Index
int64 1
5.05k
| Unnamed: 0
int64 2
5.18k
| city
stringclasses 293
values | attraction
stringlengths 3
60
| address
stringlengths 2
189
| article
stringlengths 77
18.1k
|
|---|---|---|---|---|---|
2,901 | 3,009 | ماکو | کلیسای گئورک مقدس | ایران، استان آذربایجان غربی، بین ماکو و قره ضیا الدین، روستای مرگن | کلیسای گئورک مقدس در نزدیکی روستای مرگن، بین ماکو و قره ضیاء‌الدین، در استان آذربایجان غربی قرار دارد و ازجاهای دیدنی ماکوبه شمار می‌آید. این کلیسا در قرن شانزدهم میلادی، با سنگ‌های خوش‌تراش بنا شده است و اطراف آن سنگ صلیب‌هایی حجاری‌شده و قبرستان ارامنه جای گرفته‌اند. بنای کلیسابه سبک بازیلیک مستطیلی است و یک گنبد هشت وجهی دارد. محراب کلیسا با برخورداری از قاب‌بندی‌ها، در سمت شرق کلیسا واقع‌شده است و در دو سمت محراب نیز اطاقک‌های چهارگوشی واقع شده‌اند. |
2,902 | 3,010 | ماکو | چشمه کربلایی نظر بولاغ | ایران، استان آذربایجان غربی، ماکو، روستای رند | چشمه کربلایی نظر بولاغ در دره روستای گردشگری رند، در ۱۵ کیلومتری منطقه آزاد تجاری-صنعتی ماکو، در استان آذربایجان غربی واقع‌شده است و ازجاذبه‌های گردشگری ماکومحسوب می‌شود. این چشمه در بالادست زمینهای زراعی مرحوم کربلایی نظر قرار دارد و به همین خاطر به کربلایی نظر معروف شده است. |
2,903 | 3,011 | ماکو | چشمه گول اویز | ایران، استان آذربایجان غربی، ماکو، روستای رند | چشمه گول اویز که با نام گول اویز بولاغی نیز شناخته می‌شود، ازجاهای دیدنی ماکودر روستای گردشگری رند، در ۱۵ کیلومتری منطقهآزاد تجاری-صنعتی ماکو است ودر بالای کوه بلندی به نام قره میل قرار دارد. گول اویز از جمله چشمه‌های فصلی به شمار می‌رود که جریان آب در آن همیشگی نیست. |
2,904 | 3,012 | ماکو | چشمه جیللی بولاغ | ایران، استان آذربایجان غربی، ماکو، روستای رند | چشمه جیللی بولاغ در روستای گردشگری رند، در ۱۵ کیلومتری منطقه آزاد تجاری-صنعتی ماکو، در استان آذربایجان غربی قرار دارد و ازجاهای دیدنی ماکوبه شمار می‌آید. این چشمه در میان درهای سرسبز واقع‌شده است و در اطراف آن گیاهی می‌روید که در زبان محلی به آن جیل می‌گویند. بر همین اساس، چشمه را جیللی بولاغ نامیده‌اند. |
2,905 | 3,013 | مهاباد | غار سهولان | ایران، استان آذربایجان غربی، ۴۲ کیلومتری جنوب شرقی مهاباد، روستای سهولان | غارها دنیایی اسرارآمیز و پر از شگفتی هستند که همیشه آدمی را برای کشف راز و رمزهایشان فرا می‌خوانند. جهانی که وقتی به سراغشان بروید از دیدن زیبایی پنهانشان حیرت‌زده خواهید شد و تمام تصورهای قبلی که از غارها به‌عنوان مکان‌های مخوف با صداهای عجیب و غریب و خفاش‌ها ترسناک داشتید، از بین خواهد رفت و دیوانه‌وار عاشق این جاذبه‌های طبیعی و بی‌نظیر خواهید شد. در این مقاله همراه کجارو باشید تا یکی از دیدنی‌ترین و تماشایی‌ترین غارهای ایرانی را معرفی کنیم. غاری که بعد از بازدید از آن شیفته‌اش می‌شوید و دل‌تان می‌خواهد نه فقط برای بار دوم بلکه بارها و بارها از آن دیدن کنید. پس با ما در غارنوردی، در غار آبی سهولان همراه باشید. هرآنچه می‌خواهید درباره غار سهولان بدانید: غار سهولان کجاست؟ چرا این غار، سهولان نام دارد؟ سهولان؛ غاری سحرانگیزسهولان چه ویژگی‌هایی دارد؟ ساکنان غار سهولان چه کسانی هستند؟ غار سهولان چگونه کشف شد؟ در سفر به سهولان شب کجا بمانیم؟ چگونه به غار سهولان برویم؟ غار سهولان کجاست؟ منبع عکس: خبرگزاری ایرنا (عکاس: رحیم بایزیدی) اگر تصمیم دارید در اولین فرصت به سفر بروید و مقصد را هم یک بازدید از یک جاذبه طبیعی در نظر گرفته‌اید، کجارو پیشنهاد می‌دهد غار آبی سهولان را در ابتدای فهرست مکان‌های موردنظرتان قرار دهید چون از دیدن آن هرگز پشیمان نخواهید شد؛ اما سهولان در کدام شهر و دیار قرار دارد؟ سهولان یکی از جاذبه‌های بی‌نظیر است که نام و نشان آن را در غرب کشور و در سرزمین آذربایجان باید جستجو کنید و مسیر سفر را برای استان آذربایجان غربی برنامه‌ریزی کنید؛ چراکه این غار ازجاهای دیدنی مهاباداست و در ۴۳ کیلومتری جنوب شرقی این شهر، در محور مهاباد–بوکان قرار دارد. روستای سهولان و دامنه رشته کوه‌های کوتر، سهولان شگفت‌انگیز را در آغوش خود جای داده‌اند. حالا بار و بنه سفر را جمع کنید و برای رویارو شدن با جهانی ناشناخته در اعماق زمین آماده شوید. منبع عکس: خبرگزاری ایرنا (عکاس: رحیم بایزیدی) و خبرگزاری ایرناچرا این غار، سهولان نام دارد؟ منبع عکس: خبرگزاری میزانغار سهولان در مجاورت روستای سهولان قرار دارد که شاید به همین دلیل به این نام خوانده می‌شود و نامی کردی است. در زبان مردمان کرد، این منطقه نیز «سهول» به‌معنای یخ است. علاوه بر این نام، مردمان محلی منطقه به خاطر لانه‌سازی و زندگی کبوترها در این غار به آن «کونه کوتر» یعنی «لانه کبوتر» می‌گویند. کونه کوتر را برای بخش آبی غار و «کونه مالان» را برای بخش قسمت خشکی به کار می‌برند. «مالان» نیز به‌معنای پناهگاه است. سهولان؛ غاری سحرانگیزمنبع عکس: خبرگزاری ایرنا (عکاس: رحیم بایزیدی) غارها جهانی ناشناخته در دل کوه‌ها و درون زمین هستند که در نگاه اول فکر نمی‌کنید چه زیبایی‌های حیرت آوری را در خود جای داده‌اند، اما کافی است پا به درونشان بزارید تا محو تماشای آن‌ها شوید. سهولان نیز یکی از بی‌نظیرترین غارها و دومین غار آبی ایران است که قدمت آن به دوران دوم زمین‌شناسی یعنی کرتاسه می‌رسد و امروزه به‌عنوان یکی ازجاهای دیدنی استان آذربایجان غربیمیزبان گردشگران است. گوشه گوشه این غار آهکی پر از دیدنی‌های چشم‌نواز است. قندیل‌های زیبا و تماشایی که سقف و دیوارهای سهولان را مزین کرده‌اند و اشکال مختلف آهکی نیز که در اثر ریزش آب و ایجاد سائیدگی صخره‌های آهکی به وجود آمده‌اند که عروس دریایی، هشت‌پا، مار ماهی، لاک‌پشت حیوانات دریایی پای فیل، شیر، خوشه انگور از جمله آن‌ها است و البته از بهترین سوژه‌ها برای گرفتن یک عکس ماندگار هستند. اما یکی از هیجان‌انگیزترین تفریح‌ها در این غار، قایق‌سواری در دریاچه‌ها و حوضچه‌ها است که با یک نگاه می‌توانید پی به رازهای درونی‌شان ببرید؛ چراکه دریاچه‌ها مملو از آب‌های زلال و صافی هستند که تا چند متر می‌شود داخل آن‌ها را دید. از این دریاچه به آن دریاچه قایق‌سواری کردن و عبور از دالان‌های سهولان، گوش سپردن به صداهای سحرانگیز، همه و همه خاطرات شما را در بازدید از این مکان رقم می‌زنند. سهولان چه ویژگی‌هایی دارد؟ منبع عکس: خبرگزاری میزانسهولان دارای دو ورودی است که یکی ۱۷۸ و دیگری ۱۰۷ پله دارند و شما از یکی وارد و از دیگری خارج می‌شوید. با طی کردن این پله‌ها، به عمق ۳۰ متری زمین می‌روید که البته با نزدیک شدن به عمق زمین و کف غار، فشار هوا افزایش و اکسیژن هم کم می‌شود و رطوبت هوا به ۷۸ درصد می‌رسد. این غار از دو بخش آبی و خشکی تشکیل‌شده که هم مکانی برای غارپیمایی است و هم با داشتن سه حوضچه یا دریاچه امکان سوار شدن بر قایق و عبور از آن‌ها در محدوده‌های مشخص وجود دارد. عمق متوسط حوضچه‌ها ۱۵ متر و عمیق‌ترین محل آن ۳۱ متر عمق دارد. اختلاف دمای درون و بیرون غار ۱۰ الی ۱۵ درجه است که در فصل تابستان و زمستان بین ۱۰ تا ۱۳ درجه سانتیگراد تغییر می‌کند. رطوبت غار نیز بین ۷۰ تا ۸۰ درصد است که در اثر همین رطوبت زیاد خزه‌های سبز و قهوه‌ای رنگی روی سنگ‌ها و صخره‌های را پوشانده‌اند. سایر اطلاعات در مورد مشخصات این غار منحصربهفرد عبارت‌انداز: مساحت کشف‌شده: حدود دو هکتارطول مسیر آبی کشف‌شده:۳۰۰ مترطول مسیر خشکی کشف‌شده:۳۰۰ متروسعت تالار اصلی:۵۸ متر در ۴۲ مترارتفاع سقف غار:۵۰ مترساکنان غار سهولان چه کسانی هستند؟ منبع عکس: خبرگزاری میزانحالا برویم و ببینیم در این غار چه کسانی زندگی می‌کنند؟ شاید جالب باشد که بدانید ساکنان این غار موجودات عجیب و غریب افسانه‌ای که در فیلم‌ها دیده‌اید و در داستان‌ها شنیده‌اید نیستند؛ بلکه کبوتر، زالو، مارگوس (لجن خوار)، خفاش‌ها و موجودات ریز و کوچک هستند که درآب زندگی می‌کنند. کبوتران چاهی زیادی برای لانه‌سازی و گذران زندگی در سهولان خانه دارند و در جاهای مختلف غار نیز خفاش‌های آشیانه ساخته‌اند. به‌دلیل تاریک بودن و نبود نور، هیچ نوع جلبکی در آب دریاچه سهولان رشد نمی‌کند و تنها جانداران میکروسکوپی وجود دارند. غار سهولان چگونه کشف شد؟ منبع عکس: خبر آنلاینداستان معروف شدن سهولان به سال ۱۸۹۰ میلادی برمی‌گردد؛ در این زمان بود که باستان‌شناسی فرانسوی به نام «ژاک دمرگان» با کمک مردمان محلی و با کلک وارد غار می‌شود و حتی نقشهای از آن تهیه‌کرده است که بعد از گذشت این همه سال اهمیت دارد. ژاک در کتاب خود به نام جغرافیای ایران به این مکان اشاره می‌کند و این در حالی است که در منابع دیگر نامی از آن دیده نمی‌شود. بعد از آن، در زمان جنگ جهانی دوم یک هیئت انگلیسی و در سال ۱۳۷۵ نیز غارشناسان ایرانی مطالعه را ادامه دادند. از دالان اصلی، تالار بزرگ و دهلیز ورودی سفال‌های متعلق دوره‌های اشکانی و ایلخانی یافت شده است. این غار که از سال ۱۳۷۹ میزبان گردشگران است، در فهرست میراث طبیعی و ملی ایران به ثبت رسیده است و جزو مناطق تحت حفاظت سازمان محیط‌زیست قرار دارد. در سفر به سهولان شب کجا بمانیم؟ منبع عکس: خبرگزاری ایرنابعد از غارنوردی در غار سهولان، شب را می‌توانید در اقامتگاه بومگردی «علی یکبار» در روستای سهولان سپری کنید و سفرتان را به این منطقه با دیدن سایر جاذبه‌های گردشگری کامل‌تر کنید. چگونه به غار سهولان برویم؟ منبع عکس: خبرگزاری ایرنااین غار در روستای سهولان و در نزدیکی روستای عیسی کند، در مسیر جاده فرعی (برهان) مهاباد-بوکان قرار گرفته است. با اتومبیل می‌توانید تا نزدیکی غار بروید و تنها مسیر کوتاهی را پیاده‌روی کنید. جالب است بدانید که بر سر راه غار، منطقه‌ای وجود دارد که تابلویی با عنوان جاذبه معکوس در کنار جاده دیده می‌شود؛ در این منطقه، با وجود سرازیری جاده بر اثر کشش کوه، سرعت و شتاب اتومبیل کم می‌شود. منبع عکس: خبرگزاری میزان، خبرگزاری ایرنا (عکاس: رحیم بایزیدی) پرسش‌های متداولغار سهولان کجاست؟ غار سهولان در استان آذربایجان غربی، در ۴۳ کیلومتری جنوب شرقی مهاباد، محور مهاباد–بوکان قرار دارد. چگونه به غار سهولان برویم؟ این غار در روستای سهولان و در نزدیکی روستای عیسی کند، در مسیر جاده فرعی (برهان) مهاباد-بوکان قرار گرفته است. با اتومبیل می‌توانید تا نزدیکی غار بروید و تنها مسیر کوتاهی را پیاده‌روی کنید. وجه تسمیه غار سهولان چیست؟ غار سهولان در مجاورت روستای سهولان قرار دارد که شاید به همین دلیل به این نام خوانده می‌شود و نامی کردی است. در زبان مردمان کرد، این منطقه نیز «سهول» به‌معنای یخ است. در سفر به سهولان شب کجا بمانیم؟ بعد از غارنوردی در غار سهولان، شب را می‌توانید در اقامتگاه بومگردی «علی یکبار» در روستای سهولان سپری کنید. عکس کاور: خبرگزاری میزاننویسنده: اکرم زمانی نور |
2,906 | 3,014 | مهاباد | مسجد جامع سرخ مهاباد | ایران، استان آذربایجان غربی، مهاباد، خیابان امام شافعی | مسجد جامع سرخ مهاباد که در گویش کردی مزگه‌وتی سوور خوانده می‌شود، از یادگارهای دوران حکومت صفویان در مهاباد است و در بافت قدیمی شهر قرار دارد. آجر سرخ، اصلی‌ترین مصالح استفاده‌شده در ساخت این مسجد است و به همین دلیل با نام مسجد سرخ، شهرت دارد. بنای مسجد به لحاظ پی و معماری همانند مسجد جامع تسوج در آذربایجان شرقی است. در شبستان مسجد ۱۰ ستون سنگی به چشم می‌خورد و ۱۸ گنبد آجری نیمکره روی بنا قرار گرفته‌اند. مسجد جامع سرخ مهاباد از کهن‌ترین و ارزشمندترین عمارات تاریخی دوران اسلامی در غرب کشور به‌شمار می‌رود و به دلیل توازن در شکل طاق، گنبد و شبستان، همچنان سالم باقی‌مانده است. این اثر به‌عنوان یکی ازجاهای دیدنی مهاباد، در تاریخ ۲۵ آبان ۱۳۴۸ با شماره ثبت ۸۸۲ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید. |
2,907 | 3,015 | مهاباد | تالاب کانی برازان | ایران، استان آذربایجان غربی، ۳۰ کیلومتری از شمال شرقی مهاباد | تالاب کانی برازان با ۹۰۷ هکتار وسعت، در فاصله‌ی ۳۰ کیلومتری شمال شرقی مهاباد قرار دارد و اولین سایت پرنده‌نگری کشور و یکی از بهترینمقاصد پرنده نگری ایرانبه شمار می‌رود. میانگین عمق تالاب ۶۰ سانتی‌متر است. محققان بالغ بر ۷۵ گونه از پرندگان آبزی و کنارآبزی را در این تالاب شناسایی کرده‌اند که با توجه به گونه‌های خشک‌زی، تعداد آن‌ها از ۱۸۰ گونه نیز فراتر خواهد رفت. از این پرندگان می‌توان به فلامینگو، چنگر، اردک بلوطی، اردک سرسفید، خروس کولی دم سفید، اردک مرمری، پرستوی دریایی، باکلان کوچک، پلیکان سفید، کشم بزرگ و عروس غاز اشاره کرد. کانی برازان از مقاصد طبیعت‌گردی وجاذبه‌های گردشگری مهاباداست که برای دسترسی به آن، باید در مسیر کمربندی دارلک مهاباد، در نزدیکی روستای حاجی خوش، وارد جاده فرعی شوید. پس از عبور از روستاهای گابازله و قره داغ، به جاده‌ای خاکی می‌رسید که با گذر از میان زهکش‌ها و زمینهای کشاورزی، نهایتا به تالاب ختم می‌شود. |
2,908 | 3,016 | مهاباد | گوردخمه فقره قا | ایران، استان آذربایجان غربی، ۱۵ کیلومتری شمال مهاباد، جنوب روستای اگریقاش | گوردخمه فقریکا، فخریکا یا فقره‌قا ازجاهای دیدنی مهابادمحسوب می‌شود که از بخش جنوبی بر دشت وسیعی مشرف است؛ منطقه‌ای بکر با آبوهوای کوهستانی که با دو اثر تاریخی برد کنته و دریاس، مثلثی را تشکیل می‌دهد. بسیاری از مورخان ساخت فقره‌قا (فخریگاه) را به فرورتیش، پدر دیاکو اولین پادشاه ماد نسبت داده‌اند. گوردخمه فقره‌قا که شمالی‌ترین گور دخمه منتسب به دوران ماد است، در سال ۱۳۱۶ هجری شمسی با شماره ۲۸۸ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید. هرآنچه باید درباره گوردخمه فقره‌قا بدانید: گوردخمه فقره‌قا کجاست؟ معرفی گوردخمه فقره‌قامقبره‌های گوردخمه فقره‌قامعماری گوردخمه فقره‌قانکات بازدید از گوردخمه فقره‌قاگوردخمه فقره‌قا کجاست؟ منبع عکس: ویکی مدیا (عکاس: Maad ۱۳۶۱) گوردخمه فقره‌قا در ۱۵ کیلومتری شمال مهاباد و در جنوب روستای اگریقاش قرار دارد. وقتی از روستای اگریقاش به‌سوی شمال شرق و روستای قم قلعه حرکت کنید، به‌تدریج ستون‌های شگفت‌آوری را در سینه کوه خواهید دید. آدرس: استان آذربایجان غربی، ۱۵ کیلومتری شمال مهاباد، جنوب روستای اگریقاش (نمایش روی نقشه) معرفی گوردخمه فقره‌قامنبع عکس: ویکی مدیا (عکاس: Maad ۱۳۶۱) گوردخمه یا دخمه سنگی فخریگاه یا به زبان کردی و بومی «فقره‌قا» با ارتفاع ۱ , ۳۳۱ متر از سطح دریا در دل صخره کنده شده است. بسیاری از مورخان ساخت فقره‌قا (فخریگاه) را به فرآتیس (فرورتیش) پدر دیاکو اولین پادشاه ماد نسبت داده‌اند. این دخمه از لحاظ استراتژیکی و مذهبی در میان کوه ساخته‌شده و نام آن به‌معنای جایگاه شکوه و فره است. همچنین از آنجا که این دخمه در نزدیکی روستای اگریقاش به‌معنای آتش همیشه فروزان قرار دارد، احتمال می‌رود که زمان ساخت یکی از آتشکده‌های بزرگ بوده است. مادها بر این باور بودند که خداوند برای نخستین بار به‌شکل چهره کوه بر بشر ظاهر شده است. او برکاتش را بر بشر پایین فرستاد، رودها را روان کرد و کشاورزی و دامپروری را ممکن ساخت و دوباره به دل کوه رفت و به همین دلیل مادها شاهان خود را برای بازگشت به‌سوی خداوند در دل کوه به خاک می‌سپردند. آن‌ها برای اینکه شاه در آرامگاه خویش از فروغ و روشنایی بهره‌مند شود که یکی از نمادهای پدیداری خداوند بود، دخمه را رو به نیم‌روز و آفتاب ساخته‌اند. همچنین این کوه بیشتر به رودخانه‌ای مشرف بود تا نمادهای دینی جلوه مضاعفی پیدا کنند. این موضوع را می‌توان در سایر دخمه‌های دوران ماد به‌وضوح دید. گوردخمه فقره‌قا که شمالی‌ترین گور دخمه منتسب به دوران ماد است و یکی ازجاهای دیدنی استان آذربایجان غربیمحسوب می‌شود، در سال ۱۳۱۶ هجری شمسی با شماره ۲۸۸ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید. این اثر تاریخی تحت‌تاثیر عوامل محیطی قرار دارد و ترک در جداره و دیواره اتاقک گورها رو به گسترش است. ساییدگی و خوردگی در ستون‌ها، به‌ویژه یکی از سرستون‌های ورودی، آن را در خطر ریزش قرار داده است. افراد سودجو نیز بخشی از دیواره‌ها را سوراخ کرده و به آن آسیب جدی رسانده‌اند. موضوعی که سازمان‌های مربوطه، به‌خصوص میراث فرهنگی، باید به آن رسیدگی کنند و مرمت آن را در دستور کار قرار دهند؛ پیش از آنکه نابود شود. مقبره‌های گوردخمه فقره‌قامنبع عکس: ویکی مدیا (عکاس: Peshawa Aziz) دخمه فقره‌قا دارای سه قبر است که طبق روایات تاریخی باید مربوط به فرورتیش و فرماندهان بزرگ وی باشد. برخی باستان‌شناسان می‌گویند، این گور به پدر هوخشتره می‌رسد که در جنگ با آشوری‌ها کشته شد و پسرش او را در این مکان به خاک می‌سپرد که احتمالا زمانی شهری بزرگی با دشت حاصلخیز بوده است و سپس راه پدر را ادامه داد. هرودوت تاریخ‌نگار معروف می‌گوید که فرورتیش، دومین پادشاه مادی، در فقره‌قا مدفون است. رومن گرشمن، تاریخ‌نگار و باستان‌شناس معروف فرانسوی، اعتقاد دارد که این آرامگاه متعلق به شاهزاده مانای به نام فرورتیس است و به باور ارنست امیل هرتسفیلد، تاریخ‌نگار مشهور آلمانی، آرامگاه فقره‌قا به مادها تعلق دارد و آرامگاه یکی از شاهزادگان مانایی است که در سالهای ۶۶۰ تا ۸۴۰ پیش از میلاد احداث‌شده است. معماری گوردخمه فقره‌قامنبع عکس: ویکی مدیا (عکاس: Sheyda oct ۹۴) فقره‌قا، گور دخمه‌ای است که با ته ستون‌های مقبره آناهیتا تشابه دارد و شیوه معماری یونانی را در ذهن تداعی می‌کند؛ ضمن اینکه از نظر حجاری و ستون‌بندی در رده مقبره‌های مهم دوره ماد به شمار می‌رود. گوردخمه مدخل ورودی ندارد و دیوار بخش انتهایی ایوان آن نیز دیده نمی‌شود و کارشناسان این مسئله را از ویژگیهای این نوع گوردخمه‌ها عنوان کرده‌اند. ستون‌هادر این دخمه دو طبقه، چهار ستون سنگی و سه گور خالی وجود دارد. بلندی آن از دامنه کوه حدودا پنج متر است. از این چهار ستون، دو ستون در داخل و دو ستون دیگر در جلوی دخمه قرار دارند و ضخامت ستون‌های داخلی کمتر از ستون‌های بیرونی است. این ستون‌ها به‌صورت استوانه‌ای به ارتفاع ۲۲۰ سانتی‌متر از کف دخمه تا سقف تراشیده شده‌اند و هر چهار ستون دارای پایه و سرستون‌هایی مربع‌شکل هستند. محمد پدرام در کتاب تمدن مهاباد نوشته است: ستون‌های مقبره شاخص معماری بسیار کهن‌تری در منطقه است. یکی از مشخصات حتمی معابر ماد چگونگی ساختار آن‌ها بر صخره‌ها و نمای ظاهرشان است که رو به جنوب هستند. دیاکونوف باستان‌شناس معروف در مورد این دخمه می‌گوید: شمالی‌ترین مقبره مادی فخریک در مانای باستانی و نزدیک مهاباد است که جلوخان ندارد و سقف ساده سنگی آن را چند ستون نگاه می‌دارد و ظاهرا محلی برای گذاشتن جنازه‌ها بوده است. تعیین تاریخ این مقبره دشوار است؛ ولی تشریفات تدفین در آن با مراسمی تفاوت دارد که پیشتر در ناحیه اطراف دریاچه ارومیه متداول بوده است و در نتیجه نمی‌توان تاریخی قدیمی‌تر از قرن هفتم برای آن قائل شد. ستون‌های جلوی این ایوان و داخل مقبره به مرور زمان از بین رفته‌اند و تنها پا ستون‌ها و سرستون‌ها باقی مانده‌اند. اتاق‌ها و قبرهامنبع عکس: ویکی مدیا (عکاس: Maad ۱۳۶۱) داخل مقبره سالنی به‌اندازه عرض ایوان وجود دارد که با دو پله جرزدار از هم جدا می‌شوند. اتاق جلویی احتمالا مخصوص انجام مراسم تدفین بوده و در اتاق بعدی سه قبر مستطیل‌شکل به چشم می‌خورد که یک قبر بزرگ به‌صورت افقی و دو قبر کوچک به‌شکل عمود بر ایوان در آن تراشیده شده است. عمق قبرهایی که در این گوردخمه در دل سنگ حجاری شده‌اند، حدود ۵۰ سانتی‌متر است. قبر بزرگ‌تر در سمت چپ و با ابعاد ۲۶۵ در ۱۴۰ سانتی‌متر عمود بر ورودی گور دخمه قرار دارد و در سمت راست آن دو قبر دیگر در جهت ورودی گور دخمه و به ابعاد یکسان ۱۴۰ در ۹۰ سانتی‌متر کنده شده‌اند. سید محمد صمدی در کتاب تاریخ مهاباد آورده است: در کف دخمه سه حوضچه یا به عبارتی سه گور کنده شده است. گور سمت چپ نسبت به دو گور دیگر که قرینه هستند، بزرگ‌تر است. در قست پایین دخمه شکلی از پیکان ساییده شده است، به همین علت عده‌ای از باستان‌شناسان در مورد گوردخمه نظر متفاوتی دارند. دکتر ملک‌زاده، استاد دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران اعتقاد دارد که این محل، انبار اسلحه و گنجینه‌های سلطنتی پادشاهان بوده است. ساکنان این منطقه نیز دخمه مزبور را محل زندگی فرهاد کوه‌کن می‌دانند. کتیبهژاک دو مورکان فرانسوی، تاریخ‌شناسان برجسته دنیا، که در سال ۱۸۹۰ میلادی از این دخمه دیدن کرده است، در صفحه ۴۴ کتاب جغرافیای غرب ایران می‌گوید: بدنه این دخمه را کتیبه‌ای در بر گرفته و می‌توان آن را یکی از آثار با ارزش دوران ماد یا هخامنشی در این منطقه دانست. متاسفانه امروزه به‌خاطر گذر زمان و بی‌توجهی‌ها اثری از این کتیبه به چشم نمی‌آید. نکات بازدید از گوردخمه فقره‌قامنبع عکس: ویکی مدیا (عکاس: Maad ۱۳۶۱) بازدید از گوردخمه فقره‌قا رایگان است. در سالهای گذشته مسیر دسترسی به فقره‌قا دشوار بود و به‌علت نبود راهنما در مسیرهای منتهی به آن، گردشگران راه خود را گم می‌کردند؛ اما امروزه در حاشیه فقره‌قا آلاچیق‌هایی برای استراحت بازدیدکنندگان در نظر گرفته‌شده است. گوردخمه فقره‌قا به محلی برای نوشتن یادگاری تبدیل‌شده است؛ موضوعی که هیچ دوستدار تاریخ و فرهنگ ایرانی تن به آن نمی‌دهد. شما نیز هنگام بازدید از این محل تاریخی در حفظ و حراست از آن بکوشید. راه دسترسی به درون گوردخمه آسان نیست؛ هرچند برخی از بومیان با گذاشتن نردبان، وارد گوردخمه می‌شوند. پرسش‌های متداولگوردخمه فقره‌قا کجاست؟ گوردخمه فقره‌قا در ۱۵ کیلومتری شمال مهاباد و در جنوب روستای اگریقاش قرار دارد. آیا گوردخمه فقره‌قا ثبت ملی شده است؟ بله. این گور دخمه در سال ۱۳۱۶ هجری شمسی با شماره ۲۸۸ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید. گوردخمه فقره‌قا محل دفن چه کسانی است؟ دخمه فقره‌قا دارای سه قبر است که طبق روایات تاریخی باید مربوط به فرورتیش و فرماندهان بزرگ وی باشد؛ گرچه نظر قطعی راجع به افراد مدفون در این محل وجود ندارد. آیا امکان ورود به گوردخمه فقره‌قا وجود دارد؟ راه دسترسی به آن بسیار سخت است؛ هرچند برخی از بومیان با گذاشتن نردبان، وارد گوردخمه می‌شوند. نویسنده: بهاره غنچه / بازنویسی: صدیقه شجاعی |
2,909 | 3,017 | مهاباد | دریاچه سد مهاباد | ایران، استان آذربایجان غربی، مهاباد | دریاچه سد مهاباد از مقاصد تفریحی وجاهای دیدنی مهاباداست و در فاصله بسیار کمی از مرکز شهر قرار دارد. با ۵۰ سال قدمت، این سد رابا ارتفاع ۴۷ ٫ ۵ متر و طول ۷۰۰ متر، مهندسان یوگسلاوی ساخته‌اند و تنها سدی در جهان به‌شمار می‌رود که داخل محدوده شهری واقع‌شده است. جاده‌های ارتباطی مهاباد به سردشت و پیرانشهر از کنار این سد عبور می‌کنند. از جمله تفریحات محبوب در این مکان می‌توان به شنا، ماهیگیری و کمپینگ اشاره کرد. همچنین تعداد زیادی دکه‌های فروش غذا و چند کافه رستوران در حوالی دریاچه قرار گرفته‌اند. |
2,910 | 3,018 | مهاباد | روستای سهولان | ایران، استان آذربایجان غربی، مهاباد، جاده مهاباد به بوکان | روستای سهولان که ازجاهای دیدنی استان آذربایجان غربیاست، بیشتر به‌خاطر وجود غار آبی سهولان شناخته می‌شود. با این حال، جاذبه‌های دیگری همچون قلعه‌ای تاریخی و مسجدی قدیمی، چشمه‌های خروشان، باغ‌های میوه پربار و طبیعت زیبا، این روستا را به مقصد گردشگری پرطرفداری تبدیل کرده‌اند. هرآنچه باید درباره روستای سهولان بدانید: روستای سهولان کجاست؟ دسترسی به روستای سهولانمعرفی روستای سهولانجاهای دیدنی روستای سهولانبهترین زمان سفر به روستای سهولاناقامت در روستای سهولاننکات بازدید از روستای سهولانروستای سهولان کجاست؟ روستای سهولان یکی ازجاهای دیدنی مهاباددر استان آذربایجان غربی است که در فاصله ۴۳ کیلومتری جنوب شرقی مهاباد، ۳۴ کیلومتری شمال شرقی بوکان و ۱۵۷ کیلومتری ارومیه قرار دارد. آدرس: استان آذربایجان غربی، مهاباد، جاده مهاباد به بوکان (نمایش روی نقشه) دسترسی به روستای سهولانمنبع عکس: گوگل مپ (عکاس: شوان مازوچی) برای سفر به روستای سهولان ابتدا باید به آذربایجان غربی و مهاباد سفر کنید. روستای سهولان در فاصله ۴۳ کیلومتری شرق مهاباد واقع‌شده است. وارد جاده مهاباد به بوکان (جاده برهان) شوید تا با عبور از تپه ماهورهای جاده برهان به روستای عیسی کندی برسید. در این روستا جاده به دو مسیر متفاوت تقسیم می‌شود. مسیر مستقیم شما را به بوکان می‌رساند و مسیر سمت راست به روستای سهولان و غار مشهور آن منتهی می‌شود. معرفی روستای سهولانمنبع عکس: گوگل مپ (عکاس: حسین مهابادی) سهولان از قدیمی‌ترین روستاهای مهاباد است که قدمت آن به ۴۰۰ سال می‌رسد. بعد از چندین قرن هنوز زندگی در این روستا جریان دارد و بر اساس سرشماری سال ۱۳۸۵ هجری شمسی حدود ۱۸۰ نفر در آن زندگی می‌کنند. فعالیت‌های زراعی شالوده اصلی اقتصاد روستای سهولان را تشکیل می‌دهد. گندم، جو، عدس، نخود، انگور، بادام، سیب و گردو برخی از محصولات تولیدی روستا هستند. از دیگر فعالیت‌های اقتصادی روستا که ریشه در فرهنگ مردم بومی دارد، می‌توان به تولید انواع صنایع‌دستی مانند قالی، گلیم، جوراب و جاجیم اشاره کرد که عمدتا با استفاده از مواد اولیه پشمی و دامی تولید می‌شوند. لباس‌های مشهور سنتی کردی عمده پوشش مردم روستا را تشکیل می‌دهند. در زبان کردی سهولان به‌معنای یخ است و این موضوع به‌خوبی سردسیر بودن منطقه را نشان می‌دهد. منبع عکس: گوگل مپ (عکاس: مژده خیرالهی) در گذشته چوپانان روستاهای یادآباد و عیسی کندی، گله‌های خود را برای چریدن به طبیعت ییلاقی و مراتع غنی سهولان حرکت می‌دادند. شرایط آب و هوایی مناسب و بارش‌های کافی، از سهولان منطقه‌ای خوب برای کشت دیم و زیستگاه انسانی ساخته است. در این مکان خانه‌ها به‌صورت متمرکز در میان درهای قرار گرفته‌اند و سقف خانه‌ها مسطح است. جاهای دیدنی سهولانغار سهولانمنبع عکس: ویکی پدیا (عکاس: ناشناس) یکی از زیباترین غارهای آبی کشور به نام غار آبی سهولان در روستای سهولان قرار دارد. این غار بین مردم بومی با نام لونه کبوتر (لانه کبوتر) شناخته می‌شود و دلیل این نامگذاری وجود لانه‌های کبوتر درون غار است. این غار بعد ازغار علیصدر، بزرگ‌ترین غار آبی کشور به حساب می‌آید. از خصوصیات منحصربهفرد غار سهولان می‌توان به کشف ۳۰۰ مسیر آبی و دریاچه‌ای به عمق ۳۰ متر اشاره کرد که زیبایی و عظمت آن را دو چندان کرده‌اند. نکته جالب‌توجه درباره غار آبی، تفاوت دمای بیرون و درون آن است که به حدود ۱۰ تا ۱۵ درجه می‌رسد. قلعه اوریس و مسجد روستاقلعه تاریخی اوریس و مسجد قدیمی روستا از دیگر جاذبه‌های سهولان هستند که در کنار طبیعت سرسبز و غنی و چشمه‌ساران متعدد، مکانی عالی برای گردشگری ساخته‌اند. بهترین زمان سفر به روستای سهولانفصل بهار و تابستان بهترین زمان بازدید از روستای سهولان است؛ به‌خصوص که می‌توانید شاهد خشک‌کردن میوه زیر نور خورشید توسط اهالی روستا باشید. با سردشدن هوا و بارش برف، گردشگر کمتری به این منطقه سفر می‌کند؛ گرچه این فصل نیز زیبایی‌های خاص خود را دارد. اقامت در روستای سهولانمنبع عکس: گوگل مپ (عکاس: حسین مهابادی) اگر قصد دارید تا شب در روستای سهولان اقامت کنید، می‌توانید به‌سراغ خانه‌های محلی یا اقامتگاه‌های بومگردی روستا بروید. با این کار نه‌تنها تجربه زندگی روستایی را در برنامه خود خواهید داشت؛ بلکه به رونق اقتصاد بومی کمک خواهید کرد. در صورت تمایل می‌توانید انواع غذاهای لذیذ محلی و سنتی را سفارش دهید و برای ساعاتی از زندگی شهری فاصله بگیرید. نکات بازدید از روستای سهولانمنبع عکس: گوگل مپ (عکاس: شوان مازوچی) در سفر به روستای سهولان، به فرهنگ مردم بومی احترام بگذارید. برای بازدید از غار سهولان ترجیحا لباس گرم همراه داشته باشید؛ زیرا هوای درون آن به‌دلیل وجود دریاچه سردتر از هوای بیرون است. برای عکاسی از مردم بومی حتما از آن‌ها اجازه بگیرید. از جاذبه‌های گردشگری نزدیک روستا می‌توان به گوردخمه سنگی فخریگاه، حمام باستانی لج، مقبره بداق سلطان و دریاچه سد مهاباد اشاره کرد که بازدید از آن‌ها خالی از لطف نیست. پرسش‌های متداولروستای سهولان کجاست؟ روستای سهولان یکی از جاهای دیدنی مهاباد در استان آذربایجان غربی است که در فاصله ۴۳ کیلومتری جنوب شرقی مهاباد و ۳۴ کیلومتری شمال شرقی بوکان قرار دارد. معروف‌ترین جاذبه روستای سهولان کدام است؟ غار آبی سهولان با ۳۰۰ مسیر آبی و دریاچه‌ای به عمق ۳۰ متر از معروف‌ترین جاهای دیدنی روستای سهولان محسوب می‌شود. بهترین زمان سفر به روستای سهولان چه فصلی است؟ فصل بهار و تابستان بهترین زمان بازدید از روستای سهولان است. آیا امکان اقامت در روستای سهولان وجود دارد؟ بله. گردشگران می‌توانند از اقامتگاه‌های بومگردی روستا برای اقامت استفاده کنند. نویسنده: محبوبه رستمی / بازنویسی: صدیقه شجاعی |
2,911 | 3,019 | مهاباد | باغ میکاییل | ایران، استان آذربایجان غربی، مهاباد جاده مهاباد- پیرانشهر، کنار دریاچه سد مهاباد | باغ میکاییل که با نام پارک ملت نیز شناخته می‌شود، ازجاذبه‌های گردشگری مهاباددر استان آذربایجان غربی است. این پارک در نزدیکی دریاچه سد مهاباد قرار دارد و رودخانه مهاباد از میان آن عبور می‌کند. از جمله امکانات رفاهی این پارک می‌توان به بوفه، سرویس بهداشتی، سکوهای نماز و محوطه بازی کودکان اشاره کرد. پیشتر پل تاریخی مشهور به پردی سوور در دل این باغ قرار داشت که تخریب‌شده است و امروزه، پلی به‌صورت نمادین جایگزین آن کرده‌اند. عکس کاور از هرش سلطانی |
2,912 | 3,020 | مهاباد | حمام تاریخی میرزا رسول | ایران، استان آذربایجان غربی، مهاباد، ضلغ شرقی خیابان سید نظام | حمام تاریخی میرزا رسول با قدمتی که به اواخر دوره صفویه و اوایل دوره قاجاریه بازمی‌گردد، برای شیوه معماری و نوع تزیینات داخلی و خارجی‌اش شهرت دارد. این بنا دارای دو گنبد در اندازه‌های مختلف است که روی هر یک نیز چهار نورگیر تعبیه کرده‌اند. گنبدهای گرمخانه و سربینه نیز یک نورگیر مرکزی و چهار نورگیر در کناره‌ها دارد. خزینه آن در بخش گرمخانه جای گرفته است و بینه حمام نیز پلانی مربعی شکل دارد. حمام تاریخی میرزا رسول در تاریخ ۱۹ اسفند ۱۳۸۰، با شماره ثبت ۴۸۴۸ به‌عنوان یکی ازدیدنی‌های مهاباد، در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید و پس از مرمت در سالهای اخیر، به موزه مردم‌شناسی مهاباد تبدیل شد. مجموعه موزه شامل بیش از هزار قطعه شی فرهنگی و تاریخی می‌شود که از جمله آن‌ها می‌توان به انواع پوشش‌ها و لباس‌های سنتی منطقه، ابزارآلات قدیمی، ظروف مسی، سفالی و مفرعی و سکه‌های قدیمی اشاره کرد. |
2,913 | 3,021 | مهاباد | دژ قلات شاه | ایران، استان آذربایجان غربی، شهرستان مهاباد، مسیر جاده مهاباد-سردشت، کنار روستای داغه | دژ قلات شاه با قدمتی که دوره مادها بازمی‌گردد، در ۱۲۰ کیلومتری جنوب غربی شهر مهاباد، در مسیر جاده مهاباد به سردشت و کنار روستای داغه قرار دارد و بخش‌های زیادی از سازه‌های درون آن از بین رفته‌اند. موقعیت قرارگیری قلعه و دژهای طبیعی پیرامون، دسترسی به آن را سخت می‌کردند. فضاهای داخلی نیز علاوه بر واحدهای مسکونی، شامل تعداد زیادی آب‌انبار می‌شود. این اثر به‌عنوان یکی ازجاهای دیدنی استان آذربایجان غربی، در تاریخ ۱۷ خرداد ۱۳۳۵، با شماره ثبت ۱۲۳۷ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید. |
2,914 | 3,022 | مهاباد | محوطه باستانی برده کنته مهاباد | ایران، استان آذربایجان غربی، ۸ کیلومتری شمال شهرستان مهاباد، مجاور روستای یوسفکند | محوطه باستانی برده کنته یکی از تپه‌های تاریخی بازمانده از ایران باستان وجاهای دیدنی مهاباداست که قدمت آن به دوره مانایی هزاره اول قبل از میلاد می‌رسد و الگویی برای ساخت دیگر آثار تاریخی پس از خود در این منطقه بوده است. اینمحوطه ارزشمند باستانی کهدر هشت کیلومتری شمال مهاباد به‌سمت ارومیه و نزدیکی روستاییوسفکندقرار دارد، در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. هرآنچه باید درباره محوطه تاریخی برده کنته بدانید: محوطه تاریخی برده کنته کجاست؟ معرفی محوطه برده کنته مهابادبرده کنته به چه معناست؟ بخش‌های مختلف برده کنته مهابادکارکرد محوطه برده کنته مهابادنکات بازدید از محوطه برده کنته مهابادمحوطه تاریخی برده کنته کجاست؟ محوطه ارزشمند باستانی برده کنته در هشت کیلومتری شمال شهرستان مهاباد به ارومیه و نزدیکی روستای یوسفکند جای گرفته است. آدرس: استان آذربایجان غربی، محدوده شمال شهرستان مهاباد، در حوالی روستای یوسفکند (نمایش روستای یوسفکندی روی نقشه) معرفی محوطه برده کنته مهابادمنبع عکس: سایت mapio. net / mahabadgallery. blogfa. com (عکاس: ناشناس) محوطه برده کنته از جمله مکان‌های بزرگ و مقدس شهر باستانی داریوسا یا شهر ویران به حساب می‌آید که برای مردم و ساکنان شهر، مکانی بسیار مورد احترام بوده است. این محوطه تاریخی به دوره حاکمیت ماناها در شمال غرب ایران تعلق دارد. پادشاهی مانا یکی از حکومت‌های واقع در زاگرس در هزاره نخست پیش از میلاد بود که در جایگاه فرمانروایی بومی، نقش ارزنده‌ای در مسائل سیاسی و فرهنگی منطقه داشت. سابقه کاوش در محوطه تاریخی برده کنته به سال ۱۹۶۹ میلادی می‌رسد. ولفرام کلایس در حال بررسی یک محوطه اورارتویی، محوطه تاریخی برده کنته را نیز شناسایی کرد و آن را بخشی از محوطه اورارتویی دانست. پس از آن در سال ۱۳۹۱ هجری شمسی، پژوهش‌هایی جدی به سرپرستی محمد قربانی در محوطه انجام شد و سفال‌هایی از این منطقه به دست آمد که با سفال‌های محوطه‌های مانایی مثل زندان سلیمان هم‌خوانی داشت. با اینکه محوطه برده کنته در تاریخ ۲۷ مرداد ماه ۱۳۶۴ هجری شمسی به ثبت ملی رسیده است و جزوجاهای دیدنی استان آذربایجان غربیمحسوب می‌شود، در بدترین شرایط نگهداری و حفاظت به سر می‌برد. از آنجا که این اثر در نزدیکی جاده قرار دارد، دسترسی مردم به آن به‌راحتی امکان‌پذیر است؛ موضوعی که باعث آسیب به این محوطه تاریخی شده است. همچنین حفاری‌های غیرمجاز سبب تاراج بسیاری از نشانه‌های تمدنی این تپه شده‌اند. قرارگیری کارخانه‌های صنعتی، گذر زمان و … را می‌توان از دیگر عوامل آسیب به محوطه برده کنته دانست. برده کنته به چه معناست؟ منبع عکس: سایت mapio. net / mahabadgallery. blogfa. com (عکاس: ناشناس) واژه برده کنته به‌معنای سنگ دارای سوراخ و حفره به کار برده شده است. برخی بر این عقیده‌اند که برده کنته اشاره به قداست سنگ در باورهای مردم این سرزمین در عصر خود دارد. البته «کن» در زبان کردی می‌تواند به‌معنای کهن و دیرین باشد. به عبارتی، برده کنته احتمال دارد که دو معنی داشته باشد: اول سنگ حفره‌دار و دیگری سنگ کهن و دیرین. بخش‌های مختلف محوطه برده کنته مهابادبقایای محوطه برده کنته شامل دو قسمت است و به همین دلیل آن را محوطه دوقلو نیز می‌گویند. این محوطه، دو بخش و دو تپه شمالی و جنوبی دارد که تپه جنوبی از تپه شمالی بزرگ‌تر است. تپه اصلی ساختاری خاکی-صخره‌ای دارد و بلندی آن از سطح دریا حدود ۱ , ۳۰۰ متر است. منبع عکس: سایت mapio. net / mahabadgallery. blogfa. com (عکاس: ناشناس) مجموعه محوطه شامل چند قبر صخره‌ای، یک دژ و چند ردیف پلکان می‌شود که به‌وسیله حجاری روی سنگ به‌طرز بسیار زیبایی ساخته شده‌اند. نمای عمومی این اثر بسیار به زیگورات یا نیایشگاه شباهت دارد. آنچه در این محوطه تاریخی جالب به نظر می‌رسد، فقدان تزیینات و ظرافت خاص در بنا است. در قسمت دیگر محوطه باستانی برده کنته می‌توان کانالهای آب، دیوارهای تدافعی و بقایای یک سد قدیمی دوره مانایی را دید. بر اساس شواهد، محدوده این اثر بیش از حد فعلی بوده که در اثر کشیدن جاده آسفالته قسمتی از آن از بین رفته؛ ولی بقایای حکاکی دیواره غربی هنوز مشهود است. پلکان‌های متعدد و دایره‌وار در چندین ردیف این بنا را فرا گرفته و جای افروختن آتش نیز در مرکز آن حجاری‌شده است. در قسمت جنوبی تپه، سوراخی دروازه‌مانند به ارتفاع ۷۵ سانتی‌متر وجود دارد که احتمالا دروازه اصلی ورود به بنا بوده که به‌مرور زمان سطح آن با خاک پر شده است. بعد از گذر از این راهروی سوراخ‌مانند که هنوز آثار آتش و سیاهی بر دیوار و سقف آن به چشم می‌خورد، اتاقکی نسبتا بزرگ‌تر از راهروی ورودی وجود دارد که تا پیش از این گمان می‌رفت، بن‌بست باشد. اخیرا حفاری‌های غیرمجاز در ادامه این اتاقک منجر به پیداشدن ورودی و راهروی تازه‌ای شد که احتمال می‌رود به اتاق‌ها و مکان‌های دیگر سازه ارتباط داشته باشد. در دیواره جنوبی، کانالی به داخل تپه و اتاقک ذکرشده می‌رسد که شاید در گذشته کانال آبیاری بوده است. در قسمت شرقی کانال آب و در امتداد برده کنته یک ردیف سنگ‌های منظم وجود دارد که در قسمت عمیق رودخانه امتداد یافته‌اند. در فاصله ۱۰ متری و به موازات این جاده سنگی، بقایای جاده سنگی دیگری با ارزش کمتر به چشم می‌خورد که شاید بقایای دیوارهای قلعه یا حفاظ شهری بوده است و بعید نیست که بقایای سدی قدیمی از دوره ماناها باشد. کارکرد محوطه برده کنته مهابادمنبع عکس: سایت mapio. net / mahabadgallery. blogfa. com (عکاس: ناشناس) در مورد کارکرد محوطه تاریخی برده کنته نمی‌توان نظر مشخص و کاملی ارائه کرد. برخی آن را نیایشگاهی وابسته به آیین مهر یا برای انجام آیین‌های دینی می‌دانند و برخی نیز آن را آتشکده‌ای از فرمانروایی ماناها دانسته‌اند. مهرداد ملک‌زاده، باستان‌شناس و پژوهشگر دوره ماد، در مورد محوطه باستانی برده کنته گفته است: شمال باختر ایران و پیرامون شمال استان کردستان و جنوب استان آذربایجان غربی، بیشتر وابسته به عصر آهن سه بوده است که به آن دولت ماد می‌گویند. پادشاهی ماناها یک پادشاهی بومی در درازنای دوره ماد بود. شیوه سنگ‌تراشی که در محوطه برده کنته دیده‌شده، در چند جای دیگر شمال باختری ایران دیده‌شده و دیرینگی آن‌ها نیز هم‌زمان با ماناها بوده است. برخی نیز از سنت معمارانه قوی‌تری برخوردار هستند و از اورارتوها پیروی کرده‌اند. چندین دخمه سنگی صخره‌ای در این مناطق است که مربوط به حکومت اورارتو تشخیص داده شده‌اند؛ اما محوطه باستانی برده کنته یک محوطه تاریخی مانایی است که هم از منظر جغرافیای تاریخی در منطقه پادشاهی بومی ماناها بوده و هم یک سری سفال‌های ویژه لعابدار و سفال‌های نقش خراش‌دار از آنجا به دست آمده که مشخصه فرهنگ مانایی است. برخی افراد دالان‌های جای گرفته در لبه صخره را مربوط به نیایشگاه می‌دانند؛ اما ملک‌زاده به‌عنوان کارشناس دوره ماد این مطلب را رد کرده است و می‌گوید هیچ نشانه‌ای از نیایشگاه یا آتشکده در محوطه تاریخی برده کنته دیده نمی‌شود. وی پله‌های تراش‌خورده محوطه تاریخی برده کنته را مخصوص اجرای یک آیین مثل فدیه یا آتش‌افروزی می‌داند؛ اما آن را دلیلی بر آتشکده یا نیایشگاه بودن محوطه تلقی نمی‌کند. در حال حاضر، محوطه برده کنته شامل یک بنای سنگی، پله‌های تراشیده شده در دل کوه با اندازه‌های متفاوت به‌منظور انجام برنامه‌های خاص است. این بنای مانایی مشرف بر دخمه و آرامگاه مانایی-مادی «فقره قا» (faqraqa) قرار دارد. ملک‌زاده همچنین گفته است: مجموعه سنگ‌تراشی‌شده محوطه باستانی برده کنته می‌تواند مانایی یا مادی و اروراتویی باشد؛ اما باید بدانیم که این سنگ‌های تراش‌خورده به‌تنهایی قابل تاریخ‌گذاری نیستند. ازاین‌رو، با شناخت سفال‌های وابسته به محوطه برده کنته که با دوره‌ی آهن سه پیوند دارند، یعنی ۸۵۰ تا ۵۵۰ قبل از میلاد را برای گاه‌نگاری آن پیشنهاد می‌دهیم. از دید فرهنگ نیز، آن‌ها را وابسته به فرهنگ و هنر ماناها به شمار می‌آوریم. با این حال، برخی کارشناسان نظر دیگری دارند و آن را آتشکده‌ای مشابه زیگورات می‌دانند که با پلکان‌های خشن یادآور معماری مربوط به هزاره اول قبل از میلاد است. در میان این بنا حفره‌ای مستطیلی‌شکل وجود دارد که احتمالا هنگام اجرای مراسم آیینی آتش مقدس، داخل این حفره را روشن می‌کردند. سپس مردم با نظم و ترتیب خاصی روی پلکان‌های کنده‌شده می‌نشستند و به برگزاری دعا و اجرای مراسم ویژه خویش می‌پرداختند. با دقت در حجاری‌های کوه می‌توان گفت که این اثر به‌طور کلی به مراسم مذهبی اختصاص داشت و صخره مقابل آنکه اکنون جاده مهاباد از میان آن می‌گذرد، برای تدفین مسئولان عبادتگاه به کار می‌رفت. نکات بازدید از محوطه برده کنته مهابادمنبع عکس: سایت mapio. net / mahabadgallery. blogfa. com (عکاس: ناشناس) بازدید از این اثر تاریخی رایگان است. در هر زمان از شبانه‌روز می‌توانید از برده کنته دیدن کنید. هنگام بازدید به یاد داشته باشید که وظیفه تک‌تک ما حفاظت و حراست از این آثار تاریخی ارزشمند است. محوطه مانایی برده کنته، محلی برای بازدید گردشگران و علاقه‌مندان به تمدن باستانی ایران است که با دیدن آن می‌توانید با تمدن‌های غرب کشور آشنایی بیشتر و بهتری پیدا کنید. پرسش‌های متداولمحوطه تاریخی برده کنته کجاست؟ محوطه ارزشمند برده کنته در هشت کیلومتری شمال شهرستان مهاباد به ارومیه و نزدیکی روستای یوسفکند جای گرفته است. آیا محوطه برده کنته در فهرست آثار ملی ایران قرار دارد؟ بله. محوطه برده کنته در تاریخ ۲۷ مرداد ماه ۱۳۶۴ هجری شمسی به ثبت ملی رسید. چه عواملی باعث تخریب برده کنته شده‌اند؟ دسترسی مردم به محوطه، حفاری‌های غیرمجاز، قرارگیری کارخانه‌های صنعتی، گذر زمان و … را می‌توان از عوامل آسیب به محوطه تاریخی برده کنته دانست. محوطه برده کنته از چه بخش‌هایی تشکیل‌شده است؟ مجموعه محوطه شامل چند قبر صخره‌ای، یک دژ و چند ردیف پلکان می‌شود که به‌وسیله حجاری روی سنگ به‌طرز بسیار زیبایی ساخته شده‌اند. نویسنده: زهرا آذرنیوش / بازنویسی: صدیقه شجاعی |
