
"لیبرال دموکراسی",
"مستعمرههای پیشین فرانسه",
"مستعمرههای پیشین اسپانیا"
] |
2,911 | سانتو دومینگو | 2 | 166 | 0 | [
"سانتو دومينگو"
] | false | 142 | {
"KeysAndValues": [
{
"Item1": "name",
"Item2": "سانتو دومینگو"
},
{
"Item1": "native_name",
"Item2": "Santo Domingo"
},
{
"Item1": "image_caption",
"Item2": "از بالا چپ: افق مریی سانتو دومینگو، فورتالزا اوزاما، مرکز مالکون، دیوان عالی کشور دادگستری، مرکز آکروپلیس، خیابان آناکائونا، کلیسای جامع سانتا ماریا، کاخ ملی"
},
{
"Item1": "image_seal",
"Item2": "Escudo de Santo Domingo de Guzmán.svg"
},
{
"Item1": "nickname",
"Item2": "Santo Domingo de Guzmán"
},
{
"Item1": "motto",
"Item2": "Ciudad Primada de América(First City of America)"
},
{
"Item1": "image_map",
"Item2": "Dominican Republic CIA map PL.png"
},
{
"Item1": "image_map1",
"Item2": "Santo domingo este.jpg"
},
{
"Item1": "mapsize1",
"Item2": "150px"
},
{
"Item1": "latd",
"Item2": "18"
},
{
"Item1": "latm",
"Item2": "30"
},
{
"Item1": "longd",
"Item2": "69"
},
{
"Item1": "longm",
"Item2": "59"
},
{
"Item1": "coordinates_display",
"Item2": "inline,title"
},
{
"Item1": "subdivision_type",
"Item2": "[[کشور]]"
},
{
"Item1": "subdivision_type1",
"Item2": "ناحیه"
},
{
"Item1": "subdivision_name1",
"Item2": "[[ناحیه ملی]]"
},
{
"Item1": "established_title",
"Item2": "کشف"
},
{
"Item1": "established_date",
"Item2": "۱۴۹۶"
},
{
"Item1": "founder",
"Item2": "Bartholomew Columbus"
},
{
"Item1": "leader_title",
"Item2": "شهردار"
},
{
"Item1": "leader_name",
"Item2": "[[روبرتو سالسدو]]"
},
{
"Item1": "unit_pref",
"Item2": "Metric"
},
{
"Item1": "area_total_km2",
"Item2": "۱۰۴٫۴۴"
},
{
"Item1": "elevation_m",
"Item2": "۴۶"
},
{
"Item1": "population_urban",
"Item2": "۲،۵۵۲،۳۹۸"
},
{
"Item1": "population_metro",
"Item2": "۳،۵۱۲،۳۹۱"
},
{
"Item1": "population_as_of",
"Item2": "۲۰۱۰"
},
{
"Item1": "population_density_km2",
"Item2": "auto"
},
{
"Item1": "population_demonym",
"Item2": "Capitaleño/a"
}
],
"Title": "settlement"
} | سانتو دومینگو پایتخت کشور جمهوری دومینیکن است.
پیشینه
پیش از رسیدن کریستف کلمب به این ناحیه در سال ۱۴۹۲، سرخپوستان تائینو ساکنان این منطقه بودند.
در آن زمان جزیره هیسپانیولا توسط روسای قبیله (کاسیکازگو) اداره میشد و به ۵ قسمت بخش شده بود.
مترو
متروی سانتو دومینگو در سال ۲۰۰۸ تاسیس شده و هماکنون دارای ۲ خط و ۳۰ ایستگاه میباشد. | [
"فهرست کشورهای جهان",
"ناحیه ملی",
"روبرتو سالسدو",
"جمهوری دومینیکن",
"کریستف کلمب",
"سرخپوستان تائینو",
"هیسپانیولا",
"متروی سانتو دومینگو"
] | [
"سانتو دومینگو",
"بنیانگذاریهای ۱۴۹۶ (میلادی)",
"بنیانگذاریهای ۱۴۹۶ (میلادی) در آمریکای شمالی",
"پایتختها",
"پایتختهای آمریکای شمالی",
"پایتختهای منطقه کارائیب",
"تاریخ هیسپانیولا",
"جمهوری دومینیکن",
"شهرهای بندری در کارائیب",
"مناطق مسکونی بنیانگذاریشده در دهه ۱۴۹۰ (میلادی)",
"مناطق مسکونی در جمهوری دومینیکن",
"هند غربی اسپانیا"
] |
2,912 | جزایر مارشال | 2 | 210 | 0 | [
"جزاير مارشال",
"جمهوری جزایر مارشال",
"جمهوري جزاير مارشال"
] | false | 150 | {
"KeysAndValues": [
{
"Item1": "نام اصلی",
"Item2": "Aolepān Aorōkin Majeļ"
},
{
"Item1": "نام فارسی رسمی",
"Item2": "جمهوری جزایر مارشال"
},
{
"Item1": "تصویر پرچم",
"Item2": "Flag of the Marshall Islands.svg"
},
{
"Item1": "شعار ملی",
"Item2": "(«دستاورد از راه کوشش مشترک»)"
},
{
"Item1": "سرود ملی",
"Item2": "جزایر مارشال جاوید باد"
},
{
"Item1": "نقشه",
"Item2": "Marshallinseln-Pos.png"
},
{
"Item1": "پایتخت",
"Item2": "[[ماجورو]]"
},
{
"Item1": "longd",
"Item2": "۱۷۱"
},
{
"Item1": "بزرگترین شهر",
"Item2": "[[ماجورو]]"
},
{
"Item1": "زبان رسمی",
"Item2": "[[انگلیسی]]، [[مارشالی]]"
},
{
"Item1": "نوع حکومت",
"Item2": "مستعمره"
},
{
"Item1": "نوع حاکمان",
"Item2": "[[رئیسجمهور]]"
},
{
"Item1": "نام حاکمان",
"Item2": "[[کریستوفر لویک]]"
},
{
"Item1": "نحوه تشکیل",
"Item2": "استقلال"
},
{
"Item1": "موارد منجر به تشکیل",
"Item2": "از [[ایالات متحده]]"
},
{
"Item1": "تاریخ تشکیل",
"Item2": "۲۱ اکتبر ۱۹۸۶"
},
{
"Item1": "مساحت",
"Item2": "۱۸۱"
},
{
"Item1": "رتبه مساحت",
"Item2": "۲۱۳ام"
},
{
"Item1": "درصد آبها",
"Item2": "جزئی"
},
{
"Item1": "سال برآورد جمعیت",
"Item2": "۲۰۰۷"
},
{
"Item1": "جمعیت",
"Item2": "۶۱،۹۶۳"
},
{
"Item1": "رتبه جمعیت",
"Item2": "۲۰۵ام"
},
{
"Item1": "تراکم جمعیت",
"Item2": "۳۲۶"
},
{
"Item1": "رتبه تراکم جمعیت",
"Item2": "۲۸ام"
},
{
"Item1": "واحد پول",
"Item2": "[[دلار آمریکا]]"
},
{
"Item1": "کد واحد پول",
"Item2": "USD"
},
{
"Item1": "منطقه زمانی",
"Item2": "UTC"
},
{
"Item1": "utc",
"Item2": "+۱۲"
},
{
"Item1": "دامنه اینترنتی",
"Item2": "[[.mh]]"
},
{
"Item1": "پیششماره تلفنی",
"Item2": "۶۹۲"
}
],
"Title": "کشور"
} | جمهوری جزایر مارشال کشوری است جزیرهای در اقیانوس آرام. پایتخت آن ماجورو است.
مساحت جزیره مارشال ۱۸۱ کیلومتر مربع میباشد.
تاریخ
آلمان در قرن نوزدهم کنترل جزایر را از اسپانیا گرفت و خود بر آن حکومت کرد. در طی جنگ جهانی دوم تا سال ۱۹۴۴، ژاپن این جزایر را اشغال کرد. سپس نیروهای آمریکایی این جزایر را تصرف کردند. در سال ۱۹۸۶ پیمان اتحادیه آزاد بین جزایر مارشال و آمریکا منعقد شد. در ۲۲ دسامبر ۱۹۹۰ جزایر مارشال از آمریکا اعلام استقلال کرد
ایالات متحده، از سال ۱۹۴۶ تا ۱۹۵۸ میلادی، ۶۷ آزمایش مرتبط با جنگافزار هستهای را در جزایر مارشال انجام داد.
سیاست
در سال ۲۰۰۰، کسای نوت به مقام ریاست جمهوری جزایر مارشال رسید.
در قرون ۱۶ و ۱۷ که اسپانیا با کشورگشایی توانست به بزرگترین کشوراستعمارگر جهان تبدیل شود و سیاحان زیادی برای دیدن از مناطق مختلف جهان از اعزام شدند جزایر زیادی در این دوران کشف شد یا در حال کشف بود جزایر مارشال با وجود کشف در حدود ۲۰۰ سال قبل و با دارا بودن قبایل بومی که مشابه با قبایل بومی استرالیا بود بدست نیروهای اسپانیا افتاد و تحت حاکمیت این کشور درآمد
جغرافیا
پایتخت این کشور شهر ماجورو (Majuro) با ۲۰ هزار نفر جمعیت میباشد. مساحت جزایر مارشال ۱۸۱ کیلومتر مربع و جمعیت آن ۶۱،۹۶۳ نفر است.
از مهمترین شهرهای جزایر مارشال میتوان، ابیه ۹ هزار نفر، لورا ۲ هزار نفر، آجلتاکه ۱۲۰۰ نفر و انه وتاک ۸۰۰ نفر را نام برد. جزایر مارشال از اتحادیه کشورهای مستعمره آمریکا در قاره اقیانوسیهاست. جزایر مارشال از دو جزیره عمده به نامهای بیکینی و انواتک تشکیل شدهاست
تقسیمات کشوری
جزایر مارشال دارای ۳۰ ایالت میباشد:
نقشه جزایر مارشال
نام جزیره
مساحت
به فارسی
به انگلیسی
Ailinglaplap Atoll
آیلوک
Ailuk Atoll
آبسنگ حلقوی ارنو
Arno Atoll
آبسنگ حلقوی آئور
Aur Atoll
آبسنگ حلقوی ابون
Ebon Atoll
آبسنگ حلقوی انوتاک
Enewetak Atoll
جزیره جابات
Jabat Island
آبسنگ حلقوی جالوئیت
Jaluit Atoll
جزیره کیلی
Kili Island
آبسنگ حلقوی کواجالین
Kwajalein Atoll
آبسنگ حلقوی لائه
Lae Atoll
جزیره لیب
Lib Island
Likiep Atoll
Likiep Atoll
ماجورو
Majuro Atoll
آبسنگ حلقوی ماولاپ
Maloelap Atoll
آبسنگ حلقوی میجیت
Mejit Island
آبسنگ حلقوی میلی
Mili Atoll
آبسنگ حلقوی نامداریک
Namdrik Atoll
آبسنگ حلقوی نامو
Namu Atoll
آبسنگ حلقوی رونگلاپ
Rongelap Atoll
آبسنگ حلقوی اوجائه
Ujae Atoll
آبسنگ حلقوی اوتیریک
Utirik (Utrik) Atoll
ووتوو
Wotho Atoll
آبسنگ حلقوی ووتجه
Wotje Atoll
مردمشناسی
اقوام
۸۸ ٪ نژاد جزایر مارشال را بومیان این جزایر تشکیل میدهند، سفید پوستان نیز ۶ ٪ جمعیت را شامل میشوند.
ادیان
دین ۶۲ ٪ مردم جزایر مارشال پروتستان، ۷ ٪ کاتولیک و ۳ ٪ مورمون است. ز
زبانها
بانهای رسمی جزایر مارشال، مارشالی (با لهجههای کاجین و ماجول) و انگلیسی هستند.
اقتصاد
واحد پول جزایر مارشال، دلار آمریکا با واحد جزء (سنت) نام دارد. صادرات جزایر مارشال را موز و آناناس تشکیل میدهند، توریسم نیز از جمله صنایع مهم این کشور است. | [
"ماجورو",
"زبان انگلیسی",
"مارشالی",
"رئیسجمهور",
"کریستوفر لویک",
"ایالات متحده",
"دلار آمریکا",
".mh",
"اقیانوس آرام",
"کیلومتر مربع",
"قرن نوزدهم",
"ایالات متحده آمریکا",
"۱۹۴۶ (میلادی)",
"۱۹۵۸ (میلادی)",
"جنگافزار هستهای",
"ریاست جمهوری",
"آبسنگ حلقوی ارنو",
"آبسنگ حلقوی آئور",
"آبسنگ حلقوی ابون",
"آبسنگ حلقوی انوتاک",
"جزیره جابات",
"آبسنگ حلقوی جالوئیت",
"جزیره کیلی",
"آبسنگ حلقوی کواجالین",
"آبسنگ حلقوی لائه",
"جزیره لیب",
"Likiep Atoll",
"آبسنگ حلقوی ماولاپ",
"آبسنگ حلقوی میجیت",
"آبسنگ حلقوی میلی",
"آبسنگ حلقوی نامداریک",
"آبسنگ حلقوی نامو",
"Rongelap Atoll",
"آبسنگ حلقوی اوجائه",
"آبسنگ حلقوی اوتیریک",
"Wotho Atoll",
"Wotje Atoll"
] | [
"جزایر مارشال",
"ایالتها و قلمروهای بنیانگذاریشده در ۱۹۸۶ (میلادی)",
"بنیانگذاریهای ۱۹۸۶ (میلادی) در اقیانوسیه",
"جمهوریها",
"دولتهای وابسته به ایالات متحده آمریکا",
"قلمرو تراست جزایر اقیانوس آرام",
"قیمومت اقیانوس آرام جنوبی",
"کشورها در میکرونزی",
"کشورها و سرزمینهای انگلیسیزبان",
"کشورهای اقیانوسیه",
"کشورهای جزیرهای",
"کشورهای عضو سازمان ملل متحد",
"گینه نو آلمان",
"لیبرال دموکراسی",
"مجمعالجزایرهای اقیانوس آرام",
"مستعمرات سابق در اقیانوسیه",
"مستعمرههای پیشین آلمان",
"مستعمرههای پیشین اسپانیا",
"مستعمرههای پیشین ژاپن",
"منطقههای جنگ جهانی دوم",
"میکرونزی",
"هند شرقی اسپانیا"
] |
2,913 | جزایر سلیمان | 2 | 248 | 0 | [
"جزاير سليمان"
] | false | 175 | {
"KeysAndValues": [
{
"Item1": "نام اصلی",
"Item2": "Solomon Islands"
},
{
"Item1": "نام فارسی رسمی",
"Item2": "جزایر سلیمان"
},
{
"Item1": "نام عادی",
"Item2": "جزایر سلیمان"
},
{
"Item1": "تصویر پرچم",
"Item2": "Flag_of_the_Solomon_Islands.svg"
},
{
"Item1": "تصویر نشان ملی",
"Item2": "Coat of arms of Solomon Islands.png"
},
{
"Item1": "شعار ملی",
"Item2": "رهبری، خدمت کردن است"
},
{
"Item1": "سرود ملی",
"Item2": "خدا جزایر سلیمان ما را نگاه بدارد"
},
{
"Item1": "نقشه",
"Item2": "Solomon Islands on the globe (Oceania centered).svg"
},
{
"Item1": "پایتخت",
"Item2": "[[هونیارا]]"
},
{
"Item1": "latm",
"Item2": "۲۸"
},
{
"Item1": "longd",
"Item2": "۱۵۹"
},
{
"Item1": "longm",
"Item2": "۴۹"
},
{
"Item1": "بزرگترین شهر",
"Item2": "[[هونیارا]]"
},
{
"Item1": "زبان رسمی",
"Item2": "[[انگلیسی]]"
},
{
"Item1": "نوع حکومت",
"Item2": "مشروطه سلطنتی پارلمانی"
},
{
"Item1": "نوع حاکمان",
"Item2": "• [[ملکه]]• [[فرماندار کل]]• [[نخستوزیر]]"
},
{
"Item1": "نام حاکمان",
"Item2": "[[ملکه الیزابت دوم]][[ناثانیل وانا]][[درک سیکوا]]"
},
{
"Item1": "نحوه تشکیل",
"Item2": "استقلال"
},
{
"Item1": "موارد منجر به تشکیل",
"Item2": "از [[بریتانیای کبیر]]"
},
{
"Item1": "تاریخ تشکیل",
"Item2": "[[۷ ژوئیه]] [[۱۹۷۸]]"
},
{
"Item1": "مساحت",
"Item2": "۲۸،۸۹۶"
},
{
"Item1": "رتبه مساحت",
"Item2": "۱۴۲ام"
},
{
"Item1": "درصد آبها",
"Item2": "۳٫۲"
},
{
"Item1": "سال برآورد جمعیت",
"Item2": "[[۲۰۰۵]]"
},
{
"Item1": "جمعیت",
"Item2": "۵۵۲،۴۳۸"
},
{
"Item1": "رتبه جمعیت",
"Item2": "۱۷۰ام"
},
{
"Item1": "تراکم جمعیت",
"Item2": "۱۷"
},
{
"Item1": "رتبه تراکم جمعیت",
"Item2": "۱۸۹ام"
},
{
"Item1": "واحد پول",
"Item2": "دلارجزایر سلیمان"
},
{
"Item1": "کد واحد پول",
"Item2": "SBD"
},
{
"Item1": "منطقه زمانی",
"Item2": "UTC"
},
{
"Item1": "utc",
"Item2": "+۱۱"
},
{
"Item1": "دامنه اینترنتی",
"Item2": "[[.sb]]"
},
{
"Item1": "پیششماره تلفنی",
"Item2": "۶۷۷"
}
],
"Title": "کشور"
} | ۱۸۹۵
جزایر سلیمان کشوری است با بیش از ۹۹۰ جزیره در اقیانوس آرام جنوبی. پایتخت آن هونیارا است.
جزایر سلیمان کشوری در اقیانوس آرام است که اقتصاد آن بیشتر بر پایه صادرات چوب و الوار میگردد و در طول جنگ جهانی دوم شاهد درگیریهای نیروهای متفقین و متحدین بود.
این کشور از غرب با پاپوآ گینه نو، از جنوب غرب با وانوآتا و از جنوب غرب با استرالیا همسایهاست.
جزایر سلیمان در اواخر قرن ۱۹ به تصرف امپراتوری بریتانیا درآمد. در طول جنگ جهانی دوم ژاپن آن را اشغال کرد و همین مسئله سبب شد این جزایر به صحنه منازعات ایالات متحده آمریکا و امپراتوری ژاپن تبدیل شود. در سال ۱۹۷۶ این کشور از بریتانیا اعلام استقلال کرد و دولتی از میان مردم این کشور حکومت را در دست گرفت.
جزایر سلیمان از چند صد جزیره کوچک و بزرگ تشکیل شدهاست که از مهمترین آنها میتوان به گوادال کانال، مالایتا، نیو جورجیا و سان کریستوبال اشاره کرد.
گفته میشود جزایر سلیمان را نخستین بار یک دریانورد اسپانیایی با نام «آلوارو دی مندانا دی نیرا» در سال ۱۵۶۸ کشف کرده است. او یک روز در حال بازدید از جزیره بود که در دهانه رود ماتانیکو مقداری طلا یافت و به این باور که به گنجهای حضرت سلیمان دست یافته، این جزایر را «سلیمان» نامید.
این کشور هماکنون جزو کشورهای همسود (مشترکالمنافع) است.
آموزش
۶۰٪ جمعیت این کشور باسوادند (۱۹۸۵). بخشی از دانشگاه ساوت پاسیفیک نیز در این کشور قرار دارد.
سیاست
ملکه بریتانیا حکمران و رئیس دولت این جزایر است و نمایندهای به نام فرماندار کل در آنجا دارد. پارلمان ملی (۳۸ نفر که با رای تمامی افراد بالغ برای چهار سال انتخاب میشوند) نخست وزیر را و او کابینه را انتخاب میکند.
احزاب عمده سیاسی عبارتند از:
حزب متحد جزایر سلیمان
حزب اتحاد خلق
مذهب
انگلیکن (۳۴٪)، کاتولیک رومی (۱۹٪)، دیگر کلیساهای مسیحی.
جغرافیا
این کشور از جزایر کوهستانی و آتشفشانی سلیمان، که متشکل از شش جزیره اصلی و چند صد جزیره کوچک است، تشکیل شده است. بلندترین نقطه، قله ماکاراکومبورو با ارتفاع ۲۴۴۷ متر است. آب و هوای این جزایر استوایی است و حداکثر دما و بارندگی از نوامبر تا آوریل است.
تقسیمات کشوری
نام ایالت - مساحت (کیلومتر مربع) - مرکز
ناحیه پایتخت - ۲۲ - هونیارا
کانال گودال- ۵،۳۳۶ - هونیارا
مالایتا - ۴٫۲۲۵ - آئوکی
ایالت غربی - ۹،۳۱۲ - گیزو
ایزابل - ۴،۱۳۶ - بوالا
جزایر مرکزی - ۱،۲۸۶ - تولاگی
ماکیرا - ۳،۱۸۸ - کیرا کیرا
تموتو - ۸۶۵ - سانتاکروز
اقتصاد
یک سوم نیروی کار به زراعت معیشتی اشتغال دارد. تهیه الوار صنعت اصلی است، در عین حال مغز نارگیل، کاکائو و نارگیل نیز صادر میشود.
تولید ناخالص داخلی در این کشور ۹۴۸ میلیون دلار است. ۲۴۹ هزار و ۲۰۰ نفر نیروی کار این کشور را تشکیل میدهند که ۷۵ درصد از آنها در بخش کشاورزی مشغول به کار هستند.
نرخ تورم در این کشور در سال ۲۰۰۷ میلادی ۶٫۳ درصد بود.
محصولات صادراتی این کشور شامل الوار، ماهی، البسه، روغن خرما و نارگیل است که به کشورهای چین (۴۸ درصد)، کره جنوبی (۹٫۵ درصد)، ژاپن (۸٫۹ درصد)، تایلند (۴٫۷ درصد)، ایتالیا (۴٫۴ درصد) و فیلیپین (۴٫۲ درصد) صادر میشود.
محصولات وارداتی این کشور شامل غذا، دستگاهها و تجهیزات، کالاهای تولید شده، سوخت و مواد شیمیایی است که از کشورهای استرالیا (۲۵٫۵ درصد)، سنگاپور (۲۳٫۵ درصد)، ژاپن (۷٫۸ درصد)، نیوزیلند (۵٫۱ درصد)، فیجی (۴٫۲ درصد) و پاپوآ گینه نو (۴٫۱ درصد) وارد میشود.
تاریخ
ساکنان جزایر سلیمان قبل از تحتالحمایگی توسط بریتانیا در ۱۸۹۳، به صورت نیروی کار در مزارع دیگر جزایر اقیانوس آرام استثمار میشدند. جزایر سلیمان که از ۱۹۴۲ تا ۱۹۵۴ به اشغال امپراتوری ژاپن درآمد، صحنه جنگهای شدیدی از جمله نبردی بزرگ بر سر جزیره گودال کانال بود. این کشور استقلال خود را از بریتانیا در سال ۱۹۷۸ به دست آورد.
دفاع
این کشور هیچ نیروی نظامی و ارتشی ندارد.
ارتباطات
در این کشور ۷ هزار و ۴۰۰ خط تلفن ثابت و ۶ هزار خط تلفن همراه وجود دارد.
در جزایر سلیمان مهمترین رسانه رادیو است. بخش زیادی از مردم این کشور بیسواد هستند و همین باعث کمرونقی روزنامهها در این کشور شدهاست.
هیچ شبکه تلویزیونی که مقر اصلی آن در جزایر سلیمان باشد وجود ندارد، اما مردم این کشور برنامه شبکههایی چون ABC (استرالیا) و BBC (بریتانیا) را تماشا میکنند.
جزایر سلیمان ۳ هزار و ۴۱۴ میزبان اینترنتی و ۸ هزار کاربر دارد.
سونامی
در آوریل ۲۰۰۷ وقوع سونامی در چندین جزیره در جنوب اقیانوس آرام و در نزدیکی جزایر سلیمان باعث کشته و زخمی شدن دهها و بیخانمان شدن صدها نفر شد.
این سونامی به دنبال زلزلهای ۸ ریشتری رخ داد و باعث خرابی شدید شهر گیزو در غرب جزایر سلیمان شد.
در پی وقوع این زلزله به ساکنان سایر کشورهای جنوب اقیانوس آرام مانند جزایر فیجی، واناتو، کالدونی جدید و سواحل شمال شرقی استرالیا نسبت به احتمال وقوع سونامی هشدار داده شد.
بر اساس گزارشها دست کم ۳۰ نفر کشته شدند و حداقل دو روستای این جزیره که در فاصله ۴۵ کیلومتری کانون زلزله قرار داشت به طور کامل نابود شد.
سازمان جغرافیایی ایالات متحده آمریکا اعلام کرد که زلزله هشت ریشتری صبح دوشنبه در کف اقیانوس و در فاصله ۳۴۵ کیلومتری از هونیارا، پایتخت جزایر سلیمان رخ داد. | [
"هونیارا",
"زبان انگلیسی",
"ملکه سلطنتی",
"فرماندار کل",
"نخستوزیر",
"ملکه الیزابت دوم",
"ناثانیل وانا",
"درک سیکوا",
"بریتانیای کبیر",
"۷ ژوئیه",
"۱۹۷۸ (میلادی)",
"۲۰۰۵ (میلادی)",
".sb",
"اقیانوس آرام",
"نیروهای متفقین",
"امپراتوری بریتانیا",
"اسپانیایی",
"حضرت سلیمان",
"کشورهای همسود",
"ملکه انگلستان",
"کاتولیک رومی",
"ماکاراکومبورو",
"تولید ناخالص داخلی",
"مواد شیمیایی",
"پاپوآ گینه نو",
"جزایر اقیانوس آرام",
"تلفن همراه",
"شبکه تلویزیونی",
"بی خانمان",
"کانون زلزله",
"سازمان جغرافیایی ایالات متحده آمریکا"
] | [
"جزایر سلیمان",
"اعضاء اتحادیه کشورهای همسود",
"ایالتها و قلمروهای بنیانگذاریشده در ۱۹۷۸ (میلادی)",
"بنیانگذاریهای ۱۹۷۸ (میلادی) در جزایر سلیمان",
"پادشاهی مشروطه",
"جزایر کمانی آتشفشانی",
"قلمروهای آرام غربی بریتانیا",
"کشورها در ملانزی",
"کشورها و سرزمینهای انگلیسیزبان",
"کشورهای اقیانوسیه",
"کشورهای توسعهنیافته",
"کشورهای جزیرهای",
"کشورهای عضو سازمان ملل متحد",
"لیبرال دموکراسی",
"ملانزی",
"مناطق تقسیمشده"
] |
2,916 | سریلانکا | 2 | 1,023 | 0 | [
"سریلانکا",
"سريلانكا",
"سري لانكا",
"سریلانکایی",
"سری لانکا",
"سراندیب",
"سرندیب",
"جزیره سیلان",
"سرندیپ",
"جزيره سيلان",
"جزیرهٔ سیلان",
"جزيرهٔ سيلان",
"سرانديب",
"سرنديب",
"سرنديپ",
"سريلانكايي",
"سریلانکای",
"سري لانكاي",
"سری لانکای"
] | false | 826 | {
"KeysAndValues": [
{
"Item1": "نام اصلی",
"Item2": "இலங்கை ஜனநாயக சமத்துவ குடியரசு"
},
{
"Item1": "نام فارسی رسمی",
"Item2": "جمهوری دمکراتیک سوسیالیستی سریلانکا"
},
{
"Item1": "نام عادی",
"Item2": "سریلانکا"
},
{
"Item1": "تصویر پرچم",
"Item2": "Flag of Sri Lanka.svg"
},
{
"Item1": "تصویر نشان ملی",
"Item2": "Coat of arms of Sri Lanka.svg"
},
{
"Item1": "سرود ملی",
"Item2": "[[مادر سریلانکا]]"
},
{
"Item1": "نقشه",
"Item2": "Sri Lanka (orthographic projection).svg"
},
{
"Item1": "پایتخت",
"Item2": "سیاسی [[سری جایاواردنپورا کوته]]"
},
{
"Item1": "latm",
"Item2": "۵۴"
},
{
"Item1": "longd",
"Item2": "۷۹"
},
{
"Item1": "longm",
"Item2": "۵۴"
},
{
"Item1": "بزرگترین شهر",
"Item2": "[[کلمبو]]"
},
{
"Item1": "زبان رسمی",
"Item2": "[[سینهالی]] / [[تامیل]]"
},
{
"Item1": "نوع حکومت",
"Item2": "[[جمهوری]] [[نیمهریاستی]] [[متمرکز]]"
},
{
"Item1": "نوع حاکمان",
"Item2": "• [[رئیس جمهور]]• [[نخستوزیر]]• [[رئیس دادگستری]]"
},
{
"Item1": "نام حاکمان",
"Item2": "[[ماهیندا راجاپاکسا]][[راتناسیری ویکرمانایاک]] (CDU)[[سارات ان. سیلوا]] (SPD)"
},
{
"Item1": "نحوه تشکیل",
"Item2": "تشکیل"
},
{
"Item1": "موارد منجر به تشکیل",
"Item2": "[[اعلان]][[جمهوری]]"
},
{
"Item1": "تاریخ تشکیل",
"Item2": "[[۴ فوریه]] [[۱۹۴۸]][[۲۲ مه]] [[۱۹۷۲]]"
},
{
"Item1": "مساحت",
"Item2": "۶۵،۶۱۰"
},
{
"Item1": "رتبه مساحت",
"Item2": "۱۲۲ام"
},
{
"Item1": "درصد آبها",
"Item2": "۴٫۴"
},
{
"Item1": "سال برآورد جمعیت",
"Item2": "[[۲۰۰۵]]"
},
{
"Item1": "جمعیت",
"Item2": "۱۹،۶۶۸،۰۰۰"
},
{
"Item1": "رتبه جمعیت",
"Item2": "۱۲۲ام"
},
{
"Item1": "تراکم جمعیت",
"Item2": "۳۱۹"
},
{
"Item1": "رتبه تراکم جمعیت",
"Item2": "۳۵ام"
},
{
"Item1": "واحد پول",
"Item2": "[[روپیه سریلانکا]]"
},
{
"Item1": "کد واحد پول",
"Item2": "LKR"
},
{
"Item1": "منطقه زمانی",
"Item2": "SLST"
},
{
"Item1": "utc",
"Item2": "+۵:۳۰"
},
{
"Item1": "دامنه اینترنتی",
"Item2": ".lk"
},
{
"Item1": "پیششماره تلفنی",
"Item2": "۹۴"
}
],
"Title": "کشور"
} | جمهوری دموکراتیک سوسیالیستی سریلانکا جزیرهای است واقع در جنوب آسیا، اقیانوس هند و جنوب کشور هند.
نام قدیمی آن سیلان (به فارسی قدیم سراندیب یا سراندیب) بود. پایتخت سیاسی آن سری جایاواردنپورا کوته و پایتخت تجاریاش شهر کلمبو است. پیش از سال ۱۹۷۲ به این کشور سیلان میگفتند.
سریلانکا از مستعمرات بریتانیا بود. استعمار انگلیس از قرن ۱۹. و بعد از احاطه این کشور به هند شروع شده و تا زمان استقلال (روز ۴ فوریه ۱۹۴۸) ادامه داشت.
جمعیت این کشور ۲۰ میلیون و دویست هزار نفر است. زبانهای رسمی آن سینهالی و تامیل و واحد رایج پول آن روپیه سریلانکا است. ۷۵ درصد از مردم این کشور از قوم سینهالی هستند که قومی است آریایی که از شمال هند به سریلانکا آمدهاست. ۱۱ درصد از مردم سریلانکا نیز از تبار تامیل هستند که قومی است دراویدی.
۷۰ درصد از مردم سریلانکا بودایی، ۳۳ درصد هندو و ۱۰ درصد مسلمان هستند.
از فراوردههای مهم سریلانکا میتوان به چای، کینین، قهوه، کائوچو، و نارگیل اشاره کرد. سریلانکا در منطقه جنوب آسیا از نظر درآمد سرانه در وضعیت خوبی قرار دارد.
ببرهای تامیل دولت مرکزی سریلانکا را، که از زمان استقلال این کشور در سال ۱۹۴۸ در اختیار اکثریت سینهالی بوده، متهم میکردند که نسبت به مناطق تامیل نشین توجهی نشان نمیداده و نسبت به این قوم تبعیض قائل میشدهاست. از سال ۱۹۸۳ که شورشیان ببرهای تامیل برای استقلال بخشهای شمال و شرق سریلانکا وارد جنگی ۲۵ساله با دولت مرکزی شدند، بیش از ۷۰ هزار نفر در ناآرامیهای این کشور جان خود را از دست دادند. تامیلها خواستار ایجاد یک کشور مستقل در مناطق شمالی و شرقی جزیره سریلانکا هستند.
تاریخ
کهنترین یافتههای انسانی در جزیره سریلانکا مربوط به ۳۴ هزار سال پیش و از بقایای انسانی است معروف به انسان بالانگودا.
ساکنان باستانی سریلانکا معروف به ودداها از تبار تامیل و زیرمجموعه نژاد تیرهپوست دراویدی بودند که در گذشتهای دور از هند جنوبی به شمال سریلانکا آمده بودند. در سال ۵۴۳ پیش از میلاد اما، سینهالیها که از طوایف آریایی هند بودند به رهبری شاهزاده ویجایه از محلی در هند به نام سینهاپورا مهاجرت را آغاز کرده و به سریلانکا آمدند.
سینهالیهای آریایی بومیان این جزیره را مغلوب کرده و آنها ره به جنوب رانده و خود حکومت جدیدی در شمال بنیاد کردند. از آن زمان هشت سده کشمکش میان این دو تیره آغاز شد که تا چند وقت پیش ادامه داشت.
امروزه سینهالیها با بیش از ۱۵ میلیون نفر جمعیت، ۷۵ درصد از مردم سریلانکا را تشکیل میدهند.
در سدههای دوازدهم و سیزدهم میلادی، بازرگانان مسلمان بیش از پیش به بازرگانی در این جزیره پرداختند و تا اوایل قرن شانزدهم دادوستد منطقه را در دست داشتند تا این که در سال ۱۵۰۵ میلادی پرتغالیها نواحی ساحلی سریلانکا را فتح کردند و خود کنترل اوضاع را در دست گرفتند. در سال ۱۶۵۸ میلادی هلندیها جای پرتغالیها را گرفتند و در سال ۱۷۹۵ انگلستان متصرفات هلند را اشغال و در سال ۱۷۹۸ آن را به مستعمره رسمی خویش تبدیل کرد.
در سالهای جنگ جهانی اول نهضت استقلالطلبی در سیلان به وجود آمد آزادیهای ظاهری انگلیس نتوانست این نهضت را راضی کند و سرانجام در چهارم فوریه ۱۹۴۸ سیلان به استقلال کامل دست یافت.
جغرافیا
نقشه توپوگرافیک سریلانکا.
مساحت سریلانکا ۶۵،۶۱۰ کیلومتر مربع و جمعیت آن ۱۹،۶۶۸،۰۰۰ نفر است. پایتخت این کشور شهر کلمبو با ۶۴۲ هزار نفر جمعیت میباشد.
از شهرهای مهم سریلانکا میتوان به: دهیوالا-مانت لاوینیا ۲۱۰ هزار نفر، موراتوا ۱۷۷ هزار نفر، نگومبو ۱۲۱ هزار نفر و سری جایوردنه پورا کوته ۱۱۵ هزار نفر اشاره کرد.
سریلانکا از نظر زمینشناختی بر روی صفحه تکتونیک هند واقع شدهاست. محل سریلانکا در اقیانوس هند در جنوب غرب بین خلیج بنگال است. سریلانکا بهوسیله خلیج منار و تنگه پالک از شبهجزیره هند جدا شدهاست. در اسطورههای هندی گفته میشود که یک پل سرزمینی که امروزه به آن پل آدم گفته میشود بین هند و سریلانکا وجود داشتهاست. امروزه زنجیرهای از صخرههای آهکی زیر یا روی سطح آب در مسیری بین دو کشور دیده میشود که گفته میشود تا ۱۴۸۰ امکان عبور به صورت پیاده از آن وجود داشت تا اینکه در آن سال توفانهای سنگین دریایی عمق آن مسیر را بیشتر کرد.
جزیره سریلانکا بیشتر از دشتهای تپهماهوری ساحلی تشکیل شده و کوهستانهای آن تنها در مناطق مرکز و جنوب قرار دارند. بلندترین نقطه سریلانکا کوه پیدوروتالاگالا است که ۲۵۲۴ متر ارتفاع دارد. آبوهوای سریلانکا گرم و مرطوب است که این امر نتیجه بادهایی است که از اقیانوس به سمتش میوزد.
سریلانکا ۱۰۳ رودخانه دارد که طولانیترین آنها رود مهاولی نام دارد. طول این رودخانه ۳۳۵ کیلومتر است. در مسیر رودخانههای سریلانکا ۵۱ آبشار طبیعی با ارتفاع ۱۰ متر یا بیشتر دیده میشود. بلندترین آنها آبشار بامباراکاندا به ارتفاع ۲۶۳ متر است.
سریلانکا دارای ۱۵۸۵ کیلومتر خط ساحلی است. این کشور دارای ۴۰ تالاب است و در سواحل خود ۴۵ خور (خلیج کوچک) دارد. جنگلهای حرا در سریلانکا که بیش از هفت هزار هکتار را میپوشاند نقش مهمی در جلوگیری از آسیب شدیدتر امواج سونامی سال ۲۰۰۴ به این کشور را داشت.
در جزیره سریلانکا مواد طبیعی ایلمنیت، فلدسپات، گرافیت، سیلیکا، کائولین، میکا و توریم به وفور وجود دارد. وجود نفت و گاز هم در خلیج منار تایید شده و برنامههایی برای استخراج آن وجود دارد.
تقسیمات کشوری
کشور سریلانکا به ۹ استان، ۲۵ شهرستان، ۲۵۶ بخش، و ۱۴۰۰۸ دهستان تقسیم شدهاست. سریلانکا از سده نوزدهم میلادی دارای استانهایی بودهاست اما وضعیت آنها از ۱۹۸۷ قانونی شدهاست. از ۱۹۸۹ تا ۲۰۰۶ دو استان شمالی و شرقی موقتا با هم ادغام شده و استانی به نام استان شمال-شرق بهوجود آورده بودند.
در سریلانکا همچنین ۱۸ شورای شهرداری و ۱۳ شورای شهر وجود دارد.
تقسیمات کشوری سریلانکا
استان
مرکز استان
مساحت(ک. م)
مساحت(مایل. م)
جمعیت
مرکزی
کندی
۵،۶۷۴
۲،۵۵۶،۷۷۴
شرقی
ترینکومالی
۹،۹۹۶
۱،۵۴۷،۳۷۷
شمال مرکزی
آنورادهاپورا
۱۰،۷۱۴
۱،۲۵۹،۴۲۱
شمالی
جافنا
۸،۸۸۴
۱،۰۶۰،۰۲۳
شمال غربی
کورونگالا
۷،۸۱۲
۲،۳۷۲،۱۸۵
ساباراگامووا
راتناپورا
۴،۹۰۲
۱،۹۱۹،۴۷۸
جنوبی
گاله
۵،۵۵۹
۲،۴۶۵،۶۲۶
یووا
بادولا
۸،۴۸۸
۱،۲۵۹،۴۱۹
غربی
کلمبو
۳،۷۰۹
۵،۸۳۷،۲۹۴
شهرها
سیاست
پس از ترور راناسینگ پرماداسا، دینگیری باندا ویجتونگا از حزب اتحاد ملی در سال ۱۹۸۹ به سمت نخست وزیر و در سال ۱۹۹۳ به عنوان رئیس جمهور سریلانکا انتخاب شد،
سپس رانیل ویکرماسینگه به سمت نخست وزیری منصوب شد. در سال ۲۰۰۵ میلادی ماهیندا راجا پاکسا به عنوان رئیس جمهور و راتناسیری ویکرمانایکه به سمت نخستوزیر انتخاب شدند.
جنگ داخلی
ماهیندا راجاپاکسا.
پس از استقلال درگیریهای قومی بین تامیلها در شمال و شرق که اکثرا هندو بودند و سینهالیها در جنوب که اکثرا بودایی بودند، از عوامل بیثباتی در این کشور بود.
ببرهای آزادیخواه تامیل ایلم که با عنوان ببرهای تامیل شناخته میشدند بزرگترین گروه مسلح ستیزهجو و جداییطلب بودند که ایالت مستقلی برای خود ایجاد کردند (الام).
ببرهای تامیل از سال ۱۹۸۳ عملیات خشونتآمیز از جمله بمبگذاری، آدمربایی، ترور، عملیات انتحاری و حمله به مراکز دولتی را برای دستیابی به هدف خود در پیش گرفتند و نیروهای این گروه بخشهایی از مناطق شمال و شرق سریلانکا را عملا در اختیار خود گرفتند. از اواخر دهه ۱۹۹۰، نفرات مسلح ببرهای تامیل توانستند با تحکیم موقعیت خود بر برخی مناطق عملا نوعی دولت خودمختار در شمال سریلانکا ایجاد کنند. کشتار سال ۱۹۹۰ افسران پلیس سریلانکا، یک قتلعام دسته جمعی بود که در ۱۱ ژوئن آن سال صورت گرفت. اعضای سازمان ببرهای آزادی بخش تامیل متهم هستند در این واقعه بیش از ۶۰۰ تن از افسران غیرمسلح پلیس سریلانکا را در استان شرقی این کشور کشتهاند. برخی منابع تلفات این حادثه را ۷۷۴ تن دانستهاند.
در سال ۲۰۰۶ ارتش سریلانکا به حملات گستردهای علیه مواضع تامیلها دست زد و توانست به تدریج بخش عمدهای از مناطق تحت تسلط آنان را در اختیار بگیرد. این درگیریها در سال ۲۰۱۰ میلادی با شکست کامل ببرهای تامیل پایان یافت.
از سوی دیگر، نیروهای دولت سریلانکا نیز به موارد متعدد و گسترده نقض حقوق بشر در مراحل پایانی جنگهای داخلی این کشور متهم هستند که در ماه مه سال ۲۰۰۹ خاتمه یافت. از جمله این اتهامات میتوان به کشتن ۴۰ هزار غیرنظامی تامیل در هفتههای پایانی درگیریها اشاره کرد.
اقتصاد
کشور سریلانکا در جنوب شبه قاره هند یکی از ضعیفترین اقتصادهای آسیا را داراست. ارزش تولید ناخالص داخلی این کشور که ۲۲ میلیون نفر جمعیت دارد و ۶۰ درصد از آن وابسته به بخش خدمات است، در پایان سال ۲۰۰۹ به حدود ۸۷ میلیارد دلار رسید. کشاورزی یک بخش مهم در اقتصاد سریلانکاست بهطوریکه یک سوم نیروی کار این کشور در این بخش و فعالیتهای مرتبط با آن مشغول به کار هستند. بخش کشاورزی ۱۲ درصد تولید ناخالص ملی سریلانکا را در سال ۲۰۰۹ به خود اختصاص داد. این بخش همچنین یک منبع مهم مواد خام و درآمدهای ارزی است.
عملکرد ضعیف این بخش را میتوان به سطح پایین سرمایهگذاری، وابستگی زیاد به بارشهای اتفاقی نزولات آسمانی، روشهای سنتی برداشت محصول، کمبود اعتبارات و ضعف زیربنای اقتصادی از جمله مشکلات حمل ونقل، ضعف نظام بازاریابی، کنترل دولت بر زمین و ناسازگاری سیاستهای تجاری نسبت داد. دخالت دولت در بخش کشاورزی مثل سایر بخشها اساسی و قابل توجهاست.
بخش صنعت سریلانکا ۲۸ درصد از تولید ناخالص داخلی این کشور در سال ۲۰۰۹ را به خود اختصاص داده و عمدتا فعالیتهای صنعتی سریلانکا در بخش منسوجات و پوشاک است. با این وجود صادرات منسوجات و پوشاک سریلانکا رقابتپذیری خود را در بازارهای جهانی از دست دادهاست.
