instruction
stringclasses
4 values
input
stringlengths
299
300
response
stringlengths
362
16.4k
Bu tarihi olayın açıklamasını yapın.
üphesz katımızda onun çn b  r y a k ı n l ı k ve d ö n ü p gel ece  g ü zel b  r yer vard ı r. 26 . Ona dedk k: “Ey Dâvûd! Gerçekten bz sen yeryüzünde ha l fe yaptı k . nsanlar arasında hak  le hüküm ver. Ne f  s ar- zusuna uyma, yoksa sen Allah’ın yolundan saptırır. Allah’ın yolund
Bu metnin özeti: üphesz katımızda onun çn b  r y a k ı n l ı k ve d ö n ü p gel ece  g ü zel b  r yer vard ı r. 26 . Ona dedk k: “Ey Dâvûd! Gerçekten bz sen yeryüzünde ha l fe yaptı k . nsanlar arasında hak  le hüküm ver. Ne f  s ar- zusuna uyma, yoksa sen Allah’ın yolundan saptırır. Allah’ın yolundan sapanlar çn hesap gününü unutmaları sebebyle ddetl br azap vardır.” 27 . Bz göü, yer ve ks arasındakler bo yere yaratmadık. Bu (yaratılanların bo yere yaratıld ı ı ddası) nk âr ed enler n zannıdır. Cehennem atenden d olayı vay nkâr edenlern hâlne! 28 . Yoksa bz man edp salh ameller leyenler, yeryüzünde fe- sat çıkaranlar gb m tutacaız? Yoksa Allah’a karı gelmek- ten sakınanları yoldan çıkan arsızlar gb m tutacaız? 29 . (Kavram odaklı açıklama).
Kuran'daki bir ayeti ya da sureyi yorumlayın.
Bu Kur’an, âyetlern düünsünle r ve akıl sahpler öüt al- sınlar dye sana ndrdmz mübarek br ktaptır. 30 . Dâvûd’a Süleyman’ı baıladık. O ne güzel kuldu! üphesz o, A l lah’a çok yönelen br k mse d. 31 . Han ona akamüstü br ayaını tırnaı üstüne dkp üç aya- ının üzernde du
Bu metnin özeti: Bu Kur’an, âyetlern düünsünle r ve akıl sahpler öüt al- sınlar dye sana ndrdmz mübarek br ktaptır. 30 . Dâvûd’a Süleyman’ı baıladık. O ne güzel kuldu! üphesz o, A l lah’a çok yönelen br k mse d. 31 . Han ona akamüstü br ayaını tırnaı üstüne dkp üç aya- ının üzernde duran çalımlı ve soylu atlar sunulmutu. 32 , 33 . Süleyman, “Gerçekten ben malı, Rabbm anmamı sala- 38 / SÂD SÛR ES 504 dıından dolayı çok severm” ded. Nhayet gözden kaybo- lup gttkler zaman 3 , “Onlar ı bana ger  getr n” ded. (At- lar gelnce de) bacaklarını ve boy unlar ını ok amaya balad ı. 34 . Andolsun, bz Süleyman’ı mthan ettk. Tahtının üstüne br ceset bıraktık. 4 Sonra tövbe edp bze yöneld. 35 . Süleyman, “Ey Rabbm! Ben baıla. (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Bana, benden sonra kmseye lâyık olmayacak br mülk (hükümranlık) bahet! üphesz sen çok bahedcsn!” ded. 36 . Bz de rüzgârı onun buyruuna verdk. Rüzgâr, onun emry- le dled yere haff haff eserd. 37 , 38 . Bna ustası olan ve dalgıçlık yapan her br eytanı, bukaıla- ra balı olarak
Bu metnin özeti: Bana, benden sonra kmseye lâyık olmayacak br mülk (hükümranlık) bahet! üphesz sen çok bahedcsn!” ded. 36 . Bz de rüzgârı onun buyruuna verdk. Rüzgâr, onun emry- le dled yere haff haff eserd. 37 , 38 . Bna ustası olan ve dalgıçlık yapan her br eytanı, bukaıla- ra balı olarak derlern de, onun emrne verdk. 39 . “te bu bzm hsanımızdır. Artık sen de (stedne) hesap- sızca ver yahut verme” dedk. 40 . üphesz katımızda onun çn br yakınlık ve dönüp gelece güzel br yer vardır. 41 . (Ey Muhammed!) Kulumuz Eyyûb’u da an. Han o, Rabb- ne, “eytan bana br yorgunluk ve azap dokundurdu” dye seslenmt. 42 . Bz de ona, “Ayaını yere vur! te yıkanacak ve çecek souk br su” ded k . 43 . (Kavram odaklı açıklama).
Kuran'daki bir ayeti ya da sureyi yorumlayın.
Bz ona tarafımızdan br rahmet ve akıl sahplerne br öüt olmak üzere alesn ve onlarla brlkte br o kadarını bahet- t k . 44 . öyle dedk: “Elne br demet sap al ve onunla vur, yemn- n bozma .” 5 Gerçekten bz Eyyûb’u sabreden br kmse ola- 3 . Bu âyetn bu kısmı, “Nhayet güne perd
Bu metnin özeti: Bz ona tarafımızdan br rahmet ve akıl sahplerne br öüt olmak üzere alesn ve onlarla brlkte br o kadarını bahet- t k . 44 . öyle dedk: “Elne br demet sap al ve onunla vur, yemn- n bozma .” 5 Gerçekten bz Eyyûb’u sabreden br kmse ola- 3 . Bu âyetn bu kısmı, “Nhayet güne perde arkasına çeklnce (batınca)” eklnde de tercüme edleblr. 4 . Tefsr blgnlerne göre, âyette sözü ed len ceset, mecazî olarak; br ara fzkî gücünü ya da syasal otortesn kaybeden Süleyman peygamber temsl etmektedr. 5. Tefsr kaynaklarında fade edldne göre, Eyyûb peygamber br olay üzerne ka- 38 / SÂD SÛR ES 505 rak bulduk . O ne g üzel br kuldu! O, A l lah’a çok yönelen br k  mse d  . 45 . (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
(Ey Muhammed!) Güçlü ve basretl kullarımız brahm’, shak’ı ve Yakub’u da an. 46 . üphesz bz onları, ahret yurdunu düünme özell le (te- mzleyp) hlâslı kmseler kıldık. 47 . üphesz onlar, bzm katımızda hayırlı, seçkn kmselerden- dr. 48 . (Ey Muhammed!) smal, el-Yesa’ ve Zülk
Bu metnin özeti: (Ey Muhammed!) Güçlü ve basretl kullarımız brahm’, shak’ı ve Yakub’u da an. 46 . üphesz bz onları, ahret yurdunu düünme özell le (te- mzleyp) hlâslı kmseler kıldık. 47 . üphesz onlar, bzm katımızda hayırlı, seçkn kmselerden- dr. 48 . (Ey Muhammed!) smal, el-Yesa’ ve Zülkfl’ de an. Onların her br y kmselerd. 49 , 50 . Bu br öüttür. Allah’a karı gelmekten sakınanlar çn el- bette güzel br dönü yer, kapıları kendlerne açılmı ola- rak Adn cennetler vardır. 51 . Onlar orada koltuklara yasla nmı olarak pek çok meyveler ve çecekler sterler. 52 . Yanlar ında gözler n kend l er nden ay ır mayan yaıt eler vard ır. 53 . te bunlar, hesap günü çn sze vaad edlenlerdr. 54 . te bu bzm verdmz rızıktır. Ona asla tükenme yoktur. 55 , 56 . (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
te böyle! üphesz azgınlar çn elbette kötü br dönü yer, cehennem vardır. Onlar oraya grerler. Orası ne kötü br yataktır! 57 . te (azap), onu tatsınlar: Br kaynar su ve br rn. 58 . O azaba benzer çet çet baka azaplar da vardır. 59 . (Kend aralarında öyle derle r:) “te sznle
Bu metnin özeti: te böyle! üphesz azgınlar çn elbette kötü br dönü yer, cehennem vardır. Onlar oraya grerler. Orası ne kötü br yataktır! 57 . te (azap), onu tatsınlar: Br kaynar su ve br rn. 58 . O azaba benzer çet çet baka azaplar da vardır. 59 . (Kend aralarında öyle derle r:) “te sznle beraber ce- henneme tıkılacak br grup. Onlara rahat ve huzur olmasın! üphesz onlar cehenneme greceklerdr.” 60 . O grup da, “Hayır, sze rahat ve huzur olmasın. Bu cehenne- rısına yüz sopa vuracaına yemn etm, kendsne has br ruhsat olmak üzere de âyettek çözüm kendsne ö re tlmt . 38 / SÂD SÛR ES 506 m bzm önümüze sz sürdünüz . Orası ne kötü durak yer - dr!” der. 61 . öy le derler: “Ey R abbmz! (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Bunu bzm önümüze k m sür- düyse, cehennemde onun azabını br kat daha artır.” 62 . Yne öyle derler: “Dünyada kendlern kötü saydıımız adamları acaba neden göremyoruz?” 63 . “(Cehennemlk dellerd de) bz onları alaya mı almı ol- duk, yoksa (buradalar da) gözlermzden m kaçtılar?” 64 .
Bu metnin özeti: Bunu bzm önümüze k m sür- düyse, cehennemde onun azabını br kat daha artır.” 62 . Yne öyle derler: “Dünyada kendlern kötü saydıımız adamları acaba neden göremyoruz?” 63 . “(Cehennemlk dellerd de) bz onları alaya mı almı ol- duk, yoksa (buradalar da) gözlermzden m kaçtılar?” 64 . üphesz bu, cehennemlkle rn brbrleryle çekmes kesn br gerçektr. 65 . (Ey Muhammed!) De k: “Ben ancak br uyarıcıyım. Her ey üzernde mutlak otorte sahb olan br Allah’tan baka hçbr lâh yoktur.” 66 . “O, göklern, yern ve ks arasındaklern Rabbdr. Mutlak güç sahbdr, çok baılayandır.” 67 . De k: “Bu Kur’an, büyük br haberdr.” 68 . “Sz se ondan yüz çevryorsunuz.” 69 . (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
“Aralarında tartıtıkları sırada, yüce toplulua (ler gelen melekler topluluuna) dar benm hçbr blgm yoktu.” 70 . “Bana ancak , benm sadece br uyar ıc ı oldu um vahyed  l - yo r.” 71 . Han, Rabbn meleklere öyle demt: “Muhakkak ben ça- murdan br nsan yaratacaım.” 72 . “Onu ekl
Bu metnin özeti: “Aralarında tartıtıkları sırada, yüce toplulua (ler gelen melekler topluluuna) dar benm hçbr blgm yoktu.” 70 . “Bana ancak , benm sadece br uyar ıc ı oldu um vahyed  l - yo r.” 71 . Han, Rabbn meleklere öyle demt: “Muhakkak ben ça- murdan br nsan yaratacaım.” 72 . “Onu ekllendrp çne ru humdan üfledm zaman onun çn saygı le eln.” 73 . Derken bütün melekler topluca saygı le eldler. 74 . Ancak bls elmed. O büyüklük tasladı ve kâfrlerden oldu. 75 . Allah, “Ey bls! Ellermle yarattııma saygı le elmekten sen ne alıkoydu? Büyüklük mü tasladın, yoksa üstünlerden 38 / SÂD SÛR ES 507 m oldun?” ded. 76 . bls, “Ben ondan daha hayırl ıyım. Ben ateten yarattın, onu se çamurdan yarattın” ded. 77 . (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Allah, öyle ded: “Öyle se çık oradan (cennetten), çünkü sen kovuldun.” 78 . “üphesz benm lânetm hesa p, mükâfat ve ceza gününe ka- dar senn üzernedr.” 79 . bls, “Ey Rabbm! Öyle se bana nsanların drltlecekler güne kadar mühlet ver” ded. 80 , 81 . Allah, öyle ded: “Sen o b lnen
Bu metnin özeti: Allah, öyle ded: “Öyle se çık oradan (cennetten), çünkü sen kovuldun.” 78 . “üphesz benm lânetm hesa p, mükâfat ve ceza gününe ka- dar senn üzernedr.” 79 . bls, “Ey Rabbm! Öyle se bana nsanların drltlecekler güne kadar mühlet ver” ded. 80 , 81 . Allah, öyle ded: “Sen o b lnen vakte (kıyamet gününe) kadar mühlet verlenlerdensn.” 82 , 83 . bls, “Senn erefne andolsun k, çlernden hlâslı kulların harç, elbette onların hepsn azdıracaım” ded. 84 . Allah, öyle ded: “te bu gerçektr. Ben de gerçe söylüyo- rum:” 85 . “Andolsun, cehennem sennle ve onlardan sana uyanlar ın hepsyle dolduracaım.” 86 . (Ey Muhammed!) De k: “Bundan (tebl görevnden) do- layı szden hçbr ücret stemyorum. Ben kendlnden yü- kümlülük altına grenlerden delm.” 87 . (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
“Bu Kur’an, âlemler çn ancak br öüttür.” 88 . “Onun haberlernn doruluunu br süre sonra mutlaka ö- reneceksnz.” 38 / SÂD SÛR ES 508 Mekke dönemnde nm tr. 75 âyer. Sûre, ad ını 71 ve 73. âyetlerde geçen “Zümer” kelmesnden almıtır. Zümer; zümreler, gruplar demektr. Sûrede balıc
Bu metnin özeti: “Bu Kur’an, âlemler çn ancak br öüttür.” 88 . “Onun haberlernn doruluunu br süre sonra mutlaka ö- reneceksnz.” 38 / SÂD SÛR ES 508 Mekke dönemnde nm tr. 75 âyer. Sûre, ad ını 71 ve 73. âyetlerde geçen “Zümer” kelmesnden almıtır. Zümer; zümreler, gruplar demektr. Sûrede balıca , göklerde ve yerde A l lah’ ın brl n gö steren del l l er, mü’mnler n cen- nete, kâfrlern cehenneme sevk edlecekler konu edlmekte; kullar, ölüm ge- lp çatmadan Allah’a yönelmeye çarılmaktadır. Bismillâhirrahmânirrahîm. 1 . Ktab’ın ndrlmes mutlak güç sahb, hüküm ve hkmet sa- hb Allah tarafındandır. 2 . (Ey Muhammed!) üphesz bz o Ktab’ı sana hak olarak n- drdk. Öyle se sen de dn Allah’a has kılarak O’na kulluk et. 3 . y bln k, hals dn yalnız Allah’ındır. (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
O’nu bırakıp da baka dostlar ednenler, “Bz onlara sadece, bz Allah’a daha çok yaklatırsınlar dye badet edyoruz” dyorlar. üphesz Al- lah, ayrılıa dütükler eyler konusunda aralarında hüküm verecektr. üphesz Allah, yalancı ve nankör olanları doru yola  l etmez . 4 . Eer Allah br
Bu metnin özeti: O’nu bırakıp da baka dostlar ednenler, “Bz onlara sadece, bz Allah’a daha çok yaklatırsınlar dye badet edyoruz” dyorlar. üphesz Al- lah, ayrılıa dütükler eyler konusunda aralarında hüküm verecektr. üphesz Allah, yalancı ve nankör olanları doru yola  l etmez . 4 . Eer Allah br çocuk ednmek s teseyd, yarattıklarından d- ledn seçerd. O, bundan uzaktır, yücedr. O, br ve her ey üzernde mutlak otorte sahb olan Allah’tır. 5 . Gökler ve yer hak ve hkmete uygun olarak yaratmıtır. Ge- cey gündüzün üzerne örtüyor, gündüzü de gecenn üzerne örtüyor. Güne ve ayı da koyduu kanunlara boyun edr- mtr. Bunların her br bell  br zamana kadar akıp gtmek- tedr. y  b ln k  O, mutlak g üç sah bdr, çok ba ı layandır. 6 . (Kavram odaklı açıklama).
Bu metnin bize verdiği dersleri yazın.
O, sz br tek nefsten yarattı. Sonra ondan 1 en var ett. S- 1 . Buradak “ondan” fades, “onun tür ünden” eklnde de anlaılablr. 39 ZÜMER SÛRES 39 / ZÜMER SÛR ES 509 zn çn hayvanlardan (erkek ve d olarak) sekz e yarattı. 2 S z anneler nzn k ar nında b r yaratılıtan öbür
Bu metnin özeti: O, sz br tek nefsten yarattı. Sonra ondan 1 en var ett. S- 1 . Buradak “ondan” fades, “onun tür ünden” eklnde de anlaılablr. 39 ZÜMER SÛRES 39 / ZÜMER SÛR ES 509 zn çn hayvanlardan (erkek ve d olarak) sekz e yarattı. 2 S z anneler nzn k ar nında b r yaratılıtan öbürüne geçre- rek üç (kat) karanlık çnde oluturuyor. te Rabbnz olan Allah budur. Mülk (mutlak hâkmyet) yalnız O’nundur. O’ndan baka hçbr lâh yoktur. O hâlde, nasıl oluyor da haktan döndürülüyorsunuz? 7 . Eer nkâr edersenz, üphesz k Allah szn man etmenze muhtaç deldr. Ama kullarının nkâr etmesne razı olmaz. Eer ükredersenz szn çn buna razı olur. Hçbr günahkâr baka br günahkârın yükünü yüklenmez. Sonra dönüü- nüz ancak R abbnzedr. (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
O da sze yaptıklarınızı haber verr. Çünkü O, göüslern özünü (kalp lerde olanı) hakkıyla blr. 8 . nsana br zarar dokunduu zaman R abbne yönelerek O’na yalvarır. Sonra kend tarafından ona br nmet verd zaman daha önce O’na yalvardı ını unutur ve A l lah’ ın yolundan saptırmak çn O’na
Bu metnin özeti: O da sze yaptıklarınızı haber verr. Çünkü O, göüslern özünü (kalp lerde olanı) hakkıyla blr. 8 . nsana br zarar dokunduu zaman R abbne yönelerek O’na yalvarır. Sonra kend tarafından ona br nmet verd zaman daha önce O’na yalvardı ını unutur ve A l lah’ ın yolundan saptırmak çn O’na eler koar. De k: “Küfrünle az br süre yaayıp geçn! üphesz se n cehennemlklerdensn.” 9 . (Böyle br kmse m Allah katında makbuldür,) yoksa gece vaktlernde, secde hâlnde ve ayakta, ahretten korkarak ve Rabbnn rahmetn umarak taat ve kulluk eden m? De k: “Hç b lenlerle b lmeyenler br olur mu?” Ancak akıl sahp- ler öüt alırlar. 10 . (Ey Muhammed! Bzm adımıza) de k: “Ey man eden kul- larım! Rabbnze karı gelmekten sakının. (Kavram odaklı açıklama).
