text
stringlengths 1
314k
|
|---|
గటుగుడ, అల్లూరి సీతారామరాజు జిల్లా, అరకులోయ మండలానికి చెందిన గ్రామం.
ఇది మండల కేంద్రమైన అరకులోయ నుండి 13 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన విశాఖపట్నం నుండి 112 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది. 2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 29 ఇళ్లతో, 123 జనాభాతో 0 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 60, ఆడవారి సంఖ్య 63. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 0 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 118. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 584015.పిన్ కోడ్: 531149.
2022 లో చేసిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ గ్రామం విశాఖపట్నం జిల్లాలో, ఇదే మండలంలో ఉండేది.
విద్యా సౌకర్యాలు
గ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాల ఒకటి, ప్రైవేటు ప్రాథమిక పాఠశాల ఒకటి ఉన్నాయి. బాలబడి, ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల, మాధ్యమిక పాఠశాలలు అరకులోయలో ఉన్నాయి. సమీప జూనియర్ కళాశాల, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల అరకులోయలోను, ఇంజనీరింగ్ కళాశాల విశాఖపట్నంలోనూ ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల, మేనేజిమెంటు కళాశాల విశాఖపట్నంలోను, పాలీటెక్నిక్ పాడేరులోనూ ఉన్నాయి. సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల అరకులోయలోను, అనియత విద్యా కేంద్రం, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాలలు విశాఖపట్నంలోనూ ఉన్నాయి.
వైద్య సౌకర్యం
ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం
ఒక సంచార వైద్య శాలలో డాక్టర్లు లేరు. ముగ్గురు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. సమీప ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, పశు వైద్యశాల, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.
ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం
తాగు నీరు
బావుల నీరు గ్రామంలో అందుబాటులో ఉంది. తాగునీటి కోసం చేతిపంపులు, బోరుబావులు, కాలువలు, చెరువులు వంటి సౌకర్యాలేమీ లేవు.
పారిశుధ్యం
గ్రామంలో మురుగునీటి పారుదల వ్యవస్థ లేదు. మురుగునీటిని శుద్ధి ప్లాంట్లోకి పంపిస్తున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.
సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు
సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. పోస్టాఫీసు సౌకర్యం, పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్, ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. రైల్వే స్టేషన్ గ్రామానికి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సు సౌకర్యం, ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం, ఆటో సౌకర్యం, ట్రాక్టరు సౌకర్యం మొదలైనవి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. జాతీయ రహదారి, రాష్ట్ర రహదారి, ప్రధాన జిల్లా రహదారి, జిల్లా రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
గ్రామంలో కంకర రోడ్లు ఉన్నాయి.
మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు
గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం ఉంది. పౌర సరఫరాల వ్యవస్థ దుకాణం గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. ఏటీఎమ్, వాణిజ్య బ్యాంకు, సహకార బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. రోజువారీ మార్కెట్, వారం వారం సంత, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు
గ్రామంలో అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. ఉన్నాయి. అసెంబ్లీ పోలింగ్ స్టేషన్ గ్రామం నుండి 5 కి.మీ.లోపు దూరంలో ఉంది. సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. సినిమా హాలు, గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
విద్యుత్తు
గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది.
భూమి వినియోగం
గతుగూడలో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:
ఉత్పత్తి
గతుగూడలో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.
ప్రధాన పంటలు
వరి, రాగులు
మూలాలు
వెలుపలి లంకెలు |
padamati garlapadu. Telangana raashtram, jogulamba gadwala jalla, rajoli mandalamlooni gramam.
idi Mandla kendramaina rajoli nundi 14 ki. mee. dooram loanu, sameepa pattanhamaina Kurnool nundi 30 ki. mee. dooramloonuu Pali. 2016 aktobaru 11 na chosen Telangana jillala punarvyavastheekaranaku mundhu yea gramam paata mahabub Nagar jalla loni vaddepalli mandalam (jogulamba gadwala jalla)loo undedi.
ganankaalu
2011 bhartiya janaganhana ganamkala prakaaram yea gramam 73 illatho, 284 janaabhaatho 469 hectarlalo vistarimchi Pali. gramamlo magavari sanka 155, aadavari sanka 129. scheduled kulala sanka 234 Dum scheduled thegala sanka 0. gramam yokka janaganhana lokeshan kood 576391.pinn kood: 509126.
vidyaa soukaryalu
gramamlo prabhutva praadhimika paatasaala okati Pali.sameepa balabadi, praadhimika paatasaala vaddepallilonu, praathamikonnatha paatasaala rajolilonu, maadhyamika paatasaala raajoliloonuu unnayi. sameepa juunior kalaasaala vaddepallilonu, prabhutva aarts / science degrey kalaasaala, inginiiring kalaasaalalu karnooluloonuu unnayi. sameepa vydya kalaasaala, maenejimentu kalaasaala, polytechnic kurnoolulo unnayi.sameepa vrutthi vidyaa sikshnha paatasaala vaddepallilonu, aniyata vidyaa kendram, divyangula pratyeka paatasaalalu karnooluloonuu unnayi.
vydya saukaryam
prabhutva vydya saukaryam
praadhimika aaroogya vupa kendram gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali. dispensory, pashu vaidyasaala gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. sameepa saamaajika aaroogya kendram, praadhimika aaroogya kendram, maathaa sisu samrakshana kendram, ti. b vaidyasaala gramam nundi 10 ki.mee. kante ekuva dooramlo unnayi. alopathy asupatri, pratyaamnaaya aushadha asupatri, samchaara vydya shaala, kutumba sankshaema kendram gramam nundi 10 ki.mee. kante ekuva dooramlo unnayi.
praivetu vydya saukaryam
thaagu neee
gramamlo kulaayila dwara rakshith manchineeti sarafara jargutondhi. bavula neee kudaa andubatulo Pali. gramamlo edaadi podugunaa chetipampula dwara neee andutundi. borubavula dwara kudaa edaadi podugunaa neee andutundi. kaluva/vaagu/nadi dwara gramaniki taguneeru labisthundhi.
paarisudhyam
gramamlo muruguneeti paarudala vyvasta ledhu. muruguneetini neerugaa jalavanarulloki vadulutunnaaru. gramamlo sampuurnha paarishudhya pathakam amalavutondi. saamaajika marugudoddi saukaryam ledhu. intintikii tirigi vyarthaalanu sekarinche vyvasta ledhu. saamaajika biogyas utpaadaka vyvasta ledhu. chettanu veedhula pakkane paarabostaaru.
samaachara, ravaanhaa soukaryalu
sab postaphysu saukaryam gramaniki 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali. postaphysu saukaryam, poest und telegraf aphisu gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi. laand Jalor telephony, piblic fone aphisu, mobile fone modalaina soukaryalu unnayi. internet kefe / common seva kendram, praivetu korier gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi.
sameepa gramala nundi auto saukaryam Pali. prabhutva ravaanhaa samshtha baasu saukaryam, tractoru saukaryam modalainavi gramaniki 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. praivetu baasu saukaryam, railway steshion modalainavi gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi.
jalla rahadari gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali. jaateeya rahadari, rashtra rahadari, pradhaana jalla rahadari gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi. gramamlo kankara roadlu unnayi.
marketingu, byaankingu
gramamlo swayam sahaayaka brundam Pali. vaanijya banku, vyavasaya parapati sangham gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. pouura sarapharaala vyvasta duknam, vaaram vaaram Bazar gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. atm, sahakara banku gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi. roejuvaarii maarket, vyavasaya marcheting sociiety gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi.
aaroogyam, poeshanha, vinoda soukaryalu
gramamlo sameekruta baalala abhivruddhi pathakam, itara poshakaahaara kendralu unnayi. gramamlo vaarthapathrika pampinhii jarudutundhi. unnayi. angan vaadii kendram, aashaa karyakartha gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. piblic reading ruum, assembli poling steshion, janana maranala namoodhu kaaryaalayam gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. aatala maidanam gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali. cinma halu, granthaalayam gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi.
vidyuttu
gramamlo gruhaavasaraala nimitham vidyut sarafara vyvasta Pali. rojuku 7 gantala paatu vyavasaayaaniki, 10 gantala paatu vaanijya avsarala choose kudaa vidyut sarafara chesthunnaaru.
bhuumii viniyogam
padamati garlapadulo bhu viniyogam kindhi vidhamgaa Pali:
vyavasaayetara viniyogamlo unna bhuumii: 99 hectares
vyavasaayam sagani, banjaru bhuumii: 23 hectares
saswata pachika pranthalu, itara metha bhuumii: 4 hectares
thotalu modalainavi saagavutunna bhuumii: 4 hectares
vyavasaayam cheyadagga banjaru bhuumii: 12 hectares
saagulo laeni bhoomullo beedu bhoomulu kanivi: 25 hectares
banjaru bhuumii: 6 hectares
nikaramgaa vittina bhuumii: 294 hectares
neeti saukaryam laeni bhuumii: 88 hectares
vividha vanarula nundi saguniru labhistunna bhuumii: 237 hectares
neetipaarudala soukaryalu
padamati garlapadulo vyavasaayaaniki neeti sarafara kindhi vanarula dwara jargutondhi.
baavulu/boru baavulu: 12 hectares* itara vanarula dwara: 225 hectares
utpatthi
padamati garlapadulo yea kindhi vastuvulu utpatthi avtunnayi.
pradhaana pantalu
vari, jonna
moolaalu
veluli linkulu |
vidyaaranyudu ledha maadhavaachaaryudu shrengeri sharadha mathaaniki 12va peethaadhipati. sankaraachaaryula taruvaata iidu sataabdhaalaku (1380-1386) sharadha peethaanni adhirohinchaadu. vijayanagar samrajya sthaapanaku muula prerakunigaa prassiddhi chendhaadu. prajalalo adhyaatmika bhavalu pempomdimchadaaniki avatarinchina murtiga vidyaaranyudini bhaawistaaru.
sanyasam sweekarana
sanyasa sweekaaraaniki mundhu vidyaaranyuni peruu maadhava. yea maadhava ippati warangallu (elasila Kota) loni iddharu paedha niyoogi braahmanha sodhara brahmachaarulalo peddavaadu. veerilo chinnavadu gnaanaarjana choose deshaatana jaruputhoo shrengeri cherukontaadu. apati shrengeri peethaadhipati ayina vidyaasamkara teerthaswaami aa baalakunilo umdae adhyaatmika bhaavaaniki muchhata chendi, vaanilo unna pratibhanu gurthinchi vaadiki sanyasam istaadu. sanyasam icchaaka aayana peruni bharatikrishna theertha swaamigaa maarustaaru. idi ila undaga tana tammuni vedukkuntuu maadhava shrengeri cherutaadu. tana thamudu sanyasam tiisukoevadam, bharatikrishna teerthagaa maaradam telusukontaadu, taanuu sanyasam teesukoovaalani nirnayinchukuntaadu. appudu atani tammudaina bharatitirtha tana guruvaina apati peethaadhipati ayina vidyaasankaraswaamini oppinchi madhavaku sanyasam ippistaadu. vidyaasamkara swamy madhavaku usa.sha. 1331 samvatsaramlo sanyasam ichi vidyaaranya ani naamakaranam chestaaru. vidyaaranya antey aranhyam vento gnanam kalavaadu ani ardham.
vayassuloe chinnavadainappatiki sanyasam mundhu sweekarinchadamvalla bharatikrishna theertha mundhu peethaadhipatyam cheyagaa, aa taruvaata, aayana taruvaata sanyasam teesukonna vidyaaranyudu shrengeri sharadha peethaanni adhirohistaadu.
deshaatana
sanyasam teesukonnaka, vidyaaranyudu kaasi, badareeki teerthayaatraku vedataadu. akada nundi vaedavyaasula maargadarshakathvamulo badarikaashramaaniki velli akada shree vidya grahisthaadu. Uttar bhartiya yaatra porthi chesaaka tirigi dakshinha bhartiya deeshaaniki vachi humpi sameepamlo unna maatanga parvatam oddha yoga nishtalo kontha kaalam gadipaadu. ola kaalam gaduputunna samayamuloe ooka roeju bharadwajasa gotreekudaina mayana kumaarulu maadhava, saayanalu vidyaaranyudi dharshanam chesukontaru. appudu vidyaaranyudu thaanu asampuurtigaa rachinchi vadili pettina vedabhaashyaalanu porthi cheymanu vaarithoo chebuthaadu. aa vedabhaashyaalaku vaari perlu pettamanikuda chebuthaadu.aavidhangaa avi saayaneeyam, maadhaveeyam ani praachuryamloki vacchai. aa tharuvaathi kaalamlo viiru harihararaayalu, bukka raayalu aasdhaanamloe mamtrulugaa panichesaaru.vidyaaranya tirigi kaasi yaatra vellaaru
vijayanagar samrajya sdhaapana
apati Delhi sultaanu dakshinha bhaaratadaesam pai iddam chessi harihara raayalu, bukkarayalu lanu bandichesi, khaiduga Delhi teesukellutaadu. bukkarayalu, harihara raayalalanu islam matham teesukoovaalani balwant pedutaadu. kanni varu sasemira ani niraakarinchadamuto Delhi sultaanu variruvuri vikrama, praraakramaalanu chusi vaariddarinee dakshinabhaaratadesamlo damdayaatralu nirodhinchadaaniki senaadhipatulagaa chessi pamputaadu. vaariruvuru idhey avakasangaa tesukoni tamaku thaamu swatantrayam prakatinchukoni tamaku swapnamulo vacchina maargadarshakatvam prakaaram matanga parvatam medha thapassu chesukontunna vidyaaranyuni vadaku velli thama girinchi chebuthaaru. vidyaaranyudu vaariddarini aasiirvadimchi, tungabadra nadhiki Kandla vaipu saamraajyasthaapana cheyyamani suchisthadu. aa taruvaata varu saamraajyaanni tungabhadraanadiki edama vaipuku kudaa vistaristaaru. raajyam edama vaipuku vistarana jariginappudu vidyaaranyuni gouravaardhamgaa raajadhaaniki vidyanagaram ani peruu pedatharu. vidyaaranyudu varikosam hampinagaram rupaniki srichakramu aadhaaramga pranaalika tayaaruchestaadu. nagara madyamlo virupaksha dheevaalayamu undelaaga, kootaku 9 gummaalato nagaranni nirmistaadu. aa saamraajyaaniki rajadhani peruu kramamga Vizianagaram (vijayaanni prasaadhinche Kota kabaadi) gaaa maarutundi. usa.sha.1336 raagi phalakam aadhaaramga "vidyaaranyudi aadhvaryamulo harihara raayalu sinhaasanam adhishtinchu" ani thelusthondi. vidyaaranyudu hariharuniki aatma vidya odhimchi "srimadrajadhiraja parameswara aparimitha pratapavira narapati" aney birudaanni icchadu. apati nundi ippati varku srugerii sharadha peetham peethaadhipati birudulalo "Karnataka simhasanam pratishtaapanaachaarya" kudaa cherchi chebuthaaru.
jagadguruvula goppatanam
vijaya nagara samrajya pratishtaapana jargina taruvaata vidyaaranyudu teerthayaathralaku kaasi velladu. adae samayamlo vidyaatiirthaswaami lambhika yoga samadhiloki vellipoyaadu. tana guruvaina vidyaatiirtha swamy samaadhipai brahmaandamiena vidyaasamkara deevaalayam nirmaanaanni bhaaratiikrushnatirtha swamy praarambhinchaadu. bukkarayalu, harihara raayalu vijayanagar saamraajyaanni paripaalistuu, ajeyulugaa ooka vision taruvaata mro vijayaanni pomdutaaru.harihara bukkarayalu vijaya paramparalo 1345 savatsaram shrengeri cry bhaaratiikrushnula aasiirvachanaalu pondhaaru. 1346 samvatsaramulo shrungeriki vellhi, bhaaratiikrushnatirtha swamy dharshanam cheskoni kontha bhumini sripaadulaku daanumgaa icchaaru.
vidyaaranyudu kaasilo unnanduna, ikda shrungeriloni vishayalu annii atanaki, bharatitirtha aagnatho srimukhamgaa pampistaru. vidyaaranyudu tana yaatra twaraga muginchukoni shrungeriki vastuu humpilo basa chestad. appudu bukka raayalu vidyaaranyudito paatu undi, akada vidyaaranyudi choose virupaksha devaalayaaniki prakkana mathaanni erpaatu chestad. bhaaratiiteerthudu videha muukti pondina taruvaata vidyaaranyudu srugerii sharadha matam peetham adhiroohimchi, jagadguruvugaa 1380 nunchi 1386 varku aaru samvastaralu nirvahanha baadhyatalu chebadatadu.
vidyaaranyudi girinchi
bharatikrishna theertha shrengeri mathaanni adhiroohimchi usa.sha. 1333 nundi 1380 varku paripaalinchaaru. bharatikrishna theertha swamy guruvugaaru samaadhichendina pradeesamloo shree vidyaasamkara deevaalayam nirminchadam modhalupettaaru. srugerii saaradaamataaniki peethaadhipatigaa 6 samvastaralu 1380-1386 varku undi 1386 loo videha muukti pondutaadu. harihara raayalu vidyaaranyudi videha muukti vishayanni thelusukoni vidyaaranyapuram aney paerutoe ooka agrahaaraanni shrengeri mathaaniki danam istaadu.
vidyaaranyudu goppa vidvaamsudu, goppa yogee, sankarula kaalamu taruvaata sankarulantati vaniga varninchabaddaadu.
harihara raayalu, bukka raayalu vidyaaranyudi girinchi raagi phalakaalameeda cheppina matalu
vidyaaranyudu brahmiah? kanni nalaugu mukhalu kanipinchadam ledhe. vishnuvaa? nalaugu chetullu kanipinchadam ledhe. shivuda? moodo netram kanipinchadam ledhe. yea prasnalu mammalni vedhinchagaa meemu telusukonnadi vidyaaranyudu bhagavantudu pampina ooka advitiiya sakta ani.
(shrengeri phalakam harihara raayalu II 1386 mee).
1974loo vidyaabhuushanha, vidyaavaachaspati ityaadi birudaankitulu shree. ti.ene.mallappagaaru Bengaluru vishwavidyaalayamu pakshamuna 'kriyaasakti-vidyaaranyaya' anu grandhamunu prakatinchaaru.andu kriyaasaktiye vidyaaranyulu ani vaadinchaaru.kriyaasakti paasupata kalamukhudu ooka kaasmiira brahmanudu.abhinava guptacharya siddhaamta pracharakudu.suddhasaivudu.kaasmiira brahmin shikaripura taalookalo kedaara mathamunu sthaapinchi karnaatamuna paasupata matamunu vishesha prachaaramunonarchiri.basaveshwarudu, atani anucharula prabhavamu valana veerandaru veerasaivulalo kalisiri.13,14,15 sataabdamulaloo viiri mathamulu konni namamatramuga nilichinavi.yea suddhasaivulu sankarula adwaita siddaantaaniki virodhulu. srugerii 12va peethaadhipati ayina vidyaaranulu puurva matamuna bukkarayala manthri madhavude sanyasinchi vidyaaranya naamamunu sweekarinchinani lokaprasiddhi.kanni aakaalamuna kriyaasakti shishyudokadaina maadhavudu kaladu.yea iddharu maadhavulalo vidyaaranyulevaranunada samasya. mallappagaaru yea gramthamuloo kriyaasakti madhavude vidyaaranyulani vaadinchaaru. conei atupai shree. orr.chakraverthy viiru chirakala mysuru archialogy ilaakaalo panichaesina pramukha prarisodhakalu vraasina "kriyaasakti-vidyaaranyavimarsa" anu grandhamuna kannadamuna vraasi andu mallappa gaari vaadananu khandinchi srisrungeri adwaita siddhaamta mahaasamsthaapanamunaku chendina vidyaaranyulu kriyaasakti bhinnamahapurushulu ani nirnayinchaaru.viiri grandhamuna 19 adhyaayamulunu, 6 anubandhamulu unnayi.indhulo bharadhvaaja gotreekudaina maadhavudu kriyaasakti shishyudani, aangiirasa gotreekudaina madhavude shrungeery matha 12va guruvu ayina vidyaaranyudani vyaakhyaanimchaaru.
mathaalu
bhaarateetheerthulu praarambhinchina mathaalu vidyaaranyudi aadvaryamulo chakravartula daanamulavalana sirulatho tulatuugaayi . dakshinha bhaaratadaesam nalumuulala shrengeri saradha mathaaniki anubandhamgaa vupa mathaalugaa velasaayi. shrungeriki 6 mylla dooramlo unna hariharapuramlo ooka matam praarambhinchabadindhi. danki sriramachandra sarasvathi modati peethaadipati. tirumatturu matam ( thirthahalli taaluukaa, taruvaata kuudaali matam tarvati kaalamulo shrengeri matam aadhvaryamloo praarambhinchabaddaayi. harihara raayalu shrungapura, vidyaaranyapuraalanu agraharaluga icchadu. rakumarudu chinarayalu (virupaksha raayalu) satyateerthuni muniyuru mathaaniki udaaramgaa viraalaalu ichi aadarinchadu.
ivi kudaa chudandi
aadisankarulu
shrengeri
vijayanagar saamraajyam
suuchikalu
bayati linkulu
shrengeri matam webb saitu nundi vidyaaranyudi girinchi marinta Datia
shrengeri sharadha peetham webb saitulo vidyaaranya swamy jeevita visheshaalu.
Biography of Sages
vijayanagar saamraajyam
aadyatmika guruvulu
shrengeri mathaadhipatulu |
అమర్ న్యూపానే (నేపాలీ: अमर न्यौपाने) నేపాలీ యువ నవలా రచయిత, నేపాల్ సాహిత్యంలో అత్యంత ప్రసిద్ధి పొందిన వ్యక్తి.
సాహిత్య సేవ
అతని మొదటి నవల పనికో ఘమ్ (నీటి సూర్యుడు) 2066 BS లో ప్రచురించబడింది, పద్యశ్రీ సాహిత్య సమ్మాన్ అవార్డును గెలుచుకుంది. ఆయన రాసిన కలిలో మనిషి (యువ హృదయం) అనే బాలల కథల సంపుటికి పారిజాత బాలసాహిత్య పండులిపి పురస్కారం లభించింది. అతని నవల సేతో ధరి మదన్ పురస్కారం-నేపాల్ సాహిత్యంలో గొప్ప పురస్కారం- రామరాజ్ పంత స్మృతి పురస్కార్ అవార్డును కూడా గెలుచుకుంది. అతని నవల కరోడౌన్ కస్తూరి నేపాలీ హాస్యనటుడు హరి బన్షా ఆచార్య హాస్యనటుడిగా తన ప్రతిభను గుర్తించకపోతే ఎలా అవుతాడో అనే కథ ఆధారంగా రూపొందించబడింది.
రచనలు
గులాబి ఉమర్
పానీ కో ఘమ్
సేతో ధరి
కరోడౌన్ కస్తూరి
మూలాలు
రచయితలు
నేపాల్
నేపాలీ రచయితలు |
mahender veeran naagamuutuu (magendra veeran nagamutu) (jananam oktober 9, 1975) gaiana, westindies , tamila indo-gayanis jaatiki chendina maajii cricqeter.
2005loo, bourdaalo barbadosthoo jargina praamtiya 50-ovar taitilnu geluchukuni, gaiana tharapuna naagamuutuu athyadhika wiketlu (12) teeskunnadu.
athanu, atani sodharudu vaari swasdhalamaina vim, gayanalo cricket tornamentlanu spanser chesar. 2019loo, athanu berbis cricket boardu haaa af fameloki praveshinchadu.
kutunbam
naagamuutuu raihan kanhai, allwyn kallicharan iddarikee menalludu; bhartiya santatiki chendina iddharu atythama westindies batsmen. naagamuutuuku visul aney sodharudu unaadu, athanu gaiana tharapuna cricket aadevaadu.
athanu alayans far changes paarteeki rajakeeya nayakan mosses naagamuutuu menalludu.
moolaalu
1975 jananaalu
jeevisthunna prajalu
cricket creedakaarulu
gayanis cricketarlu
westindies oneday antarjaateeya cricketarlu |
aleru mandalam, Telangana raashtram, yadadari buvanagiri jalla loni mandalam. aleru, yea mandalaaniki kendram. idi sameepa pattanhamaina janagam nundi 15 ki. mee. dooramlo Pali. 2016 loo jargina jillala punarvyavastheekaranaku mundhu yea mandalam nalgonda jalla loo undedi. prasthutham yea mandalam buvanagiri revinue divisionulo bhaagam. punarvyavastheekaranaku mundhu kudaa idhey divisionulo undedi. yea mandalamlo 10 revenyuu gramalu unnayi. nirjana gramalu leavu.
gananka vivaralu
2011 bhartiya janaganhana ganamkala prakaaram Mandla paridhilooni janaba - motham 47,365 - purushulu 23,599 - strilu 23,766. 2016 loo jargina punarvyavastheekarana taruvaata, yea Mandla vaishaalyam 165 cha.ki.mee. Dum, janaba 41,654. janaabhaalo purushulu 20,729 Dum, streela sanka 20,925. mandalamlo 10,846 gruhalunnayi.
nalgonda jalla nundi maarpu
logada aleru mandalam,nalgonda jalla,buvanagiri revenyuu divisionu paridhiloo Pali.2014 loo thelangaanaa pratyeka rashtramgaa yerpadina taruvaata modhatisaarigaa 2016 loo prabhuthvam nuuthana jillaalu, revenyuu divisionlu, mandalala yerpaatulo bhaagamgaa aleru mandalaanni (1+09) padi graamaaluto kotthaga yerpadina yadadari buvanagiri jalla, buvanagiri revenyuu divisionu paridhiloo chaerchutuu dhi.11.10.2016 nundi amaluloeki testuu prabhuthvam uttarvu jarichesindi.
mandalamlooni gramalu
revenyuu gramalu
aleru
kolanupaka
srinivasapuram
patelgudem
tanguturu
sharajipet
bahadhurpeta
mantapuri
kollur
golankonda
revenyuyetara gramalu
gundlagudem
moolaalu
velupali lankelu |
gunnepalli, Telangana raashtram, mahabubabadu jalla, dantalapally mandalamlooni gramam..
idi Mandla kendramaina dantalapally nundi 20 ki. mee. dooram loanu, sameepa pattanhamaina suryapet nundi 44 ki. mee. dooramloonuu Pali.2016 aktobaru 11 na chosen Telangana jillala punarvyavastheekaranaku mundhu yea gramam paata Warangal jalla loni narsimhulapeta mandalamlo undedi. punarvyavastheekaranalo dinni kotthaga erpaatu chosen dantalapally mandalam loki chercharu. 2011 bhartiya janaganhana ganamkala prakaaram yea gramam 450 illatho, 1653 janaabhaatho 1031 hectarlalo vistarimchi Pali. gramamlo magavari sanka 824, aadavari sanka 829. scheduled kulala sanka 169 Dum scheduled thegala sanka 154. gramam yokka janaganhana lokeshan kood 578609. pinn kood: 506324.
vidyaa soukaryalu
gramamlo ooka praivetu balabadi Pali. prabhutva praadhimika paatasaala okati, prabhutva praathamikonnatha paatasaala okati Pali.sameepa maadhyamika paatasaala dantaalapallilo Pali.sameepa juunior kalaasaala narsimhulupetlonu, prabhutva aarts / science degrey kalaasaala torroorulonu unnayi. sameepa vydya kalaasaala, maenejimentu kalaasaala, polytechnic khammamlo unnayi.sameepa vrutthi vidyaa sikshnha paatasaala torroorulonu, aniyata vidyaa kendram, divyangula pratyeka paatasaalalu khammamloonuu unnayi.
vydya saukaryam
prabhutva vydya saukaryam
gunnepallilo unna ooka praadhimika aaroogya vupa kendramlo daaktarlu laeru. okaru paaraamedikal sibbandi unnare.dispensory gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali. sameepa saamaajika aaroogya kendram, praadhimika aaroogya kendram gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. alopathy asupatri, pratyaamnaaya aushadha asupatri, pashu vaidyasaala, samchaara vydya shaala gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. maathaa sisu samrakshana kendram, ti. b vaidyasaala gramam nundi 10 ki.mee. kante ekuva dooramlo unnayi. kutumba sankshaema kendram gramam nundi 10 ki.mee. kante ekuva dooramlo Pali.
praivetu vydya saukaryam
gramamlo2 praivetu vydya soukaryaalunnaayi. degrey laeni daaktarlu iddharu unnare.
thaagu neee
gramamlo kulaayila dwara shuddi cheyani neee sarafara avtondi. bavula neee kudaa andubatulo Pali. gramamlo edaadi podugunaa chetipampula dwara neee andutundi.
paarisudhyam
muruguneeru bahiranga kaaluvala dwara pravahistundi. muruguneeru bahiranganga, kaccha kaaluvala dwara kudaa pravahistundi. muruguneetini neerugaa jalavanarulloki vadulutunnaaru. gramamlo sampuurnha paarishudhya pathakam amalavutondi. saamaajika marugudoddi saukaryam ledhu. intintikii tirigi vyarthaalanu sekarinche vyvasta ledhu. saamaajika biogyas utpaadaka vyvasta ledhu. chettanu veedhula pakkane paarabostaaru.
samaachara, ravaanhaa soukaryalu
gunnepallilo sab postaphysu saukaryam Pali. postaphysu saukaryam gramaniki 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali. poest und telegraf aphisu gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali. laand Jalor telephony, piblic fone aphisu, mobile fone modalaina soukaryalu unnayi. praivetu korier gramaniki 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali. internet kefe / common seva kendram gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali.
gramaniki sameepa praantaala nundi prabhutva ravaanhaa samshtha buses thiruguthunnai. sameepa gramala nundi auto saukaryam kudaa Pali. vyavasaayam koraku vaadenduku gramamlo tracterlunnayi. praivetu baasu saukaryam, railway steshion modalainavi gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi.
rashtra rahadari, jalla rahadari gramam gunda potunnayi. pradhaana jalla rahadari gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali. jaateeya rahadari gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali. gramamlo tharu roadlu, kankara roadlu unnayi.
marketingu, byaankingu
gramamlo vyavasaya parapati sangham Pali. gramamlo swayam sahaayaka brundam, pouura sarapharaala kendram unnayi. vaanijya banku gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali. roejuvaarii maarket, vaaram vaaram Bazar gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. atm, sahakara banku gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi. vyavasaya marcheting sociiety gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali.
aaroogyam, poeshanha, vinoda soukaryalu
gramamlo sameekruta baalala abhivruddhi pathakam, angan vaadii kendram, itara poshakaahaara kendralu unnayi. gramamlo vaarthapathrika pampinhii jarudutundhi. assembli poling steshion, janana maranala namoodhu kaaryaalayam unnayi. aashaa karyakartha gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali. cinma halu gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali. aatala maidanam gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali. granthaalayam, piblic reading ruum gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi.
vidyuttu
gramamlo gruhaavasaraala nimitham vidyut sarafara vyvasta Pali. rojuku 7 gantala paatu vyavasaayaaniki, 12 gantala paatu vaanijya avsarala choose kudaa vidyut sarafara chesthunnaaru.
bhuumii viniyogam
gunnepallilo bhu viniyogam kindhi vidhamgaa Pali:
vyavasaayetara viniyogamlo unna bhuumii: 33 hectares
vyavasaayam sagani, banjaru bhuumii: 15 hectares
vyavasaayam cheyadagga banjaru bhuumii: 28 hectares
saagulo laeni bhoomullo beedu bhoomulu kanivi: 223 hectares
banjaru bhuumii: 263 hectares
nikaramgaa vittina bhuumii: 469 hectares
neeti saukaryam laeni bhuumii: 758 hectares
vividha vanarula nundi saguniru labhistunna bhuumii: 197 hectares
neetipaarudala soukaryalu
gunnepallilo vyavasaayaaniki neeti sarafara kindhi vanarula dwara jargutondhi.
baavulu/boru baavulu: 197 hectares
utpatthi
gunnepallilo yea kindhi vastuvulu utpatthi avtunnayi.
pradhaana pantalu
vari, pratthi, mirapa
moolaalu
velupali lankelu |
ఆవిడే శ్యామల 1999 లో కోడి రామకృష్ణ దర్శకత్వంలో విడుదలైన సినిమా. ఇందులో రమ్యకృష్ణ, ప్రకాష్ రాజ్ ముఖ్యపాత్రల్లో నటించారు. ఇది చింతవిష్టయాయా శ్యామల అనే మలయాళ సినిమాకు పునర్నిర్మాణం. మాధవపెద్ది సురేష్ చంద్ర ఈ చిత్రానికి సంగీత దర్శకత్వం వహించాడు. ఈ సినిమాను ఆర్. సీతారామరాజు పవనపుత్ర ప్రొడక్షన్స్ పతాకంపై నిర్మించాడు. కుటుంబం గురించి పట్టించుకోకుండా బలాదూర్ తిరుగుతున్న భర్తను భరిస్తూ శ్యామల అనే భార్య పడ్డ కష్టాలే ఈ సినిమా కథ.
కథ
ప్రకాష్ రావు ఉపాధ్యాయుడిగా పనిచేస్తుంటాడు. అందరు ఉపాధ్యాయుల్లాగా కాకుండా పిల్లలకు డబ్బు గురించి చెబుతుంటాడు. అతను స్వతహాగా రకరకాలుగా వ్యాపారం చేసి డబ్బు బాగా సంపాదించాలనే కోరిక ఉన్నవాడు. తండ్రి అతనికి తెలియకుండానే పెళ్ళి ఏర్పాట్లు చేసేస్తాడు. శ్యామల అనే మహిళతో బలవంతంగా పెళ్ళి చేసేస్తాడు. ఒక కూతురు కూడా పుడుతుంది. ప్రకాష్ రావును గురించి అందరూ విమర్శిస్తున్నా శ్యామల మాత్రం అతన్ని వెనకేసుకొస్తుంటుంది. శ్యామల ఇంట్లో అన్ని ఇబ్బందులు ఎదుర్కొంటూ ఎలాగోలా సంసారం నెట్టుకొస్తుంటుంది. కానీ ప్రకాష్ రావు ప్రవర్తన మాత్రం మారదు. ఆ ఊరినుంచి నగరానికి వెళ్ళి రకరకాల వ్యాపారాలు ప్రయత్నిస్తుంటాడు. కానీ ఏవీ తన స్థాయికి తగ్గ వ్యాపారాలు కావు.
తారాగణం
శ్యామలగా రమ్యకృష్ణ
ప్రకాష్ రావుగా ప్రకాష్ రాజ్
తనికెళ్ళ భరణి
ఎం. ఎస్. నారాయణ
ఆలీ
గుండు హనుమంతరావు
ప్రకాష్ రావు తండ్రిగా సుత్తివేలు
మల్లిఖార్జునరావు
ఎస్. కె. బషీర్
అల్ఫాన్సా
డబ్బింగ్ జానకి
బేబి కీర్తన
గాదిరాజు సుబ్బారావు
ప్రహ్లాదరాజు
దాము
రామ్మూర్తి
రజిత
చిత్రీకరణ
ఈ సినిమా నానక్ రాం గూడ లోని రామానాయుడు స్టూడియోస్ లో చిత్రీకరించబడింది.
పాటలు
ఈ చిత్రానికి మాధవపెద్ది సురేష్ సంగీత దర్శకత్వం వహించగా సిరివెన్నెల సీతారామశాస్త్రి, వెన్నెలకంటి, జొన్నవిత్తుల, సాహితి, డి. నారాయణవర్మ పాటలు రాశారు. ఎస్. పి. బాలసుబ్రహ్మణ్యం, జేసుదాసు, నాగూర్ బాబు, చిత్ర, నిత్యసంతోషిణి, రాధిక, బేబి దీపిక పాటలు పాడారు. పాటలు ఆదిత్య మ్యూజిక్ ద్వారా విదుదలయ్యాయి.
మూలాలు
1999 తెలుగు సినిమాలు
కోడి రామకృష్ణ దర్శకత్వం వహించిన సినిమాలు
సుత్తి వేలు నటించిన సినిమాలు
ఎం.ఎస్.నారాయణ నటించిన సినిమాలు |
నింఫియా (Nymphaea పుష్పించే మొక్కలలో నింఫియేసి(కలువ) కుటుంబానికి చెందిన నీటి మొక్కల ప్రజాతి. దీనిలో సుమారు 50 జాతుల మొక్కలు ప్రపంచమంతా విస్తరించాయి.
జాతులు
Nymphaea alba - తెల్ల కలువ (European White Water-lily)
Nymphaea amazonum
Nymphaea ampla
Nymphaea blanda
Nymphaea caerulea - Egyptian Blue Water-lily
Nymphaea calliantha
Nymphaea candida
Nymphaea capensis - Cape Blue Water-lily
Nymphaea citrina
Nymphaea colorata
Nymphaea elegans
Nymphaea fennica
Nymphaea flavovirens
Nymphaea gardneriana
Nymphaea gigantea - Australian Water-lily
Nymphaea heudelotii
Nymphaea jamesoniana
Nymphaea leibergii - Dwarf Water-lily
Nymphaea lotus - Egyptian White Water-lily
Nymphaea lotus var. termalisNymphaea macrosperma - Native to Australia's Top EndNymphaea mexicana - Yellow Water-lilyNymphaea micrantha Nymphaea nouchali - Red and blue water lily (National flower of Sri Lanka)Nymphaea odorata - Fragrant Water-lilyNymphaea pubescens - Hairy water lily (National flower of Bangladesh)Nymphaea rubra - India Red Water-lilyNymphaea rudgeana Nymphaea stuhlmannii Nymphaea sulfurea Nymphaea tetragona - Pygmy Water-lily Nymphaea thermarumNymphaea violacea''
నింఫియేసి |
కొర్రపాడు, వైఎస్‌ఆర్ జిల్లా, రాజుపాలెం మండలానికి చెందిన గ్రామం.
ఇది మండల కేంద్రమైన రాజుపాలెం నుండి 6 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన ప్రొద్దుటూరు నుండి 7 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది. 2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 1106 ఇళ్లతో, 4265 జనాభాతో 2342 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 2132, ఆడవారి సంఖ్య 2133. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 702 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 5. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 592901.పిన్ కోడ్: 516359.
విద్యా సౌకర్యాలు
గ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాలలు మూడు, ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల ఒకటి, ప్రభుత్వ మాధ్యమిక పాఠశాల ఒకటి ఉన్నాయి.
సమీప బాలబడి ప్రొద్దుటూరులో ఉంది
సమీప జూనియర్ కళాశాల, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల, ఇంజనీరింగ్ కళాశాల ప్రొద్దటూరులో ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల కడపలోను, మేనేజిమెంటు కళాశాల, పాలీటెక్నిక్‌లు ప్రొద్దటూరులోనూ ఉన్నాయి.
సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల, అనియత విద్యా కేంద్రం ప్రొద్దటూరులోను, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల కడప లోనూ ఉన్నాయి.
వైద్య సౌకర్యం
ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం
కొర్రపాడులో ఉన్న ఒక ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రంలో డాక్టర్లు లేరు. ఒకరు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. ఒక పశు వైద్యశాలలో ఒక డాక్టరు, ఒకరు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు.
ఒక సంచార వైద్య శాలలో డాక్టర్లు లేరు. ముగ్గురు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు.
ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.
ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం
గ్రామంలో8 ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యాలున్నాయి. ఒక ఎమ్బీబీయెస్ డాక్టరు,
ఎమ్బీబీయెస్ కాకుండా ఇతర డిగ్రీలు చదివిన డాక్టర్లు ఇద్దరు, డిగ్రీ లేని డాక్టర్లు ఐదుగురు ఉన్నారు.
తాగు నీరు
గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా రక్షిత మంచినీటి సరఫరా జరుగుతోంది.
గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది.
కాలువ/వాగు/నది ద్వారా గ్రామానికి తాగునీరు లభిస్తుంది.
పారిశుధ్యం
మురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు.
చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.
సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు
కొర్రపాడులో పోస్టాఫీసు సౌకర్యం, సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం ఉన్నాయి. పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది.
లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి.
గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి.
ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. రైల్వే స్టేషన్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.
జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతోంది. రాష్ట్ర రహదారి, ప్రధాన జిల్లా రహదారి గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. జాతీయ రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.
గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు, మట్టిరోడ్లూ ఉన్నాయి.
మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు
గ్రామంలో వాణిజ్య బ్యాంకు ఉంది. గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం, వారం వారం సంత ఉన్నాయి.
ఏటీఎమ్, సహకార బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. రోజువారీ మార్కెట్, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి.
ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు
గ్రామంలో సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ కేంద్రం, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. సినిమా హాలు, గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి.
విద్యుత్తు
గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 10 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.
భూమి వినియోగం
కొర్రపాడులో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:
వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 347 హెక్టార్లు
వ్యవసాయం సాగని, బంజరు భూమి: 16 హెక్టార్లు
తోటలు మొదలైనవి సాగవుతున్న భూమి: 3 హెక్టార్లు
వ్యవసాయం చేయదగ్గ బంజరు భూమి: 19 హెక్టార్లు
నికరంగా విత్తిన భూమి: 1955 హెక్టార్లు
నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 1286 హెక్టార్లు
వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 668 హెక్టార్లు
నీటిపారుదల సౌకర్యాలు
కొర్రపాడులో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.
కాలువలు: 639 హెక్టార్లు
బావులు/బోరు బావులు: 29 హెక్టార్లు
ఉత్పత్తి
కొర్రపాడులో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.
ప్రధాన పంటలు
వరి, ప్రత్తి, శనగ
మూలాలు
వెలుపలి లంకెలు |
సి. కె. నాయుడుగా పేరు గాంచిన కొఠారి కనకయ్య నాయుడు భారత టెస్ట్ క్రికెట్ జట్టు తొలి కెప్టెన్. పద్మభూషణ పురస్కారం అందుకొన్న తొలి క్రికెట్ ఆటగాడు, 1933లో విస్‌డెన్ క్రికెటర్ ఆఫ్ ద ఇయర్ అందుకున్నాడు. 1955లో భారత ప్రభుత్వం నుండి పద్మభూషణ్ అందుకున్నాడు. భారత క్రికెట్ చరిత్రలో రెండు దశాబ్దాలు (1916-1936) నాయుడు యుగం గా ప్రసిద్ధి గాంచాయి.
నాయుడు 1895, అక్టోబర్ 31న నాగపూర్లో ఒక తెలుగు కుటుంబములో జన్మించాడు. నాగపూర్లో పెరిగిన ఈయన పాఠశాల రోజులనుండే క్రికెట్ ఆటలో ఎంతో ప్రతిభ కనపరిచాడు. ఈయన ప్రథమ శ్రేణి క్రికెట్ ఆటలో ప్రవేశము 1916లో హిందూ జట్టులో, యూరోపియన్ జట్టుకు వ్యతిరేకముగా జరిగింది. ఈయన ఆ ఆటలో తమ జట్టు 79 పరుగులకు 7 వికెట్లు పడిన పరిస్థితిలో 9వ ఆటగాడిగా బ్యాటింగుకు దిగాడు. మొదటి మూడు బంతులు అడ్డుకొని, నాలుగో బంతిని సిక్సర్ కొట్టాడు. ఇలా మొదలైన ఈయన ప్రాబల్యం తన క్రీడాజీవితపు చివరినాళ్ల వరకు చెక్కుచెదరలేదు.
ఆరు దశాబ్దాలపాటు ఫస్ట్ క్లాస్ క్రికెట్ ఆడిన కొద్దిమంది క్రీడాకారులలో సి. కె. నాయుడు ఒకరు. 1956-57 రంజీ ట్రోఫీలో తన 62 వ యేట అతను చివరిసారి ఆడాడు. ఆ మ్యాచ్లో 52 పరుగులు చేశాడు. రిటైర్ అయ్యాక కొన్నాళ్ళు జట్టు సెలెక్టర్ గా, రేడియో వ్యాఖ్యాతగా ఆటతో తన అనుబంధం కొనసాగించాడు.
ఈయన 1967, నవంబర్ 14న ఇండోర్‌లో మరణించాడు.
కుటుంబ నేపథ్యం
సి.కె.నాయుడు పూర్వీకులు కృష్ణాజిల్లా మచిలీపట్నానికి చెందిన సుప్రసిద్ద తెలగ నాయుడు వర్గంవారు. అయితే, ఆయన తాతగారైన కొట్టారి నారాయణస్వామి నాయుడు గారికి రెండు తరాలకి ముందే వాళ్ళ కుటుంబం హైదరాబాదుకి తరలిపోయింది. నారాయణస్వామి నాయుడు గారి తాతగారు నిజాం నవాబు వద్ద దుబాసీగా పనిచేసారు. తరువాత వారి మకాం ఔరంగాబాద్ కు మారింది. చివరికి సి.కె.నాయుడి తండ్రి సూర్యప్రకాశరావు నాయుడు హోల్కర్ సంస్థానంలో న్యాయమూర్తిగా ఉంటూ, నాగపూరులో స్థిరపడ్డారు. సి.కె.నాయుడు అక్కడే పుట్టి పెరిగాడు. సి.కె.ప్రతిభను గౌరవిస్తూ, హోల్కర్ సంస్థానాధీశుడు 1923లో ఆయనకి తన సైన్యంలో అత్యున్నత పదవినిచ్చి, ఇండోర్ రావలసిందిగా ఆహ్వానించాడు. తన ఆఖరు రోజుల వరకూ సి.కె. అక్కడే స్థిరనివాసం ఏర్పర్చుకున్నాడు. రాష్ట్రానికి ఆవలనున్నా సి.కె. ఇంట్లో తెలుగు వాతావరణమే ఉండేదని ఆయన పిల్లలు ఆయన గురించి రాసిన పుస్తకాలలో రాసారు. తెలుగు సంప్రదాయాలను పాటిస్తూ, తెలుగు పత్రికలు చదవడం, తెలుగు వస్త్రధారణలో ఉండటం నాయుడి గారి కుటుంబంలో కొనసాగాయి. సి.కె.మరణానంతరం అప్పటి రాష్ట్ర ముఖ్యమంత్రి కాసు బ్రహ్మానందరెడ్డి మచిలీపట్నంలో ఒక వీధికి సి.కె. పేరు పెట్టారు. సి.కె.నాయుడు సోదరుడు సి.ఎస్.నాయుడు కూడా ప్రముఖ క్రికెటర్. సి.కె. కుమార్తె చంద్ర నాయుడు భారతదేశంలోని తొలి మహిళా క్రికెట్ వ్యాఖ్యాత.
క్రికెట్ కెరీర్
నలభై ఎనిమిదేళ్ళ సుదీర్ఘ ఫస్ట్ క్లాసు కెరీర్ లో సి.కె. ముంబై క్వాడ్రాంగులర్స్, పెంటాంగులర్స్, రంజీట్రోఫీ, మద్రాసు ప్రెసిడెన్సీ మ్యాచ్ లు, నాగపూర్ క్వాడ్రాంగులర్స్, సూరత్ క్వాడ్రాంగులర్స్, అమృతసర్ ట్రయాంగులర్స్, రోషనారా టోర్నమెంటు, మొయినుద్దౌలా గోల్డ్ కప్ ఇలా అనేక టోర్నమెంట్లలో ఆడేవాడు. ఇవి కాక, వివిధ రాష్ట్రాల చీఫ్ మినిస్టర్స్ ఎలెవెన్, గవర్నర్ ఎలెవెన్ జట్లకి కూడా ప్రాతినిధ్యం వహించాడు. మొత్తం 344 మ్యాచ్ లు ఆడి 11825 పరుగులు చేశాడు, 411 వికెట్లు తీసుకున్నాడు. విశేషం ఏమిటంటే సి.కె. కెరీర్ లో ఆడిన మ్యాచ్ లలో సగానికి పైగా ఆయనకి నలభై ఏళ్ళు దాటాక ఆడినవే.
ఏడు అంతర్జాతీయ టెస్ట్ మ్యాచ్ లు ఆడిన సి.కె. 350 పరుగులు చేశాడు, తొమ్మిది వికెట్లు తీసుకున్నాడు.
రికార్డులు, ఘనతలు
భారత టెస్ట్ క్రికెట్ జట్టు తొలి కెప్టెన్
1916లో మొదటి ఫస్ట్ క్లాస్ మ్యాచ్ ఆడిన సి.కె. తన ఆఖరు మ్యాచ్ ఆడింది 1963లో, అరవై ఎనిమిదేళ్ళ వయసులో. క్రికెట్ చరిత్రలో 48 సంవత్సరాల సుదీర్ఘమైన కెరీర్ ఉన్న వారు మరొకరు లేరు.
ఫస్ట్ క్లాసు క్రికెట్లో యాభై ఏళ్ళ వయసు దాటాక కూడా డబుల్ సెంచురీ చేసిన అతి కొద్ది మంది ఆటగాళ్ళలో సి.కె. ఒకరు.
భారత జట్టుకి ఆడినవారిలో "విజ్డెన్" పత్రిక "క్రికెటర్ ఆఫ్ ది యియర్"గా ఎంపికైన మొదటి వ్యక్తి (1933)
సి.కె. గురించి కొందరు ప్రముఖుల మాటలు
"సి.కె.నాయుడు బంతిని అందుకోవడం చూస్తే చాలు, ఆయన క్రికెట్ ఆడడం కోసమే పుట్టాడని అర్థమవుతుంది" - జాక్ హాబ్స్, ఇంగ్లండు క్రికెటర్
"నేను హోల్కర్ పాలకుడినైతే కావొచ్చు, కానీ ఔట్ డోర్ గేంస్ లో రారాజు మాత్రం సి.కె. నే" - యశ్వంత్ రావు, హోల్కర్ మహారాజా
"తాత్వికుల చింతన కన్నా ఉన్నతమైన సిక్సర్లతో ఆయన కెరీర్ నిండిపోయింది" - డాం మొరేస్, రచయిత
"డగ్లస్ జార్డిన్ జట్టుపై సి.కె.నాయుడు బ్యాటింగ్ జోరు చూశాక విదేశీయులంటే అప్పటివరకూ నాలో గూడు కట్టుకుని ఉన్న భయం కాస్తా పోయింది." - పృథ్వీరాజ్ అన్న అప్పటి యువక్రికెటర్
"సి.కె.నాయుడుకు భారత క్రికెట్ ఎంతగానో రుణపడి ఉంది. ఆయన భారత క్రికెట్ కు డబ్ల్యు.జి.గ్రేస్ వంటి వాడు" - ఎస్.కె.గురునాథన్, క్రికెట్ రచయిత.
"ప్రాచ్య దేశాల మార్మికతను రంజీ తర్వాత మళ్ళీ సి.కె.లోను, ముస్తాఖ్ అలీలోను మనం చూడగలం." - ఇ.డబ్ల్యు.స్వాంటన్, ప్రసిద్ధ క్రీడా రచయిత.
"క్రికెట్ అనూహ్య పరిణామాలకు వేదిక అన్న నానుడికి సి.కె. నుండి ఎలాంటి ముప్పు వాటిల్లలేదు. మరో నాయుడును మనం ఊహించను కూడా ఊహించలేం" - నెవిల్ కార్డస్, ప్రసిద్ధ క్రికెట్ రచయిత.
సి.కె.నాయుడు గురించి వచ్చిన పుస్తకాలు
సి.కె.నాయుడు: ఎ డాటర్ రిమెంబర్స్ - చంద్ర నాయుడు
సి.కె.నాయుడు : క్రికెటర్, స్కిప్పర్, పేట్రియార్క్ -ప్రకాశరావు నాయుడు
సి.కె.నాయుడు : ది షహెన్ షా ఆఫ్ ఇండియన్ క్రికెట్ - వసంత్ రైజీ
కల్నల్ సి.కె.నాయుడు : సి. వెంకటేష్
“సి కె” క్రికెట్ జీవిత విషయ సారంశం:
ఆడిన మ్యాచ్ లు – 207
చేసిన పరుగులు – 11,825
అత్యుత్తమ పరుగులు (స్కోరు) – 200
సెంచరీలు – 26
యాబైలు – 28
తీసిన వికెట్లు – 411
పట్టిన క్యాచ్ లు – 170
మూలాలు
కల్నల్ సి.కె.నాయుడు, రచన: సి.వెంకటేష్, సి.పి.బ్రౌన్ అకాడెమీ ప్రచురణ, 2011.
బయటి లింకులు
Cricketarchive Profile
1895 జననాలు
1967 మరణాలు
భారతీయ క్రికెట్ క్రీడాకారులు
పద్మభూషణ పురస్కారం పొందిన ఆంధ్రప్రదేశ్ వ్యక్తులు
ఆంధ్రప్రదేశ్ మూలాలున్న వ్యక్తులు |
deeniki nayanalappa tippa ani kudaa peruu. Kurnool jillaaloo idi nossam nundi kovelakuntlaku vellae margamlo Pali. dheenipai shivalayam Pali. aa sivaalayamu garbha gudlo ooka bilam Pali. yea bilamulone narasimhareddy thaanu chanpina tahasheeldaaru, bondili vaani talalanu uppu kundalalo dachadani cheppukuntaru.
nayanalappa kondanu girinchi ooka aitihyamu Pali. puurvakaalamuloo ooka gaajula viyabari tana bhaarya garbhinigaa undaga desantaragatudayyadu. taruvaata 15 samvathsaralaku tirigi yintiki vachadu. atadu intiki vachesariki bhaarya intiloo ledhu. 15 samvatsaraala kanya undidhi. aama soundaryamunu juchi kamsali mohaparavasudainadu. amenu balatkarinchi maanabhangam chesudu. taruvaata bhaarya vacchindi. bharthanu gurthinchi , aa kanya thama koothurani telipindi. atadu chosen mahapapamunaku kaaranamu tana kannule ani nirnayinchukoni vaanini perakikoni, sameepamlo unna kondaku poeyi thapassu chesudu. nayanamulu poinavadu thapassu chosen konda kavuna danki nayanalappakonda ani peruu vacchindi.
Kurnool jalla |
టికంగఢ్ శాసనసభ నియోజకవర్గం మధ్య ప్రదేశ్ రాష్ట్రంలోని నియోజకవర్గాలలో ఒకటి. ఈ నియోజకవర్గం టికంగఢ్ జిల్లా, టికంగఢ్ లోక్‌సభ నియోజకవర్గం పరిధిలోని ఎనిమిది శాసనసభ నియోజకవర్గాల్లో ఒకటి.
ఎన్నికైన సభ్యులు
1957: రామకృష్ణ, కాంగ్రెస్
1962: జ్ఞానేంద్ర సింగ్ దేవ్, స్వతంత్ర
1967: జ్ఞానేంద్ర సింగ్ దేవ్, కాంగ్రెస్
1972: సర్దార్ సింగ్, కాంగ్రెస్
1977: మగన్‌లాల్ గోయల్, జనతా పార్టీ
1980: సర్దార్ సింగ్, కాంగ్రెస్ (I)
1985: యద్వేంద్ర సింగ్, కాంగ్రెస్
1990: మగన్‌లాల్ గోయల్, బీజేపీ
1993: యద్వేంద్ర సింగ్, కాంగ్రెస్
1998: మగన్‌లాల్ గోయల్, బీజేపీ
2003: అఖండ్ ప్రతాప్ సింగ్ యాదవ్, బీజేపీ
2008: యద్వేంద్ర సింగ్, కాంగ్రెస్
2013: కృష్ణ కుమార్ శ్రీవాస్తవ, బీజేపీ
2018: రాకేష్ గిరి, బీజేపీ
మూలాలు
మధ్య ప్రదేశ్ శాసనసభ నియోజకవర్గాలు |
saavargav paerutoe chaaala vyasalu unnayi. aa vyaasaala jaabithaa:
saavargav (jukkal) - Nizamabad jillaaloni jukkal mandalaaniki chendina gramam
saavargav (mudhol) - adilabadu jillaaloni mudhol mandalaaniki chendina gramam |
రువాండా అధికారికంగా ర్వాండా: ఇది మధ్య, తూర్పు ఆఫ్రికాలోని భూపరివేష్టిత దేశం. ఆఫ్రికన్ ప్రధాన భూభాగంలో అతి చిన్న దేశాలలో ఒకటి. భూమధ్యరేఖకు దక్షిణాన కొన్ని డిగ్రీల దూరంలో ఉంది. దేశసరిహద్దులలో ఉగాండా, టాంజానియా, బురుండి, కాంగో గణతంత్ర రిపబ్లిక్ దేశాలు ఉన్నాయి. రువాండా ఆఫ్రికా గ్రేటు లేక్సు ప్రాంతంలో ఉంది. పశ్చిమప్రాంతంలో పర్వతాలను, తూర్పుప్రాంతంలో సవన్నాలను ఉన్నాయి. దేశవ్యాప్తంగా అనేక సరస్సులు ఉన్నాయి. ఉపఉష్ణమండలీయ సమశీతోష్ణ స్థితి ఉంటుంది. వార్షికంగారెండు వర్షపు సీజన్లు, రెండు పొడి రుతువులు ఉంటాయి. ఈ దేశం భూమధ్య రేఖకు దగ్గరగా ఉన్నా కొంచెం ఎత్తైన ప్రాంతంలో ఉండడం చేత ఇక్కడి వాతావరణం చల్లగానే ఉంటుంది. 1994లో మారణ కాండ ఫలితంగా ఈ దేశం అంతర్జాతీయ దృష్టిలోకి వచ్చింది.
1994లో చెలరేగిన జాతుల వైరానికి బలైపోయిన వారిలో ఎక్కువ శాతం మగవాళ్లే. దాంతో ఆ దేశ జనాభాలో స్త్రీల శాతం 70కి పెరిగింది. దేశాన్ని అన్నివిధాలుగా ముందుకు నడిపించాల్సిన భారం స్త్రీలపై పడింది. 2003 లో నూతన రాజ్యాంగం అమల్లోకి వచ్చినప్పుడు ఆ దేశ చట్ట సభలతోపాటు దేశ క్యాబినెట్‌లో కూడా 30 శాతం పదవులు మహిళలకి కేటాయించారు. మహిళలకి రిజర్వేషన్ 2008లో జరిగిన ఎన్నికల్లో వచ్చింది. 30 శాతం స్త్రీలు రిజర్వేషన్ ద్వారా ఎన్నికైతే, మరో 26 శాతం మంది రిజర్వేషన్ లేకుండానే ఎన్నికయ్యారు. వెరసి చట్ట సభలో వారి శాతం 56 అయ్యింది. పార్లమెంటులో స్త్రీలు మెజారిటీ సంఖ్యలో ఉన్న ఏకైక దేశంగా రువాండా చరిత్రకెక్కింది.
జనాభాలో యువత అధికంగా ఉంటుంది. గ్రామీణ ప్రాంతాలు అధికంగా ఉంటుంది. ఈ సమూహంలో హుతు, టుట్సి, ట్వా అనే మూడు ఉపవిభాగాలు ఉన్నప్పటికీ రువాండియన్లు కేవలం ఒక సాంస్కృతిక, భాషా సమూహమైన బన్యార్వాండా సమాజానికి చెందినవారై ఉంటారు. రువాండాలో మొట్టమొదటి అటవీ నివాస పిగ్మీ ప్రజలు నివసించారని భావిస్తున్నారు. హుటు, టుట్సీల మధ్య మూలాల గురించి పరిశోధకులు విభేదిస్తున్నారు. కొంతమంది మాజీ సామాజిక కులాల సంబంధిత వ్యక్తులలో తేడాలు ఉన్నట్లు కొందరు అభిప్రాయపడ్డారు. ఇతరులు హుటు, టుట్సీ ప్రజలు విభిన్న ప్రాంతాల నుండి ఈ ప్రాంతంలో ప్రవేశించారని విశ్వసిస్తారు. దేశంలో క్రైస్తవ మతం అతి పెద్ద మతంగా ఉంది. ప్రధాన భాష కిన్నార్వాండ భాషను రువాండాలు చాలా మంది మాట్లాడతారు. ఆంగ్లం, ఫ్రెంచి అదనపు అధికార భాషలుగా ఉన్నాయి. రువాండా సార్వభౌమ ప్రభుత్వం అధ్యక్ష వ్యవస్థను కలిగి ఉంది. ప్రెసిడెంటు 2000 రువాండా మానవ హక్కుల సంస్థలు వాక్ స్వాతంత్ర్యం ప్రతిపక్ష అణిచివేయడం, భయపెట్టడం, ఆంక్షలతో అణిచివేత జరుగుతున్నాయని నివేదిస్తున్నాయి. పొరుగు దేశాలతో పోలిస్తే తక్కువ అవినీతి ఉందని భావిస్తున్నారు. ప్రస్తుతం రువాండా అధ్యక్షుడు " పేట్రియాటిక్ ఫ్రంటు "కు చెందిన పాల్ కగమె (ఆర్పిఎఫ్). ఆయన 2000 లో అధికార బాధ్యతలు స్వీకరించాడు. వలసపాలన పూర్వ కాలపు కాలం నుండి దేశంలో నియంతృత్వ పాలన కొనసాగింది. 2006 లో ఐదు ప్రొవింసులు సరిహద్దులతో రూపొందించబడ్డాయి. జాతీయ పార్లమెంటులో మహిళల మెజారిటీ కలిగిన రెండు ప్రపంచదేశాలలో రువాండా ఒకటి.
రువాండా ఆర్థిక వ్యవస్థ 1994 లో సామూహిక హత్యాకాండలో అధకంగా బాధించబడినప్పటికీ తరువాత బలోపేతం అయ్యింది. ఆర్థిక వ్యవస్థ అధికంగా వ్యవసాయంపై ఆధారపడింది. కాఫీ, టీ వంటి ప్రధాన నగదు పంటలు ఎగుమతి చేయబడుతుంటాయి. పర్యాటకరంగం వేగంగా వృద్ధి చెందుతుంది. ఇది దేశంలోని ప్రముఖ విదేశీ మారకందారుగా ఉంది. పర్వత గొరిల్లాలను సురక్షితంగా సందర్శించగల రెండు దేశాలలో రువాండా ఒకటి. సందర్శకులు గొరిల్లాలు సంచరించే ప్రాంతాలను సందర్శించడానికి అనుమతి కోసం అధిక ధరలను చెల్లిస్తారు. సంగీతం, నృత్యం రువాండా సంస్కృతిలో ఒక ప్రత్యేక భాగంగా ఉన్నాయి. ముఖ్యంగా డ్రమ్సు, అత్యంత రమ్యంగా ప్రదర్శించబడే " ఇంటోరె " నృత్యం పర్యాటకులను అధికంగా ఆకర్షిస్తుంది. సాంప్రదాయిక కళలు, చేతిపనులు దేశవ్యాప్తంగా ఉత్పత్తి చేయబడతాయి. ఇమిగోంగో, ఒక ప్రత్యేకమైన పశువుల పేడ కళ.
Etymology
The name "Rwanda" is derived from the Rwanda-Rundi word rwanda meaning "domain" or literally an "area occupied by a swarm". The official name of the country was "Rwandese Republic" until May 2003, when the adoption of a new national constitution changed it to its current name of "Republic of Rwanda".
చరిత్ర
ప్రస్తుతము రువాండా చివరి హిమనదీయ కాలానికి చెందినదని క్రీస్తుపూర్వం 8000 నాటి నియోలిథిక్ కాలములో లేదా క్రీ.పూ. 3000 కాలానికి చెందిన దీర్ఘకాల తేమ (నియోలిథిక్ సబ్ప్లూవియల్) ఉంటుంది. పురావస్తు త్రవ్వకాల్లో చివరి రాతి యుగంలో వేట, సంగ్రాహకులు నివసించిన చిన్న స్థావరం ఉన్నట్లు ఆధారాలు వెల్లడించాయి. తరువాత ఇనుప యుగంలో పెద్ద సంఖ్యలో ప్రలజలు స్థిరపడ్డారు. ఈ ప్రజలు మందమైన కుండలు, ఇనుప ఉపకరణాలను ఉత్పత్తి చేశారు. ఈ తొలి నివాసితులు ట్వా ప్రజల, ప్రస్తుత రువాండాలో ఉన్న ఆదిమవాసిలైన పిగ్మీ వేట-సంగ్రాహకుల
పూర్వీకులుగా ఉన్నారు. క్రీ.పూ 700, సా.శ.. 1500 మధ్య అనేక బంటు సమూహాలు రువాండాకు వలస వచ్చాయి. వ్యవసాయానికి అటవీ భూమిని నిర్మూలించింది. అటవీ-నివాస స్థలము ట్వా వారి ఆవాస స్థలాన్ని కోల్పోయి పర్వతాల వాలులకు తరలించబడింది. బంటు వలసల గురించి చరిత్రకారులలో అనేక సిద్ధాంతాలను ఉన్నాయి. ఒక సిద్దాంతం మొట్టమొదట స్థిరనివాసులు హుటుప్రజలని భావిస్తుంది. టుట్సీ తరువాత ప్రత్యేకమైన జాతి సమూహాన్ని ఏర్పరచటానికి (బహుశా నీలో-హామిటిక్ మూలనికి చెందిన ప్రజలు) వచ్చారు. ఒక ప్రత్యామ్నాయ సిద్ధాంతం వలసలు నెమ్మదిగా, స్థిరంగా ఉండి ప్రస్తుత సమాజాలను జయించటానికి ప్రయత్నించకుండా అంతకు పూర్వం ఉన్న ప్రజలతో కలిసిపోతాయి.
ఈ సిద్ధాంతం ప్రకారం హుటు, టుట్సీల విలక్షణత మొదలయ్యింది. జాతికి బదులుగా ఒక తరగతి వ్యత్యాసంగా భావించవచ్చు.
ఈ ప్రాంతంలోని సాంఘిక సంస్థ మొట్టమొదటి రూపం క్లాను (అబ్వొకొ). వంశాలు వంశావళికి చెందిన భౌగోళిక ప్రాంతానికి మాత్రమే పరిమితం కాలేదు. వీరిలో అధికభాగం హుటు, టుట్సి, ట్వా విభాగాలు ఏర్పడ్డాయి. 15 వ శతాబ్దం నుండి, వంశాల నుండి రాజ్యాలు స్థాపించబడడం ప్రారంభమైంది. 1700 నాటికి ప్రస్తుత రువాండా ప్రాంతంలో ఎనిమిది రాజ్యాలు ఉన్నాయి. వీటిలో ఒకటి రువాండా రాజ్యం. దీనిని టుట్సీ నిగిన్యా వంశం పాలించింది. 18 వ శతాబ్దం మధ్యకాలం నుండి ఆధిపత్యం పెరిగింది. 19 వ శతాబ్దంలో కిగెలి రాజ్యం రువాబుగిరి పాలనలో శిఖరాగ్రస్థితికి చేరుకుంది. రువాబుగిరి అనేక చిన్న రాజ్యాలను జయించాడు. రాజ్యం పశ్చిమ, ఉత్తర ప్రాంతాలను విస్తరించబడింది.
తరువాత రువాబుగిరి పరిపాలనా సంస్కరణలను ప్రారంభించారు. ఉబురేట్వా విధానం ఇందులో ఒకటి. ఉబురేట్వా కర్వీ విధానం ఆధారంగా టుట్సీ నాకుల ఆధీనంలో పనిచేయాలని హుటూ ప్రజలు బలవంతానికి గురైయ్యారు. రువాబుగిరి మార్పులు హుటు, టుట్సీ జనాభాల మధ్య అంతరం అధికరించడానికి కారణమయ్యాయి. త్వా ప్రజలు సామ్రాజ్యపు పూర్వపు రోజులలో కన్నా మెరుగ్గా ఉండేవారు. కొంతమంది రాజ్యసభలో నాట్యకారులుగా ఉన్నారు. కానీ వారి సంఖ్య నిరంతరాయంగా తగ్గుతూ వచ్చింది.
1884 నాటి బెర్లిను సమావేశం తూర్పు ఆఫ్రికా జర్మనీ ప్రాంతానికి చెందినదిగా నిర్ణయిస్తూ ఈ భూభాగాన్ని జర్మనీసామ్రాజ్యానికి కేటాయించడంతో కాలనీల యుగం ప్రారంభమైంది. 1894 లో అన్వేషకుడు గుస్టావు అడాల్ఫు వాను గోట్జెను ఈ ప్రాంతానికి చేరుకున్నాడు. ఆయన ఈ ప్రాంతాన్ని అంవేషించిన మొదటి ఐరోపా వ్యక్తిగా గుర్తించబడ్డాడు. ఆయన కివుకు సరోవరం దక్షిణ-తూర్పు ప్రాంతంలో ప్రయాణం చేసి రాజును కలుసుకున్నాడు. జర్మన్లు గణనీయంగా దేశ సామాజిక వ్యవస్థను మార్చలేదు. కానీ రాజు మద్దతు ఇవ్వడంతో, స్థానిక అధికారులకు అధికారాన్ని ఇవ్వటం ద్వారా ప్రభావం చూపారు. 1916 లో మొదటి ప్రపంచ యుద్ధం సమయంలో బెల్జియన్ దళాలు రువాండా, బురుండిల నియంత్రణను చేజిక్కించుకుని ప్రత్యక్ష వలసల పాలన ప్రారంభించింది. బెల్జియం " లీగు ఆఫ్ నేషన్సుగా " (రువాండా-ఉరుండి) రువాండా, బురుండి రెండింటిని పాలించింది. బెల్జియన్లు సరళీకృత విధానాలతో కేంద్రీకృత అధికారంతో ఈ ప్రాంతాన్ని పాలించారు.
బెల్జియం పాలనలో విద్య, ఆరోగ్యం, ప్రజా వ్యవహారాలు, వ్యవసాయ పర్యవేక్షణలో నూతన పంటలు, కరువును తట్టుకుని నిలవడానికి అవసరమైన సాంకేతికత అభివృద్ధి చేయడానికి ప్రయత్నించారు.
జర్మన్లు, బెల్జియన్లు హుటు, టుట్సీ వివిధ జాతులలో టుట్సీ ఆధిపత్యాన్ని ప్రాముఖ్యత ఇచ్చారు. 1935 లో బెల్జియం ప్రజలకు తుట్సీ, హుటు, ట్వా (నేచురైజ్డు) గా గుర్తించే గుర్తింపు కార్డులను ప్రవేశపెట్టింది. అంతకు పూర్వం సంపన్నమైన హుటు గౌరవార్థమైన టుటుకి కావడానికి ఇది సాధ్యమయ్యింది. అయితే, గుర్తింపు కార్డులు ఈ తరగతులకు మధ్య అదనపు ఉద్రిక్తలను నిరోధించింది.
రువాండా, ఉరుండిలో బెల్జియం పాలన కొనసాగింది. రెండో ప్రపంచ యుద్ధం తర్వాత యుఎస్ ట్రస్టు ప్రాంతానికి స్వాతంత్ర్యం ప్రకటించింది.
తొలి స్వాతంత్ర్యానికి టుట్సీ ఆదరించింది. హుటూ విముక్తి ఉద్యమం 1959 రువాండా విప్లవంగా వర్ణించబడింది. టుట్సీ, హుటూ ప్రజల మధ్య ఉద్రిక్తతలు అధికరించాయి. హుటు కార్యకర్తలు టుట్సీని చంపడం, వారి గృహాలను నాశనం చేయడం ప్రారంభించారు. 1,00,000 కంటే అధికంగా ప్రజలు పొరుగు దేశాలలో ఆస్రయం కోరుకున్నారు. 1961 లో ప్రొ హుటు బెల్జియన్లు ప్రజాభిప్రాయ సేకరణను నిర్వహించారు. ప్రజలు నియంతృత్వపాలనకు ముగిపు పలకాలని ఓటు వేసారు. రువాండా బురుండి నుండి వేరు చేయబడి 1962 జూలై 1 న స్వాతంత్ర్యం పొందింది. ఇది స్వాతంత్ర్య దినం, జాతీయ సెలవు దినంగా గుర్తించబడింది. హింసాత్మక చర్యల చక్రభ్రమణం కొనసాగింది. బహిష్కరించబడిన టుట్సి పొరుగు దేశాల నుండి దాడి చేసారు. హుటు ప్రజలు ప్రతీకారంతో భారీ ఎత్తున హత్యాకాండ సాగించి, తుట్సీ ప్రజల అణచివేతకు పూనుకున్నారు. 1973 లో జువెన్నాల్ హబీరీమానా సైనిక తిరుగుబాటుకు అధికారాన్ని తీసుకున్నాడు. ప్రో-హుటు వివక్ష కొనసాగింది. అయితే ఎక్కువ ఆర్థిక సంపద, తుట్సీకి వ్యతిరేకంగా హింసాకాండను తగ్గించడం జరిగింది. తవా పరిమితమైంది. 1990 నాటికి ప్రభుత్వ వత్తిడి కారణంగా ప్రజలు దాదాపుగా అటవీప్రాంతాల నుండి బయటకు వచ్చారు. వారిలో చాలామంది బిచ్చగాళ్ళు అయ్యారు.
రువాండా జనాభా 1934 లో 1.6 మిలియన్లకు చేరింది. 1989 లో ఇది 7.1 మిలియన్లకు అభివృద్ధి చెందింది. ఇది భూమి కోసం పోటీకి దారి తీసింది.
1990 లో దాదాపు 5,00,000 తుట్సీ శరణార్థులతో కూడిన రెబండాన్ పేట్రియాటిక్ ఫ్రంటు ఉగాండాలోని వారి స్థావరం నుండి ఉత్తర రువాండాను చుట్టుముట్టింది. ఇది రువాండా అంతర్యుద్ధాన్ని ప్రారంభించింది. ప్రజాస్వామ్యం విఫలమైనందుకు, శరణార్ధుల కారణంగా ఎదురైన సమస్యలను సమర్ధవంతంగా ఎదుకొనలేకపోయినందుకు హుటు-ఆధిపత్య ప్రభుత్వాన్ని ఖండించింది. యుద్ధంలో ఏ పక్షం నిర్ణయాత్మక ప్రయోజనాన్ని పొందలేకపోయింది. 1992 నాటికి హబీరీమానా అధికారం బలహీనపడింది. దేశీయ ప్రతిపక్షాలతో సంకీర్ణం సామూహిక నిరసన ప్రదర్శనలు నిర్వహించబడ్డాయి. చివరికి 1993 అరుషా ఒప్పందంపై సంతకం చేశాయి. 1994 ఏప్రెలు 6 న హబ్యారిమానా విమానం కిగాలీ విమానాశ్రయం సమీపంలో జరిగిన కాల్పులలో కూల్చివేయబడింది. విమానం కూల్చివేత కొన్ని గంటల లోపల ప్రారంభమైన రువాండా జాతిహత్యాకాండకు ఉత్ప్రేరకంగా పనిచేసింది. దాదాపు 100 రోజులలో సుమారు 8,00,000 మంది ప్రణాళికా బద్ధంగా దాడులలో మధ్యంతర ప్రభుత్వం ఆదేశాలతో టుట్సీ, రాజకీయంగా పనిచేసిన హుటు ప్రజలు చంపబడ్డారు. నేరుగా లక్ష్యంగా లేనప్పటికీ అనేక మంది త్వా ప్రజలను కూడా హత్య చేశారు.
టుట్సీ దాడిని పునఃప్రారంభించి దేశవ్యాప్తంగా నియంత్రణను చేపట్టి జూలై మధ్యలో మొత్తం దేశం నియంత్రణను పొందింది. జాతి నిర్మూలనకు అంతర్జాతీయ ప్రతిస్పందన పరిమితం చేయబడింది. ప్రధాన అధికారాలు ఇప్పటికే విస్తరించిన ఐక్యరాజ్య శాంతి పరిరక్షక శక్తిని బలపరచటానికి ఇష్టపడలేదు.