هر چند تولید ناخالص داخلی این کشور در سال ۲۰۰۹ حدود ۵/۳ درصد رشد داشت ولی آثار ناشی از رکود اقتصاد جهانی به نحو قابل توجهی از سرعت رشد اقتصاد این کشود در دو سال اخیر کاستهاست. هم اینک درآمد سرانه ملی این کشور حدود ۴۵۰۰ دلار تخمین زده میشود و فقر همچنان در این کشور مخصوصا در مناطق روستایی به شکل گسترده وجود دارد.
با وجود توفیقات اقتصادی دست یافته در پنج سال اخیر با این حال اقتصاد این کشور همچنان شکننده باقی ماندهاست. رشد و رونق اقتصادی پایدار در سریلانکا بستگی به موفقیت مقامات این کشور در برقراری صلح، آرامش و ثبات سیاسی، اجرای اصلاحات ساختاری و اقتصادی در سطح کلان، جبران کسریهای مالی و مشارکت بیشتر بخش خصوصی در اقتصاد دارد که میتواند کارایی اقتصادی و رقابتپذیری را در سطح اقتصاد بهبود بخشد.
سیستم اقتصادی سریلانکا مبنی بر اقتصاد آزاد برنامهریزی شده و سیاست ترغیب و توسعه صادرات یکی از هدفهای عمده سیاست اقتصادی این کشور است. اگرچه به نظر میرسد در سالهای اخیر سیاست تجاری این کشور بیشتر متوجه گسترش ترتیبات منطقهای بودهاست که از آن به عنوان ابزاری برای گسترش آزادسازی تجاری استفاده میکند.
همچنین کاهش کسری بودجه و غلبه بر بحران بدهی، فروش بنگاههای ناکارا و زیانده دولتی و اصلاح نظام مالیاتی با هدف افزایش درآمد مالیاتی از جمله اهداف مهم دولت سریلانکا است.
سریلانکا ۷ میلیون و ۶۴۰ هزار نفر نیروی کار دارد که ۳۲درصد از آنها در بخش کشاورزی، ۲۶ درصد دربخش صنعت و ۴۲ درصد در بخش خدمات شاغلند. نرخ بیکاری در این کشور که سال ۲۰۰۷ حدود ۴/۵ درصد بود به واسطه رکود اقتصاد جهانی در پایان سال ۲۰۰۹ به ۷ درصد رسید.
۲۳درصد از مردم سریلانکا زیر خط فقر زندگی میکنند و در سال ۲۰۰۹ نرخ تورم در این کشوربه ۳/۳ درصد رسید.
thumb
ارزش صادرات سریلانکا در پایان سال ۲۰۰۹ به ۷ میلیارد و ۳۰۰ میلیون دلار رسید که شامل کالاهایی نظیر منسوجات، چای، برنج، فلفل، الماس، زمرد، یاقوت، نارگیل، الوار و ماهی بود. در این سال آمریکا ۷/۲۷ درصد، انگلیس ۳/۱۱ درصد، هند ۳/۹ درصد، بلژیک ۸/۴ درصد و آلمان ۴ درصد از بازار صادرات سریلانکا را به خود اختصاص دادند.
محصولات وارداتی این کشور شامل پارچههای فابریک، مواد معدنی، نفت، مواد غذایی و ماشینآلات و تجهیزات حمل و نقل است که از کشورهای هند ۶/۱۹ درصد، چین ۵/۱۰ درصد، سنگاپور ۸/۸ درصد، ایران ۷/۵ درصد، مالزی ۱/۵درصد، هنگکنگ ۲/۴ درصد و ژاپن ۱/۴ درصد وارد میشود. سریلانکا ظرف سال ۲۰۰۹ بیش از ۹ میلیارد و ۸۰۰ میلیون دلار کالا از کشورهای دیگر کالا وارد کرد.
اصلاحات ساختاری و نهادی گستردهتر شامل اصلاحات مالیاتی، مالکیت دولتی، نظام مالی و زیربنای اقتصادی میتواند رقابتپذیری و رشد تنوع صادرات سریلانکا را در صحنه اقتصاد بینالملل فزونی بخشد. سیاستهای موثر در آزادسازی گستردهتر نظام تجاری و سرمایهگذاری سریلانکا در موفقیت این اصلاحات نقش اساسی دارد. طبیعت زیبا، سواحل آرام و سرسبز و وجود پارکهای طبیعی در سریلانکا موجب شده تا این کشور همه ساله گردشگران زیادی را به خصوص از کشورهای اروپایی جذب کند که به لحاظ اقتصادی یکی از منابع عمده ارزی این کشور محسوب میشود. طبق آمار سال ۲۰۰۸ درآمد ارزی به دست آمده از این صنعت بالغ بر ۷۰۰ میلیون دلار بودهاست. دولت سریلانکا به منظور تشویق جهانگردان، قوانین ورود به این کشوررا آسان کرده و ویزای توریستی را تا حد اکثر یک ماه در فرودگاه صادر میکند. گردشگران، تجار و صادرکنندگانی که قصد عزیمت به سریلانکا را داند باید بدانند که همراه داشتن ارز بیش از ۱۰هزار دلار (در صورتیکه هنگام ورود اعلام نشود) در این کشور جرم محسوب میشود و پیگرد قانونی دارد.
سریلانکا بیش از ۴ میلیارد و ۳۰۰ میلیون دلار ذخایر ارزی خارجی دارد و به لحاظ اقتصادی در بانک توسعه آسیا، سازمان بینالمللی خواربار و کشاورزی، گروه ۱۵، گروه ۲۴، گروه ۷۷، بانک بینالمللی ترمیم و توسعه، اتاق بازرگانی بینالمللی، بانک جهانی، سازمان بینالمللی کار، صندوق بینالمللی توسعه کشاورزی، جامعه بینالمللی توسه، سازمان بینالمللی دریانوردی، اتحادیه بینالمللی ارتباطات، جنبش عدم تعهد، کمیسیون توسعه وتجارت ملل متحد، سازمان توسعه صنعتی ملل متحد، سازمان جهانی پست، اتحادیه بینالمللی کنفدراسیونهای کارگری، سازمان جهانی مالکیت معنوی و سازمان تجارت جهانی عضو است.
مجموع بدهیهای بینالمللی سریلانکا تا پایان سال ۲۰۰۹ در حدود ۲۰ میلیارد دلار تخمین زده میشود و از این حیث بانک جهانی بارها کمکهای مالی زیادی برای جبران بدهیهای مالی به این کشور کردهاست.
واحد پول سریلانکا روپیه است که هر ۱۳۵ روپیه با یک دلار آمریکا برابری میکند (میانگین قیمت سال ۲۰۱۲). با وجود افزایش جمعیت سریلانکا در طی سالهای پس از استقلال، توسعه سیستم حمل و نقل در این کشور با آن هماهنگی نداشته و عمده مردم کشور توسط اتوبوس به مناطق مختلف جابهجا میشوند. با توجه به وضعیت نامناسب جادهها و ازدیاد خودروهای شخصی مسائل ترافیکی در شهرها بوجود آمدهاست. همچنین در قریب به اتفاق شهرهای اکثرا سه چرخه (بجای) به عنوان تاکسی مورد استفاده قرار میگیرد. اولین بزرگراه این کشور بطول تقریبی ۱۰۰ کیلومتر، که کلمبو را به سواحل توریستی و دیدنی گاله در جنوب متصل میکند در سال ۲۰۱۱ به بهرهبرداری رسید.
سریلانکا بجز در پایتخت خود (کلمبو) فرودگاه مناسبی جهت نشست و برخاست هواپیماهای پهن پیکر ندارد و برای سفر به سایر شهرهای این کشور باید از خودرو استفاده کرد. دو فرودگاه بزرگ جدید یکی در غرب و دیگری در شرق در حال ساخت میباشند.
مردم
جمعیت این کشور ۲۰ میلیون و دویست هزار نفر است. زبانهای رسمی آن سینهالی و تامیل است. ۷۵ درصد از مردم این کشور از قوم سینهالی هستند که قومی است آریایی که از شمال هند به سریلانکا آمدهاست. ۱۱ درصد از مردم سریلانکا نیز از تبار تامیل هستند که قومی است دراویدی.
۷۰ درصد از مردم سریلانکا بودایی، ۱۳ درصد هندو و ۱۰ درصد مسلمان هستند. جشنواره سالانه موسوم به «روز بودا» برای بوداییان سریلانکا مناسبتی ویژه است.
در سریلانکا جمعیت کوچکی از زرتشتیان نیز سکونت دارند که از پارسیان هند هستند که در زمان حکمرانی بریتانیا بر منطقه، به سیلان آمدند. شمار پارسیان سریلانکا اما در سالهای اخیر بهمرور رو به کاهش گذاشتهاست
نیروهای نظامی
تفنگدار دریایی آمریکا
نیروهای مسلح سریلانکا شامل ارتش سریلانکا، نیروی دریایی سریلانکا و نیروی هوایی سریلانکا و تحت فرماندهی وزارت دفاع است و خدمت وظیفه عمومی ندارد. کل سه واحد دارای ۲۵۹٫۰۰۰ پرسنل و نزدیک به ۳۶٫۰۰۰ نفر رزرو است. واحدهای شبهنظامی سریلانکا شامل، نیروهای ویژه، نیروی امنیتی شهروندی و گارد ساحلی سریلانکا میشود.
نیروهای مسلح سریلانکا تا به حال تحت عنوان نیروهای صلح سازمان ملل ماموریتهایی را در لبنان، چاد و هائیتی انجام دادهاست.
روابط ایران و سریلانکا | [
"سرود ملی سریلانکا",
"سری جایاواردنپورا کوته",
"کلمبو",
"زبان سینهالی",
"زبان تامیل",
"جمهوری",
"نظام نیمهریاستی",
"حکومت متمرکز",
"رئیس جمهور",
"نخستوزیر",
"رئیس دادگستری",
"ماهیندا راجاپاکسا",
"راتناسیری ویکرمانایاک",
"سارات ان. سیلوا",
"اعلان",
"۴ فوریه",
"۱۹۴۸ (میلادی)",
"۲۲ مه",
"۱۹۷۲ (میلادی)",
"۲۰۰۵ (میلادی)",
"روپیه سریلانکا",
"برهان قاطع",
"هندوآریایی",
"تامیلهای سریلانکا",
"دراویدی",
"کینین",
"ببرهای تامیل",
"تامیلها",
"انسان بالانگودا",
"ودداها",
"قوم سینهالی",
"شاهزاده ویجایه",
"سینهاپورا",
"دهیوالا-مانت لاوینیا",
"موراتوا",
"نگومبو",
"سری جایوردنه پورا کوته",
"تکتونیک",
"خلیج منار",
"تنگه پالک",
"اسطورههای هندی",
"پل سرزمینی",
"پل آدم",
"تپهماهور",
"پیدوروتالاگالا",
"مهاولی",
"آبشار بامباراکاندا",
"پایرود",
"حرا",
"زمینلرزه و سونامی اقیانوس هند (۲۰۰۴)",
"اتحادیه بینالمللی حفاظت از طبیعت",
"ایلمنیت",
"فلدسپات",
"گرافیت",
"سیلیسیم دیاکسید",
"کائولینیت",
"میکا",
"توریم",
"استانهای سریلانکا",
"مرکز استان",
"مساحت",
"جمعیت",
"استان مرکزی (سریلانکا)",
"کندی (سریلانکا)",
"استان شرقی (سریلانکا)",
"ترینکومالی",
"استان شمال مرکزی، سریلانکا",
"آنورادهاپورا",
"استان شمالی (سریلانکا)",
"جافنا",
"استان شمال غربی، سریلانکا",
"کورونگالا",
"استان ساباراگامووا",
"راتناپورا",
"استان جنوبی (سریلانکا)",
"گاله (شهر)",
"استان یووا",
"بادولا",
"استان غربی، سریلانکا",
"راناسینگ پرماداسا",
"دینگیری باندا ویجتونگا",
"رانیل ویکرماسینگه",
"راتناسیری ویکرمانایکه",
"ببرهای آزادیخواه تامیل ایلم",
"کشتار سال ۱۹۹۰ افسران پلیس سریلانکا",
"تولید ناخالص داخلی",
"تولید ناخالص ملی",
"زیربنای اقتصادی",
"اقتصاد بینالملل",
"کشورهای اروپایی",
"سازمان بینالمللی",
"صندوق بینالمللی توسعه کشاورزی",
"سازمان جهانی مالکیت معنوی",
"سازمان تجارت جهانی",
"بودایی",
"هندو",
"مسلمان",
"مسیحی",
"آزادی مذهب در سریلانکا",
"مرکز تحقیقات پیو",
"روز بودا",
"زرتشتیان",
"پارسیان هند",
"Ancestry.com",
"خدمت وظیفه عمومی",
"شبهنظامی",
"صلحبانی",
"لبنان",
"چاد",
"هائیتی",
"روابط ایران و سریلانکا"
] | [
"سریلانکا",
"اعضاء اتحادیه کشورهای همسود",
"ایالتها و قلمروهای بنیانگذاریشده در ۱۹۴۸ (میلادی)",
"ایالتها و قلمروهای بنیانگذاریشده در ۱۹۷۱ (میلادی)",
"ایالتها و قلمروهای بنیانگذاریشده در ۱۹۷۲ (میلادی)",
"جزیرههای اقیانوس هند",
"جمهوریها",
"کشورها و سرزمینهای تامیلزبان",
"کشورهای آسیایی",
"کشورهای اقیانوس هند",
"کشورهای جزیرهای",
"کشورهای جنوب آسیا",
"کشورهای سوسیالیستی",
"کشورهای عضو سازمان ملل متحد",
"کشورهای عضو گروه پانزده"
] |
2,917 | واتیکان | 2 | 401 | 0 | [
"واتيكان",
"شهر واتیکان",
"دربار واتیکان",
"دربار واتيكان",
"شهر واتيكان"
] | false | 293 | {
"KeysAndValues": [
{
"Item1": "نام اصلی",
"Item2": "Stato della Città del Vaticano"
},
{
"Item1": "نام عادی",
"Item2": "واتیکان"
},
{
"Item1": "تصویر پرچم",
"Item2": "Flag of the Vatican City.svg"
},
{
"Item1": "تصویر نشان ملی",
"Item2": "Vatican City CoA.svg"
},
{
"Item1": "نقشه",
"Item2": "Location Vatican City Europe.png"
},
{
"Item1": "پایتخت",
"Item2": "[[واتیکان سیتی]]"
},
{
"Item1": "latd",
"Item2": "41"
},
{
"Item1": "latm",
"Item2": "54"
},
{
"Item1": "longd",
"Item2": "12"
},
{
"Item1": "longm",
"Item2": "27"
},
{
"Item1": "زبان رسمی",
"Item2": "[[ایتالیایی]](زبان رسمی کشور)، لاتین (زبان رسمی کلیسا)"
},
{
"Item1": "نوع حکومت",
"Item2": "[[ پاپسالاری]]"
},
{
"Item1": "نوع حاکمان",
"Item2": "• [[پاپ]]• [[رئیسجمهور]]"
},
{
"Item1": "نام حاکمان",
"Item2": "[[پاپ فرانسیس]][[جوزپه برتلو]]"
},
{
"Item1": "نحوه تشکیل",
"Item2": "طبق"
},
{
"Item1": "موارد منجر به تشکیل",
"Item2": "[[معاهده لاترن]]"
},
{
"Item1": "تاریخ تشکیل",
"Item2": "۱۱ فوریه ۱۹۲۹"
},
{
"Item1": "مساحت",
"Item2": "۰٫۴۴"
},
{
"Item1": "رتبه مساحت",
"Item2": "۲۳۶"
},
{
"Item1": "سال برآورد جمعیت",
"Item2": "۲۰۱۰"
},
{
"Item1": "جمعیت",
"Item2": "۸۴۲ نفر"
},
{
"Item1": "رتبه جمعیت",
"Item2": "۲۲۳"
},
{
"Item1": "تراکم جمعیت",
"Item2": "۱۸۷۷"
},
{
"Item1": "واحد پول",
"Item2": "[[یورو]]"
},
{
"Item1": "کد واحد پول",
"Item2": "EUR"
},
{
"Item1": "منطقه زمانی",
"Item2": "CET"
},
{
"Item1": "منطقه زمانی تابستانی",
"Item2": "CEST"
},
{
"Item1": "utc",
"Item2": "+۱"
},
{
"Item1": "dst",
"Item2": "+۲"
},
{
"Item1": "دامنه اینترنتی",
"Item2": "[[.va]]"
},
{
"Item1": "پیششماره تلفنی",
"Item2": "۳۷۹"
}
],
"Title": "کشور"
} | واتیکان دولتشهری مستقل است که در درون شهر رم در کشور ایتالیا جای دارد. واتیکان محل اقامت پاپ، رهبر کاتولیکهای جهان و مرکز کلیسای کاتولیک است. واتیکان با مساحتی در حدود ۰٫۴۴ کیلومتر مربع، کوچکترین کشور دنیا و با جمعیتی در حدود ۸۰۰ نفر، کمجمعیتترین کشور مستقل دنیا محسوب میشود.
واتیکان از سریر مقدس که نام حوزه اسقفنشین این شهر است، متفاوت است. واتیکان دولتشهری مستقل است که در سال ۱۹۲۹ با توافق مقامات سریر مقدس و بنیتو موسولینی نخستوزیر ایتالیا بنیان نهاده شد، اما قدمت سریر مقدس به اوایل پیدایش مسیحیت میرسد. سریر مقدس عالیترین اسقفنشین کلیسای کاتولیک و حکومت مرکزی کلیساهای کاتولیک بهشمار میرود و در جامعه بینالمللی یک واحد مستقل واجد حاکمیت بهشمار میرود که موضوع حقوق بینالملل است و در بسیاری از کشورها سفارتخانه و در بسیاری از سازمانهای بینالمللی عضویت دارد. سفرای این کشور و نمایندگان پاپ نیز بهطور رسمی نماینده و سفیر سریر مقدس نامیده میشوند و نه دولتشهر واتیکان. همچنین مصوبات واتیکان به زبان ایتالیایی منتشر میشود اما اسناد رسمی سریر مقدس به زبان لاتین است. این دو واحد حتی گذرنامههای متفاوتی نیز صادر میکنند. سریر مقدس گذرنامههای دیپلماتیک و خدماتی را صادر میکند و واتیکان گذرنامههای عادی. کلیسای سن پیر بزرگترین کلیسای جهان است و در واتیکان قرار دارد.
تاریخ
شهر واتیکان - کوچکترین کشور مستقل جهان - در ۱۱ فوریه ۱۹۲۹ طبق پیمان لاتران تاسیس شد. این عهدنامه بین «موسولینی» رئیس وقت دولت ایتالیا و پیپسی (papacy) - دفتر پاپ بالاترین قدرت کلیسای کاتولیک رم - پس از سالها مجادله منعقد شد. در سال ۱۹۸۴ با کنکوردا (concordat) - پیمان پاپ و دولت - عهدنامه جدیدی جایگزین شد. این عهدنامه جدید مانند عهدنامه قبلی، استقلال کامل کلیسای کاتولیک را در داخل شهر واتیکان به رسمیت میشناسد.
حکومت
شخص اول در اداره شهر، پاپ اعظم است که در عالیترین مسند قرار دارد و حق قانونگذاری، قضاوت و اداره دولت به عهده اوست.
نمایی هوایی از میدان سنت پیتر که مرکز شهر واتیکان است.
به دلیلی که پیشینهای تاریخی دارد، دولت حاکم بر واتیکان ساختاری خاص و منحصربهفرد دارد و همانطور که اشاره شد بعد از پاپ که در صدر است، دبیران رسمی منطقه از جمله حکمران و نماینده پاپ اعظم در کمیسیون قرار دارند که نه تنها این اعضا بلکه سایر افراد از سوی شخص پاپ انتخاب و در صورت خواست وی از مسند قدرت عزل میشوند.
حکمران شهر که در بسیاری از مواقع به عنوان رئیسجمهور واتیکان مطرح میشود، در واقع وظیفهای شبیه یک شهردار یا مدیر اجرایی دارد.
نیروهای امنیتی و قضایی
واتیکان دارای چند گروه و هسته امنیتی است، یکی گارد امنیتی سوییس که نیروی ارتش آن به صورت داوطلبانه از میان شهروندان سوئیسی تشکیل شدهاست و دیگری « » که نه تنها به عنوان نیروی ارتش منطقه واتیکان محسوب میشوند بلکه به عنوان محافظان شخصی پاپ نیز انجام وظیفه میکنند.
همچنین واحدی به نام «پلیس واتیکان» نیز وجود دارد. شهر واتیکان دارای زندان نیست، اما در ساختمان پلیس واتیکان سه سلول وجود دارد.
واتیکان دارای سیستم قضایی جهت برخورد با تخلفات اداری روحانیون است که به «دادگاه تریبیونال واتیکان» مشهور است.
جغرافیا
thumb
واتیکان که کوچکترین ایالت خودمختار اروپایی محسوب میشود، بر روی تپهای به همین نام در شمال غرب شهر بزرگ رم واقع شده و گرداگرد آن را دیواری احاطه کردهاست تا شهر و به خصوص پاپ اعظم را از خطر حملات خارجی محافظت کند.
واتیکان کوچکترین منطقه خودمختار و مستقل در جهان بهشمار میرود و کل آن تنها ۶/۱۰۸ هکتار است آب و هوای مدیترانهای تابستانهای گرم و خشک و زمستانهایی بارانی را برای آن به ارمغان میآورد و مانند شهر رم درجه دمای آن متغیر است. مه و بخار پراکنده در هوای شهر که ناشی از فواره بزرگ و عظیمالجثه سینت پیتر باسیلیکا است نیز موجب رطوبت هوا و پراکنش دائمی قطرات آب در هوا میشود.
این شهر کوچک اما مقتدر، تمامی نیازهای خود را برآورده میکند و دارای اداره پست، آتشنشانی، نیروهای پلیس، ایستگاه راهآهن، شبکههای نیروی برق، رستورانها، بانک و شبکه انحصاری اینترنتی است.
اقتصاد
از سال ۱۹۸۱ میلادی، دربار واتیکان برای خاتمهدادن به حدس و گمانها در مورد میزان ثروت و درآمد کلیسا، حسابهای مالی خود را منتشر میکند.
بانک واتیکان در سده ۱۹ میلادی تاسیس شد، اما فعالیت خود را در شکل کنونی و تحت نام فعلی «موسسه آثار مذهبی» از سال ۱۹۴۲ میلادی، آغاز کرد.
امکانات شهری
واتیکان هیچ فرودگاهی ندارد و تنها یک باند هلیکوپتر دارد.
خطوط راهآهن ایتالیا به ایستگاه سینت پیترز متصل میشود و بسیاری از زائران از آن استفاده میکنند. خطوط متروی آن نیز در مدت ۱۰ دقیقه شهر را طی میکند.
در واتیکان از سیستم تلفن و پست انحصاری و کاملا مستقل استفاده میشود و خطوط اینترنتی آن نیز در دسترس همهاست.
ساختمانها
واتیکان دارای کتابخانه و مجموعههای ارزشمند موزه است.
در گوشه جنوب غربی واتیکان، عمارت ماتر اکلسیا (Mater Ecclesiae) که قبلا صومعه بوده، وجود دارد.
رسانههای گروهی
از ابزارهای تبلیغاتی واتیکان میتوان به رادیو واتیکان و و همچنین وبگاههای مختلف اینترنتی و شبکههای اجتماعی وابسته به دربار واتیکان اشاره کرد. نشریه (LOsservatore Romano) که به صورت روزانه در ایتالیا و به صورت هفتگی در انگلستان، اسپانیا، آلمان و فرانسه و ماهیانه در لهستان چاپ میشود، از سوی یک شرکت خصوصی تحت نظارت افراد غیر روحانی کاتولیک منتشر میشود، اما اطلاعات رسمی و اداری آن تحت کنترل دربار واتیکان است. در این نشریه مقالات و نوشتههای رسمی که اطلاعات کلیسا را دربردارد باعنوان « » درج میشود.
مردم
موزه واتیکان یکی از دیدنیهای مهم شهر واتیکان است.
این کشور کم جمعیتترین کشور جهان بوده و دارای حدود ۸۰۰ نفر جمعیت میباشد. از این تعداد ۴۵۰ نفر شهروند واتیکان بوده و بقیه مجوز اقامت در شهر را دارند. حدود نیمی از شهروندان واتیکان در این شهر زندگی نمیکنند و به مناسبت شغل خود (بیشتر به عنوان دیپلمات) در کشورهای دیگر دنیا سکونت دارند.
زبان رسمی مردم دولت واتیکان ایتالیایی است و تمام قوانین و مقررات آن به این زبان منتشر میشوند. زبان مکالمات روزمره هم معمولا ایتالیایی است. اما زبان رسمی سریر مقدس لاتین و زبان دیپلماتیک سریر مقدس هم فرانسوی است. زبان اصلی گارد امنیتی آلمانی است.
دیپلماسی و سیاست خارجی
دولت واتیکان روابط دیپلماتیکی ندارد و روابط خارجی واتیکان از طریق وزارت امورخارجه سریر مقدس انجام میشود که نام حوزه اسقفنشین شهر رم و مرکز کلیساهای کاتولیک دنیاست.
واتیکان در سال ۱۹۹۰ میلادی، به معاهده حقوق کودک سازمان ملل متحد پیوست.
فرهنگ
لازم بهذکر است که کشور واتیکان در تعیین بسیاری از موارد فرهنگی و سیاسی جهان مسیحیت نقش مهمی را ایفا مینماید و سالانه تعداد زیادی از مردم از این کشور بازدید مینمایند. از این جهت بصورت تخصصی از طریق درآمد جهانگردان مذهبی سالیانه مقدار زیادی درآمد وارد این کشور میگردد.
شهر واتیکان به خودی خود از تاریخ فرهنگی قابلتوجهی برخوردار است. ساختمانهایی چون سنت پیتر بازیلیکا و نمازخانه سیستین از زیباترین آثار هنری جهان است و آثار ارزشمندی از هنرمندان بزرگ تاریخ چون میکل آنژ و بوتیچلی را در خود جای دادهاست.
کتابخانه بزرگ شهر و مجموعههای ارزشمند موزه آن حاوی اطلاعات تاریخی شگرفی است که به لحاظ علمی و فرهنگی بسیار باارزشند.
در سال ۱۹۸۴ سازمان جهانی یونسکو، شهر واتیکان را در فهرست مناطق تاریخی خود ثبت کرد و تنها نمونهای است که در آن کل یک کشور بهعنوان اثری تاریخی ثبت میشود.
آنچه جالب توجهاست، حضور چشمگیر مردان در شهر است زیرا ساکنان اصلی آن را مردان تشکیل میدهند و جمعیتی کثیر از آنها در واتیکان دیده میشوند.
حضور گردشگران و زائران به زندگی روزانه شهر تنوع خاصی میبخشد و دیدار پاپ اعظم در مراسم عشای ربانی و نیز آیین مذهبی و جشنها برای آنها بسیار جالب است.
فعالیتهای علمی
پاپ لئو سیزدهم در سال ۱۸۹۱ بهطور رسمی «مرکز اخترشناسی واتیکان» را تاسیس کرد.
واتیکان | [
"واتیکان سیتی",
"زبان ایتالیایی",
"پاپسالاری",
"پاپ",
"رئیسجمهور",
"پاپ فرانسیس",
"جوزپه برتلو",
"معاهده لاترن",
"یورو",
".va",
"دولتشهر",
"رم",
"ایتالیا",
"کلیسای کاتولیک",
"کیلومتر مربع",
"جمعیت",
"سریر مقدس",
"بنیتو موسولینی",
"مسیحیت اولیه",
"حقوق بینالملل",
"سفارتخانه",
"سازمان بینالمللی",
"زبان لاتین",
"کلیسای سن پیر",
"پیمان لاتران",
"موسولینی",
"پاپ اعظم",
"شهردار",
"ارتش",
"سوئیسی",
"محافظ شخصی",
"پلیس واتیکان",
"اروپایی",
"پست",
"آتشنشانی",
"پلیس",
"راهآهن",
"رستوران",
"اینترنت",
"۱۹۸۱ (میلادی)",
"سده ۱۹ میلادی",
"۱۹۴۲ (میلادی)",
"باند فرودگاه",
"بالگرد",
"زائر",
"مترو",
"کتابخانه واتیکان",
"موزه واتیکان",
"صومعه",
"شبکه اجتماعی",
"انگلستان",
"اسپانیا",
"آلمان",
"فرانسه",
"لهستان",
"زبان آلمانی",
"۱۹۹۰ (میلادی)",
"معاهده حقوق کودک",
"سازمان ملل متحد",
"جهانگرد",
"کلیسای سن پیترو",
"کلیسای سیستین",
"میکل آنژ",
"بوتیچلی",
"۱۹۸۴ (میلادی)",
"یونسکو",
"مراسم عشای ربانی",
"پاپ لئو سیزدهم",
"۱۸۹۱ (میلادی)"
] | [
"واتیکان",
"ایالتها و قلمروهای بنیانگذاریشده در ۱۹۲۹ (میلادی)",
"پایتختهای اروپا",
"جغرافیای رم",
"حاکمیتهای دینی",
"دولتشهرها",
"رم",
"زیارتگاههای مسیحیان کاتولیک",
"شهرهای کرانه تیبر",
"شهرهای محاصرهشده توسط شهرهای دیگر",
"کشورها و سرزمینهای ایتالیاییزبان",
"کشورهای اروپایی",
"کشورهای محصور در خشکی",
"کلیسای کاتولیک در اروپا",
"مذهب کاتولیک در اروپا",
"مسیحیت در اروپا",
"میراث جهانی یونسکو در واتیکان"
] |
2,918 | هونیارا | 2 | 39 | 0 | [
"هونيارا"
] | false | 20 | {
"KeysAndValues": [
{
"Item1": "name",
"Item2": "هونیارا"
},
{
"Item1": "native_name",
"Item2": "Honiara"
},
{
"Item1": "image_skyline",
"Item2": "Guadalcanal American Memorial.jpg"
},
{
"Item1": "image_caption",
"Item2": "یادمان آمریکایی جنگ جهانی دوم به نام یادمان گوآدالکانال مشرف بر شهر هونیارا"
},
{
"Item1": "image_map",
"Item2": "Solomon Islands-CIA WFB Map.png"
},
{
"Item1": "pushpin_map",
"Item2": "Solomon Islands"
},
{
"Item1": "latm",
"Item2": "28"
},
{
"Item1": "longd",
"Item2": "159"
},
{
"Item1": "longm",
"Item2": "49"
},
{
"Item1": "coordinates_display",
"Item2": "inline,title"
},
{
"Item1": "subdivision_type",
"Item2": "[[کشور]]"
},
{
"Item1": "subdivision_type1",
"Item2": "استان"
},
{
"Item1": "subdivision_name1",
"Item2": "[[شهر هونیارا]]"
},
{
"Item1": "subdivision_type2",
"Item2": "جزیره"
},
{
"Item1": "subdivision_name2",
"Item2": "[[گوادالکانال]]"
},
{
"Item1": "leader_title",
"Item2": "شهردار"
},
{
"Item1": "leader_name",
"Item2": "[[اندرو موا]]"
},
{
"Item1": "unit_pref",
"Item2": "Metric"
},
{
"Item1": "area_total_km2",
"Item2": "۲۲"
},
{
"Item1": "population_total",
"Item2": "۷۸،۱۹۰"
},
{
"Item1": "population_as_of",
"Item2": "۲۰۰۹"
},
{
"Item1": "population_density_km2",
"Item2": "auto"
},
{
"Item1": "timezone1",
"Item2": "UTC"
},
{
"Item1": "utc_offset1",
"Item2": "۱۱+"
}
],
"Title": "settlement"
} | هونیارا پایتخت کشور جزایر سلیمان است.
جغرافیا
جمعیت آن در سرشماری ۱۹۸۶ برابر با ۳۰،۴۱۳ بود.
این شهر بر روی جزیره گوادالکانال بنا شده و در پایان جنگ جهانی دوم به عنوان جانشینی برای پایتخت پیشین یعنی شهر تولاگهی بازسازی شد.
هونیارا دارای یک لنگرگاه، ساختمان حکومتی بازسازیشده و یک موزه ملی است. | [
"فهرست کشورهای جهان",
"شهر هونیارا",
"گوادالکانال",
"اندرو موا",
"جزایر سلیمان",
"تولاگهی",
"لنگرگاه"
] | [
"هونیارا",
"بنیانگذاریهای دهه ۱۹۴۰ (میلادی) در اقیانوسیه",
"پایتختهای اقیانوسیه",
"جزایر سلیمان",
"زیربخشهای جزایر سلیمان",
"شهرهای اقیانوسیه",
"شهرهای بندری در اقیانوسیه",
"گوادالکانال",
"مناطق مسکونی بنیانگذاریشده در دهه ۱۹۴۰ (میلادی)",
"مناطق مسکونی در جزایر سلیمان",
"منطقهها مسکونی در استان گودال کانال"
] |
2,919 | ماجورو | 2 | 39 | 0 | [] | false | 22 | {
"KeysAndValues": [
{
"Item1": "name",
"Item2": "[[جزیره مرجانی]] ماجورو"
},
{
"Item1": "native name",
"Item2": "Majuro"
},
{
"Item1": "image name",
"Item2": "shoreline majuro.jpg"
},
{
"Item1": "image caption",
"Item2": "کرانه یک [[مرداب]] در ماجورو، فوریه ۱۹۷۳"
},
{
"Item1": "location",
"Item2": "[[اقیانوس آرام]]"
},
{
"Item1": "archipelago",
"Item2": "[[جزایر مارشال]]"
},
{
"Item1": "area km2",
"Item2": "9.7"
},
{
"Item1": "highest mount",
"Item2": "لائورا"
},
{
"Item1": "population",
"Item2": "۲۵،۴۰۰"
},
{
"Item1": "population as of",
"Item2": "۲۰۰۴"
},
{
"Item1": "density km2",
"Item2": "۲۶۱۸.۵۶"
},
{
"Item1": "website",
"Item2": "http://majuro.usembassy.gov/"
}
],
"Title": "islands"
} | ماجورو پایتخت کشور جمهوری جزایر مارشال است.
شهر ماجورو در سال ۲۰۰۴ دارای ۲۵،۴۰۰ نفر جمعیت بوده است.
این شهر بر روی آبسنگی حلقوی (آتولی) به نام آتول ماجورو بنا شده که خود آن آتول از ۶۴ جزیره تشکیل یافته است.
مرکز تجاری این شهر را محلهای به نام اولیگا تشکیل میدهد.
در خلال جنگ جهانی دوم نظامیان آمریکایی در ۳۰ ژانویه ۱۹۴۴ به ماجورو که در آن زمان در دست ژاپنیها بود حمله کردند.
شهر خواهر
گوام -
کاوایی, نارا -
تایپه - | [
"جزیره مرجانی",
"مرداب",
"اقیانوس آرام",
"جزایر مارشال",
"آتول",
"جنگ جهانی دوم",
"ژاپنیها",
"گوام",
"کاوایی",
"نارا",
"تایپه"
] | [
"ماجورو",
"آبسنگهای حلقوی اقیانوس آرام",
"پایتختهای اقیانوسیه",
"جبهههای اقیانوس آرام در جنگ جهانی دوم",
"جزایر مارشال",
"جزیرهها",
"شهرهای اقیانوسیه",
"مناطق مسکونی در جزایر مارشال",
"نیروی دریایی ایالات متحده آمریکا در جنگ جهانی دوم"
] |
2,920 | روسو (دومینیکا) | 2 | 37 | 0 | [
"روسو (دومينيكا)"
] | false | 21 | {
"KeysAndValues": [
{
"Item1": "name",
"Item2": "روسو"
},
{
"Item1": "native_name",
"Item2": "Roseau"
},
{
"Item1": "image_skyline",
"Item2": "Roseau (Dominica).jpg"
},
{
"Item1": "image_caption",
"Item2": "ناحیه رو به خلیج شهر روسو"
},
{
"Item1": "nickname",
"Item2": "شهر"
},
{
"Item1": "image_map",
"Item2": "Do-map.PNG"
},
{
"Item1": "latd",
"Item2": "15"
},
{
"Item1": "longd",
"Item2": "61"
},
{
"Item1": "coordinates_display",
"Item2": "inline,title"
},
{
"Item1": "subdivision_type",
"Item2": "[[کشور]]"
},
{
"Item1": "subdivision_type1",
"Item2": "ناحیه"
},
{
"Item1": "subdivision_name1",
"Item2": "[[سنت جورج]]"
},
{
"Item1": "leader_title",
"Item2": "شهردار"
},
{
"Item1": "leader_name",
"Item2": "[[سسیل ژوزف]]"
},
{
"Item1": "unit_pref",
"Item2": "Metric"
},
{
"Item1": "population_total",
"Item2": "۱۶,۵۷۷"
},
{
"Item1": "population_as_of",
"Item2": "۲۰۰۶"
},
{
"Item1": "population_density_km2",
"Item2": "auto"
}
],
"Title": "settlement"
} | روسو (Roseau) پایتخت کشور دومینیکا است.
کشور دومینیکا یکی از کشورهای جزیرهای در دریای کارائیب در قاره آمریکا است (با جمهوری دومینیکن اشتباه نشود).
جمعیت شهر روسو در سال ۲۰۰۱ برابر با ۱۴،۸۴۷ نفر بود. این شهر بر روی دهکدهای قدیمی از سرخپوستان کالیناگو به نام «سایری» بنا شده است. | [
"فهرست کشورهای جهان",
"سنت جورج",
"سسیل ژوزف",
"دومینیکا",
"کارائیب",
"قاره آمریکا",
"جمهوری دومینیکن",
"سرخپوستان",
"کالیناگو",
"Roseau Cathedral"
] | [
"روسو (دومینیکا)",
"پایتختهای آمریکای شمالی",
"پایتختهای منطقه کارائیب",
"پریش سنت جورج، دومینیکا",
"دومینیکا",
"شهرهای بندری در کارائیب",
"مناطق مسکونی در دومینیکا"
] |
2,921 | کاتماندو | 2 | 121 | 0 | [
"كاتماندو"
] | false | 94 | {
"KeysAndValues": [
{
"Item1": "name",
"Item2": "کاتماندو"
},
{
"Item1": "native_name",
"Item2": "काठमाडौं"
},
{
"Item1": "image_skyline",
"Item2": "येँदेय्.jpg"
},
{
"Item1": "image_flag",
"Item2": "Flag of Kathmandu, Nepal.svg"
},
{
"Item1": "image_map",
"Item2": "Un-nepal-KV.png"
},
{
"Item1": "pushpin_map",
"Item2": "Nepal"
},
{
"Item1": "latd",
"Item2": "27"
},
{
"Item1": "latm",
"Item2": "42"
},
{
"Item1": "longd",
"Item2": "85"
},
{
"Item1": "longm",
"Item2": "20"
},
{
"Item1": "coordinates_display",
"Item2": "inline,title"
},
{
"Item1": "subdivision_type",
"Item2": "[[کشور]]"
},
{
"Item1": "subdivision_type1",
"Item2": "ناحیه"
},
{
"Item1": "subdivision_name1",
"Item2": "[[ناحیه کاتماندو]]"
},
{
"Item1": "established_title",
"Item2": "تاسیس"
},
{
"Item1": "established_date",
"Item2": "[[سده ۹ (میلادی)]]"
},
{
"Item1": "leader_title",
"Item2": "شهردار"
},
{
"Item1": "unit_pref",
"Item2": "Metric"
},
{
"Item1": "area_total_km2",
"Item2": "۵۰٫۶۷"
},
{
"Item1": "elevation_m",
"Item2": "۱۴۰۰"
},
{
"Item1": "population_total",
"Item2": "۱،۰۰۳،۲۸۵ نفر"
},
{
"Item1": "population_density_km2",
"Item2": "auto"
},
{
"Item1": "timezone1",
"Item2": "Nepal Time"
},
{
"Item1": "utc_offset1",
"Item2": "۵:۴۵+"
}
],
"Title": "settlement"
} | کاتماندو (به زبان نپالی: काठमाडौं) پایتخت کشور نپال و بزرگترین شهر این کشور است .
جمعیت
بر اساس سرشماری سال ۲۰۱۱، جمعیت شهر کاتماندو ۱،۰۰۳،۲۸۵ نفر است.
جغرافیا
این شهر با مساحت ۵۰٫۶۷ کیلومتر مربع در بلندی ۱،۴۰۰ متری از سطح دریا واقع شدهاست و در مرکز نپال در دره کاتماندو و در کنار رودخانه بگماتی قرار گرفتهاست. کاتماندو با دو شهر پاتان و بهاکتاپور یک مجموعه شهری را تشکیل میدهد.
مناطق شهری
کاتماندو به ۳۵ منطقه تقسیم میشود. بزرگترین منطقه این شهر، منطقه ۱۶ با مساحت ۴٫۴ کیلومتر مربع است که در شمال شهر قرار دارد. از سوی دیگر، منطقه ۲۶ که در مرکز شهر قرار دارد، با مساحت ۰٫۰۴ کیلومتر مربع کوچکترین منطقه شهر است.
ریشه نام
نام کاتماندو از ترکیب واژههای سانسکریت «کاسث» (काष्ठ) به معنی چوب و «مانداپ» (मंडप/मण्डप) به معنی سایهسار پدید آمده.
واژه کاسثمانداپ پس از سالها استفاده در زبانهای محلی بهصورت کاتماندو تلفظ شده است.
گفته میشود بخاطر فراوانی ساختمانهای چوبی زیاد که باعث گسترده بودن سایههای فراوان در سطح شهر میشده این نام را بر آن شهر گذارده بودند.
مناظری از زندگی روزمره در کاتماندو | [
"فهرست کشورهای جهان",
"ناحیه کاتماندو",
"سده ۹ (میلادی)",
"زبان نپالی",
"نپال",
"رودخانه بگماتی",
"پاتان",
"بهاکتاپور",
"استوپا",
"بهائیروا"
] | [
"کاتماندو",
"پایتختهای آسیا",
"شهرداریهای نپال",
"شهرهای دارای میراث جهانی یونسکو",
"شهرهای نپال",
"قرارگاههای کوهستانی در نپال",
"مقالههای خرد جغرافیا",
"مناطق مسکونی در نپال",
"ناحیههای نپال"
] |
2,922 | آمستردام | 2 | 816 | 0 | [
"امستردام"
] | false | 760 | {
"KeysAndValues": [
{
"Item1": "name",
"Item2": "آمستردام"
},
{
"Item1": "native_name",
"Item2": "Amsterdam"
},
{
"Item1": "settlement_type",
"Item2": "[[شهر]]"
},
{
"Item1": "image_skyline",
"Item2": "KeizersgrachtReguliersgrachtAmsterdam.jpg"
},
{
"Item1": "image_caption",
"Item2": "دیدنیهای آمستردام"
},
{
"Item1": "image_flag",
"Item2": "Flag of Amsterdam.svg"
},
{
"Item1": "image_seal",
"Item2": "Wapen van Amsterdam bewerkt.PNG"
},
{
"Item1": "nickname",
"Item2": "Mokum, Venice of the North"
},
{
"Item1": "motto",
"Item2": "Heldhaftig, Vastberaden, Barmhartig"
},
{
"Item1": "image_map",
"Item2": "LocatieAmsterdam.svg"
},
{
"Item1": "map_caption",
"Item2": "شهر آمستردام در نقشه کشور [[هلند]]"
},
{
"Item1": "latd",
"Item2": "52"
},
{
"Item1": "latm",
"Item2": "22"
},
{
"Item1": "lats",
"Item2": "23"
},
{
"Item1": "longm",
"Item2": "53"
},
{
"Item1": "longs",
"Item2": "32"
},
{
"Item1": "coordinates_display",
"Item2": "inline,title"
},
{
"Item1": "subdivision_type",
"Item2": "[[کشور]]"
},
{
"Item1": "subdivision_type1",
"Item2": "ناحیه"
},
{
"Item1": "subdivision_name1",
"Item2": "[[هلند شمالی]]"
},
{
"Item1": "leader_party",
"Item2": "[[حزب کارگر]]"
},
{
"Item1": "leader_title",
"Item2": "شهردار"
},
{
"Item1": "leader_name",
"Item2": "ابهارت فان در لان"
},
{
"Item1": "unit_pref",
"Item2": "Metric"
},
{
"Item1": "area_total_km2",
"Item2": "۲۱۹"
},
{
"Item1": "area_land_km2",
"Item2": "۱۶۶"
},
{
"Item1": "area_water_km2",
"Item2": "۵۳"
},
{
"Item1": "population_total",
"Item2": "۷۸۰،۱۵۲"
},
{
"Item1": "population_as_of",
"Item2": "۲۰۱۰"
},
{
"Item1": "population_density_km2",
"Item2": "auto"
},
{
"Item1": "population_demonym",
"Item2": "Amsterdammer"
},
{
"Item1": "timezone1",
"Item2": "CET"
},
{
"Item1": "utc_offset1",
"Item2": "۱+"
},
{
"Item1": "timezone1_DST",
"Item2": "CEST"
},
{
"Item1": "utc_offset1_DST",
"Item2": "۲+"
},
{
"Item1": "postal_code_type",
"Item2": "[[کد پستی]]"
},
{
"Item1": "postal_code",
"Item2": "۱۰۱۱–۱۱۰۹"
},
{
"Item1": "area_code",
"Item2": "۰۲۰ (۳۱)+"
}
],
"Title": "settlement"
} | تصویری از میدان دام شهر آمستردام مابین سالهای ۱۸۹۰ تا ۱۹۰۵ میلادی
آمستردام (به هلندی: Amsterdam) پایتخت (اسمی) و از نظر جمعیت بزرگترین شهر کشور هلند میباشد . این شهر در استان هلند شمالی در غرب هلند واقع شدهاست.
