Index
int64 1
5.05k
| Unnamed: 0
int64 2
5.18k
| city
stringclasses 293
values | attraction
stringlengths 3
60
| address
stringlengths 2
189
| article
stringlengths 77
18.1k
|
|---|---|---|---|---|---|
2,701 | 2,808 | یزد | فرودگاه یزد | ایران، استان یزد، یزد، میدان صنعت، انتهای بلوار آزادگان، فرودگاه بین‌المللی شهید آیت‌الله صدوقی | فرودگاه شهید صدوقی یزددر پانزدهم دی‌ماه سال ۱۳۴۸ تاسیس شد و در حال حاضر دهمین فرودگاه کشور از نظر ترافیک هوایی و مسافری است. سالانه نزدیک به ۵۵۰ , ۰۰۰ نفر مسافر با حدود ۶۰۰۰ نشست و برخاست مسافری از خدمات این فرودگاه استفاده می‌کنند. فرودگاه یزد مقصد و مبدا شهرهای تهران، مشهد، کیش و بندرعباس در پروازهای داخلی و شهرهای دمشق، جده و مدینه در پروازهای بین‌المللی است. جابه‌جایی مسافر در این مسیرها توسط حدود ۱۰ شرکت هواپیمایی داخلی و خارجی صورت می‌گیرد. در حال حاضر، به‌طور متوسط روزانه ۱۰ پرواز مسافری (نشست و برخاست) در این فرودگاه انجام میشود. |
2,702 | 2,809 | یزد | بازار حاجی قنبر یزد | ایران، استان یزد، یزد، مجموعه امیرچخماق یزد | بازار حاجی قنبر یزد قدیمی‌ترین بخش از بازار یزد است و قدمت آن به قرن ۹ هجری قمری بازمیگردد. این راسته بخشی از یکی از مهم‌تریندیدنی‌های یزد، یعنی مجموعه امیر چخماق یزد محسوب میشود. عمده کالاهایی که در این بازار به فروش می‌رسد، شامل پارچه، شیرینی‌های یزدی، طلا و فرش میشود. بیشتر تزیینات بازار حاجی قنبر را کاشیکاری تشکیل می‌دهد و در قرن ۱۳ هجری قمری بر سر در بازار تکیه‌ای دیدنی و مرتفع به شیوه دیگر تکیه‌ها و حسینیه‌های یزد ساخته شد. عکس کاور از حمیدرضا دهقان |
2,703 | 2,810 | یزد | موزه وزیری یزد | ایران، استان یزد، یزد، خیابان امام، انتهای خیابان مسجد جامع، جنب مسجد جامع کبیر یزد | موزه وزیری یزدکه زیر نظر آستان قدس رضوی اداره میشود، تنها یک موزه نیست؛ بلکه مجوعه‌ای است با یک کتابخانه‌ی غنی که پژوهشگران و محققان در زمینه‌ی نسخ خطی، چاپ سنگی و اسناد تاریخی می‌توانند به آن مراجعه کنند. در این موزه کتابخانه ۴۹۴۰ نسخه‌ی خطی، ۵۵۳۰ نسخه‌ی چاپ سنگی، ۷۰ هزار سند تاریخی و ۲۵۰ هزار کتاب چاپی نگهداری میشود. همچنین در مجموعه وزیری می‌توان ده‌ها مرقع، صدها سکه، هزاران قطعه عکس از مراجع، بزرگان، علما و اماکن تاریخی وجاهای دیدنی یزد، ابزار و ادوات جنگی، عودسوز، ابزار و اشیای توزین، سماور، لباس‌های سنتی و قدیمی، مهر و نگین انگشتری، تابلوهای نقاشی، قلمدان و وسایل تزیینی و هنری را مشاهده کرد. همه روز به جز روزهای تعطیل از ساعت ۷ صبح تا ۱۹ می‌توانید از این موزه بازدید کنید. |
2,704 | 2,811 | یزد | موزه تاریخ طبیعی یزد | ایران، استان یزد، یزد، بلوار دانشجو، جنب اداره برق، اداره کل حفاظت محیط‌زیست استان یزد | موزه تاریخ طبیعی یزدکه زیر نظر اداره محیط‌زیست قرار دارد، یکی از مناسب‌ترینجاهای دیدنی یزدبرای علاقمند به حیات وحش و طبیعت است. در این موزه انواع تاکسیدرمی حیوانات و نمونه‌های گیاهان، پرندگان، خزندگان و … را در معرض نمایش قرار داده‌اند. بازدید برای عموم همه‌روزه به‌غیر از روزهای تعطیل، در ساعت‌های اداری امکان‌پذیر است. |
2,705 | 2,812 | یزد | موزه موقوفه میرزا محمد کاظمینی یزد | ایران، استان یزد، یزد، بلوار امامزاده جعفر، ضلع شمالی امامزاده، میدانگاه مجاور بلوار امامزاده جعفر و در کنار درب اصلی حرم | موزه موقوفه میرزا محمد کاظمینی یزد که با نام موزه کاظمینی یزد نیز شناخته میشود، از موزه‌های وقفی ومکان‌های دیدنی یزداست و زیر نظر اداره اوقاف اداره میشود. مجموعه موزه شامل هفت گنجینه با نام‌های قرآن و کتب ادیان، اسناد و نسخ خطی، سکه و اسکناس، عکس، تمبر نگین، مهر، اشیای تاریخی و کبریت میشود. بخش‌هایی از صحف حضرت ابراهیم (ع)، مزامیر (زبور) و انجیل پنجگانه، نسخی از سبحه الابرار جامی و کلیات سعدی، سکه‌هایی از دوران هخامنشیان، مقدونیه، سلوکیان، اشکانیان و ساسانیان، مهرهای تجار ایران در دوره قاجاریه و هشت هزار کبریت با طرح‌ها و ابعاد مختلف تنها قسمت کوچکی از این موزه را تشکیل می‌دهند. عکس‌ها از مسعود میرجلیلی |
2,706 | 2,813 | یزد | گنجینه سنگ یزد | ایران، استان یزد، یزد، خیابان آیت‌الله کاشانی، کنار کارخانه جنوب، مقابل پارک هفت‌تیر | گنجینه سنگ یزد که با نام موزه گنجینه سنگ یزد نیز شناخته میشود، یکی از جذاب‌ترینجاهای دیدنی یزدبرای علاقمندان به انواع سنگ‌های خاص است وموزه‌ای تخصصی در زمینه‌ی سنگ‌های قیمتی محسوب میشود. این موزه به همت آقای اردانی برپا شده است. مجموعه موزه شامل ۷۰ ویترین و بیش از ۱۵۰ نمونه میشود که در میان‌آن‌ها می‌توان از انواع سنگ‌های آمیتیس، صدف آبولون، ورفونیت، رسوبی، اپیدوت، ژیپس، سیلینیت و … دیدن کرد. همه‌روزه از ساعت ۹ صبح تا ۱۴ ظهر و ۱۷ عصر تا ۲۲ شب امکان بازدید از موزه وجود دارد. عکس‌ها از محمود یوسفی |
2,707 | 2,814 | یزد | موزه ترمه یزد | ایران، استان یزد، یزد، خیابان امام خمینی (ره)، کوچه شهیدان حسینیان | موزه ترمه یزد اولین موزه اختصاصی ترمه در استان یزد به شمار میرود و یکی از جذاب‌ترینجاهای دیدنی یزدبرای دوستداران ترمه است. این موزه که در دی‌ماه سال ۱۳۹۸ افتتاح شد، به فرآیند تحول تولید ترمه از شکل سنتی آن به شکل صنعتی می‌پردازد. همچنین در مجموعه موزه می‌توانید ۱۱ دستگاه بافت ترمه را مشاهده کنید. بازدید از موزه نیاز به هماهنگی دارد. |
2,708 | 2,815 | یزد | موزه اسناد مهربان پولاد | ایران، یزد، بلوار بسیج، کوچه بامسی، پلاک ۳۶ | موزه اسناد مهربان پولاد که با نام‌های موزه اسناد و نسخ خطی یزد یا موزه اسناد مهربان پولاد زرتشتی نیز شناخته میشود، از جاهای دیدنی یزد است. در این موزه تعدادی از نسخه‌های بسیار قدیمی و دست‌نویس اوستا و نامه‌هایی با موضوعات مختلف به نمایش گذاشته شده‌اند. علاوه بر این، عکس‌های قدیمی از برخی اماکن مهم زرتشتیان و بزرگان جامعه زرتشتی در معرض دید بازدیدکنندگان قرار گرفته‌اند. موزه اسناد مهربان پولاد به همت یکی از نوادگان شخصی به نام «مهربان پولاد» در کوچه بامسی (حدفاصل آتشکده ورهرام و آب‌انبار رستم گیو) و در بنایی متعلق به دوره صفویه راه‌اندازی شد. فاصله موزه از آتشکده زرتشتیان یزد که از مهم‌ترین جاهای دیدنی این شهر محسوب میشود، حدود پنج دقیقه است. مجوز موزه در سال ۱۳۹۵ خورشیدی از سوی سازمان میراث فرهنگی صادر شد و این مکان به‌عنوان نخستین موزه اسناد و نسخ استان یزد در محله زرتشتیان کار خود را آغاز کرد. در موزه اسناد مهربان پولاد پاره‌ای از آداب‌ورسوم زرتشتیان در قالب جشن‌ها و مراسم‌های آیینی به نمایش گذاشته می‌شوند تا بازدیدکنندگان هرچه بهتر با فرهنگ پیروان آیین زرتشت آشنا شوند. از بخش‌های مختلف موزه می‌توان به چهار پسکم، اتاق اوستا، تالار مراسم، اتاق شاه‌نشین، اتاق چاه، اتاق تمبر و سکه، دمنوش خانه و فروشگاه اشاره کرد. هزینه بازدید از موزه (در سال ۱۴۰۳) ۱۵ هزار تومان است و برای بازدید از تمامی بخش‌های آن به ۴۵ تا ۶۰ دقیقه زمان احتیاج خواهید داشت. |
2,709 | 2,816 | اردکان یزد | زیارتگاه چک چک | ایران، استان یزد، ۴۳ کیلومتری شرق اردکان، در دل کوه‌های بین اردکان و انجیر | زیارتگاه چک چک (پیر سبز) در حوالی اردکان یزد، از مهم‌ترین زیارتگاه‌های زرتشتیان جهان به شمار میرود که از اهمیت و ارزش زیادی نزد پیروان این دین برخوردار است. با این حال بازدید از این مکان معنوی برای گردشگرانی از مذاهب دیگر میتواند به نزدیکی فرهنگی و آشنایی با ادیان و آیین‌های مختلف بینجامد. زرتشتیان زیارتگاه‌های متعددی در یزد دارند؛ هرچند زیارتگاه چک چک به‌خاطر شکل خاص و موقعیت جغرافیایی‌اش، شهرت بیشتری دارد و از همین رو علاوه بر زرتشتیان، گردشگران زیادی نیز از آن دیدن می‌کنند. بر اساس باورهای زرتشتی، این کوه مقدس همان جایی است که یکی از شاهدخت‌های ساسانی به نام نیک بانو به آن پناه می‌برد و از نظرها غایب میشود. بعدها او به خواب چوپانی می‌آید و از او می‌خواهد که بنای پیر سبز را در آنجا بسازد. با ورود به این محل مقدس، متوجه فضای عرفانی و روحانی آن خواهید شد؛ جایی که هر انسانی با راز و نیاز با پروردگار به اوج آرامش می‌رسد. رمز و رازهای چک چک و قرارگیری آن در دل کوه و در وسط بیابان، همگی جذابیتی به آن داده‌اند که گردشگران زیادی هر سال بازدید از این مکان مقدس را در برنامه خود می‌گنجانند. برای آشنایی بیشتر با این اثر دیدنی، با ما همراه شوید. درباره زیارتگاه چک چک یزد بیشتر بدانید: معرفی چک چکزیارتگاه چک چک کجاست؟ مسیر چک چکتاریخچه زیارتگاه چک چکمعماری چک چکدلیل چکیدن آب از دیواره چک چکچک چک چند پله دارد؟ آداب حضور در زیارتگاه چک چکعکس‌های چک چک یزدزمان بازدید از چک چکامکانات زیارتگاه چک چکدیدنی‌های اطراف زیارتگاه چک چکمعرفی چک چک یزدزیارتگاه چک چک که با نام‌هایی همچون پیر سبز و چک چکو نیز شناخته میشود، ازجاهای دیدنی یزددر نزدیکی اردکان است و زرتشتیان سراسر جهان، عاشق این زیارتگاه هستند و از آن به‌عنوان نمادی از اتحاد جامعه زرتشتیان یاد می‌کنند. جالب اینکه می‌گویند چکیدن قطره‌های آب از دیواره و سقف این محل باعث شده است که آن را چک چک بنامند. در واقع، در دیواره سنگی یک‌طرف این زیارتگاه محلی وجود دارد که گیاهانی مثل مورد، پرسیاوشان و انجیر کوهی روییده است و آب از شکاف سنگ‌ها بیرون می‌آید و در حوض سنگی زیر آن جمع میشود. عکاس: جرمی توماسبرخی نیز به زیارتگاه مذکور، پیر سبز می‌گویند؛ در واقع، واژه پیر در آیین مهر، به آخرین گام عرفانی گفته میشود و واژه سبز به وجود درختان کهنسال چنار در این محل اشاره دارد. در زیارتگاه مذکور، اتاقک‌های ساده‌ای برای زائران زرتشتی وجود دارد که قدمت قدیمی‌ترین آنها به زمان ناصرالدین‌شاه می‌رسد و از همین رو جذابیتی دوچندان پیدا کرده‌اند. این زیارتگاه نه‌تنها از بعد دینی اهمیت دارد، بلکه به‌دلیل وجود آب و دارودرخت، از سایر زیارتگاه‌های زرتشتی یزد متمایز شده است. کار ساخت و نگهداری این مجموعه را زرتشتیان داخل و خارج از کشور انجام می‌دهند. منبع عکس: کرگدن نارنجی (عکاس: علی احمدیان) پیروان این آیین در روزهای ۲۴ تا ۲۸ خرداد از گوشه‌وکنار کشور و خارج از ایران برای انجام آیین‌های خاصی، خود را به این مکان می‌رسانند که از آن جمله می‌توان به نیایش همگانی، دعا، آوردن یا پختن نان نذری (سیرگ یا سیرو) و پخش آن بین زائران، خواندن اوستا و نیایش اهورامزدا، روشن‌کردن شمع و عود و آتش، سدره پوشی، خواندن سرودهای شاد، پختن آش و غذاهای نذری، گهنبار خوانی و … اشاره کرد. این مراسم به حدی باشکوه است که به‌عنوان حج زرتشتیان شناخته میشود. زرتشتیان در این محل گرد هم می‌آیند تا یاد نیک‌بانو و آنچه را که بر نیاکان آنها رفته است، گرامی بدارند؛ ضمن اینکه موبدی در لباسی سپیدرنگ، با صدایی موزون اوستا، کتاب مقدس زرتشتیان را قرائت می‌کند. عکاس: نامشخصعلاوه بر این، تازه عروس و دامادها نیز با حضور در این زیارتگاه، آغاز زندگی جدیدشان را متبرک می‌کنند. گردهمایی پنج روزه خردادماه این فرصت را به زرتشتیان می‌دهد تا ضمن ملاقات با هم‌کیشان خود، از وضعیت و حال آنها جویا شوند و همین طور از فضای زیبا و تماشایی این محل لذت ببرند و در نهایت با دلی شاد این زیارتگاه را ترک کنند. زرتشتیان در روزهای ۲۴ تا ۲۸ خرداد هر سال مراسم خاصی در زیارتگاه چک چک برگزار می‌کنندبه مناسبت فرا رسیدن جشن مهرگان نیز مراسم باشکوه دیگری در این مکان مقدس برگزار میشود. در این جشن، زرتشتی‌ها لباس ارغوانی می‌پوشند و برای ۶ روز به شادی مشغول می‌شوند. فقط زرتشتیان و کسانی که کارت دعوت دارند اجازه حضور در این مراسم را دارند. علاوه بر این، برای بازدید از این محل باید مبلغی را به‌عنوان ورودی پرداخت کنید. دکتر باستانی پاریزی درباره این زیارتگاه گفته است: زیارتگاهی نزدیک یزد است، به نام پیر سبز و پیر چک چکو، بدین علت که در آنجا آبی قطره‌قطره از سنگ می‌چکد و زرتشتیان هر سال یک‌بار (هفته اول تیرماه) به زیارت آنجا روند. ابتدا در قلعه اسعدان مراسمی انجام می‌دهند و عود و کندر و اسپند می‌سوزانند و چاه قلعه را زیارت می‌کنند. این چاه ۷۰ متر عمق دارد و بر سنگ‌نوشته‌ای مضمون این عبارت هست … شهربانو نوه یزدگرد برای رهایی از قید اسارت و فرار از دشمن، خویش را در این چاه انداخت و شهید شد. دشمن که سرچاه آمد، چاه را پر از آب دید و اثری از او ندید. زیارتگاه چک چک کجاست؟ عکاس: محسن سعیدی فرچک چک در شمال غرب یزد و نزدیکی شهر اردکان قرار دارد. این زیارتگاه در دامنه کوه چک چک خودنمایی می‌کند؛ کوهی که بین مردم یزد و کرمان، با نام «پیرسوز چک چک» نیز شناخته میشود. ساعات دسترسی: هرروز از ساعت هشت صبح تا ۶ بعدازظهرآدرس: استان یزد، ۴۳ کیلومتری شرق اردکان، در دل کوه‌های بین اردکان و انجیر (نمایش روی نقشه) مسیر چک چک یزدعکاس: نامشخصزیارتگاه چک چک در دل کوه‌های انجیر قرار گرفته است و با شهر یزد حدود ۹۶ کیلومتر فاصله دارد. برای اینکه به این محل مقدس بروید، باید وارد بزرگراه یزد-میبد شوید و سپس کمربندی میبد-احمد آباد را ادامه دهید. وقتی به میدان رسیدید، وارد جاده سمت راست شوید تا به چک چکو برسید. اگر از شهر اردکان عازم چک چک هستید، مسیری ۴۳ کیلومتری را در پیش خواهید داشت که با عبور از بلوار بهشتی و ورود به بلوار ولیعصر، به می‌دانی می‌رسید که با عبور از آن و ادامه مسیر، وارد جاده چک چکو میشوید. علاوه بر این، با کرایه خودرو از یزد، میبد یا اردکان می‌توانید خود را به این زیارتگاه برسانید. تاریخچه زیارتگاه چک چک یزدعکاس: نامشخصکارشناسان مذهبی و تاریخی هنوز درباره نحوه شکل‌گیری این زیارتگاه به اتفاق‌نظر نرسیده‌اند. با این حال، در ورودی آن نوشته‌ای قرار دارد که آقای رستم بلیوانی، رئیس سابق انجمن زرتشتیان شریف‌آباد یزد، مسئولیت گردآوری آن را برعهده داشته است و به تاریخچه و اتفاق‌های این محل اشاره دارد. در این متن آمده است که طبق اسناد تاریخی و مذهبی، در دوران سلطنت یزدگرد سوم، آخرین پادشاه ساسانی، اوضاع ایران به‌حدی رو به وخامت میرود که یزدگرد برای نجات خاندانش از مدائن راهی منطقه نسبتا امن یزد میشود. به همین دلیل برای محافظت از آنها، استحکامات آن روزگار (حصار و برج و خندق) بنا میشود و شاید اسم یزد از روی یزدگرد گرفته‌شده است. یزدگرد، پنج دختر و دو پسر داشت که با شایع‌شدن خبر مرگش، اعضای خانواده او به اطراف یزد متواری شده و هر یک به عاقبتی گرفتار می‌شوند. نیک‌بانو یکی از این افراد بود که به‌سمت کوهی (کوه چک چک) در ۴۳ کیلومتری شرق اردکان میرود و در آن غیب میشود؛ جایی که امروزه، زیارتگاه زرتشتیان جهان است. طبق روایات، نیک بانو با مشاهده دشمن، برای پاسداری از پاکدامنی خود، با ترس و گریه از کوهی بلند بالا میرود؛ اما دشمن فاصله چندانی با او نداشت. به همین دلیل این بانوی پاکدامن با آهی بلند از کوه می‌خواهد که او را نجات دهد و همچون مادری مهربان در آغوش بگیرد. ناگهان شکافی در کوه ایجاد و نیک بانو غایب میشود. منبع عکس: کرگدن نارنجی (عکاس: منصوره عمادی) پس از گذشت زمانی، از بالای این کوه خشک، قطره‌های آبی به زمین می‌چکید که مسافران را سیراب می‌کرد و اگر جمعیت زیاد یا گله گوسفندی به آنجا می‌رسید، جریان آب به‌حدی زیاد می‌شد که آب برای همه اندازه بود. گفته‌شده است که چوپانی پس از گم‌کردن و جستجو برای یافتن گله‌اش، خسته و تشنه به کوه می‌رسد و از قطره‌های آب دیواره سنگی آن سیراب میشود و به خواب میرود. او در خواب بانویی را می‌بیند که از گله‌اش محافظت می‌کند و به او می‌گوید، اتاقی در این محل بساز و ضمن روشن‌کردن شمع و چراغ، به دیگران نیز بگو چنین کنند. وقتی چوپان بیدار میشود، گله‌اش را صحیح و سالم می‌بیند. شاد و خوشحال به‌سراغ بزرگان زرتشتی میرود و به این ترتیب میتواند با کمک آنها زیارتگاهی بنا کند. به اعتقاد برخی افراد، هیچ‌وقت گلهای گم نشده بود و فقط نیک بانو به خواب یک چوپان می‌آید و چنین درخواستی از او می‌کند. لباس مقنعه‌مانندی در شکاف این کوه وجود داشت که برای تبرک کنده شده است. درخت چنار تنومندی با قدمت بیش از هزار سال در زیارتگاه قرار دارد که طبق بعضی روایات عصای نیک‌بانو بوده است و وقتی با آن به شکاف کوه می‌زند، آب شیرینی که از شکاف کوه می‌چکید، به رنگ سبز درمی‌آید. عکاس: احسان آمارلودر محل ورود نیک بانو، شکافی در کوه وجود دارد که چشمه‌ای جاری‌شده و از آب آن، درخت بزرگی به قطر بیش از یک متر از دل سنگ روییده است. طبق این افسانه، کوه چک چک هر سال به یاد نیک بانو اشک می‌ریزد. با وجود همه باورهایی که ذکر شد، عده‌ای بر این باورند که با توجه به ویژگی معابد آناهیتا که بر بالای یک بلندی بودند و آبی در آنها جریان داشت، این محل، یکی از معابد آناهیتا به حساب می‌آید. همچنین این زیارتگاه به سوی شرق احداث‌شده بود تا پیروان مهر بتوانند در زمان سپیده‌دم به آیین نیایش نور خورشید بپردازند. از طرفی، نیایشگاه‌های زرتشتی یزد، قرن‌ها قبل از روی کار آمدن سلسله ساسانی به وجود آمده‌اند و در طول تاریخ به فرار فرزندان یزدگرد سوم از تیسفون هیچ اشاره‌ای نشده و بعید است که آنها فاصله مرز ایران تا این محل را طی کرده باشند. معماری زیارتگاه چک چکعکاس: Lutz Stepputtisساختمان سنگی زیارتگاه چک چک شبیه به دهانه یک غار به نظر می‌رسد که در دل کوه قرار دارد و مجهز به امکاناتی مثل آب و برق است. این زیارتگاه شامل یک محوطه، ساختمان آتشکده و مجموعه‌ای از ساختمان‌ها میشود که در پنج طبقه نامنظم و به‌صورت پلکانی ساخته شده‌اند و در نهایت به آتشکده می‌رسند. زیارتگاه چک چک، ساختمانی سنگی در دل کوه استدر این مجموعه، اتاق‌ها یا شبستان‌هایی موسوم به «خیله» برای استراحت ساخته‌شده است و درون یکی از اتاق‌ها، چاهی قرار دارد که پیروان آیین زرتشت به‌منظور برآورده‌شدن حاجت‌ها و آرزوهای خود، نخی را دور طناب چاه گره می‌زنند. در کنار شبستان‌ها، یک تنور و آشپزخانه برای رفاه بازدیدکنندگان ساخته‌شده است تا بتوانند برای کشتن گوسفند نذری و پخت گوشت و نان از آنها استفاده کنند. در ورودی این زیارتگاه، در فلزی طلایی و زیبایی جلوه‌گری می‌کند که نقش سرباز هخامنشی با نیزه‌ای در دست روی آن نقش بسته است. این محل کفی از سنگ مرمر و سقفی سنگی دارد که یک چلچراغ در وسط آن آویزان است. عکاس: نامشخصاز بخشی از سقف، قطره‌های آب بر زمین می‌ریزد و به همین دلیل ظرف‌هایی برای جمع‌آوری آنها در نظر گرفته‌شده است که بخشی از آن برای مصرف خوراکی به کار میرود و بخشی به‌عنوان تبرک به زائران داده میشود. به‌دلیل ریزش قطره‌های آب، کف این محل همیشه نم دارد. پس از ورود به زیارتگاه شاهد دیواری خواهید بود که در کنار دو صخره سنگی بزرگ ساخته‌شده است و در کنار این صخره‌ها، محلی برای روشن‌کردن شمع وجود دارد. علاوه بر این، فروغ جاودانی زرتشت که همیشه فروزان است، در میان معبد قرار دارد. ظروف گردی در اطراف این آتش وجود دارد که به‌شکل یک گل لوتوس هستند و زائران در آنها شمع و عود روشن می‌کنند. زرتشتیان برنامه‌های خود را در کنار این آتش برگزار می‌کنند. عکاس: Lutz Stepputtisتعدادی تابلو از تاریخچه و اوراد زیارتگاه و همین طور نقاشی چهره‌های معروف و مقدس زرتشتی‌ها روی دیوار آن به چشم میخورد. در کنار آنها متوجه رنگ تیره و کدر دیوارهای آتشکده خواهید شد ک وجود آتش همیشه روشن دلیل آن است و همیشه یک هیربد، وظیفه روشن‌کردن آتش را بر عهده دارد. درخت چنار کهنسالی نیز در این زیارتگاه روییده که در فهرست میراث طبیعی ملی کشور به ثبت رسیده است. دلیل چکیدن آب از دیواره زیارتگاهعکاس: نامشخصتعدادی زمین‌شناس هلندی طی تحقیقاتی به این نتیجه رسیدند که این کوه روی گسلی با عمق یک کیلومتر قرار دارد. از همین رو آبراهه‌های زیرزمینی نمی‌توانند از این گسل عبور کنند و در نتیجه بالا می‌آیند و به‌دلیل جنس آهکی کوه می‌توانند از آن تراوش کنند. به عبارتی، بارندگی منشا این آب نیست و در طول سال هیچ‌گاه قطع نمی‌شود؛ هرچند که مقدار آن کم یا زیاد میشود. چک چک یزد چند پله دارد؟ منبع عکس: کرگدن نارنجی (عکاس: منصوره عمادی) آتشکده چک چک یزد حدود ۳۶۰ پله سیمانی دارد. در واقع رسیدن به زیارتگاه مستلزم بالارفتن از این تعداد زیاد پله در مسیری پیچ‌درپیچ است که در طول آن، نوشته‌هایی از اوستا روی دیوار دیده میشود. آداب حضور در زیارتگاه چک چکعکاس: Lutz Stepputtisورود به زیارتگاه چک چک مانند مساجد مسلمانان مستلزم رعایت یک سری آداب است. در این محل نیز مشابه سایر آتشکده‌ها باید هنگام ورود، کفش‌ها را درآوردید و سرپوش سفیدی (کلاه سفید برای مردها و روسری سفید برای زن‌ها) بر سر بگذارید. از آنجا که کف این محل مرطوب است، دمپایی سفیدی به شما می‌دهند تا پاهایتان خیس نشود. علاوه بر این، مشابه دین اسلام که بانوان در دوران قاعدگی نباید وارد مسجد شوند، همین موضوع برای این آتشکده نیز صدق می‌کند؛ موضوعی که روی تابلوهای ورودی به بازدیدکنندگان گوشزد شده است. در زمان مراسم عمومی زرتشتیان (۲۴ تا ۲۷ خردادماه) و روز سیزده بدر ورود غیرزرتشتیان به چک چک ممنوع است. عکس‌های چک چک یزدمنبع عکس: کرگدن نارنجی (عکاس: علی احمدیان، منصوره عمادی)، دیجی لوگ مجری تور مجازی گوگل، عکاس: کاظم میردهقان، Moji Soflaeian، امین مطلق، آرسام ضیایی، Lutz Stepputtisزمان بازدید از چک چک یزدبا توجه به موقعیت کویری زیارتگاه چک چک و گرمای شدید هوا در ماه‌های گرم سال، بهترین زمان بازدید از این محل را می‌توان ماه‌های فروردین و اردیبهشت در فصل بهار و مهر و آبان در فصل پاییز دانست. امکانات زیارتگاه چک چکعکاس: شیما پروین چیدر مجموعه چک چک هیچ فروشگاه یا رستورانی وجود ندارد و از همین رو پیش از سفر از شهر اردکان یا یزد باید نسبت به تهیه لوازم ضروری اقدام کنید. در طول راه نیز به‌جز یک پمپ‌بنزین، امکانات رفاهی دیگری وجود ندارد. در این محل سرویس بهداشتی نسبتا خوبی قرار دارد که فاقد سرویس فرنگی است. از نظر آب آشامیدنی نیز مشکلی وجود ندارد؛ هرچند که ترجیحا آب بهداشتی همراه داشته باشید. اتاقهایی در این زیارتگاه ساخته‌شده که فقط به استراحت و اسکان زائران زرتشتی اختصاص دارد. دیدنیهای اطراف زیارتگاه چک چکروستای خرانق: روستای خرانق با قدمت ۴۵۰۰ سال، از جمله جاهای دیدنی یزد به شمار میرود که بیشتر مورد توجه گردشگران اروپایی است. این روستای تاریخی با داشتن یکی از سازه‌های بزرگ خشتی کشور به خود می‌بالد. از جاذبه‌های روستا می‌توان به قلعه خرانق، منارجنبان، حمام، مسجد جامع و حسینیه، پل خرانق، آینه‌های خرانق نما، مزار بابا خادم و … اشاره کرد. شهر اردکان: شهر اردکان در فاصله نزدیکی از زیارتگاه قرار دارد و در نتیجه می‌توانید بخشی از زمان سفرتان را به بازدید ازجاهای دیدنی اردکاننظیر بافت قدیمی شهر اردکان، مسجد جامع اردکان، خانه تقدیری، کوچه ضیایی، مسجد حاج محمد سعیدا و موزه مردم‌شناسی اختصاص دهید. اگر تاکنون موفق به بازدید از زیارتگاه چک چک در اردکان یزد شده‌اید، در پایین این مقاله ازکجارواز تجربه‌های خود برای ما بگویید. عکس‌های گالری از گوگل‌مپ (عکاس: سهراب پورخلیلی). عکس کاور از گوگل مپ. عکاس: MeHRan Hoپرسش‌های متداولچک چک چند پله دارد؟ مسیر منتهی به آتشکده چک چک حدود ۳۶۰ پله دارد. بهترین زمان بازدید از زیارتگاه چک چک چه ماه‌هایی است؟ ماه‌های فروردین، اردیبهشت، مهر و آبان، بهترین زمان بازدید از این مکان مقدس هستند. چرا به این زیارتگاه، چک چک گفته میشود؟ از آنجا که قطره‌های آب از دیواره و سقف این آتشکده می‌چکد، به آن چک چک می‌گویند. زیارتگاه چک چک از چه بخش‌هایی تشکیل‌شده است؟ این مجموعه علاوه بر یک ساختمان آتشکده، دارای تعدادی اتاق (خیله) است که برای اسکان زائران زرتشتی در نظر گرفته‌شده است. سرویس بهداشتی نیز در این محل وجود دارد. |
2,710 | 2,817 | اردکان یزد | زیارتگاه پارس بانو | ایران، استان یزد، ۱۲۰ کیلومتری شمال غربی یزد، شهرستان اردکان، روستای زرجوع | نیایشگاه پارس بانو، بانوی پارس یا پیربانو ازجاهای دیدنی اردکانمحسوب میشود که در روستای زرجوع اردکان در درهای باریک با کوه‌های پوشیده از درختان بادام و انجیرکوهی قرار دارد. این محل یکی از زیارتگاه‌های مقدس زرتشتیان به حساب می‌آید که هر سال از ۱۳ تا ۱۷ تیر برای برگزاری مراسم در آن دور هم جمع می‌شوند. هرآنچه باید درباره زیارتگاه پارس بانو بدانید: زیارتگاه پارس بانو کجاست؟ معرفی زیارتگاه پارس بانوپارس بانو چه کسی بود؟ ساختمان زیارتگاه پارس بانونکات بازدید از زیارتگاه پارس بانوزیارتگاه پارس بانو کجاست؟ منبع عکس: گوگل مپ (عکاس: حمیدرضا بانی) زیارتگاه پارس بانو در ۱۲۰ کیلومتری شمال غربی شهر یزد قرار دارد. این زیارتگاه را می‌توانید در ۵۴ کیلومتری اردکان، در جنوب عقدا و درون درهای به نام زرجو (زرجوع) پیدا کنید. روستای زرجوع در مسیر درهای باریک قرار گرفته و کوه‌های اطراف آن پوشیده از درختان بادام و انجیرکوهی است. بنای اصلی نیایشگاه در کنار یک رودخانه فصلی خودنمایی می‌کند. آدرس: استان یزد، شهرستان اردکان، روستای زرجوع (نمایش روی نقشه) معرفی زیارتگاه پارس بانومنبع عکس: گوگل مپ (عکاس: نغمه میزانیان) زیارتگاه پارس بانو که با عناوین بانوی پارس یا پیربانو نیز شناخته میشود، منتسب به دختر یزدگرد سوم و خواهر شهربانو است. این زیارتگاه در کنار زیارتگاه‌هایی چون پیرسبز، هریشت، ستی پیر، نارستانه و نارکی، از مکان‌های مقدس زرتشتیان به حساب می‌آید که اعتقاد دارند، بانویی پاکدامن در آنجا از دست دشمنان پناه گرفته است. منبع عکس: گوگل مپ (عکاس: Kazem Nashveh) همه‌ساله زرتشتیان از روز مهر تا روز ورهرام از ماه تیر یعنی ۱۳ تا ۱۷ تیر ماه برای برپایی آیین‌های دینی و سنتی خود در این زیارتگاه گرد هم می‌آیند. در داخل زیارتگاه همانند دیگر زیارتگاه‌های زرتشتیان، چراغ روغنی قرار دارد که برخی از زرتشتیان برای ادای نذر خود، روغن و عود و حتی شیرینی می‌آورند و به برپایی شادی و جشن می‌پردازند. پارس بانو چه کسی بود؟ منبع عکس: گوگل مپ (عکاس: کاظم میردهقان) یزدگرد، دو پسر به نام‌های هرمزان و اردشیر و پنج دختر به نام‌های شهربانو، پارس بانو، مهربانو، نیک بانو و نازبانو داشت. یزدگرد پس از شکست از مسلمانان به خراسان گریخت و در آنجا به دست آسیابانی کشته شد. با شایع شدن خبر مرگ یزدگرد، خانواده وی در یزد با یکدیگر وداع کرده و هر یک به سمتی از اطراف یزد متواری شدند. پارس بانو و مهربانو به‌سمت شمال غرب یزد رفتند و در حوالی ارجنان از هم وداع کردند. مهربانو به‌سمت عقدا گریزان شد که بر اثر بی‌غذایی و رنج راه در عقدا فوت می‌کند. وی را در گوشه باغی به خاک می‌سپرند که اکنون به مزرعه مهر معروف است و مردم آن سامان آن را محل مهربانو می‌نامند و برای وی شمع روشن می‌کنند. منبع عکس: گوگل مپ (عکاس: نیما مجدآرا) پارس بانو در سمت غربی عقدا به زرجوع رسید و در کوهی غایب شد. شکاف سنگی زیارتگاه را محل غیبت پارس بانو می‌دانند. وی بعدها در خواب نابینایی آمد و با شفای وی می‌خواهد که در کنار کوه، زیارتگاهی برای زنده‌کردن نام پارس بانو بسازد. درگذشته لباس مقنعه‌مانندی در شکاف سنگ وجود داشت که آن را برای تبرک کنده و حفظ کرده‌اند. در ورودی زیارتگاه پارس بانو مزین به ابیات زیر است: ای پیر با مهر و صفا، الگوی پاکی و وفا، رنجیده از جور و جفا، در جستجویت آمدمای پارس بانو خسته‌ام، غمگین و دل‌شکسته‌ام، بر لطف تو دل‌بسته‌ام، من در حضورت آمدمای بانوی ایران‌زمین، ای خفته در این سرزمین، بر حلقه‌اش همچون نگین، در زرع جویت آمدمخاتون بانوها تویی، آواره‌ام ماوا تویی، درمان و داروها تویی، اینک به کویت آمدماندر دل این کوه‌ها، ماندی غریب‌ای آشنا، هستی غریبان را پناه، زین رو به سویت آمدمساختمان زیارتگاه پارس بانومنبع عکس: گوگل مپ (عکاس: حمیدرضا بانی) بنای اصلی نیایشگاه پارس بانو یا آتشکده زرجوع، گنبدی با کاشیکاری زیبا دارد. قدیمی‌ترین اثر تاریخی این زیارتگاه، سنگ‌نوشته ورودی آن محسوب میشود که قدمتش به دوره صفویه می‌رسد. در دامنه مجاور نیایشگاه، خیله‌هایی ساخته‌شده است تا خانواده‌ها در زمان ویژه زیارت پارس بانو که به‌مدت پنج روز ادامه دارد، برای سکونت موقت از آنها استفاده کنند. نکات بازدید از زیارتگاه پارس بانومنبع عکس: گوگل مپ (عکاس: دیجی لوک مجری تور مجازی گوگل) زیارتگاه پارس بانو بین زرتشتیان مقدس و گرامی است؛ هنگام بازدید به این محل و مراسم آنها احترام بگذارید. از ریختن زباله و نوشتن یادگاری بپرهیزید. پرسش‌های متداولزیارتگاه پارس بانو کجاست؟ زیارتگاه پارس بانو در ۵۴ کیلومتری اردکان در روستای زرجو (زرجوع) قرار دارد. آیین سنتی زیارتگاه پارس بانو چه زمانی برگزار میشود؟ همه‌ساله زرتشتیان از روز مهر تا روز ورهرام از ماه تیر یعنی ۱۳ تا ۱۷ تیر ماه برای برپایی آیین‌های دینی و سنتی خود در این زیارتگاه گرد هم می‌آیند. پارس بانو چه کسی بود؟ گفته میشود که پارس بانو دختر یزدگرد سوم بود که هنگام فرار از دست دشمنان، به زرجوع آمد و در کوهی غایب شد. قدیمی‌ترین اثر موجود در زیارتگاه پارس بانو چیست؟ قدیمی‌ترین اثر تاریخی این زیارتگاه، سنگ‌نوشته ورودی آن محسوب میشود که قدمتش به دوره صفویه می‌رسد. نویسنده: آزاده یوسف‌نژاد / بازنویسی: صدیقه شجاعی |
2,711 | 2,818 | اردکان یزد | پارک ملی سیاه کوه | ایران، استان یزد، اردکان، کیلومتر ۴۰ جاده اردکان – چوپانان | پارک ملی سیاه کوه از بکرترین پارک‌های ملی کشور و ازجاهای دیدنی اردکانبه شمار میرود که با وجود ده‌ها گونه نادر جانوری و گیاهی، از ناشناخته‌ترین مناطق حفاظت‌شده دنیا است. این منطقه به‌عنوان تنها پارک ملی استان یزد و بکرترین پارک ملی کشور محسوب میشود. از مهم‌ترین گونه‌های جانوری سیاه کوه می‌توان به یوزپلنگ آسیایی، آهو، جبیر، کاراکال، شاه روباه، شغال، گرگ، کفتار، تشی، بالابان، دلیجه، عقاب طلایی، کبک تیهو، هوبره و … اشاره کرد. ضمن اینکه گونه‌های گیاهی متنوعی همچون گز، تاغ، بنه، بادام کوهی، گون، درمنه، قیچ، اسکنبیل، پرند، آویشن شیرازی و … در پارک ملی وجود دارند. هرآنچه باید درباره پارک ملی سیاه کوه بدانید: پارک ملی سیاه کوه کجاست؟ راه‌های دسترسی به پارک ملی سیاه کوهتاریخچه پارک ملی سیاه کوهمعرفی پارک ملی سیاه کوهجانوران پارک ملی سیاه کوهپوشش گیاهی پارک ملی سیاه کوهآب‌وهوای پارک ملی سیاه کوهنکاتی درباره پارک ملی سیاه کوهپارک ملی سیاه کوه کجاست؟ پارک ملی سیاه کوه در جوار منطقه حفاظت‌شده سیاه کوه در محدوده بین استان‌های یزد و اصفهان واقع‌شده است؛ به‌طوری که بخش‌های جنوبی این منطقه در استان یزد و بخش‌های شمالی آن در استان اصفهان قرار دارد. در واقع، این پارک در حدفاصل مختصات ۳۲ ° ۴۱ ' ۲۵ «N ۵۳ ° ۴۷ ' ۵۱» E و ۳۳ ° ۳۰ ' ۳۵ ٫ ۶ «N ۵۴ ° ۹ ' ۲۶ ٫ ۸» E جای گرفته است. آدرس: استان یزد، اردکان، ورودی جنوب‌شرقی در کیلومتر ۴۰ جاده اردکان-چوپانان / ورودی شمال‌شرقی در کیلومتر ۱۱۵ همین جاده (نمایش روی نقشه) راه‌های دسترسی به پارک ملی سیاه کوهمنبع عکس: سایت gotoyazd. com (عکاس: ناشناس) با توجه به قرارگیری کویر سیاه کوه در حاشیه جنوبی منطقه حفاظت‌شده و پارک ملی سیاه کوه، دسترسی به پارک ملی صرفا از طریق منطقه حفاظت‌شده سیاه کوه امکان‌پذیر است. از این‌رو دو ورودی اصلی در شمال‌شرقی و جنوب‌شرقی منطقه حفاظت‌شده سیاه کوه که هر دو از جاده آسفالته اردکان-چوپانان منشعب می‌شوند، به‌عنوان راه‌های دسترسی اصلی به منطقه محسوب هستند. ورودی جنوب‌شرقی در کیلومتر ۴۰ جاده اردکان-چوپانان و ورودی شمال‌شرقی در کیلومتر ۱۱۵ همین جاده قرار دارد. تاریخچه پارک ملی سیاه کوهمنبع عکس: سایت gotoyazd. com (عکاس: ناشناس) پارک ملی سیاه کوه با مساحت ۸۰ , ۷۸۶ هکتار در کنار منطقه ۱۲۴ , ۹۹۶ هکتاری حفاظت‌شده سیاه کوه قرار دارد. در مهر سال ۱۳۸۰ هجری شمسی منطقه‌ای به وسعت ۲۰۰ هزار هکتار به‌عنوان منطقه حفاظت‌شده معرفی شد و پس از آن با توجه به ویژگیهای شاخص بخش‌های غربی منطقه حفاظت‌شده سیاه کوه و قابلیت‌های حفاظتی آن، پیگیری‌های لازم از سوی اداره کل حفاظت محیط‌زیست استان یزد انجام شد و ۸۰ هزار هکتار از اراضی غربی منطقه حفاظت‌شده سیاه کوه در سال ۱۳۸۶ هجری شمسی به پارک ملی ارتقا یافت. جالب است بدانید که اولین گزارش جهت ثبت سیاه کوه به‌عنوان منطقه ممنوعه از سال ۱۳۷۷ هجری شمسی توسط دکتر اقبالی و تعدادی از حافظان محیط‌زیست به سازمان محیط‌زیست ارائه شد. معرفی پارک ملی سیاه کوهمنبع عکس: عکس از پی‌دی‌اف سایت yazd. doe. ir (عکاس: ناشناس) پارک ملی سیاه کوه در استان یزد یکی از ۳۰ پارک ملی کشور است که گونه‌های نادر و در حال انقراضی را در دل خود جای داده است. این پارک بخشی از تشکیلات فلات مرکزی ایران است و سازندهای سنگ‌شناسی این پارک از نظر سن، تمامی دوران‌های زمین‌شناسی را در بر می‌گیرند. از قدیمی‌ترین تشکیلات منطقه می‌توان به تشکیلات پرکامبرین اشاره کرد و در مقابل جوان‌ترین تشکیلات این عرصه، رسوبات کواترنری هستند. بلامعارض بودن، عاری از تعارضات انسانی و نبود توسعه شهری و روستایی و آبادی تا فاصله ۵۰ کیلومتری، این منطقه را از نظر حفظ، نگهداری و احیای جمعیت گونه‌های حیات‌وحش ممتاز ساخته است. به‌عبارتی، ارتفاعات سیاه کوه در کنار سایر ناهمواری‌های تپه‌ماهوری، از مطلوب‌ترین زیستگاه‌های حیات‌وحش علف‌خوار کشور محسوب میشود و جمعیت مناسبی از گونه‌های ارزشمند نظیر کل، بز، قوچ و میش را در خود جای داده است. ارتفاعات منطقه به‌صورت تقریبا پیوسته در امتداد محور طولی منطقه گسترده شده‌اند؛ اما مرتفع‌ترین بخش عرصه با عنوان قله کافرکوه در نیمه جنوبی منطقه قرار دارد. منبع عکس: سایت gotoyazd. com (عکاس: ناشناس) بخش‌های دشتی پارک ملی سیاه کوه غالبا در مجاورت ارتفاعات موجود و در حاشیه شرقی و غربی منطقه واقع شده‌اند و علاوه بر آن، در فواصل موجود بین ارتفاعات نیز دشت‌های کوچکی با ضخامت کم‌خاک مشاهده میشود. این منطقه از نظر تراکم پوشش گیاهی شرایط مطلوبی برای زیست جانوران حاشیه کویر دارد. ضمن اینکه به‌علت بعد مسافت تا مکان‌های مسکونی و فقدان تعدد راه‌های ارتباطی، از دستبرد شکارچیان و اشکال مختلف توسعه مصون مانده و دستیابی به اهداف حفاظتی و اجرای برنامه‌های مدیریتی آسان‌تر شده است. پارک ملی سیاه کوه نیز همانند پناهگاه نایبندان و منطقه حفاظت‌شده کالمند-بهادران از ویژگیهای منحصربه‌فردی برخوردار است که می‌توان از آن در بخش گردشگری به بهترین نحو استفاده کرد. جانوران پارک ملی سیاه کوهپستاندارانمنبع عکس: سایت gotoyazd. com (عکاس: ناشناس) به‌طور کلی در پارک ملی و منطقه حفاظت‌شده سیاه کوه ۱۹ گونه پستاندار شناسایی‌شده است که از این تعداد هشت گونه به‌عنوان اولویت‌های حفاظتی مطرح شده‌اند؛ اما در بین آنها یوزپلنگ، کاراکال و شاه روباه اهمیت بیشتری دارند. پستانداران پارک ملی و منطقه حفاظت‌شده سیاه کوه عبارت‌اند از کل و بز، قوچ و میش، جبیر، گرگ، شغال، روباه معمولی، شاه روباه، پلنگ، یوزپلنگ آسیایی، کاراکال، کفتار، خرگوش، تشی، خارپشت ایرانی، هامستر خاکستری، موش خانگی، دوپای کوچک، پامسواکی بزرگ و روباه شنی. نکته قابل‌توجه این است که این منطقه، یکی از سه سایت اصلی پرورش یوزپلنگ ایرانی محسوب میشود و در کنار منطقه دره انجیر خرانق، ۶۰ درصد جمعیتیوز ایرانیرا به خود اختصاص داده است. زیستگاه کل و بز در ارتفاعات سیاه کوه و زیستگاه قوچ و میش در ارتفاعات و دامنه‌های قاسم وزیر و یارعلی از شرایط مطلوبی برخوردار هستند. جبیر (غزال ایرانی) از دیگر گونه‌های برجسته پارک ملی به شمار میرود که دامنه انتشار آن در عرصه‌های دشتی شرق پارک ملی و منطقه حفاظت‌شده سیاه کوه گسترده شده و جمعیت آن روند روبه رشدی به خود گرفته است. پرندگانمنبع عکس: سایت gotoyazd. com (عکاس: ناشناس) ۳۴ گونه پرنده در سیاه کوه شناسایی‌شده که ۱۱ گونه واجد ارزشهای حفاظتی است. در میان پرندگان این منطقه عقاب شاهی، بالابان، شاهین، بحری و هوبره بر اساس قوانین کشور در معرض خطر انقراض قرار دارند. سایر پرندگان این منطقه شامل سارگپه پا بلند، زاغ بور، باقرقره شکم سیاه، باقرقره گندمی، چکاوک بیابانی، تیهو، کبک، زنبور خوار معمولی و انواعی از گنجشک سانان میشود. منبع عکس: سایت gotoyazd. com (عکاس: ناشناس) هوبره از پرندگان مهاجری است که در دشت‌های اطراف سیاه کوه، یارعلی و قاسم وزیر در زمستان دیده میشود و پرندگان مهاجری از راسته شاهین‌سانان و پرندگان کنار آبزی نیز در منطقه دیده شده‌اند. خزندگانبزمجه بیابانی، سوسمار خاردم ایرانی، آگامای سروزغی خاکستری، آگامای چابک، مار شاخدار، شترمار شیرازی، لاک‌پشت مهمیزدار و جکوی دم پخ کایزرلینگ از جمله خزندگان شناسایی‌شده در پارک ملی سیاه کوه محسوب می‌شوند. پوشش گیاهی پارک ملی سیاه کوهمنبع عکس: سایت gotoyazd. com (عکاس: ناشناس) تاکنون ۴۷ گونه گیاهی در پارک ملی سیاه کوه شناسایی‌شده است که چهار گونه شامل کلاه میرحسن دم‌عقربی، شور یزدی، آویشن شیرازی و گل زوفا دارای ارزش حفاظتی هستند و دو گونه نیز از نظر ارزشهای اکولوژیکی باید مورد توجه قرار بگیرند. رویشگاه‌های طبیعی منطقه شامل انواعی از تیپ‌های گیاهی است که از آن جمله می‌توان به تیپ درمنه-قیچ، تیپ قیچ، تیپ پرند، تیپ رمس، تیپ رمس-قیچ، تیپ جفنه-درمنه، تیپ گز، تیپ تاغ، تیپ کسیدان و تیپ بادام کوهی اشاره کرد. آب و هوای پارک ملی سیاه کوهمنبع عکس: سایت gotoyazd. com (عکاس: ناشناس) بر اساس تحلیل آمار ایستگاه‌های اقلیمی (کلیماتولوژی) اطراف پارک ملی و منطقه حفاظت‌شده سیاه کوه، متوسط بارندگی سالانه منطقه ۴۸ میلی‌متر برآورد شده است که حداکثر بارندگی در فصل زمستان در دی‌ماه و حداقل در فصل تابستان اتفاق می‌افتد. تغییرات دمایی شبانه‌روز در این منطقه شدید است؛ به‌گونه‌ای که زمستان‌های سرد و خشک و تابستان‌های بسیار گرم و خشک دارد. با توجه به اقلیم و موقعیت جغرافیایی منطقه، هیچ‌گونه رودخانه دائمی در پارک ملی سیاه کوه وجود ندارد و تنها در زمان بارندگی‌های شدید، رودخانه‌های فصلی و موقت منطقه آبدار می‌شوند. مهم‌ترین منابع تامین‌کننده نیاز آبی حیات وحش شامل چشمه‌ها و سنگآبها است و منبع اصلی تامین آب مورد نیاز گونه‌های کوه‌زی ارتفاعات سیاه کوه، به‌ویژه کل و بز، نیز سنگآبها هستند. از منابع دیگر آب در این منطقه می‌توان از چشمه قاسم وزیر، چشمه یارعلی، چشمه‌خلق، دوگنبد، چاه ریزآب خرما، سبز‌چاه، قناتوک، ریزآب صالحی، ریزآب معراجی و چشمه تیهو نام برد. منبع عکس: سایت gotoyazd. com (عکاس: ناشناس) همچنین برای رفع مشکل کم آبی در سالهای اخیر تعدادی آب‌انبار توسط اداره کل حفاظت محیط‌زیست استان یزد ساخته‌شده است که در خشکسالی‌ها نقش بسیار مهمی در ماندگاری حیات وحش در منطقه ایفا کرده‌اند. از جمله این آب‌انبارها می‌توان به آب‌انبار لای‌معدن، ریزآب‌خرما، چهل‌تغار، قاسم‌وزیر و آب‌انبار حوض ابریشم اشاره کرد. نکاتی درباره پارک ملی سیاه کوهمنبع عکس: سایت gotoyazd. com (عکاس: ناشناس) متاسفانه امکانات و تجهیزات این پارک ملی بسیار ضعیف‌تر از استانداردهای کشور است و زیرساخت‌های لازم برای بازدید مردم و علاقه‌مندان با توجه رویکردهای محیط زیستی وجود ندارد. پارک ملی سیاه کوه یکی از پهناورترین و بکرترین پارک‌های ملی ایران محسوب میشود که تنها چهار محیطبان با امکانات بسیار کم دارد. دکتر محمدرضا اقبالی پزشکی بود که با عشق به طبیعت و در کنار دیگر دوستانش، حدود یک دهه از عمر خود را برای ثبت منطقه سیاه کوه به‌عنوان یکی از ۳۰ پارک ملی کشور سپری کرد. ایشان بیش از ۱۵ سال از پایان عمر خود را برای احیا، حفاظت و نگهداری از گونه‌های نادر و در حال انقراض منطقه سیاه کوه اردکان صرف کرد. پرسش‌های متداولپارک ملی سیاه کوه کجاست؟ پارک ملی سیاه کوه در جوار منطقه حفاظت‌شده سیاه کوه در محدوده بین استان‌های یزد و اصفهان واقع‌شده است. سیاه کوه از چه زمانی به پارک ملی تبدیل شد؟ منطقه سیاه کوه اردکان در سال ۱۳۸۰ به‌عنوان منطقه حفاظت‌شده اعلام و بخشی از آن در سال ۱۳۸۶ به پارک ملی سیاه کوه تبدیل شد. بهترین ویژگی پارک ملی سیاه کوه چیست؟ بلامعارض بودن، عاری از تعارضات انسانی و نبود توسعه شهری و روستایی و آبادی تا فاصله ۵۰ کیلومتری، این منطقه را از نظر حفظ، نگهداری و احیای جمعیت گونه‌های حیات‌وحش ممتاز ساخته است. مهم‌ترین جانور پارک ملی سیاه کوه کدام است؟ یوزپلنگ ایرانی. این منطقه، یکی از سه سایت اصلی پرورش یوزپلنگ ایرانی محسوب میشود و در کنار منطقه دره انجیر خرانق، ۶۰ درصد جمعیت یوز ایرانی را به خود اختصاص داده است. نویسنده: بهنام شکوری / بازنویسی: صدیقه شجاعی |
2,712 | 2,819 | اردکان یزد | زیارتگاه پیر هریشت | ایران، استان یزد، ۹۰ کیلومتری غرب یزد، ۱۵ کیلومتری اردکان، جاده چوپانان | زرتشتیان مانند پیروان دیگر ادیان الهی دارای نیایشگاه‌هایی هستند که برای راز و نیاز و برگزاری مراسم خاص به آنها مراجعه می‌کنند. از جمله معابدی که مربوط به پیروان این دین است، می‌توان به زیارتگاه پیر هریشت اشاره کرد که ازجاهای دیدنی اردکانبه شمار میرود. این نیایشگاه و آتشکده در ۹۰ کیلومتری غرب یزد، در دامنه کوه‌های کم‌ارتفاع و بدون پوشش گیاهی قرار دارد. زرتشتیان بر این باورند که «هریشت» محل غایب‌شدن یکی از کنیزهای بانوی «یزدگرد ساسانی» است. هرآنچه باید درباره زیارتگاه پیر هریشت بدانید: زیارتگاه پیر هریشت کجاست؟ معرفی زیارتگاه پیر هریشتبخش‌های مختلف زیارتگاه پیر هریشتجشن‌های مذهبی زیارتگاه پیر هریشتمراسم هیرومبا در زیارتگاه پیر هریشتزیارتگاه پیر هریشت کجاست؟ منبع عکس: ویکی مدیا (عکاس: Reza mihandoostdar) پیر هریشت در ۹۰ کیلومتری شهر یزد و ۱۵ کیلومتری شهر اردکان قرار گرفته است. آدرس: استان یزد، شهرستان اردکان، ۱۵ کیلومتری شرق اردکان، جاده چوپانان، زیارتگاه پیر هریشت اردکان (نمایش روی نقشه) معرفی زیارتگاه پیر هریشتمنبع عکس: گوگل مپ (عکاس: نیما فرهادی) زیارتگاه پیر هریشت یکی از نیایشگاه‌های زرتشتیان است که به یکی از ندیمگان دختر یزدگرد سوم ساسانی به نام مروارید (در برخی روایات گوهربانو) تعلق دارد. گفته میشود که او به‌دنبال تعقیب اعرابی که به ایران حمله کرده بودند، از کاروان جدا میشود و به محلی پناه می‌برد و به نیایش خدا مشغول شده و ناگهان ناپدید میشود. پس از سال‌ها گوهر بانو بر کودکی نمایان میشود و از او می‌خواهد که از پدرش درخواست کند تا پیر هریشت را بسازد. حکایات هم حاکی از آن است که دلیل اعتقاد زرتشتیان به این محل، غیب‌شدن همین کنیز باشد. بخش‌های مختلف زیارتگاه پیر هریشتمنبع عکس: گوگل مپ (عکاس: نیما فرهادی) برای رسیدن به زیارتگاه پیر هریشت باید از پله‌هایی استفاده کنید که به‌سمت بالای کوه ساخته‌شده است. در ورودی زیارتگاه بالای پله‌ها قرار دارد. شکل هندسی زیارتگاه پیر هریشت ترکیبی از مربع و دایره است. در ورودی بنا، ایوانی در سمت جنوب شرقی قرار دارد. بعد از ورودی، اتاق مدوری با سقف گنبدی به چشم میخورد که در غرب آن، درگاهی با دو پله، راه ورود به اتاق اصلی است که مستطیلی‌شکل و دارای سقف گنبدی است. در اتاق مدور محلی برای روشن‌کردن آتش به چشم میخورد و دورتادور آن سکوهایی جهت نشستن زیارت‌کنندگان قرار گرفته است. در شرق اتاق مدور، دو اتاق مربع شکل وجود دارد که پوشش سقف یکی مسطح و دیگری گنبدی است و اکنون کاربرد انباری دارند. منبع عکس: گوگل مپ (عکاس: رامین کیانی‌پور) علاوه بر این، اتاق دیگری در این ساختمان قرار گرفته است که آن را محل ناپدیدشدن گوهربانو می‌دانند. در کف این اتاق، قسمتی از صخره را با شیشه محصور کرده‌اند که شکل قبر را در ذهن تداعی می‌کند. در مجاور آن، کلکی قرار دارد که نقش چراغ روغن‌سوز را ایفا می‌کند و روی آن سه شعله روشن است. داخل بنای زیارتگاه، گچی است و در اطراف سقف، نقوش تزیینی گچی با نقش گلهای شانزده پر و نیلوفر دیده میشود. منبع عکس: گوگل مپ (عکاس: محمد محبوبی) پایین این کوه آهکی سیاه‌رنگ، ساختمان‌هایی به نام «خیله» توسط خیراندیشان ساخته‌شده است و برای اسکان چند روزه زیارت‌کنندگانی به کار می‌رودکه از راه دور و نزدیک به این مکان می‌آیند. همچنین آب‌انباری در پایین زیارتگاه وجود دارد. جشن‌های مذهبی زیارتگاه پیر هریشتمنبع عکس: ویکی پدیا (عکاس: Abdorreza Heidari) زرتشتیان هر سال از روز امرداد تا روز خور از ماه فروردین (هفت تا ۱۱ فروردین) برای برگزاری آیین‌های دینی و سنتی از اقصانقاط جهان به این زیارتگاه می‌آیند. همچنین زرتشتیان شریف آباد در ۲۶ فروردین، جشن آتش‌افروزی (هیرومبا) را در این زیارتگاه برگزار می‌کنند. مراسم هیرومبا در زیارتگاه پیر هریشتمنبع عکس: گوگل مپ (عکاس: اشکان صومعی) جشن هیرومبا، یکی از جشن‌های اصلی زرتشتیان است که آنها برای تهیه هیزم آتش این جشن تا قبل از غروب آفتاب به نیایشگاه پیر هریشت می‌روند. در این جشن برخی از بانوان زرتشتی با پوشیدن لباس‌های سنتی، در میان انبوهی از تماشاگران شروع به دایره‌زنی می‌کنند. سپس چند مرد چوب به دست که چادرشب به دور کمر پیچیده‌اند، با شادی و عربونه‌نوازی به داخل خیله‌های زیارتگاه رفته و مسافران را به‌آرامی چوب می‌زنند. در پایان مراسم نیز مسافران، قند و شربت یا وجه نقدی را پیشکش می‌کنند. پس از پذیرایی با شربت و شیرینی، زرتشتیان به شادی و پایکوبی در سالن می‌پردازند تا هنگام ناهار برسد. پس از ناهار کمی استراحت می‌کنند و برای آخرین بار مشغول نیایش در پیر هریشت می‌شوند. سپس آنها به آتشکده شریف‌آباد می‌روند و به آتش‌افروزی هیرمبا می‌پردازند. منبع عکس: گوگل مپ (عکاس: Homa Eivazkhani) در آنجا، هر زن و مردی سعی می‌کند تا با آوردن حتی یک شاخه هیزم خشک در این جشن مشارکت کند. موبدان برای یادبود درگذشتگان، نام آنها را می‌خوانند و مردان در دو گروه با صدای بلند، کلمه «هیرومبا» را به‌نوبت بیان می‌کنند و به‌سمت پایین خم می‌شوند. موبدان بعد از غروب آفتاب و ادای آیین‌ها، هیزم‌های جمع شده را آتش می‌زنند و جشن را به پایان می‌رسانند. پرسش‌های متداولزیارتگاه پیر هریشت کجاست؟ پیر هریشت در ۹۰ کیلومتری شهر یزد و ۱۵ کیلومتری شهر اردکان قرار گرفته است. اهمیت زیارتگاه پیر هریشت در چیست؟ زرتشتیان بر این باورند که «هریشت» محل غایب‌شدن یکی از کنیزهای دختر یزدگرد ساسانی است. جشن‌های مذهبی چه زمانی در زیارتگاه پیر هریشت برگزار میشود؟ زرتشتیان هر سال از هفت تا ۱۱ فروردین برای برگزاری آیین‌های دینی به این زیارتگاه می‌آیند. همچنین زرتشتیان شریف آباد جشن هیرومبا را در ۲۶ فروردین در این زیارتگاه برگزار می‌کنند. پیر هریشت چه کسی بود؟ پیر هریشت یکی از ندیمگان دختر یزدگرد سوم ساسانی بود که گفته میشود به‌دنبال تعقیب اعرابی که به ایران حمله کرده بودند، از کاروان جدا میشود و به محلی پناه می‌برد. سپس به نیایش خدا مشغول شده و ناگهان ناپدید میشود. نویسنده: هانیه احمدی / بازنویسی: صدیقه شجاعی |