2,915 | 3,023 | مهاباد | مقبره بداق سلطان مهاباد | ایران، استان آذربایجان غربی، مهاباد، خیابان قبرستان | مقبره بداق سلطان با قدمتی که به دوران حکومت صفویان بازمی‌گردد، در جنوب شهر مهاباد، روی تپه‌ای ساخته‌شده است. بداق سلطان یا بداغ سلطان نام یکی از فرزندان نیک‌سرشت شیرخان و از نوادگان صارم‌بیگ مکری است که در دوران حکومت خود در بین مردم از احترام قابل توجهی برخوردار بود. گومبه زان یا گنبدان، نام قبرستانی قدیمی است که در مجاورت این بقعه قرار دارد و به دلیل قرارگیری آرامگاه، به قبرستان بداق سلطان شهرت یافته است. با ارتفاع تقریبی ۶ متر، گنبد اصلی عمارت را با آجر قرمز ساخته‌اند. آجر قرمز چهار گوش و ملات ماسه و آهک از اصلی‌ترین مصالح به‌کاربرده شده در این بنا هستند که با سه قسمت شمالی، جنوبی و گنبد دایره‌ای مرکزی بنا شده است. با توجه به ارزش تاریخی، مقبره بداق سلطان ازجاهای دیدنی مهابادبه شمار می‌آید و در فهرست آثار ملی ایران قرار دارد. |
2,916 | 3,024 | مهاباد | سنگ‌نگاره‌های خره هنجیران | ایران، استان آذربایجان غربی، شهرستان مهاباد، جاده مهاباد به سردشت، دره خره هنجیران | سنگ‌نگاره‌های خره هنجیران با قدمتی که به هزاره اول پیش از میلاد بازمی‌گردد، در ۲۸ کیلومتری جنوب شهر مهاباد، در جاده مهاباد به سردشت و در درهای به نام خره هنجیران قرار دارد. نگاره‌ها را می‌توان روی چندین سنگ از جنس شیست رسوبی مشاهده کرد. این نقش‌ها شامل تصویرهایی از اسب، سوار کار و شکار حیوانات می‌شود. با توجه به ارزش تاریخی، این اثر ازجاذبه‌های گردشگری مهابادبه شمار می‌آید و در ۲۵ اسفند ۱۳۷۹، با شماره ثبت ۳۳۲۵ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید. عکس‌ها از سایت صدا و سیمای مهاباد |
2,917 | 3,025 | مهاباد | خانقاه شمس‌الدین برهانی | ایران، استان آذربایجان غربی، شهرستان مهاباد، روستای برهان | خانقاه شیخ شمس‌الدین برهانی با قدمتی که به دوره قاجار بازمی‌گردد، در سال ۱۳۱۰ به دست پیروان وی و مردم ساخته شد. شمس‌الدین برهانی، یکی از شیوخ مشهور نقش‌بندی است که در قرن ۱۴ هجری قمری زندگی می‌کرد. وی در سال ۱۳۲۵ هجری قمری چشم از جهان فرو بست و در خانقاه خود، به خاک سپرده شد. این خانقاه با امکانات بسیار و حضور رجال بزرگ علمی و ادبی، در همان دوران یکی از مراکز مهم نشر و ترویج علوم دینی، فرهنگ و معارف اسلامی به شمار می‌رفت و دروسی از جمله فقه، اصول، تفسیر، فلسفه، منطق و عرفان و دیگر علوم و فنون متداول آن زمان در آن تدریس می‌شد. با توجه به ارزش تاریخی، این اثر ازمکان‌های دیدنی مهاباداست و در تاریخ ۱۷ اسفند ۱۳۸۱، با شماره ثبت ۷۷۳۶ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید. |
2,918 | 3,026 | مهاباد | حوضخانه رستم بیگ | ایران، استان آذربایجان غربی، مهاباد، خیابان صلاح‌الدین شرقی، کوچه قاضی‌زاده | حوضخانه رستم بیگ با قدمتی که به دوره قاجار بازمی‌گردد، درصحن مسجد رستم بیگ قرار دارد و در سال ۱۲۳۰ هجری قمری ساخته‌شده است. آجرهای بنا از نوع چهارگوش قرمز هستند و ملات به‌کار رفته شامل گچ و خاک می‌شود. گنبدی آجری و مدور نیز روی بنا قرار دارد و طاق‌های آن سه قسمتی (جناغی) آجری هستند. از آنجا که این حوضخانه درون مسجد قرار دارد؛ به نظر می‌رسد از آن به‌عنوان وضوخانه استفاده می‌کردند. این اثر در تاریخ ۱۲ بهمن ۱۳۸۱، با شماره ثبت ۷۳۸۳ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است و ازدیدنی‌های مهابادبه شمار می‌آید. |
2,919 | 3,027 | مهاباد | حمام لج | ایران، استان آذربایجان غربی، ۲۱ کیلومتری مهاباد، روستای لج | حمام لج با قدمتی که به دوره صفوی بازمی‌گردد، ازدیدنی‌های مهاباداست و در روستای لج، در فاصله ۲۱ کیلومتری شهر قرار دارد. در ساخت پی‌ها و زیربنای حمام از سنگ‌های محلی استفاده کرده‌اند و برای دیگر بخش‌ها، آجر چهار گوش قرمز رنگ به‌کار رفته است. نوع گچ‌کاری و پوشش پودر سنگ در قسمت‌های آجری نشان‌دهنده کهنگی صدها ساله حمام است. علاوه بر دو گنبد بزرگ‌تر، ۶ گنبد دیگر با اندازه‌های متفاوت روی بنا قرار گرفته‌اند. این اثر در تاریخ ۷ مهر ۱۳۸۱، با شماره ثبت ۶۱۸۸ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید. عکس‌ها از حسین خالندی |
2,920 | 3,028 | سلماس | آبشار خورخوره سلماس (آبشار ممکان) | ایران، استان آذربایجان غربی، شهرستان سلماس، حدفاصل روستاهای سرگل و ممکان | آبشار خورخوره سلماس که با نام‌های آبشار ممکان و آبشار دره خورخوره نیز شناخته می‌شود، از مقاصد طبیعت‌گردی وجاذبه‌های گردشگری سلماسبه شمار می‌آید و حدفاصل دو روستای سرگل و ممکان قرار گرفته است. با چشم‌اندازهایی دیدنی و بکر، این آبشار ۳۵ متر ارتفاع دارد و در درهای به عمق ۸۰ متر واقع‌شده است. پیرامون آبشار فضایی بکر و دست‌نخورده دارد و فاقد هر گونه امکانات رفاهی است. برای دسترسی به آبشار باید در جاده سلماس به ارومیه برانید و پس از طی ۱۱ کیلومتر، وارد جاده فرعی ممکان شوید. پس از ۲۰ کیلومتر، ماشین را پارک کنید و شیب تند دره را پیاده بروید. |
2,921 | 3,029 | سلماس | چشمه آب گرم ایستی سو سلماس | ایران، استان آذربایجان غربی، شهرستان سلماس، بخش مرکزی، روستای آبگرم (ایستی سو) | چشمه آب گرم ایستی سو سلماس که با نام چشمه آب گرمایسی سو سلماس نیز شناخته می‌شود، حدفاصل ارومیه و سلماس، در روستای آبگرم قرار دارد. این روستا با طبیعت زیبا، آبوهوای مطلوب و میهمان‌نوازی ساکنان آن، به یکی از پرطرفدارترین مناطق استان وجاذبه‌های گردشگری سلماستبدیل شده است. چشمه آب گرم ایستی سو از آبی گرم با املاح معدنی همچون گوگرد برخوردار است که پزشکان استفاده از آن را برای درمان بیماری‌های پوستی مناسب عنوان کرده‌اند. این چشمه در فاصله‌ی کمی از گردنه قوشچی قرار دارد و حرارت آن در حدود ۱۷ درجه سانتیگراد است. |
2,922 | 3,030 | سلماس | کلیسای قره‌باغ | ایران، استان آذربایجان غربی، ۷۵ کیلومتری شمال شرق شهرستان ارومیه و ۳۵ کیلومتری جنوب شرق شهرستان سلماس، روستای قره‌باغ | کلیسای قره‌باغ یکی ازجاهای دیدنی استان آذربایجان غربیاست که به دوره ایلخانی-صفوی تعلق دارد. این کلیسا همانند بیشتر کلیساهای آذربایجان به شیوه بازیلیک سه ناوی و ستون‌دار ساخته‌شده است و از سه بخش محل عوام، محل سرودخوانان و محراب تشکیل می‌شود. این کلیسای تاریخی در روستای قره‌باغ سلماس واقع‌شده و در تاریخ ۲۲ آبان ۱۳۶۲ هجری شمسی با شماره ثبت ۱۶۵۰ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. هرآنچه باید درباره کلیسای قره‌باغ بدانید: کلیسای قره‌باغ کجاست؟ معرفی کلیسا قره باغتاریخچه کلیسا قره باغمعماری کلیسا قره باغبخش‌های مختلف کلیسا قره باغنکات بازدید از کلیسا قره باغکلیسای قره‌باغ کجاست؟ کلیسای قره‌باغ در روستای قره‌باغ قرار دارد که حدودا در ۷۵ کیلومتری شمال‌شرق شهرستان ارومیه و ۳۵ کیلومتری جنوب‌شرق شهرستان سلماس واقع‌شده است. این روستا تا ساحلدریاچه ارومیهحدود پنج کیلومتر فاصله دارد. آدرس: استان آذربایجان غربی، ۳۵ کیلومتری جنوب‌شرق سلماس، روستای قره‌باغ (نمایش روی نقشه) معرفی کلیسای قره باغمنبع عکس: گوگل مپ (عکاس: yourdom garebag) کلیسای قره‌باغ که با نام کلیسای سورپ پطرس شناخته می‌شود، ازجاهای دیدنی سلماسبه شمار می‌رود. این کلیسا مشتمل بر تالاری مستطیل‌شکل و منفرد با مساحت حدود ۱۷۰ متر مربع است. در گذشته کلیسا درون حیاطی محصور قرار داشت که امروزه تنها قسمت اندکی از دیوار جنوبی حیاط بر جای مانده است. سایر قسمت‌ها به مرور زمان از بین رفته‌اند. سقف بلند و قوس‌های برافراشته و محراب باشکوه و در عین حال ساده کلیسا و همچنین روشنایی ملایم داخل بنا، محیطی جذاب و پرجبروت ایجاد کرده است که در آن وجود پروردگار با تمام روح و جان احساس می‌شود. به فاصله نزدیکی از کلیسا و در غرب آن، قبرستان بزرگ مسیحی با سنگ‌های لاشه‌ای و چهارگوش قرار دارد و آثار اندکی از بناهای خشتی و مسکونی ارمنیان هنوز پابرجا است. تاریخچه کلیسای قره باغمنبع عکس: گوگل مپ (عکاس: yourdom garebag) تاریخ دقیق بنای اولیه کلیسای قره‌باغ به‌درستی معلوم نیست. ساختمان کنونی آن به استناد سنگ‌نوشته‌ای که در دیوار غربی کلیسا قرار گرفته، در سال ۱۶۵۵ میلادی و هم‌زمان با سلطنت شاه‌عباس دوم صفوی (۱۰۷۷۱۰۵۲ هجری قمری) ساخته‌شده است. هر چند می‌توان احتمال داد کلیسا قدیمی‌تر باشد؛ ولی در این زمینه تاکنون مدرک متقن و موثقی وجود ندارد. این سنگ‌نوشته در بالای ورودی کم‌ارتفاع کلیسا در دیوار جنوبی روی سنگ مکعب مستطیلی کار گذاشته‌شده که روی آن کتیبه‌ای به خط ارمنی نوشته‌شده است: ساخته‌شده به‌وسیله چریکو گریگور (گیگور) کاتب در سال ۱۶۵۵. کلیسا به‌وسیله نرسس لامپاقس در سال ۱۷۸۵ مرمت شده است. در ضلع شرقی دیوار جنوبی نیز سنگ‌نوشته دیگری وجود دارد که ترجمه آن چنین است: هشتم ژانویه سال ۱۸۲۶ کشیش ارشد باغداسر اسکریسی (احتمالا نام مرمت‌کننده و تاریخ ترمیم مجدد آن است). کلیسا هم‌زمان با مهاجرت ارامنه از روستا متروک مانده است و به‌تدریج تخریب‌هایی در آن صورت گرفت؛ به‌طوری که تا مدت‌ها به‌صورت ویرانه‌ای باقی‌مانده بود. سرانجام با همت مسئولان میراث فرهنگی آذربایجان غربی در فهرست آثار ملی کشور جای گرفت. به‌دنبال آن در سال ۱۳۷۸ هجری شمسی از طرف میراث فرهنگی مورد مرمت اساسی قرار گرفت و بخش‌های فوقانی دیوارها، کف داخلی، سقف و دیگر قسمت‌های آن مرمت شد. بعد از خاکبرداری ضلع خارجی دیوار جنوبی و در کنار ورودی اصلی، سنگ‌نوشته دیگری نمایان شد که در دیوار کار گذاشته‌شده بود. در ترجمه آن آمده است: کشیش اوهان، ساخت در روستای قجائو (قره‌باغ)، این ساختمان را برای مردگان آن سال … ساختم. سال مرمت کلیسا در سنگ‌نوشته خوانا نیست؛ ولی رسم‌الخط آن نشان می‌دهد که در قرن هجدهم میلادی نوشته‌شده است. کلیسا امروزه در وضعیت نسبتا خوبی به سر می‌برد؛ گرچه از آن برای برگزاری مراسم مذهبی استفاده نمی‌شود. معماری کلیسای قره باغمنبع عکس: گوگل مپ (عکاس: yourdom garebag) کلیسا بر اساس نقشهای مستطیلی شکل با ابعاد ۸ ٫ ۸۰ در ۱۵ ٫ ۱۰ متر ساخته‌شده و دارای محور اصلی شرقی-غربی است. انتظام اجزا و عناصر آن بر اساس جهت محراب صورت گرفته است. کلیسا هم‌سطح با زمینهای اطراف قرار دارد و یک ورودی اصلی در ضلع جنوبی دارد. این کلیسا نیز همانند بیشتر کلیساهای آذربایجان به شیوه بازیلیک سه ناوی و ستون‌دار است و در فضای داخلی آن چهار ستون با مقطع مربع‌شکل و دو نیم ستون در دیوار غربی به چشم می‌خورد که به سه ناو تقسیم می‌شود: ناو اصلی میانی و ناوهای جانبی. ناو میانی عریض‌تر از دو ناو کناری ساخته‌شده است. این ناوها در امتداد محور اصلی شرقی-غربی کلیسا در کنار یکدیگر نظم یافته‌اند. چهار ستون اصلی نقش نگهدارنده گنبد را ایفا می‌کنند و به همین دلیل در جهت‌های طولی و عرضی بین آن‌ها قوس‌های رومی وجود دارد. علاوه بر این، دو نیم ستون متکی به دیوار غربی، فشارهای جانبی را تحمل می‌کنند. محراب نیم‌دایره‌ای کلیسا در بخش شرقی و هم‌عرض با ناو میانی و بالاتر از دیگر بخش‌ها قرار دارد و ورود به آن با سه پله امکان‌پذیر است که به‌صورت قرینه در دو جناح محراب تعبیه شده‌اند. در دو جناح محراب دو اتاق جانبی وجود دارد که فضای داخلی آن‌ها مربع شکل است و در هریک، چسبیده به دیوار محراب و به‌شکل قرینه، دو طاقچه با طاق تخت دیده می‌شود. بخش‌های مختلف کلیسای قره باغمنبع عکس: گوگل مپ (عکاس: yourdom garebag) کلیسای قره‌باغ به سه بخش محل عوام، محل سرودخوانان و محراب تقسیم می‌شود. هنرمند معمار برای تفکیک حریم این سه بخش از عامل اختلاف سطح بهره جسته است. محل سرودخوانان که از حدود ۶ متری ضلع شرقی شروع می‌شود، بالاتر از محل عوام قرار دارد. محراب نیز بالاتر از محل سرودخوانان ساخته‌شده و فضای بزرگ‌تر برای پذیرش عبادت‌کنندگان بیشتر به محل عوام اختصاص‌یافته است. نمای بیرونی کلیسای قره باغنمای خارجی دیوارهای کلیسا ساده و فاقد تزیین خاصی است و با سنگ‌های قلوه‌ای و لاشه سنگ‌های بسیار بزرگ ساخته‌شده است. ابعاد سنگ‌ها در بخش‌های پایینی اغلب چندین برابر بزرگ‌تر از سنگ‌های بخش‌های بالایی دیوارها هستند. احتمال دارد برخی از این لاشه سنگ‌ها برای سنگ قبر در قبرستان حاشیه کلیسا به کار رفته باشند که در تعمیرات بعدی در دیوارهای خارجی بنا جاسازی شده‌اند. علاوه بر این، می‌توان تصور کرد که برخی از این قطعه سنگ‌ها مربوط به بناهای کهنسال وابسته به کلیسا بوده‌اند که پس از ویرانی، در تعمیرات بعدی در دیوار کلیسا جای گرفته‌اند. تنها ورودی کلیسا در دیوار جنوبی قرار دارد و شامل درگاهی کم‌ارتفاع با قوس رومی می‌شود که این قوس با سنگ‌های لاشه‌ای ساخته‌شده است. چارچوب ورودی نیز با چهار سنگ مکعب مستطیلی تراش‌خورده تزیین شده است. در ضلع جنوبی، دو نورگیر کوچک، در دیوار شرقی، سه نورگیر و در دیوار غربی نیز یک نورگیر برای افزودن به نور داخلی کلیسا وجود دارد. دیوارهای جانبی دارای ضخامتی زیاد و به نسبت حجیم هستند؛ به‌نحوی که نورگیرها به‌صورت روزنه‌های کم‌عرض و مستطیلی به چشم می‌آیند و این شیوه‌ای است که در روش معماری کلیساهای کهن ارمنستان نیز به کار می‌رفت. همچنین در بخش فوقانی دیوارهای خارجی برای جلوگیری از یکنواختی و سادگی، قرنیزهایی به فاصله ۱ ٫ ۴۰ متری از سقف در دور کلیسا ساخته‌شده است. نمای داخلی کلیسا قره باغنمای داخلی دیوارهای کلیسا با استفاده از سنگ‌های قلوه‌ای ساخته‌شده و فاقد تزیین خاصی است. در برخی قسمت‌ها همچون طاق محراب اثر دو پوشش به چشم می‌خورد که پوشش زیری با مصالح نامرغوب و زمخت گچی حاوی دانه‌های شن ساخته‌شده و پوشش رویی اندود نازک گچی است؛ ولی در بیشتر نقاط این اندود ریخته شده و از بین رفته است. ستون‌های این بنا سنگی هستند و هر یک حدود ۲ ٫ ۳۰ متر ارتفاع دارند. این ستون‌ها با قوس‌های رومی باربر به یکدیگر متصل شده‌اند. علاوه بر این، قوس زیبای رومی بر بالای محراب با استفاده از سنگ‌های لاشه‌ای به قطر دهانه سه متر ساخته‌شده است. نمای ورودی اتاق‌های جانبی با چهار تخته‌سنگ از نوع سنگ‌های آذرین تراش‌خورده است که روی آن‌ها نقش صلیب‌های متعدد و اشکال هندسی دایره و مربع دیده می‌شود. گنبد کلیسا قره باغگنبد نیم‌خیز کلیسا شکل عرقچین دارد و روی بخش عوام ساخته‌شده است. این گنبد متشکل از سنگ‌های قلوه‌ای و لاشه‌ای ریز و درشت با ملاط گچ است که با مهارت و استادی در کنار یکدیگر کار گذاشته شده‌اند. بر فراز گنبد اصلی، یک نورگیر چهارگوش سنگی برای افزودن به نور داخلی کلیسا وجود دارد. سنگینی گنبد با طاق‌های رومی باربر به ستون‌های ضخیم این بخش منتقل می‌شود. چندین خمره بزرگ در محل پایه طاق گنبد اصلی و همچنین بخش بالای ورودی اتاق‌های جانبی وجود دارد. این خمره‌ها به‌صورت افقی درون دیوار کار گذاشته شده‌اند؛ به‌طوری که دهانه آن‌ها مشرف به فضای داخلی کلیسا است. ساختار آکوستیکی و جذب ارتعاش صدا هنگام برگزاری مراسم و دعاهای مذهبی توسط این خمره‌ها دور از ذهن نیست؛ اما به‌لحاظ تعداد محدود آن‌ها به‌طور قطع نمی‌توان از این ویژگی اطمینان یافت. نکات بازدید از کلیسا قره باغطبیعت روستای قره‌باغ؛ منبع عکس: گوگل مپ (عکاس: اکبر اصلان‌نژاد) این کلیسا از جمله جاذبه‌های تاریخی محسوب می‌شود که با وجود ثبت در فهرست اثار ملی، توجه زیادی به آن نشده است. هنگام بازدید از آن از ریختن زباله و نوشتن یادگاری بپرهیزید. بازدید از این کلیسا رایگان است. در هر ساعت از شبانه‌روز امکان بازدید از کلیسا قره‌باغ وجود دارد. پرسش‌های متداولکلیسای قره‌باغ کجاست؟ کلیسای قره‌باغ در روستای قره‌باغ قرار دارد که حدودا در ۷۵ کیلومتری شمال‌شرق شهرستان ارومیه و ۳۵ کیلومتری جنوب‌شرق شهرستان سلماس واقع‌شده است. آیا کلیسا قره‌باغ ثبت ملی شده است؟ بله. این کلیسا در تاریخ ۲۲ آبان ۱۳۶۲ هجری شمسی با شماره ثبت ۱۶۵۰ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید. کلیسای قره‌باغ چه زمانی ساخته شد؟ تاریخ دقیق بنای اولیه کلیسای قره‌باغ به‌درستی معلوم نیست. ساختمان کنونی آن به استناد سنگ‌نوشته‌ای که در دیوار غربی کلیسا قرار گرفته، هم‌زمان با سلطنت شاه‌عباس دوم صفوی (۱۰۷۷۱۰۵۲ هجری قمری) است. در معماری کلیسا قره‌باغ از چه شیوه‌ای استفاده‌شده است؟ این کلیسا همانند بیشتر کلیساهای آذربایجان به شیوه بازیلیک سه ناوی و ستون‌دار ساخته‌شده است. نویسنده: آزاده یوسف‌نژاد / بازنویسی: صدیقه شجاعی |
2,923 | 3,031 | سلماس | سنگ‌نگاره ساسانی خان تختی | ایران، آذربایجان غربی، ۱۵ کیلومتری جاده سلماس به ارومیه، نزدیکی روستای خان تختی | سنگ‌نگاره خان تختی در ضلع جنوب شرقی سلماس روی کوه‌های پیرچاوش قرار دارد و از جملهجاهای دیدنی استان آذربایجان غربیاست که به دوره ساسانیان تعلق دارد. این نقش برجسته یادگار یکی از پیروزی‌های ایرانی‌ها بر رومی‌ها است و در آن اردشیر پادشاه ساسانی و ولیعهدش شاپور اول به چشم می‌خورند که در بازگشت از فتح ارمنستان و غلبه بر سپاهیان روم هستند و عده‌ای از حکمرانان محلی برای نشان‌دادن حسن نیت خود هدایایی به آن‌ها تقدیم می‌کنند. این اثر تاریخی در تاریخ ۱۵ دی ۱۳۱۰ هجری شمسی با شماره ثبت ۱۶۱ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید. هرآنچه باید درباره سنگ‌نگاره خان تختی بدانید: سنگ‌نگاره ساسانی خان تختی کجاست؟ معرفی سنگ‌نگاره ساسانی خان تختیتاریخچه سنگ‌نگاره ساسانی خان تختینکات بازدید از سنگ‌نگاره ساسانی خان تختیسنگ‌نگاره ساسانی خان تختی کجاست؟ نقش برجسته اردشیر بابکان؛ منبع عکس: ویکی مدیا (عکاس: TruthBeethoven) روستای خان تختی در کیلومتر ۱۵ جاده سلماس به‌سمت ارومیه واقع‌شده است. سنگ‌نگاره تاریخی خان تختی در این منطقه و روی کوه پیرچاوش قرار گرفته است که از کنار جاده به چشم می‌خورد. کمی بالاتر از دماغه کوهی که این نقش روی آن حکاکی شده است و در قله کوه، یکی از قلعه‌های معروف سلماس یا همان قلعه اورارتویی خان تختی قرار دارد. آدرس: استان آذربایجان غربی، سلماس، کیلومتر ۱۵ جاده سلماس به ارومیه (نمایش روی نقشه) معرفی سنگ‌نگاره خان تختیمنبع عکس: ویکی مدیا (عکاس: Ehsan franklyn) سنگ‌نگاره خان تختی سلماس به‌عنوان اثری باستانی که تصویرگر یکی از حوادث مهم تاریخی در این منطقه است، در تاریخ ۱۵ دی ۱۳۱۰ هجری شمسی و با شماره ثبت ۱۶۱ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید. این اثر ازجاهای دیدنی سلماساست که برای علاقه‌مندان به تاریخ این مرزوبوم جذابیت زیادی دارد و قدمت طولانی سلماس را نشان می‌دهد. نقش برجسته خان‌تختی سلماس تنها سنگ‌نگاره حکومت ساسانیان در منطقه شمال‌غرب ایران است. سنگ‌نگاره خان تختی دارای حدود پنج متر عرض و ۲ ٫ ۵ تا ۲ ٫ ۸ متر طول است و در ارتفاع ۳۰ متری از سطح زمین قرار دارد. روی آن دو نفر به‌صورت پیاده و دو نفر سواره مشخص هستند که شخص سواره در سمت چپ «اردشیر بابکان» و شخص سواره در سمت راست «شاپور یکم» است. اردشیر بنیان‌گذار سلسله ساسانی و شاپور یکم نیز فرزند اردشیر و ولیعهد وی بود. آن‌ها پادشاهانی قدرتمند بودند که در زمان حکومتشان پیروزی‌های درخشانی را در برابر رومی‌ها کسب کردند. منبع عکس: ویکی مدیادر این سنگ‌نگاره «والریانوس» پادشاه روم در مقابل شاپور ساسانی زانو زده است. همچنین دو نفر از حاکمان محلی ارمنی در حال تقدیم هدایایی به اردشیر و شاپور هستند. در واقع، این پیروزی برای پادشاه ساسانی آن‌چنان اهمیت بالایی داشت و شادی و غرور فراوانی را برای وی به ارمغان آورد که دستور داد، این تصاویر را روی کوه پیرچاوش حکاکی کنند که گویا در آن زمان یک قلعه نظامی بوده است. در این نقش برجسته، اسب‌ها به‌صورت نیم‌رخ و سرهای افراد سه ربع رخ حجاری شده‌اند و تنه آن‌ها تمام‌رخ و پاها نیم‌رخ هستند. خطوط چهره شاهان، تعادل ترکیب، برجستگی نقوش و هماهنگی آن با تناسب اسب‌ها از جمله مزایایی هستند که این اثر را جزو شاهکارهای هنر پیکرتراشی ساسانی قرار می‌دهند. تاریخچه سنگ‌نگاره خان تختیمنبع عکس: ویکی مدیا (عکاس: Tahereh ۶۶) سلماس پس از سقوط خسرو اشکانی، به‌دلیل موقعیتی که بین ایران و روم وجود داشت، تحت سلطه ساسانیان قرار گرفت. کتیبه خان تختی در نزدیکی سلماس قرار دارد و طبق تحقیقات قدمت آن به دوره ساسانیان و قرن سوم پس از میلاد می‌رسد. این نقش برجسته به‌گفته «والتر هینتس»، یکی از باستان‌شناسان این اثر، به حدود سال ۲۳۸ میلادی تعلق دارد. منبع عکس گالری: ویکی مدیا (عکاس: Tahereh ۶۶، TruthBeethoven، Valen ۱۹۸۸) در یکی از حملات روم، امپراتور جولیانوس به سلماس حمله کرد و این شهر را به سلطه خود درآورد؛ اما در یکی از مهمترین جنگ‌ها، اردشیر بابکان و جانشین او شاپور اول از ساسانیان، ارتش‌های روم را شکست دادند و موفق به تسخیر ارمنستان شدند. حکاکی ارزشمند سنگی خان تختی در حقیقت مربوط به این پیروزی است. نکات بازدید از سنگ‌نگاره ساسانی خان تختیمنبع عکس: ویکی مدیا (عکاس: TruthBeethoven) برای بازدید از این اثر لازم نیست کوهنوردی یا صخره‌نوردی کنید؛ چراکه در دامنه کوه پله‌هایی تراشیده شده است تا مردم بتوانند به‌راحتی به سنگ‌نگاره دسترسی پیدا کنند. این مکان به‌جز ایام عید که ممکن است شلوغ و پر از گردشگر باشد، در سایر زمان‌ها خلوت است. با توجه به کوهستانی بودن منطقه از سفر در ایام زمستان خودداری کنید. بازدید از کتیبه خان تختی رایگان و بدون پرداخت ورودی است. بازدید از سنگ‌نگاره خان تختی در هر زمان از شبانه‌روز امکان‌پذیر است. هنگام بازدید از این اثر تاریخی از نوشتن یادگاری و ریختن زباله اجتناب کنید. پرسش‌های متداولسنگ‌نگاره خان تختی کجاست؟ سنگ‌نگاره خان تختی در استان آذربایجان غربی، سلماس، کیلومتر ۱۵ جاده سلماس به ارومیه قرار دارد. آیا سنگ‌نگاره ساسانی خان تختی ثبت ملی شده است؟ بله. این اثر تاریخی در تاریخ ۱۵ دی ۱۳۱۰ هجری شمسی با شماره ثبت ۱۶۱ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید. سنگ‌نگاره خان تختی درباره چیست؟ این نقش برجسته به پیروزی‌های ایرانی‌ها بر رومی‌ها اشاره دارد که در آن اردشیر پادشاه ساسانی و ولیعهدش شاپور اول در بازگشت از فتح ارمنستان و غلبه بر سپاهیان روم هستند. سنگ‌نگاره خان تختی به چه زمانی تعلق دارد؟ سنگ‌نگاره خان تختی مربوط به دوره ساسانیان است. نویسنده: پویا جوانمرد / بازنویسی: صدیقه شجاعی |
2,924 | 3,032 | سلماس | قلعه چهریق سلماس | ایران، استان آذربایجان غربی، ۲۵ کیلومتری شهرستان سلماس، نزدیکی روستای چهریق علیا | قلعه چهریق سلماس با قدمتی که به هزاره اول قبل از میلاد بازمی‌گردد، در نزدیکی روستای چهریق علیا، در ۲۵ کیلومتری شهرستان سلماس قرار دارد. اولین ساکنان قلعه اورارتوها بوده‌اند و در طول تاریخ این بنای مستحکم بارها مورد استفاده واقع شد. همچنین روایات حاکی از آن است که این قلعه به مدت دو سال، محبس پیشوای آیین بیانی، «سید محمد علی باب» بوده است. قلعه چهریق به‌عنوان یکی از آثار تاریخی ومکان‌های دیدنی سلماس، در تاریخ ۲۹ تیر ۱۳۷۷، با شماره ثبت ۲۰۷۵ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید. |
2,925 | 3,033 | سلماس | کلیسای گئورگ مقدس هفتوان | ایران، استان آذربایجان غربی، شهرستان سلماس، روستای هفتوان | کلیسای گئورک مقدس هفتوان در روستای هفتوان، از توابع شهرستان سلماس قرار دارد و با قدمتی که به دوره صفوی بازمی‌گردد، به دستور شاه‌عباس صفوی ساخته‌شده است. از ویژگیهای جالب بنا، می‌توان به استفاده از سنگ‌های سیاه رنگ آذرین اشاره کرد که با ظرافت و هنرمندی تمام حجاری شده‌اند و تراش‌های زیبایی روی آن‌ها نقش بسته‌اند. با گنبدی در مرکز، کلیسا به‌صورت یک هرم دوازده ترک، طراحی و ساخته‌شده است و چندین کتیبه در بخش ورودی آن به چشم می‌خورد. این کتیبه‌ها منقوش به خطوط ارمنی و تصاویر مذهبی هستند و با توجه به آن‌ها می‌توان به سال ساخت بنای اولیه (قرون ۱۳ و ۱۴ میلادی) پی برد. این اثر کهن پس از صدماتی که طی زلزله‌ی سال ۱۹۳۰ میلادی متحمل شد، مورد ترمیم و بازسازی قرار گرفت و در تاریخ ۱۹ اسفند ۱۳۸۰، با شماره ثبت ۴۸۴۲ به‌عنوان یکی ازدیدنی‌های سلماسدر فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید. |
2,926 | 3,034 | سلماس | کول تپه اهرنجان | ایران، استان آذربایجان غربی، شمال غرب شهر سلماس، ما بین کوی فرهنگیان ۱ و ۲ | کول تپه اهرنجان که با نام تپه تاریخی اهرنجان نیز شناخته می‌شود، مربوط به دوران پیش از تاریخ ایران باستان است. با قدمتی که به ۹ هزار سال پیش بازمی‌گردد، این تپه کهن‌ترین منزلگاه جوامع بشری در استان آذربایجان غربی به شمار می‌رود. از جمله آثار مشکوف در این محدوده می‌توان به سنگ‌های آبسیدین و وسایل و ابزارآلات سفالی و سنگی اشاره کرد. نمونه برخی از آثار به دست آمده از کول تپه اهرنجان در هیچ سایت باستان‌شناسی دیگر مشاهده نشده است. این اثر ازجاهای دیدنی سلماسمحسوب می‌شود و در تاریخ ۱۸ شهریور ۱۳۷۷، با شماره ثبت ۲۱۰۲ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. |
2,927 | 3,035 | سلماس | حمام شیخ سلماس | ایران، استان آذربایجان غربی، سلماس | حمام شیخ سلماس در زمان پهلوی اول و با بهره‌مندی از معماری سنتی ایرانی احداث شد. «محمد تسوجی» نام بانی این اثر تاریخی بود که با پیگیری و تلاش وی، فرآیند ساخت حمام از سال ۱۳۰۹ تا ۱۳۱۲، به مدت سه سال به طول انجامید. حمام با پلانی به شکل هندسی مستطیل و مساحتی برابر با ۸۶۰ متر مربع ساخته‌شده که سطح آن از زمین سه متر و نیم پایین‌تر است و برای تامین آب مورد نیاز آن از دو نهر جنوبی و غربی شهر استفاده می‌کردند. مصالح به‌کار رفته در بنا شامل سنگ، آجر، گچ، آهک و ماسه می‌شود. حمام شیخ سلماس اولین و قدیمی‌ترین حمام سلماس پس از زلزله سال ۱۳۰۹ محسوب می‌شود. در سال ۱۳۷۹، این اثر تاریخی با شماره ۳۴۷۵، به‌عنوان یکی ازجاهای دیدنی سلماسدر فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید و امروزه تبدیل به مجموعه فرهنگی و هنری و نمایشگاه آثار مردم‌شناسی شده است. |
2,928 | 3,036 | سلماس | تالاب آق زیارت | ایران، استان آذربایجان غربی، ۲۰ کیلومتری سلماس | تالاب آق زیارت در ۲۰ کیلومتری شهر سلماس واقع‌شده است و مساحت آن گاهی به ۱۰ هکتار می‌رسد. هیچ رودخانه دائمی به این تالاب نمی‌ریزد و آب‌های سطحی و گاهی طغیان رودخانه زولاچای آب آن را تامین می‌کنند. با وجود نیزار در بعضی قسمت‌ها، تالاب آب شیرین آق زیارت زیستگاه مناسبی برای پرندگان آبی و پرستو‌ها به شمار می‌رود. همچنین این تالاب دارای شرایط مناسب زیستگاه زمستان‌گذرانی و استراحتگاه پرندگان مهاجر است. تالاب آق زیارت ازجاذبه‌های گردشگری سلماسدر استان آذربایجان غربی است و دسترسی به آن از طریق جاده ارومیه به سلماس امکان دارد. |
2,929 | 3,037 | سلماس | کلیسای محلم | ایران، استان آذربایجان غربی، شهرستان سلماس، بخش مرکزی، روستای محلم | کلیسای محلم در روستای محلم (ملحم)، از توابع شهرستان سلماس در استان آذربایجان غربی قرار دارد و قدیمی‌ترین کلیسا از دو کلیسای موجود در این روستا است. با قدمتی که به سال ۱۸۸۰ میلادی بازمی‌گردد، روی سردر کلیسا حجاری جدیدی با تاریخ ۱۸۹۵ به چشم می‌خورد. از بنای کلیسا، امروزه جز در ورودی و چند طاق نیمه فرو ریخته به جا نمانده است. کلیسای جدیدتر در فاصله ۵۰۰ متری از قبلی قرار دارد و از آن تنها برج ناقوسی بدون ناقوس و صحنی ویران‌شده باقی‌مانده است. کلیسای قدیمی در تاریخ ۷ مهر ۱۳۸۱، با شماره ثبت ۶۱۵۸ به‌عنوان یکی از ابنیه تاریخی ومکان‌های دیدنی استان آذربایجان غربی، در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید. |
2,930 | 3,038 | سلماس | کلیسای آخته خانه | ایران، استان آذربایجان غربی، شهرستان سلماس، روستای آخته خانه | کلیسای آخته خانه ازجاذبه‌های گردشگری سلماسدر استان آذربایجان غربی به شمار می‌آید و در روستای آخته خانه قرار دارد. طبق لوح سردر ورودی، قدمت بنا بهسال ۱۸۹۰ میلادی بازمی‌گردد. با پلانی مستطیل شکل، در سالن اصلی کلیسا چهار ستون مدور آجری جای گرفته‌اند که پیشتر گنبد بنا روی آن استوار شده بود. این گنبد امروزه از جای خود درآورده و به‌صورت نسبتا سالم، در کنار بنا، روی زمین قرار داده‌شده است. علاوه بر گنبد اصلی، کلیسا دو گنبد فرعی دیگر نیز دارد. بنا دارای تزیینات خاصی نیست و تنها با ایجاد تغییر در چیدمان آجرها، سردر ورودی را آراسته‌اند. این اثر در تاریخ ۷ مهر ۱۳۸۱، با شماره ثبت ۶۱۵۹ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید. |
2,931 | 3,039 | سلماس | امامزاده کهنه شهر | ایران، استان آذربایجان غربی، ۸ کیلومتری شمال غربی سلماس، تازه شهر | امامزاده کهنه شهر که با نام امامزاده اسحاق تازه شهر نیز شناخته می‌شود، از جاذبه‌های مذهبی ومکان‌های دیدنی سلماسبه شمار می‌رود و در هشت کیلومتری آن، در کهنه شهر (تازه شهر) قرار دارد. این مکان مذهبی آرامگاه تعدادی از فرزندان امام هادی (ع) به نام‌های امامزاده اسحاق (ع)، امامزاده ابراهیم (ع)، امامزاده محمد (ع)، امامزاده جعفر (ع) و امامزاده محمود (ع) است که با توجه به متون ثبت‌شده‌ی تاریخی مانند کنزالانساب و بحرالرحاب، در شهر کهنه‌شهر سلماس به خاک سپرده شده‌اند. نه‌تنها در ایام و مناسبت‌های گوناگون مردم از نقاط مختلف استان آذربایجان و ایران برای زیارت در این بارگاه ملکوتی حضور می‌یابند؛ بلکه با توجه به گفته‌های مردم محلی، در ایام محرم نیز دسته‌های عزاداری شهرستان سلماس از مناطق مختلف به این امامزاده می‌آیند و مراسم عزاداری سالار شهیدان را برپا می‌کنند. همچنین مزار شهدای کهنه شهر نیز در نزدیکی این مکان مقدس قرار دارد. این اثر در تاریخ ۱۷ اسفند ۱۳۸۱ با شماره‌ی ثبت ۷۸۵۸ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید. |
2,932 | 3,040 | سلماس | گوردخمه هدر سلماس | ایران، استان آذربایجان غربی، سلماس، روستای هدر، کوه‌های شوریک | گوردخمه هدر شامل دو دخمه با نام‌های دخمه دختر و دخمه پسر می‌شود که در کوه‌هایشوریک قرار گرفته‌اند. این اثر تاریخی در نزدیکی روستای هدر واقع‌شده است و ازدیدنی‌های سلماسبه شمار می‌آید. دخمه دختر که در یکی از فرورفتگی‌های طبیعی کوه ایجاد شده است، شامل یه راهرو ورودی و سه اتاق می‌شود. سطح کف، سقف و دیواره‌های این دخمه ناصاف هستند و شکل سقف آن تا حدودی گنبد مانند است. دخمه پسر کمی پایین‌تر از قبلی واقع‌شده است و برخلاف دیگری، سطوحی صاف دارد. فضای دخمه شامل راهرو ورودی، تالاری بزرگ با سکوهایی دورتادور آن و اتاق جسد می‌شود. |
2,933 | 3,041 | سلماس | کلیسای مارسرکیس | ایران، استان آذربایجان غربی، شهرستان سلماس، بخش مرکزی، روستای خسروآباد | کلیسای مارسرکیس با قدمتی که به دوره قاجار بازمی‌گردد، در روستای خسروآباد از توابع شهرستان سلماس در استان آذربایجان غربی قرار دارد. برخی بر این باور هستند که قدمت کلیسا به دوره ساسانی بازمی‌گردد وصلیب مقدس حضرت مسیح که خسرو پرویز آن را از اورشلیم به ایران آورده بود، در این کلیسا نگهداری می‌شد. فضای داخلی کلیسا شامل سالن مستطیلی شکل می‌شود که در آن دو ستون چوبی مدور بر پایه‌های سنگی مربع جای گرفته‌اند. در قسمتی از سالن سکویی برای اجرای مراسم مذهبی به چشم می‌خورد که پله‌هایی در دو سوی آن قرار دارند. روی کتیبه کلیسا تاریخ ۱۸۹۶ میلادی دیده می‌شود. این کلیسا همچنان فعال است. همچنین در محوطه کلیسا گورهایی مشاهده می‌شود که روی قدیمی‌ترین آن‌ها تاریخ‌های ۱۸۹۰ و ۱۸۳۷ حک شده‌اند. این اثر از بناهای تاریخی وجاهای دیدنی استان آذربایجان غربیبه شمار می‌آید و در تاریخ ۱۷ اسفند ۱۳۸۱، با شماره ثبت ۷۵۳۲ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. |
2,934 | 3,042 | سلماس | کلیسای قدیمی قزلجه | ایران، استان آذربایجان غربی، سلماس، روستای قزلجه | کلیسای قدیمی قزلجه با قدمتی که به دوره صفویه و قاجاریه بازمی‌گردد، از کلیساهای تاریخی وجاهای دیدنی سلماساست و در روستای قزلجه، از توابع این شهرستان قرار دارد. با پلانی مستطیل شکل، ابعاد کلیسا ۱۰ در ۱۵ متر است و در سالن اصلی آن چهار ستون به چشم می‌خورد. روی این ستون‌ها سقف بنا با طاق‌های رومی جای گرفته است. در نمای شمالی فضای داخلی طاقچه‌های تزیینی با سنگ‌های حجاری‌شده قرار دارند و در ورودی نیز از سه تکه سنگ یکدست سیاه حجاری‌شده ساخته‌شده است. این اثر در تاریخ ۱۹ اسفند ۱۳۸۰، با شماره ثبت ۴۸۴۱ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید. |
2,935 | 3,043 | سلماس | کلیسای سرکیس مقدس | ایران، استان آذربایجان غربی، سلماس، روستای قلعه سر | تعدادی ازجاهای دیدنی سلماسدر پیرامون آن جای گرفته‌اند که کلیسای سرکیس مقدس در روستای قلعه سر، یکی از آن‌ها است. با قدمتی که به سال ۱۸۰۶ میلادی بازمی‌گردد، این کلیسا توسط روستایی‌های ارمنی بنا نهاده شد. از ستون‌ها و سقف کلیسا، تنها بخش جنوبی آن باقی‌مانده است و سقف کلیسا و دیوارهای شمالی و شمال غربی بنا فروریخته‌اند. روی سنگ‌های دیوارهای کلیسا می‌توان نوشته‌هایی به زبان ارمنی و چند صلیب را مشاهده کرد. در پیرامون کلیسا نیز گورستانی قدیمی قرار دارد. |
2,936 | 3,047 | تکاب | چمن متحرک چملی | ایران، استان آذربایجان غربی، ۱۵ کیلومتری تکاب، نزدیکی روستای بدرلو | چمن متحرک چملی که با نام چملی گول نیز شناخته می‌شود، در ۱۵ کیلومتری تکاب، در مسیر تکاب به یولقون‌آغاج قرار دارد و یکی از جالب‌ترینجاذبه‌های گردشگری تکاباست. این مکان با ۸۰ متر مربع وسعت، به‌صورت جزیره‌ای روی دریاچه‌ای کوچک واقع‌شده است که با وزش باد به جهات مختلف مسیر خود را تغییر می‌دهد و حرکت می‌کند. دریاچه نیز مساحتی بالغ بر یک هکتار دارد که در دل درهای عمیق جای گرفته است و اطراف آن چمنزارها و نیزارهای بلندی روییده‌اند. |
2,937 | 3,048 | تکاب | روستای تاریخی یولقون آغاج | ایران، استان آذربایجان غربی، ۳۰ کیلوتری تکاب | روستای تاریخی یولقون آغاج که در فاصله ۳۰ کیلوتری تکاب قرار دارد، از مقاصد وجاذبه‌های گردشگری استان آذربایجان غربیاست و آثار تاریخی زیادی از دوران حکومت قاجار و صفوی در خود جای می‌دهد. این آثار تاریخی شامل قلعه روستایی، حمام سنتی، مسجد و خانه اربابی می‌شود. متاسفانه مسجد این روستا که قدمت آن به ۱۵۰ سال پیش می‌رسید، بر اثر آتش‌سوزی از بین رفته و در محل آن، مسجدی جدید و باعظمت را جایگزین کرده‌اند. |
2,938 | 3,049 | تکاب | آب گرم احمدآباد | ایران، استان آذربایجان غربی، مسیر جاده تکاب به تخت سلیمان، ۵ کیلومتری تخت سلیمان | آب گرم احمدآباد که با نام‌های مجموعه آب‌درمانی احمدآباد و آب گرم تخت سلیمان نیز شناخته می‌شود، از مقاصد جذاب گردشگری وجاهای دیدنی تکاباست ودر فاصله پنج کیلومتریتخت سلیمانقرار دارد. این مجموعه شامل چند استخر سرپوشیده (برای جلوگیری از هدر رفتن گرمای آب)، سالن انتظار، رختکن، آلاچیق و … می‌شود. همچنین برای اقامت شبانه، دو سوئیت برای گردشگران در نظر گرفته‌اند. |
2,939 | 3,050 | تکاب | قلعه سردار افشار | ایران، استان آذربایجان غربی، تکاب، خیابان امام، خیابان پاسداران، روبروی ساختمان دادگستری | قلعه سردار افشار با قدمتی به زمان سلطنت ناصرالدین‌شاه قاجار بازمی‌گردد، توسط سردار حسینعلی خان افشار ساخته‌شده است. بخش اولیه ساختمان با درب ورودی به حیاطی بزرگ و مفرش با سنگ‌های تراورتن راه دارد. ساختمان اربابی در دو بخش دو طبقه، با ایوان و ستون‌های مدور آجری خودنمایی می‌کند و در وسط حیاط حوضی دایره‌ای شکل را به عمق یک متر و قطر حدودا ۶ متر می‌توان دید. مصالح به‌کار رفته در بنا شامل آجرهای چهارگوش و ملات گچ، آهک و خاک رس می‌شود. از بخش‌های مهم قلعه کبوترخانه یا قوشخانه است که از آن برای نگهداری کبوترهای خانگی و وحشی در زمان حیات سردار استفاده می‌شد. این بنا که ازجاهای دیدنی تکاببه شمار می‌رود، هم‌اکنون متعلق به جمعیت هلال‌احمر شهرستان تکاب است. |
2,940 | 3,051 | تکاب | سد قجور | ایران، استان آذربایجان غربی، ۵ کیلومتری شرق شهر تکاب، ۲ کیلومتری شمال شرق روستای قجور | سد قجور در فاصله پنجکیلومتری شرق شهر تکاب و دو کیلومتری شمال شرق روستای قجور قرار دارد و حدود ۳۰۰ متری جاده تکاب-یولقون آغاج، در میان یک دره واقع‌شده است. با قدمتی که به دوره پهلوی بازمی‌گردد، این سد را با هدف تامین آب کشاورزی و شرب روستاهای پایین‌دست احداث کرده‌اند. حداکثر ارتفاع سد از پی ۱۸ متر و طول تاج آن ۸۲ ٫ ۵ متر است. با توجه به اهمیت تاریخی، این اثر ازجاهای دیدنی تکاببه شمار می‌آید و در تاریخ ۱۲ مهر ۱۳۷۷، با شماره ثبت ۲۱۳۳ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. |
2,941 | 3,052 | تکاب | مسجد جامع تکاب | ایران، استان آذربایجان غربی، تکاب، خیابان امام خمینی | مسجد جامع تکاب با قدمتی که به اواخر دوره قاجار بازمی‌گردد، در خیابان امام خمینی (ره) تکاب قرار دارد. سردر ورودی مسجد توسط دالانی با پوشش طاق گهواره‌ای به صحن مسجد متصل می‌شود و شبستان قدیمی آن دارای ایوان ورودی با ستون‌های مدور آجری و سرستون‌های سنگی است. بخش تحتانی دیوارهای مسجد با قلوه‌سنگ و ملات ماسه، آهک و خاک آجر کار شده است و بخش فوقانی دیوارها را با آجر و گنبد مرکزی را با گوشواره‌های ظریف و رسم‌بندی منظمی با آجر چهارگوش و ملات گچ احداث کرده‌اند. این اثر از مقاصد مذهبی وجاذبه‌های گردشگری تکاببه شمار می‌آید و در تاریخ ۱۰ دی ۱۳۸۱، با شماره ثبت ۶۶۸۴ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. |
