id
stringlengths 1
6
| url
stringlengths 32
143
| title
stringlengths 1
79
| text
stringlengths 7
183k
|
---|---|---|---|
10698 | https://nds.wikipedia.org/wiki/Gemeen%20Burweg | Gemeen Burweg | Burweg is en Gemeen in’e Samtgemeen Olendörp-Himmelpoorten in’n Landkreis Stood (Neddersassen). Se hett .
To de Gemeen höört de Dörper Burweg, Blomendol un Bossel un de lüttjere Oort Host mit de Kark.
Geografie
De Gemeen liggt in de Masch vun de Oost an’n Rand na’e Geest.
De Navergemenen sünd Heckthusen in’n Noorden, Himmelpoorten in’n Oosten, Olendörp in’n Süden un Kronenborg in’n Westen.
Historie
Blomendol un Bossel weren bet to’n 1. Juli 1972 egenstännige Gemenen un sünd denn dör de Gemeenreform in Neddersassen to Burweg kamen. Dorbi is denn ok de Samtgemeen Olendörp grünnt worrn, to de Burweg tohöört hett. Disse Samtgemeen harr Bestand bet to’n 1. Januar 2014, as de Samtgemeen Olendörp mit de Samtgemeen Himmelpoorten to de Samtgemeen Olendörp-Himmelpoorten tohoopgahn is.
Inwahnertall
Politik
Gemeenraad
Liddmaten:
2016:
ULB: Olaf Borchers, Jannik Burfeind, Wolfgang Dipper, Thorben Hildebrandt, Ulrike Horeis-Mahler, Manfred Hölting, Marco Mahler, Ingo Pakheiser, Matthias Wolff
Börgermeester
vör 2011: Henry Schreiber
na 2011: Matthias Wolff (CDU)
Wapen
De Gemeenraat hett an’n 23. Februar 1983 en nee Wapen för de Gemeen Burweg beslaten. Den 22. März 1983 hett ok de Landkreis dat Wapen genehmigt. Dat Wapen wiest in Gröön ünner en gullen Slötel en sülvern Mueranker.
Dat Gröön steiht för de Laag vun de Gemeen in de Masch von de Oost. De Slötel steiht för de Kark in Host. De Mueranker erinnert an de Resten vun en Huus ut dat fröhe Middelöller dat se 1934 in Bossel funnen hebbt.
Literatur
Friedrich Holst: Drei Dörfer und ihre Geschichte. Geschichte der Gemeinde Burweg. 1985, ISBN 3925076085
Footnoten
Weblenken
Websteed von de Gemeen (hoochdüütsch)
Oort
Landkreis Stood |
10701 | https://nds.wikipedia.org/wiki/Hideki%20Shirakawa | Hideki Shirakawa | Hideki Shirakawa (japaansch 白川英樹 Shirakawa Hideki; * 20. August 1936) is een japaansch Chemiker. Tosomen mit Alan Jay Heeger un Alan Graham MacDiarmid hett he in dat Johr 2000 den Chemie-Nobelpries för dat Opdecken un Entwickeln van de elektroonsch Leitfähigkeit van Polymere kregen.
Sien Opdecken hett he angeblich dör Tofall maakt.
Weblenken
Autobiografie up de Sieden van dat Nobelpries-Kommitee (engelsch)
Mann
Börger von Japan
Chemiker
Nobelpriesdräger (Chemie)
Boren 1936 |
10702 | https://nds.wikipedia.org/wiki/Franklin%20County%20%28Alabama%29 | Franklin County (Alabama) | Franklin County is en Kreis (County) in’n US-Bundsstaat Alabama. He hett 31.704 Inwahners (Stand Zensus 2010) op en Rebeet vun 1.647 km². De Sitt vun de Verwalten is in Russellville.
Historie
De Kreis is an’n 6. Februar 1818 grünnt worrn.
Demografie
Vun de 31.223 Inwahners bi’n Zensus vun 2000 harrn 13.862 Minschen Arbeit. Dat Inkamen je Kopp vun de hele Inwahnertall weer 14.814 US-Dollar. 12.956 Minschen hebbt op de Highschool ’n Afsluss maakt, ’n Afsluss an’e Universität, de ’n Bachelor-Afsluss oder noch höger weer, hebbt 2.021 Minschen maakt. 18,62 % vun de Inwahners leven 2000 ünner de Inkamensgrenz to de Armoot.
7,68 % hebbt 2000 tohuus ’n annere Spraak as Engelsch snackt un 5,55 % vun de Inwahners sünd buten de USA boren worrn.
Vun de Vöröllern her sünd 89,68 % vun de Minschen Witte, 4,21 % Swarte, 0,11 % stammt ut Asien un 0,10 % vun de Eilannen in’n Pazifik. 0,33 % sünd Nakamen vun Indianers. 4,62 % hebbt sik sülven to noch annere Gruppen torekent. 0,96 % hebbt angeven, dat se Vörfohren vun ünnerscheedliche Afstammung hebbt. As Nakamen vun Lüüd ut Latienamerika hebbt sik 7,42 % vun de Lüüd ansehn.
Inwahnertall
Weblenken
Websteed vun’n Kreis (engelsch)
U.S. Census Bureau (engelsch) |
10703 | https://nds.wikipedia.org/wiki/Alan%20Graham%20MacDiarmid | Alan Graham MacDiarmid | Alan Graham MacDiarmid (* 14. April 1927 in Masterton, Niegseeland; † 7. Februar 2007 in Philadelphia, USA) weer een Chemiker ut Niegseeland. Tosommen mit Alan Jay Heeger un Hideki Shirakawa hett he in dat Johr 2000 de Chemie-Nobelpries för dat Opdecken un Entwickeln van de elektroonsch Leitfähigkeit van Polymere kregen.
Leben
Sien Familie weer eher arm, un de Weltwertschopskries mak dat Leben stur. Mit ruch weg 10 Johr, fung he an, sük för Chemie to interesseeren, as he een old Lehrbook van sien Vader funnen harr. Mit disse Book und Bööker ut de Böökeree hett he sük sien Grundweeten holt. Laterhenn hett he as Assistent an de Chemieabteilung van de Victoria-Universität Wellington arbeit und dornah dor ok studeert. He hett 1951 mit Utteknung gradueert un een Fulbright-Stipendium an de Universität van Wisconsin för de Dokterarbeit kregen. Dornah hett he een lütt Sett an de Universität St. Andrews in Schottland arbeit, weer aber över 50 Johr lang Professor an de University of Pennsylvania.
Dat MacDiarmid Institute for Advanced Materials and Nanotechnology an de Victoria-Universität Wellington is nah hüm nöömt.
Weblenken
Indrag up nobelprize.org (engelsch)
Mann
Chemiker
Nobelpriesdräger (Chemie)
Boren 1927
Storven 2007
Börger von Neeseeland |
10704 | https://nds.wikipedia.org/wiki/Geneva%20County | Geneva County | Geneva County is en Kreis (County) in’n US-Bundsstaat Alabama. He hett 26.790 Inwahners (Stand Zensus 2010) op en Rebeet vun 1.492 km². De Sitt vun de Verwalten is in Geneva.
Historie
De Kreis is 1868 grünnt worrn.
Demografie
Vun de 25.764 Inwahners bi’n Zensus vun 2000 harrn 11.799 Minschen Arbeit. Dat Inkamen je Kopp vun de hele Inwahnertall weer 14.620 US-Dollar. 11.542 Minschen hebbt op de Highschool ’n Afsluss maakt, ’n Afsluss an’e Universität, de ’n Bachelor-Afsluss oder noch höger weer, hebbt 1.526 Minschen maakt. 19,45 % vun de Inwahners leven 2000 ünner de Inkamensgrenz to de Armoot.
2,07 % hebbt 2000 tohuus ’n annere Spraak as Engelsch snackt un 0,76 % vun de Inwahners sünd buten de USA boren worrn.
Vun de Vöröllern her sünd 87,11 % vun de Minschen Witte, 10,65 % Swarte, 0,12 % stammt ut Asien un 0,02 % vun de Eilannen in’n Pazifik. 0,76 % sünd Nakamen vun Indianers. 0,62 % hebbt sik sülven to noch annere Gruppen torekent. 0,72 % hebbt angeven, dat se Vörfohren vun ünnerscheedliche Afstammung hebbt. As Nakamen vun Lüüd ut Latienamerika hebbt sik 1,76 % vun de Lüüd ansehn.
Inwahnertall
Weblenken
Websteed vun’n Kreis (engelsch)
U.S. Census Bureau (engelsch) |
10705 | https://nds.wikipedia.org/wiki/Alan%20Jay%20Heeger | Alan Jay Heeger | Alan Jay Heeger (* 22. Januar 1936 in Sioux City, Iowa) is een US-amerikaansch Chemiker un Physiker. Tosommen mit Alan Graham MacDiarmid un Hideki Shirakawa hett he in dat Johr 2000 den Chemie-Nobelpries för dat Opdecken un Entwickeln van de elektroonsch Leitfähigkeit van Polymere kregen.
He lehrt an de University of California, Santa Barbara.
Mann
Iowa
Chemiker
Physiker
Nobelpriesdräger (Chemie)
Boren 1936
Börger von de USA |
10706 | https://nds.wikipedia.org/wiki/Greene%20County%20%28Alabama%29 | Greene County (Alabama) | Greene County is en Kreis (County) in’n US-Bundsstaat Alabama. He hett 9.045 Inwahners (Stand Zensus 2010) op en Rebeet vun 1.673 km². De Sitt vun de Verwalten is in Eutaw.
Historie
De Kreis is 1819 grünnt worrn.
Demografie
Vun de 9.974 Inwahners bi’n Zensus vun 2000 harrn 3.578 Minschen Arbeit. Dat Inkamen je Kopp vun de hele Inwahnertall weer 13.686 US-Dollar. 4.022 Minschen hebbt op de Highschool ’n Afsluss maakt, ’n Afsluss an’e Universität, de ’n Bachelor-Afsluss oder noch höger weer, hebbt 652 Minschen maakt. 3400 % vun de Inwahners leven 2000 ünner de Inkamensgrenz to de Armoot.
1,84 % hebbt 2000 tohuus ’n annere Spraak as Engelsch snackt un 0,67 % vun de Inwahners sünd buten de USA boren worrn. Op 100 Mannslüüd kaamt na de Statistik 113,1 Froonslüüd.
Vun de Vöröllern her sünd 19,09 % vun de Minschen Witte, 80,34 % Swarte, 0,08 % stammt ut Asien un 0,12 % sünd Nakamen vun Indianers. 0,10 % hebbt sik sülven to noch annere Gruppen torekent. 0,27 % hebbt angeven, dat se Vörfohren vun ünnerscheedliche Afstammung hebbt. As Nakamen vun Lüüd ut Latienamerika hebbt sik 0,58 % vun de Lüüd ansehn.
Inwahnertall
Weblenken
U.S. Census Bureau (engelsch) |
10708 | https://nds.wikipedia.org/wiki/Hale%20County%20%28Alabama%29 | Hale County (Alabama) | Hale County is en Kreis (County) in’n US-Bundsstaat Alabama. He hett 15.760 Inwahners (Stand Zensus 2010) op en Rebeet vun 1.668 km². De Sitt vun de Verwalten is in Greensboro.
Historie
De Kreis is 1867 grünnt worrn.
Demografie
Vun de 17.185 Inwahners bi’n Zensus vun 2000 harrn 6.349 Minschen Arbeit. Dat Inkamen je Kopp vun de hele Inwahnertall weer 12.661 US-Dollar. 6.908 Minschen hebbt op de Highschool ’n Afsluss maakt, ’n Afsluss an’e Universität, de ’n Bachelor-Afsluss oder noch höger weer, hebbt 858 Minschen maakt. 26,37 % vun de Inwahners leven 2000 ünner de Inkamensgrenz to de Armoot.
2,03 % hebbt 2000 tohuus ’n annere Spraak as Engelsch snackt un 0,31 % vun de Inwahners sünd buten de USA boren worrn.
Vun de Vöröllern her sünd 39,83 % vun de Minschen Witte, 58,95 % Swarte, 0,16 % stammt ut Asien un 0,02 % vun de Eilannen in’n Pazifik. 0,17 % sünd Nakamen vun Indianers. 0,29 % hebbt sik sülven to noch annere Gruppen torekent. 0,58 % hebbt angeven, dat se Vörfohren vun ünnerscheedliche Afstammung hebbt. As Nakamen vun Lüüd ut Latienamerika hebbt sik 0,91 % vun de Lüüd ansehn.
Inwahnertall
Weblenken
U.S. Census Bureau (engelsch) |
10709 | https://nds.wikipedia.org/wiki/Henry%20County%20%28Alabama%29 | Henry County (Alabama) | Henry County is en Kreis (County) in’n US-Bundsstaat Alabama. He hett 17.302 Inwahners (Stand Zensus 2010) op en Rebeet vun 1.456 km². De Sitt vun de Verwalten is in Abbeville.
Historie
De Kreis is 1819 grünnt worrn.
Demografie
Vun de 16.310 Inwahners bi’n Zensus vun 2000 harrn 7.237 Minschen Arbeit. Dat Inkamen je Kopp vun de hele Inwahnertall weer 15.681 US-Dollar. 7.313 Minschen hebbt op de Highschool ’n Afsluss maakt, ’n Afsluss an’e Universität, de ’n Bachelor-Afsluss oder noch höger weer, hebbt 1.545 Minschen maakt. 18,82 % vun de Inwahners leven 2000 ünner de Inkamensgrenz to de Armoot.
2,84 % hebbt 2000 tohuus ’n annere Spraak as Engelsch snackt un 1,13 % vun de Inwahners sünd buten de USA boren worrn.
Vun de Vöröllern her sünd 65,67 % vun de Minschen Witte, 32,30 % Swarte, 0,06 % stammt ut Asien un 0,02 % vun de Eilannen in’n Pazifik. 0,21 % sünd Nakamen vun Indianers. 1,00 % hebbt sik sülven to noch annere Gruppen torekent. 0,74 % hebbt angeven, dat se Vörfohren vun ünnerscheedliche Afstammung hebbt. As Nakamen vun Lüüd ut Latienamerika hebbt sik 1,53 % vun de Lüüd ansehn.
Inwahnertall
Weblenken
U.S. Census Bureau (engelsch) |
10710 | https://nds.wikipedia.org/wiki/Houston%20County%20%28Alabama%29 | Houston County (Alabama) | Houston County is en Kreis (County) in’n US-Bundsstaat Alabama. He hett 101.547 Inwahners (Stand Zensus 2010) op en Rebeet vun 1.502 km². De Sitt vun de Verwalten is in Dothan.
Historie
De Kreis is 1903 grünnt worrn.
Demografie
Vun de 88.787 Inwahners bi’n Zensus vun 2000 harrn 42.720 Minschen Arbeit. Dat Inkamen je Kopp vun de hele Inwahnertall weer 18.759 US-Dollar. 44.900 Minschen hebbt op de Highschool ’n Afsluss maakt, ’n Afsluss an’e Universität, de ’n Bachelor-Afsluss oder noch höger weer, hebbt 10.817 Minschen maakt. 14,81 % vun de Inwahners leven 2000 ünner de Inkamensgrenz to de Armoot.
2,96 % hebbt 2000 tohuus ’n annere Spraak as Engelsch snackt un 1,60 % vun de Inwahners sünd buten de USA boren worrn.
Vun de Vöröllern her sünd 73,08 % vun de Minschen Witte, 24,60 % Swarte, 0,62 % stammt ut Asien un 0,02 % vun de Eilannen in’n Pazifik. 0,37 % sünd Nakamen vun Indianers. 0,39 % hebbt sik sülven to noch annere Gruppen torekent. 0,92 % hebbt angeven, dat se Vörfohren vun ünnerscheedliche Afstammung hebbt. As Nakamen vun Lüüd ut Latienamerika hebbt sik 1,26 % vun de Lüüd ansehn.
Inwahnertall
Weblenken
Websteed vun’n Kreis (engelsch)
U.S. Census Bureau (engelsch) |
10712 | https://nds.wikipedia.org/wiki/Jackson%20County%20%28Alabama%29 | Jackson County (Alabama) | Jackson County is en Kreis (County) in’n US-Bundsstaat Alabama. He hett 53.227 Inwahners (Stand Zensus 2010) op en Rebeet vun 2.795 km². De Sitt vun de Verwalten is in Scottsboro.
Historie
De Kreis is 1819 grünnt worrn.
Demografie
Vun de 53.926 Inwahners bi’n Zensus vun 2000 harrn 26.344 Minschen Arbeit. Dat Inkamen je Kopp vun de hele Inwahnertall weer 16.000 US-Dollar. 24.429 Minschen hebbt op de Highschool ’n Afsluss maakt, ’n Afsluss an’e Universität, de ’n Bachelor-Afsluss oder noch höger weer, hebbt 3.798 Minschen maakt. 13,52 % vun de Inwahners leven 2000 ünner de Inkamensgrenz to de Armoot.
2,10 % hebbt 2000 tohuus ’n annere Spraak as Engelsch snackt un 0,73 % vun de Inwahners sünd buten de USA boren worrn.
Vun de Vöröllern her sünd 91,89 % vun de Minschen Witte, 3,74 % Swarte, 0,23 % stammt ut Asien un 0,02 % vun de Eilannen in’n Pazifik. 1,75 % sünd Nakamen vun Indianers. 0,36 % hebbt sik sülven to noch annere Gruppen torekent. 2,00 % hebbt angeven, dat se Vörfohren vun ünnerscheedliche Afstammung hebbt. As Nakamen vun Lüüd ut Latienamerika hebbt sik 1,13 % vun de Lüüd ansehn.
Inwahnertall
Weblenken
Websteed vun’n Kreis (engelsch)
U.S. Census Bureau (engelsch) |
10713 | https://nds.wikipedia.org/wiki/Jefferson%20County%20%28Alabama%29 | Jefferson County (Alabama) | Jefferson County is en Kreis (County) in’n US-Bundsstaat Alabama. He hett 658.466 Inwahners (Stand Zensus 2010) op en Rebeet vun 2.883 km². De Sitt vun de Verwalten is in Birmingham.
Historie
De Kreis is 1819 grünnt worrn.
Demografie
Vun de 662.047 Inwahners bi’n Zensus vun 2000 harrn 317.658 Minschen Arbeit. Dat Inkamen je Kopp vun de hele Inwahnertall weer 20.892 US-Dollar. 351.208 Minschen hebbt op de Highschool ’n Afsluss maakt, ’n Afsluss an’e Universität, de ’n Bachelor-Afsluss oder noch höger weer, hebbt 106.833 Minschen maakt. 14,45 % vun de Inwahners leven 2000 ünner de Inkamensgrenz to de Armoot.
4,64 % hebbt 2000 tohuus ’n annere Spraak as Engelsch snackt un 2,34 % vun de Inwahners sünd buten de USA boren worrn.
Vun de Vöröllern her sünd 58,10 % vun de Minschen Witte, 39,36 % Swarte, 0,90 % stammt ut Asien un 0,03 % vun de Eilannen in’n Pazifik. 0,21 % sünd Nakamen vun Indianers. 0,59 % hebbt sik sülven to noch annere Gruppen torekent. 0,80 % hebbt angeven, dat se Vörfohren vun ünnerscheedliche Afstammung hebbt. As Nakamen vun Lüüd ut Latienamerika hebbt sik 1,55 % vun de Lüüd ansehn.
Inwahnertall
Weblenken
Websteed vun’n Kreis (engelsch)
U.S. Census Bureau (engelsch) |
10714 | https://nds.wikipedia.org/wiki/Lamar%20County%20%28Alabama%29 | Lamar County (Alabama) | Lamar County is en Kreis (County) in’n US-Bundsstaat Alabama. He hett 14.564 Inwahners (Stand Zensus 2010) op en Rebeet vun 1.567 km². De Sitt vun de Verwalten is in Vernon.
Historie
De Kreis is 1867 grünnt worrn.
Demografie
Vun de 15.904 Inwahners bi’n Zensus vun 2000 harrn 7.056 Minschen Arbeit. Dat Inkamen je Kopp vun de hele Inwahnertall weer 14.435 US-Dollar. 6.999 Minschen hebbt op de Highschool ’n Afsluss maakt, ’n Afsluss an’e Universität, de ’n Bachelor-Afsluss oder noch höger weer, hebbt 838 Minschen maakt. 15,85 % vun de Inwahners leven 2000 ünner de Inkamensgrenz to de Armoot.
1,90 % hebbt 2000 tohuus ’n annere Spraak as Engelsch snackt un 0,80 % vun de Inwahners sünd buten de USA boren worrn.
Vun de Vöröllern her sünd 86,87 % vun de Minschen Witte, 11,98 % Swarte, 0,06 % stammt ut Asien un 0,11 % sünd Nakamen vun Indianers. 0,46 % hebbt sik sülven to noch annere Gruppen torekent. 0,51 % hebbt angeven, dat se Vörfohren vun ünnerscheedliche Afstammung hebbt. As Nakamen vun Lüüd ut Latienamerika hebbt sik 1,30 % vun de Lüüd ansehn.
Inwahnertall
Weblenken
U.S. Census Bureau (engelsch) |
10715 | https://nds.wikipedia.org/wiki/Lawrence%20County%20%28Alabama%29 | Lawrence County (Alabama) | Lawrence County is en Kreis (County) in’n US-Bundsstaat Alabama. He hett 34.339 Inwahners (Stand Zensus 2010) op en Rebeet vun 1.795 km². De Sitt vun de Verwalten is in Moulton.
Historie
De Kreis is 1818 grünnt worrn.
Demografie
Vun de 34.803 Inwahners bi’n Zensus vun 2000 harrn 15.774 Minschen Arbeit. Dat Inkamen je Kopp vun de hele Inwahnertall weer 16.515 US-Dollar. 15.022 Minschen hebbt op de Highschool ’n Afsluss maakt, ’n Afsluss an’e Universität, de ’n Bachelor-Afsluss oder noch höger weer, hebbt 1.723 Minschen maakt. 15,15 % vun de Inwahners leven 2000 ünner de Inkamensgrenz to de Armoot.
2,48 % hebbt 2000 tohuus ’n annere Spraak as Engelsch snackt un 0,51 % vun de Inwahners sünd buten de USA boren worrn.
Vun de Vöröllern her sünd 77,77 % vun de Minschen Witte, 13,36 % Swarte, 0,10 % stammt ut Asien un 0,01 % vun de Eilannen in’n Pazifik. 5,36 % sünd Nakamen vun Indianers. 0,33 % hebbt sik sülven to noch annere Gruppen torekent. 3,08 % hebbt angeven, dat se Vörfohren vun ünnerscheedliche Afstammung hebbt. As Nakamen vun Lüüd ut Latienamerika hebbt sik 1,05 % vun de Lüüd ansehn.
Inwahnertall
Weblenken
U.S. Census Bureau (engelsch) |
10719 | https://nds.wikipedia.org/wiki/Bor%20%28Element%29 | Bor (Element) | Bor is dat cheemsch Element mit de Atomtall 5 un dat Atomteken B in dat Periodensystem. Bor tellt to de Halfmetallen un is teemlich roor, kummt aver anriekert in eenige Lagersteeden vör, wo sik de Afbo lohnt.
Vun’t Bor gifft dat mehrere Modifikatschoonen. Amorph is Bor en bruun Pulver, kristallin gifft dat en ganze Reeg vun ünnerscheedlich Modifikatschoonen. De stabilste dorvun is de β-rhomboedrisch Modifiktaschoon, de en bannig komplizeerte Struktur opwiest mit 105 Boratomen op en Elementarzell. De eenfachste Struktur hett de α-rhomboedrische Form, de blots 12 Boratomen op een Elementarzell hett.
De eerste kristalline Form, de vun Bor maakt weer, weer dat α-tetragonales Bor. Wie dat aver nipp un nau utsütt, hangt vun de Ümstännen af, bi de dat herstellt worrn is, un warrt ünnerscheed in B50C2 oder als B50N2. En Struktur de in veele Modifikatschoonen vun’t Bor opdukt is de B12-Ikosaeder. Dat metallsche Bor is swatt, bannig hart un leidt bi Ruumtemperatur blots ganz slecht elektrischen Stroom. In de Natur kummt dat so nich vör.
Historie
Verbinnen mit’n Borandeel (vun persisch burah över arabsch Buraq und lat. borax „borsuer Natron“, „Borax“) sünd al siet eenige Johrdusend begäng. T. B. weer in’t ole Ägypten för’t Mumifizeeren dat Mineral Natron bruukt, wo ünner annern ok Boraten binnen sünd. Siet dat 4. Johrhunnert weer in Kaiserriek China Boraxglas verwennt. Ok in’t antike Rom weern Borverbinnen to’n Herstellen vun Glas bruukt.
Eerst in’t Johr 1808 hebbt unafhangig vunenanner Bor mit 50% Reinheit Sir Humphry Davy, Joseph Louis Gay-Lussac un Louis Jacques Thenard dör Elektrolyys vun Borsüür herstellt. Jöns Jacob Berzelius weer 1824 künnig, dat Bor en cheemsch Element is. De Herstellen vun rein’ kritalliseerten Bor hett 1909 de US-amerikaansche Chemiker W. Weintraub togang kregen.
De Ümsetten vun B2H6 mit Suerstoff to B2O3 is en vun de dullsten exothermen – d. h. Hitt afgevend – cheemschen Reaktschoonen, de bekannt sünd. Dat weer vör allen ok för dat Militär interessant, de dat as Raketendrievstoff nütten wulln un op dat Rebeet dorüm veel Grundlagenforschen maakt hebbt. Na 15 Johren is de militärsch Forschen aver instellt worrn. De bedeeligten Stoffen herrn en düchtigen Röök un weern to instabil, giftig un vör allen ok to backig, wat jüm för’n Bruuk in Drievwarken utsluten de.
Vörkamen
Natürlich kummt Bor blots in Verbinnen mit Suerstoff vör. Grote Lagersteeden gifft dat in de Törkie, in de Mojave-Wööst in de USA un in Argentinien. Lütte Mengden Borazit kommt in de Kalisolten ut Staßfurt vör.
De gröttsten Vörkamen sünd in de Törkie, wo sik ca. 72% vun all Borat op de Welt lagert, un in de Nöög vun Boron in Kalifornien un Kirka. Afboot warrt de Mineralen Borax, Kernit un Colemanit.
Herstellen
Dat amorph Bor warrt dör Redukschoon vun Bortrioxid (B2O3) mit Magnesiumpulver herstellt.
Dat kristalline Bor kann wunnen warrn dör:
Hittmaken vun amorph’ Bor op över 1400 °C
Redukschoon vun Bortrichlorid dör Waterstoff an’n hitten Wolframdraht
thermsch Verfall vun dat Hydrid Diboran
Smöltfletenelektrolyys vun Borsüür
Egenschoppen
Vun wegen de hoge Ionisatschoonsenergie sünd vun Bor keen B3+ bekannt. De komplizeerten Strukturen vun veele Borverbinnen un jümmer Egenschopppen wiest op, dat de Beschrieven vun de Binnen as metallsch, kovalent oder ionisch to eenfach faat sünd un dör en Ansetten as Molekülorbital uttuscht warrn schüll.
De Elektronenkonfiguratschoon (kiek in’n Kasten baven rechts) wiest, dat blots de dree Elektronen ut de tweeten Schaal för dat Utbillen vun de kovalenten Binnen mit s-, px-, py- un pz-Orbital in Fraag kommt. De Elektronenmangel warrt dör dat Utbillen vun Mehrzentrenbinnen un Elektronenakzepterverhoolen (Lewis-Acidität) utgleken.
