instruction
stringclasses
4 values
input
stringlengths
299
300
response
stringlengths
362
16.4k
Metni kavramsal olarak analiz edin.
üphesz onlar salh kmselerdend. 87. Zünnûn’u da hatırla. 9 Han öf kelenerek ( hal k ından ay r ı- lıp) gtmt de kendsn asla sıkıtırmayacaımızı sanmı- tı. Derken karanlıklar çnde, “Senden baka hçbr lâh yok- tur. Sen eksklklerden uzak tutarım. Ben gerçekten (nefs- ne) zulmedenl
Bu metnin özeti: üphesz onlar salh kmselerdend. 87. Zünnûn’u da hatırla. 9 Han öf kelenerek ( hal k ından ay r ı- lıp) gtmt de kendsn asla sıkıtırmayacaımızı sanmı- tı. Derken karanlıklar çnde, “Senden baka hçbr lâh yok- tur. Sen eksklklerden uzak tutarım. Ben gerçekten (nefs- ne) zulmedenlerden oldum” dye dua ett. 88. Bz de duasını kabul ettk ve kendsn kederden kurtardık. te bz mü’mnler böyle kurtarırız. 89. Z eker ya’ y ı da hatırla . Han o, R abbne, “R abbm! Ben tek baıma bırakma. Sen varslern en hayırlısısın” dye dua et- mt. 90. Bz de onun duasını k abul ett k ve kend sne Yahya’ y ı ba-  ı ladı k . En de kend s ç n, (do ur maya) elver  l k ı ldı k . (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Onlar gerçekten hayır lernde yarıırlar, (rahmetmz) umarak ve (azabımızdan) korkarak bze dua ederlerd. On- lar bze dern sayg ı duyan kmselerd. 91. Irzını korumu olan kadını da (Meryem’ de) hatırla. Ona ruhumuzdan üflemtk. Kend sn de, olunu da âlemlere (kudretmz gösteren) bre
Bu metnin özeti: Onlar gerçekten hayır lernde yarıırlar, (rahmetmz) umarak ve (azabımızdan) korkarak bze dua ederlerd. On- lar bze dern sayg ı duyan kmselerd. 91. Irzını korumu olan kadını da (Meryem’ de) hatırla. Ona ruhumuzdan üflemtk. Kend sn de, olunu da âlemlere (kudretmz gösteren) brer dell yapmıtık. 92. üphesz bu (slâm), tek ümmet (dn) olarak szn ümmet- nz (dnnz)dr. Ben de Rabbnzm. Onun çn sadece bana kulluk edn. 93. (Oysa nsanlar) ler (dnler) konusunda parça parça oldu- 9 . Zünnûn , balık sahb demek tr. Burada Hz . Yûnus’u fade etmek tedr. Yûnus, pe y- gamber olarak gönderld kavmnn yola gelmemes üzerne Allah Teâlâ’nın henüz br zn olmadan kavmn bırakarak ayrıl ıp gtt ve br gemye bnd. (Kavram odaklı açıklama).
Kuran'daki bir ayeti ya da sureyi yorumlayın.
Gemnn yürü- memes veya batma tehlkes geçrmes g b br nedenle yolculardan brsnn denze atılması gerekt. Kur’a çektler, Yûnus’a çıktı ve denze atıldı. Denzde kendsn br balık yuttu. Br süre balıın karnında Allah’a dua eden Yûnus’u balık sahle attı. 21 / ENBYÂ SÛR ES 361 lar. H
Bu metnin özeti: Gemnn yürü- memes veya batma tehlkes geçrmes g b br nedenle yolculardan brsnn denze atılması gerekt. Kur’a çektler, Yûnus’a çıktı ve denze atıldı. Denzde kendsn br balık yuttu. Br süre balıın karnında Allah’a dua eden Yûnus’u balık sahle attı. 21 / ENBYÂ SÛR ES 361 lar. Heps de ancak bze dönecekler. 94. u hâlde, km mü’mn olarak br salh amel lerse, çalıması asla nk âr edlmez. üphesz bz onu yazmaktayız. 95. Helâk ettmz br memleke t halkının bze dönmemeler mkânsızdır. 96. Nhayet Ye’cüc ve Me’cüc’ün önü açıldıı zaman her tepe- den akın ederler. 10 97. Gerçek vaad (kıyametn kopması) yaklaır, br de bakarsın nkâr edenlern gözler açılıp donakalmıtır. “Eyvah bzlere! Dorusu bz bundan gafldk. Hatta bz zalm kmselerm- z” derler. 98. (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Hç üphesz sz ve Allah’tan baka kulluk ettklernz cehen- nem odunusunuz. Sz oraya varacaksınız. 99. Eer onlar lâh olsalardı oraya varmazlardı. Hâlbuk heps orada ebedî kalacaklardır. 100. Onların orada dern br ç çekler vardır! Onlar orada hç- br ey tmezler. 101. üphesz kendl
Bu metnin özeti: Hç üphesz sz ve Allah’tan baka kulluk ettklernz cehen- nem odunusunuz. Sz oraya varacaksınız. 99. Eer onlar lâh olsalardı oraya varmazlardı. Hâlbuk heps orada ebedî kalacaklardır. 100. Onların orada dern br ç çekler vardır! Onlar orada hç- br ey tmezler. 101. üphesz kendler çn tarafımızdan en güzel mükâfat hazır- lanmı olanlar var ya; te bunl ar cehennemden uzaklatırıl- mılardır. 102. Onlar cehennemn hııltısını ble duymazlar. Canlarının s- ted nmetler çnde ebedî olarak kalırlar. 103. En büyük korku ble onları tasalandırmaz ve melekler onla- 10. Ye’cüc ve Me’cüc: Kur’an-ı Kerm’de Ye’cüc ve Me’cüc’ün kmler olduuna, ne za- man ve nerede yaadıklar ına dar br blg  yer almamak tadır. (Kavram odaklı açıklama).
Kuran'daki bir ayeti ya da sureyi yorumlayın.
Bu konuda Pe ygam - ber Efendmzden bze bazı rvayetler aktarılmıtır. Ancak bu rvayetler, Ye’cüc ve Me’cüc’ün kmlkler le del, eylemler le lgldr. Tarhçler, Ye’cüc ve Me’cüc’ün, Hz. Nuh’un oullarından Yafes’n soyundan gelen k toplum oldu unu söylemlerdr. Bazı âlmler de Ye ’c
Bu metnin özeti: Bu konuda Pe ygam - ber Efendmzden bze bazı rvayetler aktarılmıtır. Ancak bu rvayetler, Ye’cüc ve Me’cüc’ün kmlkler le del, eylemler le lgldr. Tarhçler, Ye’cüc ve Me’cüc’ün, Hz. Nuh’un oullarından Yafes’n soyundan gelen k toplum oldu unu söylemlerdr. Bazı âlmler de Ye ’cüc ve Me ’cüc’ü kend zamanla- rındak savaçı ve tahrpkâr toplumlar le açıklamaya çalımılardır k bunlar daya- naktan yoksun açıklamalardır. 21 / ENBYÂ SÛR ES 362 rı, “te bu, sze vaad edlen (mutlu) gününüzdür” dyerek karılarlar. 104. Yazılı kâıt tomarlarının dürülmes gb göü dürecemz günü düün. Balangıçta lk yaratmayı nasıl yaptıysak, -üze- rmze aldıımız br vaad olara k- onu yne yapacaız. Bz bunu muhakkak yapacaız. 105. (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Andolsun, Zkr’den (Tevrat’tan) sonra Zebûr’da 11 da, “Yere muhakkak benm y kullarım vars olacaktır” dye yaz- mı tı k . 106. üphesz bunda Allah’a kulluk eden br toplum çn yeter- l br mesaj vardır. 107. (Ey Muhammed!) Sen ancak âlemlere rahmet olarak gön- derdk. 108. De k: “Bana anca
Bu metnin özeti: Andolsun, Zkr’den (Tevrat’tan) sonra Zebûr’da 11 da, “Yere muhakkak benm y kullarım vars olacaktır” dye yaz- mı tı k . 106. üphesz bunda Allah’a kulluk eden br toplum çn yeter- l br mesaj vardır. 107. (Ey Muhammed!) Sen ancak âlemlere rahmet olarak gön- derdk. 108. De k: “Bana ancak, lâhınızın yalnızca br tek lâh olduu vahyolunuyor. Artık müslüman oluyor musunuz?” 109. Eer yüz çevrrlerse, de k: “(Bana emrolunanı, ayırım yap- madan) sze et olarak bldrd m. Tehdt edldnz ey ya- kın mı yoksa uzak mı, blmyorum.” 110. “üphesz, Allah sözün açıa vurulanını da blr, gzledn- z de blr.” 111. “Blmem! Belk bu (mühlet) szn çn br mthan ve br vak- te kadar yararlanmadır.” 112. (Peygamber), “Ey Rabbm! Hak le hüküm ver. (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Bzm Rab- bmz, szn ntelem elernze karı yardımı stenecek olan Rahmân’dır” ded. 11. Zebur, Hz. Davud’a ndrlen lâhî ktap yahut da Peygamberlere ndrlen lâhî k- tapların genel adıdır. 21 / ENBYÂ SÛR ES 363 Âyetlernn çou Mekke’de, br kısmı se Medne dönemnde nmtr. 78 âye
Bu metnin özeti: Bzm Rab- bmz, szn ntelem elernze karı yardımı stenecek olan Rahmân’dır” ded. 11. Zebur, Hz. Davud’a ndrlen lâhî ktap yahut da Peygamberlere ndrlen lâhî k- tapların genel adıdır. 21 / ENBYÂ SÛR ES 363 Âyetlernn çou Mekke’de, br kısmı se Medne dönemnde nmtr. 78 âye r. Hac  bad et nden ba hse   ç n bu ad ı almı t ır. Sû rede ay r ıca k ıya- met gününün dehetnden, kıyamet günü yaanacak sahnelerden, chaan ve helâk edlm esk toplumlardan söz edlmektedr. Bismillâhirrahmânirrahîm. 1. Ey nsanlar! Rabbnze karı gelmekten sakının. Çünkü kıya- met sarsıntı sı çok büy ük br eyd r. 2. Onu görecenz gün, her emzkl kadın emzrmekte olduu çocuundan geçer ve her hamle kadın da karnındak çocu- unu düürür. (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
nsanları sarho görürsün; hâlbuk onlar sar- ho dellerdr. Ne var k Allah’ın azabı çok ddetldr. 3. nsanlardan km vardır k, hçb r blgs olmadıı hâlde, Al- lah hakkında tartımaya grer ve her azgın eytanın 1 ard ı- na düer. 4. eytan hakkında, “Her km onu dost ednrse, mutlaka o
Bu metnin özeti: nsanları sarho görürsün; hâlbuk onlar sar- ho dellerdr. Ne var k Allah’ın azabı çok ddetldr. 3. nsanlardan km vardır k, hçb r blgs olmadıı hâlde, Al- lah hakkında tartımaya grer ve her azgın eytanın 1 ard ı- na düer. 4. eytan hakkında, “Her km onu dost ednrse, mutlaka o kmsey saptırır ve onu cehennem azabına sürükler” dye ya- zılmıtır. 5. Ey nsanlar! Ölümden sonra dr l konusunda herhang br ü phe ç ndeysenz (düünün k ) hç ü phesz bz sz top - raktan, sonra az br sudan (m enden), sonra br “a lak a”dan 2 , sonra da yaratı lı ı bel l  belrsz br “mudga”dan 3 yaraık k 1 . (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Tefsr blgnler, En’âm sûres, âyet, 112 ve Nâs sûres, âyet, 4, 5, 6’dan hareketle; bu- radak “eytan” kelmesnn cnlerden olan eytan le brlkte eytan tıynetndek n- sanları da kapsayablecen fade etmlerdr. 2 . “Alaka”, erken spermyle döllenm d yumurtadan br hafta zarfınd
Bu metnin özeti: Tefsr blgnler, En’âm sûres, âyet, 112 ve Nâs sûres, âyet, 4, 5, 6’dan hareketle; bu- radak “eytan” kelmesnn cnlerden olan eytan le brlkte eytan tıynetndek n- sanları da kapsayablecen fade etmlerdr. 2 . “Alaka”, erken spermyle döllenm d yumurtadan br hafta zarfında oluan hüc- re topluluunun rahm cdarına asılıp gömülmü ekl demektr. 3 . “Mudga”, cennn, üzernde d zlern andıran ekller taıyan, henüz 22 HAC SÛRES 22 / HAC SÛR ES 364 sze (kudretmz) apaçık anlata lım. Dledmz bell br süreye kadar rahmlerde durduruyoruz. Sonra sz br ço- cuk olarak çıkarıyor, sonra da (akıl, temyz ve kuvvee) tam g ücünüze ulamanız ç n (sz kemale erdr yor uz .) ç nz - den ölenler olur. (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Yne çnzden br kısmı da ömrün en dü- kün çaına ulatırılır k, blrken hçbr ey blmez hâle gel- sn. Yeryüzünü de ölü, kupkuru görürsün. Bz, onun üzerne yamur yad ırdı ımız zaman k ıpı rdar, kabarır ve her türden ç açıcı ç ç btkler btrr. 6. Bu böy le. Çünkü A l lah, hakk ın ta
Bu metnin özeti: Yne çnzden br kısmı da ömrün en dü- kün çaına ulatırılır k, blrken hçbr ey blmez hâle gel- sn. Yeryüzünü de ölü, kupkuru görürsün. Bz, onun üzerne yamur yad ırdı ımız zaman k ıpı rdar, kabarır ve her türden ç açıcı ç ç btkler btrr. 6. Bu böy le. Çünkü A l lah, hakk ın ta kend sdr. ü phesz O, ölüler drltr ve O, her eye hakkıyla kadrdr. 7. Çünkü k ıyamet muhakk ak gelecektr. Onda hçbr ü phe yoktur ve üphesz Allah, kabrlerdek kmseler drltecektr. 8 , 9 . nsanlardan öyles de vardır k, br lm, br yol göstercs, aydınlatıcı br ktabı olmadı ı hâlde kbrlenerek nsanları Allah’ın yolundan saptırmak çn, Allah hakkında tartımaya kalkar. Ona dünyada br rezllk vardır. Ona kıyamet günün- de de yangın azabını tattıracaız. 10. (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
(Ona), “te bu kend ellernn önceden ledkler yüzün- dendr. Allah, kesnlkle kullara zulmedc deldr” (denr.) 11. nsanlardan öy les de vard ır k  , A l lah’a k ı y ı dan kenardan ku l- luk eder. Eer kendsne br hayır dokunursa, gönlü onun- la ho olur. âyet baına br kötülük gel
Bu metnin özeti: (Ona), “te bu kend ellernn önceden ledkler yüzün- dendr. Allah, kesnlkle kullara zulmedc deldr” (denr.) 11. nsanlardan öy les de vard ır k  , A l lah’a k ı y ı dan kenardan ku l- luk eder. Eer kendsne br hayır dokunursa, gönlü onun- la ho olur. âyet baına br kötülük gelrse, gersnger (küf- re) dönüverr. O dünyayı da kaybetmtr, ahret de. te bu apaçık zyanın ta kendsdr. 12. O, A l lah’ ı bırak ır da kendne ne zarar, ne de fayda veren ey- lere tapar. Bu da dern sapıklıın ta kendsdr. 13. Zararı faydasından daha yakın olana tapar. O (taptıı) ne uzuvları olumamı ekl demektr. Cennn ana rahmnde geçrd evreler çn ayrıca bakınız: Mü’mnûn sûres, âyet, 12-14. 22 / HAC SÛR ES 365 kötü yardımcı, ne fena yoldatır! 14. (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Muhakkak k Allah, man edp salh ameller leyenler çn- den ırmaklar akan cennetlere koyacaktır. üphesz Allah, d- ledn yapar. 15. Her km ona (Muhammed’e) Allah’ın dünyada ve ahrette asla yardım etmeyecen zannedyo rsa hemen tavana br p çeksn, sonra kendn assın da br baksın; ba
Bu metnin özeti: Muhakkak k Allah, man edp salh ameller leyenler çn- den ırmaklar akan cennetlere koyacaktır. üphesz Allah, d- ledn yapar. 15. Her km ona (Muhammed’e) Allah’ın dünyada ve ahrette asla yardım etmeyecen zannedyo rsa hemen tavana br p çeksn, sonra kendn assın da br baksın; bavurduu (bu yöntem), öfkelend ey gderecek m? 4 16. Böylece bz Kur’an’ı apaçık âyetler hâlnde ndrdk. üphe- sz Allah, dledn doru yola letr. 17. ü phesz , man ed enler, Ya hud ler, Sâbî l er, Hı r  styanlar, Mecûsler ve Allah’a ortak ko anlar var ya; Allah, kıyamet günü onların aralarında mutlaka hüküm verecektr. Çünkü Allah, her eye ahttr. 18. (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Görmedn m k üphesz, göklerde ve yerde olanlar, güne, ay, yıldızlar, dalar, aaçlar, hayvanlar ve nsanların brçou A l lah’a secde etmekted r. Brço unun üzer ne de az ap hak olmutur. Allah, km alçaltırsa ona saygınlık kazandıracak hçbr kmse yoktur. üphesz Allah, dledn yapar.
