Index
int64 1
5.05k
| Unnamed: 0
int64 2
5.18k
| city
stringclasses 293
values | attraction
stringlengths 3
60
| address
stringlengths 2
189
| article
stringlengths 77
18.1k
|
|---|---|---|---|---|---|
3,601 | 3,721 | مریوان | روستای دره تفی | ایران، استان کردستان، شهرستان مریوان، بخش مرکزی، روستای دره تفی | روستای دره‌تفی از توابع بخش مرکزی شهرستان مریوان در استان کردستان به شمار می‌رود و به روستای لک‌لک‌ها شهرت دارد. در کنار دیگر جاذبه‌های گردشگری و طبیعی، این روستا هر بهار میزبان لک‌لک‌هایی می‌شود که در مسیر کوچ خود به مناطق گرمسیری در عربستان و جده، در این مکان اتراق می‌کنند. این پرندگان که اهالی روستا آنها را حاجی لک‌لک یا حاجی لق‌لق می‌نامند، با وجود رفتار مهربانانه روستاییان، بر بالای تیرک‌های برق و درختان بلوط خانه‌سازی می‌کنند. همین موضوع موجب شده است تا روستای دره‌تفی به یکی از مقاصد گردشگری برای گردشگران داخلی و خارجی شود. از اقدامات اهالی روستا برای لک‌لک‌ها می‌توان به لانه‌سازی و مداوای پرندگان آسیب‌دیده اشاره کرد. روستای دره‌تفی با قرارگیری در فاصله ۱۵ کیلومتری غرب مریوان، ازجاهای دیدنی مریوانبه شمار می‌آید. عکس‌های گالری از سید مصلح پیرخضرانیان |
3,602 | 3,722 | مریوان | قلعه امام مریوان | ایران، استان کردستان، ۳ کیلومتری از جنوب شرقی مریوان | قلعه امام مریوان که با نام‌های قلعه ایمام و قلعه هلوخان نیز شناخته می‌شود، در فاصله سه کیلومتری جنوب شرقی شهر قرار دارد. این قلعه در زمان حکمرانی اردلان‌ها در دوران صفوی، روی کوهی با ارتفاع ۱۶۰۰ متر به نام کوه امام، مشرف به دشت و شهر فعلی مریوان ساخته شد. در سال ۹۰۲ هجری شمسی، سرخاب بیگ اردلان قلعه را از نو بنا نهاد و پس از آن به مدت سه قرن مقر اصلی حکومت‌های محلی بابان و اردلان‌ها بود. متاسفانه به دلایلی بخش اعظمی از این میراث کهن از بین رفته است و تنها آثاری از پله و آب‌انبار آن باقیمانده است. این بنای تاریخی ازمکان‌های دیدنی مریوانمحسوب می‌شود و در سال ۱۳۹۰، در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسید. |
3,603 | 3,723 | مریوان | مقبره پیر شالیار | ایران، استان کردستان، ۷۵ کیلومتری شهرستان مریوان، منطقه اورامانات | استان زیبا، تاریخی و سرسبز کردستان از جمله مناطق بکر ایران به شمار می‌رود که سالانه میزبان گرشگران خارجی و داخلی بسیاری است. آداب و رسوم و جشن‌های دیرینه اهالی کرد این منطقه یکی از دلایل مجبوبیت و شهرت آن محسوب می‌شود. مقبره پیرشالیار ازجاهای دیدنی مریواناست. هر ساله مراسمی منحصربهفرد در محوطه این مقبره اجرا می‌شود و گردشگران به تماشای آن می‌نشینند. منبع عکس: خبر آنلاینآنچه می‌خواهید درباره مقبره پیرشالیار بدانید: مقبره پیر شالیار کجاست؟ داستان پیر شالیارشرایط بازدید از آرامگاه پیر شالیاربهترین زمان بازدید از مقبره پیر شالیارهتل‌ها و اقامتگاه‌های نزدیک به مقبره پیرشالیاردیدنی‌های اطراف مقبره پیر شالیارمقبره پیر شالیار کجاست؟ منبع عکس: tasteiran عکاس: شهروز اسماعیلیمقبره پیرشالیار مکانی مورد احترام و مقدس درروستای اورامانات تخت یا هورامان، غرب شهرستان سروآباد، جنوب مریوان و جنوب غربی استان کردستان است که هر ساله مراسمی خاص و دیدنی در آن برگزار می‌شود. این منطقه در میان کوه‌های سربه‌فلک‌کشیده تخت ثانی، پیر رستم، مله اسب و کوسالان قرار دارد و قلب تپنده تاریخ و فرهنگ منطقه اورامان به شمار می‌رود. روستای اورامان تخت بافت پلکانی و معماری سنگی دارد. مقبره پیرشالیار بنایی سنگی با گنبدی کوچک و سبز رنگ است که با طبیعت اطراف درهم آمیخته‌شده و فضایی معنوی ایجاد کرده است. روایت‌ها و افسانه‌های پیرشالیار سبب شکل‌گیری آیین‌های خاص و شهرت و محبوبیت این بنا شده‌اند. مسیر دسترسی به مقبره پیرشالیارآدرس: استان کردستان، ۷۵ کیلومتری شهرستان مریوان، منطقه اورامانات (مشاهده روی نقشه) منبع عکس: foursquareمقبره پیرشالیار ازجاهای دیدنی استان کردستاناست که فاصله آن از سنندج، مرکز استان ۱۵۵ کیلومتر است و پیمودن آن حدود سه ساعت زمان می‌برد. در این مسیر باید وارد جاده مریوان شده و بعد از سروآباد از خروجی سمت چپ به جاده هورامان بپیچید. این جاده شما را در مسیری نسبتا پرپیچوخم به روستای اورامان و مقبره پیرشالیار می‌رساند. داستان پیر شالیارپیرشالیار کیست؟ سید مصطفی معروف به پیرشالیار از نوادگان امام جعفر صادق (ع)، در واقع یکی از مریدان عبدالقادر گیلانی بوده که به اسطوره‌ای در تاریخ مردم کردستان تبدیل‌شده است. به اعتقاد اهالی اورامان، پیر شالیار فردی خاص، پاک‌دل، بسیار مورد احترام و صاحب کرامات بود. مقبره پیرشالیارمنبع عکس: ویسگونمقبره پیرشالیار اتاقی بزرگ با زمینی سنگ‌فرش است. پیرشالیار در مرکز اتاق به خاک سپرده شده و روی قبر، صندوقی پوشیده از پارچه سبز قرار دارد. گفته می‌شود پیرشالیار بیشتر عمر خود را به درویشی، عبادت و چله‌نشینی پرداخت. اتاق چله پیرشالیار هنوز در محوطه آرامگاه وجود دارد. اتاق چله پیرشالیار از بخش‌های دیدنی مقبره استدر نگاه اول پارچه‌هایی که به‌عنوان دخیل و نذر به درختان اطراف مقبره پیرشالیار بسته شده‌اند نظرها را جلب می‌کنند. این دخیل‌ها برای توسل جستن و حاجت است. برخی اعتقاد دارند پارچه‌ای که بر تن مریضی بوده، اگر در فضایی متبرک بسته شود، درد و بیماری را از شخص بیمار دور می‌کند. از دیگر بخش‌های مقبره پیرشالیار جایگاهی است که سنگی خاص در آن قرار دارد. بر اساس اعتقاد اهالی سنگ سفید مقدس از خاصیت برکت‌بخشی برخوردار است. مردم در مراسم ویژه پیرشالیار با زدن سنگی دیگر بر سنگ نسبتا بزرگ مقدس، تکه‌های ریزی از آن جدا کرده و به تبرک می‌برند. آنها معتقد هستند که هرچقدر در مراسم کومسای از سنگ مقدس جدا شود دوباره رشد می‌کند و هرگز تمام نمی‌شود. قبرها از عناصر شاخص مقبره پیرشالیار هستند. این قبرها اکثرا هیچ نام و نشانی ندارند و فقط قطعه‌ای سنگ وجود قبر را نشان می‌دهد. در مقبره پیرشالیار گیاهان و درختان روی قبرها روییده‌اند. در پشت مرقد اصلی پیرشالیار درخت بلوط تنومندی وجود دارد که به اعتقاد اهالی برای کاهش کمر درد موثر است. کسانی که کمر درد داشته باشند به آن پناه می‌برند و با تکیه زدن به درخت بهبود می‌یابند. منبع عکس‌ها: خبر بان، خبر آنلاین، foursquare، picfairافسانه کودکی پیرشالیارمنبع عکس: en. iranculturaداستان کودکی پیرشالیار اینگونه نقل می‌شود. او فردی ویژه با توانایی‌های خاص بوده و پس از مرگ پدر و مادر مجبور به زندگی با عموی خود می‌شود. همسر عموی پیرشالیار که زنی بدجنس بود، او را برای جمع‌آوری هیزم و چرای گوسفندان به صحرا و دشت می‌فرستاد؛ اما پیر شالیار در گوشه‌ای می‌نشست و نی می‌نواخت. آنگاه باد برای او هیزم جمع می‌کرد و زمین بهترین علف را برای چرای گوسفندان او می‌رویاند. مراسم کومسای یا پیرشالیارمنبع عکس: surfiranمراسم کومسای از رسوم دیرینه اهالی روستای اورامانات است. این آیین باشکوه و خاص دو بار در سال، در نیمه بهمن و اردیبهشت اجرا می‌شود؛ البته به‌دلیل اقلیم سردسیر و کوهستانی این منطقه، مراسم اصلی کومسای در روز ۱۵ اردیبهشت با حضور پرشور اهالی، گردشگران ایرانی و خارجی و خبرنگاران رسانه‌های جمعی در محوطه اطراف مقبره پیرشالیار هورامان برگزار می‌شود. کومسای از آیین‌های ثبت‌شده در فهرست آثار ملی ایران است. واژه کومسای از دو بخش «کو» به‌معنی جمع شدن و «مسای» به‌معنی یادگیری تشکیل‌شده است و درمجموع می‌تواند معنای یادگیری یا یادآوری داشته باشد. به‌طور دقیق مشخص نیست که مراسم کومسای از چه تاریخی رواج پیدا کرده است. بر اساس گفته و نظر محققان، اصل این مراسم بسیار قدیمی بوده و به پیش از دوره اسلامی بازمیگردد. مراسم کومسای در دوره اسلام و زمان پیرشالیار با افزوده شدن نمادهای دینی و اسلامی رنگ و بوی مذهبی و عرفانی به خود گرفته است. مراسم کومسای تا چند دهه پیش به همان صورت اصیل اجرا می‌شد؛ اما امروزه به‌دلیل تغییر شیوه زندگی مردم، بیشتر جنبه نمادین به خود گرفته است. منبع عکس: خبر آنلایناهالی هورامان تخت از روزها و حتی هفته‌ها قبل در تدارکمراسم پیرشالیارهستند. آنها در طول تابستان گردو خشک می‌کنند؛ تا برای مراسم آماده باشند. کودکان روستا پیش از آغاز مراسم به درب خانه‌ها رفته و اقلام مورد نیاز جشن را جمع می‌کنند. زنان آرد و گردوهای جمع‌آوری شده را مخلوط و «کولیره مژگه» نان مخصوص این مراسم را پخت می‌کنند. مردان مسئولیت طبخ آش «هولوشین» را برعهده می‌گیرند. در جریان جشن اهالی برای این روز قربانی می‌کنند. بخشی از گوشت قربانی میان مردم تقسیم‌شده و بخشی دیگر برای تهیه آش استفاده می‌شود. اهالی روستا معتقد هستند که این آش متبرک است و به همه میهمانان می‌رسد. منبع عکس: irangashttourمراسم کومسای سه روز است. روز اول با قربانی و نذورات اهالی اورامان برای پیرشالیار شروع می‌شود. در ادامه دراویش و مردم محلی در حالی که لباس خاص منطقه اورامان را به تن دارند در اطراف مقبره حلقه می‌زنند. دف‌نوازی، ذکر، قصیده‌خوانی، رقص و سماع عرفانی دراویش از آداب این مراسم هستند. پخت آش و نان مخصوص از رسوم مهم مراسم پیرشالیار استروز دوم مراسم پیرشالیار برخلاف روز اول یک مراسم کاملا خصوصی و خلوت است. دراویش در مقبره پیرشالیار جمع می‌شوند و به رقص و سماع عرفانی می‌پردازند. بعدازظهر و پس از ساعاتی خلوت کردن، دو مرتبه مراسم جنبه عمومی پیدا می‌کند. روز سوم یا روز آخر مراسم، مردم به‌صورت دسته‌جمعی در محوطه مزار پیرشالیار جمع شده و به ذکر و دعا می‌پردازند. دراویش حلقه رقصی تشکیل می‌دهند مردم دسته‌دسته به آنها می‌پیوندند. همین که رقص و پایکوبی رونق می‌گیرد، دراویش از دسته جدا شده و در میانه جمعیت به سماع مخصوص خود مشغول می‌شوند. حرکات سریع، خم و راست شدن، رقص موها و ریش‌های بلند درویش‌ها آنها را از جمعیت متمایز می‌کند و شور بالا می‌گیرد. منبع عکس‌ها: en. irancultura، foursquare، irangashttourقصیده‌خوانی، دف‌نوازی، مدح پیامبر اکرم و شکستن سنگ مقدس، پخت نان محلی، شب‌نشینی در مقبره، گرداندن کفش چرمی و تسبیح پیرشالیار و گوش دادن به سخنان روحانی روستا از دیگر سنت‌هایی است که در روز آخر مراسم کومسای اجرا می‌شوند. جالب اینجا است که هرکدام از اهالی روستا جایگاه خاص خود را در مراسم پیر شالیار دارند و تنها در همان مکان می‌نشینند. این مکان در نسل‌ها به ارث می‌رسد. مراسم با خوردن نان و ماست به پایان می‌رسد که به اعتقاد بومیان درمان بیماری‌ها است. دو روایت درباره ریشه برگزاری مراسم کومسای وجود دارد. جشن ازدواج پیرشالیارمنبع عکس: en. iranculturaداستان معروفی در مورد پیرشالیار وجود دارد که مربوط به ازدواج با دختر پادشاه است. بر اساس افسانه‌های محلی شاه بخارا دختری کر و لال داشت. او شرط می‌کند فرزند خود را به عقد کسی در‌آورد که شاهزاده را شفا دهد. آوازه کرامات پیرشالیار به گوش شاه می‌رسد؛ به‌همین دلیل دختر خود را که شابهار خاتون نام داشت همراه برادر خود و جمعی دیگر به‌سمت اورامان می‌فرستد. در اطراف خانه پیرشالیار به یک‌باره دختر شاه شنوا می‌شود. ناگهان یک دیو از تنوری در نزدیکی خانه نعره‌ای می‌کشد و می‌میرد. با کشته شدن دیو دختر زبان‌باز می‌کند. برخی اهالی اعتقاد دارند سالگرد ازدواج پیرشالیار دلیل برگزاری مراسم کومسای استپس از شفا یافتن شابهار خاتون، شاه دستور ازدواج آن دو را می‌دهد؛ اما پیر شالیار به‌دلیل نداشتن ثروت و اموال از ازدواج امتناع می‌کند. در نهایت با اصرار شاهزاده و مردم، پیر راضی به وصلت شده و با حمایت اهالی روستا مراسم ازدواج باشکوهی برگزار می‌شود. گفته می‌شود مراسم کومسای در واقع سالگرد این ازدواج است و اهالی هرکدام در اجرای این مراسم همان کاری را می‌کنند که پیشینیان خود در روز عروسی انجام داده‌اند. مراسم اصلی عروسی پیرشالیار زمانی اجرا می‌شود که کوه‌های هورامان و جاده‌های منتهی به آن پوشیده از برف و دسترسی به آن سخت است. در این زمان و درست در میانه زمستان صدای دف، کف، رقص و ذکر دراویش از دل جمعیت بلند و مراسمی باشکوه اجرا می‌شود. تصمیم‌گیری درباره امور روستامنبع عکس: خبر آنلاینروایت دیگری درباره علت شکل‌گیری مراسم کومسای وجود دارد که به فرهنگ غنی، حس تعاون و همزیستی مردم منطقه بازمیگردد. با توجه به کوچ‌نشین بودن بیشتر اهالی روستا در گذشته، لازم بود که هرسال اواسط بهار، روستا را ترک و به مناطق ییلاقی کوچ کنند. کوچ بیش از ۶ ماه طول می‌کشید؛ به همین دلیل اهالی قبل از سفر دور یکدیگر جمع می‌شدند و به ساماندهی امور روستا و مشخص کردن مسئولیت‌ها می‌پرداختند. طی این مراسم به خواندن دعا و قصیده مشغول می‌شدند و از یکدیگر خداحافظی می‌کردند. شرایط بازدید از آرامگاه پیر شالیاربازدید از آرامگاه پیرشالیار اورامان تخت رایگان است. این جاذبه همه‌روزه از ساعت ۸ تا ۱۹ از گردشگران میزبانی می‌کند. منبع عکس: markevelبهترین زمان بازدید از مقبره پیر شالیاراستان کردستان از جاذبه‌های طبیعی و تاریخی بسیاری برخوردار است. امروزه سفر به روستای زیبای اورامان تخت کردستان در تمام طول سال امکان‌پذیر است؛ اما با توجه به طبیعت کوهستانی و سردسیر منطقه، فصل بهار و تابستان بهترین زمان برای سفر محسوب می‌شود. هتل‌ها و اقامتگاه‌های نزدیک به مقبره پیرشالیارمنبع عکس: بلدهتل‌ها و اقامتگاه‌های زیادی در نزدیکی مقبره پیرشالیار وجود دارند. خانه‌های اجاره‌ای در روستای اورامان تخت، اقامتگاه بومگردی هورامان تخت در یک کیلومتری، اقامتگاه بومگردی بلبر در حدود هشت کیلومتری و هتل سلین در ۱۴ کیلومتری مقبره پیرشالیار از جمله گزینه‌های اقامت در این سفر هستند. دیدنیهای اطراف مقبره پیر شالیارروستای اوراماناتآدرس: کردستان، مریوان، جنوب شرقی شهر مریوان، اورامان تخت (مشاهده روی نقشه) منبع عکس: ایسنامقبره پیرشالیار در حدود یک کیلومتری روستای اورامانات قرار دارد. این منطقه از غرب به عراق و از جنوب به استان کرمانشاه می‌رسد. دشت‌های زیبا، سرسبز و پرپیچوخم این روستا بسیار مورد توجه گردشگران قرار گرفته است. دو رود «سیروان» و «لیله» که از این منطقه می‌گذرند در نزدیکی عراق به هم می‌پیوندند و «دروله» نامیده می‌شوند. بافت سنگی و پلکانی روستا سبب شده که به آن لقب روستای هزار ماسوله بدهند. قلعه اورامانآدرس: استان کردستان، شهرستان سروآباد، اورامان تخت (مشاهده روی نقشه) منبع عکس: پینورستقلعه اورامان در حدود دو کیلومتری مقبره پیرشالیار قرار دارد. این قلعه بالای کوهی بنا شده و نقش حفاظتی و نظامی در مواقع بحرانی داشته است. قلعه برای تسخیر نشدن در محلی صعب‌العبور ساخته‌شده و گردشگران برای بازدید از آن باید اهل پیاده‌روی و کوهنوردی باشند. قلعه اورامان مشرف به شهر است و ویژگی جالب آن ستون‌ها و سنگ‌چین‌هایی است که بدون مصالح و ملاط و تنها با تکیه سنگی بر سنگ دیگر شکل گرفته‌اند. فضای خالی میان سنگ‌ها و ستون‌ها، هم روزنه‌ای برای روشنایی است و هم فضایی برای رصد مخفیانه هر جنبده‌ای که قصد حمله داشته باشد. ساخت قلعه اورامان به دوران پس از اسلام بازمیگردد و در تاریخ ۱۹ مرداد سال ۱۳۸۴ با شماره ۱۲۸۰۷ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. روستای ژیوارآدرس: استان کردستان، منطقه هورامان، شهرستان سروآباد (مشاهده روی نقشه) منبع عکس: بام نیوزروستای ژیوار ۱۸ کیلومتر با مقبره پیرشالیار فاصله دارد. ژیوار در زبان کردی به‌معنی زندگی است. این روستا در جنوب کوه‌های کوسالان و کنار رودخانه سیروان قرار دارد. باغ‌ها و جنگل‌های سرسبز بلوط در اطراف روستا بسیار تماشایی است. بافت پلکانی روستا، خانه‌های سنتی، باغ‌های انار، انگور و انجیر، دره دربند، لباس‌های محلی اهالی و چشمه معروف و پرآب «چه مه» از دیدنیهای این روستا هستند. دریاچه زریبارآدرس: استان کردستان، سه کیلومتری غرب شهرستان مریوان (مشاهده روی نقشه) منبع عکس: ایسنادریاچه زریواریا زریبار در ۶۸ کیلومتری مقبره پیرشالیار قرار دارد. مسیر دسترسی به این دریاچه یا تالاب بسیار راحت و سرراست است و آبوهوای خوب منطقه گردشگران بسیاری را در نیمه اول سال راهی آن می‌کند. دریاچه در ارتفاع ۱ , ۲۸۵ متری از سطح دریا قرار دارد و دورتادور آن را کوه‌ها و مراتع سرسبز پوشانده‌اند. آب دریاچه زریوار از چشمه‌های کف آن و بارش‌ها تامین می‌شود. عمق حدود سه متری دریاچه سبب شده تا امکان قایق‌رانی در آن وجود داشته باشد. پرواز با پاراگلایدر، ماهی‌گیری و عکاسی از دیگر تفریحات دریاچه زیبای زریبار هستند. ضمن اینکه، دریاچه مزبور ازمقاصد پرنده نگری ایرانبه شمار می‌رود که ارزش بازدید دارد. این دریاچه در سال ۱۳۸۸ به‌عنوان پناهگاه حیات‌وحش انتخاب و در بهمن ۱۳۸۹ در فهرست میراث طبیعی ایران ثبت‌شده است. اگر تاکنون به روستای اورامان تخت و مقبره پیرشالیار سفر کرده‌اید یا از اهالی خون‌گرم مریوان هستید، می‌توانید نظرات خود را در پایین این مقاله با مخاطبانکجاروبه اشتراک بگذارید. نویسنده: زیبا وکیلیعکس‌های گالری از گوگل‌مپ (عکاسان: مقداد حسینی، آریو برزن، هادی مرادی) پرسش‌های متداولمقبره پیرشالیار کجاست؟ استای کردستان، شهرستان سروآباد، روستای اورامان تختمقبره پیرشالیار متعلق به کیست؟ پیر صاحب کرامات سید مصطفی از سادات و نوادگان امام جعفر صادق (ع) و مریدان عبدالقادر گیلانیمراسم کومسای یا پیرشالیار کدام فصل برگزار می‌شود؟ دو بار در سال در نیمه بهمن و نیمه اردبیهشت برگزار می‌شود؛ مراسم اصلی در ۱۵ اردیبهشت‌ماه است. آیین‌های اصلی مراسم پیرشالیار چیست؟ قربانی کردن، پخت آش و نان محلی، رقص سنتی، ذکر و دعا، سماع دراویش، شکستن سنگ مقدس |
3,604 | 3,724 | مریوان | پل گاران | ایران، استان کردستان، ۱۰ کیلومتری از شمال شرقی مریوان، جاده‌ی گاران-تیژتیژ | پل گاران که با نام پل کردلان نیز شناخته می‌شود، در فاصله‌ی ۱۰ کیلومتری شمال شرقی شهرستان مریوان و در جاده‌ی گاران-تیژتیژ قرار دارد و از جمله بناهای تاریخی وجاهای دیدنی مریوانبه شمار می‌آید. در ساخت این پل از سنگ، ساروج، آجر و سنگ‌های تراشیده استفاده کرده‌اند و پنج دهنه دارد که دو دهنه‌ی آن در وسط رودخانه ساخته‌شده است. در گذشته با کمک این پل، ارتباط بین اسلام‌دشت و گاران در شهرستان مریوان آسان‌تر صورت می‌پذیرفت. همچنین با استفاده از این پل، سنندج به شهر مریوان متصل می‌شد. گفته می‌شود قدمت این سازه‌ی تاریخی متعلق به دوران حکومت ساسانیان است و تا سال ۱۳۲۰ از آن استفاده می‌شد. پل گاران، در دوران حکومت صفویان و در زمان حکومت والیان اردلان، مورد مرمت و بازسازی قرار گرفت و در فهرست آثار ملی ایران نیز به ثبت رسیده است. |
3,605 | 3,725 | مریوان | دشت بیلو | ایران، استان کردستان، ۱۵ کیلومتری مریوان | دشت بیلو در ۱۵ کیلومتری از شهرستان مریوان قرار دارد و با بهره‌مندی از پوشش گیاهی مطلوب، چشمه‌های متعدد و حضور جنگل‌های پیرامون، به یکی از محبوب‌ترین مکان‌های تفریحی وجاذبه‌های گردشگری مریوانتبدیل شده است. با طبیعتی زیبا و بانشاط و چشم‌اندازهای خیره‌کننده، بیلو در ایام مختلف سال، مخصوصا در روزهای نوروز و تعطیلات آخر هفته میزبان جمع زیادی از مردم محلی و روستاییان است. همچنین این دشت به دلیل شرایط مساعد آب و هوایی و گونه‌های گوناگون گیاهی، هر بهار میزبان لک‌لک‌ها می‌شود. عکس‌ها از الهام امی |
3,606 | 3,726 | مریوان | تپه قلعه ننه | ایران، استان کردستان، شهرستان مریوان، ۱۵ کیلومتری جنوب مریوان، روستای ننه | تپه قلعه ننه در ۱۵ کیلومتری جنوب مریوان، در روستای ننه قرار دارد و مردم محلی آن را به نام قلا می‌شناسند. از این تپه به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین محوطه‌های باستانی غرب استان کردستان یاد می‌کنند و نشانه‌های استقرار از دورانپیش از تاریخ تا دوران معاصر در آن یافت شده است. با توجه به ارزش تاریخی، این اثر در تاریخ ۱۱ بهمن ۱۳۷۸، با شماره ثبت ۲۵۶۹ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید و امروزه ازجاذبه‌های گردشگری مریوانبه شمار می‌رود. |
3,607 | 3,727 | مریوان | غار کونا شم شم | ایران، استان کردستان، شمال شرقی مریوان، نزدیک روستای تراق تپه | غار کونا شم شم ازجاهای دیدنی مریواندر شمال شرق این شهرستان است و در نزدیکی روستای تراق تپه، منطقه کوه چهل چشمه قرار دارد. غار در سنگ‌های آهکی کوه‌های منطقه تشکیل‌شده است و سه دهانه ورودی دارد. دلیل نامگذاری غار به «کونا شم شم» به دلیل وجود و حضور گونه‌های مختلف خفاش در آن است. بنا به اعلام کارشناسان، در غار کونا شم‌شم گونه‌های زیبا و بسیار کمیاب از خفاش‌های تکامل نیافته مانند دم‌موشی، نعل اسبی و قهوه‌ای زندگی می‌کنند و این غار در تمام طول تاریخ محل زندگی اینگونه خفاش‌ها بوده است. |
3,608 | 3,728 | مریوان | منطقه تفریحی قمچیان | ایران، استان کردستان، حد فاصل جاده مریوان- سقز | منطقه تفریحی قمچیان یکی از زیباترین مناطق گردشگری استان کردستان وجاهای دیدنی مریوانبه شمار می‌رود و در حد فاصل جاده‌ی مریوان- سقز قرار دارد. این منطقه‌ی محبوب به دلیل وجود مناظر دیدنی طبیعی، چشم‌اندازهای سرسبز، کوه‌های سربه‌فلک کشیده و درختان گوناگون، همواره مورد توجه گردشگران و مسافران بوده است. از ویژگی‌های مطلوب منطقه می‌توان به وجود گیاهان خوراکی متعدد، پرندگان مختلف و کوه‌هایی همچون چاوک و قله‌ی امام اشاره کرد که گزینه‌هایی عالی برای کوهنوردی و طبیعتگردی هستند. |
3,609 | 3,729 | مریوان | آبشار سلور | ایران، استان کردستان، ۵۰ کیلومتری جاده مریوان به روستای اورامان تخت، در نزدیکی روستای دره کی | آبشار سلور که با نام آبشاروه زه ن نیز شناخته می‌شود، حدود ۵۰ کیلومتری جاده مریوان به روستای اورامان تخت، در نزدیکی روستای دره کیقرار دارد و از مقاصد طبیعتگردی وجاهای دیدنی مریواناست. این آبشار فصلی بیش از ۱۰۰ متر ارتفاع دارد و از جاذبه‌های محبوب در فصل بهار در این منطقه به شمار می‌رود. وجود باغ‌های گردو و دیگر میوه‌ها در نزدیکی آبشار نیز بر زیبایی و شکوه آن افزودهاند. دسترسی به آبشار سلور نیازمند پیاده‌روی و تجهیزات کوهنوردی است. عکس‌ها از بها درکی |
3,610 | 3,730 | مریوان | مجتمع پارک ساحلی زریوار | ایران، استان کردستان، مریوان | مجتمع پارک ساحلی زریوار یکی از ارزشمندترینجاذبه‌های گردشگری مریواناست و تنها مجموعه‌ی گردشگری در زریوار به‌شمار می‌رود. این پارک ساحلی و تپه‌ی مشرف به آن در سه مجموعه به نام‌های «پارک شهری و مراکز فرهنگی و خدماتی»، «پارک ساحلی» یا «بلوار ساحلی» و «مجموعه‌ی خدماتی پذیرایی و اقامتی روی تپه» سازمان‌دهی شده است. |
3,611 | 3,731 | مریوان | تفرجگاه ملاقوبی | ایران، استان کردستان، مریوان، جنوب شرقی روستای برقلعه | تفرجگاه ملاقوبی در شمال اراضی روستای هجرت و جنوب‌شرقی روستای برقلعه، در شهرستان مریوان قرار دارد و به‌خاطر وجود زیارتگاه ملاقوبی اینگونه نامگذاری شده است. چشمه‌های آب، طبیعت بکر و سرسبز و درختان انبوه همراه با چشم‌اندازهای دلربا این ناحیه را به یکی از تماشایی‌ترینجاهای دیدنی مریوانتبدیل کرده است. |
3,612 | 3,732 | مریوان | تپه ترخان آباد | ایران، استان کردستان، مریوان، ترخان آباد | تپه ترخان آباد ازجاهای دیدنی مریواندر ترخان آباد استو مجموعه مساحت آن به ۳۰ هکتار می‌رسد. قدمت این محوطه باستانی به دوره اشکانی و ساسانی بازمیگردد و سه گور خمره با بقایای انسانی شامل تعدادی استخوان و یک جمجمه که گویای فرهنگ تدفین منطقه در آن زمان است، بقایایی از معماری آجری و سنگی به همراه لایه فرهنگی و داده‌های فرهنگی سفال با نقش خطوط شانه‌ای و موازی از دوران اسلامی در آن کشف شدند. با توجه به ارزش تاریخی، تپه ترخان آباد در تاریخ ۴ تیر ۱۳۷۷، با شماره ثبت ۲۰۴۴ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید. |
3,613 | 3,733 | سقز | زرینه‌رود | ایران، استان کردستان، ۶۲ کیلومتری شمال شهر سقز | زرینه‌رود با طول ۳۰۲ کیلومتر، یکی از طویل‌ترین و پرآب‌ترین رودهای شمال غرب کشور است که از کوه‌های چهل چشمه سرچشمه می‌گیرد و پس از گذر از شهرستان‌های بوکان، شاهین‌دژ و میاندوآب بهدریاچه ارومیهمی‌ریزد. در این رود که در فاصله ۶۲ کیلومتری شمال سقز قرار دارد، امکان انجام ورزش‌های آبی و قایق‌سواری مهیا است. |
3,614 | 3,734 | سقز | بازار سقز | ایران، استان کردستان، مرکز سقز | بازار سقز در مرکز شهر سقز قرار دارد و علیرغم قدمت زیادش، همچنان به‌عنوان یکی از مراکز تجاری اصلی شهر در نظر گرفته می‌شود. متاسفانه امروزه نمی‌توان اثری از بازار اصلی و کهن سقز یافت؛ ولی با توجه به آثار باقیمانده از کاروانسرای تاجوانشیر، می‌توان به ارزش و اهمیت این بازار در دوران پیشین، پی‌برد. راسته‌های بازار، تنها میراث برجای‌مانده از این مجموعه‌ی تجاری است که در ده سال اخیر، از لحاظ معماری تغییراتی کلی را در خود دیده است و جزوجاهای دیدنی سقزبه شمار می‌رود. |
3,615 | 3,735 | سقز | کاخ دژ زیویه | ایران، استان کردستان، ۵۵ کیلومتری جنوب شرقی سقز، روستای زیویه | سقز، دومین شهر پرجمعیت استان کردستان با جاذبه‌های طبیعی و تاریخی فراوان، هر سال میزبان گردشگران فراوان است. نام شهرستان سقز از نام قوم سکا، اسکیت و سکز مشتق می‌شود. این شهر در گذشته، محل سکونت اقوام مانائی و مادی بوده و بر سر راه کاروانی از همدان به آذربایجان، زنجان، قزوین و ری بوده و به‌دلیل موقعیت ویژه و راهبردی چهارراهی‌اش، از مراکز مواصلاتی دنیای قدیم به شمار می‌آمده است. تپه باستانی زیویه ازجاهای دیدنی سقزو نماد قدمت این شهرستان است. با کجارو همراه شوید تا شما را با کاخ‌دژ زیویه، یکی از باارزش‌ترین آثار باستانی کشور عزیزمان با قدمتی از ۷۰۰ سال قبل از میلاد مسیح در سقز، یکی از برترین مقاصد گردشگری در کردستان آشنا کند که طی کاوش‌های باستان‌شناسی از دل خاک این تپه در آمد. سابقه فعالیت در کاخ‌دژ زیویه به دوران مادها و مانتاها بازمیگردد؛ اما متاسفانه از این اثر باستانی به‌خوبی مراقبت نمی‌شود و کاخ‌دژ زیویه در آستانه تخریب و نابودی کامل قرار دارد. آنچه در این مقاله خواهید خواند: آشنایی با کاخ‌دژ زیویهموقعیت جغرافیایی کاخ‌دژ زیویهکاوش‌های باستان‌شناسی در کاخ‌دژ زیویهتاریخچه کاخ‌دژ زیویهدسترسی به کاخ‌دژ زیویهبهترین زمان سفر به کاخ دژ زیویهجاذبه‌های گردشگری اطرافآشنایی با کاخ‌دژ زیویهدژ باشکوه زیویه، ۴۰ هکتار وسعت دارد و ارتفاع آن از سطح زمین‌های اطراف، بین ۹۰ تا ۱۱۰ متر است. این کاخ‌دژ از تالارها، حیاط، اتاق‌های تو در تو و دوطبقه، تخت‌گاه‌های گوناگون، یک تالار ستون‌داربا ۱۶ پایه ستون سنگی، انبار غله، دروازه ورودی قلعه و پایه ستون‌های تاج دروازهورودیتشکیل می‌شود. موقعیت کوهستانی و صخره‌ای زیویه، دسترسی به آن را بسیار سخت کرده است. تپه قلعه زیویه در تاریخ ۱۰ مهر ۱۳۸۰ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید. ورودی اصلی کاخ‌دژ زیویه در بخش شرقی با ۲۱ پله سنگ‌چین قرار دارد. دو دروازه هم در شمال و جنوب این قلعه واقع شده‌اند که دروازه سمت قله کوه، مزین به کاشی‌کاری‌های تماشایی است. ساختمان این کاخ‌دژ، سه‌طبقه بوده است. طبقه اول که قسمتی از دیواره‌هایش کماکان وجود دارد، به احتمال زیاد، یک عبادتگاه بوده است. همسطح بودن این عبادتگاه در دامنه تپه احتمالا به این خاطر است تا به آسانی در دسترس عموم مردم باشد. طبقه دوم به‌علت شیب زمین، روی یک سکوی مثلثی سنگی ساخته‌شده است و کاربری مسکونی دارد. اتاق‌های تودرتو و رنگ‌آمیزی شده به رنگ کرم، آبی، آجری و سیاه، این طبقه را از سایر بخش‌ها متمایز کرده است. کشف تیر و کمان و پیکان‌های مفرغ در این طبقه، این حدس را تقویت می‌کند که طبقه دوم، محل اسکان نیروی نظامی و مهمات لشکری بوده است. طبقه سوم که آن را با عنوان حاکم‌نشین می‌شناسند، دارای انبار غله است و این یعنی جای امن برای روزهای محاصره و جنگ. این طبقه دارای اتاق‌های وسیع با در و پنجره‌های بزرگ و ۱۲ سرستون سنگی و تعدادی ستون سنگی و چوبی دیگر و همچنین میز و صندلی‌هایی با تزیینات مفرغی در سالن است. زیویه از نظر معماری و از نظر آثار هنری یکی از مهم‌ترین و با ارزش‌ترین مکان‌های این دوره تاریخی به حساب می‌آید. قلعه زیویه دارای حفاظی با دیواره‌های سنگی طبیعی است و با خشت‌های گلی خام به ابعاد ۱۴ × ۴۶ × ۴۶ سانتی‌متر در سه رنگ نخودی، قرمز و خاکستری ساخته‌شده است. ضخامت و قطر دیوارهای خشتی، بسته به عملکرد دیوارها بین دو تا هفت متر است. ملاط بین خشت‌ها، از ترکیب نوعی خاک سفید موجود در اطراف تپه و کاه خردشده به دست آمده است که درخشندگی آن بر سطح دیوارها، حالتی نقره‌ای شکل به سطحدیوارها اعطا کرده است. یک چاه آب در حیاط قلعه وجود داشته است که آب باران را در آن جمع می‌کردند تا مصارف آبی ساکنان قلعه را تامین کند. جالب است بدانید که کاخ‌دژ زیویه دارای سیاهچال و سیستم لوله‌کشی آب از چشمه‌های اطراف و همچنین تخلیه فاضلاب بوده است که با توجه به قدمت ۲۷۰۰ ساله آن، واقعا خارق‌العاده است. احتمالا برای ساخت سقف از روش تیرپوش چوبی استفاده‌شده است. در کف بخش‌های مختلف قلعه نیز بسته به نوع فضا و کاربری آنها از خاک کوبیده‌شده و سنگ‌فرش استفاده‌شده است. کف تالار ستوندار کاخ‌دژ زیویه را با همان خشت‌های بکاررفته در ساخت دیوارها مفروش کرده‌اند که حالت موزائیک زینتی بسیار زیبایی را به آن اعطا کرده است. موقعیت جغرافیایی کاخ‌دژ زیویهکاخ‌دژ زیویه ازمکان‌های دیدنی استان کردستاناست و در بالای کوهی مرتفع در ۵۵ کیلومتری جنوب شرقی شهر سقز و در ۳۵ کیلومتری شهر دیواندره تکاب استان کردستان ایران قرار دارد. این کاخ‌دژ در یک کیلومتری شمال روستایی به همین نام در جنوب شرقی شهر سقز، روی تپه‌ای طبیعی واقع‌شده است و باشکوه خود، بیننده را شگفت‌زده خواهد کرد. موقعیت ویژه طبیعی تپه زیویه در یک چشم‌انداز خارق‌العاده، دلیل اصلی ساخت این کاخ‌دژ باشکوه و عظیم است. در واقع باید بدانید که وضعیت تپه نسبت به ارتفاعات مجاور از نظر استراتژیک دارای اهمیت خاصی است. کاخ‌دژ زیویه مشرف به نواحی اطراف است و در حال حاضر، از نظر گردشگری نیز چشم‌انداز بسیار زیبایی دارد. هر سال، تعداد زیادی از بازدیدکنندگان، گردشگران داخلی و حتی بین‌المللی به بازدید از این منطقه باستانی می‌آیند. کاوش‌های باستان‌شناسی در کاخ‌دژ زیویهکاخ‌دژ باستانی زیویه در سال ۱۳۲۵ توسط یک پسربچه چوپان به‌صورت اتفاقی کشف شد. در واقع، بارش باران شدید، قسمتی از راس تپه را تخریب کرد و آثار و اشیای باستانی این منطقه را در معرض دید قرار داد. پس از آن، فردی کلیمی به نام «ایوب ربنو» با اخذ مجوز حفاری از خان ده به‌مدت هشت سال در این منطقه با قدمت ۲۷۰۰ سال، اقدام به کاوش کرد. در جریانات کاوش گروهی آنها، صدمات جبران‌ناپذیری متوجه این اثر باستانی شد و بیش از ۸۰ درصد تپه مورد اکتشاف قرار گرفت. اکثر گنجینه کشف‌شده در زیویه در موزه‌ها، گالری‌ها و کلکسیون‌های خصوصی دنیا از جمله موزه لوور پاریس، موزه بریتانیا و موزه ارمیتاژ لینگراد نگهداری می‌شوندمتاسفانه هدف این گروه تنها پیدا کردن اشیاء و آثار تاریخی برای فروش و تجارت بود. آنها اشیای بی‌نظیری را در یک تابوت برنزی پیدا کردند که در نوع خود، شاهکارهای فلزکاری و سفال‌گری به شمار می‌آمدند. بیشتر این آثار هم‌اکنون در بسیاری از موزه‌ها، گالری‌ها و کلکسیون‌های خصوصی دنیا از جمله موزه لوور پاریس، موزه بریتانیا و موزه ارمیتاژ لینگراد نگهداری می‌شوند و تعداد اندکی از آنها در موزه ملی ایران باقی مانده‌اند. اولین گزارش تخصصی درباره این کشفیات در مقاله‌ای به نام «گنجینه زیویه» در سال ۱۹۵۰ توسط «آندره گدار» به چاپ رسید. در سال ۱۳۵۴، کاوش‌های علمی باستان‌شناسی در تپه زیویه به سرپرستی نصرالله اعتمادی آغاز شد و در دو فصل تا سال ۱۳۷۳ ادامه پیدا کرد. سیمین لک‌پور، یکی از باستان‌شناسان مشهور کشورمان نیز از سال ۱۳۷۸ تا ۱۳۸۲، حدود ۱۱ فصل کاوش در این منطقه انجام داد. پس از کاوش در این منطقه باستانی، نتایج قابل‌توجهی از وضعیت معماری آن به دست آمد و کاوشگران موفق شدند کهبخش اعظمی از بنای یک قلعه نظامی و حکومتی را از زیر خاک بیرون بیاورند، اگرچه تخریب‌ها و ویرانی‌های حاصل از حفاری‌های تجاری، موجب سردرگمی‌ها و آشفتگی‌های بسیاری در فرایند حفاری شد. سیمین لک‌پور موفق شد تا بقایای یک تالار ستوندار را در این تپه کشف کند. تالاری که ۱۶ ستون بزرگ در دو ردیف ۸ تایی داشته است و در حال حاضر، پایه برخی از این ستون‌ها قابل‌مشاهده هستند. قطعات عاج منقوش به نقوش حیوانی و صحنه شکار اساطیر از مهم‌ترین یافته‌های این کاوش‌ها بودند. اهمیت این قطعات به‌قدری زیاد است که از روی دو نمونه از آنها، نقش‌برجسته آبیدر سنندج با ۱۲۰ برابر بزرگ‌نمایی طراحی و ساخته شد و هم‌اکنوندر این منطقه گردشگری نصب‌شده است. مهم‌ترین گنجینه‌های باستانی به‌دست آمده از این منطقه، سر عقاب زرین، گردنبندهای طلایی، قطعات منحصربهفرد از جنس عاج و یک تشت بزرگ مفرغی مزین به نقوش جنگجویان آشوری هستند. در نقوش این گنجینه یافت‌شده از طلا، نقره و عاج استفاده‌شده است. بیشتر محققان بر این باور هستند که قلعه زیویه، یک قلعه حکومتی مهم و قابل‌توجه بوده است. پرفسور گیرتنس، محقق و باستان‌شناس فرانسوی، مولف کتاب «هنر ایران در دوره ماد و هخامنشی» نیز معتقد است که این قلعه یک قلعه حکومتی بوده و گنجینه به‌دست آمده از آن، دفینه‌ای است که در کنار جسد یک پادشاه سکایی گذارده شده است. متاسفانه در طی سال‌های گذشته از قلعه زیویه کردستان به‌خوبی محافظت نشده است و این قلعه تاریخی در آستانه نابودی و تخریب کامل قرار دارد. در حال حاضر، تمامی فعالیت‌های باستان‌شناسی در این تپه نیز متوقف‌شده است. بسیاری بر این باور هستند که در صورت کاوش دقیق در این تپه، قدمت سقز به شش تا هفت هزار سال قبل افزایش خواهد یافت، طرحی که اجرا کردن آن، نیازمند تامین اعتبار است و متاسفانه تاکنون به فرجام نرسیده است. تاریخچه کاخ‌دژ زیویهکاخ‌دژ زیویه متعلق به قوم مانا است که پایتختشان در «ایزیرتی» یا همان سقز بوده است. آنها به حرفه دامپروری مشغول بودند. این قوم از اختلاف بین اورارتویی و آشور استفاده می‌کنند و اتحادی به وجود می‌آوردند که در نهایت به حکومت مانتائی معروف شد. مانایی‌ها به‌علت ارتباط با همسایگان خود یعنی آشور و اورارتو، تحت‌تاثیر فرهنگ و هنر این دو دولت قدرتمند قرار گرفتند. اکثر قریب به اتفاق باستان‌شناسان باور دارند که ایزیپیه یا زیپیای ذکرشده در سالنامه سارگن دوم، پادشاه آشوری، زیویه فعلی استبرای اولین بار، نام زیویه در سالنامه‌های سارگن دوم، پادشاه آشوری آورده شده است. این شاه مقتدر آشور در سالنامه خود، به تهاجمات و یورش‌های خود برای سرکوب اقوام مانتائی ساکن در منطقه زاگرس در قرن نهم تا ششم قبل از میلاد اشاره کرده است. در این سند تاریخی آمده است که در طی این جنگ‌ها علاوه بر تصرف ایزیرتو (پایتخت مانتائی‌ها)، ایرانزو شاه مقتدر آنها نیز شکست‌خورده است. در همان حین، قلعه مهم مرکزی مانتائی‌ها به نام ایزیپیه (زیپیا یا زیپیه) و آرمائیت (قپلانتوی کنونی) به تصرف آشوری‌ها درآمده و به آتش کشیده شده است. اکثر قریب به اتفاق باستان‌شناسان باور دارند که ایزیپیه یا زیپیای ذکرشده در سالنامه پادشاه آشوری، زیویه فعلی است و در این موضوع، هیچ شکی وجود ندارد. در دوران پادشاهی «آشور بانی پال»، آخرین پادشاه مقتدر آشوری‌ها، کشور ماننا تحت نفوذ آشوری‌ها قرار داشت و پس از سقوط نینوا در ۶۱۲ قبل از میلاد، مانتا به دولت مادها و سپس به حکومت هخامنشیان پیوست. گنجینه زیویه در منطقه‌ای کشف‌شده است که در قرن هفتم قبل از میلاد، جزو سرزمین ماننا بوده است. مانناها در حدود سال ۶۶۰ - ۶۵۹ قبل از میلاد از اسکیت‌ها شکست خوردند و اسکیت‌ها توانستند با استفاده از موقعیت استراتژیک سرزمین مانناها بر مادها هم برتری پیدا کنند. در گنجینه یافت‌شده در زیویه، آثار هنر اسکیتی نیز رویت می‌شود. برخی از باستان‌شناسان اعتقاد دارند که گنجینه باستانی کشف‌شده در تپه زیویه کار جواهرسازان محلی مانتا است که در ناحیه شرقیدریاچه ارومیهزندگی می‌کردند. قوم مانتا در واقع از قبایل آسیانی تشکیل می‌شدند که پیش از آریایی‌ها در ایران و آسیای غربی زندگی می‌کردند و به‌تدریج مجذوب هنر و فرهنگ ایرانی شدند. سبک گنجینه زیویه شبیه به سبک اشیای پیداشده در کورگان‌های اسکیتی، منتسب به قوم ایرانی‌تبار سکایی اسکیت است. به‌طور مثال می‌توان به شمشیری با دسته و غلاف طلا اشاره کرد که در سال ۱۷۶۳ در کورگان کیروفوگراد (اوکراین) پیدا شد. این شمشیر شباهت فراوانی به اشیای زرین کشف‌شده در تپه زیویه دارد. شمشیر دیگری به همین سبک و همچنین یک تبر آهنی با دسته طلا در کورگان‌های کلرمس (کوبان) کشف شدند. روی این اشیای باستانی، می‌توان ترکیب عناصر سکایی مانند گوزن خوابیده با عناصر هنر شرق قدیم مانند درخت مقدس در میان ایزدبانوان و حیوانات خارق‌العاده را دید. برخی از باستان‌شناسان، سرآغاز هنر سکایی را مرتبط به عصر مبارزات اسکیت‌ها در آسیای نزدیک می‌دانند، اما اشیایی که در سیبری از اسکیت‌ها یا دوران پیش از اسکیتی به‌دست آمده است این نظریه را رد می‌کنند. در اشیای پیدا شده در سیبری، عناصر «سبک جانورسازی»، وجود دارد و این اشیاء، به‌لحاظ زمانی، قدیمی‌تر از اشیایی هستند که در زیویه پیدا شده‌اند. دسترسی به کاخ‌دژ زیویهبرای رفتن به روستای زیویه چند مسیر مختلف وجود دارد. در مسیر اول، شما باید ۲۰ کیلومتر از سقز به سمت سنندج راه طی کنید تا به شهر صاحب برسید. از آنجا تابلوی زیویه را دنبال کنید تا به تپه زیویه برسید. این مسیر، نزدیک‌ترین راه است؛ اما به شما پیشنهاد می‌کنیم که این راه را برای دسترسی به کاخ‌دژ زیویه انتخاب نکنید، زیرا تمام جاده خاکی و مسیر بسیار مشکل است. در مسیر دوم، باید ۳۵ کیلومتر از سقز به سمت سنندج راه طی کنید تا به چهارراه چاپان برسید و سپس به سمت چپ بپیچید. حدود ۲۰ تا ۳۰ کیلومتر دیگر که بروید، به روستای باستانی زیویه خواهید رسید. مسیر چهارراه چاپان تا روستای زیویه در فصل بهار از چشم‌اندازهای طبیعی زیبایی برخوردار است که قطعا تجربه شما از این سفر را بسیار لذت‌بخش و رویایی خواهند کرد. بخش شمالی تپه دارای شیب تند و شدیدی است. قسمت اعظمی از بخش جنوبی آن نیز علاوه بر شیب زیاد، حالت صخره‌ای و سنگی دارد. در بخش جنوبی تپه زیویه، با یک دهانه غار روبهرو خواهید شد که در گذشته به دهلیزها و دالان‌های طبیعی زیر تپه وارد راه داشته و در حال حاضر مسدود است. تنها راه دسترسی آسان به تپه زیویه از بخش‌های شرقی و غربی تپه با شیبی ملایم است. همان طور که پیشتر گفتیم، ورودی اصلی قلعه در قسمت شرقی تپه ساخته‌شده است و همین مسئله نشان می‌دهد که سازندگان این قلعه تاریخی و نظامی، کاملا به فرم تپه و موقعیت استراتژیک آن آگاهی داشته‌اند. مسیرهای دسترسی به تپه زیویه، مزین به دشت‌هایی سرسبز و مملو از گل‌های لاله هستند. شما می‌توانید در دشت‌های اطراف زیویه توقف کنید و ضمن لذت بردن از مناظر آن به استراحت بپردازید. به تپه که برسید، فقط یک راه برای بالا رفتن با پله‌های بسیار زیاد وجود دارد. شما برای رسیدن به خود قلعه باید از ۱۰۰۰ پله سنگی بالا بروید. هنگام طی کردن این مسیر، حس می‌کنید که در کوچه قدم می‌زنید و می‌توانید فضای قلعه را تماشا کنید. در مسیر پله‌های سنگی، خانه‌های کاه‌گلی را در اطرافتان خواهید دید که گویی زمانی مردمانی در آن زندگی می‌کردند. شکوه و عظمت این کاخ‌دژ به‌محض رسیدن به بالای تپه شما را متحیر خواهد کرد. از تماشای چشم‌اندازهای خارق‌العاده در زیر پایتان و سفال‌های شکسته قدیمی در گوشه کنار قلعه لذت ببرید. بهترین زمان سفر به کاخ دژ زیویهشهر سقز در نواحی کوهستانی قرار دارد و به همین علت از زمستان‌هایی سرد و خشک با بارش برف سنگین و تابستان‌هایی گرم برخوردار است. فصل بهار و پاییز با بارش باران و طبیعتی زیبا، بهترین زمان سفر به شهرستان سقز به شمار می‌آیند. بهترین زمان سفر به کاخ دژ زیویه و لذت‌بردن از چشم‌اندازهای اطراف و دشت‌های گل، فصل بهار است. جاذبه‌های گردشگری اطرافشهرستان سقز با جاذبه‌های دیدنی فراوان مانندغار کرفتوبا قدمتی از حکومت سلوکیان، شهر بازی پاپتوس، دریاچه لگزی، مسجد شیخ مظهر، تکیه بابا شیخ، آرامگاه حاج حکیم نیلوفری، قرآن تاریخی شیخ حسن مولانا، مسجد شیخ حسن مولانا، روستای وزملا، بناهایی با معماری شگفت‌انگیز در دل صخره‌ها، دریاچه سد شهید کاظمی و رودخانه سقز، یکی از بهترین مقاصد گردشگری در غرب ایران به شمار می‌آید. بازدید از بازار قدیمی سقز با فضایی جذاب و دوست‌داشتنی را به‌هیچ‌وجه فراموش نکنید. روستای تاریخی ترجاندر فاصله ۶۰ کیلومتری از سقز با آب‌وهوا و اقلیم ویژه و منحصربهفرد و پیست اسکی ۱۲۰۰ متری با قله ۲۷۰۰ متری از دیگر جاذبه‌های گردشگری این منطقه هستند که نباید بازدید از آنها را از دست بدهید. پرسش‌های متداولکاخ‌دژ زیویه کجاست؟ کاخ‌دژ زیویه در بالای کوهی مرتفع در ۵۵ کیلومتری جنوب شرقی شهر سقز و در ۳۵ کیلومتری شهر دیواندره تکاب، در استان کردستان ایران قرار دارد. این کاخ‌دژ در یک کیلومتری شمال روستایی به همین نام در جنوب شرقی شهر سقز، روی تپه‌ای طبیعی واقع‌شده است. قدمت کاخ‌دژ زیویه به چه زمانی بازمیگردد؟ کاخ‌دژ زیویه متعلق به قوم مانا است و سابقه فعالیت در آن به دوران مادها و مانتاها بازمیگردد. دسترسی به کاخ‌دژ زیویه چگونه است؟ برای رفتن به روستای زیویه چند مسیر مختلف وجود دارد. در مسیر اول، شما باید ۲۰ کیلومتر از سقز به سمت سنندج راه طی کنید تا به شهر صاحب برسید. از آنجا تابلوی زیویه را دنبال کنید تا به تپه زیویه برسید. در مسیر دوم، باید ۳۵ کیلومتر از سقز به سمت سنندج راه طی کنید تا به چهارراه چاپان برسید و سپس به سمت چپ بپیچید. حدود ۲۰ تا ۳۰ کیلومتر دیگر که بروید، به روستای باستانی زیویه خواهید رسید. در نظر داشته باشید برای رسیدن به خود قلعه باید از ۱۰۰۰ پله سنگی بالا بروید. بهترین زمان سفر به کاخ دژ زیویه چه فصلی است؟ بهترین زمان سفر به کاخ دژ زیویه و لذت‌بردن از چشم‌اندازهای اطراف و دشت‌های گل، فصل بهار است. نویسنده: نگین توکلیعکس کاور از ویکی‌مدیا؛ عکاس: انور قادری |
