text
stringlengths 0
1k
|
|---|
ම්ප්‍රවේශය 21 July 2008.{{cite web}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown (link) From "The Financial Times World Desk Reference". Dorling Kindersley. 2004. Prentice Hall. Retrieved on 30 June 2008.↑ "Republic of Burundi: Public Administration Country Profile" (PDF). United Nations' Division for Public Administration and Development Management (DPADM): 5–7. July 2004. 1 October 2008 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත (PDF). සම්ප්‍රවේශය 20 September 2008.↑ "Burundi Officially Informs UN of Intent to Leave ICC". 25 November 2016 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත.↑ Background Note: Burundi. United States Department of State. February 2008. Retrieved on 28 June 2008.↑ Eggers, p. ix.↑ Maurer, Sous la direction de Bruno (1 October 2016). Les approches bi-plurilingues d'enseignement-apprentissage: autour du programme Écoles et langues nationales en Afrique (ELAN-Afrique): Actes du colloque du 26–27 mars 2015, Université Paul-Valéry, Montpellier, France. Arch |
ives contemporaines. ISBN 9782813001955. 10 April 2018 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 10 April 2018 – via Google Books.↑ Bermingham, Eldredge, Dick, Christopher W. and Moritz, Craig (2005). Tropical Rainforests: Past, Present, and Future. Chicago, Illinois: University of Chicago Press, p. 146. ISBN 0-226-04468-8↑ Butler, Rhett A. (2006). "Burundi". Mongabay. 2006-05-05 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත.↑ Collinson, Patrick (14 March 2018). "Finland is the happiest country in the world, says UN report". The Guardian. 14 March 2018 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 15 March 2018.↑ "Kingdom of Burundi – Discover your Country's Long History". www.thehistorytalk.com.↑ Uvin, Peter. 1999. "Ethnicity and Power in Burundi and Rwanda: Different Paths to Mass Violence" in Comparative Politics, Vol. 31, No. 3 (Apr. 1999), pp. 253–272 Published by: Comparative Politics, Ph.D. Programs in Political Science, City University of New York |
. Page 254.↑ VANDEGINSTE, S., Stones left unturned: law and transitional justice in Burundi, Antwerp-Oxford-Portland, Intersentia, 2010, p 17.↑ R. O. Collins & J. M. Burns. 2007. A History of Sub-Saharan Africa, Cambridge University Press. Page 125.↑ Chrétien, Jean-Pierre (2003). The Great Lakes of Africa: Two Thousand Years of History. Cambridge, Massachusetts: MIT Press. ISBN 978-1-890951-34-4.↑ WEISSMAN, S., Preventing genocide in Burundi: lessons from international diplomacy, Washington D.C., United States Institute of Peace Press, 1998, p5.↑ "Burundi". 2015-07-01. 1 July 2015 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 2020-01-27.↑ WEISSMAN, S., Preventing genocide in Burundi: lessons from international diplomacy, Washington D.C., United States Institute of Peace Press, 1998, p5.↑ "German East Africa | former German dependency, Africa". Encyclopedia Britannica. https://www.britannica.com/place/German-East-Africa. ප්‍රතිෂ්ඨාපනය 16 September 2017. "In archived |
text: German East Africa, German Deutsch-Ostafrika, former dependency of imperial Germany, corresponding to present-day Rwanda and Burundi, the continental portion of Tanzania, and a small section of Mozambique. Penetration of the area was begun in 1884 by German commercial agents, and German claims were recognized by the other European powers in the period 1885–94. In 1891 the German imperial government took over administration of the area from the German East Africa Company. Although its subjugation was not completed until 1907, the colony experienced considerable economic development before World War I. During the war it was occupied by the British, who received a mandate to administer the greater part of it (Tanganyika Territory) by the Treaty of Versailles (signed June 1919; enacted January 1920). A smaller portion (Ruanda-Urundi) was entrusted to Belgium.". ↑ "Gitega | Burundi". Encyclopedia Britannica. https://www.britannica.com/place/Gitega. ප්‍රතිෂ්ඨාපනය 16 September 2017. |
↑ Background Note: Burundi. United States Department of State. February 2008. Retrieved on 28 June 2008.↑ Strachan, H. (2001). The First World War: To Arms. I. New York: Oxford University Press. ISBN 0-19-926191-1.↑ Weinstein, Warren; Robert Schrere (1976). Political Conflict and Ethnic Strategies: A Case Study of Burundi. Syracuse University: Maxwell School of Citizenship and Public Affairs. p. 5. ISBN 0-915984-20-2.↑ "Kingdom of Burundi". Encyclopædia Britannica (Online ed.). Retrieved 15 October 2016.↑ Weinstein, Warren; Robert Schrere (1976). Political Conflict and Ethnic Strategies: A Case Study of Burundi. Syracuse University: Maxwell School of Citizenship and Public Affairs. p. 5. ISBN 0-915984-20-2.↑ Background Note: Burundi. United States Department of State. February 2008. Retrieved on 28 June 2008.↑ Weinstein, Warren; Robert Schrere (1976). Political Conflict and Ethnic Strategies: A Case Study of Burundi. Syracuse University: Maxwell School of Citizenship and P |
ublic Affairs. p. 7. ISBN 0-915984-20-2.↑ Weinstein, Warren; Robert Schrere (1976). Political Conflict and Ethnic Strategies: A Case Study of Burundi. Syracuse University: Maxwell School of Citizenship and Public Affairs. p. 7. ISBN 0-915984-20-2.↑ MacDonald, Fiona; et al. (2001). Peoples of Africa. Tarrytown, New York: Marshall Cavendish. p. 60. ISBN 0-7614-7158-8.↑ "Timeline: Burundi". BBC News. 25 February 2010. 30 August 2011 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 27 April 2010.↑ Timeline: Rwanda සංරක්ෂණය කළ පිටපත 26 ජූනි 2008 at the Wayback Machine. Amnesty International. Retrieved 12 July 2008.↑ Background Note: Burundi. United States Department of State. February 2008. Retrieved on 28 June 2008.↑ "Ethnicity and Burundi’s Refugees" සංරක්ෂණය කළ පිටපත 5 ජනවාරි 2009 at the Wayback Machine, African Studies Quarterly: The online journal for African Studies. Retrieved 12 July 2008.↑ Background Note: Burundi. United States Department of State. February 200 |
8. Retrieved on 28 June 2008.↑ Cook, Chris; Diccon Bewes (1999). What Happened Where: A Guide to Places and Events in Twentieth-Century. London, England: Routledge. p. 281. ISBN 1-85728-533-6.↑ "Timeline: Burundi". BBC News. 25 February 2010. 30 August 2011 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 27 April 2010.↑ United Nations Member States සංරක්ෂණය කළ පිටපත 1 ඔක්තෝබර් 2014 at the Wayback Machine. 3 July 2006. Retrieved 22 June 2008.↑ Lemarchand (1996), pp. 17, 21↑ "Timeline: Burundi". BBC News. 25 February 2010. 30 August 2011 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 27 April 2010.↑ Burundi (1993–2006) සංරක්ෂණය කළ පිටපත 15 නොවැම්බර් 2017 at the Wayback Machine. University of Massachusetts Amherst↑ Background Note: Burundi. United States Department of State. February 2008. Retrieved on 28 June 2008.↑ Lemarchand (1996), p. 89↑ Lemarchand, (2008). Section "B – Decision-Makers, Organizers and Actors"↑ Totten, Samuel; Parsons, William S.; |
Charny, Israel W. (2004). Century of Genocide: Critical Essays and Eyewitness Accounts. Psychology Press. p. 325. ISBN 978-0-415-94430-4.↑ Manirakiza, Marc (1992) Burundi : de la révolution au régionalisme, 1966–1976, Le Mât de Misaine, Bruxelles, pp. 211–212.↑ Lemarchand, (2008). Section "B – Decision-Makers, Organizers and Actors" cites (Chrétien Jean-Pierre and Dupaquier, Jean-Francois, 2007, Burundi 1972: Au bord des génocides, Paris: L'Harmattan. p. 106)↑ White, Matthew. Death Tolls for the Major Wars and Atrocities of the Twentieth Century: C. Burundi (1972–73, primarily Hutu killed by Tutsi) 120,000 සංරක්ෂණය කළ පිටපත 9 ජූනි 2007 at the Wayback Machine↑ International Commission of Inquiry for Burundi (2002). Paragraph 85. "The Micombero regime responded with a genocidal repression that is estimated to have caused over a hundred thousand victims and forced several hundred thousand Hutus into exile"↑ International Commission of Inquiry for Burundi (2002). Paragraph 85. "T |
he Micombero regime responded with a genocidal repression that is estimated to have caused over a hundred thousand victims and forced several hundred thousand Hutus into exile"↑ Longman, Timothy Paul (1998). Proxy Targets: Civilians in the War in Burundi. Human Rights Watch. p. 12. ISBN 978-1-56432-179-4.↑ "Timeline: Burundi". BBC News. 25 February 2010. 30 August 2011 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 27 April 2010.↑ "Timeline: Burundi". BBC News. 25 February 2010. 30 August 2011 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 27 April 2010.↑ "Timeline: Burundi". BBC News. 25 February 2010. 30 August 2011 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 27 April 2010.↑ "Timeline: Burundi". BBC News. 25 February 2010. 30 August 2011 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 27 April 2010.↑ Hagget, Peter. Encyclopedia of World Geography. Tarrytown, New York: Marshall Cavendish, 2002. ISBN 0-7614-7306-8.↑ Past genocides, Bu |
rundi resources සංරක්ෂණය කළ පිටපත 25 මාර්තු 2017 at the Wayback Machine on the website of Prevent Genocide International lists the following resources:Michael Bowen, Passing By;: The United States and Genocide in Burundi, 1972, (Carnegie Endowment for International Peace, 1973), 49 pp.René Lemarchand, Selective genocide in Burundi (Report – Minority Rights Group; no. 20, 1974), 36 pp.Lemarchand (1996)Edward L. Nyankanzi, Genocide: Rwanda and Burundi (Schenkman Books, 1998), 198 pp.Christian P. Scherrer, Genocide and crisis in Central Africa : conflict roots, mass violence, and regional war; foreword by Robert Melson. Westport, Conn. : Praeger, 2002.Weissman, Stephen R."Preventing Genocide in Burundi Lessons from International Diplomacy". Archived from the original on 11 March 2009. සම්ප්‍රවේශය 15 October 2007.{{cite web}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown (link),United States Institute of Peace↑ International Commission of Inquiry for Burundi (2002). Paragraphs 85 |
,496.↑ Country profile Burundi BBC. සංරක්ෂණය කළ පිටපත 7 ඔක්තෝබර් 2011 at the Wayback Machine. (accessed on 29 October 2008)↑ Global Ceasefire Agreement between Burundi and the CNDD-FDD. 20 November 2003. Relief Web. United Nations Security Council. Retrieved 24 July 2008.↑ "Burundi: Basic Education Indicators" (PDF). Archived from the original on 26 June 2008. සම්ප්‍රවේශය 4 January 2007.{{cite web}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown (link) UNESCO. 4 May 2007. Retrieved 22 June 2008.↑ Haskin, Jeanne M. (2005) The Tragic State of the Congo: From Decolonization to Dictatorship. New York, NY: Algora Publishing, ISBN 0-87586-416-3 p. 151.↑ Liang, Yin (4 June 2008). "EU welcomes positive developments in Burundi" සංරක්ෂණය කළ පිටපත 25 ජනවාරි 2017 at the Wayback Machine. China View. Xinhua News Agency. Retrieved on 29 June 2008.↑ Contemporary Conflict Resolution. Polity. 2011. pp. 24–. ISBN 978-0-7456-4974-0.↑ "Jan van Eck – peace mediator in Burundi". Radio Netherland |
s Archives (බ්‍රිතාන්‍ය ඉංග්‍රීසි බසින්). 7 August 2000. සම්ප්‍රවේශය 4 July 2019.↑ Howard, Lise Morje (2008). UN Peacekeeping in Civil Wars. New York: Cambridge University Press.↑ Howard, Lise Morje (2008). UN Peacekeeping in Civil Wars. New York: Cambridge University Press.↑ Howard, Lise Morje (2008). UN Peacekeeping in Civil Wars. New York: Cambridge University Press.↑ Howard, Lise Morje (2008). UN Peacekeeping in Civil Wars. New York: Cambridge University Press.↑ Timeline Burundi BBC. සංරක්ෂණය කළ පිටපත 30 අගෝස්තු 2011 at the Wayback Machine. (accessed on 29 October 2008)↑ Timeline Burundi BBC. සංරක්ෂණය කළ පිටපත 30 අගෝස්තු 2011 at the Wayback Machine. (accessed on 29 October 2008)↑ "Burundi". Archived from the original on 13 May 2009. සම්ප්‍රවේශය 4 March 2013.{{cite web}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown (link). Amnesty International↑ Timeline Burundi BBC. සංරක්ෂණය කළ පිටපත 30 අගෝස්තු 2011 at the Wayback Machine. (accessed on 29 October 2008)↑ Burundi: |
