instruction
stringclasses
4 values
input
stringlengths
299
300
response
stringlengths
362
16.4k
Metni kavramsal olarak analiz edin.
“Ben nananları kovacak delm.” 115 . “Ben ancak apaçık br uyarıcıyım.” 116 . Dedler k: “Ey Nûh! (Bu ten) vazgeçmezsen mutlaka ta- lananlardan olacaksın!” 117 . Nûh, öyle ded: “Ey Rabbm! Kavmm ben yalanladı.” 118 . “Artık onlarla benm aram da sen hükmet. Ben ve benmle brlkte olan m
Bu metnin özeti: “Ben nananları kovacak delm.” 115 . “Ben ancak apaçık br uyarıcıyım.” 116 . Dedler k: “Ey Nûh! (Bu ten) vazgeçmezsen mutlaka ta- lananlardan olacaksın!” 117 . Nûh, öyle ded: “Ey Rabbm! Kavmm ben yalanladı.” 118 . “Artık onlarla benm aram da sen hükmet. Ben ve benmle brlkte olan mü’mnler kurtar.” 119 . Derken bz onu ve bera berndekler dolu gemnn çnde (taıyıp) kurtardık. 120 . Sonra da ger de k a lanlar ı su da boduk . 121 . üphesz bunda br bret vardır. Onların çou se man etm dellerdr. 26 / U ’A R Â SÛR ES 409 122 . üphesz senn Rabbn mutlak güç sahb olandır, çok mer- hametl olandır. 123 . Âd kavm de peygamberler yalanladı. 124 . Han k ard eler  Hû d, onlara öy le dem t : “A l lah’a k arı gel- mekten sakınmaz mısınız?” 125 . (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
“üphesz ben, sze gönderlm  güvenlr br peygamberm.” 126 . “Öyle se Allah’a karı gelmekten sakının ve bana taat edn.” 127 . “Buna karılık szden hçbr ücret stemyorum. Benm ücre- tm ancak âlemlern Rabb olan Allah’a attr.” 128 . “Sz her yüksek yere br alamet bna yapıp bo ey
Bu metnin özeti: “üphesz ben, sze gönderlm  güvenlr br peygamberm.” 126 . “Öyle se Allah’a karı gelmekten sakının ve bana taat edn.” 127 . “Buna karılık szden hçbr ücret stemyorum. Benm ücre- tm ancak âlemlern Rabb olan Allah’a attr.” 128 . “Sz her yüksek yere br alamet bna yapıp bo eylerle ele- nyor musunuz?” 129 . “çlernde ebedî yaama ümdy le salam yapı lar mı ed n- yorsunuz?” 130 . “Tutup yakaladıınız zaman zorbaca yakalarsınız.” 131 . “Artık Allah’a karı gelmekten sakının ve bana taat edn.” 132 , 133 , 134 . “Bldnz her ey sze veren, sze hayvanlar, oul- lar, bahçeler ve pınarlar veren A l lah’a k arı gelmekten sak ı- nın.” 135 . “Çünkü ben, szn ad ınıza büy ük br g ünün azab ından kor- ku yo r u m.” 136 . (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Dedler k: “Sen ster öüt ver, ster öüt verenlerden olma, bze göre brdr.” 137 . “Bu, önceklern geleneklernden baka br ey deldr.” 138 . “Bz azaba uratılacak da delz.” 139 . Böylece onlar Hûd’u yalanladılar. Bz de bu yüzden onları helâk ettk. üphesz bunda br bret vardır. Onl
Bu metnin özeti: Dedler k: “Sen ster öüt ver, ster öüt verenlerden olma, bze göre brdr.” 137 . “Bu, önceklern geleneklernden baka br ey deldr.” 138 . “Bz azaba uratılacak da delz.” 139 . Böylece onlar Hûd’u yalanladılar. Bz de bu yüzden onları helâk ettk. üphesz bunda br bret vardır. Onların çou se man etm dellerdr. 140 . üphesz senn Rabbn, mutlak güç sahb ve çok merhamet- l olandır. 141 . Semûd kavm de Peygamberler yalanladı. 26 / U ’A R Â SÛR ES 410 142 . Han kardeler Salh, onlara öyle demt: “Allah’a karı gel- mekten sakınmaz mısınız?” 143 . “Ben sze gönderlm güvenlr br peygamberm.” 144 . “Öyle se Allah’a karı gelmekten sakının ve bana taat edn!” 145 . “Buna karılık szden hçbr ücret stemyorum. (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Benm ücre- tm ancak âlemlern Rabb olan Allah’a attr.” 146 , 147 , 148 . “Sz buradak  bahçelerde, pınar balar ında , ek nler- de, meyveler olgunlamı hurmalıklarda güven çnde bıra- kılacak mısınız?” 149 . “Br de dalardan ustalıkl a evler yontuyorsunuz.” 150 . “Artık Allah’a karı gelm
Bu metnin özeti: Benm ücre- tm ancak âlemlern Rabb olan Allah’a attr.” 146 , 147 , 148 . “Sz buradak  bahçelerde, pınar balar ında , ek nler- de, meyveler olgunlamı hurmalıklarda güven çnde bıra- kılacak mısınız?” 149 . “Br de dalardan ustalıkl a evler yontuyorsunuz.” 150 . “Artık Allah’a karı gelmekten sakının ve bana taat edn.” 151 , 152 . “Yeryüzünde ıslaha çalımayıp fesat çıkaran hadd a- mıların emrne taat etmeyn.” 153 . Ded  l er k  : “Sen ancak büy ülenm lerd ensn.” 154 . “Sen de ancak bzm gb br be ersn. Eer doru söyleyen- lerden  sen hayd  bze br muc  ze getr.” 155 . Salh, öyle ded: “te br d deve! Onun (bell br gün) su çme hakkı var, szn de bell br gün su çme hakkınız vardır.” 156 . “Sakın ona br kötülük dokundurmayın. (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Yoksa büyük br gü- nün azabı sz yakalar.” 157 . Derken onu kestler, fakat pman oldular. 158 . Böylece onları azap yakaladı. üphesz bunda br bret var- dır. Onların çou se man etm dellerdr. 159 . üphesz senn Rabbn, mutlak güç sahb ve çok merhamet- l olandır. 160 . Lût’un kavm
Bu metnin özeti: Yoksa büyük br gü- nün azabı sz yakalar.” 157 . Derken onu kestler, fakat pman oldular. 158 . Böylece onları azap yakaladı. üphesz bunda br bret var- dır. Onların çou se man etm dellerdr. 159 . üphesz senn Rabbn, mutlak güç sahb ve çok merhamet- l olandır. 160 . Lût’un kavm de peygamberler yalanladı. 161 . Han kardeler Lût, onlara öyle demt: “Allah’a karı gel- mekten sakınmaz mısınız?” 162 . “üphesz ben sze gönderlm  güvenlr br peygamberm.” 163 . “Artık Allah’a karı gelmekten sakının ve bana taat edn.” 26 / U ’A R Â SÛR ES 411 164 . “Buna karılık szden hçbr ücret stemyorum. Benm ücre- tm ancak âlemlern Rabb olan Allah’a attr.” 165 , 166 . (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
“R abbnzn, szn ç n yarattıı elernz bırakıyor da n- sanlar arasından erkeklere m yanaıyorsunuz? Sz gerçekten hadd aan br topluluksunuz.” 167 . Ded  l er k  : “Ey Lût! (mze k ar ı maktan) vazgeçmez sen mutlaka (ehrden) çıkarılanlardan olacaksın!” 168 . Lût, öyle ded: “üp
Bu metnin özeti: “R abbnzn, szn ç n yarattıı elernz bırakıyor da n- sanlar arasından erkeklere m yanaıyorsunuz? Sz gerçekten hadd aan br topluluksunuz.” 167 . Ded  l er k  : “Ey Lût! (mze k ar ı maktan) vazgeçmez sen mutlaka (ehrden) çıkarılanlardan olacaksın!” 168 . Lût, öyle ded: “üphesz be n szn yaptıınız bu çrkn e kızanlardanım.” 169 . “Ey Rabbm! Ben ve alem onların yaptıkları çrkn ten ku r t ar.” 170 , 171 . Bunun üzerne bz de onu ve ger kalanlar arasındak ya- lı br kadın harç bütün alesn kurtardık. 172 . Sonra derlern helâk ettk. 173 . Onların üzerne br yamur (gb ta) yadırdık. (Balarına gelecekler konusunda) uyarılanların yamuru ne kadar da kötü d! 6 174 . üphesz bunda büyük br bret vardır. (Kavram odaklı açıklama).
Bu tarihi olayın açıklamasını yapın.
Onların çou se man etm dellerdr. 175 . üphesz senn Rabbn, mutlak güç sahb ve çok merhamet- l olandır. 176 . Eyke halkı da peygamberler yalanladı. 177 . Han u’ayb, onlara öyle demt: “Allah’a karı gelmekten sakınmaz mısınız?” 178 . “üphesz ben sze gönderlm  güvenlr br p
Bu metnin özeti: Onların çou se man etm dellerdr. 175 . üphesz senn Rabbn, mutlak güç sahb ve çok merhamet- l olandır. 176 . Eyke halkı da peygamberler yalanladı. 177 . Han u’ayb, onlara öyle demt: “Allah’a karı gelmekten sakınmaz mısınız?” 178 . “üphesz ben sze gönderlm  güvenlr br peygamberm.” 179 . Artık, Allah’a karı gelmekten sakının ve bana taat edn. 180 . “Buna karılık szden hçbr ücret stemyorum. Benm ücre- tm ancak âlemlern Rabb olan Allah’a attr.” 181 . “Ölçüyü tam yapın. Eksk verenlerden olmayın.” 6 . Aynı olay çn bakınız: Neml sûres, âyet, 58. 26 / U ’A R Â SÛR ES 412 182 . “Doru teraz le tartın.” 183 . “nsanların mallarını ve haklarını eksltmeyn. Yeryüzünde bozgunculuk yaparak karııklık çıkarmayın.” 184 . (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
“Sz ve öncek nesller yaratana karı gelmekten sakının.” 185 . Onlar öyle dedler: “S en ancak büyülenmlerdensn.” 186 . “Sen sadece bzm gb br  nsansın. Bz senn yalancılardan olduunu sanıyoruz.” 187 . “Eer doru söyleyenlerden sen, hayd gökten üzermze br parça düür.” 188 . u’
Bu metnin özeti: “Sz ve öncek nesller yaratana karı gelmekten sakının.” 185 . Onlar öyle dedler: “S en ancak büyülenmlerdensn.” 186 . “Sen sadece bzm gb br  nsansın. Bz senn yalancılardan olduunu sanıyoruz.” 187 . “Eer doru söyleyenlerden sen, hayd gökten üzermze br parça düür.” 188 . u’ayb, “Rabbm, yaptıklarınızı en y blendr” ded. 189 . Onlar u’ayb’ı yalanladılar. Derken gölge gününün azabı on- ları yakaladı. üphesz o, büyük br günün azabı d. 7 190 . üphesz bunda br bret vardır. Onların çou se man etm dellerdr. 191 . üphesz senn Rabbn, mutlak güç sahb ve çok merhamet- l olandır. 192 . üphesz bu Kur’an, âlemlern Rabb’nn ndrmesdr. 193 , 194 , 195 . (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Uy ar ıc ı lardan olasın dye onu g ü ven lr R uh (Ceb - ral) senn kalbne apaçık br Arapça le ndrmtr. 196 . üphesz bu (Kur’an’ın ndrlece) önceklern ktapların- da da vardı. 197 . sraloulları blgnlernn onu blmes, onlar (Mekke mü- rkler) çn br dell del mdr? 198
Bu metnin özeti: Uy ar ıc ı lardan olasın dye onu g ü ven lr R uh (Ceb - ral) senn kalbne apaçık br Arapça le ndrmtr. 196 . üphesz bu (Kur’an’ın ndrlece) önceklern ktapların- da da vardı. 197 . sraloulları blgnlernn onu blmes, onlar (Mekke mü- rkler) çn br dell del mdr? 198 , 199 . Bz onu Arapça blmeyenlerden brne ndrseydk ve o da bunu kendlerne okusaydı, yne buna nanmazlardı. 7 . Tefsr blgnlernn açıklamasına göre; u’ayb peygambern kavm yed gün ddet- l br sıcaa maruz kalmı, evlernde nefes alamaz hâle gelmlerd. te böyle br du- rumda, gökte syah br bulut belrm, onlar da braz rahatlamak çn bu bulutun göl- gesnde toplanmılardı. Sonra bu bulut ate olup üzerlerne nm ve onları yok etm- t . 26 / U ’A R Â SÛR ES 413 200 . (Kavram odaklı açıklama).
Bu metnin bize verdiği dersleri yazın.
te böylece bz onu (Kur’an’ı) suçluların kalbne soktuk. 8 201 , 202 , 203 . Onlar, farkında olmadan ansızın kendlerne gele- cek olan elem dolu azabı görüp de, “Bze mühlet verlmez m?” demedkçe, ona nanmazlar. 204 . Bzm azabımızın çabuk lamasını mı styorlar? 205 . Ey Muhammed! Ne dersn
Bu metnin özeti: te böylece bz onu (Kur’an’ı) suçluların kalbne soktuk. 8 201 , 202 , 203 . Onlar, farkında olmadan ansızın kendlerne gele- cek olan elem dolu azabı görüp de, “Bze mühlet verlmez m?” demedkçe, ona nanmazlar. 204 . Bzm azabımızın çabuk lamasını mı styorlar? 205 . Ey Muhammed! Ne dersn; bz onları yıllarca (dünya nmet- lernden) yararlandırsak, 206 . Sonra da kendlerne tehdt edldkler ey gelse, (hâller nce olurdu?) 207 . (Dünyada) yararlandırıldıkları eyler onlara fayda salamaz- dı. 208 . Bz, hçbr memleket uyarıcıları olmadıkça helâk etmedk. 209 . Bu, br hatırlatmadır. Bz zalm delz. 210 . O Kur’an’ı eytanlar ndrmemtr. 211 . Zaten bu onların harcı deldr, buna güçler de yetmez. 212 . Çünkü onlar (vahy) tmekten uzaklatırılmılardır. 213 . (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Öyle se sakın Allah le beraber baka br lâha yalvarma, sonra azaba uratılanlardan olursun! 214 . (Önce) en yakın akrabanı uyar. 215 . Mü’mnlerden sana uyanlara kanatlarını ndr. 216 . Eer sana karı gelrlerse, “ üphesz ben sz n yaptıınız ey- lerden uzaım” de. 217 , 218 , 219 . Namaza
Bu metnin özeti: Öyle se sakın Allah le beraber baka br lâha yalvarma, sonra azaba uratılanlardan olursun! 214 . (Önce) en yakın akrabanı uyar. 215 . Mü’mnlerden sana uyanlara kanatlarını ndr. 216 . Eer sana karı gelrlerse, “ üphesz ben sz n yaptıınız ey- lerden uzaım” de. 217 , 218 , 219 . Namaza kalktıında, sen ve secde edenler arasın- da dolamanı gö ren; mutlak g üç sah b, çok merhametl olan Allah’a tevekkül et. 220 . üphesz O, hakkıyla tendr, hakkıyla blendr. 221 . eytanların kme necen sze haber vereym m? 8. Bu âyettek “kalp”, A’raf sûres 179. âyette de olduu gb, düünce ve drak merke- z anlamındadır. Buna göre Kur’an’ın mürklern kalbne sokulması, kend dller le onu anlamalarına mkân salanması demektr. 26 / U ’A R Â SÛR ES 414 222 . (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Onlar, her günahkâr yalancıya nerler. 223 . Bunlar da eytanlara kulak verrler. Onların çou se yalancı- dır. 224 . arlere se hadd aan azgınlar uyarlar. 225 , 226 . Görmez msn k onlar, her vadde akın akın dolaır- lar ve yapmadıkları eyler söylerler. 9 227 . A ncak man ed p sal
Bu metnin özeti: Onlar, her günahkâr yalancıya nerler. 223 . Bunlar da eytanlara kulak verrler. Onların çou se yalancı- dır. 224 . arlere se hadd aan azgınlar uyarlar. 225 , 226 . Görmez msn k onlar, her vadde akın akın dolaır- lar ve yapmadıkları eyler söylerler. 9 227 . A ncak man ed p sal h amel  leyen, A l lah’ ı çok anan ve ha k- sızlıa uratı ldı ktan sonra öçle rn alanlar baka. Zulmeden- ler hang akıbete urayacaklarını göreceklerdr. 9 . Âyette, hcv rler yazarak Kur’an’ı ve slâm’ı karalamaya çalıan mürk arler, br sonrak âyette se onların bu saldırılarına yne r yoluyla cevap veren müslüman arler kastedlmektedr. 26 / U ’A R Â SÛR ES 415 Mekke dönemnde nmtr. 93 âyer. Sûre, adını 18. âyee yer alan “en- Neml” kelmesnden almaktadır. (Kavram odaklı açıklama).
Kuran'daki bir ayeti ya da sureyi yorumlayın.