3,616 | 3,736 | سقز | مسجد دو مناره سقز | ایران، استان کردستان، سقز، خیابان امام خمینی، پشت حسینیه | سقز از شهرهای نام‌آشنای استان کردستان است. این شهر باانواع جاذبه‌های طبیعی، تاریخی و تفریحی، همواره میزبان گردشگران است. یکی از بناهای تاریخی سقز، مسجد دو مناره است. قدمت این مسجد به دوران افشاریه بازمیگردد. با کجارو همراه باشید و بیشتر درباره این مسجد تاریخی بخوانید. هرآنچه درباره مسجد دو مناره سقز باید بدانید: معرفی مسجد دو مناره سقزمسجد دو مناره سقز کجاست؟ تاریخچه مسجد دو مناره سقزمعماری مسجد دو مناره سقزبازدید از مسجد دو مناره سقزمعرفی مسجد دو مناره سقزمسجد دو مناره از مساجد تاریخی وجاهای دیدنی سقزبه شمار می‌رود و در سال ۱۳۸۰ مسجد دومناره سقز با شماره ثبت ۲۶۰۰ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. در ابتدای ورود مناره‌های جذاب مسجد، توجه بازدیدکنندگان را به خود جلب می‌کند. همچنین تزیینات خوش‌رنگ مسجد در عین سادگی، چشم‌نواز هستند. عکس از خبرگزاری فارس (عکاس: بختیار صمدی) این بنای ارزشمند تاریخی، همچنان میزبان نمازگزاران است. مسجد دو مناره سقز کجاست؟ مسجد دو مناره سقز یکی از جالب‌توجه‌ترینمکان‌های دیدنی استان کردستاناست. این مسجد در محله میان قلعه، در دامنه یگانه تپه تاریخی سقز، یعنی نارین قلعه قرار دارد و در بافت قدیم شهر، در خیابان امام خمینی و در پشت حسینیه واقع‌شده است. بنای مسجد که در محیطی آزاد بنا شده است، از سمت شمال به یک کوچه سه متری محدود به تپه قلعه نارین و خیابان امام و از جنوب به محوطه باز حوض‌خانه مربوط می‌شود و در سمت غرب به یک گذرگاه چهار متری و از سمت شرق نیز به یک کوچه یک متری محدود است. موقعیت مسجد دو مناره سقز روی نقشهتاریخچه مسجد دو مناره سقزبا توجه به روایت‌های محلی، قدمت مسجد به زمان شیخ حسن مولان آباد برمی‌گردد. شیخ حسن مولان آباد از عرفای حکیم و ریاضیدان مشهور دوره افشاریه بود. نادر شاه افشار هنگام مسافرت به بغداد از منطقه سقز گذر کرد. شیخ حسن مولان آباد برای اهالی شهر سقز مسجدی را درخواست و نادر شاه افشار نیز فرمان احداث این مسجد را در بافت قدیم شهر سقز صادر کرد. هم‌اکنون این مسجد در بین بعضی از اهالی این منطقه، به مسجد شیخ حسن مولان آباد معروف است. عکس از ایرنا (عکاس: سید مصلح پیر خضر انیان) درباره این واقعه آمده است که در این سفر نادرشاه دو عصای مرصع و سفرهای نقاشی شده زیبای چرمی را به شیخ حسن هدیه می‌دهد. این وسایل امروزه در روستای مولان‌آباد، محل آرامگاه شیخ نگهداری می‌شود. همچنین یک جلد قرآن مجید خطی در مقبره شیخ حسن قرار دارد و تاریخ آن به اواخر دوران افشار برمی‌گردد. عکس از ایرنا (عکاس: سید مصلح پیر خضر انیان) کاشی‌کاری‌های مسجد دو مناره سقز نیز شباهت زیادی به کاشی‌کاری‌های اواخر افشاریه و اوایل زندیه دارد. با توجه به این توضیحات به‌طور یقین می‌توان گفت مسجد به دوره افشاریه مربوط است و در دوران‌های بعدی بازسازی‌شده و مرمت‌های جزئی در آن شکل‌گرفته است. عکس از ایرنا (عکاس: سید مصلح پیر خضر انیان) در سوم شهریور ماه سال ۱۳۹۱ خاشاک بام مسجد توسط کارگران میراث فرهنگی سوزانده شد و چون آتش به‌طور کامل خاموش نشده بود، بام مسجد طعمه حریق شد. پس از مدتی از شروع آتش‌سوزی، ایوان چوبی نیز در آتش به‌کلی سوخت و از بین رفت. معماری مسجد دو مناره سقزاین بنا تقریبا به‌شکل مربع است و از خشت خام، ملاط گل، سنگ‌های لاشه، آجر و چوب در ساخت آن استفاده‌شده است. ورودی مسجد با سردر آجری مزین به بافت گره‌چینی آجر و کاشی زرد رنگ (از ویژگی‌های معماری دوران زندیه) در ضلع غربی قرار دارد. یک راهروی ارتباطی، حدود ۳ در ۳ ٫ ۵ متر پس از در ورودی واقع‌شده است. از طریق این دالان به ۹ پله می‌رسیم که به‌واسطه آن‌های می‌توان به پشت‌بام مسجد راه پیدا کرد. از یک چوب به‌عنوان لبه پله استفاده‌شده است و پشت این لبه چوبی را با سنگ‌های لاشه، خشت خام و کمی کاهگل برای ساخت پله‌ها پر کرده‌اند. عکس‌های گالری از خبرگزاری تسنیم (عکاس: کیوان فیروزه‌ای) شبستان مسجد با ابعاد ۱۰ در ۱۲ متر در ضلع شرقی این راهرو قرار دارد و به‌وسیله درگاهی مجزا می‌توان به آن راه پیدا کرد. سقف این شبستان دو متر و ۸۰ سانتی‌متر ارتفاع دارد و مانند اکثر مساجد محل روی چهار ستون چوبی تقریبا دایره‌ای با سرستون‌های چوبی، تکیه داده است. تا سال ۱۳۶۴ پشت‌بام مسجد از کاهگل درست شده بود که در همان سال با کمک اهالی محله کاهگل برداشته و پشت‌بام ساختمان آسفالت شد. ستون‌های این ساختمان با قطر حدود ۳۵ سانتی‌متر بر پایه ستون‌های سنگی قرار گرفته‌اند. عکس از خبرگزاری فارس (عکاس: بختیار صمدی) پیش از همه، محراب مسجد در ضلع جنوبی این شبستان خودنمایی می‌کند. این محراب دارای بافت قدیمی طاق هلالی است. در سال ۱۳۷۸، جای‌جای مسجد مجددا گچ‌کاری و در تزیینات و ویژگی‌های آن تغییراتی اعمال شد؛ به گونه‌ایی که امروزه تنها محرابی هلالی دیده می‌شود که جمله «بسم‌الله الرحمن الرحیم» بر بالای آن به‌وسیله گچ قالب‌گیری شده است. عکس از ایرنا (عکاس: سید مصلح پیر خضر انیان) قطر دیوارهای این مسجد در حدود یک متر و هفتاد سانتی‌متر است و در ضلع جنوبی و داخل محراب آشکارا می‌توان آن را دید. ۶ تاقچه در اندازه‌های مختلف در ضلع شرقی شبستان واقع‌شده است که برای محافظت مصحف‌ها و وسایل دیگر مسجد مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این ضلع دری وجود دارد که به اتاق واقع در ضلع شرقی مسجد ارتباط می‌یابد. از این اتاق به‌منظور انباری استفاده می‌کنند. در سال ۱۳۷۹ شومینه‌ای را در ضلع شمالی درست کردند که بیشتر بعد تزیینی دارد. در حال حاضر دهانه شومینه را بسته‌اند و به‌عنوان لوله بخاری مورد استفاده قرار می‌گیرد. چهار طاقچه در اندازه‌های گوناگون در ضلع غربی شبستان ساخته شده‌اند که همان کاربرد طاقچه‌های ضلع شرقی را دارند. این طاقچه‌ها به‌شکل مستطیل هستند که دیوارهای ضلع‌های شبستان را از یکنواختی در آورده‌اند. عکس از ایرنا (عکاس: سید مصلح پیر خضر انیان) در ضلع غربی مسجد علاوه بر راهرویی که به شبستان اصلی مسجد راه پیدا می‌کند، دو اتاق دیگر نیز موجود است که محل سکونت طلبه‌های دینی در دوره‌های قبل بود. امروزه یکی از اتاق‌ها به وضوخانه تبدیل‌شده و دیگری نیز بدون استفاده باقیمانده است. از داخل شبستان به این اتاق‌ها و به‌وسیله اتاق اول به اتاق دوم می‌توان راه یافت. عکس از خبرگزاری تسنیم (عکاس: کیوان فیروزه‌ای) احتمال آن می‌رود که ایوان جلوی مسجد به‌منظور مصلی تابستانی مورد استفاده بوده است. بیشتر خانه‌های این منطقه روی سطحی شیب‌دار ساخته شده‌اند و برای ساخت مسجد روی سطح مسطح، سکویی از سنگ‌های لاشه با بلندی تقریبی ۴ تا ۴ ٫ ۵ متر در جلوی مسجد درست کردند. سپس مسجد را روی این سکوی سنگی ساخته‌اند. ایوان جلوی مسجد با ابعاد ۴ ٫ ۸۰ در ۱۶ متر، روی سکوی سنگ‌چین شده بنا شده است. این ایوان با شبستان اصلی در یک سطح، بام دارد. ایوان در ضلع غربی مانند مسجد دارای درب جداگانه است. سردری با بافت گره‌چینی آجر و کاشی بالای این در دیده می‌شود که عبارت «علی مدد» روی آن نوشته‌شده است. علاوه بر این ورودی، به‌وسیله محراب و درهای اطراف آن (از داخل شبستان مسجد)، می‌توان به این ایوان دسترسی پیدا کرد. عکس از خبرگزاری فارس (عکاس: بختیار صمدی) ۶ ستون چوبی که سرستون‌هایشان با ستون و سرستون‌های داخل شبستان به‌طور دقیق شباهت دارد، در ضلع جنوبی این ایوان جاسازی‌شده است. این ستون‌ها سنگینی سقف ایوان را تحمل می‌کنند. ستون‌های ایوان از ستون‌های داخلی شبستان تقریبا نیم متر بلندتر هستند؛ زیرا کف این ایوان در حدود ۵۰ سانتی‌متر از کف شبستان اصلی مسجد پایین‌تر قرار دارد. از چوب‌های یک‌پارچه‌ای به طول تقریبی پنج متر به‌منظور پوشش سقف ایوان استفاده‌شده است. عکس از ایرنا (عکاس: سید مصلح پیر خضر انیان) برای ممانعت از پرت شدن افراد از ایوان به پایین، یک نرده چوبی با طرح ساده در این بخش جاسازی کرده‌اند. تمام مجموعه ایوان باعث زیباتر شدن نمای مسجد و در نتیجه تمایز آن بین مساجد استان کردستان شده است. آرامگاه سید حکیم که یکی از امامان جماعت مسجد بود، در ضلع شرقی ایوان بنا شده است که هرروز مورد زیارت مردم قرار می‌گیرد. بازدید از مسجد دو مناره سقزمسجد دو منازه سقز از ابتدای ساخت محل عبادت نمازگزاران بوده و هموارهبه‌عنوان پایگاه مذهبی و اجرای فریضه پنجگانه نماز جماعت در سقز شناخته‌شده است. در حال حاضر نیز امکان بازدید از مسجد وجود دارد. بهترین زمان برای بازدید، هنگام برگزاری نمازهای جماعت روزانه است؛ چراکه از باز بودن درهای آن اطمینان خواهید داشت. پرسش‌های متداولمسجد دو مناره سقز کجاست؟ مسجد دو مناره سقز در بافت قدیم شهر، در خیابان امام خمینی و در پشت حسینیه واقع‌شده است. قدمت مسجد دو مناره سقز به چه زمانی بازمیگردد؟ قدمت مسجد به دوره حکومت افشاریان بازمیگردد. دلیل اهمیت مسجد دو مناره سقز چیست؟ علاوه بر اهمیت تاریخی، مسجد دو مناره سقز از نظر معماری ارزشمند است. آیا امکان بازدید از مسجد دو مناره سقز وجود دارد؟ بله. مسجد دو منازه سقز از ابتدای ساخت محل عبادت نمازگزاران بوده و همواره به‌عنوان پایگاه مذهبی و اجرای فریضه پنجگانه نماز جماعت در سقز شناخته‌شده است. در حال حاضر نیز امکان بازدید از مسجد وجود دارد. بهترین زمان برای بازدید، هنگام برگزاری نمازهای جماعت روزانه است؛ چراکه از باز بودن درهای آن اطمینان خواهید داشت. عکس‌های گالری از سید مصلح پیرخضرانیاننویسنده: فرناز رهبران رنجبر |
3,617 | 3,737 | سقز | پارک کوثر | ایران، استان کردستان، سقز، خیابان دانشگاه | پارک کوثر در یکی از محلات قدیمی و حاشیه‌نشین شهر سقز احداث‌شده است و مساحتی برابر با ۳۷ هکتار دارد. کل مجموعه شامل دو بخش بالایی و پایینی است که بخش بالایی، قسمت قدیمی پارک محسوب می‌شود و بخش پایینی که اخیرا ساخته‌شده است، پارک دانشجو نام دارد و در حاشیه رودخانه سقز قرار گرفته است. این پارک به‌عنوان یکی ازجاذبه‌های گردشگری سقزبه حساب می‌آید که علاوه بر فضاهای سبز، امکانات مختلف اقامتی و رفاهی نیز دارد. عکس‌ها از دارا اشعریان |
3,618 | 3,738 | سقز | حمام حاج صالح | ایران، استان کردستان، سقز، مجموعه بازار تاریخی | حمام حاج صالح در بافت قدیمی شهر و در بازار سقز قرار دارد. بنای حمام را به سبک اصفهانی ساخته‌اند و قدمت آن به دوران صفویه برمی‌گردد. این بنا با کادربندی و آهک‌بری سقف و دیوارها و حکاکی ستون‌ها تزئین شده است. حمام حاج صالح شامل بخش‌های مختلفی چون بینه، سربینه، گرمخانه، خزینه، خلوتی‌ها، تون انبار (مخزن سوخت حمام)، سیستم آبیاری و فاضلاب می‌شود. این اثر که در تاریخ ۱۶ آبان ۱۳۷۹ با شماره‌ی ثبت ۲۸۳۰ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید، ازجاهای دیدنی سقزبه شمار می‌رود. |
3,619 | 3,739 | سقز | پیست اسکی سقز | ایران، استان کردستان، محور سقز به بانه، ضلع شمالی کوه وزنه | پیست اسکی سقز که با نام پیست اسکی وزنه نیز شناخته می‌شود، در گردنه خان، محور سقز به بانه و در ضلع شمالی کوه وزنه قرار دارد. این منطقه حداقل ۶ ماه از سال پوشیده از برف است. پیست اسکی سقز ۱۲۰۰ متر طول دارد و به‌تازگی نخستین بالابر اسکی در آن افتتاح‌شده است. این پیست اسکی به‌عنوان یکی ازجاهای دیدنی سقزبه حساب می‌آید که در ماه‌های سرد سال ارزش بازدید دارد. |
3,620 | 3,740 | سقز | مسجد شیخ حسن مولانا | ایران، استان کردستان، ۶۵ کیلومتری جنوب سقز، روستای مولان آباد | مسجد شیخ حسن مولانا در روستای مولان آباد، در فاصله حدود ۶۵ کیلومتری جنوب سقز واقع‌شده است. مسجد به دلیل وجود قرآن نفیس خطی که به خط زیبای شیخ مولانا، از عرفای نامی نوشته‌شده است، احداث شد. قدمت این قرآن به دوران نادر شاه افشار بازمیگردد و به‌خاطر استفاده از نوعی کاغذ ویژه، در طول تاریخ دستخوش تغییر یا خدشه نشده است. با پلان شبستانی، مسجد دارای ستون‌هایی چوبی است و تاریخ ساخت آن را دوره صفویه تخمین می‌زنند. مسجد شیخ حسن مولانا از جملهجاذبه‌های گردشگری سقزبه شمار می‌رود که ارزش بازدید دارد. |
3,621 | 3,741 | سقز | منطقه حفاظت‌شده عبدالرزاق | ایران، استان کردستان، سقز | منطقه‌ی حفاظت‌شده عبدالرزاق یکی ازجاذبه‌های گردشگری سقزاست که با وسعتی بالغ بر ۴۳ هزار و ۹۵۰ هکتار، عنوان سومین منطقه‌ی حفاظت‌شده در استان کردستان را به خود اختصاص می‌دهد. این منطقه زیستگاه ۸۰ گونه از پرندگان، ۱۷ گونه از پستانداران و بیش از ۳۵۰ گونه از گیاهان مختلف، مخصوصا گیاهان نادر و کمیاب است. در کنار زیبایی‌های طبیعی، وجود آثار تاریخی همچون تپه باستانی زیویه، اهمیت و محبوبیت این منطقه را افزون کرده‌اند. کبک، قوچ، لک‌لک، عقاب طلایی، هما، قرقی، مرغ حق، شغال، میش و میش مرغ، از جمله حیوانات و کما، گون، مرزه، بادام وحشی، زنبق، میخک و زول، شماری از گیاهان یافت شده در این منطقه‌ی ارزشمند است. |
3,622 | 3,742 | سقز | کاروانسرای تاجوانچی | ایران، استان کردستان، سقز، بافت قدیم شهر، بخش غربی حمام حاج صالح | کاروانسرای تاجوانچی که با نام سرای اتحاد نیز شناخته می‌شود، در بخش غربی حمام حاج صالح سقز قرار دارد و ازجاذبه‌های گردشگری سقزبه شمار می‌رود. هرچند تنها بخشی از ضلع شمالی این اثر تاریخی باقیمانده است؛ اما به خوبی می‌توان طرح آن را که در دو طبقه، متشکل از حیاطی مستطیل شکل، ستون‌های استوانه‌ای آجری، پایه‌ستون‌های مربعی آجری، آب‌نمایی در مرکز حیاط و حجره‌ها و اتاقک‌هایی در پیرامون بوده است، مشاهده کرد. احتمال می‌رود که این بنا در دوران حکومت زندیه و در زمان فرمانروایی خسرو خان اول ساخته‌شده است. عکس‌ها از شارنیوز |
3,623 | 3,743 | سقز | مسجد شیخ مظهر | ایران، استان کردستان، سقز، بین خیابان جمهوری و خیابان ساحلی، کوچه شیخ مظهر | مسجد شیخ مظهر با قدمتی که به اوایل دوره قاجار بازمیگردد، به شکل مربع و با ارتفاعی مشرف به محلات مجاور، در مرکز بافت قدیمی شهر سقز احداث‌شده است. از لحاظ معماری بیرونی، ساختمان مسجد دارای سه نما است. نمای اصلی مسجد شامل ایوان و محرابی تابستانی می‌شود که در پیشانی آن قرار دارد، ضلع درب اصلی مسجد که مشرف به کوچه همجوار و وضوخانه است و ضلع دیگر مسجد که به کوچه‌ای دیگر اشراف دارد و در آن ساختمان خادم مسجد و اقامتگاه طلبه‌های دینی واقع شده‌اند. معماری مسجد از هنر آجر‌تراشی و چوب بهره می‌برد. مسجد شیخ مظهر که ازمکان‌های دیدنی سقزبه حساب می‌آید، در تاریخ ۱۱ مرداد ۱۳۸۴، با شماره ثبت ۱۲۶۷۲ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید. عکس از ایرنا |
3,624 | 3,744 | سقز | مسجد جامع تورجان | ایران، استان کردستان، ۲۰ کیلومتری غرب مسیر سقز- بوکان، روستای تورجان | مسجد جامع تورجان که با نام‌های مسجد جامع ترجان و مسجد ترجان نیز شناخته می‌شود، در ۲۰ کیلومتری غرب مسیر سقز- بوکان، در روستایی با همین نام قرار دارد. بنای مسجد با یک شبستان و ۶ ستون در دو ردیف سه‌تایی، از نظر معماری از جمله مساجد بومی منطقه کردستان به‌شمار می‌رود. عمده مصالح بنای مسجد را سنگ، خشت و آجر تشکیل می‌دهند و در ساخت سقف نیز تیرهای چوبی به‌کار رفته است. با قدمتی که به دوره قاجار بازمیگردد، مسجد تورجان در تاریخ ۱۰ دی ۱۳۸۱، با شماره ثبت ۶۸۹۳ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید و امروزه یکی ازجاذبه‌های گردشگری سقزبه شمار می‌رود. |
3,625 | 3,745 | قروه | چشمه آب معدنی باباگرگر | ایران، کردستان، ۱۸ کیلومتری شمال شرق قروه، روستای باباگرگر | چشمه آب معدنی باباگرگر که با نام چشمه دنگز نیز شناخته می‌شود، در روستای باباگرگر، حدود ۱۸ کیلومتری شمال شرقی شهرستان قروه قرار دارد. آب این چشمه به رنگ سرخ و گاهی لیمویی به نظر می‌رسد و برای امراض سودایی، پوستی، سوهاضمه و دیگر بیماری‌های گوارشی و همچنین راشیتیسم و تورم موثر است؛ به همین دلیل به‌عنوان یکی ازمکان‌های دیدنی قروهبرای گردشگران جذابیت دارد. در ترکیب آب چشمه گوگرد نیز وجود دارد و احتمالا از دهانه یک آتشفشان خاموش بیرون می‌آید. آب چشمه از دل زمین می‌جوشد و با جمع شدن در استخری دایره‌ای شکل، منظره جالبی را به وجود می‌آورد. علاوه بر این چشمه، در کنار روستای باباگرگر آرامگاه یکی از امامزادگان به نام سید جلال، مشهور به باباگرگر وجود دارد که گفته می‌شود از نوادگان امام باقر (ع) است. بنای این مقبره روی صخره‌ی سنگی ساخته‌شده است. در پایین این بنا سوراخی به قطر ۱۰ سانتی‌متر وجود دارد که بادی با سرعت زیاد و بوی تند گوگرد از آن خارج می‌شود. زائران بسیاری سکه‌ای در آن می‌اندازند، سپس جلوی سوراخ را با دست می‌گیرند و بعد رها می‌کنند. آنها معتقد هستند که اگر پس از رها کردن دستشان شی به بیرون پرتاب شود، نیاز آن شخص برآورده می‌شود. |
3,626 | 3,746 | قروه | سراب قروه | ایران، استان کردستان، یک کیلومتری جنوب قروه | سراب قروه که با نام سراب کوثر نیز شناخته می‌شود، دریاچه‌ای طبیعی در یک کیلومتری جنوب شهر قروه، در استان کردستان است. آب خنک این دریاچه توسط ۱۲ چشمه که از سطح آب قابل رویت نیستند، تامین می‌شود. از گذشته‌های دور، آب سراب قروه آب آشامیدنی و کشاورزی قروه‌ای‌ها را تامین کرده است. همچنین در میان دریاچه، جزیره‌ای وجود دارد که در شب به‌زیبایی نورپردازی می‌شود و با استفاده از پلی آهنی می‌توان به آن دسترسی داشت. سراب قروه به‌عنوان یکی ازمکان‌های دیدنی قروهبین گردشگران شناخته می‌شود. عکس کاور از کلثوم مومنیعکس سوم از باشگاه خبرنگاران |
3,627 | 3,747 | قروه | آبشار قلوز (آبشار سنگین آباد) | ایران، استان کردستان، ۸ کیلومتری قروه، ۱ کیلومتر روستای سنگین آباد | آبشار قلوز که با نام آبشار سنگین آباد نیز شناخته می‌شود، در روستای سنگین آباد، در فاصله هشت کیلومتری قروه قرار دارد. قلوز در زبان محلی به معنی صعب‌العبور و دیواره سنگی است. مسیر پایانی آبشار از روستا سنگلاخی است و طی آن با ماشین حدود ۱۰ دقیقه و به‌صورت پیاده ۴۰ دقیقه زمان می‌برد. در فصول سرد سال، این آبشار منجمد می‌شود و چشم‌اندازی دیدنی را خلق می‌کند. همچنین در این فصول، آبشار قلوز به یکی از مقاصد مناسب برای یخ‌نوردان تبدیل می‌شود. در سایر فصول سال نیز به‌عنوان یکی ازجاهای دیدنی قروه، موردتوجه گردشگران زیادی است. |
3,628 | 3,748 | قروه | منطقه حفاظت‌شده بدر و پریشان | ایران، استان کردستان، ۱۲ کیلومتری جنوب شهر قروه | منطقه حفاظت‌شده بدر و پریشان با ۴۳ هکتار مساحت، در مرز استان‌های کرمانشاه و کردستان و در فاصله ۱۲ کیلومتری جنوب شهر قروه قرار دارد. این منطقه کوهستانی شامل کوه‌های صخره‌ای، دره‌های کم‌عمق، تپه ماهورها و ارتفاعات به هم پیوسته می‌شود و ارتفاع آن از ۲۰۰۰ تا ۳۲۹۸ متر تغییر می‌کند. از چشمه‌های زیاد منطقه می‌توان به چشمه شاه‌پسند، چشمه‌های شمالی کوه بدر، چشمه کبود و چشمه پناهگاه اشاره کرد. با داشتن پوشش گیاهی مناسب، این محدوده زیستگاه گونه‌های مهمی مانند کل و بز است. از دیگر گونه‌های جانوری حاضر می‌توان از روباه، گرگ، شغال، گراز، لاک‌پشت، مار، مارمولک، شاهین، عقاب و سارگپه نام برد. منطقه حفاظت‌شده بدر و پریشان به‌عنوان یکی ازجاذبه‌های گردشگری قروهشناخته می‌شود که برای طبیعت‌دوستان جذابیت دارد. |
3,629 | 3,749 | قروه | پل فرهاد آباد | ایران، استان کردستان، ۴۵ کیلومتری شمال غرب قروه، روستای فرهاد آباد | پل فرهاد آباد در ۴۵ کیلومتری شمال غرب قروه، در روستای فرهاد آباد قرار دارد. با هشت دهانه، این پل ۸۰ متر طول دارد و از آجر ساخته‌شده است. تاریخ ساخت پل مشخص نیست؛ اما با توجه به نوع معماری، به‌نظر می‌رسد در دوران صفویه احداث‌شده باشد. در زمان حکومت خسروخان اول، مقارن با حکومت زندیه پل تعمیر شد و در دوره حکومت قاجار نیز توسط فرهاد میرزا معتمد الدوله، عموی ناصر الدین شاه، حاکم وقت کردستان، مورد مرمت و بازسازی کامل قرار گرفت. این اثر که ازجاهای دیدنی قروهبه شمار می‌رود، در تاریخ ۲۵ اسفند ۱۳۷۸، با شماره ثبت ۲۶۴۷ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید. |
3,630 | 3,750 | قروه | بقعه بابا گرگر | ایران، استان کردستان، قروه، روستای باباگرگر | بقعه بابا گرگر منسوب به امامزاده سیدجلال الدین است که طبق گفته اهالی ازنوادگان امام باقر (ع) محسوب می‌شود. این بقعه روی تپه‌ای قرار دارد که با ۱۷ پله می‌توان به ورودی شمالی آن دسترسی داشت. بخش‌های مجموعه را شبستان، اتاق مرقد، ضریح طلا، حسینیه و ۲۹ اتاق در جوانب جنوب و شمال غرب صحن جهت اسکان زائران تشکیل می‌دهند. این اثر که ازجاهای دیدنی قروهمحسوب می‌شود، در تاریخ ۲۵ اسفند ۱۳۷۹، با شماره ثبت ۳۴۸۶ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید. |
3,631 | 3,751 | کامیاران | روستای پالنگان | ایران، استان کردستان، ۴۷ کیلومتری شمال غرب کامیاران، دره تنگیور | روستای پالنگان یکی از دیدنی‌ترین روستاها وجاذبه‌های گردشگری استان کردستاناست که مردمان محلی به آن پلنگان نیز می‌گویند. پالنگان با معماری شگفت‌انگیز پلکانی و طبیعتی زیبا و بکر در فهرست میراث ملی کشور به ثبت رسیده است و لقب‌های «بهشت گمشده» و «ماسوله کردستان» دارد. روستای پالنگان از توابع کامیاران در استان کردستان نمونه ارزشمندی از روستاهای پلکانی ایران است. باهم به این روستا سفر می‌کنیم و گشت وگذاری تکرارنشدنی در طبیعت زیبای آن خواهیم داشت. در این ایرانگردی در غرب ایران عزیزمان و روستاگردی در پالنگان شگفت‌انگیز هم‌سفر کجارو باشید. با روستای پلکانی پالنگان آشنا شوید: آدرس و مسیر دسترسی روستای پالنگانمعنی پالنگان چیست؟ آشنایی با روستای پالنگانجاهای دیدنی پالنگانبهترین زمان دیدن پالنگاناقامت در پالنگانروستای پلکانی چیست؟ آدرس و مسیر دسترسی روستای پالنگانعکاس: بهنام امینیروستای پالنگان یکی ازجاهای دیدنی کامیاراناز شهرستان‌های استان کردستان است که در مرز این استان و کرمانشاه و در ابتدای منطقه اورامان یاهورامانقرار دارد. فاصله کامیاران تا سنندج ۷۰ کیلومتر و فاصله پالنگان تا کامیاران ۵۷ کیلومتر است. روستای دیدنی و حیرت‌انگیز پالنگان با طبیعت زیبا و تماشایی در منطقه‌ای کوهستانی و در دامنه‌ی ارتفاعات شاهو جای گرفته است. جنوب غربی این روستا را کوه‌های کل و سرلو و جنوب شرقی آن را گردنه زمان گریوه احاطه کرده است که پالنگان همچون نگینی در میان می‌درخشد. ارتفاع این روستا از ارتفاع آن از سطح دریا در حدود ۱۰۲۰ متر است و با اقلیمی معتدل و خشک دارد که در فصل‌های بهار و تابستان با آب و هوایی معتدل و مطبوع میزبان گردشگران زیادی است. البته در پاییز و زمستان نیز با وجود سردی هوا زیبایی و جلوه خاص خود را دارد. مسیر دسترسی پالنگانعکاس: بهشاد امیریبهتر است بدانید که روستای پالنگان از طریق شهرهای مختلف دسترسی دارد. شما می‌توانید کامیاران، پاوه، سروآباد و سنندج این روستای تماشایی بروید و در ضمن نگران جاده نباشید چراکه تمامی جاده‌های منتهی به پالنگان از این شهرها آسفالت است. اما مسیرتان را با توجه با اینکه از کدام مبدا حرکت کردید می‌توانید انتخاب کنید. اگر از تهران یا شهرهای مرکزی ایران راهی می‌شوید، کرمانشاه گزینه‌ی مناسب‌تری برایتان خواهد بود زیرا تمام این مسیر آزادراه و دارای ترافیک روان است. هر مسیری را که انتخاب کنید مقصد بعدی شما کامیاران خواهد بود. کامیاران در میانه راه سنندج به کرمانشاه قرار دارد. باید از کامیاران وارد جاده روستای «توبره ریز» شوید و بعد جاده را مستقیم ادامه دهید تا تابلوی سبز رنگ روستای پالنگان را ببینید. در طول راه نیز از روستاهای ماویان، گشکی، گازرخانی، بزوش، کاشتر و یوزیدر عبور خواهید کرد که می‌توانید از این روستاها نیز دیدن کنید. در صورت استفاده از وسیله‌ی نقلیه‌ی عمومی می‌توانید فاصله‌کرمانشاه یا سنندج را تا کامیاران به‌راحتی با مینی‌بوس یا تاکسی طی کنید. مینی‌بوس‌های پالنگان برنامه‌ی مشخصی برای حرکت ندارند، اما می‌توانید با تاکسی‌های خطی راه بیفتید. این تاکسی‌ها در اول جاده توبره ریز می‌ایستند. اگر مایل به گرفتن تاکسی به‌صورت دربست باشید، تاکسی تلفنی‌های کامیاران شما را تا پالنگان می‌برند. منبع عکس: روستا نیوز، امیر راد، ابراهیم علی پور، محسن محمد خانی، Yücel Albayrakو اینستاگرام (royd ۳ n، @haanna@) معنی پالنگان چیست؟ منبع عکس: خبرگزاری مهر (عکاس: بختیار صمدی) قطعا با شنیدن نام پالنگان اولین چیزی که به ذهنتان می‌رسد پلنگ است؛ بله درست حدس زدید! چراکه نام این روستا با پلنگ ارتباط دارد. گفته می‌شود که در گذشته در کوه‌های این منطقه پلنگ زندگی می‌کرده است و به همین علت مردمان محلی به آن «پلنگان» می‌گویند که به «پالنگان» بیشتر شناخته می‌شود. «پال» در زبان کردی به معنی تکیه‌گاه است. آشنایی با روستای پالنگانعکاس: علی سلیمیبرای رسیدن به روستای پالنگان جاده‌ای با صفا به‌همراه مناظر خیره‌کننده را طی خواهید کرد. در انتهای این مسیر در میان کوه‌ها و در دل درهای به نام تنگی ور تا تنگیور، پالنگان منتظر شما است. جایی که با دیدنش لحظاتی حیرت‌زده خواهید شد و غرق تماشایی معماری چشم‌نواز و طبیعت زیبا و دل‌انگیزش می‌شوید. هنگامی‌که از جاده خاکی و فرعی وارد پالنگان می‌شوید با منظره‌ای بی‌نظیر از درختان بلوط و زمین‌های کشاورزی روبهرو می‌شوید و احساس می‌کنید وارد دنیای دیگری می‌شوید به همین علت این جاده خاکی به دورازه ورود به بهشت پنهان معروف شده است. روی تابلوهای ورودی نیز خواهید دید که نوشته‌شده است: به بهشت گمشده کردستان خوش آمدید! حقیقتا پالنگان با شگفتی‌هایش همچون بهشتی در قلب کردستان است. روستایی پلکانی با مردمان مهربان و کرد که صمیمانه در خانه‌ی سنگی در کنار یکدیگر و در دو سوی دره تنگیور زندگی می‌کنند. در این روستا خبری از خانه‌ها چند طبقه و ساختمان‌های بلند نیست، بلکه تا چشم کار می‌کند خانه‌هایی را در دو طرف سوی دره و در دامنه شرقی و غربی آن می‌بینید که هر چند به‌ظاهر چند طبقه می‌آیند اما در واقع‌بین همه اهالی مشترک هستند؛ به‌گونه‌ای که سقف خانه‌ای، حیاط خانه همسایه است و در همین ایوان‌ها و حیاط‌ها خواهید دید که زنان و دختران با لباس‌های محلی و رنگارنگ خود، بعد از خستگی کار روزانه، بساط عصرانه را برپا کرده‌اند و در حال گپ و گفت‌وگو با دیگر زنان همسایه‌اند. مردمان پالنگان روی شیب ملایم خانه‌های خود را با آنچه در محیط زندگی‌شان یافت می‌شود مثل سنگ، چوب و گل و بدون به کار بردن ملاط که به‌صورت خشکه چین روی‌هم قرار می‌گیرند، برپا و نمای آنها را با گل اندود کرده‌اند، هرچند امروزه از مصالح جدید نیز استفاده می‌کنند. کوچه پس‌کوچه‌های روستا را نیز باریک و طولانی ساخته‌اند؛ شاید برای به این خاطر اینکه وقتی در این کوچه‌ها به هم می‌رسند زمان بیشتری کنار هم باشند و باهم حرف بزنند. منبع عکس: خبرگزاری فارس (عکاس: بختیار صمدی)، فرزین حسینی، مکرم قادری و نرگس اخوانقدمت پالنگانمنبع عکس: خبرگزاری فارس (عکاس: بختیار صمدی) بدون شک روستایی با چنین معماری خارق‌العاده‌ای و مردمانی اصیل و با فرهنگ قدمت بالایی نیز دارد. وجود قلعه تاریخی، پل‌های قدیمی از دوره‌های مختلف نیز این مطلب را تایید می‌کند. احتمال می‌رود هسته اولیه این روستا به دوران اسلامی و زمان سامانیان برسد. روزگاری این روستای خوش آب‌وهوا مقر حکومت بنی اردلان که از حاکمان محلی کردستان و پیش آز آن نیز محل فرمارنروایی امرای کلهر بوده است. آداب و رسوم پالنگانمردمان روستای پالنگان مردمان کرد و سنی مذهب هستند که با گویش اورامی صحبت می‌کنند و مانند سایر ایرانیان مسلمان در اعیادی دینی عید فطر، عید قربان و میلاد پیامبر اکرم با برگزاری جشن به شادمانی می‌پردازند و مانند سایر هم‌وطنان کرد مراسم‌های خاص خود دارند. نوروز کردی: یکی از آیین‌ها و مراسم‌های روستای پالنگان نوروز کردی است. بهار زودتر از جاهای دیگر به پالنگان می‌رسد و چون گیاهان پالنگان نسبت به سایر نقاط سردسیر کردستان زودتر رشد می‌کنند، این جشن در هفته اول اسفندماه برگزار می‌شود. این مراسم در در منطقه اورامان با مرکزیت پالنگان برگزار می‌شود. روشن کردن آتش، رقص کردی و پخش شیرینی و کلوچه سنتی از جمله کارهایی است که در این آیین انجام می‌دهند. نوروز کردی از جشن‌های مردمان پالنگان است که در ابتدای اسفندماه برگزار می‌شوداستقبال از بهار در پالنگان او برپایی جشن اینگونه است که کوچک‌ترها از دو روز قبل مشغول جمع‌آوری هیزم می‌شوند. روز جشن زنان و مردان با لباس‌های محلی و کردی مشعل به دست به زیر پل می‌روند و بعد از شنیدن شلیک تیر، هیزم‌هایی را که در پنج نقطه روستا گذاشته‌اند روشن می‌کنند. بعد از تیر دوم مردم مشعل‌های‌شان را آتش می‌زنند و با شلیک سوم از روستا بالا می‌روند و روی سقف خانه‌ها می‌ایستند. سپس روی خانه‌ها یا لب رود تنگیور، کنار بزرگ‌ترین آتش شروع به رقص کردی می‌کنند. این مراسم تماشایی فرصت و زمانی مناسب برای سفر به پالنگان است که در کنار دیدن آیین کهن و رقص زیبای کردی با مردمان خون‌گرم پالنگان و آداب و روسوم آنها آشنا می‌شوید. بازی‌های محلی: در روستای پالنگان انواع ورزشها و بازی‌های محلی متداول است. مردان روستا اغلب در سوارکاری مهارت دارند. گرزبازی، قل قلان و چاک چاک از دیگر بازی‌های رایج در روستاست. موسیقی محلی: کردی از غنا و شور و حال خاصی برخوردار است و انواع آهنگهای شاد و یا حزین آن در مراسم مختلف، نواخته می‌شود. انواع موسیقی کردی سیاه چمانه؛ چپله و گریان آواها و آهنگهای رایج در روستا است. برخی رقصهای گروهی به نام هلپرکی با همراهی زنان و مردان فامیل که دست در دست هم داده‌اند، از جمله مراسم محلی است که به‌خصوص در عروسی‌ها متداول است. کوچ عشایر: تماشای آهنگ کوچ عشایر یکی از زیباترین صحنه‌ها است. آبوهوای بهاری و معتدل، مردمان عشایر را در این فصل به این سمت می‌کشاند. در هنگام کوچ عشایری مراسم‌های سنتی جذابی مانند موسیقی گریان، چپله و سیاچمانه اجرا می‌شود که در میان گردشگران از محبوبیت زیادی برخوردار هستند. منبع عکس: خبرگزاری ایرنا و محمد نوریغذاهای محلی پالنگانمنبع عکس: خبرگزاری فارس (عکاس: بختیار صمدی) اگر اهل شکم گردی هستید حتما ماهی کباب لذیذ پالنگان را امتحان کنیدبرای کسانی که اهل شکم‌گردی و امتحان کردن خوراکی‌ها و غذاهای محلی هستند، پالنگان یکی از بهترین جاها است به‌ویژه به خاطر ماهی کبابی‌های لذیذ و خوشمزه‌اش. در ابتدای روستا و قبل از رسیدن به داخل پالنگان و همچنین در راستای رودخانه، غرفه‌های می‌بینید که در بالای آنها حوضچه‌های پرورش ماهی قزل‌آلا وجود دارد. در اینجا شما می‌توانید این ماهی کبابی عالی را سفارش دهید. ماهی کباب‌ها را به این‌گونه‌ای می‌پزند که بعد از آنها را از آب گرفتند از وسط باز می‌کنند و بعد در کباب‌پزهایی توری و به شکل ماهی روی منقلی بزرگ قرار می‌کنند و آبلیموی رقیقی که با زردچوبه مخلوط شده است روی آن می‌ریزند که هم سبب شود ماهی نسوزد و هم طعمی بسیار خوب به آن می‌دهد، آماده شدن این غذا نیم ساعت زمان می‌برد. ماهی را بین نان‌های نازک محلی قرار می‌دهند. آش دوغ دوینه، شلمین، پرپوله، ولوشه، غازینه و انواع غذاهای گیاهی نیز از متداولترین غذاهای محلی در روستای پالنگان هستند. سوغات پالنگانمنبع عکس: خبرگزاری فارس (عکاس: بختیار صمدی) ساکنان پالنگان به کشاوزی، دامداری، صنایع‌دستی و شیلات مشغول هستند. در غرب این روستا می‌توانید باغ‌های میوه را ببیند که خود از دیدنیهای پالنگان است. گندم، جو، میوه‌هایی چون انار، هلو، زردآلو، انجیر و انواع لبنیات مثل دوغ و کشک مهم‌ترین محصولات این روستا است و البته ماهی تازه و عسل طبیعی و خوشمزه‌ای که در سفر به پالنگان می‌توانید از اهالی آن را خریداری کنید. صنایع‌دستی این روستا را نیز فراموش نکنید که حاصل هنرنمایی زنان خوش‌ذوق پالنگان است. گیوهبافی، جاجیم بافی و موج‌بافی از صنایع‌دستی پالنگانی‌ها است. اما موج و موج‌بافی چست؟ موج یا رختخواب پیچ، بیشتر در مناطق روستایی و در ماه‌های سرد سال به‌عنوان روانداز کاربرد دارد. ماده اولیه آن پشم است و با نقوش و طرح‌های متنوع بافته می‌شود. پوشش گیاهی پالنگانمنبع عکس: خبرگزاری فارس (عکاس: بختیار صمدی) طبیعت بی‌نظیر و کوهستانی روستای پالنگان با آبوهوای مطبوعی که دارد بستری مناسب برای رویش گیاهان متتوع از جمله گیاهان دارویی است. انواع گیاهان مثل گل گاوزبان، خاکشیر، گل ختمی، گل بابونه و کاسنی و انواع درختان بلوط، کیکم، ارژن و بنه پوشش گیاهی پالنگان را تشکیل می‌دهند. در اطراف روستا مراتعی سرسبز وجود دارد که امکان چرای دام و دامداری را فراهم کرده است. اکنون که با روستای پالنگان و مردمان مهربان و مهمان‌نواز آن آشنا شدید به سراغ جاذبه‌های این روستا می‌رویم. در پلنگان به غیر از معماری بی‌نظیرش جاهای دیدنی دیگری نیز وجود دارد و طبیعت زیبا و سرسبز آن یکی از بهترین مکان‌های برای گشت‌وگذار است. جاهای دیدنی پالنگانچشمه‌ها پالنگانعکاس: عباس زارعیطبیعت زیبای پالنگان مملو از چشمه‌ها و آبشارهای خروشان استپالنگان علاوه بر معماری اصیل از طبیعتی سرسبز و دل‌نواز نیز برخوردار است. چشمه‌ها جلوه‌ای از زیبایی‌های پالنگان است. در این روستا بیش از ۲۰ چشمه وجود دارد که هشت چشمه دائمی و بقیه فصلی هستند و چشمه‌های سید علاالدین، خاتون و شیته که در باغ شیخ عمر قرار گرفته‌اند. از جمله آنها است. چشمه‌های پالنگان به داخل رودخانه‌های سیروان و تنگی ور می‌ریزند و بسیار گوارا و خوش‌طعم بوده و دارای املاح معدنی‌اند و بسیار مفید. در ۱۰ کیلومتری شمال غربی پالنگان و در دامنه کوه‌های روستای گواز، چشمه‌های آب معدنی وجود دارد، رنگ آب خروجی چشمه شیری رنگ است که نشان‌دهنده وجود مواد آهنی و گوگردی است. آب‌های گوگردی برای نوشیدن و برطرف کردن برخی بیماری‌های پوستی، بیماری‌های مجاری تنفسی، رماتیسمی و بیماری‌های جلدی مفید هستند. آبشارهای پالنگانعکاس: حسین ناصریریزش و جریان آب چشمه‌های در جای‌جای پالنگان آبشارهای خروشانی را ایجاد کرده‌اند که یکی از زیباترین آنها را در باغ شیخ عمر و در میان انبوه درختان می‌توانید ببینید. برای رسیدن به آبشارهای پالنگان باید مسیر کنار رودخانه را به‌سمت بالا ادامه دهید. پس از حدود نیم ساعت پیاده‌روی به سرچشمه آبشارهای پالنگان می‌رسید. رودخانه‌های پالنگانعکاس: حیسن ناصریدر پالنگان رودخانه سیروان در شمال و رودخانه تنگی ور که شاخه‌ای از سیروان است در میان روستا جریان دارند. رودخانه سیروان مهم‌ترین رود کردستان است که از به هم پیوستن تمامی رودهای بخش جنوبی غربی، غرب و مرکز استان، مانند رودخانه‌های قشلاق، گاو رود و گردلان، ایجاد شده است. اطراف این رودخانه، بسیار زیبا و محل زندگی انواع پرندگان و ماهیان است و فضایی مناسب و دلنشین برای گذران لحظاتی به‌یادماندنی در پالنگان است. قلعه پالنگانمنبع عکس: خبرگزاری فارس (عکاس: بختیار صمدی) یکی از دیدنیهای روستای پالنگان قلعه تاریخی آن است که در ۸۰۰ متری جنوب شرقی روستا و در نزدیکی در نزدیکی چشمه‌های شیخ علاالدین، شیخ خاتون و شیخ عمر بر بلندای کوه جای دارد. این قلعه محل فرمانروایی امرای کلهر بوده که بعدها به تصرف خاندان اردلان در می‌آید. این قلعه بیش از ۴۷۰ سال مرکز حکومت بنی اردلان بوده است. قدمت این قلعه که از آثار ملی نیز به شمار می‌رود به‌طور دقیق مشخص نیست ولی گفته می‌شود تا قرن ۱۰ هجری قمری همچنان مورد استفاده قرار داشته است. از این مکان بناهایی چون دروازه، پل و فضاهای دیگر باقیمانده است. قبرستان پالنگانمنبع عکس: خبرگزاری فارس (عکاس: بختیار صمدی) از دیگر جاذبه‌های این روستا قبرستان آن است و دارای یک قبرستان بسیار قدیمی است که تعدادی سنگ قبر با خط کوفی مربوط به قرن‌های هفتم یا هشتم هجری در آن وجود دارد. در این مکان می‌توانید سنگ قبرهای ایستاده را نیز ببنید. پل‌های تاریخی رودخانه تنگی ورعکاس: شادمان بشیریروی رودخانه تنگی ور پل‌های متعددی برای رفت‌وآمد اهالی وجود دارد. گذر از این پل‌ها در حالی رود از زیر آن با خروش در جریان است و تماشای مناظر اطراف حس و حال فوق‌العاده‌ای دارد. منبع عکس: اینستاگرام (ravansarphoto ۹۰، @jahan_photo ۷۱، @yaa________s، @wenafilm، @haanna@)، رضا رضایی، امیر سلیمانی و حسین ناصریمجتمع شیلات پرورش ماهیپالنگان، بزرگ‌ترین مجتمع پرورش ماهیان سردابی کردستان را در خود جای داده استاین روستا محل مناسبی برای پرورش ماهی است و مجتمع شیلات پالنگان از جمله جاذبه‌های روستا به حساب می‌آید. این مجتمع بزرگ‌ترین مجتمع پرورش ماهیان سردابی استان کردستان است. از آن جایی که ماهیان این روستا ارزان‌قیمت هستند، بسیاری از مسافران حتما از ماهی‌های پالنگان خریداری می‌کنند و مزه تازه و خوش‌طعم آن را امتحان می‌کنند. اقامت در پالنگانمنبع عکس: خبرگزاری فارس (عکاس: بختیار صمدی) چشم‌اندازهای تماشایی به‌همراه طبیعت خاص و بکر پالنگان شما را وسوسه می‌کند تا شب را در این روستا سپری کنید و بهترین راه برپا کردن چادر است. همچنین می‌توانید با از اهالی روستا سراغ خانه‌های اجاره‌ای باشید که در اختیار گردشگران قرار می‌دهند. اگر قصد ندارید شب را در این روستا سپری کنید می‌توانید پس از رسیدن به روستا، سراغ باغ‌های محی‌الدین یا شیخ عمر را بگیرید. این باغ‌ها با پرداخت مبلغی تا غروب آفتاب میزبان شما خواهند بود. علاوه بر این در اغلب باغ‌ها و پارکینگ‌های روستا امکان برپایی چادر وجود دارد. بهترین زمان دیدن پالنگانعکاس: شادمان بشیریفصل‌های بهار و تابستان بهترین زمان رفتن به پالنگان و تماشای طبیعت زیبای آن است. در این هنگامه همه چی دست در دست هم داده‌اند تا با دیدنشان محو زیبایی‌ها و مناظر چشم‌نواز شوید. دشت گل‌های لاله در نزدیکی پالنگان، آبشارهای خروشان، رودهای پرآب، زمین‌ها و باغ‌های سرسبز میزبان شما در سفر به پالنگان هستند. البته پالنگان در زمستان نیز جلوه خاص خود را دارد که اگر اهل سفرهای سخت و تحمل سرما هستید دیدن این روستا را را نیز در پاییز و زمستان هم تجربه کنید. مهربانی با طبیعتمنبع عکس: اینستاگرام (stories_of_kurdistan@) روستای پلکانی چیست؟ سبک‌های معماری متنوعی در ایران وجود دارد که از دیرباز شاهد خودنمایی آنها هستیم. برخی از این نوع معماری‌ها ریشه در فرهنگ و باور مردم بومی منطقه دارد و می‌توان به‌نوعی، طرز رفتار مردم همان منطقه را با دیدن آنها متوجه شد. روستاهای پلکانی یک نوع از این معماری‌ها به شمار می‌رود که نشانگر صمیمیت و سادگی بین خانواده‌های روستایی است. این نوع بناهای پلکانی میراثی از گذشتگان ایران‌زمین هستند که در کمتر جایی از جهان یافت می‌شوند. احتمالا برای خیلی از شماماسولهشناخته شده‌ترین روستای پلکانی باشد، اما خوشبختانه ماسوله تنها روستایی نیست که چنین میراث گران‌بهایی را برای ما به جا گذاشته است. هورامان، سرزمین روستاهای پلکانی واقع در شهرستان سروآباد کردستان است. زاگرس باشکوه برای مردم این خطه شرایطی را پدید آورده است که تنها راه برای ساختن خانه را بالا رفتن از کوه و ساخت بناهایی طبقه مانند می‌دانستند. روستاهای بسیاری را در این مکان خواهید دید که شانه‌به‌شانه‌ی هم بالا رفته‌اند. در اینگونه روستاها پشت‌بام منزل پایینی، حیاط منزل بالایی محسوب می‌شود و به‌دلیل صمیمیت بین مردم روستا این مسئله مشکلی برایشان ایجاد نکرده است. پاراستتی ژینگه، پاراستتی ژیانه: حفظ طبیعت، حفظ زندگی استشعر روستاروستا، نفس آرامی از احساس است، زمزمه برق نسیم سحری، می‌برد هوش و دلم گاه به گاه می‌نگرم، بر افق‌های ظلام شهرمان می‌رود احساسم می‌شوم غرق ریا و مبهوت، گاه به گاه می‌نگرم دل ساده پر خونم را سر سفره دل می‌شوم و سردی و رنگ و ریا، می‌زند در ذوقم گاه به گاه می‌نگرم به تفاوت در میان رنگ‌ها … «علیرضا قندی» پرسش‌های متداولروستای پالنگان کجاست؟ روستای پالنگان یکی از جاهای دیدنی کامیاران در استان کردستان است. علت شهرت پالنگان چیست؟ پالنگان به‌خاطر معماری شگفت‌انگیز پلکانی و طبیعت زیبا به «بهشت گمشده» و «ماسوله کردستان» شهرت دارد. سوغات پالنگان کدامند؟ میوه‌هایی چون انار، هلو، زردآلو، انجیر، انواع لبنیات مثل دوغ و کشک، ماهی تازه، عسل طبیعی و صنایع‌دستی مانند گیوهبافی، جاجیم بافی و موجبافیبهترین زمان بازدید از پالنگان چه فصلی است؟ بهار و تابستاننویسنده: اکرم زمانی نوری |