Bor is bi Ruumtemperatur en slechten elektrischen Leider, bi högere Temperaturen warrt de elektrisch Leddanlaag aver jümmers grötter. Bor lett Infrarootlicht dör.
Vun all bekannte Elementen hett Bor de gröttste Fastigkeit gegen Tog un de tweethööchste Hart (Kuubsch Bornitrid, dat blots vun den Demant noch överdropen warrt). Bormodifikatschoonen sünd cheemsch un physikalsch liek as Hartkeramiken as Siliziumkarbid oder Wolframkarbid.
Liekers Graphit hett ok Bornitrid gode Smeeregenschoppen. De Anlaag, över kovalente Binnen stabile rüümliche Nettwarken uttobillen is ok en Henwies op dat cheemsch lieke Verhoolen vun Bor mit sien Navers in’t Periodensystem Kohlenstoff un Silizium.
Bor reageert bit ungefäähr 400 °C nich sünnerlich good, bi högeren Temperaturen warrt dorut aver en good Redukschoonsmiddel. Bi Temperaturen över 700 °C verbrennt Bor in de Luft to Bortrioxid.
Bor warrt vun kakend Solt- un Fluorwaterstoffsüür nich angrepen. Ok oxideerend hitte konzentreerte Swevelsüür kummt Bor eerst bi Temperaturen över 200 °C bi, konzentreerte Phosphorsüür eerst bi över 660 °C.
Warrt Bortrioxid in Water lööst, entsteiht dorbi bannig swake Borsüür. De flüchtigen Ester dorvun (anVn düdlichsten bi dat Trimethylborat) farvt Flammen dull gröön.
Dat Ünnersöken vun Verbinnen vun Bor mit Waterstoff (Boranen) is vundaag en vun de wichtigsten Rebeten in de anorgaanschen Chemie, as ok de Verbinnen mit Waterstoff un Stickstoff, de unvermodens lieks sünd to de Kohlenwaterstoffen, t. B. Borazol (B3N3H6). Aver ok en ganze Reeg von orgaansch Verbinnen mit Bor sünd al bekannt as t. B. Borolsüür.
Verwennen
Vör de Weertschap is de wichtigste Borverbinnen dat Natriumtetraborat (Borax, Na2B4O7), dat för’t Herstellen vun Isoleerstoffen un Bleekmiddel (Perboraten) – in Waschmiddel t. B. – bruukt warrt.
Bor kann aver ok noch för veele annere Sinnen nütt warrn. Dat elementare Bor warrt ünner annern to Raketendirevstoffen tosett aver ok to Legeeren vun Stahloorden to’n Lagern vun Karnbrennstoffen oder Nickelbasislegeeren. As Bor-Nitrat-Mischen deent dat ok as Tünner in Airbags. Wegen sien gröne Klöör warrt Bor in Füerwark un Lüchtmunitschoon tosett un wegen sien Fastigkeit warrt Bor bruukt för Bodeele as t. B. Rotorblööd för Heevschruvers oder Golfslägers un bi de Herstellen vun Hartmaterialen as t. B. Borkarbid oder Bornitrid. Un wiel Bor Radarbülgen slecht reflekteert, nütt man dat ok bi’n Bo vun Tarnkappenbombers.
Bannig veele Anwennen gifft dat ok för Borverbinnen, so as för thermisch Isoleeren (Steenwull), in Lichtbülgenleiders, Glasuren vun Keramikdeelen, Düngermiddel, Holt- un Plantenschuulmiddel oder bi’t Herstellen vun Afpanzern un kugelseker Westen, Brems- un Kuppelnbelääg oder füerfaste Borsilikat-Glääs (Pyrex, Duran). Annere wichtige Anwennen hett Bor in de Chemie för orgaansch Synthesen, in de Kosmetikindustrie un as Utgangsstoff för Borverbinnen as Borane un Diboran. Borsüür warrt as Nawies för siedere Alkoholoorden bruukt un deent ok as Flaatmiddel bi’t Löden. Un denn gifft dat ok noch Magnesiumdiborid (MgB2), wat en Supraleider is.
Nawies
Bor warrt in de analytischen Chemie mit de Curcumin-Methood in de Form vun den root klöörte Komplex Rosocyanin nawiest. De Proov vun dat Material, woneem dat Bor binnen is, warrt dorto oxidtiv opslaten. Dorbi bildt sik de Borsüür, de denn bestimmt warrn kann.
Biologsch Bedüden
As Element is Bor in lütte Mengden nich giftig. Aver en poor Borverbinnen as de Borane (Borwaterstoffverbinnen) sünd dorgegen düchtig giftig un mööt dorüm mit grote Vörsicht behannelt warrn.
Bor höört to de essentiellen Sporenelementen. As dat utsütt, hett Bor en ganze Reeg vun wichtige Funktschoonen in’n Lief, man so recht begrepen is dat noch nich, woneem dat in enkelten is. De Minsch bruukt an’n Dag ungefäähr 0,2 mg. Bi mehr as 100 mg an’n Dag kann at aver to Vergiften kommen. Planten reageert to’n Deel bannig fienföhlig op Bor. Welke Planten (t. B. Wichel, Aaftbööm, Artischocken) neegt bi Konzentratschoonen vun över 1 mg/L to Borchlorosen, wat dör dat Billen vun brune Plackens kenntekend is, un starvt an’n End af.
Chemisch Element |
10720 | https://nds.wikipedia.org/wiki/Samtgemeen%20Himmelpoorten | Samtgemeen Himmelpoorten | De Samtgemeen Himmelpoorten weer en Rebeetsverband in’n noord-westlichen Deel vun den Landkreis Stood.
Geografie
De Samtgemeen grenz in’n Noorden an Drochters, in’n Oosten an Stood, in’n Süden op en lütt Enn an de Samtgemeen Freenbeek, in’n Süüdwesten an de Samtgemeen Olendörp un in’n Noordwesten an de Samtgemeen Hemmoor.
Historie
De Samtgemeen Himmelpoorten is an’n 1. Juli 1972 ut de Gemenen Düünbeudel, Engelschopp, Grootweurn, Hammoh un Himmelpoorten schopen wurrn.
Nadem de Samtgemeen dat 2012 beslaten hett, is an’n 1. Januar 2014 mit de Samtgemeen Olendörp to de ne’e Samtgemeen Olendörp-Himmelpoorten tohoopgahn.
Inwahners
Politik
Samtgemeenraat
Samtgemeenbörgermeesters
Dat Amt von’n Samtgemeenbörgermeester weer bet to dat Enn von de Tweegleisigkeit 2000 ehrenamtlich. Siet 2000 weer de Börgermeester in’t Hauptamt för de Verwaltung von de Samtgemeen tostännig.
Karl Kaufeld
1986–31. Dezember 1999: Johann Breuer (CDU)
1. Januar 2000–31. Dezember 2013: Holger Falcke
Samtgemeendirekters
Dat Amt von’n Samtgemeendirekter is 2000 mit dat Enn von de Tweegleisigkeit in dat Amt von’n hauptamtlichen Samtgemeenbörgermeester opgahn.
1. Juli 1972–31. Dezember 1999: Karl Ratzke
Wapen
Dat Wapen von Himmelpoorten is baven blau un ünnen gröön, deelt von en sülvern Wellenlien. Baven is en sülvern Poort mit fiev Dören mit Spitzbagens to sehn. An de Ennen un in de Midd sitt dree Krüzen baven op de Poort.
Scholen
De Samtgemeen Himmelpoorten weer Dreger von de Porta-Coeli-School (Hööft- un Realschool) un de Grundscholen Himmelpoorten un Hammah.
Weblenken
Websteed vun de Samtgemeen Himmelpoorten (hoochdüütsch)
Footnoten
Landkreis Stood |
10721 | https://nds.wikipedia.org/wiki/Colleen%20Dewhurst | Colleen Dewhurst | Colleen Dewhurst (* 3. Juni 1924 in Montreal, Québec, Kanada; † 22. August 1991 in Salem, New York, USA) weer en kanaadsche Schauspelersche.
Biografie
Colleen Dewhurst weer dat eenzige Kind van Fred Dewhurst, en Hockeyspeeler van de Ottawa Roughriders. Siet ehr 13. Lebensjohr leev se in de USA, aber dat is nich bekannt, of se de amerikaansch Staatsbörgerschop annommen hett. 1958 hett se ehr Studium an de American Academy of Dramatic Arts in New York afsloten un hett eerstmaalig in de lütte Fernsehreeg Decoy mitspeelt.
Se weer aber mit Liev und Seel Theaterschauspeler, de ok an’ Broadway speelt hett. 1961 und 1974 hett se ok twee Tony Awards kregen un weer noch söss mal nomineert.
As Filmschauspelersche weer se vör allen in Feernsehserien un Feernsehfilmen to seen. Ehr bekannteste Rull weer kört för ehr Doot in de kanaadsch Serie Das Mädchen aus der Stadt speel se de Rull as Marilla Cuthbert van 1990 bis 1992 un wurr dorför mit twee Emmy un en Gemini Award –Nomineeren ehrt. 1986 un 1988 kunn se as de best Nevendorstellerin Gemini Awards för Anne of Green Gables un Anne of Green Gables: The Sequel winnen un 1989 en Genie Award för Hitting Home (Die unbarmherzige Jagd).
Dewhurst weer dreemal verheiraat. De eerste Eh mit den Schauspeler James Vickery düür van 1947 bit 1960, denn sünd se schett wurrn. In dat sülvig Johr (1960) hett se denn de Filmschauspeler George C. Scott heiraat, mit de se twee Söhn harr, Campbell un Alexander Scott. 1965 hebbt se sük scheeden laten, aber an 4. Juli 1967 nochmal heiraat. An’ 2. Februar 1972 sünd se denn noch mal schett wurrn.
Dewhurst is an Kreeft stürben, twee Dag, beför se ehrn veerten Emmy kriegen sullt harr.
1997 is ehr Biografie rutkommen, de Tom Viola nah hör Doot schreben hett. 2001 hebbt se een Theater nah hörn nömmt.
Filmografie (Utwahl)
Weblenken
Schauspeler
Fru
Börger von Kanada
Engelsch
Boren 1924
Storven 1991 |
10723 | https://nds.wikipedia.org/wiki/Nobelpries%20f%C3%B6r%20Chemie | Nobelpries för Chemie | De Nobelpries för Chemie is een vun de Nobelpriesen. He warrt elk Johr vun de Königlich Sweedsche Akademie vun de Wetenschoppen vergeven.
Bit hüüd hebbt eerst veer Fruen de Nobelpries kregen.
Utteknung
Chemie
Nobelpries |
10724 | https://nds.wikipedia.org/wiki/Rolandstatue | Rolandstatue | En Roland is ene Statue vun en Ridder mit Sweert, dat Roland, een vun de Mackers vun Korl den Groten dorstellt. Rolannen staht vör allen in vele Städer in’n Noorden un Oosten vun Düütschland.
List vun de Rolannen
Disse List richt sik na de Forschungen vun de Rechtshistorikerin Dietlinde Munzel-Everling.
Literatur
Dietlinde Munzel-Everling: Rolande der Welt. Interaktive CD-ROM mit wissenschaftlichen Arbeitsmitteln, 2004, ISBN 3-00-013829-3
Rolandsstatue |
10725 | https://nds.wikipedia.org/wiki/Lee%20County%20%28Alabama%29 | Lee County (Alabama) | Lee County is en Kreis (County) in’n US-Bundsstaat Alabama. He hett 140.247 Inwahners (Stand Zensus 2010) op en Rebeet vun 1.577 km². De Sitt vun de Verwalten is in Opelika.
Historie
De Kreis is 1866 grünnt worrn.
Demografie
Vun de 115.092 Inwahners bi’n Zensus vun 2000 harrn 56.547 Minschen Arbeit. Dat Inkamen je Kopp vun de hele Inwahnertall weer 17.158 US-Dollar. 50.613 Minschen hebbt op de Highschool ’n Afsluss maakt, ’n Afsluss an’e Universität, de ’n Bachelor-Afsluss oder noch höger weer, hebbt 17.351 Minschen maakt. 20,96 % vun de Inwahners leven 2000 ünner de Inkamensgrenz to de Armoot.
5,12 % hebbt 2000 tohuus ’n annere Spraak as Engelsch snackt un 2,68 % vun de Inwahners sünd buten de USA boren worrn.
Vun de Vöröllern her sünd 74,07 % vun de Minschen Witte, 22,65 % Swarte, 1,63 % stammt ut Asien un 0,02 % vun de Eilannen in’n Pazifik. 0,24 % sünd Nakamen vun Indianers. 0,46 % hebbt sik sülven to noch annere Gruppen torekent. 0,93 % hebbt angeven, dat se Vörfohren vun ünnerscheedliche Afstammung hebbt. As Nakamen vun Lüüd ut Latienamerika hebbt sik 1,43 % vun de Lüüd ansehn.
Inwahnertall
Weblenken
Websteed vun’n Kreis (engelsch)
U.S. Census Bureau (engelsch) |
10726 | https://nds.wikipedia.org/wiki/Limestone%20County%20%28Alabama%29 | Limestone County (Alabama) | Limestone County is en Kreis (County) in’n US-Bundsstaat Alabama. He hett 82.782 Inwahners (Stand Zensus 2010) op en Rebeet vun 1.471 km². De Sitt vun de Verwalten is in Athens.
Historie
De Kreis is 1818 grünnt worrn.
Demografie
Vun de 65.676 Inwahners bi’n Zensus vun 2000 harrn 31.103 Minschen Arbeit. Dat Inkamen je Kopp vun de hele Inwahnertall weer 17.782 US-Dollar. 32.375 Minschen hebbt op de Highschool ’n Afsluss maakt, ’n Afsluss an’e Universität, de ’n Bachelor-Afsluss oder noch höger weer, hebbt 7.349 Minschen maakt. 11,83 % vun de Inwahners leven 2000 ünner de Inkamensgrenz to de Armoot.
4,03 % hebbt 2000 tohuus ’n annere Spraak as Engelsch snackt un 1,67 % vun de Inwahners sünd buten de USA boren worrn.
Vun de Vöröllern her sünd 83,79 % vun de Minschen Witte, 13,33 % Swarte, 0,35 % stammt ut Asien un 0,02 % vun de Eilannen in’n Pazifik. 0,46 % sünd Nakamen vun Indianers. 1,14 % hebbt sik sülven to noch annere Gruppen torekent. 0,91 % hebbt angeven, dat se Vörfohren vun ünnerscheedliche Afstammung hebbt. As Nakamen vun Lüüd ut Latienamerika hebbt sik 2,65 % vun de Lüüd ansehn.
Inwahnertall
Weblenken
Websteed vun’n Kreis (engelsch)
U.S. Census Bureau (engelsch) |
10727 | https://nds.wikipedia.org/wiki/Lowndes%20County%20%28Alabama%29 | Lowndes County (Alabama) | Lowndes County is en Kreis (County) in’n US-Bundsstaat Alabama. He hett 11.299 Inwahners (Stand Zensus 2010) op en Rebeet vun 1.860 km². De Sitt vun de Verwalten is in Hayneville.
Historie
De Kreis is 1830 grünnt worrn.
Demografie
Vun de 13.473 Inwahners bi’n Zensus vun 2000 harrn 5.061 Minschen Arbeit. Dat Inkamen je Kopp vun de hele Inwahnertall weer 12.457 US-Dollar. 5.258 Minschen hebbt op de Highschool ’n Afsluss maakt, ’n Afsluss an’e Universität, de ’n Bachelor-Afsluss oder noch höger weer, hebbt 901 Minschen maakt. 31,24 % vun de Inwahners leven 2000 ünner de Inkamensgrenz to de Armoot.
1,75 % hebbt 2000 tohuus ’n annere Spraak as Engelsch snackt un 0,27 % vun de Inwahners sünd buten de USA boren worrn. Op 100 Mannslüüd kaamt na de Statistik 113,8 Froonslüüd.
Vun de Vöröllern her sünd 25,86 % vun de Minschen Witte, 73,37 % Swarte, 0,12 % stammt ut Asien un 0,02 % vun de Eilannen in’n Pazifik. 0,11 % sünd Nakamen vun Indianers. 0,12 % hebbt sik sülven to noch annere Gruppen torekent. 0,40 % hebbt angeven, dat se Vörfohren vun ünnerscheedliche Afstammung hebbt. As Nakamen vun Lüüd ut Latienamerika hebbt sik 0,63 % vun de Lüüd ansehn.
Inwahnertall
Weblenken
Websteed vun’n Kreis (engelsch)
U.S. Census Bureau (engelsch) |
10728 | https://nds.wikipedia.org/wiki/Macon%20County%20%28Alabama%29 | Macon County (Alabama) | Macon County is en Kreis (County) in’n US-Bundsstaat Alabama. He hett 21.452 Inwahners (Stand Zensus 2010) op en Rebeet vun 1.582 km². De Sitt vun de Verwalten is in Tuskegee.
Historie
De Kreis is 1832 grünnt worrn.
Demografie
Vun de 24.105 Inwahners bi’n Zensus vun 2000 harrn 9.293 Minschen Arbeit. Dat Inkamen je Kopp vun de hele Inwahnertall weer 13.714 US-Dollar. 9.767 Minschen hebbt op de Highschool ’n Afsluss maakt, ’n Afsluss an’e Universität, de ’n Bachelor-Afsluss oder noch höger weer, hebbt 2.617 Minschen maakt. 29,62 % vun de Inwahners leven 2000 ünner de Inkamensgrenz to de Armoot.
4,69 % hebbt 2000 tohuus ’n annere Spraak as Engelsch snackt un 1,45 % vun de Inwahners sünd buten de USA boren worrn. Op 100 Mannslüüd kaamt na de Statistik 117,7 Froonslüüd.
Vun de Vöröllern her sünd 13,96 % vun de Minschen Witte, 84,64 % Swarte, 0,38 % stammt ut Asien un 0,16 % sünd Nakamen vun Indianers. 0,13 % hebbt sik sülven to noch annere Gruppen torekent. 0,73 % hebbt angeven, dat se Vörfohren vun ünnerscheedliche Afstammung hebbt. As Nakamen vun Lüüd ut Latienamerika hebbt sik 0,72 % vun de Lüüd ansehn.
Inwahnertall
Weblenken
U.S. Census Bureau (engelsch) |
10729 | https://nds.wikipedia.org/wiki/Madison%20County%20%28Alabama%29 | Madison County (Alabama) | Madison County is en Kreis (County) in’n US-Bundsstaat Alabama. He hett 334.811 Inwahners (Stand Zensus 2010) op en Rebeet vun 2.085 km². De Sitt vun de Verwalten is in Huntsville.
Historie
De Kreis is an’n 13. Dezember 1808 grünnt worrn.
Demografie
Vun de 276.700 Inwahners bi’n Zensus vun 2000 harrn 144.342 Minschen Arbeit. Dat Inkamen je Kopp vun de hele Inwahnertall weer 23.091 US-Dollar. 154.081 Minschen hebbt op de Highschool ’n Afsluss maakt, ’n Afsluss an’e Universität, de ’n Bachelor-Afsluss oder noch höger weer, hebbt 61.814 Minschen maakt. 10,27 % vun de Inwahners leven 2000 ünner de Inkamensgrenz to de Armoot.
5,48 % hebbt 2000 tohuus ’n annere Spraak as Engelsch snackt un 3,97 % vun de Inwahners sünd buten de USA boren worrn.
Vun de Vöröllern her sünd 72,06 % vun de Minschen Witte, 22,78 % Swarte, 1,86 % stammt ut Asien un 0,06 % vun de Eilannen in’n Pazifik. 0,77 % sünd Nakamen vun Indianers. 0,59 % hebbt sik sülven to noch annere Gruppen torekent. 1,89 % hebbt angeven, dat se Vörfohren vun ünnerscheedliche Afstammung hebbt. As Nakamen vun Lüüd ut Latienamerika hebbt sik 1,89 % vun de Lüüd ansehn.
Inwahnertall
Weblenken
Websteed vun’n Kreis (engelsch)
U.S. Census Bureau (engelsch) |
10730 | https://nds.wikipedia.org/wiki/Marengo%20County | Marengo County | Marengo County is en Kreis (County) in’n US-Bundsstaat Alabama. He hett 21.027 Inwahners (Stand Zensus 2010) op en Rebeet vun 2.530 km². De Sitt vun de Verwalten is in Linden.
Historie
De Kreis is 1818 grünnt worrn.
Demografie
Vun de 22.539 Inwahners bi’n Zensus vun 2000 harrn 8.837 Minschen Arbeit. Dat Inkamen je Kopp vun de hele Inwahnertall weer 15.308 US-Dollar. 10.306 Minschen hebbt op de Highschool ’n Afsluss maakt, ’n Afsluss an’e Universität, de ’n Bachelor-Afsluss oder noch höger weer, hebbt 1.732 Minschen maakt. 25,76 % vun de Inwahners leven 2000 ünner de Inkamensgrenz to de Armoot.
2,46 % hebbt 2000 tohuus ’n annere Spraak as Engelsch snackt un 0,74 % vun de Inwahners sünd buten de USA boren worrn. Op 100 Mannslüüd kaamt na de Statistik 113,3 Froonslüüd.
Vun de Vöröllern her sünd 47,28 % vun de Minschen Witte, 51,71 % Swarte, 0,18 % stammt ut Asien un 0,01 % vun de Eilannen in’n Pazifik. 0,08 % sünd Nakamen vun Indianers. 0,25 % hebbt sik sülven to noch annere Gruppen torekent. 0,47 % hebbt angeven, dat se Vörfohren vun ünnerscheedliche Afstammung hebbt. As Nakamen vun Lüüd ut Latienamerika hebbt sik 0,97 % vun de Lüüd ansehn.
Inwahnertall
Weblenken
U.S. Census Bureau (engelsch) |
10731 | https://nds.wikipedia.org/wiki/Marion%20County%20%28Alabama%29 | Marion County (Alabama) | Marion County is en Kreis (County) in’n US-Bundsstaat Alabama. He hett 30.776 Inwahners (Stand Zensus 2010) op en Rebeet vun 1.922 km². De Sitt vun de Verwalten is in Hamilton.
Historie
De Kreis is 1818 grünnt worrn.
Demografie
Vun de 31.214 Inwahners bi’n Zensus vun 2000 harrn 14.005 Minschen Arbeit. Dat Inkamen je Kopp vun de hele Inwahnertall weer 15.321 US-Dollar. 13.649 Minschen hebbt op de Highschool ’n Afsluss maakt, ’n Afsluss an’e Universität, de ’n Bachelor-Afsluss oder noch höger weer, hebbt 1.719 Minschen maakt. 15,16 % vun de Inwahners leven 2000 ünner de Inkamensgrenz to de Armoot.
2,41 % hebbt 2000 tohuus ’n annere Spraak as Engelsch snackt un 0,48 % vun de Inwahners sünd buten de USA boren worrn.
Vun de Vöröllern her sünd 94,76 % vun de Minschen Witte, 3,63 % Swarte, 0,20 % stammt ut Asien un 0,03 % vun de Eilannen in’n Pazifik. 0,29 % sünd Nakamen vun Indianers. 0,39 % hebbt sik sülven to noch annere Gruppen torekent. 0,70 % hebbt angeven, dat se Vörfohren vun ünnerscheedliche Afstammung hebbt. As Nakamen vun Lüüd ut Latienamerika hebbt sik 1,15 % vun de Lüüd ansehn.
Inwahnertall
Weblenken
Websteed vun’n Kreis (engelsch)
U.S. Census Bureau (engelsch) |
10732 | https://nds.wikipedia.org/wiki/Marshall%20County%20%28Alabama%29 | Marshall County (Alabama) | Marshall County is en Kreis (County) in’n US-Bundsstaat Alabama. He hett 93.019 Inwahners (Stand Zensus 2010) op en Rebeet vun 1.469 km². De Sitt vun de Verwalten is in Guntersville.
Historie
De Kreis is 1836 grünnt worrn.
Demografie
Vun de 82.231 Inwahners bi’n Zensus vun 2000 harrn 38.900 Minschen Arbeit. Dat Inkamen je Kopp vun de hele Inwahnertall weer 17.089 US-Dollar. 38.116 Minschen hebbt op de Highschool ’n Afsluss maakt, ’n Afsluss an’e Universität, de ’n Bachelor-Afsluss oder noch höger weer, hebbt 7.639 Minschen maakt. 14,47 % vun de Inwahners leven 2000 ünner de Inkamensgrenz to de Armoot.
5,80 % hebbt 2000 tohuus ’n annere Spraak as Engelsch snackt un 4,03 % vun de Inwahners sünd buten de USA boren worrn.
Vun de Vöröllern her sünd 93,38 % vun de Minschen Witte, 1,47 % Swarte, 0,24 % stammt ut Asien un 0,04 % vun de Eilannen in’n Pazifik. 0,53 % sünd Nakamen vun Indianers. 3,24 % hebbt sik sülven to noch annere Gruppen torekent. 1,09 % hebbt angeven, dat se Vörfohren vun ünnerscheedliche Afstammung hebbt. As Nakamen vun Lüüd ut Latienamerika hebbt sik 5,66 % vun de Lüüd ansehn.
Inwahnertall
Weblenken
Websteed vun’n Kreis (engelsch)
U.S. Census Bureau (engelsch) |
10733 | https://nds.wikipedia.org/wiki/Mobile%20County | Mobile County | Mobile County is en Kreis (County) in’n US-Bundsstaat Alabama. He hett 412.992 Inwahners (Stand Zensus 2010) op en Rebeet vun 3.193 km². De Sitt vun de Verwalten is in Mobile.
Historie
De Kreis is 1812 grünnt worrn.
Demografie
Vun de 399.843 Inwahners bi’n Zensus vun 2000 harrn 179.280 Minschen Arbeit. Dat Inkamen je Kopp vun de hele Inwahnertall weer 17.178 US-Dollar. 191.899 Minschen hebbt op de Highschool ’n Afsluss maakt, ’n Afsluss an’e Universität, de ’n Bachelor-Afsluss oder noch höger weer, hebbt 46.625 Minschen maakt. 18,14 % vun de Inwahners leven 2000 ünner de Inkamensgrenz to de Armoot.
4,59 % hebbt 2000 tohuus ’n annere Spraak as Engelsch snackt un 2,28 % vun de Inwahners sünd buten de USA boren worrn.
Vun de Vöröllern her sünd 63,07 % vun de Minschen Witte, 33,38 % Swarte, 1,41 % stammt ut Asien un 0,03 % vun de Eilannen in’n Pazifik. 0,67 % sünd Nakamen vun Indianers. 0,40 % hebbt sik sülven to noch annere Gruppen torekent. 1,04 % hebbt angeven, dat se Vörfohren vun ünnerscheedliche Afstammung hebbt. As Nakamen vun Lüüd ut Latienamerika hebbt sik 1,22 % vun de Lüüd ansehn.
Inwahnertall
Weblenken
Websteed vun’n Kreis (engelsch)
U.S. Census Bureau (engelsch) |
10734 | https://nds.wikipedia.org/wiki/Monroe%20County%20%28Alabama%29 | Monroe County (Alabama) | Monroe County is en Kreis (County) in’n US-Bundsstaat Alabama. He hett 23.068 Inwahners (Stand Zensus 2010) op en Rebeet vun 2.657 km². De Sitt vun de Verwalten is in Monroeville.