Neml, ka r ınca demektr. Sûrede balıca , Sü- leyman peygamber ve Sebe’ melkes, Belkıs kıssası le Salh ve Lût peygam- berler konu edlmekte, ayrıca mü’mnlern kurtulua erece, slâm karıtları- nın kötü akıbetler, öldükten sonra dr lmek ve kıyamet dle getrlmektedr. Bismillâhirrahmânir
Bu metnin özeti: Neml, ka r ınca demektr. Sûrede balıca , Sü- leyman peygamber ve Sebe’ melkes, Belkıs kıssası le Salh ve Lût peygam- berler konu edlmekte, ayrıca mü’mnlern kurtulua erece, slâm karıtları- nın kötü akıbetler, öldükten sonra dr lmek ve kıyamet dle getrlmektedr. Bismillâhirrahmânirrahîm. 1 . Tâ-Sîn. 1 Bunlar Kur’an’ın, apaçık br ktabın âyetlerdr. 2 , 3 . Kur’an, namazı dosdoru kılan, zekâtı veren ve ahrete de kesn olarak nanan mü’mnler ç n br hdayet rehber  ve br müjdedr. 4 . üphesz, ahret hayatına nanmayanların lern bz kend- ler ne g ü zel gö ster m zd r de o y ü zd en bocalay ıp dur urlar. 5 . Onlar, azabın en kötüsü kendlerne has olan kmselerdr. Onlar ahrette en çok zyana urayanlardır. 6 . (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
üphesz bu Kur’an sana, hüküm ve hkmet sahb, hakkıyla blen Allah tarafından verlmektedr. 7 . Han Mûsâ, alesne, “Ben br ate gördüm, ondan sze br haber, yahut ısınasınız dye br kor ate getrecem” demt. 2 8 . (Mûsâ) Atee varınca ona öy le seslenld: “Aten baındak de çevres
Bu metnin özeti: üphesz bu Kur’an sana, hüküm ve hkmet sahb, hakkıyla blen Allah tarafından verlmektedr. 7 . Han Mûsâ, alesne, “Ben br ate gördüm, ondan sze br haber, yahut ısınasınız dye br kor ate getrecem” demt. 2 8 . (Mûsâ) Atee varınca ona öy le seslenld: “Aten baındak de çevresndekler de kutlu ols un! Â l emler n R abb olan A l- lah, eksklklerden uzaktır.” 1 . “Hurûf-u mukatta’a” adı verlen bu tür harfler çn, Bakara sûresnn lk âyetnn dp- notuna bakınız. 2 . Mûsâ peygambern bu yolculuu çn ayrıca bakınız: Tâ-Hâ sûres, âyet 10 ve deva- mı . 27 NEM L SÛRES 27 / NEML SÛR ES 416 9 . “Ey Mûsâ! Gerçek u k, be n mutlak güç sahb, hüküm ve hkmet sahb olan Allah’ım.” 10 . (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
“Dene n at.” (Mûsâ dene n attı.) Onu y ı lanmı  g  b hareket eder görünce, dönüp ardına bakmadan kaçtı. (Allah, öyle ded): “Ey Mûsâ, k orkma! Benm katımda peygamber- ler korkmazlar.” 11 . “Ancak km zulmeder de sonra (yaptıı) kötülüün yerne ylk yaparsa blsn k üphesz ben çok
Bu metnin özeti: “Dene n at.” (Mûsâ dene n attı.) Onu y ı lanmı  g  b hareket eder görünce, dönüp ardına bakmadan kaçtı. (Allah, öyle ded): “Ey Mûsâ, k orkma! Benm katımda peygamber- ler korkmazlar.” 11 . “Ancak km zulmeder de sonra (yaptıı) kötülüün yerne ylk yaparsa blsn k üphesz ben çok baılayıcıyım, çok merhamet edenm.” 12 . “Eln koynuna sok; Fravun’a ve onun kavmne gönder- len dokuz muczeden br ola rak, kusursuz bembeyaz olarak çıksın. Çünkü onlar fasık br kavmdr.” 3 13 . Ntekm âyetlermz kendlerne gerçe gösterecek bçmde gelnce, “Bu apaç ı k br s hrdr ” ded ler. 14 . Kendler de bunların hak olduklarını kesn olarak bldkle- r hâlde, sırf zalmlklernden ve büyüklük taslamalarından ötürü onları nkâr ettler. (Kavram odaklı açıklama).
Kuran'daki bir ayeti ya da sureyi yorumlayın.
Ama bozguncuların sonunun nasıl olduuna br bak!” 15 . Andolsun! Bz Dâvûd’a ve Süleyman’a lm verdk. Onlar, “Hamd, bz mü’mn kullarının brçoundan üstün kılan Allah’a mahsustur” dedler. 16 . Süleyman, Dâvûd’a vars oldu ve, “Ey nsanlar, bze ku dl öretld ve bze her ey verld. üphe
Bu metnin özeti: Ama bozguncuların sonunun nasıl olduuna br bak!” 15 . Andolsun! Bz Dâvûd’a ve Süleyman’a lm verdk. Onlar, “Hamd, bz mü’mn kullarının brçoundan üstün kılan Allah’a mahsustur” dedler. 16 . Süleyman, Dâvûd’a vars oldu ve, “Ey nsanlar, bze ku dl öretld ve bze her ey verld. üphesz bu, apaçık br lü- tuftur” ded. 17 . Süleyman’ın, cnlerden, nsanl ardan ve kulardan meydana gelen orduları onun önünde toplandı. Hep brlkte düzenl olarak sevk edlyorlardı. 18 . N hayet k ar ınca vad sne geld k ler  vak t br k ar ınca , “Ey k a- rıncalar! Yuvalarınıza grn, Süleyman ve ordusu farkına var- 3 . Hz. Mûsâ’nın bu muczes le lgl olarak ayrıca bakınız:Ta-Hâ sûres, âyet, 22-23. 27 / NEML SÛR ES 417 madan sz ezmesnler ” ded. 19 . (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Süleyman, onun bu sözüne tebessüm le gülerek ded k: “Ey Rabbm! Ben; bana ve ana-babama verdn nmetlere ük- retmeye ve razı olacaın salh ameller lemeye sevk et ve ben rahmetnle salh kullarının arasına kat!” 20 . Süleyman, kulara göz atıp yokladı ve öyle ded: “Hüdhüd’ü nçn göremy
Bu metnin özeti: Süleyman, onun bu sözüne tebessüm le gülerek ded k: “Ey Rabbm! Ben; bana ve ana-babama verdn nmetlere ük- retmeye ve razı olacaın salh ameller lemeye sevk et ve ben rahmetnle salh kullarının arasına kat!” 20 . Süleyman, kulara göz atıp yokladı ve öyle ded: “Hüdhüd’ü nçn göremyorum? Yoksa kayıplara mı karıtı?” 21 . “Bana (mazeretn gösteren) apaçık br dell getrmedkçe kesnlkle onu aır br eklde cezalandıracaım, ya da kafa- sını kesecem.” 22 . Derken Hüd hüd çok beklemed , ç ı k ageld ve (Süley man’a) öyle ded: “Senn blmedn br ey örendm. Sebe’den sana salam br haber getrd m.” 23 . “Ben, onlara (Sebe halkına) hükümdarlık eden, kendsne her eyden bolca verlm ve bü yük br tahtı olan br kadın gö rdüm.” 24 . (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
“Onun ve kavmnn, Allah’ı bırakıp günee taptıklarını gör- düm. eytan, onlara yaptıklarını süslü gösterm ve böylece onları yoldan çıkarmı. Bu yüzden de onlar doru yolu bula- mıyorlar.” 25 . “Göklerde ve yerde gzl olanı ortaya çıkaran, szn gzled- nz ve aç ıa v u rd u unuz ey l er 
Bu metnin özeti: “Onun ve kavmnn, Allah’ı bırakıp günee taptıklarını gör- düm. eytan, onlara yaptıklarını süslü gösterm ve böylece onları yoldan çıkarmı. Bu yüzden de onlar doru yolu bula- mıyorlar.” 25 . “Göklerde ve yerde gzl olanı ortaya çıkaran, szn gzled- nz ve aç ıa v u rd u unuz ey l er  b len A l lah’a secde etmesn- ler dye (eytan onları yoldan çıkarmı.)” 26 . Allah, kendsnden baka hçbr lâh bulunmayandır. Büyük Ar’ın Rabbdr. 27 . Süleyman, Hüdhüd’e öyle ded: “Doru mu söylüyorsun, yoksa yalancılardan mısın, görecez.” 28 . “Benm u mektubumu götür onlar a at, sonra da yanların- dan ayrıl ve ne sonuca varacaklarına bak.” 29 . Sebe kralçes Belkıs ded k: “Ey ler gelenler! Bana çok 27 / NEML SÛR ES 418 öneml br mektup atıldı.” 30 , 31 . (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
“Mektup, Süleyman’dan gelmtr. O, ‘Bsmllâhrrahmânrrahîm’ dye balamakta ve çnde ‘Bana karı büyüklük taslamayın ve te slmyet göstererek bana ge- ln’ denlmektedr.” 32 . “Ey ler gelenler! Durumum hakkında bana görü bldrn. Szler yanımda bulunmadıkça hçbr e kesn olarak karar ve
Bu metnin özeti: “Mektup, Süleyman’dan gelmtr. O, ‘Bsmllâhrrahmânrrahîm’ dye balamakta ve çnde ‘Bana karı büyüklük taslamayın ve te slmyet göstererek bana ge- ln’ denlmektedr.” 32 . “Ey ler gelenler! Durumum hakkında bana görü bldrn. Szler yanımda bulunmadıkça hçbr e kesn olarak karar vermem.” 33 . Dedler k: “Bz güçlü kmselerz ve çetn savaçılarız. Emr senn. Ne emredece n düün.” 34 . (Kralçe Belkıs) öyle ded: “Krallar br memlekete grd m, orayı harap ederler ve halkının ler gelenlern zell hâle ge- trrler. te onlar böyle yaparlar.” 35 . “Ben onlara br hedye gönderp, elçlern ne haber le döne- ceklerne bakacaım.” 36 . (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
(Elçlern sözcüsü) Süleyman’ın huzuruna gelnce, Süley- man ona öyle ded: “Sz ben mal le desteklemek (ve böy- lece etklemek) m styorsunuz? Oysa Allah’ın bana verd, sze verdnden daha hayırlıd ır. Fakat hedyenzle ancak sz sevnrsnz.” 37 . “Sen onlara dön. Andolsun, bz onlara, k
Bu metnin özeti: (Elçlern sözcüsü) Süleyman’ın huzuruna gelnce, Süley- man ona öyle ded: “Sz ben mal le desteklemek (ve böy- lece etklemek) m styorsunuz? Oysa Allah’ın bana verd, sze verdnden daha hayırlıd ır. Fakat hedyenzle ancak sz sevnrsnz.” 37 . “Sen onlara dön. Andolsun, bz onlara, karı koyamayacak- lar ı ordularla gelr ve onlar ı oradan aa ı lanmı  ve kü çük dü- ürülmü olarak çıkarırız.” 38 . Süleyman, “Ey ler gelenler! Onlar bana teslm olmadan önce hangnz bana onun (kralçenn) tahtını getreblr?” ded. 39 . Cnlerden br frt 4 , ”Sen yernden kalkmadan ben onu sana getrrm ve üphesz ben, buna güç yetrecek güven- 4 . frt, “e y tanî özellklerde ler g tm, tuttu unu devrr, g üçlü, becerkl, ele av uca sı- maz” demektr. (Kavram odaklı açıklama).
Bu metnin bize verdiği dersleri yazın.
fade, hem nsanlar hem de cnler çn kullanılır. 27 / NEML SÛR ES 419 lr brym” ded. 40 . Ktaptan blgs olan br, “Be n onu, gözünü kapayıp açma- dan önce sana getrrm” ded. Süleyman, tahtı yanında yer- lem hâlde görünce öyle ded: “Bu, ükür mü, yoksa nan- körlük mü edecem dye
Bu metnin özeti: fade, hem nsanlar hem de cnler çn kullanılır. 27 / NEML SÛR ES 419 lr brym” ded. 40 . Ktaptan blgs olan br, “Be n onu, gözünü kapayıp açma- dan önce sana getrrm” ded. Süleyman, tahtı yanında yer- lem hâlde görünce öyle ded: “Bu, ükür mü, yoksa nan- körlük mü edecem dye ben denemek çn, Rabbmn bana br lütfudur. Km ükrederse ancak kends çn ükret- m olur. Km de nankörlük ederse (blsn k) Rabbm her bakımdan sınırsız zengndr, cömerttr.” 41 . Süleyman, “Tahtını tanınmaz hâle getrn. Bakalım tanıya- cak mı, yoksa tanımayacaklardan mı olacak?” ded. 42 . Belkıs gelnce, “Senn tahtın böyle m?” denld. O da, “San- k o! Fakat zaten daha önce bze blg verlmt ve bz tesl- myet göstermtk” ded. 43 . (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Daha önce Allah’tan baka taptıı eyler ona engel olmutu. Çünkü o nkâr eden br kavmden d. 44 . Ona “köke gr” denld. Kökü görünce onu (zemnn) de- rn br su sandı ve eteklern topladı. Süleyman, ona “Bu, (ze- mn) b l lurdan döenm  br köktür ” ded. Belkıs, “Ey Rabbm! üphesz
Bu metnin özeti: Daha önce Allah’tan baka taptıı eyler ona engel olmutu. Çünkü o nkâr eden br kavmden d. 44 . Ona “köke gr” denld. Kökü görünce onu (zemnn) de- rn br su sandı ve eteklern topladı. Süleyman, ona “Bu, (ze- mn) b l lurdan döenm  br köktür ” ded. Belkıs, “Ey Rabbm! üphesz ben nefsme zulmetmtm. md se Süleyman le brlkte âlemlern Rabb olan Allah’a teslm oldum” ded. 45 . Andolsun bz, “Allah’a kulluk edn” dye (uyarması çn) Semûd kavmne, kardeler Salh’ peygamber olarak gön- dermtk. Br de ne görsün, onlar brbryle çeken k grup olmular. 46 . Salh, onlara “Ey kavmm! Nçn ylkten önce kötülüün acele gelmesn styorsunuz? Merhamet edlmenz çn Allah’tan baılanma dlesenz ya!” 47 . (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Onlar, “Sen ve beraberndekler yüzünden uursuzlua u- radık” dedler. Salh, “Szn uursuzluunuzun sebeb Allah 27 / NEML SÛR ES 420 katında(yazılı)dır. Aslında s z mthan edlmekte olan br kavmsnz” ded. 48 . ehrde dokuz klk br çete vardı. Bunlar yeryüzünde boz- gunculuk yapıyorl
Bu metnin özeti: Onlar, “Sen ve beraberndekler yüzünden uursuzlua u- radık” dedler. Salh, “Szn uursuzluunuzun sebeb Allah 27 / NEML SÛR ES 420 katında(yazılı)dır. Aslında s z mthan edlmekte olan br kavmsnz” ded. 48 . ehrde dokuz klk br çete vardı. Bunlar yeryüzünde boz- gunculuk yapıyorlar ve ıslaha çalımıyorlardı. 49 . A ralar ında A l lah ad ına and ç erek öyle dedler: “Mutlaka onu ve alesn geceleyn öldürece z, sonra da velsne; ‘Bz onun alesnn öldürülüüne aht olmadık. Bz kesnlkle doru söyleyenlerz’, dyecez.” 50 . Onlar br tuzak kurdular. Farkında dellerken Allah da br tuzak kurdu . 5 51 . Bak, onların tuzaklarının sonucu nasıl oldu: Bz onları ve ka- v mler n to pyekûn helâk ett k . 52 . te zulümler  y ü zünden hara beye dönmü evler! (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
üphesz bunda b len br k av m ç n br  bret vard ır. 53 . man ed p A l lah’a k arı gelmekten sak ınmakta olanlar ı  se ku r t ard ı k . 54 . Lût’u da (Peygamber olarak gönderdk.) Han o, kavmne öyle demt: “Göz göre göre, o çrkn  m yapıyorsunuz?” 55 . “Sz kadınları bırakıp eh
Bu metnin özeti: üphesz bunda b len br k av m ç n br  bret vard ır. 53 . man ed p A l lah’a k arı gelmekten sak ınmakta olanlar ı  se ku r t ard ı k . 54 . Lût’u da (Peygamber olarak gönderdk.) Han o, kavmne öyle demt: “Göz göre göre, o çrkn  m yapıyorsunuz?” 55 . “Sz kadınları bırakıp ehvetle erkeklere m varıyorsunuz? Dorusu sz ne yaptıını blmez br toplumsunuz.” 56 . Bu nun üzer ne k av mnn ceva bı ancak öyle demek oldu: “Lût’un alesn memleketnzden çıkarın. Çünkü onlar te- mz kalmak steyen nsanlarmı(!)” 57 . Bz de onu ve alesn kurtardık. Ancak karısı baka. Onun gerde kalıp helâk olmasını takdr ettk. 58 . Onların üzerne br yamur (gb ta) yadırdık. (Balarına 5 . (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Âyettek “Allah’ın tuzak kurması” fades mecazî olup, “nkârcılara mühlet verp son- ra onları ansızın yakalaması”, “nkârcıları n nkârlarına ceza le karılık vermes” g b anlamlar fade eder. 27 / NEML SÛR ES 421 gelecekler konusunda) uyarılanların yamuru ne kötüydü! 6 59 . (Ey Muhammed!) De
Bu metnin özeti: Âyettek “Allah’ın tuzak kurması” fades mecazî olup, “nkârcılara mühlet verp son- ra onları ansızın yakalaması”, “nkârcıları n nkârlarına ceza le karılık vermes” g b anlamlar fade eder. 27 / NEML SÛR ES 421 gelecekler konusunda) uyarılanların yamuru ne kötüydü! 6 59 . (Ey Muhammed!) De k: “Hamd Allah’a mahsustur. Selâm onun seçt kullarına.” Allah mı daha hayırlıdır, yoksa onla- rın ortak kotukları mı? 60 . Yahut gökler ve yer yaratan ve sze gökten yamur yadırıp, onunla, aaçlarını szn yett remeyecenz gönül alıcı gü- zel bahçeler meydana getren m? Allah le brlkte baka lâh mı var!? Hayır, onlar (Allah’a) e tutan br kavmdr. 7 61 . (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Yahut yeryüzünü karar kılm a yer yapan, çnde nehrler akı- tan, onun çn oturaklı dalar ya pan ve k denzn arasına br engel koyan mı? Allah le brlkte baka br lâh mı var!? Ha- yır, onların çou blmyor! 62 . Yahut kendsne dua ett zaman zorda kalmıa cevap ve- ren ve baa gelen kö
Bu metnin özeti: Yahut yeryüzünü karar kılm a yer yapan, çnde nehrler akı- tan, onun çn oturaklı dalar ya pan ve k denzn arasına br engel koyan mı? Allah le brlkte baka br lâh mı var!? Ha- yır, onların çou blmyor! 62 . Yahut kendsne dua ett zaman zorda kalmıa cevap ve- ren ve baa gelen kötülüü k aldıran, sz yeryüzünün halfe- ler kılan mı? Allah le brlkte baka lâh mı var!? Ne kadar az düünüyorsunuz! 63 . Yahut karanın ve denzn kara nlıklarında sze yolunuzu gös- teren ve rahmetnn önünden rüzgârları br müjdec olarak gönderen m? Allah le brlkte baka br lâh mı var!? Allah, onların ortak kotuklarından yücedr. 64 . Yoksa, balangıçta yaratmay ı yapan, sonra onu tekrarlayan ve sz gökten ve yerden rızıklandıran mı? Allah le brlkte baka br lâh mı var!? (Kavram odaklı açıklama).
