text
stringlengths 1
314k
|
|---|
ismayil shroff (1960 agustuu 12 - 2022 aktobaru 26) ooka bhartia chalanachitra dharshakudu, rachayita. AndhraPradeshloo puttina aayana biollywood parisramaloe prassiddhi chendhaadu. atani hitt chitram 1980lalo thodisi bevafi prekshakula madhilo nilichipooyindi. yea chithraaniki atani sodharudu moin-udh-din katha amdimchaadu.
filmography
maranam
62 samvatsaraala vayassuloe ismayil shroff 2022 aktobaru 26na maranhichadu.
moolaalu
1960 jananaalu
2022 maranalu
AndhraPradesh chalanachitra darshakulu
naeshanal institute af teknolgy, Tiruchchirappalli puurva vidyaarthulu |
kalidindi ramachandraraju AndhraPradesh raashtraaniki chendina rajakeeya nayakan. aayana undi niyojakavargam nundi iidu sarlu emmelyegaa gelichi entaaa mantrivargamlo chinnataraha parisramalu mariyu chandrababau nayudu mantrivargamlo vidyut shakala mantrigaa pania chesudu.
rajakeeya jeevitam
{| border=2 cellpadding=3 cellspacing=1 width=70%
|- style="background:#0000ff; color:#ffffff;"
!savatsaram
!geylupomdhina abhyardhi peruu
!parti
!pathyarthi peruu
!parti
|-
|2004
|paatapaati sarraju
|congresses parti
|kalidhindi ramachandraraju (abbai raju)
|theama.theey.paa
|-
|1999
|kalidhindi ramachandraraju (abbai raju)
|theama.theey.paa
|gokaraju ramaraju
|congresses parti
|-
|1994
|kalidhindi ramachandraraju (abbai raju)
|theama.theey.paa
|katary prabhakararao
|congresses parti
|-
|1989
|kalidhindi ramachandraraju (abbai raju)
|theama.theey.paa
|dandubooyina paerayya
|congresses parti
|-
|1985
|kalidhindi ramachandraraju (abbai raju)
|theama.theey.paa
|di.v.balasubramanian
|congresses parti
|-
|1983
|kalidhindi ramachandraraju (abbai raju)
|swatanter abhyardhi
|gottumukkala raamachandhra raju
|congresses parti
-
|}
maranam
kalidindi ramachandraraju anaaroogyamtoo baadhapadutuu bheemavaramloni oa praivetu aasupatrilo chikitsa pondutoo 2012 julai 30na maranhichadu.
moolaalu
AndhraPradesh saasana sabyulu (1983)
AndhraPradesh saasana sabyulu (1985)
AndhraPradesh saasana sabyulu (1989)
AndhraPradesh saasana sabyulu (1994)
AndhraPradesh saasana sabyulu (1999) |
దొంగ ఎంకేపల్లి, తెలంగాణ రాష్ట్రం, వికారాబాదు జిల్లా, దోమ మండలంలోని గ్రామం.
ఇది మండల కేంద్రమైన దోమ (వికారాబాద్) నుండి 10 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన వికారాబాద్ నుండి 36 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది. 2016 లో చేసిన తెలంగాణ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ గ్రామం పాత రంగారెడ్డి జిల్లా లోని ఇదే మండలంలో ఉండేది.
గణాంకాలు
2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 196 ఇళ్లతో, 1092 జనాభాతో 304 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 527, ఆడవారి సంఖ్య 565. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 131 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 203. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 574545.పిన్ కోడ్: 501502.
2001భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం జనాభా మొత్తం 1224, పురుషులు 617, స్త్రీలు 607 గృహాలు 191 విస్తీర్ణము 304 హెక్టార్లు. ప్రజల భాష. తెలుగు.
విద్యా సౌకర్యాలు
గ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాలలు రెండు, ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల ఒకటి ఉన్నాయి.బాలబడి దోమ (వికారాబాద్)లోను, మాధ్యమిక పాఠశాల బొంపల్లిలోనూ ఉన్నాయి. సమీప జూనియర్ కళాశాల దోమ (వికారాబాద్)లోను, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల పరిగి (వికారాబాద్)లోనూ ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల, మేనేజిమెంటు కళాశాల, పాలీటెక్నిక్ వికారాబాద్లో ఉన్నాయి.సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల వికారాబాద్లోను, అనియత విద్యా కేంద్రం, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాలలు హైదరాబాదులోనూ ఉన్నాయి.
వైద్య సౌకర్యం
ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం
ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం, ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. పశు వైద్యశాల గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, సంచార వైద్య శాల, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.
ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం
గ్రామంలోఒక ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం ఉంది. డిగ్రీ లేని డాక్టరు ఒకరు ఉన్నారు.
తాగు నీరు
గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా శుద్ధి చేయని నీరు సరఫరా అవుతోంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది. బోరుబావుల ద్వారా కూడా ఏడాది పొడుగునా నీరు అందుతుంది. చెరువు ద్వారా గ్రామానికి తాగునీరు లభిస్తుంది.
పారిశుధ్యం
మురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీరు బహిరంగంగా, కచ్చా కాలువల ద్వారా కూడా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.
సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు
పోస్టాఫీసు సౌకర్యం, సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం, రైల్వే స్టేషన్ మొదలైనవి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
ఇక్కడికి సమీప టౌన్ వికారాబాద్. ఇది 38 కి.మీ దూరములో ఉంది. ఇక్కడికి రోడ్డు వసతి వుండి బస్సు సౌకర్యమున్నది.ఇక్కడికి 10 కి.మీ. లోపు రైలు వసతి లేదు. కాని వికారాబాద్లో రైలు వసతి ఉంది. ఇక్కడికి హైదరాబాద్ రైల్వే స్టేషను 84 కి.మీ.
ప్రధాన జిల్లా రహదారి, జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతున్నాయి. జాతీయ రహదారి, రాష్ట్ర రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు ఉన్నాయి.
మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు
గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం ఉన్నాయి. వాణిజ్య బ్యాంకు, సహకార బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. వారం వారం సంత గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. ఏటీఎమ్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. రోజువారీ మార్కెట్, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు
గ్రామంలో సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ కేంద్రం, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. సినిమా హాలు, గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి.
విద్యుత్తు
గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 5 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 7 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.
భూమి వినియోగం
దొంగయంకేపల్లిలో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:
వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 10 హెక్టార్లు
వ్యవసాయం చేయదగ్గ బంజరు భూమి: 20 హెక్టార్లు
నికరంగా విత్తిన భూమి: 273 హెక్టార్లు
నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 90 హెక్టార్లు
వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 183 హెక్టార్లు
నీటిపారుదల సౌకర్యాలు
దొంగయంకేపల్లిలో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.
బావులు/బోరు బావులు: 84 హెక్టార్లు* చెరువులు: 98 హెక్టార్లు
ఉత్పత్తి
దొంగయంకేపల్లిలో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.
ప్రధాన పంటలు
వరి, కంది, ప్రత్తి
రాజకీయాలు
ఈ గ్రామం పరిగి అసెంబ్లీ నియోజకవర్గం, చేవెళ్ళ లోకసభ నియోజకవర్గంలో భాగము. 2009 అసెంబ్లీ ఎన్నికలలో ఈ గ్రామంలో కాంగ్రెస్ పార్టీకి ఆధిక్యత లభించింది. కాంగ్రెస్ పార్టీ అభ్యర్థికి 194 ఓట్లు, తెలుగుదేశం పార్టీ అభ్యర్థికి 173 ఓట్లు. ఇండిపెండెంట్ అభ్యర్థికి 84 ఓట్లు లభించాయి.
మూలాలు
వెలుపలి లంకెలు |
bandal khaanaapoor Telangana raashtram, nirmal jalla, mamada mandalamlooni gramam.
idi Mandla kendramaina mamada nundi 6 ki. mee. dooram loanu, sameepa pattanhamaina nirmal nundi 25 ki. mee. dooramloonuu Pali. 2016 aktobaru 11 na chosen Telangana jillala punarvyavastheekaranaku mundhu yea gramam paata adilabad jalla loni idhey mandalamlo undedi.
gananka vivaralu
2011 bhartiya janaganhana ganamkala prakaaram yea gramam 118 illatho, 499 janaabhaatho 933 hectarlalo vistarimchi Pali. gramamlo magavari sanka 250, aadavari sanka 249. scheduled kulala sanka 142 Dum scheduled thegala sanka 342. gramam yokka janaganhana lokeshan kood 570417.pinn kood: 504310.
vidyaa soukaryalu
gramamlo prabhutva praadhimika paatasaala okati Pali.sameepa balabadi, maadhyamika paatasaalalu praathamikonnatha paatasaala maamadaloonuu, unnayi.sameepa juunior kalaasaala, prabhutva aarts / science degrey kalaasaala nirmallonu, inginiiring kalaasaala aadilaabaadloonuu unnayi. sameepa vydya kalaasaala aadilaabaadloonu, maenejimentu kalaasaala, polytechniclu nirmalloonuu unnayi.sameepa vrutthi vidyaa sikshnha paatasaala, aniyata vidyaa kendram, divyangula pratyeka paatasaala nirmallo unnayi.
vydya saukaryam
prabhutva vydya saukaryam
sameepa praadhimika aaroogya vupa kendram gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali. praadhimika aaroogya kendram gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali. sameepa saamaajika aaroogya kendram, maathaa sisu samrakshana kendram, ti. b vaidyasaala gramam nundi 10 ki.mee. kante ekuva dooramlo unnayi. alopathy asupatri, pratyaamnaaya aushadha asupatri, dispensory, pashu vaidyasaala, samchaara vydya shaala, kutumba sankshaema kendram gramam nundi 10 ki.mee. kante ekuva dooramlo unnayi.
praivetu vydya saukaryam
thaagu neee
gramamlo kulaayila dwara rakshith manchineeti sarafara jargutondhi. kulaayila dwara shuddi cheyani neee kudaa sarafara avtondi. bavula neee kudaa andubatulo Pali.
gramamlo edaadi podugunaa chetipampula dwara neee andutundi.
borubavula dwara kudaa edaadi podugunaa neee andutundi.
paarisudhyam
gramamlo muruguneeti paarudala vyvasta ledhu. muruguneetini shuddi plantloki pampistunnaru. gramamlo sampuurnha paarishudhya pathakam amalavutondi. saamaajika marugudoddi saukaryam ledhu. intintikii tirigi vyarthaalanu sekarinche vyvasta ledhu. saamaajika biogyas utpaadaka vyvasta ledhu.
chettanu veedhula pakkane paarabostaaru.
samaachara, ravaanhaa soukaryalu
postaphysu saukaryam, sab postaphysu saukaryam gramaniki 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. poest und telegraf aphisu gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali.
mobile fone Pali. laand Jalor telephony, piblic fone aphisu, internet kefe / common seva kendram, praivetu korier gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi.
vyavasaayam koraku vaadenduku gramamlo tracterlunnayi.
prabhutva ravaanhaa samshtha baasu saukaryam, auto saukaryam modalainavi gramaniki 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. praivetu baasu saukaryam, railway steshion modalainavi gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi.
jaateeya rahadari, rashtra rahadari, pradhaana jalla rahadari, jalla rahadari gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi.
gramamlo kankara roadlu unnayi.
marketingu, byaankingu
gramamlo swayam sahaayaka brundam Pali. pouura sarapharaala vyvasta duknam gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali.
vaanijya banku gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali. vaaram vaaram Bazar, vyavasaya marcheting sociiety gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi.
atm, sahakara banku, vyavasaya parapati sangham gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi. roejuvaarii maarket gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali.
aaroogyam, poeshanha, vinoda soukaryalu
gramamlo sameekruta baalala abhivruddhi pathakam, angan vaadii kendram, itara poshakaahaara kendralu, aashaa karyakartha unnayi. gramamlo vaarthapathrika pampinhii jarudutundhi. assembli poling steshion, janana maranala namoodhu kaaryaalayam unnayi. aatala maidanam gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali. cinma halu, granthaalayam, piblic reading ruum gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi.
vidyuttu
gramamlo gruhaavasaraala nimitham vidyut sarafara vyvasta Pali. rojuku 5 gantala paatu vyavasaayaaniki, 10 gantala paatu vaanijya avsarala choose kudaa vidyut sarafara chesthunnaaru.
bhuumii viniyogam
bandal khanapurlo bhu viniyogam kindhi vidhamgaa Pali:
adivi: 692 hectares
vyavasaayetara viniyogamlo unna bhuumii: 76 hectares
vyavasaayam cheyadagga banjaru bhuumii: 80 hectares
nikaramgaa vittina bhuumii: 83 hectares
neeti saukaryam laeni bhuumii: 76 hectares
vividha vanarula nundi saguniru labhistunna bhuumii: 6 hectares
neetipaarudala soukaryalu
bandal khanapurlo vyavasaayaaniki neeti sarafara kindhi vanarula dwara jargutondhi.
cheruvulu: 6 hectares
utpatthi
bandal khanapurlo yea kindhi vastuvulu utpatthi avtunnayi.
pradhaana pantalu
pratthi
moolaalu
velupali lankelu |
Chennai central - Vijayawada jana shataabdi expresse bhartia railvelu vyavasthaloo ooka jana shataabdi expresse railu. idi Chennai central railway staeshanu, Vijayawada railway staeshanu Madhya nadustudi.
paryaavalokanam
Vijayawada jana shataabdi expresse Chennai central, Vijayawada junkshan railway stationula Madhya nadustudi. 12077 sankhyagaa gala railu Chennai nundi 07.35 gantalaku bhayaduderi 455 ki.mee dooraanni 7 gantala 10 nimishaala paatu prayaaninchi Vijayawada junkshan ku 14.45 gantalakuu cherutundi. thirugu prayaanamloo 12078 sanka gala railu Vijayawada junkshan loo 15.20 ku bayaludeeri Chennai central ku 22.30 ki cherutundi. yea Chennai - Vijayawada janashatabdi expresse yenimidhi coochlanu kaligi yuntundi. andhulo nalaugu janashatabdi klaas chair cars, remdu Una.sea chair cars, 2 lagej-comm-brake vance kaligi yuntundi. yea railu vaaaraniki aaru roojulu nadustudi. yea expresse railu bhartia railvelu loni dakshinha railway zoan paradhilooki osthundi.
railu sanka
railu numberu 12077 : Chennai central nundi Vijayawada poye railu
railu numberu 12088 : Vijayawada nundi Chennai central poye railu
injanu
yea railu rayapuram aadhaaritha WAP 4 injanutho guruvaaram tappa annirojuluu prayanam chesthundu. guruvaaram nadu ghajiyabadu aadhaaritha WAP 7 thoo prayaanistundi.
samayasarani
kochla kuurpu
{| class="wikitable plainrowheaders unsortable" style="text-align:center"
|-
! 1
! 2
! 3
! 4
! 5
! 6
! 7
! 8
! 9
! injanu
|-
|style="background:#FF7F00;"|di 8
|style="background:#FF7F00;"|sea 1
|style="background:#F5C71A;"|di 6
|style="background:#F5C71A;"|di 5
|style="background:#F5C71A;"|di 4
|style="background:#F5C71A;"|di 3
|style="background:#F5C71A;"|di 2
|style="background:#F5C71A;"|di 1
|style="background:#F5C71A;"|di 7
|style="background:#FFFDD0;"|
|}
moolaalu
bhartia railvelu prayaanhiikula raillu
bhartia expresse raillu
bhartia railvelu jana shataabdi expresse raillu
dakshinha railway zoan
dakshinha railway expresse raillu
AndhraPradesh railu ravaanhaa |
కథలు గాథలు చెళ్లపిళ్ల వేంకటశాస్త్రి పలు అంశాలపై రాసిన వ్యాసాల సంకలనం. కథలు గాథలు గ్రంథాన్ని రెండు సంపుటాలుగా ప్రచురించారు.
రచనా నేపథ్యం
కథలు గాథలులోని వ్యాసాల్లో అధికభాగం నాటి ఆంధ్ర సచిత్ర వారపత్రిక, కృష్ణాపత్రిక, భారతి, త్రిలింగ, ఆంధ్రవాణి, ప్రౌఢభారతి, ఉదయలక్ష్మి, ప్రజామిత్ర, సమదర్శిని, జాగృతి, ఆదిశైవ, తెలుగుదేశం తదితర పత్రికల్లో ప్రచురితమైనవి. ప్రముఖ కవి, తిరుపతి వేంకట కవులలో ఒకరైన చెళ్లపిళ్ల వేంకటశాస్త్రి రాసిన వ్యాసాల్లో అధికభాగాన్ని కథలు గాథలులో సంకలనం చేశారు. ఆశుకవిత్వం, అవధానాలు, పద్యనాటకాలు, పద్యకావ్యాలు వంటివాటి రచనలో తెరిపిలేని వేంకటశాస్త్రి 1930ల నుంచి వచనం రచించడం ప్రారంభించారు. ఆయన వచన రచనలను సంకలనం చేసి తొలిసారిగా కథలు గాథలుగా గ్రంథకర్త కుమారుడు చెళ్లపిళ్ల దుర్గేశ్వరరావు 1960వ దశకంలో ప్రచురించారు. అనంతర కాలంలో ప్రముఖ ప్రచురణ సంస్థ ఎమెస్కో పబ్లికేషన్స్ ప్రచురణలో వెలువడుతోంది.
గ్రంథకర్త గురించి
ప్రధాన వ్యాసం: చెళ్లపిళ్ల వేంకటశాస్త్రి
చెళ్లపిళ్ల వేంకటశాస్త్రి తిరుపతి వేంకట కవులలో ఒకరు. తన ఆప్తమిత్రుడు దివాకర్ల తిరుపతిశాస్త్రితో కలిసి ఊరూరా అవధానాలు చేయడం ద్వారా ప్రఖ్యాతులయ్యారు. జంటకవులుగా వారు రచించిన పాండవోద్యోగ విజయాలు నాటకం ప్రదర్శించని ఊరంటూ ఆంధ్రదేశంలో లేదు అన్నంత స్థాయిలో ప్రాచుర్యం పొందింది. తిరుపతిశాస్త్రితో కలిసి, ఆయన మరణానంతరం విడిగానూ పలువురు సాహిత్యవేత్తలతో వాదాలు, సాహిత్య యుద్ధాలు జరిపారు. గుంటూరు సీమ మొదలైన గ్రంథాలుగా ఆయా వివాదాలను ప్రచురించారు. శ్రావణానందం, పాణిగృహీత, బుద్ధచరిత్ర, దేవీభాగవతం మొదలైన కావ్యాలు, పాండవ విజయ, పాండవాశ్వమేధ, పాండవ ప్రవాస, పాండవజనన, పాండవోద్యోగ, పాండవరాజసూయాది నాటకాలు రచించారు. పలు వచన రచనలు చేశారు. విక్రమాంక దేవ చరిత్ర, హర్షచరిత్ర కావ్యాలను, మృచ్చకటిక, ముద్రారాక్షసాది నాటకాలను అనువదించారు. రాజాస్థానాల్లో చెప్పిన పద్యాలను నానారాజ సందర్శనం గ్రంథంగా, ఏ విభాగానికి చెందని రచనలను కలగూరగంపగా ప్రకటించారు.
రచనా అంశాలు
ఈ గ్రంథంలోని వ్యాసాల్లో ఆత్మకథాత్మకమైనవి, వివాదాత్మకమైనవి, సాహిత్యాంశాల వివరణకు సంబంధించినవి ఉన్నాయి. సమకాలీన సమాజంలో అసమాన సమ్మాన గౌరవాలందుకొని ఇప్పుడు పేరుకూడా వినిపించనివారుగా మిగిలిన ఎందరో కవులు, పండితుల గురించి ఈ వ్యాసాల్లో సవివరణాత్మక ప్రస్తావనలు ఉన్నాయి. సంస్థానాలు కలిగి ఉండడమే అర్హతగా కాక ఎదుటివారు నోరు విప్పగానే పస అర్థం చేసుకుని సముచిత సన్మానాలు చేయగల జమీందారులను, విద్యాస్పర్థతో ఆయా శాస్త్రాల్లో పారంగతులైన మహాపండితుల గురించి వ్యాసాల్లో రాశారు. స్వతహాగా పండితులైనా "నాకు రెండు కళ్ళు పోయినా పర్వాలేదు కానీ ఎదుటివాడికి ఒక కన్నైనా పోవా"లనే మత్సరగ్రస్తుల్ని, మహానుభావులను, సామాన్యులను వేంకటశాస్త్రి అక్షరమాత్రంగానైనా నిలిపారు. చర్ల బ్రహ్మయ్యశాస్త్రి, మార్కొండపాటి చతుష్టయం, చిలకూరి చతుష్టయం, ర్యాలీ షట్కం (బొమ్మకంటి సోదరులు), ఐలండు పంచకం వంటి పండితకుటుంబాల గురించి రాశారు. ఇటువంటివే కాక సోమరిసత్రాలు, ఆచారభేదాలు, సామెతలు, బ్రాహ్మణశాఖలు వంటి వైవిధ్యభరితమైన విషయాల గురించి రాశారు. దేవదాసీ జాతి కళాప్రదర్శనలు, మద్యపాన నిషేధం వంటి ఆనాటి సాంఘికాంశాల గురించి వ్యాసాలు రాశారు.