Release Civilians Detained Without Charge |Human Rights Watch සංරක්ෂණය කළ පිටපත 2 ජූනි 2008 at the Wayback Machine. Hrw.org (29 May 2008). Retrieved on 24 November 2012.↑ Burundi: Release Civilians Detained Without Charge |Human Rights Watch සංරක්ෂණය කළ පිටපත 2 ජූනි 2008 at the Wayback Machine. Hrw.org (29 May 2008). Retrieved on 24 November 2012.↑ Burundi: Release Civilians Detained Without Charge |Human Rights Watch සංරක්ෂණය කළ පිටපත 2 ජූනි 2008 at the Wayback Machine. Hrw.org (29 May 2008). Retrieved on 24 November 2012.↑ Burundi: Release Civilians Detained Without Charge |Human Rights Watch සංරක්ෂණය කළ පිටපත 2 ජූනි 2008 at the Wayback Machine. Hrw.org (29 May 2008). Retrieved on 24 November 2012.↑ Peace Building Commission Update, A project of the Institute for Global Policy සංරක්ෂණය කළ පිටපත 19 අගෝස්තු 2017 at the Wayback Machine, 2008↑ Autesserre, Séverine; Gbowee, Leymah (2021-05-03). The Frontlines of Peace: An Insider's Guide to Changing the World (ඉංග්‍රීසි බසින්) ( |
1 ed.). Oxford University Press. doi:10.1093/oso/9780197530351.001.0001. ISBN 978-0-19-753035-1.↑ Explosion rocks Somali parliament – Africa සංරක්ෂණය කළ පිටපත 6 ජූනි 2017 at the Wayback Machine. Al Jazeera English (7 November 2012). Retrieved on 24 November 2012.↑ Nduwimana, Patrick (18 April 2014). "Burundi creates reconciliation body that divides public opinion". Reuters. සම්ප්‍රවේශය 12 October 2021.↑ Rugiririz, Ephrem (25 November 2019). "Burundi: the commission of divided truths". JusticeInfo.net. සම්ප්‍රවේශය 12 October 2021.↑ "Après moi, moi". The Economist. 2 මැයි 2015. ISSN 0013-0613. 18 මැයි 2015 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 14 මැයි 2015.↑ "Burundi court backs President Nkurunziza on third-term" සංරක්ෂණය කළ පිටපත 20 ජූනි 2018 at the Wayback Machine BBC↑ "Mind the coup". The Economist. 13 මැයි 2015. ISSN 0013-0613. 14 මැයි 2015 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 13 මැයි 2015.↑ "Gun clashes rage on in Burundi as radio |
station attacked". nation.co.ke. 14 May 2015. 18 May 2015 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 14 May 2015.↑ "Burundi's president returns to divided capital after failed coup" සංරක්ෂණය කළ පිටපත 20 ඔක්තෝබර් 2017 at the Wayback Machine. The Guardian (15 May 2015). Retrieved on 29 June 2015.↑ "Burundi general declares coup against President Nkurunziza" සංරක්ෂණය කළ පිටපත 11 ජූලි 2018 at the Wayback Machine BBC↑ Burundi arrests leaders of attempted coup සංරක්ෂණය කළ පිටපත 16 මැයි 2017 at the Wayback Machine. CNN.com (15 May 2015). Retrieved on 29 June 2015.↑ Laing, Aislinn. (15 May 2015) "Burundi president hunts for coup leaders as he returns to the capital" සංරක්ෂණය කළ පිටපත 30 ජනවාරි 2018 at the Wayback Machine. Daily Telegraph. Retrieved on 29 June 2015.↑ "President 'back in Burundi' after army says coup failed" සංරක්ෂණය කළ පිටපත 5 ජූනි 2017 at the Wayback Machine. Al Jazeera English (15 May 2015). Retrieved on 29 June 2015.↑ "Burundi 2015/6" සංරක්ෂණය කළ පිට |
පත 15 ජනවාරි 2018 at the Wayback Machine, Amnesty International. Retrieved 10 April 2016.↑ "We feel forgotten" සංරක්ෂණය කළ පිටපත 17 නොවැම්බර් 2017 at the Wayback Machine The Guardian. Retrieved 10 April 2016↑ "OHCHR – Commission of Inquiry on Human Rights in Burundi". www.ohchr.org. 11 October 2017 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 10 October 2017.↑ "OHCHR – Commission calls on Burundian government to put an end to serious human rights violations". www.ohchr.org. 11 October 2017 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 10 October 2017.↑ "OHCHR – Commission calls on Burundian government to put an end to serious human rights violations". www.ohchr.org. 11 October 2017 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 10 October 2017.↑ Moore, Jina (2018-05-17). "In Tiny Burundi, a Huge Vote (Published 2018)". The New York Times (ඇමෙරිකානු ඉංග්‍රීසි බසින්). ISSN 0362-4331. 2018-05-17 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශ |
ය 2021-01-08.↑ "Amendments to constitution of Burundi approved: electoral commission – Xinhua | English.news.cn". www.xinhuanet.com. 22 May 2018 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 2021-01-08.↑ Dahir, Abdi Latif (2020-06-09). "President of Burundi, Pierre Nkurunziza, 55, Dies of Heart Attack". The New York Times (ඇමෙරිකානු ඉංග්‍රීසි බසින්). ISSN 0362-4331. සම්ප්‍රවේශය 2021-01-08.↑ "Who is Burundi's new president, Evariste Ndayishimiye?". www.aljazeera.com (ඉංග්‍රීසි බසින්). සම්ප්‍රවේශය 2021-01-08.↑ Dahir, Abdi Latif (2020-06-09). "President of Burundi, Pierre Nkurunziza, 55, Dies of Heart Attack". The New York Times (ඇමෙරිකානු ඉංග්‍රීසි බසින්). ISSN 0362-4331. සම්ප්‍රවේශය 2021-01-08.↑ correspondent, Jason Burke Africa (2020-06-09). "Burundi president dies of illness suspected to be coronavirus". The Guardian (බ්‍රිතාන්‍ය ඉංග්‍රීසි බසින්). ISSN 0261-3077. සම්ප්‍රවේශය 2021-03-08.↑ Dahir, Abdi Latif (2020-06-09). "President of Burundi, Pierre Nkurunziza, 55, Di |
es of Heart Attack". The New York Times (ඇමෙරිකානු ඉංග්‍රීසි බසින්). ISSN 0362-4331. සම්ප්‍රවේශය 2021-01-08.↑ "Who is Burundi's new president, Evariste Ndayishimiye?". www.aljazeera.com (ඉංග්‍රීසි බසින්). සම්ප්‍රවේශය 2021-01-08.↑ "Burundi prison fire kills at least 38 in Gitega". BBC News (බ්‍රිතාන්‍ය ඉංග්‍රීසි බසින්). 2021-12-07. සම්ප්‍රවේශය 2021-12-11.↑ Santosdiaz, Richie (19 August 2022). "Burundi: Fintech Landscape and Potential In The World's Poorest Country". The Fintech Times.↑ Background Note: Burundi. United States Department of State. February 2008. Retrieved on 28 June 2008.↑ "Burundi". Archived from the original on 17 June 2009. සම්ප්‍රවේශය 27 July 2008.{{cite web}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown (link) International Center for Transitional Justice. Retrieved on 27 July 2008.↑ "Burundi – Politics". Archived from the original on 5 January 2009. සම්ප්‍රවේශය 21 July 2008.{{cite web}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown (link) From "The Fina |
ncial Times World Desk Reference". Dorling Kindersley. 2004. Prentice Hall. Retrieved on 30 June 2008.↑ "Republic of Burundi: Public Administration Country Profile" (PDF). United Nations' Division for Public Administration and Development Management (DPADM): 5–7. July 2004. 1 October 2008 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත (PDF). සම්ප්‍රවේශය 20 September 2008.↑ Background Note: Burundi. United States Department of State. February 2008. Retrieved on 28 June 2008.↑ Puddington, Arch (2007). Freedom in the World: The Annual Survey of Political Rights and Civil Liberties. Syracuse University: Lanham, Maryland. pp. 145–146. ISBN 978-0-7425-5897-7.↑ Background Note: Burundi. United States Department of State. February 2008. Retrieved on 28 June 2008.↑ Puddington, Arch (2007). Freedom in the World: The Annual Survey of Political Rights and Civil Liberties. Syracuse University: Lanham, Maryland. pp. 145–146. ISBN 978-0-7425-5897-7.↑ Puddington, Arch (2007). Freedom in the Wo |
rld: The Annual Survey of Political Rights and Civil Liberties. Syracuse University: Lanham, Maryland. pp. 145–146. ISBN 978-0-7425-5897-7.↑ "Republic of Burundi: Public Administration Country Profile" (PDF). United Nations' Division for Public Administration and Development Management (DPADM): 5–7. July 2004. 1 October 2008 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත (PDF). සම්ප්‍රවේශය 20 September 2008.↑ Background Note: Burundi. United States Department of State. February 2008. Retrieved on 28 June 2008.↑ Puddington, Arch (2007). Freedom in the World: The Annual Survey of Political Rights and Civil Liberties. Syracuse University: Lanham, Maryland. pp. 145–146. ISBN 978-0-7425-5897-7.↑ Burundi – World Leaders සංරක්ෂණය කළ පිටපත 13 අගෝස්තු 2011 at the Wayback Machine. CIA. Retrieved on 28 June 2008.↑ Dahir, Abdi Latif (9 June 2020). "President of Burundi, Pierre Nkurunziza, 55, Dies of Heart Attack". The New York Times.↑ "Who is Burundi's new president, Evariste Ndayishimiye |
?". www.aljazeera.com.↑ "Republic of Burundi: Public Administration Country Profile" (PDF). United Nations' Division for Public Administration and Development Management (DPADM): 5–7. July 2004. 1 October 2008 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත (PDF). සම්ප්‍රවේශය 20 September 2008.↑ "Burundi: Free Journalist Detained on Treason Charges". Human Rights Watch. 20 July 2010. 14 January 2012 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 6 July 2017.↑ "State Sponsored Homophobia 2016: A world survey of sexual orientation laws: criminalisation, protection and recognition" (PDF). International Lesbian, Gay, Bisexual, Trans and Intersex Association. 17 May 2016. 8 August 2016 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත (PDF). සම්ප්‍රවේශය 6 July 2017.↑ Burundi abolishes the death penalty but bans homosexuality සංරක්ෂණය කළ පිටපත 10 ඔක්තෝබර් 2017 at the Wayback Machine". Amnesty International. 27 April 2009.↑ Moore, Jina (27 October 2017). "Burundi Quits International Cr |
iminal Court". The New York Times. ISSN 0362-4331. 9 November 2017 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 10 November 2017.↑ Moore, Jina (27 October 2017). "Burundi Quits International Criminal Court". The New York Times. ISSN 0362-4331. 9 November 2017 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 10 November 2017.↑ Gladstone, Rick; Simons, Marlise (9 November 2017). "We're Not Done Yet, Hague Court Tells Burundi's Leaders". The New York Times. ISSN 0362-4331. 10 November 2017 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 10 November 2017.↑ "ICC: New Burundi Investigation". Human Rights Watch. 9 November 2017. 21 November 2017 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 10 November 2017.↑ Background Note: Burundi. United States Department of State. February 2008. Retrieved on 28 June 2008.↑ Kavamahanga, D."Empowerment of people living with HIV/AIDS in Gitega Province, Burundi". Archived from the original on 19 December 2008. ස |
ම්ප්‍රවේශය 21 July 2008.{{cite web}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown (link) International Conference on AIDS 2004. 15 July 2004. NLM Gateway. Retrieved on 22 June 2008.↑ bdiagnews (2022-07-14). "Burundi : Proposition - 5 provinces au lieu de 18 et 42 communes au lieu de 119". Nouvelles du Burundi - Africa Generation News (ඇමෙරිකානු ඉංග්‍රීසි බසින්). සම්ප්‍රවේශය 2022-07-29.↑ Eggers, p. xlix.↑ Nkurunziza, Pierre (26 March 2015). "LOI No 1/10 DU 26 MARS 2015 PORTANT CREATION DE LA PROVINCE DU RUMONGE ET DELIMITATION DES PROVINCES DE BUJUMBURA, BURURI ET RUMONGE" (PDF). Presidential Cabinet, Republic of Burundi. 25 October 2016 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත (PDF). සම්ප්‍රවේශය 14 July 2015.↑ bdiagnews (2022-07-14). "Burundi : Proposition - 5 provinces au lieu de 18 et 42 communes au lieu de 119". Nouvelles du Burundi - Africa Generation News (ඇමෙරිකානු ඉංග්‍රීසි බසින්). සම්ප්‍රවේශය 2022-07-29.↑ Dinerstein, Eric; Olson, David; Joshi, Anup; Vynne, Carly; B |
urgess, Neil D.; Wikramanayake, Eric; Hahn, Nathan; Palminteri, Suzanne; Hedao, Prashant; Noss, Reed; Hansen, Matt; Locke, Harvey; Ellis, Erle C; Jones, Benjamin; Barber, Charles Victor; Hayes, Randy; Kormos, Cyril; Martin, Vance; Crist, Eileen; Sechrest, Wes; Price, Lori; Baillie, Jonathan E. M.; Weeden, Don; Suckling, Kierán; Davis, Crystal; Sizer, Nigel; Moore, Rebecca; Thau, David; Birch, Tanya; Potapov, Peter; Turubanova, Svetlana; Tyukavina, Alexandra; de Souza, Nadia; Pintea, Lilian; Brito, José C.; Llewellyn, Othman A.; Miller, Anthony G.; Patzelt, Annette; Ghazanfar, Shahina A.; Timberlake, Jonathan; Klöser, Heinz; Shennan-Farpón, Yara; Kindt, Roeland; Lillesø, Jens-Peter Barnekow; van Breugel, Paulo; Graudal, Lars; Voge, Maianna; Al-Shammari, Khalaf F.; Saleem, Muhammad (2017). "An Ecoregion-Based Approach to Protecting Half the Terrestrial Realm". BioScience. 67 (6): 534–545. doi:10.1093/biosci/bix014. ISSN 0006-3568. PMC 5451287. PMID 28608869.↑ O'Mara, Michael (1999). Fa |
cts about the World's Nations. Bronx, New York: H.W. Wilson, p. 150, ISBN 0-8242-0955-9↑ Ash, Russell (2006). The Top 10 of Everything. New York City: Sterling Publishing Company. ISBN 0-600-61557-X↑ Klohn, Wulf and Mihailo Andjelic. Lake Victoria: A Case in International Cooperation සංරක්ෂණය කළ පිටපත 8 දෙසැම්බර් 2008 at the Wayback Machine. Food and Agriculture Organization of the United Nations. Retrieved on 20 July 2008.↑ Budge, E. A. Wallace (1907), The Egyptian Sudan: Its History and Monuments. Philadelphia, Pennsylvania: J.P. Lippincott Company. p. 352.↑ Jessup, John E. (1998). An Encyclopedic Dictionary of Conflict and Conflict Resolution, 1945–1996. Westport, Connecticut: Greenwood Publishing Group. p. 97. ISBN 0-313-28112-2.↑ East, Rob (1999). African Antelope Database 1998. Gland, Switzerland: International Union for Conservation of Nature, p. 74. ISBN 2-8317-0477-4.↑ UNEP (November 2006). "National Biosafety Framework in Burundi" (PDF). National Institute for Env |