Bu tarihi olayın açıklamasını yapın.
De k, “E er dor u söy leyenler  senz kesn dellnz getrn.” 65 . De k: “Göktekler ve yerdekler gaybı blemezler, ancak Al- lah blr. Onlar öldükten sonra ne zaman drltleceklernn de farkında deldrler.” 6 . Aynı olay çn bakınız: u’arâ sûres, âyet, 173. 7 . Âyetn son cümles,
Bu metnin özeti: De k, “E er dor u söy leyenler  senz kesn dellnz getrn.” 65 . De k: “Göktekler ve yerdekler gaybı blemezler, ancak Al- lah blr. Onlar öldükten sonra ne zaman drltleceklernn de farkında deldrler.” 6 . Aynı olay çn bakınız: u’arâ sûres, âyet, 173. 7 . Âyetn son cümles, “Hayır, onlar hakka sırt çevren br kavmdr” eklnde de tercü- me edleblr. 27 / NEML SÛR ES 422 66 . Ahret (gününün gerçekleece) hakkında blg (peygam- berler aracılıı le) onlara pe pee gelmtr. Fakat onlar bu konuda üphe çndedrler. Daha dorusu onlar ahret (ger- çen görmek)ten yana kördürler. 67 . nkâr edenler dedler k: “Bz ve babalarımız toprak olmu ken m, gerçekten bzler m (drltlp) çıkarılacaız?” 68 . (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
“Andolsun, bzler de bzden önc e babalarımız da bununla tehdt edlmtk. Bu, önceklern masallarından baka br ey de  ldr.” 69 . De k: “Yeryüzünde dolaın da suçluların sonunun nasıl ol- duuna br bakın.” 70 . Onlardan yana üzülme. Kurduk lar ı tuzaklardan ötür ü de sı- kıntıya düme. 71
Bu metnin özeti: “Andolsun, bzler de bzden önc e babalarımız da bununla tehdt edlmtk. Bu, önceklern masallarından baka br ey de  ldr.” 69 . De k: “Yeryüzünde dolaın da suçluların sonunun nasıl ol- duuna br bakın.” 70 . Onlardan yana üzülme. Kurduk lar ı tuzaklardan ötür ü de sı- kıntıya düme. 71 . Onlar, “Eer doru söyleye nler senz, bu tehdt ne zaman gerçekleecek?” dyorlar. 72 . De k: “Belk de acele gelmesn stednz eyn br kısmı sze çok yaklamıtır.” 73 . üphesz senn Rabbn nsanlara karı lütuf sahbdr. Ancak onların çou ükretmezler. 74 . ü phesz senn R abbn, onlar ın k alpler nn g  zled   ey l er  de, açıa çıkardıklarını da mutlaka blr. 75 . Gökte ve yerde gâb (gzl) hçbr ey yoktur k apaçık br Ktap’ta (Levh- Mahfuz’da) olmasın. 76 . (Kavram odaklı açıklama).
Kuran'daki bir ayeti ya da sureyi yorumlayın.
ü phesz bu Ku r ’an, sra  l o ul lar ı na üzer nde ay r ı lıa dü - tükler eylern çounu açıklıyor. 77 . üphesz o, elbette mü’mnler çn br hdayet ve br rahmet- tr. 78 . üphesz senn Rabbn, onların arasında hükmünü verecek- tr. O, mutlak güç sahbdr, hakkıyla blendr. 79 . Öy
Bu metnin özeti: ü phesz bu Ku r ’an, sra  l o ul lar ı na üzer nde ay r ı lıa dü - tükler eylern çounu açıklıyor. 77 . üphesz o, elbette mü’mnler çn br hdayet ve br rahmet- tr. 78 . üphesz senn Rabbn, onların arasında hükmünü verecek- tr. O, mutlak güç sahbdr, hakkıyla blendr. 79 . Öyle se Allah’a tevekkül et. Çünkü sen apaçık br hak üzere 27 / NEML SÛR ES 423 bulunuyorsun. 80 . üphesz sen ölülere duyura mazsın. Arkalarına dönüp ka- çarlarken saırlara da çarıyı duyuramazsın. 81 . (Gerçe görmeyen) körler sapıklıktan vazgeçrp doru yola getremezsn. Ancak âyetlermze nanıp da müslüman olmu olanlara duyurablrsn. 82 . (Kıyametn kopacaına dar) o söz balarına gelnce, onlar çn yerden kendlerne br dâbbe (canlı br yaratık) çıkarı- rız. (Kavram odaklı açıklama).
Bu tarihi olayın açıklamasını yapın.
O, onlara nsanların âyetlermze kesn olarak nanma- dıklarını söyler. 83 . Her ümmetten âyetlermz yalanlayanlarından br grubu toplayacaımız ve bunların (topluca hesap yerne) sevk ed- lecekler günü hatırla. 8 84 . Hesap yerne geldklernde Al lah öyle der: “Sz benm âyetlerm, onları 
Bu metnin özeti: O, onlara nsanların âyetlermze kesn olarak nanma- dıklarını söyler. 83 . Her ümmetten âyetlermz yalanlayanlarından br grubu toplayacaımız ve bunların (topluca hesap yerne) sevk ed- lecekler günü hatırla. 8 84 . Hesap yerne geldklernde Al lah öyle der: “Sz benm âyetlerm, onları lmen kavramamıken yalanladınız öyle m? Yoksa ne yapıyordunuz k?!” 85 . Zulümlernden dolayı sözü edlen azap tepelerne ner de ar- tık konuamazlar. 86 . Onlar görmüyorlar mı k, bz gecey çnde rahat etsnler dye, g ündüzü de ( h er ey ) gö ster c  (ayd ınlı k) olarak ya- rattık. üphesz bunda nanan br toplum çn elbette (Allah varlıını gösteren) delller vardır. 87 . (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Sûr ’a 9 üfürülece ve Allah’ın dled kmselerden baka göklerdek herkesn, yerdek herkesn korkuya kapılacaı g ü nü hatırla . Heps de boy unlar ını bükerek O’na gelrler. 88 . Daları görürsün, onları hareketsz sanırsın. Hâlbuk onla r 8 . Bu âyet u eklde de tercüme edlmektedr: “O gün
Bu metnin özeti: Sûr ’a 9 üfürülece ve Allah’ın dled kmselerden baka göklerdek herkesn, yerdek herkesn korkuya kapılacaı g ü nü hatırla . Heps de boy unlar ını bükerek O’na gelrler. 88 . Daları görürsün, onları hareketsz sanırsın. Hâlbuk onla r 8 . Bu âyet u eklde de tercüme edlmektedr: “O gün her ümmetten âyetlermz yalan- layanları br grup hâlnde toplayacaız. Bunlar (topluca hesap yerne) sevk edlecek- lerdr.” 9. “Sûr”, üfürülmes le kıyametn kopaca ı, mahyet bzce blnmeyen br tür boru de- mektr. 27 / NEML SÛR ES 424 bulutların geç gb hareket ederler. Bunu, her ey salam ve yerl yernce yapan Allah yapmıtır. üphesz O, yaptıkla- rınızdan hakkıyla haberdardır. 89 . Her km y amel getrrse, ona ondan daha hayırlısı vardır. Onlar o gün korkudan emndrler. (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
90 . Kmler de kötü amel getrrse, yüzüstü atee atılırlar. (On- lara), “Ancak yaptıklarınızın ka rılıını görüyorsunuz” (de- nr.) 91 , 92 . De k: “Bana ancak, bu beldenn (Mekke’nn); onu mu- kaddes kılan ve her ey kendsne at olan Rabbne kulluk yapmam emredld. Yne bana, müslümanlardan o
Bu metnin özeti: 90 . Kmler de kötü amel getrrse, yüzüstü atee atılırlar. (On- lara), “Ancak yaptıklarınızın ka rılıını görüyorsunuz” (de- nr.) 91 , 92 . De k: “Bana ancak, bu beldenn (Mekke’nn); onu mu- kaddes kılan ve her ey kendsne at olan Rabbne kulluk yapmam emredld. Yne bana, müslümanlardan olmam ve Kur ’an’ı okumam emred ld.” A r tı k k m dor u yola g rerse yalnız kends çn grer. Km de doru yoldan saparsa, de k: “Ben ancak uyarıcılardanım.” 93 . De k: “Hamd Allah’a mahsustur. O, âyetlern sze göstere- cek ve sz de onları tanıyacaksını z. Rabbn, yaptıklarınızdan habersz deldr.” 27 / NEML SÛR ES 425 Mekke dönemnde nmtr. 88 âyer. Sûre, adını 25. âyee geçen “el-Kasas” kelmesnden almı tır. (Kavram odaklı açıklama).
Bu tarihi olayın açıklamasını yapın.
K a sas, k ı ssalar anlamında olup Ku r ’an’da geçen k ı ssa ve olaylar çn kullanılır. Sûrede balıca Hz. Mûsâ’nın çocukluunu, peygam- ber oluunu, Musevîler Mısır’dan çıkarmasını ve Fravun le ordusunun bo- ulmasını kapsayan süreç anlatılmaktadır. Ayrıca küfre saplanıp maddî ser- vet ve kudre
Bu metnin özeti: K a sas, k ı ssalar anlamında olup Ku r ’an’da geçen k ı ssa ve olaylar çn kullanılır. Sûrede balıca Hz. Mûsâ’nın çocukluunu, peygam- ber oluunu, Musevîler Mısır’dan çıkarmasını ve Fravun le ordusunun bo- ulmasını kapsayan süreç anlatılmaktadır. Ayrıca küfre saplanıp maddî ser- vet ve kudrete bel balamanın kötü akıbetn vurgulamak üzere Kârûn kıssa- sına yer verlmektedr. Bismillâhirrahmânirrahîm. 1. Tâ- Sîn-Mî m. 1 2. Bunlar apaç ı k Ktab’ın âyetler  dr. 3. man eden br kavm çn Mûsâ le Fravun’un haberlernden br kısmını sana gerçek olarak anlatacaız. 4. üphe yok k, Fravun yeryüzünde (ülkesnde) büyüklük taslamı ve ora halkını sınıflara ayırmıtı. Onlardan br ke- sm ezyor, oullarını boazlıyor, kadınlarını se sa bırakı- yordu. üphesz o, bozgunculardandı. (Kavram odaklı açıklama).
Kuran'daki bir ayeti ya da sureyi yorumlayın.
5. Bz se, styorduk k yeryüzünde ezlmekte olanlara lütufta bulunalım, onları önderler yapalım ve onları varsler kılalım. 6. Yeryüzünde onları kudret sahb kılalım ve onların ely- le Fravun’a, Hâmân’a ve ordularına, çeknegeldkler eyle- r gösterelm. 7. Mûsâ’nın annesne, “Onu emzr, ba
Bu metnin özeti: 5. Bz se, styorduk k yeryüzünde ezlmekte olanlara lütufta bulunalım, onları önderler yapalım ve onları varsler kılalım. 6. Yeryüzünde onları kudret sahb kılalım ve onların ely- le Fravun’a, Hâmân’a ve ordularına, çeknegeldkler eyle- r gösterelm. 7. Mûsâ’nın annesne, “Onu emzr, baına br ey gelmesnden korktuun zaman onu denze (Nl’e) bırak, korkma, üzülme. Çünkü b  z onu sana döndürece  z ve onu peygamberlerden kılacaız” dye lham ettk. 1 . Bu harflerle lgl olarak Bakara sûresnn lk âyetnn dpnotuna bakınız. 28 SAS SÛRES 28 / SA S SÛR ES 426 8. Nhayet Fravun ales kendlerne düman ve üzüntü kayna- ı olacak olan o çocuu bulup aldı. üphesz Fravun, (vez- r) Hâmân ve onların askerler hata yapıyorlardı. 9. (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Fravun’un karısı öyle ded: “Bana da, sana da göz aydınlı-  ı ( b r çocuk)! Sak ın onu öldür mey n. Bel k  bze faydası do - kunur, ya da onu evlat ednrz.” Oysak onlar (olacak eyle- rn) farkında dellerd. 10. Mûsâ’nın anasının kalb bombo kaldı. Eer bz (çocuu le lgl sözümüze) 
Bu metnin özeti: Fravun’un karısı öyle ded: “Bana da, sana da göz aydınlı-  ı ( b r çocuk)! Sak ın onu öldür mey n. Bel k  bze faydası do - kunur, ya da onu evlat ednrz.” Oysak onlar (olacak eyle- rn) farkında dellerd. 10. Mûsâ’nın anasının kalb bombo kaldı. Eer bz (çocuu le lgl sözümüze) nancını koruması çn kalbne güç verme- seydk, neredeyse bunu açıklayacaktı. 11. Annes, Mûsâ’nın kız kardene, “Onu takp et” ded. O da Mûsâ’yı, onlar farkına varmadan uzaktan gözled. 12. Bz, daha önce onun, sütana larının sütünü emmemesn sa- ladık. Kız karde, “Sze onun bakımını, szn adınıza üstle- necek ve ona çtenlk ve efkatle davranacak br ale göste- reym m?” ded. 13. (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Böylece bz, anasının gözü aydın olsun ve üzülmesn, Allah’ın va’dnn hak olduunu blsn dye onu anasına ger döndürdük. Fakat onların pek çou bunu blmezler. 14. Mûsâ, olgunluk çaına ulaıp gelmn tamamlayınca, bz ona lm ve hkmet verdk. Bz, y ve yararlı ler en güzel eklde yapa
Bu metnin özeti: Böylece bz, anasının gözü aydın olsun ve üzülmesn, Allah’ın va’dnn hak olduunu blsn dye onu anasına ger döndürdük. Fakat onların pek çou bunu blmezler. 14. Mûsâ, olgunluk çaına ulaıp gelmn tamamlayınca, bz ona lm ve hkmet verdk. Bz, y ve yararlı ler en güzel eklde yapanları böyle mükâfatlandırırız. 15. Mûsâ, halkın habersz olduu br sırada ehre grd. Orada br kend tarafından, der dümanı taraf ından; k avga ed en k adam gördü. Kend tarafından olan, dümanına karı on- dan yardım sted. Mûsâ da ona br yumruk ndrp onu öl- dürdü. Mûsâ, “Bu eytanın dr. O, gerçekten apaçık br saptırıcı dümandır” ded. 2 16. Mûsâ, “Rabbm! üphesz ben nefsme zulmettm. Ben af- fet” ded. Allah da onu affett. üphesz O, çok baılayandır, 2 . (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Konu le lgl olarak ayrıca bakınız: u’arâ sûres, âyet, 19-20. 28 / SA S SÛR ES 427 çok merhamet ed endr. 17. “R abbm! Bana verd  n nmetle asla suçlulara ark a ç ı kma- yacaım” ded. 18. Korkarak , etraf ı gözetleyerek ehrde sabahlad ı. Br de ne görsün, dün kendsnden yardım steyen
Bu metnin özeti: Konu le lgl olarak ayrıca bakınız: u’arâ sûres, âyet, 19-20. 28 / SA S SÛR ES 427 çok merhamet ed endr. 17. “R abbm! Bana verd  n nmetle asla suçlulara ark a ç ı kma- yacaım” ded. 18. Korkarak , etraf ı gözetleyerek ehrde sabahlad ı. Br de ne görsün, dün kendsnden yardım steyen yne feryat ederek ondan yardım styordu. Mûsâ da ona, “Bell k sen azgın br kmsesn” ded. 19. Mû sâ ,  k  snn de dümanı olan adamı yak alamak  ste y n- ce adam, “Ey Mûsâ! Dün br n öldürdüün gb, ben de öl- dür mek m  styorsun. Sen ancak yer y üzünde br zorba ol- mak styorsun, arabuluculardan olmak stemyorsun” ded. 20. ehrn öbür ucundan koarak br adam geld. “Ey Mûsâ! le- r gelenler sen öldürmek ç n aralarında senn durumunu görüüyorlar. ehrden hemen çık. (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
üphesz ben sana öüt verenlerdenm” ded. 21. Mûsâ, korku çnde etrafı gözetleyerek ehrden çıktı ve “Ey Rabbm! Ben bu zalm kavmden kurtar” ded. 22. (ehrden çıkıp) Medyen’e doru yöneldnde, “Umarım Rabbm ben doru yola letr” ded. 23. Medyen suyuna varınca, suyun baında (hayvanlar
Bu metnin özeti: üphesz ben sana öüt verenlerdenm” ded. 21. Mûsâ, korku çnde etrafı gözetleyerek ehrden çıktı ve “Ey Rabbm! Ben bu zalm kavmden kurtar” ded. 22. (ehrden çıkıp) Medyen’e doru yöneldnde, “Umarım Rabbm ben doru yola letr” ded. 23. Medyen suyuna varınca, suyun baında (hayvanlarını) sula- makta olan bazı nsanlar gördü. Bunların yanında da koyun- larını suya salmamak çn uraan k kız gördü. Mûsâ on- lara, “(Koyunlarınızı burada tutmaktak) maksadınız ne?” ded. Onlar, “Çobanlar sulayıp çeklnceye kadar bz koyun- larımızı sulayamayız. Babamız se çok yalı br adamdır” de- dler. 24. Bunun üzerne Mûsâ onların koyunlarını suladı. Sonra göl- geye çeklp, “Rabbm! Bana gönderecen her hayra muh- tac ım” ded. 25. (Kavram odaklı açıklama).