పి.ఆర్.ఎఫ్. నియంత్రణ చేపట్టినప్పుడు ప్రతీకారచర్యలు జరుగుతాయని భయపడి సుమారు రెండు మిలియన్ల మంది హుటు ప్రజలు పొరుగు దేశాలకు (ముఖ్యంగా జైరెకు) పారిపోయారు. అదనంగా పి.ఆర్.ఎఫ్. నేతృత్వంలోని సైన్యం మొదటి, రెండవ కాంగో కీలక పోరాటంలో పాల్గొన్నది. రువాండాలో ఇంటర్నేషనల్ క్రిమినల్ ట్రిబ్యునల్ (ఐ.సి.టి.ఆర్) స్థాపన, సంప్రదాయ గ్రామీణ న్యాయస్థాన వ్యవస్థ అయిన గాకకా పునఃప్రారంభం అయింది. 2000 - 2011 మధ్యకాలంలో రువాండా ఆర్థికవ్యవస్థ పర్యాటక సంఖ్య, మానవ అభివృద్ధి సూచిక వేగంగా వృద్ధి చెందాయి. 2006 నుండి 2011 వరకు పేదరిక రేటు 57% నుండి 45% వరకు తగ్గింది. 2000 లో అయితే ఆయుఃపరిమితి 46.6 సంవత్సరాలు. 2015 నాటికి 59.7 సంవత్సరాలు.
నిర్వహణా విభాగాలు
కాలనీపాలనకు పూర్వ కాలపు కాలం నుండి రువాండా నియంతృత్వంతో పాలించబడుతుంది. వలసరాజ్య స్థాపనకు ముందు, రాజు (మ్వామి) ప్రావింసులు, జిల్లాలు, కొండలు, పొరుగు ప్రాంతాల వ్యవస్థగత విభజన ద్వారా పాలన సాగించారు. .
ప్రస్తుత రాజ్యాంగం రువాండాను ప్రొంసులు (ఇంటారా), (), జిల్లాలు (ఉతురెరె), (), నగరాలు, మునిసిపాలిటీలు, పట్టణాలు, జోంసు (ఇమిరేంజి), (), మండలాలు (ఉతుగారి) (), గ్రామాలు (ఇమిడుగుడు). పెద్ద విభాగాలు, వాటి సరిహద్దులు పార్లమెంటుచే స్థాపించబడ్డాయి.
ఐదు ప్రొవింసులు, వారి రాజ్యాంగం, జిల్లాల మధ్య మధ్యవర్తులగా జిల్లా స్థాయిలో జాతీయ విధానాలు అమలు చేయడానికి పనిచేస్తున్నాయి. స్థానిక ప్రభుత్వం మంత్రిత్వశాఖ అభివృద్ధి చేసిన "రువాండా డెవెలరేలైజేషను స్ట్రాటజికు ఫ్రేమ్వర్కు", " ప్రొవింసు పాలన సమస్యలను సమన్వయ పరచడం, అలాగే పర్యవేక్షణ, విలువకట్టడం " బాధ్యతను ప్రోత్సహిస్తుంది. ప్రతి ప్రొవింసుకు అధ్యక్షుడు నియమించి, సెనేటు అమోదం పొందిన ఒక గవర్నరు నేతృత్వం వహిస్తాడు. ప్రజా సేవల సరఫరా, ఆర్థిక అభివృద్ధి సమన్వయం కోసం జిల్లాలు బాధ్యత వహిస్తున్నాయి. జిల్లాలు తప్పనిసరిగా ప్రజా సేవల పంపిణీకి బాధ్యత వహిస్తాయి. జిల్లాలు, జోంసులకు ప్రత్యక్షంగా ఎన్నుకోబడిన కౌన్సిలర్లు ఉంటారు. ఆ కౌన్సిలరు ఎగ్జిక్యూటివు కమిటీని ఎన్నిక చేస్తాడు. మండలాలు, గ్రామాలు అతి చిన్న రాజకీయ విభాగాలు. ప్రజలు, రంగాల మధ్య ఒక అనుసంధానం అందిస్తున్నాయి. పౌరులు తమ స్థానిక సెల్ కౌన్సిల్ సభ్యులుగా ఉన్నారు. ఎగ్జిక్యూటివ్ కమిటీ ఎన్నుకోబడుతుంది. కిగాలీ నగరానికి ఒక ప్రాంతీయ స్థాయి అధికారం ఉంది. ఇది నగరంలో పట్టణ ప్రణాళికను సమన్వయపరుస్తుంది.
2006 లో అధికార వికేంద్రీకరణ చేయాలన్న లక్ష్యంతో ప్రస్తుత సరిహద్దులు నిర్ణయించబడ్డాయి. అలాగే విధానం, జాతి విధ్వంసకర శక్తులను విడదీయటానికి, సంఘాలు తొలగించబడ్డాయి. అతిపెద్ద నగరాలతో ముడిపడిన పన్నెండు ప్రొవింసుల మునుపటి నిర్మాణం భర్తీ చేయబడింది. ఇది ప్రధానంగా భైగోళిక ఉపస్థితి ఆధారపడిన ఐదు ప్రొవింసులు రూపొందించబడ్డాయి. ఇవి ఉత్తర ప్రొవింసు, దక్షిణ ప్రొవింసు, తూర్పు ప్రొవింసు, పశ్చిమ ప్రొవింసు, కేగాలో మునిసిపాలిటీ (కేంద్రంలో).
భౌగోళికం
26,338 చ.కి.మీ (10,169 చదరపు మైళ్ళు)వైశాల్యంతో రువాండా ప్రపంచంలోని 149 వ అతిపెద్ద దేశంగా ఉంది. ఆఫ్రికా ఖండంలోని అతిచిన్న దేశాలలో 4 వ స్థానంలో (గాంబియా, ఈస్వాటిని, జిబౌటి తరువాత) ఉంది. ఇది బురుండి, హైతి, అల్బేనియాలకు సమానంగా ఉంటుంది.
దేశం మొత్తం భౌగోళికంగా ఎత్తైన ప్రాంతంలో ఉంది. దేశంలోని లోతైన ప్రాంతంగా భావించబడుతున్న రుసింజి నది సముద్ర మట్టానికి 950 మీటర్ల (3,117 అడుగులు) ఎత్తున ప్రవహిస్తుంది.
రువాండా తూర్పు మద్య ఆఫ్రికాలో ఉంది. పశ్చిమసరిహద్దులో కాంగో గణతంత్ర రిపబ్లిక్, ఉత్తరసరిహద్దులో ఉగాండా, తూర్పసరిహద్దులో టాంజానియా, దక్షిణసరిహద్దులో బురుండి ఉన్నాయి. ఇది భూమధ్యరేఖకు దక్షిణాన కొన్ని డిగ్రీల దూరంలో భూబంధిత దేశంగా ఉంది. రాజధాని కిగాలీ నగరం రువాండా కేంద్రంలో ఉంది.
ప్రధాన కాంగో, నైలు నదీ ముఖద్వారాల మధ్య ఉత్తరం నుండి దక్షిణానికి రువాండాలను ప్రవహిస్తుంటాయి. దేశంలోని 80% దేశం నైలు నదీపరీవాహక ప్రాంతంగా ఉండగా 20% నికి కాంగోలోకి రసీజి నది, టాంగ్యానికా సరస్సు ద్వారా నీటిపారుదల లభిస్తుంది. దేశంలో అతి పొడవైన నదిగా గుర్తించబడుతున్న నయాబారోంగోనది దేశం నైరుతీ భూభాగంలో జన్మించి ఉత్తరం, తూర్పు, ఆగ్నేయ దిక్కులుగా ప్రవహించి రుగూబు నదిలో సంగమిస్తుంది. కగెరా టాంజానియా తూర్పు సరిహద్దు వెంట ప్రవహిస్తుంది. న్యాబరొంగొ- కగెరా చివరకు విక్టోరియా సరసులో సంగమిస్తుంది. రువాండాలో అనేక సరస్సులు ఉన్నాయి. వాటిలో అతిపెద్దది కివూ సరస్సు. ఈ సరస్సు ఆల్బాటైన్ రిఫ్టు ఫ్లోరు ఆక్రమించింది. ఇది పశ్చిమ సరిహద్దుల పొడవు 480 మీటర్ల (1,575 అడుగులు) గరిష్ఠ లోతు, ప్రపంచంలో ఇరవై లోతైన సరస్సులలో ఇది ఒకటి. ఇతర గణనీయమైన సరస్సులలో బ్యూర్రా, రుహొండో, ముహజీ, రర్వు, ఇహేమా సరసులు ఉన్నాయి.
రువాండా ఒక సమశీతోష్ణ ఉష్ణ మండల వాతావరణాన్ని కలిగి ఉంది. అధిక ఎత్తైన ప్రాంతంగా ఉన్నందున భూమధ్యరేఖాప్రాత దేశాలకంటే తక్కువ ఉష్ణోగ్రతలు ఉన్నాయి. దేశం కేంద్రంలో ఉన్న కిగాలీ ప్రాంతంలో ఉష్ణోగ్రత 12 - 27 ° సెంటీగ్రేడు (54 - 81 ° ఫారెంహీటు) ల మధ్య రోజువారీ ఉష్ణోగ్రతలు ఉంటాయి. ఇది ఏడాది పొడవునా కొంచెం వ్యత్యాసంతో ఉంటుంది. దేశవ్యాప్తంగా కొన్ని ఉష్ణోగ్రత వైవిధ్యాలు ఉన్నాయి; పశ్చిమ పర్వత ప్రాంతం, ఉత్తర ప్రాంతాలలో సాధారణంగా దిగువ-తూర్పు ప్రాంతం కంటే చల్లగా ఉంటాయి.
సంవత్సరంలో రెండు వర్షపు సీజన్లు ఉన్నాయి; ఫిబ్రవరి నుండి జూన్ వరకు మొదటి సీజను, సెప్టెంబరు నుండి డిసెంబరు వరకు రెండవ సీజను ఉంటుంది. వీటిని రెండు పొడి సీజన్లు వేరు చేస్తాయి: జూన్ నుండి సెప్టెంబరు వరకు ప్రధానమైనది. ఈ సమయంలో తరచుగా వర్షాలు ఉండవు. డిసెంబరు నుండి ఫిబ్రవరి వరకు తక్కువ ఉంటుంది. వర్షపాతం భౌగోళికంగా మారుతూ ఉంటుంది. తూర్పు, ఆగ్నేయ ప్రాంతాల కంటే పశ్చిమ, నైరుతీ ప్రాంతాలలో వార్షికంగా అధిక వర్షపాతం నమోదవుతుంది.
గ్లోబల్ వార్మింగ్ వర్షపు రుతువుల ఆగమనంలో మార్పును కలిగించింది. స్ట్రాటజిక్ ఫోర్స్సిట్ గ్రూప్ నివేదిక ప్రకారం వాతావరణంలో మార్పు ఒక సంవత్సరంలో అనుభవించిన వర్షపు రోజుల సంఖ్యను తగ్గించింది. అయితే ఇది వర్షం కురిసే రోజులను అధికరించింది. రెండు మార్పులు రైతులకు ఇబ్బందులు కలిగించి తద్వారా వారి ఉత్పాదకత తగ్గింది.వ్యూహాత్మక దృష్టి రువాండాను వేగంగా వేడెక్కే దేశంగా వర్గీకరిస్తుంది. యాభై సంవత్సరాలుగా సగటు ఉష్ణోగ్రత 0.7 °C నుండి 0.9 °C వరకు అధికరించింది.
జీవవైవిధ్యం
ప్రస్తుత రువాండా భూభాగంలో చరిత్రపూర్వ కాలాలో మొన్టేనె అటవీ ప్రాంతం మూడవ వంతు ఆక్రమించింది. సహజసిద్ధంగా అభివృద్ధి చెందుతున్న వృక్షసంపద ఇప్పుడు మూడు జాతీయ పార్కులకు పరిమితం చేయబడింది. దేశంలోని మిగిలిన ప్రాంతాలలో వ్యవసాయం ఆధిక్యత చేస్తుంది. అటవీ ప్రాంతంలోని అతిపెద్ద మిగిలిన భూభాగంలో ఉన్న న్యుంగ్వెలో 200 రకాల వృక్షాలు, ఆర్చిడ్లు (లతలు) బిగోనియా మొక్కలు ఉన్నాయి. అగ్నిపర్వతాల జాతీయ ఉద్యానవనంలో వృక్షసంపదలో అధికంగా వెదురు, మూర్ల్యాండు, అడవుల చిన్న ప్రాంతాలు ఉన్నాయి.
దీనికి విరుద్ధంగా అకాగెరా ఒక సవన్నా పర్యావరణ వ్యవస్థను కలిగి ఉంది. దీనిలో అకాసియా వృక్షసంపదను అధిగమించింది. అకేగెరాలో అరుదైన లేదా అంతరించిపోతున్న వృక్ష జాతులు ఉన్నాయి. వీటిలో మార్ఖమియా లుటియా, ఎలోఫియా గైనెనిస్సిసు ఉన్నాయి.
మూడు జాతీయ ఉద్యానవనాలలో బృహత్తర వైవిధ్యంతో అతిపెద్ద క్షీరదాలు కనిపిస్తాయి. ఇవి పరిరక్షణా ప్రాంతాలుగా గుర్తించబడ్డాయి.
అకాగెరాలో జిరాఫీలు, ఏనుగుల వంటి ప్రత్యేక సవన్నా జంతువులను ఉన్నాయి. అగ్నిపర్వతాలు ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఉన్న పర్వత గొరిల్లా జనాభాలో మూడింట ఒక వంతుకు నివాసంగా ఉన్నాయని అంచనా. న్యుంగ్వే అరణ్యంలో పదమూడు ప్రైమేట్ జాతులు ఉన్నాయి. వీటిలో సాధారణ చింపాంజీలు, రువెంజోరి కోలోబసు ఆర్బోరియలు కోతులు ఉన్నాయి. రువెంజోరి కోలోబసు 400 బృందాలుగా మారడంతో ఇటువంటి బృందాలలో కోతులు ఉన్న ఆఫ్రికాప్రాంతాలలో ఇది ప్రాముఖ్యత కలిగిన అతిపెద్ద పరిమాణంగా ఇది భావించబడుతుంది. 1994 నాటి జాతినిర్మూలన హింసాకాండ తరువాత జాతీయ ఉద్యానవనాలు ప్రజలను శిబిరాలుగా మార్చబడిన కారణంగా మిగిలిపోయిన జంతువులు పశువుల మందల యజమానులు విషంతో సింగాల జనాభాను నాశనం చేశారు. 2015 జూనులో రెండు దక్షిణాఫ్రికా పార్కులు ఏడు సింగాలను అకాగెరా నేషనలు పార్కుకు విరాళంగా ఇవ్వడంతో రువాండాలో ఒక సింహం జనాభా పునఃస్థాపించబడింది. ప్రారంభంలో సింహాలను ఉద్యానవనంలో కంచెలు ప్రాంతంలో ఉంచి తరువాత ఒక నెల తరువాత అడవిలో పంపబడ్డాయి.
రువాండాలో 670 పక్షి జాతులు ఉన్నాయి. ఇవి తూర్పు, పడమర ప్రాంతాలలో ఉండే పక్షులలో మధ్య వైవిధ్యాలు ఉన్నాయి.
పశ్చిమాన న్యాంగ్వే ఫారెస్టులో 280 పక్షి జాతులు ఉన్నాయి. వాటిలో 26 ఆల్బెటిను రిఫ్ట్కు చెందినవి ఉన్నాయి. స్థానిక జాతులు రెవెన్జోరి టురాకో, అందమైన ఫ్రాంకోలిను పక్షులు ఉన్నాయి.
తూర్పు రువాండా దీనికి విరుద్ధంగా నల్ల-తల గల గోనాలేకు వంటి సవన్నా పక్షులు, చిత్తడినేలలు, సరస్సులతో సంబంధం కలిగి ఉండే స్టోర్కు, కొంగలు ఉంటాయి.దేశంలో ఇటీవలి ఎంటొమోలాజికల్ పని మొదలైంది. ఈ పరిశోధన "బుష్ టైగర్ మాంటిస్"గా పిలువబడే కొత్త జాతులలో ప్రేయింగ్ మంటిసెసు డిస్టాక్టా టిగ్రిఫ్రుటెక్సు గొప్ప వైవిధ్యంతో కూడిన పక్షులను వెలుగులోకి తీసుకువచ్చింది.
ఆర్ధికం
1994 లో జరిగిన జాతినిర్మూలన హత్యాకాండలో రువాండా ఆర్థికవ్యవస్థ తీవ్రంగా దెబ్బతిన్నది. విస్తృతమైన జీవితాన్ని కోల్పోయి ముఖ్యమైన నగదు పంటల మౌలిక సదుపాయాలను నిర్వహించడలంలో విఫలం కావడం, దోపిడీ, వాణిజ్య పంటలను నిర్లక్ష్యం చేయడం ఆర్థిక సంక్షోభానికి కారణంగా మారాయి. నిరాకరించింది. ఇది జి.డి.పి. భారీగా పడిపోవడానికి కారణం అయింది. ప్రైవేటు, విదేశీ పెట్టుబడులను ఆకర్షించే దేశసామర్థ్యాన్ని ఇది నాశనం చేసింది. 1994 లో $ 416 అమెరికా డాలర్లతో పోల్చితే ఆర్థిక వ్యవస్థ బలపడి తలసరి జి.డి.పి. 2017 లో $ 2,090 అమెరికా డాలర్లకు చేరుకుంటుందని అంచనా వేయబడింది. ప్రధాన ఎగుమతి మార్కెట్లలో చైనా, జర్మనీ, యునైటెడ్ స్టేట్సు ఉన్నాయి. ఆర్థిక వ్యవస్థను కేంద్ర జాతీయ రువాండా బ్యాంక్ నిర్వహిస్తుంది. కరెన్సీ రువాండా ఫ్రాంకు. 2015 ఆగస్టులో, ఎక్స్చేంజి రేటు యునైటెడు స్టేట్సు డాలరుకు 755 ఫ్రాంకులు. రువాండా 2007 లో తూర్పు ఆఫ్రికా కమ్యూనిటీలో చేరింది. యూనియన్ కోసం ఒక ప్రణాళికను ఆమోదించిన ఐదు సభ్యదేశాలలో రువాండా ఒకటి. ఇది చివరికి ఒక సాధారణ తూర్పు ఆఫ్రికా షిల్లింగుకు దారితీసింది.
రువాండా కొన్ని సహజ వనరులను ఉన్నాయి. ఆర్థికవ్యవస్థ
స్థానిక రైతులచేసే (సాధారణ వ్యవసాయ సాధనాలను ఉపయోగించి చేసే వ్యవసాయం) జీవనాధార వ్యవసాయంపై అధికంగా ఆధారపడి ఉంది. సుమారుగా 90% కార్మికవర్గం పొలాలు, వ్యవసాయంలో పనిచేస్తుంటారు. 2014 లో జి.డి.పిలో వ్యవసాయం 32.5% ఉందని అంచనా వేశారు. చిన్న భూములు, ఏటవాలులు కలిగి ఉన్న వ్యవసాయ భూములలో వ్యవసాయం చేయబడుతూ ఉంటుంది. వ్యవసాయ పద్ధతులు ప్రాథమికంగా ఉంటాయి. 1980 ల మధ్యకాలం నుండి స్థానికుల పునరావాసంలో భాగంగా వ్యవసాయ పరిమాణాలు, ఆహార ఉత్పత్తి తగ్గుముఖం పట్టాయి. రువాండాలో సారవంతమైన పర్యావరణ వ్యవస్థ ఉన్నప్పటికీ ఆహార ఉత్పత్తి తరచూ జనాభా పెరుగుదలకు తగినంత ఉండదు కనుక ఆహార దిగుమతులు అవసరమవుతాయి.
దేశంలో పండించే పంటలలో మాటోక్ (ఆకుపచ్చ అరటి), బంగాళాదుంపలు, బీన్సు, చిలగడదుంపలు, కాసావా, గోధుమ, మొక్కజొన్న దేశంలోని వ్యవసాయ భూములలో మూడవ వంతు కంటే ఎక్కువగా ఆక్రమించాయి. కాఫీ, టీ వంటీ ఎగుమతి చేయబడే ప్రధాన నగదు పంటలకు అధిక ఎత్తు ఉన్న భూములు, ఏటవాలులు, అగ్నిపర్వత నేలలు అనుకూలమైన పరిస్థితులను అందిస్తాయి. 4,00,000 మందికి పైగా రువాండాలు తమ కాఫీ తోటల ఆధారంగా జీవిస్తున్నారని నివేదికలు తెలిపాయి. వ్యవసాయ ఎగుమతులను రువాండా ధరలలో మార్పులకు ప్రభావితం చేస్తుంటాయి. రువాండాలో పెంచబడున్న జంతువులలో ఆవులు, మేకలు, గొర్రెలు, పందులు, కోడి, కుందేళ్ళు సంఖ్యాపరంగా, భౌగోళికంగా వైవిధ్యం కలిగి ఉన్నాయి. కిగాలీ చుట్టుపక్కల కొన్ని ఇంటెన్సివ్ పాడి పరిశ్రమలు ఉన్నప్పటికీ ఉత్పత్తి వ్యవస్థలు సాంప్రదాయకంగా ఉంటాయి.జంతువుల పెంపకానికి భూమి కొరత, నీటి కొరత, పేలవమైన నాణ్యమైన ఆహార సరఫరా, తగినంత పశువైద్య సేవల లోపం కారణంగా వ్యాధి అంటువ్యాధులు ప్రబలడం ప్రధానమైన సమస్యలుగా ఉన్నాయి. ఇవి ఉత్పత్తిని నియంత్రిస్తాయి. చేపల పరిశ్రమకు దేశంలోని సరస్సులు ఆధారంగా ఉన్నాయి. మత్స్య సంపద బాగా క్షీణిస్తుంది. పరిశ్రమ పునరుద్ధరించడానికి ప్రయత్నంలో చేపలను దిగుమతి చేస్తున్నారు.
రువాండా పారిశ్రామిక రంగం చిన్నది. ఇది 2014 లో జి.డి.పిలో 14.8% భాగస్వామ్యం వహించింది. పారిశ్రామికరంగం నుండి సిమెంటు, వ్యవసాయ ఉత్పత్తులు, చిన్న తరహా పానీయాలు, సబ్బు, ఫర్నిచరు, పాదరక్షలు, ప్లాస్టికు వస్తువులు, వస్త్రాలు, సిగరెట్లు మొదలైన ఉత్పత్తులను తయారు చేయబడుతున్నాయి. రువాండా గనుల పరిశ్రమ ఒక ముఖ్యమైన ఆదాయవనరుగా ఉంది. ఇది 2008 లో $ 93 మిలియన్ల అమెరికా డాలర్ల ఉత్పత్తి చేసింది. రువాండాలో కాసిటరైటు, వుల్ఫ్రమైటు, బంగారం, కాల్టాను (వీటిని మొబైలు ఫోన్లు వంటి ఎలక్ట్రానికు, కమ్యూనికేషను పరికరాల తయారీలో ఉపయోగిస్తారు) వంటి ఖనిజాలు లభిస్తున్నాయి.
2000 ల చివర్లో మాంద్యం సమయంలో బ్యాంకు రుణాలు, విదేశీ సహాయ పథకాలు, పెట్టుబడులను తగ్గించటంతో రువాండా సేవారంగం బాధించబడింది. 2010 లో ఈ రంగం తిరిగి పుంజుకుంది. ఇది దేశం అతిపెద్ద ఉత్పాదక రంగంగా మారి జి.డి.పి.లో 43.6% భాగస్వామ్యం వహిస్తుంది. బ్యాంకింగు, ఫైనాన్సు, టోకు, చిల్లర వ్యాపారం, హోటళ్ళు, రెస్టారెంట్లు, రవాణా, గిడ్డంగి, సమాచారరంగం, భీమా, రియలు ఎస్టేటు, వ్యాపార సేవలు, విద్య, ఆరోగ్యంతో ప్రభుత్వ పరిపాలనా రంగాలు కీలక సేవాసంస్థలు సేవారంగంలో ప్రాధాన్యత వహిస్తూ ఉన్నాయి. 2007 లో వేగంగా అభివృద్ధి చెందుతున్న ఆర్థిక వనరులలో పర్యాటక రంగం ఒకటి. ఇది దేశం ప్రముఖ విదేశీమారక వనరుగా మారింది. జాతినిర్మూలన హత్యాకాండల చరిత్ర ఉన్నప్పటికీ దేశం అంతర్జాతీయంగా సురక్షితమైన గమ్యంగా గుర్తించబడింది. 2013 లో పర్యాటకుల సంఖ్య 8,64,000 గా (2010 లో 5,04,000) ఉంది.
పర్యాటక రంగం నుండి ఆదాయం 2014 లో $ 303 మిలియన్ల అమెరికా డాలర్లు (2000 లో $ 62 మిలియన్ల అమెరికా డాలర్లు)ఉంది. పర్వత గొరిల్లాలు సంచరిస్తున్న అగ్నిపర్వత జాతీయ ఉద్యానవనం ఈ రాబడికి అతిపెద్ద వాటాదారుగా ఉంది.; పర్వత గొరిల్లాలను సురక్షితంగా సందర్శించగల రెండు దేశాలలో రువాండా ఒకటి. గొరిల్లాలు సంవత్సరానికి వేల మంది సందర్శకులను ఆకర్షిస్తున్నాయి. పర్యాటకులు అనుమతి కోసం అధిక ధరలను చెల్లించేందుకు సిద్ధంగా ఉన్నారు. ఇతర ఆకర్షణలలో న్యుంగ్వే ఫారెస్టు, చింపాంజీల నివాసం, రువెంజోరి కోలోబసు, ఇతర ప్రధానాంశాలు, కివూ సరోవర రిసార్టులు, తూర్పున ఒక చిన్న సవన్నా రిజర్వు అకాగెరా ఉన్నాయి.
మాధ్యమం, సమాచార రంగం
అతిపెద్ద రేడియో, టెలివిజన్ స్టేషన్లు ప్రభుత్వ ఆధీనంలో నిర్వహించబడుతున్నాయి. వార్తాపత్రికలు ప్రభుత్వానికి స్వంతమైన వార్తాపత్రికలు అధికసంఖ్యలో ఉన్నాయి. చాలా మంది రువాండాలకు రేడియో సేవలు అందుబాటులో ఉన్నాయి. 1994 నాటి జాతినిర్మూలన హత్యాకాండ సమయంలో రేడియో స్టేషన్ లిపి డెస్ డిల్ మిల్లె కొల్లిన్స్ దేశవ్యాప్తంగా ప్రసారం చేసి టుట్సీ వ్యతిరేక ప్రచారం ద్వారా హత్యలకు ఇంధనంగా నింపేందుకు సహాయపడింది. 2015 నాటికి ప్రభుత్వయాజమాన్య రేడియో రువాండా దేశవ్యాప్తంగా అతిపెద్ద స్టేషను, ప్రధాన వార్తా మూలంగా ఉంది. టెలివిజను అందుబాటు పరిమితం చేయబడింది. చాలా గృహాలు తమ సొంత టెలివిషను సెట్టును కలిగి ఉండవు. 2014 లో ప్రభుత్వం డిజిటలు టెలివిజనును తయారు చేసింది. ఒక సంవత్సరం తరువాత ఏడు జాతీయ స్టేషన్లు (2014 పూర్వపు అనలాగ్ కాలంలో కేవలం ఒకటి) పనిచేయడం ప్రారంభించాయి. పత్రికా యంత్రాంగం కఠినంగా పరిమితం చేయబడింది. వార్తాపత్రికలు ప్రభుత్వ ప్రతీకారాలను నివారించడానికి స్వీయ సెంసారును చేస్తాయి. ఏదేమైనా కిన్నార్వాండ, ఇంగ్లీషు, ప్రభుత్వాలను విమర్శించిన ఫ్రెంచివిమర్శనలు కిగాలీలో విస్తృతంగా అందుబాటులో ఉన్నాయి. అధిక స్వతంత్ర వార్తాపత్రికలు, ఉముసెసొ, ఉమూవుజిజిలను హై మీడియా కౌన్సిలు ఆరు నెలల సమయం సస్పెండు చేసింది.
2011 లో దేశం పురాతన టెలికమ్యూనికేషన్సు గ్రూపు రువాండాటెల్, లిక్డీకీకరణలోకి (లిబ్యాను కంపెనీ ఎల్.ఎ.పి. గ్రీను యాజమాన్యంలో 80% ఉంది) ప్రవేశించింది. ఈ సంస్థను తూర్పు, దక్షిణ ఆఫ్రికా అంతటా టెలీకమ్యూనికేషన్సు, ఫైబరు ఆప్టికు నెట్వర్కులు అందించే ఒక సంస్థ ద్వారా 2013 లో లిక్విడ్ టెలికాం పొందింది. 2015 నాటికి లిక్విడు టెలికాం 30,968 వినియోగదారులకు ల్యాండ్లైను సేవను అందిస్తుంది. మొబైలు ఆపరేటరు ఏం.టి.ఎన్. రువాండా 15,497 ఫిక్సెడు లైను చందాదారులకు సేవలు అందిస్తోంది. ప్రభుత్వ సంస్థలు, బ్యాంకులు, ఎంజీవోలు, రాయబార కార్యాలయాలు ల్యాండు లైన్లను అధికంగా ఉపయోగిస్తున్నాయి. ప్రైవేటు చందాదారులు తక్కువగా ఉన్నారు.
2015 నాటికి దేశంలో మొబైలు ఫోను వ్యాప్తి 72.6% ఉంది. 2011 లో 41.6%కి అధికరించింది. ఎం.టి.ఎన్. రువాండా 39,57,986 చందాదారులు, టిగో 28,87,328, భారతి ఎయిర్టెల్ 1,336,679 తో ప్రముఖ ప్రొవైడర్లుగా ఉన్నారు. రువాండాటెలు గతంలో కూడా ఒక మొబైలు ఫోను నెట్వర్కును నిర్వహించినప్పటికీ 2011 ఏప్రిలులో పరిశ్రమ రెగ్యులేటరు లైసెంసును రద్దు చేసింది. అంగీకరించిన పెట్టుబడుల కట్టుబాట్లను నియంత్రించడంలో సంస్థ వైఫల్యం చెందింది. ఇంటర్నెటు వ్యాప్తి తక్కువగా ఉన్నప్పటికీ వేగంగా అభివృద్ధి చెందుతూ ఉంది. 2015 నాటికి 100 మందిలో 12.8 ఇంటర్నెటు వినియోగదారులు ఉన్నారు. 2007 లో 2.1 ఉండేది. 2011 లో 2,300 కిలోమీటర్ల (1,400 మైళ్ళు) పొడవైన ఫైబరు-ఆప్టికు టెలికమ్యూనికేషన్సు నెట్వర్కు పూర్తయింది. బ్రాడ్బ్యాండు సేవలను అందించేందుకు ఎలక్ట్రానికు వాణిజ్యాన్ని సులభతరం చేయడానికి ఉద్దేశించబడింది. ఈ నెట్వర్కు దక్షిణ, తూర్పు ఆఫ్రికాలో కమ్యూనికేషను క్యారియర్లను అనుసంధానించే ఒక జలాంతర్గామి ఫైబరు-ఆప్టికు కేబులు అయిన సీకాంకు అనుసంధానించబడింది. రువాండా దేశంలోని పట్టణాలను కలుపుతూ ప్రధాన రహదారులతో తంతులు ఏర్పాటు చేయబడతాయి. ప్రీపెయిడ్ సబ్స్క్రిప్షను ద్వారా కిగాలీ అనేక ప్రాంతాలలో మొబైలు ప్రొవైడరు ఎం.టి.ఎన్. ఒక వైర్లెసు ఇంటర్నెటు సర్వీసును కూడా నడుపుతుంది.
మౌలిక నిర్మాణాలు
2000 వ దశకంలో రువాండా ప్రభుత్వం నీటి సరఫరా అభివృద్ధికి నిధులు సమకూర్చడానికి ముఖ్యత్వం ఇవ్వడం జాతీయ బడ్జెట్టు గణనీయంగా పెరిగడానికి కారణం అయింది.దాతల మద్దతుతో సేకరించి సమర్పించబడిన ఈ నిధులు సురక్షిత నీటి లభ్యతను వేగవంతంగా అభివృద్ధి చేసాయి. 2015 లో 74% మంది ప్రజలు సురక్షితమైన నీటిని పొందగలిగారు (2005 లో 55% మంది ఉన్నారు). 2017 నాటికి దీనిని 100%కు పెంచడానికి ప్రభుత్వం నిర్ణయించింది.
దేశంలోని నీటి మౌలిక సదుపాయాలలో పట్టణ, గ్రామీణ వ్యవస్థలు ఉంటాయి. ప్రధానంగా గ్రామీణ ప్రాంతాలలో స్టాండుపైపులు, పట్టణ ప్రాంతాల్లో ప్రైవేటు కనెక్షన్లు ఉన్నాయి. ఈ వ్యవస్థలు పనిచేయని ప్రాంతాలలో చేతి పంపులు, నిర్వహించబడే జలప్రవాహాలు ఉపయోగించబడతాయి. దేశం అధికభాగంలో వర్షపాతం 750 మిల్లీమీటర్ల (30 లక్షల) మించకుండా ఉంది.వర్షపునీటి సేలరణ తక్కువగా ఉపయోగించబడుతుంది. ఇతర ఆఫ్రికా దేశాల వాడకంటే రువాండా నివాసితులు చాలా తక్కువగా నీటిని ఉపయోగించవలసిన వత్తిడికి లోనౌతూ ఉన్నారు. పారిశుధ్యం సౌకర్యం తక్కువగా ఉంటుంది. 2006 లో నగరంలో 34% పట్టణ, 20% మంది గ్రామీణ నివాసితులు మెరుగైన పారిశుద్ధ్యం పొందుతున్నారని ఐక్యరాజ్యసమితి అంచనా వేసింది. పారిశుద్ధ్యాన్ని మెరుగుపర్చడానికి ప్రభుత్వ చర్యలు పరిమితంగా ఉన్నాయి. ప్రభుత్వం పట్టణ ప్రాంతాలలో మాత్రమే దృష్టి కేంద్రీకరిస్తుంది. పట్టణ, గ్రామీణ జనాభాలో చాలామంది జనాభా ప్రభుత్వ భాగస్వామ్య పిట్ లైట్రిన్సు ఉపయోగిస్తుంటారు.
2000 ల ఆరంభం వరకు రువాండా విద్యుత్తు సరఫరా దాదాపు పూర్తిగా జలవిద్యుత్తు వనరుల నుండి ఉత్పత్తి చేయబడింది. బ్యూరో, రుహుండా సరసులలో విద్యుత్తు కేంద్రాలు దేశం విద్యుత్తు వినియోగంలో 90% అందించాయి. తక్కువగా ఉండే సగటు వర్షపాతం, మానవ కార్యకలాపాలు, రుగెజీ చిత్తడిభూములలో వ్యవసాయం, పశువుల మేత కొరకు నీటిపారుదల చేయడంతో 1990 నుండి రెండు సరస్సుల నీటి మట్టం పతనానికి కారణమైయ్యాయి. ఫలితంగా 2004 నాటికి 50% క్షీణించి విద్యుత్తు కేంద్రాల నుండి ఉత్పత్తి గణానీయమైన తరుగుదలకు దారితీసింది. ఇది ఆర్థిక వ్యవస్థ అభివృద్ధి చెందడం వలన విద్యుత్తు అవసరాలు అధికం అయ్యాయి. 2004 లో విద్యుత్తు కొరత ఏర్పడింది. అత్యవసర పరిస్థితిలో కిగాలీకి ఉత్తరప్రాంతంలో డీజిలు జనరేటర్లను ప్రభుత్వం ఏర్పాటు చేసింది. 2006 నాటికి ఇవి దేశానికి అవసరమైన విద్యుత్తును 56% అందిస్తున్నాయి. కానీ చాలా ఖరీదైనది. బురెరా, రుహండోకు నీటిని సరఫరా చేస్తున్న రుగెజి చిత్తడి భూములలో నివసిస్తున్న ప్రజలకు పునరావాసం కల్పించడం, కివూ సరసు నుండి మీథేను వాయువును సేకరించటానికి ఒక పథకంలో పెట్టుబడులు పెట్టడం ద్వారా ఈ సమస్యను పరిష్కరించేందుకు ప్రభుత్వం అనేక చర్యలు చేపట్టింది. దాని మొదటి దశలో దేశ విద్యుత్తు ఉత్పత్తి 40% అధికరించవచ్చని భావించింది. 2012 లో జనాభాలో కేవలం 18% మాత్రమే విద్యుత్తు (2009 లో 10.8% ) పొందగలిగారు. ప్రభుత్వం ఆర్థిక అభివృద్ధి, పేదరిక తగ్గింపు వ్యూహం (2013-18) 2017 నాటికి 70% కుటుంబాలకు విద్యుచ్ఛక్తిని పెంచడం లక్ష్యంగా కృషిచేస్తూ ఉంది.
1994 లో అమెరికా సంయుక్తరాష్ట్రాలు, ఐరోపా సమాఖ్య, జపాన్, ఇతర దేశాల సహాయంతో ప్రభుత్వం 1994 నుండి సామూహిక హత్యాకాండ నుండి రువాండా మౌలికవసతులను పునర్నిర్మించడాని రవాణా మౌలిక పెట్టుబడులను అధికరించింది. రవాణా వ్యవస్థ ప్రధానంగా రహదారి నెట్వర్కులు కలిగి ఉంటుంది. ఇది కైగాలి, దేశంలోని ఇతర ప్రధాన నగరాలు, పట్టణాల మధ్య నిర్మించిన రహదారులను అనుసంధానం చేస్తూ ఉంది. రువాండా రహదారులు తూర్పు ఆఫ్రికా కమ్యూనిటీలోని ఉగాండా, టాంజానియా, బురుండి, కెన్యా, అలాగే వంటి తూర్పు కాంగో (గోమా, బుకావు నగరాలు) వంటి ఇతర దేశాలతో రువాండాను అనుసధానితం చేస్తున్నాయి. దేశం అత్యంత ముఖ్యమైన వాణిజ్య మార్గం కంబాల నుండి నైరోబీ ద్వారా మొంబసా నౌకాశ్రయం వరకు నిర్మించిన రహదారి ఉత్తర కారిడారుగా పిలువబడుతుంది.
దేశంలో ప్రజా రవాణా ప్రధాన ఆధారం మినీబస్ ఇది ప్రయాణీకుల వాహక అవసరాలను సగానికంటే అధికంగా తీరుస్తుంది. కొన్ని మినీబసులు (ముఖ్యంగా కిగాలీలో) ఒక భాగస్వామ్య టాక్సీ వ్యవస్థ ప్రణాళికారహితమైన చేయని సేవను నిర్వహిస్తుంది. ప్రధాన నగరాల మధ్య ఎక్స్ప్రెస్ మార్గాలను అందిస్తాయి. స్వల్ప సంఖ్యలో పెద్ద బస్సులు ఉన్నాయి. ఇది దేశవ్యాప్తంగా షెడ్యూల్ సేవలను నిర్వహిస్తుంది. ప్రధాన ప్రైవేటు అద్దె వాహనం మోటారుసైకిలు టాక్సీ. 2013 లో రువాండాలో 9,609 నమోదైన మోటారుసైకిలు టాక్సీలు ఉన్నాయి. కేవలం 579 టాక్సీకాబులతో పోలిస్తే ఇది అధికం. పొరుగు దేశాలలోని వివిధ గమ్యస్థానాలకు కోచ్ సేవలు అందుబాటులో ఉన్నాయి. కిగాలీలో ఉన్న ఒక అంతర్జాతీయ విమానాశ్రయం నైరోబీ, ఎంటెబ్బె వంటి అనేక అంతర్జాతీయ గమ్యస్థానాలకు చేరడానికి వసతి కల్పిస్తుంది. సైగన్గుకు సమీపంలోని కిగాలీ, కమేంబే విమానాశ్రయం మధ్య ఒక దేశీయ మార్గం ఉంది. 2017 లో కిగాలీకి దక్షిణాన ఉన్న బుగెసెరా అంతర్జాతీయ విమానాశ్రయం నిర్మాణం ప్రారంభమైంది. ప్రస్తుత అతిపెద్ద కెజిలి విమానాశ్రయాన్ని తెరచినప్పుడు ఇది అతిపెద్దదిగా మారుతుంది.
జాతీయ క్యారియరు రువాండా ఎయిర్, దేశంలో ఏడు విదేశీ విమానయాన సంస్థలు వాయుమార్గ సేవలు అందిస్తున్నాయి. 2015 నాటికి దేశంలో రైల్వేలు లేవు. కాని బురుండి, టాంజానియాతో కలిసి టాంజానియా సెంట్రల్ రైలుమార్గాన్ని రువాండాలోకి విస్తరించడానికి ఒక ప్రణాళిక ఉంది. ఈ పథకం కోసం ఒక ప్రైవేట్ భాగస్వామ్యాన్ని ఏర్పరచటానికి మూడు దేశాలు ప్రైవేటు సంస్థల నుంచి టెండరులను ఆహ్వానించాయి.కివూ సరస్సు నౌకాశ్రయ నగరాల మధ్య పబ్లిక్ జల రవాణా లేదు. అయితే పరిమితమైన ప్రైవేటు సేవ ఉనికిలో ఉంది. పూర్తి సేవను అభివృద్ధి చేయడానికి ప్రభుత్వం ఒక కార్యక్రమాన్ని ప్రారంభించింది.అగగేరా నదిపై షిప్పింగ్ ద్వారా రువాండాను విక్టోరియా సరస్సుతో అనుసంధానించడానికి సాధ్యత గురించి మౌలిక సదుపాయాల మంత్రిత్వ శాఖ దర్యాప్తు చేస్తుంది.
గణాంకాలు
2015 నాటికి " రువాండా నేషనలు ఇన్స్టిట్యూటు ఆఫ్ స్టాటిస్టిక్సు " రువాండా జనాభా 1,12,62,564 గా అంచనా వేసింది. 2012 గణాంకాలు 1,05,15,973 జనసంఖ్యను నమోదు చేసింది. ప్రజలలో యువతశాతం అధికంగా ఉంది. 2012 గణాంకాల ఆధారంగా ప్రజలలో 15 వయసుకన్న తక్కువ వయసున్న వారి శాతం 43.3% ఉంది. 16 నుండి 64 మధ్య వయసున్న వారు 53.4% ఉన్నారు. సి.ఐ.ఎ. వరల్డు ఫ్యాక్టు బుక్కు ఆధారంగా 2015 నాటికి వార్షిక జనన రేటు 1000 మందికి 40.2 జననాలు ఉన్నాయి. మరణాల రేటు 14.9 గా అంచనా వేయబడింది. సరాసరి ఆయుఃప్రమాణం 59.67 సంవత్సరాలు (స్త్రీలకు 61.27 సంవత్సరాలకు, పురుషులకు 58.11 సంవత్సరాలు). ఇది 224 ప్రపంచ దేశాలు, భూభాగాలలో అతి తక్కువ ఆయుఃప్రమాణం కలిగిన దేశాలలో 26 వ స్థానంలో ఉంది.
దేశం లింగ నిష్పత్తిని సమానంగా ఉంటుంది.
చదరపు కిలోమీటరుకు (చ.మై 1,150) 445 నివాసితులలో రువాండా జనసాంద్రత ఆఫ్రికాదేశాలలో అత్యధిక స్థాయిలో ఉంది. జెరార్డు ప్యునియెర్ వంటి చరిత్రకారులు 1994 జాతినిర్మూల హత్యాకాండలు పాక్షికంగా జనాభా సాంద్రతకు కారణమని విశ్వసిస్తున్నారు.జనాభా ప్రధానంగా గ్రామీణ, కొన్ని పెద్ద పట్టణాలలో కేంద్రీకృతమై ఉంది. నివాసాలు దేశవ్యాప్తంగా నివాసాలు సమానంగా వ్యాపించాయి. తూర్పున ఉన్న ఉముతారా, అకాగెరా జాతీయ ఉద్యానవనంలో ఉన్న దేశంలోని సవన్నా భూభాగాలు దేశంలో అతి తక్కువ జనసాంధ్రత ఉన్న ప్రాంతాలుగా ఉన్నాయి.. కిగాలీ అతిపెద్ద నగరం కిగాలీలో సుమారు ఒక మిలియను ప్రజలు ఉన్నారు. వేగంగా పెరుగుతున్న జనాభా మౌలికనిర్మాణాల అభివృద్ధిని సవాలు చేస్తుంది. 2012 జనాభా లెక్కల ఆధారంగా రెండవ అతిపెద్ద నగరం గిసెన్ని. ఇది లేక్ కివూ సరస్సు, గోమా (కాంగో నగరం) సమీపంలో ఉంది. ఈ నగరంలో 1,26,000 ప్రజలు ఉన్నారు. ఇతర ప్రధాన పట్టణాలలో రుహేగేర్గీ, బుటేరే, ముఘంగా ఉన్నాయి. ఒక్కొక్క నగరంలో 1,00,000 కన్నా తక్కువ ప్రజలు ఉన్నారు. 2006 లో 16.6%కు అధికరించింది. 1990 నుండి జనసంఖ్య 6% అధికరించింది. అయినప్పటికీ 2011 నాటికి ఈ నిష్పత్తి కొంచెం పడిపోయి 14.8%కు తగ్గింది.రువాండా పూర్వ-వలసరాజ్యాల కాలం నాటి నుండి ఒక సమైక్య రాజ్యంగా ఉంది. జనాభాపరంగా సాంస్కృతిక, భాషా సమూహమైన బన్యార్వాండా ప్రజలు ఆధిక్యతలో ఉన్నారు. ఇది వలసరాజ్యాలు నిర్ణయించిన సరిహద్దులు ఉన్న, స్థానికా జాతుల సరిహద్దులు కాని వలసరాజ్యాలకు పూర్వం రాజ్యాలుగా లేని ఆధునిక ఆధునిక ఆఫ్రికా దేశాలకు ఇది విరుద్ధంగా ఉంది. బన్వార్వాండ ప్రజలలో మూడు వేర్వేరు గ్రూపులు (హుటు, టుట్సి, ట్వా) ఉన్నాయి. CIA వరల్డు ఫాక్టు బుక్కు 2009 లో హుటు జనాభా 84% మంది, టుట్సి 15%, ట్వి 1% ఉన్నారని ప్రకటించింది. రవాండా మొట్టమొదటి నివాసుల నుండి వచ్చిన తైవా పిగ్మీ సంతతికి చెందిన ప్రజలు, అయితే హుటు, టుట్సీ మూలాలను, వైవిధ్యాలపై పరిశోధకులు అంగీకరించరు. సుదీర్ఘమైన, ఇరుకైన తలలు, ముఖాలు, ముక్కులు " వంటి ఆకృతులతో టుట్సీ ప్రజలు ప్రత్యేక మూలాలకు చెందిన ప్రజలని భావిస్తున్నారు. విలియం జెఫ్రేమోవాస్ వంటి ఇతరులు, గుర్తించదగిన శారీరక వ్యత్యాసం, కేటగిరీలు చారిత్రాత్మకంగా లేవని విశ్వసిస్తున్నట్లు ఆంథ్రోపాలజిస్టు జీను హియెర్నాక్సు అభిప్రాయపడ్డాడు. ప్రోటొలానియల్ రువాండాలో టుట్సి పాలకులుగా ఉన్నారు. వీరి నుండి రాజులు, అధికారులు ఉత్పన్నమయ్యారు. హుటు ప్రజలు వ్యవసాయదారులుగా ఉన్నారు.
ప్రస్తుత ప్రభుత్వం హుటు, టుట్సీ, ట్వా తేడాను నిరుత్సాహపరుస్తుంది. గుర్తింపు కార్డుల నుండి ఇటువంటి వర్గీకరణను తొలగించింది.1933 తరువాత మొదటిసారిగా 2002 జనాభా గణన నిర్వహించబడింది.
ఇది రువాండా జనాభాను మూడు గ్రూపులుగా వర్గీకరించలేదు.
మతం
రువాండాలో రోమను కాథలిసిజం అతి పెద్ద మతవిశ్వాసంగా ఉంది. అయితే జాతినిర్మూలన హత్యాకాండల తరువాత దేశంలోని మతపరమైన గణాంకాలలో గణనీయమైన మార్పులు సంభవించాయి. చాలా మంది ఎవాంజెలికలు క్రైస్తవాన్ని స్వీకరించగా, తక్కువ స్థాయిలో ఇస్లాం మతాన్ని స్వీకరించారు. 2012 గణాంకాల ఆధారంగా రోమను కాథలికు ప్రజలలో 43.7%, ప్రొటెస్టంట్లు (సెవెంత్-డే అడ్వెంటిస్ట్స్ మినహాయించి) 37.7%, సెవెంతు డే అడ్వెంటిస్టులు 11.8%, ముస్లింలు 2.0% ప్రాతినిధ్యం వహిస్తున్నారు. 0.2% మత విశ్వాసాలు లేవని, 1.3% ఏ మతాన్ని ప్రకటించలేదు.
సాంప్రదాయక స్థానిక మతం అధికారికంగా జనాభాలో కేవలం 0.1% మాత్రమే ఉన్నప్పటికీ ప్రభావంగా ఉంది. చాలామంది రువాండాప్రజలు క్రైస్తవ దేవుడిని సాంప్రదాయ రువాండాన్ దేవుడు ఇమ్నాతో పర్యాయంగా భావిస్తుంటారు.
భాషలు
దేశం ప్రధాన భాష కిన్యార్వాండా. ఇది రువాండాలందరికి వాడుకభాషగా ఉంది. కాలనీల కాలం నాటి ప్రధాన ఐరోపా భాషలలో జర్మనీ బోధనా భాషగా లేకున్నా విస్రారంగా వాడుకలో ఉంది. తరువాత ఫ్రెంచిభాష ఉంది. ఇది 1916 లో బెల్జియం ప్రవేశపెట్టింది. 1962 లో స్వాతంత్ర్యం తరువాత అధికారిక భాషగా విస్తారంగా వాడుకలో ఉన్న భాషగా మారింది.
డచ్చిభాష కూడా వాడుకలో ఉంది. 1990 లలో ఇంగ్లీషు మాట్లాడే రువాండా శరణార్థుల తిరిగి రావడంతో ఆగ్లభాష భాష రువాండా భాషా వైవిధ్యంలో నూతన కోణాన్ని చేర్చింది.
కిన్యార్వాండా, ఇంగ్లీషు, ఫ్రెంచి, స్వాహిలి అన్ని అధికారిక భాషలుగా ఉన్నాయి. కిన్యర్వాండా జాతీయ భాష, ఇంగ్లీషు అనేది ద్వితీయ, తృతీయ భాషగా బోధనా మాధ్యమంలో ప్రాధాన్యత వహిస్తుంది. స్వాహిలి, తూర్పు ఆఫ్రికా కమ్యూనిటీకి చెందిన లింగ్యు ఫ్రాంకాగా ఉంది.
ప్రత్యేకించి కెన్యా, టాంజానియా, కాంగో డెమొక్రాటికు రిపబ్లికు సరిహద్దులలో నివసించే శరణార్థులకు రెండవ భాషగా లింగ్యు ఫ్రాంకాగా వాడుకలో ఉంది. 2015 లో సెకండరీ పాఠశాలల్లో స్వాహిలిను నిర్బంధభాషగా పరిచయం చేశారు. రువాండాలోని కొంబో ద్వీపం నివాసితులకు మాని భాష వాడుకభాషగా ఉంది. ఇది కిన్యర్వాండాకు దగ్గరి సంబంధం కలిగి ఉంది.
సంస్కృతి
రువాండా వేడుకలు, పండుగలు, సాంఘిక సమావేశాలు, కథకులు కార్యక్రమాలలో సంగీతం నృత్యం అంతర్భాగంగా ఉన్నాయి. అత్యంత ప్రాచుర్యం పొందిన సాంప్రదాయ నృత్యరూపకంలో మూడు విభాగాలు ఉంటాయి: స్త్రీలు పాల్గొనే ఉముషగిరిరో, కౌ డాంసు, పురుషులు ప్రదర్శించే " ఇంటోరె ", డ్రమ్మింగు సాంప్రదాయకంగా పురుషులు ఇమోమా అని పిలిచే డ్రమ్ముల మీద ప్రదర్శిస్తారు. " నేషనల్ బ్యాలెటు " ఉత్తమ నృత్య సమూహంగా గుర్తించబడుతుంది. దీనిని 1974 లో అధ్యక్షుడు హబీరీమానా స్థాపించాడు. ఇది దేశీయంగా, అంతర్జాతీయంగా నిర్వహించబడుతుంది. సాంప్రదాయకంగా సంగీతం సాంఘిక సమూహాల మధ్య మారుతూ ఉంటుంది. డ్రమ్సు గొప్ప ప్రాముఖ్యత కలిగి ఉంటాయి. " రాయలు డ్రమ్మర్సు " రాజు (మ్వామి) కోర్టులో అధిక హోదా అనుభవించింది. డ్రమ్మర్లు వివిధ సమూహాలలో కలిసి ఆడతారు. సాధారణంగా ఏడు, తొమ్మిది మంది డ్రమ్మర్లు పాల్గొంటారు. దేశంలో ఆఫ్రికా గ్రేటు లేక్సు, కాంగోలీయుల, అమెరికా సంగీతాలతో ప్రభావితమైన ప్రజాదరణ పొందిన సంగీత పరిశ్రమ ఉంది. డ్యాన్సుహాలు, రాపు, రాగ్గా, ఆర్ & బి, డాంసు- పాపు మిశ్రమంతో రూపొందించబడిన హిప్ హాప్ అత్యంత ప్రజాదరణ పొందిన శైలిగా ఉంది.
సంప్రదాయక కళలలో చేతిపనులన్నీ దేశవ్యాప్తంగా ఉత్పత్తి చేయబడుతున్నాయి. అయితే వీటిని అలంకరణ కోసం మాత్రమే కాకుండా ఉపయుక్తమైన అంశాలుగా రూపొందించారు. నేసిన బుట్టలు, బౌల్సు ప్రత్యేకంగా ఉంటాయి. ఇమిగోంగో ఒక ప్రత్యేకమైన ఆవు పేడ కళ, రువాండా ఆగ్నేయప్రాంతంలో ఉత్పత్తి చేయబడుతుంది. ఈ ప్రాంతం స్వతంత్ర గిసాకా రాజ్యంలో భాగంగా ఉండేది. ఈ పేడ వివిధ రంగుల సహజ మట్టితో కలుపుతారు తరువాత ఆకారాలను రూపొందిస్తారు. ఇతర కళల్లో మట్టిపాత్రలు, చెక్క బొమ్మలు ఉన్నాయి. సాంప్రదాయ నివాసాల శైలులు స్థానికంగా లభించే పదార్థాల వినియోగంతో తయారుచేయబడుతుంటాయి. గడ్డి-కప్పబడిన పైకప్పులతో వృత్తాకార, దీర్ఘచతురస్రాకార మట్టి గృహాలు (నయాకట్స్ అని పిలుస్తారు) చాలా సాధారణంగా కనిపిస్తుంటాయి. ప్రభుత్వం వీటిని ప్రత్యామ్నాయ పద్ధతిలో పోతపోసిన ఇనుము వంటి ఆధునిక వస్తువులతో మార్చింది.
రువాండాకు వ్రాతపూర్వక సాహిత్యం సుదీర్ఘ చరిత్ర లేదు. కానీ కవిత్వం నుండి జానపద కథల వరకు బలమైన మౌఖిక సాంప్రదాయం ఉంది. దేశంలోని నైతిక విలువలు, చరిత్ర వివరాలు చాలా తరాల తరబడి క్రింద తరాలకు అందించబడింది. అత్యంత ప్రసిద్ధి చెందిన రువాండా సాహిత్యకారుడు అలెక్సిసు కగమే (1912-1981), ఆయన మౌఖిక సంప్రదాయాల్లో పరిశోధన చేసి ప్రచురించాడు. అలాగే తన స్వంత కవిత్వాన్ని వ్రాశాడు. రువాండా జాతినిర్మూలన హత్యాకాండ ఫలితంగా బెంజమిను సీను వంటి నూతన తరానికి చెందిన రచయితలు సాక్ష్యాధార కథనాలు, వ్యాసాలు, కాల్పనిక సాహిత్యం వెలుగులోకి వచ్చింది. గోల్డెను గ్లోబు-నామినేటెడు హోటల్ రువాండా, షేకు హాండ్సు విత్ ది డెవిలు, కొన్నిసార్లు ఏప్రిలు లో, షూటింగు డాగ్సు, రువాండాలో చిత్రీకరించిన చివరి రెండు చిత్రాలు.
ఏడాది పొడవునా పదిహేను సాధారణ జాతీయ సెలవు దినాలు గమనించబడతాయి. అప్పుడప్పుడూ ప్రభుత్వం ఇతర శలవులు చేర్చుతారు. ఏప్రిలు 7 న తాతినిర్మూలన హత్యాకాండ మెమోరియలు డే తరువాత వారానికి అధికారిక వారం సంతాపదినాలు ఉంటాయి. జూలై 4 న హుటు తీవ్రవాదులపై పి.ఆర్.ఎఫ్. విజయం లిబరేషన్ డేగా జరుపుకుంటారు. ప్రతి నెల చివరి శనివారం ఉదయం 8 గంటల నుండి ఉదయం 11 గంటల వరకు " ఉముగండా " నిర్వహిస్తారు. దీనిని సమాజ సేవ జాతీయ ఉదయంగా భావిస్తారు. ఈ సమయములో 18 నుండి 65 మధ్య వయసున్న ప్రజలు వీధుల శుభ్రపరచడం, పేదరికాన్ని అనుభవిస్తున్న ప్రజల కోసం గృహాలు నిర్మించడం చేస్తారు.
ఉముగాండా సమయంలోచాలా సాధారణ సేవలు మూసివేయబడతాయి. ప్రజా రవాణా పరిమితంగా ఉంటుంది.
ఆహారవైవిధ్యం
రువాండా వంటకాలు వ్యవసాయం ద్వారా లభిస్తున్న అరటి, అకుకూరలు (ఐబిటోక్ అని పిలుస్తారు), పప్పుధాన్యాలు, చిలగడ దుంపలు, బీన్సు, కాస్సా (మనియోక్) వంటివి ఉపయోగించబడుతుంటాయి. చాలామంది రువాండాలు నెలలో కొన్ని సార్ల కంటే అధికంగా మాంసం తినరు. సరస్సులు దగ్గర నివసించే వారికి లభించే చేపలలో టిలాపియా ప్రసిద్ధి చెందింది. జర్మనీ, బెల్జియా వలసవాదులు రువాండాకు పరిచయం చేసిన బంగాళదుంప, చాలా ప్రజాదరణ పొందింది. ఉబుగరీ ( ఉమ్యుసిమా) అనే పేస్టును కాసావా లేదా మొక్కజొన్నతో నీటిని చేర్చి తయారుచేస్తారు. ఇది ఆఫ్రికా గ్రేటు లేక్సు ప్రాంతం అంతటా తింటారు. ఇది ఒక గంజి-లాగా ఉంటుంది.
ఇసోమ్బే మెత్తని కసావా ఆకుల నుంచి తయారవుతుంది. దీనిని ఎండిన చేపలతో వడ్డిస్తారు. భోజన సామాన్యంగా మెలంగే అని పిలువబడే బఫేలో స్టేపుల్సు, కొన్నిసార్లు మాంసం ఉంటుంది. సాధారణంగా సాయంత్రం తినేటపుడు బ్రోకెట్లను అత్యంత ప్రజాదరణ పొందిన ఆహారంగా చెప్పవచ్చు. ఇవి సాధారణంగా మేక నుండి తయారు చేస్తారు. కానీ కొన్నిసార్లు ట్రిపె, గొడ్డు మాంసం లేదా చేపతో చేస్తారు. గ్రామీణ ప్రాంతాలలో, అనేక బార్లు మేకలను కోసి మాంసాన్ని తయారు చేయడానికి కసాయి వారిని ఉద్యోగులుగా నియమించుకుంటారు. మాంసాహారాన్ని వండి కాల్చిన అరటితో వడ్డించడానికి వీరు బాధ్యత వహిస్తారు. పాలు, ప్రత్యేకించి పులియబెట్టిన పెరుగును " ఇకివిగుటో " అని పిలుస్తారు. దేశవ్యాప్తంగా ఒక సాధారణ పానీయంగా ఉపయోగించబడుతుంది.ఇతర పానీయాలు సాంప్రదాయిక ఆచారాలు, వేడుకలలో అరటి నుండి తయారు చేయబడిన జొర్గ్యూ, ఉర్వాగ్వా నుండి తయారు చేయబడిన సాంప్రదాయ బీరును " ఐకిగాగె" సేవిస్తారు. రువాండాలో ప్రధాన పానీయాల తయారీసంస్థ బ్రాలిర్వా. ఇది 1950 లలో స్థాపించబడింది. ఇప్పుడు ర్వాండన్ స్టాక్ ఎక్స్ఛేంజిలో జాబితా చేయబడింది.బాలిర్వా కోకా-కోలా, ఫాంటా, స్ప్రైటు వంటి పానీయాలను ప్రీమసు, ముత్జిగు, అమస్టెలు, టర్బో కింగ్ల వంటి బీర్లను తయారు చేస్తుంది.
2009 లో బ్రస్సెరిసు డెసు మిల్లె కొల్లిన్సు (BMC) కొత్త బ్రివరీ ప్రారంభించబడింది. ఇది స్కొలు బీరు తయారీ, స్కోలు గాటను అని పిలవబడే ఒక స్థానిక బీరును ప్రారంభించింది. బి.ఎం.సి ఇప్పుడు బెల్జియం కంపెనీ యునిబ్రా యాజమాన్యంలో ఉంది.
ఈస్టు ఆఫ్రికా బ్రూవరీసు కూడా దేశంలో పనిచేస్తుండగా గిన్నిసు, టస్కరు, బెలు, అలాగే విస్కీ, స్పిరిటులను దిగుమతి చేసుకున్నాయి.
క్రీడలు
క్రీడల అభివృద్ధి విధానం ద్వారా రువాండా ప్రభుత్వం " డెవెలెప్మెంటూ అండ్ పీసు బిల్డింగు " వేదికగా క్రీడలకు బలమైన ప్రోత్సాహం అందిస్తుంది. విద్య సహా అనేక అభివృద్ధి లక్ష్యాల కోసం క్రీడను ఉపయోగించుకొనేలా ప్రభుత్వం విధానాలు రూపొందించింది. రువాండాలో అత్యంత ప్రజాదరణ పొందిన క్రీడ అసోసియేషన్ ఫుట్బాలు, వాలీబాలు, బాస్కెట్బాలు, అథ్లెటిక్సు, పారా ఒలింపికు క్రీడలు. క్రికెట్టు క్రీడకు ప్రజాదరణ అధికరిస్తుంది.సాంప్రదాయంగా రువాండాలో రవాణా చేసే పద్ధతిగా సాంప్రదాయకంగా కనిపించేది, క్రీడగా జనాదరణ పొందడంతోపాటు, క్రీడగా ప్రజాదరణ పొందింది;
as a result of refugees returned from Kenya, where they had learned to play the game. రువాండాలో అత్యధికంగా రవాణాకు ఉపయోగిస్తున్న సైకిలింగుకు క్రీడగా ఆదరణ అధికరిస్తుంది. రువాండా పుస్తకం, ల్యాండ్ ఆఫ్ సెకండ్ చాంసెసు: ది ఇంపాజిబుల్ రైజ్ ఆఫ్ రువాండాస్ సైక్లింగ్ టీమ్, చిత్రం, రైసింగ్ ఫ్రమ్ యాషెస్.
1984 నుండి రువాండా ఒలిపికు క్రీడలలో పాల్గొంటున్నది. 2004 లో పారాలింపిక్ క్రీడలలో రువాండా 2012 సమ్మరు ఒలింపిక్సులో పాల్గొనడానికి స్విమ్మింగు, మౌంటెన్ బైకింగు, జూడో క్రీడలలో పాల్గొనడానికి ఏడుగురు అథ్లెటికు క్రీడాకారులను పంపింది. లండన్లోని 2012 వేసవి ఒలింపిక్సుకు పవర్ లిఫ్టింగు, సిటింగు వాలీబాలు క్రీడలలో పాల్గొనడానికి 15 మది అథ్లెట్లను పంపింది.
2009 లో కామన్వెల్తులో చేరిన తరువాత దేశం కామన్వెల్తు క్రీడలలో కూడా పాల్గొంది. 2000 మధ్యకాలం నుంచి దేశ జాతీయ బాస్కెట్బాలు జట్టు ప్రాముఖ్యతను సంతరించుకుంది. పురుషుల జట్టు 2007 నుండి వరుసగా నాలుగు సార్లు ఆఫ్రికా బాస్కెట్బాలు ఛాంపియన్షిపు ఫైనలు దశలలో పాల్గొనడానికి అర్హత సాధించింది. 2013 టోర్నమెంటులో ఆతిథ్యమివ్వటం నుండి వైదొలిగింది. రువాండా జాతీయ ఫుట్బాలు జట్టు 2004 ఆఫ్రికా కప్ ఆఫ్ ది టోర్నమెంటులో ఎడిషన్లో కనిపించింది. కానీ బృందం దశల కంటే ముందుగానే విఫలమైంది. ఈ పోటీ నుండి పోటీకి అర్హత సాధించటంలో జట్టు విఫలమయింది, ప్రపంచ కప్ కోసం ఎన్నడూ అర్హత సాధించలేదు. ర్వాండా అత్యున్నత దేశీయ ఫుట్బాల్ పోటీ " రువాండా నేషనల్ ఫుట్బాల్ లీగు " , 2015 నాటికి ఆధిపత్య జట్టు కిగాలీ ఎ.పి.ఆర్. ఎఫ్.సి. గత 17 ఛాంపియన్షిప్లలో 13 చాంపియన్షిపు గెలిచింది. రువాండా క్లబ్బులు కేంద్ర, తూర్పు ఆఫ్రికన్ జట్ల కోసం కగమె ఇంటర్ క్లబులో పాల్గొంటాయి. ఇది 2002 నుండి అధ్యక్షుడు కగమే చేత స్పాన్సరు చేయబడింది.
విద్య
రువాండా ప్రభుత్వం నిర్వహించే పాఠశాలల్లో తొమ్మిది సంవత్సరాలు ఉచితంగా విద్యను బోధిస్తారు.కానీ ఇప్పటికీ చాలామంది పిల్లలు యూనిఫాం, పుస్తకాలు లాంటివి కొనలేక, ఇళ్ళలో పని చేసుకుంటూ పాఠశాలకు దూరంగానే ఉండిపోతున్నారు.
2012 కి ముందు రువాండా ప్రభుత్వం 9 సంవత్సరాలు ప్రభుత్వ పాఠశాలల్లో ఉచిత విద్యను అందించింది: ఆరు సంవత్సరాల ప్రాథమిక, మూడు సంవత్సరాల మాద్యమిక విద్య. 2012 లో ఇది 12 సంవత్సరాలకు విస్తరించబడింది. ప్రాథమిక పాఠశాలల్లో నమోదు రేట్లు అధికగా ఉన్నప్పటికీ పూర్తిచేసే శాతం తక్కువగా ఉంటుంది. 2015 అధ్యయనం సూచిస్తుంది. పాఠశాలలు రుసుము లేదు. తల్లిదండ్రులు తమ పిల్లల విద్య ఖర్చులకు వస్తువులు అందించడం ద్వారా ఉపాధ్యాయుల అభివృద్ధికి మద్దతు ఇవ్వడం పాఠశాల నిర్మాణానికి ఒక సహకారాన్ని అందించడం ద్వారా భరించాల్సిన అవసరం ఉంది. ఈ ఖర్చులు విద్య నుండి పిల్లలను మినహాయించటానికి ఒక ప్రధానకారణంగా ఉండకూడదని ప్రభుత్వం భావిస్తుంది. దేశవ్యాప్తంగా అనేక ప్రైవేటు పాఠశాలలు ఉన్నాయి. కొన్ని చర్చీలు నిర్వహిస్తున్న పాఠశాలలు ఉన్నాయి. ఇవి ఒకే సిలబసును ఫీజులను నిర్ణయిస్తాయి.
1994 నుండి 2009 వరకు మాధ్యమిక విద్య ఫ్రెంచి, ఆంగ్ల భాషల్లో అందించబడింది. తూర్పు ఆఫ్రికా కమ్యూనిటీ, కామన్వెల్తు దేశాలతో పెరుగుతున్న సంబంధాల కారణంగా ప్రస్తుతం ఆంగ్ల అక్షరమాలను మాత్రమే అందిస్తున్నారు.
దేశంలో అనేక తృతీయ స్థాయి విద్యాలయాలు ఉన్నాయి. 2013 లో రువాండా నేషనల్ యూనివర్శిటీ, దేశంలోని ఇతర ప్రభుత్వ ఉన్నత విద్యాసంస్థల విలీనంతో " పబ్లిక్ యూనివర్శిటీ ఆఫ్ రువాండా " సృష్టించబడింది.
2013 లో రువాండాలో తృతీయ విద్య కోసం స్థూల నమోదు (2006 లో 3.6%) 7.9% ఉంది. దేశంలో 15 లేదా అంతకన్నా ఎక్కువ వయస్సు గల వారిలో చదవడం, రాయడం తెలిసినవారి శాతం 2009 లో 71%, 1978 లో 38%, 1991 లో 58% మంది ఉన్నారు.
ఆరోగ్యం
రువాండాలో ఆరోగ్యం స్థాయి చారిత్రాత్మకంగా చాలా తక్కువగా ఉంది. 1994 నాటికి ముందు తరువాత కూడా ఆరోగ్యం స్థాయి తక్కువగా ఉంది. 1998 లో ఐదవ పుట్టినరోజుకు ముందు ప్రతి ఐదుగురు పిల్లల్లో ఒకరికంటే ఎక్కువ మంది మరణించారు. తరచుగా మలేరియా కారణంగా మరణించారు.
అధ్యక్షుడు కగమే ఆరోగ్య సంరక్షణ కొరకు " విజన్ 2020 డెవలప్మెంటు ప్రోగ్రాం " రూపొందించబడింది. ఆరోగ్య సంరక్షణ కొరకు 2013 లో దేశ స్థూల దేశీయ ఉత్పత్తిని 6.5%కు అధికరించారు. 1996 లో 1.9% మాత్రమే వ్యయం చేయబడింది. ఆరోగ్య బీమా అందించే మ్యుటెల్లెసు డి శాంటే అనే వ్యవస్థకు ప్రభుత్వం స్థానిక ప్రజలకు ఆరోగ్య సంరక్షణ కొరకు నిధులు మంజూరు చేయడం, నిర్వహణ బాధ్యలు అప్పగించింది. 1999 లో మ్యుటెల్లెసు స్థాపించబడి అంతర్జాతీయ అభివృద్ధి భాగస్వాముల సహాయంతో 2000 మధ్యలో దేశవ్యాప్తంగా అందుబాటులోకి వచ్చింది.
ఈ పథకం కింద ప్రీమియాలు వార్షికంగా $ 2 అమెరికా డాలర్లు ఉంది. 2011 నుండి ఈ రేటు నెమ్మదిగా చెల్లిస్తుంది. పీలవమైన చెల్లింపుతో గరిష్ఠ ప్రీమియాలు $ 8 అమెరికా డాలర్ల వరకు అధికరిస్తుంటాయి. 2014 నాటికి 90% కంటే ఎక్కువ మంది ప్రజలు ఈ పథకంలో ఉన్నారు. 1997 లో ప్రభుత్వం కిగాలి హెల్త్ ఇన్స్టిట్యూటు వంటి శిక్షణా సంస్థలను స్థాపించింది. ఇప్పుడు ఇది రువాండా విశ్వవిద్యాలయంలో భాగంగా ఉంది. 2005 లో అధ్యక్షుడు కగమే కూడా ది ప్రెసిడెంట్సు మలేరియా ఇనిషియేటివు అనే కార్యక్రమాన్ని ప్రారంభించాడు.
రువాండాలోని చాలా గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో మలేరియా నివారణకు దోమ తెరలు, మందులు వంటి అవసరమైన వస్తువులను పొందడానికి ఇది ఉద్దేశించబడింది.
ఇటీవలి సంవత్సరాలలో రువాండా ఆరోగ్య స్థితి మెరుగుపడింది. 2005 నుండి 2013 మధ్యకాలంలో ఆయుఃప్రమాణం 55.2 నుండి 64.0 కి అధికరించింది. 5 సంవత్సరాల లోపు పిల్లల మరణం 1,000 మందిలో 106.4 నుండి 1000 మందిలో 52.0 కు తగ్గింది. 1,00,000 మందిలో క్షయవ్యాధి 101 నుండి 69 కు తగ్గింది. ఆరోగ్య సంరక్షణలో దేశం సాధించిన పురోగతి అంతర్జాతీయ మీడియా, సేవా సంస్థలు ఉదహరించించాయి. ది అట్లాంటిక్ "రువాండా హిస్టారిక్ హెల్తు రికవరీ" పేరుతో ఒక వ్యాసం ప్రచురించింది. " పార్టనర్సు ఇన్ హెల్తు "గత 50 సంవత్సరాల్లో ప్రపంచంలోని అత్యంత నాటకీయమైన ఆరోగ్య ప్రయోజనాలని వివరించారు.
అయినప్పటికీ ఈ మెరుగుదలలు ఉన్నప్పటికీ దేశ ఆరోగ్యసంబంధమైన అంటువ్యాధులు, యునైటెడ్ స్టేట్స్ ఏజెన్సీ ఫర్ ఇంటర్నేషనల్ డెవలప్మెంట్, "ముఖ్యమైన ఆరోగ్య సవాళ్లను" గురించి వర్ణించింది. ఇది ప్రసవసమయంలో తల్లుల మరణాల సంఖ్య సహా అంగీకరింపజాలని సమ్యలు అధికంగా ఉన్నాయని వర్ణించింది. అలాగే ఎయిడ్సు అంటువ్యాధి కొనసాగుతుంది. అమెరికా " సెంటర్సు ఫర్ డిసీజు కంట్రోలు అండు ప్రివెన్షను " ఆధారంగా రువాండాకు ప్రయాణించే ప్రయాణికులు మలేరియా మందులని తీసుకొని వెళ్ళాలని, యల్లో ఫీవరు వంటి జ్వరాలకు వాక్సిన్లు వేయించుకున్నారని నిర్ధారించుకోవాలని సిఫార్సు చేయబడింది.
రువాండాలో వైద్య నిపుణుల కొరత కూడా ఉంది. 1000 మందికి 0.84 మంది వైద్యులు, నర్సులు, మంత్రసానులు మాత్రమే ఉన్నారు.