వేంకటశాస్త్రి సాహిత్యజీవితంలో అతి ముఖ్యమైన అంశాలైన అష్టావధానాలు, వివాదాల గురించిన అంశాలు కూడా ఈ వ్యాసాల్లో కనిపిస్తాయి. పలు సాహిత్య విషయాల గురించి చెళ్లపిళ్ల ఎందరితోనో ఆడిన తగవులు, వివాదాలు వ్యాసాల రూపంలో ఇందులో నిలిచివున్నాయి. ఆక్షేపణలకు సమాధానాలు, ఖండనలు, ఉత్తరప్రత్యుత్తరాలు వంటివి వ్యాసాలుగా ఆనాటి పత్రికల్లో ప్రచురించడంతో అవి కథలు గాథల్లోకి చేరాయి.
శైలి
చెళ్లపిళ్ల వేంకటశాస్త్రి రచించిన తెలుగు వచనం గ్రాంథిక ఛాయాల్లో ప్రారంభమై సరళ వ్యవహారికంలోకి మారింది. ఒక వ్యాసంలో స్వయంగా తానెందుకు వ్యావహారికంలో రాస్తున్నానో వివరిస్తూ తనకు వ్యావహారికమంటే ఇష్టం లేని మాట నిజమే ఐనా అనిష్టం కూడా లేదని స్పష్టం చేశారు. దాంతో కథలు గాథలు సంపుటాల్లోని వ్యాసాలు కొన్ని గ్రాంథికశైలిలోనూ, అధికభాగం సరళ వ్యావహారికంలోనూ ఉన్నాయి. కథలు గాథలులోని వ్యాసాల్లో చెళ్లపిళ్ల వేంకటశాస్త్రి వాక్ శైలి (తాను చెప్తున్నట్టుగా)ని ఎంచుకుని రాశారు. ఒక విషయం నుంచి మరొక విషయంలోనికి వెళ్తూ శాఖాచంక్రమణం చేస్తూ సాగే ఆయన శైలి వల్ల ఈ వ్యాసాలు బహుళ ప్రచారాన్ని పొందాయి. ఆ శాఖాచంక్రమణంలో ఎన్నెన్నో అరుదైన విషయాలను రుచ్యంగా వివరించారు. గురు శిష్య ప్రశ్నోత్తరములు వంటి వ్యాసాల్లో ఇద్దరు వ్యక్తుల సంభాషణలనే వ్యాసంగా మలిచారు. వ్యాసాల్లో ఆయన సందర్భావశాత్తూ సంస్కృత శ్లోకభాగాలు, తెలుగు సామెతలు, జాతీయాలు, నానుడులు వంటివి ప్రయోగిస్తూ ఆసక్తికరంగా మలిచారు.
ప్రాచుర్యం
కథలు గాథలు పలు ముద్రణలు పొంది బహుళ ప్రచారాన్ని సాధించుకుంది. శాస్త్రి గారి కథలు గాథలు ఒక అర్థశతాబ్ది తెలుగు సాంస్కృతిక చరిత్ర అంటే అందులో అతిశయోక్తి ఏమీ లేదు అంటూ సంపాదకులు సంభావించారు. శ్రీపాద సుబ్రహ్మణ్యశాస్త్రి కథల ముందుమాట రాస్తూ మల్లాది రామకృష్ణశర్మ
ఈ శతాబ్దంలో, వచనరచనకు పెట్టినది పేరు… ఒక్క యిద్దరికే… శ్రీ చెళ్ళపిళ్ళ వేంకటశాస్త్రిగారూ, శ్రీ శ్రీపాద సుబ్రహ్మణ్యశాస్త్రిగారూ! వేంకటశాస్త్రిగారు, కబుర్లలో ఎన్నో కథలు చెప్పారు: సుబ్రహ్మణ్యశాస్త్రిగారు, కథలుగా ఎన్నో కబుర్లు చెప్పారు. వేంకటశాస్త్రిగారి వచనము చదవకపోతే, తెలుగువారికి తెలుగు రాదు! శ్రీపాదవారి కథలు వినివుండకపోతే – తెలుగుల ఉనికి అయోమయం! అంటూ కథలు గాథల రచనా విశిష్టత గురించి ప్రశంసించారు.
ఇవి కూడా చూడండి
కాశీయాత్ర, తిరుపతి వేంకట కవులు
మూలాలు
తెలుగు పుస్తకాలు |
circle 2023loo vidudalaina telegu cinma. arrah prodakctions banerpai em.v. sharath chandra, ti. sumalatha anneet reddy, vaenu badu addagada nirmimchina yea chithraaniki nilakantha darsakatvam vahinchaadu. saiee ronak, bhabha bhaskar, arshin mehata, richa panai pradhaana paatrallo natinchina yea cinma trilernu 2023 juun 26na vidudhala chessi cinemaanu julai 7na vidudhala chesar.
nateenatulu
saiee ronak
bhabha bhaskar
arshin mehata
richa panay
nayna
paarthava sathya
saankethika nipunhulu
baner: arrah prodakctions
nirmaatalu: em.v. sharath chandra, ti. sumalatha anneet reddy, vaenu badu addagada
katha, skreenplay, darsakatvam: nilakantha
sangeetam: ene.yess. prasu
cinimatography: ranganaath gogineni
editer: madhu reddy
moolaalu
bayati linkulu
2023 telegu cinemalu |
బ్రిటిషు పాలన లేదా బ్రిటిషు రాజ్ భారత ఉపఖండంలో స్థూలంగా 1858 నుంచి 1947 వరకూ సాగిన బ్రిటిషు పరిపాలన. ఈ పదాన్ని అర్థస్వతంత్ర కాలావధికి కూడా ఉపయోగించవచ్చు. ఇండియాగా సాధారణంగా పిలిచే ఈ బ్రిటిషు పాలిత ప్రాంతంలో -బ్రిటిషర్లు నేరుగా పరిపాలించే ప్రాంతాలతో పాటుగా, వేర్వేరు రాజులు పరిపాలించే సంస్థానాలు కూడా కలిసి ఉన్నాయి- మొత్తంగా ఆ ప్రాంతమంతా బ్రిటిషు సార్వభౌమత్వం లేదా చక్రవర్తిత్వం కింద ఉన్నట్టు. ఈ ప్రాంతాన్ని కొందరు బ్రిటిషు ఇండియా అని కూడా వ్యవహరించేవారు.
విక్టోరియా రాణి కొరకు భారత సామ్రాజ్యాన్ని అధికారికంగా టోరీ ప్రధాని బెంజమిన్ డిస్రేలీ 1876 లో ఏర్పరచాడు. జర్మనీ, రష్యా పాలకులకు విక్టోరియా తీసిపోయినట్టు భావించకుండా ఉండేందుకు ఈ ఏర్పాటుచేశారు. భారతదేశం బ్రిటిషు పాలనలో ఉండగానే నానాజాతిసమితి వ్యవస్థాపక సభ్యదేశం. 1900, 1920, 1928, 1932,1936 సంవత్సరాల్లో వేసవి ఒలింపిక్ క్రీడల్లో పాల్గొన్న దేశం. 1945లో శాన్ ఫ్రాన్సిస్కోలో ఐక్యరాజ్యసమితిలో వ్యవస్థాపక సభ్యత్వం ఉన్న దేశం.
పరిపాలన విధానం 1858 జూన్ 28లో బ్రిటిషు ఈస్టిండియా కంపెనీ పాలన విక్టోరియా రాణి సింహాసనానికి మారినప్పుడు ఏర్పాటయింది. (1876లో అదే విక్టోరియా రాణిని భారతదేశపు చక్రవర్తిగా ప్రకటించారు), బ్రిటిషు ఇండియా సామ్రాజ్యం యూనియన్ ఆఫ్ ఇండియా (తర్వాతి కాలంలో రిపబ్లిక్ ఆఫ్ ఇండియా), డొమినియన్ ఆఫ్ పాకిస్తాన్ (తదనంతర కాలంలో ఇస్లామిక్ రిపబ్లిక్ ఆఫ్ పాకిస్తాన్, దానిలోని తూర్పుభాగం మరింత తర్వాతి కాలంలో పీపుల్స్ రిపబ్లిక్ ఆఫ్ బంగ్లాదేశ్ అయింది), డొమినియన్ ఆఫ్ సిలోన్ (ప్రస్తుతం శ్రీలంక), సిక్కిం (ప్రస్తుతం భారతదేశంలో భాగం)గా ఐదు సార్వభౌమ రాజ్యాలుగా 1947లో విభాజితమయ్యే వరకు కొనసాగింది. 1858లో బ్రిటిషు రాజ్ ఆరంభమయ్యేనాటికే దిగువ బర్మా బ్రిటిషు పాలనలో భాగంగా వుంది. 1886 లో ఎగువ బర్మా చేర్చారు. దాంతో బర్మాను 1937 వరకూ స్వయంపాలిత విభాగంగా నిర్వహించారు. తర్వాత అదొక ప్రత్యేక బ్రిటిషు కాలనీగా స్వాతంత్ర్యాన్ని పొందడం ప్రారంభమై చివరకు 1948లో బ్రిటిషు మయన్మార్ బర్మాగా రూపాంతరం చెందింది.
భౌగోళిక పరిధి
బ్రిటిషు రాజ్ గోవా, పాండిచ్చేరి వంటి కొద్ది మినహాయింపులతో దాదాపు నేటి భారతదేశం, పాకిస్తాన్, బంగ్లాదేశ్ ప్రాంతాలలో విస్తరించింది. దీనికితోడు ఆడెన్ (1858 నుంచి 1937 వరకు), ఎగువ బర్మా (1886 నుంచి 1937 వరకు), బ్రిటిషు సోమాలీలాండ్ (1884 నుంచి 1898 వరకు), సింగపూర్ (1858 నుంచి 1867 వరకు) వేర్వేరు కాలాల్లో చేరాయి. 1937 నుంచి బర్మా భారతదేశం నుంచి విడివడి 1948లో స్వాతంత్ర్యం పొందేంతవరకూ నేరుగా బ్రిటిషు రాణి పాలన కిందకు వచ్చింది. పర్షియన్ గల్ఫ్‌కు చెందిన ట్రూషియల్ రాజ్యాలు సైద్ధాంతికంగా ప్రిన్స్ లీ స్టేట్స్, 1946 వరకూ ఇవి బ్రిటిషు ఇండియాలో భాగం, రూపాయిని వారి మారకద్రవ్యంగా (కరెన్సీ) వాడేవారు. ఈ ప్రాంతానికి చెందిన ఇతర దేశాల్లో, సిలోన్ (ప్రస్తుతం శ్రీలంక) 1802లో అమైన్స్ ఒప్పందం ప్రకారం బ్రిటన్ పాలన కిందికి వచ్చింది.1793 నుంచి 1798 వరకు సిలోన్ మద్రాసు ప్రెసిడెన్సీలో భాగం. నేపాల్, భూటాన్ రాజ్యాలు, బ్రిటిషు వారితో యుద్ధాలు చేసి, తదనంతరం వారితో ఒప్పందాలు సంతకం చేసి, బ్రిటిషు వారి నుంచి స్వతంత్ర రాజ్యాలుగా గుర్తింపు పొందాయి. 1861 లో జరిగిన ఆంగ్లో సిక్కిమీస్ ఒప్పందం అనంతరం సిక్కిం రాజ్యానికి ప్రిన్స్ లీ స్టేట్ హోదా దక్కింది, అయితే సార్వభౌమత్వానికి సంబంధించిన అంశం నిర్ధారించకుండా విడిపెట్టారు. మాల్దీవులు 1887 నుంచి 1965 వరకూ బ్రిటిషు సంరక్షిత ప్రాంతంగా ఉంటూవచ్చినా బ్రిటిషు ఇండియాలో భాగం కాలేదు.
ఆర్థిక పరిధి
1780లో కన్సర్వేటివ్ వర్గానికి చెందిన బ్రిటిషు రాజకీయవేత్త ఎడ్మండ్ బర్క్ భారతదేశం స్థితిని గురించిన అంశాన్ని ముందుకుతెచ్చారు, వారన్ హేస్టింగ్స్, ఇతర ఉన్నతాధికారులు భారతీయ సమాజాన్ని, ఆర్థిక వ్యవస్థని నాశనం చేశారంటూ తీవ్రంగా ఈస్టిండియా కంపెనీపై దాడిచేశారు. భారతీయ చరిత్రకారుడు రాజత్ కాంత రాయ్ (1998) ఈ దాడిని కొనసాగిస్తూ, 18వ శతాబ్దంలో బ్రిటిషర్లు తీసుకువచ్చిన కొత్త ఆర్థికవ్యవస్థ దోపిడీ అనీ, సంప్రదాయ మొఘల్ సామ్రాజ్య ఆర్థిక వ్యవస్థకు మహా విపత్తు అనీ పేర్కొన్నారు. బ్రిటిషు పాలన ప్రారంభమయ్యాకా ధనం, ఆహారాల నిల్వలు తరిగిపోవడం, అత్యంత తీవ్రస్థాయిలో పన్నులు విధించడాన్ని విమర్శిస్తూ, తుదకు బెంగాల్‌లో మూడోవంతు జనం మరణించడానికి కారణమైన 1770లో వచ్చిన దారుణమైన బెంగాల్ కరువుకు దారితీశాయని రాయ్ ప్రతిపాదించారు. ఇటీవలి పరిశోధనల్లో ఈ విషయాన్ని పునర్వ్యాఖ్యానిస్తూ పి.జె.మార్షల్ మునుపటి సంపన్న, నిరపాయకరమైన మొఘల్ పాలన పేదరికం, అరాచకత్వాలకు దారితీసిందని చూపారు.
ఆయన బ్రిటిషు స్వాధీనం భారతదేశపు గతంతో గొప్ప తేడా ఏమీ తెచ్చిపెట్టలేదని, ప్రాంతీయ మొఘల్ పాలకులకు పెద్దస్థాయిలో అధికారాన్ని కట్టబెట్టి సాధారణంగా సంపన్నమైన ఆర్థిక వ్యవస్థను మిగతా 18 వ శతాబ్దమంతా కొనసాగిస్తూ వచ్చిందన్నది ఆయన వాదన. బ్రిటిషు వారు భారతీయ బాంకర్లతో భాగస్వామ్యం చేసుకుని, పన్నువసూలు చేసుకునే స్థానిక నిర్వాహకులతోనే ఆదాయం పెంచుకున్నారని, వారు పాత మొఘల్ కాలపు పన్ను రేటునే కొనసాగించారని మార్షల్ పేర్కొన్నారు. చాలామంది చరిత్రకారులు ఈస్టిండియా కంపెనీ ఈస్టిండియా కంపెనీ పాలన భారతీయ రైతుల పంటలో మూడోవంతు తీసుకునే అత్యంత భారమైన పన్నుల విధానాన్ని కొనసాగించిందన్నది అంగీకరిస్తారు.
బ్రిటిషు ఇండియా , రాచరిక రాష్ట్రం
బ్రిటిషు రాజ్ నాటి భారతదేశం రెండు రకాల భూభాగాలతో కూడివుండేది: బ్రిటిషు ఇండియా, స్థానిక రాజ్యాలు (లేదా ప్రిన్స్ లీ స్టేట్స్). దానిని వ్యాఖ్యానించే 1889 నాటి చట్టంలో బ్రిటిషు పార్లమెంటి కింది నిర్వచనాలను స్వీకరించింది:
"బ్రిటిషు ఇండియా" అనే పదానికి అర్థం రాణి గారి రాజ్యంలో భారతదేశపు గవర్నర్ జనరల్ లేదా అతని కింది అధికారి ద్వారా పరిపాలింపబడే ప్రాంతాలు, ప్రదేశాలు.
ఇండియా అనే పదానికి అర్థం స్థానిక ప్రభువు లేదా నాయకుని అధీనంలో వుండి రాణి గారి పాలనను గవర్నర్ జనరల్ ఆఫ్ ఇండియా లేదా అతని కింది అధికారి ద్వారా పరిపాలింపబడే ప్రాంతాలు ప్రదేశాలు.
సాధారణంగా, బ్రిటిషు ఇండియా అనే పదం బ్రిటిషు ఈస్టిండియా కంపెనీ పాలనలో 1600 నుంచి 1858 వరకూ కొనసాగిన ప్రాంతాలను కూడా సూచించేందుకు వాడుతుంటారు (వాడుచున్నారు). భారతదేశంలో బ్రిటిషర్లు (వారి పాలన) అన్నదాన్ని సూచించేందుకు సాధారణంగా ఆ పదం వాడుకలో వుంది.
"బ్రిటిషు ఎంపైర్" (భారతీయ సామ్రాజ్యం) "ఎంపైర్ ఆఫ్ ఇండియా" (భారతీయ సామ్రాజ్ఞి) అన్న పదబంధాలు చట్టాల్లో ఉపయోగించలేదు. పరిపాలకులను ఎంప్రెస్/ఎంపరర్ ఆఫ్ ఇండియా (భారతీయ సామ్రాట్టు లేదా సామ్రాజ్ఞి) అంటూ సంబోధించేవారు, ఈ పదబంధం తరచు విక్టోరియా రాణి రాణీ ప్రసంగాల్లోనూ, పార్లమెంట్ ముగింపు ప్రసంగాల్లోనూ వాడబడింది. బ్రిటిషు ఇండియా ప్రభుత్వం జారీచేసిన పాస్ పోర్టుల కవర్ పైన "ఇండియన్ ఎంపైర్" అని, లోపల "ఎంపైర్ ఆఫ్ ఇండియా" అనీ వుండేది. దీనికితోడు 1878లో అత్యంత ప్రతిష్ఠాత్మకమైన ఆర్డర్ ఆఫ్ ఇండియా అన్న నైట్ హుడ్ ఏర్పాటుచేశారు. వైశ్రాయ్ కింద బ్రిటిషు ఇండియా కేంద్ర ప్రభుత్వం 175 అర్థస్వతంత్ర రాజ్యాలపై, అందునా కొన్ని పెద్ద, ముఖ్యమైన రాజ్యాలపై, విదేశీపాలన నెరపేవారు; మిగిలిన దాదాపు 500 రాజ్యాలు గవర్నర్, లెఫ్టినెంట్ గవర్నర్, లేదా ఛీఫ్ కమీషనర్ పాలనలోని ప్రొవెన్షియల్ ప్రభుత్వాల పాలనలో ఉండేవి. అధినివేశ, విదేశీపాలిత రాజ్యాల నడుమ స్పష్టమైన భేదాన్ని నిర్వచించగల అధికారపరిధి న్యాయస్థానాలకు ఉండేది: బ్రిటిషు ఇండియా చట్టాలు బ్రిటిషు పార్లమెంటులో ఆమోదం పొందేవి, వాటి శాసనాధికారాలు కేంద్ర, స్థానిక ప్రభుత్వాలతో కలిపి వేర్వేరు బ్రిటిషు ఇండియా ప్రభుత్వాల చేతిలో వుండేవి. దీనికి భిన్నంగా స్థానిక రాజ్యాలలో న్యాయస్థానాలు అక్కడి పాలకుల అధికారం కింద పనిచేసేవి.
ప్రధానమైన ప్రావిన్సులు
20వ శతాబ్ది నాటికి, బ్రిటిషు ఇండియా లెఫ్టినెంట్ గవర్నర్ కానీ, గవర్నర్ కానీ పరిపాలించే ఎనిమిది ప్రావిన్సులతో కూడివుండేది.