Bu metnin bize verdiği dersleri yazın.
Bu dünyada y ve yararlı ler en güzel eklde yapanlara (ahrette) ylk var- dır. Allah’ın yeryüzü gentr. Sabredenlere mükâfatları el- bette hesapsız olarak verlr.” 11 . De k: “üphesz bana, dn Allah’a has kılarak O’na badet etmem emredld.” 12 . “Bana, müslümanların lk olmam da e
Bu metnin özeti: Bu dünyada y ve yararlı ler en güzel eklde yapanlara (ahrette) ylk var- dır. Allah’ın yeryüzü gentr. Sabredenlere mükâfatları el- bette hesapsız olarak verlr.” 11 . De k: “üphesz bana, dn Allah’a has kılarak O’na badet etmem emredld.” 12 . “Bana, müslümanların lk olmam da emredld.” 2 . Âyette sözü edlen hayvanların neler olduu konusunda En’âm sûresnn 143 ve 144. âyetlerne bakınız. 39 / ZÜMER SÛR ES 510 13 . De k: “Eer ben Rabbme syan edersem, üphesz büyük br g ü nün az ab ından kork ar ım.” 14 . De k: “Ben dnm Allah’a has kılarak sadece O’na badet edyorum.” 15 . “Sz de Allah’tan baka dlednz eylere badet edn!” De k: “üphesz hüsrana urayanlar, kıyamet gününde kendle- rn ve alelern hüsrana sokanlardır. (Kavram odaklı açıklama).
Kuran'daki bir ayeti ya da sureyi yorumlayın.
y bln k bu, apaçık hüsranın ta kendsdr.” 16 . Onlar çn üstlernde ateten katmanlar, altlarında (ateten) k atmanlar vard ır. te A l lah, ku l lar ını bununla korkutur. Ey kullarım, bana karı gelmekten sakının. 17 . Tâût’tan 3 , ona kulluk etmekten kaçınan ve çtenlkle Allah’a yönelen
Bu metnin özeti: y bln k bu, apaçık hüsranın ta kendsdr.” 16 . Onlar çn üstlernde ateten katmanlar, altlarında (ateten) k atmanlar vard ır. te A l lah, ku l lar ını bununla korkutur. Ey kullarım, bana karı gelmekten sakının. 17 . Tâût’tan 3 , ona kulluk etmekten kaçınan ve çtenlkle Allah’a yönelenler ç n müjde vard ır. O hâlde, ku l lar ımı müjdele! 18 . Sözü dnleyp de onun en güzelne uyanlar var ya, te onlar Allah’ın hdayete erdrd kmselerdr. te onlar akıl sahp- lernn ta kendlerdr. 19 . Hakkında azap sözü (hükmü) gerçekleenler, hç onlar g  b olur mu? Cehennemlkler sen m kurtaracaksın? 20 . Fakat Rabbne karı gelmekten sakınanlar çn (cennette) üst üste yapılmı ve altlarından ırmaklar akan kökler vardır. Allah, gerçek br vaadde bulunmutur. (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Allah, va’dnden dön- mez. 21 . Görmedn m, Allah gökten yamur yadırdı da onu yeryü- zündek kaynaklara ulatırdı. Sonra onunla renkler çet çe- t eknler çıkarıyor. Sonra eknler kuruyor da onları sapsarı keslm görüyorsun. Sonra da Allah onları kurumu çer çöp hâlne getrr. üphesz k
Bu metnin özeti: Allah, va’dnden dön- mez. 21 . Görmedn m, Allah gökten yamur yadırdı da onu yeryü- zündek kaynaklara ulatırdı. Sonra onunla renkler çet çe- t eknler çıkarıyor. Sonra eknler kuruyor da onları sapsarı keslm görüyorsun. Sonra da Allah onları kurumu çer çöp hâlne getrr. üphesz k bunda akıl sahpler çn br öüt vard ır. 22 . Allah’ın, gösünü slâm’a açtı ı, böylece Rabbnden br nur üzere bulunan kmse, kalb mana kapalı kmse gb mdr? 3 . Tâût le lgl olarak Bakara sûresnn 256. âyetnn dpnotuna bakınız. 39 / ZÜMER SÛR ES 511 Allah’ın zkrne karı kalpler katı olanların vay hâlne! te onlar açık br sapıklık çndedrler. 23 . (Kavram odaklı açıklama).
Kuran'daki bir ayeti ya da sureyi yorumlayın.
Allah, sözün en güzeln; âyetler, (güzellkte) brbrne ben- zeyen ve (hükümler, öütler, kıssaları) tekrarlanan br k- tap olarak ndrmtr. Rablernden korkanların tenler on- dan dolayı ürperr. Sonra tenler de kalpler de Allah’ın zkr- ne karı yumuar. te bu Kur’an Allah’ın hdayet
Bu metnin özeti: Allah, sözün en güzeln; âyetler, (güzellkte) brbrne ben- zeyen ve (hükümler, öütler, kıssaları) tekrarlanan br k- tap olarak ndrmtr. Rablernden korkanların tenler on- dan dolayı ürperr. Sonra tenler de kalpler de Allah’ın zkr- ne karı yumuar. te bu Kur’an Allah’ın hdayet rehberdr. Onunla dledn doru yola let r. Allah, km saptırırsa ar- tık onun çn hçbr yol gösterc yoktur. 24 . Kıyamet günü kötü azaba karı yüzüyle korunan kmse 4 , (o g ü n) az aptan emn olan k  mse g  b mdr? Zalmlere, “K a- zandıklarınızı tadın” denr. 25 . Onlardan öncekler de yalanladılar ve azap kendlerne far- kına varamadıkları br yerden geld. 26 . Böylece Allah dünya hayatında onl ara zllet tattırdı. Elbette k ahret azabı daha büyüktür. Keke blselerd! (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
27 . Andolsun, öüt alsınlar dye bz bu Kur’an’da nsanlar çn her türlü msal verdk. 28 . Bz onu, Allah’a karı gelmekten sakınsınlar dye hçbr er- l bulunmayan Arapça br Kur’an olarak ndrdk. 29 . Allah, brbryle çeken ortak sahpler bulunan br (köle) adam le yalnızca br k
Bu metnin özeti: 27 . Andolsun, öüt alsınlar dye bz bu Kur’an’da nsanlar çn her türlü msal verdk. 28 . Bz onu, Allah’a karı gelmekten sakınsınlar dye hçbr er- l bulunmayan Arapça br Kur’an olarak ndrdk. 29 . Allah, brbryle çeken ortak sahpler bulunan br (köle) adam le yalnızca br kye at olan br (köle) adamı ör- nek verd. Bu k adamın durumu hç, br olur mu? 5 Ha m d 4 . Âyette, azaba urayacak olanların azaptan sakınma konusunda çarelernn bulun- madıı anlatılmaktadır. Br tehlkeyle karı karıya kalan nsan, her eyden evvel tüm mkânlarıyla yüzünü sakınır. Yüzünü sakınmayacak br duruma gelmse çare- s tükenm demektr. (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Ahrette azaba urayacak kmsenn öncelkle koruyacaı yüzü- nü, korunma aracı olarak kullanacak olması, onun tüm çarelernn tükenm olaca- ını fade etmektedr. 5 . Âyette, Allah’ın brl  mü r k Arapların g ünlük hayatından br ör nekle spat edl- mektedr. öyle k: Köle üzerndek ortakl
Bu metnin özeti: Ahrette azaba urayacak kmsenn öncelkle koruyacaı yüzü- nü, korunma aracı olarak kullanacak olması, onun tüm çarelernn tükenm olaca- ını fade etmektedr. 5 . Âyette, Allah’ın brl  mü r k Arapların g ünlük hayatından br ör nekle spat edl- mektedr. öyle k: Köle üzerndek ortaklardan her brs ona br  koması hâlnde, köle bunlardan hçbrn yapamayacak ve ler karıacaktır. Oysa tek sahb olan köle, kendsne bak a emreden olmayaca ı çn n düzenl olarak yapıp btrr. Tıp- 39 / ZÜMER SÛR ES 512 Allah’a mahsustur. Hayır, onların çou blmyorlar. 30 . (Ey Mu hammed!) ü phesz sen ölecek sn ve ü phesz onlar da öleceklerdr. 31 . Sonra üphesz sz kıyamet günü Rabbnzn huzurunda muhakeme edleceksnz. 32 . (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Km, Allah’a karı yalan uyduran ve kendsne geldnde, doruyu (Kur’an’ı) yalanlayandan daha zalmdr? Cehen- nemde kâfrler çn kalacak br yer m yok!? 33 . Dosdoru Kur’an’ı getren le onu tasdk edenler var ya, te onlar A l lah’a k arı gelmekten sak ı nanlardır. 34 . Onlar çn Rabler k
Bu metnin özeti: Km, Allah’a karı yalan uyduran ve kendsne geldnde, doruyu (Kur’an’ı) yalanlayandan daha zalmdr? Cehen- nemde kâfrler çn kalacak br yer m yok!? 33 . Dosdoru Kur’an’ı getren le onu tasdk edenler var ya, te onlar A l lah’a k arı gelmekten sak ı nanlardır. 34 . Onlar çn Rabler katında dledkler her ey vardır. te bu, y ve yararlı ler en güzel eklde yapanların mükâfatıdır. 35 . Allah, ledklernn en kötüsünü örtmek ve onlara yap- tıklarının en güzel le karılık vermek çn (onları böyle mük âfatlandırd ı) . 36 . Allah, kuluna yetmez m? Sen O’ndan (Allah’tan) baka- larıyla korkutmaya çalııyorlar. Allah, km saptırırsa artık onun çn br yol gösterc yoktur. 37 . Allah, km de doru yola letrse artık onu saptıracak hç kmse yoktur. (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Allah mutlak güç s ahb, ntkam sahb del mdr? 38 . Andolsun, eer onlara, “Gökler ve yer km yarattı?” dye sorsan elbette, “Allah”, derler. De k: “Pek söyleyn bakalım? Allah’ı bırakıp da badet ettklernz var ya; eer Allah bana herhang br zarar dokundurmak sterse, onlar Allah’ın
Bu metnin özeti: Allah mutlak güç s ahb, ntkam sahb del mdr? 38 . Andolsun, eer onlara, “Gökler ve yer km yarattı?” dye sorsan elbette, “Allah”, derler. De k: “Pek söyleyn bakalım? Allah’ı bırakıp da badet ettklernz var ya; eer Allah bana herhang br zarar dokundurmak sterse, onlar Allah’ın do- kundurduu zararı kaldırablrler m? Yahut Allah bana br rahmet dlese, onlar O’nun rahmetn engelleyeblrler m?” De k: “Allah bana yeter. Tevekkül edenler ancak O’na tevek- kı bunun gb Allah brden fazla olsaydı, kânatın düzen bozulurdu. Burada br ör- nek olarak anlatılan bu hakkat, “Eer yerde ve gökte Allah’tan baka lâhlar olsaydı, kesnlkle ksnn de düzen bozulmu gtmt..” (Enbya sûres, 22) âyetnde açıkça fade edlmtr. (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
39 / ZÜMER SÛR ES 513 kül ederler.” 39 , 40 . De k: “Ey kavmm! Elnzden gelen yapın. Ben de yapaca- ım. Ky rezl edc azabın kme gelecen ve sürekl aza- bın kmn baına necen yakında bleceksnz!” 41 . (Ey Muhammed!) Bz sana Ktab’ı (Kur’an’ı) nsanlar çn, hak olarak ndrdk
Bu metnin özeti: 39 / ZÜMER SÛR ES 513 kül ederler.” 39 , 40 . De k: “Ey kavmm! Elnzden gelen yapın. Ben de yapaca- ım. Ky rezl edc azabın kme gelecen ve sürekl aza- bın kmn baına necen yakında bleceksnz!” 41 . (Ey Muhammed!) Bz sana Ktab’ı (Kur’an’ı) nsanlar çn, hak olarak ndrdk. Km doru yola grerse, kends çn gr- m olur. Km de saparsa, ancak kend aleyhne sapar. Sen onlara vekl delsn. 42 . Allah, (ölen) nsanların r uhlarını öldüklernde, ölmeyenle- rnkn de uykularında alır . Ölümüne hükmettklernn ruh- larını tutar, derlern bell b r süreye (ömürlernn sonuna) kadar bırakır. üphesz bunda düünen br toplum çn el- bette bretler vardır. 43 . Yoksa Allah’tan baka efaatçler m edndler? (Kavram odaklı açıklama).
Bu metnin bize verdiği dersleri yazın.
De k: “Hç- br eye güçler yetmese ve düünemyor olsalar da mı?” 44 . De k: “efaat tümüyle Allah’a attr. Göklern ve yern hü- kümranlıı O’nundur. Sonra yalnız O’na döndürüleceks- nz .” 45 . A l lah, br tek ( lâh) olarak anı l dı ında ahrete nanmayanla- rın kalpler daralır. Allah’ta
Bu metnin özeti: De k: “Hç- br eye güçler yetmese ve düünemyor olsalar da mı?” 44 . De k: “efaat tümüyle Allah’a attr. Göklern ve yern hü- kümranlıı O’nundur. Sonra yalnız O’na döndürüleceks- nz .” 45 . A l lah, br tek ( lâh) olarak anı l dı ında ahrete nanmayanla- rın kalpler daralır. Allah’tan bakaları (lâhları) anıldıında bakarsın sevnrler. 46 . De k: “Ey göklern ve yern yaratıcısı olan, gaybı da, görü- nen âlem de blen Allah’ım! Ayrılı a dütükler eyler konu- sunda kulların arasında sen hükmedersn.” 47 . Eer yeryüzünde bulunan her ey tümüyle ve onlarla bera- ber br o kadarı da zulmedenle rn olsa, kıyamet günü kötü azaptan kurtulmak çn elbette onları verrlerd. Artık, hç hesap etmedkler eyler Allah tarafından karılarına çıkmı- tır. 48 . (Kavram odaklı açıklama).
Kuran'daki bir ayeti ya da sureyi yorumlayın.
(Dünyada) kazandıkları eylern kötülükler karılarına çık- mı, alay etmekte oldukları ey onları kuatmıtır. 39 / ZÜMER SÛR ES 514 49 . nsana br zarar dokunduund a bze yalvarır. Sonra ona tara- fımızdan br nmet verdmzde, “Bu, bana ancak blgm sa- yesnde verlmtr” der. Hayır, o b
Bu metnin özeti: (Dünyada) kazandıkları eylern kötülükler karılarına çık- mı, alay etmekte oldukları ey onları kuatmıtır. 39 / ZÜMER SÛR ES 514 49 . nsana br zarar dokunduund a bze yalvarır. Sonra ona tara- fımızdan br nmet verdmzde, “Bu, bana ancak blgm sa- yesnde verlmtr” der. Hayır, o br mthandır. Fakat onla- rın çou blmezler. 50 . Bunu kendlernden öncekler de söylemt ama kazandık- ları eyler onlara hçbr yarar salamamıtı. 51 . Nhayet kazandıkları eylern kötülükler onlara sabet et- mt. Onlardan zulmedenler va r ya, kazandıkları eylern kötülükler onlara sabet edecektr. Onlar Allah’ı âcz bıraka- cak dellerdr. 52 . Blmedler m k, Allah rızkı dledne bol bol verr ve (dle- dne) kısar. (Kavram odaklı açıklama).
Bu tarihi olayın açıklamasını yapın.