3,632 | 3,752 | کامیاران | سنگ‌نبشته اورامان | ایران، استان کردستان، کامیاران، بین روستاهای تنگی ور و یوزیدر | استان کردستان با جاذبه‌های متنوع تاریخی و طبیعی، یکی از مقاصد جذاب گردشگری است. در میان دیدنیهای گوناگون کردستان، آثار تاریخی جالب‌توجهی جای گرفته‌اند که از جمله آنها می‌توان به سنگ‌نبشته اورامان یا کتیبه تنگی ور اشاره کرد. قدمت این کتیبه میخی به دوره امپراتوری آشور می‌رسد. با کجارو همراه باشید و بیشتر درباره سنگ‌نبشته اورامان بخوانید. آنچه برای بازدید از سنگ‌نبشته اورامان باید بدانید: معرفی سنگ‌نبشته اورامانتاریخچه سنگ‌نبشته اورامانموقعیت جغرافیایی سنگ‌نبشته اوراماننقش‌برجسته تنگی ورمتن سنگ‌نبشته اورامانبازدید از سنگ‌نبشته اورامانمعرفی سنگ‌نبشته اورامانکتیبه‌ها اغلب روی سنگ‌نوشته شده‌اند و اسنادی مهم در مورد گذشته تاریخی و باستانی ایران محسوب می‌شوند. کتیبه‌های سنگی توانسته‌اند گوشه‌هایی نادانسته و تاریک از تاریخ گذشته ایران را آشکار کنند. برخی از این کتیبه‌ها، به‌ویژه کتیبه‌های میخی، در گذشته قابل خواندن نبودند و گذشتگان تنها به‌عنوان آثاری تاریخی به آنها می‌نگریستند. در دوران معاصر با رمزگشایی خطوط میخی و دیگر خطوط باستانی ایران، کتیبه‌های میخی بسیاری در ایران خوانده و با متون مکتوب مختلف تطبیق داده شدند. از این طریق زوایایی نو از تاریخ گذشته ایران کشف و تاریخ باستانی ایران بازخوانی شد. عکس از ویکی‌مدیا (عکاس: حسام درودگر) یکی از این کتیبه‌های ارزشمند، سنگ‌نبشته اورامان است که بر فراز کوه زینانه قرار دارد و به کتیبه تنگی ور و سنگ‌نبشته میخی اورامانات نیز مشهور است. سابقه این کتیبه میخی به دوره امپراتوری آشور می‌رسد و ازجاهای دیدنی کامیارانبه شمار می‌رود. از کتیبه تنگی ور به‌عنوان یادگاری از دوره حاکمیت آشور در منطقه شمال غرب ایران یاد می‌شود، یادگاری که قدمت آن به حدود هزاره اول قبل از میلاد، یعنی عصر آهن بازمیگردد. در این مکان علاوه بر کتیبه، نقش‌برجسته‌ای دیده می‌شود. برخی تصویر نقش‌برجسته را از آن سارگون دوم و کتیبه را نیز متعلق به وی می‌دانند. تاریخچه سنگ‌نبشته اوراماندر حال حاضر حدود ۲۷ قرن از نگارش این کتیبه می‌گذرد و گذر زمان سبب شده است این اثر تاریخی در اثر ساییدگی، یخبندان و … دچار آسیب شود. عکس از ایلنا (عکاس: نامشخص) کتیبه زینانه اولین بار در سال ۱۳۴۷ شمسی توسط یک هیئت باستان‌شناسی به سرپرستی علی‌اکبر سرفراز مورد بررسی قرار گرفت. وی قدمت کتیبه را به هزاره دوم و اوایل هزاره اول قبل از میلاد و مربوط به امپراتوری آشور دانست. عکس از ویکی‌مدیا (عکاس: حسام درودگر) اولین مقاله به زبان انگلیسی در رابطه با سنگ‌نبشته اورامان با عنوان «کتیبه سارگون دوم، کتیبه تنگی ور» به قلم گرانت فریم، استاد آشورشناسی در مجله شرق، چاپ شد که جامع‌ترین مطالعه در مورد این کتیبه است. این کتیبه و نقش برجسته با دو کتیبه دیگر مربوط به زمان سارگون دوم در قبرس و کرمانشاه، قابل‌مقایسه هستند و موارد مشترک بسیاری دارند. موقعیت جغرافیایی سنگ‌نبشته اورامانسنگ نبشته اورامان در بین روستاهای تنگی ور و یوزیدر، روی کوه زینانه قرار دارد. این کوه تقریبا ۵۰۰ متری شمال غرب روستای تنگی ور واقع‌شده است و ۴۵ کیلومتر با کامیاران فاصله دارد. این منطقه دارای اهمیتی بسیار از لحاظ گردشگری است؛ زیرا علاوه بر قرارگیری کتیبه و نقش‌برجسته، درهای سرسبز و جنگلی زیبا را در خود جای داده است. در این دره چشمه‌های دایمی واقع شده‌اند. همچنین آبشارهای طبیعی فراوان از جمله آبشار دره تنگی ور از دیدنی‌ترینجاذبه‌های گردشگری استان کردستاندر این منطقه هستند. به نظر می‌رسد در این محدوده قلعه‌ای وجود داشته است که با منابع آبی فراوان، مدتی طولانی می‌توانست در مقابل حملات مختلف مقاومت کند. رو‌به‌روی کتیبه در جانب دیگر دره شکافی وجود دارد که مردم منطقه آن را زینانه می‌نامند. زینانه به‌معنای زندان کوچک است و به احتمال بسیار زندان قلعه بوده است. در نزدیکی ورودی شمال غرب قلعه نیز سنگری از سنگ در مقابل معبری سخت قرار دارد که برای ورود به دژ از آن استفاده می‌شد. نقش‌برجسته تنگی ورنقش‌برجسته تنگی ور به احتمال بسیار شخص پادشاه آشور است که ریشی پرپشت دارد و می‌تواند یکی از نمادهای ویژه حاکمان آشور نیز باشد. این نقش برجسته در تاق‌نمایی به ارتفاع ۱۲۰ و پهنای ۱۷۰ و عمق ۳۵ سانتی‌متری در سال ۷۰۶ پیش از میلاد حجاری‌شده است. درون تاق‌نما نقش‌برجسته یک انسان به چشم می‌خورد که ۱۵۰ سانتی‌متر طول و ۳۵ سانتی‌متر عرض دارد. نقش انسانی اثر به‌صورت نیم‌رخ در لباس شاهی است که کلاهی استوانه‌ای بر سر و شلاقی در دست دارد. پای راست آن در جلو و پای چپ در عقب قرار گرفته و دست راستش به طرف بالا بلند شده است. دست چپ نیز روی شکم قرار داده‌شده است. عکس از ویکی‌مدیا (عکاس: حسام درودگر) متن سنگ‌نبشته اوراماناین کتیبه به زبان آشوری باستان و خط میخی نگاشته شده است، ابعادی معادل ۱۲۰ در ۱۲۰ سانتی‌متر دارد و دربر گیرنده ۵۰ سطر است. در متن کتیبه، پس از ستایش خدایان آشوری مثل مردوخ، نابو، سین، شمش و ایشتار، به شرح پیروزی‌های آشوریان پرداخته می‌شود و در ادامه به نقاط مختلف شهرها، روستاها و مناطقی که در این جنگ تصرف و ویران شدند، اشاره می‌شود. با دقت در متن متوجه می‌شویم، محتوای کتیبه در پنج بخش تنظیم‌شده است: ابتدای کتیبه با مدح و نیایش خدایان آغاز می‌شود؛ بعد از آن به نام و القاب سارگون اشاره می‌کند و به مدح و ستایش شاه و بیان خدمات وی می‌پردازد؛ سپس پیروزی‌های بزرگ سارگون و لشکرکشی وی به سرزمین کرل و دیگر پیروزی‌های وی شرح داده می‌شود؛ به شهرها، روستاها و مناطقی تصرف شده در حمله و جنگ اشاره می‌کند؛ در پایان کتیبه به کسی نفرین فرستاده‌شده است که کتیبه را از بین ببرد. عکس از سایت میردوک (عکاس: نامشخص) بازدید از سنگ‌نبشته اورامانبا توجه به کوهستانی بودن منطقه، بهترین زمان برای سفر به تنگی ور و بازدید از سنگ‌نبشته اورامان، فصول گرم‌تر سال است. بازدید از این مکان هزینه‌ای در بر ندارد و رایگان است. در نظر داشته باشید که به‌دلیل قرارگیری سنگ‌نبشته و نقش‌برجسته روی بدنه کوه، در صورت تمایل به بررسی نزدیک سنگ‌نوشته، باید همراه با راهنما و مجهز به تجهیزات باشید. پرسش‌های متداولسنگ نبشته اورامان کجاست؟ سنگ‌نبشته اورامان در بین روستاهای تنگی ور و یوزیدر، روی کوه زینانه قرار دارد. این کوه تقریبا ۵۰۰ متری شمال غرب روستای تنگی ور واقع‌شده است و ۴۵ کیلومتر با کامیاران فاصله دارد. نام‌های دیگر سنگ‌نبشته اورامان چیست؟ سنگ‌نبشته اورامان با نام‌های کتیبه تنگی ور و سنگ‌نبشته میخی اورامانات نیز شناخته می‌شود. قدمت سنگ‌نبشته اورامان به چه زمانی بازمیگردد؟ از سنگ‌نبشته اورامان به‌عنوان یادگاری از دوره حاکمیت آشور در منطقه شمال غرب ایران یاد می‌شود، یادگاری که قدمت آن به حدود هزاره اول قبل از میلاد، یعنی عصر آهن بازمیگردد. آیا امکان بازدید از سنگ‌نبشته اورامان وجود دارد؟ بله. با توجه به کوهستانی بودن منطقه، بهترین زمان برای سفر به تنگی ور و بازدید از سنگ‌نبشته اورامان، فصول گرم‌تر سال است. بازدید از این مکان هزینه‌ای در بر ندارد و رایگان است. در نظر داشته باشید که به‌دلیل قرارگیری سنگ‌نبشته و نقش‌برجسته روی بدنه کوه، در صورت تمایل به بررسی نزدیک سنگ‌نوشته، باید همراه با راهنما و مجهز به تجهیزات باشید. نویسنده: زهرا آذرنیوش |
3,633 | 3,753 | کامیاران | آبشار تنگی ور | استان کردستان، شهر کامیاران، روستای تاریخی پالنگان | آبشار تنگی ور یکی از دیدنیهای زیبای طبیعت کردستان و ازجاذبه‌های گردشگری کامیاراناست که در نزدیکی شهر کامیاران قرار دارد و از کوه شاهو سرچشمه می‌گیرد. |
3,634 | 3,754 | کامیاران | چشمه گواز | ایران، استان کردستان، ۵۰ کیلومتری شمال غرب کامیاران، ۱۰ کیلومتری شمال غرب روستای پالنگان | چشمه گواز در فاصله ۵۰ کیلومتری شهر کامیاران و ۱۰ کیلومتری روستای پالنگان، در استان کردستان قرار دارد. رنگ شیری آب این چشمه هنگام خروج، نشان از وجود مواد آهنی و گوگردی در آن است. از آب این چشمه، برای درمان برخی از بیماری‌ها مانند بیماری‌های مجاری تنفسی، روماتیسم و امراض جلدی استفاده می‌کنند. به همین دلیل این چشمه به‌عنوان یکی ازجاهای دیدنی کامیارانشناخته می‌شود و بی‌دلیل نیست که در ایام تعطیل، به خصوص در تابستان گردشگران زیادی برای استفاده از خواص درمانی آب چشمه گواز و همچنین فضای تفرجگاهی، از آن بازدید می‌کنند. عکس از خبرگزاری ایرنا |
3,635 | 3,755 | کامیاران | منطقه حفاظت‌شده کوسالان و شاهو | ایران، استان کردستان، حد فاصل شهرهای سروآباد، مریوان و کامیاران | منطقه حفاظت‌شده کوسالان و شاهو حد فاصل شهرهای سروآباد، مریوان و کامیاران در استان کردستان قرار دارد و هم‌مرز با کردستان عراق است. همچنین بخشی از این منطقه در استان کرمانشاه واقع‌شده است. با بیش از ۵۷ هزار هکتار مساحت، تاکنون در این منطقه ۱۱۷ گونه پرنده، ۲۳ گونه پستاندار، ۱۷ گونه خزنده و ۲۴۲ گونه گیاهی شناسایی کرده‌اند که از جمله برخی از آنها می‌توان به سیاه‌گوش، کل و بز، خرس قهوه‌ای، پلنگ، کرکس، هما و عقاب طلائی اشاره کرد. مهم‌ترین پوشش گیاهی حاضر نیز در این ناحیه جنگل‌های بلوط هستند. این منطقه به‌عنوان یکی ازمکان‌های دیدنی کامیارانشناخته می‌شود. |
3,636 | 3,756 | شاهرود | جنگل ابر | ایران، استان سمنان، شهرستان شاهرود، بخش بسطام، ۱۲ کیلومتری شمال غرب روستای ابر | جنگل ابر بازمانده‌ای از جنگل‌های چند میلیون سالههیرکانیاست که در مرز سمنان و گلستان در شهرستان شاهرود قرار دارد. پوشیده‌شدن این جنگل در اقیانوس ابری، نام و آوازه آن را جهانی کرده و باعث شده است که طبیعت‌دوستان و گردشگران برای دیدنی زیبایی‌های آن راهی این منطقه شوند. بهترین زمان دیدن جنگل ابر را می‌توان نیمه اول سال و از اوایل اردیبهشت‌ماه تا ابتدای مهرماه دانست؛ زمانی که امکان مشاهده اقیانوس ابر بیشتر از سایر ایام سال است. در سفر به این منطقه می‌توانید در اقامتگاه‌های بومگردی، اتاق بگیرید یا با اجاره ویلا و خانه روستاییان و حتی کمپ در طبیعت، اوقات خوشی را تجربه کنید. کجارو نیز این بار کوله‌بار سفر را برای جنگل‌نوردی و رفتن به دریای ابری جنگل ابر بسته است و از شما دعوت می‌کند تا در این سفر رویایی به جنگل ابر سمنان و تماشای مهمانی ابرها، همسفرش باشید. جنگل ابر را بیشتر بشناسید: جنگل ابر کجاست؟ درباره جنگل ابر شاهروددیدنی‌های جنگل ابربهترین زمان سفر به جنگل ابراقامت در جنگل ابرنکات سفر به جنگل ابروسایل لازم برای سفر به جنگل ابرپوشش گیاهی و جانوری جنگل ابرعکس جنگل ابر شاهرودجنگل ابر کجاست؟ آدرس جنگل ابر: استان سمنان، شهرستان شاهرود، بخش بسطام، ۱۲ کیلومتری شمال غرب روستای ابر (مشاهده روی نقشه) جنگل ابر ازجاهای دیدنی سمناناست که در ۴۰ کیلومتری شمال شرقی شاهرود در بخش بسطام و دهستان خرقان قرار دارد. این جنگل در منطقه البرز شرقی و در ۱۲ کیلومتری روستای ابر جای گرفته است و قسمت‌های زیادی از آن مرز استان سمنان و گلستان را پوشش می‌دهد. از شمال به جنگل‌های استان گلستان، از شرق به منطقه اولنگ، از جنوب به کوه قاسم، کوه ابر و قطری و از غرب به کوه یخام و تکیاتو محدود است. منبع عکس: خبرگزاری ایسنا (عکاس: امیر حریرچی) مسیر دسترسی جنگل ابرخودروی شخصی: برای رسیدن به جنگل ابر باید خودتان را به استان سمنان و شاهرود برسانید. اگر از سمت تهران حرکت می‌کنید، بعد از رسیدن به سمنان باید از شاهرود یا بسطام وارد جاده آزادشهر شوید. برای دسترسی به جنگل ابر در این مسیر دو انتخاب دارید؛ جاده قلعه‌نو خرقان ابر و جاده روستای ابر. در حالت اول باید از مسیر شاهرود آزادشهر وارد فرعی روستای قلعه‌نو خرقان شوید و از آنجا جاده قلعه‌نو خرقان ابر را پیش بگیرید. در حالت دوم، پس از عبور از فرعی روستای قلعه‌نو خرقان در مسیر شاهرود آزادشهر، به فرعی روستای ابر خواهید رسید. این فرعی شما را به روستای ابر می‌رساند. لازم است بدانید با ماشین نمی‌توانید خیلی در جنگل پیش بروید و تنها در مراتع اطراف که نرسیده به جنگل هستند، می‌توانید گشتی بزنید. اتوبوس و قطار: همچنین درصورتی که می‌خواهید با اتوبوس یا قطار به این سفر بروید، بعد از رسیدن به شاهرود با تاکسی به میدان امام این شهر بروید و از آن جا با تاکسی‌ها و اتوبوس‌ها، خودتان را به جنگل ابر برسانید. فاصله تهران تا جنگل ابر:۴۶۲ کیلومتر (۶ ساعت با خودرو) فاصله سمنان تا جنگل ابر:۲۲۸ کیلومتر (۳ ساعت با خودرو) فاصله مشهد تا جنگل ابر:۵۳۹ کیلومتر (۷ ساعت با خودرو) درباره جنگل ابر شاهرودمنبع عکس: خبرگزاری ایسنا (عکاس: امیر حریرچی) تاکنون خود را در میان جنگلی پوشیده از ابرهای مخملی نرم و سپید و در حال قدم زدن میان اقیانوسی از ابرها تصور کرده‌اید؟ آیا اصلا نامی از جنگل ابر به گوشتان خورده است؟ شاید تا پیش از آنکه چنین جایی را از نزدیک ببینید، باور نکنید در نزدیکی‌های شاهرود جنگلی وجود دارد که در آن، جشنی باشکوهی از تلاقی درختان سربه‌فلک‌کشیده هیرکانی و ابرهای سپید و مخملی برپا است. با رفتن به این جنگل یکی از رویایی‌ترین تجربه‌های عمرتان را رقم خواهید زد. جنگل ابر یکی از جاذبه‌های طبیعی و از فوق‌العاده‌تریندیدنی‌های شاهروداست و جایی است که انگار آسمان به زمین نزدیک شده است. این جنگل در منطقه‌ای جای گرفته که محل تلاقی دو اقلیم آبوهوای متفاوت یعنی دو ناحیه کم فشار (دشت گرگان) و پرفشار (منطقه ابر) است و به‌عنوان باریک‌ترین قسمت از سلسله جبال البرز، مرز دو اکوسیستم منطقه نیمه بیابانی و جنگلی محسوب می‌شود. همین موقعیت موجب شکل‌گیری اقیانوس ابری در این منطقه شده و علت نامگذاری این جنگل نیز شباهت زیاد آن به دریای ابر در آن و ارتفاع کم آن با جنگل است که بر زیبایی این منطقه می‌افزاید. منبع عکس: خبرگزاری آنا (عکاس: لادن لنگری) جنگل ابر یکی از قدیمی‌ترین جنگل‌های دنیا محسوب می‌شود که چهل میلیون سال قدمت دارد و متعلق به دوران سوم زمین‌شناسی، یعنی عصر ژوراسیک است. این جنگل ادامه جنگل‌های سرسبز شمال کشور به شمار می‌رود و ۳۵ هزار هکتار وسعت دارد. از ویژگی‌های این جنگل ارتفاع زیاد آن از سطح دریا است؛ به‌گونه‌ای که در فصل‌های گرم سال دمای هوای پایینی دارد. میانگین بیشترین دما در این جنگل ۲۰ درجه سانتی‌گراد و میانگین کمترین دما شش درجه است. شب‌ها و صبح‌های زود هوا خیلی سرد می‌شود. جنگل ابر شاهرود یکی از قدیمی‌ترین جنگل‌های جهان محسوب می‌شود و بازمانده جنگل هیرکانی استدر ارتفاعات این منطقه، چمنزار یا مراتع مشجر و در پایین‌دست آن، جنگل با گونه‌های متنوع دیده می‌شود. در داخل جنگل چشمهسارهای فراوان و پوشش گیاهی متنوع از جمله ویژگی‌های برجسته این منطقه طبیعی و زیبا است. در میان درختان آن میوه‌هایی چون آلو، گلابی وحشی، کندوس، ولیک و تمشک هم وجود دارد که اگر خوش‌شانس باشید، در مسیرتان آنها را خواهید دید و طعمشان را خواهید چشید. منبع عکس: خبرگزاری ایرنا (عکاس: مسعود محقق) جنگل ابر در سال ۱۳۹۸ به‌عنوان اثر ملی و طبیعی ایران به ثبت رسید و در سال ۱۳۹۳ به‌عنوان منطقه حفاظت‌شده انتخاب شد و در فهرست مناطق چهارگانه سازمان حفاظت از محیط‌زیست قرار گرفت. این جنگل مانند سایر جاذبه‌های طبیعی کشور در معرض خطرات زیست‌محیطی متعددی است که از آن جمله می‌توان به موارد زیر اشاره کرد: حضور بیش از حد گردشگران و رها کردن زباله در عرصه‌های طبیعیاحداث جاده‌های آسفالت برای دسترسی بهتر گردشگران به منطقهدرست کردن آتش و آسیب رساندن به درختانعدم توجه به عرصه‌های طبیعی و قطع بی‌رویه درختانحضور انبوه گردشگران با خودروی شخصی و خودروهای آفرود و موتورسیکلت‌ها و عبور آنها از جنگلاحداث جاده‌های فرعی و دست‌ساز برای بالارفتن خودروهای آفرود و موتور سیکلت‌ها از عرصه‌های طبیعیدلیل شکل‌گیری اقیانوس ابر در جنگل ابرمنبع عکس: خبرگزاری ایرنا (عکاس: مسعود محقق) چه دلیلی باعث می‌شود که بر فراز جنگل باشکوه ابر، اقیانوسی از ابر شکل بگیرد که آن را همچون حریری نرم و لطیف به آغوش کشیده است؟ یکی از مهم‌ترین دلایل تشکیلاقیانوس ابر، جغرافیای منطقه ابر است، چون این جنگل بین دو منطقه مرتفع و کم ارتفاع قرار دارد و دو ناحیه کم فشار و پرفشار (دشت گرگان و منطقه ابر) در نزدیکی هم قرار دارند. پوشش گیاهی و جانوری جنگل ابر دلیل دیگر ایجاد اقیانوس ابر در این جنگل این است که در این مکان ضخامت کوه‌های البرز کم می‌شود و ابر‌هایی که در پشت این دیواره گرفتار هستند، از لابه لای دره‌ها به‌سمت جنوب حرکت می‌کنند؛ به همین دلیل از بعدازظهر تا نیمه‌های شب، هوا سرد شده و ابرها جنگل را در بر می‌گیرند. منبع عکس: خبرگزاری ایسنا (عکاس: امیر حریرچی) دیدنیهای جنگل ابرعکاس: محمدامین ترکیآبشار آلوچال: در قلب جنگل ابر آبشارهای متعددی وجود دارد، دو آبشار شرشر و آلوچال از جمله آنها است. آبشار آلوچال خود از دو آبشار بزرگ تشکیل‌شده است که از فاصله چند صد متری روی‌هم می‌ریزند و در نهایت آبشار اصلی را شکل می‌دهند. ارتفاع این آبشار که در دامنه‌های شمالی البرز شرقی قرار دارد، حدود ۲۵ متر است. با یک ساعت پیاده‌روی در داخل جنگل ابر و لذت بردن از زیبایی‌های آن می‌توانید آبشار آلوچال را ببینید. مسیر رسیدن به این آبشار اینگونه است که باید ۵۰ کیلومتر مسیر آسفالت، ۹ کیلومتر مسیر شوسه و پنج کیلومتر دیگر نیز پیاده‌روی انجام دهید تا به آن برسید. در طول راه، تجربه‌ای فراموش‌نشدنی در یکی ازبهترین مسیرهای طبیعت گردی ایرانخواهید داشت. آبشار شرشر: اگر اهل کوهنوردی هستید، بدون دیدن آبشار شرشر از جنگل ابر برنگردید؛ چراکه دیدن این آبشار مخصوص کوهنوردان حرفه‌ای است. دالان بهشت: دالان بهشت منطقه‌ای تماشایی و پوشیده از درختان درهم رفته است که قسمتی از مسیر رسیدن به آبشار آلوچال را شکل می‌دهد. چشمه‌ها: در جنگل ابر بیش از ۳۰ چشمه وجود دارد، چشمه شاه‌پسند، چشمه ترش و قطری از جمله این چشمهسارهای جوشان و روان هستند. مکانی که چشمه ترش قرار دارد برای برپایی کمپ بسیار مناسب است. قلعه ماران: این قلعه بر بالای کوهی قرار دارد که از درون جنگل ابر به‌خوبی دیده می‌شود. رسیدن به قلعه ماران نیازمند راهنمای بومی و تجهیزات است. سر تخت‌ها، تلکا تخته و تخته کمر قلعه چه از دیگر دیدنی‌ها جنگل هستند. روستاگردی: گردش در روستاهای اطراف جنگل ابر می‌تواند بخشی از برنامه جنگل‌گردی شما باشد. روستای ابر و روستای شیرین آباد از روستاهای نزدیک جنگل هستند. شیرین آباد نیز درهفت کیلومتری جنگل قرار دارد برای رسیدن به آن باید از میان جنگل عبور کنید. منبع عکس: خبرگزاری ایسنا (عکاس: امیر حریرچی) بهترین زمان سفر به جنگل ابربهتر است بدانید که جنگل ابر در تمامی ایام سال ابر ندارد و بیشترین زمان تشکیل اقیانوس ابری این جنگل فصل‌های بهار، تابستان و پاییز است. در واقع بهترین زمان دیدن جنگل ابر نیمه اول سال و از اوایل اردیبهشت‌ماه تا ابتدای مهرماه است. عکاس: محمدامین ترکیبهترین زمان دیدن جنگل ابر نیمه اول سال و از اوایل اردیبهشت‌ماه تا ابتدای مهرماه استهرچند جنگل ابر شاهرود در پاییز زیبایی چشم‌گیری دارد و همچون تابلوی نقاشی زیبا جلوه‌گری می‌کند، در این فصل آبوهوای سردی دارد و بارش باران مسیر دسترسی به این مکان را لغزنده و دشوار می‌کند که خالی از خطر نیست. جنگل ابر در زمستان نیز هم چون پاییز سرد است و رفتن به این منطقه را در زمستان توصیه نمی‌کنیم. توصیه می‌شود قبل از رفتن به جنگل، نقشه‌های هواشناسی را بررسی و به خبرهای مربوط به آبوهوای منطقه توجه کنید. اگر هوای شیرین آباد و علی‌آباد کتول بارانی و ابری و از طرف دیگر آسمان شاهرود صاف و آفتابی باشد، می‌توانید در جنگل ابر، اقیانوس ابرها را ببیند. اقامت در جنگل ابرمنبع عکس: خبرگزاری ایسنا (عکاس: امیر حریرچی) در روستای ابر اقامتگاه‌های متعددی وجود دارد که میزبان شب مانی شما در جوار جنگل ابر هستند. این مکان‌ها از این قراراند: اقامتگاه‌های بومگردی: چندین اقامتگاه بومگردی در ساحل ابر فعالیت می‌کنند. اجاره ویلا در جنگل ابر: اگر مایل باشید می‌توانید با اجاره ویلا و خانه‌های روستایی شب را در این مکان شگفت‌انگیز سپری کنید. کمپ زدن: برپا کردن چادر در دل جنگلی باستانی و اسرارآمیز آن هم در شب و گوش دادن به صداهای عجیب و غریبی که شب جنگل را فرا می‌گیرند پر از هیجان است. بدون شناخت و داشتن تجربه از این مکان از شب ماندن درجنگل ابر خودداری کنید و حتما تجهیزات کافی و لازم را به‌همراه داشته و در قالب تورهای مجاز طبیعتگردی و راهنمایان مجرب اقدام به این کار کنید. نکات سفر به جنگل ابرمنبع عکس: خبرگزاری ایسنا (عکاس: امیر حریرچی) چنانچه قصد سفر به جنگل ابر را دارید و برای اولین بار است که به این مکان می‌روید، توصیه می‌کنیم به‌همراه تورهای طبیعتگردی حرفه‌ای این سفر را شروع کنید یا حداقل از افراد و راهنمایان محلی کمک بگیرید. رفتن به جنگل ابر و گشت‌وگذار در آن به سطح آمادگی جسمانی خوبی نیاز دارد. اگر به‌دلایل مختلف آمادگی جسمانی خوبی ندارید از رفتن به این سفر خودداری کنید. باید بدانید که در مسیر ممکن است نیاز داشته باشید تا از دستشویی صحرایی استفاده کنید یا مسیر به‌دلیل ریزش باران لغزنده باشد و مجبور شوید برای رسیدن به مکان مناسب پیاده‌روی‌های طولانی انجام دهید. پس قبل از سفر خود را هم از نظر روحی و هم از نظر جسمی به‌خوبی آماده کنید. پیش از سفر برنامه‌ریزی‌های لازم را انجام داده، وسایل مورد نیاز را آماده و اقامتگاه خود را رزرو کنید. پیش از سفر به جنگل ابر شرایط آبوهوای منطقه را بررسی کنید تا هنگام سفر با بارش برف و باران و لغزندگی و سردی هوا مواجه نشوید. اگر اولین بار است که پا به این جنگل می‌گذارید در طی جنگل‌نوردی، تنها در مسیرهای مشخص‌شده پیش بروید و در مسیرهای ناآشنا قدم نگذارید. تا حد امکان خیلی داخل جنگل نروید و سعی کنید در همان قسمت‌های ابتدایی جنگل گردش کنید تا اگر گم شدید یا با باران ناگهانی مواجه شدید، به مشکل برنخورید. در جنگل ابر حیوانات وحشی مانند گراز و خرس نیز زندگی می‌کنند، اگر قصد شب‌مانی دارید حتما آتش روشن کنید تا آنها به شما نزدیک نشوند. در زمان ترک محل نیز آتش را حتما به‌طور کامل خاموش کنید و زباله‌ها‌یتان را با خود ببرید. برنامه جنگل‌پیمایی را به‌گونه‌ای ترتیب دهید که حتما قبل از غروب آفتاب و تاریک شدن هوا، به مکانی مطمئن برای اقامت برسید. اگر هم می‌خواهید شب را در دل جنگل سپری کنید و چادر بزنید حتما قبل از غروب، مکان چادر زدن خود را روشن کنید. خطر حیوانات وحشی در زمان تاریکی هوا بسیار بیشتر است. ابر جنگلی بزرگ با مسیرهای پیچ‌درپیچ است. اگر آشنایی با این مکان ندارید و بار اول است که به این جنگل می‌روید، توصیه می‌کنیم حتما از راهنمایان و مردمان محلی کمک بگیرید یا با تورهای طبیعت گردی رهسپار این سفر شوید تا با مشکلی مواجه نشوید. همچنین در مسیرهای تعریف‌شده پیش بروید و خیلی داخل جنگل نروید و سعی کنید در همان قسمت‌های ابتدایی جنگل گردش کنید تا گم نشوید. وسایل ضروری مثل جی‌پی‌اس و قطب‌نما را حتما به‌همراه داشته باشید. به خاطر داشته باشید که در جنگل‌نوردی به هیچ عنوان از گروه خود جدا نشوید؛ چراکه به‌دلیل شرایط اقلیمی و جوی منطقه احتمال گم‌شدن در صورت گردش انفرادی بسیار زیاد است. در جنگل ابر تغییرات هوا ناگهانی است و در یک‌چشم بر هم زدن باران می‌بارد. وجود ابرها و مه غلیظ نیز ممکن است باعث شود راه را اشتباه بروید و گرفتار شوید. نکته دیگری که در سفر به این جنگل باید به آن توجه کنید، این است که جنگل ابر مملو از حیوانات درنده، همچون خرس و گراز است؛ بنابراین در جنگل‌نوردی کاملا مواظب باشید و فراموش نکنید این شما هستید که وارد قلمرو زندگی آنها شده‌اید؛ پس آرامش و سکوت حیات وحش جنگل را از بین نبرید تا خطری شما را تهدید نکند. وسایل لازم برای سفر به جنگل ابرمخبرگزاری ایسنا (عکاس: مسعود محقق) برای رفتن به دل جنگل ابر و گردش در آن باید تجهیزات لازم و کافی به‌همراه داشته باشید تا بی‌گدار به دل جنگل نزده باشید. داروهای عمومی، کمک‌های اولیه، دفترچه بیمه، کارت شناسایی و پول نقدنقشه، قطب نماو دستگاه جی پی اسلوازم خواب کیسه‌خواب، کوله‌پشتی، زیرانداز، چادر مسافرتی و پتوکفش کوهنوردی، لباس گرم و لباس اضافه، بادگیر، بارانی، لباس ضد آب و عصاوعده‌های غذایی، میان‌وعده، آب آشامیدنی، کیسه زباله و حشره‌کشکرم ضدآفتاب، کلاه گرم، کلاه آفتاب‌گیر و عینک آفتابیتلفن همراه، شارژر موبایل، دوربین شکاری، دوربین عکاسی، چراغ‌قوه، کبریت یا فندکپوشش گیاهی وجانوری جنگل ابرجنگل ابر اقلیم اکوتن دارد و این یکی از ویژگی‌های مهم آن به شمار می‌آید. اقلیم اکوتن در شرایط آب و هوایی خاص ایجاد شده و از اشتراک دو اقلیم متفاوت حاصل می‌شود. مانند جنگل ابر که دو اقلیم نیمه بیابانی استان سمنان با اقلیم جنگلی استان گلستان به هم رسیده و پوشش گیاهی و گونه‌های جانوری منحصربه‌فردی به وجود آورده‌اند. بنابراین در این جنگل می‌توان درختان سوزنی برگ را در کنار درختان پهن‌برگ مشاهده کرد که بسیار نادر و جالب است. منبع عکس: گوگل مپ (عکاس: Enrique zamani) قسمت‌های جنوبی‌تر جنگل ابر که به روستای ابر نزدیک‌تر است پوشش گیاهی تنک است؛ اما هرچه به‌سمت شمال و داخل جنگل پیش می‌رویم پوشش گیاهی انبوه‌تر می‌شود تا جایی که در عمق جنگل ابر تپه‌های پرشیبی را می‌بینیم که سراسر پوشیده از درختان بلند است. درمیان درختان مختلف جنگل ابر، اورس مشهورترین آنها است که درختی از گونه سرو‌ها است و جلوه خاصی از طبیعت را به نمایش می‌گذارد. گونه‌های مختلف گیاهی جنگل ابر شامل بلوط، ممرز افرا، شیردار، توسکا، آزاد، داغداغان و گیاهان مرتعی مثل چوبک، اسپرس، دم روباهی، آویشن و شبدر است که دیدن آنها می‌تواند بسیار جذاب باشد. گونه‌های گیاهی نادر مانند نارون، گیلاس وحشی، نمدار، بارانک و سرخدار هم وجود دارد که این جنگل را به موزه‌ای طبیعی و منحصربهفرد تبدیل می‌کند. علاوه بر این، جنگل ابر گیاهان دارویی با ارزشی نیز در خود جای داده است و به‌عنوان یکی از بانک‌های گیاهان دارویی سرشار در کشور شناخته می‌شود. جنگل ابر از گونه‌های جانوری متنوعی برخوردار است. در این جنگل حیواناتی چون خرس قهوه‌ای، گرگ، پلنگ، خوک وحشی، شغال، روباه، خرگوش، کل و بز، شوکا و مار و پرندگانی چون کبک، کبوتر جنگلی، بلدرچین، عقاب جنگلی، کرکس، شاهین، فاخته و قرقاول زندگی می‌کنند. عکس جنگل ابر شاهرودعکاس: محمدامین ترکیپرسش‌های متداولجنگل ابر شاهرود کجاست؟ جنگل ابر شاهرود در شهرستان شاهرود از استان سمنان قرار دارد. برای سفر به این منطقه باید به ۱۲ کیلومتری شمال غرب روستای ابر بروید. فاصله تهران تا جنگل ابر ۴۶۲ کیلومتر، فاصله سمنان تا جنگل ابر ۲۲۸ کیلومتر و فاصله مشهد تا جنگل ابر ۵۳۹ کیلومتر است. امکانات رفاهی جنگل ابر شاهرود چیست؟ جنگل ابر شاهرود در نزدیکی روستای ابر قرار دارد؛ پس می‌توانید از امکانات رفاهی این روستا نظیر اجاره خانه و ویلا یا رزرو اتاق در اقامتگاه‌های بومگردی استفاده کنید. |
3,637 | 3,757 | شاهرود | آبشار مجن | ایران، استان سمنان، شهرستان شاهرود، بخش مرکزی، شهر مجن، انتهای جاده آبشار مجن | آبشار مجن شاهرود ازجاهای دیدنی استان سمناناست که در دل درهای با عظمت قرار دارد. مسیر دسترسی مناسب، امکانات رفاهی قابل‌قبول و ویژگی‌های منحصربهفرد همچون آب بسیار خنک، دو طبقه بودن و امکان دسترسی به بالادست آبشار از طریق پلکان، دلایل محبوبیت و حضور پرتعداد گردشگران در این جاذبه طبیعی هستند. از تفریحات این آبشار می‌توان به کمپ و پیک‌نیک، آبتنی، صخره‌نوردی، یخ‌نوردی و عکاسی اشاره کرد. علاوه بر ماه‌های اردیبهشت تا مهر که بهترین زمان سفر به آبشار مجن محسوب می‌شوند، پاییز و زمستان آن نیز با رعایت نکات ایمنی، بسیار جذاب است. درباره آبشار مجن شاهرود بیشتر بدانید: آبشار مجن کجاست؟ درباره آبشار مجنمعنی مجن چیست؟ امکانات رفاهی آبشار مجنتفریحات آبشار مجنبهترین زمان بازدید از آبشار مجناقامت در روستای مجننکات بازدید از آبشار مجنجاهای دیدنی اطراف آبشار مجنآبشار مجن کجاست؟ آدرس: استان سمنان، شهرستان شاهرود، بخش مرکزی، شهر مجن، انتهای جاده آبشار مجن (مشاهده روی نقشه) آبشار مجن در دل دره غربی شهر مجن واقع‌شده است و دسترسی مناسبی دارد. فاصله شاهرود تا آبشار مجن حدود ۴۸ کیلومتر (یک ساعت رانندگی) و فاصله گرگان تا مجن حدود ۱۱۰ کیلومتر (دو ساعت رانندگی) است. مجن ازجاهای دیدنی شاهروددر استان سمنان و شهری ییلاقی و پلکانی است. شهر مجن در ۳۸ کیلومتری شمال غرب شاهرود و در منطقه‌ای کوهستانی نزدیک مرز استان گرگان قرار دارد. شهرستان شاهرود بزرگ‌ترین شهرستان استان سمنان از نظر مساحت محسوب می‌شود. این استان با مرکزیت شهر سمنان یکی از پهناورترین استان‌های ایران است که در جنوب استان‌های گرگان و مازندران و شرق پایتخت قرار دارد. منبع عکس: ویکی مدیا؛ عکاس: رامین شیرسوارشهر مجن به‌دلیل واقع‌شدن در منطقه‌ای کوهستانی، از نظر جغرافیایی در بن‌بست قرار دارد و جاده‌ای آسفالته منشعب از جاده شاهرود به گرگان (جاده توسکستان)، تنها راه ارتباطی آن محسوب می‌شود. این شهر در دامنه رشته کوه‌های البرز شرقی، میان درهای نسبتا پهناور و میان دو رودخانه «پی‌حصار» و «پیش‌ده» قرار دارد. در بافت قدیمی مجن که بر بلندای کوه واقع‌شده است، مانندروستای ماسوله گیلان، بام هر خانه حیاط خانه فوقانی محسوب می‌شود. همین ویژگی سبب شده است تا مجن را «ماسوله کویر» بنامند. در بخش قدیمی شهر دیوارها و سقف اتاق‌ها را با خاک قرمز و زرد تزیین کرده‌اند. منبع عکس: گوگل مپ؛ عکاس: Mohandes Vahid NEZمسیر دسترسی به آبشار مجنبرای دسترسی به آبشار مجن ابتدا خود را به شهر مجن برسانید. از سوی شاهرود یا گرگان وارد جاده شاهرود - گرگان شوید. در جاده شاهرود به گرگان درست پس از پمپ‌بنزین «سلام مجن» در سه‌راهی، وارد خروجی جاده مجن شوید. اگر از سوی شمال و شهر گرگان راهی این منطقه هستید، باید قبل از پمپ‌بنزین در سه‌راهی، وارد جاده مجن شوید. شهر مجن حدود ۱۰ کیلومتر با این خروجی فاصله دارد. منبع عکس: ویکی لاک؛ عکاس: سید مهدیبا رسیدن به شهر مجن از شمال شهر وارد جاده آبشار مجن به طول تقریبی ۱۱ کیلومتر (۲۵ دقیقه با ماشین) شوید. بیشتر مسیر تا نزدیک آبشار در سال‌های اخیر آسفالت شده است. در طول جاده از کنار سد خاکی و مخزنی مجن می‌گذرید. اطراف سد حصارکشی شده است و نمی‌توان نزدیک دریاچه شد؛ اما تماشای منظره این بستر آبی خالی از لطف نیست. پس از طی جاده آبشار، به پارکینگ می‌رسید. این مسیر، هموار و قابل پیمایش با خودروهای سواری است. پارکینگ کمتر از ۱۰۰ متر با محل آبشار فاصله دارد و با حدود پنج دقیقه پیاده‌روی به پای آبشار می‌رسید. پل‌های چوبی و فلزی تعبیه‌شده در محل عبور از رودخانه، رسیدن به پای آبشار را برای گردشگران آسان کرده‌اند. منابع عکس‌ها: گوگل مپ؛ عکاس‌ها (از راست به چپ): حسین حافظی، محمدرضا خوریانی، امین مطلق، AMB ROYAL، پیام نادری، احمد بیات، امین مطلق، ایرج نیک سیرتدرباره آبشار مجنآبشار مجن در تنگه‌ای موسوم به تنگه داستان و میان دو صخره عظیم واقع‌شده است. زمین‌شناسان زلزله‌ای در قرون گذشته را دلیل شکل‌گیری این تنگه و شکاف میان صخره می‌دانند. آبشار مجن یا آبشار تنگه داستان مجن در ارتفاع ۲ , ۳۱۳ متری از سطح آب‌های آزاد قرار دارد. در بالادست آبشار مجن چشمه‌های جوشان، رودی کم‌عمق ولی نسبتا پرآب را تشکیل می‌دهند که در محل چشمه از دو دره فرومی‌ریزند و آبشار دو طبقه مجن را با ارتفاعی در حدود هشت متر می‌سازند. آبشار در میان فضایی باریک و غارمانند محصور شده است و دسترسی به پای آبشار اول، بسیار ساده به نظر می‌رسد. آب آبشار به‌حدی خنک است که آبتنی در حوضچه کوچک آن حتی در روزهای گرم تابستان برای بیشتر افراد سخت می‌شود. منبع عکس: گوگل مپ؛ عکاس: مرتضی حسینیصدای ریزش آب آبشار مجن به درون دره، انعکاس و شکوهی خوف‌انگیز ایجاد می‌کند. برای دسترسی و بازدید از طبقه دوم یا آبشار دوم مجن از پلکان مارپیچ و فلزی آن بالا بروید. هنگام صعود از راه‌پله مارپیچ آبشار قطرات آب با قدرت به‌صورت شما برخورد می‌کنند. تماشای منظره آبشار تنگه داستان مجن از بالا بسیار لذت‌بخش است. جریان آب در آبشار مجن با شتاب زیادی به سوی پایین‌دست روان می‌شود و پس از رسیدن به سد خاکی مجن آرام می‌گیرد. مردمان خون‌گرم و مهربان، طبیعت زیبا، هوای خنک در تابستان، بافت پالکانی و وجود آبشار مجن بخشی از جذابیت‌های شهر مجن شاهرود هستند و گردشگران را به سوی این منطقه می‌کشانند. شغل اکثر اهالی مجن کشاورزی، باغداری و دامداری است. سیب‌زمینی، گندم، جو، زردآلو، سیب، گردو، گیلاس و آلبالو عمده محصولات کشاورزی و باغی منطقه را تشکیل می‌دهند. مردم شهر مجن و روستاهای اطراف از قومیت طبری یا مازندرانی هستند و به گویش «مجنی» (گویشی از زبان طبری) سخن می‌گویند. منبع عکس‌ها: گوگل مپ؛ عکاس‌ها (از راست به چپ): نعمت درخشان پور، پیام نادری، امین مطلق (عکس سه و چهار) معنی مجن چیست؟ به نقل از بزرگ‌ترها و ریش‌سفیدان شهر مجن، واژه «مجن» برگرفته از واژه «جنت» به‌معنای بهشت است و درختان سربه‌فلک‌کشیده منطقه، دلیل این نامگذاری هستند. انبوه درختان مانع رسیدن نور خورشید به زمین می‌شوند و سایه‌ای خنک و جنت‌گونه پدید می‌آورند. امکانات رفاهی آبشار مجنآبشار مجن نمونه‌ای موفق در بحث گردشگری است. شهرداری منطقه با ایجاد گیت ورودی و دریافت مبلغی اندک از بازدیدکنندگان، امکانات رفاهی مناسبی در اختیار آنها قرار می‌دهد. برقراری امنیت حتی در طول شب، ایجاد فضای مناسب و تعداد زیادی آلاچیق برای اقامت کوتاه مدت و شبانه، سرویس بهداشتی، پارکینگ، پل‌های چوبی و فلزی پیچشی برای دسترسی به پای آبشار و نقاط خوش‌منظره آن، بوفه، سوپر مارکت و همچنین نظافت و زباله‌زدایی مرتب منطقه، از خدمات رفاهی آبشار مجن تنگه داستان هستند. منبع عکس‌ها: گوگل مپ؛ عکاس‌ها (از راست به چپ): وحید عابدین زاده؛ مجید سیاری، رضا ریحانی، امین مطلقتفریحات آبشار مجنکمپ و پیک‌نیک: بسیاری از گردشگران برای استفاده از طبیعت زیبای مجن و تماشای آبشار زیبای آن برای یک یا چند روز به این منطقه سفر می‌کنند. کمپ در آلاچیق‌های آبشار مجن در روزهای گرم تابستان تفریحی خانوادگی و دوستانه و جذاب محسوب می‌شود. آبتنی: حوضچه‌ای طبیعی با عمق کمتر از ۰ ٫ ۵ متر در فضایی نسبتا کوچک، در پای آبشار مجن شاهرود ایجاد شده است. اگر تحمل خنکای آب و ضربه‌های شدید ناشی از ریزش آبشار را دارید، در این حوضچه آبتنی کنید و پشت آبشار را ببینید. در هنگام آبتنی مراقب سنگ‌های لیز باشید. صخره‌نوردی: آبشار مجن در دل دو صخره عظیم جاری است؛ به همین دلیل مقصدی عالی برای گروه‌های صخره‌نوردی محسوب می‌شود. این افراد با تجهیزات مناسب و استاندارد در طبیعت باشکوه منطقه به ورزش جذاب صخره‌نوردی می‌پردازند. یخ‌نوردی: آبشار مجن در منطقه‌ای کوهستانی و سرد قرار دارد. اگر در فصل زمستان تا ماه فروردین راهی آبشار مجن شوید با منظره برفی و یخی روبهرو خواهید شد. قندیل‌های زیبا و آبشار یخ‌زده جلوه‌های بصری این جاذبه طبیعی در این زمان از سال هستند. افراد حرفه‌ای و آشنا به ورزش یخ‌نوردی با رعایت نکات ایمنی در آبشار مجن، یخ‌نوردی می‌کنند. عکاسی: عکاسی از طبیعت زیبای منطقه و شکوه آبشار از تفریحات همه‌پسند آبشار مجن است. اگر با دقت به اطراف بنگرید سوژه‌های عکاسی بسیاری می‌بینید و عکس‌های متفاوتی ثبت می‌کنید. منبع عکس: گوگل مپ؛ عکاس: حمید زندبهترین زمان بازدید از آبشار مجنمناطق ییلاقی مقصد سفرهای تابستانی گردشگران هستند. شهر مجن و آبشار مجن نیز از این قاعده مستثنی نیستند. اغلب مسافران در ماه‌های اردیبهشت تا مهر راهی مجن می‌شوند تا هم از نعمت‌های طبیعت سرزنده منطقه بهرمند شوند و هم در خنکای ییلاقی و کوهستانی تنگه داستان و آبشار مجن، برای چند روز از گرمای هوا و شلوغی شهر خلاصی یابند. طبیعت مجن در فصل پاییز بسیار دیدنی است. البته بارش باران، احتمال طغیان رودخانه‌ها و تخریب مسیرهای خاکی نکاتی هستند که در سفر به مجن در فصل پاییز باید مورد توجه قرار گیرد. منبع عکس: گوگل مپ؛ عکاس: علی موسویآبشار مجن در زمستان، زیبایی‌های خاص خود را دارد. با توجه به کوهستانی بودن منطقه و مارپیچ بودن مسیر، دسترسی به آبشار در زمستان کمی با مشکل مواجه می‌شود؛ با این وجود، برخی از افراد سختی مسیر را به جان می‌خرند تا به تماشای آبشار یخ‌زده و شکوه زمستانی منطقه بنشینند. اقامت در روستای مجندر سفر به شهر و آبشار مجن گزینه‌های متفاوتی برای اقامت پیش روی شما خواهد بود. اگر به‌دنبال اقامتی کم‌هزینه هستید، در آلاچیق‌های آبشار مجن چادر بزنید و چند روز را در این محیط جذاب و کوهستانی بمانید. برخی از گردشگران، اقامتگاه‌های سنتی شهر مجن را برای ماندن انتخاب می‌کنند. با این انتخاب فرصت معاشرت با اهالی خون‌گرم مجن را خواهید داشت و ضمن درک حال و هوای خانه‌های محلی و سبک زندگی منطقه، از خوراکی‌ها و غذاهای سنتی و اصیل مجن بهرمند می‌شوید. از جمله این اقامتگاه‌ها می‌توان به اقامتگاه بومگردی یادگار مجن، اقامتگاه بومگردی درخانیاب و … اشاره کرد که در بخش‌های مختلف شهر آماده میزبانی از گردشگران هستند. منبع عکس: گوگل مپ؛ عکاس: سعید مرواریدنکات بازدید از آبشار مجنبازدید از آبشار مجن در هر ساعتی از شبانه‌روز امکان‌پذیر است. بازدید از آبشار هزینه بسیار کمی دارد که در فصول مختلف متفاوت است. در مسیر دسترسی به آبشار مجن از دیدنیهای شهر همچون امامزاده ابراهیم مجن، پارک سنگ شاطران، پارک آبشار مصنوعی و سد خاکی مخزنی مجن دیدن کنید. اگر در فصول پاییز و زمستان راهی مجن می‌شوید، حتما از سلامت خودرو و همراه داشتن تجهیزات ایمنی همچون زنجیر چرخ مطمئن شوید تا در روزهای بارانی و برفی در گذر از مسیر ناهموار و بخش‌های پرپیچوخم جاده به مشکل برخورد نکنید. در عبور از تنگه داستان و رسیدن به بخش‌های مختلف آبشار مجن، مراقب سنگ‌های لیز مسیر باشید. آبشار مجن از تجمیع آب چند چشمه طبیعی شکل می‌گیرد و املاح معدنی بسیاری با خود دارد. نباید ساعات طولانی در معرض این آب قرار بگیرید؛ پس زمان بازدید از تنگه و آبشار را طولانی نکنید. اگر قصد کمپ در آلاچیق‌های آبشار مجن را دارید، حتما لباس اضافی و گرم همراه داشته باشید. این منطقه کوهستانی، شب‌های خنکی دارد. در ایام نوروز و زمان‌های اوج حضور گردشگران، بازارچه‌های صنایع‌دستی و سوغات توسط زنان و مردان مجن برپا می‌شود. بازدید و خرید از این غرفه‌ها بسیار جذاب است و به اقتصاد منطقه کمک می‌کند. در بازدید از هر جاذبه‌ای هرگز زباله‌های خود را در محیط رها نکنید و اثری از خود باقی نگذارید. سطل‌های زباله در بخش‌های مختلف محوطه آبشار قرار داده شده‌اند. مسئولان آبشار مجن به‌طور مستمر منطقه را نظافت می‌کنند؛ با این وجود، جلوگیری از تخریب محیط‌زیست و حفظ طبیعت وظیفه مهم هر گردشگری است. منبع عکس‌ها: گوگل مپ؛ عکاس‌ها (از راست به چپ): رضا ریحانی، مجید سیاری، احمد بیات، امین مطلقجاهای دیدنی اطراف آبشار مجنچشمه هفت رنگ مجنآدرس: شهرستان شاهرود، بخش بسطام، جنوب شرقی روستای تاش (مشاهده روی نقشه) فاصله از آبشار مجن: حدود ۳۰ کیلومتر (۴۰ دقیقه رانندگی) چشمه هفت رنگ مجن یکی از جاذبه‌های طبیعی، جذاب و متفاوت شاهرود است. برای بازدید از این منطقه در جاده شاهرود به گرگان پیش بروید. حدود هفت کیلومتر بعد از سه‌راهی مجن، مسیر فرعی و خاکی دست راست جاده را در پیش بگیرید. منبع عکس: گوگل مپ؛ عکاس: علی بیرجندی نژادپیمایش مسیر با خودروهای سواری تا نزدیک چشمه هفت رنگ مجن امکان‌پذیر است و پیاده‌روی چندانی ندارد. در طول مسیر از کنار آب‌بند خاکی کوچکی گذر می‌کنید تا به درهای در منطقه شاهوار می‌رسید. این دره و سنگ‌های منطقه به‌دلیل وجود مواد معدنی به رنگ‌های مختلف دیده می‌شوند و عبور آب چشمه‌ها از این بسترهای رنگی سبب شکل‌گیری چشمه هفت رنگ مجن شده است. مسیر آب و سمت چپ دره را در پیش بگیرید. در طول مسیر تا انتهای دره، رنگ‌های مختلف آب شما را شگفت‌زده خواهد کرد؛ البته بوی گوگرد آب کمی ناخوشایند است. در انتهای دره به آبشاری زیبا و فصلی برمی‌خورید. اگر لباس اضافی به‌همراه دارید، تنی به آب بزنید و از خواص درمانی این آب‌های معدنی بهره‌مند شوید. آبشار نگارمنآدرس: شهرستان شاهرود، بخش بسطام، دهستان خرقان، شمال روستا نگارمن (مشاهده روی نقشه) فاصله تا آبشار مجن: حدود ۴۰ کیلومتر (یک ساعت رانندگی) آبشار نگارمن (یا نکارمن) جاذبه طبیعی و زیبای اطراف شاهرود است. این آبشار در منطقه کوهستانی شاهوار بسطام و ارتفاع ۲ , ۳۱۵ متری از سطح آب‌های آزاد قرار دارد. منبع عکس: ویکی لاک؛ عکاس: محمدهادی سیفبرای دسترسی به آبشار نگارمن وارد جاده شاهرود به گرگان شوید. با گذر از امیریه، خروجی جاده فرعی نگارمن (سمت راست جاده) را در پیش بگیرید و در راستای شمال حرکت کنید تا به روستای نگارمن برسید. جاده تا شمال روستا آسفالت و از آن پس خاکی است. خودروی خود را در روستا پارک کنید و مسیر سه کیلومتری تا پای آبشار را در پیش بگیرید. مسیر آبشار نگارمن، پاکوب و بسیار زیبا است و درختان زرشک و گیاهان خودروی وحشی در اطراف آن به‌وفور دیده می‌شوند. در انتهای مسیر شیب کمی تند و راه باریک می‌شود تا به آبشار زیبا و خروشان نگارمن برسید. این آبشار از میان صخره‌ها فرو می‌ریزد و آب بسیار زلال و خنکی دارد. آبشارهای ابرسجآدرس: شهرستان شاهرود، بخش بسطام، دهستان خرقان، شمال غرب روستای ابرسج (مشاهده روی نقشه) فاصله تا آبشار مجن: حدود ۶۰ کیلومتر (۹۰ دقیقه رانندگی) ابرسج روستایی خوش‌آب‌وهوا و زیبا در شهرستان شاهرود سمنان است و در دهانه ورودی کوهساران شاهرود قرار دارد. این روستا بین دو دره «آوستا» و «اورسی» واقع‌شده است. در هر دو دره رودخانه دائمی جریان دارد. جریان رودخانه و کوهستانی بودن منطقه چندین آبشار در مسیر پدید آورده است. این آبشارها در فصل زمستان یخ می‌زنند. تماشای قندیل‌های نقره‌ای آبشارهای ابرسج تجربه‌ای به‌یادماندنی خواهد بود. منبع عکس: گوگل مپ؛ عکاس: mehdi gh hatamiبرای دسترسی به ابرسج در جاده شاهرود به گرگان وارد خروجی بسطام و سپس دولت‌آباد شوید. در ادامه جاده ابرسج را در پیش بگیرید. برای بازدید از آبشارهای دره شمال غربی روستای ابرسج، خودروی خود را در روستا پارک کنید. حدود ۳۰ دقیقه در خلاف جهت رودخانه و مسیر مالرو پیش بروید تا به پای آبشار اول برسید. مسیرهای مشخص خاکی برای دسترسی به آبشارهای بعدی وجود دارد. آبشار آخر با بیش از سه متر ارتفاع بسیار دیدنی است و منظره زمستانی بی‌نظیری دارد. همراهی فردی آشنا به منطقه در این پیمایش، بسیار مفید خواهد بود. جنگل ابرآدرس: شهرستان شاهرود، بحش بسطام، شمال غرب روستای ابر (مشاهده روی نقشه) فاصله تا آبشار مجن: حدود ۸۵ کیلومتر (۱۱۰ دقیقه رانندگی) در سفر به سمنان و شهرستان شاهرود بازدید از جاذبه متفاوت و جذاب جنگل ابر را از دست ندهید. این جنگل بخشی ازجنگل‌های هیرکانیاست و در مرز دو استان سمنان و گرگان قرار دارد. هوای خنک حتی در فصل تابستان، طبیعت سرسبز و پرنشاط و شکل‌گیری اقیانوس ابر در بیشتر ایام سال دلیل آوازه و محبوبیت این منطقه سرسبز و خوش‌آب‌وهوا است. برای دسترسی بهجنگل ابردر شمال شاهرود وارد جاده شاهرود به آزاد شهر شوید. با گذر از بسطام و نصیر آباد دور بزنید و وارد خروجی قلعه عبدالله (بلوار امام حسین) شوید. این جاده را تا رسیدن به عوارضی جنگل ابر و سپس جنگل ابر پیش بروید. امکان ورود خودرو به جنگل وجود دارد؛ ولی دسترسی به نقاط مرتفع جنگل تنها با خودروهای دو دیفرانسیل آن هم در روزهای غیر بارانی امکان‌پذیر است. منبع عکس: گوگل مپ؛ عکاس: Enrique zamaniبازدید از آبشارها، این جلوه‌های شکوه طبیعت، همواره جذاب و هیجان‌انگیز است. در آبشار مجن شاهرود این جذابیت با ویژگی‌های متفاوت آن دو چندان می‌شود. اگر از اهالی منطقه شاهرود و شهر مجن هستید یا تجربه بازدید از آبشار تنگه داستان مجن را دارید، لطفا نظرات خود را با مخاطبانکجاروبه اشتراک بگذارید. منبع عکس کاور: گوگل مپ؛ عکاس: Saeid Kنویسنده: زیبا وکیلیپرسش‌های متداولآبشار مجن کجاست؟ آبشار مجن در غرب شهر مجن و در دل تنگه داستان همچون نگینی می‌درخشد. شهر مجن در شمال غرب شهر شاهرود و در استان سمنان واقع‌شده است و از نظر جغرافیایی در بن‌بست قرار دارد و جاده‌ای آسفالته منشعب از جاده شاهرود به گرگان (جاده توسکستان)، تنها راه ارتباطی آن است. فاصله شاهرود تا آبشار مجن چقدر است؟ فاصله شاهرود تا آبشار مجن حدود ۴۸ کیلومتر (یک ساعت رانندگی) است. در جاده شاهرود به گرگان پس از پمپ‌بنزین «سلام مجن» در سه‌راهی، به خروجی جاده مجن بروید. با رسیدن به شهر مجن از شمال شهر وارد جاده آبشار مجن به طول تقریبی ۱۱ کیلومتر (۲۵ دقیقه با ماشین) شوید. |
3,638 | 3,758 | شاهرود | دشت آفتابگردان و شقایق‌های کالپوش | ایران، استان سمنان، شهرستان شاهرود، میامی، دشت دانیال | هر ساله از اواسط اردیبهشت‌ماه تا اواسط خرداد ماه میلیون‌ها گل شقایق دشت کالپوش شاهرود را به جلوه‌ای شگفت‌انگیز از رنگ سرخ می‌بخشد، آن‌چنان که گویی خالق هستی چادری سرخ بر دشت‌های سبز گسترده تا برای دقایقی آدمی را به درک قدرت لایزال خود به تأمل بازدارد. این دشت که ازجاهای دیدنی شاهرودبه شمار می‌رود و حد فاصل شاهرود و گنبد کاووس واقع‌شده است، دوستداران طبیعت را همه‌ساله به دیدن جلوه‌ای از بهشت دعوت می‌کند. آنچه این دشت را از نمونه‌های مشابه متمایز ساخته و از ویژگی‌های بارز آن محسوب می‌شود وجود آبشارها، چشمه‌ها و گونه‌های درختان جنگلی درمحدوده آن و نیز مناطق زیبای قشقلته, آبشار زو (نام نیک)، آبشار حسین‌آباد در پیرامون آن است. منطقه سرسبز و جنگلی کالپوش با ۱۴ هزار هکتار جنگل، ۳۰ هزار هکتار مرتع و ۳۴ هزار هکتار مزارع زیر کشت با بارندگی کافی و اراضی مستعد برای کشاورزی و جنگل‌داری، در فصل بهار با دشت‌های مملو از گل‌های شقایق، در شهریور ماه با گل‌های آفتابگردان، در پاییز و زمستان با مناظر زیبا و در مجاورت با پناهگاه حیات وحش خوش ییلاق و پارک ملی گلستان از موقعیت ممتاز گردشگری برخوردار است. واقع‌شدن در اقلیم نیمه‌مرطوب از یک‌سو و وضعیت اراضی کشاورزی (دیم‌زار) که با کشت گونه‌های گیاهی مشخص می‌شود، سبب شده تا پوشش گیاهی منطقه از شرایط ویژه‌ای برخوردار باشد. علاوه بر گونه‌های زراعی، انواعی از درختچه‌های جنگلی نیز در منطقه کالپوش دیده می‌شود، در این میان، دو مورد از گیاهان این منطقه، یعنی گل شقایق و گل آفتابگردان به‌طور ویژه‌ای به‌عنوان امتیاز گردشگری درآمده‌اند. قرار گرفتن ۱۰ درصد مناطق نمونه گردشگری استان سمنان در محدوده کالپوش (دشت شقایق و آفتابگردان، جنگل دشت شاد و جنگل و آبشار نام نیک) از اهمیت گردشگری منطقه کالپوش و استعدادهای بالقوه و خدادادی این خطه زرخیز از سرزمین هزار نقشمان حکایت دارد. رویش شقایق در دشت‌ها و مزارع از نظر کشاورزان نوعی آفت محسوب می‌شود و سمپاشی‌های پی‌درپی در سال‌های اخیر نیز موجب کاهش رویش آن در منطقه شده است. کمبود زیرساخت‌ها و تسهیلات رفاهی گردشگران از جمله مشکلاتی است که گریبان‌گیر این جاذبه ارزشمند بوده و باید با معرفی بیشتر، نسبت به جذب سرمایه‌گذار در بخش گردشگری کالپوش تلاش شود. علاوه بر سفر به دشت شقایق‌ها، بازدید از کاروان‌سراهای تاریخی در مسیر مانند کاروانسرای به دشت، میامی، سپنج (جهان‌آباد) و موزه میامی نیز خالی از لطف نخواهد بود. می‌توان به‌منظور ایجاد تنوع در سفر، برای بازگشت مسیر نردین، گردنه خوش ییلاق، شاهرود را انتخاب کنید تا چشم‌اندازهای زیبای روستای تلوبین و گلستان را نظاره کتید و آن را به خاطرات خوب سفر خود بیافزایید. بازدید از آرامگاه شیخ ابوالحسن خرقانی، مجموعه تاریخی بسطام و آرامگاه سلطان العارفین، بایزید بسطامی می‌تواند از برنامه‌های سفر شما در بازگشت از منطقه کالپوش باشد و طبیعتگردی شما را رنگ و بویی عرفانی بخشد. سوغاتی کالپوشجاجیم بافی، لاک‌تراشی، سوزن‌دوزی و دیگر دست‌بافته‌ها از جمله صنایع‌دستی منطقه کالپوش محسوب می‌شوند که در کنار فرآورده‌های لبنی و تخمه آفتابگردان توشه پرباری از سوغات را تشکیل می‌دهند که می‌توان از کالپوش به ارمغان برد. مسیر دسترسی به دشت شقایق‌های کالپوشدشت کالپوش ازجاهای دیدنی سمناناست که برای بازدید از آن باید راهی این استان شویم. برای دسترسی به این منطقه از تهران؛ پس از طی ۴۶۰ کیلومتر از مسیر تهران به مشهد، با رسیدن به شهر زیبای میامی به‌سمت شمال (جاده جاجرم) تغییر مسیر داده و به سوی منطقه کالپوش مسیر را ادامه دهید. دشت شقایق‌های کالپوش در ۱۶۰ کیلومتری شمال شهرستان میامی واقع‌شده است. بهترین فصل برای بازدید از دشت شقایق‌های کالپوشبهار سر سبزی ویژه‌ای به دشت کالپوش و جنگل‌های اطراف آن می‌بخشد، اما اگر برای دیدن شقایق‌ها سفر می‌کنید، اواسط اردبیهشت ماه تا اواسط خردادماه، مهلتی است که شقایق چهره از تقاب بر می‌گیرند. نویسنده: عماد جعفری |
3,639 | 3,759 | شاهرود | آرامگاه بایزید بسطامی | ایران، استان سمنان، شهرستان شاهرود، بسطام، میدان آزادی، مجاور مسجد جامع و مدرسه شاهرخیه | مجموعه آرامگاه بایزید بسطامی را می‌توان جزو آن گروه از مجموعه‌های آرامگاهی بزرگ با طرح نامنظم دانست که قدیمی‌ترین آثار آن به قرن‌های سوم تا پنجم تعلق دارند، اما بیشترین قسمت‌های آن در دوره ایلخانیان و پس از آن ساخته‌شده است. بایزید بسطامیاز زندگی سلطان العارفین بایزید بسطامی اطلاعات خیلی دقیقی در دست نیست. فصیح احمد خوافی او را زاده سال ۱۳۱ هجری نوشته است و جد او سروشان را والی ولایت قومس (کومش) دامغان امروزی دانسته است. بنا بر برخی روایات، جد بایزید بسطامی زرتشتی بود و پدرش یکی از بزرگان بسطام بود. بایزید بسطامی در سال ۲۶۱ درگذشت و او را در خانقاه وی دفن کردند. مشخصات معماری بناآرامگاه بایزید بسطامی فاقد هرگونه تزیین و داری یک پنجره مسقف آهنی است. روی قبر یک سنگ مرمر قرار دارد که کلماتی از مناجات مشهور حضرت علی بن ابی‌طالب (ع) بر آن حک‌شده است. بسطام یکی از شهرهای استان سمنان و در ۶ کیلومتری جاده شاهرود به آزادشهر است. مسیرجنگل ابرهم از نزدیکی همین شهر می‌گذرد. آرامگاه بایزید بسطامی، در شهر بسطام، ۶ کیلومتری شاهرود در مجموعه‌ای مشتمل بر یک مسجد، چند مزار و بنا واقع است. این مجموعه که ازجاهای دیدنی شاهرودو بسطام است، در پنج کیلومتری شمال شرقی شاهرود، مرکز شهر بسطام و در مجاورت مسجد جامع و مدرسه شاهرخیه قرار دارد و اکنون نیز مهم‌ترین اثر تاریخی این شهر به شمار می‌آید. با فاصله اندکی از آن، مزاری برجی شکل با گنبد رک وجود دارد که به امامزاده محمد، فرزند امام جعفر صادق علیه‌السلام، منسوب است و گفته می‌شود که امام او را برای راهنمایی مردم، همراه بایزید به بسطام فرستاده بود. به قولی، او پیش از درگذشت بایزید فوت کرد و در محل کنونی به خاک سپرده شد. مقدسی در قرن چهارم، ضمن اشاره به شهر بسطام به‌عنوان شهری آباد، از مسجد جامع سخن به میان آورده اما به مزار امامزاده محمد یا مزار بایزید بسطامی اشاره‌ای نکرده است. ناصر خسرو نیز که در ۴۳۵، در سفر از نیشابور به دامغان، از این شهر عبور کرده، گفته است که تربت شیخ بایزید بسطامی را زیارت کرده، اما به مزار امامزاده محمد اشاره نکرده است؛ در حالی که میان مزار بایزید و آرامگاهی که به امامزاده محمد نسبت داده‌شده، تنها چند متر فاصله است. به گفته اعتمادالسلطنه مزار امامزاده محمد بن جعفر در روستای چهارده کلاته در گرگان است. حمدالله مستوفی در اشاره به بسطام، تنها از مزار سلطان العارفین ابویزید طیفور بن عیسی سروشان یاد کرده است. به همین دلیل مزار بایزید بسطامی یکی از قدیمی‌ترین آثار برجای‌مانده در این مجموعه به شمار می‌آید. البته روی مقبره بایزید سنگی است متعلق به آرامگاه قاضی ملک که احتمالا از حکام ایالت قومس بوده است. می‌توان حدس زد این سنگ بعدها روی مقبره بایزید قرار داده‌شده باشد. عکس: امین محمد گودرزیآثار موجود در جنوب آرامگاهدر جنوب ایوان ورودی، در نزدیک مدرسه شاهرخیه و در شرقی‌ترین بخش مجموعه، مزاری وجود دارد که به علاءالدین محمد آخرین شاهزاده غوری، منسوب است و تاریخ احداث آن را در حدود ۶۱۲ دانسته‌اند. دالان ورودی و ایوان جبهه غربی آرامگاهپیش‌طاق و دالان ورودی جبهه غربی مجموعه، در زمان الجایتو ساخته‌شده و در کتیبه‌ای که در یکی از حاشیه‌های گچ‌بری سردر ورودی و دالان فوق وجود دارد، نام الجایتو و تاریخ ۷۱۳ درج‌شده است. ایوان واقع در غرب صحن مجموعه نیز اندکی پس از ایوان شرقی و در قرن هشتم ساخته شد. فضای مجاور ایوان غربی که به سرایدار مجموعه اختصاص‌یافته، تاریخ ندارد. آثار باستانی موجود در بخش جنوب شرقی آرامگاهمسجدی کوچک در بخش جنوب شرقی مجموعه و فضایی در کنار آن وجود دارد که آن را متعلق به قرن دوم یا اوایل قرن سوم دانسته‌اند. مقبره بایزید بسطامیمسجد بایزید و مناره مجاور آن از دیگر آثار قدیمی وجاهای دیدنی سمناندر این مجموعه هستند. این مسجد شامل دو شبستان است که شبستان بزرگ‌تر به شبستان مردانه و شبستان کوچک‌تر به شبستان زنانه مشهور است. فضای موسوم به شبستان زنانه، مسجدی است از دوره ایلخانیان (اواخر قرن هشتم) که فضای هشتی مجاور آن در همین دوره یا اندکی بعد احداث‌شده است. روی یکی از دیوارهای مسجد نقوشی با تاریخ ۵۱۴ وجود دارد. خانیکوف به محرابی اشاره می‌کند که تاریخ ۶۶۰ داشته، ولی اینک اثری از آن باقی نمانده است. فریزر که در ربع نخست سده نوزدهم میلادی (اوایل قرن سیزدهم) این مجموعه را دیده، به کتیبه‌ای با تاریخ ۶۹۹ در مسجد اشاره کرده است. به‌علاوه، خود او طرحی از این مجموعه ترسیم کرده که بر اساس آن سقف این مسجد گنبدی شکل بوده است؛ در حالی که سقف موجود این فضا مسطح و تیرپوش است و بر اساس کتیبه مورخ ۱۲۵۵ به فرمان فتحعلی شاه قاجار ساخته‌شده است. به‌طور کلی تزیینات به کار رفته در این بنا بی‌نظیر است و می‌توان آن را با مسجد جامع نطنز مقایسه کرد. مقبره غازان خانمقبره مشهور به مقبره غازان خان در اواخر قرن هفتم یا اوایل قرن هشتم ساخته‌شده است. این بنا دارای گنبد رک و از لحاظ معماری از نوع مقابر برجی شکل است. برخی، احداث این گنبد و همچنین گنبد مزار امامزاده جعفر را به غازان خان نسبت داده‌اند، در حالی که اعتمادالسلطنه احداث گنبد منسوب به غازان خان را به سلطان محمد الجایتو نسبت داده است. گفته‌شده است که گنبد اخیر را غازان خان به‌عنوان آرامگاه بایزید احداث کرده و قصد داشته است جسد شیخ را به آنجا انتقال دهد، اما به سبب دیدن بایزید در خواب یا مخالفت برخی از فقها، از تغییر مکان آرامگاه خودداری کرده است. به احتمالی ضعیف، چنین هدفی وجود داشته است؛ زیرا اگر غیر از این بود، از همان زمان می‌توانستند بنای برجی شکل را روی مقبره بسازند؛ مگر اینکه بگوییم علت عدم احداث آن روی مقبره شاید به‌دلیل بدنما شدن دو گنبد در کنار یکدیگر بوده است. با توجه به این طرح، کاوش برای ردیابی آثاری از سقف گنبدی شکل نخستین آغاز شد و در ۱۳۶۳ خورشیدی کتیبه‌ای با تاریخ ۶۹۹ کشف شد که بر اساس آن، این مسجد در زمان ایلخانیان مرمت و فضای گنبددار مسجد بایزید توسط محمد‌بن حسین تزیین شده است. در این کتیبه به غازان خان و الجایتو اشاره‌شده است. همچنین آثاری به دست آمد که نشان می‌داد سقف پیشین مسجد بایزید (شبستان مردانه) گنبدی شکل بوده است. عکس: امین محمد گودرزینویسنده: آزاده یوسف نژاد |
3,640 | 3,760 | شاهرود | آرامگاه شیخ ابوالحسن خرقانی | ایران، استان سمنان، ۲۴ کیلومتری شاهرود، قلعه نوخرقان | شیخ ابوالحسن خرقانی از آن دسته از عارفانی است که نقش مهمی در پاسداشت فرهنگ ایرانی داشته است ولی شاید افراد معدودی با زندگی و اشعار این عارف بزرگ آشنایی داشته باشند. بدون شک شیخ یکی از تأثیرگذارترین افراد در زنده نگه‌داشتن فرهنگ ایرانی بوده است، او از انگشت‌شمار پیرانی است که پیرو حکمت خسروانی بوده است. عکس از خدیجه سلطانی پورابوالحسن علی بن جعفر بن سلمان بن احمد خرقانی یا شیخ ابوالحسن خرقانی، در سال ۳۵۲ قمری در روستای قلعه‌نو از توابع کوهستان بسطام به دنیا آمد. او بایزید بسطامی را مقتدای خود دانسته و مانند ابوسعید ابوالخیر از احمد بن عبدالکریم قصاب آملی خرقه گرفته. گفته‌شده که سلطان محمود غزنوی به دیدار او رفته و از او پند خواسته است. در گفته‌ها و داستان‌ها به‌جای مانده که ابوسعید ابوالخیر و پور سینا به خرقان رفته و با او گفتگو داشته و مقام معنوی او را ستوده‌اند. از مریدان و شاگردان نامدار او خواجه عبدالله انصاری بوده است. مرگ شیخ حسن در روز شنبه دهم محرم (عاشورا) سال ۴۲۵ ق و در سن ۷۳ سالگی در روستای خرقان بوده است. شیخ بزرگانی نظیر خواجه عبدالله انصاری را ترتیب کرده است، عارفان زیادی از شیخ ابوالحسن خرقانی به نیکی یادکرده‌اند که ازجمله آنها می‌توانیم به ابوالقاسم قشیری، ابوالعباس قصاب آملی و جواد نوربخش اشاره‌کنیم. خواجه عبدالله انصاری در مناجات و مقالات خود درباره درک فیض از مکتب شیخ بزرگ خرقان چنین آورده است: عبدالله مردی بود بیابانی، می‌رفت بطلب آب زندگانی، ناگاه رسید به شیخ ابوالحسن خرقانی، دید چشمۀ آب زندگانی، چندان خورد که از خود گشت فانی که نه عبدالله ماند و نه شیخ ابوالحسن خرقانی، اگر چیزی می‌دانی من گنجی بودم نهانی، کلید او شیخ ابوالحسن خرقانی. گفته می‌شود شیخ ابوالحسن بر سردر خانقاه خود چنین نوشته بود: هر که در این سرا درآید نانش دهید و از ایمانش مپرسید، چه آن‌کس که به درگاه باری‌تعالی به جان ارزد البته برخوان بوالحسن به نان ارزد. امروزه این گفتار بشردوستانه، شعار ملی گردشگری کشورمان است. با بررسی خلاصه‌ای از سرگذشت این عارف بزرگ، به سراغ آرامگاه او می‌رویم. خوشبختانه آرامگاه این پیر حکمت خسروانی در خاک ایران، در شهرستان شاهرود، در ۱۸ کیلومتری بسطام و در روستای قلعه نوخرقان قرار دارد و ازجاهای دیدنی شاهروداست. حاجی زین‌العابدین شیروانی در کتاب ریاض السیاحه نوشته است: تپه مذکور مرکز آبادی خرقان بوده ولی در حال حاضر ساختمان‌های جدید روستا در جنوب آن تپه بنا گردیده و قبر شیخ ابوالحسن در سمت شمال روستا قرارگرفته است. عکس از خدیجه سلطانی پورساختمان قبلی آرامگاه شیخ ابوالحسن خرقانی چندان امتیازی نداشت و بنای آن از آجر و به‌صورت خیلی معمولی بود ولی اداره کل باستان‌شناسی برای ایجاد ساختمان فعلی اقدام مجدانه‌ای به عمل آورد و در سال ۱۳۵۲ خورشیدی ساخت آن را به پایان رسانید. امروزه این بنا ازمکان‌های دیدنی سمنانبه شمار می‌آید. در حال حاضر به همت سازمان میراث فرهنگی استان سمنان و هیئت‌امنای آرامگاه، این ساختمان که دارای فضای پارک گونه‌ای است با ایجاد کتابخانه (مرکز کتاب‌های مرجع عرفانی) و اتاق‌های زائرین دارای حال و هوای عارفانه ویژه‌ای است که هر بیننده‌ای را تحت تأثیر قرار می‌دهد. بر روی قبر شیخ ابوالحسن قطعه‌سنگ مرمری قرار دارد و اشعاری بر روی آن حک‌شده است که از مطالب شعر معلوم می‌شود که آرامگاه قبلی شیخ ابوالحسن در سال ۱۳۴۸ هجری قمری به‌وسیله معتمدالملک به‌صورت کلی تعمیر شده است. متصل به مقبره شیخ ابوالحسن، مسجدی بوده که مطابق نوشته برخی از مؤلفین دارای گنبدی مخروطی شکل و مزین به کاشی‌های زیبا بوده است. در حال حاضر از مسجد و گنبد مذکور فقط محراب آن باقیمانده که برخلاف مساجد دیگر این نواحی رو به مغرب است. محراب مذکور دارای گچ‌بری‌های زیبا و استادانه‌ای است. در حاشیه محراب عبارت زیر با خط بسیار زیبا گچ‌بری شده است. قبل از انقلاب اسلامی ایران، از طرف اداره کل باستان‌شناسی در اطراف محراب مذکور و بر اصول آن مسجدی بنا گردید که در حال حاضر نیایشگاه زائرین شیخ ابوالحسن خرقانی و مورداستفاده آنان در موقع توقف در آن محل هست. پس از انقلاب اسلامی، مقام معظم رهبری در سال ۱۳۸۵ سفری به شاهرود داشتند و درباره سفر به این شهر چنین فرموده‌اند: اینجا منطق عالم خیز است؛ منطقۀ معلمان دین و اخلاق. در زمان گذشته هم نام بایزید بسطامی و ابوالحسن خرقانی را همه مسلمانان و مرتبطین با معارف اسلام ولو غیرمسلمان شنیدهاند. البته امثال بایزید و ابوالحسن خرقانی را با این مدعیان صوفیگری نباید اشتباه کرد. آنها داستان دیگری دارند و ماجرا و سخن چیز دیگری است. عکس‌های گالری از خبرگزاری مهر (عکاس: نامشخص) نویسنده: فاطمه محمدی |
3,641 | 3,761 | شاهرود | باغ گردشگری اورس شاهرود | ایران، استان سمنان، شاهرود، بسطام، کیلومتر ۸ جاده مجن. کیلومتر ۳ دولت‌آباد | باغ گردشگری اورس که مقصدی ایده‌آل برای گذران یک روز تعطیل به شمار می‌رود، ازجاهای دیدنی شاهروداست. این مجموعه از امکاناتی نظیر فضای سبز، آمفی‌تئاتر، فست فود، کافی‌شاپ، چای دودی رایگان، فروشگاه مواد غذایی، آلاچیق، کبوترخانه، پیست دوچرخه‌سواری، سالن شیشه‌ای و مسیرهای پیاده‌روی برخوردار است. امکان چیدن میوه‌های ارگانیک و آشنایی با نمونه‌های نادر جنگل‌های شاهرود از دیگر مزایای بازدید از باغ اورس هستند. |
3,642 | 3,762 | شاهرود | چشمه هفت رنگ مجن | ایران، ستان سمنان، شاهرود، ۳۵ کیلومتری شمال غربی شاهرود، روستای مجن | چشمه هفت رنگ مجن از چشمه‌های نادر و کم‌نظیر ایران محسوب می‌شود که ازجاهای دیدنی شاهروددر ۲۵ کیلومتری شمال آن است و در میان شکاف دره‌های دامنه قله ۴۰۰۰ متری شاهوار قرار دارد. رنگ‌های متنوع آب این چشمه به وجود مواد معدنی گوناگونی برمی‌گردد که در اطراف بستر آن هستند. از آب این چشمه برای درمان بیماری‌های پوستی و استخوانی استفاده می‌شود. همچنین تنوع گیاهی و جانوری این منطقه در خور اهمیت است. عکس‌های دوم، سوم و چهارم از ایرنا |
3,643 | 3,763 | شاهرود | بازار شاهرود | ایران، استان سمنان، شاهرود، میدان جمهوری، خیابان ۲۲ بهمن | بازار شاهرود با قدمتی که به دوره قاجار بازمیگردد، در بافت قدیم شهر قرار دارد. در بدنه بازار، بناهایی چون کاروانسرا، بارانداز، مسجد و گرمابه تعبیه‌شده است. بازار شاهرود از دو راسته اصلی به نام‌های راسته بازار و بازار انارکی‌ها تشکیل می‌شود و پنج ورودی اصلی دارد. این مجموعه با مساحتی بالغ بر ۱۸ هزار متر مربع، شامل بیش از ۲۵۰ باب مغازه می‌شود. شالوده اصلی بازار شاهرود، خشت خام است و پوشش گنبدها با استفاده از خشت و آجر با چهار فرم مختلف اجرا شده است. این اثر به‌عنوان یکی ازجاهای دیدنی شاهرود، در تاریخ ۹ فروردین ۱۳۷۸، با شماره ثبت ۲۲۸۵ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید. |
3,644 | 3,764 | شاهرود | ذخیره گاه زیست کره توران | ایران، استان سمنان، جنوب شرقی شاهرود | بخش اعظمی از سرزمین ایران را کویر تشکیل می‌دهد. تا چند سال پیش بسیاری معتقد بودند کویرها هیچ خاصیتی ندارند و باید برای بیابان‌زدایی هزینه و این مناطق را قابل‌استفاده کرد؛ ولی با توسعه صنعت گردشگری تعریف‌ها از کویر تغییر کرد. کویرنوردی یکی از شاخه‌های پرطرفدار طبیعتگردی شد و از آن به بعد بود که سفرهای ویژه کویر برگزار رواج یافتند. در این رابطه، منطقه حفاظت‌شده تورانیاخارتورانیکی از سه منطقه حفاظت‌شده و دیدنیهای طبیعی ایران استکه با مساحت ۱ , ۴۷۰ , ۶۴۰ هکتار بعد ازسرنگتیآفریقا، واقع در کشورتانزانیا، دومین منطقه بیوسفر جهان محسوب می‌شود. خارتورانپس ازپناهگاه حیات وحش نایبنداندر طبسعنوان دومین مجموعه حفاظت‌شده وسیعایرانرا با خود یدک می‌کشد. همچنین، پارک ملی و پناهگاه حیات وحش توران با وسعت ۱ , ۰۰۰ , ۰۰۰ هکتار یکی از ۱۱ ذخیره‌گاه زیست‌کرهدر ایران است. موقعیت جغرافیاییپارک ملی توران در منتهی‌الیه شرقی استان سمنان و در جنوب‌شرقی شهرستان شاهرود قرار دارد و قسمت کوچکی از بخش شرقی آن در سبزوار استان خراسان رضوی قرار گرفته است. این مجموعه در ضلع جنوبی جاده تهران- مشهد، شرق دهستان طرود، غرب دهستان زمان‌ها و شمال‌شرقی کویر مرکزی ایران واقع‌شده است. منطقه‌ای که از ۳ دشت بسیار وسیع تشکیل‌شده است؛ در واقع، ۳ رشته‌کوهی که شامل قله ۲ , ۲۸۱ متری شترکوه در غرب، ۲ , ۲۶۵ متری قلعه بالا در شمال غرب و ۲ , ۴۱۱ متری پیغمبر می‌شودتاریخچهاین منطقه در سال ۱۳۵۱ خورشیدی به‌عنوان منطقه حفاظت‌شده تحت مدیریت سازمان محیط‌زیست درآمد و در سال ۱۳۵۵ قسمتی از آن به‌عنوان پناهگاه حیات وحش انتخاب شد. در همان سال نیز این منطقه از طرف یونسکو عنوان ذخیرگاه زیست‌کره را دریافت کرد. همچنین، در سال ۱۳۸۱ خورشیدی قسمت‌های مرکزی این مجموعه به پارک ملی ارتقا یافت. بوم‌شناسی خاتورانروستاهای منطقهزیباترین و خوش آب و هواترین روستای این منطقه ملقب به «دروازه حیات وحش توران»، روستای قلعه بالااست. این روستا که ازجاهای دیدنی شاهرودبه حساب می‌آید، روی کوهی همانندماسولهساخته شده و دیدن آن خالی از لطف نیست. روستای رضاآباد نیز از دیگر مناطق دیدنی کویر خارتوران و محل اسکان طایفه چوداری است. زندگی در سیاه‌چادرهای این طایفه در فصل کوچ خالی از لطف نیست و می‌تواند تجربه نویی را برای گردشگران فراهم کند. از سویی قدم زدن روی بلندترین تپه‌های ماسه‌ای ایران، بدون خار و خاشاک و سنگریزه، با پای‌برهنه و تماشای منظره کویری و طلوع و غروب خورشید از فراز تپه‌ها بسیار لذت‌بخش است و می‌تواند ساعت‌ها وقت گردشگران را پر کند. در کنار این گشت‌وگذارهای فرح‌بخش می‌توان سری هم به صنایع‌دستی خاص این روستا و ساکنانش زد؛ بافته‌هایی پرنقش و نگار از جمله انواع گلیم ساده و نقش‌برجسته توبره، قالی، پشتی، سفره آردی و … که الهام گرفته از طبیعت پیرامون ایشان است. از دیگرمکان‌های دیدنی سمناندر این منطقه کوه دوشاخ عباس‌آباد و شیخ بیارجمند و شن‌های روان، جنگل قطاربند و کلاته‌هایی چون دلبر و گرماب و ماجر را می‌توان نام برد. پوشش جانوریدر منطقه توران ۴۱ گونهپستاندار، ۱۶۷ گونه پرنده، ۴۲ گونه خزنده و ۲ گونهدوزیستزندگی می‌کنند که شاخص‌ترین آنها همانیوزپلنگ آسیاییوگورخر ایرانی، ازحیوانات اندمیک ایران، هستند. از سایرپستانداران این منطقه می‌توان به گرگ، شغال، روباه معمولی، کفتار، کاراکال، پلنگ، گربه وحشی یا دشتی، جبیر، آهو، پازن، (زیر گونه ایرانی) و قوچ وحشی است. هوبره، زاغ بور، بحری، دلیجه، کبک، تیهو، بلدرچین، عقاب دشتی، چاخ لق، کبوتر چاهی، یاکریم، شاه بوف، سبزه‌قبا هندی، دم جنبان; ابلق، سنگ چشم دم سرخ و گنجش; معمولی از جمله پرندگان این منطقه هستند. در میان این پرندگانزاغ بور تنها پرندهبومی انحصاریایران است که در کنار بوته‌هایقیچزندگی می‌کند. خارتوران بهترین زیستگاه برای این پرنده به شمار می‌رود. انواع گوناگونی از رده خزندگان در این منطقه به چشم می‌خورد که شامل راسته لاک‌پشت‌ها و نیز خانواده آگاماها، سمندرها و اسکینک‌ها است. از دیگر خانواده خزندگان می‌توان به بزمجه‌ها اشاره کرد. همچنین، از خزندگان شاخص خارتوران هم به‌جز انواعسوسماروآگامامی‌توان بهبزمجه بیابانی ولاک‌پشت مهمیزدار و از راسته مارها به کفچه مار، افعی شاخ‌دار، مار زنگیو انواعمارهای جعفریاشاره کرد. پوشش گیاهیمنطقه خارتوران به دلیل وجود ویژگی‌های منحصربهفرد، پوشش گیاهی خاص (قیچ. درمنه. کاروان کش. خار شتر. گون. گز تاغ) عوارض جغرافیایی پست و بلند اقالیم و … باعث ایجاد اکوسیستمی متنوع و مملو از گیاهان، جانوران و حشرات شده است. با تمام این اوصافی که ذکر شد منطقه خارتوران را باید دشت فراموش‌شده در ایران دانست که مورد بی‌مهری، نه‌تنها دستگاه‌های دولتی بلکه، بخش گردشگری واقع‌شده است. نویسنده: نرگس صالح نژاد |
3,645 | 3,765 | شاهرود | پارک آبشار شاهرود | ایران، استان سمنان، شاهرود، خیابان شهید صدوقی آبشار | پارک آبشار شاهرود با ۵۰ هزار متر مربع مساحت، از جملهجاهای دیدنی شاهرودمحسوب می‌شود و مکانی مناسب برای استراحت و لذت از طبیعت زیبا، آب و هوای مطبوع و تماشای چشم‌اندازهای دیدنی است. از امکانات این پارک می‌توان به باغ‌وحشی کوچک، جاده سلامت با امکانات ورزشی و جایگاهی برای اقامت شبانه با چادرهای مسافرتی اشاره کرد. |
3,646 | 3,766 | شاهرود | جنگل دشت شاد شاهرود | ایران، استان سمنان، ۱۸۰ کیلومتری شمال شرق شاهرود، بخش میامی، دهستان رضوان، روستای دشت شاد | جنگل دشت شاد شاهرود در ۱۸۰ کیلومتری شمال شرق شاهرود، در روستایی با همین نام قرار دارد و از مقاصد گردشگری ودیدنی‌های شاهروددر استان سمنان به شمار می‌رود. از مهم‌ترین ویژگی‌های این منطقه می‌توان به تنوع گونه‌های جنگلی و طبیعت چشم‌نواز اشاره کرد. پوشش گیاهی غالب منطقه جنگلی است و گونه‌های درختی آن جزو درختان جنگلی پهن‌برگ خزری محسوب می‌شوند. همچنین گونه‌های متنوعی از جانوران در رده‌های مختلف مانند پستانداران، پرندگان، خزندگان، دوزیستان و ماهی‌ها در جنگل دشت شاد یافت می‌شود. |
3,647 | 3,767 | شاهرود | جنگل اولنگ | ایران، استان سمنان، ۵۰ کیلومتر شمال شرقی شاهرود | همه ما جنگل‌های شمال کشور را به‌خوبی می‌شناسیم و حتی چشم‌بسته به جنگل‌های شمال می‌رویم! ولی کمتر کسی با جنگل‌های زیبای شهرهای دیگر آشنایی دارد. جنگل اولنگ یکی از این جنگل‌های زیبا و ازجاهای دیدنی شاهروداست که مهجور مانده است و کمتر کسی حتی از وجود چنین جاذبه طبیعی در شاهرود خبر دارد. جنگل اولنگ که ازدیدنی‌های سمنانمحسوب می‌شود، در ۵۰ کیلومتری شمال شاهرود، در امتداد جنگل‌های ابر و قطری واقع‌شده است. این جنگل از شمال به جنگل‌های استان گلستان، از شرق، غرب و جنوب به ارتفاعات حوضه‌ی آبریز شهرستان شاهرود محدود می‌شود. ارتفاع زمین‌های این منطقه، حدود ۳۱۰۰ تا ۳۲۰۰ متر از سطح دریا است و در واقع روی یال‌های جداکننده‌ی دو حوضه‌ی آبریز شمالی و جنوبی رشته‌کوه البرز شرقی، در منطقه‌ی خلیج شاهرود قرار دارد. ارتفاع زیاد جنگل از سطح دریا، پایین بودن درجه حرارت در فصل گرما و وجود چشمهسارهای فراوان و پوشش جنگلی متنوع این منطقه در حدفاصل بین دو کلان اقلیم خشک و نیمه‌خشک و مرطوب و نیمه مرطوب واقع‌شده که این امر باعث ایجاد تنوع گیاهی و جانوری شده است. به علت تنوع اقلیمی، پوشش گیاهی منطقه به دو بخش مرتعی و جنگلی تقسیم می‌شود. در بخش پوشش مرتعی که در دامنه‌ی جنوبی منطقه‌ی اولنگ قرار دارند، اغلب گونه‌ها شامل گراس‌های چندساله از جمله استیپا، فستوکا، برموس و اگروپایرون به همراه درمنه، چوبک، کلاه میرحسن وسالویا و … است. اما در بخش شمالی جنگل اولنگ که شامل جنگل‌های خزری است. از گیاهان درختی این جنگل می‌توان بلوط، ممرز افرا، یردار، توسکا، آزاد داغداغان و از گیاهان مرتعی گونه‌های، چوبک، اسپرس، دم‌روباهی، آویشن و شبدر را نام برد. این منطقه از معدود مناطقی است که رشته‌کوه البرز در این ناحیه به حداقل عرضی خود رسیده و تقریبا از یک شاخه اصلی تشکیل‌شده است. مهم‌ترین گونه‌های جانوری قابل‌مشاهده در منطقه شامل انواع پستانداران، پرندگان، خزندگان هستند. شرایط جنگلی و امکان پناه گرفتن حیوانات شانس مشاهده‌ی بسیاری از حیوانات را برای گردشگران می‌گیرد، افراد علاقه‌مند با شرایط خاص می‌توانند گونه‌های جانوری این جنگل را مشاهده کنند. از جانوران این منطقه می‌توان خرس قهوه‌ای، گرگ، پلنگ، خوک وحشی، شغال، روباه، خرگوش، کل و بز، شوکا و از پرندگان کبک، کبوتر جنگلی، بلدرچین، عقاب جنگلی، کرکس، شاهین، فاخته، قرقاول را نام برد. منطقه اولنگ در میان دو فرهنگ متفاوت قرار دارد، افراد معدودی در ناحیه اولنگ سکونت دارند، ولی همین افراد معدود از سادگی بیشتری نسبت به ساکنان شهری برخوردار هستند و هنوز تولید صنایع‌دستی و شکل سنتی و قدیمی زندگی در میان آنها رواج دارد. برای رسیدن به اولنگ باید ۵۰ کیلومتر به‌سمت شمال شرقی شاهرود بروید، اگر به شاهرود سفر کردید، بازدید از این بهشت کوچک را فراموش نکنید. موقعیت جنگل اولنگ روی نقشهعکس‌های گالری از خبرگزاری مهر (عکاس: محمد علی عباس نژاد) نویسنده: فاطمه محمدی |
3,648 | 3,768 | شاهرود | آرامگاه ارمیای نبی | ایران، استان سمنان، شاهرود، بخش میامی، شهر میامی، دهستان قدس، روستای ارمیان | آرامگاه ارمیای نبی در روستای ارمیان، در میانه راه شاهرود به تهران قرار دارد و از جملهدیدنی‌های شاهرودمحسوب می‌شود. ارمیا از پیامبران قوم بنی‌اسرائیل به شمار می‌رود و با نام کامل حضرت یرمیاشلیکو ارمیا نیز شناخته می‌شود. مقبره این پیامبر زیر یک درخت کهنسال چنار قرار دارد و از نزدیکی آن جوی آب عبور می‌کند. |