جمعیت
این شهر نزدیک به یک میلیون نفر جمعیت دارد و نیمی از این تعداد را مهاجران خارجی یا خارجی تبارها تشکیل میدهند که تنوع آنها به بیش از صد و پنجاه ملیت میرسد، و جمعیت فارسی زبانان نیز در آن کم نیست. طبق آمار سال ۲۰۱۶ میلادی مردم این شهر را خود هلندیها و بعد مهاجرین مراکشی، سورینامی و سپس ترکها تشکیل میدهند.
تاریخچه
هسته اصلی این شهر تاریخی در قرون وسطا بوجود آمد و در قرن شانزدهم توسعه یافت و تبدیل به مهمترین بندر تجاری اروپا شد.
در قرون هفدهم و هجدهم که دوران شکوفایی اقتصاد استعماری هلند بود، خانههای اعیان نشین بسیاری در حاشیه کانالهای بیرونی ساخته شدند که بسیاری از آنها هنوز هم پابرجا هستند.
جغرافیا
بندر آمستردام از شرق به دریاچه ایسل میر وصل میشود و از غرب از طریق یک کانال کشتیرانی به دریای شمال و آبهای آزاد راه دارد.
ورود آب به این مجراها کنترل میشود چون آمستردام نیز مانند مناطق وسیعی از هلند زیر سطح دریا قرار گرفتهاست.
رودخانه آمستل از وسط آمستردام میگذرد و شبکه گستردهای از کانالها و نهرها بخشهای مختلف شهر قدیمی را به هم وصل میکنند.
این کانالها به تدریج طی چهار پنج قرن گذشته به شکل نیم دایرههایی دور هسته اولیه شهر حفر شده و گسترش یافتهاند. کاربرد اصلی آنها جابجایی بار و محصولات وارداتی از کشتیها به انبارها و تجارتخانهها و بالعکس از آنجا به بندرگاه بودهاست.
اکثر مردم با دوچرخه در شهر رفتوآمد میکنند بطوری که بیش از ۶۵۰،۰۰۰ (ششصد و پنجاه هزار) دوچرخه در آمستردام وجود دارد و فقط ۲۰۰۰۰ تای آنها در آب افتادهاند!
گردشگری
آمستردام یکیاز محبوبترین هدفهای گردشگری در اروپا با بیشاز چهار میلیون بازدیدکننده از سراسر جهان در سال است.
بخش مرکزی آمستردام بافت فشرده و زیبای قدیمی خود را به خوبی حفظ کردهاست و به یک موزه روباز و دیدنی میماند. به همین خاطر یکی از جاذبههای گردشگری در آمستردام، قایقسواری در کانالهای داخل شهر است که از مقابل بسیاری از ساختمانهای زیبای شهر میگذرد.
دانشگاهها
دانشگاه آمستردام UvA و دانشگاه آزاد یا VU بزرگترین مراکز آموزشی این شهر هستند که در رشتههای گوناگون دانشجو میپذیرند. در زمینه هنر، مدرسه عالی هنرها (Amsterdamse Hogeschool voor Kunsten)مهمترین مرکز آموزشی ست که در رشتههایی چون رقص، موسیقی، نمایش و سینما دانشجو میپذیرد.
هنر
هلند برای هنردوستان نیز مکانی رویاییست. گذشته از معماری زیبا، این شهر نسبت به مساحتش گنجینههای هنری بسیاری را داراست و پر است از موزهها و گالریهای مختلف است. از نقاشیهای خیرهکننده رمبراند، ورمیر (فرمیر) و ون گوگ Van Gogh (فان خوخ) که در موزههای اصلی به نمایش گذاشته شدهاند گرفته، تا موزههای کوچکی مانند موزه سکس یا موزه شکنجه. سه موزه اصلی آمستردام در میدان موزه Museumplein واقع اند. آمستردام یکی از بازترین و سکسیترین شهرهای دنیا شناخته شده.
موسیقیدانان زیادی نیز برخی آثارشان را از این شهر الهام گرفتهاند از جمله گروه انگلیسی Coldplay که یکی از شعرهایش Amsterdam نام دارد (البته متن شعر هیچ ارتباطی با شهر ندارد!)
اقتصاد
از نظر تجاری این شهر اهمیت زیادی در هلند دارد و دفاتر بسیاری از شرکتهای بزرگ در آن واقع شدهاست. برخی شرکتهای جهانی نیز به دلیل تسهیلات مالیاتی هلند نسبت به کشورهای مجاور، دفاتر منطقهای خود را در این شهر و بخصوص در اطراف فرودگاه اسخیپل (سکیپل) در نزدیکی آمستردام مستقر ساختهاند که از آن میان میتوان به شرکت سونی اشاره کرد.
دفتر مرکزی بسیاری از شرکتهای هلندی مانند فیلیپس، هینکن، اکزونوبل و همچنین بانکها و بیمههای هلندی در این شهر قرار دارد.
مترو
متروی آمستردام در سال ۱۹۷۷ تاسیس شده و هماکنون دارای ۳ خط و ۵۲ ایستگاه میباشد. | [
"فهرست شهرهای هلند",
"هلند",
"فهرست کشورهای جهان",
"هلند شمالی",
"حزب کارگر (هلند)",
"کد پستی",
"زبان هلندی",
"دانشگاه آمستردام",
"متروی آمستردام",
"ایدفا",
"تالار کنسرت آمستردام"
] | [
"آمستردام",
"پایتختهای اروپا",
"پایتختهای فرهنگی اروپا",
"شهرها و شهرکهای بندری دریای شمال",
"شهرهای بندری در هلند",
"شهرهای میزبان المپیک تابستانی",
"شهرهای هلند",
"مناطق مسکونی بنیانگذاریشده در سده ۱۳ (میلادی)",
"مناطق مسکونی در هلند شمالی",
"ورزشگاههای بازیهای المپیک تابستانی ۱۹۲۸",
"ورزشگاههای دوچرخهسواری بازیهای المپیک"
] |
2,923 | دهلی | 2 | 570 | 0 | [
"دهلي",
"شاهجهاناباد",
"شاه جهان اباد",
"دلهی"
] | false | 393 | {
"KeysAndValues": [
{
"Item1": "name",
"Item2": "دهلی"
},
{
"Item1": "native_name",
"Item2": "दिल्ली"
},
{
"Item1": "settlement_type",
"Item2": "[[ناحیه همپیوسته]]"
},
{
"Item1": "image_skyline",
"Item2": "New Delhi Temple.jpg"
},
{
"Item1": "image_caption",
"Item2": "معبد [[آکشاردام]] بزرگترین معبد هندوها در جهان"
},
{
"Item1": "image_seal",
"Item2": "Emblem of India.svg"
},
{
"Item1": "image_map",
"Item2": "National Capital Territory of Delhi in India (special marker) (disputed hatched).svg"
},
{
"Item1": "latd",
"Item2": "28.61"
},
{
"Item1": "longd",
"Item2": "77.23"
},
{
"Item1": "coordinates_display",
"Item2": "inline,title"
},
{
"Item1": "subdivision_type",
"Item2": "[[کشور]]"
},
{
"Item1": "leader_title",
"Item2": "شهردار"
},
{
"Item1": "unit_pref",
"Item2": "Metric"
},
{
"Item1": "area_total_km2",
"Item2": "۱۴۸۳"
},
{
"Item1": "elevation_m",
"Item2": "۷۸۴"
},
{
"Item1": "population_total",
"Item2": "۱۶،۷۵۳،۲۳۵"
},
{
"Item1": "population_as_of",
"Item2": "۲۰۱۱"
},
{
"Item1": "population_density_km2",
"Item2": "auto"
},
{
"Item1": "timezone1",
"Item2": "IST"
},
{
"Item1": "utc_offset1",
"Item2": "۰۵:۳۰+"
}
],
"Title": "settlement"
} | دلهی (، تلفظ هندوستانی: ) یا آنگونه که در فارسی و اردو خوانده میشود دهلی ، دومین کلانشهر بزرگ هند است و دهلی نو، پایتخت هند، نیز بخشی از این کلانشهر است. دهلی طبق سرشماری سال ۲۰۰۱ با جمعیتی برابر ۱۳،۷۸۲،۹۷۶ نفر جمعیت مرکزی و بیش از ۲۲ میلیون نفر در کلان شهر دهلی یکی از بزرگترین شهرهای هند است و با قدمتی افزون بر ۵۰۰۰ سال به همراه دمشق و بنارس از قدیمیترین شهرهای جهان محسوب میشود. این شهر تاکنون ۱۱ بار ویران گشته و از نو ساخته شدهاست. دهلی قدیمیترین ناحیه مسکونی جهان بهشمار میرود که تاکنون همواره مسکون بودهاست. دهلی آمیختهای است از جامعه سنتی و مدرن و نمودی است از اجتماع مذاهب، قومیتها و فرهنگهای مختلف.
جغرافیا
شهر دهلی در ناحیه مرکزی نیمه شمالی هند و در ساحل غربی رود یامونا (جمنا) واقع شده و دارای ۲۳۹ متر ارتفاع از سطح دریا است. وسعت ناحیه پایتختی ملی دهلی برابر ۱۴۸۳ کیلومتر مربع است که ۷۰۰ کیلومتر آن ناحیه شهری و ۷۴۳ کیلومتر مربع ناحیه روستایی است و از بزرگترین کلانشهرهای جهان محسوب میگردد. ناحیه پایتختی ملی دهلی یا ایالت دهلی که دهلینو مرکز آن میباشد، از طرف شرق به ایالت اوتارپرادش و از طرف شمال، غرب و جنوب به ایالت هاریانا محدود میگردد؛ و تماما بر روی جلگه رود گنگ واقع است.
آب و هوا
دهلی در مقایسه با سایر مناطق هندوستان، بهداشتن هوای نچندان مطلوب مشهور است. از طرفی گرما و خشکی بیابانهای راجستان را دارد و از طرفی سرمای هیمالیا. بین آوریل تا اکتبر هوا گرم و سوزان است معمولا بالای ۴۰ درجه سانتی گراد. در فصل بارانهای موسمی بهویژه در ماههای ژوئیه و اوت بارانها سیلآسا هستند و در زمستان مخصوصا در دسامبر و ژانویه دما تا نزدیکی صفر پایین میآید.
بهطور کلی دهلی دارای سه فصل آب و هوایی است: ۱- فصل بارانهای موسمی یا مانسون از اول ماه جون به مدت ۴ تا ۵ ماه. ۲- فصل سرما از اول ماه نوامبر به مدت ۴ ماه و فصل گرما از اواسط ماه مارچ به مدت ۳ ماه. آب و هوای دهلی در بهار گرم و مرطوب است و باید از کولر گازی استفاده کرد. در طول زمستان نیز حداقل برای ۳ ماه نیاز به استفاده از بخاری احساس میشود.
تاریخ
از سال ۱۷۷۲ تا ۱۹۱۱ شهر کلکته پایتخت هندوستان بود ولی به خاطر مرکزیت دهلی، جرج پنجم بریتانیا، که در دهه ۱۹۰۰ پادشاه هند بهشمار میآمد پایتخت را از کلکته به دهلی نو منتقل کرد.
این شهر دارای پنج هزار سال قدمت است و آثار دوران تمدن موهنجودارو یا دره رود سند در آن یافت شدهاست. دهلی اولین پایتخت حکومت مسلمانان از قرن دوازده تا ۱۹ میلادی بوده و طی قرون متمادی، جنگها و ویرانیهای فراوانی را به خود دیدهاست که از مهمترین آنها حمله تیمور و نادر شاه به این شهر را میتوان نام برد. تخت طاووس و الماس معروف دریای نور از غنائم با ارزشی است که از این شهر به ایران منتقل شدهاست.
اولین جنگ برای استقلال سرزمین هند، درسال ۱۸۷۵ در شهر دهلی به وقوع پیوست. انگلیسیها در سال ۱۹۱۱ مرکز حکومت خود را از کلکته به این شهر انتقال دادند. طراحی و احداث دهلی نو بلافاصله پس از استقرار حکومت انگلیسیها، توسط یک معمار برجسته انگلیسی به نام «ادوین لوتینز» در جنوب دهلی آغاز گردید. دهلی نو پس از استقلال بهعنوان پایتخت هند معرفی شد.
گردشگری
قلعه سرخ یا رد فورت
در کلان شهر دهلی اماکن تاریخی و گردشگری زیادی موجود است و این شهر از ظرفیت قابل قبولی برای پذیرایی گردشگران برخوردار است. از مهمترین اماکن جلب گردشگر در این شهر میتوان به مراکز زیر اشاره کرد:
قلعه سرخ (رد فورت یا لال قلعه Red Fort or Lal Qila)
بزرگترین مرکز جلب توریست در دهلی است؛ که دستور احداث این قلعه را شاه جهان امپراتور گورکانی، وقتی که پایتخت خود را از اگرا به دهلی تغییر داد، صادر کرد. ساخت آن نه سال به طول انجامید و در سال ۱۶۴۸ تکمیل شد. این قلعه به وسیله دیواری از سنگهای قرمز رنگ محصور گشته که طول آن ۵/۲ کیلومتر و ارتفاع آن از ۱۶ تا ۳۳ متر متغیر است.
این بنا شامل بخشها و اجزاء مختلفی است که شامل تالارها، ایوانها و بناهای گوناگون خصوصی و عمومی باشکوه و زیبایی است که معروفترینشان را میتوان بهاین ترتیب نام برد:
دروازه لاهور (Lahore Gate)، دروازه دهلی (Delhi Gate)، دروازه فیل (Elephant Gate)، چاتاچوک (Chatta Chowk)، نقارهخانه (Naqqar Khana) یا نوبت خانه (Naubat Khana)، دیوان عام (Diwan-i-Am)، کرسی (Qursi) یا تخت شاهی، لال پرده (Lal Pardah) یا پرده قرمز، باغ حیات بخش (Hayat Baksh Bagh)، دیوان خاص (Diwan-i-Khas)، خاص محل (Khas Mahal)، موسامان برج (Mussaman Burj)، نهر بهشت (Nahr-i-Behisht)، میزان عدالت (Scale of Justice)، ساوان و بادان (Sawan and Bhadon)، ظفر محل (Zafar Mahal)، حمام (Hammam)، زنانه (Zenana) یا اندرونی، ممتاز محل (Mumtaz Mahal)، رنگ محل (Rang Mahal)، دعوتخانه (Daawat Khana)، موتی مسجد (Moti Masjid) یا مسجد مروارید و دو موزه است.
آن را با قلعه دیگری که به همین نام «قلعه سرخ» مشهور است و در آگرا ساخته شده، نباید اشتباه گرفت.
مسجد جامع دهلی
مسجد جامع دهلی
مسجد جامع دهلی یا «مسجد جهان نما» از بزرگترین مساجد هندوستان و از باشکوهترین مساجد در جهان اسلام است. این بنا به دستور شاه جهان سازنده تاج محل در سال ۱۶۵۶ میلادی ساخته شدهاست. این مسجد که روبروی قلعه سرخ، در قسمت دهلی قدیم قرار دارد، یکی از مراکز مهم مسلمانان هند بهشمار میرود. محوطه خارجی این مسجد میتواند بیش از ۲۵ هزار نمازگزار را در خود جای دهد و ازجمله اشیاء باستانی که در این مسجد نگهداری میشود، قرآنی است که روی پوست آهو نوشته شدهاست. برای ساخت این مسجد ۵۰۰۰ کارگر به مدت بیش از ۶ سال کار کردهاند. سقف این مسجد دارای سه گنبد است که روی آنها با مرمرهای سیاه و سفید تزیین شدهاست. دو مناره این مسجد دارای ۴۰ متر ارتفاع هستند.
آرامگاه همایون اولین باغ ساخته شده به سبک ایرانی در شبه قاره
آرامگاه همایون (همایون تمب Humayuns Tomb)
همایون دومین پادشاه امپراتوری مغولی هند یا گورکانیان هند بود که پس از پانزده سال که در دربار ایران پناهنده بود به کمک شاه طهماسب اول تاج و تخت خود را بازستاند و به هند برگشت اما پس از چند ماه بهطور ناگهانی و بر اثر سقوط از پلههای کتابخانهاش فوت کرد. این آرامگاه با شکوه به دستور همسر وی حمیده بانو بیگم که در ایران با معماری ایرانی آشنا شده بود ساخته شد. کار ساخت این بنا در سال ۱۵۶۲ یک سال پس از مرگ همایون آغاز و هشت سال به طول انجامید. معماران این باغ سید محمد بن میرک غیاث الدین و پدر وی میرک غیاث الدین بودند که از هرات به دهلی آورده شده بودند. این آرامگاه با الهام از مقابر ایرانی و فضای چهار باغ یا باغ جنت ساخته شده که اولین باغ به این سبک در هندوستان بهشمار میرود.
مقبره یا درگاه نظامالدین اولیاء در دهلی
درگاه حضرت نظامالدین اولیا (Hazrat Khawaja Nizamuddin Auliya)
آرامگاه صوفی بزرگ هند، خواجه نظام الدین اولیا (۱۲۳۸–۱۳۲۵ میلادی) در محلی شلوغ و پرتراکم، میزبان جمع کثیری از زایران مسلمان و غیر مسلمان است. شاه نظامالدین اولیاء در ۷۲۵ ه. ق در دهلی دیده از جهان فروبست و در همانجا دفن شد. مجموعه درگاه یا آرامگاه وی در مقبره شکرگنج هندوستان در نزدیکی آرامگاه همایون در محلی شلوغ و پرتراکم که به نام خود او منطقه «حضرت نظامالدین» شناخته میشود، مورد بازدید تعداد زیادی از مردم و زیارتگاه مسلمانان و اهل تصوف است و هر سال یک روز برای وی در این محل مجلس یادبود تشکیل میشود و هزاران مسلمان در آنجا اجتماع میکنند و از طرف خطباء خطبهها خوانده میشود. آرامگاه امیرخسرو دهلوی از مریدان نظامالدین اولیاء بود نبیز در همین مجموعه قرار دارد.
قطب منار
قطب منار (Qutub Minar)
ارتفاع این منار عظیم۷۲/۵ متر است که ۳۹۹ پله دارد و بلندترین بنای آجری دنیاست. این بنا از سنگ ساخته شده و جزو اولین بناهای عظیم هند و از نمونههای بارز معماری هندو-اسلامی است. تزئینات روی این منار بینظیر است. این بنا در کنار مسجد قوه الاسلام در سال ۱۱۹۹ میلادی توسط قطب الدین ایبک در جنوب شهر دهلی و بر روی خرابههای تعداد زیادی از معابد مربوط به آئین جینیسم ساخته شدهاست. آنچه این مسجد را جذابتر میکند وجود یک ستون مرموز از فلزی ناشناخته است. این ستون فلزی از آلیاژ ناشناختهای ساخته شده که هرگز زنگ نمیزند و رنگ عوض نمیکند و فرسوده نیز نمیشود. این ستون فلزی در صحن اصلی مسجد نصب شده و مربوط به قرن پنجم میلادی است که عامه، حلقه کردن دست از پشت، دور این ستون را خوشیمن میدانند.
قطب منار همراه با مسجد قوه الاسلام و بقایای چندین بنای قدیمی دیگر «مجموعه قطب» در دهلی را تشکیل میدهد.
معبد نیلوفر یا لوتوس تمپل
لوتوس تمپل یا معبد نیلوفر (Baháí Houses of Worship یا Lotus Temple)
معبد آیین بهائی یا مشرق الاذکار بهائیان در شهر دهلینو است که از معروفترین بناهای مدرن هند بهشمار میآید و به عنوان مادر معابد شبه قاره هند شناخته شدهاست. به معماری این بنا که به شکل گل لوتوس است جوایز معتبر بینالمللی بسیاری تعلق گرفته و مقالات بیشماری در نشریات معتبر جهانی درباره آن نوشتهاند.
بنای یادبود مهاتما گاندی (راج گت Raj Ghat)
سکوی چهار گوش سادهای از مرمر سیاه، محل نگهداری خاکستر مهاتما گاندی است که در سال ۱۹۴۸ به قتل رسید. هر ساله در روز سیام ژانویه، روز شهید، به یاد پدر ملی هند گردهمایی در این محل تشکیل میگردد.
دفتر نخست وزیر و وزارت خارجه هند (معروف به ساوت بلاک South Block) در مجموعه راشتراپاتی بهاوان
کاخ ریاست جمهوری راشتراپاتی بهاوان (Rashtrapati Bhavan) و مغول گاردن
در سمت منتهیالیه غربی میدان مرکزی دهلی نو که دروازه هند در میان آن قرار گرفته، مجموعه بزرگ کاخ ریاست جمهوری قرار دارد. دفتر نخست وزیر و وزارت خارجه (معروف به ساوت بلاک South Block) در حاشیه شرقی و ساختمان مدور مجلس هند نیز در حاشیه شمال شرقی این کاخ واقع شدهاست. این مجموعه، بخش اصلی از معماری انگلیسی دهلینو است.
کاخ ریاست جمهوری دارای تالارهای بزرگ و ۳۴۰ اتاق است. باغ زیبا و معروف مغول گاردن در انتهای غربی محوطه این کاخ قرار دارد که سالی یک ماه، بازدید عموم از آن آزاد است.
سالن معروف آشوکا در طبقه دوم این کاخ قرار دارد که محل برگزاری رسمیترین برنامههای رئیس جمهور هندوستان است. سقف این سالن و حاشیه فوقانی دیوارههای آن به مساحتی بیش از ۷۵۰ متر مربع، تماما با نقاشیهای ایرانی و اشعار فارسی پوشیده شدهاست.
دروازه هند دهلی
دروازه هند (ایندیا گیت India Gate)
این بنای باشکوه با ارتفاع ۴۲ متر در محوطهای باز و نزدیک به کاخ ریاست جمهوری هند توسط معمار انگلیسی دهلی نو در سال ۱۹۳۱ ساخته شدهاست. در واقع یادبودی است برای ۹۰ هزار سرباز هندی که در جنگ جهانی اول کشته شدهاند و نام این سربازان بر دیوارهای این بنا حک شدهاست. (با دروازه هند در بمبئی اشتباه نشود)
جنتر منتر یا رصدخانه دهلی
جنتر منتر(Jantar Mantar)
این بنا به عنوان مرکز رصدخانه و تحقیقاتی نجومی توسط حاکم جی پور، در سال ۱۷۲۴ ساخته شدهاست. توسط این بنا که دارای محاسبات نجومی است، گردش ستارگان را اندازهگیری میکردند.
قلعه کهنه هند (پورانا کیلا Purana Quila)
قلعه کهنه هند معروف به پورانا کیلا بر روی خرابههای شهر کهن پاندواها که زمانی در کنار رودخانه یامونا قرار داشته، توسط شیر شاه سوری سلطان افغان که بر همایون شورید و دهلی را تصرف کرد طی سالهای ۱۵۳۸ و ۱۵۴۵ ساخته شدهاست.
آرامگاه صفدر جنگ
آرامگاه صفدر جنگ (Safdarjungs Tomb)
بنای آرامگاه صفدر جنگ، وزیر دربار گورکانی، آخرین سبک معماری باغ مقبرهای دهلی در دوران امپراتوری مغولی هند است که در خلال سالهای ۱۷۵۳ تا ۱۷۵۴ در زمان محمد شاه گورکانی، پادشاه هند، ساخته شدهاست.
آرامگاه عبدالرحیم خانخانان در دهلی که از آرامگاه همایون الهام گرفته شده و در نزدیکی همان بنا نیز قرار دارد.
آرامگاه خان خانان (Abdul Rahim Khan-I-Khanas Tomb)
میرزا عبدالرحیم خانخانان (۱۷ دسامبر ۱۵۵۶ - ۱۶۲۷ م /۱۴ صفر ۹۶۴ - ۱۰۳۶ ه. ق) پسر محمد بیرامخان خانخانان و از وزیران صاحب قدرت جلالالدین اکبرشاه بود که در روند مهاجرت هنرمندان ایرانی به هند نقش موثری داشت.
بنای آرامگاه عبدالرحیم خان خانان توسط او برای همسرش در ۱۵۹۵ م ساخته شد و خود او را در ۱۶۲۷ م در همانجا بهخاک سپردند. این آرامگاه از آرامگاه همایون مشتق شدهاست و نمونهای از یک نسخه جمع و جور از نوع آرامگاههای «مکعبی» است که در دهلی زیاد استفاده شدهاست. ازارههای دیوارهای بنا در باغی استوار است که نهرهای آب و استخر آن جایگزین باغ بزرگی است که در مقبره همایون دیده میشود.
آرامگاه عبدالرحیم خانخانان در نزدیکی مجموعه نظامالدین اولیاء و در کنار آرامگاه همایون در دهلی واقع است.
بازار چندی چوک
بازار بزرگ چندی چوک (به معنای میدان نقره) که روبه روی قلعه سرخ و در ضلع شمالی مسجد جامع دهلی قرار دارد، توسط جهان آرا بیگم دختر شاه جهان و به دست سازندگان تاج محل ساخته شده و یادآور هنر و تمدن عصر گورکانیان هند است. این بازار سنتی دارای راستههای زیادی است که بازار اصلی شهر دهلی (قدیم) را تشکیل میدهد. این بازار توسط کانالهایی پر از آب به دو بخش تقسیم شده که آب کانال هنگام شب بسان نقره در زیر نور ماه میدرخشیدهاست.
قلعه تغلق آباد
پایتخت غیاث الدین تغلق در فاصله ۸ کیلومتری از قطب منار قرار دارد که به دلیل استراتژیک احداث گردیده و اکنون تعداد کمی از استحکامات و تالارهای زیر زمینی آن بر جای ماندهاست. براساس برخی حکایات ویران شدن شهر بر اثر نفرین خواجه نظام الدین اولیا بودهاست.
فیروز شاه کتلا
در شهر فیروزآباد هند، نزدیک به دهلی گیت در قرن ۱۴ میلادی به وسیله فیروز شاه تغلق ساخته شد. ستون معروف سنگی به ارتفاع ۱۴ متر حامل پیغام صلح آشوکا در این محل قرار دارد.
اماکن مذهبی غیر اسلامی
معبد آکشاردام که بزرگترین معبد آیین هندو در جهان به حساب میآید، چترپور مندیر (شهر معابد)، بیرلا مندیر، بنگالاصاحب گوردوارا، کلیسای قلب روحانی و معبد ایسکون، از معروفترین معابد و اماکن مذهبی غیر اسلامی در دهلی بهشمار میروند.
پارکها
پارک دهلی
لودی گاردن پارک پنج حس (Garden of Five Senses)، نهرو پارک، بودا پارک، پارک آهوها(Deer Park)، پارک دهلی، دلهی ریج، پارک اجمل خان و مجموعه دهولاکن از معروفترین پارکهای این شهر محسوب میشوند.
مراکز خرید
از مراکز عمده خرید برای جهانگردان میتوان دیلیهات، جان پت، کانات پلس، پالیکا بازار، انسال پلازا، آی.ان. ای (آینا) مارکت، سروجی نگر، کارول باغ را نام برد. صنایع دستی پارچهای، چوبی و سنگی از بهترین سوغاتیهای هند است.
زبان
زبانهای رسمی این شهر زبان هندی، پنجابی، اردو و انگلیسی میباشند.
مترو
متروی دهلی در سال ۲۰۰۲ تاسیس شده و هماکنون دارای ۶ خط و ۱۶۰ ایستگاه میباشد.
دانشگاهها
ترمینال خروجی فرودگاه بینالمللی ایندیرا گاندی دهلینو
دهلی از شهرهای مهم دانشگاهی هند بهشمار میرود. در سال تحصیلی ۰۵–۲۰۰۴ در دهلی ۱۶۵ کالج دایر بودهاست شامل ۵ کالج پزشکی ۸ کالج مهندسی. شهر دهلی شش دانشگاه مهم دارد که عبارتند:
دانشگاه جواهر لعل نهرو (Jawaharlal Nehru University) سال تاسیس ۱۹۶۹
دانشگاه دهلی (University of Delhi) سال تاسیس ۱۹۲۱
دانشگاه جامعه ملی اسلامی (Jamia Millia Islamia) سال تاسیس ۱۹۲۰
دانشگاه گورو گوبیند سینگ ایندراپراستا (Guru Gobind Singh Indraprastha University) سال تاسیس ۱۹۹۸
دانشگاه ایندرا گاندی (Indira Gandhi National Open University) سال تاسیس ۱۹۸۵
دانشگاه جامعه همدرد (Jamia Hamdard) سال تاسیس ۱۹۸۹
افزون بر آن دهلی ۹ دانشگاه مجازی دارد.
مترو دهلی
همچنین از دیگر مراکز آموزش عالی و تحقیقاتی دهلی میتوان به این موسسات اشاره کرد:
All India Institute of Medical Sciences
Indian Institute of Technology Delhi
Netaji Subhas Institute of Technology
Delhi College of Engineering
Faculty of Management Studies
Delhi School of Economics
Indian Institute of Foreign Trade
دروازه هند یاایندیا گیت
بنای یادبود سربازان هندی کشته شده در جنگ جهانی اول | [
"ناحیههای همپیوسته هند",
"آکشاردام",
"فهرست کشورهای جهان",
"فارسی",
"اردو",
"هند",
"دهلی نو",
"دمشق",
"بنارس",
"یامونا",
"اوتارپرادش",
"هاریانا",
"رود گنگ",
"راجستان",
"هیمالیا",
"بارانهای موسمی",
"مانسون",
"کلکته",
"جرج پنجم بریتانیا",
"موهنجودارو",
"سند (رود)",
"تیمور",
"نادر شاه",
"تخت طاووس",
"دریای نور",
"قلعه سرخ",
"شاه جهان",
"گورکانی",
"اگرا",
"آگرا",
"مسجد جامع دهلی",
"تاج محل",
"آرامگاه همایون",
"نصیرالدین همایون",
"گورکانیان",
"شاه طهماسب اول",
"حمیده بانو بیگم",
"معماری ایرانی",
"سید محمد بن میرک غیاث الدین",
"میرک غیاث الدین",
"هرات",
"چهار باغ",
"خواجه نظام الدین اولیا",
"قطب منار",
"منار",
"معماری هندو-اسلامی",
"مسجد قوة الاسلام",
"قطب الدین ایبک",
"جینیسم",
"لوتوس تمپل",
"دین بهائی",
"مشرق الاذکار",
"شبه قاره هند",
"بنای یادبود مهاتما گاندی",
"مهاتما گاندی",
"راشتراپاتی بهاوان",
"مغول گاردن",
"آشوکا",
"دروازه هند (دهلی نو)",
"جنگ جهانی اول",
"دروازه هند",
"جنتر منتر",
"رصدخانه",
"جی پور",
"قلعه کهنه هند",
"شهر کهن پاندواها",
"شیر شاه سوری",
"آرامگاه صفدر جنگ",
"امپراتوری مغولی هند",
"محمد شاه گورکانی",
"عبدالرحیم خان خانان",
"۱۵۵۶ (میلادی)",
"۱۶۲۷ (میلادی)",
"۹۶۴ (قمری)",
"۱۰۳۶ (قمری)",
"محمد بیرامخان خانخانان",
"اکبر شاه",
"ازاره",
"نظامالدین اولیاء",
"بازار چندی چوک",
"جهان آرا بیگم",
"قلعه تغلق آباد",
"غیاث الدین تغلق",
"فیروز شاه کتلا",
"فیروزآباد هند",
"فیروز شاه تغلق",
"هندو",
"چترپور مندیر",
"بیرلا مندیر",
"بنگالاصاحب گوردوارا",
"کلیسای قلب روحانی",
"ایسکون",
"لودی گاردن",
"نهرو پارک",
"بودا پارک",
"پارک آهوها",
"پارک دهلی",
"دلهی ریج",
"زبان هندی",
"زبان پنجابی",
"زبان انگلیسی",
"متروی دهلی",
"دانشگاه جواهر لعل نهرو",
"دانشگاه دهلی",
"دانشگاه جامعه ملی اسلامی",
"دانشگاه گورو گوبیند سینگ ایندراپراستا",
"دانشگاه ایندرا گاندی",
"دانشگاه جامعه همدرد"
] | [
"دهلی",
"ایالتهای هند",
"بنیانگذاریها در سده ۶ (پیش از میلاد) در هند",
"سرزمینهای اتحادیه هندوستان",
"شمال هند",
"قلمروها و ناحیههای پایتخت",
"مناطق مسکونی بنیانگذاریشده در سده ۶ (پیش از میلاد)",
"هند"
] |
2,924 | تگوسیگالپا | 2 | 97 | 0 | [
"تکوسیگالپا",
"تگوسيگالپا",
"تكوسيگالپا"
] | false | 55 | {
"KeysAndValues": [
{
"Item1": "name",
"Item2": "تگوسیگالپا"
},
{
"Item1": "native_name",
"Item2": "Tegucigalpa"
},
{
"Item1": "image_skyline",
"Item2": "Tegucigalpa 1983.jpg"
},
{
"Item1": "image_caption",
"Item2": "دید هوایی شهر تگوسیگالپا، دسامبر ۱۹۸۳"
},
{
"Item1": "image_flag",
"Item2": "BanderaTGU.jpg"
},
{
"Item1": "nickname",
"Item2": "Tegus , Tepaz , Cerro de Plata"
},
{
"Item1": "image_map",
"Item2": "Honduras-CIA WFB Map.png"
},
{
"Item1": "pushpin_map",
"Item2": "Honduras"
},
{
"Item1": "latd",
"Item2": "14"
},
{
"Item1": "longd",
"Item2": "87"
},
{
"Item1": "longm",
"Item2": "13"
},
{
"Item1": "coordinates_display",
"Item2": "inline,title"
},
{
"Item1": "subdivision_type",
"Item2": "[[کشور]]"
},
{
"Item1": "subdivision_type1",
"Item2": "ناحیه"
},
{
"Item1": "subdivision_name1",
"Item2": "[[استان فرانسیسکو مورازان]]"
},
{
"Item1": "established_title",
"Item2": "بنیانگذاریپایتخت شدن"
},
{
"Item1": "established_date",
"Item2": "۲۹ سپتامبر ۱۵۷۸۳۰ اکتبر ۱۸۸۰"
},
{
"Item1": "leader_title",
"Item2": "شهردار"
},
{
"Item1": "leader_name",
"Item2": "[[ریکاردو آلوارز]]"
},
{
"Item1": "unit_pref",
"Item2": "Metric"
},
{
"Item1": "area_total_km2",
"Item2": "۷۵۱.۱"
},
{
"Item1": "elevation_m",
"Item2": "3250"
},
{
"Item1": "population_total",
"Item2": "1,086,641"
},
{
"Item1": "population_as_of",
"Item2": "۲۰۰۹"
},
{
"Item1": "population_density_km2",
"Item2": "auto"
},
{
"Item1": "timezone1",
"Item2": "Central America"
},
{
"Item1": "utc_offset1",
"Item2": "۶-"
}
],
"Title": "settlement"
} | تگوسیگالپا پایتخت کشور هندوراس در آمریکای مرکزی است.
تگوسیگالپا همچنین مرکز استان فرانسیسکو مورازان هم هست.
جمعیت کلانشهری آن در سال ۲۰۰۶ برابر با ۱،۶۸۲،۷۲۵ نفر بود.
صنایع این شهر عبارتاند از نساجی، شکر و سیگارسازی.
تگوسیگالپا بزرگترین شهر هندوراس است و در ارتفاع حدود ۱۰۰۰ متری واقع شدهاست. این شهر در میانه یک رشته کوه قرار دارد و جنگلهای کاج پیرامون آن را پوشاندهاند. این شهر دارای آب و هوای نیمهگرمسیری و مرطوب با یک فصل خشک از نوامبر/دسامبر تا آوریل است.
تاریخچه
این شهر در درهای به همین نام و در بلندای ۳،۲۵۰ پایی واقع شدهاست.
نام آن از واژه تگوز-گالپا در زبان سرخپوستی ناهوآتل گرفته شده که به معنی «تپههای نقرهای» است.
این شهر در ۲۹ سپتامبر ۱۵۷۸ توسط اسپانیاییها بنا نهاده شد و در ۳۰ اکتبر سال ۱۸۸۰ در زمان رئیس جمهور مارکو آرلیو سوتو پایتخت کشور شد.
این منطقه مرکز استخراج معادن طلا و نقره بود، و فاتحان اسپانیایی در معادن آن مردم محلی را به کار میگرفتند. تگوسیگالپا در زمان استعمار هنوز یک شهرک صنعتی بیش بود و پایتخت این منطقه تروخیلو بود که در ساحل قرار داشت.
در سده ۱۸ معادن پس از جاری شدن سیل و از دست رفتن تولید بسته شدند و این شهر سپس برای درآمد خود به ترابری کالا از ساحل اقیانوس آرام به سواحل کارائیب روی آورد.
در آغاز سده ۱۹، تگوسیگالپا بهاندازه کافی بزرگ شدهبود که بتوان به آن شهر گفت. در تاریخ ۱۱ دسامبر سال ۱۸۲۱ تگوسیگالپا رسما به عنوان شهر رسمیت یافت. در سده ۱۹، چینیها و اعراب در تگوسیگالپا، مستقر شده و به دادوستد پرداختند.
مهاجرت اعراب پس از پنجاه سال متوقف شد اما مهاجرت چینیها همچنان ادامه دارد. مردم هر دو گروه امروز در تگوسیگالپا یافت میشوند.
در زمان جمهوری آمریکای مرکزی در سال ۱۹۲۱، تگوسیگالپا به عنوان منطقه فدرال و پایتخت این جمهوری کوتاهمدت برگزیده شد. این جمهوری کشورهای السالوادور، گواتمالا و هندوراس را دربر میگرفت.
موزهها
گنجینه ملی ویلروی (Museo Nacional Villaroy)
موزه مردمشناسی (Museo del Hombre)
موزه تاریخ نظامی (Museo Histórico Militar)
سالا بانکاتلان (Sala Bancatlán)
نگارخانه هنر ملی (Galería de Arte Nacional)
موزه تاریخ طبیعی (Museo de Historia Natural)
مراکز خرید
مرکز خرید مولتیپلازا (Multiplaza)
میدانگاه میرافلورس (Plaza Miraflores)
مرکز خرید مگاپلازا (Megaplaza)
بازار کمایاگوئلا (Los Mercados de Comayagüela)
مرکز خرید الدورادو (El Dorado)
شهر خواهر
20px تایپه, تایوان | [
"فهرست کشورهای جهان",
"استان فرانسیسکو مورازان",
"ریکاردو آلوارز",
"هندوراس",
"آمریکای مرکزی",
"کلانشهر",
"سیگارسازی",
"رشته کوه",
"زبان ناهوآتل",
"رئیس جمهور",
"مارکو آرلیو سوتو",
"شهرک صنعتی",
"تروخیلو",
"اقیانوس آرام",
"جمهوری آمریکای مرکزی",
"تاریخ طبیعی",
"مرکز خرید",
"الدورادو",
"تایپه",
"تایوان"
] | [
"تگوسیگالپا",
"پایتختهای آمریکای شمالی",
"پایتختها در آمریکای مرکزی",
"مناطق مسکونی بنیانگذاریشده در ۱۵۷۸ (میلادی)",
"مناطق مسکونی در هندوراس",
"هندوراس"
] |
2,926 | هند | 2 | 7,611 | 0 | [
"شبه جزیره هندوستان",
"جمهوری هند",
"جمهوري هند",
"شبه جزيره هندوستان"
] | false | 7,181 | {
"KeysAndValues": [
{
"Item1": "نام اصلی",
"Item2": "भारत गणराज्यبهارات گنراجیه"
},
{
"Item1": "نام فارسی رسمی",
"Item2": "جمهوری هندوستان"
},
{
"Item1": "نام عادی",
"Item2": "هند"
},
{
"Item1": "تصویر نشان ملی",
"Item2": "Emblem of India.svg"
},
{
"Item1": "تصویر پرچم",
"Item2": "Flag of India.svg"
},
{
"Item1": "شعار ملی",
"Item2": "सत्यमेव जयते «[[تنها راستی است که پیروز است]]»"
},
{
"Item1": "نقشه",
"Item2": "India (orthographic projection).svg"
},
{
"Item1": "سرود ملی",
"Item2": "[[چیره بر یاد همگان]]"
},
{
"Item1": "زبان رسمی",
"Item2": "[[هندی]]، [[انگلیسی]]"
},
{
"Item1": "پایتخت",
"Item2": "[[دهلی نو]]"
},
{
"Item1": "latd",
"Item2": "28"
},
{
"Item1": "latm",
"Item2": "34"
},
{
"Item1": "longd",
"Item2": "77"
},
{
"Item1": "longm",
"Item2": "12"
},
{
"Item1": "بزرگترین شهر",
"Item2": "[[بمبئی]]"
},
{
"Item1": "نوع حکومت",
"Item2": "[[ فدرال دموکراسی]]"
},
{
"Item1": "نوع حاکمان",
"Item2": "[[رئیسجمهور]][[نخستوزیر]]"
},
{
"Item1": "نام حاکمان",
"Item2": "[[رام ناته کوویند]][[نارندرا مودی]]"
},
{
"Item1": "مساحت",
"Item2": "۳،۱۶۶،۴۱۴*"
},
{
"Item1": "areami²",
"Item2": "۱،۲۲۲،۵۵۹"
},
{
"Item1": "رتبه مساحت",
"Item2": "هفتم"
},
{
"Item1": "area_magnitude",
"Item2": "۱ E۱۲"
},
{
"Item1": "درصد آبها",
"Item2": "۹٫۵۶"
},
{
"Item1": "جمعیت",
"Item2": "۱٫۲ میلیارد"
},
{
"Item1": "سال برآورد جمعیت",
"Item2": "۲۰۰۷"
},
{
"Item1": "رتبه جمعیت",
"Item2": "دوم"
},
{
"Item1": "جمعیت سرشماری",
"Item2": "یک میلیارد و پانصد میلیون و دویست و سی و دو هزار و هشتصد و نود و سه نفر"
},
{
"Item1": "سال سرشماری",
"Item2": "۲۰۰۱"
},
{
"Item1": "تراکم جمعیت",
"Item2": "۳۷۸٫۹"
},
{
"Item1": "population_densitymi²",
"Item2": "۸۵۲"
},
{
"Item1": "رتبه تراکم جمعیت",
"Item2": "سیویکم"
},
{
"Item1": "سال تولید ناخالص داخلی",
"Item2": "۲۰۰۶"
},
{
"Item1": "تولید ناخالص داخلی",
"Item2": "$۴٫۰۴۲ [[تریلیارد]]"
},
{
"Item1": "رتبه تولید ناخالص داخلی",
"Item2": "هفتم"
},
{
"Item1": "سرانه تولید ناخالص داخلی",
"Item2": "$۳،۷۳۷"
},
{
"Item1": "رتبه سرانه تولید ناخالص داخلی",
"Item2": "۱۱۸ام"
},
{
"Item1": "سال شاخص توسعه انسانی",
"Item2": "۲۰۰۶"
},
{
"Item1": "شاخص توسعه انسانی",
"Item2": "10px ۰٫۶۱۱"
},
{
"Item1": "رتبه شاخص توسعه انسانی",
"Item2": "۱۲۶ام"
},
{
"Item1": "Gini",
"Item2": "۳۲٫۵"
},
{
"Item1": "Gini_year",
"Item2": "۱۹۹۹–۰۰"
},
{
"Item1": "نحوه تشکیل",
"Item2": "[[استقلال]] از [[بریتانیا]]"
},
{
"Item1": "موارد منجر به تشکیل",
"Item2": "اعلام رسمی[[جمهوری]]"
},
{
"Item1": "تاریخ تشکیل",
"Item2": "[[۱۵ آگوست]] [[۱۹۴۷]][[۲۶ژانویه]] [[۱۹۵۰]]"
},
{
"Item1": "واحد پول",
"Item2": "[[روپیه هند]] (Rs)"
},
{
"Item1": "کد واحد پول",
"Item2": "INR"
},
{
"Item1": "منطقه زمانی",
"Item2": "[[IST]]"
},
{
"Item1": "utc",
"Item2": "+۵:۳۰"
},
{
"Item1": "DST",
"Item2": "+۵:۳۰"
},
{
"Item1": "دامنه اینترنتی",
"Item2": "[[.in]]"
},
{
"Item1": "جهت رانندگی",
"Item2": "چپ"
},
{
"Item1": "پیششماره تلفنی",
"Item2": "۹۱"
}
],
"Title": "کشور"
} | موقعیت جغرافیایی کشور هند
هند یا هندوستان با نام رسمی جمهوری هندوستان (هندی: भारत गणराज्य؛ تلفظ: بهارت گنراجیه) کشوری در جنوب آسیا است که پایتخت آن دهلی نو میباشد. هند از شمال غربی با پاکستان؛ از شمال با چین، بوتان، نپال و تبت؛ و از شمال شرقی با برمه و بنگلادش همسایهاست. همچنین هند از باختر با دریای عمان و خلیج فارس، از خاور با خلیج بنگال، و از جنوب نیز با اقیانوس هند مرز آبی دارد.