üphesz bunda nanan br toplum çn elbette bretler vardır. 53 . De k: “Ey kendlernn aleyhne aırı gden kullarım! Allah’ın rahmetnden ümdnz kesmeyn. üphesz Allah, bütün günahları affeder. Çünkü O, çok baılayandır, çok merhamet edendr.” 54 . Azap sze gelmeden önce Rabbnze dönün
Bu metnin özeti: üphesz bunda nanan br toplum çn elbette bretler vardır. 53 . De k: “Ey kendlernn aleyhne aırı gden kullarım! Allah’ın rahmetnden ümdnz kesmeyn. üphesz Allah, bütün günahları affeder. Çünkü O, çok baılayandır, çok merhamet edendr.” 54 . Azap sze gelmeden önce Rabbnze dönün ve O’na teslm olun. Sonra sze yardım edlmez. 55 , 56 . Farkında olmadan azap sze ansızın gelmeden önce, Rabb- nzden sze ndrlenn en güzelne uyun k, k, “Allah’ın ya- nında, ledm kusurlardan dolayı vay hâlme! Gerçekten ben alay edenlerd en dm” demesn. 57 . Yahut, “Allah ben doru yola letseyd, elbette O’na karı gelmekten sakınanlardan olurdum” demesn. 58 . (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Yahut azabı gördüünde, “Keke benm çn dünyaya br dö- nü daha olsa da y ve güzel ler en güzel eklde yapanlar- dan olsam” demesn. 59 . (Allah, öyle dyecek:) “Hayır, öyle del! Âyetlerm sana geld de sen onları yalanladın, büyüklük tasladın ve nkârcılardan oldun.” 39 / ZÜMER SÛR ES
Bu metnin özeti: Yahut azabı gördüünde, “Keke benm çn dünyaya br dö- nü daha olsa da y ve güzel ler en güzel eklde yapanlar- dan olsam” demesn. 59 . (Allah, öyle dyecek:) “Hayır, öyle del! Âyetlerm sana geld de sen onları yalanladın, büyüklük tasladın ve nkârcılardan oldun.” 39 / ZÜMER SÛR ES 515 60 . Kıyamet günü Allah’a karı yalan söy leyenler  gö r ü rsün, yüzler kapkara keslmtr. Büyüklük taslayanlar çn cehen- nemde br yer m yok!? 61 . A l lah, kend sne k arı gelmekten sak ı nanlar ı ba ar ı lar ı sebe- byle kurtarır. Onlara kötülük dokunmaz. Onlar üzülmezler de. 62 . Allah, her eyn yaratıcısıdır. O, her eye vekldr. 63 . Göklern ve yern anahtarları O’nundur. Allah’ın âyetlern nkâr edenler var ya, te onlar zyana urayanların ta kend- lerdr. 64 . (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
De k: “Ey cahller! Sz bana Allah’tan bakasına badet et- mem m emredyorsunuz?” 65 . Andolsun, sana ve senden önc ek peygamberlere öyle vah- yedld: “Eer Allah’a ortak koarsan elbette ameln boa çı- kar ve elbette zyana urayanlardan olursun.” 66 . Hayır, yalnız Allah’a badet et ve ük
Bu metnin özeti: De k: “Ey cahller! Sz bana Allah’tan bakasına badet et- mem m emredyorsunuz?” 65 . Andolsun, sana ve senden önc ek peygamberlere öyle vah- yedld: “Eer Allah’a ortak koarsan elbette ameln boa çı- kar ve elbette zyana urayanlardan olursun.” 66 . Hayır, yalnız Allah’a badet et ve ükredenlerden ol. 67 . Allah’ın kadrn gere gb blemedler. Yeryüzü kıyamet gü- nünde bütünüyle O’nun elndedr. Gökler de O’nun kudre- tyle dürülmütür. O, onların or tak kotuklarından uzaktır, y ü ced  r. 68 . Sûr ’a 6 üflenr ve Allah’ın dled kmseler dıında göklerde- k herkes ve yerdek herkes ölür. Sonra ona br daha üflenr, br de bakarsın onlar kalkmı beklyorlar. 69 . Yeryüzü, Rabbnn nuruyla aydınlanır. Ktap (amel defterle- r) ortaya konur. (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Peygamberler ve ahtler getrlr ve haksız- lıa uratılmaksızın aralarında adaletle hüküm verlr. 70 . Herkese yaptıının karılıı tam olarak verlr. Allah, onların yaptıklarını en y blendr. 71 . nkâr edenler grup grup cehenneme sevk edlrler. Ce- henneme vardıklarında oranın ka pıları a
Bu metnin özeti: Peygamberler ve ahtler getrlr ve haksız- lıa uratılmaksızın aralarında adaletle hüküm verlr. 70 . Herkese yaptıının karılıı tam olarak verlr. Allah, onların yaptıklarını en y blendr. 71 . nkâr edenler grup grup cehenneme sevk edlrler. Ce- henneme vardıklarında oranın ka pıları açılır ve cehennem 6. “Sûr”, üfürülmes le kıyametn kopaca ı, mahyet bzce blnmeyen br tür boru de- mektr. 39 / ZÜMER SÛR ES 516 bekçler onlara öyle derler: “Sze çnzden, Rabbnzn âyetlern sze okuyan ve bu gününüze kavuacaınıza dar sz uyaran peygamberler gelmed m?” Onlar da, “Evet gel- d” derler. Fakat nkârcılar hakkında azap sözü gerçeklem- tr. 72 . Onlara öyle denr: “çnde ebedî kalmak üzere cehennemn kapılarından grn. (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Büyüklük taslayanların kalacaı yer ne kötüdür!” 73 . Rablerne karı gelmekten sakınanlar da grup grup cennete sevk edlrler. Cennete vardıkla rında oranın kapıları açılır ve cennet bekçler onlara öyle de r: “Sze selâm olsun! Terte- mz oldunuz. Hayd ebedî kalmak üzere buraya grn.” 74 . Onl
Bu metnin özeti: Büyüklük taslayanların kalacaı yer ne kötüdür!” 73 . Rablerne karı gelmekten sakınanlar da grup grup cennete sevk edlrler. Cennete vardıkla rında oranın kapıları açılır ve cennet bekçler onlara öyle de r: “Sze selâm olsun! Terte- mz oldunuz. Hayd ebedî kalmak üzere buraya grn.” 74 . Onlar öyle derler: “Hamd, bze olan vaadn gerçeklet- ren ve bz cennetten dledmz yere konmak üzere bu y u rda var  s k ı lan A l lah’a ma hsustur. Sa l h amel  leyenler n mük âfatı ne g üzelm !” 75 . Melekler de, Rablern hamd le tesbh edp yücelterek Ar’ın etrafını kuatmı hâlde görürsün. Artık kulların ara- sında adaletle hüküm verlm ve “Hamd âlemlern Rabb olan A l lah’a ma hsustur ” den lm tr. 39 / ZÜMER SÛR ES 517 56 ve 57. (Kavram odaklı açıklama).
Bu tarihi olayın açıklamasını yapın.
âyetler har ç Mekke dönemnde nm tr. 85 âyer. Sûre, ad ını 28. âyee geçen “mü’mn” kelmesnden almıtır. Mü’mn nanan kmse demek- tr. Âyee sözü edlen mü’mn, Fravun alesnn; gzlce man eden ve çev- resndekler hakka yönlendrmeye çalıan br ferddr. Ayrıca sûre, Allah’ın sıfat
Bu metnin özeti: âyetler har ç Mekke dönemnde nm tr. 85 âyer. Sûre, ad ını 28. âyee geçen “mü’mn” kelmesnden almıtır. Mü’mn nanan kmse demek- tr. Âyee sözü edlen mü’mn, Fravun alesnn; gzlce man eden ve çev- resndekler hakka yönlendrmeye çalıan br ferddr. Ayrıca sûre, Allah’ın sıfatlarından br olan ve 3. âyee geçen “âfr” kelmesnden dolayı “âfîr sûres” dye de anılmaktadır. “âfr”, baılayan demektr. Sûrede balıca, A l lah’ ın brl n gö steren baz ı del l l ere yer ver  lerek k ıyametle  lg  l tasv rler yapılmaktadır. Bismillâhirrahmânirrahîm. 1 . Hâ Mîm. 1 2 , 3 . Bu ktabın ndrlmes, mutlak güç sahb, hakkıyla blen, gü- nahı baılayan, tövbey kabul eden, azabı aır olan, lütuf sa- hb Allah tarafındandır. O’ndan baka lâh yoktur. (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Dönü ancak O’nadır. 4 . Allah’ın âyetler hakkında nk âr edenlerden bakası tartı- maya grmez. Onların ehrlerde gezp dolamaları sen al- datmasın. 5 . Onlardan önce Nûh’un kavm ve onlardan sonra gelen top- luluklar da yalanlamıtı. Her ümmet kend peygambern yakalayıp cezalandırmaya azm
Bu metnin özeti: Dönü ancak O’nadır. 4 . Allah’ın âyetler hakkında nk âr edenlerden bakası tartı- maya grmez. Onların ehrlerde gezp dolamaları sen al- datmasın. 5 . Onlardan önce Nûh’un kavm ve onlardan sonra gelen top- luluklar da yalanlamıtı. Her ümmet kend peygambern yakalayıp cezalandırmaya azmetm t. Hakkı yok etmek çn batıl eyler ler sürerek tartımılardı. Bu yüzden onları kıs- kıvrak yakaladım. Benm cezalandırmam nasılmı, (gördü- ler)! 6 . Böylece Rabbnn, nkâr edenle r hakkındak, “Onlar cehen- neml k lerd r ” sözü gerçeklem  oldu . 1 . Bu harflerle lgl olarak Bakara sûresnn lk âyetnn dp notuna bakınız. 40 MÜ’MN SÛRES 40 / MÜ’MN SÛRES 518 7 . (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
A r ’ı taıyanlar ve onun çe v resnde bulunanlar (m elekler) Rablern hamd ederek tesph ederler, O’na nanırlar ve na- nanlar çn (öyle dyerek) baılanma dlerler: “Ey Rabb- mz! Senn rahmetn ve lmn her ey kuatmıtır. O hâlde tövbe eden ve senn yoluna uyanları baıla ve onları ceh
Bu metnin özeti: A r ’ı taıyanlar ve onun çe v resnde bulunanlar (m elekler) Rablern hamd ederek tesph ederler, O’na nanırlar ve na- nanlar çn (öyle dyerek) baılanma dlerler: “Ey Rabb- mz! Senn rahmetn ve lmn her ey kuatmıtır. O hâlde tövbe eden ve senn yoluna uyanları baıla ve onları cehen- nem azâbından koru.” 8 . “Ey Rabbmz! Onları da, onlar ın babalarından, elernden ve soylarından y olanları da, kendlerne vaad ettn Adn cennetlerne koy. üphesz se n mutlak güç sahbsn, hüküm ve hkmet sahbsn.” 9 . “Onları kötülüklerden koru. Sen o gün km kötülüklerden korursan, ona rahmet etm olursun. te bu büyük baarı- dır. 10 . nkâr edenler var ya, muhakkak onlara: “Allah’ın (sze) gaza- bı, szn kendnze olan gazab ınızdan daha büyüktür. (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Çünkü sz mana çaırılırdınız da nkâr ederdnz” dye seslenlr. 11 . Onlar da öyle derler: “Ey Rabbmz! Bz k defa öldürdün, k defa da drlttn. 2 Günahlarımızı kabullenyoruz. md 2 . Âyette fade edlen k d rltmeden lk le dünyaya dr olarak getrl, kncs le de öldükten
Bu metnin özeti: Çünkü sz mana çaırılırdınız da nkâr ederdnz” dye seslenlr. 11 . Onlar da öyle derler: “Ey Rabbmz! Bz k defa öldürdün, k defa da drlttn. 2 Günahlarımızı kabullenyoruz. md 2 . Âyette fade edlen k d rltmeden lk le dünyaya dr olarak getrl, kncs le de öldükten sonra drltlme kastedlmektedr. k ölümden brncs, dünya hayatından ahret hayatına geç salayan ölüm; kncs se kâfrlern cehennemde tadacakla- rı mecazî ölümdür. Kâfrler cehennemde, ölüp yok olmayı temenn edecek ebedî br azap ortamında bulunacaklardır. Onlara, ölüp yok olmayı temenn ettrecek bu or- tam, “Nasıl, lk ölümümüzden baka ölmeyecek mymz? Bze azap edlmeyecek mym?” (Sâffât sûre s, 58, 59) âyetlernn de aret ett  üzere, ölüm dye ntelen- mektedr. (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Bu tür br ölüm, sadece kâfrler çn söz konusudur. Mü’mnler se hçbr e- klde dünyadak ölümden baka ölüm tatmayacaklardır. “Orada lk ölümden ba- ka hçbr ölüm tatmazlar..” Duhân sûresnn 56. âyet bunu açıkça göstermektedr. Âyette geçen knc ölümün, kabr sualnden sonra gerçekleecek
Bu metnin özeti: Bu tür br ölüm, sadece kâfrler çn söz konusudur. Mü’mnler se hçbr e- klde dünyadak ölümden baka ölüm tatmayacaklardır. “Orada lk ölümden ba- ka hçbr ölüm tatmazlar..” Duhân sûresnn 56. âyet bunu açıkça göstermektedr. Âyette geçen knc ölümün, kabr sualnden sonra gerçekleecek br “ölüm” olduu fade edlmekte se de, bu görü salıklı deldr. Zra bu görüe göre mü’mnler de knc sefer öleceklerdr. Oysa bu, yukarıda zkredlen Duhân sûres, âyet 56’ya aykı- rıdır. Âyette geçen k ölümden lknn , hayata gelmeden öncek yokluk hâl oldu u da fade edlmtr. 40 / MÜ’MN SÛRES 519 (bu ateten) br çıkı yolu var mı?” 12 . “Bu, szn tevhd çerçevesnde Allah’a çarıldıında nkâr et- menz, O’na ortak koulduunda se nanmanız sebebyle- dr. (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Artık hüküm yüce ve büyük Allah’a attr.” 13 . O, sze âyetlern gösteren, szn çn gökten br rızık (sebe- b olan yamur) yadırandır. Ancak O’na yönelen, düünüp bret alır. 14 . O hâlde, kâfrlern houna gtmese de, sz dn Allah’a has kı- larak O’na badet edn. 15 . O, dereceler  hakk ı
Bu metnin özeti: Artık hüküm yüce ve büyük Allah’a attr.” 13 . O, sze âyetlern gösteren, szn çn gökten br rızık (sebe- b olan yamur) yadırandır. Ancak O’na yönelen, düünüp bret alır. 14 . O hâlde, kâfrlern houna gtmese de, sz dn Allah’a has kı- larak O’na badet edn. 15 . O, dereceler  hakk ıy la y ük seltendr, A r ’ın sah bdr. Bulu - ma günü hakkında (nsanları) uyarmak çn, râdesyle lgl vahy kullarından dledne, kend ndrr. 16 . O gün onlar ortaya çıkarlar. Onların hçbr ey Allah’a gzl kalmaz. Bugün mülk (hükümranlık) kmndr? Tek olan, her ey kudret ve hâkmyet altında tutan Allah’ındır 17 . Bugün herkese kazandıının karılıı verlr. Bugün asla zu- lüm yoktur. üphesz Allah, hesabı çabuk görendr. 18 . (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Ya klamakta olan g ün ko nusunda onlar ı uyar. O g ün y ü rek- ler gam ve tasa  le dolu , (sank ) g ı r t laklara dayanmı tır. Za- lmlern ne sıcak br dostu, ne de sözü dnlenr br efaatçs vard ır. 19 . Allah, gözlern han bakıını ve kalplern gzledn blr. 20 . Allah, hak ve adâlet
Bu metnin özeti: Ya klamakta olan g ün ko nusunda onlar ı uyar. O g ün y ü rek- ler gam ve tasa  le dolu , (sank ) g ı r t laklara dayanmı tır. Za- lmlern ne sıcak br dostu, ne de sözü dnlenr br efaatçs vard ır. 19 . Allah, gözlern han bakıını ve kalplern gzledn blr. 20 . Allah, hak ve adâletle hükmeder. Allah’tan baka taptıkları se hçbr hükümde bulunamazlar. üphesz Allah hakkıyla tendr, hakkıyla görendr. 21 . Onlar yeryüzünde dolaıp, kendlernden önceklern akı- betlernn nasıl olduuna bakmadılar mı? Onlar, kendle- rnden daha güçlü ve yeryüzünde k eserler daha üstündü. Böyle ken Allah, günahları sebebyle onları yakaladı. Onla- rı Allah’ın azabından koruyacak hç kmse olmadı. 40 / MÜ’MN SÛRES 520 22 . (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Bunun sebeb u d: Peygamberler onlara apaçık mucze- ler getryorlardı da onlar nkâr edyorlardı. Bu yüzden Allah da onları yakalayıverd. üphesz O, güçlüdür, cezası da çok ddetldr. 23 , 24 . Andolsun k bz Mûsâ’yı muczelermzle ve apaçık br de- llle Fravun’a, Hâmân’a ve Kârûn’a 3
Bu metnin özeti: Bunun sebeb u d: Peygamberler onlara apaçık mucze- ler getryorlardı da onlar nkâr edyorlardı. Bu yüzden Allah da onları yakalayıverd. üphesz O, güçlüdür, cezası da çok ddetldr. 23 , 24 . Andolsun k bz Mûsâ’yı muczelermzle ve apaçık br de- llle Fravun’a, Hâmân’a ve Kârûn’a 3 gönderdk. Onlar se; “Bu çok yalancı br shrbazdır” dedler. 25 . Mû sâ onlara taraf ımızdan gerçe  getr nce, “O nunla bera- ber man ed enler n o ul lar ını öldür ün, k adınlar ını sa bıra- kın” dedler. Fakat kâfrlern tuzaı hep boa çıkmıtır. 26 . Fravun ded k: “Bırakın ben, Mûsâ’yı öldüreym. (Fayda- sı olacaksa) Rabbn yardıma çaırsın! Çünkü ben onun, d- nnz detrecenden, yahut yeryüzünde bozgunculuk çı- karacaından korkuyorum.” 27 . (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Mûsâ da, “Ben, hesap gününe nanmayan her kbrlden, be- nm de Rabbm szn de Rabbn z olan Allah’a sıınırım” ded. 28 . Fravun alesnden, manını gzlemekte olan mü’mn br adam öyle ded: “Rabbm Allah’tır, ded çn br adamı öl- dürecek msnz? Hâlbuk o, sze Rabbnzden apaçık muc-
Bu metnin özeti: Mûsâ da, “Ben, hesap gününe nanmayan her kbrlden, be- nm de Rabbm szn de Rabbn z olan Allah’a sıınırım” ded. 28 . Fravun alesnden, manını gzlemekte olan mü’mn br adam öyle ded: “Rabbm Allah’tır, ded çn br adamı öl- dürecek msnz? Hâlbuk o, sze Rabbnzden apaçık muc- zeler getrd. Eer yalancı se, yalanı kend aleyhnedr. Eer doru söylüyorsa, sz tehdt ett eylern br kısmı baınıza gelecektr. üphesz Allah, aırı gden, yalancılık eden km- sey doru yola ertrmez.” 29 . “Ey kavmm! Bugün yeryüzüne hâkm kmseler olarak k- tdar ve saltanat szndr . Ama baımıza geldnde bz, Allah’ın azabından km kurtarır?” Fravun, “Ben sze ancak kend görüümü bldryorum ve sz ancak doru yola götü- rüyorum” ded. 3 . (Kavram odaklı açıklama).