Kuran'daki bir ayeti ya da sureyi yorumlayın.
Nhayet kızlardan br utana utana yürüyerek ona gelp, “B- zm çn koyunlarımızı sulamanın ücretn vermek üzere ba- 28 / SA S SÛR ES 428 bam sen çaırıyor” ded. Mûsâ, onun (u’ayb’ın) yanına ge- lp baından geçenler ona anlatınca u’ayb, “Korkma, o za- lm kavmden kurtuldun” ded. 26. Kız
Bu metnin özeti: Nhayet kızlardan br utana utana yürüyerek ona gelp, “B- zm çn koyunlarımızı sulamanın ücretn vermek üzere ba- 28 / SA S SÛR ES 428 bam sen çaırıyor” ded. Mûsâ, onun (u’ayb’ın) yanına ge- lp baından geçenler ona anlatınca u’ayb, “Korkma, o za- lm kavmden kurtuldun” ded. 26. Kızlardan br, “Babacıım, onu ücretle tut. Herhâlde ücret- le tuttuklarının en hayırlısı, güçlü ve güvenlr olan bu adam olacaktır” ded. 27. u’ay b, “Ben, sek  z y ı l bana çalı mana k arı l ı k , u  k  k ı zım- dan br  sn sana n k âhlamak  styo r u m. Eer sen bunu on yıla tamamlarsan, o da sende n olur. Ben sen zora komak da  stemyor um. naal lah ben sal h k  mselerd en bulacak- sın” ded. 28. Mûsâ, öyle ded: “Bu, sennle benm aramda br . (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
k sü- reden hang  sn tamamlarsam bana br husûmet yok . A l lah, söyledklermze vekldr.” 29. Mû sâ , sü re y  tamamlay ıp a lesy le yola ç ı k ınca , Tûr taraf ın- da br ate görmü ve alesne, “Sz burada kalın, ben br ate gördüm, (oraya gdyorum). Umarım oradan sze br haber ya d
Bu metnin özeti: k sü- reden hang  sn tamamlarsam bana br husûmet yok . A l lah, söyledklermze vekldr.” 29. Mû sâ , sü re y  tamamlay ıp a lesy le yola ç ı k ınca , Tûr taraf ın- da br ate görmü ve alesne, “Sz burada kalın, ben br ate gördüm, (oraya gdyorum). Umarım oradan sze br haber ya da ısınmanız çn ateten br kor getrrm” 3 ded. 30. Mûsâ, aten yanına gelnce, o mübarek yerdek vadnn sa tarafındak aaçtan öyle sesle nld: “Ey Mûsâ! üphesz ben, evet, ben âlemlern Rabb olan Allah’ım.” 31. “Denen (yere) at.” (Mûsâ, denen attı). Onu br yı- lanmı gb süratle hareket eder görünce, arkasına bakma- dan dönüp kaçtı. (Bu sefer öy le seslenld:) “Ey Mûsâ! Ber gel, korkma. Çünkü sen güvenlkte olanlardansın.” 32. “Eln koynuna sok. (Kavram odaklı açıklama).
Bu tarihi olayın açıklamasını yapın.
(Alaca hastalıı gb) br hastalık sebe- byle olmaksızın bembeyaz br hâlde çıksın. Korkudan açı- lan kolunu kendne çek (toparlan). te bunlar, F rav un ve ler gelen adamlarına (göstermen çn) Rabbn tarafından 3. Hz . Mûsâ’nın Mısır yolculu u sırasında yaadıı olaylar çn ayrıca bakınız:
Bu metnin özeti: (Alaca hastalıı gb) br hastalık sebe- byle olmaksızın bembeyaz br hâlde çıksın. Korkudan açı- lan kolunu kendne çek (toparlan). te bunlar, F rav un ve ler gelen adamlarına (göstermen çn) Rabbn tarafından 3. Hz . Mûsâ’nın Mısır yolculu u sırasında yaadıı olaylar çn ayrıca bakınız: Tâ-Hâ sûre s, âyet, 9-48. 28 / SA S SÛR ES 429 (sana verlen) k delldr. Çünkü onlar fasık br kavmdrler.” 33. Mûsâ, öyle ded: “Ey Rabbm! üphesz ben onlardan b- rsn öldürdüm. Onların da be n öldürmelernden korku- yorum.” 34. “Kardem Hârûn’un dl benmknden daha düzgündür. Onu da benmle brlkte, ben do r ulay an br yard ımc ı ola- rak gönder. Çünkü ben, onların ben yalanlamalarından kor- ku yo r u m.” 35. (Kavram odaklı açıklama).
Kuran'daki bir ayeti ya da sureyi yorumlayın.
Allah, “Sen kardenle destekleyecez ve sze br ktdar ve- recez de âyetlermz sayesnde sze (kötü br amaçla) ula- amayacaklar. S z ve sze uyanlar, ga lp gelecek olanlardır ” ded. 36. Mûsâ, onlara delllermz apaçık olarak getrnce onlar, “Bu, ancak uydurulmu br shrdr. Bz geç
Bu metnin özeti: Allah, “Sen kardenle destekleyecez ve sze br ktdar ve- recez de âyetlermz sayesnde sze (kötü br amaçla) ula- amayacaklar. S z ve sze uyanlar, ga lp gelecek olanlardır ” ded. 36. Mûsâ, onlara delllermz apaçık olarak getrnce onlar, “Bu, ancak uydurulmu br shrdr. Bz geçm atalarımızın za- manında böyle br eyn varlıını duymadık” dedler. 37. Mûsâ, “Katından kmn hdayet getrdn ve bu yurdun (güzel) sonucunun kmn olacaını Rabbm daha y blr. Dorusu zalmler kurtulua eremezler” ded. 38. Fravun, “Ey ler gelenler! Szn benden baka br lâhınız olduunu blmyorum. Ey Hâmân! Benm çn br ate yakıp tula pr de bana br kule yap! Belk Mûsâ’nın lâhına çıkar bakarım(!) üphesz ben onun mutlaka yalancılardan oldu- unu sanıyorum” ded. 39. (Kavram odaklı açıklama).
Kuran'daki bir ayeti ya da sureyi yorumlayın.
O ve askerler yeryüzünde haksız yere büyüklük tasladılar ve gerçekten bze döndürülmeyeceklern sandılar. 40. Bz de onu ve askerlern yakalad ık ve onları denze attık (O rada bo uldular). Zalmler n sonunun nası l oldu u na bak! 41. Bz onları, atee çaıran öncüler kıldık. Kıyamet günü de k
Bu metnin özeti: O ve askerler yeryüzünde haksız yere büyüklük tasladılar ve gerçekten bze döndürülmeyeceklern sandılar. 40. Bz de onu ve askerlern yakalad ık ve onları denze attık (O rada bo uldular). Zalmler n sonunun nası l oldu u na bak! 41. Bz onları, atee çaıran öncüler kıldık. Kıyamet günü de kendlerne yardım edlmeyecektr. 42. Bu dünyada onları lânete urattık. Kıyamet gününde de on- 28 / SA S SÛR ES 430 lar renç kılınmı kmselerden olacaklardır. 43. Andolsun, lk nesller yok ettkten sonra Mûsâ’ya -düünüp  b ret al sınlar dye- nsanlar ın k alp gözünü aç an del l l er ve br hdayet rehber, br rahmet olarak Ktab’ı (Tevrat’ı) verdk. 44. (Ey Muhammed!) Mûsâ’ya o emr verdmz zaman sen (vadnn) batı tarafında deldn. (O olayı) görenlerden de de  ldn. 4 45. (Kavram odaklı açıklama).
Bu metnin bize verdiği dersleri yazın.
Fakat bz (Mûsâ’dan sonra) brçok nesller meydana getr- dk. Üzerlernden uzun çalar geçt. Sen Medyen halkı ara- sında yaıyor deldn, âyetlermz onlardan okuyup öre- nyor da de  ldn. Fak at bz ( bu haber ) gönderenz . 46. Yne bz (Mûsâ’ya) seslendm z zaman Tûr’un yan tarafın- d
Bu metnin özeti: Fakat bz (Mûsâ’dan sonra) brçok nesller meydana getr- dk. Üzerlernden uzun çalar geçt. Sen Medyen halkı ara- sında yaıyor deldn, âyetlermz onlardan okuyup öre- nyor da de  ldn. Fak at bz ( bu haber ) gönderenz . 46. Yne bz (Mûsâ’ya) seslendm z zaman Tûr’un yan tarafın- da da deldn. Fakat Rabb nden br rahmet olarak, senden önce kendlerne hçbr uyarıcı gelmeyen br kavm, düü- nüp öüt alsınlar dye uyarman çn (o haberler) sana bl- dryoruz. 47. Kend yaptıkları sebebyle balarına br musbet gelp de, “Ey Rabbmz! Bze br Peygamber gönderseydn de âyetlerne uysaydık ve mü’mnlerden olsaydık” dyecek ol- ma salard ı, sen peygambe r olarak göndermezdk. 48. (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Onlara katımızdan gerçek gelnce, “Mûsâ’ya verlen (mu- cze)lern benzer nçn buna da verlmed” dedler. Onlar daha önce Mûsâ’ya verlen (mucze)ler nkâr etmemler myd? Onlar, “k shrbaz brbrlerne destek oluyor” ded- ler. “Bz hepsn nkâr edyoruz” dedler. 49. De k: “Eer doru s
Bu metnin özeti: Onlara katımızdan gerçek gelnce, “Mûsâ’ya verlen (mu- cze)lern benzer nçn buna da verlmed” dedler. Onlar daha önce Mûsâ’ya verlen (mucze)ler nkâr etmemler myd? Onlar, “k shrbaz brbrlerne destek oluyor” ded- ler. “Bz hepsn nkâr edyoruz” dedler. 49. De k: “Eer doru söyleyenle r senz, Allah katından, do- ruya bu ksnden (Tevrat ve Kur’an’dan) daha çok ulatıran br ktap getrn de, ben ona uyayım.” 50. Eer (bu konuda) sana cevap veremezlerse, bl k onlar sa- dece kend nefslernn arzularına uymaktadırlar. Km, 4 . Âyette geçen “emr” çn bakınız : Nâz’ât sûre s, âyet, 16-19. 28 / SA S SÛR ES 431 Allah’tan br yol gösterme olmaksızın kend nefsnn arzu- suna uyandan daha sapıktır. üphesz Allah, zalmler toplu- munu doruya letmez. 51. (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Andolsun, düünüp öüt alsınlar dye o sözü (Kur’an âyetlern) onlara pe pee ulatırdık. 52. Bu Kur’an’dan önce kendlerne ktap verdklermz var ya, te onlar ona da nanırlar. 53. Kur’an kendlerne okunduu zaman, “Ona nandık, üphe- sz o Rabbmzden gelen gerçektr. üphesz bz ondan ön
Bu metnin özeti: Andolsun, düünüp öüt alsınlar dye o sözü (Kur’an âyetlern) onlara pe pee ulatırdık. 52. Bu Kur’an’dan önce kendlerne ktap verdklermz var ya, te onlar ona da nanırlar. 53. Kur’an kendlerne okunduu zaman, “Ona nandık, üphe- sz o Rabbmzden gelen gerçektr. üphesz bz ondan önce de müslümandık” derler. 54. te onların, sabredp kötülüü ylkle savmaları ve kendle- rne rızık olarak verdklermzden Allah yolunda harcama- lar ı k arı l ı ında , mük âfatlar ı kend l er ne  k  kez ver  lecektr. 55. Bo sözü ttkler vakt ondan yüz çevrrler ve, “Bzm - lermz bze, szn lernz de sze. Selâm ol sun sze ( bzden sze zarar gelmez). Bz cahller stemeyz” derler. 56. üphesz sen sevdn kmsey doru yola letemezsn. (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Fakat Allah, dled kmsey doru yola ertrr. O, doru yola ge- lecekler daha y blr. 57. Onlar, “Sznle beraber doru yolu tutarsak, kend yurdu- muzdan koparılıp çıkarılırız” dedler. Bz onları tarafımız- dan br rızık olarak, her türlü meyve ve mahsullern kend- snde toplandıı, say
Bu metnin özeti: Fakat Allah, dled kmsey doru yola ertrr. O, doru yola ge- lecekler daha y blr. 57. Onlar, “Sznle beraber doru yolu tutarsak, kend yurdu- muzdan koparılıp çıkarılırız” dedler. Bz onları tarafımız- dan br rızık olarak, her türlü meyve ve mahsullern kend- snde toplandıı, saygın ve güvenlkl br yere yerletrmedk m? Fakat onların çou blmezler. 58. Bz nmetler çnde ımaran nce memleket halkını helâk et- mzdr. te kendlernden sonra çlernde pek az oturul- mu yurtları! (O yurtla ra) bz vars olduk, bz. 59. Rabbn, ülkelern merkezî yerler ne, kendlerne âyetlermz okuyan br peygamber göndermedkçe oraları helâk edc de  ldr. Zaten bz , hal k lar ı zalm olmadı kça memleketler  helâk etmeyz. 28 / SA S SÛR ES 432 60. (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
(Dünyalık olarak) sze verlen her ey, dünya hayatının ge- çml ve süsüdür. Allah’ın katındak se daha hayırlı ve daha kalıcıdır. Hâlâ aklınızı kullanmıyor musunuz? 61. Kendsne güzel br vaadde bulunduumuz ve o vaad edlen eye kavuacak olan kmse, dünya hayatının geçmlklern- den yararla
Bu metnin özeti: (Dünyalık olarak) sze verlen her ey, dünya hayatının ge- çml ve süsüdür. Allah’ın katındak se daha hayırlı ve daha kalıcıdır. Hâlâ aklınızı kullanmıyor musunuz? 61. Kendsne güzel br vaadde bulunduumuz ve o vaad edlen eye kavuacak olan kmse, dünya hayatının geçmlklern- den yararlandırdıımız, sonra da kıyamet günü (hesaba çe- klmek çn) huzura getrlecek kmse gb mdr? 62. Allah’ın onlara seslenerek, “H an benm, var olduunu dda ettnz ortaklarım?” dyece günü hatırla! 63. Haklarında azap hükmü gerçek leenler, “Ey Rabbmz! te unlar bzm azdırdıklarımızd ır. Kendmz azdıımız gb onları da azdırdık. md de onlardan uzaklaıp sana dön- dük. Zaten (gerçekte) onlar bze tapmıyorlardı” dyecekler- dr. 64. Onlara, “Hayd ortaklarınızı çaırın!” denr. (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Onlar da çaı- rırlar fakat ortakları onlara cevap veremez. Azabı görürler. Keke onlar (dünyada  ken) dor u yola gel selerd. 65. Allah’ın onlara seslenerek, “P eygamberlere ne cevap verd- n  z ? d  yece  g ü nü hat ı r l a .” 66. O gün onlara karı bütün (olumlu) haber kapıları kapanmı- tı
Bu metnin özeti: Onlar da çaı- rırlar fakat ortakları onlara cevap veremez. Azabı görürler. Keke onlar (dünyada  ken) dor u yola gel selerd. 65. Allah’ın onlara seslenerek, “P eygamberlere ne cevap verd- n  z ? d  yece  g ü nü hat ı r l a .” 66. O gün onlara karı bütün (olumlu) haber kapıları kapanmı- tır. Artık brbrlerne de soramazlar. 67. Ama tövbe edp man eden ve salh amel leyen kmsenn kurtulua erenlerden olması umulur. 68. Rabbn, dledn yaratır ve seçer. Onların se seçm hakkı yoktur. 5 Allah, onların ortak kotuklarından uzaktır ve yü- 5. “Onların se seçm hakkı yoktur” cümles kendnden öncek “Rabbn dledn yara- tır, ve (dledn) seçer” cümles le brlkte, yukarıda (62-64. (Kavram odaklı açıklama).