బెంగాల్ విభజన కాలంలో (1905–1913 ) అస్సాం, ఈస్ట్ బెంగాల్ అనే కొత్త ప్రావిన్సులు లెఫ్టినెంట్ గవర్నర్ షిప్ కింద ఏర్పాటయ్యాయి. 1911లో ఈస్ట్ బెంగాల్ తిరిగి బెంగాల్ తో తిరిగి ఏకమయ్యాకా, తూర్పున కొత్త ప్రావిన్సులు అస్సాం, బెంగాల్, బీహార్, ఒరిస్సాగా మారాయి.
చిన్న ప్రావిన్సులు
వీటికి తోడు, ఛీఫ్ కమీషనర్ పరిపాలన కిందవుండే చిన్న ప్రావిన్సులు ఉన్నాయి:
ఎ
బ్రి
ఎక్స్ అఫీషియో ఛీఫ్ కమిషనర్
రాచరిక రాష్ట్రం
ప్రిన్స్ లీ స్టేట్ నే స్థానిక రాజ్యం, లేదా భారతీయ రాజ్యం అని కూడా అంటూంటారు. అది నామమాత్ర సార్వభౌమత్వాన్ని కలిగి భారతీయ మూలాలున్న పరిపాలకుడు వుండి బ్రిటిషు ప్రభుత్వంతో అనుబంధ కూటమి కలిగిన ప్రాంతం. 1947 ఆగస్టులో బ్రిటన్ నుంచి భారతదేశం, పాకిస్థాన్లకు స్వాతంత్ర్యం వచ్చేనాటికి దాదాపుగా 565 స్థానిక రాజ్యాలు ఉన్నాయి. స్థానిక రాజ్యాల్లో, నేరుగా బ్రిటిషు పాలన లేనందున అవి బ్రిటిషు ఇండియాలో భాగం కాదు. పెద్ద రాజ్యాలకు బ్రిటన్ తో రాజులకు కలిగే హక్కులను గుర్తిస్తూ ఒప్పందాలు ఉన్నాయి; చిన్న రాజ్యాల్లో రాజులకు కేవలం కొద్దిపాటి హక్కులే వుండేవి. స్థానిక రాజ్యాల నడుమ విదేశీ వ్యవహారాలు, రక్షణ, ప్రధానమైన రవాణా, సమాచార ప్రసారం వంటివి బ్రిటిషు అధీనంలో ఉండేవి. బ్రిటిషర్లు రాజ్యాల్లోని అంతర్గత రాజకీయాలపై కూడా సాధారణ ప్రభావం చూపించేవారు, వివిధ పాలకులకు గుర్తింపునివ్వడం లేదా ఇవ్వకపోవడం ద్వారా సాధించేవారు. 600 స్థానిక రాజ్యాలున్నా అత్యధికం చాలా చిన్నవి, ప్రభుత్వ పాలన వ్యవహారాలను బ్రిటిషర్లకే కాంట్రాక్టుగా ఇచ్చేసేవి. 25 చ. కి. (10 చ. మైళ్ళు) మించిన విస్తీర్ణంలోనివి కేవలం 200 రాజ్యాలే వుండేవి.
నిర్వహణ
1857 భారత ప్రథమ స్వాతంత్ర్య పోరాటం (బ్రిటిషర్లు దీన్నే సిపాయిల తిరుగుబాటు లేదా పితూరీగా వ్యవహరిస్తూంటారు) అనంతరం, భారత ప్రభుత్వ చట్టం 1858 ద్వారా భారత ప్రభుత్వంలో మూడు స్తరాల్లో మార్పు చేశారు:
లండన్లో అత్యున్నతాధికారం కలిగిన ప్రభుత్వం,
కలకత్తాలో కేంద్ర ప్రభుత్వం,,
ప్రెసిడెన్సీల్లో ప్రొవిన్షియల్ ప్రభుత్వాలు (తర్వాతికాలంలో ప్రావిన్సులు).
లండన్లో, భారతదేశంలో కనీసం పదేళ్ళు ఇటీవలి పదేళ్ళ క్రితమే గడిపిన ఉన్నతాధికారులు, రాజకీయనాయకులతో కూడిన 15మంది సభ్యుల కౌన్సిల్ ఆఫ్ ఇండియా, కేబినెట్ హోదా కలిగిన భారత రాజ్యకార్యదర్శి ఉండేవారు. సెక్రటరీ ఆఫ్ స్టేట్ భారతదేశానికి పంపవలసిన పాలసీ సూచనలను తయారు చేసినా, అనేక సందర్భాల్లో, ముఖ్యంగా భారతీయ ఆదాయాన్ని ఖర్చుచేసే విషయాలపై, కౌన్సిల్ సలహా తీసుకోవాల్సివుండేది. ఈ చట్టం ద్వంద్వ ప్రభుత్వం అనే పద్ధతిని తయారుచేసింది, తద్వారా కౌన్సిల్ అటు ఇంపీరియల్ పాలసీల మితిపైన తనిఖీదారుగానూ, భారతదేశంపైన ఎప్పటికప్పటి కొత్త అంశాలపైన నిపుణత కల నిర్మాణంగానూ పనికివస్తుంది. ఏదేమైనా, స్టేట్ సెక్రటరీకి ఏకపక్ష నిర్ణయాలు తీసుకునేందుకు వీలుగా ప్రత్యేకమైన అత్యవసరాధికారాలు కూడా వుండేవి, వాస్తవ స్థితిలో కౌన్సిల్ నైపుణ్యం పాతగా, అప్పటి అవసరాలకు పనికిరానిదిగా వుండేది. 1858 నుంచి 1947 వరకూ, 27మంది వ్యక్తులు సెక్రటరీ ఆఫ్ స్టేట్ ఆఫ్ ఇండియాగా పనిచేసి భారతీయ కార్యకలాపాలను మార్గదర్శనం చేశారు; వారిలో: సర్ ఛార్లెస్ వుడ్ (1859–1866), మార్క్వెజ్ ఆఫ్ సాలిస్బరీ (1874–1878; తర్వాతి కాలంలో బ్రిటన్ ప్రధానిగా పనిచేశారు), జాన్ మార్లే (1905–1910; మింటో-మార్లే సంస్కరణలకు ఆద్యుడు), ఇ.ఎస్. మోంటెగూ (1917–1922; మాంటెగూ-ఛేంస్ ఫర్డ్ సంస్కరణల రూపశిల్పి),, ఫ్రెడ్రిక్ పి.లారెన్స్ (1945–1947; 1946లోని భారతీయ కేబినెట్ మిషన్ కి నేతృత్వం వహించారు) ఉన్నారు. బ్రిటిషు పాలనలోని రెండవ అర్థశతాబ్దానికి సలహామండలి (కౌన్సిల్) పరిమాణం తగ్గినా, వారిఅధికారంలో మాత్రం మార్పురాలేదు. 1907లో, మొట్టమొదటిసారి ఇద్దరు భారతీయులను కౌన్సిల్లో నియమితులయ్యారు. వారు కె.జి.గుప్తా, సయ్యద్ హుస్సేన్ బిల్గ్రామి.
ఇవి కూడా చూడండి
విలియం లమ్లీ
Notes and references
వెలుపలి లంకెలు
భారతదేశ చరిత్ర
ఈ వారం వ్యాసాలు |
elizabeth II (elizabeth alegzandra maeri; 21 epril 1926 - 8 september 2022) 6 phibravari 1952 nundi 8 september 2022na varku uunited kingdum & 14 kaamanvelt rajyalau raanee. aama 22 endlake britanu raanigaa bhaadyatalu chaepatti britanu rajarika charitraloo athyadhika kalam 70 endlu paalinchina raanigaa 2015loo recordu srushtinchindi.
maranam
elizabeth II anaaroogya kaaranaalathoo chikitsa pondutoo skotlandloni balmaralus kotaloo 2022 september 8na maraninchindi.
moolaalu
1926 jananaalu
2022 maranalu |
గ్రామీణ విద్యుదీకరణ
ఒక గ్రామాన్ని ఎప్పుడు విద్యుద్ధీకరణ గ్రామంగా పిలుస్తారంటే
అక్టోబరు 1997కు ముందు
అక్టోబరు 1997 తరువాత
2004-05 నుంచి అమలులోకి వచ్చిన విద్దుద్ధీకరణ గ్రామానికి కొత్త నిర్వచనం
జాతీయ విద్యుచ్ఛక్తి కార్యా చరణ విధానం - 2005
జాతీయ గ్రామీణ విద్యుధీకరణ పథకాలు- 2006
సంబంధిత సంగ్రహములు :
ఒక గ్రామాన్ని ఎప్పుడు విద్యుద్ధీకరణ గ్రామంగా పిలుస్తారంటే
అక్టోబరు 1997 కు ముందు
ఒక రెవిన్యూ గ్రామ పరిధిలోనే విద్యుత్ ను ఎలాంటి అవసరం కోసమైనా వినియోగిస్తున్న గ్రామాన్ని విద్యుద్ధీకరణ గ్రామంగా పిలువడం జరిగింది.
అక్టోబరు 1997 తరువాత
ఒక రెవిన్యూ గ్రామ పరిధిలో నివాసమున్న ప్రాంతమంతా విద్యుద్ధీకరణ చేసి, ఎలాంటి అవసరము కోసమైనా విద్యుత్ ను వినియోగించుకుంటుంటే ఆ గ్రామాన్ని విద్దుద్ధీకరణ గ్రామంగా భావిస్తారు.
2004-05 నుంచి అమలులోకి వచ్చిన విద్దుద్ధీకరణ గ్రామానికి కొత్త నిర్వచనం
(విద్యుత్ శాఖా మంత్రిత్వ శాఖచే విడుదలైన ఉత్తర్వులు, ఉత్తరం సంఖ్య. 42/1/2001-D (RE) తారీఖు 2004 ఫిబ్రవరి 5, దానికి సంబంధించిన ఉత్తరాలు సంఖ్య 42/1/2001-D (RE) తారీఖు 2004 ఫిబ్రవరి 17.)
కొత్త నిర్వచనం ప్రకారం ఒక గ్రామాన్ని విద్యుద్ధీకరణ గ్రామమని నిర్ధారించాలంటే :
విద్యుత్ పంపిణీకి అవసరమైన ట్రాన్స్ ఫార్మరు, పంపిణీకి అవసరమైన తీగలు, స్తంభాలు, ఆ గ్రామంతో పాటు ఆ గ్రామానికే చెందిన హరిజన కాలనీకి కూడా అందించే విధంగా విద్యుత్ కు సంబంధించిన ప్రాథమిక మౌలిక వసతులు కలిగి ఉండాలి.
పాఠశాలలు, పంచాయితీ కార్యాలయము, ఆరోగ్య కేంద్రాలు, వైద్యశాలలు, సామాజిక కేంద్రాలు మొదలగు సామాజిక పరమైన భవనాలుకు విద్యుత్ సరఫరా ఉండాలి.
ఆ గ్రామంలోని మొత్తం కుటుంబాల సంఖ్యతో పోల్చి చూసినప్పుడు విద్యుద్దీకరణ పొందిన కుటుంబాల సంఖ్య కనీసం 10 శాతం అయిన ఉండి ఉండాలి.
జాతీయ విద్యుచ్ఛక్తి కార్యా చరణ విధానం - 2005
జాతీయ విద్యుచ్ఛక్తి కార్యాచరణ విధానం, ( National Electricity Policy), సాధించదలచుకున్న లక్ష్యాలు దిగువ పేర్కొనబడ్డాయి.
విద్యుచ్ఛక్తి అందుబాటు ( Access to Electricity) :- రాబోయే ఐదు సంవత్సరాలలో, అన్ని గృహాలకు అందుబాటులో ( చేరువలో ) విద్యుచ్ఛక్తిని తీసుకుని రావడం.
అందుబాటులో విద్యుత్త్ :- 2012 సంవత్సరానికి పూర్తిగా విద్యుచ్ఛక్తి అవసరాలను తీర్చగలగడం. అత్యావశ్యక సమయాల్లో విద్యుచ్ఛక్తి ప్రసారంలో వచ్చే గరిష్ఠ ప్రమాణ కొరతలను అధిగమించడం, విద్యుచ్ఛక్తి ==ప్రవాహ అదనపు నిలువలను అందుబాటులో ఉంచడం.==
మన్నిక శ్రేష్టత గల విద్యుచ్ఛక్తి, కొన్ని నిర్ధిష్ట ప్రమాణాలననుసరించి, మంచి సామర్ధ్యంతో సమంజసమైన ధరలలో సరఫరా చేయడం.
2012 సంవత్సరానికి ప్రతీ వ్యక్తీకి అందుబాటులో ఉండే విద్యుచ్ఛక్తి 1000 యూనిట్లకు పెంచగలగడం.
2012 సంవత్సరానికి, కనీస వినియోగం / యూనిట్ / 1 గృహానికి ఒక రోజుకు అన్న లక్ష్యం కలిగి ఉండడం.
విద్యుత్ రంగాన్ని ఆర్థిక పరిపుష్టి, వ్యాపారపరంగా విజయం సాధించేటట్లు చేయడం.
వినియోగదారుల అవసరాలను కాపాడడం.
జాతీయ గ్రామీణ విద్యుధీకరణ పథకాలు- 2006
సంబంధిత సంగ్రహములు :
అన్ని గృహాలకి, 2009 సంవత్సరాంతానికి విద్యుచ్ఛక్తి అందుబాటులో ఉండడం, 2012 సంవత్సరం నాటికి, నాణ్యత, సరసమైన ధరలలో విశ్వాసభరితమైన విద్యుత్ సరఫరా చేయడం, జీవితకాల వినియోగానికి కనిష్ఠంగా ఒక ఇంటికి, రోజుకు, ఒకయూనిట్ విద్యుత్తుని ఇవ్వగలగడం వంటివి లక్ష్యాలలో ఉన్నాయి.
విద్యుత్ కేంద్రం నుండి అనుసంధానం సాధ్యం కానప్పుడు లేదా పెట్టే ధన వ్యయం లాభసాటి కానప్పుడు, గ్రామాలకు/ప్రవాస ప్రాంతాలకు, విద్యుదుత్పాదక కేంద్రం అవసరం లేని పరిష్కారాలు, స్థిరమైన వ్యవస్థ కలిగినవి, విద్యుత్ సరఫరాకు తీసుకొనవచ్చు. ఇవన్నీ కూడా సాధ్యం కానప్పుడు, ఉన్న ఒకే ఒక ప్రత్యామ్నాయం అయిన సోలార్ ఫోటోవోల్టాయిక్ వంటి ప్రత్యేకమైన కాంతి ప్రసార, సాంకేతిక పరిజ్ఞానం ఉపయోగించవచ్చు. అయినప్పటికిని, అటువంటి గ్రామాలు విద్యుధీకరణ చేయబడ్డాయని అనకపోవచ్చు.
రాష్ట్రప్రభుత్వం, ఆరునెలల లోపు, ఒక గ్రామీణ విద్యుధీకరణ పథకాన్ని, విద్యుధీకరణ చేసే వ్యవస్థ యొక్క అన్ని అంశాలతో సంగ్రహంగా తయారు చేసి ప్రకటించాలి. జిల్లా అభివృద్ధి పథకాలతో పాటు ఈ పథకాన్ని కలపి లింకు చేయవచ్చు. ఈ పథకం గురించి, సంబంధించిన సంఘానికి తెలియజేయాలి.
ఒక గ్రామం విద్యుధీకరణ అయ్యిందని ప్రకటించడానికి అర్హత కలిగినప్పుడు, మొదటి ధ్రువపత్రం గ్రామ పంచాయితి విడుదల చేయాలి. దీనిననుసరించి, గ్రామపంచాయితి ప్రతి సంవత్సరం మార్చి 31 నాటికి, ఆ గ్రామాల యొక్క విద్యుధీకరణ స్థితిని అధికారికంగా ధ్రువపరచాలి.
జిల్లా పంచాయితీ యొక్క అధ్యక్షుడి అధ్యక్షతన, జిల్లాస్థాయి సంస్థలు వినియోగదారుల సంఘాలు, ముఖ్య మైన భాగస్వాములు, తగినంత మంది స్త్రీల ప్రాతినిధ్యంతో ఒక జిల్లాస్థాయి సంఘాన్ని రాష్ట్రప్రభుత్వం, మూడు నెలల లోపు ఏర్పరచాలి.
జిల్లా సంఘం, తమ జిల్లాలోని విద్యుధీకరణ విస్తరణను వినియోగదారుల సంతృప్తిని మొదలగువాటిని సమన్వయ పరచి పరిశీలిస్తుంది.
పంచాయితీ రాజ్ సంఘాలు పర్యవేక్షణ/ సలహాలు యిచ్చే పాత్రని పోషిస్తాయి.
సంప్రదాయబద్ధంకాని శక్తి వనరుల పై ఆధారపడి చేసే వ్యవస్థలకు, సహాయ సేవలు, సాంకేతిక సహకారం అందించే సంస్థాగతమైన ఏర్పాట్లు రాష్ట్రప్రభుత్వం చేస్తుంది.
భారతదేశ జాతీయ పథకాలు
జాతీయ పధకాలు |
సోమేశ్వరం (కైకలూరు)
సోమేశ్వరం (రాయవరం) |
jatakarma hinduumatamlooni pradhaana samskaralalo okati. idi sisuvu puttinapudu jaripee vaedukanu jarupukune vidhaanam girinchi chebutundi. tallidamdrulu, sisuvu bandhuvulu, sannihituluu jarupukune vaeduka.
vyutpatti
jatakarma anede jaatha, karma aney muulaalatoe yerpadina misrama samskrutha padm. jaatha aney padhaniki "puttina, puttindi, udbhavinchindi, erpadindi, kanipinchindi" ani ardham. karma aney padhaniki ardham "carya, vidhi, aachaaram, saadhana" ani. rentinee kalipina jatakarma antey "puttinappudu jaripee aachaaram" ledha "janma vaeduka" ani ardham.
vivarana
jatakarma anede hinduism matha prachina grandhaalalo navajaata sisuvuku jaripee modati aachaaram. sisuvu puttukatho paatu, tamdriki biddatho unna bandhaanni yea vaedukaloe jarupukumtaaru. jatakarma aachaaram samayamlo thandri, tehene, nethitho sisuvu pedavulanu thaakinchi shishuvunu premagaa swaagatistaadu. konnisarlu, vedha shlokaalanu pathistaaru. stotraala modati bhaagam gruhasutra grandhaalalo talli kadupuloe sisuvu shareeram roopudiddukunna tarwata erpade sisuvu buddhi vikaasaanni- medhajananam - vivaristundi. shlokaala rendava bhaagam sisuvu deerghaayuvunu korukuntundi.
moolaalu
hinduism aachaaralu |
kathalo rajakumari starr maalo prasaaramavutunna dhaaraavaahika. v.v. veeranjaneyulu darsakatvam vahimchina yea dharavahikalo madhusudhan, ashika gopaul pradhaana paatrallo natinchaaru. yea dhaaraavaahika praarambhamainappatinundu raetimg loo modati sthaanamloo Pali. starr vijay channel loo vacchina raza raanee tamila dharavahikanu kathalo rajakumari paerutoe remake cheyabadindhi.
katha
simgapuur nundi tirigochina raadhaakrhushnha kumarudaina akshaysnu konni paristhithula kaaranamgaa avani aney panimanishi vivaham cheskuntundi. aa inti koodaligaa arhata pomdadaaniki avani anno kashtaalanu edurkontundi. aama arhuraalaina koodaligaa niroopinchukundaa ledha annadhi migilina katha.
natavargam
madhusudhan (jaagarlamuudi akshays)
ashika gopaul padukune (jaagarlamuudi avani)
ians reddy (paavani kuchipudi)
aneel (jaagarlamuudi raadhaakrhushnha)
nihaarika (jaagarlamuudi sulochana divi)
Kalyan (sudansh)
madhu reddy (swaranamukhi)
sudheera (subhadra)
sushmareddy (hasini)
hritesh (mittra)
dinesh (santoshs)
bharani (rayudu)
saanketikavargam
darsakatvam: v.v. veeranjaneyulu
egjicutive nirmaataa: ene. saibabu
aditing: lakshman peddatirmur
cinimatography: di. subhsh
prodakshan samshtha: unpurna stodios
moolaalu
telegu dhaaraavaahikalu |
aandhra Pradesh loni 25 loksabha niyoojakavargaalaloo idi okati. yea loksabha niyojaka vargamlo 7saasanasabhaa niyojakavargamulu unnayi.