Historie
De Kreis is 1815 grünnt worrn.
Demografie
Vun de 24.324 Inwahners bi’n Zensus vun 2000 harrn 10.010 Minschen Arbeit. Dat Inkamen je Kopp vun de hele Inwahnertall weer 14.862 US-Dollar. 10.439 Minschen hebbt op de Highschool ’n Afsluss maakt, ’n Afsluss an’e Universität, de ’n Bachelor-Afsluss oder noch höger weer, hebbt 1.813 Minschen maakt. 21,09 % vun de Inwahners leven 2000 ünner de Inkamensgrenz to de Armoot.
1,97 % hebbt 2000 tohuus ’n annere Spraak as Engelsch snackt un 0,34 % vun de Inwahners sünd buten de USA boren worrn.
Vun de Vöröllern her sünd 57,75 % vun de Minschen Witte, 40,07 % Swarte, 0,29 % stammt ut Asien un 0,01 % vun de Eilannen in’n Pazifik. 0,97 % sünd Nakamen vun Indianers. 0,13 % hebbt sik sülven to noch annere Gruppen torekent. 0,79 % hebbt angeven, dat se Vörfohren vun ünnerscheedliche Afstammung hebbt. As Nakamen vun Lüüd ut Latienamerika hebbt sik 0,78 % vun de Lüüd ansehn.
Inwahnertall
Weblenken
Websteed vun’n Kreis (engelsch)
U.S. Census Bureau (engelsch) |
10735 | https://nds.wikipedia.org/wiki/Montgomery%20County%20%28Alabama%29 | Montgomery County (Alabama) | Montgomery County is en Kreis (County) in’n US-Bundsstaat Alabama. He hett 229.363 Inwahners (Stand Zensus 2010) op en Rebeet vun 2.046 km². De Sitt vun de Verwalten is in Montgomery.
Historie
De Kreis is 1816 grünnt worrn.
Demografie
Vun de 223.510 Inwahners bi’n Zensus vun 2000 harrn 105.480 Minschen Arbeit. Dat Inkamen je Kopp vun de hele Inwahnertall weer 19.358 US-Dollar. 113.437 Minschen hebbt op de Highschool ’n Afsluss maakt, ’n Afsluss an’e Universität, de ’n Bachelor-Afsluss oder noch höger weer, hebbt 40.294 Minschen maakt. 16,47 % vun de Inwahners leven 2000 ünner de Inkamensgrenz to de Armoot.
4,00 % hebbt 2000 tohuus ’n annere Spraak as Engelsch snackt un 1,99 % vun de Inwahners sünd buten de USA boren worrn.
Vun de Vöröllern her sünd 48,85 % vun de Minschen Witte, 48,58 % Swarte, 0,99 % stammt ut Asien un 0,03 % vun de Eilannen in’n Pazifik. 0,25 % sünd Nakamen vun Indianers. 0,35 % hebbt sik sülven to noch annere Gruppen torekent. 0,94 % hebbt angeven, dat se Vörfohren vun ünnerscheedliche Afstammung hebbt. As Nakamen vun Lüüd ut Latienamerika hebbt sik 1,19 % vun de Lüüd ansehn.
Inwahnertall
Weblenken
U.S. Census Bureau (engelsch) |
10736 | https://nds.wikipedia.org/wiki/Morgan%20County%20%28Alabama%29 | Morgan County (Alabama) | Morgan County is en Kreis (County) in’n US-Bundsstaat Alabama. He hett 119.490 Inwahners (Stand Zensus 2010) op en Rebeet vun 1.507 km². De Sitt vun de Verwalten is in Decatur.
Historie
De Kreis is 1818 grünnt worrn.
Demografie
Vun de 111.064 Inwahners bi’n Zensus vun 2000 harrn 53.569 Minschen Arbeit. Dat Inkamen je Kopp vun de hele Inwahnertall weer 19.223 US-Dollar. 55.984 Minschen hebbt op de Highschool ’n Afsluss maakt, ’n Afsluss an’e Universität, de ’n Bachelor-Afsluss oder noch höger weer, hebbt 13.490 Minschen maakt. 12,13 % vun de Inwahners leven 2000 ünner de Inkamensgrenz to de Armoot.
4,39 % hebbt 2000 tohuus ’n annere Spraak as Engelsch snackt un 2,71 % vun de Inwahners sünd buten de USA boren worrn.
Vun de Vöröllern her sünd 85,07 % vun de Minschen Witte, 11,24 % Swarte, 0,45 % stammt ut Asien un 0,07 % vun de Eilannen in’n Pazifik. 0,67 % sünd Nakamen vun Indianers. 1,25 % hebbt sik sülven to noch annere Gruppen torekent. 1,25 % hebbt angeven, dat se Vörfohren vun ünnerscheedliche Afstammung hebbt. As Nakamen vun Lüüd ut Latienamerika hebbt sik 3,28 % vun de Lüüd ansehn.
Inwahnertall
Weblenken
Websteed vun’n Kreis (engelsch)
U.S. Census Bureau (engelsch) |
10737 | https://nds.wikipedia.org/wiki/Perry%20County%20%28Alabama%29 | Perry County (Alabama) | Perry County is en Kreis (County) in’n US-Bundsstaat Alabama. He hett 10.591 Inwahners (Stand Zensus 2010) op en Rebeet vun 1.865 km². De Sitt vun de Verwalten is in Marion.
Historie
De Kreis is 1819 grünnt worrn.
Demografie
Vun de 11.861 Inwahners bi’n Zensus vun 2000 harrn 4.083 Minschen Arbeit. Dat Inkamen je Kopp vun de hele Inwahnertall weer 10.948 US-Dollar. 4.353 Minschen hebbt op de Highschool ’n Afsluss maakt, ’n Afsluss an’e Universität, de ’n Bachelor-Afsluss oder noch höger weer, hebbt 701 Minschen maakt. 33,94 % vun de Inwahners leven 2000 ünner de Inkamensgrenz to de Armoot.
2,50 % hebbt 2000 tohuus ’n annere Spraak as Engelsch snackt un 0,49 % vun de Inwahners sünd buten de USA boren worrn. Op 100 Mannslüüd kaamt na de Statistik 119,2 Froonslüüd.
Vun de Vöröllern her sünd 30,86 % vun de Minschen Witte, 68,38 % Swarte, 0,03 % stammt ut Asien un 0,03 % vun de Eilannen in’n Pazifik. 0,08 % sünd Nakamen vun Indianers. 0,08 % hebbt sik sülven to noch annere Gruppen torekent. 0,54 % hebbt angeven, dat se Vörfohren vun ünnerscheedliche Afstammung hebbt. As Nakamen vun Lüüd ut Latienamerika hebbt sik 0,86 % vun de Lüüd ansehn.
Inwahnertall
Weblenken
U.S. Census Bureau (engelsch) |
10738 | https://nds.wikipedia.org/wiki/Pickens%20County%20%28Alabama%29 | Pickens County (Alabama) | Pickens County is en Kreis (County) in’n US-Bundsstaat Alabama. He hett 19.746 Inwahners (Stand Zensus 2010) op en Rebeet vun 2.284 km². De Sitt vun de Verwalten is in Carrollton.
Historie
De Kreis is 1820 grünnt worrn.
Demografie
Vun de 20.949 Inwahners bi’n Zensus vun 2000 harrn 8.335 Minschen Arbeit. Dat Inkamen je Kopp vun de hele Inwahnertall weer 13.746 US-Dollar. 9.428 Minschen hebbt op de Highschool ’n Afsluss maakt, ’n Afsluss an’e Universität, de ’n Bachelor-Afsluss oder noch höger weer, hebbt 1.323 Minschen maakt. 24,64 % vun de Inwahners leven 2000 ünner de Inkamensgrenz to de Armoot.
1,87 % hebbt 2000 tohuus ’n annere Spraak as Engelsch snackt un 0,38 % vun de Inwahners sünd buten de USA boren worrn. Op 100 Mannslüüd kaamt na de Statistik 113,6 Froonslüüd.
Vun de Vöröllern her sünd 55,95 % vun de Minschen Witte, 42,96 % Swarte, 0,11 % stammt ut Asien un 0,02 % vun de Eilannen in’n Pazifik. 0,12 % sünd Nakamen vun Indianers. 0,22 % hebbt sik sülven to noch annere Gruppen torekent. 0,63 % hebbt angeven, dat se Vörfohren vun ünnerscheedliche Afstammung hebbt. As Nakamen vun Lüüd ut Latienamerika hebbt sik 0,70 % vun de Lüüd ansehn.
Inwahnertall
Weblenken
U.S. Census Bureau (engelsch) |
10739 | https://nds.wikipedia.org/wiki/Pike%20County%20%28Alabama%29 | Pike County (Alabama) | Pike County is en Kreis (County) in’n US-Bundsstaat Alabama. He hett 32.899 Inwahners (Stand Zensus 2010) op en Rebeet vun 1.738 km². De Sitt vun de Verwalten is in Troy.
Historie
De Kreis is 1821 grünnt worrn.
Demografie
Vun de 29.605 Inwahners bi’n Zensus vun 2000 harrn 14.089 Minschen Arbeit. Dat Inkamen je Kopp vun de hele Inwahnertall weer 14.904 US-Dollar. 12.231 Minschen hebbt op de Highschool ’n Afsluss maakt, ’n Afsluss an’e Universität, de ’n Bachelor-Afsluss oder noch höger weer, hebbt 3.264 Minschen maakt. 22,17 % vun de Inwahners leven 2000 ünner de Inkamensgrenz to de Armoot.
3,84 % hebbt 2000 tohuus ’n annere Spraak as Engelsch snackt un 1,94 % vun de Inwahners sünd buten de USA boren worrn.
Vun de Vöröllern her sünd 60,77 % vun de Minschen Witte, 36,60 % Swarte, 0,35 % stammt ut Asien un 0,02 % vun de Eilannen in’n Pazifik. 0,66 % sünd Nakamen vun Indianers. 0,26 % hebbt sik sülven to noch annere Gruppen torekent. 1,35 % hebbt angeven, dat se Vörfohren vun ünnerscheedliche Afstammung hebbt. As Nakamen vun Lüüd ut Latienamerika hebbt sik 1,23 % vun de Lüüd ansehn.
Inwahnertall
Weblenken
U.S. Census Bureau (engelsch) |
10740 | https://nds.wikipedia.org/wiki/Rudolf%20Brunnenmeier | Rudolf Brunnenmeier | Rudolf Brunnenmeier (* 11. Februar 1941 in Olching; † 22. April 2003 in München) weer een düütsche Footballspeler.
He weer een Störmer bi der Vereen TSV 1860 München. För de Vereen hett he 119 Bundsliga-Spele absolveert. In de Saison 1964/65 hett he sogor de meest Bundsliga-Dooren schooten. Wiels he so good weer, hett he ok Lännderspele makt. In 5 Spelen is he dorbi up dree Dooren kommen.
Later henn hett he ok noch in de Swiez spelt. He harr aber all immer mit Alkoholproblems to kämpen, so dat he ok faken mit Polizei to dohn kreeg. Van sien Geld is hüm nix bleven un so is he temelk arm in München an Kreeft stürben.
Mann
Footballnatschonalspeler (Düütschland)
Boren 1941
Storven 2003
Börger von Düütschland |
10741 | https://nds.wikipedia.org/wiki/Pulque | Pulque | Pulque is een Wien ut Agaven, de meestens in Mexiko drunken wurrd. Pulque is is aber ok de Basis für dat Natschonaalgedränk Tequila. Blots dat Gedränk, wat ut de Saft van de blaue Agave atrovirens wunnen wurrd, dröfft sük Tequila nennen, aller annern heeten Mezcal.
Mexiko |
10742 | https://nds.wikipedia.org/wiki/Sekunn%20%28Mehrd%C3%BCdig%20Begreep%29 | Sekunn (Mehrdüdig Begreep) | Sekunn betekent
Sekunn, de SI-Eenheit vun de Tiet,
Bagensekunn, en Ünnereenheit bi even Winkels,
Sekunn, en Intervall in de Musik,
Sekunn, en Kennteken för Bookbinners op Druckbagens. |
10743 | https://nds.wikipedia.org/wiki/Sekunn | Sekunn | De Sekunn (afkött vun lat. pars minuta secunda „den tweemol verminnerten Deel (vun de Stünn)“) is de SI-Basiseenheit för de Tiet.
Bi’t SI-Eenheitensystem is de Sekunn dör en atomar Tietnormal – as Atomsekunn betekend – defineert. Dordör is de Nauigkeit veel grötter un ok op lange Tiet veel beter fastleggt as en astronomsch Tietnormale.
Definitschoon
Physikaalsch is de Sekunn as dat 9.192.631.770-fache vun de Period vun en Mikrobülg fastleggt, de mit een utwählten Niveauövergang in dat Cäsiumatom in Resonanz is. Anners utdrückt is een Sekunn dat 9.192.631.770-fache vun de Periodenduer vun de Strahlen, de dör den Övergang twüschen de beiden Hyperfeinstrukturen vun den Grundtostand vun Atomen vun dat Nuklid 133Cs entsteiht. Disse Övergang warrt vun Atomklocken meten.
Ole Definitschoon
Fröher geev dat noch keen Atomklocken. Bit 1967 weer de Sekunn ut astronomsch Meten bestimmt. Bit in de 1950er Johren geev dat de Sünnsekunn, de as de 1/86.400te Deel vun en middleren Sünnendag fastleggt weer. Dit Maat is inföhrt worrn, dormit en dörsnittlichen Sünnendag 24 · 60 · 60 Sekunnen lang is. Dat is de Tiet, de de Eer bruukt, üm sik eenmol um de egen Ass to dreihn, so dat de Sünn wedder an de glieken Steed to sehn is. Dat is ok de historsch Definitschoon vun de Sekunn. Aver dat geev ok noch de Ephemeridensekunn, de na de Definitschoon de Brook 1/31.556.925,974.7 vun dat tropisch Johr an’n 0. Januar 1900 (dat is de 31. Dezember 1899) üm Klock 12 UT.
Vun de olen to de niegen Definitschoon
Adolf Scheibe un Udo Adelsberger hebbt 1938 an de Physikaalsch-Technischen Rieksanstalt den Nawies to en Opdecken brocht, de se al 1934 maakt aver eerst een Johr later publizeert harrn, wiel se sülvst Bedenken dorbi harrn: De Rotatschoon vun de Eer is nich konstant. Wiel de Eerdrotatschoon jümmers langsamer warrt vun wegen de Tiedenrieven un unregelmatig Ännern vun Magmaströöm binnen de Eer weer denn de astronomsch Dagläng nich mehr so akkerat as de Quarzklocken, de se dunntomalen utfunnen harrn. Dör dat Langsamer Warrn ännert sik de Sünnendag gegenöver den Tietdag. Üm dat to kompenseeren sünnd Schaltsekunnen inföhrt worrn, üm all Klocken mit den jümmer längeren Sünnendag gliek to schalten.
Physik
SI-Eenheit
Tieteenheet |
10744 | https://nds.wikipedia.org/wiki/Sven%20Hannawald | Sven Hannawald | Sven Hannawald (* 9. November 1974 in Erlabrunn/Sassen) is een ehmalger düütsche Skispringer.
Hannawald hett eenmal de Veerschanzentournee wunnen, veer Medaillen bi Noordisch Ski-Weltmeesterschopen un jeweils dree Medaillen bi Olympsch Spelen un Skiflog-Weltmesterschopen wunnen.
Bi de Veerschanzentournee 2001/02 gelung hüm dat Kunststück, all veer Eenzelspringen to gewinnen, wat vör hüm noch nümms schafft harr. 2000 und 2002 weer he jeweils Skiflog-Weltmeester. Siet 2004 hett he aber nich mehr sprungen und 2006 hett he sien Karriere offiziell beend.
Hannawald, Sven
Hannawald, Sven
Hannawald, Sven
Hannawald, Sven
Hannawald, Sven |
10745 | https://nds.wikipedia.org/wiki/Melvin%20Calvin | Melvin Calvin | Melvin Calvin (* 8. April 1911 in Saint Paul, Minnesota; † 8. Januar 1997 in Berkeley, Kalifornien) weer een US-amerikaansch Chemiker un Biochemiker.
Hüm is dat nah de Tweete Weltkrieg, gelungen, de Dunkelreaktschoon van de Phontosynthese uptoklaren. Arbeidt hett he domals an de Universität vun Kalifornien in Berkeley. 1961 hett he för dat Forschen to de Kohlendioxid-Assimilatschoon bi Planten de Nobelpries för Chemie kregen.
Weblenken
Melvin Calvin – Biografie (engelsch)
Melvin Calvin, Who Unraveled the Secrets of Photosynthesis, Dies (engelsch)
Börger von de USA
Chemiker
Mann
Nobelpriesdräger (Chemie)
Boren 1911
Storven 1997 |
10746 | https://nds.wikipedia.org/wiki/John%20Grisham | John Grisham | John Ray Grisham Jr. (* 8. Februar 1955 in Jonesboro, Arkansas, USA) is en US-amerikaansche Schriever van Kriminalromans.
Grisham hett 1981 sien Jurastudium to Enn'n maakt un is denn Afkaat wurrn. 1983 is he in dat Parlament van Mississippi wählt wurrn.
1988 is sien eerst Book A Time to Kill mit en Uplaag van 5.000 Exemplaren rutkommen. Mit sien tweete Roman The Firm wurr he to’n Bestsellerschriever un hett dorup henn 1991 sien Beroop un sien politisch Arbeit upgeven un is Schriever wurrn.
De Baptist is verheiraat un hett twee Kinner. In Mai 2005 harr he 65 Million Böker verköfft.
Warken
1989 A Time to Kill (Die Jury) [*1996]
1991 The Firm (Die Firma) [*1993]
1992 The Pelican Brief (Die Akte ) [*1993]
1993 The Client (Der Klient) [*1994]
1994 The Chamber (Die Kammer) [*1997]
1995 The Rainmaker (Der Regenmacher) [*1997]
1996 The Runaway Jury (Das Urteil) [*2003]
1997 The Partner (Der Partner)
1998 The Street Lawyer (Der Verrat)
1999 The Testament (Das Testament)
2000 The Brethren (Die Bruderschaft)
2001 A Painted House (Die Farm)
2001 Skipping Christmas (Das Fest) [*2005 as Christmas with the Kranks (Verrückte Weihnachten)]
2002 The Summons (Der Richter)
2003 The King of Torts (Die Schuld)
2003 Bleachers (Der Coach)
2004 The Last Juror (Die Liste)
2005 The Broker (Die Begnadigung)
2006 The Innocent Man (Der Gefangene)
[*] is en Film van maakt wurrn
Zitate
„Ich wuchs in einer sehr kleinen, eng zusammengewachsenen, Baptistenfamilie aus dem Süden auf, wo alles tabu war. Ich konnte es kaum erwarten aufs College zu gehen und endlich mal Spaß zu haben. Und den hatte ich den ersten zwei Jahren auch. Und das bedauere ich auch sehr, denn meine Noten waren sehr schlecht. Ich hatte nie wirklich ernsthafte Probleme, außer bei meinen Noten.“
„Es ist egal, wieviel Geld man verdient oder nicht, man sollte seine Versprechen halten.“
„Der Tod ist nur eine weitere Stufe auf der Treppe der Existenz.“
Weblenken
John Grisham in der Büchernachlese Rezensionen (hoochdüütsch)
Websteed vun John Grisham (engelsch)
Mann
Schriever
Arkansas
Engelsch
Boren 1955
Börger von de USA |
10747 | https://nds.wikipedia.org/wiki/Breefmark | Breefmark | Een Breefmark is en meest rechteckig, faken gezähnt Postweertteken, dat up Papeer druckt wurrd un för dat Betallen van dat Befördern van Postsendungen deent. De Mark wurrd up de Breef kleevt un denn van de Post afstempelt.
De eerste Breefmark geev dat in dat Johr 1840.
Siet de Tiet wurrd Breefmarken aber ok sammelt. Wenn man wat Glück hett, kann man ok en Mark finnen, de düchtig düür is. Dat ist meestens denn de Fall, wenn se en Breefmark rutgeben wulln, aber dat denn doch stoppt hebbt. Meestens sünd denn aber doch all en paar Breefmarken van de Soort mit Post verschickt wurrn un de sünd denn düür.
To de düürste Marken höört:
One Penny Black (Grootbritannien - 1840)
Basler Duuv (Swiez - 1845)
Blaue Mauritius (Mauritius - 1847)
Swarte Eener (Bayern - 1849)
Sassendre’er (Königriek Sassen - 1850)
Zinnoberroter Merkur (Öösterriek - 1851)
Negen Krüzer blaugröön (Baden - 1851)
Tre Skilling Banco (Sweden - 1855)
British Guyana (Britisch-Guyana - 1856)
Inverted Jenny (USA - 1918)
Gscheidle-Marke (Düütschland - 1980)
Wohlfahrtsmarke Audrey Hepburn (Düütschland - 2001)
Literatur
Martina Gorgas: Merian Kompass - Briefmarken in Europa. München, Travel House Media 2004, ISBN 3-7742-6767-7
Joachim Helbig: Vorphilatelie. Schwaneberger, München 2004, ISBN 3-87858-553-5
Waldemar Gruschke: Markenländer-Lexikon. Books on Demand, Norderstedt 2004, ISBN 3-8334-1044-2
Guido Schmitz: Es muß nicht gleich die "Blaue Mauritius" sein. Das "langweiligste Hobby der Welt" und wie das Briefmarkensammeln richtig spannend werden kann. Martin Schmitz, Kelkheim 2004, ISBN 3-922272-91-6
Gerhard Webersinke: Michel Sammler-ABC. Richtig sammeln leicht gemacht! Schwaneberger, München 2001, ISBN 3-87858-539-X
Michel-Katalog Deutschland 2005/2006. Schwaneberger, Unterschleißheim 2005, ISBN 3-87858-034-7
Hans Reichardt: Was ist was? Band 52 - Briefmarken. Neuer Tessloff-Verlag, Hamburg 2001, ISBN 3-7886-2920-7
Heinz Kühne: Wir sammeln Briefmarken. Mosaik, München 1976, ISBN 3-570-02285-4
Buschmann, Konrad: Da ging die Post ab - Die Geschichte der Motorisierung der Post. Bd 3. Michael Weyand, Trier 2002, ISBN 3-924631-98-0
Chris Gatz: Briefmarken - Perlen aus Papier. Phil* Creativ GmbH, Schwalmtal 1993, ISBN 3-928277-08-1
S. Jakucewicz, F.-J. Könsler, M. Szwemin: Eine Briefmarke entsteht. Darstellung und Erläuterung aller Produktionstechniken, Phil* Creativ GmbH, Schwalmtal 1999, ISBN 3-928277-18-9
Weblenken
Bund Deutscher Philatelisten (hoochdüütsch)
Philatelie |
10748 | https://nds.wikipedia.org/wiki/Flott | Flott | Flott betekent
Flott, en Verband vun mehrere Scheep, Flegers oder Autos,
Flott, en eenfach Waterfohrtüüch, dat faken ut Holtstämm tohopenbunnen is,
Aantenflott, en Plantenoort, de op lütte Dieken wasst,
Flott, en Fletigkeit, de bi’t Arbeiden in de Textilindustrie bruukt warrt. |
10749 | https://nds.wikipedia.org/wiki/Randolph%20County%20%28Alabama%29 | Randolph County (Alabama) | Randolph County is en Kreis (County) in’n US-Bundsstaat Alabama. He hett 22.913 Inwahners (Stand Zensus 2010) op en Rebeet vun 1.505 km². De Sitt vun de Verwalten is in Wedowee.
Historie
De Kreis is 1832 grünnt worrn.
Demografie
Vun de 22.380 Inwahners bi’n Zensus vun 2000 harrn 9.639 Minschen Arbeit. Dat Inkamen je Kopp vun de hele Inwahnertall weer 14.147 US-Dollar. 9.144 Minschen hebbt op de Highschool ’n Afsluss maakt, ’n Afsluss an’e Universität, de ’n Bachelor-Afsluss oder noch höger weer, hebbt 1.479 Minschen maakt. 16,51 % vun de Inwahners leven 2000 ünner de Inkamensgrenz to de Armoot.
2,68 % hebbt 2000 tohuus ’n annere Spraak as Engelsch snackt un 1,20 % vun de Inwahners sünd buten de USA boren worrn.
Vun de Vöröllern her sünd 76,38 % vun de Minschen Witte, 22,24 % Swarte, 0,22 % stammt ut Asien un 0,20 % sünd Nakamen vun Indianers. 0,34 % hebbt sik sülven to noch annere Gruppen torekent. 0,62 % hebbt angeven, dat se Vörfohren vun ünnerscheedliche Afstammung hebbt. As Nakamen vun Lüüd ut Latienamerika hebbt sik 1,22 % vun de Lüüd ansehn.
Inwahnertall
Weblenken
Websteed vun’n Kreis (engelsch)
U.S. Census Bureau (engelsch) |
10750 | https://nds.wikipedia.org/wiki/Russell%20County%20%28Alabama%29 | Russell County (Alabama) | Russell County is en Kreis (County) in’n US-Bundsstaat Alabama. He hett 52.947 Inwahners (Stand Zensus 2010) op en Rebeet vun 1.660 km². De Sitt vun de Verwalten is in Phenix City.
Historie
De Kreis is 1832 grünnt worrn.
Demografie
Vun de 49.756 Inwahners bi’n Zensus vun 2000 harrn 21.672 Minschen Arbeit. Dat Inkamen je Kopp vun de hele Inwahnertall weer 14.015 US-Dollar. 21.358 Minschen hebbt op de Highschool ’n Afsluss maakt, ’n Afsluss an’e Universität, de ’n Bachelor-Afsluss oder noch höger weer, hebbt 3.110 Minschen maakt. 19,58 % vun de Inwahners leven 2000 ünner de Inkamensgrenz to de Armoot.
3,97 % hebbt 2000 tohuus ’n annere Spraak as Engelsch snackt un 2,02 % vun de Inwahners sünd buten de USA boren worrn.
Vun de Vöröllern her sünd 56,69 % vun de Minschen Witte, 40,84 % Swarte, 0,36 % stammt ut Asien un 0,07 % vun de Eilannen in’n Pazifik. 0,37 % sünd Nakamen vun Indianers. 0,59 % hebbt sik sülven to noch annere Gruppen torekent. 1,07 % hebbt angeven, dat se Vörfohren vun ünnerscheedliche Afstammung hebbt. As Nakamen vun Lüüd ut Latienamerika hebbt sik 1,50 % vun de Lüüd ansehn.
Inwahnertall
Weblenken
U.S. Census Bureau (engelsch) |
10751 | https://nds.wikipedia.org/wiki/St.%20Clair%20County%20%28Alabama%29 | St. Clair County (Alabama) | St. Clair County is en Kreis (County) in’n US-Bundsstaat Alabama. He hett 83.593 Inwahners (Stand Zensus 2010) op en Rebeet vun 1.642 km². De Sitt vun de Verwalten is in Ashville.
Historie
De Kreis is 1818 grünnt worrn.
Demografie
Vun de 64.742 Inwahners bi’n Zensus vun 2000 harrn 29.492 Minschen Arbeit. Dat Inkamen je Kopp vun de hele Inwahnertall weer 17.960 US-Dollar. 30.748 Minschen hebbt op de Highschool ’n Afsluss maakt, ’n Afsluss an’e Universität, de ’n Bachelor-Afsluss oder noch höger weer, hebbt 4.791 Minschen maakt. 11,71 % vun de Inwahners leven 2000 ünner de Inkamensgrenz to de Armoot.