2,713 | 2,820 | اردکان یزد | کویر سیاه کوه | ایران، یزد، ۴۰ کیلومتری شمال شهر اردکان و ۲۰ کیلومتری جنوب شهر انارک، شمال اردکان به‌سمت احمدآباد | کویر سیاه کوه یا عقدا که به آن کویر اردکان نیز گفته میشود، یکی از بزرگ‌ترین کویرهای استان یزد است که در شمال اردکان قرار دارد. در داخل کویر هیچ‌گونه پوشش گیاهی قابل‌مشاهده نیست و به‌خاطر عدم دسترسی به چشمه‌های آب شیرین، حیات وحش خاصی در این منطقه وجود ندارد. هرآنچه باید درباره کویر سیاه کوه بدانید: کویر سیاه کوه کجاست؟ مسیرهای دسترسی به کویر سیاه کوهمعرفی کویر سیاه کوهپوشش گیاهی کویر سیاه کوهحیات‌وحش کویر سیاه کوهبهترین زمان سفر به کویر سیاه کوهاقامت در کویر سیاه کوهنکات بازدید از کویر سیاه کوهکویر سیاه کوه کجاست؟ کویر سیاه کوه در ۴۰ کیلومتری شمال شهر اردکان و ۲۰ کیلومتری جنوب شهر انارک در استان یزد قرار دارد. این کویر از سمت جنوب به کوه نمک و گریگون، از غرب به بیابان‌های نایین و نو گنبد و از شمال به ارتفاعات انارک محدود میشود. آدرس: استان یزد، اردکان، شمال اردکان به‌سمت احمد آباد (نمایش روی نقشه) مسیرهای دسترسی به کویر سیاه کوهمنبع عکس: گوگل مپ (عکاس: سجاد علیزاده) مسیر اول: مسیر اردکان به احمدآباد و سپس جاده خاکی احمدآباد است که از کنار خط آهن می‌گذرد و به کویر سیاه کوه می‌رسد. مسیر دوم: مسیر انارک به ایستگاه راه‌آهن نایین و سپس جاده خاکی کنارگذر خط آهن تا ایستگاه نو گنبد است. مسیر سوم: مسیر خاکی انارک به اسماعیلان (روستایی در ۹ کیلومتری جنوب انارک) و سپس سیاه کوه است. معرفی کویر سیاه کوهمنبع عکس: گوگل مپ (عکاس: علی کاشانی‌زاده) کویر سیاه کوه که با نام کویر عقدا نیز شناخته میشود، ازجاهای دیدنی اردکاندر استان یزد است. این کویر داخل فرورفتگی نامنظمی در مجاورت کویرهای اردستان و زردین قرار دارد. اطراف این کویر پوشیده از سنگ‌های آذرین و آهکی است. مخروط‌افکنه‌های وسیعی در امتداد جنوب‌غربی روی سطح این کویر توسعه یافته‌اند. دو رودخانه اصلی آن از انتهای شمالی و جنوبی وارد کویر می‌شوند. جریان‌های سیلابی نیز از سمت جنوب‌شرقی یزد به این کویر جریان می‌یابند. منبع عکس: گوگل مپ (عکاس: سجاد علیزاده) در قسمت جنوبی این کویر و در حدفاصل زمین‌های نمکزار، باتلاق وجود دارد. بیشتر سطح صفحات رسی این کویر ناهموار هستند و حالت بادکرده دارند که نشان‌دهنده شوری زیاد و بالابودن سطح آب زیرزمینی در این کویر است. به‌طور موضعی در امتداد بخش غربی این کویر حفره‌هایی دیده میشود که بر اثر افت سطح زمین به وجود آمده‌اند. بعضی از این فرورفتگی‌ها بیضوی هستند و طول آنها تا یک متر می‌رسد. همچنین ۶۰ سانتی‌متر عرض و ۱۵ سانتی‌متر عمق دارند. کویر سیاه کوه شکلی شبیه به هلال ماه دارد که در قوس درونی هلال آن سیاه کوه با ارتفاع ۲ , ۰۵۰ متر قرار گرفته است. میانگین ارتفاع این کویر از سطح آب‌های آزاد حدود ۷۳۰ متر است. پوشش گیاهی کویر سیاه کوهطبیعت انارک؛ منبع عکس: گوگل مپ (عکاس: مهدی داوری) در داخل کویر سیاه کوه هیچ‌گونه پوشش گیاهی قابل‌مشاهده نیست. تنها در حاشیه کویر گیاهان هالوفیت و شورپسند همچون اشنان و گز وجود دارند. در خارج از منطقه کویری و در زمین‌هایی که شوری خاک کمی کاهش می‌یابد، می‌توان پوشش گیاهی شامل گون، اسفناج وحشی، تره تیزک، کاکوتی، فرفیون، گل گندم، شقایق کوهی، انغوزه، زنبق صحرایی، ملیکا و خارشتر را مشاهده کرد. حیات وحش کویر سیاه کوهمنبع عکس: گوگل مپ (عکاس: سجاد علیزاده) به‌دلیل شوری خاک، ضعف پوشش گیاهی و نبود چشمه‌های آب شیرینتصور نمی‌شودحیات وحشی در این منطقه وجود داشته باشد؛ اما در حاشیه منطقه، حیواناتی مثل گرگ، شغال، روباه معمولی، کفتار، کبک، تیهو، بلدرچین، عقاب دشتی، کبوتر چاهی، یاکریم، شاه بوف، سبزه‌قبا هندی، دم جنبانک ابلق و گنجشک معمولی یافت می‌شوند. انواعی گوناگون از رده خزندگان نیز در این محل به چشم می‌خورند که از راسته لاک‌پشت‌ها و نیز خانواده آگاما‌ها، سمندر‌ها و اسکینک‌ها هستند. از دیگر خانواده‌های خزندگان می‌توان به بزمجه‌ها اشاره کرد. بهترین زمان سفر به کویر سیاه کوهمنبع عکس: گوگل مپ (عکاس: علی کاشانی‌زاده) معمولا در کویر سیاه کوه، بادهای نسبتا شدیدی می‌وزد. در این منطقه نوسان دما در تابستان و زمستان و حتی در شب و روز زیاد است. درجه حرارت هوا در طول سال حداقل بین ۲۰ درجه سانتی‌گراد زیر صفر تا ۴۶ درجه سانتی‌گراد بالای صفر در نوسان است. سردترین ماه‌های سال در این منطقه کویری را می‌توان دی و بهمن و گرم‌ترین آن را تیرماه دانست. بخش شمالی این کویر حتی در ماه مرداد، یعنی گرم‌ترین ماه سال نیزمرطوب است. در صورتی که بخش جنوبی در اواخر خرداد، خشک و در اوایل شهریور مجددا مرطوب میشود. فصل پاییز یکی از بهترین فصل‌ها برای سفر به مناطق کویری از جمله سیاه کوه اردکان است. در نتیجه برای سفر به این منطقه کویری به‌هیچ‌وجه ماه‌های تیر و مرداد را انتخاب نکنید؛ زیرا گرم‌ترین ماه‌های کویر هستند. اقامت در سیاه کوهمنبع عکس: سایت shab. ir (عکاس: ناشناس) پس از بازدید از سیاه کوه می‌توانید راهی اقامتگاه بومگردی ناروسینه شوید که در شهر انارک، قلعه تاریخی روستای اسماعیلان قرار دارد. این اقامتگاه با ۱۰ اتاق دارای سه سرویس بهداشتی و حمام مشترک است. همچنین می‌توانید در ازای پرداخت هزینه مجزا، غذای خوشمزه‌ای نیز نوش جان کنید. با اقامت در این محل می‌توانید برای چند ساعتی مانند مردم روستایی زندگی کنید و از زندگی شهری فاصله بگیرید. نکات بازدید از سیاه کوه اردکانطبیعت انارک؛ منبع عکس: گوگل مپ (عکاس: مهدی داوری) زمین‌های اطراف این کویر به‌شدت باتلاقی هستند. بازدید از این کویر به کسانی پیشنهاد میشود که عاشق طبیعت‌گردی در مناطق بکر و بدون شلوغی هستند. پرسش‌های متداولکویر سیاه کوه کجاست؟ کویر سیاه کوه در ۴۰ کیلومتری شمال شهر اردکان یزد و ۲۰ کیلومتری جنوب شهر انارک در استان یزد قرار دارد. وضعیت آب و هوایی کویر سیاه کوه چگونه است؟ در این منطقه نوسان دما در تابستان و زمستان و حتی در شب و روز زیاد است. درجه حرارت هوا در طول سال حداقل بین ۲۰ درجه سانتی‌گراد زیر صفر تا ۴۶ درجه سانتی‌گراد بالای صفر در نوسان است. چه گیاهان و جانورانی در کویر سیاه کوه وجود دارند؟ در کویر سیاه کوه هیچ‌گونه پوشش گیاهی قابل‌مشاهده نیست. ضمن اینکه به‌دلیل شوری خاک، ضعف پوشش گیاهی و نبود چشمه‌های آب شیرین تصور نمی‌شود حیات وحشی در این منطقه وجود داشته باشد. بهترین زمان بازدید از کویر سیاه کوه چه فصلی است؟ فصل پاییز یکی از بهترین فصل‌ها برای سفر به مناطق کویری از جمله سیاه کوه اردکان است. نویسنده: نیلوفر دوشیری / بازنویسی: صدیقه شجاعی |
2,714 | 2,821 | اردکان یزد | خانه تقدیری (گنجینه قنات اردکان) | ایران، استان یزد، اردکان، بلوار آیت‌الله خامنه‌ای، خیابان حائری | خانه تقدیری یا تقدیریان که به‌عنوان گنجینه قنات اردکان نیز شناخته میشود، از آثار دوره قاجار و متعلق به یکی از تجار اردکان با نام تقدیری بوده است. این خانه به سبک خانههای چهار وجهی یزدی بنا شده و دارای یک حیاط مرکزی است که اتاق‌های خانه دور آن قرار گرفته‌اند. خانه تقدیری اردکان در تاریخ ۲۷ دی‌ماه سال ۱۳۷۷ هجری شمسی با شماره ۲۱۸۶ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید. هرآنچه باید درباره خانه تقدیری اردکان بدانید: خانه تقدیری اردکان کجاست؟ معرفی خانه تقدیری اردکانموزه گنجینه قنات اردکانمعماری خانه تقدیری اردکاننکات بازدید از خانه تقدیری اردکانخانه تقدیری اردکان کجاست؟ منبع عکس: گوگل مپ (عکاس: بهراد موعودی) خانه تقدیری یا گنجینه قنات اردکان یکی ازجاهای دیدنی اردکانو از آثار مهم تاریخی و معماری این شهر است که در خیابان حائری قرار دارد. اگر با وسیله نقلیه شخصی تردد می‌کنید، ابتدا از خیابان امام خمینی (ره) به بلوار آیت‌الله خامنه‌ای بروید و سپس وارد خیابان آیت‌الله فکور شوید. این خیابان با خیابان حائری تقاطع دارد. خانه تقدیری اردکان در سمت چپ خیابان حائری است. آدرس: استان یزد، اردکان، بلوار آیت‌الله خامنه‌ای، خیابان حائری (نمایش روی نقشه) معرفی خانه تقدیری اردکانمنبع عکس: گوگل مپ (عکاس: بهراد موعودی) خانه تقدیری اردکان از زیباترین خانههای تاریخی ایران است که با معماری منحصربهفرد خود یکی از بهترین دیدنیهای شهر اردکان به حساب می‌آید. این خانه متعلق به تاجری اردکانی به نام تقدیری بود که آن را برای استفاده شخصی بنا کرد و حدود ۱۰۰ سال در اختیار این خانواده و نوادگان مرحوم تقدیری قرار داشت. پنجرههای پنج‌دری و سه‌دری با شیشههای رنگی، حیاط کوچک با حوض فیروزهای، ایوان‌ها، سرسراها و راهروهای طویل، همه و همه میتواند لحظاتی شما را از دنیای پرهیاهوی امروزی به روزهای آرام و شیرین کودکی ببرند. خانه تقدیری در تاریخ ۲۷ دی‌ماه سال ۱۳۷۷ هجری شمسی با شماره ثبت ۲۱۸۶ در فهرست آثار ملی ایران قرار گرفت. هم‌اکنون اداره میراث فرهنگی و گردشگری شهر اردکان در این خانه مستقر است. منبع عکس گالری: گوگل مپ (عکاس: بهراد موعودی) موزه گنجینه قنات اردکانخانه تقدیری را گنجینه قنات اردکان نیز می‌شناسند. دلیل این نامگذاری وجود ابزار‌ها و تجهیزات حفاری و مسیریابی در عملیات حفر قنات در این مکان است. در بخش‌های مختلف حیاط این خانه لوازمی همچون چرخ چاه، طناب، دلو، کلنگ، بیلچه و چراغ چاه به چشم میخورد. علاوه بر این، اطلاعاتی در طول بازدید به شما داده میشود تا با مراحل حفر قنات و جایگاه قنات در توسعه شهرها و روستاهای کویری آشنا شوید. معماری خانه تقدیری اردکانمنبع عکس: گوگل مپ (عکاس: بهراد موعودی) از آنجا که اردکان شهری کویری به حساب می‌آید، خانه تاریخی و زیبای تقدیری نیز مانند سایر خانههای کویری از معماری خاص این مناطق برخوردار است. ساختمان‌های کویری اغلب از الگوی حیاط مرکزی پیروی می‌کنند؛ چراکه این الگو کمک می‌کند تا تعادلی میان گرمای زیاد تابستان و سرما و طوفان در زمستان ایجاد شود. خانه تاریخی تقدیری اردکان نیز از الگوی حیاط مرکزی و ساخت چهار وجهی ساختمان بی‌بهره نیست. دلیل تمایز این خانه با سایر خانههای یزد این است که ویژگیهای مربوط به خانههای ثروتمندان دوره قاجار را دارد. خانه دو طبقه تقدیری که از خانههای اربابی محسوب میشود، دو بخش اعیان‌نشین و نوکرنشین دارد. طبقه بالای خانه مخصوص سکونت ارباب و طبقه پایین برای نوکران و رعیت بوده است. تنها فضای مشترک بین ارباب و نوکران مطبخ محسوب می‌شد که در طبقه پایین خانه به چشم میخورد. در این خانه تاریخی نیز مانند سایر خانههای دوره قاجار از الگوی تقارن استفاده‌شده است. در تمام فضاهای آن می‌توان شاهد تقارن بین پنجرهها، ستونها و سایر اجزای خانه بود. همچنین استفاده از گچ‌بریها و تزیینات در داخل ساختمان، پنجرههای با قوس کمانی و شیشههای رنگی، از ویژگیهای معماری دوره قاجار هستند. الگوی حیاط مرکزی و ساخت چهار وجهیمنبع عکس: سایت gotoyazd. com (عکاس: ناشناس) در خانه تقدیری یک حیاط مرکزی به چشم میخورد که بخش‌های مختلف ساختمان دور آن شکل‌گرفته است. این بنا شکلی چهار وجهی دارد و حوض زیبا و درختچه‌های کوچک به تلطیف هوای آن کمک می‌کنند. معماری اتاق‌های خانه مبتنی بر طراحی پنج‌دری و سه‌دری است. پنج‌دری‌ها که از شاخصه‌های معماری خانههای سنتی هستند، شامل اتاقی بزرگ به‌عنوان تالار اصلی خانه می‌شوند که با پنج پنجره به هم پیوسته رو به ایوان قرار دارند. پنجرههای اتاق این خانه دارای شیشههای کوچک رنگی است که در دوره قاجار در خانههای سنتی به‌طور معمول استفاده می‌شد. اتاق‌های سه‌دری نیز در معماری‌های سنتی معمولا در نقش اتاق‌خواب بوده‌اند و در پشت اتاق‌های اصلی در انتهای خانه قرار دارند. معماری این اتاق‌ها و محافظه‌کاری در طراحی آنها به‌دلیل حفظ حریم شخصی و ایجاد فضایی دنج برای اهل خانه بوده است. هیچ‌گونه راه ورودی از حیاط به داخل اتاق‌های خواب وجود ندارد و تنها راه دسترسی به آنها از طریق راهروها کنارشان است. فضاهای تابستان‌نشین و زمستان‌نشینمنبع عکس: گوگل مپ (عکاس: بهراد موعودی) مناطق کویری به‌طور کلی دارای هوایی گرم در تابستان و بسیار سرد و سوزان در زمستان هستند. بنابراین، سعی میشود که در معماری این خانهها با تعبیه فضاهای مختلف بتوان این اقلیم خشن را قابل‌تحمل کرد. در خانه تاریخی تقدیری نیز فضای تابستان‌نشین در قسمت جنوبی بنا با پنجرههای بزرگ و شیشههای رنگارنگ به چشم میخورد. اتاقهایی که در بخش شمالی ساختمان هستند، با کمترین روزنه برای استفاده در فصل زمستان به کار میرفتند. در خانههای کویری در فصل زمستان از اتاق‌های دارای پنجرههای رو به جنوب و در فصل تابستان از اتاقهایی با پنجرههای رو به شمال استفاده میشود. قسمت‌های شرقی این خانه نیز که پاییزنشین و بهارنشین است، از طریق پنجرههای کوچک، نور ضعیفی را به داخل خانه می‌آورد تا مکانی ایدهآل برای خواب نیمروزی و استراحت باشد. دسترسی به آب قناتمنبع عکس: گوگل مپ (عکاس: بهراد موعودی) پایاب یکی دیگر از بخش‌های خانه تقدیری است که آب قنات بهاالدین از آن می‌گذرد. این پایاب فضا و آب‌وهوای خشک خانه تقدیری را مرطوب می‌کند و در تابستان حال مساعدتر و طبیعی‌تری به خانه می‌دهد و بر لطافت هوای خانه تاثیر می‌گذارد. بادگیردر بخش جنوبی خانه تقدیری و کنار اتاق‌های تابستان‌نشین، بادگیر زیبا و بلند خانه قرار دارد که برای تعدیل هوای اتاق‌ها به کار میرود. از جذاب‌ترین و خلاق‌ترین اقدامات مردم سختکوش کویر برای مبارزه با گرمای سوزان، استفاده از بادگیر در معماری خانهها بوده است. این بادگیر در اتاقی تعبیه‌شده است که در انتهای آن منفذی وجود دارد تا باد از طریق این منفذ به‌سمت پایاب برود و با خنکای آب درآمیزد و هوای خانه را مطبوع و دلچسب کند. با توجه به اینکه در فصل زمستان هوا به‌شدت خشک و سرد میشود، بادگیر با عبور هوای مرطوب، رطوبت خانه را حفظ می‌کرد. ازاین‌رو علاوه بر تابستان، بادگیر در زمستان نیز کاربرد داشت. از دیگر ویژگیهای معماری این خانه تالاری بزرگ در زیرزمین است که با قدم گذاشتن در آن متوجه خنکی و رطوبت دلنشین فضای آن میشوید. از این بخش از خانه در ماه‌های گرم سال استفاده می‌شد. نکات بازدید از خانه تقدیری اردکانمنبع عکس: گوگل مپ (عکاس: بهراد موعودی) برای بازدید از خانه تقدیری حتما قبل از مراجعه تماس بگیرید تا از بازبودن آن مطمئن شوید. بلیط بازدید از خانه تقدیری برای گردشگران ایرانی در سال ۱۴۰۰ برابر با ۵۰۰۰ تومان و برای گردشگران خارجی ۲۵ , ۰۰۰ تومان است. امکان بازدید از پایاب و سرداب این خانه میسر است. اردکان تابستانهایی بسیار گرم و طاقتفرسا دارد و در نتیجه بهترین زمان سفر به این شهر و بازدید از خانه تقدیری در فصول پاییز و بهار است. منبع عکس کاور: گوگل مپ. عکاس: Behrad Moudiپرسش‌های متداولخانه تقدیری اردکان کجاست؟ خانه تقدیری در استان یزد، شهر اردکان، بلوار آیت‌الله خامنه‌ای، خیابان حائری قرار دارد. آیا خانه تقدیری جزو آثار ملی ایران است؟ بله. خانه تقدیری در تاریخ ۲۷ دی‌ماه سال ۱۳۷۷ هجری شمسی با شماره ثبت ۲۱۸۶ در فهرست آثار ملی ایران قرار گرفت. مهم‌ترین ویژگی معماری خانه تقدیری چیست؟ خانه تاریخی تقدیری اردکان از الگوی حیاط مرکزی و ساخت چهار وجهی بهره برده است. چرا خانه تقدیری را گنجینه قنات اردکان نامیده‌اند؟ دلیل این نامگذاری وجود ابزار‌ها و تجهیزات حفاری و مسیریابی در عملیات حفر قنات در این مکان است. نویسنده: زهرا آذرنیوش / بازنویسی: صدیقه شجاعی |
2,715 | 2,822 | اردکان یزد | کویر مغستان (ریگ زرین) | ایران، استان یزد، شهرستان اردکان، دو کیلومتری ساغند، روستای مغستان | کویر مغستان که با نام ریگ زرین نیز شناخته میشود، در روستایی با همین نام، در نزدیکی اردکان قرار دارد. این کویر توسط ارتفاعاتی که از میانه آن را قطع می‌کند، به دو قسمت شمالی و جنوبی تقسیم میشود. از جمله گونه‌های جانوری ساکن در این کویر می‌توان به گرگ، شغال، کفتار، روباه شنی، گربه شنی، بزمجه، لاسرتا، انواع مارمولک‌های گکو و آگاما، انواع مار، انواع عقرب، تیهو، عقاب، هوبره، شاهین و … اشاره کرد. ریگزارهای بلند از زیبایی‌های بی‌نظیر کویر مغستان هستند و امکانات اقامت در کمپ در این منطقه فراهم‌شده است. این کویر ازجاهای دیدنی اردکانبه شمار میرود که ارزش بازدید دارد. |
2,716 | 2,823 | اردکان یزد | مسجد جامع اردکان | ایران، استان یزد، اردکان، بلوار خامنه‌ای | مسجد جامع اردکان از آثار تاریخی ومکان‌های دیدنی اردکاندر بافت قدیمی شهر است و به دوره صفوی تعلق دارد. ایوان و گنبد این مسجد در ۵۰۰ سال گذشته، پنح بار تعمیر شده است. در این مسجد، زیراندازی وجود داشت که مربوط به سال ۱۰۱۶ قمری بود و اکنون در موزه مردم‌شناسی اردکان نگهداری میشود. در ورودی زیبا و باارزش مسجد با صدها قطعه چوب پنج ضلعی، با ظرافت تمام ساخته‌شده است. دماغه‌ی در نیز چهار قطعه فلز دارد (و جای چهار قطعه دیگر خالی است) که روی آنها با خط کوفی، کلمات «الله» و «محمد» نوشته‌شده است. این اثر در تاریخ ۳ اسفند ۱۳۷۷، با شماره ثبت ۲۲۳۹ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید. |
2,717 | 2,824 | اردکان یزد | کوچه ضیایی | ایران، استان یزد، اردکان، بافت قدیمی شهر، مسجد چرخاب تا خانه ضیایی | کوچه ضیایی در اردکان، از مسجد چرخاب دربند تا دربند ضیایی و خانه ضیایی یا سلطان ادامه یافته است و ساباط‌هایی (گذرگاه‌هایی مسقف) دارد که معبری برای آرامش عابران بوده‌اند. این سقف‌ها به شکلی ساخته می‌شدند که رهگذران در مسیر خود در فضای سایه قرار بگیرند. تعدادی ازجاهای دیدنی اردکاننظیر خانههای انصاری، ضیایی، مجد العلما (سروری) و خانه سنائی در این کوچه قرار گرفته‌اند. با قدمتی که به دوره قاجار بازمیگردد، کوچه ضیایی به همراه دربندها و ساباط‌هایش در سال ۱۳۸۳، با شماره ثبت ۱۱۶۲۲ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید. |
2,718 | 2,825 | اردکان یزد | کاروانسرا و برج ارجنان | ایران، استان یزد، بخش مرکزی اردکان، روستای ارجنان | کاروانسرا و برج ارجنان با قدمتی که به دوره قاجار بازمیگردد، ازدیدنیهای اردکانهستند. برج هشت متر ارتفاع دارد و کاروانسرا شامل سه اتاقک میشود. با قرارگیری در سمت شمال جاده، برج روبهروی رباط ارجنان واقع‌شده است. در گذشته که روستای ارجنان در کنار جاده یزد-نایین قرار داشت، این مجموعه از رونق خوبی برخوردار بود. برج ارجنان در تاریخ ۲۲ مرداد ۱۳۸۴ با شماره‌ی ثبت ۱۳۰۲۰ و کارونسرای ارجنان در تاریخ ۱۱ مرداد ۱۳۸۴ با شماره ثبت ۱۲۶۵۵، به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌اند. عکس‌های اول، دوم و سوم از حبیب اکبری |
2,719 | 2,826 | اردکان یزد | گنجینه ایثار و شهدای اردکان | ایران، استان یزد، اردکان، ابتدای خیابان آیت‌الله حائری، محل سابق ساختمان بیمارستان قلب اردکان | گنجینه ایثار و شهدای اردکان که با نام موزه شهدای اردکان نیز شناخته میشود، از مقاصد گردشگری وجاهای دیدنی اردکانبه شمار می‌آید ودر سال ۱۳۹۱ با همت عده‌ای از جوانان و رزمندگان به‌منظور حفظ آثار و زنده نگهداشتن یاد شهدای این شهر برپا شده است. مجموعه این موزه شامل وسایل شخصی و همچنین برخی اشیا و ابزارآلات جنگی میشود. برای بازدید از گنجینه ایثار و شهدای اردکان می‌توانید از ۹ صبح الی ۹ شب به این مکان مراجعه کنید. عکس‌ها از محمود یوسفی |
2,720 | 2,827 | اردکان یزد | موزه مردم‌شناسی اردکان | ایران، استان یزد، اردکان، بلوار خامنه‌ای | یکی از جذاب‌ترینجاهای دیدنی اردکانکه بهتر است در سفر خود به این شهر، بازدید از آن را در برنامه‌تان قرار دهید، موزه مردم‌شناسی است. موزه مردم‌شناسی اردکان اولین موزه اردکان است که در سال ۱۳۷۰، با تلاش‌های علی سپهری، محقق و پژوهشگر اردکانی افتتاح شد. این موزه ابتدا در تربیت معلم اردکان قرار داشت و سپس به زیرزمین کتابخانه فاضل منتقل شد. موزه مردم‌شناسی اردکان اولین موزه مردم‌شناسی استان یزد و نخستین موزه خصوصی این استان محسوب میشود. از نظر محتویات و مجموعه موزه، موزه اردکان گنجینه منحصربه‌فردی است که با تلاش مالک موزه و هدایای مردم اردکان گردآوری‌شده است. عکس‌ها از محمود یوسفی |
2,721 | 2,828 | اردکان یزد | خانه آیت‌الله خاتمی (موزه مفاخر اردکان) | ایران، استان یزد، اردکان، محله‌ی چرخاب | خانه آیت‌الله خاتمی بهامام جمعه فقید یزد تعلق دارد و در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. این خانه تاریخی ازجاهای دیدنی اردکانبه شمار می‌آید و شامل حیاط مرکزی، تالار، اتاق‌های سه دری، ایوان، یک بادگیر و یک پایاب میشود. در گذشته آب قنات چرخاب از پایاب این خانه گذر می‌کرد. موزه مفاخر اردکان نیز در این خانه برپا شده است که در آن می‌توان از وسایل و آثار آیت‌الله خاتمی و دیگر مفاخر اردکان و یزد دیدن کرد. همه‌روزه به جز روزهای جمعه، از ساعت ۸:۳۰ الی ۳۰:۱۳ و از ساعت ۱۸ الی ۲۰ امکان بازدید از خانه موزه وجود دارد. |
2,722 | 2,829 | اردکان یزد | مسجد چرخاب اردکان | ایران، استان یزد، اردکان، محله چرخاب، مجاور دربندصدر الفضلا مجدا | مسجد چرخاب اردکان با نام کامل مسجد حاج محمد سعیدا چرخاب، در محله چرخاب اردکان قرار دارد و از طریق کوچه‌ای به حسینیه (میدان) چرخاب متصل میشود. مسجد دارای دو بخش تابستانی و زمستانی است. قسمت تابستانی آن سه بادگیر دارد و تقریبا ۳۰ سال بعد از بخش زمستانی ساخته‌شده است. طاق و تویزه‌های کوتاه در مدخل ورودی شبستان، علاوه بر تامین گرما در زمستان، زیبایی خاصی به این مسجد بخشیده‌اند. این اثر از اماکن مذهبی وجاهای دیدنی اردکانبه شمار می‌آید و در تاریخ ۱۶ فروردین ۱۳۷۷، با شماره ثبت ۱۹۷۳ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید. |
2,723 | 2,830 | اردکان یزد | موزه فرش اردکان (خانه تاریخی ملک افضلی) | ایران، استان یزد، اردکان، بافت تاریخی محله‌ی چرخاب، کوچه‌ی آیت‌الله خاتمی | موزه فرش اردکان در خانه تاریخی ملک افضلی، از بناهای تاریخی شهر اردکان برپا شده است و از موزه‌های جذاب ومکان‌های دیدنی اردکانبه شمار می‌آید. اینموزه به همت آقای محمدی، از اساتید فرش و میراث فرهنگی این شهر با هدف شناسایی، مستندنگاری، معرفی و احیای هنر فرش‌بافی برپا شده است. با بازدید از موزه می‌توانید با مراحل ایجاد دار قالی، هنر رنگرزی و پنبه پاک‌کنی آشنا شوید و از فرش‌های دست‌بافتی دیدن کنید که توسط زنان و مردان سختکوش اردکانی بافته شده‌اند. عکس‌ها از حبیب اکبری |
2,724 | 2,831 | اردکان یزد | مزرعه عروسک‌ها | ایران، استان یزد، شهرستان اردکان، روستای دم کفتار | در باور ما مزرعه به محلی گفته میشود که در آن فعالیت کشاورزی و دامداری صورت می‌گیرد. همه ما از یک مزرعه انتظار زمین‌های کشاورزی و درختان تنومند داریم؛ اما در روستایی از توابع شهرستان اردکان استان یزد یکی از متفاوت‌ترین مزارع را پیدا خواهید کرد. مزرعه عروسک‌ها در روستای دم کفتار استان یزد قرار دارد و از جاهای دیدنی اردکان محسوب میشود. در مزرعه عروسک‌ها، ده‌ها عروسک بزرگ و کوچک را که همگی ساخته دست خدیجه خانم هستند، از نزدیک خواهید دید. عروسک‌ها که در گوشه و کنار مزرعه و حتی روی دیوارهای خانه خدیجه خانم قرار گرفته‌اند، همگی با پارچه و مواد مستعمل و بازیافتی ساخته شده‌اند. خدیجه خانم تمام عروسک‌های مزرعه عروسک‌ها را با الگوگیری از شخصیت‌های حقیقی و با ذوق و مهارت مثال‌زدنی خلق کرده است. ماجرا زمانی شگفت‌انگیزتر میشود که بفهمیم ایشان تا پیش از شروع این کار هیچ سابقه‌ای در زمینه تولید عروسک نداشت. خدیجه خانم که به‌عنوان مادر تمام عروسک‌های این مزرعه شناخته میشود، همراه با همسرش آقای عطایی زندگی می‌کند. مزرعه عروسک‌ها به همت این زوج هنرمند در مدت‌زمان کوتاهی سر زبان‌ها افتاد و امروزه به‌عنوان یک جاذبه فرهنگی معرفی میشود. برای بازدید از مزرعه می‌توانید هماهنگی‌های لازم را از طریق شماره تماس انجام دهید. ضمنا حمایت مادی و معنوی از افرادی که دست به کارهای فرهنگی ارزشمند می‌زنند، موجب انگیزه مضاعف آنها خواهد بود. عکس‌های گالری از گوگل مپ و ویستا؛ عکاسان: حسین سوزنگری، محمود یوسفی |
2,725 | 2,832 | میبد | نارین قلعه میبد | ایران، استان یزد، میبد، میدان شهرداری، بلوار امام | معروف‌ترین اثر تاریخی میبد، دژ باستانی نارین قلعه یا به گویش محلی نارنج قلعه است که با حدود ۵۰۰۰ سال قدمت، کهن‌ترین ارگ حکومتی جهان به حساب می‌آید. طراحان و سازندگان نارین قلعه با به کارگیری اصول معماری، دژی محکم و استواررا به‌عنوان اثری مثال‌زدنی برای آیندگان به یادگار گذاشته‌اند. این قلعه به‌لحاظ ساختار دفاعی با پنج حصار و دربند از ساختار پیچیده و منحصربه‌فردی بنا برخوردار است که تقریبا نفوذ دشمن به داخل قلعه را غیرممکن می‌کرد. ظاهرا نارین قلعه تا قرن‌های اولیه اسلامی محل سکونت بوده و سپس متروکه شده است. این اثر تاریخی در تاریخ هشت مرداد ۱۳۵۴ هجری شمسی با شماره ثبت ۱۰۸۶ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید. هرآنچه باید درباره نارین قلعه میبد بدانید: نارین قلعه کجاست؟ معرفی نارین قلعه میبدتاریخچه نارین قلعه میبدمعماری نارین قلعه میبدبخش‌های مختلف نارین قلعه میبدکاربری نارین قلعه در طول تاریخردپای نارین قلعه در شاهنامه و کتب تاریخینکات بازدید از نارین قلعه میبدنارین قلعه کجاست؟ نارین قلعه که ازجاهای دیدنی میبدبه شمار می‌آید، در استان یزد، شهرستان میبد واقع‌شده است. این قلعه باشکوه در فاصله ۵۰ کیلومتری شمال غرب شهر یزد و روی تپه‌ای به ارتفاع ۲۵ متر قرار دارد. بعد از ورود به شهر باستانی میبد به میدان شهرداری بروید؛ سپس به خیابان امام خمینی (ره) وارد شوید تا برج بلند این قلعه را ببینید. آدرس: استان یزد، میبد، میدان شهرداری، بلوار امام (نمایش روی نقشه) معرفی نارین قلعه میبدمنبع عکس: ویکی پدیا (عکاس: Ali Karimzadeh ۱۳۵۵) شهر قلعه‌ها که در مناطق مختلف ایران به چشم می‌خورند، نوعی تاریخ شهرسازی مصور هستند که از دوران باستان برای ما به یادگار مانده‌اند. نارین قلعه میبد نیز بعد از ارگ بم بزرگ‌ترین شهرقلعه خشتی ایرانبه حساب می‌آید که دارای ساختاری همانند ساختارارگ بماست و به همان اندازه چشم هر بیننده‌ای را به خود خیره می‌کند. این قلعه که در تاریخ هشت مرداد ۱۳۵۴ هجری شمسی به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید، بر بلندترین تپه شهر میبد بنا شده است و به سراسر شهر میبد اشراف دارد. این امر و نتایج بررسی‌های انجام‌شده، از احتمال وجود چندین سکونتگاه روی تپه در دوره‌های پیش از احداث نارین قلعه حکایت دارند. منبع عکس: ویکی پدیا (عکاس: دیگو دلسو) با وجود استحکام بنا و آسیب‌های اندک در طول چند هزار سال، بخش‌هایی از این قلعه شامل برج‌ها، خندق و حصارهای بیرونی در دوران پهلوی و هنگام ساخت جاده‌های جدید تخریب شدند. این قلعه در اصل شامل پنج حصار و چهار برج بلند استوانه‌ای بود که در حال حاضر فقط حوزه مرکزی آنها باقی‌مانده است. نارین قلعه، سازه‌ای باشکوه و تماشایی محسوب میشود که دیدن این بنا برای دوستداران تاریخ چند هزار ساله ایران قطعا جذاب و پرهیجان خواهد بود. تاریخچه نارین قلعه میبدمنبع عکس: ویکی پدیا (عکاس: دیگو دلسو) جعفری، نخستین تاریخ‌نویس استان یزد (قرن هشتم)، احداث نارین قلعه را به سلیمان نبی (ع) نسبت داده است. او با بیان افسانه‌ای، علت ساخت آن توسط حضرت سلیمان (ع) را پنهان کردن گنج وی بازگو می‌کند؛ اما این ماجرا تاریخی نبوده و وجه افسانه‌ای داشته است. کاوشگران طی حفاری‌های صورت‌گرفته در این مکان، پاره‌سفالی کشف کردند که بیانگر اطلاعات مهم و زیادی در مورد تمدن و قدمت این عمارت کهن است. به نظر می‌رسد روی این پاره‌سفال تصویر موجودی نیمه انسان-نیمه حیوان به چشم میخورد که شباهت بسیاری به نقش‌نگاره‌های هزاره سوم قبل از میلاد مسیح و تمدن عیلامی‌ها دارد. همچنین نارین قلعه در بدو دوران ظهور اسلام نیز از ارزش و اهمیت بسیاری برخوردار بود و از آن به‌عنوان مکانی مستحکم و غیرقابل نفوذ در مقابل دشمنان و بیگانگان استفاده می‌شد. کارشناسان معماری بر این عقیده‌اند که قرارگیری و احداث نارین قلعه روی زمینی بکر صورت نگرفته است. آثاری از معماری به‌صورت ساختارخشتی در بخش‌ها و لایه‌های زیرین، قسمت‌های زیر دیوار شمالی و بخش شاه‌نشین وجود دارد که اهمیت این مجموعه را نشان می‌دهند. این ساخت‌وسازها نیز ظاهرا روی بخشی با قدمت بیشتر انجام‌شده است که حضور آثار ناشی از سوختگی و تنور و همچنین تعدادی سفال مربوط به دوران آهن که در زیر سازه خشتی وجود دارد، می‌توانند بر این ادعا صحه بگذارند. منبع عکس: ویکی پدیا (عکاس: Soheil ۴۶) به نظر می‌رسد که این بنای تاریخی در دوران مختلف مورد ساخت‌وسازهای متعددی قرار گرفته است؛ هر چند بخش‌های زیرین به‌دلیل مستور بودن یا عدم‌دسترسی اکتشاف نشده‌اند؛ ولی کارشناسان باستان‌شناسی بر این باور هستند که توده خشتی وسیع روی آن متعلق به دوران ساسانیان است. آنها مهر و کتیبه پهلوی مربوط به آن را دلیل این ادعا می‌دانند. جالب اینکه قلعه مذکور در دوران اوایل ظهور اسلام به‌عنوان محل سکونت مورد استفاده بوده است؛ چراکه می‌توان بخش‌هایی از معماری قرن چهارم و پنجم هجری قمری را در این مجموعه مشاهده کرد. احتمالا عملیات تعمیر، مرمت و ساخت در نارین قلعه در دوران حکومت آل مظفر به پایان رسیده است که این بازسازی‌ها را می‌توان در بخش شاه‌نشین، مردم‌نشین، برج و باروها و خندق مشاهده کرد. با اعتقاد معماران، مرمت این قسمت‌ها بدون رعایت اصول درست معماری و غیرمستحکم بوده است که به‌صورت دیوارهای چینه و خشت مشاهده میشود. معماری نارین قلعه میبدمنبع عکس: ویکی پدیا (عکاس: Arteen Arakel Lalabekyan) نارین قلعه که در بین گذشتگان به نام دژ دالان نیز شهرت داشت، روی تپه‌ای مرتفع احداث‌شده است که با قرارگیری بر آن می‌توان به تمامی شهرستان میبد و اطراف آن اشراف داشت. برخی کارشناسان معماری گفته‌اند که این عمارت عظیم تاریخی، یکی از بناهای خشتی بر جا مانده از دوران ایران باستان محسوب میشود که به‌دلیل نوع معماری همچنان محکم و استوار از دل تاریخ قد برافراشته است. مساحت این بنای تاریخی که قدمت آن را به دوران اشکانی و پیش از اسلام نسبت داده‌اند، بالغ بر سه هکتار در بخش شاه‌نشین و در بعضی منابع ۱۵ , ۰۰۰ متر مربع نام‌برده شده که به نظر این عدد به بخش شارستان آن مرتبط باشد. نارین قلعه میبد به‌صورت هفت‌طبقه و به‌گونه‌ای احداث‌شده است که برج و باروها و دربندهای مختلفی دارد. منبع عکس: ویکی پدیا (عکاس: Arteen Arakel Lalabekyan) نارین قلعه از دو قسمت اصلی برای سکونت و زندگی تشکیل‌شده است که به دو بخش بالایی و پایینی شهرت دارد. بخش پایینی شامل مردم‌نشین، مسجد، حمام و گذرگاه‌ها و دیگر بخش‌های شهری میشود که در معماری شهری به آن شارستان می‌گویند و امروزه اثری از آنها باقی نمانده است. در بخش بالایی موسوم به حاکم‌نشین، بناهایی در سه‌طبقه احداث‌شده است که از دربند سوم شروع میشود و با حرکتی حلزونی شکل در بخش شاه‌نشین (شاه‌نشین مظفری) پایان می‌یابد. سوراخ‌هایی به‌عنوان روزنه در بخش‌های بالایی دیوارها قرار گرفته‌اند که نور فضاهای سرپوشیده را تامین می‌کردند. بخش‌های مختلف نارین قلعه میبدمنبع عکس: ویکی پدیا (عکاس: دیگو دلسو) خندقاز نکات معماری جالب در ساخت این مجموعه عظیم تاریخی می‌توان به حفر خندقی اشاره کرد که نقب‌های زیر آن تا امتداد یک‌فرسنگ ادامه دارد. همان گونه که در تمامی شهر قلعه‌های ایران، حفر خندق بخشی از امور دفاعی شهر بوده، در طراحی این شهر قلعه نیز حفر خندق با هدف امور دفاعی و نظامی در مقابل تجاوز و حمله بیگانگان صورت گرفته است. برجنارین قلعه میبد، چهار برج گرد با ارتفاع زیاد دارد که متاسفانه در عصر حاضر تنها بخش مرکزی آنها بر جا مانده است. اتاقمنبع عکس: ویکی پدیا (عکاس: Arteen Arakel Lalabekyan) ساخت اتاق‌های فراوان و تودرتو، یکی دیگر از بخش‌های معماری در این دژ استوار است که تعداد زیادی از این اتاق‌ها به‌دلیل قرارگیری در قسمت‌ها و طبقات زیرین قلعه و فروریختن راهروها قابل‌دسترسی و اکتشاف نیستند. برخی از کارشناسان معماری معتقدند که در ابتدا این قلعه را با حفر خندق پی‌ریزی کرده و سپس پنج طبقه را با استفاده از مصالح خشت و گل احداث کرده‌اند. ابعاد خشت‌هایی که در ساخت این بنا مورد استفاده قرار گرفته است، با یکدیگر تفاوت دارد و همین امر نشان‌دهنده ساخت و تکمیل قلعه در دوران مختلف تاریخی است. برخی از این خشت‌ها که احتمال میرود در دوران مادها استفاده‌شده باشند، از ابعادی برابر با ۱۰ * ۲۴ * ۴۰ سانتی‌متر برخوردار هستند. پل چوبیپلی چوبی برای این قلعه تعبیه‌شده بود که با احداث خیابان در سال ۱۳۴۳ هجری شمسی از بین رفت. گویا علت تعبیه این پل که در بخش غربی قلعه قرار داشت، ارتباط قلعه با شهر بوده است که در مواقع لزوم روی خندق قرار می‌گرفت. دروازه ورودیدروازه ورودی با دو برج در بخش غربی قلعه قرار دارد که برای تردد و محافظت از آن به کار می‌رفت. چاهیک چاه بسیار قدیمی و چهارضلعی در قلعه وجود دارد که نشان‌دهنده قدمت دیرینه این بنا است. شبکه‌های زیرزمینیمنبع عکس: ویکی پدیا (عکاس: Arteen Arakel Lalabekyan) از نکات جالب در مورد این مکان تاریخی می‌توان به حضور شبکه‌های زیرزمینی قابل تردد اشاره کرد که طراحان و معماران آن دوران، آنها را برای تدارک و تهیه مایحتاج زندگی افراد از جمله آب و غذا احداث کرده بودند؛ راه‌هایی که گفته میشود هرگز توسط هیچ بیگانه و متجاوزی فتح نشد. برخی از باستان‌شناسان، قدمت سکونت در این مجموعه تاریخی را حدود سه تا چهار هزار سال قبل از میلاد برآورد کرده‌اند. بر اساس این قدمت به نظر می‌رسد که نارین‌قلعه از کهن‌ترین تمدن بشری تاریخ یزد برخوردار باشد. کاربری نارین قلعه در طول تاریخمنبع عکس: ویکی مدیا (عکاس: غزل کهن‌دل) بنای نارین قلعه با کاربری نظامی ساخته شد و در طول تاریخ، جنگ‌های بسیاری به خود دید؛ با این حال، برخی احتمال می‌دهند که از این قلعه به‌عنوان معبد نیز استفاده می‌شد. با توجه به خطراتی که در زمان حمله بیگانگان برای مردم وجود داشت، راه‌های زیرزمینی گسترده‌ای در نارین قلعه ساخته شد تا علاوه بر رفت‌وآمد، به‌منظور تهیه ملزومات زندگی مورد استفاده قرار بگیرند. پیچیدگی و پنهان بودن این مسیرها باعث شد تا در طی هیچ تجاوزی، فتح نشوند. ردپای نارین قلعه در شاهنامه و کتب تاریخیمنبع عکس: ویکی مدیا (عکاس: Davide Mauro) گفته میشود که منظور حکیم ابوالقاسم فردوسی در شاهنامه از دژ سپیدی که به دست سهراب ویران شد، نارین قلعه میبد بوده است. کتاب «تاریخ جدید یزد در قرن نهم» به ساخت قلعه میبد توسط دیوان اشاره می‌کند. همچنین در آن نوشته‌شده است: قلعه را در زمان سلیمان پیغمبر علیه‌السلام ساختند … سلیمان فرمود که دیوان کوهی را که قابل اقلاع باشد، جهت حفظ خزینه قلعه بسازند … دال دیو به این کوه گل رسید و به‌غایت قابل قلعه دید … سلیمان فرمود که بر این پشته از گل‌سنگ قلعه حصین دال دیو بسازد. دیو به فرمان سلیمان قلعه میبد بساخت و بعضی خزائن سلیمان به آن قلعه نقل کردند … و او را قلعه دالان خوانند. نکات بازدید از نارین قلعه میبدمنبع عکس: ویکی پدیا (عکاس: Arteen Arakel Lalabekyan) ساعت بازدید از نارین قلعه از هشت تا ۱۷ است. هزینه بلیط گردشگران ایرانی در سال ۱۴۰۰ معادل ۴۰۰۰ تومان است. هنگام بازدید از قلعه به آن صدمه نزنید و در حفاظت از آن بکوشید. نارین قلعه میبد در روزهای شنبه عصر، تاسوعا و عاشورا، شهادت امام علی (ع) در ۲۱ رمضان، رحلت پیامبر (ص) در ۲۸ صفر، رحلت امام خمینی (ره) در ۱۴ خرداد و ۲۵ شوال شهادت امام جعفر صادق (ع) تعطیل است. موقع غروب بهترین زمان برای عکاسی در نارین قلعه است. پرسش‌های متداولنارین قلعه کجاست؟ نارین قلعه در استان یزد، میدان شهرداری شهرستان میبد قرار دارد. قدمت نارین قلعه میبد به چه زمانی می‌رسد؟ بر اساس آثار اکتشافی در این قلعه قدمت آن را به هزاره سوم قبل از میلاد مسیح و تمدن عیلامی‌ها نسبت می‌دهند. کاربری نارین قلعه چه بوده است؟ بنای نارین قلعه با کاربری نظامی ساخته شد و در طول تاریخ، جنگ‌های بسیاری به خود دید. آیا نارین قلعه میبد ثبت ملی شده است؟ بله. این قلعه در تاریخ هشت مرداد ۱۳۵۴ هجری شمسی به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید. نویسنده: محبوبه حسنی / بازنویسی: صدیقه شجاعی |
2,726 | 2,833 | میبد | یخچال خشتی میبد | ایران، استان یزد، میبد، بلوار قاضی، روبهروی کاروانسرای شاه عباسی و چاپارخانه | یخچال خشتی میبد ازجاهای دیدنی میبدبه شمار میرود که با توجه به هماهنگی طراحی و کاربری آن با زیست‌بوم منطقه، در شمار سازه‌های سبز محسوب میشود. این بنای دیدنی در دوره صفویه ساخته شد و در تاریخ ۱۶ دی ۱۳۷۵ هجری شمسی با شماره ثبت ۱۸۲۶ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید. یخچال میبد با معماری متفاوت و کاربری بسیار مهم خود، نقش مخزن خنک‌کننده را داشت که برای تامین یخ در تابستان به کار می‌رفت. هرآنچه باید درباره یخچال خشتی میبد بدانید: یخچال میبد کجاست؟ معرفی یخچال خشتی میبددرباره یخچال‌ها در ایرانانواع یخچال‌ها در ایرانمعماری یخچال‌هابخش‌های مختلف یخچال‌هامصالح یخچال‌هاشیوه تولید یخ در یخچال‌هانکات بازدید از یخچال میبدیخچال میبد کجاست؟ یخچال خشتی میبد در فاصله ۵۰ کیلومتری شمال یزد، در کنار راه کاروانسرا و در جوار چاپارخانه، آب‌انبار و رباط شاه عباسی میبد قرار دارد. آدرس: استان یزد، میبد، بلوار قاضی میرحسین، روبهروی کاروانسرای شاه عباسی و چاپارخانه (نمایش روی نقشه) معرفی یخچال خشتی میبدمنبع عکس: ویکی مدیا (عکاس: دیگو دلسو) یخچال خشتی میبد یکی از بناهای دیدنی تاریخی و از زیباترین یخچالهای خشت و گلی به حساب می‌آید که از دوره صفویه در کهن شهر میبد باقی‌مانده است. این یخچال خشتی در تاریخ ۱۶ دی ۱۳۷۵ هجری شمسی با شماره ثبت ۱۸۲۶ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید. یخچال میبد از نوع یخچالهای دارای گنبد است که در میان این نوع از یخچال‌ها از حیث ابعاد، بزرگ‌ترین محسوب میشود. گنبد یخچال میبد از نوع دورچین با خشت خام و ارتفاع حدود ۱۵ متر است. ضخامت پوسته گنبد در پایین‌ترین ارتفاع به ۲۴۰ سانتی‌متر و در بالای گنبد به‌اندازه طول یک خشت (۲۰ سانتی‌متر) می‌رسد. منبع عکس: ویکی مدیا (عکاس: Ali Karimzadeh ۱۳۵۵) مخزن یخ این یخچال به‌شکل گودالی بزرگ با قطر دهانه حدود ۱۳ متر و قطر مقطع ۶ ٫ ۵ متر است و عمقی حدود پنج متر دارد. گرداگرد این گودال، سکویی به عرض ۱ ٫ ۵ متر برای رفت‌وآمد تعبیه‌شده است. دیوارهای سایه‌انداز این یخچال با ضخامت دو متر و ارتفاع هشت متر هستند. طول دیوار سایه‌انداز اصلی ۴۲ متر و طول دیوارهای جانبی آن ۲۰ متر است. درباره یخچال‌ها در ایراندر ایران قدیم، ساختمانی به نام یخدان یا یخچال به‌منظور تولید یخ در فصل زمستان و نگهداری آن تا فصل تابستان می‌ساختند که از حیث معماری بسیار ارزشمند است. منبع عکس: ویکی مدیا (عکاس: دیگو دلسو) در مورد قدمت ساخت یخچال‌ها اطلاع دقیقی وجود ندارد؛ اما قدیمی‌ترین مدرک وجود این بناها در ایران، سفرنامه شاردن، سیاح فرانسوی دوره صفوی است که در آن از تهیه یخ در یخچالهای اصفهان گفته است. یخ در گذشته جزو کالاهای گران‌بها محسوب می‌شد که همه اقشار جامعه قدرت خرید آن را نداشتند و افراد مرفه بیشترین استفاده را از یخ می‌کردند. ارزش یخ به‌گونه‌ای بود که کارگران یخچال‌ها به‌جای دستمزد یا در کنار دستمزد خود مقداری یخ رایگان می‌گرفتند. ارزش اقتصادی یخ باعث شده بود که مالکان یخچال‌ها، افرادی ثروتمند باشند. یخ‌های یخچال‌ها از حیث کیفیت یکسان نبودند و درجه‌بندی داشتند. یخ‌های بلوری و درجه یک برای خنک‌کردن نوشیدنی‌ها، یخ‌های متوسط برای نگهداری مواد غذایی و یخ‌های درجه پایین در تولید بستنی استفاده می‌شدند. از آنجا که بستنی‌بندها مایع بستنی را در ظروف فلزی گذاشته و بعد آن را درون یخ می‌گذاشتند، کیفیت یخ آن‌چنان برایشان مهم نبود. انواع یخچال در ایرانفضای داخلی یخچال میبد؛ منبع عکس: گوکل مپ (عکاس: Stefano L) یخچالهای باقی‌مانده در نقاط مختلف کشور نشان‌دهنده این مطلب هستند که از دو نقشه کاملا متفاوت برای ساخت یخچال استفاده می‌شد: نقشه‌های مدور و نقشه‌های تونلی. یخچالهای گنبدی شکلدر این نوع یخچال‌ها روی مخزن مدور نگهداری یخ، گنبدی مخروطی شکل احداث می‌کردند. در واقع، مخزن این نوع یخچال‌ها در اتاقی به‌شکل دایره با سقفی گنبدی قرار دارد. بیشتر یخچالهای باقی‌مانده از این نوع هستند که از آن جمله می‌توان به یخچال میرفتاح در ملایر اشاره کرد. یخچالهای تونلی شکلمنبع عکس: ویکی مدیا (عکاس: ایوب فارابی) در نمونه یخچالهای تونلی، مخزن نگهداری یخ شامل اتاقی مستطیلی و ستون‌دار است که طول زیاد و عرض کمی دارند. در ساخت آنها معمولا کف اتاق پایین‌تر از سطح زمین قرار می‌گیرد و به همین دلیل به یخچال زیرزمینی نیز معروف هستند. سقف مخزن این یخچال‌ها از نوع طاق‌های ضربی یا طاق-تویزه است. نمونه‌های کمی از این نوع یخچال در کشور باقی‌مانده که یخچال دوقوزپله در ارومیه از آن جمله است. معماری یخچال‌هامنبع عکس: ویکی مدیا (عکاس: Antoine Taveneaux) در ساخت مخازن به چند نکته توجه ویژه‌ای می‌شد که دسترسی آسان به کف مخزن یکی از آن موارد بود و برای این منظور پله‌های کوچکی در دیواره آن تعبیه می‌کردند. نکته دیگر انتقال آسان یخ به داخل مخزن بود که با استفاده از سطح شیب‌دار صورت می‌گرفت. همچنین برای پیشگیری از تجمیع آب‌های حاصل از ذوب یخ‌ها به‌مرور زمان و نفوذ رطوبت به پایه یخچال، چاهی در بیرون یخچال حفر می‌کردند و آب از راه مجاری کوچک در کف مخزن به‌سمت این چاه هدایت می‌شد. در ساخت گنبد نیز نکاتی را مدنظر قرار می‌دادند. به‌عنوان مثال، برای کاهش فشار گنبد بر پایه ساختمان، در برخی یخچال‌ها گنبد را به‌صورت مطبق (پله‌پله) می‌ساختند. همچنین برای مقاومت سازه گنبد، ضخامت پوسته آن را از پایین به بالا کاهش می‌دادند که در نتیجه وزن گنبد کم می‌شد و مرکز ثقل آن در ارتفاع پایین‌تری قرار می‌گرفت. بخش‌های مختلف یخچال‌هامنبع عکس: ویکی مدیا (عکاس: Wojciech Kocot) ساختمان یخچال دارای سه بخش اصلی است: دیوار سایه‌انداز، حوضچه تولید یخ و مخزن یخ. یخچال‌ها معمولا در کنار این سه بخش اصلی، بخش‌های فرعی دیگری نیز داشتند که متداول‌ترین آنها، اتاق عرضه یخ بود. در این اتاق ترازوی بزرگی از سقف آویزان کرده بودند و یخ تولیدی را می‌فروختند. دیوار سایه‌اندازدیواری با طول زیاد و ارتفاع بلند که برای جلوگیری از تابش آفتاب به حوضچه ساخته می‌شد و به‌واسطه محل و نحوه ساخت، سایه آن در تمام روزهای سال بر حوضچه می‌افتاد. در برخی نواحی، برای تکمیل حفاظت حوضچه از تابش آفتاب، غیر از دیوار سایه‌انداز اصلی، دیوارهای جانبی هم‌ارتفاع با دیوار اصلی در سمت چپ و راست آن و عمود بر آن ساخته می‌شد. دیوار سایه‌انداز برای استحکام بیشتر، پشت‌بندهای بزرگی داشت. همچنین در برخی یخچال‌ها، این دیوار دارای طاق‌نماهای متعدد تزیینی بود که موجب کاهش یکنواختی بدنه صاف دیوار می‌شد. حوضچه تولید یخحوضچه یخ شامل گودالی مستطیل شکلی میشود که به موازات دیوار سایه‌انداز و در بخش شمالی آن حفر شده و طول آن اندکی کمتر از طول دیوار و عمق آن، ۳۰ الی ۵۰ سانتی‌متر و گاهی اوقات بیشتر بوده است. این گودال محل تهیه یخ در شب‌های سرد زمستان بود؛ به این ترتیب که شب‌های زمستان آنها را از آب پر کرده و در طول پس از انجماد آب، یخ‌ها را به‌صورت قطعه‌قطعه در مخازن جمع‌آوری می‌کردند. مخزن یخمخازن یخ معمولا در پشت دیوار سایه‌انداز و در بخش جنوبی آن واقع شده‌اند و به‌وسیله یک یا چند مدخل ورودی به بخش شمالی و حوضچه‌های تهیه یخ راه می‌یابند. مخازن یخ بر دو نوع هستند: مخازن گنبدی شکل و مخازن تونلی شکلمخازن گنبدی شکلمخازن گنبدی شکل که معمولا از چینه یا خشت خام هستند، در اکثر نقاط ایران پوششی از بستو یا رک مخروطی دارند که به‌علت قابلیت باربری، در دهانه‌های وسیع به کار میرود. ورودی‌ها و خروجی‌های مخازن دارای ارتفاع کم بودند. ورودی مخازن اغلب در جوار حوضچه‌های تولید یخ و رو به شمال قرار داشتند و با سطح شیبداری جهت انتقال آسان یخ به حوضچه‌ها مربوط می‌شدند. خروجی‌ها نیز در مقابل ورودی قرار گرفته بودن و از طریق اتاق کوچکی به بیرون راه می‌یافتند. یخچالهای کاشان، ابرقو، کرمان، یزد، میبد و یخچال میرفتاح در ملایر از این نوع گنبد برخوردارند. مخازن تونلی شکلمخازن تونلی به تونل شباهت دارند و عرض آنها حدود پنج متر و طولشان گاه اوقات به ده‌ها متر می‌رسد. در وسط همه مخازن یخ، گودال‌های عمیق و بزرگی حفر می‌کردند که محل انبار یخ‌ها بود. این گودال‌ها در یخچالهای گنبددار به‌صورت دایره‌ای با شعاع تا حدود چهار متر و بیشتر بودند و در یخچالهای تونلی حالت مستطیلی داشتند. عمق گودال‌های یخ نیز متفاوت بود و با توجه به میزان تولید یخ و رطوبت و سرمای کافی زمین، گاهی اوقات به ۱۰ متر نیز می‌رسید. مصالح یخچال‌هامنبع عکس: ویکی مدیا (عکاس: Ggia) مصالح یخچال‌ها هرکدام ویژگی مطلوبی برای هدف ساخت این بناها داشته‌اند. خشت و گل بهترین عایق برای استفاده در یخچال بود؛ زیرا مانع ورود گرما و خروج سرما می‌شد. از نفوذ رطوبت حاصل از برف و باران جلوگیری می‌کرد و به‌واسطه رنگش موجب کاهش انعکاس شدید و تند آفتاب می‌شد. استفاده از سنگ در پایه‌ها و آجر در طاق‌ها نیز به‌خاطر استحکام این مصالح بوده است. همچنین برای عایق دیوار مخازن، سنگ یا آجر را کاهگل اندود می‌کردند و سپس با مصالحی نظیر خاک‌زغال می‌پوشاندند. شیوه تولید یخ در یخچال‌هامنبع عکس: گوگل مپ (عکاس: Yury Kravchuk) برای تهیه یخ، در شب‌های سرد زمستان حوضچه‌ها را با استفاده از آب نهرها و قنات‌ها تا سطح معینی آب می‌کردند تا در طول شب به‌طور کامل یخ بزند. هر شب روی توده یخ به میزانی که در طول یک شب به یخ تبدیل شود، آب می‌ریختند و تعداد شب‌هایی که این کار ادامه می‌یافت، بستگی به عمق و اندازه حوضچه‌ها داشت. به عبارتی، تا زمانی که قطر یخ‌ها به‌اندازه عمق حوضچه برسد، این کار ادامه داشت. مرحله بعدی در کار تولید یخ، قطعه‌کردن یخ حوضچه‌ها و انتقال آنها به مخزن یخ بود. یخ‌ها تا فصل گرما و نیاز بازار به عرضه، در همین مخازن نگهداری می‌شدند. از نکات جالب در انبار یخ‌ها این بود که برای برداشت آسان یخ و جلوگیری از تشکیل توده‌های سنگین یخ، بین قطعات یخ از گیاهان خشک نظیر کاه استفاده می‌کردند. منبع عکس: ویکی مدیا (عکاس: Alireza hafizi) در مناطق کویری برای اطمینان از باقی‌ماندن یخ‌ها تا تابستان تمامی منافذ یخچال را می‌بستند؛ به این صورت که روی مخزن یخ را گل‌اندود کرده و ورودی‌ها را هم تیغه می‌کردند و تیغه‌ها را با کاهگل می‌پوشاندند. با فرارسیدن فصل گرما یخ‌ها در ساعات معینی از روز (صبح و غروب) برداشت می‌شد و به فروش می‌رسید. نکات بازدید از یخچال خشتی میبدبازدید از یخچال میبد همه‌روزه، به‌جز ایام تعطیل، امکان‌پذیر است. برای دیدن این اثر زیبا باید مبلغ ۲۵۰۰ تومان (سال ۱۳۹۹) را به‌عنوان بلیط ورودی بپردازید. ساعت کاری یخچال میبد از هشت تا ۱۷ است. پرسش‌های متداولیخچال میبد کجاست؟ یخچال خشتی میبد در فاصله ۵۰ کیلومتری شمال یزد، در کنار راه کاروانسرا و در جوار چاپارخانه، آب‌انبار و رباط شاه عباسی میبد قرار دارد. آیا یخچال میبد ثبت ملی شده است؟ بله. این یخچال خشتی در تاریخ ۱۶ دی ۱۳۷۵ هجری شمسی با شماره ثبت ۱۸۲۶ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید. یخچال میبد در چه دوره‌ای ساخته شد؟ این بنای دیدنی در دوره صفویه ساخته شد. یخچال میبد چه عملکردی داشته است؟ در فصل زمستان از این یخچال برای ذخیره آب و تبدیل آن به یخ استفاده می‌شد و این یخ در فضل تابستان به فروش می‌رسید. نویسنده: حمیده کریمی / بازنویسی: صدیقه شجاعی |