Bu metnin özeti: Görmedn m k üphesz, göklerde ve yerde olanlar, güne, ay, yıldızlar, dalar, aaçlar, hayvanlar ve nsanların brçou A l lah’a secde etmekted r. Brço unun üzer ne de az ap hak olmutur. Allah, km alçaltırsa ona saygınlık kazandıracak hçbr kmse yoktur. üphesz Allah, dledn yapar. 19. te k hasım taraf k, Rabler hakkında tartımaya grmler- dr. Bunlardan nkâr edenler ç n ateten gysler bçlmtr. Balar ının üstünden de k ay nar su dökülür. 20. Onunla , k ar ınlar ının ç ndek  le r ve derler ertlr. 21. Onlar çn br de demrden topuzlar vardır. 22. Her ne zaman cehennemden, o ız dıraptan çıkmak stese- ler, oraya ger  döndür ülürler ve onlara , “ Tad ın yang ın az a- 4 . (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Âyet öyle de tercüme edleblr: “Her km ona (Muhammed’e) Allah’ın dünyada ve ahrette asla yardım etmeyecen zannedyorsa, hemen göe br p çeksn (br merd- ven kursun) ve onunla yol alsın. Böylece baksın bakalım bavurduu bu yöntem, öf- kelend ey gderecek m?” 22 / HAC SÛR ES 366 bı
Bu metnin özeti: Âyet öyle de tercüme edleblr: “Her km ona (Muhammed’e) Allah’ın dünyada ve ahrette asla yardım etmeyecen zannedyorsa, hemen göe br p çeksn (br merd- ven kursun) ve onunla yol alsın. Böylece baksın bakalım bavurduu bu yöntem, öf- kelend ey gderecek m?” 22 / HAC SÛR ES 366 bını” denlr. 23. üphesz Allah, man edp salh ameller leyenler çlern- den ırmaklar akan cennetlere koyacak, orada altından ble- z klerle, nc  lerle süsleneceklerd r. Oradak gysler se pek- tr. 24. Onlar hem sözün ho olanına ula tırılmılar, hem de övgüye lâyık olan Allah’ın yoluna letlmlerdr. 25. (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
nkâr edenler le Allah’ın yolundan ve çnde, yerl, msa- fr bütün nsanları et kıldıımız Mescd- Haram’dan alı- koyanlar (azabı hak etmle rdr.) Km de orada zulmederek haktan sapmak  sterse, bz ona elem dolu br az aptan tatt ı- racaız. 26. Han bz brahm’e, K âbe’nn yer n, “Bana
Bu metnin özeti: nkâr edenler le Allah’ın yolundan ve çnde, yerl, msa- fr bütün nsanları et kıldıımız Mescd- Haram’dan alı- koyanlar (azabı hak etmle rdr.) Km de orada zulmederek haktan sapmak  sterse, bz ona elem dolu br az aptan tatt ı- racaız. 26. Han bz brahm’e, K âbe’nn yer n, “Bana hçbr ey  or tak koma; evm, tavaf edenler, namaz kılanlar, rükû ve secde edenler çn temzle” dye belrlemtk. 27. nsanlar arasında haccı lan et k, gerek yaya olarak, gerek uzak yollardan gelen yorgun develer üzernde sana gelsnler. 28. Gelsnler k, kendlerne at b r tak ım menfaatlere aht ol- sunlar ve Allah’ın kendlerne rızık olarak verd (kurban- lık) hayvanlar üzerne bell günlerde 5 (onları kurban eder- ken) Allah’ın adını ansınlar. (Kavram odaklı açıklama).
Bu metnin bize verdiği dersleri yazın.
Artık onlardan sz de yyn, yok- sula fakre de yedrn. 29. Sonra krlern gdersnler, ad aklar ını yer ne getrsnler ve Beyt- Atk’ (Kâbe’y) tavaf etsnler. 30. Bu böyle. Km Allah’ın hükümlerne saygı gösterrse, bu, Rabb katında kends çn br hayırdır. Haramlıı sze oku- nanların (b
Bu metnin özeti: Artık onlardan sz de yyn, yok- sula fakre de yedrn. 29. Sonra krlern gdersnler, ad aklar ını yer ne getrsnler ve Beyt- Atk’ (Kâbe’y) tavaf etsnler. 30. Bu böyle. Km Allah’ın hükümlerne saygı gösterrse, bu, Rabb katında kends çn br hayırdır. Haramlıı sze oku- nanların (bldrlenlern) dıında 6 bütün hayvanlar sze 5 . slâm âlmlernn çounluuna göre, bu bell günler Zlhcce’nn lk on günüdür. Onuncu günü Kurban bayramının lk günü olmaktadır. 6 . Etlernn yenmes yasak olan hay vanlarla lg l olarak bak ınız : Mâde sûre s, âyet, 3. 22 / HAC SÛR ES 367 helâl k ı lındı. A r tı k putlara tapma pslnden kaçının, yalan sözden kaçının. 31. Allah’a yönelen, O’na ortak komayan kmseler (olun). (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Km Allah’a ortak koarsa, sank gökten dümü de kendsn ku- lar kapııyor veya rüzgâr onu uzak br yere sürüklüyor gb- dr. 32. Bu böyle. Her km de Allah’ın nanelern (kurbanlıklarını) yüceltrse, üphesz k bu kalplern takvasından (Allah’a kar- ı gelmekten sakınmasından)dır. 33. Szn
Bu metnin özeti: Km Allah’a ortak koarsa, sank gökten dümü de kendsn ku- lar kapııyor veya rüzgâr onu uzak br yere sürüklüyor gb- dr. 32. Bu böyle. Her km de Allah’ın nanelern (kurbanlıklarını) yüceltrse, üphesz k bu kalplern takvasından (Allah’a kar- ı gelmekten sakınmasından)dır. 33. Szn çn onlarda bell br za mana k adar br tak ım yararlar vardır. Sonra da kurbanlık olarak varacakları yer Beyt- Atk (K âbe)’d r. 34. Her ümmet çn, Allah’ın kendlerne rızık olarak verd hay vanlar üzer ne  smn ansınlar dye ku rban kesmey  me - ru kıldık. te szn lâhınız br tek lâhtır. u hâlde yalnız O’na teslm olun. Alçak gönüllüler müjdele! 35. (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Onlar, Allah anıldıı zaman k alpler ürperen, balarına ge- len musbetlere sabreden, nama zı dosdoru kılan ve kend- lerne rızık olarak verdklermzden Allah yolunda harcayan kmselerdr. 36. Kurbanlık büyük ba hayvanları da szn çn Allah’ın dnnn nanelernden kıldık. Szn ç n onlard
Bu metnin özeti: Onlar, Allah anıldıı zaman k alpler ürperen, balarına ge- len musbetlere sabreden, nama zı dosdoru kılan ve kend- lerne rızık olarak verdklermzden Allah yolunda harcayan kmselerdr. 36. Kurbanlık büyük ba hayvanları da szn çn Allah’ın dnnn nanelernden kıldık. Szn ç n onlarda hayır vardır. Onlar saf saf sıralanmı dururken (kurban edecenzde) üzerler- ne Allah’ın adını anın. Yanları üz erler ne düüp canlar ı ç ı k ın- ca onlardan sz de yyn, stemeyen fakre de stemek zorun- da kalan fakre de yedrn. ükredesnz dye onları böylece szn hzmetnze verdk. 37. Onların etler ve kanları asla Allah’a ulamaz. Fakat O’na s- zn takvanız (Allah’a karı gelmekten sakınmanız) ulaır. (Kavram odaklı açıklama).
Bu tarihi olayın açıklamasını yapın.
Böylece onları szn hzmetnze verd k, sze doru yolu 22 / HAC SÛR ES 368 gösterdnden dolayı Allah’ı büyük tanıyasınız. y ve yarar- lı ler en güzel eklde yapanları müjdele. 38. üphesz, Allah nananları savunur. Dorusu Allah hçbr han, nankörü sevmez. 39. Kendlerne sava açıla
Bu metnin özeti: Böylece onları szn hzmetnze verd k, sze doru yolu 22 / HAC SÛR ES 368 gösterdnden dolayı Allah’ı büyük tanıyasınız. y ve yarar- lı ler en güzel eklde yapanları müjdele. 38. üphesz, Allah nananları savunur. Dorusu Allah hçbr han, nankörü sevmez. 39. Kendlerne sava açılan müslümanlara, zulme uramaları sebebyle chad çn zn verld. üphe yok k Allah’ın onlara yardım etmee gücü yeter. 40. Onlar, haksız yere, sırf, “Rabbmz Allah’tır” demelernden dolayı yurtlarından çıkarılmı kmselerdr. Eer Allah’ın, n- sanların br kısmını br kısmıyla defetmes olmasaydı, çle- rnde Allah’ın adı çok anılan manastırlar, klseler, havralar ve mesctler muhakkak yerle br edlrd. üphesz k Allah, kend dnne yardım edene mutlaka yardım eder. (Kavram odaklı açıklama).
Kuran'daki bir ayeti ya da sureyi yorumlayın.
üphesz k Allah, çok kuvvetldr, mutlak güç sahbdr. 41. Onlar öyle kmselerdr k, âyet kendlerne yeryüzünde mkân ve ktdar versek, namazı dosdoru kılar, zekâtı verr, yl emreder ve kötülüü yasaklarlar. Bütün lern âkıbet Allah’a attr. 42. (Ey Muhammed!) Eer sen yalanlarlars
Bu metnin özeti: üphesz k Allah, çok kuvvetldr, mutlak güç sahbdr. 41. Onlar öyle kmselerdr k, âyet kendlerne yeryüzünde mkân ve ktdar versek, namazı dosdoru kılar, zekâtı verr, yl emreder ve kötülüü yasaklarlar. Bütün lern âkıbet Allah’a attr. 42. (Ey Muhammed!) Eer sen yalanlarlarsa bl k, onlardan önce Nûh, Âd ve Semûd kavmle r de (peygamberlern) ya- lanlamı  lard ı . 43 , 44 . brahm’n kavm le Lût’un kavm ve Medyen halkı da (ya- lanlamılardı). Mûsâ da yalanlandı ve nhayet o nkârcılara mühlet verd m, sonra da onlar ı yak alay ıverdm. Ben nk âr etmek nasılmı, (gördüler). 45. (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Ha l k ı zulmetmektey ken helâk et tmz, böylece duvarları, çökmü çatılarının üzerne yıkı lmı nce memleketler, nce ku l lanı l maz ku y u lar, nce muhteem saray lar vard ır! 46. Yeryüzünde gezp dolamadılar mı k, düünecek kalpler, tecek kulakları olsun? (Dolatılar, ama bret almadı
Bu metnin özeti: Ha l k ı zulmetmektey ken helâk et tmz, böylece duvarları, çökmü çatılarının üzerne yıkı lmı nce memleketler, nce ku l lanı l maz ku y u lar, nce muhteem saray lar vard ır! 46. Yeryüzünde gezp dolamadılar mı k, düünecek kalpler, tecek kulakları olsun? (Dolatılar, ama bret almadılar). 22 / HAC SÛR ES 369 Çünkü gerçekte gözler del, göüslerdek kalpler (kalp göz- ler) kör olur. 47. Br de senden acele azap st yorlar. Hâlbuk Allah asla va’dnden caymaz. üphesz Rabbnn nezdnde br gün, s- zn saydıınız bn yıl gbdr. 48. Zalm olduklar ı hâlde, mühlet verd  m, sonra da kend l er - n azabımla yakaladıım nce memleket halkları vardır. Dö- nü yalnız banadır. 49. De k: “Ey nsanlar! Ben szn çn ancak apaçık br uyarı- cıy ım.” 50. (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Artık man edp salh ameller leyenler var ya, te onlar çn br baılama güzel br nmet (cennet) vardır. 51. Âyetlermz geçersz kılmak çn çaba gösterenler var ya, te onlar cehennemlklerdr. 52. Senden önce hçbr resûl ve nebî gönder med  k k  , br ey te- menn e zaman, eytan
Bu metnin özeti: Artık man edp salh ameller leyenler var ya, te onlar çn br baılama güzel br nmet (cennet) vardır. 51. Âyetlermz geçersz kılmak çn çaba gösterenler var ya, te onlar cehennemlklerdr. 52. Senden önce hçbr resûl ve nebî gönder med  k k  , br ey te- menn e zaman, eytan onun bu temennsne dar vesve- se verm olmasın. Ama Allah, eytanın vesvesesn gderr. Sonra Allah, âyetlern salamlatırır. Allah, hakkıyla blen- dr, hüküm ve h kmet sah bdr. 7 53. Allah, eytanın verd bu vesvesey, kalplernde hastalık bu- lunanlar le kalpler katı olanl ara br mthan vesles kılmak çn böyle yapar. Hç üphesz k o zalmler, dern br ayrı- lık çndedrler. 54. Br de kendlerne lm verlm olanlar onun, Rabbnden ge- 7 . (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Tüm peygamberlern, özellkle Hz. Peygambern temenns; tevht nancının yerle- mesn, nsanların lâhî emr ve yasaklara balanmalarını salamaktır. Âyette, Hz. Peygamber; aldıı vahyler nsanlara tebl ettkçe, eytanın onlara “Muhammed a- rdr”, “mecnundur”, “yalancıdır”, “emrlk styor
Bu metnin özeti: Tüm peygamberlern, özellkle Hz. Peygambern temenns; tevht nancının yerle- mesn, nsanların lâhî emr ve yasaklara balanmalarını salamaktır. Âyette, Hz. Peygamber; aldıı vahyler nsanlara tebl ettkçe, eytanın onlara “Muhammed a- rdr”, “mecnundur”, “yalancıdır”, “emrlk styor” gb vesveselerde bulunarak, onun rsalet görevn fasına engel olmaya çalıtıı konusuna dkkat çeklmektedr. Yoksa eytanın, dorudan doruya peygambere, vahyn çerne etk yapacak br vesvese vermes söz konusu deldr. 22 / HAC SÛR ES 370 len hak olduunu blsnler, bö y l ece ona man etsnler ve so - nuçta da k alpler  ona sayg ı du ysun dye Allah böyle yapar. Hç üphe yok k Allah, man edenler doru yola letr. 55. (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
n k âr ed enler, kend l er ne k ıya met ansızın gelnceye, ya- hut da onlara k ı sır br g ü nün 8 azabı gelp çatıncaya dek o Kur’an’dan br üphe çnde kalırlar. 56. te o gün mülk (hükümranlık) Allah’ındır. O, nsanların arasında hükmünü verr. Artık man edp salh ameller le- m  olanla
Bu metnin özeti: n k âr ed enler, kend l er ne k ıya met ansızın gelnceye, ya- hut da onlara k ı sır br g ü nün 8 azabı gelp çatıncaya dek o Kur’an’dan br üphe çnde kalırlar. 56. te o gün mülk (hükümranlık) Allah’ındır. O, nsanların arasında hükmünü verr. Artık man edp salh ameller le- m  olanlar Naîm Cennetler ’ndedrler. 57. n k âr ed p âyetler mz yalanlamı  olanlara gelnce, onlar çn de alçaltıcı br azap vardır. 58. Allah yolunda hcret edp de sonra öldürülmü veya ölmü olanlara gelnce, Allah onlara muhakkak güzel br rızık ve- recektr. üphe yok k Allah, rızık verenlern en hayırlısıdır. 59. Elbee onları honut olacakları br yere sokacaktır. üphe- sz Allah hakkıyla blendr, halîmdr (hemen cezalandırmaz, mühlet verr). 60. Bu böyle. (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Br de km kendsne verlen ezyetn dengyle kar- ı lı k ver r de sonra y ne kend sne zulmed lrse, el bee A l- lah ona yardım eder. Hç üphesz k Allah çok a edendr, çok baılayandır. 61. Bu böyle. Çünkü Allah, gecey gündüzün çne sokar, gün- düzü de gecenn çne sokar. üphesz k
Bu metnin özeti: Br de km kendsne verlen ezyetn dengyle kar- ı lı k ver r de sonra y ne kend sne zulmed lrse, el bee A l- lah ona yardım eder. Hç üphesz k Allah çok a edendr, çok baılayandır. 61. Bu böyle. Çünkü Allah, gecey gündüzün çne sokar, gün- düzü de gecenn çne sokar. üphesz k Allah hakkıyla - ten, hakkıyla görendr. 62. Bu böyle. Çünkü Allah, hakkın ta kendsdr. O’nu bırakıp da taptıkları se batılın ta kendsdr. üphesz k Allah yü- cedr, büyüktür. 63. Allah’ın gökten yamur yadırdıı, böylece yeryüzünün 8 . Bazı tefsr blgnler, bu “kısır gün”ün, mür klern aır br yenlgye uradıkları Be- dr savaı g ünü oldu unu fade etmlerdr. 22 / HAC SÛR ES 371 yemyel olduunu görmedn m? üphesz Allah, çok lütu ârdır, hakkıyla haberdardır. 64. (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Göklerdek her ey, yerdek her ey O’nundur. üphesz k Allah elbee zengndr, elbee övgüye lâyıktır. 65. Görmüyor musun k  , A l lah bütün yerd ek  l er  ve emr  uya- rınca denzde akıp gtmekte olan gemler szn hzmetnze ver m tr. zn olmak sızın yer n üzer ne dümesn dye gö
Bu metnin özeti: Göklerdek her ey, yerdek her ey O’nundur. üphesz k Allah elbee zengndr, elbee övgüye lâyıktır. 65. Görmüyor musun k  , A l lah bütün yerd ek  l er  ve emr  uya- rınca denzde akıp gtmekte olan gemler szn hzmetnze ver m tr. zn olmak sızın yer n üzer ne dümesn dye gö ü O tutuyor. üphesz k Allah, nsanlara karı çok esrgeyc, çok merhametldr. 66. O, sze hayat veren, sonra sz öldürecek, daha sonra da drl- tecek olandır. üphesz, nsan çok nankördür. 67. Bz her ümmet çn uygulayacaı br badet yolu verdk. O hâlde, dn nde sennle asla çekmesnler. Sen Rabbne da- vet et. Çünkü sen hç üphesz hakka götüren dosdoru br yol üzerndesn. 68. Eer sennle mücadele ederlerse, de k: “Allah, yapmakta ol- duunuzu daha y blmektedr.” 69. (Kavram odaklı açıklama).