2,14 % hebbt 2000 tohuus ’n annere Spraak as Engelsch snackt un 0,64 % vun de Inwahners sünd buten de USA boren worrn.
Vun de Vöröllern her sünd 90,03 % vun de Minschen Witte, 8,13 % Swarte, 0,17 % stammt ut Asien un 0,03 % vun de Eilannen in’n Pazifik. 0,37 % sünd Nakamen vun Indianers. 0,41 % hebbt sik sülven to noch annere Gruppen torekent. 0,85 % hebbt angeven, dat se Vörfohren vun ünnerscheedliche Afstammung hebbt. As Nakamen vun Lüüd ut Latienamerika hebbt sik 1,06 % vun de Lüüd ansehn.
Inwahnertall
Weblenken
Websteed vun’n Kreis (engelsch)
U.S. Census Bureau (engelsch) |
10752 | https://nds.wikipedia.org/wiki/Shelby%20County%20%28Alabama%29 | Shelby County (Alabama) | Shelby County is en Kreis (County) in’n US-Bundsstaat Alabama. He hett 195.085 Inwahners (Stand Zensus 2010) op en Rebeet vun 2.059 km². De Sitt vun de Verwalten is in Columbiana.
Historie
De Kreis is 1818 grünnt worrn.
Demografie
Vun de 143.293 Inwahners bi’n Zensus vun 2000 harrn 77.111 Minschen Arbeit. Dat Inkamen je Kopp vun de hele Inwahnertall weer 27.176 US-Dollar. 81.799 Minschen hebbt op de Highschool ’n Afsluss maakt, ’n Afsluss an’e Universität, de ’n Bachelor-Afsluss oder noch höger weer, hebbt 34.649 Minschen maakt. 6,23 % vun de Inwahners leven 2000 ünner de Inkamensgrenz to de Armoot.
4,20 % hebbt 2000 tohuus ’n annere Spraak as Engelsch snackt un 2,37 % vun de Inwahners sünd buten de USA boren worrn.
Vun de Vöröllern her sünd 89,80 % vun de Minschen Witte, 7,40 % Swarte, 1,03 % stammt ut Asien un 0,02 % vun de Eilannen in’n Pazifik. 0,33 % sünd Nakamen vun Indianers. 0,71 % hebbt sik sülven to noch annere Gruppen torekent. 0,72 % hebbt angeven, dat se Vörfohren vun ünnerscheedliche Afstammung hebbt. As Nakamen vun Lüüd ut Latienamerika hebbt sik 2,03 % vun de Lüüd ansehn.
Inwahnertall
Weblenken
Websteed vun’n Kreis (engelsch)
U.S. Census Bureau (engelsch) |
10753 | https://nds.wikipedia.org/wiki/Talladega%20County | Talladega County | Talladega County is en Kreis (County) in’n US-Bundsstaat Alabama. He hett 82.291 Inwahners (Stand Zensus 2010) op en Rebeet vun 1.917 km². De Sitt vun de Verwalten is in Talladega.
Historie
De Kreis is 1832 grünnt worrn.
Demografie
Vun de 80.321 Inwahners bi’n Zensus vun 2000 harrn 34.585 Minschen Arbeit. Dat Inkamen je Kopp vun de hele Inwahnertall weer 15.704 US-Dollar. 36.958 Minschen hebbt op de Highschool ’n Afsluss maakt, ’n Afsluss an’e Universität, de ’n Bachelor-Afsluss oder noch höger weer, hebbt 5.951 Minschen maakt. 16,81 % vun de Inwahners leven 2000 ünner de Inkamensgrenz to de Armoot.
2,83 % hebbt 2000 tohuus ’n annere Spraak as Engelsch snackt un 0,67 % vun de Inwahners sünd buten de USA boren worrn.
Vun de Vöröllern her sünd 67,02 % vun de Minschen Witte, 31,55 % Swarte, 0,20 % stammt ut Asien un 0,02 % vun de Eilannen in’n Pazifik. 0,23 % sünd Nakamen vun Indianers. 0,27 % hebbt sik sülven to noch annere Gruppen torekent. 0,71 % hebbt angeven, dat se Vörfohren vun ünnerscheedliche Afstammung hebbt. As Nakamen vun Lüüd ut Latienamerika hebbt sik 1,01 % vun de Lüüd ansehn.
Inwahnertall
Weblenken
Websteed vun’n Kreis (engelsch)
U.S. Census Bureau (engelsch) |
10754 | https://nds.wikipedia.org/wiki/Tallapoosa%20County | Tallapoosa County | Tallapoosa County is en Kreis (County) in’n US-Bundsstaat Alabama. He hett 41.616 Inwahners (Stand Zensus 2010) op en Rebeet vun 1.860 km². De Sitt vun de Verwalten is in Dadeville.
Historie
De Kreis is 1832 grünnt worrn.
Demografie
Vun de 41.475 Inwahners bi’n Zensus vun 2000 harrn 18.402 Minschen Arbeit. Dat Inkamen je Kopp vun de hele Inwahnertall weer 16.909 US-Dollar. 19.884 Minschen hebbt op de Highschool ’n Afsluss maakt, ’n Afsluss an’e Universität, de ’n Bachelor-Afsluss oder noch höger weer, hebbt 4.012 Minschen maakt. 16,18 % vun de Inwahners leven 2000 ünner de Inkamensgrenz to de Armoot.
2,10 % hebbt 2000 tohuus ’n annere Spraak as Engelsch snackt un 0,44 % vun de Inwahners sünd buten de USA boren worrn.
Vun de Vöröllern her sünd 73,48 % vun de Minschen Witte, 25,36 % Swarte, 0,18 % stammt ut Asien un 0,01 % vun de Eilannen in’n Pazifik. 0,26 % sünd Nakamen vun Indianers. 0,17 % hebbt sik sülven to noch annere Gruppen torekent. 0,54 % hebbt angeven, dat se Vörfohren vun ünnerscheedliche Afstammung hebbt. As Nakamen vun Lüüd ut Latienamerika hebbt sik 0,58 % vun de Lüüd ansehn.
Inwahnertall
Weblenken
U.S. Census Bureau (engelsch) |
10755 | https://nds.wikipedia.org/wiki/Tuscaloosa%20County | Tuscaloosa County | Tuscaloosa County is en Kreis (County) in’n US-Bundsstaat Alabama. He hett 194.656 Inwahners (Stand Zensus 2010) op en Rebeet vun 3.432 km². De Sitt vun de Verwalten is in Tuscaloosa.
Historie
De Kreis is an’n 6. Februar 1818 grünnt worrn.
Demografie
Vun de 164.875 Inwahners bi’n Zensus vun 2000 harrn 79.425 Minschen Arbeit. Dat Inkamen je Kopp vun de hele Inwahnertall weer 18.998 US-Dollar. 78.058 Minschen hebbt op de Highschool ’n Afsluss maakt, ’n Afsluss an’e Universität, de ’n Bachelor-Afsluss oder noch höger weer, hebbt 23.804 Minschen maakt. 16,15 % vun de Inwahners leven 2000 ünner de Inkamensgrenz to de Armoot.
4,42 % hebbt 2000 tohuus ’n annere Spraak as Engelsch snackt un 2,10 % vun de Inwahners sünd buten de USA boren worrn.
Vun de Vöröllern her sünd 68,12 % vun de Minschen Witte, 29,31 % Swarte, 0,92 % stammt ut Asien un 0,03 % vun de Eilannen in’n Pazifik. 0,23 % sünd Nakamen vun Indianers. 0,56 % hebbt sik sülven to noch annere Gruppen torekent. 0,82 % hebbt angeven, dat se Vörfohren vun ünnerscheedliche Afstammung hebbt. As Nakamen vun Lüüd ut Latienamerika hebbt sik 1,29 % vun de Lüüd ansehn.
Inwahnertall
Weblenken
Websteed vun’n Kreis (engelsch)
U.S. Census Bureau (engelsch) |
10756 | https://nds.wikipedia.org/wiki/Walker%20County%20%28Alabama%29 | Walker County (Alabama) | Walker County is en Kreis (County) in’n US-Bundsstaat Alabama. He hett 67.023 Inwahners (Stand Zensus 2010) op en Rebeet vun 2.056 km². De Sitt vun de Verwalten is in Jasper.
Historie
De Kreis is 1823 grünnt worrn.
Demografie
Vun de 70.713 Inwahners bi’n Zensus vun 2000 harrn 29.868 Minschen Arbeit. Dat Inkamen je Kopp vun de hele Inwahnertall weer 15.546 US-Dollar. 32.206 Minschen hebbt op de Highschool ’n Afsluss maakt, ’n Afsluss an’e Universität, de ’n Bachelor-Afsluss oder noch höger weer, hebbt 4.376 Minschen maakt. 16,23 % vun de Inwahners leven 2000 ünner de Inkamensgrenz to de Armoot.
2,24 % hebbt 2000 tohuus ’n annere Spraak as Engelsch snackt un 0,73 % vun de Inwahners sünd buten de USA boren worrn.
Vun de Vöröllern her sünd 92,15 % vun de Minschen Witte, 6,17 % Swarte, 0,20 % stammt ut Asien un 0,02 % vun de Eilannen in’n Pazifik. 0,28 % sünd Nakamen vun Indianers. 0,31 % hebbt sik sülven to noch annere Gruppen torekent. 0,86 % hebbt angeven, dat se Vörfohren vun ünnerscheedliche Afstammung hebbt. As Nakamen vun Lüüd ut Latienamerika hebbt sik 0,86 % vun de Lüüd ansehn.
Inwahnertall
Weblenken
Websteed vun’n Kreis (engelsch)
U.S. Census Bureau (engelsch) |
10757 | https://nds.wikipedia.org/wiki/Washington%20County%20%28Alabama%29 | Washington County (Alabama) | Washington County is en Kreis (County) in’n US-Bundsstaat Alabama. He hett 17.581 Inwahners (Stand Zensus 2010) op en Rebeet vun 2.800 km². De Sitt vun de Verwalten is in Chatom.
Historie
De Kreis is 1800 grünnt worrn.
Demografie
Vun de 18.097 Inwahners bi’n Zensus vun 2000 harrn 7.356 Minschen Arbeit. Dat Inkamen je Kopp vun de hele Inwahnertall weer 14.081 US-Dollar. 8.128 Minschen hebbt op de Highschool ’n Afsluss maakt, ’n Afsluss an’e Universität, de ’n Bachelor-Afsluss oder noch höger weer, hebbt 969 Minschen maakt. 18,40 % vun de Inwahners leven 2000 ünner de Inkamensgrenz to de Armoot.
1,97 % hebbt 2000 tohuus ’n annere Spraak as Engelsch snackt un 0,48 % vun de Inwahners sünd buten de USA boren worrn.
Vun de Vöröllern her sünd 64,98 % vun de Minschen Witte, 26,89 % Swarte, 0,06 % stammt ut Asien un 0,03 % vun de Eilannen in’n Pazifik. 7,12 % sünd Nakamen vun Indianers. 0,05 % hebbt sik sülven to noch annere Gruppen torekent. 0,87 % hebbt angeven, dat se Vörfohren vun ünnerscheedliche Afstammung hebbt. As Nakamen vun Lüüd ut Latienamerika hebbt sik 0,88 % vun de Lüüd ansehn.
Inwahnertall
Weblenken
Websteed vun’n Kreis (engelsch)
U.S. Census Bureau (engelsch) |
10758 | https://nds.wikipedia.org/wiki/Wilcox%20County%20%28Alabama%29 | Wilcox County (Alabama) | Wilcox County is en Kreis (County) in’n US-Bundsstaat Alabama. He hett 11.670 Inwahners (Stand Zensus 2010) op en Rebeet vun 2.302 km². De Sitt vun de Verwalten is in Camden.
Historie
De Kreis is 1819 grünnt worrn.
Demografie
Vun de 13.183 Inwahners bi’n Zensus vun 2000 harrn 4.064 Minschen Arbeit. Dat Inkamen je Kopp vun de hele Inwahnertall weer 10.903 US-Dollar. 4.751 Minschen hebbt op de Highschool ’n Afsluss maakt, ’n Afsluss an’e Universität, de ’n Bachelor-Afsluss oder noch höger weer, hebbt 809 Minschen maakt. 38,94 % vun de Inwahners leven 2000 ünner de Inkamensgrenz to de Armoot.
2,78 % hebbt 2000 tohuus ’n annere Spraak as Engelsch snackt un 0,31 % vun de Inwahners sünd buten de USA boren worrn. Op 100 Mannslüüd kaamt na de Statistik 114,6 Froonslüüd.
Vun de Vöröllern her sünd 27,51 % vun de Minschen Witte, 71,90 % Swarte, 0,13 % stammt ut Asien un 0,02 % vun de Eilannen in’n Pazifik. 0,14 % sünd Nakamen vun Indianers. 0,11 % hebbt sik sülven to noch annere Gruppen torekent. 0,19 % hebbt angeven, dat se Vörfohren vun ünnerscheedliche Afstammung hebbt. As Nakamen vun Lüüd ut Latienamerika hebbt sik 0,74 % vun de Lüüd ansehn.
Inwahnertall
Weblenken
Websteed vun’n Kreis (engelsch)
U.S. Census Bureau (engelsch) |
10759 | https://nds.wikipedia.org/wiki/Winston%20County%20%28Alabama%29 | Winston County (Alabama) | Winston County is en Kreis (County) in’n US-Bundsstaat Alabama. He hett 24.484 Inwahners (Stand Zensus 2010) op en Rebeet vun 1.590 km². De Sitt vun de Verwalten is in Double Springs.
Historie
De Kreis is 1858 grünnt worrn.
Demografie
Vun de 24.843 Inwahners bi’n Zensus vun 2000 harrn 11.367 Minschen Arbeit. Dat Inkamen je Kopp vun de hele Inwahnertall weer 15.738 US-Dollar. 10.691 Minschen hebbt op de Highschool ’n Afsluss maakt, ’n Afsluss an’e Universität, de ’n Bachelor-Afsluss oder noch höger weer, hebbt 1.411 Minschen maakt. 16,89 % vun de Inwahners leven 2000 ünner de Inkamensgrenz to de Armoot.
2,65 % hebbt 2000 tohuus ’n annere Spraak as Engelsch snackt un 1,03 % vun de Inwahners sünd buten de USA boren worrn.
Vun de Vöröllern her sünd 97,32 % vun de Minschen Witte, 0,38 % Swarte, 0,13 % stammt ut Asien un 0,01 % vun de Eilannen in’n Pazifik. 0,46 % sünd Nakamen vun Indianers. 0,90 % hebbt sik sülven to noch annere Gruppen torekent. 0,81 % hebbt angeven, dat se Vörfohren vun ünnerscheedliche Afstammung hebbt. As Nakamen vun Lüüd ut Latienamerika hebbt sik 1,50 % vun de Lüüd ansehn.
Inwahnertall
Weblenken
U.S. Census Bureau (engelsch) |
10761 | https://nds.wikipedia.org/wiki/Borough%20Oost-Aleuten | Borough Oost-Aleuten | De Borough Oost-Aleuten is en Kreis (Borough) in’n US-Bundsstaat Alaska. He hett 3.141 Inwahners (Stand Zensus 2010) op en Rebeet vun 18.091 km². De Sitt vun de Verwalten is in Sand Point.
Historie
De Kreis is 1987 grünnt worrn.
Demografie
Vun de 2.697 Inwahners bi’n Zensus vun 2000 harrn 1.854 Minschen Arbeit. Dat Inkamen je Kopp vun de hele Inwahnertall weer 18.421 US-Dollar. 1.500 Minschen hebbt op de Highschool ’n Afsluss maakt, ’n Afsluss an’e Universität, de ’n Bachelor-Afsluss oder noch höger weer, hebbt 98 Minschen maakt. 21,80 % vun de Inwahners leven 2000 ünner de Inkamensgrenz to de Armoot.
41,34 % hebbt 2000 tohuus ’n annere Spraak as Engelsch snackt un 18,28 % vun de Inwahners sünd buten de USA boren worrn. Op 100 Mannslüüd kaamt na de Statistik 54,1 Froonslüüd.
Vun de Vöröllern her sünd 23,95 % vun de Minschen Witte, 1,67 % Swarte, 26,51 % stammt ut Asien un 0,30 % vun de Eilannen in’n Pazifik. 37,26 % sünd Nakamen vun Indianers. 7,38 % hebbt sik sülven to noch annere Gruppen torekent. 2,93 % hebbt angeven, dat se Vörfohren vun ünnerscheedliche Afstammung hebbt. As Nakamen vun Lüüd ut Latienamerika hebbt sik 12,57 % vun de Lüüd ansehn.
Inwahnertall
Weblenken
Websteed vun’n Kreis (engelsch)
U.S. Census Bureau (engelsch) |
10762 | https://nds.wikipedia.org/wiki/Zensusrebeet%20West-Aleuten | Zensusrebeet West-Aleuten | Dat Zensusrebeet West-Aleuten is en Deel (Zensusrebeet) vun’n US-Bundsstaat Alaska. Dat Rebeet hett 5.561 Inwahners (Stand Zensus 2010) op 11.401 km².
Demografie
Vun de 5.465 Inwahners bi’n Zensus vun 2000 harrn 3.788 Minschen Arbeit. Dat Inkamen je Kopp vun de hele Inwahnertall weer 24.037 US-Dollar. 3.338 Minschen hebbt op de Highschool ’n Afsluss maakt, ’n Afsluss an’e Universität, de ’n Bachelor-Afsluss oder noch höger weer, hebbt 469 Minschen maakt. 11,75 % vun de Inwahners leven 2000 ünner de Inkamensgrenz to de Armoot.
39,17 % hebbt 2000 tohuus ’n annere Spraak as Engelsch snackt un 21,48 % vun de Inwahners sünd buten de USA boren worrn. Op 100 Mannslüüd kaamt na de Statistik 55,6 Froonslüüd.
Vun de Vöröllern her sünd 40,04 % vun de Minschen Witte, 3,02 % Swarte, 24,59 % stammt ut Asien un 0,62 % vun de Eilannen in’n Pazifik. 20,95 % sünd Nakamen vun Indianers. 7,32 % hebbt sik sülven to noch annere Gruppen torekent. 3,46 % hebbt angeven, dat se Vörfohren vun ünnerscheedliche Afstammung hebbt. As Nakamen vun Lüüd ut Latienamerika hebbt sik 10,48 % vun de Lüüd ansehn.
Inwahnertall
Weblenken
U.S. Census Bureau (engelsch) |
10763 | https://nds.wikipedia.org/wiki/Kumbarg | Kumbarg | Kumbarg () is en Dörp in de Gemeen Kumbarg in’n Landkreis Cuxhoben, Neddersassen. De Oort is Deel vun de Samtgemeen Land Hadeln un hett üm un bi 3300 Inwahners.
Bi Kumbarg höört ok de Öörd Westercaadwisch un Bullenwinkel mit to.
Geografie
Kumbarg liggt op en Geestutlöper in’n Noorden von de Wingst, de in de Masch von Au un Oost rinreckt. Stück in’n Westen von Kumbarg löppt de Neehuus-Bülkauer Kanaal langs.
De Naveröörd sünd Dingwöörden, Feldhööv un In’n Fellen in’n Noorden, Geversdörp, Klint un Freenhoff in’n Noordoosten, Oostercaadwisch un Höden in’n Süüdoosten, Ooldkeden in’n Süüdwesten, Westercaadwisch in’n Westen un Bullenwinkel, Intzenbüttel, Neehuus un Uhlenkamp in’n Noordwesten.
Historie
De Oort is 1148 toeerst nöömt worrn. He kummt as Cadenberc in en Oorkunn ut de Breev’ von Wibald von Stablo vör, de to de Tied Abt von Corvey weer.
De Oort Kumbarg hett sien Zentrum bi de Kark an de B 73 in’n Noorden von’n Oort. In dat 20. Johrhunnert sünd veel ne’e Hüüs boot worrn. Dorbi hett Kumbarg in’n Noorden de Hööv von Bösenhörn sluukt un in’n Süden de Öörd Klotzen, Müggenbarg, Oostermoor, Möhlenreeg, Langenstraat un Olenfloot.
En beten buten den Oort in’n Westen doot as separate Öörd noch Westercaadwisch un de Bullenwinkel liggen.
Verwaltungsgeschicht
In de Franzosentied hett de Oort toeerst 1810 bet 1811 binnen dat Königriek Westfalen to de Mairie Kumbarg in’n Kanton Neehuus höört un denn von 1811 bet 1814 to dat Franzöösche Kaiserriek ünner Napoleon un dor to de Mairie Geversdörp in’n Kanton Neehuus.
De Oort hett vör 1885 to dat Amt Neehuus tohöört. Na 1885 weer dat in’n Kreis Neehuus. 1932 is dat Deel von’n Kreis Land Hadeln worrn un 1977 von’n Landkreis Cuxhoben.
Kumbarg is an’n 1. Juni 1965 Maat von de Samtgemeen An’n Dobrook worrn un weer ok de Seet von disse Samtgemeen. To’n 1. November 2016 hett sik de Samtgemeen An’n Dobrook mit de Samtgemeen Land Hadeln tohoopslaten un de ne’e un gröttere Samtgemeen Land Hadeln billt.
To’n 1. November 2016 hett sik de Gemeen Kumbarg mit de Gemeen Geversdörp tohoopslaten. De ne’e Gemeen heet nu Kumbarg.
Inwahnertall
Politik
Gemeenraad
Gemeenvörstehers/Börgermeesters
1855–1860: Johann Heinrich Heß
1860–1866: Christian Wilhelm von Rönn
1866–1898: Georg Friedrich Fick
1898–1924: Claus Heinrich von Allwörden
1924–1933: Heinrich Jark
1. August–26. August 1933: Claus Schlichtmann
1933–1945: Karl Friedrich Robert Klein
1945–1946: Theodor Karsten
1946–1948: August Glintenkamp
1948–1950: Theodor Karsten
1950–1953: Adolf Otto Schlichtmann
1953–1965: Hans Albert Wilhelm Schrodt
1965–1981: Karl Brodtmann
1981–1986: Heinrich Lemkau (CDU)
1986–2001: Anton Herzig (SPD)
2001–2011: Hans Georg Heinßen (CDU)
2011–31. Oktober 2016: Wolfgang Heß (ahn Partei)
Wapen un Flagg
Dat Wapen vun de fröhere Gemeen wiest vörn en Ackerstück mit rode Grundfarv un achtern en rood Möhlrad op sülvern Grund.
De Flagg is baven gröön un ünnen swart un wiest in’e Midd dat Wapen.
Kultur
In Kumbarg in de Bahnhoffstraat steiht de Skulptur Vehhöker mit Kalv von Frijo Müller-Belecke, de 1995 opstellt worrn is un an de Geschicht von Kumbarg as Markoort denken laten schall.
Kark
De ole St.-Nicolai-Kark mit de Orgel von Dietrich Christoph Gloger warrt toeerst vun den päpstlichen Kollektor Jacob de Rota 1319 nöömt. De Karktoorn, de hüüt noch steiht, is ut dat Johr 1723. He is en beten lütt utfallen, de Kark hebbt se in de Johren 1742 bet 1752 nee boot un se weer wat grötter as de ole Kark un müch nich so recht to’n Toorn passen. Kark un Toorn sünd vun 1962 bet 1965 renoveert worrn.
De Toorn hett dree Klocken, twee to’n Lüden un een, de de Tiet sleit. De twee Klocken to’n Lüden hebbt de Slagtöön As un G. De Lüttjere hett 1698 Christoph Haupner ut Stood gaten, de Gröttere is 1732 vun Caspar König nee gaten worrn, nadem se sprungen weer. De Gröttere müss de Kark in’n tweten Weltkrieg afgeven, de Klock is aver ahn Schaden wedder trüchkamen. De Klock för de Tiet is vun 1950.
För de Kathoolschen is de Hillig-Krüüz-Kark in Oterndörp tostännig.
Bowarken
In Kumbarg steiht dat Slott vun Graaf Bremer mit en Park un en schöön Duvenhuus.
Verenen
De Schützenvereen Kumbarg is 1787 grünnt worrn, de Schützenvereen Kumbarg-Langenstraat 1889 un de Freewillige Füürwehr an’n 27. März 1923.
Weertschop un Infrastruktur
Dat Ünnernehmen Mibau-Stema hett sien Seet in Kumbarg.
Verkehr
Kumbarg liggt an de Bundsstraat 73, de in’n Noordwesten över Neehuus un Oterndörp na Cuxhoben löppt un in’n Süüdoosten över Hemmoor/Warstood/Basbeek na Stood. In’n Süüdwesten löppt de Kreisstraat 22 na Ooldkeden un Tollboom. Ans gifft dat noch lüttjere Straten na Voigtding in’n Oosten un Westercaadwisch in’n Westen.
Kumbarg hett mit’n Bahnhoff Kumbarg en egen Bahnhoff an de Nedderelvbahn von Cuxhoben na Hamborg.
De Oort höört ok to de Öörd, de tweesprakige Oortsschiller hebbt, op de blangen den hoochdüütschen Naam ok de plattdüütsche mit op steiht.
Scholen
In Kumbarg gifft dat de Grundschool Kumbarg un de Beroopscholen Kumbarg.
Tosätzlich gifft dat de St.-Nicolai-Kita. Nadem de Firma Ernst Langner ehren Bedrievskinnergoorn dichtmaken müss, hett de Karkengemeen 1968 en Kinnergoorn inricht. 2008 hebbt se den Kinnergoorn in en Kita ümwannelt.
Ünnernehmens
In de Bahnhoffstraat hett de Volksbank Stood-Cuxhoben en Filiaal.
Literatur
Willi Klenck: Heimatbuch des ehemaligen Kreis Neuhaus an der Oste. 1957
Footnoten
Weblenken
Websteed von’n Gewarvvereen Kumbarg (hoochdüütsch)
Oort
Landkreis Cuxhoben |
10765 | https://nds.wikipedia.org/wiki/Adolf%20Hitler | Adolf Hitler | Adolf Hitler (* 20. April 1889 in Braunau am Inn, Öösterriek; † 30. April 1945 in Berlin dör Sülvstmoord) weer vun 1921 af an Baas vun de NSDAP. 1933 is he Kanzler vun dat Düütsche Riek wurrn un vun 1934 af an weer he as „Führer“ un Kanzler to glieke Tiet Baas vun de Regeerung un vun den Staat.
He hett in dat Düütsche Riek de Diktatur vun dat „Drüdde Riek“ upricht. All Parteien vun de Oppositschoon weern dor bi verboden. Wenn een gegen em gegenan güng, denn leet he em verfolgen oder an’e Siet maken. Hitler hett den Tweeden Weltkrieg anfungen un is dor vun Anfang an up ut ween, dat de Jöden in Europa jem ehr Rechten verleren döen un an’e Siet maakt wuurn sünd. Dor is he mit System bigahn. Ok an anner Lüde un Volksgruppen hett he sik vergrepen, wenn em de Globen oder de Raaß nich passen döen. Vunwegen sien Politik sünd in Europa bi 30-35 Millionen Minschen ümkamen, dormank alleen sess Millionen Jöden. Grode Delen vun Düütschland un vun Europa sünd bi den Tweeden Weltkrieg to Dutt gahn. Nah den Krieg hett denn ok noch de Iesern Vörhang den Kontinent in twee Stücken deelt.