ironment and Nature Conservation for UNEP Organization. 2008-03-17 දින මුල් පිටපත (pdf) වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 13 July 2013.↑ East 1999, පිටු අංකය: 74.↑ "Burundi and the EU". EEAS – European External Action Service – European Commission (ඉංග්‍රීසි බසින්). සම්ප්‍රවේශය 27 August 2019.↑ Eggers, p. xlvii.↑ Burundi Population සංරක්ෂණය කළ පිටපත 23 දෙසැම්බර් 2004 at the Wayback Machine. Institute for Security Studies. Retrieved on 30 June 2008.↑ Weinstein, Warren; Robert Schrere (1976). Political Conflict and Ethnic Strategies: A Case Study of Burundi. Syracuse University: Maxwell School of Citizenship and Public Affairs. p. 5. ISBN 0-915984-20-2.↑ "Where We Work – Burundi". Archived from the original on 12 February 2009. සම්ප්‍රවේශය 21 August 2006.{{cite web}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown (link) World Food Programme. Retrieved on 30 June 2008.↑ Collinson, Patrick (14 March 2018). "Finland is the happiest country in the world, says UN report". The |
Guardian. 14 March 2018 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 15 March 2018.↑ White, A. (2007). A Global Projection of Subjective Well-being: A Challenge to Positive Psychology? සංරක්ෂණය කළ පිටපත 25 ඔක්තෝබර් 2016 at the Wayback Machine Psychtalk 56, 17–20. Retrieved 8 June 2008.↑ Eggers, p. xlviii.↑ "NRI Overall Ranking 2014" (PDF). World Economic Forum. 25 October 2016 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත (PDF). සම්ප්‍රවේශය 28 June 2014.↑ "Burundi: Financial Sector Profile". Archived from the original on 13 May 2011. සම්ප්‍රවේශය 30 November 2010.{{cite web}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown (link) mfw4a.org↑ Burundi සංරක්ෂණය කළ පිටපත 26 දෙසැම්බර් 2016 at the Wayback Machine. Worlddiplomacy.org. Retrieved on 29 June 2015.↑ Globalisation: Going backwards සංරක්ෂණය කළ පිටපත 29 ජූනි 2017 at the Wayback Machine, The Economist (22 December 2012). Retrieved on 4 April 2014.↑ "Buses in Burundi". www.bus-planet.com. සම්ප්‍රවේශය 27 August 2019. |
↑ "Travel to Burundi". 2017-04-05. 5 April 2017 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 2020-01-27.↑ "Table 2. Total population by country, 1950, 2000, 2015, 2025 and 2050 (medium-variant) සංරක්ෂණය කළ පිටපත 8 අප්‍රේල් 2017 at the Wayback Machine". (PDF). United Nations Department of Economic and Social Affairs/Population Division. p. 27.↑ Jillian Keenan, The Blood Cries Out සංරක්ෂණය කළ පිටපත 12 ජනවාරි 2018 at the Wayback Machine. "In one of Africa's most densely populated countries, brothers are killing brothers over the right to farm mere acres of earth. There's just not enough land to go around in Burundi — and it could push the country into civil war." Foreign Policy (FP)↑ Kaufman, Stephen. U.S. Accepting Approximately 10,000 Refugees from Burundi සංරක්ෂණය කළ පිටපත 13 පෙබරවාරි 2008 at the Wayback Machine. 17 October 2006. U.S. Department of State. Retrieved on 30 June 2008.↑ Background Note: Burundi. United States Department of State. February 2008. Retrieved on |
28 June 2008.↑ Eggers, p. ix.↑ "Burundi: l'anglais officialisé aux côtés du français et du kirundi". RFI (ප්‍රංශ බසින්). 2014-08-29. සම්ප්‍රවේශය 2021-07-14.↑ La langue française dans le monde (2022)↑ "Burundi". citypopulation.de. 23 April 2013 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 26 December 2021.↑ Pew Research Center's Religion & Public Life Project: Burundi සංරක්ෂණය කළ පිටපත 4 දෙසැම්බර් 2017 at the Wayback Machine. Pew Research Center. 2010.↑ Burundi . U.S. Department of State. State.gov (17 November 2010). Retrieved on 24 November 2012.↑ Jillian Keenan, The Blood Cries Out සංරක්ෂණය කළ පිටපත 12 ජනවාරි 2018 at the Wayback Machine. "In one of Africa's most densely populated countries, brothers are killing brothers over the right to farm mere acres of earth. There's just not enough land to go around in Burundi — and it could push the country into civil war." Foreign Policy (FP)↑ Falisse, Jean-Benoit; Masino, Serena; Ngenzebuhoro, Raymond (2018). "Indi |
genous medicine and biomedical health care in fragile settings: insights from Burundi". Health Policy and Planning. 33 (4): 483–493. doi:10.1093/heapol/czy002. PMID 29452365. S2CID 4917618.↑ "Panalpina flies UNICEF relief to Burundi; 70 tons of primary medical care goods arrived in Burundi". African Press Organization. 30 November 2015.↑ "Panalpina flies UNICEF relief to Burundi; 70 tons of primary medical care goods arrived in Burundi". African Press Organization. 30 November 2015.↑ "Panalpina flies UNICEF relief to Burundi; 70 tons of primary medical care goods arrived in Burundi". African Press Organization. 30 November 2015.↑ Falisse, Jean-Benoit; Masino, Serena; Ngenzebuhoro, Raymond (2018). "Indigenous medicine and biomedical health care in fragile settings: insights from Burundi". Health Policy and Planning. 33 (4): 483–493. doi:10.1093/heapol/czy002. PMID 29452365. S2CID 4917618.↑ "Burundi". Worldmark Encyclopedia of the Nations.↑ "Burundi". Worldmark Encyclopedia o |
f the Nations.↑ "Burundi". Worldmark Encyclopedia of the Nations.↑ "Burundi health at WHO". WHO. 28 April 2005. 22 July 2017 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 28 October 2016.↑ "Burundi". Worldmark Encyclopedia of the Nations.↑ "Eating the Burundian Way". Archived from the original on 16 June 2006. සම්ප්‍රවේශය 21 July 2008.{{cite web}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown (link) Cultural Profiles Project. Citizenship and Immigration Canada. Retrieved 30 June 2008.↑ Levin, Adam (2005). The Art of African Shopping. Cape Town, South Africa: Struik, p. 36. ISBN 978-1-77007-070-7↑ "Burundi Arts and Literature". Archived from the original on 1 October 2006. සම්ප්‍රවේශය 21 July 2008.{{cite web}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown (link) Cultural Profiles Project. Citizenship and Immigration Canada. Retrieved 30 June 2008.↑ Center for the Arts Presents the Royal Drummers of Burundi සංරක්ෂණය කළ පිටපත 3 මැයි 2017 at the Wayback Machine. The |
Mason Gazette. 14 September 2006. George Mason University. Retrieved on 20 July 2008.↑ "Burundi Arts and Literature". Archived from the original on 1 October 2006. සම්ප්‍රවේශය 21 July 2008.{{cite web}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown (link) Cultural Profiles Project. Citizenship and Immigration Canada. Retrieved 30 June 2008.↑ Vansina, Jan (1985). Oral Tradition as History. Madison, Wisconsin: University of Wisconsin Press, p. 114. ISBN 0-299-10214-9↑ "Sports and Recreation". Archived from the original on 16 June 2006. සම්ප්‍රවේශය 24 November 2012.{{cite web}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown (link), Cultural Profiles Project. Citizenship and Immigration Canada. Retrieved 20 July 2008.↑ "Burundi Holidays". Archived from the original on 1 October 2006. සම්ප්‍රවේශය 21 July 2008.{{cite web}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown (link) Cultural Profiles Project. Citizenship and Immigration Canada. Retrieved 30 June 2008.↑ Trawicky, Bernard and |
Gregory, Ruth Wilhelme (2000) Anniversaries and Holidays, Chicago, Illinois: American Library Association. p. 110. ISBN 0-8389-0695-8↑ Burundi celebrates Muslim holiday සංරක්ෂණය කළ පිටපත 17 ජූනි 2017 at the Wayback Machine. BBC. 3 November 2005. Retrieved on 30 June 2008.↑ Legum, Colin, ed. (1994). Africa Contemporary Record 1992–1994. Vol. XXIV. New York: Africana Publishing Company. p. B-287. ISBN 978-0841905627.↑ "Burundi invests $25 mln in high-speed Internet network". Reuters.com. 21 January 2014. සම්ප්‍රවේශය 3 January 2019.↑ McCormick, Ty (15 January 2016). "The Last Newspaper in Burundi". Foreign Policy. සම්ප්‍රවේශය 26 December 2021.↑ Table 4a. Literacy සංරක්ෂණය කළ පිටපත 26 දෙසැම්බර් 2016 at the Wayback Machine. un.org↑ UIS. "Education". data.uis.unesco.org. 5 September 2017 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 22 October 2017.↑ Macauley, C., M. Onyango, Niragira, E. (Spring 2012) "Peer-support Training for Nonliterate and Semiliterate Female Ex-com |
batants: Experience in Burundi" සංරක්ෂණය කළ පිටපත 8 පෙබරවාරි 2013 at the Wayback Machine. Journal of ERW and Mine Action, Issue 16.1. Maic.jmu.edu. Retrieved on 24 November 2012.↑ "Learning in Burundi". Archived from the original on 1 October 2006. සම්ප්‍රවේශය 21 July 2008.{{cite web}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown (link) Cultural Profiles Project. Citizenship and Immigration Canada. cp-pc.ca↑ Bridge To Burundi සංරක්ෂණය කළ පිටපත 26 දෙසැම්බර් 2016 at the Wayback Machine. Retrieved on 4 April 2014.↑ Westwood Bridge to Burundi සංරක්ෂණය කළ පිටපත 26 දෙසැම්බර් 2016 at the Wayback Machine. Facebook. Retrieved on 4 April 2014.↑ Njoki Kingiri; Awono Onana (11 June 2021). Schneegans, S.; Straza, T.; Lewis, J. (eds.). Central and East Africa. In UNESCO Science Report: the Race Against Time for Smarter Development. Paris: UNESCO. pp. 496–533. ISBN 978-92-3-100450-6.↑ Njoki Kingiri; Awono Onana (11 June 2021). Schneegans, S.; Straza, T.; Lewis, J. (eds.). Central and East |
Africa. In UNESCO Science Report: the Race Against Time for Smarter Development. Paris: UNESCO. pp. 496–533. ISBN 978-92-3-100450-6.↑ Njoki Kingiri; Awono Onana (11 June 2021). Schneegans, S.; Straza, T.; Lewis, J. (eds.). Central and East Africa. In UNESCO Science Report: the Race Against Time for Smarter Development. Paris: UNESCO. pp. 496–533. ISBN 978-92-3-100450-6.↑ Njoki Kingiri; Awono Onana (11 June 2021). Schneegans, S.; Straza, T.; Lewis, J. (eds.). Central and East Africa. In UNESCO Science Report: the Race Against Time for Smarter Development. Paris: UNESCO. pp. 496–533. ISBN 978-92-3-100450-6.↑ Njoki Kingiri; Awono Onana (11 June 2021). Schneegans, S.; Straza, T.; Lewis, J. (eds.). Central and East Africa. In UNESCO Science Report: the Race Against Time for Smarter Development. Paris: UNESCO. pp. 496–533. ISBN 978-92-3-100450-6.↑ Njoki Kingiri; Awono Onana (11 June 2021). Schneegans, S.; Straza, T.; Lewis, J. (eds.). Central and East Africa. In UNESCO Science Report |
: the Race Against Time for Smarter Development. Paris: UNESCO. pp. 496–533. ISBN 978-92-3-100450-6.↑ Njoki Kingiri; Awono Onana (11 June 2021). Schneegans, S.; Straza, T.; Lewis, J. (eds.). Central and East Africa. In UNESCO Science Report: the Race Against Time for Smarter Development. Paris: UNESCO. pp. 496–533. ISBN 978-92-3-100450-6.බාහිර සබැදි[සංස්කරණය]Records of the United Nations International Commission of Inquiry for Burundi (UNICIB) (1995–1996) සංරක්ෂණය කළ පිටපත 2023-08-08 at the Wayback Machine at the United Nations Archives(ප්‍රංශ බසින්) Official Burundi government website සංරක්ෂණය කළ පිටපත 20 අප්‍රේල් 2018 at the Wayback MachineOfficial Website of the Ministry of Justice of BurundiChief of State and Cabinet MembersBurundi. The World Factbook. Central Intelligence Agency.Burundi from UCB Libraries GovPubsබුරුන්ඩි at CurlieBurundi from the BBC NewsWikimedia Atlas of BurundiKey Development Forecasts for Burundi from International Futuresඅප්‍රිකාවේ ස්වෛරී රාජ්‍ |
ය සහ යැපෙන භූමි ප්‍රදේශ ලැයිස්තුවපිළිගත් ස්වෛරී රාජ්‍යයන්ඇල්ජීරියාව * ඇන්ගෝලාව * බෙනින් * බොට්ස්වානාව * බුර්කිනා ෆාසෝ * බුරුන්ඩි * කැමරූන් * කේප් වර්ඩ් * මධ්යම අප්‍රිකාව * චෑඩ් * කොමරොස් * කොංගෝ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී ජනරජය * කොංගෝ ජනරජය * ජිබුටි * ඊජිප්තුව * සමක ගිනියාව * එරිත්‍රියාව * එස්වාටිනි * ඉතියෝපියාව * ගැබොන් * ගැම්බියාව * ඝානාව * ගිනියාව * ගිනි බිසවු * අයිවරි කෝස්ට් * කෙන්යාව * ලෙසොතෝව * ලයිබීරියාව * ලිබියාව * මැඩගස්කරය * මලාවි * මාලි * මොරිටේනියාව * මොරිෂස් * මොරොක්කෝව * මොසැම්බික් * නැමීබියාව * නයිජර් * නයිජීරියාව * රුවන්ඩා * සාඕ ටොමේ සහ ප්‍රින්සිපේ * සෙනෙගල් * සීෂෙල්ස් * සියෙරා ලියොන් * සෝමාලියාව * දකුණු අප්‍රිකාව * දකුණු සුඩානය * සුඩානය * ටැන්සානියාව * ටෝගෝ * ටියුනීසියාව * උගන්ඩාව * සැම්බියාව * සිම්බාබ්වේසීමිත හෝ පිළිගැනීමක් නොමැති රාජ්‍යයන්සහරාවි අරාබි ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී ජනරජය * සෝමාලිලන්තයඅප්‍රිකානු නොවන රාජ්‍යවල සංඝටක කොටස්අසෝර්ස් * කැනරි දූපත් * සියුටා * ප්‍රංශ දකුණු සහ ඇන්ටාක්ටික් ඉඩම් * මැඩෙයිරා * මයෝට්ටේ * මෙලිලා * පෙලගී දූපත් * ප්ලාසාස් ඩි සොබෙරානියා * රීයූනියන් * සොක |