2,727 | 2,834 | میبد | برج کبوترخانه میبد | ایران، استان یزد، ار بسیج، جنب فرمانداری | یکی از جالب‌ترینجاهای دیدنی میبدکه نشان از هوش نیاکان ما دارد، برج کبوترخانه است. برج کبوترخانه میبد در قدیم جایگاهی برای حمایت از پرندگان بی‌پناه بوده است و از کود حاصل‌آمده از فضولات آنها، برای مصارف کشاورزی استفاده می‌شد. این برج در جنوب شرقی باروی قدیم میبد قرار دارد که اکنون محل فرماندهی میبد است. با ارتفاع حدود هشت متر، برج کبوترخانه میبد دارای چهار هزار لانه کبوتر است و در ساخت آن از معماری اصیل یزد بهره برده‌اند. این اثر در تاریخ ۱۰ آذر ۱۳۶۴، به شماره ۱۶۹۱ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید. |
2,728 | 2,835 | میبد | قلعه مهرجرد | ایران، استان یزد، میبد، خیابان آیت‌الله حانری | قلعه مهرجرد با بنایی تاریخی، ازدیدنیهای میبدبه شمار می‌آید و به دوره‌های زندیه و افشاریه تعلق دارد. با بنایی سه‌طبقه، این قلعه از خشت و گل ساخته‌شده و در ورودی آن از جنس چوب است. حصارهای قلعه مهرجرد، چینه‌ای هستند و روی آنها تزییناتی از مصالح اصلی کار شده است. قلعه چهار برج در چهار گوشه دارد و یک برج آن نیز در بخش جنوب، به‌عنوان دروازه است. پیرامون قلعه را نیز خندقی دربرگرفته بود که امروزه از آن آثاری به‌جای نمانده است. این اثر در تاریخ ۱۰ مهر ۱۳۸۰، با شماره ثبت ۴۱۳۲ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایرانبه ثبت رسید. |
2,729 | 2,836 | میبد | موزه زیلو | ایران، استان یزد، میبد، خیابان امام، بلوار قاضی میرحسین، کاروانسرای میبد | موزه زیلو و پلاس میبد در مکان فرهنگی و تاریخی کاروانسرای میبد واقع‌شده که به شماره ۱۶۱۸ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است. این موزه به‌عنوان موزه‌ای تخصصی در سال ۱۳۸۱ هجری شمسی افتتاح شد تا زیلو را به ایرانیان و جهانیان معرفی کند. جالب اینکه موزه زیلوی میبد، اولین و تنها موزه زیلو در کشور است. هرآنچه باید درباره موزه زیلو میبد بدانید: موزه زیلو کجاست؟ معرفی موزه زیلو میبدمعماری موزه زیلو میبدگنجینه‌های موزه زیلو میبدموسس موزه زیلو میبدنکات بازدید از موزه زیلو میبدموزه زیلو کجاست؟ ساختمان موزه زیلو و پلاس میبد در داخل کاروانسرای شاه‌عباسی میبد در بلوار قاضی میرحسین واقع‌شده است. آدرس: استان یزد، میبد، بلوار قاضی میرحسین، کاروانسرای شاه عباسی، موزه زیلو و پلاس میبد (نمایش روی نقشه) معرفی موزه زیلو میبدمنبع عکس: گوگل مپ (عکاس: حدیث مترجمی) موزه زیلو و پلاس میبد که ازجاهای دیدنی میبدمحسوب میشود، به‌عنوان اولین و تنها موزه زیلو ایران در کاروانسرای شاه‌عباسی میبد واقع‌شده است. این موزه بعد از تلاشی ۱۰ ساله برای جمع‌آوری زیلوها به‌همت سید عبدالعظیم پویا (محقق میبدی) و همکاری مسئولان این شهرستان در سال ۱۳۸۱ هجی شمسی افتتاح شد. این موزه که امروزه توسط انجمن یاران یادگارهای فرهنگی میبد اداره میشود، نفیس‌ترین زیلوهای میبد را در خود جای داده است. منبع عکس گالری: گوگل مپ (عکاس: مرتضی برجسته)، ویکی مدیا (عکاس: yeowatzup) برخی معتقد هستند که زیلوبافی مرحله تکامل‌یافته‌ای از حصیربافی است؛ اما نقش زیلوها حکایت از این نکته دارد که هنرمندان میبدی در شیوه بافت آن دخل‌وتصرف کرده و نقش‌های زیادی به آن افزو‌ده‌اند. اولین مرحله این تکامل، ابداع سه تارکش است که بعدها به چهار و بیشتر تبدیل شد. هنر زیلوبافی شهر میبد به‌عنوان یک میراث معنوی در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. این موزه تنها شامل آثار هنری از جنس زیلو نیست؛ بلکه کارگاه‌های فعال زیلوبافی و کاربافی نیز دارد که برای آشنایی با نحوه بافت زیلو و کار بافندگان از نزدیک جذاب هستند و خود بخشی از جاذبه‌های جالب این موزه به حساب می‌آیند. هر کارگاه زیلوبافی، دو دار عمودی دارد که زیر دست یک استاد هنرمند و یک شاگرد بافنده قرار می‌گیرد؛ به‌طوری که استاد پای دار می‌نشیند و شاگرد، کار نقشه‌خوانی و کوبیدن نخ را انجام می‌دهد. معماری موزه زیلو میبدمنبع عکس: گوگل مپ (عکاس: حدیث مترجمی) موزه زیلوی میبد در سالن شرقی کاروانسرای میبد و در کنار حصار تاریخی شارستان قرار دارد. این بنا به احتمال زیاد بر ویرانه‌های کاروانسرایی قدیمی‌تر ساخته‌شده است؛ زیرا این مکان در شمار کاروانسراهای میان‌راهی دوره صفویه جای دارد. کاروانسرای میبد هسته بنیادین یکی از کامل‌ترین مجموعه‌های راهداری بوده است و بناهایی مانند چاپارخانه، آب‌انبار و یخچال در کنار آن وجود دارند. این کاروانسرای چهار ایوانی از ساباط، ایوان‌های بیرونی، هشتی ورودی، حیاط مرکزی، حوض‌خانه، مهتابی، چهار هشتی زیبا، فضاهای سرپوشیده در شرق و غرب، ۱۰۰ اتاق و ایوان تشکیل‌شده است. اصطبل‌های این مکان نه به‌صورت حلقه‌ای پیرامون بنا، بلکه در پشت دیوارهای شرقی و غربی جای گرفته‌اند. ورودی این کاروانسرا در بخش شمالی و در کنار آب‌انبار قرار دارد و در دو سوی آن نیز بازارچه دیده میشود. با اینکه ورودی آن بدون هشتی است و مستقیما به ایوان شمالی راه می‌یابد؛ گشادگی انتهای ایوان نقش هشتی را ایفا می‌کند. از دیگر ویژگیهای اینکاروانسرای ایرانیمی‌توان به فقدان برج و بارو اشاره کرد که دلیل آن قرارگیری در کنار دژ امنیت شهر بوده است. گنجینه‌های موزه زیلو میبدمنبع عکس: گوگل مپ (عکاس: مرتضی برجسته) موزه زیلو و پلاس میبد دارای ۵۵ تخته از نفیس‌ترین زیلوهای میبد است که در دو بخش زیلوهای قدیم و جدید به نمایش درآمده‌اند. قدیمی‌ترین اثر این موزه، زیلوی مسجد جامع میبد است که تاریخ ۸۰۸ هجری قمری روی آن به چشم میخورد. این زیلو توسط علی بیدی بن حاجی میبدی با طرح محرابی و با فنون خاصی نسبت به زیلوهای دیگر در سه رنگ آبی، سفید و قرمز بافته‌شده است. یک زیلوی بسیار نفیس متعلق به قرن ۱۲ هجری شمسی نیز در موزه میبد وجود دارد که با وجود از بین‌رفتن ۵۰ درصد آن، هنوز طرح زیبای ۲۴ سجاده روی آن خودنمایی می‌کند. زیلوهای بخش جدید موزه، اندازه‌هایی کوچک‌تر دارند و در سالهای اخیر توسط آقای پویا و مرحوم استاد باغستانی بافته شده‌اند. در ورودی موزه، تابلوهایی با نقوش اصیل زیلو نظیر نقش کلید، لچک، چهارچشم یا چهار گنگ، هشت‌پر بریده، هشت‌پر شاخ گاوی کوچک و گچ‌بر قرار دارد و در اطراف سالن ورودی آن نیز مواد خام تهیه زیلو به‌همراه دستگاه‌های نخریسی و پنبه‌ریسی دیده میشود. موسس موزه زیلو میبدمنبع عکس: گوگل مپ (عکاس: مرتضی برجسته) راه‌اندازی موزه زیلوی میبد را باید حاصل تلاش مردی دانست که برای حفظ تاریخ این دستبافته، سالهای متمادی زندگی خود را وقف آن کرده است. سید عبدالعظیم پویا، دانش‌آموخته جامعه‌شناسی از دانشگاه تهران و دانشگاه استراسبورگ فرانسه است. ایشان درباره جمع‌آوری و تاسیس موزه زیلو گفته‌اند: ما زیلوها را بعد از جمع‌آوری مدت‌ها در انبار فرمانداری میبد نگهداری کردیم تا ساختمان کاروانسرای شهر میبد مرمت و زیلوها به آنجا منتقل شود. در نهایت موزه زیلوهای تاریخی میبد در سال ۱۳۸۰ تاسیس شد. به‌گفته ایشان، هر یک از زیلوهایی که با مشقت جمع‌آوری شده‌اند؛ از مکان‌هایی همچون مساجد، خانقاه، کنیسه یا کلیسا به دست آمده‌اند. جالب اینکه روی برخی از آنها موکت پهن‌شده بود؛ اما وقتی به موزه آمدند، موجب حیرت هزاران نفر شدند. آقای پویا درباره قدیمی‌ترین زیلوی موزه نیز گفته‌اند: این زیلوی منحصربهفرد با سه رنگ در شبستان مسجد جامع میبد پهن‌شده بود و از آن به‌طور مرتب استفاده می‌کردند و فقط آن را زمستان‌ها به گرم‌خانه می‌بردند. خانه اجدادم روبهروی مسجد جامع میبد بود و ما برای اقامه نماز به آنجا می‌رفتیم. روی این زیلو فرش انداخته بودند و ناخواسته از نظرها پنهان‌شده بود. موفق به کشف این دستبافته چند صد ساله شدیم و با تلاش بسیار آن را به موزه منتقل کردیم. نکات بازدید از موزه زیلو میبدمنبع عکس: ویکی مدیا (عکاس: dynamosquito) بازدید از موزه زیلو همه‌روزه، به‌جز روزهای رحلت امام خمینی (ره)، رحلت پیامبر (ص)، شهادت امام جعفر صادق (ع)، شهادت حضرت علی (ع)، تاسوعا و عاشورا، امکان‌پذیر است. ساعت بازدید از موزه از ۸:۳۰ تا ۱۷:۳۰ است. برای دیدن این موزه ارزشمند در سال ۱۴۰۰ باید ۳۰۰۰ تومان برای بلیط ورودی بپردازید. موزه زیلوهای تاریخی میبد تا بهبود شرایط بهداشتی دوران کرونا و واکسینه شدن بیشتر مردم بسته خواهد بود و بازدیدها با هماهنگی قبلی و به‌همراه داشتن کارت واکسیناسیون و در شرایط کاملا بهداشتی انجام میشود. در واقع، به‌دلیل بازبودن ویترین‌ها و آسیب‌پذیری زیلوها در برابر مواد ضدعفونی‌کننده نمی‌توان فضا را به‌طور دائم ضدعفونی کرد و در نتیجه خطر ابتلای بازدیدکننده و موزه‌دار بالا است. علاوه بر بازدید از موزه که در سالن شرقی کاروانسرا قرار دارد، می‌توانید از قدیمی‌ترین کاروانسرای میبد، آب‌انبار روبهروی کاروانسرا، یخچال میبد در طرف دیگر خیابان و در نهایت چاپارخانه میبد در مجاورت یخچال دیدن کنید. پرسش‌های متداولموزه زیلو کجاست؟ ساختمان موزه زیلو و پلاس میبد در داخل کاروانسرای شاه‌عباسی میبد در بلوار قاضی میرحسین واقع‌شده است. در موزه زیلو چه آثاری به نمایش درآمده است؟ موزه زیلو و پلاس میبد دارای ۵۵ تخته از نفیس‌ترین زیلوهای میبد است که در دو بخش زیلوهای قدیم و جدید به نمایش درآمده‌اند. موسس موزه زیلو میبد چه کسی بود؟ سید عبدالعظیم پویا، دانش‌آموخته جامعه‌شناسی از دانشگاه تهران و دانشگاه استراسبورگ فرانسه، موسس این موزه بوده است. قدیمی‌ترین اثر موزه زیلو کدام است؟ قدیمی‌ترین اثر این موزه، زیلوی مسجد جامع میبد است که تاریخ ۸۰۸ هجری قمری روی آن به چشم میخورد. نویسنده: نیکی قره گوزلویان / بازنویسی: صدیقه شجاعی |
2,730 | 2,837 | میبد | مسجد جامع میبد | ایران، استان یزد، میبد، بلوار امام، میدان مرکزی شارستان قدیم | مسجد جامع میبد از نوع مساجد ایوان‌دار مرسوم در منطقه یزد است که شامل مجموعه‌ای از چند مسجد تاریخی با فضاهای متنوع میشود. مسجد جامع میبد و گنبد امام حسن (ع) مربوط به سده‌های میانی دوران‌های تاریخی پس از اسلام هستند که در تاریخ دو خرداد ۱۳۵۶ با شماره ثبت ۱۳۴۷ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌اند. هرآنچه باید درباره مسجد جامع میبد بدانید: مسجد جامع میبد کجاست؟ تاریخچه مسجد جامع میبدبخش‌های مختلف مسجد جامع میبدتزیینات مسجد جامع میبدمرمت مسجد جامع میبدمسجد جامع میبد کجاست؟ مسجد جامع میبد ازجاهای دیدنی میبدبه شمار میرود و در استان یزد، شهرستان میبد، بلوار امام و در میدان مرکزی شارستان قدیم قرار دارد. جالب اینکه شریان‌های اصلی شهر که در واقع چهار راسته منشعب از چهار دروازه قدیم شهر بوده‌اند، در محل مسجد جامع با یکدیگر تلاقی داشتند. آدرس: استان یزد، میبد، بلوار امام، میدان مرکزی شارستان قدیم (نمایش روی نقشه) تاریخچه مسجد جامع میبدمنبع عکس: گوگل مپ (عکاس: امیررضا تقوی) طبق نظر کارشناسان به نظر می‌رسد که مسجد جامع شهرستان میبد از تعدادی مسجد تشکیل‌شده است که با توجه به معماری هر بخش می‌توان با فضاهای متنوعی روبه‌رو شد. بر اساس مستندات تاریخی، این بنای کهن یکی از قدیمی‌ترین مساجد تمدن اسلامی محسوب میشود که سازندگان آن، پیکر و پایه‌های نخستین ساختمان را در قرن دوم هجری بنا نهادند. به مرور زمان، معماران و طراحان دوران گذشته اقدام به ترمیم یا الحاق بخش‌های مختلف آن کردند تا مسجدی با معماری، ساختار و ترکیب کنونی برای آیندگان به یادگار بماند. از مهم‌ترین ویژگیهای این عمارت می‌توان به دوران اوج استفاده از آن اشاره کرد که طبق کاوش‌های باستان‌شناسان، به قرون هفتم تا نهم هجری قمری می‌رسد. در این زمان، گرم‌خانه مسجد توسط هنرمندان حکومت آل‌بویه، ایوان و گنبد اصلی آن به‌وسیله استادکاران سلسله آل مظفر احداث شده‌اند. از جمله اقداماتی که در ساخت‌وساز این عمارت ارزشمند صورت گرفته، تغییر طرح فضایی و نقشه اولیه مسجد جامع طی چندین قرن است. بی‌شک با سیر تحولات اجتماعی و فرهنگی، بسیاری از علوم نیز دچار تغییر و تحولی اساسی شده که معماری ایرانی را نیز شامل میشود. استادکاران و هنرمندان ایران‌زمین، با در نظر گرفتن شرایط مناسب برای رشدونمو اصول معماری، با ساخت‌وساز و انجام تغییراتی در شکل اولیه برخی از آثار دوران پیشین خود، گامی مهم در این زمینه برداشته‌اند. مسجد جامع میبد یزد نیز از این قاعده مستثنا نبود و بارها مورد مرمت یا تغییر قرار گرفت؛ به‌گونه‌ای که نقشه اولیه‌ی مسجد از صورت شبستانس به مسجدی گنبدی شکل همراه با ایوان تغییر یافت و پس از آن به‌سمت غرب وسعت پیدا کرد. این اقدام باعث شد تا صحن مسجد نسبت به قبل از فضای بیشتری برخوردار شود. همچنین سازندگان و طراحان این مجموعه، مناره‌های رفیع و قطور را در قسمت پایانی شمال مسجد به آن اضافه کردند. این در حالی است که بسیاری از مورخان، دوران پس از قرن هفتم هجری را زمان اوج تغییرات ایجاد شده اعلام کرده‌اند. منبع عکس: گوگل مپ (عکاس: امیررضا تقوی) از جمله بخش‌های الحاقی مسجد جامع میبد، شبستان امام حسن (ع) است که پیرامون گنبدخانه خشتی مسجد و در قسمت شمال غربی شده است. به این ترتیب محدوده پشت مناره به‌عنوان قسمتی از بخش‌های سرپوشیده مسجد در نظر گرفته شد. همچنین در قسمت غربی مسجد قدیم، مسجد دیگری همراه با ایوان اضافه شد که می‌توان از آن به‌عنوان بیشترین اقدامات جهت گسترش و ایجاد وسعت در مسجد نام برد. متاسفانه امروزه از این بخش اثری به جا نمانده و تا چند سال گذشته فقط قسمت‌هایی از آثار آن به چشم میخورد. در قرن نهم هجری نیز بازسازی‌های دیگری در قسمت‌هایی از مسجد از جمله محراب صورت گرفت که به‌دلیل گذشت زمان، دچار آسیب و تخریب‌شده بودند. شبستان، قسمت‌های قدیمی، بخشی از مناره‌ها و صحن مسجد به مرور زمان دستخوش تغییرات اساسی شدند. دوران حکومت پادشاهان قاجار را می‌توان به‌عنوان آخرین اقدامات ساخت‌وساز و تعمیرات مسجد جامع میبد به شمار آورد که شبستان زمستانی حاجی رجبعلی در قسمت غربی صحن مسجد و احداث مسجد حاجی حسنعلی در بخش شمال شرقی عمارت، از جمله این تغییرات بودند. مسجد جامع میبد و گنبد امام حسن (ع) در تاریخ دو خرداد ۱۳۵۶ هجری شمسی به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیدند. بخش‌های مختلف مسجد جامع میبدمنبع عکس: سایت نگاه مدیا (عکاس: ناشناس) مسجد جامع میبد مساحتی حدود سه هزار متر مربع دارد که شامل بخش‌هایی همچون گنبدخانه، چند شبستان از جمله شبستان زمستانه (گرم‌خانه) و شبستان تابستانه، ایوان، چندین ورودی، هشتی، مسجد حسنعلی، مسجد امام حسن (ع) و بخش‌های دیگر میشود. مسجد جامع میبد یزد از جمله مساجد ایوان‌دار استان یزد به حساب می‌آید که نقشه و طرح این نوع بناها در استان یزد بسیار رایج و مرسوم بود. با توجه به تغییرات و تعمیراتی که در بخش‌های مختلف ساختمان اولیه مسجد جامع میبد صورت گرفته، جهت قبله نسبت به جهت قبله مسجد اولیه دچار انحراف شده است. برخی از کارشناسان معماری و باستان‌شناسان معتقدند که این مجموعه تاریخی باشکوه و ارزشمند از بخش‌های دیگری همچون کاروانسرا و آب‌انبار نیز برخوردار بوده که متاسفانه این فضاها امروزه از بین رفته و هیچ اثری از آنها باقی نمانده است. بخش تابستانهمنبع عکس: سایت نگاه مدیا (عکاس: ناشناس) معمار این اثر کهن، گنبدخانه، شبستان‌های کناری و نیز ایوان عظیم و رفیع آن را به‌عنوان مکانی برای استفاده در فصل گرما و مشهور به بخش تابستانه احداث کرده بود که در جهت قبله قرار داشتند. گرم‌خانهدر قسمت‌های دیگر مسجد، شبستان‌های زمستان معروف به گرم‌خانه تعبیه‌شده که از ویژگیهای آن می‌توان به در ورودی اصلی با سردر نسبتا رفیع اشاره کرد. این بخش از سمت کوچه شرقی و با عبور از محوطه هشتی به صحن مسجد منتهی میشود. با گذشت زمان و الحاق بخش‌هایی به این مجموعه، وسعت آن افزایش‌یافته و جمعیت بیشتری از مردم را در خود جای می‌دهد. مسجد حاجی حسنعلیمسجد حاجی حسنعلی که از لحاظ وسعت بسیار کوچک‌تر از مسجد اصلی ساخته‌شده است، در بخش شمال شرقی مجموعه مشاهده میشود. سازندگان و هنرمندان مسجد جامع میبد، صحنی متشکل از طاق‌نما را نیز برای این مسجد کوچک در نظر گرفته بودند. مسجد امام حسن (ع) مسجد دیگری که از آن به مسجد امام حسن (ع) یاد می‌کنند، در بخش شمال غربی مجموعه قرار گرفته که از گنبدخانه و تعدادی شبستان برخوردار است. این عمارت در قسمت غرب و شرق، دو ردیف شبستان و در بخش شمال، یک ردیف شبستان دارد. ورودی این مسجد که به مسجد حسنی نیز شناخته میشود، در قسمت شمال شبستان احداث‌شده است. مسجدی در غرب مجموعهدر گذشته در قسمت غربی مجموعه، مسجدی وجود داشته که امروزه هیچ‌گونه آثاری از آن بر جا نمانده است. به نظر می‌رسد که سازندگان این مجموعه باشکوه، ساختمان و بنای اولیه مسجد را با مصالحی همچون خشت و گل احداث کرده بودند؛ چراکه با توجه به کاوش‌ها و بقایای بخش‌های مختلف آن، مصالح دیگری مشاهده نشده است. تزیینات مسجد جامع میبدمنبع عکس: سایت نگاه مدیا (عکاس: ناشناس) قسمت‌هایی همچون پوسته درونی ایوان، پوسته بیرونی گنبد و پیشانی سرپایه‌های نمای صحن، طرح‌های ساده و در عین حال زیبای هندسی آجرکاری وجود دارد. کمترین آرایه‌ها در معماری اصیل مسجد مشاهده میشود که از نمونه آن می‌توان به کتیبه در ورودی از جنس چوب اشاره کرد. روی این کتیبه آیه‌ای از قرآن کریم و تاریخ ۹۱۳ هجری قمری حک‌شده است. در پیکره درونی محراب نیز کتیبه‌ای از کاشی معرق با نام دوازده امام و همچنین تاریخ ۸۶۷ هجری قمری وجود دارد. مرمت مسجد جامع میبدمنبع عکس: گوگل مپ (عکاس: امیررضا تقوی) همزمان با هفته میراث فرهنگی و سالروز ثبت مسجد جامع در فهرست آثار ملی ایران در دوم خرداد ماه ۱۳۵۶، مرمت این بنای تاریخی در دوم خرداد ۱۴۰۰ با یک میلیارد و ۴۰۰ میلیون ریال از محل اعتبار اسناد خزانه کشور آغاز شد. این عملیات شامل اندود کاهگل حفاظت روی دیوارها و جرزها، تراشیدن اندود گچ جدید و سفیدکاری روی سطوح قائم و پرداخت آن با گچ کشته، تهیه و نصب شیشه ۱۰ میلی‌متری برای حفاظت از دیوارهای خشتی و اجرای پوشش روغن بزرگ گیاهی روی درهای چوبی مسجد جامع است. پرسش‌های متداولمسجد جامع میبد کجاست؟ مسجد جامع میبد در استان یزد، شهرستان میبد، بلوار امام و در میدان مرکزی شارستان قدیم قرار دارد. مسجد جامع میبد از چه بخش‌هایی تشکیل‌شده است؟ مسجد جامع میبد شامل بخش‌هایی همچون گنبدخانه، چندین شبستان، ایوان، چندین ورودی، هشتی، مسجد حسنعلی، مسجد امام حسن (ع) و بخش‌های دیگر میشود. آیا مسجد جامع میبد در فهرست آثار ملی ایران قرار دارد؟ مسجد جامع میبد در تاریخ دو خرداد ۱۳۵۶ با شماره ثبت ۱۳۴۷ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید. دوران اوج استفاده از مسجد جامع میبد چه زمانی بود؟ قرون هفتم تا نهم هجری قمری را می‌توان زمان اوج استفاده از این مسجد زیبا دانست. نویسنده: محبوبه حسنی / بازنویسی: صدیقه شجاعی |
2,731 | 2,838 | میبد | کاروانسرای میبد | ایران، استان یزد، میبد، بلوار قاضی میرحسین | کاروانسرای میبد که با نام کارونسرای شاه عباسی میبد نیز شهرت دارد، از کاروانسراهای سبک صفوی وجاهای دیدنی میبدبه شمار میرود. به نظر می‌رسد این بنا را در محلی ساخته‌اند که پیشتر کاروانسرای قدیمی‌تری در آن قرار داشت. این کاروانسرا مانند بسیاری دیگر ازکاروانسراهای ایرانشامل بخش‌هایی مانند ساباط، ایوان بیرونی، هشتی ورودی، حیاط مرکزی، حوض‌خانه، مهتابی، چهار هشتی زیبا و صد ایوان و اتاق برای استفاده‌ی کاروان‌ها میشود. در حال حاضر اداره میراث فرهنگی میبد و کتابخانه مرکز اسناد در بخشی از این بنا مستقر شده‌اند و سالن شرقی کاروانسرا نیز به موزه زیلو اختصاص داده‌شده است. سالن (سول) غربی کاروانسرا نیز به‌عنوان رستوران سنتی و کافی‌شاپ استفاده میشود. این مجموعه تاریخی در ۲ مرداد ۱۳۵۷، با شماره ثبت ۱۶۱۸ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید. |
2,732 | 2,839 | میبد | موزه سفال میبد | ایران، استان یزد، میبد، خیابان شهید جعفری نژاد | اگر به تاریخ و هنر علاقه دارید، موزه سفال یکی از بهترینجاذبه‌های گردشگری میبدبرای شما است. موزه سفال میبد در مجموعه آب‌انبار حاج علی‌محمد، در زمینی به مساحت ۵۰۰ متر مربع و با زیربنای ۲۵۰ متر مربع قرار دارد. مجموعه موزه شامل بیش از ۱۰۰ قطعه از اشیای سفالی دوره‌های مختلف از جمله انواع ظروف، سرویس‌های سفال رومیزی و سفال‌های قدیمی میشود. بنای آب‌انبار به دوره قاجار تعلق دارد. قدیمی‌ترین اثر حاضر در موزه، کوزه‌ای سفالین متعلق به دوره‌ی مادها است که باستان‌شناسان آن را از محوطه‌های باستانی میبد پیدا کرده‌اند. موقعیت ویژه این آب‌انبار در مسیر گردشگری میبد از مهم‌ترین دلایل مرمت این آب‌انبار جهت احیا و تبدیل آن به موزه سفال میبد است. عکس‌ها از محمود یوسفی |
2,733 | 2,840 | میبد | چاپارخانه میبد | ایران، استان یزد، میبد، بلوار قاضی میرحسین، جنب کاروانسرای شاه عباسی | چاپارخانه میبد با قدمتی که به دوره قاجار بازمیگردد، به‌صورت دژ ساخته‌شده است؛ چراکه از آن برای حفظ و نگهداری امانت‌های دولتی، نامه‌ها و پیام‌های مهم استفاده می‌شد. این چاپارخانه شامل اتاقهایی مخصوص رییس چاپارخانه، پیک‌ها، نگهبانان و مکان‌هایی برای نگهداری اسب‌ها میشود. این اثر در تاریخ ۱۹ مرداد ۱۳۷۹، با شماره‌ی ثبت ۲۷۶۷ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید و امروزه به‌عنوان یکی از جذاب‌ترینجاهای دیدنی میبدقابل بازدید است. عکس‌ها از محمود یوسفی |
2,734 | 2,841 | میبد | مسجد جامع فیروزآباد | ایران، استان یزد، میبد، روستای فیروزآباد | مسجد جامع فیروزآباد با گنبدی آجری و بسیار زیبا، در مرکز روستای فیروزآباد قرار دارد. بالای سردر ورودی مسجد، کتیبه‌ای چوبی با نوشته‌ای به خط نسخ دیده میشود. سمت چپ ورودی نیز، ستونی وجود دارد که روی آن یک لوحه کاشی با منظومه‌ای در رثای حضرت قاسم (ع) نصب‌شده است. بالای محراب ایوان تابستانی، کتیبه‌ی دیگری از کاشی جای دارد که روی آن آیه‌های قرآنی با خط نسخ نوشته شده‌اند. در انبار این مسجد، از تعداد زیادی قرآن‌های قدیمی، کتاب‌های تفسیر و کتاب‌های دینی نگهداری می‌کنند. این اثر که ازجاهای دیدنی میبدبه شمار میرود، در تاریخ ۲۷ مرداد ۱۳۶۴، با شماره ثبت ۱۶۸۰ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید. |
2,735 | 2,842 | میبد | قلعه بارچین | ایران، استان یزد، شرق میبد، روستای بارچین | قلعه بارچین از قلعه‌های تاریخی ومکان‌های دیدنی میبداست و در روستایی با همین نام، در شرق میبد قرار دارد. این قلعه را اربابان زرتشتی ساخته‌اند و از آن به‌منظور پناه گرفتن در مواقع ناامنی استفاده می‌کردند. مصالحی که در این بنا به‌کار رفته، عموما از گل و خشت است. با بنایی دو طبقه، چهار برج ساده در چهار گوشه قلعه قرار دارد. ورودی قلعه در قسمت شمالی جای گرفته و بالای سردر آن یک اتاق مختص ارباب قلعه ساخته‌شده است. مردم روستا هنگام خطر در این دژ پناه می‌گرفتند. اتاق‌های قلعه به افراد خاص اختصاص داشت و هر کس با توجه به مقام و موقعیتش در آنها اسکان داده می‌شد. این اثر تاریخی در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. |
2,736 | 2,843 | میبد | قلعه بشنیغان | ایران، استان یزد، میبد، بشنیغان | قلعه بشنیغان یکی ازجاهای دیدنی میبدبه شمار میرود که در قسمت شمال بشنیغان، از محلات قدیمی میبد، قرار دارد. در گودی کنار جاده، این قلعه چهار ضلعی را با هشت برج می‌توان دید که اکنون به‌عنوان انبار جنس از آن استفاده میشود. در قسمت بالای برج‌های قلعه، نقوش زیبایی طراحی‌شده است. ظاهرا قدمت قلعه بشنیغان به اوایل عصر قاجار بازمیگردد. |
2,737 | 2,845 | بافق | روستای گردشگری قطرم | ایران، استان یزد، شهرستان بافق، بخش مرکزی، روستای قطرم | روستای قطرم یکی از مناطق باستانی کشور ما در نزدیکی شهرستان بافق استان یزد است. معماری ویژه روستای قطرم در دل کویرهای مرکزی کشور ما توجه گردشگران زیادی را به خود جلب می‌کند و به همین جهت، به این روستا لقب ماسوله کویر داده‌اند. روستای گردشگری قطرم از برجسته‌ترینجاهای دیدنی یزدبه شمار میرود و ظرفیت‌های بالایی برای جذب گردشگران دارد. در این مقاله به معرفی روستای قطرم یزد، ویژگیهای اقلیمی و آداب و رسوم مردم اصیل این منطقه خواهیم پرداخت. اگر به آشنایی با روستاهای کویری ایران و جاذبه‌های منحصربهفرد این مناطق علاقه دارید، در ادامه ما را همراهی کنید. با روستای گردشگری قطرم یزد بیشتر آشنا شوید: روستای قطرم کجاست؟ مسیر دسترسی به روستای قطرممعماری روستای قطرمآداب و رسوم قطرمپوشش مردم قطرممحصولات و سوغات قطرمجاهای دیدنی قطرماقامت در روستای قطرمبهترین زمان سفر به روستای قطرمنکات مهم در سفر به روستای قطرمروستای قطرم کجاست؟ منبع عکس: سایت بافق فردا، عکاس نامشخصروستای قطرم در شهرستان بافق استان یزد قرار دارد و بخشی از کویر مرکزی ایران به شمار میرود. معماری پلکانی و کوچه‌های مسقف این روستا در طول سالهای اخیر گردشگران زیادی را به سوی خود جلب کرده است. روستای قطرم یکی از تاریخی‌ترین نقاط در استان یزد است و قدمت آن به حدود ۵۰۰۰ سال قبل می‌رسد. روستای قطرم در دامنه‌های غربی روستای باجگان و میان دره‌های کوهستانی قرار گرفته است و به همین دلیل خانهها به‌صورت پلکانی مشرف به یکدیگر هستند. محیط کوهستانی این منطقه باعث شکل‌گیری خانههای سنگی و کوچه‌های پرپیچ‌وخم در این روستا شده‌اند. معماری ویژه روستای قطرم در دل کویر مرکزی ایران، سبب نامگذاری آن به نام «ماسولهکویر» شده است. روستای گردشگری قطرم به‌دلیل معماری پلکانی در کوهستان‌های میان کویر مرکزی ایران، به نام «ماسوله کویر» شهرت داردروستای قطرم که محلیان آن را «قدرم» یا «قدرام» نیز خطاب می‌کنند، به دو بخش آفتابگیر و دور از تابش مستقیم خورشید تقسیم میشود. خانههای مسکونی، باغ‌ها و زمین‌های زراعی در دامنه‌های آفتابگیر این روستا قرار گرفته‌اند. بخشی از کوهستان‌های همجوار با روستای قطرم به‌دلیل فرسایش آب و خاک در طول سالهای دراز شکلی شبیه به دسته هاون پیدا کرده است و از جاذبه‌های طبیعی اطراف این روستا به شمار میرود. شکل منظم و استوانه‌ای این سازه طبیعی سبب شهرت آن شده است. تنها مسیر ارتباطی به روستای قطرم در بخش غربی این روستا قرار گرفته است. روستای قطرم درون دره کوهستانی امتداد دارد و به‌صورت کشیده است. میزان بارش‌ها در این روستا نسبت به شهرهای اطراف آن و به‌خصوص بافق تفاوت محسوسی دارد و برخی سال‌ها بیش از دو برابر است. منبع عکس: خبرگزاری مهر، عکاس نامشخصاطراف روستای قطرم را نخلستان‌ها پوشانده‌اند و طبیعت اطراف این روستا بکر است. آب و هوای پاکیزه و خوب روستای قطرم میان کویر مرکزی ایران توجه گردشگران را به خود جلب می‌کند. به‌دلیل موقعیت جغرافیایی ویژه این روستا در دامنه‌های آفتابی و دور از آفتاب، تا سه بار در روز می‌توان طلوع و غروب خورشید را تماشا کرد. مردم روستای قطرم با لهجه‌ای متفاوت از سایر نقاط یزد و شهرستان بافق صحبت می‌کنند. محلیان این منطقه به کشاورزی، دامداری و کار در معدن مشغول هستند. تولید انواع صنایع‌دستی چوبی و حصیری نیز بین ساکنان این روستا، به‌خصوص بانوان رواج دارد. درآمد مردم این روستا نیز از برداشت محصولات باغ‌ها و زمین‌های زراعی و تولید صنایع‌دستی تامین میشود. آرامگاه پیر قطرم جایگاهی ویژه میان اهالی این آبادی دارد و در طول سال روستاییان مراسم مذهبی خود را در جوار این آرامگاه برگزار می‌کنند. از میان گونه‌های متنوع گیاهی در روستای قطرم می‌توان درختان ارس، انجیر کوهی، خرما و بادام و انواع گیاهان معطر و دارویی مانند زیره را نام برد. بز، کل، میش، قوچ، تیهو و کبک نیز از گونه‌های متنوع حیات وحش در این روستا و مناطق اطراف آن هستند. منبع عکس: سایت ایران هتل، عکاس نامشخصآب آشامیدنی روستای قطرم از چشمه‌های طبیعی اطراف این منطقه تامین میشود. چشمه اصلی آب شرب ۶ کیلومتر با این روستا فاصله دارد و از میان کوهستان می‌جوشد. این چشمه در ادامه مسیر به‌شکل رودخانه‌ای پرآب از میان روستای قطرم می‌گذرد و از خانههای پلکانی این روستا عبور می‌کند. در هر خانه نیز حوضچه‌ای برای ذخیره آب تعبیه کرده‌اند که از آب آن برای شست‌وشو و مصارف خانگی استفاده می‌کنند. تپه‌های ماسه‌ای اطراف روستا محیطی مناسب برای گشت‌وگذار در طبیعت دارند. سه سد آبی در این منطقه در نزدیکی روستای قطرم وجود دارد که از جاذبه‌های بافق هستند. این روستا امکانات مناسبی مانند آب آشامیدنی گوارا، برق، تلفن، دفاتر مخابراتی و پستی و مسیر جاده‌ای آسفالت دارد. مسیر دسترسی به روستای قطرممنبع عکس: سایت ایران هتل، عکاس نامشخصروستای قطرم در فاصله ۴۵ کیلومتری جنوب شرقی بافق قرار دارد. برای بازدید از این روستا باید در مسیر جاده‌ای کوهستانی پیش بروید. ارتفاع روستای قطرم در حدود ۱۵۰۰ متر از سطح دریا است و بخش مسکونی، مزارع و باغ‌ها در دامنه آفتابی این روستا قرار گرفته‌اند. برای بازدید از روستای گردشگری قطرم با توجه به شهر محل سکونت خود نزدیک‌ترین مسیر به استان یزد را انتخاب کنید. فاصله یزد تا قطرم در حدود ۱۷۲ کیلومتر است و مسافتی در حدود دو ساعت از یزد تا قطرم در انتظار شما است. از هرکدام از شهرهای این استان که قصد سفر به روستای قطرم را داشته باشید، نخست باید به‌سمت بافق بروید. مسیر دسترسی به این روستا از خروجی جنوب شرقی بافق آغاز میشود و تنها مسیر موجود، این جاده است. روستای قطرم در انتهای غربی مرز استان یزد با استان کرمان قرار دارد. آدرس روستای قطرم: یزد، بافق، ۴۵ کیلومتری جنوب شرقی بافق، روستای قطرم (مشاهده روی نقشه) معماری روستای قطرمعکاس و منبع عکس: محمد علی عبداللهی از خبرگزاری مهرروستای قطرم در میان کوهستان‌های بلند محصور شده است و خانههای آن به‌صورت پلکانی روی دره‌های پایین کوه قرار گرفته‌اند. ساختار کوهستانی این منطقه دسترسی به روستای قطرم در گذشته‌های دور را سخت می‌کرد و به همین سبب این منطقه برای ساکنان خود بسیار امن بود. جنس بیشتر خانههای این روستا از سنگ، چوب و الوار ساخته‌شده از شاخ و برگ درختان است. کوچه‌های روستای گردشگری قطرم بسیار باریک هستند و سقف آنها را با شاخ و برگ درختان پوشانده‌اندکوچه‌های روستای قطرم تنگ و تودرتو هستند و خانهها روی بام یکدیگر قرار گرفته‌اند. بام بیشتر خانهها نیز با شاخ و برگ درختان پوشیده شده‌اند. کوهستان‌های سنگی اطراف این روستا علاقه‌مندان به ورزش‌هایی مانند کوهنوردی و صخره‌نوردی را به سوی خود جلب می‌کنند. نکته جالب‌توجه در معماری روستای قطرم بافت تاریخی اصیل خانهها و بناهای این روستا است. در شکل خانههای این روستا نمادهایی از فرهنگ مردم قطرم به چشم می‌خورند. درهای ورودی بناها کوچک و کوتاه هستند و کوچه‌ها روی شیب قرار گرفته‌اند. عرض بسیاری از کوچه‌های این روستا بسیار باریک است و بیشتر آنها مسقف هستند. سقف‌های پوشیده کوچه‌ها خانهها و معابر این روستا را از تابش شدید نور خورشید در تابستان و گرمای طاقتفرسا و تجمع آب باران و برف و یخبندان در زمستان حفظ می‌کنند. آداب و رسوم قطرمروستای قطرم سرزمینی اصیل و کهن است که جاذبه‌های تاریخی متنوع در اطراف آن گواه این مطلب هستند. پیشینه قوی این منطقه آداب و رسوم غنی و جالب‌توجهی میان مردم روستای قطرم به یادگار گذاشته‌اند. انجام بازی‌های محلی متنوع مانند گوی بازی یا چفته بازی، زغال بازی و چش گریز یا قایم موشک در این روستا در جشن‌ها و مناسبت‌ها متداول است. در روستای قطرم هر ساله آیین‌هایی قدیمی برگزار می‌شوند که در ادامه به معرفی آنها پی‌پردازیم. آیین تالوگردانی در روستای قطرممنبع عکس: سایت جماران، عکاس نامشخصتالوگردانی از معروف‌ترین مراسم سنتی در روستای قطرم است. در این مراسم یکی از جوانان یا نوجوانان روستا نقش تالو را بازی می‌کند. به این صورت که روی سر و صورت او را می‌پوشانند و زنگوله و زنگ به دست تالو می‌دهند. تالو به‌همراه سایر مردم روستا به در خانه محلیان میرود و با شعرخوانی و آواز از روستاییان نذری طلب می‌کند. روستاییان نیز هرکدام به شیوه خود از تالو پذیرایی می‌کنند. گاهی با کاسه‌ای آش، پول نقد، شکلات و انواع خوراکی به استقبال تالو می‌روند و گاهی از روی بام‌ها با سطلی آب از او استقبال می‌کنند. در طول مراسم تالوگردانی در واقع مردم روستای قطرم برای بارش باران دعا می‌کنند. پاشیدن سطل آب به تالو توسط صاحبخانه‌ها نیز نمادی از خوش‌قدمی او برای شروع بارندگی است. مردم روستای قطرم در زمان همراهی با تالو شعر زیر را زمزمه می‌کنند: تالو متالووقت گل شفتالو (هلو) تالوی ما چیزی می‌خوادگندم سر تحفه می‌خواد (آرزوی برکت گندم) آیین پخت آش هنگ در روستای قطرممنبع عکس: بافق فردا، عکاس نامشخصآیین پخت آش هنگ در روستای قطرم در نخستین شنبه هر سال برگزار میشود. روستاییان به‌صورت دسته‌جمعی در این آیین شرکت می‌کنند. برای شروع پخت آش هنگ ابتدا محلیان در اطراف روستا مشغول جمع‌آوری گیاه هنگ می‌شوند و سپس در حیاط خانهها اجاق‌ها را به راه می‌اندازند. آش هنگ از معروف‌ترین غذاهای محلی در روستای قطرم به شمار میرود. نان کماج و کشک بادمجان از دیگر غذاهای محبوب در این روستا هستند. پوشش مردم قطرممنبع عکس: سایت ایران هتل، عکاس نامشخصمردم روستای قطرم پوشش سنتی و اصیل خود را حفظ کرده‌اند و به‌خصوص در زمان اجرای مراسم مختلف در این روستا با پوشش محلی خود شرکت می‌کنند. سالخوردگان و قدیمی‌ترهای روستا اهتمام بیشتری در حفظ این سبک پوشش دارند. بانوان روستای قطرم دامن‌های بلند پرچین با چارقد می‌پوشند و روی آن دستمال می‌بندند. پوشش دختران با پارچه‌های رنگ شاد و پوشش بزرگ‌ترها با رنگ‌های تیره‌تر دوخته می‌شوند. مردان روستای قطرم نیز در فصل‌های مختلف سال پوشش سنتی متناسب با آب و هوا دارند. پیراهن مردان این روستا جلوبسته با دو دکمه در قسمت بالا است و روی این پیرهن کت و جلیقه نیز می‌پوشند. شلوارهای مردان این روستا بلند و گشاد است و معمولا با پارچه مشکی دوخته میشود. روی پیراهن، شلوار، جلیقه و کت مردان روستا جیب‌هایی بزرگ برای نگهداری از ابزار لازم کار تعبیه می‌کنند. بیشتر لباس‌های محلی مردم این روستا به دست بانوان هنرمند آن دوخته میشود. محصولات و سوغات قطرممنبع عکس: باشگاه خبرنگاران جوان، عکاس نامشخصموقعیت جغرافیایی خاص روستای قطرم سبب رویش درختان متنوع از خرما تا بادام، زردآلو و گردو شده است. در واقع روستای قطرم آب و هوایی چهار فصل دارد و گیاهان و میوه‌های سردسیری و گرمسیری در آن به عمل می‌آیند. خرما و مرکبات از مهم‌ترین محصولات باغ‌های روستای قطرم هستند. دامنه شمالی این روستا آفتابگیر و مناسب کاشت درختان میوه‌های گرمسیری مانند خرما است. دامنه‌های جنوبی این روستا نیز به‌دلیل دوری از نور خورشید برای کاشت درختانی مانند بادام مناسب هستند. دامنه‌های کوهستانی روستای قطرم را گیاهان کوهی معطر و دارویی مانند زیره پوشانده‌اند. از دیگر محصولات کشاورزی در این روستا می‌توان به گندم، جو، سبزیجات، گوجه‌فرنگی و بادمجان اشاره کرد و بادمجان یکی از محصولات اصلی کشاورزی در این آبادی به شمار میرود. نان کماج روستای قطرم نیز بسیار خوش عطروبو است. انار، رب انار و سایر فرآورده‌های تولیدی این میوه به‌خصوص در فصل پاییز از بهترین سوغات روستای قطرم هستند. اشتغال مردم روستای قطرم به کشاورزی و دامداری سبب گسترش صنایع‌دستی در این روستا شده است. سبدبافی، حصیربافی و بافت لباس‌های پشمی از پشم و کرک گوسفندان از صنایع‌دستی رایج در این روستا هستند. انواع سبد، جارو، بادبزن، ژاکت، کلاه، کت پوست به‌همراه محصولات خوراکی از مهم‌ترین سوغات روستای قطرم به شمار می‌روند. جاهای دیدنی قطرممنبع عکس: بافق فردا، عکاس نامشخصروستای قطرم یادگارهای تاریخی برجسته‌ای از دوره‌های تاریخی متفاوت دارد که قدمت این روستا را مشخص می‌کنند. جاهای دیدنی روستای قطرم شامل جاذبه‌های طبیعی و تاریخی در بخش‌های مختلف این روستا و کوهستان‌های اطراف آن می‌شوند. برخی تاسیسات آبی قدیمی و آسیاب‌های محلی در روستای قطرم بخشی از این جاذبه‌ها هستند. «قلعه دختر» از آثار باستانی نزدیک به روستای قطرم است که بالای کوه قرار دارد. این قلعه در بخش بالادست چشمه درب دز و لبه پرتگاهی صخره‌ای واقع‌شده است. در ساخت این قلعه از سنگ ساروج و گچ استفاده کرده‌اند. دیگر جاذبه تاریخی روستای قطرم «قبرستان خورشیدی» نام دارد که در بخش ورودی این روستا قرار گرفته است. از این قبرستان اشیای زیادی مربوط به دوره‌های مختلف تاریخی کشف کرده‌اند. زیارتگاه پیر قطرم نیز که متعلق به یکی از عارفان این روستا در زمان‌های گذشته است، جایگاهی ویژه میان مردم روستای قطرم و سایر روستاهای بافق دارد. قلعه دختر بنایی باستانی در ارتفاعات روستای گردشگری قطرم است که قدمت این منطقه را نشان می‌دهدچشمه‌های آب طبیعی در دره‌ها و کوه‌های اطراف روستای قطرم جاذبه‌های طبیعی محبوب در این روستا هستند که محیط اطراف آنها برای اتراق در طبیعت و لذت از هوای عالی و آب پاکیزه بسیار مناسب است. معروف‌ترین چشمه‌های این روستا «چشمه درب گوشین»، «چشمه سنگ قصاب» و «چشمه آب سی بزی» هستند. این چشمه‌ها برای اهالی روستای قطرم ارزش زیادی دارند. مردم روستای قطرم آب چشمه‌ها را دارای خواص معدنی و طبیعی بسیار می‌دانند و برای درمان امراض پوستی از آب آنها استفاده می‌کنند. چشمه درب دز یا همان چشمه دز از دیگر چشمه‌های اطراف روستای قطرم است که اطراف آن را ستون‌های سنگی زیبا با شکل‌های متنوع پوشانده‌اند. این چشمه بالای قلعه تاریخی دختر قرار دارد و از بهترین تفرجگاه‌های این منطقه به شمار میرود. منبع عکس: سایت ایران هتل، عکاس نامشخصچشمه مرغون از دیگر چشمه‌های محبوب در اطراف روستای قطرم است که در فاصله ۲۰ کیلومتری از شرق بافق و در مسیر جاده بهاباد قرار دارد. این چشمه فاصله بیشتری به نسبت سایر چشمه‌ها طبیعی تا روستای قطرم دارد؛ اما چشم‌انداز زیبای این منطقه گردشگران را به سوی خود جلب می‌کند. بالای چشمه مرغون طاق نمای زیبایی به چشم میخورد که آب قطره‌قطره از آن به پایین می‌چکد. استمرار ریزش آب در طول سال‌ها حفره‌هایی زیبا و تماشایی در سنگ‌ها ایجاد کرده‌اند. چشمه پیروزی قطرم نیز در منطقه‌ای بکر و تماشایی در فاصله تقریبی ۴۰ کیلومتری از شرق بافق قرار دارد. مردم روستای قطرم این چشمه را مقدس می‌دانند و برای ادای نذرهای خود در طول سال به جوار این چشمه در دل کوه می‌روند. اقامت در روستای قطرممنبع عکس: سایت ایران هتل، عکاس نامشخصبرای اقامت در روستای قطرم بهترین گزینه خانههای محلی این روستا هستند. با اقامت در خانههای محلی این منطقه تجربه‌ای متفاوت از سفری روستایی به دست می‌آورید و از آلودگی‌های شهری دور خواهید بود. در سالهای اخیر اقامتگاه بومگردی «خانه معمار» در روستای گردشگری قطرم احداث‌شده است که از گردشگران زیادی در طول سال میزبانی می‌کند. حیاط خانههای روستای قطرم کاه‌گلی هستند و بیشتر وسایل و ظروف این خانهها از چوب و سفال ساخته شده‌اند. این روستا امکانات مناسبی برای اتراق در طبیعت ندارد و محیط کوهستانی و نزدیکی آن به کویر سبب سرمای هوای شبانگاهی در این روستا میشود. برای اتراق در طبیعت روستای قطرم سفری یک روزه را انتخاب کنید و پیش از تاریکی هوا به‌سمت اقامتگاه مناسب بروید. بهترین زمان سفر به روستای قطرممنبع عکس: خبرگزاری تسنیم، عکاس نامشخصگرچه روستای قطرم در کویر مرکزی ایران قرار دارد، محیط کوهستانی این روستا آب و هوای روستای قطرم را از نواحی اطراف آن بسیار متفاوت کرده است. هوای پاکیزه و کوهستانی این روستا سبب تابش مستقیم نور خورشید در روزهای گرم تابستان میشود. نیمی از این روستا روی تپه‌های آفتابی قرار دارد و بخش دیگر آن در تپه‌های دور از دسترس نور خورشید قرار گرفته است. با وجود تفاوت آب و هوای روستای قطرم با شهرهای اطراف آن، فصل تابستان زمان مناسبی برای بازدید از این روستا و جاذبه‌های تاریخی و طبیعی اطراف آن نیست. زمستان‌های روستای قطرم نیز بسیار سرد است و شدت بارش‌ها با مناطق اطراف این روستا تفاوت دارد. بازدید از روستای قطرم در فصل‌های سرد سال خالی از لطف نیست، اما بهترین زمان برای بازدید از این روستا فصل‌های بهار و پاییز هستند. در بهار طبیعت اطراف روستای قطرم سرسبز و تماشایی میشود و دامنه‌های کوهستانی این منطقه پوشیده از گیاهان معطر و دارویی هستند. پاییز نیز زمانی مناسب برای گشت‌وگذار در طبیعت رنگارنگ و تماشایی این روستا به شمار میرود. در فصل پاییز مراسم انارچینی در روستای قطرم برپا میشود و بانوان این روستا در حیاط خانههای خود پخت رب انار را آغاز می‌کنند. این زمان از سال روستای قطرم حال و هوای مخصوص به خود دارد. نکات مهم در سفر به روستای قطرمعکاس و منبع عکس: محمد علی عبداللهی از خبرگزاری مهردر سفر به روستای قطرم و تمام نواحی روستایی و بکر کشور ما رعایت برخی نکات ضروری است. مناطق روستایی تفاوت‌های زیادی با بافت شهری دارند و آسیب به محیط این آبادی‌ها تاثیر قابل‌توجهی بر کیفیت زندگی مردم این مناطق خواهد گذاشت. در بازدید از روستای قطرم به نکات زیر توجه کنید. به طبیعت احترام بگذارید و آسیبی به اکوسیستم این منطقه وارد نکنید. هیچ زباله‌ای در طبیعت از خود باقی نگذارید و زمان بازگشت، زباله‌ها را با خود از روستا خارج کنید. به آداب و رسوم و مراسم مذهبی مردم روستای قطرم احترام بگذارید. از محصولات تولیدی و صنایع‌دستی ساخت مردم این روستا خرید کنید؛ به این ترتیب شما نقش مهمی در شکوفایی اقتصاد مردم روستای قطرم و توسعه گردشگری در این ناحیه خواهید داشت. برای کوهنوردی و صخره‌نوردی از راهنمای مسلط به مسیر کمک بگیرید و بدون آشنایی با کوه‌های اطراف این روستا، به مسیرهای دور نروید. اقامت در خانههای روستایی و صرف غذا در اقامتگاه‌های محلی، باعث آشنایی شما با فرهنگ مردم روستای قطرم خواهد شد. با حیوانات مهربان باشید و آنها را شکار نکنید. در این مقاله به معرفی روستای گردشگری قطرم در شهرستان بافق یزد پرداختیم. اگر شما نیز تجربه بازدید از این روستای باستانی را دارید در ادامه می‌توانید خاطرات سفر خود به این منطقه را با ما و سایر کاربرانکجارودر میان بگذارید. پرسش‌های متداولروستای قطرم کجاست؟ روستای قطرم در فاصله ۴۵ کیلومتری جنوب شرقی شهرستان بافق استان یزد قرار دارد. روستای قطرم چقدر قدمت دارد؟ قدمت روستای قطرم به حدود ۵۰۰۰ سال قبل می‌رسد. دلیل شهرت روستای قطرم چیست؟ معماری پلکانی روستای قطرم سبب شهرت این روستا به نام «ماسوله کویر» شده است. بهترین زمان سفر به روستای قطرم کدام فصل است؟ بهار و پاییز بهترین زمان‌ها برای بازدید از روستای قطرم هستند. نویسنده: مینا بهزادی‌منش |