Bu tarihi olayın açıklamasını yapın.
Hâmân, Fravun’un bavezrdr. Kârûn se sraloullarından hak tanımaz azgın ve ımarık br zengn d. 40 / MÜ’MN SÛRES 521 30 , 31 . man etm olan adam ded k: “Ey kavmm! üphesz ben, Nûh kavm, Âd kavm, Semûd kavm ve onlardan sonra ge- len toplulukların baına gelen olayların szn de
Bu metnin özeti: Hâmân, Fravun’un bavezrdr. Kârûn se sraloullarından hak tanımaz azgın ve ımarık br zengn d. 40 / MÜ’MN SÛRES 521 30 , 31 . man etm olan adam ded k: “Ey kavmm! üphesz ben, Nûh kavm, Âd kavm, Semûd kavm ve onlardan sonra ge- len toplulukların baına gelen olayların szn de baınıza gel- mesnden korkuyorum. Allah, ku llarına asla zulmetmek s- temez .” 32 , 33 . “ Ey k av mm! Gerçekten szn ç n, o bar ı ıp çar ı ma gününden, arkanıza dönüp kaçmaya çalıacaınız ve sz Allah’tan kurtaracak kmsenn olmayacaı o günden szn adınıza korkuyorum. Allah, km saptırırsa artık onu doru yola letecek de yoktur.” 4 34 . Andolsun, daha önce Yûsuf da sze apaçık delller getrm- t de, onun sze getrdkler hakkında üphe edp durmutu- nuz. (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Daha sonra o ölünce de, “Allah, ondan sonra aslâ pey- gamber göndermez” demtnz. te Allah, aırı gden üp- hec  k  mseler  böy le saptır ır. 35 . Onlar kendlerne gelm hçbr dell olmaksızın, Allah’ın âyetler hakkında tartıan kmse lerdr. Bu se Allah katında ve man edenler katında
Bu metnin özeti: Daha sonra o ölünce de, “Allah, ondan sonra aslâ pey- gamber göndermez” demtnz. te Allah, aırı gden üp- hec  k  mseler  böy le saptır ır. 35 . Onlar kendlerne gelm hçbr dell olmaksızın, Allah’ın âyetler hakkında tartıan kmse lerdr. Bu se Allah katında ve man edenler katında büyük öfke ve gazap gerektren br tr. Allah, her kbrl zorb anın kalbn te böyle mühürler. 36 , 37 . Fravun ded k: “Ey Hâmân! Bana yüksek br kule yap, bel- k yollara, göklern yollarına errm de Mûsâ’nın lâhını gö- rürüm(!) Çünkü ben, onun yalancı olduuna nanıyorum.” Böylece Fravun’a yaptıı kötü  süslü gösterld ve doru yoldan saptırıldı. Fravun’un tuzaı, tamamen sonuçsuz kal- dı. 38 . O nanan kmse ded k: “Ey kavmm! Bana uyun k, sz do- ru yola leteym.” 39 . (Kavram odaklı açıklama).
Kuran'daki bir ayeti ya da sureyi yorumlayın.
“Ey k av mm! ü phesz bu dünya hayatı ancak (geç c ) br yararlanmadır. Ahret se ebedî olarak kalınacak yerdr.” 4. “Allah’ın saptırması” fades çn Bakara, 2/26. ayet ve dpnotuna bakınız. 40 / MÜ’MN SÛRES 522 40 . “Km br kötülük yaparsa, ancak onun kadar ceza görür. Ka- dın veya erkek
Bu metnin özeti: “Ey k av mm! ü phesz bu dünya hayatı ancak (geç c ) br yararlanmadır. Ahret se ebedî olarak kalınacak yerdr.” 4. “Allah’ın saptırması” fades çn Bakara, 2/26. ayet ve dpnotuna bakınız. 40 / MÜ’MN SÛRES 522 40 . “Km br kötülük yaparsa, ancak onun kadar ceza görür. Ka- dın veya erkek, km, mü’mn olarak salh br amel lerse, te onlar cennete grecek ve orada hesapsız olarak rızıklandırı- lacaklard ır.” 41 . “Ey kavmm! Bu ne hâl? Ben sz kurtulua çaırıyorum, sz se ben atee çaırıyorsunuz.” 42 . “Sz ben Allah’ı nkâr etmee ve hakkında hçbr blgm ol- mayan ey l er  O’na or tak ko maya ça ı r ı yo rsunuz . Ben  se sz mutlak güç sahbne, çok baılayana (Allah’a) çaırıyo- rum.” 43 . (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
“üphe yok k szn ben tapmaya çaırdıınız eyn ne dün- ya ne de ahret konusunda hçbr çarısı yoktur. Kukusuz dönüümüz Allah’adır. üphes z, aırı gdenler cehennem- lklern ta kendlerdr.” 44 . “Sze söyledklerm hatırlayacaksınız. Ben m Allah’a ha- vale edyorum. üphesz Allah,
Bu metnin özeti: “üphe yok k szn ben tapmaya çaırdıınız eyn ne dün- ya ne de ahret konusunda hçbr çarısı yoktur. Kukusuz dönüümüz Allah’adır. üphes z, aırı gdenler cehennem- lklern ta kendlerdr.” 44 . “Sze söyledklerm hatırlayacaksınız. Ben m Allah’a ha- vale edyorum. üphesz Allah, kullarını hakkıyla görendr.” 45 . Allah, onu, onların hleler nn kötülüklernden korudu. Fra- vun alesn, azâbın en kötüsü kuattı. 46 . (Ö y le br) ate k  , onlar sabah-ak am ona su nulurlar. Kıya- metn kopacaı günde de, “Fravun alesn azabın en ddet- lsne sokun” denlecektr. 47 . Aten çnde brbrleryle tart ıırlarken, zayıf olanlar, bü- yüklük taslayanlara, “Bz sze uymu kmselerdk. md u aten br kısmını üzermzden kaldırablr msnz?” derler. 48 . (Kavram odaklı açıklama).
Kuran'daki bir ayeti ya da sureyi yorumlayın.
Büyüklük taslayanlar se öy le derler: “Bz hepmz aten çndeyz. üphesz Allah, kullar arasında (böyle) hüküm vermtr.” 49 . Atete olanlar cehennem be kçlerne, “Rabbnze yalvarın da (hç delse) br gün bzden azabı haffletsn” derler. 50 . (Cehennem bekçler) derle r k: “Sze peyga
Bu metnin özeti: Büyüklük taslayanlar se öy le derler: “Bz hepmz aten çndeyz. üphesz Allah, kullar arasında (böyle) hüküm vermtr.” 49 . Atete olanlar cehennem be kçlerne, “Rabbnze yalvarın da (hç delse) br gün bzden azabı haffletsn” derler. 50 . (Cehennem bekçler) derle r k: “Sze peygamberlernz 40 / MÜ’MN SÛRES 523 açık muczeler getrmem myd?” Onlar, “Evet, getrmt” derler. (Bekçler), “Öyleyse kendnz yalvarın” derler. üp- hesz kâfrlern duası bounadır. 51 . üphesz k, peygamberlermze ve man edenlere dünya ha- yatında ve ahtlern ahtlk edecekler günde yardım ede- rz. 52 . O gün zalmlere, mazeretler fayda vermez. Lânet de onlara- dır, kötü yurt da onlaradır. 53 , 54 . Andolsun, bz Mûsâ’ya hdayet verdk. (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
sraloulları’na da, ak ı l sahpler  ç n br ö üt ve dor uluk rehber  olarak o k  ta- bı (Tevrat’ı) mras bıraktık. 55 . Ey Muhammed! Sabret. Allah’ın va’d üphesz gerçektr. Günahının baılanmasını ste. Akam-sabah Rabbn hamd ederek tesph et. 56 . Allah’ın âyetler hakkında, kendle
Bu metnin özeti: sraloulları’na da, ak ı l sahpler  ç n br ö üt ve dor uluk rehber  olarak o k  ta- bı (Tevrat’ı) mras bıraktık. 55 . Ey Muhammed! Sabret. Allah’ın va’d üphesz gerçektr. Günahının baılanmasını ste. Akam-sabah Rabbn hamd ederek tesph et. 56 . Allah’ın âyetler hakkında, kendlerne gelm br delller olmaksızın tartıanlar var ya , onların kalplernde ancak br büyüklük taslama vardır. Onlar, tasladıkları büyüklüe asla ulamazlar. Sen Allah’a sıın. üphesz O, hakkıyla tendr, hakkıyla görendr. 57 . Elbette göklern ve yern yaratılması, nsanların yaratılma- sından daha büyük br eydr. Fakat nsanların çou blmez- ler. 58 . Kör le gören, man edp salh ameller leyenler le kötülük yapan br deldr. Sz pek az düünüyorsunuz. 59 . (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Kıyamet günü mutlaka gelecektr, bunda hç üphe yoktur. Fakat nsanların çou buna nanmazlar. 60 . Rabbnz öyle ded: “Bana dua edn, duânıza cevap vere- ym. Bana kulluk etmey kbrlerne yedremeyenler aaı- lanmı br hâlde cehenneme greceklerdr.” 61 . A l lah, ç nde ra hat ed esnz d
Bu metnin özeti: Kıyamet günü mutlaka gelecektr, bunda hç üphe yoktur. Fakat nsanların çou buna nanmazlar. 60 . Rabbnz öyle ded: “Bana dua edn, duânıza cevap vere- ym. Bana kulluk etmey kbrlerne yedremeyenler aaı- lanmı br hâlde cehenneme greceklerdr.” 61 . A l lah, ç nde ra hat ed esnz dye gece y  ve ( h er ey ) gö ster - 40 / MÜ’MN SÛRES 524 c (aydınlık) olarak da gündüzü yaratandır. üphesz Allah, nsanlara karı sonsuz ylk sahbdr, fakat nsanların çou ükretmezler. 62 . te her eyn yaratıcısı olan Rabbnz Allah! O’ndan baka hçbr lâh yoktur. Durum bu ken nasıl oluyor da (haktan) döndürülüyorsunuz? 63 . Allah’ın âyetlern nkâr e tmekte olanlar, te böyle döndü- rülürler. 64 . (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Allah, yeryüzünü szn çn karar kılma yer, göü de bnâ yapan; sze ekl verp de ekllernz güzel kılan ve sz te- mz eylerle rızıklandırandır. te Rabbnz Allah! Âlemlern Rabb Allah ne yücedr! 65 . O, drdr. O’ndan baka hçbr lâh yoktur. O hâlde sade- ce Allah’a taat ederek (s
Bu metnin özeti: Allah, yeryüzünü szn çn karar kılma yer, göü de bnâ yapan; sze ekl verp de ekllernz güzel kılan ve sz te- mz eylerle rızıklandırandır. te Rabbnz Allah! Âlemlern Rabb Allah ne yücedr! 65 . O, drdr. O’ndan baka hçbr lâh yoktur. O hâlde sade- ce Allah’a taat ederek (samm olarak) O’na badet edn. Hamd, âlemlern Rabbne mahsustur. 66 . De k: “Rabbmden bana apaçık delller gelnce, Allah’ı bı- rakıp da taptıklarınıza tapmam bana yasaklandı ve bana, âlemlern Rabbne teslm olmam emredld.” 67 . O, sz (önce) topraktan, s onra az br sudan (menden), son- ra “alaka”dan 5 yaratan, sonra sz (ana rahmnden) çocuk ola- rak çıkaran, sonra olgunluk çaına ulamanız, sonra da ht- yarlamanız çn sz yaatandır. çnzden önceden ölenler de vardır. (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Allah bunları, bell br zamana ermenz ve düünüp akıl erdrmenz çn yapar. 68 . O, yaatan ve öldürendr. Br eye k arar verd  nde, ona sa- dece “ol” der, o da oluverr. 69 . Allah’ın âyetler hakkında tartıanları görmedn m? Nasıl da 5. “Alaka”, erken spermyle döllenm yumurtadan b
Bu metnin özeti: Allah bunları, bell br zamana ermenz ve düünüp akıl erdrmenz çn yapar. 68 . O, yaatan ve öldürendr. Br eye k arar verd  nde, ona sa- dece “ol” der, o da oluverr. 69 . Allah’ın âyetler hakkında tartıanları görmedn m? Nasıl da 5. “Alaka”, erken spermyle döllenm yumurtadan br hafta zarfında oluan hücre topluluunun rahm cdarına asılıp gömülmü ekldr. nsanın yaratılı evreler le l- gl olarak bakınız: Hac sûres, âyet, 5; Mü’mnûn sûres, âyet, 14; Alak sûres, âyet, 2. 40 / MÜ’MN SÛRES 525 döndürülüyorlar? 70 . Onlar, ktabı (Kur’an’ı) ve elçlermze gönderdklermz yalanlayanlardır. Onlar blecekler. 71 , 72 . O zaman onlar, boyunlarında de mr halkalar ve zncrler ol- duu hâlde kaynar suda sürüklenecekler, sonra da atete ya- k ı lacaklard ır. (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
73 , 74 . Sonra onlara, “Allah’ı bırakıp da ortak kotuklarınız nere- de?” denlr. Onlar da, “(Yüzüstü bırakıp) bzden uzaklatı- lar. Hayır, demek k, bz önceler hçbr eye tapmıyormu- uz, (taptıklarımız br hçm)” derler. te Allah, nkârcıları böyle saptırır. 75 . Bu, szn yeryüzünde hak
Bu metnin özeti: 73 , 74 . Sonra onlara, “Allah’ı bırakıp da ortak kotuklarınız nere- de?” denlr. Onlar da, “(Yüzüstü bırakıp) bzden uzaklatı- lar. Hayır, demek k, bz önceler hçbr eye tapmıyormu- uz, (taptıklarımız br hçm)” derler. te Allah, nkârcıları böyle saptırır. 75 . Bu, szn yeryüzünde haksız yere ımarmanızdan ve böbür- lenmenzden ötürüdür. 76 . Onlara , “Ebedî k almak üzere cehennem k apı lar ından g  r  n. Büyüklük taslayanların yer ne kötüdür!” (denr). 77 . Sen sabret! ü phesz A l lah’ ın verd   söz gerçektr. Onla- rı tehdt ettmz azâbın br kısmını sana göstersek de (ya da göstermeden önce) sen vefât ettrsek de, sonunda onlar bze döndürüleceklerdr. 78 . Andolsun, senden önce de peygamberler gönderdk. (Kavram odaklı açıklama).
Bu metnin bize verdiği dersleri yazın.