ොත්‍රා දූපත් සමූහයස්වෛරී රාජ්‍යයක යැපෙන භූමිශාන්ත හෙලේනා, ඇසෙන්ෂන් සහ ට්‍රිස්ටන් ඩා කුන්හාමව් පුවරුවකට සවිකර ඇති OEM AMD තාප ගිල්ලුමක්පරිගණක සිසිලනය යනු පරිගණක උපාංගවලින් තාපය ඉවත් කිරීමේ ක්‍රියාවලියයි. පරිගණක සිසිල්කරණ විධි රාශියකි. පරිඝනකයේ ධාරිතාව, අවට පරිසර තත්ව මත අදාල පරිගණකය සඳහා සිසිල්කරණ පද්ධති තෝරාගනි.පරිගණක පද්ධතිය තුළ උපාංග මගින් මෙහෙයුමක් අතරතුරදී විශාල ප්‍රමාණයකින් තාපය උත්පාදනය වේ. මෙයට මධ්යම සැකසුම් ඒකක, චිප් සමූහය හා දෘඩ ධාවක සමග රූපක පත්‍ර (Graphics card) ඇතුළත් වන නමුත් ඊට පමණක් සීමා නොවේ. මෙම උපාංග ඒවායෙහි ස්ව ආරක්ෂක උෂ්ණත්වවල රඳවා තබා ගැනීමට මෙම තාපය විසුරුවා හැරිය යුතුය. එමෙන්ම විවිධ නිෂ්පාදන ක්‍රම හා අතිරේක කොටස් භාවිතාකර ගනිමින් උපාංගවල තාපය ආරක්ෂාකාරී මට්ටමක රඳවා ගනී. ප්‍රධාන වශයෙන් මෙය සිදුකරනුයේ තාපය මුක්ත කරන පෘෂ්ඨික වර්ගඵලය වැඩි කරගැනීමට තාප ගිල්ලුම් ද , පරිගණක කොටස් මගින් රත් වූ වාතය අවට සිසිල් වාතය හා හුවමාරුවීම සීඝ්‍ර කිරීමටද පංකා භාවිතයෙන් ද සමහරක් අවස්ථාහිදී මෘදු සිසිලනය මගින් ද පරිගණක කොටස් අවකරණයෙන් තාප ජනනය කිරීම අඩු කිරීම වැනි ක්‍රම වලිනි. |
අධිකව රත් වුණු කොටස් කෙටි උපරිම ආයු කාලයක් පෙන්නුම් කරන අතර නිතර නිතර දෝෂ ඇතිවී පද්ධතිය තුළ ක්‍රියා විරහිත වීම හෝ බිඳවැටීම් හට ගනී.තාපය හටගැනීමට හේතු[සංස්කරණය]අනුකලිත පරිපථ IC (උදාහරණ : මධ්යම සැකසුම් ඒකකය හෝ චිත්‍රක සැකසුම් ඒකකය) මගින් නූතන පරිගණක තුළ උත්පාදනය කරන තාප ප්‍රමාණයට මූලිකම හේතු වන්නේ සැකැස්මේ කාර්යක්ෂමතාවය , නිර්මාණයට යොදාගත් තාක්ෂණය හා එය ක්‍රියා කරන වෝල්ටීයතාවයත් , සංඛ්‍යාතයෙත් ශ්‍රිතයකි.ලැප්ටොප් මධ්යම සැකසුම් ඒකකයේ තාප ගිල්ළුම මත දූලි බැදීමෙන් අවුරුදු තුනක් භාවිතයෙන් පසුව ලැප්ටොප් පරිගණකය , නිතර සිදුවන තාපමය බිද වැටුම් නිසා ප්‍රයෝජනයට ගත නොහැකි තත්වයකට පත් වේ.ක්‍රියාත්මක වීමේ දී පරිගනකයේ උපාංගවල උෂ්ණත්ව මට්ටම් අවට පරිසරයේ හා පරිගනකයේ උපාංග අතර උෂ්ණත්ව අනුක්‍රමනය තෙක් ඉහල නගින අතර පරිසරයට තාපය හානි වන සීඝ්‍රතාවය ඉලෙක්ට්‍රානික උපාංගවල තාප ජනන සිඝ්‍රතාවය සමාන වේ. එනම් උපාංගයේ උෂ්ණත්වය සමතුලිතතාවයට පත්වේ.හොඳින් විශ්වාසය තැබිය හැකි කාර්යයක් කිරීමට , පරිගණකයේ පරිපථ ව්‍යුහය නොනැසී තිබීමට තරම් ප්‍රමාණවත් පහල සමතුලිත උෂ්ණත්වයක් පැවතිය යුතුය.ඊට අමතරව සිසිල් කිරීමේ සාමාන් |
ය ක්‍රමයට බාධා වන අනෙකුත් හේතු ලෙස,තාප පරිවාරකයක් ලෙස හා වාතය ගලා යාමට අවහිරයක් ලෙස දූවිලි ක්‍රියා කිරීම හේතුවෙන් තාප බැස්ම හා පංකාවල ක්‍රියාකාරිත්වය අඩු කරයි.වැස්ම හරහා වාතය ගලා යන ප්‍රමාණය අඩු කරනා ඝර්ෂණය හේතුවෙන් ඇතිවන දුර්වල වායු වහනය (ආකූලතාව අඩංගු) . මෙමගින් ස්ථාවර රත් වූ වායු සුළි සමහර ස්ථානවල හටගනී.දුර්වල තාප හුවමාරුව , උදා : තාපමය සංයෝග යෙදීමේ දුර්වලතාව හෝ හිගභාවය.හානි නිවාරණය[සංස්කරණය]සමහරක් පරිගණක කොටස් නිර්මාණය කිරීමේදී තාප සංවේදක ඇතුළත් කිරීම සාමාන්‍ය සිරිතය. උදාහරණ ලෙස මධ්යම සැකසුම් ඒකක හා චිත්‍රක සැකසුම් ඒකක , සමගම අභ්‍යන්තර තාර්කික මගින් සැළකිය යුතු සීමාවන් පසු කරන්නේ නම් පරිගණකය ක්‍රියා විරහිත කරයි. කෙසේ වෙතත් එවන් නිවාරක මිණුම් මත විශ්වාසය තැබීම නුවණට හුරු නැත. ඒ එය පරිපූර්ණව යොදා නොතිබීම හා අනුකලිත පරිපථයට ස්ථිර ලෙස හානි කරමින් සිදු වූ සිදුවීමක් නැවත නොවැළැක්වීමට ඉඩ ඇති හෙයිනි.අනුලිත පරිපථයක සැලැස්මෙහි , පරිපථය අක්‍රීයවීමේදී ක්‍රියාවිරහිත කිරීම වැනි හෝ අඩු වැඩ ප්‍රමාණයන් හෝ ඉහළ උෂ්ණත්වවලදී ඔරලෝසු වේගයෙහි පරිමාණය අඩු කිරීම වැනි සංයුක්ත කළ ලක්ෂණ තිබේ. මෙහි |
අරමුණ ප්‍රයෝජනයට ගන්නා ශක්තියත් තාප උත්පාදනයත් අඩු කිරීමය.ක්‍රියාකාරී තාප අවශෝෂක සිසිල්කරණය[සංස්කරණය]මෙම ක්‍රමයේ දී ද අක්‍රීය තාප අවශෝෂකයක මූලධර්මයම නාවික වූවන් වෙනසකට දැකිය හැක්කේ තාප අවශෝෂකයෙන් තාපය උරා ගැනීමට තාප අවශෝෂකයට පංකාවන් සවි වී තිබීමයි. මෙහි දි තාප අවශෝෂනය වෙතට සිසිලකරණයක් වැඩිපුර ලැබෙන අතර තාප අවශෝෂකයට හුවමාරු කර ගත හැකි හාත්පස තාපයේ ප්‍රමාණය මෙහි දී වැඩි වේ. ක්‍රියාකාරී තාප අවශෝෂක සිසිල්කරණය නූතන සකසනයන් (Processor) සහ ග්‍රැෆික් කාඩ් සිසිලනයට යොදා ගනු ලබන ප්‍රාථමික ක්‍රමවේදය වේ.අවට පිහිටි දූවිලි අංශු ද මෙම ක්‍රියාකාරී තාප අවශෝෂක සිසිල්කරණ ක්‍රමවේදයේ දී පංකාවන් මඟින් ලබා ගන්නා අතර එමඟින් පිට කරන වායුවේ ද දූවිලි අංශු විශාල ලෙස පවතී. මෙහි දී අක්‍රිය අවශෝෂක ක්‍රමවේදයට වඩා සක්‍රීය ක්‍රමවේදයේ දී දූවිලි අංශු ඉවත් වන ක්‍රියාවලියක අවශ්‍යතාව වැඩියෙන් අධ්‍යයනය කළ යුතු වේ. අක්‍රීය තාප අවශෝෂක සිසිල්කරණය[සංස්කරණය]සිසිල්කරණය අවශ්‍ය කොටසකට සම්බන්ධ කෙරෙන යාන්ත්‍රීය යකඩ කොටසක් වන මෙය “අක්‍රීය තාප අවශෝෂක” යන නමින් හැඳින්වේ. පෞද්ගලික පරිගණක සකසන සඳහා ද භාවිත වන මෙය සකසනයට සම්බන්ධ ක |
ිරීමේ දී සකසනය හා අවශෝෂකය අතර ඇති වන තාප අංශු වැළැක්වීමට සකසනය මත ජෙල් හෝ තාප සන්නායක ආලේපයක් යොදයි. එමඟින් සකසනය සහ අවශෝෂකය අතර අවකාශයක් ඇති නොකරන නිසා තාපය සම්පූර්ණයෙන්ම තාප අවශෝෂකයට උරා ගත හැකි වේ. මෙම අවශෝෂකයේ උස් වැටි සහ වරල් වැනි කොටස් දැකිය හැකි අතර එසේ පිහිටා තිබෙන්නේ පෘෂ්ටීය වර්ගඵලය වැඩි වන නිසාවෙනි. මෙම ලෝහමය කොටසේ තපා සන්නායකත්වය වාතයට වඩා වැඩි අතර ඒනිසා තාපය හාත්පස පැතිරවීමට සමත් වන මෙම අවශෝෂකය හේතුවෙන් එය සම්බන්ධිත උපාංගය (IC හෝ PU) තාපයෙන් ආරක්ෂා වේ. මෑත කාලීනව පංකා සිසිලනයක් සහිත ඇලුමිනියම් තාප අවශෝෂක ද ඩෙක්ස්ටොප් පරිගණක සඳහා සම්මත විය. වර්තමානය වන විට බොහෝ තාප සන්නායක තඹ අන්තර්ගත පාදක යොදා ගන්නා අතර සමහර වර්ග සම්පූර්ණයෙන්ම තඹ යොදා ගෙන නිපදවේ. එසේම මෙම අවශෝෂකවලට සම්මත පංකා ද සැලකිය යුතු තරමේ ප්‍රමාණයකින් සහ බලයකින් යුතුය.මෙම තාප අවශෝෂකයේ වරල් වැනි කොටස් අවට බැ‍ඳෙන දුවිලි අංශු එම අවශෝෂකයේ ක්‍රියාකාරීත්වය අවම කිරීමට බලපාන අතර එමඟින් හාත්පසට තාපය හාත්පසට පතුරුවාලීමට ඇති හැකියාව අවම කරවීමට ද මෙම දූවිලි අංශු බැඳීම බලපායි. දූවිලි ඇති වීමට සාජුවම බලපායි. මෙම අක්‍රීය තාප අවශෝෂ |
ක ඉතා පැරණි පරිගණක සකසන පද්ධති සමඟ බහුලව සොයා ගත හැකි වන අතර ඒවා විශාල ලෙස තාපයට පත් වීම ප්‍රධාන සාධකය වේ. අනෙකුත් උපක්‍රම[සංස්කරණය]ද්‍රව ගිල්ලුම් සිසිල්කරණය[සංස්කරණය]තාප සන්නායක ද්‍රාවණයක පරිගණක උපාංග ගිල්වීම තරමක් නුහුරු ක්‍රියාවකි. මෙම ක්‍රමයෙන් සිසිල්වන පෞද්ගලික පරිගණකයක් සඳහා සිසිල්කරණ පංකා අවශ්‍ය නොවන අතර උපාංග එකිනෙක අතර අක්‍රීය තාප හුවමාරුවක් ද සිදුවන මෙම ක්‍රමයේදී උපාංග ඉතා ඉක්මනින් සිසිල්වේ. අතිශය වේගවත් (Cray-2) වැනි පරිගණක තාප හුවමාරු පහසුකම් සපයාගැනීමට අමතර රේඩීටර ද භාවිත කරයි.මෙහිදී භාවිත ද්‍රව්‍ය සතුව පහළ විද්‍යුත් සන්නායකතාවයක් තිබිය යුතු අතර එසේ තිබීම පරිගණක උපාංගවල සාමාන්‍ය ක්‍රියාකාරීත්වයට ද හානිදායක නොවිය යුතුය. සමහර විට තාප සන්නායක ද්‍රාවණනයක් භාවිත වූවහොත් මධ්යම සැකසුම් ඒකක වැනි කොටස් වලට බලපෑම් එල්ලවේ. එනිසා මෙකීද්‍රාවණය පාරවිද්‍යුත් එකක් විය යුතුය.3M ආයතනයෙන් මෙම ගුණයෙන් මෙම ගුණාංග වලට ගැලපෙන සේ විවිධ ද්‍රාවණ හඳුන්වාදී ඇති අතර ඒවා නිපදවාද ඇත. එමෙන්ම මෝටර් සහ සිලිකන් තෙල් වර්ග ගණනාවක් ද පෞද්ගලික පරිගණක සිසිල්කරණයට සාර්ථකව අත්හදා බලා ඇත. වාෂ්පකරණය ප්‍රශ්න |
මතුකරවන සුළු කරුණක් වන අතර භාවිත ද්‍රාවණය නැවත පිරවිය යුතුවීම සහ පරිගණකය ඉතා හොඳින් මුද්‍රා තැබිය යුතු වීම වැනි අවශ්‍යතා සම්බන්ධවද තත්වය එසේමය. ද්‍රවණය පළුදු වූ උපාංග තුලට කාන්දු විය හැකි අතර විශේෂයෙන් ධාරිත්‍රක තුලට කාන්දුවීමක් සිදුවූවහොත් පැය හෝ දින කිහිපයකට පසු හෝ පරිගණකයේ ක්‍රියාකාරීත්වය නවතාදමයි.අපතේ යන තාපය අඩු කිරීම[සංස්කරණය]සම්පූර්ණ බලයෙන් හා අංගවලින් යුක්ත නූතන පරිගණක අවශ්‍ය නොවන අවස්ථාවලදී සමහර සමාගම් විසින් අඩු බලයෙන් හා අංගවලින් යුත් පරිගණක යොද ගනී. උදාහරණ ලෙස කාර්යාලයක IT දෙපාර්තමේන්තුව දෘඪ තැටි හා තැටි (optical disk) වැනි තාපය රඳවා ගන්නා උපකරණ ඉවත් කර thin client හෝ diskless workstation භාවිතයට ගනී. මෙම උපකරණවලට ජවය සපයන්නේ බාහිර ජව සැපයුමකින් වන අතර එමගින් ද තාප හානිවීම සිදුවේ. නමුත් එය සිදුවන්නේ පරිගණකයෙන් පිටය.භාවිතා කරන උපකරණ ජව පරිභෝජනයට හා හානිවන තාපයට ඉතා විශාල ලෙස බලපායි. VIAEPIA මව්පුවරුවක් (motherboard) CPU එක සමග දල වශයෙන් වොට් 25 ක පමණ තාපයක් භාවිතා කරන අතර පෙන්ටියම් 4 මව් පුවරුවක් වොට් 140 ක් පමණ භාවිතා කරයි. මුලින් කියන ලද්දට සාපේක්ෂව අඩු පරිගණක හැකියා |
වක් ඇති අතර වර්ග එකම පෑ සැකසුම් හා පැතුරුම් පත් (spread sheet) වැනි කාර්ය සදහා සුදුසු වන අතර පහසුවෙන් ප්‍රතිචාර ලබාදේ. CRT මොනිටරයක් වෙනුවට LCD මොනිටරයක් භාවිතයෙන් ඒවා භාවිතය හා කාමර උෂ්ණත්වය අඩු කරගත හැක.තාප විද්‍යුත් සිසිල්කරණය හෝ පෙල්ටියර් සිසිල්කරණය[සංස්කරණය]1812 දී විවිධ ලෝහයන් එකිනෙකට වෙනස් තාපයන් සහිත සන්ධි 2කදී එක් කලවිට එමගින් ඉතාසියුම් වෝල්ටීයතාවයක් ලබාගත හැකිබව T. J සීබැක් සොයාගත්තේය. මෙම සොයාගැනීම “සීබැක් ප්‍රත්‍යය” යනුවෙන් හඳුන්වන අතර තාප විද්‍යුත් සිසිල්කරණය පසුපස ඇතිමූලික සිද්ධාන්තයද එයයි.1834 දී පීන්පෙල්ටියර් “සීබැක්” ගේ සොයාගැනීමේ ප්‍රතිලෝමය සොයාගැනීමට සමත් වූ අතර “පෙල්ටියර් ප්‍රත්‍ය” යනුවෙන් එය හඳුන්වයි . ඔහු සොයාගත් පරිදි තාප විද්‍යුත් යුග්මයට වෝටීයතාවක් යෙදූවිට එම යුග්මයේ පැති 2 හි එකිනෙකට වෙනස් තාපයක් හටගනී.නූතන තාපවිද්‍යුත් සිසිල්කරණයන් හිදී තාප විද්‍යුත් යුග්ම සියගනනින් ගෙන ඒවා එක්රැස්කර එනම් ගොඩගසා තනන ඒකකයන් කිහිපයක් එකිනෙක ආසන්නව තබන අතර එසේ තබනුයේ ප්‍රමාණාත්මක තාප ප්‍රමානයක් මාරුවීමට ඉඩ ප්‍රස්ථාව ලබාදීමටය.බිස්මක් සහ ටෙලියුරුයිඩ් සංකලනයක් මෙම තාපයුග්ම සඳහ |
ා භාවිත කෙරේ.ක්‍රියාකාරී තාප පොම්ප සේ තාපවිද්‍යුත් සිසිල්කරණ භාවිත කරන දා සිට මෙම ක්‍රමය ඉතා හොඳ සිසිල්කරණ ඒකකයක් ලෙස නම්විය. එමෙන්ම මෙම ඒකක පෞද්ගලික පරිගණක කොටස්වල තාප අවශෝෂණයට යොදාගත්තද ජලයෙන් සිසිල් වන රේඩියේටර් පද්ධතිවලට මෙම තාප විද්‍යුත් සිසිලනය යෝග්‍ය නොවේ.ද්‍රව සිසිලනය[සංස්කරණය]මුල කාලීනව මේන් ෆ්‍රේම් (main frame) පරිගණක සදහා සීමා වී තිබුණත් , පරිගණක ජල සිසිල් කිරීම , නිෂ්පාදිත මෙවලම් ලෙස වෙන් වෙන්ව එකතු කළ කොටස් ගෙන එකලස් කළ DIY setup ලෙස හෝ අධිස්පන්දනය සමඟ විශාල ලෙස සම්බන්ධ වී ඇත. පසුව ජලය සිසිලන පද්ධති පෙර එකලස් කරන ලද ඩෙක්ස්ටොප් (desktop) පරිගණක සදහා ද බහුලව යොදා ගැනුණි.තාප නලය[සංස්කරණය]තාප නලය යනු තාප සම්ප්‍රේෂණ ද්‍රවයකින් සමන්විත කුහර නලයකි. ද්‍රවය වාෂ්ප වීමත් සමගම එය තාපය වඩාත් සිසිල් අග්‍රයට ගෙන යන අතර ඒ සමගම එය නැවත ඝණ වී වඩාත් උෂ්ණ අග්‍රයට නැවත යයි (කේෂාකර්ශන ක්‍රියාව යටතේ ) කෙසේ හෝ තාප නාලවලට , ඝණ ද්‍රව්‍යයන්ට වඩා ඉහළ සඵල තාප සන්නායකතාවයක් ඇත. පරිගණක තුළ භාවිතයේ දී , මධ්යම සැකසුම් ඒකකය මත තාප ගිල්ලුම , වඩා විශාල තාප ගිල්ලූ විකිරකයකට සම්බන්ධ කරනු ලබයි. තාප ගිල |
්ලුම් දෙකම කුහර වන අතර ඊට හේතුව ඒ අතර සම්බන්ධය නිසා එක් විශාල තාප නලයක් මධ්යම සැකසුම් ඒකකයේ සිට විකිරකයට තාපය ගලා යවන බැවිනි. පසුව මෙය සාම්ප්‍රදායික ක්‍රම මගින් සිසිල් කරනු ලබයි. මෙකී ක්‍රමය මිලෙන් වැඩි අතර අවකාශය සීමා අවස්ථාවලදී සාමාන්‍යයෙන් යොදා ගනියි (කුඩා හැඩ සාධක පරිගණක තුළ ඇති පරිදි). නැතිනම්, ( සජීවී පටිගත කිරීමක් අතරතුර ශ්‍රව්‍ය නිෂ්පාදන මැදිරි තුළ භාවිත පරිගණක තුළ මෙන්) පූර්ණ නිශ්ශබ්දතාවයක් අවශ්‍ය වේ.මෘදු සිසිල් කිරීම[සංස්කරණය]මෘදු සිසිල් කිරීම යනු භාවිතා වන ශක්තිය අඩු කර ගැනීමට මධ්යම සැකසුම් ඒකකයෙහි (CPU)ජවය ඉතිරි කරන තාක්ෂණික ක්‍රමවල වාසිය ලබා ගැනීම සදහා වන මෘදුකාංග භාවිතයයි. මෙයි සිදු කරන්නේ භාවිතා නොවන මධ්යම සැකසුම් ඒකකය (CPU) උප කොටස් නැවතුම් උපදෙස් යොදා ගනිමින් ක්‍රියා විරහිත කිරීමෙන් හෝ පෙරොත්තුවෙන් තැබීමෙන් (Standby) හෝ මධ්යම සැකසුම් ඒකකය (CPU) අවස්පන්දනය underclocking කිරීමෙනි.කලා විපර්යාස - සිසිලනය[සංස්කරණය]මෙය සකසන සිසිල් කිරීමට ඉතා හොද විධියකි. වාෂ්පි සම්පීඩනය කලා විපර්යාස සිසිලකය පෞද්ගලික පරිගණක යට තැන්පත් කරන සකසනයට නළලක් සම්බන්ධ කළ ඒකකයකි. මෙම ඒකකයට |
තුළ ගීතකරණයක් සිසිල් කරන ආකාරයේ සම්පීඩකයකි. මෙම සම්පීඩකය වාතය මගින් සිසිල් වු වායුව සම්පීඩනය කර දියර බවට පත් කරයි. ඊට පසු මෙම දියර සකසන තෙක් පොම්ප කරයි. එහිදී දියරය ප්‍රසාරණ උපකරණයක් හරහා ගමන් කරයි. දියර එහිදි සකසනයෙන් උෂ්ණත්වය උරා ගනිමින් කලාව වෙනස් කරමින්වාෂ්පීකරණය වේ. මෙම වාෂ්පීකරණය 30 0C ක පමණ උෂ්ණත්වයක් ඇති කරයි. මෙම වායුව නැවත සම්පීඩකය වෙත නැවත ලබාදී ප්‍රතිචක්‍රීයකරණය මෙසේ දිගටහ සිදුවේ. මේ ආකාරයට සකසන භාරය, වර්ගය, වේගය හා ශීතකරණ පද්ධතිය මත පදනම් වෙමින් - 15 0C සිට 150 0C අතර උෂ්නත්වයකට සිසිල් වේ. මෙවැනි ආකාරයේ පද්ධති බොහෝ දුෂ්කරතා වලටමුහුණ දේ. ප්‍රධානම ගැටලුව වන්නේ තුෂාර අංකය හා නියමාකාරයේ පරිණාමයයි. නැතහොත් නළ මතුපිට ජලය තැන්පත් වී ඒවා සංවේදී ඉලෙක්ට්‍රොනික පරිපථ හා ගැටීම සිදුවිය හැක.ස්ථානීය සිසිල් කිරීම[සංස්කරණය]පද්ධතිය සිසිල් කිරීමට අමතරව ඒ ඒ උපකරණවලට සාමාන්‍යයෙන් ඒවාටම අයත් සිසිලන පද්ධති ඇත. තමා විසින්ම සිසිලනය සිදුකර ගන්නා උපකරණවලට CPU , GPU දෘඩ තැටිය Northbridge චීපය ඇතුළත්වන අතර එසේ වන්නේ මෙම උපකරණ පමණක්ව නොවේ. සමහර සිසිලන විසඳුම් එකකට වැඩි සිසිලන ක්‍රම යොදා ගන්නා අතර භ |
ාවිතා වන ජවය අවශ්‍ය පරිදි වෙනස් කිරීමට තාර්කික හා උෂ්ණත්ව සංවේදක ද යොදා ගනී. ද්‍රව නයිට්‍රජන් සිසිල්කරණය[සංස්කරණය]පෞද්ගලික පරිගණක සිසිල් කිරීමට ද්‍රව නයිට්‍රජන් භාවිතා කළ හැකිය.196oC ක් තරම් වන අතර එම - 196oC උෂ්ණත්වය ජලය මිදෙන උෂ්ණත්වයට ද වඩා පහළ එකකි. එසේම ද්‍රව නයිට්‍රජන් යනු ඉතා වටිනා කාල විපර්යාස ශීතකයක් වන අතර එය නිර්විෂ සහ නිර්ද්‍රාහක ශීතකයක් ලෙසද වාසි දායක වේ.ද්‍රව නයිට්‍රජන් සිසිල් කරන පද්ධතියක් නියමානුකූලව ස්ථාපිත කළ විට මධ්යම සැකසුම් පද්ධතියේ තාප අවශෝෂකයට පංකා මගින් සුළං යොමු කරන අතර තාප අවශෝෂකයේ අගින් අවසන්වන පයිප්පයක් හරහා ජලයද පොම්ප කෙරෙන අතර ඊට සමානව ඩ්‍යුවරයක් හරහා තාප අවශෝෂකයෙන් අවසන්වන පයිප්පය හරහා ද්‍රව නයිට්‍රජන්ද තෙරපිය හැක. ආවරණයේ පතුලේ පාදකයකින් අවසන්වන සේ කෙටි එහෙත් පුළුල් නයිට්‍රජන් පිටකිරීමක්ද ලබා දේ. වාෂ්පවන නයිට්‍රජන් ජලය තෙරපා දමන අතර එය කුඩා පරිපථ ඝන හෝ අයිස් බවට පත් කිරීමට සමත්ය. ඉතාම ගැඹුරු සිසිල් කරණයකින් එම කොටස් එනම්, අර්ධ සන්නායක වැනි දෑ වල ක්‍රියාකාරිත්වය නවතා දැමිය හැකි වේ. තාප අවශෝකයේ මතුපිටට විවෘත පයිප්පයක් පාස්සා එය පරිවරණය කළ විට - 1 |
96oC ක් තරම් පහළ උෂ්ණත්වයක් ඇති ද්‍රව නයිට්‍රජන් මගින් වුවද සකසනයක් සිසිල් කළ හැකි වේ. එහෙත් නයිට්‍රජන් වාෂ්ප වූ පසු එය නැවත පිරවිය යුතුය. පුද්ගලික පරිගණක ක්ෂේත්‍රය තුළ මෙම සිසිල්කරණය අධි ගණක ධාවන පරීක්ෂණ සහ වාර්තා පිහිටු වීම් වැනි ඉඳහිට භාවිතා කරන අවස්ථාවන්හිදී යොදා ගනී. අභ්‍යන්තර උෂ්ණත්වයේ ඇතිවන වෙනස්කම් හේතුකර ගෙන මධ්යම සැකසුම් ඒකක සාමාන්‍යයෙන් අඩපනවීම ඊට බලපානු ලබන ප්‍රධාන හේතුව වී ඇත.ක්‍රියාකාරීත්ව පාලනය[සංස්කරණය]වා ප්‍රවාහ මගින්[සංස්කරණය]සිසිලන මාධ්‍යය (වාතය) සිසිල් වන තරමට, සිසිලනය වඩා ඵලදායී වේ. පහත උපදේශක ක්‍රම මගින් සිසිලන වාතයේ උෂ්ණත්වය පහත දැමිය හැක.රත්වූ උපාංගවලට හැකි පමණින් සෘජුවම ශීත වාතය සැපයීම. කිමිදුම්කරුවනට වාතය සපයන උකරණ හා මධ්යම සැකසුම් ඒකකයට හෝ චිත්‍රක සැකසුම් ඒකකයේ ශිතකයට සෘජුවම හා විශේෂයෙන්ම පිටත වාතය සපයන උමං උදාහරණ වේ. නිදසුනක් ලෙස BTX ආවරණයෙහි සැකැස්ම මධ්යම සැකසුම් ඒකකයෙහි වා කවුළුවක් නිර්දේශ කරයි.රත් වූ වාතය හැකි පමණින් සෘජුවම වේගයෙන් පිට කිරීම. නිදසුනක් ලෙස ආවේනික පෞද්ගලික පරිගණකය (ATX) හි ශක්තිය සැපයුම, ආවරණයේ පිටු පසින් රත් වූ වාතය ඉවතට පිට කර |