deeni paridhilooni assembli niyojakavargaalu
2007loo lok sabha niyojakavargaalu punarvavyavastheekarincha varku prakasm jillaaloni giddaluru assembli niyojakavargam kudaa nandyal loksabha niyojakavargamulo bhaagamgaa undedi. punarvavastheekaranalo bhaagamgaa daanni ongolu loksabha niyojakavargamlo kaliparu.
allagadda
don
nandikotkuru
nandyal
paanyam
banganapalle
srirsailam
niyojakavargam nunchi geylupomdhina abhyarthulu
{| border=2 cellpadding=3 cellspacing=1 width=90%
|- style="background:#0000ff; color:#ffffff;"
! loksabha
! ennikalu
! kaalamu
! gelichina abhyardhi
! parti
! sameepa pathyarthi
! parti
! adikyata
|-bgcolor="#87cefa"
| modati
| 1952
| 1952-57
| rayasam sheshagirirao
| independiente
| yess.orr.reddy
| congrsu
| 6,604
|-bgcolor="Aquamarine"
| rendava
| 1957
| 1957-62
| rowspan=2, colspan = 5 align=center|aadoni loksabha niyojakavargam
|-bgcolor="Aquamarine"
| mudava
| 1962
| 1962-67
|-bgcolor="#87cefa"
| naalgava
| 1967
| 1967-71
| pendekanti venkatasubbaiah
| bhartiya jaateeya congresses
| yess.reddy
| sea.p.ai
| 1,68,825
|-bgcolor="#87cefa"
| aidava
| 1971
| 1971-77
| pendekanti venkatasubbaiah
| bhartiya jaateeya congresses
| kao.Una.reddy
| ene.sea.o
| 1,30,456
|-bgcolor="#87cefa"
| rowspan=2 |arava
| 1977
| 1977 - 78
| neelan sanjivareddy
| b.emle.di
| pendekanti venkatasubbaiah
| bhartiya jaateeya congresses
| 35,743
|-bgcolor="#87cefa"
| 1978
| 1978-80
| pendekanti venkatasubbaiah
| bhartiya jaateeya congresses
| gomango
| janathaa parti
| 41,003
|-bgcolor="#87cefa"
| yedava
| 1980
| 1980-84
| pendekanti venkatasubbaiah
| congresses (ai)
| asif paashaa
| congresses (yu)
| 78,378
|-bgcolor="#87cefa"
| enimidava
| 1984
| 1984-89
| madduru subbareddy
| telugudesam parti
| pendekanti venkatasubbaiah
| congresses
| 50,263
|-bgcolor="#87cefa"
| tommidava
| 1989
| 1989-91
| bojja venkatreddy
| bhartiya jaateeya congresses
| madduru subbareddy
| telugudesam parti
| 56,262
|-bgcolor="#87cefa"
|rowspan =2|padhava
| 1991
| 1991
| gangula prathaapareddi
| bhartiya jaateeya congresses
| chilla ramakrishnareddy
| telugudesam parti
| 186,766
|-bgcolor="#87cefa"
| 1991
| 1991-96
| p.v.narasimharao
| bhartiya jaateeya congresses
| bagare lakshman
| b.j.p
| 5,80,035
|-bgcolor="#87cefa"
| rowspan=2 |padakondava
| 1996
| 1996
| p.v.narasimharao
| congresses
| bhuma naagireddi
| telugudesam parti
| 98,530
|-bgcolor="#87cefa"
| 1996
| 1996-98
| bhuma naagireddi
| telugudesam parti
| rangayya nayudu
| congresses
| 4,41,142
|-bgcolor="#87cefa"
| pannemdava
| 1998
| 1998-99
| bhuma naagireddi
| telugudesam parti
| gangula prathaapareddi
| congresses
| 4650
|-bgcolor="#87cefa"
| padamuudava
| 1999
| 1999-04
| bhuma naagireddi
| telugudesam parti
| gangula prathaapareddi
| congresses
| 72,609
|-bgcolor="#87cefa"
| padunaalgava
| 2004
| 2004-09
| yess.p.vai.reddy
| bhartiya jaateeya congresses
| bhuma shoba naagireddi
| telugudesam parti
| 111,679
|-bgcolor="#87cefa"
| padihenava
| 2009
| 2009-14
| yess.p.vai.reddy
| bhartiya jaateeya congresses
| em.mohhamed furrukh
| telugudesam parti
| 90,847
|-bgcolor="#87cefa"
| padhahaarava
| 2014
| 2014- 2019
| yess.p.vai.reddy
| viessar congresses parti
| naasyam muhammadu furrukh
| telugudesam parti
| 105766
|-
| 17va
| 2019
| 2019 - prasthutham
| pocha brahmanand reddy
| viessar congresses parti
| mandra sivananda reddy
| telugudesam parti
| 2,50,119
|}
2004 ennikalu
2009 ennikalu
2009 ennikalallo congresses parti tarafuna yess.p.vai.reddy pooti cheestunnaadu. prajarajyam parti nundi idi varku telugudesam parti tarafuna 3 sarlu vision sadhinchina bhuma naagireddi barilo unaadu. congresses abhyardhi ayina yess.p.vai reddy 400023 otlu sadhinchi sameepa pathyarthi ayina naasyam mahammad furrukh pai 90,847 otlu mejaaritiitoe vision sadhincharu.
2014 ennikalu
moolaalu
telugutiirpu 1952-2002 ebhai ella rajakeeya visleshana - kommineni srinivaasaraavu (2003) prajashakthi boq house peejee.14 |
రాయ్‌పుర్, భారతదేశంలోని ఛత్తీస్‌గఢ్ రాష్ట్రానికి రాజధాని. అంతేకాకుండా ఇది ఛత్తీస్‌గఢ్ రాష్త్రంలో అతిపెద్ద నగరం. 2000 సంవత్సరం నవంబరు 1 న ఛత్తీస్‌ఘఢ్ రాష్ట్రం ఏర్పడకముందు ఇది మధ్య ప్రదేశ్ రాష్ట్రంలో భాగంగా ఉండేది. ఇది దేశవ్యాప్తంగా చూసినప్పుడు అది విస్తృత జనాభా కలిగిన రాష్ట్రం.పారిశ్రామిక అవకాశాలపై, ఇది సంవత్సరాలుగా ఘాతాంక వృద్ధిని సాధించింది. అంతర్జాతీయ బ్రాండ్లు, గ్లోబల్ ఆటోమొబైల్ కంపెనీల బలమైన ఉనికితో, రాయ్పూర్ మధ్య భారతదేశంలో ఒక ప్రధాన వ్యాపార కేంద్రంగా అవతరించింది.కేంద్ర గృహనిర్మాణ, పట్టణ వ్యవహారాల మంత్రిత్వ శాఖ (మోహువా) ఈజీ ఆఫ్ లివింగ్ ఇండెక్స్ 2019 లో ఇది 7 వ స్థానంలో ఉంది
చరిత్ర
రాయ్ పూర్ నగరాన్ని రాయ్ జగత్ అనే గోండు రాజు స్థాపించాడు, ఆయన నిర్మించిన బుడ తాలబ్ అనే చేరువు ఆయన పాలనకు సజీవ సాక్ష్యం.అతని వల్లనే ఆ నగరానికి రాయ్ పూర్ అనే పేరు వచ్చింది.
పురాతత్వ శాస్త్రవేత్తలు జరిపిన తవ్వకాలలో లభించిన పలు సాక్ష్యాలు, శిధిలమైన పలు కోటలలో జరిపిన తవ్వకాలలో లభించిన ఆధారాలు రాయ్పూర్ ఉనికిని చాటుతున్నాయి.మౌర్య సామ్రాజ్యం నుండి రాయ్పూర్ ఉనికి కలదని చాటిచెప్పే పలు ఆధారాలు వివిధ సాహిత్య గ్రంధాలలో పొందుపరచబడ్డాయి.రాయ్పూర్ జిల్లా ఒకప్పుడు దక్షిణ కోస్టల్ లో భాగంగా ఉండేది, మౌర్య సామ్రాజ్యం కింద పరిగణించబడింది. రాయ్పూర్ తరువాత హైహాయ రాజుల రాజధానిగా ఉంది. ఈ కాలంలో ఛత్తీస్‌గఢ్ లోని పలు కోటలు ఇక్కడినుండే నియంత్రించబడ్డాయి.సా.శ. 2 నుండి 3 శతాబ్దాల మధ్య శాతవాహనులు ఈ భూభాగాన్ని పరిపాలించారు.నాల్గవ శతాబ్దంలో సముద్ర గుప్తుడు ఈ ప్రాంతాన్ని జయించాడు, కాని ఈ ప్రాంతం 5, 6 వ శతాబ్దాలలో సరభపురి రాజులు, తరువాత నాలా రాజుల ఆధీనంలోకి వచ్చింది. తరువాత సోమవంశీ రాజులు ఈ ప్రాంతంపై నియంత్రణ సాధించారు. సిర్పూర్‌తో తమ రాజధాని నగరంగా పరిపాలించారు. తుమ్మన్ కల్చురి రాజులు ఈ భాగాన్ని చాలాకాలం పాలించారు, రతన్పూర్ రాజధానిగా చేశారు. ఈ రాజవంశం రాజు రామచంద్ర రాయ్పూర్ నగరాన్ని స్థాపించి, తరువాత దానిని తన రాజ్యానికి రాజధానిగా మార్చారని నమ్ముతారు.
రాయ్పూర్ గురించి మరో కథ ఏమిటంటే రాజుచంద్ర కుమారుడు బ్రహ్మదేవు రాయ్ రాయ్‌పూర్‌ను స్థాపించాడు. అతని రాజధాని ఖల్వతికా (ఇప్పుడు ఖల్లారి). కొత్తగా నిర్మించిన నగరానికి బ్రహ్మదీవు రాయ్ పేరు పెట్టారు ‘రాయ్పూర్’ 1402 సంవత్సరంలో అతని కాలంలోనే ఖరున్ నది ఒడ్డున హట్కేశ్వర్ మహాదేవ్ ఆలయం నిర్మించబడింది, ఇది ఇప్పటికీ రాయ్‌పూర్‌లోని పురాతన మైలురాళ్లలో ఒకటిగా ఉంది. రాజు అమర్‌సింగ్ డియో మరణం తరువాత, ఈ ప్రాంతం నాగ్‌పూర్‌కు చెందిన భోంస్లే రాజుల పాలిత ప్రాంతంగా మారింది.
రఘుజీ III మరణంతో, ఈ భూభాగాన్ని బ్రిటిష్ ప్రభుత్వం భోన్స్లే నుండి తీసుకుని 1854 లో రాయ్‌పూర్‌లోని ప్రధాన కార్యాలయంతో ప్రత్యేక కమిషన్‌గా ప్రకటించబడింది. స్వాతంత్ర్యం తరువాత, రాయ్పూర్ జిల్లాను సెంట్రల్ ప్రావిన్స్, బెరార్లలో చేర్చారు. రాయ్పూర్ జిల్లా 1956 నవంబర్ 1 న మధ్యప్రదేశ్‌లో భాగమైంది. తరువాత 2000 నవంబర్ 1 న ఛత్తీస్‌గఢ్ రాష్ట్రం ఏర్పడిన తర్వాత రాయ్పూర్ ఈ రాష్ట్ర రాజధానిగా మారింది.
మూలాలు
వెలుపలి లంకెలు
ఛత్తీస్‌గఢ్ నగరాలు పట్టణాలు
ఛత్తీస్‌గఢ్
రాజధానులు |
సర్కస్ (Circus) అంటే ఒక చోటు నుంచి మరోచోటుకి ప్రయాణిస్తూ సందర్శకుల కోసం చిత్ర విచిత్రమైన విన్యాసాలు ప్రదర్శించే కళాకారులు, విదూషకులు, సుశిక్షితమైన జంతువుల బృందం లేదా ఆ బృందం ఇచ్చే ప్రదర్శన.
సర్కస్ కనుగొన్నది ఎవరు అని ఖచ్చితంగా తెలియకపోయినా ఫిలిప్ ఆస్ట్లీ అనే ఆయనను ఆధునిక సర్కస్ కు పితామహుడిగా భావిస్తారు. 1768లో ఫిలిప్ గుర్రపు స్వారీలో నిపుణుడైన గుర్రం మీద అనేక రకమైన విన్యాసాలు చేస్తూ థేమ్స్ నది ఒడ్డున ఉన్న ఒక మైదానంలో అందరికోసం ప్రదర్శన ఇచ్చాడు. 1770 లో ఈయన తాను చేసే స్వారీ ప్రదర్శనల మధ్యలో జనాలను వినోదపరచడం కోసం అక్రోబాట్లు (జిమ్నాస్టిక్ లేదా దొమ్మరి విన్యాసాలు చేసేవారు), తాడు మీద నడిచేవారు, జగ్లింగ్ (అనేక వస్తువులను గాలిలోకి విసిరి నేర్పుగా పట్టుకోవడం) చేసేవారు, విచిత్ర వేషధారణలతో నవ్వించే విదూషకులు వంటి వారిని తన బృందంలో చేర్చుకున్నాడు. ఇదే విధానాన్ని తర్వాతి కాలంలో సర్కస్ అని పిలవడం ప్రారంభించారు. తర్వాత 50 సంవత్సరాలల్లో సర్కస్ లో పెద్ద మైదానంలో యుద్ధాన్ని నటనలాగా ప్రదర్శించడం లాంటి కళలు బాగా పెరిగాయి.
చరిత్ర
ఆంగ్లభాషలో మొదటిసారిగా 14వ శతాబ్దంలో గుర్తించబడ్డ సర్కస్ అనే పదం లాటిన్ భాష నుంచి వచ్చింది. దీని అర్థం వృత్తం లేదా వలయం.
సర్కస్ మూలాలు
పురాతన రోమ్ లో సర్కస్ అనే ఒక విశాలమైన భవనంలో గుర్రాల, రథాల పరుగు పందేలు, గుర్రపు స్వారీ పోటీలు, కృత్రిమంగా ఏర్పాటు చేసిన యుద్ధ పోటీలు, యుద్ధ వీరుల (gladiators) విన్యాసాలు, శిక్షణ పొందిన జంతువులతో పోరాటాలు మొదలైనవి ప్రదర్శించేవారు.
ఇవీ చూడండి
జెమిని శంకరన్
మూలాలు
కళలు |
kommanu saakha ani kudaa antaruu. inglishulo Branch antaruu. komma antey vrukshaalalo pradaanamaina kandam ledha maanu cheelina taruvaata umdae pai bhaagamu. chinna gulmaalu, podalalo kommalu ekkuvaga balaheenamgaa untai. adae vrukshaalalo moolakandam nundi 2-3 kommalu Bara undi avi upasaakhalugaa vibhajinchabadi vruksham perigee koddi avi balamga tayarautai. deeninay saakhopashaakhalugaa vistarinchadamgaa paerkontaaru. chettu chivaraga umdae chinna kommalanu remmalu antaruu. aanglamlo peddha kommalanu bugs (boughs) ani, chinna kommalanu twiggs (twigs) ani antaruu. kommalu dadapu addamgaa, niluvugaa, vikarna disaloo untai, ekuva chetla yokka kommalu vikarna disalone vruddhi chendutaayi. twiggs aney chinna kommalu amtima kommalanu suuchinchagaa, bugs aney peddha kommalu maanu nunchi neerugaa vacchina shaakhalanu suchistayi.
paatalu
komma kommako sannai koti raagaalu unnayi.
komma medha koilamma kuhu annadhi kuhu kuhu annadhi.
ivi kudaa chudandi
maanu
bayati linkulu
vruksha sastramu
ja:分枝 (生物学) |
eguva neelaturu, visorr jalla, brahmangaarimatam mandalaaniki chendina gramam.
idi Mandla kendramaina brahmangaarimatam nundi 17 ki. mee. dooram loanu, sameepa pattanhamaina badvel nundi 13 ki. mee. dooramloonuu Pali. 2011 bhartiya janaganhana ganamkala prakaaram yea gramam 163 illatho, 633 janaabhaatho 1575 hectarlalo vistarimchi Pali. gramamlo magavari sanka 338, aadavari sanka 295. scheduled kulala sanka 65 Dum scheduled thegala sanka 0. gramam yokka janaganhana lokeshan kood 592951.pinn kood: 516502.
vidyaa soukaryalu
gramamlo prabhutva praadhimika paatasaala okati Pali. sameepa balabadi, praadhimika paatasaala, maenejimentu kalaasaala, polytechniclu, sameepa vrutthi vidyaa sikshnha paatasaala, aniyata vidyaa kendram, badvelulonu, praathamikonnatha paatasaala, maadhyamika paatasaala pondlachenapallelonu unnayi. sameepa juunior kalaasaala brahmangaarimatam loanu,
divyangula pratyeka paatasaala, prabhutva aarts / science degrey kalaasaala, inginiiring kalaasaalalu, sameepa vydya kalaasaala, Kadapa lonoo unnayi.
vydya saukaryam
prabhutva vydya saukaryam
praadhimika aaroogya vupa kendram gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali. pashu vaidyasaala gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali. sameepa saamaajika aaroogya kendram, praadhimika aaroogya kendram, maathaa sisu samrakshana kendram, ti. b vaidyasaala gramam nundi 10 ki.mee. kante ekuva dooramlo unnayi. alopathy asupatri, pratyaamnaaya aushadha asupatri, dispensory, samchaara vydya shaala, kutumba sankshaema kendram gramam nundi 10 ki.mee. kante ekuva dooramlo unnayi.
praivetu vydya saukaryam
thaagu neee
gramamlo kulaayila dwara rakshith manchineeti sarafara jargutondhi. gramamlo edaadi podugunaa chetipampula dwara neee andutundi.
paarisudhyam
muruguneeru bahiranga kaaluvala dwara pravahistundi. muruguneeru bahiranganga, kaccha kaaluvala dwara pravahistundi. muruguneetini neerugaa jalavanarulloki vadulutunnaaru. gramamlo sampuurnha paarishudhya pathakam amalavutondi. saamaajika marugudoddi saukaryam ledhu. intintikii tirigi vyarthaalanu sekarinche vyvasta ledhu. saamaajika biogyas utpaadaka vyvasta ledhu. chettanu veedhula pakkane paarabostaaru.
samaachara, ravaanhaa soukaryalu
eguvanelaturulo postaphysu saukaryam Pali. sab postaphysu saukaryam gramaniki 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali. poest und telegraf aphisu gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali. laand Jalor telephony, piblic fone aphisu, mobile fone modalaina soukaryalu unnayi. internet kefe / common seva kendram, praivetu korier gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi. gramaniki sameepa praantaala nundi prabhutva ravaanhaa samshtha buses thiruguthunnai. sameepa gramala nundi auto saukaryam kudaa Pali. vyavasaayam koraku vaadenduku gramamlo tracterlunnayi. praivetu baasu saukaryam, railway steshion modalainavi gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi.
jalla rahadari gramam gunda potondi. jaateeya rahadari, rashtra rahadari gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. pradhaana jalla rahadari gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali. gramamlo tharu roadlu, kankara roadlu unnayi.
marketingu, byaankingu
gramamlo swayam sahaayaka brundam, pouura sarapharaala kendram unnayi. vyavasaya parapati sangham gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali. vaaram vaaram Bazar gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali. atm, vaanijya banku, sahakara banku gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi. roejuvaarii maarket, vyavasaya marcheting sociiety gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi.
aaroogyam, poeshanha, vinoda soukaryalu
gramamlo sameekruta baalala abhivruddhi pathakam, angan vaadii kendram, itara poshakaahaara kendralu unnayi. gramamlo vaarthapathrika pampinhii jarudutundhi. assembli poling kendram, janana maranala namoodhu kaaryaalayam unnayi. aashaa karyakartha gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali. aatala maidanam gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali. cinma halu, granthaalayam, piblic reading ruum gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi.
vidyuttu
gramamlo gruhaavasaraala nimitham vidyut sarafara vyvasta Pali. rojuku 7 gantala paatu vyavasaayaaniki, 10 gantala paatu vaanijya avsarala choose kudaa vidyut sarafara chesthunnaaru.