On- lardan sana anlattıklarımız da var, anlatmadıklarımız da var. Hçbr peygamber, Allah’ın zn olmadan br mûcze getre- mez. A l lah’ ın emr  gelnce de hak yer ne getr  lr. te o za- man bunu batıl sayanlar hüsrana urarlar. 79 . Allah, br kısmına bnesnz, br kısmını da yyesnz dy
Bu metnin özeti: On- lardan sana anlattıklarımız da var, anlatmadıklarımız da var. Hçbr peygamber, Allah’ın zn olmadan br mûcze getre- mez. A l lah’ ın emr  gelnce de hak yer ne getr  lr. te o za- man bunu batıl sayanlar hüsrana urarlar. 79 . Allah, br kısmına bnesnz, br kısmını da yyesnz dye s- zn çn hayvanları yaratandır. 80 . Onlarda szn çn daha brçok faydalar da vardır. Gönüller- nzdek htyaçlara kendler üzernden ulaasınız dye onları yaratmıtır. Onlarla ve gemlerle taınırsınız. 81 . Allah, sze âyetlern gösteryor. Allah’ın hang âyetlern 40 / MÜ’MN SÛRES 526 nkâr edersnz? 82 . Onlar yeryüzünde dolaıp, kendlernden önce gelenlern akıbetlernn nasıl olduuna bakmadılar mı? (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Onlar kendle- rnden daha çok, daha güçlü ve onların yeryüzündek eser- ler daha üstündü. Fakat kazanm akta oldukları eyler onlara br fayda vermemt. 83 . Peygamberler onlara apaçık de lller getrnce, sahp olduk- ları blg le ımardılar (ve onları alaya aldılar). Sonunda ala- ya almakta
Bu metnin özeti: Onlar kendle- rnden daha çok, daha güçlü ve onların yeryüzündek eser- ler daha üstündü. Fakat kazanm akta oldukları eyler onlara br fayda vermemt. 83 . Peygamberler onlara apaçık de lller getrnce, sahp olduk- ları blg le ımardılar (ve onları alaya aldılar). Sonunda ala- ya almakta oldukları ey kendlern sarıverd. 84 . A zab ımızı gördükler  zaman, “ Yalnız A l lah’a nandı k ; O’na ortak komakta olduumuz eyl er nkâr ettk” dedler. 85 . Fakat azâbımızı gördükler zaman nanmaları, kendlerne fayda vermed. Bu, Allah’ın kulları hakkında eskden ber yü- rürlükte olan kanunudur. te orada nkârcılar hüsrana ura- dı lar. 40 / MÜ’MN SÛRES 527 Mekke dönemnde nmtr. 54 âyer. (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Sûre, adını üçüncü âyee geçen ve Kur’an âyetlern nteleyen “fusslet” fadesnden almıtır. “Fusslet”, “gen- çe açıklandı” demektr. Sûre, ayrıca “Hâ Mîm es-Secde” dye de anılır. Sûrede balıca hakka davet, batılda ısrar edenlern uyarılması, vahyn nsanlar üzern- dek ahlâkî ve manevî etk
Bu metnin özeti: Sûre, adını üçüncü âyee geçen ve Kur’an âyetlern nteleyen “fusslet” fadesnden almıtır. “Fusslet”, “gen- çe açıklandı” demektr. Sûre, ayrıca “Hâ Mîm es-Secde” dye de anılır. Sûrede balıca hakka davet, batılda ısrar edenlern uyarılması, vahyn nsanlar üzern- dek ahlâkî ve manevî etkler konu edlmektedr. Bismillâhirrahmânirrahîm. 1. Hâ M î m . 1 2. Bu Kur’an, Rahmân ve Rahîm olan Allah’tan ndrlmedr. 3. Bu , b len br toplum ç n A rapça br Kur’an olarak âyetler gençe açıklanmı br ktaptır. 4. Müjdeleyc ve uyarıcı olarak gönderlmtr. Fakat onların çou yüz çevrmtr. Artık onlar tmezler. 5. Dedler k: “(Ey Muhammed!) Bz çaırdıın eye karı kalplermz örtüler çersndedr. Kulaklarımızda br aırlık, sennle bzm aramızda da br perde vardır. (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
O hâlde sen (s- tedn) yap, üphesz bz de (stedmz) yapacaız.” 2 6. De k: “Ben de ancak szn gb br nsanım. Fakat bana lâhınızın yalnızca br tek lâh olduu vahyedlyor. Artık O’na yöneln ve O’ndan baılanma dleyn. Allah’a ortak koanların vay hâlne!” 7. Onlar zekâtı vermeye
Bu metnin özeti: O hâlde sen (s- tedn) yap, üphesz bz de (stedmz) yapacaız.” 2 6. De k: “Ben de ancak szn gb br nsanım. Fakat bana lâhınızın yalnızca br tek lâh olduu vahyedlyor. Artık O’na yöneln ve O’ndan baılanma dleyn. Allah’a ortak koanların vay hâlne!” 7. Onlar zekâtı vermeyen kmselerdr. Onlar ahret de nkâr ederler. 1 . Bu harflerle lgl olarak Bakara sûresnn lk âyetnn dpnotuna bakınız. 2 . Mürklern kalplernn örtüler çnde olması; kulaklarında aırlık ve kendleryle Hz. Peygamber arasında br perdenn bulunması, brer mecazî fade olup, onların nkâr konusundak nat ve ısrarlarını vurgulamaktadır. 41 FUSS LET SÛ RES 41 / FUSSLET SÛRES 528 8. üphesz man edp salh amel ler leyenler ç n se kesnt- sz br mükâfat vardır. 9. (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
De k: “Sz m yer k günde (k evrede) yaratanı nkâr ed- yor ve O’na ortaklar kouyorsunuz? O, âlemlern Rabbdr.” 10. O, dört gün çnde (dört evrede), yeryüzünde yükselen sa- bt dalar yarattı, orada bolluk ve bereket meydana getrd ve orada rızık arayanların htyaçlarına uygun olarak rı
Bu metnin özeti: De k: “Sz m yer k günde (k evrede) yaratanı nkâr ed- yor ve O’na ortaklar kouyorsunuz? O, âlemlern Rabbdr.” 10. O, dört gün çnde (dört evrede), yeryüzünde yükselen sa- bt dalar yarattı, orada bolluk ve bereket meydana getrd ve orada rızık arayanların htyaçlarına uygun olarak rızık- lar takdr ett. 11. Sonra duman hâlnde bulunan göe yöneld; ona ve yeryü- züne, “steyerek veya stemeyerek geln” ded. ks de, “ste- yerek geldk” dedler. 12. Böylece onları, k günde (k evrede) yed gök olarak yarat- tı ve her göe kend n bldrd. En yakın göü kandllerle süsledk ve onu koruduk. te bu, mutlak güç sahb ve hak- k ıy la b len A l lah’ ın takd r dr. 13. (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Eer yüz çevrrlerse, onlara de k: “Ben sz Âd ve Semûd ka- vmlern çarpan yıldırım gb br yıldırıma karı uyardım.” 14. Han onlara peygamberler önle rnden ve arkalarından 3 gelm, “Allah’tan bakasına badet etmeyn” demler, onlar da, “Eer Rabbmz dleseyd (Peygamber olarak) melekler
Bu metnin özeti: Eer yüz çevrrlerse, onlara de k: “Ben sz Âd ve Semûd ka- vmlern çarpan yıldırım gb br yıldırıma karı uyardım.” 14. Han onlara peygamberler önle rnden ve arkalarından 3 gelm, “Allah’tan bakasına badet etmeyn” demler, onlar da, “Eer Rabbmz dleseyd (Peygamber olarak) melekler ndrrd. Bu sebeple, bz sznle gönderlenler nkâr edyo- ruz” demlerd. 15. Âd kavm se yeryüzünde haksız olarak büyüklük taslamı, “Bzden daha güçlü km var?” de mlerd. Onlar, kendlern yaratan Allah’ın onlardan daha güçlü olduunu görmedler m? Onlar bzm âyetlermz nkâr edyorlardı. 16. Bz de onlara dünya hayatında zllet azabını tattırmak çn o mutsuz kara günlerde üzerlerne dondurucu br rüzgâr gön- 3 . (Kavram odaklı açıklama).
Kuran'daki bir ayeti ya da sureyi yorumlayın.
Peygamberlern önlernden ve arkalarından gelmelernden maksat, onların her ves- le ve vasıtadan yararlanarak gerçekler anlatmaya çalımalarıdır. 41 / FUSSLET SÛRES 529 derdk. Ahret azâbı elbette daha rezl edcdr. Onlara yar- dım da ed  lmez . 17. Semûd kavmne gelnce, bz onlara doru yo
Bu metnin özeti: Peygamberlern önlernden ve arkalarından gelmelernden maksat, onların her ves- le ve vasıtadan yararlanarak gerçekler anlatmaya çalımalarıdır. 41 / FUSSLET SÛRES 529 derdk. Ahret azâbı elbette daha rezl edcdr. Onlara yar- dım da ed  lmez . 17. Semûd kavmne gelnce, bz onlara doru yolu göstermtk. Ama onlar körlüü hdayete terc h etmler ve yaptıklarına k arı l ı k , alçaltıc ı azap y ı ldır ımı onlar ı çar pmı tı. 18. nananları ve Allah’a karı gelmekten sakınanları kurtardık. 19. Allah’ın dümanlarının, toplanıp yıın yıın cehenneme sevk edlecekler günü hatırla! 20. Nhayet cehenneme vardıklarında, kulakları, gözler ve de- rler, yapmı oldukları ler hakkında, kendler aleyhne a- htlk ederler. 21. (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Onlar derlerne, “Nçn aleyhm ze âhtlk ettnz?” derler. Derler de der k; “Bz her e y konuturan Allah konutur- du . l k defa sz O yaratmı tı ve y ne yalnızca O’na döndü- rülüyorsunuz.” 22. “Sz (günahları lerken) kulakl arınızın, gözlernzn ve der- lernzn, aleyhnze âh
Bu metnin özeti: Onlar derlerne, “Nçn aleyhm ze âhtlk ettnz?” derler. Derler de der k; “Bz her e y konuturan Allah konutur- du . l k defa sz O yaratmı tı ve y ne yalnızca O’na döndü- rülüyorsunuz.” 22. “Sz (günahları lerken) kulakl arınızın, gözlernzn ve der- lernzn, aleyhnze âhtlk etmesnden sakınmıyordunuz. Lâkn, yaptıklarınızın çounu Allah’ın blmedn sanıyor- dunuz .” 23. “te bu szn, Rabbnz hakk ında beslednz zannınızdır. O, sz mahvett de zyâ na urayanlardan oldunuz.” 24. md eer dayanablrlerse, artık cehennem onların yerdr! Eer Allah’ın rızasını kazandıracak ameller lemeye zn s- teseler, onlara zn verlmez. 25. (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Bz onlar ın baına br tak ım ark adalar sard ı k da bu ark a- dalar onlara geçmlern ve geleceklern süslü gösterdler. Böylece kendlernden önce gelp geçm olan cn ve nsan toplulukları le lgl o söz (a zap), onlar çn de gerçeklet. Çünkü onlar zyana urayanlardı. 26. nkâr edenl
Bu metnin özeti: Bz onlar ın baına br tak ım ark adalar sard ı k da bu ark a- dalar onlara geçmlern ve geleceklern süslü gösterdler. Böylece kendlernden önce gelp geçm olan cn ve nsan toplulukları le lgl o söz (a zap), onlar çn de gerçeklet. Çünkü onlar zyana urayanlardı. 26. nkâr edenler dedler k: “B u Kur’an’ı dnlemeyn. Baskın 41 / FUSSLET SÛRES 530 ç ı kmak ç n o okunurken yaygara ko par ı n.” 27. nkâr edenlere mutlaka ddetl b r azabı tattıracaız ve onla- rı yaptıklarının en kötüsü le cezalandıracaız. 28. te böyle, Allah dümanlarının cezası atetr. Âyetlermz nkâr etmelernn cezası olarak orada onlar çn ebedîlk yur- du vardır. 29. (Atee gren) nkârcılar öy le derler: “Rabbmz! (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Cnlerden ve nsanlardan bz saptıranları bze göster de onları ayakları- mızın altına alalım k en aaılıklardan olsunlar.” 30. üphesz “Rabbmz Allah’tır” deyp de, sonra dosdo- ru olanlar var ya, onların üz erne akın akın melekler ner ve derler k: “Korkmayın, üzülmeyn, sze (dünyada ken
Bu metnin özeti: Cnlerden ve nsanlardan bz saptıranları bze göster de onları ayakları- mızın altına alalım k en aaılıklardan olsunlar.” 30. üphesz “Rabbmz Allah’tır” deyp de, sonra dosdo- ru olanlar var ya, onların üz erne akın akın melekler ner ve derler k: “Korkmayın, üzülmeyn, sze (dünyada ken) va’d ed  lmekte olan cennetle sev nn!” 31 , 32 . “Bz dünya hayatında da âhret te de szn dostlarınızız. Çok baılayan ve çok merhametl olan Allah’tan br aırlama olara k , orada canlar ınızın çekt  her ey var, stednz her ey orada szn çn var.” 33. Allah’a çaıran, salh amel leyen ve “Kukusuz ben müslü- manlardanım” dyenden daha güzel sözlü kmdr? 34. ylkle kötülük br olmaz. Kötülüü en güzel br eklde sav. (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Br de bakarsın k, sennle arasında dümanlık bulunan km- se sank sıcak br dost oluvermtr. 35. Bu güzel davranıa ancak sabredenler kavuturulur. Buna ancak (hayırdan ve olgunluktan) büyük payı olanlar kavu- tur ulur. 36. Eer eytandan gelen kötü br düünce sen dürtecek olur- sa, hemen Al
Bu metnin özeti: Br de bakarsın k, sennle arasında dümanlık bulunan km- se sank sıcak br dost oluvermtr. 35. Bu güzel davranıa ancak sabredenler kavuturulur. Buna ancak (hayırdan ve olgunluktan) büyük payı olanlar kavu- tur ulur. 36. Eer eytandan gelen kötü br düünce sen dürtecek olur- sa, hemen Allah’a sıın. Çünkü O, hakkıyla tendr, hakkıy- la blendr. 37. Gece, gündüz, güne ve ay Allah’ın varlıının delllernden- dr. Günee ve aya secde etmeyn. Eer gerçekten Allah’a 41 / FUSSLET SÛRES 531 ku l luk ed yorsanız , onlar ı yaratan A l lah’a secde ed n. 4 38. Eer onlar büyüklük taslarla rsa, blsnler k Rabbnn yanın- da bulunanlar (melekler), gece gündüz hç usanmadan O’nu tesph ederler. 39. (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Allah’ın varlıının delllernden br de udur: Sen yeryüzü- nü boynu bükük (kupkuru) görürsün. Onun üzerne ya- muru yadırdıımız zaman kıpırdar kabarır. üphesz k, onu drlten, elbette ölüler de d rltr. üphesz O, her eye gücü hakkıyla yetendr. 40. Âyetlermz konusunda (yalanlama ama
Bu metnin özeti: Allah’ın varlıının delllernden br de udur: Sen yeryüzü- nü boynu bükük (kupkuru) görürsün. Onun üzerne ya- muru yadırdıımız zaman kıpırdar kabarır. üphesz k, onu drlten, elbette ölüler de d rltr. üphesz O, her eye gücü hakkıyla yetendr. 40. Âyetlermz konusunda (yalanlama amacıyla) doruluktan sapanlar bze gzl kalmaz. O hâlde kıyamet gününde atee atılan mı, yoksa güven çnde gelen kmse m daha ydr? D led nz yapın. ü phesz O, yaptıklarınızı hakkıyla gör- mektedr. 41. Kur’an kendlerne geldnde onu nkâr edenler mutlaka cezalarını göreceklerdr. üphesz o, çok deerl ve salam br k taptır. 42. Ona ne önünden ne de ardından batıl gelemez. O, hüküm ve hkmet sahb, övülmeye lâyık olan Allah tarafından n- drlmtr. 43. (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Sana ancak , senden öncek  peyg amberlere söylenenler söy- lenmektedr. Hç üphesz se nn Rabbn hem baılama sa- hbdr, hem de elem dolu br azap sahbdr. 44. Eer bz onu baka dlde br Ku r’an yapsaydık onlar mutla- ka, “Onun âyetler gençe açıklanmalı del myd? Baka 4 . Âyetten, m
Bu metnin özeti: Sana ancak , senden öncek  peyg amberlere söylenenler söy- lenmektedr. Hç üphesz se nn Rabbn hem baılama sa- hbdr, hem de elem dolu br azap sahbdr. 44. Eer bz onu baka dlde br Ku r’an yapsaydık onlar mutla- ka, “Onun âyetler gençe açıklanmalı del myd? Baka 4 . Âyetten, mürklern br kısmının günee ve aya taptıkları anlaılmaktadır. “Onla- ra, bz Allah’a yaklatırsınlar dye kull uk edyoruz” (Zümer sûres, âyet, 3) ekln- dek sözlernden anlaıldıına göre, mürkler günee, aya ve putlara badet etmekle gerçekte Allah’a badet ettklern dda edyorlardı. Âyet, onların bu noktada çelk çnde olduklarını, eer gerçekten Allah’a badet edyorlarsa, secdey de ona yapmala- rı gerektn vurgulamaktadır. (Kavram odaklı açıklama).
Kuran'daki bir ayeti ya da sureyi yorumlayın.
41 / FUSSLET SÛRES 532 d lde br k tap ve A rap br peyg amber öyle m?” derlerd. De k  : “O, nananlar ç n br hdayet ve  fâdır. nanmayanlar ın ku laklar ında br a ırlı k vard ır ve Ku r ’an onlara k apa lı ve an- laılmaz gelr. (Sank) onlara uzak br yerden seslenlyor (da anlamıy
Bu metnin özeti: 41 / FUSSLET SÛRES 532 d lde br k tap ve A rap br peyg amber öyle m?” derlerd. De k  : “O, nananlar ç n br hdayet ve  fâdır. nanmayanlar ın ku laklar ında br a ırlı k vard ır ve Ku r ’an onlara k apa lı ve an- laılmaz gelr. (Sank) onlara uzak br yerden seslenlyor (da anlamıyorlar).” 45. Andolsun! Bz, Mûsâ’ya Ktab’ı (Tevrat’ı) vermtk de, onda ayrılıa dümülerd. Eer (azabın ertelenmes le lg- l olarak ezelde) Rabbnden br söz geçm olmasaydı, arala- rında derhal hüküm verlrd. üphesz onlar Kur’an hakkın- da dern br üphe çndedrler. 46. Km y br  yaparsa kend lehnedr. Km de kötülük ya- parsa kend aleyhnedr. Rabbn, kullara (zerre kadar) zul- medc deldr. 47. Kıyametn ne zaman kopacaına lkn blg O’na havale edlr. (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Meyveler tomurcuklar ından ancak O’nun b lg  s al- tında ç ı k ar, d  ancak O’nun b lg  s altında ham le k alır ve do u r u r. A l lah onlara , “Nerede bana or tak ko tuklar ınız?” dye seslend gün öyle derler: “Sana arz ederz k, çmz- den onları gören hçbr kmse yok.” 48. Daha
Bu metnin özeti: Meyveler tomurcuklar ından ancak O’nun b lg  s al- tında ç ı k ar, d  ancak O’nun b lg  s altında ham le k alır ve do u r u r. A l lah onlara , “Nerede bana or tak ko tuklar ınız?” dye seslend gün öyle derler: “Sana arz ederz k, çmz- den onları gören hçbr kmse yok.” 48. Daha önce yalvardıkları (tanrılar) onları yüzüstü bırakıp uzaklamıtır. Kendler çn kaçacak br yer olmadıını an- lamılardır. 49. nsan, hayır (mal, mülk, genlk) stemekten usanmaz. Fa- kat baına br kötülük gelnce umutsuzlua düer, yıkılır. 50. Andolsun! Baına gelen br zarardan sonra kendsne tarafı- mızdan br rahmet tattırsak mutlak a “Bu benm hakk ımdır, Kıyametn kopacaını da sanmıyorum. (Kavram odaklı açıklama).