යි. බොහෝ ද්විත්ව විවර චිත්‍රක කාඩ් සැලසුම්, යාබද විවරයේ ආවරණය තුළින් රත් වූ වාතය පිට කරයි. මෙම ක්‍රියාව සිදු කරන ඇතැම් යල්පැනගිය සිසිලන උපාංග ද වේ. සමහර මධ්යම සැකසුම් ඒකක සිසිලන සැකැස්මෙහි රත් වූ වාතය සෘජුවම ආවරණයේ පිටුපසට පිටකරන අතර ආවරණයේ පංකාවක් මගින් එය බැහැර කරනු ලබයි.එක් කොටසක් ශීත කිරීමට යොදා ගත් වාතය වෙනත් කොටසක් ශීත කිරීමට නැවත භාවිතා නොකළ යුතුය. (මෙය පෙරකී ඒවායින් අදහස් කරයි.) ATX අසුරණ සැකැස්ම මෙම නීතිය කඩ කරනුයේ එහි ශක්ති සැපයුම එහි “ශිතල” ලබා ගනුයේ ඒ වන විටත් රත් වී අසුරණය ඇතුළත එහි වාතයෙන් බැවිණි. BTX අසුරණයේ සැකැස්ම ද මෙම නීතිය කඩ කරන අතර එහිදී චීප් කට්ටලය හා චිත්‍රක කාඩ් සිසිල් කිරීමට මධ්යම සැකසුම් ඒකකයේ ශිතකවල පිටාර වාතය ලෙස යොදා ගනී.ශීත වාතය ඇතුළු කිරීම, පිටාර වාතය ඇද ගැනීම වැළැක්වීම (පිටාර වාතයට ඉහළින් හෝ ආසන්නයේ වූ පිටත වාතය) නිදසුනක් ලෙස, අටළු ආවරණය පිටුපස මධ්යම සැකසුම් ඒකකයේ සිසිලන වායු නලය කාඩ් පිටාකාරයෙන් උණුසුම් වාතය උරා ගනු ඇත. සියළුම පිටාර වාතය එක් පසකට යොමු කිරීමෙන් (සාමාන්‍යයෙන් පසුපසට) ඇතුළුවන වාතය සිසිල්ව තබා ගැනීමට උපකාරී වේ.උපායමාර්ගිකව පංකා කිහි |
පයක් ස්ථාන ගත කිරීම මගින් පුද්ගලික පරිගණකය තුළ වායු වහනය අභ්‍යන්තරව වර්ධනය වේ. එහෙයින් පරිසර තත්ත්වවලට සාපේක්ෂව සමස්ත ආවරණ අභ්‍යන්තර උෂ්ණත්වය පහළ දමයි. වඩා විශාල පංකා භාවිතයෙන් ද කාර්යක්ෂමතාවය වැඩි කරන අතර ක්‍රියාවලියේදී තාප හානි ප්‍රමාණය සමගම පංකා මගින් ඇති වන ශබ්ද ප්‍රමාණයද පහළ දමයි. විවිධ පංකා ස්ථාපිත සැකසුම්වල කාර්යක්ෂමතාවන් අතර සුළු සමාන කමක් ඇති කරනු ලැබ ඇත. ක්‍රමානුකූල පරීක්ෂණ ක්‍රම මගින් ද එය පෙන්වයි. ආයත චතුරස්‍රාකාර පුද්ගලික පරිගණක (ATX) අසුරණයක් සඳහා ඉදිරිපස පංකාවක් සමග පසු පස පංකාවක් හා ඉහළින් තවත් පංකාවක් රැඳවීම සුදුසු ආකාරය බව හඳුනා ගෙන ඇත. කෙසේ හෝ AMD ගේ (තරමක් යල් පැන්න) පද්ධති සිසිලන උපදේශක ක්‍රම යෝජනා කරන පරිදි ඉදිරිපස සිසිලන පංකාවක් වැදගත් නොවේ. යයි පෙනෙන්නට ඇත. ඇත්ත වශයෙන්ම සමහරක් සීමාන්තික අවස්ථාහි දී, පරීක්ෂණ පෙන්ණුම් කරන පරිදි මෙම පංකා සීත වාතයේ ඇතුළු කරගන්නවාට වඩා රත් වූ වාතය ප්‍රතිසංස්කරණය කරයි.” පැති ජනේල තුළ ඇති පංකාවලට ද මීට සමානව අහිතකර බලපෑමක් තිබිය හැක. බාග වේලාවට අසුරණය හරහා සාමාන්‍ය වායු වහනය බිඳ වැට්ටවීම හරහා කෙසේ වෙතත් මෙය ස්ථිර නොකළ හා පෙනෙන ආකාරයට |
සැකසුම් සමග වෙනස් වන්නකි.පරිගණක වර්ග[සංස්කරණය]Desktop පරිගණක[සංස්කරණය]Desktop ATX අසුරණයක් තුළින් සුළං වහනයDesktop පරිගණක තුළ තාප කළමනාකරණය සදහා එක් පංකාවක් හෝ ඊට වැඩියෙන් භාවිතා කෙරේ. සෑම Desktop පරිගණක ශක්ති සැපයුමකම පාහේ අසුරණය තුළ ඇති වාතය පිටකිරීමට එක් පංකාවක් හෝ ඇත. බොහෝ නිෂ්පාදකයන් , අසුරණයේ ඉදිරි යට කොටසින් නැවුම් සිසිල් වාතය ඇතුළු කරගැනීමත් රත් වූ වාතය පසුපස ඉහළ කොටසින් පිට කිරීමත් අනුමත කරයි.පද්ධතිය තුළට ඇදගන්නා වාත ප්‍රමාණය , ඉන් ඉවත් කරනා වාත ප්‍රමාණයට වඩා වැඩි වුවහොත් (පංකා ප්‍රමාණයේ අසමතුලිතතාවය හේතුවෙන්) එය ධන වායු වහනයක් ලෙස සදහන් කරයි. ඊට හේතුව පද්ධතිය තුළ පීඩනය , පිටත පීඩනයට වඩා වැඩි බැවිනි. සුළු ධන වාත වහනය , දූවිලි පෙරහන භාවිතා කළහොත් අඩු ධූලි බැදීමක් ඇති කරන නමුත් වඩාත් කාර්යක්ෂම වන්නේ සංතුලිත හෝ උදාසීන වාත වහනයන්ය. නූතන පර්යේෂණ හා අධ්‍යයන මගින් සමහරක් සමාගම් ශබ්දයෙන් තොර පරිගණක නිෂ්පාදනය කරමින් සිටී. ලැප්ටොප් පරිගණක[සංස්කරණය]අතේ ගෙන යාහැකි ක්ෂුද්ර පරිගණක (Laptops) නිර්මාණය වී ඇත්තේ ඝන මතුපිටක තැබීමටය. නමුත් Laptop පරිගණකයක උෂ්ණත්වය අඩු වීම සඳහා යෝග්‍ය |
තම ක්‍රමය වන්නේ තිරස්ව ආනතව තැබීමය. Laptop පරිගනකය නිර්මාණය කර ඇත්තේ තාප කුසන්නායක මතුපිටක තැබීමට නොවන බවද, එසේ තැබීම පරිගනකයට හානිකර බවද මතක තබාගත යුතුය. Laptop Stands (ආධාරකය) යනු Laptop පරිගණකය ආනතව ඔසවා තැබීමට යොදාගන්නා උපකරණයකි. මේ උපකරණය නිසා වාත ගමනාගමනයට ඇති අවහිරතා අඩුවේ.රැක් මවුන්ටඩ්[සංස්කරණය]දන්ත මධ්‍යස්ථාන තුළට පැතලි IU සර්වර් රාක්ක විශාල ප්‍රමාණයක් ඇතුළත්ව තිබේ. ඒවායේ ඉදිරිපසින් වායුව ඇද ගන්නා අතර පිටුපසින් පිටකර දමයි. එසේ සකසා ඇත්තේ දන්ත මධ්‍යස්තාන තුළ පරිගණක සහ බලය භාවිතා කරන තවත් උපාංග විශාල සංඛ්‍යාවක් අන්තර්ගතව ඇති හෙයිනි. එසේම එම උපාංග අදීකරත්වීමක් ඇති වුවහොත් එමගින් ඇති විය හැකි අමතර අවධානම වළක්වා ගනු වස් එවැනි පියවර භාවිතා කොට ඇත. මෙම හේතූන් නිසා ඉතා සංකිර්ණ HVAC පද්ධති භාවිතා කර ඇත. එසේම එම උපකරණ සදහා ඉහළ තැංවු බිමක් භාවිතා කර ඇත්තේ ද එම පරිශ්‍රයන්ට පහල බිම් සිසිල් කරණ කටයුතු සදහා විශාල පුරීනයක් [large plenum] ලෙස භාවිතයටය.Garden pond near Niagara Falls.A pond in central EuropeA small man-made garden pond at the Taj Lake Palace in Udaipur, India |
Formal rock garden pond with waterfall.පොකුණක් යනු ජලයෙන් පිරුණු ස්ථානයක් වන අතර මෙය විලකට වඩා කුඩා වේ.මේවාද බලන්න[සංස්කරණය]වැවවිලගැලරිය[සංස්කරණය]A pond located at "University Hills Park", College Park, Maryland USAA pond in Peterhof formal garden. In a baroque garden such as this, it would normally be called a basin, following French practice.A garden pond.Close-up of pond in the forests of Samothraki island. The colors of the rocks are due to deposition of minerals.A garden pond.A typical Kerala pond. Every major Hindu temple has a sacred pond near to it, used by the pilgrims to take a holy bath.A small rock pond. Heathcote National Park.A pond system in Daye, Hubei, China.Two people reflected in a fish pondThe Pond, West Farleighබාහිර සබැඳුම්[සංස්කරණය]Pond ConservationThe Natural Evolution of Pondsපොකුණ හා සබැඳි මාධ්‍ය විකිමාධ්‍ය කොමන්ස් හි ඇත.මෙම ලිපිය වනාහි Lens (optics) ලිපියෙහි ඉංග්‍රීසි භාෂාවේ සිට සිංහල වෙත නොනි |
මි පරිවර්තනයකි .ඉංග්‍රීසි සහ සිංහල යන භාෂාවන්හි සුදුසු හා ප්‍රමාණවත් පරිචයක් ඇත්නම්, මෙම පරිවර්තනය සම්පූර්ණ කිරීමට ඔබට අවකාශ ඇත.අදාල විෂය පිලිබඳ දැනුවත්නම්, නැවුම් ස්වයං නිර්මාණයක් ලෙස ලිපිය සම්පූර්ණ කිරීමට ඔබට අවකාශ ඇත.මෙම ලිපිය වැඩිදියුණු කළයුතුව ඇත. ඔබ මෙම මාතෘකාව පිලිබඳව දැනුවත්නම්, නව කරුණු එක්කිරීමට දායකවන්න.කාචයක්.ආලෝකය නාභි ගත කිරීමට කාච භාවිතා කළ හැක.කාචයක් යනු ඉතා නිවැරදි සමමිතික අක්ෂයක් ඇති ආලෝකය එතුලින් ගමන් කරන සහ වර්තනය කරමින් අභිසරණය හෝ අපසරණය කරන ප්‍රකාශ උපකරණයකි.[citation needed] සරල කාචයක් තනි ප්‍රකාශ උපකරණයකින් සමන්විත වේ. සංයුක්ත කාචයක් යනු සරල කාච ගණනාවක් එකම අක්ෂයක් ඔස්සේ තැබීමෙන් සෑදුනු උපකරණයකි. කාච කිහිපයක් භාවිතා කිරීමෙන් ප්‍රකාශ අපේරණය අඩුකරගැනීමට හැකි වේ. කාච සාමාන්‍යයෙන් වීදුරු හෝ විනිවිද පෙනෙන ප්ලාස්ටික් වලින් තනනු ලැබේ. විද්‍යුත් චුම්භක තරංග වර්තනය කිරීමට හැකි උපකරණද කාච යනුවෙන් හැඳින්වේ. උදාහරණ වශයෙන් පැරෆින් ඉටි වලට ක්ෂුද්ර තරංග වර්තනය කළ හැක.ඉතිහාසය[සංස්කරණය]කාච මෙන් හැසිරෙන් වැහි බිංදු තුලින් දිස්වන Golden Gate පාලමද්වි උත්තල කාචයක් තුලි |
න් පෙනෙන ගසක ප්‍රතිබිම්භයක්පැරණිතම කාච මෙවලම පිළිබඳ සඳහන් වනුයේ ක්‍රි.පු. 640 දීය. නිනිවෙහ් හි කැණීම්වලින් සොයා ගැණුනු ආකර ස්ඵටික කාචයක් පිළිබදවය. ඉපැරණි ග්‍රීසියේ දාහක කාචයක් ගැන සඳහන් කරමින් (හිරු කිරණ නාභිගත කරමින් ගින්දර නිපදවීමට භාවිතා කළ ද්වි උත්තල කාචයක් ඇරිස්ටෝෆේන් විසින් රචිත වළාකුළු (ක්‍රි.පු 424) නම් නාට්‍ය මුලින්ම කාච පිළිබඳ ලියූ වාර්තාවයි. ශෝධක කාචවල විය හැකි පළමු භාවිතය ගැන සදහන් කරමින් ප්ලයිනි (23 – 79) විසින් ඔහුගේ වාර්තාවක රෝමාණු අධිරාජ්‍යයා ද දාහක කාච පිලිබදව දත් බව පවසා සිටී. නීරෝ මාණික්‍යයක් භාවිතයෙන් (අනුමාන වශයෙන් අවිදුර දෘෂ්ටිකත්වය නිවැරදි කිරීමට අවතල කාචයක්) කඩු හරඹ ක්‍රීඩා නැරඹීය. ප්ලයින් හා සෙනෙකා (ක්‍රිපු. 3 – 65) ජලය පිරි වීදුරු ගෝලයක විශාලක හැකියාව විස්තර කරයි.Lens (කාචය) යන නම Lentil නම් ලතින් නමින් පැමිණි ඇත. මක් නිසාද යත් ද්වි උත්තල කාචයක් Lentil හැඩතිය. භෝගවල ගණය Lens වන අතර බහුලව ආහාරයට ගන්නා ප්‍රභේදයක් නිසා Lens Culinaris නම් දී ඇත. ජ්‍යාමිතික හැඩතලයකට ද මෙම ශාකයේ නම ඇසුරින් නම් යෙදීම කර ඇත.අරාබි ගණිතඥ ඉබන් සාහිල් (ක්‍රි.ව. 940 – 1000) දැනට දන්නා ස |
්නේලිගේ නියමය කාචවල හැඩය ගණනය කිරීමට භාවිතා කර ඇත. ඉබන් අල් හයිතම් (965 – 1038) මිනිස් ඇසේ ඇති කාච දෘෂ්ටි විතානය මත ප්‍රතිබිම්භයක් සාදන්නේ කෙසේ දැයි විස්තර කරමින් “The Book of Optics” නමින් ප්‍රථම ප්‍රධාන ප්‍රකාශ ග්‍රන්ථය ලිවීය.1999 වසරේ දී ස්වීඩනයේ ගොට්ලන්ඩ් හි ෆ්‍රොජෙල් ආශ්‍රිතව පිහිටි වයිකිංවරුන්ට අයත් වරාය ආශ්‍රිතව නඟරයේ කරන ලද කැනීම්වලින් පළිඟු පාෂාණ ඇසුරින් නිර්මාණය කළ විස්බි කාච හමුවිය. මේවා ෆ්‍රොජෙල්හි දී ලී දඬු මත කරකැවීම කාච සකස් කිරීම සිදු කළ වැඩ පළවල් තුළ රිටිලේයත් භාවිතයෙන් 11 වන සහ 12 වන සියවස් තුළ දී නිර්මාණය කළ ඒවා වේ. මේවායේ ප්‍රමිතිය 1950 දශකයේ නිර්මාණය කළ ගෝලීය කාචවල ප්‍රමිතියේ තරමටම උසස් වේ. වයිකිංවරුන්ගේ කාච මඟින් ගිනි දැල්වීමට ප්‍රමාණවත් තරම් සූර්යාලෝකය නාභිගත කිරීම කළ හැකි විය.අප අනුමාන කරන අන්දමට 1280 ඉතාලියේදී ඇස් කණ්ණාඩි සොයා ගැනීම හා 11 වන ශත වර්ෂයේ කියවුම් ගල්වල භාවිතය තෙක් කාචවල භාවිතය පුළුල්ව විහිදීම සිදු නොවිණි. කුසාහි නිකොලස් 1451 දී අවිදුර දෘෂ්ටිකත්වයේ ප්‍රතිකාර සදහා අවතල කාචවල ප්‍රයෝජන සොයා ගත් ප්‍රථමයා ලෙස පිළිගනී.අබේගේ සයින් නියතය (අර්නස්ට් අබේ ( |
1860) සිහි වීම සඳහා මෙසේ නම් කර ඇත) අක්ෂය මත මෙන්ම අක්ෂයෙන් පිටත වස්තුවල තියුණු ප්‍රතිබිම්භයක් ලබා ගැනීමට කාච හෝ වෙනත් ප්‍රකාශ පද්ධතියක් ඉටු කළ යුතු අවශ්‍යතාවයකි. සයින අවශ්‍යතාව අන්වීක්ෂ වැනි ප්‍රකාශ උපකරණවල නිර්මාණය මෙමඟින් විප්ලවීකරණය කළ අතර ප්‍රකාශ උපකරණවල ප්‍රමුඛ සැපයුම්කරුවෙකු ලෙස කාල් සෙයිස් සමාගම පිහිටුවීමට අනුබලයක් විය.සරල කාච නිර්මාණය[සංස්කරණය]බොහෝ කාච ගෝලීය කාච වේ: කාච අක්ෂය එහි පෘෂ්ඨ දෙකටම ලම්භක වන අතර පෘෂ්ඨ ගෝල පෘෂ්ඨ වල කොටස් වේ. එම එක් එක් පෘෂ්ඨයන් අශිසාරී (පිම්බුනු ආකරයේ), අපසාරී (හැකිලුනු ආකාරයේ) හෝ තල පෘෂ්ඨ විය හැකිය. ගෝල දෙකෙහි කේන්‍ද්‍ර යාකරන රේඛාව කාචයේ අක්ෂය වේ. කාච නිෂ්පාදනය කරන ආකාරය අනුව සාමාන්‍යයෙන් කාච අක්ෂය කාචයේ මධ්‍ය හරහා ගමන්කරයි. සමහර විට කාචය නිෂ්පාදනය කිරීමෙන් අනතුරුව කාචයේ හැඩය වෙනස් කිරීම් වලට භාජනය කරනු ලබයි. එවිට කාචයේ මධ්‍ය හරහා එහි අක්ෂය ගමන් නොකරනු ඇති.උත්තල කාචයක සැකැස්මඅවතල කාචයක සැකැස්මටෝරික් (Toric) හෙවත් ගෝලීය-සිලින්ඩරාකාර කාච වල පෘෂ්ඨ දෙකෙහි වක්‍රතා අරයන් එකිනෙකට වෙනස්වේ එමෙන්ම ඒවා එකම තලයක පිහිටන්නේද නැත. එවිට ඒවායේ විශාලන බලය ව |
ිවිධ ස්ථාන වලදී විවිධ අගයන් ගනී.ගෝලීය නොවන කාච මීට වඩා සංකීර්ණ බවක් ගනී. මෙම කාචවල එක් පෘෂ්ඨයක් හෝ පෘෂ්ඨ දෙකම ගෝලීය හෝ සිලින්ඩරාකාර නොවන හැඩයක් ගනී. මෙම කාච වලින් ප්‍රකාශ අපේරණය නම් සංසිද්ධිය අවම කරගත හැකිය.සරල කාච වර්ග[සංස්කරණය]කාච චර්ගකාච දෘෂ්ටි පෘෂ්ඨයේ වක්‍රතාව අනුව වර්ගීකරණය කර ඇත. පෘෂ්ඨ දෙකම උත්තල නම් කාචයක් ද්වි උත්තල (ද්වි-උත්තල හෝ උත්තල පමණක්) වේ. අවතල පෘෂ්ඨ දෙකක් සහිතව කාච ද්වි අවතල (හෝ අවතල පමණක්) වේ. පෘෂ්ඨවලින් එකක් පැතලි නම් අනෙක් පෘෂ්ඨයේ වක්‍රතාවය මත තල උත්තල හෝ තල අවතල වේ. උත්තල පැත්තක් හා අවතල පැත්තක් සහිතව කාච උත්තල අවතල හෝ මාවක නම් වේ. මෙම වර්ගයේ කාච ශෝධක කාචවල බහුලව භාවිතා කරයි.කාචය ද්වි උත්තල හෝ තල උත්තල නම් කාච අක්ෂයට සමාන්තරව සමාන්තර කළ හෝ සමාන්තර ගත ආලෝක කදම්භයක් කාචය හරහා ගමන් කරන විට එය අක්ෂයේ කාචය පිටුපසින් කිසියම් දුරකින් වූ ස්ථානයක් මතට අභිසාරි (හෝ නාභිගත) වේ. (එම දුර නාභිය දුර වේ.) මෙහිදී කාචය ධන හෝ අභිසාරි කාච නම් වේ. Biconvex lensකාචය ද්වි අවතල හෝ තල අවතල නම්, සමාන්තර ගත කළ ආලෝක කදම්භයක් කාචය තුළින් යාමේදී අපසාරී (විහිදී යාම්) වේ. එසේ කාචය |
සෘණ හෝ අපසාරීකාච නම් වේ. කාචය තුළින් යාමෙන් පසු කදම්භ කාචයට ඉදිරියේ විශේෂ ස්ථානයකින් නිකුත් වෙනවා සේ පෙනීයයි. මෙම ස්ථානයේ සිට කාචයට ඇති දුර නාභිය සේ හදුන්වයි. එසේ නමුත් එය අභිසාරී කාචවල නාභිය දුර ආකාරය හා ප්‍රතිවිරුද්ධ වේ. / සෘණ වේ.Biconcave lensඋත්තල- අවතල (මාවක) කාච මුහුණත් දෙකෙහි සාපේක්ෂ වක්‍රතාවය මත ධන හෝ සෘණ වීමට පුළුවන. සෘණ මාවක කාචයක් තියුණු අවතල මුහුණතක් හා පර්යන්තයට වඩා මධ්‍යයයේ දී සිහින්ය. අනෙක් අතට ධන මාවක කාචයක තියුණු උත්තල මුහුණතක් හා පර්යන්තයට වඩා මධ්‍යයේදී ඝන වේ. වක්‍රතාවය සමාන මුහුණත් දෙකක් ඇති පරිපුර්ණ කාචයක ප්‍රකාශ බලය ශුන්‍යය. එනම් ආලෝකය අභිසාරී හෝ අපසාරී නොවේ. සැබෑ කාචවල ශුන්‍ය නොවූ ඝනකමකි, කෙසේ හෝ ප්‍රකාශ බලය කෙරෙහි බලපායි. නිසැකවම ශූන්‍ය ප්‍රකාශ බලය ලබා ගැනීමට මාවක කාචයක කාච ඝනකමට ගණනයට බලපෑම් කළ හැකි යන්තම් අසමාන වක්‍රතාවයන් තිබිය යුතුය.ලෙන්ස්මේකර් සමීකරණය[සංස්කරණය]ලෙන්ස්මේකර්ගේ සමීකරණයෙන් වාතයේදී කාචයක නාභීය දුර ගණනය කළ හැක.1f=(n−1)[1R1−1R2+(n−1)tnR1R2],{\displaystyle {\f |
rac {1}{f}}=(n-1)\left[{\frac {1}{R_{1}}}-{\frac {1}{R_{2}}}+{\frac {(n-1)t}{nR_{1}R_{2}}}\right],}එහිf{\displaystyle f} යනු කාචයේ නාභීය දුරයි,n{\displaystyle n} යනු කාචයේ වර්තන අංකයයි,R1{\displaystyle R_{1}} යනු ආලෝක ප්‍රභවයට ආසන්නතම මුහුණතේ වක්‍රතා අරයයි,R2{\displaystyle R_{2}} යනු ආලෝක ප්‍රභවයට දුරින්ම වූ මුහුණතේ වක්‍රතා අරයයි, andt{\displaystyle t} යනු කාචයේ ඝනකමය එනම් සිරස් මුහුණත් 2ක් අතර කාච ඔස්සේ විස්ථාපනය යිR1 හා R2 කාච අරයයන් සඳහා ලකුණු සම්මුතිය[සංස්කරණය]වක්‍රතා අරයයන්ගේ ලකුණු මගින් අනුරූප මුහුණත් උත්තල ද අවතල ද යන්න පෙන්වා දෙයි. ලකුණු සම්මුතිය මෙම වෙනස්වීම් නියෝජනය කිරීමට භාවිතා කළ නමුත් මෙම වගන්තිය මගින් R1 ධන නම් පළමු මුහුණත උත්තල ද R1 ඍණ නම් මුහුණත අවතල ද වේ. පසු මුහුණතට මෙම ලකුණු මාරු වේ. R2 ඍණ නම් මුහුණත උත්තල වේ. දෙකින් කුමන එකෙහි අරය අනන්තය නම් අනුරූප මුහුණත පැතලිය.සිහින් කාච සමීකරණය[සංස්කරණය]R1 හා R2 හා සැසඳීමේදී d කුඩා නම් එවිට සන්නිකර්ෂණය යෙදිය හැක. වාතයේ පවතින කාචයක f1f≈(n−1 |