Kuran'daki bir ayeti ya da sureyi yorumlayın.
ayetlerde) sözü edlen; mürklern lah olarak seçp badet ettkler  eylerle balantılıdır. Buna göre “On- ların se seçm hakkı yoktur” cümlesnn anlamı “badet edlecek varlık konusunda Allah’tan bakasını seçme hakları yoktur” demek olur. Ayrıca ayet “Mutlak yaratma ve seçme/terch etme Alla
Bu metnin özeti: ayetlerde) sözü edlen; mürklern lah olarak seçp badet ettkler  eylerle balantılıdır. Buna göre “On- ların se seçm hakkı yoktur” cümlesnn anlamı “badet edlecek varlık konusunda Allah’tan bakasını seçme hakları yoktur” demek olur. Ayrıca ayet “Mutlak yaratma ve seçme/terch etme Allah’a mahsustur. Yaratılmıların se mutlak anlamda seçme yetkler yoktur” eklnde ve daha baka ekllerde de yorumlanmıtır. 28 / SA S SÛR ES 433 ced  r. 69. Rabbn, onların snelernn gzledn de açıa vurdukları- nı da blr. 70. O, Allah’tır. O’ndan baka hçbr lâh yoktur. Dünya- da da ahrette de hamd O’na mahsustur. Hüküm yalnızca O’nundur. Kesnlkle O’na döndürüleceksnz. 71. De k: “Ne dersnz? (Kavram odaklı açıklama).
Bu metnin bize verdiği dersleri yazın.
Allah, üzernze gecey kıyamete kadar sürekl kılsaydı, Allah’tan baka hang lâh sze br aydınlık getrr? Hâlâ duymayacak mısınız?” 72. De k: “Ne dersnz? Allah, üzernze gündüzü kıyamete ka- dar sürekl k ı l saydı, A l lah’tan bak a hang   lâh sze ç nde dnlenecenz br gece getre
Bu metnin özeti: Allah, üzernze gecey kıyamete kadar sürekl kılsaydı, Allah’tan baka hang lâh sze br aydınlık getrr? Hâlâ duymayacak mısınız?” 72. De k: “Ne dersnz? Allah, üzernze gündüzü kıyamete ka- dar sürekl k ı l saydı, A l lah’tan bak a hang   lâh sze ç nde dnlenecenz br gece getreblr? Hâlâ görmeyecek ms- nz?” 73. Allah, rahmetnden ötürü gecey çnde dnlenesnz; gün- düzü de, lütfundan steyesnz ve ükredesnz dye szn çn yarattı. 74. Allah’ın, onlara seslenerek, “H an benm, var olduunu dda ettnz ortaklarım”? dyece günü hatırla. 75. Her ümmetten br aht çıkarırı z ve (kâfrlere), “Kesn dell- nz getrn” derz. (Kavram odaklı açıklama).
Kuran'daki bir ayeti ya da sureyi yorumlayın.
Onlar da gerçen Allah’a at olduunu b- lrler ve (Allah’a ortak dye) uydurdukları eyler kendlern yüzüstü bırakıp kaybolup gtmlerdr. 76. üphesz Kârûn, 6 Mûsâ’nın kavmndend. Onlara karı az- gınlık ett. Bz ona, anahtarlarını (ble taımak) güçlü br toplulua aır gelecek hazneler
Bu metnin özeti: Onlar da gerçen Allah’a at olduunu b- lrler ve (Allah’a ortak dye) uydurdukları eyler kendlern yüzüstü bırakıp kaybolup gtmlerdr. 76. üphesz Kârûn, 6 Mûsâ’nın kavmndend. Onlara karı az- gınlık ett. Bz ona, anahtarlarını (ble taımak) güçlü br toplulua aır gelecek hazneler verdk. Han, kavm kend- sne öyle demt: “Böbürle nme! Çünkü Allah, böbürlenp ımaranları sevmez.” 77. “Allah’ın sana verd (servet ve zengnlk gb) eylerde ah- 6. Zengnln ve zengnlk le kbrlenmenn ve gururlanmanın smges olan Karun, Hz. Musa ve Hz. Harun’un Allah’tan alıp nsanlara sunduu emrlere karı çıkıp adı ge- çen peygamberlere kaı syan bayraı açan kdr. Hakkında sralyat kökenl brçok rvayet vardır. (Kavram odaklı açıklama).
Bu tarihi olayın açıklamasını yapın.
Kârun çn ayrıca bakınız: Ankebût, 29/39; Mü’mn, 40/23–24. 28 / SA S SÛR ES 434 ret yurdunu ara. (Onları nsanların yararına harcayarak ah- rette sen mutlu kılacak mükâfatı elde etmee çalı). Dünya- dan da nasbn unutma. (Bu mkânlardan ölçülü br eklde kendn de yararlan.) A l lah’ ın sa
Bu metnin özeti: Kârun çn ayrıca bakınız: Ankebût, 29/39; Mü’mn, 40/23–24. 28 / SA S SÛR ES 434 ret yurdunu ara. (Onları nsanların yararına harcayarak ah- rette sen mutlu kılacak mükâfatı elde etmee çalı). Dünya- dan da nasbn unutma. (Bu mkânlardan ölçülü br eklde kendn de yararlan.) A l lah’ ın sana ylk yaptıı gb sen de ylk yap ve yeryüzünde bozgunculuk steme. Çünkü Allah, bozguncuları sevmez.” 78. K âr ûn, “Bunlar bana bendek  b lg  ve becer den dolay ı ve - rlmtr” ded. O, Allah’ın kendnden öncek nesllerden, ondan daha kuvvetl ve daha çok mal brktrm kmseler helâk etm olduunu blmyor muydu? Suçlulukları kesn- lem olanlara günahları konusunda soru sorulmaz (Çünkü Allah hepsn blr). 79. Kârûn, znet ve görkem çersnde kavmnn karısına çık- tı. (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Dünya hayatını arzu edenler, “Keke Kârûn’a verlen (ser- vet) gb bzm de (servetmz) olsaydı. üphesz o büyük br servet sahbdr” dedler. 80. Kendlerne lm verlm olanlar se, “Yazıklar olsun sze! man edp de y ler yapanlara Allah’ın verece mükâfat daha hayırlıdır. Ona da ancak
Bu metnin özeti: Dünya hayatını arzu edenler, “Keke Kârûn’a verlen (ser- vet) gb bzm de (servetmz) olsaydı. üphesz o büyük br servet sahbdr” dedler. 80. Kendlerne lm verlm olanlar se, “Yazıklar olsun sze! man edp de y ler yapanlara Allah’ın verece mükâfat daha hayırlıdır. Ona da ancak sabredenler kavuturulur” de- dler. 81. Sonunda onu da, sarayını da yern dbne batırdık. Allah’a karı ona yardım edeblecek adamları da yoktu. Kendsn sav u nup ku r tarab  l eceklerden de de  ld! 82. Daha dün onun yernde olmayı arzu edenler, “Vay! Demek k Allah, kullarından dled kmselere rızkı bol verr ve (d- ledne) kısarmı. Allah, bze lütfetm olmasaydı, bz de yern dbne geçrrd. Demek k kâfrler flah olmayacak” demeye baladılar. 83. te ahret yurdu. (Kavram odaklı açıklama).
Kuran'daki bir ayeti ya da sureyi yorumlayın.
Bz, onu yeryüzünde büyüklük taslamayan ve bozg unculuk ç ı k ar may anlara has k ı lar ı z . So nuç, A l lah’a karı gelmekten sakınanlarındır. 28 / SA S SÛR ES 435 84. Km br ylk getrrse, ona bundan daha hayırlısı vardır. Km de br kötülük getrrse, blsn k, kötülük leyenler an- cak
Bu metnin özeti: Bz, onu yeryüzünde büyüklük taslamayan ve bozg unculuk ç ı k ar may anlara has k ı lar ı z . So nuç, A l lah’a karı gelmekten sakınanlarındır. 28 / SA S SÛR ES 435 84. Km br ylk getrrse, ona bundan daha hayırlısı vardır. Km de br kötülük getrrse, blsn k, kötülük leyenler an- cak yapmakta olduklarının cezasına çarptırılırlar. 85. Kur’an’ı sana farz kılan All ah, üphesz sen dönülecek yere döndürecektr. De k: “Rabbm hdayetle gelen ve apaçık br sapıklık çnde olanı daha y blr.” 7 86. Sen, bu ktabın sana verlecen ummuyordun. Ancak o, Rabbnden br rahmet olarak sana verld. Öyle se kâfrlere sakın arka çıkma. 87. A l lah’ ın âyetler  sana ndr  l d kten sonra , sak ın sen onlar- dan çevrmesnler. (Kavram odaklı açıklama).
Kuran'daki bir ayeti ya da sureyi yorumlayın.
Rabbne çaır ve sakın Allah’a ortak ko- anlardan olma! 88. Sen Allah le beraber baka br lâha badet etme. O’ndan baka hçbr lâh yoktur. O’nun zatından baka her ey yok olacaktır. Hüküm yalnızca O’nundur ve kesnlkle O’na dön- dürüleceksnz. 7 . Bu âyetn Mekke le Medne arasında hcret
Bu metnin özeti: Rabbne çaır ve sakın Allah’a ortak ko- anlardan olma! 88. Sen Allah le beraber baka br lâha badet etme. O’ndan baka hçbr lâh yoktur. O’nun zatından baka her ey yok olacaktır. Hüküm yalnızca O’nundur ve kesnlkle O’na dön- dürüleceksnz. 7 . Bu âyetn Mekke le Medne arasında hcret sırasında nd rvayet edlmtr. Buna göre Hz. Peygamber’e, mürkler tarafından çıkarıldıı Mekke’ye tekrar dönece ha- ber verlm olmaktadır. “Dönülecek yer”, “ahrette en yüksek makam” eklnde de yo- rumlanmıtır. 28 / SA S SÛR ES 436 Mekke dönemnde nmtr. 69 âyer. Sûre, adını 41. âyee geçen “el- Ankebût” kelmesnden almıtır. Ankebût, örümcek demektr. (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Sûrede balı- ca, Allah’ın brl, peygamberlk, öldükt en sonra drlme gb temel nanç ko- nuları le Nûh, brahm, Lût ve u’ayb g  b peygamberler n  b ret dolu k ı ssalar ı konu edlmektedr. Yne Âd ve Semûd gb kavmlerle Kârûn ve Hâmân gb tar  hn azg ın lderler nn balar ına gel
Bu metnin özeti: Sûrede balı- ca, Allah’ın brl, peygamberlk, öldükt en sonra drlme gb temel nanç ko- nuları le Nûh, brahm, Lût ve u’ayb g  b peygamberler n  b ret dolu k ı ssalar ı konu edlmektedr. Yne Âd ve Semûd gb kavmlerle Kârûn ve Hâmân gb tar  hn azg ın lderler nn balar ına gelenlere dkkat çeklmektedr. Bismillâhirrahmânirrahîm. 1. Elf Lâm Mîm. 1 2. nsanlar, “nandık” demekle bırak ı lacaklar ını ve mt han edlmeyeceklern m zannederler. 3. Andolsun, bz onlardan öncekler de mthan etmtk. Al- lah, doru söyleyenler de mutlaka blr, yalancıları da mut- lak a b lr (ve gerçe  or taya ç ı k ar ır). 4. Yoksa kötülük yapanlar, bzden kaçıp kurtulacaklarını mı sandı lar. Ne kötü hükmedyorlar! 5. (Kavram odaklı açıklama).
Bu metnin bize verdiği dersleri yazın.
Her km Allah’a kavumayı umarsa, blsn k Allah’ın tayn ett o vakt elbette gelecektr. O, hakkıyla tendr, hakkıy- la blendr. 6. Her km chad ederse, ancak kends çn chad etm olur. üphesz Allah, âlemlere muhtaç deldr. 7. man edp salh amel leyenlern kötülüklern el- bet
Bu metnin özeti: Her km Allah’a kavumayı umarsa, blsn k Allah’ın tayn ett o vakt elbette gelecektr. O, hakkıyla tendr, hakkıy- la blendr. 6. Her km chad ederse, ancak kends çn chad etm olur. üphesz Allah, âlemlere muhtaç deldr. 7. man edp salh amel leyenlern kötülüklern el- bette ör tece  z . Onlar ı  led  k l er nn daha g ü zel  y le mükâfatlandıracaız. 8. Bz, nsana, ana-babasına ylk etmesn emrettk. âyet on- lar sen, hakkında hçbr blgn olmayan ey bana ortak ko- 1 . Bu harflerle lgl olarak Bakara sûresnn lk âyetnn dpnotuna bakınız. 29 ANKEBÛT SÛR ES 29 / ANKEBÛT SÛRES 437 man çn zorlarlarsa, bu takdrde onlara taat etme. Dönüü- nüz ancak bana olacaktır ve ben yapmakta olduklar ınızı sze hab e r verece  m . 9. (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
man edp de salh amel leye nler var ya, bz onları mutlaka salhler (yler) arasına sokacaız. 10. nsanlardan öyleler vardır k, “Allah’a nandık” derler. Ama Allah urunda br ezaya uratıl ınca, nsanlardan gördükler baskı ve kencey Allah’ın azabı gb tutar. Andolsun, Rab- bnden br y
Bu metnin özeti: man edp de salh amel leye nler var ya, bz onları mutlaka salhler (yler) arasına sokacaız. 10. nsanlardan öyleler vardır k, “Allah’a nandık” derler. Ama Allah urunda br ezaya uratıl ınca, nsanlardan gördükler baskı ve kencey Allah’ın azabı gb tutar. Andolsun, Rab- bnden br yardım gelecek olsa mutlak a , “Bz de sznle be- raberdk” derler. Allah, herk esn kalbnde olanı en y blen del mdr? 11. Allah, elbette kendsne man edenler de blr ve elbette mü- naf ı klar ı da b lr. 12. nkâr edenler man edenlere , “Yolumuza uyun da szn gü- nahlarınızı yüklenelm” derler. Hâlbuk onların günahların- dan hçbr ey yüklenecek dellerdr. üphesz onlar kesn- lkle yalancılardır. 13. (Kavram odaklı açıklama).
Kuran'daki bir ayeti ya da sureyi yorumlayın.
Andolsun, onlar mutlaka kend yüklern ve kend yüklery- le beraber nce aır yükler yükleneceklerdr. Uydurmak- ta oldukları eylerden de kıyamet günü üphesz, sorguya çekleceklerdr. 2 14. Andolsun, bz, Nûh’u kend kavmne peygamber olarak gön- derdk. O da dokuz yüz ell yıl onların arasınd
Bu metnin özeti: Andolsun, onlar mutlaka kend yüklern ve kend yüklery- le beraber nce aır yükler yükleneceklerdr. Uydurmak- ta oldukları eylerden de kıyamet günü üphesz, sorguya çekleceklerdr. 2 14. Andolsun, bz, Nûh’u kend kavmne peygamber olarak gön- derdk. O da dokuz yüz ell yıl onların arasında kaldı. Net- cede onlar zulümlern sürdürürlerken tûfan kendlern ya- kalayıverd. 15. Bz de onu (Nûh’u) ve gemde bulunanları kurtardık ve 2. 12. ayette nkârcıların; mümnlern/baka larının günahlarını üstlenerek onları so- rumluluktan kurtarma konumunda bulunmadıkları gb bu sözlernde samm ol- madıkları fade edlyor. Bu 13. ayette se kend günahları yanında, yoldan çıkardık- ları kmselern de günahlarına ortak olacaklarına aret edlyor. (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
29 / ANKEBÛT SÛRES 438 bunu âlemlere br bret kıldık. 16. brahm’ de peygamber olarak gönderdk. Han o, kavmne öyle demt: “Allah’a kulluk edn, O’na karı gelmekten sa- kının. Eer blrsenz, bu szn çn daha hayırlıdır.” 17. “Sz, Allah’ı bırakarak ancak putlara tapıyorsunuz ve yalan u
Bu metnin özeti: 29 / ANKEBÛT SÛRES 438 bunu âlemlere br bret kıldık. 16. brahm’ de peygamber olarak gönderdk. Han o, kavmne öyle demt: “Allah’a kulluk edn, O’na karı gelmekten sa- kının. Eer blrsenz, bu szn çn daha hayırlıdır.” 17. “Sz, Allah’ı bırakarak ancak putlara tapıyorsunuz ve yalan uyduruyorsunuz. Allah’ı bırakar ak taptıklarınız ın sze hçbr rızık vermeye güçler yetmez. Öyle se rızkı Allah’ın katında arayın. O’na kulluk edn ve O’na ükredn. Sz yalnız O’na döndürüleceksnz.” 18. “Eer sz yalanlarsanız b ln k  , szden önce geçen br tak ım ümmetler de yalanlamılardı. Peyg ambere düen apaçık teb- lden baka br ey deldr.” 19. Onlar, A l lah’ ın balang ıçta yaratmay ı nası l yaptı ını, son- ra onu nasıl tekrarladıını görmüyorlar mı? (Kavram odaklı açıklama).
Bu tarihi olayın açıklamasını yapın.