2,738 | 2,846 | بافق | خانه وحشی بافقی | ایران، استان یزد، بافق، خیابان مسجد جامع، میدان خان | خانه وحشی بافقی جنب مسجد جامع بافق قرار دارد و قدمت آن به دوره قاجار بازمیگردد. کمال‌الدین یا شمس‌الدین محمد وحشی بافقی یکی از شاعران نامدار سده دهم ایران است که در سال ۹۳۹ هجری قمری، در شهر بافق چشم به جهان گشود. دوران زندگی وی با پادشاهی شاه تهماسب صفوی، شاه اسماعیل دوم و شاه محمد خدابنده همزمان بود. خانه وحشی بافقی به دلیل زیبایی در معماری و ابزار و ظروفی که در آن وجود دارد، یکی از مشهورترینجاهای دیدنی بافقبه شمار می‌آید و گردشگران بسیاری را به خود جذب می‌کند. این مکان محل استقرار اداره میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری بافق است و با شماره ۱۴۰۳۸ در تاریخ ۹ بهمن ۱۳۸۴، در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید. عکس‌ها از مسعود میرجلیلی |
2,739 | 2,847 | بافق | قلعه باقر آباد | ایران، استان یزد، بافق، روستای باقرآباد | قلعه باقر آباد بنایی است مربوط به دوره قاجار که به دستور عبدالرحیم خان، فرزند محمد تقی‌خان بافقی به‌عنوان پناهگاه در برابر خطرات احتمالی و همچنین انبار غلات احداث شد. این قلعه در سه مرحله ساخته‌شده است. در آغاز برج شمالی قلعه و ده سال بعد از آن برج جنوبی را بنا کردند. پس از آن نیز در سال ۱۲۹۸، به دلیل ناآرامی و هرج و مرج‌های کشور، مردم روستا دیوارهایی برای قلعه ساختند و به‌نوعی دور آن حصار کشیدند تا از خطرات احتمالی در امان بمانند. قلعه باقر آباد دارای ۴۵ اتاق، راهروهای متعدد و دو برج نگهبانی است. این اثر ازجاهای دیدنی بافقبه شمار می‌آید و در تاریخ ۲۲ مرداد ۱۳۸۴، به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید. |
2,740 | 2,848 | بافق | باغ تیتو | ایران، استان یزد، بافق، بلوار امام علی، فرعی ۱۶ | باغ تیتو با بنایی زیبا، ازدیدنیهای بافقاست و از آثار به‌جای مانده از دوران صفوی به شمار میرود. از خصوصیات بنا می‌توان به وجود بادگیر، اتاق‌های گچ‌کاری شده، ایوان و حوض آبی که در نمای ورودی باغ قرار دارد، اشاره کرد. این باغ دارای مساحتی حدود ۶ هزار متر مربع است که پوشش درختان نخل، انار و… زیبایی خاصی به آن می‌بخشد. در اندرونی باغ نیز حوض آب نسبتا بزرگی قرار دارد که درختان انگور سایه‌ای دل‌انگیز بر سطح آب آن گسترانیده‌اند. باغ تاریخی تیتو بافق در تاریخ ۲۸ فروردین‌ماه ۱۳۸۰، به شماره ثبت ۳۷۵۰ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. عکس‌ها ازسید مجید غضنفری |
2,741 | 2,849 | بافق | دره سنگاب بیشه در | ایران، استان یزد، بافق، مسیر بافق به بهاباد | دره سنگاب بیشه در که با نام دره بیشه در نیز شناخته میشود، از جاذبه‌های طبیعی شگفت‌انگیز وجاهای دیدنی بافقبه شمار میرود. این دره بزرگ شامل راه‌های باریک و تنگ با دیوارهای صیقل یافته میشود و آبی زلال و خنک در برخی قسمت‌های آن وجود دارد. دره سنگاب بیشه در مکانی برای استراحت و آشامیدن آب برای حیواناتی مانند بز کوهی است. در انتهای دره نیز طاق سنگی بزرگی جای گرفته است. عکس‌ها از علی قاسم‌زاده بافقی |
2,742 | 2,850 | بافق | روستای گردشگری شادکام | یزد، ۴۰ کیلومتری شهرستان بافق | روستای شادکام با جاذبه‌های گردشگری طبیعی، از مقاصد تفریحی وجاهای دیدنی بافقاست و در فاصله ۴۰ کیلومتری شهرستان بافق قرار دارد. نماد و سمبل این روستا سرو هزار سالهای است که در فهرست آثار طبیعی ملی کشور نیز به ثبت رسیده است. روستای شادکام میان دره باریکی قرار گرفته که چشمه‌سارها و زیبایی‌های زیادی را در دل خود جای داده است. |
2,743 | 2,851 | بافق | نخلستان‌های بافق | ایران، استان یزد، بافق | نخلستان‌های بافق مناطق بسیار زیادی را دربرگرفته‌اند و با نخل‌هایی که بخشنده‌ترین درختان دنیا به شمار می‌روند، نمادی از سخاوت کویر هستند. این نخلستان‌ها در گونه‌هایی مانندکبکاب (خرمای درشت، نسبتا روشن و بسیار شیرین)، پیارم (خرمای خشک و قهوه‌ای تیره) و زاهدی (خرمای خشک، خاکی‌رنگ و بسیار خوشمزه.) پرورش می‌یابند و بادبزن، حصیر، جارو و پادری از دیگر محصولات جانبی آنها هستند. این نخلستان‌ها به‌عنوان یکی از جالب‌تریندیدنی‌های بافقهر ساله میزبان گردشگران زیادی میشود. عکس‌ها از مجید دهقانی زاده |
2,744 | 2,852 | بافق | چنار تاریخی باجگان | ایران، استان یزد، بافق، ۸۵ کیلومتری جنوب شرق بافق، روستای باجگان | چنار تاریخی باجگان از درختان قدیمی و کهنسال کشور به شمار میرود و در ۸۵ کیلومتری جنوب شرق بافق، در روستای باجگان قرار گرفته است. با ۲۵ متر ارتفاع، این درخت قدمتی ۴۰۰ ساله دارد. طول سه شاخه قطور درخت معادل با دو متر و محیط هر کدام برابر با نیم متر است. چنار تاریخی باجگان ازجاهای دیدنی بافقمحسوب میشود و به‌عنوان یک اثر طبیعی در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. |
2,745 | 2,853 | بافق | میدان خان بافق | ایران، استان یزد، بافق، بخش مرکزی، جنب امامزاده عبدالله | میدان خان متعلق به دوران زندیه و قاجاریه است و در مرکز شهر بافق قرار دارد. در وسط میدان، حوض آبی جای گرفته است که دورتادور آن را نخل‌های خرما احاطه می‌کنند. همچنین تعدادی فروشگاه پیرامون میدان قرار گرفته‌اند. در نزدیکی میدان خان بافق، برخی از دیگر بناهای باارزش ومکان‌های دیدنی بافقاز جمله کاروانسرا، آب‌انبار و مسجد جامع بافق واقع شده‌اند. با توجه به ارزش تاریخی، میدان خان در تاریخ ۱۵ دی ۱۳۸۷، با شماره ثبت ۲۴۳۶۷ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید. |
2,746 | 2,854 | بافق | امامزاده عبدالله بافق | ایران، استان یزد، بافق، ابتدای بلوار وحشی بافقی | از مقاصد مذهبی وجاهای دیدنی بافقمی‌توان به امامزاده عبدالله بافق اشاره کرد. امامزاده عبدالله بافق به امامزاده عبدالله بن موسی بن جعفر (ع)، از نوادگان امام موسی کاظم (ع) و بردار امام رضا (ع) تعلق دارد و با بنایی زیبا، برای اهالی کرمان و یزد از قداست قابل توجهی برخوردار است. با قدمتی که به دوران آل مظفر بازمیگردد، این زیارتگاه تاریخی به‌خاطر سبک گنبد، کاشیکاری و تزیینات داخلی آن نیز اهمیت دارد. |
2,747 | 2,855 | بافق | چشمه پیروزه | ایران، استان یزد، بافق | چشمه پیروزه که با نام چشمه فیروز نیز شناخته میشود، سومین چشمه طبیعی در استان یزد به شمار میرود و از مقاصد طبیعت‌گردی ومکان‌های دیدنی بافقبه حساب می‌آید. این چشمه در میان کوه‌های بافق و در میان درهای سرسبز قرار دارد که با آبوهوایی خوش، مکانی مناسب برای تفریح و استراحت است. پیرامون چشمه نهرهایی کوچک شکل گرفته‌اند که کودکان می‌توانند در آنها آبتنی و شنا کنند. |
2,748 | 2,856 | بافق | کویر درانجیر | ایران، استان یزد، نزدیکی بافق | کویر درانجیر بخشی از کویر بافق محسوب میشود و از مقاصد گردشگری وجاهای دیدنی بافقدر نزدیکی شهر است. کویر بافق طولی در حدود ۷۵ کیلومتر، عرضی در حدود ۲۰ کیلومتر و مساحتی در حدود ۷۵۰ کیلومتر مربع دارد. این منطقه دارای حیات وحشی غنی است و در آن می‌توان گونه‌های متنوعی ازپستانداران، خزندگان و پرندگان را یافت. |
2,749 | 2,857 | بافق | موزه سنگ و معدن بافق | ایران، استان یزد، بافق، مجموعه کارخانه و معدن سنگ آهن بافق | یکی از جالب‌توجه‌ترینجاهای دیدنی بافق، موزه سنگ و معدن است. موزه سنگ و معدن بافقدر منزل مسکونی مرحوم مهندس سیروس بهایی، مدیر عامل اسبق شرکت سنگ آهن مرکزی بافق برپا شده است. در این موزه وسایل و ادوات معدنکاری، تصاویر عملیات اکتشافی ۵۰ سال گذشته و … در معرض نمایش است. همچنین در موزه سنگ و معدن بافق می‌توانید از ۲۱۹ نوع سنگ دیدن کنید که از مناطق معدنی ایران جمع‌آوری شده‌اند. عکس‌ها از خبرگزاری صدا و سیما |
2,750 | 2,858 | بافق | حمام کاکامیر | ایران، استان یزد، بافق، خیابان شیخ محمدتقی بافقی، کوچه شهید متولی | حمام کاکامیر در بافق، تمام عناصر حمام‌های تاریخی را از جملهورودی یا کریاس، خزینه، تون و قسمت انتظار را دارا است. مصالح به‌کار رفته در بنای حمام شامل آجر با ساروج و سنگ میشود و پوشش سقف به‌صورت طاق و چشمه است. همچنین برای روشنایی حمام، تعدادی نورگیر در سقف آن تعبیه کرده‌اند. با قدمتی که به دوره قاجار بازمیگردد، حمام در مجاورت یکی دیگر ازدیدنیهای بافق، آب‌انبار کاکامیر قرار دارد. حمام کاکامیر به شماره ۱۴۵۹۳ در تاریخ ۱۶ اسفند ۱۳۸۴، در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید. |
2,751 | 2,859 | بافق | ارگ عبدالرضا خان بافقی | ایران، استان یزد، بافق | بسیاری ازجاهای دیدنی بافقرا آثار تاریخی تشکیل می‌دهند که ارگ عبدالرضا خان بافقی یکی از آنها محسوب میشود. ارگ عبدالرضا خان بافقی قلعه‌ای است عظیم با سه برج به ارتفاع ۱۲ متر که از مصالح خشت و گل ساخته‌شده است و قدمت آن به اوایل حکومت قاجار بازمیگردد. طبقه اول به شکل دایره و طبقه دوم به شکل شش ضلعی است. با دو دروازه در سمت شرق و غرب، این ارگ به دستور عبدالرضا خان، حاکم یزد احداث شد. |
2,752 | 2,860 | بافق | مسجد جامع بافق | ایران، استان یزد، بافق، محله قدیمی بافق، خیابان مسجد جامع | مسجد جامع بافق که با نام مسجد جمعه بافق نیز شناخته میشود، مربوط به دوره قاجار است و در محله قدیمی بافق، خیابان مسجد جامع قرار دارد. با قدمتی که به قرن پنجم بازمیگردد، بنای مسجد از نظر معماری کویری حائز اهمیت است و آن را در دو قسمت تابستانی و زمستانی طراحی کرده‌اند. در هشتی بزرگ مسجد که در ضلع شرقی ورودی اصلی قرار دارد، تزیینات گچبری زیبایی به چشم میخورد. این اثر ازجاهای دیدنی بافقمحسوب میشود و در تاریخ ۱۵ دی ۱۳۷۵، با شماره ثبت ۱۸۲۸ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. |
2,753 | 2,861 | بافق | خانه صالحی بهاباد (موزه مردم‌شناسی بهاباد) | ایران، استان یزد، بهاباد | خانه صالحی بهاباد که از آثار ملی ایران محسوب میشود، میزبان موزه مردم‌شناسی بهاباد است. بادگیر، کلاه فرنگی، ایوان وسیع و اتاق‌های سه‌دری و پنج‌دری قسمت‌های مختلف خانه را تشکیل می‌دهند. در مجموعه موزه می‌توان ابزار و وسایل مرتبط با مردم‌شناسی، سکه، تمبر، اسناد، صنایع‌دستی، ادوات کشاورزی و … را مشاهده کرد. |
2,754 | 2,862 | بافق | موزه تاریخ آموزش و پرورش بهاباد | ایران، استان یزد، بهاباد، خیابان امام خمینی، کوچه شهدای جلیلی، جنب دبیرستان پسرانه‌ی ابن‌سینا | موزه تاریخ آموزش و پرورش بهابادبه سیر تحول آموزش و پرورش شهر بهاباد در استان یزد می‌پردازد. کلاس شهدای دانش‌آموز، اسناد و مدارک، تصاویر، وسایل کمک آموزشی قدیمی، سمعی و بصری، تصاویر و مدارکی از مدارس قدیمی و دانش‌آموزان، وسایل کمک آموزشی و کتاب‌های درسی قدیمی از دیدنیهای این موزه هستند. برای بازدید از موزه می‌توانیدروزهای دوشنبه و چهارشنبه از ساعت ۱۷ تا ۲۰ به این مکان مراجعه کنید. |
2,755 | 2,863 | بافق | قلعه شهرآباد | ایران، استان یزد، بافق، بلوار انقلاب | قلعه شهرآباد با قدمتی که به دوره قاجار بازمیگردد، ازجاهای دیدنی بافقدر استان یزد محسوب میشود و در قسمت شمال شرقی شهرستان بافق قرار گرفته است. با ۹۰۰ متر مربع مساحت، مصالح به‌کار رفته در قلعه شامل خشت و گل میشود. این قلعه دارای یک برج با ۱۶ جایگاه تیراندازی و یک سنگ‌انداز در بالای درب ورودی است. در زیر برج، یک هشتی با پوشش گنبدی شکل قرار دارد. در داخل قلعه ۱۴ اتاق با نظم خاصی دیده میشود که محل زندگی مالکان و رعایا بوده است. از خصوصیات دیگر آن وجود راهروها و ایوان‌های متعدد و بزرگی است که برای فصل گرم تابستان از آنها استفاده می‌شد که متاسفانه ایوان‌های آن بر اثر گذشت زمان تخریب شده‌اند. قلعه شهرآباد به شماره ۱۵۰۵۶ در اسفندماه سال ۱۳۸۴، در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید. |
2,756 | 2,864 | بافق | موزه علوم طبیعی بهاباد | ایران، استان یزد، بهاباد، خیابان ملا عبدالله، دبیرستان زینب | موزه علوم طبیعی بهابادمجموعه‌ای منحصربهفرد را در خود جای می‌دهد که در سه شاخه‌ی آبزیان و سایر موجودات، سنگ و فسیل و آموزش فعالیت می‌کند. مجموعه موزه شامل بیش از پنج هزار نمونه میشود و جانورشناسی، گیاه‌شناسی، سنگ و فسیل و میکروسکوپیک بخش‌های این موزه را تشکیل داده‌اند. |
2,757 | 2,865 | ابرکوه | سرو ابرکوه | ایران، استان یزد، ابرکوه، میدان امام‌حسین، بعد از کمربندی | درخت سرو ابرکوه یزد که یکی از آثار طبیعی ایران وجاهای دیدنی ابرکوهبه شمار میرود، با قدمتی دیرین در دل کویر مرکزی ایران قرار دارد و همچون زمردی سبز رنگ می‌درخشد. با کجارو همراه شوید تا به تفضیل، شما را با پیرترین موجود زنده ایران آشنا کنیم و به داستان‌ها و روایت‌هایی که حاکی از وجود تمدن باستانی در آن منطقه است، بپردازیم. درباره سرو ابرکوه یزدمعرفی سرو ابرکوهسرو ابرکوه کجاست؟ سرو ابرکوه چند سال دارد؟ سرو ابرکوه در باورهای مردممارکوپولو و سرو ابرکوهسرو در فرهنگ و ادبیات مردم ایرانسوختن سرو ابر کوهمعرفی سرو ابرکوه یزدعکس از گردشگری ۷۲۴ سرو ابرکوه یزد را مسن‌ترین موجود زنده ایران می‌دانند. این درخت کهنسال، سالیان دراز است که شاهد فراز و فرودهای این مرز و بوم بوده و پس از گذر قرن‌ها، همچنان باشکوه و سرافراز باقی‌مانده است. اهمیت سرو ابرقو تنها به‌لحاظ طبیعی نیست؛ بلکه پیوند ناگسستنی آن با فرهنگ و باورهای مردم منطقه و جای‌جای ایران است که جان خسته آن را همچنان باطراوت و بارور نگه می‌دارد. چنانکه به‌طور قطع نمی‌توان گفت آیا خاک است که سرو کهن ابرکوه را در بر گرفته، یا ریشه‌های جادویی درخت چند هزار ساله یزد است که زمین را در میان آسمان‌ها، آویزان نگاه داشته است. سرو ابرکوه از نژاد سرو مدیترانه‌ای و از گونه شیرازی آن است. نام علمی این سرو ستبر، «cuppresus sempervirens» است و محیط تاج آن ۱۱ ٫ ۵ متر است و بلندی آن به ۲۵ تا ۲۸ متر می‌رسد. سرو تنومند ابرکوه یزد با تنه‌ای به قطر چهار متر، بازدیدکنندگان خود را شگفت‌زده می‌کند؛ درختی‌که طول برخی شاخه‌های آن حتی به ۱ ٫ ۸۵ تا ۲ ٫ ۵ متر می‌رسد. تنه سرو ابرکوه یزد، در هم تنیده و پیچ‌وتاب خورده است و گردشگران خوش‌ذوق، آن را به‌تاریخ ایران و اصالت تفکیک‌ناپذیر مردمان آن تشبیه می‌کنند. درخت سرو ابرکوه پس از گذشت چندین هزارسال هنوز بارور استاین درخت در فضای باز قرار دارد؛ اما در حال حاضر مسئولان با حفاظ‌هایی آن را احاطه کرده‌اند تا از آسیب‌های احتمالی جلوگیری به‌عمل آید؛ هرچند سرو ابرکوه آن‌چنان سخاوتمند هست که دست نوازشی از شاخه‌هایش را از حفاظ‌ها عبور دهد و به‌سمت بازدیدکنندگان دراز کند. بی‌تردید دیدن تصاویر سرو ابرکوه نمی‌تواند جای بازدید از آن را بگیرد؛ از این‌رو گردشگران زیادی درتور یزدبه‌تماشای این درخت و برخی به زیارت آن می‌پردازند. اوج شکوه سرو ابرکوه را می‌توان در اواسط فصل بهار به تماشا نشست که پس از گذر این همه سال، هنوز بارور و رویان است. در پاییز نیز سرو ابرکوه با رنگ سبز و دلنشین خود، منظره‌ای متناقض با مناظر اطراف پدید می‌آورد. مناطق کویری کشور به‌واسطه اقلیم خاص خود، درخت‌های کهن بسیاری دارد و خواهر کوچک‌تر سرو ابرکوه، سرو ۱۲۰۰ سالهای است که همچون درخت کهنسال‌تر، در فهرست آثار طبیعی ایران به‌ثبت رسیده است. به‌گزارش اداره حفاظت محیط‌زیست استان یزد، ۶۰ درخت دیرزیست دیگر در استان یزد وجود دارند؛ اما سرو ابرکوه آن‌قدر منحصربهفرد بوده است که شهرت جهانی بیابد. سرو ابرکوه کجاست؟ شهرستان ابرکوه یا ابرقو در استان یزد، یکی از مناطق کهن کشور است که در کویر مرکزی ایران جای گرفته است. ابرکوه شهری است که در مسیر اتوبان یزد-شیراز قرار دارد و در مثلث طلایی گردشگری ایران، یعنی میان شهرهای اصفهان، شیراز و یزد جای گرفته است. گرچه ابرکوه یکی از ۱۴ شهر نمونه گردشگری ایران محسوب میشود، مهم‌ترین شاخصه این شهر را می‌توان سرو چند هزارساله آن دانست. سرو ابرکوه یا به‌قولی، سرو ابرقو از سرشناس‌ترین جاهای دیدنی استان یزد است و بازدید از آن، به‌سهولت امکان‌پذیر است. آدرس سرو ابرکوه: یزد، ابرکوه، میدان امام‌حسین، بعد از کمربندی (مشاهده روی نقشه) عکس از اقامت ۲۴ سرو ابرکوه چند سال دارد؟ عکس از ایسنابی‌تردید، سرو ابرکوه پیشینه‌ای دیرین و عمری دراز دارد. این موضوع را می‌توان در اولین نگاه، از هیبت این درخت فهمید و تفاوت آن را با سایر درختان تشخیص داد. «حمدالله مستوفی» اولین بار در سال ۷۴۰ هجری قمری و در کتاب «نزهت‌القلوب»، به سرو ابرکوه اشاره کرده است و آن را این‌گونه توصیف می‌کند: در ابرکوه سروی است که شهرتی جهانی درد؛ چنانچه سرو کشمیر و بلخ شهرتی داشته، اکنون این از آن بلندتر و بزرگ‌تر است. اما واقعا سرو ابرکوه چند سال دارد؟ «الکساندر روف»، دانشمند روسی، سن آن را ۴۰۰۰ تا ۴۵۰۰ سال تخمین زده است. البته نقل است که این سرو توسط دانشمندی ژاپنی، هفت تا هشت هزارساله معرفی‌شده است که منبع موثقی از این بررسی در دست نیست. به‌هرحال، امروزه و طبق گزارش سال ۲۰۱۲، سرو ابرکوه را پس «مسوسلاه» یا «متوشلخ» در سلسله جبال سفید کالیفرنیا، کهنسال‌ترین ارگانیزم زنده گیاهی در جهان می‌دانند. سرو ابرکوه در باورهای مردمعکس از ایرناسرو ۴۰۰۰ ساله ابرکوه، به‌واسطه قدمت و هیبت شگفت‌انگیز خود، جایگاه ویژه‌ای میان مردم منطقه و گردشگران دارد و در باورهای ایشان رخنه کرده است و بسیاری از این باورها اثبات‌نشده و دور از واقعیت هستند. شایع‌ترین عقیده عمومی در خصوص سرو ابرکوه، کاشته شدن آن توسط زرتشت است و از همین رو، این سرو با نام «سرو زرتشت» نیز شناخته میشود. چنانکه در کتاب‌ها آمده است: زرتشت، چون موسم اسپند به ابرکوه رسید، با دست خود بذر سرو بر این دشت فشاند و بر مردمان نوید داد که درختی در آن میان بماند تا ببیند درفش فرزندش بهرام، پادشاه صبح دم رستاخیز را. سرو ابرکوه در مسیر جاده ابریشم قرار گرفته استنام سرو کهنسال ابرکوه با شخصیت‌های دیگری چون اسکندر مقدونی، ضحاک، ابراهیم و سلیمان نبی نیز گره خورده است و کاشت یا بازدید از این درخت به آنان نسبت داده میشود. در روایت مکتوب دیگری آمده است که نوح نبی و خاندان او به شکرانه نجات از توفان، سرو ابرکوه را در این مکان غرس کرده‌اند و این درخت از همان دوران، باشکوه و طراوت باقی‌مانده است. در این روایت «یافث»، فرزند خلف نوح را کسی می‌دانند که اولین بار نهال سرو را در خاک نهاده است. درخت سرو ابرکوه همچنین یکی از ۱۲ درخت مقدس نزد اصحاب «رس» پنداشته میشود. چنانکه پس از نفرین آنان توسط پیامبرشان و نابودی منطقه، سرو همچنان سربلند باقی ماند. سرو چهار هزارساله یزد و منطقه اطراف آن به‌دلیل قرارگیری در مسیر جاده ابریشم و همچنین مسیر زیارتی مشهد، مورد تکریم پیشینیان و مسلمانان نیز واقع‌شده است و امروزه نیز برخی مراسم مذهبی در گرد این درخت برگزار میشود. مارکوپولو و سرو ابرکوه «مارکوپولو»، جهانگرد و تاجر ونیزی، در کتاب خود به سرو ابرکوه اشاره کرده است. «سفرهای مارکوپولو»، عنوان کتابی است که با نام «شگفتی‌های جهان» نیز شناخته میشود و در نوع خود، بی‌نظیر است. این جهانگرد در قرن سیزدهم، سرو ابرکوه را این‌چنین توصیف می‌کند: یکی از چند سروی که در ایران دیده‌ام، سرو ابرکوه است که همچون آبشاری سبز از آسمان روی زمین تفدیده ابرکوه فرو می‌آید و از هر طرف که وارد ابرکوه شوی، سرو کهنسال و پرطراوت مانند چراغ دریایی سبزی ما را به بندر دریای کویر و خورشید تابان فرا می‌خواند. سرو در فرهنگ و ادبیات مردم ایرانعکس از گردشگری ۷۲۴ سرو، درخت ملی ایران محسوب میشود و با همین عنوان در فهرست درختان ملی جهان به ثبت رسیده است. از آنجایی که سرو درخت همیشه‌سبز و مقاومی است که در چهار فصل سال و در شرایط زیست‌محیطی دشوار نیز باشکوه می‌ماند، آن را نماد آزادگی و استقامت دانسته‌اند. تا آنجا که سلطان سخن، حضرت سعدی می‌فرماید: به سرو گفت کسی میوه‌ای نمی‌آریجواب داد که آزادگان تهی‌دست‌اندسرو همچنین در شعر حافظ نیز تجلی یافته و علاوه بر معنای پیشین، قامت زیبارویان نیز بارها به این درخت سرافراز تشبیه شده است. همانا که لسان‌الغیب می‌فرماید: در مذهب ما باده حلال است ولیکنبی روی تو‌ای سرو گل اندام حرام استنشان سرو را همچنین می‌توان در آثار باستانی ایران یافت و ازاین‌رو، به ارزش و جایگاه عمیق این گیاه گوهربار در فرهنگ ایرانی پی برد. یکی از نمادهای پر تکرارتخت جمشید، همین درخت سرو است که در جای‌جای این سازه عظیم ایران باستان می‌توان اثری از آن را یافت. نماد باستانی سرو حتی پس از حمله اعراب به ایران نیز از فرهنگ ایرانی رخت بر نبست و به زیباترین شکل ممکن، به‌صورت خمیده و سرشکسته در هنر آنان تجلی یافت که خود گویای ناگفته‌های بی‌شماری است و گذر از دوران شکوه باستان را تداعی می‌کند. امروزه سرو خمیده را در هنر ایرانی و صنایع‌دستی آن، «بته‌جقه» می‌نامند که به سایر فرهنگ‌های جهان نیز صادر شده است. سوختن سرو ابر کوهعکس از اقامت ۲۴ در نوروز سال ۱۳۹۵، خبر سوختن سرو ۴۰۰۰ ساله ابرکوه همگان را متاثر کرد؛ اما خوشبختانه لحظاتی بعد «سید نبی رسولی»، فرماندار وقت ابرکوه این موضوع را قویا تکذیب کرد و با ناشران اکاذیب برخورد شد. درست است که خبر سوختن سرو ابرکوه شایعه‌ای بی‌اساس بود؛ اما واقعیت امر این است که این سرو سربلند، در طی سالیان دراز، بارها مورد آزار بازدیدکنندگان قرار گرفته است و با نوشتن یادگاری‌ها، شکستن شاخه‌ها و بالارفتن از آن، موجب آسیب رسیدن به آن شده‌اند. جدا از این، به‌دلیل حفر بی‌رویه چاه‌ها و ایجاد اختلال در مسیر قنات‌ها و آب‌های زیرزمینی، این درخت روی به خشکی نهاده و باعث شده است تا به‌واقع گرد پیری روی آن بنشیند و از شکوه همیشگی‌اش کاسته شود. بنابراین گرچه ما هنوز موفق به آتش کشیدن سرو ابرکوه نشده‌ایم، بارها و بارها قلب سبز آن را سوزانده‌ایم و پیرترین موجود ایران را آزرده‌ایم. زین پس شایسته است که با کمک هم تلاش کنیم و طبیعت را بیشتر ارج نهیم تا آثاری چنین ارزشمند را به‌خوبی حفظ کنیم. عکس از ایرنا و خبرگزاری مهردر سالهای اخیر اداره‌کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان یزد تمهیدات لازم را برای حفظ و احیای سرو ابرکوه فراهم کرده است و امیدواریم که در سالهای آتی شاهد شکوه سابق آن باشیم. این تمهیدات شامل حصارکشی، مبارزه بیولوژیک، نصب صاعقه‌گیر و کمک گرفتن از متخصصان خارجی بوده است. سرو ابرکوه در اسفندماه سال ۸۲ به‌عنوان اثر طبیعی ملی به ثبت رسید و تلاش‌ها برای ثبت آن در آثار طبیعی یونسکو نیز در دستور کار قرار دارد. نویسنده: پوریا محمدی پیوندعکس‌های گالری از گوگل‌مپ (عکاسان: Rene Gugl، محمد جهانبخشی، امیرحسیم مقتدایی) پرسش‌های متداولسرو ابرکوه کجاست؟ سرو ابرکوه در میدان امام حسین شهر ابرقو در استان یزد قرار دارد. سرو ایرکوه چند سال دارد؟ کارشناسان عمر سرو ابرکوه را بین ۴۰۰۰ تا ۴۵۰۰ سال تخمین زدهاند. کدام جهانگرد در کتاب خود به سرو ابرکوه اشاره کرده است؟ «مارکوپولو»، جهانگرد و تاجر ونیزی، در کتاب خود به سرو ابرکوه اشاره کرده است. آیا سرو ابرکوه آتش گرفته است؟ خبر سوختن سرو ابرکوه شایعه‌ای بی‌اساس بود. |
2,758 | 2,866 | ابرکوه | گنبد عالی ابرکوه | ایران، استان یزد، ابرکوه، جاده ابرکوه به بخش بهمن | ابرکوه در فاصله ۱۴۰ کیلومتری غربی یزد قرار دارد و یکی از مهم‌ترین جاهای دیدنی استان یزد، سرو ابرکوهدر آن قرار دارد. علاوه بر آن، این شهر میزبان بنایی از دوره سلجوقی است که با نام گنبد عالی ابرکوه شهرت دارد. گنبد عالی ابرکوه که با نام گنبد عالی ابرقو نیز شناخته میشود، مدفن یکی از افراد خاندان دیلمیان است. این بنا پس از هزار سال، با قامت استوار خود همچنان روی کوهی، در نزدیکی شهر قرار دارد. همچنین گنبد عالی ابرکوه به‌عنوان اولین اثر ملی استان یزد در سال ۱۳۱۲ به ثبت رسید. با کجارو همراه باشید و با گنبد عالی ابرکوه آشنا شوید. گنبد عالی ابرکوه را بهتر بشناسید: معرفی گنبد عالی ابرکوهگنبد عالی ابرکوه کجاست؟ تاریخچه گنبد عالی ابرکوهمعماری گنبد عالی ابرکوهنکات بازدید از گنبد عالی ابرکوهمعرفی گنبد عالی ابرکوهابرکوه یکی از شهرهای نام‌آشنا در استان یزد محسوب میشود که قرن‌ها است از سازه‌ای تاریخی میزبانی می‌کند. گنبد عالی ابرکوه که ازجاهای دیدنی ابرکوهدر حومه آن است، از یادگارهای قرن پنجم هجری قمری به شمار می‌آید. این بنای تاریخی را از اطراف به‌راحتی می‌توان مشاهده کرد. در سال ۱۳۱۲ خورشیدی، گنبد عالی ابرکوه به‌عنوان اولین اثر ملی استان یزد در فهرست کشور با شماره ۱۹۵ به ثبت رسید. عکس از گوگل‌مپ (عکاس: Om Db) گنبد عالی ابرکوه کجاست؟ گنبد عالی ابرکوه روی کوهی، در مسیر جاده‌ی ابرکوه به بخش بهمن قرار دارد. موقعیت این بنای شگرف تاریخی به‌گونه‌ای است که با ایستادن در آن، می‌توان به‌راحتی تمامی شهر را مشاهده کرد. آدرس: استان یزد، ابرکوه، جاده ابرکوه به بخش بهمن (مشاهده روی نقشه) فاصله گنبد عالی ابرکوه تا یزد:۱۵۰ کیلومترفاصله گنبد عالی ابرکوه تا ابرکوه:۱۰ کیلومترعکس از گوگل‌مپ (عکاس: عرفان افشاری) تاریخچه گنبد عالی ابرکوهطبق مستندات تاریخی، گنبد عالی ابرکوه با قدمتی که به قرن پنجم هجری قمری بازمیگردد، مربوط به دوره حکومت سلجوقیان است. البته برخی بر این عقیده‌اند که بنا در دوره دیلمیان ساخته‌شده است. شاید بعضی شباهت‌های بنا به الگوهای معماری ایرانی پیش از اسلام (دیلمیان به اسلوب معماری پیش از اسلام وفادار بودند) و تاریخ کتیبه گنبد، سبب شده است که چنین نظری در مورد گنبد ابرقو داده شود. عکس از ویکی‌پدیا (عکاس: عکاسان ابرکوه) به‌واقع گنبد عالی ابرقو در عصر سلجوقی بنا شده؛ اما چون آرامگاه فردی از خاندان دیلمی بوده است، آن را با اسلوب معماری دیلمی ساخته‌اند. کتیبه گنبد روی ساقه آن قرار دارد و زمان ساخت را سال ۴۴۸ هجری قمری بیان می‌کند. در کتیبه علاوه بر سال ساخت بنا، به دستور فردی به نام فیروزان اشاره میشود. این دستور مبنی بر آن است که وی این مکان را به‌عنوان مقبره‌ای برای پدر خود، امیر شمس الدوله علی هزار اسب به‌همراه مادرش از خاندان دیلمیان ساخته است. گنبد عالی ابرقو استحکام بالایی دارد و پس از هزار سال، همچنان استوار در جای خود ایستاده است. معماری گنبد عالی ابرکوهطبق اظهار نظر کارشناسان معماری، گنبد عالی یکی از معدود آثاری به شمار می‌آید که مشابه برج‌های مقبره‌ای بخش شمالی کشور مانند برج خرقان و گنبدکاووس و … ساخته‌شده است. بنا به‌شکل هشت‌گوشی با اضلاع ۴ ٫ ۵ متر (ضلع کوچک‌تر)، ۶ ٫ ۸ متر (ضلع بزرگ‌تر) و ۲ ٫ ۳ متر (ضلع میانی دو ضلع کوچک و بزرگ) است. این اضلاع بر تخت‌گاهی چهارگوش با ارتفاع دو متر از سطح زمین قرار دارد. عکس از ویکی‌پدیا (عکاس: Bernard Gagnon) سقف گنبد به‌صورت هشت‌ضلعی قوسی‌شکل و جنس آن از سنگ است. قسمت بالای ساقه کتبیه‌ای با استفاده از آجر تراش‌خورده، به خط کوفی مشاهده میشود. همچنین زیر پایه گنبد سه ردیف مقرنس کار شده است. کتیبه دیگری نیز بالای در ورودی قرار دارد. در ساخت بنا از سنگ‌های کوهستان و ساروج استفاده کرده‌اند که همین موضوع از دلایل مقاومت و عدم تخریب آن پس از زمین‌لرزه‌های متعدد است. در فضای داخلی، زیرزمینی نسبتا وسیع مشاهده میشود که راه ورودی آن از درون تعبیه‌شده است. عکس از گوگل‌مپ (عکاس: علیرضا عزیزیان) نکات بازدید از گنبد عالی ابرکوههمه‌روزه، در هر ساعتی می‌توانید از گنبد عالی ابرکوه به‌صورت رایگان بازدید کنید. امکان ورود به بنا وجود ندارد. امکانات رفاهی خاصی در محل گنبد عالی ابرکوه در نظر گرفته نشده است. در سفر به شهرهای مختلف ایران، تفاوت فرهنگی را در خاطر داشته باشید و باورهای مردم بومی احترام بگذارید. آثار تاریخی سرمایه بشریت هستند؛ در حفاظت از آنها کوشا باشیم. عکس‌های گالری از گوگل‌مپ (عکاسان: Robert Pelletier، علیرضا رضانژاد، مظفر کشاورزمحمدیان و Travis Hydzik) پرسش‌های متداولگنبد عالی ابرکوه کجاست؟ گنبد عالی ابرکوه در استان یزد، ابرکوه، جاده ابرکوه به بخش بهمن قرار دارد. قدمت گنبد عالی ابرکوه به چه زمانی بازمیگردد؟ قدمت گنبد عالی ابرکوه به قرن پنجم هجری قمری بازمیگردد. فاصله گنبد عالی ابرکوه از یزد چقدر است؟ فاصله گنبد عالی ابرکوه از یزد ۱۵۰ کیلومتر است. آیا می‌توانیم از گنبد عالی ابرکوه بازدید کنیم؟ همه‌روزه، در هر ساعتی می‌توانید از گنبد عالی ابرکوه به‌صورت رایگان دیدن کنید. البته امکان ورود به بنا وجود ندارد. نویسنده: محبوبه حسنی |
2,759 | 2,867 | ابرکوه | موزه عبرت ابرکوه | ایران، استان یزد، ابرکو، صفاییه، نرسیده به زیرگذر شماره یک (قدس)، روبهروی مدرسه‌ی شهدا | موزه عبرت ازجاهای دیدنی ابرکوهبه شمار میرود وبه مناسبت گرامیداشت واقعه دردناک شهادت خانواده حسینیان به دست فرقه بهاییت برپا شده است. در سال ۱۳۲۸، عده‌ای خانواده‌ای را در ابرکوه به قتل رساندند و تنها یکی از اعضای این خانواده از این جنایت زنده ماند. برای حفظ یاد و خاطره این قربانیان، خانه آنها به موزه‌ی عبرت تبدیل‌شده است. |
2,760 | 2,868 | ابرکوه | عمارت آقازاده ابرکوه | ایران، استان یزد، ابرکوه، میدان امام حسین، خیابان شهید باهنر، کوچه شهید باهنر نوزدهم | در میان کوچه‌پس‌کوچه‌های شهر ابرکوه یزد، خانه‌ای قدیمی با بادگیری چشمگیر خودنمایی می‌کند که عمارت آقازاده نام دارد. این خانه تاریخی یکی ازجاهای دیدنی ابرکوهدر استان یزد به حساب می‌آید که زیباترین بادگیر دو طبقه ایران را در خود جای داده است و بزرگ‌ترین بادگیر کشور محسوب میشود. عمارت آقازاده در دوره قاجار ساخته شد و به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران، از نظر معماری و به کارگیری عناصر معماری سنتی درخور توجه است. این عمارت در حال حاضر کاربری هتل سنتی دارد. در ادامه می‌توانید با این بنای تاریخی و زیبا بیشتر آشنا شوید. هرآنچه باید درباره عمارت آقازاده ابرکوه بدانید: عمارت آقازاده ابرکوه کجاست؟ درباره عمارت آقازادهتاریخچه عمارت آقازادهمعماری و بخش‌های مختلف عمارت آقازادهتزیینات عمارت آقازادهمشخصات بادگیر عمارت آقازادهساعت کاری و قیمت بلیط عمارت آقازادههتل و رستوران آقازادهدیدنی‌های اطراف عمارت آقازادهعمارت آقازاده ابرکوه کجاست؟ آدرس: استان یزد، شهرستان ابرکوه، میدان امام حسین، خیابان شهید باهنر، کوچه شهید باهنر نوزدهم (نمایش روی نقشه) عمارت آقازاده در میدان امام حسین ابرکوه، در محله دروازه میدان قرار دارد. فاصله این عمارت تا مرکز شهر یزد حدود ۱۵۰ کیلومتر و تا مرکز شهر ابرکوه حدود ۱۰ دقیقه است. مسیر دسترسی به عمارت آقازادهمنبع عکس: گوگل مپ (عکاس: ایمان کاروانیان) برای بازدید از عمارت آقازاده ابتدا خود را به میدان امام حسین ابرکوه برسانید که میدان مرکزی شهر است. در ادامه به‌سمت چپ میدان بروید تا وارد خیابان باهنر شوید. در انتهای این خیابان به می‌دانی می‌رسید و از آنجا می‌توانید این خانه تاریخی را ببینید. درباره عمارت آقازاده ابرکوهمنبع عکس: ویکی پدیا (عکاس: صنم صفری) پنج خانه تاریخی در کوچه‌ای در ابرکوه قرار گرفته‌اند که موسوی، گبری، حسینی دوست، سیدعلی آقا و آقازاده نام دارند. در این میان خانه آقازاده، کاربری هتل دارد و با امکاناتی نظیر اینترنت رایگان، رستوران، کافی‌شاپ، سرویس بهداشتی، سرویس خواب، حمام و … محلی ایدئال برای گردشگری و اقامت به حساب می‌آید. علاوه بر این عمارت، خانههای موسوی و حسینی دوست به‌عنوان هتل استفاده می‌شوند و بهترین گزینه برای اقامت در ابرکوه هستند. خانه سید علی آقا در کنار خانه آقازاده قرار گرفته است و از طریق یک ساباط به آن متصل میشود و همین موضوع نشان از نزدیکی یا خویشاوندی اعضای خانهها با هم دارد. منبع عکس گالری: گوگل مپ (عکاس: Roger Schmid، Alfredo LLorens، کارلوس فرناندز)، ویکی پدیا (عکاس: Shahab P، صنم صفری، R. shahi ۲۴) مهم‌ترین ویژگی عمارت مذکور را شاید بتوان بادگیر دو طبقه آن دانست که پشت اسکناس‌های ۲۰۰۰ تومانی چاپ‌شده است. جالب اینکه امارات متحده عربی در سال ۱۳۹۲ هجری شمسی به‌دنبال ثبت بادگیرها با نام کشور خود در یونسکو بود؛ اقدامی که با مخالفت سازمان میراث فرهنگی صنایع‌دستی و گردشگری وقت روبه‌رو شد. متعاقبا دولت در سال ۱۳۹۳ هجری شمسی تصمیم به چاپ تصویر این سازه روی اسکناس‌های ۲۰۰۰ تومانی گرفت. این مجموعه از سال ۱۳۸۵ هجری شمسی برای یک دهه مورد مرمت قرار گرفت. از آنجا که یزد از مناطق کویری ایران است و تابستانهایی بسیار گرم دارد، فصل بهار به‌خصوص تا اردیبهشت و فصل پاییز و زمستان تا دی را برای بازدید از عمارت انتخاب کنید. در صورتی که در تابستان به این شهر سفر کردید، در ساعت‌های اولیه صبح که هوا خنک‌تر است، به بازدید این اثر تاریخی بروید. تاریخچه عمارت آقازادهمنبع عکس: ویکی پدیا (عکاس: R. shahi ۲۴) خانه آقازاده ابرکوه در حدود سال ۱۱۵۷ هجری شمسی با همت حاج حسین ابرقویی ساخته شد. آیت‌الله حاج سید میرزا محمد حسین مجتهد ابرقویی از ثروتمندان شهر بود که زمان زیادی از عمر خود را صرف امور عمرانی و کشاورزی کرد. این عمارت باشکوه که ۸۲۰ متر مربع وسعت دارد، در تاریخ ۲۴ بهمن ۱۳۷۵ هجری شمسی با شماره ثبت ۱۸۳۸ در فهرست آثار ملی به ثبت رسید. معماری و بخش‌های مختلف عمارت آقازادهمنبع عکس: گوگل مپ (عکاس: سعید طریقت‌پناه) ورود به عمارت آقازاده از طریق دالانی میسر است که شما را به حیاطی بزرگ و زیبا هدایت می‌کند و یک حوض مستطیلی زینت‌بخش مرکز آن شده است. هنگام قدم‌زدن در حیاط شاهد خانه‌ای دو طبقه با پنجرههای ارسی و شیشههای رنگی و همین طور بادگیری خواهید بود که چشم‌ها را به خود خیره می‌کند. اتاق‌ها و بخش‌های مختلف در سه جهت حیاط قرار گرفته‌اند که در فصول مختلف سال به کار میرفتند. اتاق‌های شرقی و غربی به‌شکل سه دری و پنج دری هستند. عمارت دو طبقه آقازاده همچون خانههای مناطق کویری ایران از مصالح بومی مثل خشت و آجر بنا شده است. چوب نیز کاربرد زیادی در ساخت در و پنجرهها داشته و گچبری زینت‌بخش قسمت‌های زیادی از بنا است. ورودی و حیاطمنبع عکس: گوگل مپ (عکاس: تراول گاید) ورودی عمارت آقازاده در ضلع شمال‌غربی آن قرار دارد که بالای آن به‌شکل طاق‌مانند است. با گذر از در، ورودی به یک هشتی و سپس راهرویی می‌رسد که به حیاط خانه منتهی میشود. در وسط حیاط، حوضی سنگی قرار دارد و در سه طرف آن اتاق‌های خانه ساخته شده‌اند. کف حیاط با قلوه‌سنگ، فرش شده است. اتاق‌هامنبع عکس: گوگل مپ (عکاس: رضا جمال‌پور شهربابکی) عمارت آقازاده از اتاق‌های پنج دری و سه دری در دو طبقه تشکیل‌شده است که اتاق‌های پنج دری به‌عنوان اتاق اصلی به کار میرفتند و اتاق‌های سه دری، اتاق‌خواب بودند که در طرفین پنج دری‌ها قرار داشتند. اتاق تابستان نشین: این اتاق در فصل تابستان مورد استفاده اهالی خانه قرار می‌گرفت؛ زیرا از تابش مستقیم آفتاب در امان است. اتاق تابستان‌نشین که در بخش جنوبی حیاط قرار دارد و بالای بام آن، بادگیر خودنمایی می‌کند، دارای ایوانی با فضای نیمه‌باز است. این ایوان در مقایسه با سایر نقاط خانه از تزیینات کمتری برخوردار است؛ زیرا فضای باز، آن را در معرض گردوغبار قرار می‌دهد. در کنار این اتاق، اتاق خیشخان با سقف نورگیر به چشم میخورد که نورگیر را با حصیر، سفال و … می‌پوشاندند و بر آن آب می‌پاشیدند تا اتاق خنک شود. اتاق‌های پنج دری: اتاق‌های پنج‌دری یا اتاق شاه‌نشین دارای پنج لنگه در ارسی هستند که روبهروی حوض بزرگ قرار گرفته‌اند. اتاق‌های سه دری: این اتاق‌ها نیز با پنجرههای ارسی مزین شده‌اند و نام آنها از روی تعداد ارسی‌ها مشخص میشود. کلاه فرنگیمنبع عکس: گوگل مپ (عکاس: Farzan Trips) کلاه فرنگی عمارت آقازاده درست کنار بادگیر و روی بام تالار اصلی قرار دارد. این بخش از خانه شکل هشت پر دارد و در هر طرف آن پنجره‌ای با شیشههای رنگی تعبیه‌شده است تا بیشترین نور را به تالار اصلی منتقل کنند. در واقع ترکیب بدیع بادگیر و کلاه فرنگی در کنار یکدیگر به خنکی و نوررسانی فضای زیرین و تالار خانه کمک می‌کرد. زیرزمینزیرزمین عمارت مانند روستای میمند به‌صورت دستکند و با کندن سنگ‌ها شکل‌گرفته است. تزیینات عمارت آقازادهمنبع عکس: ویکی پدیا (عکاس: Shahab P) تزیینات یکی از عناصر اصلی معماری عمارت‌های قدیمی به حساب می‌آید و عمارت آقازاده نیز از این قاعده مستثنی نیست. از جمله این تزیینات می‌توان به مقرنسکاری بخش زیرین کلاه فرنگی و سقف مقرنسکاری تالار اصلی اشاره کرد. ارسی‌های مشبک مستطیلی نیز مزین به شیشههای رنگی با قاب چوبی گره‌چینی هستند که جذابیتی دوچندان به معماری بنا بخشیده‌اند؛ به‌خصوص با گچ‌بری‌هایی که در حاشیه پنجرهها و درها کار شده است. قطاربندی از دیگر تزیینات عمارت محسوب میشود که در فضای بیرونی خانه استفاده‌شده است. تزیینات گچبری در راس هر دو بادگیر بالایی و پایینی که به‌صورت اشکال هندسی با قوس‌های مختلف هستند، بخش دیگری از تزیینات عمارت را تشکیل می‌دهند. این تزیینات از الگوی خاصی پیروی نمی‌کنند و به‌نوعی امضای معمار بر اثرش محسوب می‌شوند. مشخصات بادگیر عمارت آقازادهمنبع عکس: ویکی پدیا (عکاس: Shahab P) بادگیر دو طبقه عمارت آقازاده به سبک یزدی بر فراز تالار اصلی قرار دارد و از این نظر با سایر خانههای مناطق کویری تفاوت دارد. در واقع این نوع بادگیر توانایی دریافت و ورود باد از هر چهار جهت به کانال را دارد و بادگیر چهارطرفه محسوب میشود. بادگیر دو طبقه عمارت آقازاده، بادگیری چهار طرفه استجالب اینکه مهندسی بادگیر عمارت به‌گونه‌ای است که حتی اگر بادی نوزد، تهویه اتاق‌ها به‌خوبی انجام میشود. این بادگیر از هر سوی شهر نمایان است و تصویر آن بر بسیاری از محصولات تولیدی کشور به چشم میخورد. نمای زیرین بادگیر، منبع عکس: ویکی پدیا (عکاس: Ta tarsa) این بادگیر که عمل تهویه اتاق را انجام می‌دهد، ۱۸ متر ارتفاع از کف حیاط دارد و طبقه بالا و پایین آن کاملا با یکدیگر هماهنگ هستند. مساحت زیر آن نیز ۱۸ متر مربع است. بادگیر طبقه دوم کوچک‌تر از اولی است و هر دو پلان مستطیلی‌شکل دارند. طراحی و ساخت بادگیر دو طبقه، هنر و ظرافت در معماری اصیل ایرانی را نشان می‌دهد. بادگیر عمارت آقازاده درمجموع ۱۹ دریچه دارد که دریچه‌های هر دو بادگیر شکل صلیبی دارند و تزییناتی در آنها به کار رفته است. بادگیر پایینی مجهز به ۱۳ دریچه در طول و ۶ منفذ در عرض است. بادگیر بالایی نیز ۶ دریچه در طول و دو منفذ در عرض دارد. مهندسی بادگیر به شکلی انجام‌شده که امکان باز و بسته‌کردن دریچه‌ها در زمان وزش شدید باد یا سرمای زمستان وجود داشته باشد. منبع عکس: گوگل مپ (عکاس: رضا نامی) ابعاد و حتی نوع مصالح به کار رفته در بادگیر ارتباط مستقیمی با وضیعت مالی صاحب‌خانه داشته است و اشخاص ثروتمندی مانند مالک عمارت آقازاده، بادگیر دو طبقه و چهار طرفه را ترجیح می‌دادند که علاوه بر خشت و گل، از آجر و گچ برای ساخت آن استفاده می‌شد و دارای تزیینات ظریفی بود. ساعت کاری و قیمت بلیط عمارت آقازادهبرای بازدید از عمارت آقازاده می‌توانید از هشت صبح تا ۹ شب به این مجموعه مراجعه کنید. هزینه ورودی در سال ۱۴۰۰ مبلغ ۳۰۰۰ تومان است؛ اما اگر مایل به بازدید از بادگیر باشید، باید ۵۰۰۰ تومان دیگر بپردازید. هتل و رستوران آقازادهمنبع عکس: گوگل مپ (عکاس: Mr Code) عمارت آقازاده پس از بازسازی، به هتلی با ۱۶ اتاق تبدیل شد که از اتاق دو تخته ارکیده تا دوتخته نسترن و سوئیت دو نفره لاله و سوئیت پنج نفره وی‌آی‌پی زیر بادگیر یاس را در اختیار مهمانان قرار می‌دهد. هتل خانه آقازاده دارای اتاق‌های تمیز و خوب و مجهز به سرویس بهداشتی داخل اتاق است. کارکنان رفتار خیلی خوب و صمیمانه‌ای دارند و نهایت همکاری را با گردشگران انجام می‌دهند. رستوران این مکان تاریخی با کادری مجرب، بهترین پذیرایی از مشتریان را به عمل می‌آورد و برای ۱۰۰ نفر ظرفیت دارد. در اینجا می‌توانید غذاهای محلی و ایرانی همچون بادمجان با رب انار، مرغ اناری، کشک و بادمجان، یتیمچه، خورشت آلوچه محلی، قیمه، قورمه سبزی، غذاهای گیاهی، غذاهای فرنگی، فست فود و … را نوش جان کنید. دیدنیهای اطراف عمارت آقازادهیخچال خشتی ابرکوهآدرس: ابرکوه، ورودی شهر، حاشیه میدان ولیعصر (نمایش روی نقشه) منبع عکس: گوگل مپ (عکاس: Keltoume Chakar) یخچال خشتی ابرکوه یا یخچال خشتی ورودی ابرکوه از جمله بناهای تاریخی متعلق به دوره قاجار محسوب میشود که در سال ۱۳۸۱ هجری شمسی با شماره ۷۷۵۲ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید. این سازه که یکی از یخچالهای قدیمی ایران به حساب می‌آید، پلانی دایره‌ای و ظاهری پلکانی دارد و از مصالحی مانند خشت و سنگ و چوب و گل ساخته‌شده است. گنبد عالی ابرکوهآدرس: استان یزد، جاده ابرکوه به بخش بهمن (نمایش روی نقشه) منبع عکس: گوگل مپ (عکاس: Robert Pelletire) گنبد عالی ابرکوه بر بلندای کوه شهر ابرکوه واقع‌شده و از زیباترین برج‌های سنگی در طول تاریخ ایران است که در قرن هشتم هجری به دستور فیروزان، فرزند امیر عمید الدین شمس الدوله دیلمی بنا شد. این بنای تاریخی از سبک معماری خاص و جذابی برخوردار است و برخی قدمت آن را به دوره سلجوقی نسبت می‌دهند، این گنبد در سال ۱۳۱۲ هجری شمسی در فهرست آثار ملی قرار گرفت. درخت سرو ابرکوهآدرس: یزد، ابرکوه، میدان امام حسین (نمایش روی نقشه) منبع عکس: گوگل مپ (عکاس: Carlos Gumiel Puy) پس از بازدید از عمارت آقازاده می‌توانید از سرو تاریخی ابرکوه دیدن کنید که با خودرو فقط به‌اندازه سه تا چهار دقیقه با این اثر تاریخی فاصله دارد. سرو ابرکوهیا سرو ابرقو، به‌عنوان قدیمی‌ترین درخت ایران، یکی از معروف‌ترین جاذبه‌های طبیعی استان یزد و شهر ابرکوه است که ارتفاع آن به ۲۵ تا ۲۸ متر می‌رسد و تنه‌ای به قطر حدود چهار متر دارد. این درخت تاریخی و کهنسال را باید از نزدیک ببینید تا از روی شاخه‌های درهم‌تنیده و تنومندش، متوجه تفاوت‌های آن با دیگر درختان شوید. برخی کارشناسان عمر آن را بین ۴ , ۰۰۰ تا ۷ , ۰۰۰ سال تخمین زدهاند و به‌عنوان دومین درخت پیر جهان شناخته میشود. موزه مردم‌شناسی ابرکوهآدرس: یزد، ابرکوه، میدان امام حسین، خیابان شهید باهنر، کنار مسجد آقا، خانه صولت ابرکوه (نمایش روی نقشه) منبع عکس: گوگل مپ (عکاس: مهدی وفامهر) خانه تاریخی صولت که در سال ۱۳۷۵ هجری شمسی در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید، از آثار باقی‌مانده از اواخر دوره حکومت زندیه و اوایل دوره حکومت قاجار است که از سال ۱۳۸۵ هجری شمسی به‌عنوان موزه مردم‌شناسی ابرکوه به روی بازدیدکنندگان باز شد. علاوه بر معماری زیبا با ستون‌های گچبری و نقوش اسلیمی، در این موزه شاهد گنجینه‌های ارزشمند مرتبط با دوران مختلف حکومت اسلامی به‌ویژه دوران ایلخانی، صفوی و قاجار خواهید بود. انواع سکه‌های قدیمی، نسخ خطی نفیس، ابزار شکار، قفل‌های فولادی دست‌ساز، ادوات کشاورزی، سنگ‌های قدیمی، اشیای زینتی و زیورآلات، لباس‌های محلی، عکس‌های قدیمی و غیره از جمله آثار این موزه هستند. پرسش‌های متداولعمارت آقازاده کجاست؟ عمارت آقازاده در میدان امام حسین ابرکوه، در محله دروازه میدان قرار دارد. علت شهرت عمارت آقازاده چیست؟ عمارت آقازاده زیباترین بادگیر دو طبقه ایران را در خود جای داده است که بزرگ‌ترین بادگیر کشور محسوب میشود. کاربری عمارت آقازاده ابرکوه چیست؟ هتل سنتیعکس عمارت ابرکوه کجا چاپ‌شده است؟ پشت اسکناس‌های ۲۰۰۰ تومانیعکس‌های گالری از ویکی‌پدیا (عکاس: R. shahi ۲۴) نویسنده: صدیقه شجاعی |