Bu tarihi olayın açıklamasını yapın.
Hakkında ayrılıa düüp durduunuz eyler konusunda, kı- yamet günü Allah aranızda hüküm verecektr. 70. Blmez msn k, kukusuz Allah gökte ve yerde ne varsa hepsn blr. Kukusuz bunların heps br ktapta (Levh- Mahfuz’da)dır. üphesz bu, Allah’a göre çok kolaydır. 71. Onlar, A l lah’ ı bır
Bu metnin özeti: Hakkında ayrılıa düüp durduunuz eyler konusunda, kı- yamet günü Allah aranızda hüküm verecektr. 70. Blmez msn k, kukusuz Allah gökte ve yerde ne varsa hepsn blr. Kukusuz bunların heps br ktapta (Levh- Mahfuz’da)dır. üphesz bu, Allah’a göre çok kolaydır. 71. Onlar, A l lah’ ı bırak ıp, hakk ında A l lah’ ın hçbr del l ndr- med, kendlernn de hakkında hçbr blglernn bulun- madıı eylere kulluk ederle r. Zalmlern hçbr yardımcısı yoktur. 72. Kend l er ne âyetler mz aç ı k aç ı k okundu u zaman, o kâfrlern yüz fadelernden nkârlarını anlarsın. Neredey- se, kendlerne âyetlermz okuyanlara hıımla saldıracaklar. 22 / HAC SÛR ES 372 De k: “md sze bu durumdan 9 daha betern haber vere- ym m: Ate.. Allah, onu kâfrlere vaad e. (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Ne kötü varı yerdr orası!” 73. Ey nsanlar! Sze br örnek verld. md ona y kulak ve- rn. Szn Allah’tan baka ta ptıklarınız br snek dah yara- tamazlar, heps bunun çn topla nsalar ble. Eer snek on- lardan br ey kapsa, bunu ondan kurtaramazlar. steyen de âcz, stenen de. 74.
Bu metnin özeti: Ne kötü varı yerdr orası!” 73. Ey nsanlar! Sze br örnek verld. md ona y kulak ve- rn. Szn Allah’tan baka ta ptıklarınız br snek dah yara- tamazlar, heps bunun çn topla nsalar ble. Eer snek on- lardan br ey kapsa, bunu ondan kurtaramazlar. steyen de âcz, stenen de. 74. A l lah’ ın k adr n gere  g  b b lemed ler. ü phesz A l lah kuv- vetldr, mutlak güç sahbdr. 75. Allah, meleklerden de resûller seçer, nsanlardan da. üphe- sz Allah, hakkıyla tendr, hakkıyla görendr. 76. Onların önlerndekn de (yaptık larını da), arkalarındak- n de (yapacaklarını da) blr. Bütün ler hep Allah’a dön- dür ülür. 77. Ey man edenler, rükû edn, secde edn, Rabbnze kulluk edn ve hayır leyn k kurtulua eresnz. 78. Allah urunda hakkıyla chad edn. (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
O, sz seçt ve dnde üzernze hçbr güçlük yüklemed. Babanız brahm’n d- nne uyun. Allah, sz hem daha önce, hem de bu Kur’an’da müslüman dye smlendrd k, Peygamber sze aht (ve ör- nek) olsun, sz de nsanlara aht (ve örnek) olasınız. 10 Ar- tık namazı dosdoru kılın, zekâtı ver
Bu metnin özeti: O, sz seçt ve dnde üzernze hçbr güçlük yüklemed. Babanız brahm’n d- nne uyun. Allah, sz hem daha önce, hem de bu Kur’an’da müslüman dye smlendrd k, Peygamber sze aht (ve ör- nek) olsun, sz de nsanlara aht (ve örnek) olasınız. 10 Ar- tık namazı dosdoru kılın, zekâtı vern ve Allah’a sarılın. O, szn sahbnzdr. O, ne güzel sahp, ne güzel yardımcıdır! 9 . Karılarında âyetlern okunmasından do layı çne düt ükler sıkıntılı ve öfkel hâl kastedlmektedr. 10 . Bu âyette, bütün lâhî dnlern temelde br oldukları, ortak adlarının slâm olduu vurgulanmaktadır. Ntekm Kur’an’ın brçok yernde Hz.brahm, müslüman dye ntelenmektedr. 22 / HAC SÛR ES 373 Mekke dönemnde nmtr. 118 âyer. (Kavram odaklı açıklama).
Bu tarihi olayın açıklamasını yapın.
Sûre, adını brnc âyee geçen “el- Mü’mnûn” kelmesnden almıtır. “el-Mü ’mnûn”, mü’mnler demektr. Mü  - rklere son uyarı ntelndek bu sûrede , mü’mnlern zafere ulaacakları, kö- tülern cezaya çarptırılacaı konu edlmektedr. Bismillâhirrahmânirrahîm. 1 . Mü’mnler, gerçekten ku r t
Bu metnin özeti: Sûre, adını brnc âyee geçen “el- Mü’mnûn” kelmesnden almıtır. “el-Mü ’mnûn”, mü’mnler demektr. Mü  - rklere son uyarı ntelndek bu sûrede , mü’mnlern zafere ulaacakları, kö- tülern cezaya çarptırılacaı konu edlmektedr. Bismillâhirrahmânirrahîm. 1 . Mü’mnler, gerçekten ku r tulua er m lerd r. 2 . Onlar k, namazlarında dern saygı çndedrler. 3 . Onlar k, faydasız lerden ve bo sözlerden yüz çevrrler. 4 . Onlar k, zekâtı öderler. 5 . Onlar k, ırzlarını korurlar. 6 . A ncak eler  ve el ler nn alt ında bulunan car  yeler  bunun dı ındad ır. Onlarla  l   k  ler nden dolay ı k ı nanmaz lar. 7 . Km bunun ötesne geçmek sterse, te onlar hadd aanlar- dır. 8 . Yne onlar k, emanetlerne ve verdkler sözlere râyet eder- ler. 9 . (Kavram odaklı açıklama).
Kuran'daki bir ayeti ya da sureyi yorumlayın.
Onlar k, namazlarını kılmaa devam ederler. 10 . te bunlar vars olanların ta kendlerdr. 11 . Onlar Frdevs cennetlerne vars olurlar. Onlar orada ebedî k a lacaklard ır. 12 . Andolsun, bz nsanı, çamurdan (süzülmü) br özden yarat- tı k . 13 . Sonra onu az br su (men) hâlnde salam br
Bu metnin özeti: Onlar k, namazlarını kılmaa devam ederler. 10 . te bunlar vars olanların ta kendlerdr. 11 . Onlar Frdevs cennetlerne vars olurlar. Onlar orada ebedî k a lacaklard ır. 12 . Andolsun, bz nsanı, çamurdan (süzülmü) br özden yarat- tı k . 13 . Sonra onu az br su (men) hâlnde salam br karargâha (ana rahmne) yerletrdk. 23 MÜ’MNÛN SÛRES 23 / MÜ’MNÛN SÛRES 374 14 . Sonra bu az suyu “alaka” 1 hâlne getrdk. Alakayı da “mudga” 2 yaptık. Bu “mudga”yı da kemklere dönütürdük ve bu kemklere de et gydrdk. Nhayet onu bambaka br yaratık olarak ortaya çıkardık. Yaratanların en güzel olan Allah’ın ânı ne yücedr! 15 . Sonra (ey nsanlar) sz bunun ardından muha kk ak ölecek s - nz . 16 . Sonra yne muhakkak sz, kıyamet gününde (tekrar) drlt- leceksnz. 17 . (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Andolsun, bz szn üzernzde yed yol yarattık. 3 Bz yarat- tıklarımızdan habersz delz. 18 . Bz, gökten bell br ölçüde yamur yadırdık da (faydalan- manız çn) onu yeryüzünde tut tuk. Bzm onu tamamen g- dermeye de muhakkak gücümüz yeter. 19 . Onunla szn çn hurma bahçeler ve üzüm
Bu metnin özeti: Andolsun, bz szn üzernzde yed yol yarattık. 3 Bz yarat- tıklarımızdan habersz delz. 18 . Bz, gökten bell br ölçüde yamur yadırdık da (faydalan- manız çn) onu yeryüzünde tut tuk. Bzm onu tamamen g- dermeye de muhakkak gücümüz yeter. 19 . Onunla szn çn hurma bahçeler ve üzüm baları meyda- na getrdk. Bu ba ve bahçelerde szn çn pek çok meyve- ler vard ır ve sz onlardan y  yo rsunuz . 20 . Yne o su  le Sîna da ında bten br aaç (zey tn aac ı) yarat- tık k hem ya, hem de yyenlere katık verr. 21 . Hayvanlarda szn çn elbette br bret vardır. Onların ç- lerndek sütten sze çrrz. Onlarda szn çn daha brçok faydalar da vard ır ve onlardan yersnz de. 22 . Onların üzernde ve gemlerde taınırsınız. 1 . (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
“Alaka”; erken spermyle döllenm yumurtadan br hafta zarfında oluan hücre topluluunun rahm cdarına asılıp gömülmü ekl demektr. 2 . “Mudga”; cennn, üzernde d zlern andıran ekller taıyan henüz uzuvları olu- mamı ekl demektr. Cennn ana rahmnde geçrd evreler çn ayrı
Bu metnin özeti: “Alaka”; erken spermyle döllenm yumurtadan br hafta zarfında oluan hücre topluluunun rahm cdarına asılıp gömülmü ekl demektr. 2 . “Mudga”; cennn, üzernde d zlern andıran ekller taıyan henüz uzuvları olu- mamı ekl demektr. Cennn ana rahmnde geçrd evreler çn ayrıca bakınız: Hac sûre s, âyet, 5. 3 . “ Yed yol” fades le g üne sste mnde yer alan , dünya dıındak yed gezegenn yör ün- gelerne aret edlyor olablr. Bu fade, “göktek yed yıldız sstem”, “yed gök taba- kası” dye de açıklanmıtır. 23 / MÜ’MNÛN SÛRES 375 23 . Andolsun bz, Nûh’u kend kavmne peygamber olarak gön- derdk de, “Ey kavmm! Allah’a kulluk edn. Szn O’ndan baka hçbr lâhınız yoktur. Allah’a karı gelmekten hâlâ sa- kınmaz mısınız?” ded. 24 . (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Bunun üzerne kend kavmnden nkâr eden ler gelenler öyle dedler: “Bu ancak szn gb br beerdr, sze üstünlük taslamak styor. Eer Allah dle seyd, br melek gönderrd. Bz öncek atalarımızdan böyle br ey duymadık.” 25 . “Bu, ancak cnnet getrm br adamdır. Öyle se br müddet on
Bu metnin özeti: Bunun üzerne kend kavmnden nkâr eden ler gelenler öyle dedler: “Bu ancak szn gb br beerdr, sze üstünlük taslamak styor. Eer Allah dle seyd, br melek gönderrd. Bz öncek atalarımızdan böyle br ey duymadık.” 25 . “Bu, ancak cnnet getrm br adamdır. Öyle se br müddet onu gözetleynz.” 26 . (Nûh), “Rabbm! Ben yalanlamalarına karı bana yardım et!” ded. 27 . Bunun üzerne Nûh’a, “Bzm gözetmmz altında ve vahy- mze göre o gemy yap” dye vahyettk. “Bzm emrmz ge- lp de tandır kaynamaya balayınca, (sular coup tatıında Nûh’a) dedk k: “Her cns canlıdan (erkekl dl) brer çft, br de kendler aleyhnde daha önce hüküm verlm olan- lardan baka alen gemye al ve zulmeden kmseler hakkın- da bana hç yalvarma! (Kavram odaklı açıklama).
Bu tarihi olayın açıklamasını yapın.
üphesz onlar suda boulacaklardır.” 4 28 . Sen ve beraberndek kmsele r, gemye bndnz zaman: “Bz zalm kavmn elnden kurtaran Allah’a hamd olsun” de. 29 . Yne de k  : “Ey R abbm! Ben bereketl br yere kondur. Sen, ko nuk ed enler n en hay ırlı s ı sın.” 30 . ü phesz bu olayda  b
Bu metnin özeti: üphesz onlar suda boulacaklardır.” 4 28 . Sen ve beraberndek kmsele r, gemye bndnz zaman: “Bz zalm kavmn elnden kurtaran Allah’a hamd olsun” de. 29 . Yne de k  : “Ey R abbm! Ben bereketl br yere kondur. Sen, ko nuk ed enler n en hay ırlı s ı sın.” 30 . ü phesz bu olayda  b retler vard ır. Bz gerçekten ( kul lar ımı- zı) mthan ederz. 31 . Sonra onların (Nûh kavmnn) ardından baka br nesl ya- rattık. 32 . Onlara, kendlernden, “Allah’a kulluk edn, szn O’ndan baka hçbr lâhınız yoktur, hâlâ O’na karı gelmekten sa- 4 . Aynı olayla lgl olarak bakınız: Hûd sûres, âyet, 40. 23 / MÜ’MNÛN SÛRES 376 kınmaz mısınız?” dye öüt veren br peygamber gönderdk. 33 . (Kavram odaklı açıklama).
Bu metnin bize verdiği dersleri yazın.
O peygambern kavmnden, Alla h’ı nkâr eden, ahret ya- lanlayan ve bzm dünya hayatında kendlerne bol bol n- met verdmz ler gelenler ö yle dedler: “O da ancak s- zn gb br nsandır. Szn yed nz eylerden yyor, çtnz eylerden çyor.” 34 . “Andolsun, kendnz gb br be
Bu metnin özeti: O peygambern kavmnden, Alla h’ı nkâr eden, ahret ya- lanlayan ve bzm dünya hayatında kendlerne bol bol n- met verdmz ler gelenler ö yle dedler: “O da ancak s- zn gb br nsandır. Szn yed nz eylerden yyor, çtnz eylerden çyor.” 34 . “Andolsun, kendnz gb br be ere taat edersenz mutlaka zyana urarsınız.” 35 . “O, öldüünüz, toprak ve kemk hâlne geldnz zaman s- zn tekrar mutlaka (drltlp) çıkarılacaınızı mı vaad ed- yor?” 36 . “Hâlbuk bu sze vaad olunan ey, ne kadar da uzak!” 37 . “Hayat, bu dünya hayatından barettr. Ölürüz ve yaarız. Bz tekrar drltlecek delz.” 38 . “Bu, Allah’a karı yalan uyduran br kmseden bakası del- dr. Bz ona nanmayız.” 39 . O peygamber, “Ey Rabbm! (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Yalanlamalarına karı bana yar- dım et!” ded. 40 . Allah, “Yakın zamanda mutlak a pman olacaklardır!” ded. 41 . Derken onları o korkunç ses, kaçınılmaz olarak kıskıvrak ya- kalayıverd de kendlern çör çöp yıını hâlne getrdk. Za- lmler topluluu, Allah’ın rahmetnden uzak olsun! 42 . Sonr
Bu metnin özeti: Yalanlamalarına karı bana yar- dım et!” ded. 40 . Allah, “Yakın zamanda mutlak a pman olacaklardır!” ded. 41 . Derken onları o korkunç ses, kaçınılmaz olarak kıskıvrak ya- kalayıverd de kendlern çör çöp yıını hâlne getrdk. Za- lmler topluluu, Allah’ın rahmetnden uzak olsun! 42 . Sonra bunların arkalarından baka nesller yarattık. 43 . Hçbr ümmet, kend ecelnn önüne geçemez, onu geckt- remez de. 44 . Sonra arka arkaya peygamberlermz gönderdk. Her üm- mete kend peygamber geldk çe, onu yalanladılar. Bz de onları brbr ardından helâk ettk ve onları brer bretl h k âye yaptı k . A r tı k nanmayan br k av m, A l lah’ ın rahme- tnden uzak olsun! 23 / MÜ’MNÛN SÛRES 377 45 , 46 . (Kavram odaklı açıklama).
Kuran'daki bir ayeti ya da sureyi yorumlayın.