యునైటెడు నేషన్సు డెవలప్మెంటు ప్రోగ్రాం ఆరోగ్య సంరక్షణకు సంబంధించిన " మిలీనియం డెవెలెప్మెంటు గోల్సు " 4-6 వైపు దేశం ఆరోగ్య పురోగతి సాధించడానికి ప్రయత్నిస్తుంది. 2015 నాటి మధ్య యు.ఎన్.డి.పి. నివేదిక దేశంలో శిశు మరణాల మీద లక్ష్యాన్ని చేరుకోలేదని పేర్కొంది. ప్రసవసమయంలో తల్లుల మరణాలను తగ్గించడంలో దేశం లక్ష్య సాధనలో "మంచి పురోగతిని సాధించింది" తల్లుల మరణాల నిష్పత్తి నాగింట మూడు వంతులు తగ్గాయని భావించింది. ఎయిడ్సు వ్యాప్తిని నివారించడంలో దేశం గోల్ 6 కు ఇంకా చేరలేదు.
వెలుపలి లింకులు
మూలాలు
ఆఫ్రికా
భూపరివేష్టిత దేశాలు |
karikala choolhudu dakshinha bharatadesanni paripaalinchina tamila chola raju. himalayas varku motham bharatadesanni jayinchadam, kauvery nadi varada odduna anicut nirmimchina ghanata aayanadi. aayana praarambha cholulalo goppavaadigaa gurtinchabaddadu.
mulaalu
karikala choludi katha sangam sahityam nundi saekarinchina puraanha vruttaanta samaachaaramthoo militam cheyabadindhi. sangham kavitvamloe anek prastaavanalu andubatulo unnayi. sangam visthrutamaina sahityam cavaru chosen kaalam nirnayinchadaniki duradrushtavashaattu e kolatato nishchayangaa nirnayinchadam sulabham kadhu.
kaarikaala choludiki aapaadinchabadina samaacharaaniki pattinapallai, purananuru, agananuru anek vyaktigata kavithalu pradhaana vanarulugaa unnayi.
karikala paalanaku sambamdhinchina praamaanikamaina recordulu inthavaraku kanugonabadaledu. ayinappatikee aayana taruvaata vacchina chaaala mandhi paalakulu takiuva mukhyatvam kaliginavaaru. varu aayananu thama puurveekulugaa sagarvamgaa cheppukunnara. thamanu thaamu karikala choolhudu soura jaatiki chendina kasyapa gotrikudugaa alankarinchaaru.
aarambhakaala jeevitam
karikala ilamsetsenni kumarudu. karikaalanu aney peruu "kaalina kaalu unna vyakti" ani ardam. aayana jeevitapu praarambha samvatsaraalalo sambhavimchina agni pramaadam kaaranamgaa yerpadina kaalina kaalu aayana gnaapakaanni saasvatam chesthundu. kontamandi panditulu kari, kalaanu aney abhipraayaanni "enugulanu champevaru" ani ardam tamila padealu. yea sangatana venuka-yerpadina muulam puraanaanni yea krindhi vidhamgaa vivaristundi:
maayavaram sameepamloni parasaluru oddha unna paata sangam yugam shasanalu, goppa puraathana shaiva mandiram sthalaa puranam, kutradaarulu chosen hathya kutra nundi tappinchukoovadaaniki kaarikaaludu valavanu yenimidhi samvastaralu vedha, agama shaastreeya guruvuveshamlo akkade unnaran cheppaaru.
karikaalanu prasamsistuu vraasina pasiyappalai kudaa yea sanghatananu vivaristundi. kanni kaalina avayavam kadhanu prastaavinchakundaa:
seinika vijayaalu
venni iddam
" puranarupattu " Dumka aadhaaramga karikala choolhudu ooka goppa vennie yuddamlo pooraadaadu. indhulo pandiya, cheera raajulu
ootamini chavichusaru. yea yudhaaniki dhaaritheesina paristhithula girinchi manaku chaaala takuva telisinappatiki idi karikala choludi charithraloo ooka malupu tirigindanadamlo etuvanti sandeham ledhu. endhukante yea yuddhaanni aayana tanuku vyatirekamga yerpadina saktivantamaina samakhya kaaranamgaa viraminchukunnadu. pandiya, chera deeshaala kireetamlo unna iddharu raajulato paatu, padakomdu mandhi chinna naayakulu poratamlo pathyarthi pakshanni tisukuni karikala choluni chetilo ootamini panchukunnaaru. yuddamlo veepu medha gaayapadina cheera raju aakalitoo aatmahatya chesukunadu. karikala choludi charithraloo vennie vaatarshedu, idi aayana sinhaasanam medha drushtiniladaaniki sahakarinchindhi. muguru kireetamlo unna raajulalo ayanaku ooka vidhamina aadhipatyanni saadhinchindi. vennini vennipparandalai ani kudaa pilustharu. ippudu dheenini kovilvenni ani pilustharu. idi Thanjavur sameepamlo Pali.
itara yudhalu, vijayaalu
vennie iddam taruvaata karikala choludiki bhujabalam pradharshinchadaaniki itara avakasalu labhinchayi. vaakaipparandalai yuddamlo tommidhi mandhi yuva adhipatula samakhyanu odimchaadu. karikala choludi samakaaleekudaina puraanaanuuru agananuru nundi tana kavithaloo sangharshanaku kaaranam medha etuvanti Datia evakunda yea sangatana girinchi prastaavinchaadu. puraanaala aadhaaramga srilanka mothanni gelichina koddimandi tamila raajulalo karikala choolhudu okaru. [lanka). singali raajyam medha vision sadhinchina taruvaata raati anicut nirminchabadindi. aayana singaleeyula yuddha khaidilanu parvataala nundi rallanu kaveri nadi maidaanaaniki taralinche kashtamiena pania choose upayoeginchaadu. pattinappalai tana shathruvula bhubhagallo kaarikaala choludi sienyaalu srustinchina vidhvamsam girinchi kudaa vivaristundi. yea gharshanala falithamgaa "uttaraadi paalakulu, paschimapraanta paalakulu neraasaku gurayyaru … aayana kopam chusi paandyabalam ayanaku dhaari ichchayi ...".
uttarapraanta damdayaatralu
dakshinhaana karikala choolhudu uttarapraantaalaku dandayaatraku vellhi tana puli chihnaanni himaalayaalalo chekkaaru. goppa vajraraju garjistunna samudram (thuurpuna) varku vistarimchina ayanaku ooka mutyapu pandirini nivaaligaa icchadu, ayithe magadh raju kaththi-yudhaaniki prassiddhi chendhaadu. konthakaalam kritam aayana sathruvu kudaa ayanaku prekshakula mandiram (pattimandapam) samarpincharu. avanti raju ayanaku dwaarabandham medha podavaina, andamina vampunu snehapurvaka bahumatigaa icchadu. evanni bangaram, ratnaalatho tayyaru cheyabadinappatiki vaari saanketikata asaadaaranhamaina naipunyam unnappatikee human kalaakaarulu nirminchinatlu theliyadu; yea muguru chakravartula puurveekulaku daivika maaya chetha ivvabadina kontha viluvaina sevaku prathiphamgaa variki ivvabadindi.
raati anicut
kauvery odduna karikaludu kaluvalu nirminchadaanni taruvaata chola raajulu paerkonnaaru. kauvery nadi oddunu kaarikalache pemchadam kudaa teluka chola saarvabhoumaadhikaari renadu, erigalu-mutturaju punyakumara malepadu phalakaalu (usa.sha. yedava sathabdam) [kaarikaala nundi vachinatlu perkondi: karuna - saroruha vihita - vilochana - pallava - trilochan pramukha kilapritviswara kitita kaveri teerdha (pallava trilochan netrutvamloni saamamta rajulandaru kaveri oddunu nirminchataaniki kaaranamainavaadu, mudava kannu tana thaamara paadam dwara kallu moosukundi).
kallanai ani kudaa piluvabadee raati anicut karikala choludi chetha nirminchabadindi. idi prapanchamlooni puraathana neeti-mallimpu ledha neeti-niyanthrana nirmaanaalaloo okatiga pariganhinchabadutundi. idi ippatikee vaadukalo Pali. kallanai kaveri pradhaana pravaaham antataa 329 meters (1,080 adugulu) podavu, 20 meters (60 adugulu) vedalputho raatho nirminchabadina bhaaree anicut. tiruvaduturai nundi vacchina chola recordu parakesari karikala cholache kauvery oddunu abhivruddhi chosen yea sanghatananu suchisthundi.
karikala choludi manimandapam
raati anicut nirmimchina raju gouravaardham cholanu manimandapam nirminchabadindi. tamila vaastusaili aadhaaramga ruupomdimchina roo. 2.10 kotla viluvaina mandapam.
karikala choludi kaalanirnayam
" nilakanta shastry " Dumka aadhaaramga karikala usa.sha. 90 loo paalana chepattaadu.
" v.orr. raamachandhra deekshitaru " karikala choolhudu " silappadikaaram "loo prastaavinchabadina karikaludu, sangakaala saahityamlo prastaavinchabadina karikaludu okkaru kadhani varu iruvuru vary vary raajulani perkonnaadu. silappadikaaramlo prastaavinchabadina karikaludu trilochan pallavaraju matramekani sangakaala saahityamlo karikala choolhudu kadhani vadinchadu. aayana konni dasaabdhaala taruvaata puhaarulo vardhillina rajani aayana perkonnaadu. 10-11 sataabdhaalaku chendina raagi phalaka saasanam, raati shasanalu kudaa iddharu vibhinna karikaalulanu suchisthundi.
ivi kudaa chudandi
puranic aarambhakaala cholarajulu
sangakaala saahityamlo tamilula charithra
tamila samrajyala jaabithaa
moolaalu
itara adhyayanalu
chola raajulu
2nd-century monarchs in Asia |
కనగానపల్లి, ఆంధ్రప్రదేశ్ రాష్ట్రం, శ్రీ సత్యసాయి జిల్లా, కనగానపల్లి మండలానికి చెందిన గ్రామం.
ఇది సమీప పట్టణమైన ధర్మవరం నుండి 21 కి. మీ. దూరంలో ఉంది. 2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 1702 ఇళ్లతో, 6965 జనాభాతో 7150 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 3647, ఆడవారి సంఖ్య 3318. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 976 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 27. గ్రామ జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 595150. పిన్ కోడ్: 515641.
విద్యా సౌకర్యాలు
గ్రామంలో ఒక ప్రైవేటు బాలబడి ఉంది. ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాలలు ఐదు, ప్రైవేటు ప్రాథమిక పాఠశాల ఒకటి , ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల ఒకటి , ప్రైవేటు ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల ఒకటి, ప్రభుత్వ మాధ్యమిక పాఠశాల ఒకటి ఉన్నాయి. ఒక ప్రైవేటు వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల ఉంది. సమీప జూనియర్ కళాశాల, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల ధర్మవరం లోను, ఇంజనీరింగ్ కళాశాల, సమీప వైద్య కళాశాల, మేనేజిమెంటు కళాశాల, పాలీటెక్నిక్, సమీప అనియత విద్యా కేంద్రం, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల అనంతపురం లో ఉన్నాయి.
వైద్య సౌకర్యం
ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం
కనగానపల్లెలో ఉన్న ఒకప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రంలో ముగ్గురు డాక్టర్లు , ముగ్గురు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు. ఒక ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రంలో డాక్టర్లు లేరు. ముగ్గురు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. ఒక డిస్పెన్సరీలో ఇద్దరు డాక్టర్లు , ఇద్దరు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు. ఒక పశు వైద్యశాలలో ఒక డాక్టరు, ఒకరు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు. ఒక సంచార వైద్య శాలలో డాక్టర్లు లేరు. ముగ్గురు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.
ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం
గ్రామంలో 0 ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యాలున్నాయి. ఎమ్బీబీయెస్ కాకుండా ఇతర డిగ్రీలు చదివిన డాక్టర్లు ఐదుగురు ఉన్నారు. ఒక మందుల దుకాణం ఉంది.
తాగు నీరు
గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా శుద్ధి చేయని నీరు సరఫరా అవుతోంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది.
పారిశుధ్యం
గ్రామంలో మురుగునీటి పారుదల వ్యవస్థ లేదు. మురుగునీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.
సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు
కనగానపల్లెలో పోస్టాఫీసు సౌకర్యం, సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం ఉన్నాయి. పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులుప్రైవేటు బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. రైల్వే స్టేషన్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. రాష్ట్ర రహదారి, జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతున్నాయి. జాతీయ రహదారి గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. ప్రధాన జిల్లా రహదారి గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు, మట్టిరోడ్లూ ఉన్నాయి.
మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు
గ్రామంలో ఏటీఎమ్, వాణిజ్య బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం ఉన్నాయి. గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం, వారం వారం సంత ఉన్నాయి. సహకార బ్యాంకు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.
ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు
గ్రామంలో సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ స్టేషన్, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. సినిమా హాలు, గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
విద్యుత్తు
గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 10 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.
భూమి వినియోగం
కనగానపల్లెలో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:
అడవి: 50 హెక్టార్లు
వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 253 హెక్టార్లు
వ్యవసాయం సాగని, బంజరు భూమి: 2367 హెక్టార్లు
సాగులో లేని భూముల్లో బీడు భూములు కానివి: 9 హెక్టార్లు
బంజరు భూమి: 3060 హెక్టార్లు
నికరంగా విత్తిన భూమి: 1409 హెక్టార్లు
నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 4320 హెక్టార్లు
వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 159 హెక్టార్లు
నీటిపారుదల సౌకర్యాలు
కనగానపల్లెలో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.
బావులు/బోరు బావులు: 159 హెక్టార్లు
ఉత్పత్తి
కనగానపల్లెలో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.
ప్రధాన పంటలు
వేరుశనగ, వరి, కంది
మూలాలు
బయటి లింకులు |
narasimhanandi (janmanamam:narasimhareddy) bhartia cinma kathaa rachayita, dharshakudu, nirmaataa, paatala rachayita. aayana mukhyamgaa telegu chithraseemalo suparichitudu. 2008 loo 1940 loo ooka gramam chithraaniki darsakatvam chesinanduku gaanuu aayana jaateeya philim puraskara, nandy puraskara pondadu. 2013 loo 60va jaateeya chitra puraskaralalo dakshinha vibhaagam- 2 ku tana sevalandinchaadu.
chithraalu
puraskaralu
jaateeya philim puraskaralu
jaateeya philim puraskara (utthama telegu cinma dharshakudu - 1940 loo ooka gramam) (2008)
nandy puraskaralu
sarojini divi puraskara (jaateeya samaikyatha pai chithraaniki darsakunniga - 1940 loo ooka gramam ) (2008)
moolaalu
itara linkulu
telegu cinma darshakulu
telegu cinma nirmaatalu
National Film Award (India) winners
nandy utthama darshakulu
jeevisthunna prajalu |
స్కార్లెట్ ఇంగ్రిడ్ జొహాన్సన్ (జననం 22 నవంబర్ 1984) ఒక అమెరికన్ నటి, గాయని. ఆమె 2018 నుండి ప్రపంచంలో అత్యధిక పారితోషికం పొందిన నటి. ఫోర్బ్స్ సెలబ్రిటీ 100 జాబితాలో పలుసార్లు కనిపించింది. ఆమె చిత్రాలు ప్రపంచవ్యాప్తంగా 14.3 బిలియన్ డాలర్లకు పైగా వసూలు చేశాయి. జొహాన్సన్ ఎప్పటికప్పుడు అత్యధిక వసూళ్లు చేసిన నటులలో మూడవ స్థానంలో నిలిచింది. ఆమె టోనీ అవార్డు, బ్రిటిష్ అకాడమీ ఫిల్మ్ అవార్డుతో సహా అనేక ప్రశంసలను అందుకుంది.
ప్రజా వ్యక్తిగా, జోహన్సన్ ఒక ప్రముఖ బ్రాండ్ ఎండార్సర్, వివిధ స్వచ్ఛంద సంస్థలకు మద్దతు ఇస్తుంది. ఆమె 2008 నుండి 2011 వరకు కెనడియన్ నటుడు ర్యాన్ రేనాల్డ్స్, 2014 నుండి 2017 వరకు ఆమెకు సంతానం ఉన్న ఫ్రెంచ్ వ్యాపారవేత్త రొమైన్ డౌరియాక్ తో వివాహం జరిగింది.
కుటుంబం
స్కార్లెట్ ఇంగ్రిడ్ జొహాన్సన్ నవంబర్ 22, 1984 న న్యూయార్క్ నగరం బారోన్ ఆఫ్ మాన్హాటన్లో జన్మించింది. ఆమె తండ్రి, కార్స్టన్ ఓలాఫ్ జోహన్సన్, డెన్మార్క్‌లోని కోపెన్‌హాగన్ నుండి వచ్చిన వాస్తుశిల్పి. ఆమె తాత, ఎజ్నర్ జొహాన్సన్, ఒక కళా చరిత్రకారుడు, స్క్రీన్ రైటర్, చిత్ర దర్శకుడు. స్కార్లెట్ తల్లి మెలానియా స్లోన్, నిర్మాతగా పనిచేసింది.ఆమెకు ఒక అక్క, వెనెస్సా. తాను కూడా ఒక నటి. స్కార్లెట్కు ఒక అన్నయ్య, అడ్రియన్;, కవల సోదరుడు, హంటర్.
నటనా వృత్తి
మూలాలు
జీవిస్తున్న ప్రజలు
1984 జననాలు |
ling, Telangana raashtram, nirmal jalla, bhaimsa mandalamlooni gramam.
idi Mandla kendramaina bhaimsa nundi 10 ki. mee. dooramlo Pali. 2016 aktobaru 11 na chosen Telangana jillala punarvyavastheekaranaku mundhu yea gramam paata adilabad jalla loni idhey mandalamlo undedi.
gananka vivaralu
2011 bhartiya janaganhana ganamkala prakaaram yea gramam 94 illatho, 402 janaabhaatho 224 hectarlalo vistarimchi Pali. gramamlo magavari sanka 198, aadavari sanka 204. scheduled kulala sanka 20 Dum scheduled thegala sanka 4. graama janaganhana lokeshan kood 570170.pinn kood: 504103.
vidyaa soukaryalu
gramamlo prabhutva praadhimika paatasaala okati Pali.sameepa balabadi, praadhimika paatasaala bhaimsaaloonu, praathamikonnatha paatasaala meerjapoorlonu, maadhyamika paatasaala meerjapoorlonu unnayi.
sameepa juunior kalaasaala, prabhutva aarts / science degrey kalaasaala bhaimsaaloonu, inginiiring kalaasaala nirmalloonuu unnayi. sameepa vydya kalaasaala aadilaabaadloonu, maenejimentu kalaasaala, polytechniclu nirmalloonuu unnayi.
sameepa vrutthi vidyaa sikshnha paatasaala nirmallonu, aniyata vidyaa kendram, divyangula pratyeka paatasaalalu bhaimsaaloonuu unnayi.
vydya saukaryam
prabhutva vydya saukaryam
sameepa saamaajika aaroogya kendram, praadhimika aaroogya kendram, praadhimika aaroogya vupa kendram gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. alopathy asupatri, pratyaamnaaya aushadha asupatri, dispensory, pashu vaidyasaala, samchaara vydya shaala gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. maathaa sisu samrakshana kendram, ti. b vaidyasaala gramam nundi 10 ki.mee. kante ekuva dooramlo unnayi. kutumba sankshaema kendram gramam nundi 10 ki.mee. kante ekuva dooramlo Pali.
praivetu vydya saukaryam
thaagu neee
gramamlo kulaayila dwara rakshith manchineeti sarafara jargutondhi.
gramamlo edaadi podugunaa chetipampula dwara neee andutundi.
paarisudhyam
muruguneeru bahiranga kaaluvala dwara pravahistundi. muruguneeru bahiranganga, kaccha kaaluvala dwara pravahistundi. muruguneetini shuddi plantloki pampistunnaru. gramamlo sampuurnha paarishudhya pathakam amalavutondi. saamaajika marugudoddi saukaryam ledhu. intintikii tirigi vyarthaalanu sekarinche vyvasta ledhu. saamaajika biogyas utpaadaka vyvasta ledhu.
chettanu veedhula pakkane paarabostaaru.
samaachara, ravaanhaa soukaryalu
postaphysu saukaryam, sab postaphysu saukaryam, poest und telegraf aphisu gramaniki 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi.
laand Jalor telephony, mobile fone modalaina soukaryalu unnayi. piblic fone aphisu, internet kefe / common seva kendram, praivetu korier gramaniki 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi.
gramaniki sameepa praantaala nundi prabhutva ravaanhaa samshtha bassulupraivetu buses thiruguthunnai.
auto saukaryam, tractoru saukaryam modalainavi gramaniki 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. railway steshion gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali.
rashtra rahadari, pradhaana jalla rahadari, jalla rahadari gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. jaateeya rahadari gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali.
gramamlo kankara roadlu unnayi.
marketingu, byaankingu
gramamlo swayam sahaayaka brundam, pouura sarapharaala kendram unnayi.
atm, vaanijya banku, sahakara banku, vyavasaya parapati sangham gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. roejuvaarii maarket, vaaram vaaram Bazar, vyavasaya marcheting sociiety gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi.
aaroogyam, poeshanha, vinoda soukaryalu
gramamlo sameekruta baalala abhivruddhi pathakam, angan vaadii kendram, itara poshakaahaara kendralu unnayi. gramamlo vaarthapathrika pampinhii jarudutundhi. assembli poling kendram, janana maranala namoodhu kaaryaalayam unnayi. aashaa karyakartha, aatala maidanam gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. cinma halu, granthaalayam, piblic reading ruum gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi.
vidyuttu
gramamlo gruhaavasaraala nimitham vidyut sarafara vyvasta Pali. rojuku 5 gantala paatu vyavasaayaaniki, 10 gantala paatu vaanijya avsarala choose kudaa vidyut sarafara chesthunnaaru.
bhuumii viniyogam
lingaalo bhu viniyogam kindhi vidhamgaa Pali:
vyavasaayetara viniyogamlo unna bhuumii: 6 hectares
thotalu modalainavi saagavutunna bhuumii: 6 hectares
vyavasaayam cheyadagga banjaru bhuumii: 4 hectares
banjaru bhuumii: 28 hectares
nikaramgaa vittina bhuumii: 178 hectares
neeti saukaryam laeni bhuumii: 185 hectares
vividha vanarula nundi saguniru labhistunna bhuumii: 21 hectares
neetipaarudala soukaryalu
lingaalo vyavasaayaaniki neeti sarafara kindhi vanarula dwara jargutondhi.
baavulu/boru baavulu: 21 hectares
utpatthi
lingaalo yea kindhi vastuvulu utpatthi avtunnayi.
pradhaana pantalu
pratthi
moolaalu
velupali lankelu
vichithra paerlutoe unna gramalu |
గోపాలపురం, తెలంగాణ రాష్ట్రం, హన్మకొండ జిల్లా, హన్మకొండ మండలం లోని గ్రామం. ఈ ఊరు హనుమకొండకు అతి దగ్గరలో ఉంది. 2016 అక్టోబరు 11 న చేసిన తెలంగాణ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ గ్రామం పాత వరంగల్ జిల్లాలో, ఇదే మండలంలో ఉండేది. పునర్వ్యవస్థీకరణలో దీన్ని కొత్తగా ఏర్పాటు చేసిన వరంగల్ గ్రామీణ జిల్లా లోకి చేర్చారు. ఆ తరువాత 2021 లో, వరంగల్ పట్టణ జిల్లా స్థానంలో హనుమకొండ జిల్లాను ఏర్పాటు చేసినపుడు ఈ గ్రామం, మండలంతో పాటు కొత్త జిల్లాలో భాగమైంది.
గ్రామ జనాభా
2011 భారత జనాభా లెక్కలు ప్రకారం గ్రామంలోని జనాభా మొత్తం 9,620, అందులో పురుషుల సంఖ్య 4,878 మందికాగా స్త్రీలు 4,742 మంది ఉన్నారు.గ్రామ పరిధిలోని నివాస గృహాల సంఖ్య 2,331
దేవాలయాలు
వెంకటేశ్వర స్వామి దేవాలయం అతి పురాతనమైంది. స్వామి వారి పాదాలు ప్రత్యేక ఆకర్షణ. ఆలయం పునరుద్ధరణలో ఉంది.
మూలాలు
వెలుపలి లంకెలు |
ibrahiimpatnam, Telangana raashtram, jagityala jalla, ibrahiimpatnam mandalaaniki chendina gramam. 2016 loo chosen Telangana jillala punarvyavastheekaranaku mundhu yea gramam paata Karimnagar jillaaloo, idhey mandalamlo undedi. idi sameepa pattanhamaina mettpally nundi 12 ki. mee. dooramlo Pali.
ganankaalu
2011 bhartiya janaganhana ganamkala prakaaram yea gramam 2154 illatho, 8569 janaabhaatho 2717 hectarlalo vistarimchi Pali. gramamlo magavari sanka 4133, aadavari sanka 4436. scheduled kulala sanka 1189 Dum scheduled thegala sanka 159. gramam yokka janaganhana lokeshan kood 571614.pinn kood: 505450.
vidyaa soukaryalu
gramamlo naalugupraivetu baalabadulu unnayi. prabhutva praadhimika paatasaalalu muudu, prabhutva praathamikonnatha paatasaalalu nalaugu , prabhutva maadhyamika paatasaala okati unnayi. ooka prabhutva juunior kalaasaala Pali.sameepa prabhutva aarts / science degrey kalaasaala mett palliloonu, inginiiring kalaasaala jagityaalaloonuu unnayi. sameepa vydya kalaasaala kareemnagarlonu, polytechnic polasalonu, maenejimentu kalaasaala aarmuurloonuu unnayi. sameepa vrutthi vidyaa sikshnha paatasaala, aniyata vidyaa kendram mett palliloonu, divyangula pratyeka paatasaala Karimnagar lonoo unnayi.
vydya saukaryam
prabhutva vydya saukaryam
ibrahimpatnamlo unna okapraathamika aaroogya kendramlo iddharu daaktarlu , aaruguru paaraamedikal sibbandi unnare. ooka praadhimika aaroogya vupa kendramlo daaktarlu laeru. iddharu paaraamedikal sibbandi unnare. ooka pashu vaidyasaalalo ooka doctoru, okaru paaraamedikal sibbandi unnare.samchaara vydya shaala gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali. sameepa saamaajika aaroogya kendram, maathaa sisu samrakshana kendram, ti. b vaidyasaala gramam nundi 10 ki.mee. kante ekuva dooramlo unnayi. alopathy asupatri, pratyaamnaaya aushadha asupatri, dispensory, kutumba sankshaema kendram gramam nundi 10 ki.mee. kante ekuva dooramlo unnayi.
praivetu vydya saukaryam
gramamlo10 praivetu vydya soukaryaalunnaayi. degrey laeni daaktarlu 10 mandhi unnare. remdu mandula dukaanaalu unnayi.
thaagu neee
gramamlo kulaayila dwara rakshith manchineeti sarafara jargutondhi. bavula neee kudaa andubatulo Pali. gramamlo edaadi podugunaa chetipampula dwara neee andutundi. borubavula dwara kudaa edaadi podugunaa neee andutundi. kaluva/vaagu/nadi dwara gramaniki taguneeru labisthundhi.
paarisudhyam
muruguneeru bahiranga kaaluvala dwara pravahistundi. muruguneetini neerugaa jalavanarulloki vadulutunnaaru. gramamlo sampuurnha paarishudhya pathakam amalavutondi. saamaajika marugudoddi saukaryam ledhu. intintikii tirigi vyarthaalanu sekarinche vyvasta ledhu. saamaajika biogyas utpaadaka vyvasta ledhu. chettanu veedhula pakkane paarabostaaru.
samaachara, ravaanhaa soukaryalu
ibrahimpatnamlo postaphysu saukaryam, sab postaphysu saukaryam, poest und telegraf aphisu unnayi. laand Jalor telephony, mobile fone modalaina soukaryalu unnayi. piblic fone aphisu gramaniki 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali. internet kefe / common seva kendram, praivetu korier gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi.
gramaniki sameepa praantaala nundi prabhutva ravaanhaa samshtha buses thiruguthunnai. sameepa gramala nundi auto saukaryam kudaa Pali. vyavasaayam koraku vaadenduku gramamlo tracterlunnayi. praivetu baasu saukaryam, railway steshion modalainavi gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi.
pradhaana jalla rahadari, jalla rahadari gramam gunda potunnayi. jaateeya rahadari, rashtra rahadari gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi. gramamlo tharu roadlu, kankara roadlu, mattirodloo unnayi.
marketingu, byaankingu
gramamlo atm, vaanijya banku, sahakara banku, vyavasaya parapati sangham unnayi. gramamlo swayam sahaayaka brundam, pouura sarapharaala kendram, vaaram vaaram Bazar, vyavasaya marcheting sociiety unnayi.
aaroogyam, poeshanha, vinoda soukaryalu
gramamlo sameekruta baalala abhivruddhi pathakam, angan vaadii kendram, itara poshakaahaara kendralu, aashaa karyakartha unnayi. gramamlo vaarthapathrika pampinhii jarudutundhi. assembli poling steshion, janana maranala namoodhu kaaryaalayam unnayi. aatala maidanam gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali. cinma halu, granthaalayam, piblic reading ruum gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi.
vidyuttu
gramamlo gruhaavasaraala nimitham vidyut sarafara vyvasta Pali. rojuku 7 gantala paatu vyavasaayaaniki, 15 gantala paatu vaanijya avsarala choose kudaa vidyut sarafara chesthunnaaru.
bhuumii viniyogam
ibrahimpatnamlo bhu viniyogam kindhi vidhamgaa Pali:
adivi: 80 hectares
vyavasaayetara viniyogamlo unna bhuumii: 82 hectares
vyavasaayam sagani, banjaru bhuumii: 198 hectares
saswata pachika pranthalu, itara metha bhuumii: 16 hectares
thotalu modalainavi saagavutunna bhuumii: 160 hectares
vyavasaayam cheyadagga banjaru bhuumii: 80 hectares
saagulo laeni bhoomullo beedu bhoomulu kanivi: 49 hectares
banjaru bhuumii: 40 hectares
nikaramgaa vittina bhuumii: 2009 hectares
neeti saukaryam laeni bhuumii: 863 hectares
vividha vanarula nundi saguniru labhistunna bhuumii: 1235 hectares
neetipaarudala soukaryalu
ibrahimpatnamlo vyavasaayaaniki neeti sarafara kindhi vanarula dwara jargutondhi.
kaluvalu: 860 hectares* baavulu/boru baavulu: 375 hectares
utpatthi
ibrahimpatnamlo yea kindhi vastuvulu utpatthi avtunnayi.
pradhaana pantalu
vari, mokkajonna, pasupu
paarishraamika utpattulu
beedeelu
moolaalu
velupali lankelu |
kandakarakavalasa, AndhraPradesh raashtram, parvatipuram manyam jalla, saluri mandalaaniki chendina gramam.idi Mandla kendramaina saluri nundi 6 ki.mee. dooramlo Pali. 2011 bhartiya janaganhana ganamkala prakaaram yea gramam 114 illatho, 411 janaabhaatho 301 hectarlalo vistarimchi Pali. gramamlo magavari sanka 201, aadavari sanka 210. scheduled kulala janaba 21 Dum scheduled thegala janaba 364. gramam yokka janaganhana lokeshan kood 582417.pinn kood: 535591.
vidyaa soukaryalu
gramamlo prabhutva praadhimika paatasaalalu remdu unnayi.balabadi, praathamikonnatha paatasaala, maadhyamika paatasaalalu saaloorulo unnayi. sameepa juunior kalaasaala, prabhutva aarts / science degrey kalaasaala saaluuruloonu, inginiiring kalaasaala bobbililoonuu unnayi. sameepa vydya kalaasaala nellimarlalonu, polytechnic panukuvalasalonu, maenejimentu kalaasaala komatipallilonu unnayi. sameepa vrutthi vidyaa sikshnha paatasaala, aniyata vidyaa kendram saaluuruloonu, divyangula pratyeka paatasaala Vizianagaram lonoo unnayi.
vydya saukaryam
prabhutva vydya saukaryam
sameepa saamaajika aaroogya kendram, praadhimika aaroogya kendram, praadhimika aaroogya vupa kendram, ti. b vaidyasaala gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. alopathy asupatri, pratyaamnaaya aushadha asupatri, pashu vaidyasaala, samchaara vydya shaala gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. maathaa sisu samrakshana kendram gramam nundi 10 ki.mee. kante ekuva dooramlo Pali. dispensory, kutumba sankshaema kendram gramam nundi 10 ki.mee. kante ekuva dooramlo unnayi.
praivetu vydya saukaryam
thaagu neee
bavula neee gramamlo andubatulo Pali. gramamlo edaadi podugunaa chetipampula dwara neee andutundi. cheruvu dwara gramaniki taguneeru labisthundhi.
paarisudhyam
muruguneeru bahiranga kaaluvala dwara pravahistundi. muruguneeru bahiranganga, kaccha kaaluvala dwara pravahistundi. muruguneetini neerugaa jalavanarulloki vadulutunnaaru. gramamlo sampuurnha paarishudhya pathakam amalavutondi. saamaajika marugudoddi saukaryam ledhu. intintikii tirigi vyarthaalanu sekarinche vyvasta ledhu. saamaajika biogyas utpaadaka vyvasta ledhu. chettanu veedhula pakkane paarabostaaru.
samaachara, ravaanhaa soukaryalu
postaphysu saukaryam, sab postaphysu saukaryam, poest und telegraf aphisu gramaniki 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. praivetu korier gramaniki 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali. laand Jalor telephony, piblic fone aphisu, mobile fone, internet kefe / common seva kendram gramaniki 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi.
prabhutva ravaanhaa samshtha baasu saukaryam, praivetu baasu saukaryam, railway steshion, auto saukaryam, tractoru saukaryam modalainavi gramaniki 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi.
jalla rahadari gramam gunda potondi. jaateeya rahadari, rashtra rahadari, pradhaana jalla rahadari gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. gramamlo kankara roadlu unnayi.
marketingu, byaankingu
gramamlo swayam sahaayaka brundam Pali. pouura sarapharaala vyvasta duknam gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali. atm, vaanijya banku, sahakara banku, vyavasaya parapati sangham gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. roejuvaarii maarket, vaaram vaaram Bazar, vyavasaya marcheting sociiety gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi.
aaroogyam, poeshanha, vinoda soukaryalu
gramamlo angan vaadii kendram, itara poshakaahaara kendralu, aashaa karyakartha unnayi. gramamlo vaarthapathrika pampinhii jarudutundhi. saasanasabha poling kendram, janana maranala namoodhu kaaryaalayam unnayi. sameekruta baalala abhivruddhi pathakam, aatala maidanam gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. cinma halu, granthaalayam, piblic reading ruum gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi.
vidyuttu
gramamlo gruhaavasaraala nimitham vidyut sarafara vyvasta Pali. rojuku 7 gantala paatu vyavasaayaaniki, 15 gantala paatu vaanijya avsarala choose kudaa vidyut sarafara chesthunnaaru.
bhuumii viniyogam
kandakarakavalasa (janavarivalasa oddha)loo bhu viniyogam kindhi vidhamgaa Pali:
vyavasaayetara viniyogamlo unna bhuumii: 145 hectares
vyavasaayam cheyadagga banjaru bhuumii: 6 hectares
saagulo laeni bhoomullo beedu bhoomulu kanivi: 1 hectares
nikaramgaa vittina bhuumii: 148 hectares
neeti saukaryam laeni bhuumii: 90 hectares
vividha vanarula nundi saguniru labhistunna bhuumii: 58 hectares
neetipaarudala soukaryalu
kandakarakavalasa (janavarivalasa oddha)loo vyavasaayaaniki neeti sarafara kindhi vanarula dwara jargutondhi.
cheruvulu: 58 hectares
moolaalu
velupali lankelu |
ఎస్.లింగందిన్నె, నంద్యాల జిల్లా, ఆళ్లగడ్డ మండలానికి చెందిన గ్రామం.ఇది మండల కేంద్రమైన ఆళ్లగడ్డ నుండి 10 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన నంద్యాల నుండి 44 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది. 2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 421 ఇళ్లతో, 1775 జనాభాతో 518 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 897, ఆడవారి సంఖ్య 878. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 427 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 28. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 594543.పిన్ కోడ్: 518543.
విద్యా సౌకర్యాలు
గ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాల ఒకటి ఉంది. బాలబడి, ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల, మాధ్యమిక పాఠశాలలు, సమీప జూనియర్ కళాశాల, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల ఆళ్లగడ్డ లోను, ఇంజనీరింగ్ కళాశాల కె. కందుకూరు లోనూ ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల, మేనేజిమెంటు కళాశాల, పాలీటెక్నిక్ నంద్యాలలో ఉన్నాయి. సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల, అనియత విద్యా కేంద్రం నంద్యాల లోను, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల కర్నూలు లోనూ ఉన్నాయి.
వైద్య సౌకర్యం
ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం
ఎస్.లింగందిన్నెలో ఉన్న ఒక ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రంలో డాక్టర్లు లేరు. ఇద్దరు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. పశు వైద్యశాల గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. సంచార వైద్య శాల, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.
ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం
గ్రామంలో 2 ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యాలున్నాయి. ఎమ్బీబీయెస్ కాకుండా ఇతర డిగ్రీ చదివిన డాక్టరు ఒకరు, డిగ్రీ లేని డాక్టరు ఒకరు ఉన్నారు.
తాగు నీరు
గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా రక్షిత మంచినీటి సరఫరా జరుగుతోంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది.
బోరుబావుల ద్వారా కూడా ఏడాది పొడుగునా నీరు అందుతుంది. కాలువ/వాగు/నది ద్వారా, చెరువు ద్వారా కూడా గ్రామానికి తాగునీరు లభిస్తుంది.
పారిశుధ్యం
మురుగు నీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీరు బహిరంగంగా, కచ్చా కాలువల ద్వారా కూడా ప్రవహిస్తుంది. మురుగు నీటిని నేరుగా జల వనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.
సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు
ఎస్.లింగందిన్నెలో సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం ఉంది. పోస్టాఫీసు సౌకర్యం, పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామానికి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉన్నాయి.
లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామానికి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉన్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. రైల్వే స్టేషన్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతోంది. జాతీయ రహదారి, రాష్ట్ర రహదారి, ప్రధాన జిల్లా రహదారి గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు ఉన్నాయి.
మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు
గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం ఉన్నాయి. వారం వారం సంత గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది.
ఏటీఎమ్, వాణిజ్య బ్యాంకు, సహకార బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది.
ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు
గ్రామంలో అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ కేంద్రం, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. సినిమా హాలు గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
విద్యుత్తు
గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 7 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.
భూమి వినియోగం
ఎస్.లింగందిన్నెలో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:
వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 46 హెక్టార్లు
వ్యవసాయం చేయదగ్గ బంజరు భూమి: 5 హెక్టార్లు
సాగులో లేని భూముల్లో బీడు భూములు కానివి: 5 హెక్టార్లు
బంజరు భూమి: 10 హెక్టార్లు
నికరంగా విత్తిన భూమి: 452 హెక్టార్లు
నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 463 హెక్టార్లు
వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 4 హెక్టార్లు
నీటిపారుదల సౌకర్యాలు
ఎస్.లింగందిన్నెలో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.
బావులు/బోరు బావులు: 4 హెక్టార్లు
ఉత్పత్తి
ఎస్.లింగందిన్నెలో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.
ప్రధాన పంటలు
కందులు, ప్రత్తి, పెసలు
గణాంకాలు
2001 వ.సంవత్సరం జనాభా లెక్కల ప్రకారం గ్రామ జనాభా 1,681. ఇందులో పురుషుల సంఖ్య 858, స్త్రీల సంఖ్య 823, గ్రామంలో నివాస గృహాలు 353 ఉన్నాయి.
గ్రామంలో ప్రధాన వృత్తులు
వ్యవసాయం, వ్యవసాయాదరిత వృత్తులు
మూలాలు
వెలుపలి లింకులు |
durbha subrahmanyasarma nellooruku chendina pandithudu. ithadu 1875, aktobaru 1na janminchaadu. nellooruloni atavi shaakhalo panicheesi, v.orr.collegeelo pradhaanaandhra panditudigaa panichesaadu. 1920 loo v.orr.callagy nelakolpina pimmata ithanu andhulo telegu adhyapakuduga panichesaadu. intani shishyulalo vepakomma aadisheshayya, chalinurugu kamayya, kolakula narayanarao, durbha ramamoorthy, bhattaram mallikarjun, shiekh davud modalainavaaru ennadaginavaaru. nelloreloo ithanu vedha venkataraayasaastri vyatireka panditha vargaaniki nayakan. intani kumarudu durbha ramamoorthy tandigaari aaidu kaavyaalanu kaavyapanchami paerutoe punarmudrana cheyinchaadu.
rachanalu
ithadu dadapu 25 kaavyaalanu aandhreekarinchaadu.
lakshmi srungara kusumamanjari (anuvaadham)
abhinava sumathi satakamu
soundaryalahari (anuvaadham)
bharatudu
sankaracharya charitramu
aandhra abhignaanasaakuntalamu
deenachintaamani
vivekachudamani (anuvaadham)
sumanasmruti
vishwaamitruni charithra
sankararya charithra
birudamulu
mahopadhyay
saahityasthaapaka
abhinava thikana
moolaalu
telegu panditulu
1875 jananaalu
1956 maranalu
nelluuru jalla rachayitalu
nelluuru jalla anuvaada rachayitalu
nelluuru jalla upaadhyaayulu
jameen rayatu pathrika sampuutaalu. |
suman sarma yuddavimaanaalanu kudaa alavokaga nadipinchagalige bharatadesa mahilha. eeme F-16IN suupar viper, mig-35 yuddavimaanaalanu moottamoodhata nadipinche modati mahilagaa charitraputallokekka. aama 2009 janavarilo jargina vaimaaniki pradarsanalo epf-16, mig-35 loo koo-pailetga vyavaharinchaaru.
jeevita visheshaalu
suman thandri svagramam uttarapradesh loni chinnapalle. eeme sainyamtho, prasara maadhyamaala sanbandhaala medha p.he.di chesar. eeme thandri capten em.v.sarma. naukaadala unnataadhakaarigaa Visakhapatnam panichestunnappudu eeme janminchaaru. kendriiya vidyaalayamlo chaduvu porthi chosen tarwata science pattabhadruraalainadi. aamgla saahityamlo em.Una chessi9 em.fill porthi chesar. 2009 loo sainyamtho, prasara maadhyamaala sanbandhaala medha gaadaadhyayanam, parisoedhana praarambhinchaaru. p.he.di sadhincharu.
vijnana saastra pattabhadruraalavutunna kaalamlone eeme upadhyayuraliga panichesaaru. eeme eandian milliatary academylo upadhyayuraliga panichestunnappudu pilat shikshanapatla aasakti kaligindi. 2006, maarchilo Bengaluru loni vayuseena aaspatrilo avasaramina pareekshalannee cheyinchukunnaaru. 2008 loo America epf-16 karmaagaaraanni parisilincharu. araganta paatu dani simulator loo kuurchunnaaru. annii vijayavantamga mugisina anantaram yuddha vimaanaanni nadapagalanane vishvaasaanni aama pondhaaru. 2009 janavarilo jargina vaimaaniki pradarsanalo epf-16, mig-35 loo koo-pilat gaaa vyavaharinchaaru.
mahilalu helicaphterlake parimitam kadanee varu yuddavimaanaalanu nadapagalarane vishvaasaanni andipuchukunna suman sarma garu koo-pilat gaaa remdu yuddha vimanala niyantrana vyavasthalanu chepattaaru. ranaramgamlo bhayankaramaina yuddavimaanaalu epf-16, mig-35 loo vaayuvihaaram chosen tholi bhaarateeyuraaligaa charitrakekkaaru. mig-35 loo ayithe prapanchamloonee tolivanitagaa recordu srushtinchaaru. 2008, janavarilo Delhi nunchi shikaagoe varakuu boeyimg vimaanaanni akkadaa aapakunda 15 gantalu nadipina ghanata suman gaaride.
moolaalu
itara linkulu
http://www.hindu.com/2009/02/16/stories/2009021658941100.htm
http://www.indianweekender.co.nz/Pages/ArticleDetails/38/35/Careers/Sumans-first-in-fighters-hot-seat
http://airforcechat.wordpress.com/tag/suman-sharma/
bhartia mahilhaa pailatlu
jeevisthunna prajalu
aadarsa vanitalu |
వంగూరి ఫౌండేషన్ ఆఫ్ అమెరికా (Eng:Vanguri Foundation of America)అనేది 1994 లో సంస్థాపించబడిన లాభాపేక్షలేని తెలుగు సాహిత్య సేవా మరియు ధార్మిక సంస్థ, అమెరికా తెలుగు సాహిత్య వేదిక, దీని అధ్యక్షులు వంగూరి చిట్టెన్ రాజు. సృజనాత్మక రచనలు , సంగీతం మరియు ప్రదర్శన కళలను ప్రోత్సహించడానికి ఈ సంస్థ టెక్సాస్ లో లాభాపేక్ష లేని కార్పొరేషన్‌గా స్థాపించబడింది1994 నుండి, తెలుగు భాష మరియు సాహిత్యాన్ని పరిరక్షించడానికి మరియు ప్రోత్సహించడానికి దాని ప్రయత్నాలలో భాగంగా అనేక కార్యక్రమాలు నిర్వహిస్తున్నది 1995 లో తెలుగు పుస్తక ప్రచురణ చేయడం మొదలు పెట్టింది అలా ప్రస్తుతం వందకు పైన పుస్తకాల ను ప్రచురించినది 2021 ఆగస్టు నెలలో ఈ సంస్థ 100 వ పుస్తక ఆవిష్కరణ అంతర్జాలం ద్వారా మాజీ భారత ఉపరాష్ట్రపతి వెంకయ్య నాయుడు విశిష్ట అతిధి గా జరిగినది. ఇప్పటివరకు ఈ సంస్థ నుండి 12 సంకలనాలు వచ్చాయి 1995 లో “అమెరికా తెలుగు కథానిక” అనే పేరుతో మొదటి సంకలనం వెలువడింది.
మూలాలు
తెలుగు సంస్థలు
అమెరికా తెలుగు రచయితలు
సేవా సంస్థలు |
నాయుడుపాలెం, శ్రీ పొట్టి శ్రీరాములు నెల్లూరు జిల్లా, గుడ్లూరు మండలానికి చెందిన గ్రామం.ఇది మండల కేంద్రమైన గుడ్లూరు నుండి 15 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన కావలి నుండి 18 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది. 2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 385 ఇళ్లతో, 1439 జనాభాతో 1609 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 717, ఆడవారి సంఖ్య 722. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 427 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 212. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 591586.
గణాంకాలు
2001వ.సంవత్సరం జనాభా లెక్కల ప్రకారం గ్రామ జనాభా 1,279. ఇందులో పురుషుల సంఖ్య 639, మహిళల సంఖ్య 640, గ్రామంలో నివాస గృహాలు 306 ఉన్నాయి. గ్రామ విస్తీర్ణం 1,609 హెక్టారులు.
సమీప గ్రామాలు
గుడ్లూరు 9 కి.మీ,· పూరేటిపల్లి 10 కి.మీ, చినపవని 10 కి.మీ, అమ్మవారి పాలెం 10 కి.మీ, బసిరెడ్డి పాలెం 11 కి.మీ.
విద్యా సౌకర్యాలు
గ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాలలు నాలుగు, ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల ఒకటి ఉన్నాయి.బాలబడి గుడ్లూరులోను, మాధ్యమిక పాఠశాల పెదపవని లోనూ ఉన్నాయి. సమీప జూనియర్ కళాశాల గుడ్లూరులోను, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల, ఇంజనీరింగ్ కళాశాలలు కావలిలోనూ ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల నెల్లూరులోను, మేనేజిమెంటు కళాశాల, పాలీటెక్నిక్‌లు కావలిలోనూ ఉన్నాయి. సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల, అనియత విద్యా కేంద్రం కావలిలోను, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల ఒంగోలు లోనూ ఉన్నాయి.
వైద్య సౌకర్యం
ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం
ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, పశు వైద్యశాల, సంచార వైద్య శాల, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.
ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం
తాగు నీరు
గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా రక్షిత మంచినీటి సరఫరా జరుగుతోంది. బావుల నీరు కూడా అందుబాటులో ఉంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది. బోరుబావుల ద్వారా కూడా ఏడాది పొడుగునా నీరు అందుతుంది.
పారిశుధ్యం
మురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీరు బహిరంగంగా, కచ్చా కాలువల ద్వారా కూడా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.
సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు
నాయుడుపాలెంలో పోస్టాఫీసు సౌకర్యం, సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం ఉన్నాయి. పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులుప్రైవేటు బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. రైల్వే స్టేషన్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.
జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతోంది. జాతీయ రహదారి, రాష్ట్ర రహదారి, ప్రధాన జిల్లా రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు ఉన్నాయి.
మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు
గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం ఉన్నాయి.
ఏటీఎమ్, వాణిజ్య బ్యాంకు, సహకార బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. రోజువారీ మార్కెట్, వారం వారం సంత, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు
గ్రామంలో సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ స్టేషన్, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. ఆశా కార్యకర్త గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. సినిమా హాలు, గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
విద్యుత్తు
గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 10 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.
భూమి వినియోగం
నాయుడుపాలెంలో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:
అడవి: 842 హెక్టార్లు
వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 31 హెక్టార్లు
వ్యవసాయం సాగని, బంజరు భూమి: 265 హెక్టార్లు
సాగులో లేని భూముల్లో బీడు భూములు కానివి: 118 హెక్టార్లు
బంజరు భూమి: 9 హెక్టార్లు
నికరంగా విత్తిన భూమి: 344 హెక్టార్లు
నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 378 హెక్టార్లు
వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 93 హెక్టార్లు
నీటిపారుదల సౌకర్యాలు
నాయుడుపాలెంలో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.
బావులు/బోరు బావులు: 93 హెక్టార్లు
ఉత్పత్తి
నాయుడుపాలెంలో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.
ప్రధాన పంటలు
వరి, మినుము, ప్రత్తి
మూలాలు
వెలుపలి లంకెలు |
శ్రీ శుకబ్రహ్మాశ్రమం శ్రీకాళహస్తిలో ఉన్న ఒక వేదాంత ఆశ్రమం, సేవా కేంద్రం. దీనిని మలయాళ స్వామి శిష్యుడైన శ్రీ విద్యాప్రకాశానందగిరి స్వామి 1950 జనవరి 20 న స్థాపించాడు. అన్ని వర్గాల ప్రజలకు ఆధ్యాత్మిక విజ్ఞానాన్ని పంచడం, సామాజిక సేవ లక్ష్యంగా ఈ ఆశ్రమాన్ని స్థాపించారు. మలయాళ స్వామి వేద సంకలనకర్తయైన వ్యాసుడి పేర శ్రీ వ్యాసాశ్రమాన్ని స్థాపిస్తే ఆయన శిష్యుడైన విద్యాప్రకాశానందగిరి వ్యాస మహర్షి పుత్రుడైన శుక మహర్షి పేరుతో ఈ ఆశ్రమాన్ని ప్రారంభించాడు. ఈ ప్రారంభోత్సవం మలయాళ స్వామి చేతులమీదుగా జరిగింది. ఆశ్రమం ప్రారంభించినప్పటి నుండి 1998 లో విద్యాప్రకాశానంద మరణించే దాకా ఆయనే అధ్యక్షుడుగా వ్యవహరించాడు. ఆయన తదనంతరం ఈ ఆశ్రమానికి విద్యా స్వరూపానంద స్వామి అధ్యక్షుడుగా వ్యవహరిస్తున్నాడు.
చరిత్ర
ఈ ఆశ్రమ వ్యవస్థాపకులు శ్రీ విద్యాప్రకాశానంద గిరి స్వామి ఏర్పేడులోని శ్రీ వ్యాసాశ్రమంలోకి ప్రవేశించి, మలయాళ స్వామి చేతుల మీదుగా సన్యాసాశ్రమం స్వీకరించాడు. తర్వాత తానే స్వయంగా ఒక ఆశ్రమాన్ని స్థాపించ దలుచుకున్నాడు. దానికి తగిన స్థలం కోసం అన్వేషణ చేస్తూ ఉన్నాడు. ఇంతలో ఆయన తొడపై ఒక కురుపు లేచింది. దానికి చికిత్స కొరకు శ్రీకాళహస్తికి చెందిన పి. వి. రామచంద్రరావుకు చెందిన ఒక తోటలో విడిది చేయగా, ప్రభుత్వ ఆసుపత్రి నుంచి ఒక వైద్యుడు వచ్చి క్రమం తప్పకుండా కట్టు కట్టి వెళుతుండేవాడు. ఒకరోజు రాత్రి పెద్ద వర్షం వచ్చింది. ఉదయం లేచి నడకకు వెళ్ళిన ఆయనకు బురద అంటని ఆ ఇసుక నేలను చూసి అక్కడే ఆశ్రమం నెలకొల్పాలని సంకల్పం కలిగింది.
ఆశ్రమ ప్రాంగణం
ఈ ఆశ్రమం శ్రీకాళహస్తి ప్రధాన ఆలయానికి దక్షిణంగా ఒక కిలోమీటరు దూరంలో స్వర్ణముఖి నది ఒడ్డున విశాల ప్రాంగణంలో విస్తరించి ఉంది. తిరుపతి నుంచి సుమారు 41 కిలోమీటర్ల దూరంలో ఉంది. ఆశ్రమ ఆవరణలో అనేక రకాలైన పండ్ల చెట్లు ఉన్నాయి.
విద్యాప్రకాశానందగిరి స్వామి పరమపదించాక, ఆశ్రమంలోనే ఆయన సమాధిని నిర్మించారు. ఆ సమాధి వద్ద ఒక ధ్యానమందిరం నిర్మించారు.
సేవలు
1993 వ సంవత్సరంలో పేదల కంటి వైద్యం కోసం ఆశ్రమ ప్రాంగణంలో భక్త కన్నప్ప (త్రినేత్ర) కంటి వైద్యశాలను ప్రారంభించారు. ప్రస్తుతం ఈ ఆసుపత్రిలో 30 పడకలు ఉన్నాయి. 2015 జూలై నాటికి 19,300 మందికి కంటి శుక్లాల శస్త్రచికిత్స చేసి లెన్సులు అమర్చారు. సుమారు రెండు లక్షల మందికి పైగా వైద్య పరీక్షలు నిర్వహించారు. ఈ ఆసుపత్రి తరపున గ్రామాల్లో ప్రతి మంగళ వారం వైద్యశిబిరాలు నిర్వహిస్తారు. ఈ ఆసుపత్రిలో చికిత్స, మందులు, భోజనం, వసతి అన్నీ ఉచితం.
2003 లో ఆశ్రమ అధ్యక్షుడు విద్యాస్వరూపానంద గిరి స్వామి సద్గురు సర్వసేవా ట్రస్టు అనే పేరుతో ఒక సంస్థను ఏర్పాటు చేశాడు. ఈ సంస్థ తరపున నిరుపేదలైన వృద్ధులకు ఒక వృద్ధాశ్రమం ప్రారంభించారు. ఆశ్రమానికి వచ్చే భక్తులకు, కంటి ఆసుపత్రి రోగులకు, ఆశ్రమ వాసులకు నిత్యం భోజనం ఉచితంగా అందజేస్తున్నారు. ఆశ్రమంలో ఒక గోశాల కూడా ఉంది.
పుస్తకాలు
ఈ ఆశ్రమం తరపున వేదాంత భేరి అనే మాసపత్రిక వెలువడుతున్నది. ఆశ్రమ ఆవరణంలోనే ప్రవేశ ద్వారానికి సమీపంలో ఒక పుస్తక విక్రయశాల ఉంది. ఇందులో వేదాంతానికి సంబంధించిన అనేక రకాల పుస్తకాలు లభ్యమవుతాయి.
డిగ్రీ కళాశాల
ఈ ఆశ్రమం తరపున శ్రీ విద్యాప్రకాశానంద గిరి స్వామి ఇచ్చిన విరాళంతో 1966 లో శ్రీకాళహస్తిలో డిగ్రీ కళాశాల స్థాపించారు. 1982 లో ప్రభుత్వ మహిళా జూనియర్ కళాశాలను కూడా ప్రారంభింపజేశారు.
దైనందిన కార్యక్రమాలు
ఆశ్రమంలో ప్రతిదినం కింది విధంగా కార్యక్రమాలు జరుగుతూంటాయి.
ఉదయం: 5.30 - 6.00 - సామూహిక ధ్యానం
ఉదయం: 6.00 - 7.15 - భగవద్గీతా పారాయణ, హారతి. యోగ తరగతులు
ఉదయం: 8.00 - అల్పాహార ప్రసాదం
ఉదయం: 9.30 - 11.30 - భగవద్గీతా తరగతులు, ఆశ్రమ శివాలయములో పూజ
మధ్యాహ్నం: 12.30 - మధ్యాహ్న భోజన ప్రసాదం
సాయంత్రం: 4.00 - 5.00 - సత్సంగము
సాయంత్రం: 6.30 - 7.30 - భజనలు, హారతి.
సాయంత్రం: 7.30 - రాత్రి భోజన ప్రసాదం
మూలాలు
ఆశ్రమాలు
శ్రీకాళహస్తి
1950 స్థాపితాలు |
నంగల్ తోలా(Nangal Tola) (315) (37382)
భౌగోళికం, జనాభా
నంగల్ తోలా (Nangal Tola) (315) అన్నది అమృత్‌సర్ జిల్లాకు చెందిన అజ్నలా తాలూకాలోని గ్రామం, ఇది 2011 జనగణన ప్రకారం 457 ఇళ్లతో మొత్తం 2216 జనాభాతో 466 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. సమీప పట్టణమైన Raja sansi అన్నది 4 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 1168, ఆడవారి సంఖ్య 1048గా ఉంది. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 630 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 0. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 37382.
అక్షరాస్యత
మొత్తం అక్షరాస్య జనాభా: 1131 (51.04%)
అక్షరాస్యులైన మగవారి జనాభా: 640 (54.79%)
అక్షరాస్యులైన స్త్రీల జనాభా: 491 (46.85%)
విద్యా సౌకర్యాలు
సమీపబాలబడులు (Harse chhina)గ్రామానికి 5 కిలోమీటర్ల లోపే ఉంది.
గ్రామంలో 1 ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాలఉంది
గ్రామంలో 1 ప్రభుత్వ మాధ్యమిక పాఠశాలఉంది
సమీపమాధ్యమిక పాఠశాల (Harse chhina)గ్రామానికి 5 కిలోమీటర్ల లోపే ఉంది.
సమీపసీనియర్ మాధ్యమిక పాఠశాలలు (Harse chhina)గ్రామానికి 5 కిలోమీటర్ల లోపే ఉంది.
సమీప"ఆర్ట్స్, సైన్స్, కామర్సు డిగ్రీ కళాశాలలు" (అజ్నలా) గ్రామానికి 10 కిలోమీటర్ల కన్నా దూరంలో ఉంది
సమీపఇంజనీరింగ్ కళాశాలలు (Amritsar) గ్రామానికి 10 కిలోమీటర్ల కన్నా దూరంలో ఉంది
సమీపవైద్య కళాశాలలు (Amritsar) గ్రామానికి 10 కిలోమీటర్ల కన్నా దూరంలో ఉంది
సమీపమేనేజ్మెంట్ సంస్థలు (Amritsar) గ్రామానికి 10 కిలోమీటర్ల కన్నా దూరంలో ఉంది
సమీపపాలీటెక్నిక్ లు (Amritsar) గ్రామానికి 10 కిలోమీటర్ల కన్నా దూరంలో ఉంది
సమీపవృత్తివిద్యా శిక్షణ పాఠశాలలు (Amritsar) గ్రామానికి 10 కిలోమీటర్ల కన్నా దూరంలో ఉంది
సమీపఅనియత విద్యా కేంద్రాలు (Amritsar) గ్రామానికి 10 కిలోమీటర్ల కన్నా దూరంలో ఉంది
సమీపదివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల (Amritsar) గ్రామానికి 10 కిలోమీటర్ల కన్నా దూరంలో ఉంది
సమీపఇతర విద్యా సౌకర్యాలు (Amritsar) గ్రామానికి 10 కిలోమీటర్ల కన్నా దూరంలో ఉంది
ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యాలు
సమీపసామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రంగ్రామానికి 5 నుంచి 10 కిలోమీటర్ల లోపే ఉంది.
సమీపప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రాలుగ్రామానికి 5 కిలోమీటర్ల లోపే ఉంది.
సమీపప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రాలుగ్రామానికి 5 కిలోమీటర్ల లోపే ఉంది.
సమీపమాతా శిశు సంరక్షణా కేంద్రంగ్రామానికి 5 కిలోమీటర్ల లోపే ఉంది.
సమీపటి.బి వైద్యశాలలు గ్రామానికి 10 కిలోమీటర్ల కన్నా దూరంలో ఉంది
సమీపఅలోపతీ ఆసుపత్రి గ్రామానికి 10 కిలోమీటర్ల కన్నా దూరంలో ఉంది
సమీపప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి గ్రామానికి 10 కిలోమీటర్ల కన్నా దూరంలో ఉంది
సమీపఆసుపత్రిగ్రామానికి 5 కిలోమీటర్ల లోపే ఉంది.
సమీపపశు వైద్యశాలలుగ్రామానికి 5 కిలోమీటర్ల లోపే ఉంది.
సమీపసంచార వైద్య శాలలు గ్రామానికి 10 కిలోమీటర్ల కన్నా దూరంలో ఉంది
సమీపకుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రంగ్రామానికి 5 నుంచి 10 కిలోమీటర్ల లోపే ఉంది.
ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యాలు
తాగు నీరు
శుద్ధిచేసిన కుళాయి నీరుగ్రామంలో లేదు
శుద్ధి చేయని కుళాయి నీరుగ్రామంలో లేదు
మూత వేసిన బావుల నీరుగ్రామంలో లేదు
మూత వేయని బావులు నీరుగ్రామంలో లేదు
చేతిపంపుల నీరుగ్రామంలో ఉంది
గొట్టపు బావులు / బోరు బావుల నీరుగ్రామంలో ఉంది
ప్రవాహం నీరుగ్రామంలో లేదు
నది / కాలువ నీరుగ్రామంలో లేదు
చెరువు/కొలను/సరస్సు నీరుగ్రామంలో లేదు
పారిశుధ్యం
మూసిన డ్రైనేజీగ్రామంలో లేదు.
తెరిచిన డ్రైనేజీగ్రామంలో లేదు.
డ్రెయినేజీ నీరు నేరుగా మురుగునీటి శుద్ధి ప్లాంట్లోకి వదిలివేయబడుతోంది .
పూర్తి పారిశుధ్య పథకం కిందకు ఈ ప్రాంతం రావట్లేదు.
సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు
పోస్టాఫీసుగ్రామంలో లేదు.సమీపపోస్టాఫీసుగ్రామానికి 5 నుంచి 10 కిలోమీటర్ల లోపే ఉంది.
గ్రామ పిన్ కోడ్
పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసుగ్రామంలో ఉంది.
మొబైల్ ఫోన్ కవరేజిగ్రామంలో ఉంది.
ఇంటర్నెట్ కెఫెలు / సామాన్య సేవా కేంద్రాలుగ్రామంలో లేదు.సమీపఇంటర్నెట్ కెఫెలు / సామాన్య సేవా కేంద్రాలు గ్రామానికి 10 కిలోమీటర్ల కన్నా దూరంలో ఉంది
ప్రైవేటు కొరియర్గ్రామంలో లేదు.సమీపప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామానికి 10 కిలోమీటర్ల కన్నా దూరంలో ఉంది
పబ్లిక్ బస్సు సర్వీసుగ్రామంలో లేదు.సమీపపబ్లిక్ బస్సు సర్వీసు గ్రామానికి 10 కిలోమీటర్ల కన్నా దూరంలో ఉంది
ప్రైవేట్ బస్సు సర్వీసు గ్రామంలో లేదు.సమీపప్రైవేట్ బస్సు సర్వీసు గ్రామానికి 10 కిలోమీటర్ల కన్నా దూరంలో ఉంది
రైల్వే స్టేషన్ గ్రామంలో లేదు.సమీపరైల్వే స్టేషన్లు గ్రామానికి 10 కిలోమీటర్ల కన్నా దూరంలో ఉంది
ఆటోలుగ్రామంలో లేదు.సమీపఆటోలు గ్రామానికి 10 కిలోమీటర్ల కన్నా దూరంలో ఉంది
టాక్సీలుగ్రామంలో లేదు.సమీపటాక్సీలు గ్రామానికి 10 కిలోమీటర్ల కన్నా దూరంలో ఉంది
ట్రాక్టరుగ్రామంలో లేదు.సమీపట్రాక్టరు గ్రామానికి 10 కిలోమీటర్ల కన్నా దూరంలో ఉంది
గ్రామం జాతీయ రహదారితో అనుసంధానం కాలేదు.సమీపజాతీయ రహదారి గ్రామానికి 10 కిలోమీటర్ల కన్నా దూరంలో ఉంది.
గ్రామం రాష్ట్ర హైవేతో అనుసంధానం కాలేదు.సమీపరాష్ట్ర హైవే గ్రామానికి 10 కిలోమీటర్ల కన్నా దూరంలో ఉంది.
గ్రామం ప్రధాన జిల్లా రోడ్డుతో అనుసంధానం కాలేదు.సమీపప్రధాన జిల్లా రోడ్డుగ్రామానికి 5 నుంచి 10 కిలోమీటర్ల లోపే ఉంది..
సమీపపక్కా రోడ్గ్రామానికి 5 కిలోమీటర్ల లోపే ఉంది.
సమీపనీటితో బౌండ్ అయిన మెకాదం రోడ్డు గ్రామానికి 10 కిలోమీటర్ల కన్నా దూరంలో ఉంది
సమీపప్రయాణానికి అనువైన నీటి మార్గం గ్రామానికి 10 కిలోమీటర్ల కన్నా దూరంలో ఉంది
మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు
ఏటియంగ్రామంలో లేదు.సమీపఏటియం గ్రామానికి 10 కిలోమీటర్ల కన్నా దూరంలో ఉంది
వ్యాపారాత్మక బ్యాంకుగ్రామంలో లేదు.సమీపవ్యాపారాత్మక బ్యాంకు గ్రామానికి 10 కిలోమీటర్ల కన్నా దూరంలో ఉంది
సహకార బ్యాంకుగ్రామంలో లేదు.సమీపసహకార బ్యాంకు గ్రామానికి 10 కిలోమీటర్ల కన్నా దూరంలో ఉంది
వ్యవసాయ ఋణ సంఘంగ్రామంలో లేదు.సమీపవ్యవసాయ ఋణ సంఘం గ్రామానికి 10 కిలోమీటర్ల కన్నా దూరంలో ఉంది
స్వయం సహాయక బృందంగ్రామంలో లేదు.సమీపస్వయం సహాయక బృందంగ్రామానికి 5 నుంచి 10 కిలోమీటర్ల లోపే ఉంది.
పౌర సరఫరాల శాఖ దుకాణంగ్రామంలో లేదు.సమీపపౌర సరఫరాల శాఖ దుకాణంగ్రామానికి 5 నుంచి 10 కిలోమీటర్ల లోపే ఉంది.
వారం వారీ సంతగ్రామంలో లేదు.సమీపవారం వారీ సంతగ్రామానికి 5 నుంచి 10 కిలోమీటర్ల లోపే ఉంది.
వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీగ్రామంలో లేదు.సమీపవ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీగ్రామానికి 5 నుంచి 10 కిలోమీటర్ల లోపే ఉంది.
"ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు"
ఏకీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం (పోషకాహార కేంద్రం)గ్రామంలో లేదు.సమీపఏకీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం (పోషకాహార కేంద్రం)గ్రామానికి 5 కిలోమీటర్ల లోపే ఉంది.
అంగన్ వాడీ కేంద్రం (పోషకాహార కేంద్రం)గ్రామంలో ఉంది.
ఇతర (పోషకాహార కేంద్రం)గ్రామంలో లేదు.సమీపఇతర (పోషకాహార కేంద్రం)గ్రామానికి 5 నుంచి 10 కిలోమీటర్ల లోపే ఉంది.
ఆశా (గుర్తింపు పొందిన సామాజిక ఆరోగ్య కార్యకర్త)గ్రామంలో ఉంది.
ఆటల మైదానం గ్రామంలో లేదు.సమీపఆటల మైదానం గ్రామానికి 5 కిలోమీటర్ల లోపే ఉంది.
సినిమా / వీడియో హాల్ గ్రామంలో లేదు.సమీపసినిమా / వీడియో హాల్ గ్రామానికి 10 కిలోమీటర్ల కన్నా దూరంలో ఉంది
గ్రంథాలయంగ్రామంలో లేదు.సమీపగ్రంథాలయం గ్రామానికి 10 కిలోమీటర్ల కన్నా దూరంలో ఉంది
పబ్లిక్ రీడింగ్ రూంగ్రామంలో లేదు.సమీపపబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామానికి 10 కిలోమీటర్ల కన్నా దూరంలో ఉంది
వార్తాపత్రిక సరఫరాగ్రామంలో ఉంది.
అసెంబ్లీ పోలింగ్ స్టేషన్గ్రామంలో లేదు.సమీపఅసెంబ్లీ పోలింగ్ స్టేషన్గ్రామానికి 5 కిలోమీటర్ల లోపే ఉంది.
జనన & మరణ రిజిస్ట్రేషన్ కార్యాలయంగ్రామంలో లేదు.సమీపజనన & మరణ రిజిస్ట్రేషన్ కార్యాలయం గ్రామానికి 10 కిలోమీటర్ల కన్నా దూరంలో ఉంది
విద్యుత్తు
12 గంటల పాటు (రోజుకు) గృహావసరాల నిమిత్తం వేసవి (ఏప్రిల్-సెప్టెంబరు)లో విద్యుత్ సరఫరాగ్రామంలో ఉంది.
13 గంటల పాటు (రోజుకు) గృహావసరాల నిమిత్తం చలికాలం (అక్టోబరు-మార్చి)లో విద్యుత్ సరఫరాగ్రామంలో ఉంది.
8 గంటల పాటు (రోజుకు) వ్యవసాయావసరాల నిమిత్తం వేసవి (ఏప్రిల్-సెప్టెంబరు)లో విద్యుత్ సరఫరాగ్రామంలో ఉంది.
10 గంటల పాటు (రోజుకు) వ్యవసాయావసరాల నిమిత్తం చలికాలం (అక్టోబరు-మార్చి)లో విద్యుత్ సరఫరాగ్రామంలో ఉంది.
0 గంటల పాటు (రోజుకు) వ్యవసాయావసరాల నిమిత్తం వేసవి (ఏప్రిల్-సెప్టెంబరు)లో విద్యుత్ సరఫరాగ్రామంలో ఉంది.
0 గంటల పాటు (రోజుకు) వ్యవసాయావసరాల నిమిత్తం చలికాలం (అక్టోబరు-మార్చి)లో విద్యుత్ సరఫరాగ్రామంలో ఉంది.
8 గంటల పాటు (రోజుకు) అందరు వినియోగదారులకూ వేసవి (ఏప్రిల్-సెప్టెంబరు)లో విద్యుత్ సరఫరాగ్రామంలో ఉంది.
10 గంటల పాటు (రోజుకు) అందరు వినియోగదారులకూ చలికాలం (అక్టోబరు-మార్చి)లో విద్యుత్ సరఫరాగ్రామంలో ఉంది.
భూమి వినియోగం
నంగల్ తోలా (Nangal Tola) (315) ఈ కింది భూమి వినియోగం ఏ ప్రకారం ఉందో చూపిస్తుంది (హెక్టార్లలో):
వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 50
నికరంగా విత్తిన భూ క్షేత్రం: 416
నీటి వనరుల నుండి నీటి పారుదల భూ క్షేత్రం: 416
నీటిపారుదల సౌకర్యాలు
నీటి పారుదల వనరులు ఇలా ఉన్నాయి (హెక్టార్లలో):
కాలువలు: 416
తయారీ
నంగల్ తోలా (Nangal Tola) (315) అన్నది ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి చేస్తోంది (ప్రాధాన్యతా క్రమంలో పై నుంచి కిందికి తగ్గుతూ): గోధుమలు, బియ్యం,Maize
మూలాలు
అమృత్‌సర్
[[వర్గం:[X] తాలూకా గ్రామాలు)]]
అమృత్ సర్ జిల్లా గ్రామాలు
అజ్నాలా తాలూకా గ్రామాలు |
తెల్లబూరుగ పత్తి ఉత్పత్తిచేసే ఒక పెద్ద వృక్షం. ఇది మాల్వేసి కుటుంబానికి చెందినది. దీని శాస్త్రీయ నామం సీబా పెంటాండ్రా (Ceiba pentandra) సీబా పెంటాండ్రా మాల్వేసీ కుటుంబానికి చెందిన ఉష్ణమండలపు చెట్టు. ఇదివరకు దీన్ని బాంబకేసీ కుటుంబంలో చేర్చేవారు. తెల్లబూరుగ చెట్టు మెక్సికో, మధ్య అమెరికా, కరిబ్బియన్, ఉత్తర దక్షిణ అమెరికా దేశాలకు స్థానికమైనది. సీబా పెంటాండ్రా రకం గ్వినెన్సిస్ అనే ఒక్క రకం ఆఫ్రికా ఖండపు పశ్చిమ భాగంలోని ఉష్ణమండలంలో కనిపిస్తుంది. ఆంగ్లంలో ఈ చెట్టునూ, కాయల నుండి వచ్చే దూదిని కూడా కాపోక్ (Kapok) అని విరివిగా వ్యవహరిస్తారు. ఈ చెట్టునే జావా కాటన్, జావా కాపోక్, సిల్క్ కాటన్, సీబా అని కూడా వ్యవహరిస్తారు.
చిత్రమాలిక
ఇవి కూడా చూడండి
బూరుగ
వెలుపలి లింకులు
మాల్వేసి
fr:Kapok |
సికర్ లోక్‌సభ నియోజకవర్గం భారతదేశంలోని 543 లోక్‌సభ నియోజకవర్గాలలో, రాజస్థాన్ రాష్ట్రంలోని 25 లోక్‌సభ నియోజకవర్గాలలో ఒకటి. ఈ నియోజకవర్గం సికార్, జైపూర్ జిల్లాల పరిధిలో 8 అసెంబ్లీ స్థానాలతో ఏర్పాటైంది.