üphesz bu, Allah’a göre kolaydır. 3 20. De k: “Yeryüzünde dolaın da Allah’ın balangıçta yaratma- yı nasıl yaptıına bakın. Sonra Allah (aynı eklde) sonrak yaratmayı da yapacaktır. (Kıyame tten sonra her ey tekrar yaratacaktır) üphesz Allah’ın gücü her eye hakkıyla ye- te r.” 21. O, dle
Bu metnin özeti: üphesz bu, Allah’a göre kolaydır. 3 20. De k: “Yeryüzünde dolaın da Allah’ın balangıçta yaratma- yı nasıl yaptıına bakın. Sonra Allah (aynı eklde) sonrak yaratmayı da yapacaktır. (Kıyame tten sonra her ey tekrar yaratacaktır) üphesz Allah’ın gücü her eye hakkıyla ye- te r.” 21. O, dledne azap eder, dledne de merhamet eder. Ancak O’na döndürüleceksnz. 22. Sz, yerde de gökte de (Allah’ı) âcz bırakacak delsnz. S- zn Allah’tan baka ne br dostunuz, ne de br yardımcınız vard ır. 3 . Âyette, kânatta yaratma olayının aralıksız devam ett vurgulanmakta, Allah’ın yaratma kudretne dkkat çeklmektedr. Br canlı yok olurken yern baka br canlı almaktadır. Bu kanun, toplumsal hayatta da mükemmel br uygulama alanı bulur. (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Mlletlern br yok olurken yerne br baka mllet geçer. Br sonrak âyette de n bu yönü ön plana çıkarılmıtır. Sonuç olarak da âyetlerde öldükten sonra tekrar drltl- menn gerçekleecene aret edlm olmaktadır. 29 / ANKEBÛT SÛRES 439 23. Allah’ın âyetlern ve O’na kavumayı nkâr e
Bu metnin özeti: Mlletlern br yok olurken yerne br baka mllet geçer. Br sonrak âyette de n bu yönü ön plana çıkarılmıtır. Sonuç olarak da âyetlerde öldükten sonra tekrar drltl- menn gerçekleecene aret edlm olmaktadır. 29 / ANKEBÛT SÛRES 439 23. Allah’ın âyetlern ve O’na kavumayı nkâr edenler var ya; te onlar benm rahmetmden ümt kesmlerdr. te onlar çn elem dolu br azap vardır. 24. (brahm’n) k av mnn cevabı, “Onu öldür ün veya yak ın” demekten baret oldu. Allah da onu ateten kurtardı. üphe- sz bunda nanan br toplum çn bretler vardır. 25. brahm, onlara ded k: “Sırf aranızda dünya hayatına mah- sus br sevg  (ve ç ı k ar) ur una A l lah’ ı bırak ıp br tak ım putlar ed ndnz . (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Sonra k ıyamet g ününde k mnz k mnz nk âr edp tanımayacak; kmnz kmnze lânet edecektr. Barına- ınız cehennem olacaktır. Yard ımcılarınız da olmayacaktır.” 26. Bunun üzerne Lût, 4 ona (brahm’e) man ett. brahm, “Ben, Rabbme (gtmem emrett yere) hcret edecem. 5 üphesz O
Bu metnin özeti: Sonra k ıyamet g ününde k mnz k mnz nk âr edp tanımayacak; kmnz kmnze lânet edecektr. Barına- ınız cehennem olacaktır. Yard ımcılarınız da olmayacaktır.” 26. Bunun üzerne Lût, 4 ona (brahm’e) man ett. brahm, “Ben, Rabbme (gtmem emrett yere) hcret edecem. 5 üphesz O, mutlak güç sahbdr, hüküm ve hkmet sahb- dr” ded. 27. Ona (brahm’e) shak’ı ve Yakub’u bahettk. 6 Onun soyun- dan gelenlere peygamberlk ve ktab verdk. Ayrıca ona dün- yada mükâfatını da verdk. üphesz o, ahrette de salh km- selerdendr. 28. Lû t ’u da peygamber olarak gönderd  k . Han o, k av mne öy- le demt: “Gerçekten sz, szden önce dünyada hçbr top- lumun yapmadıı br hayâsızlıı lyorsunuz.” 4. Lût, Hz. brahm’n kardenn oludu r. (Kavram odaklı açıklama).
Kuran'daki bir ayeti ya da sureyi yorumlayın.
A mcası b rahm’n pe ygamber oldu u - na man etm ve daha sonra kendsne de pe ygambe rlk verlmtr. Ay rıca bak ınız : Hûd, 11/69-73. 5. Tefsr kaynaklarında rvayet edldne göre Lût (a.s), Kûfe köylernde br olan “Kûsâ”dan Harran’a, daha sonra oradan da Flstn’e hcret etmtr. Bu
Bu metnin özeti: A mcası b rahm’n pe ygamber oldu u - na man etm ve daha sonra kendsne de pe ygambe rlk verlmtr. Ay rıca bak ınız : Hûd, 11/69-73. 5. Tefsr kaynaklarında rvayet edldne göre Lût (a.s), Kûfe köylernde br olan “Kûsâ”dan Harran’a, daha sonra oradan da Flstn’e hcret etmtr. Bundan dolayı “Her peygambern br hcret, brahm (a.s) se k hcret vardır” denlmtr. Yolcu- luu sırasında Hz. brahm’e e Sâra le yeen Lût (a.s) elk edyordu. 6. shâk ve Yakup, Hz. brahm’n, smal’den sonra dünyaya gelen oullarıdır. Yakub’un knc adı sral’dr. (Bakınız: Meryem, 19/58) Onun soyundan gelenle- re “sral oulları” gelr. Kur’an kırk k yerde sral oullarına atıfta bulunur. 29 / ANKEBÛT SÛRES 440 29. (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
“Sz hâlâ erkeklere yanaacak, (cnsel htyacı gdermede mer u) yolu k apayacak 7 ve toplantılarınızda edepszlk ya- pacak mısınız?” Kavmnn cevabı, “Eer doru söyleyenler- den sen, hayd Allah’ın azabını getr bze” demeden baret oldu. 30. (Lût) “Ey Rabbm! u bozguncu kavme karı bana yardı
Bu metnin özeti: “Sz hâlâ erkeklere yanaacak, (cnsel htyacı gdermede mer u) yolu k apayacak 7 ve toplantılarınızda edepszlk ya- pacak mısınız?” Kavmnn cevabı, “Eer doru söyleyenler- den sen, hayd Allah’ın azabını getr bze” demeden baret oldu. 30. (Lût) “Ey Rabbm! u bozguncu kavme karı bana yardım et” ded. 31. Elçlermz (melekler) brahm’e müjdey getrdklernde, “Bz, bu memleket halkını hel âk edecez, çünkü oranın aha- ls zalm kmselerdr” dedler. 32. brahm, “Ama orada Lût var” ded. Onlar, “Orada kmn bu- lunduunu bz daha y blrz. Bz, onu ve alesn elbette kurtaracaız. Ancak karısı baka. O, ger kalıp helâk edlen- lerd en olacaktır.” 33. Elçlermz Lût’a geldklernde, Lût, onlar yüzünden tasalan- dı, onlar hakkında çareszlk çne dütü. (Kavram odaklı açıklama).
Kuran'daki bir ayeti ya da sureyi yorumlayın.
Elçler ona, “Kork- ma, üzülme. Bz, sen ve alen kurtaracaız. Ancak karın baka. O, gerde kalıp helâk edlenlerden olacaktır.” 34. üphesz bz, bu memleket halkı üzerne, fasıklık ettklern- den dolayı gökten br azap ndrecez. 35. Andolsun bz, aklını kullanacak br kavm çn o memleket-
Bu metnin özeti: Elçler ona, “Kork- ma, üzülme. Bz, sen ve alen kurtaracaız. Ancak karın baka. O, gerde kalıp helâk edlenlerden olacaktır.” 34. üphesz bz, bu memleket halkı üzerne, fasıklık ettklern- den dolayı gökten br azap ndrecez. 35. Andolsun bz, aklını kullanacak br kavm çn o memleket- ten bret alınacak apaçık br dell bıraktık. 8 36. Medyen’e de kardeler u’a y b’ı peygamber olarak gönder- dk. u’ayb, “Ey kavmm! Allah’a kulluk edn. Ahret gününe ümt besleyn ve yeryüzünde bozgunculuk yaparak karıık- lık çıkarmayın” ded. 37. Kavm, onu yalanladı. Bunun üzerne kendlern o malum 7. Ayet, “Sz hâlâ erkeklere yanaacak, yol kesecek ve toplantılarınızda edepszlk yapa- cak mısınız?” eklnde de anlaılablr. 8. Lût (a.s) çn En’am, 6/86. ayetnn dpnotuna bakınız. (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
29 / ANKEBÛT SÛRES 441 sarsıntı yakaladı da yurtla rında dz üstü çökekaldılar. 38. Âd ve Semûd k av mler n de helâk ett k . Bu , onlar ın ( ha- rap olmu) yurtlarından sze besbell olmutur. eytan, on- lara lern süslem ve onları doru yoldan alıkoymutur. Hâlbuk onlar gözü açık kmsel
Bu metnin özeti: 29 / ANKEBÛT SÛRES 441 sarsıntı yakaladı da yurtla rında dz üstü çökekaldılar. 38. Âd ve Semûd k av mler n de helâk ett k . Bu , onlar ın ( ha- rap olmu) yurtlarından sze besbell olmutur. eytan, on- lara lern süslem ve onları doru yoldan alıkoymutur. Hâlbuk onlar gözü açık kmselerd. 39. Kârûn’u, Fravun’u ve Hâmân’ı da helâk ettk. Andolsun, Mûsâ kendlerne apaçık muczeler getrmt de yeryüzün- de büyüklük taslamılardı. Oy sa bz geçp (azabımızdan) kurtulamazlardı. 9 40. Bunların her brn kend günahları yüzünden yakaladık. Onlardan ta yamur una tuttukla rımız var. Onlardan o kor- kunç sesn yakaladıı kmseler var. Onlardan yern dbne geçrdklermz var. Onlardan suda boduklarımız var. (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Al- lah, onlara zulmedyor deld, fakat onlar kendlerne zul- medyorlardı. 41. Allah’tan bakalarını dost ed nenlern durumu, kendne br ev ednen örümcen durumu gbdr. Evlern en dayanıksızı se üphesz örümcek evdr. Keke blselerd! 42. üphesz Allah, onların, kendn bırakıp da ba
Bu metnin özeti: Al- lah, onlara zulmedyor deld, fakat onlar kendlerne zul- medyorlardı. 41. Allah’tan bakalarını dost ed nenlern durumu, kendne br ev ednen örümcen durumu gbdr. Evlern en dayanıksızı se üphesz örümcek evdr. Keke blselerd! 42. üphesz Allah, onların, kendn bırakıp da baka ne tür ey- lere taptıklarını blyor. O, mutlak güç sahbdr, hüküm ve hkmet sahbdr. 43. te bu temsller bz nsanlar çn getryoruz. Onları ancak blgnler düünüp anlarlar. 44. Allah, gökler ve yer hak ve hkmete uygun olarak yaratmı- tır. te bunda nananlar çn br bret vardır. 45. (Ey Muhammed!) Ktaptan sana vahyolunanı oku, namazı da dosdoru kıl. Çünkü namaz, nsanı hayâsızlıktan ve kötü- 9. Hâmân, Fravun’un vezr d. (Kavram odaklı açıklama).
Kuran'daki bir ayeti ya da sureyi yorumlayın.
Bu ahsın adı ayrıca Kasas, 28/6, 8 ve 38; Mümn, 40/24 ve 36. ayetlernde geçmektedr. Kârûn çn Kasas, 28/76. ayetnn dpnotuna bakınız. 29 / ANKEBÛT SÛRES 442 lükten alıkor. Allah’ı anmak (olan namaz) elbette en büyük badettr. Allah, yaptıklarınızı blyor. 46. çlernden zulmedenler harç,
Bu metnin özeti: Bu ahsın adı ayrıca Kasas, 28/6, 8 ve 38; Mümn, 40/24 ve 36. ayetlernde geçmektedr. Kârûn çn Kasas, 28/76. ayetnn dpnotuna bakınız. 29 / ANKEBÛT SÛRES 442 lükten alıkor. Allah’ı anmak (olan namaz) elbette en büyük badettr. Allah, yaptıklarınızı blyor. 46. çlernden zulmedenler harç, Kt ap ehl le ancak en güzel br yolla mücadele edn ve (onl ara) öyle deyn: “Bz, bze ndr  lene de, sze ndr  lene de nandık. Bzm lâhımız ve szn  lâhınız brd r (ay nı  lâhtır). Bz sadece O’na teslm ol- mu kmselerz.” 47. te böylece bz sana ktabı ndrdk. Kendlerne ktap ver- dklermz ona nanırlar. unlar (Ktap ehlnden çadaın olanlar)dan da ona nananlar va rd ır. Bzm âyetler mz an- cak kâf rler nk âr ed erler. 48. (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Sen u Kur’an’dan önce hçbr ktap okumuyor ve onu sa elnle yazmıyordun. (Okuyup yazsaydın) o takdrde batıl pende koanlar, ü pheye düerlerd. 49. Hayır, o, kendlerne lm verlenlern kalplerndek apaçık âyetlerdr. Bzm âyetlerm z ancak zalmler nkâr eder. 50. Dedler k: “Ona Rabb
Bu metnin özeti: Sen u Kur’an’dan önce hçbr ktap okumuyor ve onu sa elnle yazmıyordun. (Okuyup yazsaydın) o takdrde batıl pende koanlar, ü pheye düerlerd. 49. Hayır, o, kendlerne lm verlenlern kalplerndek apaçık âyetlerdr. Bzm âyetlerm z ancak zalmler nkâr eder. 50. Dedler k: “Ona Rabbnden muczeler ndrlseyd ya!” De k: “Muczeler ancak Allah katındadır ve ben ancak apaçık br uyarıcıyım.” 51. Kend l er ne okunan k  tabı sana ndr m  olmamız onla- ra yetmed m? 10 üphesz bunda nanan br kavm çn br rahmet ve br öüt vardır. 52. De k: “Benmle szn aranızda aht olarak Allah yeter. O, göklerde ve yerde olanları blr. Batıla nanıp Allah’ı nkâr edenler var ya; te onlar ası l zyana urayanlardır.” 53. Senden azabın çabucak gelmesn styorlar. (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
(Hkmet gere- ) belrlenm br süre olmasaydı, azap onlara mutlaka ge- 10 . Hz. Peygamberden mucze steyenlere karı bu âyette, “Kendlerne okunan ktabı sana ndrm olmamız onlara yetmed m?” eklnde cevap verlerek âdeta Kur’an’ın sürekl br mucze oluuna dkkat çeklm olmaktadır. 29
Bu metnin özeti: (Hkmet gere- ) belrlenm br süre olmasaydı, azap onlara mutlaka ge- 10 . Hz. Peygamberden mucze steyenlere karı bu âyette, “Kendlerne okunan ktabı sana ndrm olmamız onlara yetmed m?” eklnde cevap verlerek âdeta Kur’an’ın sürekl br mucze oluuna dkkat çeklm olmaktadır. 29 / ANKEBÛT SÛRES 443 lrd. Onlar farkında dellerken kendlerne ansızın elbet- te gelecektr. 54 , 55 . (Evet), Senden azabın çabucak gelmesn styorlar. Oysa azap kâfrler üstlernden ve ayaklar ının altından bür üyece-  gün, üphesz cehennem onları mutlaka kuatmı olacak- tır. Allah, onlara, “Yapmakta olduklarınızın cezasını tadın” dyecektr. 56. Ey man eden kullarım! üphesz k benm arzım (yeryüzü) gentr. O hâlde, ancak bana kulluk edn. 11 57. Her can ölümü tadacaktır. (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Sonra bze döndürüleceksnz. 12 58. man edp salh amel leyenler var ya, onları çnden ırmak- lar akan ve çnde ebedî kalacakları cennet köklerne yerle- trecez. Çalıanların mükâfatı ne güzeldr! 59. Onlar, sabreden ve yalnız Rablerne tevekkül eden kmse- lerdr. 60. Nce canlılar vardı
Bu metnin özeti: Sonra bze döndürüleceksnz. 12 58. man edp salh amel leyenler var ya, onları çnden ırmak- lar akan ve çnde ebedî kalacakları cennet köklerne yerle- trecez. Çalıanların mükâfatı ne güzeldr! 59. Onlar, sabreden ve yalnız Rablerne tevekkül eden kmse- lerdr. 60. Nce canlılar vardır k, rızıklarını taımazlar (yyecek brk- trmezler). Onları da sz de Allah rızıklandırır. O, hakkıyla tendr, hakkıyla blendr. 61. Andolsun, eer onlara, “Gökler ve yer km yarattı, güne-  ve ayı hzmetnze km verd?” dye soracak olsan mutla- ka, “Allah” dyeceklerdr. O hâlde nasıl (haktan) döndürü- lüyorlar? 11 . (Kavram odaklı açıklama).
Kuran'daki bir ayeti ya da sureyi yorumlayın.