3,649 | 3,769 | شاهرود | روستای قلعه بالا | ایران، استان سمنان، شهرستان شاهرود، بخش بیارجمند، دهستان بیارجمند، روستای قلعه بالا | قلعه بالا ازجاهای دیدنی شاهرود، یکی از زیباترین روستاهای پلکانی ایران است که به «دروازه ورود به پارک ملی خارتوران» شهرت دارد. این روستای تاریخی معماری منحصربه‌فردی دارد و با دیدنیهای زیبایی چون چشمه‌های جوشان، آسمان پرستاره بدون آلودگی نوری و چشم‌اندازهای فوق‌العاده از دشت‌ها، گردشگران بسیاری را به‌سمت خود می‌کشاند. در ادامه با ما همراه باشید تا شما را با روستای قلعه بالا، تاریخچه، معماری و جاذبه‌های گردشگری آن آشنا کنیم. همه چیز درباره روستای قلعه بالا شاهرود: روستای قلعه بالا کجاست؟ تاریخچه روستای قلعه بالادرباره روستای قلعه بالامعماری روستای قلعه بالاجاهای دیدنی روستای قلعه بالااقامت در روستای قلعه بالابهترین زمان سفر به روستای قلعه بالانکات مهم در سفر به روستای قلعه بالاجاهای دیدنی اطراف روستای قلعه بالاروستای قلعه بالا کجاست؟ آدرس: استان سمنان، شهرستان شاهرود، ۲۰ کیلومتری غرب شهر بیارجمند (مشاهده روی نقشه) عکاس: ناصر میزبانیروستای پلکانی قلعه بالا در ۱۳۵ کیلومتری جنوب غرب شاهرود و در نزدیکی پارک ملی خارتوران واقع‌شده است. این روستا تا سمنان ۳۱۵ کیلومتر (سه ساعت و ۲۰ دقیقه) و تا تهران، ۵۵۰ کیلومتر (حدود ۶ ساعت) فاصله دارد؛ قلعه بالا از سطح دریا ۱ , ۲۵۰ متر ارتفاع دارد. مسیر دسترسی روستای قلعه بالامنبع عکس: ghalebala_darvaze_toran@برای دسترسی به روستای قلعه بالا باید خود را با قطار، اتوبوس یا خودروی شخصی به شاهرود برسانید و سپس راه خود را در غرب این شهر از جاده شاهرود به سبزوار ادامه دهید تا پس از عبور از میامی، به خروجی جاده بیارجمند در سمت راست اتوبان برسید. از خروجی به‌سمت جنوب بپیچید و در این مسیر حدود ۴۰ کیلومتر رانندگی کنید تا به میدان برسید. از میدان به طرف شرق وارد جاده به‌سمت خانخودی و کاشمر شوید و ۲۰ کیلومتر دیگر برانید تا در سمت راست خود، جاده روستای قلعه بالا را ببینید. حدود سه کیلومتر در جاده رانندگی کنید تا به روستای زیبای قلعه بالا در حصار کوه‌های بلند و باغ‌های پر از درختان میوه برسید. تاریخچه روستای قلعه بالامنبع عکس: خبرگزاری ایرنا. عکاس: ناشناسقدمت روستای قلعه بالا به قرن چهارم هجری قمری باز می‌گرددپیشینه روستای قلعه بالا بر اساس شواهد به قرن چهارم هجری قمری باز می‌گردد و قدیمی‌ترین اشاره به نام این روستا در کتاب محمد بن احمد شمس‌الدین المقدسی به چشم می‌خورد. در این کتاب، قلعه بالا به‌عنوان روستایی پر از تاکستان‌ها، دژ، بارو و زمین‌های کشاورزی توصیف‌شده است، مردم روستا به دامپروی مشغول هستند و آب روستا، مانند دیگر روستاهای کویری از قنات تامین می‌شود. نقل قول‌هایی از روستای قلعه بالا در کتاب تاریخ قومس، نوشته عبدالرفیع حقیقت نیز وجود دارد. بر اساس داستان‌های نقل‌شده در کتاب «خداوند الموت»، غار ملاحدین یا ملحدو، واقع در بلندی‌های جنوب روستا، محل اختفای گروهی از افراد فرقه اسماعیلیه به رهبری حسن صباح (معروف به ملاحدین) بوده است؛ آنها برای حفظ جان و نجات از دست دشمنان به این غار پناه آورده بودند. جهانگردی انگلیسی در گذر از این منطقه در کتاب «سه سفرنامه» درباره موقعیت جغرافیایی روستای قلعه بالا مطالبی نوشته است. علاوه بر این، طبق نقل قول‌های تاریخی، این روستا در دوره قاجار دارای موقعیت سیاسی ویژه‌ای بوده است و خوانین محل مستقر در آن بر تمام منطقه بیارجمند احاطه داشته‌اند. متاسفانه به‌دلیل بی‌توجهی و سهل‌انگاری، فقط خرابه‌هایی از بناهای آن دوره در روستا به یادگار مانده است. درباره روستای قلعه بالامنبع عکس: خبرگزاری ایرنا. عکاس: ناشناسروستای قلعه بالا شباهت زیادی به ماسوله گیلان دارد؛ با این تفاوت که این روستا در دل کویر و ماسوله در منطقه‌ای سرسبز قرار دارد. این روستا در ارتفاعات واقع‌شده است و بر دشت بیارجمند اشراف دارد؛ به همین دلیل، در قلعه بالا می‌توان چشم‌اندازهای بی‌نظیری را تماشا کرد؛ مناظری که لقب «نگین سبز توران» را از آن قلعه بالا کرده‌اند. روستای قلعه بالا مقصدی جذاب برای گردشگران و عکاسان است. در شمال‌شرقی روستا تپه‌های ماسه‌ای و در جنوب‌غربی آن زمین‌های نمکی دیده می‌شوند که هر یک شرایط مساعدی را برای رشد گونه‌های مختلف گیاهی فراهم کرده‌اند. روستای قلعه بالا شب‌های زیبا و پرستاره‌ای دارد و یکی از مقاصد پرطرفدار کویری برای رصد نیز به حساب می‌آید. یکی دیگر از جذابیت‌های روستای قلعه بالا، نغمه‌ها و سرودهای خاصی است که مردم آن در مراسم‌ها و مناسبت‌های مختلف مانند عروسی و جشن‌های محلی می‌خوانند. منبع عکس: shahroodland@قلعه بالا، روستایی با معماری پلکانی و خانه‌هایی کاه‌گلی استبر اساس نتایج سرشماری سال ۱۳۷۵ روستای قلعه بالا ۵۹۴ نفر جمعیت داشته که این عدد تا سال ۱۳۹۵ به ۴۱۲ نفر کاهش‌یافته است. بیشتر مردم روستای قلعه بالا لباس محلی به تن دارند و هفت‌سنگ و الک‌دولک (چوکالسو بازو) از بازی‌های رایج در میان آنها است. مردم روستای قلعه بالا با مشاغلی چون قالی‌بافی، تنه‌بافی (نوعی پارچه‌بافی با الیاف گوناگون برای مصارف مختلف)، دوخت انواعلباس‌های محلی، سوزن‌دوزی و پرورش کرم ابریشم، تولید محصولات کشاورزی و دامپروری امرار معاش می‌کنند. از محصولات کشاورزی این روستا می‌توان گندم، جو، فلفل، شلغم، انار، گردو، زردآلو، انجیر زرد، انگور و از تولیدات دامی گوشت، شیر و محصولات لبنی را نام برد. کیقبادی‌ها و عجمی‌ها دو گروه خویشاوندی بزرگ ساکن در قلعه بالا هستند. از دیگر خوراکی‌های خوشمزه روستای قلعه بالا نیز می‌توان به تخمه آفتابگردان، زیره سبز، فلفل، کنجد، گیاهان دارویی و دیگر صیفی‌جات اشاره کرد؛ خوراکی‌هایی با کیفیت بالا که سوغاتی‌های فوق‌العاده‌ای برای هدیه به عزیزان شما هستند. انواع اشکنه، ماست‌جوش، قوروتی (کشک بادمجان) آبگوشت و آش ترش از مشهورترین غذاهای محلی قلعه بالا به شمار می‌آیند. معماری روستای قلعه بالامنبع عکس: abnieh_maanaa@روستای قلعه بالا در منطقه‌ای کوهپایه‌ای قرار دارد؛ به همین دلیل، خانه‌ها، زمین‌های کشاورزی و باغ‌های آن به‌صورت پلکانی بنا شده‌اند. در این روستا سقف خانه‌های واقع در ارتفاع پایین‌تر، حیاط خانه‌های بالایی است. در ساخت خانه‌های روستای قلعه بالا از مصالح بومی مانند کاهگل، خشت، گل، سنگ و چوب استفاده‌شده است و بیشتر خانه‌ها به‌دلیل استفاده از مصالح بومی، کرم رنگ هستند. نحوه چیدمان و رنگ خانه‌های سنتی روستای قلعه بالا تصویری کارت پستالی از این مکان خلق کرده‌اند؛ تصویری جذاب که بیشتر گردشگران را شیفته خود می‌کند. جاهای دیدنی روستای قلعه بالامنبع عکس: biaboomcom@قلعه بالا مکانی است که می‌توانید در آن در کنار مناظر کویری به تماشای زیبایی‌های کوهستانی نیز بنشینید. روستای قلعه بالا جذابیت‌های بسیاری برای اکتشاف دارد که در میان آنها می‌توان به دو بقعه تاریخی به نام‌های امامزاده سید محمد و بقعه پیر سید، کوچه پس کوچه‌های روستا و معماری خاص خانه‌ها و کوه‌های کم‌ارتفاع با سطح صاف نظیر کوه تیره و کوه ملحدو در جنوب روستا اشاره کرد. این روستا همچنین دروازه پارک ملی خارتوران است و در جوار دشت‌های دلبر و علی انگر و چشمه‌هایی چون هوژده، عنابو، دلبر، تنگه و انجیرآور قرار دارد. پارک ملی خارتورانآدرس: استان سمنان، منطقه حفاظت‌شده خارتوران (مشاهده روی نقشه) منبع عکس: destinationiran. com. عکاس: ناشناسپارک ملی خارتوران از مهم‌ترین مناطق محافظت‌شده ایران با ۱ , ۴۷۰ , ۰۰۰ هکتار وسعت استروستای قلعه بالا در حاشیه پارک ملی خارتوران یا توران قرار دارد. این پارک ملی پهناور با وسعت ۱ , ۴۷۰ , ۰۰۰ هکتار یکی از مناطق حفاظت‌شده و دیدنیهای طبیعی ایران به شمار می‌آید؛ منطقه‌ای که زیستگاه بیش از ۲۵۰ گونه مختلف جانوری از جمله پرندگان، پستانداران، دوزیستان و خزندگان است. «گور ایرانی»، یکی از گونه‌های در معرض انقراض است که امروزه تنها زیستگاه آن پارک ملی خارتوران است. «زاغ بور» نیز به‌عنوان دیگر جانور مشهور این پارک ملی، یکی ازپرنده‌های بومی ایراناست که در مناطق بیابانی و نیمه‌بیابانی زندگی می‌کند. منبع عکس: خبرگزاری ایرنا. عکاس: ناشناسجالب است بدانید بیشترین تعداد یوزپلنگ در بین مناطق مختلف ایران در پارک ملی خارتوران زندگی می‌کنند. غزال ایرانی (آهو)، سیاه‌گوش، گوسفند وحشی، کل و بز، گربه شنی، گربه دشتی، جبیر، پلنگ ایرانی، گربه پالاس (از انواع نادر گربه‌سانان در ایران)، کفتار راه‌راه، گرگ، شغال زرد، روباه قرمز و شاه روباه از دیگر پستانداران منحصربهفرد این منطقه به شمار می‌روند. مسئولان، تلاش برای حفاظت از منطقه خارتوران را در سال ۱۳۵۱ آغاز کردند؛ تلاشی که در سال ۱۳۵۵ منجر به تبدیل بخشی از این منطقه به پناهگاه حیات‌وحش و تبدیل بخش دیگری به ذخیره‌گاه زیست‌کره از طرف یونسکو شد. قسمت‌های مرکزی خارتوران در نهایت در سال ۱۳۸۱، تبدیل به پارک ملی شدند. غار ملحدوآدرس: استان سمنان، شهرستان شاهرود، جنوب روستای قلعه بالا (مشاهده روی نقشه) منبع عکس: boumism. com. عکاس: ناشناسغار ملحدو از غارهای تاریخی و زیبای استان سمنان است که از لحاظ زمین‌شناسی نیز حائز اهمیت است. در این غار آثاری از قرن ششم هجری قمری، مربوط به دوره اسماعیلیان مشاهده‌شده است؛ غاری که در نزدیکی روستای قلعه بالا بر دامنه کوه تیره (رشته کوهی در جنوب غربی روستای دزیان) و در چهار کیلومتری جاده‌ای در سینه‌کش کوه قرار دارد. دهانه غار ملحدو طاق شکل است و به کل منطقه اشراف دارد. غار ملحدو توسط آقای حسن رضوانی از باستان‌شناسان سازمان میراث فرهنگی کشف‌شده است؛ غاری که یک دهانه ورودی، یک تالار اصلی، راهرویی باریک و دهلیزهای متعدد دارد. دسترسی به غار بسیار مشکل و به‌شکلی است که یک نفر در دهانه غار می‌تواند جلوی هجوم چندین نفر مهاجم را بگیرد. در طبقه دوم غار ملحدو فضایی شبیه به بالکن با آبشار سنگی بسیار زیبایی به چشم می‌خورد که آب روی آن جریان دارد. بازدید از غار ملحدو فقط به غارنوردان مجرب توصیه می‌شود. بهتر است در زمان بازدید پوشاک مناسب، ساک غار، چکمه، چراق قوه و وسایل موردنیاز غارنوردی را به‌همراه داشته باشید. اقامت در روستای قلعه بالااقامتگاه بومگردی توران گشت. منبع عکس: mehrturan. uspace. ir. عکاس: ناشناسدر روستای قلعه بالا اقامتگاه‌های بومگردی متعددی برای اقامت گردشگران تاسیس شده‌اند که در میان آنها می‌توان به اقامتگاه بومگردی توران گشت، ارگ، قلعه امیرخان، خانه امید، کوچه‌باغ، حاج آقا محمد، بی‌بی زهرا، قلعه عمو حسین، یوزگشت، قلعه مهر توران و بابا نوروز اشاره کرد. اغلب اقامتگاه‌های بومگردی روستای قلعه بالا سنگی و کاه‌گلی و اتاق‌های آنها به‌صورت کاملا سنتی و کف‌خواب هستند. معمولا سرویس بهداشتی ایرانی و فرنگی و حمام در این اقامتگاه‌ها به‌صورت مشترک است؛ اما برخی از آنها دارای سرویس بهداشتی اختصاصی نیز هستند. از امکانات اقامتگاه‌های بومگردی روستای قلعه بالا می‌توان به اینترنت، آشپزخانه عمومی، سیستم گرمایشی (بخاری نفتی، کرسی ذغالی، بخاری هیزمی، گرمایش از کف یا شومینه) و سیستم سرمایشی (پنکه یا کولر آبی)، سفارش انواعغذاهای محلی سمناننظیر دیگی، اشکنه، سبزی‌پلو دامغان، خلال پلو، ته‌چین شهمیرزادی، چرتمه پلو، مانی پلو و تاک پلو با هماهنگی قبلی با پرسنل، پارکینگ غیرمسقف و راهنمای تور اشاره کرد. بهترین زمان سفر به روستای قلعه بالامنبع عکس: ghalebala_darvaze_toran@اواخر زمستان تا اوایل بهار و فصل پاییز را برای سفر به روستای قلعه بالا انتخاب کنیدبهترین زمان سفر به روستای زیبای قلعه بالا اواخر زمستان تا اوایل بهار و فصل پاییز است. ماه‌های اولیه فصل بهار با آب و هوایی معتدل و خنک زمان مناسبی برای سفر به روستای قلعه بالا به شمار می‌رود. دمای هوا در ماه خرداد و فصل تابستان به‌دلیل اقلیم کویری این روستا به‌طرز محسوسی افزایش می‌یابد؛ به همین علت، سفر در این ماه‌ها به روستای قلعه بالا به‌هیچ‌وجه توصیه نمی‌شود. فصل پاییز با آب و هوای دلپذیر از دیگر زمان‌های مناسب برای بازدید از روستای قلعه بالا است. اگر خوش‌شانس باشید، منظره فلفل‌های پهن‌شده روی صخره‌ها را در این فصل در روستا خواهید دید. توجه داشته باشید که قلعه بالا میزبان زمستان‌هایی سرد و خشک است؛ پس بهتر است که در ماه‌های زمستانی به این روستا سفر نکنید یا اواخر زمستان به قلعه بالا بروید. منبع عکس: ghalebala_darvaze_toran@بهترین زمان سفر به روستای قلعه بالا از نظر جشنواره‌های گردشگری، ماه‌های اردیبهشت و آبان است. در این ماه‌ها گروه‌های موسیقی آیینی و رصد آسمان شب در این روستا و مناطق اطراف آن حضور دارند؛ بنابراین، می‌توانید همراه آنها به گردش در کوچه باغ‌ها بپردازید و به بازدید از روستاهای همجوار مثل گیور و دزیان بروید؛ روستاهایی که مردم آنها با آتش اسفند، خواندن اشعار سنتی، شربت انگور و نان پیازی به استقبال شما می‌آیند. «جشنواره سفر به زیستگاه زاغ بور» و جشن «سفر به توران» در آبان ماه برگزار می‌شود. نکات مهم در سفر به روستای قلعه بالامنبع عکس: mo. che@در سفر به روستای قلعه بالا بهتر است وسایلی چون آب آشامیدنی، تلفن همراه، داروهای عمومی، داروهای شخصی، دوربین، دمپایی و صندل، زیرانداز، عینک آفتابی، قمقمه آب، لباس مناسب فصل، کارت شناسایی، کارت ملی، کفش اضافه، کفش پیاده‌روی، کوله‌پشتی یک‌روزه و کیسه زباله به‌همراه داشته باشید. قبل از سفر وضعیت آب و هوایی را بررسی کنید تا متناسب با هوا، چمدان ببندید. در زمان بازدید از روستای قلعه بالا، مراقب محیط‌زیست باشید و هیچ زباله‌ای (اعم از زباله‌تر و خشک مانند ته‌سیگار، پوست میوه، بطری آب معدنی، پلاستیک و غیره) را در روستا رها نکنید. در نظر داشته باشید که همه ما به‌عنوان گردشگر مسئولیت‌پذیر وظیفه داریم از طبیعت و بافت تاریخی مقصد سفر خود محافظت کنیم تا نسل آینده نیز بتوانند از زیبایی‌های این روستا لذت ببرند. به فرهنگ بومی و مردم روستای قلعه بالا احترام بگذارید و سعی کنید که در زمان گشت‌وگذار در روستا، برای مردم مزاحمت ایجاد نکنید. روستای قلعه بالا منطقه‌ای بکر و کمترشناخته‌شده محسوب می‌شود. متاسفانه در دهه اخیر با مهاجرت اهالی روستا به شهرها، جمعیت آن کاهش‌یافته است. امید می‌رود با تبلیغات هدفمند در حوزه گردشگری، ترویج صنایع‌دستی خاص این منطقه، ساخت جاده‌های مناسب، ساخت اقامتگاه‌های مناسب روستایی متناسب با جمعیت گردشگران، برگزاری دوره‌های آموزشی برای میزبانی اهالی روستا، پیدا کردن سرمایه‌گذاران مناسب در این بخش و همچنین رفع نیازهای مردم، قلعه بالا تبدیل به یکی از قطب‌های گردشگری شهرستان شاهرود شود. با خرید سوغات و محصولات روستا به اقتصاد منطقه کمک کنید. جاهای دیدنی اطراف روستای قلعه بالادریاچه نمک حاج علیقلیآدرس: استان سمنان، جنوب شرق دامغان، روستای خوزان (مشاهده روی نقشه) فاصله تا روستای قلعه بالا:۱۰۵ کیلومتر (۸۵ دقیقه) منبع عکس: toptourist. ir. عکاس: ناشناسدریاچه نمک حاج علیقلی یا کویر نمکی حاج علیقلی از زیباترین کویرهای ایران با وسعت ۶ , ۵۴۰ کیلومتر مربع است. این کویر حدود ۱ , ۰۰۰ متر از سطح دریا ارتفاع دارد و در احاطه کوه‌هایی چون دولت یار، خرس، ترکمن گدر، آهوند، پنج و سرخ قرار گرفته است. کویر نمکی حاج علیقلی از ۴۷ درصد پهنه رسی، ۳۴ درصد پهنه باتلاقی و ۱۹ درصد نمکزار تشکیل می‌شود و رسوبات آن از انواع ماسه‌ای و رس‌های سلیتی هستند؛ رسوباتی که در فصل زمستان و بهار به‌دلیل رطوبت ایجاد می‌شوند. قدم زدن بر بلورهای نمک، عکاسی از پدیده آینه‌ای شدن و خاصیت درمانی نمک‌های کویر حاج قلی از جمله جذابیت‌های دریاچه نمک حاج قلی هستند. کویر رضا آبادآدرس: استان سمنان، شهرستان شاهرود، نرسیده به روستای احمدآباد، روستای رضا آباد (مشاهده روی نقشه) فاصله تا روستای قلعه بالا:۱۰۰ کیلومتر (۸۵ دقیقه) منبع عکس: dalahoo. com. عکاس: ناشناسدر کویر رضا آباد، قدم زدن روی تپه‌های شنی، عکاسی، سافاری و شترسواری را فراموش نکنیدکویر رضا آباد در روستایی به همین نام قرار دارد؛ روستایی که یک‌طرف آن بیابانی و طرف دیگر آن کوهستانی است و ساکنان آن، عشایر هستند. در روستای رضا آباد تفریحات بسیاری چون شترسواری، قدم زدن روی تپه‌های شنی اطراف روستا، عکاسی در کویر، خرید صنایع‌دستی، پارکور در رمل‌های شنی، سافاری و رصد ستارگان آسمان شب وجود دارد. برای اقامت هم نیازی به نگرانی ندارید؛ زیرا در سال‌های اخیر، اقامتگاه‌های بومگردی متعددی مانند کلوت کویر در نزدیکی کویر رضا آباد احداث شده‌اند. اگر قصد شب‌مانی دارید، حتما لباس گرم به‌همراه داشته باشید. روستای نکارمنآدرس: استان سمنان، شهرستان شاهرود، بخش بسطام، دهستان خرقان (مشاهده روی نقشه) فاصله تا روستای قلعه بالا:۱۵۶ کیلومتر (دو ساعت) منبع عکس: خبرگزاری ایرنا. عکاس: ناشناسروستای نکارمن یا نگارمن یکی از زیباترینروستاهای ایراندر استان سمنان است که از تابستان‌هایی معتدل و بسیار خنک و زمستان‌هایی سرد و خشن میزبانی می‌کند. رودخانه، آبشار و چشمه نکارمن به‌علاوه درختچه‌های زرشک و گیاهان زیبای وحشی از دیدنیهای این روستا به شمار می‌روند. آب چشمه نکارمن قابل شرب و گوارا است و از میان سنگ‌های آهکی خارج می‌شود. آبشار مجنآدرس: استان سمنان، ۳۵ کیلومتری شمال غربی شاهرود (مشاهده روی نقشه) فاصله تا روستای قلعه بالا:۱۸۰ کیلومتر (دو ساعت و نیم) منبع عکس: @majideslآبشار زیبای مجن در شهری به همین نام قرار دارد. برای دسترسی به این آبشار باید از دره مجن عبور کنید؛ درهای با مناظری منحصربهفرد از کوه، دشت و رود که در فصل بهار بوی عطر گل‌های وحشی و در فصل تابستان گل‌های آفتابگردان آن را پر می‌کنند. پس از عبور از دره مجن وارد طبیعت کوهستانی منطقه می‌شوید و صدای آبشار را در دل صخره می‌شنوید. این کوه صخره‌ای، آبشار را در محوطه‌ای باریک و غار مانند محصور کرده است. برای دیدن آبشار باید وارد آبی سرد و زلال شوید و با حدود ۲۰ متر پیاده‌روی در آب در فضایی هیجان‌انگیز از آن لذت ببرید. اگر به روستای قلعه بالا سفر کرده‌اید، تجربه خود را با ما و دیگر کاربرانکجاروبه اشتراک بگذارید. پرسش‌های متداولروستای قلعه بالا کجاست؟ استان سمنان، شهرستان شاهرود، دهستان بیارجمندفاصله روستای قلعه بالا تا تهران چند کیلومتر است؟ ۵۵۰ کیلومتربهترین زمان سال به روستای قلعه بالا چه زمانی از سال است؟ اواخر زمستان تا اوایل بهار و فصل پاییزامکان اقامت در روستای قلعه بالا وجود دارد؟ بله، اقامتگاه‌های بومگردی متعددی در این روستا وجود دارند. نویسنده: نگین توکلیعکس‌های گالری از گوگل‌مپ (عکاسان: مرجان غریب‌رضا، سید محمد هادوی) |
3,650 | 3,771 | شاهرود | خانه یغمایی‌ها شاهرود | ایران، استان سمنان، شاهرود، خیابان تهران، خیابان هشت شهریور یا بهرام، خانه یغمایی‌ها | خانه یغمایی‌ها ازدیدنی‌های شاهروداست و سابقه ساخت آن در این شهر به بیشتر از یک قرن می‌رسد. خانه یغمایی‌های شاهرود با اصول معماری اقلیم کویری ایران بنا شده است. گردشگرانی که از دیدن خانه‌های تاریخی لذت می‌برند، در سفر به شهر شاهرود بازدید از خانه یغمایی‌ها را در اولویت خود قرار می‌دهند. آنچه باید درباره خانه یغمایی شاهرود بدانید: خانه یغمایی شاهرود کجاست؟ تاریخچه خانه یغمایی شاهرودمعماری خانه یغمایی شاهرودقیمت بلیط، زمان بازدید و مدت زمان پیشنهادی برای بازدید از خانه یغماییبهترین زمان بازدید از خانه یغماییدیدنی‌های اطراف خانه یغماییخانه یغمایی شاهرود کجاست؟ منبع عکس: intodayخانه تاریخی یغمایی‌ها در سال ۱۳۰۵ هجری شمسی در شهر شاهرود و استان سمنان بنا شد. زمان ساخت خانه در اوایل دوره پهلوی بود و معماری بنای خانه یغمایی را استاد مهدی حیدریان به عهده داشت. او خانه را به اسلوب و سبک معماری خانه‌های یزد ساخت. مهم‌ترین ویژگی خانه یغمایی‌های شاهرود، شاخصه‌هایی چون بادگیر و حوض‌خانه است. خانه یغمایی‌ها یک حیاط مرکزی دارد و ورودی آن از طریق یک راهرو به حیاط خانه متصل می‌شود. مهم‌ترین ویژگی خانه یغمایی‌های شاهرود، بادگیر و اتاق حوض‌خانه استبنای خانه یغمایی‌های شاهرود به نسبت دیگر بادگیرها، سخت و پیچیده ساخته‌شده و ارتفاع آن به نسبت دیگر بناها، بلندتر است. خانه یغمایی‌ها بیشتر جنبه تزیینی دارد تا جنبه کاربردی. شباهت دیگر خانه یغمایی‌ها به خانه‌های یزدی، بنای اتاق حوض‌خانه زیر بادگیر است. حوضچه‌ای در وسط اتاق قرار دارد که هوای ورودی از بادگیر با برخورد به آن کاهش می‌یابد، گردوغبار از آن زدوده می‌شود و هوایی خنک و عاری از غبار وارد فضای خانه می‌شود. بادگیر خانه، بالای درب ورودی خانه است و از سر کوچه مشاهده می‌شود. مسیر دسترسیآدرس: سمنان، شاهرود، خیابان تهران، خیابان هشت شهریور یا بهرام، خانه یغمایی‌ها (مشاهده روی نقشه) ساعت بازدید: ساعت ۸ صبح تا ۱۴ تلفن: ۰۲۳۳۲۲۳۰۷۶۰ عکاس: reza aziziخانه یغمایی‌ها ازجاهای دیدنی سمناناست که برای بازدید از آن، ابتدا باید راهی این استان شوید. سپس باید به شاهرود بروید و وارد خیابان تهران شوید. اداره میراث فرهنگی شاهرود در خانه یغمایی است؛ پس بعد از ورود به خیابان تهران، باید آدرس میراث فرهنگی شاهرود را بگیرید. خیابان هشت شهریور که خانه یغمایی‌ها در آن قرار دارد، در شهر شاهرود به خیابان بهرام معروف است. خیابان بهرام رو‌به‌روی بانک صادرات شاهرود قرار دارد و خانه یغمایی‌ها سر نبش یکی از کوچه‌های فرعی همین خیابان قرار دارد. اداره میراث فرهنگی و گردشگری شاهرود در خانه یغمایی استخیابان تهران، خیابان مصلی و خیابان ایستگاه، سه خیابانی هستند که به خیابان بهرام یا هشت شهریور راه دارند. آنچه بیش از هر چیز به شما کمک می‌کند، این است که قبل از میدان جمهوری توقف کنید و وارد خیابان بهرام شوید. خیابان تهران مجهز به خط اتوبوس نیست. برای رسیدن به خانه یغمایی‌ها بهتر است از تاکسی استفاده کنید. اگر هم با خودروی شخصی به شاهرود می‌روید، به‌دنبال میدان جمهوری باشید تا راحت‌تر مسیر مورد نظرتان را پیدا کنید. تاریخچه خانه یغمایی شاهرودمنبع عکس: intodayتاریخچه خانه یغمایی‌های شاهرود به یک قرن پیش می‌رسد. خانه یغمایی به دستور یغمایی، تاجر شهر شاهرود بنا شد و نام او روی خانه ماندگار شد. این تاجر به شهر یزد علاقه بسیار داشت و دستور داد که خانه یغمایی‌ها را به اسلوب معماری خانه‌های تاریخی یزد بنا کنند. وارث این تاجر بزرگ، خانه خود را به میراث فرهنگی شهر سپرد و به تجارت روی آورد. اگرچه خانه یغمایی در دوره پهلوی ساخته شد؛ ویژگی‌های معماری عصر قاجار بر آن حاکم است و کاملا یک خانه قجری به شمار می‌رود. معماری خانه یغمایی شاهرودمنبع عکس: behtarinoخانه یغمایی، از اسلوب معماری اقلیم کویری پیروی می‌کند. وجود بادگیرها برای خنک کردن هوا، شاخصه اصلی این بنا است که آن را در شهر شاهرود از دیگر بناها متمایز می‌کند. معماری خانه یغمایی به‌صورت یک حیاط مرکزی است که اتاق‌هایی در اطراف آن قرار گرفته‌اند. در میان حیاط خانه، یک حوض آب با کاشی‌کاری فیروزه‌ای و باغچه‌های کوچک پیرامون آن قرار دارد که روح زندگی و نشاط را در حیاط خانه ایجاد می‌کنند. معماری خانه یغمایی به سبک معماری اقلیم کویری ساخته‌شده است و شباهت زیادی به معماری خانه‌های یزد دارددر بخش غربی حیاط خانه، اتاق‌های مهمان، آب‌انبار، ایوان و تنها بادگیر شهر قرار دارند. نورگیر بنا، حوض‌خانه، تزیینات آجری اطراف حیاط و تقارن‌های پلان و نمای خانه از ویژگی‌های خانه یغمایی‌های شاهرود است. بعد از عبور از در ورودی خانه به دالانی کوچک می‌رسید که به حیاط مرکزی خانه راه دارد و پله‌هایی برای رفتن به پشت‌بام در حیاط وجود دارد که اکنون رفت و آمد از آنها ممکن نیست. در سمت چپ ورودی و در ضلع غربی بنا، حوض‌خانه واقع‌شده است و اتاق‌های مهمان، آب‌انبار و ایوان آنجا قرار دارند. اتاق‌های زمستانه در ضلع شمالی حیاط ساخته شده‌اند. در فصل بهار، سرسبزی و طراوت باغچه‌های خانه یغمایی و حوض میان آن، زیبایی فضای خانه را چندین برابر می‌کند. قیمت بلیط، زمان بازدید و مدت زمان پیشنهادی برای بازدید از خانه یغماییقیمت بلیط: نداردزمان بازدید: ساعات اداریمدت زمان بازدید: یک ساعتمنبع عکس: irnaبرای بازدید از خانه یغمایی نیازمند پرداخت ورودی نیستید. بازدید از این خانه برای عموم آزاد و رایگان است. برای بازدید از تمامی زوایا و جاذبه‌های خانه یغمایی شاهرود، باید یک ساعت وقت بگذارید. با توجه به کاربری اداری خانه یغمایی شاهرود، بازدید از آن در تمامی روزهای هفته به‌جز روزهای تعطیل از ساعت ۸ تا ۱۶ عصر و پنجشنبه تا ساعت ۱۲ ظهر امکان‌پذیر است. بهترین زمان بازدید خانه یغمایی از لحاظ روز بازدید، روزهای پایانی هفته است؛ زیرا در روزهای پایانی هفته، ازدحام جمعیت در این مکان کمتر می‌شود. ساعت‌های ۱۲ تا ۱۴ بهترین و خلوت‌ترین زمان بازدید از خانه یغمایی‌های شاهرود است. بهترین زمان بازدید از شاهرودمنبع عکس: eneshatاگر قصد سفر به شاهرود و بازدید از دیدنیهای شهر را دارید، بهترین زمان سفر به شاهرود فصل بهار است. شاهرود در اواخر تابستان نیز هوای خوبی دارد و برای بازدید از جاذبه‌های شهر مناسب است. پس بهترین زمان برای بازدید از خانه یغمایی ماه‌های اردیبهشت و خرداد است. در این ماه‌ها، هم هوای شاهرود مناسب است و هم فضای خانه یغمایی‌ها زیبا و سرسبزتر است. دیدنیهای اطراف خانه یغماییجای تردیدی نیست که خانه یغمایی شاهرود، تنها جاذبه شاهرود زیبا نیست. در اطراف این خانه، دیدنیهای دیگری هم وجود دارد که بازدید از آنها لذت‌بخش است. موزه باستان‌شناسی و مردم‌شناسی شهر شاهرود و بازار شاهرود نزدیک‌ترین جاهای دیدنی به خانه یغمایی هستند؛ اگر از بازار تاریخی بازدید کردید، مسجد آقا را هم در آن نزدیکی ببینید. اگر قصد داشتید در شاهرود اقامت کنید، هتل پارمیدا از بهترین واحد‌های اقامتی شهر است هرچند در صورت تمایل، می‌توانید یکی از اقامتگاه‌های بومگردی متعدد شاهرود را نیز برای اقامت خود برگزینید. منبع عکس: eneshatموزه باستان‌شناسی و مردم‌شناسی شاهرودآدرس: شاهرود، خیابان امام خمینی، خیابان فردوسی، موزه باستان‌شناسی و مردم‌شناسی شاهرود (مشاهده روی نقشه) تلفن تماس: ۰۲۳۳۲۲۲۱۷۸۴ وب‌سایت: rv ۷. irساعت کار: هرروز به‌جز روزهای تعصیل از ساعت ۸ صبح تا ۱۴ عکاس: مهسا شانیانموزه شاهروددر خیابان فردوسی واقع‌شده است و بنای آن در سال ۱۳۰۶ به‌عنوان شهرداری یا بلدیه شهر شناخته می‌شد. در این موزه تاریخی بیش از ۸۰۰ نوع شیء تاریخی و حدود ۱۲۲۲ نسخه خطی و کتاب‌های قدیمی نگهداری می‌شوند. قدیمی‌ترین اثر موزه باستان‌شناسی و مردم‌شناسی شاهرود ابزارها و وسایل استخوانی و سنگی هستند که قدمت آنها بیشتر از ۱۰۰۰ سال است. این آثار از تپه سنگ چخماق بسطام جمع‌آوری شده‌اند. در موزه باستان‌شناسی و مردم‌شناسی شاهرود بیش از ۸۰۰ نوع شیء تاریخی موجود استبنای موزه باستان‌شناسی و مردم‌شناسی شاهرود که زیربنای آنها ۴۶۸ متر مربع است، دو طبقه دارد و به سبک معماری پایان دوره قاجار و اوایل عصر پهلوی طراحی و ساخته‌شده است. نمای بیرونی این موزه با آجر تزیین شده و محوطه اطراف آن نیز از سنگ پوشیده شده است. سقف بنای طبقه اول این موزه طاق‌های هلالی و ترکی دارد و مصالح آن را آجر تشکیل می‌دهد. بازار تاریخی شاهرودآدرس: استان سمنان، شاهرود، میدان جمهوری، خیابان ۲۲ بهمن، بازار تاریخی شاهرود (مشاهده روی نقشه) ساعت بازدید: همه روزها به‌جز روزهای تعطیل از ساعت ۹ صبح تا ۲۱ منبع عکس: mansoreh ghelichiبازار تاریخی شاهرودبازار سربسته شهر است و سابقه بنای آن به دوره قاجار می‌رسد. این بازار از چندین کاروانسرا، مسجد، حمام و بارانداز تشکیل‌شده است. در ابتدای ورود به این بازار با دو راسته روبهرو می‌شود که یکی از آنها به «راسته بازار» و دیگری به «راسته انارکی‌ها» شهرت دارد. هر یک از این دو راسته، محصولات و اجناس خاصی را به فروش می‌رسانند. برای دسترسی آسان به مسیر بازار تاریخی شاهرود، کافی است به میدان جمهوری شهر بروید، ادامه مسیر آسان و قابل‌دسترسی است. مسجد آقا شاهرودآدرس: شاهرود، خیابان شهید صدوقی، خیابان ۱۵ خرداد، بین کوچه ۶ و هشت، مسجد آقا (مشاهده روی نقشه) منبع عکس: iranhotelonlineمسجد آقادر شهر شاهرود از مساجدی است که در دوره قاجار ساخته‌شده است و جزو آثار تاریخی و دیدنی شهر محسوب می‌شود، این مسجد به تکیه‌های قدیمی شهر که در بازار تاریخی شهر قرار داشتند، نزدیک است. بنای مسجد آقا شاهرود از سردر ورودی، شبستان، آب‌انبار، صحن و ایوان، حجره‌ها و بناهای مختلف تشکیل‌شده است؛ دو شبستان زمستانی و تابستانی دارد و در دو طرف سردر آن، دو طاقنما و محراب به حالت قرینه قرار گرفته‌اند. مسجد آقا و بازار تاریخی شاهرود به هم نزدیک هستند و در هنگام بازدید از هرکدام از این دو اثر تاریخی، می‌توانید از اثر دیگر نیز دیدن کنید. خانه یغمایی‌ها، با یک قرن سابقه و معماری خاص و منحصربهفرد، از جاهای دیدنی شاهرود است. اگر شما هم تجربه بازدید از شهر شاهرود را دارید آن را با کاربرانکجاروبه اشتراک بگذارید. پرسش‌های متداولخانه یغمایی‌ها کجاست؟ شاهرودخانه یغمایی‌ها چند سال سابقه دارد؟ یک قرنمعمار خانه یغمایی کیست؟ استاد مهدی حیدریاندیدنی‌های اطراف خانه یغمایی کدامند؟ موزه باستان‌شناسی و مردم‌شناسی شاهرود، بازار تاریخی، مسجد آقانویسنده: زهرا آذرنیوشعکس‌های گالری از گوگل‌مپ (عکاسان: بهروز خلیلی، امین مطلق، پیام نادری). عکس کاور: گوگل مپ. عکاس: Amin Motlagh |
3,651 | 3,772 | شاهرود | موزه شاهرود | ایران، استان سمنان، شاهرود، خیابان فردوسی | «موزه شاهرود» که در خیابان فردوسی شهرستان شاهرود در استان سمنان قرار دارد، در سال‌های ۱۳۰۷ - ۱۳۰۶ به عنوان بلدیه یا شهرداری ساخته‌شده است. این بنا در سال ۱۳۶۷ در فهرست آثار ملی به ثبت رسید و به عنوان نخستین موزه استان سمنان مورد بهره‌برداری قرار گرفت. علاوه بر ۸۳۰ قلم شی تاریخی، بیش از ۱۲۰ نسخه خطی و کتاب قدیمی ارزشمند نیز در این موزه نگهداری می‌شود؛ و قدیمی‌ترین اثر موزه‌ای آن، ابزار سنگی و استخوانی است که بیش از هشت هزار سال قدمت دارد و از تپه سنگ چخماق بسطام به دست آمده است. عکس از مهسا شانیانمعماریاین بنا با زیربنای ۴۶۸ مترمربع و در دو طبقه، به سبک معماری اواخر دوره قاجاریه و اوایل دوره پهلوی طراحی‌شده است و ازجاهای دیدنی شاهرودبه شمار می‌رود. نمای بیرونی این بنا با آجر شکل‌گرفته و محوطه اطراف ساختمان را سنگ و آجرفرش پوشانده است. سقف‌های طبقه اول موزه شاهرود دارای طاق‌های هلالی و ترکی هستند که از خشت و مصالح آجری تشکیل شده‌اند. عکس از مهسا شانیانبخش‌های موزهاشیا و آثار تاریخی و کهنی که از سطح استان سمنان تهیه و گردآوری شده‌اند، به صورت گسترده در این موزه نگهداری می‌شوند. همین امر موجب شده است این موزه به یکی از جامع‌ترینجاذبه‌های گردشگری سمنانبدل شود. این آثار دوره‌های تاریخی مختلفی از جمله قبل از میلاد مسیح، آثار دوره قبل از اسلام و آثار دوره اسلامی را در برمی‌گیرند و به دو بخش «باستان‌شناسی» و «مردم‌شناسی» تقسیم شده‌اند. بخش باستان‌شناسیاشیا این بخش از حفاری‌های تپه‌های باستانی مانند تپه سنگ چخماق شاهرود کشف شده‌اند و در طبقه اول موزه، شش اتاق و یک راهرو را به خود اختصاص می‌دهند. اشیا این بخش شامل سکه‌هایی از دوره صفویه، اشکانی و سلوکی، مهره‌های تاریخی سنگی، ظروف سفالی (خاکستری و منقوش) و شیشه‌ای، ابزارهای سنگی و استخوانی یا مفرغی، قبر بازسازی‌شده، درب منبت‌کاری شده، ستون‌های چوبی، محراب گچ‌بری شده، آجر نقش‌دار، پیه‌سوز از جنس فلز و مفرغ و غیره هستند. علاوه بر این، از جمله اشیا جالب‌توجه موزه که متعلق به هزار اول پیش از میلاد یا ۳ هزار سال پیش هستند، می‌توان به اشیا تزئینی و آرایشی زنان آن دوره شامل دستبند، حلقه، گیره سر و سنجاق مو اشاره کرد که از مفرغ، استخوان یا سفال ساخته‌شده بودند. عکس از مهسا شانیان و گوگل مپقبر بازسازی‌شده موجود در این موزه به هزاره اول قبل از میلاد تعلق دارد و از محوطه تپه‌بلوار شاهرود کشف‌شده است. اسکلت به دست آمده از این قبر به پهلو، در حالت جنینی و به سمت شرق یافته شده و در کنار آن وسایل تدفین قرار داشته است. در گذشته عقیده بر این بود که قرار دادن صورت مردگان به سمت شرق (محل طلوع خورشید) پیام‌آور زندگی و حرکت است و مردگان در دنیای دیگر به وسایلی که در کنار آنها قرار داده‌شده است، نیاز خواهند داشت. عکس از مهسا شانیانعلاوه بر آن، از دیگر اشیا منحصر به فرد این موزه می‌توان به درب منبت‌کاری شده متعلق به زمان مظفرالدین‌شاه قاجار اشاره کرد. این درب به عنوان درب آرامگاه امامزاده محمد سرامین قطری ساخته‌شده بود و به نقوش برجسته شامل نام سازندگان آن، آیت‌الکرسی، اسامی چهارده معصوم، نقوش اسلیمی، اشعار محتشم کاشانی و نوشته‌ها و آیات قرآنی مزین است. بخشی از نقوش اسلیمی یا گل بوته‌ای این اثر، خارج از در منبت‌کاری شده‌اند و به وسیله میخ و سنگ یشم به بدنه اصلی نصب شده‌اند. این نقوش به همراه گل‌های نیلوفر، نمایشگر چرخه زندگی و چهار فصل سال هستند. عکس از مهسا شانیانبخش مردم‌شناسیاین بخش آینه تمام‌نمای زندگی مردم است در طبقه دوم دارای دو اتاق، یک راهرو و یک سالن شامل اسناد و قباله‌ها، ابزار و وسایل تعزیه‌خوانی، وسایل تدفین، کارگاه پارچه‌بافی و انواع چرخ‌های ریسندگی سنتی، ابزار تدخین، وسایل روشنایی سنتی، قرآن خطی در ابعاد مختلف، پرده درویشی و ابزارکار دامداری، کشاورزی، پوشاک، پخت نان و دست‌بافته‌ها، تن‌پوش‌ها و سرپوش‌های شهرستان شاهرود است. عکس از مهسا شانیان و گوگل مپهمچنین در این بخش لباس‌های زنانه شامل کت زنان (کلیجه) شلیته، کلاه سوزن‌دوزی شده، چارقد ریال، جوراب پشمی و پیراهن سوزن‌دوزی شده نیز به نمایش گذاشته‌شده است. در این بخش، پرده درویشی بیش از همه خودنمایی می‌کند که در سال ۱۳۴۰ یا ۱۳۴۲ توسط حسین درویش (نقاش پرده‌های درویشی) در کاشمر سبزوار ساخته‌شده است. این پرده شامل ۳۲ روایت و حدیث مذهبی و ۴۰۰ صورت انسان و حیوان است و در سال ۱۳۶۹ توسط کارشناسان میراث فرهنگی در اصفهان مورد بازسازی قرار گرفته است. عکس‌های گالری از عابد میرمعصومینویسنده: نیکی قره گوزلویان |
3,652 | 3,773 | شاهرود | آبشار نکارمن شاهرود | ایران، استان سمنان، شاهرود، ۲۵ کیلومتری شمال شاهرود، روستای نکارمن | آبشار نکارمن از جاذبه‌های طبیعی ومکان‌های دیدنی شاهروداست که در فاصله سه کیلومتری روستایی با همین نام قرار گرفته است و دسترسی به آن نیاز به تجهیزات خاصی ندارد. برای رسیدن به آبشار نکارمن، پس از طی ۱۳ کیلومتر در جاده شاهرود به مجن، می‌بایست وارد جاده فرعی روستای نکارمن شوید. در ادامه مسیر و در دامنه کوه شاهوار، آبشار نکارمن قابل رویت است. |
3,653 | 3,774 | شاهرود | آبشار و قندیل‌های یخی آوستا ابرسج | ایران، استان سمنان، شاهرود، ۱۰ کیلومتری از بسطام، روستای ابرسج | آبشار و قندیل‌های یخی آوستا ابرسج از جاذبه‌های ناشناخته و جالب‌ترینجاهای دیدنی شاهروداست که در فاصله ۱۵ کیلومتری شمال شاهرود قرار دارد. بهترین زمان برای بازدید از این آبشار فصل زمستان است، هنگامی‌که سپیدی برف به آبشار چهره دلربایی می‌بخشد و چشم‌اندازهای بی‌بدیلی را خلق می‌کند. ویژگی‌های خاص و جذاب این منطقه بسیار نادر هستند و در کمتر جای دیگری در کشور پیدا می‌شوند. |
3,654 | 3,775 | شاهرود | مدرسه شاهرخیه بسطام | ایران، استان سمنان، شهرستان شاهرود، بسطام | مدرسه شاهرخیه بسطام از بناهای مجموعه تاریخی بایزید بسطامی ودیدنی‌های سمناندر بسطام به شمار می‌رود. این مدرسه از آثار به جای مانده از دوران تیموریان است که در شرق مجموعه بایزید بسطامی، در بسطام و در فاصله پنج کیلومتری شاهرود قرار گرفته است. مدرسه شاهرخیه در دو طبقه از ۲۸ حجره، مسجد، ایوان و زورخانه تشکیل‌شده است. این اثر در تاریخ ۳ خرداد ۱۳۸۶ با شماره ثبت ۱۹۱۷۲ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. |
3,655 | 3,776 | شاهرود | جنگل دشت شاد شاهرود | ایران، استان سمنان، ۱۸۰ کیلومتری شمال شرق شاهرود، بخش میامی، دهستان رضوان، روستای دشت شاد | جنگل دشت شاد شاهرود در ۱۸۰ کیلومتری شمال شرق شاهرود، در روستایی با همین نام قرار دارد و از مقاصد گردشگری ودیدنی‌های شاهروددر استان سمنان به شمار می‌رود. از مهم‌ترین ویژگی‌های این منطقه می‌توان به تنوع گونه‌های جنگلی و طبیعت چشم‌نواز اشاره کرد. پوشش گیاهی غالب منطقه جنگلی است و گونه‌های درختی آن جزو درختان جنگلی پهن‌برگ خزری محسوب می‌شوند. همچنین گونه‌های متنوعی از جانوران در رده‌های مختلف مانند پستانداران، پرندگان، خزندگان، دوزیستان و ماهی‌ها در جنگل دشت شاد یافت می‌شود. |
3,656 | 3,777 | شاهرود | جنگل اولنگ | ایران، استان سمنان، ۵۰ کیلومتر شمال شرقی شاهرود | همه ما جنگل‌های شمال کشور را به‌خوبی می‌شناسیم و حتی چشم‌بسته به جنگل‌های شمال می‌رویم! ولی کمتر کسی با جنگل‌های زیبای شهرهای دیگر آشنایی دارد. جنگل اولنگ یکی از این جنگل‌های زیبا و ازجاهای دیدنی شاهروداست که مهجور مانده است و کمتر کسی حتی از وجود چنین جاذبه طبیعی در شاهرود خبر دارد. جنگل اولنگ که ازدیدنی‌های سمنانمحسوب می‌شود، در ۵۰ کیلومتری شمال شاهرود، در امتداد جنگل‌های ابر و قطری واقع‌شده است. این جنگل از شمال به جنگل‌های استان گلستان، از شرق، غرب و جنوب به ارتفاعات حوضه‌ی آبریز شهرستان شاهرود محدود می‌شود. ارتفاع زمین‌های این منطقه، حدود ۳۱۰۰ تا ۳۲۰۰ متر از سطح دریا است و در واقع روی یال‌های جداکننده‌ی دو حوضه‌ی آبریز شمالی و جنوبی رشته‌کوه البرز شرقی، در منطقه‌ی خلیج شاهرود قرار دارد. ارتفاع زیاد جنگل از سطح دریا، پایین بودن درجه حرارت در فصل گرما و وجود چشمهسارهای فراوان و پوشش جنگلی متنوع این منطقه در حدفاصل بین دو کلان اقلیم خشک و نیمه‌خشک و مرطوب و نیمه مرطوب واقع‌شده که این امر باعث ایجاد تنوع گیاهی و جانوری شده است. به علت تنوع اقلیمی، پوشش گیاهی منطقه به دو بخش مرتعی و جنگلی تقسیم می‌شود. در بخش پوشش مرتعی که در دامنه‌ی جنوبی منطقه‌ی اولنگ قرار دارند، اغلب گونه‌ها شامل گراس‌های چندساله از جمله استیپا، فستوکا، برموس و اگروپایرون به همراه درمنه، چوبک، کلاه میرحسن وسالویا و … است. اما در بخش شمالی جنگل اولنگ که شامل جنگل‌های خزری است. از گیاهان درختی این جنگل می‌توان بلوط، ممرز افرا، یردار، توسکا، آزاد داغداغان و از گیاهان مرتعی گونه‌های، چوبک، اسپرس، دم‌روباهی، آویشن و شبدر را نام برد. این منطقه از معدود مناطقی است که رشته‌کوه البرز در این ناحیه به حداقل عرضی خود رسیده و تقریبا از یک شاخه اصلی تشکیل‌شده است. مهم‌ترین گونه‌های جانوری قابل‌مشاهده در منطقه شامل انواع پستانداران، پرندگان، خزندگان هستند. شرایط جنگلی و امکان پناه گرفتن حیوانات شانس مشاهده‌ی بسیاری از حیوانات را برای گردشگران می‌گیرد، افراد علاقه‌مند با شرایط خاص می‌توانند گونه‌های جانوری این جنگل را مشاهده کنند. از جانوران این منطقه می‌توان خرس قهوه‌ای، گرگ، پلنگ، خوک وحشی، شغال، روباه، خرگوش، کل و بز، شوکا و از پرندگان کبک، کبوتر جنگلی، بلدرچین، عقاب جنگلی، کرکس، شاهین، فاخته، قرقاول را نام برد. منطقه اولنگ در میان دو فرهنگ متفاوت قرار دارد، افراد معدودی در ناحیه اولنگ سکونت دارند، ولی همین افراد معدود از سادگی بیشتری نسبت به ساکنان شهری برخوردار هستند و هنوز تولید صنایع‌دستی و شکل سنتی و قدیمی زندگی در میان آنها رواج دارد. برای رسیدن به اولنگ باید ۵۰ کیلومتر به‌سمت شمال شرقی شاهرود بروید، اگر به شاهرود سفر کردید، بازدید از این بهشت کوچک را فراموش نکنید. موقعیت جنگل اولنگ روی نقشهعکس‌های گالری از خبرگزاری مهر (عکاس: محمد علی عباس نژاد) نویسنده: فاطمه محمدی |
3,657 | 3,778 | شاهرود | آرامگاه ارمیای نبی | ایران، استان سمنان، شاهرود، بخش میامی، شهر میامی، دهستان قدس، روستای ارمیان | آرامگاه ارمیای نبی در روستای ارمیان، در میانه راه شاهرود به تهران قرار دارد و از جملهدیدنی‌های شاهرودمحسوب می‌شود. ارمیا از پیامبران قوم بنی‌اسرائیل به شمار می‌رود و با نام کامل حضرت یرمیاشلیکو ارمیا نیز شناخته می‌شود. مقبره این پیامبر زیر یک درخت کهنسال چنار قرار دارد و از نزدیکی آن جوی آب عبور می‌کند. |