2,761 | 2,869 | ابرکوه | قلعه شهرسب ابرکوه | ایران، استان یزد، ابرکوه | قلعه شهرسب که با نامارگ شهرسب نیز شناخته میشود، به دوران قاجار تعلق دارد و ازمکان‌های دیدنی ابرکوهبه شمار میرود. این اثر از معدود ابنیه تاریخی استان یزد است که بخش اعظمی از بافت آن هنوز سالم باقی‌مانده است. وسعت این قلعه ۱۷۰۰۰ متر مربع است و مصالح به‌کار رفته در آن شامل خشت خام، گل، سنگ، چوب و آجر پخته میشود. کوچه‌ها و خانههای این قلعه عظیم به‌صورت شطرنجی ساخته شده‌اند و اکثر خانهها در طرفین کوچه‌ها بنا شده‌اند. تزیینات گچبری، نقوش اسلیمی گل و بوته و مقرنسکاری از ظرایف معماری خانههای ارگ شهرسب هستند. |
2,762 | 2,870 | ابرکوه | خانه صولت (موزه مردم‌شناسی ابرکوه) | ایران، استان یزد، ابرکوه، خیابان باهنر، محله دروازه میدان | خانه صولت با بنایی تاریخی، ازجاهای دیدنی ابرکوهدر استان یزد محسوب میشود و از آثار به‌جای مانده از اواخر دوره زندیه و اوایل دوره قاجاریه است. از مهم‌ترین ویژگیهای بنا می‌توان به ستون‌های گچبری شده با نقوش اسلیمی و گل و بوته زیبا و برجسته اشاره کرد. این خانه وسیع حیاطی ۱۵۰ متری را در خود جای داده است که با دالان‌های پر پیچ‌وخم می‌توان به آن دسترسی داشت. در یکی از قسمت‌های خانه، موزه مردم‌شناسی ابرکوه دایر است. این اثر در تاریخ ۲۴ بهمن ۱۳۷۵، با شماره ثبت ۱۸۳۹ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید. |
2,763 | 2,871 | ابرکوه | یخچال خشتی ابرکوه | ایران، استان یزد، ابرکوه، جنب خیابان شهید بهشتی | بسیاری ازدیدنیهای ابرکوهرا آثار تاریخی تشکیل می‌دهند که از جمله آنها می‌توان به یخچال آن اشاره کرد. یخچال خشتی ابرکوه که با نام یخچال آقازاده ابرکوه نیز شناخته میشود، از یادگارهای دوران قاجار در ابرکوه است و در ورودی شهر قرار دارد. ارتفاع و عمق یخچال خشتی ابرکوه ۱۲ متر است. این بنا در گذشته برای ذخیره‌سازی یخ و استفاده از آن در تابستان کاربرد داشت. در طراحی ساختار بنا و استفاده از مصالح مختلف، به پایین بودن دمای فضای داخلی برای جلوگیری از ذوب یخ‌ها توجه ویژه‌ای شده است. این بنا از بخش‌های مختلفی همچون دیوارهای سایه‌دار، حوض، انبار یخ و گنبد پله‌پله تشکیل میشود و در ساخت آن از مصالحی همچون گل، خشت خام، سنگ، چوب و آهک استفاده‌شده است. این اثر در تاریخ ۱۷ اسفند ۱۳۸۱، با شماره ثبت ۷۷۵۲ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید. |
2,764 | 2,872 | ابرکوه | مسجد جامع ابرکوه | ایران، استان یزد، ابرکوه، میدان امام حسین | مسجد جامع ابرکوه با قدمتی که به دوران تیموریان بازمیگردد، یکی از قدیمی‌ترین بناهای تاریخی ومکان‌های دیدنی ابرکوهبه شمار میرود و در سال ۷۶۸ هجری قمری ساخته‌شده است. سردر ورودی این مسجد ارتفاع زیادی دارد و در ضلع جنوبی آن شبستانی با طاق مقرنس‌های زیبا به چشم میخورد. این مسجد که تماما از خشت خام و به سبک چهار ایوانی ساخته‌شده، دارای پنج محراب است. این اثر در تاریخ ۹ مرداد ۱۳۱۲، با شماره ثبت ۱۹۷ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید. عکس‌ها از محمد حسین طاقی |
2,765 | 2,873 | مهریز | باغ پهلوان پور | ایران، استان یزد، شهرستان مهریز، خیابان مطهری | باغ پهلوان پور یکی از شاخص‌ترین آثار تاریخی مهریز یزد است که نمونه بارز یک باغ ایرانی محسوب میشود. این باغ که مربوط به اواخر دوره قاجار است، در تاریخ هفت مهر ۱۳۸۱ هجری شمسی با شماره ثبت ۶۳۳۴ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید. همچنین باغ پهلوان پور یکی از ۹ باغ ایرانی ثبت‌شده در فهرست میراث جهانی یونسکو است. هرآنچه باید درباره باغ پهلوان پور بدانید: باغ پهلوان پور کجاست؟ معرفی باغ پهلوان پورثبت در فهرست آثار ملی و جهانیویژگی‌های باغ پهلوان پورمعماری باغ پهلوان پوربخش‌های مختلف باغ پهلوان پورکاربری امروز باغ پهلوان پورنکات بازدید از باغ پهلوان پورباغ پهلوان پور کجاست؟ باغ پهلوان پور ازجاهای دیدنی مهریزبه شمار میرود و در شهرک زارعین و محله مزویرآباد واقع‌شده است. مهریز شهری با قدمت فراوان در استان یزد است که در ۳۰ کیلومتری جنوب شهر یزد قرار دارد. آدرس: استان یزد، مهریز، خیابان مطهری، باغ پهلوان پور مهریز (نمایش روی نقشه) معرفی باغ پهلوان پورمنبع عکس: گوگل مپ (عکاس: لوئیز پائول) باغ پهلوان پور یکی از آثار بر جای مانده از اواخر دوره قاجاریه است که در اصل متعلق به شخصی به نام «حسن ملارضا» بود؛ ولی بعد از او، مالکیت باغ در اختیار داماد ایشان یعنی آقای علی پهلوان پور» قرار گرفت. علی پهلوان پور یکی از تاجران یزدی در آن زمان بود که نام باغ نیز از نام ایشان گرفته‌شده است. گذشتگان، داستان باغ را چنین روایت می‌کنند که در گذشته‌ای نه‌چندان دور در این منطقه، دو باغ مجزا و کنار هم قرار داشت که با دیوار چینه‌ای از یکدیگر جدا شده بودند. این دو باغ که به آقایان پهلوان پور و حسن ملا علیرضا تعلق داشت، بعد از ازدواج فرزندان آنها و ایجاد خویشاوندی این دو خانواده، دیوار بین باغ‌ها برداشته و هر دو باغ به یک باغ و به نام علی پهلوان پور نامگذاری شد. ثبت در فهرست آثار ملی و جهانیمنبع عکس: ویکی مدیا (عکاس: Soheil ۴۶) باغ پهلوان پور به‌عنوان یک نمونه زیبا از باغ‌های اصیل ایرانی در تاریخ هفت مهر سال ۱۳۸۱ هجری شمسی و با شماره ۶۳۳۴ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید. همچنین این باغ در سال ۲۰۱۱ (۱۳۹۰ هجری شمسی) و طی نشست سی‌وپنجم در فهرست آثار جهانی یونسکو قرار گرفت. ویژگیهای باغ پهلوان پورآبمنبع عکس: ویکی مدیا (عکاس: Soheil ۴۶) اولین نکته‌ای که هنگام ورود به باغ پهلوان پور روح‌تان را نوازش می‌دهد، صدای آبی است که در جوی آب اصلی باغ جریان دارد. این آب از قناتی به نام قنات حسن‌آباد سرچشمه می‌گیرد و در مسیر خود به‌سمت باغ پهلوان پور از هیچ باغ دیگری عبور نمی‌کند. علاوه بر این قنات، قنات‌های دیگری به نام شاه حسینی و مزویرآباد نیز در آبیاری این باغ زیبا نقش دارند. باغ پهلوان پور دارای ۱۶ حقابه است که هر ۱۲ روز یک‌بار به آن تعلق می‌گیرد و زمان هرکدام از این حقابه‌ها نیز حدود ۱۰ دقیقه است. درختحال به اطراف جوی اصلی باغ نگاهی بیندازید که درختان کهنسال و استوار چنار خودنمایی می‌کنند. علاوه بر این‌ها درختان میوه‌دار نیز در باغ کاشته شده‌اند که از جمله آنها می‌توان به درختان بادام، خرمالو و انار اشاره کرد. کاشت این درختان نشان می‌دهد که به‌رغم آب‌وهوای گرم استان یزد، این منطقه دارای آبوهوایی نسبتا خنک است که کمی با سایر مناطق استان تفاوت دارد. معماری باغ پهلوان پورمنبع عکس: گوگل مپ (عکاس: لوئیز پائول) باغ پهلوان پور از لحاظ معماری نمایانگر تغییرات سبک باغ‌سازی کهن ایرانی به‌سمت باغ‌سازی رایج امروزی است. به عبارتی دیگر، این باغ قدمت چندانی ندارد و معماری امروزی آن در سایر بناهای هم‌دوره باغ نیز دیده میشود؛ ولی استفاده از برخی المان‌های کهن و تاریخی نظیر سبک کوشکی موجب شده است تا فضای باغ، فرهنگ و هنر قرن‌های پیشین را در ذهن تداعی کند. در سبک معماری بخش اصلی سازه‌های باغ می‌توان تلفیق معماری کوشکی و حیاط مرکزی را مشاهده کرد که به زیبایی باغ پهلوان پور افزوده است. بخش‌های مختلف باغ پهلوان پوربرج، اصطبل و کاهدانمنبع عکس: ویکی مدیا (عکاس: Nasibenasibi ۱۹۸۳) در بخش ورودی باغ بخش‌هایی همچون برج، اصطبل و کاهدان قرار دارند. این سه بخش همگی در زمان قاجار ساخته شده‌اند؛ ولی تزیینات بنای برج همچون تزیینات بناهای دوره زندیه است. کوشکمنبع عکس: ویکی مدیا (عکاس: Nasibenasibi ۱۹۸۳) بدون شک زیباترین و باشکوه‌ترین بنای موجود در داخل باغ، کوشک یا شربت‌خانه است. این کوشک که در زمان قاجاریه ساخته‌شده، دارای ۲ ٫ ۵ طبقه است و در امتداد مسیر اصلی باغ قرار دارد. اگر به داخل آن بروید، قسمت‌های مختلفی همچون تالار، گوشواره‌ها، عمارت کلاه‌فرنگی، حوض‌خانه را خواهید دید. کاربندی‌های زیبا و تزیینات دیدنی کلاه‌فرنگی باغ موجب شده است تا این بخش جزو نفیس‌ترین و مهم‌ترین قسمت‌های شربت‌خانه یا کوشک اصلی محسوب شود. جالب اینکه آب قنات حسن‌آباد از وسط این کوشک نیز عبور می‌کند و در باغ جریان می‌یابد. پشت به کوشک که بایستید، درست دو مسیر جوی کناره باغ را مشاهده می‌کنید که محل گذر آب قنات حسن‌آباد هستند و با در بر گرفتن درختان چنار تنومند سرسبز و کهنسال، زیبایی باغ را دوچندان کرده‌اند. زمستان‌خانهبنای شاخص دیگری به نام زمستان‌خانه در باغ پهلوان پور وجود دارد که نسبت به سایر بخش‌ها جدیدتر است و ساخت آن به دوره پهلوی اول برمی‌گردد. این بنا یک طبقه دارد و شامل اتاق‌های نشیمن، پستو، مطبخ و طنبی میشود. زمستان‌خانه به‌گونه‌ای ساخته شد که امکان استفاده از آن در فصل زمستان وجود داشت. کارگاه‌های قالی‌بافی، ریسندگی و انبارمنبع عکس: گوگل مپ (عکاس: لوئیز پائول) کارگاه‌های قالی‌بافی، ریسندگی و انبار در دوره قاجار ساخته شده‌اند و همان طور که از نام‌شان پیدا است به فعالیت‌های مختلف کارگران باغ تعلق داشته‌اند. گفته میشود که علاوه بر مکان‌های یاد شده در جبهه شمالی باغ نیز محل سکونتی برای خدمه و کارگران مستقر بود. موزه مردم‌شناسیموزه مردم‌شناسی پیش از آن‌که در باغ پهلوان پور آغاز به کار کند، در یکی از حمام‌های تاریخی شهر مهریز با نام حمام استهریج بر پا بود و سپس به این مکان منتقل شد. در این مجموعه بیش از ۴۰۰ اثر شامل انواع ابزارآلات مشاغل بومی، ظروف پخت غذا، کتیبه‌های قدیمی، پوشاک سنتی و غیره را می‌توان دید. سایر بخش‌های باغمنبع عکس: ویکی مدیا (عکاس: Soheil ۴۶) بعدها در حفاری‌هایی که در باغ انجام شد، بخش‌هایی همچون آشپزخانه، انباری و حمام از زیر خاک بیرون آورده شدند. این بخش‌ها در کنار کوشک باغ قرار دارند. علاوه بر این، در سمت شمالی باغ پهلوان پور نیز بنایی وجود دارد که مکان زندگی و کارگاه خدمتگزاران باغ بوده است. کاربری امروزی باغ پهلوان پورمنبع عکس: گوگل مپ (عکاس: ناشناس) شاید برایتان جالب باشد بدانید که باغ پهلوان پور در سالهای اخیر تبدیل به هتل باغ پهلوان پور شده است و تجربه اقامت در دل باغی باصفا با قدمت تاریخی را برای گردشگران به ارمغان می‌آورد. هتل باغ پهلوان پور مهریز که فعالیت خود را به‌عنوان یک اقامتگاه از سال ۱۳۸۸ آغاز کرد، حدود ۱۳ اتاق در ظرفیت‌های یک‌تخته تا چهارتخته دارد. این هتل دارای پارکینگ رایگانی به ظرفیت ۴۰۰ خودرو و چشم‌اندازی زیبا رو به فضای سرسبز باغ است. در محیط باغ امکاناتی همچون زمین فوتبال ساحلی و والیبال ساحلی، میز تنیس، فوتبال‌دستی و … قرار داده‌شده است تا مسافران تجربه‌ای به‌یادماندنی برای خود بسازند. ضمن آن‌که سوییت‌های باغ دارای ساختار سنتی هستند و این موضوع میتواند برای خیلی از گردشگران جذاب باشد. تخت‌های متعددی نیز در محوطه هتل تدارک دیده‌شده است که با نشستن روی آنها و صرف غذاهای دلپذیر رستوران هتل می‌توانید از طبیعت بکر باغ لذت ببرید. نکات بازدید از باغ پهلوان پورمنبع عکس: ویکی مدیا (عکاس: Farzane ۱۳۶۵) ساعت بازدید از باغ پهلوان پور از ساعت هشت تا ۱۸:۳۰ است. بازدید از این باغ باصفا همه‌روزه به‌جز ۲۸ صفر، تاسوعا و عاشورا، شهادت امام علی (ع) و امام جعفر صادق (ع)، رحلت امام خمینی (ره) امکان دارد. هزینه بلیط برای گردشگران ایرانی ۵۰۰۰ تومان است. در فصل پاییز حتما از این باغ جذاب دیدن کنید و از طبیعت چشم‌نواز آن لذت ببرید. پرسش‌های متداولباغ پهلوان پور کجاست؟ باغ پهلوان پور در شهرستان مهریز استان یزد در خیابان مطهری قرار دارد. آیا باغ پهلوان پور در فهرست یونسکو ثبت‌شده است؟ بله. باغ پهلوان پور در سال ۱۳۹۰ هجری شمسی در فهرست یونسکو و هفت مهر ۱۳۸۱ هجری شمسی در فهرست آثار ملی ایران قرار گرفت. ویژگی معماری باغ پهلوان پور چیست؟ باغ پهلوان پور از لحاظ معماری نمایانگر تغییرات سبک باغ‌سازی کهن ایرانی به‌سمت باغ‌سازی رایج امروزی است. باغ پهلوان پور امروزه چه کاربری دارد؟ باغ پهلوان پور در سال ۱۳۸۸ هجری شمسی به هتل باغ پهلوان پور تبدیل شد. نویسنده: پویا جوانمرد / بازنویسی: صدیقه شجاعی |
2,766 | 2,874 | مهریز | زیارتگاه پیر نارکی | ایران، استان یزد، ۲۰ کیلومتری شمال غربی مهریز، دامنه کوه غربی تیجنگ، نزدیک دره زنجیر، زیارتگاه پیر نارکی مهریز | زیارتگاه پیر نارکی از قدیمی‌ترین زیارتگاه‌های زرتشتیان در ایران به شمار میرود و ازدیدنیهای مهریزدر استان یزد محسوب میشود. این زیارتگاه از سه طرف با کوه احاطه میشود. برخی معتقد هستند که ناز بانو، عروس پادشاه پارس با حمله‌ی مسلمانان به فارس، به یزد می‌آید و در این کوه غیب میشود. تعدادی خانه خشتی سنتی با نام خیله در نزدیکی زیارتگاه ساخته‌اند تا بازدیدکنندگان و زائران بتوانند در آنها استراحت کنند. روز مهر تا روز ورهرام از ماه امرداد (دوازده تا شانزده امرداد) تعداد زیادی از زرتشتی‌ها از سراسر ایران برای برگزاری مراسم‌های آینی و مذهبی در این نقطه جمع می‌شوند. عکس‌های اول و دوم از سیاوش آریا |
2,767 | 2,875 | مهریز | کاروانسرای زین‌الدین | ایران، استان یزد، شهر مهریز، بزرگراه مهریز- انار، کیلومتر ۶۰ جاده یزد به کرمان | کاروانسرای زین‌الدین یا رباط زین‌الدین ازدیدنیهای شهر مهریزدر استان یزد است؛ بنایی با قدمت بیش از ۴۰۰ سال که به دستور شاه‌عباس صفوی ساخته شد و امروزه گردشگران و عاشقان بناهای تاریخی را به‌سمت خود می‌کشاند. این کاروانسرا از کاروانسراهای شاه عباسی و همچون مرواریدی در دل کویر است و یکی از معدود بناهای مدور ایران و قاره آسیا در جاده ابریشم به شمار می‌آید. در حال حاضر، امکان اقامت در کاروانسرای زین‌الدین مهریز برای گردشگران فراهم است؛ تجربه‌ای که شما را به سفری در گذشته دعوت می‌کند و خاطره‌ای به‌یادماندنی در ذهنتان می‌سازد. در ادامه با ما همراه باشید تا شما را با رباط زین‌الدین، تاریخچه، معماری قابل‌توجه و جالب و بخش‌های مختلف آن آشنا کنیم. هرآنچه باید درباره کاروانسرای زین‌الدین مهریز بدانید: کاروانسرای زین‌الدین کجاست؟ تاریخچه کاروانسرای زین الدینمعماری کاروانسرای زین الدینبخش‌های مختلف کاروانسرای زین‌الدین مهریزاقامت در کاروانسرای زین الدینفیلم کاروانسرای زین الدینهزینه و زمان پیشنهادی بازدید از کاروانسرای زین‌الدین مهریزبهترین زمان بازدید از کاروانسرای زین الدینجاهای دیدنی اطراف کاروانسرای زین الدینکاروانسرای زین‌الدین کجاست؟ آدرس: استان یزد، شهر مهریز، بزرگراه مهریز- انار، کیلومتر ۶۰ جاده یزد به کرمان (مشاهده روی نقشه) منبع عکس: wikimedia. org. عکاس: نامشخصکاروانسرای زین‌الدین در کیلومتر ۶۰ جاده یزد به کرمان و در فاصله ۵۰۰ متری از جاده قرار دارد. این کاروانسرا که در استان یزد واقع‌شده است، با شهر مهریز حدود ۳۰ کیلومتر (۲۵ دقیقه) و با شهر یزد، حدود ۷۰ کیلومتر (۵۵ دقیقه) فاصله دارد. فاصله کاروانسرای زین‌الدین مهریز تا تهران ۶۹۰ کیلومتر (هفت ساعت و نیم) است. این کاروانسرا در فاصله ۸۰ کیلومتری (یک ساعتی) فرودگاه بین‌المللی شهید صدوقی یزد و ۷۰ کیلومتری (۵۰ دقیقه) ایستگاه قطار یزد قرار گرفته است. مسیر دسترسی کاروانسرای زین الدینبرای دسترسی به کاروانسرای زین‌الدین از یزد باید خود را از مرکز شهر و جاده یزد - تفت به بزرگراه کنارگذر یزد برسانید. به‌سمت شرق برانید و مسیر را ادامه دهید تا در بزرگراه مهریز - انار و کیلومتر ۶۰ جاده یزد به کرمان به کاروانسرا برسید. کاروانسرای زین‌الدین در سمت راست جاده قرار دارد. تاریخچه کاروانسرای زین الدینمنبع عکس: wikimedia. org. عکاس: نامشخصکاروانسرای مهریز با دستور شاه‌عباس صفوی و معماری محمد سلطان یزدی (معمار و طراح مجموعه زیبا و بی‌نظیر گنجعلی‌خان کرمان) ساخته شد. این کاروانسرا در دل کویر و شهر باستانی مهریز، بیش از ۴۰۰ سال قدمت دارد و برخی افراد از آن با نام رباط زین‌الدین یاد می‌کنند. کاروانسرای زین‌الدین یکی از ۹۹۹ کاروانسرایی است که شاه‌عباس صفوی در ایران ساختجالب است بدانید شاه‌عباس صفوی ۹۹۹ کاروانسرای ایرانیساخت که کاروانسرای زین‌الدین یکی از آنها است. این کاروانسرا به مناسبت دیدار شاه‌عباس با زین‌الدین گنجعلی خان، حاکم کرمان در قرن ۱۰ قمری ساخته‌شده و به‌عنوان یک شاهکار معماری، تنها بنای مدور ایرانی است که در مسیر جاده ابریشم قرار دارد. «احمدعلی‌خان وزیری» در کتاب «جغرافیای کرمان»، درباره رباط زین‌الدین می‌نویسد: زین‌الدین، گنجعلی خان زیگ حکمران کرمان به امر شاه‌عباس ماضی … کاروانسرای آجری در آنجا ساخته، جز چند نفر تفنگچی و مستحفظ و عمله چاپار، کسی دیگر آنجا متوطن نیست. منبع عکس: wikimedia. org. عکاس: نامشخصکاروانسرای زین‌الدین بین سالهای ۱۳۸۰ تا ۱۳۸۲ مورد مرمت و بازسازی قرار گرفت و از آنجا که در این عملیات، از مصالح اولیه بنا استفاده شد، به اصالت و کاربری آن صدمه‌ای نخورد. شاید برایتان جالب باشد که بدانید یونسکو در سال ۲۰۰۶ جایزه بهترین مرمت و دیپلم افتخار یونسکو را به کاروانسرای زین‌الدین اهدا و مجله مشهور گردشگری تاتلر نیز آن را به‌عنوان یکی از ۱۰۱ هتل برتر دنیا معرفی کرد. کاروانسرای زین‌الدین امروزه با حفظ اصالت و محیط تاریخی خود، به اقامتگاه و هتلی بی‌نظیر برای گردشگران تبدیل‌شده است. این بنا در تاریخ ۲۸ مرداد ۱۳۵۱ با شماره ثبت ۹۲۶ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید. معماری کاروانسرای زین الدینمنبع عکس: باشگاه خبرنگاران جوان. عکاس: نامشخصکاروانسرای زین‌الدین از زیباترین کاروانسراهای یزد به شمار میرود و بارزترین مشخصه آن قرینه بودن شرق و غرب آن است. از دیگر نکات جالب در معماری این کاروانسرا این است که این بنا پلان دایره‌ای دارد؛ در واقع شما کاروانسرای زین‌الدین را از بیرون به‌شکل دایره می‌بینید؛ در حالی که از داخل ۱۲ ضلعی است. این کاروانسرا در کنار کاروانسراهایی تاج‌آباد و زیزه از معدود بناهای مدور ایران به شمار می‌آیند. آب این کاروانسرا از گذشته تا به امروز از چشمه تامین میشود. بخش‌های مختلف کاروانسرای زین‌الدین مهریزکاروانسرای زین‌الدین مهریز از معدود کاروانسراهای ایران با پلان مدور استکاروانسرای زین‌الدین دارای پنج برج نیم‌دایره است که متصل به دیوار هشت متری آن هستند. در این کاروانسرا پس از عبور سردر نسبتا عریض ضلع جنوبی، با هشتی و سپس صحن ۱۲ ضلعی بنا روبه‌رو خواهید شد. فاصله قسمت خارجی هر برج از دیوار، حدود ۱۸ قدم و عرض و پهنای دیوار بین هر دو برج هم ۱۷ قدم تخمین زده‌شده است. در اطراف صحن کاروانسرا، رواق‌های سکودار و در انتهای هر رواق اتاقهایی مشابه به چشم می‌خورند؛ سکوهایی که در حال حاضر مجهز به تزییناتی چون پرده‌های ترمه، فرش دست‌بافت، گلیم و پشتی‌هایی دورتادور هستند تا آرامش را به گردشگران و مسافران کویر هدیه دهند. منبع عکس: باشگاه خبرنگاران جوان. عکاس: نامشخصدر دو طرف هشتی ورودی و پشت اتاق‌های کاروانسرای زین‌الدین، راهروهای وسیع و طولانی دیده می‌شوند که در گذشته به‌عنوان اصطبل چهارپایان مورد استفاده بودند. در فضای ضلع شمالی بنا نیز اتاق‌های شاه‌نشین با سقفی بلند با کاربندی به چشم می‌خورند که امروزه بخشی از آنها کاربری سالن غذاخوری دارد و بخش دیگر با فرش‌های دست‌بافت و پشتی‌های راحت برای نشستن و استراحت استفاده می‌شوند. رباط زین‌الدین دارای دو حیاط اصلی سر باز و سر پوشیده است. داخل حیاط کاروانسرا یک صفه (سکوی) چند ضلعی و بزرگ قرار دارد که در زمان گذشته نقش بارانداز کاروانسرا را داشته است. در اطراف این سکو باغچه‌ای زیبا با گل‌ها و گیاهان رنگارنگ و سرسبز و همچنین گلدان‌های سفالی دیده می‌شوند که طراوت و نشاط فراوانی به فضا بخشیده‌اند. منبع عکس: باشگاه خبرنگاران جوان. عکاس: نامشخصدر دو طرف کاروانسرای زین‌الدین مهریز پله‌هایی وجود دارند که شما را به پشت‌بام کاروانسرا می‌رسانند. تماشای غروب آفتاب در پشت‌بام این کاروانسرا از بهترین فعالیت‌هایی است که می‌توانید در این بنای تاریخی به آن بپردازید. به‌علاوه، تماشای تغییر رنگ کوه‌ها به آبی، تاریک شدن آرام آسمان وسیع کویر و نمایان شدن درخشش ستاره‌ها، خاطره‌ای فراموش‌نشدنی از سفر به استان یزد برای شما رقم خواهند زد. در ساخت رباط زین‌الدین از اعداد پنج و ۱۲ استفاده بسیاری شده است؛ اعدادی که برای مسلمانان، مقدس هستند. در ساخت این بنا بیشتر از آجر به‌عنوان مصالح استفاده‌شده است. در درون کاروانسرا نیز بیشتر تزیینات، آجری و تابع طرح ۱۲ ضلعی حیاط یا صحن مرکزی آن هستند. بخش شاه‌نشین کاروانسرای زین‌الدین در بدنه و سقف دارای اندود گچ و کاربندی است. در این بخش، کنگره‌ها و تیراندازهای لبه بام، ترکیب انحنای برج و دیواره‌ها و نمای تمام آجری چهره زیبا و منحصربه‌فردی به کاروانسرا بخشیده‌اند. اقامت در کاروانسرای زین الدینمنبع عکس: باشگاه خبرنگاران جوان. عکاس: نامشخصاقامتگاه بومگردی زین‌الدین با وجود امکانات و تجهیزات مدرن و امکان پذیرایی از ۱۰۰ نفر، ساختمانی اصیل و فضایی سنتی دارد و با امکانات رفاهی مناسب سفری خاطره‌انگیز را در دل شب‌های پرستاره کویر برایتان رقم خواهد زد. نمای بیرونی این اقامتگاه مانند یک قلعه خشتی و دارای چند برج مراقبت است. در داخل کاروانسرای زین‌الدین ۳۲ اتاق با سرویس کف‌خواب و چیدمانی کاملا سنتی وجود دارند. تعدادی از این واحدها به‌صورت حجره در دو راهروی کاروانسرا و تعدادی اتاق در محوطه واقع شده‌اند. لازم به ذکر است سرویس بهداشتی و حمام به‌صورت عمومی هستند و خارج از اتاق‌ها در محوطه قرار دارند. از امکانات این اقامتگاه بومگردی می‌توان به پرسنل مسلط به زبان انگلیسی، سرویس بهداشتی ایرانی و فرنگی، کپسول آتش‌نشانی، فروشگاه خرید صنایع‌دستی و سوغات، سیستم گرمایشی و سرمایشی و رستوران و چایخانه سنتی اشاره کرد که در آنها با انواع غذاهای سنتی، غیر سنتی و نوشیدنی‌ها سرو می‌شوند. منابع عکس‌ها: هفت عکس اول: wikimedia. org. عکس هشتم تا دوازدهم: iranwonders. com. عکاس: نامشخصبا اقامت در کاروانسرای زین‌الدین، یک خاطره به‌یادماندنی در دل کویرهای یزد برای شما رقم خواهد خورددر صورت رزرو اتاق در کاروانسرای زین‌الدین، صبحانه‌ای مفصل شامل آب‌میوه، پنیر، تخم‌مرغ آب‌پز، نیمرو، خامه، کره، عسل، مربا، شیر، چای، نسکافه، نان سنتی، شیره انگور، حلواارده، گوجه، خیار و هندوانه و شام برای شما به‌صورت رایگان سرو خواهد شد. اگر قصد اقامت در در دل کویرهای یزد را دارید، کاروانسرای زین‌الدین را انتخاب کنید؛ زیرا هزینه اقامت در آن به نسبت دیگرهتل‌های یزدبسیار پایین است. در این اقامتگاه اقامت برای کودکان زیر ۶ سال رایگان و از ۶ تا ۱۰ سال نیم‌بها است. اقامتگاه سنتی زین‌الدین در قسمت ورودی حجله‌ها دارای سه پله است؛ پس اگر افراد سالمند یا کودک خردسال به‌همراه دارید، به این نکته توجه کنید. آنتن‌دهی خطوط ایرانسل در این منطقه ضعیف است و اقامتگاه از ساعت ۲۱ تا ۸ صبح از پذیرش مهمان معذور است. فیلم کاروانسرای زین الدینهزینه و زمان پیشنهادی بازدید از کاروانسرای زین‌الدین مهریزهزینه خرید بلیط بازدید از کاروانسرای زین‌الدین شاه عباسی در سال ۱۴۰۰ برای گردشگران ایرانی دو هزار تومان و برای گردشگران خارجی ۱۰ هزار تومان است. این کاروانسرا همه‌روزه از ساعت ۷ تا ۱۹ باز است و برای بازدید از آن به حدود یک ساعت زمان نیاز دارید. منبع عکس: wikimedia. org. عکاس: نامشخصنمازخانه، چایخانه، سرویس بهداشتی، رستوران سنتی، فروشگاه و فضاهای اقامتی با سرویس‌های مناسب از امکانات کاروانسرای زین‌الدین مهریز هستند. در زمان بازدید از این کاروانسرا مراقب باشید که به این بنای تاریخی آسیبی وارد نکنید. فراموش نکنید که ابنیه تاریخی امانت نسل‌های گذشته در دستان ما هستند و همه ما به‌عنوان گردشگر مسئولیت‌پذیر وظیفه داریم از آنها مراقبت کنیم. بهترین زمان بازدید از کاروانسرای زین الدینیزد از گرم‌ترین شهرهای ایران در تابستان و میزبان تابستانهایی بلند است که معمولا از اوایل خرداد تا اوایل مهر ادامه دارد. متوسط دمای هوای یزد در این ماه‌ها از ۲۹ تا ۳۰ درجه سانتی‌گراد متفاوت است و در بیشترین حالت خود به دمای نزدیک ۴۰ درجه سانتی‌گراد هم می‌رسد. گرم‌ترین زمان یزد از اوایل تیر تا اوایل مرداد و متوسط دمای یزد در این ماه‌ها تقریبا ۳۲ درجه سانتی‌گراد است. به همین دلیل به شما پیشنهاد می‌کنیم در این زمان از سال به یزد سفر نکنید. منبع عکس: wikimedia. org. عکاس: نامشخصپاییز، اواخر زمستان و بهار، بهترین زمان بازدید از قلعه زین‌الدین هستندبهترین زمان سفر به یزد و بازدید از کاروانسرای زین‌الدین از نظر آب و هوا، فصل پاییز و از اوایل اسفند تا اوایل اردیبهشت است؛ زمانی که آب و هوا کاملا معتدل و میانگین دما تقریبا ۱۶ درجه سانتی‌گراد است. در این ماه‌ها دمای هوا از ۲۵ درجه سانتی‌گراد بیشتر نمی‌شود؛ البته اگر اصلا نمی‌توانید گرما را تحمل کنید، از آبان تا اسفند به این شهر بروید. در این ماه‌ها دمای هوای از ۱۹ درجه سانتی‌گراد بیشتر نمی‌شود. جاهای دیدنی اطراف کاروانسرای زین الدینباغ پهلوان پور مهریزآثار ملی ایرانمیراث جهانی یونسکوفاصله از کاروانسرای زین‌الدین:۳۵ ٫ ۴ کیلومتر (۲۸ دقیقه) آدرس: استان یزد، مهریز، شهرک زارعین، محله مزویرآباد، خیابان مطهری (نمایش روی نقشه) منبع عکس: ویکی مدیا. عکاس: Soheil ۴۶ باغ پهلوان پور یکی از مهم‌ترین دیدنیهای تاریخی مهریز یزد و نمونه تمام‌عیار یک باغ ایرانی است. قدمت این باغ به اواخر دوره قاجار بازمیگردد؛ باغی که یکی از ۹ باغ ایرانی ثبت‌شده در فهرست میراث جهانی یونسکو است. باغ پهلوان پور در اصل متعلق به شخصی به نام «حسن ملارضا» بود؛ ولی بعد از او، مالکیت باغ در اختیار داماد ایشان، آقای «علی پهلوان پور»، یکی از تاجران یزدی آن زمان قرار گرفت. صدای روح‌نواز آب و درختان کهنسال و استوار از جمله المان‌هایی هستند که به‌محض ورود به این باغ، نظر شما را جلب خواهند کرد. برج، اصطبل و کاهدان در بخش ورودی، کوشک یا شربت‌خانه ۲ ٫ ۵ طبقه در امتداد مسیر اصلی باغ (متشکل از تالار، گوشواره‌ها، عمارت کلاه‌فرنگی، حوض‌خانه)، زمستان خانه، کارگاه‌های قالی‌بافی، ریسندگی و انبار، موزه مردم‌شناسی با بیش از ۴۰۰ اثر شامل انواع ابزارآلات مشاغل بومی، ظروف پخت غذا، کتیبه‌های قدیمی، پوشاک سنتی و همچنین آشپزخانه، انباری و حمام از بخش‌هایباغ پهلوان پور مهریزهستند. در سبک معماری بخش اصلی سازه‌های باغ می‌توان تلفیق معماری کوشکی و حیاط مرکزی را مشاهده کرد. باغ پهلوان پور در سالهای اخیر تبدیل به هتل باغ پهلوان پور شده است و با ۱۳ اتاق در ظرفیت‌های یک تا چهار تخته میزبان مهمانان است. روستای تاریخی سریزدفاصله از کاروانسرای زین‌الدین:۳۶ ٫ ۳ کیلومتر (۲۹ دقیقه) آدرس: استان یزد، جاده یزد به کرمان، پنج کیلومتری شهرستان مهریز (مشاهده روی نقشه) قلعه سریزد. منبع عکس: ویکی پدیا. عکاس: نامشخصروستای تاریخی سریزد با قدمتی از ۲۵۰۰ سال قبل، عنوان پنجمین روستای گردشگری و شاهکار شهرنشینی ایران باستان را به خود اختصاص داده است. این روستا در دوره‌های حکومت ساسانیان، سلجوقیان، ایلخانیان و صفویان در اوج رونق و شکوفایی قرار داشت. قلعه سریزد، مسجد جامع سریزد، رباط کهنه، دروازه شهر فرافر و حمام قدیمی سریزد از دیدنیهای مهم این روستا هستند. در روستای سریزد امکاناتی مانند موتورسواری در کویر، شترسواری، رصد ستارگان، آفرود و کالسکه‌سواری نیز تعبیه شده‌اند. قلعه سریزد، مسجد جامع سریزد، رباط کهنه، دروازه شهر فرافر و حمام قدیمی سریزد از جاهای دیدنی روستای تاریخی سریزد هستنددر منابع تاریخی آمده است که روستای سریزد در گذشته بخشی از یزد بوده و به‌عنوان دروازه و راهی برای ورود و خروج شهر استفاده می‌شده است. دروازه این روستا (فرافر) در نزدیکی جاده ادویه و مرکز تجارت جهانی، محل تردد کاروانیان، تجار و مسافران زیادی بوده است. قلعه سریزد با قدمتی از دوره ساسانیان (بین قرون سه تا هفت میلادی) مهم‌ترین بنای تاریخی این روستا و تنها بنای سه‌طبقه تاریخی استان یزد است. این ارگ در گذشته یکی از بزرگ‌ترین صندوق‌های امانات بانکی ایران و جهان به شمار می‌رفته و در داخل آن علاوه بر مسکوکات، اشیای قیمتی، طلا، غلات و آذوقه نیز نگهداری می‌شده است. برای حراست از این اموال در دورتادور قلعه، خندقی بزرگ با ابزارهای نوک‌تیز حفر شده بود تا در زمان خطر، نگهبانان آن را پر از آب و از ورود دشمن جلوگیری کنند. این قلعه یک‌بار در دوره صفویه و یک‌بار در دوره معاصر مورد مرمت و بازسازی قرار گرفته است. این بنا در فهرست آثار ملی ایران نیز به ثبت رسیده است. مجموعه تفریحی، رفاهی و گردشگری باغ آهوفاصله از کاروانسرای زین‌الدین:۳۶ ٫ ۷ کیلومتر (۲۸ دقیقه) آدرس: استان یزد، مهریز (مشاهده روی نقشه) تلفن:۸۳۶۲۳۷۶ ۰۹۳۵ ساعت بازدید: شنبه تا پنجشنبه: هفت تا ۲۴. جمعه: هشت تا ۲۴ منبع عکس: gotoyazd. com. عکاس: نامشخصمجموعه باغ آهو، اولین مرکز پرورش و نگهداری آهوی ایرانی است و بیش از ۱۰۰ نوع پرنده و ده‌ها گونه علف‌خوار وحشی در آن نگهداری می‌شوند. این باغ با ۱۰ هکتار وسعت در ابتدای جاده سریزد شهر زیبای مهریز در سال ۱۳۹۵ به مدیریت «آقای عباس شریفی» افتتاح شد. رستوران، کافی‌شاپ، فضای سبز، محل بازی کودکان و پارکینگ عمومی از امکانات باغ آهو هستند. در باغ آهو، حدود ۱۰۰ راس آهو، ۳۷ راس گوزن، ۵۰ راس قوچ و میش و ۱۲۰ نوع پرنده زینتی از جمله قوی مشکی، کاسکو، طاووس مصری، طوطی کوتوله، غاز کانادایی، غاز وحشی اکراینی، فلامینگو، مرغ شاخدار و دیگر حیوانات پرورش و نگهداری می‌شوند. برای حفظ امنیت حیوانات، دورتادور این باغ‌وحش با دیوارهای بتنی و پیوسته به طول ۳۳ متر احاطه شده است. یکی از انواع گوزن‌های نگهداری شده در این مرکز، «مرال» نام دارد؛ گوزنی از نژاد ایرانی که وزن آن تا ۲۴۰ کیلوگرم هم می‌رسد. علاقه‌مندان به خرید آهو با داشتن مجوز از سازمان محیط‌زیست، می‌توانند از این باغ، آهو بخرند. قلعه مهرپادینآثار ملی ایرانفاصله از کاروانسرای زین‌الدین:۳۶ ٫ ۵ کیلومتر (۳۰ دقیقه) آدرس: استان یزد، مهریز (مشاهده روی نقشه) منبع عکس: ویکی پدیا. عکاس: نامشخصروایت است که قلعه مهرپادین توسط جوانی ساخته‌شده است کهاز حمله مغولان به مهریجرد در امان ماندقلعه مهرپادین از جاذبه‌های گردشگری مهریز یزد، در گذشته سکونتگاه موقتی مردم مهریز بود. این قلعه با مساحتی به طول ۱۶۰ و عرض ۱۴۸ متر در مجموعه مهرپادین مهریز و میان باغ‌های میوه، زمین‌های زراعی و کشت‌خوان‌ها قرار گرفته است. قدمت قلعه مهرپادین در برخی منابع، به دوره صفوی و در برخی دیگر به دوره حکومت آل مظفر (قرن هشت هجری شمسی) و همزمان با ساخت مجموعه مهر پادین نسبت داده میشود. طبق اسناد تاریخی این قلعه را جوانی ساخته است که در جوانی از حمله مغولان به مهریجرد در امان ماند و در بزرگسالی برای جلوگیری از تکرار حملات، این قلعه بزرگ را با دیوارهای بلند و خندقی عمیق ساخت. قلعه مهرپادین دارای دو حصار و باروی دفاعی و ۹ برج مدور است. فضاهای داخلی قلعه نیز توسط دو حصار به ارتفاع ۶ ٫ ۵ متر احاطه شده‌اند. بخش‌های مختلف قلعه شامل فضای شاه‌نشین یا ارباب‌نشین در مرتفع‌ترین و مشرف‌ترین بخش بنا (بالای فضای ورودی)، بخش مسکونی، فضای عمومی یا مذهبی، انبار نگهداری کالا، اصطبل، دالان‌ها و فضاهای ارتباطی می‌شوند. کوه ریگفاصله از کاروانسرای زین‌الدین:۴۴ کیلومتر (۳۷ دقیقه) آدرس: استان یزد، مهریز، محله بغدادآباد (مشاهده روی نقشه) منبع عکس: سایت مهریزنما. عکاس: نامشخصکوه ریگ یکی از اماکن تفریحی شهرستان مهریز است و دلیل محبوبیت این کوه، ظاهر متفاوت آن است. کوه ریگ کوهی صخره‌ای است که در دامنه‌های آن تلی از ماسه تشکیل‌شده است. ریگ‌های این کوه به‌دلیل تابش مستقیم نور خورشید، داغ می‌شوند؛ ریگ‌هایی که به باور مردم بومی دردهای عضلانی پا و کمر را از بین می‌برند. کوه ریگ در طول سالیان طولانی و در چند ۱۰۰ سال پیش بر اثر وزش باد و جمع شدن توده‌های عظیمی از شن کنار یک کوه به وجود آمد. اگر شما هم از کاروانسرای زین‌الدین مهریز دیدن کرده‌اید، نظرات و تجربه‌های خود را با ما و دیگر کاربرانکجاروبه اشتراک بگذارید. نویسنده: نگین توکلیعکس‌های گالری از گوگل‌مپ (عکاسان: کاظم میردهقان، احسان رجبی) پرسش‌های متداولکاروانسرای زین‌الدین کجاست؟ استان یزد، شهر مهریز، کیلومتر ۶۰ جاده یزد به کرمانکاروانسرای زین‌الدین به دستور چه کسی احداث شد؟ شاه‌عباس صفویآیا امکان اقامت در کاروانسرای زین‌الدین وجود دارد؟ بلهپلان کاروانسرای زین‌الدین به چه شکل است؟ کاروانسرای زین‌الدین از بیرون به‌شکل دایره دیده میشود؛ در حالی که از داخل ۱۲ ضلعی است. |
2,768 | 2,876 | مهریز | قنات حسن‌آباد مشیر | ایران، استان یزد، مهریز | قنات حسن‌آباد مشیر با عمری ۷۰۰ ساله، ازجاهای دیدنی مهریزدر استان یزد است و به دوره میانی اسلامی تعلق دارد. این قنات از محدوده کوه‌های غربالبیز آغاز میشود و پس از گذر از شهرستان مهریز تا روستای دهنو، حسن‌آباد و مریم‌آباد یزد امتداد می‌یابد. میزان آبدهی مناسب و همچنین عمق کم کانال آبرسان مهریز تا یزد، از ویژگیهای جالب‌توجه قنات حسن‌آباد مشیر هستند. علاوه بر این، در طول مسیر لایه‌های گچی و نمکی ایجاد نمی‌شوند و آب با کیفیت اولیه و بدون املاح به روستاها و نواحی دیگر می‌رسد. با توجه به ارزش تاریخی و معماری، قنات حسن‌آباد مشیر در یک پرونده به نام قنات‌های ایرانی در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده است و از آثار ملی ایران نیز به شمار میرود. |
2,769 | 2,877 | مهریز | روستا و قلعه سریزد | ایران، استان یزد، ۵ کیلومتری شهرستان مهریز، روستای سریزد | روستای تاریخی سریزد با قدمتی که به ۲۵۰۰ سال پیش بازمیگردد، عنوان پنجمین روستای گردشگری و شاهکار شهرنشینی ایران باستان را از آن خود کرده است. این روستا در دوره‌های حکومت سلجوقیان، ایلخانیان و صفویان در بهترین وضعیت خود بوده است. با حدود پنج کیلومتر فاصله، سریزد ازجاذبه‌های گردشگری مهریزبه شمار می‌آید و برخی از جاهای دیدنی آن شامل قلعه سریزد، مسجد جامع سریزد، دروازه شهر فرافر و حمام قدیمی سریزد میشود. قلعه سریزد یکی از کهن‌ترین و بزرگ‌ترین صندوق امانات بانکی ایران و جهان بوده است. قدمت این قلعه تاریخی به حکومت ساسانیان (قرن سه تا هفت میلادی) برمی‌گردد. قلعه به‌منظور ذخیره‌سازی غلات و مواد غذایی استفاده می‌شد که در آن زمان از ارزش خاصی برخوردار بود. علاوه بر غلات، پول، طلا و زیورآلات روستاییان نیز در مواقع هجوم و غارت در این قلعه نگهداری می‌شد. گرداگرد بنا را خندقی به عرض تقریبی ۶ متر و عمق بین سه تا چهار متر محصور کرده است. همچنین قلعه دارای دو دیوار متحدالمرکز تودرتو با برج و باروهایی بلند و تسخیر‌ناپذیر است. درب اصلی قلعه سریزد به‌صورت متحرک بود و به‌وسیله طناب و قرقره‌هایی از سمت پایین به بالا باز و بسته می‌شد. زمانی که درب اصلی به‌وسیله دشمن شکسته می‌شد و دشمن به درون قلعه راه می‌یافت، درب دوم قلعه بسته می‌شد. قلعه سریزد دارای سه‌طبقه است و مصالح مورد استفاده در آن شامل خشت، گل، آجر و گچ میشود. تزییناتی نظیر کادربندی و شومینه‌سازی نیز در آن دیده میشود. در دو طرف راهروها، اتاق‌های متعدد حجره مانندی است که هر کدام دارای درب و کلیدی مجزا بوده‌اند. این اثر در تاریخ ۲۷ خرداد ۱۳۵۴، با شماره ثبت ۱۰۸۴ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید. در روستای سریزد برای دوستداران هیجان و تفریح نیز امکاناتی مانند موتورسواری در کویر، شترسواری، رصد ستارگان، آفرود و کالسکه‌سواری وجود دارد. عکس‌ها از حمید نجفی |
2,770 | 2,878 | مهریز | روستای هنزا | ایران، استان یزد، شهرستان مهریز، بخش مرکزی، روستای هنزا | روستای هنزا در بخش مرکزی شهرستان مهریز یزد و در فاصله ۲۳ کیلومتری شمال غرب این شهر واقع‌شده است. با قرارگیری در میان یک دره، این روستا آبوهوایی معتدل و خشک دارد. خانههای بافت روستا از مصالح ساده ساخته شده‌اند و با دیوارهای سنگ‌چین و خشت و گلی و درهای ساده چوبی مزین به گل‌میخ‌ها و کوبه‌های زیبا، حسی از سادگی را در ببیندگان ایجاد می‌کنند. از بناهای جالب‌توجه روستا، مسجد آن است که کنده‌کاری‌های ظریف در چوبی و کاشی منقوش به اسما متبرکه در سردر مسجد، از نکات برجسته معماری آن به شمار می‌روند. همچنین حسینیه هنزا با رواق‌های متعدد و درختان کهنسال چنار، از دیگردیدنی‌های مهریزدر این روستا هستند. عکس‌های گالری از امیر رضازاده |