Bu âyet, Mekk e’de dnlern hayata geçrme mkânından yok sun bırakılan müs- lümanlar hakkında nm ve onların dnlern hayata geçreblecekler yere hcret edebleceklern vurgulamıtır. Âyette herhang br yerde dnlern güzelce yaama mkânından yoksun bırakılan müslümanları n nançlarının g
Bu metnin özeti: Bu âyet, Mekk e’de dnlern hayata geçrme mkânından yok sun bırakılan müs- lümanlar hakkında nm ve onların dnlern hayata geçreblecekler yere hcret edebleceklern vurgulamıtır. Âyette herhang br yerde dnlern güzelce yaama mkânından yoksun bırakılan müslümanları n nançlarının geren yerne getreb- lecekler ortamlara ntkal edeblecekler mesajı verlmektedr. 12. Ayet, akrabalarından ayrılmamak ve geçm sıkıntısına dümemek çn Medne’ye hc- ret etmekte tereddüt geçren bazı Müslüma nlar hakkında nmtr. Bu fade le “Her- kes br yolculuk halndedr. Dünyada çok kalınsa da, az kalınsa da sonuçta herkes dünyadan , sevdklernden , yurdundan ay rılacaktır. (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Öyle se man u r unda br tak ım güçlüklere, sıkıntılara katlanmak sze zor gelmesn” mesajı verlm olmaktadır. 29 / ANKEBÛT SÛRES 444 62. A l lah, ku l lar ından d led ne bol ver r ve (d  l ed  ne) k ı sar. ü phesz A l lah, her ey  hakk ıy la b lendr. 63. Andolsun, eer onlara,
Bu metnin özeti: Öyle se man u r unda br tak ım güçlüklere, sıkıntılara katlanmak sze zor gelmesn” mesajı verlm olmaktadır. 29 / ANKEBÛT SÛRES 444 62. A l lah, ku l lar ından d led ne bol ver r ve (d  l ed  ne) k ı sar. ü phesz A l lah, her ey  hakk ıy la b lendr. 63. Andolsun, eer onlara, “Gökten yamuru km ndrp de onunla yeryüzünü ölümünden s onra drltt?” dye soracak olsan, mutlaka, “Allah” dyeceklerdr. De k: “Hamd Allah’a mahsustur.” Fakat onların çou akıllarını kullanmazlar. 64. Bu dünya hayatı ancak br elence ve oy undan  barettr. A h - ret yurduna gelnce, te gerçek hayat odur. Keke blselerd! 65. Gemye bndkler zaman (f ırtınaya yakalanınca kurtulmak çn) dn Allah’a has kılarak O’na dua ederler. (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Onları kurta- rıp karaya çıkardıı zaman se br de bakarsın k, Allah’a or- tak kouyorlar. 66. Kendlerne verdmz nmetlere nankörlük etsnler ve br süre daha faydalansınlar bakalım! lerde blecekler. 67. Çevrelerndek nsanlar kapılıp götürülürken, bzm, onların yurtlarını saygın ve güve
Bu metnin özeti: Onları kurta- rıp karaya çıkardıı zaman se br de bakarsın k, Allah’a or- tak kouyorlar. 66. Kendlerne verdmz nmetlere nankörlük etsnler ve br süre daha faydalansınlar bakalım! lerde blecekler. 67. Çevrelerndek nsanlar kapılıp götürülürken, bzm, onların yurtlarını saygın ve güvenlkl br yer kıldıımızı görmedler m? Onlar hâlâ batıla nanıyorlar da Allah’ın nmetn nkâr mı edyorlar? 68. Allah’a karı yalan uyduran, yahut kendsne geldnde, gerçe yalanlayandan daha zalm kmdr? Cehennemde k âf rler ç n br yer m yok? 69. Bzm urumuzda chad edenle r var ya, bz onları mutlaka yollarımıza letecez. üphesz Allah, mutlaka y ve yararlı ler en güzel eklde yapanlarla beraberdr. 29 / ANKEBÛT SÛRES 445 Mekke dönemnde nm tr. 60 âyer. (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Sûre, ad ını  k nc  âyee geçen “er- Rûm” kelmesnden almıtır. Sûrede balıca kıyametn hâllernden, Allah’ın kudretne ve brlne delalet eden kevnî meseleler le Kurey kablesnn slâm’a karı olumsuz tutumu konu edlmtr. Bismillâhirrahmânirrahîm. 1 . Elf Lâm Mîm. 1 2 , 3 , 4 , 5 . Ru
Bu metnin özeti: Sûre, ad ını  k nc  âyee geçen “er- Rûm” kelmesnden almıtır. Sûrede balıca kıyametn hâllernden, Allah’ın kudretne ve brlne delalet eden kevnî meseleler le Kurey kablesnn slâm’a karı olumsuz tutumu konu edlmtr. Bismillâhirrahmânirrahîm. 1 . Elf Lâm Mîm. 1 2 , 3 , 4 , 5 . Rumlar, yakın br yerde yenlgye uratıldılar. Onlar ye- nlglernden sonra brkaç yıl çnde galp geleceklerdr. Önce de, sonra da emr Allah’ındır. O gün Allah’ın (Rumla- ra) zafer vermesyle mü’mnler se vnecektr. Allah, dled- ne yardım eder. O, mutlak güç sahbdr, çok merhametldr. 2 6 . Allah, (onlara zafer konu sunda) br vaadde bulunmutur. Allah, vaadnden dönmez. Fakat nsanların çou blmezler. 7 . Onlar dünya hayatının ancak dı yönünü blrler. (Kavram odaklı açıklama).
Bu tarihi olayın açıklamasını yapın.
Ahret ko- nusunda se tamamen ga eedrler. 8 . Onlar, kend nefsler(nn yara tılı ncelkler) hakkında hç düünmedler m? Hem Allah, gökler le yer ve ks arasın- dakler ancak hak ve hkmete uy gun olarak ve belrl br süre 1 . Bu harflerle lgl olarak Bakara sûresnn lk âyetnn d
Bu metnin özeti: Ahret ko- nusunda se tamamen ga eedrler. 8 . Onlar, kend nefsler(nn yara tılı ncelkler) hakkında hç düünmedler m? Hem Allah, gökler le yer ve ks arasın- dakler ancak hak ve hkmete uy gun olarak ve belrl br süre 1 . Bu harflerle lgl olarak Bakara sûresnn lk âyetnn dpnotuna bakınız. 2 . Hz. Muhammed’e peygamberlk verld sırada, dönemn k süper gücünden ranlı- lar, Rumlara (Bzans’a) savata galp gelmlerd. Kendler gb putperest olan ran- lıların galp gelmesne sevnen Mekkel mürkler, kendlernn de müslümanlara kar- ı galp gelecen söylemlerd. Âyetler, bu olaya ve daha sonra Bzans’ın ranlılara karı galp gelecene aret etmektedr. (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Gerçekten de brkaç yıl sonra Müslümanlar Bedr zafern kazandıkları g ün , Bzans’ın ranlılara karı galp geld n duymular, hem kend zaferlerne hem de ktap ehl olan Bzans’ın zaferne sevnmlerd. 30 RÛM SÛ RES 30 / RÛM SÛR ES 446 ç n yaratmı tır. ü phesz nsanlar ın brço u R
Bu metnin özeti: Gerçekten de brkaç yıl sonra Müslümanlar Bedr zafern kazandıkları g ün , Bzans’ın ranlılara karı galp geld n duymular, hem kend zaferlerne hem de ktap ehl olan Bzans’ın zaferne sevnmlerd. 30 RÛM SÛ RES 30 / RÛM SÛR ES 446 ç n yaratmı tır. ü phesz nsanlar ın brço u R abler ne k a- vuacaklarını nkâr edyorlar. 9 . (Yne) onlar, yeryüzünde dolaıp kendlernden öncekle- rn sonunun nasıl olduuna bakmadılar mı? Onlar kendle- rnden daha kuvvetl dler. Yeryüzünü sürüp lemler ve orayı kendlernn mar ettnden daha çok mar etmlerd. Onlara da peygamberler apaçık de l l ler getr m lerd . A l lah, onlara asla zulmedyor deld. Fakat onlar kendlerne zul- medyorlardı. 10 . (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Sonra, Allah’ın âyetlern yalanladıkları ve onlarla alay et- mekte oldukları çn, kötülük leyenn sonu daha da kötü oldu. 11 . Allah, balangıçta yaratmayı yapar, sonra onu tekrar eder. Sonra da yalnız O’na döndür ülecek snz . 12 . Kıyametn kopacaı günde, suçlular hayal kırıklıı çnde ümt
Bu metnin özeti: Sonra, Allah’ın âyetlern yalanladıkları ve onlarla alay et- mekte oldukları çn, kötülük leyenn sonu daha da kötü oldu. 11 . Allah, balangıçta yaratmayı yapar, sonra onu tekrar eder. Sonra da yalnız O’na döndür ülecek snz . 12 . Kıyametn kopacaı günde, suçlular hayal kırıklıı çnde ümtszle düeceklerdr. 13 . Onların, Allah’a kotukları ortaklardan kendler çn efaat- çılar da olmayacaktır. Artık onlar ortak kotukları eyler de nkâr ederler. 14 . Kıyametn kopacaı gün, te o gün mü’mnler ve kâfrler brbrnden ayrılacaklardır. 15 . man edp salh ameller leyenlere gelnce, te onlar cennet bahçeler nde sev ndr  l rler. 16 . n k âr ed p âyetler mz ve ahrete k av u may ı yalanlayanlara gelnce, te onlar azabın çne atılacaklardır. 17 . (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Öyle se akama grdnzde, sabaha kavutuunuzda, Allah’ı tesph edn. 3 3 . Tefsr blgnler, âyettek “tesph etme”y namaz le; “ak ama g rme”y, ak am ve yatsı vaktleryle, “sa baha k av u ma”y ı se sabah vakty le; 18. âyettek “gün düzün sonu”nu, knd vakt le, “öle vaktne g rm
Bu metnin özeti: Öyle se akama grdnzde, sabaha kavutuunuzda, Allah’ı tesph edn. 3 3 . Tefsr blgnler, âyettek “tesph etme”y namaz le; “ak ama g rme”y, ak am ve yatsı vaktleryle, “sa baha k av u ma”y ı se sabah vakty le; 18. âyettek “gün düzün sonu”nu, knd vakt le, “öle vaktne g rme” y de öle vakt le açıklamılardır. 30 / RÛM SÛR ES 447 18 . Göklerde ve yerde hamd O’na mahsustur. Gündüzün so- nunda ve öle vaktne grdnzde Allah’ı tesph edn. 19 . (Allah), dry ölüden çıkarır, ölüyü de drden çıkarır. Ölü- münden sonra yeryüzünü drlt r. S z de (mezarlar ınızdan) te böyle çıkarılacaksınız. 20 . Sz topraktan yaratması, O’nun (varlıının ve kudretnn) delllerndendr. Sonra br de gö rdünüz k  sz beer olmu (çoalıp) yayılıyorsunuz. 21 . (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Kendler le huzur bulasınız d ye szn çn türünüzden eler yaratması ve aranızda br sevg ve merhamet var etmes de O’nun (varlıının ve kudretnn) delllerndendr. üphesz bunda düünen br toplum çn elbette bretler vardır. 22 . Göklern ve yern yaratılması, dllernzn ve renklernz
Bu metnin özeti: Kendler le huzur bulasınız d ye szn çn türünüzden eler yaratması ve aranızda br sevg ve merhamet var etmes de O’nun (varlıının ve kudretnn) delllerndendr. üphesz bunda düünen br toplum çn elbette bretler vardır. 22 . Göklern ve yern yaratılması, dllernzn ve renklernzn farklı olması da O’nun (varlıının ve kudretnn) delllern- dendr. üphesz bunda blenler çn elbette bretler vardır. 23 . Geceleyn uyumanız ve gündüzün O’nun lütfundan ste- menz de O’nun (varlıının ve kudretnn) delllerndendr. üphesz bunda ten br toplum çn bretler vardır. 24 . Korku ve ümt kaynaı olarak me sze göstermes, gök- ten yamur ndrp onunla yery üzünü ölümünde n sonra d- rltmes, O’nun (varlıının ve kudretnn) delllerndendr. (Kavram odaklı açıklama).
Bu tarihi olayın açıklamasını yapın.
üphesz bunda aklını kullanan br toplum çn elbette bret- ler vardır. 25 . Emryle göün ve yern (kend düzenlernde) durması da O’nun (varlıının ve kudretnn) delllerndendr. Sonra sz yerden (kalkmaya) br çaırdı mı, br de bakarsınız k (drl- m olarak) çıkıyorsunuz. 30 / RÛM SÛR ES
Bu metnin özeti: üphesz bunda aklını kullanan br toplum çn elbette bret- ler vardır. 25 . Emryle göün ve yern (kend düzenlernde) durması da O’nun (varlıının ve kudretnn) delllerndendr. Sonra sz yerden (kalkmaya) br çaırdı mı, br de bakarsınız k (drl- m olarak) çıkıyorsunuz. 30 / RÛM SÛR ES 448 26 . Göklerde ve yerde km varsa yalnızca O’na âttr. Heps O’na boy un emekted rler. 27 . O, balang ıçta yaratmay ı yapan, sonra onu tekrarlayacak olandır. Bu, O’na göre (lk yaratmadan) daha kolaydır. 4 Gök- lerde ve yerde en y ü ce ve esz sı fatlar O’nundur. O, mutlak g üç sah bdr, hüküm ve h kmet sah bdr. 28 . (Kavram odaklı açıklama).
Bu tarihi olayın açıklamasını yapın.
Allah, sze kendnzden öyle br örnek getrd: Kölelernz- den, verdmz rızıklarda sznle et haklara sahp olan ve brbrnzden çekndnz g b kendlernden çekndnz ortaklarınız var mı? Düünen b r topluluk çn âyetler böyle ay r ı ay r ı a ç ı k l ı y o r u z . 29 . Fakat, zul
Bu metnin özeti: Allah, sze kendnzden öyle br örnek getrd: Kölelernz- den, verdmz rızıklarda sznle et haklara sahp olan ve brbrnzden çekndnz g b kendlernden çekndnz ortaklarınız var mı? Düünen b r topluluk çn âyetler böyle ay r ı ay r ı a ç ı k l ı y o r u z . 29 . Fakat, zulmedenler blgszce nefslernn arzularına uydu- lar. A l lah’ ın ( bu ek  lde) saptır dıı kmseler km doru yola letr? Onların hçbr yardımcıları yoktur. 30 . Hakka yönelen br kmse olarak yüzünü dne çevr. Allah’ın nsanları üzernde yarattıı fıtrata 5 sımsıkı tutun. Allah’ın yaratmasında hçbr de  tr me yoktur. 6 te bu dosdoru 4 . Allah çn zorluk, ya da kolaylık söz konusu deldr. (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Buradak fade, nsan mantı- ına göre br ey yoktan ortaya çıkarmanın, onu tekrarlamaktan daha zor oluunu yansıtmaktadır. 5 . Fıtrat; nsanların yaratılıtan getrd tevhde yönelme özell demektr. 6 . Meâlde, “Allah’ın yaratmasında h çb r de  trme yoktur ” eklnde yansıtılan hüküm 
Bu metnin özeti: Buradak fade, nsan mantı- ına göre br ey yoktan ortaya çıkarmanın, onu tekrarlamaktan daha zor oluunu yansıtmaktadır. 5 . Fıtrat; nsanların yaratılıtan getrd tevhde yönelme özell demektr. 6 . Meâlde, “Allah’ın yaratmasında h çb r de  trme yoktur ” eklnde yansıtılan hüküm fadesn, “Allah’ın yarattıını bozmaya, detrmeye çalımak doru ve salıklı de- ldr” manasında anlamak mümkün olduu gb, “Allah’ın yaratmasında hçbr de- trme yapılamaz” tarzında da anlamak mümkündür. (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Buna göre, lk manada Allah’ın nsanı üzernde yarattıı fıtrata aykırı hareket et- me ye kalkmanın , bu fıtratı bozmaya çalı manın asla do r u ve salıklı olmayaca ı, böyles tutum ve davranıların acı sonuçlar douracaı, fıtratın detrlmes ve bozulması hâlnde ortaya çıkacak kötü sonuçlar
Bu metnin özeti: Buna göre, lk manada Allah’ın nsanı üzernde yarattıı fıtrata aykırı hareket et- me ye kalkmanın , bu fıtratı bozmaya çalı manın asla do r u ve salıklı olmayaca ı, böyles tutum ve davranıların acı sonuçlar douracaı, fıtratın detrlmes ve bozulması hâlnde ortaya çıkacak kötü sonuçlara katlanılmak zorunda kalınacaı; kncsnde se Allah’ın tabata yerletrd brtakım demez tab kanunlar gb nsan fıtratına da demez bazı kanunlar yerletrd, bunu kmsenn detreme- yece, fıtratı bozulmamı her nsanda bu kanunların kendn hssettrece vurgulan- mı olmaktadır. 30 / RÛM SÛR ES 449 dndr. Fakat nsanların çou blmezler. 31 , 32 . (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
A l lah’a yönelm  k  mseler olarak y ü zünüzü hak dne çev - rn, O’na karı gelmekten sakının, namazı dosdoru kılın ve mür  k lerd en; dnler n dar mada ını k ed p gr up gr up olan kmselerden olmayın. (K onlardan) her br grup kend ka- tındak (dnî anlayı) le sevnp böbürlenmekted
Bu metnin özeti: A l lah’a yönelm  k  mseler olarak y ü zünüzü hak dne çev - rn, O’na karı gelmekten sakının, namazı dosdoru kılın ve mür  k lerd en; dnler n dar mada ını k ed p gr up gr up olan kmselerden olmayın. (K onlardan) her br grup kend ka- tındak (dnî anlayı) le sevnp böbürlenmektedr. 33 . nsanlara br zarar dokundu u zaman, Rablerne yönelerek O’na dua ederler. Sonra Allah, onlara kendnden br rahmet tattırınca da, br bakarsın k çlernden br grup, Rablerne ortak kouyorlar. 34 . Kendlerne verdmz nmetler nkâr etsnler bakalım! Hayd (mdlk) yararlanın, ama yakında bleceksnz. 35 . Yoksa bz kendlerne br dell m ndrdk de o, Allah’a ortak ko malar ı ko nusunda ( sabetl olduklar ını) söy l üyor? 36 . (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
nsanlara br rahmet tattırdı ımız zaman ona sevnrler. Eer kend ledkler eyler sebebyle balarına br kötülük gelr- se, br de bakarsın k ümtszle düerler. 37 . Allah’ın, rızkı dledne bol verdn ve (dledne) kıstıı- nı görmedler m? Bunda nanan br toplum çn elbette b
Bu metnin özeti: nsanlara br rahmet tattırdı ımız zaman ona sevnrler. Eer kend ledkler eyler sebebyle balarına br kötülük gelr- se, br de bakarsın k ümtszle düerler. 37 . Allah’ın, rızkı dledne bol verdn ve (dledne) kıstıı- nı görmedler m? Bunda nanan br toplum çn elbette b- retler vardır. 38 . Öyle se akrabaya, yoksula, ve yolcuya hakkını ver. Bu, A l lah’ ın honutlu u nu k azanmak  ste yenler ç n daha hay ı r- lıdır. te onlar kurtulua erenlerdr. 39 . nsanların malları çnde artsın dye fazle her ne verrsenz, Allah katında artmaz. Ama Allah’ın honutluunu steyerek her ne zekât verrsenz; te bunu yapanlar sevaplarını kat kat arttıranlardır. 40 . (Kavram odaklı açıklama).