Sonra Mûsâ ve karde Hârûn’u muczelermzle ve apaçık br dellle Fravun ve ler gelenlerne peygamber olarak gön- derdk de (onlar) büyüklük tasladılar ve kendlern büyük görüp böbürlenen br topluluk oldular. 47 . Bu yüzden, “Kavmler bze kul köle ken, bzm gb k nsa- na mı nanacaı
Bu metnin özeti: Sonra Mûsâ ve karde Hârûn’u muczelermzle ve apaçık br dellle Fravun ve ler gelenlerne peygamber olarak gön- derdk de (onlar) büyüklük tasladılar ve kendlern büyük görüp böbürlenen br topluluk oldular. 47 . Bu yüzden, “Kavmler bze kul köle ken, bzm gb k nsa- na mı nanacaız” dedler. 48 . Böylece ksn de yalanladılar, bu yüzden de helâk edlenler- den oldular. 49 . Andolsun, hdayete ersnler dye Mûsâ’ya Ktab’ı (Tevrat’ı) verdk. 50 . Meryem olu sa’yı ve annesn büyük br mucze kıldık ve her ksn de oturmaya elverl, akarsulu yüksek br yere yerletrdk. 51 . (Bz bütün peygamberlere ö yle dedk:) Ey peygamberler! Temz eylerden yynz ve y ameller leynz. Dorusu ben, szn yaptıınız e yler tamamen blrm. 52 . (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
üphesz bu (slâm), tek br d n olarak szn dnnzd r. Ben de Rabbnzm. Öyle se bana karı gelmekten sakının. 53 . (nsanlar se, dn) lern kend aralarında parça parça ett- ler. Her grup kendnde bulunan le sevnmektedr. 54 . Ey Mu hammed! Sen onlar ı br zamana k adar, gaf l et ve 
Bu metnin özeti: üphesz bu (slâm), tek br d n olarak szn dnnzd r. Ben de Rabbnzm. Öyle se bana karı gelmekten sakının. 53 . (nsanlar se, dn) lern kend aralarında parça parça ett- ler. Her grup kendnde bulunan le sevnmektedr. 54 . Ey Mu hammed! Sen onlar ı br zamana k adar, gaf l et ve a - kınlıklarıyla ba baa bırak! 55 , 56 . Kendlerne bol bol verdmz mal ve evlatla onların yl- ne kotuumuzu mu sanıyorla r? Hayır, onlar farkına var- mıyorlar! 57 . Rablernn azametnden korkup ttreyenler, 58 . Rablernn âyetlerne nananlar, 59 . Rablerne ortak komayanlar, 60 . Rabblerne dönecekler çn verdklern kalpler ürpererek verenler, 23 / MÜ’MNÛN SÛRES 378 61 . te bunlar hayır lerne kouurlar ve o uurda öne geçer- ler. 62 . (Kavram odaklı açıklama).
Kuran'daki bir ayeti ya da sureyi yorumlayın.
Bz hçbr kmseye gücünün yettnden fazla yük yükleme- yz. Katımızda hakkı söyleyen br ktab vardır. Onlar zulme, haksızlıa uratılmazlar. 63 . Ancak kâfrlern kalbler bu Kur’an’a karı br gaflet çnde- dr. Onların bundan baka yapageldkler brtakım (kötü) - ler de vardır. 64 . N ha
Bu metnin özeti: Bz hçbr kmseye gücünün yettnden fazla yük yükleme- yz. Katımızda hakkı söyleyen br ktab vardır. Onlar zulme, haksızlıa uratılmazlar. 63 . Ancak kâfrlern kalbler bu Kur’an’a karı br gaflet çnde- dr. Onların bundan baka yapageldkler brtakım (kötü) - ler de vardır. 64 . N hayet refah ve bol luk ç nde olanlar ını az apla k ı s k ı v rak ya- kaladıımız zaman, bakmısın k feryat edp duruyorlar. 65 . Bouna feryat edp durmayın bugün. Zra bzden yardım görmeyeceksnz. 66 , 67 . Çünkü âyetlerm sze okunurdu da sz buna karı büyük- lük taslayarak arkanızı döner, geceleyn toplanıp hezeyanlar savururdunuz. 68 . Onlar bu sözü (Kur’an’ı) hç düünmedler m? Yoksa kend- lerne, öncek atalarına gelmeyen br ey m geld? 69 . (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Ya da onlar henüz kend peyg amberlern tanımadılar da o y ü zd en m onu nk âr ed yorlar? 70 . Yoksa “O cnnet getrm” m dyorlar? Hayır o, onlara hak- k ı getrd . Hâ l buk  onlar ın pek ço u haktan holanmamakta- dırlar. 71 . Eer hak onların arzularına uysaydı, gökler le yer ve onlarda
Bu metnin özeti: Ya da onlar henüz kend peyg amberlern tanımadılar da o y ü zd en m onu nk âr ed yorlar? 70 . Yoksa “O cnnet getrm” m dyorlar? Hayır o, onlara hak- k ı getrd . Hâ l buk  onlar ın pek ço u haktan holanmamakta- dırlar. 71 . Eer hak onların arzularına uysaydı, gökler le yer ve onlarda bulunanlar elbette bozulur gderd. Hayır, bz onlara eref- lern (Kur’an’ı) getrdk. Onlar se bu ereflernden yüz çe- vryorlar. 72 . Ey Muhammed! Yoksa sen onlardan br verg m styorsun (da nanmıyorlar)? R abbnn verg  s daha hay ırlıdır. O, r ı zı k verenlern en hayırlısıdır. 73 . üphesz sen onları doru br yola çaırıyorsun. 23 / MÜ’MNÛN SÛRES 379 74 . Fa k at ahrete nanmayanlar, ı srarla bu yoldan ç ı kmaktad ır- lar. 75 . (Kavram odaklı açıklama).
Bu metnin bize verdiği dersleri yazın.
Bz onlara merhamet edp balar ına gelen zararı gderseydk, yne de azgınlıkları çnde bocalayıp kalırlardı. 76 . Andolsun, bz onları azap le kıskıvrak yakaladık da yne Rablerne boyun emedler ve O’na yalvarıp yakarmadılar. 77 . Sonunda onlara ddetl br azap kapısı açtıımızda br de baka
Bu metnin özeti: Bz onlara merhamet edp balar ına gelen zararı gderseydk, yne de azgınlıkları çnde bocalayıp kalırlardı. 76 . Andolsun, bz onları azap le kıskıvrak yakaladık da yne Rablerne boyun emedler ve O’na yalvarıp yakarmadılar. 77 . Sonunda onlara ddetl br azap kapısı açtıımızda br de bakarsın onun çnde ümtszle düüvereceklerdr. 78 . Hâlbuk O, szn çn kulakları, gözler ve gönüller yaratan- dır. Ne kadar az ükredyorsunuz! 79 . O, sz yeryüzünde yaratıp türetendr. Sadece O’nun huzu- runda toplanacaksınız. 80 . O, dr  ltendr, öldürendr. Gece  le g ündüzün brbr n tak  b etmes de O’na attr. Hâlâ aklınızı kullanmıyor musunuz? 81 . Hayır onlar, önceklern söyledkler sözler gb sözler ett- ler. 82 . (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Dedler k: “Gerçekten bz, ölüp br toprak ve kemk yıını hâlne geldkten sonra mı tekrar drltlecez?” 83 . Andolsun, bz de bzden önce atalarımız da bununla tehdt edldk. Bu, önceklern uydurduu masallardan baka br ey de  ldr. 84 . De k: “Eer blyorsanız söyleyn: Yer ve yerde
Bu metnin özeti: Dedler k: “Gerçekten bz, ölüp br toprak ve kemk yıını hâlne geldkten sonra mı tekrar drltlecez?” 83 . Andolsun, bz de bzden önce atalarımız da bununla tehdt edldk. Bu, önceklern uydurduu masallardan baka br ey de  ldr. 84 . De k: “Eer blyorsanız söyleyn: Yer ve yerde bulunanlar kme attr?” 85 . “Allah’ındır” dyecekler. “Öyle se sz hç düünüp öüt al- maz mısınız?” de. 86 . De k: “Yed kat göklern Rabb, büyük Ar’ın Rabb km- dr?” 87 . “Allah’ındır” dyecekler. “Öyle se O’na karı gelmekten sa- kınmaz mısınız?” de. 88 . De k: “Eer blyorsanız söyleyn: Her eyn hükümranlıı 23 / MÜ’MNÛN SÛRES 380 elnde olan, kends koruyan, kendsne karı korunulamaz olan kmdr?” 89 . “Allah’ındır” dyecekler. “Öyle se nasıl aldanıyorsunuz?” de. 90 . (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Hayır, bz onlara gerçe getrdk, fakat onlar kesnlkle ya- lancıdırlar. 91 , 92 . Allah, hçbr çocuk ednmemtr. O’nunla brlkte ba- ka hçbr lâh yoktur. Öyle olsaydı, her lâh kend yarattıı- nı alır götürür ve mutlaka brbrlerne üstün gelmeye çalı- ırlardı. Gaybı da, görülen âle m
Bu metnin özeti: Hayır, bz onlara gerçe getrdk, fakat onlar kesnlkle ya- lancıdırlar. 91 , 92 . Allah, hçbr çocuk ednmemtr. O’nunla brlkte ba- ka hçbr lâh yoktur. Öyle olsaydı, her lâh kend yarattıı- nı alır götürür ve mutlaka brbrlerne üstün gelmeye çalı- ırlardı. Gaybı da, görülen âle m de blen Allah, onların ya- kıtırdıı ntelemelerden uzaktır. Onların kotukları ortak- lardan çok yücedr. 93 , 94 . De k: “Ey Rabbm! Onlara yöneltlen tehdtler bana mut- laka göstereceksen, ben o zalm mlletn çnde bulundur- ma .” 95 . Bzm onlara yöneltt mz tehdtler  sana gö ster meye el bet- te gücümüz yeter. 96 . Kötülüü, en güzel olan eyle uzaklatır. Bz onların yakıtır- makta oldukları eyler daha y blrz. 97 . De k: “Ey Rabbm! (Kavram odaklı açıklama).
Kuran'daki bir ayeti ya da sureyi yorumlayın.
eytanlar ın vesveselernden sana sıını- rım.” 98 . “Ey R abbm! Onlar ın benm yanımda bulunmalar ından da sana sıınırım.” 99 , 100 . Nhayet onlardan brne ölüm gelnce, “Rabbm! Ben dünyaya ger göndernz k, terk ettm dünyada salh br amel yapayım” der. Hayır! Bu, sadece onun söyled
Bu metnin özeti: eytanlar ın vesveselernden sana sıını- rım.” 98 . “Ey R abbm! Onlar ın benm yanımda bulunmalar ından da sana sıınırım.” 99 , 100 . Nhayet onlardan brne ölüm gelnce, “Rabbm! Ben dünyaya ger göndernz k, terk ettm dünyada salh br amel yapayım” der. Hayır! Bu, sadece onun söyled (bo) br sözden barettr. Onların arkasında, tekrar drlecekler g üne k adar (d evam ed ecek , dönmeler ne engel) br perde (berzah) vardır. 101 . Bz bütün peygamberlere öyle dedk: Sûr’a 5 üfürüldüü za- 5. “Sûr”, üfürülmes le kıyametn kopacaı, mah yet bzce blnmeyen br tür boru demektr. 23 / MÜ’MNÛN SÛRES 381 man, (te) o gün ne aralarında soy-sop yakınlıı kalacak, ne de brbrlern arayıp soracaklardır. 102 . (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Artık kmn tartıları aır gelrse, te onlar kurtulua erenle- rn ta kendlerdr. 103 . Kmlern de tartıları haff gelrse, te onlar da kendlern z- yana uratanların ta kendlerdr. Onlar cehennemde ebedî k a lacaklard ır. 104 . Ate yüzlern yalar ve onlar orada sırıtır kalırlar. 105 .
Bu metnin özeti: Artık kmn tartıları aır gelrse, te onlar kurtulua erenle- rn ta kendlerdr. 103 . Kmlern de tartıları haff gelrse, te onlar da kendlern z- yana uratanların ta kendlerdr. Onlar cehennemde ebedî k a lacaklard ır. 104 . Ate yüzlern yalar ve onlar orada sırıtır kalırlar. 105 . Allah, “Âyetlerm sze okunuyordu da sz onları yalanlıyor- dunuz, del m?” der. 106 . Onlar da öy le derler: “Ey R abbmz! Bz azg ınlı ımıza ye- nk dütük ve sapık br toplum olduk.” 107 . “Ey Rabbmz! Bz buradan çıkar. Eer (tekrar günaha) dö- nersek üphesz kendmze zulmetm oluruz.” 108 . Allah, ”Aaılık çnde kalın orada, artık benmle konuma- yın!” der. 109 . Kullarımdan, “Ey Rabbmz! (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Bz nandık, bz baıla, bze merhamet et, sen merhamet edenlern en hayırlısısın” dyen br grup var d. 110 . Sz se onlarla alay edyordunuz. O kadar k onlar sze ben anmayı unutturdu. Onlara hep gülüyordunuz. 111 .Sabretm olmaları sebebyle, bugün ben onları mükâfatlandırdım. üphesz on
Bu metnin özeti: Bz nandık, bz baıla, bze merhamet et, sen merhamet edenlern en hayırlısısın” dyen br grup var d. 110 . Sz se onlarla alay edyordunuz. O kadar k onlar sze ben anmayı unutturdu. Onlara hep gülüyordunuz. 111 .Sabretm olmaları sebebyle, bugün ben onları mükâfatlandırdım. üphesz onlar baarıya erenlern ta ken- dlerdr. 112 . Allah, (nkârcılara) “Yeryüzünde kaç sene kaldınız?” dye sorar. 113 . Onlar, “Br gün, ya da br günden daha az br süre kaldık. Hesap tutanlara sor” derler. 114 . Allah, öyle der: “Çok az br zaman kaldınız. Keke bunu (daha önce) b lm  ol sayd ınız .” 23 / MÜ’MNÛN SÛRES 382 115 . “Sz bouna yarattıımızı ve bze tekrar döndürülmeyece- nz m sandınız?” 116 . Gerçek hükümdar olan Allah, yücedr. O’ndan baka hç lâh yoktur. (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
O, erefl ve yüce Ar’ın Rabbdr. 117 . Km, hakkında hçbr dell olmadıı hâlde Allah le brlkte baka br lâha taparsa, onun hesabı ancak Rabb katındadır. üphesz kâfrler asla kurtulua eremezler. 118 . De k: “Rabbm! Baıla, merhamet et. Çünkü sen merha- met edenlern en hayırlısısın!
Bu metnin özeti: O, erefl ve yüce Ar’ın Rabbdr. 117 . Km, hakkında hçbr dell olmadıı hâlde Allah le brlkte baka br lâha taparsa, onun hesabı ancak Rabb katındadır. üphesz kâfrler asla kurtulua eremezler. 118 . De k: “Rabbm! Baıla, merhamet et. Çünkü sen merha- met edenlern en hayırlısısın!” 23 / MÜ’MNÛN SÛRES 383 Medne dönemnde nm tr. 64 âyer. Ad ını, 35. âyee geçen “nûr” kelme- snden almıtır. Sûrede balıca; breysel ve toplumsal hayatla lgl çetl hü- küm ve prenspler, özellkle ale ha yatına dar esaslar yer almaktadır. Bismillâhirrahmânirrahîm. 1 . Bu, bzm ndrdmz ve (hük ümlern) farz kıldıımız br sûredr. Düünüp öüt almanız çn onda apaçık âyetler n- drdk. 2 . Zna eden kadın ve zna eden erkekten her brne yüzer de- nek vurun. (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Allah’a ve ahret gününe nanıyorsanız, Allah’ın dn(nn koymu olduu hükm ü uygulama) konusunda on- lara acıyacaınız tutmasın. Mü’mnlerden br topluluk da onlar ın cezalandır ı lmasına aht ol su n. 3 . Zna eden erkek ancak, zna eden veya Allah’a ortak koan br kadınla evlenr. Zna eden b
Bu metnin özeti: Allah’a ve ahret gününe nanıyorsanız, Allah’ın dn(nn koymu olduu hükm ü uygulama) konusunda on- lara acıyacaınız tutmasın. Mü’mnlerden br topluluk da onlar ın cezalandır ı lmasına aht ol su n. 3 . Zna eden erkek ancak, zna eden veya Allah’a ortak koan br kadınla evlenr. Zna eden br kadınla da ancak zna eden veya Allah’a ortak koan br erkek evlenr. Bu, mü’mnlere haram kılınmıtır. 4 . Namuslu kadınlara zna snat edp sonra da dört aht get- remeyenlere sek sen denek v u r u n. A r tı k onlar ın ahtl n asla kabul etmeyn. te bunlar fâsık kmselerdr. 5 . Ancak tövbe edp bundan sonra ıslah olanlar müstesna. Çünkü Allah, çok baılayandır, çok merhamet edendr. 6 , 7 . (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Elerne zna snat edp de kendlernden baka ahtler ol- mayanlara gelnce, onların her brnn ahtl; kendsnn doru söyleyenlerden olduu na dar, Allah adına dört defa 24 NÛR SÛRES 24 / NÛR SÛR ES 384 yemn ederek ahtlk etmes, benc defada da; eer yalan- cılardan se, Allah’ın
Bu metnin özeti: Elerne zna snat edp de kendlernden baka ahtler ol- mayanlara gelnce, onların her brnn ahtl; kendsnn doru söyleyenlerden olduu na dar, Allah adına dört defa 24 NÛR SÛRES 24 / NÛR SÛR ES 384 yemn ederek ahtlk etmes, benc defada da; eer yalan- cılardan se, Allah’ın lânetnn kend üzerne olmasını fade etmesyle yerne gelr. 8 , 9 . Kocasının yalancılardan olduuna dar Allah’ı dört defa a- ht getrmes (Allah adına yemn etmes), benc defada da eer kocası doru söyleyenlerden se Allah’ın gazabının ken- d üzerne olmasını dlemes, kadından cezayı kaldırır. 10 . Allah’ın sze lütfu ve merhamet olmasaydı ve Allah tövbe- ler kabul eden, hüküm ve hkmet sahb olmasaydı, hâlnz nce olurdu? 11 . (Kavram odaklı açıklama).