3,658 | 3,779 | شاهرود | روستای قلعه بالا | ایران، استان سمنان، شهرستان شاهرود، بخش بیارجمند، دهستان بیارجمند، روستای قلعه بالا | قلعه بالا ازجاهای دیدنی شاهرود، یکی از زیباترین روستاهای پلکانی ایران است که به «دروازه ورود به پارک ملی خارتوران» شهرت دارد. این روستای تاریخی معماری منحصربه‌فردی دارد و با دیدنیهای زیبایی چون چشمه‌های جوشان، آسمان پرستاره بدون آلودگی نوری و چشم‌اندازهای فوق‌العاده از دشت‌ها، گردشگران بسیاری را به‌سمت خود می‌کشاند. در ادامه با ما همراه باشید تا شما را با روستای قلعه بالا، تاریخچه، معماری و جاذبه‌های گردشگری آن آشنا کنیم. همه چیز درباره روستای قلعه بالا شاهرود: روستای قلعه بالا کجاست؟ تاریخچه روستای قلعه بالادرباره روستای قلعه بالامعماری روستای قلعه بالاجاهای دیدنی روستای قلعه بالااقامت در روستای قلعه بالابهترین زمان سفر به روستای قلعه بالانکات مهم در سفر به روستای قلعه بالاجاهای دیدنی اطراف روستای قلعه بالاروستای قلعه بالا کجاست؟ آدرس: استان سمنان، شهرستان شاهرود، ۲۰ کیلومتری غرب شهر بیارجمند (مشاهده روی نقشه) عکاس: ناصر میزبانیروستای پلکانی قلعه بالا در ۱۳۵ کیلومتری جنوب غرب شاهرود و در نزدیکی پارک ملی خارتوران واقع‌شده است. این روستا تا سمنان ۳۱۵ کیلومتر (سه ساعت و ۲۰ دقیقه) و تا تهران، ۵۵۰ کیلومتر (حدود ۶ ساعت) فاصله دارد؛ قلعه بالا از سطح دریا ۱ , ۲۵۰ متر ارتفاع دارد. مسیر دسترسی روستای قلعه بالامنبع عکس: ghalebala_darvaze_toran@برای دسترسی به روستای قلعه بالا باید خود را با قطار، اتوبوس یا خودروی شخصی به شاهرود برسانید و سپس راه خود را در غرب این شهر از جاده شاهرود به سبزوار ادامه دهید تا پس از عبور از میامی، به خروجی جاده بیارجمند در سمت راست اتوبان برسید. از خروجی به‌سمت جنوب بپیچید و در این مسیر حدود ۴۰ کیلومتر رانندگی کنید تا به میدان برسید. از میدان به طرف شرق وارد جاده به‌سمت خانخودی و کاشمر شوید و ۲۰ کیلومتر دیگر برانید تا در سمت راست خود، جاده روستای قلعه بالا را ببینید. حدود سه کیلومتر در جاده رانندگی کنید تا به روستای زیبای قلعه بالا در حصار کوه‌های بلند و باغ‌های پر از درختان میوه برسید. تاریخچه روستای قلعه بالامنبع عکس: خبرگزاری ایرنا. عکاس: ناشناسقدمت روستای قلعه بالا به قرن چهارم هجری قمری باز می‌گرددپیشینه روستای قلعه بالا بر اساس شواهد به قرن چهارم هجری قمری باز می‌گردد و قدیمی‌ترین اشاره به نام این روستا در کتاب محمد بن احمد شمس‌الدین المقدسی به چشم می‌خورد. در این کتاب، قلعه بالا به‌عنوان روستایی پر از تاکستان‌ها، دژ، بارو و زمین‌های کشاورزی توصیف‌شده است، مردم روستا به دامپروی مشغول هستند و آب روستا، مانند دیگر روستاهای کویری از قنات تامین می‌شود. نقل قول‌هایی از روستای قلعه بالا در کتاب تاریخ قومس، نوشته عبدالرفیع حقیقت نیز وجود دارد. بر اساس داستان‌های نقل‌شده در کتاب «خداوند الموت»، غار ملاحدین یا ملحدو، واقع در بلندی‌های جنوب روستا، محل اختفای گروهی از افراد فرقه اسماعیلیه به رهبری حسن صباح (معروف به ملاحدین) بوده است؛ آنها برای حفظ جان و نجات از دست دشمنان به این غار پناه آورده بودند. جهانگردی انگلیسی در گذر از این منطقه در کتاب «سه سفرنامه» درباره موقعیت جغرافیایی روستای قلعه بالا مطالبی نوشته است. علاوه بر این، طبق نقل قول‌های تاریخی، این روستا در دوره قاجار دارای موقعیت سیاسی ویژه‌ای بوده است و خوانین محل مستقر در آن بر تمام منطقه بیارجمند احاطه داشته‌اند. متاسفانه به‌دلیل بی‌توجهی و سهل‌انگاری، فقط خرابه‌هایی از بناهای آن دوره در روستا به یادگار مانده است. درباره روستای قلعه بالامنبع عکس: خبرگزاری ایرنا. عکاس: ناشناسروستای قلعه بالا شباهت زیادی به ماسوله گیلان دارد؛ با این تفاوت که این روستا در دل کویر و ماسوله در منطقه‌ای سرسبز قرار دارد. این روستا در ارتفاعات واقع‌شده است و بر دشت بیارجمند اشراف دارد؛ به همین دلیل، در قلعه بالا می‌توان چشم‌اندازهای بی‌نظیری را تماشا کرد؛ مناظری که لقب «نگین سبز توران» را از آن قلعه بالا کرده‌اند. روستای قلعه بالا مقصدی جذاب برای گردشگران و عکاسان است. در شمال‌شرقی روستا تپه‌های ماسه‌ای و در جنوب‌غربی آن زمین‌های نمکی دیده می‌شوند که هر یک شرایط مساعدی را برای رشد گونه‌های مختلف گیاهی فراهم کرده‌اند. روستای قلعه بالا شب‌های زیبا و پرستاره‌ای دارد و یکی از مقاصد پرطرفدار کویری برای رصد نیز به حساب می‌آید. یکی دیگر از جذابیت‌های روستای قلعه بالا، نغمه‌ها و سرودهای خاصی است که مردم آن در مراسم‌ها و مناسبت‌های مختلف مانند عروسی و جشن‌های محلی می‌خوانند. منبع عکس: shahroodland@قلعه بالا، روستایی با معماری پلکانی و خانه‌هایی کاه‌گلی استبر اساس نتایج سرشماری سال ۱۳۷۵ روستای قلعه بالا ۵۹۴ نفر جمعیت داشته که این عدد تا سال ۱۳۹۵ به ۴۱۲ نفر کاهش‌یافته است. بیشتر مردم روستای قلعه بالا لباس محلی به تن دارند و هفت‌سنگ و الک‌دولک (چوکالسو بازو) از بازی‌های رایج در میان آنها است. مردم روستای قلعه بالا با مشاغلی چون قالی‌بافی، تنه‌بافی (نوعی پارچه‌بافی با الیاف گوناگون برای مصارف مختلف)، دوخت انواعلباس‌های محلی، سوزن‌دوزی و پرورش کرم ابریشم، تولید محصولات کشاورزی و دامپروری امرار معاش می‌کنند. از محصولات کشاورزی این روستا می‌توان گندم، جو، فلفل، شلغم، انار، گردو، زردآلو، انجیر زرد، انگور و از تولیدات دامی گوشت، شیر و محصولات لبنی را نام برد. کیقبادی‌ها و عجمی‌ها دو گروه خویشاوندی بزرگ ساکن در قلعه بالا هستند. از دیگر خوراکی‌های خوشمزه روستای قلعه بالا نیز می‌توان به تخمه آفتابگردان، زیره سبز، فلفل، کنجد، گیاهان دارویی و دیگر صیفی‌جات اشاره کرد؛ خوراکی‌هایی با کیفیت بالا که سوغاتی‌های فوق‌العاده‌ای برای هدیه به عزیزان شما هستند. انواع اشکنه، ماست‌جوش، قوروتی (کشک بادمجان) آبگوشت و آش ترش از مشهورترین غذاهای محلی قلعه بالا به شمار می‌آیند. معماری روستای قلعه بالامنبع عکس: abnieh_maanaa@روستای قلعه بالا در منطقه‌ای کوهپایه‌ای قرار دارد؛ به همین دلیل، خانه‌ها، زمین‌های کشاورزی و باغ‌های آن به‌صورت پلکانی بنا شده‌اند. در این روستا سقف خانه‌های واقع در ارتفاع پایین‌تر، حیاط خانه‌های بالایی است. در ساخت خانه‌های روستای قلعه بالا از مصالح بومی مانند کاهگل، خشت، گل، سنگ و چوب استفاده‌شده است و بیشتر خانه‌ها به‌دلیل استفاده از مصالح بومی، کرم رنگ هستند. نحوه چیدمان و رنگ خانه‌های سنتی روستای قلعه بالا تصویری کارت پستالی از این مکان خلق کرده‌اند؛ تصویری جذاب که بیشتر گردشگران را شیفته خود می‌کند. جاهای دیدنی روستای قلعه بالامنبع عکس: biaboomcom@قلعه بالا مکانی است که می‌توانید در آن در کنار مناظر کویری به تماشای زیبایی‌های کوهستانی نیز بنشینید. روستای قلعه بالا جذابیت‌های بسیاری برای اکتشاف دارد که در میان آنها می‌توان به دو بقعه تاریخی به نام‌های امامزاده سید محمد و بقعه پیر سید، کوچه پس کوچه‌های روستا و معماری خاص خانه‌ها و کوه‌های کم‌ارتفاع با سطح صاف نظیر کوه تیره و کوه ملحدو در جنوب روستا اشاره کرد. این روستا همچنین دروازه پارک ملی خارتوران است و در جوار دشت‌های دلبر و علی انگر و چشمه‌هایی چون هوژده، عنابو، دلبر، تنگه و انجیرآور قرار دارد. پارک ملی خارتورانآدرس: استان سمنان، منطقه حفاظت‌شده خارتوران (مشاهده روی نقشه) منبع عکس: destinationiran. com. عکاس: ناشناسپارک ملی خارتوران از مهم‌ترین مناطق محافظت‌شده ایران با ۱ , ۴۷۰ , ۰۰۰ هکتار وسعت استروستای قلعه بالا در حاشیه پارک ملی خارتوران یا توران قرار دارد. این پارک ملی پهناور با وسعت ۱ , ۴۷۰ , ۰۰۰ هکتار یکی از مناطق حفاظت‌شده و دیدنیهای طبیعی ایران به شمار می‌آید؛ منطقه‌ای که زیستگاه بیش از ۲۵۰ گونه مختلف جانوری از جمله پرندگان، پستانداران، دوزیستان و خزندگان است. «گور ایرانی»، یکی از گونه‌های در معرض انقراض است که امروزه تنها زیستگاه آن پارک ملی خارتوران است. «زاغ بور» نیز به‌عنوان دیگر جانور مشهور این پارک ملی، یکی ازپرنده‌های بومی ایراناست که در مناطق بیابانی و نیمه‌بیابانی زندگی می‌کند. منبع عکس: خبرگزاری ایرنا. عکاس: ناشناسجالب است بدانید بیشترین تعداد یوزپلنگ در بین مناطق مختلف ایران در پارک ملی خارتوران زندگی می‌کنند. غزال ایرانی (آهو)، سیاه‌گوش، گوسفند وحشی، کل و بز، گربه شنی، گربه دشتی، جبیر، پلنگ ایرانی، گربه پالاس (از انواع نادر گربه‌سانان در ایران)، کفتار راه‌راه، گرگ، شغال زرد، روباه قرمز و شاه روباه از دیگر پستانداران منحصربهفرد این منطقه به شمار می‌روند. مسئولان، تلاش برای حفاظت از منطقه خارتوران را در سال ۱۳۵۱ آغاز کردند؛ تلاشی که در سال ۱۳۵۵ منجر به تبدیل بخشی از این منطقه به پناهگاه حیات‌وحش و تبدیل بخش دیگری به ذخیره‌گاه زیست‌کره از طرف یونسکو شد. قسمت‌های مرکزی خارتوران در نهایت در سال ۱۳۸۱، تبدیل به پارک ملی شدند. غار ملحدوآدرس: استان سمنان، شهرستان شاهرود، جنوب روستای قلعه بالا (مشاهده روی نقشه) منبع عکس: boumism. com. عکاس: ناشناسغار ملحدو از غارهای تاریخی و زیبای استان سمنان است که از لحاظ زمین‌شناسی نیز حائز اهمیت است. در این غار آثاری از قرن ششم هجری قمری، مربوط به دوره اسماعیلیان مشاهده‌شده است؛ غاری که در نزدیکی روستای قلعه بالا بر دامنه کوه تیره (رشته کوهی در جنوب غربی روستای دزیان) و در چهار کیلومتری جاده‌ای در سینه‌کش کوه قرار دارد. دهانه غار ملحدو طاق شکل است و به کل منطقه اشراف دارد. غار ملحدو توسط آقای حسن رضوانی از باستان‌شناسان سازمان میراث فرهنگی کشف‌شده است؛ غاری که یک دهانه ورودی، یک تالار اصلی، راهرویی باریک و دهلیزهای متعدد دارد. دسترسی به غار بسیار مشکل و به‌شکلی است که یک نفر در دهانه غار می‌تواند جلوی هجوم چندین نفر مهاجم را بگیرد. در طبقه دوم غار ملحدو فضایی شبیه به بالکن با آبشار سنگی بسیار زیبایی به چشم می‌خورد که آب روی آن جریان دارد. بازدید از غار ملحدو فقط به غارنوردان مجرب توصیه می‌شود. بهتر است در زمان بازدید پوشاک مناسب، ساک غار، چکمه، چراق قوه و وسایل موردنیاز غارنوردی را به‌همراه داشته باشید. اقامت در روستای قلعه بالااقامتگاه بومگردی توران گشت. منبع عکس: mehrturan. uspace. ir. عکاس: ناشناسدر روستای قلعه بالا اقامتگاه‌های بومگردی متعددی برای اقامت گردشگران تاسیس شده‌اند که در میان آنها می‌توان به اقامتگاه بومگردی توران گشت، ارگ، قلعه امیرخان، خانه امید، کوچه‌باغ، حاج آقا محمد، بی‌بی زهرا، قلعه عمو حسین، یوزگشت، قلعه مهر توران و بابا نوروز اشاره کرد. اغلب اقامتگاه‌های بومگردی روستای قلعه بالا سنگی و کاه‌گلی و اتاق‌های آنها به‌صورت کاملا سنتی و کف‌خواب هستند. معمولا سرویس بهداشتی ایرانی و فرنگی و حمام در این اقامتگاه‌ها به‌صورت مشترک است؛ اما برخی از آنها دارای سرویس بهداشتی اختصاصی نیز هستند. از امکانات اقامتگاه‌های بومگردی روستای قلعه بالا می‌توان به اینترنت، آشپزخانه عمومی، سیستم گرمایشی (بخاری نفتی، کرسی ذغالی، بخاری هیزمی، گرمایش از کف یا شومینه) و سیستم سرمایشی (پنکه یا کولر آبی)، سفارش انواعغذاهای محلی سمناننظیر دیگی، اشکنه، سبزی‌پلو دامغان، خلال پلو، ته‌چین شهمیرزادی، چرتمه پلو، مانی پلو و تاک پلو با هماهنگی قبلی با پرسنل، پارکینگ غیرمسقف و راهنمای تور اشاره کرد. بهترین زمان سفر به روستای قلعه بالامنبع عکس: ghalebala_darvaze_toran@اواخر زمستان تا اوایل بهار و فصل پاییز را برای سفر به روستای قلعه بالا انتخاب کنیدبهترین زمان سفر به روستای زیبای قلعه بالا اواخر زمستان تا اوایل بهار و فصل پاییز است. ماه‌های اولیه فصل بهار با آب و هوایی معتدل و خنک زمان مناسبی برای سفر به روستای قلعه بالا به شمار می‌رود. دمای هوا در ماه خرداد و فصل تابستان به‌دلیل اقلیم کویری این روستا به‌طرز محسوسی افزایش می‌یابد؛ به همین علت، سفر در این ماه‌ها به روستای قلعه بالا به‌هیچ‌وجه توصیه نمی‌شود. فصل پاییز با آب و هوای دلپذیر از دیگر زمان‌های مناسب برای بازدید از روستای قلعه بالا است. اگر خوش‌شانس باشید، منظره فلفل‌های پهن‌شده روی صخره‌ها را در این فصل در روستا خواهید دید. توجه داشته باشید که قلعه بالا میزبان زمستان‌هایی سرد و خشک است؛ پس بهتر است که در ماه‌های زمستانی به این روستا سفر نکنید یا اواخر زمستان به قلعه بالا بروید. منبع عکس: ghalebala_darvaze_toran@بهترین زمان سفر به روستای قلعه بالا از نظر جشنواره‌های گردشگری، ماه‌های اردیبهشت و آبان است. در این ماه‌ها گروه‌های موسیقی آیینی و رصد آسمان شب در این روستا و مناطق اطراف آن حضور دارند؛ بنابراین، می‌توانید همراه آنها به گردش در کوچه باغ‌ها بپردازید و به بازدید از روستاهای همجوار مثل گیور و دزیان بروید؛ روستاهایی که مردم آنها با آتش اسفند، خواندن اشعار سنتی، شربت انگور و نان پیازی به استقبال شما می‌آیند. «جشنواره سفر به زیستگاه زاغ بور» و جشن «سفر به توران» در آبان ماه برگزار می‌شود. نکات مهم در سفر به روستای قلعه بالامنبع عکس: mo. che@در سفر به روستای قلعه بالا بهتر است وسایلی چون آب آشامیدنی، تلفن همراه، داروهای عمومی، داروهای شخصی، دوربین، دمپایی و صندل، زیرانداز، عینک آفتابی، قمقمه آب، لباس مناسب فصل، کارت شناسایی، کارت ملی، کفش اضافه، کفش پیاده‌روی، کوله‌پشتی یک‌روزه و کیسه زباله به‌همراه داشته باشید. قبل از سفر وضعیت آب و هوایی را بررسی کنید تا متناسب با هوا، چمدان ببندید. در زمان بازدید از روستای قلعه بالا، مراقب محیط‌زیست باشید و هیچ زباله‌ای (اعم از زباله‌تر و خشک مانند ته‌سیگار، پوست میوه، بطری آب معدنی، پلاستیک و غیره) را در روستا رها نکنید. در نظر داشته باشید که همه ما به‌عنوان گردشگر مسئولیت‌پذیر وظیفه داریم از طبیعت و بافت تاریخی مقصد سفر خود محافظت کنیم تا نسل آینده نیز بتوانند از زیبایی‌های این روستا لذت ببرند. به فرهنگ بومی و مردم روستای قلعه بالا احترام بگذارید و سعی کنید که در زمان گشت‌وگذار در روستا، برای مردم مزاحمت ایجاد نکنید. روستای قلعه بالا منطقه‌ای بکر و کمترشناخته‌شده محسوب می‌شود. متاسفانه در دهه اخیر با مهاجرت اهالی روستا به شهرها، جمعیت آن کاهش‌یافته است. امید می‌رود با تبلیغات هدفمند در حوزه گردشگری، ترویج صنایع‌دستی خاص این منطقه، ساخت جاده‌های مناسب، ساخت اقامتگاه‌های مناسب روستایی متناسب با جمعیت گردشگران، برگزاری دوره‌های آموزشی برای میزبانی اهالی روستا، پیدا کردن سرمایه‌گذاران مناسب در این بخش و همچنین رفع نیازهای مردم، قلعه بالا تبدیل به یکی از قطب‌های گردشگری شهرستان شاهرود شود. با خرید سوغات و محصولات روستا به اقتصاد منطقه کمک کنید. جاهای دیدنی اطراف روستای قلعه بالادریاچه نمک حاج علیقلیآدرس: استان سمنان، جنوب شرق دامغان، روستای خوزان (مشاهده روی نقشه) فاصله تا روستای قلعه بالا:۱۰۵ کیلومتر (۸۵ دقیقه) منبع عکس: toptourist. ir. عکاس: ناشناسدریاچه نمک حاج علیقلی یا کویر نمکی حاج علیقلی از زیباترین کویرهای ایران با وسعت ۶ , ۵۴۰ کیلومتر مربع است. این کویر حدود ۱ , ۰۰۰ متر از سطح دریا ارتفاع دارد و در احاطه کوه‌هایی چون دولت یار، خرس، ترکمن گدر، آهوند، پنج و سرخ قرار گرفته است. کویر نمکی حاج علیقلی از ۴۷ درصد پهنه رسی، ۳۴ درصد پهنه باتلاقی و ۱۹ درصد نمکزار تشکیل می‌شود و رسوبات آن از انواع ماسه‌ای و رس‌های سلیتی هستند؛ رسوباتی که در فصل زمستان و بهار به‌دلیل رطوبت ایجاد می‌شوند. قدم زدن بر بلورهای نمک، عکاسی از پدیده آینه‌ای شدن و خاصیت درمانی نمک‌های کویر حاج قلی از جمله جذابیت‌های دریاچه نمک حاج قلی هستند. کویر رضا آبادآدرس: استان سمنان، شهرستان شاهرود، نرسیده به روستای احمدآباد، روستای رضا آباد (مشاهده روی نقشه) فاصله تا روستای قلعه بالا:۱۰۰ کیلومتر (۸۵ دقیقه) منبع عکس: dalahoo. com. عکاس: ناشناسدر کویر رضا آباد، قدم زدن روی تپه‌های شنی، عکاسی، سافاری و شترسواری را فراموش نکنیدکویر رضا آباد در روستایی به همین نام قرار دارد؛ روستایی که یک‌طرف آن بیابانی و طرف دیگر آن کوهستانی است و ساکنان آن، عشایر هستند. در روستای رضا آباد تفریحات بسیاری چون شترسواری، قدم زدن روی تپه‌های شنی اطراف روستا، عکاسی در کویر، خرید صنایع‌دستی، پارکور در رمل‌های شنی، سافاری و رصد ستارگان آسمان شب وجود دارد. برای اقامت هم نیازی به نگرانی ندارید؛ زیرا در سال‌های اخیر، اقامتگاه‌های بومگردی متعددی مانند کلوت کویر در نزدیکی کویر رضا آباد احداث شده‌اند. اگر قصد شب‌مانی دارید، حتما لباس گرم به‌همراه داشته باشید. روستای نکارمنآدرس: استان سمنان، شهرستان شاهرود، بخش بسطام، دهستان خرقان (مشاهده روی نقشه) فاصله تا روستای قلعه بالا:۱۵۶ کیلومتر (دو ساعت) منبع عکس: خبرگزاری ایرنا. عکاس: ناشناسروستای نکارمن یا نگارمن یکی از زیباترینروستاهای ایراندر استان سمنان است که از تابستان‌هایی معتدل و بسیار خنک و زمستان‌هایی سرد و خشن میزبانی می‌کند. رودخانه، آبشار و چشمه نکارمن به‌علاوه درختچه‌های زرشک و گیاهان زیبای وحشی از دیدنیهای این روستا به شمار می‌روند. آب چشمه نکارمن قابل شرب و گوارا است و از میان سنگ‌های آهکی خارج می‌شود. آبشار مجنآدرس: استان سمنان، ۳۵ کیلومتری شمال غربی شاهرود (مشاهده روی نقشه) فاصله تا روستای قلعه بالا:۱۸۰ کیلومتر (دو ساعت و نیم) منبع عکس: @majideslآبشار زیبای مجن در شهری به همین نام قرار دارد. برای دسترسی به این آبشار باید از دره مجن عبور کنید؛ درهای با مناظری منحصربهفرد از کوه، دشت و رود که در فصل بهار بوی عطر گل‌های وحشی و در فصل تابستان گل‌های آفتابگردان آن را پر می‌کنند. پس از عبور از دره مجن وارد طبیعت کوهستانی منطقه می‌شوید و صدای آبشار را در دل صخره می‌شنوید. این کوه صخره‌ای، آبشار را در محوطه‌ای باریک و غار مانند محصور کرده است. برای دیدن آبشار باید وارد آبی سرد و زلال شوید و با حدود ۲۰ متر پیاده‌روی در آب در فضایی هیجان‌انگیز از آن لذت ببرید. اگر به روستای قلعه بالا سفر کرده‌اید، تجربه خود را با ما و دیگر کاربرانکجاروبه اشتراک بگذارید. پرسش‌های متداولروستای قلعه بالا کجاست؟ استان سمنان، شهرستان شاهرود، دهستان بیارجمندفاصله روستای قلعه بالا تا تهران چند کیلومتر است؟ ۵۵۰ کیلومتربهترین زمان سال به روستای قلعه بالا چه زمانی از سال است؟ اواخر زمستان تا اوایل بهار و فصل پاییزامکان اقامت در روستای قلعه بالا وجود دارد؟ بله، اقامتگاه‌های بومگردی متعددی در این روستا وجود دارند. نویسنده: نگین توکلیعکس‌های گالری از گوگل‌مپ (عکاسان: مرجان غریب‌رضا، سید محمد هادوی) |
3,659 | 3,781 | شاهرود | آبشار نکارمن شاهرود | ایران، استان سمنان، شاهرود، ۲۵ کیلومتری شمال شاهرود، روستای نکارمن | آبشار نکارمن از جاذبه‌های طبیعی ومکان‌های دیدنی شاهروداست که در فاصله سه کیلومتری روستایی با همین نام قرار گرفته است و دسترسی به آن نیاز به تجهیزات خاصی ندارد. برای رسیدن به آبشار نکارمن، پس از طی ۱۳ کیلومتر در جاده شاهرود به مجن، می‌بایست وارد جاده فرعی روستای نکارمن شوید. در ادامه مسیر و در دامنه کوه شاهوار، آبشار نکارمن قابل رویت است. |
3,660 | 3,782 | شاهرود | آبشار و قندیل‌های یخی آوستا ابرسج | ایران، استان سمنان، شاهرود، ۱۰ کیلومتری از بسطام، روستای ابرسج | آبشار و قندیل‌های یخی آوستا ابرسج از جاذبه‌های ناشناخته و جالب‌ترینجاهای دیدنی شاهروداست که در فاصله ۱۵ کیلومتری شمال شاهرود قرار دارد. بهترین زمان برای بازدید از این آبشار فصل زمستان است، هنگامی‌که سپیدی برف به آبشار چهره دلربایی می‌بخشد و چشم‌اندازهای بی‌بدیلی را خلق می‌کند. ویژگی‌های خاص و جذاب این منطقه بسیار نادر هستند و در کمتر جای دیگری در کشور پیدا می‌شوند. |
3,661 | 3,783 | شاهرود | منطقه قطری شاهرود | ایران، استان سمنان، شهرستان شاهرود، نزدیک روستای ابر | منطقه قطری شاهرود در شما‌ل‌شرق شهرستان شاهرود و در جنوب شرق روستای ابر واقع‌شده است. زیبایی‌های طبیعی شهرستان شاهرود در این منطقه به اوج خود می‌رسد و با چشم‌اندازهای متنوع در فصول گوناگون، پذیرای گردشگران است. علاوه بر جاذبه‌های طبیعی، منطقه قطری میزبان برخی دیگر ازجاذبه‌های گردشگری شاهرود، یعنی امامزاده محمد سراوین قطری و حمام تاریخی قطری نیز است. |
3,662 | 3,784 | شاهرود | جنگل نام نیک شاهرود | ایران، استان سمنان، شهرستان شاهرود، بخش میامی، روستای نام نیک | جنگل نام نیک از جاذبه‌های طبیعی وجاهای دیدنی شاهروداست و در آبریز شمالی استان قرار دارد. به دلیل اقلیم بحر خزری منطقه، پوشش گیاهی آن غالبا پوشش جنگلی با گونه‌های درختی پهن‌برگ خزری محسوب می‌شود. بهترین فصل بازدید از جنگل نام نیک اواخر اردیبهشت تا اوایل خرداد و اوایل پاییز است. |
3,663 | 3,785 | شاهرود | موزه حیات وحش شاهرود | ایران، استان سمنان، شاهرود، ابتدای جاده بسطام، بعد از شهر بازی، جنب مجتمع خدمات رفاهی دالاهو، اداره محیط‌زیست شهرستان شاهرود | موزه حیات وحش شاهرود در محل اداره محیط‌زیست شهرستان شاهرود قرار دارد و به حیات وحش منطقه می‌پردازد. این موزه یکی از جذاب‌تریندیدنی‌های شاهرودبرای علاقمندان به حیات وحش است. خزندگان موجود در موزه شامل مارها و بزمجه‌ها و پستانداران در راسته گوشتخواران همچون پلنگ، گرگ، روباه، کاراکال و خرس و علفخواران همچون قوچ، میش، کل، بز و آهو می‌شود. همچنین تعدادی از گونه‌های پرندگان را که منشا دریایی دارند و بومی منطقه نیستند، می‌توان در مجموعه موزه مشاهده کرد. |
3,664 | 3,786 | شاهرود | فرودگاه شاهرود | ایران، استان سمنان، شاهرود، ۱۵ کیلومتری شرق شاهرو، مجاورت جاده شاهرود به مشهد | فرودگاه شاهرود یکی از این سه فرودگاه استان سمنان به‌شمار می‌رود و در عین حال بزرگ‌ترین و تنها فرودگاه صد در صد عملیاتی در بین فرودگاه‌های استان سمنان است. در حال حاضر، پروازهای فرودگاه شاهرود به مقاصد فرودگاه‌های شهید هاشمی‌نژاد مشهد و مهرآباد تهران انجام می‌شوند. |
3,665 | 3,787 | شاهرود | قلعه غول‌ها | ایران، استان سمنان، شهرستان شاهرود، روستای راهنجان | قلعه غول‌ها ازجاذبه‌های گردشگری شاهروددر روستای راهنجان به شمار می‌رود. طبق گفته اهالی، این بنای قدیمی با رازها و عجایب پیچیده‌ای همراه است. |
3,666 | 3,788 | شاهرود | کویر زمان آباد | ایران، استان سمنان، شاهرود، بخش بیارجمند، ۱۳۰ کیلومتری جنوب شرق بیارجمند | کویر زمان آباد که ازجاهای دیدنی شاهرودبه شمار می‌رود، در فاصله ۱۳۰ کیلومتری جنوب شرق بیارجمند و ۲۴۰ کیلومتری جنوب شرقی شاهرود قرار دارد. در این منطقه می‌توان لایه‌هایی را از دوره کربونیفر مشاهده کرد که علت آن فرسایش زمین در اثر وزش بادها در منطقه است. بیشتر این ناحیه از ماسه تشکیل‌شده است و دانه‌های سیلت نیز در آن دیده می‌شود. چشمه آب گرم، امامزاده پیر زمان آباد، قلعه حصار، زیارتگاه جرجیس نبی، آبشار فصلی و سد قدیمی هیرمی، قلعه سنگی اسب کشان و روستای مدفون خوار از جمله جاهای دیدنی کویر زمان‌آباد هستند. |
3,667 | 3,789 | شاهرود | پناهگاه حیات وحش خوش ییلاق | ایران، استان سمنان، شمال شرقی شاهرود | پناهگاه حیات وحش خوش ییلاق از جاذبه‌های طبیعی وجاهای دیدنی شاهروددر شمال شرقی آن است و گونه‌های جانوری و پوشش گیاهی آن بسیار متنوع هستند. این منطقه به دلیل وجود چشم‌اندازهای متفاوت طبیعی و تنوع اکوسیستمی از جمله جنگل، کوهستان، مرطوب خزری و دشت خشک و بیابانی، تنوع زیستی ویژه و ارزشمندی دارد و از بی‌نظیرترین پناهگاههای حیات وحش ایران است. منطقه حفاظت‌شده خوش ییلاق از نخستین مناطق مورد حفاظت در کشور بوده است که از سال ۱۳۵۱، منطقه حفاظت‌شده اعلام شد و از سال ۱۳۶۴، به عنوان پناهگاه حیات وحش تغییر یافت. |
3,668 | 3,790 | شاهرود | موزه روستایی مزج | ایران، استان سمنان، ۵۴ کیلومتری شمال شرقی شاهرود، روستای تاریخی مزج | موزه روستایی مزج ازجاهای دیدنی شاهروداست و در روستایی با همین نام، در ۵۴ کیلومتری شمال شرقی شاهرود قرار دارد. این موزه در حمام قدیمی روستا برگزار شده است. با هدف معرفی تاریخ و فرهنگ، در این موزه می‌توان با زندگی روستایی در قالب وسایل مردم‌شناسی مانند ابزار کشاورزی، دامداری، پوشاک و وسایل و ابزارآلات سنتی آشنا شد. |
3,669 | 3,791 | دامغان | چشمه‌علی دامغان | ایران، استان سمنان، بزرگراه ۷۰ آسیا، ۳۰ کیلومتری شمال غرب دامغان | استان سمنان و شهر دامغان بسیار مورد توجه پادشاهان قاجار بوده‌اند؛ به همین دلیل آغامحمدخان و فتحعلی‌شاه قاجار اقدام به ساخت عمارتی در این منطقه کردند که تا به امروز برجای‌مانده است. این مجموعه که با نام چشمه‌علی شناخته می‌شود، یکی از مهم‌ترینجاهای دیدنی دامغانمحسوب می‌شود. البته ویژگی‌های خاص اقلیمی و محیط سرسبز و باصفای چشمه‌علی باعث شده است تا از زمان‌های قدیم این منطقه و چشمه‌ی آن مورد توجه مردم و حاکمان قرار گیرد. تاریخچه چشمه علیعلاقه‌ی فتحعلی شاه به این خطه از ایران به این دلیل است که شهر دامغان در واقع زادگاه وی بوده و او در مولودخانه‌ی دامغان، چشم به جهان گشوده است. وی پس از به سلطنت رسیدن، چندین بار به این شهر سفر کرده است. زمانی که فتحعلی‌شاه برای جلوگیری از پیشرفت‌های نادر میرزا پسر شاهرخ نادری در مشهد به‌سمت خراسان می‌رفت، در این مکان توقف کرد و همان زمان دستور داد که این عمارت را در آنجا بنا کنند. با توجه به شواهد تاریخی، در گذشته به‌دلیل وجود چندین مجرای آب در این باغ به آن «عالی بولاغ» یا «هزار چشمه» می‌گفتند. معماری مجموعهپس از ساخت عمارت فوق، شاه اعلام کرد: «این عمارت، کعبه ثانی نیاز دارد» و دستور داد تا مسجدی در کنار چشمه بسازند. پس در کنار این عمارت مسجدی با طاق‌های رومی ساخته شد که تا چندین سال قبل نیز آثاری از آن دیده می‌شد. فتحعلی‌شاه در آن زمان دستور داد وقف‌نامه‌ای را برای چشمه‌علی بر دو سنگ حک کرده و در مسجد نصب کنند، ولی به‌دلیل عدم کارایی و مخروبه شدن مسجد، آثار باقیمانده تخریب و مجددا در همان محل مسجدی زیبا احداث شد. چشمه‌علی دارای دو دریاچه است که یکی در شمال و دیگری در جنوب عمارت فتحعلی شاه قرار دارد. قسمت اعظم آب چشمه از دریاچه شمالی خارج می‌شود. بنای چشمه‌علی از دو قسمت تشکیل‌شده است؛ یکی عمارت قراول‌خانه که بنایی خشتی و معماری صفوی دارد و در زمان آقا محمد خان قاجار مورد استفاده قرار می‌گرفته و قسمت دوم، بنایی است که درون آب ساخته‌شده و پایه‌ای سنگی دارد. خود بنا آجری است. ساختمان مجموعه چشمه‌علی که توسط فتحعلی شاه قاجار ساخته‌شده است، درسمت شمالی و داخل دریاچه قرار دارد. به فاصله حدود پانصد متر از تپه‌های آبده، ساختمانی است دو طبقه و دارای ایوان محصور در آب است. طبقه فوقانی و تحتانی از دو طرف باز است و هر کس در آن بنشیند دو طرف دریاچه را می‌ببیند. در ساختمان‌های تاریخی ایران، به خصوص در قلعه‌ها، ارگ‌ها و برج‌ها قسمتی به نام قراول‌خانه وجود داشته است. قراول‌خانه‌ها معمولا کاربردهای گوناگونی داشته‌اند، از جمله: محل استراحت قراول‌ها و انبار اسلحه‌ی آنها، پادگان برای محافظت مناطق، جایگاه نگهداری و توقف ارابه‌ها و اسب‌های سلطنتی. نمونه‌ای از قراول‌خانه (کلاته سیدعلی) در واقع، قراول‌خانه کلبه‌ی کوچکی بوده که سر راه‌های ورودی به شهر برای گرفتن عوارض از افرادی که محصولات کشاورزی وارد می‌کردند، ساخته و استفاده می‌شده است. در هر قراول‌خانه دو نفر مأمور دولت از اداره دارایی، شب و روز کشیک می‌دادند تا عوارض لازم را دریافت کنند. دو سوی سازه درون آب استخر قرار دارد که نشیمن گاه شاهان قاجار بوده‌است. این مجموعه دارای گرمابه و مسجد هم بوده که اکنون ویران شده‌اند. بنای سر در مجموعه‌ی چشمه‌علی به آقا محمد خان نسبت داده می‌شود اما با توجه به‌شکل و نوع معماری آن احتمالا به دوره‌های پیش از قاجار (صفویه) برسد. در اسناد مربوط به ثبت مجموعه‌ی چشمه‌علی که مربوط به سال ۱۳۴۸ است، ساخت بنای اصلی سر در را به دوره‌ی صفویه نسبت داده‌اند. وجه تسمیه چشمه‌علیآب این چشمه از مجموعه چشمه‌هایی که کف استخر غربی و پای چنار قدیمی وجود دارد، تامین می‌شود. قدمت و ویژگی‌های طبیعی این منطقه باعث شده است که همواره مورد احترام مردم باشد. روایت‌های مذهبی متعددی نیز درباره‌ی این چشمه در میان مردم رواج دارد. از جمله اینکه این چشمه را حاصل کوبیدن سم اسب حضرت علی (ع) (به نام دلدل) به زمین می‌دانند و از این رو نام این چشمه را چشمه‌علی نامیده‌اند. این عقاید مذهبی باعث شده که مردم به ریشه‌های درخت چنار کهنسالی که در کنار چشمه‌ی اصلی قرار گرفته دخیل ببندند و آرزو کنند. از طرفی، نویسنده‌ی کتاب «تاریخ و جغرافیای سمنان» نام اصلی این چشمه را «الی بلاغ» (پنجاه چشمه) که واژه‌ای است ترکی می‌داند که به تعدد چشمه‌های کوچک و بزرگ در کنار هم در این مجموعه دلالت می‌کند. موقعیت جغرافیایی چشمه‌علی و میزان آب‌دهیاین رودخانه همانند رودخانه‌های دیگر دامغان فصلی بوده و از شاخه‌های دامغان رود و آستانه تشکیل می‌شود و به عبارتی دیگر از دره‌های جنوبی شاهکوه گرگان سرچشمه گرفته و به دشت کویر منتهی می‌شود و مشتمل بر ۵۰ چشمه است که سالانه درمجموع ۳۰ میلیون متر مکعب آب را به دشت دامغان جاری می‌کند. در جلسه‌ی هیئت‌وزیران در تاریخ ۲۳ خرداد ۱۳۸۶، این منطقه به استناد ماده ۸ قانون تشکیل سازمان میراث فرهنگی و گردشگری، به‌عنوان منطقه‌ی نمونه‌ی گردشگری ملی تعیین شد. در حال حاضر مدیریت چشمه‌علی به عهده‌ی شهرداری کلاته رودبار است که با مدیریت و نیروی کار مناسب توانسته بازدیدکنندگان زیادی را ازنقاط مختلف داخل و حتی خارج از کشور پذیرا باشد. این مجموعه دارای امکانات رفاهی همچون سوییت و کلبه برای استراحت مسافران، پارکینگ، سوپر‌مارکت، بستنی‌فروشی (یکی از معروف‌ترین بستنی‌فروشی‌های دامغان)، لباس‌های محلی، رستوران سنتی، چایخانه‌ی سنتی، شهر بازی٬ کتا‌ب‌فروشی و … است. وقف آب چشمهچشمه علی علاوه بر مناظر و طبیعت زیبایش، منبع تامین‌کننده آب شهرستان دامغان محسوب می‌شود و مهم‌تر آنکه آن را به حضرت علی (ع) نسبت داده‌اند و قطعه سنگی که روی آن منقوش است نیز مورد توجه بازدیدکنندگان بوده است. البته در حال حاضر اثری از آن سنگ نیست. این چشمه در سال ۱۲۱۷ هجری قمری وقف امام زمان (عج) شده است. در هر صورت چشمه‌علی ازجاهای دیدنی سمنانبه شمار می‌آید و علاوه بر مکانی توریستی محلی مذهبی و مورد احترام مردم است. وقتی منطقه‌ی نمونه‌ی گردشگری رو به نابودی می‌رودچشمه‌علی دامغان که در فهرست آثار ملی قرار دارد و به‌عنوان منطقه‌ی نمونه‌ی گردشگری انتخاب‌شده است، بر اثر بی‌توجهی مسئولان و گردشگران، رو به نابودی می‌رود. این محوطه‌ی تاریخی اکنون به محلی برای بازی کودکان و استخر آن به محلی برای شنا و متاسفانه شستن لباس توسط مسافران تبدیل‌شده است. با وجود نصب تابلوهایی از جمله «ورود به محوطه‌ی تاریخی ممنوع»، «شنا کردن در محوطه‌ی چشمه ممنوع» و «چادر زدن ممنوع» توسط سازمان میراث فرهنگی و گردشگری، باز هم عده‌ای از گردشگران به این مسائل توجه نکرده و در زیر این تابلوهای ممنوع چادر می‌زنند و برای درست کردن غذا آتش روشن می‌کنند. به امید روزی که این سرمایه‌های ملی را قدر بدانیم و برای حفظ و نگهداری آنها تلاش کنیم. بنای این مجموعه‌ی تاریخی نیز به مرور زمان در معرض تخریب قرار گرفته و همت و تلاش بیشتر مسئولان را می‌طلبد. عکس‌های گالری از خبرگزاری صدا و سیما (عکاس: نامشخص) نویسنده: حمیده کریمی |
3,670 | 3,792 | دامغان | امامزاده بکیر بن اعین | ایران، استان سمنان، دامغان، خیابان شهدا، مجاور مسجد النبی | امامزاده بکیر بن اعین از زیارتگاه‌ها ومکان‌های دیدنی دامغانبه شمار می‌آید و مدفن عالم برجسته و متقی «بکیر بن اعین» است. «بکیر بن اعین بن سنسن کوفی» از شاگردان و اصحاب نامدار امام محمد باقر (ع) بوده است. قدمت بقعه به ۸۲۰ سال پیش بازمیگردد. |
3,671 | 3,793 | دامغان | برج چهل دختر | ایران، استان سمنان، دامغان، خیابان فلاحی، پشت آرامگاه امامزاده جعفر | دامغان، سرزمینی است زیبا که در بین سایر شهرهای ایران، قدمتی بس طولانی و باستانی دارد. به‌گونه‌ای که می‌توان آن را در گروه کهن‌ترین و باستانی‌ترین شهرهای پارتی ایران جای داد. این شهرستان نیز همانند بسیاری از شهرهای تاریخی ایران مملو از دیدنی‌ها و جاذبه‌های تاریخی و گردشگری است. «برج چهل دختر» نمونه بارزی از بناها و آثار تاریخی ارزشمند ایران کهن و یکی ازجاهای دیدنی دامغاناست. بنایی که با گذشت بیش از هزار سال همچنان محکم و استوار قد برافراشته و در مقایسه با دیگر آثار تاریخی، خسارت و آسیب کمتری را به خود دیده است. برج، درست در مرکز شهر دامغان و در محوطه امامزادگان «محمد و جعفر» قرار دارد. هرچند قرارگیری آن در پشت امامزاده جعفر، در واقع کمی دید آن را مختل کرده و به‌نوعی مانع دیدن این اثر تاریخی می‌شود. این در حالی است که این برج در قسمتی پایین‌تر از سطح زمین‌های مجاور قرار دارد و همین مسئله بر دیده شدن برج توسط مردم از فاصله‌ای دورتر، اثر منفی گذاشته است. باستان‌شناسان معتقد هستند که قرون چهار و پنج هجری قمری را می‌توان از شاخص‌ترین سده‌های تاریخی در ایران به جهت معماری و ساخت بناها و سازه‌هایی که از آنها به برج‌ها یاد می‌شود، معرفی کرد. بناهایی که با بهره‌مندی از تزیینات آجری، به‌نوعی کاملا هنرمندانه و ظریف توانسته است سادگی و سردی خشت‌هایی که در ساخت عمارات مورد استفاده قرار می‌گرفت را در نظر بیننده، زیبا و گرم سازد. نوعی آمیختگی از سادگی و زیبایی که خاص دورانی از تاریخ ایران‌زمین بوده است. موقعیت برج چهل دختران روی نقشهبرج چهل دختر دامغان نیز با بهره‌مندی از همین ویژگی، نمونه‌ای بارز از این بناها محسوب می‌شود. گروهی از محققان براین باورند که نام چهل دختر یا چهل دختران را می‌توان به دوران پیش از اسلام نسبت داد. همچنین امکان دارد که برج چهل دختر نیز همانند ساختمان «چهل دختر سمنان» در ابتدای ساخت از خشم خام ساخته‌شده است. در واقع ایشان براین باورند که احتمالا برج را در ابتدا با خشت خام ساخته‌اند و در دورانی بین قرون ۴ تا ۵ هجری قمری به امر شخصی به نام ابوشجاع که هویت وی نیز به‌طور کامل مشخص نیست، مرمت شده است. برج چهل دختر ابتدا با خشت خام و پس از گذشت زمان دوباره از نو ساخته‌شده استاحتمالا بخشی از ساختمان با گذشت زمان فرو ریخته و ابوشجاع با حفظ طرح اولیه بنا اما این بار با آجر آن را از نو ساخته است و سقفی مخروطی شکل را بر آن تعبیه کرده است. این برج دارای ارتفاعی حدود ۱۵ متر است. طراح و سازندگان برج، قطر داخلی آن را ۵ متر و نیم و محیط خارجی آن ۲۳ متر در نظر گرفته و ساخته‌اند. جالب است بدانید که طراحی و ساخت این برج قدیمی، شباهت بسیاری به «برج طغرل ری» و «میل رادکان»، دارد و همانگونه که پیشتر نیز بیان شد، باستان‌شناسان قدمت این اثر تاریخی را متعلق به سال ۴۴۶ هجری قمری و برابر با سال ۱۰۵۴ میلادی عنوان کرده‌اند. با توجه به کتیبه‌ای که در خارج از برج قرار دارد، به خط کوفی نام سازنده آن حک‌شده است. هرچند خواندن این خط بسیار مشکل است ولی می‌توان «امر ببنا هذا لقبه الامیر الجلیل ابوشجاع» و نیز «ثلثمائه» که در انتهای کتیبه درج‌شده است را، به وضوح خواند که نشان از ساخت آن در قرن ۴ هجری قمری دارد. برج چهل دختران به‌گونه‌ای ساخته‌شده است که با گذشت ۱۱ قرن از ساخت هیچ بلای طبیعی آن را تخریب نکرده استخوشبختانه سازندگان این سازه ارزشمند آن را به‌گونه‌ای ساخته‌اند که همچنان با بیش از هزار سال از احداث، بسیار مقاوم عمل کرده و نمی‌توان اثری از خرابی یا آسیب را در آن مشاهده کرد. برج دربی کوچک دارد که به‌سمت جنوب باز می‌شود و برفراز آن کتیبه‌ای ساخته‌شده از گچ مشاهده می‌شود. کتیبه به خط کوفی است و به نظر می‌رسد که روی آن، نام بانی را حک کرده‌اند. بازدیدکنندگان هنگام حضور در این مکان، می‌توانند قبری ساده که از گچ ساخته‌شده است را نیز مشاهده کنند. این قبر در مرکز برج قرار دارد و متاسفانه صاحب آن مشخص نیست. به یقین می‌توان ساختمان ساده اما زیبای چهل دختران را ازجاهای دیدنی سمنانبرشمرد و گوهری زیبا و درخشان در شهر دامغان در نظر گرفت. این اثر تاریخی با گنبدی بزرگ در همان لحظه نخست، نظر بازدیدکنندگان را به خود جلب می‌سازد. همچنین نمای بیرونی آن بهره‌مند از الگوهای هندسی و خطاطی است که در قرون ۴ و ۵ هجری قمری در ساخت مدارس، مساجد و مقبره‌ها از آنها استفاده می‌شده است. البته در این میان نباید دستان هنرمند استادکاران و معماران گذشته و امروزی را در بازسازی و تعمیر دوباره تزیینات این میراث ارزشمند ایران کهن، نادیده گرفت. خانیکوف از دانشمندان جغرافیا دان روسی، در یکی از کتاب‌هایش برج چهل دختر دامغان را از آثار اوایل دوران حکومت سلجوقیان معرفی کرده و معتقد است که این برج در سال ۴۴۶ هجری قمری ساخته‌شده است. او در کتابش از امامزاده سخنی به میان آورده و عنوان می‌کند که امامزاده درون مسجدی ساخته‌شده است. وی چنین گفته استدر باغچه سبزیکاری متصل به مسجد، برج کوچکی وجود دارد که بسیار ساده، اما با ذوق و سلیقه بنا شده است. کتیبه‌ای بر سر در بیضی شکل این برج قرار دارد که نشان می‌دهد که این بنا در سال ۴۴۶ به فرمان امیر ابوشجاع عسگر بیک پسر اصفهان، پادشاه … برپا شده است. بقیه کتیبه زیر گچ‌کاری‌های سال‌های بعد پنهان مانده است. نقشه کلی برج به‌صورت دایره‌ای که بدنه استوانه‌ای با استفاده از اصول ریاضیات و به‌صورت دقیق ساخته‌شده و همین امر سبب شده است تا حوادث طبیعی کمترین صدمه و آسیبی بر بدنه و پیکر برج، وارد نکرده است. هرچند در ساخت برج از آجرهای ظریف استفاده‌شده است، اما این آجرها به‌گونه‌ای هنرمندانه و زیبا روی یکدیگر کار شده است که بیننده تصور می‌کند در چسباندن و قرارگرفتن آنها، از هیچ نوع ملاطی استفاده نشده است. برج دارای مدخل ورودی است که دارای ۲ متر و نیم ارتفاع و حدود ۲ متر عرض است. این مدخل به‌صورت یک دهلیز کوچک و در بدنه برج، تعبیه‌شده است. همچنین طاقی هلالی شکل در درگاه وجود دارد که روی ستون‌های کوچکی به‌شکل استوانه‌ای و باریک که در دو طرف قرار دارد، سوار شده است. ستونچه‌هایی که روی یک قاعده چهارگوش به ارتفاع ۲۵ سانتی‌متر قرار گرفته است. بر ستونچه‌ها تزئیناتی زیبا و وچشم‌گیر انجام‌شده است که هرکدام با استفاده از آجرپاره‌های کوچکی که درون ملاط اصلی فرو رفته است، صورت گرفته است. در نمای اصلی مقبره به‌خوبی می‌توان به‌رغم استوانه‌ای بودن شکل بنده برج، تغییر قطر بدنه را که از پایین به بالا کمتر می‌شود به وضوح مشاهده کرد. طرح درون برج به‌شکل دایره و بدنه آن نیز همانند نمای خارجی به‌صورت استوانه‌ای است. از بخش داخل برج، پوششی به‌شکل قبه آن را مستور کرده است که در مرکز این قبه سوراخی که مسدود شده است، مشاهده می‌شود. کل بدنه را با گچ پوشانده‌اند و قسمت کف آن را نیز با آجر فرش کرده‌اند. همانگونه که پیشتر نیز بیان شد، داخل برج قبری ساده قرار دارد که تناسبی با ساختمان برج نداشته و به نظر می‌رسد در دورانی بعد از ساخت برج، در این بخش قرار گرفته است. معماران و باستان‌شناسان، ساخت بناها را که از ترکیب دو عنصر آب و خاک تشکیل‌شده است، معماری عریان ایرانی می‌نامند و معتقدند که این نوع معماری شگفت‌انگیز، با آجرکاری به نهایت کمال می‌رسد. ایشان براین باورند که ساخت آجرهای مقاوم در برابر آب، فشار و رنگ‌های متنوع و مختلف بر اساس تجربه آن هم از نوع کاملا آگاهانه و نیز بهره‌مند از علم شناخت جنس خاک و ترکیبات آن به‌دست خواهد آمد. آجرکاری که با به‌کارگیری آن در بنا، می‌توان هنرمندی و ذوق مردان سازنده اثر را مشاهده کرد. ذوق و هنری که با ارائه نماهای تزیینی آن هم متناسب با شکل و هیئت کلی ساختمان، ظهور می‌کند و تماشاگر را محو دیدن می‌سازد. این زیبایی و این هنر به‌خوبی در برج چهل دختر دامغان پیاده شده و به اوج و کمال رسیده است. همچنین در این اثر کهن، از خط به‌جای تصویر آن هم برای تزیین استفاده‌شده است که خود از شاخصه‌های معماری ایرانی در عصر میانه است؛ عصری که در آن زمان ایرانیان و هنرمندان ایرانی از خط کوفی در نوشتن و کلام به‌طور معمول استفاده می‌کردند و این نوع تزیین در برج چهل دختران، تزیینی همراه با قداستی بی‌نظیر را به ارمغان آورده است. با توجه به اسناد و متون ثبت‌شده به نظر می‌رسد که برج همانند بسیاری از بناهای عصر میانه که بیشتر به‌منظور آرامگاه، زیارتگاه و یادبود ساخته می‌شد، به‌عنوان یک آرامگاه خانوادگی احداث‌شده است. نویسنده: محبوبه حسنی |