bhuumii viniyogam
eguvanelaturulo bhu viniyogam kindhi vidhamgaa Pali:
adivi: 1052 hectares
vyavasaayetara viniyogamlo unna bhuumii: 308 hectares
vyavasaayam cheyadagga banjaru bhuumii: 25 hectares
banjaru bhuumii: 23 hectares
nikaramgaa vittina bhuumii: 166 hectares
neeti saukaryam laeni bhuumii: 166 hectares
vividha vanarula nundi saguniru labhistunna bhuumii: 23 hectares
neetipaarudala soukaryalu
eguvanelaturulo vyavasaayaaniki neeti sarafara kindhi vanarula dwara jargutondhi.
kaluvalu: 19 hectares
cheruvulu: 4 hectares
utpatthi
eguvanelaturulo yea kindhi vastuvulu utpatthi avtunnayi.
pradhaana pantalu
vari, pratthi, kandi
moolaalu
velupali lankelu |
kanakamamidi, Telangana raashtram, rangaareddi jalla, moinabad mandalamlooni gramam.
idi Mandla kendramaina moinabad nundi 5 ki. mee. dooram loanu, sameepa pattanhamaina haidarabadu nundi 30 ki. mee. dooramloonuu Pali.
jillala punarvyavastheekaranalo
2016 aktobaru 11na chosen Telangana jillala punarvyavastheekaranaku mundhu yea gramam paata rangaareddi jillaaloni idhey mandalamlo undedi.
ganankaalu
2011 bhartiya janaganhana ganamkala prakaaram yea gramam 774 illatho, 3302 janaabhaatho 1580 hectarlalo vistarimchi Pali. gramamlo magavari sanka 1677, aadavari sanka 1625. scheduled kulala sanka 787 Dum scheduled thegala sanka 0. gramam yokka janaganhana lokeshan kood 574271
2001 bhartiya janaganhana ganamkala prakaaram graama janaba motham janaba 3316 mandhi. andhulo purushula sanka 1659, strilu 1657 gruhaalu 699 visteernamu 1580 hectares. prajala bhaasha. telegu.
sameepa mandalaalu
yea gramam chuttuu sriramnagar 4 ki.mee. mudimal 6 ki.mee. nakkalapalle 7 ki.mee. malkaram 7 ki.mee dooramulo unnayi. mandalaalu. chevella mandalam, padamarana, rajendranagar mandalam thuurpuna, chevella mandalam padamarana, samshabad mandalam thuurpuna, kotturu mandalam dakshinhaana unnayi.
sameepa pattanhaalu.
yea gramaniki furrukh Nagar, sangareddi, haidarabadu, vikaarabadh.
vidyaa soukaryalu
yea gramamlo ooka jalla parisht unnanatha paatasaala, Pali. gramamlo prabhutva praadhimika paatasaalalu remdu, prabhutva praathamikonnatha paatasaala okati, prabhutva maadhyamika paatasaala okati unnayi. 2 praivetu inginiiring kalashalalu unnayi.sameepa balabadi moinabadlo Pali.sameepa juunior kalaasaala himaayath nagarloonu, prabhutva aarts / science degrey kalaasaala hyderabadulonu unnayi. sameepa vydya kalaasaala, maenejimentu kalaasaala encapallilonu, polytechnic hyderabadulonu unnayi.sameepa vrutthi vidyaa sikshnha paatasaala, aniyata vidyaa kendram, divyangula pratyeka paatasaala haidarabadulo unnayi.
vydya saukaryam
prabhutva vydya saukaryam
kanakamamidilo unna ooka praadhimika aaroogya vupa kendramlo daaktarlu laeru. okaru paaraamedikal sibbandi unnare. ooka pashu vaidyasaalalo ooka doctoru, okaru paaraamedikal sibbandi unnare.praadhimika aaroogya kendram gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali. samchaara vydya shaala gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali. sameepa saamaajika aaroogya kendram, maathaa sisu samrakshana kendram, ti. b vaidyasaala gramam nundi 10 ki.mee. kante ekuva dooramlo unnayi. alopathy asupatri, pratyaamnaaya aushadha asupatri, dispensory, kutumba sankshaema kendram gramam nundi 10 ki.mee. kante ekuva dooramlo unnayi.
praivetu vydya saukaryam
gramamlo2 praivetu vydya soukaryaalunnaayi. embibies kakunda itara degrey chadivin daaktarlu iddharu unnare.
thaagu neee
gramamlo kulaayila dwara rakshith manchineeti sarafara jargutondhi. kulaayila dwara shuddi cheyani neee kudaa sarafara avtondi. gramamlo edaadi podugunaa chetipampula dwara neee andutundi. borubavula dwara kudaa edaadi podugunaa neee andutundi.
paarisudhyam
muruguneeru bahiranga kaaluvala dwara pravahistundi. muruguneeru bahiranganga, kaccha kaaluvala dwara kudaa pravahistundi. muruguneetini neerugaa jalavanarulloki vadulutunnaaru. gramamlo sampuurnha paarishudhya pathakam amalavutondi. saamaajika marugudoddi saukaryam ledhu. intintikii tirigi vyarthaalanu sekarinche vyvasta ledhu. saamaajika biogyas utpaadaka vyvasta ledhu. chettanu veedhula pakkane paarabostaaru.
samaachara, ravaanhaa soukaryalu
kanakamamidilo postaphysu saukaryam, sab postaphysu saukaryam unnayi. poest und telegraf aphisu gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali. laand Jalor telephony, piblic fone aphisu, mobile fone modalaina soukaryalu unnayi. internet kefe / common seva kendram, praivetu korier gramaniki 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi.
yea gramaniki 10 ki.mee lopu railway vasati ledhu. kanni pradhaana railway staeshanu Hyderabad ikadiki 29 ki.mee.dooamulo Pali. yea gramamnundi anni parasara praantaalaku roddu vasati kaligi buses soukaryamu Pali.
gramaniki sameepa praantaala nundi prabhutva ravaanhaa samshtha buses thiruguthunnai. sameepa gramala nundi auto saukaryam kudaa Pali. vyavasaayam koraku vaadenduku gramamlo tracterlunnayi. praivetu baasu saukaryam, railway steshion modalainavi gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi.
jalla rahadari gramam gunda potondi. rashtra rahadari, pradhaana jalla rahadari gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo unnayi. jaateeya rahadari gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali. gramamlo tharu roadlu, kankara roadlu, mattirodloo unnayi.
marketingu, byaankingu
gramamlo swayam sahaayaka brundam, pouura sarapharaala kendram unnayi. atm, vaanijya banku, sahakara banku gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. vaaram vaaram Bazar gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali. vyavasaya parapati sangham gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali. roejuvaarii maarket, vyavasaya marcheting sociiety gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi.
aaroogyam, poeshanha, vinoda soukaryalu
gramamlo sameekruta baalala abhivruddhi pathakam, angan vaadii kendram, itara poshakaahaara kendralu, aashaa karyakartha unnayi. gramamlo aatala maidanam Pali. gramamlo vaarthapathrika pampinhii jarudutundhi. assembli poling kendram, janana maranala namoodhu kaaryaalayam unnayi. granthaalayam, piblic reading ruum gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. cinma halu gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali.
vidyuttu
gramamlo gruhaavasaraala nimitham vidyut sarafara vyvasta Pali. rojuku 5 gantala paatu vyavasaayaaniki, 12 gantala paatu vaanijya avsarala choose kudaa vidyut sarafara chesthunnaaru.
bhuumii viniyogam
kanakamamidilo bhu viniyogam kindhi vidhamgaa Pali:
vyavasaayetara viniyogamlo unna bhuumii: 44 hectares
vyavasaayam sagani, banjaru bhuumii: 44 hectares
saswata pachika pranthalu, itara metha bhuumii: 64 hectares
thotalu modalainavi saagavutunna bhuumii: 16 hectares
vyavasaayam cheyadagga banjaru bhuumii: 20 hectares
saagulo laeni bhoomullo beedu bhoomulu kanivi: 210 hectares
banjaru bhuumii: 951 hectares
nikaramgaa vittina bhuumii: 226 hectares
neeti saukaryam laeni bhuumii: 1221 hectares
vividha vanarula nundi saguniru labhistunna bhuumii: 168 hectares
neetipaarudala soukaryalu
kanakamamidilo vyavasaayaaniki neeti sarafara kindhi vanarula dwara jargutondhi.
baavulu/boru baavulu: 168 hectares
utpatthi
kanakamamidilo yea kindhi vastuvulu utpatthi avtunnayi.
pradhaana pantalu
kuuragayalu, puulu, vari
moolaalu
velupali lankelu |
kondapada, alluuri siitaaraamaraaju jalla, munchamgapputtu mandalaaniki chendina gramam.
idi Mandla kendramaina munchingiputtu nundi 4 ki. mee. dooram loanu, sameepa pattanhamaina jaipuru (orissa) nundi 104 ki. mee. dooramloonuu Pali. 2011 bhartiya janaganhana ganamkala prakaaram yea gramam 50 illatho, 187 janaabhaatho 104 hectarlalo vistarimchi Pali. gramamlo magavari sanka 85, aadavari sanka 102. scheduled kulala sanka 0 Dum scheduled thegala sanka 187. graama janaganhana lokeshan kood 583463.pinn kood: 531040.
2022 loo chosen jillala punarvyavastheekaranaku mundhu yea gramam Visakhapatnam jillaaloo, idhey mandalamlo undedi.
vidyaa soukaryalu
sameepa balabadi, praadhimika paatasaala, praathamikonnatha paatasaala, maadhyamika paatasaala, sameepa juunior kalaasaala munchingiputtu loanu, prabhutva aarts / science degrey kalaasaala, polytechnic paaderuloonuu unnayi. sameepa vydya kalaasaala, maenejimentu kalaasaala, divyangula pratyeka paatasaala Visakhapatnam lonoo sameepa vrutthi vidyaa sikshnha paatasaala arakulooyaloonu, aniyata vidyaa kendram jaipuuruloonu, unnayi.
vydya saukaryam
prabhutva vydya saukaryam
ooka samchaara vydya salaloo daaktarlu laeru. muguru paaraamedikal sibbandi unnare. sameepa saamaajika aaroogya kendram, praadhimika aaroogya vupa kendram gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo unnayi. praadhimika aaroogya kendram gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali. pashu vaidyasaala gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali. maathaa sisu samrakshana kendram, ti. b vaidyasaala gramam nundi 10 ki.mee. kante ekuva dooramlo unnayi. alopathy asupatri, pratyaamnaaya aushadha asupatri, dispensory, kutumba sankshaema kendram gramam nundi 10 ki.mee. kante ekuva dooramlo unnayi.
thaagu neee
bavula neee gramamlo andubatulo Pali. gramamlo edaadi podugunaa chetipampula dwara neee andutundi.
paarisudhyam
gramamlo muruguneeti paarudala vyvasta ledhu. muruguneetini shuddi plantloki pampistunnaru. gramamlo sampuurnha paarishudhya pathakam amalavutondi. saamaajika marugudoddi saukaryam ledhu. intintikii tirigi vyarthaalanu sekarinche vyvasta ledhu. saamaajika biogyas utpaadaka vyvasta ledhu. chettanu veedhula pakkane paarabostaaru.
samaachara, ravaanhaa soukaryalu
postaphysu saukaryam, sab postaphysu saukaryam, poest und telegraf aphisu gramaniki 5 ki.mee. lopu dooramlo unnayi. mobile fone Pali. internet kefe / common seva kendram gramaniki 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali. laand Jalor telephony gramaniki 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali. piblic fone aphisu, praivetu korier gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi. gramaniki sameepa praantaala nundipraivetu buses thiruguthunnai. auto saukaryam gramaniki 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali. tractoru saukaryam gramaniki 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali. prabhutva ravaanhaa samshtha baasu saukaryam, railway steshion modalainavi gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi. jalla rahadari gramam gunda potondi. jaateeya rahadari, rashtra rahadari, pradhaana jalla rahadari gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi.
gramamlo kankara roadlu unnayi.
marketingu, byaankingu
gramamlo swayam sahaayaka brundam Pali. vaanijya banku, sahakara banku, vyavasaya parapati sangham gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo unnayi. pouura sarapharaala vyvasta duknam gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali. roejuvaarii maarket, vaaram vaaram Bazar, vyavasaya marcheting sociiety gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. atm gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali.
aaroogyam, poeshanha, vinoda soukaryalu
gramamlo angan vaadii kendram, itara poshakaahaara kendralu unnayi. gramamlo vaarthapathrika pampinhii jarudutundhi. unnayi. sameekruta baalala abhivruddhi pathakam, aashaa karyakartha gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo unnayi. saasanasabha poling kendram, janana maranala namoodhu kaaryaalayam gramam nundi 5 ki.mee.lopu dooramlo unnayi. aatala maidanam gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali. granthaalayam, piblic reading ruum gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. cinma halu gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali.
vidyuttu
gramamlo gruhaavasaraala nimitham vidyut sarafara vyvasta Pali.
bhuumii viniyogam
kondapadalo bhu viniyogam kindhi vidhamgaa Pali:
vyavasaayam sagani, banjaru bhuumii: 25 hectares
nikaramgaa vittina bhuumii: 78 hectares
neeti saukaryam laeni bhuumii: 78 hectares
moolaalu |
వైకుంటాపూర్,తెలంగాణ రాష్ట్రంలోని నిర్మల్ జిల్లా, సారంగాపూర్‌ మండలానికి చెందిన గ్రామం.
ఇది మండల కేంద్రమైన సారంగాపూర్‌ నుండి 16 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన నిర్మల్ నుండి 30 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది. 2016 అక్టోబరు 11 న చేసిన తెలంగాణ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ గ్రామం పాత ఆదిలాబాద్ జిల్లా లోని ఇదే మండలంలో ఉండేది.
గణాంక వివరాలు
2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 258 ఇళ్లతో, 983 జనాభాతో 567 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 453, ఆడవారి సంఖ్య 530. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 392 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 22. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 570086.పిన్ కోడ్: 504109.
విద్యా సౌకర్యాలు
గ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాల ఒకటి ఉంది. సమీప బాలబడి, ప్రాథమిక పాఠశాల నిర్మల్లోను, ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల, మాధ్యమిక పాఠశాల కంకెతాలోనూ ఉన్నాయి. సమీప జూనియర్ కళాశాల సారంగాపూర్‌లోను, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల నిర్మల్లోనూ ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల ఆదిలాబాద్లోను, మేనేజిమెంటు కళాశాల, పాలీటెక్నిక్‌లు నిర్మల్లోనూ ఉన్నాయి. సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల, అనియత విద్యా కేంద్రం, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల నిర్మల్లో ఉన్నాయి.
వైద్య సౌకర్యం
ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం
సమీప ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. పశు వైద్యశాల గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, సంచార వైద్య శాల, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.
ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం
గ్రామంలో2 ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యాలున్నాయి. డిగ్రీ లేని డాక్టరు ఒకరు, ఒక నాటు వైద్యుడు ఉన్నారు.
తాగు నీరు
గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా శుద్ధి చేయని నీరు సరఫరా అవుతోంది. బావుల నీరు కూడా అందుబాటులో ఉంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది.
పారిశుధ్యం
మురుగునీరు బహిరంగంగా, కచ్చా కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని శుద్ధి ప్లాంట్‌లోకి పంపిస్తున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.
సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు
సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. పోస్టాఫీసు సౌకర్యం, పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి.
ఆటో సౌకర్యం గ్రామానికి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం, రైల్వే స్టేషన్ మొదలైనవి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
జిల్లా రహదారి గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. జాతీయ రహదారి, రాష్ట్ర రహదారి, ప్రధాన జిల్లా రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు ఉన్నాయి.
మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు
గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం ఉన్నాయి. ఏటీఎమ్, వాణిజ్య బ్యాంకు, సహకార బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. రోజువారీ మార్కెట్, వారం వారం సంత, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు
గ్రామంలో సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ స్టేషన్, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. సినిమా హాలు, గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
విద్యుత్తు
గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 5 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 10 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.
భూమి వినియోగం
వైకుంతాపూర్లో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:
అడవి: 132 హెక్టార్లు
వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 86 హెక్టార్లు
బంజరు భూమి: 18 హెక్టార్లు
నికరంగా విత్తిన భూమి: 330 హెక్టార్లు
నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 251 హెక్టార్లు
వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 97 హెక్టార్లు
నీటిపారుదల సౌకర్యాలు
వైకుంతాపూర్లో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.
కాలువలు: 61 హెక్టార్లు
బావులు/బోరు బావులు: 36 హెక్టార్లు
ఉత్పత్తి
వైకుంతాపూర్లో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.
ప్రధాన పంటలు
వరి, ప్రత్తి, మొక్కజొన్న
మూలాలు
వెలుపలి లంకెలు |
nidadavolu railway staeshanu, bhartiya deshamu yokka aandhra Pradesh rashtramlo unna paschima godawari jillaaloo nidadavolulo panichestundi. yea staeshanu dakshinha Madhya railway mandalam Vijayawada railway divisionu kindha nirvahinchabaduthundi.
idi desamlo 300va raddeegaa umdae staeshanu.
charithra
1893, 1896 Madhya kaalamlo, eest coast state railway yokka sevala loni bhaagamgaa Vijayawada, Cuttack Madhya, 1,288 kimi (800 millu), traaphic terichaaru. eest coast raashtram railway yokka dakshinha prantham bhaagam (valtaire nundi Vijayawada varku) 1901 sam.loo madraas railway vaari aadheenamloki vellhindhi.
staeshanu vargham
nidadavolu railway staeshanu dakshinha Madhya railway jonelo Vijayawada railway divisionu loni
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12. -
b vargham stationlalo idi okati.
moolaalu
bayati linkulu
Trains at Nidadavolu
Vijayawada railway divisionu staeshanlu
dakshinha Madhya railway zoan
dakshinha Madhya railway staeshanlu
AndhraPradesh railway junkshan staeshanlu |
ambati shrihari prasad, pratuta avanigadda telegu desam saasana sabyulu. pramukha telegu desam nayakan swargeeya ambati brahmanaiah tanayudu. 2013 loo jargina avanigadda upaennikalo saasanasabhyudugaa gelupondaadu.
moolaalu
krishna jalla rajakeeya naayakulu
telugudesam parti rajakeeya naayakulu |
sriramudinta srikrushnudanta 2017loo vidudalaina telegu cinma. gaayathrii prodakctions baner pai kao.yess.raao nirmimchina yea cinimaaku naresh pemta darsakatvam vahinchaadu. sekhar varma, deepthi setty, madhusudanan, ramaraju pradhaana paatrallo natinchina yea cinma 26 mee 2017na vidudalaindi. yea cinma agustuu 9na amagen primeloo otiitiiloo vidudalaindi.
katha
hyderbad loo elagaina nandhu (deepthi setty) udyogam sampaadinchaalani Hyderabad ku vachi gautham (sekhar varma) aney consaltent udyogam ippistaanani mosam chessi kanipinchakundaa potadu. nandhu atanni vethiki laabham leka sonta ooruki bayaluderutundi. baasu loo velhtunna aameku pakka seatlone gautham pratyakshamavutaadu. atanni bandinchi tana ooruki teesukuvelli thandri raavugaaru (madhusudananraao)ki appagistundi. nandhu kutunbam nundi gautham ku edhurina anubhavalenti ? asalau gautham nandunu yenduku mosam cheyaalsi vacchindi ? anedhey migta cinma katha.
nateenatulu
sekhar varma
deepthi setty
madhusudanan
ramaraju
geethaanjali
gautamraju
madhumani nayudu
maadhavi
ramani
nagendraprasad
sattibabu yandamoori
saankethika nipunhulu
baner: gaayathrii prodakctions
nirmaataa: kao.yess.raao
katha, skreenplay, darsakatvam: naresh pemta
sangeetam: naresh pemta
cinimatography: koonapareddy jayakrishna
aditing: yess.yess.sunkara
paatalu: sahithya Sagar, giri patla
fites: ashoke raza
moolaalu |
rapalli Telangana raashtram, jagityala jalla, gollapalli mandalamlooni gramam.
idi Mandla kendramaina gollapalli nundi 4 ki. mee. dooram loanu, sameepa pattanhamaina jagityala nundi 20 ki. mee. dooramloonuu Pali.2016 aktobaru 11 na chosen Telangana jillala punarvyavastheekaranaku mundhu yea gramam paata Karimnagar jillaaloo, idhey mandalamlo undedi. 2011 bhartiya janaganhana ganamkala prakaaram yea gramam 496 illatho, 1788 janaabhaatho 639 hectarlalo vistarimchi Pali. gramamlo magavari sanka 888, aadavari sanka 900. scheduled kulala sanka 494 Dum scheduled thegala sanka 6. gramam yokka janaganhana lokeshan kood 572043.pinn kood: 505532.