2,771 | 2,879 | مهریز | منطقه حفاظت‌شده کالمند بهادران | ایران، استان یزد، مهریز، ۲۰ کیلومتری مهریز | منطقه حفاظت‌شده کالمند بهادران که با نام رایج «گوراب» نیز شناخته میشود، با وسعتی بالغ بر ۲۵۰ هزار هکتار در ۸۵ کیلومتری یزد و ۲۰ کیلومتری مهریز واقع‌شده است. این منطقه در سال ۱۳۵۵ هجری شمسی به‌عنوان اولین منطقه تحت حمایت سازمان حفاظت محیط‌زیست انتخاب شد و در اوایل خرداد سال ۱۳۷۰ هجری شمسی از منطقه شکار ممنوع، به منطقه حفاظت‌شده ارتقا یافت. تاکنون ۵۵۰ گونه گیاهی و جانوری در منطقه حفاظت‌شده کالمند بهادران شناسایی‌شده است. هرآنچه باید درباره منطقه حفاظت‌شده کالمند بهادران بدانید: منطقه حفاظت‌شده کالمند بهادران کجاست؟ معرفی منطقه حفاظت‌شده کالمند بهادرانمنابع آبی منطقه حفاظت‌شده کالمند بهادرانپوشش گیاهی منطقه حفاظت‌شده کالمند بهادرانگونه‌های جانوری منطقه حفاظت‌شده کالمند بهادرانارتفاعات مهم منطقه حفاظت‌شده کالمند بهادراننکات بازدید از منطقه حفاظت‌شده کالمند بهادرانمنطقه حفاظت‌شده کالمند بهادران کجاست؟ منطقه حفاظت‌شده کالمند بهادران که ازجاهای دیدنی مهریزبه حساب می‌آید، در ۲۰ کیلومتری شهرستان مهریز، ۵۰ کیلومتری بهادران و ۸۵ کیلومتری یزد قرار گرفته است. این منطقه در حوزه استحفاظی شهرستان مهریز قرار دارد و مرز شمالی آن از مجاورت شهر مهریز آغاز شده و مرز جنوبی منطقه تقریبا به مرزهای حوزه استحفاظی کرمان نزدیک میشود. آدرس: استان یزد، شهرستان مهریز، ۲۰ کیلومتری مهریز (نمایش روی نقشه) معرفی منطقه حفاظت‌شده کالمند بهادرانمنبع عکس: سایت gotoyazd. com (عکاس: ناشناس) منطقه حفاظت‌شده کالمند بهادران، مکان مناسبی برای تخم‌گذاری پرنده بسیار با ارزش هوبره و محل زندگی جانورانی مانند آهو و زاغ بور است. در سال ۱۳۵۴ هجری شمسی، جوجه‌های هوبره در محدوده کالمند بهادران مشاهده شد و از آنجا که پرنده مذکور جزو پرندگان مهاجر بود و در معرض خطر انقراض قرار داشت و همچنین وجود گونه‌های دیگر از قبیل جبیر و کل و بز، قوچ و میش، این منطقه از نظر تراکم آهو به سازمان محیط‌زیست معرفی شد. در سال ۱۳۵۵ هجری شمسی منطقه‌ای به وسعت ۲۲۹ , ۰۰۰ هکتار با عنوان منطقه شکار ممنوع کالمند تحت مدیریت اداره‌کل حفاظت محیط‌زیست استان یزد قرار گرفت. پس از آن با گذشت ۱۵ سال از سوابق حفاظتی، به‌خاطر جمعیت مناسب گونه‌های مختلف حیات وحش، به‌ویژه گونه‌های دشت‌زی نظیر جبیر و آهو، محدوده‌هایی از این منطقه انتخاب شد و ارتقا سطح یافت. به این ترتیب منطقه کالمند طی مصوبه شماره ۱۲۳ شورای عالی محیط‌زیست با مساحت ۲۲۹ , ۱۹۷ هکتار به‌عنوان منطقه حفاظت‌شده کالمند-بهادران به مناطق تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط‌زیست پیوست. این منطقه از لحاظ تقسیمات بوم‌شناسی، محیطی طبیعی به حساب می‌آید و تمامی عناصر بوم‌شناسی زیستگاه بزرگ ایران از قبیل کوه‌ها، دشت‌های بیابانی، استپی و کویری را در خود جای داده است. در واقع، بیش از نیمی از مساحت آن را نقاط دشتی و مابقی را ارتفاعات صعب‌العبور، کوهپایه‌ها و تپه ماهورها تشکیل می‌دهند. بلندترین نقطه منطقه مزبور در کوه مذوار با ارتفاع ۳ , ۲۹۰ متر و پست‌ترین نقطه آن در کفه مهدی‌آباد ۱ , ۴۰۰ متر از سطح دریا ارتفاع دارد. میزان بارندگی در نقاط مختلف این منطقه متفاوت بوده و از حداقل ۵۰ تا حداکثر ۱۵۰ میلی‌متر در سال متغیر است. وجود جاده‌های خاکی و آسفالته، معدن سرب و روی مهدی‌آباد از مهم‌ترین عوامل تهدیدکننده منطقه به شمار می‌روند. منابع آبی منطقه حفاظت‌شده کالمند بهادرانمنابع آبی موجود در منطقه حفاظت‌شده کالمند بهادران به‌دلیل وسعت زیاد و کویری بودن آن جوابگوی نیاز حیات وحش نیست. سنگ‌آب‌هایی که در اثر انحلال آهکی به‌طور طبیعی تشکیل شده‌اند، از نظر ذخیره و ظرفیت نگهداری آب متفاوت هستند و میزان آب آنها تحت‌تاثیر نزولات جوی است که در سالهای اخیر کمبود بارش‌های جوی موجب شده است تا ذخیره آبی چشمه‌ها و سنگ‌آب‌های منطقه بسیار کم شود. در این راستا اداره کل حفاظت محیط‌زیست استان یزد با حفر چند حلقه چاه، نصب چند عدد تلمبه بادی، تعمیر و مرمت سنگآبها و ایجاد مخازن آب متعدد زیرزمینی این امکان را فراهم آورده است که حتی در ماه‌های گرم سال نیز گیاهان و جانوران وحشی با مشکل کم‌آبی مواجه نباشند. پوشش گیاهی منطقه حفاظت‌شده کالمند بهادرانمنبع عکس: سایت gotoyazd. com (عکاس: ناشناس) منطقه حفاظت‌شده کالمند در ناحیه رویشی ایران و تورانی و زیر ناحیه استپی قرار دارد و به‌طور کلی ۱۰ تیپ گیاهی مجزا در این منطقه شناسایی‌شده است که در اکثر تیپ‌ها نام درمنه به‌عنوان عنصر گیاهی غالب اول یا دوم مشاهده میشود. در همین راستا ۱۱۵ گونه گیاهی متعلق به ۳۵ تیره و ۱۰۰ جنس در قالب اشکال رویشی مختلف اعم از گیاهان فصلی، یک ساله، علفی، چندساله، بوته‌ها و درختچه‌ها در این منطقه رویش دارند. بومادران، شورمرغ، جگن، شقایق کوهی، خیارک، آنغوره و… از مهم‌ترین گونه‌های علفی هستند. خارشتر، چوبک، کلاه میرحسین، تنگرس، بادام کوهی، گون، کاروانکش، اسکنبیل، افدرا، انجیر کوهی، تاغ، رمس، بنه، پرند، کهورک، گز، قیچ و… مهم‌ترین گونه‌های درختی، درختچه‌ای و بوته‌ای منطقه را تشکیل می‌دهند. گونه‌های جانوری منطقه حفاظت‌شده کالمند بهادرانمنبع عکس: گوگل مپ (عکاس: Mohammad Gaeini) عبور جاده‌های متعدد از زیستگاه‌های دشتی و همین طور رونق مزارع و سکونتگاه‌های روستایی این عرصه در سالهای اخیر موجب شده است تا وضعیت زیستگاه مناطق دشتی رو به افول برود، اما پتانسیل رویشی سایر زیستگاه‌ها به‌ویژه زیستگاه‌های کوهستانی منطقه باعث شده است تا جمعیت مناسبی از کل، بز، قوچ و میش در ارتفاعات و تپه ماهورهای منطقه جای گیرند. درمجموع، ارتفاعات بوزش و تپه ماهورهای سرخابی واقع در نیمه جنوبی منطقه از پتانسیل و استعداد بالایی در زمینه حیات‌وحش برخوردار هستند و توجه بیشتر در بحث مدیریت و حفاظت را می‌طلبند. پستاندارانمنبع عکس: سایت gotoyazd. com (عکاس: ناشناس) در منطقه کالمند بهادران، ۲۴ گونه پستاندار شناسایی‌شده است که مهم‌ترین آن‌هایوزپلنگ آسیایی، پلنگ، کاراکال، گربه پالاس، کفتار، گرگ، شاه روباه و… از ارزش حفاظتی بالاتری نسبت به سایر گونه‌ها برخوردار هستند. علاوه بر این‌گونه‌های باارزش، در این منطقه آهو، جبیر، کل و بز، قوچ و میش، روباه معمولی، روباه شنی، شغال، تشی، خرگوش، گورخر ایرانی (در اسارت) زیست می‌کنند. با مشاهده یک قلاده گربه پالاس در اردیبهشت ۱۳۹۱ هجری شمسی در این منطقه، تنوع گربه‌سانان به ۶ گونه (پلنگ، یوزپلنگ، گربه وحشی، کاراکال، گربه جنگلی و گربه پالاس) رسیده است. البته شواهد مستند جدیدی از وجود یوزپلنگ در این منطقه در دست نیست. در جریان سرشماری وحوش منطقه در سال ۱۳۸۷ هجری شمسی جمعیت آهو برابر ۷۵۰ راس شمارش شد که این جمعیت در سال ۱۳۸۸ هجری شمسی به ۴۰۴ راس و در آخرین سرشماری پس از آن به ۳۰۶ راس کاهش‌یافته است. منطقه حفاظت‌شده کالمند با همه ویژگیهای خود یک شاخصه منحصربهفرد دیگر دارد که آن وجود سایت تکثیر و پرورش گورخر ایرانی است. حدود نیم‌قرن پیش دوسوم از وسعت ایران را زیستگاه گورخر ایرانی تشکیل می‌داد و گله‌های بزرگ گور در بسیاری از مناطق استپی و بیابانی کشور مشاهده می‌شد؛ اما شکار بی‌رویه و تخریب زیستگاه، این‌گونه را منحصر به منطقه حفاظت‌شده توران، منطقه حفاظت‌شده بهرام گور و منطقه‌ای مرزی کرده است. در استان یزد نیز اغلب مناطق دشتی استان زیستگاه این‌گونه با ارزش بوده است. منبع عکس: گوگل مپ (عکاس: Mohammad Gaeini) به همین دلیل اداره‌کل محیط‌زیست استان یزد بر آن شد تا گامی موثر در زمینه احیای جمعیت این‌گونه و معرفی مجدد آن به زیستگاه‌های این منطقه کویری بردارد. برای این منظور محدوده‌ای به وسعت ۱۳۳ هکتار در دامنه‌های غربی ارتفاعات گردکوه در منطقه حافظت شده کالمند بهادران انتخاب و با فنس‌کشی، احداث یک ساختمان دیده‌بانی و استخر ذخیره آب، مقدمات زنده‌گیری، انتقال و رهاسازی گورخر فراهم شد. این منطقه که با نام رایج گوراب شناخته میشود، پس از انتقال سه راس گورخر ایرانی از منطقه توران با ترکیب جنسیتی دو نر و یک ماده، در آذرماه سال ۱۳۷۶ هجری شمسی رسمیت یافت و پس از آن در دی‌ماه ۱۳۷۷ هجری شمسی نیز یک راس گورخر ماده از منطقه توران زنده‌گیری و به گوراب انتقال یافت. به این ترتیب درمجموع چهار راس گورخر به این مرکز منتقل شد و دسترسی آسان به آب و غذا در کنار امنیت حاکم، شرایط مساعد زیستی را در مرکز گوراب فراهم کرد تا جمعیت گورها در دوره ۱۱ ساله به ۳۲ راس با ترکیب جنسی ۶ راس نر و ۲۶ راس ماده برسد. در سال ۱۳۸۷ هجری شمسی یک جمعیت ۶ راسی با ترکیب جنسی یک نر و پنج ماده به استان کرمان و جمعیتی ۱۲ راسی با ترکیب جنسی ۶ نر و ۶ ماده به تنگ حنا واقع در شهرستان مهریز منتقل شدند. در حال حاضر دو سایت تکثیر و پرورش گورخر ایرانی در منطقه حفاظت‌شده کالمند بهادران وجود دارد. پرندگانمنطقه کالمند بهادران از گونه‌های منحصربه‌فردی از پرندگان نیز برخوردار است. درمجموع ۴۸ گونه پرنده شناسایی‌شده که تنوع گونه‌ای آنها در این ناحیه خشک و بیابانی جالب‌توجه است. کوکور، سارگپه پا بلند، عقاب دو برادر، عقاب شاهی، دال، بالابان، شاهین، بحری و دلیجه از پرندگان ارزشمندی هستند که در این زیستگاه دیده می‌شوند. دو گونه کبک و تیهو از خانواده ماکیان نیز دارای جمعیت نسبتا خوبی در این عرصه هستند. دیگر پرندگان حفاظت‌شده کالمند بهادران شاملزاغ بور، چکاوک هدهدی، چکاوک کاکلی، جغد کوچک، گنجشک معمولی، دم جنبانک ابلق، هوبره، کبوتر چاهی، سنگ چشم خاکستری، چک چک، دلیجه، عقاب طلایی، زاغ نوک سرخ، غراب، زنبورخوار، زاغی، سسک جنبان، شاهین، اردک سرسبز و … میشود. خزندگان و دوزیستانمنبع عکس: سایت gotoyazd. com (عکاس: ناشناس) درمجموع ۱۳ گونه دوزیست و خزنده در منطقه حفاظت‌شده کالمند بهادران شناسایی‌شده که شامل یک‌گونه دوزیست، یک‌گونه لاک‌پشت و پنج گونه مارمولک و ۶ گونه مار است. نبود منابع آبی در منطقه سبب شده است که دوزیستان از تنوع بسیار کمی در این منطقه برخوردار باشند و تنها قورباغه مردابی در این ناحیه زیست کند. لاک‌پشت مهمیزدار نیز تنها گونه لاک‌پشت شناسایی‌شده در این عرصه محسوب میشود که کاملا به زیستگاه‌های خشکی وابسته است و مناطق تپه ماهوری استپی را ترجیح می‌دهد. آگامای صخره‌زی فلس‌درشت، جکوی دم‌کند، جکوی سنگی تیغه‌دار، سوسمار مارچشم و بزمجه بیابانی نیز از گونه‌های دیگر این منطقه هستند که به راسته مارمولک‌ها و سوسماران تعلق دارند. کورمار سلیمانی، قمچه مار، مار پلنگی و شترمار شیرازی از جمله مارهای غیرسمی منطقه و افعی و مار جعفری و مار شاخدار در زمره مارهای سمی منطقه کالمند هستند. ارتفاعات مهم منطقه حفاظت‌شده کالمند بهادرانمنبع عکس: گوگل مپ (عکاس: Mohammad Gaeini) منطقه حفاظت‌شده کالمند بهادران را مجموعه‌ای از کوه‌ها و دره‌های بزرگ و کوچک مشرف به تپه ماهورهای گوناگون تشکیل داده است که به دشت‌های وسیع و همواری ختم می‌شوند. بیش از نیمی از وسعت منطقه را نقاط دشتی و مابقی را نقاط کوهستانی و ارتفاعات صعب‌العبور پوشانده است. منطقه کالمند: این منطقه از نظر عوارض طبیعی و پستی و بلندی دارای شیب ملایمی است که به دشت‌های سیلابی و تپه ماهورهای کوچک و پراکنده منتهی میشود. در دشت‌های وسیع منطقه، خاک از نوع شنی با پوشش سنگی و تپه ماهورها و ارتفاعات صخره‌ای است. منطقه بهادران: بهادران از بخش‌ها و دشت‌های همواری تشکیل‌شده است که در برخی نقاط به کفه‌هایی ختم می‌شوند و به مقدار کم پشته‌های شنی و تپه ماهورهایی در آن مشاهده میشود و بقیه نقاط را ارتفاعات کوهستانی و دره‌های گوناگون پوشانده‌اند. نکات بازدید از منطقه حفاظت‌شده کالمند بهادرانمنبع عکس: گوگل مپ (عکاس: Mohammad Gaeini) برای بازدید باید درخواست و مدارک خودروی خود را به محیط‌زیست یزد تحویل بدهید تا مورد بررسی قرار بگیرد. متعاقبا سازمان پس از بررسی، تاریخ بازدید، نوع دسترسی و چگونگی هماهنگی با مسئول مربوطه را به شما ارائه می‌دهد. بهترین زمان برای عکسبرداری از این مناطق خشک، معمولا اوایل صبح یا غروب است؛ زیرا در این دو زمان، بسیاری از گیاهان در اوج شکوفایی و شکفتگی هستند. منطقه حفاظت‌شده کالمند بهادران با نزدیکی به اثر تاریخی زین‌الدین و جاذبه‌هایی نظیر ارتفاعات بوزش، سایت پرورش گورخر ایرانی و وجود گونه‌های فراوان کل، بز و آهو؛ از دیدگاه آموزش، پژوهش و گردشگری، مکانی مناسب برای علاقه‌مندان به طبیعت و دانشجویان است. پرسش‌های متداولمنطقه حفاظت‌شده کالمند بهادران کجاست؟ منطقه حفاظت‌شده کالمند بهادران در ۲۰ کیلومتری شهرستان مهریز، ۵۰ کیلومتری بهادران و ۸۵ کیلومتری یزد قرار گرفته است. پوشش گیاهی منطقه حفاظت‌شده کالمند بهادران شامل چه مواردی میشود؟ ۱۱۵ گونه گیاهی متعلق به ۳۵ تیره و ۱۰۰ جنس در قالب اشکال رویشی مختلف اعم از گیاهان فصلی، یک ساله، علفی، چندساله، بوته‌ها و درختچه‌ها در این منطقه رویش دارند. مهم‌ترین ویژگی منطقه حفاظت‌شده کالمند بهادران چیست؟ منطقه حفاظت‌شده کالمند با همه ویژگیهای خود یک شاخصه منحصربهفرد دیگر دارد که آن وجود سایت تکثیر و پرورش گورخر ایرانی است. منطقه حفاظت‌شده کالمند بهادران زیستگاه چه حیواناتی است؟ پستانداران، خزندگان و دوزیستان و پرندگان در این منطقه زندگی می‌کنند. نویسنده: بهنام شکوری / بازنویسی: صدیقه شجاعی |
2,772 | 2,880 | مهریز | قلعه مهرپادین مهریز | ایران، استان یزد، مهریز، مجاور خیابان انقلاب، حدفاصل خیابان سیدمصطفی | قلعه مهرپادین بخشی از مجموعه مهرپادین مهریز محسوب میشود و دارای دو حصار و باروی دفاعی و ۹ برج مدور است. دورتادور قلعه را یک خندق دربرمی‌گیرد و فضاهای داخلی قلعه را نیز دو حصار به ارتفاع ۶ ٫ ۵ متر احاطه کرده‌ند. بخش‌های مختلف قلعه شامل فضای شاه‌نشین یا ارباب‌نشین در مرتفع‌ترین و مشرف‌ترین بخش بنا (بالای فضای ورودی)، بخش مسکونی، فضای عمومی یا مذهبی، انبار نگهداری کالا، اصطبل، دالان‌ها و فضاهای ارتباطی میشود. این اثر در تاریخ ۲۰ اردیبهشت ۱۳۷۸، با شماره ثبت ۲۳۳۳ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید و امروزه ازمکان‌های دیدنی مهریزمحسوب میشود. |
2,773 | 2,881 | مهریز | مسجد جامع باغ بهار | ایران، استان یزد، مهریز، بغدادآباد | مسجد جامع باغ بهار با قدمتی به ۳۴۰ سال پیش بازمیگردد، یکی از قدیمی‌ترین مساجد وجاهای دیدنی مهریزاست و در بغدادآباد قرار دارد. این مسجد توسط شخصی به نام ملامسعود، از تجار نامی یزد احداث شد. علاوه بر مسجد، مجموعه باغ بهار شامل حسینیه، تکیه، آب‌انبار و ساعت آفتابی نیز میشود. با توجه به اهمیت تاریخی، مسجد جامع باغ بهار در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. |
2,774 | 2,882 | اشکذر | آسیاب آبی اشکذر | ایران، استان یزد، ۲۰ کیلومتری یزد، اشکذر، بلوار سیدالشهدا، جنب حسینیه سفید اشکذر | آسیاب آبی اشکذر با قدمتی که به دوره صفویه بازمیگردد، با سرعت و فشار آب، جهت آرد کردن گندم و غلات دیگر مورد استفاده قرار می‌گرفت. در گذشته، سنگ‌های آسیاب با آب قنات همت‌آباد با قدرتی زیاد کار می‌کرد. مقرنسکاری فضای داخلی، نقش‌های هندسی اطراف دیواره‌ها، آجرکاری محوطه اصلی آسیاب و صحن آن، این آسیاب را منحصربهفرد می‌کند. ویژگی خاص دیگر آسیاب اشکذر، ساخت آن در دل کویر است. کل مجموعه در زیر زمین ساخته‌شده است و آب مورد نیاز از قنات‌های زیرزمینی تامین میشود. این اثر ازجاهای دیدنی اشکذربه شمار می‌آید و در تاریخ ۱۱ مرداد ۱۳۷۷، با شماره ثبت ۲۰۸۶ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید. |
2,775 | 2,883 | اشکذر | مسجد ریگ رضوانشهر (مسجد ریگ مجومرد) | ایران، استان یزد، رضوانشهر، خیابان ۴۵ متری | مسجد ریگ رضوانشهر که با نام‌های مسجد شیخ کبیر و مسجدریگ مجومرد نیز شناخته میشود، در قرن هشت هجری و به دست معین‌الدین اشرف ساخته شد. این بنا تا چندین سال پیش زیر شن‌ها مدفون مانده بود و در سال ۱۳۷۰ به طور اتفاقی کشف شد. بعد از جستجوها و مرمت‌هایی که در محل این مسجد صورت گرفت، محرابی کاشی‌شده در قسمت جنوبی آن هویدا شد. این مسجد امروزه در جوار رضوانشهر واقع‌شده است و اطراف آن را شن‌های روان احاطه کرده‌اند. ساختار معماری مسجد، ستون‌های ستبر آن و وسعت بنای مسجد، حکایت از بزرگی و عظمت رضوانشهر یزد در گذشته‌های دور دارد. این اثر که ازجاهای دیدنی اشکذربه شمار میرود، در تاریخ ۴ مرداد ۱۳۷۸، با شماره ثبت ۲۴۰۲ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید. عکس‌ها از مسعود میر جلیلی |
2,776 | 2,884 | اشکذر | موزه مردم‌شناسی اشکذر | ایران، استان یزد، اشکذر، خیابان امام خمینی، خیابان طالقانی، جنب مسجد حاجی غلام، حمام باغستان | یکی از جالب‌ترینجاهای دیدنی اشکذرکه در سفر خود به این شهر نباید بازدید از آن را فراموش کنید، موزه مردم‌شناسی است. موزه مردم‌شناسی اشکذردر حمام قاجاری و زیرزمینی این شهر با نام حمام باغستانی برپا شده است. این موزه شامل سه قسمت خورجین‌بافی، کشاورزی و زندگی مردم میشود و قطعاتی همچون ابزار و ادوات کشاورزی، خورجین‌بافی، نخریسی، گیوه‌چینی، حلاجی و اندازه‌گیری و همچنین چندین مولاژ مربوط به مشاغل سنتی مانند چر‌خ‌ریسی، حجامت و دلاکی مجموعه موزه را تشکیل می‌دهند. همه‌روزه از ساعت ۹ تا ۲۱ می‌توانید از موزه مردم‌شناسی اشکذر بازدید کنید. عکس‌ها از مسعود میرجلیلی |
2,777 | 2,885 | ندوشن | سنگ آب‌های ندوشن | ایران، استان یزد، ندوشن، ۱۸ کیلومتری رشته کوه‌های غرب ندوشن | سنگ آب‌های ندوشن از جاذبه‌های طبیعی وجاهای دیدنی ندوشنبه شمار میرود که سالانه گردشگران زیادی، به‌خصوص کوهنوردان را به خود جذب می‌کند. این پدیده طبیعی به‌دلیل وجود املاح مختلف نمکی، گوگردی و آهن در آب، در طول زمان و در اثر رسوب‌گذاری به‌صورت حوضچه‌های پلکانی سفید رنگ آهکی شکل‌گرفته است. از جمله ویژگیهای سنگ آب‌های ندوشن می‌توان به شور و ترش‌مزه بودن آب، وجود املاح نمک و آهک در آن و قرارگیری تعدادی چشمه و آبشار در نزدیکی‌اش اشاره کرد. چشمه‌های اصلی در مرتفع‌ترین بخش قرار گرفته‌اند و آب آنها دارای خواص درمانی مناسب است. همچنین این چشمه‌ها آبشخور حیوانات و پرندگان کمیاب منطقه محسوب میشود. سنگ آب‌های ندوشن در فهرست آثار ملی ایران نیز به ثبت رسیده‌اند. نمونه‌های مشابه این پدیده طبیعی را می‌توان در چشمه‌های باداب سورت و استخرهای آبگرم طبیعی پاموکاله مشاهده کرد. |
2,778 | 2,886 | ندوشن | غار شگفت یزدان | ایران، استان یزد، ۷۰ کیلومتری اردکان، روستای هفتهر، کوه اشگفت | غار شگفت یزدان یکی از بزرگ‌ترین غارهای طبیعی کشور ما در استان یزد است که میان زرتشتیان نیز جایگاه ویژه‌ای دارد. این غار تماشایی بر بلندای کوهی به نام شگفت قرار گرفته است و از زیباترینجاهای دیدنی اردکانبه شمار میرود. بازدید از غار شگفت یزدان برای علاقه‌مندان به گردشگری در جاذبه‌های طبیعی بکر لطف دوچندان دارد. این غار به‌جز شگفتی‌های طبیعی، قدمت تاریخی نیز دارد و به همین دلیل توجه گردشگران زیادی را در طول سال به خود جلب می‌کند. برای آشنایی بیشتر با غار شگفت یزدان و کسب اطلاعات مناسب برای بازدید از این غار، در این مقاله با ما همراه شوید. آنچه می‌خواهید درباره غار شگفت یزدان بدانید؟ غار شگفت یزدان کجاست؟ تاریخچه غار شگفت یزدانمشخصات غار شگفت یزدانویژگی‌های غار شگفت یزداندلیل قداست غار شگفت یزدان برای زرتشتیانتجهیزات مورد نیاز برای بازدید از غار شگفت یزدانبهترین زمان بازدید از غار شگفت یزدانجاهای دیدنی اطراف غار یزداننکات مهم در بازدید از غار شگفت یزدانغار شگفت یزدان کجاست؟ عکس از وب‌سایت خبرگزاری ایرنا، عکاس نامشخصغار شگفت یزدان با نام «اشکفت یزدان» نیز شناخته میشود؛ اشکفت در زبان محلی به‌معنای شکاف یا غار است. درون این غار قندیل‌های بلند و آهکی همراه با حوضچه‌هایی زیبا به چشم می‌خورند که زمین‌شناسان قدمت قندیل‌ها را بیش از دو میلیون سال تخمین زدهاند. غار شگفت یزدان از مهم‌ترین مراکز تجمع پیروان دین زرتشت در گذشته بوده است و زرتشتیان آیین مختلفی را در طول سال در این غار برگزار می‌کردند. غار شگفت یزدان از آثار تاریخی برجسته یزد در نزدیکی اردکان و ندوشن است که میان زرتشتیان ساکن این مناطق جایگاه ویژه‌ای داردغار شگفت یزدان در حدود ۲۰ متر عمق دارد و در ارتفاع ۲۲۰۰ متری از سطح دریا در کوهستان قرار گرفته است. قطر بزرگ ورودی این غار در حدود ۶۰ متر و قطر کوچک آن نزدیک به ۴۰ متر طول دارند و دهانه آن در بلندی کوه شگفت در نزدیکی ندوشن واقع‌شده است. مسیر دسترسی به ورودی غار شگفت یزدان برای همه گردشگران مناسب نیست. برای بازدید از این غار باید از مسیر کوهستانی و پرشیب عبور کنید؛ اما فضای داخلی این غار بزرگ و مناسب برای تردد بازدیدکنندگان است. از غار شگفت یزدان با عنوان جاذبه‌ای تاریخی و طبیعی یاد می‌کنند؛ زیرا با وجود ساختار طبیعی آن، آثاری از حوضچه‌ها و باقی‌مانده خاکستر آتشدان‌های زرتشتیان نیز در آن به چشم میخورد. شواهد داخل غار نشان از کاربری مسکونی و مذهبی این غار در زمان‌های دور می‌دهد. از نظر تاریخی قدمت این غار و زمان شکل‌گیری آن را مربوط به دوره چهارم زمین‌شناسی می‌دانند. غار شگفت یزدان در مسیری صعب‌العبور قرار دارد و مدت‌های زیادی کوهنوردان در مسیر دسترسی به قله کوه شگفت در این غار به استراحت می‌پرداختند. چاه شهریار در نزدیکی غار شگفت تنها منبع تامین‌کننده آب این منطقه و غار در روزگار دور بوده است. کوهستان‌های اطراف غار شگفت پوشیده از گونه‌های گیاهی متنوع مانند گون، درمنه و درختچه‌های بادام هستند. نام غار شگفت یزدان در میان فهرست آثار ملی ایران به چشم میخورد. مسیر دسترسی به غار شگفت یزدانعکس از وب‌سایت خبرگزاری صدا و سیما، عکاس نامشخصغار شگفت یزدان در بلندای کوهی در جوار روستای هفتهر ندوشن قرار دارد. فاصله یزد تا غار شگفت یزدان در حدود ۱۱۰ کیلومتر است. روستای هفتهر در شمال غربی یزد قرار دارد و فاصله آن تا اردکان در حدود ۷۰ کیلومتر است. مسیر دسترسی به روستای هفتهر از اردکان از روستای عقدا می‌گذرد و چنانچه قصد بازدید از این غار از ندوشن را دارید، باید مسیری متفاوت را طی کنید. در مسیر اردکان به روستای هفتهر باید به جاده نائین به اردکان وارد شوید و مسیر خود را به‌سمت روستای عقدا ادامه دهید. فاصله روستای عقدا تا غار شگفت یزدان در حدود ۴۵ کیلومتر است. پس از عبور از روستای عقدا از دور برگردان جاده به‌سمت مخالف بروید و به جاده فرعی روستای مزرعه نو وارد شوید. سپس با عبور از روستاهای مزرعه نو و خلیل‌آباد به یک دوراهی خواهید رسید. مسیر سمت چپ شما را به روستای هفتهر می‌رساند. برای بازدید از غار شگفت یزدان در مسیر روستای ندوشن باید از شمال این روستا مسیری در حدود ۳۰ کیلومتر را تا روستای هفتهر طی کنید. این مسیر خاکی است و عبور از آن در حدود یک ساعت طول می‌کشد. غار شگفت بر بلندای کوه اشکفت در فاصله کوتاهی از روستای هفتهر قرار دارد. بخشی از مسیر روستا تا شروع مسیر پاکوب کوهستانی را می‌توانید با ماشین طی کنید. برای رسیدن به مسیر کوهنوردی پای کوه اشکفت به‌سمت غار شگفت یزدان، سه کیلومتر پس از روستای هفتهر به مسیر فرعی بپیچید و ۵۰۰ متر جلوتر به جاده خاکی وارد شوید. این جاده مسیری مستقیم به‌سمت کوه اشکفت دارد و مسیرهای انحرافی از آن به معادن اطراف این منطقه منتهی می‌شوند. در ادامه مسیر پس از حدود هشت کیلومتر به یک آب‌انبار می‌رسید که باید وسیله نقلیه را در این منطقه پارک کنید و به مسیر پاکوب کوه اشکفت وارد شوید. عکس از وب‌سایت سیری در ایران، عکاس نامشخصمسیر کوهنوردی تا دهانه غار شگفت یزدان چندان طولانی نیست؛ اما شیب تندی دارد و برای عبور از این مسیر نیاز به آمادگی بدنی مناسب دارید. در مسیر کوهنوردی با عبور از سه کیلومتر در شیب تند به‌سمت راست بپیچید. این مسیر به‌صورت پاکوب مشخص است؛ اما عبور از این آن برای نخستین بار بدون همراهی راهنمای آشنا به مسیر توصیه نمی‌شود و خطرآفرین است. با رسیدن به یک دوراهی می‌توانید دهانه ورودی غار شگفت را در سمت راست ببینید. انتهای مسیر شیب زیادی دارد و استفاده از ابزار مناسب کوهنوردی به شما در صعود به‌سمت دهانه کمک خواهد کرد. نردبانی فلزی در دهانه ورودی غار برای سهولت ورود به آن تعبیه کرده‌اند. مسیر کوهنوردی به‌سمت قله شگفت یزدان برای کوهنوردان و افراد با آمادگی بدنی مناسب در حدود دو ساعت طول خواهد کشید. آدرس غار شگفت یزدان: استان یزد، شمال غربی یزد، ۷۰ کیلومتری اردکان، روستای هفتهر، کوهستان اشکفت، غار شگفت یزدان (مشاهده روی نقشه) تاریخچه غار شگفت یزدانعکس از وب‌سایت خبرگزاری ایسنا، عکاس نامشخصزمین‌شناسان زمان شکل‌گیرغار شگفت یزدان را مربوط به دوران چهارم زمین‌شناسی می‌دانند. از زمان به وجود آمدن غار شگفت سالیان درازی می‌گذرد؛ اما بخشی از تاریخچه این غار مربوط به دوره استفاده زرتشتیان از آن برای کاربری مذهبی است. بر اساس مدارک موجود میان زرتشتیان، در قرن نهم هجری به‌مدت ۳۰ سال، آتش مقدس زرتشتیان را در این غار روشن نگه داشتند و آثار خاکستر موجود در غار شگفت در حال حاضر، این مطلب را تایید می‌کند. زرتشتیان نخست آتش آتشکده ناهید را به روستای «هفتادر» در نزدیکی روستای عقدا منتقل کردند و سپس به روستای «ترک آباد» در اردکان بردند. این آتش از اردکان به غار شگفت یزدان منتقل شد و پس از ۳۰ سال از این غار به آتشکده بهرام یزد برده شد. زرتشتیان سال‌ها از این آتش مقدس به‌صورت پنهانی در غار اشکفت یزد نگهداری کردند. محلیان روستاهای اطراف از غار شگفت یزدان با نام غار اشکفت یزدان یاد می‌کنند. شگفت یا اشکفت در زبان محلی به‌معنای شکاف هستند و بخش دوم این نامگذاری به کاربری مذهبی آن برای زرتشتیان اشاره دارد. از طرفی سالیان طولانی از آتش مقدس زرتشتیان در این غار نگهداری می‌کردند و برخی دلیل نامگذاری این غار را نیز همین مطلب عنوان می‌کنند. مشخصات غار شگفت یزدانعکس از وب‌سایت خبرگزاری صدا و سیما، عکاس نامشخصداخل غار شگفت یزدان سه حوض کوچک و بزرگ، آثاری از بقایای چند بنا و خاکستر به جا مانده از آتشدان‌های بزرگ به چشم می‌خورند. محوطه داخلی این غار گنجایش حضور گردشگران زیادی را دارد. سه قندیل چکیده یا استالاگمیت میان غار شگفت قرار گرفته‌اند که ارتفاع یکی از آنها سه متر و هشتاد سانتی‌متر است و دو چکیده دیگر در حدود یک متر و ۲۰ سانتی‌متر درازا دارند. قطر این استالاگمیت‌ها نیز به حدود ۴۰ سانتی‌متر می‌رسد. قطر دهانه ورودی غار شگفت یزدان بین ۴۰ تا ۶۰ متر تغییر می‌کند و پس از شیب تندی بر ارتفاع بیش از ۲۲۰۰ متری از سطح دریا قرار دارد. داخل این غار را بلورهای نباتی شکل و سفید پوشانده‌اند که توجه گردشگران را به خود جلب می‌کنند. صدای چکه‌های آب داخل حوضچه‌های غار شگفت در زمان تردد در این غار به گوش می‌رسد. ساختار نباتی این غار سبب کندی روند فرسایش آن در حال حاضر میشود و به همین دلیل ساختار غار شگفت یزدان تا مدت‌های طولانی به همین شکل حفظ خواهد شد. ویژگیهای غار شگفت یزدانعکس از وب‌سایت هونل، عکاس نامشخصاز مهم‌ترین ویژگیهای غار شگفت یزدان می‌توان به تزیینات رسوبی زیبا داخل آن اشاره کرد. صعب العبوری مسیر دسترسی به این غار سبب حفظ ساختار داخلی آن شده است و قندیل‌های آهکی این غار بکر باقی مانده‌اند. مساحت بالا و ورودی بزرگ غار شگفت نیز از دیگر ویژگیهای این غار به شمار می‌روند که نام این غار را میان بزرگ‌ترین غارهای کشور ما قرار می‌دهند. مسیر دسترسی سخت و کوهستانی به غار شگفت یزدان، از دیگر مشخصه‌های این غار است. از طرف دیگر غار اشکفت جاذبه‌ای طبیعی با سابقه‌ای تاریخی است و به همین دلیل از آن با نام جاذبه‌ای تاریخی طبیعی یاد می‌کنند. زرتشتیان در حدود ۳۰ سال از آتش مقدس خود در این غار نگهداری کرده‌اند و همین امر سبب اهمیت امروزه غار شگفت میان زرتشتیان میشود. دلیل قداست غار شگفت یزدان برای زرتشتیانعکس از وب‌سایت destination iran، عکاس نامشخصوجود نیایشگاه و آتشگاه مقدس زرتشتیان در غار شگفت یزدان به‌مدت ۳۰ سال در قرن نهم هجری، اهمیت این غار را برای پیروان دین زررتشت بالا برده است. پس از گذشت سالیان دراز از انتقال آتش این غار و با وجود صعب‌العبوری مسیر دسترسی به آن، همچنان زرتشتیان مناطق اطراف غار شگفت یزدان مراسم و آیین مذهبی خود را در این مکان برگزار می‌کنند. غار شگفت یزدان میان زرتشتیان نمادی از نیایشگاه پاک و محل پرستش خداوند یکتا است و به همین دلیل ارزشی ویژه میان آنها دارد. امروزه همچنان در برخی مناسبت‌های مذهبی زرتشتیان، برخی از پیروان این آیین، شب را در غار اشکفت می‌گذرانند و آیین دینی خود را در این غار انجام می‌دهند. تجهیزات مورد نیاز برای بازدید از غار شگفت یزدانعکس از وب‌سایت خبرگزاری صدا و سیما، عکاس: محمود یوسفیدر بازدید از غار شگفت یزدان مهم‌ترین نکته‌ای که باید به خاطر داشته باشید محیط بکر و بدون امکانات در حوالی این غار است. برای اتراق در مسیر کوهپیمایی به‌سمت غار اشکفت و صرف غذا و آب باید همه لوازم مورد نیاز را با خود ببرید. از طرف دیگر مسیر کوهنوردی به‌سمت غار اشکفت یزدان در جدود دو ساعت زمان نیاز دارد و با احتساب زمان‌های لازم برای بازدید از غار، استراحت و مسیر بازگشت، شما برنامه کوهنوردی ۶ یا هفت ساعته خواهید داشت؛ پس همه وسایل مورد نیاز را در کوله‌پشتی سبکی با خود حمل کنید. مسیر دسترسی به ورودی غار شگفت یزدان در دامنه‌های پرشیب کوهستانی قرار دارد که برای صعود از این دامنه به لوازم و تجهیزات مناسب کوهنوردی نیاز خواهید داشتشیب تند کوه اشکفت مسیر کوهپیمایی را برای گردشگران سخت می‌کند. به همین دلیل کوله‌پشتی خود را سنگین نکنید و تنها لوازم مورد نیاز را با خود ببرید. مهم‌ترین وسایل در مسیر کوهنوردی این غار برای شما کفش مناسب و حرفه‌ای کوهنوردی و لباس سبک و مناسب فصل هستند. در طول مسیر کوه نیز به وسایلی مانند طناب و عصای کوهنوردی نیاز خواهید داشت. برای بازدید از بخش‌های مختلف داخل غار چراغ‌قوه یا هدلایت همراه داشته باشید. چنانچه قصد غارنوردی به‌صورت حرفه‌ای دارید باید ابزار کامل غارنوردی مانند کلاه ایمنی، رول و مته، نردبان کوتاه فلزی و محافظ زانو و آرنج را با خود ببرید. به‌دلیل مسیر سخت دسترسی به دهانه غار شگفت نیمی از ابزار مورد نیاز شما وسایل کوهنوردی هستند. در صورت عدم آشنایی به مسیر دسترسی به این غار و فوت و فن‌های غارنوردی، حتما از کمک راهنماهای محلی استفاده کنید. در بازدید از غار شگفت یزدان زمانی را برای رفع خستگی و کسب آمادگی لازم برای مسیر برگشت، به استراحت در این مکان بپردازید. همراه داشتن وسایل اتراق به‌صورت محدود و سبک، برای استراحتی کوتاه مدت مفید هستند. برای عکسبرداری از محیط داخل این غار دوربین خود را فراموش نکنید و آب و غذا به میزان کافی با خود ببرید. مسیر کوهستانی غار شگفت به‌دلیل پاکی هوا آفتاب مستقیم و شدیدی دارد؛ پس کلاه آفتابگیر و عینک دودی را فراموش نکنید. بهترین زمان بازدید از غار شگفت یزدانبرای بازدید از غار شگفت یزدان به‌هیچ‌وجه فصل تابستان را انتخاب نکنید. تابش شدید آفتاب در این فصل و خشکی هوا سبب گرمازدگی گردشگران در مسیر دسترسی به غار شگفت می‌شوند. بخش قابل‌توجهی از استان یزد بافت کویری دارد و با وجود قرار داشتن این غار در ارتفاعات کوهستانی، آب و هوا در این منطقه نیز کویری و گرم و خشک است. در طول فصل زمستان نیز سرمای هوا در ارتفاعات نزدیک به غار شگفت بسیار گزنده است و سبب آسیب به گردشگران میشود. بهترین زمان‌ها برای بازدید از غار شگفت یزدان از اواخر زمستان تا اواسط بهار و نخستین روزهای فصل پاییز هستند. برای صعود به غار شگفت یزدان صبح زود عازم شوید تا در زمان گرمای شدید ظهر داخل غار باشید. برای اطمینان بیشتر، پیش از صعود به کوهستان اشکفت حتما وضعیت آب و هوایی را استعلام کنید. جاهای دیدنی اطراف غار یزدانعکس از وب‌سایت خبرگزاری میزان، عکاس: عادل باخداروستای هفتهر در یکی از باستانی‌ترین استان‌های کشور ما قرار دارد و شهرهای تاریخی مانند اردکان و ندوشن در فاصله کوتاهی از آن قرار گرفته‌اند. قدمت بالای این مناطق سبب پیدایش جاذبه‌های تاریخی و طبیعی در این نواحی و در نزدیکی غار شگفت یزدان شده‌اند. در بازدید از این غار تماشایی در روستای هفتهر و در مسیر دسترسی به این منطقه می‌توانید زمانی را به بازدید از جاذبه‌های تاریخی و طبیعی در شهرهای اطراف اختصاص دهید. چنانچه در سفر به یزد در شهرهای اردکان، ندوشن یا اطراف آنها اقامت دارید، زمان مناسب برای بازدید از جاذبه‌های تاریخی زیر را خواهید داشت. زیارتگاه چک چک اردکانعکس از وب‌سایت تبیان، عکاس نامشخصزیارتگاه چک چکاردکان از مهم‌ترین جاذبه‌های تاریخی و طبیعی در نزدیکی اردکان و ۷۶ کیلومتری شرق روستای هفتهر است که مورد توجه زرتشتیان سراسر ایران و سایر نقاط جهان قرار دارد. این زیارتگاه در واقع نیایشگاه پیروان دین زرتشت در دل کوهی به همین نام است که سال‌ها پیش از این، محل برگزاری آیین زرتشتی بود. از قدمت دقیق زیارتگاه چک چک اطلاع دقیقی در دست نیست؛ اما افسانه‌هایی مربوط به اواخر دوره پادشاهی ساسانیان از این زیارتگاه نقل میشود. زیارتگاه چک چک شامل پنج طبقه پلکانی نامنظم در دل کوه است که ورودی آن به دهانه غار شباهت دارد. نام این اثر در فهرست آثار ملی ایران به چشم میخورد و هر ساله همزمان با جشن مهرگان در نخستین روزهای پاییز، مراسم آیینی و سنتی همراه با حضور زرتشتیان در این زیارتگاه انجام میشود. (مشاهده روی نقشه) روستای عقداعکس از وب‌سایت خبرگزاری میزان، عکاس عادل باخداروستای عقدا در فاصله ۳۵ کیلومتری از شمال شرقی روستای هفتهر از برجسته‌ترین جاهای دیدنی اردکان است که آثار تاریخی قابل‌توجهی از دوران پیش از اسلام و پس از آن در این روستا قرار گرفته‌اند. شکل معماری خانههای روستای عقدا شباهت زیادی به بافت تاریخی شهر یزد دارد و به‌دلیل استقبال بالای گردشگران از این روستای تاریخی در طول سال، زیرساخت‌های مناسبی برای مسافران در آن تعبیه کرده‌اند. از مهم‌ترین جاذبه‌های تاریخی روستای عقدا می‌توان به مسجد جامع عقدا، قلعه سامه، مسجد هلاکو، حمام نو و دروازه عقدا اشاره کرد. آثار تاریخی متعدد در این روستا قدمتی از ۶۰۰۰ سال پیش تا دوره پادشاهی قاجار دارند و نام بیشتر آنها در فهرست آثار و میراث ملی کشور ما به چشم می‌خورند. روستای عقدا فاصله کوتاهی تا غار شگفت یزدان دارد و برای بازدید از این غار می‌توانید در اقامتگاه‌های بومگردی این روستا اقامت کنید. (مشاهده روی نقشه) قنات تاریخی ندوشنقنات تاریخی ندوشن از برجسته‌ترین قنات‌های تاریخی ایران در ندوشن است که قدمت آن به دوره حکومت ایلخانیان بازمیگردد. عمیق‌ترین بخش این قنات نزدیک به ۴۸ متر عمق دارد و در مسیر آن ۵۱ حلقه چاه حفر کرده‌اند. آب این قنات تاریخی در گذشته به باغ‌های شرقی ندوشن راه داشته و بافت قدیمی شهر را سیراب می‌کرده است. مظهر قنات ندوشن از ۱۰ کیلومتری جنوب این شهر در «سرآب» شروع میشود و تا بلوار فاطمه الزهرا (س) در این شهر ادامه دارد. نام قنات تاریخی ندوشن در فهرست آثار ملی ایران به چشم میخورد. سنگ آب‌های ندوشنعکس از وب‌سایت خبرگزاری ایرنا، عکاس نامشخصسنگ آب‌های ندوشناز مهم‌ترین جاذبه‌های اطراف ندوشن به شمار می‌روند که در درهای در نزدیکی این شهر قرار گرفته‌اند. سنگ آب‌های ندوشن مجموعه‌ای از تخته سنگ‌های پکانی هستند که چشمه‌های آب بر آنها جریان دارند. آب این چشمه‌ها به‌دلیل خواص درمانی بالا توجه گردشگران زیادی را به خود جلب می‌کند. وجود املاح نمک و آهک در آب چشمه‌های سنگ آب‌های ندوشن سبب رنگ سفید تخته سنگ‌ها می‌شوند و حوضچه‌های پلکانی زیر این چشمه‌ها نیز رنگ سفید آهکی گرفته‌ند. طعم آب این چشمه‌ها شور است و خواص درمانی بالایی دارد. نمونه دیگر از این چشمه‌ها را می‌توان در باداب سورت مازندران دید. سنگ آب‌های ندوشن در فاصله ۳۰ کیلومتری از روستای هفتهر قرار دارند و برای بازدید از این دره باید آمادگی جسمانی مناسب داشته باشید. (مشاهده روی نقشه) قلعه سفید ندوشنعکس از وب‌سایت جاذبه‌ها، عکاس نامشخصقلعه سفید ندوشن در فاصله کوتاهی از شرق ندوشن و ۳۰ کیلومتری از روستای هفتهر قرار دارد. قدمت این قلعه تاریخی به دوران حکومت افشاریان و زندیان می‌رسد و بنای آن را با سنگ و خشت ساخته‌اند. قلعه سفید بر فراز تپه‌ای بلند و هم نام خود قرار دارد و در سردر ورودی آن قلوه سنگ‌هایی سفید به چشم می‌خورند. قلعه سفید دو طبقه دارد و چاهی به عمق ۱۵ متر در آن حفر کرده‌اند. محل قرارگیری این قلعه نشان از کاربری جنگی و دفاعی آن در زمان‌های دور می‌دهد. (مشاهده روی نقشه) نکات مهم در بازدید از غار شگفت یزدانعکس از وب‌سایت خبرگزاری صدا و سیما، عکاس نامشخصدر سفرهای طبیعت گردی برای بازدید از جاذبه‌های تاریخی و طبیعی رعایت برخی نکات الزامی است و سبب سهولتبازدید از این جاذبه‌ها میشود. در بازدید از غار شگفت یزدان نکات زیر را به خاطر داشته باشید. غار شگفت یزدان در ارتفاع بیش از ۲۲۰۰ متری از سطح دریا قرار دارد و مسیر دسترسی به آن بسیار سخت است. بازدید از غار شگفت یزدان برای کودکان، سالمندان و افراد با ناتوانی‌های جسمی مناسب نیست. اطراف غار شگفت یزدان هیچ امکاناتی برای گردشگران و کوهنوردان وجود ندارد. در بازدید از این غار هیچ‌گونه آسیبی به فضای داخل آن نرسانید. قندیل‌های داخل غار شگفت یزدان تنها در محیط داخل غار زیبا هستند و سعی در استخراج آنها برای یادگاری یا سوغات به دور از فرهنگ است. در بازدید از غار شگفت هیچ زباله‌ای در این محیط بکر نریزید و ردی از خود به جا نذارید. در کوهستان اشکفت تنها در مسیر پاکوب حرکت کنید. برنامه بازدید از غار شگفت یزدان را به‌صورت دسته‌جمعی برگزار کنید. پیش از اقدام به بازدید از غار شگفت یزدان اطرافیان خود و محلیان اطراف غار را در جریان برنامه صعود گروه خود قرار دهید. روزهای گرم را برای بازدید از غار شگفت یزدان انتخاب نکنید. به‌دلیل تابش شدید آفتاب احتمال گرمازدگی در این زمان‌ها بسیار بالا است. در این مقاله به معرفی غار شگفت یزدان در استان یزد پرداختیم. اگر تجربه بازدید از این غار شگفت‌انگیز را دارید، در ادامه می‌توانید از تجربه‌های سفر خود به این جاذبه طبیعی برجسته به ما و دیگر کاربرانکجارونیز بگویید. نویسنده: مینا بهزادی‌منشپرسش‌های متداولغار شگفت یزدان کجاست؟ غار شگفت یزدان در فاصله حدودی ۱۱۰ کیلومتری شمال غربی یزد، ۷۰ کیلومتری جنوب غربی اردکان و در نزدیکی روستایی به نام هفتهر قرار دارد. دلیل قداست غار شگفت یزدان برای زرتشتیان چیست؟ در قرن نهم هجری به‌مدت ۳۰ سال این غار محل نگهداری از آتش مقدس زرتشتیان بود و به همین دلیل برای پیروان این دین قداست دارد. برای بازدید از غار شگفت یزدان چه تجهیزاتی نیاز است؟ تجهیزات کامل کوهنوردی و غارنوردی و آمادگی بدنیبهترین زمان بازدید از غار شگفت یزدان کدام فصل است؟ از آخرین روزهای زمستان تا اواسط بهار و نخستین روزهای فصل پاییز |
2,779 | 2,887 | ندوشن | مسجد جامع ندوشن | ایران، استان یزد، ندوشن، مسجد جامع ندوشن | ندوشن، شهر کوچکی که در ۷۰ کیلومتری شمال یزد واقع‌شده، از روزگاران دور آبادانی را به چشم خود دیده است. قدمت ندوشن به بیش از ۵ , ۰۰۰ سال قبلمی‌رسد. وجود مسجد جامع که قدمت آن به دوره آل مظفر و قرنهشتمهجری باز می‌گردد، حاکی از وجود مرکز بزرگی برای زندگی در این محل بوده کهقرن‌هاپابرجا مانده است. آنچه باید درباره مسجد جامع ندوشن بدانید: مسجد جامع ندوشن کجاست؟ درباره مسجد جامع ندوشنتاریخچه مسجد جامع ندوشنمعماری مسجد جامع ندوشنمنبر چوبی مسجد جامع ندوشننکات بازدید از مسجد جامع ندوشنجاهای دیدنی اطراف مسجد جامع ندوشنمسجد جامع ندوشن کجاست؟ آدرس: استان یزد، شهرستان میبد، شهر ندوشن، کوچه گلدسته (مشاهده در نقشه) عکس از گوگل‌مپ | عکاس: Mohammad Jahanbakhshiمسجد جامع ندوشن یکی از آثار تاریخی استان یزد محسوب میشود که در شهرستان میبد واقع‌شده است. این مسجد که بین اهالی محبوبیت فراوان دارد، در بافت مرکزی شهر ندوشن واقع‌شده است. مسیر دسترسی به مسجد جامع ندوشنبرای دسترسی به مسجد جامع ندوشن از شهر میبد، وارد جاده ندوشن در جنوب غربی میبد شوید و پس از طی مسافت ۵۰ کیلومتر، به شهر کوچک ندوشن برسید. مناره مسجد جامع تقریبا از تمامی نقاط شهر نمایان است. به‌منظور بازدید از این مسجد، باید به مرکز شهر ندوشن و کوچه گلدسته بروید. درباره مسجد جامع ندوشنعکس از گوگل‌مپ | عکاس: علی جعفریمسجد جامع ندوشن یکی از قدیمی‌ترینجاهای دیدنی ندوشنبه شمار میرود که مورد ارادت و احترام فراوان اهالی قرار دارد. این مسجد مانند بیشتر مساجد جامع، موزه‌ایاز عناصر معماری، سرستون‌هایچوبی کنده‌کاری شده، ستون‌هایسنگی، درهای چوبی تزیین‌شده، کتیبه‌هایسنگی وکتاب‌هایخطی است. مسجد جامع ندوشن در تاریخ ۲۰ آبان ۱۳۷۷ با شماره ثبت ۲۱۵۰ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. تاریخچه مسجد جامع ندوشنعکس از گوگل‌مپ | عکاس: Mohammad Jahanbakhshiاز تاریخچه مسجد جامع ندوشن اطلاعات زیادی در دست نیست؛ با این حال، کارشناسان این بنا را با شکل امروزی خود، متعلق به قرن هشتم هجری قمری و دوران حکومت آل مظفر می‌دانند. احتمالا مسجد جامع ندوشن یزد یکی از نخستین بناهای ساخته‌شده در این منطقه در دوران پس از اسلام به شمار میرود که در طول تاریخ، دچار تحول‌ها و تغییرات فراوان شده است. دوران اوج کاربری این اثر تاریخی به دوره صفویه باز می‌گردد. معماری مسجد جامع ندوشنعکس از گوگل‌مپ | عکاس: علی فلاحمسجد جامع ندوشن یزد، مسجدی نسبتا بزرگ با ایوان تابستانی و گرم‌خانه زمستانی محسوب میشود که در بافت سنتی شهر بنا شده است. تابستان‌خانهتابستان‌خانه مسجد با پوششی تاق و تویزه و قوس‌هایی با قد پای بلند وکتیبه‌ایگچی در اطراف حوض‌خانه و ضلع شمالی آن دیده میشود. ضلع جنوبی تابستان‌خانهنیم‌طبقه‌ای نیز دارد. حسینیهحسینیه در مقایسه با مسجد، قدمت و اهمیت کمتری دارد؛ اما درمجموع هردوبنای مسجد و حسینیه اثری همگون رابه دستمی‌دهد. قرآن‌هایخطی در همین قسمت و در انباری کوچک به‌همراه منبر معروف مسجد نگهداریمی‌شوند. گرم‌خانهعکس از وب‌سایت Wikipedia | عکاس: سوگل شهیدیپوشش سقف گرم‌خانهبه صورتطاق و تویزه (قوس باربری که بار طاق مجاورش را تحمل می‌کند) استو قوس‌هایی با قد پاینهچندان بلند، نیم‌طبقه در طرفین محراب و در طول گرم‌خانه دیدهمی‌شودکه فضای گرم‌خانه را آرام و دلنشین ساخته است. دو ستون سنگی به ارتفاعدومتر در طرفین محراب ودوستون دیگر به قرینه در مدخل گرم‌خانه قرار دارند. کتیبه‌ایگچی که روی آن سوره جمعه درج‌شده است، پای تویزه‌ها و پیرامون گرم‌خانه جلب توجهمی‌کند. منارهمسجد دارایمناره‌ایبه ارتفاع ۲۰ متر است که در دوره صفویه به آن اضافه‌شده است. این مناره ۶۰ پله‌ایبا نمایی آجری و گلدسته آجر لعابدار، خودنماییمی‌کندکه در اذان‌گاهانو مراسم وداع آخر ماه مبارک رمضان از آن استفادهمی‌شود. منبر چوبی مسجد جامع ندوشنعکس از گوگل‌مپ | عکاس: نوشین دهقانیکی از اشیایموزه‌ایمسجد جامع ندوشن، منبر آن است. این منبر تاریخی و زیبا با چوب گردو ساخته‌شده و هنرهای منبت، معرق و گره‌چینی در تزیین آن به کار رفته است. تاریخ کنده‌کاری شده روی سرلوحه منبر، زمان ساخت آن را جمادی‌الاول ۵۴۶ هجری قمرینشانمی‌دهد. این منبر نزدیک به ۹۰۰ سالپیشینه دارد. با اینکه بیشتر منابع، قدمت مسجد جامع ندوشن را سدههشتمو «دوران آل مظفر» ذکر می‌کنند، پیشینه منبر این مسجد به سدهششمو زمان حکومت دختران «امیر فرامرز» می‌رسد. در حال حاضر، دوپاره چوبی جداشده از این منبر تاریخی به یغما رفته و اکنون خارج از ایران است. ایندوپاره، یکی سرلوحه یا کتیبه این منبر و دیگری، یکی ازپایه‌هایبدنه آناست. ایندوتکه گران‌بها، سال‌هاپیش از ایران خارج و ابتدا به کشور فرانسه و شهر پاریس برده شده بود؛ سپس در سال ۱۹۳۴ میلادی (۱۳۱۳ شمسی) به کشور آمریکا فروخته شد و هم‌اکنون در شهر نیویورک و در موزه بزرگ و نامی «متروپولیتن» نگهداریمی‌شود. این موزه یکی ازبزرگ‌ترینموزه‌هایجهان و در زمینههنرهایزیبا است. کتیبه منبرعکس از وب‌سایت بلدکتیبه یا سرلوحه منبر با عنوان «کتیبه منبر ابوبکر بن محمد بن احمد» با شماره دسترسی «۳۴ ٫ ۱۵۰ ٫ ۲» در انبار موزه متروپولیتن نگهداریمی‌شودو در نمایش همگانی نیست. این قطعهمهم‌ترینتکه منبر محسوب میشود و با آگاهی و به‌درستی دستچین و دستبرد زده‌شده است. احتمالا این کتیبه در بالای بخش تکیه‌گاهبالاترینپله منبر نصب‌شده بود و تاریخ این تکه همان‌گونه که رویش نوشته‌شده است، به سال ۵۴۶ هجری قمریبازمی‌گردد. اندازه این کتیبه ۷۶ ٫ ۵ × ۴۶ ٫ ۴ × ۶ ٫ ۴ سانتی‌متر، وزن آن ۶ ٫ ۴ کیلوگرم و جنس آن از چوب درخت ساج است. متن نوشته‌شده در محراب این کتیبه که توسط «فاطمه دانش»، کارشناس تاریخ و پژوهشگر فرهنگ یزد خوانده‌شده، چنین است: امر عملالمنیر عبد المدید «ابوبکر بن محمد بن احمد کلای» تقرب الی الله و رجا الی رحمه اللهفی زمن الامیر الاجل السید الموید المحمودالمتکون «عضد الدین» شمس الملوک آباو السلاطین «علاء الدوله گرشاسببن علی بن فرامرز بن علاء الدوله» حسام امرالمبد مبین فی جمادی الاولی سنه ست و اربعین و خمس مائه. پایه منبرعکس از وب‌سایت ghoolabad. comکتیبه پایه منبرنیز با شماره دسترسی «۳۴ ٫ ۱۵۰ ٫ ۱» در انبار موزه متروپولیتن نگهداریمی‌شودو در نمایش همگانی نیست. اندازه آن ۱۲۰ ٫ ۷ × ۳۱ ٫ ۴ × ۸ ٫ ۳ سانتی‌متر و وزن آن ۹ ٫ ۱ کیلوگرم و جنس آن از چوب درخت ساج است. احتمالا این قطعه، پایه پلهچهارماین منبر بوده است. مرمت منبرمنبر مسجد جامع ندوشن در سال ۱۳۷۹ به دستان توانای «استاد علی‌اکبر ابویی مهریزی» و «استاد عباس مجاور» و با همکاری دیگران مرمت و تعمیر شده است. گویا در آن زمان، فقط صحبت از کتیبه بالای منبر بوده که کنده و خارج‌شده و از پایه صحبتینبودهاست. همچنین می‌گویند که استاد ابویی قصد بازنویسی قسمتی ازخط‌هایکوفی منبر راداشته‌اندکه به‌دلیل ناشناس بودن این نوع خط کوفی و همچنین محدودیت زمانی تعیین‌شده برای مرمت منبر، موفق به انجام این کارنشده‌اند. نکات بازدید از مسجد جامع ندوشنعکس از گوگل‌مپ | عکاس: مهدی طاهریبازدید از مسجد جامع ندوشن تا پیش از غروب آفتاب (به‌جز اوقات شرعی) امکان‌پذیر است. برای بازدید از مسجد جامع ندوشن نیازمند پوشش اسلامی خواهید بود. هنگام بازدید از مسجد جامع ندوشن، آداب و احترام لازم برای حضور در اماکن مذهبی را در نظر داشته باشید. به‌واسطه وجود کوچه‌های کم‌عرض در اطراف مسجد جامع ندوشن، بهتر است خودروی خود را در حاشیه خیابان اصلی پارک کنید. بازدید از مسجد جامع ندوشن رایگان است. جاهای دیدنی اطراف مسجد جامع ندوشنعکس از گوگل‌مپ | عکاس: علی جعفرینارین قلعهآدرس: استان یزد، شهر میبد، میدان شهرداری، بلوار امام (نمایش روی نقشه) نارین قلعه یکی از آثار باستانی استان یزد است که در میدان شهرداری میبد قرار دارد. بر اساس آثار کشف‌شده در این قلعه، قدمت آن را به هزاره سوم قبل از میلاد مسیح و تمدن عیلامی‌ها نسبت می‌دهند. نارین قلعه با کاربری نظامی ساخته شد و در طول تاریخ، جنگ‌های بسیاری به خود دید. این قلعه در تاریخ هشت مرداد ۱۳۵۴ هجری شمسی به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید. مسجد جامع میبدآدرس: استان یزد، شهر میبد، بلوار امام، میدان مرکزی شارستان قدیم (نمایش روی نقشه) مسجد جامع میبد یکی از آثار تاریخی استان یزد است که قدمت آن به قرن دوم هجری قمری بازمیگردد؛ هرچند قرون هفتم تا نهم هجری قمری را می‌توان زمان اوج استفاده از این مسجد زیبا دانست. مسجد جامع میبد شامل بخش‌هایی همچون گنبدخانه، چندین شبستان، ایوان، چندین ورودی، هشتی، مسجد حسنعلی، مسجد امام حسن (ع) و بخش‌های دیگر میشود. مسجد جامع میبد در تاریخ دو خرداد ۱۳۵۶ با شماره ثبت ۱۳۴۷ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید. پرسش‌های متداولمسجد جامع ندوشن کجاست؟ مسجد جامع ندوشن در استان یزد، شهرستان میبد، شهر ندوشن، کوچه گلدسته قرار دارد. قدمت مسجد جامع ندوشن به چه دورانی بازمیگردد؟ قرن هشتم و دوران حکومت آل مظفرکتیبه‌های به سرقت‌رفته از مسجد جامع ندوشن کجا نگهداری میشود؟ موزه متروپولیتن نیویورکهزینه بازدید از مسجد جامع ندوشن چقدر است؟ بازدید از مسجد جامع ندوشن رایگان است. نویسنده: عماد جعفری / پوریا محمدی پیوند |