Bu tarihi olayın açıklamasını yapın.
O aır ftrayı uyduranlar, szn çnzden br güruhtur. Bu f- trayı kendnz çn kötü br ey sanmayın. Aksne o szn çn br hayırdır. Onlardan her br çn, ledkler günahın ceza- sı vardır. çlernden (elebaılık ederek) o günahın büyüünü üstlenen çn se aır br azap vardır. 1 12 .
Bu metnin özeti: O aır ftrayı uyduranlar, szn çnzden br güruhtur. Bu f- trayı kendnz çn kötü br ey sanmayın. Aksne o szn çn br hayırdır. Onlardan her br çn, ledkler günahın ceza- sı vardır. çlernden (elebaılık ederek) o günahın büyüünü üstlenen çn se aır br azap vardır. 1 12 . Bu ftrayı ttnz zaman, man eden erkek ve kadınlar, kend (dn karde)ler hakkında y zan besleyp de, “Bu, apaçık br ftradır” deselerd ya! 13 . Onlar (ftracılar) bu ddalarına dar dört aht getrselerd ya! Mademk aht getrmedler; te onlar Allah yanında ya- lancıların ta kendlerdr. 14 . Eer sze dünya ve ahrette Allah’ın lütfu ve rahmet olma- 1 . Bu âyet le sonrak dokuz âyette, slâm tarhnde “fk (ftra) olayı” dye blnen olay konu edlmektedr. Hz. (Kavram odaklı açıklama).
Bu tarihi olayın açıklamasını yapın.
Peygamber, Benî Mustalk Gazves’nden dönerken berabe- rnde bulunan Hz. Âe tab htyacını gdermek çn uzaklamıtı. Bu arada, düür- dü ü gerdanlı ını ararken brlk bulundu u yerden ay rılmı, kends gerde kalmıtı. Brln artçılarından Safvân b. es-Sülem, Hz. Âe’y kend devesne
Bu metnin özeti: Peygamber, Benî Mustalk Gazves’nden dönerken berabe- rnde bulunan Hz. Âe tab htyacını gdermek çn uzaklamıtı. Bu arada, düür- dü ü gerdanlı ını ararken brlk bulundu u yerden ay rılmı, kends gerde kalmıtı. Brln artçılarından Safvân b. es-Sülem, Hz. Âe’y kend devesne bndrp hayva- nı yederek Medne’ye getrd. Aralarında münafıkların res Abdullah b. Übey le bazı mü’mnlern de bulunduu br grup bu olaya dayanarak, Hz. Âe le Safvân arasın- da lk bulundu u ftrasını or taya at tılar. Bunun üzerne, Hz . Âe’nn ma sum ol - duunu açıklayan bu âyetler nd. 24 / NÛR SÛR ES 385 saydı, çne daldıınız bu ftradan dolayı sze mutlaka büyük br azap dokunurdu! 15 . (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Han o ftrayı dlden dle dolatırıyor; hakkında hçbr blg- nz olmayan eyler azınıza alıp söylüyor ve bunu önemsz br  sanıyordunuz. Hâlbuk bu, Allah katında büyük br gü- nahtır. 16 . Bu ftrayı ttnz vakt, “Böyle sözler azımıza almamız bze yaramaz. Sen eksklklerden uzak
Bu metnin özeti: Han o ftrayı dlden dle dolatırıyor; hakkında hçbr blg- nz olmayan eyler azınıza alıp söylüyor ve bunu önemsz br  sanıyordunuz. Hâlbuk bu, Allah katında büyük br gü- nahtır. 16 . Bu ftrayı ttnz vakt, “Böyle sözler azımıza almamız bze yaramaz. Sen eksklklerden uzak tutarız Allah’ım! Bu, çok büyük br ftradır” deseydnz ya! 17 . Eer nanıyorsanız, bu gb eylere br daha ebedyyen dön- memenz çn Allah sze öüt veryor. 18 . Allah, sze âyetler açıklıyor. Allah, her ey hakkıyla blendr, hüküm ve hkmet sahbdr. 19 . nananlar arasında hayâsızlıın yayılmasını arzu eden km- seler var ya; onlar çn dünya ve ahrette elem dolu br azap vardır. Allah blr, sz blmezsnz. 20 . (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Allah’ın lütfu ve rahmet szn üzernze olmasaydı ve Al- lah çok esrgeyc ve çok merhametl olmasaydı, hâlnz nce olurdu? 21 . Ey man edenler! eytanın adımlarına uymayın. Km eyta- nın adımlarına uyarsa, blsn k o hayâsızlıı ve kötülüü em- reder. Eer Allah’ın sze lütfu ve merhamet ol
Bu metnin özeti: Allah’ın lütfu ve rahmet szn üzernze olmasaydı ve Al- lah çok esrgeyc ve çok merhametl olmasaydı, hâlnz nce olurdu? 21 . Ey man edenler! eytanın adımlarına uymayın. Km eyta- nın adımlarına uyarsa, blsn k o hayâsızlıı ve kötülüü em- reder. Eer Allah’ın sze lütfu ve merhamet olmasaydı, sz- den hçbrnz asla temze çıkamazdı. Fakat Allah, dled kmsey tertemz kılar. Allah, hakkıyla tendr, hakkıyla b- lendr. 22 . çnzden varlık ve servet sahb kmseler yakınlarına, dü- künlere ve Allah yolunda hcret edenlere (kend malların- dan br ey) vermeyeceklerne yemn etmesnler. Onlar af- fetsnler, vazgeçp y muamelede bulunsunlar. Allah’ın sz baılamasını arzu etmez msnz? Allah, çok baılayandır, 24 / NÛR SÛR ES 386 çok merhamet ed endr. (Kavram odaklı açıklama).
Bu tarihi olayın açıklamasını yapın.
23 , 24 . f fetl ve ( haklar ında uydur ulan kötülüklerden) habersz mü’-mn kadınlara zna snat edenler, gerçekten dünya ve ahrette lânetlenmlerdr. lem  oldukları günahtan dolayı dllernn, ellernn ve ayaklarının kend aleyhlerne ahtlk edecekler günde onlara çok büyük br azap va
Bu metnin özeti: 23 , 24 . f fetl ve ( haklar ında uydur ulan kötülüklerden) habersz mü’-mn kadınlara zna snat edenler, gerçekten dünya ve ahrette lânetlenmlerdr. lem  oldukları günahtan dolayı dllernn, ellernn ve ayaklarının kend aleyhlerne ahtlk edecekler günde onlara çok büyük br azap vardır. 25 . O gün Allah, onlara kesnlem cezalarını tastamam vere- cek ve onlar Allah’ın apaçık br gerçek olduunu blecekler- dr. 26 . Kötü kadınlar, kötü erkeklere; kötü erkekler de kötü kadın- lara; temz kadınlar temz erke klere, temz erkekler de temz kadınlara lâyıktır. 2 O temz olanlar, ftracıların söyledkler eylerden uzaktırlar. Onlar çn br baılanma ve bolca ve- rlm y br rızık vardır. 27 . Ey man edenler! (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Kend evlernzden baka evlere, geld- nz hssettrp (zn alıp) ev sahplerne selâm vermeden gr- meyn. Bu davranı szn çn daha hayırlıdır. Düünüp anla- yasınız dye sze böyle öüt verlyor. 28 . Eer evde kmsey bulamazsanız, sze zn verlnceye kadar oraya grmeyn. Eer sze, “
Bu metnin özeti: Kend evlernzden baka evlere, geld- nz hssettrp (zn alıp) ev sahplerne selâm vermeden gr- meyn. Bu davranı szn çn daha hayırlıdır. Düünüp anla- yasınız dye sze böyle öüt verlyor. 28 . Eer evde kmsey bulamazsanız, sze zn verlnceye kadar oraya grmeyn. Eer sze, “Ger dönün” denrse, hemen dö- nün. Çünkü bu , szn ç n daha nez h br dav ranı tır. A l lah, yaptıklarınızı hakkıyla blendr. 29 . çnde sze at br eya olan, oturanı bulunmayan evlere gr- menzde herhang br günah yoktur. Allah, açıa vurdukları- nızı da, gzledklernz de blr. 30 . Mü’mn erkeklere söyle, gözlern haramdan sakınsınlar, ırz- 2 . (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Âyetn bu kısmı öyle de tercüme edleblr: “Kötü eyler ve kötü sözler, kötü kmsele- re; kötü kmseler de kötü eylere ve kötü söz lere lâyıktır. y eyler ve y sözler y km- selere; y kmseler de y eylere ve y sözlere lâyıktır.” Konu le lgl olarak bu sûrenn 3. âyetne bakınız. 2
Bu metnin özeti: Âyetn bu kısmı öyle de tercüme edleblr: “Kötü eyler ve kötü sözler, kötü kmsele- re; kötü kmseler de kötü eylere ve kötü söz lere lâyıktır. y eyler ve y sözler y km- selere; y kmseler de y eylere ve y sözlere lâyıktır.” Konu le lgl olarak bu sûrenn 3. âyetne bakınız. 24 / NÛR SÛR ES 387 lar ını ko r u sunlar. Bu dav ranı  onlar ç n daha nez htr. ü p - he yok k, Allah onların yaptıklarından hakkıyla haberdardır. 31 . Mü’mn kadınlara da söyle, gözlern haramdan sakınsınlar, ırzlarını korusunlar. (Yüz ve el gb) görünen kısımlar müs- tesna, zînet (yer)lern göstermesnler. Baörtülern ta ya- kalarının üzerne kadar salsınlar . (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Znetlern, kocalarından, yahut babalarından, yahut k ocalarının babalarından, yahut oullarından, yahut üvey oulla rından, yahut erkek karde- ler nden, yahut erkek k ard ele r nn o ul lar ından, yahut k ı z kardelernn oullarından, yahut müslüman kadınlardan, yahut sahp oldukları kölele
Bu metnin özeti: Znetlern, kocalarından, yahut babalarından, yahut k ocalarının babalarından, yahut oullarından, yahut üvey oulla rından, yahut erkek karde- ler nden, yahut erkek k ard ele r nn o ul lar ından, yahut k ı z kardelernn oullarından, yahut müslüman kadınlardan, yahut sahp oldukları kölelerde n, yahut erkekl kalmamı hzmetçlerden, yahut da henüz kadınların mahrem yerler- ne vakıf olmayan erkek çocuklardan bakalarına gösterme- snler. Gzledkler znetler bl nsn dye ayaklarını yere vur- masınlar. Ey mü’mnler, hep brlkte tövbe ednz k kurtulu- a eresnz! 32 . Szden bekâr olanları, köleler nzden ve caryelernzden du- rumu uygun olanları evlendrn. Eer bunlar yoksul seler, Allah onları lütfuyla zengnletrr. Allah, lütfu gen olandır, hakkıyla blendr. (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
33 . Evlenmeye güçler yetmeyenler de, Allah kendlern lütfuy- la zengn ednceye kadar ffetlern korusunlar. Sahp oldu-  u nuz kölelerd en “mük âteb e” yapmak  ste yenlere gelnce, eer onlarda br hay ır gö r ü rsenz onlarla mük âtebe yapın. 3 Allah’ın sze verd maldan onlara vern. Dün
Bu metnin özeti: 33 . Evlenmeye güçler yetmeyenler de, Allah kendlern lütfuy- la zengn ednceye kadar ffetlern korusunlar. Sahp oldu-  u nuz kölelerd en “mük âteb e” yapmak  ste yenlere gelnce, eer onlarda br hay ır gö r ü rsenz onlarla mük âtebe yapın. 3 Allah’ın sze verd maldan onlara vern. Dünya hayatının geçc menfaatlern elde etmek çn ffetl olmak steyen ca- ryelernz fuha zorlamayın. Km onları buna zorlarsa bln- 3 . slâm hukukunda “mükâtebe”; br köle sahbnn, bell br bedel ödedkten sonra hür- ryetne kavuacaı yolunda köles le yapacaı sözleme demektr. Bu sözlemeden sonra köle, söz konusu bedel kazanmak üzere serbestçe çalıma hakkına sahp olur. (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
24 / NÛR SÛR ES 388 meldr k hç üphesz onların zorlanmasından sonra Allah (onları) çok baılayıcıdır, çok merhametldr. 34 . Andolsun, bz sze açıklayıcı âyetler, szden önce gelp ge- çenlerden br msal ve Allah’a karı gelmekten sakınanlar çn br öüt ndrdk. 35 . Allah, göklern ve
Bu metnin özeti: 24 / NÛR SÛR ES 388 meldr k hç üphesz onların zorlanmasından sonra Allah (onları) çok baılayıcıdır, çok merhametldr. 34 . Andolsun, bz sze açıklayıcı âyetler, szden önce gelp ge- çenlerden br msal ve Allah’a karı gelmekten sakınanlar çn br öüt ndrdk. 35 . Allah, göklern ve yern nurudur. O’nun nurunun temsl u- dur: Duvarda br hücre; çnde b r kandl, kandl de br cam fânûs çnde. Fânûs sank nc gb parlayan br yıldız. Müba- rek br aaçtan, ne douya, ne de batıya at olan zeytn aa- cından tututurulur. Bu aacın yaı, ate dokunmasa ble ne- redeyse aydınlatacak (kadar berrak)tır. Nur üstüne nur. Al- lah, dled kmsey nuruna letr. Allah, nsanlar çn msal- ler verr. Allah, her ey hakkıyla blendr. 4 36 , 37 . (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Allah’ın, yüceltlmesne ve çlernde adının anılmasına zn verd evlerde hçbr tcaret n ve hçbr alı  ver  n kend- lern, Allah’ı anmaktan, namazı kılmaktan, zekâtı vermek- ten alıkoymadıı brtakım adamlar, buralarda sabah akam O’nu tesbh ederler. Onlar, kalplern ve gözlern dkl
Bu metnin özeti: Allah’ın, yüceltlmesne ve çlernde adının anılmasına zn verd evlerde hçbr tcaret n ve hçbr alı  ver  n kend- lern, Allah’ı anmaktan, namazı kılmaktan, zekâtı vermek- ten alıkoymadıı brtakım adamlar, buralarda sabah akam O’nu tesbh ederler. Onlar, kalplern ve gözlern dklp kala- caı br günden korkarlar. 38 . (Bütün bunları) Allah, kendlern yaptıklarının en güzel le mükâfatlandırsın ve lütfundan onlara daha da fazlasını ver- sn dye (yaparlar). Allah, dled n hesapsız olarak rızıklan- dırır. 39 . nkâr edenlere gelnce; onların ameller ıssız br çöldek se- rap gbdr. Susamı kmse onu su sanır. Yanına geldnde hçbr ey bulamaz. (Tıpkı bunun gb kâfr de hesap günü 4 . (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Bu âyette geçen, “Allah, göklern ve yern nurudur” fades, Allah’ın yaratma ve yö- netmedek kudretn temsl etmektedr. Ka ranlık br odanın duvarındak hücrenn daha da karanlık ortamında bulunan br ıık kaynaının, defalarca güçlendrldn- de salayacaı ıık sütununun karanlık ort amı ayd
Bu metnin özeti: Bu âyette geçen, “Allah, göklern ve yern nurudur” fades, Allah’ın yaratma ve yö- netmedek kudretn temsl etmektedr. Ka ranlık br odanın duvarındak hücrenn daha da karanlık ortamında bulunan br ıık kaynaının, defalarca güçlendrldn- de salayacaı ıık sütununun karanlık ort amı aydınlatmadak g ücü, Allah’ın kânat üzerndek kudretn hatırlatmaktadır. 24 / NÛR SÛR ES 389 amellernden br ey bulamaz). Ancak Allah’ı yanında bulur da Allah onun hesabını tastamam görür. Allah, hesabı çabuk görendr. 40 . Yahut (nkârcıların küfür çndek hâller) dern br denzde- k karanlıklar gbdr. (Br denz k) onu dalga üstüne dalga kaplıyor, üstünde de bulutlar var. Karanlıklar üstüne karan- lıklar. nsan, eln çıkarsa neredeyse onu ble göremez. (Kavram odaklı açıklama).
Kuran'daki bir ayeti ya da sureyi yorumlayın.
Kme Allah nur vermezse, onun çn nur dye br ey yoktur. 5 41 . Göklerde ve yeryüzünde bulunan kmselerle, sıra sıra (kanat çırparak uçan) kuların Allah’ı tesph ettn görmez msn? Her br duasını ve tesbhn kesn olarak blmektedr. Allah, onların yapmakta olduu eyler hakkıyla blend
Bu metnin özeti: Kme Allah nur vermezse, onun çn nur dye br ey yoktur. 5 41 . Göklerde ve yeryüzünde bulunan kmselerle, sıra sıra (kanat çırparak uçan) kuların Allah’ı tesph ettn görmez msn? Her br duasını ve tesbhn kesn olarak blmektedr. Allah, onların yapmakta olduu eyler hakkıyla blendr. 42 . Göklern ve yern hükümranlıı Allah’ındır. Dönü de ancak Allah’adır. 43 . Gör mez m sn k  A l lah, bulutlar ı sev k ed er. Sonra , onlar ı kaynatırıp üst üste yıar. Nhayet yamurun, onların ara- sından yadıını görürsün. O, gökten, oradak da (gb bu- lut)lardan dolu ndrr de onu dled  ne  sabet ettr r, d led- nden de ger çevrr. Bu bulutların menn parıltısı ne- redeyse gözler alacak. 44 . A l lah, gecey  ve g ündüzü döndür üp dur uyor. (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
ü phesz bun- da basret sahb olanlar çn br bret vardır. 45 . A l lah, bütün canlı lar ı su dan yar attı. te bunlardan br kısmı karnı üzernde sürünür, km k ayak üzernde yürür, km- s dört ayak üzernde yürür. Allah, dledn yaratır. Çünkü Allah, her eye hakkıyla gücü yetendr.