Bu metnin bize verdiği dersleri yazın.
Andolsun, Rabbme döndürülürsem, üphesz O’nun yanında benm çn daha güzel eyler vardır” der. A ndolsun, bz nkâr edenlere yap- tıklarını mutlaka haber verece  z ve andol sun, onlara mutla- 41 / FUSSLET SÛRES 533 ka aır azaptan tattıracaız. 51. nsana nmet verdmzde yüz çevrr ve yan
Bu metnin özeti: Andolsun, Rabbme döndürülürsem, üphesz O’nun yanında benm çn daha güzel eyler vardır” der. A ndolsun, bz nkâr edenlere yap- tıklarını mutlaka haber verece  z ve andol sun, onlara mutla- 41 / FUSSLET SÛRES 533 ka aır azaptan tattıracaız. 51. nsana nmet verdmzde yüz çevrr ve yan çzer. Baına br kötülük gelnce de yalvarmaya koyulur. 52. De k: “Ne dersnz? Eer o (Kur’an) Allah katından olup da sz de onu nkâr etmsenz, o zaman der n br ay r ı lı k ç nde bulunan kmseden daha sapık km olablr?” 53. Varlıımızın delller n, (kânattak uçsuz bucaksız) ufuklar- da ve kend nefslernde onlara gösterecez k, o Kur’an’ın gerçek olduu onlara yce bell olsun. Rabbnn, her eye âht olması yetmez m? 54. (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
y bln k, onlar Rablerne kavuma konusunda üphe çn- dedrler. y bln k, O, her ey kuatandır. 41 / FUSSLET SÛRES 534 Mekke dönemnde nm tr. 53 âyer. Sûre, ad ını 38. âyee geçen “ûrâ” kel- mesnden almı tır. û râ , danı ma demekt r. Sûrede balıca müslümanların - lern
Bu metnin özeti: y bln k, onlar Rablerne kavuma konusunda üphe çn- dedrler. y bln k, O, her ey kuatandır. 41 / FUSSLET SÛRES 534 Mekke dönemnde nm tr. 53 âyer. Sûre, ad ını 38. âyee geçen “ûrâ” kel- mesnden almı tır. û râ , danı ma demekt r. Sûrede balıca müslümanların - lern kend aralarında danıma yoluyla yürüükler, ayrıca kânaa Allah’ın brln gösteren delller ve kıyamet gününün hâller konu edlmektedr. Bismillâhirrahmânirrahîm. 1. Hâ M î m . 2. Ay n Sîn K âf 1 3. (Ey Muhammed!) Mutlak güç sahb, hüküm ve hkmet sa- hb olan Allah, sana ve senden önceklere te böyle vahye- der. 4. Göklerde ve yerde ne varsa heps O’nundur. O, yücedr, bü- y üktür. 5. Neredeyse gökler (O’nun az ametnden) üstler nden çatla- yacaklar. (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Melekler se, Rablern hamd le tesph ederler ve yeryüzündekler çn baılanma d lerler. y bln k Allah, çok baılayandır, çok merhamet edendr. 6. Allah’tan baka dostlar ednenlere gelnce, Allah onları da- ma gözetlemektedr. Sen onlara vekl delsn. 7. Böylece bz sana Arapça br Ku
Bu metnin özeti: Melekler se, Rablern hamd le tesph ederler ve yeryüzündekler çn baılanma d lerler. y bln k Allah, çok baılayandır, çok merhamet edendr. 6. Allah’tan baka dostlar ednenlere gelnce, Allah onları da- ma gözetlemektedr. Sen onlara vekl delsn. 7. Böylece bz sana Arapça br Ku r’an vahyettk k, ehrlern anası olan Mekke’de ve çevresnde bulunanları uyarasın. Hakkında asla üphe olmayan toplanma günüyle onları uya- rasın. Br grup cennette, br grup se cehennemdedr. 8. Allah dleseyd, onları (aynı dne mensup) br tek ümmet ya- pardı. Fakat O, dledn rahmetne sokar. Zalmlern se br 1 . Bu harflerle lgl olarak Bakara sûresnn lk âyetnn dpnotuna bakınız. 42 ÛRÂ SÛRES 42 / ÛR Â SÛR ES 535 dost ve yardımcısı yoktur. 9. (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Yoksa onlar Allah’tan baka dostlar mı edndler? Hâlbuk gerçek dost Allah’tır. O, ölüler drltr. O, her eye hakkıy- la gücü yetendr. 10. Hakkında ayrılıa dütüünüz herhang br eyn hükmü Allah’a attr. te bu, Rabbm Allah’tır. Yalnız O’na tevekkül ettm ve ancak O’na yönelyorum. 11. O
Bu metnin özeti: Yoksa onlar Allah’tan baka dostlar mı edndler? Hâlbuk gerçek dost Allah’tır. O, ölüler drltr. O, her eye hakkıy- la gücü yetendr. 10. Hakkında ayrılıa dütüünüz herhang br eyn hükmü Allah’a attr. te bu, Rabbm Allah’tır. Yalnız O’na tevekkül ettm ve ancak O’na yönelyorum. 11. O, gökler ve yer yaratandır. Sze kendnzden 2 eler, hay- vanlardan da (kendlerne) ele r yaratmıtır. Bu sûretle sz üretyor. O’nun benzer hçbr ey yoktur. O, hakkıyla ten- dr, hakkıyla görendr. 12. Göklern ve yern anahtarları O’nundur. Dledne rızkı bol verr ve (dledne) kısar. üphesz O, her ey hakkıyla b- lendr. 13. (Kavram odaklı açıklama).
Bu tarihi olayın açıklamasını yapın.
“Dn dosdoru tutun ve onda ayrılıa dümeyn!” dye Nûh’a emrettn, sana vahyettn, brâhm’e, Mûsâ’ya ve sâ’ya emrettn sze de dn kıldı. Fakat senn kendlern çaırdıın ey (slâm dn), Allah’a ortak koanlara aır gel- d. Allah, ona dledn seçe r. çtenlkle kendne yönelenl
Bu metnin özeti: “Dn dosdoru tutun ve onda ayrılıa dümeyn!” dye Nûh’a emrettn, sana vahyettn, brâhm’e, Mûsâ’ya ve sâ’ya emrettn sze de dn kıldı. Fakat senn kendlern çaırdıın ey (slâm dn), Allah’a ortak koanlara aır gel- d. Allah, ona dledn seçe r. çtenlkle kendne yönelenle- r de ona ulatırır. 14. Onlar, kendlerne blg geldkten sonra, aralarındak kıs- kançlık yüzünden ayrılıa dütüle r. Eer (azabın) bell br süreye kadar (ertelenmes le lgl olarak) Rabbnden br söz geçm  olma sayd ı, aralar ında hemen hüküm ver  lrd . Onlardan sonra Ktab’a mrasçı kılınanlar da, onun hakkın- da dern br üphe çndedrler. 15. (Ey Muhammed!) Bundan dolayı sen çarıya devam et ve emrolunduun gb dosdoru ol. (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Onların hevâ ve hevesler- ne uyma ve öyle de: “Ben, Allah’ın ndrd her ktaba nan- 2 . Âyetn bu kısmı, “kend türünüzden..” eklnde de tercüme edleblr. 42 / ÛR Â SÛR ES 536 dım ve aranızda adalet ge rçekletrmekle emrolundum. Al- lah bzm de Rabbmz, szn de Rabbnzdr. Bzm l
Bu metnin özeti: Onların hevâ ve hevesler- ne uyma ve öyle de: “Ben, Allah’ın ndrd her ktaba nan- 2 . Âyetn bu kısmı, “kend türünüzden..” eklnde de tercüme edleblr. 42 / ÛR Â SÛR ES 536 dım ve aranızda adalet ge rçekletrmekle emrolundum. Al- lah bzm de Rabbmz, szn de Rabbnzdr. Bzm ledk- lermz bze, szn ledklern z szedr. Bzmle szn aranız- da tartıılacak br ey yoktur. Allah, hepmz br araya topla- yacaktır. Dönü de ancak O’nadır.” 16. Allah’ın çarısına uyulduktan sonra O’nun hakkında tartı- maya grenlern delller Rabler katında batıldır. Onlara br gazap vardır. Onlar çn çetn br azap vardır. 17. Allah, hak olarak Ktab’ı ve mzanı 3 ndrendr. Sen nere- den bleceksn belk de o saat (kıyamet) yakındır. 18. (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Kıyamete nanmayanlar, onun çabuk kopmasını sterler. na- nanlar se, ondan korkarlar ve onun gerçek olduunu blr- ler. y bln k, Kıyamet günü hakkında tartıanlar dern br sapıklık çndedrler. 19. Allah, kullarına çok lütufkârdır, dledn rızıklandırır. O, kuv vetldr, mutlak g üç sah
Bu metnin özeti: Kıyamete nanmayanlar, onun çabuk kopmasını sterler. na- nanlar se, ondan korkarlar ve onun gerçek olduunu blr- ler. y bln k, Kıyamet günü hakkında tartıanlar dern br sapıklık çndedrler. 19. Allah, kullarına çok lütufkârdır, dledn rızıklandırır. O, kuv vetldr, mutlak g üç sah bdr. 20. Km âhret kazancını sterse, onun kazancını artırırız. Km de dünya kazancını sterse, ona da stednden verrz, fakat onun ahrette hçbr payı yoktur. 21. Yoksa, Allah’ın zn vermed br dn kendlerne tutula- cak yol kılan ortakları mı var? Eer (cezaların ertelenmes- ne dar) kesn hükmü olmasaydı, derhal aralarında hüküm verlrd. üphesz, zâlmler çn elem dolu br azap vardır. 22. (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Sen, zalmlern yaptıkları eyl er tepelerne nerken bu yüz- den korku le ttredklern gö receksn. nanıp yararlı ler yapanlar da cennet bahçelerndedrler. Onlar çn Rable- r katında dledkler her ey vardır. te bu büyük lütuftur. 23. te bu, Allah’ın, nanıp salh ameller leyen kul
Bu metnin özeti: Sen, zalmlern yaptıkları eyl er tepelerne nerken bu yüz- den korku le ttredklern gö receksn. nanıp yararlı ler yapanlar da cennet bahçelerndedrler. Onlar çn Rable- r katında dledkler her ey vardır. te bu büyük lütuftur. 23. te bu, Allah’ın, nanıp salh ameller leyen kullarına müj- 3 . Mzan ölçü demektr. Burada bu kelme le hayatımızın temel ölçüsü olan slâm kas- tedlmektedr. 42 / ÛR Â SÛR ES 537 deled eydr. De k: “Ben buna (yaptıım tebl görevne) karılık szden, yakınlık ve dostluk baları çnde sevgden baka br ücret stemyorum.” Km güzel br  yaparsa, onun yln artırırız. üphesz Allah, çok baılayandır, ükrün karılıını verendr. 24. Yoksa “Yalan uydurup Allah’a ftra ett” m dyorlar. (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Eer Allah dlerse senn kalbn mühürle r. A l lah batı lı yok eder, hakkı sözleryle gerçekletrr. üphesz O, göüslern özünü (kalplerde olanları) hakkıyla blendr. 25. O, ku l lar ından töv bey  k abul ed en, kötülükler  ba ı  layan ve yaptıklarınızı blendr. 26. Allah, man edp salh
Bu metnin özeti: Eer Allah dlerse senn kalbn mühürle r. A l lah batı lı yok eder, hakkı sözleryle gerçekletrr. üphesz O, göüslern özünü (kalplerde olanları) hakkıyla blendr. 25. O, ku l lar ından töv bey  k abul ed en, kötülükler  ba ı  layan ve yaptıklarınızı blendr. 26. Allah, man edp salh ameller leyenlern dualarına karılık verr; lütfundan onlara fazlasını da verr. Kâfrler çn se çe- tn br azap vardır. 27. Allah, kullarına (tümüne brden) rızkı bol bol verseyd, yer- yüzünde mutlaka azgınlık ederlerd . Fakat O, rızkı dled ölçüde ndrr. üphesz O, kullarından hakkıyla haberdardır ve onları hakkıyla görendr. 28. O, nsanlar umutlarını kestkte n sonra yamuru ndren, rah- metn her tarafa yayandır. O, dost olandır, övülmeye lâyık olandır. 29. (Kavram odaklı açıklama).
Bu tarihi olayın açıklamasını yapın.
Gökler, yer ve bu ks çnde yaydıı canlıları yaratması, O’nun varlıının delllerndendr . O, dled zaman, onları br araya getrmeye de gücü yetendr. 30. Baınıza her ne musbet gelrse, kend yaptıklarınız yüzün- dendr. O, yne de çounu affeder. 31. Yeryüzünde O’nu âcz bırakamazsınız
Bu metnin özeti: Gökler, yer ve bu ks çnde yaydıı canlıları yaratması, O’nun varlıının delllerndendr . O, dled zaman, onları br araya getrmeye de gücü yetendr. 30. Baınıza her ne musbet gelrse, kend yaptıklarınız yüzün- dendr. O, yne de çounu affeder. 31. Yeryüzünde O’nu âcz bırakamazsınız. Szn çn Allah’tan baka hçbr dost ve yardımcı yoktur. 32. Denzde dalar gb yüzen gemler, O’nun varlıının dell- lerndendr. 42 / ÛR Â SÛR ES 538 33. O, dlerse rüzgârı durdurur da onlar denzn üstünde dura- k a lırlar. El bette bunda çok sabred en, çok ükred en herkes çn bretler vardır. 34. Yahut (çlerndeklern) yaptık larından dolayı onları helâk eder, brçounu da affeder. 35. (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Allah, böyle yapar k, âyetler mz hakkında tartıanlar, ken- dler çn kaçacak br yer olmadıını blsnler. 36 , 37 , 38 , 39 . (Dünyalık olarak) sze her ne verlmse, bu dünya hayatının geçmldr. Allah’ın yanında bulunanlar se daha hay ırlı ve k a lıc ı dır. Bu mük âfat , nananlar ve R
Bu metnin özeti: Allah, böyle yapar k, âyetler mz hakkında tartıanlar, ken- dler çn kaçacak br yer olmadıını blsnler. 36 , 37 , 38 , 39 . (Dünyalık olarak) sze her ne verlmse, bu dünya hayatının geçmldr. Allah’ın yanında bulunanlar se daha hay ırlı ve k a lıc ı dır. Bu mük âfat , nananlar ve R abler ne te - vekkül edenler, büyük günahlardan ve çrkn lerden kaçı- nanlar, öfkelendkler zaman baılayanlar, Rablernn çarı- sına cevap verenler ve namazı dosdoru kılanlar; ler, ara- larında ûrâ (danıma) le olanlar, kendlerne verdmz rı- zıktan Allah yolunda harcayanlar, br saldırıya uradıkları zaman, aralarında yardımlaanlar çndr. 40 . Br kötülüün karılıı, onun gb br kötülüktür (ona denk br cezadır). (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Ama km affeder ve arayı düzeltrse, onun mükâfatı Allah’a attr. üphesz O, zâlmler sevmez. 41 . Zulme uradıktan sonra, kendn savunup hakkını alan km- seye (ceza vermek çn) br yol yoktur. 42 . Ceza yolu ancak nsanlara z ulmedenler ve yeryüzünde hak- sız yere takınlık edenler çndr. 