2,942 | 3,053 | تکاب | غار کهریز | ایران، استان آذربایجان غربی، شهرستان تکاب، روستای کهریز | غار کهریز در روستای کهریز، از توابع شهرستان تکاب، در استان آذربایجان غربی قرار دارد. قطر دهانه این غار به طور تقریبی دو متر است و طول و عرضی برابر با سه متر دارد. غار کهریز یگی ازجاهای دیدنی تکاباست که سالانه گروه‌های غارنوردی و کوهنوردی متعددی از آن بازدید می‌کنند. رسیدن به غار کهریز با استفاده از ماشین امکان‌پذیر است و دسترسی سواره دارد. |
2,943 | 3,054 | بوکان | مقبره حسن زیرک | ایران، استان آذربایجان غربی، بوکان | مقبره حسن زیرک مدفن استادحسن زیرک در بوکان است. وی در سال ۱۳۰۰ در این شهر متولد شد، در شهرهای کردنشین ایران و عراق زیست و عمری را در رنج سپری کرد. زیرک استعداد زیادی در سرودن شعر و آهنگسازی داشت و دوره‌هایی را نیز به همکاری با رادیوهای ایران و عراق پرداخت. علاوه بر آثاری که از وی به جا مانده‌اند، ترانه‌هایش در سرتاسر شهرهای کردنشین محبوبیت زیادی دارند. مقبره استاد حسن زیرک امروزه بر فراز کوه ناله‌شکن قرار دارد و ازدیدنی‌های بوکانمحسوب می‌شود. |
2,944 | 3,055 | بوکان | کوه طرغه | ایران، استان آذربایجان غربی، ۲۲ کیلومتری غرب شهر بوکان | کوه طرغه که با نام‌های کوه ترغه و کوه طرقه نیز شناخته می‌شود، در فاصله ۲۲ کیلومتری غرب شهر بوکان قرار دارد و ارتفاع آن ۲۲۲۴ متر است. این کوه از بلندترین قلل جنوب استان آذربایجان غربی به شمار می‌رود و در خط الراس اصلی رشته کوه‌های زاگرس واقع‌شده است. به‌عنوان یکی از مقاصد کوهنوردی در منطقه وجاذبه‌های گردشگری بوکان، کوهنوردان زیادی راهی طرغه می‌شوند و دو پایگاه برای استراحت کوهنوردان در مسیر کوه‌پیمایی وجود دارد. همچنین تعدادی اثر از سنگ تراشیده شده و بناهای تاریخی مربوط به عهد مغول و ایلخانان در این منطقه جای گرفته‌اند. |
2,945 | 3,056 | بوکان | سد بوکان | ایران، استان آذربایجان غربی، ۲۵ کیلومتری جنوب شرقی بوکان، نزدیکی مرز استان‌های آذربایجان غربی و کردستان | سد بوکان که با نام‌های سد شهید کاظمی و سد لگزی نیز شناخته می‌شود، یکی از سدهای بزرگ ایران با هسته رسی است و در ۲۵ کیلومتری جنوب شرقی شهر بوکان قرار دارد. در منابع رسمی ایران، سد در حوزه استحفاظی بوکان واقع‌شده است. دریاچه آن نیز در در محدوده استان کردستان، شهر سقز قرار دارد. این سد برای تنظیم و استفاده از آب و سیلاب‌های رودخانه زرینه ایجاد شد و علاوه بر تامین آب شهرهای بوکان، میاندوآب و عمده آب شهر تبریز، در حدود ۵۵ هزار هکتار از زمینهای کشاورزی منطقه‌های عجب‌شیر و آذرشهر را نیز آبیاری می‌کند. همچنین سد بوکان به‌عنوان یکی از مقاصد تفریحی وجاذبه‌های گردشگری بوکان، هر ساله پذیرای هزاران نفر از سرتاسر ایران است. دریاچه سد بوکان با ۷۱۸ میلیون متر مکعب بیشترین آب پشت سد را به خود اختصاص داده است. |
2,946 | 3,057 | بوکان | سیمینه‌رود | ایران، استان آذربایجان غربی، بوکان | سیمینه‌رود که مردم محلی آن را با نامتاتائو می‌شناسند، از ارتفاعات منطقه مهاباد، سقز، بانه و شمال عراق سرچشمه می‌گیرد. این رود پس از عبور از شهرهای بوکان و میاندوآب، در نهایت بهدریاچه ارومیهمی‌ریزد. با ۲۰۰ کیلومتر طول، متوسط آب سالانه آن معادل ۶۴۰ میلیون متر مکعب است و یکی از رودهای مهم استان آذربایجان غربی به شمار می‌رود. بخش زیادی از سیمینه‌رود در حوزه شهرستان بوکان قرار دارد. همچنین این رود با عبور از جنوب شهرستان میاندوآب، زمینهای زیادی را آبیاری می‌کند. عکس‌ها از محمد ادیب |
2,947 | 3,058 | بوکان | بوستان ساحلی بوکان | ایران، استان آذربایجان غربی، بوکان، بخش غربی شهر | بوستان ساحلی بوکان که با نام پارک ساحلی بوکان نیز شناخته می‌شود، در قسمت غربی شهر بوکان قرار دارد و با نزدیک به ۱۳ هزار متر مربع مساحت، بزرگ‌ترین پارک این شهر به شمار می‌رود. امکانات متعدد تفریحی و ورزشی این پارک، آن را در میان اهالی و گردشگران به یکی از مقاصد محبوب وجاذبه‌های گردشگری بوکانتبدیل کرده است. از جمله این امکانات می‌توان به زمین بسکتبال، شهربازی، زمین اختصاصی فوتسال، امکانات ورزشی و مسیرهای دوچرخه‌سواری در قسمت شمالی پارک و پیست اسکی، بوفه، سینما چندبعدی، شهربازی و نمایشگاه‌های صنایع‌دستی در قسمت جنوبی پارک اشاره کرد. |
2,948 | 3,059 | بوکان | تپه باستانی قلایچی | ایران، آذربایجان غربی، ۱۵ کیلومتری شمال شرقی بوکان، روستای قالایچی | تپه باستانی قلایچی که با نام تپه باستانی قالایچی نیز شناخته می‌شود، در ۱۵ کیلومتری شمال شرقی شهرستان بوکان و در روستایی به همین نام قرار دارد. طبق تحقیقات و کاوش‌های انجام‌شده در این تپه تاریخی، آثاری از هزاره‌ی اول پیش از میلاد کشف‌شده است. آجرهایی به شکل صلیب و منقوش، از نخستین آثاری هستند که در این منطقه کشف شده‌اند. در کاوش‌هایی که مجددا صورت گرفت، آثاری همچون معبد مرکزی برج‌ها، دیوارهای آن، حیاط سنگ‌فرش، پله‌های متصل به حیاط، چند اتاق اندود شده با گل اخری، نقاشی‌هایی به رنگ سیاه و آبی و آجرهایی منقوش با موضوعات انسانی، هندسی و گیاهی بدست آمده‌اند. طبق بررسی‌ها، احتمال می‌رود که این مجموعه متعلق به دوران حکومت «مانا» باشد و به احتمال زیاد این منطقه، شهر زیرتو یا ایزیرتو، پایتخت مانایی‌ها بوده است. با توجه به ارزش بالای تاریخی، تپه باستانی قلایچی اثر در تاریخ ۱۸ اردیبهشت ۱۳۸۰، با شماره ثبت ۳۸۲۳ به‌عنوان یکی ازمکان‌های دیدنی بوکان، در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید. |
2,949 | 3,060 | بوکان | تالاب قره گل | ایران، استان آذربایجان غربی، ۴۰ کیلومتری جاده بوکان به میاندوآب، مجاور روستای قره گل | تالاب قره گل در ۴۰ کیلومتری جاده بوکان به میاندوآب و در مجاورت روستای قره گل قرار گرفته است و از مقاصد طبیعت گردی وجاهای دیدنی بوکانمحسوب می‌شود. این تالاب وسعتی معادل با ۳۰۰ هکتار دارد و با برخورداری از شرایط زیست‌محیطی مناسب، از مناطق مهم برای تخم‌گذاری و زادآوری پرندگان آبزی و کنارآبزی به شمار می‌رود. آب تالاب از ذوب برف‌ها و جریان سیلاب‌ها تامین می‌شود. وجود خاکستر آتشفشانی به بستر تالاب، دورنمای سیاه رنگی به آب تالاب داده است و از همین رو با نام قره گل خوانده می‌شود. |
2,950 | 3,061 | بوکان | غار قلایچی | ایران، استان آذربایجان غربی، ۹ کیلومتری شمال شرقی بوکان، مجاورت محوطه باستانی تپه قلایچی | غار قلایچی که با نام غار قالایچی نیز شناخته می‌شود، در فاصله ۹ کیلومتری شمال شرقی شهرستان بوکان و در مجاورت تپه باستانی قلایچی، یکی از مراکز تمدن مانایی‌ها قرار دارد. شکل‌گیری این غار طبیعی در اثر نفوذ آب در طبقات آهکی صورت گرفته است. از این غار به‌عنوان غنی‌ترین و سخت‌ترین غارهای مکشوف در ایران از نظر ساختار یاد می‌کنند. با هشت متر قطر دهانه، غار در ارتفاع ۱۷۵۰ متری کوهی با همین نام واقع‌شده است. هرچند غار قلایچی ازجاذبه‌های گردشگری بوکانبه شمار می‌آید؛ پیمایش آن نیازمند داشتن تجهیزات و توانایی تخصصی غارنوردی است. |
2,951 | 3,062 | بوکان | قلعه سردار | ایران، استان آذربایجان غربی، بوکان، مرکز شهر | قلعه سردار با قدمتی که بهسال ۱۲۸۵ هجری قمری بازمی‌گردد، منسوب به سردار عزیز خان مکری داماد امیرکبیر بوده است. با ۳۰ متر طول و ۲۰ متر عرض، این قلعه ۶ شاه‌نشین داشته است و مصالح به‌کار رفته در ساخت آن شامل ساروج، خاک رس، خاک سفید، آجر و چوب می‌شود. در حال حاضر، قلعه سردار به‌صورت یک تپه، در مرکز شهر بوکان قرار دارد و تا ۹۵ درصد بنای ساختمان آن تخریب‌شده است. این اثر که ازجاهای دیدنی بوکانبه شمار می‌رود، در سال ۱۳۴۷، با شماره ثبت ۵۷۰ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید و تپه مربوطه به‌عنوان محوطه باستان‌شناسی در حال کاوش و بررسی است. تاکنون هفت مرحله سکونت در دوره‌های مختلف باستان‌شناسی در این تپه شناسایی کرده‌اند که از جمله آن‌ها می‌توان به دوره‌های قاجار و ایلخانی و دوره اسلامی اشاره کرد. |
2,952 | 3,063 | بوکان | مسجد جامع بوکان | ایران، استان آذربایجان غربی، بوکان، نبش خیابان انقلاب، ابتدای خیابان سردار | مسجد جامع بوکان که ازجاهای دیدنی استان آذربایجان غربیبه حساب می‌آید، در طول بیش از یک قرن مکان برگزاری نماز جمعه شهر بوکان بوده است. بر اساس اسناد تاریخی ساخت مسجد در دوره قاجار توسط فردی با نام علی اصفهانی به سبک معماری اسلامی و بسیار ساده انجام شد. مسجد جامع بوکان در سال ۱۳۷۹ هجری شمسی به شماره ۳۴۸۰ در فهرست آثار ملی به ثبت رسید. هرآنچه باید درباره مسجد جامع بوکان بدانید: مسجد جامع بوکان کجاست؟ معرفی مسجد جامع بوکانمعماری مسجد جامع بوکاننکات بازدید از مسجد جامع بوکانمسجد جامع بوکان کجاست؟ مسجد جامع بوکان ازجاهای دیدنی بوکاندر استان آذربایجان غربی است که در کنار تپه قدیمی قلعه سردار و در ضلع شرقی رود سرآب قرار دارد. همچنین روبه‌روی مسجد بازاری به چشم می‌خورد که به بازار سردار شهرت دارد. آدرس: استان آذربایجان غربی، بوکان، نبش خیابان انقلاب، ابتدای خیابان سردار (شه قامی قه لای سردار) (نمایش روی نقشه) معرفی مسجد جامع بوکانمنبع عکس: گوگل مپ (عکاس: علیرضا رحیمی شاهرودی) مسجد جامع بوکان در حال حاضر برای برگزاری نماز جمعه مردم شهر بوکان مورد استفاده قرار می‌گیرد. این محل یکی از بناهای تاریخی و مذهبی به حساب می‌آید که محبوبیت زیادی بین مردم دارد. حاکم وقت بوکان که فردی با نام محمد حسین خان سردار مکری بود و با مظفرالدین شاه نسبت فامیلی داشت، دستور ساخت مسجد را صادر و زمینی را نیز وقف این کار کرد. مسجد جامع بوکان به دست علی اصفهانی از معماران ماهر و چیره‌دست در سال ۱۲۶۸ هجری شمسی ساخته شد و در سال ۱۳۷۹ هجری شمسی به شماره ۳۴۸۰ در فهرست آثار ملی به ثبت رسید. معماری مسجد جامع بوکانمنبع عکس: ویکی مدیا (عکاس: مسعود بوکانی) مسجد جامع بوکان با مساحتی بالغ بر ۱ , ۸۷۱ متر مربع، معماری سنتی اسلامی دارد که معماری اولیه آن در دوره قاجار انجام شد. شبستان اصلی مسجد پلانی مستطیلی شکل دارد که ۴۲ ستون سنگی در هفت ردیف ۶ تایی، پلان را به هشت ناو تقسیم کرده‌اند. محراب مسجد در ضلع جنوبی شبستان بزرگ (بخش مردانه) داخل طاق‌نمایی با قوس جناغی ساخته‌شده است. یک نیم‌طبقه نیز در ضلع شمالی مسجد جامع دیده می‌شود که به‌عنوان شبستان زنانه به کار می‌رود. روی تابلوی سردر مسجد توضیحاتی درباره وسعت مسجد، تزیینات و طاق‌ها به چشم می‌خورد. در سال ۱۳۴۵ هجری شمسی بنای مسجد گسترش یافت و چهار گنبد آجری و سه ستون به آن اضافه شد. در سال ۱۳۷۵ هجری شمسی نیز شبستانی به بزرگی ۲۰ در ۳۰ متر به بنا افزده شد که به مانند شبستان نخستین مسجد دارای ستون‌های متعدد به‌همراه طاق‌های چشم‌نواز است و به شبستان اولیه متصل شده است. مسجد هم‌اکنون بدون مناره است و ظاهر بسیار ساده‌ای دارد؛ با این حال، در سالهای نخستین دارای یک مناره بوده است که امروزه اثری از آن به چشم نمی‌خورد. نکات بازدید از مسجد جامع بوکانمنبع عکس: گوگل مپ (عکاس: سید مصطفی حسینی) از آنجا که همچنان در این مسجد، نماز برگزار می‌شود، امکان بازدید از آن در ساعات نماز وجود دارد. برای بازدید از مسجد باید پوشش مناسب داشته باشید. پرسش‌های متداولمسجد جامع بوکان کجاست؟ مسجد جامع بوکان در استان آذربایجان غربی، بوکان، نبش خیابان انقلاب، ابتدای خیابان سردار قرار دارد. مسجد جامع بوکان در چه زمانی ساخته شد؟ مسجد جامع بوکان در سال ۱۲۶۸ هجری شمسی ساخته شد که مصادف با دوره قاجار بود. آیا مسجد جامع بوکان جزو آثار ملی ایران است؟ بله. مسجد جامع بوکان در سال ۱۳۷۹ هجری شمسی به شماره ۳۴۸۰ در فهرست آثار ملی به ثبت رسید. مسجد جامع بوکان به دستور چه کسی ساخته شد؟ حاکم وقت بوکان که فردی با نام محمد حسین خان سردار مکری بود، دستور ساخت مسجد را صادر و زمینی را نیز وقف این کار کرد. نویسنده: بهاره غنچه / بازنویسی: صدیقه شجاعی |
2,953 | 3,064 | بوکان | مسجد حمامیان | ایران، استان آذربایجان غربی، بوکان، روستای حمامیان | برخی ازجاهای دیدنی بوکاندر اطراف آن واقع شده‌اند که مسجد حمامیان یکی از آن‌ها است. این مسجد با قدمتی که به دوره قاجار بازمی‌گردد، در روستای حمامیان قرار دارد. با بنایی مربع شکل، مصالح به‌کار رفته در ساخت مسجد شامل سنگ لاشه معادن اطراف، آجر خشتی و چوب گردو می‌شود. از ویژگیهای جالب معماری بنا می‌توان به پی‌ریزی در عمق ۲۰ متری، قرینه‌سازی میان ستون‌ها و آجرتراشی‌های سقف و دیوار اشاره کرد. گنبد دو لایه مسجد نیز به زیبایی با آجرهای چهار گوش و رنگ‌های گیاهی تزیین شده است. این اثر در تاریخ ۲۵ اسفند ۱۳۷۹، با شماره ثبت ۳۴۸۳ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید. |
2,954 | 3,065 | بوکان | آرامگاه سرداران مکری | ایران، استان آذربایجان غربی، بوکان، پارک عمومی ملت | آرامگاه سرداران مکری با قدمتی که به دوره قاجار بازمی‌گردد، مدفن چند تن از نوادگان سردار عزیزخان مکری و برخی از بزرگان شهر بوکان است. این آرامگاه در گویش کردی به «گومبه‌زی سردار» شهرت دارد. مجموعهشامل یک حیاط کوچک در ضلع جنوبی و ساختمان مقبره با معماری سنتی می‌شود. پلان گنبد خانه با الگوی چلیپا بنا شده است و در ورودی ضلع جنوبی، ایوانی با دو ستون سنگی دیده می‌شود. از مهمترین عناصر تزیینی آرامگاه می‌توان به آجرکاری به شیوه خفته راسته اشاره کرد. این اثر در سال ۱۳۸۰، با شماره ثبت ۳۸۴۷ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است و ازمکان‌های دیدنی بوکانبه شمار می‌رود. |
2,955 | 3,066 | بوکان | منطقه شکار ممنوع سه کانیان | ایران، استان آذربایجان غربی، ۱۵ کیلومتری شمال شرقی بوکان، محور بوکان به میاندوآب | منطقه شکار ممنوع سه کانیان در ۱۵ کیلومتری شمال شرقی بوکان، در محور بوکان به میاندوآب قرار دارد و شامل پنج روستا با نام‌های سه‌کانیان، کانی علی گرده، کانی سور، ارمنی بلاغی و کانی قلا می‌شود. این منطقه را زیستگاه نوعی پرنده کمیاب به نام «میش‌مرغ» می‌دانند که بزرگ‌ترین پرنده کشور لقب گرفته است. همچنین در این محدوده گونه‌های مختلف گیاهی از جمله خوشخوراک، گون کتیرا، یونجه وحشی، چاودار، گلابی‌های وحشی، زالزالک، گل کاغذی، گون‌های خوشخوراک و پسته‌ی وحشی می‌روید. طبیعت زیبا و بکر با چشم‌اندازی دیدنی، از ویژگیهای این دشت دوست‌داشتنی است که آن را به یکی از مقاصد گردشگری ومکان‌های دیدنی بوکانتبدیل کرده است و سالانه تعداد زیادی از علاقه‌مندان به طبیعت‌گردی را به خود جذب می‌کند. |
2,956 | 3,067 | بوکان | غار دوکچی | ایران، استان آذربایجان غربی، ۱۴ کیلومتری از شمال شرقی بوکان | غار دوکچی در ۱۴ کیلومتری شمال شرقی شهرستان بوکان واقع‌شده است و در ارتفاع ۱۷۲۰ متری از سطح دریا قرار دارد. انواع چکنده، آبشار سنگ و چکیده ستون را در غار دوکچی می‌توان مشاهده کرد. از ویژگیهای بارز و قابل‌توجه این غار شگفت‌انگیز وجود دو چکیده عظیم و غول‌پیکر به بلندای ۱۲ متر و قطری بالغ بر ۶ متر است که مانند سرباز‌ها و محافظان غار به نظر می‌رسند. کف غار نیز با مرجان‌های آهکی پوشیده شده است. دوکچی از مقاصد گردشگری ودیدنی‌های بوکاناست و برای پیمایش آن به ابزار مناسب غارنوردی نیاز دارید. |
2,957 | 3,068 | بوکان | باغ امیر آباد | ایران، استان آذربایجان غربی، بوکان، منطقه امیر آباد | باغ امیر آباد با ۳۰ هکتار وسعت، در امیر آباد، بزرگ‌ترین منطقه شهری واقع در بوکان قرار دارد. با قدمتی که به دوره پهلوی بازمی‌گردد، این باغ‌هابا همت مرحوم حاج محمدامین ایلخانی زاده در ضلع غربی سیمینه‌رود ایجاد شدند و یکی از قدیمی‌ترین مجموعه باغ‌های حاضر در شهر و ازجاهای دیدنی بوکانبه شمار می‌روند. از این باغ‌ها، هر ساله مقدار بسیار زیادی میوه و سبزی برداشت می‌کنند و علاوه بر فروش در شهر، به شهرهای مجاور نیز فرستاده می‌شود. باغ‌های آلبالو امیر آباد یکی از مهمترین آن‌ها است که در فصل میوه‌دهی، میزبان عده زیادی می‌شود. |
2,958 | 3,070 | نقده | گردشگاه یئددی گوز (گردشگاه هفت چشمه) | ایران، استان آذربایجان غربی، ۳ کیلومتری جنوب غرب شهر نقده | گردشگاه یئددی گوز که به هفت چشمه و سلطان یعقوب نیز معروف است، ازجاهای دیدنی استان آذربایجان غربیمحسوب می‌شود. این گردشگاه در دامنه شرقی کوه سلطان یعقوب و در فاصله سه کیلومتری شهر نقده قرار دارد. از امکانات این محل تفریحی می‌توان به شهربازی، فضای سبز، آلاچیق، استراحتگاه، غذاخوری و پارکینگ اشاره کرد. یئددی گوز در زبان ترکی به‌معنای هفت چشمه است و دلیل این نامگذاری به هفت چشمه در این محوطه مربوط می‌شود که در نهایت به یکدیگر می‌پیوندند و به حوضچه‌ای می‌ریزند. هرآنچه باید درباره گردشگاه یئددی گوز بدانید: گردشگاه یئددی گوز کجاست؟ معرفی گردشگاه یئددی گوزامکانات گردشگاه یئددی گوزنکات بازدید از گردشگاه یئددی گوزگردشگاه یئددی گوز کجاست؟ منبع عکس: گوگل مپ (عکاس: بهروز علیزاده) گردشگاه یئددی گوز در سه کیلومتری جنوب غرب شهر نقده در استان آذربایجان غربی و در قسمت شرقی کوه سلطان یعقوب قرار دارد. آدرس: استان آذربایجان غربی، نقده، کوه سلطان یعقوب (نمایش روی نقشه) معرفی گردشگاه یئددی گوزمنبع عکس: گوگل مپ (عکاس: محمد پاشاپور) گردشگاه «یئددی گوز» از معروف‌ترین و زیباترینجاهای دیدنی نقدهاست که طرفداران بسیاری دارد. این گردشگاه که با نام هفت چشمه نقده و سلطان یعقوب نیز شناخته می‌شود، روی کوه سلطان یعقوب قرار گرفته است. این کوهستان زیبا که موردعلاقه کوهنوردان منطقه است، ۲۰۰۰ متر از سطح دریا ارتفاع دارد و چشم‌اندازی فوق‌العاده رویایی و زیبا را پیشکش بازدیدکنندگان می‌کند. منبع عکس گالری: گوگل مپ (عکاس: محمد پاشاپور، بهروز علیزاده، میثم تبریزی) وجه تسمیه هفت چشمه به این دلیل است که چشمه در کنار کوهی قرار دارد که آب از هفت نقطه از قسمت شمالی کوه جاری می‌شود و چشمه‌ای زیبا و باصفا به وجود می‌آورد. اهالی نقده معتقد هستند که در گذشته طعم و مزه آب هرکدام از این هفت چشمه با دیگر چشمه‌ها تفاوت داشته است و هریک دارای املاح و مواد معدنی مخصوص خود بوده‌اند. در پایین قسمت شمالی کوه، حوضی به‌شکل کوزه ساخته‌شده است که آب این هفت چشمه درون حوض جمع می‌شود. طراحی زیبای این حوض یکی از دلپذیرترین و چشم‌نوازترین بخش‌های این تفریحگاه رویایی است. در اطراف حوض نیز پیاده‌روهای متعدد و غیرهمسطحی تعبیه‌شده است. بسیاری از مردم شهر نقده برای تفریح درون‌شهری و گذران اوقات فراغت، از این گردشگاه استفاده می‌کنند. این پارک به‌دلیل زیبایی و آرامش فوق‌العاده در شب، بازدیدکنندگان بیشتری دارد. امکانات گردشگاه یئددی گوزمنبع عکس: گوگل مپ (عکاس: بهروز علیزاده) در اطراف چشمه این گردشگاه، سکوها و آلاچیق‌هایی برای اسکان موقت گردشگران و اهالی نقده و همچنین مسیرهایی برای پیاده‌روی تعبیه‌شده است که در میان انبوه درختان سرو و کاج قرار گرفته‌اند و چشم‌انداز بسیار زیبایی دارند. این سکوها بیشتر برای رفع خستگی یا اقامت‌های کوتاه‌مدت به قصد صرف ناهار یا شام برای ساکنان شهر و مسافران هستند. منبع عکس: گوگل مپ (عکاس: خلیل اسکندری) گردشگاه مذکور امکانات رفاهی مختلفی از جمله فضای سبز، پارکینگ رایگان، سوپرمارکت، وسایل ورزشی رایگان، پیست اسکیت، غذاخوری و شهربازی دارد. ضمن اینکه وجود امکانات تفریحی و بازی برای کودکان باعث شده است که یکی از مکان‌های موردعلاقه آن‌ها نیز محسوب شود. تفرجگاه همچنین دارای امکانات خدماتی مثل آب آشامیدنی و امکانات درمانی و بهداشتی جهت استفاده گردشگران است. در روزهای برفی مسافران و گردشگرانی که اوقات خود را در این پارک می‌گذرانند و علاقه‌مند به طبیعت زمستانی هستند، می‌توانند از تیوپ‌سواری لذت ببرند. نکات بازدید از گردشگاه یئددی گوزمنبع عکس: گوگل مپ (عکاس: Aso Mosazad) گردشگاه یئددی گوز در تمامی فصول سال میزبان گردشگرانی است که برای تفرج به این منطقه می‌آیند. اغلب خانواده‌های نقده‌ای در روزهای تعطیل یا هنگام غروب سری به تفرجگاه می‌زنند. به همین دلیل در این ایام، یئددی گوز شلوغ می‌شود. نمای زیبای شب‌هنگام این تفرجگاه بسیار چشمگیر است و فرصتی ایدئال برای استفاده از طبیعت محسوب می‌شود. در زمان گشت‌وگذار در یئددی گوز، از ریختن زباله جدا بپرهیزید. پرسش‌های متداولگردشگاه یئددی گوز کجاست؟ گردشگاه یئددی گوز در سه کیلومتری جنوب غرب شهر نقده در استان آذربایجان غربی و در قسمت شرقی کوه سلطان یعقوب قرار دارد. نام‌های دیگر گردشگاه یئددی گوز کدامند؟ این گردشگاه با نام هفت چشمه نقده و سلطان یعقوب نیز شناخته می‌شود. گردشگاه یئددی گوز چه امکاناتی دارد؟ سکو و آلاچیق برای اسکان موقت گردشگران و اهالی نقده، فضای سبز، پارکینگ رایگان، سوپرمارکت، وسایل ورزشی رایگان، پیست اسکیت، غذاخوری، شهربازی و پارکینگ از جمله امکانات این محل هستند. بهترین زمان بازدید از گردشگاه یئددی گوز چه موقعی است؟ با تاریکی هوا، این پارک زیبایی و آرامش فوق‌العاده‌ای پیدا می‌کند و از همین رو بهترین زمان برای تفریح محسوب می‌شود. نویسنده: زهرا آذرنیوش / بازنویسی: صدیقه شجاعی |
2,959 | 3,071 | نقده | تالاب حسنلو (دریاچه سد حسنلو) | ایران، استان آذربایجان غربی، شهرستان نقده، بخش محمدیار، دهستان حسنلو، ۶ کیلومتری شمال روستای شیخ احمد | تالاب حسنلو که با نام دریاچه سد حسنلو نیز شناخته می‌شود، در فاصلهحدودی ۲۰ کیلومتری نقده قرار گرفته است و وسعتی معادل با ۱۱۰۰ هکتار دارد. در سالهای اخیر سدی روی آب خروجی تالاب بسته‌اند که این موضوع موجب عمیق‌تر شدن و تغییر اکوسیستم تالابی به دریاچه‌ای شده است. دریاچه با آب باران، چشمه‌ها و جویبارها تامین می‌شود و از آن برای کشاورزی و آبیاری مراتع اطراف استفاده می‌کنند. تالاب حسنلو به همراه تالاب یادگارلو و درگه سنگی به‌عنوان تالاب بین‌المللی به ثبت رسیده است. با پوشش گیاهی انبوه، این تالاب در فصل‌های گوناگون میزبان انواع پرندگان می‌شود و ازجاذبه‌های گردشگری نقدهدر استان آذربایجان غربی به شمار می‌رود. عکس‌ها از علی آقایاری |
2,960 | 3,072 | نقده | کوه سلطان یعقوب | ایران، استان آذربایجان غربی، ۵ کیلومتری شهر نقده | کوه سلطان یعقوب در پنج کیلومتری جنوب نقده و در کنار روستای بالقچی، در استان آذربایجان غربی قرار دارد و ارتفاع آن از سطح دریا برابر با ۲۰۰۰ متر است. در پایین کوه گردشگاه سلطان یعقوب جای گرفته و دارای امکاناتی همچون آب آشامیدنی، فضای سبز، امکانات رفاهی، ورزشی، خدماتی، درمانی و بهداشتی، غذاخوری، شهربازی، رستوران و پارکینگ است. این مجموعه به‌عنوان یکی ازجاذبه‌های گردشگری نقده، در تمام طول سال از گردشگران میزبانی می‌کند. عکس‌ها ازمهدی رهنورد |
2,961 | 3,073 | نقده | تپه حاجی‌فیروز | ایران، استان آذربایجان غربی، شهرستان نقده، بخش محمدیار، دهستان حسنلو، روستای حاجی‌فیروز | تپه حاجی‌فیروز با قدمتی که به ۵۵۰۰ سال پیش از میلاد بازمی‌گردد، در شهرستان نقده، بخش محمدیار، دهستان حسنلو، روستای حاجی‌فیروز قرار دارد و محوطه‌ایکلیدی از دوران نوسنگی به شمار می‌رود. در این تپه بقایای ۱۸ ساختمان را کشف کرده‌اند که به هزاره ششم پیش از میلاد تعلق دارند و مستقل از هم بنا شده‌اند. نقشه آن‌ها مربع شکل بوده است و دیوارهایی عظیم در جهت شمالی جنوبی دارند. این اثر ازجاهای دیدنی نقدهدر استان آذربایجان غربی به شمار می‌آید و در تاریخ ۷ خرداد ۱۳۸۷، با شماره ثبت ۲۲۹۰۸ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. |
2,962 | 3,074 | نقده | تالاب شیطان آباد | ایران، استان آذربایجان غربی، ۶ کیلومتری شهر نقده، در سمت شرقی جاده شوسه نقده-حیدر آباد | برخی ازجاهای دیدنی نقدهرا جذابیت‌های طبیعی شامل می‌شوند که از جمله آن‌ها می‌توان به تالاب شیطان آباد اشاره کرد. این تالاب در فاصله ۶ کیلومتری شهرستان نقده و در سمت شرقی جاده شوسه نقده-حیدر آباد قرار دارد و آب آن ازرودخانه گدار تامین می‌شود. این تالاب کوچک ۲۵ هکتار مساحت دارد و با وجود وسعت کم، زیستگاه مهمی برای پرندگان آبی و مهاجر محسوب می‌شود. با قرارگیری در ارتفاع ۱۲۸۰ متری از سطح دریا، این تالاب از مجموعه تالاب‌های جنوبیدریاچه ارومیهبه شمار می‌رود. عکس‌ها از ابوالقاسم خالقی زاده رستمی |
2,963 | 3,075 | نقده | پل ممیند | ایران، استان آذربایجان غربی، نقده، ۷ کیلومتری شمال شرقی سه‌راهی نقده | پل ممیند در فاصله هفت کیلومتری شمال شرقی سه‌راهی نقده، در نزدیکی روستایی با همین نام قرار دارد و در انتهای شرق جلگه سولدوز، روی رودخانه گادار احداث‌شده است. با قدمتی که به دوره‌های صفوی و قاجار بازمی‌گردد، این پل دارای سه دهانه است که دهانه بزرگ‌تر در وسط و دو دهانه کوچک‌تر در دو انتهای پل واقع شده‌اند. بدنه پل با استفاده آجر و ملات ساخته و سطح گذر پل نیز با سنگ‌فرش شده است. این اثر در تاریخ ۲۹ تیر ۱۳۷۷، با شماره ثبت ۲۰۶۴ به‌عنوان یکی ازدیدنی‌های نقده، در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید. عکس‌ها از سایت اقامتگاه قاراپاپاق |
2,964 | 3,076 | نقده | موزه نقده | ایران، استان آذربایجان غربی، نقده، خیابان امام، خیابان پاسداران ۲، پارک لاله | موزه نقده با ۶۰۰ متر مربع وسعت، در سال ۱۳۷۹ کار خود را تحت عنوان موزه باستان‌شناسی آغاز کرد. این موزه تنها یک سالن دارد و مجموعه آن شامل دو بخش می‌شود؛ بخش اول مربوط به اشیا قبل از میلاد مکشوفه از تپه حسنلو و بخش دوم مربوط به اشیا سایر مناطق باستانی. در بخش اول می‌توان قطعاتی مانند سفالینه‌ها در اشکال و رنگ‌های مختلف، اشیا مفرغی متنوع مانند شیرها و سنجاق‌ها، آجرهای لعابدار، اشیا تزیینی، مهرها و ظروف شیشه‌ای را مشاهده کرد. در بخش دوم نیز اشیایی نظیر سکه‌های اشکانی و ساسانی، سکه‌های ادوار اسلامی، سفالینه‌های کتیبه‌دار به خط کوفی، انواع مهر، اشیا تزیینی و آلات جنگی نگهداری می‌شوند. به‌عنوان یکی ازدیدنی‌های نقده، این موزه در تمام طول سال میزبان گردشگران و علاقه‌مندان به تاریخ است. |
2,965 | 3,077 | پیرانشهر | بازارچه مرزی تمرچین | آذربایجان غربی، کیلومتر ۱۱ جاده گمرک پیرانشهر | بازاچه مرزی تمرچین پیرانشهر یکی از بازارچه‌های مرزی فعال کشور است و در ناحیه غربی پیرانشهر، یعنی مرز ایران و عراق قرار دارد. این بازار یکی از مهم‌ترینجاذبه‌های گردشگری پیرانشهربه شمار می‌رود و به دلیل پایین بودن قیمت‌ها و همچنین تنوع اجناس و برندها محبوبیت زیادی دارد. از عمده کالاهای وارداتی این بازارچه می‌توان به ماشین‌آلات سنگین و قطعات و لوازم مرتبط آن‌ها، لوازم صوتی و تصویری، جاروبرقی و سایر لوازم خانگی اشاره کرد. |
2,966 | 3,078 | پیرانشهر | بازارچه مرزی پیرانشهر | ایران، استان آذربایجان غربی، پیرانشه، در امتداد خیابان امام | بازارچه مرزی پیرانشهر یکی از مهم‌تریندیدنی‌های پیرانشهربه شمار می‌رود که در امتداد خیابان امام واقع است و بیشتر مسافران هم به نیت بازدید و خرید از آن به این شهر مسافرت می‌کنند. از این مجموعه به‌عنوان یکی از نخستین و بزرگ‌ترین بازارچه‌های مرزی کشور یاد می‌شود. بازارچه مرزی پیرانشهر به دلیل پایین بودن قیمت‌ها و تنوع برندها مورد توجه گردشگران قرار گرفته است. عکس‌ها از پایگاه خبری گلونی |
2,967 | 3,079 | پیرانشهر | آبشار خرپاپ | ایران، استان آذربایجان غربی، ۲۲ کیلومتری جنوب پیرانشهر، جنگل‌های پردانان | یکی از جذاب‌ترین مقاصد طبیعت‌گردی وجاهای دیدنی پیرانشهرکه در نزدیکی آن قرار دارد، آبشار خرپاپ محسوب می‌شود. این آبشار در فاصله ۲۲ کیلومتری جنوب پیرانشهر و در دل جنگل‌های پردانان قرار گرفته است. این آبشار ۱۵ متر ارتفاع دارد و در فصل بهار، به دلیل ذوب برف‌ها در ارتفاعات و ریزش باران‌های بهاری، به پرآب‌ترین حد خود می‌رسد. برای دسترسی به جنگل‌های پردانان که تا ارتفاعات مرزی ایران و عراق امتداد یافته‌اند و پوشیده از درختان جنگلی، به‌خصوص صنوبر هستند، در جاده پیرانشهر به سردشت برانید و پس از ۲۵ کیلومتر، وارد جاده روستای گزگسک شوید. ادامه مسیر تا جنگل و آبشار باید پیاده پیموده شود. |
2,968 | 3,080 | پیرانشهر | تپه باستانی شین آباد | ایران، استان آذربایجان غربی، شهرستان پیرانشهر، بخش مرکزی، روستای شین آباد | تپه باستانی شین آباد با قدمتی که به دوران‌های تاریخی پس از اسلام بازمی‌گردد، درروستای شین آباد از توابع شهرستان پیرانشهر قرار دارد. در حوزه شهرستان پیرانشهر حدود ۱۱۳ تپه تاریخی شناسایی کرده‌اند که این امر بیانگر پیشینه تاریخی این منطقه و وجود تمدن‌های بزرگ پیش از اسلام در آن است. تپه شین آباد به‌عنوان یکی از این آثار ارزشمند، در تاریخ ۱۷ اسفند ۱۳۸۱، با شماره ثبت ۷۷۴۸ به‌عنوان یکی ازمکان‌های دیدنی پیرانشهردر فهرست از آثار ملی ایران به ثبت رسید. |
2,969 | 3,081 | سردشت | چشمه کانی گراوان | ایران، استان آذربایجان غربی، شهرستان سردشت، ۲ کیلومتری ربط، مجاور روستای کانی گویز | چشمه گراوان جاذبه‌ای است که از دل زمین می‌جوشد و در اطراف خود جذابیت‌های منحصربه‌فردی دارد. تپه آهکی اطراف آنکه ساخته دست طبیعت است، جلوه‌ای زیبا از این منطقه را به نمایش می‌گذارد. چشمه کانی گراوان یکی از زیباترینجاهای دیدنی استان آذربایجان غربیبه حساب می‌آید که حدود ۱۲ کیلومتر از شهرستان سردشت فاصله دارد. هرآنچه باید درباره چشمه کانی گراوان بدانید: چشمه کانی گراوان کجاست؟ دسترسی به چشمه کانی گراوانمعرفی چشمه کانی گراوانویژگی‌های چشمه کانی گراواندیدنی‌ها و تفریحات چشمه کانی گراواناقامت در سفر به چشمه کانی گراوانبهترین زمان بازدید از چشمه کانی گراواننکات بازدید از چشمه کانی گراوانچشمه کانی گراوان کجاست؟ چشمه کانی گراوان یکی از زیباترینجاهای دیدنی سردشتبه حساب می‌آید که در دو کیلومتری شهرستان ربط و در نزدیکی روستایی بنام کانی گویز قرار دارد. آدرس: استان آذربایجان غربی، سردشت، دو کیلومتری ربط، نزدیک روستای کانی گویز (نمایش روی نقشه) دسترسی به چشمه کانی گراوانمنبع عکس: سایت wikiloc. com (عکاس: Razin Kamali) برای بازدید از چشمه کانی گراوان کافی است، در مسیر جاده سردشت-مهاباد حرکت کنید و ۳۰ تا ۳۵ دقیقه در این جاده برانید. پس از شهر راور، از جاده خاکی عبور کنید و از میان گندم‌زارها و جنگل‌های بلوط رد شوید و به‌سمت غرب بروید. پس از چند دقیقه رانندگی در این جاده به چشمه زیبای کانی گراوان می‌رسید. منبع عکس: سایت wikiloc. com (عکاس: Razin Kamali) از جاده اصلی تا محل چشمه گراوان در کنار رودخانه حدودا یک کیلومتر جاده خاکی وجود دارد که بهتر است آن را پیاده بروید. اگر وسیله شخصی ندارید، از مهاباد یا سردشت، تاکسی‌ها و اتوبوس‌هایی شما را به شهر بربط می‌رسانند. معرفی چشمه کانی گراوانمنبع عکس: گوگل مپ (عکاس: علی پیروتی) چشمه کانی گراوان یکی از زیباترین جاذبه‌های طبیعی استان آذربایجان غربی محسوب می‌شود که سالانه پذیرای گردشگران زیادی از گوشه و کنار کشور است. آب سرد این چشمه به‌دلیل شوری، غیرقابل‌شرب است. رسوب املاح موجود در چشمه با گذر زمان، سازه آهکی رنگارنگی در اطراف آن به وجود آورده که بر زیبایی‌های چشمه افزوده است. به‌علاوه فعل و انفعالات شیمیایی آب چشمه موجب شده است تا هر ساله ارتفاع این سازه افزایش یابد. در زمستان‌ها سازه آهکی یخ می‌زند، در حالی که آب چشمه به‌دلیل وجود نمک در آن همچنان جریان دارد. منبع عکس گالری: سایت wikiloc. com (عکاس: احسان موسوی، Razin Kamali)، گوگل مپ (عکاس: دلیر سعیدی، محمد حافظی) علت نامگذاری این چشمه مشخص نیست. بسیاری از افراد محلی نام آن را اصطلاحی در زبان کردی تفسیر می‌کنند. در زبان کردی «گراوان» به معنی آبی سخت و سنگین است و شاید به‌دلیل وجود املاح زیاد در آب این چشمه، آن را چشمه گراوان نامیده‌اند. ویژگیهای چشمه کانی گراوانمنبع عکس: ویکی مدیا (عکاس: Shirin gholipour) کانی گراوان از چشمه‌های غنی آب معدنی است که میزان املاح محلول در آب آن بالغ بر یک گرم در لیتر است. خواص درمانی این چشمه بسیار است و می‌توان آن را در دسته‌بندی چشمه‌های آب‌معدنی گازدار جا داد که در بسیاری از امور زیبایی و پوست کاربرد دارد. در واقع، شهرت اصلی چشمه کانی گراوان به‌دلیل جوشیدن آبی با خواص مفید و مورداستفاده در درمان‌های بیوفیزیولوژیکی است. وجود املاح معدنی و طبیعی در آب چشمه کانی گراوان باعث گسترش گردشگری درمانی در منطقه شده است و همه‌ساله گردشگران بسیاری را برای درمان بیماری‌های پوستی، دردهای استخوانی و همچنین بیماری‌های چون روماتیسم و دردهای عضلانی به شهرستان سردشت و روستای کانی گویز هدایت می‌کند. منبع عکس: سایت wikiloc. com (عکاس: Razin Kamali) این آب پس از جریان در سطح زمین از خود موادی به جا می‌گذارد که با گذشت زمان، توده‌ای مخروطی شکل جالب خلق می‌کند و تپه‌ای رنگارنگ پدید می‌آورد. وجود این تپه در میان طبیعت سرسبز منطقه، منظره‌ای چشم‌نواز با طیف رنگی زیبایی ایجاد کرده است. این سازه آهکی که چشمه از درون آن می‌جوشد، حدود ۲۰ متر ارتفاع دارد. رودخانه‌ای که از پای این سازه طبیعی می‌گذرد، رودخانه هرمزآباد است. این رود در فصل بهار پرآب می‌شود، محیط پیرامون خود را سیراب می‌کند و منظره‌ای دلنشین و سرسبز با دشت‌هایی پر از گل را به ارمغان می‌آورد. آبی که از این چشمه بیرون می‌آید بعد از طی مسیر خود به رودخانه زاب کوچک می‌ریزد. دیدنی‌ها و تفریحات چشمه کانی گراوانمنبع عکس: گوگل مپ (عکاس: Ebrahim F) در مسیر منتهی به چشمه کانی گراوان در جاده مهاباد، طبیعتی سرسبز و خوش آب‌وهوا و چشم‌اندازی زیبا انتظار شما را می‌کشد؛ به‌ویژه در فصل بهار که گندم‌زارها، جنگل‌های بلوط و آبشارهای جاری آن چشم‌اندازی بی‌مانند خلق کرده‌اند. جوشش آب درون رودها نیز بر این زیبایی‌ها افزوده‌اند. تپه‌های آهکی با تضادرنگی منحصربه‌فردشان، چشم هر بیننده‌ای را به خود خیره می‌کنند و فضایی جذاب برای عکاسی به وجود می‌آورند. می‌توانید برای ساعاتی در دشت‌های اطراف چشمه بساط پیک‌نیک را برپا کنید و نظاره‌گر این طبیعت شگرف باشید. اقامت در سفر به چشمه کانی گراوانمنبع عکس: سایت wikiloc. com (عکاس: احسان موسوی) در اطراف چشمه هیچ‌گونه امکانات اقامتی وجود ندارد و بهتر است برای اقامت به یکی از شهرهای اطراف بروید. بهترین گزینه، سردشت است که حدود ۱۲ کیلومتر با این چشمه فاصله دارد. بهترین زمان بازدید از چشمه کانی گراوانمنبع عکس: سایت wikiloc. com (عکاس: Razin Kamali) اوج زیبایی این منطقه در بهار و تابستان است که با رودهای پرآب، مناظر سرسبز و آب و هوای مطبوع خود را نشان می‌دهد. با فرارسیدن پاییز و آغاز زمستان، چشمه و طبیعت اطراف آن همچنان زیبایی خود را دارند و یخ‌زدن و سفیدپوش شدن تپه آهکی در این فصول، گردشگران و طبیعت دوستان را با منظره‌ای بی‌نظیر و تماشایی روبه‌رو می‌کند. نکات بازدید از چشمه کانی گراوانمنبع عکس: سایت wikiloc. com (عکاس: احسان موسوی) دسترسی به چشمه آسان است و تمام گروه‌های سنی قادر به بازدید از آن هستند. بهتر است وسیله نقلیه خود را در انتهای جاده خاکی پارک کرده و در دشت زیبای اطراف پیاده‌روی کنید. در مسیر رسیدن به آبشار، با جاده کوهستانی بسیار زیبایی مواجه خواهید شد. در سفر به استان آذربایجان غربی بازدید از این چشمه را در برنامه خود بگنجانید؛ به‌خصوص که این چشمه بعد از آبشار شلماش، معروف‌ترین جاذبه گردشگری سردشت محسوب می‌شود. متاسفانه در نتیجه بی‌مبالاتی افراد و عبور و مرور خودرو، تعداد زیادی از رگه‌های منشعب از چشمه شکسته و خشک شده‌اند. با ریختن زباله این رگه‌ها را مسدود نکنید و اگر زباله‌ای سر راه رگه‌ها وجود دارد، آن‌ها را از محیط جمع‌آوری کنید تا چشمه به حیات خود ادامه دهد و این زیبایی شکوهمند چند میلیون ساله در طی چند دهه تخریب و نابود نشود. در اطراف آبشار امکاناتی وجود ندارد. پیش از سفر مایحتاج ضروری خود را تهیه کنید. دمپایی و صندل، زیرانداز، عینک آفتابی، قمقمه آب، لباس مناسب فصل، کرم ضدآفتاب، کفش پیاده‌روی، کلاه آفتابگیر، کیسه زباله، یک وعده غذای سبک قابل‌حمل، چادر مسافرتی و میان‌وعده از جمله وسایلی هستند که باید همراهتان باشد. پرسش‌های متداولچشمه کانی گراوان کجاست؟ چشمه کانی گراوان یکی از زیباترین جاهای دیدنی سردشت در استان آذربایجان غربی به حساب می‌آید که در دو کیلومتری شهرستان ربط و در نزدیکی روستایی بنام کانی گویز قرار دارد. مهمترین ویژگیهای چشمه کانی گراوان چیست؟ شهرت اصلی چشمه کانی گراوان به‌دلیل جوشیدن آبی با خواص مفید و مورداستفاده در بیماری‌های پوستی، دردهای استخوانی، روماتیسم و دردهای عضلانی است. بهترین زمان بازدید از چشمه کانی گراوان چه فصلی است؟ اوج زیبایی این منطقه در بهار و تابستان است که با رودهای پرآب، مناظر سرسبز و آب و هوای مطبوع خود را نشان می‌دهد. علت نامگذاری چشمه کانی گراوان چه بوده است؟ علت نامگذاری این چشمه مشخص نیست؛ گرچه گراوان در زبان کردی به معنی آبی سخت و سنگین است و شاید به‌دلیل وجود املاح زیاد در آب این چشمه، آن را چشمه گراوان نامیده‌اند. نویسنده: فاطمه محمدی / بازنویسی: صدیقه شجاعی |