2,780 | 2,888 | ارومیه | دریاچه ارومیه | ایران، مرز بین استان‌های آذربایجان شرقی و آذربایجان غربی | دریاچه ارومیه از جاهای طبیعی ایران است که عنوان ششمین دریاچه آب شور جهان، بزرگ‌ترین دریاچه آب شور خاورمیانه و بزرگ‌ترین دریاچه ایران را با خود یدک می‌کشید. وجود سواحل زیبای ماسه‌ای، صخره‌ای و لجنی در دور دریاچه، حدود ۱۰۲ جزیره منحصربهفرد، انواع گوناگون پرندگان و پستانداران و … بخشی از جاذبه‌های اکوتوریستی این پارک ملی بودند؛ اما امروزه بخش زیادی از دریاچه ارومیه خشک‌شده است. خوشبختانه، اقدام‌های اتخاذشده برای احیای دریاچه بی‌تاثیر نبوده‌اند و این دریاچه در حال حاضر (تابستان ۱۴۰۳) تا حدودی وضعیت بهتری پیدا کرده است. برای اینکه از دریاچه ارومیه و شرایط کنونی آن بیشتر بدانید، ادامه مقاله را از دست ندهید. هرآنچه باید درباره دریاچه ارومیه بدانید: دریاچه ارومیه کجاست؟ معرفی دریاچه ارومیهتاریخچه دریاچه ارومیهدریاچه ارومیه قبل و بعدجاذبه‌های دریاچه ارومیهبهترین فصل سفر به دریاچه ارومیهعکس‌های دریاچه ارومیهدیدنی‌های اطراف دریاچه ارومیهدریاچه ارومیه کجاست؟ آدرس: مرز بین استان‌های آذربایجان شرقی و آذربایجان غربی (نمایش روی نقشه) دریاچه ارومیه ازدیدنیهای اطراف ارومیهاست که در ۲۱ کیلومتری شرق ارومیه، در شمال غرب ایران و در مرز دو استان آذربایجان غربی و شرقی قرار دارد. عکاس: Hesam ۳۲ Tjddمسیر دسترسی به دریاچه ارومیهاز طریق آزادراه تبریز-ارومیه می‌توانید با خودرو به دریاچه ارومیه بروید. پل میان‌گذر دریاچه ارومیه موسوم به پل شهید کلانتری بخشی از این آزادراه است که از روی دریاچه می‌گذرد. معرفی دریاچه ارومیهدریاچه ارومیه بزرگ‌ترین آبگیر دائمی در آسیای غربی و ازجاهای دیدنی ارومیهاست که آب آن از ۶۰ رودخانه نظیر زرینه‌رود، باراندوز، شهرچای، نازلو سیمینه‌رود، تلخه‌رود، گادر و زولا تامین میشود و بسیار شور است. سیمینه‌رود و زرینه‌رود از بزرگ‌ترین رودخانه‌های حوضه آبریز دریاچه هستند که نقش بسزایی بر میزان آب دریاچه دارند. بارش برف و باران و چشمه‌های درون دریاچه نیز در تامین آب دریاچه موثر بوده‌اند. متاسفانه، با توجه به شوری آب دریاچه ارومیه و اینکه در انتهای حوضه قرار دارد، بخش زیادی از آب‌های ورودی به آن به‌سرعت تبخیر میشود. به‌عنوان مثال، دو جزیره اشک و کبودان به‌شدت تحت‌تاثیر خشک‌شدن دریاچه ارومیه قرار گرفته و بسیاری از گونه‌های حیات‌وحش خود را از دست داده‌اند. این جزایر زمانی زیستگاه اصلی دو گونه مهم گوزن زرد ایرانی و قوچ و میش ارمنی بودند که به‌دلیل شرایط نامناسب دریاچه در سالهای اخیر، در معرض خطر قرار گرفته‌اند. منبع عکس: باشگاه خبرنگاران جوان (عکاس: بردیا سعادت) دریاچه ارومیه گاهی اوقات به رنگ سرخ و نارنجی درمی‌آید که این موضوع در نتیجه فعالیت موجودات میکروسکوپی در داخل آن است. در واقع با کاهش آب دریاچه و متعاقبا افزایش غلظت نمک، تعداد این موجودات افزایش می‌یابد که به پررنگ‌ترشدن سرخی دریاچه می‌انجامد. منبع عکس: باشگاه خبرنگاران جوان (عکاس: بردیا سعادت) با توجه به اهمیت اکولوژیکی، تنوع زیستی منحصربهفرد گیاهی و جانوری و وجود جوامع بومی، دریاچه ارومیه از سال ۱۳۴۶ منطقه حفاظت‌شده اعلام شد و یونسکو در سال ۱۳۵۵ آن را به‌عنوان یکی از ۵۹ ذخیره‌گاه زیست‌کره دنیا و پارک ملی معرفی کرد. پارک ملی دریاچه ارومیه تقریبا ۱۰۲ جزیره دارد که جزیره شاهی بزرگ‌ترین و تنها جزیره مسکونی دریاچه محسوب میشود. برخی از جزایر دور از دسترس مردم قرار دارند و از همین رو دارای اکوسیستمی غنی هستند. جزایر دریاچه ارومیهمنبع عکس: باشگاه خبرنگاران جوان (عکاس: بردیا سعادت) دریاچه ارومیه درست مثل بیشتر دریاچه‌های جهان دارای جزیره‌های متعددی است که تعدادشان به ۱۰۲ مورد می‌رسد. جزایر اشک، کبودان و شاهی به‌عنوان بزرگ‌ترین و مهم‌ترین جزایر دریاچه هستند؛ هرچند جزایر کوچک و بزرگ زیادی همچون جزیره آتش، آذر، آذین، اردشیر، اسپیر، اشکو، امید، کاظم داشی، تنجک، توس، چشمه کنار، زاغ، شبدیز، سنگو، کفجه نوک، گیو و … نیز در گوشه‌وکنار این دریاچه خودنمایی می‌کنند. جزیره شاهی تنها بخش مسکونی دریاچه ارومیه است که هفت روستا دارد. نامگذاری دریاچه ارومیهمنبع عکس: باشگاه خبرنگاران جوان (عکاس: بردیا سعادت) دریاچه ارومیه در طول قدمت تاریخی زیادش، به اسامی مختلفی نامیده شده است؛ به‌طوری که در زبان پارسی کهن به آن «چی‌چست» به‌معنای «درخشنده» می‌گفتند. دریاچه کبودان (دریاچه آبی) نیز از اسامی آن بوده است که اکنون یکی از جزایر دریاچه به این نام خوانده میشود. برخی از اقوام ارمنی ساکن در ایران آن را «کپوتان» به‌معنای «عاریه» نامیده بودند. در میان نام‌های قدیم دریاچه، نام‌های دریای شاهی و شور دریا نیز به چشم میخورد. اصطخری از دریاچه ارومیه با عنوان دریاچه «شراه» به‌معنی دریاچه مخالفان نیز یاد کرده است که علت این موضوع به اقامت فرقه‌ای از خوارج در سواحل آن برمی‌گشت. از نام‌های معاصر آن می‌توانی رضائیه اشاره کرد که در هنگام سلطنت رضاشاه به افتخار وی نامگذاری شد. با انقلاب اسلامی ایران، نام دریاچه مجددا به ارومیه تغییر کرد که در زبان آذری به آن «ارومو گولو» می‌گویند. گونه‌های جانوری دریاچه ارومیهحیات‌وحش دریاچه ارومیه در هیچ نقطه‌ای از کشور نظیر ندارد؛ به‌طوری که از ۵۳ گونه پستاندار آذربایجان غربی، ۲۳ گونه از جمله قوچ و میش ارمنی و گوزن زرد ایرانی در پارک ملی دریاچه ارومیه زندگی می‌کنند. جزیره کوهستانی کبودان، زیستگاه منحصربه‌فردی برای زندگی و زادآوری قوچ و میش ارمنی به حساب می‌آید. ۱۱۵ گونه پرنده نظیر پلیکان سفید، عقاب طلایی، فلامینگو، کرکس مصری، اردک مرمری، اردک سرسفید، اردک سر حنایی و غیره نیز در جزایر این پارک حضور دارند. آرتمیا یکی از هفت گونه آرتمیای دو جنسی جهان است که یک‌گونه آن با نام آرتمیا ارومیانا در آب شور این دریاچه یافت میشود. از کاربردهای متعدد آرتمیا می‌توان به پرورش ماهی و میگو و منبع غذایی پرندگانی مانند فلامینگو اشاره کرد. علاوه بر این، ۱۰ گونه مارمولک و سه گونه دوزیست در حوضه آبریز پارک ملی دریاچه ارومیه زیست می‌کنند. با توجه به شوری بسیار زیاد دریاچه، هیچ نوع ماهی در آن وجود ندارد. منبع عکس: خبرگزاری تسنیم (عکاس: عرفان سامان فر) جزایر دریاچه ارومیه همچون حصاری امن در حفاظت از حیات وحش و گونه‌های مختلف جانداران در این منطقه عمل می‌کنند؛ از همین رو، کارشناسان معتقدند که بحران کم آبی دریاچه ارومیه سبب اتصال جزایر پارک ملی به یکدیگر شده است و ورود گونه‌های پستانداران به جزیره اشک به‌عنوان رقیب غذایی گونه‌هایی دیگر، خطر انقراض برخی از جانداران در این منطقه را افزایش داده است. گونه‌های گیاهی دریاچه ارومیهمنبع عکس: باشگاه خبرنگاران جوان (عکاس: بردیا سعادت) دریاچه ارومیه از ارزشمندترین زیست‌بوم‌های آبی کشور به حساب می‌آید که حدود ۵۵۰ گونه گیاهی یک‌ساله و چندساله را در خود جای داده است. پوشش گیاهی دریاچه ارومیه علاوه بر پوشش گیاهی جزایر، اغلب شامل گونه‌های خشکی‌دوست، شورپسند و آبزی میشود. تاکنون ۱۷۷ گونه‌های گیاهی پیرامون دریاچه و ۱۷۴ گونه در جزایر شناسایی‌شده است که گیاهان خانواده کاسنی و خانواده گندمیان بزرگ‌ترین خانواده گیاهی اطراف دریاچه هستند. تنوع گونه‌های درختی و درختچه‌ای جزیره اشک بیشتر از اراضی اطراف دریاچه است؛ ضمن اینکه گونه‌های شورپسند و علف‌های هرز در اطراف دریاچه بیشتر پیدا میشود. تاریخچه دریاچه ارومیهمنبع عکس: باشگاه خبرنگاران جوان (عکاس: بردیا سعادت) دریاچه ارومیه در کتیبه‌های سده نهم پیش از میلاد بارها با نام «چی‌چست» آمده است؛ از جمله کتیبه شلمنسر سوم پادشاه آشوری که طبق آن، دو قوم پرسواه و ماتای در ساحل این دریاچه زندگی می‌کردند. منائیان نیز این دریاچه را به‌عنوان مرکز پادشاهی انتخاب کرده بودند و بیش از یک قرن بر این منطقه تسلط داشتند. بسیاری از دولت‌های حاکم بر ایران در سالهای پس از میلاد، با استقرار نیروهای کشتیرانی خود از این منطقه مهم محافظت می‌کردند. با توجه به وضعیت آبوهوایی، شوری آب و وزش باد، شرایط عبور کشتی‌ها در دریاچه دشوار بود و کشتیرانی در آن به مهارت خاصی نیاز داشت. به همین دلیل فقط مردم بومی توانایی این کار را داشتند و همین امر از منابع درآمدی بسیار مهم در آن زمان محسوب می‌شد. عکاس: M. Taghizad، بردیا سعادت (منبع عکس: باشگاه خبرنگاران جوان) پیشینه این موضوع را می‌توان در زمان قاجار نیز دید که نیروهای دریانوردی فرانسوی برای تصاحب امتیاز کشتیرانی در دریاچه، مبالغ هنگفتی به دولت می‌پرداختند. تبادل امتیازات کشتیرانی تا دوران پهلوی ادامه داشت؛ هرچند بیشتر درآمد تجارت از طریق دریاچه یا منابع آن در اختیار دولت‌های خارجی قرار می‌گرفت. دریاچه ارومیه قبل و بعددریاچه ارومیه در شمال غرب ایران قرار دارد و با اینکه روزگاری دومین دریاچه بزرگ آب شور دنیا محسوب می‌شد، از اواسط دهه ۸۰ شمسی به‌تدریج کم‌آب و خشک شد؛ به‌طوری که در سال ۱۳۹۴ حدود ۸۸ درصد از مساحت دریاچه کاهش یافت. جالب اینکه مساحت دریاچه ارومیه در سال ۱۳۷۷ به پنج هزار کیلومتر مربع می‌رسید و از همین جهت عنوان بیست و پنجمین دریاچه دنیا از لحاظ مساحت را از آن خود کرده بود. با این وجود، چندین دهه خشک‌سالی پیاپی، استفاده از منابع آبی حوضه آبریز دریاچه برای سدسازی و آبیاری مزارع، افزایش دمای هوا در تابستان و افزایش تبخیر و همچنین افزایش تقاضای آب در بخش کشاورزی، ساخت‌وسازهای بی‌رویه، باعث تسریع روند خشک‌شدن دریاچه شده‌اند. حجم آب دریاچه در سال ۱۳۷۸ به ۳۰ میلیارد مترمکعب می‌رسید که این رقم در سال ۱۳۹۲ به نیم میلیارد مترمکعب تقلیل یافت. علاوه بر این، مساحت دریاچه در سال ۱۳۷۸ رقمی معادل ۵۰۰۰ کیلومتر مربع بود که در سال ۱۳۹۲ به یک‌دهم یعنی ۵۰۰ کیلومتر مربع رسید. منبع عکس چپ: خبرگزاری مهر (عکاس: وحید عبدی) اگرچه نوسانات سطح دریاچه همیشه بخشی جدایی‌ناپذیر از آن بوده است و بر تنوع گیاهان و گونه‌های دریایی دریاچه تاثیر می‌گذارد؛ اما برنامه‌ها و پروژه‌های زیست‌محیطی اخیر در دریاچه ارومیه به‌معنای بهره‌برداری بیشتر از چنین اکوسیستم شکننده‌ای نخواهد بود. در واقع، برای به حداقل رساندن مداخلات انسانی در دریاچه و اکوسیستم‌های مرتبط و همچنین کاهش تهدیدها، به برنامه‌های مرمتی منطقی‌تری نیاز است. دریاچه ارومیه در حال حاضرمنبع عکس: باشگاه خبرنگاران جوان (عکاس: بردیا سعادت) علت خشک شدن دریاچه ارومیه در طی دو دهه ناشی از کاهش بارندگی، سدسازی بی‌رویه، احداث آزادراه روی دریاچه و برداشت مستمر از منابع آب حوضه آبریز دریاچه بوده است. این موضوع باعث شد در تابستان ۱۴۰۱ مدیرکل بحران استان آذربایجان غربی اعلام کند، به‌دنبال کاهش ۴۰ سانتی‌متری ارتفاع دریاچه در فاصله سال ۱۳۸۰ تا ۱۴۰۱، حالا ۹۵ درصد دریاچه خشک‌شده است؛ در حالی که سال ۱۳۷۴ پرآب‌ترین دوره حیات خود را داشت و حجم آب آن به ۳۲ میلیارد مترمکعب می‌رسید. منبع عکس: خبرگزاری تسنیم (عکاس: مجتبی اسماعیل‌زاده)، عکاس: Hamid Sedghinezhadانتشار تصویر ماهواره‌ای از وضعیت دریاچه ارومیه در تیرماه سال ۱۴۰۳ و مقایسه آن با تصویر هوایی که در موعد مشابه سال گذشته ضبط‌شده بود، نشان می‌دهد که تلاش‌ها برای احیای دریاچه ارومیه کمی تاثیرگذار بوده است و این موضوع امید را در دل دوستداران محسط زیست زنده نگه خواهد داشت. تراز دریاچه ارومیه در ابتدای سال ۱۴۰۳ به ۴۷ سانتی‌متر رسیده بود. منبع عکس: عرشه آنلاین (عکاس: نامشخص) با این همه، دریاچه ارومیه راهی طولانی پیش رو دارد و هدف نهایی ستاد احیای دریاچه، افزایش سطح آب آن به بیش از ۱ , ۲۴۷ متر است که همچنان به تلاش‌های اساسی نیاز دارد. این خبر خوش مایه امیدواری درباره تنوع زیستی موجود در دریاچه است؛ به‌عنوان مثال، آرتمیا که به‌دلیل شوری زیاد دریاچه دیگر در این اکوسیستم زندگی نمی‌کرد، شاید بتواند به زیستگاه خود باز گردد. منبع عکس: باشگاه خبرنگاران جوان (عکاس: بردیا سعادت) مضرات خشک شدن دریاچه ارومیهمنبع عکس: باشگاه خبرنگاران جوان (عکاس: بردیا سعادت) بر اساس پیش‌بینی کارشناسان محیط‌زیست، خشک شدن دریاچه ارومیه باعث تغییر محیط‌زیست منطقه میشود و هوای معتدل منطقه به هوای گرمسیری مملو از بادهای نمکی تغییر خواهد کرد. علاوه بر این، بسیاری از آلودگی‌های صنعتی و مواد سمی کشاورزی وارد آب‌های مرتبط با دریاچه می‌شوند و پس از خشکی دریاچه منجر به بروز بیماری‌های تنفسی برای مردم منطقه خواهند شد. ضمن اینکه خشک‌شدن احتمالی دریاچه میتواند باعث بارش باران نمک در بسیاری از استان‌های همجوار شود و متعاقبا به آوارگی ۱۳ میلیون نفر بینجامد. جاذبه‌های دریاچه ارومیهپیش از خشک‌شدن دریاچه ارومیه، قایق‌سواری و تماشای جزایر آن، یکی از تفریح‌های اصلی گردشگران بود که کم‌کم‌رنگ باخت. گردشگران علاقه‌مندان به قایق‌سواری به بندر شرفخانه میرفتند که در مسیر سلماس به تبریز قرار داشت. منبع عکس: خبرگزاری مهر (عکاس: ناشناس) منطقه کاظم داشی که در ساحل غربی دریاچه قرار دارد تا قبل از اتفاق‌های ناخوشایندی که برای دریاچه بیفتد، به‌شکل شبه‌جزیره به‌نظر می‌رسید. این منطقه که ازجاهای دیدنی استان آذربایجان غربیمحسوب میشود، به‌خصوص در فصل رویش شقایق‌های وحشی، بسیار دیدنی است و میتواند گزینه‌ای عالی برای عکاسی باشد. تماشای غروب خورشید در کنار دریاچه نیز چنان جذابیتی دارد که اغلب سوژه عکاسی گردشگران میشود. عکاس: مرتضی برجستهیکی از ویژگیهای منحصربهفرد دریاچه، خواص گل‌ولای کف دریاچه است که برای درمان انواع بیماری‌های پوستی، روماتیسمی، بیماری‌های تنفسی مثل آسم و برونشیت، بیماری‌های زنان و … مناسب است و لذت گل‌بازی را نصیب‌تان می‌کند. علاوه بر این، به‌خاصر غلظت بالای نمک دریاچه، گردشگران می‌توانستند تنی به آب بزنند و با شناورماندن روی آب، به آرامش برسند. کریستال‌های نمکی دریاچه، جذابیت آن را دوچندان کرده‌اند؛ به‌خصوص که با انباشت این کریستال‌ها روی‌هم، در برخی نقاط تپه‌های زیبا و درخشانی ایجاد شده است. منبع عکس: باشگاه خبرنگاران جوان (عکاس: بردیا سعادت) اگر در فصل مهاجرت پرندگان، راهی دریاچه شده باشید، احتمالا انواع و اقسام پرنده‌ها از فلامینگو تا پلیکان، لک‌لک، مرغ نوروزی و … را خواهید دید که شاید دیدن آنها در هیچ کجای ایران امکان‌پذیر نباشد. این دریاچه ازمقاصد پرنده نگری ایرانبه شمار میرود و افراد علاقه‌مند به پرنده‌نگری فرصت را غنیمت می‌شمارند تا به تماشای تعدادی از نادرترین گونه‌های پرندگان بنشینند و تجربه‌ای متفاوت برای خود بسازند. پلی از روی دریاچه می‌گذرد که چشم‌انداز زیبایی از دریاچه را پیشکش‌تان خواهد کرد. برای عبور از روی دریاچه ارومیه باید سوار بر خودرو شوید و از بزرگراه ارومیه-تبریز بگذرید. بهترین فصل سفر به دریاچه ارومیهمنبع عکس: باشگاه خبرنگاران جوان (عکاس: بردیا سعادت) در فصل بهار و تابستان، بازار سفر به دریاچه ارومیه حسابی داغ میشود؛ اما با فرارسیدن پاییز و زمستان و برودت هوا، گردشگران کمتری به دیدن دریاچه می‌روند. عکس‌های دریاچه ارومیهمنبع عکس: خبرگزاری تسنیم (عکاس: محمد آقایی پر، مجتبی اسماعیل زاد)، باشگاه خبرنگاران جوان (عکاس: بردیا سعادت)، عکاس: Hesam ۳۲ Tjddدیدنیهای اطراف دریاچه ارومیهکلیسای ننه مریمآدرس: استان آذربایجان غربی، ارومیه، خیابان امام خمینی (ره)، خیابان خیام جنوبی، پشت کلیسای آنجلیک (مشاهده روی نقشه) فاصله از دریاچه ارومیه:۲۰ کیلومتر (حدود ۳۰ دقیقه با خودرو) کلیسای ننه مریمکه با نام‌هایی همچون کلیسای حضرت مریم، سنت ماری و شرق آشور نیز شناخته میشود، یکی از معروف‌ترین جاهای دیدنی ارومیه است. قدمت این کلیسا به سالهای ابتدایی پس از میلاد می‌رسد که در آن زمان ساسانیان در ایران حکمرانی می‌کردند. این کلیسا پس از کلیسای بیت لحم فلسطین، دومین کلیسای قدیمی جهان محسوب میشود. منبع عکس: گوگل‌مپ؛ عکاس: آرزو فضل‌اللهکلیسای ننه مریم شامل دو بخش است. بخش اول از ورودی، سالن نیایش، محراب و اتاق‌های پیرامون آن تشکیل‌شده است. بخش دوم نیز سالن دیگری با یک سری اتاقک دارد که به موازات سالن نخست قرار گرفته‌اند. ساختمان این کلیسا برخلاف اکثر کلیساهای معروف که سقف بلندی دارند، دارای سقف کوتاه است و برای ورود به آن باید سر را خم کنید. مارکوپولو، جهانگرد معروف، از جمله افراد مشهوری است که از این کلیسا دیدن کرده‌اند و در سفرنامه‌های خود از آن نام‌برده است. کلیسای ننه مریم در تاریخ ۲۲ آبان ۱۳۹۲ هجری شمسی در فهرست آثار ملی کشور ثبت شد. موزه ارومیهآدرس: استان آذربایجان غربی، ارومیه، خیابان شهید بهشتی، روبهروی بانک تجارت (مشاهده روی نقشه) فاصله از دریاچه ارومیه:۲۰ کیلومتر (حدود ۳۰ دقیقه با خودرو) هزینه بلیط (سال ۱۴۰۳): مجموعا ۳۰ هزار تومان (۱۵ هزار تومان برای بخش باستان‌شناسی و ۱۵ هزار تومان برای بخش مردم‌شناسی) موزه ارومیه شامل دو بخش باستان‌شناسی و مردم‌شناسی است که در آن آثاری از دوره‌های مختلف تاریخ این منطقه نگهداری می‌شوند. این موزه یکی از بهترین مقاصد و جاذبه‌های گردشگری ارومیه برای علاقه‌مندان به شمار میرود و در تمام طول سال، میزبان گردشگران و بازدیدکنندگان است. منبع عکس: گوگل‌مپ؛ عکاس: امیررضا تقوییکی از مهم‌ترین آثار موزه ارومیه سنگ‌نوشته کله‌شین است که با نام‌های «کتیبه کله‌شین» و «کتیبه کیله‌شین» نیز شناخته میشود. این سنگ‌نوشته در گذشته در مرز بین ایران و عراق و وسط گردنه کوهی که شهرستان اشنویه را از شهر رواندوز عراق جدا می‌کند، قرار داشت. همچنین لباس‌های محلی، زری‌دوزی، مخمل‌های قلاب‌دوزی، کتاب‌های خطی، کارهای ظریف مینیاتوری و … نیز در موزه ارومیه به نمایش گذاشته شده‌اند. روستای بند ارومیهآدرس: استان آذربایجان غربی، بخش مرکزی شهرستان ارومیه، دهستان باراندوز، روستای بند (مشاهده روی نقشه) فاصله از دریاچه ارومیه:۳۰ کیلومتر (حدود ۴۵ دقیقه با خودرو) روستای بند که با نام گردشگاه بند نیز شناخته میشود، در ۱۰ کیلومتری جنوب غرب شهر ارومیه و ۳۰ کیلومتری غرب دریاچه ارومیه قرار دارد. این روستا با برخورداری از طبیعتی تماشایی و چشم‌نواز، یکی از مکان‌های دیدنی ارومیه به شمار میرود. منبع عکس: گوگل‌مپ؛ عکاس: علی امام قلی زادهروستای بند در کنار رودخانه «شهرچای» به‌صورت خطی امتداد یافته است و بیش از سیصد سال قدمت دارد. خانههای بافت قدیم روستا ساختاری سنتی دارند که در ساخت آنها از مصالحی مثل سنگ، چوب، خشت، گل و انواع آجر استفاده‌شده است. تفرجگاه‌های حاشیه رودخانه شهرچای، باغات پیرامون روستا، چشم‌انداز کوهستان و تفرجگاه زمستانی بند، دریاچه پشت سد شهرچای با قابلیت ورزش‌های آبی، تفرجگاه پیرامونی سد شهرچای و مسجد روستای بند از جمله جاذبه‌های دیدنی روستای بند هستند که نباید فرصت تجربه آنها را از دست داد. اگر تاکنون از دریاچه زیبای ارومیه یا جاهای دیدنی اطراف آن دیدن کرده‌اید، می‌توانید نظرات خود را باکجاروو مخاطبان در میان بگذارید. نویسنده: صدیقه شجاعیپرسش‌های متداولدریاچه ارومیه در حال حاضر چه وضعی دارد؟ بر اساس پردازش‌های انجام‌شده مساحت دریاچه ارومیه در تاریخ ۳ اسفند ۱۴۰۲، ۲ , ۰۶۱ کیلومتر مربع برآورد شده است. این در حالی است که مساحت دریاچه در ۱۶ اسفند ۱۴۰۱ حدود ۱ , ۸۱۹ اعلام‌شده بود. بر اساس تصاویر ماهواره‌ای بهبود وضعیت دریاچه ارومیه در سال ۱۴۰۳ نیز ادامه دارد. علت خشک شدن دریاچه ارومیه چه مواردی هستند؟ عوامل متعددی از جمله خشک‌سالی، استفاده از منابع آبی حوضه آبریز دریاچه، افزایش دمای هوا و افزایش تبخیر، ساخت‌وسازهای بی‌رویه و … به خشک‌شدن دریاچه ارومیه دامن زدهاند. |
2,781 | 2,889 | ارومیه | دریاچه مارمیشو | ایران، استان آذربایجان غربی، ۴۵ کیلومتری غرب ارومیه | دریاچه مارمیشو یکی از زیباترینجاهای دیدنی ارومیهبرای گذراندن آخر هفته‌ای عالی و تفریح در کنار دوستان و خانواده است. این دریاچه در منطقه کوهستانی قرار دارد و به همین دلیل، بهار و تابستان بهترین زمان بازدید از آن محسوب میشود. هرآنچه باید درباره دریاچه مارمیشو بدانید: دریاچه مارمیشو کجاست؟ معرفی دریاچه مارمیشوپوشش گیاهی دریاچه مارمیشوگونه‌های جانوری دریاچه مارمیشوجاذبه‌های اطراف دریاچه مارمیشوبهترین زمان بازدید از دریاچه مارمیشونکات بازدید از دریاچه مارمیشودریاچه مارمیشو کجاست؟ دریاچه مارمیشو در ۴۵ کیلومتری غرب شهر ارومیه در استان آذربایجان غربی در درهای نزدیک مرز ایران و ترکیه قرار دارد. دریاچه از جنوب به قلل سی‌تاو، قایدوک و چال، از شمال به کوه بایدوست، از غرب به روستای مخروبه دری و از شرق به روستاهای بانی و پسان منتهی میشود. منبع عکس: گوگل مپ (عکاس: داوود سلطانی) برای دسترسی به دریاچه باید از میدان مدرس شهر ارومیه حرکت کنید و با طی حدود ۴۵ کیلومتر به‌سمت غرب و با عبور از روستاهای زیبای پسان، بانی و هلانی به روستای زیبای مارمیشو برسید. مسیر جاده در دره زیبایی قرار گرفته که از منظره کوهستانی خاصی برخوردار است. در روستای مارمیشو با پیداکردن زیارتگاه پیر خراسانی و ادامه مسیری سنگلاخی و زیبا، به دریاچه مارمیشو خواهید رسید. آدرس: استان آذربایجان غربی، ارومیه، ۴۵ کیلومتری غرب ارومیه (نمایش روی نقشه) معرفی دریاچه مارمیشومنبع عکس: گوگل مپ (عکاس: نگار شیوا) دریاچه مارمیشو یکی از بکرترینجاهای دیدنی استان آذربایجان غربیاست که با چشم‌اندازی زیبا مکانی مناسب برای استراحت و آرامش است و هر مسافری را شیفته خود می‌کند. این دریاچه پنج هکتاری حدود ۵۰ تا ۶۰ متر عمق دارد که قزل‌آلاهای آن در میان مردم منطقه شهرت دارد. سرمنشا آب این رودخانه نازلوچای است که از کوه‌های بایبون و ستاره لوند سرچشمه می‌گیرد و در نهایت به تنگه‌ای بسیار سرسبز و دیدنی می‌رسد. منبع عکس گالری: ویکی مدیا (عکاس: امین ایرونی، TruthBeethoven)، گوگل مپ (عکاس: نگار شیوا) نکته قابل‌توجه در مورد این دریاچه زیبا علت پیدایش آن است. بر اثر زلزله قسمتی از کوه ریزش کرده و سدی طبیعی به وجود آورده که باعث ایجاد دریاچه فعلی شده است. از آنجا که ساکنان قبلی مارمیشو مسیحیان بودند، این دریاچه نام خود را از رهبر این مسیحیان یعنی بنیامین مارشیمون گرفته است. پوشش گیاهی دریاچه مارمیشومنبع عکس: گوگل مپ (عکاس: J M) در طول رودخانه تا دریاچه علاوه بر انواع درختان جنگلی، درختان بید به‌شکل حفاظی طبیعی دور دریاچه را فرا گرفته‌اند. در کنار درختان بید و درختان گردو در منطقه، درختان بلوط، بنه، عناب، گلابی، زالزالک، بادام، گز، صنوبر، سایر درختچه‌ها و انواع مختلف گون نیز در این محل به چشم میخورد که مکان مناسبی برای پرورش زنبور عسل محسوب میشود. از دیگر گونه‌های گیاهی مارمیشو می‌توان خارشتر، گزنه، زنبق، لاله کوهی، شیرین‌بیان، خشخاش، پیاز کوهی، بومادران، کاسنی، آویشن، کنگر و … را نام برد. گونه‌های جانوری دریاچه مارمیشومنبع عکس: ویکی مدیا (عکاس: TruthBeethoven) گونه‌های جانوری مارمیشو به دو دوره تقسیم میشود. در حال حاضر، اطراف دریاچه زیستگاه حیواناتی مانند خرس، روباه، گرگ و خرگوش است؛ در حالی که قبلا بز کوهی، گراز و پلنگ نیز جز جانوران منطقه بودند. از پرندگان نیز باید به کبک، شاهین، بلدرچین و غیره اشاره کرد. ماهی قزل‌آلا، ماهی سفید و سمور از جمله آبزیان فراوان دریاچه محسوب می‌شدند که به‌دلیل تردد گردشگران و صید بی‌رویه این‌گونه‌ها با کاهش جدی روبه‌رو هستند. علاوه بر این، اثری از سمورها نیز وجود ندارد. جاذبه‌های اطراف دریاچه مارمیشومنبع عکس: گوگل مپ (عکاس: حمید جعفرزاده) چادرهای عشایریکی از جالب‌ترین مناظری که در سفر بهاطراف ارومیهخواهید دید، چادرهای ایلات و عشایر است که در این منطقه اتراق کرده‌اند. آشنایی با نحوه زندگی عشایر بسیار جذاب است و در کنار بازدید از دریاچه و دیدن مناظر اطراف آن میتواند خاطره‌انگیز باشد. زنبورداراناگر کمی خوش‌شانس باشید، ممکن است در بین راه گذرتان به زنبورداران این منطقه بخورد و این فرصتی است تا بتوانید طعم واقعی عسل طبیعی را به سفره‌تان هدیه کنید. آبشار مارمیشوعلاوه بر بازدید از دریاچه مارمیشو می‌توانید از آبشار زیبایی دیدن کنید که در نزدیکی دریاچه و در مسیر رودخانه نازلوچای قرار گرفته است. این آبشار فصلی است و در فصول پرباران، آبش زیاد میشود و صدای آن را می‌توان از چند صد متری شنید. اتراق در کنار آبشار مارمیشو و استفاده از طبیعت بی‌نظیر آن را از دست ندهید. بهترین زمان بازدید از دریاچه مارمیشومنبع عکس: ویکی مدیا (عکاس: امین ایرونی) از آنجا که دریاچه مارمیشو در منطقه کوهستانی آذربایجان غربی واقع‌شده است، برای استفاده هرچه بیشتر از منظره و طبیعت، در روزهای خوش آب و هوای بهار و تابستان به بازدید از دریاچه بروید. در زمستان هوای سرد و بارش برف بر منطقه حاکم است و احتمال میرود که دریاچه یخ بزند و به شما این امکان را ندهد تا آن‌طور که باید از دریاچه لذت ببرید. نکات بازدید از دریاچه مارمیشومنبع عکس: گوگل مپ (عکاس: Amin Ko) هوای بسیار مطبوع و خوب باعث شده است که اینجا محلی عالی برای کمپ‌های یک روزه باشد. با توجه به مرزی‌بودن منطقه، هنگ مرزی اجازه شب مانی را نمی‌دهد و حداکثر تا ساعت چهار بعدازظهر اجازه ورود به منطقه را خواهید داشت. صبح‌ها از ساعت ۹ اجازه ورود داده میشود. از ریختن زباله در این منطقه زیبا بپرهیزید. پرسش‌های متداولدریاچه مارمیشو کجاست؟ دریاچه مارمیشو در ۴۵ کیلومتری غرب شهر ارومیه در استان آذربایجان غربی در درهای نزدیک مرز ایران و ترکیه قرار دارد. علت نامگذاری دریاچه مارمیشو چیست؟ از آنجا که ساکنان قبلی مارمیشو مسیحیان بودند، این دریاچه نام خود را از رهبر این مسیحیان یعنی بنیامین مارشیمون گرفته است. بهترین زمان بازدید از دریاچه مارمیشو چه فصلی است؟ بهار و تابستان بهترین زمان بازدید از آن محسوب میشود. آیا امکان شب مانی در کنار دریاچه مارمیشو وجود دارد؟ خیر. با توجه به مرزی‌بودن منطقه، هنگ مرزی اجازه شب مانی را نمی‌دهد و حداکثر تا ساعت چهار بعدازظهر اجازه ورود به منطقه را خواهید داشت. نویسنده: عماد جعفری / بازنویسی: صدیقه شجاعی |
2,782 | 2,890 | ارومیه | کلیسای ننه مریم | ایران، استان آذربایجان غربی، ارومیه، خیابان امام خمینی (ره)، خیابان خیام جنوبی، پشت کلیسای آنجلیک | کلیسای ننه‌مریم که با نام کلیسای حضرت مریم، سنت ماریو شرق آشور نیز شناخته میشود، یکی ازجاهای دیدنی ارومیهاست. این کلیسا پس از کلیسای بیت لحم در فلسطین، دومین کلیسای قدیمی جهان به حساب می‌آید. ساختمان کلیسا هیچ‌گونه شباهتی به سایر کلیساها ندارد و بسیار ساده است و شاید همین سادگی باعث میشود تا معنویت در این کلیسا بیشتر حس شود. ضمن اینکه به‌جز چند تابلوی نقاشی و کوبلن‌دوزی از حضرت عیسی (ع)، حضرت مریم (ع) و حواریون، تزیینات دیگری در کلیسا وجود ندارد. کلیسای ننه مریم یکی از آثار تاریخی آشوریان ارومیه است که در ۲۲ آبان ۱۳۹۲ هجری شمسی در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسید. هرآنچه باید درباره کلیسای ننه مریم ارومیه بدانید: کلیسای ننه مریم کجاست؟ دسترسی به کلیسای ننه مریمتاریخچه کلیسای ننه مریمنام‌های مختلف کلیسای ننه مریممعماری و بخش‌های مختلف کلیسای ننه مریمبازسازی کلیسای ننه مریمبهترین زمان بازدید از کلیسای ننه مریمنکات بازدید از کلیسای ننه مریمکلیسای ننه مریم کجاست؟ کلیسای ننه مریم یکی از متفاوت‌ترین کلیساهای ایران است که در خیابان خیام جنوبی شهر ارومیه قرار دارد. آدرس: استان آذربایجان غربی، ارومیه، خیابان امام خمینی (ره)، خیابان خیام جنوبی، پشت کلیسای آنجلیک (نمایش روی نقشه) دسترسی به کلیسای ننه مریممنبع عکس: گوگل مپ (عکاس: Kingsuk Sarkar) برای دسترسی به کلیسای ننه مریم از سمت شمال یا غرب ارومیه باید از اتوبان دکتر باهنر استفاده کنید. هنگامی‌که به مرکز شهر رسیدید، وارد خروجی خیابان مدرس شوید و آن را تا میدان ایالت ادامه دهید. سپس وارد سومین خروجی میدان یعنی خیابان امام خمینی (ره) شوید. دومین خیابان در سمت راست خیام جنوبی است که کلیسای ننه مریم ارومیه در آن قرار دارد. اگر از شرق ارومیه راهی کلیسا هستید، باید از اتوبان خاتم‌الانبیا استفاده کنید. در اواسط این بزرگراه یک خروجی برای خیابان شیخ شلتوت قرار دارد. این خیابان را تا میدان مهاباد ادامه دهید و از دومین خروجی به خیابان شهید منتظری وارد شوید. پس از طی مسافتی به میدان ولایت‌فقیه می‌رسید. سومین خروجی این میدان، خیابان امام خمینی (ره) است که از طریق آن می‌توانید به خیابان خیام جنوبی و سپس کلیسای ننه مریم ارومیه برسید. تاریخچه کلیسای ننه مریممنبع عکس: گوگل مپ (عکاس: Rezgar) قدمت کلیسای ننه مریم به سالهای ابتدایی پس از میلاد می‌رسد که در آن زمان ساسانیان در ایران حکمرانی می‌کردند. طبق روایات و کتب تاریخی، سه تن از موبدان زرتشتی که تولد حضرت عیسی (ع) را پیش‌بینی کرده بودند، پس از سفر به اورشلیم، از صحت پیش‌بینی خود آگاه می‌شوند. داستان از آن قرار بود که این سه نفر در یکی از شب‌ها در معبد خود مشغول به ستایش بودند و ناگهان ستاره‌ای درخشان را می‌بینند که به‌سمت شرق در حرکت بود. آنها این ستاره را نشانه تولد مسیح (ع) می‌دانند و بلافاصله به‌طرف ستاره حرکت می‌کنند تا به اورشلیم می‌رسند. آنها پس از سفر خود به ارومیه برگشتند و معبد زرتشت را به کلیسا تبدیل کردند. نام دو تن از این افراد، ملکوم و بخت نصر بود؛ اما از نفر سوم هیچ اطلاعی در دسترس نیست. سنگ قبر این سه نفر نیز تا سال ۱۹۱۵ میلادی در ورودی کلیسا قرار داشت تا اینکه در این سال توسط روس‌های ارتدوکس به یکی از موزه‌های کیف منتقل شد. روایت دیگری نیز وجود دارد که این مکان مذهبی را نخستین کلیسای مشرق‌زمین معرفی می‌کند. نویسندگان آشوری و مسیحی معتقدند که این کلیسا در بدو ساخت به‌عنوان آتشکده استفاده می‌شد و روزگاری از معروف‌ترین زیارتگاه‌های زرتشتیان بوده است؛ اما زمانی که آنها دین مسیح را پذیرفتند، این بنا را به کلیسا تبدیل کردند. از جمله افراد مشهوری که از این کلیسا دیدن کرده، مارکوپولو جهانگرد معروف است که در سفرنامه‌های خود از آن نام‌برده است. کلیسای ننه مریم یکی از آثار تاریخی آشوریان ارومیه است که در تاریخ ۲۲ آبان ۱۳۹۲ هجری شمسی در فهرست آثار ملی کشور قرار گرفت. نام‌های مختلف کلیسای ننه مریممنبع عکس: گوگل مپ (عکاس: میثم باج) کلیسای ننه مریم یکی از جذاب‌ترینجاهای دیدنی استان آذربایجان غربیاست که با نام «شرق آشور» شناخته میشود و در گذشته از آن به نام‌های دیگری همچون «کلیسای حضرت مریم» و «کلیسای مارت مریم» نیز یاد می‌شد. معماری و بخش‌های مختلف کلیسای ننه مریمدر معماری بنای کلیسای ننه مریم می‌توان سبک معماری دوره ساسانیان را به‌خوبی مشاهده کرد. قرینه‌سازی‌های رایج در بنای آتشکده‌های ساسانی، در بنای کلیسا نیز وجود دارد. سازندگان کلیسا در داخل بنا معماری ساسانی و پارتی را تلفیق کرده‌اند. در این کلیسا تزیینات چشمگیر و زیباسازی معماری دیده نمی‌شود؛ زیرا آشوریان از آراستن و تزیین کلیساها پرهیز می‌کردند. منبع عکس: گوگل مپ (عکاس: محمد محمدی) کلیسای ننه مریم از دو بخش تشکیل‌شده است. بخش اول شامل ورودی، سالن نیایش، محراب و اتاق‌های پیرامون آن میشود. بخش دوم نیز سالن دیگری با یک سری اتاقک است که به موازات سالن نخست قرار دارد. کلیسای ننه مریم ارومیه برخلاف اکثر کلیساهای معروف که سقف بلندی دارند، دارای سقفی کوتاه است و برای ورود به آن باید سر را خم کنید. این کلیسا به‌جز نیمکتی کوچک برای سالمندان که در انتهای سالن اصلی قرار دارد، هیچ صندلی دیگری ندارد. همچنین در کلیسا جایگاه اعتراف یا وعظ کشیش به چشم نمی‌خورد. هیچ‌گونه نقاشی روی دیوارهای کلیسا وجود ندارد. محراب کلیسا که تنها کشیشان اجازه ورود به آن را دارند، اتاقکی گنبدی شکل و تودرتو است. این اتاقک یک طاقچه کوچک دارد که روی آن چند تصویر از مسیح به‌صورت نقاشی، کوبلن‌دوزی، منبت‌کاری و … قرار گرفته است. راهرویی در سمت راست محراب وجود دارد که زائران از طریق آن به محل غسل تعمید و محل روشن‌کردن شمع می‌رسند. پشت کلیسا نیز تا چند سال قبل مملو از سنگ قبر بود که هنوز هم تعدادی از آنها در پشت کلیسا باقی مانده‌اند. منبع عکس: ویکی مدیا (عکاس: علی حیدری) در دو قسمت چپ و راست دالان ورودی کلیسا، دو دهلیز با سنگ قبرهایی مشاهده میشود که به نظر می‌رسد در گذشته محل دفن روحانی‌های مسیحی بوده است؛ در حالی که سنگ قبری که اکنون در این محل وجود دارد، مدفن سه نفر از رهبران کلیسا و نیز مبلغان کلیسای ارتدوکس روسیه است. سازندگان این بنا، در بخش راست محراب، دالانی تنگ و کوتاه ایجاد کردند که در دیوار سمت راست آن، اجاق دیواری قرار داشت و از آن در طبخ نان مقدس استفاده می‌شد. صحن کلیسا تقریبا وسیع و بزرگ ساخته‌شده است و حیاط آن نیز از طریق دو در ورودی به خیابان قدس و کوچه ضلع غربی منتهی میشود. وجود قالی‌های دست‌بافت در داخل کلیسا، خود از دیگر جاذبه‌های این اثر تاریخی هستند. یکی دیگر از بخش‌های جالب این کلیسا، تابلویی است که جمله زیر روی آن دیده میشود: نعلینت را از پاهایت بیرون کن؛ زیرا مکانی که در آن ایستاده‌ای، زمین مقدس است. بازسازی کلیسای ننه مریممنبع عکس: ویکی مدیا (عکاس: علی حیدری) کلیسای ننه مریم در طول تاریخ بارها مورد تعمیر و بازسازی قرار گرفته است. نخستین تعمیر در قرن ششم پس از میلاد در سال ۶۴۲ میلادی انجام شد که به اعتقاد مورخان به دستور یکی از شاهزاده‌های چین صورت گرفت. این شاهزاده خانم برای ملاقات با اسقف اعظم نینوا به بین‌النهرین رفته بود که در راه بازگشت به ارومیه میرود و پس از بازدید از کلیسای ننه مریم ارومیه و اقامت در آن تصمیم به مرمت آن می‌گیرد. همچنین در سال ۱۳۴۲ و ۱۳۴۳ هجری شمسی علاوه بر مرمت بنای کلیسا، برجی جدید به آن افزوده شد. جالب اینکه تا اواخر قرن ۱۹ میلادی نمای ظاهری کلیسا بسیار ساده بود؛ ولی پس از ورود زرتشتیان روسیه، تغییراتی اساسی در آن انجام شد و ساختمان پس از تعمیر و بازسازی، به سبک گنبدهای روسی ساخته شد. بیشتر ساختمان‌های کلیسای ننه مریم و همچنین قسمت قدیمی این بنای مذهبی، در بخش شمالی صحن قرار گرفته‌اند. پشت‌بام کلیسا نیز دستخوش تغییراتی شده و امروزه به‌صورت شیروانی است که قطعا با معماری اصلی ساختمان تناسب ندارد. بهترین زمان بازدید از کلیسای ننه مریممنبع عکس: ویکی مدیا (عکاس: MySarnevesht) با توجه به اینکه ارومیه از شهرهای سردسیر ایران به شمار میرود، شاید بتوان تابستان را بهترین زمان بازدید از این شهر و کلیسای ننه مریم دانست. با این حال، در طول زمستان که حیاط کلیسا با برف سفیدپوش میشود، منظره‌ای فوق‌العاده پیدا می‌کند و ارزش دیدن دارد. علاوه بر این، اگر می‌خواهید در آرامش و به دور از شلوغی از کلیسا دیدن کنید، در روزهایی مانند تعطیلات نوروز به این محل نروید. نکات بازدید از کلیسای ننه مریممنبع عکس: گوگل مپ (عکاس: Rezgar) قسمت قدیمی کلیسا برای بازدید عموم در نظر گرفته‌شده که ساختمان کوچکی است و ساختمان بزرگ‌تر غیرقابل بازدید است. با توجه به شیوع ویروس کرونا برای بازدید از کلیسا حتما از قبل با سازمان میراث فرهنگی ارومیه تماس بگیرید تا از بازبودن مجموعه مطمئن شوید. پرسش‌های متداولکلیسای ننه مریم کجاست؟ کلیسای ننه مریم در خیابان خیام جنوبی شهر ارومیه قرار دارد. آیا کلیسای ننه مریم جزو آثار ملی ایران است؟ بله. کلیسای ننه مریم در ۲۲ آبان ۱۳۹۲ هجری شمسی در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسید. نام‌های مختلف کلیسای ننه مریم کدامند؟ کلیسای ننه مریم که با نام «شرق آشور» شناخته میشود، در گذشته نام‌های دیگری همچون «کلیسای حضرت مریم» و «کلیسای مارت مریم» داشته است. مهم‌ترین ویژگی کلیسای ننه مریم چیست؟ ساختمان کلیسا هیچ‌گونه شباهتی به سایر کلیساها ندارد و به‌جز چند تابلوی نقاشی و کوبلن‌دوزی از حضرت عیسی (ع)، حضرت مریم (ع) و حواریون، کلیسا فاقد هرگونه تزیینات است. نویسنده: محبوبه حسنی / بازنویسی: صدیقه شجاعی |
2,783 | 2,891 | ارومیه | دریاچه دالامپر | ایران، استان آذربایجان غربی، ۴۵ کیلومتری ارومیه، جاده ارومیه به اشنویه | دریاچه دالامپر یکی ازجاهای دیدنی ارومیهاست که افراد زیادی را در روزهای گرم تابستان به این منطقه خوش آب‌وهوا می‌کشاند. آب و هوای خنک و بی‌نظیر در تابستان، قرارگیری دریاچه در بالای کوه، وجود جاذبه‌های متنوع در اطراف دریاچه دالامپر، موقعیت مناسب جهت کوهنوردی و … دست‌به‌دست هم داده‌اند تا بازدید از دریاچه جذاب و فراموش‌نشدنی شود. هرآنچه باید درباره دریاچه دالامپر بدانید: دریاچه دالامپر کجاست؟ دسترسی به دریاچه دالامپرمعرفی دریاچه دالامپربهترین زمان سفر به دریاچه دالامپرجاهای دیدنی اطراف دریاچه دالامپرنکات بازدید از دریاچه دالامپردریاچه دالامپر کجاست؟ دریاچه دالامپر از مقاصد طبیعت‌گردی وجاهای دیدنی استان آذربایجان غربیبه حساب می‌آید که بر فراز کوهی با همین نام در جنوب غربی ارومیه و شمال غربی شهر اشنویه واقع‌شده است. کوه دالامپر حدود ۴۵ کیلومتر با ارومیه و ۳۵ کیلومتر با اشنویه فاصله دارد و در مرز بین سه کشور ایران، عراق و ترکیه قرار گرفته است. آدرس: استان آذربایجان غربی، ارومیه، ۴۵ کیلومتری ارومیه و ۳۵ کیلومتری شهر اشنویه (نمایش روی نقشه) دسترسی به دریاچه دالامپرمنبع عکس: گوگل مپ (عکاس: M Rad) برای رسیدن به دریاچه باید در جاده ارومیه به اشنویه حرکت کنید و از سه‌راهی «آغ بلاق» مسیر روستای دیزج را پیش بگیرید. هرچند می‌توانید از مسیر جاده بند به‌سمت زیوه نیز به این منطقه برسید. پس از سوخت‌گیری در دیزج، تقریبا هشت کیلومتر جاده آسفالته تا روستای سوله دوکل فاصله است. با خودروی سواری معمولی حداکثر می‌توانید تا آبشار سوله دوکل بروید که یک کیلومتر پس از روستا قرار دارد. اگر خودروی آفرود داشته باشید، پس از توقفی کوتاه در کنار آبشار و تماشای منظره دل‌انگیز و مهیج آن، مسیر خود را ادامه دهید. منبع عکس: گوگل مپ (عکاس: Rezgar) از آبشار تا دریاچه دالامپر تقریبا ۱۰ کیلومتر مسیر خاکی را در پیش خواهید داشت. بخش زیادی از این مسیر را می‌توان با خودروی آفرود طی کرد که شاید کمی بیش از نیم ساعت به طول بینجامد. در نهایت، یک تا دو کیلومتر آخر را باید با پای پیاده طی کنید؛ زیرا به‌علت تخریب بخشی از جاده امکان عبور از آن با خودرو وجود ندارد. معرفی دریاچه دالامپرمنبع عکس: گوگل مپ (عکاس: فرزام یوسفی) دریاچه دالامپر ارومیه یکی ازمقاصد تابستانیاست که افراد زیادی را در روزهای گرم به این منطقه خوش آب و هوا می‌کشاند. اینکه در انتهای بهار و اوایل تابستان بتوانید به منطقه‌ای سفر کنید که هنوز برف دارد، مملو از گیاهان سبز است و هوای بسیار مطبوع و دلپذیری دارد، هر گردشگری را به وجد می‌آورد. دریاچه دالامپر در چنین موقعیتی قرار دارد و همچون نگینی روی کوهی بلند می‌درخشد. دریاچه دالامپر حدودا ۲ , ۷۰۰ متر از سطح دریا ارتفاع دارد و قطر آن نیز حدود ۴۵۰ متر با عمق ۵۰ متر است. منبع عکس گالری: گوگل مپ (عکاس: محمد حافظی، محمد جمادی، Rezgar، Zohreh Ami، فرزام یوسفی) مسیر منتهی به دریاچه یکی از زیباترینمسیرهای طبیعت گردی ایراناست؛ زیرا هر طرف را که نگاه کنید سبزه و جوی آب می‌بینید و کوه‌هایی که هنوز برف روی آنها خودنمایی می‌کند. اینجا پر از مراتعی است که در روزهای مشخصی از سال به دشت‌هایی از گلهای رنگارنگ تبدیل می‌شوند. آسمان آبی و پاک که گاهی با لکه‌های سفید پوشیده شده‌اند. گون، بادام کوهی و آلبالوی وحشی پوشش گیاهی این منطقه را شکل می‌دهند که شباهت زیادی به پوشش گیاهی رشته‌کوه زاگرس دارند. گونه‌های جانوری آن نیز شامل روباه، شغال، عقاب، بز کوهی، مار و خرگوش می‌شوند. بهترین زمان سفر به دریاچه دالامپرمنبع عکس: سایت wikiloc. com (عکاس: farshad karambeigi) دریاچه دالامپر در دامنه کوه دالامپر واقع‌شده و در بیشتر اوقات سال، به‌ویژه در فصول پاییز و زمستای با آب و هوای سوزناک و برف و باران همراه است. با اتمام زمستان و فرارسیدن فصول بهار و تابستان، برفهای کوه آب شده و چشمه‌ها و رودهای بسیار زیاد و پرآبی از کوه جاری می‌شوند. به‌علاوه با گرمای هوا، یخچالهای طبیعی موجود در کوه دالامپر نیز شروع به آب‌شدن می‌کنند و دریاچه‌های موقتی را به وجود می‌آورند. در نتیجه با سفر به این دریاچه در فصول بهار یا تابستان می‌توانید از جاذبه‌های شگفت‌انگیز، جویبارها و آبشارهای زیبا نهایت لذت را ببرید. جاهای دیدنی اطراف دریاچه دالامپرمنبع عکس: ویکی مدیا (عکاس: امین علوی) آبشار سوله دوکلبا توجه به زیبایی‌های این منطقه دراطراف ارومیهمی‌توان گفت که همه جای آن مملو از جاهای دیدنی است. آبشار سوله دوکلیکی از آنها به حساب می‌آید که در حدود ۱۰ کیلومتری کوه دالامپر قرار دارد. پرتاب آب از صخره‌های شگفت‌انگیز باعث شده است تا جلوه طبیعی بسیار زیبایی در این آبشار طبیعی پدید آید. معمولا افرادی که قصد بازدید از دریاچه دالامپر را دارند، در میان مسیرشان در کنار این آبشار زیبا برای دقایقی توقف می‌کنند تا به صدای دلنشین آبشار گوش دهند و هنگام حضور در کنار آن استراحتی کنند و برای ادامه مسیر به‌سمت دریاچه آماده شوند. روستای کچلهروستای کچله میتواند مقصد بعدی شما باشد که در دامنه کوه دالامپر واقع‌شده است و راهی پرپیچ‌وخم و هیجان‌انگیزی را برای رسیدن به آن باید طی کنید. کوه دالامپرمنبع عکس: گوگل مپ (عکاس: Rezgar) کوه ۳ , ۵۰۰ متری دالامپر ویژگیهای طبیعی زیادی دارد؛ از جمله وجود یخچالهای طبیعی چند هزار ساله و همچنین دریاچه‌هایی مثل بنچول، دیمه» و مهم‌ترین آنها یعنی مامه شیخ یا همان دالامپر که جذابیتی دوچندان به این کوه زیبا بخشیده‌اند. از ذوب برفهای این کوه در فصل بهار رودی پرآب سرچشمه می‌گیرد که در دامنه آن به‌صورت آبشار بزرگ و زیبایی به نام «سوله دوکل» (در زبان کردی به‌معنای آبشار مه‌آلود) به پایین‌دست می‌ریزد. نکات بازدید از دریاچه دالامپرمنبع عکس: گوگل مپ (عکاس: Zohreh Ami) بهتر است که یک روز صبح را برای رفتن به دریاچه دالامپر انتخاب کنید تا سر فرصت از دیدن این جاذبه بی‌نظیر لذت ببرید. با توجه به قرارگیری دریاچه در ارتفاعات کوهستانی باید از خودروی آفرود استفاده کنید. برای این سفر باید مهارت کافی در رانندگی داشته باشید و حتما سعی کنید از یکی از ساکنان روستاهای منطقه به‌عنوان راهنمای محلی کمک بگیرید. حرکت خارج از مسیر فقط صدمه به طبیعت است؛ پس در طول سفرتان به طبیعت احترام بگذارید و مراقب آن باشید. دریاچه دالامپر، محیط نسبتا بکر و دست نخورده‌ای دارد و اغلب اوقات خلوت است. امکان ماهیگیری در دریاچه وجود دارد؛ ولی آبتنی توصیه نمی‌شود. فریب هوای مطبوع محل در تابستان را نخورید؛ زیرا به‌دلیل ارتفاع زیاد و تابش مستقیم خورشید، در صورتی که از کلاه و پیراهن آستین بلند و کرم ضدآفتاب استفاده نکنید، دچار آفتاب‌سوختگی خواهید شد! این دریاچه برای افرادی که عاشق کوهنوردی هستند، منطقه‌ای رویایی و جذاب است تا علاوه بر کوهنوردی، از تماشای دریاچه لذت ببرند. برای شب‌مانی در کنار دریاچه حتما تجهیزات مناسب طبیعت‌گردی و شب‌مانی همراه داشته باشید. پرسش‌های متداولدریاچه دالامپر کجاست؟ دریاچه دالامپر حدود ۴۵ کیلومتر با ارومیه و ۳۵ کیلومتر با اشنویه فاصله دارد و در مرز بین سه کشور ایران، عراق و ترکیه قرار گرفته است. بهترین زمان سفر به دریاچه دالامپر چه فصلی است؟ فصول بهار یا تابستان را می‌توان بهترین زمان بازدید از دریاچه دانست. جاذبه‌های اطراف دریاچه دالامپر کدامند؟ از جاذبه‌های اطراف دریاچه می‌توان به آبشار سوله دوکل، روستای کچله و کوه دالامپر اشاره کرد. آیا امکان شب‌مانی در کنار دریاچه دالامپر وجود دارد؟ بله. برای شب‌مانی در کنار دریاچه حتما تجهیزات مناسب طبیعت‌گردی و شب‌مانی همراه داشته باشید. نویسنده: پویا جوانمرد / بازنویسی: صدیقه شجاعی |
2,784 | 2,892 | ارومیه | روستای بند (گردشگاه بند) | ایران، استان آذربایجان غربی، سه کیلومتری جنوب غربی ارومیه، روستای بند | روستای بندکه با نام گردشگاه بند نیز شناخته میشود، در کیلومترپنجارومیه واقع‌شده است وبا برخورداری از طبیعتی چشم‌نواز، یکی از گردشگاه‌ها ومکان‌های دیدنی ارومیهبه شمار میرود. این روستا در کنار رودخانه شهرچای به‌صورت خطی استقرار و امتداد یافته است و قدمت آن به بیش از سه قرن پیش بازمیگردد. خانههای روستا در بافت قدیم ساختاری سنتی دارند و در ساخت آنها از مصالحی مانند سنگ، چوب، خشت، گل و انواع آجر استفاده کرده‌اند. تفرجگاه‌های حاشیه رودخانه شهرچای، باغات پیرامون روستا، چشم‌انداز کوهستان و تفرجگاه زمستانی بند، دریاچه پشت سد شهرچای با قابلیت ورزش‌های آبی، تفرجگاه پیرامونی سد شهرچای و مسجد روستای بند از جمله جاذبه‌های دیدنی روستای بند هستند. عکس‌ها از علی آقایاری |