Bu metnin özeti: Ama km affeder ve arayı düzeltrse, onun mükâfatı Allah’a attr. üphesz O, zâlmler sevmez. 41 . Zulme uradıktan sonra, kendn savunup hakkını alan km- seye (ceza vermek çn) br yol yoktur. 42 . Ceza yolu ancak nsanlara z ulmedenler ve yeryüzünde hak- sız yere takınlık edenler çndr. te onlar çn elem dolu br azap vardır. 43 . Her km de sabreder ve baılarsa, te bu elbette azmedle- cek lerdendr. 44 . Allah, km saptırırsa artı k bundan sonra onun hçbr dostu yoktur. Azabı gördüklernde zâlmlern, “Dünyaya dönmek ç n br yol var mı ?” ded kler n gör ürsün. 45 . Atee su nulurken onlar ın z l l etten balar ını öne em , göz 42 / ÛR Â SÛR ES 539 ucuyla gzl gzl baktıklarını görürsün. (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
nananlar da, “te asıl zyana urayanlar, kıyamet günü kendlern ve aleler- n zyana sokanlardır” dyecekler. y bln k zâlmler, sürek- l br azap ç ndedrler. 46 . Onların Allah’tan baka kendlerne yardım edecek dostları da yoktur. Allah, km saptırırsa artık onun çn hçbr çıkar
Bu metnin özeti: nananlar da, “te asıl zyana urayanlar, kıyamet günü kendlern ve aleler- n zyana sokanlardır” dyecekler. y bln k zâlmler, sürek- l br azap ç ndedrler. 46 . Onların Allah’tan baka kendlerne yardım edecek dostları da yoktur. Allah, km saptırırsa artık onun çn hçbr çıkar yol yoktur. 47 . Allah’tan, ger çevrlmes mkânsız olan br gün gelmeden önce, Rabbnzn çarısına uyun. O gün szn çn ne sıına- cak br yer vard ır, ne de (g ünahlar ınızı) nk âr edeb  l rsnz! 48 . Eer yüz çevrrlerse (blesn k), bz sen onlara bekç gön- dermedk. Sana düen, sadece tebldr. Gerçekten bz nsa- na katımızdan br rahmet tatt ırdıımızda ona sevnr; ama elleryle yaptıkları ler yüzünden onlara br kötülük doku- nursa, o zaman da nsan pek nankördür. 49 . (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Göklern ve yern mülkü (hükümranlıı) Allah’ındır. O, d- ledn yaratır. Dledne kı z çocuklar ı, d led ne erkek çocukları verr. 50 . Yahut o çocukları erkekler, dler olmak üzere çft verr, d- led kmsey de kısır yapar. üphesz O, her ey hakkıyla blendr, hakkıyla gücü yeten
Bu metnin özeti: Göklern ve yern mülkü (hükümranlıı) Allah’ındır. O, d- ledn yaratır. Dledne kı z çocuklar ı, d led ne erkek çocukları verr. 50 . Yahut o çocukları erkekler, dler olmak üzere çft verr, d- led kmsey de kısır yapar. üphesz O, her ey hakkıyla blendr, hakkıyla gücü yetendr. 51 . Allah, br nsanla ancak vahy yoluyla, yahut perde arkasın- dan konuur. Yahut br elç gönderp, znyle ona dledn vahyeder. üphesz O yücedr, hüküm ve hkmet sahbdr. 52 , 53 . te sana da, emrmzle, br ruh (kalpler drlten br ktap) vahyettk. Sen ktap nedr, man nedr blmezdn. Fakat bz onu, kullarımızdan dledmz, kendsyle doru yola er- trecemz br nur yaptık. (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
üphesz k sen doru br yola le- tyorsun; göklerdek ve yerdek her eyn sahb olan Allah’ın yoluna. y bln k, bütün ler sonunda Allah’a döner. 42 / ÛR Â SÛR ES 540 Mekke dönemnde nm tr. 89 âyer. Sûre, ad ını 35. âyee geçen “ Zuhr u f ” kelmesnden almaktadır. Zuhruf; yaldız,
Bu metnin özeti: üphesz k sen doru br yola le- tyorsun; göklerdek ve yerdek her eyn sahb olan Allah’ın yoluna. y bln k, bütün ler sonunda Allah’a döner. 42 / ÛR Â SÛR ES 540 Mekke dönemnde nm tr. 89 âyer. Sûre, ad ını 35. âyee geçen “ Zuhr u f ” kelmesnden almaktadır. Zuhruf; yaldız, mücevher, dünya hayatının geç- c menfaat anlamlarına gelr. Sûrede balıca tevht, man ve vahyn getrd-  hakkatler le nsanların bu hakkatlere ters düecek eklde sırf geçc dün- ya menfaatlerne balanarak sergledkler çelk vurgulanmakta, batıla kar- ı çıkan ve hakkı tutan ahsyetler olarak brahm, Mûsâ ve sa peygamberler- den söz ed  lmekted r. Bismillâhirrahmânirrahîm. 1 . Hâ Mîm. 1 2 , 3 . (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Apaçık Ktab’a andolsun k, yce anlayasınız dye bz, onu Arapça br Kur’an yaptık. 4 . üphesz o, katımızdak ana ktapta (Levh- Mahfuz’da) mevcuttur, çok yücedr, hkmetlerle doludur. 5 . Hadd aan br topluluk oldunuz, dye vazgeçp Zkr’le (Kur’an’la) sz uyarmaktan ger m duralım? 6 . H
Bu metnin özeti: Apaçık Ktab’a andolsun k, yce anlayasınız dye bz, onu Arapça br Kur’an yaptık. 4 . üphesz o, katımızdak ana ktapta (Levh- Mahfuz’da) mevcuttur, çok yücedr, hkmetlerle doludur. 5 . Hadd aan br topluluk oldunuz, dye vazgeçp Zkr’le (Kur’an’la) sz uyarmaktan ger m duralım? 6 . Hâlbuk daha öncek toplumlara da nce peygamberler gön- dermtk. 7 . (Onlar da) kend l er ne gele n her peygamberle mutlaka alay edyorlardı. 8 . Bz, onlardan daha çetnlern de helâk ettk. Önceklern ör- ne geçt! 9 . Andolsun, onlara, “Gökler ve yer km yarattı?” dye sorsan, mutlaka, “Onları mutlak güç s ahb, hakkıyla blen (Allah) yarattı” dyeceklerdr. 10 . O, yeryüzünü sze bek yapan ve gdecenz yere ulaasınız 1 . (Kavram odaklı açıklama).
Kuran'daki bir ayeti ya da sureyi yorumlayın.
Bu harfler çn Bakara sûresnn lk âyetnn dpnotuna bakınız. 43 ZUHRUF SÛRES 43 / ZUHRUF SÛR ES 541 dye szn çn orada yollar var edendr. 11 . O, gökten br ölçüye göre yamur yadırandır. Bz onunla ölü arazy canlandırdık. te sz de, böyle drltleceksnz. 12 , 13 , 14 . O, bütün ç
Bu metnin özeti: Bu harfler çn Bakara sûresnn lk âyetnn dpnotuna bakınız. 43 ZUHRUF SÛRES 43 / ZUHRUF SÛR ES 541 dye szn çn orada yollar var edendr. 11 . O, gökten br ölçüye göre yamur yadırandır. Bz onunla ölü arazy canlandırdık. te sz de, böyle drltleceksnz. 12 , 13 , 14 . O, bütün ç  f tler  yaratan, üz erlerne kurulasınız, son- ra da, kurulduunuzda, Ra bbnzn nmetn hatırlayasınız ve “Bunu hzmetmze veren Allah’ın anı yücedr. Bunlara bzm gücümüz yetmezd. üphesz bz Rabbmze dönece- z” dyesnz dye szn çn b ndnz gemler ve hayvan- ları yaratandır. 15 . Böy le  ken (“melekler A l lah’ ın kızlarıdır” demek suretyle) ku l lar ından br k ı smını O’nun parçası sayd ı lar. ü phesz n- san apaçık br nankördür. 16 . (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Yoksa, Allah, yarattıklarından kendsne kızlar ednd de, oulları sze m seçp ayırdı? 17 . Onlardan br, Rahmân’a örnek kıldıı (snad ett kız çocu- u) le müjdelend zaman, öfkesnden yüzü smsyah kes- lr. 18 . Süs çersnde (narn br bçmde) yettrlen ve tartımada (delln er
Bu metnin özeti: Yoksa, Allah, yarattıklarından kendsne kızlar ednd de, oulları sze m seçp ayırdı? 17 . Onlardan br, Rahmân’a örnek kıldıı (snad ett kız çocu- u) le müjdelend zaman, öfkesnden yüzü smsyah kes- lr. 18 . Süs çersnde (narn br bçmde) yettrlen ve tartımada (delln erkekler gb) açıklayamayanı mı Allah’a snad ed- yorlar? 19 . Onlar, Rahmân’ın kulları olan melekler de d saydılar. On- ların yaratılıına aht m o ldular? Onlar ın (yalan) ahtl k le- r yazılacak ve sorgulanacaklardır. 20 . “Eer R ahmân d leseyd , bz onlara kul luk etmezd k” de- dler. Bu konuda hçbr blgler yoktur. Onlar sadece yalan söylüyorlar. 21 . Yoksa bundan önce onlara br ktap verdk de ona mı sarılı- yorlar? 22 . Hayır! (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Onlar sadece, “üphesz bz babalarımızı br dn üze- rnde bulduk, ve bz onların zle rnden gtmekteyz” dedler. 43 / ZUHRUF SÛR ES 542 23 . te böyle, bz senden önce hçbr memlekete br uyarıcı göndermedk k, oranın ımarık zengnler, “üphe yok k bz babalarımızı br dn üzernde bulduk
Bu metnin özeti: Onlar sadece, “üphesz bz babalarımızı br dn üze- rnde bulduk, ve bz onların zle rnden gtmekteyz” dedler. 43 / ZUHRUF SÛR ES 542 23 . te böyle, bz senden önce hçbr memlekete br uyarıcı göndermedk k, oranın ımarık zengnler, “üphe yok k bz babalarımızı br dn üzernde bulduk. Bz de elbette on- ların zlernden gtmekt ey z” dem  olmasınlar. 24 . (Gönderlen uyarıcı,) “Ben s ze, babalarınızı üzernde bul- duunuz dnden daha dorusun u getrm olsam da mı?” ded. Onlar, “Bz kesnlkle sz nle gönderlen ey nkâr ed- yoruz” dedler. 25 . Bz de onlardan nt k am aldı k . Ya lanlay anlar ın sonu , bak na- sıl oldu! 26 . Han brahm, babasına ve kavmne öyle demt: “üphe- sz ben szn taptık larınızdan uzaım.” 27 . (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
“Ben ancak O, ben yaratana ta parım. üphesz O ben do- ru yola letecektr.” 28 . brahm bunu, belk dönerler dye, ardından gelecekler ara- sında kalıcı br söz yaptı. 29 . Dorusu onları (Mekke mürklern) ve atalarını kendler- ne hak olan Kur’an ve onu aç ıklayan br peygamber gelnce- y
Bu metnin özeti: “Ben ancak O, ben yaratana ta parım. üphesz O ben do- ru yola letecektr.” 28 . brahm bunu, belk dönerler dye, ardından gelecekler ara- sında kalıcı br söz yaptı. 29 . Dorusu onları (Mekke mürklern) ve atalarını kendler- ne hak olan Kur’an ve onu aç ıklayan br peygamber gelnce- ye kadar (dünya nmetlernden) yararlandırırım. 30 . Fakat kendlerne Hak gelnce, “Bu br büyüdür, bz onu ke- snlkle nkâr edyoruz” dedler. 31 . “Bu Kur’an, k ehrn brnden br büyük adama ndrlseyd ya!” dedler. 2 32 . Rabbnn rahmetn onlar mı bölütürüyorlar? Dünya haya- tında onların geçmlklern aralarında bz paylatırdık. Br- brlerne  gördürmeler çn, (çetl alanlarda) kmn k- 2 . Âyette sözü edlen k ehr Mekke ve Tâf ehrlerdr. (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Mürkler, peygamberl, çok sade ve mütevaz br hayat yaayan Hz . Pe ygamber’e yakıtıramıyor; Kur’an’ın , arstokrat sınıfa mensup Mekkel Veld b. Muîre’ye, yahut Tâf’l Urve b. Mesud es- Sekafî’ye nmes gerektn söylüyorlardı. 43 / ZUHRUF SÛR ES 543 mne, derece derece üstün kıldık. Ra
Bu metnin özeti: Mürkler, peygamberl, çok sade ve mütevaz br hayat yaayan Hz . Pe ygamber’e yakıtıramıyor; Kur’an’ın , arstokrat sınıfa mensup Mekkel Veld b. Muîre’ye, yahut Tâf’l Urve b. Mesud es- Sekafî’ye nmes gerektn söylüyorlardı. 43 / ZUHRUF SÛR ES 543 mne, derece derece üstün kıldık. Rabbnn rahmet, onların brktrdkler (dünyalık) eylerden daha hayırlıdır. 33 . Eer bütün nsanlar (kâfrlere verdmz nmetlere ba- kıp küfürde brleen) br tek ümmet olacak olmasalardı, Rahmân’ı nkâr edenlern evlerne gümüten tavanlar ve üzerne çıkacakları merdvenler yapardık. 34 , 35 . Evlerne (gümüten) kapılar ve üzerne yaslanacakları kol- tuklar ve altın süslemeler ya pardık. Bütün bunlar, sadece dünya hayatının geç ml dr. (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
R abbnn k atında ahret  se, O’na k arı gelmekten sak ı nanlar ındır. 36 . Km, Rahmân’ın Zkr’n görmezlkten gelrse, bz onun ba- ına br eytan sararız. Artık o, onun ayrılmaz dostudur. 37 . üphesz bu eytanlar onları doru yoldan saptırırlar. Onlar se doru yolda olduklarını sanırlar.
Bu metnin özeti: R abbnn k atında ahret  se, O’na k arı gelmekten sak ı nanlar ındır. 36 . Km, Rahmân’ın Zkr’n görmezlkten gelrse, bz onun ba- ına br eytan sararız. Artık o, onun ayrılmaz dostudur. 37 . üphesz bu eytanlar onları doru yoldan saptırırlar. Onlar se doru yolda olduklarını sanırlar. 38 . Sonunda bze geldnde, ar kadaına, “Keke benmle senn aranda do u  le batı arası k adar uzaklı k ol sayd ı! Ne kötü ar- k adamı sın!” der. 39 . Onlara, “(Bu temennnz) bugün sze asla fayda vermez. Çünkü zulmettnz. Hepnz azapta ortaksınız” denr. 40 . ( Gerçe tmeyen) saırlara sen m duyuracaksın yahut (gerçe görmeyen) körler ve apaçık br sapıklık çnde olanları sen m doru yola leteceksn? 41 . (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Ya bz sen (bu dünyadan) al ır götürürüz de, onlardan nt- kam alırız. 42 . Ya hut da , onlara yaptı ımız tehd d sana gösterrz k, bzm onlara gücümüz yeter. 43 . Ö y le  se sana vahyed  l ene sımsı kı sarıl. üphesz sen doru br yol üzeresn. 44 . üphesz bu Kur’an, sana ve kavmne br
Bu metnin özeti: Ya bz sen (bu dünyadan) al ır götürürüz de, onlardan nt- kam alırız. 42 . Ya hut da , onlara yaptı ımız tehd d sana gösterrz k, bzm onlara gücümüz yeter. 43 . Ö y le  se sana vahyed  l ene sımsı kı sarıl. üphesz sen doru br yol üzeresn. 44 . üphesz bu Kur’an, sana ve kavmne br öüt ve br ereftr, ondan hesaba çekleceksnz. 43 / ZUHRUF SÛR ES 544 45 . Senden önce gönderdmz elçlermze sor: Rahmân’dan baka kulluk edlecek lâhlar var etm myz? 46 . Andolsun, bz Mûsâ’yı muczelermzle Fravun’a ve ler ge- len adamlarına göndermtk de o, “üphesz ben âlemlern Rabbnn elçsym” demt. 47 . (Mûsâ) muczelermz kendlerne getrnce, br de bakmı- sın, o muczelere gülüyorlar! 48 . (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Onlara gösterdmz her br mucze öncek benzernden daha büyüktü. Doru yola dönsünler dye, onları azaba u- rattık. 49 . (Onlar azabı görünce) “Ey büyücü! Sana verd söze daya- narak, bzm çn Rabbne dua et. Çünkü bz artık doru yola g  rece  z ” d ed  l e r. 50 . Fakat bz onlardan a
Bu metnin özeti: Onlara gösterdmz her br mucze öncek benzernden daha büyüktü. Doru yola dönsünler dye, onları azaba u- rattık. 49 . (Onlar azabı görünce) “Ey büyücü! Sana verd söze daya- narak, bzm çn Rabbne dua et. Çünkü bz artık doru yola g  rece  z ” d ed  l e r. 50 . Fakat bz onlardan azabı kaldırınca br de bakmısın sözle- rnden dönüyorlar. 51 . Fravun, kavmne seslenerek ded k: “Ey kavmm! Mısır hü- kümdarlıı benm del m? u nehrler de benm altımdan akıyor (del m?) Hâlâ görmüyor musunuz?” 52 . “Yoksa ben, u zavallı, nerede se maksadını anlatamayacak durumda olan bu adamdan daha hayırlı del mym?” 53 . “(Eer doru söylüyorsa) ona altın blezkler atılmalı, yahut onunla beraber bulunmak üzere me lekler gelmel del my- d?” 54 . (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Fravun, kavmn küçük düürdü (ezd). Onlar da kendsne taat ettler. Çünkü onlar yoldan çıkmı br toplumdu. 55 . Onlar bz bu eklde öfkelend rnce bz de onlardan öç al- dık, hepsn suda boduk. 56 . Onları, sonradan gelecek nkârcılara, geçm br bret ve br örnek kıldık. 57 . Meryem o
Bu metnin özeti: Fravun, kavmn küçük düürdü (ezd). Onlar da kendsne taat ettler. Çünkü onlar yoldan çıkmı br toplumdu. 55 . Onlar bz bu eklde öfkelend rnce bz de onlardan öç al- dık, hepsn suda boduk. 56 . Onları, sonradan gelecek nkârcılara, geçm br bret ve br örnek kıldık. 57 . Meryem olu sa br örnek olarak anlatılınca br de ne göre- 43 / ZUHRUF SÛR ES 545 sn, senn kavmn (sen sustura cak br dell buldukları zan- nıyla) hemen amata etmeye balar. 58 . “Bzm tanrılarımız mı hayırlı, yoksa sa mı?” dedler. Bunu sadece sennle tartımak çn ortaya attılar. üphesz onlar kavgacı br toplumdur. 59 . sa, sadece, kendsne nmet verdmz ve sraloulları’na örnek kıldıımız br kuldur. 60 . (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Eer dleseydk, çnzden yeryüzünde szn yernze geçe- cek melekler yaratırdık. 61 . üphesz o Kıyametn (kopacaının) br blgsdr. Artık onun hakk ında asla ü phe etmey n, bana uy un, bu dor u br yoldur. 62 . Sakın eytan sz yoldan çevrmesn. Çünkü o, sze apaçık br dümandır. 63 .