2,970 | 3,082 | سردشت | آبشار شلماش | ایران، استان آذربایجان غربی، ۱۵ کیلومتری سردشت | آبشار شلماش از مهمترین و زیباترین آبشارهای استان آذربایجان غربی است که در جنوب شهرستان مرزی و کردنشین سردشت قرار دارد. شلماش از سه آبشار پشت‌سرهم تشکیل‌شده است. برای دیدن این آبشار باید به روستای شلماش در ۱۵ کیلومتری سردشت بروید. در این مقاله از کجارو به معرفی آبشار شلماش خواهیم پرداخت؛ با ما همراه باشید. هرآنچه می‌خواهید درباره آبشار شلماش بدانید: آبشار شلماش کجاست؟ چرا این آبشار، شلماش نامیده می‌شود؟ شلماش، آبشاری سه طبقهنکته‌های ایمنی برای بازدید از آبشار شلماشچه زمانی به دیدن آبشار شلماش برویم؟ در سفر به شلماش کجا بمانیم؟ سایر دیدنی‌های سردشتچطور به آبشار شلماش برویم؟ آبشار شلماش کجاست؟ عکاس: محمدیانآبشار شلماش ازجاذبه‌های گردشگری استان آذربایجان غربیمحسوب می‌شود و در ۱۵ کیلومتری جنوب شهر کردنشین سردشت واقع است. این آبشار در بخش مرکزی سردشت، دهستان باسک کولوسه، نزدیک روستای سرسبز و جنگلی شلماش قرار دارد. چرا این آبشار، شلماش نامیده می‌شود؟ عکاس: رعنا پیروزیانآبشار شلماش در شهری کردنشین قرار دارد و نام آن نیز از زبان کردی گرفته‌شده که به‌معنای تخته‌سنگ بسیار بزرگ است و به‌دلیل ارتفاع و سنگی بودن کوهی که آبشار از آن جاری می‌شود، به این اسم معروف است. شلماش، آبشاری سه طبقهعکاس: محمدیوقتی به آبشار شلماش برسید و خودروی خود را پارک کنید، صدای جوش‌وخروش آبشار را خواهید شنید؛ کمی آن‌طرف‌تر در ۲۰ متری‌تان می‌توانید اولین آبشار را ببینید. شلماش از سه آبشار تشکیل‌شده است که شاید دیدن آن شما را به یاد آبشار معروف و مشهور نیاگارا بیندازد. برای دیدن دو آبشار دیگر باید به پایین دره بروید که در گذشته رسیدن به آن، آسان و خالی از خطر نبود؛ اما نگران نباشید، در حال حاضر با گذاشتن پله‌ها و حصارهایی برای رفاه حال گردشگران، دسترسی به آن راحت شده و کافی است که حدود ۴۰۰ پله را به پایین دره بروید. همان طور که در حال حرکت به‌سمت پایین دره هستید، از تماشای منظره‌ی بدیع و بی‌مانند آبشارها و تلاقی آب و سنگ غافل نشوید و حتما لحظه‌های فراموش‌نشدنی این گردش را در قاب به‌یادماندنی عکس و فیلم ماندگار کنید. آبشارهای سه قلوی شلماس حدود ۲۰۰ متر ارتفاع دارند که در انتهای دره، حوضچه‌ای تماشایی را تشکیل می‌دهند. آب این آبشارها از رودخانه‌ی زاب کوچک سرچشمه می‌گیرد. این رودخانه روی گسل بزرگی در مسیر فرعی روستای آلمان و شلماش قرار دارد. آبشار شلماش ازجاهای دیدنی سردشتبه شمار می‌رود و با شماره‌ی ۴۳۴ در فهرست میراث طبیعی - ملی به ثبت رسیده است. نکته‌های ایمنی برای بازدید از آبشار شلماشمنبع عکس: اینستاگرام (meysam ۶۲۵ @) شنا و آب‌تنی در حوضچه‌ی آبشار شلماش ممنوع بوده و بهتر است برای حفظ جان خود و به‌ویژه کودکان و فرزندانتان، از این کار خودداری کنید. چه زمانی به دیدن آبشار شلماش برویم؟ منبع عکس: mashreghnewsآبشار شلماش در فصل بهار، پرآب و خروشان است که از اواسط تابستان آب آن کم می‌شود. هوای آن نیز تا اواسط اردیبهشت‌ماه سرد است. بهترین زمان برای تماشای این آبشار، اواخر بهار و از خردادماه تا اواسط پاییز است. البته در فصل زمستان نیز به‌دلیل هوای سرد منطقه ممکن است آبشار یخ بزند و منظره‌ی زیبایی و رویایی‌ای را ایجاد کند. در سفر به شلماش کجا بمانیم؟ منبع عکس: اینستاگرام (dr_ramyar@) در شلماش، سکوهایی برای استراحت مسافران و گردشگرن ایجاد شده است و امکان اقامت و چادر زدن وجود دارد. از امکانات رفاهی دیگر در این مکان می‌توان به فروشگاه، رستوران و سرویس بهداشتی اشاره کرد. همچنین شما می‌توانید شب را در اقامتگاه‌های سنتی و بومگردی شهرستان سردشت سپری کرده و اقامت در بافت قدیمی و معماری اصیل این منطقه را تجربه کنید. سایر دیدنی‌های سردشتعکاس: امید سنندجیسردشت، یکی از خوش‌آب‌وهواترین شهرستان‌های آذربایجان غربی به شمار می‌رود که دارای طبیعت زیبا و بدیعی است. دریاچه‌ی سد و رودخانه زاب و حاشیه‌های اطراف آن‌ها، آبشار شلماش، آبشار رزگه و چکوو، چشمه‌ی آب معدنی گراوان، گردنه زمزیران، دشت وزینه، تفرجگاه‌های خدر آباد، دره گرژال، بیوران و باساوه، زوران و باژار تنها بخشی از زیبایی‌های بی‌پایان این خطه هستند و پیشنهاد می‌دهیم در سفر به این منطقه از آن‌ها نیز دیدن کنید. چطور به آبشار شلماش برویم؟ عکاس: رعنا پیروزیانآبشار شلماس تا مرکز آذربایجان غربی، ۲۴۱ کیلومتر فاصله دارد و از ارومیه تا سردشت حدود چهار ساعت طول می‌کشد. برای رسیدن به این آبشار باید از سردشت به طرف روستای مراغان و روستای شلماش بروید که ۲۰ دقیقه زمان می‌برد. این جاده آسفالت است و چشم‌اندازی زیبا و تماشایی دارد. قبل از روستای شلماش، تابلوی تفرجگاه آبشار شلماش را خواهید دید. در ورودی آبشار، پارکینگ بزرگی وجود دارد؛ مسیر پارکینگ تا پای آبشار با مناظری از درخت‌های بلوط، چنار، انار و گردو چشم‌نواز شده است. آبشار …آبشار یخ می‌زند، با فریاد سنگ‌فروش، زیر رگ راه می‌رود، ستم چکش به سنگ، نفس تازه می‌کند استخان، تا گیسوان آبی آبشار دوباره شانه شوند، با نوازش آفتاب، تا مسیر باز شود، به رودخانه زندگی، نفس تازه کند، زمان زیر سنگ … «فیروز ایزانلو» عکاس: امید سنندجی، rahim zatnoghli، آرام قیصری، نفیسه پنهاهی، رعنا پیروزیانپرسش‌های متداولآبشار شلماش کجاست؟ آبشار شلماش در استان آذربایجان غربی و در ۱۵ کیلومتری جنوب شهر کردنشین سردشت واقع است. چطور به آبشار شلماش برویم؟ برای رسیدن به این آبشار باید از سردشت به طرف روستای مراغان و روستای شلماش بروید که ۲۰ دقیقه زمان می‌برد. این جاده آسفالت است و چشم‌اندازی زیبا و تماشایی دارد. قبل از روستای شلماش، تابلوی تفرجگاه آبشار شلماش را خواهید دید. بهترین زمان بازدید از آبشار شلماش چه وقتی است؟ بهترین زمان برای تماشای این آبشار، اواخر بهار و از خردادماه تا اواسط پاییز است. در سفر به آبشار شلماش کجا اقامت کنیم؟ در شلماش، سکوهایی برای استراحت مسافران و گردشگرن ایجاد شده است و امکان اقامت و چادر زدن وجود دارد. همچنین شما می‌توانید شب را در اقامتگاه‌های سنتی و بومگردی شهرستان سردشت سپری کنید. عکس کاور: محمدیاننویسنده: اکرم زمانی نوری |
2,971 | 3,083 | سردشت | آبشار رزگه | ایران، استان آذربایجان غربی، ۱۳ کیلومتری جنوب شهرستان سردشت، حاشیه جاده ارتباطی سردشت به رزگه | آبشار رزگه از مقاصد وجاذبه‌های گردشگری سردشتدر استان آذربایجان غربی است و در منطقه آلان در ۱۳ کیلومتری جنوب شهرستان و در حاشیه جاده ارتباطی سردشت به رزگه قرار دارد. این آبشار به‌صورت دو پله‌ای از بالای صخره‌هایی مرتفع پایین می‌ریزد. آبشار زرگه در فصل بهار پرآب‌ترین وضعیت خود را دارد؛ اما به‌علت سردی هوا تا اواسط اردیبهشت، بهترین زمان بازدید از آن، از اول خرداد تا اواسط پاییز است. |
2,972 | 3,084 | سردشت | تپه باستانی ربط سردشت | ایران، استان آذربایجان غربی، سردشت | تپه باستانی ربط سردشت با ۲۵ هکتار وسعت، در شهرستان سردشت و کنار رودخانه‌ی زاب قرار دارد. ربط خاستگاه دولت‌شهر موصاصیر (موساسیر) و یکی از مراکز مهم حکومتی فدراسیون ماناها بوده است. این محوطه باستانی از جملهجاهای دیدنی سردشتمحسوب می‌شود که در سال ۱۳۶۴ توسط دکتر کارگر شناسایی شد. تاکنون ۹ فصل کاوش در تپه ربط سردشت صورت گرفته و آثار ارزشمندی از عصر آهن از آن به دست آمده است. برخی از این قطعات شامل آجرهایی با نقش‌مایه‌های هندسی، اساطیری و انسانی می‌شود. عکس از همشهری آنلاین |
2,973 | 3,085 | سردشت | غار قلاتاسیان | ایران، استان آذربایجان غربی، شهرستان سردشت، ۲۰۰ متری شمال غرب روستای قلعه تاسیان، چند کیلومتری میر اباد | غار قلاتاسیان که با نام غار قلعه تاسیان نیز شناخته می‌شود، ازجاهای دیدنی سردشتبه شمار می‌آید و در فاصله ۲۰۰ متری شمال غرب روستای قلعه تاسیان، توابع بخش گورک نعلینشهرستان سردشت واقع‌شده است. ورودی غار از اراضی مسطح، حدود ۲۰ متر پایین قرار دارد و به شکل دهانه‌ای سنگی به قطر ۳۰ الی ۵۰ سانتی‌متر است. طول غار نیز به ۱۵ متر می‌رسد. همچنین اشیایی سفالی از غار کشف شده‌اند که بیانگر سکونت انسان در این مکان در دوره‌های پارت و ساسانی هستند. |
2,974 | 3,086 | سردشت | حمام تاریخی بیستون | ایران، استان آذربایجان غربی، سردشت، جنب پارک شهر | حمام تاریخی بیستون که با نام حمام کهنه نیز شناخته می‌شود، به دستور سردار کل عزیز خان مکری احداث‌شده است و قدمت آن به دوره قاجار بازمی‌گردد. این حمام تا چند سال پیش مورد استفاده اهالی قرار داشت؛ اما حمام عمومی جدیدی در شهر احداث شد و حمام کهنه در سالهای اخیر مورد بازسازی قرار گرفت. حمام بیستون جنب پارک شهر سردشت قرار دارد که در گذشته به کاروانسرای الیاس آقا معروف. این اثر در ۲۹ تیر ۱۳۷۷، با شماره ثبت ۲۰۶۹ به‌عنوان یکی ازجاهای دیدنی سردشت، در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید. منبع عکس: خبرگزاری میراث آریا. عکاس: نامشخص |
2,975 | 3,087 | چالدران | مقبره شیخ صدر الدین | ایران، استان آذربایجان غربی، ۴ کیلومتری چالدران، بین روستای سعدل و گل اشاقی | مقبره سید صدرالدین، وزیر اعظم شاه اسماعیل صفوی، ازجاهای دیدنی استان آذربایجان غربیدر شهرستان چالدران است که نماد رشادت و دلاوری، میهن‌دوستی ایرانیان و سمبلی از پایمردی‌ها در دفاع از ناموس و خاک ایران به حساب می‌آید. در واقع، این مقبره که در تاریخ ۲۵ اسفند ۱۳۷۹ هجری شمسی با شماره ثبت ۳۲۵۶ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت ملی رسید، یادگاری از رشادت و شهامت ایرانیان در دوره صفویه و در جنگ مشهور چالدران است. هرآنچه باید درباره مقبره شیخ صدرالدین بدانید: مقبره شیخ صدرالدین کجاست؟ معرفی مقبره شیخ صدرالدینمعماری و تزیینات مقبره شیخ صدرالدینشیخ صدرالدین چه کسی بود؟ جنگ چالدراننکات بازدید از مقبره شیخ صدرالدینمقبره شیخ صدرالدین کجاست؟ مقبره سید صدرالدین یکی از مهمترین بناهای تاریخی مذهبی وجاهای دیدنی چالدراندر شمال استان آذربایجان غربی است. این مقبره در چهار کیلومتری چالدران بین روستاهای گل اشاقی و سعدل قرار دارد. آدرس: استان آذربایجان غربی، چهار کیلومتری چالدران، در نزدیکی روستاهای گل اشاقی و سعدل (نمایش روی نقشه) معرفی مقبره شیخ صدرالدینمنبع عکس: گوگل مپ (عکاس: رضا کاظمی) شهرستان چالدران بیشتر به خاطرجنگ چالدرانشهرت دارد؛ جنگی که بین نیروهای شاه اسماعیل اول صفوی و سلطان سلیم اول عثمانی در ۳۱ مرداد ۸۹۳ هجری شمسی رخ داد. از آثار این جنگ در شهرستان، گورستان کشته‌شدگان و چندین مجسمه در محل جنگ و داخل شهر بر جای مانده است. منبع عکس: گوگل مپ (عکاس: دانیل کارلسون) آرامگاه سید صدرالدین یادگاری از جنگ چالدران است که به سید صدرالدین صفوی، وزیر اعظم شاه اسماعیل صفوی تعلق دارد. او در جنگ چالدران با رشادت‌های فراوان همراه با ۲۷ هزار نفر از سربازان رشید اسلام در این محل به شهادت رسید. در ورودی محوطه مقبره، مجسمه سید صدرالدین به‌صورت ایستاده از فایبرگلاس و بتون به رنگ برنز خودنمایی می‌کند. ضریحی در آرامگاه وجود دارد که به‌جز مقبره سید صدرالدین، قبر امیر عبدالباقی وزیر اعظم نیز قرار گرفته است. این اثر در تاریخ ۲۵ اسفند ۱۳۷۹ هجری شمسی با شماره ثبت ۳۲۵۶ در فهرست آثار ملی ایران قرار گرفت. با این وجود، مقبره او همچنان برای بسیاری از ایرانی‌ها ناشناخته مانده است. نماینده مردم ماکو، چالدران، شوط و پلدشت در مجلس شورای اسلامی، علت این موضوع را فقدان راه دسترسی مناسب از جمله راه‌آهن، بزرگراه و آزادراه و تعداد ناکافی پروازها می‌داند. معماری و تزیینات مقبره شیخ صدرالدینمنبع عکس: گوگل مپ (عکاس: سید علی‌اکبر رفاهی) مقبره شیخ صدرالدین به‌عنوان نماد رشادت و میهن‌دوستی ایرانیان برای پاسداشت یاد و خاطره ۲۷ هزار شهید جنگ چالدران با الهام از معماری اصیل ایرانی و استفاده از آجر قرمز و سنگ در دوره صفویه ساخته شد. این اثر زیبا از جمله مقبره‌های منحصربهفرد اسلامی محسوب می‌شود که به‌صورت بنای شش‌ضلعی احداث‌شده و در دشت وسیعی قرار گرفته است. این دشت یادآور واقعه تاریخی جنگ چالدران و نبرد سهمگین ایران و عثمانی است. مصالح مورد استفاده در بنا از سه ماده اصلی سنگ با ملاط گل و آهک است که جنس سنگ‌های حجاری‌شده در آن از نوع آتشفشانی اسیدی، متعلق به کواترنری و بیشتر به رنگ سفید هستند. مقبره سید صدرالدین در نحوه کرسی چینی سنگی، سنگ‌های نما و استفاده از ملاط ماسه و آهک با بنای شیخ حیدر قابل‌مقایسه است. منبع عکس: گوگل مپ (عکاس: دانیل کارلسون) بنای این مقبره ابتدا به‌صورت ساختمانی مدور از سنگ و گل با سقف تیرپوش و بنایی ساده بود. پس از انجام مطالعات باستان‌شناسی و بررسی متون تاریخی، سازمانمیراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی آذربایجان غربی در سال ۱۳۷۸ هجری شمسی با حفظ پلان مقبره مکشوفه، یادمان آجری گنبدداری از روی پی اصلی احداث کرد که نقشه آن ملهم از بنای اولیه بنا بود. این یادمان دارای کرسی چینی از جنس سنگ‌های تراش‌خورده است که ارتفاعی حدود دو متر دارد و از ازاره تزیینی در قسمت فوقانی کرسی چینی استفاده‌شده است. منبع عکس: گوگل مپ (عکاس: دانیل کارلسون) ایوان رفیع و زیبای مقبره در سمت جنوب آن قرار دارد و تزییناتی همچون مقرنس‌کاری، آجرکاری و قاب‌بندی در آن به کار رفته است و نورگیرهای داخلی قسمتی از نور داخل یادمان را تامین می‌کنند. گنبد زیبای مقبره به‌شکل دو پوش طراحی‌شده است و ارتفاع بنا با احتساب آن به ۲۵ متر می‌رسد. در بخش بیرونی بنا و قسمت پایینی آن به پیروی از روش ساخت مقبره، از سنگ‌های سفید تراش‌خورده استفاده‌شده است و در بخش بالایی آن حجره‌های تزیینی همراه با طاق‌های جناقی به چشم می‌خورد. قرینه‌سازی و بندکشی آجرها به‌صورت فیل‌پوش‌های منظم، قاب‌بندی و حرکت یکنواخت آجرها در جهت احداث گنبد، زیبایی این بنا را دوچندان کرده‌اند. شیخ صدرالدین چه کسی بود؟ منبع عکس: گوگل مپ (عکاس: بابک معاون) میر سید شریف‌الدین علیصدر قاضی عسگر شیرازی ملقب به سیدصدرالدین از وزاری شاه اسماعیل صفوی بود که در جنگ چالدران به شهادت رسید و مقبره وی از آن زمان مورد تکریم و احترام اهالی چالدران و مناطق اطراف است. جنگ چالدرانمنبع عکس: گوگل مپ (عکاس: اکبر رفاهی) جنگ چالدران بین امپراتوری عثمانی با فرماندهی سلطان سلیم عثمانی و سپاه قیزلباش به فرماندهی شاه اسماعیل صفوی اول با تجاوز دولت عثمانی آغاز شد. در این جنگ لشکر عثمانی به تعداد ۱۰۰ هزار نفر مجهز به تفنگ‌های سرپر و ۳۰۰ توپ جنگی و سپاه قزلباش به تعداد حدود ۲۸ ٫ ۵۰۰ نفر با شمشیر، نیزه و تیر و کمان بودند. منبع عکس: گوگل مپ (عکاس: مجید چراغی) تعداد ۱ , ۹۴۳ نفر از نیروهای عثمانی به دست سپاهایان شاه اسماعیل به اسارت درآمدند و هیچ‌یک از نیروهای قیزباش در این جنگ اسیر نشدند. ۲۷ هزار نفر از سپاه ایران از جمله سید علی شریف الدین علیصدر (قاضی عسگر) وزیر اعظم شاه اسماعیل صفوی، معروف به سید صدر الدین صفوی خضری در جنگ چالدران به شهادت رسیدند. نتیجه این نبرد، پیروزی سپاه عثمانی بر سپاه صفوی بود. شاه اسماعیل کشته‌شدگان جنگ را در کناربقعه شیخ صفی‌الدین اردبیلیبه خاک سپرد که این گورستان به «شهیدگاه» شهرت یافت. نکات بازدید از مقبره شیخ صدرالدینمنبع عکس: ویکی مدیا (عکاس: Hadibadali ۱۹۸۹) در اطراف مقبره طبیعت بسیار زیبایی به چشم می‌خورد که شما را مبهوت خود خواهد کرد. در این محل کسی به‌عنوان راهنما وجود ندارد که درباره مقبره و سرنوشت شهدای جنگ چالدران به شما توضیح دهد. بازدید از این محل رایگان است. با توجه به هوای سرد منطقه، بهترین زمان بازدید از مقبره را می‌توانفصل بهار و تابستان دانست. در حفاظت از این اثر تاریخی بکوشید و از ریختن زباله و نوشتن یادگاری بپرهیزید. پرسش‌های متداولمقبره شیخ صدرالدین کجاست؟ مقبره سید صدرالدین در شمال استان آذربایجان غربی در چهار کیلومتری چالدران بین روستاهای گل اشاقی و سعدل قرار دارد. مقبره شیخ صدرالدین متعلق به چه کسی است؟ آرامگاه سید صدرالدین یادگاری از جنگ چالدران است که به سید صدرالدین صفوی، وزیر اعظم شاه اسماعیل صفوی تعلق دارد. آیا مقبره سید صدرالدین ثبت ملی شده است؟ بله. این مقبره در تاریخ ۲۵ اسفند ۱۳۷۹ هجری شمسی با شماره ثبت ۳۲۵۶ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت ملی رسید. مقبره شیخ صدرالدین چه زمانی ساخته شد؟ مقبره شیخ صدرالدین با الهام از معماری اصیل ایرانی و استفاده از آجر قرمز و سنگ در دوره صفویه ساخته شد. نویسنده: بهاره غنچه / بازنویسی: صدیقه شجاعی |
2,976 | 3,088 | چالدران | آبشار عرب دیزج | ایران، استان آذربایجان غربی، شهرستان سیه چشمه (چالدران)، ۳۷ کیلومتر شمال غرب سیه چشمه، در حاشیه روستای عرب دیزج | آبشار عرب دیزج که با نام‌های آبشار شرشر و آبشارشور شورنیز شناخته می‌شود، در بخش دشتک یا آواجیق، در ۳۷ کیلومتری شمال غرب سیه چشمه و در حاشیه روستای عرب دیزج قرار گرفته است. این آبشار چشم‌اندازهایی بسیار زیبا دارد و از مقاصد گردشگری وجاهای دیدنی چالدرانبه شمار می‌رود. تعدادی از غارهای طبیعی نیز در دل کوه‌های مشرف به آبشار جای گرفته‌اند که در نوع خود کم‌نظیر هستند. اگر از علاقه‌مندان به طبیعت هستید یا برای جمع‌آوری گیاهان دارویی به این منطقه سفر کرده‌اید، حتما از این آبشار طبیعی دیدن کنید. عکس‌ها از مجله اینترنتی ارومیه. عکس کاور: وب‌سایت بلد. عکاس: نامشخص |
2,977 | 3,089 | چالدران | قلعه بسطام | ایران، استان آذربایجان غربی، غرب شهر قره‌ضیاالدین، مجاورت روستای بسطام | قلعه بسطام در کنار روستای بسطام در حوالی شهر قره ضیاالدین استان آذربایجان غربی قرار دارد و بزرگ‌ترین قلعه تمدن اورارتویی در ایران و سومین قلعه بزرگ تمدن اورارتویی در دنیا محسوب می‌شود. این قلعه حدود ۲۸۰۰ سال قبل توسط اقوام اورارتو ساخته شد و زمانی یکی از استحکامات مهم و نفوذناپذیر اوراتورها بود. مجموعه تاریخی بسطام ازجاهای دیدنی چالدراناست که در سال ۱۳۵۲ هجری شمسی با شماره ۹۴۹ در فهرست میراث ملی کشور به ثبت رسید. هرآنچه باید درباره قلعه بسطام بدانید: قلعه بسطام کجاست؟ معرفی قلعه بسطامبخش‌های مختلف قلعه بسطاممعماری قلعه بسطاممرمت قلعه بسطامنکات بازدید از قلعه بسطامقلعه بسطام کجاست؟ منبع عکس: سایت chaypareh-ag. ir (عکاس: ناشناس) قلعه بسطام ازجاهای دیدنی استان آذربایجان غربیبه شمار می‌رود و در همسایگی روستای بسطام در شهر قره ضیاالدین واقع‌شده است. روستای هدف گردشگری بسطام در غرب شهرستان چایپاره و در فاصله ۱۰ کیلومتری غرب شهر قره ضیاالدین در امتداد ساحل شمالی رودخانه آغ چای قرار دارد. آدرس: استان آذربایجان غربی، شهر قره ضیاالدین، پنج کیلومتری غرب چایپاره، روستای بسطام (نمایش روی نقشه) معرفی قلعه بسطامقلعه بسطام از نظر وسعت سومین محوطه اورارتویی شناخته‌شده دنیا و بزرگ‌ترینقلعه اورارتویی در ایرانبه حساب می‌آید و قدمت ساخت آن بر اساس کتیبه به دست آمده از «روسای دوم»، یکی از پادشاهان اورارتویی، بین سالهای ۶۴۵ و ۶۸۵ قبل از میلاد برآورده شده است. منبع عکس: ویکی مدیا (عکاس: Fabienkhan) یک هیئت باستان‌شناسی آلمانی در کاوش‌هایی که از سال ۱۹۶۹ تا ۱۹۷۸ میلادی در ناحیه بسطام و اطرافش انجام داد، موفق به کشف چهار دژ اورارتویی، یکی در بسطام و سه مورد در قلعه اوغلو، اوزوب تپه و آشاقی قوریل (هریک در چند کیلومتری بسطام)، یک کتیبه آسیب‌دیده اورارتویی و مقادیر قابل‌توجهی ظروف سفالی و فلزی شد. اورارتو نام تمدنی در غرب آذربایجان امروز، شرق آناتولی و شمال کردستان کنونی و اطراف دریاچه وان و ارتفاعات ارمنستان بود که ساکنان آن جزو بخشی از نیاکان گرجی‌ها و ارمنی‌ها کنونی بوده‌اند و از حدود ۱ , ۵۰۰ سال تا ۶۰۰ سال پیش از میلاد بر منطقه حکمرانی می‌کردند. این قلعه در بالای کوهی در کنار روستای بسطام قرار دارد و به شیوه معماری دوره اورارتویی دارای دیوارهای با پیش‌آمدگی و فرورفتگی است که به دره پایین آن اشراف کامل دارد. قلعه بسطام در آن زمان با هدف کنترل مسیرهای تجاری احداث شد که از طرف شرق ترکیه به شهرهای تبریز، اردبیل و حوزه دریاچه ارومیه رفت‌وآمد می‌کردند. همچنین به احتمال قوی و به شواهد افراد محلی این قلعه به‌صورت تونل حفاظتی بوده است که آن را به شهر چورس، پنجمین شهر بزرگ منطقه در آن زمان، متصل می‌کرد و در اطراف آن قلعه‌های کوچکی برای دیده‌بانی وجود داشت. منبع عکس گالری: سایت chaypareh-ag. ir (عکاس: ناشناس)، ویکی مدیا (عکاس: Fabienkhan) این قلعه با سلطه قوم ماد بر این منطقه به‌صورت متروکه ماند؛ گرچهدر دوره قرون‌وسطا، هم‌زمان با دوره مغول توسط گروهی از مسیحیان مورد استفاده قرار گرفت و از آثار به‌جای مانده از آن‌ها نقش صلیب‌هایی است که روی صخره‌های شهر روسای وجود دارد. در شرق قلعه بقایای آبادی قدیمی قرار دارد که در دوره اورارتویی و نیز در قرون‌وسطا مسکونی بود و آب آن توسط مجرای آب قدیمی تامین می‌شد. قلعه تاریخی بسطام از اهمیت تاریخی زیادی برخوردار است که در این راستا پرونده این اثر تاریخی برای ثبت در فهرست آثار جهانی آماده‌شده است. ضمن اینکه مجموعهتاریخی بسطام در سال ۱۳۵۲ هجری شمسی با شماره ۹۴۹ در فهرست میراث ملی کشور به ثبت رسید. بخش‌های مختلف قلعه بسطاممنبع عکس: ویکی مدیا (عکاس: Fabienkhan) بر اساس کاوش‌های باستان‌شناسان و پژوهشگران، قلعه بسطام از سه قسمت پایین قلعه، میان قلعه و بالا قلعه تشکیل‌شده است. بخش نخست به سربازان و اسب‌ها، بخش دوم معبد و بخش سوم به پادشاه اورارتو اختصاص داشت. کتیبه کشف‌شده از قلعه بسطام که به زبان اورارتویی است، جهت مطالعات و بهره‌برداری محققان در موزه ملی تهران نگهداری می‌شود. معماری قلعه بسطاممنبع عکس: ویکی مدیا (عکاس: Fabienkhan) قلعه بسطام از معروف‌ترین شهرهای اورارتویی بود، ازاین‌رو، به شهر روسای نیز شهرت دارد. شهر روسای حدود ۳۲ هکتار است که شامل محوطه‌های اطراف قلعه نیز می‌شود. آثار دوره اورارتویی بر معماری قلعه شامل ساختمان شرقی، منطقه مسکونی قلعه، آثار پشت دژ و کانال آبرسانی است. کاوش‌های باستان‌شناسی نشان می‌دهد که این قلعه در مدت ۵۰ سال و در سه مرحله ساخته شد و دارای معبد، بازار و جایگاه حکومتی، برج، بارو و دروازه و راه‌های پنهانی خروج ویژه بوده است. قلعه بسطام دیوار محکم سنگی دارد که روی صخره‌ای بلند قرار گرفته و رو به دشت و درهای بزرگ است. سه اشکوب با کارکردهای گوناگون در قلعه وجود دارد. اشکوب زرین قلعه یکی از بخش‌های آن محسوب می‌شود که دروازه قلعه، مهمان‌سرا، اصطبل و جایگاه سربازان را در خود جای داده است. اشکوب میانی به نیایشگاهی با اتاق‌های گوناگون اختصاص دارد. اشکوب بالایی قلعه که اوج هنر معماری اورارتویی به حساب می‌آید، دارای سکونتگاه، جایگاه فرماندهی و راه‌های خروجی است. مرمت قلعه بسطاممنبع عکس: سایت chaypareh-ag. ir (عکاس: ناشناس) در سالهای اخیر، عملیات فنس‌کشی در اطراف قلعه حدود ۶۲۰ متر انجام‌شده که این اقدام برای صیانت از محوطه تاریخی بوده است. عملیات مرمت این اثر در سال ۱۳۹۶ هجری شمسی به‌دلیل آماده‌سازی آن برای ثبت جهانی به‌صورت جدی‌تری دنبال شد. در حال حاضر برای بازدید و معرفی بهتر این اثر، مسیر جدید گردشگری داخل قلعه بین پایین قلعه و میان قلعه تعریف‌شده است تا گردشگران به‌راحتی به داخل قلعه تردد کنند. نکات بازدید از قلعه بسطاممنبع عکس: ویکی مدیا (عکاس: Fabienkhan) قلعه بسطام یکی از جاذبه‌های تاریخی آذربایجان غربی است و هنگام بازدید از آن از ریختن زباله و نوشتن یادگاری بپرهیزید. اگر می‌خواهید به بسطام بروید، ترجیحا سفر خود را به فصل بهار و تابستان موکول کنید. البته اوایل فصل پاییز نیز برای سفر به بسطام مناسب است. پرسش‌های متداولقلعه بسطام کجاست؟ قلعه بسطام از جاهای دیدنی استان آذربایجان غربی به شمار می‌رود که در همسایگی روستای بسطام در شهر قره ضیاالدین واقع‌شده است. آیا قلعه بسطام ثبت ملی شده است؟ بله. مجموعه تاریخی بسطام در سال ۱۳۵۲ هجری شمسی با شماره ۹۴۹ در فهرست میراث ملی کشور به ثبت رسید. مهمترین ویژگی قلعه بسطام چیست؟ قلعه بسطام از نظر وسعت سومین محوطه اورارتویی شناخته‌شده دنیا و بزرگ‌ترین قلعه اورارتویی در ایران به حساب می‌آید. قدمت قلعه بسطام به چه زمانی می‌رسد؟ قدمت ساخت قلعه بین سالهای ۶۴۵ و ۶۸۵ قبل از میلاد برآورده شده است. نویسنده: زهرا آذرنیوش / بازنویسی: صدیقه شجاعی |
2,978 | 3,090 | چالدران | غار چهل پله خضرلو | ایران، استان آذربایجان غربی، سیه چشمه (چالدران)، روستای خضرلو | غار چهل پله خضرلو ازجاهای دیدنی چالدراندر استان آذربایجان غربی است و در روستای خضرلو قرار دارد. این غار که از دوره حکومت باستانی اوراتوری به‌جای مانده است، با نام «غار قلعه حیدری» نیز شناخته می‌شود. علت نامگذاری این غار به دلیل تعداد پله‌های رسیدن به آن است. در گذشته تعداد این پله‌ها بیشتر بود که با گذشت زمان و فرسایش زمین، ۱۰ عدد از آن‌ها از بین رفتند و تنها ۳۰ پله باقی‌مانده است. |
2,979 | 3,091 | چالدران | تالاب ناور | ایران، استان آذربایجان غربی، غرب سیه چشمه (چالدران) | تالاب ناور با ۲۸۰ هکتار وسعت، یکی از ۳۰ تالاب ثبت‌شده در استان آذربایجان غربی به شمار می‌رود و در غرب سیه چشمه (چالدران)، در نقطه صفر مرزی ایران و ترکیه قرار دارد. این تالاب هر ساله میزبان بیش از ۱۰ هزار پرنده مهاجر از جمله درنای خاکستری، غازها، اردک‌ها، حواصیل، فلامینگو و پلیکان است؛ از همین رو، یکی ازمقاصد پرنده نگری ایرانبه شمار می‌رود. علاوه بر پرنده‌نگری، این منطقه به‌عنوان یکی از مقاصد تفریحی وجاذبه‌های گردشگری چالدرانشهرت دارد و به‌دلیل داشتن هوای خنک در تابستان‌ها نیز مورد استقبال گردشگران قرار می‌گیرد. منبع عکس کاور: گوگل مپ. عکاس: فرهاد دمساز |
2,980 | 3,092 | اشنویه | قلعه سنگان اشنویه | ایران، استان آذربایجان غربی، شهرستان اشنویه، روستای سنگان | تپه و قلعه معروف و تاریخی سنگان در پنج کیلومتری شهرستان اشنویه قرار گرفته‌اند. قلعه سنگان که به قلعه «موسی خان» نیز مشهور است، با قدمتی بیش از ۱۵۰ سال از آثار تاریخی مهم در شمال غرب کشور به شمار می‌رود. این اثر ارزشمند در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. هرآنچه باید درباره قلعه سنگان بدانید: قلعه سنگان کجاست؟ معرفی قلعه سنگانتاریخچه قلعه سنگانبخش‌های مختلف قلعه سنگانمعماری قلعه سنگاننکات بازدید از قلعه سنگانقلعه سنگان کجاست؟ قلعه معروف و تاریخی سنگان در ۵ ٫ ۳ کیلومتری شهرستان اشنویه در روستای سنگان واقع‌شده است. این قلعه از جملهجاهای دیدنی استان آذربایجان غربیبه حساب می‌آید. آدرس: استان آذربایجان غربی، شهرستان اشنویه، روستای سنگان (نمایش روی نقشه) معرفی قلعه سنگانمنبع عکس: سایت mapio. net (عکاس: حاکم بیت‌اللهی) قلعه تاریخی سنگان که در سالهای اخیر با نام «قلعه موسی خان» نیز شناخته می‌شود، با قدمتی بیش از ۱۵۰ سال یکی از آثار مهم تاریخی شمال غرب کشور و ازجاهای دیدنی اشنویهاست. این قلعه در فهرست آثار ملی کشور قرار دارد. قلعه سنگان بر بالای تپه‌ای دایره‌ای شکل که ۳۰ متر از سطح روستا ارتفاع دارد، در زمینی به مساحت ۲۰۰۰ متر مربع ساخته‌شده است و حدود ۷۰۰ متر مربع زیر بنا دارد. گفته می‌شود تپه روی قلعه با کیسه‌های انباشته از خاک ساخته‌شده است. در حال حاضر، پس از سالیان دراز هنوز این مکان به‌عنوان محل زندگی سران ایل زرزا استفاده می‌شود. افراد ساکن در قلعه به‌دلیل سابقه سکونت ایل خود در طول قرن‌ها در قلعه سنگان، این قلعه تاریخی را میراث اجداد خود می‌دانند و اقدام به تعمیر و بازسازی بخشی از قلعه به‌منظور سکونت در آن کرده‌اند که از این طریق به معماری اصیل قلعه سنگان لطمه زده‌اند. بنابراین، این قلعه امروزه شکل اولیه خود را از دست داده و در اثر معماری غیرکارشناسانه از حالت سنتی و اصیل خود خارج‌شده است. تاریخچه قلعه سنگانروستای سنگان، منبع عکس: سایت mapio. net (عکاس: حاکم بیت‌اللهی) مطالعات باستان‌شناسی روی تپه قلعه سنگان نشان می‌دهد که سابقه این تپه به هزاره اول قبل از میلاد می‌رسد. علاوه بر این، ساکنان قلعه، سابقه سکونت اجداد خود را در قلعه سنگان به دوره صفویه نسبت می‌دهند. ایل زرزا از زمان شاه‌عباس صفوی در این قلعه ساکن بوده و این محل، سکونتگاه رییس خاندان و مرکز مدیریت و اداره املاک آن‌ها بوده است. بخش‌های مختلف قلعه سنگانقلعه سنگان که تماما روی تپه قرار دارد، از دو بخش تشکیل‌شده که ضلع شرقی آن محل نشیمن مردان و ضلع غربی محل نشیمن زنان بوده است. این قلعه به‌صورت دو طبقه بنا شده و دارای چهار برج نگهبانی و دیده‌بانی است. در ساختمان قلعه سنگان، ۲۰ اتاق نشیمن و پنج پیش‌خوان وجود دارد. در حال حاضر، قسمتی از دیوارهای سمت غربی فرو ریخته و قسمت شرقی آن محل زندگی سرپرست ایل زرزا است. معماری قلعه سنگانمنبع عکس: سایت mapio. net (عکاس: حاکم بیت‌اللهی) قلعه تاریخی سنگان، پلانی مربعی شکل دارد و در دو طبقه با استفاده از مصالح سنگ و آجر ساخته‌شده است. دیوارهای قلعه اکثرا بیش از یک متر عرض دارند که این امر احتمالا به‌منظور استحکام بیشتر آن در مقابل حملات خارجی بوده است. در پشت‌بام قسمت غربی قلعه، دیوارهای جانبی ارتفاعی حدود ۵ ٫ ۱ متر از سطح پشت‌بام دارند که در جاهای مختلف آن سوراخ‌هایی جهت دیده‌بانی وجود دارد. معماری این سازه به شکلی است که به اطراف قلعه اشراف دارد و این امر به حفاظت از قلعه در برابر دشمنان کمک می‌کرد. در و پنجره‌های قلعه سنگان از چوب ساخته شده‌اند. در چهار گوشه قلعه، چهار برج دیده‌بانی و نگهبانی قرار دارد که در سالهای اخیر دو مورد از آن‌ها از بین رفته‌اند. دو مسیر ماشین‌رو و پیاده‌رو برای قلعه وجود دارد که در ضلع‌های غربی و شمالی قرار گرفته‌اند. در طبقه پایین چاه آبی به چشم می‌خورد که در گذشته آب مصرفی اهالی و ساکنان قلعه از آن تامین می‌شد و اکنون به‌علت وجود آب لوله‌کشی از این چاه استفاده نمی‌شود. وسایل گرمایشی در اتاق‌های قلعه، بخاری‌های چوبی و زغالی بوده است که بخاری‌های نفتی و گازی جایگزین آن‌ها شده‌اند. بقایای به جا مانده از سازه‌ها و اتاقک‌های بخش شرق قلعه نشان می‌دهند که این بخش‌ها محل نگهداری احشام ایل بوده‌اند. دیوارها و بناهایی که در بخش شمال شرقی قلعه دیده می‌شود، تا حدود زیادی با گذر زمان تخریب شده‌اند؛ ولی استقامت این دیوارهای بلند و گلی چند ۱۰۰ ساله که در ارتفاع حدود ۳۰ متری و در برابر بادهای شدید در فصول سرد سال منطقه اشنویه قرار دارند، برای هر بیننده‌ای جالب و شگفت‌آور است. در اتاق‌های بخش شرقی قلعه که در مقایسه با سایر بخش‌های دیگر آن، عمر طولانی‌تری دارند، طاقچه‌های فراوانی دیده می‌شود که طبق گفته ساکنان قلعه، مختص منازل و سکونتگاه خان‌ها و افراد ثروتمند بوده است. نکات بازدید از قلعه سنگانمنبع عکس: ایرنا (عکاس: ناشناس) از آنجا که بخش‌هایی از قلعه محل سکونت ایل زرزا است، امکان بازدید از داخل آن وجود ندارد. بازدید از بیرون این قلعه رایگان است. پرسش‌های متداولقلعه سنگان کجاست؟ قلعه معروف و تاریخی سنگان در ۵ ٫ ۳ کیلومتری شهرستان اشنویه استان آذربایجان غربی در روستای سنگان واقع‌شده است. قدمت قلعه سنگان به چه زمانی می‌رسد؟ ساکنان قلعه، سابقه سکونت اجداد خود را در قلعه سنگان به دوره صفویه نسبت می‌دهند. آیا قلعه سنگان ثبت ملی شده است؟ بله. قلعه سنگان در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است. قلعه سنگان از چه بخش‌هایی تشکیل‌شده است؟ قلعه سنگان از دو بخش تشکیل‌شده که ضلع شرقی آن محل نشیمن مردان و ضلع غربی محل نشیمن زنان بوده است. این قلعه دو طبقه، چهار برج نگهبانی و دیده‌بانی، ۲۰ اتاق نشیمن و پنج پیش‌خوان دارد. نویسنده: زهرا آذرنیوش / بازنویسی: صدیقه شجاعی |
2,981 | 3,093 | اشنویه | دژ قلاتگاه | ایران، استان آذربایجان غربی، ۱۳ کیلومتری شرق اشنویه، در مسیر اشنویه به نقده | دژ قلاتگاه که با نام قلعه تاریخی ریکاوا نیز شناخته می‌شود، در فاصله ۱۳ کیلومتری شرق اشنویه و در مسیر اشنویه به نقده قرار دارد. با قدمتی که به هزاره اول پیش از میلاد بازمی‌گردد، از این محوطه باستانی دو کتیبه مربوط به حکومت مشترک ایشپوئینی و منوآ (۸۰۵ - ۸۱۰ قبل از میلاد) و همچنین منوآ (۷۸۶ - ۸۰۵ قبل از میلاد) کشف‌شده است که در حال حاضر در موزه ملی ایران نگهداری می‌شوند. قلاتگاه با عنوان محوطه استقراری اورارتوها در لیست محوطه‌های اورارتویی شمال غرب ایران قرار دارد. این اثر در تاریخ ۱ فروردین ۱۳۴۷، با شماره ثبت ۸۱۱ به‌عنوان یکی ازجاهای دیدنی اشنویه، در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید. عکس از خبرگزاری تسنیم |
2,982 | 3,094 | کرمان | باغ شاهزاده ماهان | ایران، استان کرمان، ۳۵ کیلومتری کرمان و ۶ کیلومتری شهر ماهان | باغ‌گردی و تماشای مناظر دلکش و باصفای باغ یکی از بهترین تفریح‌ها است؛ به‌ویژه اگه قرار باشد برای گردش به باغی تاریخی و دیدنی در دل شهری کویری بروید. شاهزاده ماهان (یا شازده ماهان) یکی از این باغ‌های دل‌انگیز است که در دو کیلومتری شهر ماهان و در نزدیکی کرمان قرار دارد. در سفر به شهر کرمان و گردش در باغ شازده ماهان همراه کجارو باشید. باغ شاهزاده ماهان را بیشتر بشناسید: معرفی باغ شازده ماهان کرمانشاهزاده ماهان کیست؟ معماری و پلان باغ شازده ماهانباغ شازده ماهان کجاست؟ امکانات باغ شازده ماهانقیمت بلیط و ساعت بازدید از باغ شازده ماهان کرمانجاهای دیدنی اطراف باغ شازده ماهانعکس‌های باغ شازده ماهان در فصل پاییزشعر در مورد باغ شازده ماهانمعرفی باغ شازده ماهان کرمانمنبع عکس: باشگاه خبرنگاران جوان (عکاس: مهلا جنابی) شازده ماهان باغی سرسبز و دل‌نواز در دل کویر و ازجاهای دیدنی کرماناست و یکی از ۹ باغ ایرانی و مشهور جهان به شمار می‌رود که در سال ۱۳۹۰ به‌همراه باغ پاسارگاد شیراز به‌عنوان مادر باغ‌های ایرانی، باغ ارم شیراز، باغ چهل‌ستون اصفهان، باغ فین کاشان، باغ ماهان کرمان، باغ اکبریه بیرجند، باغ دولت‌آباد یزد، باغ پهلوان پور مهریز یزد و باغ عباس‌آباد بهشهر در فهرست میراث جهانی به ثبت رسیده است. باغ شاهزاده ماهان یکی از باغ‌های ایرانی ثبت‌شده در فهرست میراث جهانی یونسکو استاین باغ تاریخی و سرسبز از دوره قاجار به یادگار باقی‌مانده و فرمان ساخت آن توسط محمدحسن خان، سردار ایروانی و حاکم وقت کرمان صادر شده و سپس در زمان حاکم بعدی، عبدالحمید میزرا ناصرالدوله، بین سالهای ۱۲۹۸ – ۱۳۰۹ هجری قمری بناهایی به آن اضافه و تکمیل‌شده است. شاهزاده ماهان کیست؟ عکاس: Diego Delsoحال ببینیم شاهزاده ماهان کیست که این باغ به اسم وی نامگذاری شده است. این شاهزاده همان عبدالحمید میزرا ناصرالدوله فرمانفرمایان، نوه دختری ناصرالدین‌شاه و حاکم کرمان است که به تکمیل و ساخت‌وساز در این باغ اقدام کرد. داستان جالبی نیز در مورد ناصرالدوله و این باغ وجود دارد و گفته‌شده است که وقتی خبر مرگ وی به گوش بنای باغ رسید، از فرط خوشحالی تغار گچی را که در دست داشت محکم به دیوار کوبید و کار را رها کرد. اگر در بازدیدتان به‌خوبی دقت کنید، متوجه می‌شوید برخی از بخش‌های آن فاقد تزیینات و ظریف‌کاری‌های است که نشان از نیمه‌کاره رها شدن ساخت آن‌ها است؛ مانند جای خالی کاشی‌ها که همچنان بر سر در ورودی خودنمایی می‌کند. معماری و پلان باغ شازده ماهانمنبع عکس: خبرگزاری ایلنا (عکاس: مهلا جنابی) باغ شاهزاده ماهان از باغ‌های تمام‌عیار ایرانی و یکی از بهترین باغ‌های شیب‌دار یا باغ–تخت به شمار می‌رود. از ویژگیهای این‌گونه باغ‌های مطبق، نمایش بی‌نظیر و تماشایی آب به‌صورت پلکانی و در سطح‌های افقی و عمودی است. وسعت این باغ مستطیل‌شکل حدود ۵ / ۵ هکتار است که دارای ۴۰۷ متر طول و ۱۲۲ متر عرض و شامل سردر ورودی، حمام، عمارت، شبکه آبرسانی و حوض است که در میان حصاری بلند از درختان محصور شده‌اند و همچون نگینی سرسبز در دل کویر می‌درخشد و چشم‌نوازی می‌کند. زمانی که به این باغ برسید سردری زیبا و دو طبقه را خواهید دید که از میان آن فضای درونی و سرسبز باغ را می‌بینید. طبقه بالای این سردر اتاق‌هایی برای زندگی و پذیرایی وجود دارد. در راستای طولی باغ نیز ورودی‌های فرعی تعبیه‌شده است. بعد از عبور از این قسمت وارد فضای داخلی باغ می‌شوید. باغ شاهزاده ماهان کرمان یکی از بهترین باغ‌های شیب‌دار یا باغ–تخت‌های ایران به شمار می‌رود ۱۲ سطح پلکانی به‌همراه آبشارها، فواره‌ها و دو حوضچه پرآب که از دو سمت با درختان بلند قامت باغ احاطه شده‌اند در برابر دیدگانتان ظاهر می‌شوند. نهر آبی که در این مکان جریان دارد از بالای باغ وارد می‌شود. منبع این نهر، قنات تیگران است که از ارتفاعات جوپار سرچشمه می‌گیرد و بعد از آبیاری کرت‌ها و مسیرها به‌صورت آبشارهایی در سطح پلکانی و سطح شیب‌دار جاری می‌شود و تا بیرون باغ ادامه دارد و به‌سمت ماهان می‌رود. در انتهای باغ و عمود بر محور اصلی، کوشک با بالاخانه جلوه‌گری می‌کند که با سردر ۲۳۵ متر فاصله دارد. این عمارت ۴۸۷ متر مربع مساحت دارد و مکانی برای پذیرایی و سکونت صاحب باغ بوده است. این بخش در حال حاضر توسط بخش خصوصی به رستوران تبدیل‌شده است. در پشت این ساختمان باغی کوچک با درختان میوه وجود دارد که در واقع، باغچه‌ای اختصاصی برای اهالی باغ بوده است. نهر باغ ابتدا از آبراهه‌هایی این قسمت عبور می‌کند و سپس وارد مجراهای اصلی می‌شود. بناهای خدماتی باغ ماهان نیز مماس با دیوار اصلی باغ و خارج از آن قرار دارند. در شرق کوشک، حمام و در قسمت بالایی حمام نیز ساختمان مسکونی نگهبان یا زعیم‌باشی جای گرفته است. بخشی از این ساختمان روبه فضای پشت بالا خانه است و به‌علت داشتن عمق زیاد، این بنا نسبت به سایر اتاق‌های اطراف باغ بیشترین بیرون زدگی را از دیوار مجموعه دارد. درضلع مقابل نیز اتاق‌هایی دیده می‌شود که نیمه‌کاره رها شده‌اند. مصالح باغ شازده ماهانمنبع عکس: خبرگزاری ایلنا (عکاس: کیانوش محبیان) در ساخت بناهای باغ شاهزاده ماهان از آجر به‌همراه اندود کاهگل استفاده‌شده است. در برخی قسمت‌ها مانند سردر ورودی کاشی‌های زیبا و چشم‌نوازی دیده می‌شود. دیوار باغ نیز با اندود گل پوشیده شده و در جاهایی که به بالاخانه و سردر می‌رسد با اندود گچی مزین شده است. برای کف‌سازی باغ ماهان قلوه‌سنگ و ملاط به کار رفته که در بخش‌های پیرامون عمارت و سردر با نقشهای هندسی تزیین شده‌اند. در پله‌ها و حاشیه باغچه‌ها آجر و در درز میان کرت‌ها و پیاد‌ه‌روها سنگ کار شده است. باغ شازده ماهان کجاست؟ باغ شازده ماهان از جاذبه‌های استان کرمان در دل کویر است و در نزدیکی شهر و در دو کیلومتری شرق شهر ماهان از توابع کرمان قرار دارد. این باغ فرخ‌بخش در دامنه کوه‌های تیگران احداث‌شده است و با داشتن آبوهوای مطبوع و دلپذیر، مقصد بسیاری از گردشگران است. منبع عکس: خبرگزاری ایلنا (عکاس: کیانوش محبیان) مسیر دسترسی باغ شاهزاده ماهانبرای دیدن باغ شاهزاده ماهان راهی استان کویری کرمان شوید. سپس جاده کرمان به بم را در پیش بگیرید. در ۳۵ کلیومتری این جاده و ۶ کیلومتر مانده به شهر ماهان، می‌توانید این باغ تاریخی و تماشایی را ببینید. آدرس باغ شاهزاده ماهان:۳۵ کیلومتری کرمان و ۶ کیلومتری شهر ماهان (مشاهده روی نقشه) امکانات باغ شاهزاده ماهانمنبع عکس: خبرگزاری ایلنا (عکاس: کیانوش محبیان) رستوران: بدون شک نشستن در فضای دلنشین باغ و میل کردن غذایی خوشمزه بسیار می‌چسبد. در این باغ، رستورانی واقع در عمارت شاه‌نشین و گاهی نیز در فضای باز باغ، پذیرای مهمانان است. در ضمن در این رستوران می‌توانید از اینترنت رایگان استفاده کنید. مهمان‌سرا: گردش در باغ شازده ماهان را با خیال راحت انجام بدید و نگرانی اقامت شبانه را نداشته باشید؛ چراکه در مهمان‌سرای این باغ امکان شب مانی فراهم است. اسب‌سواری: امکان اسب‌سواری در اطراف این باغ برای علاقه‌مندان فراهم‌شده است که خود لذتی فراوان دارد. خرید صنایع‌دستی: در عمارت باغ برخی از اتاق‌ها به فروش سوغاتی و انواع گلیم و فرش اختصاص داده‌شده است که بی‌شک دیدن آن‌ها جذابیت خاص خود را دارد و می‌توانید به‌عنوان سوغاتی برای خانواده و دوستان خرید کنید. قیمت بلیط و ساعت بازدید از باغ شازده ماهان کرمانمنبع عکس: خبرگزاری ایلنا (عکاس: کیانوش محبیان) ساعت بازدید:۹ صبح تا ۱۹ روزهای تعطیل: ایام سوگواری رسمیقیمت بلیط: بازدیدکنندگان داخلی: ۲ هزار تومان؛ بازدیدکنندگان خارجی: ۱۵ هزار تومانشماره تماس باغ شازده ماهان:۲۱۰۳ ۳۳۷۷ - ۰۳۴ جاهای دیدنی اطراف باغ شازده ماهانمنبع عکس: خبرگزاری ایرنا (ابوذر احمدی زاده) بعد از گشت‌وگذار دلنشین و به‌یادماندنی در باغ شاهزاده ماهان، خاطرات سفرتان را به کرمان با بازدید از جاهای دیدنی دیگر این شهر کامل کنید. مقبره شاه نعمت‌الله ولی که در نزدیکی همین باغ و در شهر ماهان قرار دارد، می‌تواند جاذبه بعدی در فهرست کرمان‌گردیتان باشد تا هرچه بیشتر این عارف بزرگ و نامی را بشناسید. بعد از آن از می‌توانید از موزه شاه نعمت‌الله ولی و نسخه‌های خطی نفیس آن دیدن کنید که در آستانه آرامگاه او قرار دارد. همچنینی می‌توانید سر زدن به موزه‌هایی چون موزه زرتشتیان، موزه ساعت، باغ موزه هرندی و بازارگردی در بازار تاریخی کرمان و بازدید از مجموعه گنجعلی‌خان همراه با خرید شیرینی‌های خوشمزه و سوغاتی را در برنامه خود بگنجانید. بازدید از گنبد جبلیه (موزه سنگ) از دیگر گزینه‌های پیشنهادی کجارو برای داشتن سفری فراموش‌نشدنی به این شهر است. عکس‌های باغ شازده ماهان در فصل پاییزمنبع عکس: باشگاه خبرنگاران جوان (عکاس: مهلا جنابی) شعر در مورد باغ شازده ماهانصفای جنت ماهان بهش کرمان است / ز یمن شاه ولی جایگاه عرفان استز یاس و نسترنش بوی عاشقی آید / که عاشقان ولیش ز باده مستان استصبا وزد بگلستان ز سوی میخانه / که بوی عشق و صفا هدیه‌ای ز رحمان استبهر طرف ز صفا باغ‌های پر میوه / بباغ شازده‌اش هر دلی به پیمان استخوش است نور مه و اختران زیبایش / که نرد عشق حبیبان ز مه نمایان استسکنج دیدنیش روح‌بخش و روح‌افزا / که آزمند شفا بی‌خبر ز درمان استصبای بلبلو و روغنو چو عرب آباد / بهر طرف ز شعف هدهد سلیمان استنوای بلبل شیدا سحرگهان تا صبح / کنار جوی روان محفلی ز جانان استچه خوش بفصل بهاران، هجوم مشتاقان / نوای نغمه شیوا بگل هزاران استبر آستان ولی نغمه‌ها کند بلبل / که هر گلش ز ترنم همیشه خندان استمزار شاه ولی غرق از گل و ریحان / رواق شاه ولی بهتر از گلستان استبنای شاه ولی زنده می‌کند جانان / که خاطرات کهن یادی از کریمان استبرای صوفی و سالک چو مرکزی از عشق / مکان شاه ولی جایگاه رندان استز دیدگاه ولی هر هنر شود احیا / ببارگاه ولی خوش اثر ز پاکان استبحق ز قرب ولی وعده‌گاه معشوق است / ز وصل غنچه گل بلبلش غزل‌خوان استمقام شاه ولی قبله‌گاه هر عاشق / بپیش صوفی حق بهتر از صفاهان استز شور میکده‌اش مرشدان برقص آیند / بحق گدای خاک رهش شاه شاهان استکجاست حافظ و گوید که رشک شیرازی / تو رشک خلد برینی عطای یزدان استبنوش جام می‌یا علی بگو ناصر / که مست جام میش بنده‌اش سلیمان است «دیوان ناصری» پرسش‌های متداولشاهزاده ماهان کیست؟ شاهزاده ماهان، عبدالحمید میزرا ناصرالدوله فرمانفرمایان، نوه دختری ناصرالدین‌شاه و حاکم کرمان است که به تکمیل و ساخت‌وساز در این باغ اقدام کرد. باغ شاهزاده ماهان کجاست؟ باغ شازده ماهان در دل کویر جای گرفته است و یکی از جاهای دیدنی کرمان است که در نزدیکی این شهر و در دو کیلومتری شرق شهر ماهان از توابع کرمان قرار دارد. قیمت بلیط و ساعت بازدید از باغ شازده ماهان کرمان چقدر است؟ علاقه‌مندان می‌توانند همه‌روزه به‌جز ایام سوگواری رسمی، از ساعت ۹ صبح تا ۱۹ از باغ شاهزاده ماهان بازدید کنند. قیمت بلیط برای بازدیدکنندگان داخلی دو هزار تومان و برای بازدیدکنندگان خارجی ۱۵ هزار تومان است. مسیر دسترسی باغ شاهزاده ماهان چگونه است؟ برای دیدن باغ شاهزاده ماهان راهی استان کویری کرمان شوید. سپس جاده کرمان به بم را در پیش بگیرید. در ۳۵ کلیومتری این جاده و ۶ کیلومتر مانده به شهر ماهان، می‌توانید این باغ تاریخی و تماشایی را ببینید. |