లోక్‌సభ నియోజకవర్గం పరిధిలో అసెంబ్లీ స్థానాలు
ఎన్నికైన పార్లమెంటు సభ్యులు
1952: నంద్ లాల్ శర్మ, రామ్ రాజ్య పరిషత్
1957: రామేశ్వర్ తాంతియా, భారత జాతీయ కాంగ్రెస్
1962: రామేశ్వర్ తాంతియా, భారత జాతీయ కాంగ్రెస్
1967: గోపాల్ సబూ, జన్ సంఘ్
1971: శ్రీకృష్ణ మోదీ, భారత జాతీయ కాంగ్రెస్
1977: జగదీష్ ప్రసాద్ మాథుర్, జనతా పార్టీ
1980: కుంభారం ఆర్య, జనతా పార్టీ
1984: బలరామ్ జాఖర్, భారత జాతీయ కాంగ్రెస్
1989: దేవి లాల్, జనతా పార్టీ
1991: బలరామ్ జాఖర్, భారత జాతీయ కాంగ్రెస్
1996: డాక్టర్ హరి సింగ్, భారత జాతీయ కాంగ్రెస్
1998: సుభాష్ మహరియా, భారతీయ జనతా పార్టీ
1999: సుభాష్ మహరియా, భారతీయ జనతా పార్టీ
2004; సుభాష్ మహరియా, భారతీయ జనతా పార్టీ
2009: మహదేవ్ సింగ్ ఖండేలా, భారత జాతీయ కాంగ్రెస్
2014: స్వామి సుమేదానంద సరస్వతి, భారతీయ జనతా పార్టీ
2019: స్వామి సుమేదానంద సరస్వతి, భారతీయ జనతా పార్టీ
మూలాలు
రాజస్థాన్ లోక్‌సభ నియోజకవర్గాలు |
mittalapadu, alluuri siitaaraamaraaju jalla, gangaraaju maadugula mandalaaniki chendina gramam.idi Mandla kendramaina gangaraaju maadugula nundi 45 ki. mee. dooram loanu, sameepa pattanhamaina anakapalle nundi 135 ki. mee. dooramloonuu Pali. 2011 bhartiya janaganhana ganamkala prakaaram yea gramam 30 illatho, 92 janaabhaatho 65 hectarlalo vistarimchi Pali. gramamlo magavari sanka 42, aadavari sanka 50. scheduled kulala sanka 0 Dum scheduled thegala sanka 83. gramam yokka janaganhana lokeshan kood 584945.pinn kood: 531029.
2022 loo chosen jillala punarvyavastheekaranaku mundhu yea gramam Visakhapatnam jillaaloo, idhey mandalamlo undedi.
vidyaa soukaryalu
gramamlo prabhutva praadhimika paatasaala okati Pali. balabadi gangaraaju maadugulalonu, praathamikonnatha paatasaala vanjariloonu, maadhyamika paatasaala gemmelilonu unnayi. sameepa juunior kalaasaala gangaraaju maadugulalonu, prabhutva aarts / science degrey kalaasaala paaderuloonuu unnayi. sameepa vydya kalaasaala, maenejimentu kalaasaala visaakhapatnamloonu, polytechnic paaderuloonuu unnayi. sameepa vrutthi vidyaa sikshnha paatasaala arakulooyaloonu, aniyata vidyaa kendram anakaapallilonu, divyangula pratyeka paatasaala Visakhapatnam lonoo unnayi.
vydya saukaryam
prabhutva vydya saukaryam
ooka samchaara vydya salaloo daaktarlu laeru. muguru paaraamedikal sibbandi unnare.
sameepa saamaajika aaroogya kendram, praadhimika aaroogya kendram, praadhimika aaroogya vupa kendram, maathaa sisu samrakshana kendram, ti. b vaidyasaala gramam nundi 10 ki.mee. kante ekuva dooramlo unnayi. alopathy asupatri, pratyaamnaaya aushadha asupatri, dispensory, pashu vaidyasaala, kutumba sankshaema kendram gramam nundi 10 ki.mee. kante ekuva dooramlo unnayi.
praivetu vydya saukaryam
thaagu neee
bavula neee gramamlo andubatulo Pali. taaguneeti choose chetipampulu, borubavulu, kaluvalu, cheruvulu vento soukaryalemi leavu.
paarisudhyam
gramamlo muruguneeti paarudala vyvasta ledhu. muruguneetini shuddi plantloki pampistunnaru. gramamlo sampuurnha paarishudhya pathakam amalavutondi. saamaajika marugudoddi saukaryam ledhu. intintikii tirigi vyarthaalanu sekarinche vyvasta ledhu. saamaajika biogyas utpaadaka vyvasta ledhu. chettanu veedhula pakkane paarabostaaru.
samaachara, ravaanhaa soukaryalu
postaphysu saukaryam, sab postaphysu saukaryam, poest und telegraf aphisu gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi.
laand Jalor telephony gramaniki 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali. piblic fone aphisu, mobile fone, internet kefe / common seva kendram, praivetu korier gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi. prabhutva ravaanhaa samshtha baasu saukaryam gramaniki 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali. praivetu baasu saukaryam, railway steshion, auto saukaryam, tractoru saukaryam modalainavi gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi. jaateeya rahadari, rashtra rahadari, pradhaana jalla rahadari, jalla rahadari gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi. gramamlo kankara roadlu, mattirodloo unnayi.
marketingu, byaankingu
gramamlo swayam sahaayaka brundam Pali. atm, vaanijya banku, sahakara banku, vyavasaya parapati sangham gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi. pouura sarapharaala vyvasta duknam, roejuvaarii maarket, vaaram vaaram Bazar, vyavasaya marcheting sociiety gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi.
aaroogyam, poeshanha, vinoda soukaryalu
gramamlo itara poshakaahaara kendralu Pali. gramamlo vaarthapathrika pampinhii jarudutundhi. Pali. saasanasabha poling kendram gramam nundi 5 ki.mee.lopu dooramlo Pali. sameekruta baalala abhivruddhi pathakam, angan vaadii kendram, aashaa karyakartha, aatala maidanam gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi. cinma halu, granthaalayam, piblic reading ruum, janana maranala namoodhu kaaryaalayam gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi.
vidyuttu
gramamlo gruhaavasaraala nimitham vidyut sarafara vyvasta Pali.
bhuumii viniyogam
mittalapaadulo bhu viniyogam kindhi vidhamgaa Pali:
vyavasaayetara viniyogamlo unna bhuumii: 1 hectares
vyavasaayam sagani, banjaru bhuumii: 7 hectares
vyavasaayam cheyadagga banjaru bhuumii: 37 hectares
nikaramgaa vittina bhuumii: 19 hectares
neeti saukaryam laeni bhuumii: 14 hectares
vividha vanarula nundi saguniru labhistunna bhuumii: 4 hectares
neetipaarudala soukaryalu
mittalapaadulo vyavasaayaaniki neeti sarafara kindhi vanarula dwara jargutondhi.
itara vanarula dwara: 4 hectares
utpatthi
mittalapaadulo yea kindhi vastuvulu utpatthi avtunnayi.
pradhaana pantalu
pasupu, rajmaa, pippali
moolaalu |
mankenapalle, Eluru jalla, kamavarapukota mandalaaniki chendina gramam. idi Mandla kendramaina kamavarapukota nundi 0 ki. mee. dooram loanu, sameepa pattanhamaina Eluru nundi 40 ki. mee. dooramloonuu Pali. 2011 bhartiya janaganhana ganamkala prakaaram yea gramam 56 illatho, 228 janaabhaatho 518 hectarlalo vistarimchi Pali. gramamlo magavari sanka 114, aadavari sanka 114. scheduled kulala sanka 0 Dum scheduled thegala sanka 0. graama janaganhana lokeshan kood 588191.pinn kood: 534449.vidyaa saukaryaala vishayamlo yea gramamlo praadhimika vidya soukaryaalundagaa, unnanatha vidyaa soukaryalu, vrutthi vidya soukaryalu kaamavarapu kotaloo, jangareddigudem loanu unnayi. vydya paranga eegraamaaniki sameepa saamaajika aaroogya kendram, praadhimika aaroogya kendram, praadhimika aaroogya vupa kendram gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. pashu vaidyasaala, samchaara vydya shaala gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. pradhaana jalla rahadari, jalla rahadari gramam gunda potunnayi. rashtra rahadari gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali. jaateeya rahadari gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali. gramamlo kankara roadlu unnayi.
ganankaalu
2001 va.savatsaram janaba lekkala prakaaram graama janaba 217. indhulo purushula sanka 104, mahilhala sanka 113, gramamlo nivaasa gruhaalu 44 unnayi
2011 bhartiya janaganhana ganamkala prakaaram yea gramam 56 illatho, 228 janaabhaatho 518 hectarlalo vistarimchi Pali. gramamlo magavari sanka 114, aadavari sanka 114. scheduled kulala sanka 0 Dum scheduled thegala sanka 0. graama janaganhana lokeshan kood 588191.pinn kood: 534449.
vidyaa soukaryalu
gramamlo prabhutva praadhimika paatasaala okati Pali. balabadi, praathamikonnatha paatasaala, maadhyamika paatasaalalu kaamavarapukotalo unnayi.
sameepa juunior kalaasaala, prabhutva aarts / science degrey kalaasaala kaamavarapukotalonu, inginiiring kalaasaala jangareddigudemlonu unnayi. sameepa vydya kalaasaala elurulonu, polytechnic jangaareddigudemlonu, maenejimentu kalaasaala vegavaramlonu unnayi. sameepa vrutthi vidyaa sikshnha paatasaala, aniyata vidyaa kendram kaamavarapukotalonu, divyangula pratyeka paatasaala Eluru lonoo unnayi.
vydya saukaryam
prabhutva vydya saukaryam
sameepa saamaajika aaroogya kendram, praadhimika aaroogya kendram, praadhimika aaroogya vupa kendram gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. pashu vaidyasaala, samchaara vydya shaala gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. maathaa sisu samrakshana kendram, ti. b vaidyasaala gramam nundi 10 ki.mee. kante ekuva dooramlo unnayi. alopathy asupatri, pratyaamnaaya aushadha asupatri, dispensory, kutumba sankshaema kendram gramam nundi 10 ki.mee. kante ekuva dooramlo unnayi.
praivetu vydya saukaryam
gramamlo ooka praivetu vydya saukaryam Pali. degrey laeni doctoru okaru unnare.
thaagu neee
gramamlo kulaayila dwara rakshith manchineeti sarafara jargutondhi. borubavula dwara kudaa edaadi podugunaa neee andutundi.
paarisudhyam
muruguneeru bahiranga kaaluvala dwara pravahistundi. muruguneeru bahiranganga, kaccha kaaluvala dwara kudaa pravahistundi. muruguneetini neerugaa jalavanarulloki vadulutunnaaru. gramamlo sampuurnha paarishudhya pathakam amalavutondi. saamaajika marugudoddi saukaryam ledhu. intintikii tirigi vyarthaalanu sekarinche vyvasta ledhu. saamaajika biogyas utpaadaka vyvasta ledhu. chettanu veedhula pakkane paarabostaaru.
samaachara, ravaanhaa soukaryalu
postaphysu saukaryam, sab postaphysu saukaryam, poest und telegraf aphisu gramaniki 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. laand Jalor telephony, mobile fone modalaina soukaryalu unnayi. piblic fone aphisu, internet kefe / common seva kendram, praivetu korier gramaniki 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. prabhutva ravaanhaa samshtha baasu saukaryam, praivetu baasu saukaryam, auto saukaryam, tractoru saukaryam modalainavi gramaniki 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. railway steshion gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali. pradhaana jalla rahadari, jalla rahadari gramam gunda potunnayi. rashtra rahadari gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali. jaateeya rahadari gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali. gramamlo kankara roadlu unnayi.
marketingu, byaankingu
gramamlo swayam sahaayaka brundam Pali. atm, vaanijya banku, sahakara banku, vyavasaya parapati sangham gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. pouura sarapharaala vyvasta duknam, roejuvaarii maarket, vaaram vaaram Bazar, vyavasaya marcheting sociiety gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi.
aaroogyam, poeshanha, vinoda soukaryalu
gramamlo sameekruta baalala abhivruddhi pathakam, angan vaadii kendram, itara poshakaahaara kendralu unnayi. gramamlo vaarthapathrika pampinhii jarudutundhi. janana maranala namoodhu kaaryaalayam unnayi. aashaa karyakartha gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali. cinma halu, granthaalayam, piblic reading ruum, assembli poling kendram gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. aatala maidanam gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali.
vidyuttu
gramamlo gruhaavasaraala nimitham vidyut sarafara vyvasta Pali. rojuku 7 gantala paatu vyavasaayaaniki, 12 gantala paatu vaanijya avsarala choose kudaa vidyut sarafara chesthunnaaru.
bhuumii viniyogam
mankenapallilo bhu viniyogam kindhi vidhamgaa Pali:
vyavasaayetara viniyogamlo unna bhuumii: 72 hectares
vyavasaayam cheyadagga banjaru bhuumii: 25 hectares
nikaramgaa vittina bhuumii: 421 hectares
vividha vanarula nundi saguniru labhistunna bhuumii: 420 hectares
neetipaarudala soukaryalu
mankenapallilo vyavasaayaaniki neeti sarafara kindhi vanarula dwara jargutondhi.
baavulu/boru baavulu: 97 hectares
cheruvulu: 258 hectares
vaatarshed kindha: 64 hectares
moolaalu |
telugulo labhyamaye tholi saasanaalalo bhattiprolu shasanalu modativi ani caritrakarulu chebutunnaru. ivi cree.poo. 3va sataabdaaniki chendinaviga thelusthondi. vitini bhattiprolu buuddha dhatupetika shasanalu ani kudaa antuntaru.
charithra
Guntur jillaaloni tenale-raepalle rahadaarilo raepalle nundi 10 ki.mee. l dooramlo Pali bhattiprolu aney chinna uuru. ikda ooka padu badina dhibba undedi. aa dibbanu akkadi sdhaanikulu avagaahana lopam valana peddalanjadibba, chinnalanjadibba, vikramaarkuni kota ani pilichevaaru. usa.sha. 1870 loo boswell, 1871 loo illiot, 1882 loo raabart seavel yea dibbanu parisilincharu. alegjaamdar reee dhibba oddha 1892loo tavvakaalu jaripi, ooka bouddhadhaatu petikanu velikitiisaadu. appudu aa dhibba ooka bouddhasthoopamani nirdharana ayindhi. anek mandhi caritrakarulu, puraavastu shaasthravetthalu ikda anno parisoedhanalu jaripaaru.
1870 loo yea dhibba daggara jaripina chinnapaati tavvakaallo ooka sphatikapu bharine, mutyaalunchina raatidhaathupetikalu, alegjaamdar reee 1892loo jaripina tavvakaallo braahmilipilo saasanaalunna muudu dhaathupetikalu labhinchayi. 1969-70 llo orr. subramanya sthuupam daggara jaripina tavvakaalalo ooka vihaarapu punaadulu, sunnamtho chosen buddhuni tala labhinchayi.
saasanaala kaalanirnayam
puraavastu adharala prakaaram bhattiprolu sthuupa nirmaanam cree.poo. 3va sataabdamloonae jarigindani, aa samayamlo stanika raajaina kubirakuni aadhvaryamloo sdhaanikulu peddha sankhyalo paalgoni, sthuupamloo buddhuni dhaatuvulugala roy, sphatikamto chosen petikalanu unchi vaatiloonu, pakkana, bagare poosalu, mutyaalu, raagi, venditho chosen aakulu, petika adgu bhaagaana amarchina 24 nokkudu gurthulu gala naanelanu kudaa unchaaru. dhaathupetikalapai chekkina braahmeelipini pariseelinchina booler, yea shasanalu cree.poo. 3va sataabdaaniki chendinavani teliyachesi bhattiprolu sthuupam, saasanaalaku prapanchavyaaptha gurthimpu tecchipettaadu.
saasanaala vivaralu
yea saasanaalalo aaritini porthi sthaayiloo gurtimchadam jargindi, konni shidhilaalalo paadavagaa, konni chadavadanike veelu lekunda unnayi.
aa aaru saasanaala vivaralu:
tallidandrula korika medha, kura anatudu buddhuni sariiradhaatuvulanunchaani dhatupetika, sphatikapu bharinelanu tayyaru cheinchi, thandri banavunitho kalisi bahukarinchadu.
pighani chinna koodukaina uttarudu.
nandapuraaniki chendina strilu, shramanadesaaniki chendina swarnakaarulu, gilanagaraaniki chendina goshti chosen danam.
aa goshtilo hiranavaghava, vugalaka, kalaha, visaka, torasisi, samana, odala, apaka, anugaha, kura, satughapotaka, potha, alinaka, varuna, pigalava, koshakuni koduku vapu, kubeeraka, samanadasa, bharada, odalo, toratiso, tisa, gilana, jambha, pudara, bubo...
hiranakaruni koodukaina bubudu, samanudu, kubudu
simhagoshti pramukhudaina kubirakaraju, enka sangha pramukhula kodukullu kalisi sphatika dhaathupetikalanu, raatidhaathupetikalanu bahuukarinchaaru.
modati saasanam
rendo saasanam
moodo saasanam
naalgava saasanam
aido saasanam
aaroe saasanam
moolaalu
telegu shasanalu |
పాటలు
వియోగాలే విలాపాలే విడని మా ప్రేమ ఫలితాల - జిక్కి
అందచందాలుగని ఆదరించు నా రాజా - సుశీల
జీవితమే సఫలము రాగసుధా భరితము - జిక్కి, ( అక్కినేని మాటలతో)
జీవితమే సఫలము రాగసుధా భరితము - జిక్కి
కలవోలె మన ప్రేమ కరగిపోవునా - జిక్కి
కలిసె నెలరాజు కలువచెలిని కలిసె యువరాజు - ఘంటసాల, జిక్కి (రచన: సముద్రాల రాఘవాచార్య)
మా కథలే ముగిసెనుగా ఈ విధి స్మారకమై - జిక్కి
నను కనుగొనుమా కొనుమా మది మరువకుమా - జిక్కి
అనార్కలి ఓ అనార్కలి ప్రేమకై బ్రతుకు బలి - ఘంటసాల .(రచన: సముద్రాల రాఘవాచార్య)
ప్రేమ జగానా వియోగానికేనా ప్రేమ గాథ విషాదంత - జిక్కి
రాజశేఖరా నీపై మోజు తీరలేదురా - ఘంటసాల, జిక్కి (రచన: సముద్రాల రాఘవాచార్య)
రావోయి సఖా నీ ప్రియసఖి చేరగదోయి - జిక్కి
తాగిసోలేనని తలచేను లోకము - జిక్కి
తరలిపోయె అనార్కలి ఆ విధాన తారయై -ఘంటసాల
సోజా నా మనోహారీ సోజా సుకుమారీ సోజా - ఎ. ఎమ్. రాజా
మూలాలు
డి.వి.వి.ఎస్.నారాయణ సంకలనం చేసిన మధుర గాయని పి.సుశీల మధుర గీతాలు, జె.పి.పబ్లికేషన్స్, విజయవాడ, 2007.
ఘంటసాల గళామృతము బ్లాగు - కొల్లూరి భాస్కరరావు, ఘంటసాల సంగీత కళాశాల, హైదరాబాదు - (చల్లా సుబ్బారాయుడు సంకలనం ఆధారంగా)
అక్కినేని నాగేశ్వరరావు నటించిన సినిమాలు
నాగయ్య నటించిన సినిమాలు
కన్నాంబ నటించిన సినిమాలు
ఎస్.వి.రంగారావు నటించిన సినిమాలు |
kridaakaarudu aayana. loo grams 2021mistergm (hoda andukoni desamlo) va grams 70mistergaaaTelangana raashtram nunchi moodo grams, mistergaaa nilichaadujananam.
vidyabhasyam, raza ritwick kutunbam peddapalle jalla
manthaniki chendinavaaru, aayana thandri orr, srinivaasaraavu udyogareethyaa kutumbamtho Warangal.loo sthirapaddaaruraza ritwick. loo orr 2004srinivaasaraavu.dheepika dampathulaku janminchaadu, ritwick jubili hills loni archids internationale schul loo padhava tharagathi porthi chessi.prasthutham sikindraabaad, sainik purilooni bhawansshree ramkrishna vidyaalayamlo va tharagathi chaduvutunnadu 12kridaa jeevitam.
raza ritwick aarellha vayasuloe tana thandri chadaramgam aadutunte chusi chaes
aata patla aakarshitudayyaadu Warangal. loo stanika coochbollam sampat oddha onamaalu nerchukoni merugaina sikshnha choose Hyderabad lonirees ‘chaes akaadami loo kao’narsimha raao oddha tana aatatiiruku merugulu diddukunnadu.prasthutham ritwick ene. v.yess.ramaraju oddha sikshnha tisukuntunadu. sadhinchina vijayaalu.
loo bheemavaramlo jargina undar
2009chaes-7 potilloo chaanhiyan shipgelichadu loo kaamanvelt
2012chaanhiyan shiploo undarvibhaganlo rajatam patakam–8 loo
2013loo asiya skuuls, 2015tornament loo svarna patakam juun
2017 loo jaateeya undarchaanhiyan–13 oktober
2017 loo jargina jaateeya undarchaanhiyan–17 loo asiya yooth
2018chaanhiyan shiploosvarna patakaalu 5 moolaalu
jananaalu
2004 Telangana vyaktulu
ramya |
telladevara pally entaaa jalla, vissannapeta mandalam loni gramam. idi Mandla kendramaina vissannapeta nundi 7 ki. mee. dooram loanu, sameepa pattanhamaina nujiveedu nundi 25 ki. mee. dooramloonuu Pali. 2011 bhartiya janaganhana ganamkala prakaaram yea gramam 877 illatho, 3349 janaabhaatho 1342 hectarlalo vistarimchi Pali. gramamlo magavari sanka 1649, aadavari sanka 1700. scheduled kulala sanka 1599 Dum scheduled thegala sanka 582. gramam yokka janaganhana lokeshan kood 589009. 2022 loo chosen jillala punarvyavastheekaranaku mundhu yea gramam krishna jillaaloo, idhey mandalamlo undedi.
.idi samudra mattaaniki 73 mee.etthulo Pali.
graama visheshaalu
yea gramalo poorvam nunchi jamindaarlu ekuva motthamloo bhuumii kaligina velama doralu unnare, adae vidhamgaa migilina kulaalu varu unnare swatantrayam vacchina samayamlone sindiqet Banki opening ki apati guvernor trivedi raavadam visaesham. gramamlo prabhutva asupatri Pali, alanay raitulo choose sociiety Banki kudaa Pali, gramamlo chaaala meraku roed margam (cc roadlu) nirmaanam jargindi.prabhutva paatasaalalu 4 unnayi 1.maalapalli loo2.ghandy bomma senter (peddha oorugaa pilustharu)3.harijanawada loo4.tandaalo alanay hindu devalayas, churchilu kudaa unnayi. adevidhamgaa pashu vaidyasaala Pali,alane panchyati offices,adevidhamgaa 4 anganavadi kendralu unnayi, thaagu neeti avasaralu choose vaatar tanks kudaa unnayi (konni eriyalo minahaayinpu ) ekuva motthamloo prabhutva kattadaalaku velama doralu vaari bhuumulanu daanumgaa ivvadam jargindi. dhi 15-08-1948 roejuna gramamlo ghandy vigraham gangavalli venkataramarao erpaatu Akola, ippudu akkadi praantaanni ghandy bomma senter gaaa pilavadam jarudutundhi, dani daggara prajalu antha kaalakshepaaniki velama dora (gangavalli venkata sobhana chalapati raao) aayana mandapam erpaatu chesar, ippudu dani peruu amma mandapamgaa piluvabadutundi.yea gramamlo ekuva vari pantani pandisthaaru.2005 loo apati prabhuthvam muthyalamma cheruvu 30 ekaraalu daanitho paatu pakkana rautu l bhoomulu 70 ekaraalu bhumini tisukoni vaatar pilet projekt ni start chesaru.
vyutpatti
telladevarapalli - telladevara-sivudu, Dewas paerutoe unna uuru.
sameepa gramalu
nujiveedu, hanumanji junkshan, Eluru, Vijayawada
vidyaa soukaryalu
gramamlo prabhutva praadhimika paatasaalalu nalaugu, prabhutva praathamikonnatha paatasaalalu remdu unnayi. balabadi vissannapetalonu, maadhyamika paatasaala putrelalonu unnayi. sameepa juunior kalaasaala, prabhutva aarts / science degrey kalaasaala vissannapetalonu, inginiiring kalaasaala noojiveeduloonuu unnayi. sameepa vydya kalaasaala, maenejimentu kalaasaala vijayavaadalonu, polytechnic vissannapetalonu unnayi. sameepa vrutthi vidyaa sikshnha paatasaala nujiveedu, srisree degrey kalaasaala. jillaparishat haiskool, vemireddipallilonu, aniyata vidyaa kendram, divyangula pratyeka paatasaalalu vijayavaadaloonuu unnayi.
vydya saukaryam
prabhutva vydya saukaryam
thella devarapallilo unna okapraathamika aaroogya kendramlo muguru daaktarlu, 10 mandhi paaraamedikal sibbandi unnare. ooka praadhimika aaroogya vupa kendramlo daaktarlu laeru. muguru paaraamedikal sibbandi unnare. ooka pashu vaidyasaalalo ooka doctoru, okaru paaraamedikal sibbandi unnare.
samchaara vydya shaala gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali. sameepa saamaajika aaroogya kendram gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali. maathaa sisu samrakshana kendram, ti. b vaidyasaala gramam nundi 10 ki.mee. kante ekuva dooramlo unnayi. alopathy asupatri, pratyaamnaaya aushadha asupatri, dispensory, kutumba sankshaema kendram gramam nundi 10 ki.mee. kante ekuva dooramlo unnayi.
praivetu vydya saukaryam
gramamlo2 praivetu vydya soukaryaalunnaayi. degrey laeni daaktarlu iddharu unnare.
graamamulo maulika vasatulu
unnatasthaayi aaroogya kendram.
mahilhaa paala utpatthidaarula sahakara sangham.
thaagu neee
gramamlo kulaayila dwara rakshith manchineeti sarafara jargutondhi. bavula neee kudaa andubatulo Pali. gramamlo edaadi podugunaa chetipampula dwara neee andutundi. borubavula dwara kudaa edaadi podugunaa neee andutundi. kaluva/vaagu/nadi dwara, cheruvu dwara kudaa gramaniki taguneeru labisthundhi.
paarisudhyam
muruguneeru bahiranga kaaluvala dwara pravahistundi. muruguneeru bahiranganga, kaccha kaaluvala dwara kudaa pravahistundi. muruguneetini shuddi plantloki pampistunnaru. gramamlo sampuurnha paarishudhya pathakam amalavutondi. saamaajika marugudoddi saukaryam ledhu. intintikii tirigi vyarthaalanu sekarinche vyvasta ledhu. saamaajika biogyas utpaadaka vyvasta ledhu.
chettanu veedhula pakkane paarabostaaru.
samaachara, ravaanhaa soukaryalu
thella devarapallilo sab postaphysu saukaryam Pali. postaphysu saukaryam, poest und telegraf aphisu gramaniki 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. laand Jalor telephony, piblic fone aphisu, mobile fone modalaina soukaryalu unnayi. internet kefe / common seva kendram, praivetu korier gramaniki 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi.
gramaniki sameepa praantaala nundi prabhutva ravaanhaa samshtha buses thiruguthunnai. sameepa gramala nundi auto saukaryam kudaa Pali. vyavasaayam koraku vaadenduku gramamlo tracterlunnayi. praivetu baasu saukaryam, railway steshion modalainavi gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi. pradhaana jalla rahadari gramam gunda potondi. rashtra rahadari, jalla rahadari gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. jaateeya rahadari gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali. gramamlo tharu roadlu, kankara roadlu, mattirodloo unnayi. vissannapeta, putrela nundi rodduravana saukaryam Pali. railvestation: Vijayawada 56 ki.mee dooramlo Pali.
marketingu, byaankingu
gramamlo vaanijya banku, vyavasaya parapati sangham unnayi. gramamlo swayam sahaayaka brundam, pouura sarapharaala kendram unnayi. atm, sahakara banku gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. roejuvaarii maarket gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali. vaaram vaaram Bazar, vyavasaya marcheting sociiety gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi.
aaroogyam, poeshanha, vinoda soukaryalu
gramamlo itara poshakaahaara kendralu, aashaa karyakartha unnayi. gramamlo vaarthapathrika pampinhii jarudutundhi. assembli poling kendram, janana maranala namoodhu kaaryaalayam unnayi. sameekruta baalala abhivruddhi pathakam, angan vaadii kendram gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. cinma halu, granthaalayam, piblic reading ruum gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. aatala maidanam gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali.
vidyuttu
gramamlo gruhaavasaraala nimitham vidyut sarafara vyvasta Pali. rojuku 7 gantala paatu vyavasaayaaniki, 15 gantala paatu vaanijya avsarala choose kudaa vidyut sarafara chesthunnaaru.
graamamlooni darsaneeya pradheeshaalu/devalayas
gramadevata muthyalamma talli:- yea devatanu maa ooriloo puraathana kaalam nundi poojimpabadutunna devatha. andari koorikalu teerche devatha.
raamaalayam
charchi
sameepamlo unna alayalu
putrela maremma talli
aunjaneya swamy
bhuumii viniyogam
thella devarapallilo bhu viniyogam kindhi vidhamgaa Pali:
vyavasaayetara viniyogamlo unna bhuumii: 200 hectares
vyavasaayam cheyadagga banjaru bhuumii: 121 hectares
banjaru bhuumii: 121 hectares
nikaramgaa vittina bhuumii: 900 hectares
neeti saukaryam laeni bhuumii: 638 hectares
vividha vanarula nundi saguniru labhistunna bhuumii: 383 hectares
neetipaarudala soukaryalu
thella devarapallilo vyavasaayaaniki neeti sarafara kindhi vanarula dwara jargutondhi.
kaluvalu: 187 hectares
baavulu/boru baavulu: 71 hectares
cheruvulu: 125 hectares
pradhaana pantalu
vari, mamidi, mokkajonna, patthi.
pradhaana vruttulu
vyavasaayam, vyavasaayaadhaarita vruttulu
ganankaalu
2001 va.savatsaram janaba lekkala prakaaram graama janaba 3191. indhulo purushula sanka 1589, streela sanka 1602, gramamlo nivaasa gruhaalu 831 unnayi.graama vistiirnham 1342 hectarulu.
chithramaalika
moolaalu
velupali linkulu |
సోమన్‌పల్లి, తెలంగాణ రాష్ట్రం, మంచిర్యాల జిల్లా, చెన్నూర్ మండలంలోని గ్రామం.
ఇది మండల కేంద్రమైన చెన్నూర్ నుండి 20 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన మంచిర్యాల నుండి 60 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది. 2016 అక్టోబరు 11 న చేసిన తెలంగాణ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ గ్రామం పాత ఆదిలాబాద్ జిల్లా లోని ఇదే మండలంలో ఉండేది.
గణాంక వివరాలు
2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 452 ఇళ్లతో, 1613 జనాభాతో 2121 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 807, ఆడవారి సంఖ్య 806. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 533 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 112. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 570682.పిన్ కోడ్: 504201.
విద్యా సౌకర్యాలు
గ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాలలు నాలుగు, ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాలలు నాలుగు ఉన్నాయి.బాలబడి, మాధ్యమిక పాఠశాలలు చెన్నూర్లో ఉన్నాయి.సమీప జూనియర్ కళాశాల, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల చెన్నూర్లోను, ఇంజనీరింగ్ కళాశాల మంచిర్యాలలోనూ ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల ఆదిలాబాద్లోను, పాలీటెక్నిక్ బెల్లంపల్లిలోను, మేనేజిమెంటు కళాశాల మంచిర్యాలలోనూ ఉన్నాయి.
సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల, అనియత విద్యా కేంద్రం మంచిర్యాలలోను, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల నస్పూర్ లోనూ ఉన్నాయి.
వైద్య సౌకర్యం
ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం
సోమన్‌పల్లిలో ఉన్న ఒక ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రంలో డాక్టర్లు లేరు. ఒకరు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు.
సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, పశు వైద్యశాల, సంచార వైద్య శాల, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.
ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం
గ్రామంలోఒక ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం ఉంది. డిగ్రీ లేని డాక్టరు ఒకరు ఉన్నారు.
తాగు నీరు
గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా రక్షిత మంచినీటి సరఫరా జరుగుతోంది.
గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది.
బోరుబావుల ద్వారా కూడా ఏడాది పొడుగునా నీరు అందుతుంది.
చెరువు ద్వారా గ్రామానికి తాగునీరు లభిస్తుంది.
పారిశుధ్యం
మురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీరు బహిరంగంగా, కచ్చా కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని శుద్ధి ప్లాంట్లోకి పంపిస్తున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు.
చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.
సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు
సోమన్‌పల్లిలో సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం ఉంది. పోస్టాఫీసు సౌకర్యం, పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది.
ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం, రైల్వే స్టేషన్, ట్రాక్టరు సౌకర్యం మొదలైనవి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
జాతీయ రహదారి, రాష్ట్ర రహదారి, ప్రధాన జిల్లా రహదారి, జిల్లా రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు ఉన్నాయి.
మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు
గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం ఉన్నాయి.
ఏటీఎమ్, వాణిజ్య బ్యాంకు, సహకార బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. రోజువారీ మార్కెట్, వారం వారం సంత, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు
గ్రామంలో అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ కేంద్రం, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. సినిమా హాలు, గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
విద్యుత్తు
గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 5 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 10 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.
భూమి వినియోగం
సోమన్‌పల్లిలో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:
అడవి: 652 హెక్టార్లు
వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 573 హెక్టార్లు
తోటలు మొదలైనవి సాగవుతున్న భూమి: 4 హెక్టార్లు
వ్యవసాయం చేయదగ్గ బంజరు భూమి: 7 హెక్టార్లు
సాగులో లేని భూముల్లో బీడు భూములు కానివి: 4 హెక్టార్లు
బంజరు భూమి: 214 హెక్టార్లు
నికరంగా విత్తిన భూమి: 665 హెక్టార్లు
నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 665 హెక్టార్లు
వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 218 హెక్టార్లు
నీటిపారుదల సౌకర్యాలు
సోమన్‌పల్లిలో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.
బావులు/బోరు బావులు: 140 హెక్టార్లు
చెరువులు: 78 హెక్టార్లు
ఉత్పత్తి
సోమన్‌పల్లిలో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.
ప్రధాన పంటలు
ప్రత్తి
మూలాలు
వెలుపలి లంకెలు |
yengampeta , Anantapur jalla, peddapappur mandalaaniki chendina revenyuyetara gramam
moolaalu
velupali lankelu
peddapappur mandalamlooni revinyuyetara gramalu |
bhatar saasanasabha niyojakavargam paschima bengal rashtramloni niyoojakavargaalaloo okati. yea niyojakavargam purba bardhaman jalla, bardhaman Durgapur loksabha niyojakavargam paridhilooni edu saasanasabha niyojakavargaallo okati.
ennikaina sabyulu
moolaalu
paschima bengal saasanasabha niyojakavargaalu |
linaksu anede kernalu peruu, ledha enka cheppalantey ooka operatingu systemu peruu, conei linaksulo chaaala rakaalu unnayi, vitini pampinhii samshthalu niyantristuntaayi. kontamandi inni pampinhii vyavasthalu anavasaramu ani vaadistuntaaru, adae samayamlo mari kondaru mathram ivi linaksu perugudhalaku chaaala avasaramu ani vaadistuntaaru. yea dhiguva yea remdu vaadhanalu parisilinchadam jargindi.
linaksu yekikarana vaadhanalu
mock ledha vindosu laaw kakunda linaksu anno rakaluga unnadi, idi viniyogadaarulaku chaaala ayomayamgaa, tikamakagaa Pali.
anni pampineelu oche panini marala marala chestunnayi. idi chakraanni marala kanugonadam lantidi!
inni pampineesamsthalu undatam will linaksu samajam vibhajanaku guriyavutundi.
linaksu yekikarana vyatirekha vaadhanalu
pampinhii vyavasthalu undutam will viniyogadharula praadhaanyatalaku laabham kalugutundhi
pampinhii vyavasthalulo kernalu nirmaanapu sankhyalu vividha rakaalu vaadukalo unnayi
pampinhii vyavasthalu chinna chinna linaksu samaajaalu erpaatu chessi tadwara vyaktulu chaaala chakkaga thamanu thaamu gurtinchukuntaaru
linuux
svechcha saphtuveru |
Uttar Pradesh raashtram loni jillalalo Kannauj jalla okati. kaanpuurku vaayavyamlo unna chaarithraka Kota Kannauj yea jillaku kendram.
bhougolikam
Kannauj pattanham 27.07 Uttar akshaamsam 79.92 turupu rekhaamsamlo Pali. idi samudramattaaniki 139 meetarla etthulo Pali.
jillaaloo pradhaanamgaa gangaanadi eeshaanya sarihaddulo pravahistundi. Uttar sarihaddulo kaali nadi pravahistundi. ehsaan nadi jillagunda pravahistundi.
jillaaloo vaedi podi veasavi, aahlaadakaramaina challani sheetaakaalam. jillaaloo varshapaatam 80 mi.mee.
1997 septembaru 18 na farooqabad jalla nundi kontabhuubhaagam vaeruchaesi Kannauj jalla ruupomdimchabadimdi.
sarihaddulu
Kannauj Uttar sarihaddulo farukhabad jalla, eeshaanya sarihaddulo hardoi jalla, turupu sarihaddulo Kanpur naagar jalla, aaganeya sarihaddulo Kanpur dehat jalla, dakshinha sarihaddulo aurya jalla, nairutii sarihaddulo etava jalla, paschima sarihaddulo mainpurijilla jalla unnayi.
vibhagalu
jalla 3 taaluukaalugaa vibhajinchabadindhi
jalla 7 mandalaalugaa vibhajinchabadindhi.
2001 loo ganankaalu
2001 ganankaalu
chaarithraka praamukhyata
Kannauj jillaaloo palu alayalu unnayi. ivi chaarithraka, aadyatmika praadhaanyata kaligi unnayi. harshavardhanuni saamraajyamlo idi bhaagamgaa Pali. sentu tayaareeki idi praamukhyata kaligi Pali. idi parfume nagaramga kudaa gurtinchabadutundi.
bayati linkulu
moolaalu
Uttar Pradesh jillaalu
Kannauj district
bhaaratadaesam loni jillaalu |
munuganti panakalarao (1882 - 1918) natudu, gayakudu, .vaaggeyakaarudu. athanu swaragathulu, varnaalu, krutulu, jaavaliilu, sangeeta lokaaniki amdimchaadu.
jeevita visheshaalu
athanu kaakinaadaloo narayanarao pantulu, venkataratnamma dampathulaku 1882loo janminchaadu. munuganti sriramamurthy, paanakaalaraavulu sodharulu. varu jantra gaatra nipunhulu . sriramamandiram nirmimchi chaaala sabhalu cheinchi daanadharmaalu chesar sriraamulugaari dattaputrudu munuganti venkatarao .
athanu tana guruvugaarilaage gaatra vidvamsude kaaka manchi vaayuleena vidhvaamsudu.
tana annayya daggara sangeetam nerchukoni kaakinaadaloo prabhutva sangeeta paatasaalalo sangeeta upadhyayuniga panichesadu. athanu manchi natulu kaavadam valana sangeethaaniki natana thodai vatiki andamina shareeram shraavyamaina kantam vanne thechhayi. athanu aandhra Pradesh loo anek mukhyamaina pattaanaalaloo sangeeta sabhalu chessi khyaatini pondadu. athanu "swaravarna sudhanidhi", "sangeetakruti darpanamu" aney utkrushtamaina rachanalanu sangeeta lokaaniki amdimchaadu.
viiru 36 samvatsaraala yukta vayasuloe 1918 savatsaram pushya bahulha panchami roejuna paramapadinchaaru.
konni rachanalu
swarajati: yeraa dheera itu vinara, keeravani rgam, aaditaalam.
keerthana : tyagarajaswamy guruni, kharaharapriya rgam, aaditaalam.
varnham : sriramachandra..., kedari rgam, aaditaalam.
keerthana: raadhaa ny dhaya..., bilahari rgam aadata taalam
moolaalu
baahya lankelu
1882 jananaalu
1918 maranalu
teluguvaaru |
deepaiguda,Telangana raashtram, aadhilaabaadu jalla, jainath mandalaaniki chendina gramam. idi Mandla kendramaina jainath nundi 4 ki. mee. dooram loanu, sameepa pattanhamaina adilabad nundi 24 ki. mee. dooramloonuu Pali. 2016 aktobaru 11 na chosen Telangana jillala punarvyavastheekaranaku mundhu yea gramam paata adilabad jalla loni idhey mandalamlo undedi.
gananka vivaralu
2011 bhartiya janaganhana ganamkala prakaaram yea gramam 600 illatho, 2409 janaabhaatho 972 hectarlalo vistarimchi Pali. gramamlo magavari sanka 1181, aadavari sanka 1228. scheduled kulala sanka 311 Dum scheduled thegala sanka 214. gramam yokka janaganhana lokeshan kood 569049.pinn kood: 504309.
vidyaa soukaryalu
gramamlo prabhutva praadhimika paatasaalalu muudu, prabhutva praathamikonnatha paatasaala okati , prabhutva maadhyamika paatasaala okati unnayi. sameepa balabadi jainathlo Pali.sameepa juunior kalaasaala, prabhutva aarts / science degrey kalaasaala, inginiiring kalaasaala aadilaabaadlo unnayi. sameepa vydya kalaasaala, maenejimentu kalaasaala,polytechnic aadilaabaadlo unnayi. sameepa vrutthi vidyaa sikshnha paatasaala, aniyata vidyaa kendram, divyangula pratyeka paatasaala aadilaabaadlo unnayi.
vydya saukaryam
prabhutva vydya saukaryam
deepaayiguudaloo unna ooka praadhimika aaroogya vupa kendramlo daaktarlu laeru. okaru paaraamedikal sibbandi unnare. sameepa praadhimika aaroogya kendram gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali. pashu vaidyasaala gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali. samchaara vydya shaala gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali. sameepa saamaajika aaroogya kendram, maathaa sisu samrakshana kendram, ti. b vaidyasaala gramam nundi 10 ki.mee. kante ekuva dooramlo unnayi. alopathy asupatri, pratyaamnaaya aushadha asupatri, dispensory, kutumba sankshaema kendram gramam nundi 10 ki.mee. kante ekuva dooramlo unnayi.
praivetu vydya saukaryam
gramamloooka praivetu vydya saukaryam Pali. embibies kakunda itara degrees chadivin doctoru okaru unnare. ooka mandula duknam Pali.
thaagu neee
gramamlo kulaayila dwara rakshith manchineeti sarafara jargutondhi. bavula neee kudaa andubatulo Pali. gramamlo edaadi podugunaa chetipampula dwara neee andutundi. borubavula dwara kudaa edaadi podugunaa neee andutundi. kaluva/vaagu/nadi dwara gramaniki taguneeru labisthundhi.
paarisudhyam
muruguneeru bahiranga kaaluvala dwara pravahistundi. muruguneeru bahiranganga, kaccha kaaluvala dwara kudaa pravahistundi. muruguneetini shuddi plantloki pampistunnaru. gramamlo sampuurnha paarishudhya pathakam amalavutondi. saamaajika marugudoddi saukaryam ledhu. intintikii tirigi vyarthaalanu sekarinche vyvasta ledhu. saamaajika biogyas utpaadaka vyvasta ledhu. chettanu veedhula pakkane paarabostaaru.
samaachara, ravaanhaa soukaryalu
deepaayiguudaloo sab postaphysu saukaryam Pali. poest und telegraf aphisu gramaniki 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali. postaphysu saukaryam gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali. laand Jalor telephony, piblic fone aphisu, mobile fone modalaina soukaryalu unnayi. internet kefe / common seva kendram, praivetu korier gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi.
gramaniki sameepa praantaala nundi prabhutva ravaanhaa samshtha buses thiruguthunnai. sameepa gramala nundi auto saukaryam kudaa Pali. vyavasaayam koraku vaadenduku gramamlo tracterlunnayi.
praivetu baasu saukaryam, railway steshion modalainavi gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi. pradhaana jalla rahadari gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali. jalla rahadari gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali. jaateeya rahadari, rashtra rahadari gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi. gramamlo tharu roadlu, kankara roadlu unnayi.
marketingu, byaankingu
gramamlo swayam sahaayaka brundam, pouura sarapharaala kendram unnayi. sahakara banku gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali. atm, vaanijya banku, vyavasaya parapati sangham gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi. roejuvaarii maarket, vaaram vaaram Bazar, vyavasaya marcheting sociiety gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi.
aaroogyam, poeshanha, vinoda soukaryalu
gramamlo sameekruta baalala abhivruddhi pathakam, angan vaadii kendram, itara poshakaahaara kendralu, aashaa karyakartha unnayi. gramamlo vaarthapathrika pampinhii jarudutundhi. assembli poling steshion, janana maranala namoodhu kaaryaalayam unnayi. aatala maidanam gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali. cinma halu, granthaalayam, piblic reading ruum gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi.
vidyuttu
gramamlo gruhaavasaraala nimitham vidyut sarafara vyvasta Pali. rojuku 5 gantala paatu vyavasaayaaniki, 10 gantala paatu vaanijya avsarala choose kudaa vidyut sarafara chesthunnaaru.
bhuumii viniyogam
deepaayiguudaloo bhu viniyogam kindhi vidhamgaa Pali:
vyavasaayetara viniyogamlo unna bhuumii: 19 hectares
vyavasaayam cheyadagga banjaru bhuumii: 11 hectares
nikaramgaa vittina bhuumii: 941 hectares
neeti saukaryam laeni bhuumii: 843 hectares
vividha vanarula nundi saguniru labhistunna bhuumii: 98 hectares
neetipaarudala soukaryalu
deepaayiguudaloo vyavasaayaaniki neeti sarafara kindhi vanarula dwara jargutondhi.
kaluvalu: 40 hectares
baavulu/boru baavulu: 58 hectares
utpatthi
deepaayiguudaloo yea kindhi vastuvulu utpatthi avtunnayi.
pradhaana pantalu
pratthi, soyabeen, jonna
moolaalu |
thamsin mitchell moupia newton (jananam 1995, juun 3) nyuujeeland cricqeter, ragbee union player.
cricket rangam
wellington thopaatu jaateeya jattu wyatt ferns choose cricket aadutundi. wellington pride koraku ragbee aadutundi. kudicheti vaatam batsman, kudicheti meediyam pace bowlar gaaa raaninchindi. 2021 mee loo, newton 2021–22 seesonku mundhu nyuujeeland cricket nundi modati central kontraktnu pondindi.
moolaalu
baahya linkulu
Thamsyn Newton at LinkedIn
nyuujeeland mahilhaa cricket creedakaarulu
jeevisthunna prajalu
1995 jananaalu
nyuujeeland cricket creedakaarulu
nyuujeeland oneday cricket creedakaarulu
nyuujeeland t20 cricket creedakaarulu |
ఇమ్మడిగూడెం, తెలంగాణ రాష్ట్రం, ములుగు జిల్లా, తాడ్వాయి మండలంలోని గ్రామం.
ఇది మండల కేంద్రమైన తాడ్వాయి నుండి 10 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన వరంగల్ నుండి 90 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది. 2016 అక్టోబరు 11 న చేసిన తెలంగాణ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ గ్రామం పాత వరంగల్ జిల్లాలో, ఇదే మండలంలో ఉండేది. పునర్వ్యవస్థీకరణలో దీన్ని కొత్తగా ఏర్పాటు చేసిన జయశంకర్ జిల్లా లోకి చేర్చారు. ఆ తరువాత 2019 లో, కొత్తగా ములుగు జిల్లాను ఏర్పాటు చేసినపుడు ఈ గ్రామం, మండలంతో పాటు కొత్త జిల్లాలో భాగమైంది.
గణాంక వివరాలు
2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 12 ఇళ్లతో, 40 జనాభాతో 216 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 18, ఆడవారి సంఖ్య 22. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 0 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 37. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 577969.
విద్యా సౌకర్యాలు
సమీప ప్రాథమిక పాఠశాల గంగారం (పి.ఎ)లోను, బాలబడి, ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల, మాధ్యమిక పాఠశాలలు కాటపురంలోనూ ఉన్నాయి. సమీప జూనియర్ కళాశాల తాడ్వాయిలోను, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల ఏటూరునాగారంలోనూ ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల, మేనేజిమెంటు కళాశాల, పాలీటెక్నిక్ వరంగల్లో ఉన్నాయి.సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల, అనియత విద్యా కేంద్రం, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల వరంగల్లో ఉన్నాయి.
వైద్య సౌకర్యం
ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం
ఒక సంచార వైద్య శాలలో డాక్టర్లు లేరు. ముగ్గురు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, పశు వైద్యశాల, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.
ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం
తాగు నీరు
బావుల నీరు గ్రామంలో అందుబాటులో ఉంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది.
పారిశుధ్యం
గ్రామంలో మురుగునీటి పారుదల వ్యవస్థ లేదు. మురుగునీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.
సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు
పోస్టాఫీసు సౌకర్యం, సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. మొబైల్ ఫోన్ ఉంది. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి.
గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. రైల్వే స్టేషన్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.
జాతీయ రహదారి, జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతున్నాయి. రాష్ట్ర రహదారి, ప్రధాన జిల్లా రహదారి గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామంలో కంకర రోడ్లు ఉన్నాయి.
మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు
గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం ఉంది. పౌర సరఫరాల వ్యవస్థ దుకాణం, రోజువారీ మార్కెట్, వారం వారం సంత గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉన్నాయి. వ్యవసాయ పరపతి సంఘం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. ఏటీఎమ్, వాణిజ్య బ్యాంకు, సహకార బ్యాంకు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు
గ్రామంలో సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఆశా కార్యకర్త గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉన్నాయి. అసెంబ్లీ పోలింగ్ కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. సినిమా హాలు, గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
విద్యుత్తు
గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 10 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.
భూమి వినియోగం
ఇమ్మడిగూడెంలో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:
అడవి: 84 హెక్టార్లు
వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 10 హెక్టార్లు
వ్యవసాయం సాగని, బంజరు భూమి: 5 హెక్టార్లు
సాగులో లేని భూముల్లో బీడు భూములు కానివి: 26 హెక్టార్లు
బంజరు భూమి: 20 హెక్టార్లు
నికరంగా విత్తిన భూమి: 70 హెక్టార్లు
నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 96 హెక్టార్లు
వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 20 హెక్టార్లు
నీటిపారుదల సౌకర్యాలు
ఇమ్మడిగూడెంలో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.
బావులు/బోరు బావులు: 20 హెక్టార్లు
మూలాలు
వెలుపలి లంకెలు |
noothulaguntla paalem, anakapalle jalla, kasimkota mandalaaniki chendina gramam.
idi Mandla kendramaina kasimkota nundi 12 ki. mee. dooram loanu, sameepa pattanhamaina anakapalle nundi 19 ki. mee. dooramloonuu Pali. 2011 bhartiya janaganhana ganamkala prakaaram yea gramam 664 illatho, 2451 janaabhaatho 410 hectarlalo vistarimchi Pali. gramamlo magavari sanka 1200, aadavari sanka 1251. scheduled kulala sanka 110 Dum scheduled thegala sanka 4. gramam yokka janaganhana lokeshan kood 586343.pinn kood: 531055.
2022 loo chosen jillala punarvyavastheekaranaku mundhu yea gramam Visakhapatnam jillaaloo, idhey mandalamlo undedi.
vidyaa soukaryalu
gramamlo prabhutva praadhimika paatasaalalu muudu, praivetu maadhyamika paatasaala okati unnayi. balabadi taallapaalemloonu, praathamikonnatha paatasaala narasingapalli lonoo unnayi. sameepa juunior kalaasaala, prabhutva aarts / science degrey kalaasaala yalamanchililonu, inginiiring kalaasaala anakaapallilonuu unnayi. sameepa vydya kalaasaala visaakhapatnamloonu, maenejimentu kalaasaala, polytechniclu anakaapallilonuu unnayi.
sameepa vrutthi vidyaa sikshnha paatasaala, aniyata vidyaa kendram, divyangula pratyeka paatasaala anakaapallilo unnayi.
vydya saukaryam
prabhutva vydya saukaryam
ooka samchaara vydya salaloo daaktarlu laeru. muguru paaraamedikal sibbandi unnare. sameepa praadhimika aaroogya kendram, praadhimika aaroogya vupa kendram gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo unnayi. pashu vaidyasaala gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali. sameepa saamaajika aaroogya kendram, maathaa sisu samrakshana kendram, ti. b vaidyasaala gramam nundi 10 ki.mee. kante ekuva dooramlo unnayi. alopathy asupatri, pratyaamnaaya aushadha asupatri, dispensory, kutumba sankshaema kendram gramam nundi 10 ki.mee. kante ekuva dooramlo unnayi.
praivetu vydya saukaryam
thaagu neee
gramamlo kulaayila dwara rakshith manchineeti sarafara jargutondhi. bavula neee kudaa andubatulo Pali. gramamlo edaadi podugunaa chetipampula dwara neee andutundi. borubavula dwara kudaa edaadi podugunaa neee andutundi.
paarisudhyam
muruguneeru bahiranga kaaluvala dwara pravahistundi. muruguneeru bahiranganga, kaccha kaaluvala dwara kudaa pravahistundi. muruguneetini shuddi plantloki pampistunnaru. gramamlo sampuurnha paarishudhya pathakam amalavutondi. saamaajika marugudoddi saukaryam ledhu. intintikii tirigi vyarthaalanu sekarinche vyvasta ledhu. saamaajika biogyas utpaadaka vyvasta ledhu. chettanu veedhula pakkane paarabostaaru.
samaachara, ravaanhaa soukaryalu
sab postaphysu saukaryam gramaniki 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali. postaphysu saukaryam, poest und telegraf aphisu gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi. laand Jalor telephony, mobile fone modalaina soukaryalu unnayi. piblic fone aphisu, internet kefe / common seva kendram, praivetu korier gramaniki 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. gramaniki sameepa praantaala nundi prabhutva ravaanhaa samshtha buses thiruguthunnai. sameepa gramala nundi auto saukaryam kudaa Pali. railway steshion, tractoru saukaryam modalainavi gramaniki 5 ki.mee. lopu dooramlo unnayi. praivetu baasu saukaryam gramaniki 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali. jaateeya rahadari, pradhaana jalla rahadari, jalla rahadari gramam gunda potunnayi. rashtra rahadari gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali. gramamlo tharu roadlu, kankara roadlu, mattirodloo unnayi.
marketingu, byaankingu
gramamlo swayam sahaayaka brundam, pouura sarapharaala kendram unnayi. sahakara banku gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali.
atm gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali. roejuvaarii maarket, vaaram vaaram Bazar gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi.
vaanijya banku, vyavasaya parapati sangham gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi. vyavasaya marcheting sociiety gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali.
aaroogyam, poeshanha, vinoda soukaryalu
gramamlo angan vaadii kendram, itara poshakaahaara kendralu, aashaa karyakartha unnayi. gramamlo vaarthapathrika pampinhii jarudutundhi. assembli poling kendram, janana maranala namoodhu kaaryaalayam unnayi. aatala maidanam gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali. cinma halu, granthaalayam, piblic reading ruum gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. sameekruta baalala abhivruddhi pathakam gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali.
vidyuttu
gramamlo gruhaavasaraala nimitham vidyut sarafara vyvasta Pali. rojuku 7 gantala paatu vyavasaayaaniki, 10 gantala paatu vaanijya avsarala choose kudaa vidyut sarafara chesthunnaaru.
bhuumii viniyogam
nutulaguntla paalemlo bhu viniyogam kindhi vidhamgaa Pali:
vyavasaayetara viniyogamlo unna bhuumii: 12 hectares
vyavasaayam sagani, banjaru bhuumii: 32 hectares
thotalu modalainavi saagavutunna bhuumii: 6 hectares
nikaramgaa vittina bhuumii: 358 hectares
neeti saukaryam laeni bhuumii: 176 hectares
vividha vanarula nundi saguniru labhistunna bhuumii: 182 hectares
neetipaarudala soukaryalu
nutulaguntla paalemlo vyavasaayaaniki neeti sarafara kindhi vanarula dwara jargutondhi.
baavulu/boru baavulu: 75 hectares* cheruvulu: 36 hectares* itara vanarula dwara: 70 hectares
utpatthi
nutulaguntla paalemlo yea kindhi vastuvulu utpatthi avtunnayi.
paarishraamika utpattulu
bellam
moolaalu |
bhuumii roejuu vaaree bhramanam valana:
suuryoedayam: sooryuni eguvanunna bhaagamu horizon ki pyki darsanamicche samayanni suuryoedayam ani antaruu.
suuryaastamayam: sooryuni eguvanunna bhaagamu horizon ki diguvunaku mayamayye samayanni suuryaastamayam ani antaruu.
vyatyaasaalu:
suuryoodayaaniki suuryaastamayaaniki Madhya vyatyaasam emiyunu ledhu. suryudu turupu vaipu udayistaadu, padamara vaipu astamistaadu. idhey mukhyamaina vyatyaasam. suuryoodaya samayam loo suuryudiki daggaraka unna aakaasam neelan rangu loo umtumdi. suuryaastamaya samayam loo suuryudiki daggaraka unna aakaasam erupurangu loo umtumdi.
kaaranam:
suryudu turupu dikkuna udayinchadaaniki padamara dikkuna astaminchadaaniki gala kaaranam grahaala bhramanam.
vupayogalu:
saareerika, manasika aarogyaanni meruguparuchukovadaanika roejuu suuryoodayaanni, suuryaastamayaanni veekshinchadam adbuthamaina maargamu.
roejuu suuryoodayaanni, suuryaastamayanaanni veekshinchadam valana roeju antha manchi manasika sdhiti kaligi untaruu. ottidi nundi vimukthi kudaa labisthundhi.
rangulu:
vaataavaranam loki veluthuru evidhamgaa vachi, prayanistundo dani batti suuryoodaya, suuryamastamayam loo rangulu aadhaarapadi untai.
gaalilo vunde dummu, kaalushyam valana suryudi nundi bhuumii medha pade veluturi thivratha taggutumdi. deenivalana suuryoodaya suuryaastamaya samayaalaloe vachey rangula thivrathanu kudaa taggimstumdi.
vaataavaranamlo mabbulu vunte suuryoodaya, suuryaastamaya samayaalaloe rangulaloo thivratha takuva umtumdi.
gaalani loo e dummu dhooli lekunda swachhamugaa vunte rangulu kudaa spashtangaa undi manavulanu utsaahaparustaayi.
vividha deshalu:
prapanchamloo newzilaand desam loo moottamoodhata suuryoedayam avuthundi. amarican samova aney deeshamuloo andarikanna chivariga suuryoedayam avuthundi.
eurup desamlo naarvae aney praanthamlo 76 roojulu suuryaastamayam avvadu. naarvae ni “land af dhi mid nyt shone” ani antaruu.
bhaaratadaesamloe arunachal Pradesh rashtramlo modhata suuryoedayam avuthundi. Gujarat loo chivaraga avuthundi.
moolaalu
prakruthi
bhougolikamu
velupali lankelu |
uttarapara saasanasabha niyojakavargam paschima bengal rashtramloni 294 assembli niyoojakavargaalaloo okati. yea niyojakavargam Shrirampur loksabha niyojakavargam, Hugli jalla paridhiloo Pali.
ennikaina saasanasabhyula jaabithaa
moolaalu
paschima bengal |
ఇదే పేరుతో ఉన్న వేరువేరు గ్రామాల లింకులు క్రింద ఇవ్వబడ్డాయి.
ఆంధ్రప్రదేశ్
భూపాలపట్నం (రాజానగరం) - తూర్పు గోదావరి జిల్లా, రాజానగరం మండలానికి చెందిన గ్రామం
భూపాలపట్నం (కిర్లంపూడి) - తూర్పు గోదావరి జిల్లా, కిర్లంపూడి మండలానికి చెందిన గ్రామం
తెలంగాణ
భూపాలపట్నం (సిర్పూర్ పట్టణ) - అదిలాబాదు జిల్లాలోని సిర్పూర్ పట్టణ మండలానికి చెందిన గ్రామం.
భూపాలపట్నం (చొప్పదండి) - కరీంనగర్ జిల్లా, చొప్పదండి మండలానికి చెందిన గ్రామం |
sushilkumar sambhajirao shindae (ja.1941, septambaru 4; sholapuru, bhaaratadaesam) mahaaraashtraku chendina rajakeeyanaayakudu. manmohan sidhu prabhutvamloo hommantrigaa, sakta saakha mantrigaa unnare. 2014, mee 26 varku lok sabha sabhaapatigaa kudaa panichesaadu. antaku munupu 2003, janavari 18 nundi 2004 aktobaru varku Maharashtra mukhyamantrigaa kudaa panichesaadu.
sushil kumar shindae tana 82 ella vayassuloe 2023 oktober 25na kreyaaseela rajakeeyaala nundi retirement prakatinchaadu.
praarambha jeevitam, vidya
shindae 1941, septembaru 4na mahaaraashtraloni sholapurulo, ooka maraatii kutumbamlo janminchaadu. shindae sholapurloni dayaananda kalashalaloo artsulo honor degreetoo pattabhadrudayyaadu. aa tarwata kaalamlo shivajee vishwavidyaalayam, puunheelooni ai.emle.yess. kalashalaloo emle.emle.b puurticheesaadu.
vyaasamgam
shindae sholapuru sessions koortuloo bailifga jeevithanni praarambhinchaadu. akada 1957 nundi 1965 varku panichesaadu. aa taruvaata, Maharashtra rashtra pooliisu vibhaganlo kaanistebulugaa cry, pooliisu sab inspestarugaa edigaadu. aa tarwata, tana neraparisodhanaa garuvaina amukraj patil daggara aaru samvatsaraalapaatu Maharashtra neraparisodhanaa vibhaganlo panichesaadu.
rajakiyalu
shindae bhartiya jaateeya congrsu sabhyudu. eeyana 1978, 1980, 1985, 1990lalo Maharashtra saasanasabhaku ennikayyadu. 1992 juulai nundi 1998 marchi varku Maharashtra nundi raajyasabhaku ennikayyadu. 2002loo, shindae bhartiya uparaashtrapati padhaviki potichesi ene.di.e abhyardhi bhairan sidhu shekhawat chetilo parajayam pondadu. 2003 nundi 2004 varku Maharashtra mukyamanthri panichesaadu. AndhraPradesh gavarnaruga unna surajit sidhu barnala, TamilNadu gavarnaruga niyamitudainappudu, 2004 aktobaru 30na aa sthaanamloo AndhraPradesh gavarnaruga niyamitudayyaadu. gavarnaruga 2006, janavari 29 varku unaadu.
shindae 2006, marchi 20na rendavasari maharashtranundi raajyasabhaku ekagreevamgaa ennikayyadu. pranab mukherjee bhartiya raashtrapatigaa ennikainappudu, aayana sthaanamloo shindae loksabhalo adhikarapaksha nethagaa ennikayyadu. 2006 nundi 2012 varku shindae kendra sakta mantritwa saakha mantrigaa chesudu. 2012loo homem mantrigaa niyamitudayyaadu. 2014 loksabha ennikallo, bhartiya jaateeya parti abhyardhi sharad bansode chetilo odipoyadu.
vimarsalu, vivaadaalu
Uttar bhaaratadaesamloe vidyut viphalam
2012loo Uttar bhaaratadaesam pvr gred viphalamaina sandarbhamla, tanapai vacchina vimarsalanu tippikodutuu, ilanti vaiphalyam bharatadesaaniki Bara parimitamainadi kadhani, gta koddhi samvatsaaraallo America, brajil deshalu kudaa ituvante blackavutlu edurkonnaayi ani vyaakhyaanimchaadu. yea samasya praarambhamiena uttarapradesh rashtramlo adhikaarulu, gred pandu veysavilo, perugutunna vidyuttu demandunu tattukoleka viphalamaindani vivarinchaaru. uttarapradesh pvr corporate adhyakshudu avinash awasthi, endaakaalam demandunu edurkovataniki itara rastralu tamaku ketaayinchina danikante ekuva vidyuttunu laagatamtho yea paristiti erpadindani vivarinchaadu.
"hinduism teevravaadam" vyaakhya
jaipuru loni congrace samalochana shibiramlo prasangistuu, rastriya swayamsevak sangh (orr.yess.yess), bhajapa, sikshnhaa shibiralu nirvahinchi hinduism teevravaadaanni pooshistunnattu homem mantritwa saakhaku nivedika andindani cheppaadu. sanjoutaa expresse bambupelullu, macca maseedh, malegao bambupelullalo orr.yess.yess, bhajapa hastamundani aripinchadu. eeyana vyaakhyalanu niraadhaaramaina aaropanalani bhajapa khandincindi. Merta shindae raajeenaamaa cheyalana, ola cheyakapothe, desavyaaptamgaa aamdolana chepadatamani bhajapa pattubattindi. vishwahinduu parisht adhyakshudu, daa. praveena togadia, shindae tana vyaakhyalanu upasamharinchukovaalani, yaavaddesaaniki kshamaapana cheppaalani demandu chesudu. sivasena eeyana vyaakhyanu khandistu, 26/11 teevravaada daadi tarwata, congrsu teevravaadaaniki matham, rangu pulamoddani kori, ippudu danki bhinnangaa "kaashaaya teevravaadam" anatu levanettutundani vyaakhyaaninchindi. beeharu mukyamanthri nitesh kumar kudaa yea vyaakhyalanu khandistu, ivi baadhyatarahitamaina vyaakhyalani, spashtangaa shindae yokka aparipakvatanu etthi chuuputunnaayani annaadu. paakistaanlooni teevravaada samsthalaina lashkare toiba, jamatuddava, yea vyaakhyalanu aahvaanistuu, ayanaku shubhaakaankshalu teliyajesinavi.
hafise sayed nu gouravapuurvakamgaa udaharinchuta
shindae, 2012, decemberu 17na bhartiya paarlamentu yokka iru sabhalanu uddeshinchi prasangistuu, Mumbai teevravaada daadulaloo pradhaana ninditudu, jamatuddava adhineta, hafise mohhamed sayed nu "mister", "shree" vento gouravasuchakaalatho sambodhinchi, sushilkumar shindae bhartia maadhyamaalanundi teevra vimarsalanu edurkonnadu.
aadars skaam, kwid pro kwo vivaadham
shindae, pattanhaabhivruddhi saakhaku mantrigaa undaga aadars housing sociiety, chaaala anumathulu pondindi. Kargil yuddha amaraveerula kosamai pratipaadinchabadina yea societylo, 40% saatam illu sainiketara sabhyulaku ketaayinchaalani apati revinue manthri chavan pampina pratipaadananu, Maharashtra mukhyamantrigaa unna shindae aamodinchaadu.
vyaktigata jeevitam
sushilkumar shindae, aayana bhaarya ujjvalaku muguru koothurlu. eeyana koothuru praniti shindae Solapur city central saasanasabha niyojakavargam nundi Maharashtra saasanasabhaku ennikaindi.
papuler kalture loo
maraatii cinma, dusari goshta (2014) shindae balyam nundi pramukha rajakeeyanayakudiga edhige daaka, eeyana jeevitakatha aadhaaramga teeyabadindi.
moolaalu
bayati linkulu
Profile on Rajya Sabha website
12va loksabha sabyulu
13va loksabha sabyulu
1941 jananaalu
AndhraPradesh governorlu
jeevisthunna prajalu
Maharashtra mukhyamantrulu
maraatii vyaktulu |
చాంద్‌పూర్ శాసనసభ నియోజకవర్గం ఉత్తరప్రదేశ్ రాష్ట్రంలోని నియోజకవర్గాలలో ఒకటి. ఈ నియోజకవర్గం బిజ్నౌర్ జిల్లా, బిజ్నోర్ లోక్‌సభ నియోజకవర్గం పరిధిలోని ఐదు శాసనసభ నియోజకవర్గాల్లో ఒకటి.
ఎన్నికైన సభ్యులు
మూలాలు
ఉత్తరప్రదేశ్ శాసనసభ నియోజకవర్గాలు |
మేడికొండ, మడికొడ పేరుతో ఇతర వ్యాసాలు ఉన్నాయి. ఆ వ్యాసాల జాబితా:
తెలంగాణ
మేడికొండ (అయిజా) - జోగులాంబ గద్వాల జిల్లాలోని అయిజా మండలానికి చెందిన గ్రామం
మేడికొండ (పూడూర్‌) - వికారాబాద్ జిల్లాలోని పూడూర్‌ మండలానికి చెందిన గ్రామం
మడికొండ - హన్మకొండ జిల్లాలోని కాజీపేట మండలానికి చెందిన గ్రామం |
garampalle paerutoe chaaala vyasalu unnayi. aa vyaasaala jaabitaanu ikda icchaaru.
garampalle (kambhamvaripalle) - Chittoor jillaaloni kambhamvaripalle mandalaaniki chendina gramam
garampalle (vedurukuppam) - Chittoor jillaaloni vedurukuppam mandalaaniki chendina gramam |
సిర్పూర్, తెలంగాణ రాష్ట్రం, కొమరంభీం జిల్లా, సిర్పూర్ (టి) మండలంలోని గ్రామం.
ఇది సమీప పట్టణమైన కాగజ్‌నగర్‌ నుండి 20 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది. 2016 అక్టోబరు 11 న చేసిన తెలంగాణ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ గ్రామం పాత ఆదిలాబాద్ జిల్లా లోని ఇదే మండలంలో ఉండేది.
గణాంక వివరాలు
2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 2244 ఇళ్లతో, 9183 జనాభాతో 459 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 4631, ఆడవారి సంఖ్య 4552. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 1166 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 157. గ్రామ జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 569352.
విద్యా సౌకర్యాలు
గ్రామంలో ఒక ప్రైవేటు బాలబడి ఉంది. ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాలలు 14, ప్రైవేటు ప్రాథమిక పాఠశాలలు రెండు, ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాలలు నాలుగు, ప్రైవేటు ప్రాథమికోన్నత పాఠశాలలు రెండు, ప్రభుత్వ మాధ్యమిక పాఠశాలలు ఆరు ఉన్నాయి.3 ప్రభుత్వ జూనియర్ కళాశాలలు ఉన్నాయి.సమీప ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల కాగజ్‌నగర్‌లోను, ఇంజనీరింగ్ కళాశాల మంచిర్యాలలోనూ ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల, మేనేజిమెంటు కళాశాల ఆదిలాబాద్లోను, పాలీటెక్నిక్ బెల్లంపల్లిలోనూ ఉన్నాయి.సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల బెల్లంపల్లిలోను, అనియత విద్యా కేంద్రం ఆసిఫాబాద్లోను, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల మందమర్రి లోనూ ఉన్నాయి.
వైద్య సౌకర్యం
ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం
సిర్‌పూర్లో ఉన్న ఒక సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రంలో నలుగురు డాక్టర్లు, 8 మంది పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు. ఒక ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రంలో డాక్టర్లు లేరు. ఒకరు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు.పశు వైద్యశాల, సంచార వైద్య శాల గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.
ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం
గ్రామంలో8 ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యాలున్నాయి. డిగ్రీ లేని డాక్టర్లు 8 మంది ఉన్నారు. ఆరు మందుల దుకాణాలు ఉన్నాయి.
తాగు నీరు
గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా శుద్ధి చేయని నీరు సరఫరా అవుతోంది. బావుల నీరు కూడా అందుబాటులో ఉంది.
గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది.
చెరువు ద్వారా గ్రామానికి తాగునీరు లభిస్తుంది.
పారిశుధ్యం
మురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీరు బహిరంగంగా, కచ్చా కాలువల ద్వారా కూడా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని శుద్ధి ప్లాంట్లోకి పంపిస్తున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు.
చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.
సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు
సిర్‌పూర్లో పోస్టాఫీసు సౌకర్యం, సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం, పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు ఉన్నాయి.
లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్, ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.
గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. రైల్వే స్టేషన్ ఉంది.
ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.
రాష్ట్ర రహదారి, ప్రధాన జిల్లా రహదారి, జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతున్నాయి. జాతీయ రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.
గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు, మట్టిరోడ్లూ ఉన్నాయి.
మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు
గ్రామంలో ఏటీఎమ్, వాణిజ్య బ్యాంకు, సహకార బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం ఉన్నాయి. గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం, వారం వారం సంత ఉన్నాయి.
వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.
ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు
గ్రామంలో సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ కేంద్రం, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. సినిమా హాలు, గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
విద్యుత్తు
గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 5 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 10 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.
భూమి వినియోగం
సిర్‌పూర్లో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:
వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 142 హెక్టార్లు
వ్యవసాయం సాగని, బంజరు భూమి: 20 హెక్టార్లు
శాశ్వత పచ్చిక ప్రాంతాలు, ఇతర మేత భూమి: 18 హెక్టార్లు
తోటలు మొదలైనవి సాగవుతున్న భూమి: 20 హెక్టార్లు
వ్యవసాయం చేయదగ్గ బంజరు భూమి: 15 హెక్టార్లు
సాగులో లేని భూముల్లో బీడు భూములు కానివి: 10 హెక్టార్లు
బంజరు భూమి: 48 హెక్టార్లు
నికరంగా విత్తిన భూమి: 186 హెక్టార్లు
నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 134 హెక్టార్లు
వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 110 హెక్టార్లు
నీటిపారుదల సౌకర్యాలు
సిర్‌పూర్లో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.
కాలువలు: 80 హెక్టార్లు
బావులు/బోరు బావులు: 30 హెక్టార్లు
ఉత్పత్తి
సిర్‌పూర్లో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.
ప్రధాన పంటలు
ప్రత్తి
పర్యాటక ప్రదేశాలు
సిర్పూర్ కోట: గోండు రాజుల కాలంలో సా.శ. 1309లో నిర్మించబడింది.
బుద్ధ విగ్రహం: సిర్పూర్ ఎమ్మెల్యే కోనేరు కోనప్ప తన సొంత ఖర్చులతో ఏర్పాటుచేయించిన 28 అడుగుల బుద్ధ విగ్రహం గ్రామంలోని నాగమ్మ చెరువులో 2022 జూన్ 8న ప్రతిష్ఠించబడింది. ఈ విగ్రహాన్ని ఏపీలోని కర్నూలు జిల్లా ఆల్లగడ్డలో ప్రత్యేక నిపుణుడి పర్యవేక్షణలో తయారుచేయబడింది. ఈ కార్యక్రమంలో ఎమ్మెల్సీ దండె విఠల్‌, బౌద్ధ భిక్షువులు, స్థానికులు పాల్గొన్నారు.