پهناوری هند ۳،۴۰۲،۸۷۳ کیلومتر مربع (هفتم در جهان و ۲ برابر ایران) است. بیشتر سرزمین هند پست و هموار است و رشتهکوه هیمالیا که در شمال کشور قرار دارد باعث شدهاست که رطوبت و ابرهای بارانزا به شمال آسیا نفوذ نکند و در نتیجه هند کشوری پرباران و مرطوب و دارای خاک بسیار حاصلخیز است. این موضوع باعث شدهاست که این کشور بتواند جمعیت بسیاری را در خود جای دهد.
جمعیت هند ۱،۲۱۰،۱۹۳،۴۲۲ نفر است که دومین کشور پرجمعیت دنیا پس از چین بهشمار میآید. بندر بمبئی (مومبائی) با جمعیتی نزدیک به ۱۴ میلیون تن، پرجمعیتترین شهر هند است. هند بیش از سی و پنج شهر بزرگ با جمعیت بالای یک میلیون تن دارد. بمبئی، دهلی، کلکته، مدرس، بنگلور، حیدرآباد، اگرا، میسور، جیپور، گوا، پونا، بوپال، تریواندروم، سورات و کانپور از شهرهای مهم این کشور پهناور هستند.
هند دارای تاریخ و فرهنگ بسیار کهن و پرباری است که به ۳۰۰۰ سال پیش از میلاد میرسد. هند سرزمین نژادها، زبانها، آیینها، و فرهنگهای فراوان و گوناگون میباشد. در هند صدها زبان و هزاران گویش و لهجه وجود دارد. علاوه بر دو زبان هندی و انگلیسی که در قانون اساسی این کشور زبان رسمی اعلام شدهاست، ۲۲ زبان دیگر در یک یا چند ایالت موقعیت زبان رسمی را دارند.
طی ۸۰۰ سال تسلط ایرانیان و ترکان فارسیزبان بر هند، این کشور از فرهنگ ایران و زبان فارسی تاثیر بسیاری پذیرفتهاست. زبان فارسی در دوره غزنویان به هند راه یافت و با فرمانروایی دودمان گورکانیان هند زبان رسمی شد. زبان فارسی هند شاعران بزرگی همچون بیدل دهلوی، و امیر خسرو دهلوی و دستگاه شعری سبک هندی را در خود پروراند. زبان فارسی تاثیر فراوانی بر زبانهای هند بهویژه زبان اردو گذاشتهاست. زبان فارسی پیش از آنکه هند مستعمره انگلستان شود (سده ۱۹ میلادی)، دومین زبان رسمی این کشور و زبان فرهنگی و علمی بهشمار میرفت.
+ سمبلهای ملی جمهوری هند (رسمی)
حیوان ملی
50px
پرنده ملی
50px
درخت ملی
50px
گل ملی
50px
حیوان باستانی ملی
50px
پستاندار آبزی ملی
50px
خزنده ملی
50px
پستاندار باستانی ملی
50px
میوه ملی
50px
معبد ملی
50px
رود ملی
50px
کوه ملی
50px
مشخصات کلی
نام: «هند» (و همچنین صورتهای آن در زبانهای غربی ازجمله India در انگلیسی) برگرفته از زبان فارسی باستان است که به جای واژه سانسکریت «سیندو» (Sindhu) بهکار میرفته و نام رودخانه سند بودهاست. همچنین واژه «هندوستان» که به عنوان نام کامل این سرزمین در اغلب کشورها از جمله خود هند رواج دارد واژهای فارسی است به معنی «سرزمین هندوها».
پهناوری: ۳٫۱۶۶٫۱۴۴ کیلومتر مربع (بدون احتساب کشمیر و دیگر اراضی مورد مناقشه) - آبهای داخلی: ۶/۹٪
جمعیت: ۱،۱۷۷،۹۷۲،۰۰۰ نفر (برآورد ۲۰۱۰م) رشد جمعیت: ۴/۱٪
یکای پول: روپیه هند است که به یکصد پیسه تقسیم میشود. ارزش روپیه در مقطع ده ساله مارس ۲۰۰۴ تا مارس ۲۰۱۴ بین ۳۹ روپیه تا ۶۹ روپیه برای هر دلار آمریکا در نوسان بودهاست.
پرچم هند: پرچم ملی کشور هند دارای سه رنگ افقی، از بالا به پایین، زعفرانی، سفید و سبز است. در وسط این پرچم گردونهای با بیست و چهار پره به رنگ سرمهای است. رنگ زعفرانی سمبل شجاعت، دلیری، وارستگی و فداکاری، رنگ سفید بیانگر خلوص و حقیقت و رنگ سبز به معنای ایمان، اعتقاد، باروری و حاصلخیزی است. گردونه پرچم که به آن دارما چاکرا گفته میشود، نمادی باستانی در آیین بوداست که توسط آشوکا پادشاه قدرتمند قرن چهارم قبل از میلاد به عنوان گردونه قانون استفاده میشد.
روز استقلال و روز جمهوری: کشور هند در ۲۳ مرداد ۱۳۲۶ (۱۵ اوت ۱۹۴۷) و درست یک روز پس از استقلال پاکستان (از بریتانیا) استقلال یافتهاست. قانون اساسی این کشور نیز در ۵ آذر ۱۳۲۸ (۲۶ نوامبر ۱۹۴۹) تصویب شد؛ ولی از آنجا که برخی از مواد آن بلافاصله دستخوش تحول گردید و بخش عمده این قانون در ۶ بهمن ۱۳۲۸ (۲۶ ژانویه ۱۹۵۰) - که به عنوان «روز آغاز» شناخته شدهاست - عملی گشت. این روز در کشور هند به عنوان «روز جمهوری» جشن گرفته میشود.
جغرافیا
هتل کاخ تاجمحل در بمبئی
هند، بخش بزرگ جنوب آسیا و شبه قاره هند را به خود اختصاص دادهاست. این کشور با پاکستان، بنگلادش، نپال، بوتان، چین و برمه هممرز است.
جغرافیای هند بسیار متنوع است و شامل بیابان، کوهستان، دشت، تپه و فلات میشود. جغرافیای این بهطور کلی به سه بخش تقسیم میشود:
۱) فلات بلند هیمالیا، ۲) جلگه سند و گنگ و ۳) شبه جزیره جنوب هند که مناطق مختلف کوهستانی، دره رودخانهای، کویر، دشت و جنگل را در بر میگیرد. پائینترین سطح هند، در اقیانوس هند، با ارتفاع صفر و بلندترین نقطه این کشور، قله کانچنجونگا، با ارتفاع ۸۵۶۸ متر در هیمالیا قرار دارد که سومین قله مرتفع جهان است.
آب و هوای این کشور از گرمسیری در جنوب تا آب و هوای معتدل در شمال متغیر است. مساحت ناحیه قابل کشت هند ۱٫۲۶۹٫۲۱۹ کیلومتر مربع (۷۸/۵۶٪ کل مساحت کشور) است که به دلیل رشد جمعیت و افزایش شهرنشینی رو به کاهش است.
سطح نواحی پوشیده از آب در هند معادل ۳۱۴٫۴۰۰ کیلومتر مربع است و میانگین باران این کشور ۱٫۱۰۰ میلیمتر در سال است. بیش از ۹۲ درصد استفاده آب در هند برای مصارف آب رسانی است که در سال ۱۹۷۴ حدود ۳۸۰ کیلومتر مربع بود و بر اساس پیشبینیها تا سال ۲۰۲۵ به سقف ۱٫۰۵۰ کیلومتر مربع میرسد که برابر با مصارف صنعتی و خانگی است. منابع آبی هند شامل رودخانهها، کانالها، آبگیرها، دریاچهها و سواحل غربی و شرقی اقیانوس هند و سایر خلیجها و خلیج کوچک برای بیش از ۶ میلیون نفر در بخش ماهیگیری اشتغال ایجاد کردهاند. هند ششمین کشور تولیدکننده ماهی در سطح جهان و دومین تولیدکننده ماهی بومی در سطح جهان است.
رودخانههای طویل هند، شامل: رود براهماپوترا و ایندوس ۲۹۰۰ کیلومتر، گنگ ۲۵۰۰ کیلومتر، گوداواری ۱۴۷۰ کیلومتر، یامونا ۱۳۷۰ کیلومتر، نارمادا ۱۳۰۰ کیلومتر و کریشنا ۱۲۹۰ کیلومتر هستند. هند از آب و هوایی بسیار متنوع بهره میبرد، از شمال به رشتهکوههای هیمالیا ختم میشود و رودخانههای متعددی که از این بلندیها سرچشمه میگیرند هوایی بارانی و خاکی بارآور را به نواحی شمالی هند میبخشند. رودهای گنگ و براهماپوترا مهمترین این رودخانهها هستند که هر دو به خلیج بنگال سرازیر میشوند. هندوها همچنین رود گنگ را مقدس میدانند.
هند از زیست جانوری بسیار متنوعی بهره میبرد، منطقه حفاظت شدهای به وسعت ۱۴۱۲ کیلومتر مربع در استان گجرات تنها پناهگاه باقیمانده حدود ۳۰۰ شیر آسیایی است. هند زیستگاه بسیاری از پستانداران بزرگ مانند فیل آسیایی، کرگدن هندی تک شاخ و ببر میباشد. بیش از ۲۰۰۰ گونه پرنده و سه نوع تمساح در این کشور زندگی میکنند.
منابع طبیعی هند شامل زغالسنگ (از لحاظ میزان ذخایر در رده چهارم جهان قرار دارد)، آهن، منگنز، میکا، بوکسیت، تیتانیوم، کرومیت، گاز طبیعی، الماس، نفت خام، سنگ آهک، توریوم (بیشترین در جهان در سواحل ایالت کرالا) میباشد. ذخایر نفت هند که در ساحل بمبئی در مهاراشترا، گجرات و در شرق آسام وجود دارند. بیش از ۲۵٪ از نیازهای داخل را برطرف میکنند.
آب و هوا
آب و هوای هند دارای تنوع بسیار قابل توجهی است و از کوهستانهای همیشه پوشیده از برف هیمالیا تا منطقه گرمسیری در میانه و جنوب و کویر خشک غرب این کشور را دربر میگیرد.
چهار فصل هند شامل: سرد و خشک از ماه دسامبر تا فوریه، گرم و خشک از ماه مارس تا مه، فصل بارش از ماه ژوئن تا سپتامبر و معتدل در ماههای اکتبر و نوامبر است. بهطور میانگین ۱۰۰۰ تا۱۵۰۰ میلیمتر باران در سال، تقریبا سراسر هند را دربر میگیرد که این مقدار به ۲۵۰۰ میلیمتر در سواحل و ناحیه شمال شرقی هند میرسد. میانگین بارندگی سالانه در بنگال غربی به بیش از ۱۱هزار میلیمتر در سال میرسد.
مردم
هند دومین کشور پرجمعیت دنیا است و نزدیک به یک ششم جمعیت جهان را در خود جای دادهاست. تنوع نژادی، فرهنگی، زبانی و مذهبی به این کشور چشماندازی شگرف از همزیستی مسالمتآمیز میان اعتقادات گوناگون بخشیدهاست.
نژاد مردم هند، شامل: ۷۲ ٪ هندوآریایی، ۲۵ ٪ دراویدی و ۳ ٪ نژاد زرد است که این نژادها بر اساس شرایط مکانی، فرهنگی و دینی نیز دارای تقسیمات خاص خود هستند.
۶۱٪ مردم هند باسواد هستند که این آمار در مردان ۷۳٫۴٪ و در زنان ۴۷٫۸٪ میباشد.
زبان
در هند ۴۲۸ زبان وجود دارد که ۴۱۵ زبان زنده هستند و کاربرد دارند و ۱۳ زبان امروزه منسوخ شدهاست.
طبق آمار رسمی دولت در سال ۲۰۰۱، در سرزمین هند ۲۹ زبان دارای گویشور بالای یک میلیون نفر است و ۱۲۲ زبان دیگر دارای گویشورانی بیش از ده هزار نفر هستند. تعداد گویشها، لهجهها و زبانهایی که روزانه در این کشور مکالمه میشود بسیار بیشتر است. در حالی که زبانهای هندی و انگلیسی ارتباطات رسمی و امور دولتی را برعهده دارند، هر ایالت دارای زبانهای رسمی و ملی ویژه خود است برای نمونه زبان رسمی ایالت دهلی یا ناحیه ملی پایتخت به ترتیب انگلیسی، اردو و هندی است.
در قانون اساسی هند، زبان هندی (از شاخه زبانهای هند و ایرانی یا زبانهای هندواروپایی) زبان رسمی سراسر کشور اعلام شدهاست. افزون برآن در سال ۲۰۰۵ زبانهایی که بهعنوان زبانهای رسمی در ایالتهای هند شناخته شدهاند به ۲۲ زبان رسید که عبارتند از: هندی، زبان اردو، زبان آسامی، زبان اوریا، زبان بنگالی، بودو، زبان پنجابی، زبان تلگو، زبان تامیلی، زبان دوگری، زبان سانتالی، زبان سانسکریت، زبان سندی، زبان گجراتی، زبان کنکانی، زبان کشمیری، زبان کانارا، زبان مالایالم، زبان میتی، مایتیلی، مرآتی و نپالی نیز به رسمیت شناخته شدهاند. این زبانها به دو شاخه اصلی دراویدی (۲۲٪) که بیشتر در جنوب هند تکلم میشوند و هندو اروپایی(۷۰٪) تقسیم میشوند
زبانهای سانسکریت و تامیل، زبانهای اصلی و سنتی هند شناخته میشوند و در طول تاریخ طولانی این سرزمین در تغییر و تحول زبانهای رایج در این منطقه زبانهای فارسی و انگلیسی نقش مهمی بر عهده داشتهاند. سالیان دراز حکومت استعماری بریتانیا بر شبه قاره هند و انجام بخش عمدهای از امور اداری به زبان انگلیسی موجب شده این زبان، زبان دوم بسیاری از مردم هند باشد.
زبان فارسی در هند
زبان فارسی پیش از آنکه هند مستعمره انگلستان شود، دومین زبان رسمی این کشور و زبان فرهنگی و علمی بهشمار میرفت. اما پس از استعمار انگلیسیها در سال ۱۸۳۲، انگلیسی به تدریج جایگزین فارسی شد. زبان فارسی در دوره غزنویان به هند راه یافت در آن دوره پارسی، زبان ادبیات، شعر، فرهنگ و دانش بود. با تاسیس امپراتوری گورکانی به اوج پیشرفت خود در هند رسید و زبان رسمی هند شد.
زبان فارسی هند شاعران بزرگی همچون بیدل دهلوی، و امیرخسرو دهلوی و دستگاه شعری سبک هندی را در خود پروراند. از دیگر شاعران نامدار فارسیزبان شبه قاره هند، میتوان از اقبال لاهوری نام برد.
زبان فارسی هشت قرن پیش وارد هند شد، ۷۰۰ سال بر تارک اندیشه، روابط، سیاست، اقتصاد و فرهنگ مردم هند حاکمیت داشت. به گونهای که کلیه آثار مهم فرهنگی، مذهبی، سیاسی، ادبی، مکاتبات، اسناد شخصی و دولتی و احکام قضایی هند به زبان فارسی نوشته میشد. لازم است ذکر شود که هماکنون در دانشگاهها و کالجهای هند بیش از پنجاه بخش زبان فارسی به فعالیت اشتغال دارند و بیش از یکصد مدرسه و دبیرستان فعالانه به تدریس زبان فارسی میپردازند.
زبان فارسی از آن رو که قرنها زبان رسمی دربار گورکانیان هند بود، تاثیر قابل ملاحظهای بر زبانهای رایج در شبه قاره هند بهویژه بر زبان اردو داشتهاست.
ادیان
هند معجونی از ادیان مختلف و فرقههای مذهبی گوناگون است که اغلب آنها از هندوئیسم، اسلام و آیین بودایی نشات گرفتهاند.
حدود ۸۰٫۵٪ مردم هند پیرو آئینهای هندو و حدود ۱۳٫۴٪ مسلمان هستند. هند همچنین بیش از ۲٫۳٪ مسیحی و ۱٫۹٪ سیک دارد. هند اگرچه زادگاه آئین بودا بوده، اما جمعیت بودائیان هند در حال حاضر تنها حدود ۰٫۸٪ برآورد میشود. علاوهبر آن پیروان آیین جینیسم ۰٫۸٪ و مجموع پیروان دین زرتشتی، یهودی، بهایی و بقیه مذاهب ۰٫۴٪ میباشد. با این وجود هند بزرگترین اجتماع فرقه احمدیه و مذاهب ایرانی بهائی و زرتشتی در سراسر جهان است. مسلمانان بیشتر در دهلی، بنگال غربی و نواحی شمال غربی کشور زندگی میکنند و در کشمیر، بیشتر جمعیت را تشکیل دادهاند. به این ترتیب هند پس از اندونزی و پاکستان پرشمارترین جمعیت مسلمان جهان را داراست.
زرتشتیان، از مهمترین اقلیتهای دینی هند هستند که به پارسی معروفند و طی بیش از پنج سده اولیه حمله اعراب به ایران، از ایران به هند مهاجرت کردهاند و بیشتر در مناطق مختلف گجرات و مهاراشترا به مرکزیت بمبئی اقامت دارند. اگر چه جمعیت آنان کمتر از۲۰۰ هزار نفر است، اما نزدیک به ۱۷ ٪ اقتصاد هند را در دست دارند. شرکتهای بزرگی مانند: «تاتا» و «گودریج»، متعلق به زرتشتیان است. گروه دیگری از اقلیتهای کم جمعیت بهرهها هستند که قدرت اقتصادی مهمی در هند دارند. صاحب شرکت معروف «ویپرو» که جزو ثروتمندترین افراد جهان میباشد، از این فرقهاست.
تاریخ
پیشینه حضور انسان در شبه قاره هند به دویست تا چهارصد هزار سال میرسد. اما اولین تمدن به معنای واقعی در این سرزمین، تمدن دره سند با قدمت نزدیک به سه هزار سال قبل از میلاد است که با تمدن شهر سوخته در ایران همزمان بوده و با آن مراودات نزدیک داشتهاست و تقریبا پس از ورود آریاییها بین سالهای ۲۰۰۰ تا ۱۸۰۰ پیش از میلاد هر دو از بین رفتهاند.
ورود آریاییها به هند در فرهنگ، دین و ادبیات و نظام اجتماعی این سرزمین بسیار تاثیرگذار بودهاست. از جمله میتوان به شکلگیری زبان سانسکریت، تدوین متون مقدس هندو و پیدایش سیستم طبقاتی جامعه هند اشاره نمود.
اولین امپراتوری در هند با حکومت شاهنشاهی موریا بین سالهای ۳۲۶ تا ۲۰۰ پیش از میلاد شکل گرفت. قدرتمندترین حاکم تاریخ هند تا قبل از گورکانیان، آشوکای بزرگ نام دارد که سومین شاه این سلسلهاست. وی در تمام جنبههای هنری و اجتماعی و سیستم اداری از هخامنشیان ایران الهام میگرفت. آثار بسیار مهم حجاری این دوره مانند پیکره چهار شیر (نماد ملی هند) بسیار تحت تاثیر حجاری تخت جمشید است.
از سال ۳۲۷ تا ۳۲۶ پیش از میلاد اسکندر به هندوستان حمله میکند.
دومین سلسله قدرتمند به نام امپراتوری گوپتا از سال ۳۲۰ تا ۵۵۰ میلادی در شمال هند حاکمیت داشته و پس از گوپتاها تا قرن سیزده میلادی حکومتهای زیادی در شمال هند با درگیری، شکست و پیروزی یکی پس از دیگری بر روی کار آمدند. با توجه به عدم قدرتمندی این حکومتها، جنوب هند امنیت و آرامش بیشتری نسبت به شمال داشت و سرگرم تعامل و تجارت با اعراب مسلمان و منطقه جنوب آسیا بود و نقش مهمی در روابط خاور میانه با خاور دور ایفا میکرد.
اولین تماس اسلام با آسیای جنوبی، سال هفتصد و یازده میلادی است که مسلمانان تا کناره رود سند که هماکنون در پاکستان است پیش آمدند. در قرن دهم میلادی سلطان محمود غزنوی منطقه پنجاب را تصرف کرد و بارها به شمال هند حمله کرد. تا قرن سیزدهم تاخت و تازهای زیادی از سوی ایران و آسیای مرکزی به هند صورت میگرفت. اما چندان ماندگار نبودند، تا اینکه در این زمان مسلمانان، شهر دهلی را تصرف کردند و اولین حکومت مسلمانان، به نام دوران سلطنت یا غلامان مسلمان را بنیان گذاشتند واسلام رسما بر هند حاکم شد.
در سال ۱۵۲۶ «بابر» از نوادگان تیمور لنگ بر هند تسلط یافت و سلسله گورکانیان یا امپراتوری مغولی هند را بنیان گذاشت. این سلسله از ۱۵۲۶ میلادی تا ۱۸۵۷ میلادی در بخش بزرگی از شبه قاره هند فرمانروایی کرد. حکمرانان این سلسله به تدریج تمامی شبه قاره را تحت فرمان گرفتند. اکبر کبیر امپراتور بزرگ این سلسله که سیاست مدارا با غیرمسلمانان هندی را درپیش گرفت را بزرگترین و مقتدرترین پادشاه هند میدانند. اما پس از مدتی بخشهایی از جنوب هند از اختیار آنان خارج شد. این دودمان آخرین دوران طلایی امپراتوریهای اسلامی بهشمار میرود و در نیمه سده ۱۷ میلادی و در زمان شاه جهان بزرگترین و ثروتمندترین امپراتوری جهان بود. در سال ۱۷۳۹ میلادی با حمله نادرشاه افشار به هند مقدمات انقراض این امپراتوری فراهم شد و در سال ۱۸۵۷ پس از سالها نبرد سرانجام کمپانی هند شرقی توانست این امپراتوری را منقرض کرده و سرزمینهای آن را تصرف کند.
در سال ۱۵۱۰ میلادی پرتغالیها به عنوان اولین مهاجمان اروپایی در گوا مستقر شدند. هنگامی که طوایف «مراتی» و سیک علیه حکومت پادشاهان گورکانی قیام کردند، بریتانیاییها و فرانسویها در قرن ۱۸ مناطقی برای خود از هند جدا کردند و بنیاد حکومت بریتانیای کبیر در هند استوار گردید.
دولت بریتانیا بر اثر شورشهای سال ۱۸۵۷ میلادی در هند، کمپانی هند شرقی بریتانیا را که گرداننده هند بود منحل کرد و به این سرزمین خودمختاری داد. اما بین سالهای ۱۹۰۶ تا ۱۹۱۵، دولت بریتانیا ناچار شد که اداره بعضی از امور کشور را به مردم هند واگذار نماید. در این هنگام رهبر بزرگ جنبش استقلالطلبی هند، ماهاتما گاندی قیام کرد و علیه استبداد بریتانیا به مبارزه پرداخت.
سپس اختلاف شدیدی در بین سران هند و سران مسلمانان هند که رهبر آنها محمدعلی جناح بود بوجود آمد. قصد مسلمانان این بود که کشوری مرکب از مناطق مسلمان هند تشکیل دهند. در آن هنگام بریتانیا قوانینی وضع نمود که بهموجب آن به هند و سیلان و پاکستان استقلال داده شد. در ماه اوت ۱۹۴۷ آخرین سرباز بریتانیایی خاک هند را ترک گفت و در تاریخ ژانویه ۱۹۵۰ هند حکومت جمهوری مستقل خود را اعلام نمود و به عضویت اتحادیه کشورهای مشترکالمنافع بریتانیا درآمد. اختلافات مرزی دولت هند با پاکستان در منطقه کشمیر هنوز برطرف نشدهاست.
تقسیمات کشوری
کشور هند شامل ۲۸ ایالت و ۷ ناحیه همپیوسته (اتحادیه منطقهای) است.
ایالتها
آندرا پرادش
آروناچال پرادش
آسام
بیهار
چاتیسگر
گوآ
گجرات
هاریانا
هیماچال پرادش
جامو و کشمیر
جارکاند
کارناتاکا
کرالا
مادایا پرادش
ماهاراشترا
مانیپور
مگالایا
میزورام
ناگالند
اودیسا
پنجاب
راجستان
سیکیم
تامیل نادو
تریپورا
اوتار پرادش
اوتارانچاند
بنگال غربی
تلانگانا
ناحیههای همپیوسته
جزایر آندامان و نیکوبار
چندیگر
دادرا و ناگار هاولی
دامان و دیو
لاکشادویپ
ناحیه پایتختی ملی دهلی
پودوچری
سیاست
حکومت هند را بزرگترین دموکراسی جهان مینامند. استقلال هند (که در آن هنگام پاکستان، بنگلادش و نپال را هم دربر میگرفت) در ۱۵ اوت ۱۹۴۷ (برابر ۲۳ مرداد ۱۳۲۶) اعلام شد. جواهر لعل نهرو که «پاندیت» به معنی «معلم» خوانده میشد و یکی از بزرگترین رهبران جنبش استقلال هند از کنگره ملی هند بود به عنوان اولین نخستوزیر هند انتخاب شد.
قانون اساسی هند در سال ۱۹۴۹ به تصویب رسید و از ۲۶ ژانویه ۱۹۵۰ به اجرا درآمد که از آن هنگام تاکنون بدون تغییر اساسی با موفقیت اجرا شدهاست. این قانون به دولتهای ایالتی اختیارات گستردهای اعطا کردهاست. در نظام سیاسی هند، نخستوزیر بالاترین مقام اجرایی کشور است و رئیسجمهور مقامی تشریفاتی است که معمولا از میان چهرههای دارای محبوبیت گسترده در سراسر کشور انتخاب میشود.
حزبی که اکثریت آرا را در انتخابات به دست آورد، نخستوزیر را تعیین میکند و با احزاب ائتلافی هیئت دولت را تشکیل میدهد. رئیسجمهور از جمعبندی آراء نمایندگان مجالس مرکزی و ایالتی از میان کاندیداهای احزاب تعیین میگردد. کمیسیون انتخابات این کشور یک نهاد مستقل دولتی است که اختیار کامل در تشخیص شرایط برگزاری و نظارت کامل بر برگزاری انتخابات را دارد. حداقل سن قانونی رایدهندگان ۱۸ سال است.
قوه مقننه هند دربرگیرنده دو مجلس با نامهای لوکسابا (مجلس عوام) و راجیاسابا (مجلس سنا) ست. نمایندگان راجیا سابا ۲۵۰ نفرند که ۱۲ تن را رئیسجمهور و بقیه را نمایندگان مجالس ایالتی برمیگزیند. سناتورها باید در زمینه ادبیات، علم، هنر و مسائل اجتماعی متخصص باشند. همچنین ریاست جلسات این مجلس با معاون رئیسجمهور است. لوک سابا ۵۴۵ نماینده دارد که ۵۳۰ تن با رای مستقیم شهروندان و ۱۳ تن از ۷ فرمانداری کل انتخاب میشوند، ۲ نفر را نیز رئیسجمهور از میان بریتانیاییهای هندیتبار برمیگزیند. نخستوزیر از سوی حزب حاکم در مجلس لوک سابا معرفی میشود.
اولین انتخابات سراسری هند در ۱۹۵۲ برگزارشد. از آن زمان تا سال ۱۹۶۷ کنگره ملی هند پیوسته بیش از ۷۳٪ کرسیهای لوک سابا را در اختیار داشت، اما پس از آن احزاب دیگر به ویژه حزب ناسیونالیست بهاراتیا جاناتا و احزاب ایالتی رشد چشمگیری را در محبوبیت خود شاهد بودهاند.
تنها یک بار وقفهای در روند دمکراسی این کشور ایجاد شد. آن هم در اواخر دهه ۱۹۷۰ بود که درگیریهای داخلی منجر به اعلام حالت فوقالعاده از سوی ایندیرا گاندی و در نهایت سرنگونی دولت وی توسط ارتش هند شد. گفتنی است یکی از مهمترین عوامل نارضایتی از ایندیرا گاندی برنامههای او برای ترویج تنظیم خانواده به منظور کاهش رشد سرسامآور جمعیت بود.
ریاست جمهوری در هند
رئیسجمهوری هند بهطور غیرمستقیم با آرای مجلس هند که شامل مجالس قانونگذاری (مجلس نمایندگان)، معروف به لوکسابا که مجلس سفلی گویند و مجلس علیا معروف به راجیا سابا و همچنین مجلس قانونگذاری ایالتها انتخاب میشود.
در انتخابات ریاست جمهوری هند علاوه بر نمایندگان پارلمانی، نمایندگان کشوری در ایالتهای مختلف (مجالس ایالتی) نیز شرکت میکنند که با احتساب رای نمایندگان پارلمان در مجموع ۴۸۹۶ نماینده هستند که رئیسجمهور را برای یک دوره پنج ساله انتخاب میکنند.
سمت ریاست جمهوری هند هرچند حالت تشریفاتی دارد اما این سمت بالاترین مقام اجرایی بوده و از اختیارات قانونی گستردهای برخوردار است.
رئیسجمهوری رئیس رسمی قوای مقننه، مجریه و قضاییه و همچنین فرمانده کل نیروهای مسلح این کشور است.
بر اساس ماده ۵۳ قانون اساسی هند، رئیسجمهوری میتواند از قدرتهای قانونی خود بطور مستقیم، به استثنای موارد بسیار معدودی استفاده کند، ولی شورای وزرای تحت ریاست نخستوزیر همه قدرتهای رئیسجمهوری را عملا اجرا میکند.
احزاب مهم
بیش از ۷۰۰ حزب سیاسی در هند وجود دارد که به سه گروه ملی، منطقهای (ایالتی) و محلی تقسیم میشوند. از میان آنها کنگره ملی هند (INC)، حزب بهاراتیا جاناتا (BJP) و حزب کمونیست مارکسیست هند (CPI-M) از بزرگترین احزاب بهشمار میروند.
حزب کنگره ملی هند در سال ۱۸۸۵ تاسیس شد و در سال ۱۹۱۴ با ورود مهاتما گاندی به این حزب دوره جدیدی در فعالیتهای آن آغاز گردید. گاندی با رهبری حزب کنگره پرچمدار نهضت استقلال هند شد و در اثر مبارزات این حزب، سرانجام هند در سال ۱۹۴۷ به استقلال رسید. حکومت هند پس از استقلال، بیش از چهار دهه در دست حزب کنگره قرار داشت.
حزب بهاراتیا جاناتا (BJP) که در سال ۱۹۸۰ تاسیس شد، طی ۲۰ سال به تدریج از قدرت چشمگیری برخوردار گردید. پس از واقعه تخریب مسجد بابری، این حزب توانست طی سالهای ۱۹۹۸ تا ۲۰۰۴ قدرت را در دست داشته باشد. این حزب اگرچه مجددا قدرت را به حزب کنگره واگذار کرد، ولی همچنان به عنوان یک رقیب جدی برای حزب کنگره باقیماند.
هند یک جمهوری فدرال است که از زمان استقلال، دولتی مردمسالار داشتهاست. سیاست هند در قبضه میانه-چپروها، کنگره ملی هند (INC)، راستیها، حزب بهاراتیا جاناتا، چپیها، حزب کمونیست هند (CPI)، حزب کمونیست هند (مارکسیست) و تعدادی حزب منطقهای که یا میانه-راست یا میانه-چپ هستند. با وجود طیف سیاسی گسترده و مختلف این احزاب، لزوم تشکیل دولت ائتلافی برای ایجاد حکومت، افزایش افراد طبقه اجتماعی متوسط که خواستار لیبرال شدن و کنترل کسری بودجه بهویژه در سطوح دولتی هستند. بهاین معنا است که تمامی احزاب سیاسی دیدی متعادل نسبت به اصلاحات اقتصادی دارند.
غذاها
نام فارسی
نام انگلیسی
تصویر
نام فارسی
نام انگلیسی
تصویر
پسنده
Pasanda
120px
کورما
Korma
120px
نرگسی کوفته
Nargisi Kofta
120px
مرغ باخانی
Butter chicken
120px
کاچوری
Kachori
120px
دالموت
Dalmoth
120px
جلبی
jalebi
کولفی
Kulfi
120px
مخلوط بمبئی
Bombay mix
120px
کتی پیچ
Kathi roll
120px
مومو
Momo
120px
پاپری چات
Papri Chaat
120px
راسمالای
Ras malai
120px
ساگ
Saag
120px
گلاب جامون
Gulab jamun
120px
روغن جوش
Rogan josh
120px
بنجاری گوشت
Banjari Gosht
120px
مرغ کاری
Chicken curry
120px
پان پراک
Paan
120px
بریانی حیدرآبادی
Hyderabadi Biryani
120px
ایدلی
Idli
120px
سمبر
Sambar
120px
ویندالو
Vindaloo
120px
دوپیازه
Dopiaza
120px
شله
Congee
120px
لال مانس
Laal maans
120px
مرغ تنوری
Tandoori chicken
120px
چیکن تکه مصالح
Chicken tikka masala
115px
پاکوره
Pakora
120px
دوسا
Dosa
120px
باپا اولو
Bhapaa Aloo
نظام قضایی
هند به تبعیت از حقوق انگلستان از نظام حقوقی کامن لا پیروی میکند. تشکیلات قضائی این کشور نیز با وجود پذیرش فدرالیسم در قانون اساسی بسیار منسجم است و تمایل زیادی به یکپارچگی دارد. سلسله مراتب دادگاهها در این کشور به این صورت است:
دیوان عالی هند (Supreme Court of India)
دادگاه عالی ایالتی (The High Court)
دادگاه تالی (Subordinate court)
دیوان عالی هند از یک رئیس و ۲۵ قاضی عضو تشکیل میشود که توسط رئیسجمهور پس از مشورت با رئیس دیوان و وزرای کابینه انتخاب میشوند. رئیس دیوان نیز از سوی رئیسجمهور با مشورت قضات دیوان و دادگاههای عالی ایالتی تعیین میشود. دیوان عالی این کشور از لحاظ گستردگی اختیارات در موقعیت کمنظیری قرار دارد. این دیوان نقش نگهبان قانون اساسی را ایفا میکند و توان لغو قوانین مجلس فدرال و مجالس ایالتی را داراست و در موارد اختلاف میان دولت فدرال و دولتهای ایالتی رای دیوان حرف آخر را میزند. این دیوان به مانند مجلس اعیان بریتانیا بالاترین مرجع پژوهش در کشور است و در مواردی که حکم اعدام صادر شده، استیناف از دیوان به شکل یک حق پذیرفته شدهاست.
دادگاههای تالی دارای شعب کیفری و حقوقی میباشند و در سطح شهرها فعالیت میکنند البته در روستاها خانههای انصاف (پنجایات) نیز وجود دارد که معتمدین محلی به حل اختلاف از طریق کدخدامنشی مبادرت میکنند.
علاوه بر این قوه قضائیه از قوه مقننه کاملا مستقل است، حقوق و مزایای قضات و مخارج نظام قضائی از ردیف بودجه مجزایی تامین میشود که مستلزم رایگیری در پارلمان نیست، مجلس حتی از بحث درباره اختیارات و تصمیمات قضات دیوان عالی و دادگاههای عالی ممنوع است مگر زمانی که پیشنهاد برکناری قاضی توسط رئیسجمهور مطرح شود و مجلس با دو سوم آراء آن را تصویب کند.
موقعیت راهبردی
در قاره آسیا یک بازی ۴ نفره بین چین، هند، ژاپن و ایالات متحده آمریکا در جریان است. هند عضو ناظر پیمان امنیتی سازمان همکاری شانگهای میباشد. هند با رهبران چین برای رفع اختلافات مرزی وارد مذاکره شدهاست. چین هم قصد دارد با دور زدن اتحاد ژاپن و آمریکا و دنبال کردن سیاست «دیپلماسی نامتقارن» جایگاه نوینی در عرصه جهانی برای خود تعریف کند. پروفسور یانگ بایون، کارشناس مرکز تحقیقات آسیا و اقیانوس آرام در دانشگاه بیدا در پکن میگوید: «ما با هند نقاط مشترک بسیاری داریم از جمله تمدنی درخشان، دوران تحقیر استعماری و جمعیت بالا» او با ارائه این فهرست میخواهد نشان دهد که بین این دو غول آسیایی تجانس بیش از تفاوت است.
بازگشایی گذرگاههای مرزی به ویژه گذرگاه ناتو لا (Nathu la pass) - که در ارتفاع ۴۰۰۰ متری از سطح دریا واقع شده و زمانی یکی از راههای ارتباطی معروف جاده ابریشم بودهاست - پس از ۵۰ سال نشانگر قدمی بزرگ به جلو در روابط بین دو دولت است. روابطی که بر اثر حمایت سنتی هندیها از خودمختاری تبت و پناه دادن به دالایی لاما رهبر معنوی بودائیان جهان و همچنین اختلافات مرزی کهنه سالهای متمادی دستخوش تنشهای همیشگی بود.
وضعیت اجتماعی
هند دارای یکی از بالاترین آمارهای تجاوز جنسی در جهان است. بر اساس گزارشها، در سال ۲۰۱۱ میلادی بیش از ۲۴ هزار مورد تجاوز جنسی ثبت شد. بسیاری میگویند آمارها از این رقم بالاتر است و بسیاری از موارد تجاوزهای جنسی به دلایل مختلف از جمله مسایل خانوادگی و قبیلهای گزارش نمیشود. گزارشهای پلیس هند میگوید که در هر ۱۸ ساعت یک مورد تجاوز گزارش میشود. نتایج یک پژوهش سازمان ملل درباره شش کشور شرق و جنوب شرق آسیا منتشر شده که مطابق آن تقریبا یک چهارم مردانی که به پرسشهای این تحقیق پاسخ دادهاند، دست کم به یک زن تجاوز کردهاند.
بهداشت
هند بهعنوان کانون ایدز آسیا شناختهمیشود. این کشور با داشتن دو میلیون و ۱۰۰ هزار بیمار مبتلا به ایدز، رتبه سوم جمعیت مبتلایان به این بیماری را در میان تمام کشورهای جهان دارد. ۶۴ درصد از افراد آلوده به این ویروس در هند به خدمات درمانی ضدویروس ایدز دسترسی ندارند. البته شمار مبتلایان به ایدز در هندوستان در حدفاصل سالهای ۲۰۰۵ تا ۲۰۱۳ میلادی ۱۹ درصد کاهش یافتهاست.
اقتصاد
اقتصاد هند چهارمین اقتصاد بزرگ جهان است. هند بهرغم رکود اقتصادی جهانی با رشد اقتصادی متوسط بالاتر از ۸ درصد طی چند سال گذشته به یک قدرت اقتصادی تبدیل شدهاست. این میزان رشد نزدیک به رشد اقتصادی کشور همسایه آن چین است. طبق سنجشی که در مورد برابری قدرت خرید صورت گرفته، اقتصاد هند با داشتن تولید ناخالص داخلی (GDP) ۶۱۱/۳ تریلیون دلار، در مقام چهارم را دارد.
با این وجود میلیونها نفر هنوز در فقر شدید زندگی میکنند و درآمد سرانه ۷۲۰ دلار آمریکا برابر با ۳۶۵ پوند در سال است. مشکلات زیربنایی نیز در هند ادامه دارد.
اگرچه هنوز بیش از ۳۴٪ جمعیت هند کمتر از یک دلار آمریکا در روز درآمد دارند (رتبه ۲۲ دنیا) و حدود ۸۰٪ مردم با کمتر از دو دلار در روز زندگی میکنند، (رتبه ۱۶دنیا) و بیش از ۳۰۰ میلیون نفر در زیر خط فقر زندگی میکنند، اما پیشرفتهای اقتصادی عظیم این کشور در چند سال اخیر رشد اقتصادی هند را به رقم ۸٪ رسانده و کارشناسان پیشبینی میکنند، در سالهای آینده هند به رشد اقتصادی ۱۰٪ در سال نیز دست خواهد یافت.
اگر روزی نام هند، فقر و تنگدستی را به یاد میآورده است، اکنون پیشرفتهای اقتصادی و رنسانس علمی این کشور توجه همگان را به خود جلب کردهاست. مدتهاست که سرمایهگذاریهای عظیم خارجی در این کشور امری عادی بهشمار میآید و فروش کالاهای هندی در بازارهای جهان به شدت افزایش یافتهاست.
کارشناسان سرآغاز پیشرفتهای اقتصادی هند را سال ۱۹۹۱ میدانند. در این سال مانموهان سینگ وزیر دارایی وقت هند، برنامههایی را برای خروج کشور از اقتصاد دستوری به تصویب رساند و به تدریج به اجرا درآورد. از آن زمان به بعد به تدریج قوانین مالیاتی دست و پاگیر لغو شدند، قوانین صادرات و واردات کشور تعدیل شدند، امکان سرمایهگذاری خارجی فراهم آمد و امنیت سرمایههای داخلی تامین شد. مانموهان سینگ اکنون نخستوزیر هند است و توسعه طرحهایی را که خود شروع کرده ادامه میدهد. تحلیلگران اقتصادی پیشبینی میکنند هند تا سال ۲۰۲۰ میلادی پس از آمریکا و چین سومین کشور صنعتی جهان باشد و درآمد سرانه کشور به ۵۰۰۰ دلار یعنی دوبرابر میزان فعلی برسد.
چین بزرگترین شریک تجاری هند است.
پول
واحد پول رسمی این کشور روپیه هند است که اجزاء آن پیسه (یک صدم روپیه) میباشد. برابری یک دلار آمریکا با پول هند بین ۴۳ تا ۴۷ روپیه در نوسان است.