Leven
De meisten Schrieverslüde wiest up den unbannigen Unnerscheed twuschen de eerste un de tweede Hälft vun Hitler sien Leven hen. Wenn een dat verglieken deit mit dat, wat dormals wat gellen dö, denn weer dat mit Hitler bit to sien dartigsten Johr hen rein gornix. He keem nich to Ranne, harr keen Beroop lehrt, hett ok keen Minschen harrt, wo he tohören dö. Nadem de Eerste Weltkrieg to Enn weer, hett he ok as Suldaat keen Tokunft mehr harrt. Een kann ok nich sehn, wat vun Egenaarten dor al to griepen weern, de em later hulpen hefft, as he so wiet nah baben kamen is. Man just düsse Mann is in de tweede Hälft vun sien Leven binnen en paar Johren to’n Kanzler vun dat Düütsche Riek wurrn un amenn Diktator öber grote Delen vun Europa. Bloß wenig Minschen vör em oder nah em hefft so veel kaputt maakt, as he. Wenn een düssen Unnerscheed ankieken deit, denn steiht een vör de grote Fraag: Wie kann dat angahn, dat düsse Minsch mit sien Aart un sien Vörleven sowat tostann bröcht hett?
De eersten Johren
Hitler hett vun de Johren vör sien Tiet as Politiker an’n leevsten swiegen wullt. 1930 sä he öber siene politischen Fienden: „Se dröövt nich weten, wo ik herkaam un vun wat för een Familie ik afstammen do“ (so vertellt Krockow dat). Sien Öllern un Grootöllern stammen ut de Dörper „Döllersheim“ un „Strones“. Nah den Ansluss vun Öösterriek in’n Summer vun dat Johr 1938 hett he de Inwahners ut düsse Dörper wegbringen laten. De Öörd sünd denn foorts kaputt maakt wurrn. Dat weer, vunwegen dat Hitler dor den Scheetplatz Allentsteig för sien Truppen anleggen wull. Verscheden Kritikers as Krockow un Kershaw nehmt an, dat hett he maken laten, weil mit sien Herkamen ut düsse Gegend wat nich stimmen dö, un womöglich sogor Inzest dor mit bi weer. Wat Hitler süms in sien Book „Mein Kampf (Mien Kamp)“ öber de eersten Johren vun sien Leven schrifft, is nich to glöven. He hett dor blooß en Bild vun sik maalt, so as he dat geern hebben müch.
Herkamen
Hitler sien Familie stamm ut dat Wooldquartier in Nedderöösterriek an de böhmsche Grenz. De Schrievwies vun ehren Naam wessel in dat 19. Johrhunnert jummers wedder vun „Hüttler“, nah „Hiedler“, „Hittler“ oder ok „Hitler“. Wo de Naam herkümmt, is nich klor.
Boren is Adolf Hitler as dat veerde vun sess Kinnern vun den Tollbeamten Alois Hitler un siene drüdde Fro Klara (Deernsnaam Pölzl) in Braunau am Inn. Dat weer en Stadt an de Grenz vun Böveröösterriek. Vun düsse sess Kinner sünd bloß Adolf un sien Suster Paula groot wurrn. Alois Hitler hett denn noch twee Kinner harrt. Alois Hitler weer vun en Fro, wo he nich mit verheiraat weer un Angela weer vun sien tweede Fro.
In „Mein Kampf“ schrifft Hitler süms, dat sien Vadder butt ween is un dat he nich toleet, wenn de Kinner nich hören. Dorto weer he dullharig un slöög de Gören. Man dat bedutt nich, dat Hitler strenger uptagen wurrn is, as anner Kinner to düsse Tiet. Düütliche Henwies gifft dat dor jedenfalls nich för.
Alois Hitler weer unehlich Söhn vun de Buurndeern Anna Maria Schicklgruber. Eerst in dat Johr 1876, dor weer he al 40 Johr oolt, hett he sien Tonaam in „Hitler“ ännern laten. Dor weern sien Mudder un ok de Mann, vun den he glöben dö, dat weer sien Vadder, al lang doot. Düsse Mann, dat weer denn Adolf Hitler sien Grootvadder, dat weer de Müllerknecht Johann Georg Hiedler. Dat Ännern vun den Naam güng so: Johann Georg Hiedler hett en Broder harrt. Dat weer Nepomuk Hiedler. He is nah’n Dörpspastor gahn un hett seggt, he schull man den Indrag öber de Geboort vun Alois Schickgruber ännern. He scholl dor driest „ehlich“ inschrieven un dat ole „unehlich“ dörstrieken. He bröch ok Tügen mit, de geven to Protokoll, Johann Georg Hiedler harr jem dat vör Johren al seggt, dat he de Vadder vun den lüttjen Alois weer.
Hitler wüss denn nich genau, wer sien Grootvadder weer. As he later as Politiker för de Idee vun de Rassismus snacken dö, un as he denn vun de 1920er Johren af an bekannter wurrn is, dor keem em dat gor nich mehr to Pass. Sien Fienden in de Politik hefft dormols jummers wedder versöcht, nah to wiesen, dat de Baas vun de antisemitsche un nationalistisch NSDAP nu süms jöödsche oder tominnst tschechisch Vöröllern harr. So, as dat hüdigendags utsütt, stimmt dat ober woll nich. Jedenfalls gifft dat dor keen Bewies för. Man Hitler hett dat ummer as Grund ansehn, vun sien Herkamen to swiegen.
Kinnertiet
Vunwegen sien Beroop as Tollbeamten möss Vadder Hitler faken umtrecken. Toeerst güng dat vun Braunau nah Passau hen, later nah Lambach un denn nah Leonding bi Linz. Adolf Hitler is dor up verscheden Volksscholen ween un weer jummers en goden Schöler. Man up de Realschool in Linz is he gor nich torecht kamen. Al in dat eerste Johr, dat weer 1900/1901, is he sitten bleben. Sien Schoolmesters meenen, he harr gor „keen Lust to’n Arbeiden“. In de drüdde Klass vun de Realschool hett he 1904 wedder so slechte Noten harrt, dat he an un för sik sitten blieben möss. Man weil sien Vadder düt Johr sturben weer, woll de School sien Mudder hölpen un meen, he künn woll wiedergahn, man bloß, wenn he de School wesseln dö. Dorüm hett Hitler denn de Realschool in Steyr besöcht. De gell dormals as nich so swaar. Man dor is he ok nich beter wurrn. He bleev sitten un schaff ok de tweede Prüfung nich un güng denn ohn Afsluss vun de School af. Dor weer he sesstein Johr oolt.
Later hett Hitler dat so henstellt, as wenn he bloß slecht up’e School ween is, weil he sien Vadder nich to Willen ween much. Sien Vadder wünsch sik, dat Hitler Beamten weern schull, man he süms müch lever Kunstmaler weern. Tietlevens hett Hitler sik as Künstler ansehn un meen ok, de Lüde harrn bloß nich begrepen, wat vun Genie in em steken dö. Dat sien Sittenblieven up’e School nix mit Wedderstand gegen den Vadder to kriegen hett, warrt ok klaar, wenn een sütt, dat Alois Hitler al an’n 3. Januar 1903 sturben is. Dor weer he 65 Johr oolt. De Vadder weer doot, as Hitler 13 Johr oolt weer, man beter is he denn up’e School nich wurrn. So hett Hitler sien Bildung in sien ganzet Leven man bloß süms tohopenschostert, as he jummers weg verscheden Saken dwars dör’nanner lesen hett.
Johren in Wien un München
Vun 1903 af an kreeg Hitler en Rent as Half-Weetkind. Siene Mudder hett dor noch en beten wat tobottert un so konn he vun 1905 af an en Bohème-Leven ohn Plichten föhren. 1907 un 1908 versöch he, en Platz an de Wiener Kunstakademie to kriegen. Man dor is he nich annahmen wurrn. Se hefft seggt, he weer nich goot genug. Dornah hett he nix mehr ünnernahmen, um sik utbillen to laten oder en Beroop ut to öven. Toeerst bleev he in Wien, man denn güng he torüch nah Linz, as siene Mudder an’n 21. Dezember 1907 an Bostkrebs sturben weer. In de eerste Tiet konn he vun sien Rent un vun dat Geld, wat he sik mit Malen vun Biller un Postkarten toverdeen, ganz goot leven. He kreeg mehr Geld tohopen, as en Schoolmeister an’n Anfang hett. Dat hett he bi dat Vertellen vun sien Jöögdtiet in „Mein Kampf“ en beten anners henstellt.
1909, dor weer he 20 Johr oolt, is he endgüllig nah Wien hentrocken. Dor keem he mit antisemitische un afsunnerliche Ideen öber de Raaß tohopen. He lees pseudowetenschuplich Schrieveree vun Jörg Lanz von Liebenfels un he kreeg dat to doon mit Georg Ritter von Schönerer, den „Führer“ vun de „Alldüütsche Bewegung“ un mit den Wiener Börgermeester Dr. Karl Lueger. „Vun Dr. Lueger hebb ik veel lehrt“, hett he later seggt. Dormals hett Hitler woll sien Idee vun de arisch „Herrenraaß“ utbillt. Sien dormoligen Fründ August Kubizek hett later seggt, to de Tiet hett Hitler sik mehr ut Opern maakt, as ut Politik. Besunners müch he Richard Wagner siene Opern lieden.
As he dat tweede Mol vun den Vörstand vun de Kunstakademie aflehnt wurrn is, güng em mit’e Tiet dat Geld ut. 1909 möss he in en Asyl för Lüde ohn Wohnung intrecken un Anfang 1910 lann he in dat Männerhuus in de Meldemannstraat. He maal Biller vun Wien un verdeen sik en beten wat bito. Weil he nich geern mit Lüde tohopenkeem, hett en Mitbewohner vun em den Verkoop vun de Biller in’e Hannen nahmen. Dat weer Reinhold Hanisch. Vunwegen dat he dach, Hanisch harr em bedragen, övergeev he dat Verkopen vun de Biller later an en jöödschen Mitbewohner. Kann angahn, dat dat mit sien Antisemitismus in düsse Daag noch nich so dull weer, as he dat süms in „Mein Kampf“ vertellt hett. Hanisch hett later en Book öber düsse Johren schreven. Hitler hett em fastsetten laten un he is 1937 oder 1938 sturven. Forschers as Werner Maser un Joachim C. Fest meent, Hitler harr em an’e Siet maken laten. Man dat warrt anners ok seggt, he harr sik achter Trallen süms ümbröcht, oder sien Hart harr nich mehr mitspeelt.
In’n Mai 1913 hett Hitler dat Arv vun sien Vadder utbetahlt kregen. Dor treck he denn üm nah München un wahn dor bi den Snieder Josef Popp. In „Mein Kampf“ hett he later schreven, he harr so’n Lengen nah en „düütsche Stadt“ harrt. In München befaat he sik mit Architektur un he lees de Schriften vun den rassistischen Schriever Houston Stewart Chamberlain. Een Grund, nah Düütschland to gahn, weer ok: He woll nich in dat öösterrieksch-ungaarsch Militär. Dat weer aber nich, weil he nich Suldaat spelen wull: As 1914 de Eerste Weltkrieg losgüng, hett he sik foorts freewillig mellt. Man en Rull speelt woll al, dat dat öösterrieksche Heer mit sien velen Raaßen un Volksgruppen em towedder weer, weil he al düütschnational dach.
In den eersten Weltkrieg
As en Gefrieten vun dat 16. Königlich Bayrisch Reserve-Infanterieregiment „List“ hett Hitler de meiste Tiet vun den Krieg as Meldegänger an de Westfront tobröcht. An’n 16. August 1914 is he freewillig in de Armee intreden. In’n Dezember vun datsülbige Johr hett he al dat Iesern Krüüz, tweede Klass, kregen. In’n Oktober 1916 wurr Hitler in den Noorden vun Frankriek an dat Been verwunnt. Eerst Anfang März 1917 keem he wedder an de Front torüch. 1918 hett he denn dat Iesern Krüüz, eerste Klass, kregen.
He hett as en anstännigen Suldaten gullen, man sien Kamraden müchen em nich besunners lieden. Se meenen, he ködel sik bi de Uffzieren an. He wurr ok as so’n richtigen „Vagelfidi“ ansehn, vunwegen dat he lang Tiet bloß man so mit’n Helm up’n Dötz in’e Eck sitten dö un denk. Afsunnerlich is, dat de Uffzieren woll meenen, he weer en dappern, duchtigen Suldaten un he verdeen ok dat Iesern Krüüz, man se troden em nich to, Suldaten antoföhren. Dor spreken se sik ok üm gegen en Beföddern vun Hitler to’n högern Rang ut. „He verstünn nix vun dat Anföhren vun Minschen“, glöben se (Bi Fest, Hitler, S.104).
Kort vör dat Enn vun den Krieg, dat weer an’n 15. Oktober 1918, dor keem Hitler nah en Gasangreep in dat Lazarett vun de vörpommersche Stadt Pasewalk. Toeerst weer he blind un möss dor üm behannelt weern. He sä, sien Ogen, de harrn bi den Gasangreep wat afkregen. Hüdigendags gifft dat ok Forschers, de glöövt, he is vunwegen de düütsche Nedderlaag in den Krieg blind wurrn. Dat weer, menen se, nahdem se in de Krankenakten vun dat Lazarett keken hefft, en histerisch Reakschoon. Up jeden Fall is Hitler vun en Militärdokter för Psychiatrie behannelt wurrn. Düsse Dokter hett Hitler as en Psychopathen ankeken un meen, dat weer unmöglich, dat düsse Mann Upgaven öbernehmen kunn, wo he anner Lüde anföhren möss.
Bargup
Wie dat mit de Politik losgüng
Hitler hett later seggt, he weer so in Raasch öber den verloren Krieg un öber den „Verraat vun de Novemberverbrekers“, dat he beslaten hett, Politiker to weern. Man een kann nich seggen, ob dat wohr is. In de eersten Monaten nah dat Enn vun den Krieg kann een nich just sehn, dat he weet, wat he will.
Direktemang nah den Krieg hett he mit Politik eerst mol gor nix an’n Hoot. He kehr in de Kasern vun sien Regiment nah München torüch. Toeerst mol hett he dat dor up anleggt, dat he nich up’e Straat sett wurr. En paar Mol is he to een vun de Vertroonslüde vun sien Regiment wählt wurrn. Up düssen Posten hett he ok mit de Räädregeern vun den sozialistischen bayrischen Ministerpräsidenten Kurt Eisner tohopenarbeit’.
In dat Dör’nanner, wat losgüng, as Eisner an’e Siet maakt wurrn weer, hett Hitler nich up de Räädregeern ehr Siet stahn, noch up de Siet vun de anner Partei. Dat weern de Freekorps, de tomeist vun de Demokratie nix weten wullen un de besunners wat up dat „Volk“ geven döen. Dat lett, as wenn Hitler sik vörsichtig trüch holen hett. Dat gifft en Film ut düsse Tiet, dor is Hitler to sehn, as he mitgeiht bi’n Truurmarsch för Eisner, de en Jööd ween weer. De een oder anner Historiker meent, dor kann een an sehn, dat Hitler to düsse Tiet noch nich so düütlich sien Steed funnen harr, as he dat seß Johr later in „Mein Kampf“ in’e Welt setten dö.
As de Räädrepublik blodig ünnerkregen weer, is Hitler nah de Verwalten vun de Riekswehr gahn, de dortiets in Bayern dat Seggen harrt hett. Dat gifft Henwies, dat Hitler sik dormols bi de neen Machthebbers anködelt hett un verraden hett, welk Kamraden ut sien Regiment fröher as Hölpslüde bi de Räteregeern mitmaakt harrn. Dormols hefft de Mannslüde, de bi de Swarte Riekswehr dat Seggen harrn, den Gefreiten Hitler as en Mann ansehn, de een goot nah de Arbeiders henstüürn kann, dat he natschoonale Gedanken ünner de Lüde bringt. En vun düsse wichtigen Mannslüde vun de Riekswehr weer Ernst Röhm. Hitler siene Basen stüürn em nah Vördrääg för Propaganda-Snackers un hefft em den Updrag geven, he schull utkunkeluren, wat dat mit de politschen Parteien un Krinken up sik harr, vun de dat in München nah de Revolutschoon so unbannig veel geev.
Een vun düssen Parteien weer ok de Düütsche Arbeiderpartei. De weer grünnt wurrn vun den Slosser Anton Drexler un vun den Journalisten Karl Harrer. Se vertreed frömdenfiendliche un antisemitische Ideen un öbernehm ok dat een oder annere ut den Sozialismus. An’n 12. September 1919 besöch Hitler to’n eersten Mol en vun de ehr Versammeln. As een vun de Lüde, de dor snacken döen, fodder, Bayern schull vun dat Riek afscheedt weern, güng Hitler dor risch gegenan. De Lüde, de dor bi weern, kregen glieks spitz, dat he snacken konn. Dat weer dat eerste Mol, dat anner Lüde un ok he süms spitz kregen, dat he wat beter konn, as de Annern. Dat warrt seggt, Drexler harr glieks to Harrer meent: „Dö hot oa Goschn, den kennt ma braucha!“ (Up Platt: „De hett en Muul, den könnt wi bruken!“). Noch an’n sülbigen Avend versöch Drexler, Hitler in de Partei to holen. Hitler hett later jummers seggt, he weer dat sevente Liddmaat vun de Partei ween. Man dat stimmt nich. In’n Updrag vun siene Vörlüde is he an’n 19. Oktober 1919 in de Partei intreden. Dor weer he de 55. mit. De Nummer vun sien Parteiutwies is aber 555. Dat kümmt dorher, dat de DAP ehr Utwiesen mit de Nummer 501 anfungen hett, vunwegen dat se sik en beten dicker maken wull, as se in Würklichkeit weer.
Üm düsse Tiet rüm keem Hitler ok to’n eersten Mol mit den antisemitischen Schriever Dietrich Eckart vun de Thule-Sellschap tosamen. Eckart söch nah en Mann, de goot snacken konn un sien rechtsradikalen Ansichten mank de Arbeiders un bi de Ünnerschicht utbreden konn. As een vun de Eersten hett he begrepen, dat Hitler düsse Mann weer un hett em up jede Aart fudderhulpen. Vun 1920 af an hett he Hitler sien Parteiblatt „Völkischer Beobachter“ rutgeven.
Dör sien Reden, wo he de Tohörers richtig mit in Uprohr bröch, duur dat nich lang, un de lüttje DAP meen, dat se ohn em nich mehr togange keem. Toeerst weer he de „Baas för de Rekloom“ (Werbeobmann) un in’t Vörjohr 1920 weer he dor mit bi, as dat Programm vun de 25 Punkten utarbeit wurrn is. He hett dat ok dörsett, dat de Partei nu den neen Naam NSDAP kreeg. Dat bedüüd „Natschonalsozialistische Düütsche Arbeider Partei“. As dat denn so wiet weer, un he güng an’n 31. März 1920 ut de Armee weg, dor konn he al vun sien Inkamen as Reedner leven. He weer sik nich to schaad, in Beerkellers to snacken un he hett dor de lüttje NSDAP en beten wat bekannter mit maakt. Ohn em güng bald gor nix mehr in düsse Partei. Dat hett he utnützt, as he in’n Juli 1921 de olen Parteivörsitters an’e Siet schaven hett un süms to’n Vörsitter wählt wurrn is. Dat hett he mit Hölp vun en Ultimatum henkregen. Hitler weer nu in München un dor umto een, wo een mit reken möss. Man buten Bayern lachen de Lüde ehrder öber em, as dat se bange weern.
De Putsch
As de Räädrepublik dalslahn weer, regeer in Bayern Gustav Ritter von Kahr. He weer en Natschoonalist un lä dat dor up an, dat wedder en Monarkie inföhrt wurr. Vun de Demokratie heel he gor nix un de „Rode Rieksregeeren“ lehn he af. Midderwielen stünn de vörmalige Generalquartiermeester vun de „Oberste Heeresleitung“ up de Siet vun de NSDAP. Dat weer Erich Ludendorff. Ludendorff un Hitler meenen nu, dat von Kahr woll ok up jem ehr Siet stahn dö, wenn se versöchen, de Rieksregeern in Berlin mit Gewalt to störten. Jem ehr Vörbild weer Mussolini sien Marsch up Rom vun’n Oktober 1922. Hitler dach ok, dat düütsche Volk stünn achter em. Dat meen he vunwegen dat de Franzosen dat Ruhrrebeet besett harrn, un vunwegen de hoge Inflatschoon un de duchtigen Unrohen in Düütschland.
An’n Abend vun den 8. November 1923 is Hitler denn mit en paar Mann ünner Wapen in den Bürgerbräukeller in München rinstörmt. Dor weer von Kahr just togange un heel en Reed. Hitler sien Lüde wollen em dwingen, jem ehren Putsch to unnerstütten. Man von Kahr hett bloß wegen de Wapen vör siene Neese mitspeelt. An’n neegsten Morgen hett de Polizei den Marsch vun Hitler un siene Mackers bi de Feldherrnhalle ut’neen jaagt. Dor hefft se ok bi schaten un en paar vun Hitler siene Lüde sünd doot bleben.
Achter Trallen
Ludendorff is al an’n 9. November achter Trallen kamen. Hitler keem en paar Dage later in Haft. De Prozess vunwegen den „Hitler-Ludendorff-Putsch“ füng denn an’n 26. Februar 1924 an. An un for sik harr dat so ennen mößt, dat de Anklaagten för lange Tiet in’t Lock mössen un dat Hitler utwiest weern möss. He weer ja jummers noch Staatsbörger vun Öösterriek. So stünn dat Gesett dormols. Man dor is nix vun wurrn. In de Republiek vun Weimar keem dat fökener mol vör, dat de Rechtsextremen mit en ganzen Sack vull Sachtmödigkeit anfaat wurrn sünd. Hitler dröff bi Gericht seggen, wat em in’n Kopp keem. De Präsident vun dat Gericht hett sik dat sogor gefallen laten, dat Hitler em vunwegen sien jöödsch Herkamen angriepen dö. Ludendorff hett vörspeelt, he harr mit düssen „Beerkeller-Putsch“ in Würklichkeit gor nix to kriegen harrt. He is denn ok freespraken wurrn. Hitler hett sik denn aber henstellt as de Mann, de dat allens in’e Hannen harrt hett un hett sik vör de ganze Welt dor mit dick maakt.
De Richters wollen Hitler an’n leevsten glieks free laten. Se meenen, he weer bloß „dreven vun den eddelsten Willen, ohn an sik süms to denken“. Man vunwegen dat Gesett mössen se em doch verordelen. Dor hefft se em de Minnststraaf geven: Dat weern fiev Johr Festungshaft. Ut Düütschland utwiest hefft se em nich, ofschoonst dat in dat „Gesetz to de Republik ehren Schutz“ so vörschreven weer.
Hitler is man bloß een Johr achter Trallen bleben un an’n 20. Dezember 1924 wedder freekamen. He harr in de Haftanstalt Landsberg in Landsberg an’n Lech inseten. In düt Johr hett he Besöök kregen vun veel „Lüde ut de eerste Stünn“. De hefft denn later wichtige Ämter vun Hitler toschostert kregen. Ok hett he in düsse Tiet den eersten Deel vun sien Book „Mein Kampf. Eine Abrechnung“ dikteert. Sien Sekretär Rudolf Heß hett dat denn upschreven.
Mit Schrieven vun’n 7. April 1925 hett Hitler anfraagt, ob he nu nich endlich ut de Staatsbörgerschup vun Öösterriek rutnahmen weern konn. Dat is denn ok passeert. Nu fraag Hitler an, ob he düütschen Staatsbörger weern konn, man dat hefft se eerst an’n 26. Februar 1932 tolaten. Bit up düssen Dag weer he sunner Staat.
Vunwegen dat de Bläder in ganz Düütschland öber den Prozess schreven harrn, is Hitler nu ok in den Noorden vun dat Riek en bekannten Politiker wurrn. He gell as de meist radikale vun all de „Völkschen“. In de NSDAP waag numms dat, gegen em up to mucken un in de „Völksch Bewegen“ kreeg sien Stimm nu allerwegens Gewicht. Toeerst goll he jummers bloß as de „Knüppelmuskant“, de den Weg free maken scholl för „Düütschland sien Redder“ Ludendorff. Man vun nu af an seh he sik süms doch as den groden „Föhrer“.
Man toeerst mol güng dat nich so richtig wieder. Dat lä dor an, dat de Weertschap wedder in Gang keem. Dor güng dat de Minschen denn beter. De NSDAP is woll wedder tolaten wurrn, nadem se toeerst verbaden weer, man bit in dat Johr 1929 duur de Upswung. Dor harrn de Lüde nich so veel Lust, sik mit de radikalen Partein af to geven.
De Weg na baben
As Hitler free kamen weer, füng he dormit an un sorg dor för, dat he in de NSDAP alleen dat Seggen harr. In Noorddüütschland geev dat dormols en starken Flunken vun de Partei, de sik besunners för den Sozialismus insetten dö. Gregor Strasser weer düssen Flunken sien Spreker. Ok Joseph Goebbels höör dor mit to. Düsse Lüde wollen dor nich bi mitmaken, dat Hitler sik bi de olen Eliten ut de Tiet vun de Monarkie anlehnt hett. Hitler schoov Strasser un siene Mackers gau an’e Siet oder hett jem ok in sien Boot hoolt. So hett he dat mit Goebbels maakt.
Dor ut, dat de Putsch nich slumpt harr, hett Hitler lehrt, he konn de Macht in den Staat nich mit Gewalt an sik rieten. Em güng dat nu dorüm, up den Weg vun dat Gesetz na baben to kamen un sik an de Regeln vun de Demokratie to holen. De NSDAP scholl nu allerwegens in de Parlamenten intrecken. Man oorntlich mitarbeiden schollen ehr Afoornten dor nich. Babenhen, meen he, dat weer goot, wenn de SA mit allerhand gewaltige Upmärsch, mit Stratenslachten un mit Schandool uptreden dö, vunwegen dat de Lüde denn henkieken döen up de Partei un up ehren Föhrer. Un denn schollen se ok woll kunnig weern, dat de demokraatsche Republik mit so’n Saken nich to Ranne keem.
Dat de Partei bi de Wahlen laterhen so goot wegkamen is, dat lä ok an de Aart un Wies, wie se in düsse Johren uptreden is un dat se Massen vun Lüde besnacken dö, as dat vördem in Düütschland noch nich passeert weer.
To’n eersten Mol is de NSDAP in ganz Düütschland mit ehr Propaganda uptreden, as dat dat 1929 üm den Young-Plaan güng. De NSDAP harr tohopen mit de DNVP en Volksbegehrn towege bröcht. Dat güng üm de Fraag, wie dat nu fuddergahn scholl mit de Reparatschonen vun Düütschland an siene vörmaligen Fienden ut den lesten Krieg. Hitler hett sik ok bi düt Volksbegehrn nich dörsetten konnt, man mank de konservativen un natschonalistischen Börgers wurr he nu as en duchtigen Mann ankeken. Bi de Wahlen to den Landdag in Döringen in’n Harfst 1929 hett sien Partei oorntlich Stimmen wunnen. Besunners wichtig weer ok, dat de DNVP-Vörsitter un Verleger Alfred Hugenberg mit sien Dagbläder sik vun nu af an achter Hitler stellen dö. Just so, as Ludendorff fröher un Franz von Papen later, dach he, he konn Hitler un de NSDAP för sien Zielen bruken un dat Stüür dorbi jummers fein in’e Hand beholen. Mit Hölp vun Hitler woll he de grode Mass vun Anhängers vun de NSDAP achter sik bringen.