మూలాలు
వెలుపలి లంకెలు
సిర్పూర్ పట్టణం మండలంలోని గ్రామాలు |
gaya, hindus, bouddhulaku pavithramainadani sdhalam. idi Bihar raashtamlo gaya jillaaloo mukhyapattanam. rashtra rajadhani Patna nundi 100 ki.mee. dooramlo Pali. gaya charthraathmaka magadh saamraajyamlo bhaagamgaa undedi.
charithra
gaya charithra gouthamabuddhudu janminchina taruvaata charitraputalaloki ekkindi. gayaku 11 kilometarladuramlo buddhuniki gnaanoodayam kaligina bodhagaya Pali. gayaku sameepamlo raigir, nalandaa, vaisali, patliputra unnayi. yea puraathana prapanchaniki ghnaanabhaandaagaaramani keertinchabadutundi. gaya magadh saamraajyamlo ooka bhaagam. patliputra nagaranni rajadhaanigaa cheesukuni mouryulu saamraajyaanni paalincharu. mouryula kaalamlo nalandaviswavidyalayam prajalanu vignaanavantulani cheyadamlo pradhamasthaanamlo Pali.
usa.sha. 1810 loo gaya remdu bhaagaalugaa undedi. okabhagam pujaralu nivasinche bhaagam. yea bhaganni gaya anevaru. rendava bhagamlo nyaayavaadulu, vyaapaarulu undevaaru. dhaanini elahabad anevaru. ayinava taruvaata rojulalo kollektor saaheb thomus yea nagara punaruddharana chosen taruvaata dheenini saahebganj anatu vachcharu. prakyatha jaateeyavaadi Bihar vibhuti dr anugraha narayan sinha janmasthalamide. ithanu Bihar modati upamukhyamantri, aardika mantrigaa panichesadu. alaage magadh chivari raajaina tecary janminchina Kota idhey. prakyatha jaateeyavaadi, kisaan andolan nayakan, swamy sahajananda sarasvathi gayaloni neyamat puur oddha aashramanirmaanam Akola. taruvaata adi Bihar svatantryodyama naayakulaku kendramaindi.atani antarangika sahaayakudu weir keshwar sidhu af parihas. bhartia jaateeya congresses ku chendina pramukha nayakulandaru dadapu yea asramaniki tarachugaa yadunandana sarmanu chudadaaniki vicchesevaaru. yadunandan gayajilla raithulaku nayakuduga kisaan andolan udyamaaniki naayakatvam vahinchaadu. tharuvaathi kaalamlo svatantryodyama nayakudaina sahajananda sarasvathi raithulaku naayakatvam vahinchaadu. Bihar svatantryodyamamlo vistaaramgaa paalgonnadi. swatantrodyama kaalamlo 1922 loo ikda desh bamdhu chitharanjan dhaasu naayakatvamlo jaateeya congresses sabha nirvahimchabadimdi. aa sabhalo pramukha svatantryodyama nayakulandaru bhaagaswaamyam vahinchaaru. mohanudaas karamchandh ghandy, dr rajendra prasad, dr anugrah narayan sharma, saradar patel, moulaanaa aazaad, jawar lall nehruu, srikrishna simha vento mahamahulu aa sabhalo paalgonnaru.
gaya niyojakavargaaniki shree eshwar chaudhary aidava, arava, tommidava 1971-79 nundi 1989 -1991 varku parlament sabhyuduga unaadu. athanu prakyatha sanghasevakudu.atani jeevithanni balaheenavargaalanu munduku teesukuraavadaaniki ankitham Akola. paarlamentuloo kriyaaseelakamgaa panichesadu. shedule kulaalu. girijanulanu sankshaemaaniki krushichesadu.atani sevalu sraamika sankshaema mantritvasaakha salahaa kamitilo kudaa konasaagaai. 1991 mee maasamloo aayana tana 52va samvatsaramlo padhava paarlamemtarii ennikalallo pooti chosen samayamlo tupaakitoe kalchiveyabaddadu.
peruvenuka charithra
gayasurudu kaavadaniki rakshasude ayinava mahaa bhakthudu. aayana rakshasulaku raju. velaadi santavsaraalu mahavishnuvunu prasannam chesukunenduku chaaala goppa thapassu chesar. tanu chosen adbuthamaina tapassuku prasannudai mahaavishnuvu varam korukommanaga Mon shareeram anni parama paavanamaina tiirthaalakannaa pavitramai undelaagaa varam kaavalani korukunaru. vishnhuvu aa korikanu manninchagaa gayasuruni shareeram parama pavitramaipoyindi. brahmahatya, surapana, swarnasteya, gurutalpa modalaina panchamahapapalu sahitamgaa anni takala papplu aayana sariiraanni thaakagaane nasinchipoyevi. aayananu taakivellina prativaaruu neerugaa mokshaanni pondaevaaru, antekaka kiitakaalu, suukshmajeevulu kudaa gaaliki kottukuvastuu aayana sariiraanni taakipotuundagaanee mokshaanni pondevi.idi kaaka aayana chosen goppa yaagaalu, punyakaaryaala will neerugaa indrapadavi labhinchindi, appativarakoo swargaadhipatigaa unna indrudu padaveebhrashtudayyaaru. padavini kolpoyina indrudu kudaa goramaina thapassu chessi brahmadevudini prasannam cheskunnaru. braham oa goppa yaganni thalapettaanani, danki tagha parama pavithramainadani sdhalaanni choopinchamani gayasurunni koraru. gayasurudu chaaala bhaareekaayudu. 576 mylla podavu, 268 mylla nadumu chuttukolata kaligina atikayudu kabaadi pavitramuu, visaalamoo ayina tana talapai yajna cheesukommani anumathinchaaru.braham yagna vediki gayuni tala kadaladam praarambhinchindi. daanni kadalakundaa chesenduku braham chaaala peddapedda silalanu gayasurini talapai pettasaagaaru. aa shilalevi kudaa gayasuruni tala kadalakundaa aapalekapoga avanni chuttuu padi ramaparvatam, prethaparvatam vantivi erpaddaayi. daanitho braham chivaraku mareechi shaapam will silagaa maarna mahapativrata devvrata silanu teesukuvachchi talapai pettaaru. silaaroopamloonunna mahapativratanu thosiveyaleka kadalikalu kattadi chesukunna mottaniki manukolekapoyadu. appudu brahmadhevudu vishnhumoortini praardhinchaga aayana gadaadhaarudai vachi tana kudikaalu gayasuruni talapai petti tokkipattaaru.gayasurudu aa samayamlo vishnhumoortini praardhichi Mon shareeram parama pavithramainadani teerthakshetramgaa varam pondindi. Mon talapai brahmadevude yagna chesudu. pativratayaina devvrata silaaroopamlo nilichimdi. saakshaattuu mahavishnuvuvaina neeve kudipaadaanni pettavu. inni pondina Mon shiromadhyapaada bhaagaalu pitrudevatalanu saitam tarimpajese prabhaavasaali, parama pavitramuu ayina divyakshetramulayye, avi tana paeruna vyavaharimpabadettugaa varam kaavalani kori pondhaaru.
dani vallaney aayana sariiramloe tala bhagamlo unna yea pattanham parama pavitramgaa pitarulanu tarimpajese praantamgaa perondindi.
gayalo pavithra kshethraalu
buddhist, hinduism mataalaku gaya ooka pavitranagaram. pavithra phalaguu nadiiteeramu snaana ghattalu, alayalu baaruluteeri untai. ravichetlu, akshayavat, marrichettu modalaina pavithra vrukshalukuda unnayi. pavithramainadani mangalagouri alayam sathidevi chaathie bhaagam padina pradeesamani viswasinchabadutundi. prasthutham phalaguu nadiiteeramloo chaaala prasiddhichendina vishnupad alayam Pali. akada vishnupaada mudhralu untai. gayasuruni chaathi medha bhagavanudaina mahaavishnuvu paadamu unchina pradeesam idhey. vishnupad aalayamloo bhumihar brahmin vamsapaaramparyamgaa pujalu chesthuntaru. pakkana jalla ayina hazaribhag nundi vachey gayawal paandaalu ikda poojaadikaalaku yaatreekulaku sahakaristuntaaru. 18va shataabdilo divi ahalyabhai holkar pratuta alayam nirminchindi. vishnupad alayamloni paadamudralanu bouddhasampradaayam kudaa gouravistundi. bhagavan vishnumoorthi dasavataralalo buddhudu okadani viswasinchabadutundi.
gaya hindus pitarulaku mokshapradaayakamaina nagaramga visvadinchabadutundi. ikda pitarulaku pindapradaanam cheestee pitarulaku moksham labhisthundhani hindus viswaasam. sriramudu tanadeveri sathe, sodarudaina lakshmanunito ikkadaku vachi pitarulaku pindapradaanam chesinatlu puraanakathanaalu varnistunnaayi. pindapradaanaaniki mundhu snaanamaacharinchadaaniki shree ramudu vellina samayamlo maharajaina dasarathuni hastaalu remdu seetamundu kanipinchi thaanu chaaala aakaliga unnaanani ramuniki badhuluga pindam pradanam cheyyamani seethanu adugagaa seetadevi pindamulu theesi aachetulalo unchindi. sriramudu tirigi vachi yadhaavidhigaa pindamulu pradaanamu chese samayamuloe atani thandri aa pindalanu sweekarinchaka poinappudu sriramudu aascharyaaniki gurikavadame kaaka baadhapaddaadu. taruvaata seetadevi jargina udantam vivarinchi saakshyaaniki phalagu nadi sameepamlo nilichiyunna braahmanuni, aavuni, raavichettuni pilichindi. ravichettu tappa migilina varu sakshyam chepatledu. avu shree ramuniki bhayapadi, falgu nadi sriramuni nundi adhika varalu pomdadaaniki, brahmanudu sriramuni nundi adhika dakshinha pomdaalani nijam chepatledu. seetadevi aamuggirini sapinchindani puraanakathanam vivaristundi. saapakaaranamgaa phalgoonadilo neee inki poindhi. raavichettunu saswathamga jeevinchamani varamicchindi. yea ravichettu aakulu yeppudu ralavani yeppudu pachchagaane untaayani ikkadivaaru cheptunnaru. akshaya vruksham antey eppatikee kshayam podani vruksham ani ardam. caruvu samayamlo kudaa yea vruksham pachagaa umtumdi.
bouddhulaku ooka praamukhyamaina yaatraakshetram. yea brahmayoni kondalu medha buddhudu aditya paryaya suuthraalanu bodhinchaadani cheppabaduthundi. yea suuthraalanu vinna velaadi agniaaraadhakulu. gnaanasiddhi pondaarani amduvalana yea kondani gayasisa ani pilichevaarani cheppabaduthundi.
jamma maseed
gayalo unna jamma maseed beehaarulone athipedda maseedh. mujaphiri rajakutumbam 150 samvatsaraalakritam yea maseedunu nirminchaaru. ikda oksari velamandi namaz cheseveelundi. prasthutham yea maseedunu chaarithraka pradaesamgaa chuuputunnaaru.
Bazar
gayalo vyapara aadhaaritha santalu anekam jarugutunna samvatsaranike rendumaarlu jarigee jantuvula Bazar mathram pratyekata santarinchukunnadi. phalgu nadiiteeramloo vishnupad aalayaniki edhurugaa yea Bazar nirvahinchabaduthundi. yea Bazar sampradaayanni pratibimbimchaelaa umtumdi.
prachina charithra
gaya nundi inchuminchu 15 ki.mee. dooramlo unnadi buuddha gaya, gauthama buddhudu gnaanoodayam pondina pradeesam. chuttuprakkala nalandaa, vaisali, pataliputram) aaaat vignaanaaniki muula stambhaalugaa nilichi, maurya raajyamlo bhaagamgaa bharatadesa paridhi daati vyaapinchaayi. yea kaalamlo gaya magadh saamraajyamlo bhaagamgaa undedi.
hindus praamukhyata
puraanakathanaalu anusarinchi gayasurudu paeruloeni gaya aadhaaramga yea nagaranaki yea peruu vacchindi. vishnumoorthi gayasuruni vadhinchina samayamlo gayasuruni hrudayasthaanam medha tanapaadamuto vatthi vadhinchaadu. vishnamoorthi paadamu padina pradeesamloo peddhalaku pitarulaku sraaddham chosen varu vaari paapamula nundi vimuktulai uttamagatulu pondagalarani hindus
vishwasistunnaaru. puraanakathanam anusarinchi vishnumoorthi chetilo vadhinchabadina gayasurudu kondalavarusagaa maaraadani viswasinchabadutundi. vishnumoorthi paadamu mopina pradeesamloo vishnumoorthi aalayanirmaanam jargindi. kramamga yea pradeesam nagaramga marindi. vishnumoorthi aalayasameepamlo pitarulaku shraaddhakarmalu nirvahimchabadutunnaayi. gayanagaramlo paadamumopina vaari papalanu pogottagaligina pavitranagaramidani viswasinchabadutundi. gayasurudu maranhinchina taruvaata sakala deevathalu athadi shareeram medha nivasistaamani maatichaaru. kondalu konala medha vividha alayalu unnayi. yaatreekulupradhaanamgaa chudavalasina aalayalalo mukyamainavi ramasila, mangalagouri, srirangasthan, brahmayoni modalainavi.
jansankhya
2011loo ganamkala prakaaram nagara janaba 4,70,839. gaya munisipal corparetion, kaler, paharpur kalipi 4,63,454. veerilo purushula sanka 2,45,764, streela sanka 2,17,690. iidu samvathsaralaku takuva vayasunna pellala sanka 59,015. sthree purushula nishpatthi 886:1000. aksharasyatha saatam 85.74%. jaateeya aksharasyatha kante idi 7% adhikam.
ahara vidhaanam
Bihar, Jharkhand raashtraalalo jaanaadarana pondina chirutindi padardhalu gayalo kudaa unnayi. gayalo vaadukalo unna itara aaharaalu mathram asalaina Bihar sampradaayanni anusarinchi untai. veetilo chaaala prasiddhamaina aahaaram sattu. litti-chokha, litti, pitta, puah, maruya- caa- roty, bari-dal, sattu-caa-roty, baigan bharata, sukhata, kopalki kofta, chaaala prasiddhamaina towar choqe chhath modalainavi.
mitaayilu
Bihar, Jharkhand, bhaaratadaesam antataa unnatle gayalo palu prasiddhamaina sweetlu tayaruchesi vikrayinchabadutunnaaya. tilkut, khajaa, kesaria peda, lai modalainavi.amrasa ramanarod tekaari roed lalo labhyamoutunna sweetlu gayaku pratyekatanu teesukuvastunnaayi.
veetilo athantha prasiddhamaina tilkut nu nuvvuu, bellamu leka chakkeralatho chestaaru. pratyekamgaa chalikaalamlo adhikanga vaduthunna yea mitaayini sraamikulu adhikanga tintuntaaru.
adhikanga ivi tekeri roddu, ramana, gayalo labhyamoutunnaayi. ivi qohlkataa, dilleelo kudaa labhyamouthaayi.
maroka ruchikaramaina teepi vantakam kesaria pedaanu paala meegada, chakkera, keshri rangutoo chestaaru. kesaruya peda choqe praanthamlo atyadhikaamgaa tayyaru cheyabaduthundhi.
beehaarulo palurakaala lai labhyamoutundi. gayalo kudaa idi labhyamoutundi. lai aney itaayilo wade pradhaana aahaarapadaardham raam dana vithanalu. raam dana vittanalanu tayaruchesi kova, chakkeralatho kalipi yea vantakaanni tayyaru cheyachestaaru.
anarasa kudaa kova aadhaaritha sweetu. dheenini noonelo vepi chekkeratho kalipi tayaaruchestaaru. ivi gundragaa, golaakaaramgaa labhistayi. yea mithaayi medha nuvvuu challutaaru.
yea mitaayilanu tadilekunda pyaak cheyyadaniki, niluva unchadaaniki, ravaanaacheyadaaniki veeluga tayaaruchestaaru. bengaali mitaayilu anekam chakkera paakamlo nanavesi tayyaru cheyabadathaai kanuka avi tadigaa untai. intiki vacchina bandhuvulu tirigipoye samayamlo variki yea mitaayilanu bahumatigaa ichey sampradaayam vaadukalo Pali. gayalo dariventa vikrayinchabadutunna aaluu-kachaaluu, chhath, aaluu-kachaaluulu udikinchina bangaaladumpalu, kaaram, jilakarapodulanu challi, uppu chintapandu rasam kalipi tayaaruchestaaru. vitini pratyekamgaa batamor praanthamlo vikrayistuntaaru. paatasaalalu, kalaasaalala sameepamlo vitini Behar vikrayistuntaaru. vitini pillalu, yuvatha adhikanga ishtapadutuntaaru.
chirutindi
gaya vaasulu kaaramaina chirutindini abhimaanistaaru. gayalo Bara chudatagina konni pratyekamaina chirutindulu konni unnayi. vatilo prabalamainadi samosas chhath. aaluu-kachaaluu, sabudana- baadam bhuunjaa, aaluu chhath modalainavi. pramood bunder duknam yea aahaarapadaardhaala vikrayamlo prasiddhichendinadi.
gaya antataa okelaa vikrayinchabadutunna sabudana - baadam bhuja tadileni aahaaram. idi noonelo vepina masaalaa. saggubiyyam, baadam pappu, verusanagapappu, pesalatho uppu kalipi vitini chestaaru. thopudu bandlameeda tiruguthu raddiga umdae samayamlo bhuunjaa vikrayadaarulu haasyapuurita ninaadaalatoo vikrayinchadam gayanagaramantata chudavachu.
vidya
gayalo bihar schul examination schulku anusandhaanamgaa jila schul, haadi hashmi unnanatha paatasaala, kwasmi unnanatha paatasaala, haridass seminari ( toun schul), theosophical model schul, gaya unnanatha paatasaala, anugraha kanyaa vidhyalaya, mahaaveer schul, govarment unnanatha paatasaala vidyaasevalandistun. nyuu dilleeki chendina kendriiya vidhyalaya sangthan ki anusandhaanamgaa remdu kendriiya vidhyalaya paatasaalalu sevalandistunnayi. prabhutwetara paatasaalalo adhikanga ai.sea.yess.yea, sea.b.yess.yea borduku anusandhaanamgaa panichestunnay.
british sakaniki mundhuga sthaapinchabadi konni sataabdaalugaa vidyaasevalandistunna sarvasvatantra vidyaa samshtha ayina nazaret akaadami ippatikee tana sevalu konasaagistunnadi. bodhagayalo unna okeoka paatasaala naane garavarnament aarganyjeshan charitable schul ayina gnaan niketan schul tanavantuku vidyaasevalandistunda. yea paatasaala parisararaantaalalo unna iidu graamaalalooni 200 mandhi baalabaalikalaku uchita vidyanu andhistunnadhi. crane paatasaala iidu dasabdhaalugaa vidyasevalu andistuu nagaramlo athyunnatha paatasaalagaa perupratishtalu sampaadinchukunnadi. yea paatasaalalo vidyaarthulaku vidyabodhanatho itara rangaalalo sikshanaataragatulu nirvahisthu vidyaarthulaku unnanatha stayi vidyanu andhistunnadhi.
gayalo unna okeoka vishwavidyaalayam magadh vishwavidyaalayam. idhey beehaarulooni athantha peddha vishwavidyaalayam. bodh gaya sameepamlo unna yea vishwavidyaalayam vidyaamantri yess.ene simha chetha sthapinchabadindhi. science, aarts, commerce, management, computers applications vento vidyalaloo degrey, poest grajuate vidyalanu andisthunna palu kalashalalu unnayi. gurthimpu pondina kalaasaalalalo gaya collge (ene.Una.sea grade Una gurtimpunu pondindi ), anugrah memooriyal collge, gaya collge af inginiiring (z.sea.i),
jaugjeevan collge, maheshs sidhu yadav collge, mirza galib collge, gautam buuddha mahilhaa collge (z.b.em collge) modalainavi. o.ti.Una gayalo officers trekking akaadami aney kothha akaadami sthapinchabadindhi.
seinika sikshnha
o.ti.Una gayalo 2011 juulai nundi eandian armi mudava pree commisison trekking (p.ti.sea) ni 750 mandhi cadetsku sikshnha andhistunnadhi. yea sikshnha lakshyam eandian aarmeeki atythama seinika adhikaarulanu andinchadame. yea akaadami gayaloni kondapraantamaina paharpuur loni 870 ekaraala estateloo yea seinika sikshnhaa kendram erpaatu cheyabadindhi. gaya nundi bodh gayaku poye margamlo dadapu gaya railway staeshanuku 7 kilometres dooramlo yea sikshnhaa kendram Pali. ekkadi nundi antarjaateeya paryaataka kendramaina bodhagaya kanipistuu umtumdi. british aarmiiloo antarbhaagamaina gaya kantonmentu rendavaprapancha yudhaaniki mundhey sthaapinchabadi Pali.
yea akaadami praarambhinche mundhu jendaa eguravese karyakram ruupomdimchabadimdi. mataatiita eandian aarmeeni roopondinche prayatnamlo yea akaadami sthapinchabadindhi. vividha mataalaku chendina pustakaalalo yea sainikasikshanakendram girinchi prastavinchabadindi. yea academylo itara seinika academylalo chootu cheesukooni kalala sikshanhaku vasati cheyabadindhi. yea akaadami chihnamlo remdu bhagalunnayi. paibhaagamloo budida rangu umtumdi. kindhi bhagamlo raktavarnam umtumdi. raktavarnam unna kindhi bhagamlo dharmachakraanni kaapaadutunna remdu kathulu okadanini okati addagistunnatlu untai. danki kindhi bhagamlo devnagari lipilo " shourya, gnanam, sankalpam " aney ninaadam umtumdi.
2011 juulai nundi 2012 juun madya kaalamlo yea akaadami nundi 149 mandhi sainikaadhikaarulu sikshnha puurticheesukunnaaru. alaage 2012 juun 8 loo yea sikshanaadhikaarula modati sainikavinyasam jargindi. 2012 2012 janavari decemberu 8 natiki madyalo yea akaadami nundi rendava jattu sainikaadhikaarulu sikshnha porthi cheskunnaru. 2012loo ti.i.yess 26, yess.sea.o 29 courselalo motham 176 sainikaadhikaarulu sikshnha puurticheesukunnaaru. prasthutham mudava vidatagaa 350 mandhi sainikadhikaarulugaa sikshnha pondutunnaaru.
gaya vidyaarthulu chaaala shramakuoorchagaligina varu. mampur loni paatvaatoli oddha unna pvr luum parisraku chendina kutumbala nundi varasaga padhimandhi vidyaarthulu vaari krushiki falithamgaa ai.ai.tilo chadavadanike arhulu kaavadam gamanarham. patvaatoliki " abhiyanta vihar " (injaneerla pradeesam) ani peruu maarchabadutundanna Datia prachaaramlo Pali. ayinappatikee z.ai.ai.ti vento sikshnhaa kendraalaku kudaa yea vijayamlo bhaagam Pali. alaage prathi savatsaram palu vidyaarthulu ai.ai.tiki arhata sampaadistunnaaru. di.z.p abhayanand aadhvaryamloo yerpataina magadh suupar-30 aney brundam Pali. prasthutham central university af magadh saakha okati gayalo sthapinchabadindhi.
gayaloni vaidyakalasala peruu anugrah narayan magadh medically collge, hospitaal (Una.ene.em.em.sea.hetch) . nadiiteeram roedduloe unna bhabha saaheb bheemrao ambekar vishwavidyaalayaaniki chendina homiyopati medically collge b.hetch.em.yess koorsulanu andistumnadi. gayalo industrial trekking institute (ai.ti.ai) far ocational trekking & govarment, deeploma korsulaina polytechnical collge bodh gaya roedduloe unnayi.
prayaanavasatulu
gaya migilina bharathamdesamtho rahadhaarulu, railvetho bhaga anusandaaninchabhadi Pali. gayalo unna vimaanaashrayam nundi dakshinasiya deshalu prayaninchey sevalu andidtundi.
nagaramlo prayaanavasati
city buses, taangaalu, auto rikshaw, cykil rikshaalu vantivi nagaramanta prayaanasoukaryaalanu andistunnaayi.
rahadhaarulu
rojuvaareegaa neerugaa buses Patna, nalandaa, raigar, Varanasi, ranchi, tata, kolkatta, dhannbad vento nagaralaku prayana vasati kalpistunnavi. 2011loo Bihar state roed trancePort corparetion mujafarpur, Patna, motihari, hazaribhag, ramyagarh nagaralaku Una.sea mercedez benz lagjari sarveesulanu andistundi. kolkatthaa, dhilleelanu kaluputuu unna jaateeya rahadari 2 gaya nundi 30 kilometres dooramlo Pali. yea rahadari gayanu Patna, ranchi, junshed puur, Bokaro, roorkela, Durgapur, kolkatthaa, Varanasi, alahaabaad, kanpur, Delhi, amritsar alaage paakisthaanii nagaraalaina peshaavar, laahoor nagaralaku prayana vasati kalpisthundhi. jaateeya rahadari 83 rahadari gayanu paatnaatho anusandhaanistunnadi. gayanu nawadah, raigar, Bihar saphaari lato jaateeya rahadari 82 kaluputundi. gaya nundi Patna varku nalaugu lainla rahadaarini nirminchaalani yochistunnaru.
vimaanaashrayam
Bihar maruyu jharkhand raashtraalalo unna antarjaateeya vimaanaashrayam gaya bodh gaya madhayalo unna antarjaateeya vimaanaashrayam okkate. ekkadi nundi kolambo, srilankalaku ooka margam alaage bancock, thaailund, simgapuur, bhootan marika margamlo vimaanaalu nadupabadutunnaayi. gaya vimaanaashrayam nundi eandian air Jalor desheeyavimaanaalu, srilankan air linesas, mahin lanka, druck air, jett airvace, thaai airvace,, eandian air linesas vimaanaalu, rojuvaareegaa nadupabadutunnaayi. yea vimaanaashrayam nundi deali, kolkatthaa, Varanasi nagaralaku vimaanaalu nadupabadutunnaayi.
ivi kudaa chudandi
matrugaya
moolaalu
velupali lankelu
Bihar punyakshethraalu
Bihar nagaraalu pattanhaalu |
అర్దుఇనొ ఒక మైక్రో కంట్రోలర్ ఆధారంగా తయారు చేసిన బోర్డు, దీనితో మనం సులభంగా పరస్పర వస్తువులు లేదా పరిసరాలు నిర్మించడానికి ఉపయోగపడుతుంది. అర్దుఇనొ ఒక హార్డ్వేర్ 8-బిట్ అత్మేల్ అవర్ లేదా 32 బిట్ అత్మేల్ అర్మ్ మైక్రోకంట్రోలర్ చుట్టూ రుపెంచిన ఒక ఓపెన్ సోర్స్ హార్డ్వేర్ బోర్డు. ప్రస్తుత నమూనాలు వివిధ పొడిగింపు బోర్డులు సదుపాయాన్ని ఆరు అనలాగ్ ఇన్పుట్ పిన్స్, పద్నలుగు డిజిటల్ ఇన్పుట్ అవుట్పుట్ పిన్స్ తో కలిసిన ఒక ఉస్బ్ ఇంటర్ఫేస్ కలిగి ఉన బొఅర్ద్ లభించును.
మొదటి అర్దుఇనొ 2005 లో సృష్టించారు. అర్దుఇనొ పరికరాలు సృష్టించడానికి ఒక చవకైన మార్గం, సులభమైన మార్గం అందిస్తుంది. అర్దుఇనొ సెన్సార్లు, యాక్చుయేటర్లును ఉపయోగించి పర్యావరణంతో సంకర్షణ చేయవచ్చు; రోబోట్లు, థర్మోస్టాట్లు, మోషన్ డిటెక్టర్లు సాధారణ ఉదాహరణలు. అర్దుఇనొలో కలిగి ఉన ఇంటిగ్రేటెడ్ డెవెలప్మెంట్ ఎన్విరాన్మెంట్ (ఈడఎ), ఇది పర్సనల్ కంప్యూటర్లో నడుస్తుంది, దీనితో వినియోగదారులు C లేదా C++లో ప్రోగ్రాములను వ్రాయగలరు.
మూలాలు
కంప్యూటర్ కీబోర్డులు |
అన్నవాహిక, ఆహారవాహిక, అన్ననాళం, ఆహారనాళం (ఆంగ్లం: Esophagus) ఒక కండరాలతో చేయబడిన నాళము. ఇది ఆహారాన్ని గొంతు నుండి జీర్ణకోశానికి చేర్చుతుంది.
ఇది ఇంచుమించు 25 సెం.మీ. పొడవుంటుంది. దీని చివరిభాగం ఉదరంలో ఉంటుంది.
నిర్మాణము
అన్నవాహికలోని ముఖ్యమైన భాగాలు:
ఉపకళా కణజాలము
కండరాలు:
ప్రధమ భాగం: చారల కండరాలు
మధ్య భాగం నునుపు కండరాలు, చారల కండరాలు,
మూడవ భాగం: ప్రధానంగా నునుపు కండరాలు.
పనులు
ఆహారాన్ని మ్రింగుట
అన్నవాహిక మానవుని జీర్ణవ్యవస్థలోని మొట్టమొదటి భాగము. మనం భుజించిన ఆహారం నోటిలో నుండి క్రిందికి జారి మ్రింగుట ద్వారా ఫారింక్స్ లోనికి ఆ తర్వాత అన్నవాహికలోనికి ప్రవేశిస్తుంది. అన్నవాహిక ద్వారా కదలిన ఆహారం జీర్ణకోశం చేరుతుంది. మనం ఆహారాన్ని మ్రింగినప్పుడు ఎపిగ్లాటిస్ వెనుకకు గొంతును కప్పివుంచుతుంది. అందువలన ఆహారం శ్వాసమార్గాలలోకి ప్రవేశించకుండా నిరోధించబడుతుంది. అదే సమయంలో అన్నవాహిక ముందుభాగంలోని కండరాలు వ్యాకోచించి, ఆహారం అందులోనికి ప్రవేశించడానికి అవకాశాన్ని కల్పిస్తుంది. అన్నవాహిక కండరాల సంకోచ వ్యాకోచాల మూలంగా ఆహారం క్రమంగా క్రిందికి కదలుతుంది. ఆ సమయంలోనే అన్నవాహిక క్రిందభాగంలోని కండరాలు వ్యాకోచించి ఆహారం అన్నకోశంలోని ప్రవేశించడానికి తోడ్పడుతుంది.
అన్నకోశపు ఆమ్లాలు వెనుకకు రాకుండా నిరోధించుట
జీర్ణకోశం చాలా గాఢమైన ఆమ్లాలను ఉత్పత్తి చేస్తుంది. జీర్ణకోశపు స్రావాలలో హైడ్రోక్లోరిక్ ఆమ్లంతో పాటు, పొటాషియం క్లోరైడు, సోడియం క్లోరైడు లవణాలు ఆహారం జీర్ణం కావడానికి ఉపకరిస్తాయి. అన్నవాహిక క్రింది భాగంలోని కండరాలు సంకోచించడం వలన ఈ జీర్ణకోశ స్రావాలు వెనుకకు తిరిగి ప్రవేశించకుండా నిరోధించబడతాయి. ఇదే కాకుండా ఆ ప్రాంతంలోని లఘుకోణం, డయాఫ్రం కండరాలు కూడా ఇందులో కొంత పాత్ర పోషిస్తాయి.
వ్యాధులు
గ్యాస్ట్రో ఈసోఫేగల్ రిఫ్లెక్స్ వ్యాధి: జీర్ణకోశం లోని హైడ్రోక్లోరిక్ ఆమ్లం పైకి రావడం మూలంగా అన్నవాహిక వాచి అల్సర్ లు ఏర్పడవచ్చును.
అన్నవాహిక కండరాలు అధికంగా స్పందించి మనం తినే ఆహారానికి అడ్డం పడే అవకాశం ఉంది.
శిలీంద్రాల మూలంగా కూడా అన్నవాహిక వాపు ఏర్పడి, రక్తస్రావం కలుగువచ్చును.
అన్నవాహిక కండరాల నుండి ట్యూమర్లు ఏర్పడవచ్చును. వీటిలో ముఖ్యమైనది లియోమయోమా.
అన్నవాహిక కాన్సర్ అన్నింటి కన్నా ప్రమాదకరమయినది. ప్రారంభంలో ఆహారం మింగడానికి కష్టం కలిగించి, చివరి దశలో పూర్తిగా ద్రవాలతో సహా వేటినీ తిననీయకుండా చేసి ఉపవాసంతో మనిషిని చంపేస్తుంది.
మూలాలు
శరీర నిర్మాణ శాస్త్రము |
ekonavinsati:
ekonavinsati daeva ganamulu: 1amarulu. 2siddulu. 3.sadhyulu. 4. garudulu. 5.kinnarulu. 6.kimpurushulu. 7. gandaryulu. 8. yakshulu. 9. vidhyaadharulu. 10. bhootamulu. 11. pisachanyky, 12. rudrulu. 13. muni ganamulu. 14. uragulu. 15. tushitulu. 16. daityulu. 17. bhaaswarulu. 18. guhyakulu. `9. narulu.
sankhyaanuguna vyasamulu |
కాల్బంతి లేదా ఫుట్బాల్ (ఆంగ్లం: Football) అనునుది ఒక జట్టుక్రీడ. దీని అసలు పేరు అసోషియేషన్ ఫుట్బాల్. ఇందులో జట్టుకు 11 మంది ఆటగాళ్లు ఉంటారు. ప్రపంచంలో అతి విరివిగా అడే ఆట ఇది . ఇది ఒక బంతి ఆట. దీర్ఘచతురస్రాకార మైదానాల మీద ఆడుతారు. మైదానం గడ్డిదైనా, మట్టి లేదా కృత్రిమమైనదైనా కావచ్చు. మైదానానికి రెండు చివర్ల గోల్‌పోస్టులుంటాయి. బంతిని గోల్‌పోస్టులోకి చేర్చి స్కోరు చెయ్యడం ఆట లక్ష్యం. బంతిని చేతితో తాకే హక్కు గోలుకీపరుకు మాత్రమే ఉంటుంది. మిగిలిన ఆటగాళ్ళందరూ, బంతిని కాలితో తన్నడం, తలతో కొట్టడం, లేక ఛాతీతో నియంత్రించడం చేస్తుంటారు. నియంత్రిత సమయంలో ఎక్కువ గోల్‌లు చేసిన జట్టు విజేత అవుతుంది. ఇఱు జట్లు సమాన సంఖ్యలో గోలులు చేస్తే పోటీ బట్టి ఆట డ్రాగా పరిగణించబడడం, లేక అధిక సమయంలోకి తీసుకు వెళ్ళడం జరుగుతుంది.
ఫుట్బాల్ నూతన అవతారం ఇంగ్లాండులో ఫుట్బాల్ ఆసోషియేషన్ 1863 వారిచే లిఖించబడింది. దీనిని అంతర్జాతీయ స్థాయిలో ఫీఫా (Fédération Internationale de Football Association - అంతర్జాతీయ అషోషియేషన్ ఫుట్బాల్ సంఘం), నియంత్రిస్తుంది.
ఆట తీరు
ఫుట్బాల్, లాస్ అఫ్ ది గేమ్ అనే నియమాలను అనుసరిస్తూ ఆడతారు. గుండ్రంగా ఉండే బంతితో ఆడతారు. పదకొండు మంది ఆటగాళ్లు ఉండే రెండు జట్లు ఆ బంతిని తమ ప్రత్యర్థుల గోలులోనికి పంపడానికి ప్రయత్నిస్తుంటారు. అలా బంతి గోలు లోనికి వెళ్ళిన ప్రతిసారి ఒక గోలు అయినట్టు పరిగణింపబడుతుంది. నియమిత సమయంలో ఎక్కువ గోల్‌లు చేసిన జట్టు విజేతలు. ఇఱువురూ సమానసంఖ్యలో గోలులు చేసినచో ఆట డ్రా అగును.
ఆట ముఖ్య నియమము, గోలీ (గోల్ కీపరు) తప్ప మిగిలిన ఆటగాళ్ళు బంతిని కావాలని చేతితో తాకరాదు. బంతి మైదానం బయటకు వెళ్లినప్పుడు దాన్ని లోపలికి విసరడానికి చేతులు ఉపయోగించవచ్చు. ఆటగాళ్ళు ప్రముఖంగా కాళ్లను వాడినా, నియమాల ప్రకారం చేతులు మినహాయించి మిగిలిన ఏ శరీర అవయవముతో నైనా బంతిని నియంత్రించవచ్చు.
బంతిని తమ అధీనంలో ఉంచడానికి ఆటగాళ్ళు డ్రిబిలింగ్‌ చేస్తారు. అవకాశ మున్నప్పుడు బంతిని తమ కంటే ముందున్న తమ జట్టు ఆటగాడికి అందిస్తారు. గోలుకు సరిపడ దూరాన వున్నప్పుడు బంతిని గోలు వైపు గట్టిగా తన్నడం జరుగుతుంది. అలా తన్నిన బంతిని గోలులోనికి వెళ్ల కుండా అవతలి జట్టు యొక్క గోలీ ప్రయత్నిస్తాడు. అవతలి జట్టు ఆటగాళ్ళు బంతిని దక్కించుకోవడానికి, అందిస్తున్నబంతిని దక్కించుకోవడం, బంతిని డ్రిబిల్ చేస్తున్న ఆటగాళ్ళ దగ్గర నుండి దక్కించుకోవడం వంటి యత్నాలు చేస్తుంటారు. కాని అవతలి జట్టువారిని భౌతికంగా తాకడం నిషిద్దం. ఫుట్బాల్ నిరంతరాయంగా సాగే ఆట, బంతి మైదానం అవతలికి వెళ్లినప్పుడు, లేక రిఫరీ ఆపినప్పుడు మాత్రమే ఆగుతుంది. ఆట ఆగినప్పుడు రిఫరీ నిర్దేశించిన విధానంలో ఆట తిరిగి మొదలౌతుంది.
అత్యున్నత స్థాయిలో జరిగే ఆటల్లో సగటున రెండు మాడు గోలులు మాత్రమే అవుతాయి. ఉదా ఆంగ్ల ప్రీమియర్ లీగ్ యొక్క ఎఫ్‌ఎ ప్రీమియర్ లీగ్ 2005-2006 కాలంలో ఆటకు సగటున 2.48 గోలులు మాత్రమే చేయబడినవి.
ఆట నియమాల ప్రకారం ఆటగాళ్ళందరి స్థానాలు నియంత్రించబడి లేవు; గోలీ తప్ప మిగిలిన ఆటగాళ్ళు మైదానంలో యథేచ్ఛగా తిరగవచ్చు.. కాని కాలక్రమంలో ఫుట్‌బాలులో చాలా ప్రత్యేకించిన స్థానాలు రూపుదిద్దుకున్నాయి. ఇందులో ముఖ్యంగా మూడు రకాల స్థానాలున్నాయి: స్ట్రైకర్లు -ముందు వరుస వారు, (గోలులు చేయడం వీరి ప్రత్యేకత) ; రక్షకులు (వీరు ప్రత్యర్థులు గోలు చేయకుండా చూడాలి) ;, మైదాన మధ్యులు, బంతిని తమ జట్టు అధీనంలో వుంచడం, దానిని గోలు చేయవలసిన ముందువరుస వారికి అందించడం వీరి కర్తవ్యం. వీరిని గోలీ నుండి గుర్తించడానికి మైదాన ఆటగాళ్ళు (అవుట్ ఫీల్డర్స్) గా సంబోధిస్తారు. ఆటగాడు ఆడే చోటు ప్రకారం, ఈ స్థితులను ఇంకా విభజించి సంబోధించడం జరుగుతుంది. ఉదా- ఎడమ రక్షకులు, కుడి రక్షకులు వగైరా. పది మంది మైదాన ఆటవారిని ఏ విధానంగా నైనా అమర్చడం జరుగుతుంది. ప్రతి వరుసలో ఎంత మంది ఆటగాళ్ళు వున్నారనేది, జట్టు ఆడు తీరును చూపుతుంది. ఎక్కువ మంది ముందువరుస వారు, తక్కువ రక్షకులు వున్నప్పుడు, ప్రత్యర్థి గోలుపై దాడి చేయడానికి ఎక్కువ ప్రయత్నిస్తున్నట్టు ఆన్నమాట.
చరిత్ర, పురోగమనం
కాలి బంతులాటలు అనాదిగా మానవులు ఆడుతున్నవే. ఫీఫా ప్రకారం అధునాతన ఫుట్‌బాలుకి ఎక్కువ పోలిక వున్న ఆట ఆతి పురాతనంగా క్రీ.పూ. రెండవ శతాబ్దంలో చైనాలో ఆడారని ఆధారాలు ఉన్నాయి. (కుజు అనే పేరుతో). ఇక ఐరోపాలో పురాతన రోము నగర వాసులు ఆడిన హర్పస్తుమ్ ఆట నుండి నేటి ఫుట్బాలు అవతరించి ఉండవచ్చు. ఐరోపాలో వివిధ కాలాలలో వేర్వేరు నియమాలతో ఫుట్బాలు ఆడడం జరిగింది.
19వ శతాబ్ద మధ్యకాలంలో ఇంగ్లాండులోని ప్రభుత్వ పాఠశాలల్లో ఆడే ఫుట్బాలు వివిధ రకాలని ఏకం చేయడానికి దాని నియమాలు రచించడం జరిగింది. 1848లో కేంబ్రిడ్జ్ లోని ట్రినిటీ కళాశాలలో 'కేంబ్రిడ్జ్ నియమాలు' రచించడం జరిగింది. ఆ సమావేశానికి వివిధ పాఠశాలలనుండి ప్రతినిధులు వచ్చారు. ఆ నియమాలను అందరూ అనుసరించకపోయినా, తర్వాతి నియమాలకు ఇవి మార్గదర్శకాలయ్యాయి.
1863లో ఫుట్బాల్ సంఘం ఏర్పడినది. వారి మొదటి సమావేశం 1863 అక్టోబరు 26 ఉదయం లండన్‌లో జరిగింది.
ఇదే ప్రదేశంలో జరిగిన తదుపరి సమావేశాలలో ఆట నియమాలు రచించబడ్డాయి. వీరు బంతిని చేతిరో పట్టుకునే సౌకర్యాన్ని రద్దు చేయడంతో, అప్పటి వరకూ ఫుట్బాలు సంఘంలో వున్న పలు రగ్బీ జట్టులు వైదొలగినవి. ఆపైన వివిధ నియమాలలో మార్పులు చేయడం జరిగింది.
ప్రస్తుతం ఆట నియమాలు పర్యవేక్షించేది అంతర్జాతీయ ఫుట్బాల్ సంఘం బోర్డు (IFAB) .ఆ బోర్డు 1886 లో స్థాపించబడింది.
ప్రపంచంలోని అతి ప్రాచీన ఫుట్బాలు పోటీ ఎఫ్‌ఎ కప్పు. ఇందులో ఇంగ్లీషు జట్లు 1872 నుండి ఆడుతున్నాయి. మొదటి అంతర్జాతీయ ఆట ఇంగ్లాండు, స్కాట్‌లాండుల మధ్య 1872లో గ్లాస్గోలో జరిగింది. ప్రపంచంలోని మొదటి ఫుట్బాలు లీగు ఇంగ్లాండులోని ఫుట్బాలు లీగు. ఇందులో 12 జట్లు ఆడేవి. అంతర్జాతీయ ఫుట్బాలు సంఘం (ఫీఫా) 1904లో పారిస్ నగరంలో ఏర్పడింది.
ఆదరణ
ప్రపంచంలో అన్ని దేశాలలోనూ ఫుట్‌బాలను వృత్తిగా అడేవారు ఉన్నారు. కోట్ల మంది జనం, తమ కిష్టమైన జట్లు ఆడడం చూడడానికి స్టేడియాలకి తఱచూ వెళ్తుంటారు.. వందలకోట్ల మంది ఆటను టీవీలో చూస్తుంటారు. ప్రపంచంలో చాలా మంది ఫుట్‌బాలును మనోరంజనానికి ఆడతారు. 2001 లో ఫిఫా జరిపిన ఒక సర్వే ప్రకారం వీరి సంఖ్య 24కోట్ల దగ్గరలో ఉంది. దీన్ని 200 దేశాల్లో ఆడతారు. దీని సరళమైన నియమాలు, మౌలికంగా వుత్త బంతి అవసరం మాత్రమే వుండడంతో దీన్ని ఆడడం ప్రారంభించడం చాలా తేలిక. అందువలన ఈ ఆట ఎక్కువగా వ్యాపించింది.
ప్రపంచంలో చాలా మందికి ఫుట్‌బాలంటే వీరాభిమానం. అభిమానుల జీవితంలో ఫుట్‌బాల్‌కి ఎనలేని ప్రాముఖ్యం వుంటుంది. కొన్ని దేశాలలో దీనికున్న ప్రాముఖ్యత బట్టి దీన్ని ప్రపంచంలోనే అతి ఎక్కువ ఆదరణ పొందిన ఆటగా పరిగణిస్తారు. దీని వల్ల యుధ్దాలు ఆగడం, యుద్ధాలు జరగడం కూడా జరిగాయి.
ఆట నిబంధనలు
ఆధికారిక ఆట నియమాలు పదిహేడు ఉన్నాయి. ఇవే ఆట యొక్క అన్ని స్థాయిల్లోనూ వర్తిస్తాయి. పిల్లలు, మహిళల కోసం వీటిని అప్పుడప్పుడూ స్వల్పంగా మార్చడం జరుగుతోంది. ఈ పదిహేడు నియమాలతో బాటు అనేక IFAB నిర్దేశాలు ఆటను నియంత్రిస్తాయి. ఆట నియమాలను ఫీఫా ప్రచురించినప్పటికీ అవి IFAB పర్యవేక్షణలోనే ఉన్నాయి.
ఆటగాళ్ళు, సామగ్రి, రిఫరీలు
జట్టుకు గరిష్ఠంగా పదకొండు మంది ఆటగాళ్ళు ఉండవచ్చు, అందులో ఒకరు గోలీగా ఉండవలెను. బంతిని చేతితో తాకగలిగేది, గోలీలు మాత్రమే, అది కూడా వారి పెనాల్టీ స్థలంలో మాత్రమే.
ఆటకి కావలసిన కనీస సామాగ్రి చొక్కా, లాగు, పాదరక్షలు, మోకాలి కవచాలు. ఇతరులకు, తమకూ హాని కలిగించగల చేతి గడియారాలు, ఆభరణాలు వంటి వస్తువులను ధరించరాదు. ఇఱు జట్ల దుస్తుల రంగుల మధ్య తగు వ్యత్యాసం ఉండాలి.
ఆట జరిగే సమయంలో కొందరు ఆటగాళ్ళను ఇతరులతో మార్చవచ్చు. చాలా పోటీల్లో గరిష్ఠంగా ముగ్గురు ఆటగాళ్ళను మార్చవచ్చు. అప్పుడప్పుడూ ఆ సంఖ్య ఇంకా ఎక్కువ వుండవచ్చు. గాయం, అలసట, ఆటతీరులో లోటు, వ్యూహంలో మార్పు, కాలయాపన వంటి సందర్భాల్లో ఈ మార్పులను వినియోగిస్తారు. ఒక సారి మార్చిన ఆటగాణ్ణి తిరిగి ఆటలోకి తీసుకునే వీలు లేదు.
ఆటని పర్యవేక్షించడానికి రిఫరీకి సర్వ హక్కులూ వుంటాయి. అతని/ఆమె నిర్ణయాలకు తిరుగు వుండదు. రిఫరీకి అండగా ఇద్దరు సహాయక రిఫరీలు ఉంటారు. ఉత్తమ స్థాయి ఆటలో అధనంగా నాలుగవ రిఫరీ కూడా ఉంటారు.
మైదానం
అంతర్జాతీయ పెద్దల ఆటలకు మైదానం పొడవు 100–110 మీటర్లు (110–120 గజాలు) వెడల్పు 64–75 మీటర్లు (70–80 గజాలు). మైదానం పొడవునా వుండే గీతలను "అడ్డగీతలు"గాను, వెడల్పు వెంబడి వుండే గీతలను, "గోలు గీతలు"గా సంబోధిస్తారు. ఇఱు గోలు గీతల మధ్యలో చెరో చతుర్భుజాకార గోలు వుండును.. గోలు వెడల్పు 8 గజాలు (7.32 మీ.) వుండాలి. గోలు యొక్క ఎత్తు 8 అడుగులు (2.44 మీ) వుండాలి. గోలు వెనుక నెట్లు వుంటాయి. అయితే, నియమాల ప్రకారం అవి వుండనక్కర లేదు.
ఇఱు గోలులకు ముందు పెనాల్టి స్థలం ఉంటుంది. దీనికి ఒక పక్క గోలు రేఖలు, గోలు రేఖ నుండి 18 గజాల పొడవైన (16.5 మీ) 18 గజాల (16 మీ) రేఖలు, వాటి అంతాలను కలుపడానికి ఒక రేఖ వుంటాయి. ఈ స్థలంతో చాలా అవసరాలు వున్నాయి. ఒకటి, దీనికి బయట గోలీ చేతితో బంతిని తాకడానికి వీల్లేదు. తమ పెనాల్టీ స్థలంలో జట్టు తప్పిదం చేస్తే, వారిని శిక్షించడానికి, అవతలి జట్టుకు పెనాల్టీ కిక్ ఇస్తారు.
కాలము, టై ఛేదించు విధానాలు
పెద్దల ఆటలో రెండు భాగాలుగా, ఒక్కో భాగం 45 నిమిషాల వ్యవధితో, ఉంటాయి. ఈ వ్యవధులలో ఆట నిరంతరాయంగా జరుగుతూనే వుంటుంది. రెండు సగాల మధ్య 15 నిమిషాల విరామం వుంటుంది.
ఈ మ్యాచ్లో రెఫరీ అధికారికంగా సమయాన్ని నమోదు చేస్తారు. అత్యవసర సమయాల్లో తగు విధంగా నిర్ణయాలు తీసుకుంటారు. ఆటగాళ్ల మార్పుచేర్పులు జరిపేటపుడు, ఆటగాళ్లు గాయాల బారిన పడినప్పుడూ, ఇంకా ఇతర సంధర్బాలలో సమయాన్ని నియంత్రించి, అదనపు సమయాన్ని మ్యాచ్‍కు జోడించగల అధికారాలు రిఫరీకి ఉన్నాయి. ఆటలో సాధారణంగా కలిగే ఈ జోడింపులని "స్టాపేజ్ టైమ్" లేదా "ఇంజురీ టైమ్" అంటారు, వీటికి పూర్తి బాధ్యత రిఫరీ వహిస్తాడు. రిఫరీ మాత్రమే మ్యాచ్ ముగింపును ప్రకటిస్తారు. నాల్గవ అంపైర్ అందుబాటులో ఉండే కొన్ని మ్యాచీలో, మ్యాచి ప్రథమార్థం లేదా ద్వితియార్థం చివర్లో రిఫరీ, తాను అదనంగా చేర్చదలచిన సమయాన్ని సూచిస్తాడు. అప్పుడు నాల్గవ అంపైర్, ఆటగాళ్లకి, ప్రేక్షకులకు రిఫరీ సూచించిన అదనపు సమయాన్ని ఒక బోర్డుపైన రాసి చూపిస్తాడు. ఈ అదనపు సమయాన్ని కూడా పొడిగించగల అధికారం మ్యాచ్ రిఫరీకి ఉంది.
ప్రవర్తక సంఘాలు
ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఫుట్బాల్ (సంబంధిత ఆటలగు, ఫుట్‍సాల్, బీచ్ సాకర్) ను శాసించగల, గుర్తింపుపొందిన సంస్థ FIFA (Fédération Internationale de Football Association - ఫెడరేషన్ ఇంటర్నేషనల్ డి ఫుట్బాల్ అసోసియేషన్) . ఈ FIFA ప్రధాన కార్యాలయాలు జ్యూరిచ్ లో ఉన్నాయి.
FIFA కు అనుబంధంగా మరొక ఆరు ప్రాంతీయ సంస్థలు (కాన్‍ఫెడరేషన్స్) ప్రపంచవ్యాప్తంగా పనిచేస్తున్నాయి. అవి:
ఆసియా: Asian Football Confederation (AFC)
అఫ్రికా: Confederation of African Football (CAF)
మధ్య/ఉత్తర అమెరికా & కరేబియన్ : Confederation of North, Central American and Caribbean Association Football (CONCACAF; "ఫుట్బాల్ కాన్‍ఫెడరేషన్" అని కూడా పిలుస్తారు.)
యూరోప్: Union of European Football Associations (UEFA)
ఓషియానియా: Oceania Football Confederation (OFC)
దక్షిణ అమెరికా: Confederación Sudamericana de Fútbol (South American Football Confederation; CONMEBOL)
జాతీయ అసోసియేషన్లు వాటివాటి దేశాల్లో మాత్రమే ఫుట్బాల్ను నియంత్రిస్తూంటాయి. ఇవి (జాతీయ అసోసియేషన్లు) FIFA తోనూ, వాటి వాటి ఖండపు కాన్‍ఫెడరేషన్స్‍తోనూ అనుబంధంగా ఉంటాయి.
వివిధ పేర్లు
మొదట్లో, ఈ ఆట నియమ నిబంధనలు రచించే సమయంలో అసోషియేషన్ ఫుట్ బాల్గా పేర్కొనబడింది. అప్పటిలో ఫుట్బాల్ గా వ్యవహరింపబడే వేరే ఆటలనుండి తేడా తెలుసుకోవడానికి దీనికి ఈ పేరు ఇవ్వబడింది. ఈనాడు ప్రాచుర్యంలో వున్న ఇంకో పేరు "సాకర్". ఈ పేరును ప్రధానంగా అమెరికా సంయుక్త రాష్టాలలో వాడతారు, అక్కడ అమెరికన్ ఫుట్బాల్ను ఫుట్బాల్ గా వ్యవహరించడం చేత,
అధికారిక పేరు అసోషియేషన్ ఫుట్ బాల్ అయినప్పటికి, ప్రపంచమంతటా దీనిని ఎక్కువగా "ఫుట్బాల్" గానే పిలవడం జరుగుతుంది.
ఇవీ చదవండి
సుర్జీత్‌ సేన్‌గుప్తా
ఆసియా క్రీడలు
పెనాల్టీ షూట్ అవుట్
మూలాలు
బయటి లంకెలు
Federation Internationale de Football Association (FIFA)
The Current Laws of the Game (LOTG)
బంతాటలు
జట్టు క్రీడలు
ఒలింపిక్ క్రీడలు
ఈ వారం వ్యాసాలు |
ke.locharla, shree sathyasai jalla, kottacheruvu mandalaaniki chendina gramam.
idi Mandla kendramaina kottacheruvu nundi 5 ki. mee. dooram loanu, sameepa pattanhamaina darmavaram nundi 31 ki. mee. dooramloonuu Pali. 2011 bhartiya janaganhana ganamkala prakaaram yea gramam 654 illatho, 2388 janaabhaatho 1277 hectarlalo vistarimchi Pali. gramamlo magavari sanka 1205, aadavari sanka 1183. scheduled kulala sanka 290 Dum scheduled thegala sanka 174. gramam yokka janaganhana lokeshan kood 595300.pinn kood: 515133.
vidyaa soukaryalu
gramamlo prabhutva praadhimika paatasaalalu muudu, prabhutva praathamikonnatha paatasaala okati, prabhutva maadhyamika paatasaala okati unnayi. sameepa balabadi kottacheruvulo Pali.sameepa juunior kalaasaala kottacheruvulonu, prabhutva aarts / science degrey kalaasaala mylepallelonu unnayi. sameepa vydya kalaasaala, maenejimentu kalaasaala, polytechnic ananthapuramlo unnayi. sameepa vrutthi vidyaa sikshnha paatasaala kottacheruvulonu, aniyata vidyaa kendram, divyangula pratyeka paatasaalalu anantapuramlonu unnayi.
vydya saukaryam
prabhutva vydya saukaryam
kao.locharlalo unna ooka praadhimika aaroogya vupa kendramlo daaktarlu laeru. muguru paaraamedikal sibbandi unnare. praadhimika aaroogya kendram gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali. alopathy asupatri, pratyaamnaaya aushadha asupatri, pashu vaidyasaala, samchaara vydya shaala, kutumba sankshaema kendram gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. sameepa saamaajika aaroogya kendram, maathaa sisu samrakshana kendram, ti. b vaidyasaala gramam nundi 10 ki.mee. kante ekuva dooramlo unnayi. dispensory gramam nundi 10 ki.mee. kante ekuva dooramlo Pali.
praivetu vydya saukaryam
thaagu neee
gramamlo kulaayila dwara rakshith manchineeti sarafara jargutondhi. bavula neee kudaa andubatulo Pali. gramamlo edaadi podugunaa chetipampula dwara neee andutundi. borubavula dwara kudaa edaadi podugunaa neee andutundi. cheruvu dwara gramaniki taguneeru labisthundhi.
paarisudhyam
gramamlo muruguneeti paarudala vyvasta ledhu. muruguneetini shuddi plantloki pampistunnaru. gramam sampuurnha paarishudhya pathakam kindaku raavatledu. saamaajika marugudoddi saukaryam ledhu. intintikii tirigi vyarthaalanu sekarinche vyvasta ledhu. saamaajika biogyas utpaadaka vyvasta ledhu. chettanu veedhula pakkane paarabostaaru.
samaachara, ravaanhaa soukaryalu
kao.locharlalo postaphysu saukaryam Pali. sab postaphysu saukaryam gramaniki 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali. poest und telegraf aphisu gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali. laand Jalor telephony, piblic fone aphisu, mobile fone modalaina soukaryalu unnayi. internet kefe / common seva kendram, praivetu korier gramaniki 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. gramaniki sameepa praantaala nundi prabhutva ravaanhaa samshtha bassulupraivetu buses thiruguthunnai. sameepa gramala nundi auto saukaryam kudaa Pali. vyavasaayam koraku vaadenduku gramamlo tracterlunnayi. railway steshion gramaniki 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali. jalla rahadari gramam gunda potondi. pradhaana jalla rahadari gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali. jaateeya rahadari, rashtra rahadari gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi. gramamlo tharu roadlu, kankara roadlu, mattirodloo unnayi.
marketingu, byaankingu
gramamlo swayam sahaayaka brundam, pouura sarapharaala kendram unnayi. atm, vaanijya banku, vyavasaya parapati sangham gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. roejuvaarii maarket, vaaram vaaram Bazar, vyavasaya marcheting sociiety gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. sahakara banku gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali.
aaroogyam, poeshanha, vinoda soukaryalu
gramamlo sameekruta baalala abhivruddhi pathakam, angan vaadii kendram, itara poshakaahaara kendralu, aashaa karyakartha unnayi. gramamlo vaarthapathrika pampinhii jarudutundhi. assembli poling kendram, janana maranala namoodhu kaaryaalayam unnayi. aatala maidanam gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali. cinma halu, granthaalayam, piblic reading ruum gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi.
vidyuttu
gramamlo gruhaavasaraala nimitham vidyut sarafara vyvasta Pali. rojuku 7 gantala paatu vyavasaayaaniki, 16 gantala paatu vaanijya avsarala choose kudaa vidyut sarafara chesthunnaaru.
bhuumii viniyogam
kao.locharlalo bhu viniyogam kindhi vidhamgaa Pali:
vyavasaayetara viniyogamlo unna bhuumii: 40 hectares
vyavasaayam sagani, banjaru bhuumii: 129 hectares
thotalu modalainavi saagavutunna bhuumii: 10 hectares
vyavasaayam cheyadagga banjaru bhuumii: 15 hectares
saagulo laeni bhoomullo beedu bhoomulu kanivi: 59 hectares
banjaru bhuumii: 145 hectares
nikaramgaa vittina bhuumii: 879 hectares
neeti saukaryam laeni bhuumii: 1011 hectares
vividha vanarula nundi saguniru labhistunna bhuumii: 72 hectares
neetipaarudala soukaryalu
kao.locharlalo vyavasaayaaniki neeti sarafara kindhi vanarula dwara jargutondhi.
baavulu/boru baavulu: 72 hectares
utpatthi
kao.locharlalo yea kindhi vastuvulu utpatthi avtunnayi.
pradhaana pantalu
verusanaga, vari, kandi
moolaalu
velupali lankelu |
thelangaanaa praanthamlo aanadu konasaguthunna basha samskrutula paranga teluguvaari anachivetanu edurkune prayatnalu chesarayana. yea grandhamlo nijam rashtramloni aandhrapraantaalu. vatilo aamdhrula basha samskrutula anachiveta, daanni ediristuu praarambhamiena aandhroodyamam, danki maddatu, vyatiraekata vento vivaralu andichaaru, yea amsaalanu palu pathrikala aadhaaramga. sweeyaanubhavaala aadhaaramga rachana chesar, deeni modati bhaagamu yokka naalgava mudranamu aandhra chandrika granthamala varu.
loo mudrinchaaru 1949modati bhaagamu.
praathamikaamsaalu
udyamaarambham
aandhrajana kendrasanghamu
aasayamulu
karyavidhanamu; grandhaalayoodyamamu
varthaka sanghamulu
vetti chaariri
paatasaalala sdhaapana
prachaarakaaryamu
laghupustakamulu : prachaarakulu; prachaarakaaryamu
upanyasa sabhalu : varthapathrikalu; simhavalokanamu
moolaalu.
bhartiya digitally laibrariiloe pustakam prathi
pusthakaalu.
1949 telegu pusthakaalu
Telangana
sirnapalli jalapaatam |
తోడు అక్కినేని కుటుంబరావు దర్శకత్వంలో నేషనల్ ఫిలిం డెవలప్మెంట్ కార్పొరేషన్, దురదర్శన్‌లు సంయుక్తంగా నిర్మించిన తెలుగు సినిమా. మంగళంపల్లి బాలమురళీకృష్ణ సంగీత దర్శకత్వం వహించిన ఈ సినిమాలో శరత్ బాబు, గీత జంటగా నటించారు.
నటీనటులు
శరత్ బాబు
గీత
బ్రహ్మానందం
ఎ. వి. ఎస్
జెన్నీ
ఝాన్సీ
శకుంతల
రాజేశ్వరి
శోభ
సాంకేతికవర్గం
స్క్రీన్ ప్లే, దర్శకత్వం : అక్కినేని కుటుంబరావు
కథ, మాటలు: ఓల్గా
పాటలు: సి.నారాయణరెడ్డి
సంగీతం: మంగళంపల్లి బాలమురళీకృష్ణ
కూర్పు: బి.లెనిన్, వి.టి.విజయన్
ఛాయాగ్రహణం: మధు అంబట్
కళ:లక్ష్మణ్ ఏలె
కథ
పాటలు
ఈ సినిమాలోని పాటలకు సాహిత్యాన్ని సి.నారాయణరెడ్డి అందించగా సంగీతాన్ని మంగళంపల్లి బాలమురళీకృష్ణ సమకూర్చాడు.
పురస్కారాలు
నంది పురస్కారాలు:
తృతీయ ఉత్తమ చిత్రం కాంస్య నంది (1997)
ఉత్తమ నేపథ్యగాయని (1997) - ఎస్.జానకి - నదిలా సాగేదే జీవితం అనే పాటకు
ఉత్తమ సహాయనటి (1997)- ఝాన్సీ
మూలాలు
బయటిలింకులు
గీత నటించిన సినిమాలు
ఎ.వి.ఎస్. నటించిన చిత్రాలు
బ్రహ్మానందం నటించిన సినిమాలు
నంది ఉత్తమ చిత్రాలు |
dhaani,Telangana raashtram, nirmal jalla, sarangapur mandalamlooni gramam.
idi Mandla kendramaina sarangapur nundi 6 ki. mee. dooram loanu, sameepa pattanhamaina nirmal nundi 10 ki. mee. dooramloonuu Pali. 2016 aktobaru 11 na chosen Telangana jillala punarvyavastheekaranaku mundhu yea gramam paata adilabad jalla loni idhey mandalamlo undedi.
gananka vivaralu
2011 bhartiya janaganhana ganamkala prakaaram yea gramam 581 illatho, 2455 janaabhaatho 1312 hectarlalo vistarimchi Pali. gramamlo magavari sanka 1167, aadavari sanka 1288. scheduled kulala sanka 119 Dum scheduled thegala sanka 496. gramam yokka janaganhana lokeshan kood 570094.pinn kood: 504110.
vidyaa soukaryalu
gramamlo prabhutva praadhimika paatasaalalu remdu, prabhutva praathamikonnatha paatasaala okati , prabhutva maadhyamika paatasaala okati unnayi. sameepa balabadi nirmallo Pali.sameepa juunior kalaasaala sarangapurloanu, prabhutva aarts / science degrey kalaasaala nirmalloonuu unnayi. sameepa vydya kalaasaala aadilaabaadloonu, maenejimentu kalaasaala, polytechniclu nirmalloonuu unnayi. sameepa vrutthi vidyaa sikshnha paatasaala, aniyata vidyaa kendram, divyangula pratyeka paatasaala nirmallo unnayi.
vydya saukaryam
prabhutva vydya saukaryam
dhanilo unna ooka praadhimika aaroogya vupa kendramlo daaktarlu laeru. okaru paaraamedikal sibbandi unnare. sameepa saamaajika aaroogya kendram, praadhimika aaroogya kendram gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. alopathy asupatri, dispensory, pashu vaidyasaala, kutumba sankshaema kendram gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. maathaa sisu samrakshana kendram, ti. b vaidyasaala gramam nundi 10 ki.mee. kante ekuva dooramlo unnayi. pratyaamnaaya aushadha asupatri, samchaara vydya shaala gramam nundi 10 ki.mee. kante ekuva dooramlo unnayi.
praivetu vydya saukaryam
gramamlo5 praivetu vydya soukaryaalunnaayi. degrey laeni daaktarlu iddharu, muguru naatu vaidyulu unnare.
thaagu neee
gramamlo kulaayila dwara shuddi cheyani neee sarafara avtondi. bavula neee kudaa andubatulo Pali. gramamlo edaadi podugunaa chetipampula dwara neee andutundi.
paarisudhyam
muruguneeru bahiranga kaaluvala dwara pravahistundi. muruguneeru bahiranganga, kaccha kaaluvala dwara kudaa pravahistundi. muruguneetini shuddi plantloki pampistunnaru. gramamlo sampuurnha paarishudhya pathakam amalavutondi. saamaajika marugudoddi saukaryam ledhu. intintikii tirigi vyarthaalanu sekarinche vyvasta ledhu. saamaajika biogyas utpaadaka vyvasta ledhu. chettanu veedhula pakkane paarabostaaru.
samaachara, ravaanhaa soukaryalu
dhanilo sab postaphysu saukaryam Pali. postaphysu saukaryam, poest und telegraf aphisu gramaniki 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi.
laand Jalor telephony, piblic fone aphisu, mobile fone modalaina soukaryalu unnayi. internet kefe / common seva kendram, praivetu korier gramaniki 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. gramaniki sameepa praantaala nundi prabhutva ravaanhaa samshtha buses thiruguthunnai. sameepa gramala nundi auto saukaryam kudaa Pali. vyavasaayam koraku vaadenduku gramamlo tracterlunnayi. praivetu baasu saukaryam gramaniki 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali. railway steshion gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali. jalla rahadari gramam gunda potondi. jaateeya rahadari gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali. rashtra rahadari, pradhaana jalla rahadari gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. gramamlo tharu roadlu, kankara roadlu unnayi.
marketingu, byaankingu
gramamlo swayam sahaayaka brundam, pouura sarapharaala kendram unnayi. atm, vaanijya banku, sahakara banku, vyavasaya parapati sangham gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. roejuvaarii maarket, vaaram vaaram Bazar, vyavasaya marcheting sociiety gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi.
aaroogyam, poeshanha, vinoda soukaryalu
gramamlo sameekruta baalala abhivruddhi pathakam, angan vaadii kendram, itara poshakaahaara kendralu, aashaa karyakartha unnayi. gramamlo vaarthapathrika pampinhii jarudutundhi. assembli poling steshion, janana maranala namoodhu kaaryaalayam unnayi. aatala maidanam gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali. cinma halu, granthaalayam, piblic reading ruum gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi.
vidyuttu
gramamlo gruhaavasaraala nimitham vidyut sarafara vyvasta Pali. rojuku 5 gantala paatu vyavasaayaaniki, 10 gantala paatu vaanijya avsarala choose kudaa vidyut sarafara chesthunnaaru.
bhuumii viniyogam
dhanilo bhu viniyogam kindhi vidhamgaa Pali:
adivi: 455 hectares
vyavasaayetara viniyogamlo unna bhuumii: 124 hectares
vyavasaayam sagani, banjaru bhuumii: 5 hectares
saswata pachika pranthalu, itara metha bhuumii: 29 hectares
banjaru bhuumii: 10 hectares
nikaramgaa vittina bhuumii: 687 hectares
neeti saukaryam laeni bhuumii: 571 hectares
vividha vanarula nundi saguniru labhistunna bhuumii: 126 hectares
neetipaarudala soukaryalu
dhanilo vyavasaayaaniki neeti sarafara kindhi vanarula dwara jargutondhi.
kaluvalu: 54 hectares
baavulu/boru baavulu: 72 hectares
utpatthi
dhanilo yea kindhi vastuvulu utpatthi avtunnayi.
pradhaana pantalu
vari, pratthi, pasupu
moolaalu
velupali lankelu |
muppidi jaggaraju :(1885 - 1938) sthree paatraposhanhalo andevesinacheyi. Kakinada sangeetam abbai companylo mallamma, yasodara, leelaavathi, chandramati paatralanu poeshimchaaru. 1902loo Rajahmundry loo hinduism thiatre companylo veneesamhaaram, gayopakhyanam naatakaalloo sthree paatralni dharinchaaru. 1906loo sthaapinchina manepalli companylo ambadipudi kotaiah prakkana sarangadhara loo ratnangi, chitranaleeyam loo damayanti paatralu, kruttiventi nageshwara raao, satyavolu gunneshwara ravula natakasamajam loo pramukha sthree paatralu dharinchaaru. 1913 nundi 1921 varku Rajahmundry chinta vaari thiatre loo nidasanamettu kondalarao, brahmajosyula subbaravula sarasana chandramati, ratnaagi, kausalya, damayanti, leelaavathi, mainavati, sathe paatralanu dharinchaaru. 1922loo brahmajosyula subbaaraavu, vellanki venkateswarulu, nidasanamettu kondalarao gaarlatho kalisi venugopaala vilaasa nataka sabhanu stapincharu.
moolaalu
telegu rangastala natulu
1885 jananaalu
1938 maranalu
turupu godawari jalla rangastala natulu
rangasthalampai sthree patra dharinchina purushulu |
ప్రవేశిక
అక్షయ తృతీయ అంటేనే నేటికాలంలో బంగారం, వెండి లేదా ఇతర ఏదేని విలువైన వస్తువులు కొనడం అనేది ప్రచారంలో ఉంది. ఈ రోజున కొన్నది అక్షయం అవుతుందని చెప్పిన వ్యాపార ప్రచారాన్ని వాస్తవంగా నమ్మి వాటిని కొనుగోలు చేయడం ఆనవాయితీగా మారింది. అసలు అటువంటివి కొనాలని అనుకుని డబ్బు లేకున్నా అప్పు చేసో, తప్పు చేసో కొంటే, కొన్న బంగారం అక్షయం అవడం అటుంచి చేసిన అప్పులు, తప్పులు తత్సంబంధ పాపాలు అక్షయం అవుతాయని శాస్త్రాలు వివరిస్తున్నాయి.
పురాణకథనం
మత్స్య పురాణం అరవై ఐదవ అధ్యాయం ప్రకారం..
ఈశ్వరుడు పార్వతీదేవికి సర్వకామ ప్రథమైన అక్షయ తృతీయ వ్రతం గూర్చి చెప్పాడు. వైశాఖ శుద్ధ తదియ నాడు చేసే ఏ వ్రతమైనా, జపమైనా, హోమమైనా, దానాదులేవైనా లేక పుణ్య కార్యాచరణమేదైనా దాని ఫలితము అక్షయమౌతుంది. అలాగే పుణ్య కార్యాచరణ వల్ల వచ్చే ఫలితం అక్షయమైనట్లే, పాపకార్యాచరణ వల్ల వచ్చే పాపం కూడా అక్షయమే అవుతుంది . ఈనాడు, తృతీయా తిథి బ్రహ్మతో కలిసి ఉంటుంది. అందుచే విశేష పూజనీయమైనది. ఈ నాడు ఉపవాస దీక్ష జరిపి, ఏ పుణ్య కర్మనాచరించినా కూడా తత్సంబంధ ఫలము అక్షయముగానే లభిస్తుంది. ఈ తిథినాడు అక్షయుడైన విష్ణువు పూజింపబడతాడు. అందుకే దీనికి అక్షయ తృతీయ అని పేరు. ఈ రోజు అక్షతోదకముతో స్నానం చేసి, అక్షతలను విష్ణు భగవానుని పాదములపై ఉంచి, అర్చించి, తరువాత ఆ బియ్యమును చక్కగా మరోసారి ఏరి బ్రాహ్మణులకు దానమిచ్చి, మిగిలిన వాటిని దైవోచ్చిష్టంగా, బ్రాహ్మణోచ్చిష్టంగా తలచి వాటిని ప్రసాద బుద్ధితో స్వీకరించి భోజనం చేసిన వారికి ఈ ఫలం తప్పక కలుగుతుంది అని పురాణంలో ఈశ్వర వాక్కు. ఇలా ఒక్క వైశాఖ శుక్ల తదియనాడు పైన చెప్పిన విధంగా నియమంతో అక్షయ తృతీయా వ్రతాన్ని ఆచరించిన తరువాత వచ్చే 12 మాసాలలో శుక్ల తృతీయ నాడు ఉపవసించి విష్ణువును ప్రీతితో అర్చిస్తే రాజసూయ యాగము చేసిన ఫలితము కలిగి అంత్యమున ముక్తిని పొందగలడు. అక్షతలు అంటే ఏ మాత్రము విరగని, పగుళ్ళు లేని, గట్టిగా ఉన్న బియ్యము. అవి వరి ధాన్యము నుండి కావచ్చు, గోధుమ ధాన్యము నుండి కావచ్చు, యవల నుండి కావచ్చు. ఇటువంటి వాటితో సిద్ధం చేసిన ఆహారమును అక్షతాన్నము లేదా అక్షతాహారము అంటారు.
శ్రీ నారద పురాణం కూడా, ఈనాడు చేయు దాన ధర్మాలు అత్యధిక ఫలాన్నిస్తాయని చెపుతోంది. ఈ నాడు దానం, ధర్మం చేయటమే అక్షయ ఫలితాన్ని ఇస్తుంటే, ఇక గంగా తీరంలో నాడు చేసే దానాది ఫలముల గురించి నారదమహర్షి ఇలా చెప్పాడు. అక్షయ తృతీయ నాడు గంగా తీరంలో నియమంతో ఘృత, ధేను దానం చేసినవాని ఫలితం ఇంతింత కాదు,
సహస్రాదిత్య సంకాశుడై, సర్వకామ సమన్వితుడై, బంగారము, రత్నములతో కూడి చిత్రహంసలతో కూడిన విమానములో తన పితృదేవతలతో కల్పకోటి కల్పములు, కల్పకోటి సహస్రముల కాలము బ్రహ్మ లోకమున విరాజిల్లును. తరువాత గంగా తీరంలో అత్యంత ధనవంతుడైన బ్రాహ్మణునిగా పుడతాడు. అంతమున బ్రహ్మజ్ఞానియై ముక్తిని పొందుతాడు. అలాగే యధావిధిగా గోదానము చేసినవాడు గోరోమ సంఖ్యలు ఎన్ని ఉన్నాయో అన్ని సంవత్సరములు స్వర్గలోకములో విరాజిల్లి, తరువాత భూమి మీద పుట్టి, చక్కని విద్యను, ఐశ్వర్యాన్ని అనుభవించి, అంతమున ముక్తిని పొందుతాడు. గంగా నది ఒడ్డున వేదవిదుడైన బ్రాహ్మణునకు కపిల గోదానము చేసినచో నరకములోనున్న తన పితరులందరూ స్వర్గాన్ని చేరెదరు. అక్కడే భూమిని దానం చేస్తే, ఎంత భూమిని దానం చేసాడో అంతభూమిలోని రేణువుల ప్రమాణాబ్ది వరకు బ్రహ్మ, విష్ణు, శివలోకములలో నివసించి భూమిమీద పుట్టి సప్త ద్వీపాధిపతి అగును. అతడు నిద్రించినచో భేరీ, శంఖాది నినాదములచే మేల్కొలుపబడును. సర్వ ధర్మ పరాయణుడై, సర్వ సౌఖ్యములను పొంది, నరకవాసంలో ఉన్న పితరులనందరినీ స్వర్గమున చేర్చి, స్వర్గమున నున్న పితరులనందరినీ మోక్షమున చేర్చి, స్వయముగా జ్ఞానియై, అవిద్యను జ్ఞాన ఖడ్గముచే ఖండించగల పరమ వైరాగ్యమును పొంది పరబ్రహ్మమును పొందును. ఇటువంటి పుణ్య ఫలములెన్నో చెప్పబడినవి.