3,672 | 3,794 | دامغان | مسجد تاریخانه دامغان | ایران، استان سمنان، دامغان، میدان امام خمینی، خیابان شهید مطهری | از آن جایی که شهر دامغان یکی از قدیمی‌ترین منطقه‌های ایران است، دیدنیهای تاریخی آن از قدمت قابل‌توجهی برخوردار هستند و از این نظر در میان اماکن تاریخی ایران، صاحب‌امتیاز هستند. یکی از این ابنیه‌های تاریخی ومکان‌های دیدنی دامغان، مسجد تاریخانه است. موقعیت جغرافیاییمسجد تاریخانه ازدیدنی‌های سمناناست و در خیابان ایستگاه راه‌آهن شهر دامغان واقع‌شده است. تاریخچهاین مسجد که نمونه‌ی بسیار زیبا و کاملی از مساجد قرون اولیه‌ی اسلامی در ایران است بعد از مسجدروستای فهرج یزدکه قدیمی‌ترین مسجد ایران و مربوط به صدر اسلام (نیمه‌ی قرن اول هجری) است، از نظر قدمت دومین جایگاه را در بین مساجد کهن ایران‌زمین دارد. بر اساس پژوهش‌های اداره‌کل باستان‌شناسی، پیش از تسلط اعراب بر ایران، آتشکده بوده و بعدها به مسجد تبدیل‌شده است. ساختمان بنای آن مربوط به سده دوم هجری و شیوه ساختمان آن نیز به شیوه بناهای دوره ساسانی است. بررسی نام مسجدبا توجه به اینکه در مورد واژه‌ی تاریخانه، در میان محققان این عرصه نظر واحدی وجود ندارد به اختصار مواردی را که احتمال صحت بیشتری دارند، بیان می‌کنیم. اولین نقل‌قول این است که مکانی که این مسجد در آن بنا شده است، پیش از تسلط اعراب بر ایران، مکانی مقدس بوده است که در آن آتشکده‌ای به نام «ناری‌خانه» (خانه‌ی آتش) بنا کرده بودند. در هنگام ساخت این مسجد به جهت صرفه‌جویی در نیرو، وقت و هزینه‌ها از بقایای به جامانده از آن آتشکده که استحکام خوبی داشته است، در اجرای نقشه مسجد استفاده شد و فقط تغییراتی مانند ساخت شبستان و محراب که مورد نیاز بود اعمال شد. در نتیجه، به اقتباس از نام آن آتشکده، نام تاریخانه را برای این مسجد انتخاب کردند. بنا به قولی دیگر، تاری، در زبان‌های ترکی، ترکمنی و مغولی - جغتایی به‌معنای خدا است. با توجه به این مطلب، تاریخانه به‌معنای «خدای‌خانه» (خانه‌ی خدا) است. البته نام دیگر این مسجد، مسجد چهل‌ستون است. در متون تاریخی به مکان‌هایی که تعداد زیادی ستون داشته‌اند، چهل‌ستون می‌گفتند. اطلاق چهل‌ستون به یک بنا بیانگر این مطلب که این بنا واقعا چهل‌ستون دارد، نبوده است. مسجد تاریخانه را هم از این جهت که ستون‌های زیادی دارد مسجد چهل‌ستون می‌نامیدند. معماری ساختمان مسجدساخت بنای اولیه‌ی مسجد مربوط به اواسط قرن دوم هجری بین سال‌های ۱۳۰ تا ۱۷۰ هجری قمری است که این تاریخ، اواخر حکومت بنی‌امیه و اوایل حکومت عباسی را در بر می‌گیرد. نقشه اصلی مسجد، نمونه‌ای از نقشه‌های متداول مساجد در حکومت بنی‌امیه است. اما ساخت آن از حیث مصالح و طریقه‌ی چینش، به سبک بناهای دوره‌ی ساسانیان و آجرچینی‌هایی شبیه به آجرچینی دوره‌ی اشکانیان است. با توجه به اهمیت هر یک از اجزای ساختمان مسجد از حیث ساخت و قدمت، هرکدام را به‌صورت مجزا بررسی می‌کنیم. عکس: امیر خدادادصحن (حیاط مرکزی) صحن این مسجد تقریبا مربع‌شکل به طول و عرض تقریبا ۲۷ متر و بدون حوض است. اطراف آن را رواق‌هایی سرپوشیده (۲۲ رواق) با طاق‌های ضربی و ستون‌های مدور احاطه کرده بودند که تعدادی از این رواق‌ها سالم هستند و مابقی آنها یا به‌صورت کامل یا از جهت طاق خراب شده‌اند. ورودی‌های مسجد که به این رواق‌ها باز می‌شده است، در گذر زمان به‌طور کامل از بین رفته است ولی با توجه به تحقیقات معماری انجام‌شده روی پلان مسجد، تعداد ۸ ورودی وجود داشته است. سه ورودی در ضلع شمال غربی و ۵ ورودی در ضلع شمال شرقی قرار داشته‌اند. شبستان مسجدشبستان این مسجد در سمت جنوب غربی (در جهت قبله) و به‌صورت تالاری ستوندار است. تعداد ستون‌های این تالار، ۲۶ عدد است به این ترتیب که ۱۸ عدد از این ستون‌ها در سه ردیف شش‌تایی و در قسمت داخلی شبستان و هشت ستون دیگر در مقابل این شش ردیف در قسمت ورودی این شبستان قرار دارد. این ستون‌ها که از نوع مدور هستند، مشابه ستون‌های کاخ‌های ساسانی به‌صورت آجرچینی ساخته شده‌اند. قطر آنها ۱ ٫ ۵ متر و محیط هر ستون در حدود ۵ متر است. ارتفاع این ستون‌ها به‌جز دو ستون در دهانه‌ی وسطی، از کف شبستان تا محلی که طاق‌ها بر آن استوار شده است در حدود سه متر است. ارتفاع کف شبستان تا پشت‌بام نیز در حدود ۶ متر است. ورودی به این شبستان تعداد ۷ دهانه است که در جهت قبله قرار داشته و دهانه‌ی میانی که متناسب با ناو میانی شبستان (که بقایای محراب در آن دیده می‌شود) است، از شش دهانه دیگر که هم‌اندازه هستند، بزرگ‌تر است. سقف شبستان را طاق‌های آجری پوشانده‌اند که شبیه به معماری دوره‌ی قبل از اسلام ساخته‌شده است. طاق میانی که در مرکز شبستان قرار دارد، عریض‌تر و بلندتر از طاق‌های دیگر است. البته سقف شبستان در قرن سیزدهم هجری قمری به‌شدت تخریب‌شده و فقط بخش‌هایی از آن باقیمانده بوده است که میرزا آقا عاملی از وعاظ دامغان در آن زمان با کمک مالی مردم شهر اقدام به مرمت آن می‌کند که نتیجه‌ی این مرمت، تغییر طاق‌های مازه‌دار (بیضوی) عهد ساسانی به طاق‌های نوک‌تیز جناغی با خشت خام که روش معمول آن روزگار بوده، است. بنابراین امروزه فقط در بخش‌هایی از سقف، طاق‌های ابتدایی را می‌توان مشاهده کرد. مناره مسجدمناره اولیه این مسجد در بخش غربی مسجد واقع‌شده و تحت‌تاثیر مناره‌های مساجد عراق به‌صورت خشتی گلی ساخته‌شده است. مناره‌ها در ایران در ابتدا روی پلان‌های چهارضلعی یا شش‌ضلعی، بنا می‌شده‌اند. مسجد تاریخانه نیز از این قاعده مستثنی نبوده و مناره‌ی ابتدایی آن مقطعی چهارگوش به مساحت ۶ ٫ ۵ متر مربع داشته است که در زلزله سال ۲۴۱ یا ۲۴۲ هجری قمری در قومس (دامغان و سمنان کنونی) به‌طور کامل از بین رفته است. نکته حائز اهمیت از حیث تاریخی این است که مسجد تاریخانه به‌همراه مسجد جامعه نائین و مسجد فهرج یزد، اولین مسجدهایی هستند که در آنها مناره ساخته‌شده است. مناره‌ای که اکنون در این مسجد و در سمت شمال آن وجود دارد به همت بختیار ابوحرب حاکم ایالت قومس و از فرمانروایان آل زیار احداث‌شده است و مربوط به قرن پنجم هجری (سال ۴۲۰ هجری قمری) است. بدنه آن آجرکاری شده است و ۲۶ متر ارتفاع دارد و از روی زمین (بدون سکو) مدور است. البته سابقا ارتفاعش بیشتر بوده و کلاهکی نیز داشته که بر اثر زلزله فروریخته است. محیط آن در پایین حدود ۱۳ متر است و محیط آن به نسبت ارتفاع کم می‌شود، به‌نحوی که محیط مناره در قسمت فوقانی در حدود ۸ ٫ ۵ متر است. دسترسی به قسمت فوقانی مناره از داخل آن و توسط ۸۶ پله امکان‌پذیر است. از دیگر ویژگی‌های این مناره، کتیبه‌ای به خط کوفی و به عرض ۱ ٫ ۵ متر را می‌توان نام برد که در ارتفاع ۶ متری آن خودنمایی می‌کند. این مسجد در پانزدهم دی‌ماه سال ۱۳۱۰ به شماره‌ی ثبت ۸۰ در فهرست آثار ملی ایران ثبت‌شده است. عکس‌های گالری از خبرگزاری صدا و سیما (عکاس: احمد امیراحمدی) نویسنده: حمیده کریمی |
3,673 | 3,795 | دامغان | تپه‌های مریخی دامغان | ایران، استان سمنان، دامغان، ۵۷ کیلومتری شمال دامغان، دهستان تویه رودبار | بشر تاکنون نتوانسته است قدم روی سیاره مریخ بگذارد؛ اما تصاویر ارسالی از مریخ‌نوردها، ذهنیت دقیقی از سطح مریخ به ما داده‌اند و حسی آشنا دارند؛ در حقیقت، نقاطی روی زمین وجود دارند که بسیار شبیه به مریخ هستند. برخی از این نقاط نیز در ایران قرار دارند و یکی از معروف‌ترین آنها را می‌توان در شهرستان دامغان مشاهده کرد. این تپه‌ها که ازجاهای دیدنی دامغانمحسوب می‌شوند، به‌دلیل شباهت به سطح سیاره مریخ، با نام تپه‌های مریخی شهرت یافته‌اند. در مورد تپه‌های مریخی دامغان بیشتر بدانید: تپه‌های مریخی دامغان کجاست؟ شرایط بازدید از تپه‌های مریخیبهترین زمان بازدید از تپه‌های مریخیتجهیزات مورد نیاز برای بازدید از تپه‌های مریخیثبت تپه‌های مریخی دامغان در ناسااقامت در تپه‌های مریخیجاهای دیدنی اطراف تپه مریخیتپه‌های مریخی دامغان کجاست؟ آدرس: استان سمنان، دامغان، ۵۷ کیلومتری شمال دامغان، دهستان تویه رودبار (مشاهده روی نقشه) منبع: برنا؛ عکاس: متین قاسمیشهرستان دامغان در استان سمنان، منطقه‌ای خشک و بیابانی است. در نقاط مختلف این منطقه می‌توان تپه‌های شنی و خاکی را مشاهده کرد که عاری از هرگونه زندگی گیاهی هستند؛ با این حال، برخی از این تپه‌ها، ویژگی برجسته‌ای دارند. در دو نقطه از دامغان، مجموعه‌ای از تپه‌های عجیب و متفاوت وجود دارد که به نام تپه‌های مریخی مشهور شده‌اند. یکی از این تپه‌های مریخی در قسمت شمالی شهرستان، در دهستان تویه رودبار و در مسیر روستای نمکه قرار دارد. در جنوب دامغان نیز تپه‌های مریخی وجود دارنددر قسمت جنوبی دامغان نیز می‌توان تپه‌های مریخی را مشاهده کرد که در نزدیکی روستای رشم و در ۱۳۰ کیلومتری جنوب دامغان قرار دارند. هر دو بخش به‌عنوان تپه‌های مریخی دامغان شناخته می‌شوند و ازجاهای دیدنی سمنانبه شمار می‌آیند. این تپه‌ها از لحاظ زمین‌شناختی بسیار شبیه به سطح سیاره مریخ هستند. منبع: برنا؛ عکاس: متین قاسمیویژگی اصلی که در همان ابتدای تماشای تپه‌های مریخی به چشم می‌آید، خاک رنگارنگ آن است. با این حال، این تنها ویژگی این منطقه نیست. نبود تنوع گیاهی نیز یکی دیگر از ویژگی‌هایی است که این تپه‌ها را بیشتر شبیه به سطح مریخ کرده است. علاوه بر این، جنس خاک منطقه و نرمی آن باعث شده است که با بارش‌های جوی در طی سالیان، شیارهای آبرفتی روی آن شکل بگیرد و زیبایی آن را دو چندان کند. این بارندگی‌ها، ساختار پستی و بلندی‌های این تپه‌ها را دستخوش تغییر کره‌اند. باید توجه داشت که نرم بودن خاک این تپه‌ها به‌معنای روان بودن و وجود گردوغبار نیست؛ در حقیقت، نمک موجود در لایه‌های زیرین خاک این تپه‌ها، جلوی پراکنده شدن خاک توسط باد را گرفته است. شرایط بازدید از تپه‌های مریخیبازدید از تپه‌های مریخی نیازمند مجوز نیست و هیچ‌گونه هزینه‌ای برای ورود به منطقه اخذ نمی‌شود. هر چند، یک پادگان نظامی در نزدیکی این منطقه وجود دارد که در صورت برگزاری رزمایش‌های نظامی، به‌ندرت ممکن است از بازدید شما ممانعت به عمل بیاید. بهترین زمان بازدید از تپه‌های مریخیمنبع: برنا؛ عکاس: متین قاسمیدامغان، شهرستانی نیمه‌بیابانی و خشک محسوب می‌شود و در حاشیه کویر مرکزی قرار دارد؛ پس می‌توان انتظار روزهای گرمی را در این منطقه داشت؛ ازاین‌رو، بهترین زمان برای بازدید از تپه‌های مریخی دامغان را می‌توان ابتدای فصل بهار دانست. تا نیمه فصل بهار و قبل از شروع فصل تابستان، به‌راحتی می‌توان از تپه‌های مریخی دامغان با آب‌وهوایی مطبوع دیدن کرد. فصل پاییز و زمستان نیز زمان خوبی برای رفتن به این تپه‌های مریخی است. در این دو فصل، روزها هوا خنک‌تر است و پیاده‌روی و کوهنوردی در این تپه‌ها حس و حال بهتری دارد؛ هر چند، با توجه به کویری بودن منطقه، باید توجه داشت که شب‌ها هوا سرد می‌شود و همراه داشتن لباس گرم برای عصر و شب ضروری است. تجهیزات مورد نیاز برای بازدید از تپه‌های مریخیمنبع: برنا؛ عکاس: متین قاسمیبرای رفتن به تپه‌های مریخی دامغان، پوشیدن کفش مناسب کوهپیمایی توصیه می‌شود؛ چراکه موجب سهولت راه رفتن در منطقه می‌شود و تجربه بهتری را برای شما رقم می‌زند. علاوه بر این، با توجه به گرم بودن منطقه به هنگام روز، به‌همراه داشتن آب آشامیدنی کافی از ملزومات است. از دیگر تجهیزاتی که بهتر است همراه داشته باشید می‌توان به لباس گرم، بادگیر مناسب، خوراکی‌های سبک و … اشاره کرد. با توجه به شباهت تپه‌های منطقه به یکدیگر، احتمال گم‌شدن وجود دارد، پس بهتر است از گردش تنهایی در منطقه اجتناب کنید و حتما جی‌پی‌اس یا یک فرد راهنما را در کنار خود داشته باشید. ثبت تپه‌های مریخی دامغان در ناسامنبع: برنا؛ عکاس: متین قاسمیپس از سفر به ماه، رفتن به سیاره مریخ، از جمله برنامه‌های بلند مدت بشر به شمار می‌رود؛ با این حال، قبل از انجام دادن این سفر فضایی، باید شبیه‌سازی‌های زیادی در سطح زمین صورت بگیرد. سازمان ناسا، در نقاط مختلف جهان، مکان‌هایی که شبیه به سطح سیاره مریخ هستند را انتخاب کرده است و برخی از برنامه‌های شبیه‌سازی زندگی در مریخ را در آنجا برگزار می‌کند. تپه‌های مریخی دامغان در ناسا به ثبت رسیده‌اندتپه‌های مریخی دامغان نیز یکی از مناطق شبیه به سیاره مریخ است؛ این منطقه علاوه بر ارزش بالای خود، به‌عنوان یک مقصد گردشگری، مکانی بسیار عالی برای اجرای کمپ‌های تحقیقاتی و نجومی است. این تپه‌ها در فهرست مکان‌های شبیه به مریخ در ناسا (سازمان فضایی آمریکا) ثبت شده‌اند. سازمان ناسا از این تپه‌ها به‌عنوان پارک گردشگری فضایی نام‌برده است. احداث کمپ‌های تفریحی و علمی در این تپه‌ها، می‌تواند علاوه بر کمک به پیشرفت علم، اینجا را به یک مقصد گردشگری برجسته تبدیل کند. آسمانی کویری در منطقه‌ای بکر، به دور از هرگونه آلودگی نوری و محیطی، می‌تواند گردشگران داخلی و خارجی زیادی را به خود جذب کند. دره ستارگان قشم، گندم بریانک کرمان و منطقه‌ای در کاشان نیز در کنار تپه‌های مریخی دامغان در فهرست ناسا قرار گرفته‌اند. در سالیان گذشته، فضانوردان مختلفی از تپه‌های مریخی دامغان دیدن کرده و از تماشای آنها شگفت‌زده شده‌اند. در آن زمان مسئولان وعده ساخت کمپ‌های علمی و گردشگری مختلفی را در این منطقه دادند که تا به امروز، این طرح‌ها پیشرفت چندانی نداشته‌اند. اقامت در تپه‌های مریخیمنبع: برنا؛ عکاس: متین قاسمیهوای سرد کویری و نبود امکانات کافی در تپه‌های مریخی دامغان، اقامت در آنجا را بسیار دشوار می‌کند. هر چند، با استفاده از چادر مسافرتی و همچنین همراه داشتن امکانات ضروری همچون آب، خوراکی و … می‌توان شبی دلنشین را در این منطقه سپری کرد. مطمئنا، تماشای ستارگان در آسمان صاف این منطقه بسیار زیبا خواهد بود. با این حال، اگر قصد اقامت طولانی دارید و دوست دارید تا از دیگر جاهای دیدنی دامغان نیز دیدن کنید، بهتر است تا در هتل‌ها و اقامتگاه‌های بوم گردی دامغان ساکن شوید. جاهای دیدنی اطراف تپه مریخیروستای نمکه رودبارروستای نمکه رودبار، یکی از روستاهای تاریخی شهرستان دامغان به شمار می‌رود و مسیر رفتن به آن پیچ‌وخم زیادی دارد. در بخش‌های تاریخی این روستا اشیای قدیمی قابل‌توجهی کشف شده‌اند و بنای خشتی یک امامزاده نیز در نزدیکی روستا قرار دارد. تپه حصار تویه رودبارتپه حصار تویه رودبار، محوطه‌ای باستانی در سه کیلومتری جنوب شرق دامغان است. این تپه که از جمله جاهای دیدنی دامغان محسوب می‌شود، در سال ۱۳۸۰ شمسی به ثبت ملی رسیده است. قدمت این مکان باستانی از ۴۲۰۰ تا ۱۷۰۰ سال تخمین زده می‌شود. روستای رشممنبع: گوگل مپ؛ عکاس: مسلم قیصریروستای رشم، در حاشیه کویر مرکزی ایران قرار دارد. این روستا در دامنه کوه انارو واقع‌شده و دارای جاذبه‌های تاریخی متعددی است که از آن جمله می‌توان به سنگ‌نگاره‌های باستانی در کوه‌های اطراف آن اشاره کرد. گورستان تاریخی رشم نیز از دیگر جاهای دیدنی آن به شمار می‌رود که بیش از ۳۰۰۰ سال قدمت دارد. امامزاده عباس یا شاه‌عباس، یک بنای هشت‌گوش با یک گنبد پلکانی است که در نزدیکی این روستا و در بالای یک تپه قرار گرفته است. دریاچه نمک دامغاندریاچه نمک دامغانبه‌عنوان دریاچه نمک حاج علیقلی نیز شناخته می‌شود. به هنگام بارش باران در فصل بهار، این دریاچه پرآب می‌شود و جلوه زیبایی به کویر حاج علیقلی می‌دهد. این منطقه، مکانی بسیار عالی برای اقامت شبانه و کمپینگ است. نویسنده: علی محمدپناهپرسش‌های متداولتپه‌های مریخی کجاست؟ تپه‌های مریخی دامغان را می‌توان در نزدیکی روستای رشم و همچنین دهستان تویه رودبار مشاهده کرد. چرا این تپه‌ها با نام مریخی شناخته می‌شوند؟ شباهت زیاد این منطقه به سطح سیاره مریخ، باعث شده تا به این نام شهرت پیدا کند. جاهای دیدنی اطراف تپه‌های مریخی کدامند؟ تپه حصار، دریاچه نمک، روستای رشم و روستای نمکه رودبارشرایط بازدید از تپه‌های مریخی چگونه است؟ بازدید از تپه‌های مریخی نیازمند مجوز نیست و هیچ‌گونه هزینه‌ای برای ورود به منطقه اخذ نمی‌شود. |
3,674 | 3,796 | دامغان | تپه حصار | ایران، استان سمنان، دامغان، جنوب شرقی دامغان، روستای حیدرآباد | تپه‌های باستانی یکی از دیدنیهای دنیای باستان هستند. تپه‌هایی که رازهای نفهته و اسراری کهن را در لایه لایه‌ی گذشته‌ی خود پنهان کردند و کندوکاو آنها شگفتی‌های زیادی از گذشتگان و زندگی آنها در اختیار قرار می‌دهند. تپه حصار نیز یکی از این دیدنیهای ایران باستان است که برای علاقه‌مندان به باستان‌شناسی و محوطه‌های این‌چنینی یکی از مکان‌های مناسب است. با کجارو در سفر به این تپه‌ی باستانی همراه باشید. هرآنچه باید درباره تپه حصار بدانید: تپه حصار کجاست؟ معرفی تپه حصارتاریخچه تپه حصارکاوش‌های تپه حصاریافته‌های تپه حصارکاخ ساسانی تپه حصارموزه گرمابه پهنهتپه حصار کجاست؟ آدرس: استان سمنان، دامغان، سه کیلومتری جنوب شرق دامغان (نمایش روی نقشه) منبع عکس: تسنیمتپه حصار محوطه‌ای باستانی در سه کیلومتری جنوب شرق شهر دامغان و در شرق ایستگاه راه‌آهن تهران - مشهد، در استان سمنان واقع است که امروزه با گسترش فضاهای شهری در داخل شهر قرار می‌گیرد. معرفی تپه حصارنام تپه حصار برای اولین بار در سفرنامه‌ی شیندلر دیده می‌شود. سرتیپ هوتوم شیندلر در دوره‌ی قاجار و در عهد ناصری از طرف دولت انگلیس مأمور احداث و کشیدن خط تلگراف بمبئی به اروپا و لندن بود. وی از حصار دیدن کرد و اشیای این تپه نظرش را جلب کرد؛ بنابراین به علی‌اکبر امین معدن توصیه کرد که نهر آب را به تپه بیندازد تا اشیا سالم و بدون شکست به دست آیند و این کار موجب آسیب به محوطه شد. بسیاری از اشیای حصار به غارت رفته‌اند و سر از موزه‌های جهان از جمله موزه لندن در آورده‌اند. منبع عکس: ourancientworldاین تپه که ازجاهای دیدنی دامغانبه شمار می‌رود، در شهریورماه سال ۱۳۱۰ خورشیدی در فهرست میراث ملی کشور به ثبت رسیده و یکی از با ارزش‌ترین محوطه‌های پیش از تاریخی فلات ایران است و در آن تداوم سکونت از عصر مس و سنگ تا مفرغ مشاهده می‌شود. حصار تپه‌ای کم ارتفاع است که از زمین‌های اطراف فقط چند متر ارتفاع دارد و چند برجستگی را شامل می‌شود. مساحت فعلی آن ۳۰۰ × ۲۰۰ متر است که در گذشته مساحت بیشتری داشت. این محوطه دارای آثار فرهنگی از دوران‌های پیش از تاریخ، تاریخی و اسلامی است. تاریخچه تپه حصارمنبع عکس: iranasiaبر اساس نتایج کاوش‌ها و پژوهش‌های باستان‌شناختی استقرار و زندگی در تپه حصار از ۴۲۰۰ تا ۱۷۰۰ پیش از میلاد یعنی از دوران مس و سنگ یا مس سنگی تا عصر برنز تداوم داشته است. این تپه در هزاره‌ی دوم و در سال ۱۷۰۰ پیش از میلاد متروک می‌شود. احتمال می‌رود که دلیل ترک ساکنان این محوطه حمله اقوامی جدید از سمت شمال شرق باشد که شواهد آن به‌صورت سوختگی عمدی و گسترده قابل‌مشاهده است. در دوران تاریخی و سپس در روزگار ساسانیان کاخی در این محل ساخته می‌شود. از دیگر شواهد فرهنگی به‌دست‌آمده از حصار مربوط به دوران اسلامی است که از این دوران بناهای قلعه مانندی در نزدیکی آن به یادگار ماند. از مهم‌ترین یافته‌های این تپه مربوط به لایه‌های پیش از تاریخی آن است که سه دوره فرهنگی و ۹ فاز مربوط به این دوران شامل می‌شود. یکی از دلایل اهمیت این تپه در باستان‌شناسی ایران این است که در آن می‌توان گذر از عصر مس و سنگ ایران به عصر مفرغ را مشاهده کرد که در مرکز فلات ایران کمتر مکانی این‌چنین است. کاوش‌های تپه حصارمنبع عکس: ourancientworldپیشینه پژوهش‌های باستان‌شناسی تپه حصار به قبل از انقلاب می‌رسد. ایران به راستی بهشت باستان‌شناسان است. این محوطه را نیز ابتدا هرتسفلد؛ باستان‌شناس و ایران‌شناس آلمانی شناسایی کرد سپس اریخ اشمیت از دانشگاه پنسیلوانیای آمریکا از سال ۱۳۱۲ خورشیدی در آن به کاوش پرداخت. اشمیت به‌دنبال شهر صد دروازه یا قومس؛ پایتخت پادشاهان اشکانی بود ولی نتیجه‌ای نیافت اما بقایای ساختمانی از دوران ساسانی را به دست آورد. بر اساس کاوش‌ها وی مشخص شد که تپه حصار دارای سه دوره فرهنگی پیش از تاریخ است. در سال ۱۳۵۵ خورشیدی نیز هیئتی مشترک از دانشگاه پنسیلوانیا، تورین ایتالیا و مرکز باستان‌شناسی ایران به سرپرستی رابرت دایسون و موریتزیو توزی این پژوهش‌ها را ادامه دادند. این فصل از مطالعات با هدف بازنگری در نتایج اشمیت بود و نشان داد که تپه حصار در هزاره‌های چهار و سه پیش از میلاد از مراکز مهم صنعتی فلات ایران بوده است. پژوهش‌های بعدی حصار را باستان‌شناس ایرانی احسان یغمایی بعد از انقلاب و در سال ۱۳۷۵ خورشیدی انجام داد. از یافته‌های این فصل گل نوشته‌هایی است که قدمت آنها به ۲۲۰۰ - ۲۰۰۰ پیش از میلاد برمی‌گردد. آخرین فصل کاوش‌های باستان‌شناختی این محوطه در سال ۱۳۸۵ خورشیدی به‌منظور تعیین عرصه و حریم آن انجام شد که کشف گورستانی از عصر آهن در غرب تپه حصار از مهم‌ترین نتایج آن بود. یافته‌های تپه حصارمنبع عکس: iranasiaاقتصاد و معیشت مردمان حصار مبتنی بر کشاورزی بود. بر اساس بقایای گیاهی به‌دست‌آمده، از غلات و میوه‌های محلی چون انگور و زیتون استفاده می‌کردند. شواهدی نیز از دانه‌های عدس و حبوبات یافت شده است. وجود مجسمه‌هایی از گاو و گوسفند از این تپه نشان می‌دهد که در کنار کشاورزی به فعالیت گله‌داری نیز می‌پرداختند. در سال ۱۹۳۱ میلادی و در کاوش‌هایی که اشمیت در حصار انجام داد گورهایی کشف شد که نشان می‌دهد مردمان حصار مردگان خود را عموما به‌سمت پهلو و در حالت خمیده در چاله‌های ساده و قبور آجری دفن می‌کردند. منبع عکس: ویکی‌پدیااز محوطه‌ی حصار اشیا و یافته‌های متنوعی به دست آمده است. سفال‌های عصر مفرغ این تپه شامل: سفال‌های منقوش نخودی با نقش‌های همچون حیوانات شاخ‌دار و سفال‌های پایه‌دار خاکستری با طرح‌های داغدار، کنده، افزوده و برجسته است. ظروف این محوطه طیف متنوعی از ظروف با پایه‌های دکمه‌ای، ساقه‌ای، کوزه‌های لوله‌دار، کاسه‌های لوله‌دار، فنجان‌ها، آبخوری‌ها و … شامل می‌شود. از این محوطه اشیای فلزی متنوع و متعددی مانند: دست‌بندها، حلقه‌ها و سنجاق‌ها یافت شده است. این اشیا از احیای سنگ‌های معدنی مس ساخته شده‌اند و این سنگ‌ها از نوع مالاشیت بوده‌اند. از سطح محوطه سرباره‌های فلزی به‌دست‌آمده که از آنها در ساخت تیغه، ابزارهای برشی و به‌عنوان تمپر (موادی که در ساخت سفال به کار می‌رود) استفاده کرده‌اند. همگی این اشیای فلزی و همچنین قالب‌های ریخت‌گری قطعه‌های کوره ذوب و … نشان‌دهنده‌ی آن انجام فرایند ذوب و عمل‌آوری مس در جامعه حصار است. از یافته‌های دیگر حصار می‌توان به اشیای و ابزار آلات سنگی مانند تیغه‌های سنگی مستطیل‌شکل و مته‌های نوک‌تیز اشاره کرد که این ابزار در کشاورزی و به‌عنوان داس برای درو محصول به‌کارمی‌رفته است. مهرهای مسطح یکی از مواد فرهنگی مهم حصار به شمار می‌رود این مهرها که از جنس گل پخته، سنگ سماق و قیر طبیعی‌اند دارای طرح‌هایی چون: صلیب، صلیب پر شده، دوایرمتحدالمرکز، خطوط و دوایر، خطوط موج‌دار، طرح خورشید، انسان، حیوان و … است. در عصر مفرغ استفاده از انگور بیشتر می‌شود و شواهد مصرف این میوه در برخی از محوطه‌های این دوران از جمله حصار به دست آمده است. پیکرک‌های منقوش، اشیای گلی پخته و خام ابزار استخوانی از جمله اشیای یافته شده از کاوش‌ها و پژوهش‌های این تپه است. کاخ ساسانی تپه حصارمنبع عکس: ourancientworldبنایی ساسانی حصار در فاصله بسیار کم از این محوطه و در ۲۰۰ متری جنوب غربی آن قرار دارد. زمانی که دکتر اشمیت به‌دنبال پیدا کردن پایتخت اشکانیان بود به بقایای ساختمانی‌ای برخورد که آن را متعلق به زمان ساسانیان دانست. مسعودی مورخ و جغرافی‌دان دوران اسلامی این بنا را آتشکده معرفی کرده و در کتاب خود مروج الذهب آورده است: «در قومس آتشکده‌ی بزرگی بود به نام جریش که معلوم نبود کی ساخته است. گویند اسکندر وقتی بر آنجا تسلط یافت آتشکده را به حال خود گذاشت و خاموش نکرد. گویند به روزگار پیش در اینجا شهری بزرگ بوده که بنایی عجیب داشته است و چون این شهر و خانه‌های آن ویران‌شده این خانه را ساخته و آتش را در آن نهاده‌اند.» لویی واندنبرگ؛ خاورشناس بلژیکی نیز در کتاب خود به نام باستان‌شناسی ایران این بنا را به‌عنوان آتشگاهی از زمان قباد اول ساسانی معرفی کرد و از نقاشی‌های زیبایی روی دیوارهای آن یاد می‌کند. در مورد تاریخ این بنا اختلاف نظر وجود دارد. ارنست هرتسفلد این بنا را به‌دلیل شباهت با کاخ سروستان متعلق به اوایل حکومت ساسانی می‌داند اما فردریک واخ مث این ساختمان را متعلق به اواخر قرن ششم میلادی می‌داند. اشمیت با توجه به سکه‌ای که از کف این ساختمان پیدا کرد آن را به قباد اول نسبت داد برخی افراد نیز بنا را اسلامی می‌دانند. منبع عکس: ourancientworldبر اساس کاوش‌های اشمیت این بنا به دو بخش اداری و غیر اداری تقسیم می‌شود. این ساختمان با دیوارهای خشتی ساخته و از بخش‌های مختلفی تشکیل‌شده و شامل: تالار ستوندار، اتاق مربع گنبددار متصل به ایوان، دو ایوان فرعی موازی با ایوان اصلی، حیاط و اتاق‌های جانبی اطراف آن است. در این بنا تزیینات گچی مانند: ستون‌ها، پلاک‌ها، پلاک‌های گراز، گوزن نر و ماده، پلاک‌های انسان، مجسمه‌های گچی به‌شکل سر حیوانات و غیره یافت شد که برخی از آنها زینت‌بخش موزه ملی کشور شده است. از دیگر تزیینات این کاخ نقاشی‌های آن است که در آنها از رنگ‌های ساده آبی و قرمز مایل به ارغوانی به کار رفته است. روی دیوارهای بخش اداری بنا و هال ستوندار قصر شواهد نقاشی مشاهده می‌شود. یکی از این نقاشی‌ها شامل قسمتی از سر و بدن یک اسب و پای سوارکار است. موزه گرمابه پهنهمنبع عکس: اقتصاد آنلایناگر دوست داشتید در کنار سفر خود به تپه حصار از اشیا و یافته‌های این محوطه هم دیدن کنید می‌توانید سری به موزه‌ی گرمابه پهنه بزنید. این موزه ازجاهای دیدنی سمناناست و در بازار قدیم این شهر قرار دارد. در این موزه نمایشگاهی دائمی از آثار به‌دست‌آمده از حصار و سایر مکان‌های این استان در معرض نمایش است. در این موزه می‌توانید از اسکلت مادری که در حین زایمان کودک خود فوت کرده و از کاوش‌های حصار کشف‌شده است دیدن کنید. ایران بهشت باستان‌شناسی دنیا است …پرسش‌های متداولتپه حصار کجاست؟ تپه حصار در سه کیلومتری جنوب شرق دامغان در استان سمنان قرار دارد. قدمت تپه حصار به چه زمانی می‌رسد؟ ۴۲۰۰ سال قبل از میلادچه آثاری از تپه حصار کشف‌شده است؟ سفال‌های عصر مفرغ، اشیای فلزی متنوع، ابزارآلات سنگیآیا تپه حصار ثبت ملی شده است؟ بله. تپه حصار در شهریورماه سال ۱۳۱۰ خورشیدی در فهرست میراث ملی کشور به ثبت رسید. نویسنده: اکرم زمانی نوری |
3,675 | 3,797 | دامغان | چشمه قلقل | ایران، استان سمنان، ۶۰ کیلومتری شمال غرب شهرستان دامغان، روستای دشتبو | چشمه قلقل از مقاصد طبیعی وجاذبه‌های گردشگری دامغاندر استان سمنان است. آب این چشمه از درون شکافی در کوهی سنگی بیرون می‌جوشد و به همین دلیل نیز اهالی از آن با نام‌های چشمه قلقل یا قلقله یاد می‌کنند. پوشش گیاهی منطقه ییلاقی است و گونه‌های جانوری آن نیز بیشتر شامل گونه‌های مناطق کوهستانی می‌شود. امامزاده میرجبرئیل و بقایای قلعه‌ای در شرق روستای تویه دروار، از دیگر جاذبه‌های گردشگری این منطقه هستند. همچنین در نزدیکی این منطقه، ناحیه‌ای به نام انگورستانی با آبشاری آکواریومی و زیبا وجود دارد. |
3,676 | 3,798 | دامغان | برج پیر علمدار | ایران، استان سمنان، دامغان، محله خور، خیابان مطهری، خیابان نزدیک مسجد جامع | بقعه پیر علمدار دامغان، برجی را در خود جای داده است که به جهت معماری، ویژگی‌های بارزی داشته و از همین روی مورد توجه محققان این عرصه قرار گرفته است. این برج ازجاهای دیدنی دامغانبه شمار می‌رود و از سری برج‌های مدور آجری کم‌خیز دارای گنبد مخروطی پیازی است که نزدیک به پنجاه عدد از این نوع برج‌ها در ایران‌زمین موجود است. برج پیر علمدار از جهت قدمت بعد از برج گنبد قابوس گرگان (ساخته‌شده به سال ۳۹۷ هجری قمری) دومین برج کهن ایران است. پیرعلمدار کیست؟ این بنای تاریخی، آرامگاه ابی جعفر محمد بن ابراهیم، پدر یکی از فرمانروایان حکومت آل زیار در ناحیه قومس (سمنان و دامغان کنونی) به نام بختیار ملقب به ابوحرب است و با توجه به یکی از کتیبه‌های موجود در این قصر (ساختمان‌های دارای گنبد را در آن زمان قصر می‌نامیدند) بنا، به دستور بختیار بعد از وفات پدرش در سال ۴۱۷ هجری قمری و توسط حاجی حسین مشهور به بنای دامغانی ساخته‌شده است. برج پیر علمداراین برج، با ارتفاع ۱۳ متر دارای گنبدی با قطر داخلی ۴ ٫ ۵ متر است و از جمله نخستین بناهایی است که در آن از نقش برجسته آجرچینی برای خارج کردن نمای ساختمان از رج‌های هم‌شکل و یکنواخت استفاده‌شده است. بدنه استوار این برج، شامل دو بخش است: بخش پایین که حدود نیمی از ارتفاع کلی برج را شامل می‌شود. آجرکاری ظریف، ساده و بدون بندکشی دارد و دروازه ورودی (واقع در جنوب غربی برج و رو به سوی مسجد و صحن) به همراه تزییناتش در این بخش جای گرفته است. بخش فوقانی شامل هفت نوار تزیینات تسمه‌ای آجرتراش به همراه کتیبه‌ای زیبا زیر پیش‌آمدگی سطح بالای دیوار است که سبب شهرت گنبد شده است. این پیش‌آمدگی سازه‌ای است که گنبد را نگه داشته است. قسمت‌های دیگر بقعه پیر علمداریکی دیگر از جلوه‌های معماری زیبا و کهن ایرانی در این مجموعه، ورودی آرامگاه است که به صورت قاب مستطیل‌شکل طراحی‌شده است. این ورودی شامل سردر و تزییناتش چون حواشی، کتیبه و گچ‌بری‌های متناسب و ستون‌های پیل‌پا مانند می‌شود. البته سابقا این بقعه ایوانی مقرنس نیز داشته است که به جز قسمتی از کتیبه زیبای آن، اثری از آن باقی نمانده است. بقعه پیر علمدار که ازجاهای دیدنی سمنانمحسوب می‌شود، در پانزدهم دی‌ماه سال ۱۳۱۰ شمسی به شماره ثبت ۷۹ در بین آثار ملی ایران ثبت شد. کتیبه‌های بقعه پیر علمدار دامغاندر این آرامگاه کهن، سه سری کتیبه وجود دارد که هر کدام برای علاقه‌مندان به تاریخ معماری حقایق بسیاری را در مورد طراحان و سازندگان‌شان بیان می‌کنند. کتیبه بیرونی گنبدکتیبه‌ای زیبا با خط کوفی مشبک ساده به عرض ۷۵ سانتی‌متر که دورتادور قسمت خارجی گنبد نصب‌شده و در آن از آجر برش داده‌شده در زمینه گچی استفاده‌شده است و در واقع نگین نمای ساختمان برج است. این کتیبه همان کتیبه‌ای است که در آن سال ساخت، مشخصات سازنده، کسی که دستور ساخت داده به همراه مشخصات فرد مدفون در این مکان، ذکر شده است. کتیبه داخلی گنبدکتیبه‌ای با خط کوفی مشبک از نوع محشی (دارای حاشیه) گره‌دار به عرض ۸۰ سانتی‌متر که بر دیواره داخلی بنا و در حدود بالای در نصب‌شده و از نوع نقاشی روی زمینه گچی است و آیاتی از قرآن مجید در آن به زیبایی مشخص است. خط کوفی محشی گره‌دار، یکی از انواع پیچیده و درهم‌بافته خط کوفی است که در حروف عمودی خود مثل الف و لام گره‌چینی‌هایی حیرت‌آور دارد. کتیبه سردریک سطر کتیبه با خط کوفی ساده از نوع گچ‌بری با آیه شریفه بسم‌الله که بالای سردر در ورودی بقعه نصب‌شده است. نویسنده: حمیده کریمی |
3,677 | 3,799 | دامغان | کویر حاج علیقلی | ایران، استان سمنان، جنوب شرقی دامغان، نزدیکی روستای خورزان | کویر حاج علی قلیازجملهزیبایی‌های کمتردیده‌شدهاستان سمنان است که بیش از آنکه در وصف کلمات باشد، دیدنی است. کویر حاج علیقلی ازجاهای دیدنی دامغانبه شمار می‌رود و در جنوب شرقی این شهرستان و در نزدیکی روستایخورزانواقع شدهاست. وسعت این کویر ۶۵۴۱ کیلومترمربعاست. کویر حاج علیقلی ۴۳ کیلومتر از مرکز شهرستان فاصله دارد، ۳۹ کیلومتر از جاده دسترسی به این کویر زیبا آسفالت و ۷ کیلومتر آن راه شوسه است. کویر حاج علیقلی از جنوب به کوه‌های دولتدیار، کوه خرس و کوه ترکمنگدراز جنوب غربی به کوه‌های کوهپنجو کوه سرخ، از غرب به دهستان فرات از شمال به کویر دامغان و از شرق به کوهاهوندمحدود می‌شود، این کویر بین ۱۰۵۰ تا ۱۰۹۴ متر از سطح دریا ارتفاعدارد. دورودخانه اصلی این کویر که هردوازکوه‌هایالبرز سرچشمهمی‌گیرندعبارت‌اند از رودخانه دامغان که مخروط افکنه وسیعی در حاشیه شمال غربی این کویر ایجاد کرده است و دیگری رودخانهحسن‌آباداست که از حاشیه شمال شرقی وارد کویرمی‌شود. این رودخانهدره‌ایبه عمق ۵ متر در داخل کویر ایجاد کرده است. علاوه‌بر ایندورودخانهرودخانه‌هایدیگری نیز از طرف جنوب غربی و شرقی به این کویر واردمی‌شوندکه نسبت بهرودخانه‌هایاصلی آب کمتری داشته وعمومادر اوایل فصل تابستان خشکمی‌شوند. وجود رودخانه‌های فصلی و دریاچه نمکحسن‌آبادکه دره‌های عمق و مخروطافکنه‌هایوسیعی در کویر ایجاد کرده، بر زیبایی‌های این کویر افزوده است. همچنین علاوه‌بر باغاتپسته، روستایحسن‌آبادنیز از روستاهای نمونه گردشگری است که دارای جاذبه‌ها و زیبایی‌های زیادی است که دریکسفریکروزهمی‌توان از آن نیز بازدید کرد. گیاهانشورپسندو در برخی نقاط درختچه تاغ از معدودترین و مهم‌ترین گونه‌های گیاهی کویر حاج علیقلی است. کویر حاج قلی ازجاهای دیدنی سمناناست که دومسیر برای ورود به آن وجود دارد. مسیر نخست ازطریق جاده شاهرود بهطرودو روستای چاه جم و مسیردومازطریقخورزاندر جاده دامغان-معلمان است، اما براییکبازدیدیکروزهاز این کویر پیشنهاد ما پیمایش ازطریق مسیرحورزاندامغان است. سطح کل صفحات رسی برابر است با ۱۱۲۴ کیلومترمربعو در مجاورت حاشیه کویر قرار دارد. بافت موادتشکیل‌دهندهاین رسوبات از نوعماسه‌ای، رس‌هایسلیتیاست که در حالت خشکی بسیار سخت بوده و در زمستان و بهار که خیسمی‌شوندبسیار لیز است. این صفحات کهبه‌طورفصلی خشکمی‌شوندبخصوص در بخش شمالی کویربه خوبیتکاملنیافته‌اندکهبه علتمسطح و سخت بودن برایریل‌گذاریمورد استفادهقرار گرفتهاست. پست‌ترینبخش کویر به مساحت ۴۶۶ کیلومترمربعپوشیده از نمک‌زاری است کهبه‌صورتنامتقارن وبه‌صورتلوحه‌ایدر حاشیه جنوب غربی کویرقرارگرفتهاست. در حدود ۶۰ ٪ سطح این نمکزار ازپلتفرم‌هاینمکی بالابه‌هایواضح پوشیده شده است. قطر متوسط این چندوجهی‌هابه ۱۲۵ مترمی‌رسد. هریکاز این چندوجهی‌های بزرگ، خود ازچندوجهی‌هایکوچک‌تریتشکیل‌شدهاست. چندین حوزه نمکزار خیس دیگر نیز در حد شرقی و غربی نمکزار به چشممی‌خورد. از کویرهای نزدیک به این منطقهمی‌توانبه کویر دقبیارجمنددر فاصله ۶۰ کیلومتری در شرق و دشت کویر (کویر بزرگ) در فاصله ۱۰۰ کیلومتریدر جنوب نام برد. تا چشم کار می‌کند، شوره‌زار است و اشکال و شبکه‌های نمکی که جلوه‌های دیگری از زیبایی‌های کویر را در پیش چشم گردشگران می‌گذارد. مسیر دسترسی به کویر حاج علی قلیبرای دسترسی به مسیر پیمایش از دامغان به سمت جاده اصفهان حرکت کرده تا پس از حدود ۳۵ کیلومتر به دوراهی حسن‌آباد برسید. از داخل روستای حسن‌آباد به سمت روستای خورزان که در فاصله ۶ کیلومتری حسن‌آباد قرار دارد، حرکت کنید. از این روستا آب آشامیدنی خود را تهیه‌کرده و مسیر را به سمت جنوب شرق ادامه دهید. از خورزان که بگذرید کم‌کم جنس و رنگ خاک تغییر کرده و املاح نمکی در سطح خاک نمایان می‌شوند. البته در صورت بارندگی در روزهای قبل ممکن است در مسیر با باتلاق‌های کوچکی روبهرو شوید که طبیعی به نظر می‌رسد. اگر این مسیر را برای سفر به کویر حاج علیقلی انتخاب کرده باشید، از یک شاخه نمکی که طول آن حدود یک کیلومتر است، عبور می‌کنید که زیبایی‌های خاص خود را دارد، بعد از عبور از این شاخه نمکی دوباره خاک رس نمایان می‌شود که حدود ۵۰۰ متر درازا دارد و پس از آن وارد محیط اصلی کویر حاج علیقلی می‌شوید. بهترین فصل برای سفر به کویر حاج علی قلیبهترین زمان بازدید از کویر حاج علیقلی اواسط پاییز تا اواخر اسفندماه است. نویسنده: عماد جعفری |
3,678 | 3,800 | دامغان | برج طغرل دامغان | ایران، استان سمنان، دامغان، جنوب روستای مهماندوست، بین روستای مهماندوست و روستای امام آباد | برج طغرل که با نام‌های برج معصوم‌زاده و برج مهماندوست نیز شناخته می‌شود، از جاذبه‌های تاریخی وجاهای دیدنی دامغانبه شمار می‌رود و در بخش جنوبی روستای مهماندوست قرار دارد. با قدمتی که به دوره سلجوقی بازمیگردد، اهمیت این سازه بیشتر به‌خاطر داشتن طاقنما و قطار مقرنس آجرکاری است. برج طغرل در تاریخ ۱۲ اسفند ۱۳۱۵ با شماره ثبت ۲۷۷ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید. |
3,679 | 3,801 | دامغان | بازار دامغان | ایران، استان سمنان، دامغان، خیابان امام | بازار دامغان یکی از بناهای قاجاری ومکان‌های دیدنی دامغانبه شمار می‌رود. سقف دالانی این بازار گنبدی شکل است و گنبدها یکی در میان دارای نورگیر هستند. بازار دامغان که در راسته خیابان امام قرار دارد و از غرب به شرق خیابان امتداد می‌یابد، ورودی‌هایی متعدد دارد. دو دهنه از ورودی‌های بازار به سمت خیابان امام، یک دهنه به سمت بلوار جنوبی، یک دهنه به سمت میدان امام، یک ورودی از سمت خیابان باغ جنت و یک ورودی از سمت تکیه درب قلعه است. از دیگر ویژگی‌های معماری بازار دامغان می‌توان به تویزه‌های جناغی روی نیم ستون‌ها اشاره کرد. این اثر در تاریخ ۲۰ آذر ۱۳۷۹ با شماره ثبت ۲۹۱۶ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید. |