Man eerst as dat mit de Weltweertschup so unbannig bargdal güng, keem Hitler in ganz Düütschland vöran. An’t Enn vun dat Johr 1929 güng dat los. Düütschland weer besunners hart drapen. As de Finanzen vun dat Riek dör’nanner keemen, brook de Koalitschoon vun Weimar an’n 27. März 1930 ut’neen. Hermann Müller vun de SPD weer de leste Kanzler, de in’n Rieksdag noch en demokraatsche Mehrheit achter sik harrt hett. Em folg dat eerste Präsidialkabinett vun Heinrich Brüning vun de Partei vun dat Zentrum. He wüß bloß noch dat Vertroon vun den olen Riekspräsidenten Paul von Hindenburg achter sik. As an’n 14. September nee wählt wurrn is, kladder de NSDAP mit een Slag vun 2,6% up 18,3%. Nu weern dat nich mehr 12 brune Afoornte in’n Rieksdag, man 107. De demokraatschen Parteien in de Midden, de bitherto den Staat stütt harrn, kregen nu keen Mehrheit mehr tostann. Hitler weer nu endgüllig en mächtigen Mann in de düütsche Politik.
Hitler warrt Kanzler
De Konservativen, as Elvjunkers, Anföhrers ut de Weertschap un ut dat Militär, un ok de Lüde, de geern en Kaiser torüchhebben wullen, hefft em hulpen. Se dachen, wenn dat so wiet weer, denn kunnen se em ok wedder los weern un wullen em för jem ehr Zielen bruken. Man dat keem just anners rüm.
Hitler weer dormols staatenlos un dröff sik gor nich as Kanzler upstellen laten. Man de Freestaat Bruunswiek hett em as „Raat vun de Regeern“ bi dat Amt för dat Land sien Kultur un för Vermeten (Landeskultur- und Vermessungsamt) anstellt un hett em as Gesandten vun Bruunswiek nah den Raat vun dat Riek (Reichsrat) henstüürt. An’t Enn vun’n Februar 1932 is denn in Berlin sien düütsche Staatsangehörigkeit utspraken wurrn. Nu dröff he sik eerst as Kandidaten bi düütsche Wahlen upstellen laten. Toeerst hett he dat maakt bi de Wahl to’n Riekspräsidenten in datsülbige Johr.
As de NSDAP bi de Wahl to’n Rieksdag 1932 de stärkste Partei wurrn weer, hett de Riekspräsident Paul von Hindenburg em an’n 30. Januar 1933 to’n Riekskanzler maakt.
De „Kamarilla“ üm den olen Riekspräsidenten Paul von Hindenburg ümto harr sik dor achter klemmt, dat Hitler to’n Kanzler maakt wurr. Se verspreek sik dor en natschonalistisch Regeern vun. Achter Hitler stünnen ok Grootindustrie un Banken. De weern bange vör en Sozialismus as in Russland. Dorüm begröten se dat Utschalten vun de „bolschewistisch Gefohr“, so, as Hitler dat verspreken dö. Dor keem noch to, dat se mit Updrääg vun den Staat för dat Wedder-Uprüsten vun de Riekswehr reken dröffen. Hitler hett dat schafft, dat in siene NSDAP de antikapitalistische Twieg man lüttsch bleev. All Schuld an de Misere vun de Weertschap geev he alleen de Jöden. 1932 spreek Hitler in den Club vun de Industriellen in Düsseldörp. Dor sä he, de Vörsitters vun de Weertschap spelen en gode Rull in Düütschland un he meen, dat düütsche Volk konn gor nich överleven, so lang as de Hälft vun de Düütschen meen, „wenn en wat besitten deit, denn hett he dat stohlen“. Dor meen he de Anhängers vun de SPD un vun de KPD mit. Man de Historiker Joachim C. Fest schrifft, Hitler harr vun de grode Industrie lang nich so veel Hölp kregen, as dat vun de sozialistische Propaganda jummers seggt warrt.
De natschonalen un konservativen Krinken bröch Hitler achter sik, as he Franz von Papen to’n Viezkanzler möök un em tosä, he müch dor jummers mit bi ween, wenn Hitler to’n Vördrag bi’n Präsidenten weer. Babenhen hett he de klassisch Ministerien an de Konservativen geven. Papen meen, he konn Hitler dor „in de Midde (mit) nehmen“.
Dat Militär hööp, de Riekskanzler Hitler würr dat tostann bringen, dat de Fredensverdrag vun Versailles weg keem un dat de Riekswehr wedder grötter maakt würr. De konservativen Krinken dachen alltohoop, mit Hitler weer dat mööglich, en stebige Regeerung uptostellen un up’n neen Kurs to bringen. De schull denn amenn na en autoritär Monarkie henföhren.
De Diktator
Wie he Diktator wurrn is
Na den Rieksdagsbrand hefft de Vörlüde vun de Natschonalsozialisten de Schuld in de Kommunisten ehr Schoh schaven. Hitler lä den Präsidenten nah Artikel 48 vun de Verfaten vun Weimar en Nootverordnung vör. Dor konn he Grundrechten ungüllig mit maken. Hindenburg hett ünnerschreven. Man de Nootverordnung goll bloß korte Tiet. An ehr Stäe scholl nu dat „Gesetz, üm de Noot vun Volk un Riek weg to nehmen“ gellen. Man för düt „Ermächtigungsgesetz“ bruuk Hitler een Mehrheit vun twee Drüddel in’n Rieksdag. De kreeg Hitler, as he all 81 Afoornten vun de KPD un een poor Afoornten vun de SPD utschalten dö, ofschoonst de Verfaten dat nich toleet. Dornah is dat Gesetz annahmen wurrn gegen de Stimmen vun de annern SPD-Liddmaten, man mit Tostimmen vun de börgerlichen Parteien, dormank dat Zentrum un de Liberalen.
Vun de Tiet af an, wo düt Gesetz gellen dö, füng in dat Düütsche Riek de Diktatur vun den Natschonalsozialismus an. An’n 1. Juni 1933 möss in dat ganze Düütsche Riek jede Bedriev en Afgaav to de NSDAP ehr Gunsten betahlen. Dat weer de Adolf-Hitler-Spenn vun de düütsche Weertschap. Up een Slag harr de Partei un ok Adolf Hitler süms wedder genug Geld. Bit 1945 sünd bi düsse Spenn 700 Million Rieksmark tohopenkamen.
Böker öber Hitler
Alan Bullock: Hitler. Eine Studie über Tyrannei. Düsseldörp 1953.
Joachim Fest: Hitler. Eine Biographie. Frankfort an'n Main, Berlin, Wien 1973.
Hans Bernd Gisevius: Adolf Hitler: Versuch einer Deutung. München 1963.
Walter Görlitz: Adolf Hitler. Musterschmidt-Verlag, Göttingen, Zürich, Frankfort 2.Upl. 1971.
Sebastian Haffner: Anmerkungen zu Hitler. Fischer Taschenbuch Verlag, Frankfort an'n Main 1978, ISBN 3-596-23489-1.
Brigitte Hamann: Hitlers Wien. Lehrjahre eines Diktators. Piper, München 1996 ISBN 3-492-03598-1.
Konrad Heiden: Hitler I Das Leben eines Diktators. Zürich 1936.
Konrad Heiden: Hitler II Ein Mann gegen Europa. Zürich 1937.
Ian Kershaw: Hitler 1889–1936. DVA, Stuttgart 1998, ISBN 3-421-05131-3.
Ian Kershaw: Hitler 1936–1945. DVA, Stuttgart 2000, ISBN 3-421-05132-1.
Thomas Lau (Hg.), Österreichische Familien. Machthaber, Mimen und Magnaten. Böhlau Wien, 2006. ISBN 978-3-205-77543-0. (Een Kapitel öber de Familie Hitler).
Werner Maser: Adolf Hitler Legende-Mythos-Wirklichkeit. München un Esslingen 1971.
Rudolf Olden: Hitler. Querido, Amsterdam 1935 (Nachdruck: Fischer Taschenbuch Verlag, Frankfort an'n Main 1984), ISBN 3-596-25185-0.
Gudrun Pausewang: Adi: Jugend eines Diktators. Ravensburger, Ravensburg 1997 ISBN 3-473-58151-8
Anna M. Sigmund: Dämon, Diktator, Demagoge. Fragen und Antworten zu Adolf Hitler. DVA, Stuttgart 2006, ISBN 3-423-24523-9.
John Toland: Adolf Hitler, Biographie 1889–1945. Lübbe, Bergisch Gladbach 1977, ISBN 3-7857-0207-8.
Gerhard Vinnai: Hitler. Scheitern und Vernichtungswut. Zur Genese des faschistischen Täters. Psychosozial-Verlag, Gießen 2004, ISBN 3-89806-341-0.
August Kubizek: Adolf Hitler mein Jugendfreund. Leopold Stocker Verlag, Graz-Stuttgart 1953, ISBN 3-7020-0971-X.
Verscheden Böker
Carl Amery: Hitler als Vorläufer. Auschwitz – der Beginn des 21. Jahrhunderts?. Luchterhand, München 1998 ISBN 3-630-87998-5
Götz Aly: Hitlers Volksstaat. Raub, Rassenkrieg und nationaler Sozialismus, 2005, ISBN 3-89331-607-8 (Bundeszentrale für Politische Bildung), ISBN 3-10-000420-5 (Fischer)
Will Berthold: Die 42 Attentate auf Adolf Hitler, VMA-Verlag, Wiesbaden, 2004
E. R. Carmin: Das schwarze Reich. Geheimgesellschaften und Politik im 20. Jahrhundert. Heyne, München 1997 ISBN 3-453-12588-6
Henrik Eberle und Matthias Uhl: Das Buch Hitler: Geheimdossier des NKWD für Josef W. Stalin. Gustav Lübbe Verlag, Bergisch Gladbach 2005 ISBN 3-7857-2226-5
Giorgio Fabre: Il contratto. Mussolini editore di Hitler. Dedalo, Bari 2004. 236 S., € 15.–. ISBN.
Philipp W. Fabry: Mutmaßungen über Hitler. Urteile von Zeitgenossen. Düsseldörp 1969
Joachim Fest: Staatsstreich. Der lange Weg zum 20. Juli. Siedler, Berlin 1994 ISBN 3-88680-539-5
Robert Gellately: Backing Hitler. Oxford un New York 2001 ISBN 0-19-820560-0
Nicholas Goodrick-Clarke: Die okkulten Wurzeln des Nationalsozialismus. 2. Upl. Stocker, Graz un Stuttgart 2004 ISBN 3-7020-0795-4
Christian Graf von Krockow: Hitler und seine Deutschen. List, München 2001 ISBN 3-471-79415-8
Brigitte Hamann: Winifred Wagner oder Hitlers Bayreuth. Piper, München 2002 ISBN 3-492-04300-3
Manfred Koch-Hillebrecht: Homo Hitler – Psychogramm des deutschen Diktators. Siedler, München 1999 ISBN 3-442-75603-0
Alice Miller: Am Anfang war Erziehung. Suhrkamp Verlag, Frankfort an'n Main 1983 ISBN 3-518-37451-6
Hans-Günter Richardi: Hitler und seine Hintermänner – Neue Fakten zur Frühgeschichte der NSDAP. Süddeutscher Verlag, München 1991 ISBN 3-7991-6508-8
Michael Rißmann: Hitlers Gott: Vorsehungsglaube und Sendungsbewußtsein des deutschen Diktators, Pendo, Zürich/München 2001 ISBN 3-85842-421-8
Gerd Schultze-Rhonhof: 1939 – Der Krieg, der viele Väter hatte. 2. Upl. Olzog, München 2003 ISBN 3-7892-8117-4
Henry A. Turner: Hitlers Weg zur Macht. Der Januar 1933. Berlin 1999
Georges van Vrekhem: Hitler and his God – The Background to the Hitler phenomenon, Rupa & Co, New Delhi 2006, ISBN 81-291-0953-0
Börger von Düütschland
Historie
Politiker (Düütschland)
Mann
NSDAP
NSDAP-Liddmaat
Boren 1889
Storven 1945 |
10767 | https://nds.wikipedia.org/wiki/RFID | RFID | RFID, dat steiht för Radio Frequency Identification. Dat is en System, dat Funk-Plitten bruukt, mit de een licht Saken, an de disse Plitten anbackt sünd identifizeren un finnen kann.
De Plitten hebbt en lütten Chip binnen, de en poor Daten spiekern kann. Nu kann een mit en speziell Leesgerät de Daten ut disse Plitten utlesen. Dat geiht över Funk un Leesgerät un Plitt mööt sik nich beröhren. Dat Leesgerät boot en elektromagneetsch Feld op un dör Indukschoon kriggt dat Plitt de Energie, dat dat en Antwoort an dat Leesgerät sennen kann. Vun alleen sennen köönt de Plitten meist nich.
Dat praktische an RFID is nu, dat een in de Logistik veel Opwand sporen kann. Nüms mutt mehr allens opschrieven, wenn nee Woren rinkaamt, dat reckt, wenn een mit dat Leesgerät över den Kraam langsgeiht un denn warrt allens vun alleen inleest un mit Reekners warrt allens afspiekert. Wenn wat rutgeiht, datsülve. Oder bi’t Inköpen mutt een blots noch mit’n Wagen an dat Leesgerät langsföhren un denn warrt de Pries glieks tohooprekent, ahn dat een allens op’t Band leggen un allens scannt warrn mutt.
Dat ganze hett aver nich blots Vördelen. Dat System warrt veel kritiseert, vun wegen dat nüms weet, ’keen allens de Plitten utleest. Wenn een inköfft hett un mit’n vullen Wagen ut’n Supermarkt rutkummt, denn bruukt dor blots een mit sien egen Leesgerät blangen de Döör stahn un he weet ganz fix, wat een allens köfft hett. Vun’n Datenschutz her is dat en groot Problem.
Logistik |
10768 | https://nds.wikipedia.org/wiki/Mari%20El | Mari El | Mari El is ene Republiek an de Wolga in Russland. Hööftstadt is Joschkar-Ola. De Republiek is för de Mari inricht worrn, wat en Volk is, dat ene finnougrische Spraak snackt. De Republiek is 23.400 Quadratkilometer groot un dor leevt 717.000 Lüüd. Vun disse Lüüd höört aver blots 43 Perzent to de Mari, 47 Perzent sünd Russen un de Rest sünd Tataren un vun annere Völker.
Russland |
10769 | https://nds.wikipedia.org/wiki/Metis%20%28Maand%29 | Metis (Maand) | Metis is de binnenste Maand vun den Planeten Jupiter, sowiet bekannt. De Maand weer 1979 vun den Astronom Stephen Synnott opdeckt worrn op Biller, welke de Ruumsond Voyager 1 maakt harr. Toeerst kreeg he de Beteken 1979 J 3. Na de Titanin Metis ut de greekschen Mythologie is de Maand 1983 nöömt worrn.
Ümloopbahn
Metis löpt nöög an den Jupiter noch binnen vun dat Ringsystem. Dormit warrt Metis to de Amalthea-Grupp rekend. Wohrschienlich is Metis ok en Born för de Partikels, de den Ring bildt. De Maand löpt noch binnen vun den geostatschoonären Bahnradius üm den Jupiter un is dorbi de starken Tiedenkräft vun den groten Planeten utsett. Wiel de Maand lütt noog is, warrt he vun disse Kräft nich tweireten, aver sien Ümloopbahn warrt jümmers wieter afsaken, bit he jichtenswann op den Jupiter stört. Vundaag hett he en middleren Afstand vun’n Planeten vun ungefäähr 127.969 km un bruukt vör een Ümloop 7 Stünnen 4 Minuuten un 48 Sekunnen.
De Maand liggt binnen vun de Roche-Grenz för fletig Maanden. D. h., en Saak op de Bavenflach vun Metis warrt vun de Gravitatschoon vun den Jupiter wegtogen. De Fluchtsnelligkeit vun 24,3 m/s gellt deswegen blots piel to’n Jupiter.
De Ümloopbahn hett en Exzentrizität vun 0,0012 un is dormit meist kreisrund. Gegen den Äquater vun’n Jupiter is se üm 0,8° kippt.
Opbo un Egenschoppen
De Bavenflach vun Metis hett en Albedo vun 0,05 un is dormit bannig düster. De Dörmeter vun den Maand is ungefäähr 43 km. Vun wegen de Dicht, de bi 2,8 g/cm³ liggt, warrt vermodt, dat Metis to’n Halfpart ut Wateries un to’n annern Halfpart ut Silikat-Steen tohopensett is.
Maand
Jupiter |
10771 | https://nds.wikipedia.org/wiki/Exa | Exa | Exa is en Vörsülv (Präfix), de bi Maateenheiten – t. B. ok in dat SI-System – bruukt warrt. Dat Woort is vun dat greeksche εξάκις, hexákis afleidt, wat översett so veel as sössmol heet. Bi de Maateenheiten bedüd exa een trillionenmol dat Oorsprüngliche.
Exa warrt mit den Bookstaven E afkött. Dat warrt eenfach vör dat Eenheitenteken sett: T. B. is een Exameter (1 Em) een Trillionen Meter (1.000.000.000.000.000.000 m oder ok 1018 m oder (103)6 m).
Eenheit |
10772 | https://nds.wikipedia.org/wiki/Zetta | Zetta | Zetta is en Vörsülv (Präfix), de bi Maateenheiten – t. B. ok in dat SI-System – bruukt warrt. Dat Woort is vun dat italiensche sette afleidt, wat översett söven heet. Bi de Maateenheiten bedüd zetta een trilliardenmol dat Oorsprüngliche.
Zetta warrt mit den Bookstaven Z afkött. Dat warrt eenfach vör dat Eenheitenteken sett: T. B. is een Zettameter (1 Zm) een Trilliarden Meter (1.000.000.000.000.000.000.000 m oder ok 1021 m oder (103)7 m).
Eenheit |
10773 | https://nds.wikipedia.org/wiki/Yotta | Yotta | Yotta is en Vörsülv (Präfix), de bi Maateenheiten – t. B. ok in dat SI-System – bruukt warrt. Dat Woort is vun dat italiensche otto afleidt, wat översett acht heet. Bi de Maateenheiten bedüd yotta een quadrillionenmol dat Oorsprüngliche.
Yotta warrt mit den Bookstaven Y afkött. Dat warrt eenfach vör dat Eenheitenteken sett: T. B. is een Yottameter (1 Ym) een Quadrillionen Meter (1.000.000.000.000.000.000.000.000 m oder ok 1024 m oder (103)8 m).
Eenheit |
10776 | https://nds.wikipedia.org/wiki/24.%20Mai | 24. Mai |
Wat passeert is
Politik un Sellschop
1565: De Osmanen fangt an un versöökt, Malta intonehmen. Se bescheet de Borg vun St. Elmo bit to’n 23. Juni.
1571 De Krimtartaren nehmt Moskau in un verbrennt de Stadt.
1943: Grootadmiral Karl Dönitz lett den U-Boot-Krieg in den Noordatlantik vunwegen de velen egen Verlusten afbreken.
1949: Dat düütsche Grundgesett warrt güllig.
1993: Eritrea verklaart sien Unafhängigkeit vun Äthiopien. Issayas Afewerki warrt de eerste Staatspräsident.
2005: Oskar Lafontaine trett ut de SPD ut.
Kunst, Kultur un Bowarken
1956: In Lugano finnt de eerste Eurovision Song Contest statt.
Boren
1819: Victoria Königin vun England († 1901)
1875: Robert Garrett, US-amerikaansch Lichtathlet († 1961)
1884: Benjamin Markowitsch Blumenfeld, russisch-sowjeetsch Schachmeester († 1947)
1899: Suzanne Lenglen, franzöösch Tennisspelerin († 1938)
1901: Frank Signorelli, US-amerikaansch Jazz-Pianist un Komponist († 1975)
1919: Herbie Fields, US-amerikaansch Jazzmusiker († 1958)
1931: Jim Clark, britsch Filmeditor un Speelbaas († 2016)
1941: Bob Dylan, US-amerikaansch Musiker, Lyriker un Nobelpriesdräger
1942: James Fraser Stoddart, britisch-US-amerikaansch Chemiker un Nobelpriesdräger
1943: Juhani Suutarinen, finnisch Biathlet
1948: James Cosmo, britisch Schauspeler
1956: Sean Kelly, irisch Radrennfohrer
1962: Ben Monder, US-amerikaansch Jazzmusiker
1972: Julian Radulski, bulgaarsch Schachspeler († 2013)
1974: María Vento-Kabchi, venezolaansch Tennisspelerin
1987: Déborah François, belgische Schauspelersche
1989: Franziska Weber, düütsch Kanusportlerin
Storven
1543: Nikolaus Kopernikus, düütschen Astronom (* 1473)
1848: Annette von Droste-Hülshoff, düütsche Schrieversche ut dat Mönsterland
1889: Hermann Kauffmann, düütsch Maler (* 1808)
1917: Heinrich Weltring, düütsch Bildhauer (* 1847)
1965: Denzil Best, US-amerikaansch Jazzmusiker und -komponist (* 1917)
1986: Yakima Canutt, US-amerikaansch Schauspeler un Stuntman (* 1895)
1987: Hermione Gingold, britisch Schauspelerin (* 1897)
1989: Hans Hansen Palmus, plattdüütschen Heimatdichter (* 1901)
2010: Anneliese Rothenberger, düütsch Opernsingerin (* 1926)
2013: Ed Shaughnessy, US-amerikaansch Jazzmusiker (* 1929)
2015: Heinz Wrobel, düütsch Feernsehjournalist un Nahrichtenspreker (* 1929)
2020: Jimmy Cobb, US-amerikaansch Jazzmusiker (* 1929)
Mai 24 |
10777 | https://nds.wikipedia.org/wiki/Halit | Halit | Halit oder Steensolt is dat Mineral vun de cheemsch Verbinnen Natriumchlorid ut de Mineralklass vun de eenfachen Halogeniden. Halit kummt faken vör un kristalliseert in’t kuubsche Kristallsystem mit de Tosamensetten NaCl. Dorbi entstaht tomeist kuubsche (tardelförmig) Kristallen mit grootflachig, körnig un massige Eenheiten. Rein Halit ist ahn Klöör oder witt, wenn he bannig lütte Kristallen utbildt. Dör dat Inlagern vun Hämatit farvt sik de Kristallen root, bi’t Inlagern vun Limonit geel. Bimengden vun Toon oder Bitumen wiest Halit en graue bit brune Klöör. Gidderfehlers in’n Opbo veroorsaakt dör Överlagern vun Lichtstrahlen (Interferenz) en blau Klöör. Ünner UV-Licht wiest Halit en orange Fluroreszenz op.
Halit is en steenschapend Mineral, dat bestimmend an’n Opbo vun Steensolt-Lagersteeden bedeeligt is. Steensolt is en monomineralsch Steen, dat sik meist blots ut Halit tohopensett, afsehn vun lütte Bimengden vun annere Soltmineralen as Gips, Anhydrit, Sylvin oder annere.
Historie
De Naam Halit is afleidt vun de greekschen Wöör άλας Hals un λίθος Steen (kiek ok bi Halogen)
Dat ut Salinen oder Soltstöck wunnen Kaaksolt is al siet de Antike en geern sehn Hannelswoor, de op de so nöömten Soltstraten vun de Afbosteeden in de Rebeten mit wenig Solt brocht weer. Dorüm harr Solt fröher deelwies en düchtigen Wiert un weer ok as wittet Gold betekend.
Entstahn un Vörkamen
Halit kummt tomeist tostannen, wenn Seen mit Soltwater utdröögt. Dat entsteiht also dör Verdunsten un höhrt dorüm to de Evaporiten. Dordör kummt de massige, körnige Struktur tostannen. Halit liggt in aflagerte Schichten in’n Sediment vör, wonehm dat faken mit Gips un Anhydrit tohopen vörkummt. Steensolt-Aflagern, de deep afsackt sünd, verformt sik ünner den Druck faken to grote Strukturen, de denn as Soltstöck betekend warrt. Nicht so faken is Steensolt ok as Aflagern an Vulkanen oder Fumarolen to finnen as t. an’n Ätna un an’n Vesuv in Italien.
En bedüdend Steed för’t Winnen vun Solt is dat Salzkammergut in Öösterriek. Vun wegen sien Schöönheit is de Soltstock in’t poolsche Wieliczka beropen worrn. De gröttsten Soltkristallen weltwiet (>90 cm Kantenläng) sünd in de Kristallgrott in’n Schaubargwark Merkers/Döringen. Annere Öörd, wo dat Halit gifft, sünd t. B. Staßfurt, Heilbronn un Bernburg. In Noorddüütschland sünd vör allen Lünborg un Bad Sebarg bekannt vör Steensoltafbo.
Verwennen
Steensolt warrt as ok dot künstlich wunnen Natriumchlorid as Kaaksolt to’n Eten, as Streisolt in de cheemsch Industrie oder ok in de Medizin verwennt. Solt hett dorüm en grote weertschoplich Bedüden.
Vör allen in Düütschland, Öösterriek, de USA un in Kanada warrt Steensolt ok vundaag noch in Bargwarken oder dör Laugen (Kavernen) wunnen. De Afbo in’t Salzkammergut is al bit in de Tiet vun de Kelten nawiest. Dat gröttste Steensoltbargwark is liggt ünner Heilbronn, wo de afbooten Kamern tohopen ca. 400 km lang sünd.
Weblenken
Mineral |
10779 | https://nds.wikipedia.org/wiki/Gleem | Gleem | As Gleem betekend man en Egenoort vun Böverflachen, wenn de dat Licht goot torüchstrahlt un glimmert un blenkert. Dat kummt denn dorvun dat de Böverflach düchtig glatt is un de Unevenheiten dorop lüter sünd as de Bülgenläng vun dat sichtbor Licht. Disse Egenschop hebbt sünners Metallen un kristalline Mineralen. Dorüm is de Gleem ok en Egenschop, de sünners in de Mineralogie nauer ünnersocht warrt, bi’t Bestimmen un Künnig warrn vun Mineralen. Ünnerscheed warrt dor twüschen:
Demantgleem (t. B. Linarit)
Fettgleem (t. B. Malachit)
Glasgleem (t. B. Quarz)
Halfmetallgleem (t. B. Rudashevskyit)
Kien- oder Wassgleem (t. B. Stolzit)
Metallgleem (t. B. Hämatit)
Pickgleem (t. B. Gleembruunkahl)
Perlmuttgleem (t. B. Prehnit)
Porzellangleem (t. B. Musselschalen)
Siedengleem (t. B. Tigeroog)
Dat gifft ok en Reeg Mineralen, bi de dat Deel vun’n Naam is, as t. B. Koppergleem oder Bliegleem. Dor is dat ok en Henwies dorop, dat de Böverflach bi disse Mineralen ok en sünnern Gleem opwiest.
Mineralogie
Optisch Effekt |
10780 | https://nds.wikipedia.org/wiki/Streekkl%C3%B6%C3%B6r | Streekklöör | De Streekklöör (oder ok blots kott Streek) betekend in de Mineralogie de Klöör, de dat Pulver vun en Mineral hett. Disse Egenschop kann hölpen, Mineralen to ünnerscheeden, de vun buten liek utseht.