ఈ తిథినాడు పదహారు మాష మితమగు (పదహారు మినప గుండ్ల ఎత్తు) స్వర్ణమును విప్రునకు దానమిచ్చిన, వాని ఫలము అక్షయము. వాడు అన్ని లోకములందు పూజ్యుడై విరాజమానుడగును.
పురాణాలు
పండుగలు |
shoranur-cochin harbour vibhaagam Kerala rashtramloni adhika saandrata kaligina railway carridar. idi Palakkad jillaaloni shoranur junkshan nundi trissur jalla gunda ernakulum jillaaloni cochin varku nadustudi. shoranur-cochin harbour vibhaagam vyuuhaatmakamainadi, Kerala aardika vyavasthaku jeevanaadhaaram, idi raastranni bharathadesamlooni itara praantaalaku kaluputundi. Kerala nundi bharathadesamlooni itara nagaralaku vaegavanthamaina, suduura intercity, expresse pyaasingar sevalanu andinchadamlo idi pradhaanamainadi. dinni dakshinha railway zoanloni Thiruvananthapuram railway deveeson nirvahisthundhi.
charithra
cochin maharaju (1895-1914) rajarshi ani piluvabadee ramavarma, shoranur junkshan - cochin harbour terminuus railu maargaanni sthaapinchadamlo keelakapatra poeshimchaadu. briteesh saamrajyapu residentutho 1862 nundi railu maargaanni stapinche margalapai maharaja sudeerghamaina, vivaranaatmaka Uttar pratyuttaraalu jaripaadani aarkyvloni recordulu velladistunnaayi.
chivaraga britishu varu, linelu veydaniki ayee karchu mothanni rashtrame bharinchaalani koraru. cochin raajyam appudu gananiyamaina pettubadini bharinchenta sampannamainadi kadhu. conei maharaju tana oddha unna viluvaina vastuvulalo kontha bhaganni vikrayinchalani nirnayinchukunnaadu. cochin rajyapu khajana recordulu, maharaju shree poornatrayesa aalayaniki chendina 14 bagare enugula alankara aabharanaalanu, cochin raja kutumbaaniki chendina itara vyaktigata aabharanaalanuu yea prajectuku nidhulu samakuurchadaaniki vikrayinchinatlu rajuvu chestunnayi.
nidhulu manjurayyaka prajectu mro addankilo padindhi. angamali, edapalli Madhya, dadapu railway Jalor, puurvapu travenkorr raashtram gunda vellhindhi. 1899 octoberulo, railway Jalor veydaniki avasaramaina bhumini appaginchaalani travenkorr raastranni abhyarthincharu. nirmaanam 1899loo prarambhamaindi. cochin raashtram tharapuna madraas railway kompany dinni chaepattimdi. yea margamlo konni nadulapai vantenalu nirminchaalsi umdadamtoe panlu praarambhinchadamlo jaapyam jargindi. juun 2na saraku ravaanhaa choose, 1902 juulai 16 na prayanikula choose yea maargaanni terichaaru. dheentho yea margamlo railla rakapokalu prarambhamayyayi. tarwata 1935 oktober 24 na meater gage line braad gejiki marcharu . p. rajgopalachari (1896-1901) divaanugaa unna samayamlo railu margam puurtaimdi. siji herbert (1930-1935) divaanugaa unnapudu yea Jalor meater gage nundi braad gagegaaa marcharu.
dadapu podavunna shoranur junkshan - Kochi meater gage railu margam Kerala highcourtu venuka unna ernakulum terminuus steshion oddha mugisindhi. modatlo oche trac undedi. ingin tirigenduku veeluga ikda vruthakara tracnu erpaatu chesar. prayaanhikulanu ekkinchukovadaaniki buses, rikshaalu steshionku vachhevi. maharaja prayaanistunnappuda Bara railuku jodinchabade ooka pratyekamaina seloon undedi. royale veyiting roomloki pravesam rajakutumba sabyulu, vipilaku Bara parimitam cheyabadindhi.
1907 decemberu 31 na madraas guaranteed railway ni bharatadesa sekrataree af state konugolu cheeyadamtoo kontrakt gaduvu mugisindhi. Uttar maargaalanu sadaran maraataa railway koki marcharu. vistarimchina samshtha peruu madraas und sadaran maharaataa railway koga marindi. jolarpeta nundi Mangaluru varku unna dakshinha margalu, branch Jalorlato sahaa madraas - bengalooru sectionthoo paatu dakshinha bhartiya railway koku vellaayi. shoranur - cochin railway line 1902 juulai 16 na terichaaru. yea Jalor cochin prabhutva aasti. dinni dakshinha bhartiya railway kompany nadipindi. cochin Port abhivruddhilo bhaagamgaa 1930, 1935 Madhya yea line braad gagegaaa marcharu.
swatantrayam taruvaata
swatantrayam taruvaata yea maargaanni, 1956 augustu 31 na yerpadina Palakkad railway deveesonku ketayincharu. taruvaata 1979 aktobaru 2 na, dinni dakshinha railway paridhilooni Thiruvananthapuram railway deveesonku badilee chesaru. 1986loo, shoranur-ernakulum doubling puurtayimdi. yea Jalor vidyudeekarana 1996loo puurtayimdi. trissur nundi guruvayurnu kaluputuu 23 kilometres dhooraaniki kothha braad gage line 1994loo praarambhinchaaru.
aardika praamukhyata
prathiroju sagatuna 110 raillu (60 pyaasingar, 35 goods railu) yea high density carridar gunda prayaanistaayi. 1943 varku Kerala raashtraaniki sarukulannee byaak vaatar dwarane ravaanhaa ayyevi. shoranur - cochin harbour section vacchina tarwata byaakweters tana vaibhavanni kolpooemdhi. chaaala varku sarukulanu railla dwara teesukuvellaaru. tiles, kalapa, chekka packing pettelu olluru railway steshion nundi shoranur - cochin harbour section dwara bharathadesamlooni itara praantaalaku ravaanhaa cheyabadina pradhaana vastuvulu. taruvaata yea vasthuvula sthaanamloo Kochi refineries lemited nundi utpattayye petrolium vastuvulu, Kochi LNG terminal nundi LPG, deejil, simemt sanchulu, inupa kannism, boggu, raagi, ukku kaddeelu, uppu, panchadaara, bhiyyam, godhumalu, containerlu modalainavi vachi cheeraayi.
moolaalu
bhartia railu margalu |
షహబాద్ శాసనసభ నియోజకవర్గం హర్యానా రాష్ట్రంలోని శాసనసభ నియోజకవర్గాలలో ఒకటి. ఈ నియోజకవర్గం కురుక్షేత్ర జిల్లా, కురుక్షేత్ర లోక్‌సభ నియోజకవర్గం పరిధిలోని తొమ్మిది శాసనసభ నియోజకవర్గాల్లో ఒకటి.
ఎన్నికైన సభ్యులు
మూలాలు
హర్యానా శాసనసభ నియోజకవర్గాలు |
ramrajpally, Telangana raashtram, janagam jalla, devaruppula mandalamlooni gramam.
idi Mandla kendramaina devaruppula nundi 19 ki. mee. dooram loanu, sameepa pattanhamaina janagam nundi 29 ki. mee. dooramloonuu Pali. 2016 aktobaru 11 na chosen Telangana jillala punarvyavastheekaranaku mundhu yea gramam paata Warangal jalla loni idhey mandalamlo undedi. 2011 bhartiya janaganhana ganamkala prakaaram yea gramam 261 illatho, 1077 janaabhaatho 528 hectarlalo vistarimchi Pali. gramamlo magavari sanka 530, aadavari sanka 547. scheduled kulala sanka 219 Dum scheduled thegala sanka 0. gramam yokka janaganhana lokeshan kood 578256.pinn kood: 506303.
vidyaa soukaryalu
gramamlo prabhutva praadhimika paatasaala okati, prabhutva praathamikonnatha paatasaala okati Pali.balabadi singaraj palliloonu, maadhyamika paatasaala neermaalaloonuu unnayi. sameepa juunior kalaasaala devaruppulalonu, prabhutva aarts / science degrey kalaasaala, inginiiring kalaasaalalu janagaamaloonuu unnayi. sameepa maenejimentu kalaasaala janagaamalonu, vydya kalaasaala, polytechniclu varamgalloonuu unnayi.sameepa vrutthi vidyaa sikshnha paatasaala, aniyata vidyaa kendram janagaamalonu, divyangula pratyeka paatasaala Warangal lonoo unnayi.
vydya saukaryam
prabhutva vydya saukaryam
ooka samchaara vydya salaloo daaktarlu laeru. muguru paaraamedikal sibbandi unnare. praadhimika aaroogya vupa kendram gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali. sameepa saamaajika aaroogya kendram, praadhimika aaroogya kendram, maathaa sisu samrakshana kendram, ti. b vaidyasaala gramam nundi 10 ki.mee. kante ekuva dooramlo unnayi. alopathy asupatri, pratyaamnaaya aushadha asupatri, dispensory, pashu vaidyasaala, kutumba sankshaema kendram gramam nundi 10 ki.mee. kante ekuva dooramlo unnayi.
praivetu vydya saukaryam
gramamlo3 praivetu vydya soukaryaalunnaayi. degrey laeni daaktarlu muguru unnare.
thaagu neee
gramamlo kulaayila dwara rakshith manchineeti sarafara jargutondhi. kulaayila dwara shuddi cheyani neee kudaa sarafara avtondi. bavula neee kudaa andubatulo Pali. gramamlo edaadi podugunaa chetipampula dwara neee andutundi. borubavula dwara kudaa edaadi podugunaa neee andutundi.
paarisudhyam
muruguneeru bahiranga kaaluvala dwara pravahistundi. muruguneeru bahiranganga, kaccha kaaluvala dwara kudaa pravahistundi. muruguneetini neerugaa jalavanarulloki vadulutunnaaru. gramamlo sampuurnha paarishudhya pathakam amalavutondi. saamaajika marugudoddi saukaryam ledhu. intintikii tirigi vyarthaalanu sekarinche vyvasta ledhu. saamaajika biogyas utpaadaka vyvasta ledhu. chettanu veedhula pakkane paarabostaaru.
samaachara, ravaanhaa soukaryalu
ramrajpallilo sab postaphysu saukaryam Pali. postaphysu saukaryam gramaniki 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali. poest und telegraf aphisu gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali. laand Jalor telephony, piblic fone aphisu, mobile fone modalaina soukaryalu unnayi. praivetu korier gramaniki 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali. internet kefe / common seva kendram gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali.
gramaniki sameepa praantaala nundi prabhutva ravaanhaa samshtha buses thiruguthunnai. sameepa gramala nundi auto saukaryam kudaa Pali. vyavasaayam koraku vaadenduku gramamlo tracterlunnayi. praivetu baasu saukaryam gramaniki 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali. railway steshion gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali.
jalla rahadari gramam gunda potondi. rashtra rahadari, pradhaana jalla rahadari gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. jaateeya rahadari gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali. gramamlo tharu roadlu, kankara roadlu unnayi.
marketingu, byaankingu
gramamlo swayam sahaayaka brundam, pouura sarapharaala kendram unnayi. sahakara banku, vyavasaya parapati sangham gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. roejuvaarii maarket, vaaram vaaram Bazar gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. atm, vaanijya banku gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi. vyavasaya marcheting sociiety gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali.
aaroogyam, poeshanha, vinoda soukaryalu
gramamlo sameekruta baalala abhivruddhi pathakam, angan vaadii kendram, itara poshakaahaara kendralu, aashaa karyakartha unnayi. gramamlo vaarthapathrika pampinhii jarudutundhi. assembli poling steshion, janana maranala namoodhu kaaryaalayam unnayi. cinma halu gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali. aatala maidanam gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali. granthaalayam, piblic reading ruum gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi.
vidyuttu
gramamlo gruhaavasaraala nimitham vidyut sarafara vyvasta Pali. rojuku 7 gantala paatu vyavasaayaaniki, 7 gantala paatu vaanijya avsarala choose kudaa vidyut sarafara chesthunnaaru.
bhuumii viniyogam
ramrajpallilo bhu viniyogam kindhi vidhamgaa Pali:
vyavasaayetara viniyogamlo unna bhuumii: 10 hectares
saswata pachika pranthalu, itara metha bhuumii: 8 hectares
vyavasaayam cheyadagga banjaru bhuumii: 1 hectares
saagulo laeni bhoomullo beedu bhoomulu kanivi: 93 hectares
banjaru bhuumii: 140 hectares
nikaramgaa vittina bhuumii: 275 hectares
neeti saukaryam laeni bhuumii: 367 hectares
vividha vanarula nundi saguniru labhistunna bhuumii: 140 hectares
neetipaarudala soukaryalu
ramrajpallilo vyavasaayaaniki neeti sarafara kindhi vanarula dwara jargutondhi.
baavulu/boru baavulu: 140 hectares
utpatthi
ramrajpallilo yea kindhi vastuvulu utpatthi avtunnayi.
pradhaana pantalu
vari, pratthi
chetivruttulavaari utpattulu
vastraalankarana
moolaalu
velupali linkulu |
క్రాంతి డ్రిల్‌మ్యాన్ (ఆంగ్లం:Kranti Drillman)(జననం 1990 జూన్ 30) భారతదేశానికి చెందిన విన్యాస కారుడు, డ్రిల్‌మ్యాన్ ఆఫ్ ఇండియాగా ఇతను పేరుగాంచాడు. ఇతని అసలు పేరు పనికెర క్రాంతి.
జననం, విద్యాభ్యాసం
క్రాంతి 1990 జూన్ 30న తెలంగాణ రాష్ట్రం యాదాద్రి భువనగిరి జిల్లాలోని ఆడ్డగూడూరు లో జన్మించాడు. ఇతని తల్లిదండ్రులు పనికెర సత్తయ్య, మల్లమ్మ. క్రాంతి అడ్డగూడూరు గ్రామంలో తన ప్రాథమిక విద్యనభ్యసించాడు, పక్క ఊరు శాలిగౌరారంలోని జెడ్పిహెచ్ఎస్ పాఠశాలలో తన ఉన్నత చదువు పూర్తి చేసాడు. ఆ తరువాత సూర్యాపేటలోని వెన్నెల ప్రాథమిక విద్యా సంస్థల నుండి టిటిసి చదువు పూర్తి చేశాడు. మహర్షి డిగ్రీ కళాశాల నుండి బిఏ పట్టా పొందిన క్రాంతి హైదరాబాద్ పొట్టి శ్రీరాములు తెలుగు విశ్వవిద్యాలయం నుండి మ్యాజిక్ లో డిప్లమా చేశాడు. తమిళనాడులోని అన్నామలై విశ్వవిద్యాలయం నుండి యోగలో ఎం.ఎస్.సి పట్టా పొందాడు.
కెరీర్
క్రాంతి తాను ఇంటర్మీడియట్ విద్య అభ్యసిస్తుండగా ఒక విన్యాస కారుడిగా ఎదగాలని సాధన మొదలు పెట్టాడు. ఆ తరువాత కళాశాలల్లో, వివిధ పోటీలలో అతి భయంకర విన్యాసాలతో కూడిన ప్రదర్శనలు ఇచ్చాడు. ఇలా ప్రదర్శనల ద్వారా జనాదరణ పొందిన క్రాంతి వివిధ జాతీయ, అంతర్జాతీయ పోటీలలో తన సాహసాలను ప్రదర్శించాడు.
క్రాంతి ప్రదర్శనలు ఇచ్చిన కార్యక్రామాలు
ఇండియాస్ గాట్ ట్యాలెంట్
ఇండియా కా మస్త్ కలందర్ (సోనీ టీవీ)
జీ సూపర్ ట్యాలెంట్ (తమిళ్)
ఉగ్రం ఉజ్వలం (మలయాళం)
ట్యాలెంటో ముచో ట్యాలెంటో (ఉత్తర అమెరికా)
అదుర్స్ (ఈ టీవీ తెలుగు)
బిగ్ సెలెబ్రిటీ (తెలుగు)
మూలాలు
1990 జననాలు
జీవిస్తున్న ప్రజలు |
ఎ.సి. గార్డ్స్, తెలంగాణ రాజధాని హైదరాబాదు నగరంలోని ఒక ప్రాంతం. 6వ నిజాం మహబూబ్ అలీ ఖాన్, అసఫ్ జా VI కాలంలో హైదరాబాదు రాష్ట్రానికి చెందిన ఆఫ్రికన్ అశ్వికదళ గార్డుల కోసం ఏర్పాటుచేయబడింది.
చరిత్ర
ఇది 100 సంవత్సరాల క్రితం నిర్మించబడిందని చరిత్రకారుల అభిప్రాయం. నిజాం సైన్యంలోని ఆఫ్రికన్ సైనికులకు ఎసి గార్డ్స్ ప్రాంతంలో వసతి గృహాలు ఇవ్వబడ్డాయి. మాసబ్ ట్యాంక్, ఖైరతాబాదు ప్రాంతాలు ఎసి గార్డ్స్ సమీపంలో ఉన్నాయి.
హైదరాబాదుకి ఆహ్వానం
19వ శతాబ్దంలో ఆఫ్రికన్లు మరొక భారతీయ కులీనుడి ఆస్థానంలో పనిచేస్తున్నట్లు 6వ నిజాం రాజు మీర్ మహబూబ్ అలీ ఖాన్ తెలుసుకున్నాడు. ఆఫ్రికన్ల సామర్థ్యాల గురించి తెలుసుకున్న నిజాం ఆఫ్రికన్ల బృందాన్ని హైదరాబాదు ఆహ్వానించాడు. అప్పుడు సుమారు 300 మంది యువకుల బృందం హైదరాబాదుకు వచ్చింది. తన కుటుంబాన్ని కాపాడటానికి వచ్చినప్పుడు, 7వ నిజాంకు ఈ బాడీగార్డ్స్‌పై సంపూర్ణ నమ్మకం ఉందని చెబుతారు.
క్రీడలు
ఎసి గార్డ్స్ హాకీ క్లబ్
భిస్టివాడ యూత్ స్పోర్ట్స్ క్లబ్
మూలాలు
ఇతర లంకెలు
హైదరాబాదు ఆఫ్రికన్ ఓల్డ్ గార్డ్
హైదరాబాదు నిజాం సైనికుల వీడియో
గూగుల్ మ్యాప్స్‌లో స్థానం
హైదరాబాదులోని ప్రాంతాలు |
karugonda, alluuri siitaaraamaraaju jalla, pedabayalu mandalaaniki chendina gramam.
idi Mandla kendramaina pedabayalu nundi 35 ki. mee. dooram loanu, sameepa pattanhamaina jaipuru (orissa) nundi 98 ki. mee. dooramloonuu Pali.
ganankaalu
2011 bhartiya janaganhana ganamkala prakaaram yea gramam 152 illatho, 548 janaabhaatho 232 hectarlalo vistarimchi Pali. gramamlo magavari sanka 264, aadavari sanka 284. scheduled kulala sanka 0 Dum scheduled thegala sanka 540. graama janaganhana lokeshan kood 583711.pinn kood: 531040.
2022 loo chosen jillala punarvyavastheekaranaku mundhu yea gramam Visakhapatnam jillaaloo, idhey mandalamlo undedi.
2001 bhartiya janaganhana ganamkala prakaaram- motham 544- purushula sanka 248- streela sanka 296- gruhaala sanka 122
vidyaa soukaryalu
gramamlo prabhutva praadhimika paatasaala okati Pali. sameepa balabadi, maadhyamika paatasaalalu pedabayalulonu, praathamikonnatha paatasaala jadigudaloonuu unnayi. sameepa juunior kalaasaala pedabayalulonu, prabhutva aarts / science degrey kalaasaala paaderuloonuu unnayi. sameepa vydya kalaasaala, maenejimentu kalaasaala visaakhapatnamloonu, polytechnic paaderuloonuu unnayi. sameepa vrutthi vidyaa sikshnha paatasaala arakulooyaloonu, aniyata vidyaa kendram anakaapallilonu, divyangula pratyeka paatasaala Visakhapatnam lonoo unnayi.
vydya saukaryam
prabhutva vydya saukaryam
ooka samchaara vydya salaloo daaktarlu laeru. muguru paaraamedikal sibbandi unnare. sameepa saamaajika aaroogya kendram, praadhimika aaroogya kendram, praadhimika aaroogya vupa kendram, maathaa sisu samrakshana kendram, ti. b vaidyasaala gramam nundi 10 ki.mee. kante ekuva dooramlo unnayi. alopathy asupatri, pratyaamnaaya aushadha asupatri, dispensory, pashu vaidyasaala, kutumba sankshaema kendram gramam nundi 10 ki.mee. kante ekuva dooramlo unnayi.
thaagu neee
taaguneeti choose chetipampulu, borubavulu, kaluvalu, cheruvulu vento soukaryalemi leavu.
paarisudhyam
gramamlo muruguneeti paarudala vyvasta ledhu. muruguneetini shuddi plantloki pampistunnaru. gramamlo sampuurnha paarishudhya pathakam amalavutondi. saamaajika marugudoddi saukaryam ledhu. intintikii tirigi vyarthaalanu sekarinche vyvasta ledhu. saamaajika biogyas utpaadaka vyvasta ledhu. chettanu veedhula pakkane paarabostaaru.
samaachara, ravaanhaa soukaryalu
postaphysu saukaryam, sab postaphysu saukaryam, poest und telegraf aphisu gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi. laand Jalor telephony, piblic fone aphisu, mobile fone, internet kefe / common seva kendram, praivetu korier gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi. prabhutva ravaanhaa samshtha baasu saukaryam gramaniki 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali. praivetu baasu saukaryam, railway steshion, auto saukaryam, tractoru saukaryam modalainavi gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi. jaateeya rahadari, rashtra rahadari, pradhaana jalla rahadari, jalla rahadari gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi. gramamlo tharu roadlu, kankara roadlu unnayi.
marketingu, byaankingu
gramamlo swayam sahaayaka brundam Pali. pouura sarapharaala vyvasta duknam, vaaram vaaram Bazar gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. atm, vaanijya banku, sahakara banku, vyavasaya parapati sangham gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi. roejuvaarii maarket, vyavasaya marcheting sociiety gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi.
aaroogyam, poeshanha, vinoda soukaryalu
gramamlo angan vaadii kendram, itara poshakaahaara kendralu, aashaa karyakartha unnayi. gramamlo vaarthapathrika pampinhii jarudutundhi. saasanasabha poling kendram, janana maranala namoodhu kaaryaalayam unnayi. sameekruta baalala abhivruddhi pathakam, aatala maidanam gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi. cinma halu, granthaalayam, piblic reading ruum gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi.
vidyuttu
gramamlo gruhaavasaraala nimitham vidyut sarafara vyvasta Pali.
bhuumii viniyogam
karugondalo bhu viniyogam kindhi vidhamgaa Pali:
vyavasaayetara viniyogamlo unna bhuumii: 94 hectares
nikaramgaa vittina bhuumii: 137 hectares
neeti saukaryam laeni bhuumii: 137 hectares
moolaalu
velupali lankelu |
కరూర్ శాసనసభ నియోజకవర్గం తమిళనాడు రాష్ట్రంలోని నియోజకవర్గాలలో ఒకటి. ఈ నియోజకవర్గం కరూర్ జిల్లా, కరూర్ లోక్‌సభ నియోజకవర్గం పరిధిలోని ఆరు శాసనసభ నియోజకవర్గాల్లో ఒకటి.
ఎన్నికైన సభ్యులు
మద్రాస్ రాష్ట్రం
తమిళనాడు రాష్ట్రం
మూలాలు
తమిళనాడు శాసనసభ నియోజకవర్గాలు |
deeninay suryarayandhra nighantusesham ani kudaa antaruu. pitapuram raza suuryaarao bahadhur gaari andadandalatho.
jainti ramya pantulu gaari aadhvaryamloo anek panditula krushi falithamgaa, shree suryarayandhra nighantuvu 'aney paera ooka bruhannighantuvu nirmaanam jargindi' pramukha basha sahiti samshtha aandhra sahithya parishattu dinni prachurinchindi. praamaanikamaina telegu nighantuvullo deeniki pramukha sthaanam Pali. nighantu nirmaanakaalamnaatiki andubatulo unna saahithyaanni. vividha nighantuvulanu aadhaaramga cheskoni yea nighantu nirmaanam jargindi, yea nighantu nirmaanam. loo praarambhimpabadi 1911loo poortigaavimpabadindi 1972idi motham edu samputaallo prachurimpabadinadi. e nighantuvainaa sarvasamagramani cheppalem.
taruvaatikaalamlo labhinchina saamagrinibatti. bashalo vacchina marpulanubatti nighantuvulo anno marpulaku, cherpulaku avaksam umtumdi, amarakosam modalaina anno prachina nighantuvulaku kudaa anantarakaalamlo seshagranthaalu vacchina wasn manaku telisindhe. sumaaru aravai samvathsaralaku poorvam siddham cheyabadina suryarayandhra nighantuvulo kudaa bashalo taruvaata vacchina maarpula aadhaaramga andhulo laeni aaropaalanu chaerustuu deeniki ooka anubandha nighantuvunu siddham cheyavalasina aavasyakam entho Pali. dinni gurthinchi ravva shrihari gta yedenimidi samvatsaraalugaa krushichesi vividha aakaraalanu parisilinchi indhulo laeni aaropalanennintino saekarinchi suryarayandhra nighantuvuku seshagranthamgaa yea. shrihari nighantuvu 'nu siddham cheeyadam jargindi'konni vivaralu.
suryarayandhra nighantuvulo laeni sumaaru muppaiduvele kothha aaropaalu indhulo chootu cheesukunnayi
suryarayandhra nighantukartalu sampratinchani taallapaaka kavula sahityam.
pradhaanamgaa annamaiah sankeertana - kshetraya padealu; saarangapaani padealu modalaina padasaahityaaniki sambamdhinchina grandhaalu, kaatamaraaju kadhalu; bobbiliyuddham modalaina jaanapadha saahityaaniki sambamdhinchina grandhaalu, rayavachakam; siddheshwar charithra modalaina chaarithraka grandhaalu, kattaa varadaraaju sriraamaayanam, palnaati veeracharitra modalaina dwipada grandhaalu, yakshagana; sahityam-kashiyatra charithra; shakshi vyasalu modalaina vachana grandhaalu, veetannitinee sampratinchi anno aaropaalu saekarinchi indhulo ponduparachadam jargindi - suryarayandhra nighantukartalu sampradinchani tumu ramadasakavi aandhrapada nidhanamu.
sarvaandhrasaara sangrahamu (1930), marepallivari nudikadali, amudritam (modalaina nighantuvula nundi anno deshyapadaalanu saekarinchi indhulo cherchadam jargindi) aandhrapada nidhaanamlo dadapu. desyapadaalu labhyamainayi 250 suryarayandhra nighantukartalu sampratinchina aandhra mahabharatham.
aandhra mahaabhaagavatam, hamsavinsati, sukasaptati modalaina grandhaalalo kudaa vaari drushtiki raaka tappipoyina aaropaalanu kudaa ennintinoo gurthinchi yea nighantuvulo cherchadam jargindi, kevalam prachina saahityaaniki sambamdhinchina grandhaalanundekaaka adhunika sahityam.
navalale (kadhalu, kavitvam modalainavi, nundi kudaa sekarimpabadina anno vaadukapadaalu indhulo aaropaluga grahimpabaddaayi) puurva nighantuvullo maandalikapadaalaku.
nityavyavahaaramlo unna anek padhaalaku sthaanam kanipinchadu, saahityamantataa okechota. okkasari Bara prayogimpabadda padhaniki kudaa nighantuvullo sthaanam istunnappudu lakshalaadhi janam naalukalapai undi nighantuvulloki ekkakapovadam apachaarame anipisthundhi, kanuka mandalika padealu. zanula nityavyavahaaramlooni padealu anno indhulo sangrahimpabaddaayi, kevalam padaalekaaka basha vyavahaaramlooni pratyekatanu telipae padabandhaalu kudaa indhulo aaropaluga chuupabaddaayi.
aithe aa padaalannii pradhaanapadamlone bhinnabhinna aaropaluga kaaka swatantraaropaalugaa grahimpabaddaayi. aaropaalaku kevalam arthaalekaaka vatiki veelainantavaraku sahityam nundi.
vyavaharam nundi prayoogaalu chuupabaddaayi, suryarayandhra nighantuvulo cheeraka itara nighantuvullo.
mukhyamgaa vavilla nighantuvu - vaachaspatyam, braunyam, telegu vyutpatti padakosam modalaina nighantuvullo labhinche padalanu kudaa indhulo cherchadam jargindi, induvalla pratuta suryarayandhra nighantuvulo labhyankani padaala choose itara nighantuvulanu sampratinchavalasina avsaram undadhu. chaalaavaraku yea nighantuvu aa avasaraanni teerustundi. suryarayandhra nighantu nirmaanam jargina taruvaata yea yabai aravai yellalo bashalo entho kothha padajaalam erpadindi.
unna padajaalaaniki kudaa ardhaparinaamaadulu kaliginayi. yea nighantu nirmaanamlo vitini dhrushtilo pettukovadam jargindi. ardhanirnayam sandigdhamgaa unna konni padhaalaku edhurugaa.
gurtuvesi vadiliveyadam jargindi (?) vignulu vaati arthaalu teliyajesthe tharuvaathi mudranalo cherchukuntaanu. ooka moolasabdam nundi yerpadda vividha padalanu suryarayandhra nighantuvu aa padm aaropam crinda chuupadamtho paatu konni sandarbhaallo vidividiga chepdam kudaa jargindi.
yea nighantuvulo ola kakunda prathi aaropam swatantraaropamgaane choopabadindi. suryarayandhra nighantuvulo graandhika bhaasha anusarimpabadadamvalla dani sesha granthamaina yea nighantuvuloonuu grandhikabhashe sweekarimpabadindi.
moolaalu.
nighantuvulu
pusthakaalu
2004 aandhrayogulu AndhraPradesh rashtramloni vividha praantaalaku chendina yogulu girinchi b |
దేవలపల్లె, అన్నమయ్య జిల్లా, కలకడ మండలానికి చెందిన గ్రామం.
2011 జనగణన ప్రకారం 368 ఇళ్లతో మొత్తం 1398 జనాభాతో 741 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. సమీప పట్టణమైన రాయచోటికి 40 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 679, ఆడవారి సంఖ్య 719గా ఉంది. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 393 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 0. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 595667.
2022 లో చేసిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ గ్రామం చిత్తూరు జిల్లాలో, ఇదే మండలంలో ఉండేది.
గ్రామ జనాభా
2001 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామ జనాభా - మొత్తం 1240 - అందులో పురుషుల 639 మంది ఉండగా, స్త్రీలు 601 మంది ఉన్నారు. గృహాల సంఖ్య 318 విస్తీర్ణం 741 హెక్టార్లు
సమీప గ్రామాలు
కోన 2ంకి.మీ, గంగాపురం., 3 కి.మీ. నడిమిచెర్ల 6 కి.మీ. మహల్ 8 కి.మీ దూరంలో ఉన్నాయి.
విద్యా సౌకర్యాలు
ఈ గ్రామంలో 2 ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాలలు, 1 ప్రభుత్వ మాధ్యమిక పాఠశాల ఉన్నాయి. సమీప మాధ్యమిక పాఠశాల, గ్రామానికి 5 కి.మీ. లోపున ఉన్నాయి. సమీప బాలబడి, సమీప సీనియర్ మాధ్యమిక పాఠశాల, సమీప అనియత విద్యా కేంద్రం (కలకడ లో), గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. సమీప ఆర్ట్స్, సైన్స్, కామర్సు డిగ్రీ కళాశాల (వాల్మీకిపురంలో), సమీప ఇంజనీరింగ్ కళాశాలలు, సమీప దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల మదనపల్లెలో, సమీప వైద్య కళాశాల, సమీప మేనేజ్మెంట్ సంస్థ, సమీప పాలీటెక్నిక్ తిరుపతిలో, సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల (వాల్మీకిపురంలో, గ్రామానికి 10 కి.మీ. మించి దూరంలో ఉన్నాయి.
ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం
సమీప ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం, సమీప ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రం, గ్రామానికి 5 కిలోమీటర్ల లోపు దూరంలో ఉన్నాయి. సమీప పశు వైద్యశాల, సమీప సంచార వైద్య శాల, గ్రామానికి 5 నుంచి 10 కిలోమీటర్ల పరిధిలో ఉన్నాయి. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, సమీప మాతా శిశు సంరక్షణా కేంద్రం, సమీప టి.బి వైద్యశాల, సమీప అలోపతీ ఆసుపత్రి, సమీప ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, సమీప ఆసుపత్రి, సమీప కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామానికి 10 కిలోమీటర్లకు మించి దూరంలో ఉన్నాయి.
తాగు నీరు
రక్షిత మంచినీటి సరఫరా గ్రామంలో ఉంది. గ్రామంలో మంచినీటి అవసరాలకు చేతిపంపుల నీరు, గొట్టపు బావులు / బోరు బావుల నుంచి నీటిని వినియోగిస్తున్నారు.
పారిశుధ్యం
గ్రామంలో మూసిన డ్రైనేజీ వ్యవస్థ లేదు. మురుగునీరు నేరుగా నీటి వనరుల్లోకి వదలబడుతోంది. ఈ ప్రాంతం పూర్తి పారిశుధ్యపథకం కిందికి వస్తుంది. సామాజిక మరుగుదొడ్ల సౌకర్యం ఈ గ్రామంలో లేదు.
సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు సౌకర్యం
ఈ గ్రామంలో టెలిఫోన్ (లాండ్ లైన్) సౌకర్యం, మొబైల్ ఫోన్ కవరేజి, ఆటో సౌకర్యం, ట్రాక్టరు ఉన్నాయి.సమీప పోస్టాఫీసు సౌకర్యం, సమీప పబ్లిక్ బస్సు సర్వీసు, సమీప ప్రైవేట్ బస్సు సర్వీసు, గ్రామానికి 5 కిలోమీటర్ల లోపు దూరంలో ఉన్నాయి. సమీప పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు సౌకర్యం, సమీప ఇంటర్నెట్ కెఫెలు / సామాన్య సేవా కేంద్రాల సౌకర్యం, సమీప ప్రైవేటు కొరియర్ సౌకర్యం, గ్రామానికి 5 నుంచి 10 కిలోమీటర్ల పరిధిలో ఉన్నాయి. సమీప రైల్వే స్టేషన్, సమీప టాక్సీ సౌకర్యం, గ్రామానికి 10 కిలోమీటర్లకు మించి దూరంలో ఉన్నాయి..గ్రామంజాతీయ రహదారితో అనుసంధానమై ఉంది. సమీప రాష్ట్ర రహదారి గ్రామానికి 10 కిలోమీటర్ల కన్నా దూరంలో ఉంది. గ్రామం ప్రధాన జిల్లా రోడ్డుతో అనుసంధానమై ఉంది. గ్రామం ఇతర జిల్లా రోడ్డుతో అనుసంధానమై ఉంది. సమీప కంకర రోడ్డు గ్రామానికి 5 నుంచి 10 కిలోమీటర్ల లోపు ఉంది.
మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు
గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం, ఉంది. సమీప వారం వారీ సంత గ్రామానికి 5 కిలోమీటర్ల లోపు ఉంది. సమీప సహకార బ్యాంకు, సమీప వాణిజ్య బ్యాంకు, సమీప వ్యవసాయ ఋణ సంఘం, గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి.సమీప ఏటియం, సమీప వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామానికి 10 కిలోమీటర్లకు మించి దూరంలో ఉన్నాయి.
ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు
ఈ గ్రామంలో ఏకీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం (పోషకాహార కేంద్రం), అంగన్ వాడీ కేంద్రం (పోషకాహార కేంద్రం), ఇతర (పోషకాహార కేంద్రం), ఆశా కార్యకర్త (గుర్తింపు పొందిన సామాజిక ఆరోగ్య కార్యకర్త), వార్తా పత్రిక సరఫరా, అసెంబ్లీ పోలింగ్ కేంద్రం, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. సమీప ఆటల మైదానం, సమీప సినిమా / వీడియో హాల్, సమీప గ్రంథాలయం, సమీప పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం, ఈ గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. లోపున ఉన్నాయి.
విద్యుత్తు
ఈ గ్రామంలో విద్యుత్తు ఉంది.
భూమి వినియోగం
గ్రామంలో భూమి వినియోగం ఇలా ఉంది (హెక్టార్లలో) :
వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 19.44
వ్యవసాయం సాగని, బంజరు భూమి: 6.07
శాశ్వత పచ్చిక ప్రాంతాలు, ఇతర మేత భూమి: 14.16
తోటలు మొదలైనవి సాగవుతున్న భూమి: 46.94
వ్యవసాయం చేయదగ్గ బంజరు భూమి: 178.07
సాగులో లేని భూముల్లో బీడు భూములు కానివి: 59.89
బంజరు భూమి: 250.91
నికరంగా విత్తిన భూ క్షేత్రం: 165.52
నీటి సౌకర్యం లేని భూ క్షేత్రం: 449.61
నీటి వనరుల నుండి నీటి పారుదల లభిస్తున్న భూ క్షేత్రం: 26.71
నీటిపారుదల సౌకర్యాలు
గ్రామంలో వ్యవసాయానికి నీటి పారుదల వనరులు ఇలా ఉన్నాయి (హెక్టార్లలో):
బావులు/గొట్టపు బావులు: 26.71
ఉత్పత్తి
ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి చేస్తోంది (పై నుంచి కిందికి తగ్గుతున్న క్రమంలో):
వేరుశనగ, టమేట
మూలాలు
వెలుపలి లంకెలు
వికీ గ్రామ వ్యాసాల ప్రాజెక్టు |
aghaa saadat ollie (1929, juun 21 – 1995, aktobaru 25) paakisthaanii maajii cricqeter. 1955loo ooka test match aadaadu. 1978loo okeokka oneday internationaleloo umpairgaaa chesudu.
jananam
aghaa saadat ollie 1929, juun 21na pakistan loni laahoor loo janminchaadu.
cricket rangam
1948loo paryaataka westindiesthoo, 1949loo kaamanvelt jattutho phast-klaas- yetara matchlalo aadaadu. 1949-50 Madhya, silonpai pakistan vishwavidyaalayaala tarafuna phast-klaas arangetram cheesinappudu, 1961-62loo athanu laahoor b captengaaa unnappudu motham 17 phast-klaas matchlu aadaadu. batsmangaaa parimitha vijayaanni saadhimchaadu, conei pakistanloni atythama phiildarlalo okarigaa pariganinchabaddaadu.
cricket taruvaata
padav viramanha tarwata jaateeya sthaayiloo cooch ayadu. bisisipi sahaya kaaryadarsigaa panichesaadu. billiard, snuker associetion af laahoor adhyakshudigaa kudaa unaadu. intani kodukuliddaruu phast klaas cricket aadaaru.
maranam
ithanu tana 66 samvatsaraala vayassuloe 1995, aktobaru 25na carcinomatosisthoo maranhichadu.
moolaalu
pakistan cricket creedakaarulu
pakistan test cricket creedakaarulu
1995 maranalu
1929 jananaalu |
goruguntalapadu,AndhraPradesh raashtram, prakasm jalla, tarlupadu mandalaaniki chendina gramam. idi Mandla kendramaina tarlupadu nundi 8 ki. mee. dooram loanu, sameepa pattanhamaina markapuram nundi 6 ki. mee. dooramloonuu Pali.
ganankaalu
2011 bhartiya janaganhana ganamkala prakaaram yea gramam 97 illatho, 366 janaabhaatho 1150 hectarlalo vistarimchi Pali. gramamlo magavari sanka 188, aadavari sanka 178. scheduled kulala sanka 123 Dum scheduled thegala sanka 0. gramam yokka janaganhana lokeshan kood 590897.pinn kood: 523332.
2001 va.savatsaram janaba lekkala prakaaram graama janaba 484. indhulo purushula sanka 240, mahilhala sanka 244, gramamlo nivaasa gruhaalu 100 unnayi.
vidyaa soukaryalu
gramamlo prabhutva praadhimika paatasaalalu remdu unnayi.balabadi, praathamikonnatha paatasaala, maadhyamika paatasaalalu markapuramlo unnayi. sameepa juunior kalaasaala, prabhutva aarts / science degrey kalaasaala maarkaapuramloonu, inginiiring kalaasaala idupuuruloonuu unnayi. sameepa vydya kalaasaala guntoorulonu, maenejimentu kalaasaala, polytechniclu idupuuruloonuu unnayi. sameepa vrutthi vidyaa sikshnha paatasaala, aniyata vidyaa kendram maarkaapuramloonu, divyangula pratyeka paatasaala cheemakurthy lonoo unnayi.
vydya saukaryam
prabhutva vydya saukaryam
ooka samchaara vydya salaloo daaktarlu laeru. muguru paaraamedikal sibbandi unnare. praadhimika aaroogya kendram, praadhimika aaroogya vupa kendram gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. alopathy asupatri, pratyaamnaaya aushadha asupatri, dispensory, pashu vaidyasaala, kutumba sankshaema kendram gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. sameepa saamaajika aaroogya kendram, maathaa sisu samrakshana kendram, ti. b vaidyasaala gramam nundi 10 ki.mee. kante ekuva dooramlo unnayi.
praivetu vydya saukaryam
thaagu neee
gramamlo kulaayila dwara rakshith manchineeti sarafara jargutondhi. kulaayila dwara shuddi cheyani neee kudaa sarafara avtondi. gramamlo edaadi podugunaa chetipampula dwara neee andutundi. borubavula dwara kudaa edaadi podugunaa neee andutundi.
paarisudhyam
muruguneeru bahiranga kaaluvala dwara pravahistundi. muruguneeru bahiranganga, kaccha kaaluvala dwara kudaa pravahistundi. muruguneetini neerugaa jalavanarulloki vadulutunnaaru. gramamlo sampuurnha paarishudhya pathakam amalavutondi. saamaajika marugudoddi saukaryam ledhu. intintikii tirigi vyarthaalanu sekarinche vyvasta ledhu. saamaajika biogyas utpaadaka vyvasta ledhu. chettanu veedhula pakkane paarabostaaru.
samaachara, ravaanhaa soukaryalu
postaphysu saukaryam gramaniki 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali. sab postaphysu saukaryam, poest und telegraf aphisu gramaniki 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. laand Jalor telephony, piblic fone aphisu, mobile fone modalaina soukaryalu unnayi. internet kefe / common seva kendram, praivetu korier gramaniki 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi.
gramaniki sameepa praantaala nundi prabhutva ravaanhaa samshtha buses thiruguthunnai. sameepa gramala nundi auto saukaryam kudaa Pali. vyavasaayam koraku vaadenduku gramamlo tracterlunnayi. praivetu baasu saukaryam, railway steshion modalainavi gramaniki 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi.
jalla rahadari gramam gunda potondi. jaateeya rahadari, rashtra rahadari, pradhaana jalla rahadari gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi. gramamlo kankara roadlu unnayi.
marketingu, byaankingu
gramamlo swayam sahaayaka brundam Pali. pouura sarapharaala vyvasta duknam gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali. atm, vaanijya banku, sahakara banku, vyavasaya parapati sangham gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. roejuvaarii maarket, vaaram vaaram Bazar, vyavasaya marcheting sociiety gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi.
aaroogyam, poeshanha, vinoda soukaryalu
gramamlo angan vaadii kendram, itara poshakaahaara kendralu, aashaa karyakartha unnayi. gramamlo vaarthapathrika pampinhii jarudutundhi. assembli poling steshion, janana maranala namoodhu kaaryaalayam unnayi. sameekruta baalala abhivruddhi pathakam, aatala maidanam gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. cinma halu, granthaalayam, piblic reading ruum gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi.
vidyuttu
gramamlo gruhaavasaraala nimitham vidyut sarafara vyvasta Pali. rojuku 7 gantala paatu vyavasaayaaniki, 16 gantala paatu vaanijya avsarala choose kudaa vidyut sarafara chesthunnaaru.
bhuumii viniyogam
goruguntala paadulo bhu viniyogam kindhi vidhamgaa Pali:
vyavasaayetara viniyogamlo unna bhuumii: 71 hectares
vyavasaayam sagani, banjaru bhuumii: 65 hectares
thotalu modalainavi saagavutunna bhuumii: 2 hectares
vyavasaayam cheyadagga banjaru bhuumii: 476 hectares
saagulo laeni bhoomullo beedu bhoomulu kanivi: 48 hectares
banjaru bhuumii: 10 hectares
nikaramgaa vittina bhuumii: 476 hectares
neeti saukaryam laeni bhuumii: 510 hectares
vividha vanarula nundi saguniru labhistunna bhuumii: 25 hectares
neetipaarudala soukaryalu
goruguntala paadulo vyavasaayaaniki neeti sarafara kindhi vanarula dwara jargutondhi.
baavulu/boru baavulu: 25 hectares
utpatthi
goruguntala paadulo yea kindhi vastuvulu utpatthi avtunnayi.
paarishraamika utpattulu
designu slats
moolaalu
velupali lankelu |
cherukuru, shree sathyasai jalla, roddam mandalaaniki chendina gramam.
idi Mandla kendramaina roddam nundi 12 ki. mee. dooram loanu, sameepa pattanhamaina hindupur nundi 24 ki. mee. dooramloonuu Pali. 2011 bhartiya janaganhana ganamkala prakaaram yea gramam 396 illatho, 1898 janaabhaatho 1582 hectarlalo vistarimchi Pali. gramamlo magavari sanka 928, aadavari sanka 970. scheduled kulala sanka 336 Dum scheduled thegala sanka 15. gramam yokka janaganhana lokeshan kood 595348.pinn kood: 515124.
vidyaa soukaryalu
gramamlo prabhutva praadhimika paatasaalalu remdu unnayi. sameepa balabadi, praadhimika paatasaala roddaamloonu, praathamikonnatha paatasaala peddamanturulonu, maadhyamika paatasaala peddamanturuloonuu unnayi. sameepa juunior kalaasaala roddaamloonu, prabhutva aarts / science degrey kalaasaala madakasiraloonuu unnayi. sameepa vydya kalaasaala anantapuramlonu, polytechnicmadakasiralonu, maenejimentu kalaasaala hinduupuramloonuu unnayi.
sameepa vrutthi vidyaa sikshnha paatasaala roddaamloonu, aniyata vidyaa kendram, divyangula pratyeka paatasaalalu hinduupuramloonuu unnayi.
vydya saukaryam
prabhutva vydya saukaryam
ooka samchaara vydya salaloo daaktarlu laeru. muguru paaraamedikal sibbandi unnare. sameepa praadhimika aaroogya vupa kendram gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali. sameepa saamaajika aaroogya kendram, praadhimika aaroogya kendram, maathaa sisu samrakshana kendram, ti. b vaidyasaala gramam nundi 10 ki.mee. kante ekuva dooramlo unnayi. alopathy asupatri, pratyaamnaaya aushadha asupatri, dispensory, pashu vaidyasaala, kutumba sankshaema kendram gramam nundi 10 ki.mee. kante ekuva dooramlo unnayi.
praivetu vydya saukaryam
gramamlo ooka praivetu vydya saukaryam Pali. degrey laeni doctoru okaru unnare.
thaagu neee
gramamlo kulaayila dwara shuddi cheyani neee sarafara avtondi. gramamlo edaadi podugunaa chetipampula dwara neee andutundi.
borubavula dwara kudaa edaadi podugunaa neee andutundi.
paarisudhyam
muruguneeru bahiranga kaaluvala dwara pravahistundi. muruguneeru bahiranganga, kaccha kaaluvala dwara pravahistundi. muruguneetini neerugaa jalavanarulloki vadulutunnaaru. gramamlo sampuurnha paarishudhya pathakam amalavutondi. saamaajika marugudoddi saukaryam ledhu. intintikii tirigi vyarthaalanu sekarinche vyvasta ledhu. saamaajika biogyas utpaadaka vyvasta ledhu. chettanu veedhula pakkane paarabostaaru.
samaachara, ravaanhaa soukaryalu
postaphysu saukaryam, sab postaphysu saukaryam gramaniki 5 ki.mee. lopu dooramlo unnayi. poest und telegraf aphisu gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali. laand Jalor telephony, piblic fone aphisu, mobile fone modalaina soukaryalu unnayi. internet kefe / common seva kendram, praivetu korier gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi. gramaniki sameepa praantaala nundi prabhutva ravaanhaa samshtha bassulupraivetu buses thiruguthunnai. sameepa gramala nundi auto saukaryam kudaa Pali. vyavasaayam koraku vaadenduku gramamlo tracterlunnayi. railway steshion gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali. rashtra rahadari, pradhaana jalla rahadari, jalla rahadari gramam gunda potunnayi. jaateeya rahadari gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali. gramamlo tharu roadlu, kankara roadlu unnayi.
marketingu, byaankingu
gramamlo swayam sahaayaka brundam, pouura sarapharaala kendram unnayi. vaaram vaaram Bazar gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali.
atm, vaanijya banku, sahakara banku, vyavasaya parapati sangham gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi. roejuvaarii maarket, vyavasaya marcheting sociiety gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi.
aaroogyam, poeshanha, vinoda soukaryalu
gramamlo sameekruta baalala abhivruddhi pathakam, angan vaadii kendram, itara poshakaahaara kendralu, aashaa karyakartha unnayi. gramamlo vaarthapathrika pampinhii jarudutundhi. assembli poling kendram, janana maranala namoodhu kaaryaalayam unnayi. aatala maidanam gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali. cinma halu, granthaalayam, piblic reading ruum gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi.
vidyuttu
gramamlo gruhaavasaraala nimitham vidyut sarafara vyvasta Pali. rojuku 7 gantala paatu vyavasaayaaniki, 16 gantala paatu vaanijya avsarala choose kudaa vidyut sarafara chesthunnaaru.
bhuumii viniyogam
cherukuuruloo bhu viniyogam kindhi vidhamgaa Pali:
vyavasaayetara viniyogamlo unna bhuumii: 95 hectares
vyavasaayam sagani, banjaru bhuumii: 148 hectares
thotalu modalainavi saagavutunna bhuumii: 1 hectares
vyavasaayam cheyadagga banjaru bhuumii: 31 hectares
saagulo laeni bhoomullo beedu bhoomulu kanivi: 371 hectares
banjaru bhuumii: 810 hectares
nikaramgaa vittina bhuumii: 123 hectares
neeti saukaryam laeni bhuumii: 1216 hectares
vividha vanarula nundi saguniru labhistunna bhuumii: 88 hectares
neetipaarudala soukaryalu
cherukuuruloo vyavasaayaaniki neeti sarafara kindhi vanarula dwara jargutondhi.
baavulu/boru baavulu: 88 hectares
utpatthi
cherukuuruloo yea kindhi vastuvulu utpatthi avtunnayi.
pradhaana pantalu
verusanaga, shanaga, vari
moolaalu
velupali lankelu |
కాదంబరి సంస్కృతంలో బాణుడు రచించిన వచన కావ్యం. సంస్కృత కవి, నాటకకర్త బాణభట్టుడు దీనికి కర్త. శ్లోకరూపంలోని కావ్యాలే ప్రఖ్యాతంగా ఉండే ప్రాచీన సాహిత్యంలో బాణుని కాదంబరి సఫలీకృతమైన ప్రయోగంగా చెప్పుకోవచ్చు.
రచన నేపథ్యం
కాదంబరి బాణుని కృతిగా పేర్కొన్నా దీనిని పూర్తిచేసేవరకూ ఆయన జీవించలేదు. ఈ వచనకావ్య రచన పూర్తిచేయకుండా బాణుడు మరణించడంతో ఆయన కుమారుడు భూషణభట్టుడు పూర్తిచేశాడు. (మరికొందరి కథనం ప్రకారం కొడుకు పేరు పుళిందభట్టు) వీలుకోసం భూషణభట్టుడు రాసిన భాగాన్ని ఉత్తర భాగమనీ, బాణభట్టుడు రచించిన భాగాన్ని పూర్వభాగమనీ పేర్కొంటారు పండితులు. భూషణభట్టుడు కర్తృత్వం వహించి పూర్తిచేసినా తండ్రి బాణభట్టుడు అప్పటికే చేసిపెట్టిన రచనా ప్రణాళికనే అనుసరించాడు. ఇతివృత్తాన్ని గుణాఢ్యుడు పైశాచీ భాషలో రచించిన ప్రఖ్యాతమైన బృహత్కథ నుంచి స్వీకరించారు. 11వ శతాబ్దంలో సోమదేవుడు పైశాచీ భాషనుంచి సంస్కృతీకరించినట్టు చెప్పే బృహత్కథ అనువాదమైన కథా సరిత్సాగరంలో కూడా ఇదే ఇతివృత్తం ఓ కథగా కనిపిస్తుంది.
ఇతివృత్తం
గుణాఢ్యుని బృహత్కథలోని అనేకమైన కథల్లో ఒకటైన సుమనస్ అనే రాజు కథ నుంచి ఈ ఇతివృత్తాన్ని స్వీకరించి విస్తరించి కాదంబరిగా మలిచాడు బాణుడు. ఈ ఇతివృత్తం శృంగారభరితమైనది. దీనిలో అనేకానేకమైన కథలు కలిసి ఒకే పాత్ర వేర్వేరు జన్మలతో వేర్వేరు కాలాల్లో తిరిగి కనిపిస్తుంటుంది. కథానాయకి కాదంబరి కథ మధ్యలోకి వచ్చేంతవరకూ కనిపించదు. విదిశ రాజ్యాధిపతియైన శూద్రకుని గాథ ఇది.
తెలుగులో కాదంబరి
తెలుగు భాషలో కాదంబరిని పలువురు కవులు, రచయితలు, నాటకకర్తలు అనువాదం, అనుసృజన వంటి ప్రక్రియల ద్వారా అందించారు.
అనువాదాలు
విద్వాన్ విశ్వం దీనిని తెలుగులో అనువధించి ఆంధ్రప్రభ సచిత్రవారపత్రికలో ధారావాహికగా ప్రచురించాడు. పుస్తక రూపంలో 1962లో మొదటి ముద్రణ పొందింది. ఈ పుస్తకం రెండవ ముద్రణ 2016లో వెలువడింది.
అనుసృజనలు
స్ఫూర్తి
కాదంబరి అనే పేరుతో రావూరి భరధ్వాజ ఓ నవల రచించారు. మహాకవి బాణుడు రచించిన 'కాదంబరి' సంస్కృతంలో వెలసిన తొలి వచన కావ్యం. ఈ మాటకి నానార్ధాలూ ఉన్నాయి. ఒకానొక కావ్య విశేషం, ఆడు కోయిల, గోరువంక, మద్యం, నవల మొదలైనవి. ఈ నవల వచన కావ్యంలాగా ఉంది. ఇందులోని ప్రతి పాత్రా ఒక్కో రకమైన మాదకతతో జోగిసలాడి పోతూ ఉంది. పుస్తకానికి 'కాదంబరి' అన్న శీర్షిక నుంచండి అని సలహా ఇచ్చినవారు డాక్టర్ రాఘవాచార్య గారు అంటూ కృతజ్ఞతలు తెలుపుకున్నారు భరద్వాజ.
మూలాలు
సంస్కృత సాహిత్యం
సంస్కృత నవలలు |
kalol saasanasabha niyojakavargam Gujarat rashtramloni niyoojakavargaalaloo okati. yea niyojakavargam Gandhinagar jalla, Gandhinagar loksabha niyojakavargam paridhilooni edu saasanasabha niyojakavargaallo okati.
yea assembli niyojakavargam paridhiloo kalol mandalamlooni bhavpura, kaanta, nava, goltara, nardipur, mokhasan, dingucha, pansar, bhadol, dhamasna, isand, vadavswamy, bileshwarpura, dhanot, chhatral, olaa, arsodia, pratapura, piaz, dhanaj, dhanas,, sherisa, ramyaNagar, vamsajaada, bhoyan mothee, sabaspuur, Osmanabad, ganapatpura, jaspur, dantaali, vadsar, karoli, Hajipur, bhimasan, jetlaj, khatraj, sanavad, santej, rakanpuur, ranchodpura, nasmed, adhana, vanasana, vahena, vahena, unaali, rancharada, nandoli, palodia, chhatral (INA), kalol (INA), saiz, kalol (M) gramalu unnayi.
ennikaina sabyulu
Gujarat assembli ennikalu, 2022:kalol
moolaalu
Gujarat saasanasabha niyojakavargaalu |
{| border=2 cellpadding=3 cellspacing=1 width=90%
|- style="background: DarkRed; color: navy;"
! bgcolor=#dddddd align=center style="background: DarkRed; color: yellow;" colspan=20 |sankhyalu - vaati pratyekatalu
|-
| bgcolor=#dddddd align=center | 1
| bgcolor=#dddddd align=center | 2
| bgcolor=#dddddd align=center | 3
| bgcolor=#dddddd align=center | 4
| bgcolor=#dddddd align=center | 5
| bgcolor=#dddddd align=center | 6
| bgcolor=#dddddd align=center | 7
| bgcolor=#dddddd align=center | 8
| bgcolor=#dddddd align=center | 9
| bgcolor=#dddddd align=center | 10
| bgcolor=#dddddd align=center | 11
| bgcolor=#dddddd align=center | 12
| bgcolor=#dddddd align=center | 13
| bgcolor=#dddddd align=center | 14
| bgcolor=#dddddd align=center | 15
| bgcolor=#dddddd align=center | 16
| bgcolor=#dddddd align=center | 17
| bgcolor=#dddddd align=center | 18
| bgcolor=#dddddd align=center | 19
| bgcolor=#dddddd align=center | 20
|-
| bgcolor=#dddddd align=center | 21
| bgcolor=#dddddd align=center | 22
| bgcolor=#dddddd align=center | 23
| bgcolor=#dddddd align=center | 24
| bgcolor=#dddddd align=center | 25
| bgcolor=#dddddd align=center | 26
| bgcolor=#dddddd align=center | 27
| bgcolor=#dddddd align=center | 28
| bgcolor=#dddddd align=center | 29
| bgcolor=#dddddd align=center | 30
| bgcolor=#dddddd align=center | 31
| bgcolor=#dddddd align=center | 32
| bgcolor=#dddddd align=center | 33
| bgcolor=#dddddd align=center | 34
| bgcolor=#dddddd align=center | 35
| bgcolor=#dddddd align=center | 36
| bgcolor=#dddddd align=center | 37
| bgcolor=#dddddd align=center | 38
| bgcolor=#dddddd align=center | 39
| bgcolor=#dddddd align=center | 40
|-
| bgcolor=#dddddd align=center | 41
| bgcolor=#dddddd align=center | 42
| bgcolor=#dddddd align=center | 43
| bgcolor=#dddddd align=center | 44
| bgcolor=#dddddd align=center | 45
| bgcolor=#dddddd align=center | 46
| bgcolor=#dddddd align=center | 47
| bgcolor=#dddddd align=center | 48
| bgcolor=#dddddd align=center | 49
| bgcolor=#dddddd align=center | 50
| bgcolor=#dddddd align=center | 51
| bgcolor=#dddddd align=center | 52
| bgcolor=#dddddd align=center | 53
| bgcolor=#dddddd align=center | 54
| bgcolor=#dddddd align=center | 55
| bgcolor=#dddddd align=center | 56
| bgcolor=#dddddd align=center | 57
| bgcolor=#dddddd align=center | 58
| bgcolor=#dddddd align=center | 59
| bgcolor=#dddddd align=center | 60
|-
| bgcolor=#dddddd align=center | 61
| bgcolor=#dddddd align=center | 62
| bgcolor=#dddddd align=center | 63
| bgcolor=#dddddd align=center | 64
| bgcolor=#dddddd align=center | 65
| bgcolor=#dddddd align=center | 66
| bgcolor=#dddddd align=center | 67
| bgcolor=#dddddd align=center | 68
| bgcolor=#dddddd align=center | 69
| bgcolor=#dddddd align=center | 70
| bgcolor=#dddddd align=center | 71
| bgcolor=#dddddd align=center | 72
| bgcolor=#dddddd align=center | 73
| bgcolor=#dddddd align=center | 74
| bgcolor=#dddddd align=center | 75
| bgcolor=#dddddd align=center | 76
| bgcolor=#dddddd align=center | 77
| bgcolor=#dddddd align=center | 78
| bgcolor=#dddddd align=center | 79
| bgcolor=#dddddd align=center | 80
|-
| bgcolor=#dddddd align=center | 81
| bgcolor=#dddddd align=center | 82
| bgcolor=#dddddd align=center | 83
| bgcolor=#dddddd align=center | 84
| bgcolor=#dddddd align=center | 85
| bgcolor=#dddddd align=center | 86
| bgcolor=#dddddd align=center | 87
| bgcolor=#dddddd align=center | 88
| bgcolor=#dddddd align=center | 89
| bgcolor=#dddddd align=center | 90
| bgcolor=#dddddd align=center | 91
| bgcolor=#dddddd align=center | 92
| bgcolor=#dddddd align=center | 93
| bgcolor=#dddddd align=center | 94
| bgcolor=#dddddd align=center | 95
| bgcolor=#dddddd align=center | 96
| bgcolor=#dddddd align=center | 97
| bgcolor=#dddddd align=center | 98
| bgcolor=#dddddd align=center | 99
| bgcolor=#dddddd align=center | 100
|-
| bgcolor=#dddddd align=center align=center colspan=20 | ivi kudaa chudandi – itara linkulu
|}
1
ekadantudu - vinayakudu
yeka pathneevrathudu - shree ramudu
ekaahamu - 24 gantalu paatu chese bhajna karyakram
ekonarayana - naaraayanhudu okkade
ekasam - jagatiki aakaasam okkate - telegu padealu - padaala aavishkarana
ekakshi - hinduism puraanaalaloo sukrudu ekakshi.
2
3
4
chaturangabalalu : yuddamlo paalgonae ratha, gaja, turaga, padaati dalalanu kalipi chaturangadalaalu leka chaturangabalalu antaruu. ratha = radhalu, gaja = enugulu, turaga = gurralu, padaati = kaalbalam
chaturvidha adharmamulu : 1. dyootamu, 2. panamu, 3. strilu, 4. suunalu. [bhagavatamu 1-17-39]
chaturdhaamamulu: raameshwara dhamam,badarinath dhamam, Dwarka dhamam, jugnauth dhamam
chathurmukhudu : nalaugu mukamulu kalavaadu - bhartiya puraanaalaloo braham Dewas.
chaturvedamulu - rugvedamu, yajurvedamu, saama vedamu, atharvana vedamu
chaturvidha aashramaalu - brahmacharyam, gaarhasthyamu, vaanaprasthamu, sanyaasamu
nalaugu dikkulu - turupu, padamara, uttaramu, dakshinamu
nalaugu moolalu - aagneyamu, eesaanyamu, nairruti, vayuvyam
chaturvidha balamulu - baahu, manoe, dhana, bamdhu
chaturvidha paasamulu - aashaa, moha, maayaa, karma
chaturvidha karmalu - dhyanamu, shouchamu, bixa, ekantamu
chaturvidha daanamulu - kanyadanamu, godaanamu, bhudanamu, vidyaadaanamu
chaturvidhopayamulu - saamamu, daanamu, bheedamu, dandamu
chaturvidha falamulu/purushaarthaalu - dharm, artha, qama, moksha
chaturvidha sthree jaathulu: 1.padhminee jaati. 2. hastinee jaati. 3. sankhini jaati. 4. chittinee jaati.
chaturvidha sthree gunamulu: 1. sandehamu, 2. bhayamu, 3. teliyanitanamu, 4. lajja.
chaturvidha swabhaavamulu: 1.braahmanha swabhavamu, 2. kshathiriya swabhavamu, 3. vaisyaswabhaavamu, 4. shoodra swabhavamu.
chaturvidha sambhavamulu: 1.yagnamu valana Barasat 2. varshamuvalana annamu. 3. annamu valana karmamu, 4. karmamu valana mokshamu.
chaturvidha lingamulu: 1.istalingamu, 2. praanalingamu, 3. bhavalingamu, 4. aatmalingamu.
chaturvidhayugaantamulu: 1.krutayugamu. .. shravana bahulha ashtami. 2. tretayugamu,,,, kaarthika bahulha dashmi, 3. dwaaparayugamu.... maadha bahulha chaturtha, 4. kaliyugamu.... maagha bahulha navmi.
chaturvidha braham (mansa)puthrulu: 1.sanakudu. 2. sanandudu. 3. sanatkumaarudu. 4. sanatsujaatudu.
chaturvidha brahmachaaryulu: 1.gaayathrii bramchari. 2. braahmanha bramchari. 3. prajaapatya bramchari. 4. bruhadbhahmachaari.
chaturvidha durgamulu: 1.giridurgamu. (parvatamu) 2. vanadurgamu. (vanamu) 3. sthaladurgamu. (praakaaramu). 4. jaladurgamu (samudramu)
chaturvidha gnaatulu: .sapindulu, 2. sodharulu, 3. sagotrulu, 4. sanaabhulu
chaturvidha ganitamulu: 1. sankalitamu., 2. utkalitamu, 3. gunaharamu, 4. bagaharamu
chaturvidha kashtamulu: 1. sareerika kashtamu, 2. manasika kashtamu, 3. saamaajika kashtamu, 4. adhyaatmika kashtamu
chaturvidha alankaaramulu: (streelaku) kesalankaramu. 2.sariiraalankaaramu. 3. bhuushanaalankaaramu. 4. lepanalankaramu.
chaturvidha agnulu: 1. badabagni. 2. jataaraagni. 3. gruhagni. 4. daavagni.
chaturvidha antahkaranamulu: 1. manassu. 2. buddhi. 3. chittamu. .4. ahankaaramu.
chaturvarnadevatalu: 1.bramhanulaku - sivudu, 2. kshatriyulaku - vishnhuvu, 3.vaisyulaku.. lekshmi, 4. shoodrulaku .. ganapathy.
chaturlavanamulu: 1.saindhavamu lavanamu. 2. saavarchamu. 3. bidalavanamu, 4. samudra lavanamu.
chaturdisamoolalu: 1.aaganeya muula, 2. vayuvva muula, 3. eesaanyamoola. 4. nirutu muula.
kaavyavrutti chatushtayamu: 1.kaisiki. 2. arabhati. 3. saatviti. 4. bharati.
streejaati chatushtayamulu: 1. padhmini. 2. hastini. 3. chittini. 4.sankhini
purushajaati chatushtayamu: 1. bhadrudu, 2. dattudu, 3. koochimarudu. 4. paanchaaludu.
chaturvidha radhakulu: 1.maharathudu. 2. atiradhudu. 3. samarathudu. 4. ardharadhudu.
chaturvidha vyuuhamulu: 1.vaasudeva, 2. pradyumn. 3. anirudha, 4. sankarshanamulu
chaturvidha pramaanhamulu: 1.prathyaksha pramanamu., 2. anumaana pramanamu, 3. upamaana pramanamu, 4. sabdapramaanamu
chaturvidha abhinayamulu: 1.aangikaabhinayam 2. vachikabhinayam 3. aharyabhinayam 4. saattvikaabhinayam
chaturvidha kavitvamulu: 1.chitra kavithvamu, 2. aasukavitvamu, 3. bandha kavithvamu, 4. gadyakavitvamu.
chaturvidha srungara naayakulu: 1.anukooludu. oche nayika yandu anuraagamu galavaadu. 2. dakshinudu. anagaa... anek naayikalanu samanamuga praeminchu vaadu. 3. dhrushtudu. anagaa nayika patla apacharam chessi kudaa chedugaa pravarthinchevaadu. 4. satudu. anagaa itarulaku theliyakunda naayikaku Bara teliyu natlu apriyamu aacharinchu vaadu.
chaturvidha kavya naayakulu: 1.dheerodaatatudu: dhairyam vento udaatta gunamulu gala vaadu. 2. dheeroddatudu. garvamu asuya, krodhamu vento gunamulu galavaadu. 3. dheerasantudu. anagaa prasannaatmudu. dheerudu. 4. dheeralalitudu: anagaa nischintudu. kalaloo aasakti galavaadu nirantharamu sukhajeevanaabhilaashi.
chaturvidhapurushaarthamu: 1.brahmacharyamu, 2.gaarhyasthamu, 3.vaanaprasthamu, 4.sanyaasamu
chaaturmaasamulu: 1. aashaadamu. 2. sraavanamu. 3. baadhrapadamu. 4. aasvayujamu.
chaturvidha aayudamulu: srimahavishnuvi: 1.sankhamu. 2.gada, 3. chakramu. 4. padmamu
chaturvidha sabhalu: 1.brahmasabha. 2. endhra sabha. 3. rudhra sabha. 4. vishnusabha.
chaturvidha aalinganamulu : 1. spashtakamu, 2. viddhakamu, 3. udghrushtakamu, 4. peeditakamu. [vaatsyaayanakaamasuutrama2-2-6]
5
manmathuni panchabaanaalu :
aravindam = thaamara puvvu
ashokam = asokavruksham puvvu
chuutam = mamidi puvvu
navamallika = appudee virisina malle puvvu
neelotpalam = nalla kaluva
puncha-upavighnamulu : (yogamunaku kalugu upavighnamulu) 1. dhukkhamu, 2. dourmanasyamu, 3. angamejayatvamu, 4. swaasamu, 5. prashwaasamu. "dukka dourmanasyaangamejayavav swaasa prashwasa vikshepasahabhuvah" [paatanjalayoguustramulu 1-31]
puncha lohaalu - vendi,inumu, bangaramu,seesamu, raagi
puncha gnaanendriyaalu - shrotram (chevulu), tvakku (charmam), chakshu (kallu), jivha (naluka), ghraanam (mukku)
puncha karmendriyaalu - vaakku, paani, paada, bhagamu, upastha
puncha karmalu: tarkasastramlo: ukshepanam, avakshepanam, akunchanam, prasaaranam, gamanam ; vaidyasaastramlo: vamanam, rechanam, nasyam, anunasana, niruham
puncha vishayalu - sabda, sparsa, rupa, rasa, gandhamulu
puncha praanaalu - pranamu, apaanamu, vyanamu, udaanamu, samanamu
puncha pandavas - dharmaraja, bhiimudu, arjuna, nakula, sahadeva
puncha bhuutaalu - bhuumii, aakaasamu, vayu,jalamu, agni
puncha limgaalu - prudhvilingam, aakaasalingam, jalalingam, tejolingam, vayulingam
panchamahaapaatakamulu: 1.sthree hathya. 2. sisuhatya, 3. gohatya. 4. brahmahatya. 5. guruhatya
panchamata grandhamulu: 1.bhagavadgeeta, 2. dharmapadamu, 3. baibulu, 4. khuranisharif, 5. divvagrandhamu.
panchabhaktulu: 1.pitrubhakti, 2. rajabhakti, 3. gurubhakti, 4. deshabhakti, 5. daivabhakti.
puncha parvamula karmalu: 1.krishnashtami. snanamu. 2. krishna chaturdhashi. daanamu. 3. amaavaasya. tarpanamu. 4. pournamu. devataradhana. 5. sankranthi. devotsavamulu (pitr kaaryamulu.)
puncha patramulu: 1.thulasi. 2. bilvamu. 3.sameepatramu. 4. maachee pathramu. 5. rudrajada
puncha pativratalu: 1.sathe. 2. sawithri. 3. anasooya 4. droupathi. 5. damayanti.
panchaniyamamulu: 1.shouchamu, 2. santoshamu, 3. thapassu, 4. swadhyayamu, 5. eshwarapranidhaanamu.
panchadhaathuvulu:1.bangaramu, 2. vendi, 3. raagi, 4. kanchu, 5. inumu
puncha dharmamulu: 1.jaati dharmamu. 2. asrama dharmamu. 3. matha dharmamu. 4. deesha dharmamu. 5. guna dharmamu.
panchadevatalu: 1.mahaadevatalu, 2. karmadevatalu, 3. aajaanaja deevathalu, 4. pitrudevatalu. 5. gandarvalu.
puncha jayatidhulu: 1.sudhad yekaadasi. 2. dvadashi. 3. trayodasi. 4. chaturdhashi. 5. pournamu.
panchagavyamulu: 1.gomutramu, (avu panchitamu), 2. gomayamu (avu peda) 3, geeksheeramu (avu plu) 4. godadhi (avu perugu) 5. goghrutamu (avu neyyi)
panchakshira vrukshamulu: 1.mari. 2. raavi. 3. juvvi. 4. medi. 5. gangaravi.
panchakaavyamulu: (telugulo) 1. srungara naishadhamu, 2. manucharitra, 3. parijatapaharanamu., 4 vasucharitra, 5. vijayavilasamu. samskruthamloo: 1. raghuvamsamu, 2.kumara sambhavamu, 3. sisupaalavadha 4.meghasandesamu, 5.kiratarjuneeyamu
puncha kashaya vruksha dravyamulu: 1.juvvi. 2. raavi. 3. modi. 4. dirisena., 5. marri patta.
panchakalyani: (gueramunaku vundavalasinavi) 1. nalaugu kaallu. 2. mukhamupai tellati chukka. 3. tellati kuchhu thooka. 4. telupurangu veepu. 5. thellupu rangu medajulu.
panchakalpamulu: 1.mandaaramu. 2. paarijaatamu. 3. santaanamu. 4. harichandanamu. 5. kalpavrukshamu.
puncha karma saakshulu: 1.suryudu. 2. chandrudu. 3. yamudu. 4. kaalamu. 5. puncha bhootamulu
panchakartala deverulu: 1. brahmapatni, sarasvathi, 2. vishnupatni... lekshmi, 3. rudrapatni.... parvathy, 4. eshwaruni patni.... unmani, 5. sadaasivapatni.... manonmani.
puncha rushulu: saanaga brahmarushi, sanaatana brahmarushi, ahabhuvana brahmarushi, pratnasa brahmarushi, suparnasa brahmarushi
panchaamrutamulu: 1. neee. 2. plu 3. perugu.4. neyyi. 5. tehene
maatrupanchakamulu:1.penchina talli, 2. guruvu bhaarya, 3. bharyanu ganna talli, 4. tananu ganna talli, 5. annana bhaarya.
panchagangalu: 1. gangaanadi. 2. krushnaanadi. 3. godawari nadi. 4. tungabadra nadi. 5. kauvery nadi.
panchamahaapaapamulu: 1. bangaramu dongilinchuta. 2. surapanamu. 3. brahmahatya. 4. gurupatneegamanamu, 5. mahapatakula sahavasamu
panchangamulu: jyootisham prakaaram andulooni iidu angamulu. avi.......... 1.thidhi, 2. vaaramu, 3. nakshatramu, 4.yogamu, 5. karanamu.
panchasuutakamulu: 1. janma suukakamu. 2. mrutha suutakamu. 3. rajahsootakamu. 4. antu (rooga)suutakamu. 5. savadarsana suutakamu.
panchasuuktamulu: (mataantaramu) 1. purusha suuktamu. 2. deevee suuktamu. 3. suryah suuktamu. 4. varjanyasuuktamu. 5. srisuuktamu;
panchasuddhulu: 1.manassuddhi 2. karmasuddhi, 3. baandasuddhi, 4. dehasuddhi, 5. whack shuddi
panchavidha sakamulu: 1. creesthu shakamu. 2. vikramaarka shakamu. 3. saalivaahana shakamu. 4. hijari shakamu. 5. fasali shakamu.
panchavidha dhana vaarasulu: 1. thaanu. 2. thandri. 3. taatha. 4. koduku, 5. koduku koduku
panchavidha deevathaa peethamulu : 1.padhma peethamu. 2. sheshapeetamu. 3.kumuda peethamu. 4. soma peethamu. 5. badra peethamu.
panchavaayuvulu : 1.pranamu. 2. apaanamu. 3. vyanamu. 4. udaanamu. 5. saanavaayuvu.
puncha doshamulu :
1. vyabhichaaramu, 2. virodhamu, 3. satpratipakshamu, 4. asiddhi, 5. baadha. [ivi hetudoshamulu. chuu. panchahetvaabhaasamulu]
1. kaamamu, 2. krodhamu, 3. bhayamu, 4. nidhra, 5. swaasamu.