3,680 | 3,802 | دامغان | قلعه گردکوه | ایران، استان سمنان، ۱۸ کیلومتری غرب دامغان | قلعه گردکوه یا گنبدان دژ دامغان، از مشهورترینقلاع ایرانکه به نام گنبدان‌دژ نیز شهرت دارد، دژی است که در البرزکوه قرار گرفته است. این قلعه بدون شک قلعه‌ای نظامی محسوب می‌شد که با اهداف دفاعی ساخته‌شده بود. تمامی داستان‌های این قلعه با نظامی‌گری ارتباط مستقیم دارند. این قلعه اساطیری داستان‌های جذاب و خاص خود را داشته است. داستان‌هایی که از یک‌سو با اساطیر و قهرمانی شخصیت‌های حماسی و باستانی ایران گره می‌خورند و از دیگر سو با تاریخ میانه ایران و قدرت‌نمایی اسماعیله خودنمایی می‌کنند. حکایت این قلعه داستان خواندنی و شنیدنی دارد. قلعه گردکوه ازجاهای دیدنی دامغاناست و در ۱۸ کیلومتری غرب دامغان قرار دارد. فاصله این قلعه تا روستای حاجی‌آباد در حدود ۸ کیلومتر است و مسیری کوهستانی و صعب‌العبور دارد. دامغانقلعه گردکوه در شهرستان دامغان قرار گرفته است دامغان در گذشته پایتخت اشکانیان بودقلعه گردکوه در طبق آنچه پیشتر گفته شد در شهر دامغان قرار دارد. دامغان شهری در استان سمنان است که در فاصله ۳۴۰ کیلومتری شمال شرق تهران واقع‌شده است. شهر دامغان شهری کهن است که سابقه آن به دوره اشکانی می‌رسد. این شهر که به شهر پارتی نیز معروف است و در گذشته با نام‌های صددروازه و هکاتم پلیس شناسنامه و هویتی برای خود فراهم کرده است برای مدتی پایتخت ایران بود. از این‌رو آثار باستانی بسیاری را دل خود نهفته دارد که یکی هم قلعه گردکوه است که هم نام و نشان اساطیری دارد و هم هویت تاریخی آن معلوم و مشخص است. وجه‌تسمیه قلعه گردکوهارتفاع گردکوه ۱۰۰۰ متر است و از پناهگاههای اصلی اسماعیلیان بودکوهی که قلعه گردکوه بر آن بنا شده است شکلی شبیه به گنبد دارد. برخی علت نام نهادن گردکوه را همین گرد و گنبدی بودن کوه دانسته‌اند. ارتفاع تقریبی این کوه ۱۰۰۰ متر بوده و طول آن در حدود نیم کیلومتر است. قلعه گردکوه از لحاظ موقعیت طبیعی یکی از قدیمی‌ترین پناهگاههای دفاعی است که در دوره‌های مختلف تاریخی مورد استفاده اقوام و افراد مختلف قرار گرفته و از گذشته دارای اهمیت بوده است. قلعه گردکوه یکی از مهم‌ترین پناهگاههای مستحکم و غیرقابل تسخیر فرقه اسماعیلیه در ایران بوده است. در چند جای کوه و در اطراف قلعه گردکوه، چند عمارت در نقاط مختلف کوه قرار گرفته است که به‌منظور دیده‌بانی ساخته‌شده است. این ساختمان‌ها از سنگ و ساروج ساخته‌شده و کوه را به‌صورت قلعه‌ای پابرجا شکل داده است. در کنار این مکان‌های دیده‌بانی حوض‌هایی ساخته‌شده است. راه صعود به این کوه از سمت مشرق بوده است. ساختمان‌های دیده‌بانی به صورتی ساخته شده‌اند که راه صعود به قلعه را به‌طور کامل زیر نظر دیده‌بانان قرار می‌دادند. آثار بازمانده در قلعه گردکوه نشان می‌دهد که در این محل وسایل زندگی و معیشت وجود داشته است و افراد ساکن قلعه از آن استفاده می‌کردند. قطعه‌های سنگ آسیای دستی و شکسته‌های ظروف سفالی و سایر چیزهایی که اکنون در آن جا مشاهده می‌شود، نشان از جریان داشتن زندگی در گذشته در قلعه دارد. قلعه گردکوه از اسطوره تا تاریخسابقه قلعه گردکوه از دوره اساطیری ایران تا عصر اسماعیلیه استقلعه گردکوه در اساطیر ایران هم رد پایی از خود به جا گذاشته است. با خواندن شاهنامه فردوسی در بخش مربوط به کیانیان، متوجه می‌شویم که اسفندیار پهلوان رویین‌تن ایرانی مدت زمانی را در قلعه گردکوه به سر برده است. مطابق روایت شاهنامه، اسفندیار به دستور پدرش گشتاسب به‌دلیل نافرمانی از فرمان پدر، در قلعه گردکوه زندانی‌شده است. در دوره اشکانیان نیز با پایتختی شهر دامغان قلعه گردکوه به‌صورت یک قلعه نظامی مورد استفاده قرار می‌گرفت. در منابع از این قلعه تا دوره اسماعیله نام و نشان مشخصی به چشم نمی‌خورد. در دوره حاکمیت اسماعیلیان، فردی به نام رئیس مظفر حاکم دامغان بود، وی دعوت حسن صباح را پذیرفت و به‌دلیل داشتن قدرت و ثروت فراوان، قلعه الموترا به مبلغ ۳ هزار دینارخرید و به حسن صباح داد. رئیس مظفر قلعه گردکوه را کانون تبلیغاتی فرقه اسماعیلیه کرد و در این زمینه از دادن هیچ کمکی دریغ نکرد. این همراهی و موانست تا جایی ادامه یافت که وقتی قلعه الموت (درسال ۵۰۰ ه. ق.) به‌وسیله سپاهیان سلجوقی محاصره شد، حسن صباح، کودکان و فرزندان خود را به گردکوه نزد رئیس مظفر فرستاد تا از آنها مراقبت کند. قلعه گردکوه در زمان رکن‌الدین خورشاه آخرین حاکم اسماعیلی تسلیم شددر دوره خوارزمشاهیان و شکل‌گیری حملات مغولان به‌سمت ایران، بسیاری از دژهای اسماعیلیان، به‌دلیل خیانت رکن‌الدین خورشاه (آخرین حاکم اسماعیلیه) یکی پس از دیگری تسلیم‌شده و فرو ریختند. در این اوضاع، اسماعیلیان ساکن در قلعه گردکوه، تسلیم مغولان نشدند و مدت ۲۰ سال پهلوانانه در برابر لشکر مغول ایستادند، تا اینکه در زمان حاکمیت آباقاخان، این دژ استوار سقوط کرد و تمامی ساکنان آن کشته شدند. در این زمان قلعه گردکوه که آخرین پایگاه اسماعیلیه بود سقوط کرد و تخریب شد. از بازمانده‌های قلعه گردکوه می‌توان به برگی از عظمت قلاع ایران پی بردگرد کوه آخرین قعله و پایگاه اسماعیلیان بود که به دست مغولان در سال (۶۶۹ قمری - ۱۲۷۰ میلادی) سقوط کرد. پس از سقوط اسماعیلیه گردکوه به دست حکام مغول افتاد، در سال (۷۸۶ ه. ق) فردی به نام امیر ولی در یک درگیری با سپاه تیمور لنگ، گردکوه را از دست تیموریان گرفت و جزو قلمرو خود قرار داد. اما چیزی نگذشت که در استرآباد از لشکر تیمور شکست خورد و زن و فرزندانش را به گردکوه آورده و خود فرار کرد. از سال (۸۰۰ ه. ق) به بعد قلعه روبه‌ویرانی گذاشته و اهمیت خود را از دست داد. این قلعه زیبا که از جاذبه‌های گردشگری سمنان است، علاوه بر اینکه شاهد فرازونشیب‌های بسیار در طول تاریخ بوده، و ناملایمات فراوانی به خود دیده، تاثیرات بسیاری بر فراز و فرود قدرت‌های تاریخی نیز داشته است. این اثر ازجاهای دیدنی سمنانبه شمار می‌آید و در تاریخ ۲۵ اسفند ۱۳۷۸ با شماره ثبت ۲۶۵۰ به‌عنوان یکی از آثار تاریخی ایران به ثبت ملی رسیده است. اگر گذرتان به سمنان و شهر تاریخی دامغان افتاد حتما از بازمانده‌های این قلعه تاریخی دیدن کنید. بدون شک حضور پهلوانان اساطیری ایران و گره خوردن تاریخ میانه ایران در عصر حاکمیت سلجوقی و مغول با این قلعه تاریخی برای شما جذاب خواهد بود. عکس‌ها از اینستاگرام صفحه رسمی شهرستان دامغاننویسنده: زهرا آذرنیوش |
3,681 | 3,803 | دامغان | قلعه دولت‌آباد دامغان | ایران، استان سمنان، دامغان، بخش امیریه، دهستان قهاب صرصر، روستای دولت‌آباد | قلعه دولت‌آباد دامغان از آثار تاریخی وجاهای دیدنی دامغاناست و قدمت آن به اواخر دوره صفوی - اوایل دوره قاجار بازمیگردد. برخی از بخش‌های قلعه شامل خانه‌های خشتی، شاه‌نشین، بادگیر و برج دیدبانی می‌شود که قسمت‌های زیادی از آنها بر اثر مرور زمان از بین رفته‌اند. با توجه به ارزش تاریخی، قلعه دولت‌آباد در تاریخ ۱۵ اردیبهشت ۱۳۸۶، با شماره ثبت ۱۹۳۲۵ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید. |
3,682 | 3,804 | دامغان | غار شیربند | ایران، استان سمنان، ۱۲ کیلومتری شمال شرق دامغان، روستای جزن، روستای ابوالبق، منطقه شیربند | غار شیربند ازجاهای دیدنی دامغانبه شمار می‌آید و از طریق روستای جزن قابل‌دسترسی است. این غار حدود ۸۰۰ متر طول دارد و دهانه آن در کمرکش کوهی صخره‌ای که از بستر رودخانه ۵۰ متر ارتفاع دارد، قرار گرفته است. داخل غار که در یک‌رشته فلات آهکی جای دارد، قندیل و ستون‌های زیبای آهکی به رنگ و اندازه‌های مختلف از سقف آویزان شده‌اند. هوای داخل غار خنک، مرطوب و بسیار ساکن است و در قسمت‌های تحتانی غار مقدار اکسیژن کمتر می‌شود. برای بازدید از غار نکات زیر را در نظر داشته باشید: مسیر دسترسی به غار دشوار است. بنابراین حتما از راهنمای محلی کمک بگیرید.۱۵ کیلومتر پایانی جاده خاکی می‌شود و از محل پارک ماشین تا ورودی غار ۱۰ دقیقه پیاده‌روی لازم است. بازدید از غار با تجهیزات لازم و راهنمای غارنوردی امکان‌پذیر است. بازدید از غار حدود سه تا چهار ساعت طول می‌کشد. عکس‌های گالری از گوگل‌مپ (عکاسان: سعید صبوری و احمد آزاده) |
3,683 | 3,805 | دامغان | دریاچه نمک دامغان (دریاچه نمک حاج علیقلی) | ایران، استان سمنان، دامغان، ۴۳ کیلومتری جاده اصفهان، روستای حسن‌آباد | دریاچه نمک دامغان که با نام دریاچه نمک حاج علیقلی نیز شناخته می‌شود، در کویر حاج علیقلی قرار دارد و ازجاهای دیدنی دامغانبه شمار می‌آید. با توجه به بارش‌های بهاری و جلوه فوق‌العاده دریاچه پس از باران، بهترین فصل بازدید از این مکان فصل بهار است. همچنین این منطقه به‌دلیل عدم وجود حیوانات وحشی و اطمینان از آنتن‌دهی موبایل، مکانی مناسب برای کمپینگ و اقامت شبانه محسوب می‌شود. |
3,684 | 3,806 | دامغان | پایگاه نجوم دامغان (پایگاه علوم و ستاره شناسی ورکیان) | ایران، استان سمنان، دامغان، کیلومتر ۵ محور دامغان اصفهان | پایگاه نجوم دامغان که با نام پایگاه علوم و ستاره‌شناسی ورکیان نیز شهرت دارد، در کیلومتر پنج محور دامغان اصفهان واقع‌شده است و از بهترینجاذبه‌های گردشگری دامغانبرای علاقمندان به ستاره‌شناسی محسوب می‌شود. با افتتاح در سال ۱۳۸۹، این پایگاه در روستای ورکیان قرار دارد ومکان مناسبی برای رصد ستارگان به‌شمار می‌رود. مساحت کلی مجموعه معادل با دو هزار و ۵۰۰ متر مربع است و از آن به‌عنوان اولین پایگاه نجوم روستایی در ایران یاد می‌کنند. این مجموعه متشکل از بخش‌های مختلفی از جمله ساختمان آسمان‌نما و رصدخانه است. |
3,685 | 3,807 | دامغان | مسجد جامع دامغان | ایران، استان سمنان، دامغان، خیابان شهید مطهری | شهر دامغان یکی از شهرهای قدیمی ایران است که در استان سمنان واقع است. این شهر که در گذشته «صد دروازه» نام داشت، باستانی‌ترین شهر پارتی ایران است و در زمان حکومت سسلسله اشکانیان پایتخت ایران نیز بوده است. دامغان همچنین از جنوب به دشت کویر و از شمال به رشته‌کوه البرز محدود است. قدیمی بودن این شهر سبب شده تا آثار باستانی زیادی را بتوان در آن یافت. یکی از این آثار تاریخی زیبا، بنای مسجد جامع دامغان است که در ادامه قصد داریم شما را با آن آشنا سازیم. معرفیمسجد جامع دامغان ازجاهای دیدنی دامغاندر شمال شرقی شهر است. این مسجد در تاریخ ۱۵ دی‌ماه سال ۱۳۱۰ با شماره ثبت ۸۱ در فهرست آثار ملی کشور ثبت‌شده است. موقعیتمسجد جامع دامغان از آثار تاریخی ومکان‌های دیدنی سمنانمحسوب می‌شود و موقعیت آن را در نقشه زیر می‌توانید مشاهده کنید. تاریخچهبانی اولیه این مسجد به طور دقیق مشخص نیست ولی در منابع، «میرزا محمد خان» (سپهسالار اعظم قاجار) و شخص دیگری به نام «حاج شیخ محمد کاظم» به عنوان بانیان بخش‌هایی از بنای مسجد ذکر شده‌اند و جناب «حاج فتحعلی بیگ» نیز بانی مدرسه مجاور این مسجد معرفی‌شده است. روایت‌های مختلف دیگری هم در مورد بانیان این مسجد تاریخی وجود دارند. به عنوان مثال، در سفرنامه «استرآباد و مازندران و گیلان»، «هارون‌الرشید» به عنوان بانی این مسجد معرفی‌شده است. «اعتمادالسلطنه» ساخت این بنا را به زمان خلافت «مامون» نسبت می‌دهد. او همچنین در کتاب «مطلع الشمس» ادعا می‌کند که مسجد جامع جدید دامغان یک خرابه بوده که محمدخان سپهسالار آن را نوسازی کرده است. همچنین در این کتاب اینگونه عنوان‌شده که این مسجد شامل صحن و شبستانی است که توسط یک راهرو از مسجد جامع قدیم جدا می‌شود. این بنا که در ضلع شرقی صحن مسجد جامع واقع‌شده است امروزه «شبستان سپهسالار» نامیده می‌شود. باستان‌شناسی به نام «کریستی ویلسون» نیز در مورد این بنا ادعا کرده است که اگر کاشی‌کاری بالای این مناره هم‌زمان با ساخت آن انجام‌گرفته شده باشد، می‌توان آن را به عنوان قدیمی‌ترین تزیین کاشی‌کاری در نمای خارجی بناها قلمداد کرد. همچنین آقای «شهریار عدل» از باستان شناسان معاصر ایرانی، در مورد این بنا اینگونه نوشته است که کتیبه کاشی را نمی‌توان مجزا از مناره به حساب آورد، با این استدلال که معمار بنا محل قرارگیری کتیبه را پیش‌بینی کرده بوده و حروف روی آن با حروف نقش بسته بر کتیبه آجر مناره هماهنگ می‌باشد. قدمت بناعده‌ای، قدمت مناره این مسجد را به نیمه قرن پنجم هجری قمری متعلق می‌دانند. کریستی ویلسون تاریخ ساخت مناره مسجد را سال ۴۵۹ تخمین زده است. تاریخ ساخت بنای اولیه مسجد جامع دامغان را به قرن‌های اولیه هجری قمری نسبت می‌دهند. مشخصاتمسجد جامع دامغان دارای ۳۵ متر طول، ۱۸ متر عرض و دو ردیف ستون است که سقف‌های مدور آجری بر روی این ستون‌ها کار شده و فاصله بین آجرها نیز به وسیله گچ بندکشی شده است. در ورودی مسجد دالانی وجود دارد که به صحن مسجد منتهی می‌شود. این دالان، ۳۸ متر طول و ۳۶ متر پهنا دارد. قدیمی‌ترین بخش مسجد جامع فعلی، جبهه غربی آن است که دارای سه ایوان است. بر اساس یک سری از منابع تاریخی گویا قبلا در داخل ایوان میانی منبری از جنس آجر و گچ قرار داشته که امروزه دیگر وجود ندارد. در ضلع غربی و شرقی مسجد جامع دامغان نیز دو شبستان وجود دارند که چند سال پیش هم مورد مرمت قرار گرفته‌اند. در ضلع جنوبی مسجد سه ایوان به چشم می‌خورد که ایوان میانی از ایوان‌های اطرافش متمایزتر دیده می‌شود چون به نسبت آنها مرتفع‌تر و عریض‌تر است. دهانه این ایوان ۷ متر بوده و درازای زیر سقف آن ۱۶ متر است. محراب مسجد هم در همین ایوان میانی واقع‌شده است. بر اساس نوشته‌هایی بر جای مانده از اعتمادالسلطنه مناره مسجد دارای ۱۰۵ پله و ارتفاع آن ۳۲ متر است. قاعده این مناره به شکل مربع ساخته‌شده و هر ضلع آن بیش از ۵ متر است، البته به دلیل اینکه این قاعده در زیر خاک پنهان‌شده است شکل آن مشخص نیست. ارتفاع مناره در حال حاضر حدود ۲۷ متر و محیط پایین آن ۱۴ و محیط بالای آن ۷ متر است. بر روی مناره کتیبه‌ای از آجر وجود دارد که آیه نور بر روی آن نوشته‌شده است. البته در گذشته کتیبه دیگری نیز از کاشی بر روی منار وجود داشته که اکنون موجود نیست. مرمت بنا در دوران معاصربنای تاریخی مسجد جامع دامغان هم مانند همه آثار تاریخی موجود در کشورمان در طول زمان دچار تخریب‌هایی در بنای اولیه شده است و طبیعتا نیاز به نوسازی داشته است. خوشبختانه این بنا در طول تاریخ مورد غفلت واقع نشده و چند مرتبه مرمت‌هایی در آن انجام‌گرفته است که موجب شده تا همچنان با گذشت زمان زیبایی و شکوه خود را حفظ نماید. در سال ۱۳۱۱ شمسی، بر اثر رعد و برق شکافی نسبتا بزرگ در مناره مسجد ایجاد شد که باعث آسیب دیدن نماسازی ظریف بنا شد که بعدها مرمت شد. همچنین رواق جنوبی مسجد نیز یک‌بار به همت رییس نظام‌وظیفه شهر دامغان مرمت شد. شبستان شمالی مسجد نیز که در گذشته توسط شخصی به نام حاج محمد کاظم تخریب و سپس نوسازی شده بود، در سال‌های گذشته با سازه‌ای فلزی بازسازی‌شده است. عکس‌های گالری از علی ابکنویسنده: پویا جوانمرد |
3,686 | 3,808 | دامغان | چشمه انگورستانی دامغان | ایران، استان سمنان، دامغان، ۴۹ کیلومتری شهرستان دامغان، منطقه تویه دروار، شمال روستای دهخدا | چشمه انگورستانی دامغان در شمالی‌ترین قسمت دره سرسبز تویه دروار قرار گرفته است و از مقاصد گردشگری طبیعی وجاهای دیدنی دامغانمحسوب می‌شود. آب این چشمه از کوه‌ها سرچشمه می‌گیرد و به همین دلیل نیز بسیار گوارا و قابل شرب است. آبشارها و آبشارک‌های دیدنی، باغ‌های میوه و مردمان صمیمی و مهمان‌نواز از قابلیت‌های این منطقه هستند. |
3,687 | 3,809 | دامغان | خانه لطفی (موزه تاریخ شهر دامغان) | ایران، استان سمنان، دامغان، خیابان ۱۲ فروردین | خانه لطفی با قدمتی که به دوره قاجار بازمیگردد، از مقاصد گردشگری ودیدنی‌های دامغاناست و از بخش‌های متعددی از جمله خانه مستخدمین، اصطبل، حیاط بیرونی، حیاط پشتی، حیاط اندرونی و … تشکیل می‌شود. این خانه در زمینی به مساحت ۱۰ هزار متر مربع و در دوران مظفر الدین شاه قاجار ساخته‌شده است. تزئینات انجام‌شده در این عمارت، بسیار زیبا و چشم‌نواز هستند و معماری و طرح بنا در خور توجه است. موزه تاریخ شهر دامغان نیز در این خانه قرار دارد و مجموعه آن شامل آثار مردم‌شناسی مانند ابزار کار آهنگری، اسناد و قباله‌ها، لباس‌های محلی، لوازم خانه، وقف‌نامه و بیع‌نامه می‌شود. |
3,688 | 3,810 | دامغان | سد شهید شاهچراغی | ایران، استان سمنان، ۱۲ کیلومتری شمال شهر دامغان، مجاورت تنگه بز پل و کوه چکل شیر، روی رودخانه چشمه‌علی | سد شهید شاهچراغی یا به‌طور خلاصه سد شاهچراغی، از نوع شنی با هسته رسی و با ظرفیت آبگیری ۴۰ میلیون متر مکعب است. این سد چندمنظوره آب زراعی مورد نیاز حدود ۱۵۰۰ هکتار از اراضی دشت را تامین می‌کند. عواملی نظیر چشم‌انداز جالب، قرارگیری در مسیر گردشگران چشمه‌علی، آبوهوای مطبوع و فضای سبز، این ناحیه را به یکی ازجاهای دیدنی دامغانتبدیل کرده‌اند. وجود سد و دریاچه آن فرصت بهره‌برداری گردشگری از این منطقه را فراهم کرده است. عکس‌ها از احمد امیر احمدی |
3,689 | 3,811 | دامغان | چشمه قلقل | ایران، استان سمنان، ۶۰ کیلومتری شمال غرب شهرستان دامغان، روستای دشتبو | چشمه قلقل از مقاصد طبیعی وجاذبه‌های گردشگری دامغاندر استان سمنان است. آب این چشمه از درون شکافی در کوهی سنگی بیرون می‌جوشد و به همین دلیل نیز اهالی از آن با نام‌های چشمه قلقل یا قلقله یاد می‌کنند. پوشش گیاهی منطقه ییلاقی است و گونه‌های جانوری آن نیز بیشتر شامل گونه‌های مناطق کوهستانی می‌شود. امامزاده میرجبرئیل و بقایای قلعه‌ای در شرق روستای تویه دروار، از دیگر جاذبه‌های گردشگری این منطقه هستند. همچنین در نزدیکی این منطقه، ناحیه‌ای به نام انگورستانی با آبشاری آکواریومی و زیبا وجود دارد. |
3,690 | 3,812 | دامغان | کویر حاج علیقلی | ایران، استان سمنان، جنوب شرقی دامغان، نزدیکی روستای خورزان | کویر حاج علی قلیازجملهزیبایی‌های کمتردیده‌شدهاستان سمنان است که بیش از آنکه در وصف کلمات باشد، دیدنی است. کویر حاج علیقلی ازجاهای دیدنی دامغانبه شمار می‌رود و در جنوب شرقی این شهرستان و در نزدیکی روستایخورزانواقع شدهاست. وسعت این کویر ۶۵۴۱ کیلومترمربعاست. کویر حاج علیقلی ۴۳ کیلومتر از مرکز شهرستان فاصله دارد، ۳۹ کیلومتر از جاده دسترسی به این کویر زیبا آسفالت و ۷ کیلومتر آن راه شوسه است. کویر حاج علیقلی از جنوب به کوه‌های دولتدیار، کوه خرس و کوه ترکمنگدراز جنوب غربی به کوه‌های کوهپنجو کوه سرخ، از غرب به دهستان فرات از شمال به کویر دامغان و از شرق به کوهاهوندمحدود می‌شود، این کویر بین ۱۰۵۰ تا ۱۰۹۴ متر از سطح دریا ارتفاعدارد. دورودخانه اصلی این کویر که هردوازکوه‌هایالبرز سرچشمهمی‌گیرندعبارت‌اند از رودخانه دامغان که مخروط افکنه وسیعی در حاشیه شمال غربی این کویر ایجاد کرده است و دیگری رودخانهحسن‌آباداست که از حاشیه شمال شرقی وارد کویرمی‌شود. این رودخانهدره‌ایبه عمق ۵ متر در داخل کویر ایجاد کرده است. علاوه‌بر ایندورودخانهرودخانه‌هایدیگری نیز از طرف جنوب غربی و شرقی به این کویر واردمی‌شوندکه نسبت بهرودخانه‌هایاصلی آب کمتری داشته وعمومادر اوایل فصل تابستان خشکمی‌شوند. وجود رودخانه‌های فصلی و دریاچه نمکحسن‌آبادکه دره‌های عمق و مخروطافکنه‌هایوسیعی در کویر ایجاد کرده، بر زیبایی‌های این کویر افزوده است. همچنین علاوه‌بر باغاتپسته، روستایحسن‌آبادنیز از روستاهای نمونه گردشگری است که دارای جاذبه‌ها و زیبایی‌های زیادی است که دریکسفریکروزهمی‌توان از آن نیز بازدید کرد. گیاهانشورپسندو در برخی نقاط درختچه تاغ از معدودترین و مهم‌ترین گونه‌های گیاهی کویر حاج علیقلی است. کویر حاج قلی ازجاهای دیدنی سمناناست که دومسیر برای ورود به آن وجود دارد. مسیر نخست ازطریق جاده شاهرود بهطرودو روستای چاه جم و مسیردومازطریقخورزاندر جاده دامغان-معلمان است، اما براییکبازدیدیکروزهاز این کویر پیشنهاد ما پیمایش ازطریق مسیرحورزاندامغان است. سطح کل صفحات رسی برابر است با ۱۱۲۴ کیلومترمربعو در مجاورت حاشیه کویر قرار دارد. بافت موادتشکیل‌دهندهاین رسوبات از نوعماسه‌ای، رس‌هایسلیتیاست که در حالت خشکی بسیار سخت بوده و در زمستان و بهار که خیسمی‌شوندبسیار لیز است. این صفحات کهبه‌طورفصلی خشکمی‌شوندبخصوص در بخش شمالی کویربه خوبیتکاملنیافته‌اندکهبه علتمسطح و سخت بودن برایریل‌گذاریمورد استفادهقرار گرفتهاست. پست‌ترینبخش کویر به مساحت ۴۶۶ کیلومترمربعپوشیده از نمک‌زاری است کهبه‌صورتنامتقارن وبه‌صورتلوحه‌ایدر حاشیه جنوب غربی کویرقرارگرفتهاست. در حدود ۶۰ ٪ سطح این نمکزار ازپلتفرم‌هاینمکی بالابه‌هایواضح پوشیده شده است. قطر متوسط این چندوجهی‌هابه ۱۲۵ مترمی‌رسد. هریکاز این چندوجهی‌های بزرگ، خود ازچندوجهی‌هایکوچک‌تریتشکیل‌شدهاست. چندین حوزه نمکزار خیس دیگر نیز در حد شرقی و غربی نمکزار به چشممی‌خورد. از کویرهای نزدیک به این منطقهمی‌توانبه کویر دقبیارجمنددر فاصله ۶۰ کیلومتری در شرق و دشت کویر (کویر بزرگ) در فاصله ۱۰۰ کیلومتریدر جنوب نام برد. تا چشم کار می‌کند، شوره‌زار است و اشکال و شبکه‌های نمکی که جلوه‌های دیگری از زیبایی‌های کویر را در پیش چشم گردشگران می‌گذارد. مسیر دسترسی به کویر حاج علی قلیبرای دسترسی به مسیر پیمایش از دامغان به سمت جاده اصفهان حرکت کرده تا پس از حدود ۳۵ کیلومتر به دوراهی حسن‌آباد برسید. از داخل روستای حسن‌آباد به سمت روستای خورزان که در فاصله ۶ کیلومتری حسن‌آباد قرار دارد، حرکت کنید. از این روستا آب آشامیدنی خود را تهیه‌کرده و مسیر را به سمت جنوب شرق ادامه دهید. از خورزان که بگذرید کم‌کم جنس و رنگ خاک تغییر کرده و املاح نمکی در سطح خاک نمایان می‌شوند. البته در صورت بارندگی در روزهای قبل ممکن است در مسیر با باتلاق‌های کوچکی روبهرو شوید که طبیعی به نظر می‌رسد. اگر این مسیر را برای سفر به کویر حاج علیقلی انتخاب کرده باشید، از یک شاخه نمکی که طول آن حدود یک کیلومتر است، عبور می‌کنید که زیبایی‌های خاص خود را دارد، بعد از عبور از این شاخه نمکی دوباره خاک رس نمایان می‌شود که حدود ۵۰۰ متر درازا دارد و پس از آن وارد محیط اصلی کویر حاج علیقلی می‌شوید. بهترین فصل برای سفر به کویر حاج علی قلیبهترین زمان بازدید از کویر حاج علیقلی اواسط پاییز تا اواخر اسفندماه است. نویسنده: عماد جعفری |
3,691 | 3,813 | دامغان | غار شیربند | ایران، استان سمنان، ۱۲ کیلومتری شمال شرق دامغان، روستای جزن، روستای ابوالبق، منطقه شیربند | غار شیربند ازجاهای دیدنی دامغانبه شمار می‌آید و از طریق روستای جزن قابل‌دسترسی است. این غار حدود ۸۰۰ متر طول دارد و دهانه آن در کمرکش کوهی صخره‌ای که از بستر رودخانه ۵۰ متر ارتفاع دارد، قرار گرفته است. داخل غار که در یک‌رشته فلات آهکی جای دارد، قندیل و ستون‌های زیبای آهکی به رنگ و اندازه‌های مختلف از سقف آویزان شده‌اند. هوای داخل غار خنک، مرطوب و بسیار ساکن است و در قسمت‌های تحتانی غار مقدار اکسیژن کمتر می‌شود. برای بازدید از غار نکات زیر را در نظر داشته باشید: مسیر دسترسی به غار دشوار است. بنابراین حتما از راهنمای محلی کمک بگیرید.۱۵ کیلومتر پایانی جاده خاکی می‌شود و از محل پارک ماشین تا ورودی غار ۱۰ دقیقه پیاده‌روی لازم است. بازدید از غار با تجهیزات لازم و راهنمای غارنوردی امکان‌پذیر است. بازدید از غار حدود سه تا چهار ساعت طول می‌کشد. عکس‌های گالری از گوگل‌مپ (عکاسان: سعید صبوری و احمد آزاده) |
3,692 | 3,814 | دامغان | دریاچه نمک دامغان (دریاچه نمک حاج علیقلی) | ایران، استان سمنان، دامغان، ۴۳ کیلومتری جاده اصفهان، روستای حسن‌آباد | دریاچه نمک دامغان که با نام دریاچه نمک حاج علیقلی نیز شناخته می‌شود، در کویر حاج علیقلی قرار دارد و ازجاهای دیدنی دامغانبه شمار می‌آید. با توجه به بارش‌های بهاری و جلوه فوق‌العاده دریاچه پس از باران، بهترین فصل بازدید از این مکان فصل بهار است. همچنین این منطقه به‌دلیل عدم وجود حیوانات وحشی و اطمینان از آنتن‌دهی موبایل، مکانی مناسب برای کمپینگ و اقامت شبانه محسوب می‌شود. |
3,693 | 3,815 | دامغان | چشمه انگورستانی دامغان | ایران، استان سمنان، دامغان، ۴۹ کیلومتری شهرستان دامغان، منطقه تویه دروار، شمال روستای دهخدا | چشمه انگورستانی دامغان در شمالی‌ترین قسمت دره سرسبز تویه دروار قرار گرفته است و از مقاصد گردشگری طبیعی وجاهای دیدنی دامغانمحسوب می‌شود. آب این چشمه از کوه‌ها سرچشمه می‌گیرد و به همین دلیل نیز بسیار گوارا و قابل شرب است. آبشارها و آبشارک‌های دیدنی، باغ‌های میوه و مردمان صمیمی و مهمان‌نواز از قابلیت‌های این منطقه هستند. |
3,694 | 3,816 | دامغان | سد شهید شاهچراغی | ایران، استان سمنان، ۱۲ کیلومتری شمال شهر دامغان، مجاورت تنگه بز پل و کوه چکل شیر، روی رودخانه چشمه‌علی | سد شهید شاهچراغی یا به‌طور خلاصه سد شاهچراغی، از نوع شنی با هسته رسی و با ظرفیت آبگیری ۴۰ میلیون متر مکعب است. این سد چندمنظوره آب زراعی مورد نیاز حدود ۱۵۰۰ هکتار از اراضی دشت را تامین می‌کند. عواملی نظیر چشم‌انداز جالب، قرارگیری در مسیر گردشگران چشمه‌علی، آبوهوای مطبوع و فضای سبز، این ناحیه را به یکی ازجاهای دیدنی دامغانتبدیل کرده‌اند. وجود سد و دریاچه آن فرصت بهره‌برداری گردشگری از این منطقه را فراهم کرده است. عکس‌ها از احمد امیر احمدی |
3,695 | 3,817 | دامغان | غار چاه دیو دامغان | ایران، استان سمنان، ۱۰ کیلومتری از شهرستان دامغان | غار چاه دیو ازجاذبه‌های گردشگری دامغانبه شمار می‌آید و برخلاف غارهای دیگر نه در دل کوه، بلکه درون چاهی در دشت قرار گرفته است. این چاه خمره‌ای شکل عمقی معادل هفت متر و دهانه‌ای معادل با ۴ ٫ ۳ متر دارد. در انتهای این چاه نیز چاه دومی با طول ۲ ٫ ۲ متر و دهانه ۱۵ ٫ ۱ واقع‌شده است. غار چاه دیو در انتهای چاه دومی و در بخش جنوبی آن است. مردم محلی بر این باور هستند که دیوی به نام زینل یا زینب این چاه و غار را حفر کرده است و به‌همین دلیل نیز آن را این نام می‌خوانند. عکس کاور از می‌م. حاجی هاشمی |
3,696 | 3,818 | دامغان | روستای رشم | ایران، استان سمنان، شهرستان دامغان، ۱۰۵ کیلومتری جنوب شهر دامغان، از توابع بخش امیرآباد | روستای رشم ازجاهای دیدنی سمنانبه شمار می‌آید و در ۱۰۵ کیلومتری جنوب دامغان واقع‌شده است. وجود چشمه‌هایی همچون چشمه‌علی به روستا شادابی و زندگی بخشیده است و به همین دلیل، چنین مکانی در دل کویر که گاهی تا کیلومتر‌ها اثری از زندگی در آن نیست، باعث شگفتی هر گردشگری می‌شود. ضمن اینکه آثار تاریخی مهمی همچون ارگ قدیم، امامزاده شاهزاده عباس (ع) و همچنین گورستان قدیمی ایرجی در رشم وجود دارند که قدمت طولانی سکونت انسان در این روستا را نشان می‌دهند. هنگام گشت‌وگذار در روستا با معماری درون‌گرایی مواجه می‌شوید که جزو ویژگی ساختمان‌های فلات مرکزی ایران به حساب می‌آید و شامل خانه‌های خشتی با بام مسطح چوبی می‌شود. هرآنچه باید درباره روستای رشم بدانید: روستای رشم کجاست؟ معرفی روستا رشمبهترین زمان سفر به روستای رشممعماری روستای رشمجاهای دیدنی روستای رشمروستای رشم کجاست؟ آدرس: استان سمنان، شهرستان دامغان، ۱۰۵ کیلومتری جنوب شهر دامغان، از توابع بخش امیرآباد (نمایش روی نقشه) روستای رشم از توابع بخش امیرآباد شهرستان دامغان است که در فاصله ۱۰۵ کیلومتری جنوب دامغان و در مسیر قدیمی دامغان-اصفهان قرار دارد. این روستا از شمال، شمال شرقی و غرب به کوه‌های انارو و دزینا و از جنوب و جنوب شرقی به دشت کویر محدود می‌شود. مسیر دسترسی به روستای رشمروستای رشم از طریق شهرهای سمنان و دامغان با جاده‌ای آسفالت قابل‌دسترسی است. از دامغان به‌سمت جنوب که راهی کویر می‌شوید، ۱۰ کیلومتر مانده به معلمان، روستایی به نام «رشم» قرار دارد. این روستای کویری در دامنه کوه انارو و کنار جاده دامغان به جندق واقع‌شده است. معرفی روستای رشممنبع عکس: سایت mapio. ne (عکاس: سید علیرضا طباطبایی) یکی ازجاهای دیدنی دامغانروستایی کویری به نام رشم است که ارتفاع آن از سطح دریا به ۱ , ۳۰۰ متر می‌رسد. در این منطقه معادن بسیاری وجود دارند که جزو منابع اقتصادی محسوب می‌شوند. درآمد اکثر مردم روستای رشم دامغان از فعالیت‌های زراعی، دامداری و صنایع‌دستی تامین می‌شود. چشمه‌های متعدد، منابع آب روستا را تشکیل می‌دهند و موجب رونق زراعت آن شده‌اند. عمده‌ترین محصولات زراعی و دامی روستا عبارت‌اند از: جو، گندم، ارزن، پنبه، شلغم، سیر، شیر، کره، پنیر و کشک. قالی و قالیچه نیز از مهم‌ترین محصولات هنری و صنایع‌دستی این روستا به شمار می‌روند. رمه‌گردانی یکی از مشاغل اصلی مردم روستای رشم است که با شروع فصل بهار همراه با گله‌ها، روانه نواحی ییلاقی می‌شوند. این نواحی در ۱۰ کیلومتری شمال روستا واقع شده‌اند و چشمه‌ها و مراتع سرسبزی دارند. مردم رشم اغلب لباس‌های رایج شهری را می‌پوشند و تنها در مراسم جشن و شادی است که زنان روستا لباس محلی شامل جلیقه، چارقد، دامن پرچین و بلند و پیراهن بر تن کرده و از زیورآلات سنتی مانند تختو و با تختو استفاده می‌کنند. مردم روستا به زبان فارسی صحبت می‌کنند و مسلمان و پیرو مذهب شیعه جعفری هستند. غذاهای محلی اشکنه، آبگوشت، دیگی و خوراک کشک در روستای رشم رایج است. نوعی هلیم نیز به نام شیلان به‌عنوان خوراک نذری طبخ می‌شود. همچنین انواع نان‌های شیرینی در این روستا وجود دارد که به مناسبت‌های گوناگون توسط مردم تهیه می‌شود. بهترین زمان سفر به روستای رشمروستای رشم دامغان ویژگی‌های طبیعی و موقعیت منحصربه‌فردی دارد؛ به‌طوری که چشمه‌های لردان و علی به فاصله کمی از یکدیگر در اطراف روستا قرار گرفته و فضایی سرسبز و با طراوت ایجاد کرده‌اند. از همین رو، بهترین زمان سفر به رشم را می‌توان بهار و تابستان دانست که مکان مناسبی برای گذران اوقات فراغت به شمار می‌آید. معماری روستای رشممنبع عکس: گوگل مپ (عکاس: سید علیرضا طباطبایی) روستای رشم در محدوده کوهپایه‌ای در حاشیه کویر استقرار یافته است و بافت مسکونی متمرکزی دارد. خانه‌های مسکونی آن در حاشیه کوه ساخته شده‌اند و از نظر دوره‌های تاریخی به سه بخش لردان، چشمه و شهرک تقسیم می‌شوند. سبک معماری بناهای روستا به شیوه فلات مرکزی ایران، درون‌گرا است؛ یعنی حیاط در مرکز خانه قرار دارد و تحت‌تاثیر شرایط اقلیمی، خانه‌های خشتی دارای بام‌های مسطح و چوبی هستند. عمارت باصری تنها بنای با سقف گنبدی در رشم به حساب می‌آید که در چهار کیلومتری روستا قرار دارد و با خشت خام بنا شده، ولی بخش‌هایی از آن تخریب‌شده است. جاهای دیدنی روستای رشمسنگ نگاره‌های باستانیمنبع عکس: گوگل مپ (عکاس: محسن صفوی) یکی از مهم‌ترین جاذبه‌های روستای رشم دامغان، سنگ‌نگاره‌هایی هستند که در دامنه کوه‌های مرتفع شمال غربی به چشم می‌خورند. در دامنه شرقی یکی از مرتفع‌ترین کوه‌های منطقه به نام کوه دختران یا چهل دختران بر سنگ‌های سخت، نقش‌های متعددی از بز کوهی (نماد آب‌خواهی) حکاکی شده است. تعداد کم این نقوش از ارزش و اعتبار آنها نمی‌کاهد. گورستان تاریخی رشمگورستانی تاریخی به عرض تقریبی ۲۰۰ متر و به طول یک کیلومتر در سمت شرقی بستر خشک دره رشم قرار دارد که گفته می‌شود قدمت بعضی از قبرهای آن به ۳۰۰۰ سال قبل می‌رسد. این محل که با نام گورستان ایرجی نیز شناخته می‌شود، در غرب روستا قرار دارد و جهت سنگ قبرهای آن شمالی-جنوبی است. ایرج یکی از سه پسر فریدون، پادشاه اساطیری ایران بود که بخش میانی دنیا به او رسید که ایران هم جزو آن محسوب می‌شد. قدیمی‌ترین گورهای این گورستان در قسمت شمالی آن واقع شده‌اند و هرچه به‌سمت جنوب حرکت کنید، از عمر گورها کم می‌شود. سرانجام در جنوبی‌ترین حد گورستان به گورهای رشمی‌های معاصر می‌رسید که در کنار آرامگاه امامزاده عباس جای گرفته‌اند. ظاهرا گورهای حد شمالی مربوط به اوایل صدر اسلام و مردمی هستند که هنوز اسلام نیاورده بودند؛ زیرا جهت آنها به طرف قبله نیست. در این گورستان عظیم که در طول زمان به کرات مورد حفارهای شبانه و دستبرد قرار گرفته، سنگ قبرها به‌صورت هندسی حجاری نشده، بلکه نام صاحب گور بر قلوه‌سنگ بزرگی نقش بسته است. در میان گورهای بزرگ و کوچک، گوری به ابعاد ۳ در ۶ متر وجود دارد که اطراف آن با تخته سنگ‌های بزرگی جدول‌بندی شده است. این گور بزرگ از طول به دو قسمت تقسیم‌شده و بر قلوه‌سنگ بزرگ وسط آن، واژه «عباسه» دیده می‌شود. تنها گوری که بنای مختصری داشت، گوری با یک طاق و چهار پایه آجری بود که علاوه بر ریزش سقف، حفاری وسیعی در داخل آن صورت گرفته بود. آرامگاه امامزاده عباس (ع) منبع عکس: گوگل مپ (عکاس: سید علیرضا طباطبایی) آرامگاه امامزاده عباس که شاهزاده عباس نیز نامیده می‌شود، از فضایی هشت‌ضلعی با گنبدی پلکانی تشکیل‌شده که معمول این منطقه است. قبری هشت‌ضلعی در داخل آن قرار دارد که تقریبا تمام فضای داخلی امامزاده را اشغال کرده است. احتمال می‌رود که این بنا به دوره تیموریان مربوط باشد. دستمال‌ها و عکس‌های زیادی را می‌توان در داخل امامزاده دید. این وسایل اهدایی مردم رشم پس از قبول نذرشان است. با توجه به پلکانی که در جبهه شرقی بنای آرامگاه قرار دارد و به سقف گنبدی منتهی می‌شود، از فراز این بنا علاوه بر اقامه اذان به‌عنوان محل دیده‌بانی نیز استفاده می‌شد. رشم با موقعیت جغرافیایی خاص خود، بر مسیر کاروان‌رو و حاشیه شمالی کویر بزرگ نمک مشرف است و از معبر میان کوه‌های انارو و دزینا، با روستاهای شمالی کویر بزرگ نمک ارتباط دارد. گنبد امامزاده عباس (ع) نیز بر مسیر شرقی‌غربی حاشیه شمالی کویر و همین طور معبر یادشده مسلط است. ارگ قدیمقلعه معروف رشم که بر بلندای کوهی در مجاورت روستا خودنمایی می‌کند، از آثار دوره قاجاریه بوده و کاربرد نظامی داشته است. برخی از قسمت‌های داخلی قلعه تخریب‌شده، اما برج و باروی آن نسبتا سالم مانده است. مصالح این قلعه شامل سنگ، گل، خشت و چوب می‌شود. چشمه‌های روستامنبع عکس: گوگل مپ (عکاس: سید علیرضا طباطبایی) چشمه‌های مختلفی همچون چشمه‌علی و چشمه لردان در روستای رشم دامغان جریان دارند که بسیار خروشان و بی‌نظیر هستند. در سمت چپ این روستا دو چشمه وجود دارد که شرایط مناسبی برای کشاورزی به وجود آورده‌اند و در نتیجه در این سمت شاهد زمین‌های کشاورزی خواهید بود. پرسش‌های متداولروستای رشم کجاست؟ روستای رشم از توابع بخش امیرآباد شهرستان دامغان در استان سمنان است که در فاصله ۱۰۵ کیلومتری جنوب دامغان قرار دارد. بهترین زمان سفر به روستای رشم چه فصلی است؟ بهار و تابستانویژگی معماری روستای رشم چیست؟ معماری درون‌گرای فلات مرکزی ایران با خانه‌های خشتی و بام مسطح چوبیجاهای دیدنی روستای رشم کدامند؟ سنگ‌نگاره‌های باستانی، گورستان تاریخی رشم، آرامگاه امامزاده عباس (ع)، ارگ قدیمی، چشمه‌های متعددنویسنده: زهرا صالح‌نژاد / بازنویسی: صدیقه شجاعی. منبع عکس کاور: chtn. ir. عکاس: محمدتقی اعرابی |
3,697 | 3,819 | دامغان | کاروانسرای قوشه دامغان | ایران، استان سمنان، دامغان، ۳۸ کیلومتری جنوب غربی دامغان، روستای قوشه | کاروانسرای قوشه در زمان صفویه و به سبک معماری چهارایوانی ساخته‌شده است و امروزه، از آثار تاریخی ودیدنی‌های دامغانبه شمار می‌رود. از خارج این کاروانسرا به‌صورت مربع و از داخل به شکل هشت اصلی دیده می‌شود. در مقابل کاروانسرا نیز آب‌انباری تاریخی نیز وجود دارد که در گذشته از آن برای تامین آب مورد نیاز مسافران استفاده می‌شد. کاروانسرای قوشه با به‌کارگیری گچ و آجر ساخته‌شده است و هفت برج مدور در چهار گوشه و نیز در میانه سه ضلع خارجی بنا به چشم می‌خورد. |
3,698 | 3,820 | دامغان | تنگه زندان | ایران، استان سمنان، دامغان، ۱۷ کیلومتری دیباج | تنگه زندان که با نام تنگه زندان دیباج نیز شناخته می‌شود، ازجاهای دیدنی دامغاناست و زمستان‌هایی سرد و تابستان‌هایی معتدل و مطبوع دارد. در این منطقه آب سرد و گوارای چشمهسارهای بالادست جاری است و وجود جریان آب و فرازو‌نشیب تنگه، زمینه ایجاد آبشارکها و آبشار زیبایی را فراهم آورده است که بر جذابیت‌های تنگه افزودهاند. از دیگر جاذبه‌های طبیعی این منطقه، آبشار نسروا در ۲۰ کیلومتری شمال شرق دیباج است. |
3,699 | 3,821 | دامغان | موزه تاریخ طبیعی دامغان | ایران، استان سمنان، دامغان، بلوار دانشگاه | استان سمنان سه موزه تاریخ طبیعی و تنوع زیستی دارد که در شهرهای دامغان، شاهرود و سمنان واقع‌شده‌اند. موزه تاریخ طبیعی دامغان ازجاهای دیدنی دامغاناست که در خیابان دانشگاه قرار دارد. موزه‌های تاریخ طبیعی و تنوع زیستی همانگونه که از نامشان پیداست به دو بخش تقسیم می‌شود، بخش اول شامل تاریخ طبیعی استان که در این بخش موزه نمونه‌های بارز و ارزشمندی از بقایای سیلیس شده گیاهان و جانوران دوره‌های گذشته زمین که به‌صورت فسیل و سنگواره برجای‌مانده است نگهداری می‌شود. بخش دوم شامل تنوع زیستی استان است که در این بخش اجزا بدن پنج رده از مهره‌داران استان به‌صورت‌های مختلف از قبیل پوست، شاخ و اسکلت و جمجمه و تاکسیدرمی نگهداری می‌گردد. این سه موزه که ازجاهای دیدنی سمنانمحسوب می‌شوند، مساحتی بیش از ۴۰۰ مترمربع دارند و هرروز به‌صورت رایگان در اختیار علاقه‌مندان قرار دارد. به گزارش روابط عمومی اداره کل حفاظت محیط‌زیست استان سمنان از ابتدای سال ۹۱ تاکنون بیش از ۲۱۰۰۰ نفر از موزه‌های تاریخ طبیعی این استان بازدید کرده‌اند. گونه‌های گیاهی و جانوری زیادی در استان سمنان وجود دارد که حتی در معرض خطر انقراض قرار دارند، ازجمله آنها می‌توان به یوزپلنگ آسیایی، نماد جانوری استان سمنان و گون گچی نماد گیاهی استان اشاره کرد. یوزپلنگ آسیایی از گوشتخواران و گربه‌سانان بزرگ جثه کشور است. زیستگاه اینگونه ارزشمند و در معرض خطر انقراض مناطق دشتی و بیابانی کشور هست. یوزپلنگ در حال حاضر در تعداد معدودی از مناطق کشور است و زیستگاه‌ها و مناطق استان سمنان میزبان بیشترین جمعیت یوزپلنگ در میان سایر زیستگاه‌های کشور هستند در استان سمنان سه زیستگاه یوز خیز وجود دارد. یوزپلنگ آسیاییمجموعه تحت حفاظت توران، پارک ملی کویر و پناهگاه حیات‌وحش خوش ییلاق از زیستگاه‌های برجسته استان است که بیشترین جمعیت یوز در آن مشاهده می‌شود. گونه‌گون گچی (Astragalus fridae Rech. f) از جنس گون، بومی و انحصاری ایران است که رویشگاه آن اقلیم بیابانی با خاکی غنی از گچ است. بر اساس طبقه‌بندی اتحادیه جهانی حفاظت از طبیعت (IUCN) و بر اساس گزارش‌های سازمان محیط‌زیست کشور گونه‌گون گچی در لیست گیاهان در معرض خطر انقراض قرار دارد. گون گچینویسنده: فاطمه محمدی |
3,700 | 3,822 | دامغان | امامزاده نورالله | ایران، استان سمنان، دامغان، خیابان امام خمینی (ره)، ابتدای بازار سرپوشیده دامغان | امامزاده نورالله ازجاهای دیدنی دامغاندر نزدیکی بازار سرپوشیده است و قدمت آن به ششصد سال پیش بازمیگردد. از آنجا که ساختمان اولیه امامزاده از گل و خشت خام ساخته‌شده بود، بنا یک‌بار کاملا خراب شد و مجددا با استفاده از آجر و سیمان و به شکل پیازی مورد بازسازی قرار گرفت. در مرکز حرم که به‌صورت مستطیل است، قبر کوچکی دیده می‌شود که روی آن ضریح چوبی مشبک قرار دارد. داخل حرم نیز سفیدکاری شده و فاقد تزیینات و کاشی‌کاری است. عکس دوم از سروش مولانا |
Subsets and Splits
No saved queries yet
Save your SQL queries to embed, download, and access them later. Queries will appear here once saved.