Üm de Streekklöör to bestimmen warrt dat Mineral an en ruug witte Porzellanflach opdrückt un doran lang reven. Dat Pulver, wat dorbi afreven warrt hett för jedet Mineral en tyypsch Klöör, de mitünner ok ganz anners wesen kann as de Klöör vun dat Mineral sülvst. En Bispeel is dat Mineral Pyrit, dat golden glimmert un dorüm ok as Kattengold begäng is. Aver de Streek vun Pyrit is nich golden, man de is swatt as bi de meisten Ierzen
Bi idiochromaatsche Mineralen is de Streekklöör faken lieks de Mineralklöör. Bi allochromaatsche Mineralen dorgegen is se tomeist witt.
Weblenken
Mineralogie |
10782 | https://nds.wikipedia.org/wiki/Kundus | Kundus | Kundus, (ok: Kunduz, Qhunduz) is de Hööftstadt vun de Provinz Kundus. Dor leevt up 8039 km² üm un bi 117.000 Minschen.
Kundus liggt in'n Noordoosten vun Afghanistan in dat Kundusdal dicht bi de Grenz vun Tadschikistan. De Stadt is so wat bi 250 km af vun Kabul. Se liggt 397 m öber NN.
De Gegend vun Kundus is fruchtbor un een wunnert sik, wie gröön dat dor is. An dree Kanten vun dat Daal grenzt hoge Bargen direktemang an, an een Siet sünd se en beten wieter weg. Düsse Bargen sünd Utlöpers vun den Hindukusch. In Kunduz gifft dat en lüttjen Flegerhaben, de hett aber bi duchtige Gefechten oorntlich wat afkregen.
As de Regeerung vun de Taliban in dat Johr 2001 afsett wurrn is, güng dat in Afghanistan los mit en international Insatz vun Militär. De International Security Assistance Force (ISAF) keem nah dat Land. As de Upgaven för de ISAF wieder wurrn weern un ok de Noorden vun dat Land dor nu mit tokeem, is in'n Januar 2004 de düütsche Bundeswehr in de Stadt inrückt. Bit an't Enn vun den Mai 2006 weern de düütschen Suldaten midden in de Stadt ünnerbröcht, in een Anlaag, de vördem de US-amerikaanschen Truppen tohören dö. Tosamen mit Suldaten ut Belgien, de Nedderlannen, Ungarn, Rumänien un de USA billt de Düütschen dor dat Provincial Reconstruction Team (PRT). Nu is de PRT in dat nee düütsche Lager bi den Flegerhaben ünnerbröcht.
In Kunduz leevt in'e Hööftsaak Tadschiken un Usbeken. Vun den Anfang vun dat 20. Johrhunnert af an sund dor ok Paschtunen henkamen. Dor güngen de Afghanen bi, dat ganze Land in de Hannen vun de Paschtunen to bringen. Kundus is dat Zentrum vun de noordööstlichen Provinzen Kundus, Badakhshan, Baghlan un Tahhar.
Oort
Afghanistan |
10783 | https://nds.wikipedia.org/wiki/Januar | Januar | De Januar (vun’t lat.: ianua „Döör“, „Togang“), ok as Sneemaand bekannt, is de eerste Maand in’n Gregoriaanschen Klenner.
Oorsprünglich weer de Maand op Hochdüütsch Jenner oder Jänner nöömt, aver disse Beteken is vundaag blots noch in’n süüddüütschen Spraakruum begäng. Mit Grünnen vun’t Düütsche Kaiserriek 1871 weer disse Naam aver in Anlehnen an’t kloke Latiensch jümmer mehr torüch drammt.
In Öösterriek un de Swiez is Jänner aver noch de offizielle Naam vun den Maand.
De Januar hett 31 Daag un is na den röömschen Gott Ianus nöömt, de na de Saag twee Gesichter harr. Dat is en Anspelen op de Laag in’t Johr, vun de Tiet her: Mit een Gesicht keikt he in dat niege Johr, mit dat annere kiekt he torüch in dat ole.
Ole düütsche Beteken för den Maand sünd Hartung, Iesmaand, Sneemaand oder Wintermaand. De letzt Beteken dorvun weer in’n 8. Johrhunnert dör Karl den Groten inföhrt. In’n Oosten vun Europa weer fröher ok de Begreep Wulfsmaand begäng, as de Wülf denn jümmer Ranztiet hebbt un lichter to jagen weern.
In’n röömschen Klenner weer de Januar oorsprünglich de ölvte Maand. Aver mit Ümstellen vun’n Johresanfang vun März op Januar in’t Johr 153 v.Chr. weer denn de Ümbenennen na den röömschen Gott Ianus maakt.
De Januar fant jümmer mit den lieken Wekendag an as de Mai vun’t Vörjohr. In Schaltjohren ok mit den lieken Dag as de April un de Juli in’t glieke Johr. In normal Johren aver mit den lieken as de Oktober
Welke Week in Januar as de erste Klennerweek vun’t niege Johr tellt, hangt vun den 1. Januar af: Fallt de op en Maandag bit Dunnersdag, is dat na ISO 8601 al de eerste Klennerweek vun’t niege Johr, wiel de Week denn tomindst veer Daag in’t niege Johr hett.
Maand (Tiet) |
10784 | https://nds.wikipedia.org/wiki/Anchorage | Anchorage | Anchorage is ene Stadt un en Kreis (Borough) in’n US-Bundsstaat Alaska. Anchorage hett 291.826 Inwahners (Stand Zensus 2010) op en Rebeet vun 4.398 km².
Historie
De Kreis is 1975 grünnt worrn.
Demografie
Vun de 260.283 Inwahners bi’n Zensus vun 2000 harrn 143.350 Minschen Arbeit. Dat Inkamen je Kopp vun de hele Inwahnertall weer 25.287 US-Dollar. 144.409 Minschen hebbt op de Highschool ’n Afsluss maakt, ’n Afsluss an’e Universität, de ’n Bachelor-Afsluss oder noch höger weer, hebbt 46.240 Minschen maakt. 7,18 % vun de Inwahners leven 2000 ünner de Inkamensgrenz to de Armoot.
13,66 % hebbt 2000 tohuus ’n annere Spraak as Engelsch snackt un 8,17 % vun de Inwahners sünd buten de USA boren worrn.
Vun de Vöröllern her sünd 72,23 % vun de Minschen Witte, 5,84 % Swarte, 5,55 % stammt ut Asien un 0,93 % vun de Eilannen in’n Pazifik. 7,28 % sünd Nakamen vun Indianers. 2,19 % hebbt sik sülven to noch annere Gruppen torekent. 5,98 % hebbt angeven, dat se Vörfohren vun ünnerscheedliche Afstammung hebbt. As Nakamen vun Lüüd ut Latienamerika hebbt sik 5,69 % vun de Lüüd ansehn.
Inwahnertall
Weblenken
Websteed vun de Stadt (engelsch)
U.S. Census Bureau (engelsch) |
10785 | https://nds.wikipedia.org/wiki/Zensusrebeet%20Bethel | Zensusrebeet Bethel | Dat Zensusrebeet Bethel is en Deel (Zensusrebeet) vun’n US-Bundsstaat Alaska. Dat Rebeet hett 17.013 Inwahners (Stand Zensus 2010) op 106.415 km².
Demografie
Vun de 16.006 Inwahners bi’n Zensus vun 2000 harrn 6.446 Minschen Arbeit. Dat Inkamen je Kopp vun de hele Inwahnertall weer 12.603 US-Dollar. 5.696 Minschen hebbt op de Highschool ’n Afsluss maakt, ’n Afsluss an’e Universität, de ’n Bachelor-Afsluss oder noch höger weer, hebbt 1.050 Minschen maakt. 20,20 % vun de Inwahners leven 2000 ünner de Inkamensgrenz to de Armoot.
65,66 % hebbt 2000 tohuus ’n annere Spraak as Engelsch snackt un 1,36 % vun de Inwahners sünd buten de USA boren worrn.
Vun de Vöröllern her sünd 12,53 % vun de Minschen Witte, 0,38 % Swarte, 1,05 % stammt ut Asien un 0,06 % vun de Eilannen in’n Pazifik. 81,93 % sünd Nakamen vun Indianers. 0,19 % hebbt sik sülven to noch annere Gruppen torekent. 3,85 % hebbt angeven, dat se Vörfohren vun ünnerscheedliche Afstammung hebbt. As Nakamen vun Lüüd ut Latienamerika hebbt sik 0,87 % vun de Lüüd ansehn.
Inwahnertall
Weblenken
U.S. Census Bureau (engelsch) |
10786 | https://nds.wikipedia.org/wiki/Bristol%20Bay%20Borough | Bristol Bay Borough | Bristol Bay Borough is en Kreis (Borough) in’n US-Bundsstaat Alaska. He hett 997 Inwahners (Stand Zensus 2010) op en Rebeet vun 1.344 km². De Sitt vun de Verwalten is in Naknek.
Historie
De Kreis is 1962 grünnt worrn.
Demografie
Vun de 1.258 Inwahners bi’n Zensus vun 2000 harrn 649 Minschen Arbeit. Dat Inkamen je Kopp vun de hele Inwahnertall weer 22.210 US-Dollar. 695 Minschen hebbt op de Highschool ’n Afsluss maakt, ’n Afsluss an’e Universität, de ’n Bachelor-Afsluss oder noch höger weer, hebbt 165 Minschen maakt. 9,46 % vun de Inwahners leven 2000 ünner de Inkamensgrenz to de Armoot.
4,19 % hebbt 2000 tohuus ’n annere Spraak as Engelsch snackt un 0,56 % vun de Inwahners sünd buten de USA boren worrn. Op 100 Mannslüüd kaamt na de Statistik 83,6 Froonslüüd.
Vun de Vöröllern her sünd 52,54 % vun de Minschen Witte, 0,56 % Swarte, 0,24 % stammt ut Asien un 0,48 % vun de Eilannen in’n Pazifik. 43,72 % sünd Nakamen vun Indianers. 0,08 % hebbt sik sülven to noch annere Gruppen torekent. 2,38 % hebbt angeven, dat se Vörfohren vun ünnerscheedliche Afstammung hebbt. As Nakamen vun Lüüd ut Latienamerika hebbt sik 0,56 % vun de Lüüd ansehn.
Inwahnertall
Weblenken
Websteed vun’n Kreis (engelsch)
U.S. Census Bureau (engelsch) |
10787 | https://nds.wikipedia.org/wiki/Denali%20Borough | Denali Borough | Denali Borough is en Kreis (Borough) in’n US-Bundsstaat Alaska. He hett 1.826 Inwahners (Stand Zensus 2010) op en Rebeet vun 33.022 km². De Sitt vun de Verwalten is in Healy.
Historie
De Kreis is 1990 grünnt worrn.
Demografie
Vun de 1.893 Inwahners bi’n Zensus vun 2000 harrn 1.065 Minschen Arbeit. Dat Inkamen je Kopp vun de hele Inwahnertall weer 26.251 US-Dollar. 1.207 Minschen hebbt op de Highschool ’n Afsluss maakt, ’n Afsluss an’e Universität, de ’n Bachelor-Afsluss oder noch höger weer, hebbt 299 Minschen maakt. 7,45 % vun de Inwahners leven 2000 ünner de Inkamensgrenz to de Armoot.
7,74 % hebbt 2000 tohuus ’n annere Spraak as Engelsch snackt un 2,85 % vun de Inwahners sünd buten de USA boren worrn. Op 100 Mannslüüd kaamt na de Statistik 71,9 Froonslüüd.
Vun de Vöröllern her sünd 85,74 % vun de Minschen Witte, 1,43 % Swarte, 1,53 % stammt ut Asien un 0,37 % vun de Eilannen in’n Pazifik. 4,75 % sünd Nakamen vun Indianers. 0,95 % hebbt sik sülven to noch annere Gruppen torekent. 5,23 % hebbt angeven, dat se Vörfohren vun ünnerscheedliche Afstammung hebbt. As Nakamen vun Lüüd ut Latienamerika hebbt sik 2,48 % vun de Lüüd ansehn.
Inwahnertall
Weblenken
Websteed vun’n Kreis (engelsch)
U.S. Census Bureau (engelsch) |
10788 | https://nds.wikipedia.org/wiki/Zensusrebeet%20Dillingham | Zensusrebeet Dillingham | Dat Zensusrebeet Dillingham is en Deel (Zensusrebeet) vun’n US-Bundsstaat Alaska. Dat Rebeet hett 4.847 Inwahners (Stand Zensus 2010) op 47.829 km².
Demografie
Vun de 4.922 Inwahners bi’n Zensus vun 2000 harrn 2.007 Minschen Arbeit. Dat Inkamen je Kopp vun de hele Inwahnertall weer 16.021 US-Dollar. 2.035 Minschen hebbt op de Highschool ’n Afsluss maakt, ’n Afsluss an’e Universität, de ’n Bachelor-Afsluss oder noch höger weer, hebbt 436 Minschen maakt. 21,23 % vun de Inwahners leven 2000 ünner de Inkamensgrenz to de Armoot.
36,23 % hebbt 2000 tohuus ’n annere Spraak as Engelsch snackt un 1,00 % vun de Inwahners sünd buten de USA boren worrn.
Vun de Vöröllern her sünd 21,64 % vun de Minschen Witte, 0,37 % Swarte, 0,61 % stammt ut Asien un 0,02 % vun de Eilannen in’n Pazifik. 70,13 % sünd Nakamen vun Indianers. 0,55 % hebbt sik sülven to noch annere Gruppen torekent. 6,68 % hebbt angeven, dat se Vörfohren vun ünnerscheedliche Afstammung hebbt. As Nakamen vun Lüüd ut Latienamerika hebbt sik 2,26 % vun de Lüüd ansehn.
Inwahnertall
Weblenken
U.S. Census Bureau (engelsch) |
10789 | https://nds.wikipedia.org/wiki/Fairbanks%20North%20Star%20Borough | Fairbanks North Star Borough | Fairbanks North Star Borough is en Kreis (Borough) in’n US-Bundsstaat Alaska. He hett 97.581 Inwahners (Stand Zensus 2010) op en Rebeet vun 19.067 km². De Sitt vun de Verwalten is in Fairbanks.
Historie
De Kreis is 1964 grünnt worrn.
Demografie
Vun de 82.840 Inwahners bi’n Zensus vun 2000 harrn 45.008 Minschen Arbeit. Dat Inkamen je Kopp vun de hele Inwahnertall weer 21.553 US-Dollar. 44.056 Minschen hebbt op de Highschool ’n Afsluss maakt, ’n Afsluss an’e Universität, de ’n Bachelor-Afsluss oder noch höger weer, hebbt 12.968 Minschen maakt. 7,49 % vun de Inwahners leven 2000 ünner de Inkamensgrenz to de Armoot.
7,82 % hebbt 2000 tohuus ’n annere Spraak as Engelsch snackt un 4,05 % vun de Inwahners sünd buten de USA boren worrn.
Vun de Vöröllern her sünd 77,79 % vun de Minschen Witte, 5,85 % Swarte, 2,08 % stammt ut Asien un 0,30 % vun de Eilannen in’n Pazifik. 6,90 % sünd Nakamen vun Indianers. 1,71 % hebbt sik sülven to noch annere Gruppen torekent. 5,39 % hebbt angeven, dat se Vörfohren vun ünnerscheedliche Afstammung hebbt. As Nakamen vun Lüüd ut Latienamerika hebbt sik 4,15 % vun de Lüüd ansehn.
Inwahnertall
Weblenken
Websteed vun’n Kreis (engelsch)
U.S. Census Bureau (engelsch) |
10790 | https://nds.wikipedia.org/wiki/Haines%20Borough | Haines Borough | Haines Borough is en Kreis (Borough) in’n US-Bundsstaat Alaska. He hett 2.508 Inwahners (Stand Zensus 2010) op en Rebeet vun 6.105 km². De Sitt vun de Verwalten is in Haines.
Historie
De Kreis is 1968 grünnt worrn.
Demografie
Vun de 2.392 Inwahners bi’n Zensus vun 2000 harrn 1.149 Minschen Arbeit. Dat Inkamen je Kopp vun de hele Inwahnertall weer 22.090 US-Dollar. 1.476 Minschen hebbt op de Highschool ’n Afsluss maakt, ’n Afsluss an’e Universität, de ’n Bachelor-Afsluss oder noch höger weer, hebbt 395 Minschen maakt. 10,62 % vun de Inwahners leven 2000 ünner de Inkamensgrenz to de Armoot.
3,89 % hebbt 2000 tohuus ’n annere Spraak as Engelsch snackt un 4,06 % vun de Inwahners sünd buten de USA boren worrn.
Vun de Vöröllern her sünd 82,53 % vun de Minschen Witte, 0,13 % Swarte, 0,71 % stammt ut Asien un 0,08 % vun de Eilannen in’n Pazifik. 11,50 % sünd Nakamen vun Indianers. 0,42 % hebbt sik sülven to noch annere Gruppen torekent. 4,64 % hebbt angeven, dat se Vörfohren vun ünnerscheedliche Afstammung hebbt. As Nakamen vun Lüüd ut Latienamerika hebbt sik 1,38 % vun de Lüüd ansehn.
Inwahnertall
Weblenken
Websteed vun’n Kreis (engelsch)
U.S. Census Bureau (engelsch) |
10791 | https://nds.wikipedia.org/wiki/Juneau | Juneau | Juneau is ene Stadt un en Kreis (Borough) in’n US-Bundsstaat Alaska. Juneau hett 31.275 Inwahners (Stand Zensus 2010) op en Rebeet vun 6.718 km².
Historie
De Kreis is 1970 grünnt worrn.
Demografie
Vun de 31.275 Inwahners bi’n Zensus vun 2010 harrn 17.623 Minschen Arbeit. Dat Inkamen je Kopp vun de hele Inwahnertall weer 26.719 US-Dollar. 18.540 Minschen hebbt op de Highschool ’n Afsluss maakt, ’n Afsluss an’e Universität, de ’n Bachelor-Afsluss oder noch höger weer, hebbt 7.167 Minschen maakt. 5,85 % vun de Inwahners leven 2000 ünner de Inkamensgrenz to de Armoot.
9,50 % hebbt 2000 tohuus ’n annere Spraak as Engelsch snackt un 5,73 % vun de Inwahners sünd buten de USA boren worrn.
Vun de Vöröllern her sünd 74,79 % vun de Minschen Witte, 0,81 % Swarte, 4,68 % stammt ut Asien un 0,38 % vun de Eilannen in’n Pazifik. 11,38 % sünd Nakamen vun Indianers. 1,05 % hebbt sik sülven to noch annere Gruppen torekent. 6,91 % hebbt angeven, dat se Vörfohren vun ünnerscheedliche Afstammung hebbt. As Nakamen vun Lüüd ut Latienamerika hebbt sik 3,39 % vun de Lüüd ansehn.
Inwahnertall
Weblenken
Websteed vun de Stadt (engelsch)
Oort |
10792 | https://nds.wikipedia.org/wiki/Kenai%20Peninsula%20Borough | Kenai Peninsula Borough | Kenai Peninsula Borough is en Kreis (Borough) in’n US-Bundsstaat Alaska. He hett 55.400 Inwahners (Stand Zensus 2010) op en Rebeet vun 41.644 km². De Sitt vun de Verwalten is in Soldotna.
Historie
De Kreis is 1964 grünnt worrn.
Demografie
Vun de 49.691 Inwahners bi’n Zensus vun 2000 harrn 23.116 Minschen Arbeit. Dat Inkamen je Kopp vun de hele Inwahnertall weer 20.949 US-Dollar. 27.783 Minschen hebbt op de Highschool ’n Afsluss maakt, ’n Afsluss an’e Universität, de ’n Bachelor-Afsluss oder noch höger weer, hebbt 6.362 Minschen maakt. 9,78 % vun de Inwahners leven 2000 ünner de Inkamensgrenz to de Armoot.
7,47 % hebbt 2000 tohuus ’n annere Spraak as Engelsch snackt un 2,73 % vun de Inwahners sünd buten de USA boren worrn.
Vun de Vöröllern her sünd 86,21 % vun de Minschen Witte, 0,46 % Swarte, 0,97 % stammt ut Asien un 0,17 % vun de Eilannen in’n Pazifik. 7,47 % sünd Nakamen vun Indianers. 0,84 % hebbt sik sülven to noch annere Gruppen torekent. 3,88 % hebbt angeven, dat se Vörfohren vun ünnerscheedliche Afstammung hebbt. As Nakamen vun Lüüd ut Latienamerika hebbt sik 2,19 % vun de Lüüd ansehn.
Inwahnertall
Weblenken
Websteed vun’n Kreis (engelsch)
U.S. Census Bureau (engelsch) |
10793 | https://nds.wikipedia.org/wiki/Ketchikan%20Gateway%20Borough | Ketchikan Gateway Borough | Ketchikan Gateway Borough is en Kreis (Borough) in’n US-Bundsstaat Alaska. He hett 13.477 Inwahners (Stand Zensus 2010) op en Rebeet vun 3.160 km². De Sitt vun de Verwalten is in Ketchikan.
Historie
De Kreis is 1963 grünnt worrn.
Demografie
Vun de 14.070 Inwahners bi’n Zensus vun 2000 harrn 7.772 Minschen Arbeit. Dat Inkamen je Kopp vun de hele Inwahnertall weer 23.994 US-Dollar. 8.067 Minschen hebbt op de Highschool ’n Afsluss maakt, ’n Afsluss an’e Universität, de ’n Bachelor-Afsluss oder noch höger weer, hebbt 1.814 Minschen maakt. 6,40 % vun de Inwahners leven 2000 ünner de Inkamensgrenz to de Armoot.
8,26 % hebbt 2000 tohuus ’n annere Spraak as Engelsch snackt un 5,74 % vun de Inwahners sünd buten de USA boren worrn.
Vun de Vöröllern her sünd 74,34 % vun de Minschen Witte, 0,50 % Swarte, 4,29 % stammt ut Asien un 0,16 % vun de Eilannen in’n Pazifik. 14,99 % sünd Nakamen vun Indianers. 0,44 % hebbt sik sülven to noch annere Gruppen torekent. 5,29 % hebbt angeven, dat se Vörfohren vun ünnerscheedliche Afstammung hebbt. As Nakamen vun Lüüd ut Latienamerika hebbt sik 2,64 % vun de Lüüd ansehn.
Inwahnertall
Weblenken
Websteed vun’n Kreis (engelsch)
U.S. Census Bureau (engelsch) |
10794 | https://nds.wikipedia.org/wiki/Borough%20Kodiak-Eiland | Borough Kodiak-Eiland | De Borough Kodiak-Eiland is en Kreis (Borough) in’n US-Bundsstaat Alaska. He hett 13.592 Inwahners (Stand Zensus 2010) op en Rebeet vun 16.739 km². De Sitt vun de Verwalten is in Kodiak.
Historie
De Kreis is 1963 grünnt worrn.
Demografie
Vun de 13.913 Inwahners bi’n Zensus vun 2000 harrn 7.262 Minschen Arbeit. Dat Inkamen je Kopp vun de hele Inwahnertall weer 22.195 US-Dollar. 6.993 Minschen hebbt op de Highschool ’n Afsluss maakt, ’n Afsluss an’e Universität, de ’n Bachelor-Afsluss oder noch höger weer, hebbt 1.535 Minschen maakt. 6,48 % vun de Inwahners leven 2000 ünner de Inkamensgrenz to de Armoot.
24,32 % hebbt 2000 tohuus ’n annere Spraak as Engelsch snackt un 16,69 % vun de Inwahners sünd buten de USA boren worrn.
Vun de Vöröllern her sünd 59,69 % vun de Minschen Witte, 0,96 % Swarte, 16,04 % stammt ut Asien un 0,79 % vun de Eilannen in’n Pazifik. 14,58 % sünd Nakamen vun Indianers. 2,78 % hebbt sik sülven to noch annere Gruppen torekent. 5,16 % hebbt angeven, dat se Vörfohren vun ünnerscheedliche Afstammung hebbt. As Nakamen vun Lüüd ut Latienamerika hebbt sik 6,10 % vun de Lüüd ansehn.
Inwahnertall
Weblenken
Websteed vun’n Kreis (engelsch)
U.S. Census Bureau (engelsch) |
10795 | https://nds.wikipedia.org/wiki/Lake%20and%20Peninsula%20Borough | Lake and Peninsula Borough | Lake and Peninsula Borough is en Kreis (Borough) in’n US-Bundsstaat Alaska. He hett 1.631 Inwahners (Stand Zensus 2010) op en Rebeet vun 61.207 km². De Sitt vun de Verwalten is in King Salmon.
Historie
De Kreis is 1989 grünnt worrn.
Demografie
Vun de 1.823 Inwahners bi’n Zensus vun 2000 harrn 678 Minschen Arbeit. Dat Inkamen je Kopp vun de hele Inwahnertall weer 15.361 US-Dollar. 708 Minschen hebbt op de Highschool ’n Afsluss maakt, ’n Afsluss an’e Universität, de ’n Bachelor-Afsluss oder noch höger weer, hebbt 122 Minschen maakt. 18,76 % vun de Inwahners leven 2000 ünner de Inkamensgrenz to de Armoot.
13,59 % hebbt 2000 tohuus ’n annere Spraak as Engelsch snackt un 0,66 % vun de Inwahners sünd buten de USA boren worrn.
Vun de Vöröllern her sünd 18,76 % vun de Minschen Witte, 0,05 % Swarte, 0,22 % stammt ut Asien un 0,16 % vun de Eilannen in’n Pazifik. 73,51 % sünd Nakamen vun Indianers. 0,33 % hebbt sik sülven to noch annere Gruppen torekent. 6,97 % hebbt angeven, dat se Vörfohren vun ünnerscheedliche Afstammung hebbt. As Nakamen vun Lüüd ut Latienamerika hebbt sik 1,15 % vun de Lüüd ansehn.
Inwahnertall
Weblenken
Websteed vun’n Kreis (engelsch)
U.S. Census Bureau (engelsch) |
10796 | https://nds.wikipedia.org/wiki/Matanuska-Susitna%20Borough | Matanuska-Susitna Borough | Matanuska-Susitna Borough is en Kreis (Borough) in’n US-Bundsstaat Alaska. He hett 88.995 Inwahners (Stand Zensus 2010) op en Rebeet vun 63.957 km². De Sitt vun de Verwalten is in Palmer.
Historie
De Kreis is 1964 grünnt worrn.
Demografie
Vun de 59.322 Inwahners bi’n Zensus vun 2000 harrn 28.223 Minschen Arbeit. Dat Inkamen je Kopp vun de hele Inwahnertall weer 21.105 US-Dollar. 31.488 Minschen hebbt op de Highschool ’n Afsluss maakt, ’n Afsluss an’e Universität, de ’n Bachelor-Afsluss oder noch höger weer, hebbt 6.524 Minschen maakt. 10,82 % vun de Inwahners leven 2000 ünner de Inkamensgrenz to de Armoot.
5,10 % hebbt 2000 tohuus ’n annere Spraak as Engelsch snackt un 2,57 % vun de Inwahners sünd buten de USA boren worrn.
Vun de Vöröllern her sünd 87,55 % vun de Minschen Witte, 0,69 % Swarte, 0,70 % stammt ut Asien un 0,12 % vun de Eilannen in’n Pazifik. 5,50 % sünd Nakamen vun Indianers. 0,86 % hebbt sik sülven to noch annere Gruppen torekent. 4,57 % hebbt angeven, dat se Vörfohren vun ünnerscheedliche Afstammung hebbt. As Nakamen vun Lüüd ut Latienamerika hebbt sik 2,50 % vun de Lüüd ansehn.