1. midhyaagnaanamu, 2. adharmamu, 3. saktihetuvu, 4. dutee, 5. pasutvamu.
panchayagnamulu: "ahutam cha hutam chaiva tathaa prahutameva cha, braahmyam hutam praasitam cha panchayagnan prachakshate" [manusmriti 3-73]
(nithya yagnamulu) 1. snanamu, 2. daanamu, 3. thapassu, 4. homamu, 5. pitruyagnamu.
1. japamu, 2. homamu, 3. bali, 4. braahmanha shreshtuni poojinchuta, 5. pitrutarpanamu.
1. agnihotramu, 2. darsapurna maanamu, 3. chaaturmaasyamu, 4. pasuyaagamu, 5. somayagamu.
panchamakaaraalu : madyam, maamsam, matsyam, mudhra, maithunam
panchaakshari : sheva panchaaksharii manthram: om namassivaya: vyshnu panchaaksharii manthram: om narayanaya:
panchayudhamulu : shree mahaavishnuvu aayudhalu : sankhamu - paanchajanyamu, chakramu - sudarsanamu, khadgamu - nandakamu, gada - koumodaki, dhanassu - shaarmu
panchayagnaalu : vedapatanam, vaishwadevam, atithipuja, pitrutarpanam, bhutabali
panchadharmamulu : 1. jaati dharmamu: 2. asrama dharmamu. 3.matha dharmamu.4.deesha dharmamu. 5.guna dharmamu.
puncha-suutramulu :
(a.) 1. sankalpamu, 2. maarjanamu, 3. varuna suuktamu, 4. aghamarshanamu, 5. snaanaangatarpanamu.
(aa.) 1. aapastambheeyamu, 2. aasvalaayaneeyamu, 3. kaatyaayachaneeyamu, 4. bodhayaneeyamu, 5. vaikhaanaseeyamu.
6
shadruchulu - madhuram (teepi), aamlam (pulupu), lavanam (uppu), katu ( kaaram), tiktam (cheedu), kashayam (vagaru)
shatchakravarthulu - harischandro nalo raja,purukutsa:pururava:I sagara: kaarta veeryascha,shadethe............ chakravartina:II harischamdrudu, naludu, purukutsudu, pururavas, sagarudu, kaartaveeryudu
shadvidha paramaartha satruvulu: 1.kaamamu. 2. krodamu, 3.lobamu. 4. mohamu. 5. madamu. 6. maatsaryamu
shadvidha narakamulu: 1. tapanamu. 2. aveechi. 3. mahakavaramu. 4. kavaramu. 5. sanghaatamu. 6. kaalasuutramu.
shadvidha gunamulu: (raajaneethi yandu) 1. sandhi. 2. vigrahamu, 3. yanamu. 4. samsthaapanamu. 5. asanamu. 6. dwaidheebhaavamu
shadvidha kaliyuga sakamulu: 1.yudhistarasakamu. 2. vikrama shakamu. 3. saalivaahana shakamu. 4. vijayanandana shakamu. 5. nagarjuna shakamu. 6. kalki shakamu.
shadrasamulu: 1.kashayamu. (vagaru.) 2. madhuramu (teepi) 3. lavanamu (uppu) 4. katuvu (kaaramu) 5. tiktamu (cheedu) 6. amlamu (pulupu)
shadrutuvulu: 1.vasantaratuvu, 2. geeshmaratuvu. 3. varsharutuvu. 4. saradrutuvu. 5. hemantara. 6. sasiramuvu.
shatchakraadhi disadevatalu: 1.muladharamu. ganapathy. 2. swaadhishtaanamu. braham. 3. manipurakamu. vishnhuvu. 4. anaahatamu . rudhrudu. 5. visuddhamu. eswarudu. 6. aagnachakramu. sadasivudu.
shutt sthree rakshakulu: 1.bharta, .2 tandri. 3. koduku. 4.sodharudu. 5. pinatandri. 6. menamama
shutt gunamulu: 1. sakta. 2. jnaanamu. 3. balamu. 4. aishwaryamu. 5. tejamu
shadbhavavikaralu: 1.garbhamlo undadam 2. janminchadam 3. peragadam 4. mudiyadam (musalivaaru kaavadam) 5. krusinchadam 6. maraninchadam
shadsareeraangamulu: 1. (manushyula yandu) jnaanamu, dhairyamu, mahaatmyamu, yasassu, shree, vairagyamu shirassu, 2. madyamu, 3. kudicheyi, 4. edamacheyi. 5. kudikaalu, 6. edamakaalu.
shatsiva lingamulu: (raavana pratishtitamu) 1. vaidyanaadha lingamu. 2. vakreshwara nath lingamu. 3. siddhi nath lingamu. 4. tarakeshwar lingamu. 5. ghateshwara lingamu. 6. kapileshwar lingamu.
shatkalalu: nivrti,, prathista.. vidya, shanthi, saantyaatiitamu, nishkalamu
shutt vaayidyamulu:damarukamu,gummadi, dindimamu, ghargharamu, mardalamu, pranavamu
shutt lakshyamulu: 1. sthoolamu. 2. suukshmamu. 3. kaaranamu. 4. mahakaranamu. 5. samarasamu. 6. vvaktamu.
shutt buddhist viswa vidyaalayaalu: 1. nalanda vishwavidyaalayamu. 2. takshashila vishwavidyaalayamu. 3. dhanakataka vishwavidyaalayamu. 4. vikramasaila vishwavidyaalayamu. 5. balabhi (valabhi) vishwavidyaalayamu. 6. kaanchi pura vishwavidyaalayamu.
shadgunaiswaryamulu: jnaanamu, dhairyamu, mahaatmyamu, yasassu, shree, vairagyamu
shadgunamulu: 1. sakta, 2. jnaanamu, 3. balamu, 4. aishwaryamu. 5. viiryamu. 6. tejamu
shatchaastramulu: 1.tharka sastramu 2. vyaakaramanu. 3. vydya sastramu 4. jyotishashastram 5. dharm sastramu 6. mimansa
shadvidha ganapathy: 1.mahaganapathi mathamu, 2. haridraganapati mathamu . 3. uchchishtaganapati mathamu 4. navaneetaganapatimatamu 5. swarnaganapatimatamu 6. santaanaganapatimatamu
shaditi abadhalu: 1.athivrushti. 2. anavrushti. 3. midutalu. 4. pandikokkulu. 5. visuddha. 6. hanklamulu.
shanmatamulu: saivamu, vaishnavamu, saakteyamu, gaanaavatyamu, souravamu, kapalamu
arishadvargamulu: maanavuniki antasatruvulu aaru. avi, qama, kroda, lobhamu, mohamu, madamu, maatsaryamulu.
shadvidha sanyaasulu: 1.kuteechaka, 2. bahudaka, 3. hansa, 4. pramahamsa. 5. tureeyaatiita. 6. avdhot
shadvidha prajaapatulu: (braha mansa puthrulu)1. mareechi. 2. atri. 3. angiirasudu. 4. pulastyudu. 5. pulahudu. 6. kshatruvu
shadbhashalu : 1.acchatenugu, 2.desheeyamu, 3.graamyamu, 4.kannadi, 5.halekannadi, 6.aravamu.
shatkaalaalu : praata:kaalam, sangamakaalam, madhyaahnakaalam, aparaahnakaalam, saayaahnakaalam = saayamkalam, pradoshakaalam = munimaapu vaelha
yuddhashatkamu : 'bheeshmaparvam" modalukoni "sthree parvam" varku gala aaru parvaalanu "yuddha shatkamu" ani antaruu. avi- 1. bheeshmaparvam, 2. dronaparvam, 3. karnaparvam, 4. shalyaparvam, 5. souptikaparvam, 6. streeparvam.
shanmataalu : pashanda, charwaka, buddhist, jaina, vaamana, gaanapatyaalu.
shanmataalu : "bauddham vaidika saivancha souram vishnucha saaktakam" ani kudaa ooka sloka Pali. deeni prakaaram mathalu: bouddhamatam, vaidikamatam, saivamatam, souramatam, vaishnavamatam, shaaktheyam
shutt-angamulu
7
saptadhaatuvulu - rasamu, raktamu, maamsamu, medhassu (kovvu), aasti (emuka), majja (mooluga), sukramu
saptha samudralu - lavana (uppu), ikshu (cheraku), sura (madhyam/ kallu), sarpi (ghrutam/ neyyi), ksheera (paala), dadhi (perugu), neee (manchineeti)
edu vyaahrutulu - om bhooh, om bhuvah, om suvah, om mahah, om janah, om tapah, om sathyam
saptagirulu - seshadri, niladri, garudadri, anjanadri, vrushabaadhri, narayanadri, venkatadri
saptha nadulu: ganga, yamuna, godawari, sarasvathi, narmada, kauvery, simdhu.
saptapunhyakshetraalu: Ayodhya, mathura, kaasi, gaya, kamchi, avantika, dwaravati
saptapindadaanakarulu: 1.puthrulu, 2. douhitrulu, 3. pouthrulu, 4. menalludu, 5. bhaarya, 6. annadhammulu, 7. annadammula kodukullu.
saptha brahmalu : mareechi, atri, angiirasudu, pulastyudu, pulahudu, kshatruvu, vashishtudu
saptamandalamlu: 1.vaayumandalam, 2. varuna mandalam, 3. agni mandalam, 4. chandra mandalam, 5. suryah mandalam, 6. nakshthra mandalam, 7. jyothy mandalam.
saptamaatalu:1. sthree, 2. lekshmi, 3. dhruti, 4. medha, 5. shradda, 6. vidya, 7. sarasvathi.
saptamaatalu (maatrusamaanulu) : 1. talli talli, 2. menamama bhaarya, 3. talli soodari, 4. bhaarya talli, 5. thandri talli, 6. annabharya, 7. gurupatni.
saptha rajyangamulu: 1.agnishtomamu,2.aswamedhamu,3. bahusuvarnakamu,4.rajasuyamu,5. gomedhamu,6. vaishnavamu,7. maheshwaramu.
saptayagnamulu: 1.agnishtomamu,2.aswamedhamu,3. bahusuvarnakamu,4.rajasuyamu,5. gomedhamu,6. vaishnavamu,7. maheshwaramu.
saptalokamulu: 1.bhuulookamu, 2. bhuvarlokamu, 3. suvarlokamu, 4. maharlokamu, 5. janalokamu, 6. tapolokamu, 7. sathya lokamu.
saptagangalu: 1. ganga,2.yamuna,3. godawari,4. krushnaveni,.5.narmada,6.simdhu,7.kauvery
saptajanmalu: 1. deevathalu,2.manushyulu.3.mrugamulu,4.pakshulu,5.purugulu.6.jalacharamulu,7.tarupaashaanamulu
saptajalamaatrukalu : matasya, kurmi, varahi, darduri, makari, jaaluka, jantuka
saptha tatvamulu: 1.sathyamu. 2.brahmamu.3.vilambitamaanamu.4.pakshulu,5.vasthuvu,6.swabhavamu,7.satyaadigunamu
saptadeha punhya kaaryamulu: 1.manassu, devuni yandu bakthi kaluguta. 2.noru. devuni naamamu smarinchuta.3.chetullu, devuni poojinchuta.4.kaallu,. devalayamunaku velluta.5.kanulu. devuni kanulara ganchuta.6.chevulu. devuni kadhalu vinuta.7.siramu. deevuniki vandanamu chaeyuta chosen punyamu.
saptasarasvatulu: 1. suprabha (pushkara kshetramu) 2. kandanakshi (naimisaaranyamu) 3. visala (gya kshetramu) 4. manorama (Uttar kosalamu) 5. oghavati (kurukshetramu) 6. surenu (Haridwar) 7. vimanodaka (himalayamu
paakayagnamulu: edu. 1. aupaasanamu 2. vaisyadevamu 3. paarvanamu 4. ashtaka 5. maasasraaddhamu 6. sarpabali 7. eesaanabali.
saptadoshaalu : sthree sangama, vishaya, vishayasheeta, peetajihvaka, raktajihwaka, swetajihvaka doshaalu,
sabhaasaptaamgaalu: manthram, oushadham, imdrajaalam, samam, danam, bheedam, dhandam
saptaamgaalu: rajyaniki umdae edu angaalu: swamy (raju), manthri, suhrududu, kosham, raashtram, durgam (kota), balm (sainyamtho)
saptavarshaalu: varshalante bhoomandalamloni saptadveepaallo athi peddadaina jamboodveepamloni bhaagaalu: kuru, hiranmaya, ramyaka, ilaavruta, hariketumaala, bhadrashwa, kinner, bhratha
saptakulaparvataalu : mahendraparvatam (uttaraana umdae parvatam) , malayaparvatam (dakshinhaana umdae parvatam), sahyaparvatam (sahyadri/paschima kanumalu), suktimanta ledha malyavanta parvatam, gandhamaadana ledha rukshaparvatam, vindhya parvatam, paariyaatra parvatam
"shanthi saptakam" antey, mahabharatham loni shanthi parvam modalukoni swargaarohana parvam varku gala edu parvaalanu "shanthi saptakam" ani antaruu. avi: 1. shanthi parvam 2. anusaasanika parvam 3. ashwametha parvam 4. aasramavaasa parvam 5 mousala parvam 6. mahaaprasthaanika parvam 7. swargaarohana parvam
8
ashtagandhalu : karpuram, kastoori, punugu, javvaji, agaru, panneeru, aytharu, srigandham
ashta dikpaalakulu - indrudu, agni, yamudu, nirruti, varunudu, vayu, kubera, eesaanudu
ashtalakshmulu - dhana, dhanya, dhairya, vijaya, vidya, santaana, aadata, gaja
ashtasthaana pariiksha - noddi, mootra, mala, jivha (naluka), sabda, sparsa, drukku, aakriti l pariiksha
ashtadoshamulu: 1.chandrunilo kalankamu, 2.himagiriyandu manchu, 3.samudruniyandu uppu, 4.chandana vrukshamulaneedana trachupamulu, 5.padmamulaku mundlu, 6.sundareemanulaku vruddaapyamu, 7.kuchamulaku patanamu, 8.vidyaavantulaku daaridramu.
ashtadravyamulu: yagnamunaku kavalasinavi. 1.raavi, 2.medi, 3. juvvi, 4. marri samidalu, 5. nuvvuu, 6.aavaalu, 7. payasamu, 8. neeyi.
ashtamaha rasalu: 1. paadarasamu, 2. indileekam, 3. abrakamu, 4. kantalohamu, 5. vimalam, 6. makshikam, 7. vaikraantam, 8. sankham.
ashta bhagyamulu: 1. rajyamu, 2. bhandaramu, 3. sainyamu, 4. enugulu, 5. gueramulu, 6. chhatramu, 7. chamaramu, 8. aandolika [ivi racharikapu bhagyamulu].
ashtabhogaalu : griha, vastram, gamdham, pushpam, sayya, taambuulam, sthree, gaanam
ashtavadhanamu: 1. chadarangamu, 2. kavithvamu, 3. lekhanamu, 4. pathanamu, 5. ganitamu, 6. sangeetamu, 7. yukti chepputa, 8. vyastakshara. (aa.) 1. kavita, 2. vyastakshara, 3. ganitamu, 4. samasya, 5. puraanhamu, 6. nishiddhaakshara, 7. chadarangamu, 8. sambhaashanamu [yea yenimidintitoe guudinavi ashtavadhanamu].
ashtadhaatuvulu: bagare,vendi,raagi,tagaram,tuttunaagam,seesam,paadharasam,inumu
ashtaiswaryalu: daaseejanamu,bhrutyulu,puthrulu,mitrulu,bandhuvulu,vahanamulu,dhanamu,dhaanyamu
ashtalohalu : bagare, vendi, ittadi, kanchu, inumu, sattu, tagaram, dheevaram
ashtamangalaalu : simham, vrushabham, naagam, kalasham, vyachanam, vyjayanti, baeri, dipam
ashtajvaranasaka dhupangamulu : 1. guggilamu, 2. vepaaku, 3. vasa, 4. chengalvakoshtu, 5. karakkaya, 6. aavaalu, 7. yavalu, 8. neeyi
ashtraraajyaangamulu : 1. raju, 2. rastram, 3. amatyudu, 4. durgamu, 5. balamu, 6. koshamu, 7. saamantulu, 8. prajalu
ashtaparvatamulu : himachalamu, hemakutamu, nishadamu, neelamu, swetamu, shrungi, malyavantamu, gandhamaadanamu
ashtaarghyamulu : 1.perugu,2. tehene,3. neyyi,4. akshatalu, 5.gayka,6. nuvvuu, 7.darbha, 8.puspam.
ashtabhaagyaalu : raajyam, bhandaram (khajana), sainyamtho, enugulu, gurralu, chhatram (gudugu), chamaram (vinjamara), aandolika (andalam/pallaki/ooyala)
ashtaarchanalu : muggulu, sugandhamu. akshatalu, pushpamulu, deepamu, upaharamu, taambuulamu, doopamu
ashta arghyalu : perugu, tehene, neyyi, akshatalu, garika, nuvvuu, darbhalu, puvvulu
ashtavidha pramaanhamulu : 1. pratyakshamu, 2. anumanamu, 3. upamaanamu, 4. shabdamu, 5. ardhaapatti, 6. anupalabdhi, 7. sambhavamu, 8. aitihyamu [ivi pouraanikula matamuna].
ashtaadhikaaramulu : 1. jalaadhikaaramu, 2. sthalaadhikaaramu, 3. gramadhikaramu, 4. brahmasanamu, 5. kulalekhanamu, 6. damda viniyogamu, 7. pourohityamu, 8. jyotishamu.
ashta madamulu : bhojanam, ardham, sthree, vidya, kulam, roopam, udyogam, youvanam
ashtasuuryulu : 1. aarogudu, 2. bhrajudu, 3. patarudu, 4. patangudu, 5. swarnanudu, 6. jyotishmantudu, 7. vibhasudu, 8. kaasyapudu
ashtavidhabhakti : bhagavatavatsalyam, bhagavtpujanumodanam, bhagavadarchana, bhagavadvishayamlo adambham, bhagavadkathashravanechcha, swaranetraangavikaaram, sadaabhagavadsmaranam, amaamsabhakshanam
ashtapaasamulu : dhaya. jugupsa. moham. bayam, samsayam, kulam, sheelam, balm
ashtamaatalu:
1. roudri, 2. vaishnavi, 3. brahmi, 4. kaumari, 5. varaahi, 6. narasimhi, 7. chamunda, 8. mahendri.
1. vyaapini, 2. taapini, 3. paavani, 4. kledani, 5. dhaarini, 6. maalini, 7. hamsini, 8. sankhini.
1. brahmi, 2. maheshwari, 3. chandi, 4. varaahi, 5. vaishnavi, 6. kaumari, 7. chamunda, 8. charchika.
1. aarogyamu, 2. prathiba, 3. abhyasamu, 4. bakthi, 5. vidvatkatha, 6. paandithyamu, 7. smrutidaardyamu, 8. anirvedamu [ivi kavitvamunaku maatalu] [kavyameemaamsa]
ashta bhavamulu
1(a.) 1. dharmamu, 2. jnaanamu, 3. vairagyamu, 4. aishwaryamu, 5. adharmamu, 6. agnaanamu, 7. avairaagyamu, 8. anaiswaryamu.
2(aa.) 1. sthambhamu, 2. svaedamu, 3. romanchamu, 4. vaiswaryamu, 5. kampamu, 6. vaivarnyamu, 7. ashrupaatamu, 8. pralayamu.
3(i.) 1. kampamu, 2. romanchamu, 3. sphuranamu, 4. premaasruvulu, 5. svaedamu, 6. hasyamu, 7. lasyamu, 8. gayanamu.
4(yea.) 1. rathi, 2. haasamu, 3. shokamu, 4. krodhamu, 5. utsaahamu, 6. bhayamu, 7. jugupsa, 8. vismayamu.
9
navatmalu:jeevaatma, antharaathma, paramaathma, nirmalaatma, suddatma, mahadaatma, bhutatma, sakalaatma
navakhandalu : bhratha kandam, endhra kandam, puru kandam, gabhasti kandam, naaga kandam, tamra kandam, vaaruna kandam, saumya kandam, gamdharva kandam
nava chakramulu: 1. muladharamu,2.swaadheeshtaanamu, 3.naabhi chakramu, 4. hridaya chakramu, 5.kantachakramu, 6.ghantika,7.bhroovu, 8.brahmarandramu, 9.gaganamu
navarandhralu - kallu (2), mukku (2), chevulu (2), noru, mala dwaram, mootra dwaram
navagrahalu - suryudu, chandrudu, angarakudu (mangalagraham), budhudu, guruvu, sukrudu, shani, rahuuvu, ketuvu
navadravyaalu - prudhivi, tejam, vayu, aakaasam, kaalam, dikku, aatma, manassu, app (= neee)
navadhoopaangamulu : vattivellu, manchi gandhamu, guggilamu, mahisakshi, karpuramu, agaru, kachuramu, tunga mustelu, sambrani, avu neyyi
navanadulu - ida, pingala, sushumna, gandhar, hastinee, pusha, jayaswinee, alambasa, kuha
navavidha dukkhamulu:1.peeda, 2. baadha, 3. vvadha, 4. dhukkhamu, 5. amanasyamu. 6.prasootijamu, 7. kashtamu, 8. kruchchamu, 9. abhalamu.
navavidha dharmamulu: 1.punyamu. 2. nyayamu, 3.saamyamu. 4. swabhavamu, 5.aacharamu, 6. ahimsa, 7. vedoktavidhi, 8.upanishads, 9.yagnamu
navavisha sthaanamulu: 1. chorulaku chetulandu, 2. streelaku sthanamulandu, 3. kondegaaniki naluka yandu, 4. kamukunaku kannula yandu, 5. paamuku koralayandu, 6.teeluku konde yandunu, 7. eegaku talayandunu, 8. narunaku sareeramanthaa, 9.vaesyaku manassanta vishamu
navasanchaara nishiddha sthalamulu: 1.chimpipeelikalu. 2. emukalu. 3. mundlu, 4. malamootramulu. 5. vendrukalu. 6.varipottu, 7. budida, 8. kunda penkulu. 9. snanamu chosen neee paaru sdhalamu.
navatara subhasubha phalitamulu:1. janmatara, dehanaasanamu. 2, sampattaara. sampadha., 3. vipattaara. daridramu., 4. kshematara., kshemamu. 5. pratyaktaara.. karya naashanamu.6. saadhanataara., kaaryasaadhanamu, 7. saidhana thaara ./ maranamu. 8. mitrataara. mytri., 9. paramamaitri thaara. parama mytri.
navagrahadesamulu: 1.suryudu. kalinga deshamu. 2. chandrudu. yavana deshamu. 3. angarakudu. avanti deshamu. 4. bududu. magadhadesamu. 5. brahaspati. sindhudesamu. 6. sukrudu. comboza deshamu. 7. shani. simdhu deshamu. * 8. rahuuvu. barbara deshamu. 9. ketuvu. antarvedhi deshamu.
navgraha homa samidhalu: 1. raavi 2. atthi. 3. jilledu, 4. zammi. 5. garika, 6. darbha 7. uttareni 8. moduga 9. chamdra
nava shakthulu: (a.) 1. deeptha, 2. suukshma, 3. jaya, 4. badra, 5. vibhuti, 6. vimla, 7. amogha, 8. vaidyuta, 9. sarvatomukhya. (aa.) 1. prabha, 2. maaya, 3. jaya, 4. suukshma, 5. trisuddha, 6. nandini, 7. suprabha, 8. vijaya, 9. siddhida. [aapte.] (i.) 1. vibhuti, 2. unnathi, 3. kanthi, 4. keerti, 5. sannati, 6. srusti, 7. pushti, 8. satpushti, 9. buddhi.
navavarshaalu: 1.kuru 2.hiranmaya 3.ramyaka 4.ilaavruta 5.harry 6. kethumaala 7. bhadrashwa 8. kimpurusha 9.bhratha
navanidhulu : padmam, mahapadmam, sankham, makaram, kachchapam, mukundam, kundam, neelan, varam
navaaranyaalu : saindhava,dandaka,naimisa,kuru,jaangaala,utpalaavruta,jamboomaarga,pushkara,himalya parvataaranyaalu
navadharmamulu : punyamu, nyayamu, saamyamu, swabhavamu, aacharamu, ahimsa, vedoktavidhi, upanishads, yagnamu
navavyaakaranaalu : paanineeyam, kalapam, supadmam, saaraswatam, praatisaakhyam, kumaravyakaranam, aindram, vyaaghrabhoutikam, saakataayanam/saakalyam
navalakshanaalu : suchi, vachaswi, varchasvi, dhrutam, smrutiman, krithi, namrata, utsahi, jignaasi
navabhaktulu : 1. pareekshitudu, 2. narada, 3. prahladudu., 4.bhargavi. 5. prudhudu, 6. garuthmanthudu. 7. dhanunjayudu. 8. balichakravarti.
navadhanyalu : godhumalu, yavalu, pesalu, sanagalu, kandulu, alasandalu, nuvvuu, minumulu, vulavalu
nava samchaara nishiddha sthalamulu : chimpi peelikalu, emukalu, mundlu, malamootramulu, vendrukalu, varipottu, budida, kunda penkulu, snanamu chosen neee paaru sdhalamu
navadhaathuvulu : bangaram, vendi. ittadi, seesam, raagi, tagaram, inumu, kanchu, kantaloham
nava avasdhalu : nisheekamu, garbhamu, janmamu, balyamu, koumaramu, taarunhyamu, proudatvamu, vrudyatvamu, maranamu.
navabrahmalu : mareechi, bharadwaajudu, angiirasudu, pulastyudu, pulahudu, kshatruvu, dakshudu, vasishtudu, vamadevudu
navavidhabhakti : archanamu, aatmanivedhanamu,keertanamu, dhasyam, paadhasevaanamu, vandhanam, sravanam, sakyamu, smaranamu
navadveepamulu : indhradveepamu, swetadveepamu, taamravarridvipamu, gabhasteedveepamu, nagara dvepamu, soumyadveepamu, gaandharvadveepamu, vaarunadveepamu, jambudveepamu
10
dhasha guruvidyalu : lipi, vyaakaranamu, kavyamu, raajaneethi, damda neethi, artha sastramu, ganitamu, aayurvedhamu, shilpa sastramu, gaandharyamu
dhasha vayuvulu - prana, apaana, vyaana, udaana, samaana; naaga, kuurma, krukala, danunjaya, devadattam (puncha praanaalu, puncha vupa praanaalu kalipi dhasha vaayuvulanduru)
dhasha naadulu - navanadulu (ida, pingala, sushumna, gandhar, hastinee, pusha, jayaswinee, alambasa, kuha), sankhini
dhasha vidha pariiksha - dooshyam, desam, balm, kaalam, analam, prakruthi, vayasu, satvam, satmayam, aahaaram
dasavataramulu - matasya, kuurma, woah, nrusimha, vaamana, parasurama, rama, balarama, buuddha, kalki
dhasha vidha vivaaha pontanalu - rajju (paada, uuru, udara, kamtha, shiro), noddi (aadata, Madhya, antya), ?, ?, ?, ?, ?, ?, ?, ?
dasavidha jayantulu: 1.matsyajayanti. chaithra bahulha panchami. 2.kuurma jainti. jyeshta bahulha dwaadasi. 3.woah jainti. chaithra bahulha trayodasi. 4.nrusimha jainti. vaisakha sudhad chaturthashi. 5. vaamana jainti. badhra pada sudhad dvadashi. 6. parasurama jainti. margashira bahulha dviteeya. 7. shreeraama jainti. chaithra sudhad navmi. 8.balarama jainti. vaisakha sudhad truteeya. 9.buddhist jainti. badhra pada sudhad shashti. 10..kalkeejayanti. badhra pada sudhad dviteeya
manmathadasavidhaavasthalu: 1. kanulatho chuuchuta. 2.manasu paduta. 3. sankalpinchuta. 4. nidhra patta kunduta. 5. chikkipovuta. 6. annita visugu puttuta. 7. sigguviduchuta. 8. chittabhrama. 9. moorchanonduta.
dasaksheeramulu: 1. chanubalu, 2. aavupalu, 3.berepaalu. 4. mekapalu. 5. laedi plu, 6. gueramu plu. 7. gadidapalu. 8. ontepaalu. 9. goerepaalu. 10. aenugu plu.
dhasha-taalapraanamulu : 1. kaalamu, 2. maargamu, 3. criya, 4. angamu, 5. grahamu, 6. jaati, 7. kala, 8. laya, 9. yatani, 10. prastaaramu.
dasadaanamulu: 1. godaanamu, 2.bhudanamu, 3. tiladaanamu., 4. suvarnadaanamu. 5.vastradaanamu. 6.dhaanyadaanamu. 7. netidaanamu. 8. bellandanamu. 9. vendi daanamu. 10. uppudaanamu.
dasadoopaangamulu: 1. vattivellu, 2.manchigandhamu. 3. guggilamu. 4. mahisakshi. 5. karpuramu. 6. agaru, 7. kachuramu. 8. tungamustelu. 9. sabrani. 10. aavuneyyi.
dasanaadamulu: 1. chini. 2. chinichinii, 3. sankhamu. 4. vaenu, 5.viinha. 6. taalamu. 7.ghanta. 8. bheeri. 9. mrudangamu. 10. meghanadamu.
dasanaamamulu: 1. arjuna. 2. falgunudu. 3. paarthudu. 4. kireeti. 5. swetavahanudu. 6. beebhatsudu. 7. vijayudu. 8. krishnudu. 9. savyasachi. 10. dhanunjayudu.
dasaniyamamulu: 1. japamu. 2. tapamu. 3. daanamu. 4.vedantasastra sravanamu. 5. aastikyabhaavamu. 6. vrathamu. 7. eshwarapuujanamu. 8. yadruchchaalaabhasamtoemu. 9. shradda 10. lajja.
dasaprajaapatulu: 1.mareechi. 2. atri. 3. angiirasudu. 4. pulastyudu. 5. pulahudu. 6. kshatruvu. 7. prachenudu. 8. vashishtudu. 9. bhruguvu. 10.narada.
dhasha praanamulu: 1. kaalamu, 2. maargamu, 3. criya, 4. angamu, 5. grahamu, 6. jaati, 7. kala, 8. laya, 9. yatani, 10. prastaaramu [ivi taalapraanamulu].
dasaroopakamulu: 1. natakamu, 2. prakaranamu, 3. baanamu, 4. prahasanamu, 5. dimamu, 6. vyaayogamu, 7. samavaakaaramu, 8. viidhi, 9. amsamu, 10. eehamrugamu.
dasalingamulu:1.valmeekilingamu. 2. jyotirlingamu. 3. prudhveelingamu. 4. ablingamu. 5. tejolingamu. 6. vaayulingamu. 7. aakaasalingamu. 8.devalingamu. 9. brahmalingamu. 10. maharshilingamu.
dasavaayuvulu: 1.pranamu. 2. apaanamu,. 3.vyanamu. 4. udaanamu, 5. samanamu, 6. naagamu. 7. krukaramu. 8. kuurmamu, 9. devadattamu. 10.dhananjayamu.
dasavidhagunamulu: 1.kaamamu. 2. krodhamu. 3. lobhamu, 4. mohamu. 5. madamu, 6. maatchyaryamu 7. dhambhamu, 8.darpamu, 9. eershya. 10. asuya
dasavidha gurukul kalalu: 1.vachakamu. 2.lekhanamu. 3. swarnakaara criya. 4. sankhyamanamu. 5. jyotishamu. 6. jaatakamu. 7. agada mantras. 8. sarvadya. 9. shishtaamruteekaranamu. 10. gaanamu.
dasavidha chakshurvindriya roopakamulu: 1.podugu. 2. potti. 3. laavu. 4. sannamu. 5. thellupu. 6. eaepu, 7.nalupu. 8. aakupacha. 9. pasupu. 10. misramamu
dasavidha papamulu: 1.parusha matalu. 2. asatyapu matalu. 3. parulanu vanchimpu matalu. 4. asandarbhapu matalu. 5. parula dhanamunu goruta. 6. itarulaku anishtamu talaputa. 7.vruda prayaanamu. 8. parulaku haani chaeyuta. 9. streelanu cheruchuta. 10. hatyacharamu chaeyuta.
dasavidha vaishnavulu: 1.srivaishnavulu. 2. kulasekharulu. 3. traivarnikulu. 4. chaattaanulu. 5.nambillulu. 6. neejayyaarulu. 7. talamulu, 8. gaunulu. 9. kaivartulu. 10. naachchaambillulu.
dasavidha balamulu : vidyaabalamu, kulona balamu, snehabalamu, buddhi balamu, dhana balamu, paripalana balamu, sathya balamu, saamardhya balamu, ghnaanabalamu, daiva balamu
taaladasa praanamulu : 1. kaalamu 2. maargamu 3. criya 4. angamu 5. grahamu 6. jaati 7. kala 8. laya 9. gati 10. prastaaramu
dhasha daanamulu : godaanamu, bhudanamu, tiladaanamu, hiranyadaanamu, aajyadaanamu, vastradaanamu, dhaanyadaanamu, rajatadaanamu, lavanadaanamu, annadanamu
dasavidhanaadamulu : jalanaadam, bherinadam, chininaadam, mrudamganaadam, ghantaanaadam, kaahilinaadam, kinkineenaadam, venunaadam, bhramaranaadam,pranavanaadam
dasabalamulu : vidyaabalamu, kulinataabalamu, snehabalamu, buddibalamu, dhanabalamu, parivaarabalamu, satyabalamu, saamardhyabalamu, ghnaanabalamu, daivabalamu
dasavaahanamulu: devunu sevalalo upayoginchu dhasha vahanamulu.: hansa, garuthmanthudu, simhamu, seshudu, anjaneyudu, suuryaprabha, chandraprabha, radhamu, ashwamu, gajamu, pushpakamu
dasajwaraavasthalu : 1. apasmaramu, 2. pretha sambhaashanamu, 3. chittabhrama, 4. swaasamuurcha, 5. oordhvadrushti, 6. ratikaamana, 7. angadaahamu, 8. naluka lonikeguta, 9. chemata pattuta, 10. maranamu [ivi jwaraavasthalu].
dasavidhabraahmanulu : dasavidha braahmanyamlo vargalu: andhrulu, draavidulu, maharashtrulu, karnatakulu, ghoorjarulu, saarasvatulu, kanyaakubjulu, goudulu, utkalulu, maidililu
dasavidhavaishnavulu : shree vaishnavulu, kulasekharulu, traivarnikulu, chaattaadulu, nambilulu, neenjiyyarulu, talamulu, gaunulu, kaivartulu, naachchaambhillulu
dasarudra kalalu : teeksha, roudra, bhaya, nidhra, tandra, kshutkrochra, criya, udgari, paya, mrutyuvu
dasavidha punyakarmalu : paropakaramu, gurujana sevanamu, dhanamu, aatidyamu, paavitryamu, mahotsavamu, vrathamu, pasupaalanamu, jagadsviddhi, nyaayaacharanamu
dasavahnulu :
1.kalmashamu, 2. kusumamu, 3. dahanamu, 4. shoshanamu, 5. tapanamu, 6. mahabalamu, 7. peetharamu, 8. patagamu, 9. swarnamu, 10. bhrajakamu.
1. jambhakamu, 2. deepakamu, 3. vibhramamu, 4. bhramamu, 5. sobhanamu, 6. aavasathyamu, 7. aahavaneeyamu, 8. dakshinamu, 9. anvaahaaryamu, 10. gaarhapatyamu.
1.bhrajakamu, 2. ranjakamu, 3. kledakamu, 4. snehakamu, 5. dharakamu, 6. randhakamu, 7. draavakamu, 8. vyapakamu, 9. paavakamu, 10. sleshmakamu.
dasarudrakalalu : teekshana, roudri, bhaya, nidhra, tandra, kshutkrodra, criya, udgari, paya, mrutyuvu
11
ekaadasa vairagyamulu
ekaadasa pitarulu: (pitrusamaanulu) 1. upaadhyaayudu. 2. thandri. 3. annana, 4. Morena.. raju. 5. menamama. 6. maamagaaru. 7. abhaya pradaata. 8. matamahudu. 9. pithaamahudu. 10. banduvu 11. thandri sodharudu.
ekaadasakeerti seshulu: 1.paropakari. 2. vanamali (thotamaali), 3. devalaya dharmakarta, 4. dharm satra dharm kartha, 5. neetidappani raju. 6. vaidyasaala dharmakarta, 7. yuddhamulo venu diragani veerudu. 8. goppa vidya neerchina vaadu. 9. krithi nandina vaadu. . 11.satpurushuni ganna vaadu.
12
dvadasha jyotirlingaalu - ramanathaswamy (raameshwaramu), mallikarjun (srisailamu), bhimasankara (beema sankaram), ghrishneeshwara (ghrishneshwaram), trimbakeshwara (trimbakeshwaram), somanatha (somanath), nageshwar (darukavanam (Dwarka) ), onkaareshwara-amaleswara (onkaarakshetram), mahakala (ujjatini), vaidyanatha (chitaa bhuumii (devaghar) ), visweswar (vaaranaasi), kedareshwar (kedaranath)
dwaadasadaanamulu: 1. aushadadaanamu /2. vidyaadaanamu/3. annadanamu/4. phandaadaanamu/5. ghattadaanamu/6. gruhadaanamu/7. dravyadaanamu/8. kanyadanamu/9. jaladaanamu/10. chaayadaanamu/11. deepadaanamu/12. vastradaanamu/
dwaadasadeevataaruupulu: (daivasamaanulu) 1.kannatandri. 2. tananu pooshinchinavaadu. 3. tanuku vidya neerpinavaadu. 4. mantramunupadesinchivanava. 5. aapatkaalamunandu aadukunnavaadu. 6. daaridryamunu pogottinavadu. 7. bhayamunu pogottinavadu. 8. kanyadanamu chesinavadu. 9. ghnaanamunupadesinchivanava. 10. upakaramu chesinavadu. 11. raju. 12. bhagatbhaktudu. veerandaroo daiva samanulu.
dvadasha pushkara teerthamulu: 1.ganges nadhii pushkaramu. 2. narmade nadhii pushkaramu 3. sarasvathi nadhii pushkaramu. 4.yamuna nadhii pushkaramu 5. goutami nadhii pushkaramu. 6. krishna nadhii pushkaramu. 7. kaavaerii nadhii pushkaramu. 8. tamaraparni nadhii pushkaramu. 9. sindhuu nadhii pushkaramu. 10. tungabadra nadhii pushkaramu. 11. tapatii nadhii pushkaramu 12. sarayuu nadhii pushkaramu.
dwaadasaavasthalu : 1. sayanamu, 2. upavesanamu, 3. netrapaani, 4. prakaasamu, 5. gamanamu, 6. aagamanamu, 7. aasthaani, 8. aagamamu, 9. bhojanamu, 10. nrutyalipsa, 11. kouthukamu, 12. nidhra [ivi grahamula yavasthalu].
dwaadasaavasthalu : 1.darsanam, 2.manassangamu,3. sankalpamu,4. jagaramu,5. kaarsyamu,6. arati,7. alajja, 8.unmaadamu, 9.muurcha,10. maranodyamamu 11. jwaaramu 12. santaapamu.
dvadasha-tapassulu : 1. upavaasamu, 2. arakadupuga bhujinchuta, 3. vrutthi parisankhyaanamu (bhikshakai gruhamula nerpakachukonuta), 4. rasa parityaagamu (shadrasamulanu leka 1,2 rasamulanu vadaluta), 5. vivikta sayyaasanamu (yekantha sthaanamuna padukonuta, unduta), 6. kayaklesamu, 7. praayaschittamu, 8. vinayamu (ratnatrayamu, dhaanini dharinchuvaaripai vinayamunu chuuputa), 9. vaiyaavruttamu (gurumuni paadaseva), 10. swadhyayamu, 11. vyutyargamu (sareeramupai kala mamatanu takuva chesikonuta), 12. dhyanamu chaeyuta [ivi jainacharyula tapassulu]. [jainadharmaparibhasha]
dvadasha-vyaakaranaangamulu:1. samanamu, 2. vachanamu, 3. lingamu, 4. vibhakthi, 5. pratyayamu, 6. avyayamu, 7. kaalamu, 8. naamamu, 9. upasargamu, 10. prayogamu, 11. dhathuvu, 12. samhita
dwaadasadaanamulu : aushadadaanamu, vidyaadaanamu, annadanamu. phandaadaanamu, ghattadaanamu, gruhadaanamu, dravyadaanamu, kanyadanamu, jaladaanamu, chaayadaanamu, deepadaanamu, vastradaanamu
13
trayodasa rajadoshamulu: 1.naastikyamu. 2. asatyamu. 3. porabaatu. 4. buddhimaandyamu. 5. moodulatho samalochana. 6. krodhamu. 7. vichaarana yandu aalasyamu. 8. peddalayandu nirlakshyamu. 9. priyojana karya visarjitamu. 10. samalochana velladi. 11. anischita karyacharana. 12. shubhakaaryamulandu ashraddha. 13. vishaya sukhaksha. evanni rajulakunda valasina lakshanhamulu kaavu.
trayodasa manoe doshamulu: 1, kaamamu. 2. krodamu. 3. lobhamu. 4. mohamu. 5. madhamu. 6. maatsaryamu. 7. rogamu. 8. dveshamu. 9. ershya. 10 asuya. 11. darpamu. 12. dambamu. 13. ahankara doshamu
trayodasa-tattvamulu : 1. vaakku, 2. manassu, 3. sankalpamu, 4. chittamu, 5. dhyanamu, 6. vignaanamu, 7. annamu, 8. jalamu, 9. tejassu, 10. aakaasamu, 11. smarudu, 12. aasha, 13. pranamu.
14
chaturdasa bhuvanaalu: bhulokam, bhuvarlokam, suvarlokam, maharlokam, janolokam, tapolokam, satyalokam (oordhvalokaalu), athala, vitala, sutala, talaatala, rasaatala, mahaatala, pathala (adholokaalu)
chaturdasa aranyamulu: 1.naimisa ranyamu. 2. badarika aaranyamu. 3. dandaka aaranyamu. 4. champaka aaranyamu. 5. kaamikaaaranyamu. 6. brumda aaranyamu. 7. kadalika aaranyamu. 8. gruva aaranyamu. 9. devatha aaranyamu. 10. kedaara aaranyamu. 11. anandha aaranyamu. 12. vruksha aaranyamu. 13. mahaa aaranyamu
chaturdasavidyalu: 1.rugvedamu. 2. yajurvedamu. 3. saamavedamu. 4. adarvanas vedamu. 5. siksha, 6. vyaakaranamu. 7. chandassu. 8. niruktamu. 9. jyotishamu. 10. kalpamu. 11. puraanhamulu. 12. saastramulu. 13. nyaayasaastramulu. 14. mimansa.
15
panchadasa kalaa sthaanamulu:
panchadasa panchadashi grandhaadhyaayamulu:
panchadasa grandhaadhyaayamulu
16
shodasha lakshmi nivaasa sthaanamulu:1. satyavantula yandu. 2. bhagavadbhakulayandu. 3. sobhagaligina gruhamula yandu. 4. veerula yandu. 5. jayadvajamula yandu. 6. enugula nandhu. 7. goovula yandu. 8.chatra daamaramulanandu. 9. thaamara puvvula yandu. 10 panta bhoomulandu. 11. poodotalanandu. 12. swayam varamulanandu. 13. ratnamulandunu, 14. deepamula nandhu. 15. addamula nandhu. 16. mangala vastuvulanandu lakshmi divi nivasinchunu.
shodasha mahaa daanamulu: 1. godaanamu. 2. bhudanamu. 3. tiladaanamu.4. hiranyadaanamu. 5. rathna daanamu. 6.vidyaa daanamu. 7.sayyaadaanamu.8. gruhadaanamu. 9. kanyadanamu. 10. daasi daanamu. 11. agrahara daanamu. 12. rathadaanamu. 13. gajadaanamu. 14. ashwadaanamu. 15. bhagadanamu. 16. mahishi daanamu.
shodasha karmalu: 1. garbadhanamu. 2. pumsavanamu. 3. seemantamu. 4. jaatakarmamu. 5. naamakaranamu. 6. annadanamu. 7. chowlamu. 8. upanayamu. 9. prajaavatyamu. 10. soumyamu. 11. agneyamu. 12. vaiswadevamu. 13. godaanamu. 14. samavartanamu. 15. vivahamu. 16. aatmakarma.
shodasha kalaa sthaanamulu: 1. tala. 2. edurommu. 3. chetullu. 4. kuchamulu. 5. todalu. 6. naabhi. 7. nudhuru. 8. kadupu. 9. pirudulu. 10. veepu. 11. chankalu. 12. marma sthanamu. 13. mokaallu. 14. pikkalu. 15. paadamulu. 16. botana vreellu.
shodasha-padaarthamulu: 1. pramanamu (pratyakshaadikamu), 2. prameyamu, 3. phalamu, 4. dhukkhamu, 5. apavargamu, 6. samsayamu, 7. prayojanamu, 8. drushtaantamu, 9. siddhaantamu, 10. avayavamulu, 11. tharkamu, 12. nirnayamu, 13. vaadamu, 14. chalamu, 15. jaati, 16. nigrahasthaanamu [yea padaarthamulu saahaayyamuna vaadiprativaadula Madhya siddhaantanirnayamu jarugunu] [goutamanyaayasuutramulu]
shodasha-anthakarana vruttulu : 1. sangnaanamu, 2. agnanamu, 3. vignaanamu, 4. pragnaanamu, 5. medha, 6. drhushti, 7. dhruti, 8. mathi, 9. maneesha, 10. jyothy, 11. smruthi, 12. sankalpamu, 13. kshatruvu, 14. asuvu, 15. kaamamu, 16. vasamu.
shodasha mahaaraajulu : gayudu, ambariishudu, sasibindudu, angudu, prudhudu, maruttu, suhotrudu, parashurama, sriramudu, bharatudu, dileepudu, shibi, rantidevudu, yayaathi, maandhaata, bhagiradhudu
shodasha sampadhalu : 1. keerti 2. vidya 3. balamu 4. jayamu 5. puthrulu 6. swarnamu 7. dhaanyamu 8. satkalakshepamu 9. sadbhojanamu 10. jnaanamu 11. soundaryamu 12. kshama 13. balyamu 14. dhairyamu 15. arogata 16. chirayuvu
17
saptadasa-nayaka gunamulu: 1. vinayamu, 2. madhuryamu, 3. tyaagamu, 4. dahshata, 5. priyamvadatvamu, 6. zanula yanuraagamunaku paatrudaguta, 7. suchita, 8. vaagmita, 9. roodhavamsamu, 10. sthairyamu, 11. youvanamu, 12. jnaanamu, utsaahamu, smruthi, praajnya, kala, maanamu (viinini kaligiyunduta), 13. shouryamu, 14. daardyamu, 15. tejaswita, 16. saastrachakshustvamu, 17. dharmikatvamu. [da.roo. 2-1-2] (muulam:sanketapadakosamu (ravva shrihari))
18
ashtadasa puraanhaalu - madvayam (matasya, markandaya), bhadvayam (bhagavata, bhavishyath), bratrayam (braham, braham vaivarta, brahmaanda), vachatushtayam (vayu, woah, vaamana, vyshnu), agni, narada, padhma, ling, garuda, kuurma, skanda (madvayam dwayam chaiva bratrayam vachatushtayam anapalinga kuscani puranani prachakshata!!)
ashtadasa saktipeetaalu - bhramaramba (srirsailam, AndhraPradesh), jogulamba (alampur, AndhraPradesh), manikyamba (draksharamam, AndhraPradesh), puruhutika (pitapuram, AndhraPradesh), kaamaruupini (Guwahati, Assam), mangala gauri (gaya, Bihar), vaishnavi (jwaalaamukhi, Himachal Pradesh), sarasvathi / saarika (Srinagar, zammu & kaashmeeru), chamundeshwari (mysuru, Karnataka), mahakali (ujjatini, madhyapradesh), ekaveera (mahuru, Maharashtra), mahaalakshmi (kolhapuru, Maharashtra), girija (biraja, Odisha), sankary (trinkomali, srilanka), kamakshi (kamchi, TamilNadu), shrunkhala (paschima bengal), madhaveshwari / lalita (prayag, alahaabaad, uttarapradesh), visalakshi (vaaranaasi, uttarapradesh)
ashtadasa smrutulu - manusmriti, vashishta smruthi, paraashara smruthi, vyshnu smruthi, athrismruthi, brahaspati smruthi, kaatyaayana smruthi, daksha smruthi, sankha smruthi, samvartana smruthi, likhitha smruthi, ushana smruthi, hareeta smruthi, yama smruthi, angiirasa smruthi, vyasa smruthi, yaagnavalkya smruthi, saataata smruthi
ashtadasa upapuraanaalu : sanatkumaram, narasimham, skaandam, shivadharmam, dourwasam, naaradeeyam, kaapilam, maanavam, aushanam, brahmandam, vaarunam, kaushikam, laingam, sambam, souram, paaraasaram, maareecham, bhargavam
ashtaadasavarnanalu : Kota, arnavam, sailam, ruthuvu, chandrodayam, suuryoedayam, udyaanam, jalakrida, madhupanam, utsavam, vipralambham, vivaham, putrodayam, manthram, dyootam, prayanam, iddam, nayakabhyudayam
19
ekonavinsati deevathaa ganamulu:
ekonavinsati aswamedha yaga kartalu:
20
vimsati kanaadi ganamulu : pippallu, pippali modi, chavyam, chitramoolam, shonti, miriyalu, elakulu, ajaamodam, kodisapala, paara vittulu, renukalu, jiilakarra, gantu bhaarangi, penuvepa, inguva, gaja pippallu, aavaalu, vaayuvidamgaalu, ativasa, chaaga
21
yeka vimsati raja chihnamulu
ekavinsati smrutulu:
ekavinsati-narakamulu
22
dwaavinsati vyshnu kalalu
23
trivinsati eeswara kalalu:
24
chaturvinsati sthree ragamulu :
chaturvinsati aalaya mandapamulu
26
shadvinsati daanamulu
27
nakshatras -
nakshathram / aswini /bharani /kruttika /rouhani / mrhugashira / aarudhra / punarvashu / pushyami / aslesha /makha /puurvaphalguni /Uttar /hastha /chitta / swathi /visaka /anooraadha / jyeshta /muula / puurvaaaahaadha /uttaraashaada / sravanamu / dhanishta /satabhisha / poorvaabhadra / uttarabhadra / revathy/
35
panchatrinsati endhra namamulu
36
shattrinsat kaavyalakshanamulu:
1. bhushanamu, 2. aksharasamhati, 3. sobha, 4. udaaharanamu, 5. haethuvu, 6. samsayamu, 7. drushtaantamu, 8. praapthi, 9. abhiprayamu, 10. nidarsanamu, 11. niruktamu, 12. siddhi, 13. visaeshanhamu, 14. gunaatipaatamu, 15. atisayamu, 16. tulyatarkamu, 17. padochayamu, 18. dhi(du)shtamu, 19. upadishtamu, 20. vicharamu, 21. viparyayamu, 22. bhramsamu, 23. anunayamu, 24. maala, 25. daakshinhyamu, 26. garhanamu, 27. ardhaapatti, 28. prassiddhi, 29. pruchcha, 30. saaruupyamu, 31. manorathamu, 32. leshamu, 33. sankshobhamu, 34. gunakeertanamu, 35. anuktasiddhi, 36. priyavachanamu. [bharatanaatyasaastramu 17 a.]
49
ekonapanchasat-upapaatakamulu
60
telegu samvastaralu
prabhava, vibhava, sukla, pamoduta, praja pathy, angiirasa, shree mukha, baava, yuva, dhatu, eeswara, bahudhaanya, pramaadi, vikrama, vrusha, chitrabhanu, swabhaanu, taarana, portiva, vvaya, sarvajit, sarvadhari, viroodhi, vikruti, khara, nandana, vijaya jaya, manmada, durmukhi, hevilambi, vilambi, vikari, sarvari, plava, subakrit, sobhakrit, crodha, vashwaavasu, parabhava, plavanga, keelaka, saumya, sadhaarana, virodhikrut, pareedaavi, pramaadeecha, anandha, rakshasa, nala, pingala, kaalayukti, siddarti, roudri, durmati dhundhubi, rudirodgaari, raktakshi, krodhana, akshaya. (motham aravai)
shashti porthi
bhartaku 60 samvathsaramulu nindina sandarbhamgaa chesukune vaeduka (malli pelligaa vyavaharisthaaru)
63
trishashti-salaakaapurushulu:
chaturvinsati teerthamkarulu (24)dvadasha chakravartulu (12), nava naaraayanulu (9) (1. tripushtudu, 2. dvipushtudu, 3. svayambhuvu, 4. purushottamudu, 5. narasimhudu, 6. pundareekudu, 7. dattadevudu, 8. lakshmanudu, 9. krishnudu), nava pratinaaraayanulu (9) (1. ashwagreevudu, 2. taarakudu, 3. merakudu, 4. nisumbhudu, 5. madhukaitabhulu, 6. prahladudu, 7. balisenudu, 8. raavanudu, 9. zaraasandhudu), nava balabhadru (devu)lu (9) (1. vijayudu, 2. achaludu, 3. sudharmudu, 4. suprabhudu, 5. sudarsanudu, 6. nandy, 7. nandimitrudu, 8. ramudu, 9. padmudu)
64
chatusshashti kalalu
100
dhasha dasamulu - sataabdhamu - 100 samvastaralu
created by Nagaraju telegu padealu - padaala aavishkarana
itara linkulu
telegu padealu - padaala aavishkarana
108
108 upanishattulu
1, eesaavaasya upanishads (eesaavaasyopanishattu)
2. kenopanishattu
3. katopanishattu
4. prasnopanishattu
5. mundakopanishattu
6. mandukyopanishattu
7, taittiriyopanishattu
8. aitareyopanishattu
9. chhandogyopanishattu
10. bruhadaaranyakoopanishattu
1180
1180 upanishattulu
ivi kudaa chudandi
moolaalu
itara linkulu
telugubhasha
baala-siksha
prabhanews
sankhyaayana - bhartia vaignaanikula atyadbuta aavishkarana
telegu padealu - padaala aavishkarana
sankhyaanuguna vyasamulu |
The bhartiya jaateeya chalanachitra puraskara — Golden Lotus ' (svarna kamalam)'' Award — Best Book on Cinema winners:
moolaalu
bhartiya jaateeya chalanachitra puraskaralu |
kamala suraiya ( 1934 marchi 31 - 2009 mee 31).bhartiya aamgla, malayaala basha rachaitri, aama chinna kadhalu, sveeya charitralu rachinchindi. mahilhala samasyalu, pellala samrakshana, itarulato sahaa vividha amsaalapai coloms vraasedi. aama laingika vivakshaku sambandhinchi nishpakshapaatamgaa tana rachanalanu prachurinchi tanakamtuu ooka gurthimpu thecchukundi. aama mahilalapai tanu chosen krushiki phibravari 1, 2018 na gugle tana bommatho doodle ni prachurinchindi.
avaardulu
asiya penh anthology awardee-1964
Kerala sahithya akaadami awardee - 1969
sahithya akaadami awardee - 1984
asiya world prizes -1985 asiya poitri prizes - 1998
kent awardee far english raiting phraam asiya deshalu - 1999
vayalar awardee - 2001
collicut vishwavidyaalayam gourava litt - 2006
muttatu workey awardee - 2006
estuchan puraskara - 2009
rachanalu
1964: dhi sirence (asean poetry prizes vijaeta)
1965: veysavilo kalakathaa (kavitvam; kents award vijaeta)
1967: dhi vaarasulu (kavitvam)
1973: dhi old playhouse und adhar poems (kavitvam)
1976: Mon katha (aatmakatha)
1977: lust yokka alphabet (navala)
1985: dhi anamalai poems (kavitvam)
1992: padmavati dhi harlot und adhar stories (chinna kadhala sekarana) 1996: on dhi soul nose howe tu sidhu (kavi)
2001: yaha alla (padhyaala sekarana)
1979: tunait, yea savage raiet (pritish nanditho)
1999: mai madar ett aravai-aare (poem) -: Mon ammamma house (kavita)
malhayaala rachanalu
anuvaadaalu
1960
Kulakkozhikal
Kalyani
Reviyude Kadha
Unni
Tarishunilam
1961
Venalinte Ozhivh
Kurachu Mannh
Daaham
Pakshiyude Manam[Notable Work]
Sooryan
Virunninu Munp
Ente Snehita Aruna
Daivangal
Kaalichanda
Snehattinte Vazhiyil
aama munia kandhasamy vento vardhamaana rachayitrula pusthakaalaku mundumaatalu, abhiprayalu kudaa raastuntundi.
maranam
tana 75va eta 2007 mee 31 roejuna puunheelooni aasupatrilo maranhicharu.
moolaalu
1934 jananaalu
2009 maranalu |
దొంగను పట్టిన దొర 1964, మే 30న విడుదలైన తెలుగు డబ్బింగ్ సినిమా. శ్రీదేవీ ప్రొడక్షన్స్ పతాకంపై తోట సుబ్బారావు నిర్మాణ సారథ్యంలో ఎం. ఏ. తిరుముగం దర్శకత్వం వహించిన ఈ చిత్రంలో ఎం.జి. రామచంద్రన్, బి. సరోజాదేవి, ఎస్.వి. రంగారావు, కన్నాంబ ప్రధాన పాత్రల్లో నటించగా, కె.వి. మహదేవన్, పామర్తి సంగీతం అందించారు.
నటవర్గం
ఎం.జి. రామచంద్రన్
బి. సరోజాదేవి
ఎస్.వి. రంగారావు
కన్నాంబ
ఎస్.ఎ. అశోకన్
ఎంఆర్ రాధ
ఎంఎన్ నంబియార్
దేవర్
శకుంతల
సాంకేతికవర్గం
దర్శకత్వం: ఎం. ఏ. తిరుముగం
నిర్మాత: తోట సుబ్బారావు
మాటలు: అనిశెట్టి
సంగీతం: కె.వి. మహదేవన్, పామర్తి
ఛాయాగ్రహణం: ఎన్.ఎస్. వర్మ
కూర్పు: బండి గోపాలరావు
నిర్మాణ సంస్థ: శ్రీదేవీ ప్రొడక్షన్స్
పాటలు
ఈ చిత్రానికి కెవి. మహదేవన్ సంగీతం అందించగా, పామర్తి తెలుగు రికార్డింగ్ చేశాడు.
కనులందు మోహమే - ఘంటసాల, పి.సుశీల - రచన: అనిసెట్టి
గలగలనీ మిలమిలనీ - ఘంటసాల, సుశీల - రచన: అనిసెట్టి
బంగారం రంగు నిచ్చెలే - ఘంటసాల, సుశీల - రచన: అనిసెట్టి
సైకిల్ మీద మనసేలు - ఘంటసాల, సుశీల - రచన: అనిసెట్టి
మూలాలు
ఇతర లంకెలు
ఘంటసాల గళామృతము బ్లాగు - కొల్లూరి భాస్కరరావు, ఘంటసాల సంగీత కళాశాల, హైదరాబాద్ - (చల్లా సుబ్బారాయుడు సంకలనం ఆధారంగా)
తెలుగు డబ్బింగ్ సినిమాలు
కన్నాంబ నటించిన సినిమాలు
1964 తెలుగు సినిమాలు
ఎస్.వి.రంగారావు నటించిన సినిమాలు
ఎం.జి.రామచంద్రన్ నటించిన సినిమాలు
బి.సరోజాదేవి నటించిన సినిమాలు |
ఝాన్సీ 1804 నుండి 1853 వరకు బ్రిటిషు ఇండియా ఆధీనంలో మరాఠా నెవాల్కరు రాజవంశం పాలించిన స్వతంత్ర రాచరిక రాజ్యంగా ఉంది. బ్రిటీషు అధికారులు లాప్సే సిద్ధాంతం నిబంధనల ఆధారంగా రాజ్యాన్ని స్వాధీనం చేసుకున్నారు. శక్తివంతమైన ఝాన్సీ పట్టణం దాని రాజధానిగా పనిచేసింది.
చారిత్రాత్మకంగా బుందేల్ఖండులోని ఝాన్సీ రాజ్యాన్ని పేష్వా ఆధిపత్యంలో పాలించబడింది. ఆయన మరాఠా సామ్రాజ్యం ఓటమి తరువాత ఝాన్సీ ప్రావింసులో తన హక్కులను బ్రిటిషు వారికి అప్పగించాడు. లార్డు హేస్టింగ్సు ఈ ప్రావింసు మీద వంశపారంపర్య పాలన అధికారంతో అధిపతికి బహుమతిగా ఇచ్చాడు.
1857 ఆగస్టు నుండి 1858 జూన్ వరకు భారత తిరుగుబాటు నాయకులలో ప్రముఖ వ్యక్తులలో ఒకరైన రాణి లక్ష్మి బాయి ఝాన్సీ రాజ్యాన్ని తిరిగి స్వాధీనం చేసుకుని పాలించింది. రాజ్య జెండా హిందూ మతానికి సంబంధించిన కుంకుమ బ్యానరు కలిగి ఉంది.
ఆరంభకాల చరిత్ర
ఓర్చా(పన్నా) రాజపుత్రుల ఆధ్వర్యంలో
ఝాన్సీ పట్టణం పరిసరాలు చందేలా పాలకులకు బలమైన కోటగా ఉంది. ఈ ప్రదేశం పేరు బల్వంతు నగరు; ఏదేమైనా 11 వ శతాబ్దంలో ఝాన్సీ దాని ప్రాముఖ్యతను కోల్పోయింది. 17 వ శతాబ్దంలో ఓర్చాకు చెందిన రాజా మొదటి బిరు సింగు డియో (ఆర్: 1605-1627) ఆధ్వర్యంలో మళ్లీ ప్రాముఖ్యత సంతరించుకుంది. రాజా బిరు సింగు డియో మొఘలు చక్రవర్తి జహంగీరుతో మంచి సంబంధాలు కలిగి ఉన్నాడు. ఐదేళ్ల నిర్మాణ కాలంలో (1613-1618) రాజా బిరు సింగు డియో ఝాన్సీ కోటను నిర్మించారు. దాని చుట్టూ ఒక బల్వంతు నగరు స్థాపించబడింది. తరువాత దీనిని ఝాన్సీ అని పిలుస్తారు.
మహారాజా ఛత్రాసలు, బుండేలా పాలకుడు పన్నా ముస్లిం గవర్నర్లు బుండేలా దేశంలోకి చొరబడటం ద్వారా చుట్టుముట్టబడ్డారు. 1729 లో మొహమ్మదు ఖాను బంగాషు ఛత్రసాలు మీద దాడి చేశాడు. తరువాత 1732 లో ఛత్రాసలు మొఘలులతో పోరాడటానికి మరాఠాలను సహాయానికి పిలిచాడు. పేష్వా, మొదటి బాజీ రావు మహారాజా ఛత్రసాలుకు సహాయం చేశాడు. వారు సంయుక్తంగా మొఘలు సైన్యాన్ని ఓడించారు.
పూనా పేష్వాల ఆధ్వర్యంలో
రెండు సంవత్సరాల తరువాత మహారాజా మరణించిన తరువాత మహారాజా ఆధిపత్యాలలో మూడింట ఒక వంతు ఆధిపత్యాన్ని పొందాడు ఝాన్సీని ఈ భాగంలో చేర్చారు. తద్వారా ఝాన్సీ మరాఠా భూభాగంగా మారింది.
మరాఠా సైనికాధికారి ఝాన్సీ నగరాన్ని అభివృద్ధి చేశాడు. ఓర్చా రాజ్యానికి చెందిన ప్రజలు దీనిని నివసించారు. 1742 లో నారో శంకరును ఝాన్సీ సుబేదారుగా చేశారు. 15 సంవత్సరాల తన పదవీకాలంలో ఆయన వ్యూహాత్మక ప్రాముఖ్యత కలిగిన ఝాన్సీ కోటను విస్తరించడమే కాక మరికొన్ని భవనాలను కూడా నిర్మించాడు. కోట విస్తరించిన భాగాన్ని శంకర్గడు అంటారు. 1757 లో నరోశంకరును పేష్వా తిరిగిపిలిచాడు; ఆయన తరువాత మాధవు గోవిందు కాకిర్డే నియమించబడ్డాడు. 1757 నుండి 1766 వరకు ఈ ప్రాంతానికి ప్రాతినిధ్యం వహించిన బాబూలాలు కనహై వారసుడు. సుబేదార్ల వరుసలో విశ్వాసరావు లక్ష్మణు (1766-1769) తరువాత రెండవ రఘునాథ రావు నెవాల్కరు ఉన్నాడు. ఆయన చాలా సమర్థుడైన నిర్వాహకుడుగా రాజ్య ఆదాయాన్ని పెంచడంలో విజయం సాధించాడు. ఆయన మహాలక్ష్మి, ఆలయం రఘునాథు ఆలయం ఆయన నిర్మించారు.
ఝాంసీ రాజ్యం
1804-1853
1804 మరాఠా సుబేదారు,ప్ " రావు శివ రావు హరి భౌ "కు బ్రిటిషు రక్షణ కల్పిస్తామని వాగ్దానం చేయబడింది. ఫలితంగా పూణేలోని పేష్వాలకు స్వాతంత్ర్యం లభిస్తుంది. ఆయన 1804 వ సంవత్సరంలో ఝాన్సీ రావు అనే బిరుదును పొందాడు. ఆయన ఝాన్సీ మొదటి రావు అయ్యాడు. ఈ ప్రాంతం 4,059 చదరపు కిమీ కంటే అధికం విస్తరించింది.
తరువాత పేష్వా రెండవ బాజీ రావు బ్రిటిషు ఈస్టు ఇండియా కంపెనీ మధ్య 1818 లో జరిగిన ఒక ఒప్పందం ప్రకారం చట్టబద్ధంగా పేష్వా బుందేలుఖండులో హక్కులను పొందలేదు.
1814 లో శివరావు మరణం తరువాత ఆయన మనవడు రామచంద్రరావు వారసునిగా చేయబడ్డాడు. భూభాగం వంశపారంపర్య పాలకుల హక్కుల కోసం 1817 నవంబరు 18 న బ్రిటిషు వారితో రెండవ ఒప్పందం కుదుర్చుకున్నాడు. ఆయనకు 1832 లో బ్రిటిషు వారు మహారాజాధిరాజ బిరుదు ఇచ్చారు. [4] రామచంద్రరావు 1835 లో మరణించారు.
ఆయన మరణం తరువాత మూడవ రఘునాథ రావు ఆయన వారసునిగా చేయబడ్డాడు. అదే సంవత్సరం "మహారాజాధిరాజ ఫిద్వి బాద్షా జమ్జా ఇంగ్లిస్తాను" (గ్రేట్ కింగు ఫెయిత్ఫుల్ టు గ్రేట్ బ్రిటన్) అనే బిరుదుతో ఆయనకు గౌరవం లభించింది. మూడవ రఘునాథ రావు, చాలా అసమర్థుడు, బలహీనుడు కనుక పరిపాలన బ్రిటిషు వారు స్వాధీనం చేసుకున్నారు. 1838 లో ఆయన మరణించిన తరువాత బ్రిటిషు పాలకులు ఆయన కుమారుడు గంగాధరరావును 1843 లో ఝాన్సీ రాజాగా అంగీకరించబడ్డాడు.
రాజా గంగాధరు రావు లక్ష్మీ బాయిని వివాహం చేసుకున్నాడు. ఆయన చనిపోయే ముందు రోజు తన బంధువు కుమారుడు ఆనందరావు అనే బిడ్డను దమోదరు రావు అని పేరుతో దత్తపుత్రుగా స్వీకరించబడ్డాడు. ఈ దత్తత బ్రిటీషు రాజకీయ అధికారి సమక్షంలో జరిగింది.
పిల్లవాడిని దయతో చూడాలని, ఝాన్సీ ప్రభుత్వం తన భార్య జీవితకాలానికి ఇవ్వాలి అని తన భార్యకు ఇవ్వాలి ఆయన రాజు నుండి ఒక లేఖను బ్రిటిషు అధికారి అందుకున్నాడు. 1853 నవంబరులో రాజా మరణం తరువాత దామోదరు రావును దత్తత తీసుకున్నందున గవర్నరు జనరలు లార్డు డల్హౌసీ ఆధ్వర్యంలో బ్రిటిష్ ఈస్ట్ ఇండియా కంపెనీ లాప్సే సిద్ధాంతాన్ని వర్తింపజేసింది. దామోదర రావు సింహాసనం మీద హక్కుకొరకు చేసిన వాదనను తిరస్కరించి రాజ్యాన్ని దాని భూభాగాలకు అనుసంధానించింది.
అప్పుడు ఝాన్సీ రాజ్యం, జలాను చందేరి జిల్లాలను సూపరింటెండెన్సీగా ఏర్పాటు చేశారు. 1854 మార్చిలో లక్ష్మీబాయికి రూ. 60,000 తీసుకుని ప్యాలెసు, కోటను విడిచిపెట్టమని ఆదేశించారు. సింహాసనం మీద దామోదర రావు వాదనను గుర్తించాలని రాజా వితంతువు రాణి లక్ష్మీబాయి గవర్నరు జనరలుకు, ఆపై బ్రిటిషు ప్రభుత్వానికి అభ్యర్ధన వేశారు. అయితే ఈ అభ్యర్ధన తిరస్కరించబడింది.
ఝాన్సీ పతనం తరువాత ఖన్యాధనా స్వతంత్ర రాచరిక రాజ్యంగా మారింది.
1857 ఆగస్టు నుండి 1858 జూన్ వరకు
ఏదేమైనా 1857 లో జరిగిన భారత తిరుగుబాటు ప్రకారం ఝాన్సీ తిరుగుబాటు తీవ్రతరం అయినట్లు గుర్తించారు. జూన్ మాసంలో 12 వ బెంగాల్ స్థానిక పదాతిదళానికి చెందిన కొంతమంది పురుషులు నిధితో కోటను స్వాధీనం చేసుకున్నారు. 1857 జూన్ 8 న వారి భార్యలు, పిల్లలతో కలిసిన దండులోని ఐరోపా అధికారులను ఊచకోత కోశారు. దీనిని అనుసరించి నగరంలో ఉన్న ఏకైక అధికార వనరుగా రాణి పరిపాలనను చేపట్టాల్సిన బాధ్యత ఉందని భావించి సౌగరు డివిజన్ కమిషనర్ మేజర్ ఎర్స్‌కైన్‌కు ఆమె రాసిన సంఘటనలను వివరిస్తూ లేఖ రాశారు. పట్టుబడి, ఖైదు చేయబడిన యువరాజు సింహాసనం స్వాధీనం చేసుకోవడానికి తిరుగుబాటుదారుల ప్రయత్నాన్ని రాణిదళాలు ఓడించాయి. ఓర్చా, డాటియా (బ్రిటిషు మిత్రదేశాలు) దళాలు ఝాన్సీ మీద దాడి చేశాయి; ఝాన్సీని వారి మధ్య విభజించాలన్నది వారి లక్ష్యంగా ఉంది. రాణి సహాయం కోసం బ్రిటిషు వారికి విజ్ఞప్తి చేసినప్పటికీ ఒకప్పటి ఊచకోతకు ఆమె కారణమని భావించిన బ్రిటిషు నుండి ఎలాంటి సమాధానం రాలేదు. 1857 ఆగస్టులో ఆక్రమణదారులను ఓడించగలిగిన ఝాన్సీ మాజీ పాలెగాళ్ళు, తిరుగుబాటుయోధులతో సహా ఆమె బలగాలను సమీకరించింది. ఈ సమయంలో ఆమె ఉద్దేశ్యం బ్రిటిషు వారి తరపున ఝాన్సీని పట్టుకోవడమే.
1857 ఆగస్టు నుండి జనవరి 1858 వరకు రాణి పాలనలో ఝాన్సీ ప్రజలు శాంతితో ఉన్నారు. నియంత్రణను కొనసాగించడానికి దళాలను అక్కడికి పంపిస్తామని బ్రిటిషు వారు ప్రకటించారు. బ్రిటిషు పాలన నుండి స్వాతంత్ర్యం కోరుకునే ఆమె సలహాదారుల బృందం ఆస్థానాన్ని బలపరిచింది. చివరకు మార్చిలో బ్రిటిషు దళాలు వచ్చినప్పుడు వారు కోటబాగా బలపరచబడిందని, కోటలో భారీ తుపాకులు ఉన్నాయని, పట్టణం, సమీప గ్రామీణ ప్రాంతాల మీద కాల్పులు జరపవచ్చునని గ్రహించారు. సర్ హ్యూ రోజ్ బ్రిటిషు దళాలకు నాయకత్వం వహిస్తూ, నగరాన్ని అప్పగించాలని నిర్భంధం చేశారు; దీనిని తిరస్కరించినట్లయితే అది నాశనం అవుతుందని హెచ్చరిక చేయబడింది. తగిన చర్చల తరువాత రాణి ఒక ప్రకటన విడుదల చేసింది: "మేము స్వాతంత్ర్యం కోసం పోరాడుతాం. శ్రీకృష్ణుడి మాటలలో మనం విజయం సాధిస్తే, విజయ ఫలాలను అనుభవిస్తాం, యుద్ధ మైదానంలో ఓడిపోయి చంపబడితే, మనం తప్పకుండా శాశ్వతంగా కీర్తి, మోక్షం సంపాదిస్తాం. "
1858 మార్చి 23 న సర్ హగ్ రోజ్ ఝాన్సీని ముట్టడించినప్పుడు ఆమె బ్రిటిషు దళాలకు వ్యతిరేకంగా ఝాన్సీని సమర్థించింది. బాంబు దాడి మార్చి 24 న ప్రారంభమైంది. కాని భారీగా తిరిగి కాల్పులు జరిగాయి. దెబ్బతిన్న రక్షణవ్యవస్థకు మరమ్మతులు చేయబడ్డాయి. తాంతియా తోపేకు సహాయం కోసం రక్షకులు విజ్ఞప్తులు పంపారు. తాంతియా తోపే నేతృత్వంలోని 20,000 మందికి పైగా సైన్యాన్ని ఝాన్సీకి మద్ధతుగా కోసం పంపారు. కాని వారు మార్చి 31 న బ్రిటిషు వారితో జరిగిన పోరాటంలో వారు విఫలమయ్యారు. తాంతియా తోపే దళాలతో జరిగిన యుద్ధంలో బ్రిటిషు దళాలలో కొంత భాగం ముట్టడిని కొనసాగించింది. ఏప్రిలు 2 నాటికి గోడను ఉల్లంఘించడం ద్వారా దాడి చేయాలని నిర్ణయించారు. నాలుగు స్తంభాలు వేర్వేరు కేంద్రాల వద్ద రక్షణవ్యవస్థ మీద దాడి చేశాయి. గోడలను అధిగమించడానికి చేయడానికి ప్రయత్నించిన వారు భారీ మంటల్లోకి వచ్చారు. అప్పటికే మరో రెండు సైనికబృందాలు నగరంలోకి ప్రవేశించి రాజభవనం సమీపించాయి. ప్రతి వీధిలో, ప్యాలెసు ప్రతి గదిలో నిర్ణీత ప్రతిఘటన ఎదురైంది. మరుసటి రోజు వరకు వీధి పోరాటం కొనసాగింది. మహిళలు, పిల్లలకు కూడా పావువంతు దారి ఇవ్వలేదు. నగరంలో ప్రతిఘటన ఉపయోగం లేదని అధికారులబృందం నిర్ణయించిన తరువాత రాణి భవనం నుండి కోటకు చేరుకుంది. ఆమె బయలుదేరి తాంతియా తోపే (రావు సాహిబు) (నానా సాహిబు మేనల్లుడు)దగ్గరకు చేరాలి. రాణి తన కొడుకుతో కలిసి రాత్రి కాపలాదారుల నుండి తప్పించుకున్నది. 1858 ఏప్రెలులో జనాభాలో ఎక్కువ మంది (5,000 మంది మరణించారు) నగరంలో జరిగిన ఉచకోతలో మరణించారు.