تجارت خارجی و سرمایهگذاری
هند با اقتصادی بزرگ و نیروی انسانی انبوه، یکی از بهترین و مطلوبترین مقصدها برای سرمایهگذاری مستقیم خارجی محسوب میشود. هند در فناوری اطلاعات و دیگر حوزهها از قبیل قطعات خودکار، مواد شیمیایی، پوشاک، داروسازی و جواهرات توان بالایی دارد.
هند همیشه یکی از منابع و استعدادها برای سرمایهگذاران جهانی بودهاست. پیشاز این سیاستهای خشک مربوط به سرمایهگذاری مستقیم این کشور، مانع بزرگی در این زمینه محسوب میشد. اما در مارس ۲۰۰۵، دولت با اصلاح و تعدیل قوانین مربوطه، سرمایهگذاری مستقیم خارجی تا حد ۱۰۰٪ را در تجارت و اقتصاد مجاز اعلام کرد. در نتیجه یک سری اصلاحات اقتصادی مثبت و خوشبینانه که به منظور حذف نظارت دولت از اقتصاد و سرمایهگذاری خارجی صورت گرفته، هند را به یکی از کشورهای پیشرو در منطقه آسیا-اقیانوسیه تبدیل کردهاست که با سرعت بالا در حال رشد و پیشروی است.
انرژی
سدها در تامین انرژی هند سهم بهسزایی دارند.
در حال حاضر گرانی قیمت نفت با توجه به ذخایر اندک نفتی و نیاز روزافزون کشور در حال توسعه هند به انرژی، مهمترین تهدید علیه اقتصاد این کشور بهحساب میآید. هندیها برای رفع این مشکل به دنبال تولید انرژی اتمی با کمک ایالات متحده هستند.
هند اگرچه در سال ۱۹۷۴ اولین بمب اتمی خود را آزمایش کرد و در سالهای اخیر توان هستهای خود را تا حد قابل ملاحظهای افزایش داده اما هنوز به تکنولوژی ساخت نیروگاه هستهای دست نیافتهاست.
ایجاد خط لوله و خرید گاز از کشورهای خاورمیانه مانند ایران و قطر از دیگر برنامههای این کشور است. هندیها همچنین سابقهای طولانی و موفقیتآمیز در استفاده از انرژیهای نو مانند زیستگاز (تولید گاز از زباله) دارند.
کشاورزی
هند پس از چین دومین کشور دنیا از نظر ارزش تولیدات کشاورزی است. ارزش محصولات کشاورزی این کشور در سال ۲۰۰۵ بیش از ۱۵۰ میلیارد دلار برآورد شدهاست.
هند با تولید ۹۷۹،۰۰۰ تن چای دومین تولیدکننده چای دنیا و چهارمین صادرکننده این محصول پس از کنیا، سریلانکا و چین است. محصول اصلی کشاورزان هندی مانند دیگر کشورهای شرق آسیا برنج است و این کشور پس از چین دومین تولیدکننده برنج دنیاست. فائو در سال ۲۰۰۴ میزان تولید برنج هند را ۱۲۴ میلیون تن برآورد کرده بود. هند همچنین رتبه اول دنیا در تولید موز، ارزن، کنف و بادام زمینی و رتبه دوم در تولید ذرت، نیشکر و شاهدانه را داراست.
وجود صدها میلیون راس گاو در هند این کشور را اولین مسکن این حیوان در دنیا ساختهاست. اصل ۴۸ قانون اساسی هند کشتن گاو را ممنوع کرده اگرچه دین هندو خوردن گوشت گاو را ممنوع کرده اما از شیر آنها استفاده زیادی میشود.
تعطیلات رسمی
در هند بهطور سراسری تنها سه روز تعطیلی رسمی وجود دارد. اما بجز این سه روز هر یک از ایالتها تعطیلات رسمی جداگانه خود را دارند.
با توجه به تنوع زیاد فرهنگی، مذهبی و دینی، ایام مهم ادیان و مذاهب مختلف در این کشور تعطیلات سراسری محسوب میشوند. چهار رویداد اسلامی عید قربان، عاشورا، میلاد پیامبر اسلام و عید فطر جزو تعطیلات سراسری هند هستند.
رسانهها
تاریخ آغاز انتشار مطبوعات در هند به ۱۷۸۵ (۲۲۰ سال پیش) برمیگردد. روزنامه حبلالمتین که از قدیمیترین مطبوعات فارسیزبان است توسط «مویدالاسلام» در کلکته نیز منتشر میشدهاست. هند بزرگترین کشور در زمینه چاپ مطبوعات است. آمار رسمی ارائه شده تا پایان ماه مارس ۲۰۰۶، حاکی از تعداد ۶۲٫۴۸۳ روزنامه و نشریه در حال انتشار در سراسر هند میباشد که ۱۲۳ زبان را شامل میشود. تایمز هند با شمارگان بیش از ۳٫۱۴ میلیون، پرتیراژترین روزنامه انگلیسی زبان جهان است.
همچنین بیش از ۱۴۰ کانال تلویزیونی ماهوارهای از داخل هند برنامه پخش میکنند که ۱۹ کانال دولتی و بقیه خصوصی هستند.
صنعت فیلمسازی هند بزرگترین صنعت سینمای دنیاست. هر سال در هند بیش از ۹۰۰ فیلم ساخته میشود که این تعداد بسیار بیشتر از رقم تولیدات سینمایی آمریکاست. محصولات بالیوود یا مرکز ساخت فیلمهای تجاری هند در این کشور و بسیاری از کشورهای دیگر به ویژه کشورهای منطقه محبوبیت فراوانی دارد.
بر اساس قوانین هند، خارجیان میتوانند تا ۲۶ درصد در زمینه رسانههای خبری در هند سرمایهگذاری کنند.
ادب پارسی در هند
سرایندگان ایرانی در شبهقاره هند
پارسیان هند
فهرست شهرهای هند
فهرست ایالتها و سرزمینهای ملی هند بر پایه جمعیت
فهرست احزاب سیاسی در هند
فهرست رئیسجمهورهای هند
فهرست شهرهای هند
نام روزنامههای هندوستان
نخستوزیران هند
اقتصاد هند
سازمان همکاری شانگهای
ادب پارسی در هند
سرایندگان ایرانی در شبهقاره هند
روابط ایران و هندوستان
زبان فارسی در کشمیر
احزاب سیاسی در هند
فهرست واژگان عربی با ریشه فارسی
زبان فارسی در شبهقاره هندوستان
فرهنگهای واژگان زبان فارسی در هندوستان
سیاست خارجی هند، نوشته رضا سیمبر، سجاد بهرامی مقدم و مهدی زیبایی، انتشارات دانشگاه گیلان ۱۳۹۴ | [
"تنها راستی است که پیروز است",
"سرود ملی هند",
"زبان هندی",
"زبان انگلیسی",
"دهلی نو",
"بمبئی",
"جمهوری فدرال",
"رئیسجمهور هند",
"نخستوزیر هند",
"رام ناته کوویند",
"نارندرا مودی",
"۱۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰ (عدد)",
"جنبش استقلال هند",
"بریتانیا",
"جمهوری",
"۱۵ آگوست",
"۱۹۴۷ (میلادی)",
"۲۶ژانویه",
"۱۹۵۰ (میلادی)",
"روپیه هند",
"استاندارد زمان هند",
".in",
"آسیا",
"پاکستان",
"چین",
"پادشاهی بوتان",
"نپال",
"تبت",
"برمه",
"بنگلادش",
"دریای عمان",
"خلیج فارس",
"خلیج بنگال",
"اقیانوس هند",
"فهرست کشورها بر اساس مساحت",
"ایران",
"هیمالیا",
"فهرست کشورها بر پایه جمعیت",
"کلکته",
"مدرس (شهر)",
"بنگلور",
"حیدرآباد (هند)",
"اگرا",
"میسور",
"جیپور",
"گوا",
"پونا",
"بوپال",
"تریواندروم",
"سورات",
"کانپور",
"پیش از میلاد",
"قانون اساسی هند",
"زبان فارسی",
"غزنویان",
"گورکانیان",
"بیدل دهلوی",
"امیر خسرو دهلوی",
"سبک هندی",
"زبان اردو",
"انگلستان",
"سده ۱۹ میلادی",
"زبان فارسی باستان",
"سانسکریت",
"سند (رود)",
"کشمیر",
"پیسه",
"زعفرانی",
"سفید",
"سبز",
"سرمهای",
"دارما چاکرا",
"آشوکا",
"شبه قاره هند",
"بیابان",
"کوهستان",
"دشت",
"فلات",
"جلگه سند و گنگ",
"کانچنجونگا",
"منطقه گرمسیری",
"آب و هوای معتدل",
"کیلومتر مربع",
"شهرنشینی",
"آب",
"آب رسانی",
"خلیج",
"خلیج کوچک",
"ماهیگیری",
"کشور",
"رود براهماپوترا",
"گنگ (رود)",
"گوداواری",
"یامونا",
"نارمادا",
"رود کریشنا",
"براهماپوترا",
"گجرات",
"شیر آسیایی",
"فیل آسیایی",
"کرگدن هندی",
"ببر",
"پرنده",
"تمساح",
"منابع طبیعی",
"زغالسنگ",
"آهن",
"منگنز",
"میکا",
"بوکسیت",
"تیتانیوم",
"کرومیت",
"گاز طبیعی",
"الماس",
"نفت خام",
"سنگ آهک",
"توریوم",
"کرالا",
"مهاراشترا",
"آسام",
"بنگال غربی",
"نژاد",
"فرهنگ",
"زبان",
"مذهب",
"مردم هندوآریایی",
"قوم دراویدی",
"نژاد زرد",
"زبانهای هندواروپایی",
"زبان آسامی",
"زبان اوریا",
"زبان بنگالی",
"مردمان بودو",
"زبان پنجابی",
"زبان تلگو",
"زبان تامیلی",
"زبان دوگری",
"زبان سانتالی",
"زبان سانسکریت",
"زبان سندی",
"زبان گجراتی",
"زبان کنکانی",
"زبان کشمیری",
"زبان کانارا",
"زبان مالایالم",
"زبان میتی",
"مایتیلی",
"مرآتی",
"زبان نپالی",
"زبانهای دراویدی",
"هندو اروپایی",
"عبدالقادر بیدل",
"امیرخسرو دهلوی",
"اقبال لاهوری",
"سرشماری ۲۰۱۱ هند",
"Firstpost",
"هندوئیسم",
"اسلام",
"مسیحیت",
"سیک",
"آیین بودایی",
"جین (دین)",
"مسیحی",
"سیک (دین)",
"مزدیسنا",
"یهودی",
"بهائیت",
"احمدیه",
"اندونزی",
"پارسیان هند",
"گروه تاتا",
"گودریج (هند)",
"بهره (فرقه)",
"ویپرو",
"تمدن دره سند",
"شهر سوخته",
"آریایی",
"شاهنشاهی موریا",
"هخامنشیان",
"تخت جمشید",
"امپراتوری گوپتا",
"خاور میانه",
"خاور دور",
"سلطان محمود غزنوی",
"پنجاب",
"آسیای مرکزی",
"سلطنت مملوک (دهلی)",
"بابر",
"تیمور لنگ",
"اکبر کبیر",
"شاه جهان",
"نادرشاه افشار",
"کمپانی هند شرقی",
"پرتغال",
"اروپا",
"مردمان مراتی",
"شورشهای سال ۱۸۵۷ میلادی در هند",
"جنبش استقلالطلبی هند",
"ماهاتما گاندی",
"محمدعلی جناح",
"سیلان",
"اتحادیه کشورهای همسود",
"بیبیسی",
"آندرا پرادش",
"آروناچال پرادش",
"بیهار",
"چاتیسگر",
"گوآ",
"هاریانا",
"هیماچال پرادش",
"جامو و کشمیر",
"جارکاند",
"کارناتاکا",
"مادایا پرادش",
"ماهاراشترا",
"مانیپور",
"مگالایا",
"میزورام",
"ناگالند",
"اودیسا",
"پنجاب (هند)",
"راجستان",
"سیکیم",
"تامیل نادو",
"تریپورا",
"اوتار پرادش",
"اوتارانچاند",
"تلانگانا",
"جزایر آندامان و نیکوبار",
"چندیگر",
"دادرا و ناگار هاولی",
"دامان و دیو",
"لاکشادویپ",
"دهلی",
"پودوچری",
"دموکراسی",
"۹ ژانویه",
"۲۰۰۷ (میلادی)",
"United Nations Department of Economic and Social Affairs",
"سازمان ملل متحد",
"Commission on Population and Development",
"۲۳ مرداد",
"۱۳۲۶",
"جواهر لعل نهرو",
"کنگره ملی هند",
"نخستوزیر",
"رئیسجمهور",
"قوه مقننه هند",
"لوکسابا",
"راجیاسابا",
"ادبیات هند",
"علم",
"هنر هند",
"انتخابات سراسری",
"حزب بهاراتیا جاناتا",
"ایندیرا گاندی",
"ارتش هند",
"تنظیم خانواده",
"مجلس هند",
"مجلس سفلی",
"مجلس علیا",
"کمونیست مارکسیست هند",
"مسجد بابری",
"کسری بودجه",
"۱۴ اوت",
"۱۹۹۷ (میلادی)",
"۳۱ مه",
"۲۰۰۱ (میلادی)",
"۱۳ مه",
"۲۰۰۴ (میلادی)",
"پسنده",
"کورما",
"نرگسی کوفته",
"مرغ باخانی",
"کاچوری",
"دالموت",
"جلبی",
"کولفی",
"مخلوط بمبئی",
"کتی پیچ",
"مومو (غذا)",
"پاپری چات",
"راسمالای",
"ساگ",
"گلاب جامون",
"روغن جوش",
"بنجاری گوشت",
"مرغ کاری",
"پان پراک",
"بریانی حیدرآبادی",
"ایدلی",
"سمبر",
"ویندالو",
"دوپیازه",
"شله",
"لال مانس",
"مرغ تنوری",
"چیکن تکه مصالح",
"پاکوره",
"دوسا",
"باپا اولو",
"کامن لا",
"فدرالیسم",
"دادگاه",
"دیوان عالی هند",
"دادگاه عالی ایالتی هند",
"دادگاه تالی هند",
"مجلس اعیان بریتانیا",
"مجلس",
"ژاپن",
"ایالات متحده آمریکا",
"سازمان همکاری شانگهای",
"دیپلماسی نامتقارن",
"مرکز تحقیقات آسیا",
"اقیانوس آرام",
"پکن",
"ناتو لا",
"جاده ابریشم",
"دالایی لاما",
"تجاوز جنسی",
"ایدز",
"برابری قدرت خرید",
"تولید ناخالص داخلی",
"فهرست کشورها بر پایه تولید ناخالص داخلی",
"دلار آمریکا",
"مانموهان سینگ",
"اقتصاد دستوری",
"درآمد سرانه",
"روپیه",
"سرمایهگذاری مستقیم خارجی",
"فناوری اطلاعات",
"مواد شیمیایی",
"پوشاک",
"داروسازی",
"جواهر",
"انرژی اتمی",
"جنگافزار هستهای",
"نیروگاه هستهای",
"قطر",
"زیستگاز",
"چای",
"کنیا",
"سریلانکا",
"برنج",
"فائو",
"موز",
"ارزن",
"کنف",
"بادام زمینی",
"ذرت",
"نیشکر",
"شاهدانه",
"گاو",
"شیر (خوراکی)",
"۲۶ ژانویه",
"روز جمهوری",
"۱۵ اوت",
"روز استقلال هند",
"۲ اکتبر",
"گاندی جایانتی",
"مهاتما گاندی",
"عید قربان",
"عاشورا",
"میلاد پیامبر اسلام",
"عید فطر",
"حبلالمتین",
"سید جلالالدین کاشانی",
"تایمز هند",
"بالیوود",
"ادب پارسی در هند",
"سرایندگان ایرانی در شبهقاره هند",
"فهرست شهرهای هند",
"فهرست ایالتها و سرزمینهای ملی هند بر پایه جمعیت",
"فهرست احزاب سیاسی در هند",
"فهرست رئیسجمهورهای هند",
"نام روزنامههای هندوستان",
"نخستوزیران هند",
"اقتصاد هند",
"روابط ایران و هندوستان",
"زبان فارسی در کشمیر",
"احزاب سیاسی در هند",
"فهرست واژگان عربی با ریشه فارسی",
"زبان فارسی در شبهقاره هندوستان",
"فرهنگهای واژگان زبان فارسی",
"وبستر",
"۱۹۹۷",
"۲۰۰۱",
"۲۰۰۴",
"۱۳۵۰"
] | [
"هند",
"کشورهای آسیایی",
"کشورها و سرزمینهای انگلیسیزبان",
"جمهوریهای فدرال",
"کشورهای عضو گروه پانزده",
"کشورهای گروه ۲۰",
"کشورها و سرزمینهای هندوستانیزبان",
"لیبرال دموکراسی",
"اعضاء اتحادیه کشورهای همسود",
"کشورهای عضو سازمان ملل متحد",
"جمهوریها",
"کشورهای جنوب آسیا",
"ایالتها و قلمروهای بنیانگذاریشده در ۱۹۴۷ (میلادی)",
"مقالههای دارای ویدئو"
] |
2,928 | فومن | 2 | 215 | 0 | [] | false | 101 | {
"KeysAndValues": [
{
"Item1": "نامرسمی",
"Item2": "فومن"
},
{
"Item1": "روینقشه",
"Item2": "آری"
},
{
"Item1": "عرضجغرافیایی",
"Item2": "۳۷٫۲۲۳۹"
},
{
"Item1": "طولجغرافیایی",
"Item2": "۴۹٫۳۱۲۵"
},
{
"Item1": "تصویر",
"Item2": "Fuman anahita.jpg"
},
{
"Item1": "اندازهتصویر",
"Item2": "300"
},
{
"Item1": "استان",
"Item2": "گیلان"
},
{
"Item1": "شهرستان",
"Item2": "فومن"
},
{
"Item1": "بخش",
"Item2": "[[مرکزی]]"
},
{
"Item1": "نامهایدیگر",
"Item2": "شهر مجسمهها"
},
{
"Item1": "نامهایقدیمی",
"Item2": "پومن"
},
{
"Item1": "سالشهرشدن",
"Item2": "۱۳۰۴"
},
{
"Item1": "جمعیت",
"Item2": "۳۱۱۷۶(سال ۱۳۹۰)"
},
{
"Item1": "زبان",
"Item2": "[[گیلکی]] و [[تالشی]]"
},
{
"Item1": "مساحت",
"Item2": "۲۹ کیلومتر مربع"
},
{
"Item1": "ارتفاع",
"Item2": "۳- متر از سطح دریا"
},
{
"Item1": "میانگیندما",
"Item2": "۱۵٫۷ درجه سانتیگراد"
},
{
"Item1": "رطوبت نسبی",
"Item2": "۹۰٪"
},
{
"Item1": "میانگینبارشسالانه",
"Item2": "۱۲۷۵ میلیمتر"
},
{
"Item1": "شمارروزهاییخبندان",
"Item2": "۱۱ روز"
},
{
"Item1": "شهردار",
"Item2": "حسین غلام نیای فومنی"
},
{
"Item1": "رهآورد",
"Item2": "کلوچه فومن، چای، برنج، صنایع دستی"
},
{
"Item1": "پیششماره",
"Item2": "۰۱۳"
}
],
"Title": "شهر ایران"
} | آب وهوای فومن از نوع معتدل خزری
فومن یکی از شهرهای استان گیلان و مرکز شهرستان فومن است. فومن شانزدهمین شهر گردشگر پذیر ایران است. این شهر در ناحیه جلگهای گیلان قرار دارد و در میان باغها و شالیزارها محصور شدهاست. فومن را به خاطر مجسمههای زیادی که در آن وجود دارد به عنوان شهر مجسمهها نیز میشناسند همچنین از زیباییهای دیگر این شهر میتوان به وجود درختان چنار بسیار زیاد در خیابانهای آن اشاره کرد. این شهر با داشتن پیشینه تاریخی و مناظر زیبا هرساله میزبان گردشگران زیادی است.
موقعیت
فومن در فاصله ۲۷ کیلومتری رشت، ۳۵۶ کیلومتری تهران و در فاصله ۵ کیلومتری صومعهسرا (نزدیکترین شهر به آن) قرار دارد. این شهر از گذشته در مسیر راه مسافرینی است که قصد رفتن به خلخال یا ماسوله یا قلعهرودخان را دارند قرار داشتهاست. شهر مزبور در حال حاضر دارای مساحتی معادل ۲۹ کیلومترمربع بوده و در ارتفاع ۳- متر از سطح آبهای دریای آزاد است.
تاریخ
فومن در نقشه بازسازی شده گیلان و طبرستان
پینکرتن
نقشهای در کتاب «مسالک و الممالک» اصطخری به نگارش قرن چهارم قمری که نام فومن در آن آورده شده. نشان میدهد نام فومن حداقل از قرن چهارم به این شهر اطلاق میشده است.
فومن با اراضی دشت سرسبز و مناطق کوهستانی و کوه پایهای، یکی از قدیمیترین و تاریخیترین منطقههای شمالی ایران بوده و دارای قدمتی چند هزار ساله است. سابقه این منطقه کهن به دوران پیش از اسلام میرسد و در قرون گذشته از مراکز سیاسی و اقتصادی بخش بیه پس گیلان (گیلان غربی) شمرده میشد. تا اوایل قرن یازدهم هجری، یعنی سالهای آغازین سلطنت شاه عباس کبیر صفوی، مرکز بخش گیلان غربی و همچنین تختگاه و کانون فرمانروایان محلی نیز محسوب میگردید و توسط بعضی از آنها مانند خان احمد گیلانی مورد هجوم و غارت قرار گرفتهاست.
شهر مزبور به گواهی تاریخ از جمله شهرهای قدیمی و اولیه گیلان است که درباره ابتدای پیدایش آن آگاهی روشنی در دسترس نیست. قراین تاریخی بیشتر بیانگر آنند که این شهر در دوره پیش از اسلام، یعنی زمان ساسانیان (۶۵۲–۲۲۴ میلادی) و حتی قبل از آن برقرار بوده و گروهی از اقوام کاسپی و کادوسی به عنوان دو قوم از اقوام باستانی سواحل جنوبی دریای خزر حداقل در ۲۵۰۰ تا ۳۰۰۰ سال پیش در این نواحی سکونت داشتهاند. منطقه مزبور از زمانهای دیرین، یکی از کانونهای زندگی دو تیره گیلک و تالش بوده و با اهمیتی که داشته، پرآوازه نیز بودهاست. نام فومن بیشتر از هنگامی به میان آمد که خاندان حکومتگر «گیلانشاه» و «دابویهیان» از اواخر دوره ساسانی به بعد در این سامان به فرمانروایی رسیدند.
پس از این، نام فومن با تاریخ خاندان حکومتگر اسحاقوند گره خورده است. این خاندان مقتدر محلی از توانمندترین دودمان محلی گیلان بیه پس در قرون هفتم تا نهم هجری بهشمار میرفتند و مورد احترام سایر امیران محلی مناطق گیلان بیه پس مانند شفت، گسکر، تولم و حتی رشت نیز بودند. از متشخصترین و معروفترین چهرههای این خاندان به امیره دباج میتوان اشاره داشت که به هنگام لشکرکشی مغولان به فرماندهی اولجایتو به سرزمین گیلان در اواسط ذیقعده سال ۷۰۶ه.ق (اردیبهشت ۶۸۶ه. ش) در برابر یورش ایشان به همراهی رکابزن تولمی و یارانش به سختی پایداری نمود ولی در نهایت مجبور به پرداخت باج و خراج ابریشم گردید.
نامشناسی
درباره وجه تسمیه یا علت نامگذاری فومن و معانی آن نظریههای مختلفی ارائه گردیده و آرای گوناگونی نیز وجود دارد. بااین همه در رابطه با این موضوع آنچه که به حقیقت نزدیک است این است که فومن واژهای بازمانده از زبان ایران باستان بوده که در مجموع از دو بخش «فو» یا «پو» و «من» تشکیل شدهاست. پو و پویی در زبان اوستایی به معنای در آغاز پناه بخشیدن آمده و «من» نیز به معنی دریافتن و اندیشیدن میباشد که با توجه به این فومن را میتوان پناهگاه اندیشه یا اندیشمندان معنا نمود. همچنین در فرهنگ فارسی معین واژه فوم به معنای سیر آمدهاست. این واژه به همراه پسوند ن=ان معنای جایگاه کشت سیر یا کشتگاه بقولات و مانند آن میدهد؛ بنابراین از آنجا که در این ناحیه سیر به عمل میآمد، آنجا را فومن نام نهادند.
به گفته برخی نام قدیم فومن «بومن» بوده و شاید «فومن» عربی شده پومن باشد.
مردم
فومن شهری است که در میان مزارع و باغهای اطراف خود محصور شدهاست. برنجکاری، کشت چای و توتون و پرورش کرم ابریشم از فعالیتهای اصلی فومن است که عمدتا در اطراف شهر دیده میشود. شهر فومن را به خاطر وجود مجسمههای فراوان به عنوان شهر مجسمهها نیز میشناسند.
اهالی بومی شهرستان فومن را گیلکها و تالشها تشکیل میدهند. اکثریت و جلگه نشینان این شهرستان گیلکها هستند و تالشها بیشتر در نواحی کوهستانی غرب شهرستان زندگی میکنند.
از نظر دیانت و مذهب نیز به جز عدهای اندک از اهل تسنن بقیه شیعه اثنی عشری میباشند.
بافت شهری
کاشیکاری سردر ورودی یک حمام عمومی در فومن
فومن شهری قدیمی است و به همین دلیل هنوز بافت قدیمی معماری خود را داراست. معماری سنتی این شهر مانند دیگر شهرهای استان گیلان است و سقف شیروانی و دیگر اجزای معماری سنتی شمال ایران تشکیل شدهاست. رود گازروبار از میانه قسمت جنوب شرقی شهر فومن رد میشود و در قسمتهایی از آن عرض آن بسیار کم شدهاست بهطوریکه تنها به شکل نهر باقی ماندهاست.
نقشه شهر فومن
فومن قدیم
فومن قدیم شهری در بین دو رودخانه بوده که امروزه در زبان محلی گیلکی آنها را به نام شوپول (به معنای رودخانه یا جوی آب) و گازروبار میشناسند.
ساکنین قدیمی این شهر اقوام گیلک بودهاند که امروزه جمعیت آنها کم شدهاست.
همچنین میتوان از محلههای قدیمی آن به بالا محله، پائین محله (این محله دیگر بهطور کلی از بین رفته است و جزء میدان اصلی شهر و مناطق تجاری آن شده است)، شهربیجار، سیاچا، شوپول کنار (به معنای کنار رودخانه میباشد) و گوربه کوچه اشاره کرد.
فومن قدیم دارای بازار بزرگ هفتگی به نام سهشنبه بازار بودهاست که آوازه آن حتی در آن زمان از مرزهای استان گیلان نیز گذشته بودهاست.
جاذبههای گردشگری
شهرستان فومن از نظر صنعت گردشگری و هم چنین اکوتوریسم (طبیعت گردی) از جایگاه ویژهای در ایران و حتی در جهان برخوردار بوده و با چشماندازهای بینظیرش به یکی از قطبهای توریستی تبدیل گشته است. در یک تقسیمبندی کلی جاذبههای گردشگری این شهرستان را به پنج بخش طبیعی، تاریخی، مذهبی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی میتوان تقسیم نمود.
ماسوله
نمایی از شهر ماسوله
شهرک کوهستانی و دلپذیر ماسوله با وسعتی معادل ۱۰۰هکتار در ۳۶ کیلومتری غرب و جنوب غربی شهر فومن قرار گرفتهاست. این بلندترین و هم چنین کوچکترین شهر گیلان که با داشتن جاذبههای تاریخی، فرهنگی به ویژهای معماری سنتی منحصر به فرد چشم هر بینندهای را مسحور زیبایی خود نموده و گردشگران بسیاری را به سوی خود جذب مینماید. شهر مزبور از نظر طبیعی به گونهای استقرار یافته که از سه جهت شمال، جنوب و غرب به کوه تکیه زده و از طرف شرق به درهای زیبا مشرف میباشد. این نگارینه بیهمتا با آب و هوای مطبوع خود وبا ان خانههای سنتی و پلکانیاش از ارزش معماری بالایی بر خوردار بوده و به همین جهت در سال ۱۳۵۴در فهرست آثار ملی ایران و اخیرا در فهرست میراث جهانی یونسکو نیز به ثبت رسیدهاست.
قلعه رودخان
قلعه رودخان
دژ رودخان یا قلعه حسامی نام قلعهای تاریخی در ۲۰ کیلومتری جنوب غربی شهر فومن در استان گیلان است. برخی از کارشناسان، ساخت قلعه را در دوران ساسانیان و مقارن با حمله عربها به ایران دانستهاند.
این قلعه با ۲٫۶ هکتار مساحت بر فراز ارتفاعات روستای رودخان قرار دارد. دیوار قلعه ۱۵۰۰ متر طول دارد و در آن ۶۵ برج و بارو قرار گرفته شدهاست.
این قلعه در ارتفاعی بین ۶۶۵ تا ۷۱۵ متر از سطح دریا واقع شده و در کنار آن رودخانهای با همین نام جاری است.
این دژ با ارزش تاریخی که دارد بنابر ساختار، معماری و ویژگیهای استراتژیکی و رزمی، در ۳۰ امرداد ۱۳۵۴ خورشیدی، به شماره ۳/۱۵۴۹ در سیاهه یادمانهای دیرین ایران (فهرست آثار تاریخی و ملی) ماندگار شد.
پارک فومن
این پارک با داشتن انواع مجسمههای بینظیر و تاریخی و فضای زیبا و سرسبز و امکانات رفاهی مناسب طی چند سال اخیر که این شهر در روزهای تعطیل پذیرای مسافران زیادی است محلی برای تفریح و استراحت است. بزرگی پارک فومن در کنار درختان همراه با وسائل بازی مفرح و متفاوت از جمله امکانات آن است.
دانشگاههای فومن
نمایی از دانشکده فنی فومن دانشگاه تهران
دانشکده فنی فومن وابسته به پردیس دانشکدههای فنی دانشگاه تهران
اقتصاد
اقتصاد فومن با توجه به جغرافیای آن شکل گرفتهاست. فومن منطقه معتدلی است که سرسبزی در آن موج میزند و به تبع همین آب و هوای معتدل مردم آن از دیر باز برای گذران زندگی به کشاورزی و دامپروری مشغول بودند. از جمله فعالیتهای کشاورزی مردم این ناحیه میتوان به کشت برنج وچای که هنوز هم متداول است اشاره نمود. کشت توتون از دیگر فعالیتهای مردم این منطقه بود که با توجه به سختی کار و ارزانی خرید محصول مانند گذشته از رونق چندانی برخوردار نیست. پرورش کرم ابریشم نیز از دیگر فعالیتهای مردم فومنات است که اکنون از رونق افتاده است.
مردمان مناطق کوهپایهای که غالبا به گویش تالشی سخن میگویند به دام پروری مشغول بودهاند ومردمان مناطق جلگهای که به گویش گیلکی سخن میگویند بیشتر به کشاورزی میپرداختند.
وجود چشماندازهای بکر و دست نخورده، نزدیکی دشتهای وسیع به کوهپایهها، مناطق جنگلی و مردم میهمان نواز موجب شدهاست که این شهرستان به عنوان یکی از مناطق گردشگری مورد توجه قرار گیرد. وجود مجسمههای زیبا و تقریبا در اندازه اصلی این شهر را به شهر مجسمهها معروف نمودهاست. ماسوله و قلعه رودخان دو منطقه تاریخی با سبک معماری خاص هستند که موجب جلب بسیاری از گردشگران به شهرستان فومن میشوند. گردشگری در شهرستان فومن مولد فرصتهای شغلی بدیع و جدیدی شدهاست.
چای
برنج
کشاورزی
کشاورزان فومن از ایام قدیم در این منطقه به کشت برنج اشتغال داشتهاند که نتیجه آن ظهور چند رقم بومی برنج میباشد که در نتیجه انتخاب سنتی توسط کشاورزان حاصل شدهاند و این در حالی است که در سال ۱۳۹۲ دارای ۱۳ هزار و ۸۷۰ هکتار اراضی شالیزاری بوده که ۷۲ هزار تن شلتوک و حدود ۴۷ هزار تن برنج سفید از آن استحصال شدهاست و در مجموع این شهرستان ۶ درصد برنج استان را تامین میکند.
سوغاتیها
کلوچه فومن
رشتهخوشکار
از سوغات این نواحی میتوان به کلوچه فومن ،ابریشم، رشتهخوشکار، چای، برنج، ماهی دودی، ماهی شور، سیر ترشی، هفت بیجار، لاکو (نوعی نان برنجی) و انواع صنایع دستی مانند عروسکهای ماسوله اشاره کرد. | [
"بخش مرکزی شهرستان فومن",
"گیلکی",
"تالشی",
"گیلان",
"شهرستان فومن",
"خلخال (اردبیل)",
"دریای آزاد",
"شاه عباس کبیر",
"خان احمد گیلانی",
"کاسپی",
"کادوسی",
"اقوام باستانی",
"دریای خزر",
"دوره ساسانی",
"گسکر",
"تولم",
"امیره دباج",
"اولجایتو",
"وجه تسمیه",
"ایران باستان",
"زبان اوستایی",
"کرم ابریشم",
"مردم گیلک",
"مردم تالش",
"اهل تسنن",
"شیعه اثنی عشری",
"شمال ایران",
"سهشنبه بازار",
"صومعه سرا",
"ماسال",
"شفت (گیلان)",
"رشت",
"طارم",
"خلخال",
"ماسوله",
"جاذبههای گردشگری",
"آثار ملی ایران",
"فهرست میراث جهانی یونسکو",
"ساسانیان",
"امرداد (هفتهنامه)",
"پارک فومن",
"دانشکده فنی فومن",
"دانشگاه تهران",
"توتون",
"گویش تالشی",
"دام پروری",
"گویش گیلکی",
"قلعه رودخان",
"سبک معماری",
"چای",
"برنج",
"ابریشم",
"رشتهخوشکار"
] | [
"شهرستان فومن",
"شهرهای استان گیلان",
"شهرهای ایران",
"شهرهای شهرستان فومن"
] |
2,929 | فهرست پایتختها | 0 | 72 | 0 | [
"فهرست پایتخت ها",
"فهرست پایتختها",
"فهرست پايتخت ها",
"فهرست پايتختها"
] | false | 7 | {
"KeysAndValues": [],
"Title": ""
} | الف
ابوظبی
اتاوا
اربیل
استکهلم
اسکوپیه
اسلام آباد
اسلو
الجزیره
آمستردام
انجامنا
اوآگادوگو
اولانباتار
ایروان
آبوجا
آبیجان
آپیا
آتن
آدیس آبابا
آستانه
آسونسیون
آکرا
آنتانانآریوو
آندورا لا وللا
آنکارا
آوکلند
ب
باسهتر
باکو
باماکو
بانجول
بانکوئی
بانکوک
بخارست
براتیسلاوا
برازاویل
برازیلیا
برلین
برن
بروکسل
بریجتاون
بغداد
بلگراد
بلموپان
بندرسریبگاوان
بوئنوس آیرس
بوجومبورا
بوداپست
بوگوتا
بیروت
بیسایو
بیشکک
پ
پاراماریبو
پاریس
پالیکیر
پاناما سیتی
پراگ
پرایا
پرتوریا
پکن
پنوم پن
پورت او پرنس
پورت آو اسپین
پورت مورسبی
پورتلوئیس
پورتو نووو
پورتویکتوریا
پورتویلا
پیونگ یانگ
ت
تاراوای جنوبی
تاشکند
تالین
تایپه
تفلیس
تکوسیگالپا
تل آویو
تهران
توکیو
تونس
تیرانا
تیمفو
ج
جاکارتا
جورجتاون
جیبوتی
خ
خارطوم
د
داکا
داکار
دمشق
دهلی نو
دوبلین
دوحه
دودوما (دارالسلام)
دوشنبه
دیلی
ر
رباط
رم
روسو
ریاض
ریک یاویک
ریگا
ز
زاگرب
س
سئول
سائوتومه
سارایوو
سان خوآن
سان خوزه
سان سالوادور
سان مارینو
سانتو دومینگو
سانتیاگو
سنگاپور
سووا
سینت جانز
سینتجورجس
ش
شهر لوکزامبورگ
ص
صنعا
صوفیه
ط
طرابلس
ع
عشقآباد
عمان
ف
فریتاون
فونافوتی
ق
قاهره
ک
کابل
کاتماندو
کاراکاس
کامپالا
کانبرا
کپنهاگ
کلمبو
کوالالامپور
کوناکری
کویت
کیتو
کیشینف
کیف
کیگالی
کینشازا
کینگستون
گ
گابورون
گواتمالاسیتی
ل
لاپاز
لندن
لوآندا
لوبامبا
لوساکا
لومه
لیبرهویل
لیسبون
لیلونگوه
لیما
لیوبلیانا
م
ماپوتو
ماجورو
مادرید
ماسرو
مالابو
ماله
ماناگوآ
مانروویا
مانیل
مسقط
مسکو
مکزیکو
منامه
مورونی
موگادیشو
موناکوویل
مونتهویدئو
مینسک
ن
نایروبی
نوآکشوت
نوک
نوکوآلوفا
نیامی
نیکوزیا
ه
هانوی
هاوانا
هلسینکی
هونیارا
هندوراس
و
واتیکان
وادوز
واشنتگتن دی.سی.
والتا
ورشو
ویلنیوس
وین تیان
وین
ویندهوک
ی
یائواونده
یانگون رانگون
فهرست پایتختها برپایه جمعیت | [
"ابوظبی",
"اتاوا",
"اربیل",
"استکهلم",
"اسکوپیه",
"اسلام آباد",
"اسلو",
"الجزیره",
"آمستردام",
"انجامنا",
"اوآگادوگو",
"اولانباتار",
"ایروان",
"آبوجا",
"آبیجان",
"آپیا",
"آتن",
"آدیس آبابا",
"آستانه",
"آسونسیون",
"آکرا",
"آنتانانآریوو",
"آندورا لا وللا",
"آنکارا",
"آوکلند",
"باسهتر",
"باکو",
"باماکو",
"بانجول",
"بانکوئی",
"بانکوک",
"بخارست",
"براتیسلاوا",
"برازاویل",
"برازیلیا",
"برلین",
"برن",
"بروکسل",
"بریجتاون",
"بغداد",
"بلگراد",
"بلموپان",
"بندرسریبگاوان",
"بوئنوس آیرس",
"بوجومبورا",
"بوداپست",
"بوگوتا",
"بیروت",
"بیسایو",
"بیشکک",
"پاراماریبو",
"پاریس",
"پالیکیر",
"پاناما سیتی",
"پراگ",
"پرایا",
"پرتوریا",
"پکن",
"پنوم پن",
"پورت او پرنس",
"پورت آو اسپین",
"پورت مورسبی",
"پورتلوئیس",
"پورتو نووو",
"پورتویکتوریا",
"پورتویلا",
"پیونگ یانگ",
"تاراوای جنوبی",
"تاشکند",
"تالین",
"تایپه",
"تفلیس",
"تکوسیگالپا",
"تل آویو",
"تهران",
"توکیو",
"تونس",
"تیرانا",
"تیمفو",
"جاکارتا",
"جورجتاون",
"جیبوتی",
"خارطوم",
"داکا",
"داکار",
"دمشق",
"دهلی نو",
"دوبلین",
"دوحه",
"دودوما",
"دوشنبه",
"دیلی",
"رباط (مراکش)",
"رم",
"روسو",
"ریاض",
"ریک یاویک",
"ریگا",
"زاگرب",
"سئول",
"سائوتومه",
"سارایوو",
"سان خوآن",
"سان خوزه",
"سان سالوادور",
"سان مارینو",
"سانتو دومینگو",
"سانتیاگو",
"سنگاپور",
"سووا",
"سینت جانز",
"سینتجورجس",
"شهر لوکزامبورگ",
"صنعا",
"صوفیه",
"طرابلس",
"عشقآباد",
"عمان (شهر)",
"فریتاون",
"فونافوتی",
"قاهره",
"کابل",
"کاتماندو",
"کاراکاس",
"کامپالا",
"کانبرا",
"کپنهاگ",
"کلمبو",
"کوالالامپور",
"کوناکری",
"کویت",
"کیتو",
"کیشینف",
"کیف",
"کیگالی",
"کینشازا",
"کینگستون",
"گابورون",
"گواتمالاسیتی",
"لاپاز",
"لندن",
"لوآندا",
"لوبامبا",
"لوساکا",
"لومه",
"لیبرهویل",
"لیسبون",
"لیلونگوه",
"لیما",
"لیوبلیانا",
"ماپوتو",
"ماجورو",
"مادرید",
"ماسرو",
"مالابو",
"ماله (مالدیو)",
"ماناگوآ",
"مانروویا",
"مانیل",
"مسقط",
"مسکو",
"مکزیکو (شهر)",
"منامه",
"مورونی",
"موگادیشو",
"موناکوویل",
"مونتهویدئو",
"مینسک",
"نایروبی",
"نوآکشوت",
"نوک (گرینلند)",
"نوکوآلوفا",
"نیامی",
"نیکوزیا",
"هانوی",
"هاوانا",
"هلسینکی",
"هونیارا",
"هندوراس",
"واتیکان",
"وادوز",
"واشنتگتن دی.سی.",
"والتا",
"ورشو",
"ویلنیوس",
"وین تیان",
"وین",
"ویندهوک",
"یائواونده",
"یانگون",
"فهرست پایتختها برپایه جمعیت"
] | [
"فهرستهای پایتختها",
"فهرستهای کشورها"
] |
2,930 | قندهار | 2 | 401 | 0 | [
"کندهار",
"كندهار",
"قندهاری"
] | false | 303 | {
"KeysAndValues": [
{
"Item1": "نامرسمی",
"Item2": "قندهار"
},
{
"Item1": "عرضجغرافیایی",
"Item2": "۳۱٫۶۱۲۵"
},
{
"Item1": "طولجغرافیایی",
"Item2": "۶۵٫۷۰۹۴"
},
{
"Item1": "تصویر",
"Item2": "Baba Saab.JPG"
},
{
"Item1": "اندازهتصویر",
"Item2": "250"
},
{
"Item1": "برچسبتصویر",
"Item2": "آرامگاه [[احمدشاه درانی]]، قندهار"
},
{
"Item1": "ولایت",
"Item2": "قندهار"
},
{
"Item1": "سالشهرشدن",
"Item2": "۱۷۷۲"
},
{
"Item1": "جمعیت",
"Item2": "'''۲۰۰۹''': ۴۶۸، ۲۰۰ نفر"
},
{
"Item1": "زبان",
"Item2": "[[پشتو]]، [[دری]]"
},
{
"Item1": "مذهب",
"Item2": "[[اسلام]]، اقلیت [[هندو]]"
},
{
"Item1": "ارتفاع",
"Item2": "۹۹۸ متر (۳، ۲۸۱ فوت)"
},
{
"Item1": "شهردار",
"Item2": "غلام حیدر خان"
},
{
"Item1": "جملهخوشامد",
"Item2": "د کندهار سار ته سه راغلاست"
},
{
"Item1": "پانویس",
"Item2": "نام شهر به [[دری]] ''قندهار'' و به [[پشتو]] ''کندهار'' میباشد."
}
],
"Title": "شهر افغانستان"
} | قندهار (پشتو: کندهار) مرکز استان قندهار شهری است در جنوب افغانستان که دومین شهر پرجمعیت افغانستان است. طبق سرشماری رسمی سال ۲۰۰۶ میلادی حدود ۴۵۰،۳۰۰ نفر جمعیت داشتهاست. قندهار بین رودهای ترناک و ارغنداب واقع شدهاست.