Bu metnin özeti: ü phesz bun- da basret sahb olanlar çn br bret vardır. 45 . A l lah, bütün canlı lar ı su dan yar attı. te bunlardan br kısmı karnı üzernde sürünür, km k ayak üzernde yürür, km- s dört ayak üzernde yürür. Allah, dledn yaratır. Çünkü Allah, her eye hakkıyla gücü yetendr. 46 . A ndol sun, bz aç ı k lay ıc ı âyetler ndrd k . A l lah, d led  k m- 5. Bu âyette, küfür, zfrî karanlıklara benzetlmektedr. nsan, nasıl ıık olmadan ka- ranlıkta br yere varamaz, tehlkelerle karı karıya olursa; küfür karanlıındak br kmse de öylece hakkatı bulamaz, bocalar durur. 24 / NÛR SÛR ES 390 sey doru yola letr. 47 . (Münâfıklar), “Allah’a ve peygambere nandık ve taat ettk” derler. Sonra da onlar ın br k ı smı bunun ardından y üz çev - rrler. (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Hâlbuk onlar nanmı dellerdr. 48 . Aralarında hüküm vermes çn Allah’a (Kur’an’a) ve pey- gambere çaırıldıkları zama n, br de bakarsın k çlernden br grup yüz çevrmektedr. 49 . Ama gerçek (verlen hüküm) kend lehlernde se, boyun eerek ona gelrler. 50 . Kalplernde br hastalık mı
Bu metnin özeti: Hâlbuk onlar nanmı dellerdr. 48 . Aralarında hüküm vermes çn Allah’a (Kur’an’a) ve pey- gambere çaırıldıkları zama n, br de bakarsın k çlernden br grup yüz çevrmektedr. 49 . Ama gerçek (verlen hüküm) kend lehlernde se, boyun eerek ona gelrler. 50 . Kalplernde br hastalık mı var, yoksa üphe ve tereddüde m dütüler? Yoksa Allah ve Resûlünün kendlerne karı zulüm ve haksızlık edecenden m korkuyorlar? Hayır, te onlar asıl zalmlerdr. 51 . A ralar ında hüküm ver m ek ç n A l lah’a (Kur ’an’a) ve Resûlüne davet edldklernde, mü’mnlern söyleyece söz ancak, “ttk ve taat ettk” de melerdr. te onlar kurtulua erenlern ta kendlerdr. 52 . (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Km Allah’a ve Resûlüne taat eder, Allah’tan korkar ve O’na karı gelmekten sakınırsa, te onlar baarıyı elde edenlern ta kendlerdr. 53 . Münâfıklar, sen kendlerne emrettn takdrde mutlaka sa- vaa ç ı k acaklar ı na dar A l lah ad ını anarak en ku v vetl yemn- lern ettler. De k:
Bu metnin özeti: Km Allah’a ve Resûlüne taat eder, Allah’tan korkar ve O’na karı gelmekten sakınırsa, te onlar baarıyı elde edenlern ta kendlerdr. 53 . Münâfıklar, sen kendlerne emrettn takdrde mutlaka sa- vaa ç ı k acaklar ı na dar A l lah ad ını anarak en ku v vetl yemn- lern ettler. De k: “Yemn e tmeyn. Szden stenen güzelce taat etmektr. üphesz Allah, yaptıklarınızdan hakkıyla ha- berdardır.” 54 . “Allah’a taat edn, peygambere taat edn” de. Eer yüz çe- vrrsenz bln k ona yüklenen sorumluluu ancak ona at; sze yüklenen görevn sorumluluu da yalnızca sze attr. Eer ona taat ed ersenz dor u yola erersnz . Peygambere düen ancak apaç ı k br tebldr. 24 / NÛR SÛR ES 391 55 . (Kavram odaklı açıklama).
Bu metnin bize verdiği dersleri yazın.
Allah, çnzden, man edp de salh ameller leyenlere, ken- d ler nden önce geçenler  egemen k ı ldı ı g  b onlar ı da yer- yüzünde mutlaka egemen kılacaına, onlar çn honut ve razı olduu dnlern yce yerletrecene, yaadıkları kor- kularının ardından kendlern mutlaka emnyete
Bu metnin özeti: Allah, çnzden, man edp de salh ameller leyenlere, ken- d ler nden önce geçenler  egemen k ı ldı ı g  b onlar ı da yer- yüzünde mutlaka egemen kılacaına, onlar çn honut ve razı olduu dnlern yce yerletrecene, yaadıkları kor- kularının ardından kendlern mutlaka emnyete kavutura- caına dar vaadde bulunmutur. Onlar bana kulluk eder ve bana hçbr ey ortak komazlar. Artık bundan sonra kmler nkâr ederse, te onlar fasıkların ta kendlerdr. 56 . Namazı dosdoru kılın, zekâtı vern, Resûle taat edn k sze merhamet edlsn. 57 . nkâr edenlern (Allah’ı) yeryüzünde âcz bırakacaklarını sanma! Onların varacaı yer ce hennemdr. Ne kötü varı ye- rdr o! 58 . Ey man ed enler! (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
El ler n zn altında bulunanlar (köleler- nz) ve szden henüz bulû çaına ermem olanlar, günde üç defa; sabah namazından önce, öleyn elbselernz çı- kardıınız vakt ve yatsı namazından sonra (yanınıza gre- cekler zaman) szden zn stesnler. Bu üç vakt szn soyu- nup dökündüünüz
Bu metnin özeti: El ler n zn altında bulunanlar (köleler- nz) ve szden henüz bulû çaına ermem olanlar, günde üç defa; sabah namazından önce, öleyn elbselernz çı- kardıınız vakt ve yatsı namazından sonra (yanınıza gre- cekler zaman) szden zn stesnler. Bu üç vakt szn soyu- nup dökündüünüz vaktlerdr. Bu vak tler n dı ında ( zn- sz grme konusunda) ne sze, ne onlara br günah vardır. Brbrnzn yanına grp çıkabl rsnz . A l lah, âyetler n sze te böylece açıklar. Allah, hakkıyla blendr, hüküm ve hk- met sahbdr. 59 . Çocuklarınız ergnlk çaına geldklernde, kendlernden önceklern zn stedkler gb zn stesnler. te Allah âyetler n sze böy le aç ı k lar. Allah, hakkıyla blendr, hüküm ve hkmet sahbdr. 60 . (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Artık evlenme ümd beslemeye n, hayızdan ve doumdan keslm yalı kadınların znetlern göstermekszn dı elb- selern çıkarmalarında kendler çn br günah yoktur. Ama 24 / NÛR SÛR ES 392 yne sakınmaları onlar çn daha hayırlıdır. Allah, hakkıyla tendr, hakkıyla blendr. 61 . Köre
Bu metnin özeti: Artık evlenme ümd beslemeye n, hayızdan ve doumdan keslm yalı kadınların znetlern göstermekszn dı elb- selern çıkarmalarında kendler çn br günah yoktur. Ama 24 / NÛR SÛR ES 392 yne sakınmaları onlar çn daha hayırlıdır. Allah, hakkıyla tendr, hakkıyla blendr. 61 . Köre güçlük yoktur, topala güçlük yoktur, hastaya da güç- lük yoktur. 6 Kend evlernzde veya babalarınızın evlern- de veya annelernzn evlernde veya erkek kardelernzn evlernde veya kız kardeler nzn evlernde veya amcaları- nızın evlernde veya halalarını zın evlernde veya dayılarını- zın ev ler nde veya te y zeler nzn ev ler nde veya anahtarla- rına sahp olduunuz evlerde ya da dostlarınızın evlernde yemek yemenzde de br sakınca yoktur. (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Br arada veya ayrı ayrı olarak yemek yemenzde de br sakınca yoktur. Evlere grdnz zaman brbrnze, Allah katından mübarek ve ho br esenlk dle olarak, selâ m vern. te Allah, düünesnz dye âyetler sze böyle açıklar. 62 . Mü’mnler ancak Allah’a ve peygamberne nanan, onunla ber
Bu metnin özeti: Br arada veya ayrı ayrı olarak yemek yemenzde de br sakınca yoktur. Evlere grdnz zaman brbrnze, Allah katından mübarek ve ho br esenlk dle olarak, selâ m vern. te Allah, düünesnz dye âyetler sze böyle açıklar. 62 . Mü’mnler ancak Allah’a ve peygamberne nanan, onunla beraber toplumu lglendren br  üzerndeyken ondan zn almadan çekp gtmeyen kmselerdr. Senden zn steyenler var ya te onlar Allah’a ve Resulüne man eden kmselerdr. O hâlde bazı lern görmek ç n senden zn sterlerse, çle- rnden dledne zn ver ve onl ar çn Allah’tan baılama dle. üphesz Allah çok baılayandır, çok merhamet eden- dr. 63 . (Ey nananlar!) Peygambern (sz) çaırmasını aranızda brbrnz çaırmanız gb tutmayın. (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
çnzden brbrn s- per ederek sıvııp gdenler All ah gerçekten blr. Artık onun emrne muhalefet edenler, b alarına br belânın gelmesn- 6 . Müslümanlar, savaa çıkarlarken evlernn anahtarlarını savaa çıkamayan kör, to- pal ve ha stalara bırakırlar; bunların , evlerne göz kulak olmala
Bu metnin özeti: çnzden brbrn s- per ederek sıvııp gdenler All ah gerçekten blr. Artık onun emrne muhalefet edenler, b alarına br belânın gelmesn- 6 . Müslümanlar, savaa çıkarlarken evlernn anahtarlarını savaa çıkamayan kör, to- pal ve ha stalara bırakırlar; bunların , evlerne göz kulak olmalar ını ste rlerd. Bun- lar, kolladıkları evlerde yyp çmekten çeknrlerd. Âyet bunda br sakınca olmadıı- nı fade etmektedr. 24 / NÛR SÛR ES 393 den veya elem dolu br azaba uramaktan sakınsınlar. 64 . Blm olun k üphesz göklerdek her ey, yerdek her ey Allah’ındır. O, çnde bulunduunuz durumu gerçekten b- lr. Allah’a döndürülecekler ve yaptıklarını Allah’ın onlara haber verece günü hatırla. Allah, her ey hakkıyla blendr. 24 / NÛR SÛR ES 394 Mekke dönemnde nmtr. (Kavram odaklı açıklama).
Kuran'daki bir ayeti ya da sureyi yorumlayın.
68-70. âyetlern Medne dönemnde nd konusunda br rvayet de vardır. 77 âyer. Sûre, adını lk âyee geçen “el- Furkân” kelmesnden almaktadır. Furkân, “hak le batılı brbrnden ayıran” demek olup Kur’an’ın smlernden br dr. Sûrede temel konular olarak Hz. Peygamber’n tüm nsanlıa gö
Bu metnin özeti: 68-70. âyetlern Medne dönemnde nd konusunda br rvayet de vardır. 77 âyer. Sûre, adını lk âyee geçen “el- Furkân” kelmesnden almaktadır. Furkân, “hak le batılı brbrnden ayıran” demek olup Kur’an’ın smlernden br dr. Sûrede temel konular olarak Hz. Peygamber’n tüm nsanlıa gönderld , onun tebl sırasında karılatı- ı zorluklar ve rkn kökünün kazına ca ı , geçm  ümmetler n hayatlar ından bazı örnekler de verlerek ele alınmaktadır. Bismillâhirrahmânirrahîm. 1. Âlemlere br uyarıcı olsun dye kuluna Furkân’ı ndren Allah’ın anı yücedr. 2. O, gökler n ve yer y üzünün mül kü ( hükümranlı ı) kend s - ne at olandır. Çocuk ednmemtr. Mülkünde hçbr ortaı da yoktur. O, her ey yaratmı ve yarattıı o eyler br ölçü- ye göre takdr etmtr. 3. (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
(nkâr edenler), Allah’ı bırakıp hçbr ey yaratmayan ve za- ten kendler yaratılmı olan, üstelk kendlerne fayda ve za- rarları dokunmayan, öldürmeye, yaatmaya ve ölüler drl- tp kabrden çıkarmaya güçler yetmeyen lâhlar edndler. 4. nkâr edenler, “Bu Kur’an, Muhammed’n uydurduu br
Bu metnin özeti: (nkâr edenler), Allah’ı bırakıp hçbr ey yaratmayan ve za- ten kendler yaratılmı olan, üstelk kendlerne fayda ve za- rarları dokunmayan, öldürmeye, yaatmaya ve ölüler drl- tp kabrden çıkarmaya güçler yetmeyen lâhlar edndler. 4. nkâr edenler, “Bu Kur’an, Muhammed’n uydurduu br ya- landan baka br ey deldr. Baka br topluluk da bu konu- da ona yardım etmtr” dedler. Böylece onlar haksız ve asıl- sız br söz uydurdular. 5. “(Bu Ku r ’an, bak alar ından) yazıp aldı ı öncek  l ere at ef- sanelerdr. Bunlar ona sab ah akam okunmaktadır” dedler. 6. (Ey Muhammed!) De k: “O ktabı göklern ve yern sırrı- 25 FU RKÂN SÛ RES 25 / FURKÂ N SÛR ES 395 nı blen ndrmtr. üphesz O, baılayandır, çok merha- met edendr.” 7. (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Dedler k: “Bu ne bçm peygamber k yemek yer, çarıda pazarda dolaır. Ona br melek ndrlseyd de, bu onunla be- raber br uyarıcı olsaydı ya!” 8. “ Yahut kend sne br hazne ver  l seyd veya ür ününden y ye- ce br bahçes olsaydı ya!” Zalmler, (nananlara): “Sz an- cak büy ülenm 
Bu metnin özeti: Dedler k: “Bu ne bçm peygamber k yemek yer, çarıda pazarda dolaır. Ona br melek ndrlseyd de, bu onunla be- raber br uyarıcı olsaydı ya!” 8. “ Yahut kend sne br hazne ver  l seyd veya ür ününden y ye- ce br bahçes olsaydı ya!” Zalmler, (nananlara): “Sz an- cak büy ülenm  br adama uy uyorsunuz” ded ler. 9. (Ey Muhammed!) Senn hakkında bak nasıl da temsller ge- trdler de (haktan) saptılar. Artık onlar doru yolu bula- mazlar. 10. Dlerse sana bundan daha güzeln, çnden ırmaklar akan cennetler  vereb lecek olan, sana saraylar kurablecek olan Allah’ın anı yücedr. 11. Hayır, onlar Kıyamet de yalanla dılar. Bz se o Kıyamet ya- lanlayanlara çılgın br cehe nnem ate hazırlamıızdır. 12. (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Bu ate onlar ı uzak br mesa feden görünce onun müth kaynamasını ve uultusunu trler. 13. Eller boyunlarına bala nmı, çatılmı olarak cehennemn daracık br yerne atıldıkları zaman orada, yok olup gtme- y sterler 14. (Kendlerne) “Bugün br kere yok olmayı stemeyn, brçok kere yok o
Bu metnin özeti: Bu ate onlar ı uzak br mesa feden görünce onun müth kaynamasını ve uultusunu trler. 13. Eller boyunlarına bala nmı, çatılmı olarak cehennemn daracık br yerne atıldıkları zaman orada, yok olup gtme- y sterler 14. (Kendlerne) “Bugün br kere yok olmayı stemeyn, brçok kere yok olmayı steyn!” (denr.) 15. De k: “Bu mu daha hayırlıdır, yoksa Allah’a karı gelmekten sakınanlara va’dedlen ebedîlk cennet m?” Orası onlar çn br mükâfat ve varılacak br yerdr. 16. Ebedî olarak kalacakları orada onlar çn dledkler her ey vardır. Bu, Rabbnn uhdesne aldıı, (yerne getrlmes) s- tenen br va’ddr. 17. (Kavram odaklı açıklama).
Bu metnin bize verdiği dersleri yazın.