2,983 | 3,095 | کرمان | باغ فتح‌آباد کرمان (باغ بیگلربیگی) | ایران، استان کرمان، کرمان، ۲۵ کیلومتری کرمان، اختیار آباد | باغ فتح‌آباد یا عمارت بیگلربیگی، باغی مربوط به دوره قاجار و ازجاهای دیدنی کرماناست که در تاریخ ۱۲ بهمن ۱۳۸۱ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید. این باغ زمانی رونق زیادی داشت؛ به‌طوری که سبک ساخت آن الگوی ساخت مجموعه جهانیباغ شاهزاده ماهانشد. در حال حاضر باغ فتح‌آباد مرمت شده و مسیرهای پردرخت، حوض بزرگ، نورپردازی زیبای شب، امکانات متعددی همچون رستوران و چایخانه، این اثر تاریخی را انتخاب بسیاری از گردشگران کرده است. هرآنچه باید درباره باغ فتح‌آباد کرمان بدانید: باغ فتح‌آباد کرمان کجاست؟ معرفی باغ فتح‌آباد کرمانمعماری و بخش‌های مختلف باغ فتح آبادبهترین زمان بازدید از باغ فتح‌آباد کرمانمرمت باغ فتح‌آباد کرمانامکانات باغ فتح‌آباد کرماننکات بازدید از باغ فتح‌آباد کرمانباغ فتح‌آباد کرمان کجاست؟ باغ و عمارت فتح‌آباد در منطقه اختیار آباد کرمان و ۲۵ کیلومتری مرکز شهر قرار دارد. برای دسترسی به باغ باید به بلوار جمهوری بروید. پس از عبور از آن و بلوار هوانیروز، عمارت باعظمت باغ فتح‌آباد کرمان از دور می‌درخشد. آدرس: استان کرمان، ۲۵ کیلومتری مرکز کرمان، اختیار آباد (نمایش روی نقشه) معرفی باغ فتح‌آباد کرمانمنبع عکس: ویکی مدیا (عکاس: ناشناس) باغ فتح‌آباد که به آن باغ بیگلربیگی نیز می‌گویند، باغی زیبا و آباد بوده که توسط فضل‌علی خان بیگلربیگی از حاکمان کرمان ساخته شد و زمان ساخت این باغ نیز به سال ۱۲۵۵ هجری قمری می‌رسد. در واقع قدمت باغ فتح‌آباد به دوره قاجار بر می‌گردد که ساخت آن در زمان محمد شاه قاجار شروع شد و پس از پنج سال به پایان رسید. حاکمان بعدی کرمان نیز برای استراحت و تفریح از این باغ استفاده می‌کردند. این بنای تاریخی جزو موقوفات رستم خان امیری، یکی از بازماندگان فضل‌علی خان بیگلربیگی است. منبع عکس: ویکی مدیا (عکاس: ناشناس) این مجموعه در سالهای اخیر مرمت شده است. با اینکه باغ فتح‌آباد جزو املاک وقفی استان کرمان به حساب می‌آید؛ مرمت این مجموعه زیر نظر سازمان میراث فرهنگی انجام‌شده است. باغ فتح‌آباد نه‌تنها در روز، بلکه در شب به‌لطف نورپردازی زیبایی‌های خاص خود را دارد. این اثر تاریخی در سال ۱۳۸۱ در فهرست آثار ملی ایران قرار گرفت. معماری و بخش‌های مختلف باغ فتح‌آباد کرمانمنبع عکس: گوگل مپ (عکاس: محمود یازرلو) وسعت باغ فتح‌آباد به ۱۳ هکتار و زیربنای ساختمان آن به ۱ , ۵۰۰ متر می‌رسد. بخش‌های مختلف این باغ شامل ساختمان اصلی باغ، موزه حکام، اتاق نقاشی، عمارت چهار فصل، ساختمان‌های جنوبی عمارت اصلی، زمینهای کشت داروهای گیاهی و محوطه بیرونی می‌شود. عمارت اصلیمنبع عکس: ویکی پدیا (عکاس: Hamed Abbasi) با ورود به عمارت فتح‌آباد در ابتدا حوض بزرگی را خواهید دید که انعکاس عمارت اصلی روی آب حوض، بسیار دلربا است. ساختمان فتح‌آباد با دو طبقه در انتهای شمالی باغ قرار دارد که از طاق‌نماهایی در دو طرف عمارت و اتاق‌های سه دری و پنج دری تشکیل‌شده است. این عمارت از مصالح خشت خام و ملاط گل ساخته و روی آن با لایه‌ای از گچ پوشانده شده است. درون ساختمان نیز گچ‌کاری‌های زیبایی وجود دارد که کار هنرمندانه استادان ماهر است. بر بالای سردر ورودی عمارت اصلی روزنه‌هایی قرار دارد که زمانی درون آن‌ها ذره‌بین گذاشته می‌شد تا با انعکاس نور چراغ‌ها، داخل اتاق روشن شود. موزه حکاماگر به تاریخ علاقه دارید، این اتاق شما را به سفری تاریخی در کرمان دعوت می‌کند. این قسمت از باغ به موزه حکام اختصاص دارد که زندگی‌نامه و تصاویری از حاکمان قبلی کرمان را به تصویر می‌کشد. اتاق نقاشیاتاق نقاشی که در عمارت اصلی قرار دارد، در زمان‌های قدیم محل اقامت حاکم کرمان بود و در سراسر اتاق نقاشی‌های نفیسی به چشم می‌خورد که با آب طلا کشیده شده‌اند. عمارت چهار فصلعمارت چهار فصل ۳۰ متر بعد از عمارت اصلی در سمت شرق قرار دارد؛ عمارتی یک طبقه با گنبد مرکزی و ایوان‌های ستون‌دار که دارای آجرکاری و گچ‌کاری بسیار زیبا است. حوض آبمنبع عکس: ویکی مدیا (عکاس: ناشناس) عبور آب قنات از وسط این باغ مجلل و وجود عمارت‌های چهار فصل، عمارت مرکزی، برج و بارو، از این باغ مکانی زیبا و مفرح ساخته‌اند. محوریت حوض از جمله ویژگی باغ‌های کهن ایرانی محسوب می‌شود که در باغ فتح‌آباد نیز به چشم می‌خورد و حوض مقابل عمارت همین ویژگی را دارد. نقش آب در شکل‌گیری باغ بسیار موثر بوده است؛ به‌طوری که فقدان آن باعث تخریب باغ و عمارت موجود در آن شد. منبع عکس: ویکی مدیا (عکاس: ناشناس) حوضی بزرگ به ابعاد ۶۰ در ۵ متر در این بنا احداث شد و درختانی بلند دو سمت باغ را فرا گرفته و ساختمان دو طبقه مشرف به حوض، نمایی زیبا ایجاد کرده بود. به‌تدریج قنات این مجموعه خشک شد و متعاقبا خشک‌شدن باغ را رقم زد. به این ترتیب، یکی از حاکمان ماهان، عمارت باغ شاهزاده ماهان را با اقتباس از باغ فتح‌آباد احداث کرد. زمینهای کشت داروهای گیاهیکرمان برای داروهای گیاهی خود بسیار معروف است و این نوع داروها یکی از سوغاتی‌های اصلی این استان به حساب می‌آیند. در زمان بازسازی باغ فتح‌آباد تلاش شد تا بخشی از این باغ به کشت گیاهان دارویی اختصاص یابد تا علاوه بر استفاده از ظرفیت زمینهای اطراف باغ، برای این مجموعه درآمدزایی داشته باشد. در حال حاضر، باغ فتح‌آباد بزرگ‌ترین مجموعه کشت گیاهان دارویی در کشور را دارد و تنوع گیاهی آن در جای دیگری به چشم نمی‌خورد. بهترین زمان بازدید از باغ فتح‌آباد کرمانمنبع عکس: گوگل مپ (عکاس: Nader M) اوایل اردیبهشت تا اواخر خرداد بهترین آب‌وهوا را در کرمان و باغ فتح‌آباد تجربه خواهید کرد. بیشتر مسافران فصل‌های سردتر را برای سفر به کرمان انتخاب می‌کنند. سردترین ماه‌های این شهر نیز دی و بهمن است که اگر تحمل سرما را دارید، دیدن عمارت زیبای بیگلربیگی زیر پوششی از برف خالی از لطف نخواهد بود. باغ فتح‌آباد کرمان برای نورپردازی‌های ویژه و زیبای خود در شب، یکی از بهترین انتخاب‌ها برای گردش شبانه در کرمان است. مرمت باغ فتح‌آباد کرمانمنبع عکس: گوگل مپ (عکاس: حمیدرضا) باغ فتح‌آباد در گذشته محل تجمع معتادان و اراذل و اوباش به حساب می‌آمد و به ویرانه‌ای تبدیل‌شده بود؛ تا اینکه استاندار کرمان از باغ فتح‌آباد بازدید کرد و دستور ویژه برای بازسازی بنا داد تا برای نخستین بار یک گام اساسی برای مرمت باغ فتح‌آباد برداشته شود. علیرضا رزم حسینی، استاندار وقت کرمان، در بازدید از باغ گفته بود: این باغ ۱۸۰ سال قدمت دارد و برای نخستین بار که از آن بازدید کردم، لودری برای تخریب بخشی از این اثر تاریخی حضور داشت. از کسی که قصد تخریب بنا را داشت، دلیل این کارش را پرسیدیم، مشخص شد این فرد به این دلیل که گمان می‌کرد، خشت‌های بنا برای زمین کشاورزی مناسب است، می‌خواست خشت‌ها را به باغش انتقال دهد. خوشبختانه با تدبیر صورت گرفته و پس از اجرای عملیات بازسازی، باغ فتح‌آباد به یکی از زیباترین باغ‌های ایران تبدیل‌شده است که چشم هر بیننده‌ای را به خود خیره می‌کند. قنات موجود در این بنا به‌کلی خشک‌شده بود؛ گرچه با احداث چاه و نصب آب‌شیرین‌کن و اجرای کامل طرح همیار آب، آبرسانی در این بنا انجام شد. در بازسازی این بنا، مرکزی به وجود آمده که به‌لحاظ تاریخی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و همچنین به یکی از مراکز تحقیقاتی، کشاورزی و تفریحی مردم تبدیل‌شده است. در محوطه سبز باغ فتح‌آباد ۴۰۰ گونه گیاه دارویی استان کرمان کشت می‌شود که می‌تواند به بانک گیاهی قابل‌توجهی در کشور منتهی شود. منبع عکس: گوگل مپ (عکاس: سام فاطمی) سایر اقدامات مرمتی این مجموعه شامل مرمت و استحکام‌بخشی کل بنا، تثبیت ستون‌ها، پی‌بندی، سبک‌سازی پشت‌بام، بازسازی فضاهای ریخته شده از جمله گل‌خانه، مرمت حوض‌ها، طراحی آب‌نماها و … می‌شد. باغ فتح‌آباد یکی از قدیمی‌ترین و زیباترین باغ‌های ایرانی است که از سبک معماری منحصربه‌فردی بهره می‌برد. سرانجام درهای مجموعه تاریخی-تفریحی باغ فتح‌آباد در مرداد ماه سال ۱۳۹۴ در حضور استاندار کرمان و وزیر کشور برای استفاده مردم باز شد و این باغ پس از ماه‌ها کار مستمر استادکاران و کارشناسان میراث فرهنگی اکنون بار دیگر به چرخه زندگی مردم کرمان بازگشت. امکانات باغ فتح‌آباد کرمانمنبع عکس: گوگل مپ (عکاس: امین مطلق) در باغ فتح‌آباد امکاناتی برای رفاه حال بازدیدکنندگان فراهم‌شده است که از آن جمله می‌توان به رستوران، شربت‌خانه و چایخانه اشاره کرد. در این محل‌ها انواع غذاها، عرقیجات، گیاهان دارویی و معطر، فالوده کرمانی و بستنی سنتی مخصوص سرو می‌شود. در محوطه بیرون آن‌ها نیز صندلی‌های تعبیه‌شده است تا از فضای باغ لذت ببرید. در محوطه باغ، آلاچیق‌های چوبی وجود دارد که در اصطلاح کرمانی‌ها به آن‌ها کپر می‌گویند و می‌توانید برای لحظاتی در این آلاچیق‌ها خستگی را از تن به در کنید. غرفه‌های صنایع‌دستی و گیاهان دارویی نیز انتخاب بسیاری از گردشگران برای خرید صنایع‌دستی وانواع محصولات گیاهی به‌عنوان سوغاتی هستند. منبع عکس: گوگل مپ (عکاس: حمیدرضا) یکی از امکانات قابل‌توجه مجموعه، امکان برگزاری سمینار، جلسات رسمی و کاری، مهمانی‌های خانوادگی و دانشجویی، جشن تولد و … در عمارت چهار فصل است که با پارکینگ اختصاصی اجاره داده می‌شود. جالب است بدانید که امکان اقامت در این باغ نیز وجود دارد و بسته به بودجه خود می‌توانید یکی از اتاق‌های شاه‌نشین، عمارت چهار فصل یا اتاق‌های معمولی را اجاره کنید. نکات بازدید از باغ فتح‌آباد کرمانمنبع عکس: گوگل مپ (عکاس: Saeed Ghadessi) ساعت بازدید از باغ فتح‌آباد از ۹ تا ۲۰ است؛ با این حال، به‌دلیل شیوع کرونا پیش از مراجعه حتما با این مجموعه تماس بگیرید و از بازبودن آن مطمئن شوید. برای بازدید از باغ فتح‌آباد باید مبلغی را به‌عنوان هزینه ورودی بپردازید که در سال ۱۴۰۰ معادل پنج هزار تومان بوده است. بسیاری از بناهای تاریخی کشور به‌دلیل بی‌توجهی افراد ناآگاه یا مدیریت غلط تخریب شده‌اند. باغ فتح‌آباد کرمان با انجام عملیات مرمتی، زیبایی وصف‌ناپذیری پیدا کرده است. هنگام بازدید از آن در حفظ این اثر تاریخی گرانقدر بکوشید. ورود به باغ فتح‌آباد همراه با مواد خوراکی، وسیله نقلیه و حیوانات ممنوع است. از آنجا که هیچ‌گونه اتوبوس و تاکسی در مسیر شهر به باغ فتح‌آباد وجود ندارد؛ در صورتی که خودروی شخصی ندارید، باید با خودروی دربستی یا آژانس خود را به این منطقه برسانید. ترجیحا بازدید از این عمارت زیبا را به غروب و شب موکول کنید که به‌خاطر نورپردازی، جذابیتی دوچندان پیدا می‌کند. پرسش‌های متداولباغ فتح‌آباد کرمان کجاست؟ باغ و عمارت فتح‌آباد در منطقه اختیار آباد کرمان و ۲۵ کیلومتری مرکز شهر قرار دارد. باغ فتح‌آباد کرمان به دست چه کسی ساخته شد؟ باغ فتح‌آباد که به آن باغ بیگلربیگی نیز می‌گویند، توسط فضل‌علی خان بیگلربیگی از حاکمان کرمان ساخته شد. باغ فتح‌آباد دارای چه امکاناتی است؟ باغ فتح‌آباد دارای رستوران، شربت‌خانه و چایخانه، آلاچیق‌های چوبی برای استراحت، غرفه‌های صنایع‌دستی و گیاهان دارویی است. بهترین زمان بازدید از باغ فتح‌آباد چه فصلی است؟ فصل بهار و به‌خصوص اوایل اردیبهشت تا اواخر خرداد بهترین آب‌وهوا را در کرمان و باغ فتح‌آباد تجربه خواهید کرد. نویسنده: آزاده یوسف‌نژاد / بازنویسی: صدیقه شجاعی |
2,984 | 3,096 | کرمان | بازار کرمان | ایران، استان کرمان، شهر کرمان، میدان ارگ | بازار کرمان یا بازار بزرگ کرمان جزو آثار ملی ایران و ازجاهای دیدنی کرماناست که از میدان ارگ شروع و به میدان مشتاقیه ختم می‌شود؛ به همین دلیل به‌عنوان طولانی‌ترین راسته بازار ایران به حساب می‌آید. این بازارعمدتا پس از سده هشتم هجری قمری ساخته‌شده و در نتیجههر بخش از آن در زمان یکی از مقامات شهر احداث‌شده و ویژگیهای خاصی از هر دوره را در خود جای داده است. برخی از ویژگیهای بازار کرمان در میان بازارهای ایران منحصربهفرد است؛ مانند وجود بلندترین بادگیر کرمان در بازار که شهرت جهانی دارد. مجموعه بناهای اطراف بازار کرمان از دوره صفویه به بعد همگی در ارتباط با بازار ایجاد شده‌اند. این بازار، محل خوبی برای خرید سوغات و صنایع‌دستی کرمان است. هرآنچه باید از بازار کرمان بدانید: بازار کرمان کجاست؟ ساعت کار بازار کرمانمعرفی بازار کرمانمعماری بازار کرمانبخش‌های مختلف بازار کرمانراسته‌های بازار کرمانبازار کرمان کجاست؟ بازار کرمان همان طور که از نامش مشخص است، در شهر کرمان قرار دارد و به‌واسطه ورودی‌های متعددش، امکان دسترسی به آن آسان است. از میدان ارگ در غرب، خیابان میرزا رضای کرمانی در شرق، خیابان امام خمینی (ره) یا خیابان مطهری در جنوب، میدان شهدا یا خیابان شریعتی در شمال می‌توانید وارد بازار کرمان شوید. منبع عکس: ویکی مدیا (عکاس: Diego Delso) دسترسی با وسایل نقلیه عمومی: ایستگاه اتوبوس سه‌راه شمال جنوبی در خیابان شریعتی، ایستگاه تاکسی میرزا رضای کرمانی و تاکسی‌های مقصد میدان ارگ (توحید)، بهترین گزینه‌ها برای رسیدن به بازار با وسایل نقلیه عمومی هستند. آدرس: استان کرمان، شهر کرمان، میدان ارگ، بازار کرمان (نمایش روی نقشه) ساعت کار بازار بزرگ کرمانمجموعه تاریخی بازار بزرگ کرمان هرروز هفته، به‌جز جمعه‌ها و روزهای تعطیل، از ساعت ۹ تا ۲۱:۳۰ باز است. معرفی بازار کرمانعکاس: ابوذر احمیزادهبازار کرمان که در ۲۵ اردیبهشت ۱۳۸۰ هجری شمسی به‌عنوان اثری ملی به ثبت رسید، دوره‌های تاریخی بسیاری را پشت سر گذاشته و سبک معماری آن بسیار غنی و باارزش است. این بازار از دید بسیاری از محققان گردشگری، بزرگ‌ترین و طولانی‌ترین بازار ایران محسوب می‌شود و از دیرباز محل خریدوفروش و صادرات و واردات استان بوده است. همچنین با توجه به اینکه بر سر راه ادویه و بعد از آن جاده ابریشم قرار داشت، نقش بسیار بزرگی در رونق اقتصادی منطقه ایفا می‌کرد. پارچه، ظروف مسی و انواع صنایع‌دستی کرمان به کشورهای چین و هند صادر و از آنجا نیز ادویه و پارچه وارد می‌شد. منبع عکس: ویکی پدیا (عکاس: SM Mirhosseini) بازار بزرگ کرمان شامل راسته‌ها و بازارهای متفاوتی می‌شود و جالب اینکه، مجموعه بناهای متصل به این بازار، ۶۰ درصد از بناهای تاریخی کرمان را تشکیل می‌دهند. در هر یک از این بازارها بناهایی چون مسجد و حمام نیز وجود دارد. صف عزاخانه، مسجد وکیل، مسجد گنجعلی خانو مسجد چهل‌ستون هر یک مساجدی هستند که با نام بازار اصلی خود نامیده می‌شوند و جزئی از بنای آن به حساب می‌آیند. از شکل خاص هر یک از حمام‌ها یا مسجدها در بازارهای مختلف می‌توان نوع معماری دوره‌شان را بررسی کرد و به نتایج جالبی رسید. منبع عکس: گوگل مپ (عکاس: Damahi) بازار بزرگ کرمان همچنین در اطراف خود بناهای دیگری دارد که هر یک در ارتباط با بازارهای مختلف و در دوران مختلف به وجود آمده‌اند. به‌عنوان مثال، مجموعه ابراهیم‌خان که از بناهای معروف است، شامل مدرسه و مسجد و کاروان‌سرا و حمام می‌شود و همین طور مجموعه وکیل که مدرسه و مسجد وکیل را در خود جای داده است. یکی از ویژگیهای دیگر بازار کرمان، بازارهایی هستند که به‌صورت غربی و شرقی آن را قطع کرده‌اند؛ در این میان دو بازار قلعه و قلعه محمود در راستای هم و در جهت عمود بر راستای بازار قرار دارند. منبع عکس گالری: گوگل مپ (عکاس: فرهاد حاتمی، سهیل معین‌زاده میرحسینی، احسان احسان، محمد کاظمی)، ویکی مدیا (عکاس: فروزان) بازار کرمان از دیرباز محل تجارت پارچه، صنایع‌دستی و ظروف مسی بوده است. این بازار به‌عنوان مهمترین پخش‌کننده ادویه در جنوب شرق ایران شناخته می‌شود و از زیره معروف کرمان گرفته تا کاری هندوستان در آن به فروش می‌رسد. وجود معدن مس سرچشمه در ۵۰ کیلومتری رفسنجان نیز باعث شده است تا راسته مسگرهای بازار کرمان شهرت خاصی داشته باشد. سوغات و شیرینی‌های خاص کرمان مانند کلمپه نیز در این بازار به‌وفور یافت می‌شود و بازار عطاران آن به‌دلیل عرضه داروهای گیاهی و عرقیجات باکیفیت مشهور است. هنگام بازدید از این بازار بزرگ می‌توانید از امکاناتی نظیر مسجد، سرویس بهداشتی، رستوران و کافه، قهوه‌خانه، سفره‌خانه و پارکینگ استفاده کنید. معماری بازار بزرگ کرمانمنبع عکس: ویکی پدیا (عکاس: Nima. m ۱) ساختار بازار سنتی کرمان را عناصر یا بخش‌هایی شامل راسته یا گذرگاه اصلی و فرعی، سرای، تیمچه و چهارسوق یا چهارسو تشکیل می‌دهند. سرا یا همان گذرگاه اصلی و فرعی، مسیر طولانی بازار است که در دو طرف آن دکان‌ها و مغازه‌های گوناگونی قرار دارند و هر یک کالایی را عرضه می‌کنند. هنگامی‌که در بازار کرمان قدم می‌زنید، با یک حیاط میانی مواجه می‌شوید که دورتادور آن را حجره‌های گوناگون احاطه کرده‌اند. در بازار کرمان، فضاهای سرپوشیده‌ای وجود دارد که به بورس کالاهای خاص اختصاص‌یافته است. این فضای بازار که به‌عنوان «تیمچه» شناخته می‌شود، با زیبایی بی‌نظیری تزیین شده است. چهارسوق یا چهارسو نیز فضای زیبایی به سبک معماری اصیل ایرانی دارد که محل تقاطع دو راسته اصلی بازار است. منبع عکس: گوکل مپ (عکاس: فرهاد حاتمی) ویژگی اصلی معماری بازار کرمان را می‌توان در سادگی آن دانست. از ویژگیهای این معماری، فرم تکرارشونده طاق‌ها در ابعاد بزرگ و کوچک، ریتم منظم، تقارن و رنگ غالب خاک است که در برخی نقاط با کاشی‌های آبی تزیین شده است. احجام معماری بازار کرمان نمای خارجی ندارند؛ جز عناصری همچون بادگیر یا سردر مساجد یا کاروانسراها که جنبه نمادین نیز داشته‌اند. پیش از آنکه بافت اطراف بازار به‌صورت امروزی ساخته شود، ردیف گنبدهای بازار، همچون ستون فقرات شهر خودنمایی می‌کرد. بازار شهر در هماهنگی با کویر بود و فقط مناره‌ها و بادگیرها به چشم می‌آمدند. بازار تاریخی کرمان، علاوه بر سرپوشیده بودن، متراکم و درون‌گرا است تا بیشترین سایه و کمترین میزان جذب گرمای خورشید را داشته باشد. لایه کاه‌گلی روی بدنه خارجی بنای بازار به‌شکل عایق عمل می‌کند و گرمای تابشی را بر می‌گرداند. سقف بازار کرمان ارتفاع زیادی دارد که موجب جریان هوای مطبوع در داخل بازار می‌شود. همچنین دریچه‌های طاق‌ها به تهویه هوا و تامین نور کمک می‌کنند. در چند بنا نیز برای تهویه هوا از بادگیر استفاده‌شده است. در بخش‌هایی از سقف بازار، هنوز آثار نقاشی‌های رنگ روغن دیده می‌شود. بخش‌های مختلف بازار بزرگ کرمانعکاس: رضا کورنگیبازار بزرگ کرمان از بازارهای متفاوتی همچون بازار گنجعلی خان، بازار اختیاری، بازار قیصریه (زرگری)، بازار مسگرها، بازار کفاش‌ها، بازار کلاه‌مال‌ها، بازار آهنگری، بازار عزیز، بازار عطاران، بازار مظفری، بازار قدمگاه، بازار قلعه محمود و بازار قلعه تشکیل‌شده است. از دیگر بخش‌های بازار کرمان، چهارسوق‌هایی هستند که این بازار را به دیگر بازارهای فرعی ارتباط می‌دهند؛ نظیر چهارسوق گنجعلی خان که محل تقاطع دو راسته بازار است و در گذشته یکی از پرترافیک‌ترین نقاط تجاری شهر کرمان بوده است. مجموعههای گنجعلی خان، ابراهیم خان، وکیل و حاج آقا علی در بازار کرمان قرار دارند. بازار نقاره‌خانهدر نخستین قدم از میدان ارگ، بازار نقاره‌خانه آغاز می‌شود که دارای سقف و سردری بزرگ و بلند مزین به کاشی‌کاری و دارای چند اتاق در بالا است. به نظر می‌رسد معماری این قسمت مربوط به اواخر دوره قاجاری باشد. بازار مسگریمنبع عکس: ویکی مدیا (عکاس: Scott Edmunds) بازار مسگری، یکی از بخش‌های بسیار معروف و قدیمی بازار کرمان است که در آن ظروف و اشیای مختلف مسی یافت می‌شود. هنگام ورود به این بازار، اولین چیزی که توجه شما را جلب می‌کند، جلوه آهنین بازار همراه با یک صدای خاص است. ظروف زیبای مسی که هرکدام طرح و نقش خاص خود را دارند، منظره‌ای سنتی به این بازار داده‌اند. در این بازار می‌توانید ظروف مسی ساده، ظروف قلم‌زنی و بسیاری اشکال و اجسام دیگر را به‌عنوان سوغات کرمان خریداری کنید. بازار زرگری یا قیصریهمنبع عکس: گوگل مپ (عکاس: احسان احسان) یکی دیگر از بخش‌های معروف بازار بزرگ کرمان، بازار قیصریه یا بازار زرگری است که آن را به «بازار ابراهیم خان» نیز می‌شناسند. ابراهیم خان از حکام شهرکرمان در دوره فتحعلی‌شاه بوده که در زمان زمامداری خود بناها و آثار زیبایی به سبک معماری اسلامی ساخت. این بازار یکی از مراکز خریدوفروش طلا در ایران است که همیشه جمعیت بالایی از خریداران، فروشندگان و گردشگران در آن رفت‌وآمد می‌کنند. در این بازار سنتی ۴۷ مغازه زرگری و طلافروشی فعالیت می‌کنند و حتی اگر قصد خرید ندارید، بازدید از این بخش از بازار خالی از لطف نخواهد بود. مجموعه ابراهیم‌خان مشتمل بر مدرسه، خلوت حمام، قیصریه و آب‌انبار است. بازار گنجعلی‌خانمنبع عکس: سایت irantourismer. comمجموعه گنجعلی خان یکی از شاهکارهای معماری ایران و نقطه عطف بازار کرمان به حساب می‌آید. کل مجموعه گنجعلی خان وقف امام رضا (ع) و در تولیت آستان قدس رضوی است. بنا به اسناد معتبر، این مجموعه روی بازار قدیمی شهر ساخته‌شده و از بارزترین نمونه‌های معماری دوران صفویه است. مجموعه مذکور در سالهای ۱۰۰۵ تا ۱۰۲۹ هجری قمری در زمان حکمرانی گنجعلی خان بر کرمان و طبق دستور شاه‌عباس بنا شد و به همت پسرش، علیمردان خان تکمیل شد. منبع عکس: گوگل مپ (عکاس: احسان احسان) گنجعلی خان، بخشی از بازار در محل تقاطع راسته بازارهای جنوبی شمالی و شرقی غربی را انتخاب و اقدام به خریدن بناها و آزادسازی فضای پیرامون آن کرد و به این ترتیب، این مجموعه گرانقدر را پدید آورد. این بازار در حدفاصل بین چهار سوق و بازار اختیاری و در بخش جنوبی میدان گنجعلی خان قرار دارد. در سمت راست این بازار، حمام تاریخی گنجعلی خان و ۱۸ مغازه وجود دارد و در سمت چپ آن طاق‌نماهای زیبایی طراحی شده‌اند. بازار در اطراف میدان گنجعلی‌خان امتداد یافته و پیونددهنده عملکردهای مختلف مجموعه همچون مدرسه، کاروان‌سرا، مسجد، ضرابخانه، مسجد و آب‌انبار است. منبع عکس: ویکی پدیا (عکاس: ناشناس) بنای چهار ایوانی کاروان‌سرا (مدرسه) در سال ۱۰۰۷ هجری قمری در شرق میدان در دو طبقه ساخته‌شده است. کتیبه‌های آن به خط استاد علیرضا عباسی، خطاط مشهور عصر صفویه هستند و سردر آن مقرنس‌کاری‌های بسیار نفیسی دارد. مسجد یا نمازخانه گنجعلی‌خان در شرق میدان و در جوار مدرسه قرار دارد. مساحت آن ۲۷ متر مربع بوده و موزه‌ای کوچک از تزیینات معماری پس از اسلام ایران در دوره صفویه نظیر گچبری، کاشی‌کاری، خطاطی، مقرنس‌کاری، کاربندی، حجاری و نقاشی‌های زیبا به حساب می‌آید. عکس از علی‌محمد محمدیانعلاوه بر این مسجد، مساجد دیگری نیز در مجموعه وجود دارد که یکی از آن‌ها در چهارسوق مسگری است. حمام گنجعلی خان یکی از شاهکارهای معماری شرق محسوب می‌شود که همه فضاها همچون بلور تراش‌خورده، زیبا هستند. چهارسوق گنجعلی‌خانمنبع عکس: ویکی پدیا (عکاس: ناشناس) محل تقاطع دو راسته بازار را چهار سوق می‌گویند. به‌دلیل برخورد تقاطع دو راسته بازار در محل چهار سوق گنجعلی خان، در گذشته این مکان مهمترین و پرترافیک‌ترین نقطه شهر محسوب می‌شد. نمای داخلی چهار سوق با گچبری و نقاشی‌های رنگ و روغن تزیین شده است و با اینکه ۴۰۰ سال از ترسیم آن‌ها می‌گذرد، هنوز زیبایی خود را حفظ کرده‌اند. کاروانسرای هنود (هندوها) کاروانسرای هنود در نیمه دوم قر نوزدهم توسط انگلیسی‌ها از امام جمعه وقت اجاره شد و در اختیار هندوها قرار گرفت و چون هندوها در آنجا ساکن شدند و به تجارت پرداختند، به کاروانسرای هندوها معروف شد. از آنجا که تجار هندی اجناسی چون ادویه، فلفل، هل و… را در این کاروان‌سرا می‌فروختند، این کاروان‌سرا به کاروانسرای هنود شهرت یافت. در این محل، معبد هندوها به سبک معماری ویژه هندو باقی‌مانده است. بازار اختیاریچهارمین قسمت بازار کرمان که از انتهای بازار جنوبی گنجعلی خان شروع می‌شود و تا اول بازار وکیل کرمان امتداد می‌یابد، بازار اختیاری است. این بازار کم‌عرض را می‌توان قدیمی‌ترین بخش بازار دانست که به‌دلیل قرارگیری بین بازار گنجعلی خان و وکیل اهمیت دارد؛ به‌طوری که از غرب به بازار گنجعلی خان و از شرق به بازار وکیل محدود می‌شود. از عناصر موجود در این بخش از بازار می‌توان مسجد چهل‌ستون، کاروانسرای گلشن، سه بازارچه سرداری و در انتهای آن حمام یا چایخانه سنتی وکیل را نام برد. بازار و مجموعه وکیل کرمانمنبع عکس: ویکی پدیا (عکاس: Nima. m ۱) بانی بازار و مجموعه وکیل کرمان، محمد اسماعیل‌خان وکیل الملک بود که از سال ۱۲۸۲ هجری قمری بر کرمان حکومت می‌کرد. این مجموعه در شرق مجموعه گنجعلی خان و با فاصله کمی از آن در امتداد بازار بزرگ قرار دارد و شامل بازار، کاروان‌سرا، حمام و مسجد می‌شود. حمام وکیلاز حمام‌های زیبای دوره قاجار در شهر کرمان به حساب می‌آید و در نزدیکی حمام‌های گنجعلی خان و ابراهیم خان واقع‌شده است. کاروانسرای وکیل با دو طبقه، یکی از ارکان اصلی و مهم مجموعه است که از عناصر در خور توجه آن می‌توان به بادگیر و برج ساعت اشاره کرد. در کنار بناهای مجموعه وکیل، بنای مدرسه حیاتی کرمانی قرار دارد که ابتدا به‌عنوان شعبه بانک شاهنشاهی ایران و انگلیس ساخته شد و در سال ۱۳۲۰ هجری شمسی به دبستان دخترانه نمره سه کرمان تغییر کاربری داد. نام این مدرسه به احترام بانو بی‌بی جان حیاتی کرمانی، شاعر و ادیب سرشناس کرمان، به نام مدرسه حیاتی کرمانی نامگذاری شده است. این مکان که در فهرست آثار ملی قرار دارد، در زمستان ۱۳۹۴ هجری شمسی به موزه تبدیل شد و هنرها و سنت‌های بومی و فرایند تولید و … را نمایش می‌دهد. بازار مظفریمنبع عکس: ویکی مدیا (عکاس: مفیدی) بازار مظفری کرمان از انتهای بازار وکیل شروع و به خیابان میرزارضای کرمانی ختم می‌شود. عناصر مهم معماری بازار مظفری شامل تکیه (صف) عزاخانه، بازار قدمگاه و مسجد جامع کرمان است. این بازار در سال ۷۵۰ هجری قمری توسط امیر مبارزالدین محمد مظفر بنا شده است و در آن از آب‌انبار تا مدرسه و تکیه وجود دارد. متاسفانه تمامی بناهای این مجموعه، به‌غیر از مسجد جامع مظفری و تکیه (صفه عزاخانه)، به‌مرور زمان از بین رفته یا در تغییرات اخیر کرمان در سالهای گذشته توسط شهرداری کرمان تخریب شده‌اند. بازار عزیزدروازه شمالی شهر قدیم کرمان (دروازه خراسان) پس از طی مسافتی به بازار عزیز می‌رسد. به‌عبارتی، بازار عزیز قسمتی از راسته شمالی-جنوبی بازار کرمان است و از خیابان شریعتی مقابل بازار حاج آقا علی شروع و به تکیه شاهزاده شاهرخ خان ختم می‌شود. در مسیر بازار حدود ۷۰ باب مغازه دایر بود؛ اما احداث خیابان شمالی و جنوبی موجب شد که اکثر مغازه‌های واقع در بازار به خیابان منتقل شوند و ازاین‌رو به‌تدریج از کسبه بازار کاسته شد و از رونق اولیه افتاد. مجموعه حاج آقاعلی (بازار آهنگری) منبع عکس: ویکی مدیا (عکاس: آرش ارجمندی) مجموعه حاج آقاعلی قبل از احداث خیابان شریعتی در امتداد بازار عزیز و پیوسته به آن بود و امروزه از خیابان شریعتی شروع می‌شود و به‌سمت جنوب تا راسته بازار کفاش‌ها امتداد دارد. این مجموعه که در نزدیکی مجموعه ابراهیم خان واقع‌شده است، در اواخر قرن سیزدهم (عصر قاجار) ساخته شد و شامل مسجد چهل‌ستون، آب‌انبار، بازار و کاروان‌سرا می‌شود. بازار ارگبازار ارگ، غربی‌ترین قسمت بازار کرمان است که از میدان ارگ آغاز و به چهارسوق گنجعلی خان ختم می‌شود. این بازار محوطه میدان توحید را احاطه کرده است و به دو بخش فرعی‌تر به نام‌های «بازار نقارخانه» و «بازار سراجی» تقسیم می‌شود. بازار نقاره‌خانه دارای سقفی بلند و چندین اتاق در طبقه بالا است و در گذشته هنگام غروب برای تعطیل کردن بازار، روی آن نقاره نواخته می‌شد. بازار سراجی نیز از بازار نقاره‌خانه شروع و به چهار سوق ختم می‌شود. این بازار در گذشته محل سراج‌ها و چمدان‌سازها بود. بازار سردارمنبع عکس: ویکی مدیا (عکاس: Scott Edmunds) بازار سردار به‌صورت چند بازارچه متقاطع است که با سه راسته اصلی که در حاشیه بازار قرار دارند، به بازار اختیاری متصل می‌شود. اکثر مغازه‌های این بازار، پارچه‌فروشی هستند. منبع عکس: ویکی پدیا (عکاس: Am kerman) تزیینات هر یک از گنبدهای این بازار طرحی متفاوت با دیگر گنبدها دارند که با کاشی معقلی اجرا شده‌اند. به‌خاطر این تزیینات، بازار سردار کرمانرا دایره‌المعارف کاشی‌کاری معقلی می‌دانند. بازار قلعه محمودمنبع عکس: ویکی مدیا (عکاس: مفیدی) بازار قلعه محمود اولین بخش از بازار شمالی-جنوبی است و در جنوبی‌ترین بخش آن قرار دارد. به اولین بخش از این بازار، دروازه ریگ آباد نیز می‌گویند. در گذشته این بازار اهمیت بیشتری داشت و امروزه همچنان برخی آهنگری‌ها به سبک قدیم در این بخش از بازار فعالیت می‌کنند. بازار قلعه به‌دلیل نزدیکی به بازار راسته از رونق بیشتری برخوردار است. این بازار از محل دروازه سابق جنوبی کرمان (دروازه رق آباد یا ریگ آباد) در خیابان احمدی شروع می‌شود و به‌شکل بازار سرپوشیده تا خیابان امام خمینی (ره) به‌سمت شمال امتداد می‌یابد. در این بازار بیش از ۱۰۰ مغازه وجود دارد. بازار میدان قلعهبازار میدان قلعه از جمله قدیمی‌ترین و طویل‌ترین بازارهای کرمان پس از بازار بزرگ است که در محله میدان قلعه قرار دارد. این بازار از خیابان امام خمینی (ره) و روبه‌روی بازار قلعه محمود شروع و به چهارسوق گنجعلی خان ختم می‌شود. این بازار به‌سبب نزدیکی به بازارهای شرقی-غربی، اهمیت و رونق اقتصادی بیشتری نسبت به بازار قلعه محمود دارد. راسته‌های بازار کرمانمنبع عکس: ویکی پدیا (عکاس: Nima. m ۱) راسته جنوبیراسته جنوبی که عنوان قدیمی‌ترین و مهمترین راسته بازار کرمان را دارد، از دروازه جنوبی شهر (دروازه رق آباد یا ریگ آباد) آغاز می‌شود و تا چهارسوق در مرکز بازار ادامه می‌یابد. در گذشته، کاروان‌هایی که از جنوب به کرمان وارد می‌شدند و کاروان‌هایی که از شمال (خراسان) به‌سمت جنوب می‌رفتند، باید از این دروازه می‌گذشتند. راسته شمالیآنچه به‌عنوان راسته شمالی شناخته می‌شود، از شمال غرب به جنوب شرق امتداد یافته و دومین راسته مهم و اصلی بازار کرمان است. این راسته از دروازه شمالی شهر (دروازه خراسان) در خیابان ابوحامد تا چهارسوق بازار ادامه دارد. راسته غربی-شرقیراسته غربی-شرقی، سه کیلومتر طول دارد و می‌توان دو بخش برای آن در نظر گرفت. بخش غربی از میدان ارگ تا چهارسوق امتداد دارد و بخش شرقی از خیابان میرزارضا کرمانی تا چهارسوق را در بر می‌گیرد. راسته غربی-شرقی از رونق کمتری نسبت به راسته شمالی و جنوبی برخوردار است. بنابراین دو راسته اصلی شمالی-جنوبی و شرقی-غربی در بازار کرمان قرار دارد که در محل چهارسوق به‌صورت دو خیابان متقاطع، یکدیگر را قطع می‌کنند. چهارسوق در اینجا مانند یک چهارراه عمل می‌کند. در بازار کرمان، برخی قسمت‌ها همچون بازار وکیل، بازار اختیاری، بازار گنجعلی خان و… قسمتی از راسته بازار محسوب می‌شوند. بخش‌هایی مانند بازار قلعه و بازار سردار و… به دو شکل ایجاد شده‌اند: راسته‌هایی که راسته اصلی را قطع می‌کنند و تیمچه‌هایی که به بازار بزرگراه دارند. پرسش‌های متداولبازار کرمان کجاست؟ بازار کرمان ورودی‌های متعددی دارد که شامل میدان ارگ، خیابان میرزا رضای کرمانی، خیابان امام خمینی (ره) و میدان شهدا می‌شود. مهمترین ویژگی بازار کرمان چیست؟ بازار کرمان از میدان ارگ شروع و به میدان مشتاقیه ختم می‌شود و به همین دلیل به‌عنوان طولانی‌ترین راسته بازار در ایران به حساب می‌آید. ساعت کار بازار کرمان چه زمانی است؟ مجموعه تاریخی بازار بزرگ کرمان هرروز هفته، به‌جز جمعه‌ها و روزهای تعطیل، از ساعت ۹ تا ۲۱:۳۰ باز است. بازار کرمان از چه بخش‌هایی تشکیل‌شده است؟ بازار کرمان از بخش‌هایی نظیر راسته یا گذرگاه اصلی و فرعی، سرای، تیمچه و چهارسوق تشکیل‌شده است. ضمن اینکه بازارهای متعددی همچون بازار گنجعلی خان، بازار اختیاری، بازار زرگری، بازار مسگرها و … سایر بخش‌های آن هستند. نویسنده: آزاده یوسف‌نژاد / بازنویسی: صدیقه شجاعی |