Bu metnin özeti: Eer dleseydk, çnzden yeryüzünde szn yernze geçe- cek melekler yaratırdık. 61 . üphesz o Kıyametn (kopacaının) br blgsdr. Artık onun hakk ında asla ü phe etmey n, bana uy un, bu dor u br yoldur. 62 . Sakın eytan sz yoldan çevrmesn. Çünkü o, sze apaçık br dümandır. 63 . sa, apaçık muczeler getrd zaman öyle demt: “Ben sze hkmet getrdm ve hakk ında ayrılıa dütüünüz ey- lerden br kısmını sze açıklamak çn geldm. Öyle se, Allah’a karı gelmekten sakının ve bana taat edn.” 64 . üphesz Allah, benm de Rabb m, szn de Rabbnzdr. Öy- leyse O’na kulluk edn, te bu doru br yoldur. 65 . Ama aralarından çıkan grupla r ay r ı lıa dütüler. Elem dolu br günün azâbından vay o zulmedenlern hâlne! 66 . (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Onlar (bu tavırlarıyla) ancak, kıyamet gününün kendlerne ansızın gelmesn beklemekted rler, hâlbuk bunun farkında dellerdr. 67 . O gün Allah’a karı gelmekten sakınanlar dıında, dostlar brbrne düman olurlar. 68 , 69 . (Allah, öyle der:) “Ey âyetlermze man eden ve müslü- man olan kul
Bu metnin özeti: Onlar (bu tavırlarıyla) ancak, kıyamet gününün kendlerne ansızın gelmesn beklemekted rler, hâlbuk bunun farkında dellerdr. 67 . O gün Allah’a karı gelmekten sakınanlar dıında, dostlar brbrne düman olurlar. 68 , 69 . (Allah, öyle der:) “Ey âyetlermze man eden ve müslü- man olan kullarım! Bugün sze korku yoktur, sz üzülmeye- ceksnz de.” 43 / ZUHRUF SÛR ES 546 70 . “Sz ve elernz sevnç ve mutluluk çnde cennete grnz.” 71 . Onlar çn altın tepsler ve kadehler dolatırılır. Canlarının sted ve gözlernn holandıı her ey oradadır. Sz orada ebedî olarak kalacaksınız. 72 . te bu, yapmakta olduklarını za karılık sze mîras verlen cennettr. 73 . Orada szn çn bol bol meyve var, onlardan yersnz. 74 . (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
ü phesz suçlular cehennem azabında devamlı kalacaklar- dır. 75 . Azapları haffletlmeyecektr. Onlar azap çnde ümtszdr- ler. 76 . Bz onlara zulmetmedk. Fakat onlar, kendler zâlm dler. 77 . (Görevl melee öyle se slenrler:) “Ey Mâlk! Rabbn bzm mz btrsn.” O da, “Sz hep b
Bu metnin özeti: ü phesz suçlular cehennem azabında devamlı kalacaklar- dır. 75 . Azapları haffletlmeyecektr. Onlar azap çnde ümtszdr- ler. 76 . Bz onlara zulmetmedk. Fakat onlar, kendler zâlm dler. 77 . (Görevl melee öyle se slenrler:) “Ey Mâlk! Rabbn bzm mz btrsn.” O da, “Sz hep böyle kalacaksınız” der. 78 . Andolsun, sze hakkı getrdk. Fakat çounuz haktan holan- mayanlarsınız. 79 . Yoksa (gerçe kabul etmeme konusunda) br e kesn karar mı verdler? üphesz bz de (onları cezalandırmakta) karar- lıyız. 80 . Yoksa onların sırlarını ve gzl konumalarını duymadıımı- zı mı sanıyorlar? Hayır öyle de l, yanlarındak elçlermz (melekler) yazmaktadırlar. 81 . (Ey Muhammed!) De k: “Eer Rahmân’ın br çocuu ol- saydı, ona kulluk edenlern lk ben olurdum.” 82 . (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Göklern ve yern Rabb, Ar’ın da Rabb olan Allah, onların ntelendrmelernden uzaktır. 83 . Bırak onları, tehdt edldkler güne kavuana kadar, (batıl nançlarına) dalsınlar ve (dünya hayatlarında) oynayadur- sunlar. 84 . O, gökte de lâh olandır, yerde de lâh olandır. O, hüküm ve 43 / ZUHRUF
Bu metnin özeti: Göklern ve yern Rabb, Ar’ın da Rabb olan Allah, onların ntelendrmelernden uzaktır. 83 . Bırak onları, tehdt edldkler güne kavuana kadar, (batıl nançlarına) dalsınlar ve (dünya hayatlarında) oynayadur- sunlar. 84 . O, gökte de lâh olandır, yerde de lâh olandır. O, hüküm ve 43 / ZUHRUF SÛR ES 547 hkmet sahbdr, hakkıyla blendr. 85 . Göklern, yern ve ks arasındak her eyn hükümranlıı kendsne at olan Allah yüced r! Kıyametn blgs de yalnız O’nun katındadır ve yalnızca O’na döndürüleceksnz. 86 . O’nu bırakıp taptıkları eyler efaat edemezler. Ancak ble- rek hakka âhtlk edenler efaat edeblrler. 87 . Andolsun, onlara kendlern kmn yarattıını sorsan elbet- te, “Allah” derler. Öyleyken nasıl döndürülüyorlar? 88 . (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Onun (Muhammed’n), “Ya Rabb!” demesne andolsun k, üphesz bunlar man etmeyen br kavmdr. 89 . mdlk sen onları ho gör ve “sze selâm olsun” de. Yakında blecekler. 43 / ZUHRUF SÛR ES 548 Mekke dönemnde nm tr. 59 âyer. Sûre, ad ını onuncu âyee geçen “duhân” kelmesnden almıtır.
Bu metnin özeti: Onun (Muhammed’n), “Ya Rabb!” demesne andolsun k, üphesz bunlar man etmeyen br kavmdr. 89 . mdlk sen onları ho gör ve “sze selâm olsun” de. Yakında blecekler. 43 / ZUHRUF SÛR ES 548 Mekke dönemnde nm tr. 59 âyer. Sûre, ad ını onuncu âyee geçen “duhân” kelmesnden almıtır. Duhan, duman demektr. Sûrede balıca, Kur’an’ın ndrl, mürklern ona karı tutumu, Fravun ve halkının baları- na gelen azaplar, Kurey’n Hz. Peyga mber  yalanlaması, y  l er n ve kötüler n karılaacakları akıbet konu edlmektedr. Bismillâhirrahmânirrahîm. 1 . Hâ Mîm. 1 2 , 3 . Apaçık olan Ktab’a andolsun k, bz onu mübarek br gece- de 2 ndrdk. üphesz bz nsanları uyarmaktayız. 4 , 5 , 6 , 7 . Katımızdan br emrle her hkmetl  o gecede ayırt ed- lr. (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Eer kesn olarak nanıyorsanız, Rabbnden; göklern, yern ve bu ks arasındaklern Rabbnden br rahmet ola- rak bz peygamberler göndermekteyz. O, hakkıyla tendr, hakkıyla blendr. 8 . O’ndan baka hçbr lâh yoktur. Yaatır, öldürür. O, szn de Rabbnz, öncek atalar ınızın da Rabbd
Bu metnin özeti: Eer kesn olarak nanıyorsanız, Rabbnden; göklern, yern ve bu ks arasındaklern Rabbnden br rahmet ola- rak bz peygamberler göndermekteyz. O, hakkıyla tendr, hakkıyla blendr. 8 . O’ndan baka hçbr lâh yoktur. Yaatır, öldürür. O, szn de Rabbnz, öncek atalar ınızın da Rabbdr. 9 . Fakat onlar, üphe çnde elenp duruyorlar. 10 . Göün açık br duman 3 get  rece  g ü nü b e k l e. 11 . (O duman) nsanları bürür. Bu, elem dolu br azaptır. 12 . nsanlar, “Rabbmz! Bu azabı bzden kaldır, çünkü bz artık 1 . Bu harflerle lgl olarak Bakara sûresnn lk âyetnn dpnotuna bakınız. 2 . slâm blgnlernn çounluuna göre, âyette sözü edlen mübarek gece Kadr Geces’dr. (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Çünkü Kur’an-ı Kerm’n ndrlmeye baladıı gecenn Kadr Geces ol- duu Bakara sûresnn 185. âyetnde aret yoluyla ve Kadr sûresnn 1. âyetnde açıkça belrtlmtr. 3 . Tefsr blgnlernn çounluu, bu dumanın, kıyametn alametlernden br olarak göü kaplayacak olan duman olduunu fa
Bu metnin özeti: Çünkü Kur’an-ı Kerm’n ndrlmeye baladıı gecenn Kadr Geces ol- duu Bakara sûresnn 185. âyetnde aret yoluyla ve Kadr sûresnn 1. âyetnde açıkça belrtlmtr. 3 . Tefsr blgnlernn çounluu, bu dumanın, kıyametn alametlernden br olarak göü kaplayacak olan duman olduunu fade etmlerdr. 44 DUHÂN SÛRES 44 / DUHÂ N SÛR ES 549 nanıyoruz” derler. 13 . Nerede onlarda öüt almak?! Oysa kendlerne (gerçe) açıklayan br peygamber gelmt. 14 . Sonra ondan y üz çev rd  ler ve “Bu br öret lm , bu br del!” ded ler. 15 . Bz bu azabı kısa br süre kaldıracaız, sz de yne esk hâlnze döneceksnz. 16 . Onları o en ddetl yakalayıla yakalayacaımız günü hatır- la. üphesz bz öcümüzü alırız. 17 . Andolsun, onlardan önce Fravun kavmn sınamıtık. (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Onla- ra deerl br peygamber (Mûsâ) gelmt. 18 . O, öyle demt: “Allah’ın kullarını (esaret altındak sra- loullarını) bana teslm edn. Çünkü ben güvenlr br pey- gamberm.” 19 . “Allah’a karı ululuk taslamayın. Çünkü ben sze apaçık br dell (mucze) getryorum.” 20 . “üphesz k b
Bu metnin özeti: Onla- ra deerl br peygamber (Mûsâ) gelmt. 18 . O, öyle demt: “Allah’ın kullarını (esaret altındak sra- loullarını) bana teslm edn. Çünkü ben güvenlr br pey- gamberm.” 19 . “Allah’a karı ululuk taslamayın. Çünkü ben sze apaçık br dell (mucze) getryorum.” 20 . “üphesz k ben, ben tal amanızdan, benm de Rabbm, s- zn de Rabbnz olan Allah’a sıındım.” 21 . “Bana nanmadınızsa benden uzak durun.” 22 . Sonra Mûsâ, Rabbne, “Bunlar günahkâr br toplumdur” dye seslend. 23 . Allah da öyle ded: “O hâlde kullarımı geceleyn yola çıkar, çünkü takp edleceksnz.” 24 . “Denz açık hâlde bırak.” 4 Çünkü onlar boulacak br ordu- dur. 25 . Onlar gerde nce bahçeler, nce pınarlar bıraktılar. 4 . (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
u’arâ sûres, âyet, 63 ve Tâ-Hâ sûres, âyet, 77’de de fade edld üzere Hz. Mûsâ, Allah’ın emr üzerne asasıyla denze vurmu ve böylece geçecekler uygun br yol açıl- mıtı. Bu âyette Hz. Mûsâ’ya, karıya geçtkten sonra açılan bu yolu kapatmaması emredlmektedr. Çünkü onları takp eden Fr
Bu metnin özeti: u’arâ sûres, âyet, 63 ve Tâ-Hâ sûres, âyet, 77’de de fade edld üzere Hz. Mûsâ, Allah’ın emr üzerne asasıyla denze vurmu ve böylece geçecekler uygun br yol açıl- mıtı. Bu âyette Hz. Mûsâ’ya, karıya geçtkten sonra açılan bu yolu kapatmaması emredlmektedr. Çünkü onları takp eden Fravun ve arkadaları bu yola grecek ve denzn kapanmasıyla boulacaklardır. 44 / DUHÂ N SÛR ES 550 26 . Nce eknler, nce güzel konaklar! 27 . Zevk ve sefasını sürdükler nce nmetler! 28 . te böyle! Onları baka br topluma mras bıraktık. 29 . Gök ve yer onların ardından alamadı; onlara mühlet de ve- rlmed. 30 , 31 . Andolsun, sraloullarını o alçaltıcı azaptan; Fravun’dan kur tardı k . Çünkü o, hadd aanlardan br zorba d. 32 . (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Andolsun, onları, br blg üzerne (dönemlernde) âlemlere üstün kıldık. 33 . Onlara, çnde açık br mthan bulunan mûczeler verdk. 34 , 35 . Bunlar (mürkler) dyorlar k: “lk ölümümüzden baka br ölüm yoktur. Bz drltlecek delz.” 36 . “Eer doru söyleyenler senz atalarımızı getr
Bu metnin özeti: Andolsun, onları, br blg üzerne (dönemlernde) âlemlere üstün kıldık. 33 . Onlara, çnde açık br mthan bulunan mûczeler verdk. 34 , 35 . Bunlar (mürkler) dyorlar k: “lk ölümümüzden baka br ölüm yoktur. Bz drltlecek delz.” 36 . “Eer doru söyleyenler senz atalarımızı getrn.” 37 . Bunlar mı daha hayırlı, yoksa Tübba’ 5 kavm le onlardan ön- cekler m? Onları helâk ettk. Çünkü onlar suçlu kmselerd. 38 . Bz , gökler , yer  ve bunlar arasında bulunanlar ı , elenmek çn yaratmadık. 39 . Bz onları ancak hak ve hkmete uygun olarak yarattık. Ama onların çou blmyorlar. 40 . üphesz, hüküm günü, hepsnn br arada buluacaı za- mandır. 41 . O gün dostun dosta hçbr faydası olmaz. Kendlerne yar- dım da ed  lmez . 42 . (Kavram odaklı açıklama).
Metni kavramsal olarak analiz edin.
Yalnız , A l lah’ ın yard ım ett   k  mseler bunlar ın dı ındad ır. üphesz O, mutlak güç sahbdr, çok merhamet edendr. 43 , 44 . ü phesz , zakkum aac ı, g ünahk ârlar ın yeme dr. 45 , 46 . O, maden ery gbdr. Kaynar suyun kaynaması gb ka- rınlarda kaynar. 47 . (A l lah, gö re
Bu metnin özeti: Yalnız , A l lah’ ın yard ım ett   k  mseler bunlar ın dı ındad ır. üphesz O, mutlak güç sahbdr, çok merhamet edendr. 43 , 44 . ü phesz , zakkum aac ı, g ünahk ârlar ın yeme dr. 45 , 46 . O, maden ery gbdr. Kaynar suyun kaynaması gb ka- rınlarda kaynar. 47 . (A l lah, gö rev l  meleklere ö yle der:) “Tutun onu, cehenne- 5 . “Tübba”, Yemen hükümdarlarına verlen addır. 44 / DUHÂ N SÛR ES 551 mn or tasına sürükleyn.” 48 . “Sonra baının üstüne kaynar su azabından dökün.” 49 . (Deyn k:) “Tat bakalım! Han sen güçlüydün, erefly- dn!?” 50 . “te bu, üphelenp durduunuz eydr!” 51 . Allah’a karı gelmekten sakınanlar se güvenl br yerdedrler. 52 . Bahçelerde ve pınar balarındadırlar. 53 . (Kavram odaklı açıklama).
Bu tarihi olayın açıklamasını yapın.
n ce pekten ve parlak at lastan el b seler g  y nerek k arı l ı k lı otururlar. 54 . te böyle. Ayrıca onları r syah gözlü hurlerle evlendrm- zd r. 55 . Orada güven çnde her türlü meyvey sterler. 56 . Orada lk ölümden baka br ölüm tatmazlar. Allah, onları cehennem azabından ko
Bu metnin özeti: n ce pekten ve parlak at lastan el b seler g  y nerek k arı l ı k lı otururlar. 54 . te böyle. Ayrıca onları r syah gözlü hurlerle evlendrm- zd r. 55 . Orada güven çnde her türlü meyvey sterler. 56 . Orada lk ölümden baka br ölüm tatmazlar. Allah, onları cehennem azabından korumutur. 57 . Bunlar, Rabbnden br lütuf olarak verlmtr. te bu büyük ba  a r ı d ı r. 58 . (Ey Muhammed!) Bz Onu (Kur’an’ı) senn dlnle kolayla- tırdık k, düünüp öüt alsınlar. 59 . Artık sen (onların baına gelecekler) bekle; onlar da bekle- mektedrler. 44 / DUHÂ N SÛR ES 552 Mekke dönemnde nm tr. 37 âyer. Sûre, ad ını 28. âyee geçen “Câsye” kelmesnden almı tır. Câsye, dz üs tü çöken demektr. (Kavram odaklı açıklama).