قندهار به شکل یک مربع مستطیل است و چون طبق نقشه ساخته شده بسیار منظم است شهر به چند محله تقسیم شده و هر محله متعلق به یک یا چند قوم و قبیلهاست و بیشتر اهالی آن را پشتونها (عمدتا درانی) تشکیل میدهند. در اطراف قندهار باغهای میوه تاکستانها و زیارتگاههای بسیاری است. فرودگاه بینالمللی قندهار در ۱۶ کیلومتری جنوب خاوری این شهر قرار دارد.
پس از فتح خراسان توسط مسلمانان قندهار جزئی از خراسان بزرگ محسوب میشد. در پی حمله مغول به سلطنت خوارزمشاه این شهر ویران گردید و بار دیگر در پایان قرن هشتم هجری توسط امیر تیمور گورکانی قندهار تخریب شد. در اوایل سده شانزدهم میلادی گورکانیان قندهار را گرفتند.
تاریخچه
برخی برآنند که شهر باستانی قندهار را لهراسپ شاه معروف ساختهاست. در دورههای ماد و هخامنشیان، آراخوزیا (رخج) سرزمینی در اطراف رودخانه ارغنداب بوده و یکی از ساتراپیهای هخامنشیان بشمار میرفت. در سنگنبشته بیستون داریوش بزرگ، آراخوزیا در فهرست ساتراپیهای هخامنشیان آمدهاست.
در سال ۳۲۹ پیش از میلاد، اسکندر مقدونی پا به سرزمین هندوکش که تاریخنویسان یونانی آن را پارپامیز گفتهاند نهاد. اسکندر هرات را تصرف و پس از سپری نمودن زمستان در سیستان، وارد ناحیهای شد که به نامش اسکندریه (قندهار امروزی) نامیده شد.
در ۳۰۵ ق.م. موریاها بر پاراپامیز (گنداره یا گندهارا)، رخج و گدروزی (گدروزیا - بلوچستان) تسلط یافتند. در این دوران دین بودایی توسط آشوکا به این سرزمین وارد شد.
پس از اسلام، قندهار جزئی از خراسان بزرگ بهشمار میآمد. دو بار شهر بهطور کامل ویران گردید، اول بار به دست مغول و بار دیگر در پایان قرن هشتم هجری به دستور امیر تیمور گورکانی.
در اوایل سده شانزدهم میلادی مغولان هند قندهار را گرفتند. طی دوصد سالی که مغولان حکومت هند را در دست داشتند، شهرهای مرزی خراسان از سه سو مورد کشمکش و محل منازعه بودند: مغولها از یک سو، صفویان از سمت غرب، و ترکان ازبک از سمت شمال. کابل، هرات و قندهار بارها میان این مدعیان متخاصم دست به دست شدند. در این دوران خوشحال خان ختک شاعر جنگجوی مشهور پشتون علیه سلطه بابریها قیام کرد. دولت صفوی که در جنوب و غرب خراسان حکومت میکرد در برابر مخالفت و قیامها از پا درآمد. در ابتدا میرویسخان هوتک از قبیله غلجایی پشتون به تسلط گرگینخان حاکم گرجی الاصل صفوی در ۱۷۰۹ میلادی در قندهار پایان داد و دولت مستقل هوتکی را تاسیس کرد.
حکومت غلجایی قندهار در ۱۷۳۸ میلادی توسط نادر افشار پایان داده شد. نادر افشار سرانجام خود بخاطر تندخوییاش در ۱۷۴۷ میلادی در قوچان توسط افسران قزلباش لشکر خود به قتل رسید. پس از این حادثه، احمدشاه ابدالی که یکی از سران قبیله پشتونهای ابدالی، افسر گارد محافظ نادرشاه و معاون قشون افغان بود، با نیروی شش هزار نفری خود به سوی قندهار رهسپار شد و لویه جرگه را در مزار شیر سرخ قندهار برای انتخاب یک رهبر ملی از میان خود افغانها تشکیل داد و سرانجام بعد از نه روز گفت و شنید، به عنوان پادشاه خراسان تعیین گردید. وی در ۱۷۵۳ یا ۱۷۵۴ شهر کنونی را ساخت و آن را احمد شاهی نام نهاد و «اشرف البلاد» لقب داد. در دفاتر رسمی هنوز هم به همین لقب یا «دارالقرار» یاد میشود. تیمورشاه بعدا پایتخت خراسان را از شهر قندهار به کابل انتقال داد.
قندهار دگرگون شده واژه گندوپارس پهلوی است : گند و گندو بمعنای دلاور میباشد و در اینجا با واژه پارس «دلاور پارس» معنا میدهد و نیز گندوپارس نام فردی است که در روزگار اشکانیان فرمانروایی مستقلی در استان سیستان (گدروزیا) پایهگذاری و بنام خود سکه زد و خود را در سکههایش به یونانی چنین معرفی میکند (بازیلوس بازیلیون فیل هلن گندوفروس = شاه شاهان یونانی دوست گندوپارس). بن مایه: کتاب اشکانیان، پارتیان و پهلویان باستان نوشته محمد جواد مشکور و مسعود رجب نیا
روزگار صفوی
قندهار در سدههای دهم و یازدهم هجری قمری (شانزدهم و هفدهم میلادی) در شبکه دفاعی و راههای بازرگانی و مسافرتی هند و ایران موقعیت بسیار مهمی کسب کرد. این شهر زمینهای حاصلخیز و منابع آب فراوانی داشت.
قندهار قلعهای بسیار استوار بود و تملک قندهار برای امنیت کابل و همینطور خراسان ضروری بود. در نتیجه این شهر بهطور گریزناپذیر به صورت اساس رقابت و کشمکش میان گورکانیان هند و صفویان درآمد.
نقطه اساسی بازرگانی زمینی بین دو کشور ایران و هند شهر قندهار بود که این دو کشور بر سر تصاحب آن مدت دو سده (یازدهم و دوازدهم هجری قمری) کشمکش داشتند. کاروانهای عرب و هندی و بازرگانان یهودی در راههای گذرنده از قندهار رفتوآمد میکردند و پادشاهان صفوی بیشتر از طریق حاکمان منصوب خود در قندهار عوارض گمرکی را بهعنوان حق عبور از کالاها میگرفتند.
کشمکش بر سر قلعه قندهار در بسیاری زمانها موضوع عمدهای بود که موجبات تیرگی روابط میان پادشاهان گورکانی هند و شاهان صفوی را فراهم میکرد. گورکانیان از تصرف این قلعه چند هدف را دنبال میکردند: تسلط بر افغانستان غربی و کنترل بر قبایل افغانی و بلوچ و قوم ازبک که گهگاه با سرکشیهای خود دردسرهای بزرگی را برای گورکانیان ایجاد میکردند.
اماکن باستانی قندهار
آثار بجامانده از قلعههای زمان صفویان و گورکانیان قابل مشاهده میباشد.
تپه مندی گک
این تپه را میتوان با حوزه تمدنی ارغنداب ارتباط داد که در شمال این منطقه و در ۵۰ کیلومتری شهر فعلی قندهار واقع است و به صورت دقیقتر در دره موازی مجرای ارغنداب با فاصله ۲۰ میلی جاده قندهار –گرشک و اگر از طرف ولسوالی (شهرستان) خاکریز برگردیم حدود هشت کیلومتر به طرف ارغنداب در سمت راست جاده قرار گرفتهاست.
امروزه اراضی زراعتی در این محدوده کمتر است اما احتمال ا در ازمنه گذشته این ناحیه توسط شعبههایی از رود ارغنداب سیراب میشده و آبادیهایی در آن وجود داشتهاست.
در سال ۱۹۵۹ (۱۳۳۸) موسیو کزال، باستانشناس و متخصص قبل تاریخ فرانسوی، با انجام یازده مرحله حفریاتی پانزده طبقه آبادی دورههای مختلف را یکی پس از دیگری کشف کرد. ۳۱ متر ارتفاع تپه مذکور از تراکم آبادیهایی پانزدهگانهای صورت گرفتهاست که در طی سه هزار سال قبل از میلاد بر روی هم آباد شدهاست. تحقیقات انجام شده باستان شناسان روی آثار بدست آمده حکایت از آثار عصر مفرغ (برنز) میکند.
شاه نعمتالله کاظمی که از تحصیلکردگان قندهار بوده و روزگاری به حیث معاون پروژه هیلمند ایفای وظیفه میکرد، میگوید که شاهد کاوشهای گروه فرانسوی در مندی گک بوده و ظروف و سفالها و ابزارهای مکشوفه در این تپه، مشابه به آثار کشف شده در حیدر آباد و سند پاکستان میباشد. وی همچنین موفق شدهاست در طی ماموریتهای خویش در منطقه، آثار شبیه به به مندی گک را بالاتر از مسیر زیارت شاهمقصود قندهار در نواحی نزدیک رودخانه هلمند کشف کند و بدین ترتیب میتوان حدس زد در طول این مسیر، رفتوآمدهایی جریان داشته و کاروانهایی گذر کردهاند و نیز به احتمال زیاد مسیر مهاجرت دستههای آریایی به طرف غرب و ایران امروزی از همین ناحیه صورت گرفت. در دولت فعلی افغانستان ایران و پاکستان هر کدام یک کنسولگری در قندهار دارند.
مردمشناسی
کل جمعیت این شهر حدود ۴۶۸،۲۰۰ نفر است. پشتونها با ۷۰٪ اکثریت جمعیت این شهر را شامل میشوند. تاجیکها با ۲۰٪ دومین گروه قومی این شهر هستند. هزارهها، ازبکها و بلوچها از دیگر اقلیتهای قومی این شهر هستند.
فرهنگ
اسب دوانی، نیزه زنی، تیراندازی، کشتیگیری، پهلوانی.
مشاهیر
نور جهان همسر جهانگیرشاه
میرویس خان هوتک
محمود هوتکی
اشرف افغان
احمدشاه درانی
مریم درانی
محمد ظاهر شاه
عبدالحی حبیبی
گل آغا شیرزی
حامد کرزی
محمدحسن مولویقندهاری
آیتالله محمد آصف محسنی
محمد صمیم صمیمی | [
"احمدشاه درانی",
"پشتو",
"دری",
"اسلام",
"هندوییسم",
"استان قندهار",
"افغانستان",
"ترناک",
"رود ارغنداب",
"درانی",
"فرودگاه بینالمللی قندهار",
"فتح ابرشهر",
"خراسان بزرگ",
"تیمور لنگ",
"گورکانیان",
"لهراسپ",
"ماد",
"هخامنشیان",
"آراخوزیا",
"ارغنداب (رود)",
"سنگنبشته بیستون",
"داریوش بزرگ",
"اسکندر مقدونی",
"هندوکش",
"پارپامیز",
"هرات",
"سیستان",
"موریاها",
"گنداره",
"رخج",
"گدروزی",
"بودایی",
"آشوکا",
"امپراتوری مغولی هند",
"صفویان",
"خوشحال خان ختک",
"پشتون",
"میرویسخان هوتک",
"غلجایی",
"گرگینخان گرجی",
"هوتکی",
"نادر افشار",
"قوچان",
"قزلباش",
"احمدشاه ابدالی",
"ابدالی",
"لویه جرگه",
"تیمورشاه",
"کابل",
"هند",
"ایران",
"خراسان",
"بلوچ",
"ازبک",
"Sha makhsor",
"پروژه هیلمند",
"مندی گک",
"زیارت شاهمقصود",
"رودخانه هلمند",
"پشتونها",
"تاجیکها",
"هزارهها",
"ازبکها",
"بلوچها",
"National Geographic",
"نور جهان",
"جهانگیرشاه",
"میرویس خان هوتک",
"محمود هوتکی",
"اشرف افغان",
"مریم درانی",
"محمد ظاهر شاه",
"عبدالحی حبیبی",
"گل آغا شیرزی",
"حامد کرزی",
"محمدحسن مولویقندهاری",
"محمد آصف محسنی"
] | [
"قندهار",
"آیین هندو در افغانستان",
"بنیانگذاریهای دهه ۳۳۰ (پیش از میلاد)",
"شهرها در افغانستان",
"شهرهای آسیای میانه",
"شهرهای بنیانگذاریشده توسط اسکندر کبیر",
"شهرهای راه ابریشم",
"مناطق مسکونی بنیانگذاریشده در سده ۴ (پیش از میلاد)",
"مناطق مسکونی در ولایت قندهار"
] |
2,931 | کلن | 2 | 481 | 0 | [
"كلن"
] | false | 403 | {
"KeysAndValues": [
{
"Item1": "Name",
"Item2": "کلن"
},
{
"Item1": "German_name",
"Item2": "Köln"
},
{
"Item1": "Art",
"Item2": "شهر"
},
{
"Item1": "imagesize",
"Item2": "340px"
},
{
"Item1": "Wappen",
"Item2": "DEU Koeln COA.svg"
},
{
"Item1": "image_flag",
"Item2": "Koeln Flagge.gif"
},
{
"Item1": "Lageplan",
"Item2": "North rhine w K.svg"
},
{
"Item1": "Lageplanbeschreibung",
"Item2": "کلن در نورد راین وستفالن"
},
{
"Item1": "lat_deg",
"Item2": "50"
},
{
"Item1": "lat_min",
"Item2": "56"
},
{
"Item1": "lat_sec",
"Item2": "۱۱"
},
{
"Item1": "lon_min",
"Item2": "57"
},
{
"Item1": "lon_sec",
"Item2": "۱۰"
},
{
"Item1": "Bundesland",
"Item2": "Nordrhein-Westfalen"
},
{
"Item1": "Regierungsbezirk",
"Item2": "[[کلن]]"
},
{
"Item1": "Kreis",
"Item2": "مناطق شهری آلمان"
},
{
"Item1": "Höhe",
"Item2": "۳۷"
},
{
"Item1": "Fläche",
"Item2": "۴۰۵٫۱۵"
},
{
"Item1": "Einwohner",
"Item2": "۱۰۱۰۲۶۹"
},
{
"Item1": "Stand",
"Item2": "۲۰۱۰-۱۲-۱۷"
},
{
"Item1": "PLZ",
"Item2": "۵۰۴۴۱–۵۱۱۴۹"
},
{
"Item1": "PLZ-alt",
"Item2": "۵۰۰۰"
},
{
"Item1": "Vorwahl",
"Item2": "0221, 02203 ([[Porz]])"
},
{
"Item1": "Gemeindeschlüssel",
"Item2": "۰۵ ۳ ۱۵ ۰۰۰"
},
{
"Item1": "LOCODE",
"Item2": "DE CGN"
},
{
"Item1": "Bürgermeister",
"Item2": "یورگن روترز"
},
{
"Item1": "Bürgermeistertitel",
"Item2": "[[Lord Mayor]]"
},
{
"Item1": "Partei",
"Item2": "SPD"
},
{
"Item1": "year",
"Item2": "۳۸ پ.م."
}
],
"Title": "German location"
} | کلن () چهارمین شهر بزرگ آلمان در ایالت نوردراین-وستفالن و منطقه راین-رور است. از میان این شهر رود راین میگذرد و به آن جلوهای ویژه میبخشد. کلن با بیش از دوهزار سال پیشینه، یکی از کهنترین شهرهای آلمان بهشمار میرود.
دیباچه
نامگذاری کلن داستانی تاریخی دارد. امپراتریس روم، آگریپینا؛ در سال پنجاه پس از میلاد در زادگاه خود شهری بنا نهاد و آن را کولنیا کلائودیا آرا آگریپیننسیوم نامید. به سبب آنکه این شهر در مسیر راههای ساخته شده بدست رومیان تا جرمانیا (آلمان امروز) قرار داشت، بزودی بازرگانان بسیاری به خود جلب کرد و مرکز داد و ستد مهمی شد.
رومیان شرقی (بیزانس) پس از غلبه بر روم غربی، مسیحیت را که از خاورمیانه به ارمغان آورده بودند به زور شمشیر به جای آیین میترایی در شهر کلن رواج دادند و آن را مبدل به قطب مسیحیت در شمال اروپا کردند. در تاریخ پانزده اکتبر ۱۸۸۰، فرانکها در این شهر بنای کلیسای جامع بزرگی (کلیسای جامع کلن) را به پایان رساندند.
در ۳۰ مه ۱۹۴۲ در اواخر جنگ جهانی دوم متفقین کلن را بارها بمباران کردند و آن را به ویرانهای بدل کردند. بخشی از آثار آن پابرجا ماندهاست.
جمعیت
کلن چهارمین شهر پرجمعیت آلمان (پس از برلین، هامبورگ و مونیخ) و پرجمعیتترین شهر ایالت نوردراین-وستفالن میباشد. تا ۳۰ ژوئن سال ۲۰۱۱ جمعیت این شهر ۱،۰۱۰،۲۶۹ نفر بودهاست. ۳۱٫۴٪ جمعیت کلن را مهاجران تشکیل میدهند که از این بین ۱۷٫۲٪ غیرآلمانی میباشند. بسیاری از این مهاجران دارای ریشههایی از اروپای شرقی هستند. بزرگترین اقلیت مهاجر را ترکها به خود اختصاص دادهاند و ۶٫۳٪ جمعیت شهر را تشکیل میدهند. طبق سرشماری سال ۲۰۱۵،جمعیت افغانهای مقیم کلن ۴۳۷۸ نفر جمعیت ایرانیان مقیم کلن ۳۸۲۹ نفر بودهاست.
فرهنگ
طبق شمارشی که درسال ۲۰۱۶ صورت گرفت، خیابان شیلدرگاسه با عبور ۱۶ هزار و ۸۳۵ نفر در ساعت یکی از پرگذرترین پیادهراههای اروپا محسوب میشود.
کلن عمدتا یک شهر فرهنگی است و فعالیتهای فرهنگی و هنری زیادی در آن انجام میشود.
کارناوال کلن
کارناوال شهر کلن یکی از مشهورترین کارناوالهای جهان است. این کارناوال همه ساله ساعت ۱۱:۱۱ ۱۱امین روز از ۱۱امین ماه سال (نوامبر) با صدای طبل و شیپور در میدان مرکزی شهر آغاز میگردد. البته مراسم اصلی، ۴۷ روز قبل از عید پاک (عید معراج مسیح) و به مدت هفت روز اجرا میگردد. از آنجایی که عید پاک در تقویم میلادی روز ثابتی ندارد و در فاصله ۲۲ مارس تا ۲۵ آوریل برگزار میشود، زمان اجرای کارناوال نیز متغیر است. این مراسم پیشوازی است برای ایام روزه داری کاتولیکها، زمانی که معتقدان مسیحی از خوردن گوشت خودداری میکنند.
اگر چه کارناوال کلن در گذشته ریشه دینی داشته و تا امروز هم بعضی از مردم به آن اعتقاد دارند، اما در دهههای اخیر این مراسم بیشتر به نوعی شادمانی دسته جمعی تبدیل شدهاست که مردم شهر کلن و مهمانانشان با رقص وموسیقی و آواز اجرا میکنند. برگزارکنندگان کارناوال این ایام را روزهای بیخیالی و سبکسری مینامند. در مقابل همدیگر بسیار خوشبرخورد و شوخ میشوند و بنظر میرسد روزمرگی را از یاد میبرند. از هفتهها قبل فروشگاههای شهر، لباسهای رنگارنگ و غیرمعمول و ماسکهای مختلفی را برای استفاده در روزهای کارناوال عرضه میکنند.
دانشگاهها
کلن با بیش از شصت هزار دانشجو که در هفت دانشگاه و چندین انستیتو عالی تحصیل میکنند (از جمله دانشگاه معروف و بینالمللی ورزش Deutsche Sporthochschule، دانشگاه موسیقی Musikhochschule، بزرگترین دانشگاه صنعتی آلمان Fachhochschule Köln و دانشگاه اصلی کلن Albertus Magnus Universität) اولین یا دومین شهر بزرگ دانشجویی آلمان است (این جایگاه در رقابت با شهر برلین قرار دارد و سال به سال تغییر میکند).
شهرهای خواهر
لیورپول، بریتانیای کبیر
لیل، فرانسه
لیژ، بلژیک
روتردام، هلند
تورین، ایتالیا
اش-سور-الزت، لوکزامبورگ
کیوتو، ژاپن
22px تونس، تونس
تورکو، فنلاند
نئوکلن، آلمان
تل آویو، اسرائیل
بارسلونا، اسپانیا
پکن، جمهوری خلق چین
کرک، جمهوری ایرلند
تسالونیکا، یونان
کورینتو، نیکاراگوآ
ایندیاناپولیس، ایالات متحده آمریکا
ولگوگراد، روسیه
ترپتوف-کوپنیک، آلمان
کاتوویتس، لهستان
بیت لحم، اسرائیل
استانبول، ترکیه
کلوژ-نپوکا، رومانی
دانستیبل، بریتانیای کبیر
بنفلیت، بریتانیای کبیر
ایگنی، فرانسه
بریو-لا-ژیلارد، فرانسه
ازبروک، فرانسه
اسلامآباد، پاکستان
ایلگشهوفن، هلند
باتانگا، فیلیپین
منظرهای از شهر کلن در یک روز مه آلود بارانی
مناطق ۹ گانه شهر کلن
کلیسای جامع کلن
مسجد مرکزی کلن
دانشگاه کلن
ورزشگاه راین انرژی
ادکلن | [
"کلن (منطقه)",
"Porz",
"Lord Mayor",
"آلمان",
"نوردراین-وستفالن",
"راین-رور",
"راین (رود)",
"فهرست شهرهای آلمان",
"امپراتریس",
"روم",
"آگریپینا",
"بیزانس",
"کلیسای جامع کلن",
"جنگ جهانی دوم",
"برلین",
"هامبورگ",
"مونیخ",
"اروپای شرقی",
"شهر",
"کارناوال",
"عید پاک",
"لیورپول",
"بریتانیای کبیر",
"لیل",
"فرانسه",
"لیژ",
"بلژیک",
"روتردام",
"هلند",
"تورین",
"ایتالیا",
"اش-سور-الزت",
"لوکزامبورگ",
"کیوتو",
"ژاپن",
"تونس (شهر)",
"تورکو",
"فنلاند",
"نئوکلن",
"تل آویو",
"اسرائیل",
"بارسلونا",
"اسپانیا",
"پکن",
"جمهوری خلق چین",
"کرک (ایرلند)",
"جمهوری ایرلند",
"تسالونیکا",
"یونان",
"کورینتو",
"نیکاراگوآ",
"ایندیاناپولیس",
"ایالات متحده آمریکا",
"ولگوگراد (شهر)",
"روسیه",
"ترپتوف-کوپنیک",
"کاتوویتس",
"لهستان",
"بیت لحم",
"استانبول",
"ترکیه",
"کلوژ-نپوکا",
"رومانی",
"دانستیبل",
"بنفلیت",
"ایگنی",
"بریو-لا-ژیلارد",
"ازبروک",
"اسلامآباد",
"پاکستان",
"ایلگشهوفن",
"باتانگا",
"فیلیپین",
"سراسرنما",
"راین",
"آلبرتوس ماگنوس",
"دانشگاه کلن",
"شاهین نجفی",
"هوشنگ ابتهاج",
"سیما بینا",
"محمدرضا نیکفر",
"آرامش دوستدار",
"فرج سرکوهی",
"مسجد مرکزی کلن",
"ورزشگاه راین انرژی",
"ادکلن"
] | [
"کلن",
"اعضای پیمان هانزایی",
"بنیانگذاریهای ۳۸ (پیش از میلاد)",
"زیارتگاههای مسیحیان کاتولیک",
"شهرکهای نوردراین-وستفالن",
"شهرها و شهرکهای امپراتوری روم در آلمان",
"شهرهای امپراتوری روم",
"شهرهای دانشگاهی آلمان",
"شهرهای کرانه راین",
"شهرهای نوردراین-وستفالن",
"کمپهای لژیونرهای امپراتوری روم در آلمان",
"مستعمرات امپراتوری روم",
"مکانهای هولوکاست در آلمان",
"مناطق مسکونی بنیانگذاریشده در ۳۸ (پیش از میلاد)",
"مناطق مسکونی بنیانگذاریشده در سده ۱ (پیش از میلاد)"
] |
2,932 | دوسلدورف | 2 | 326 | 0 | [
"دوسلدرف"
] | false | 291 | {
"KeysAndValues": [
{
"Item1": "Name",
"Item2": "Düsseldorf"
},
{
"Item1": "Art",
"Item2": "City"
},
{
"Item1": "image_photo",
"Item2": "Düsseldorf Ansichten2.jpg"
},
{
"Item1": "image_caption",
"Item2": "Top: [[Düsseldorf-Hafen]]Bottom row from left: Ständehaus of [[Kunstsammlung Nordrhein-Westfalen]], [[Königsallee]] and [[Stadttor]]"
},
{
"Item1": "image_flag",
"Item2": "Düsseldorf flag.jpg"
},
{
"Item1": "Wappen",
"Item2": "Wappen der Landeshauptstadt Duesseldorf.svg"
},
{
"Item1": "Lageplan",
"Item2": "North rhine w D.svg"
},
{
"Item1": "Bundesland",
"Item2": "North Rhine-Westphalia"
},
{
"Item1": "Regierungsbezirk",
"Item2": "Düsseldorf"
},
{
"Item1": "Kreis",
"Item2": "urban"
},
{
"Item1": "Höhe",
"Item2": "۳۸"
},
{
"Item1": "Fläche",
"Item2": "۲۱۷"
},
{
"Item1": "Einwohner",
"Item2": "۵۸۴۳۶۱"
},
{
"Item1": "pop_urban",
"Item2": "۱۲۲۰۰۰۰"
},
{
"Item1": "pop_metro",
"Item2": "۱۱۳۰۰۰۰۰ ([[راین-رور]])"
},
{
"Item1": "Stand",
"Item2": "۲۰۰۹-۰۶-۳۰"
},
{
"Item1": "PLZ",
"Item2": "۴۰۰۰۱–۴۰۶۲۹"
},
{
"Item1": "PLZ-alt",
"Item2": "۴۰۰۰"
},
{
"Item1": "Vorwahl",
"Item2": "۰۲۱۱"
},
{
"Item1": "Gemeindeschlüssel",
"Item2": "۰۵ ۱ ۱۱ ۰۰۰"
},
{
"Item1": "NUTS",
"Item2": "DEA11"
},
{
"Item1": "LOCODE",
"Item2": "DE DUS"
},
{
"Item1": "Gliederung",
"Item2": "10 districts, 49 boroughs"
},
{
"Item1": "Adresse",
"Item2": "Marktplatz40213 Düsseldorf"
},
{
"Item1": "Bürgermeister",
"Item2": "[[درک البرس]]"
},
{
"Item1": "Bürgermeistertitel",
"Item2": "شهردار"
},
{
"Item1": "Partei",
"Item2": "[[CDU]]"
},
{
"Item1": "ruling_party1",
"Item2": "[[CDU]]"
},
{
"Item1": "ruling_party2",
"Item2": "[[FDP]]"
}
],
"Title": "German location"
} | دوسلدورف () شهری است در آلمان. این شهر مرکز ایالت نوردراین-وستفالن است.
شهر قدیمی دوسلدورف (Altstadt)(تلفظ: آلتشتاد)
نمایی از دوسلدورف در شب
نمایی از آلتشتاد دوسلدورف
این قسمت از شهر دوسلدورف محل تفریح و گردش برای توریستهای خارجی و داخلی و اهالی خود شهر میباشد. میگویند اگر تمام بارهای (میز بلند در یک کافه که در جلوی آن از مشتری پذیرائی میشود) کافههای این شهر قدیمی را بههم وصل نمایند، بلندترین بار دنیا خواهد شد. اهالی شهر بدین گونه از شهر خودشان تعریف و تبلیغ میکنند.
بندر شهر دوسلدورف کنار شهر قدیمی در رودخانه راین در طول ۱۰ سال گذشته از نظر شهرسازی و تجارت پیشرفت زیادی کردهاست. سه ساختمان ۱۰ تا ۱۵ طبقه از آرشیتکت معروف گری (Gehry) نزدیک برج تلویزیون شهر چشمگیر هستند. این سه ساختمان بصورت کج و روبندیهای مختلف ساخته شدهاند که از آرشیتکت عادی متفاوت هستند.
شهرهای خواهر
دوسلدورف با شهرهای زیر خواهر است:
کمنیتس، آلمان
چونگ کینگ، چین
حیفا، اسراییل
مسکو، روسیه
ردینگ، انگلستان، از ۱۹۴۷ (رسما از 1988)
ورشو، لهستان
امان، اردن
علاوه بر این، دوسلدورف با شهرهای زیر رابطه دوستانه دارد:
پالما د مایورکا، اسپانیا
لیلهامر، نروژ
بلگراد، صربستان
نولوز، فرانسه
شیکاگو، ایلینوی، ایالات متحده آمریکا
امان، اردن
دانشگاه دوسلدورف | [
"Düsseldorf-Hafen",
"Kunstsammlung Nordrhein-Westfalen",
"Königsallee",
"Stadttor",
"راین-رور",
"درک البرس",
"اتحادیه دموکرات مسیحی آلمان",
"حزب دموکرات آزاد آلمان",
"آلمان",
"نوردراین-وستفالن",
"فرانک گری",
"شهر خواهر",
"کمنیتس",
"چونگ کینگ",
"چین",
"حیفا",
"اسراییل",
"مسکو",
"روسیه",
"ردینگ، انگلستان",
"انگلستان",
"ورشو",
"لهستان",
"امان",
"اردن",
"پالما د مایورکا",
"اسپانیا",
"لیلهامر",
"نروژ",
"بلگراد",
"صربستان",
"نولوز",
"فرانسه",
"شیکاگو",
"ایلینوی",
"ایالات متحده آمریکا",
"دانشگاه دوسلدورف"
] | [
"دوسلدورف",
"شهرستانها در نوردراین-وستفالن",
"شهرکهای نوردراین-وستفالن",
"شهرهای دانشگاهی آلمان",
"شهرهای کرانه راین",
"شهرهای نوردراین-وستفالن"
] |
2,935 | بندر دیلم | 2 | 65 | 0 | [
"بندر ديلم"
] | false | 32 | {
"KeysAndValues": [
{
"Item1": "نامرسمی",
"Item2": "دیلم"
},
{
"Item1": "روینقشه",
"Item2": "آری"
},
{
"Item1": "عرضجغرافیایی",
"Item2": "۳۰٫۰۵۴"
},
{
"Item1": "طولجغرافیایی",
"Item2": "۵۰٫۱۶۵"
},
{
"Item1": "تصویر",
"Item2": "Bushehr - Bandar Deylam (Always Persian Gulf) - panoramio (1).jpg"
},
{
"Item1": "اندازهتصویر",
"Item2": "۲۵۰"
},
{
"Item1": "استان",
"Item2": "بوشهر"
},
{
"Item1": "شهرستان",
"Item2": "دیلم"
},
{
"Item1": "بخش",
"Item2": "[[مرکزی]]"
},
{
"Item1": "جمعیت",
"Item2": "۲۲،۳۹۳نفر"
},
{
"Item1": "زبان",
"Item2": "فارسی"
},
{
"Item1": "مذهب",
"Item2": "شیعه"
},
{
"Item1": "ارتفاع",
"Item2": "۱۰ متر"
},
{
"Item1": "شهردار",
"Item2": "فاضل دریانورد"
},
{
"Item1": "پیششماره",
"Item2": "۰۷۷۳۳"
}
],
"Title": "شهر ایران"
} | بندر دیلم یکی از شهرهای استان بوشهر است. این شهر مرکز شهرستان دیلم میباشد.
موقعیت
بندر دیلم در حدود ۲۰۰ کیلومتری بندر بوشهر و شمال غربی استان بوشهر نزدیک مرز مشترک استانهای خوزستان و کهگیلویه و بویراحمد قرار دارد. در ماههای آذر، دی و بهمن آب و هوای این بندر نسبتا سرد و بقیه سال هوائی گرم و مرطوب دارد. شهرستان دیلم دارای دو بخش مرکزی و امام حسن است. امام حسن دیلم از مراکز عمده فلات قاره و بحرکان محسوب میشود. همچنین تاسیسات مهم گازی در روستای سیاهمکان دیلم نقش مهمی در صنعت نفت و گاز دارد. از فرودگاه امام حسن در شهرستان دیلم به شهرهای تهران و شیراز پرواز وجود دارد
مشخصات
بندر دیلم در طول جغرافیایی ۵۰ درجه و ۹ دقیقه و عرض جغرافیایی ۳۰ درجه و ۳ دقیقه و ارتفاع ۱۰ متری از سطح دریا قرار دارد. این بندر در ۲۳۲ کیلومتری شمال غربی بندر بوشهر و در ۷۲ کیلومتری جنوب بهبهان (در استان خوزستان) در ساحل خلیج فارس قرار دارد. آب و هوای دیلم گرم و مرطوب است.
مردم آن مسلمان و شیعه مذهبند. پیشه اکثر مردم این شهر بازرگانی و صیادی است. اجناس خارجی در این شهر با قیمت مناسب و ارزانتر از دیگر شهرهای ایران به فروش میرسد به طوری که از استانهای همجوار و حتی دیگر استانها برای خرید به این شهر میآیند. به همین دلیل در ایام تعطیل (نوروز،…) از شهرهای شلوغ استان بوشهر است.
از دیدگاه تاریخی دیلم میراثدار تمدن مهروبان میباشد.
جمعیت
جمعیت بندر دیلم ۲۲،۳۹۳ نفر (آمار رسمی ۱۳۹۰) است و در سال ۱۳۸۵ جمعیت آن ۱۹،۸۲۹نفری (آمار رسمی ۱۳۸۵) بودهاست.
اماکن و مراکز شهری
منطقه گردشگری و تفریحی (بندر) حماد از جاذبههای توریستی بندر دیلم میباشد. این منطقه با ۶۰ هکتار اراضی جنگلی بکر و فوقالعاده زیبا و مشرف به دریای خلیج فارس میباشد.
دانشگاه آزاد اسلامی مرکز دیلم در سال ۱۳۸۲ در این شهر تاسیس شد مرکز آموزش عالی این شهر است. این دانشگاه هماکنون نزدیک به ۸۰۰ دانشجو در مقطع کاردانی و کارشناسی در رشتههای حسابداری و رایانه و عمران و روانشناسی و الکتروتکنیک و مدیریت بازرگانی دارد. دانشگاه پیام نور و کاربردی نیز در مرکز این شهرستان شعبه دارند
آبگاه وقفشده تنوب در حومه این شهر واقع است که در سال ۱۳۸۹ بازسازی شدهاست.۲
نگارهها | [
"بخش مرکزی شهرستان دیلم",
"استان بوشهر",
"شهرستان دیلم",
"بوشهر",
"خوزستان",
"کهگیلویه و بویراحمد",
"طول جغرافیایی",
"عرض جغرافیایی",
"شهرهای ایران",
"مقطع کاردانی",
"مدیریت بازرگانی",
"دانشگاه پیام نور"
] | [
"شهرستان دیلم",
"شهرها و شهرکهای بندری خلیج فارس",
"شهرهای استان بوشهر",
"شهرهای بندری استان بوشهر",
"شهرهای بندری در ایران",
"شهرهای شهرستان دیلم",
"مناطق مسکونی ساحلی در ایران"
] |
2,936 | سرپل ذهاب | 2 | 178 | 0 | [
"سر پل زهاب",
"سر پل ذهاب",
"سرپل زهاب",
"زهاب",
"رود ذهاب"
] | false | 124 | {
"KeysAndValues": [
{
"Item1": "نامرسمی",
"Item2": "سرپل ذهاب (زهاب)"
},
{
"Item1": "نام محلی",
"Item2": "سرپیل"
},
{
"Item1": "نامهای قدیمی",
"Item2": "حلوان، زهاب"
},
{
"Item1": "عرضجغرافیایی",
"Item2": "۳۴٫۴۶۱۳۸۸۹"
},
{
"Item1": "طولجغرافیایی",
"Item2": "۴۵٫۸۶۴۷۲۲۲"
},
{
"Item1": "استان",
"Item2": "کرمانشاه"
},
{
"Item1": "شهرستان",
"Item2": "سرپل ذهاب"
},
{
"Item1": "بخش",
"Item2": "مرکزی"
},
{
"Item1": "سال شهرشدن",
"Item2": "[[۱۳۲۹]]"
},
{
"Item1": "جمعیت",
"Item2": "۴۵،۴۸۱ نفر(۱۳۹۵)"
},
{
"Item1": "رشد جمعیت",
"Item2": "۲۷٪+ (۵سال)"
},
{
"Item1": "ارتفاع",
"Item2": "۵۴۹ متر"
},
{
"Item1": "کد آماری",
"Item2": "۱۲۶۴"
},
{
"Item1": "پلاک اتومبیل",
"Item2": "۲۹ د"
}
],
"Title": "شهر ایران"
} | سرپل ذهاب (زهاب) (کردی:سهرپیل زههاو) یکی از شهرهای مهم استان کرمانشاه ایران و مرکز شهرستان سرپل ذهاب است. مردم این شهر کرد هستند و به زبان کردی حرف میزنند. در شهرستان سرپل ذهاب پیروان شیعه، سنی و یارسان در کنار هم زندگی میکنند.
این شهر مرزی ایران در زمان جنگ ایران و عراق به شدت آسیب دید اما بعد از جنگ بازسازی شد. این شهر در ۴۵ درجه و ۵۲ دقیقه طول شرقی و ۳۴ درجه و ۲۴ درجه عرض جغرافیایی و در غرب کشور و منتهیالیه شیب ارتفاعات زاگرس بر سر راه بینالمللی تهران – بغداد موسوم به جاده کربلا واقع گردیدهاست.
تاریخچه
شهر سرپل ذهاب بر اساس مطالعه آثار باستانی و کتیبههای آن از قبیل کتیبه و سنگ نوشته آنوبانینی پادشاه لولوبیها (که قدمت آن ۴۸۰۰ سال است) که در ضلع شمال شرقی که بر سینه رشته کوه همیشه استوار زاگرس حک شدهاست، یکی از باستانیترین شهرهای دنیا (و بر اساس مستشرق مشهور راولینسون، هشتمین شهر باستانی دنیا) محسوب میشود. کتیبه آنوبانینی یکی از قدیمیترین و به عبارتی اولین هنر معماری روی سنگ آسیا بهشمار میرود. کتیبه بیستون ۲۰۰۰ سال بعد از حک این کتیبه حکاکی شد و از خیلی جهات به نقش برجسته آنوبانینی شباهت دارد و اینگونه حدس زده میشود که کتیبه بیستون را با تقلید از این کتیبه خلق کردهاند.
از دیگر آثار باستانی شهرستان سرپلذهاب میتوان به نقش آنوبانینی دکان داوود، طاق گرا، قلعه گبری و دهها اثر باستانی و تاریخی دیگر اشاره نمود. گستردگی بازه تاریخی این آثار باستانی، به روشنی گویای تداوم تمدن در این شهر در طول تاریخ میباشد.
سرپل ذهاب در طول تاریخ کهن خود، با اسامی مختلفی شناخته شدهاست از جمله پاتیر که مربوط به دوران لولوبیها و مادها میباشد (پاتیر در زمان لولوبیها نام کوه داخل شهر سرپل ذهاب بوده و بعدها به نام شهر معروف شدهاست، یا شاید آنچنان که دیاکونوف در" تاریخ ماد "معتقد است که «باتیر» که قدیمیترین نام سرپل زهاب است نام یکی از نیاکان زرتشت بودهاست) و نیز حلوان که بیش از بقیه نامها معروف است. برخی این اسم را برگرفته از اسم رود گذرنده از این شهر (الوند) میدانند.
آشوریها از این شهر به نام کالمانو یاد کردهاند. در زمان ساسانیان این ناحیه استانی به نام خسرو شاد فیروز بودهاست. در کتابهای تاریخی و جغرافیا، ذهاب را به صورت زهاو (زهاو در کوردی به معنی آب خیز است که از دو واژه زه + آو به معنی آب ساخته شدهاست) نگاشتهاند و آن را مرکز ناحیه حلوان معرفی کردهاند. در دوران خلفای عباسی، این ناحیه تابع حکومت بغداد بود ولی بعدها به استثنای دوران زندیه و قاجاریه (تا سال ۱۳۳۸ ه. ق) که توسط پادشاهان عثمانی اداره میشد همیشه جزء قلمرو ایران بود.
حلوان شهر مهم ساسانیها و پایتخت ۱۵۶ساله بنوعنازیان است. «ابن خلدون» قدیمیترین آثار تمدن آسیا را در این شهر مشاهده کرد و «راویلینسون» آن را یکی از هشت شهر باستانی دنیا میداند.
وجه تسمیه
نام سرپل زهاو به این دلیل است که در این محل پلی بر روی رودخانه حلوان الوند قرار داشته که در سال ۱۳۴۵ ش تخریب شده.
جمعیت
بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵ جمعیت آن ۴۵،۴۸۱ نفر (۱۲،۸۵۰ خانوار) بودهاست.
اقتصاد
شغل اصلی مردم سرپل ذهاب کشاورزی و دامداری است و فراوردهها و محصولات کشاورزی شهرستان نیز شامل گندم، جو، برنج و بنشن، کنجد، گیاهان علوفهای، ذرت، انواع تره بار، سیب، گلابی، انار، انگور و انجیر میباشد.
آثار دیدنی
نقشبرجسته آنوبانینی (کهنترین کتیبه سنگی آسیا)
دکان داوود
آرامگاه احمد بن اسحاق
سرابگرم
آبشار پیران
باغهای گلین
ارتفاعات دالاهو
منطقه پاتاق
مال یاسین
زمین لرزه سال ۹۶
زمین لرزه شدیدی ساعت 21:48 شامگاه ۲۱ آبان ۹۶ با قدرت ۷٫۳ درجه در مقیاس ریشتر استانهای کرمانشاه، ایلام و کردستان و بخشهای گستردهای از غرب و شمال غرب کشور را لرزاند.
کانون این زلزله به علت نزدیکی به شهر سرپل ذهاب بیشترین خسارت را به این شهر وارد کرد. در این زلزله شهر خسارت زیادی دید و بیش از ۷۳۸ کشته بر جای گذاشت. این زلزله به جز عراق در کویت، ترکیه و بحرین نیز حس شد.
پس از زلزله کرمانشاه برخی از منابع خبری از ویرانیهای زیادی خبر دادند
حجم خرابیها به حدی زیاد بود که آوار برداری تا ماههای بعد هم ادامه داشت . اما معاون عمرانی استاندار کرمانشاه اعلام کردند تعداد کشتههای ساکن مسکن مهر به صد نفر رسیدهاست. که خود وی در تاریخ ۲۷ آبان ماه ۹۶ آن را تکذیب کرد. | [
"۱۳۲۹",
"زبان کردی",
"استان کرمانشاه",
"شهرستان سرپل ذهاب",
"کرد",
"کردی",
"جنگ ایران و عراق",
"عرض جغرافیایی",
"زاگرس",
"کربلا (شهر)",
"آنوبانینی",
"لولوبیها",
"هنر معماری",
"کتیبهٔ بیستون",
"دکان داوود",
"طاق گرا",
"قلعه گبری",
"حلوان",
"حلوان الوند",
"سرشماری عمومی نفوس و مسکن ایران",
"سرشماری عمومی نفوس و مسکن (۱۳۹۵)",
"نقشبرجسته آنوبانینی",
"آرامگاه احمد بن اسحاق",
"منطقه پاتاق",
"مال یاسین"
] | [
"شهرستان سرپل ذهاب",
"شهرهای استان کرمانشاه",
"شهرهای شهرستان سرپل ذهاب",
"نقشبرجستههای سنگی"
] |
2,938 | شبهجزیره عربستان | 2 | 1,203 | 0 | [
"شبهجزیرهٔ عربستان",
"شبه جزيره عربستان",
"شبه قاره عربستان",
"شبهقاره عربستان",
"شبهقارهٔ عربستان",
"شبه جزيرهٔ عربستان",
"شبه جزیرهٔ عربستان",
"شبه قارهٔ عربستان",
"شبه جزیره عربستان"
] | false | 1,187 | {
"KeysAndValues": [],
"Title": ""
} | شبه جزیره عربستان
شبه جزیره عربستان ، یا جزیره العرب وسیعترین شبه جزیره جهان به مساحت حدود ۳،۲۰۰،۰۰۰ کیلومترمربع است که در جنوب غربی آسیا واقع شدهاست. از دید جغرافیائی، آن را گاه شبه قاره عربستان نامیدهاند که با توجه به قرار داشتن تمام این شبه جزیره بر روی صفحه زمینساختی عربستان نامگذاری درستتری است.