2,985 | 3,097 | کرمان | حمام گنجعلی خان (موزه مردم‌شناسی کرمان) | ایران، استان کرمان، شهر کرمان، میدان گنجعلی خان | حمام گنجعلی خان یکی از از یادگاری‌های دوره صفویه است. این حمام بخشی از مجموعه گنجعلی خان محسوب می‌شود که به‌واسطه معماری و تزیینات، شهرت خاصی در میان گردشگران دارد. حمام در سال ۱۳۴۷ هجری شمسی مورد مرمت قرار گرفت و پس از آن به‌عنوان موزه مردم‌شناسی آغاز به کار کرد. مجسمه‌های مومی در جاهای مختلف حمام وجود دارد که افرادی از طبقات مختلف جامعه در دوران قدیم را نشان می‌دهند. حمام تاریخی گنجعلی خان در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است. هرآنچه باید درباره حمام گنجعلی خان بدانید: حمام گنجعلی خان کجاست؟ اطلاعات بازدید از حمام گنجعلی خانتاریخچه حمام گنجعلی خانمعماری حمام گنجعلی خانبخش‌های مختلف حمام گنجعلی خانتزیینات حمام گنجعلی خانموزه مردم‌شناسی کرمانحمام گنجعلی خان کجاست؟ حمام گنجعلی خان موسوم به موزه مردم‌شناسی در میدان گنجعلی خان شهر کرمان قرار دارد. آدرس: استان کرمان، شهر کرمان، بازار بزرگ کرمان، میدان گنجعلی خان (نمایش روی نقشه) اطلاعات بازدید از حمام گنجعلی خانبازدید از حمام گنجعلی خان (موزه مردم‌شناسی) در روزهای غیرتعطیل در ساعات اداری از هشت تا ۱۴ امکان‌پذیر است. حتما قبل از مراجعه به این محل تماس بگیرید تا از بازبودن مجموعه مطمئن شوید. هزینه بلیط در سال ۱۳۹۹ چهار هزار تومان بوده است. تاریخچه حمام گنجعلی خان کرممنبع عکس: ویکی پدیا (عکاس: علی‌اکبر عبدالرشیدی) طبق اسناد تاریخی، مجموعه گنجعلی خان در دوره صفوی و به دستور گنجعلی خان، حاکم وقت کرمان ساخته شد. هنگامی‌که گنجعلی خان بر تخت حکومت کرمان تکیه زد، تصمیم به انجام اقداماتی در راستای آبادانی شهر گرفت. او برای ایجاد یک تفرجگاه عمومی در وسط شهر کرمان، میدان بزرگی با بیش از ۱۰۰ متر طول و ۵۰ متر عرض ساخت. گنجعلی خان این میدان را از چهار طرف با بناهای اختصاصی شامل مدرسه، مسجد گنجعلی خان، بازار و حمام، چهارسوق، آب‌انبار و ضرابخانه محصور کرد و مجموعه‌ای عالی به وجود آورد. ساخت بناهای این مجموعه به‌تدریج صورت گرفت و حمام نیز در سال ۹۸۹ هجری شمسی در مسیر اصلی بازار کرمان و جنوب مجموعه گنجعلی خان ساخته شد. جالب اینکه مردم تا سال ۱۳۱۶ هجری شمسی از این حمام استفاده می‌کردند تا اینکه در سال ۱۳۴۷ هجری شمسی مورد مرمت قرار گرفت و به موزه مردم‌شناسی تبدیل شد. این مجموعه اکنون از مهم‌ترینجاهای دیدنی کرمانبه حساب می‌آید و همه‌ساله میزبان گردشگران داخلی و خارجی است. معماری حمام گنجعلی خانمنبع عکس: ویکی پدیا (عکاس: Mirzaalirezakhang) معمار و طراح حمام گنجعلی خان، شخصی به نام استاد سلطان محمد، معمار یزدی بود. همچنین، به نظر می‌رسد این اثر تاریخی توسط علیمردان خان، پسر گنجعلی خان تکمیل‌شده و به‌شکل امروزی خود درآمده است. حمام گنجعلی خان ۲۶ متر طول، ۳۰ متر عرض و حدود ۱ , ۳۰۰ متر مربع زیر بنا دارد که از سردری با معماری منحصربهفرد، ورودی به‌شکل دالان، رختکن، حوض و خزینه برخوردار است. استادکاران و هنرمندان برجسته ایران کهن در زیباسازی و طراحی این اثر تاریخی از نقاشی‌های بسیار ظریف، خوشرنگ‌ترین کاشی‌های موجود، نورپردازی محوطه حمام، تزیینات گچبری زیبا و چشم‌نواز و خطاطی‌های دلنشین استفاده کرده‌اند. حمام گنجعلی خان دارای تزیینات نقاشی، گچبری، مقرنس، کاشی‌کاری و خطاطی استاین حمام تلفیق هنر معماری و کاربرد مصالح گوناگون با فضایی متناسب و مردم‌وار را به تصویر می‌کشد. معماری مردم‌وار به ساخت‌وساز با اجزا و اندازه‌های متناسب با نیازهای انسانی اختصاص دارد. این حمام، مانند دیگر حمام‌های ایران کهن، از بخش‌های مختلف و مجزایی از جمله قسمت شاه‌نشین تشکیل‌شده است تا جایگاه اقشار مختلف جامعه (ثرومندان و مردم عادی)، از یکدیگر مجزا شود. معماران زبردست و خلاق آن زمان برای آسایش و راحتی مردم، رختکنی با ۶ غرفه جداگانه طراحی کرده بودند. همچنین، معماران با استفاده از کاشی‌ها و سنگ‌های خوشرنگ و زیبا به سراسر این حمام نمای چشمگیری داده‌اند. سقف رختکن نسبتا بلند و بر ستون‌های مستحکم استوار است. علاوه بر غرفه‌هایی که دور رختکن قرار گرفته‌اند، حوض زیبایی در وسط این غرفه‌ها خودنمایی می‌کند. فواره‌ای که در مرکز این حوض تعبیه‌شده، موسیقی دلنوازی را به قلب و دل بازدیدکنندگان هدیه می‌دهد. منبع عکس: ویکی پدیا (عکاس: Hossein Zamani) روشنایی داخل حمام از طریق نورگیرهایی تامین می‌شود که در مرکز یا دور سقف‌ها قرار دارد و علاوه بر هدایت نور خورشید به داخل فضاها، از اشراف و دید جلوگیری می‌کرد و موجب تنظیم حرارت گرمخانه می‌شد. همچنین تابش نور خورشید به آب داخل حوض و بازتاب آن به دیوارها و سقف‌ها، زیبایی بیشتر حمام را در پی داشت. طبق کاوش معماران و مهندسان، گرمای این حمام به‌وسیله گلخن یا تون تامین می‌شد و از تون، کانالهای گربه‌رو به زیر گرمخانه حمام طراحی و کشیده شده بود که هوای گرم را از خود عبور می‌داد، کف گرمکن را گرم کرده و هوای کثیف و آلوده را از طریق روزنه‌ها به خارج از حمام منتقل می‌کرد. منبع عکس‌های گالری: ویکی پدیا (عکاس: Saadatnasry، Edrak. art، مفیدی، Radmodel) نکته جالب درباره نحوه آبرسانی حمام گنجعلی خان در این است که از طریق لوله‌کشی‌هایی تامین می‌شد که به قنات نزدیک میدان واقع در مجتمع گنجعلی خان متصل بود. آب خزینه نیز به‌وسیله آتش‌زدن چوب‌ها و بوته‌ها گرم می‌شد. مهمترین ویژگیهای معماری حمام گنجعلی خان: کاشی‌های معرق، هفت رنگ و خشتی با تصویر انسانیاستفاده از آب قنات و شبکه آبرسانی به خزینه، گرمخانه، سربینه، حوض‌ها، حوضچه‌ها و فواره‌های متعددنحوه گرم‌کردن هوای داخل حمام و آب‌بندی مخازنارتفاع کم، باریک و طولانی راهروها و ارتفاع زیاد رختکنشکل و تزیینات هشتی‌های میانی و سردرهاطراحی ورودی‌ها و خروجی‌ها متناسب با فضاگودبودن حمام و کاهش ارتعاشات لرزشی به‌دلیل قرارگیری در درون زمین و ضدزلزله بودنبخش‌های مختلف حمام گنجعلی خانورودی و سردرمنبع عکس: ویکی پدیا (عکاس: دیگو دلسو) ورودی و سردر حمام یکی از زیباترین بخش‌های حمام است که با آجرهای ساده و نیلی، حاشیه‌ای از سنگ مرمر، نقاشی‌ها و مقرنس‌بندی خودنمایی می‌کنند. دالان و هشتیپس از سردر، راهرویی قرار دارد که به‌صورت غیرمستقیم کشیده شده است تا از یک‌سو مانع دید به درون حمام شود و از سوی دیگر، گرمای آن را حفظ کند. این دالان به یک هشتی کوچک می‌رسد. هشتی، فضایی سرپوشیده است که بعد از ورودی قرار دارد. با عبور از هشتی حمام گنجعلی خان، درگاهی منقوش با حجاری پرندگان دریایی پیش روی بازدیدکنندگان قرار می‌گیرد که آن‌ها را به فضاهای بعدی حمام راهنمایی می‌کند. رختکن و میان درمنبع عکس: ویکی پدیا (عکاس: Saadatnasry) رختکن از فضاهای اصلی بنا است که با نام سربینه نیز شناخته می‌شود. رختکن حمام گنجعلی خان فضای سرپوشیده و هشت گوشی است که حوضی هشت‌ضلعی در میان آن خودنمایی می‌کند. دور رختکن، ۶ غرفه برای نشستن و تعویض لباس تعبیه‌شده است که هر یک نور مخصوص خود را دارند. هر غرفه به یک طبقه از اجتماع اختصاص داشت که بر اساس تقسیمات آن دوران شامل سادات، روحانیون، خان‌ها، اعیان‌ها، بازاری‌ها و رعایا می‌شد. رختکن حمام دارای ۶ غرفه برای طبقات مختلف اجتماعی بوده استدر این فضا از سطوح کاشی‌کاری پرنقش‌ونگار تا سنگ‌های مرمر، سقف‌های کاربندی و فواره به چشم می‌خورد. این ترکیب با نورپردازی ویژه در هم آمیخته و فضای دلنشینی ایجاد کرده است. سقف رختکن نمونه جالبی از یزدی‌بندی و کاربندی‌های مختلف به حساب می‌آید که با کاشی‌های خشتی و نقاشی‌های اسلامی تزیین شده است. به‌طور کلی رختکن فضای یک‌پارچه‌ای دارد؛ اما گوشه‌هایی خلوت و تودرتو نیز در آن به چشم می‌خورد که فضایی مناسب برای استراحت، عبادت و گفت‌وگو بوده است. فضایی به نام میان‌در نیز در این حمام وجود دارد که در واقع یک رختکن کوچک است و تبادل گرما میان سربینه و گرمخانه را به کمترین میزان می‌رساند. افراد پس از استحمام مدتی در این فضا منتظر می‌ماندند تا دمای بدنشان متعادل شود و به‌دلیل تغییر ناگهانی دما دچار مشکل نشوند. یک‌طرف میان‌در، رختکن قرار دارد و سمت دیگر فضایی شش‌ضلعی است که به گرمخانه راه پیدا می‌کند. فضای واسطهمنبع عکس: ویکی پدیا (عکاس: Mohammad Pourghorbanali) در رختکن، راهروی طولانی و زاویه‌داری وجود دارد که از آن به‌عنوان فضای واسطه میان رختکن و گرمخانه استفاده می‌شد. این دالان به یک هشتی میانی می‌رسد که سکوهایی در دو طرف آن قرار دارد. روی این سکوها ظروفی همچون تشت، تاس و وسایلی مانند لنگ، سدر، حنا، سینی‌های قدیمی، شانه‌های سنتی، آینه‌های مختلف، سنگ پاهای قدیمی و … گذاشته‌شده است. گرمخانه و خزینهمنبع عکس: ویکی پدیا (عکاس: Mirzaalirezakhang) طول صحن گرمخانه حمام ۶ ٫ ۲۵ متر و عرض آن ۷ ٫ ۵ متر است و خزینه ابعادی برابر با ۸ ٫ ۵ در ۵ ٫ ۷۵ متر دارد. گرمخانه مستطیل‌شکل و دارای یک حوض آب سرد با طاقی شبیه خیمه است و در آن کاشی‌کاری و گچبری دیده می‌شود. سیستم کانال‌کشی آب و فواره‌های حوض بسیار دقیق و بی‌نقص طراحی شده‌اند که از عجایب معماری حمام به حساب می‌آیند. سنگ یک‌پارچه‌ای با ضخامت ۱۰ سانتی‌متر در این بخش وجود دارد و به‌حدی شفاف است که نور را به داخل حمام انتقال می‌دهد. افراد داخل حمام از روی این سنگ موقعیت زمانی را تشخیص می‌دادند و اصطلاحا به آن سنگ ساعت زمان می‌گفتند. معماری سقف گرمکن با کف آن تطابق دارد و این هماهنگی یکی از ظرافت‌های بنا را به رخ می‌کشد. خزینه، سه حوض مستقل دارد که حوض میانی برای آب گرم و دو حوض دیگر برای آب نیمه‌گرم و نیمه‌سرد به کار می‌رفتند. در کنار این بخش، فضایی با قاعده هشت‌ضلعی وجود دارد که به‌عنوان خلوت گرمخانه شناخته می‌شد. تزیینات حمام گنجعلی خانمنبع عکس: ویکی مدیا (عکاس: Laura & Fulvio) ورودی و سردردر نمای سردر حمام نقاشی‌هایی وجود دارد که ظاهرا کاری از استاد میرزا شکراله هستند. در این قسمت، کتیبه‌ای روی سنگ مرمر به چشم می‌خورد که شعری به خط نستعلیق بر آن نگاشته شده است و مصرع آخر آن با رمزگشایی حروف ابجد، سال اتمام بنا را نشان می‌دهد: کسی نداده نشان در جهان چنین حمام (سال ۱۰۲۰ ه. ق) مقرنس‌کاری سردر، تزیینات گچبری و نقاشی‌های آن را به دو بخش تقسیم کرده است. مقرنس‌کاری قسمت بالای آن مربوط به زمان صفویه می‌شود و هنرمندان سازنده آن، سردر را با گل و بوته تزیین کرده بودند. گچبری این بخش از عمارت در سال ۱۳۷۴ هجری شمسی توسط اداره میراث فرهنگی استان کرمان مرمت شد. نقاشی‌های قسمت پایینی سردر که قدمت آن به زمان حکومت قاجار باز می‌گردد، روی تزیینات دوره‌ی صفویه انجام‌شده است و آن‌ها بدون به کارگیری سبک‌های مختلف نقاشی، در نزدیکی و کنار یکدیگر کشیده‌اند. این تصاویر عبارت‌اند از نقوش خسرو و شیرین، پادشاهان در حال شکار، بهرام گور، حیوانات وحشی و کاروان شتر که نظر هر بیننده‌ای را به خود جلب می‌کنند. البته با گذشت زمان، نقاشی‌های بالای در ورودی حمام آسیب‌های زیادی دیده بودند که مورد مرمت قرار گرفتند. رختکنمنبع عکس: ویکی پدیا (عکاس: Mehrdad shefaee) ازاره سکوهای رختکن تا ارتفاع یک متر دارای کاشی‌کاری با نقوش گل‌های هندسی هستند. در دو سوی قوس ورودی رختکن از داخل، دو سنگ مرمر سفید دیده می‌شود که لک‌لک‌های در حال پرواز به‌صورت برجسته روی آن‌ها نقش بسته‌اند. پس از این نقش، دو سکوی سنگی وجود دارد که تا ارتفاع یک متر بالای آن‌ها، به کاشی‌کاری با نقش گل‌های انار و کوکب مزین شده است. حاشیه بالای این قسمت نوار پهنی قرار دارد که نقوش صورت زن، گل انار و اسلیمی و برگ‌های کنگره‌دار در زمینه لاجوردی نقش بسته است. کف سکوهای رختکن نیز با کاشی‌های مربع فیروزه‌ای فرش شده‌اند. گرمخانهگرمخانه دو تالار بزرگ عمومی و یک تالار کوچک خصوصی دارد که ازاره دیوارهای آن کاشی‌کاری شده‌اند. قسمت بالای دیوار جانبی و زیر سقف را با گچ پوشانده‌اند؛ نیمی از سقف و بالای ازاره دیوارهای جانبی نیز با سطوح کاربندی تزیین شده‌اند و در بخش مشترک میان سطوح، نوارهای باریکی از کاشی فیروزه‌ای دیده می‌شود. تعدادی قوس کوچک و بزرگ در بالای ستون‌ها به وجود آمده است که کاشی‌کاری شده‌اند. نقوش این کاشی‌ها، گل و بوته و به رنگ‌های سفید، آبی، حنایی، سبز و لاجوردی است؛ اما در جاهای مختلف، تنوع و تفاوت‌هایی وجود دارد که بر زیبایی بنا افزوده است. نورگیر تالار خصوصی حمام در مرکز سقف گنبدی قرار دارد و کاشی‌کاری‌های زیبایی با کتیبه‌های نستعلیق در آن دیده می‌شود. ۱۴ قوس مشبک لانه زنبوری در این بخش قرار دارد که هر یک از قوس‌ها در میان قاب فیروزه‌ای قرار دارند. محیط ۱۴ ضلعی از بیرون با نوار پهنی احاطه شده که اشعاری به خط نستعلیق روی آن نقش بسته است. فضای واسطهفضای واسطه دالانی پیچ‌درپیچ بین رختکن و گرمخانه است که ورودی‌هایی قوسی شکل به ارتفاع حدود دو متر دارد. ازاره دالان‌ها کاشی‌کاری شده‌اند و پنج نوع نقش گلدار مشابه بخش رختکن و گرمخانه و همچنین نقوشی از زنان نوازنده در آن مشاهده می‌شود. این زنان در نگارگری ایران برای صحنه بزم شاهان با ترکیب‌های مختلفی به کار می‌رفتند و مدل لباس و کلاه و آرایش صورت و موی آن‌ها، سبک دوره صفوی را نشان می‌دهد. روی نوارهای باریکی به رنگ حنایی، لاجوردی و یک نوار نسبتا پهن فیروزه‌ای نیز می‌توان شاهد مناظری از طبیعت و صحنه‌های شکار بود. موزه مردم‌شناسی کرمانمنبع عکس: ویکی پدیا (عکاس: Reza babaeian) پس از بازسازی حمام گنجعلی خان در سال ۱۳۴۷ هجری شمسی، کاربری موزه برای آن مطرح شد. مجسمه‌هایی در سال ۱۳۵۲ هجری شمسی در دانشکده هنرهای زیبای تهران ساخته شدند تا در حمام گنجعلی خان به نمایش درآیند. این کار جانی تازه به این اثر تاریخی بخشید و با عنوان موزه مردم‌شناسی کرمان مورد استقبال گردشگران قرار گرفت. در این اثر تاریخی، مجسمه‌هایی از جنس موم با پوششی از لباس‌های محلی مردم کرمان اعم از روحانیون، مردم عادی و پیشه‌وران در حال عبادت و حمام به سبک سنتی حضور دارد. ضمن اینکه می‌توان وسایل مختلف و مورد نیاز استحمام از جمله سدر، تاس، حنا، شانه‌های قدیمی، لنگ، سنگ پا و آینه‌های گوناگون را از نزدیک مشاهده کرد. رختکن حمام گنجعلی خان نیز با زیراندازهای خوشرنگ، بقچه‌های کرباسی، لنگ‌های مخصوص خشک‌کردن و قطیفه‌ها مزین شده است. پرسش‌های متداولحمام گنجعلی خان کجاست؟ حمام گنجعلی خان موسوم به موزه مردم‌شناسی در میدان گنجعلی خان شهر کرمان قرار دارد. حمام گنجعلی خان کرمان چه زمانی به موزه تبدیل شد؟ حمام گنجعلی خان در سال ۱۳۴۷ هجری شمسی مورد مرمت قرار گرفت و به موزه مردم‌شناسی تبدیل شد. حمام گنجعلی خان دارای چه تزییناتی است؟ حمام گنجعلی خان دارای تزیینات نقاشی، گچبری، مقرنس، کاشی‌کاری و خطاطی است. حمام گنجعلی خان از چه بخش‌هایی تشکیل‌شده است؟ حمام گنجعلی خان از ورودی و سردر، دالان و هشتی، رختکن و میان در، فضای واسطه، گرمخانه و خزینه تشکیل‌شده است. نویسنده: محمد مهدی حسنی / بازنویسی: صدیقه شجاعی |
2,986 | 3,098 | کرمان | آتشکده زرتشتیان کرمان (موزه مردم‌شناسی زرتشتیان) | ایران، استان کرمان، کرمان، خیابان زریسف (شهدا)، خیابان برزو آمیغی | آتشکده‌های بسیاری در ایران ساخته شده‌اند که برخی از آن‌ها همچنان پابرجا هستند؛ از جمله آتشکده زرتشتیان کرمان که آخرین آتشکده این استان به حساب می‌آید. آتشکده و موزه مردم‌شناسی زرتشتیان بدون هیچ رقیبی تنها موزه مردم‌شناسی جامعه زرتشتیان جهان محسوب می‌شود که بسیار دیدنی و پر مخاطب است. این تنها مزیت آتشکده نیست و زمانی که برای دیدن این مکان می‌روید، به شهادت موبدان و تاریخ‌نویسان، آتشی که در آتش‌دان کهن آن وجود دارد، همان آتش مقدس و پاک چند هزار سالهای است که از معبد ورهرام هندوستان به ایران منتقل‌شده است. هرآنچه باید درباره موزه و آتشکده زرتشتیان کرمان بدانید: موزه و آتشکده زرتشتیان کرمان کجاست؟ اطلاعات بازدید از موزه و آتشکده زرتشتیان کرماندرباره موزه و آتشکده زرتشتیان کرمانتاریخچه موزه و آتشکده زرتشتیان کرمانبخش‌های مختلف موزه مردم‌شناسی کرماناشیای موزه مردم‌شناسی کرمانموزه و آتشکده زرتشتیان کرمان کجاست؟ آتشکده زرتشتیان ازجاهای دیدنی کرماناست که در خیابان زریسف (شهدا)، ابتدای خیابان برزو آمیغی قرار دارد. آتشکده در باغ مصفایی واقع‌شده که قبلا منزل مسکونی جهانگیر اشیدری بوده و با تغییراتی به‌صورت آتشکده در آمده است. آدرس: استان کرمان، شهر کرمان، میدان مشتاقیه، خیابان زریسف (شهدا)، ابتدای خیابان برزو آمیغی (نمایش روی نقشه) اطلاعات بازدید از موزه و آتشکده زرتشتیان کرمانمنبع عکس: گوگل مپ (عکاس: امیررضا تقوی) بازدید از موزه زرتشتیان کرمان به‌دلیل شیوع کرونا در حال حاضر (مهر ۱۴۰۰) امکان نداردساعت کاری موزه از هشت تا ۱۴ و بهای بلیط آن پنج هزار تومان است. با این حال، بازدید از موزه زرتشتیان کرمان در حال حاضر (مهر ۱۴۰۰) به‌دلیل شیوع کرونا امکان ندارد و موزه تعطیل است. درباره موزه و آتشکده زرتشتیان کرمانآتشکده زرتشتیان در سال ۱۳۰۳ هجری شمسی در زمان حکومت پهلوی بنیان نهاده شد. بنای آتشکده، از آجر است که بر سردر آن سه کلمه «همت، هوخت و هورشت» به‌معنای اندیشه، گفتار و کردار نیک نقش بسته است. منبع عکس: گوگل مپ (عکاس: Mehrdad B) بازدید از آتشکده زرتشتیان که آتش مقدسی در آتش‌دان آن شعله‌ور است؛ امکان آشنایی با رسم‌های مذهبی زرتشتیان را برای علاقه‌مندان فراهم می‌کند. این آتش بر اساس نظر موبدان زرتشتی، همان آتش چند هزار سالهای است که از هند به آتشکده محله شهر و از آنجا در روز سروش از ماه شهریور ۳ , ۶۵۲ یزدگری به این آتشکده انتقال‌یافته است. به‌گفته موبد آتشکده هر بار که بناها تخریب‌شده است و زرتشتیان در شرایط مختلف میعادگاه و نیایشگاه خود را جا‌به‌جا کرده‌اند، آتش به مکان دیگری منتقل می‌شد. آتش درون آتشکده نیز از پیش از دوره ساسانیان روشن نگه داشته شده است. آتشکده کرمان در تاریخ ۱۰ مهر ۱۳۸۰ هجری شمسی در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید و در حال حاضر، بزرگ‌ترین مکان اجتماعی بهدینان کرمان است و علاوه بر بازدیدکنندگان زرتشتی سالانه بیش از ۱۰ هزار گردشگر از این محل بازدید می‌کنند. علاقه‌مندان می‌توانند از موزه مردم‌شناسی زرتشتیان کرمان نیز دیدن کنند که بعدها در کنار آتشکده ساخته شد و به‌عنوان تنها موزه مردم‌شناسی زرتشتیان در جهان شناخته می‌شود. این موزه شامل بخش‌های مجزایی است که اشیای جمع‌آوری شده توسط پایه‌گذاران موزه و میراث فرهنگی وقت در آن‌ها نگهداری می‌شود. تاریخچه آتشکده زرتشتیان کرمانمنبع عکس: سایت trekearth. com (عکاس: Mehrdad Tadjdini) جمشید خدارحم نرسی آبادی که از تاجران زرتشتی مقیم بمبئی بود، مدتی در کرمان اقامت داشت. این شخص نیکوکار برای تجارت بین بمبئی و ایران، از شهرهای سیستان، کرمان، یزد و تهران می‌گذشت و در نقاط مختلف آثار خیری از خود بر جای گذاشت. در کرمان نیز به این فکر افتاد تا مسافرخانه‌ای برای رهگذران زرتشتی احداث کند تا هر زمان هم‌کیشی مانند خودش مجبور به اقامت در این شهر می‌شود، بتواند در آن استراحت کند. ایشان با این نیت آماده خرید مکانی مناسب در یکی از محله‌های زرتشتی‌نشین شد و باغی که مقابل مدرسه بزرگ ملی زرتشتیان بود، نظرش را جلب کرد. او سه دانگ از این باغ را خریداری کرد و در آن آتشکده و نمازگاه ساخت تا زرتشتیان بتوانند نیایش پروردگار را به‌جای آورند. به این ترتیب، طبق وقف‌نامه موجود، آتشکده در تاریخ ۱۳۰۳ هجری شمسی بنا شد. جمشید خدارحم و دیگر صاحب باغ کل ۶ دانگ آن را وقف جماعت کرده و سند آن را به انجمن جوانان زرتشتیان کرمان واگذار کردند. منبع عکس: گوگل مپ (عکاس: حمید علیزاده) بنای اولیه این آتشکده در زمینی به مساحت چهار هزار مترمربع ساخته شد و بعدها با همت ده‌ها نفر از زرتشتیان، مساحت این مکان به هشت هزار متر مربع افزایش یافت. اکنون آتشکده مذکور شامل سالن اجتماعات، سالن ناهارخوری، ساختمان کتابخانه، مرکز کامپیوتر، مرکز پشتیبانی سایت انجمن و موزه مردم‌شناسی زرتشتیان ایران، دبیرخانه انجمن، سالن کنفرانس هیئت‌مدیره و ساختمان آموزشی جهت کلاس‌های دینی است که همگی آن‌ها توسط انجمن زرتشتیان کرمان اداره می‌شود. موزه زرتشتیان کرمان یکی از جذاب‌ترین دیدنی‌های استان کرمان است که ساخت آن در دهه ۱۳۷۰ به کوشش بهدینان فرزانه، هرمزدیار اشیدری و مهیندخت سیاوشیان شروع شد و در سال ۱۳۸۰ پایان یافت. این موزه در جشن تیرگان، سال ۳ , ۷۴۳ یزدگردی مصادف با دهم تیرماه ۱۳۸۴ هجری شمسی به‌طور رسمی توسط رییس سازمان میراث فرهنگی وقت افتتاح شد. بخش‌های مختلف موزه مردم‌شناسی کرمانمنبع عکس: گوگل مپ (عکاس: حمید علیزاده) در کنار ساختمان آتشکده زرتشتیان کرمان، موزه مردم‌شناسی زرتشتیان بنا شده است. ساختمان این موزه توسط مهیندخت سیاوشیان ساخته و وقف موزه شد. اشیای موزه در دو طبقه نگهداری می‌شوند که یک طبقه مربوط به لوازم آشپزی، کتیبه‌ها، لباس‌های مخصوص زرتشتیان و کتاب‌های قدیمی است و طبقه دیگر به عکس‌های قدیمی اختصاص دارد. بین این دو طبقه فضای پلکانی قرار گرفته است که لوازم‌خانگی و لوازم کشاورزی در آن نگهداری می‌شود. اشیای موزه مردم‌شناسی کرمانمنبع عکس: گوگل مپ (عکاس: احسان احسان) در هر بخش از موزه مردم‌شناس کرمان، اشیایی به نمایش در آمده است که جنبه‌های مختلف آداب و رسوم زرتشتیان را نشان می‌دهد. لوازم داخل موزه که با کمک خانواده‌های زرتشتیان تهیه شده‌اند، شامل وسایل خانه، لوازم مورد نیاز برای روشنایی و آشپزی است و تفاوت چندانی با لوازم مسلمانان ندارد. از قدیمی‌ترین اشیای این موزه می‌توان به یک جلد کتاب دست‌نویس گاتاها اشاره کرد که قدمت آن به بیش از ۲۰۰ سال می‌رسد و همچنین آتشدانی دستی در این محل به چشم می‌خورد که تاریخ ۱۲۰۷ روی آن حک‌شده است. لباس‌های زنانه‌ای با قدمت ۵۰ تا ۱۵۰ سال در این موزه وجود دارد که در اسناد هخامنشی تا ساسانی دیده می‌شود و گویای پوشش زنان زرتشتی است. مخنا، لچک، چارقد، کت، پیراهن و شلوار گلدوزی‌شده از انواع لباس‌های زنانه‌ای است که در موزه زرتشتیان نگهداری می‌شود. همچنین فرتورهای انجمن ناصری زرتشتیان کرمان و رفسنجان و فرتورهای افراد سرشناسی همچون ارباب کیخسرو شاهرخ، میرزا برزو آمیغی، کشور خانم و پوراندخت در بخش فرتور و اسناد موزه زرتشتیان در معرض نمایش گذاشته‌شده است. منبع عکس: گوگل مپ (عکاس: حمید علیزاده) علاوه بر این، در بخشی از موزه انواع آتشدان‌های زرتشتیان، روغن‌سوز، پیه‌سوز و چراغ لاله قرار دارد. یکی دیگر از اشیای ارزشمند این موزه، عکسی از مجلس شورای ملی در زمان حکومت قاجار است که کیخسرو و شاهرخ از نمایندگان زرتشتی کرمان در مجلس، در این عکس حضور دارند. پرسش‌های متداولموزه مردم‌شناسی زرتشتیان کرمان کجاست؟ موزه مردم‌شناسی زرتشتیان در شهر کرمان، میدان مشتاقیه، خیابان زریسف (شهدا)، ابتدای خیابان برزو آمیغی قرار دارد. ساعات بازدید از موزه مردم‌شناسی زرتشتیان کرمان چه زمانی است؟ ساعت بازدید از موزه از ساعت هشت تا ۱۴ است؛ گرچه به‌دلیل شیوع کرونا فعلا (مهر ۱۴۰۰) امکان بازدید از موزه وجود ندارد. هزینه بازدید از موزه مردم‌شناسی زرتشتیان کرمان چقدر است؟ علاقه‌مندان با پرداخت پنج هزار تومان می‌توانند از موزه دیدن کنند. چه اشیایی در موزه مردم‌شناسی زرتشتیان کرمان نگهداری می‌شود؟ در هر بخش از موزه مردم‌شناس کرمان، اشیایی به نمایش در آمده است که جنبه‌های مختلف آداب و رسوم زرتشتیان را نشان می‌دهند. از جمله این اشیا می‌توان به یک جلد کتاب دست‌نویس گاتاها، آتش‌دان، کتب تاریخی، لباس‌های زنانه و … اشاره کرد. نویسنده: بهاره غنچه / بازنویسی: صدیقه شجاعی |
2,987 | 3,099 | کرمان | مجموعه گنجعلی خان کرمان | استان کرمان، کرمان، میدان شهدا، حدفاصل خیابان قدس، شریعتی و امام | مجموعه گنجعلی‌خان یکی از معروف‌ترینجاهای دیدنی کرماناست که به‌عنوان بخشی از بازار بزرگ کرمان به حساب می‌آید. گنجعلی‌خان که از حکام مشهور زمان شاه‌عباس محسوب می‌شد، در زمان حکومت خود بر کرمان، آثار و بناهای زیادی ساخت و در آبادی این منطقه کوشید. معمار مجموعه گنجعلی‌خان، استاد سلطان محمد معمار یزدی و بانی آن گنجعلی‌خان است که این اثر ۱۱ هزار متر مربعی را به سبک معماری اصفهانی بنا نهادند. این مجموعه از بخش‌های مختلفی همچون بازار، مسجد، مدرسه، کاروان‌سرا و … تشکیل‌شده است. هرآنچه باید درباره مجموعه گنجعلی‌خان بدانید: مجموعه گنجعلی‌خان کجاست؟ درباره مجموعه گنجعلی‌خانبخش‌های مختلف مجموعه گنجعلی‌خاننقشه مجموعه گنجعلی‌خانمجموعه گنجعلی‌خان کجاست؟ مجموعه گنجعلی‌خان در نزدیکی میدان شهدا در شهر کرمان قرار گرفته است. دو خیابان اصلی امام و شریعتی به میدان گنجعلی‌خان ختم می‌شوند. آدرس: استان کرمان، شهر کرمان، میدان گنجعلی‌خان، مجموعه گنجعلی‌خان (نمایش میدان روی نقشه) درباره مجموعه گنجعلی‌خانمنبع عکس: ویکی پدیا (عکاس: Geri) مجموعه گنجعلی‌خان کرمان یکی از جاذبه‌های مهم کرمان است که به‌سبب گستردگی و تنوع بخش‌های مختلف آن، شهرت زیادی برای گردشگری این شهر به وجود آورده است. مجموعه گنجعلی‌خان شامل زیرساخت‌های شهری است که برای توسعه شهر کرمان در آن روزگار بنا شد و اکنون بخش مرکزی و مهمی از بافت سنتی و تاریخی کرمان را تشکیل می‌دهد. میدان گنجعلی‌خان را می‌توان معادل میدان نقش جهان اصفهان ومیدان امیر چخماق یزددانست. این میدان اصول شهرسازی تاریخی ایران را در خود دارد و بخش‌هایی همچون بازار، مسجد، کاروان‌سرا و غیره در اطراف آن شکل گرفته‌اند. این میدان در اصل یک مرکز گردهمایی اجتماعی بوده است. منبع عکس: ویکی پدیا (عکاس: Bernard Gagnon) مجموعه گنجعلی‌خان ۱۱ هزار متر مربع وسعت دارد و میدان و بازار آن در سال ۱۰۰۵ هجری قمری ساخته شده‌اند. حمام در ضلع جنوبی در سال ۱۰۲۰ هجری قمری، مدرسه و کاروان‌سرا در ضلع شرقی به‌ترتیب در سالهای ۱۰۰۷ و ۱۰۲۱ هجری قمری، آب‌انبار در ضلع غربی در سال ۱۰۲۱ هجری قمری احداث شدند. ضرابخانه نیز در ضلع شمالی قرار دارد. مجموعه تاریخی گنجعلی‌خان نامش را از سازنده و پایه‌گذار آن یعنی گنجعلی‌خان، والی و حاکم کرمان در دوره صفویه گرفته است. گنجعلی‌خان نزدیک به ۳۰ سال حاکم کرمان بود و در زمان فرمانروایی خود بناهای متعددی را احداث کرد. بخشی از این آثار امروز به دست ما رسیده؛ ولی بخشی دیگر نیز مخصوصا در زمان لشکرکشی آقامحمد خان آسیب فراوان دیده و از میان رفته است. بخش‌های مختلف مجموعه گنجعلی‌خانمنبع عکس: ویکی پدیا (عکاس: Nima. m ۱) میداناز آثاری که از مجموعه گنجعلی‌خان باقی‌مانده، می‌دانی در مرکز شهر است که در حاشیه بازار بزرگ قرار دارد. در سه ضلع میدان، بازار واقع‌شده و در ضلع دیگرش سرای گنجعلی‌خان قرار دارد. طاق‌نماهای آجری، کاشی‌کاری، فضای سبز، حوض آب و دیگر آثار دیدنی، زیبایی این میدان را دوچندان کرده‌اند. این میدان به‌لحاظ اصول شهرسازی از جمله میدان‌هایی است که در ایران تعریف درست میدان را می‌توان به آن اطلاق کرد و عناصر شاخص شهری در اطراف آن با تناسبات معین و درستی قرار گرفته است. بازارمنبع عکس: ویکی پدیا (عکاس: Mirzaalirezakhang) بازار در بخش جنوبی میدان گنجعلی‌خان به چشم می‌خورد. در سمت راست این بازار، حمام تاریخی گنجعلی‌خان و ۱۸ مغازه وجود دارد و در سمت چپ آن طاق‌نماهایی طراحی شده‌اند که زیر این طاقنماها، دستفروشان به کار مشغول هستند. در انتهای بازار گنجعلی‌خان، بازار زرگری قرار دارد که به قیصریه معروف است. مسجدمنبع عکس: ویکی پدیا (عکاس: kerman ۲) مسجد گنجعلی خاندر ضلع شمال شرقی میدان گنجعلی‌خان واقع‌شده و ظاهرا نمازخانه کاروانسرای بزرگ مجموعه یا مدرسه مجاور بوده است. بنای مسجد، کوچک و شامل یک شبستان و ایوان ورودی می‌شود. ایوان آن نمای ساده‌ای دارد و روی آن طرح‌هایی هندسی روی گچ دیده می‌شود. کف ایوان سنگی است و بر بالای در چوبی آن، کتیبه‌ای سنگی قرار دارد. بعد از ورودی ایوان، راهرویی باریک و بعد از آن فضای گنبددار شبستان به چشم می‌خورد. پوشش گنبدی بنا، ۱۲ نورگیر دارد. این مسجد دارای محرابی با لوح مرمرین و نقش گلدان است. تزیینات این شبستان عبارت‌اند از نقاشی، گچبری، مقرنس‌کاری و کاربندی. مسجد گنجعلی‌خان اخیرا مرمت شده است و امروزه فقط جهت بازدید گردشگران مورد استفاده قرار می‌گیرد و نماز در آن برگزار نمی‌شود. حماممنبع عکس: گوگل مپ (عکاس: Luiz Paulo) تزیینات گچبری و نقاشی‌های سردر حمام به دو بخش تقسیم می‌شود. بخش بالایی مقرنس که مربوط به دوره صفویه و دارای تزیینات گل و بوته و گچبری است. این بخش در سال ۱۳۷۴ هجری شمسی توسط اداره میراث فرهنگی استان کرمان مرمت شد. بخش پایینی مربوط به دوره قاجاریه است که روی تزیینات دوره صفویه کشیده شده است. این نقاشی‌ها موضوعاتی چون بهرام گور، خسرو و شیرین، شاهان در حال شکار، کاروان شتر و حیوانات درنده را در بر می‌گیرند. زیر نقاشی‌ها، کتیبه‌ای از مرمر سبز دیده می‌شود که با خط نستعلیق، اشعاری بر آن حک‌شده است و تاریخ آن را ۱۰۲۰ هجری قمری را نشان می‌دهد. رختکن یا سربینه، فضایی است که با عبور از زیر سردر و راهرویی غیرمستقیم مانع از دیدن درون حمام و حفظ گرمای آن می‌شود و با عبور از یک هشتی کوچک و درگاهی منقوش با حجاری پرندگان دریایی می‌توان به آن رسید. این سربینه از فضاهای اصلی بنا به حساب می‌آید و متشکل از فضای میانی وسیعی با سقفی بلند و پرکار و غرفه‌های کوچک‌تر در اطراف آن است. غرفه‌ها دارای حوضچه‌ای با فواره هستند که از انتها به هم مرتبط می‌شوند. با وجودی که رختکن، فضایی یک‌پارچه به نظر می‌رسد؛ گوشه‌هایی خلوت و تودرتو دارد که محلی مناسب برای استراحت، عبادت و گفت‌وگو بوده‌اند. رختکن حمام با انواع زیراندازها، بقچه‌های کرباسی، قطیفه‌ها و حوله‌های فراوان، تزیین شده است. منبع عکس: ویکی پدیا (عکاس: Arash Arjmandi) در حال حاضر این حمام به‌عنوان موزه مردم‌شناسی مورد استفاده قرار می‌گیرد. مجسمه‌هایی مومی در جاهای مختلف حمام قرار گرفته‌اند که نشانگر افرادی از طبقات مختلف جامعه آن زمان نظیر روحانیون، پیشه‌وران، مردم عادی و … هستند. راهروی طولانی و زاویه‌دار حمام با ظروفی نظیر طشت، تاس و وسایلی مانند لنگ، سدر، حنا، سینی‌های قدیمی، شانه‌های سنتی، آینه‌های مختلف، سنگ پاهای قدیمی و وسایل تن‌شویی دیگر تزیین شده است. در سمت راست گرمخانه، مجسمه‌های کیسه‌کشان و دلاکان در حال کار قرار دارد. منبع عکس: ویکی پدیا (عکاس: Kok Leng Yeo) نور فضاهای حمام، از سقف تامین می‌شود؛ به‌طوری که نورگیرها معمولا در مرکز یا اطراف سقف‌ها جای دارند و سقف را نورانی‌تر نشان می‌دهند و سایه‌روشن زیبایی روی آن ایجاد می‌کنند. حوض آب زیر این نورگیرها نیز بر زیبایی نورپردازی این حمام افزوده است. در نورگیرهای سقف، برای جلوگیری از دید و تنظیم حرارت گرمخانه، از «گل جام» یا «معلقی» استفاده‌شده است تا نور خورشید را به داخل فضاها هدایت کند. گرمای این حمام مانند بسیاری از حمام‌های سنتی ایران، از طریق «گلخن یا تون» تامین می‌شد. بخشی از نقاشی‌های مربوط به دوران صفوی سردر این حمام به‌تازگی مرمت شده‌اند. شعری با خط نستعلیق روی سنگ مرمر سردر حک‌شده است که مصراع آخر آن، سال ساخت این بنا را با حروف ابجد نشان می‌دهد. حمام گنجعلی‌خان در سال ۱۳۵۰ هجری شمسی مورد مرمت قرار گرفت و سپس به موزه مردم‌شناسی تبدیل شد. مدرسه و کاروان‌سرامنبع عکس: ویکی پدیا (عکاس: Foadkr) مدرسه و کاروانسرای گنجعلی‌خان یکی از حوزه‌های علمیه مشهور کرمان است. این بنا در ضلع شرقی میدان گنجعلی‌خان قرار دارد و در گذشته مدرسه‌ای پررونق بود که بعدها به کاروان‌سرا تبدیل شد. بر کاشی‌های کتیبه سردر آن، تاریخ ۱۰۰۷ هجری قمری نقش بسته و معمار آن محمد سلطانی یزدی بوده است. این مدرسه در حال حاضر به‌عنوان دانشکده هنر وابسته به دانشگاه باهنر کرمان استفاده می‌شود. اثر مذکور در تاریخ ۲۹ آذر ۱۳۱۶ هجری شمسی در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید. ضرابخانهضرابخانه در ضلع شمالی میدان واقع‌شده و از ویژگی تزیینات داخلی آن می‌توان به گچبری اشاره کرد که به‌شکل آجر کاذب است. این بنا، گنبد بلندی دارد و در بالای آن کلاه فرنگی قرار گرفته است که بخشی از نور داخل را تامین می‌کند. کف بنا و زیر نورگیر، حوض مربع شکلی وجود دارد. سردر بنا ساده و تزیین آن آجرکاری گچی است. در زمان تعمیر بنا تعدادی سکه مسی و قطعات فلزی متعلق به ضرب سکه به دست آمد که کاربرد بنا به‌عنوان ضرابخانه را تایید می‌کرد. این بنا از سال ۱۳۷۰ هجری شمسی هم‌زمان با بزرگداشت خواجوی کرمانی به‌عنوان موزه سکه افتتاح شد. سکه‌های دوره‌های مختلف تاریخ از جمله اشکانیان، ساسانیان، گورکانی، صفوی، زندیه، قاجار، پهلوی و … در آن به نمایش در آمده است. آب‌انبارآب‌انبار یکی دیگر از بخش‌های این مجموعه تاریخی است که دقیقا در ضلع مقابل کاروان‌سرا قرار دارد. نقشه مجموعه گنجعلی‌خاناگر قصد دارید برای بازدید از مجموعه گنجعلی‌خان بازدید کنید، بهتر است با نقشه و محل قرارگیری بخش‌های آن آشنا باشید. در زیر نقشهای از بخش‌های مختلف مجموعه آورده شده است: عکس از وب‌سایت hamehchiz. bizپرسش‌های متداولمجموعه گنجعلی‌خان کجاست؟ مجموعه گنجعلی‌خان در نزدیکی میدان شهدا در شهر کرمان قرار گرفته است. مجموعه گنجعلی‌خان از چه بخش‌هایی تشکیل‌شده است؟ مجموعه گنجعلی‌خان از بخش‌های مختلفی همچون بازار، مسجد، مدرسه، کاروان‌سرا و … تشکیل‌شده است. چه کسی مجموعه گنجعلی‌خان را بنا نهاد؟ مجموعه تاریخی گنجعلی‌خان به دست گنجعلی‌خان، والی و حاکم کرمان در دوره صفویه ساخته شد. مهمترین ویژگی حمام گنجعلی‌خان چیست؟ تزیینات گچبری و نقاشی‌های حمام از زیباترین و مهمترین بخش‌های حمام هستند. نویسنده: حمیده کریمی / بازنویسی: صدیقه شجاعی |
2,988 | 3,100 | کرمان | گنبد جبلیه | ایران، استان کرمان، شرق کرمان، خیابان شهدا | در منتهی‌الیه شرقی کرمان، در نزدیکی دو قبرستان صاحب‌الزمان و سید حسین، گنبد بزرگ و عجیبی از سنگ و گچ بنا شده که دست تطاول روزگار در تخریب آن کوتاه آمده است. این گنبد هشت‌ضلعی با عناوین گنبد جبلیه و گنبد گبری شهرت دارد و آن را تماما از سنگ ساخته‌اند؛ هرچند از سازندگان آن به‌طور قطعی نمی‌توان سخنی به میان آورد. در سفری به کرمان با کجارو همراه باشید و با گنبد جبلیه آشنا شوید. گنبد جبلیه را بیشتر بشناسید: معرفی گنبد جبلیهگنبد جبلیه کجاست؟ تاریخچه گنبد جبلیهمعماری گنبد جبلیهموزه سنگ کرماننکات بازدید از گنبد جبلیهمعرفی گنبد جبلیهبسیاری ازدیدنی‌های کرمانرا بناهای تاریخی تشکیل می‌دهند که از دوره‌های مختلف تاریخی در این خطه به یادگار مانده‌اند. یکی از این بناها در شرق شهر جای گرفته است و با نام‌های گنبد جبلیه، گنبد گبری، گنبد زیگ و گنبد گنج شناخته می‌شود. عکس از گوگل‌مپ (عکاس: Eh San) گنبد جبلیه با بنای سنگی خود در میان پارکی سرسبز قرار دارد. این اثر با تاریخچه‌ای پرابهام، از دهه ۱۳۷۰ شمسی میزبان کتیبه‌ها و سنگ‌های حجاری‌شده تاریخی شده است و با نام موزه سنگ نیز شناخته می‌شود. گنبد جبلیه در آذر سال ۱۳۱۶ شمسی، در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید. امروزه پیرامون این بنا به فضای سبز بدل شده است و تعداد مجسمه در آن جای گرفته‌اند. عکس‌های گالری از گوگل‌مپ (عکاس: Pe Ji، Koenraad Vanden Bosch، نیما فرهادی و امیر کمالی) گنبد جبلیه کجاست؟ گنبد جبلیه در شرق کرمان، در یکی از خیابان‌های بافت تاریخی کرمان واقع‌شده است و در دامنه کوه‌های مسجد صاحب‌الزمان قرار دارد. آدرس: استان کرمان، شرق کرمان، خیابان شهدا (مشاهده روی نقشه) فاصله گنبد جبلیه تا موزه ساعت:۲ ٫ ۳ کیلومترفاصله گنبد جبلیه تا حمام گنجعلی خان:۴ ٫ ۵ کیلومترفاصله گنبد جبلیه تا بازار وکیل:۴ ٫ ۴ کیلومترفاصله گنبد جبلیه تا قلعه اردشیر:۳ ٫ ۵ کیلومترعکس از گوگل‌مپ (عکاس: هادی کریمی) تاریخچه گنبد جبلیهدرباره تاریخچه و دلایل ساخت گنبد جبلیه نمی‌توان با قطعیت سخن گفت. برخی معتقدند که این مکان آتشکده یا مقبره یکی از زرتشتیان بوده است و برخی دیگر اعتقاد دارند این مکان مزار سید محمد تباشیری است. البته مطلب اخیر را در بعضی کتب تکذیب کرده‌اند. پژوهشگران اروپایی نظیر هیلن براند این گنبد را متعلق به سلجوقیان می‌دانند. ولی این موضوع چندان درست به نظر نمی‌رسد؛ چراکه «جبلی» شکل تغییریافته «گبری» است و طبق قواعد اشتقاق‌های فارسی «گ» به «ج» بدل شده است. از این‌رو می‌توان حدس زد قدمت این گنبد به پیش از اسلام بازگردد و از بناهای زرتشتی و گبری بوده است؛ گرچه سبک آن با سبک آتشکده‌ها تطابق ندارد. گنبد جبلیه در حال مرمت / عکس از ویکی‌پدیا (منبع: Am kerman) برخی احتمال داده‌اند که گنبد جبلیه با قدمتی که به اواخر دوره ساسانی برمی‌گردد، اوایل اسلام تعمیر و مرمت شده است. البته حالت دیگری نیز وجود دارد و آن اینکه در اوایل اسلام، با الهام از معماری ساسانی بنا شده است. این بنا در دوره‌هایی (از جمله دوره سلجوقی، به دستور محمد بن الیاس) مورد تعمیر قرار گرفت. عکس زیر توسط کنسولگری انگلیس از گنبد جبلیه در ۱۱۰ سال پیش‌گرفته شده است و نشان می‌دهد بنا در کنار یک تپه احداث‌شده است. احتمالا همین امر از دلایل سالم ماندن آن از سوانح طبیعی نظیر سیل بوده است. منبع عکس: نامشخصمعماری گنبد جبلیهگنبد هشت‌ضلعی جبلیه تماما از سنگ است و عرض پی آن در پایه به سه متر می‌رسد. در هشت طرف آن، هشت در به عرض دو متر قرار گرفته است که اخیرا برای استحکام بنا و جلوگیری از تخریب، درگاه‌ها را با سنگ مسدود کرده‌اند و فقط یکی را باز گذاشته‌اند. مصالح به‌کار رفته در دیوارها شامل سنگ لاشه با ملات گچ از بیرون و آهک از داخل می‌شود. می‌گویند در ساخت گنبد جبلیه به‌جای آب، از خاکستر، تخم‌مرغ و شیر شتر استفاده‌شده است و مورخان و معماران دلیل استحکام بنا را همین امر می‌دانند. البته صحت این مطلب دقیقا به اثبات نرسیده است. عکس از گوگل‌مپ (عکاس: سید علی مرتضوی) سر پرسی سایکس در کتاب هشت سال در ایران می‌نویسد: از قبرستان که رد می‌شوید، یک ساختمان هشت‌ضلعی سنگی خواهید دید که گنبدی به‌شکل دو هلال بر آن قرار گرفته و قطر داخل آن ۱۸ فوت (۵ ٫ ۵ متر) و هر یال آن نیز ۱۸ فوت (۵ ٫ ۵ متر) و پوشش آن آجری و منتهی‌الیه آن دایره است. این محل را جبلیه می‌نامند و تنها ساختمان سنگی کرمان همین گنبد جبلیه است. هشت‌ضلعیدر پایینی‌ترین بخش یک هشت‌ضلعی واقع‌شده است که در واقع دیوارهای اتاق هستند. این دیوارهای ضخیم هشت ضلع را تشکیل می‌دهند که در هر ضلع، می‌توان طاق‌نمای بزرگ قوس‌داری را مشاهده کرد. داخل طاقنماها و در طرفین آن‌ها نغول استفاده کرده‌اند. هدف از این کار، کاهش بار بنا در داخل قوس‌ها بوده است. این نغول‌ها شامل لوحی مربع یا مستطیل شکل در بالای سردرها، دو نغول مستطیلی در بالا و طرفین طاق‌نما و دو نغول با قوس جناغی در پایین و دو طرف طاق‌نما می‌شود. عکس از گوگل‌مپ (عکاس: حمید علیزاده) حلقه‌های میانیمیان دیوارهای هشت‌ضلعی و گنبد، دو حلقه واقع شده‌اند که حلقه پایین‌تر به‌صورت شانزده ضلعی و حلقه بعدی دوباره هشت‌ضلعی می‌شود. با بالا رفتن ارتفاع، از قطر بنا کاسته شده است. در لایه پایینی نورگیرها به‌صورت یک در میان در اضلاع کار شده‌اند. در حلقه بالایی نیز روی هر ضلع سه نغول مستطیلی تعبیه شده‌اند. عکس از ویکی‌مدیا (عکاس: محمدرضا فروتن) گنبدگنبد را با استفاده از آجر ساخته‌اند. ارتفاع ساقه سنگی گنبد هشت متر است و در وسط آن نورگیری تعبیه کرده‌اند. به‌نظر می‌رسد قرار بوده است این گنبد دوپوش باشد و به دو دلیل این اتفاق نیفتاده است؛ یا یکی از پوش‌ها از بین رفته یا عملیات ساخت پوش دوم ناتمام مانده است. داخل گنبد نیز ظاهرا تزیینات گچبری داشته که قسمت بالای آن ریخته است. قسمت پایین بنا نیز اگر تزییناتی داشته، از بین رفته است. عکس از گوگل‌مپ (عکاس: Luiz Paulo) درون بنادرون بنا تزیینات خاصی دیده نمی‌شود. البته برای تبدیل هشت‌ضلعی به دایره ساقه گنبد، از طاق‌نما یا قوس تیزدار استفاده‌شده است. نغول‌ها نیز در این بخش حضور دارند. عکس از گوگل‌مپ (عکاس: Pascal Guay) موزه سنگ کرمانگنبد جبلیه در سال ۱۳۱۶ توسط وزارت فرهنگ در فهرست آثار ملی به ثبت رسید و در سال ۱۳۸۳ پس از مرمت به موزه سنگ کرمان (گنجینه جبلیه) تبدیل شد. این مجموعه ۱۰۰ قطعه از سنگ‌های حجاری‌شده و کتیبه‌ها را از دوره‌های تاریخی مختلف در خود جای می‌دهد. کتیبه مسجد آبدر اشکان رابر بافت مربوط به بنای مسجدی متعلق به سال ۴۲۵ هجری قمری است که به دستور عبدالله بن یوسف در دوران آل‌بویه، در تپه موسوم به خمروتی در مزرعه آبدر ساخته شد. کتیبه مذکور به سنگ عصین (رعدوبرق) گردون آبدر شهرت داشت و اهالی اعتقاد خاصی به آن دارند. این کتیبه یکی از قدیمی‌ترین کتیبه‌های موجود در این گنجینه است. کوچک‌ترین سنگ قبر کشف‌شده در استان کرمان نیز در این گنجینه نگهداری می‌شود. این سنگ ابعادی معادل ۲۲ در ۲۶ سانتی‌متر دارد و کتیبه آن متشکل از دو بخش است. حاشیه کتیبه (شروع از قسمت پایین، گوشه سمت راست) شامل ۱۹ آیه و بخشی از آیه ۱۸ سوره آل‌عمران می‌شود. در پایان کتیبه، در قسمت سمت چپ، نام متوفا و سال وفات در یک کادر محرابی شکل قرار گرفته است؛ بدین مضمون: «هذا قبر العبد الضعیف المحتاج تا رحمت‌الله ابی جعفر احمد بن حمزه بن علی غفارالله ان توفی فی جمادی الاخر سنه الحدی و اربعین و خمسه مابه». چنانکه از کتیبه برمی‌آید تاریخ وفات متوفی سال ۵۴۱ هجری قمری است. در میان سنگ قبرهای موجود در گنجینه جبلیه، سنگ قبر میرزا آقاخان، پسر میرزا احمدعلی‌خان وزیری، نویسنده تاریخ کرمان نیز به چشم می‌خورد. به گفته دکتر باستانی پاریزی، مورخ معاصر کرمانی، وی در امر تالیف کتاب تاریخ کرمان با پدرش همکاری داشت. متن سنگ قبر وی به این مضمون است: «وفات مرحوم مغفور آقای میرزا آقاخان خلف مرحوم میرزا احمدعلی خان وزیری طاب ثراه به تاریخ سنه ۱۳۱۷ شهر شوال». در بین وقف‌نامه‌های سنگی موجود در گنجینه جبلیه، کتیبه وقف آتشکده روستای قناتغستان نیز جالب‌توجه است. این وقف‌نامه بعد از تخریب آتشکده، توسط کارشناسان سازمان میراث فرهنگی استان کرمان به این سازمان منتقل شد و هم‌اکنون در این گنجینه نگهداری می‌شود. این وقف‌نامه مربوط به سال ۱۲۸۲ هجری قمری است. عکس‌های گالری از گوگل‌مپ (عکاسان: سیاوش مزینانی، محمد دهقان سلطانی، Eh San و محمد علی کمالی) نکات بازدید از گنبد جبلیهاگر قصد دارید از نمای بیرونی گنبد جبلیه بازدید کنید، نیازمند پرداخت هزینه نیستید و هر ساعت از شبانه‌روز می‌توانید به آن مراجعه کنید. اگر می‌خواهید از موزه سنگ کرمان دیدن کنید، ساعات کار موزه از ۹ تا ۱۸ و بهای بلیط آن چهار هزار تومان است. بهتر است پیش از بازدید درباره بنا اطلاعات کسب کنید. بدین‌ترتیب بازدیدی مفیدتر خواهید داشت. در سفر به شهرهای ایران، به فرهنگ مردم بومی احترام بگذارید. آثار تاریخی میراث بشریت هستند. امانت‌داران خوبی باشیم و آن‌ها را بدون گزندی به نسل بعد تحویل دهیم. عکس از ویکی‌مدیا (عکاس: Mirzaalirezakhang) پرسش‌های متداولگنبد جبلیه کجاست؟ گنبد جبلیه در استان کرمان، شرق کرمان، خیابان شهدا قرار دارد. قدمت گنبد جبلیه به چه زمانی بازمی‌گردد؟ درباره تاریخچه و دلایل ساخت گنبد جبلیه نمی‌توان با قطعیت سخن گفت. برخی آن را به دوره ساسانیان نسبت می‌دهند و برخی به اوایل دوره اسلامی. در موزه سنگ کرمان چه اشیایی نگهداری می‌شوند؟ این مجموعه ۱۰۰ قطعه از سنگ‌های حجاری‌شده و کتیبه‌ها را از دوره‌های تاریخی مختلف در خود جای می‌دهد. ساعات کار موزه سنگ چیست؟ ساعات کار موزه از ۹ تا ۱۸ و بهای بلیط آن چهار هزار تومان است. نویسنده: آزاده یوسف نژاد |