Inwahnertall
Weblenken
U.S. Census Bureau (engelsch) |
10797 | https://nds.wikipedia.org/wiki/Zensusrebeet%20Nome | Zensusrebeet Nome | Dat Zensusrebeet Nome is en Deel (Zensusrebeet) vun’n US-Bundsstaat Alaska. Dat Rebeet hett 9.492 Inwahners (Stand Zensus 2010) op 59.603 km².
Demografie
Vun de 9.196 Inwahners bi’n Zensus vun 2000 harrn 3.745 Minschen Arbeit. Dat Inkamen je Kopp vun de hele Inwahnertall weer 15.476 US-Dollar. 3.677 Minschen hebbt op de Highschool ’n Afsluss maakt, ’n Afsluss an’e Universität, de ’n Bachelor-Afsluss oder noch höger weer, hebbt 724 Minschen maakt. 17,06 % vun de Inwahners leven 2000 ünner de Inkamensgrenz to de Armoot.
28,80 % hebbt 2000 tohuus ’n annere Spraak as Engelsch snackt un 1,51 % vun de Inwahners sünd buten de USA boren worrn. Op 100 Mannslüüd kaamt na de Statistik 85,1 Froonslüüd.
Vun de Vöröllern her sünd 19,32 % vun de Minschen Witte, 0,38 % Swarte, 0,67 % stammt ut Asien un 0,02 % vun de Eilannen in’n Pazifik. 75,20 % sünd Nakamen vun Indianers. 0,20 % hebbt sik sülven to noch annere Gruppen torekent. 4,21 % hebbt angeven, dat se Vörfohren vun ünnerscheedliche Afstammung hebbt. As Nakamen vun Lüüd ut Latienamerika hebbt sik 1,00 % vun de Lüüd ansehn.
Inwahnertall
Weblenken
U.S. Census Bureau (engelsch) |
10798 | https://nds.wikipedia.org/wiki/Borough%20Noordafsiet | Borough Noordafsiet | De Borough Noordafsiet is en Kreis (Borough) in’n US-Bundsstaat Alaska. He hett 9.430 Inwahners (Stand Zensus 2010) op en Rebeet vun 227.556 km². De Sitt vun de Verwalten is in Barrow.
Historie
De Kreis is 1972 grünnt worrn.
Demografie
Vun de 7.385 Inwahners bi’n Zensus vun 2000 harrn 3.518 Minschen Arbeit. Dat Inkamen je Kopp vun de hele Inwahnertall weer 20.540 US-Dollar. 3.006 Minschen hebbt op de Highschool ’n Afsluss maakt, ’n Afsluss an’e Universität, de ’n Bachelor-Afsluss oder noch höger weer, hebbt 660 Minschen maakt. 8,98 % vun de Inwahners leven 2000 ünner de Inkamensgrenz to de Armoot.
49,88 % hebbt 2000 tohuus ’n annere Spraak as Engelsch snackt un 5,82 % vun de Inwahners sünd buten de USA boren worrn.
Vun de Vöröllern her sünd 17,09 % vun de Minschen Witte, 0,72 % Swarte, 5,92 % stammt ut Asien un 0,84 % vun de Eilannen in’n Pazifik. 68,38 % sünd Nakamen vun Indianers. 0,50 % hebbt sik sülven to noch annere Gruppen torekent. 6,55 % hebbt angeven, dat se Vörfohren vun ünnerscheedliche Afstammung hebbt. As Nakamen vun Lüüd ut Latienamerika hebbt sik 2,37 % vun de Lüüd ansehn.
Inwahnertall
Weblenken
U.S. Census Bureau (engelsch) |
10799 | https://nds.wikipedia.org/wiki/Noordwest-Arktisch%20Borough | Noordwest-Arktisch Borough | De Noordwest-Arktisch Borough is en Kreis (Borough) in’n US-Bundsstaat Alaska. He hett 7.523 Inwahners (Stand Zensus 2010) op en Rebeet vun 92.882 km². De Sitt vun de Verwalten is in Kotzebue.
Historie
De Kreis is 1986 grünnt worrn.
Demografie
Vun de 7.208 Inwahners bi’n Zensus vun 2000 harrn 2.877 Minschen Arbeit. Dat Inkamen je Kopp vun de hele Inwahnertall weer 15.286 US-Dollar. 2.520 Minschen hebbt op de Highschool ’n Afsluss maakt, ’n Afsluss an’e Universität, de ’n Bachelor-Afsluss oder noch höger weer, hebbt 444 Minschen maakt. 17,24 % vun de Inwahners leven 2000 ünner de Inkamensgrenz to de Armoot.
41,91 % hebbt 2000 tohuus ’n annere Spraak as Engelsch snackt un 1,05 % vun de Inwahners sünd buten de USA boren worrn.
Vun de Vöröllern her sünd 12,32 % vun de Minschen Witte, 0,21 % Swarte, 0,89 % stammt ut Asien un 0,06 % vun de Eilannen in’n Pazifik. 82,46 % sünd Nakamen vun Indianers. 0,36 % hebbt sik sülven to noch annere Gruppen torekent. 3,70 % hebbt angeven, dat se Vörfohren vun ünnerscheedliche Afstammung hebbt. As Nakamen vun Lüüd ut Latienamerika hebbt sik 0,79 % vun de Lüüd ansehn.
Inwahnertall
Weblenken
Websteed vun’n Kreis (engelsch)
U.S. Census Bureau (engelsch) |
10800 | https://nds.wikipedia.org/wiki/Zensusrebeet%20Prinz-vun-Wales-Eiland/Ketchikan%20Butenland | Zensusrebeet Prinz-vun-Wales-Eiland/Ketchikan Butenland | Dat Zensusrebeet Prinz-vun-Wales-Eiland/Ketchikan Butenland is en Deel (Zensusrebeet) vun’n US-Bundsstaat Alaska. Dat Rebeet hett 5.559 Inwahners (Stand Zensus 2010) op 18.969 km².
Demografie
Vun de 6.146 Inwahners bi’n Zensus vun 2000 harrn 3.075 Minschen Arbeit. Dat Inkamen je Kopp vun de hele Inwahnertall weer 18.395 US-Dollar. 3.192 Minschen hebbt op de Highschool ’n Afsluss maakt, ’n Afsluss an’e Universität, de ’n Bachelor-Afsluss oder noch höger weer, hebbt 538 Minschen maakt. 11,98 % vun de Inwahners leven 2000 ünner de Inkamensgrenz to de Armoot.
4,81 % hebbt 2000 tohuus ’n annere Spraak as Engelsch snackt un 1,76 % vun de Inwahners sünd buten de USA boren worrn. Op 100 Mannslüüd kaamt na de Statistik 83,5 Froonslüüd.
Vun de Vöröllern her sünd 53,12 % vun de Minschen Witte, 0,15 % Swarte, 0,36 % stammt ut Asien un 0,05 % vun de Eilannen in’n Pazifik. 38,68 % sünd Nakamen vun Indianers. 0,50 % hebbt sik sülven to noch annere Gruppen torekent. 7,14 % hebbt angeven, dat se Vörfohren vun ünnerscheedliche Afstammung hebbt. As Nakamen vun Lüüd ut Latienamerika hebbt sik 1,74 % vun de Lüüd ansehn.
Inwahnertall
Weblenken
U.S. Census Bureau (engelsch) |
10801 | https://nds.wikipedia.org/wiki/Sitka | Sitka | Sitka is ene Stadt un en Kreis (Borough) in’n US-Bundsstaat Alaska. Sitka hett 8.881 Inwahners (Stand Zensus 2010) op en Rebeet vun 7.464 km².
Historie
De Kreis is 1971 grünnt worrn.
Demografie
Vun de 8.835 Inwahners bi’n Zensus vun 2000 harrn 4.934 Minschen Arbeit. Dat Inkamen je Kopp vun de hele Inwahnertall weer 23.622 US-Dollar. 5.081 Minschen hebbt op de Highschool ’n Afsluss maakt, ’n Afsluss an’e Universität, de ’n Bachelor-Afsluss oder noch höger weer, hebbt 1.657 Minschen maakt. 7,56 % vun de Inwahners leven 2000 ünner de Inkamensgrenz to de Armoot.
9,65 % hebbt 2000 tohuus ’n annere Spraak as Engelsch snackt un 5,06 % vun de Inwahners sünd buten de USA boren worrn.
Vun de Vöröllern her sünd 68,50 % vun de Minschen Witte, 0,32 % Swarte, 3,79 % stammt ut Asien un 0,35 % vun de Eilannen in’n Pazifik. 18,57 % sünd Nakamen vun Indianers. 0,94 % hebbt sik sülven to noch annere Gruppen torekent. 7,53 % hebbt angeven, dat se Vörfohren vun ünnerscheedliche Afstammung hebbt. As Nakamen vun Lüüd ut Latienamerika hebbt sik 3,28 % vun de Lüüd ansehn.
Inwahnertall
Weblenken
Websteed vun de Stadt (engelsch)
U.S. Census Bureau (engelsch) |
10802 | https://nds.wikipedia.org/wiki/Zensusrebeet%20Skagway-Hoonah-Angoon | Zensusrebeet Skagway-Hoonah-Angoon | Dat Zensusrebeet Skagway-Hoonah-Angoon is en Deel (Zensusrebeet) vun’n US-Bundsstaat Alaska. Dat Rebeet hett 2.150 Inwahners (Stand Zensus 2010) op 20.452 km².
Demografie
Vun de 3.436 Inwahners bi’n Zensus vun 2000 harrn 1.752 Minschen Arbeit. Dat Inkamen je Kopp vun de hele Inwahnertall weer 19.974 US-Dollar. 1.918 Minschen hebbt op de Highschool ’n Afsluss maakt, ’n Afsluss an’e Universität, de ’n Bachelor-Afsluss oder noch höger weer, hebbt 491 Minschen maakt. 12,75 % vun de Inwahners leven 2000 ünner de Inkamensgrenz to de Armoot.
8,10 % hebbt 2000 tohuus ’n annere Spraak as Engelsch snackt un 1,98 % vun de Inwahners sünd buten de USA boren worrn.
Vun de Vöröllern her sünd 58,15 % vun de Minschen Witte, 0,15 % Swarte, 0,38 % stammt ut Asien un 0,15 % vun de Eilannen in’n Pazifik. 35,01 % sünd Nakamen vun Indianers. 0,96 % hebbt sik sülven to noch annere Gruppen torekent. 5,21 % hebbt angeven, dat se Vörfohren vun ünnerscheedliche Afstammung hebbt. As Nakamen vun Lüüd ut Latienamerika hebbt sik 2,82 % vun de Lüüd ansehn.
Inwahnertall
Weblenken
U.S. Census Bureau (engelsch) |
10803 | https://nds.wikipedia.org/wiki/Zensusrebeet%20Fairbanks%20S%C3%BC%C3%BCdoost | Zensusrebeet Fairbanks Süüdoost | Dat Zensusrebeet Fairbanks Süüdoost is en Deel (Zensusrebeet) vun’n US-Bundsstaat Alaska. Dat Rebeet hett 7.029 Inwahners (Stand Zensus 2010) op 67.324 km².
Demografie
Vun de 6.174 Inwahners bi’n Zensus vun 2000 harrn 2.533 Minschen Arbeit. Dat Inkamen je Kopp vun de hele Inwahnertall weer 16.679 US-Dollar. 3.206 Minschen hebbt op de Highschool ’n Afsluss maakt, ’n Afsluss an’e Universität, de ’n Bachelor-Afsluss oder noch höger weer, hebbt 673 Minschen maakt. 18,46 % vun de Inwahners leven 2000 ünner de Inkamensgrenz to de Armoot.
16,37 % hebbt 2000 tohuus ’n annere Spraak as Engelsch snackt un 9,88 % vun de Inwahners sünd buten de USA boren worrn.
Vun de Vöröllern her sünd 78,99 % vun de Minschen Witte, 1,98 % Swarte, 0,68 % stammt ut Asien un 0,15 % vun de Eilannen in’n Pazifik. 12,71 % sünd Nakamen vun Indianers. 0,73 % hebbt sik sülven to noch annere Gruppen torekent. 4,76 % hebbt angeven, dat se Vörfohren vun ünnerscheedliche Afstammung hebbt. As Nakamen vun Lüüd ut Latienamerika hebbt sik 2,70 % vun de Lüüd ansehn.
Inwahnertall
Weblenken
U.S. Census Bureau (engelsch) |
10804 | https://nds.wikipedia.org/wiki/Timerio | Timerio | Timerio is een up Tallen baseeren Planspraak, de 1921 van de Berliner Architekt Thiemer as reine Schriftspraak in de Apentlichkeit vörstellt wurrn is. Se sull bi de automaatsch Översetten van Spraken helpen. Elks Utdruck van en Spraak kreeg en Tall, de up de Dewey-Dezimalklassifikatschoon (DDC) van Melvil Dewey upboen de.
De hoochdüütsche Satz „Ich liebe dich“ wurrd in Timerio as Tallenkombinatschoon „1-80-17“ schreven.
Literatur
Thiemer: Timerio. Eine Zahlensprache. Berlin 1921.
Plaanspraak |
10805 | https://nds.wikipedia.org/wiki/Zensusrebeet%20Valdez-Cordova | Zensusrebeet Valdez-Cordova | Dat Zensusrebeet Valdez-Cordova is en Deel (Zensusrebeet) vun’n US-Bundsstaat Alaska. Dat Rebeet hett 9.636 Inwahners (Stand Zensus 2010) op 95.687 km².
Demografie
Vun de 10.195 Inwahners bi’n Zensus vun 2000 harrn 5.043 Minschen Arbeit. Dat Inkamen je Kopp vun de hele Inwahnertall weer 23.046 US-Dollar. 5.703 Minschen hebbt op de Highschool ’n Afsluss maakt, ’n Afsluss an’e Universität, de ’n Bachelor-Afsluss oder noch höger weer, hebbt 1.367 Minschen maakt. 9,71 % vun de Inwahners leven 2000 ünner de Inkamensgrenz to de Armoot.
8,97 % hebbt 2000 tohuus ’n annere Spraak as Engelsch snackt un 5,08 % vun de Inwahners sünd buten de USA boren worrn.
Vun de Vöröllern her sünd 75,90 % vun de Minschen Witte, 0,32 % Swarte, 3,55 % stammt ut Asien un 0,26 % vun de Eilannen in’n Pazifik. 13,25 % sünd Nakamen vun Indianers. 1,13 % hebbt sik sülven to noch annere Gruppen torekent. 5,58 % hebbt angeven, dat se Vörfohren vun ünnerscheedliche Afstammung hebbt. As Nakamen vun Lüüd ut Latienamerika hebbt sik 2,81 % vun de Lüüd ansehn.
Inwahnertall
Weblenken
U.S. Census Bureau (engelsch) |
10806 | https://nds.wikipedia.org/wiki/Pierre%20Degeyter | Pierre Degeyter | Pierre Chretien Degeyter (* 8. Oktober 1848 in Gent; † 26. September 1932 in Saint-Denis) weer een belgische Sozialist un Ledermaker. He hett de Musik för dat Arbeiterleed Die Internationale komponeert.
Literatur
Jaap van der Merwe: Gij zijt kanalje! heeft men ons verweten. Utrecht 1974, ISBN 90-229-7191-0, S. 350–353.
Inge Lammel: Am Montag nahm er das Lied mit in die Fabrik und sang es den Kollegen vor. Pierre Degeyter, Modelltischler, Komponist der „Internationale“. In: Eiserne Lerche. Hefte für eine demokratische Musikkultur. Heft 4, Verlag pläne, Dortmund 1982.
Weblenken
Mann
Komponist
Börger von Belgien
Boren 1848
Storven 1932 |
10807 | https://nds.wikipedia.org/wiki/Zensusrebeet%20Wade%20Hampton | Zensusrebeet Wade Hampton | Dat Zensusrebeet Wade Hampton is en Deel (Zensusrebeet) vun’n US-Bundsstaat Alaska. Dat Rebeet hett 7.459 Inwahners (Stand Zensus 2010) op 44.351 km².
Demografie
Vun de 7.028 Inwahners bi’n Zensus vun 2000 harrn 2.399 Minschen Arbeit. Dat Inkamen je Kopp vun de hele Inwahnertall weer 8.717 US-Dollar. 2.044 Minschen hebbt op de Highschool ’n Afsluss maakt, ’n Afsluss an’e Universität, de ’n Bachelor-Afsluss oder noch höger weer, hebbt 279 Minschen maakt. 26,15 % vun de Inwahners leven 2000 ünner de Inkamensgrenz to de Armoot.
50,29 % hebbt 2000 tohuus ’n annere Spraak as Engelsch snackt un 0,26 % vun de Inwahners sünd buten de USA boren worrn.
Vun de Vöröllern her sünd 4,74 % vun de Minschen Witte, 0,06 % Swarte, 0,10 % stammt ut Asien un 0,03 % vun de Eilannen in’n Pazifik. 92,53 % sünd Nakamen vun Indianers. 0,03 % hebbt sik sülven to noch annere Gruppen torekent. 2,52 % hebbt angeven, dat se Vörfohren vun ünnerscheedliche Afstammung hebbt. As Nakamen vun Lüüd ut Latienamerika hebbt sik 0,33 % vun de Lüüd ansehn.
Inwahnertall
Weblenken
U.S. Census Bureau (engelsch) |
10808 | https://nds.wikipedia.org/wiki/Zensusrebeet%20Petersburg | Zensusrebeet Petersburg | Dat Zensusrebeet Petersburg is en Deel (Zensusrebeet) vun’n US-Bundsstaat Alaska. Dat Rebeet hett 3.815 Inwahners (Stand Zensus 2010) op 15.043 km².
Demografie
Vun de 6.684 Inwahners bi’n Zensus vun 2000 harrn 3.406 Minschen Arbeit. Dat Inkamen je Kopp vun de hele Inwahnertall weer 23.494 US-Dollar. 3.741 Minschen hebbt op de Highschool ’n Afsluss maakt, ’n Afsluss an’e Universität, de ’n Bachelor-Afsluss oder noch höger weer, hebbt 710 Minschen maakt. 7,85 % vun de Inwahners leven 2000 ünner de Inkamensgrenz to de Armoot.
5,75 % hebbt 2000 tohuus ’n annere Spraak as Engelsch snackt un 2,75 % vun de Inwahners sünd buten de USA boren worrn.
Vun de Vöröllern her sünd 73,04 % vun de Minschen Witte, 0,22 % Swarte, 1,62 % stammt ut Asien un 0,13 % vun de Eilannen in’n Pazifik. 16,07 % sünd Nakamen vun Indianers. 1,11 % hebbt sik sülven to noch annere Gruppen torekent. 7,81 % hebbt angeven, dat se Vörfohren vun ünnerscheedliche Afstammung hebbt. As Nakamen vun Lüüd ut Latienamerika hebbt sik 1,97 % vun de Lüüd ansehn.
Inwahnertall
Weblenken
U.S. Census Bureau (engelsch) |
10809 | https://nds.wikipedia.org/wiki/Yakutat | Yakutat | Yakutat is ene Stadt un en Kreis (Borough) in’n US-Bundsstaat Alaska. Yakutat hett 662 Inwahners (Stand Zensus 2010) op en Rebeet vun 257,5 km².
Demografie
Vun de 808 Inwahners bi’n Zensus vun 2000 harrn 477 Minschen Arbeit. Dat Inkamen je Kopp vun de hele Inwahnertall weer 22.579 US-Dollar. 440 Minschen hebbt op de Highschool ’n Afsluss maakt, ’n Afsluss an’e Universität, de ’n Bachelor-Afsluss oder noch höger weer, hebbt 92 Minschen maakt. 13,24 % vun de Inwahners leven 2000 ünner de Inkamensgrenz to de Armoot.
10,01 % hebbt 2000 tohuus ’n annere Spraak as Engelsch snackt un 0,62 % vun de Inwahners sünd buten de USA boren worrn. Op 100 Mannslüüd kaamt na de Statistik 68,7 Froonslüüd.
Vun de Vöröllern her sünd 50,37 % vun de Minschen Witte, 0,12 % Swarte, 1,24 % stammt ut Asien un 0,74 % vun de Eilannen in’n Pazifik. 39,60 % sünd Nakamen vun Indianers. 7,92 % hebbt angeven, dat se Vörfohren vun ünnerscheedliche Afstammung hebbt. As Nakamen vun Lüüd ut Latienamerika hebbt sik 0,74 % vun de Lüüd ansehn.
Inwahnertall
Weblenken
U.S. Census Bureau (engelsch) |
10810 | https://nds.wikipedia.org/wiki/Zensusrebeet%20Yukon-Koyukuk | Zensusrebeet Yukon-Koyukuk | Dat Zensusrebeet Yukon-Koyukuk is en Deel (Zensusrebeet) vun’n US-Bundsstaat Alaska. Dat Rebeet hett 5.588 Inwahners (Stand Zensus 2010) op 406.942 km².
Demografie
Vun de 6.551 Inwahners bi’n Zensus vun 2000 harrn 2.847 Minschen Arbeit. Dat Inkamen je Kopp vun de hele Inwahnertall weer 13.720 US-Dollar. 2.755 Minschen hebbt op de Highschool ’n Afsluss maakt, ’n Afsluss an’e Universität, de ’n Bachelor-Afsluss oder noch höger weer, hebbt 528 Minschen maakt. 23,72 % vun de Inwahners leven 2000 ünner de Inkamensgrenz to de Armoot.
15,94 % hebbt 2000 tohuus ’n annere Spraak as Engelsch snackt un 0,96 % vun de Inwahners sünd buten de USA boren worrn. Op 100 Mannslüüd kaamt na de Statistik 84,3 Froonslüüd.
Vun de Vöröllern her sünd 24,27 % vun de Minschen Witte, 0,09 % Swarte, 0,37 % stammt ut Asien un 0,05 % vun de Eilannen in’n Pazifik. 70,89 % sünd Nakamen vun Indianers. 0,43 % hebbt sik sülven to noch annere Gruppen torekent. 3,91 % hebbt angeven, dat se Vörfohren vun ünnerscheedliche Afstammung hebbt. As Nakamen vun Lüüd ut Latienamerika hebbt sik 1,19 % vun de Lüüd ansehn.
Inwahnertall
Weblenken
U.S. Census Bureau (engelsch) |
10811 | https://nds.wikipedia.org/wiki/Arizona | Arizona | Arizona is en Bundsstaat vun de USA. De Hööftstadt is Phoenix. Arizona hett 5.743.834 Inwahners (Stand 2004) op en Rebeet vun 295.276 km². De Andeel vun Indianers liggt bi 4,5 % vun de Inwahners. In de noordööstluichen Kreisen sünd dat veel mehr, in Apache County liggt he bi 80 %. In de lesten Johren wasst de Andeel vun Inwahners mit Spaansche Muddersprake unbannig.
Inwahners
In Arizona leevt 6.166.318 Minschen (Stand: Census 1. Juli 2006), dormank 76,9% Witten, 4,5% Indianers, 3,4% Farbigen un Afroamerikaners, 2,3% Asiaten; 29,2% stammt ut Latienamerika.
Wo de Inwahners vun Arizona vun afstammen doot
De meisten Arizoners stammt ut Mexiko (21 %), ut Düütschland, Grootbritannien, ut Irland un vun Indianers af. Sunnerlich in'n Süden un in de Midden vun't Land leevt veel Mexikaners, wieldes in de nöördlichen Kreisen tomeist de Nakamen vun Briten wahnt un in den Noordosten de meisten Indianers tohuse sünd.
Vun 2003 af an sütt dat so ut, dat de latienamerikaanschen Börgers vun Arizona mehr Kinner kriegt, as de annern. Nu warrt vörutseggt, dat in dat Johr 2035 de Latienamerikaners de Mehrheit vun de Inwahners utmaken weert.
Sprache
In dat Johr 2000 hefft 74,1 % vun de Inwahners vun Arizona Engelsch as Muddersprake snackt. Bi 19,5 % weer Spaansch de Mudderspraak, bi 1,9 % Navajo, bi 0,6 % annere Indianerspraken un bi 0,5 % Düütsch. Engelsch is vun 2006 af an offizielle Staatssprake.
Religion
De gröttsten Karken sünd in dat Johr 2000 de Röömsch-kathoolsche Kark mit 974.883 Liddmaten, de Mormonen mit 251.974 Liddmaten un de Southern Baptist Convention mit 138.516 Liddmaten ween.
Bi 80% vun de Inwahners geevt an, se weern Christenlüde:
Christen - 80%
Protestanten tohopennahmen - 42%
Kathoolsche - 31%
Mormonen - 6%
annere christliche Gruppen - 1%
annere Religionen - 2%
ohn Religion - 18%
De gröttsten Städer
Historie
Den Bundsstaat Arizona gifft dat siet den 14. Februar 1912. Dormols is Arizona de 48. Bundsstaat vun de USA wurrn. De latere Bundsstaat düker al vun'n 24. Februar 1863 af an up de Landkaart up, as dat Territorium Nee-Mexiko in de beiden Territorien Arizona un Nee-Mexiko opdeelt worrn is. Disse Rebeden weren vörher lang Spaansch wesen. Man bit 1912 is düt Terrtorium vun Washington D.C. ut regeert wurrn.
Politik
Arizona is opdeelt in 15 Kreise (Countys):
Belegen
Weblenken
Websteed vun Arizona (engelsch)
USA
Arizona |
10814 | https://nds.wikipedia.org/wiki/St%C3%A4der%20in%20%C3%84gypten | Städer in Ägypten | Disse List wiest de gröttsten Städer in Agypten.
De mit Afstand gröttste Agglomeratschoon in Ägypten is Kairo mit 15.502.478 Inwahners (Stand 1. Januar 2005). Dat heet, een Veertel vun de Minschen in Ägypten leevt in oder bi de Hööftstadt.
In disse List staht de Städer över 100.000 Inwahners in plattdüütsch Transkriptschoon un op araabsch. De Inwahnertall is vun den Zensus vun den 17. November 1986 un vun den 19. November 1996. För den 1. Januar 2005 gifft dat en Schatten. Opföhrt is ok dat Gouvernement to den de Städer höört. De Inwahnertallen sünd jümmers blots för de Stadt sülvst ahn Vöröörd.
Weblenken
Central Agency for Public Mobilisation and Statistics (engelsch)
City Population - Inwahnertallen vun de Städer in Ägypten (engelsch)
List
Stadt
Ägypten |
10820 | https://nds.wikipedia.org/wiki/Mondego | Mondego | De Mondego is een Stroom in Portugal. De is 234 km lang un de längste Floot, de bloots dör Portugal löppt. De Quellens liggt in 1425 m Höcht in de Serra da Estrela un münd bi Figueira da Foz in de Atlantik. An sien Quelle drocht he de Naam Mondeguinho ("lütt Mondego"). De Römers hebbt de Stroom Munda nömmt, wat sovöl heeten deiht as Transparenz, Klorheit, Sauberkeit.
Up sien Weg van de Quelle nah de Münn geiht he vörbi an Manteigas, Celorico da Beira, Penacova, Coimbra, Montemor-o-Velho un Figueira da Foz. De wichtigst Nebenströöm sünd de Dão (re), de Alva (li), de Ceira (li), de Arunca (li) un de Pranto (li).
Stroom
Portugal |
Subsets and Splits
No community queries yet
The top public SQL queries from the community will appear here once available.