Rabbnn, onları ve Allah’ı bırakıp da taptıkları eyler br 25 / FURKÂ N SÛR ES 396 araya getrece ve (taptıklarına), “Sz m saptırdınız benm u ku l lar ımı, yok sa onlar kend l er  m yoldan saptı lar ” dye - ce günü hatırla. 18. Onlar, “Sen eksklklerden uzak tutarız. Sen bırakıp d
Bu metnin özeti: Rabbnn, onları ve Allah’ı bırakıp da taptıkları eyler br 25 / FURKÂ N SÛR ES 396 araya getrece ve (taptıklarına), “Sz m saptırdınız benm u ku l lar ımı, yok sa onlar kend l er  m yoldan saptı lar ” dye - ce günü hatırla. 18. Onlar, “Sen eksklklerden uzak tutarız. Sen bırakıp da ba- ka dostlar ednmek bze yaramaz. Fakat sen onlara ve atala- rına o kadar bol nmet verdn k , sonunda sen anmayı unut- tular ve helâke gden br toplum oldular” derler. 19. (lâh edndklernz) söyledkle rnz konusunda sz yalancı çıkardılar. Artık kendnzden azabı savmaya gücünüz yetme- yecek ve kendnze yardım da edemeyeceksnz. Szden km de zulüm ve haksızlık ederse, ona büyük br azap tattırırız. 20. (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Senden önce gönderdmz bütün peygamberler de üphe- sz yemek yerler, çarıda paz ar da gezerlerd. (Ey nsanlar!) Sz brbrnz çn mthan aracı kıldık. (Bakalım) sabrede- cek msnz? Rabbn, hakkıyla görendr. 21. Bze kavuacaklarını ummayanlar, “Bze melekler ndrlsey- d, yahut Rabbm
Bu metnin özeti: Senden önce gönderdmz bütün peygamberler de üphe- sz yemek yerler, çarıda paz ar da gezerlerd. (Ey nsanlar!) Sz brbrnz çn mthan aracı kıldık. (Bakalım) sabrede- cek msnz? Rabbn, hakkıyla görendr. 21. Bze kavuacaklarını ummayanlar, “Bze melekler ndrlsey- d, yahut Rabbmz görseydk ya!” dedler. Andolsun, on- lar kend benlklernde büyüklük tasladılar ve büyük br ta- kınlık gösterdler. 22. Fakat melekler görecekler gün, te o gün suçlulara hçbr müjde yoktur. “Eyvah! Bz Allah’ın rahmetnden tamamen uzaklatır ı lmı ız” 1 dyecekler. 23. Onların yaptıkları bütün amellerne yöneldk ve onları da- ılmı zerrecklere çevrdk. 24. O gün cennetlklern kalacakları yer daha hayırlı, dnlene- cekler yer daha güzeldr. 25. (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
O gün gök bulutlarla yarılıp parçalanacak ve melekler bölük bölük ndrlecektr. 1 . Âyetn son kısmı, “Melekler de onlara, ‘Sze bugün sevnçl hçbr haber yok’ dyecek- ler” eklnde de tercüme edleblr. 25 / FURKÂ N SÛR ES 397 26. O gün gerçek hükümranlık Rahmân’ındır ve kâfrlere zor- lu b
Bu metnin özeti: O gün gök bulutlarla yarılıp parçalanacak ve melekler bölük bölük ndrlecektr. 1 . Âyetn son kısmı, “Melekler de onlara, ‘Sze bugün sevnçl hçbr haber yok’ dyecek- ler” eklnde de tercüme edleblr. 25 / FURKÂ N SÛR ES 397 26. O gün gerçek hükümranlık Rahmân’ındır ve kâfrlere zor- lu br gün olacaktır. 27. O gün zalm kmse, (çareszlk çnde) ellern ısırıp öyle d- yecektr: “Ne olurdu ben de peygamberle beraber aynı yolu tutsaydım!” 28. “Yazıklar olsun bana, keke falanı dost ednmeseydm!” 29. “Andolsun, Kur’an bana geldkten sonra ben ondan o saptır- dı. Zaten eytan nsanı yardımcısız bırakıverr.” 30. Peygamber, “Ey Rabbm! Kavmm u Kur’an’ı terk edlm br ey hâlne getrd” ded. 31. Bz, te böyle, her peyga mber çn suçlulardan br düman yarattık. (Kavram odaklı açıklama).
Kuran'daki bir ayeti ya da sureyi yorumlayın.
Yol gösterc ve yardım edc olarak Rabbn yeter. 32. nkâr edenler, “Kur’an ona br defada toptan ndrlseyd ya!” dedler. Bz, Kur’an’la senn kalbn pektrmek çn onu böyle kısım kısım ndrdk ve onu aır aır okuduk. 2 33. Onlar sana hçbr msal getrmezler k (buna karılık) sana gerçe
Bu metnin özeti: Yol gösterc ve yardım edc olarak Rabbn yeter. 32. nkâr edenler, “Kur’an ona br defada toptan ndrlseyd ya!” dedler. Bz, Kur’an’la senn kalbn pektrmek çn onu böyle kısım kısım ndrdk ve onu aır aır okuduk. 2 33. Onlar sana hçbr msal getrmezler k (buna karılık) sana gerçe ve en güzel açıklamayı getrm olmayalım. 34. Yüzüstü cehenneme sürüklenecek olanlar var ya; te onlar konumları tbaryle daha kötü, tuttukları yol tbaryle daha sapıktırlar. 35. Andolsun, Bz, Mûsâ’ya Ktab’ı (Tevrat’ı) verdk ve karde Hârûn’u da ona yardımcı kıldık. 36. Onlara, “Âyetlermz yalanlayan toplulua gdn” dedk. N- hayet o kavm yerle br ettk. 37. Nûh kavmn de, Peygamberler yalanladıkları vakt suda boduk . (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Onlar ı nsanlara br  b ret yaptı k ve zalmlere elem dolu br azap hazırladık. 2 . Âyetn son kısmı, “Bz Kur’an’ı senn kalbne yerletrmek çn onu kısım kısım ndr- dk ve onu aır aır okuduk” eklnde de tercüme edleblr. 25 / FURKÂ N SÛR ES 398 38. Âd ve Semûd kavmlern, Ress halkını
Bu metnin özeti: Onlar ı nsanlara br  b ret yaptı k ve zalmlere elem dolu br azap hazırladık. 2 . Âyetn son kısmı, “Bz Kur’an’ı senn kalbne yerletrmek çn onu kısım kısım ndr- dk ve onu aır aır okuduk” eklnde de tercüme edleblr. 25 / FURKÂ N SÛR ES 398 38. Âd ve Semûd kavmlern, Ress halkını 3 ve bunların arasında pek çok nesller de helâk ettk. 39. Bunların her brne msaller getrdk, (öüt almadıkları çn) hepsn kırıp geçrdk. 40. A ndol sun, senn k av mn, belâ yamur una tutularak yok ed - len kente uramı lardır. Yok sa onu gö r müyorlar mıydı ( k  bret almadılar)? Hayır! (Görüyorlardı fakat) tekrar drl- mey ummuyorlardı. 4 41 , 42 . Onlar sen görünce ancak elenceye alırlar. “Allah’ın pey- gamber olarak gönderd adam bu mu? (Kavram odaklı açıklama).
Kuran'daki bir ayeti ya da sureyi yorumlayın.
Bz, lâhlarımıza sımsıkı sarılmasaydık neredeyse bz lâhlarımızdan uzak- latıracaktı” (derler.) Onlar yakında azabı gördükler zaman, yolca kmn daha sapık olduunu görecekler. 43 . Kend nefsnn arzusunu kendsne lâh ednen gördün mü? Ona sen m vekl olacaksın? 5 44 . Yoksa sen onların ço
Bu metnin özeti: Bz, lâhlarımıza sımsıkı sarılmasaydık neredeyse bz lâhlarımızdan uzak- latıracaktı” (derler.) Onlar yakında azabı gördükler zaman, yolca kmn daha sapık olduunu görecekler. 43 . Kend nefsnn arzusunu kendsne lâh ednen gördün mü? Ona sen m vekl olacaksın? 5 44 . Yoksa sen onların çounun (söz) dnleyeceklern yahut akıllarını kullanacaklarını mı sanıyorsun? Onlar hayvanlar g  bdrler, bel k  yolca onlardan daha da ak ındırlar. 45 . Rabbnn gölgey nasıl uzattıını görmez msn? steseyd onu sabt kılardı. Sonra bz güne gölgeye dell kıldık. 46 . Sonra onu kendmze yava yava çekt k . 3 . Âd kavm çn A’raf, 7/65. ayetnn dpnotuna; Semûd kavm çn aynı sûrenn 73. ayetnn dpnotuna bakınız. “Res” tala örülmem kuyu demektr. (Kavram odaklı açıklama).
Kuran'daki bir ayeti ya da sureyi yorumlayın.
“Res halkı” da böyle br kuyuların çevresnde yerlem topluluk demektr. Bu bölgenn neres olduu konusunda çetl rvayetler zkredlmektedr. Mesela tabnden Katade’ye at br rvayete göre Res (der adı le Felc) Arap Yarımadası’nın orta bölümünde bulunan Yemâme’de br yerlem yer d. Bu
Bu metnin özeti: “Res halkı” da böyle br kuyuların çevresnde yerlem topluluk demektr. Bu bölgenn neres olduu konusunda çetl rvayetler zkredlmektedr. Mesela tabnden Katade’ye at br rvayete göre Res (der adı le Felc) Arap Yarımadası’nın orta bölümünde bulunan Yemâme’de br yerlem yer d. Burada yaamı olan halk Semûd kavmnn soyundan gelyordu. 4. Bu ayet ve devamındak üç ayette Hz. Peygamber (s.a.s) Efendmz gördüklernde onunla alay edp, “lanlarımıza sıkı sıkıya balanmasaydık, bu nerede se bz onlar- dan uzaklatıracaktı” dyen mürkler kast edlyor. 5. Ayette söz konusu olan ahsın Ebu Cehl olduu rvayet edlmtr. 25 / FURKÂ N SÛR ES 399 47 . O, gecey sze br örtü, uykuyu strahat zamanı ve gündüzü de hareket ve çalıma vakt yapandır. 48 , 49 . (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
O, rahmetnn önünde rüzgârları müjdec olarak gönde- rendr. Ölü topraı canlandıralım, yarattıklarımızdan brçok hayvanları ve nsanları sulayalım dye gökten tertemz ya- mur yadırdık. 50 . Andolsun, bz bunu nsanlar arasında, düünüp bret alsın- lar dye tekrar tekrar açıkladık. Fakat nsanl
Bu metnin özeti: O, rahmetnn önünde rüzgârları müjdec olarak gönde- rendr. Ölü topraı canlandıralım, yarattıklarımızdan brçok hayvanları ve nsanları sulayalım dye gökten tertemz ya- mur yadırdık. 50 . Andolsun, bz bunu nsanlar arasında, düünüp bret alsın- lar dye tekrar tekrar açıkladık. Fakat nsanların çou nan- körlükte drettler. 51 . Dleseydk her memlekete br uyarıcı gönderrdk. 52 . Öyle se kâfrlere taat etme, onlara karı bu Kur’an’la büyük br mücadele ver. 53 . O, brnn suyu lezzetl ve tatlı, dernnk tuzlu ve acı olan k denz salıverp aralarına da görünmez br perde ve karı- malarını önleyc br engel koyandır. 54 . O, sudan br nsan yaratıp ond an soy sop ve hı sımlı k meyda- na getrendr. Rabbn, her eye hakkıyla gücü yetendr. 55 . (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Onlar, Allah’ı bırakıp, kendlerne ne faydası ne de zararı do- kunan eylere kulluk ederler. Kâfr, Rabbne karı (eytana) arka çıkandır. 56 . Bz, sen ancak br müjdec ve br uyarıcı olarak gönderdk. 57 . De k: “Ben buna karılık szden dleyen kmsenn, Rabbne gden yolu tutmasından baka h
Bu metnin özeti: Onlar, Allah’ı bırakıp, kendlerne ne faydası ne de zararı do- kunan eylere kulluk ederler. Kâfr, Rabbne karı (eytana) arka çıkandır. 56 . Bz, sen ancak br müjdec ve br uyarıcı olarak gönderdk. 57 . De k: “Ben buna karılık szden dleyen kmsenn, Rabbne gden yolu tutmasından baka herhang br ücret stemyo- rum.” 58 . Sen, o ölümsüz ve dama dr olana (Allah’a) tevekkül et. O’nu her türlü övgüyle yücelterek tesbh et. Kullarının gü- nahlarından hakkıyla haberdar olarak O yeter! 59 . Gökler ve yeryüzünü ve ks arasındakler altı gün çnde (altı evrede) yaratan, sonra da Ar’a 6 kurulan Rahmân’dır. 6 . Ar, kudret ve hâkmyet tahtı, sınırsız kudret makamı demektr. 25 / FURKÂ N SÛR ES 400 Sen bunu haberdar olana sor! 60 . (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Onlara , “R ahmân’a secdeye k apanın den ld nde “R ahmân da nedr? Senn bze emrettne m secde edecez?” derler ve bu onların nefretn artırır. 61 . Göe burçlar yerletren, orada br ıık kaynaı (güne) ve aydınlatıcı br ay yaratanın anı çok yücedr. 62 . O, öüt almak steyen ve çok
Bu metnin özeti: Onlara , “R ahmân’a secdeye k apanın den ld nde “R ahmân da nedr? Senn bze emrettne m secde edecez?” derler ve bu onların nefretn artırır. 61 . Göe burçlar yerletren, orada br ıık kaynaı (güne) ve aydınlatıcı br ay yaratanın anı çok yücedr. 62 . O, öüt almak steyen ve çok ükredc olmayı dleyen km- seler çn gecey ve gündüzü brbr ardınca getrendr. 63 . Rahmân’ın kulları, yeryüzünde vakar ve tevazu le yürüyen kmselerdr. Cahller onlara la f attıkları zaman, “selâm!” der (geçer)ler. 64 . Onlar, Rabblerne secde ederek ve kıyamda durarak gecele- yenlerd r. 65 . Onlar, öyle dyenlerdr: “E y Rabbmz! Bzden cehennem azabını uzaklatır, gerçekten on un azabı sürekl br helâktr!” 66 . “üphesz, ne kötü br durak ve ne kötü br konaktır orası.” 67 . (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Onlar, harcadıklarında ne sraf ne de cmrlk edenlerdr. Onların harcamaları, bu ks arası dengel br harcamadır. 68 . Onlar, A l lah  le beraber bak a br lâha kulluk etmeyen, hak- sız yere, Allah’ın haram kıldıı cana kıymayan ve zna etme- yen k  mselerd r. Km bunlar ı yaparsa a ır az
Bu metnin özeti: Onlar, harcadıklarında ne sraf ne de cmrlk edenlerdr. Onların harcamaları, bu ks arası dengel br harcamadır. 68 . Onlar, A l lah  le beraber bak a br lâha kulluk etmeyen, hak- sız yere, Allah’ın haram kıldıı cana kıymayan ve zna etme- yen k  mselerd r. Km bunlar ı yaparsa a ır az aba urar. 69 . Kıyamet günü onun azabı kat kat artırılır ve horlanmı ola- rak orada ebedî kalır. 70 . Ancak tövbe edp de nanan ve salh amel leyenler baka. Allah te onların kötülüklern ylklere çevrr. Allah, çok baılayandır, çok merhamet edendr. 71 . Km de tövbe eder ve salh amel lerse te o, Allah’a, tövbe- s kabul edlm olarak döner. 72 . Onlar, yalana ahtlk etmeyen, faydasız bo br eyle karı- latıkları zaman, vakar ve hogörü le geçp gdenlerdr. (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
25 / FURKÂ N SÛR ES 401 73 . Onlar, kendlerne Rabblernn âyetler hatırlatıldıı zaman, (gerçe görme ve tme konusunda) onlara karı kör ve sa-  ır kes lmezler. 74 . Onlar, “Ey Rabbmz! Elermz ve çocuklarımızı bze göz aydınlıı kıl ve bz Allah’a karı gelmekten sakınanlara ön- der
Bu metnin özeti: 25 / FURKÂ N SÛR ES 401 73 . Onlar, kendlerne Rabblernn âyetler hatırlatıldıı zaman, (gerçe görme ve tme konusunda) onlara karı kör ve sa-  ır kes lmezler. 74 . Onlar, “Ey Rabbmz! Elermz ve çocuklarımızı bze göz aydınlıı kıl ve bz Allah’a karı gelmekten sakınanlara ön- der eyle” dyenlerdr. 75 . te onlar, sabretmelerne karılık cennetn yüksek makam- larıyla mükâfatlandırılacaklar ve orada esenlk dle ve selâmla karılanacaklardır. 76 . Orada ebed î k alırlar. Orası ne g üzel br durak ve ne g üzel br konaktır! 77 . (Ey Muhammed!) De k: “Duanız olmasa, Rabbm sze ne dye deer versn! Sz yalanladınız. Öyle se azap yakanızı bı- rakmayacak .” 25 / FURKÂ N SÛR ES 402 Mekke dönemnde nm tr. 227 âyer. Sûre, ad ını 224. (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
âyee geçen “e - u’arâ” kel- mesnden almı tır. “u’arâ”  arler demektr. Sûrede balıca Mûsâ, brahm, Nûh, Hûd, Salh ve u’ayb peygamberlern kıssaları d le getrlmekte; mürklern, Kur’an’ın va- hy dıı br kaynaa dayalı olduu ddalarına karılık, onun br vahy eser olduu vur- gu