نقشهای از شبه جزیره عربستان متعلق به سال ۱۷۷۱ میلادی
کشورهایی که در این شبه جزیره قرار دارند عبارتاند از:
ربعالخالی
صحرای عربی
مدائن صالح | [
"شبه جزیره",
"زمینساخت",
"صفحه عربستان",
"ربعالخالی",
"صحرای عربی",
"مدائن صالح"
] | [
"شبهجزیره عربستان",
"آسیای غربی",
"جغرافیای خاورمیانه",
"جغرافیای غرب آسیا",
"زمینچهرهای خاورمیانه",
"شبهجزیرههای آسیا",
"منطقههای تاریخی",
"نواحی آسیا"
] |
2,939 | پاناماسیتی | 2 | 144 | 0 | [
"پاناما سیتی",
"شهر پاناما",
"پاناماسيتي",
"پاناما سيتي"
] | false | 115 | {
"KeysAndValues": [
{
"Item1": "name",
"Item2": "پاناماسیتی"
},
{
"Item1": "native_name",
"Item2": "Panamá"
},
{
"Item1": "image_skyline",
"Item2": "DirkvdM monumento a balboa.jpg"
},
{
"Item1": "image_caption",
"Item2": "یادمان [[بالبائو]]، پاناماسیتی"
},
{
"Item1": "image_flag",
"Item2": "Bandera de Ciudad de Panamá.svg"
},
{
"Item1": "image_seal",
"Item2": "Escudo de Ciudad de Panamá.svg"
},
{
"Item1": "image_map",
"Item2": "Mapa Población ciudad de Panama-San Miguelito-Arraiján-La Chorrera.svg"
},
{
"Item1": "latm",
"Item2": "59"
},
{
"Item1": "longd",
"Item2": "79"
},
{
"Item1": "longm",
"Item2": "31"
},
{
"Item1": "coordinates_display",
"Item2": "inline,title"
},
{
"Item1": "subdivision_type",
"Item2": "[[کشور]]"
},
{
"Item1": "subdivision_type1",
"Item2": "ناحیه"
},
{
"Item1": "subdivision_name1",
"Item2": "ناحیه مرکزی"
},
{
"Item1": "leader_title",
"Item2": "شهردار"
},
{
"Item1": "leader_name",
"Item2": "[[بوسکو وایارینو]]"
},
{
"Item1": "unit_pref",
"Item2": "Metric or US or UK"
},
{
"Item1": "area_total_km2",
"Item2": "۲۷۵"
},
{
"Item1": "population_total",
"Item2": "880,691"
},
{
"Item1": "population_as_of",
"Item2": "۲۰۱۰"
},
{
"Item1": "population_density_km2",
"Item2": "auto"
},
{
"Item1": "population_note",
"Item2": "۱,۲۷۲,۶۷۲ (با حومه)"
},
{
"Item1": "utc_offset1",
"Item2": "UTC"
},
{
"Item1": "timezone1_DST",
"Item2": "۵-"
},
{
"Item1": "area_code",
"Item2": "۰۲ ۵۰۷"
}
],
"Title": "settlement"
} | پاناماسیتی پایتخت و همچنین بزرگترین شهر کشور پاناما است. جمعیت آن ۸۸۰۶۹۱ نفر با کل جمعیت مترو ۱۴۴۰۳۸۱ نفر میباشد. موقعیت شهر در محل ورودی کانال پاناما از طرف اقیانوس آرام واقع شدهاست. این شهر مرکز سیاسی و اداری کشور میباشد و همچنین محلی برای تجارت و بانکداری بینالمللی است. این شهر شهری این شهر یک شهر جهانی به حساب میآید و تنها یکی از سه شهر امریکای مرکزی است که دارای چنین عنوانی است.
GDP متوسط سرانه پاناما ۱۵۳۰۰ دلار میباشد. نمای عمومی شهر دارای آسمانخراشهای بلندی میباشد که توسط جنگل بارانخیز استوایی احاطه شدهاست. فرودگاه بینالمللی توکامن پاناما بزرگترین و شلوغترین فرودگاه در امریکای مرکزی است که به اکثر مقاصد مهم دنیا پرواز دارد. در سال ۲۰۰۳ به همراه کوریتیبا در برزیل به عنوان پایتخت فرهنگی امریکا انتخاب شد. بر اساس انتخاب مجله لیوینگ این شهر یکی از پنج شهر منتخب دنیا برای بازنشستگی میباشد.
این شهر در ۱۵ آگوست ۱۵۱۹ توسط فاتح اسپانیای پدرو آریاس داویلا بنیان نهاده شد. این شهر نقطه آغازی بر اکتشافاتی بود که به فتح امپراتوری اینکاها در پرو انجامید.
مترو
متروی پاناما در سال ۲۰۱۴ تاسیس شده و هماکنون دارای ۱ خط و ۱۴ ایستگاه میباشد. | [
"بالبائو",
"فهرست کشورهای جهان",
"بوسکو وایارینو",
"پاناما",
"کانال پاناما",
"شهر جهانی",
"GDP",
"جنگل بارانخیز استوایی",
"فرودگاه بینالمللی توکامن",
"فهرست پررفتوآمدترین فرودگاهها در آمریکای مرکزی",
"کوریتیبا",
"پدرو آریاس داویلا",
"متروی پاناما",
"Panama Canal Museum",
"یسوعیها"
] | [
"پاناماسیتی",
"امپراتوری اسپانیا در دهه ۱۵۱۰ (میلادی)",
"بنیانگذاریهای ۱۵۱۹ (میلادی) در آمریکای شمالی",
"پاناما",
"مناطق مسکونی بنیانگذاریشده در ۱۵۱۹ (میلادی)",
"مناطق مسکونی ساحلی در پاناما"
] |
2,940 | اسلامآباد | 2 | 354 | 0 | [
"اسلاماباد",
"اسلام اباد",
"اسلام آباد",
"اسلام آباد (ميناب)",
"اسلام آباد (میناب)",
"اسلاماباد (میناب)",
"اسلام اباد (ميناب)",
"اسلام اباد (میناب)"
] | false | 287 | {
"KeysAndValues": [
{
"Item1": "name",
"Item2": "اسلامآباد"
},
{
"Item1": "official_name",
"Item2": "اسلامآباد"
},
{
"Item1": "settlement_type",
"Item2": "پایتخت"
},
{
"Item1": "image_caption",
"Item2": "Clockwise from left: [[Pakistan Monument]], [[Blue Area]] is the commercial center of the city, [[National Assembly of Pakistan]], [[مسجد شاه فیصل]]، [[Margalla Hills National Park]]"
},
{
"Item1": "map_caption",
"Item2": "موقعیت در پاکستان"
},
{
"Item1": "pushpin_map",
"Item2": "پاکستان"
},
{
"Item1": "image_blank_emblem",
"Item2": "Metropolitan Corporation Islamabad.png"
},
{
"Item1": "blank_emblem_type",
"Item2": "نشان"
},
{
"Item1": "latd",
"Item2": "33"
},
{
"Item1": "latm",
"Item2": "43"
},
{
"Item1": "longd",
"Item2": "73"
},
{
"Item1": "longm",
"Item2": "04"
},
{
"Item1": "coordinates_display",
"Item2": "inline,title"
},
{
"Item1": "coordinates_region",
"Item2": "PK"
},
{
"Item1": "subdivision_type",
"Item2": "کشور"
},
{
"Item1": "subdivision_type1",
"Item2": "[[تقسیمات کشوری پاکستان]]"
},
{
"Item1": "subdivision_name1",
"Item2": "[[ناحیه پایتختی اسلامآباد]]"
},
{
"Item1": "established_title",
"Item2": "تاسیسشده"
},
{
"Item1": "established_date",
"Item2": "۱۹۶۰"
},
{
"Item1": "named for",
"Item2": "[[اسلام]]"
},
{
"Item1": "VIP_Residental_Sectors",
"Item2": "E-7, F-7, F-8, F-6 and I-8"
},
{
"Item1": "leader_title",
"Item2": "اعضای فرمانداری"
},
{
"Item1": "leader_name",
"Item2": "[[Islamabad Metropolitan Corporation]] and [[Capital Development Authority]] (CDA)"
},
{
"Item1": "leader_title2",
"Item2": "Chairman CDA"
},
{
"Item1": "leader_name2",
"Item2": "Sheikh Ansar aziz"
},
{
"Item1": "leader_title4",
"Item2": "شهردار"
},
{
"Item1": "leader_name4",
"Item2": "[[Sheikh Ansar Aziz]] (PML-N)"
},
{
"Item1": "area_total_km2",
"Item2": "۹۰۶٫۰۰"
},
{
"Item1": "area_urban_km2",
"Item2": "۹۰۶٫۰۰"
},
{
"Item1": "elevation_max_m",
"Item2": "۶۲۰"
},
{
"Item1": "elevation_max_ft",
"Item2": "۲۰۰۰"
},
{
"Item1": "elevation_min_m",
"Item2": "۴۹۰"
},
{
"Item1": "population_total",
"Item2": "۱٫۹ میلیون"
},
{
"Item1": "population_as_of",
"Item2": "۲۰۱۴ تخمین"
},
{
"Item1": "population_urban",
"Item2": "۱،۸۲۹،۱۸۰"
},
{
"Item1": "population_metro",
"Item2": "2.2 million"
},
{
"Item1": "population_metro_as_of",
"Item2": "۲۰۱۳"
},
{
"Item1": "population_demonym",
"Item2": "اسلامآبادی"
},
{
"Item1": "timezone",
"Item2": "[[PKT]]"
},
{
"Item1": "utc_offset",
"Item2": "+۵"
},
{
"Item1": "utc_offset_DST",
"Item2": "<!-- Area/postal codes and others\r\n>"
},
{
"Item1": "postal_code_type",
"Item2": "کد پستی"
},
{
"Item1": "postal_code",
"Item2": "۴۴۰۰۰"
},
{
"Item1": "area_code",
"Item2": "۰۵۱\n<!-- General information\r\n>"
},
{
"Item1": "blank_name_sec1",
"Item2": "تمیهای ورزشی مطرح"
},
{
"Item1": "blank_info_sec1",
"Item2": "[[Islamabad United]], [[Islamabad Jinns]]"
},
{
"Item1": "blank1_name_sec1",
"Item2": "[[HDI]]"
}
],
"Title": "settlement"
} | اسلامآباد () شهری در شمال جمهوری اسلامی پاکستان و پایتخت این کشور است.
تاریخچه
جغرافیا
شهر اسلامآباد در لبه گود فلاتی و در جنوب تپههای مار قلعه واقع شدهاست. شهر نو و شهر قدیمی اسلامآباد که نام شهر قدیمی گاخار (این شهر در گذشته قسمتهایی از شهر راولپندی محسوب میشدهاست که در حال حاضر به عنوان شهر قدیم اسلامآباد مطرح میشود) است و در کنار هم واقع شدهاند و کشور گذشته و کشور کنونی را نشان میدهند. در حومه شهر اسلامآباد سه دریاچه با نامهای سنارس، سیملی و خانپور واقع شدهاند که در زیبایی و خوش آب و هوایی شهر تاثیر فراوانی دارند.
این شهر با جمعیت ۵۳۰،۰۰۰ نفر در شمال شرقی و در ناحیهای به نام «پایتخت اسلامآباد» واقع شدهاست. البته از نظر تاریخی این منطقه بخشی از ناحیه پنجاب بهشمار میآید.
شهر اسلامآباد در ۳۳°۴۰ شمالی و ۷۳°۱۰ شرقی قرار دارد و در کناره فلات پوتوهار، در جنوب تپههای مرگالا واقع شدهاست.
سه دریاچه سد ساختهشده به دست انسان به نامهای راول، سیملی و خانپور هوای این منطقه را تعدیل کردهاند. تابستانهای آن گرم است و بارانهای شدید موسمی در ماههای مرداد و شهریور میبارد. در زمستان هوای شهر سرد و گاه زیر صفر است و در تپههای اطراف، مانند پیر سوهوا و مرگالا برف نیز میبارد.
مناطقی که اسلامآباد را احاطه کردهاند
شرق: کتلی ساتتیان / موری
شمال شرق: موری / کاهوتا
شمال غرب: تاکسیلا / واه کانت / ناحیه آتوک
جنوب شرق: گوجار خان / کلار سیدان / روات / مند راه
جنوب غرب: راولپندی
غرب: NWFP
پوشش گیاهی
اسلامآباد در منطقهای حاصلخیز با جنگلهای انبوه واقع شده و درختانی چون اوکالیپتوس، انجیر هندی و بلوط، این شهر و نواحی پیرامون آن را پوشاندهاند. پوشش گیاهی اسلامآباد هیچگونه کمبودی از لحاظ مواد نیتروژنی و فسفری در طی مراحل رشد و شکوفایی از خود نشان نمیدهد.
اسلامآباد محل رویش گیاهان مختلف و کمیاب نظیر ماش وحشی و قاصدک است؛ همچنین گیاهان غیربومی مانند گلهای سرخ و یاسمن نیز در این شهر پرورش پیدا میکنند. گونهای از درختان برگریز به شهر جلوه پاییزی میبخشند.
درختان اسلامآباد سازگار با دمای بالا و بارش اندک باران در فصل تابستان هستند و رشد آنها در زیر آفتاب سوزان سریعتر است. هجوم گیاهانی چون توت کاغذی از جنوب شرق آسیا به این منطقه و افزایش روزافزون استفاده از آنها که به سرعت تکثیر میشوند، به همراه موریانهها، زندگی گیاهان بومی این منطقه را به خطر انداختهاست.
پوشش گیاهی اسلامآباد به سرعت در حال نابودی است و بیم آن میرود که در صورت عدمکشت مجدد گیاهان بومی و غیربومی در این منطقه، اسلامآباد مناظر طبیعی خود را از دست بدهد. رشد جمعیت این شهر که با قطع درختان جنگلی و گیاهان بومی همراه است، نابودی پوشش گیاهی را سبب شدهاست.
جمعیت
سال
جمعیت
۱۹۵۱
۹۵،۹۴۰ نفر
۱۹۶۱
۱۱۷،۶۶۹ نفر
۱۹۷۲
۲۳۷،۵۴۹ نفر
۱۹۸۱
۳۴۰،۲۸۶ نفر
۱۹۹۸
۸۰۵،۲۳۵ نفر
مطابق سرشماری سال ۱۹۹۸، از مجموع کل جمعیت شهر اسلامآباد، ۶۵٪ را اقوام پنجاب، ۱۰٪ را مهاجران اردو، ۱۰٪ را مهاجران پشتو و نیز ۱۵٪ را سایر اقوام (شامل سندی، بلوچی و کشمیری) تشکیل میدهند.
شهرهای خواهر
اسلامآباد امروزه دارای هفت شهر خواهر است:
پکن، چین
پاریس، فرانسه
فرانکفورت، آلمان
آنکارا، ترکیه
سیدنی، استرالیا
امان، اردن
کلن، آلمان
گیلگیت، بلتستان | [
"Pakistan Monument",
"Blue Area",
"National Assembly of Pakistan",
"مسجد شاه فیصل",
"Margalla Hills National Park",
"تقسیمات کشوری پاکستان",
"ناحیه پایتختی اسلامآباد",
"اسلام",
"Islamabad Metropolitan Corporation",
"Capital Development Authority",
"Sheikh Ansar Aziz",
"Pakistan Standard Time",
"Islamabad United (cricket)",
"Islamabad Rugby Football Club",
"List of districts of Pakistan by Human Development Index",
"شمال",
"جمهوری اسلامی",
"پاکستان",
"دریاچه",
"جمعیت",
"پنجاب",
"تابستان",
"زمستان",
"راولپندی",
"اوکالیپتوس",
"بلوط",
"نیتروژن",
"فسفر",
"توت کاغذی",
"آسیا",
"شهر خواهر",
"پکن",
"چین",
"پاریس",
"فرانسه",
"فرانکفورت",
"آلمان",
"آنکارا",
"ترکیه",
"سیدنی",
"استرالیا",
"امان (شهر)",
"اردن",
"کلن",
"گیلگیت",
"بلتستان"
] | [
"اسلامآباد",
"بنیانگذاریها در دهه ۱۹۶۰ (میلادی)",
"بنیانگذاریهای دهه ۱۹۶۰ (میلادی) در پاکستان",
"پایتختهای آسیا",
"پایتختهای برنامهریزی شده",
"جنوب آسیا",
"شوراهای اتحادیه ناحیه پایتختی اسلامآباد",
"شهرهای پاکستان",
"شهرهای طراحی شده در پاکستان",
"مراکز تقسیمات کشوری پاکستان",
"مناطق شهری بر پایه کشور پاکستان",
"مناطق مسکونی بنیانگذاریشده در دهه ۱۹۶۰ (میلادی)",
"ناحیه پایتختی اسلامآباد"
] |
2,941 | پاکو پنیا | 1 | 22 | 0 | [
"پاكو پنيا"
] | false | 2 | {
"KeysAndValues": [
{
"Item1": "نام",
"Item2": "پاکو پنیا"
},
{
"Item1": "تصویر",
"Item2": "Paco Peña in 1984.jpg"
},
{
"Item1": "توضیح_تصویر",
"Item2": "PacoPena"
},
{
"Item1": "پسزمینه",
"Item2": "non_vocal_instrumentalist"
},
{
"Item1": "نام_اصلی",
"Item2": "فرانسیسکو پنیا پرز"
},
{
"Item1": "تولد",
"Item2": "کوردوبا ،[[اسپانیا]]"
},
{
"Item1": "ساز",
"Item2": "[[گیتار فلامنکو]][[گیتار]]"
},
{
"Item1": "سبک",
"Item2": "[[فلامنکو]]"
},
{
"Item1": "فعالیت",
"Item2": "[[گیتاریست]]٫[[موسیقیدان]]،[[آهنگساز]]"
}
],
"Title": "هنرمند موسیقی"
} | پاکو پنیا (فرانسیسکو پنیا پرز) زاده ۱۹۴۲ در کوردوبا، اسپانیا، از گیتاریستهای نامدار فلامنکو است. او به عنوان یکی از مشاهیر معاصر در نواختن گیتار فلامنکو به روش سنتی شناخته میشود.
پاکو پنیا در سال ۱۹۸۰ فستیوال موسیقی فلامنکو در کوردوبا را پایهگذاری کرد.
بیوگرافی
فرانسیسکو پنیا پرز در سال 1942 میلادی در شهر کوردوبا اسپانیا بدیا آمد و در 6 سالگی ساز گیتار را از برادر خود آموخت و در 12 سالگی به صورت حرفهای موسیقی فلامنکو را ادامه داد. با تشویق خانواده، به اجراهای برنامه و آهنگسازی گیتار فلامنکو در خارج از اسپانیا پرداخت. او با سرعتی باور نکردی پیشرفت کرد و خود را در کمپانیهای مهم موسیقی مادرید و کاستا براوا محبوب کرد. وی در سال 1960 به لندن رفت و در آنجا به یک تکنواز گیتار تبدیل شد.
آثار
پاکو پنیا کتابهای متعددی نوشته و یکی از بهترین آهنگهای آن hercain latina است. | [
"اسپانیا",
"گیتار فلامنکو",
"گیتار",
"فلامنکو",
"گیتاریست",
"موسیقیدان",
"آهنگساز",
"کوردوبا",
"مشاهیر معاصر",
"سنتی",
"۱۹۸۰ (میلادی)",
"فرانسیسکو پنیا پرز",
"ساز",
"موسیقی",
"آهنگسازی",
"مادرید",
"کاستا براوا",
"لندن",
"hercain latina"
] | [
"افراد زنده",
"زادگان ۱۹۴۲ (میلادی)",
"فلامنکو",
"گیتاریستهای مرد",
"نوازندگان گیتار اهل اسپانیا",
"نوازندگان گیتار فلامنکو",
"نوازندگان گیتار فلامنکوی اهل اسپانیا"
] |
2,942 | گنوم | 0 | 251 | 0 | [
"میزکار گنوم",
"میز کار گنوم",
"پروژهی گنوم",
"پروژه گنوم",
"گنوم ۳",
"پروژه ي گنوم",
"پروژه ی گنوم",
"ميز كار گنوم",
"ميزكار گنوم",
"GNOME"
] | false | 108 | {
"KeysAndValues": [
{
"Item1": "نام",
"Item2": "گنوم"
},
{
"Item1": "نشان",
"Item2": "Gnomelogo.svg"
},
{
"Item1": "اندازه نشان",
"Item2": "80px"
},
{
"Item1": "متن جایگزین نشان",
"Item2": "نشان گنوم"
},
{
"Item1": "تصویر",
"Item2": "GNOME v3.22 -- running Clocks, Evince, gThumb, GNOME Files.png"
},
{
"Item1": "اندازه تصویر",
"Item2": "300px"
},
{
"Item1": "توضیح تصویر",
"Item2": "گنوم ۳٫۲۲ روی [[دبیان]]"
},
{
"Item1": "توسعهدهنده",
"Item2": "[[پروژه گنوم]]"
},
{
"Item1": "آخرین نسخه آزمایشی",
"Item2": "۳٫۱۳٫۲"
},
{
"Item1": "زبانهای برنامهنویسی",
"Item2": "[[سی]]، [[سی++]], [[والا]]، [[پایتون]]، [[جاواسکریپت]]"
},
{
"Item1": "سیستمعامل",
"Item2": "[[شبه یونیکس]] با [[سامانه پنجره اکس]] یا [[ویلند]]"
},
{
"Item1": "زبانهای قابل دسترس",
"Item2": "بیش از ۴۰ زبان، از جمله [[فارسی]]"
},
{
"Item1": "وضعیت توسعه",
"Item2": "فعال"
},
{
"Item1": "گونه",
"Item2": "[[محیط رومیزی]]"
},
{
"Item1": "پروانه",
"Item2": "[[پروانه عمومی همگانی گنو]]، [[گنو الجیپیال]]"
}
],
"Title": "نرمافزار"
} | گنوم یک محیط رومیزی است که همه بخشهای آن از نرمافزار آزاد تشکیل شدهاست، سیستم عامل اصلی و هدف آن گنو/ لینوکس است ولی تاحد ممکن روی سیستم عاملهای انشعاب یافته از BSD یونیکس پشتیبانی میشود.
هجی واژه گنوم، /gəˈnoʊm/ است، که با «گ» تند هجی میشود، البته نوم /ˈnoʊm/ (مانند واژه انگلیسی "gnome" با یک "G" بیآوا نیز گاهن تلفظ میشود. "گنوم" در اصل سرواژه GNU Network Object Model Environment بود، یک نوع معماری نرمافزار که قرار بود این میزکار مطابق آن ساخته شود ولی هرگز پیادهسازی نشد زیرا متناسب تشخیص داده نشد.
گنوم به دست پروژه گنوم توسعه داده میشود که هم دربرگیرنده توسعه دهندگانی است که بهطور داوطلبانه برای توسعه و پیشرفت آن کارهایی را انجام میدهند و هم شامل توسعه دهندگانی است که از سوی شرکتها برای آن به کار گماشته میشوند. شرکت رد هت از نسخههای اولیه آن تا به امروز بیشترین توسعه دهندگان را برای توسعه گنوم به کار گماشتهاست. گنوم، پروژهای بینالمللی است که هدف از آن ایجاد چارچوب نرمافزار برای توسعه نرمافزارها بر پایه این چارچوب و همچنین هماهنگسازی تلاشها برای بینالمللیسازی و محلیسازی و دسترسپذیری نرمافزارهای پروژه گنوم است.
میزکار گنوم بخشی از پروژه گنو است
اهداف
هدف اصلی این پروژه فراهم کردن یک میزکار کارآمد، مدرن، ساده در استفاده، قابل اعتماد و پایدار است. افزون براین، گنوم چهارچوب و ابزارهایی برای توسعه اپلیکیشنها ارائه میدهد.
اهداف کلی پروژه:
آزادی - یک میزکار کاملا آزاد (همسو و بر پایه آنچه که برای نرمافزار آزاد گفته شدهاست)
کارامد و بهرهرسان برای همگان - این میزکار باید برای همگان، از جمله کاربران دارای دانش فنی کم یا دارای ناکاراییها و ناتوانیهای جسمی قابل استفاده باشد.
بینالمللیسازی و محلیسازی - تاکنون گنوم به بیش از یکصد زبان ترجمه شدهاست.
دوستانه با توسعه دهندگان - توسعه دهندگان و کسانی که برنامههای رایانهای مینویسند، با آسودگی پندار و به سادگی بتوانند برنامههایی که مینویسند را همسو و سازگار با گنوم پیادهسازی کنند. همچنین به برنامهنویسان و توسعه دهندگان این آزادی داده شود که هر زبان برنامهنویسی که میخواهند را به کار بگیرند.
سازماندهی - چرخه انتشار منظم و جامعه کاربران ساخت یافته
پشتیبانی
طراحی
دستورالعملهای واسط انسان (HIG)
از نسخه دوم گنوم، بهرهوری به یک تمرکز کلیدی برای گنوم واقع شد. برای رسیدن به این هدف، دستورالعملهای واسط انسان (HIG) از طرف پروژه گنوم ساخته شد. همه برنامههای رسمی گنوم یک سبک منسجم از واسط کاربر گرافیکی را ارائه میدهند که توسط دستورالعملهای گنوم شرح داده شده، آن دستورالعملها خود روی مفاهیم و تحقیقات ارگونومی شناختی متکی هستند.
در حین بازنویسی نسخه دوم گنوم، بسیاری از تنظیمات که تلقی شد برای اکثریت کاربران کم ارزش باشد حذف شدند. Havoc Pennington از توسعه دهندگان سرشناس گنوم، در یک مقاله کوتاه در سال ۲۰۰۲ این مطلب را بیان کرد که همه تنظیمات، هزینه اقتصادی دارند، و بهتر است که نرمافزار طوری ساخته شود که بهطور پیشفرض به درستی رفتار کند، به جای افزودن تنظیمات با واسط کاربر برای دریافت رفتار دلخواه.
گنوم شل
گنوم شل پوسته گرافیکی میزکار گنوم با آغاز نسخه ۳ در آوریل ۲۰۱۱ است، هدف از طراحی آن کارآمد بودن بر روی همه نوع نمایشگر، چه رایانه رومیزی دارای نمایشگر متوسط یا بزرگ که با صفحه کلید و ماوس کنترل میشود و چه رایانههای قابل حمل دارای نمایشگر کوچکتر مانند لپ تاپ و تبلت که با صفحه کلید، تاچپد یا صفحه لمسی کنترل میشوند.
تاریخچه
در سال ۱۹۹۶ پروژه میزکار کیدیئی (KDE) آغاز شد. کیدیئی از همان آغاز یک نرمافزار آزاد بود اما جنبش نرمافزار آزاد نگران وابستگی کیدیئی به چارچوب و کتابخانههای Qt بودند، Qt یک ابزار ویجت و مجموعهای از کتابخانهها (چارچوب اپلیکیشن) است که در آن زمان تحت اجازهنامه غیر آزاد با محدودیتهای زیاد انتشار مییافت. در واکنش به این مشکل، در سال ۱۹۹۷ دو پروژه بهطور همزمان آغاز به فعالیت کردند: هارمونی که پیادهسازی و جایگزینی آزاد برای Qt بود، و گنوم که یک میزکار با اهداف و ساختار متفاوت و کاملا آزاد بود. میگل ایکازا از اولین رهبران و توسعه دهندگان پروژه بود.
میزکار گنوم بر پایه کتابخانههای جیتیکی+ ساخته شدهاست. جیتیکی+ تحت پروانه GNU LGPL منتشر میشود.
در ژوئن سال ۱۹۹۹ Qt نسخه ۲٫۰ تحت پروانه آزاد QPL که ساخت خودش بود منتشر شد ولی با پروانه GNU GPL ناسازگار بود، برای حل این ناسازگاریها، در اواخر سال ۲۰۰۰، Qt نسخه ۲٫۲ به صورت موازی تحت دو پروانه QPL و گنو جیپیال منتشر شد. با انتشار Qt تحت مجوز گنو جیپیال، پروژه هارمونی متوقف شد و پروژه گنوم هم به دلایل مختلف ادامه یافت.
تشکیلات پروژه
همانند دیگر پروژههای نرمافزار آزاد، بحثهای مربوط به مشکلات و توسعه آن از طریق لیست پست الکترونیک صورت میگیرد.
در سال ۲۰۰۰ بنیاد گنوم شکل گرفت تا مدیریت این پروژه را به عهده گیرد و با شرکتهایی که به مشارکت در توسعه گنوم علاقه دارند مذاکره کند. با وجود اینکه وظیفه انتشار نسخههای جدید بر دوش بنیاد گنوم است، و بنیاد تصمیم میگیرد کدام نرمافزار بخشی از گنوم باشد، دخالت مستقیمی در توسعه و مسائل تکنیکی مربوط به گنوم ندارد. عضویت در بنیاد آزاد بوده و تمام افرادی که مشارکتی در توسعه گنوم داشتهاند میتوانند عضوی از بنیاد باشند. اعضای بنیاد هر ساله در ماه نوامبر برای انتخاب هیئت مدیره بنیاد رایگیری میکنند. کاندیداها باید از قبل عضو بنیاد بوده باشند.
توسعهدهندگان و کاربران گنوم هر ساله در یک گردهمآیی که به نام GUADEC شناخته میشود به دور یکدیگر جمع میشوند تا درباره وضعیت کنونی پروژه و آینده آن بحث کنند.
گنوم اغلب استانداردهای freedesktop.org را درون خود پیادهسازی میکند تا اطمینان حاصل کند که گنوم با دیگر میزکارها هماهنگ و سازگار است.
تاریخچه انتشارها
پروژه گنوم سعی میکند تا هر ۶ ماه یک نسخه پایدار از میزکار گنوم را منتشر کند.
تاریخچه انتشارها
نسخه
تاریخ
اطلاعات
اوت ۱۹۹۷
اعلام شروع توسعه گنوم
۱٫۰
مارس ۱۹۹۹
نخستین انتشار اصلی گنوم
۱٫۰٫۵۳
اکتبر ۱۹۹۹
«اکتبر»
۱٫۲
می۲۰۰۰
«بانگو»
۱٫۴
آوریل ۲۰۰۱
«آرامش»
۲٫۰
ژوئن ۲۰۰۲
ارتقا اساسی براساس جیتیکی ۲. معرفی راهبردهای واسط کاربری.
۲٫۲
فوریه ۲۰۰۳
بهبود مدیریت پرونده و چندرسانهای.
۲٫۴
سپتامبر ۲۰۰۳
"Temujin": Epiphany, accessibility support.
۲٫۶
مارس ۲۰۰۴
ناتیلوس به یک مدیر پرونده فضایی تغییر کرد، ویک کادر محاورهای فایل جدید جیتیکی+ معرفی شد. یک انشعاب کوتاه مدت از پروژه گنوم به نام GoneME برای پاسخ گویی به تغییرات این نسخه
۲٫۸
سپتامبر ۲۰۰۴
بهبود پشتیبانی از لوازم قابل حمل، اضافه شدن اوولوشن.
۲٫۱۰
مارس ۲۰۰۵
کاهش نیاز به رم و بهبود کارایی. اضافه شدن: اپلت پنلهای جدید (کنترل مودم، بارکننده درایو و سطل بازیافت); و تاتم و نرمافزار Sound Juicer
۲٫۱۲
سپتامبر ۲۰۰۵
بهبود ناتیلوس؛ بهبود کاتپیست بین نرمافزارها و ادغام freedesktop.org. اضافه شدن: اوینس نرمافزار نمایش پیدیاف؛ پوسته پیشفرض جدید: نگاه شفاف؛ ویرایشگر منو؛ مدیر کلیدها و ابزارهای مدیریتی. بر مبنای جیتیکی+ ۲٫۸ و پشتیبانی از کایرو.
۲٫۱۴
مارس ۲۰۰۶
بهبود کاراریی (تا بیش از ۱۰۰ درصد در بعضی از موارد); بکارگیری و بهبود در تنظیمات کاربر؛ چارچوب چندرسانهای جیاستریمر ۰٫۱۰. اضافه شدن: Ekiga ویدیو کنفرانس ابزار جستجو؛ ویرایشگر Pessulus lockdown; تعویض کاربر سریع; ابزار میدیریت سیستم Sabayon.
۲٫۱۶
سپتامبر ۲۰۰۶
Performance improvements. Adds: Tomboy notetaking application; Baobab disk usage analyser; Orca screen reader; GNOME Power Manager (improving laptop battery life); improvements to Totem, Nautilus; compositing support for Metacity; new icon theme. Based on GTK+ 2.10 with new print dialog.
۲٫۱۸
مارس ۲۰۰۷
Performance improvements. Adds: Seahorse GPG security application, allowing encryption of emails and local files; Baobab disk usage analyser improved to support ring chart view; Orca screen reader; improvements to Evince, Epiphany and GNOME Power Manager, Volume control; two new games, GNOME Sudoku and glchess. MP3 and AAC audio encoding.
۲٫۲۰
سپتامبر ۲۰۰۷
Tenth anniversary release. Evolution backup functionality; improvements in Epiphany, EOG, GNOME Power Manager; password جاسوئیچی management in Seahorse. Adds: PDF forms editing in Evince; integrated search in the file manager dialogs; automatic multimedia کدک installer.
۲٫۲۲
مارس ۲۰۰۸
Addition of Cheese, a tool for taking photos from webcams and Remote Desktop Viewer; basic window compositing support in متاسیتی; introduction of GVFS; improved playback support for DVDs and یوتیوب، MythTV support in Totem; internationalised clock applet; Google Calendar support and message tagging in Evolution; improvements in اوینس، Tomboy, Sound Juicer and Calculator.
۲٫۲۴
سپتامبر ۲۰۰۸
Addition of the Empathy instant messenger, Ekiga 3.0, tabbed browsing in Nautilus, better multiple screens support and improved digital TV support.
۲٫۲۶
مارس ۲۰۰۹
New Disc Burning application Brasero, simpler file sharing, media player improvements, support for multiple monitors and fingerprint reader support.
۲٫۲۸
سپتامبر ۲۰۰۹
Addition of GNOME Bluetooth module. Improvements to Epiphany web browser, Empathy instant messenger, Time Tracker, and accessibility. Upgrade to GTK+ version 2.18.
۲٫۳۰
مارس ۲۰۱۰
بهبود در نرمافزارهای ناتیلوس مدیر پرونده، امپتی کلاینت پیامرسان، تامبوی، اوینس، تایم ترکر، Epiphany و Vinagre. پشتیبانی نسبی از آیپاد و آیپاد تاچ با نرمافزار Gvfs. همچنین از جیتیکی+ نسخه ۲٫۲۰ استفاده میکند.
۲٫۳۲
سپتامبر ۲۰۱۰
Addition of Rygel and GNOME Color Manager. Improvements to Empathy IM client, اوینس، Nautilus file manager and others. 3.0 was intended to be released in September 2010, so a large part of the development effort since 2.30 went towards 3.0.
۳٫۰
آوریل ۲۰۱۱
معرفی گنوم شل. A redesigned settings framework with fewer, more focused options. Topic-oriented help based on the Mallard markup language. Side-by-side window tiling. A new visual theme and default font. Adoption of GTK+ 3.0 with its improved language bindings, theming, touch, and multiplatform support. Removal of long-deprecated development APIs.
۳٫۲
سپتامبر ۲۰۱۱
پشتیبانی از حساب رویخط؛ Web applications support; contacts manager; documents and files manager; quick preview of files in the File Manager; greater integration; better documentation; enhanced looks and various performance improvements.
۳٫۴
مارس ۲۰۱۲
ظاهری جدید برای برنامههای گنوم ۳: سندها، اپیفانی (که اکنون وب نامیده میشود)، و Contacts. Search for documents from the Activities overview. Application menus support. Refreshed interface components: انتخابگر رنگ جدید، redesigned scrollbars, easier to use spin buttons, and hideable title bars. Smooth scrolling support. پسزمینه پویای جدید. Improved system settings with new Wacom panel. مدیریت پسوندهای راحتتر. پشتیبانی بهتر از سختافزارها. Topic-oriented documentation. پشتیبانی از تماس دیداری در امپتی. Better accessibility: Improved Orca integration, بهتر high contrast mode، و بزرگنمایی جدیدتر تنظیمات. به اضافه بهینهسازی بسیاری از برنامههای دیگر و جزئیات ریزتر.
میزکارهای دیگر
در حال حاضر مشهورترین و پراستفادهترین میزکارهای گنو/لینوکس، گنوم و کیدیئی هستند؛ اما در مواردی که میزکارهای سبکتری مورد نیاز باشد، معمولا از میزکارهایی مانند ماته و Xfce استفاده میشود. گنوم با زبان برنامهنویسی سی و کیدیئی با زبان برنامهنویسی سی++ نوشته شدهاست.
ماته
ماته یک میزکار انشعاب یافته از کد کنارگذاشتهشده گنوم ۲ است که هدف آن ادامه دادن طراحی سنتی نسخه دوم گنوم است و تعدادی از اپلیکیشنهای گنوم ۳ را با ظاهر سنتی ارائه میدهد. این میزکار از نسخه سوم گنوم سبکتر است ولی همه اپلیکیشنها و قابلیتهای آن را ارائه نمیدهد.
ترجمه پارسی
ترجمه پارسی به این میزکار افزوده شده ولی در سطح ناقص قرار دارد. وضعیت ترجمه:
بنیاد گنوم
محیط میزکار
سینمن
ماته (محیط رومیزی) | [
"دبیان",
"پروژه گنوم",
"سی (زبان برنامهنویسی)",
"سی++",
"والا (زبان برنامهنویسی)",
"پایتون (زبان برنامهنویسی)",
"جاواسکریپت",
"Ohloh",
"شبه یونیکس",
"سامانه پنجره اکس",
"ویلند (پروتکل سرور نمایش)",
"فارسی",
"محیط رومیزی",
"پروانه عمومی همگانی گنو",
"گنو الجیپیال",
"نرمافزار آزاد",
"لینوکس",
"BSD",
"سرواژه",
"رد هت",
"چارچوب نرمافزار",
"بینالمللیسازی و محلیسازی",
"دسترسپذیری",
"پروژه گنو",
"زبان برنامهنویسی",
"واسط کاربر گرافیکی",
"ارگونومی شناختی",
"Havoc Pennington",
"هزینه اقتصادی",
"گنوم شل",
"پوسته گرافیکی",
"رایانه رومیزی",
"صفحه کلید",
"ماوس",
"لپ تاپ",
"تبلت",
"تاچپد",
"صفحه لمسی",
"کیدیئی",
"جنبش نرمافزار آزاد",
"ابزار ویجت",
"چارچوب اپلیکیشن",
"میگل ایکازا",
"جیتیکی+",
"GNU LGPL",
"QPL",
"گنو جیپیال",
"لیست پست الکترونیک",
"بنیاد گنوم",
"GUADEC",
"راهبردهای واسط کاربری",
"وب (مرورگر وب)",
"ناتیلوس (مدیر پرونده)",
"مدیر پرونده فضایی",
"کادر محاورهای فایل",
"اوولوشن",
"نانم (پخشکننده رسانه)",
"Sound Juicer",
"اوینس",
"Ekiga",
"ویدیو کنفرانس",
"تعویض کاربر سریع",
"Tomboy (software)",
"Baobab (software)",
"Orca (assistive technology)",
"compositing",
"Seahorse (software)",
"گنو پرایوسی گارد",
"ارز تکنیکا",
"جاسوئیچی",
"کدک",
"Cheese (software)",
"Vinagre",
"متاسیتی",
"GVFS",
"یوتیوب",
"MythTV",
"Totem (media player)",
"Empathy (software)",
"Brasero (software)",
"Multi-monitor",
"fingerprint reader",
"GTK+",
"ناتلیوس (مدیر پرونده)",
"امپتی",
"تامبوی",
"آیپاد",
"آیپاد تاچ",
"Gvfs",
"Mallard markup language",
"ماته (محیط رومیزی)",
"اکسافسیئی",
"زبان برنامهنویسی سی",
"محیط میزکار",
"سینمن"
] | [
"نرمافزارهای مرتبط با سیستم پنجرهای یونیکس",
"میزکارهای مبتنی بر جیتیکی+",
"محیطهای میزکار آزاد",
"نرمافزارهای آزاد نوشتهشده با سی",
"نرمافزارهای پروژه گنو",
"نرمافزارهای سال ۱۹۹۹ (میلادی)",
"گنوم"
] |
2,943 | وبسرور آپاچی | 0 | 103 | 0 | [
"آپاچي (نرم افزار)",
"آپاچی (نرم افزار)",
"آپاچی (نرمافزار)",
"وب سرور آپاچی",
"آپاچی اچتیتیپی سرور",
"كارساز اچ تي تي پي آپاچي",
"کارساز اچ تی تی پی آپاچی",
"کارساز اچتیتیپی اپاچی",
"اپاچي (نرم افزار)",
"اپاچی (نرم افزار)",
"اپاچی (نرمافزار)",
"آپاچي اچ تي تي پي سرور",
"آپاچی اچ تی تی پی سرور",
"اپاچی اچتیتیپی سرور",
"اپاچي اچ تي تي پي سرور",
"اپاچی اچ تی تی پی سرور",
"کارساز اچ تی تی پی اپاچی",
"كارساز اچ تي تي پي اپاچي",
"وب سرور آپاچي",
"وب سرور اپاچی",
"وب سرور اپاچي",
"کارساز اچتیتیپی آپاچی",
"وبسرور اپاچی",
"آپاچی وبسرور",
"آپاچي وب سرور",
"آپاچی وب سرور",
"اپاچی وبسرور",
"اپاچي وب سرور",
"اپاچی وب سرور"
] | false | 35 | {
"KeysAndValues": [
{
"Item1": "نام",
"Item2": "آپاچی اچتیتیپی سرور"
},
{
"Item1": "نشان",
"Item2": "Apache HTTP server logo (2016).svg"
},
{
"Item1": "اندازه نشان",
"Item2": "160px"
},
{
"Item1": "طراح نرمافزار",
"Item2": "[[رابرت مککول]]"
},
{
"Item1": "توسعهدهنده",
"Item2": "[[بنیاد نرمافزار آپاچی]]"
},
{
"Item1": "اولین نسخه",
"Item2": "۱۹۹۵"
},
{
"Item1": "آخرین نسخه پایدار",
"Item2": "۲٫۴٫۴"
},
{
"Item1": "زبانهای برنامهنویسی",
"Item2": "[[سی]]"
},
{
"Item1": "سیستمعامل",
"Item2": "[[چندسکویی]]"
},
{
"Item1": "زبانهای قابل دسترس",
"Item2": "انگلیسی"
},
{
"Item1": "گونه",
"Item2": "[[وب سرور]]"
},
{
"Item1": "پروانه",
"Item2": "[[اجازهنامه آپاچی]] نسخه ۲٫۰"
}
],
"Title": "نرمافزار"
} | کارساز وب آپاچی یا سرویس دهنده اچتیتیپی آپاچی که بیشتر آن را آپاچی مینامند، یک برنامه کارساز وب است که نقش کلیدی در توسعه دنیای وب ایفا میکند. در سال ۲۰۰۹ آپاچی اولین برنامه کارساز وب بود که حدود ۱۰۰ میلیون وبگاه به کمک آن سرویسدهی میکردند. آپاچی همچنین نقشی کلیدی در گسترش آغازین شبکه جهانی اینترنت داشتهاست. از این سرویس دهنده بهطور معمول در محیطهای بر پایه یونیکس و لینوکس استفاده میشود.
آپاچی توسط انجمن برنامهنویسان آزاد توسعه و پشتیبانی میشود و تحت حمایت بنیاد نرمافزاری آپاچی قرار دارد.
این برنامه برای طیف بسیار وسیعی از سیستمهای عامل قابل استفاده است. از جمله آنها: یونیکس، گنو، فری بیاسدی، لینوکس، سولاریس، NovelNetware, آمیگاااس، مکااساکس، ویندوز، OS/2 و eComStation.