2,785 | 2,893 | ارومیه | بازار ارومیه | ایران، استان آذربایجان غربی، ارومیه، مابین خیابان امام و بعثت | بازار ارومیه یکی از معروف‌ترینجاهای دیدنی ارومیهاست که در بافت قدیمی شهر قرار دارد. با توجه با اینکه مراکز خرید بسیاری در ارومیه مشغول به فعالیت هستند؛ هنوز بیشتر افراد بازار ارومیه را برای خرید انتخاب می‌کنند که با معماری ساده، ارزشهای تاریخی، معنوی و فرهنگی ارومیه را به نمایش می‌گذارد. بازار ارومیه که در دوره صفوی ساخته شد، در تاریخ ۲۲ خرداد ۱۳۶۲ هجری شمسی با شماره ثبت ۱۶۳۹ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید. هرآنچه باید درباره بازار ارومیه بدانید: بازار ارومیه کجاست؟ معرفی بازار ارومیهتاریخچه بازار ارومیهبخش‌های مختلف بازار ارومیهمعماری بازار ارومیهمرمت بازار ارومیهنکات بازدید از بازار ارومیهبازار ارومیه کجاست؟ بازار ارومیه در بافت قدیمی شهر ارومیه، مابین خیابان امام و بعثت قرار دارد. در حال حاضر این بازار در حدفاصل خیابان‌های عسکرآبادی، امام، مهاباد و اقبال محصور شده است. بازار با میدان اصلی ارومیه تنها چند دقیقه فاصله دارد و در نتیجه هر کجا از شهر که باشید، با استفاده از وسایل نقلیه عمومی مثل اتوبوس و تاکسی می‌توانید به‌راحتی به بازار ارومیه بروید. آدرس: استان آذربایجان غربی، شهر ارومیه، مابین خیابان امام و بعثت (نمایش روی نقشه) معرفی بازار ارومیهمنبع عکس: گوگل مپ (عکاس: Hemn Khoshnaw) بازار ارومیه همانند دیگر بازارهای سنتی ایران در بافت قدیمی شهر قرار دارد. این بازار که بر اساس نیازهای اجتماعی و اقتصادی مردم ارومیه در عصر خود شکل گرفت، دارای معماری خاصی است که با اندک تفاوت‌هایی تقریبا در تمامی بازارهای سنتی ایران وجود دارد. بازار ارومیه که آن را حاصل ذوق هنری و معماری ایرانی-آذری دانسته‌اند، یکی از شناخته‌شده‌ترینجاهای دیدنی استان آذربایجان غربیمحسوب میشود و همواره یکی از مقاصد گردشگران داخلی و خارجی بوده است. این اثر در تاریخ ۲۲ خرداد ۱۳۶۲ هجری شمسی با شماره ثبت ۱۶۳۹ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید. تاریخچه بازار ارومیهمنبع عکس: گوگل مپ (عکاس: Mahsa Moshfeghyan) بازار ارومیه که یکی از قدیمی‌ترین آثار تاریخی ارومیه محسوب میشود، در دوره صفویه ساخته شد. این بازار که در مرکز شهر و کنار مسجد جامع ارومیه قرار دارد، هنگام ساخت به بزرگی امروز نبود. در دوران زندیه و قاجاریه بر وسعت و بخش‌های بازار افزوده شد. در زمان شکل‌گیری بازار، روستاهایاطراف ارومیهبرای عرضه و تقاضای محصولات مورد نظر خود به این مکان مراجعه می‌کردند. وجود مسجد و حمام در کنار بازار تاریخی ارومیه نشان‌دهنده پویایی این بخش از شهر در زمینه فعالیت‌های اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و دیگر کارکردهای بازارهای سنتی ایران در عصر خود بوده است. عمده واردات در زمان‌های گذشته نفت بود که با شتر از قفقاز به بازار تجاری خوی و از آنجا به بازار ارومیه و تبریز انتقال داده می‌شد. بخش‌های مختلف بازار ارومیهمنبع عکس: گوگل مپ (عکاس: Mahsa Moshfeghyan) بازار ارومیه در حدود ۶۰ هزار متر مربع مساحت دارد که بافت قدیمی آن امروزه تحت مراقبت و بهسازی است. این بازار بالغ بر ۱۰۰۰ مغازه با کارکردهای مختلف و متنوع، هفت تیمچه و سرای نسبتا بزرگ، پنج حمام قدیمی و یک باب مسجد معروف به مسجد جامع را در خود جای داده است. امروزه با عبور از در اصلی بازار، ابتدا مغازه‌های لبنیات‌فروشی به چشم می‌خورند و بعد می‌توان وارد راسته زرگرها شد. با گذشتن از این راسته، فرش‌های ابریشمی اصیل در بازار شهر توجه‌ها را به خود جلب می‌کنند. در طول مسیر این زیبایی معماری بازار ارومیه است که چشم‌ها را به‌سمت خود سوق می‌دهد. منبع عکس: گوگل مپ (عکاس: Mahsa Moshfeghyan) حمام قراچه که نادرشاه افشار در آن استحمام کرده و طی ماجرایی دستور نابینایی دو چشم یکی از افرادش را داده است، در کنار حمام‌های تجلی و قائم، از دیگر بخش‌های این بازار تاریخی هستند که در سالهای اخیر مرمت و بازسازی شده‌اند. سرای شجاع‌الدوله و سرای حاج ابراهیم که در کنار کاروانسرا و در شمال مسجد جامع قرار دارند، از دیگر بخش‌های جذاب این بازار سنتی به حساب می‌آیند. راسته‌های بازارمنبع عکس: سایت myurmia. com (عکاس: ناشناس) از جمله کارکرد مغازه‌های این بازار می‌توان به مسگری، زرگری، چاقوسازی، فرش‌فروشی، بلورفروشی، کفاشی، عطاری، بزازی و … اشاره کرد که از راسته‌های پررونق مجموعه تاریخی بازار ارومیه هستند. همچنین در این بازار محصولات و کالاهایی نظیر لبنیات محلی، طلا و جواهر، پارچه و پوشاک، ظروف مختلف، کیف و کفش چرم و … نیز به فروش می‌رسد. راسته مسگرهامنبع عکس: ویکی مدیا (عکاس: Anna-Freud) هر زمان به بازار ارومیه رفتید، حتما از راسته مسگرها دیدن کنید. این بخش از شلوغ‌ترین راسته‌های بازار و یکی از محبوب‌ترین جاذبه‌های آن به شمار می‌آید. در این راسته ظرف‌های خوش‌رنگ مسی در اندازه‌های مختلف دیده میشود که توسط مسگرهای ماهر ساخته شده‌اند. راسته لبنیات‌فروشییک راسته خوشمزه و پرطرفدار در بازار تاریخی ارومیه وجود دارد که طرفداران محصولات لبنی با ورود به آن با طیف وسیعی از مغازه‌های فروش لبنیات روبه‌رو می‌شوند. محصولات لبنی این بازار بیشتر به روش سنتی ارومیه تهیه می‌شوند. راسته عطارانمنبع عکس: گوگل مپ (عکاس: Mahsa Moshfeghyan) کوه‌های رنگی با عطروبوی دوست‌داشتنی در راسته عطاران یکی از زیباترین بخش‌های بازار را تشکیل می‌دهند. این ادویه‌ها برای مصارف خوراکی، درمانی، آرایشی و بهداشتی استفاده می‌شوند. همچنین انواعی از صابون و شامپوهای گیاهی در این محل به فروش می‌رسد. راسته کفش‌فروشیغیرممکن است کسی با کفش سروکار نداشته باشد. پس اگر به‌دنبال جایی هستید که تنوع کفش بالایی داشته باشد، راسته کفاشان بازار ارومیه گزینه خوبی است. در این مغازه‌ها برای همه رده سنی کفش وجود دارد. راسته بلورفروشیاهالی ارومیه برای خرید بلوریجات همیشه یک مقصد اصلی دارند و آن راسته بلورفروشی بازار تاریخی ارومیه است. بلورهای باکیفیت و زیبایی در مغازه‌های این راسته وجود دارند که با دستان بااستعداد بلورسازان ارومیه‌ای ساخته شده‌اند. راسته پارچه‌فروشانمنبع عکس: گوگل مپ (عکاس: Mahsa Moshfeghyan) در یکی از راسته‌های بازار انواع پارچه‌های رنگین مناسب با هر سلیقه‌ای با جنس‌های متنوع وجود دارد. اگر به فکر تهیه سوغاتی برای نزدیکان هستید، می‌توانید پارچه بخرید. راسته چاقوفروشانهر چاقویی که فکر می‌کنید در راسته چاقوفروشان پیدا میشود. کسبه‌های این راسته انواع چاقو و ساطور با کاربردهای متفاوت را برای فروش دارند. راسته زرگرهایکی از محبوب‌ترین زیورآلات بانوان ایرانی، طلا است. طلاهای این بازار بیشتر به سلیقه مردم ارومیه ساخته شده‌اند و ظاهر چشمگیر و درشت آنها از چشم هیچ‌کس دور نمی‌ماند. راسته فرش‌فروشانفرش‌های خوش نقش‌ونگار و سنتی راسته فرش‌فروشان، حس‌وحال بی‌نظیری به محیط بازار داده است. اگر اهل فرش‌های دست‌بافت هستید، فرش‌های زیبایی در این راسته به فروش می‌رسد. معماری بازار ارومیهمنبع عکس: ویکی مدیا (عکاس: Diazinon. bm) از ویژگیهای مهم مجموعه تاریخی بازار ارومیه می‌توان به‌سادگی آن اشاره کرد. با وجود تفاوت‌هایی که از لحاظ شکل در طاق‌ها، چشمه و گنبدهای بازار مشاهده میشود، هیچ‌گونه تنوعی از حیث تکنیک هنری مثل کاشیکاری، سنگ‌کاری و درهای قدیمی پرکار چوبی در بازار دیده نمی‌شود. پلان بازار به‌شکل مستطیلی است و مصالح راسته بازارها و چهارسوها از آجر انتخاب شده‌اند که اکثر آنها فاقد اندود ساده گچ هستند. منبع عکس: ویکی مدیا (عکاس: Anna-Freud) سبک معماری این بازار، ایرانی-اسلامی است که ضمن تلفیق با ریزه‌کاری و سلیقه آذری، فرهنگ اصیل مردم شهر را نمایش می‌دهد. در معماری بازار نمونه‌هایی از سبک‌های معماری دوران افشاریه، زندیه و قاجار نیز به چشم میخورد. مجاورت بازار ارومیه با مسجد شهر بر زیبایی معماری بازار و اهمیت آن تاثیر گذاشته است. سردر ورودی اصلی بازار ارومیه از سمت مسجد اعظم، از زیباترین ویژگیهای قدیمی شهر محسوب میشود. مرمت بازار ارومیهمنبع عکس: گوگل مپ (عکاس: Mahsa Moshfeghyan) امروزه بخش‌هایی از بازار ارومیه نوسازی شده‌اند. از آنجا که این نوسازی به روش‌های استاندارد انجام‌نشده است، به‌وضوح می‌توان شاهد ناهماهنگی بخش‌های نوسازی با بافت قدیمی بود. به این صورت چشم‌انداز چندین راسته، سرا و تیمچه دچار تغییرات و ناهماهنگی شده و سراهای آن از بین رفته‌اند. با این وجود، به‌علت حجم و گستردگی زیاد مجموعه، دیگر واحدهای آن شکل و بافت خود را حفظ کرده‌اند و بازار در ردیف مکان‌های تاریخی و معماری پرارزش کشور به شمار میرود. نکات بازدید از بازار ارومیهمنبع عکس: گوگل مپ (عکاس: Sanieh Socks) علاقه‌مندان به معماری و تاریخ و هنر باید بازدید از این بازار را در برنامه خود قرار دهند. ساعت بازدید از این مجموعه تاریخی همه‌روزه از ساعت ۱۰ صبح تا ۲۰:۳۰ است. پس از بازدید و خرید در بازار ارومیه، فرصت آن را دارید تا از مسجد جامع ارومیه و مسجد اعظم نیز دیدن کنید که در فاصله کمی از این مکان واقع شده‌اند. پرسش‌های متداولبازار ارومیه کجاست؟ بازار ارومیه در بافت قدیمی شهر ارومیه، مابین خیابان امام و بعثت قرار دارد. آیا بازار ارومیه ثبت ملی شده است؟ بله. بازار ارومیه در تاریخ ۲۲ خرداد ۱۳۶۲ هجری شمسی با شماره ثبت ۱۶۳۹ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید. قدمت بازار ارومیه به چه دوره‌ای می‌رسد؟ بازار ارومیه در دوره صفوی ساخته‌شده است. بازار ارومیه از چه بخش‌هایی تشکیل‌شده است؟ این بازار حدود ۱۰۰۰ مغازه با کارکردهای مختلف و متنوع، هفت تیمچه و سرای نسبتا بزرگ، پنج حمام قدیمی و یک باب مسجد معروف به مسجد جامع را در خود جای داده است. نویسنده: زهرا آذرنیوش / بازنویسی: صدیقه شجاعی |
2,786 | 2,894 | ارومیه | کلیسای مارسرگیز | ایران، استان آذربایجان غربی، ۱۲ کیلومتری ارومیه، دامنه‌ی کوه سیر | کلیسای مارسرگیز که با نام کلیسای سیر نیز شناخته میشود، در ۱۲ کیلومتری ارومیه، در دامنه‌ی کوه سیر قرار دارد. این کلیسای از نظر مذهبی، بسیار ارزشمند است و عموم مسیحیان، اعم از آشوری و ارامنه، آن را به عنوان زیارتگاه می‌شناسند. همچنین کلیسای مارسرگیز یکی از آثار سنگی استان آذربایجان غربی است که تمام دیوارها و سقف آن را با سنگ‌های نامنظم، به شکل ماهرانه‌ای و کاملا مستحکم ساخته‌اند. با توجه به سبک معماری این بنا و کتب مورخان آشوری، قدمت کلیسای مارسرگیز به قبل از اسلام می‌رسد. گفته میشود زمانی که خسروپرویز بر رومیان پیروز شد، همسرش شیرین که مسیحی بود، دستور ساخت این کلیسا را صادر کرد. این اثر امروزه ازدیدنیهای ارومیهمحسوب میشود و در تاریخ ۱۹ آبان ۱۳۵۴، با شماره ثبت ۱۱۲۲ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. عکس سوم از خبرگزاری تسنیم |
2,787 | 2,895 | ارومیه | سه گنبد | ایران، استان آذربایجان غربی، ارومیه، خیابان جانبازان (استاد برزگر) | سه گنبد ازجاهای دیدنی ارومیهمحسوب میشود که در سال ۵۸۰ هجری قمری در جنوب شرقی ارومیه ساخته شد. مهم‌ترین بخش این اثر تاریخی، تزیینات سر در ورودی مقبره است که به‌صورت قطعات سنگ و گچ با نقوش هندسی و کتیبه به خط کوفی تزیین شده است. این بنا در تاریخ ۱۵ آذر ۱۳۱۴ هجری شمسی با شماره ثبت ۲۴۲ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید. هرآنچه باید درباره سه گنبد ارومیه بدانید: سه گنبد ارومیه کجاست؟ معرفی سه گنبدتاریخچه سه گنبدمعماری سه گنبدتزیینات سه گنبدعلت نامگذاری سه گنبدنکات بازدید از سه گنبدسه گنبد ارومیه کجاست؟ سه‌گنبد نام برجی در جنوب شرقی شهر ارومیه در استان آذربایجان غربی است که در خیابان جانبازان (استاد برزگر) قرار دارد. این بنای تاریخی که هم‌اکنون در قسمت پرجمعیت شهر خودنمایی می‌کند، مطابق متون تاریخی و با توجه به نقشه قدیمی شهر، قبلا در فاصله یک کیلومتری از دیوار حصار دفاعی ارومیه و در نزدیکی دروازه بازار باش قرار داشت. آدرس: استان آذربایجان غربی، شهر ارومیه، خیابان جانبازان (استاد برزگر) (نمایش روی نقشه) معرفی سه گنبدمنبع عکس: گوگل مپ (عکاس: مرتضی احمدیان) سه گنبد یادگاری از دوره سلجوقیان است که همه‌ساله به‌عنوان یکی ازجاهای دیدنی استان آذربایجان غربیمورد بازدید گردشگران زیادی قرار می‌گیرد. این اثر در تاریخ ۱۵ آذر ۱۳۱۴ هجری شمسی با شماره ثبت ۲۴۲ به‌عنوان یکی از آثار ملی به ثبت رسید. سه گنبد در زمینی ساخته‌شده که اطرافش را قبور زیادی اشغال کرده و احتمالا زمین مزبور صحن آن بوده است که عده‌ای را پس از مرگ به‌لحاظ قدسیت محل در آنجا دفن کرده‌اند. در این صورت، قبوری که در صحن مزبور وجود دارند، مربوط به طبقه ممتاز روحانی‌ها، سرداران و تجار و اشراف است. منبع عکس: گوگل مپ (عکاس: مرتضی رضوانی) آندره گدار، این بنا را در ردیف برج مدور مراغه و گنبد کبود قرار می‌دهد و می‌نویسد: با وجود اینکه در آن زمان استعمال تزیینات کاشی رواج داشت و در مقبره مومنه خاتون در نخجوان که در ۵۲۸ ساخته‌شده، کاشی به کار رفته است، در این مقبره کمترین اثری از رنگ‌آمیزی به نظر نمی‌رسد. نکته دیگر حروف، خطوط و نقوش هندسی سه گنبد است که با سنگ ساخته‌شده و این دلیل است که معماران عادت داشتند بعضی قسمت‌های تزیین‌شده را نسبت به خود بنا متفاوت بسازند. به‌خاطر جلوگیری از هرگونه صدمه به سه گنبد، اطراف محوطه آن با نرده‌های فلزی و محوطه‌سازی محصور شده است. تاریخچه سه گنبدمنبع عکس: گوگل مپ (عکاس: S S) مقبره یا برج آجری سه گنبد متعلق به قرن ششم هجری قمری است که تا قرن نوزدهم به هیچ‌عنوان مورد توجه نبود و برای اولین بار در سال ۱۸۵۲ میلادی از طرف نخانیکوف به دنیای هنر شناسانده شد. با توجه به کتیبه سردر ورودی برج که از طرف خانیکوف خوانده و از طرف موسی پسر ابومنصور ساخته‌شده است، تاریخ بنای آن چنانکه از جمله آخر کتیبه سوم خوانده میشود، «فی شهر محرم ثمانین و خمسمائه» مصادف با سال ۵۸۰ هجری قمری (۱۱۸۴ میلادی) و مربوط به دوره سلجوقیان است. برخی از مورخان عقیده دارند که این بنا به‌جای آتشکده‌ای از دوره ساسانی احداث‌شده؛ ولی هیچ‌گونه سند معتبری برای صحت این ادعا به دست نیامده است. طبق کتیبه، این بنا به دستور یکی از امرای سلجوقی به نام شیث قاطه المظفری ساخته شد. ضمن اینکه سه گنبد از نظر معماری با مقبره‌های قرن ششم هجری قمری به‌خصوص مراغه و سایر مقبره‌های دوره سلجوقی شباهت فراوانی دارد. معماری سه گنبدمعماری بیرونی مقبرهمنبع عکس: گوگل مپ (عکاس: Saeed Gurtgaya) سه گنبد ارومیه به‌شکل استوانه ساخته‌شده و قطر آن پنج متر و ارتفاعش ۱۳ متر است. نقشه اصلی برج دایره‌ای شکل است که قسمت جلوخان آن به‌شکل قابی مستطیلی در بدنه استوانه‌ای برج اضافه‌شده است. این مقبره به‌شکل گنبدهای مراغه، مرکب از سکوی سنگی بلندی حاوی یک دخمه است که در بالای آن بنایی آجری قرار داده‌اند که شامل اتاق مقبره میشود. ساختمان فعلی دو طبقه دارد که دارای دو نورگیر در دو طرف بنا به‌صورت شمالی و جنوبی است که به‌وسیله چهار کانال با دو فضای طبقه بالا و پایین ارتباط دارد و جلوه خاصی به این بنای تاریخی بخشیده است. طبقه اول به نام سردابه خوانده میشود که دارای پوششی قوس‌دار است و به این وسیله از طبقه دوم مجزا میشود. در کوچک طبقه اول یک متر و ۷۰ سانتی‌متر ارتفاع دارد. طبقه دوم که اتاق مقبره خوانده میشود، دارای دری به ارتفاع ۲ ٫ ۵ متر است. سقف اصلی گنبد و دیوارهای آن تماما سالم و پابرجا هستند. طبقه دوم بنا مانند سایر بناهای دوره سلجوقی روی سردابه احداث‌شده است. تزیینات سر در ورودی مقبره به‌صورت قطعات سنگ و گچ با نقوش هندسی و کتیبه به خط کوفی تزیین شده است. مصالح قسمت‌های پایینی بنا تا ارتفاع حدود ۳ ٫ ۶ متر از سنگ‌های تراش خاکستری‌رنگ ساخته‌شده و از این قسمت به بالا تمام مصالح بنا از آجرهای چهارگوش هستند. سه کتیبه کوفی روی در ورودی برج قرار دارد که در قسمت فوقانی آن مقرنسکاری ساده‌ای در سه ردیف دیده میشود. معماری داخل برجمنبع عکس: ویکی مدیا (عکاس: MySarnevesht) نقشه داخلی دخمه و اتاق مقبره مربعی شکل است که معمار با مهارتی خاص آن را در برجی استوانه‌ای قرار داده و مجددا این اتاق را با تدابیر معماری به دایره تبدیل و آنگاه گنبد را برآن برافراشته است. در دیوار اتاق مقبره، تزییناتی همچون طاق‌نماهای هلالی تیز و کاربندی و مقرنس در کنج‌ها به چشم میخورد. سقف این اتاق قبه‌ای شکل و طرز چیدن آجرهای آن حلقوی و به حالت تک مرکزی است. کف اتاق مقبره در دخمه زیری فرو ریخته و تنها در اطراف، بقایای مختصری از آن موجود است. دخمه با طاق‌های هلالی آجری پوشیده شده بود که این موضوع در پایه طاق‌ها دیده میشود. کف دخمه با طرح‌های زیبای هندسی از آجر کار شده است و ارتفاع آن به‌خاطر تخریب سقف به‌درستی معلوم نیست؛ اما مطابق اندازه‌گیری انجام‌شده تقریبا می‌توان بلندی این دخمه را ۵ ٫ ۱ متر دانست. تزیینات سه گنبدمنبع عکس: ویکی مدیا (عکاس: میثم) نکته مهم هنری بنای سه گنبد گذشته از گنبد رفیع با ۹ متر ارتفاع و مقرنسکاری، وجود تزیینات سنگی است. علاوه بر این، سر در آن مزین به نقش‌ونگارهای بدیع و زیبایی است و با وجود اینکه در آن زمان کاربرد تزیینات کاشی رواج داشت؛ در این مقبره کوچک‌ترین اثری از رنگ‌آمیزی دیده نمی‌شود. حروف، خطوط و نقوش هندسی سه گنبد نیز با سنگ ساخته شده‌اند. گرچه از تزیینات رنگی در سازه استفاده نشده؛ معمار برای نمایش مهارت خود از آجر و سنگ‌ها بسیار روشن استفاده کرده که متاسفانه بر اثر بی‌توجهی، قسمت‌هایی از این تزیینات و خطوط بسیار زیبا از بین رفته است. در سالهای اخیر بر اثر توجه به حفظ آثار تاریخی، به تعمیر آن اقدام شده و قسمت‌های آسیب‌دیده سنگ‌های نما و … به سبک اصلی مرمت شده است. علت نامگذاری سه گنبدمنبع عکس: گوگل مپ (عکاس: Pirouz Ghalavand) در بالای دخمه و اتاق مقبره اثر دو گنبد بیشتر نمایان نیست. آیا باید فرض کرد به‌جای سقف مخروطی شکل که در آذربایجان در عهد سلجوقیان بر این قبیل بناها قرار می‌دادند، گنبد سومی نیز وجود داشته است؟ علی‌رغم اصطلاح عامه که آن را سه گنبد خوانده‌اند، باید گفت سومین گنبد فقط عبارت از سقفی ساده بوده است. به عبارتی دیگر، در داخل این برج دو طاق مجزا از یکدیگر ساخته‌شده است و روی گنبد اصلی، گنبد کوچک‌تری احداث کرده‌اند و ازاین‌رو به‌عنوان سه گنبد شناخته میشود. بعضی در وجه تسمیه آن به سه گنبد گفته‌اند که دو بنای دیگر در مجاورت ده چهریق در نزدیکی سلماس وجود داشته است که مجموع این سه بنا را سه گنبد می‌خواندند. نکات بازدید از سه گنبدسنگ‌های تاریخی در محوطه سه گنبد؛ منبع عکس: گوگل مپ (عکاس: امید رسام) بازدید از سه گنبد مستلزم پرداخت هزینه ورودی است. در محوطه این برج تاریخی، موزه‌ای از سنگ‌های تاریخی نیز وجود دارد. پرسش‌های متداولسه گنبد ارومیه کجاست؟ سه‌گنبد نام برجی در جنوب شرقی شهر ارومیه در استان آذربایجان غربی است که در خیابان جانبازان (استاد برزگر) قرار دارد. آیا سه گنبد در فهرست آثار ملی ایران قرار دارد؟ بله. این اثر در تاریخ ۱۵ آذر ۱۳۱۴ هجری شمسی با شماره ثبت ۲۴۲ به‌عنوان یکی از آثار ملی به ثبت رسید. قدمت بنای سه گنبد به چه زمانی می‌رسد؟ با توجه به کتیبه سردر ورودی برج، این بنا مربوط به دوره سلجوقیان است. مهم‌ترین ویژگی سه گنبد چیست؟ مهم‌ترین ویژگی سه گنبد را شاید بتوان تزیینات سنگی و فقدان رنگ‌آمیزی دانست. نویسنده: پریسا همایونی / بازنویسی: صدیقه شجاعی |
2,788 | 2,896 | ارومیه | ساختمان شهرداری ارومیه | ایران، استان آذربایجان غربی، ارومیه، میدان انقلاب | ساختمان شهرداری ارومیه یکی از زیباترین نقاط دیدنی ارومیه است که بیش از ۹۰ سال قدمت دارد. این ساختمان که مربوط به دوره پهلوی اول است، در تاریخ ۲۲ تیر ۱۳۷۹ هجری شمسی با شماره ثبت ۲۷۶۲ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید. ساختمان شهرداری درمیدان ایالت (انقلاب) شهر ارومیه قرار دارد و در کنار دو سازه تاریخی دیگر نگاه گردشگران را به خود خیره می‌کند. هرآنچه باید درباره ساختمان شهرداری ارومیه بدانید: ساختمان شهرداری ارومیه کجاست؟ معرفی ساختمان شهرداری ارومیهتاریخچه ساختمان شهرداری ارومیهطراحی ساختمان شهرداری ارومیهبخش‌های مختلف ساختمان شهرداری ارومیهمصالح ساختمان شهرداری ارومیهنکات بازدید از ساختمان شهرداری ارومیهساختمان شهرداری ارومیه کجاست؟ عمارت شهرداری ارومیه در میدان ایالت (میدان انقلاب) شهر ارومیه واقع‌شده است. آدرس: استان آذربایجان غربی، ارومیه، میدان ایالت (میدان انقلاب) (نمایش روی نقشه) معرفی ساختمان شهرداری ارومیهمنبع عکس: گوگل مپ (عکاس: علی نظری) هنگامی‌که وارد میدان انقلاب ارومیه میشوید، سه بنای مهم قدیمی شامل شهرداری، شهربانی، ستاد لشگر ۶۴ و همچنین ساختمان جدیدتر دادگستری نظر شما را جلب می‌کنند که هر عکاس صاحب ذوقی دوست دارد آنها را در قاب دوربین خود به تصویر بکشد. در این میان، ساختمان قدیمی شهرداری ارومیه همچون نگینی در این قاب می‌درخشد. این بنا که یکی از سازه‌های شاخص در میانجاهای دیدنی ارومیهمحسوب میشود، نخستین بنای بلدیه یا همان شهرداری ارومیه است و تا قبل از آن ساختمانی با این نام در این شهر وجود نداشت. با ساخت بنای بلدیه، حسین خان جهانگیری که به بیگلربیگی نیز شهره بود، به‌عنوان نخستین شهردار این شهر منصوب شد. تاریخچه ساختمان شهرداری ارومیهمنبع عکس: ویکی مدیا (عکاس: Anna Freud) بنای شهرداری ارومیه به دستور رضا شاه پهلوی در سال ۱۳۰۷ هجری شمسی ساخته شد و این امر توسط ملا اوستا یکی از زبردست‌ترین معماران آن زمان عملیاتی شد. از جمله رویداد‌های مهمی که در کنار این بنا رخ‌داده است، می‌توان به بمباران پادگان توسط ارتش روسیه در سال ۱۳۲۰ هجری شمسی اشاره کرد که طی آن، بخشی از نمای جنوبی بنا تخریب شد. پس از این حادثه، افرادی همچون اوستا مهبور و یک استاد کار ارمنی بر بازسازی این بنای ارزشمند همت گماردند. از بدو تاسیس ساختمان شهرداری، بالکن آن رابط اصلی مقامات کشوری و لشکری با مردم بوده است. به‌طوری که در اوایل انقلاب این میدان نقطه مشترک پایانی بیشتر راه‌پیمایی‌ها بود و عمده سخنرانی‌ها نیز در حضور خیل عظیم جمعیت از بالکن این بنا انجام می‌شد. طراحی ساختمان شهرداری ارومیهمنبع عکس: ویکی مدیا (عکاس: Diazinon bm) طراحی ساختمان شهرداری ارومیه توسط معماران آلمانی صورت گرفت. آنها تصمیم گرفتند در طراحی بنا از عقابی با بال‌های گشوده الهام بگیرند که آن زمان نماد آلمان بود. در پیروی از این اصل طراح مجبور به رعایت تقارن نسبت به محور عرض شده و نیز قسمت‌هایی از پلان را با زاویه ۴۵ درجه طراحی کرده است. از آنجا که در آن زمان ساختمان بلدیه تبریز ساخته‌شده بود، طراحی ساختمان بلدیه ارومیه شبیه به آن انجام شد. در طراحی این بنا یک سری اصول فنی ظریف در نظر گرفته‌شده است. به‌طور نمونه ارتفاع کف پنجرهها، به‌جز پنجرههای پاگرد راه‌پله، از کف زمین ۸۵ سانتی‌متر هستند که این باعث میشود هر فردی هنگام نشستن روی صندلی به‌راحتی بتواند به تماشای محیط بیرون بپردازد. پنجرههای راه‌پله دارای ارتفاع ۳۰ سانتی‌متر از کف هستند و به این دلیل اینکه پاگرد نیم طبقه از طبقه اول بالاتر است، این کار در نمای شمالی باعث ایجاد ریتم منظم در طراحی بنا و نمای بیرونی چشم‌نواز و منظم شده است. در نمونه‌ای دیگر می‌توان به پخ‌بودن جرز پنجرهها از داخل به خارج اشاره کرد که با توجه به آب‌وهوای سرد شهر احتمالا طراح برای هدایت بیشتر نور خورشید این ریزه‌کاری هوشمندانه را انجام داده است. همچنین با استفاده از خطوط برجسته افقی که به ایجاد سایه روشن‌های چشم‌نواز می‌انجامد و همچنین دو نوع قاب مختلف برای پنجرههای طبقه همکف و اول، سعی بر این شده است تا این دو طبقه از نظر بصری از یکدیگر تفکیک شوند که با کمی دقت در نمای بیرونی متوجه این دو عامل خواهید شد. ایده دیگری که در طراحی بنا وجود دارد، استفاده از برجستگی‌های عمودی و اریب در طرفین ورودی است تا به موجب آن از یکنواختی سطح خارجی بنا کاسته شود و ابهت بیشتری به آن ببخشد. در قسمت بالای ساختمان نیز کتیبه‌ای وجود دارد که هم‌اکنون نشان شهرداری ارومیه روی آن حک‌شده است. این ساختمان در میانجاهای دیدنی استان آذربایجان غربیجای گرفته است و با معماری متفاوت و چشم‌نواز خود نگاه هر بیننده‌ای را به خود خیره می‌کند. بخش‌های مختلف ساختمان شهرداری ارومیهمنبع عکس: گوگل مپ (عکاس: Mahila H) ساختمان شهرداری از طبقه همکف، اول و زیرزمین تشکیل‌شده است که سرسرا و فضاهای اداری در طبقه همکف، سالن اجتماعات و فضاهای اداری در طبقه اول و موتورخانه در زیرزمین قرار دارند. طبقه‌های همکف و اول توسط دو ردیف پله دو طرفه عریض به یکدیگر مرتبط می‌شوند. این بنا دارای یک ورودی اصلی از جبهه شمال شرق و سه ورودی فرعی از جبهه جنوب شرق است. مصالح ساختمان شهرداری ارومیهدر ساخت بناهای پهلوی از ترکیب مواد و مصالح مختلف استفاده‌شده است که شامل آجر، سنگ، پنجرهها و درهای چوبی و غیره میشود. استفاده از مصالح در بنای شهرداری متمایل به شیوه سنتی است و از سنگ، آجر، خشت، چوب و فلز تشکیل میشود که دارای جنبه سازه‌ای و تزیینی هستند. دیوارهامنبع عکس: ویکی مدیا (عکاس: mohammadreza foroutan) دیوارها از سمت داخل ساختمان تا عمق حداقل ۳۰ سانتی‌متر از خشت و بدنه خارجی دیوارها در طبقه همکف تا عمق ۴۰ سانتی‌متر از سنگ هستند و بعد از آن دیوار خشتی وجود دارد. در دیوارچینی‌ها در فواصلی که پنجرهها نزدیک به یکدیگر قرار گرفته‌اند، معمار برای اینکه بتواند لغاز کنار پنجرهها را درآورد، به‌جای سنگ لاشه از آجر استفاده کرده است. به‌کارگیری سنگ در طبقه همکف و زیرزمین نیز مشاهده میشود و در طبقه اول بخش‌های بیرونی دیوارهای خارجی از آجر است. اندازه دیوارهای باربر ۹۰ سانتی‌متر و دیوارهای جداکننده ۳۰ سانتی‌متر است و همگی آنها از آجر ساخته شده‌اند. ایستایی ساختمان به‌طور کلی برعهده دیوارهای باربر، تیر چوبی و خرپا است. نمای ساختماننمای خارجی دیوارها در دو طبقه دارای اندود سیمان سفید بود که در سال ۱۳۸۷ هجری شمسی توسط سازمان میراث فرهنگی برداشته شد و قسمت آجرکاری زیر این پوشش مورد مرمت قرار گرفت که نمای فعلی آن آجری است. سقفمنبع عکس: ویکی مدیا (عکاس: Anna Freud) مصالح سقف به‌طور کلی تیر چوبی، آجر و تخته به‌صورت توفال است. نحوه ایستایی سقف در طبقه همکف به این ترتیب است که وزن سقف توسط تیرهای چوبی به دیوارهای حمال و سپس پی‌ها منتقل میشود. در طبقه اول نیز به‌جز سقف سالن اجتماعات، سقف بقیه فضاها به همین ترتیب ساخته شده‌اند. سقف سالن به‌خاطر ابعاد بزرگ و قابل‌توجهی که دارد، دارای ساختار خاصی است و ایستایی آن توسط خرپای چوبی محقق میشود. ملاتتنها ملات مورد استفاده در ساخت این بنا شفته آهک است. برای تهیه ملات، حوضچه‌ای احداث می‌کردند، آهک را در آن می‌ریختند و با آب پر می‌کردند. بعد از چند ساعت مواد ناخالص و سنگ‌ریزه‌های آن ته‌نشین می‌شد. حالا قسمت رویی آن را برمی‌داشتند و با مخلوط خاک، ملات خاک آهک تهیه می‌کردند. نکات بازدید از ساختمان شهرداری ارومیههمان طور که ذکر شد، ساختمان شهرداری هم‌اکنون به‌عنوان محلی اداری به کار میرود و امکان بازدید از داخل آن مانند سایر جاذبه‌های شهر وجود ندارد. بسیاری از گردشگران در سفر به ارومیه از این سازه دیدن می‌کنند؛ به‌خصوص که در کنار دو سازه قدیمی دیگر در میدان انقلاب شهر خودنمایی می‌کند. نمای بیرونی ساختمان شهرداری در طول شب نورپردازی زیبایی دارد و از همین رو برخی از گردشگران بعد از تاریکی هوا به این بخش از شهر سر می‌زنند. پرسش‌های متداولساختمان شهرداری ارومیه کجاست؟ عمارت شهرداری ارومیه در استان آذربایجان غربی، شهر ارومیه، میدان ایالت (میدان انقلاب) واقع‌شده است. قدمت ساختمان شهرداری ارومیه به چه زمانی می‌رسد؟ بنای شهرداری ارومیه به دستور رضا شاه پهلوی در سال ۱۳۰۷ هجری شمسی ساخته شد. آیا ساختمان شهرداری ارومیه در فهرست آثار ملی ایران قرار دارد؟ بله. ساختمان شهرداری ارومیه در تاریخ ۲۲ تیر ۱۳۷۹ هجری شمسی با شماره ثبت ۲۷۶۲ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید. ساختمان شهرداری ارومیه از چه بخش‌هایی تشکیل‌شده است؟ ساختمان شهرداری از طبقه همکف، اول و زیرزمین تشکیل‌شده است که سرسرا و فضاهای اداری در طبقه همکف، سالن اجتماعات و فضاهای اداری در طبقه اول و موتورخانه در زیرزمین قرار دارند. نویسنده: پویا جوانمرد / بازنویسی: صدیقه شجاعی |
2,789 | 2,897 | ارومیه | موزه ارومیه | ایران، استان آذربایجان غربی، ارومیه، خیابان شهید بهشتی، روبروی بانک تجارت | موزه ارومیه از دو بخش باستان‌شناسی و مردم‌شناسی تشکیل‌شده است که در آن آثاری از دوران‌های مختلف تاریخ این سرزمین، به‌خصوص اشیای مربوط به دوران‌های ماقبل تاریخ نگهداری میشود. همچنین لباس‌های محلی، زری‌دوزی، مخمل‌های قلاب‌دوزی، کتاب‌های خطی، کارهای ظریف مینیاتوری و غیره در موزه به نمایش گذاشته شده‌اند. یکی از مهم‌ترین آثار این مجموعه سنگ‌نوشته کله‌شین نام دارد که با نام‌های کتیبه کله‌شین و کتیبه کیله‌شین نیز شناخته میشود. این سنگ‌نوشته در گذشته در مرز بین ایران و عراق، در وسط گردنه کوهی که شهرستان اشنویه را از شهر رواندوز عراق جدا می‌کند، نصب‌شده بود. این کتیبه سنگی در هر چهار طرف دارای نوشته است و به دو زبان اورارتویی و آشوری و با خط میخی مطالبی روی آن حک‌شده است. این موزه یکی از بهترین مقاصد وجاذبه‌های گردشگری ارومیهبرای علاقمندان به شمار میرود و در تمام طول سال، میزبان گردشگران و بازدیدکنندگان است. |
2,790 | 2,898 | ارومیه | مسجد سردار | ایران، استان آذربایجان غربی، ارومیه، خیابان امام خمینی ارومیه، امتداد راسته غلام خان | مسجد سردار در خیابان امام شهرستان ارومیه و در امتداد بافت قدیمی شهر قرار دارد و از آثار به‌جای مانده از دوره قاجار است. این مسجد که جزوجاهای دیدنی ارومیهمحسوب میشود، توسط عبدالصمد خان احداث و سال‌ها بعد روی آن ساعتی نصب شد که به همین دلیل محلی‌ها آن را به نام مسجد ساعتلو یا مسجد ساعت نیز می‌شناسند. هرآنچه باید درباره مسجد سردار ارومیه بدانید: مسجد سردار کجاست؟ معرفی مسجد سردارمعماری مسجد سردارنکات بازدید از مسجد سردارمسجد سردار کجاست؟ منبع عکس: گوگل مپ (عکاس: مهیلا حسینی) مسجد سردار ارومیه در خیابان امام خمینی (ره) و امتداد راسته غلام خان واقع‌شده است و در میانجاهای دیدنی استان آذربایجان غربیقرار دارد. آدرس: استان آذربایجان غربی، ارومیه، خیابان امام خمینی (ره)، راسته غلام خان (نمایش روی نقشه) معرفی مسجد سردارمنبع عکس: گوگل مپ (عکاس: Msadegh Sansari) مسجد سردار توسط عبدالصمد خان، جد اعظم عظیم السلطنه سردار در دوره قاجار ساخته‌شده است. سردار در سال ۱۳۳۰ هجری قمری آن را مرمت و در سال ۱۳۳۱ هجری قمری نیز ساعت بزرگی بالای سردر آن نصب کرد. به همین خاطر این بنا به مسجد ساعت یا ساعتلو نیز معروف است. معماری مسجد سردارمنبع عکس: ویکی مدیا (عکاس: مهدی رهنورد) مسجد سردار از دو بخش شبستان بزرگ و شبستان کوچک تشکیل‌شده است که از یکدیگر مجزا هستند. همه مصالح به کار رفته در مسجد، از دیوارهای اطراف تا قسمت‌های طاق و پوشش سقف به‌غیر از ۱۲ ستون شبستان، آجرهایی در ابعاد ۵ * ۲۲ * ۲۰ سانتی‌متر دارند که با ملات گچ و خاک کار شده‌اند. شبستان بزرگشبستان بزرگ مستطیلی شکل و به طول ۲۲ متر و عرض ۱۸ متر است که بخش اصلی و مهم مسجد را تشکیل می‌دهد. ۱۲ ستون سنگی هشت‌ضلعی در گوشه جنوب شرقی شبستان وجود دارد که از حالت مستطیلی خارج شده‌اند. سرستون‌های آنها به سبک مقرنس تراش‌کاری شده و باعث زیبایی هرچه بیشتر مسجد شده است. قسمت پایین دیوارهای شبستان بزرگ مانند ازاره اکثر مساجد قدیمی تا ارتفاع یک متر کاشیکاری شده است که این کاشی‌ها سبز رنگ و در ابعاد ۲۰ در ۲۰ هستند. کاشی‌های هفت رنگ شامل نقش‌های گل و بوته با رنگ‌های زرد و صورتی، آبی، سبز و سفید می‌شوند که دورتادور مسجد به چشم می‌خورند؛ ولی بقیه قسمت‌های دیوار در چهار طرف تزیینی ندارد. طاق‌های سقف شبستان به رنگ سبز هستند و فضاهای داخلی سقف به‌تازگی مجددا سفیدکاری شده‌اند. منبع عکس: گوگل مپ (عکاس: S S، Msadegh Sansari)، ویکی مدیا (عکاس: علیرضا تاج‌فر) دو ضلع شمالی و جنوبی بنا نور شبستان را تامین می‌کنند. تیغه باریکی، طاق را به دو بخش مساوی تقسیم کرده که در هر بخش پنجره‌ای نصب‌شده است. پنجرههای شبستان قبلا از چوب ساخته‌شده بود و بالای آنها نورگیرهای کوچکی قرار داشت؛ اما بعدها پنجرههای آهنی جایگزین آنها شد که در نتیجه نورگیرها بسته شدند. طاق‌های ضلع جنوبی نیز دارای نورگیرهای کوچک دایره‌ای شکل هستند. شبستان کوچکشبستان کوچک در انتهای شبستان بزرگ ساخته‌شده و با یک ورودی به داخل شبستان اصلی متصل شده است. این بخش به شبستان بزرگ شباهت دارد؛ ولی فاقد تزیین است. در ضلع جنوب شبستان، محراب آجری ساده‌ای وجود دارد. در انتهای شبستان (قسمت غربی) که متصل به شبستان کوچک است، با تخته‌کوبی، حدود یک فرش‌انداز را به‌صورت بالکن چوبی جهت استفاده بانوان درآورد‌ه‌اند که بیشتر قسمت‌های آن مزین به نقاشی و نوشته است. در سالهای اخیر ضمن دستکاری دیگر قسمت‌های مسجد، روی ستونها و سرستون‌ها را با رنگ روغن نقاشی کرده‌اند که خوشبختانه هیچ‌گونه آسیبی به آنها وارد نشده است. نکات بازدید از مسجد سردارمنبع عکس: ویکی مدیا (عکاس: آرمین جوادی) مسجد سردار امروزه نیز محل برگزاری نماز است و در این ساعات می‌توانید از آن دیدن کنید. برای بازدید از مسجد باید پوشش مناسب داشته باشید. این مسجد ۴۰۰ تا ۵۰۰ متر با مسجد جامع ارومیه فاصله دارد و از همین رو می‌توانید بازدیدی از آن نیز داشته باشید. پرسش‌های متداولمسجد سردار کجاست؟ مسجد سردار ارومیه در خیابان امام خمینی (ره) و امتداد راسته غلام خان واقع‌شده است. مسجد سردار را چه کسی ساخت؟ مسجد سردار توسط عبدالصمد خان، جد اعظم عظیم السلطنه سردار ساخته‌شده است. مسجد سردار از چه بخش‌هایی تشکیل‌شده است؟ مسجد سردار از دو بخش شبستان بزرگ و شبستان کوچک تشکیل‌شده است که از یکدیگر مجزا هستند. نام دیگر مسجد سردار چیست؟ در سال ۱۳۳۱ هجری قمری ساعت بزرگی بالای سردر مسجد نصب شد و به همین خاطر این بنا به مسجد ساعت یا ساعتلو نیز معروف است. نویسنده: فرناز رهبران رنجبر / بازنویسی: صدیقه شجاعی |
2,791 | 2,899 | ارومیه | دهکده ساحلی چی چست | ایران، استان آذربایجان غربی، ۱۸ کیلومتری شهر ارومیه، مسیر جاده دریاچه ارومیه، نزدیکی بندر گلمانخانه | دهکده ساحلی چی چستدر فاصله ۱۸ کیلومتری شهر ارومیه، در مسیر جادهدریاچه ارومیهو در نزدیکیبندر گلمانخانه قرار دارد و با برخورداری از امکانات رفاهی و تفریحی متعدد، از جامع‌ترین مقاصد تفریحی وجاذبه‌های گردشگری ارومیهاست. این مجموعه دارای هتل سه ستاره، محوطه بازی کودکان، میزهای پینگ‌پنگ، اتاق‌های نمک‌درمانی، سایت پرواز، پیست رالی اتومبیل، کارتینگ اتومبیل‌رانی و … است. همچنین برای سرگرمی‌هایی مانند فوتبال‌دستی، آیس هاکی، بیلیارد و … امکانات لازم در نظر گرفته‌شده است. |
2,792 | 2,900 | ارومیه | بازار تاناکورای ارومیه | ایران، استان آذربایجان غربی، ارومیه، ابتدای جاده ارومیه به اشنویه | بازار تاناکورای ارومیه از مقاصد خرید وجاذبه‌های گردشگری ارومیهدر خیابان بالانج (ابتدای جاده ارومیه- اشنویه) است و بزرگ‌ترین بازار پوشاک دست دوم خارجی کشور به شمار می‌آید. در این بازار اجناسی مانند لباس، کیف و کفش، عروسک، عینک و … به فروش می‌رسد. به دلیل پایین بودن قیمت‌ها نسبت به مراکز فروش محصولات دست اول، کیفیت مناسب و تنوع اجناس، افراد زیادی برای خرید به این بازار می‌آیند. عکس‌ها از ایسنا |
2,793 | 2,901 | ارومیه | بازارچه مرزی سرو | آذربایجان غربی، شهرستان ارومیه، ۵۵ کیلومتری شهر ارومیه، سرو | بازارچه مرزی سرو ازجاهای دیدنی استان آذربایجان غربیدر فاصله ۵۵ کیلومتری ارومیه، در شهر سرو است و از چندین مجتمع تجاری و مغازه‌های پراکنده زیادی تشکیل‌شده است که اجناس آن مستقیما از کشور ترکیه وارد می‌شوند. عمده محصولاتی که در بازارچه مرزی سرو به فروش می‌رسد پوشاک ترک، کیف و کفش است. محصولات آرایشی بهداشتی نیز با مارک‌های معروف ترکیه و کشورهای دیگر در این بازارچه به‌صورت مستقیم عرضه میشود. پارک سیران که در فاصله چند صد متری این بازارچه قرار دارد، محل مناسبی برای استراحت مسافران است. عکس سوم از پرتال شهری اورمیه |
2,794 | 2,902 | ارومیه | دره قاسملو (دره شهدا) | ایران، استان آذربایجان غربی، ۳۵ کیلومتری جنوب غربی ارومیه | دره قاسملو که با نام‌های دره شهدا و خان دره سی نیز شناخته میشود، در فاصله ۳۵ کیلومتری جنوب غربی ارومیه قرار دارد و در محور جاده ارومیه‑اشنویه واقع‌شده است. این دره با چشم‌اندازهای طبیعی و محیط بکر و دست‌نخورده، از مقاصد طبیعت‌گردی وجاذبه‌های گردشگری ارومیهاست. رودی در میان دره جریان دارد که به صفا و طراوت آن افزوده است. همچنین با پیشروی در طول دره، می‌توان از چشمه‌ای زلال و آبشاری با ۱۵ متر ارتفاع دیدن کرد. بهترین زمان بازدید فصول بهار و تابستان هستند. در ورودی دره پارکینگ وجود دارد. در نظر داشته باشید که در طول مسیر دره، سرویس بهداشتی در نظر گرفته نشده است. عکس کاور از میلادی طاهریعکس‌های دوم و سوم از علی آقایاری |
2,795 | 2,903 | ارومیه | پارک جنگلی شیخ تپه | ایران، استان آذربایجان غربی، ارومیه، جنوب شرقی ارومیه، بلوار نبوت | پارک جنگلی شیخ تپه در جنوبی شرقی ارومیه و در نزدیکی تپه باستانی شیخ تپه قرار دارد و با وسعت ۴۴ هکتار، پوشیده از درختان کاج و سرو است. با توجه به موقعیت قرارگیری، این پارک به شهر اشراف دارد و از آن می‌توان چشم‌اندازی پانوراما از ارومیه را مشاهده کرد. با برخورداری از امکانات رفاهی و تفریحی نظیر شهربازی کوچک، رستوران، فست فود و کافه، این پارک یکی ازجاذبه‌های گردشگری ارومیهبه شمار میرود. |
2,796 | 2,904 | ارومیه | آبشار سولک | ایران، استان آذربایجان غربی، شهرستان ارومیه، روستای سلوک | آبشار سولک که با نام‌های آبشار سولوک و آبشار سولیک نیز شناخته میشود، ازدیدنیهای ارومیهدر روستای سولک، در فاصله ۳۲ کیلومتری غرب آن است و در تپه‌های سرسبز دامنه‌های کوه دره‌وش، در دره هفت کانی یا هفت چشمه قرار دارد. با ۷۶ متر ارتفاع، آب این آبشار از ذوب برف کوه‌های سلوک تامین میشود. کوه‌های سلوک با قللی برف‌پوش، از ارتفاعات رشته‌کوه زاگرس هستند که در تابستان‌ها نیز می‌توان پوشش برف را روی آنها مشاهده کرد. برای دسترسی به آبشار اصلی باید حدود یک ساعت از آبشار اولیه کوهپیمایی کنید. عکس کاور از سایت ارومیه من |
2,797 | 2,905 | ارومیه | خانه انصاری | ایران، استان آذربایجان غربی، ارومیه، میدان امام حسین (گل اوستی)، خیابان مدنی ۲، کوچه انصاری | خانه انصاری ارومیه از خانههای تاریخی وجاهای دیدنی ارومیهاست که قدمت آن به دوره قاجار می‌رسد. این خانه زیبا در میدان امام حسین (ع) در ارومیه قرار دارد. خانه انصاری که هم‌اکنون در تملک و اختیار اداره کل آموزش‌وپرورش آذربایجان غربی است، در ۲۵ اسفند ماه سال ۱۳۷۵ هجری شمسی با شماره سند ۱۸۵۱ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید. هرآنچه باید درباره خانه انصاری بدانید: خانه انصاری کجاست؟ معرفی خانه انصاریعلت نامگذاری خانه انصاریمعماری خانه انصاریتزیینات خانه انصارینکات بازدید از خانه انصاریخانه انصاری کجاست؟ خانه انصاری از خانههای قدیمی وجاهای دیدنی استان آذربایجان غربیاست که در میدان امام حسین (ع) (میدان گول اوستی)، امتداد خیابان مدنی دو، کوچه انصاری قرار دارد. آدرس: استان آذربایجان غربی، میدان امام حسین (ع)، خیابان مدنی دو، کوچه انصاری (نمایش روی نقشه) معرفی خانه انصاریمنبع عکس: گوگل مپ (عکاس: امیر نگینی) فارغ از هیاهوی شهر در انتهای کوچه‌ای در محله گول اوستی ارومیه با دری چوبی روبه‌رو میشوید که شما را به عمق تاریخ می‌برد. در چوبی را که باز کنید، وارد حیاط نسبتا بزرگ چهار گوشی میشوید که بنای انصاری از لابه‌لای درختان خودنمایی می‌کند. با توجه به‌شکل بنا و کتیبه‌های موجود در حاشیه کاشی‌های تزیینی می‌توان نتیجه گرفت که این خانه در اواخر دوره قاجاریه ساخته‌شده است. خانه انصاری در ۲۵ اسفند ماه سال ۱۳۷۵ هجری شمسی با شماره سند ۱۸۵۱ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید. این خانه در سال ۱۳۸۳ هجری شمسی مورد مرمت قرار گرفت و اکنون در اختیار آموزش‌وپرورش ناحیه دو ارومیه قرار دارد. این مکان کانون فرهنگی-تربیتی است و جوانان و نوجوانان در آن فعالیت فرهنگی دارند. علت نامگذاری خانه انصاریمنبع عکس: گوگل مپ (عکاس: امیر نگینی) خانه انصاری به بابک جعفری تعلق داشت که بعدها بدرالملوک، دختر ایشان و همسر سیف‌الله‌خان انصاری این بنا را به ارث برد. نامگذاری این خانه به «انصاری» نیز به همین علت است. معماری خانه انصاریخانه انصاری دو طبقه دارد که به‌شکل چهارگوش و رو به شمال ساخته‌شده است و در وسط حیاط و باغی بزرگ قرار دارد. ورودی‌های ساختمان در جبهه شمال شرقی و شمال غربی هستند که به‌وسیله راه‌پله‌های دو طرفه سنگی و طاق‌های هلالی آجری ساخته شده‌اند. از طریق این ورودی‌ها می‌توان به طبقه همکف، طبقه اول و اتاق‌های دوضلع شرقی و غربی، حیاط، باغ و واحد ساختمانی دیگر در جناح غربی دسترسی پیدا کرد. منبع عکس: سایت iranhotelonline. com (عکاس: ناشناس) طبقه همکف تا ارتفاع حدود دو متری از سنگ‌های تراش‌خورده و طبقه اول از آجر ساخته‌شده است. این طبقه یک پذیرایی بزرگ و دو اتاق کوچک و یک راهرو در طرفین به‌طور قرینه دارد. ساختمان دیگری در جبهه غربی خانه وجود دارد که از سنگ و آجر و چینه ساخته‌شده است و به‌وسیله این ساختمان می‌توان به همه بخش‌های قبلی رفت‌وآمد کرد. این ساختمان دارای حیاط، اتاق‌های تودرتو و زیرزمین است. باغ انگوری در جبهه جنوبی و اندرونی خانه قرار دارد که با دیوار خشتی و پایه‌های آجری حصاربندی شده است. در داخل حیاط باغچه‌هایی زیبا با درختان، گل‌کاری‌ها و چمن‌کاری‌های جذاب به چشم میخورد که طراوت خاصی ایجاد کرده‌اند. قدم‌زدن در مسیر بین این باغچه‌ها و تماشای نمای بیرونی خانه شما را به زمان‌های دور می‌برد. سنگ و آجر، خشت و چینه، سقف پوشش چوبی و اندود گچ و تخته‌پوش از مصالحی هستند که در ساخت این خانه تاریخی مورد استفاده قرار گرفته‌اند. همچنین پشت‌بام خانه را با کمی کاه و گل عایق‌کاری کرده‌اند. تزیینات خانه انصاریمنبع عکس: سایت iranhotelonline. com (عکاس: ناشناس) تزیینات خانه انصاری به‌طور کلی به دو دسته تقسیم میشود: جبهه خارجی ساختمان و حیاط. نمای بیرونی شامل ازاره سنگ‌نما و آجرکاری ساده فیروزهای در حواشی پنجرهها و کاشی‌های دارای کتیبه است. درون ساختمان نیز با در و پنجرهها و شیشههای رنگی به‌صورت ساده آذین یافته است. پنجرههای بزرگ که دورتادور آن با کاشی‌های فیروزهای تزیین شده است، با تابش نور خورشید به شیشههای رنگی، گوشه‌ای از عشق و زیبایی و صفای دوران گذشته را متجلی می‌کنند. مرمت خانه انصاریمنبع عکس: سایت iranhotelonline. com (عکاس: ناشناس) بخش‌هایی از خانه که مربوط به بخش سرایداری بود، به‌دلیل کوتاهی در نگهداری و بی‌توجهی به‌صورت مخروبه درآمده است. در پی یک آتش‌سوزی نیز به بخش‌هایی از خانه صدمه وارد شد. مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی آذربایجان‌غربی در سال ۱۳۹۹ هجری شمسی عنوان کرد که با همکاری و تامین اعتبار از سوی اداره کل آموزش و پروش استان درصدد هستند تا اقداماتی برای مرمت خانه انجام دهید. این اقدامات شامل اصلاح سیستم لوله‌کشی گاز، دوده‌زدایی زیرزمین، جداره‌سازی نمای مشرف به حیاط پشتی، سفیدکاری زیرزمین، اجرای ناودانی برای کل مجموعه، تهیه و نصب پنجره چوبی دست‌ساز مطابق نمونه موجود برای پنجرههای آسیب‌دیده و محوطه‌سازی حیاط پشتی با مصالح کوهی می‌شوند. نکات بازدید از خانه انصاریمنبع عکس: سایت iranhotelonline. com (عکاس: ناشناس) اگر به تاریخ و فرهنگ این مرزوبوم علاقه دارید، بازدید از این بنای زیبا را در برنامه خود بگنجانید. در حال حاضر بازدید از این بنای تاریخی همه‌روزه از شنبه تا پنجشنبه از ساعت ۹ تا ۱۳ امکان‌پذیر است. پس از بازدید از خانه انصاری می‌توانید با ورود به خیابان امام به مراکز خرید شهر نظیر بازار تاریخی ارومیه، مجتمع بزرگ تجاری کیف و کفش رضا، پاساژ انصاری و مجتمع تجاری طوبی سر بزنید. پرسش‌های متداولخانه انصاری کجاست؟ خانه انصاری از جاهای دیدنی استان آذربایجان غربی است که در میدان امام حسین (ع) (میدان گول اوستی)، امتداد خیابان مدنی دو، کوچه انصاری قرار دارد. آیا خانه انصاری جزو میراث ملی ایران است؟ بله. خانه انصاری در ۲۵ اسفند ماه سال ۱۳۷۵ هجری شمسی با شماره سند ۱۸۵۱ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید. علت نامگذاری خانه انصاری چه بود؟ خانه انصاری به بابک جعفری تعلق داشت که بعدها بدرالملوک، دختر ایشان و همسر سیف‌الله‌خان انصاری این بنا را به ارث برد. نامگذاری این خانه به «انصاری» نیز به همین علت است. قدمت خانه انصاری به چه دوره‌ای می‌رسد؟ خانه انصاری در اواخر دوره قاجار ساخته شد. نویسنده: فرناز رهبران رنجبر / بازنویسی: صدیقه شجاعی |
2,798 | 2,906 | ارومیه | غار تمتمه | ایران، استان آذربایجان غربی، ۲۰ کیلومتری جاده ارومیه، سرو، روستای تمتمان | غار تمتمه که با نام غار تمتمان نیز شناخته میشود، در کوهی به همین نام، در ۱۸ کیلومتری جنوب غربی شهر ارومیه قرار دارد و از مقاصد گردشگری ومکان‌های دیدنی ارومیهبه شمار می‌آید. طبق بررسی‌های صورت گرفته، آثار مکشوف از این غار قدیمی‌ترین مستندات درباره سکونت انسان در آذربایجان غربی است و قدمت آن را به دوره پارینه سنگی نسبت می‌دهد. غار تمتمه یک اشکوب و دو شاخه دارد و در قسمت انتهایی آن، نشانه‌هایی از دستکاری انسان به‌منظور آماده‌سازی غار برای سکونت دیده میشود. با توجه به اهمیت تاریخی، این غار با شماره ۱۴۲۹۹، در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. |
2,799 | 2,907 | ارومیه | کوه سیر (سیر داغی) | ایران، استان آذربایجان غربی، ۲ کیلومتری جنوب غرب شهر ارومیه | کوه سیر که با نام سیر داغی نیز شناخته میشود، در فاصله دو کیلومتری جنوب غرب ارومیه قرار دارد و به دلیل ویژگیهای مهمی مانند نزدیکی به شهر، شیب مناسب و امنیت، از مقاصد کوهنوردی وجاهای دیدنی ارومیهمحسوب میشود. وجود امکاناتی مانند سرویس‌های بهداشتی و محل‌هایی برای استراحت موقت کوهنوردان و گردشگران موجب شده است تا کوه سیر همه‌روزه، به‌ویژه در روزهای تعطیل میزبان تعداد زیادی از کوهنوردان و طبیعت‌گردان باشد. در مسیر دسترسی به کوه، چندین کافه و رستوران و همچنین پارکینگ قرار گرفته‌اند. عکس‌ها از یوسف عباسی |
2,800 | 2,908 | ارومیه | بازار دوشابچی خانا (بازار شیره فروشان ارومیه) | ایران، استان آذربایجان غربی، ارومیه، میدان ولایت | بازار دوشابچی خانا که با نام بازار شیره‌فروشان نیز شناخته میشود، در میدان ولایت ارومیه واقع‌شده است. این بازار ۸۱ متر طول و ۵ ٫ ۵ متر عرض دارد. با قدمتی که به دوره صفویه بازمیگردد، حدود ۷۰ مغازه در دو سوی بازار واقع شده‌اند. دوشابچی خانا یکی از مشهورترین محله‌های قدیمی شهر ارومیه به شمار می‌آید که از گذشته‌های دور محل تهیه، فرآوری و فروش لوازم مربوطه دوشاب در ارومیه بوده است. با توجه به اهمیت تاریخی، این بازار ازمکان‌های دیدنی ارومیهمحسوب میشود و با شماره ۳۱۳۶۹ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید. عکس‌ها از مهدی رهنورد |
Subsets and Splits
No saved queries yet
Save your SQL queries to embed, download, and access them later. Queries will appear here once saved.