)[1R1−1R2].{\displaystyle {\frac {1}{f}}\approx \left(n-1\right)\left[{\frac {1}{R_{1}}}-{\frac {1}{R_{2}}}\right].}[1]මගින් ලබා දේ.නාභීය දුර f අභිසරණ කාච සඳහා ධන වන අතර අපසාරී කාච ඍණ වේ. 1/f හි අගය ධන වන අතර අපසාරී කාච ඍණ වේ. 1/f හි අගය මීටර්වල ප්‍රතිලෝමයේ ඒකකවලට සමාන වූ ඩයොප්ටර්වලින් මනින ලද “ප්‍රකාශ බලය” සේ හැඳින්වේ.කාච සඳහා ආලෝකය පිටුපස සිට ඉදිරියට සේ හා ආලෝකය ඉදිරියේ සිට පිටුපසට ගමන් කරනා විට එකම නාභීය දුර පවතී. අප්‍රේරණය වැනි අනෙකුත් ගුණ දිශාවන් දෙකටම එකම අවශ්‍ය නොවේ.Imaging properties[සංස්කරණය]This image has three visible reflections and one visible projection of the same lamp; two reflections are on a biconvex lens.As mentioned above, a positive or converging lens in air will focus a collimated beam travelling along the lens axis to a spot (known as the focal point) at a distance f from the lens. Conversely, a point source of light placed at the focal point will be converted into a collimated beam by the lens. These two cases are ex |
amples of image formation in lenses. In the former case, an object at an infinite distance (as represented by a collimated beam of waves) is focused to an image at the focal point of the lens. In the latter, an object at the focal length distance from the lens is imaged at infinity. The plane perpendicular to the lens axis situated at a distance f from the lens is called the focal plane.If the distances from the object to the lens and from the lens to the image are S1 and S2 respectively, for a lens of negligible thickness, in air, the distances are related by the thin lens formula1S1+1S2=1f{\displaystyle {\frac {1}{S_{1}}}+{\frac {1}{S_{2}}}={\frac {1}{f}}} .This can also be put into the "Newtonian" form:x1x2=f2,{\displaystyle x_{1}x_{2}=f^{2},\!} [2]where x1=S1−f{\displaystyle x_{1}=S_{1}-f} and x2=S2−f{\displaystyle x_{2}=S_{2}-f}.What this means is that, if a |
n object is placed at a distance S1 along the axis in front of a positive lens of focal length f, a screen placed at a distance S2 behind the lens will have a sharp image of the object projected onto it, as long as S1 > f (if the lens-to-screen distance S2 is varied slightly, the image will become less sharp). This is the principle behind photography and the human eye. The image in this case is known as a real image.Note that if S1 < f, S2 becomes negative, the image is apparently positioned on the same side of the lens as the object. Although this kind of image, known as a virtual image, cannot be projected on a screen, an observer looking through the lens will see the image in its apparent calculated position. A magnifying glass creates this kind of image.The magnification of the lens is given by:M=−S2S1=ff−S1{\displaystyle M=-{\frac {S_{2}}{S_{1}}}={\frac {f}{f-S_{1}}}} ,where M is the magnification factor; if |M|>1, the image is la |
rger than the object.Notice the sign convention here shows that, if M is negative, as it is for real images, the image is upside-down with respect to the object. For virtual images, M is positive and the image is upright.In the special case that S1 = ∞, then S2 = f and M = −f / ∞ = 0. This corresponds to a collimated beam being focused to a single spot at the focal point. The size of the image in this case is not actually zero, since diffraction effects place a lower limit on the size of the image (see Rayleigh criterion).The formulas above may also be used for negative (diverging) lens by using a negative focal length (f), but for these lenses only virtual images can be formed.For the case of lenses that are not thin, or for more complicated multi-lens optical systems, the same formulas can be used, but S1 and S2 are interpreted differently. If the system is in air or vacuum, S1 and S2 are measured from the front and rear principal planes of the system, respectively. Imaging in m |
edia with an index of refraction greater than 1 is more complicated, and is beyond the scope of this article.කාචවල මූර්තන ගුණ[සංස්කරණය]ඉහත සහඳන් කළ පරිදි වාතය තුළ ඇති ධන එනම්, අභිසාරී කාචයක්, කාච අක්ෂය දිගේ සමාන්තරගතව ගමන් කරන කදම්භයක් කාචයේ සිට f දුරකින් වූ ස්ථානයකට (නාභි ලක්ෂ්‍යය) වෙත නාභිගත කරයි. වි‍ලෝමව , ලක්ෂාකාර ආලෝක ප්‍රභවයක් නාභි ලක්ෂ්‍යයේ ස්ථානගත කළ විට ඉන් නිකුත්වන ආලෝකය කාචය මගින් සමාන්තරගත කළ කදම්භයක් බවට හැරවේ. මෙම සිද්ධි 2 කාචවල ප්‍රතිබිම්භ ආකාරයට උදාහරණ වේ. ඉහත සිද්ධියේදී අනන්ත දුරින්වූ වස්තුවක් (සමාන්තරගත තරංග කදම්භය නියෝජනය කරයි) නාභි ලක්ෂ්‍යයේ වූ ප්‍රතිබිම්භයකට නාභි ගත කරයි. ඉන්පසුව නාභි දුරෙහි වූ වස්තුවක් කාචය මගින් අනන්තයේ ප්‍රතිබිම්භයක් සාදයි. කාචයේ සිට f දුරකින් කාච අක්ෂයට ලම්භකව සිට වූ තලය නාභීය තලය නම් වේ.පිළිවෙලින් වස්තුවේ සිට කාචයට හා කාචයේ සිට ප්‍රතිබිම්භයට දුරවල් පිළිවෙලින් S1 , S2 නම් ද එය වාතය තුළ ඇති නොසැලකිය හැකි ඝනකමක් සහිත කාචයක් නම් ද එම දුරවල් අතර සම්බන්ධය පහත සමීකරණයෙන් දක්වයි. මෙහි අදහස නම් ධන කාචයක ඉදිරියෙන් අක්ෂය දිගේ S1 දුරකින |
් වස්තුවක් තබා ඇති විට කාචයට පිටුපසින් S2 දුරකින් තිරයක් තබා ඇති විට S1 > f වන පරිදි වෙනස් කරන විට (කාචයේ සිට තිරයට S2 දුර යන්තමින් වෙනස් කරන විට ප්‍රතිබිම්භය තියුණු බවින් අඩුවේ.) තිරය මත තියුණු ප්‍රතිබිම්භයක් සෑදේ. මෙය ඡායාරූපකරණයේ මූලධර්මයයි. මෙම සිද්ධියේදී ප්‍රතිබිම්භය තාත්වික ප්‍රතිබිම්භයකි. ( එනම් තිරයකට ගත හැකි)S1 < f වුවහොත් S2 ඍණ වේ. ප්‍රතිබිම්භය කාචයේ වස්තුව ඇති පැත්තේම වස්තුව මෙන් පෙනෙන පරිදි ස්ථානගත වේ. මෙවැනි වර්ගයේ ප්‍රතිබිම්භයක් අතාත්වික ප්‍රතිබිම්භයක් නම් වේ. තිරයක් මත ප්‍රක්ෂේපණය කළ නොහැක. නිරීක්ෂකයා කාචය තුළින් බැලීමේදී ප්‍රතිබිම්භය දෘශ්‍යමාන වේ යැයි ගණනය කළ ස්ථානයේ දක්නට ලැබේ. විශාලක කණ්ණාඩි මෙවැනි ප්‍රතිබිම්භ තනයි.කාචවල විශාලනයමගින් දෙනු ලබයි. M යනු විශාලනයයි. | M| >1 නම් ප්‍රතිබිම්භය වස්තුවට වඩා විශාලය. ලකුණු සම්මුතිය පෙන්වන පරිදි (M) ඍණ නම් තාත්වික ප්‍රතිබිම්භය සදහා ප්‍රතිබිම්භ වස්තුව හා සලකා බැලීමේදී යටිකුරුය. අතාත්වික ප්‍රතිබිම්භය සදහා M ධන වන අතර ප්‍රතිබිම්භය උඩුකුරුය.විශේෂ සිද්ධියක් ලෙස S1 = ¥ හා S2 = f විට M = -f / ¥ = 0 මෙය නාභි ලක්ෂ්‍යයේ |
එක් ස්ථානයක් වෙත නාභිගත වූ සමාන්තරගත කළ කදම්භයකට අනුරූප වේ. මෙම සිද්ධියේදී විවර්තන බලපෑම් ප්‍රතිබිම්භයේ ප්‍රමාණය පහළ සීමාවක තබන බැවින් එය ඉහත සූත්‍රයේ දක්වන පරිදි ශූන්‍යය නොවේ. ඉහත සූත්‍ර ඍණ (අපසාරී) කාච සදහා ඍණ නාභි දුරක (f ) භාවිතයෙන් ලබාගත හැකි නමුත් මෙම කාච සදහා අතාත්වික ප්‍රතිබිම්භ පමණක් සාදයි.සිහින් නොවන කාච අවස්ථාවන් හෝ වඩා සංකීර්ණ බහු කාච ප්‍රකාශ පද්ධති සදහා එකම සූත්‍රය භාවිතා කළ හැකි නමුත් S1 හා S2 පිළිවෙලින් පද්ධතියේ ප්‍රධාන තලවලට ඉදිරියෙන් හා පිටුපසින් මනියි. මාධ්‍ය තුළ වර්තන දර්ශකය 1ට වඩා වැඩි විට විශ්ලේෂණය වඩාත් සංකීර්ණ වෙයි. Aberrations[සංස්කරණය]මූලික ලිපිය: Aberration in optical systemsLenses do not form perfect images, and there is always some degree of distortion or aberration introduced by the lens which causes the image to be an imperfect replica of the object. Careful design of the lens system for a particular application ensures that the aberration is minimized. There are several different types of aberration which can affect image quality.Spherical ab |
erration[සංස්කරණය]Spherical aberration occurs because spherical surfaces are not the ideal shape with which to make a lens, but they are by far the simplest shape to which glass can be ground and polished and so are often used. Spherical aberration causes beams parallel to, but distant from, the lens axis to be focused in a slightly different place than beams close to the axis. This manifests itself as a blurring of the image. Lenses in which closer-to-ideal, non-spherical surfaces are used are called aspheric lenses. These were formerly complex to make and often extremely expensive, but advances in technology have greatly reduced the manufacturing cost for such lenses. Spherical aberration can be minimised by careful choice of the curvature of the surfaces for a particular application: for instance, a plano-convex lens which is used to focus a collimated beam produces a sharper focal spot when used with the convex side towards the beam source.Coma[සංස්කරණය]Another type of aberrat |
ion is coma, which derives its name from the comet-like appearance of the aberrated image. Coma occurs when an object off the optical axis of the lens is imaged, where rays pass through the lens at an angle to the axis θ. Rays which pass through the centre of the lens of focal length f are focused at a point with distance f tan θ from the axis. Rays passing through the outer margins of the lens are focused at different points, either further from the axis (positive coma) or closer to the axis (negative coma). In general, a bundle of parallel rays passing through the lens at a fixed distance from the centre of the lens are focused to a ring-shaped image in the focal plane, known as a comatic circle. The sum of all these circles results in a V-shaped or comet-like flare. As with spherical aberration, coma can be minimised (and in some cases eliminated) by choosing the curvature of the two lens surfaces to match the application. Lenses in which both spherical aberration and coma are minim |
ised are called bestform lenses.Chromatic aberration[සංස්කරණය]Chromatic aberration is caused by the dispersion of the lens material—the variation of its refractive index, n, with the wavelength of light. Since, from the formulae above, f is dependent upon n, it follows that different wavelengths of light will be focused to different positions. Chromatic aberration of a lens is seen as fringes of colour around the image. It can be minimised by using an achromatic doublet (or achromat) in which two materials with differing dispersion are bonded together to form a single lens. This reduces the amount of chromatic aberration over a certain range of wavelengths, though it does not produce perfect correction. The use of achromats was an important step in the development of the optical microscope. An apochromat is a lens or lens system which has even better correction of chromatic aberration, combined with improved correction of spherical aberration. Apochromats are much more expensive th |
an achromats. Different lens materials may also be used to minimise chromatic aberration, such as specialised coatings or lenses made from the crystal fluorite. This naturally occurring substance has the highest known Abbe number, indicating that the material has low dispersion.Other types of aberration[සංස්කරණය]Other kinds of aberration include field curvature, barrel and pincushion distortion, and astigmatism.Aperture diffraction[සංස්කරණය]Even if a lens is designed to minimize or eliminate the aberrations described above, the image quality is still limited by the diffraction of light passing through the lens' finite aperture. A diffraction-limited lens is one in which aberrations have been reduced to the point where the image quality is primarily limited by diffraction under the design conditions.සංයුක්ත කාච[සංස්කරණය]සරල කාච භාවිත කරන විට ඉහත සාකච්ඡා කළ පරිදි ආලෝකය අප්‍රේරණයකට ලක්වේ. බොහෝ අවස්ථාවලදී මෙම අප්‍රේරණයේ අවම කරගැනීම සඳහා එකිනෙකට අනුපූරක අප්‍රේරණ සහිත සරල කාච ස |
ංයුක්තයන් භාවිතා කරයි. සංයුක්ත කාචයක් යනු වෙනස් හැඩ සහිත සරල කාච එකතුවකි. ඒවා වෙනස් වර්තන අංක සහිත ද්‍රව්‍යයවලින් සාදා ඇති අතර පොදු අක්ෂයක පිහිටන පරිදි එකක් පිටුපස එකක් වන ලෙස සකසා ඇත.මේ ආකාරයට කාච සම්බන්ධ භාවිතාවන සරලම අවස්ථාව වනුයේ කාච එකිනෙක ස්පර්ශව තැබීමයි. එසේ තැබූ කාච නාභි දුර f1 හා f2 වන සිහින් කාච වේනම් සංයුක්ත කාචයේ නාභි දුර1f=1f1+1f2.{\displaystyle {\frac {1}{f}}={\frac {1}{f_{1}}}+{\frac {1}{f_{2}}}.}වේ.කාචයක බලය 1/f වන බැවින් සිහින් කාච ස්පර්ශ කිරීමේදී ඒවායේ බලයන් ආකලනය කළ හැකි බව ඉන් පෙන්ණුම් කරයි.කුඩා තුනී කාච දෙකක් එකිනෙකට කුඩා d දුරකින් ඈත්ව තබා ඇති විට කළ විට , සංයුක්ත කාචයේ නාභියට දුරට දෙවන කාචයේ සිට ඇති දුර BFLපසු නාභි දුර යැයි කියනු ලැබේ. මෙය දෙනු ලබන්නේ,BFL=f2(d−f1)d−(f1+f2).{\displaystyle {\mbox{BFL}}={\frac {f_{2}(d-f_{1})}{d-(f_{1}+f_{2})}}.}මෙහි d ශූන්‍යයට ආසන්න වන විට BFL අගය , ස්පර්ශව තැබූ සිහින් කාචවල සංයුක්ත නාභි දුරට ක්‍රමයෙන් ආසන්න වේ.කාච අතර දුර |
කාච දෙකේ නාභි දුරයන්හි ඓක්‍යයට සමාන වන විට BFL අගය අනන්ත වේ. මෙය, සමාන්තර ආලෝක කදම්භයක් තවත් සමාන්තර ආලෝක කදම්භයක් බවට පරිණාමනය කරන කාච යුගලයකට අනුරූප වේ. මෙවැනි පද්ධතියක් කදම්භයේ ශුද්ධ අභිසරණයක් හෝ අපසරණයක් සිදු නොකරන බැවින් afocal (නාභීය නොවන) යැයි කියනු ලැබේ. මෙවැනි දුරකින් තැ‍බු කාච දෙකක් මගින් සරලතම වර්ගයේ ප්‍රකාශ දුරේක්ෂයක් ලබාදේ.මෙවැනි පද්ධතිය මගින් සමාන්තර කදම්භයක අපසාරීතාව වෙනස් නොකරන නමුත් එය කදම්භයේ පළල වෙනස් කරයි. ඒ අනුව දුරේක්ෂයේ විශාලනය දෙනු ලබන්නේ ,M=−f2f1,{\displaystyle M=-{\frac {f_{2}}{f_{1}}},}මගිනි.මෙය ප්‍රධාන කදම්භයේ පළල ප්‍රතිදාන කදම්භයේ පළලට ඇති අනුපාතයට සමාන වේ.ලකුණු සම්මුතිය - උත්තල කාච දෙකක් (f1 > 0 , f2 > 0) සහිත දූරේක්ෂයක් මගින් සෘණ විශාලනයක් සහිත එනම්, යටිකුරු ප්‍රතිබිම්භයක් ලබාදේ. උත්තල කාචයක් හා අවතල කාචයක් (f1 > 0 > f2) සහිත දුරේක්ෂයක් මගින් ධන විශාලනයක් හෙවත් උඩුකුරු ප්‍රතිබිම්භයක් ලබා දේ.කාච වල ප්‍රයෝජන[සංස්කරණය]මිටකට හෝ ආධාරකයක් සහිතව රාමුවකට සවිකළ තනි උත්තල කාච, විශාලක කාච වේ.අවිදුර දෘෂ්ටිකත්වය, උපරිදෘෂ් |