این برنامه تحت مجور آپاچی بوده و بهصورت متنباز است؛ و از سال ۱۹۹۶ تاکنون پرکاربردترین برنامه در حوزه خود است.
در فوریه ۲۰۱۱ بیش از ۵۹٫۱۳٪ وبگاهها را پشتیبانی میکرد؛ و در همین تاریخ، سرویسدهی ۶۶٫۶۲٪ از میلیونها سایت پرترافیک، توسط آپاچی انجام میشد.
بسیاری از ویژگیها و خدمات آپاچی به صورت ویژگی درونی است.
خصوصیات و ویژگیها
ویژگیهای این برنامه بسیار گستردهاست؛ از پشتیبانی زبانهای برنامهنویسی سمت سرور گرفته تا تصدیق هویت.
تعدادی از زبانهای برنامهنویسی قابل پشتیبانی عبارتند از: perl, python, TCL و PHP.
ماژولهای تصدیق هویت شامل: mod_access, mod_auth,… . پشتیبانی از SSL, TLS.
پشتیبانی از URL rewiter یا بازنویسی URL.
پشتیبانی از ثبت وقایع در فایل بهصورت اختصاصی.
پشتیبانی از روشهای فشردهسازی معمول و عمومی و نیز قابل توسعه همچون mod_gzip که برای کاهش حجم صفحات وب که در اینترنت تبادل پیدا میکنند استفاده میشود.
modSecurity که یک برنامه متنباز برای تشخیص و جلوگیری از نفوذ به برنامههای تحت وب است.
وقایع ثبت شده آپاچی میتواند توسط اسکریپتهای رایگاه همچون AWStats, W3Perl یا Visitors مورد تحلیل قرار گیرد و توسط مرورگر در اختیار تحلیلگر بازدید قرار گیرد.
VirtualHost قابلیتی را فراهم میکند که یک نسخه از آپاچی برای وب سایتهای بسیاری مورد استفاده قرار گیرد. به عنوان مثال: www.example.com , www.test.com , test47.testserver.test.com.
قابلیت تنظیم و اختصاصی نمودن انواع پیامهای خطا.
تصدیق هویت براساس بانک اطلاعاتی.
همچنین آپاچی توسط چندین برنامه رابط گرافیکی پشتیبانی میشود.
contentnegotiation ارایه چند محتوای متفاوت برای یک آدرس. برای این استفاده میشود که چند سند مختلف برای یک آدرس ارسال شود. کاربرد آن مثلا در زمانی است که IE4 از فرمت PNG پشتیبانی نمیکند و به جای آن شما نسخه gif را برای مرورگر ارسال میکنید. یا مثلا براساس UserAgent نسخه موبایل برای مرورگر ارسال میکنید.
سطح عملکرد و کارایی
اگر چه هدف طراحی آپاچی کاراییی بالا نبود ولی این برنامه با سرویسدهندگان پرسرعت وب قابل مقایسه است.
از تکنیک MultiProcess , MultiThreading پشتیبانی میکند.
در مراحلی از توسعه آپاچی، آن را از ابتدا و از صفر کد زدهاند.
پشتیبانی از IPv6.
کارساز اچتیتیپی آپاچی یک برنامه اجرایی HTTP Server در محیط کامپیوتری است که به دلیل برخی از امکانات ویژهای که دارد به سرعت در حال گسترش است. میتوان گفت که آپاچی برای برنامهنویسان حرفهای برنامهای فوقالعادهاست که به لحاظ امنیتی نیز به حفاظت سرورها و برنامههای موجود در آنها کمک میکند.
متداولترین استفاده از ویژگیهای این برنامه htaccess است که طراحان حرفهای در محیط لینوکس از آن بهره میگیرند. برای نمونه زمانی که بخواهند اولین صفحه در سایت، صفحه بهخصوصی باشد با یک دستور در آن پرونده (فایل) این امر ممکن میگردد یا زمانی که صاحب سایت مایل نیست که فایلهای موجود در سرور وی توسط دیگران دزدیده شود و بخواهد که مانع از پیوند مستقیم آنها شود آپاچی کمک میکند تا به خواستشان برسند. زمانی که برنامهنویس بخواهد که محل واقعی صفحات دیده نشود نیز این برنامه مورد استفاده قرار میگیرد.
کاربردها
یکی از کاربردیترین موارد مربوط به آپاچی برای برنامهنویسان استفاده از پرونده (فایل htaccess) است. برنامهنویس میتواند با اعمال تغییراتی در این پرونده که بر هر شاخهای قابل اضافه شدن است دستورهای ویژه آن شاخه را به سرور ارائه دهد. برای نمونه اگر بخواهد که در صورت وارد کردن نشانی aa.html نام آن باقی بماند ولی در واقع پرونده main.php?page=bb اجرا شود بهوسیله این پرونده قادر به اعمال دستورش خواهد بود.
ساختار | [
"رابرت مککول",
"بنیاد نرمافزار آپاچی",
"سی (زبان برنامهنویسی)",
"چندسکویی",
"وب سرور",
"اجازهنامه آپاچی",
"کارساز وب",
"وب",
"۲۰۰۹ (میلادی)",
"وبگاه",
"اینترنت جهان شمول",
"یونیکس",
"لینوکس",
"انجمن برنامهنویسان آزاد",
"بنیاد نرمافزاری آپاچی",
"سیستم عامل",
"گنو",
"فری بیاسدی",
"سولاریس",
"آمیگااُاس",
"مکااساکس",
"ویندوز",
"مجور آپاچی",
"متنباز",
"کامپیوتر",
"سرور",
"پرونده"
] | [
"بنیاد نرمافزار آپاچی",
"پراکسی معکوس",
"سرویسدهندههای وب آزاد",
"کارساز وب",
"نرمافزارهای آزاد چندسکویی",
"نرمافزارهای آزاد نوشتهشده با سی",
"نرمافزارهای چندسکویی",
"نرمافزارهای سال ۱۹۹۵ (میلادی)",
"نرمافزارهای سال ۱۹۹۶ (میلادی)",
"نرمافزارهای منشعبشده",
"نرمافزارهای یونیکس مرتبط با شبکه",
"نرمافزارهایی که از پروانه آپاچی استفاده میکنند"
] |
2,944 | ریچارد استالمن | 1 | 249 | 0 | [
"ريچارد استالمن"
] | false | 61 | {
"KeysAndValues": [
{
"Item1": "نام_شخص",
"Item2": "ریچارد متیو استالمن"
},
{
"Item1": "نام_تصویر",
"Item2": "Rms_ifi_large.jpg"
},
{
"Item1": "عرض_تصویر",
"Item2": "250px"
},
{
"Item1": "توضیح_تصویر",
"Item2": "ریچارد استالمن در [[اسلو]]، [[نروژ]] ۲۰۰۹"
},
{
"Item1": "نام دیگر",
"Item2": "آر ام اس (RMS, rms)"
},
{
"Item1": "ملیت",
"Item2": "آمریکایی"
},
{
"Item1": "مذهب",
"Item2": "[[بیخدایی]]"
},
{
"Item1": "والدین",
"Item2": "آلیس لیپمن و دانیل استالمن"
},
{
"Item1": "جنبش",
"Item2": "[[جنبش نرمافزار آزاد]]، [[گنو]]، [[ایمکس]]"
},
{
"Item1": "پیشه",
"Item2": "رئیس [[بنیاد نرمافزار آزاد]]"
},
{
"Item1": "محل_تولد",
"Item2": "[[نیویورک]]، [[ایالت نیویورک]]، [[آمریکا]]"
}
],
"Title": "زندگینامه"
} | ریچارد متیو استالمن (متولد ۱۶ مارس ۱۹۵۳ در نیویورک) معروف به آر-ام-اس , ، یک آمریکایی طرفدار آزادی نرمافزار و برنامهنویس کامپیوتر است. در سپتامبر سال ۱۹۸۳، او پروژه گنو را برای ساخت یک سیستمعامل کاملا آزاد شبه-یونیکس آغاز کرد و مدیریت و معماری این پروژه را عهدهدار شد. با آغار پروژه گنو، او نخستین قدم را در جنبش نرمافزار آزاد برداشت و در اکتبر سال ۱۹۸۵ بنیاد نرمافزار آزاد را تاسیس کرد.
استالمن در استفاده از مفهوم کپیلفت (در برابر مفهوم کپی رایت) پیشقدم شد. او نویسنده اصلی چندین مجوز کپیلفت، از جمله جیپیال است؛ مجوزی که بیشترین استفاده را در بین مجوزهای نرمافزار آزاد دارد. از اواسط دهه ۱۹۹۰، او اکثر وقت خود را برای دفاع از جنبش نرمافزار آزاد گذاشتهاست. همچنین او همیشه در حال مبارزه با حق امتیاز نرمافزار و چیزهایی که او در قانون کپیرایت اضافی میبیند، است. او تعدادی از نرمافزارهایی را که بهطور گسترده استفاده میشوند گسترش دادهاست؛ نظیر ایمکس اصلی، مجموعه کامپایلرهای گنو و اشکالیاب گنو. او همچنین در سال ۱۹۸۹ برای متحد کردن توسعهدهنگان نرمافزار آزاد و همینطور نرمافزار مالکیتی برای مبارزه علیه پتنتهای نرمافزاری و گسترش محدوده کپیرایت، سازمان اتحاد برای آزادی برنامهنویسی را تاسیس کرد.
ایده اولیه یک دانشنامه آنلاین که با مشارکت کاربران نوشته شود (همانند ویکیپدیا) در سال ۱۹۹۹ توسط استالمن ارائه شد.
زندگینامه
ریچارد استالمن در سال ۱۹۵۳ در شهر نیویورک به دنیا آمد. Alice Lippman و Daniel Stallman پدر و مادر او بودند. اولین تجربه استالمن با کامپیوترها در دوران دبیرستان در مرکز علمی IBM نیویورک بود. او تابستان را برای نوشتن یک برنامه آنالیز عددی در Fortran استخدام شده بود. او کار خود را بعد از دو هفته تمام کرد و بقیه تابستان خود را به نوشتن یک ویرایشگر متن در APL صرف کرد . استالمن تابستان بعد از فارغالتحصیلی خود را صرف نوشتن برنامهای دیگر کرد؛ یک پردازشگر برای زبان برنامهنویسی PL/I در IBM System/360.
در دنیای برنامهنویسی و کارهایی که او انجام داد به "RMS" شهرت پیدا کرد. در اولین نسخه از فرهنگ لغت هکرها به این موضوع اشاره کرد که ریچار استالمن نام دنیوی من است، شما میتوانید من را "RMS" خطاب کنید.
در ابتدا او با PL/I و سپس زمانی که برنامهها برای رایانه بزرگ بودند از اسمبلی برای کارهای خود استفاده کرد. بعد از این کار او به عنوان یک دستیار قسمت بیولوژی دانشگاه راکفلر مشغول به کار شد همچنین او به سمت ریاضیات و فیزیک تمایل نشان داد، تفکر تحلیلی او مدیر آزمایشگاه را به خود معطوف کرد بهطوریکه پس از گذشت مدت زمانی از کار او در آزمایشگاه مادر او تلفنی از سوی یک پروفسور دانشگاه فهمید که RMS مشغول به چه کاری است! او در کمال تعجب متوجه شد که وی به رایانه علاقهمند است و وقت خود را با آن میگذراند در صورتی که آینده درخشانی در رشته بیولوژی را برای او پیشبینی میکرد. در سال ۱۹۷۱ میلادی وارد دانشگاه هاروارد شد و در سال ۱۹۷۴ با مدرک لیسانس از این دانشگاه فارغالتحصیل شد. در آزمایشگاه هوش مصنوعی دانشگاهام آی تی به یک هکر تبدیل شد. او به وسیله راس نافتسکر به کار گرفته شد. مردی که بعدها سیمبولیکز را کشف کرد و چندی بعد به مخالفان استالمن پیوست. در سن ۲۱ سالگی برای شرکتی به نام وسچستر کانتی در کنار Eben Moglen کار میکرد که الان یک وکیل تکنولوژی است.
زوال فرهنگی هکرها
ریچارد استالمن (۲۰۰۲ میلادی)
در اواخر دهه ۱۹۷۰ و اوایل دهه ۱۹۸۰، فرهنگ هکرها که استالمن به آن رونق داده بود شروع به متلاشی شدن کرد. خیلی از تولیدکنندگان برای جلوگیری کردن نرمافزار از استفاده شدن در رایانههای رقبایشان، توزیع کردن کد منبع را متوقف کردند و برای محدود کردن و ممنوع ساختن کپی و توزیع مجدد، شروع به استفاده از کپی رایت و مجوزهای نرمافزار محدود کردند. اینچنین نرمافزارهای اختصاصی از قبل وجود داشتند، و این امر اینطور ظاهر شد که بتواند هنجاری در این راستا شود.
ضرورت وجود برنامههایی با قابلیت انتقال بر روی انواع ماشینها و سیستمهای متفاوت کاملا مشهود بود، برنامههایی که بتوانند روی سیستمهای متفاوت اجرا شوند و امکان اشتراک اطلاعات را مابین چند سیستم متفاوت به وجود آورند. این قابلیت ارزش زیادی برای بازار رایانه و نرمافزار داشت، این نکته در مورد سازندگان رایانهها هم مشهود بود. در این حال شرکتها سعی میکردند با به وجود آوردن انحصار و محدودیت، از کپی شدن برنامهها جلوگیری کنند و فرصت را از رقیب خود بگیرند.
در دهه ۱۹۸۰ ریچارد گرینبلت هکر آزمایشگاه هوش مصنوعی، شرکت Lisp Machines را به ثبت رساند و این ماشینها را به بازار ارائه کرد. کاری که او و تام نایت در آزمایشگاه انجام داده بودند. Greenblatt کمکهای خارجی را رد کرد. وی معتقد بود آنها با فروش تعدادی از ماشینها میتوانند قدرت مالی لازم برای اداره و گسترش شرکت را بدست آورند.
آر ام اس از سال ۱۹۸۲ تا ۱۹۸۳ به مدت دو سال از انحصاری شدن Symbolics روی رایانههای آزمایشگاه، توسط برنامهنویسان جلوگیری کرد. این زمانی بود که او آخرین تلاشهای خود را جهت تقویت هکرها در آزمایشگاه صرف میکرد. او به دنبال یک قرارداد باز بود که محدودیت و انحصار را در خود نداشته باشد اما قبل از آن به فکر افتاد تا این عقیده را با دیگران به اشتراک بگذارد و قبل از انجام کار به مانند یک دانشمند اصیل این ایده را با دیگران به اشتراک بگذارد. دانشمندان بدون هیچ خساستی اطلاعات و دانش خود را با دیگران تقسیم میکنند و در بهبود نتایج و انجام کاراها به دیگران کمک میکنند و در صورت لزوم از آنها کمک میگیرند.
استدلال استالمن آزادی کاربر یک نرمافزار بود. آزادی که بتواند آن نرمافزار را با همسایه خود مشترک استفاده کند و در صورت نیاز قسمتهایی از آن را تغییر دهد. او بر این عقیده پافشاری میکرد و دستفروشی نرمفزارهای وابسته به مالک را مخالف اصول اجتماعی و دور از اخلاق میدانست. در یککلام حرف او به این منظور بود که نرمافزارها باید آزاد باشند. هر چند گواهی بر این موضوع وجود نداشت، مباحثههای او نشان میداد که در درجه دوم به فکر آزادی حقوق مصرفکننده و جامعهاست و از سویی به فکر پیشرفت و ارتقاء نرمفزار تولید شده بود.
به تبع این تلاشها، بحثها و گفتگوها در جون ۱۹۸۴ او کار خود در MIT را رها کرد و پروژه گنو را هدف اصلی قرار داد و به صورت تمام وقت روی آن کار کرد. کاری که در سپتامبر ۱۹۸۳ شروع به کار کرد. او تحصیلات خود در دانشگاه را به پایان نرساند و مدرک دکترای خود را اخذ نکرد اما بعدها به صورت افتخاری درجه دکترای خود را گرفت.
بنیاد گنو
ریچارد استالمن، سال ۲۰۰۳، جشن افتتاحیه NIXAL در Netaji Subhash Engineering College، کلکته، هند
استالمن در سال ۱۹۸۳ تصمیم خود را برای ایجاد یک سیستمعامل کاملا آزاد مشابه یونیکس اعلام کرد.
استالمن این پروژه را به تنهایی شروع کرد و توضیح داد: «به عنوان یک توسعه دهنده سیستم عامل، من مهارتهای درست را برای این کار داشتم؛ بنابراین حتی اگر نتوانم به اعطای موفقیت دست پیدا کنم، به اینکه من برای انجام این کار انتخاب شده بودم تحقق بخشیدهام. من تصمیم به ایجاد سیستمی سازگار با یونیکس گرفتهام که قابل حمل باشد و کاربران یونیکس به راحتی بتوانند یونیکس خود را به آن تبدیل کنند.»
وی سپس اعلامیه گنو مبنی بر انگیزه ایجاد یک سیستمعامل آزاد به نام گنو بر مبنای یونیکس را در سال ۱۹۸۵ منتشر کرد. گنو یک کلمه بازگشتی است به این معنا که گنو یونیکس نیست. خیلی زود او بنیاد نرمافزارهای آزاد (Free Software Foundation) را بنیان نهاد. او برنامهنویسان آزاد را استخدام میکرد و ساختار سازمانی بنیاد نرمفزار آزاد را تشکیل داد.
در سال ۱۹۸۹ مفهوم زیبای General Public License) GPL) را به وجود آورد، یک مکانیسم قانونی برای ویرایش و توزیع مجدد نرمافزارهای آزاد. به همین ترتیب تمامی نرمافزارهای لازم تهیه شدند به جز کرنل یا هسته سیستمعامل آزاد. پیچیدگی ساختار و طراحی هسته سختی کار را چندین برابر کرده بود و همین امر باعث شد تا روند تولید هسته به کندی به پیش برود.
با طراحی و برنامهنویسی برنامههای مورد نیاز تحت مجوز آزاد (GPL) انجام میگرفت و این موضوع باعث شد تا استالمن این امکان را به وجود آورد تا برنامهنویسان متعددی روی پروژههای مختلف کار کنند. در سال ۱۹۹۱ یک پروژه مستقل از پروژه گنو به تهیه کرنل لینوکس میپرداخت. از اتفاق این پروژه با گنو همزمان شد و امکان اجرای نرمافزارهای نوشته شده روی این هسته را فراهم میکرد. این باعث پیشرفت پروژه گنو شد. این دو پروژه با هم یک سیستمعامل را تشکیل میدادند (گنو + لینوکس = گنو/لینوکس) اما همزمانی ارائه این هسته و پروژه باعث شد تا بسیاری به اشتباه آن را به صورت مختصر با نام لینوکس بشناسند و این کلمه در میان مردم عمومیت پیدا کرد و نام لینوکس عمومیت پیدا کرد. آقای استالمن آن را به نام گنو/لینوکس میخواند.
لفظگذاری
آقای استالمن روی کلمات و جملاتی که از سوی مردم به کار برده میشوند و همچنین طرز به کار بردن آنها حساسیت خاصی نشان دادهاست. به خصوص رابطه مابین نرمافزار و آزادی. او به طرز خستگی ناپذیری از مردم میخواهد که نرمافزار آزاد -free software- و گنو/لینوکس را به کار ببرند و از قوانین و مقررات کپی رایت پرهیز کنند. به عنوان یک منبع برای کاربران گنو/لینوکس و متنباز، روی به کاربردن صحیح کلمات و به خصوص درک معنای آنها اصرار میورزد. به خاطر داشته باشید که با درک معنای واقعی واژگان به کار رفته در متون موجود در جامعه نرمافزارهای آزاد میتوانید مفاهیم را درست درک کنید و آنها را در زندگی روزمره و حرفهای خود به کار ببندید.
یکی از ضوابط استالمن برای مصاحبه دادن اینست که آن روزنامهنگار با استفاده از واژگان او در مقالهاش موافق باشد. او حتی بعضی وقتها ضروری میبیند که روزنامهنگاران قبل از مصاحبه، به دلیل بهرهوری، بخشهایی از فلسفه گنو را مطالعه کنند. البته این موضوع به عنوان یک نکته مثبت برای او محسوب شدهاست و طرفداران خاص خود را دارد، زیرا در موازات مصاحبههای فراوان و جذاب، از مباحثه در مورد بعضی از موارد جلوگیری میکند.
گنو/لینوکس
او معتقد است که واژه گنو/لینوکس را برای توزیعهایی که از مجموع هسته لینوکس و نرمافزارهای آزاد به وجود آمده، به کار ببرند چرا که معنای نرمافزارهای آزاد با به کار بردن لفظ لینوکس برای این مجموعه باعث از بین رفتن معنای آنها خواهد شد.
حق نشر (Copyright) و حق امتیاز (patent) و علامت تجاری (trademarks)
تفکر اختصاصی (نرمافزاری با مالکیت اختصاصی) را برای به اشتباه انداختن ذهن مردم میداند. در مقایسه این موضوعات با هم در حیطه قانون، در حالت متعارف چیز خاصی برای مطرح کردن ندارند و از تصمیمگیری هوشمندانه ممانعت میکنند. او که توجه و نگاهها را به این موضوع جلب میکند و در این زمینه آگاهی لازم را به شنونده میدهد، دلایلی از این قبیل را مطرح میکند. این قوانین از مبدا متفاوت هستند، جداگانه رشد میکنند، فعالیتهای متفاوتی را پوشش میدهند، اصول جداگانهای دارند و در نهایت هر کدام از سیاست جداگانهای برخوردار هستند. copyright برای حفظ حق مولف و هنرمند است. patent برای تشویق ایدههای خلاقانه و مبتکرانهاست، در مقام مقایسه باید گفت که این موضوع صحبت از پرداخت پول به یک موضوع انحصاری است و عدم پرداخت به موارد مشابهی از این قبیل. trademarks قصد ترویج نوعی از تجارت را ندارد بلکه تنها خریدار را معطوف به خرید میکند و به او میگوید که دارد چیز خاصی را خریداری میکند.
تبلیغات آمازون در اوبونتو
در پی فعال بودن پیشفرض و بدون اجازه ویژگی جستجوی محصولات آمازون در اوبونتو ۱۲٫۱۰ در حین جستجو برای فایلها از طریق واسط کاربری اوبونتو، استالمن در نوشتهای که در وبنوشت خودش در وبگاه بنیاد نرمافزارهای آزاد منتشر کرد اوبونتو را دارای مشکل جاسوسی دانست و از خوانندگان خواست آن را از فهرست توزیعهای پیشنهادی خود حذف کنند و در گردهماییهای نصب و جشن آزادی نرمافزار، اوبونتو را نصب یا پیشنهاد نکنند، در عوض بگویند که از اوبونتو به دلیل جاسوسی باید دوری کرد. نوشته استالمن، واکنش جونو بیکن مدیر جامعه کاربری کنونیکال را به دنبال داشت که نوشته او را انتشار «ترس، تردید و شک» دانست.
جوایز و افتخارات
۱۹۹۰ میلادی :برنده جایزه گریس هاپر به خاطر پیشگامی و نوآوری در توسعه ایمکس
واژگان فنی و کماهمیتتر
در حوزه اصطلاحات کوچکتری مانند software patent او اختصاص حق نظر یا ایده را به پدید آورنده نرمافزار پیشنهاد میکند(software idea patent). موضوع software patents این اشتباه را به وجود میآورد که کل نرمافزار نوشته شده متعلق به یک نفر است. همچنین استفاده از UFO) Uniform Fee Only) پرداخت پول به شکل واحد را به جای RAND) Reasonable And Non-Discriminatory) پرداخت بدون تبعیض پیشنهاد میکند. به این دلیل که در مقایسه با حقامتیاز سلطنتی که نرمافزارهای اختصاصی برای خود قائل شدهاند، در نرمافزارهای آزاد توانایی شمارش کپیهای موجود از نرمافزار ممکن نیست. این موضوع مابین بسیاری از نرمافزارهای آزاد و متنباز مشترک است. البته این ایده آقای استالمن به نوعی در بین استفادهکنندگان عمومیت پیدا نکردهاست.
سالشمار زندگی
دوران کودکی و نوجوانی
آلیس لیپمن و دانیل استالمن او را در سال ۱۹۵۳ میلادی در شهر نیویورک به دنیا آوردند. اولین تجربه استالمن با کامپیوترها در دوران دبیرستان در مرکز علمی IBM نیویورک بود. او تابستان خود را برای نوشتن یک برنامه آنالیز عددی در Fortran گذرانده بود. کار خود را بعد از دو هفته تمام کرد و بقیه تابستان خود را به نوشتن یک ویرایشگر متن در ایپیال صرف کرد.
۱۹۷۴: با مدرک لیسانس هنر فارغالتحصیل شد.
۱۹۷۴: در هاروارد حضور پیدا کرد.
۱۹۷۵: از موسسه فناوری ماساچوست (MIT) در رشته فیزیک فارغالتحصیل شد.
۱۹۷۱ تا ۱۹۸۴: (به جز سالی که یک دانشجوی فارغالتحصیل بود) درحال یادگیری توسعه سیستم عامل در آزمایشگاه مرکز هوش مصنوعی MIT بود.
۱۹۷۶: اولین ویرایشگر متن ایمکس توسعهپذیر را نوشت، و همچنین توسعهدهنده یکی از تکنیکهای هوش مصنوعی شناخته شده بود.
اتفاقات مهم زندگی
۱۹۸۳: استالمن اعلام کرد بنیادی که برای توسعه سیستم عامل گنو، یک سیستم عامل شبهیونیکس، به وجود آمده به منظور این است که کاملا نرمافزار آزادی باشد و از آن پس رهبر بنیاد شد. همچنین او با این اعلامیه، جنبش نرمافزار آزاد را راهاندازی کرد.
استالمن در ۵ ژانویه ۱۹۸۴ در حالی که شروع به کار کردن روی این بنیاد کرد از کارگزینی در MIT به منظور انجام این کار استعفاء داده بود.
۱۹۸۵: او بنیاد نرمافزار آزادی را آغاز کرد که خودش به عنوان رئیس داوطلبانه تمام وقت آن بود.
سیستم گنو/ لینوکس که همچنین هسته لینوکس توسعه داده شده توسط لینوس توروالدز را به کار میبرد، در رایانههای بسیاری استفاده میشد و هم اکنون در فروشگاههای کوچک رایانه نیز به صورت از پیش نصب شده فراهم میباشند. هر چند توزیعکنندگان این سیستمها گاهی تفکر آزادی را که نرمافزار آزاد را مهم میسازد، نادیده گرفتند، و حتی نرمافزارهای غیر آزاد را در سیستمهایشان قرار دادند. به همین دلیل است که استالمن از اواسط دهه ۱۹۹۰ میلادی، بیشتر وقت خود را در حمایت سیاسی از نرمافزار آزاد و گسترش تفکرات اخلاقی این جنبش صرف کرد، و همچنین به عنوان مبارز در برابر ثبت اختراع نرمافزار و قوانین توسعه خطرناک حق نشر بود.
قبل از آن، استالمن تعدادی اجزاء نرمافزار سیستم گنو که بهطور گستردهای استفاده میشدند را توسعه بخشید، مانند: جیسیسی ، گنو دیباگر ، گنو ایمکس ، و برنامههای مختلف دیگر برای سیستم عامل گنو.
استالمن در مفهوم Copyleft پیش قدم، و مولف اصلی پروانه عمومی همگانی گنو است؛ گستردهترین مجوز نرمافزار آزاد مورد استفاده قرار گرفته که همان کار مفهوم کپی لفت را انجام میدهد.
افتخارات و جوایز دریافتی
۱۹۸۶: عضویت افتخاری در انجمن رایانه چالمرز (Chalmers Computer Society)
۱۹۹۰: دریافت کمک هزینه تحصیلی بنیاد جان دی و کاترین مکآرتور
۱۹۹۰: جایزه گریس موری هاپر برای «کار پیشگامانه در توسعه ویرایشگر توسعهپذیر ایمکس»
۱۹۹۶: دکترای افتخاری از بنیاد تکنولوژی رویال سوئد
۱۹۹۸: جایزه پیشگام بنیاد مرز الکترونیک
۱۹۹۹: جایزه یادبود یوری رابینسکی (Yuri Rubinsky)
۲۰۰۱: جایزه تکنو-کارآفرینی تکدا (Takeda) برای سلامتی اجتماعی–اقتصادی
۲۰۰۱: دکترای افتخاری از دانشگاه گلاسگو
۲۰۰۲: عضویت آکادمی مهندسی ملی ایالات متحده
۲۰۰۳: دکترای افتخاری از دانشگاه دانشگاه وریج بروکسل
۲۰۰۳: پروفسورای افتخاری از Universidad Nacional de Ingeniería del Perú
۲۰۰۴: دکترای افتخاری از National University of Salta در آرژانتین
۲۰۰۴: پروفسورای افتخاری از دانشگاه تکنولوژی پرو
۲۰۰۵: جایزه بنیاد Pistoletto
۲۰۰۷: پروفسورای افتخاری از Universidad Inca Garcilaso de la Vega در پرو
۲۰۰۷: جایزه اول Iternacional Extremadura al Conocimiento Libre
۲۰۰۷: دکترای افتخاری از Universidad de Los Angeles de Chimbote در پرو
۲۰۰۷: دکترای افتخاری از دانشگاه پاویا
۲۰۰۸: دکترای افتخاری از دانشگاه ملی تروجیلو در پرو
۲۰۰۹: دکتر افتخاری در رشته علوم از دانشگاه لیکهد کانادا
۲۰۱۱: دکترای افتخاری از Universidad Nacional de Córdoba در آرژانتین
۲۰۱۲: پروفسورای افتخاری از Universidad César Vallejo de Trujillo در پرو
۲۰۱۲: دکترای افتخاری از Universidad Latinoamericana Cima de Tacna در پرو
۲۰۱۲: دکترای افتخاری از Universidad José Faustino Sanchez Carrió در پرو
سیارک ۹۸۸۲ استالمن
نرمافزار آزاد
انقلاب اواس
حق مطالعه | [
"اسلو",
"نروژ",
"بیخدایی",
"جنبش نرمافزار آزاد",
"گنو",
"ایمکس",
"بنیاد نرمافزار آزاد",
"نیویورک",
"ایالت نیویورک",
"آمریکا",
"نیویورک (شهر)",
"آمریکاییها",
"آزادی نرمافزار",
"پروژه گنو",
"سیستمعامل",
"شبه-یونیکس",
"نرمافزار آزاد",
"کپیلفت",
"جیپیال",
"حق امتیاز",
"کپیرایت",
"جیسیسی",
"اشکالیاب گنو",
"۱۹۸۹",
"اتحاد برای آزادی برنامهنویسی",
"۱۹۹۹",
"Free as in Freedom",
"آنالیز عددی",
"ویرایشگر متن",
"زبان برنامهنویسی",
"فرهنگ لغت",
"دانشگاه راکفلر",
"دانشگاه هاروارد",
"مدرک لیسانس",
"هوش مصنوعی",
"مؤسسه فناوری ماساچوست",
"کد منبع",
"کپی رایت",
"حقوق مصرفکننده",
"هدف اصلی",
"توسعه دهنده",
"قابل حمل",
"نرمافزارهای آزاد",
"هسته سیستمعامل",
"مجوز آزاد",
"روزنامهنگار",
"روزنامهنگاران",
"بهرهوری",
"هسته لینوکس",
"حق نشر",
"علامت تجاری",
"حق مؤلف",
"آمازون",
"کنونیکال",
"جایزه گریس هاپر",
"نرمافزارهای آزاد و متنباز",
"IBM",
"Fortran",
"ایپیال",
"MIT",
"شبهیونیکس",
"لینوس توروالدز",
"گنو دیباگر",
"گنو ایمکس",
"پروانهٔ عمومی همگانی گنو",
"سرواژه",
"کپی لفت",
"بنیاد جان دی و کاترین مکآرتور",
"جایزه گریس موری هاپر",
"دانشگاه گلاسگو",
"دانشگاه وریج بروکسل",
"National University of Salta",
"Michelangelo Pistoletto",
"Catholic University Los Angeles of Chimbote",
"دانشگاه پاویا",
"دانشگاه ملی تروجیلو",
"پرو",
"دانشگاه لیکهد",
"۹۸۸۲ استالمن",
"انقلاب اواس",
"حق مطالعه"
] | [
"اعضای فرهنگستان ملی مهندسی آمریکا",
"اعضای هیئتمدیره بنیاد نرمافزار آزاد",
"افراد آمریکایی یهودیتبار",
"افراد زنده",
"افراد مرتبط با گنو",
"افراد مرتبط با لیسپ",
"افراد مرتبط با لینوکس",
"افراد مرتبط با نرمافزار آزاد",
"افراد مرتبط با یونیکس",
"اهالی نیویورک سیتی",
"ایمکس",
"برنامهنویسان رایانه آمریکایی",
"برنامهنویسان نرمافزار آزاد",
"برندگان بورس مکآرتور",
"بیخدایان اهل ایالات متحده آمریکا",
"بیخدایان یهودی",
"پژوهشگران در زمینه هوش مصنوعی",
"پیشگامان رایانه",
"دانشآموختگان دانشکده مهندسی و علوم کاربردی هاروارد",
"دانشآموختگان دانشگاه هاروارد",
"دانشآموختگان مؤسسه فناوری ماساچوست",
"زادگان ۱۹۵۳ (میلادی)",
"فعالان اهل نیویورک سیتی",
"فعالان اینترنت",
"فعالان بیخدایی",
"فعالان حریم خصوصی",
"فعالان در زمینه حق نشر",
"وبلاگنویسان اهل ایالات متحده آمریکا",
"طراحان زبانهای برنامهنویسی"
] |
2,946 | بندهشن | 1 | 198 | 0 | [
"بندهش",
"بون دهیشن",
"بندهش فرنبغ دادگی",
"بندهشن هندی",
"بندهشن بزرگ",
"بندهش فرنبغ دادگي",
"بندهشن هندي",
"بون دهيشن",
"بندهش",
"بن دهش"
] | false | 113 | {
"KeysAndValues": [],
"Title": ""
} | بندهشن یا بندهش نام کتابی است به پهلوی که تدوین نهایی آن در سده سوم هجری قمری انجام شدهاست ولی اصل آن در اواخر دوره ساسانی تالیف شدهبود. نویسنده (تدوینکننده نهایی) آن «فرنبغ»، فرزند «دادویه» نام داشت.
بندهشن به معنی «آفرینش آغازین» یا «آفرینش بنیادین» است. نام اصلی کتاب، چنانکه در ابتدای متن کتاب آمده، احتمالا «زند آگاهی» به معنی «آگاهی مبتنی بر زند» بودهاست. این خود میرساند که نویسنده اساس کار خود را بر تفسیر اوستا قرار دادهاست. مطالب کتاب در سه محور اصلی است:
آفرینش آغازین
شرح آفریدگان
نسبنامه کیانیان.
از این کتاب دو تحریر موجود است اولی موسوم به بندهشن هندی که مختصرتر است و دومی موسوم به بندهشن بزرگ یا بندهشن ایرانی که مفصلتر است. صفت هندی یا ایرانی از آن رو بر آندو نهاده شدهاست که نسخ اولی در هند استنساخ شدهاست و نسخ دومی در ایران.
فهرست بندهشن
بندهشن در ۳۶ فصل نوشته شده و بخشهای این کتاب در ویرایش مهرداد بهار اینگونه است:
بخش نخست: سرآغاز
بخش دوم: درباره آفرینش مادی
بخش سوم: درباره فراز آفریدن روشنان
بخش چهارم: درباره چگونگی و علت آفریدگان برای نبرد
بخش پنجم: تازش اهریمن بر آفرینش
بخش ششم: درباره دشمنی دو مینو
بخش هفتم: درباره زیج گیهان که چگونه اتفاق افتاد
بخش هشتم: درباره نبرد کردن آفریدگان گیتی با مقابله اهریمن
بخش نهم: درباره نحوه آن آفرینش
درباره چگونگی زمینها/ درباره چگونگی کوهها/ درباره چگونگی دریاها/ درباره چگونگی رودها/ درباره رودهای نامور/ درباره چگونگی دریاچهها/ / درباره چگونگی جانوران به پنج شکل/ درباره چگونگی مردمان/ درباره چگونگی زنان/ درباره چگونگی زایش هر سرده/ درباره چگونگی گیاهان/ درباره سروری مردمان و گوسفندان و هر چیزی/ درباره چگونگی آتش/ درباره چگونگی خواب/ درباره چگونگی بانگها/ درباره چگونگی باد، ابر، باران/ درباره چگونگی خرفستران/ درباره چگونگی گرگ سردگان/ درباره چیز چیز که به چه گونهای آفریده شدهاست
بخش دهم: درباره سال دینی
بخش یازدهم: درباره بزرگ کرداری ایزدان مینوی
کشاورزی در بندهشن
طبقهبندی گیاهان بیش از ۲۰۱۰ سال پیش:
باشد که گیاه این چند گونه است: دار، درخت، میوه، دانه، گل، اسپرغم، تره، افزار، گیاه، نهال، دارو، چسب، هیزم، بوی، روغن، رنگ و جامه.
هر چه را بار به خواربار مردمان میهمان نیست و سالوار است، مانند سرو و چنار، سپیدار و شمشاد و شیز و گز و دیگر از اینگونه، دار خوانند.
هر چه را به خواربار مردمان میهمان است و سالوار است، مانند خرما، کنار، انگور، به، سیب، بادرنگ و انار و
شفتالو و امرود و انجیر و گوز و بادام و دیگر از اینگونه، میوه خوانند.
هر چه را بار شایسته خواربار مردمان باشد یا نباشد و سالوار باشد، درخت خوانند.
هر چه به خوراک هر روزه شایستهاست و چون بر بستانید، بن بخشکد، مانند گندم و جو و برنج و گرگر، مژو، بنو، ارزن و
گاورس و نخود و دیگر از اینگونه را، دانه خوانند.
هر چه را برگ بویا و به دست ورز مردمان کشته شود و همواره هست، اسپرغم خوانند.
هر چه را شکوفه خوشبوی است و به (دست) ورز مردمان هنگام هنگام باشد، یا بن همواره هست و به هنگام، بشکوفه خوشبوی (از او) بشکفد،
مانند گل و نرگس و یاسمن و نسترن و آلاله، کبیکه و کیده و چمبگ، خیری، کرکم، زردک، بنفشه، کاردک و دیگر از اینگونه، گل خوانند.
هر چه را بار خوشبوی یا شکوفه خوشبوی است و دست ورز مردمان نیست و به هنگام باشد، نهال خوانند.
هر چه به خواربار ستوران و گوسفندان میهمان است، گیاه خوانند.
هر چه به پیشپارگی اشتهاآور در شود افزارها خوانند.
هر چه با نان و خوراک خوردن میهمان است، چون اسفناج و کرفس و گشنیز و کاگیزه، تره خوانند.
هر چه، چون شان و نای، پنبه و دیگر از اینگونه را، جامه خوانند.
هر چه را مغز دارای چربی است، چون کنجد دوشدانه و شاهدانه و زیت و دیگر از اینگونه، روغن خوانند.
هر چه را جامه به (آن) شاید رشتن، مانند کرکم و دارپرنیان و زردچوبه و …، روناس و نیل، رنگ خوانند.
هر چه را ریشه یا پوست یا چوب بویا است، چون کندر، راشت، کوست،… ، صندل، پلنگ مشک، کاکوله، کافور، بادنج بوی و دیگر
از اینگونه، بوی دار خوانند.
هر چه را از او چسب گیاهی بیاید، ژده خوانند.
این همه چوب این گیاهان را، چون بریده شد، خشک یاتر، هیزم خوانند.
این همه گیاهان را به تنهائی تاک، دار، ون خوانند.
گیاهان همه بر دو گونهاند (که آنها را) دو بخشیها و یک بخشیها خوانند.
میوههای مایه ور سی گونه است.
ده گونهاش را درون و بیرون شاید خوردن، مانند انجیر و سیب و به و بادرنگ و انگور و توت بن و امرود و…
ده (گونه) را بیرون شاید خوردن، درون نشاید خوردن، مانند خرما و شفتالو، زردآلو، سنجد، …، کنار، آلوچه و …
ده (گونه) آن است که درون را شاید خوردن، بیرون را نشاید خوردن، مانند گردو، بادام و نارگیل و فندق و شاه بلوط و درخت گرگانی که پسته نیز خوانند و چیزی بیش از (این) است، اما مایه ور این چند است.
آن را که از پیوند دو درخت نشانند، مانند به – خرمل و آلوچه – بادام (؟) و دیگر از اینگونه، پیوندی خوانند.
معانی برخی لغات بیان شده در بالا:
تره (به فتح ت)، سبزی خام یا پخته خوردنی
فزار- گیاهان ادویهای
نهال - درختان وحشی که دارای گل یا میوه باشند
شیز – آبنوس
گوز – جوز - گردو
به هنگام – فصلی
کبیکه – گونهای از آلاله
چمنگ – نوعی درخت – نوعی گل یاس معطر
کرکم – زعفران
زردک – گل رنگ – کاجیره – شاید گل زرد
پیشپارگی – اشتهاآور
کاگیزه – تره تیزک
شان – کنف
نای – حصیر
دوشدانه – کرچک
رشتن (به فتح ر) – رنگ کردن
پوست – پوست درخت – توز فارسی
راشت – چوب راش
کوست – قسط – گیاهی از تیره زنجبیل
پلنگ مشک – گیاهی از تیره نعنائیان
کاکوله – هل یا رازیانه آبی
بادنج بوی – گیاهی از تیره نعنائیان
یک بخشی و دو بخشی – گیاه یک پایه و دوپایه
مایه ور – اصلی
کتاب بر اصلی بسیار قدیمیتر استوار است.
تفضلی: تاریخ ا. ص ۱۴۱
تفضلی: تاریخ ا. ص ۱۴۲
تفضلی: تاریخ ا. ص ۱۴۵ | [
"پارسی میانه",
"هجری قمری",
"شاهنشاهی ساسانی",
"فرنبغ دادگی",
"دادویه",
"اوستا",
"کیانیان",
"بندهشن هندی",
"بندهشن بزرگ",
"بندهشن ایرانی",
"مهرداد بهار",
"اهریمن",
"کشاورزی",
"سرو",
"چنار",
"سپیدار",
"شمشاد",
"گز",
"خرما",
"کنار (سرده)",
"انگور",
"به",
"سیب",
"انار",
"شفتالو",
"انجیر",
"گندم",
"جو",
"برنج",
"ارزن",
"گاورس",
"نخود",
"دانه",
"برگ",
"اسپرغم",
"نرگس",
"یاسمن",
"نسترن",
"آلاله (سرده)",
"کبیکه",
"بنفشه",
"شکوفه",
"ستوران",
"گوسفند",
"اسفناج",
"کرفس",
"گشنیز",
"تره",
"پنبه",
"مغز",
"چربی",
"کنجد",
"شاهدانه",
"روغن",
"زردچوبه",
"روناس",
"نیل",
"رنگ",
"ریشه",
"کندر",
"کافور",
"چسب",
"هیزم",
"گیاهان",
"تاک",
"توت",
"امرود",
"زردآلو",
"سنجد",
"آلوچه",
"گردو",
"بادام",
"نارگیل",
"فندق",
"شاه بلوط",
"گرگان",
"پسته",
"پیوندی",
"سبزی",
"ادویه",
"گل",
"میوه",
"آبنوس (گیاه)",
"یاس",
"زعفران",
"زردک",
"تره تیزک",
"کنف",
"حصیر",
"کرچک",
"پوست درخت",
"راش",
"زنجبیل",
"هل",
"رازیانه",
"نعنائیان",
"احمد تفضلی",
"تاریخ ادبیات ایران پیش از اسلام (کتاب)",
"ژاله آموزگار",
"انتشارات توس"
] | [
"ادبیات پارسی میانه",
"پارسی میانه",
"متون زرتشتی",
"دانشنامههای فارسی",
"کشاورزی",
"سده ۹ (میلادی)",
"سده ۳ (قمری)"
] |
Subsets and Splits
No saved queries yet
Save your SQL queries to embed, download, and access them later. Queries will appear here once saved.