2,989 | 3,101 | کرمان | خانه هرندی (باغ موزه هرندی) | ایران، استان کرمان، کرمان، خیابان بهشتی، ایستگاه طهماسب آباد، نرسیده به خیابان فردوسی | خانه‌ها و بناهای قدیمی هر شهر، نشان‌دهنده غنای تاریخی آن هستند و کرمان نیز با تعداد زیادی از آثار ارزشمند از این قاعده مستثنا نیست. خانه هرندی ازجاهای دیدنی کرماندر مرکز شهر و از بناهای به‌جامانده از دوره قاجار است که در آن المان‌های معماری ایرانی و غیرایرانی با تلفیقی زیبا به چشم می‌خورد. این مجموعه متشکل از باغ، بنای مرکزی و بخش‌های جانبی دیگر است. امروزه دو موزه باستان‌شناسی و موزه سازهای سنتی در مجموعه تاریخی هرندی از گردشگران میزبانی می‌کنند. با کجارو همراه باشید و از خانه هرندی بیشتر بخوانید. هرآنچه می‌خواهید درباره خانه هرندی بدانید: درباره خانه هرندیخانه هرندی کجاست؟ تاریخچه خانه هرندیبخش‌های خانه هرندیموزه‌های خانه هرندیجاهای دیدنی نزدیک خانه هرندینکات بازدید از خانه هرندیدرباره خانه هرندیخانه هرندی از یادگارهای دوره قاجار محسوب می‌شود که پس از بیش از یک قرن همچنان پا برجای باقی‌مانده است و از آن به‌عنوان موزه‌های باستان‌شناسی و سازهای سنتی استفاده می‌شود. در باغ مجموعه می‌توان المان‌های منحصر به باغ‌های ایرانی را مشاهده کرد و ساختمان مرکزی آن، ترکیبی از ویژگیهای معماری ایرانی و اروپایی را به نمایش می‌گذارد. عکس از گوگل‌مپ (عکاس: علیرضا احمدی) موزه باستان‌شناسی هرندی چهار غرفه دارد. در غرفه‌ها آثار کشف‌شده نظیر ظروف سفالی، سنگی، فلزی، شیشه‌ای و کتیبه‌های سنگی قرون مختلف از جمله دوران اسلامی نگهداری می‌شود. اکثر آثار تاریخی موزه از حوزه هلیل‌رود (جیرفت) و شهداد به دست آمده‌اند. موزه سازهای سنتی نیز مجموعه‌ای بی‌نظیر از سازها را در معرض بازدید گردشگران قرار می‌دهد. توضیحاتی درباره هر ساز در کنار آن دیده می‌شود که اطلاعات مفیدی را درباره آن‌ها در اختیار بازدیدکنندگان می‌گذارند. خانه هرندی کجاست؟ خانه هرندی درکرمان، خیابان بهشتی، ایستگاه طهماسب‌آباد، نرسیده به خیابان فردوسی قرار دارد. (مشاهده روی نقشه) عکس از گوگل‌مپ (عکاس: امیرعلی سهیلی) برای دسترسی با وسایل نقلیه عمومی می‌توانید از اتوبوس استفاده کنید. ایستگاه طهماسب‌آباد نزدیک‌ترین ایستگاه به موزه است که در خیابان بهشتی قرار دارد. تاریخچه خانه هرندیدر دوره قاجار باغ‌های متعددی در کرمان احداث شد که باغ هرندی یکی از آن‌ها است. محمدرضاخان عدل‌السلطان که یکی از صاحب‌منصبان نظامی کرمان بود، در سال ۱۲۹۰ قمری / ۱۲۵۲ خورشیدی باغ را خارج از حصار کرمان ساخت. نقشه ساختمان مرکزی باغ را که موزه باستان‌شناسی کرمان و موزه سازهای سنتی در آن قرار گرفته‌اند، مرتضی قلی اسفندیاری، پسر عدل السلطان، در حدود سال ۱۲۶۶ خورشیدی از فرانسه برای پدرش فرستاد. طرح ساختمان تلفیقی از نقشهای فرنگی و معماری ایرانی است. عکس از گوگل‌مپ (عکاس: حامد یونسی) باغ در سال ۱۳۱۳ به ابوالقاسم هرندی (یزدی‌الاصل و از تجار معروف کرمان) فروخته شد. ساختمان و قسمتی از باغ در سال ۱۳۴۹، به وزارت فرهنگ و هنر جهت تبدیل به موزه اهدا شد و پس از مدتی بقیه باغ را نیز وزارت فرهنگ و هنر خرید. باغ در ۱۸ آذر ۱۳۵۴ با شماره ۱۱۷۰ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید. سازمان میراث فرهنگی در سال ۱۳۶۸ یک سری ساز از ایرج گلسرخی خرید. استاد حسین مسعود کرمانی، از کارمندان سازمان میراث فرهنگی و آخرین سازنده تار به روش قدما، در سال ۱۳۷۸ اعلام داشت قصد دارد یک موزه ساز در کرمان راه‌اندازی کند. سید محمد بهشتی، رئیس وقت سازمان، از این پیشنهاد استقبال کرد و سازمان میراث فرهنگی در سال ۱۳۸۰ با هزینه‌ای بالغ بر ۱۶۰ میلیون تومان برای تعمیرات و بازسازی اساسی صرف و رسما باغ موزه را افتتاح کرد. عمارت جانبی در مجموعه خانه هرندی / عکس از ویکی‌پدیا (عکاس: Am kerman) ساختمان مرکزی هم در سال ۱۳۸۲ به‌عنوان موزه باستان‌شناسی کرمان راه‌اندازی شد. این موزه پس از افتتاح به‌دلیل مشکلاتی که داشت تعطیل و پس از رفع آن‌ها در سال ۱۳۸۳ بازگشایی شد. بخش‌های خانه هرندیساختمان مرکزیساختمان مرکزی با بنایی دو طبقه، تلفیقی از المان‌های معماری غیرایرانی و ایرانی را به نمایش می‌گذارد. مساحت این بنا دو هزار متر مربع است و در شمال باغ، مجاور آب‌نماها قرار دارد. ساختمان دارای سقف گنبدی با عمق کم است و جنس کف آن آجر سنتی قدیمی بوده که اکنون سرامیک شده است. روی ساختمان، در مرکز پشت‌بام، کلاه فرنگی وجود دارد که چندضلعی است و نور را تامین می‌کند. برخی از بخش‌های ساختمان مرکزی شامل بهارخواب، سالن استراحت (تنبلخانه)، ایوان‌های سرپوشیده و … می‌شود. خودروی آقای هرندی، یک دستگاه کرایسلر ۱۹۴۸ نیز در مجاورت این ساختمان واقع‌شده است. عکس از گوگل‌مپ (عکاس: حامد یونسی) بخش‌های جانبیتعدادی بخش‌های جانبی در باغ احداث‌شده بودند، نظیر ساختمان خدمه، حمام، آشپزخانه و اصطبل. البته امروزه اثری از اصطبل و انبارها به‌جای نمانده است و از آشپزخانه به‌عنوان ساختمان اداری استفاده می‌شود. گاوگرداز دیگر دیدنی‌های باغ موزه هرندی، گاوگرد آن است. از گاوگرد در گذشته برای انتقال آب از عمق چاه به سطح زمین استفاده می‌شد. گاوگرد باغ هرندی در انتهای باغ و در نزدیکی استخر قرار دارد. دو مسیر آب از قنات‌های طهماسب آباد و حسن‌آباد نیز پیشتر در باغ جریان داشتند. همچنین در نزدیکی ورودی اصلی، مکانی برای سکونت خدمه در نظر گرفته‌شده بود که امروزه از بین رفته است. فضای سبزدر گذشته درختان میوه از جمله انجیر، توت، سیب، انگور و زرشک و گلابی در باغ کاشته بودند که امروزه از آن‌ها درختان انار بازمانده‌اند. همچنین گل‌های زینتی نظیر گل رز باغ موزه هرندی را می‌آرایند. عکس از گوگل‌مپ (عکاس: حامد یونسی) موزه‌های خانه هرندیدر حال حاضر طبقه همکف ساختمان مرکزی به موزه سازهای سنتی و طبقه بالایی آن به موزه باستان‌شناسی تبدیل‌شده است. موزه باستان‌شناسیاز اهداف مهم موزه باستان‌شناسی معرفی تمدن‌های کهن منطقه جنوب شرق ایران و ارتباط آن‌ها با تمدن‌های هم‌جوار است. این موزه از دو بخش کلی دوران پیش از اسلام و دوران اسلامی تشکیل می‌شود و شامل غرفه‌های متعددی است که عبارت‌اند از: غرفه شهدادآثار به نمایش گذاشته‌شده در این غرفه از کاوش‌های باستان‌شناسی مجموعه باستانی شهداد است و شامل انواع ظرف‌های سفالی، سنگی و فلزی (مفرغ) مربوط به هزاره‌های سوم و چهارم پیش از میلاد مسیح می‌شود. از سایر آثار این غرفه می‌توان به گردنبندهای بسیار ظریف و ظروف سنگی شبیه به دوات اشاره کرد. ظروف سفالی از گورستان‌های شهداد / عکس از گوگل‌مپ (عکاس: حمید علیزاده) غرفه جازموریان (پیش از تاریخ) آثار کشف‌شده از جازموریان شامل انواع سفال‌های خاکستری بسیار ظریف و با نقوش زیبا است. آثار این دوره به اواخر هزاره سوم و اوایل هزاره دوم پیش از میلاد مسیح تعلق دارد. نمونه‌های چشمگیر مجموعه، تبرهای مفرغی هستند که از جیرفت، غرب باتلاق جازموریان و از کاوش‌های غیرمجاز به دست آمده‌اند. غرفه جازموریان (دوره تاریخی) آثار مهم دیگری که از منطقه جازموریان به دست آمده، متعلق به دوره سلوکی، اشکانی، آمیخته‌ای از فرهنگ یونان، آسیای مرکزی، هند، فلات مرکزی ایران و میان‌رودان است. این یافته‌ها شامل جام‌های سفالین، بشقاب، کوزه و ریتون‌های منتهی به سر جانورانی چون اسب، قوچ، گاو و نیم‌تنه انسان می‌شود. سورنای متعلق به دوران هخامنشی از شاخص‌ترین آثار باغ موزه هرندی است. عکس از گوگل‌مپ (عکاس: حامد یونسی) غرفه شماره چهارآثار موجود در این غرفه اغلب شامل سفال‌های مختلف منقوش و نیز حیوانات کوچک مفرغی زیبای یافته شده در کاوش‌های جیرفت است. از سایر آثار مهم این بخش می‌توان از ظروف مفرغی کشف‌شده در بزنجان بافت نام برد. غرفه اسلامیسفال‌های لعابدار و اشیای فلزی و شیشه‌ای نظیر انواع ظروف و پیه‌سوز و عطردان و نیز کتیبه‌های سنگی مربوط به قرون مختلف اسلامی زینت‌بخش این غرفه هستند. موزه باستان‌شناسی کرمان مدتی میزبان سرستونی از تخت جمشید نیز بوده است. این سرستون، طی یک درگیری مسلحانه، از قاچاقچیان مواد مخدر گرفته و به باغ موزه هرندی کرمان منتقل‌شده بود؛ اما در سال ۱۳۸۵ به تخت جمشید بازگردانده شد. موزه سازهای سنتیموزه سازهای سنتی دارای ۳۲ عدد ویترین است که از بیش از ۲۵۰ ساز سنتی بی‌نظیر محافظت می‌کنند. پنج عدد از سازهای این موزه را استاد حسین مسعود ساخته است. او همچنین تعدادی ساز شامل یک عدد عود، یک عدد سه‌تار (ساخته استاد نریمان)، یک عدد تنبک (مربوط به دوره قاجار) و نیز دو عدد ساز (با قدمت ۵۰ سال پیش) به موزه سازهای سنتی کرمان اهدا کرده است. عکس از گوگل‌مپ (عکاس: امین مطلق) در این موزه سازهایی از قبیل قیچک، سنتور، قانون، رباب، تنبک، تار، دایره، کمانچه، دوتار خراسان، تنبور کرمانشاه، چنگ، کوزک بم، نی، بربط، کاسوره خوزستان و … وجود دارد که در معرض دید علاقه‌مندان و بازدیدکنندگان قرار می‌گیرد. موزه سازهای سنتی کرمان دارای بخش اطلاع‌رسانی جهت ارائه خدمات صوتی و تصویری از طریق نرم‌افزار، سخت‌افزار، خدمات اینترنتی و ویدیویی است. همچنین در این موزه، مرکز مطالعه جهت بررسی و پژوهش را در زمینه موسیقی سنتی ایران دایر کرده‌اند. سیستم صوتی ویترین‌ها به بازدیدکننده امکان می‌دهد که ضمن بازدید از سازهای موجود، با نحوه نواختن و نیز نوای ساز استادهای بزرگ موسیقی آشنا شوند. همه‌ساله طبق برنامه مشخص، مراسمی با عنوان «شبی با موسیقی سنتی ایران» در این موزه برپا می‌شود. در این مراسم استادها و پیشکسوتان موسیقی با سازهای قدیمی برنامه‌های جالبی را اجرا می‌کنند. در کنار ویترین‌ها و روی دیوار نقاشی‌های خطی زیبایی اجرا شده‌اند و تصاویر و اشعار دلنشینی در زمینه موسیقی اصیل ایرانی به چشم می‌خورد. تصاویر هنرمندان بزرگ و پیشکسوتان موسیقی ایران نیز زینت‌بخش قسمت‌های دیگر موزه هستند. حدود ۳۰۰ عکس قدیمی از زمان قاجار با موضوع موسیقی در انبار موزه است و تعدادی از آن‌ها هم به نمایش درآمده‌اند. عکس‌های گالری از گوگل‌مپ (عکاسان: حمید علیزاده، هادی شریعتی و محمد حسین مس‌فروش مشهد) جاهای دیدنی نزدیک خانه هرندیبرخی از مهمترین دیدنی‌های کرمان در نزدیکی خانه هرندی واقع شده‌اند: فاصله خانه هرندی تا حمام گنجعلی خان:۲ ٫ ۲ کیلومترفاصله خانه هرندی تاکارونسرای هندو:۲ ٫ ۲ کیلومترفاصله خانه هرندی تا بازار کرمان:۲ ٫ ۴ کیلومترفاصله خانه هرندی تا موزه هنرهای معاصر کرمان:۷۵۰ متربازار کرمان / عکس از ویکی‌پدیا (عکاس: Nima. m ۱) نکات بازدید از خانه هرندیساعات بازدید باغ موزه هرندی، در روزهای غیرتعطیل از ۹ صبح تا ۵ عصر است. (در سال ۱۴۰۰) بازدید از باغ مجموعه رایگان، بلیط موزه باستان‌شناسی ۴۰۰۰ تومان و بلیط موزه سازهای سنتی ۳۰۰۰ تومان است. ممکن است مجموعه هرندی به دلیل تعمیرات بسته باشد. پیش از بازدید حتما تماس بگیرید و از باز بودن موزه مطمئن شوید. پیش از بازدید بهتر است درباره معماری مجموعه و گنجینه موزه‌ها اطلاعات داشته باشید. در سفر به شهرهای مختلف ایران به فرهنگ بومی منطقه احترام بگذارید. آثار تاریخی میراث اجداد ما هستند. در حفظ آن‌ها کوشا باشیم. عکس از گوگل‌مپ (عکاس: امیرعلی سهیلی) پرسش‌های متداولخانه هرندی کجاست؟ خانه هرندی در کرمان، خیابان بهشتی، ایستگاه طهماسب‌آباد، نرسیده به خیابان فردوسی قرار دارد. قدمت خانه هرندی به چه زمانی بازمی‌گردد؟ خانه هرندی از بناهای به‌جامانده از دوره قاجار است. چه موزه‌هایی در خانه هرندی واقع شده‌اند؟ دو موزه باستان‌شناسی و موزه سازهای سنتی در مجموعه تاریخی هرندی از گردشگران میزبانی می‌کنند. ساعات بازدید از خانه هرندی چیست؟ ساعات بازدید باغ موزه هرندی، در روزهای غیرتعطیل از ۹ صبح تا ۵ عصر است. نویسنده: رضا اردو |
2,990 | 3,102 | کرمان | یخدان مویدی کرمان | ایران، استان کرمان، کرمان، خیابان شهید کامیاب (ابو حامد) | کرمان به‌عنوان مرکز، تعداد زیادی از جاذبه‌های استان کرمان را در خود جای می‌دهد که غالب آن‌ها بناهای تاریخی هستند. این آثار از تاریخ و معماری گذشتگان نشان دارند و از زندگی اجدادمان روایت‌هایی گوناگون را نقل می‌کنند. یکی از بهترین این نمونه‌ها، یخدان مویدی است. یخدان مویدی با برخورداری از ویژگیهای خاص معماری و زیر نظارت دقیق یخ‌سازان، برای زمانی طولانی بخشی از یخ موردنیاز اهالی کرمان را تامین می‌کرد. بررسی سازو‌کار یخ‌سازی و انبار آن برای فصول دیگر نشان‌دهنده هوش و خلاقیت مردمان در گذشته است. هرچند با اختراع برق و کارخانه‌های یخ‌سازی، یخدان مویدی در کنار دیگر یخدان‌ها از دور خارج شدند، همچنان بنای بزرگ آن را می‌توان بازدید و بررسی کرد. با کجارو همراه باشید و درباره یخدان مویدی بیشتر بخوانید. یخدان مویدی را بیشتر بشناسید: معرفی یخدان مویدییخدان مویدی کجاست؟ تاریخچه یخدان مویدیمعماری یخدان مویدیطرز کار یخدان مویدیبازدید از یخدان مویدیمعرفی یخدان مویدیزمانی که هنوز برق اختراع نشده بود، کرمانی‌ها یخچال‌ها را با استفاده از خشت و گل، احداث کردند؛ بناهای بزرگی که همچنان بسیاری از آن‌ها پابرجا هستند و ازجاهای دیدنی کرمانمحسوب می‌شوند. این سازه‌ها یخ را در اوج گرمای طاقت‌فرسای تابستان کویر نیز در خود نگاه می‌داشتند. معروف‌ترین یخدان‌های کرمان عبارت‌اند از یخدان چوب مفیدی، یخدان‌های زریسف، یخدان رحیم آباد و یخدان مویدی. بقیه یخدان‌ها تماما از بین رفته‌اند و اثری از آن‌ها باقی نیست. آب این یخدان‌ها از قنوات تامین می‌شد و غالبا فالوده‌فروشان صاحب یخدان‌ها بودند. البته در بعضی موارد یخدان‌ها را وقف عام می‌کردند. عکس از گوگل‌مپ (عکاس: Tiziana Gemma) یخدان مویدی با قرارگیری در مرکز شهر، امروزه میزبان گردشگران است. این بنای تاریخی با ویژگیهای معماری خود سالهای سال، به خانواده‌های کرمانی خدمت‌رسانی کرده و هم‌اکنون نیز به تفرجگاه تبدیل‌شده است. یخدان مویدی در تاریخ ۲ آبان ۱۳۷۸ با شماره ثبت ۲۴۳۷ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید. یخدان مویدی کجاست؟ مویدی نام محله‌ای درشهر کرمان است و بخشی از زمین‌ها و قنات قدیمی در آن جای گرفته‌اند. این محله در محدوده میدان تختی و خیابان‌های خورشید و ابوحامد واقع‌شده است. یخدان مویدی نیز در ابتدای خیابان شهید کامیاب، در محله مویدی قرار دارد. آدرس: استان کرمان، کرمان، خیابان شهید کامیاب (ابو حامد) (مشاهده روی نقشه) فاصله یخدان مویدی تا حمام گنجعلی خان:۱ ٫ ۸ کیلومترفاصله یخدان مویدی تا بازار کرمان:۲ کیلومترفاصله یخدان مویدی تا خانه هرندی:۱ ٫ ۴ کیلومترفاصله یخدان مویدی تا موزه هنرهای معاصر کرمان:۷۵۰ مترعکس از گوگل‌مپ (عکاس: علی وهاب) تاریخچه یخدان مویدییخدان مویدی از یادگارهای اواخر دوره صفویه است و نظیر دیگر یخچال‌های تاریخی، از آن به‌منظور نگهداری یخ برای روزهای تابستان استفاده می‌کردند. نام مویدی به قنات مشهور مویدی بازمی‌گردد که آب یخچال از آن تامین می‌شد. البته برخی می‌گویند صاحب یخدان، فردی به نام مویدالدین ریحان، یکی از کارگزاران حکومت کرمان بوده است. اگر پای صحبت قدیمی‌های کرمان بنشینید، می‌گویند در ساعات ابتدای صبح‌های تابستان، فالوده‌فروش‌ها فالوده کرمانی را در سایه یخچال‌ها درست می‌کردند و به مردم می‌فروختند. بدین‌ترتیب به‌نظر می‌رسد یخدان‌ها به مکانی برای تفریح و استراحت مردم نیز تبدیل‌شده بودند. عکس از ویکی‌پدیا (عکاس: Am kerman) با اختراع برق و نصب کارخانه‌های یخ‌سازی، یخدان مویدی در کنار دیگر یخدان‌های شهر، به‌صورت متروکه درآمد. این بنا تا دهه ۱۳۸۰ محل تجمع زباله بود تا آنکه سازمان میراث فرهنگی با مرمت آن، زمینه نگهداری یخدان را مانند صدها اثر تاریخی دیگر استان فراهم کرد. معماری یخدان مویدیعناصر تشکیل‌دهنده یخدان مویدی نظیر دیگر یخدان‌ها عبارت‌اند از مخزن، حصار، استخر و چاله یخ. مصالح بنا را خشت خام و ملاط گل تشکیل می‌دهند. خشت خام عایق حرارتی است و گرما را به داخل یخچال عبور نمی‌دهد. پله‌های یخدان نیز برای دسترسی و نگهداری مطلوب و تعمیر خشت‌ها بنا نهاده شده بود و در حقیقت هر سال یک‌لایه جدید خشت و گل روی گنبد می‌کشیدند. عکس از ویکی‌پدیا (عکاس: Am kerman) پلان مخزن دایره‌ای شکل است که گنبدی از نوع «بستو» (نوعی قوس بیضی شکل) روی آن احداث کرده‌اند. نوک این ساختار مخروطی شکل به‌گونه‌ای ساخته‌شده است که حداقل میزان تابش آفتاب را جذب کند و در اطراف این مخروط دیوارهای بلندی احداث می‌کردند که با وزش باد و استفاده از سایه، دمای هوا را به‌صورت محسوس کاهش دهد. این دیوارها سایه‌انداز نام دارند. طرز کار یخدان مویدییخ‌سازیبرای تامین آب یخچال‌های خشت و گلی عظیم، آب به‌وسیله قنات‌ها به انتهای یخدان هدایت می‌شد و همیشه چند نفر کارگر در این یخچال‌ها در حال فعالیت بودند. مقداری آب از طریق تعدادی حفره، هر شب روی توده‌های یخ‌های قبلی هدایت می‌شد. این میزان چنان بود که سرمای یک شب بتواند آن را منجمد سازد؛ به عبارت دیگر ارتفاع آب روی سطوح یخ‌گیر از چند سانتی‌متر تجاوز نمی‌کرد. این شرط فنی به‌خوبی می‌رساند که یخچال‌سازان مجبور بودند با کمال دقت سطوح یخ‌گیری را تراز کنند. یخ‌سازان در حال کار / عکس از ویکی‌پدیا (عکاس: نامشخص) انتقال یخ به انبارپس از آنکه تقریبا قطر یخ به ۳۰ تا ۴۰ سانتی‌متر می‌رسید، یخ‌ها را قطعه‌قطعه می‌کردند و داخل منابع یخ می‌ریختند و انبار می‌کردند. انبارهای یخ مانند آب‌انبارهای مدور ساخته‌شده بود و در مجاورت سطوح یخ‌گیری قرار داشت. روی هر طبقه از یخ‌ها مقداری کاه می‌ریختند تا از چسبیدن آن‌ها به یکدیگر جلوگیری شود. در برخی موارد، یخ‌سازان خوش‌ذوق دانه‌های یاقوتی رنگ انار را روی یخ‌های پاک می‌ریختند و در تابستان یخی زیبا و دلفریب زینت‌بخش سفره ثروتمندان می‌شد. انباراین انبارهای یخ دارای دو راهرو بودند که یکی برای انباشتن یخ‌ها پس از تهیه به‌کار می‌رفت و دیگری برای بیرون آوردن آن‌ها در فصل تابستان استفاده می‌شد. همچنین در کف انبار یخ، یک یا چند چاه مخروطی شکل پیش‌بینی‌شده بود تا آب‌های حاصله از ذوب یخ‌ها در فصل گرما، به‌وسیله آبراهی در کف یخدان به آن منتقل می‌شد. عکس‌های گالری از ویکی‌پدیا (عکاسان: Am kerman، حمید واشقانی فراهانی و Zereshk) بازدید از یخدان مویدیدر حال حاضر یخدان مویدی در میان فضایی سبز واقع‌شده و بازدید از ساختمان آن در سراسر روز ممکن است. البته توصیه می‌کنیم برای بررسی دقیق‌تر، ساعات روشنایی به آن مراجعه کنید. فضای درونی یخدان در حال حاضر (سال ۱۴۰۰) قابل بازدید نیست. عکس از ویکی‌پدیا (عکاس: Am kerman) پرسش‌های متداولیخدان مویدی کجاست؟ یخدان مویدی در استان کرمان، کرمان، خیابان شهید کامیاب (ابو حامد) قرار دارد. قدمت یخدان مویدی به چه زمانی بازمی‌گردد؟ یخدان مویدی از یادگارهای اواخر دوره صفویه است. چه عواملی در خنک‌سازی یخدان مویدی موثر بوده‌اند؟ عواملی نظیر استفاده از خشت خام، احداث دیوار سایه‌انداز و ساخت گنبد مخروطی در خنک‌سازی یخدان مویدی موثر بوده‌اند. آیا می‌توانیم از یخدان مویدی بازدید کنیم؟ در حال حاضر یخدان مویدی در میان فضایی سبز واقع‌شده و بازدید از ساختمان آن در سراسر روز ممکن است. نویسنده: آزاده یوسف نژاد |
2,991 | 3,103 | کرمان | مجموعه ابراهیم خان کرمان | ایران، استان کرمان، شهر کرمان، بازار کرمان، پس از بازار کلاه مال‌ها، در جوار میدان گنجعلی‌خان | مجموعه ابراهیم خان کرمان شامل مدرسه، حمام، آب‌انبار و بازار می‌شود که قدمت آن به حکومت فتحعلی شاه قاجار می‌رسد. ابراهیم خان ظهیر الدوله، حاکم کرمان، این مجموعه زیبا را برای رفاه حال مردم ساخت و همچون مجموعه گنجعلی خان در بافت تاریخی شهر کرمان واقع‌شده است. مجموعه ابراهیم خان که در فهرست آثار ملی ایران به چشم می‌خورد، جزوجاهای دیدنی کرمانبه حساب می‌آید و جالب اینکه امروزه بعد از گذشت دو قرن، مدرسه، حمام و بازار ابراهیم خان همچنان فعال هستند. هرآنچه باید درباره مجموعه ابراهیم خان بدانید: مجموعه ابراهیم خان کجاست؟ معرفی مجموعه ابراهیم خانتزیینات مجموعه ابراهیم خانسازنده مجموعه ابراهیم خانبخش‌های مختلف مجموعه ابراهیم خانمجموعه ابراهیم خان کجاست؟ مجموعه ابراهیم خان در شهر کرمان، ضلع شمالی مجموعه گنجعلی‌خان و در جوار میدان گنجعلی‌خان واقع‌شده است. آدرس: استان کرمان، شهر کرمان، مجاور میدان گنجعلی‌خان (نمایش روی نقشه) معرفی مجموعه ابراهیم خانمدرسه ابراهیم خان، منبع عکس: ویکی مدیا (عکاس: شهاب‌الدین ذوالعلی) مجموعه ابراهیم خان شامل مدرسه، حمام، بازار و آب‌انبار می‌شود که در سال ۱۲۳۱ هجری قمری با مساحت تقریبی ۴ , ۵۰۰ متر مربع ساخته شد. سازنده این مجموعه با الگوبرداری از بناهای دوره صفویه، مجموعه‌ای زیبا و تماشایی را برای آیندگان این سرزمین به یادگار گذاشته است. از ویژگیهای بارز و قابل‌توجه درباره معماری و تزیینات این اثر ملی می‌توان به کاشی خشتی هفت رنگ اشاره کرد که نسبت به دیگر آثار تاریخی دوران صفویه و قاجاریه، بیش از دیگر تزیینات استفاده‌شده است. از دیگر نکات جالب در مورد مجموعه ابراهیم خان، هم‌زمانی ساخت بخش‌های مختلف آن همچون حمام، بازار و … است. هرچند «خلوت» یا «خانه مدرس» که قسمتی از مجموعه ابراهیم خان به حساب می‌آید، برخلاف سایر بخش‌ها در زمانی دیگر و توسط فرزندان ظهیرالدوله به مجموعه اضافه‌شده است. تزیینات مجموعه ابراهیم خانمنبع عکس: ویکی پدیا (عکاس: مفیدی) نقش‌پردازی در کاشی‌کاری‌های مجموعه ابراهیم خان نمونه‌ای ارزنده از منظره‌سازی به شیوه ترکیبی ایرانی-اروپایی است که کاربرد عناصر بومی و منطقه‌ای در آن کاملا به چشم می‌خورد. به‌عنوان مثال، عناصری از طبیعت و منظر مانند کبک کوهی، درخت، شکوفه و انواع گل‌های کوهی که در منطقه کرمان یافت می‌شود و نقش آن‌ها بر فرش‌های کرمان نیز وجود دارد. منظره‌پردازی در این مجموعه به دو شیوه هندسی و سنتی و شیوه اروپایی با حجم نمایی و سایه‌پردازی انجام‌شده است. تنوع در رنگ‌آمیزی، طراحی و کاربرد موضوعات گوناگون در بخش‌های مختلف این مجموعه و ارتباط و هماهنگی موضوعات با محل قرارگیری آن‌ها، از نمونه‌های عالی، اصیل و پابرجای تزیینات دوره قاجار است. سازنده مجموعه ابراهیم خانمنبع عکس: ویکی مدیا (عکاس: مفیدی) ابراهیم خان ظهیرالدوله، از حاکمان شهر کرمان در دوران حکومت فتحعلی شاه قاجار بود که در سالهای ۱۲۱۶ تا ۱۲۴۰ هجری قمری بر این سرزمین حکومت کرد. وی نسبت نزدیکی نیز با پادشاه وقت قاجار داشت و در دوران حکومتش به‌دلیل رسیدگی به احوال مردم مخصوصا مردم ستمدیده، از او به‌عنوان فرمانروایی مردم‌دوست یاد می‌شد. ابراهیم خان در زمان حکومت خود در کرمان، عمارت‌ها و بناهای بسیاری احداث کرد که از مهمترین و مشهورترین آن‌ها می‌توان به دورازه ارک و مجموعه ابراهیم خان اشاره کرد. مجموعه ابراهیم خان از چندین بنا از جمله بازار یا قیصریه زرگرها، حمام، آب‌انبار و مدرسه تشکیل می‌شود. ابراهیم‌خان ظهیرالدوله بانی ساخت این مجموعه تاریخی است که آن را در سال ۱۲۳۱ هجری قمری احداث کرد و ازاین‌رو به نام مجموعه ابراهیم خان شهرت یافته است. بخش‌های مختلف مجموعه ابراهیم خانمدرسه ابراهیم خانمنبع عکس: ویکی مدیا (عکاس: شهاب‌الدین ذوالعلی) مدرسه ابراهیم‌خان (ابراهیمیه) از بناهای دوران حکومت ابراهیم خان ظهیرالدوله در شهر کرمان است که تا پیش از انقلاب مدرسه مکتب شیخی بود. در مورد تاریخ دقیق احداث بنای مدرسه ابراهیم خان اختلاف نظراتی وجود دارد. به‌عنوان مثال، برخی با توجه به کتیبه‌ای که با هنر کاشی‌کاری در گرداگرد صحن مدرسه ایجاد شده است، تاریخ ساخت را به سال ۱۲۳۲ هجری قمری نسبت می‌دهند. در واقع این کتیبه، قصیده‌ای از «صبای کاشانی» (مشهور به ملک‌الشعرای دربار فتحعلی شاه قاجار) است که بیت آخر آن تاریخ احداث بنای مدرسه را نشان می‌دهد: زد صبا از پی تاریخ این و آن رقمسلسبیل از وجود ابراهیم در جنت سبیلاین در حالی است که نویسنده کتاب گنجعلی‌خان، سال ۱۲۹۹ هجری قمری را زمان اتمام مجموعه ابراهیم خان می‌داند. در کتاب جغرافیای کرمان نیز سال ۱۲۳۰ هجری قمری به‌عنوان پایان ساخت مدرسه بیان‌شده است. از نکات جالب در مورد این مدرسه متروکه نشدن آن در عصر حاضر است؛ چراکه امروزه با گذشت بیش از دو قرن از ساخت این مجموعه ارزشمند تاریخی همچنان مدرسه فعال است و از آن به‌عنوان مکان درس و بحث طلبه‌ها و نیز اسکان ایشان استفاده می‌شود. معماری و تزیینات مدرسه ابراهیم خانمنبع عکس: ویکی مدیا (عکاس: شهاب‌الدین ذوالعلی) طراح این مدرسه دو طبقه، پلان آن را به‌صورت مستطیل‌شکل در نظر گرفته است و حجره‌ها نیز در اطراف مدرسه و در چهار ضلع آن احداث شده‌اند. حجره مدرسه، اتاق‌های خادم و چراغ‌دار و آبکش، سرویس‌های بهداشتی، مسجد و کتابخانه از بخش‌های مختلف مدرسه به شمار می‌روند. با توجه به کتیبه‌ای که در ضلع غربی مدرسه وجود دارد، می‌توان به نام سازنده آن پی برد که «استاد اسماعیل قصاع» بوده است. شاه‌نشین، محراب، ایوانچه و غرفه‌هایی که در اطراف قرار دارد، سایر بخش‌های مدرسه هستند. محرابی بسیار زیبا با کاشی‌کاری هفت‌رنگ در مدرسه ابراهیم خان وجود دارداز زیباترین قسمت‌های مدرسه می‌توان به محرابی مزین به کاشی هفت‌رنگ اشاره کرد که در قسمت انتهایی ایوان قبله قرار دارد و در نگاه نخست، نظر هر بیننده و گردشگری را به خود جلب می‌کند. عناصر تزیینی همچون گچ‌بری‌های زیبا، مقرنس‌کاری‌های هنرمندانه، کاربندی و کشته‌بری نیز جزو تزیینات مدرسه هستند. در بخش جنوبی نیز «خانه مدرس»، توسط فرزندان ابراهیم خان به مدرسه اضافه‌شده است. خانه مدرس دارای درهای ارسی با شیشه‌های رنگی است که هنرمندان ایران‌زمین تمام نمای آن را با کاشی‌کاری تزیین کرده‌اند. از مهمترین نکات مربوط به مدرسه ابراهیم خان، بادگیر موجود در آن است که با ۱۶ متر ارتفاع عنوان رفیع‌ترین بادگیر کرمان را به خود اختصاص داده و با توجه به کتیبه مدرسه توسط استاد اسماعیل قصاع ساخته‌شده است. همچنین در قسمت سردر ورودی مدرسه که در ضلع غربی قیصریه یا همان بازار ابراهیم خان قرار دارد، طاق‌بندی، تزیینات کاشی‌کاری و نیز حجاری‌های زیبایی بر سنگ یک‌پارچه مشاهده می‌شود. بر بام سردر نیز جایگاه ساعت در نظر گرفته‌شده که پس از ساخت مجموعه، به آن اضافه‌شده است. این مدرسه زیبا در تاریخ یک فروردین ۱۳۴۵ هجری شمسی در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید. حمام ابراهیم خانمنبع عکس: معاونت فرهنگی اجتماعی شهرداری کرمانحمام ابراهیم خان از دیگر بخش‌های مجموعه باشکوه ابراهیم خان در کرمان است که سردر آن در ضلع جنوبی بازار قیصریه قرار دارد. سازندگان این حمام کهن، آن را همانند دیگر حمام‌های قدیمی کشور در مکانی پایین‌تر از سطح زمین احداث کرده‌اند تا با این روش، آبرسانی بهتر صورت بگیرد و گرمای داخل حمام نیز تا حد قابل‌توجهی حفظ شود. در این حمام تزیینات کاشی‌کاری از نوع خشتی هفت‌رنگ است که در سردر حمام دیده می‌شود. همچنین طاق حمام به هنر مقرنس‌کاری مزین شده است. با عبور از راهرویی زاویه‌دار می‌توان به بخش رختکن حمام رفت که یک گنبد مرکزی، ایوان‌های جانبی و حوض آب دارد. این حوض آب نه‌تنها به زیبایی فضای داخل حمام افزوده است؛ بلکه نقش پررنگی در بازتاب نور به درون رختکن ایفا می‌کند. کاربندی از عمده تزییناتی است که در ستون‌های سنگی مشاهده می‌شود. حمام ابراهیم خان با گذشت بیش از دو قرن همچنان مورد استفاده استاز ویژگیهای حمام می‌توان به‌شکل راهروهای آن اشاره کرد که برای سه اصل محرمیت، جلوگیری از دید و ممانعت از خروج هوای گرم ساخته‌شده است. رختکن سقفی تقریبا کوتاه دارد که روی ستون‌های سنگی قرار گرفته است و بخشی به‌عنوان اعیان و اشراف در آن وجود دارد. گرمخانه از دیگر قسمت‌های حمام است که برای رسیدن به آن باید راهرویی طویل و زاویه‌دار را طی کرد. حجاری‌های تماشایی و نیز تزیینات زیبا با کاشی‌های خشتی هفت‌رنگ در بخش گرمخانه انجام‌شده است. نور گرمخانه از طریق سقف این بخش از حمام تامین می‌شود. امروزه با گذشت زمان زیادی از ساخت حمام همچنان کاربری آن حفظ‌شده است و به‌عنوان حمام سنتی استفاده می‌شود. حمام و بازار ابراهیم خان در تاریخ ۱۱ بهمن ۱۳۳۴ هجری شمسی در فهرست آثار ملی ایران قرار گرفتند. آب‌انبار ابراهیم خانمنبع عکس: ویکی مدیا (عکاس: مفیدی) آب‌انبار یکی دیگر از بخش‌های مجموعه ابراهیم خان است که در ضلع شمالی بازار قرار دارد. این قسمت از مجموعه که در دوران پویایی خود به‌عنوان معروف‌ترین و پرکاربردترین آب‌انبارهای کرمان شناخته می‌شد و روزگاری مسئولیت تامین بخشی از آب کرمان را به عهده داشت، هم‌اکنون از جاذبه‌های شهری محسوب می‌شود. معماری این بنا نیز همانند بخش‌های دیگر مجموعه با الهام از معماری صفوی است. در بخش طاق سردر آب‌انبار می‌توان شاهد مقرنس‌کاری زیبایی بود که کتیبه‌ای از کاشی خشتی، جلوه‌ای تماشایی به آن بخشیده است. سردر آب‌انبار از طریق دهلیزی سقف‌دار و پلکانی به بخش پاآب متصل می‌شود و مخزنی نیز در عمق زمین برای برداشت آب وجود دارد. تزیینات آب‌انبارمنبع عکس: ویکی مدیا (عکاس: مفیدی) کاشی‌کاری زیبای سردر آب‌انبار دارای زمینه زرد است. هفت قاب به‌شکل گل با گلبرگ‌های نامنظم در یک خط افقی روی زمینه قرار گرفته‌اند که زمینه قاب‌ها سفید و حاشیه آن‌ها سیاه است و داخل هر قاب یک گلدان گل قرار دارد. در فواصل قاب‌ها دسته گل محمدی و گل کوکب آبی دیده می‌شود. حاشیه تابلو زمینه سیاهی دارد و نقش آن گل‌های ریز قرمز و زرد و خطوط مارپیچی زرد است. تضاد رنگی زرد و سیاه در کاشی‌کاری قاجار نقش مهمی دارد. شکل این ترنج‌ها با قاب‌های حاوی گل و گلدان نیز از انواع شکل‌های منحصربهفرد این مجموعه هستند. طبیعت‌گرایی و منظره‌پردازی در کاشی‌کاری‌های مجموعه ابراهیم خان نمونه‌ای زیبا و بی‌نظیر از هنر بومی و محلی منطقه کرمان به حساب می‌آید که با سایر تزیینات دوره قاجار در شهرهای ایران تفاوت دارد. پرندگانی چون کبک کوهی، طوطی، گل‌های پنیرک، لاله، مینا، زنبق و آفتابگردان و… با تنوع در نقش و رنگ به‌گونه‌ای جلوه‌گری می‌کنند که این کاشی‌ها را همچون نقش قالی کرمان از سایر نقاط ایران متمایز ساخته است. بازار ابراهیم خان (قیصریه زرگری) منبع عکس: گوگل مپ (عکاس: سروش انگبینی) بازار یکی دیگر از بخش‌های مجموعه ابراهیم خان به حساب می‌آید که با نام قیصریه زرگری نیز شناخته می‌شود و در ضلع شرقی مدرسه و حمام قرار دارد. خوشبختانه کاربری این بخش همانند حمام و مدرسه همچنان حفظ‌شده و دخل‌وتصرف کمی در آن صورت گرفته است. برای ساخت این قسمت از مجموعه از معماری عصر صفویه استفاده‌شده و کل سقف‌های آن به همت استادان سازنده کاربندی شده است. منبع عکس: ویکی مدیا (عکاس: مفیدی) بازار ابراهیم خان دارای طولی نزدیک به ۱۰۰ متر است که فضای بازار قیصریه در حد فاصل آن ایجاد شده است و ورودی به آب‌انبار، حمام و مدرسه نیز در این بخش قرار دارد. قیصریه زرگری یک راسته متقاطع عمود بر بازار کلاه مالی و به موازات بازار کفاش‌ها است. پرسش‌های متداولمجموعه ابراهیم خان کجاست؟ مجموعه ابراهیم خان در شهر کرمان، ضلع شمالی مجموعه گنجعلی‌خان و در جوار میدان گنجعلی‌خان واقع‌شده است. مجموعه ابراهیم خان از چه بخش‌هایی تشکیل‌شده است؟ مجموعه ابراهیم خان شامل مدرسه، حمام، بازار و آب‌انبار می‌شود. سازنده مجموعه ابراهیم خان چه کسی بود؟ ابراهیم خان ظهیرالدوله، از حاکمان شهر کرمان در دوران حکومت فتحعلی شاه قاجار بود که مجموعه ابراهیم خان به دستور او ساخته شد. کدام بخش‌های مجموعه ابراهیم خان همچنان مورد استفاده هستند؟ امروزه بعد از گذشت دو قرن، مدرسه، حمام و بازار ابراهیم خان همچنان فعال هستند. نویسنده: محبوبه حسنی / بازنویسی: صدیقه شجاعی |
2,992 | 3,104 | کرمان | بزرگراه گردشگری هفت باغ علوی | ایران، استان کرمان، مسیر کرمان به سمت ماهان | بزرگراه گردشگری هفت باغ علوی با ۲۸ کیلومتر طول، دو شهر تاریخی و زیبای کرمان و ماهان را به یکدیگر متصل می‌کند. به لحاظ آب و هوا، استحکام زمین، برخورداری از آب‌های زیرزمینی و همجواری با کوه و دشت از این بزرگراه به‌عنوان «محور گردشگری ملی» یاد می‌کنند و یکی ازمکان‌های دیدنی کرمانبه شمار می‌رود. با ۱۲۹۲ هکتار مساحت، ۷۰۰ هکتار از فضای بزرگراه شامل فضای سبز و بوستان‌ها می‌شود. |
2,993 | 3,105 | کرمان | تخت درگاه قلی بیگ | ایران، استان کرمان، کرمان، جنوب شرقی شهر، زاویه جنوبی کوه قلعه دختر | تخت درگاه قلی بیگ مقبره رئیس ایل افشار و از امرای کرمان به نام قلی بیگ در دوره صفویه است و یکی از زیباترین آثار تاریخی ودیدنی‌های کرمانمحسوب می‌شود. قلی بیگ تنها فرد معروف از ایل افشار بود که طی ۱۵۰ سال بعد از گنجعلی‌خان نامش بر سر زبان‌ها باقی ماند. تخت درگاه قلی بیگ به‌وسیله همسر محمد اسماعیل‌خان وکیل الملک، موسوم به کربلایی تعمیر شد و امروزه جاده‌ای از کنار تخت به‌طرف مسجد صاحب‌الزمان کشیده شده است. تخت درگاه قلی بیگ در تاریخ ۲۵ اسفند ۱۳۷۹، با شماره ثبت ۳۶۳۵ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید. عکس‌های سوم و چهارم از محمدعلی محمدیان |
2,994 | 3,106 | کرمان | حمام وکیل کرمان | ایران، استان کرمان، کرمان، خیابان طالقانی شیراز، میانه‌های بازار کرمان، بعد از حمام گنجعلی خان | یکی از جاذبه‌های گردشگری کرمان، حمام قاجاری و زیبای وکیل است که در بازار کرمان واقع است. این حمام که بخشی از مجموعه وکیل به شمار می‌رود در دوره قاجار و به سال ۱۲۷۰ هجری قمری به دستور محمد اسماعیل‌خان نوری، حاکم وقت کرمان بنا شد. حمام وکیل در سال ۱۳۶۹ بازسازی‌شده و در حال حاضر کاربری فعلی این حمام چایخانه سنتی است. در این مطلب قصد داریم به معرفیجاهای دیدنی کرمانیعنی حمام وکیل کرمان و بخش‌های مختلف آن بپردازیم. در سفر کجارو به شهر کویری کرمان و بازدید از حمام وکیل، همراه باشید. با حمام وکیل کرمان بیشتر آشنا شویدحمام وکیل کجاست؟ تاریخچه حمام وکیل کرمانمعماری و بخش‌های مختلف حمام وکیل کرمانبهترین زمان سفر به کرمانساعت بازدید و قیمت بلیط حمام وکیلجاهای دیدنی اطراف حمام وکیلحمام وکیل کجاست؟ آدرس: کرمان، خیابان طالقانی شیراز، میانه‌های بازار کرمان، بعد از حمام گنجعلی خان (مشاهده روی نقشه) منبع عکس: ittic. comدر میان بازار کرمان یکی از جاذبه‌های دیدنی و تاریخی شهر کرمان به نام حمام وکیل قرار دارد. این حمام به‌همراه بازار، بخشی از مجموعه وکیل به شمار می‌رود و اکنون به چایخانه و رستوران سنتی تبدیل‌شده است. تاریخچه حمام وکیل کرمانحمام وکیلی یکی از حمام‌های تاریخی کرمان محسوب می‌شود. قدمت این حمام به دوره قاجار می‌رسد که در سال ۱۲۷۰ هجری قمری ساخته‌شده است. طبق کتیبه موجود در سردر بنا، موتمن السلطان وکیل الملک محمد اسماعیل‌خان نوری بانی این حمام بوده است که از سال ۱۲۷۷ تا ۱۲۸۴ هجری قمری حکومت کرمان را برعهده داشت. حمام وکیل در سال ۱۳۵۳ به ثبت ملی رسیده است. این حمام در سال ۱۳۶۹ مرمت و بازسازی و از سوی سازمان میراث فرهنگی کرمان به‌عنوان چایخانه به بخش خصوصی اجاره داده شد. اکنون این حمام زیر نظر شرکت سرمایه‌گذاری و جهانگردی اداره می‌شود و با انواع غذاهای سنتی کرمان و موسیقی زنده پذیرای گردشگران است. معماری و بخش‌های مختلف حمام وکیل کرمانعکاس: علی ملکیحمام وکیل یکی از زیباترین حمام‌های کرمان است که به سبک معماری دوره‌های زندیه و قاجار در مساحتی بالغ بر ۱ , ۱۵۰ متر مربع احداث شد. به مانند سایر حمام‌های ایرانی سلسله‌مراتب در حمام وکیل رعایت شده است و بخش‌هایی چون ورودی، سربینه، گرمخانه و خزینه دارد. این حمام دارای ستون‌های سنگی زیبا است و بین حمام و خزینه حوض بزرگی وجود دارد. کاشی‌کاری، سرامیک‌کاری و حجاری از تزیینات به کار رفته در این بنا است. ورودیورودی اولین بخش حمام وکیل به شمار می‌رود که با آن مواجه می‌شوید. این ورودی متشکل از سردر، هشتی و دالان است. مقرنس‌کاری و کاشی‌کاری از جمله تزیینات به کار رفته در سردر هستند، علاوه بر این کتیبه بنا که تاریخ ساخت حمام و بانی آن را نشان می‌دهد در این بخش دیده می‌شود. در هشتی ورودی رسمی‌بندی‌های زیبایی مشاهده می‌شود که از سه رسمی پرکار بر بالای یکدیگر شکل‌گرفته‌اند. طاق نماهای هشتی نیز با کاشی‌هایی با نقوش گل و بوته مزین شده‌اند. نکته قابل‌توجه در ارتباط با ورودی حمام وکیل تغییر زاویه مسیر حرکت از سردر تا سربینه است. این ویژگی موجب می‌شود که دید مستقیم به سربینه از بین برود و در نتیجه از تبادل حرارت با بیرون کاسته شود. سربینهمنبع عکس: ittic. comسربینه در واقع همان رختکن و محل در آوردن و پوشیدن لباس محسوب می‌شود. سربینه حمام وکیل از یک‌سو با ورودی و از سوی دیگر با میان در ارتباط است. میان در متشکل از فضاهای مختلف‌الشکل متوالی است و در امتداد محور فرعی گرمخانه به آن راه می‌یابد. خروج از سربینه و ورود به گرمخانه از طریق این دو فضا صورت می‌گیرد. این فضاها در یک امتداد قرار ندارند و دو چرخش نود درجه در این مسیر باعث جلوگیری از هدر رفت گرما می‌شود. سربینه حمام وکیل قاعده منظم، اما پرشکست و تراش‌خورده دارد که از ترکیب اشکال هندسی ایجاد شده است. در این بخش هشت ستون سنگی کار شده است و در میان آن حوض بزرگی دیده می‌شود. در دو سوی سربینه نیز دو حوض مستطیل‌شکل کوچک وجود دارند. دورتادور سربینه سکوهایی مزین به کاشی فیروزه‌ای وجود دارد که در زیر آن‌ها حفره‌هایی جهت گذاشتن لباس و سایر وسایل شخصی به کار رفته است. سربینه زیباترین بخش به‌لحاظ تزیینات معماری محسوب می‌شود. سقف و بدنه سربینه از آجر ساخته و با کاشی تزیین شده است و رسمی‌بندی‌های زیبایی در سقف دارد. گرم‌خانهعکاس: مفیدیگرمخانه حمام وکیل فضای کشیده‌ای است که ستون‌های سنگی آن را به سه بخش تقسیم کرده‌اند. بخش میانی گرمخانه چهار ستون به‌همراه طاق رسمی‌بندی شده دارد. در یک سمت این بخش فضایی بزرگ‌تر با هشت ستون سنگی و حوض هشت گوش در میان آن دیده می‌شود. در کنار این قسمت فضایی وجود دارد که در زمان مرمت اضافه‌شده است. در بخش دیگر گرمخانه، فضایی کوچک‌تری در جلوی خلوت گرمخانه با حوض مستطیل‌شکل کشیده‌ای وجود دارد. در خلوت تزیینات رسمی‌بندی در طاق مشاهده می‌شود. این بخش راه جداگانه‌ای به میان در دارد که احتمالا در تغییرات متأخر ایجاد شده است. خزینهخزینه حمام وکیل کرمان در امتداد محور فرعی گرمخانه و روبه‌روی ورودی آن قرار دارد و دارای فضای مستطیل‌شکل است. در گذشته از طریق پلکانی به خزینه وارد می‌شدند و سپس به سربینه باز می‌گشتند. بهترین زمان سفر به کرماناز آنجایی که کرمان منطقه‌ای کویری محسوب می‌شود و آبوهوای گرم دارد؛ بهترین زمان سفر به این شهر نیمه دوم سال و اوایل بهار است. ساعت بازدید و قیمت بلیط حمام وکیلساعت بازدید همه‌روزه از ساعت ۸:۳۰ تا ۲۰:۰۰ و قیمت بلیط رایگان است. جاهای دیدنی اطراف حمام وکیلحمام گنجعلی خانعکاس: رضا باباییانحمام گنجعلی خان یا موزه مردم‌شناسی کرمان یکی از جاهای دیدنی نزدیک به حمام وکیل است. این حمام جزو مجموعه گنجعلی خان محسوب می‌شود و قدمت آن به عصر صفوی می‌رسد که به دستور گنجعلی خان، حاکم وقت کرمان ساخته شد. این حمام تا سال ۱۳۱۶ هجری شمسی مورد استفاده قرار داشت و سپس در سال ۱۳۴۷ مرمت و به موزه مردم‌شناسی تبدیل شد. حمام گنجعلی خان تزیینات چشمگیر نقاشی، گچبری، مقرنس، کاشی‌کاری و خطاطی دارد و از بخش‌هایی چون ورودی، سردر، دالان و هشتی، رختکن، گرمخانه، خزینه و شاه‌نشین تشکیل‌شده است. آدرس: بازار بزرگ کرمان، میدان گنجعلی خان (نمایش روی نقشه) بازار سنتیعکاس: وحید ریحانیبازار وکیل کرمان، طولانی‌ترین راسته بازار ایران را داردحمام وکیل در بازار کرمان قرار دارد و بعد از بازدید از این حمام، تماشای بازار و بازارگردی را فراموش نکنید. این بازار تاریخی از میدان ارگ تا میدان مشتاقیه امتداد دارد و طولانی‌ترین راسته بازار کشور محسوب می‌شود. بازار کرمان در طی دوره‌های مختلف ساخته‌شده و متشکل از بازار وکیل، بازار اختیاری، بازار گنجعلی خان، بازار قلعه وبازار سردار کرمانو … است. آدرس: کرمان، میدان ارگ (مشاهده روی نقشه) کاروانسرای وکیلعکاس: مفیدیکاروان‌سرای وکیل در فاصله اندکی از حمام وکیل قرار دارد. این بنا در دوره قاجار به دستور اسماعیل‌خان وکیل الملک، حاکم کرمان ساخته شد. این کاروانسرای بزرگ دو طبقه و ۱۲۰ حجره دارد و جزو کاروان‌سراهای درون‌شهری محسوب می‌شود. از ویژگیهای این کاروان‌سرا، داشتن بادگیر و برج ساعت است. آدرس: حاشیه خیابان شریعتی (مشاهده روی نقشه) نویسنده: اکرم زمانی‌نوریپرسش‌های متداولحمام وکیل کجاست؟ میانه‌های بازار کرمان، بعد از حمام گنجعلی خانحمام وکیل کرمان چه زمانی ساخته شد؟ در دوره قاجار و به سال ۱۲۷۰ هجری قمری به دستور محمد اسماعیل‌خان نوری، حاکم وقت کرمانکاربری فعلی حمام وکیل کرمان چیست؟ چایخانههزینه بازدید از حمام وکیل کرمان چقدر است؟ رایگان |