Bu metnin özeti: âyee geçen “e - u’arâ” kel- mesnden almı tır. “u’arâ”  arler demektr. Sûrede balıca Mûsâ, brahm, Nûh, Hûd, Salh ve u’ayb peygamberlern kıssaları d le getrlmekte; mürklern, Kur’an’ın va- hy dıı br kaynaa dayalı olduu ddalarına karılık, onun br vahy eser olduu vur- gulanmakta, söz konusu kaynakların Kur’an üzernde hçbr etksnn bulunamayaca- ı fade edlmektedr. Bismillâhirrahmânirrahîm. 1 . Tâ Sîn Mîm. 1 2 . Bunlar, apaçık Ktab’ın âyetlerdr. 3 . Ey Muhammed! Mü’mn olmuyorlar dye âdeta kendn helâk edecek sn! 4 . Bz dlesek, onlara gökten br mucze ndrrz de, ona boyun emek zorunda kalırlar. 5 . Rahmân’dan kendlerne gelen her yen öütten mutlaka yüz çevrrler. 6 . (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Onlar (Allah’ın âyetlern) yalanladılar, fakat alay edegeldk- ler eylern haberler balarına gelecek. 7 . Yeryüzüne bakmazlar mı, orada her türden nce güzel ve ya- rarlı btkler btrdk. 8 . üphesz bunlarda (Allah’ın varlıına) br dell vardır, ama onların çou nanmamaktadırlar. 9 . üph
Bu metnin özeti: Onlar (Allah’ın âyetlern) yalanladılar, fakat alay edegeldk- ler eylern haberler balarına gelecek. 7 . Yeryüzüne bakmazlar mı, orada her türden nce güzel ve ya- rarlı btkler btrdk. 8 . üphesz bunlarda (Allah’ın varlıına) br dell vardır, ama onların çou nanmamaktadırlar. 9 . üphesz senn Rabbn, elbette mutlak güç sahbdr, çok merhametldr. 10 , 11 . Han Rabbn, Mûsâ’ya; “Zalmler topluluuna, Fravun’un kavmne gt! Balarına geleceklerden hâlâ korkmuyorlar 1 . Bu harflerle lgl olarak Bakara sûresnn lk âyetnn dpnotuna bakınız. 26 U’ARÂ SÛRES 26 / U ’A R Â SÛR ES 403 mı?” dye seslenmt. 12 . Mûsâ, öyle ded: “Ey Rabbm! Muhakkak k ben, ben ya- lanlamalarından korkuyorum.” 13 . “Gösüm daralır. Akıcı konuamam. (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Onun çn, Hârûn’a da peygamberlk ver (ve on u bana yardımcı yap).” 2 14 . “Br de onlara karı ben suçlu durumundayım. Bu yüzden onların ben öldürmelernden korkarım.” 15 . Allah ded k, “Hayır, korkma! Muczelermzle gdn. Çün- kü bz sznle beraberz, (her ey) tmekteyz.” 16 . “Fravun
Bu metnin özeti: Onun çn, Hârûn’a da peygamberlk ver (ve on u bana yardımcı yap).” 2 14 . “Br de onlara karı ben suçlu durumundayım. Bu yüzden onların ben öldürmelernden korkarım.” 15 . Allah ded k, “Hayır, korkma! Muczelermzle gdn. Çün- kü bz sznle beraberz, (her ey) tmekteyz.” 16 . “Fravun’a gdn ve deyn: “üphesz bz âlemlern Rabb- nn elçsyz”, 17 . “sraloullarını bzmle beraber gönder.” 18 . Frav un, öy le ded : “Sen bz küçük br çocuk olarak alıp aramızda büyütmedk m? Sen ömrünün nce yılla- rını aramızda geçrdn.” 19 . “(Böyle ken) sen o yaptı ın  yaptın (adam öldür- dün). Sen nankörlerdensn.” 20 . Mûsâ, öyle ded: “Ben onu, o vakt kendm kaybetm br hâlde ken (stemeyerek) yaptım.” 21 . “Szden korktu um ç n de he men aranızdan kaçtım. (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Der- ken, Rabbm bana hüküm ve hkmet bahett de ben pey- gamberlerden kıldı.” 3 22 . “Senn baıma kaktıın bu nmet (gerçekte) sraloullarını köleletrmen(n netces)dr.” 4 2 . Hz. Mûsâ’nın Fravun’a gönderlmesyle lgl olarak ayrıca bakınız: Tâ-Hâ sûres, âyet, 24-98; K asas sûre s, ây
Bu metnin özeti: Der- ken, Rabbm bana hüküm ve hkmet bahett de ben pey- gamberlerden kıldı.” 3 22 . “Senn baıma kaktıın bu nmet (gerçekte) sraloullarını köleletrmen(n netces)dr.” 4 2 . Hz. Mûsâ’nın Fravun’a gönderlmesyle lgl olarak ayrıca bakınız: Tâ-Hâ sûres, âyet, 24-98; K asas sûre s, âyet, 32-40. 3 . Hz. Mûsâ’nın stemeyerek adam öldürmes le lgl olarak bakınız: Kasas sûres, âyet, 15-16. 4 . Fravun , sralo ul larının erkek çocuklar ının öldür ülmesn emretm, Hz . Mûsâ’nın annes de çocuunu ölümden kurtarmak çn onu br sepet çnde Nl nehrne bırak- mıtı. Fravun ales onu bulup saraya getrm ve Mûsâ orada Fravun’un hmayesn- 26 / U ’A R Â SÛR ES 404 23 . Fravun, “Âlemlern Rabb de nedr?” ded. 24 . (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Mûsâ, “O, göklern ve yern ve her ks arasında bulunan her eyn Rabbdr. Eer gerçekten nanırsanız bu böyledr.” 25 . Fravun, etrafındaklere (alaycı br fade le) “dnlemez m- snz?” ded. 26 . Mûsâ, “O, szn de Rabbnz, geçm atalarınızın da Rab- bdr” ded. 27 . Fravun, “Bu sze gö
Bu metnin özeti: Mûsâ, “O, göklern ve yern ve her ks arasında bulunan her eyn Rabbdr. Eer gerçekten nanırsanız bu böyledr.” 25 . Fravun, etrafındaklere (alaycı br fade le) “dnlemez m- snz?” ded. 26 . Mûsâ, “O, szn de Rabbnz, geçm atalarınızın da Rab- bdr” ded. 27 . Fravun, “Bu sze gönderlen peygambernz, üphesz deldr” ded. 28 . Mûsâ, “O, dounun da batının da ve ks arasındak her e- y n de R abbdr. Eer düünüyorsanız bu , böy led r ” ded. 29 . Fravun, “Eer benden bak a br lâh ednrsen, andolsun sen zndana at ı lanlardan ed er m.” 30 . Mûsâ, “Sana apaçık br dell getrm olsam da mı?” ded. 31 . Fravun, “Doru söyleyenlerden sen hayd getr onu,” ded. 32 . Bunun üzerne Mûsâ, asasını attı, br de ne görsünler, asa açıkça kocaman br yılan olmu. (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
33 . Eln koynundan çıkardı, br de ne görsünler, bakanlara bembeyaz olmu. 5 34 . F rav un, çev resndek   l er  gele nlere, “üphesz bu, blgn br shrbazdır” ded. 35 . “Sz, yaptıı shrle, yurdunuzdan çıkarmak styor. Ne der- snz?” 36 . Dedler k: “Onu ve karden alıkoy. ehrle
Bu metnin özeti: 33 . Eln koynundan çıkardı, br de ne görsünler, bakanlara bembeyaz olmu. 5 34 . F rav un, çev resndek   l er  gele nlere, “üphesz bu, blgn br shrbazdır” ded. 35 . “Sz, yaptıı shrle, yurdunuzdan çıkarmak styor. Ne der- snz?” 36 . Dedler k: “Onu ve karden alıkoy. ehrlere de toplayıcı adamlar gönder.” de yetmt. (Bakınız: Bakara sûres, âyet, 49; Kasas sûres, âyet, 7-12) âyet Fra- vun, sraloullarına köle muameles ederek onların erkek çocuklarını öldürüyor ol- masaydı, Mûsâ da Fravun’un hmayesne grmeyecek ve “nmet” dye takdm edlen bu durum domayacaktı. Kısaca, Fravun Mûsâ’ya br nmette bulunmamı, aslında ona zulmetmtr. 5 . Bu mucze le lgl olarak bakınız: A’râf sûres, âyet, 108; Kasas sûres, âyet, 32. (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
26 / U ’A R Â SÛR ES 405 37 . “Sana bütün usta shrbazları getrsnler.” 38 . Böylece shrbazlar, bell b r günün belrle nen br vaktnde br araya getrldler. 39 . nsanlara da “Sz de toplanır mısınız?” denld. 40 . “Umarız, üstün gelrlerse shrbazlara uyarız” (dedler.) 41 . Shrbazla
Bu metnin özeti: 26 / U ’A R Â SÛR ES 405 37 . “Sana bütün usta shrbazları getrsnler.” 38 . Böylece shrbazlar, bell b r günün belrle nen br vaktnde br araya getrldler. 39 . nsanlara da “Sz de toplanır mısınız?” denld. 40 . “Umarız, üstün gelrlerse shrbazlara uyarız” (dedler.) 41 . Shrbazlar gelnce, Fravun’a, “Eer bz üstün gelrsek, ger- çekten bze br mük âfat var mı ?” ded ler. 42 . Fravun, “Evet, hem o takdrde mutlaka bana yakın kmse- lerden olacaksınız” ded. 43 . Mûsâ onlara, “Had ortaya atacaınız ey atın” ded. 44 . Bunun üzerne onlar plern ve deneklern attılar ve “Fravun’un gücüyle elbette bz ler üstün gelecez” dedler. 45 . Mûsâ da asasını attı. Br de ne görsünler, asa onların düzdük- ler shr takımlarını yutuyor. 46 . (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Bunun üzerne shrbazlar derhal secdeye kapandılar. 47 . “Âlemlern Rabbne nandık” dedler. 48 . “Mûsâ’nın ve Hârûn’un Rabb’ne.” 49 . Frav un, “Ben sze zn ver meden ona nandınız ha? Mutlak a o, sze shr öreten büyüünüzdür. Yakında blp göreceks- nz sz! Andolsun, ellernz ve ayakla
Bu metnin özeti: Bunun üzerne shrbazlar derhal secdeye kapandılar. 47 . “Âlemlern Rabbne nandık” dedler. 48 . “Mûsâ’nın ve Hârûn’un Rabb’ne.” 49 . Frav un, “Ben sze zn ver meden ona nandınız ha? Mutlak a o, sze shr öreten büyüünüzdür. Yakında blp göreceks- nz sz! Andolsun, ellernz ve ayaklarınızı çaprazlama kese- cem ve hepnz asacaım” ded. 50 . Shrbazlar öyle dedler: “Zararı yok, mutlaka Rabbmze d ö n ece  z .” 51 . “(Bu rada)  l k nananlar bz oldu u muz ç n ü phesz R abb- mzn, hatalar ımızı ba ı layaca ını umuyor uz .” 52 . Bz Mûsâ’ya, “Kullarımı geceleyn yola çıkar, muhakkak k tak p ed  lecek snz” dye vahyett k . 53 . F rav un da ehrlere (asker) to play ı c ı lar gönderd . 54 . Ded k, “Bunlar pek az ve önemsz br topluluktur.” 55 . (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
“üphesz onlar bze öfke duyuyorlar.” 26 / U ’A R Â SÛR ES 406 56 . “Ama bz uyanık ve tedbrl br topluluuz.” 57 , 58 . Bz de Fravun’un kavmn bahçelerden, pınar balarından, servetlerden ve y br konumdan çıkardık. 59 . te böyle yaptık ve onlara, sraloullarını mrasçı kıldık. 60 . F
Bu metnin özeti: “üphesz onlar bze öfke duyuyorlar.” 26 / U ’A R Â SÛR ES 406 56 . “Ama bz uyanık ve tedbrl br topluluuz.” 57 , 58 . Bz de Fravun’un kavmn bahçelerden, pınar balarından, servetlerden ve y br konumdan çıkardık. 59 . te böyle yaptık ve onlara, sraloullarını mrasçı kıldık. 60 . Fravun ve adamları gün doarken onları takbe koyuldular. 61 . k topluluk brbrn görünce Mûsâ’nın arkadaları, “Eyvah yakalandık” dedler. 62 . Mûsâ, “Hayır! Rabbm üphesz benmledr, bana yol göste- recektr” ded. 63 . Bunun üzerne Mûsâ’ya, “Asan le denze vur” dye vahyet- tk. Denz derhal yarıldı. Her parçası koca br da gbyd. 64 . Ötekler de oraya yaklatırdık. 65 . Mû sâ’ y ı ve beraber ndek  ler n hepsn ku r tardı k . 66 . Sonra ötek  l er  su da boduk . 67 . (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Bunda üphesz br bret vardır. Ama pek çokları man etm dellerd. 68 . üphesz k senn Rabbn elbette mutlak güç sahbdr, çok merhametldr. 69 . Ey Muhammed! Onlara brahm’n habern de oku. 70 . Han o, babasına ve k av mne, “Neye tapıyorsunuz?” dem t. 71 . “Putlara tapıyoruz ve on
Bu metnin özeti: Bunda üphesz br bret vardır. Ama pek çokları man etm dellerd. 68 . üphesz k senn Rabbn elbette mutlak güç sahbdr, çok merhametldr. 69 . Ey Muhammed! Onlara brahm’n habern de oku. 70 . Han o, babasına ve k av mne, “Neye tapıyorsunuz?” dem t. 71 . “Putlara tapıyoruz ve onlara tapmaa devam edecez” de- mlerd. 72 . brahm, ded k: “Onlara yalvardıınızda sz tyorlar mı?” 73 . “Yahut sze fayda veya zararları dokunur mu?” 74 . “Hayır, ama bz babalarımızı böyle yaparken bulduk” ded- ler. 75 , 76 . brahm, öyle ded: “Szn ve geçm atalarınızın taptıı eyler gördünüz mü?” 77 . “üphesz onlar benm dü manımdır. Ancak âlemlern Rab- b olan Allah, dostumdur.” 26 / U ’A R Â SÛR ES 407 78 . “O, ben yaratan ve bana doru yolu gösterendr.” 79 . (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
“O, bana yedren ve çrendr.” 80 . “Hastalandı ımda da O bana  fa ver  r.” 81 . “O, benm canımı alacak ve sonra drltecek olandır.” 82 . “O, hesap, mükâfat ve ceza gününde, hatalarımı baılayaca- ını umduumdur.” 83 . “Ey R abb m! Bana b r h kmet ba het ve ben sal h k  mseler arasın
Bu metnin özeti: “O, bana yedren ve çrendr.” 80 . “Hastalandı ımda da O bana  fa ver  r.” 81 . “O, benm canımı alacak ve sonra drltecek olandır.” 82 . “O, hesap, mükâfat ve ceza gününde, hatalarımı baılayaca- ını umduumdur.” 83 . “Ey R abb m! Bana b r h kmet ba het ve ben sal h k  mseler arasına k at.” 84 . “Sonra gelecekler arasında ben dorulukla anılanlardan kıl.” 85 . “Ben Naîm cennetnn varslernden eyle.” 86 . “Babamı da ba ı  la . Çünkü o gerçekten yolunu aıranlar- dandır.” 87 . “(Kulların) drltlecekler gün ben utandırma!” 88 . “O gün k ne mal fayda verr ne oullar!” 89 . “Allah’a arınmı br kalp le gelen baka.” 90 . Cennet, Allah’a karı gelmekten sakınanlara yaklatırılacak. 91 , 92 , 93 . (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Cehennem de azgınlara gösterlecek ve onlara, “Allah’ı bırakıp da tapmakta olduklar ınız nerede? Sze yardım ed- yorlar mı veya kendlern kurtarablyorlar mı?” denlecek. 94 , 95 . Artık onlar ve o azgınlar le bls’n askerler heps brden te- petakla oraya at ı l ırlar. 96 . Orada onlar tapt
Bu metnin özeti: Cehennem de azgınlara gösterlecek ve onlara, “Allah’ı bırakıp da tapmakta olduklar ınız nerede? Sze yardım ed- yorlar mı veya kendlern kurtarablyorlar mı?” denlecek. 94 , 95 . Artık onlar ve o azgınlar le bls’n askerler heps brden te- petakla oraya at ı l ırlar. 96 . Orada onlar taptıklarıyl a çekerek öyle derler: 97 . “Allah’a andolsun! Bz gerçekten apaçık br sapıklık çndey- m z .” 98 . “Çünkü sz, âlemlern Rabb le br tutuyorduk.” 99 . “Bz ancak (önderlermz olan) suçlular saptırdı.” 100 . “te bu yüzden bzm efaatçlermz yok.” 101 . “Candan br dostumuz da yok.” 102 . “Keke (dünyaya) br dönüümüz olsa da nananlardan ol- sak.” 26 / U ’A R Â SÛR ES 408 103 . Elbet bunda br bret vardır. Onların çou man etm del- lerd. 104 . (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
üphesz senn Rabbn, mutlak güç sahb olandır, çok mer- hametl olandır. 105 . Nûh’un kavm de Peygamberler yalanladı. 106 . Han kardeler Nûh, onlara öyle demt: “Allah’a karı gel- mekten sakınmaz mısınız?” 107 . “üphesz ben sze gönderlm  güvenlr br peygamberm.” 108 . “Artık All
Bu metnin özeti: üphesz senn Rabbn, mutlak güç sahb olandır, çok mer- hametl olandır. 105 . Nûh’un kavm de Peygamberler yalanladı. 106 . Han kardeler Nûh, onlara öyle demt: “Allah’a karı gel- mekten sakınmaz mısınız?” 107 . “üphesz ben sze gönderlm  güvenlr br peygamberm.” 108 . “Artık Allah’a karı gelmekten sakının ve bana taat edn.” 109 . “Buna karılık szden hçbr ücret stemyorum. Benm ücre- tm ancak âlemlern Rabb olan Allah’a attr.” 110 . “O hâlde, Allah’a karı gelmekten sakının ve bana taat edn!” 111 . Dedler k: “Sana hep aaıl ık kmseler uymu ken, bz hç sana nanır mıyız?” 112 . Nûh, öyle ded: “Onların ya ptıklarına dar benm ne blgm olablr?” 113 . “Onların hesaplarını görmek ancak Rabbme attr. Br anla- yablsenz!” 114 . (Kavram odaklı açıklama).