vidyaa soukaryalu
gramamlo prabhutva praadhimika paatasaala okati, prabhutva praathamikonnatha paatasaala okati, prabhutva maadhyamika paatasaala okati unnayi.sameepa balabadi gollapallilo Pali.sameepa juunior kalaasaala gollapallilonu, prabhutva aarts / science degrey kalaasaala, inginiiring kalaasaalalu jagityaalaloonuu unnayi. sameepa vydya kalaasaala, maenejimentu kalaasaala kareemnagarlonu, polytechnic polasaloonuu unnayi.sameepa vrutthi vidyaa sikshnha paatasaala, aniyata vidyaa kendram jagityaalalonu, divyangula pratyeka paatasaala Karimnagar lonoo unnayi.
vydya saukaryam
prabhutva vydya saukaryam
sameepa praadhimika aaroogya kendram, praadhimika aaroogya vupa kendram gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo unnayi. pashu vaidyasaala gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali. sameepa saamaajika aaroogya kendram, maathaa sisu samrakshana kendram, ti. b vaidyasaala gramam nundi 10 ki.mee. kante ekuva dooramlo unnayi. alopathy asupatri, pratyaamnaaya aushadha asupatri, dispensory, samchaara vydya shaala, kutumba sankshaema kendram gramam nundi 10 ki.mee. kante ekuva dooramlo unnayi.
praivetu vydya saukaryam
gramamlo3 praivetu vydya soukaryaalunnaayi. degrey laeni daaktarlu muguru unnare.
thaagu neee
gramamlo kulaayila dwara rakshith manchineeti sarafara jargutondhi. bavula neee kudaa andubatulo Pali. gramamlo edaadi podugunaa chetipampula dwara neee andutundi. kaluva/vaagu/nadi dwara, cheruvu dwara kudaa gramaniki taguneeru labisthundhi.
paarisudhyam
muruguneeru bahiranga kaaluvala dwara pravahistundi. muruguneeru bahiranganga, kaccha kaaluvala dwara kudaa pravahistundi. muruguneetini neerugaa jalavanarulloki vadulutunnaaru. gramamlo sampuurnha paarishudhya pathakam amalavutondi. saamaajika marugudoddi saukaryam ledhu. intintikii tirigi vyarthaalanu sekarinche vyvasta ledhu. saamaajika biogyas utpaadaka vyvasta ledhu. chettanu veedhula pakkane paarabostaaru.
samaachara, ravaanhaa soukaryalu
rapallilo sab postaphysu saukaryam Pali. postaphysu saukaryam gramaniki 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali. poest und telegraf aphisu gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali. laand Jalor telephony, piblic fone aphisu, mobile fone modalaina soukaryalu unnayi. internet kefe / common seva kendram, praivetu korier gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi.
gramaniki sameepa praantaala nundi prabhutva ravaanhaa samshtha bassulupraivetu buses thiruguthunnai. sameepa gramala nundi auto saukaryam kudaa Pali. vyavasaayam koraku vaadenduku gramamlo tracterlunnayi. railway steshion gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali.
jalla rahadari gramam gunda potondi. pradhaana jalla rahadari gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali. jaateeya rahadari gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali. rashtra rahadari gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali. gramamlo tharu roadlu, kankara roadlu unnayi.
marketingu, byaankingu
gramamlo swayam sahaayaka brundam, pouura sarapharaala kendram unnayi. vaanijya banku, vyavasaya parapati sangham gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo unnayi. roejuvaarii maarket, vaaram vaaram Bazar, vyavasaya marcheting sociiety gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo unnayi.
atm, sahakara banku gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi.
aaroogyam, poeshanha, vinoda soukaryalu
gramamlo sameekruta baalala abhivruddhi pathakam, angan vaadii kendram, itara poshakaahaara kendralu, aashaa karyakartha unnayi. gramamlo vaarthapathrika pampinhii jarudutundhi. assembli poling kendram, janana maranala namoodhu kaaryaalayam unnayi. piblic reading ruum gramam nundi 5 ki.mee.lopu dooramlo Pali. aatala maidanam gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali. cinma halu, granthaalayam gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi.
vidyuttu
gramamlo gruhaavasaraala nimitham vidyut sarafara vyvasta Pali. rojuku 7 gantala paatu vyavasaayaaniki, 12 gantala paatu vaanijya avsarala choose kudaa vidyut sarafara chesthunnaaru.
bhuumii viniyogam
rapallilo bhu viniyogam kindhi vidhamgaa Pali:
vyavasaayetara viniyogamlo unna bhuumii: 74 hectares
vyavasaayam cheyadagga banjaru bhuumii: 14 hectares
nikaramgaa vittina bhuumii: 549 hectares
neeti saukaryam laeni bhuumii: 229 hectares
vividha vanarula nundi saguniru labhistunna bhuumii: 319 hectares
neetipaarudala soukaryalu
rapallilo vyavasaayaaniki neeti sarafara kindhi vanarula dwara jargutondhi.
kaluvalu: 126 hectares* baavulu/boru baavulu: 48 hectares* cheruvulu: 38 hectares* vaatarshed kindha: 20 hectares* itara vanarula dwara: 87 hectares
utpatthi
rapallilo yea kindhi vastuvulu utpatthi avtunnayi.
pradhaana pantalu
vari, mokkajonna, pasupu
paarishraamika utpattulu
beedeelu
moolaalu
velupali lankelu |
kondapalem, anakapalle jalla, rolugunta mandalaaniki chendina gramam.idi Mandla kendramaina rolugunta nundi 3 ki. mee. dooram loanu, sameepa pattanhamaina anakapalle nundi 48 ki. mee. dooramloonuu Pali. 2011 bhartiya janaganhana ganamkala prakaaram yea gramam 476 illatho, 1938 janaabhaatho 343 hectarlalo vistarimchi Pali. gramamlo magavari sanka 945, aadavari sanka 993. scheduled kulala sanka 105 Dum scheduled thegala sanka 20. gramam yokka janaganhana lokeshan kood 585830.pinn kood: 531114.
2022 loo chosen jillala punarvyavastheekaranaku mundhu yea gramam Visakhapatnam jillaaloo, idhey mandalamlo undedi.
vidyaa soukaryalu
gramamlo prabhutva praadhimika paatasaalalu remdu unnayi. balabadi, praathamikonnatha paatasaala, maadhyamika paatasaalalu roluguntalo unnayi.
sameepa juunior kalaasaala roluguntalonu, prabhutva aarts / science degrey kalaasaala narseepatnamloonuu unnayi. sameepa vydya kalaasaala, maenejimentu kalaasaala visaakhapatnamloonu, polytechnic narseepatnamloonuu unnayi. sameepa vrutthi vidyaa sikshnha paatasaala pedaboddepallilonu, aniyata vidyaa kendram anakaapallilonu, divyangula pratyeka paatasaala Visakhapatnam lonoo unnayi.
vydya saukaryam
prabhutva vydya saukaryam
ooka samchaara vydya salaloo daaktarlu laeru. muguru paaraamedikal sibbandi unnare. sameepa praadhimika aaroogya kendram, praadhimika aaroogya vupa kendram gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo unnayi. pashu vaidyasaala gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali. sameepa saamaajika aaroogya kendram gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali. alopathy asupatri, dispensory gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. maathaa sisu samrakshana kendram, ti. b vaidyasaala gramam nundi 10 ki.mee. kante ekuva dooramlo unnayi. pratyaamnaaya aushadha asupatri, kutumba sankshaema kendram gramam nundi 10 ki.mee. kante ekuva dooramlo unnayi.
praivetu vydya saukaryam
thaagu neee
gramamlo kulaayila dwara rakshith manchineeti sarafara jargutondhi. bavula neee kudaa andubatulo Pali. gramamlo edaadi podugunaa chetipampula dwara neee andutundi. borubavula dwara kudaa edaadi podugunaa neee andutundi. cheruvu dwara gramaniki taguneeru labisthundhi.
paarisudhyam
gramamlo bhugarbha muruguneeti vyvasta Pali. muruguneeru bahiranga kaaluvala dwara kudaa pravahistundi. muruguneetini shuddi plantloki pampistunnaru. gramamlo sampuurnha paarishudhya pathakam amalavutondi. saamaajika marugudoddi saukaryam ledhu. intintikii tirigi vyarthaalanu sekarinche vyvasta ledhu. saamaajika biogyas utpaadaka vyvasta ledhu. chettanu veedhula pakkane paarabostaaru.
samaachara, ravaanhaa soukaryalu
kondapalemlo sab postaphysu saukaryam Pali. postaphysu saukaryam gramaniki 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali. poest und telegraf aphisu gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali. mobile fone Pali. laand Jalor telephony, piblic fone aphisu, internet kefe / common seva kendram, praivetu korier gramaniki 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. gramaniki sameepa praantaala nundi prabhutva ravaanhaa samshtha buses thiruguthunnai. vyavasaayam koraku vaadenduku gramamlo tracterlunnayi. praivetu baasu saukaryam, auto saukaryam modalainavi gramaniki 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. railway steshion gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali. jalla rahadari gramam gunda potondi. pradhaana jalla rahadari gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali. jaateeya rahadari, rashtra rahadari gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi. gramamlo tharu roadlu, kankara roadlu unnayi.
marketingu, byaankingu
gramamlo swayam sahaayaka brundam, pouura sarapharaala kendram, vaaram vaaram Bazar unnayi. vaanijya banku, sahakara banku, vyavasaya parapati sangham gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo unnayi. vyavasaya marcheting sociiety gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali. atm gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali.
aaroogyam, poeshanha, vinoda soukaryalu
gramamlo sameekruta baalala abhivruddhi pathakam, angan vaadii kendram, itara poshakaahaara kendralu unnayi. gramamlo vaarthapathrika pampinhii jarudutundhi. assembli poling steshion, janana maranala namoodhu kaaryaalayam unnayi. aashaa karyakartha, aatala maidanam gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. cinma halu, granthaalayam, piblic reading ruum gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi.
vidyuttu
gramamlo gruhaavasaraala nimitham vidyut sarafara vyvasta Pali. rojuku 7 gantala paatu vyavasaayaaniki, 7 gantala paatu vaanijya avsarala choose kudaa vidyut sarafara chesthunnaaru.
bhuumii viniyogam
kondapalemlo bhu viniyogam kindhi vidhamgaa Pali:
vyavasaayetara viniyogamlo unna bhuumii: 63 hectares
vyavasaayam sagani, banjaru bhuumii: 12 hectares
thotalu modalainavi saagavutunna bhuumii: 30 hectares
saagulo laeni bhoomullo beedu bhoomulu kanivi: 6 hectares
nikaramgaa vittina bhuumii: 230 hectares
neeti saukaryam laeni bhuumii: 207 hectares
vividha vanarula nundi saguniru labhistunna bhuumii: 30 hectares
neetipaarudala soukaryalu
kondapalemlo vyavasaayaaniki neeti sarafara kindhi vanarula dwara jargutondhi.
cheruvulu: 30 hectares
moolaalu |
kurellagudem, paschima godawari jalla, bheemadolu mandalaaniki chendina revenyuyetara gramam.
graama panchyati
2013 yea graama panchaayatiiki jargina ennikalallo shreemathi katuri suneetha sarpanchigaa gelupondhaaru.
moolaalu |
చంద్రపడియ ఆంధ్ర ప్రదేశ్ రాష్ట్రం, శ్రీ పొట్టి శ్రీరాములు నెల్లూరు జిల్లా, వింజమూరు మండలం లోని గ్రామం. ఇది మండల కేంద్రమైన వింజమూరు నుండి 8 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన కావలి నుండి 53 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది. 2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 341 ఇళ్లతో, 1286 జనాభాతో 809 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 656, ఆడవారి సంఖ్య 630. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 88 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 12. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 591768.పిన్ కోడ్: 524228.
గ్రామనామ వివరణ
చంద్రపడియ అనే గ్రామనామంలో చంద్ర అనే పూర్వపదం, పడియ అనే ఉత్తరపదం ఉన్నాయి. వీటిలో చంద్ర అన్నది వృక్షసూచి. ఇక పడియ అన్న పదానికి బీడుగా ఉంచిన ప్రాంతం అనీ, నీరు నిలిచిన చిన్నపల్లం అనీ, లోతులేని చిన్న నీటి గుంట అనీ అర్థాలు ఉన్నాయి.
విద్యా సౌకర్యాలు
గ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాల ఒకటి, ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల ఒకటి ఉంది. బాలబడి, మాధ్యమిక పాఠశాలలు వింజమూరులో ఉన్నాయి. సమీప జూనియర్ కళాశాల, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల, ఇంజనీరింగ్ కళాశాల వింజమూరులో ఉన్నాయి. సమీప మేనేజిమెంటు కళాశాల కావలిలోను, వైద్య కళాశాల, పాలీటెక్నిక్‌లు నెల్లూరులోనూ ఉన్నాయి. సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల కావలిలోను, అనియత విద్యా కేంద్రం బుక్కాపురంలోను, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల నెల్లూరు లోనూ ఉన్నాయి.
వైద్య సౌకర్యం
ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం
చంద్రపడియలో ఉన్న ఒక ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రంలో డాక్టర్లు లేరు. ఇద్దరు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. ఒక సంచార వైద్య శాలలో డాక్టర్లు లేరు. ముగ్గురు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. పశు వైద్యశాల గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.
ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం
గ్రామంలో ఒక ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం ఉంది. డిగ్రీ లేని డాక్టరు ఒకరు ఉన్నారు.
తాగు నీరు
గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా రక్షిత మంచినీటి సరఫరా జరుగుతోంది. బావుల నీరు కూడా అందుబాటులో ఉంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది. బోరుబావుల ద్వారా కూడా ఏడాది పొడుగునా నీరు అందుతుంది.
పారిశుధ్యం
గ్రామంలో మురుగునీటి పారుదల వ్యవస్థ లేదు. మురుగునీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.
సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు
చంద్రపడియలో సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం ఉంది. పోస్టాఫీసు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. రైల్వే స్టేషన్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతోంది. ప్రధాన జిల్లా రహదారి గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. జాతీయ రహదారి, రాష్ట్ర రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు ఉన్నాయి.
మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు
గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం ఉన్నాయి. ఏటీఎమ్, వాణిజ్య బ్యాంకు, సహకార బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. రోజువారీ మార్కెట్, వారం వారం సంత గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.
ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు
గ్రామంలో అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ స్టేషన్, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. సినిమా హాలు, గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.
విద్యుత్తు
గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 10 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.
భూమి వినియోగం
చంద్రపడియలో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:
అడవి: 120 హెక్టార్లు
వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 77 హెక్టార్లు
వ్యవసాయం సాగని, బంజరు భూమి: 62 హెక్టార్లు
శాశ్వత పచ్చిక ప్రాంతాలు, ఇతర మేత భూమి: 56 హెక్టార్లు
తోటలు మొదలైనవి సాగవుతున్న భూమి: 7 హెక్టార్లు
నికరంగా విత్తిన భూమి: 484 హెక్టార్లు
నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 259 హెక్టార్లు
వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 225 హెక్టార్లు
నీటిపారుదల సౌకర్యాలు
చంద్రపడియలో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.
బావులు/బోరు బావులు: 75 హెక్టార్లు
చెరువులు: 150 హెక్టార్లు
ఉత్పత్తి
చంద్రపడియలో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.
ప్రధాన పంటలు
వరి, మినుము, పెసర
గ్రామములోని పరిశ్రమలు
వెంకటనారాయణ యాక్టివ్ ఇంగ్రేడియంట్స్ రసాయన కర్మాగారం
మూలాలు |
శ్రీ చైతన్య విద్యాసంస్థలు తెలుగు రాష్ట్రాలకు చెందిన ప్రముఖ విద్యాసంస్థలు. ఇది 1986లో విజయవాడలో బాలికల జూనియర్ కళాశాల స్థాపనతో ప్రారంభించింది. ఈ సంస్థ స్థాపకులు, మార్గనిర్దేశకులు అయిన డాక్టర్ బి.యస్.రావు గారు, డాక్టర్ ఝాన్సీ లక్ష్మీబాయి గారు వైద్య వృత్తిలో బాగా రాణించి ఇంటర్మీడియట్ విద్య కొరకు ఒక కొంగ్రొత్త ఒరవడిమీద దృష్టి సారించాలని నిర్ణయించుకున్నారు. వీరు ప్రవేశపెట్టిన ప్రణాళికా బద్ధమైన విధానం ఆంధ్రప్రదేశ్ విద్యా ముఖచిత్రాన్నే మార్చివేసింది. బోధనలోనూ, సిబ్బంది నిర్వహణలోనూ మరింత మెరుగైన విధానాన్ని ప్రవేశ పెట్టడంతో రాష్ట్రంలోని ప్రీయూనివర్సిటీ స్థాయి విద్యలో ఒక నూతన అధ్యాయం ప్రారంభమైంది.
56మంది విద్యార్థులతో తొలి బ్రాంచ్
డాక్టర్ బొప్పన సత్యనారాయణరావు (బి.యస్.రావు) శ్రీ చైతన్య జూనియర్ కాలేజీని కేవలం 56మంది విద్యార్థులతో విజయవాడలో 1986లో ప్రారంభించారు. తొమ్మిదేళ్ల వరకు ఈ విద్యాసంస్థ ఎలాంటి విస్తరణకు నోచుకోలేదు. విద్యార్థులు మాత్రం వెయ్యిమందికి పెరిగారు. 1995 నుంచే ఈ విద్యాసంస్థ విస్తరించటం ఆరంభమైంది. ఒకేఒక బ్రాంచ్‌తో ఆరంభమైన ఈ విద్యావ్యవస్థ నేడు 300 బ్రాంచ్‌లతో దేశవ్యాప్తంగా విస్తరించింది. ఆయనకు ఈ సంస్థను ఏర్పాటుచేయాలనే ఆలోచన ఎలా వచ్చింది అంటే.. డాక్టర్ సత్యనారాయణ ఇరాన్ నుంచి ఇండియాకు వచ్చి తన కుమార్తెల (సీమ, సుష్మ) ఉన్నత చదువుల కోసం బాలికల కాలేజీని వెతికారు. సరైన కాలేజీ ఒక్కటి కూడా కనిపించలేదు. అలాంటి నిరీక్షణ నుంచే ఆయన ఈ విద్యాసంస్థను ఏర్పాటుచేయటం జరిగింది.
ఇంటర్ నుంచి పునాది..
ఇంటర్ నుంచి విద్యార్థుల భవిష్యత్తుకు పునాది వేయటం అనేది శ్రీ చైతన్య విద్యాసంస్థల తన ప్రత్యేకతగా నిలుపుకుంది. పదవ తరగతిలో మంచి మార్కులు స్కోర్ చేసిన విద్యార్థులను గుర్తించి.. వారికి ఇంటర్ నుంచి చక్కటి పునాది వేసేందుకు సమాయత్తమయ్యేటట్లు ఈ విద్యావ్యవస్థను ఆయన తీర్చిదిద్దారు. పదవ తరగతి నుంచి ఇంటర్‌కు వెళ్లటం అనేది విద్యార్థి దశలో కీలక మలుపు. అందుకే ఈ మలుపునే ఆయన వ్యాపార విస్తరణకు అవకాశంగా మలుచుకున్నారు. విద్యార్థులు వెనుకబడినట్లయితే వారిని గుర్తించి వారికి ప్రత్యేక శిక్షణ ఇస్తారు.
సరిహద్దులు దాటి విస్తరణ
శ్రీ చైతన్య విద్యాసంస్థలు ఆంధ్రప్రదేశ సరిహద్దులు దాటి విస్తరించటం అనేది 2004 నుంచి ఆరంభమైంది. ఢిల్లీ, హిమాచల్‌ప్రదేశ్, కర్నాటకలలో దీని బ్రాంచ్‌లు ఏర్పడ్డాయి. 2006 నుంచి ఐఐటి-జెఇఇ, ఎఐఇఇఇ, పిఎంటి కోచింగ్ సెంటర్లు హిమాచల్‌ప్రదేశ్, చండీగఢ్, జార్ఖండ్, మధ్యప్రదేశ్ రాష్ట్రాలలో ఏర్పాటుచేశారు.