2,995 | 3,107 | کرمان | آرامگاه مشتاقیه (گنبد مشتاقیه) | ایران، استان کرمان، کرمان، میدان شهدا (میدان مشتاق) | آرامگاه مشتاقیه که با نام سه گنبدان نیز شناخته می‌شود، از بناهای تاریخی مربوط به دوره قاجار است. این آرامگاه که ازجاهای دیدنی کرمانبه حساب می‌آید، در گذشته در خارج از شهر و در جوار قبرستان کهنه قرار داشت؛ هرچند امروزه در محدوده شهری جای گرفته است. گنبد مشتاقیه محل دفن مشتاق علی‌شاه، از صوفیان نامی قرن سیزدهم هجری قمری است؛ همان شخصی که مبتکر سیم چهارم سه‌تار بود که اکنون به سیم مشتاق مشهور است. علاوه بر این، شخصیت‌های بزرگ دیگری همچون کوثر علی‌شاه همدانی و شیخ اسماعیل هراتی نیز در این محل به خاک سپرده شده‌اند. هرآنچه باید درباره گنبد مشتاقیه کرمان بدانید: آرامگاه مشتاقیه کجاست؟ مسیر دسترسی به آرامگاه مشتاقیه کرمانمعرفی آرامگاه مشتاقیه کرمانمشتاق علی‌شاه که بود؟ سایر مقبره‌های آرامگاه مشتاقیهمرمت گنبد مشتاقیهنکات بازدید از گنبد مشتاقیهآرامگاه مشتاقیه کجاست؟ آرامگاه مشتاقیه یکی از آثار تاریخی کرمان محسوب می‌شود که از دوران قاجار به جا مانده است. این آرامگاه در حاشیه میدان مشتاق یا میدان شهدا قرار دارد و می‌توانید از ساعت هشت تا ۱۷ از آن بازدید کنید. آدرس: استان کرمان، شهر کرمان، میدان شهدا (میدان مشتاق) (نمایش روی نقشه) مسیر دسترسی به آرامگاه مشتاقیه کرمانمنبع عکس: سایت epiciran. comاز میدان مشتاقیه کرمان که وارد خیابان ۱۷ شهریور شوید، روبه‌روی بازار سبزی فروشی‌های کرمان، مقبره مشتاقیه قرار دارد که به‌نوعی شناسنامه میدان بزرگ شهر محسوب می‌شود. این میدان نقطه اشتراک خیابان‌های بسیاری در کرمان است و دسترسی خوبی به بیشتر نقاط شهر دارد. خیابان‌های مشتاقیه، شهدا، میرزا رضا کرمانی، شهید اخلاقی و… خیابان‌هایی هستند که به میدان مشتاق می‌رسند. آرامگاه مشتاقیه در حاشیه جنوب شرقی میدان مشتاقیه واقع‌شده است. معرفی آرامگاه مشتاقیه کرمانمنبع عکس: سایت wikimedia. org (عکاس: Zahraaa ۶۹) آرامگاه مشتاقیه در ابتدا به‌منظور تدفین میرزا حسین خان راینی، حاکم کرمان در اواخر دوره زندیه و جد اعلای سادات معروف به میرحسینی راینی ساخته شد و نامگذاری این آرامگاه به مشتاقیه به‌علت دفن مشتاق علی‌شاه در این مکان است. می‌گویند که مشتاق علی‌شاه قرآن را با نوای سه‌تار می‌خوانده و جلال آل احمد در سفرنامه‌اش پس از حضور در مقبره مشتاقیه نوشته است: اگر سیم چهارم سه‌تار را سیم مشتاق می‌گویند، به ابتکار این باباست که اینجا خفته است. به هر حال، ظاهرا بعد از سال‌ها مهجوری این بنای تاریخی و مشهور در کرمان و بی‌توجهی به آن، سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری استان کرمان تصمیم به مرمت این بنا می‌گیرد. ساخت آرامگاه و گنبد اصلی آن به اواخر دوره صوفیه و اوایل دوره قاجاریه باز می‌گردد و در دوره‌های بسیاری نیز مورد مرمت قرار گرفته است. آرامگاه مشتاقیه علاوه بر این، مسجد و رواق نیز دارد. همچنین دو اتاق در این آرامگاه ساخته‌شده که محل دفن بسیاری از بزرگان است. منبع عکس: گوگل مپ (عکاس: حمید علیزاده) آثار تزیینی مجموعه مشتاقیه که در قرن اخیر ساخته شده‌اند، شامل کاشی‌کاری، نقاشی، گچبری، کاربندی و مقرنس می‌شوند. گرچه کاشی‌کاری‌های گنبدها، اصلی نیست و حدود ۲۷ سال پیش انجام‌شده است؛ زیرا عبور دو رشته قنات از زیر این بنا، در دوره‌های مختلف موجب نشست زمین و آسیب به ساختمان آن شده بود. مقبره شمالی (مقبره مشتاق علی‌شاه) مزین به تزیینات داخلی و منبری ارزنده از زمان قاجار است؛ ضمن اینکه حیاطی با حوض زیبا و درختانی پرشمار دارد که فضای خاصی در آن به وجود آورده‌اند. آرامگاه مذکور در سال ۱۳۴۵ در میان آثار ملی ایران به ثبت رسید. از جاذبه‌های دیدنی دیگر شهر که فاصله نزدیکی با آرامگاه دارند، می‌توان به بوستان قلعه دختر (حدود ۷۰۰ متر) و آتشکده زرتشتیان کرمان (۸۰۰ متر) اشاره کرد. ضمن اینکه بازار تاریخی کرمان در غرب آرامگاه مشتاقیه و در دو کیلومتری آن قرار دارد. مسجد گنجعلی خانو حمام گنجعلی‌خان نیز با فاصله تقریبی ۱ ٫ ۵ کیلومتر نسبت به این آرامگاه واقع شده‌اند. مشتاق علی‌شاه که بود؟ منبع عکس: سایت epiciran. comمیرزا محمد تربتی معروف به مشتاق علی‌شاه، از صوفیان نامی قرن سیزدهم هجری قمری بود که در اصفهان به دنیا آمد. او در دوران کودکی به‌واسطه فوت پدر، زندگی سختی را تجربه کرد. برادرانش او را مجبور به شرکت در مکتب‌خانه اصفهان کردند؛ ولی میرزا محمد علاقه‌ای به این شکل از تحصیلات نداشت و دیری نپایید که ترک تحصیل کرد. مدتی نیز با اصرار برادرانش در کارگاه بافندگی مشغول به کار شد؛ اما به‌دلیل نداشتن علاقه، این کار را نیز رها کرد. میرزا محمد این بار بنا بر میل خود به‌سمت کشتی پهلوانی رفت و در زورخانه محیط صادقی ثانی اصفهان به ورزش پهلوانی پرداخت و در این مورد تا حد قابل‌قبولی پیش رفت؛ گرچه علاقه او در زمینهای دیگر بود. وی با توجه به صدای خوبی که داشت، از نوجوانی در مراسم عزاداری سیدالشهدا (ع) نوحه‌خوانی می‌کرد و به‌شدت به موسیقی ایرانی و شناخت دستگاه‌های آن علاقه‌مند شده بود. به این ترتیب، نزد استاد درویش تقی رفت و به کسب مهارت در زمینه موسیقی مشغول شد. علاقه میرزا محمد به موسیقی، موفقیت چشمگیر او در این زمینه را در پی داشت؛ تا آنجا که از برجسته‌ترین نوازندگان سه‌تار در زمان خود شد. کسانی که با موسیقی سنتی و سازهایش مختصر آشنایی داشته باشند، می‌دانند که سیم چهارم سه‌تار که اکنون به سیم مشتاق مشهور است، از ابتکارات میرزا محمد تربتی محسوب می‌شود. با این وجود، شهرت موسیقیایی میرزا محمد اتفاق ویژه زندگی او نبود و باید ماجراهای دیگری در زندگی او رخ می‌داد تا به مشتاق علی‌شاه تبدیل شود. منبع عکس: گوگل مپ (عکاس: حمید علیزاده) میرزا محمد در جوانی با تصوف آشنا شد و در این آشنایی با صوفیان بزرگی برخورد کرد که مسیر زندگی وی را تغییر دادند. یکی از این صوفیان، بزرگ دراویش نعمت‌اللهی آن زمان یعنی سید معصوم علی‌شاه بود که بر میرزا محمد تاثیر زیادی داشت؛ تا جایی که مریدش شد و مراحل رشد و کمال صوفیانه خود را نزد ایشان طی کرد. لقب مشتاق علی‌شاه نیز توسط سید معصوم علی‌شاه برای او انتخاب شد. مشتاق به‌دلیل ارادت فراوانش به شاه نعمت‌الله ولی، موسس سلسله نعمت‌اللهی در تصوف و قطب دراویش نعمت‌اللهی، به کرمان رفت؛ جایی که مقبره او وجود داشت و مابقی عمر خود را در این شهر ماند. مشتاق در مدت اقامتش در کرمان بر افراد زیادی تاثیر گذاشت؛ به‌نحوی که هرچه از حضور مشتاق در کرمان می‌گذشت، بر خیل طرفداران و مریدان او افزوده می‌شد. رونق محفل مشتاق در کرمان تا حدی پیش رفت که میرزا محمدتقی کرمانی، از روحانیون برجسته کرمان در آن زمان (معروف به مظفر علی‌شاه) نیز مرید مشتاق شد و در محافل او حضور پیدا می‌کرد. منبع عکس: گوگل مپ (عکاس: Ario Barzan) مخالفان تصوف که رونق کار مشتاق در کرمان را به ضرر خود می‌دیدند، علیه او توطئه و شایعه کردند که مشتاق قرآن را با نوای سه‌تار تلاوت کرده و به مقدسات بی‌احترامی می‌کند. سرانجام در روز جمعه مورخ ۲۶ ماه رمضان سال ۱۲۰۶ هجری قمری (۱۱۷۱ هجری شمسی) و هنگام حضور مشتاق در مسجد برای ادای فرایض، ملاعبدالله مجتهد کرمانی تحت‌تاثیر همین شایعات دستور سنگسار مشتاق را اعلام کرد و مردم او را هنگام خروج از مسجد در چاله‌ای افکنده و سنگسار کردند. در جریان این سنگسار، علاوه بر مشتاق، یکی از مریدانش به نام درویش جعفر هم به قتل رسید که برای جلوگیری از اصابت سنگ‌ها به مشتاق، خود را در مقابل وی قرار داده بود. محمدعلی خان راینی که از مریدان مشتاق بود، پیکر مشتاق و درویش جعفر را در کنار مقبره پدرش (محل فعلی آرامگاه) دفن کرد. سایر مقبره‌های آرامگاه مشتاقیهدر آرامگاه مشتاقیه سه گنبد وجود دارد که در واقع هرکدام از این گنبدها مربوط به یک مقبره است. دو گنبد با تزیین کاشی‌کاری که یکی متعلق به مقبره مشتاق علی‌شاه و دیگری به کوثر علی‌شاه همدانی است. گنبد آجری در این آرامگاه نیز به شیخ اسماعیل هراتی تعلق دارد. البته کاشی‌کاری‌های دو گنبد مذکور از ابتدای ساخت آرامگاه وجود نداشته و در دوره‌های بعد نصب شده‌اند؛ ولی گنبد آجری از ابتدای ساخت در زمان قاجاریه به همین شکل بوده است. کوثر علی‌شاه همدانیمنبع عکس: سایت wikimedia. org (عکاس: علی صادقی شمس) حاج ملا محمدرضا همدانی، معروف به کوثر علی‌شاه، از صوفیان قرن سیزدهم هجری به حساب می‌آمد که فرزند حاج محمد امین از نوادگان شیخ اشراق، شهاب‌الدین سهروردی بود. وی تحت‌تاثیر عرفای بزرگی چون حسین علی‌شاه اصفهانی قرار گرفت و به تصوف روی آورد. همچنین با مجذوب علی‌شاه همدانی، صوفی شاعر معاشرت داشت و با ایشان به زیارت مکه نیز رفت. کوثر علی‌شاه بعد از اینکه خانه‌اش در همدان به تحریک مخالفان ویران و اموالش غارت شد، به تبریز نزد عباس میرزا نائب‌السلطنه رفت و مورد عزت و احترام ایشان قرار گرفت. او همراه عباس میرزا به کرمان آمد. منبع عکس: گوگل مپ (عکاس: حمید علیزاده) در زمان کوثر علی‌شاه، هانری پادری، مبلغ معروف مسیحیان به ایران آمد و به تبلیغ دین مسیحیت اقدام کرد. کوثر علی‌شاه در حمایت از نبی مکرم اسلام (ص) و در رد ادعای پادری، رساله‌ای به نام ارشادالمضلین فی نبوه خاتم‌النبیین نوشت. از این عارف صوفی آثار متعددی بر جای مانده است که در میان آن‌ها آثار ادبی بیشتر مورد توجه قرار گرفته‌اند. از آن جمله می‌توان به تفسیر قرآن کریم به نظم معروف به دارالتنظیم فارسی اشاره کرد. همچنین اشعار بسیاری از وی در قالب غزل و مثنوی موجود است. کوثر علی‌شاه در سال ۱۲۴۷ هجری قمری (۱۲۱۰ هجری شمسی) در کرمان درگذشت و در کنار مشتاق علی‌شاه دفن شد. شیخ اسماعیل هراتیمنبع عکس: گوگل مپ (عکاس: حمید علیزاده) در میان سه گنبد آرامگاه مشتاقیه، تنها یک گنبد کاشی‌کاری ندارد که علت این موضوع به عقیده معماران قدیم این است که گنبد مذکور، کاشی را به خود نمی‌گرفت. این گنبد آجری متعلق به شیخ اسماعیل هراتی است. شیخ اسماعیل، فقیری درویش و پیرمردی روحانی بود که در کنار مقبره مشتاق علی‌شاه زندگی می‌کرد. وی به عبادت زیاد معروف بود و از کسی کمکی قبول نمی‌کرد. شیخ اسماعیل اموال بسیار مختصری داشت؛ پیراهنی بلند و پشمی مخصوص زمستان، پیراهنی کرباسی مخصوص تابستان و یک پوست آهو که فرش و همچنین رختخواب او بود. معاش شیخ اسماعیل از طریق خشت‌زنی یا لگدکردن خمیر گل کوزه‌گران تامین می‌شد. منبع عکس: سایت wikimedia. org (عکاس: علی صادقی شمس) محمد اسماعیل‌خان وکیل‌الملک، حاکم منطقه کرمان و بلوچستان در زمان قاجار، با دیدن کراماتی از شیخ اسماعیل ارادت خاصی به او پیدا کرد. در واقع، طبق دستور او هر سال در فصل زمستان بین فقرا و بی‌خانمان‌های کرمان، غذا و لباس پخش می‌شد. وقتی فرستاده او، غذا و لباس را برای شیخ اسماعیل آورد، شیخ آن را رد کرد و سپس دست خود را زیر زیراندازش برد، دسته‌گلی بیرون آورد و به فرستاده داد و گفت: از قول من از وکیل‌الملک تشکر کن و بگو خدا خیرش دهد که به فکر فقرا است، ما که رفتیم. وقتی فرستاده نزد وکیل‌الملک بازگشت و گفته‌های شیخ اسماعیل را نقل کرد و دسته گل را به او داد. وکیل‌الملک با دیدن آن دسته گل که گل‌هایش حتی در فصل بهار نیز در کرمان وجود نداشتند چه برسد به زمستان، پی به مقام معنوی شیخ اسماعیل برد؛ ولی هنگامی‌که برای دیدار شیخ به مشتاقیه رفت، با پیکر بی‌جان او مواجه شد. این قضیه باعث ارادت وکیل‌الملک به شیخ اسماعیل و ساخت بقعه برای او شد. در میان بقعه‌های آرامگاه مشتاقیه، بقعه شیخ اسماعیل با توجه به حالت معنوی خاصی که دارد، بیش از بقیه نزد مردم گرامی داشته می‌شود تا آنجا که مردم برای طلب حاجت بر مزار شیخ اسماعیل شمع روشن می‌کنند. بزرگان صوفی در آرامگاه مشتاقیهمنبع عکس: سایت hipersia. comدر کنار سه بقعه معروف در آرامگاه مشتاقیه، دو اتاق دیگر نیز به‌منظور تدفین پیروان و هم‌مسلکان مشتاق علی‌شاه ساخته شد که بسیاری از صوفیان معروف و صاحب منزلت را در این مکان دفن کرده‌اند. میرزا محمدحسین رونق کرمانی مشهور به رونق علی‌شاه، شاعر و عارف صوفی مسلک هم‌دوره مشتاق و از نوادگان خواجه نصیرالدین طوسی بود که جزو افراد مدفون در این آرامگاه محسوب می‌شود. از آثار معروف او می‌توان دیوان اشعارش به نام مرآت المحققین را نام برد. مرمت‌های آرامگاه مشتاقیهمنبع عکس: گوگل مپ (عکاس: علیرضا اسکندی) تقریبا از اوایل انقلاب هیچ عملیات مرمتی روی آرامگاه انجام‌نشده بود تا اینکه با تامین ۲۵ میلیون تومان، پروژه احیای این مجموعه در سال ۱۳۹۱ هجری شمسی شروع شد. این پروژه شامل مرمت و بازسازی مقرنس‌های شمالی و جنوبی، استحکام و پیوند سر در ضلع شمالی و ضلع جنوبی و ورودی اصلی بنا، مرمت تزیینات گچی و کاشی‌کاری گنبد بود. همچنین قنات‌های موجود پر شد تا از نشست دوباره ساختمان جلوگیری شود. در طول سالهای بعد نیز کم‌وبیش مرمت‌های مختصری در آرامگاه مشتاقیه انجام‌شده است. نکات بازدید از گنبد مشتاقیهکرمان در جنوب شرقی ایران واقع‌شده است و تابستان‌های آن به‌دلیل گرمای هوا، مناسب سفر نیست؛ با این حال، کمی که از اوایل شهریور می‌گذرد، خنکای مطلوبی آبوهوای این منطقه را در بر می‌گیرد. مناسب‌ترین زمان سفر به این خطه از کشور و بازدید از گنبد مشتاقیه، تقریبا از نیمه‌های بهار شروع می‌شود و تا پایان این فصل ادامه دارد. بازدید از گنبد مشتاقیه رایگان است. ساعات بازدید گنبد مشتاقیه از ۸ تا ۱۹ است. در بازدید از آثار تاریخی، قدمت و ارزش آن‌ها در خاطر داشته باشید و از هرگونه آسیب به آن‌ها خودداری کنید. پرسش‌های متداولآرامگاه مشتاقیه کجاست؟ آرامگاه در حاشیه میدان مشتاق یا میدان شهدا در شهر کرمان قرار دارد. آرامگاه مشتاقیه محل دفن چه کسی است؟ آرامگاه مشتاقیه یا سه گنبدان محل دفن مشتاق علی‌شاه و همچنین کوثر علی‌شاه همدانی و شیخ اسماعیل هراتی است. مشتاق علی‌شاه که بود؟ مشتاق علی‌شاه از صوفیان نامی قرن سیزدهم هجری قمری بود؛ همان شخصی که مبتکر سیم چهارم سه‌تار بود که اکنون به سیم مشتاق مشهور است. مشتاق علی‌شاه چطور به قتل رسید؟ مخالفان تصوف که رونق کار مشتاق در کرمان را به ضرر خود می‌دیدند، علیه او توطئه و شایعه کردند که باعث شد ملاعبدالله مجتهد کرمانی دستور سنگسار او را بدهد. نویسنده: حمیده کریمی / بازنویسی: صدیقه شجاعی |
2,996 | 3,108 | کرمان | جنگل پردیسان قائم | ایران، استان کرمان، کرمان، بلوار قائم، کوه‌های صاحب‌الزمان | جنگل پردیسان قائم که با نام‌های پارک پردیسان و پارک جنگلی قائم کرمان نیز شناخته می‌شود، ازجاذبه‌های گردشگری کرماناست و در کوه‌های صاحب‌الزمان این شهر قرار دارد. با ۲۳۰ هکتار وسعت، درختان جنگل تماما دست‌کاشت هستند و از این نظر، در ایران به‌عنوان بزرگ‌ترین جنگل شهرت دارد. پارک پردیسان مکانی برای تفریح و سرگرمی با دوستان و خانواده در طبیعت است. همچنین کوه‌های این بخش همواره پذیرای علاقه‌مندان به ورزش کوهنوردی هستند. بر بلندای این جنگل بام کرمان جای گرفته است و از آن می‌توانید چشم‌اندازی زیبا از شهر کرمان را ببینید. از مهمترین امکانات پارک جنگلی قائم می‌توان به رستوران، کافی‌شاپ، شهربازی، سرویس بهداشتی، آب آشامیدنی، پیست کارتینگ، پیست موتورسواری، پیست دوچرخه‌سواری، مسجد صاحب‌الزمان، زمین پینت بال و سالن آمفی‌تئاتر اشاره کرد. عکس‌های دوم و سوم از ابوذر احمدیزاد |
2,997 | 3,109 | کرمان | مجتمع تجاری صالح المهدی | ایران، استان کرمان، کرمان، خیابان شریعتی، بعد از چهارراه طهماسب آباد | مجتمع تجاری صالح المهدی یکی از بهترینجاهای دیدنی کرمانبرای خرید به حساب می‌آید که علاوه بر فروشگاه‌هایی با اجناس باکیفیت، تفریحات متنوعی را برای مشتریان در نظر گرفته است. از امکانات این مرکز خرید بزرگ می‌توان به تالار و رستوران، فست‌فود، کافی‌شاپ، سالن بولینگ، سالن بیلیارد، سفره‌خانه سنتی و شهربازی اشاره کرد. |
2,998 | 3,110 | کرمان | موزه هنرهای معاصر صنعتی کرمان | استان کرمان، شهر کرمان، خیابان شریعتی، حدفاصل میدان باغ ملی و چهار راه طهماسب آباد | یکی از جالب‌توجه ترینجاهای دیدنی کرمانکه گنجینه‌ای غنی و نفیس از آثار هنرمندان داخلی و خارجی را در خود جای می‌دهد، موزه هنرهای معاصر صنعتی کرمان است. به جرئت می‌توان گفت بعد از موزه هنرهای معاصر تهران، موزه صنعتی کرمان ارزشمندترین گنجینه هنرهای معاصر ایران به شمار می‌رود. بنای موزه از یادگارهای دوره پهلوی و آثار ملی ایران محسوب می‌شود و روزگاری محل زندگی استاد صنعتی، پدر مجسمه‌سازی ایران بوده است. با ۱۲۰۰ قطعه هنری، موزه به سبک‌های هنری معاصر نظیر هنر انتزاعی، هنر پاپ و مینیمالیسم می‌پردازد و با برخورداری از کتابخانه تخصصی هنر، آماده خدمت‌رسانی به دوستداران هنر و هنرمندان است. با کجارو همراه باشید و با موزه هنرهای معاصر صنعتی کرمان آشنا شوید. هرآنچه می‌خواهید درباره موزه هنرهای معاصر صنعتی کرمان بدانید: موزه هنرهای معاصر صنعتی کرمان کجاست؟ تاریخچه موزه هنرهای معاصر صنعتی کرماناستاد علی‌اکبر صنعتی، پدر مجسمه‌سازی ایرانمعماری موزه هنرهای معاصر صنعتی کرمانآثار موزه هنرهای معاصر صنعتی کرمانساعات بازدید و بلیط موزه هنرهای معاصر صنعتی کرمانموزه هنرهای معاصر صنعتی کرمان کجاست؟ موزه هنرهای معاصر صنعتی کرمان در جنوب شرقی شهر کرمان، در خیابان شریعتی، حد فاصل میدان باغ ملی و چهار راه طهماسب آباد قرار دارد. (مشاهده روی نقشه) عکس از گوگل‌مپ (عکاس: حمید علیزاده) تاریخچه موزه هنرهای معاصر صنعتی کرمانپرورشگاهدر دوران پهلوی، حاج اکبر صنعتی زاده بعد از بازگشت از سفر حج به دیدن سید جمال‌الدین اسدآبادی رفت و از وی خواست که در خدمت ایشان عبادت کند؛ ولی سید جمال‌الدین به او گفت که عبادت چیزی به‌جز خدمت به خلق نیست. به همین خاطر حاج اکبر به شهر خود کرمان بازگشت و پرورشگاهی را برای کودکان بی‌سرپرست و یتیم کرمانی، خصوصا کودکان هنرمند و مستعد ساخت. عکس از گوگل‌مپ (عکاس: مصطفی هندوزاده کرمانی) پرورشگاه صنعتی کرمان در سال ۱۲۹۵ هجری شمسی، با ۴۵ هزار متر مربع مساحت توسط این مرد خیر و دلسوز تاسیس شد. به گفته مسئول آموزش پرورشگاه، نزدیک به ۴۰۰۰ کودک تحت مراقبت و نگهداری این پرورشگاه بودند و بیشتر آن‌ها با تعلیم و تربیت خوب موسس آن، حاج اکبر به افرادی بلندآوازه تبدیل شدند. عکس از گوگل‌مپ (عکاس: امیرعلی سهیلی) از آنجا که زمان ثبت‌نام در کلاس ابتدایی نیاز به شناسنامه بود و گروهی از کودکان این پرورشگاه در آن زمان فاقد شناسنامه بودند، مرحوم حاج اکبر صنعتی از نماینده اداره آمار و ثبت احوال خواست که برای کودکان پرورشگاه که بدون شناسنامه بودند، با فامیل صنعتی زاده شناسنامه صادر کند. بدین ترتیب نام خانوادگی بیشتر کودکان پرورشگاه همنام با حاج اکبر بود. یکی از این کودکان، علی‌اکبر صنعتی بود؛ هنرمندی که در نهایت لقب پدر مجسمه‌سازی ایران را از آن خورد کرد. موزهفعالیت فرهنگی پرورشگاه از سال ۱۳۲۸ با ساخت کارگاه و نمایشگاهی از آثار نقاشی و مجسمه‌سازی استاد صنعتی آغاز شد. در سال ۱۳۴۱، یکی از نخستین کتابخانه‌های شهر کرمان به این مجموعه فرهنگی افزوده شد. این کتابخانه اکنون به‌عنوان کتابخانه تخصصی هنر شناخته می‌شود و با منابع هنری نفیس و کتاب‌های ارزشمند، پذیرای هنرجویان، هنردوستان، پژوهشگران، هنرمندان و اساتید است. عکس از گوگل‌مپ (عکاس: مصطفی دارابی) پرورشگاه صنعتی در سال ۱۳۵۶، به‌منظور نگهداری و نمایش آثار استاد علی‌اکبر صنعتی و دیگر هنرمندان ایران و جهان به موزه تبدیل شد. در ۲۸ فروردین ۱۳۸۰، بنای موزه در فهرست آثار ملی ایران با شماره ۳۷۱۲ به ثبت رسید. استاد علی‌اکبر صنعتی، پدر مجسمه‌سازی ایراندر میان کودکان پرورشگاه شاگردی با استعداد و هنرمند وجود داشت که از همان روزهای اول تبحر خود را در نقاشی به حاج اکبر نشان داد. زمانی که حاج اکبر از استعداد نقاشی و مجسمه‌سازی این کودک باخبر شد، او را تشویق کرد و مورد حمایت خویش قرار داد. این کودک پدر خود را در ۶ ماهگی به‌دلیل بیماری طاعون و مادر خود را در هشت سالگی از دست داده بود. حاج اکبر نام و نام خانوادگی او را علی‌اکبر صنعتی برگزید. بدین ترتیب این کودک با نام موسس پرورشگاه بزرگ شد. عکس از وب‌سایت farturchin. com (عکاس: نامشخص) پدر مجسمه‌سازی ایران آموزش‌های اولیه هنر خود را تحت نظر استادان کرمانی گذراند و سپس برای دوره‌های تخصصی مجسمه‌سازی به تهران فرستاده شد. این دوره‌های تخصصی در آن زمان در مدرسه صنایع مستظرفه که به همت مرحوم کمال‌الملک تاسیس شده بود، زیر نظر استادانی چون بهزاد و طاهرزاده (مینیاتوریست)، ابوالحسن صدیقی (استاد مجسمه‌ساز) و استاد حیدریان برگزار می‌شد. استاد علی‌اکبر صنعتی تا پایان عمر عضو پیوسته فرهنگستان هنر ایران باقی ماند و به‌عنوان منتخب فرهنگستان هنر برگزیده شد. وی همچنین تنها هنرمند ایرانی محسوب می‌شود که دو موزه صنعتی کرمان و صنعتی تهران به نام ایشان ثبت‌شده است. مشخصه متفاوت و منحصربهفرد آثار هنری استاد این بود که تصاویر را در قالب مجسمه‌ها می‌آفرید. از معروف‌ترین کارهای او، فرشته عدالت است که در ورودی کاخ دادگستری تهران به‌همراه ابوالحسن صدیقی و ارژنگ رحیم زاده آن را طراحی و خلق کردند. عکس از ویکی‌پدیا (عکاس: خشایار پیر) استاد صنعتی در سالهای آخر عمر به‌علت سکته مغزی قدرت تکلم خود را از دست داد و نیمه چپ بدنش نیز فلج شد. او در اسفند ماه سال ۱۳۸۴ به‌خاطر عارضه ریوی و تنفسی در بیمارستان ایرانمهر بستری و پس از بهبودی نسبی از بیمارستان ترخیص شد. سرانجام بامداد سیزدهم فروردین ۱۳۸۵ در سن ۹۰ سالگی درگذشت. پیکر این استاد گرامی در قطعه هنرمندان بهشت‌زهرا به خاک سپرده شد. در حال حاضر از ایشان دو هزار تابلوی رنگ روغن و ۴۰۰ مجسمه عظیم به یادگار مانده است. معماری موزه هنرهای معاصر صنعتی کرمانبنای اصلی موزه به‌صورت خطی شکل‌گرفته و از خشت خام در پی و آجر تراش در روکار استفاده‌شده است. سقف این موزه به شیوه معماری سنتی ایران، شکل گنبدی دارد. در جلوی بنا رواقی واقع‌شده که به‌شیوه ایرانی برای حفاظت و سایه‌اندازی و خنک‌سازی اتاق‌ها به‌کار رفته است. در سردر ورودی بنا ترکیبی از کاشی‌های معرق فیروزه‌ای و سیاهرنگ و آجر را می‌توان دید که در سال ۱۳۲۷ به بنای اصلی الحاق شده و زیبایی خاصی به آن بخشیده است. عکس از گوگل‌مپ (عکاس: حمید علیزاده) بنا دارای تزیین خاصی نیست؛ اما از نظر معماری حایز اهمیت است و آخرین روزهای تلفیق معماری سنتی را به نمایش می‌گذارد. محوطه موزه را نیز با روش باغ‌سازی ایرانی باغچه‌بندی کرده‌اند. این موزه در چند دوره بازسازی‌شده است. آخرین بازسازی بنا به سال ۱۳۹۲ باز می‌گردد. آثار موزه هنرهای معاصر صنعتی کرماندر موزه صنعتی کرمان حدود ۱۲۰۰ اثر هنری نگهداری می‌شود که بیشتر این آثار هنری شامل مجسمه‌های برنزی، گچی، مرمری و چوبی، تابلوهای موزائییک سنگ و نقاشی‌های سیاه قلم، رنگ روغن و آبرنگ است. سبک‌ها و شیوه‌های متفاوتی از جمله مینیمالیسم، هنر مفهومی، هنر انتزاعی، خطاطی، هنر پاپ و … را در آثار موزه صنعتی می‌توان مشاهده کرد. عکس از گوگل‌مپ (عکاس: حمید علیزاده) نیمی از آثار موجود در موزه متعلق به استاد سیدعلی اکبر صنعتی است و باقی‌مانده آن‌ها به بیش از ۸۳ هنرمند معاصر ایرانی و ۱۶ هنرمند خارجی اختصاص دارد. هنرمندان خارجی نظیر اوت رودن، هنری مور، بن نیکلسن، آلبر مارکه، امیل نولده، واسیلی کاندینسکی، جاکوب اپشتاین و تام فیلیپس و هنرمندان ایرانی از جمله کمال‌الملک، علی‌اکبر یاسمی، ژاره طباطبایی، محمد حیدریان، رسام ارژنگی، پرویز تناولی و سهراب سپهری هستند. عکس‌های گالری از گوگل‌مپ (عکاس: حمید علیزاده) جاهای دیدنی نزدیک موزه هنرهای معاصر صنعتی کرمانبرخی از مهمترین جاهای دیدنی کرمان در نزدیکی موزه هنرهای معاصر صنعتی کرمان واقع شده‌اند که با برنامه‌ریزی می‌توانید از آن‌ها نیز بازدید کنید. فاصله موزه هنرهای معاصر صنعتی کرمان تا باغ موزه هرندی:۷۵۰ مترفاصله موزه هنرهای معاصر صنعتی کرمان تا بازار کرمان:۱ ٫ ۶ کیلومترفاصله موزه هنرهای معاصر صنعتی کرمان تا حمام گنجعلی خان:۱ ٫ ۵ کیلومترفاصله موزه هنرهای معاصر صنعتی کرمان تا مسجد ملک:۲ کیلومترساعات بازدید و بلیط موزه هنرهای معاصر صنعتی کرمانساعات بازدید مجموعه از ۹ تا ۱۳:۳۰ است. بلیط (در سال ۱۴۰۰) برای اتباع ایرانی بهایی معادل ۸۰۰۰ تومان و برای اتباع خارجی بهایی برابر با ۵۰۰۰۰ تومان دارد. عکس از گوگل‌مپ (عکاس: حمید علیزاده) پرسش‌های متداولموزه هنرهای معاصر صنعتی کرمان کجاست؟ موزه هنرهای معاصر صنعتی کرمان در جنوب شرقی شهر کرمان، در خیابان شریعتی، حد فاصل میدان باغ ملی و چهار راه طهماسب آباد قرار دارد. مجموعه موزه هنرهای معاصر صنعتی کرمان شامل چه آثاری می‌شود؟ در موزه صنعتی کرمان حدود ۱۲۰۰ اثر هنری نگهداری می‌شود که بیشتر آن‌ها شامل مجسمه‌های برنزی، گچی، مرمری و چوبی، تابلوهای موزائییک سنگ و نقاشی‌های سیاه قلم، رنگ روغن و آبرنگ است. ساعات بازدید موزه هنرهای معاصر صنعتی کرمان چیست؟ ساعات بازدید موزه هنرهای معاصر صنعتی کرمان از ۹ تا ۱۳:۳۰ است. بهای بلیط موزه هنرهای معاصر صنعتی کرمان چقدر است؟ بهای بلیط موزه هنرهای معاصر صنعتی کرمان (در سال ۱۴۰۰) برای اتباع ایرانی ۸۰۰۰ تومان و برای اتباع خارجی ۵۰۰۰۰ تومان است. نویسنده: شیدا خرمشاهی |
2,999 | 3,111 | کرمان | کتابخانه ملی کرمان | ایران، استان کرمان، کرمان، خیابان شهید رجایی، پارک ریاضیات | کتابخانه ملی کرمان مربوط به دوره پهلوی اول است و بنای کتابخانه به سال ۱۳۰۸ هجری شمسی باز می‌گردد. این اثر ارزشمند که ازجاهای دیدنی کرمانبه حساب می‌آید، در خیابان شهید رجایی (خورشید) قرار دارد و دارای سردری مرتفع و زیبا، فضایی باصفا و نیز مکان مطالعه، مخزن کتاب و بخش‌های تحقیق و پژوهش و رایانه است. محمدعلی راوری، معمار این بنا، آن را به‌عنوان کارخانه ریسندگی و بافندگی خورشید ساخت که بعدها به کتابخانه تبدیل شد. این اثر در تاریخ ۳۰ شهریور ۱۳۷۸ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید. هرآنچه باید درباره کتابخانه ملی کرمان بدانید: کتابخانه ملی کرمان کجاست؟ معرفی کتابخانه ملی کرمانتاریخچه کتابخانه ملی کرمانوضعیت کنونی کتابخانه ملی کرماننکاتی درباره کتابخانه ملی کرمانکتابخانه ملی کرمان کجاست؟ منبع عکس: ویکی پدیا (عکاس: Am kerman) کتابخانه ملی کرمان در خیابان شهید رجایی (خورشید)، پارک ریاضیات واقع است. آدرس: استان کرمان، کرمان، خیابان شهید رجایی، پارک ریاضیات (نمایش روی نقشه) معرفی کتابخانه ملی کرمانمنبع عکس: ویکی پدیا (عکاس: Zohre nakhei) کتابخانه ملی کرمان که با نام کتابخانه مرکزی کرمان نیز شناخته می‌شود، ساختمان یک طبقه‌ای است که در وسط محوطه‌ای زیبا قرار دارد. داخل محوطه، درخت‌های سرو و نیز حوض آب و آب‌نمایی به چشم می‌خورد که زیبایی دوچندانی به ساختمان داده است. درها و پنجره‌های آن هنوز سبک و سیاق اصلی خود را حفظ کرده‌اند و تزیینات آجرکاری آن بسیار زیبا و نفیس به نظر می‌رسند. این بنا علاوه بر کاشی‌های معرق دارای آجرتراش‌هایی است که بافت بسیار زیبایی در نما ایجاد کرده‌اند. منبع عکس گالری: ویکی پدیا (عکاس: Zohre nakhei)، گوگل مپ (عکاس: علی ترابی) آنچه که در نگاه اول توجه هر شخصی را به خود جلب می‌کند شباهت سر در این بنا به سر در موزه صنعتی کرمان و نیز بیمارستان نوریه کرمان است. در واقع، شاهد دو بنایی هستید که تقریبا هم‌زمان ساخته شده‌اند و شباهت زیادی در نوع مصالح ساختمانی و تزیینات وابسته به آن دارند. بنای کتابخانه همانند سایر بناهای قدیمی کرمان و با توجه به اقلیم این شهر، گنبدی است. فضای داخلی کتابخانه، یک لابی ورودی دارد و سپس شاهد حوض آب و گیاهانی خواهید بود که فضایی آرام‌بخش ایجاد کرده‌اند. تاریخچه کتابخانه ملی کرمانمنبع عکس: ویکی پدیا (عکاس: Zohre nakhei) بنای کتابخانه ملی کرمان به سال ۱۳۰۸ هجری شمسی برمی‌گردد؛ زمانی که محمدعلی راوری، معمار این بنا، آن را به سفارش جمعی از سرمایه‌داران کرمان، رفسنجان و یزد احداث کرد تا به‌عنوان کارخانه ریسندگی و بافندگی خورشید فعالیت کند. این کارخانه مدتی فعال بود تا اینکه به‌دلیل ورود مسئولان این کارخانه به فعالیت‌های سیاسی و فراز و فرودهای ناشی از آنکه به محدوده کارگری و فضای اقتصادی اجتماعی نیز کشیده شد، توان ادامه کار نیافت و تعطیل شد. پس از انقلاب اسلامی، ادارات مختلفی چون سازمان آب و شهرداری هر یک قسمت‌هایی از سالن را در اختیار گرفتند. تعدادی از سقف‌ها نیز در زمین‌لرزه‌های دهه ۱۳۶۰ هجری شمسی فروریخت؛ تا اینکه سرانجام مقرر شد تا این بنا بازسازی و مورد استفاده فرهنگی قرار گیرد. این اقدام صورت گرفت و نخستین نمایشگاه با نام «میثاق» و به‌عنوان ارائه تصویری از فعالیت‌های اولین دهه انقلاب در آن برپا شد. در سال ۱۳۶۸ هجری شمسی این ساختمان مدتی با نام مرکز کرمان‌شناسی شروع به فعالیت کرد و در سال ۱۳۷۱ هجری شمسی با همکاری سازمان میراث فرهنگی به کتابخانه ملی تبدیل شد. وضعیت کنونی کتابخانه ملی کرمانمنبع عکس: ویکی پدیا (عکاس: Zohre nakhei) در حال حاضر، کتابخانه مرکزی کرمان از بخش‌های گوناگونی مانند پذیرش، خدمات فنی، امانت، مرجع، نسخه‌های خطی و چاپ سنگی، منابع دیداری-شنیداری، کرمان‌شناسی، نمایشگاه تازه‌های کتاب، کتابخانه نابینایان، کتابخانه کودک، کتابخانه تخصصی دفاع مقدس، بخش جستجوی کتاب و سالن‌های مطالعه تشکیل‌شده است. نکاتی درباره کتابخانه ملی کرمانتعداد کتاب‌های موجود در کتابخانه ۱۲۱ هزار جلد است. اعضای کتابخانه با استفاده از نرم‌افزار تحت وب «سامان» (samanpl. ir) نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور قادر به جستجوی کتاب و سایر منابع اطلاعاتی مورد نظر خود هستند. ساعت کار کتابخانه مرکزی از مهر ماه ۱۴۰۰، شنبه تا چهارشنبه از ساعت ۷:۳۰ تا ۱۹ و پنجشنبه‌ها از ۷:۳۰ تا ۱۳ است. در این کتابخانه، کتاب‌هایی به خط بریل برای افراد نابینا وجود دارد. کتابخانه مرکزی کرمان امکان استفاده از اینترنت را برای مراجعان خود فراهم کرده است. پرسش‌های متداولکتابخانه ملی کرمان کجاست؟ کتابخانه ملی کرمان در شهر کرمان، خیابان شهید رجایی، پارک ریاضیات قرار دارد. آیا کتابخانه ملی کرمان در فهرست آثار ملی قرار دارد؟ بله. کتابخانه ملی کرمان در سال ۱۳۷۸ هجری شمسی در فهرست آثار ملی به ثبت رسید. کتابخانه ملی کرمان چه زمانی ساخته شد؟ کتابخانه ملی کرمان در سال ۱۳۰۸ هجری شمسی به‌عنوان کارخانه ریسندگی و بافندگی تاسیس شد. کتابخانه ملی کرمان از چه سالی به کتابخانه تبدیل شد؟ کتابخانه ملی کرمان از سال ۱۳۷۱ هجری شمسی به‌عنوان کتابخانه آغاز به کار کرد. نویسنده: آزاده یوسف‌نژاد / بازنویسی: صدیقه شجاعی |
3,000 | 3,112 | کرمان | مدرسه و کاروانسرای گنجعلی خان | ایران، استان کرمان، مرکز قدیمی کرمان، کنار بازار بزرگ کرمان، مجموعه گنجعلی خان کرمان | کاروانسری گنجعلی خان ازدیدنی‌های کرماناست و در بخش شرقی میدان گنجعلی خان قرار دارد. این کاروان‌سرا در دوره صفویه با کاربری مدرسه ساخته‌شده بود؛ اما بعدها تغییر کاربری داد و به یکی ازکاروانسراهای ایرانتبدیل شد. در حال حاضر، بنای کاروانسرای گنجعلی خان دوباره تبدیل به مکانی آموزشی شده است. برخی از کلاس‌های دانشکده هنر دانشگاه باهنر کرمان، در محل کاروانسرای گنجعلی خان برگزار می‌شوند. آنچه باید درباره کاروانسرای گنجعلی خان بدانید: کاروانسرای گنجلی خان کجاست؟ کاروانسرای گنجعلی خان چگونه ساخته شد؟ ساعت بازدید و قیمت بلیط کاروانسرای گنجعلی خانبهترین زمان بازدید از کاروانسرای گنجعلی خانپلان و معماری کاروانسرای گنجعلی خانگنجعلی خان کیست؟ کاروانسرای گنجلی خان کجاست؟ منبع عکس: isnaکاروانسرای گنجعلی خان کرمان از مدارس علمیه شهر کرمان در دوره صفویه بود؛ اما بعدها در ابتدای دوره قاجاریه که علم از رونق افتاد، مدتی بلااستفاده ماند و سپس به کاروان‌سرا تبدیل شد. طبق اسناد و منابع تاریخی، آقامحمد خان قاجار در زمان حمله خود به کرمان، دستور تخریب مدرسه را داد. مدرسه گنجعلی خان در این حمله، آسیب بسیار دید و ویران شد. کتابخانه مدرسه که آثار و اسناد بسیاری در دل خود جای داده بود، مورد حمله قرار گرفت و حدود پنج هزار نسخه خطی که جزو اسناد نفیس آن دوره محسوب می‌شدند، توسط سپاه قاجار غارت شدند. کاروانسرای گنجعلی خان از آثار تاریخی دوره صفویه استمدرسه گنجعلی خان در اواسط قرن سیزدهم دوباره احیا شد و به‌عنوان کاروان‌سرا مورد استفاده قرار گرفت. طبق تاریخ مندرج در کتیبه سردر کاروان‌سرا، تاسیس محل را به ۱۰۰۷ هجری قمری می‌رسد. روی این کتیبه، معمار بنا نیز با عنوان «محمد سلطانی یزدی» معرفی و شده است. کاروانسرای گنجعلی خان چگونه ساخته شد؟ منبع عکس: mehrمعماری بنای کاروانسرای گنجعلی خان، به‌شکل مدور است. این بنا در دوره شاه‌عباس کبیر و به دستور گنجعلی خان، حاکم وقت کرمان، ساخته شد. او در ابتدا میدان گنجعلی خان را ساخت و سپس با افزودن مدرسه، حمام و بازار گنجعلی خان به بنا آن را به یک مجموعه تبدیل کرد. در دوره زندیه، کاروانسرای وکیل نیز در کنار این مدرسه ساخته شد. کاروانسرای گنجعلی خان علاوه بر استفاده‌های آموزشی، در حال حاضر یکی از بهترین اقامتگاه‌های گردشگری کرمان نیز محسوب می‌شود. در این بنا علاوه بر اینکه کلاس‌های دانشکده هنر برگزار می‌شوند؛ برخی اتاق‌های آن نیز مورد استفاده گردشگران است. ساعت بازدید و قیمت بلیط کارونسرای گنجعلی خانآدرس: کرمان، خیابان شریعتی، خیابان قدس، میدان توحید، کاروانسرای گنجعلی خان (مشاهده روی نقشه) مدت زمان بازدید: یک ساعتساعت بازدید: ساعت ۹ صبح تا ۱۶ ورودی کاروان‌سرا: رایگانعکاس: sare tajaiکاروانسرای گنجعلی خان هرروز، به‌جز روزهای سوگواری و تعطیل، از ساعت ۹ صبح تا ۱۶ عصر برای بازدید گردشگران باز است. بازدید از کاروانسرای گنجعلی خان رایگان است. بهترین زمان بازدید از کارونسرای گنجعلی خانبهترین زمان بازدید از کاروانسرای گنجعلی خان، ماه اسفند، نیمه دوم فروردین و اردیبهشت‌ماه است. کاروانسرای گنجعلی خان در تعطیلات نوروز، به‌دلیل بازدید گردشگران، شلوغ است. بهتر است در فصل‌های گرم سال به کرمان سفر نکنید؛ زیرا کرمان جزو استان‌های کویری و گرمسیر کشور است. پلان و معماری کاروانسرای گنجعلی خانمنبع عکس: distriptionکاروانسرای گنجعلی خان دو طبقه دارد. طبقه اول بنا همانند دیگر مدارس علمیه عصر صفویه، دارای حجره‌هایی است که شباهت زیادی به دکان دارند. طبقه دوم کاروان‌سرا از اتاق‌هایی کوچک تشکیل‌شده است که به‌صورت جداگانه ساخته شده‌اند؛ اما به یکدیگر مرتبط می‌شوند. اتاق‌های دنج طبقه دوم بنا، فضاهایی کوچک دارند و پنجره اتاق‌های آن رو به حیاط کاروان‌سرا، چشم‌اندازی زیبا را به نمایش می‌گذارند. این بنا با پلان چهار ایوانی ساخته‌شده است و پنج قوس دارد. کاروان‌سرا از هشت در ورودی برخوردار است؛ دو درب بنا به بازار سراجی و درب دیگر آن بهبازار قلعهباز می‌شود. کاروانسرای گنجعلی خان دو طبقه دارد و به‌صورت پلان چهار ایوانی ساخته‌شده استبنای کاروانسرای گنجعلی خان از آجر ساخته‌شده و در تزیینات آن نیز کاشی‌کاری و مقرنس‌کاری به کار رفته است. کتیبه‌ای که بر بالای سردر کاروانسرای گنجعلی خان قرار دارد و تاریخ ساخت بنا و نام معمار را در دل خود جای داده به خط رضا عباسی، خطاط مشهور عصر صفویه، نوشته است. منبع عکس: toptouristسردر کاروانسرای گنجعلی خان، مقرنس‌کاری‌هایی نفیس داشت که امروز بخش کمی از آن به‌جای مانده است. حجره‌های بنا در دو طبقه ساخته شده‌اند و معماری آن‌ها به‌صورت طاق‌دار و با سبک معماری دوره صفویه بنا شده است. کاشی‌کاری‌های نمای داخلی بنا که کاشی‌های معقل و معرق را شامل می‌شوند؛ نمونه‌هایی زیبا و چشم‌نواز از کاشی‌کاری‌های عصر صفویه محسوب می‌شوند. کادربندی‌های زیبای بنا، مقرض‌بندی‌های منقش، نقاشی‌ها و گچ‌بری‌های جذاب و منحصربهفرد نیز از دیگر تزیینات کاروانسرای گنجعلی خان به شمار می‌روند. حجره‌های کاروان‌سرا به سبک مدارس مذهبی ساخته‌شده و کاشی‌کاری‌های آن نشان می‌دهد که بنا ابتدا مدرسه بوده است. حجره‌های کاروانسرای گنجعلی خان به سبک مدارس مذهبی ساخته شده‌اند. کتیبه‌های سنگی وقف‌نامه، قاب کاشی‌کاری ضلع شرقی مدرسه که روی آن عبارت «انا مدینه‌العلم و علی بابها» نوشته‌شده و اسما متبرکه و آیات قرآنی روی بنا نیز به وضوح نشان می‌دهد که بنا در عصر صفویه کاربری مدرسه را داشته است. گنجعلی خان کیست؟ منبع عکس: pintertestگنجعلی خان که از طایفه «زیک» بود، در دوره شاه‌عباس صفوی، فرمانروایی کرمان را بر عهده داشت. او در دوره حاکمیت خود بر کرمان که از سال ۱۰۰۵ تا ۱۰۳۴ هجری قمری به طول انجامید، بناهای زیادی ساخت. گنجعلی خان زمان ولیعهدی عباس‌میرزا، از خدمه‌های نزدیک و معتبر درگاه ولیعهد بود و به کاردانی و کیاست شهرت داشت. هر کاری که شاهزاده عباس‌میرزا به گنجعلی خان می‌سپرد، آن را با نهایت دقت انجام می‌داد و در مدت زمانی کوتاه به یکی از معتمدان عباس‌میرزای ولیعهد تبدیل شد. زمان مرگ محمد شاه، علاوه بر مرشدقلی خان و علیقلی خان شاملو، گنجعلی خان نیز به یاری عباس میرزا برخاست و با حفاظت از شاه او را به پایتخت بردند و گنجعلی به‌عنوان «گنجعلی بیگ» ارتقا مقام یافت. گنجعلی خان از جانب شاه‌عباس حاکم کرمان بود و مجموعه تاریخی گنجعلی خان در دوره او ساخته شدشاه عباس احترام و جایگاه ویژه‌ای برای گنجعلی خان قائل بود و او را «بابا» خطاب می‌کرد. گنجعلی خان مدت ۳۰ سال حاکمیت کرمان را از طرف شاه به عهده داشت و بعد از او نیز فرزندش به این منصب دست یافت. او می‌دانی بزرگ در کرمان بنا کرد که طول آن بیشتر از ۱۰۰ متر و عرض آن حدود ۵۰ متر بود. اطراف این میدان بناهایی خاص ساخت و میدان را با بناها محصور کرد. این مجموعه بناها که کاروانسرای گنجعلی خان نیز یکی از آن‌ها است، با عنوان مجموعه گنجعلی خان نام گرفت و تا به امروز به همین نام باقی ماند. منبع عکس: irnaقلمرو حاکمیت گنجعلی خان از مرزهای استان فارس تا اطراف قندهار بود. این قلمرو علاوه بر تمامی استان کرمان، شامل سیستان و بلوچستان و قائنات نیز می‌شد. فرمانروایی گنجعلی خان بر جنوب، سبب شد که در دوره او امنیت بر راه‌های جنوبی حاکم شود و تجارت رونق بسیار خوبی بگیرد. گنجعلی خان سپاه خود را همواره آماده نگه داشت تا در صورت نیاز پایتخت، برای یاری شاه‌عباس در نبردهای مختلف او را یاری کند. او در لشکرکشی‌های زیادی شاه را همراهی کرد. گنجعلی خان در سال ۱۰۰۶ هجری قمری از راه طبس به جنگ ازبکان رفت و در سال ۱۰۱۱ هجری قمری عبدالباقی خان ازبک را شکست داد. او در جنگ شاه‌عباس با عثمانی نیز به‌همراه سپاهیان خود در کنار شاه حضور داشت. برخی کلاس‌های دانشکده هنر کرمان در کاروانسرای گنجعلی خان برگزار می‌شوندگنج‌علی خان در سال ۱۰۳۳ هجری قمری در حالت خواب از ایوان سقوط کرد و درگذشت و پسرش جانشین او شد. جسد او را از قندهار به مشهد بردند و در کنار بارگاه امام هشتم شیعیان به خاک سپردند. اگر شما هم تجربه بازدید از کاروانسرای کرمان را دارید آن را با کاربرانکجاروبه اشتراک بگذارید. پرسش‌های متداولکاروانسرای گنجعلی خان کجاست؟ کاروانسرای گنجعلی خان در دل مجموعه گنجعلی خان کرمان قرار دارد. بهترین زمان بازدید از کاروانسرای گنجعلی خان کدام فصل است؟ بهارمعمار بنای کاروانسرای گنجعلی خان چگونه است و معمار بنا کیست؟ معماری بنا مدور است و معمار کاروان‌سرا محمد سلطانی یزدی است. قیمت بلیط بازدید از کاروانسرای گنجعلی خان چقدر است؟ بازدید رایگان است. نویسنده: زهرا آذرنیوشعکس‌های گالری از گوگل‌مپ (عکاسان: مهران شش برادران، هومن رضوان نژاد، سروش) |
Subsets and Splits
No saved queries yet
Save your SQL queries to embed, download, and access them later. Queries will appear here once saved.