ඨිය, වෘද්ධ දෘෂ්ටිකතාව (හතළිස් ඇඳිරිය) හා විෂම දෘෂ්ටිකතාව වැනි දෘශ්‍ය ආබාධයන් නිවැරදි කිරීමට කාච භාවිතා වේ. කාච වෙනත් කාර්යයන් සේ නිවැරදිව අක්ෂ සමමිතියට ලබාගැනීමට භාවිතා කරයි. උපනෙත්/කණ්ණාඩි කාච ආසන්න වශයෙන් පමණක් සමමිතිකය. ඒවා සාමාන්‍යයෙන් දළ වශයෙන් ඕවලාකාර, රවුම් නැති රාමුවකට යෝග්‍යවන සේ හැඩ ගස්වා ඇත. ප්‍රකාශ කේන්ද්‍රය අක්ෂි ගෝලයට ඉහළින් ඉදිරියෙන් ස්ථාන ගත කර ඇත. ඒවායේ වක්‍රතායට විෂම දෘෂ්ටිකතාවයේ නිවැරදි කිරීම් සදහා අක්ෂය සමමිතිකව නැත. අව් කණ්ණාඩි කාච වර්තනයකින් තොරව ආලෝකය අඩු කිරීමට නිර්මාණය කර ඇත.තවත් ප්‍රයෝජනයක් වන්නේ ඒකාෂික, දුර දර්ශකය, දුරේක්ෂ්‍ය, තිතනේක්ෂය, දුරේක්ෂි අක්ෂි සමමිතිය, තියොඩොලයිට්ටුව, අන්වීක්ෂ්‍ය, කැමරාව (ඡායාරූපි කාච) හා ප්‍රතික්ෂේපකය වැනි මුර්තන පද්ධතිවල භාවිතා වේ. මින් සමහර උපකරණ අසත්‍ය ප්‍රතිබිම්භයක් මිනිස් ඇස හා යෙදීමේදී නිපදවයි. අනෙක්වා ඡායාරූපි පටකය හෝ ප්‍රකාශ සංවේදකවල ග්‍රහණය කරගත හැකි සත්‍ය ප්‍රතිබිම්භයක් නිපදවයි.උත්තල කාච අනන්තයේ ඇති වස්තුවක ප්‍රතිබිම්භයක් එහි නාභියේ තනයි. හිරු ප්‍රතිබිම්භයක් එහි නාභියේ තනයි. හිරු ප්‍රතිබිම්භයක් ගත කළහොත් කාචය මත පතනය වන |
සියළුම අධෝරක්ත ශක්තිය කුඩා ප්‍රතිබිම්භය මතට එක් තැන් වේ.විශාල කාච දහන ලක්ෂයට ප්‍රතිබිම්භය පතිත වන සේ දහනය වන සුළු වස්තුවක් රත් කිරීමට තරම් වූ ශක්තියක් යොමු කරයි. වසර සිය ගණනක් පුරා ආසන්න වශයෙන් ප්‍රකාශීය ලෙස නිවැරදි වීම පවා අවශ්‍ය නොවූ කාච දාහක කාච ලෙස භාවිතා කර ඇත. නූතන යෙදීම් වන්නේ විශාල මිල අධික කෝෂ භාවිතා නොකරමින් සාපේක්ෂව විශාල කාච භාවිතයෙන් සාපේක්ෂව කුඩා ප්‍රකාශ වෝල්ටීය කෝෂ වෙත සුර්ය්‍ය ශක්තිය යොමු කරමින් වැඩි ශක්තියක් නෙලා ගැනීමයි.රේඩියෝ තාරකා විද්‍යාව හා රේඩාර් පද්ධති බොහෝ විට පාර විද්‍යුත් කාච භාවිතා කරයි. බහුලව එකතු කිරීමේ ඇන්ටනාවකට විද්‍යුත් චුම්භක විකිරණ වර්තනය කරන කාච ඇන්ටනා වේ. 2020 දී පර්යේෂණයට එකතු වීමට නියමිත ඝන කිලෝමීටර පෙළ රේඩියෝ දුරේක්ෂය පෙර ඇන්ටනා වලට වඩා තිස් ගුණයක් විශාල එකතු කිරීමේ ප්‍රදේශයක් ගත හැකි කාච වැඩට යොදා ගනු ඇත.ආශ්‍රිත ලිපි[සංස්කරණය]කැමරා කාචAnti-fogging treatment of optical surfacesAxiconBack focal planeBokehCardinal point (optics)Corrective lensCylindrical lensEyepieceF-numberFresnel lensGradient index lensGravitational lensHistor |
y of lensmakingLens (anatomy)List of lens designsMicroscopeMicrolensNumerical apertureOptical coatingsOptical lens designOptical lenticularPhotochromic lensPhotographic lensPrime lensPrism (optics)Ray tracingSunglass lensSuperlensTelescopeZoom lensමූලාශ්‍ර[සංස්කරණය]↑ Hecht, § 5.2.3↑ Hecht (2002), p. 120.Bibliography[සංස්කරණය]Hecht, Eugene (1987). Optics (2nd ed.). Addison Wesley. ISBN 0-201-11609-X. Chapters 5 & 6.Hecht, Eugene (2002). Optics (4th ed.). Addison Wesley. ISBN 0-321-18878-0.Greivenkamp, John E. (2004). Field Guide to Geometrical Optics. SPIE Field Guides vol. FG01. SPIE. ISBN 0-8194-5294-7.බාහිර සබැඳුම්[සංස්කරණය]Lens හා සබැඳි මාධ්‍ය විකිමාධ්‍ය කොමන්ස් හි ඇත.Thin lens simulationApplied photographic optics BookBook- The properties of optical glassHandbook of Ceramics, Glasses, and DiamondsOptical glass constructionHistory of Optics (audio mp3) by Simon Schaffer, Professor in History and Philosophy of Science at the University of Cam |
bridge, Jim Bennett, Director of the Museum of the History of Science at the University of Oxford and Emily Winterburn, Curator of Astronomy at the National Maritime Museum (recorded by the BBC).a chapter from an online textbook on refraction and lenses සංරක්ෂණය කළ පිටපත 2009-12-17 at the Wayback MachineThin Spherical Lenses on Project PHYSNET.Lens article at digitalartform.com සංරක්ෂණය කළ පිටපත 2016-03-04 at the Wayback MachineArticle on Ancient Egyptian lensespicture of the Ninive rock crystal lens සංරක්ෂණය කළ පිටපත 2007-05-16 at the Wayback MachineDo Sensors “Outresolve” Lenses? සංරක්ෂණය කළ පිටපත 2008-07-01 at the Wayback Machine; on lens and sensor resolution interaction.Fundamental opticsSimulations[සංස්කරණය]Learning by Simulations - Concave and Convex LensesOpticalRayTracer - Open source lens simulator (downloadable java)[[gan:透鏡]Numbered list itemසම්ප්‍රදායික ගොවිතැනබහු බෝග ගොවිතැන හෙවත් බහු බෝග වගාව (ඉංග්‍රීසි: Multiple cropping) යනු සම්ප්‍රදායික ගොවිතැනේ ද |
ක්නට ලැබෙන එකම ඉඩෙහි තනි වැවීම් කාලයක් තුලදී එක්වර බෝග දෙකක් හෝ කිහිපයක් වගා කිරීමේ ක්‍රමයයි. එය බහුවගා ආකාරයකි. එයට පළමු බෝගයෙහි ඵලදාව නෙලීමෙන් පසු දෙවන බෝගය වගා කිරීමේ ද්විත්ව වගා කිරීමේ ආකාරය හෝ පළමු බෝගයේ ඵලදාව නෙලීමට පෙර දෙවන බෝගය ආරම්භ කිරීමේ පිලිවයන වගා කිරීමේ ආකාරය ගත හැක. මීට සම්බන්ධ ක්‍රියාවක් වන සහය වගා කිරීම සමහරක් විට උද්‍යාන කරණයේදී හා එළවළු හා පළතුරු කඩිනම් වගාකිරීම් වලදී යොදා ගැනේ. බහු වගාකිරීමට එක් උදාහරණයක් වන්නේ තත්කාලි + ලූණු + මැරිගෝල්ඩ්. මැරිගෝල්ඩ් මගින් තත්කාලි වල සමහරක් පලිබෝදකයන් පලවා හරිනු ලබයි. බහු වගාකිරීම් බොහෝමයක් කෘෂිකාර්මික සම්ප්‍රදායන්වල දැක ගත හැකිය. ඉන්දියාවේ ග්‍රාවල් හිමාලයාහි බරණාජා ලෙස හදුන්වන ක්‍රියාවකට එකම පාත්තියක ශාකවර්ග 12 ක් හෝ ඊට වඩා වගා කිරීම අයත් වන අතර එම බෝග වලට විවිධ බෝංචි, මුං ඇට හා මෙනේරි අයත්වන අතර විවිධ අවස්ථා වලදී ඒවා වගා කරයි. වී ගොවිතැනේදී බහු වගා කිරීම සදහා විශේෂයෙන් වියළ සෘතුවක් පවතින ප්‍රදේශ වලට කාර්යක්ෂම ජල යෝජනා ක්‍රමයක් අත්‍යවශ්‍යවෙයි. තෙත් කාලය තුළදී ඇද හැලෙන වර්ෂාව එම කාලය තුළදී සහල් වගා කිරීමට අවශ්‍ය තත්ත්වය ලබාදෙන නම |
ුත් වසරෙහි අනෙක් භාගය අතරතුරදී වාරිමාර්ග පද්ධතියකින් තොරව කුඹුරු වෙත ජලය යැවීමට නොහැකි වෙයි. ආසියාවෙහි හරිත විප්ලවය අධි ඵලදාවකින් යුත් සහල් ප්‍රභේද නිෂ්පාදනයට මග පෑදු අතර ඒවාට දින 100 ක කුඩා වැවීම් කාලයක් පමණක් අවශ්‍ය විය. නමුත් සාම්ප්‍රදායික ප්‍රභේද සදහා 150 – 180 දින ප්‍රමාණයක් අවශ්‍ය වේ. මේ හේතුව නිසා බහු වගා කිරීම ආසියානු රටවල වඩාත් ප්‍රචලිත විය. බහු වගා කිරීමේ එක් ආකාරයක් වන්නේ අන්තර් වගා කිරීමයි. මෙහිදි ප්‍රධාන බෝගය අතර ඉතිරිවී ඇති අවකාශ වල අතිරේඛ බෝගයක් වගා කරනු ලැබේ.ආශිත[සංස්කරණය]නයිට්‍රජන් තිර කිරීමකෘෂිකර්මය පිළිබඳ මෙම ලිපිය තවමත් අංකුර ලිපියකි. විකිපීඩියාවට උදවුවක් ලෙසින් ඔබ හට එය විහිදුවාලිය හැක.vteකණ්ඩලමගම්මානයකණ්ඩලම වැවරට ශ්‍රී ලංකාවපළාතමධ්‍යම පළාතවේලා කලාපශ්‍රී ලංකා සම්මත වේලාව (UTC+5:30)කණ්ඩලම යනු ශ්‍රී ලංකාවේ මධ්යම පළාතේ පිහිටා තිබෙන ගම්මානයකි.සංචාරක ආකර්ෂණ[සංස්කරණය]කණ්ඩලම වැව - කණ්ඩලමෙහි පිහිටා ඇති පුරාණ වැවක් වේ. එය උස මීටර 21 (අඩි 69) ක් හා පළල මීටර 1600 (අඩි 5200) ක් පමණ වන වේල්ලකින් සමන්විතය. ජලාශයෙන් එක්රැස් කර ගන්නා ජලය, කලාපයෙහි ජල සම්පාදන කටයුතු |
වෙනුවෙන් භාවිතා කරනු ලබයි.කණ්ඩලම හෝටලය - ප්‍රසිද්ධ තරු 5හේ හෝටලයක් වන කණ්ඩලම හෝටලය, වැව් තාවුල්ලෙහි ඉදිකොට තිබේ.කළුදිය පොකුණ පුරාවිද්‍යා භූමිය - කණ්ඩලමෙහි පිහිටි එෙතිහාසික පුරාවිද්‍යා භූමියකි.බාහිර සබැඳි[සංස්කරණය]ශ්‍රී ලංකා ජනලේඛන හා සංඛ්‍යාලේඛන දෙපාර්තමේන්තුවලියෝ ටෝල්ස්ටෝයිලෙව් නිකොල්විච්(නිකොලායි) ටෝල්ස්ටෝයි (1828 සැප්තැම්බර් 09 - 1910 නොවැම්බර් 20), යනු ශ්‍රේෂ්ඨ රුසියානු සාහිත්‍යකරුවෙකි. ඔහු විටෙක නවකතාකරුවකු, විටෙක නිබන්ධකයකු, විටෙක නාට්‍ය රචකයකු සහ තවත් විටෙක දර්ශණවාදියකු ලෙස තම ජීවන දර්ශණය ලොවට ඉදිරිපත් කළේය. මෙම සාහිත්‍යකරුවා ලෝකය තුළ වඩාත් ප්‍රචලිතව ඇත්තේ ලියෝ ටෝල්ස්ටෝයි යන නමිනි.මොහු පැසිස්ට්වාදී ක්‍රිස්තියානි විරුද්ධවාදියකු ලෙසද, අධ්‍යාපන සංස්කාරකයකු ලෙසද ප්‍රසිද්ධය. වංශවත් ටෝල්ස්ටෝයි පවුලේ සිටි වඩාත් නිර්මාණශීලි පුද්ගලයා වුයේ මොහුය.ලියෝ ටෝල්ස්ටෝයිගේ ප්‍රශස්ත නිර්මාණ ලෙස සලකනු ලබන්නේ යුද්ධය සහ සාමය හා ඇනා කැරනිනා යන කෘතීන්ය. මෙම කෘතීන් ද්විත්වය 19 වන ශතවර්ෂයේ රුසියානු ජන ජීවිතය පිළිබඳ යථාරූපීව විස්තර කරනු ලබන යථාර්ථවාදී ආකෘතියෙන් ලියන ලද කෘතීන් වේ. දර්ශණවාදියකු ල |
ෙස ඔහු තම කෘතීන් හරහා ඉදිරිපත් කළේ, අවිහිංසාව පිළිබඳ දර්ශණයයි. මෙම අදහස් ඔහු විසින් ලියන ලද ‘The Kingdom of God is within you’ කෘතියෙන් මොනවට පැහැදිලි වේ. මෙම අදහස් විසිවන ශතවර්ෂයේ මෙලොව පහළ වූ ශ්‍රේෂ්ඨ මිනිසුන් වන මහත්මා ගාන්ධී, මාටින් ලූතර් කිං, ජේ.ආර්. යන අයගේ දර්ශණයන්ටද විශාල ලෙස බලපෑම් කළේය.Yasnaya Polyana වල පිහිටි ටොල්ස්ටෝයිගේ සුසාන භූමියටෝල්ස්ටෝයි තම කෘතීන් හරහා ඉදිරිපත් කරනු ලැබූ ජීවන දර්ශණය එවකට පැවති රුසියානු සමාජයේ පිළිබිඹුවක් බඳු විය. මැතිව් අනෝල්ඩ් විසින් වරෙක ප්‍රකාශ කරන ලද්දේ ටෝල්ස්ටෝයිගේ නිර්මාණ වූ කලී කලාවක් නොව ජීවිතයෙන් කොටසක් බවයි. මොහුගේ කීම සනාත කරමින් ඉසැක් බාබෙල් වරෙක කියා සිටියේ තමන්ට ලිවීමට හැකි නම් ලෝකය තම පෑනෙන් ලියනු ඇත්තේ ටෝල්ස්ටෝයි ලියූ ආකාරයටම බවයි. ප්‍රකට ගත්කතුවරියක වන වර්ජිනියා වුල්ෆ්, 'ටෝල්ස්ටෝයි යනු ලෝකයේ සියළු නවකතාකරුවන්ගේ විශිෂ්ඨතමයා බව' කියා සිටියාය.ටෝල්ස්ටෝයිගේ ප්‍රථම ග්‍රන්ථ ප්‍රකාශනය වුයේ ස්වයංචරිතාපදාන නවකතා ත්‍රිත්වයකි. ඒවා ළමාවිය, ගැටවරිය සහ තරුණ විය (1852 - 1856) ලෙස හැඳින්වීය. මෙම කෘතිවලින් කියැවෙන්නේ ධනවත් ඉඩම් හිමියකුගේ පුතකු විසි |
න් තමා සහ තමාගේ පවුල යටතේ සේවය කරන්නන් අතර ඇති වෙනස වටහා ගත් ආකාරයයි. පසු කාලීනව ටෝල්ස්ටෝයි විසින් මෙම කෘති භාවාත්මක ඒවා බව කියමින් නොසලකා හැර ඇති නමුත්, එම කෘතීන් ටෝල්ස්ටෝයිගේ ජීවිතය පිළිබද වැදගත් සිද්ධීන් මතු කර ගැනීමේදී වැදගත්කමක් උසුලයි. එමෙන්ම මෙම කෘති මනුෂ්‍යයකු වර්ධනය වීමේදී ඔහුගේ ජීවන දර්ශණය කෙබඳු ආකාරයෙන් වෙනස් වේදැයි පෙන්වා දීමට හැකි විශ්ව සාධාරණීය කෘති ලෙස සැලකේ.vteලියෝ තොල්ස්තෝයි (Leo Tolstoy)Bibliographyනවකතා andnovellasChildhood (1852)Boyhood (1854)Youth (1856)Family Happiness (1859)The Cossacks (1863)War and Peace (1869)Anna Karenina (1878)The Death of Ivan Ilyich (1886)The Kreutzer Sonata (1889)Resurrection (1899)The Forged Coupon (1911)Hadji Murat (1912)කෙටි කතා"The Raid" (1852)"The Snowstorm" (1856)"Albert" (1858)"Three Deaths" (1859)"God Sees the Truth, But Waits" (1872)"The Prisoner of the Caucasus" (1872)"What Men Live By" (1881)"Quench the Spark" (1885)"Where Love Is, God Is" (1885)"Ivan the Fool" (1885)"Wisdom of Children" (1885)"The |
Three Hermits" (1886)"Promoting a Devil" (1886)"How Much Land Does a Man Need?" (1886)"The Grain" (1886)"Repentance" (1886)"Croesus and Fate" (1886)"Kholstomer" (1886)"A Lost Opportunity" (1889)"Master and Man" (1895)"Too Dear!" (1897)"Father Sergius" (1898)"Work, Death, and Sickness" (1903)"Three Questions" (1903)"Alyosha the Pot" (1905)"The Devil" (1911)PlaysThe Power of Darkness (1886)The Light Shines in the Darkness (1890)The Fruits of Enlightenment (1891)The Living Corpse (1900)Non-fictionA Confession (1882)The Gospel in Brief (1883)What Is to Be Done? (1886)The Kingdom of God Is Within You (1894)What Is Art? (1897)"A Letter to a Hindu" (1908)A Calendar of Wisdom (1910)FamilySophia (wife)Alexandra (daughter)Ilya (son)Lev Lvovich (son)Tatyana (daughter)Life and legacyYasnaya PolyanaTolstoyan movementChristian anarchismDeparture of a Grand Old Man (1912 film)The Last Station (1990 novel2009 film)HonorsTolstoj quadranglecraterආශ්‍රිතThe Tr |
iumph of the Farmer or Industry and Parasitism (1888)Vladimir ChertkovTranslators of TolstoyTolstoy scholars Categoryඅධිකාරී පාලනය සාමාන්‍යISNIVIAFWorldCatජාතික පුස්තකාලNorwayChileSpainFrance (data)ArgentinaCataloniaGermanyItalyIsraelFinlandUnited StatesLatviaJapanCzech RepublicAustraliaGreece2KoreaRomaniaCroatiaNetherlands2PolandRussiaSwedenVaticanකලා පර්යේෂණ ආයතනKulturNavULANඅපදාන කෝෂGermanyවිද්‍යාත්මක දත්ත සංචිතCiNiiGoogle Scholarවෙනත්FASTHistorical Dictionary of SwitzerlandMusicBrainz artistRERO2SNAC2IdRefTroveDomestic guinea pigTwo adult guinea pigsසංරක්ෂණ තත්ත්වයගෘහස්ථකරණය කළවිද්‍යාත්මක වර්ගීකරණය Kingdom:Animaliaවර්ගය:Mammaliaගෝත්‍රය:Rodentකුලය:CaviidaeGenus:Cavia(Linnaeus, 1758)විශේෂය:C. porcellusද්වීපද නාමයCavia porcellus(Linnaeus, 1758)පර්යාය නාම(ය)Mus porcellus Linnaeus, 1758 Cavia cobaya Pallas, 1766 Cavia anolaimae Allen, 1916 Cavia cutleri B |
ennett, 1836 Cavia leucopyga Cabanis, 1848 Cavia longipilis Fitzinger, 1879 "ගිනී පිග්" රාජධානිය: Animalia වංශය: Chordata වර්ගය: Mammalia ගෝත්‍රය: Rodentia Suborder: Hystricomorpha කුලය: Caviidae Subfamily: Caviinae ගණය: Cavia විශේෂය: C. porcellusකේවි යනුවෙන්ද හඳුන්වනු ලබන ගිනී පිග් රෝඩන්ට් කුලයටත් පවුලටත් ගණයටත් අයත් විශේෂයකි. නම ගිනී පිග් වුවද මොවුන් ඌරු පවුලට අයිති හෝ ගිනියාවෙන් පැමිණි පිරිසක් නොවේ. ඔවුන්ගේ සම්භවය සිදු වී ඇත්තේ අන්දීස් කඳු ආශ්‍රිතවයි. ජීව රසායන විද්‍යාව හා දෙමුහුන්කරණය පදනම් වූ අධ්‍යයනවලට අනුව ඔවුන් වැනි කේවි විශේෂයන්ට ලඟ නෑකමක් දරන හීලෑ කොට්ඨාශයකි.එම නිසා මොවුන් වනයේ ස්වාභාවිකව දැකිය නොහැක. වර්තමාන හා සංරක්ෂණය වූ සතුන්ගේ හිස්කබල සහ ඇටසැකිලි පිළිබඳ රූප විද්‍යාවට අනුව සහ අණුක සළකුණු පිළිබඳ මෑත අධ්‍යයනවලට අනුව මොවුන්ගේ පූර්වජයා බොහෝ දුරට Cavia tschudii විය හැකි බව හෙලිවිනි.ගිනී පිග් දකුණු ඇමරිකානු ස්වදේශික ගෝත්‍රයන්ගේ ගැමි සංස්කෘතියේ වැදගත් භූමිකාවක් නිරූපණය කරයි. ආහාර ලෙස , දේශීය වෙදකමට මෙන්ම ආගමික සමාජ උත්සව ලෙස ද ඔවුන් යොදා ගනු ලබයි. දකුණු ඇමරි |
කාවෙන් පිටත මොවුන්ගේ ජනනය වැඩි කිරීමට 1960 සිට උත්සහ දරා ඇත.16 වන සියවසේ යුරෝපීය වෙළෙඳුන්ගේ හඳුන්වාදීමත් සමගම ගිනී පිග් සුරතල් සතෙකු ලෙස බටහිර ජාතීන් අතර ඉමහත් ජනප්‍රියත්වයට පත්විය. ඔවුන්ගේ හීලෑ ස්වභාවය, ආහාර ලබාදීමේදී හා සුරතල් කිරීමේදී ඔවුන් දක්වන ප්‍රතිචාරය සහ රැක බලා ගැනීමේ සාපේක්ෂ පහසු භාවය නිසා ගිනී පිග් සුරතල් සතෙකු ලෙස ජනප්‍රිය වෙමින් පවතී. ගිනී පිග් පැටව් තරගකාරීව බිහි කිරීම සඳහා වූ සංවිධාන ලොව පුරා බිහි වී ඇත. විවිධ පාට සහ සම්මිශ්‍රණ සහිත විශේෂ ගිනි පිග් වර්ග මොවුන් විසින් බිහි කරනු ලබයි.ගිනී පිග්ලා ගැන ජීව විද්‍යාත්මක පරීක්ෂණ 17 වන සියවසේ සිට සිදු කෙරිණි. මෙම සතුන් 19 වැනි සහ 20 වැනි සියවස්වලදී පර්යේෂණ සඳහා බහුල ලෙස යොදා ගැනිණ.එම නිසා මොවුන් පර්යේෂණ විශේෂයක් ලෙස හැඳින්විණ. නමුත් දැන් මොවුන් වෙනුවට මීයන් වැනි අනික් රොඩන්ට් විශේෂ යොදා ගනී. මොවුන් තවමත් ළමා දියවැඩියාව, ක්ෂය රෝගය, ශීතාද රෝගය සහ ගර්භණී සංකූලතා වැනි මානව රෝගී තත්ව සඳහා පර්යේෂණ නිරූපක ලෙස යොදා ගනී.ඉතිහාසය[සංස්කරණය]ගිනි පිග් සතුන් මුලින්ම ගෘහාශ්‍රිතව ඇති කර ඇත්තේ ක්‍රි.පූ. 5000 ක් තරම් ඈත යුගයේදී ආහාර සඳහාය. |