మూలాలు |
natalie scripps (jananam 1978, decemberu 9) nyuujeeland maajii cricqeter.
cricket rangam
kudicheti meediyam bowlargaaa raaninchindi. 2003 - 2005 madhyakaalamloo nyuujeeland tharapuna 1 test match, 7 oneday internationals aadidi. ockland tharapuna desavali cricket aadidi.
moolaalu
baahya linkulu
nyuujeeland mahilhaa cricket creedakaarulu
jeevisthunna prajalu
1978 jananaalu
nyuujeeland cricket creedakaarulu
nyuujeeland t20 cricket creedakaarulu
nyuujeeland oneday cricket creedakaarulu
nyuujeeland test cricket creedakaarulu |
korapa,aandhra Pradesh raashtram, Vizianagaram jalla, dattirajeru mandalaaniki chendina gramam. idi Mandla kendramaina dattirajeru nundi 16 ki.mee. dooram loanu, sameepa pattanhamaina bobbili nundi 18 ki.mee. dooramloonuu Pali. 2011 bhartiya janaganhana ganamkala prakaaram yea gramam 266 illatho, 1024 janaabhaatho 233 hectarlalo vistarimchi Pali. gramamlo magavari sanka 492, aadavari sanka 532. scheduled kulala janaba 137 Dum scheduled thegala janaba 0. gramam yokka janaganhana lokeshan kood 582652.pinn kood: 535527.
vidyaa soukaryalu
gramamlo prabhutva praadhimika paatasaala okati Pali.sameepa balabadi, praathamikonnatha paatasaala korapakrishnapuramlonu, maadhyamika paatasaala arikitotalonu unnayi. sameepa prabhutva aarts / science degrey kalaasaala gajapatinagaramlonu, juunior kalaasaala, inginiiring kalaasaalalu bobbililoonuu unnayi. sameepa vydya kalaasaala, maenejimentu kalaasaala nellimarlalonu, polytechnic vijaynagaramlonu unnayi.
sameepa vrutthi vidyaa sikshnha paatasaala panukuvalasalonu, aniyata vidyaa kendram dattiraajerulonu, divyangula pratyeka paatasaala Vizianagaram lonoo unnayi.
vydya saukaryam
prabhutva vydya saukaryam
sameepa praadhimika aaroogya kendram, praadhimika aaroogya vupa kendram gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo unnayi. sameepa saamaajika aaroogya kendram, maathaa sisu samrakshana kendram, ti. b vaidyasaala gramam nundi 10 ki.mee. kante ekuva dooramlo unnayi. alopathy asupatri, pratyaamnaaya aushadha asupatri, dispensory, pashu vaidyasaala, samchaara vydya shaala, kutumba sankshaema kendram gramam nundi 10 ki.mee. kante ekuva dooramlo unnayi.
praivetu vydya saukaryam
thaagu neee
bavula neee gramamlo andubatulo Pali. gramamlo edaadi podugunaa chetipampula dwara neee andutundi.
paarisudhyam
gramamlo muruguneeti paarudala vyvasta ledhu. muruguneetini neerugaa jalavanarulloki vadulutunnaaru. gramamlo sampuurnha paarishudhya pathakam amalavutondi. saamaajika marugudoddi saukaryam ledhu. intintikii tirigi vyarthaalanu sekarinche vyvasta ledhu. saamaajika biogyas utpaadaka vyvasta ledhu. chettanu veedhula pakkane paarabostaaru.
samaachara, ravaanhaa soukaryalu
sab postaphysu saukaryam gramaniki 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali. postaphysu saukaryam, poest und telegraf aphisu gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi. mobile fone Pali. laand Jalor telephony, piblic fone aphisu gramaniki 5 ki.mee. lopu dooramlo unnayi. internet kefe / common seva kendram, praivetu korier gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi.
sameepa gramala nundi auto saukaryam Pali. vyavasaayam koraku vaadenduku gramamlo tracterlunnayi. prabhutva ravaanhaa samshtha baasu saukaryam gramaniki 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali. praivetu baasu saukaryam, railway steshion modalainavi gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi.
jalla rahadari gramam gunda potondi. pradhaana jalla rahadari gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali. jaateeya rahadari, rashtra rahadari gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. gramamlo tharu roadlu, kankara roadlu unnayi.
marketingu, byaankingu
swayam sahaayaka brundam, pouura sarapharaala vyvasta duknam gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo unnayi. sahakara banku, vyavasaya parapati sangham gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. roejuvaarii maarket, vaaram vaaram Bazar, vyavasaya marcheting sociiety gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. atm, vaanijya banku gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi.
aaroogyam, poeshanha, vinoda soukaryalu
gramamlo sameekruta baalala abhivruddhi pathakam, angan vaadii kendram, itara poshakaahaara kendralu, aashaa karyakartha unnayi. gramamlo vaarthapathrika pampinhii jarudutundhi. unnayi. saasanasabha poling kendram, janana maranala namoodhu kaaryaalayam gramam nundi 5 ki.mee.lopu dooramlo unnayi. granthaalayam, piblic reading ruum gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. aatala maidanam gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali. cinma halu gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali.
vidyuttu
gramamlo gruhaavasaraala nimitham vidyut sarafara vyvasta Pali. rojuku 7 gantala paatu vyavasaayaaniki, 15 gantala paatu vaanijya avsarala choose kudaa vidyut sarafara chesthunnaaru.
bhuumii viniyogam
korapalo bhu viniyogam kindhi vidhamgaa Pali:
vyavasaayetara viniyogamlo unna bhuumii: 22 hectares
thotalu modalainavi saagavutunna bhuumii: 22 hectares
nikaramgaa vittina bhuumii: 189 hectares
neeti saukaryam laeni bhuumii: 48 hectares
vividha vanarula nundi saguniru labhistunna bhuumii: 141 hectares
neetipaarudala soukaryalu
korapalo vyavasaayaaniki neeti sarafara kindhi vanarula dwara jargutondhi.
baavulu/boru baavulu: 141 hectares
moolaalu
velupali lankelu |
sheva prathap sukla (jananam 1 epril 1952) bharatadesaaniki chendina rajakeeya nayakan. aayana 2017loo narendera modie modati mantrivargamlo aardika saakha sahaya mantrigaa pania chesudu. aayana 2023 phibravari 12na HimachalPradesh guvernorgaaa niyamitudayyaadu.
nirvahimchina padavulu
1989 - gorakhpuur grameena emmelyegaa ennika
1991 - gorakhpuur grameena emmelyegaa ennika
1993 - gorakhpuur grameena emmelyegaa ennika
1996 - gorakhpuur grameena emmelyegaa ennika
1996 - 1998, jailla saakha manthri
1998 - 2002, graameenaabhivruddhi saakha manthri
2012 - bgfa uttarapradesh rashtra upadhyakshudu
2016 - raajyasabhaku empeegaa ennika
3 september 2017 – 30 mee 2019, kendra aardika saakha sahaya manthri
moolaalu
1952 jananaalu
bhartia janathaa parti rajakeeya naayakulu |
gobbi patalaku jaanapadavaanyamlo ooka pratyeka sthaanam Pali. gopikalane vyavahaaramlo gobbemmalugaa bhaawistaaru. "kolani dopariki gobbillo yadukulasaamiki gobbillo" aney annamaiah paata andharikii telisindhe. sankraantiki mundhu ooka nelarojulakaalaanni dhanurmasam ani pilustharu. yea dhanurmasam roojulloo vururaa aadavaaru tellavaarakamunde lechi intimundu paedaneellu challi muggulu vaesina tarwata paedatho chosen muddalanu gobbemmalugaa bhaavimchi aa muggula madhyabhaagamloo petti vatiki alamkaramgaa puvvulu pedatharu. saayantramayyaaka paedathogaanii, pasuputogaanii gobbemmalanu chessi ooka peddha pallemlo vumchuthaaru. kallasthaanamlo gurivinda ginjale, mukkusthaanamlo sampenga lanty puvvunu unchadam kadhu. yea gobbemmalaku rakarakaala alankaram chessi intinti mundukuu teesukuvelli pallentho sahaa naelamiida unchi gobbemma chuttuu tiruguthu chetulato chappatlu tadutuu paatalu paadutar. akada paadae paatale gobbipatalu.
paadadam poortayyaka madyalo unna ammay gobbemmanu pattukogaa migilina aadapillalu andaruu aa ammayaki iruvaipula cry okari bhujaalameeda inkokaru chetullu vaesukuni gontulu kalipi paatalu padukuntu tirigivastaaru. chivarirojaina kanuma nadu paatalu paadadam poortayyaka gobbemmalanu neetiloki nimajjanam chestaaru.
gobbemmalaku, thelangaanaa praantamlooni batukammalaku polikalunna, konni vishayallo swalpabhedaalunnaayi. bathukamma paatalu ooka nirneetha pradeesamloo paadithe gobbipatalu oorantaa tiruguthu prathi inti munduu paadutar. gobbipatalu nitaarugaa nilabadi tiruguthu paadataaru. bathukammapaatalu paadevaallu nadum daggara vangi tirugutaru. bathukammapaatalu padevari kadalikallo sogasu, vayyaaram vunte gobbipatalu paadevaarilo hundaatanam umtumdi. bathukammapaatalu paadevaallu chappatlu vaegamgaa tadithe gobbipatalu paadevaallu nidhaanamgaa tadataaru.
yivi kood chudandi
sankranthi
gobbiyallo gobbiyallu
jaanapadha sahityam |
బగాహా శాసనసభ నియోజకవర్గం బీహార్ రాష్ట్రంలోని నియోజకవర్గాలలో ఒకటి. ఈ నియోజకవర్గం పశ్చిమ చంపారణ్ జిల్లా, వాల్మీకి నగర్ లోక్‌సభ నియోజకవర్గం పరిధిలోని ఆరు శాసనసభ నియోజకవర్గాల్లో ఒకటి.
ఈ నియోజకవర్గం పరిధిలో బగహ కమ్యూనిటీ డెవలప్‌మెంట్ బ్లాక్, సిధావ్ కమ్యూనిటీ డెవలప్‌మెంట్ బ్లాక్‌లోని బైరాగి, సోన్‌బర్షా, వైరతి బరియార్వా, ఖర్హత్ త్రిభౌని, చమవాలియా, పైక్వాలియా మర్యాద్‌పూర్ గ్రామ పంచాయతీలు, బగహా నగర్ పరిషత్ ఉన్నాయి.
ఎన్నికైన సభ్యులు
మూలాలు
బీహార్ శాసనసభ నియోజకవర్గాలు |
తెలుగు సాంస్కృతిక చరిత్ర కళలు, నిర్మాణ శైలి, సాహిత్యం, ఆహారపుటలవాట్లు, ఆంధ్రుల దుస్తులు, మతం, తత్త్వాలుగా విభజించవచ్చు.
ఇక్కడి వాగ్గేయకారులు, కూచిపూడి (నృత్యము) సుసంపన్నమైన సంస్కృతి-సంప్రదాయాలకి నిలువెత్తు సాక్ష్యాలు. కర్ణాటక సంగీతం లో, శాస్త్రీయ సంగీతంలో తెలుగు భాష ఇట్టే ఇమిడి పోవటంతో ఆంధ్ర ప్రదేశ్ సంగీతానికి, సాహిత్యానికి, నృత్యానికి మాతృకగా వ్యవహరించింది.
హైదరాబాదు ప్రాంతంలో పర్షియా నిర్మాణ శైలికి స్థానిక కళాత్మకత మేళవించి కట్టడాలని నిర్మించారు. వరంగల్లులో గ్రానైటు, సున్నపురాయి ల కలయికలతో కట్టడాలని నిర్మించారు. శాతవాహనులు ఆధ్యాత్మిక సూక్ష్మాలని తెలిపే శిల్పకళతో కూడిన కట్టడాలు అమరావతిలో నిర్మించారు.
ప్రాచీన భాషగా గుర్తింపబడ్డ తెలుగు యొక్క సాహిత్య సంస్కృతి విశాలమైనది. అనేక ప్రాచీన కవుల, రచయితల వలన తెలుగు ఉత్తాన పథాన్ని చేరినది. ఆధ్యాత్మిక, సంగీత, తత్వ రచనలకి అనువుగా ఉండటంతో తెలుగువారితో బాటు, తెలుగేతరుల మెప్పు పొందినది. ఇటాలియన్ భాష వలె అజంతాలతో ఉండటం వలన ఇటాలియన్ ఆఫ్ ద ఈస్ట్ అని సంబోధించబడ్డది. అంతరించిపోతున్న అద్భుత భాషకి మరల జవసత్వాలని అందించిన చార్లెస్ ఫిలిప్ బ్రౌన్తో తెలుగు ఖండాంతరాలకి వ్యాప్తి పొందినది. అనేక ఆధునిక రచయితలు తెలుగు భాషని క్రొత్త పుంతలు త్రొక్కించారు.
బెంగుళూరు, చెన్నై నగరాలలో ఆంధ్ర శైలి భోజన శాలలు విరివిగా ఉండటం, వీటిలో తెలుగువారితో బాటు, స్థానికులు, (తెలుగు వారు కాని) స్థానికేతరులు వచ్చి సుష్ఠుగా భోం చేసి వెళ్ళటం, తెలుగువారి ఆహారం యొక్క ప్రాశస్త్యం గురించి చెబుతాయి. గోంగూర, తాపేశ్వరం కాజా, పూతరేకులు, ఆవకాయ, హైదరాబాదీ బిరియాని, హలీమ్, ఇరానీ చాయ్లు తెలుగు ప్రజల వంటలుగా సుప్రసిద్ధాలు.
కళలు
ఆంధ్రప్రజలు తమ జీవనవిధానంలో వినోదానికెప్పుడూ పెద్ద పీటనే వేసారు. కళాకారులను కళలనూ గుర్తించి, గౌరవించి పోషించుట చేతనే చాలాకాలం అజరామరంగా జీవించాయి. ఆంగ్లభాష ప్రబలి విద్యుతాధార వినోదం ప్రజలకు అందుబాటులోకి రావడంతో మెల్లమెల్లగా ఒక్కొక్క కళ కనుమరుగవుతూ ప్రస్తుతం అంతరించే స్థితికి చేరుకున్నాయి. అలాంటి కళలు కొన్ని -
ముగ్గులు
తూర్పు తెలతెలవారుతుండగా, పొగమంచు ఇంకా విచ్చిపోకముందే ముంగిట రకరకాల ముగ్గులు వరిపిండితోనూ సున్నపు పిండితోనూ వేసి వాటి మధ్య బంతిపూలు తురిమిన గొబ్బిళ్లు పెట్టే ఆడపిల్లలు తెలుగు పల్లెటూళ్ల ధనుర్మాస శోభకు వన్నెలు చేకూరుస్తారు.
ముగ్గు కేవలం సంస్కృతి-సంప్రదాయాలలో భాగం మాత్రమే కాదు. దీని వెనుక శాస్త్రీయాంశము కూడా ఉంది. ఇంటి ముందు కళ్ళాపు చల్లి దాని పై ముగ్గు వేస్తే వీటిలో నున్న జీవ రసాయనాలు క్రిమి కీటకాలని వెలుపలి నుండి ఇంటిలోనికి రాకుండా నిరోధిస్తాయి. వివిధ రకాల సూక్ష్మక్రిముల ద్వారా ప్రబలే రోగాలని ఇవి నిరోధిస్తాయి. ఇంటి లోగిళ్ళకి ముగ్గులు అలంకారం కూడా తెచ్చిపెడతాయి.
కాంక్రీటు అడవులు నిర్మించబడుతున్న ఆధునిక యుగం లో, ఇరుకైన అపార్టుమెంట్ల సంస్కృతి పెరగటంతో ముగ్గులు నగరాలలో అక్కడక్కడా కనిపించిననూ కళ్ళాపు మాత్రం దాదాపు కనుమరుగైనది.
ఉగాది
వేపపువ్వు, చెరుకుముక్కలు, కొబ్బరి ముక్కలు, మామిడి ముక్కలు, బెల్లం, చింతపండు, అరటి పండు కలిపిన ఉగాది పచ్చడి ఎంతో శ్రద్ధతో తయారు చేస్తారు. వ్యక్తి జీవితంలో సుఖదుఃఖాలకు ప్రతీక అయిన తీపి, చేదుల వేపపువ్వు పచ్చడి ప్రసాదం తీసుకోకుండా ఉగాదినాడు ఏ పనినీ తలపెట్టకూడదని ప్రజల నమ్మకం.
జానపద నృత్యాలు
అన్ని సంస్కృతులకు ఉన్నట్లే తెలుగువారికే ప్రత్యేకమైన జానదకళలు అనేకం ఉన్నాయి.
కొమ్మునృత్యం
కొమ్మునృత్యం గోదావరి తీర ప్రాంతాలలో నివసించే గిరిజనుల సంప్రదాయ నృత్యం. ఈ నృత్యం ప్రదర్శించే కోయలు వారి భాషలో ఈ నృత్యాన్ని పెరియకోక్ ఆట అని అని అంటారు. కోయ భాషలో పెరియకోక్ అంటే దున్నపోతు కొమ్ములు అని అర్థం. దున్నపోతు కొమ్ములు ధరించి, దున్నలు కుమ్ముకునే రీతిలో నృత్యం చేస్తారు కాబట్టి ఈ నృత్యం కొమ్ము నృత్యంగా వ్యవహరింపబడుతున్నది. వీరు ఉపయోగించే వాద్యం "డోలు కొయ్య". చైత్రమాసంలో భూదేవి పండుగను ఘనంగా చేసుకుంటారు కోయలు. ఆ పండుగ సమయంలో పురుషులు అడవులలోకి వేటకి వెళ్ళడం పరిపాటి. వేట ముగించుకుని విజయవంతంగా ఇంటికి చేరుకున్న సందర్భంగా కోయలు దున్నపోతు కొమ్మలు, నెమలి ఈకల గుత్తిని పొదిగిన బుట్టను తలకు అలంకరించుకుని రంగు రంగుల బట్టలు వేసుకుని ఆయా సంప్రదాయ వాద్యాల్ని వాయిస్తూ చేసే నృత్యం, ఈ కొమ్ము నృత్యం.
తప్పెటగుళ్ళు
శ్రీకాకుళం, విజయనగరం, విశాఖపట్నం జిల్లాలలో యాదవ కులానికి చెందినవారు చేసే నృత్యాన్ని తప్పెటగుళ్ళు అంటారు. ఎదురు రొమ్ముపై ధరించిన రేకు తప్పెటలను వాయిస్తూ వీరు ముఖ్యంగా శ్రీకృష్ణగాథలను గానం చేస్తారు. వీరు ఎదురురొమ్ముపై తప్పెట గుళ్ళను కాళ్ళకు చేతులకు చిరు మువ్వలను దరించి అందరూ ఒకే పద్ధతిలో కదులుతూ గానం చేస్తుంటారు.
డప్పు
పల్లెల్లో ప్రముఖమైన ప్రచార సాధనం డప్పు. అది ఏ ఉత్సవానికైనా పల్లెల్లో విశేషంగా ఉపయోగపడే వాద్యం. ఉద్రేకాన్ని, ఉత్తేజాన్ని కలిగించే డప్పు వాద్యానికి అనుగుణంగా అడుగులు వేస్తూ చేసే నృత్యం డప్పు నృత్యం. ముందు మెల్లగా ప్రారంభమయ్యే ఈ నృత్యం రాను రాను పదవిన్యాసంతో పాటు వాద్యం కూడా ఉధృతమై, ఉత్తేజం కలిగిస్తుంది. ఆంధ్రదేశంలోని అన్ని పల్లె ప్రాంతాలలోను డప్పు ఉనికి మనకు కనిపిస్తుంది, వినిపిస్తుంది.
జముకు
పూర్వపు రోజులలో శక్తి గ్రామ దేవతల కొలుపులు చేసేటప్పుడు బవనీలు అనబడేవారు అతి బీభత్సంగా జముకు అనే వాద్యాన్ని గుండెలదిరేలా మ్రోగించేవారు. కల్లు, సారాయి లాంటి మత్తు పదార్థాల్ని సేవించి కణకణలాడే కళ్ళతో శక్తి ముందు చిందులు తొక్కుతూ గొర్రెలను, మేకలను గావు పట్టేవారు. గావు పట్టడం అంటే బలి పశువును నోటితో మెడకొరికి చంపడం అని అర్థం. ఆ పైన నెత్తురు గ్రోలి, దాని ప్రేగులు ధరించి, దొబ్బలు నోటకరిచి, జముకులను వాయిస్తూ వీధుల వెంట తిరిగేవారు. ఇప్పుడు ఆ సంప్రదాయం పోయింది. కాలక్రమేణా ఈ వాద్యం ఆధారంగా కాటం రాజు మొదలైన కథా గీతికల్ని ఆలపించడం, ఆ కథలు జముకుల కథలుగా ప్రసిద్ధి చెందడం జరిగింది.