జూన్ 17/18 న గ్వాలియరు నగరానికి సమీపంలో ఉన్న కోటా కి సెరాయి వద్ద జరిగిన యుద్ధంలో రాణి లక్ష్మీబాయి గాయాలతో మరణించింది. 1858 నవంబరు వరకు ఝాన్సీని బ్రిటిషు నియంత్రణలోకి తీసుకురాలేదు.
పాలకులు
తరువాత అభివృద్ధి
1861 లో గావలియరు నగరాన్ని, ఆధారపడిన భూభాగాన్ని గ్వాలియరు రాష్ట్రానికి అప్పగించారు. జిల్లా రాజధాని కొత్త పట్టణం, ఝాన్సీ నవోబాదు (ఝాన్సీ రిఫౌండెడు) కు మార్చబడింది. ఇది "కంటోన్మెంటు" (సైనిక శిబిరం) లేని గ్రామం.
ఝాన్సీ (పాత నగరం) గ్వాలియరు రాష్ట్రంలోని "సుబా" (ప్రావింసు) రాజధానిగా మారింది. కాని 1886 లో గ్వాలియరు కోట, సమీపంలోని మోరారు కంటోన్మెంటు బ్రిటిషు పాలనకు తిరిగి ఇవ్వబడింది. ఈ ప్రాదేశిక మార్పిడి ఫలితంగా ఈ ప్రాంతం బ్రిటిషు భారతదేశం ప్రత్యక్ష బ్రిటిషు నియంత్రణలోకి వచ్చింది. ఇది యునైటెడు ప్రావిన్సులలో కలిసిపోయింది.
ఇవికూడా చూడండి
మధ్య భరతదేశంలో సంఘర్షణ
భారతదేశంలో రాచరిక రాజ్యాల జాబితా
మూలాలు
Princely states of Uttar Pradesh
States and territories established in 1804
States and territories disestablished in 1853
Jhansi district
History of Uttar Pradesh
Maratha Empire
Jhansi
Princely States of Bundelkhand |
గానమూర్తి రాగము కర్ణాటక సంగీతంలో 3వ మేళకర్త రాగము.
రాగ లక్షణాలు
ఆరోహణ : స రి గ మ ప ధ ని స
అవరోహణ : స ని ధ ప మ గ రి స
ఈ రాగం లోని స్వరాలు శుద్ధ రిషభం, శుద్ధ గంధారం, శుద్ధ మధ్యమం, శుద్ధ ధైవతం, కాకలి నిషాధం. ఇది 39 మేళకర్త ఝాలవరాళి రాగానికి శుద్ధ మధ్యమ సమానము.
ఉదాహరణలు
చాలామంది వాగ్గేయకారులు గానమూర్తి రాగంలో కీర్తనల్ని రచించారు.
గానమూర్తే శ్రీ కృష్ణే - త్యాగరాజ స్వామి వారి కీర్తన కచేరీలలో ఎక్కువగా పాడబడుతుంది
పాహి జగ్దీశ్వర - మంగళంపల్లి బాలమురళీకృష్ణ, ఆది తాళం
బృహదీశ్వర రక్షతుమ, ఏక తాళం, - ముత్తుస్వామి దీక్షితులు
జన్య రాగాలు
గానమూర్తి రాగానికి కొన్ని జన్య రాగాలు ఉన్నవి.
మూలాలు
మేళకర్త రాగాలు |
kedaripuram Srikakulam jalla, palasa mandalam loni gramam. idi Mandla kendramaina palasa nundi 3 ki. mee. dooram loanu, sameepa pattanhamaina palasa-kashibugga nundi 3 ki. mee. dooramloonuu Pali. 2011 bhartiya janaganhana ganamkala prakaaram yea gramam 234 illatho, 946 janaabhaatho 109 hectarlalo vistarimchi Pali. gramamlo magavari sanka 482, aadavari sanka 464. scheduled kulala sanka 21 Dum scheduled thegala sanka 0. gramam yokka janaganhana lokeshan kood 580280.pinn kood: 532221.
vidyaa soukaryalu
gramamlo prabhutva praadhimika paatasaala okati Pali.
sameepa balabadi, maadhyamika paatasaalalu palaasaloonu, praathamikonnatha paatasaala edurapalle lonoo unnayi.
sameepa juunior kalaasaala, prabhutva aarts / science degrey kalaasaala palaasaloonu, inginiiring kalaasaala ramakrishnapuramlonu unnayi. sameepa maenejimentu kalaasaala ramakrishnapuramlonu, vydya kalaasaala, polytechniclu srikakulamlonu unnayi.
sameepa vrutthi vidyaa sikshnha paatasaala, aniyata vidyaa kendram, divyangula pratyeka paatasaala palaasalo unnayi.
vydya saukaryam
prabhutva vydya saukaryam
ooka samchaara vydya salaloo daaktarlu laeru. muguru paaraamedikal sibbandi unnare. sameepa praadhimika aaroogya vupa kendram gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali. alopathy asupatri, dispensory, pashu vaidyasaala, kutumba sankshaema kendram gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo unnayi. praadhimika aaroogya kendram gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali. sameepa saamaajika aaroogya kendram, maathaa sisu samrakshana kendram, ti. b vaidyasaala gramam nundi 10 ki.mee. kante ekuva dooramlo unnayi. pratyaamnaaya aushadha asupatri gramam nundi 10 ki.mee. kante ekuva dooramlo Pali.
praivetu vydya saukaryam
thaagu neee
gramamlo kulaayila dwara rakshith manchineeti sarafara jargutondhi. bavula neee kudaa andubatulo Pali. gramamlo edaadi podugunaa chetipampula dwara neee andutundi. borubavula dwara kudaa edaadi podugunaa neee andutundi.
paarisudhyam
gramamlo bhugarbha muruguneeti vyvasta Pali. muruguneeru bahiranga kaaluvala dwara kudaa pravahistundi. muruguneeru bahiranganga, kaccha kaaluvala dwara kudaa pravahistundi. muruguneetini neerugaa jalavanarulloki vadulutunnaaru. gramamlo sampuurnha paarishudhya pathakam amalavutondi. saamaajika marugudoddi saukaryam ledhu. intintikii tirigi vyarthaalanu sekarinche vyvasta ledhu. saamaajika biogyas utpaadaka vyvasta ledhu. chettanu veedhula pakkane paarabostaaru.
samaachara, ravaanhaa soukaryalu
kedaripuramlo sab postaphysu saukaryam Pali. postaphysu saukaryam, poest und telegraf aphisu gramaniki 5 ki.mee. lopu dooramlo unnayi. mobile fone Pali. laand Jalor telephony, piblic fone aphisu, internet kefe / common seva kendram, praivetu korier gramaniki 5 ki.mee. lopu dooramlo unnayi.
sameepa gramala nundi auto saukaryam Pali. vyavasaayam koraku vaadenduku gramamlo tracterlunnayi. prabhutva ravaanhaa samshtha baasu saukaryam, praivetu baasu saukaryam, railway steshion modalainavi gramaniki 5 ki.mee. lopu dooramlo unnayi.
jalla rahadari gramam gunda potondi. jaateeya rahadari, pradhaana jalla rahadari gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo unnayi. rashtra rahadari gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali. gramamlo tharu roadlu, kankara roadlu unnayi.
marketingu, byaankingu
gramamlo swayam sahaayaka brundam, pouura sarapharaala kendram unnayi. atm, vaanijya banku, sahakara banku, vyavasaya parapati sangham gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo unnayi. vaaram vaaram Bazar, vyavasaya marcheting sociiety gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo unnayi. roejuvaarii maarket gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali.
aaroogyam, poeshanha, vinoda soukaryalu
gramamlo sameekruta baalala abhivruddhi pathakam, angan vaadii kendram, itara poshakaahaara kendralu, aashaa karyakartha unnayi. gramamlo vaarthapathrika pampinhii jarudutundhi. assembli poling steshion, janana maranala namoodhu kaaryaalayam unnayi. aatala maidanam gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali. cinma halu, granthaalayam, piblic reading ruum gramam nundi 5 ki.mee.lopu dooramlo unnayi.
vidyuttu
gramamlo gruhaavasaraala nimitham vidyut sarafara vyvasta Pali. rojuku 7 gantala paatu vyavasaayaaniki, 18 gantala paatu vaanijya avsarala choose kudaa vidyut sarafara chesthunnaaru.
bhuumii viniyogam
kedaripuramlo bhu viniyogam kindhi vidhamgaa Pali:
vyavasaayetara viniyogamlo unna bhuumii: 15 hectares
banjaru bhuumii: 27 hectares
nikaramgaa vittina bhuumii: 65 hectares
neeti saukaryam laeni bhuumii: 27 hectares
vividha vanarula nundi saguniru labhistunna bhuumii: 65 hectares
neetipaarudala soukaryalu
kedaripuramlo vyavasaayaaniki neeti sarafara kindhi vanarula dwara jargutondhi.
cheruvulu: 65 hectares
utpatthi
kedaripuramlo yea kindhi vastuvulu utpatthi avtunnayi.
pradhaana pantalu
vari, jonna, jeedi
gaandheyam
jaatipita gandheeni daivamgaa kolavatam, ayanaku pujalu chestenegani eruvaaka modhal pettakapovatam ekkadi aachaaram. polam panlu praarambhinche mundhu graamamlooni prajalamtaa
yea edaadi guda saantigaa undaalanii, paadipantaluu, pasuvulatoe soubhaagyamgaa tuladuugaalanii korukontu baapuuni kolustaaru. ekkadi poojalalo wade chitrapatam guda
dasabdalanatide kaavatam visaesham. ekkadi paatasaalaku guda mahathmaa ghandy aided paatasaalagaa naamakaranam cheytam gamanarham.
moolaalu
velupali lankelu
[1] eenadu main 2013 juulai 24. 11va peejee |
nandakarajyam tholi telegu sanghika padyanaatakam. dheenini vaavilala vasudevasastri 1880loo rachinchagaa, adae samvatsaramlo mudrinchabadindi. telegu swatanter roopakaalalo manjari madhukareeyamu medatidikaagaa, nandakarajyam remdavadi. antekakundaa, mudrinchabadina tholi telegu swatanter natakam idi.
katha
idi kalpitha sanghika kathatho gala iidu ankamula natakam. nandakudu aney jamindaru rajyaniki ragane brahmanulu, prajalu sukanga undochu ankuntaru. kanni, rajodyugulu vachi sampadha dochukoni vellhi prajalanu baadhistuntaaru.
pradhamaankamlo niyogyulaina udyogulache vaidika brahmanulu pade avasthala girinchi cheppabadindi. dviteeyaankamlo divaan ayina sarabhojirao pantulu yokka dushtacharyalu, raajugaari koluvulo ashtavadhanam girinchi cheppabadindi. thrutheeyaamkamlo sarabhoji taanaalanu tanikhii chese vidhaanam, raniirangayyamma rajuku hitabodha cheeyadam vantivi vivarinchabadindi. chaturthaankamlo raajapurohitudaina saaradaananduni sahayamtho subbaaraavu nyaayakatvamlo vaidikulu rajuku jargina vishayalu teliyajeyadam, appudu raju manthrulanu deesha bahishkarana chessi subbaraonu mantrini cheeyadam girinchi cheppabadindi. panchamaankamlo manthrulu deeshaanni vidichi kaasiki bayaluderutanu vivarinchabadindi. kanni, raju anaalochitamgaa saaradaananduni sikshistaadu.
visleshana
yea naatakamlo sarabhoji patra chivari varku chakkaga pooshinchabadindi. panchamaankamlo sthree vidya girinchi, praachinaandhra kavula girinchi, paata kothha nataka pradharshanala girinchi, dwipada-tetageetula rachanasoulabhyam girinchi charchinchadam jargindi.
basha vishayamlo vaavilaalasaastri saralamgaa undaalani korukunnagani, graama padalanu upayoginchinaagaanii vyavaharika bhaashan mathram aadarinchaledu. shastry dheenini natakam ani cheppinakani deeniki nataka lakshanhaalu mathram leavu.
maalaalu
tholi telegu sanghika rupakam nandakarajyam, telegu nataka vikaasamu, p.yess.orr. appaaraavu, naatyamaala pracurana, prathma mudrana, 1967 decemberu 23, puta. 203.
telegu naatakaalu
telegu sanghika naatakaalu |
rachael veej (aamglam: Rachel Weisz) natigaa, nirmaatagaa, sangeeta vibhaganlo pradarsakuraaligaa, darsakuraaligaa siniiramgamloo panichaesimdi. rachael veej siniiramgamloo dhi constant gardener cinma 2005loo, dhi lobter cinma 2015loo, dhi fountine cinma 2006loo, desobodiancen cinma 2017loo gurthimpu thecchukundi. 2005loo dhi cohn stant gardanar aama natanaku utthama sahaya natigaa akaadami awardee labhinchindi. anek pradhaana chalana chitra avaardulu kudaa amenu varinchaayi.
praarambha jeevitam
1970 marchi 7na landon loni vest minister loo hangareeki chendina austrian santatiki chendina eedit rooth, gorge wise laku janminchina rachael haam stead garden suubuurban loo perigaru. talli manasika vaidyuralu, aama thandri ooka inhaniir.rachael veej asalau peruu rachael hannah veej . rachael veej ni qenya compbel, rachael wise aney paerlato kudaa pilustharu. "english roj"gaaa prassiddhi chendina veej tana 14va eta modaling praarambhinchinadi. north landon collegiate schul, benenden schul, mariyu sint pauls gurles schul. taruvaata athanu cambridge loni triiniity haaa loo cherindhi, akada athanu aanglamlo degreeni pomdinadi.vishwavidyaalayam loo chaduvukune rojulalo vividha vidhyaardhi nirmaanaallo pradharshanalu ivvatamtho sahaa veej cambridge vishvavidyaalayanloo vidyaarthigaa naatakarangamloo paalgomdi . aama 1990l praarambhamlo scarlett mariyu black vento television sholalo athidhi paatralu cheeyadam praarambhinchindi, brienz tocking tungs aney vidhyaardhi nataka brundanni saha-sthaapinchinadi, yea brundam edinburg fringe festivalku moodusaarlu aahvaaninchabadindi, guardian studant drama avaardunu geluchukundi mariyu naeshanal thiatreloo pradarsanaku aahvaaninchabadindi.
chalana chithraalu
rachael veej 1994 chalanachitra deth machineloo tana chalanachitra ranga pravesam chesindi, ayithe aama sanchalanaatmaka patra 1996 chalanachitra chain reactionloo vacchindi, idi dhi mommi, 1999loo dhi mommi chitraala paramparalo evelin karnahan-oa'kanelgaaa prasidduraalu ayinadi . rachael veej modatisari 2003 loo dhi shap af things (The Shape of Things) chitranni nirminchindi. rachael veej modatisari 1996 loo chain rikshan (Chain Reaction) cinemaki sangeeta vibhaganlo pradarsakuraali gaaa panichaesimdi. rachael veej 2010 loo dhi thif (The Thief) cinematho darsakuraali gaaa prajalaku parichayam ayindhi. tanu ippativaraku nirmaataa gaaa 3, sangeeta vibhaganlo pradarsakuraali gaaa 4, darsakuraali gaaa 1 cinemalu chesindi. tana kereer loo vividha cinimalaki 45 puraskaralu geluchukoga, 92 avaardulaku naamineet ayyindi. 2006 savatsaram loo ascar ki dhi cohn stant gardanar (2005)loo natanaku gaand anek pradhaana chalana chitra puraskaaraalato paatu utthama sahaya natigaa akaadami avaardunu andhukundhi.janavari 2010loo critics groupe fourm avaardula sandarbhamgaa 2009 samvatsaranike utthama natigaa aama empikayyaru.
moolaalu
hollywood cinma taaralu
hollywood natimanulu |
ముదిరెడ్డిపల్లి - మహబూబ్ నగర్ జిల్లా, కోస్గి మండలానికి చెందిన గ్రామం
ముదిరెడ్డిపల్లి (హిందూపురం) - అనంతపురం జిల్లా, హిందూపురం మండలానికి చెందిన గ్రామం |
కృషికార్ లోక్ పార్టీ(రైతు ప్రజల పార్టీ),భారతదేశంలోని హైదరాబాద్ రాష్ట్రంలో ఒక రాజకీయ పార్టీ,ఇది ఆచార్య ఎన్.జి.రంగాచే స్థాపించబడింది.
చరిత్ర :
అంతకు ముందు ఎన్.జి. రంగా మరియు టంగుటూరి ప్రకాశం పంతులు ప్రజా పార్టీని స్థాపించారు.సృజనాత్మక విభేదాల కారణంగా, ఎన్.జి. రంగా పార్టీ నుంచి బయటకు వచ్చి స్వతంత్రంగాకృషికార్ లోక్ పార్టీని స్థాపించారు.ఇది ఏప్రిల్ 11, 1951లో ఏర్పడింది.అది 1952లో కాంగ్రెస్ పార్టీతో పొత్తు పెట్టుకుంది, తర్వాత 1957లో కాంగ్రెస్ పార్టీ నుంచి విడిపోయింది.
ఎన్నికల చరిత్ర :
1952 ఎన్నికల్లో 140 సీట్లు, కాంగ్రెస్‌కు 40, కమ్యూనిస్టులకు 41, కిసాన్ మజ్దూర్, ప్రజాపార్టీ, కృషికర్ లోక్ పార్టీ, సోషలిస్టు పార్టీ, స్వతంత్రులు మొత్తం 59 సీట్లు సాధించారు.
మూలాలు : |
maaramraaju satyanaaraayanaraavu rachayita, Telangana udyamakarudu, ambedkar saarvatrika vishvavidyaalaya maajii resisrtar.
jeevita visheshaalu
atani svasthalam mahbubabad jalla chinnaguduru mandalamlooni jayyaram gramam. athanu 1969loo Telangana vudyamamloo kriyaaseelakamgaa paalgonnaru. anek pustakalanu raasadu. ambedkar saarvatrika vishvavidyaalayanloo resisrtargaaa, rajakeeya shaastram vibhaganiki aacharyudigaa padavulu nirvahimchaadu.
intarmediate, biyye, ma (politically science) nijam kalashalaloo muginchukunna athanu "aandhra Pradesh rashtra mantrivargaala" medha parisoedhana chessi osmania vishwavidyaalayam nunchi doctorete pondadu. 1960loo em.e. poortichesina athanu 1965loo Khammam caalaejieki politically science lecturargaaa udyogamlo cheeraadu. athanu prabhutva udyogamlo vunnappatikee communistulatho sannihitha sambandhaalundevi. rajakeeya saastra adhyapakudigaa marksijam annah, communism annah atanaki aasakti undedi. tarwata Rajahmundry, Khammam, nalgonda, sathupalli kalaasaalalaloonu aacharyunigaa panichesaadu. rendava paryayam khammamlo panichestunnappudu aati saarvatrika vishvavidyaalaya upakulapati ramireddy atanini vishvavidyaalayanloo panicheeseenduku oppinchaadu. akada rajakeeya saastra vibhagha aacharyudugaa panichaesina roojulloo rashtra raajakeeyaalameeda parisoedhanaatmaka gramtham raashaadu. aa taruvaata rajakeeya rangampai pusthakaalu raashaadu. 1983loo telugudesam, nandmuri taaraka ramarao vijayampai "ennikala rajakiyalu" aney pustakam raashaadu. endira ghandy medhak loksabha sthaanamloo pooti cheesinappudu niyojakavargamlo vistrutamgaa paryatinchi adhyayanam chesudu. 2016loo ‘idee Telangana’ pustakam raashaadu. athanu raasina ‘graamaayanam’ pustakamlo Telangana grameena praantamlooni bhuusambandhaalu, grameena palana vyvasta, patel, -patwari vyvasta, sistu vidhaanam, revenyuu vidhaanam lanty vishayalanu visadeekarinchaadu.
athanu 2019 mee 4 na maranhichadu.
moolaalu
baahya lankelu
mahabub Nagar jalla rachayitalu |
టేకూరు, ఏలూరు జిల్లా, పోలవరం మండలానికి చెందిన గ్రామం.ఇది మండల కేంద్రమైన పోలవరం నుండి 20 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన కొవ్వూరు నుండి 50 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది. 2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 168 ఇళ్లతో, 480 జనాభాతో 174 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 218, ఆడవారి సంఖ్య 262. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 144 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 244. గ్రామ జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 588095.
గణాంకాలు
2001 వ.సంవత్సరం జనాభా లెక్కల ప్రకారం గ్రామ జనాభా 396. ఇందులో పురుషుల సంఖ్య 190, మహిళల సంఖ్య 206, గ్రామంలో నివాసగృహాలు 99 ఉన్నాయి.
2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 168 ఇళ్లతో, 480 జనాభాతో 174 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 218, ఆడవారి సంఖ్య 262. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 144 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 244. గ్రామ జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 588095.
విద్యా సౌకర్యాలు
గ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాల ఒకటి, ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల ఒకటి ఉంది. బాలబడి పోలవరంలోను, మాధ్యమిక పాఠశాల సింగనపల్లి లోనూ ఉన్నాయి. సమీప జూనియర్ కళాశాల, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల పోలవరంలోను, ఇంజనీరింగ్ కళాశాల కొవ్వూరులోనూ ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల, మేనేజిమెంటు కళాశాల, పాలీటెక్నిక్ రాజమండ్రిలో ఉన్నాయి. సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల కొవ్వూరులోను, అనియత విద్యా కేంద్రం పోలవరంలోను, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల రాజమండ్రి లోనూ ఉన్నాయి.
వైద్య సౌకర్యం
ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం
టేకూరులో ఉన్న ఒక ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రంలో డాక్టర్లు లేరు. ఇద్దరు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. సంచార వైద్య శాల గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, పశు వైద్యశాల, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.
తాగు నీరు
గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా రక్షిత మంచినీటి సరఫరా జరుగుతోంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది. కాలువ/వాగు/నది ద్వారా గ్రామానికి తాగునీరు లభిస్తుంది.
పారిశుధ్యం
మురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీరు బహిరంగంగా, కచ్చా కాలువల ద్వారా కూడా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.
సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు
టేకూరులో సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం ఉంది. పోస్టాఫీసు సౌకర్యం, పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్ గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్, ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం, రైల్వే స్టేషన్ మొదలైనవి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతోంది. ప్రధాన జిల్లా రహదారి గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. జాతీయ రహదారి, రాష్ట్ర రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామంలో కంకర రోడ్లు ఉన్నాయి.
మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు
గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం ఉంది. పౌర సరఫరాల వ్యవస్థ దుకాణం, వారం వారం సంత గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. ఏటీఎమ్, వాణిజ్య బ్యాంకు, సహకార బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. రోజువారీ మార్కెట్, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు
గ్రామంలో అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ కేంద్రం ఉంది. జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. సినిమా హాలు, గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
విద్యుత్తు
గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 12 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.
భూమి వినియోగం
టేకూరులో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:
వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 7 హెక్టార్లు
వ్యవసాయం సాగని, బంజరు భూమి: 4 హెక్టార్లు
తోటలు మొదలైనవి సాగవుతున్న భూమి: 12 హెక్టార్లు
వ్యవసాయం చేయదగ్గ బంజరు భూమి: 13 హెక్టార్లు
సాగులో లేని భూముల్లో బీడు భూములు కానివి: 20 హెక్టార్లు
బంజరు భూమి: 26 హెక్టార్లు
నికరంగా విత్తిన భూమి: 92 హెక్టార్లు
నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 134 హెక్టార్లు
వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 4 హెక్టార్లు
నీటిపారుదల సౌకర్యాలు
టేకూరులో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.
బావులు/బోరు బావులు: 4 హెక్టార్లు
మూలాలు |
అమీనాబాద్, నల్గొండ జిల్లా, కోదాడ మండలానికి చెందిన గ్రామం
కోదాడ నుండి 10 కి.మీ దూరంలో ఎన్ హెచ్-9 మీద ఉంది. ప్రతి 10 గం.కు బస్ సౌకర్యం ఉంది. కోదాడ నుండి ఆటో సౌకర్యం ఉంది. 10 వ తరగతి వరకు పాఠశాల ఉంది. ప్రజల ప్రధాన వృత్తి వ్యవసాయం. ప్రధానంగా వరి పంట పండిస్తారు. వ్యవసాయానికి కావలసిన నీటి వనరు కొరకు సాగరు కాలువ, బోర్ల మీద ఆధారపడతారు. గ్రామంలో దేవాలయము, [రామాలయము]పంచాయతీ చరిత్ర
జనాభా వివరాలు
గ్రామంలో హిందూ, ముస్లిము, క్రిస్టియన్ మతాలకు చెందిన ప్రజలు ఉన్నారు. జనాభాలో ఎక్కువ మంది పెరిక, మాదిగ, చాకలి, కుమ్మరి, వడ్ల, యాదవులు, తెలగ, మాదిగ కులాలకు చెందినవారు.
గ్రామ విశేషాల
1974 వ సంవత్సరంలో మొదటిసారి 5 వ తరగతి వరకు పాఠశాల ప్రారంభం అయినది. తరువాత 1988 వ సంవత్సరములో దానిని 7వ తరగతి వరకు పొడిగించారు. 2003 వ సంవత్సరములో 10 వ తరగతి వరకు చేయడం జరిగింది.
చుట్టుప్రక్కల 4 గ్రామాల ప్రజలు మా ఊరి వర్హకుల మీద ఆదారపడతారు.
ప్రజలకు అవసరమైన ప్ర్రాదమిక వైద్య సేవలను అందించడానికి ఇద్దరు డాక్టర్లు (ఆర్.ఎం.పి) ఉన్నారు.
గ్రామంలో ఎటువంటి గొడవలు గాని, రాజుకీయ కక్షలు గానీ లేవు.
రాజీవ్ గాంధీ, రాజశకర రెడ్డీ విగ్రహములు ఉన్నాయి.
3 హోటళ్ళు ఉన్నాయి.
ఒక మసీదు, ఒక చర్చి ఉన్నాయి.
మంచి నీటిని సరఫరా చేయుటకు 80, 000 లీటర్ల సామర్థ్యం కలిగిన వాటర్ టాంకు గలదు.
10 కిరాణా షాపులు, 2 మంగలి షాపులు గలవు.
వడ్రంగులు, సుతారిలు కలరు.
జనాభాలో 80% అక్షరాస్యులు.
పొస్టాపీసు ఉన్నాయి.
రైతుల నుండి పాలను సేకరించుటకు 3 పాల కేంద్రములు ఉన్నాయి.
ఒక టెంట్ హొజ్ రాజశ్హ్రి కలదు దినిని పొ) .ముత్తినెని కొటెష్వరరావు.
ప్రముఖులు
గొపతి బిక్షమయ్య (యం.ఈ.ఒ, నడిగుడెం)
రామినెని వెంకటెష్వర్ల్లు [ఇన్స్ పెక్ట్ ర్ ]
బొడపుడి లక్షినారాయణా (కాంగ్రెసు)
గొపతి గొపాలక్రిష్న (సీ.పి.యం)
ఛిలకముడి విశ్హరరావు (తెలుగుదేశం)
బాదే గణేష్ బాబు [ డిప్యుటి జైలర్, hyderabad]
రామినెని రమెష్ (సబ్ ఇన్స్ పెక్ట్ ర్ ]
తూనం నాగెశ్హ్వరరావు [ఏ.యస్.ఒ]
మల్లెపల్లి వెంకట్ [జె.టీ.ఒ]
ఆకుల రమెష్ (సబ్ ఇన్స్ పెక్ట్ ర్ ]
బాదే సురెష్ కుమార్ [కానిస్టెబుల్]
రామినెని సురెష్ [టిఛర్, రత్నవరం]
ఛిలకముడి సురెష్ [ఎ.ఇ.]
విదెశలలో ఉన్నవారు
మల్లయ్య [అమెరికా]
నరసింహరావు [అమెరికా]
వెంకటెశ్హర్ల్లు [లండన్]
పూర్న ఛందర్ రావు [జర్మనీ]
వెంకట్ [స్కట్లండ్]
శ్రీను [లండన్] -->
పదవిలో వున్నవారు
poila Bhavani- సర్పంచ్
ఛిత్తలూరి సుదాకర్ - ఎమ్.పి.టి.సి.
Chittaluri - ఉప సర్పంచ్
ప్రభుత్వ భవనములు
ప్రభుత్వ పాఠశాల
గ్రామ విశేషాలు
ప్రతి సంవత్సరం శ్రీరామ నవమి, గంగమ్మ జాతర, వినాయక చవితి, రంజాన్ పండుగలు ఘనంగా జరుపుకుంటాం. |
govulu pradhaana sampadaga galigina gokulaniki raju. nepathyam.
vasudaevudu kamsudi cheylleylu ayina devakini pelli cheskuntadu
ayithe variki ashtama garbhamlo janminchina santaanamtho tanuku praanagandam undani raja purohitula dwara telsukuntadu. anduakni devaki vasudevulanu cherasala bandhinchi variki puttina biddalandarinii samharistuntaadu. ashtama santhaanamga krishnudu janminchinapudu aa shishuvunu teesuku velli nanduni daggara vidichipetti akada unna aadasisuvu ruupamloe unna yogamayanu teesukurammani aakaasavaani aadesistundi. vasudaevudu alaage chestad. ashtama santhaanam kaligindani teliyagane kamsudu vachi yogamayanu aakaasam loki egaresi kattito champabotadu. appudu vichithramgaa aa sisuvu adrusyamaina atanni samharinchagala sisuvu marekkado perugutunnadani cheppi maayamavutundi. apati nunchi nanduni samrakshanhalo unna sreekrushnuni champadaniki kamsudu anek rakaluga prayathninchi viphaludai chivariki krishnuni chetilo maranistaadu. devaki vasudevulu cherasaalalo unnapudu vasudevudi mro bharyayayna rouhani putrudaina balaramuni kudaa nandudu tana samrakshanhalo unchukuntaadu.
nanada gokulam chakkani paadi pasuvulatoe tulatugutundedi.
modatlo nandudiki sreekrushnudu mahaa vishnhuvu avataaram ani theliyaka kamsudu pampina raakshasulu ayanaki keeru talapettinappudalla atanni kaapaadamani mahaa vishnhuvunu praarthistundevadu. moolaalu.
puraanha paatralu
pieter |
నల్ల జాతీయత్వం అనేది ఒక జాతి యొక్క గుర్తింపును ప్రబోధిస్తుంది. అనేకమైన స్థానిక జాతీయతల తాత్త్వికతలు ఉన్నా, అన్ని నల్ల జాతీయతల సిద్ధాంతాలూ ఐక్యత, స్వంత గుర్తింపులు, అంటే యూరోపియన్ సమాజాల నుంచి విభజన, లేదా స్వాతంత్ర్యం కోరుతుంది. మార్టిన్ డెలనీ అనే నాయకుడు నల్ల జాతీయతా పితామహునిగా వ్యవహరింపబడ్డారు.
హైటియన్ విప్లవం విజయం సాధించడంతో 19వ శతాబ్దంలో మార్కస్ గార్వే, హెన్రీ మాక్నీల్ టర్నర్, మారిటన్ డెలనీ, హెన్రీ హైలాండ్ గార్నెట్, ఎడ్వర్డ్ విల్మట్ బ్లిడిన్, పాల్ కాఫ్ వంటి వారి కృషితో రాజకీయంగా నల్ల జాతీయులు, ఆఫ్రికా జాతీయవాదం తెరపైకి వచ్చాయి. నల్లా జాతీయవాద నేపథ్యంలో 19వ శతాబ్దంలో అమెరికాలోని ఆఫ్రికా బానిసలను తిరిగి వారి స్వదేశాలైన లిబీరియా, సైర లియోన్ లకు తరలించారు. 1910 నుండి 1920ల వరకు మార్కస్ గార్వే స్థాపించిన యూనివర్శల్ నీగ్రో ఇంప్రూవ్ మెంట్ సొసైటీ నల్ల జాతీయిల హక్కుల పోరాటంలో కీలకమైన పాత్ర పోషించింది. ఆ కాలంలో ఈ సొసైటీలో 11 మిలియన్ సభ్యులు ఉండేవారు.
విల్సన్ జెరెమై మోసెస్ తన ప్రముఖ పుస్తకం క్లాసికల్ బ్లాక్ నేషనలిజంలో నల్లా జాతీయత్వాన్ని గురించి అవగాహన చేసుకోవాలంటే 3 వివిధ సమయాల్లోని నల్ల జాతీయవాదాన్ని పరిశీలిస్తే దాని గురించి వివిధ సైద్ధాంతిక కోణాల్లో దృక్పధం పెరుగుతుందని అంటారాయన.
నల్ల జాతీయవాదానికి ముందు నుంచి మొదటిసారి ఆఫ్రికన్లను అమెరికన్లు బానిసలుగా తీసుకువెళ్లాకా వచ్చిన మొదటి విప్లవ సమయం వరకు మొదటి దశగా పరిగణిస్తారు. రెండో దశ విప్లవ యుద్ధం మొదలుపెట్టినప్పటి నుంచి కాలనీల్లో ముఖ్యంగా న్యూ ఇంగ్లాండ్, పెన్సైల్వనియాల్లోని ఆఫ్రికా విద్యావంతులు సమాజంలో ఆఫ్రికన్లపై జరుగుతున్న అసమానతల గురించి ఆలోచించే సమయాన్ని రెండవ పరిణామ సమయంగా పరిగణిస్తారు. ఆ సమయంలోనే చారిత్రిక ప్రాముఖ్యత సంపాదించుకున్న ప్రిన్స్ హాల్, రిచర్డ్ అల్లెన్, అబ్సలం జోన్స్ వంటి వారు కొన్ని ఆఫ్రికన్ సొసైటీలను ప్రారంభించారు. ఈ సొసైటీలు లాడ్జ్ లు, చర్చ్ లు స్థాపించాయి. ఈ సంస్థలు వ్యక్తిగత పరిణితికీ, వేరే సంస్థల అభివృద్ధిలోనూ కీలక పాత్ర పోషించాయి.
నల్ల జాతీయవాదంలో మూడవ దశ పునర్నిర్మాణ యుగంతో మరీ ముఖ్యంగా ఆఫ్రికా-అమెరికా క్రైస్తవ మతాధికారుల మధ్య వైషమ్యాలతో ప్రారంభమయింది. ఆఫ్రికన్లు అనుభవించిన బానిసత్వానికి వ్యతిరేకంగా క్రైస్తవ మతాధికారుల వృత్తాలు అప్పటికే విడిపోయి, ప్రజల ఆమోదాన్ని పొందాయి. ఆ సమయంలో అమెరికాలో జిం క్రో చట్టాలు అమలులో ఉండేవి. ఈ బలవంతపు బానిసత్వం వల్ల ఆధునిక నల్ల జాతీయవాదం తెరపైకి వచ్చింది. తమ జాతి మర్యాదను కాపాడుకోవాలనే ఉద్దేశంతో ఈ దశలో నల్ల జాతీయులు కానివారు విడిపోయి, కొత్త కమ్యూనిటీలను నిర్మించుకున్నారు. ఈ పరిణామాల వల్ల మూరిష్ సైన్స్ టెంపుల్, ఇస్లామ్ జాతీయత వంటి కొత్త రకపు సిద్ధాంతాలు బయలుదేరాయి. 1960లలో మత, సాంస్కృతిక, రాజకీయ జాతీయవాదం ముందుకు వచ్చింది. కానీ నల్ల జాతీయవాదం మాత్రం ఆఫ్రోసెంట్రిజమ్ అనే సాంస్కృతిక సిద్ధాంతాలను ప్రచారం చేస్తూనే ఉంది. నల్ల జాతీయవాదుల సంస్కృతిని ఆఫ్రోసెంట్రిజమ్ కాపాడుతుంటుంది.
నేపథ్యం
మార్కస్ గార్వే
మార్కస్ గార్వే ప్రపంచంలోని అందరు నల్లజాతీయులను తమ సంస్కృతిలోని అందాన్ని గుర్తించాలని, నల్ల జాతీయులుగా ఉండడానికి గర్వపడాలి అంటూ పిలుపునిచ్చారు.
References
సంస్కృతి ద్వారా పేర్లు |
వైకుంఠపురం బ్యారేజ్ ప్రస్తుతం కృష్ణా నదిపై ఉన్న ప్రకాశం బ్యారేజికి 23 కి.మీ ఎగువన నిర్మిస్తున్న ఆనకట్ట. ఇది మున్నేరు, వైరా నదుల నుంచి వచ్చే 10 TMC ల వరద నీటి నిల్వ కోసం, FRL 25M నీటి నిల్వ సామర్థ్యంతో నిర్మిస్తున్నారు. ఆంధ్రప్రదేశ్ ముఖ్యమంత్రి ఫిబ్రవరి 13, 2019 న ఈ పథకానికి శంకుస్థాపన చేశాడు. ఇది నిలవ చేసే నీరు వెనుక పొక్కునూరులోని పులిచింతల ప్రాజెక్టు వరకు దాకా విస్తరిస్తుంది.
వైకుంఠపురం బ్యారేజి గణాంకాలు.
మూలాలు
ఆంధ్రప్రదేశ్ ఆనకట్టలు
Pages with unreviewed translations
వెలుపలి లంకెలు |
కరొలైన్ ద్వీపం దీనిని కరొలైన్ అటోల్ (మిలీనియం ద్వీపం, బెకిసా ద్వీపం అని కూడా అంటారు). అనే దీవి మధ్య పసిఫిక్ మహాసముద్రంలోని దక్షిణ ద్వీపమాలికలలో భాగమైన కోరల్ దీవులకు తూర్పు దిక్కున ఉంది. దీనిని మొదటిసారిగా 1606 సంవత్సరంలో ఐరోపా వాసులు గుర్తించారు. ప్రపంచంలో కొబ్బరి పీతలు అత్యధికంగా ఉండే ప్రాంతంగా ఈ దీవి గుర్తించబడింది. ఈ దీవి జనావాసాలు లేని పగడపు అటాల్‌లకు తూర్పున ఉంది. మధ్య పసిఫిక్ మహాసముద్రంలోని కిరిబాటి దక్షిణ రేఖా ద్వీపాలలో ఇది భాగంగా ఉంది.
1606 లో ఈ దీవిని ఐరోపియన్లు మొదటిసారిగా చూశారు. 1868 లో యునైటెడ్ కింగ్డం దీనిని స్వాధీనం చేసుకుంది. 1979 లో ద్వీపం దేశం స్వాతంత్ర్యం పొందినప్పటి నుండి కిరిబాటి రిపబ్లిక్కులో భాగంగా ఉంది. కరోలిన్ ద్వీపానికి దూరంగా ఉంది. ప్రపంచంలోని ప్రిస్టైన్ ట్రాపికల్ దీవులలో ఇది ఒకటిగా ఉంది. ఇది ప్రపంచంలోని అత్యంత సహజమైన ఉష్ణమండల ద్వీపాలలో ఒకటిగా పరిగణించబడుతుంది. 19, 20 శతాబ్దాలలో మానవ నివాసం తరువాత గ్వానో మైనింగు, కొబ్బరి పంట ఈ దీవి ఆర్థికరంగానికి సహకారం అందిస్తున్నాయి. కొబ్బరి పీతలు అత్యధిక సంఖ్యలో ఉన్న దీవులలో ఇది ఒకటి. ఈ దీవి సముద్ర పక్షులకు ముఖ్యమైన సంతానోత్పత్తి ప్రదేశంగా (ముఖ్యంగా సూటీ టెర్ను) ఉంది.
ఈ అటాల్ ప్రస్తుతం వన్యప్రాణుల అభయారణ్యంగా గుర్తించబడింది. 2014 లో కిరిబాటి ప్రభుత్వం దక్షిణ లైన్ దీవులు (కరోలిన్ (సాధారణంగా మిలీనియం అని పిలుస్తారు), ఫ్లింట్, వోస్టాక్, మాల్డెన్, స్టార్బక్) చుట్టూ 12 నాటికల్-మైళ్ల ఫిషింగ్ మినహాయింపు జోన్‌ను ఏర్పాటు చేసింది.
ప్రపంచంలో సంవత్సరంలో ఎక్కువ భాగం సూర్యరశ్మిని అందుకున్న ప్రాంతంగా అటోల్ ప్రసిద్ధి చెందింది. సహస్రాబ్ది వేడుకలలో దాని పాత్ర ప్రత్యేకత సంతరించుకుంది. ఇంటర్నేషనల్ డేట్ లైన్ 1995 పునఃరూపకల్పన తరువాత క్యాలెండర్లో 2000 జనవరి 1 కి చేరుకున్న మొదటి ప్రదేశాలలో కరోలిన్ ద్వీపం ఒకటిగా నిలిచింది.
చరిత్ర
చరిత్ర పూర్వం
కరోలిన్ ద్వీపం అగ్నిపర్వత విస్పోటనం నుండి నుండి ఉద్భవించి. అది సముద్రపు అలల తాకిడికి కరిగిపోతూ తరువాత సముద్ర ఉపరితలం పైన పగడపు దిబ్బగా అభివృద్ధి చెందింది. ఈ భౌగోళిక ప్రక్రియలు సరిగా అర్థం కాకపోయినప్పటికీ, పసిఫిక్ ప్లేట్ తన ప్రయాణ దిశను మార్చడానికి ముందు 40 మిలియన్ సంవత్సరాల క్రితం లైన్ దీవుల (సుమారుగా ఉత్తర-దక్షిణ) ఏర్పడ్డాయని సూచిస్తున్నాయి. అదే తరహా విస్పోటనం ఇటీవల తుయామోటు ద్వీపసమూహం ఏర్పడడానికి దారితీసింది.
ఐరోపీయన్ల ప్రవేశానికి ముందు నుండి వీటిలోని అతిపెద్ద ద్వీపాలలో పాలినేషియన్లు స్థిరపడినట్లు ఆధారాలు ఉన్నాయి. ఈ ద్వీపంలోని ప్రారంభ నివాసుల సమాధులు, టెంప్లేటు వేదికలు కనుగొనబడ్డాయి. నాక్ ఐలెట్ పడమటి వైపున పెద్ద మారే ఉంది. ఈ కళాఖండాలను ఇప్పటి వరకు పురావస్తు శాస్త్రవేత్తలు సర్వే చేయలేదు.
పూర్వపు స్థితి
ఫెర్డినాండు మాగెల్లాన్ 1521 ఫిబ్రవరి 4 న కరోలిన్ ద్వీపాన్ని సందర్శించి ఉండవచ్చు.
1606 ఫిబ్రవరి 21 న స్పెయిన్ తరపున పోర్చుగీస్ అన్వేషకుడు పెడ్రో ఫెర్నాండెజ్ డి క్విరోస్ కరోలిన్ ద్వీపాన్ని సందర్శించినట్లు నమోదుచేసాడు. ఆయన ఈ ద్వీపానికి "శాన్ బెర్నార్డో" అని పేరు పెట్టాడు. 1795 డిసెంబరు 16 న కెప్టెన్ విలియం రాబర్టు బ్రాటన్ అటోలును కనుగొన్నాడు. ఆయన అడ్మిరల్టీకి చెందిన సర్ పి. స్టీఫెన్స్ కుమార్తెకు కానుకగా ఇస్తున్నట్లుగా అటోల్‌కు కరోలినా (తరువాత కరోలిన్ అయింది) అనే పేరు పెట్టాడు.
అటోల్ ఇతర ప్రారంభ పేర్లు హిర్స్టు ద్వీపం, క్లార్కు ద్వీపం, ఇండిపెండెన్సు ద్వీపం. 1821 లో ఈ ద్వీపాన్ని సందర్శించిన ఇంగ్లీషు వేలింగు షిప్ ఈ ద్వీపానికి చేరుకున్నప్పుడు ఈ ద్వీపానికి ఆ షిప్ కెఫ్టెన్ పేరుతో " థ్రాంటన్ ద్వీపం " అని పేరుపెట్టబడింది. ద్వీపం ఇతర ప్రారంభ సందర్శనలలో 1825 లో యుఎస్ఎస్ డాల్ఫిన్ (లెఫ్టినెంట్ హిరామ్ పాల్డింగు నమోదుచేసాడు), 1835 లో వేలింగు షిప్ (ఫ్రెడెరిక్ డెబెల్ బెన్నెట్ తన కథనం ఆఫ్ వేల్ వాయేజ్ రౌండ్ ది గ్లోబ్‌లో నమోదు చేశాడు) 1833-1836 మద్య ఈ యాత్ర కొనసాగింది.
కోప్రా కాలనీ
1846 లో తాహితీ సంస్థ కోలీ, లూసెట్ ద్వీపంలో ఒక చిన్న స్టాక్-రైజింగు, కొప్రా (కొబ్బరి) సంఘాన్ని స్థాపించడానికి ప్రయత్నించారు. ఈ ఆపరేషన్ పరిమిత ఆర్థిక విజయాన్ని సాధించింది. 1868 లో కరోలిన్‌ను బ్రిటిషు ఓడ హెచ్‌ఎంఎస్ రైన్డీర్ స్వాధీనం చేసుకుంది. ఇది సౌత్ ఐలెట్‌లోని ఒక స్థావరంలో 27 మంది నివాసితులను గుర్తించింది. 1872 లో ఈ ద్వీపాన్ని బ్రిటిషు ప్రభుత్వం హౌల్డర్ బ్రదర్స్ అండ్ కో. 1881 లో. అరుండెల్ ఒక కొబ్బరి తోటను స్థాపించాడు. అయితే కొబ్బరి మొక్కలు వ్యాధికి గురైం తోటల పెంపకం విఫలమైంది.
ఈ ద్వీపంలో స్థిరనివాసం 1904 వరకు కొనసాగింది, మిగిలిన ఆరుగురు పాలినేషియన్లు నియుకు మార్చబడ్డారు.
గునానో గనులు
1874 నుండి అరుండెల్ నిర్వహణలో ఉన్న హౌల్డర్ బ్రదర్స్ అండ్ కో. ఈ ద్వీపంలో కనీస గ్వానో మైనింగు కూడా నిర్వహించింది. 1881 లో అరుండెల్ గ్వానో మైనింగ్‌ను కూడా చేపట్టాడు. ఇది 1895 లో సరఫరా అయిపోయే వరకు మొత్తం 10,000 టన్నుల ఫాస్ఫేటును సరఫరా చేసింది.
గ్రణం అన్వేషణ
1883 మే 6 నాటి సూర్యగ్రహణాన్ని పరిశీలించడానికి అమెరికన్ ఖగోళ శాస్త్రవేత్తల బృందం యుఎస్ఎస్ హార్ట్‌ఫోర్డ్‌లో పెరూ నుండి కరోలిన్ ద్వీపానికి ప్రయాణించింది. ఒక ఫ్రెంచ్ యాత్ర బృందం కూడా కరోలిన్ నుండి గ్రహణాన్ని పరిశీలించింది. యునైటెడ్ స్టేట్స్ నేవీ అటోల్‌ను మ్యాప్ చేసింది. అన్వేషణ బృందంలో సభ్యుడైన జొహన్ పలిసా తరువాత ఈ ద్వీపం నుండి ఒక తోకచుక్కను కనిపెట్టి దానికి కరోలినా అని నామకరణం చేసాడు.
20 వ శతాబ్ధం
1916 లో ఎస్.ఆర్. మాక్స్వెల్ అండ్ కంపెనీ అనే ఒక కొత్త స్థావరం స్థాపించబడింది. ఈ సంస్థ పూర్తిగా కొబ్బరి ఎగుమతి మీద దృష్టికేంద్రీకరించింది. దక్షిణ ద్వీపంలో భూభాగంలో ఉన్న వన్యప్రాంతాలను స్వదేశేతర కొబ్బరి తోటలు అభివృద్ధి చేయడానికి నిర్మూలించింది. వ్యాపార సంస్థ అప్పులలో కూరుకుపోయింది. ద్వీపంలోని స్థావరంలో జనాభా నెమ్మదిగా తగ్గింది. 1926 నాటికి ద్వీపంలో జనసంఖ్య కేవలం పది మంది నివాసితులకు క్షీణించింది. 1930 ల చివరలో విడిచిపెట్టడానికి ద్వీపంలో ముందు రెండు తాహితీయన్ కుటుంబాలు మాత్రమే ఉన్నాయి.
న్యాయ వ్యవస్థ
రెండవ ప్రపంచ యుద్ధం కారణంగా కరోలిన్ ద్వీపం లోని జనావాసాలకు ఎలాంటి హాని వాటిల్లలేదు. ఇది బ్రిటిషు అధికార పరిధిలో ఉంది. 1943 లో బ్రిటిషు వెస్ట్రన్ పసిఫిక్ హైకమిషన్ తిరిగి దీనిని స్వాధీనం చేసుకుంది. మద్య, దక్షిణ లైన్ దీవులలో భాగంగా ఇది పరిపాలించింది. 1946 సెప్టెంబరులో అమెరికా నావికుడు, రచయిత జాన్ కాల్డ్వెల్ తన పుస్తకం డెస్పరేట్ వాయేజిలో ఈ దీవిని సందర్శించిన సమయంలో ఒక తాహితీయన్ కుటుంబం ద్వీపంలో నివసిస్తున్నట్లు నమోదు చేసింది. 1972 జనవరిలో కరోలిన్‌తో మద్య, దక్షిణ లైన్ దీవులు బ్రిటిషు వారితో కలిసిపోయాయి. గిల్బర్టు, ఎల్లిసు దీవుల కాలనీ బ్రిటీషు డీకోలనైజేషన్ ప్రయత్నాలలో భాగంగా 1971 లో స్వయంప్రతిపత్తి పొందింది.
కిరిబాటిలో హోదా
1979 లో గిల్బర్ట్ దీవులు కిరిబాటి స్వతంత్ర దేశంగా మారాయి; కరోలిన్ ద్వీపం కిరిబాటి తూర్పు దిక్కున ఉంది. ఈ ద్వీపం మొత్తం కిరిబాటి రిపబ్లిక్ ప్రభుత్వానికి ఆధీనంలో ఉంది. కిరిబాటి ప్రధాన కార్యాలయంలో ఉన్న లైన్, ఫీనిక్సు గ్రూపుల మంత్రిత్వ శాఖ ఈ దీవి పాలనను పర్యవేక్షిస్తుంది. యునైటెడ్ స్టేట్సు (గ్వానో దీవుల చట్టం ప్రకారం) ద్వీపం మీద సార్వభౌమాధికారానికి పోటీ వాదనలు 1979 లో " తరవా ఒప్పందం " తరువాత వదిలివేయబడి 1983 నాటికి యు.ఎస్. సెనేట్ ఆమోదం పొందింది.
ఫాల్కోనర్లు
ఈ ద్వీపంలో కొంతకాలం 1987 నుండి 1991 వరకు రాన్ ఫాల్కనర్, అతని భార్య అన్నే, వారి ఇద్దరు పిల్లలు నివసించారు. వీరు అటోల్ మీద స్వయం సమృద్ధి సాధించారు. యాజమాన్యాన్ని బదిలీ చేసిన తరువాత కిల్బాటి ప్రభుత్వం ఫాల్కనరును ద్వీపం నుండి తొలగించింది. ఫాల్కనరు రాసిన టుగెదర్ అలోన్ అనే పుస్తకం కరోలిన్ ద్వీపంలో వారి నివాస కథను నమోదు చేస్తుంది.
ప్రస్తుత స్థితి
ప్రస్తుతం ఇది ఫ్రెంచి పాలినేషియా వ్యవస్థాపకుడు ఉరిమా ఫెలిక్సుకు లీజుకు ఇవ్వబడింది; ఆయన ఒక ద్వీపంలో ఒక చిన్న ఇంటి స్థలాన్ని స్థాపించాడు, అటోల్ అభివృద్ధికి ప్రణాళికలు రూపొందించాడు. తారావాలోని కిరిబాటి ప్రభుత్వంతో ఒప్పందాల ఆధారంగా పాలినేషియన్ ఈ ద్వీపనుండి కొబ్బరి సేకరించడానికి పోతుంటాడు.
భౌగోళిక కాలం
1994 డిసెంబరు 23 న కిరిబాటి రిపబ్లిక్ లైన్ ద్వీపాల కొరకు ప్రకటించిన మండల సమయ మార్పు 1994 డిసెంబరు 31 నుండి అమలులోకి వచ్చింది. ఈ సర్దుబాటుతో అంతర్జాతీయ తేదీ రేఖను కిరిబాటిలో తూర్పున 1,000 కిలోమీటర్లు (620 మైళ్ళు) తూర్పుకు తరలించబడింది. కరోలిన్ రేఖాంశం 150 డిగ్రీల పడమర యు.టి.సి. + 10 కు దాని అధికారిక సమయ క్షేత్రం యు.టి.సి.+ 10 కు అనుగుణంగా ఉన్నప్పటికీ కిరిబాటి మొత్తాన్ని తేదీ రేఖ ఆసియా పశ్చిమ భాగంలో ఉంచింది. కరోలిన్ ద్వీపం ఇప్పుడు హవాయి దీవులు (హవాయి-అలూటియన్ స్టాండర్డు టైం జోన్) వలె ఉంది. కానీ ఒక రోజు ముందుకు ఉంటుంది. ఈ చర్య కరోలిన్ ద్వీపాన్ని ప్రారంభ సమయ క్షేత్రంలో ( భూమిపై తూర్పు దిక్కున), 2000 జనవరి 1 న సూర్యోదయాన్ని చూసే మొదటి భూమిలలో ఒకటిగా ఉంది - ఉదయం 5:43 గంటలకు, స్థానిక సమయం నిర్ణయిస్తారు.
వివాదాలు
కిరిబాటి గందరగోళాన్ని తొలగించడానికి ప్రయత్నిస్తానని కిరిబాటి ప్రెసిడెంట్ టెబురోరో టిటో ఎన్నికల ప్రచారంలో వాగ్దానం చేసాడు. 2000 లో సూర్యోదయాన్ని చూసిన మొట్టమొదటి భూమి యజమానులుగా దేశం కొత్త హోదాను ఉపయోగించుకునే ప్రయత్నంలో కిరిబాటి అధికారులు మార్పుకు అనుకూలంగా స్పందించారు.
టోంగా, న్యూజిలాండ్ చాతం దీవులతో సహా ఇతర పసిఫిక్ దేశాలు ఈ చర్యను నిరసించాయి. 2000 సంవత్సరంలో తెల్లవారుజామున చూసిన మొదటి భూమిగా తమ హక్కును ఉల్లంఘించినట్లు వారు అభ్యంతరం వ్యక్తం చేసారు.
ఉత్సవాలు
1999 - 2000 లో సంవత్సరం రాకను వీక్షించే వేడుకలలో ప్రజల ఆసక్తిని మరింతగా ఉపయోగించుకోవటానికి, కరోలిన్ ద్వీపానికి అధికారికంగా మిలీనియం ద్వీపం అని పేరు పెట్టారు. జనావాసాలు లేనప్పటికీ ఈ ద్వీపం కిరిబాటి స్థానిక వినోదకారుల ప్రదర్శనలతో ఒక ప్రత్యేక వేడుకను నిర్వహించింది. కిరిబాటి అధ్యక్షుడు టిటో హాజరయ్యారు. రాజధాని తారావా నుండి 70 మందికి పైగా కిరిబాటి గాయకులు, నృత్యకారులు సుమారు 25 మంది జర్నలిస్టులతో కలిసి కరోలిన్‌కు వెళ్లారు. ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఉపగ్రహం ద్వారా ప్రసారం చేయబడిన ఈ వేడుకను ఒక బిలియన్ మంది ప్రేక్షకులు సందర్శించారు.
మొదటి సూర్యోదయం
కరోలిన్ ద్వీపం 2000 జనవరి 1 న (స్థానిక సమయం) సూర్యోదయాన్ని చూసిన మొదటి భూమి కాదని దీనికి విరుద్ధంగా అనేక మీడియా, ప్రభుత్వ వాదనలు ఉన్నాయి. ఈ వ్యత్యాసం తూర్పు అంటార్కిటికా తీరంలో 66 ° 03′దక్షిణ అక్షాంశం, 135 ° 53′తూర్పు రేఖాంశంలో ఉన్న డిబుల్ హిమానీనదం, విక్టర్ బే మధ్య భూమికి చెందినదిగా భావించబడుతుంది. ఇక్కడ సూర్యుడు 35 నిమిషాల ముందు ఉదయించాడు.
ఈ పాయింట్ అంటార్కిటిక్ సర్కిల్‌కు దగ్గరగా ఉన్నందున, అంటార్కిటిక్ సర్కిల్‌కు ప్రాంతం డిసెంబరులో నిరంతర సూర్యకాంతితో ప్రభావితమవుతుంది కాబట్టి, కచ్చితమైన బిందువు నిర్ణయించడంలో వ్యత్యాసాలు ఉన్నాయి.
21 వ శతాబ్ధం, భవిష్యత్తు
కరోలిన్ ద్వీపం సముద్ర మట్టానికి ఆరు మీటర్లు ఎత్తున మాత్రమే విస్తరించి ఉంది. కనుక సముద్ర మట్టాలు పెరిగితే అది ప్రమాదంలో పడుతుందని ఐక్యరాజ్యసమితి కరోలిన్ ద్వీపాన్ని వర్గీకరించింది. అయినప్పటికీ కిరిబాటి ప్రభుత్వం 2025 లోనే ఈ ద్వీపాన్ని సముద్రం ద్వారా తిరిగి పొందవచ్చని అంచనా వేసింది.
భౌగోళికం, వాతావరణం
కరోలిన్ అటోల్ లైన్ ఐలాండ్సు ఆగ్నేయాణ్తంలో ఉంది. అటాల్స్ మధ్య పసిఫిక్ లోని హవాయి దీవులకు దక్షిణంలో 1,500 కిమీ (930 మైళ్ళు). ఇది భూమధ్యరేఖ మీదుగా విస్తరించి ఉంది. కొంచెంగా నెలవంక ఆకారంలో ఉన్న అటోల్ వైశాల్యం 3.76 చ.కి.మీ (1.45 చ.మై) ఇరుకైన మడుగు చుట్టూ 39 వేర్వేరు ద్వీపాలుగా ఉంటాయి. 8.7 నుండి 1.2 చ.కి.మీ (6.3 చ.కి.మీ) వైశాల్యంలో ఉంటుంది. పొడి భూమి, మడుగు, రీఫ్ ఫ్లాట్‌తో మొత్తం అటోల్ ప్రాంతం 13 నుండి 2.5 చ.కి.మీ (24 చ.కి.మీ) ఉంటుంది. ఈ ద్వీపాలు సముద్ర ఇది సముద్రమట్టానికి 6 మీటర్లు (20 అడుగులు) ఎత్తు ఉంటుంది. ద్వీపాలు అన్ని అటాల్స్ మాదిరిగా ఒక సాధారణ భౌగోళిక మూలాన్ని కలిగి ఉంటాయి. పగడపు దిబ్బ పైన ఇసుక నిక్షేపాలు, సున్నపురాయి శిలలు ఉంటాయి. అంతర్జాతీయ రేఖామార్గం ఆధారంగా కరోలిన్ ద్వీపం భూమికి తూర్పుగా ఉంది.
కరోలిన్ భూభాగంలో అధిక భాగాన్ని మూడు పెద్ద ద్వీపాలు కలిసి ఆక్రమిస్తున్నాయి: ఉత్తరాన నాక్ ఐలెట్ 1.04 చ.కి.మీ (0.40 చ.కి.మీ) ; సౌత్ ఐలెట్ (1.07 చ.కి.మీ 0.41 చ.మై) ఈశాన్యంలో ఉన్న లాంగ్ ఐలెట్ (0.76 చ.కి.మీ 0.29 చ.మై). 1988 లో ఏంజెలా & కామెరాన్ కెప్లర్ నిర్వహించిన పర్యావరణ సర్వేలో మిగిలిన చిన్న ద్వీపాల కూటమీ నాలుగు ప్రధాన సమూహాలలోకి వస్తాయి: సౌత్ నేక్ ఐలెట్సు, సెంట్రల్ లీవార్డు ఐలెట్సు, సదరన్ లీవార్డ్ ఐలెట్సు, విండ్వార్డు ఐలాండ్సు ("మ్యాప్" చూడండి. ఒకవేళ: 23, 2010. తిరిగి పొందబడింది 14, 2009). కరోలిన్ ద్వీపాలు ప్రత్యేకించి అశాశ్వతమైనవి- ఒక శతాబ్దం పరిశీలనలో, చాలా చిన్న ద్వీపాలు పెద్ద తుఫానుల తరువాత పూర్తిగా కనిపించకుండా పోతున్నాయని నమోదు చేయబడ్డాయి. అయితే ఆకారాలు గణనీయంగా మారాయి.
కేంద్రీయ మడుగు లోతులేకుండా సుమారు 6 నుండి 0.5 కిమీ (3.73 నుండి 0.31 మైళ్ళు) ఉంటుంది. గరిష్ఠంగా 5–7 మీ (16–23 అడుగులు) లోతులో ఉంటుంది. ఇరుకైన పగడపు దిబ్బలు, పాచ్ రీఫ్‌లను దాటుతూ విస్తరించి ఉంటుంది. రీఫ్ ఫ్లాట్లు సాధారణంగా తీరం నుండి 500 మీ (1,600 అడుగులు) వరకు విస్తరించి ఉంటాయి. అయినప్పటికీ కొన్ని వనరులు భూమి నుండి ఒక కిలోమీటరు కంటే ఎక్కువ విస్తరించి ఉన్నాయని, అధిక ఆటుపోట్లతో పడవ ల్యాండింగ్లను ప్రమాదకరంగా మారుస్తాయని నివేదిస్తున్నాయి. కేంద్రీయ మడుగులోకి సహజ ల్యాండింగులు, లోతైన నీటి ఓపెనింగ్‌లు లేవు; అధిక ఆటుపోట్లతో నిస్సార మార్గాల మీద మడుగులోకి చిందిన నీరు చుట్టుపక్కల ఉన్న రీఫ్‌లో ఉంటుంది. సముద్రపు అలలు ఉన్నప్పటికీ స్థిరంగా ఉంటుంది. చాలా ల్యాండింగులు సాధారణంగా దక్షిణ ద్వీపం ఈశాన్య మూలలో ఉన్న రీఫ్‌లో చిన్న ప్రాంతంలో చేయబడతాయి (పై ఉపగ్రహ ఫోటోలో ఇది కనిపిస్తుంది). మడుగు భాగాలలో చదరపు అడుగుకు నాలుగు వరకు జెయింట్ క్లామ్సు సాంద్రతలు చేరుతాయి.
అత్యంత సాధారణ జాతి “చిన్న జెయింట్ క్లామ్” ట్రిడాక్నా మాగ్జిమా, అతిపెద్ద క్లామ్ జాతులుగా త్రిడాక్నా గిగాస్ కూడా ఈ మడుగులో కనుగొనబడింది.
బ్లాక్టిప్ రీఫ్ షార్కు (కార్చార్హినసు మెలనోప్టెరసు), అంతరించిపోతున్న నెపోలియన్ వ్రాస్సే (చెలినసు ఉండులాటసు) వంటి ముఖ్యమైన, భారీగా దోపిడీకి గురైన జాతులకు చెందిన అనేక చేప జాతులకు ఆవాసంగా ఉంటుంది.
కరోలిన్ ద్వీపంలో మంచినీరు లేదు. అయినప్పటికీ నేక్, సౌత్ ఐలెట్సు భూగర్భ మంచినీటి జలచరాలు (లేదా గైబెన్-హెర్జ్‌బెర్గ్ లెన్సులు) కలిగి ఉన్నాయి. తాత్కాలిక స్థావరాల ప్రజలు తాగునీటి అవసరాలకు బావులు నిర్మించబడ్డాయి. కరోలిన్ మీద భూమి పేలవంగా ఉంటుంది. పగడపు కంకర, ఇసుక ఆధిపత్యం కలిగివుంటాయి. అటవీ ద్వీప కేంద్రాలలో మాత్రమే గణనీయమైన సేంద్రీయ పదార్థాలు స్థిరమైన ఉంటాయి. గ్వానో నిక్షేపాలు ద్వీపంలో మట్టిని రూపొందిస్తుంది. అది ఉన్న చోట నత్రజని అధికంగా ఉంటుంది; కానీ అటోల్ పురాతన, వృక్షసంబంధమైన ప్రాంతాలలో కూడా, సారవంతమైన మట్టినిక్షేపాలు కొన్ని సెంటీమీటర్లు (ఒకటి లేదా రెండు అంగుళాలు) మందంగా ఉంటాయి.
మిగతా కిరిబాటి మాదిరిగానే కరోలిన్ ద్వీపం కూడా ఉష్ణమండల సముద్ర వాతావరణాన్ని కలిగి ఉంటుంది. ఇది స్థిరంగా వేడి, తేమ కలిగి ఉంటుంది. వాతావరణ రికార్డులు చాలా తక్కువగా ఉంటాయి. అయితే ఉష్ణోగ్రతలు సాధారణంగా ఏడాది పొడవునా 28 - 32 డిగ్రీల సెల్సియస్ (82 - 90 డిగ్రీల ఫారెన్‌హీట్) మధ్య ఉంటాయి. కరోలిన్ అధిక వైవిధ్యమైన వర్షపాతం ఉన్న ప్రాంతంగా ఉంది. సంవత్సరానికి సగటున 1,500 మిమీ (59 అంగుళాలు) వర్షం కురుస్తుందని అంచనా. ఆటుపోట్లు 0.5 మీ (1.6 అడుగులు), ఈశాన్య నుండి ఋతుపవనాలు గాలులు ఉంటాయి. ద్వీపం మూలలో కఠినమైన సముద్ర అలలు ఉంటాయి.
కరోలిన్ ద్వీపం భూభాగం మీద అత్యంత మారుమూల ద్వీపాలలో ఒకటి. (140 మైళ్ళు) ఫ్లింట్ ద్వీపం సమీప భూమి నుండి 230 కి.మీ. కిరిటిమతి సమీప శాశ్వత స్థావరం నుండి 1,500 కిమీ (930 మైళ్ళు), కిరిబాటి రాజధాని తారావా నుండి 4,200 కిమీ (2,600 మైళ్ళు), ఉత్తర అమెరికాలోని సమీప ఖండాంతర భూమి నుండి 5,100 కిమీ (3,200 మైళ్ళు) దూరంలో ఉంది.
వృక్షజాలం, జంతుజాలం
కరోలిన్‌లో మూడు శతాబ్దాల కంటే పూర్వం నుండి మానవ నివాసం ఉన్నప్పటికీ ఇది " నియర్ ప్రిస్టైన్ ఉష్ణమండల ద్వీపాలు " ఒకటిగా పరిగణించబడుతుంది. ఇది అధికంగా క్షీణించని పసిఫిక్ అటాల్‌లలో ఒకటిగా వర్గీకరించబడింది. దాని చెదరని స్థితి కారణంగా కరోలిన్‌ను ప్రపంచ వారసత్వ ప్రదేశంగా, జీవవైవిధ్య ప్రాంతంగా పరిగణించటానికి దారితీసింది. 20 వ శతాబ్దం తరువాత ద్వీపం వృక్షజాలం, జంతుజాలాలను డాక్యుమెంటు చేసే పర్యావరణ సర్వేలు: కరోలిన్‌ను 1965 లో పసిఫిక్ మహాసముద్ర బయోలాజికల్ సర్వే ప్రోగ్రాం, 1974 లో లైన్ ఐలాండ్ ఎక్స్‌పెడిషన్, 1988, 1991 లో ఐక్యరాజ్యసమితి పర్యావరణ కార్యక్రమం ద్వారా వన్యప్రాణుల సంరక్షణ యూనిట్ సందర్శించారు.
కరోలిన్ ద్వీపం భారీగా వృక్షసంపద కలిగి ఉంది. చాలా ద్వీపాలలో వృక్షసంపద మూడు జోన్లు ఉన్నాయి: ఔట్ మోస్టు హెర్బు మత్, సాధారణంగా హెలియోట్రోపియం అనోమలంతో కూడి ఉంటుంది; పొద యొక్క లోపలి జోన్, ప్రధానంగా హెలియోట్రోపియం ఫోర్థెరియనం; కేంద్ర అటవీ ప్రాంతంలో పిసోనియా గ్రాండిస్ చెట్ల తోటలు ఆధికంగా ఉన్నాయి. కొబ్బరి మొక్కలు కూడా ప్రవేశపెట్టబడ్డాయి. పెద్ద ద్వీపాలలో ఇవి గణనీయమైన పరిమాణంలో ఉన్నాయి. ఈ విధమైన వృక్షసంపద పెద్ద ద్వీపాలలో స్థిరంగా ఉంటుంది. చిన్న ద్వీపాలకు కేంద్ర అటవీ ప్రాంతం లేదు. అతిచిన్న వృక్షసంపద తక్కువ మూలికలు మాత్రమే ఉంటాయి. ఇతర సాధారణ మొక్కలలో సురియానా మారిటిమా, మొరిండా సిట్రిఫోలియా ఉన్నాయి.
కరోలిన్ ద్వీపం అనేక జాతుల సముద్ర పక్షులకు ప్రధాన సంతానోత్పత్తి ప్రదేశంగా ఉంది. ముఖ్యంగా సూటి టెర్న్ (ఒనికోప్రియన్ ఫస్కాటా), సుమారు 5,00,000 - సూటి టెర్నుల్ కాలనీ తూర్పు ద్వీపాలలో ఉన్నాయి. గ్రేట్ ఫ్రిగేట్ బర్డ్ (ఫ్రీగాటా మైనర్) 10,000. ప్రపంచంలోనే అతిపెద్ద సంఖ్యలో కొబ్బరి పీతలు (బిర్గస్ లాట్రో) కరోలిన్ ద్వీపం, దాని పొరుగున ఉన్న ఫ్లింట్ ద్వీపంలో ఉన్నాయి. కేంద్ర మడుగు ప్రాంతంలో ఇతర స్థానిక జంతువులలో ఒకటైన ట్రిడాక్నా క్లాం, హర్బిటు క్రాబ్, బహుళ జాతుల బల్లులలో సమృద్ధిగా ఉంటుంది.
కరోలిన్ ద్వీపం బీచ్లలో ఉన్న అంతరించిపోతున్న ఆకుపచ్చ తాబేలు (చెలోనియా మైడాస్) గూళ్ళు ఇటీవలి గృహస్థుల వేటకు గురైనట్లు నివేదికలు ఉన్నాయి. అలాస్కా నుండి వలస వచ్చిన బ్రిస్ట్-థిగ్డ్ కర్ల్ (నుమెనియస్ తాహిటియెన్సిస్) కూడా అంతరించే దశలో ఉన్నట్లు వర్గీకరించబడింది.
కరోలిన్ ద్వీపంలో మానవులు నివసించడం ద్వారా సుమారు ఇరవై స్థానికేతర జాతుల వృక్ష జాతులు ఈ దీవులలో పరిచయం చేయబడ్డాయి. వీటిలో ఇపోమియా వయోలేసియా తీగలు శీఘ్రగతిలో విస్తరించడం ప్రారంభమైంది. పిల్లులు, కుక్కలు వంటి పెంపుడు జంతువుల కారణంగా మోను అటా-అటా ద్వీపం నుండి సముద్రతీర పక్షులగుంపులను దూరం చేశాయి.
చిత్రమాలిక
మూలాలు
ఇతర లింకులు
National Geographic - Southern Line Islands Expedition, 2014
Living Archipelagos Profile
Millennium Celebrations on Millennium Island at Jane's Oceania Home Page
An Astronomer's Voyage to Fairy-Land, from The Young Folks' Library, Volume XI, by Prof. E.S. Holden
The Looking for Nemo Expedition, by Wayne and Karen Brown.
ద్వీప దేశాలు |
వాలెరియా మెడికో లీగలె (వాలెరియా వైద్య లీగలె ) ఒక ఇటాలియన్ నేర టెలివిజన్ సిరీస్.
ఈ ధారావాహిక నరహత్య విభాగంలో తన మొదటి అసైన్‌మెంట్‌లో ఉన్న వలేరియా బాంజీ అనే కరోనర్ కథపై దృష్టి పెడుతుంది. సోలార్, వ్యంగ్య పాత్రతో ఉన్న మహిళ, కమీషనర్ లూకా లియోనీకి, మాజీ భర్త , చిన్న మాటియో తండ్రికి మద్దతునిస్తుంది, ఆమె దర్యాప్తులో దాదాపు ఒంటరిగా పెరిగింది.
తారాగణం
అన్నా రీటా దెల్ పియానో : ఎపిసోడ్ పాత్ర
క్లాడియా కోల్ : వాలెరియా బాంజి
గియులియో బేస్ : లూకా లియోని
నందో గజ్జోలో
మాసిమో సియావర్రో
బ్లాస్ రోకా రే
కెమిల్లా ఫిలిప్పి
ఫ్రాన్సెస్కా రెట్టోండిని (సీజన్ 2)
ఈసా బార్జిజ్జా (సీజన్ 2)
మారినో మేసే (సీజన్ 2)
ఇవి కూడా చూడండి
ఇటాలియన్ టెలివిజన్ ధారావాహికల జాబితా
బయటి లింకులు
https://mediasetinfinity.mediaset.it/fiction/valeriamedicolegale_SE000000001871
ఇటాలియన్ టెలివిజన్ సిరీస్ |
Subsets and Splits
No saved queries yet
Save your SQL queries to embed, download, and access them later. Queries will appear here once saved.