ඒ දකුණු ඇමරිකාවේ අන්දීස් කඳු ආශ්‍රිත පෙදෙසේ ( වර්තමානයේදී දකුණු කොලොම්බියාව, ඉක්වදෝරය, බොලිවියාව හා පේරු රටවල්)විසූ ගෝත්‍රික ජනතාව විසිනි. එක්වදෝරයේ සහ පේරුහි කරන ලද පුරා විද්‍යාත්මක කැණීම්වලින් ක්‍රි.පූ 500 ත් ක්‍රි.ව 500 ත් අතර යුගයකට අයත් ගිනි පිග් සත්වයන්ගේ චිත්‍ර ආලේපිත පිළිම හමු වී ඇත. පුරාණ පේරු වැසියන් සතුන්ට පුද පූජා පවත්වා ඇති අතර ගිනී පිග් සතුන් නිතරම ඔවුන්ගේ කලාකෘති වල ඇඳ ඇත. ක්‍රි.ව 1200 පමණ සිට 1532 හි සිදු වූ ස්පාඤ්ඤ ආක්‍රමණය වනතුරු සිදු වූ තෝරාගත් විශේෂයන් ජනනය, විවිධාකාරයේ ගිනි පිග් විශේෂ බිහි වීමට හේතු වී ඇත. සමහර නව විශේෂ සඳහා ද පදනම් වී ඇත්තේ ඔවුන්ය. ගිනි පිග් සතුන් එම කලාපයේ ආහාර මූලාශ්‍රයක් ලෙස තවමත් පවතී.අන්දීස් කඳුවැටි ආශ්‍රිතව මොවුන් ගෘහාශ්‍රිතව වාසය කරන අතර නිවැසියන් ආහාරයට ගෙන ඉවත දමන එළවලු කොටස්වලින් යැපේ.ගිනි පිග් සතුන් සම්බන්ධ වන ගැමි සම්ප්‍රදායන්ද බොහෝය.ඔවුන් තෑගි වශයෙන් හුවමාරු වන අතර සමාජ ආගමික උත්සවවල දී යොදා ගනු ලබයි. එසේම ව්‍යවහාරයේදී ඔවුන් උපමා රූපක ලෙසද නිතරම යොදා ගනු ලබයි. ඔවුන්ව පාරම්පරික වෛද්‍යය ක්‍රමයේදී කහ උණ,රක්තවාතය, සන්ධි ප්‍රදාහය හා උණ |
සන්නිපාතය වැනි රෝග හඳුනා ගැනීමට දේශීය වෛද්‍යයවරයන් විසින් යොදා ගනී. ඔවුන්ව රෝගින්ගේ සිරුරේ ඇතිල්ලීමට යොදා ගනු ලබන්නේ අද්භූත මාධ්‍යයක් ලෙස සලකායි.කලු ගිනි පිග් සතුන් මේ සඳහා විශේෂයෙන් ප්‍රයෝජනවත් ලෙස සැලකෙයි. සමහර විට රෝගය සුව වී ඇත්දැයි බැලීමට මෙම සතුන් කපා ඔවුන්ගේ බඩවැල් පරීක්ෂා කිරීම සිදු කරයි.මෙවැනි ක්‍රම බටහිර වෛද්‍ය ක්‍රමය නොමැති හා එය පිළි නොගන්නා අන්දීස් ප්‍රදේශ වල සුලභව භාවිතා වේ.ස්පාඤ්ඤ ලන්දේසි හා ඉංග්‍රීසි වෙ‍ළෙඳුන් ගිනී පිග් සතුන් යුරෝපයට ගෙන ආ අතර මෙම සතුන් විදේශීය සුරතල් සතුන් ලෙස ඉහල පැළැන්තිය අතර හා රාජකීයන්(1 වෙනි එළිසබෙත් රැජනද ඇතුලුව ) අතර ඉක්මනින් ජනප්‍රිය විය.ගිනී පිග් සතුන් ගැන දැනට හඳුනාගත් පැරණිම ලියවිල්ල වාර්තා වන්නේ 1947 නි. ඒ සැන් ඩොමින්ගෝවල සතෙකු ගැන ඇති විස්තරයකිනි. මීට හේතුව කේවී සතුන් හිපැනියෝලා දූපත්වලට ආගන්තුක වීමයි.මුලින් විශ්වාස කරන ලද්දේ මෙම සතුන් ස්පාඤ්ඤ සංචාරකයන් විසින් හඳුන්වා දෙන ලද බවයි.කෙසේ වුවත් බටහිර ඉන්දීය කොදෙව් දූපත්වල මෑතක සිදු කරන ලද කැණීම් වලට අනුව මොවුන් සෙරමික් භාණ්ඩ තනන උයන් පල්ලන් විසින් මීට වසර 2500 කට පමණ පෙර දකුණු ඇමරිකාවෙන් කැ |
රීබියන් දූපත්වලට හඳුන්වා දී ඇතැයි සැලකේ.නම[සංස්කරණය]මෙම විශේෂයේ විද්‍යාත්මක නාමය cavia porcellus වේ. Porcellus යන්නෙහි අදහස ලතින් භාෂාවෙන් පුංචි ඌරා යන්න ය. cavia යන්න නව ලතින් භාෂාවෙන් යෙදේ. එය පැමිණ ඇත්තේ වරක ප්‍රංශ ගිනියාවේ විසූ ගෝත්‍රිකයන් කොටසක් වූ ගලිබි ජාතිකයන් මෙම සතුන් හැඳින්වූ cabiai යන නමිනි. එය පෘතුගීසි භාෂාවේ savia සහ එයට එක් වී ඇති ටුපියානු භාෂාවේ sauja(මීයා) ඇසුරෙන් බිඳී ආ වචනයක් විය හැකිය. මොවුන්ට කියුචුවා භාෂාවෙන් (දකුණු ඇමරිකානු ප්‍රාදේශීය භාෂාවකි ) quvi හා jaca යන්නද ඉක්වදෝරය, පේරු සහ බොලිවියා යන රටවල ස්පාඤ්ඤ භාෂාවෙන් cuy හා cuyo යන්නද ව්‍යවහාර වෙයි.මොවුන් ඇති කරන්නන් විසින් මොවුන්ට කේවි යන නමද විද්‍යාත්මක සහ විද්‍යාගාර කටයුතු වලදී සාමාන්‍යය නම වන ගිනී පිග් යන නමද භාවිතා කරනු ලබයි.මොවුන්ට පිග් යන නම භාවිතා වීමට පටන් ගත් හේතුව පැහැදිලි නැත.මොවුන්ගේ වැඩීම ඌරන්ට සමානය. මොවුන් සිරුරට සාපේක්ෂව විශාල හිසක්, මහත ගෙලක්, රවුම් තට්ටම් සහ වලිගයක් නොමැතිව වැඩේ. මොවුන් නගන සමහර ශබ්ද ඌරන් නගන ශබ්දවලට සමාන වන අතර ආහාර ගැනීමට විශාල කාලයක් වැය කරති. මොවුන්ට කුඩා කූඩු තුළ විශ |
ාල කාලයක් සිටිය හැකි අතර එම නිසා පහසුවෙන්ම යුරෝපයට නැව් මගින් ප්‍රවාහනය කරනු ලබයි.බොහෝ යුරෝපියානු භාෂාවල මෙම සතුන්ගේ නමට ඌරා යන ප්‍රත්‍ය යෙදෙයි. ජර්මානු භාෂාවෙන් කුඩා මුහුදු ඌරු පැටියා යන අදහස ඇති Meerschweinchen යන්න ව්‍යවහාර වේ. එය පෝලන්ත භාෂාවට świnka moska ද රුසියානු භාෂාවට морская свинка ලෙසද හන්ගේරියානු භාෂාවට tengerimalac ලෙසද පරිවර්තනය වී භාවිතා වේ.මෙම නමේ නියම අදහස මධ්‍යයම උසස් ජර්මානු භාෂාවෙන් ඩොල්ෆින් යන්නය. මොවුන් නගන සමහර ශබ්ද ඩොල්ෆින් සතුන් නගන ශබ්දවලට සමාන වේ යන අදහස ඇතුව එය භාවිතා කර ඇත. මොවුන්ට ප්‍රංශ භාෂාවෙන් Cochon d'Inde හා cobaye ලෙසද ලන්දේසි භාෂාවෙන් Guinees biggetje හෝ cavia ලෙසද පෘතුගීසි භාෂාවෙන් cobaia ලෙසද ස්පඤ්ඤ භාෂාවෙන් conejillo de Indias ලෙසද චීන භාෂාවෙන් Holland pigs (荷蘭豬, hélánzhū) ලෙසද සහ ජපන් භාෂාවෙන් モルモット(morumotto) ලෙසද ව්‍යවහාර වේ.ගිනී පිග් හි ගිනියා යන වචනය ඇති වූයේ කෙසේද යන්න පැහැදිලි නැත. එක අදහසක් නම් මුලදී මොවුන් ගිනියාව මාර්ගයෙන් යුරෝපයට ගෙන්වූ බවත් එම නිසා මිනිසුන් මොවුන් ගිනියාවෙන් ගෙන්වන බවට සිතන්නට පෙළඹුණු බවත්ය. Guinea pig යන වචන |
ය ඉංග්‍රීසි භාෂාවේදී බොහෝ දුර ඈත නොදන්නා රටකට බොහෝ විට යෙදේ. එම නිසා මොවුන්ගේ විදේශිකත්වය හැඟවීමට මෙය යොදාගත්තා විය හැකිය. පරිසරය හා ගති ලක්ෂණ[සංස්කරණය]"වර්ණ දෙකකින් යුතු ඇබිසීනියානු ගිනී පිග් සතුන් දෙදෙනෙකු"ගිනී පිග් සතුන් රෝඩන්ට් විශේෂය සඳහා විශාලය. බර ග්රෑම් 700 ත් 1200 ත් අතරය (රාත්තල් 1.5 ත් 2.5 ත් අතර ) දිග සෙ.මී. 25 ත් 30 ත් අතරය (අඟල් 8 ත් 10ත්අතර ). මොවුන් සාමාන්‍යයයෙන් වසර 4 ක් 5 ක් පමණ ජීවත් වේ. නමුත් සමහර සතුන් වසර 8 ක් පමණ ජීවත් වේ. මෙතෙක් වැඩිම කාලයක් ජීවත් වූ සතා ලෙස සැලකෙන්නේ 2007 ගිනස් වාර්තා පොතේ සඳහන් අයුරින් වසර 14 ක් සහ මාස 10.5 ක් ජීවත් වූ ගිනි පිග් සතෙකි.1990 දශකයේදී, ගිනී පිග් වැනි සතුන් රොඩන්ට් ගණයට අයත් නොවන බවත් වෙනත් ක්ෂීරපායී ගණයක් ලෙස නැවත වර්ගීකරණය කළයුතුය යන විද්‍යාත්මක අදහස ඉදිරිපත් විය. මේ නිසා සිදු කරන ලද බහු පරාස නියදි පරීක්ෂණවලට අනුව දැනට ඇති වර්ග කිරීම නිවැරදි බවට ක්ෂීරපායීන් පිළිබඳ ජීව විද්‍යාඥයින් අතර පොදු එකඟතාවක් ගොඩ නැගී ඇත.ස්වභාවික පුරුදු[සංස්කරණය]මොවුන් වනයේ ස්වාභාවිකව හමු නොවෙයි. දකුණු ඇමරිකාවෙන් නිතර හමු වන කේවී ව |
ිශේෂ වන Cavia aperea, Cavia fulgida හා Cavia tschudii ගෙන් මොවුන් පැවතගෙන එතැයි සැලකේ. ගෘහාශ්‍රිතව සිට වනගත වූවා යැයි සැලකෙන Cavia anolaimae හා Cavia guianae, වැනි කේවි වර්ග 20 වැනි සියවසේදී හඳුනාගෙන ඇත. තණබිම්වලදී හමුවන කේවී සත්තු එළදෙනුන් මෙන් පරිසර විද්‍යාත්මක නිකේතන අත්කර ගෙන සිටිති. ඔවුහු වනයේදී සමාජශීලීව හා පිරිමි සතෙකු, ගැහැනු සතුන් කිහිප දෙනෙකු සහ කුඩා පැටවුන්ගෙන් සමන්විත කුඩා කණ්ඩායම් වශයෙන් ජීවත් වෙති. ඔවුහු තණකොල සහ වෙනත් කොල වර්ග ආහාරයට ගනිමින් කණ්ඩායම් වශයෙන් සංක්‍රමණය වන අතර ආහාර සුරක්ෂිත කිරීමක් සිදු නොකරති. ඔවුහු කූඩු හෝ ගුහා තැනීමක් සිදු නොකරති. බොහෝ විට වෙනත් සතුන් ඉදිකල ගුහාවල හෝ පරිසරයේ හමුවන විවරවල සෙවන මොවුහු ලබාගනිති. මොවුහු නිශාචර හැසිරීමක් දක්වති. විලෝපිකයන් විරල සැඳෑ සහ රාත්‍රී කාලවල මොවුහු වැඩි ක්‍රියාශීලී බවක් පෙන්වති.ගෘහාශ්‍රිත පුරුදු[සංස්කරණය]"බළලා මෙම ගිනී පිග් සතුන් දෙදෙනා පිලි ගෙන ඇත. මෙය එක් එක් තනි සත්වයා මත වෙනස් වේ"ගෘහාශ්‍රිත සතුන්, දෙතුන් දෙනෙකුගෙන් යුතු කණ්ඩායම් වශයෙන් දක්නට ලැබේ. ගැහැණු සතුන්ගෙන් යුතු කණ්ඩායම්, ගැහැණු සතෙකු හා බෙලහීන ප |
ිරිමි සතෙකුගෙන් යුතු කණ්ඩායම් පොදුවේ දක්නට ලැබේ. මෙම සත්තු අනෙක් ගිනී පිග් සතුන් හඳුනාගැනීමට සහ ඔවුන් සමග බැඳීම් ඇති කර ගැනීමට හැකියාවක් දක්වති. පිරිමි සතුන් ඇසුරෙන් කළ පරීක්ෂණවලින් හෙලි වී ඇත්තේ ඔවුන් එසේ දන්නා ගැහැනු සතුන් සමග සිටින විට දක්වන අන්තරාසර්ග ස්නායු ආවේග ප්‍රමාණය නොදන්නා ගැහැනු සතුන් සමග සිටින විට දක්වන ප්‍රමාණයට වඩා ඉතා අඩු බවය. පිරිමි සතුන්ද කුඩා කාලයේදී හඳුන්වා දුන් විට, ඔවුන්ගේ කූඩුවල ප්‍රමාණවත් තරම් ඉඩක් ඇති විට සහ ගැහැනු සතකු නොමැති විට එකට කණ්ඩායම් ගැසීමට පෙළඹෙති. ගෘහාශ්‍රිත ගිනී පිග් සත්තු වෙනස් ජෛව විද්‍යාත්මක හැසිරීමක් පෙන්වති. කෙටි නින්දක් සහිත දිගු ක්‍රියාශීලී පරිච්ජේද මොවුහු ගත කරති. මොවුහු පැය 24 පුරාම පැතිරුණු අහඹු හැසිරීම් රටාවක් දක්වති. තද ආලෝකයට නිරාවරණය වීමට අකමැතිය. නිතිපතා සිදු කරන චර්යාවන් කිසිවක් නොමැතිය.හීලෑ සත්තු කූඩු වල ජීවත් වෙති. සතුන් විශාල පිරිසක් අයිති සමහරු මොවුන්ට මුලු කාමරයක්ම වෙන් කර ඇත. කූඩු සඳහා තද වයර් දැල් යොදාගනිති. මෙම දැල් නිසා සමහර විට සතුන් ආබාධ වලට ගොදුරු වන අතර bumblefoot යන ආසාදනයට(පයේ ඇති වන බැක්ටීරියා ආසාදනයකි ) ගොදුරුවීම |
ටද ඉඩ ඇත. මොවුහු කූඩුවල ඉතා අපිරිසිදුව ජීවත් වෙති. ඔවුහු ආහාර බඳුන්වලට පනින අතර ඇතිරිලිවලට මළ පහ කරති. ඔවුන්ගේ මුත්‍රා කූඩු තුල කැටි ගැසෙන නිසා ඉවත් කිරීම අපහසු වෙයි. මොවුන්ගේ කූඩු පිරිසිදු කළපසු සහ කූඩුවෙන් ඉවත් කර නැවත ආපසු දැමූ පසු මොවුහු මුත්‍රා කිරීම මගින් සහ ශරීරයේ යටි කොටස ඇතිල්ලීමෙන් තම බල ප්‍රදේශය ලකුණු කිරීම සිදු කරති.සාමාන්‍යයයෙන් මෙම සතුන් වෙනත් සත්වයින් සමග එකට ඇති කිරීම අසාර්ථකය. මෙමගින් ආසාදන පැතිරීම වැඩි විය හැකි අතරම අනික් සතුන් මොවුන් කෙරෙහි ප්‍රචණ්ඩ ලෙස ක්‍රියා කිරීමටද ඉඩ ඇත. විශාල සත්තු, මොවුන් තමන්ගේ ගොදුරු ලෙස හඳුනා ගනිති. හාවුන් සමග මොවුහු තරමක සාර්ථකත්වයක් දක්වති. හැසිරීම[සංස්කරණය]"ගිනී පිග් සතුන්ගේ අන්‍යෝන්‍ය සත්කාරය"ගිනී පිග් සත්තු කෑමවලට ඇති සංකීර්ණ මාවත් සොයා ගැනීමට සමත්කම් දක්වති. ඔවුහු එවැනි මං පෙත් මාස ගණනාවක් මතක තබාගෙන සිටිති. ඔවුන්ගේ ශක්තිමත්ම ගැටලු විසඳීමේ ක්‍රමෝපාය චලන වේ. මොවුන්ට කුඩා බාධක පැනිය හැකි වුවද ඉහල නැගිමේදී දුර්වලය. වේගවත්ද නොමැත. මොවුහු පහසුවෙන්ම තිගැස්සෙන අතර එක තැනම ගල් ගැසීම හෝ වේගයෙන් පලා යෑම සිදු කරති. විශාල කණ්ඩායමක් බියට පත |
් වූ විටකදී නොයෙක් දිශාවලට වේගයෙන් දිව යෑම සිදු කරති. මොවුහු උද්යෝගීමත් වූ විට අහසට කුඩා පිමි පැනීම සිදු කරති. එමෙන්ම මොවුන් පිහිනීමටද ඉතා සමත්ය.බොහෝ රොඩන්ට් වර්ග මෙන්ම ගිනී පිග් සතුන්ද එකිනෙකා පිරිසිදු කරගන්නා අතර ස්වයං පිරිසිදු කිරීම්ද කර ගනිති. ඔවුන්ගේ ඇස්වලින් වෑස්සෙන කිරි වැනි ද්‍රවයක් කෙස්වල ඇතිල්ලීමක් මෙහිදී සිදු කරති. පිරිමි සතුන් එකිනෙකා ගේ හිස කෙස් සපා ගැනීම මගින් කණ්ඩායම තුල තමාගේ ආධිපත්යන පෙන්නුම් කරති. මෙය කන් සපාගැනීමෙන්, නොයෙක් ශබ්ද පිට කිරීමෙන් හා හිසෙන් පහරදීමෙනුත් පෙන්නුම් කරනු ලබයි. මොවුන්ගේ දෘෂ්ටිය මිනිසුන්ගේ තරම් ප්‍රබල නොවුනත් අංශක 340 පුඵල් පරාසයක් ගනී. ද්විත්ව වර්ණ දෘෂ්ටියක් මොවුන්ට ඇත. මොවුන්ට දියුණු ආග්‍රානයක්, ශ්‍රවනයක් සහ සන්වේදනයක් පිහිටා ඇත. කථනය තම වර්ගයා අතර සන්නිවේදනයේ ප්‍රාථමික මාධ්‍යය වේ.අභිජනනය[සංස්කරණය]ගර්භණී සතෙකු ,පැටවුන් තිදෙනෙකු බිහි කිරීමට සතියකට පෙරමොවුන්ට අවුරුද්ද මුලුල්ලේම පැටවුන් බෝ කිරීමේ හැකියාවක් ඇත.වසන්තයේදී එය උච්චස්ථානයට පත් වෙයි. අවුරුද්දකට 5 වරක් පමන පැටවුන් බෝ කිරීම සිදු කළහැකිය. ගර්භණී කාලය සාමාන්‍යයෙන් දින 63-68 ත් අ |
තර කාලයක් පවතී. දිගු කාලය හා පැටවුන්ගේ විශාල භාවය නිසා මව් සතුන් මහත් වී හැඩය වෙනස් වේ. අනෙක් රොඩන්ට් විශේෂ මෙන් නොව අලුත බිහිවන පැටවුන් කෙස්, දත්, නිය සහ භාගික දෘෂ්ටියකින්ද යුක්තය. ඔවුහු ඉපදුණු විටම ගමන් කරන අතර මව් කිරි බොන අතර ඝන ආහාරද ගනිති. එක පැටව් ගැසීමකදී පැටවුන් 1-6 ත් අතර ප්‍රමාණයක් උපදින අතර සාමාන්‍යය ප්‍රමාණය 3 කි . මෙතෙක් වාර්තා වී ඇති උපරිම ගණන 17 කි. බිහි වී පැය 8 කට පසු පැටවකුපැටවුන් කුඩා ගණනක් උපදින විට පැටවුන්ගේ විශාලත්වය වැඩි නිසා ප්‍රසූත අපහසුතා ඇතිවිය හැකි අතර, පැටවුන් ගණන වැඩි වුවහොත් මළ දරු උපත් සිදුවීමට ඉඩකඩ පවතී. පැටවුන්ගේ බිහිවීම වර්ධනයේ ඉහල අවධියකදී සිදු වන නිසා මවු කිරි හිඟ වීමෙන් පැටවුන් මිය යෑමේ සුලු අවදානමක්ද පවතී. වෙනත් මවුවරුද කිරි දීමට සහය වෙති. පිරිමි සත්තු සති 3-5 ත් අතරත් ගැහැනු සත්තු සති 4 දී පමණත් ලිංගිකව පූර්ණත්වයට පැමිණෙති. ගැහැනු සතුන්ට ප්‍රසූතියකින් පැය 6 ත් 48 ත් අතර කාලයකදී නැවත ගැබ් ගැනීමට හැකි වුවත් එය සෞඛ්‍යාරක්ෂිත නැත. ගර්භණී අවස්ථාවේ ඇති වන ධූලකරක්ති අවස්ථාව නිසා බොහෝ මව්වරු මරණයට පත් වෙති. මෙය බොහෝ විට උෂ්ණාධික තත්ව නිසා |
ඇති වෙයි.ආහාර[සංස්කරණය]රිදී ඇගවුටි ගිනී පිග් සතෙකු ආහාර ගනිමින්මොවුන්ගේ ස්වාභාවික ආහාරය තණකොල ය. මොවුන්ගේ දත් ආහාර ඇඹරීමට හැකි අයුරින් පිහිටා ඇති අතර ඒවා ජීවිත කාලය පුරාවටම වර්ධනය වේ. ඔවුන්ට අනෙක් රොඩන්ට් විශේෂවලට වඩා දිග බඩ වැලක් ඇත. මොවුහු තම මළපහද ආහාරයට එක් කර ගනිති. මොවුන් අලුත් පිදුරු කෑමට කැමතිය. එයට අමතරව ඇල්ෆල්ෆා යන පැලෑටියද මොවුහු විශාල වශයෙන් කෑමට ප්‍රිය කරති. නමුත් මෙම පැලෑටිය ප්‍රමාණය ඉක්මවා ගැනීමෙන් මොවුන්ට ස්ථුල බව සහ මුත්‍රා ගල් ඇති කරවයි. මෙහි ඇති අධික කැල්සියම් ප්‍රමාණය මෙයට හේතුවයි. නමුත් විද්‍යාත්මක මූලාශ්‍රවලට අනුව ඇල්ෆල්ෆා ඔවුන්ට ඇමයිනෝ අම්ල, ප්‍රෝටීන් සහ තන්තු සපයන මූලාශ්‍රයක් ලෙස ක්‍රියා කරති.අනෙක් බොහෝ ක්ෂීරපායීන් මෙන් නොව මෙම සතුන්ට තමන්ට අවශ්‍යය විටමින් c සංෂ්ලේශණය කර ගත නොහැකි අතර එය ආහාර මගින් ලබා ගත යුතු වේ. විටමින් c හිඟ වුවහොත් මොවුන් ශීතාද රෝගයට ගොදුරු විය හැකිය. මොවුන්ට දිනකට විටමින් c මිලි ග්රෑම් 10 ක් පමණ (ගර්භණී නම් 20 ක්) පමණ අවශ්‍යය වන අතර ඒවා නැවුම් එළවලු සහ පලතුරු මගින් (ඇපල්, කැරට්, ගෝවා හා නිවිති වැනි ) ලබා ගත හැකිය. මොවුන් ස |
ඳහා වන සමබල ආහාර වේලකට කැල්සියම් මැග්නීසියම් පොස්පරස් පොටෑසියම් සහ හයිඩ්‍රජන් අයන මෙන්ම E,A,D යන විටමින් වර්ගද අවශ්‍යය වේ. සම බර නොවන ආහාරවලින් නොයෙක් සංකූලතා හා ප්‍රසව අපහසුතා ඇති විය හැකිය. ඔවුන්ගේ ආහාර පුරුදු වයස් ගත වූ පසු වෙනස් කළනොහැකි අතර අලුත් ආහාර වර්ග පුරුදු කිරීමට නොහැකිය. අලුත් පිදුරු හා වෙනත් ආහාර කෑමට දීම වඩාත් සුදුසුය. නිරතුරුව ආහාර දීමට පුරුදු වූ සතෙකුට ආහාර නොමැති වුවහොත් ඔවුන් තම කෙස් සැපීම සිදුකරති. මොවුන්ගේ දත් නිරතුරුව වැඩෙන නිසා මොවුන් රෙදි පත්තර කොල, රබර් ප්ලාස්ටික් වැනි දේ ලෑටි ගෑමට පුරුදුව සිටියි. කැකිල්ල, bryony, buttercup, charlock, deadly nightshade, foxglove, hellebore, hemlock, Lily of the Valley, mayweed, monkshood, privet, ragwort, rhubarb, speedwell, toadflax, සහ wild celery වැනි ආහාර, ලූණු, අයි වී සහ ඕක් කොල වැනි දේ මෙම සතුන්ට විෂ සහිතය.සෞඛ්‍යය[සංස්කරණය]වක්‍රගලස්ථම්ත්වය රෝගයෙන් පෙළෙන සතකුමෙම සතුන් ලක්වන පොදු අසනීප ලෙස ස්වසන රෝග, උදරාබාධ, ශීතාද රෝගය, විසර ගෙඩි හා උකුණන් සහ දිලීර නිසා ඇති වන රෝග දැක්විය හැකිය.කීඩෑ කුෂ්ඨ නිසා |
Subsets and Splits
No community queries yet
The top public SQL queries from the community will appear here once available.