Bu metnin bize verdiği dersleri yazın.
Allah, sz yaratan, sonra sze rızık veren, sonra sz öldüre- cek ve daha sonra da drltecek olandır. Allah’a kotuunuz 30 / RÛM SÛR ES 450 ortaklardan, bunlardan herhang br ey yapablen var mı? O, onların ortak kotuklarından uzaktır, yücedr. 41 . nsanların kend ledkler (kötülükler)
Bu metnin özeti: Allah, sz yaratan, sonra sze rızık veren, sonra sz öldüre- cek ve daha sonra da drltecek olandır. Allah’a kotuunuz 30 / RÛM SÛR ES 450 ortaklardan, bunlardan herhang br ey yapablen var mı? O, onların ortak kotuklarından uzaktır, yücedr. 41 . nsanların kend ledkler (kötülükler) sebebyle karada ve denzde bozulma ortaya çıkmıtır. Dönmeler çn Al- lah, yaptı k lar ının baz ı ( kötü) sonuçlar ını (dünyada) onlara tattıracaktır. 7 42 . De k: “Yeryüzünde dolaın da öncek mlletlern sonları- nın nasıl olduuna bakın.” Onların çou Allah’a ortak koan k  mselerd  . 43 . Allah tarafından, ger çevr lmes olmayan br gün gelmeden önce yüzünü dosdoru dne çevr. O gün nsanlar bölük bö- lük ayrılacaklardır. 44 . Km nkâr ederse, nkârı kend aleyhnedr. (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Kmler de salh amel  lerse, ancak kend l er  ç n (cennette yer) hazırlarlar. 45 . Bu hazırlıı Allah’ın; man edp salh amel leyenler ken- d lütfundan mükâfatlandırması çn yaparlar. üphesz O, nkâr edenler sevmez. 46 . Rüzgârları, yamurun müjdecler olarak göndermes, Allah’ın (va
Bu metnin özeti: Kmler de salh amel  lerse, ancak kend l er  ç n (cennette yer) hazırlarlar. 45 . Bu hazırlıı Allah’ın; man edp salh amel leyenler ken- d lütfundan mükâfatlandırması çn yaparlar. üphesz O, nkâr edenler sevmez. 46 . Rüzgârları, yamurun müjdecler olarak göndermes, Allah’ın (varlık ve kudretnn) delllerndendr. O, bunu, sze rahmetnden tattırmak, emryle gemlern yol alması, O’nun 7 . Yeryüzü, üzernde taıdıı sayısız nmetler ve güzellklerle nsana emanet edlmtr. Bu emanete, ancak onun tab dengesn koruyarak râyet edleblr. Hâlbuk nsan elyle yeryüzünün tab denges bozulmaya balamıtır. Teknolojk gelmelern orta- ya çıkardıı çevre sorunları, sanay atıkları ekolojk dengey bozmaktadır. (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Bunun so- nucunda toprak, su ve hava krlenmekte ve zehrlenmekte, nce hayvan ve btk türle- r yok olup gtmektedr. Hatta bu bozulmanın genetk bozulmaya ble yol açması söz konusudur. Buna br de sosyal hayattak bozulma eklennce nsanın, Allah’ın koydu- u deerler dkkate almamasının acı fa
Bu metnin özeti: Bunun so- nucunda toprak, su ve hava krlenmekte ve zehrlenmekte, nce hayvan ve btk türle- r yok olup gtmektedr. Hatta bu bozulmanın genetk bozulmaya ble yol açması söz konusudur. Buna br de sosyal hayattak bozulma eklennce nsanın, Allah’ın koydu- u deerler dkkate almamasının acı faturası ortaya çıkmaktadır. Âyette, yeryüzünün bu eklde bozulmasına sebeb olan nsanın, bunun acı sonuç- larının br kısmını dünyada tadaca ına, asıl cezasının se ahrette olacaına aret edlmektedr.nsanın yapıp ettkler sonucu karada ve denzlerde ortaya çıkan bu bozulmaya asırlarca önce aret edlm olması dkkat çekc del mdr? 30 / RÛM SÛR ES 451 lütfundan rızkınızı aramanız ve ükretmenz çn yapar. 47 . (Kavram odaklı açıklama).
Kuran'daki bir ayeti ya da sureyi yorumlayın.
Andolsun, senden önce bz nc e peygamberler kend ka- vmlerne gönderdk. Peygamberler onlara apaçık mu- czeler getrdler. Bz de suç leyenlerden ntkam aldık. Mü’mnlere yardım etmek se üzermzde br haktır. 48 . Allah, rüzgârları gönderendr. Onlar da bulutları harekete geçrr. Allah, o
Bu metnin özeti: Andolsun, senden önce bz nc e peygamberler kend ka- vmlerne gönderdk. Peygamberler onlara apaçık mu- czeler getrdler. Bz de suç leyenlerden ntkam aldık. Mü’mnlere yardım etmek se üzermzde br haktır. 48 . Allah, rüzgârları gönderendr. Onlar da bulutları harekete geçrr. Allah, onları dled gb, (bazen) yayar ve (bazen) yo unlatır ı r. N hayet yamur un onlar ın arasından ç ı ktı ını görürsün. Onu kullarından dledklerne urattıı zaman br de bakarsın sevnrler. 49 . Oysa onlar daha önce kendlerne yamur yadırılmadan evvel kesn br ümtszle kapılmılardı. 50 . Allah’ın rahmetnn eserler ne bak! Yeryüzünü ölümünden sonra nasıl drltyor. üphe yok k O, ölüler de elbette drl- tecektr. O, her eye hakkıyla gücü yetendr. 51 . (Kavram odaklı açıklama).
Bu metnin bize verdiği dersleri yazın.
Andolsun, eer (eknlerne zararlı) br rüzgâr göndersek de o ekn sararmı görseler, ardından mutlaka nankörlük etme- ye balarlar. 52 . üphesz, sen ölülere ttre mezsn. Dönüp gttkler zaman çarıyı saırlara da ttremezsn. 53 . Sen, (gerçe görmeyen) körler sapıklıklarından çıkarıp
Bu metnin özeti: Andolsun, eer (eknlerne zararlı) br rüzgâr göndersek de o ekn sararmı görseler, ardından mutlaka nankörlük etme- ye balarlar. 52 . üphesz, sen ölülere ttre mezsn. Dönüp gttkler zaman çarıyı saırlara da ttremezsn. 53 . Sen, (gerçe görmeyen) körler sapıklıklarından çıkarıp doru yola letemezsn. Sen, çarını ancak âyetlermze na- nıp müslüman olan kmselere ttreblrsn. 54 . Allah, sz güçsüz olarak yara tan, sonra güçsüzlüün ardın- dan br güç veren, sonra güc ün ardından br güçsüzlük ve yalılık verendr. O, dledn yaratır. O, hakkıyla blendr, hakkıyla kudret sahbdr. 55 . Kıyametn kopacaı gün suçlular, (dünyada) br andan fazla kalmadıklarına yemn ederler. Onlar (dünyada haktan) te böyle döndürülüyorlardı. 30 / RÛM SÛR ES 452 56 . (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Kendlerne lm ve man verlm olanlar se onlara öyle d- yeceklerdr: “Andolsun, sz, Allah’ın yazısına göre, yenden drlme gününe kadar kaldınız. te bu yenden drlme gü- nüdür. Fakat sz blmyordunuz.” 57 . O gün zulmedenlere mazeretler fayda salamaz, Allah’ı razı edecek ameller l
Bu metnin özeti: Kendlerne lm ve man verlm olanlar se onlara öyle d- yeceklerdr: “Andolsun, sz, Allah’ın yazısına göre, yenden drlme gününe kadar kaldınız. te bu yenden drlme gü- nüdür. Fakat sz blmyordunuz.” 57 . O gün zulmedenlere mazeretler fayda salamaz, Allah’ı razı edecek ameller leme stekler de kabul edlmez. 58 . Andolsun, bz bu Kur’an’da nsanlara her türlü msal verdk. A ndol sun, eer sen onlara br ây et getrsen, nkâr edenler mutlaka, “Sz ancak asılsız e yler uyduranlarsınız” derler. 59 . Allah, blmeyenlern kalple rn te böyle mühürler. 60 . Sabret. üphesz, Allah’ın va’d gerçektr. Kesn mana sahp olmayanlar sakın sen gevekle (ve tedrgnle) sürükle- mesnler. 30 / RÛM SÛR ES 453 Mekke dönemnde nmtr. 34 âyer. Sûre, adını 12. ve 13. (Kavram odaklı açıklama).
Kuran'daki bir ayeti ya da sureyi yorumlayın.
âyetlerde anı- lan Hz. Lokmân’dan almıtır. Sûrede balıca, Hz. Lokmân’ın oluna öütler çerçevesnde, tevhd, peygamberlk, öldükt en sonra drlme ve har konuları- na dkkat çeklmekte, kıyamet günü çn hazırlıklı olunması öütlenmektedr. Bismillâhirrahmânirrahîm. 1 . Elf Lâm Mîm. 1 2 , 3 . B
Bu metnin özeti: âyetlerde anı- lan Hz. Lokmân’dan almıtır. Sûrede balıca, Hz. Lokmân’ın oluna öütler çerçevesnde, tevhd, peygamberlk, öldükt en sonra drlme ve har konuları- na dkkat çeklmekte, kıyamet günü çn hazırlıklı olunması öütlenmektedr. Bismillâhirrahmânirrahîm. 1 . Elf Lâm Mîm. 1 2 , 3 . Bunlar, hkmet dolu Ktab’ın; y ve yararlı ler en güzel eklde yapanlara br hdayet ve rahmet olarak ndrlm âyetlerdr. 4 . Onlar; namazı dosdoru kılan, zekâtı veren kmselerdr. On- lar ahrete de kesn olarak nanırlar. 5 . te onlar, Rablernden gelen br hdayet üzeredrler ve te onlar kurtulua erenlern ta kendlerdr. 6 . nsanlardan öyles vardır k, b lgszce Allah yolundan saptır- mak ve o yolu elenceye almak çn, elencelk asılsız ve fay- dasız sözler satın alır. (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
te onl ar çn aaılayıcı br azap var- dır. 7 . Ona âyetlermz okunduu za man; onları hç tmem gb, kulaında br aırlık var da büyüklenerek arkasını döner. Ona, elem dolu br azabı müjdele. 2 1 . Bu harflerle lgl olarak Bakara sûresnn lk âyetnn dpnotuna bakınız. 2 . Tefsr kay
Bu metnin özeti: te onl ar çn aaılayıcı br azap var- dır. 7 . Ona âyetlermz okunduu za man; onları hç tmem gb, kulaında br aırlık var da büyüklenerek arkasını döner. Ona, elem dolu br azabı müjdele. 2 1 . Bu harflerle lgl olarak Bakara sûresnn lk âyetnn dpnotuna bakınız. 2 . Tefsr kaynaklarında belrtldne göre, 6. ve 7. âyetler, mürklerden Nadr b. Hârs hakkında nmtr. Nadr, tcaret amacıyla Hîre’ye gttnde Acem masalları çe- ren ktaplar satın alır ve döndüünde Mekkellere, “Muhammed, sze Âd ve Semûd 31 LOKMÂN SÛRES 31 / LOKMÂ N SÛR ES 454 8 , 9 . üphesz, man edp salh amel leyenler çn çlernde ebedî kalacakları Naîm cennetler vardır. Allah, (bu konu- da) gerçek br vaadde bulunmutur. O, mutlak güç sahbdr, hüküm ve hkmet sahbdr. 10 . (Kavram odaklı açıklama).
Bu metnin bize verdiği dersleri yazın.
Allah, gökler göreblecenz drekler olmaksızın yarat- tı. Yeryüzüne de, sz sarsmasın dye sabt dalar yerletrd ve orada her türlü canlıyı yaydı. Gökten de yamur yadırıp orada her türden güzel ve faydalı btk btrdk. 11 . te Allah’ın yarattıkları! Hayd, Allah’tan bakalarının ya- ra
Bu metnin özeti: Allah, gökler göreblecenz drekler olmaksızın yarat- tı. Yeryüzüne de, sz sarsmasın dye sabt dalar yerletrd ve orada her türlü canlıyı yaydı. Gökten de yamur yadırıp orada her türden güzel ve faydalı btk btrdk. 11 . te Allah’ın yarattıkları! Hayd, Allah’tan bakalarının ya- rattıını bana göstern! Hayır, zalmler açık br sapıklık çn- dedrler. 12 . Andolsun, bz Lokmân’a u hkmet vermtk: “Allah’a ük- ret.” Km ükrederse, ancak kends çn ükretm olur. Km de nankörlük ederse, blsn k Allah her bakımdan sı- nırsız zengndr, övülmeye lâyıktır. 13 . Han Lokmân, oluna öüt vererek öyle demt: “Yavrum! Allah’a ortak koma! Çünkü ortak komak elbette büyük br zulümdür.” 14 . nsana da, anne babasına y davranmasını emrettk. (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Anne- s, onu her gün braz daha güçsüz düerek karnında taımı- tır. Onun sütten keslmes de k yıl çnde olur. 3 (te onun çn) nsana öyle emrettk: “Bana ve anne babana ükret. Dönü banadır.” 15 . Eer (anne ve baban), hakk ında hçbr b lg  sah b olmadı ın br ey bana ortak koma
Bu metnin özeti: Anne- s, onu her gün braz daha güçsüz düerek karnında taımı- tır. Onun sütten keslmes de k yıl çnde olur. 3 (te onun çn) nsana öyle emrettk: “Bana ve anne babana ükret. Dönü banadır.” 15 . Eer (anne ve baban), hakk ında hçbr b lg  sah b olmadı ın br ey bana ortak koman çn sennle uraırlarsa, onlara taat etme. Fakat dünyada onlarla y geçn. Bana yönelenle- rn yoluna uy. Sonra dönüünüz ancak banadır. Ben de sze hkâyeler anlatıyor, ben de Fars ve Bzans hkâyeler anlatacaım” der ve getrdkle- rn okur, böylece nsanları Kur’an dnlemekten alıkoymaya çalıırdı. 3 . Çocuun süt emme müddetyle lgl olarak ayrıca bakınız: Bakara sûres, âyet, 233. 31 / LOKM Â N SÛR ES 455 yapmakta olduunuz eyler haber verecem.” 16 . (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
(Lokmân, öütlerne öyle devam ett:) “Yavrum! üphe- sz yapılan  br hardal tanes a ırlı ında ol sa ve br k aya- nın çnde, yahut göklerde ya da yern çnde ble olsa, Al- lah onu çıkarır getrr. Çünkü Allah, en gzl eyler blendr, ( h er eyd en) ha kk ıy la haberdar olandır.” 17 .
Bu metnin özeti: (Lokmân, öütlerne öyle devam ett:) “Yavrum! üphe- sz yapılan  br hardal tanes a ırlı ında ol sa ve br k aya- nın çnde, yahut göklerde ya da yern çnde ble olsa, Al- lah onu çıkarır getrr. Çünkü Allah, en gzl eyler blendr, ( h er eyd en) ha kk ıy la haberdar olandır.” 17 . “Yavrum! Namazı dosdoru kıl. yl emret. Kötülükten alıkoy. Baına gelen musbetlere karı sabırlı ol. Çünkü bun- lar kesn olarak emredlm lerdendr.” 18 . “Küçümseyerek surat asıp nsanlardan yüz çevrme ve yer- yüzünde böbürlenerek yürüme! Çünkü Allah, hçbr kbr- lenen, övüngen sevmez.” 19 . “Yürüyüünde tabî ol. Sesn alçalt. Çünkü seslern en çrk- n, üphesz eeklern sesdr!” 20 . (Kavram odaklı açıklama).
Bu metnin bize verdiği dersleri yazın.
Göklerde, yerde ne varsa he psn Allah’ın szn hzmetn- ze verdn ve açıkça yahut gzlce üzernzdek nmetler- n tamamladıını görmednz m? Yne de nsanlar arasında, hçbr blgs, yol göstercs ve aydınlatıcı br ktabı olmadan Allah hakkında tartııp duranlar vardır. 21 . Kendler
Bu metnin özeti: Göklerde, yerde ne varsa he psn Allah’ın szn hzmetn- ze verdn ve açıkça yahut gzlce üzernzdek nmetler- n tamamladıını görmednz m? Yne de nsanlar arasında, hçbr blgs, yol göstercs ve aydınlatıcı br ktabı olmadan Allah hakkında tartııp duranlar vardır. 21 . Kendlerne, “Allah’ın ndrdne uyun” denld zaman, “Hayır, bz babalarımızı üzernde bulduumuz eye uyarız” derler. eytan, kendlern cehennem azabına çaırıyor olsa da mı? 22 . Km y ve yararlı ler en güzel eklde yaparak kendn Allah’a teslm ederse, üphesz en salam kulpa tutunmu- tur. ler n sonu ancak A l lah’a var ı r. 23 . Km nkâr ederse, onun nkârı sen üzmesn. Onların dö- nüler ancak bzedr. Bz de onl ara yaptıklarını haber ver- rz. (Kavram odaklı açıklama).