శరభనృత్యం
వంటినిడా విభూతి పుండ్రాలు ధరించి శరభ శరభా, హశ్శరభ శరభా అని వీరంగం వేస్తూ, చిందులు తొక్కుతూ, పొడవాటి పలుపు తాడుతో వీపులపై తాటించుకుంటూ ఖడ్గాలను చేత ధరించి వాటిని తిప్పుతూ నృత్యం చేస్తారు. మరొక పద్ధతిలో శూలాలతోనూ శూలాల చివర నూనె గుడ్డలు చుట్టి దానికి మంటలు పెట్టి వాటిని త్రిప్పుతూ నృత్యం చేస్తారు. ఇది కూడా పల్లెలలో ప్రసిద్దమైన జానపద కళ. ఇప్పటికీ ఈ నృత్యాన్ని చాలా చోట్ల వీరభధ్రస్వామి దేవాలయాలలో, నిప్పుల గుండం తొక్కే సందర్భాలలోనూ చూడవచ్చు.
ఉరుముల నృత్యం
వీరభద్ర ప్రస్తాయం అనునది వీరాశైవులు భక్తితో వీరభద్రుని పూజిస్తారు... ఇ కార్యక్రమం లో దండకలు బాగా ఉంటాయి
డప్పరి నృత్యం
గొంతెలమ్మ అశ్వనృత్యం
వాలకం నృత్యం
చెంచునృత్యం
ఘటనృత్యం
ఘటనృత్యం లేదా గరగనృత్యంగా పిలిచే ఈ ప్రక్రియలో తలపై కలిశాకారం కలిగిన ఘటాన్ని ఎత్తుకొని డప్పులశబ్ధానికి లయగా నృత్యం చేస్తారు. ఐదు లేదా మూడు సర్పాల ఘటాలతో జాతరలలో ఎక్కువగా వెరు నృత్యం చేస్తుంటారు.
జానపద కళలు
కొమ్మదాసరి
చిందు భాగవతం
Katipapala Parusha Ramudu gadhwal jila jiladudinne gramu wadapali modalam
మందులవారి వేషాలు
ప్రదర్శనలు
బుట్టబొమ్మలు
బుట్టబొమ్మలు ఆంధ్ర ప్రాంతములో పెళ్ళి ఊరేగింపులలోనూ దేవుని కళ్యాణ ఉత్సవ సమయాల్లోనూ, పెద్ద పెద్ద తిరునాళ్లలోనూ, జాతర్లలోనూ వినోదము కొరకు ప్రదర్శింపబడుతూ ఉంటాయి. బుట్టబొమ్మలు ప్రజా సమూహాల మధ్య ఎత్తుగా ఉండి అందరికీ కనిపించే తీరులో అందర్నీ ఆకర్షిస్తూ ఉంటాయి. బుట్టబొమ్మలు ఎత్తుగా ఉండి నడుము భాగమునుండి క్రిందికి దిగేకొద్దీ లోపల కాళీగా మారుతూ పెద్దగా బుట్ట ఆకారంలో మారుతుంది. అందువలననే వీటిని బుట్టబొమ్మలంటారు.
బొమ్మల పై భాగమంతా బొమ్మ ఆకారంగా ఉండి లోపలి భాగం డొల్లగా ఉండి బొమ్మ యొక్క కళ్ళభాగంలోనూ, నోటి దగ్గరా రంధ్రాలుంటాయి. ఆటగాడు ఈ లోపలి భాగంలో దూరి, తలను దూర్చి నృత్యంచేస్తే కేవలం బొమ్మే అభినయించినట్లుంటుంది. బుట్ట బొమ్మలు ఎవరితోనూ మాట్లాడవు. ప్రజల మధ్య తిరుగుతూ వినోద పరుస్తాయి. బుట్టబొమ్మలలో పలురకాలు కలవు
మోడీ ప్రదర్శన
గారడీ ప్రదర్శన
జిత్తులగారడీ
ఆచారాలు
భారతీయ మత సంప్రదాయాలలో కొన్ని తెలుగునాట కూడా ఆచరించబడుతూ ఉన్నాయి.
బొమ్మలకొలువు
ఏడాది పొడుగునా అల్మారాలలో దాగిన రంగురంగుల దేవతల బొమ్మలు, జంతువుల బొమ్మలు, దొరబొమ్మలు, దేశభక్తుల బొమ్మలు, కొన్ని ప్రాంతాల్లో సంక్రాంతికి, మరి కొన్నిచోట్ల దసరాకి ప్రత్యక్షమై ధూప, దీప, నైవేద్యాలు అందుకుంటూ కొలువు తీరుతాయి. బొమ్మల కొలువులు చిన్న పిల్లలతో పెట్టించి చుట్టుపక్కల నివసించే ఇల్లాండ్రను పిలిచి రాజూ-రాణీ, లేదా పెళ్ళికొడుకు-పెళ్ళికూతురు బొమ్మలకు పెళ్ళి చేయడమో లేదా పేరంటం చేయడమో చేసి వచ్చిన ఇల్లాళ్ళకు వాయినమిచ్చి పంపిస్తారు.
భజన
ఉత్సవాలు
ప్రభలు
ప్రభ అనేది దేవుని ఊరేగింపుకు పల్లకీ లేనిచోట్ల ఉపయోగించే అరపలాంటి నిర్మాణము. చిన్న చిన్న దేవాలయములలో రెండు కర్రలపై నలుగురు పట్టుకొనేలా ఒక అరపను చేసి దానిపై దేవుని విగ్రహము లేదా బొమ్మను పెట్టి వెనుక దేవాలయము మాదిరి ఒక కట్టడాన్ని తేలికపాటి గడకర్రలతో రంగుల కాగితాలతో తయారుచేసి దానిపై దేవుని ఊరేగించేవారు. అది రానురానూ అంతటా వ్యాపించింది. మరొక తెలుగు సంప్రదాయం ప్రభలు. ఎంత ఎత్తు ప్రభ అయితే అంత గొప్ప. కోటప్పకొండ తిరణాలకి వందలాది రంగు రంగుల ప్రభలు శోభ చేకూర్చుతాయి. ఇక్కడ ప్రతి సంవత్సరం ఉత్తమ ప్రభకు బహుమతిని అందచేస్తున్నారు.
గుంటూరు జిల్లా నరసరావుపేట తాలూకాలోని కోటప్ప కొండ ప్రసిద్ధమైన శైవక్షేత్రం. మహాశివరాత్రికి చాలా పెద్ద ఎత్తున తిరునాళ్లు జరుగుతాయి. లక్షలాది భక్తులు ఆనాడు అక్కడ ఉత్సవాలకు హాజరవుతారు. ముఖ్యంగా చూడవలసింది ప్రభల ప్రదర్శన. వందలాదిగా ప్రభలు ఆ ఉత్సవాలలో పాల్గొంటాయి. అవికాక ఇంకా కోలాటం, వీరంగం, హరికథలు మొదలైనవి ఉంటాయి. తల నీలాల మొక్కుబడులకు కూడా ఈ క్షేత్రం ప్రసిద్ధి. శివరాత్రికి రుద్రాభిషేకం, సహస్రనామార్చనలు జరుగుతాయి. ఇక్కడి శివుడిని కోటేశ్వరుడు, త్రికోటేశ్వరస్వామి అంటారు. ఆ పేరే తెలుగులో కోటప్ప అయింది.
తెప్పోత్సవాలు
విజయవాడ కనకదుర్గ అమ్మవారి ఆలయంలో, విజయదశమి సందర్భంగా నవరాత్రి ఉత్సవాలు జరుగుతాయి. ఆఖరి రోజున కృష్ణానదిలో తెప్పోత్సవం జరుగుతుంది. హంస ఆకారంలో తెప్పను రమణీయంగా అలంకరిస్తారు. దానిలో అమ్మవారిని ఉంచి నదిలో ఊరేగిస్తారు. ఒడ్డును చేరిన వేలాది భక్తులకు అది కన్నుల పండుగ.
కథాకాలక్షేపాలు
బుర్రకథ
ప్రబోధానికీ, ప్రచారానికీ సాధనంగా ఈనాటికీ విస్తృతంగా ఉపయోగపడే కళా రూపం బుర్రకథ. యక్షగాన పుత్రికలయిన జంగం కథ, శారద కథలకు రూపాంతరమే బుర్రకథ. అది సంగీతం, నృత్యం, నాటకం -ఈ మూడింటి మేలుకలయిక. బుర్రకథలో నవరసాలూ పలుకుతాయి. ముఖ్యంగా వీర, కరుణరసాలను బాగా ఒప్పించే ప్రక్రియ ఇది. ప్రదర్శన సౌలభ్యాన్ని బట్టి, వీరగాథలను గానం చేసేందుకు ఈ ప్రక్రియ ప్రచార సాధనంగా ఎంతగానో ఉపకరిస్తుంది. బుర్రకథ అనగానే నాజర్ పేరు గుర్తుకు వస్తుంది. ఆయనకు ఎందరెందరో ఏకలవ్య శిష్యులు బుర్రకథనే జీవనాధారం చేసుకొని బ్రతుకుతున్నారు. నాజర్ పల్నాటి యుద్ధం, బొబ్బిలి యుద్ధం బహుళ ప్రచారం పొందినవి.
బుర్రకథ ప్రాచీనమైన తెలుగు జానపద కళ. ముగ్గురు బృందముగా ఉండే ఈ ప్రదర్శనలో మధ్య పాత్రధారి ముఖ్య కథకుడు గానూ, మిగిలిని ఇద్దరిలో ఒకరు వంత కథకు, మరొకరు హాస్య కథకులుగానూ ఉంటారు. సాధారణంగా ఇది నిలుచుని చెప్పే కథ ఐనా, సౌలభ్యత కోసం కూర్చుని కూడా బుర్రకథ చెప్పి శ్రోతలను రంజింపజేయగలవారు కొన్ని ప్రాంతాలలో ఉన్నారు. పశ్చిమ గోదావరి జిల్లా పాలకొల్లు సమీపాన దొడ్డిపట్ల గ్రామంలో కూర్చుని బుర్రకథ చెప్పే బృందాలు ఉన్నాయి.
బుడిగే జంగాలు
బుర్రకథలకు పూర్వ రూపమే జంగం కథ. ఈ కథను చెప్పే వారినే జంగాలని బుడిగే జంగాలని అంటారు. ఒకప్పుడు దేశభక్తి మత ప్రచారాలకు ఎంతో తోడ్పడినా ప్రస్తుతం తెరమరుగై కొందరి ఉధర పోషణార్ధం కొరకే పనికొస్తున్నాయి.
హరికథ
హరికథ అన్నది తెలుగు వారి సంప్రదాయ కళారూపం. హిందూ మతపరమైన భక్తి కథలు, ప్రధానంగా హరిలీలలను సంగీత, సాహిత్యాల సంగమంగా చెప్పడాన్ని హరికథ అంటారు.
గిరిజన నృత్యాలు
గిరిజనులకు ప్రత్యేకమైన పలు ఆచారాలు తెలుగునాట కూడా ప్రబలమై ఉన్నాయి.
తండాలనృత్యం
లంబాడీలు, సుగాలీలు, బంజారాలు అని వివిధ నామాలతో పిలువబడే ఆదిమ జాతివారు నాగరిక సమాజానికి దగ్గరగా పల్లెలలో, పట్టణాలలో నివసిస్తున్నా తమ కట్టు, బొట్టు, మాట, పాట, ఆట, ఆచార వ్యవహారాలను సంస్కృతిని వందలాది ఏళ్ళుగా నిలుపుకుంటూ వస్తున్నారు. ముఖ్యంగా లంబాడీ మహిళల రంగురంగుల దుస్తులు, రకరకాల ఆభరణాలు చూడముచ్చటగా ఉంటాయి. వీరు తండాలుగా జీవిస్తారు. పెళ్ళిళ్ళలో, జాతరలలో, వీరి సాంప్రదాయక సామూహిక నృత్యం నేత్రపర్వంగా ఉంటుంది. ఆదిలాబాదు, రంగారెడ్డి, మహబూబ్ నగర్ ప్రాంతాలలో వీరి నృత్యాలను చూసే అవకాశం ఉంది.
గుసాడీ
ఆదిలాబాదు జిల్లాలో రాజగోండులకు దీపావళి పెద్ద పండుగ. పౌర్ణమి నాడు ప్రారంభించి నరకచతుర్దశి వరకు గోండులు ఆటపాటలతో కాలక్షేపం చేస్తారు. నెమలి పింఛాలతో తయారు చేసిన పాగా, కృత్రిమమైన గడ్డాలు, మీసాలతో వేషం కట్టి, మెడలో గవ్వల హారాలు, తుంగకాయల దండలు, నడుముకు, మణికట్టుకు చిరు గంటలు, గజ్జెలు ధరించి, కంటి చుట్టూ తెల్లని రంగు పూసుకుని, చేతిలో కర్ర పట్టుకుని గుసాడీ నాట్యం చేస్తారు.
థింసా
థింసా నృత్యం విశాఖపట్నం ఏజెన్సీ ప్రాంతాలలో విశేషాదరణ పొందిన జానపద సామూహిక నృత్యాలలో ఒకటి. ఇది గిరిజనుల సంప్రదాయ నృత్యం. ఆడా, మగా వయసుతో నిమిత్తం లేకుండా అన్ని కొండ జాతులవారు ఈ జానపద నాట్య సమ్మేళనంలో పాల్గొంటారు. ఈ నాట్యాన్ని ప్రతి పండుగ సందర్భంలోనూ, వివాహాది సందర్భాలలోనూ చేస్తుంటారు. వీరి దైనందిన జీవితానికి, ఆచార వ్యవహారాలకు ఈ నాట్యం అద్దం పడుతుంది.
రంగస్థల ప్రదర్శనలు
యక్షగానం
యక్షగాన పరిణామ చరిత్ర అతి విచిత్రమైనది. రచనలో, ప్రదర్శనలో, తరతరాలకు మార్పు చెందుతూ వచ్చింది. మొదట యాత్రా స్థలాలు, కామందుల లోగిళ్ళు తదుపరి పల్లెపట్టుల రచ్చసావిడి, రాచదేవిడీలు యక్షగాన ప్రదర్శనల కథిస్థానములైనవి. వర్తమానంలో అప్పటికప్పుడు ఏ వూరి మొగనో, ఏ కోవెల వాకిటనో, ఏ సంపన్న గృహస్థు ఇంటి ముందటనో, తాటాతూటముగా నిర్మింపబడిన కమ్మల పందిరి కింద, కళ్ళాపి జల్లిన కటికనేలయే దాని రంగస్థలము.
గ్రామవాసుల పందాలు
ఎడ్లపందాలు
తెలుగు పల్లెలలో ఎడ్ల బలాబలాలను పరీక్షించే బండ లాగుడు పందాలు సర్వ సామాన్యం.
కోడి పందాలు
ఇప్పుడు జంతు హింసగా వీటిని నిషేధించారుగాని, ఒకప్పుడు సంక్రాంతికి ఊరూరా కోడి పందాలు తప్పనిసరిగా జరిగేవి. పల్నాటి యుద్ధానికి ఒక కారణం కోడి పందెమే. ఒకప్పుడు గ్రామాలలో కోడి పందాలు అంటే కేవలం కోడిపందాలు మాత్రమే కాదు - పందాలు జరిగే ప్రాంతములో గుండాటలు, పేక మేజిక్ ప్రదర్శనలు, బొమ్మల దుకాణాలు, మిఠాయి దుకాణాలు ఇలా వివిధములతో దాదాపు తిరునాళ్ళ వాతావరణము ప్రతిబింబిస్తూ ఉండేవి. అందుచేతే పందాలంటే ఉదయంనుంచే హడావిడి మొదలయ్యేది గ్రామాలలో. పేరుకు నిషేధం విధించినా అక్కడక్కడా జరుగుతూనే ఉన్నాయి.
సంచార ప్రదర్శనలు
పగటివేషం
పగటివేష కళాకారులకు రంగస్థలంతో పనిలేదు. పాత్రోచితము, రసోచితము, ప్రాంతీయోచితమైన వేషభాషలతో, నృత్య గానాలతో పట్టపగలు వేషాలు వేసుకుని హావ భావ నటనలు చిలికిస్తూ, రాగ, మేళ, తాళాలతో, పండిత పామరులను మెప్పించడం పగటివేష కళాకారులకు వెన్నతో పెట్టిన విద్య. వీరు ఊరూరా తిరుగుతూ ప్రదర్శించే ఈ రకాలైన ప్రక్రియలలో యక్షగానం ఒకటి.
జంగందేవరలు
తలపైన ఫణిచక్రం కలిగిన కిరీటం, నుదుట విభూతి రేఖలు, చంకలో జోలె, ఒక చేతిలో ఇత్తడి గంట, మరో చేతిలో కర్ర, జంగందేవరల ఆహార్యంగా ఉంటుంది. సంక్రాంతి రోజుల్లో బుడబుక్కలవాడు అర్థరాత్రి వచ్చి బుడబుక్కని వాయిస్తూ వెళ్ళగానే వేకువ ఝామున శంఖం ఊదుతూ, గంటను మ్రోగిస్తూ, శివుని కీర్తిస్తూ జంగం దేవర ఊరంతా కలియతిరుగుతూ, ప్రతి ఇంటి ముందు ఆగి గృహస్థులను దీవిస్తూ ముందుకు కదులుతాడు.
బుడబుక్కలవాడు
ఇప్పుడు బుడబుక్కల వాళ్లు ఎక్కడా కనిపించడం లేదు. గతంలో బుడబుక్కల వాళ్లు శ్మశానం సమీపంలో నివసించే వాళ్లు. వీరు కాటికాపర్లు. ఏడాదిలో ఒక్కసారి మాత్రమే గ్రామాల్లోకి వచ్చేవాళ్లు. సంక్రాంతి పండుగకు ముందు కేవలం ఓ వారం పది రోజుల పాటు మాత్రమే వీళ్లు ఊళ్లోకి వచ్చేవాళ్లు. తమ చేతిలో డమరుకం తరహాలోని వాయిద్యాన్ని వాయించుకుంటూ ఇల్లిల్లూ తిరిగి... ఆ ఇంటికి సంబంధించి, ఇంటి సభ్యులకు సంబంధించి భూత భవిష్యత్తు వర్తమానాల గురించి రాగయుక్తంగా వినిపించేవారు. అప్పట్లో బుడబుక్కల వారి జోస్యాన్ని ప్రజలు ఎంతగానో విశ్వసించేవారు. శ్మశానంలో కొలువుండే రుద్రుడే వీరి నోట తమ జాతకాన్ని పలికిస్తారని నమ్మేవారు. జోస్యం తమకు అనుకూలంగా ఉన్నా.. ప్రతికూలంగా ఉన్నా.. ఇంటి యజమాని సదరు బుడబుక్కల వాడికి సంతృప్తి కలిగేలా ధాన్యాన్ని ముట్టజెప్పేవారు.
వీరి చేతిలోని డమరుకం చేసే శబ్దం డబుక్కు డబుక్కు అంటూ వినిపించేది. అదే, వ్యావహారికంలో బుడబుక్కు బుడబుక్కు అని.. డమరుకాన్ని డబుక్కు బుడబుక్కు అన్న శబ్దం వచ్చేలా వాయించే వారిని బుడబుక్కల వాళ్లు అనీ పిలిచే వారు.
నిజానికి వీరు జంగమ దేవరలు. ఒంటినిండా రకరకాల వర్ణాల వస్త్రాలను ధరించేవారు. మొలకు పంచె కట్టు ఉండేది. తలకు వర్ణరంజితమైన వస్త్రంతో పాగా చుట్టుకునే వారు. కళ్లకు ఇంతలేసి కాటుక పూసేవారు. నుదుటన భస్మాన్ని దట్టించేవారు. అసలు వీళ్లని చూడగానే పిల్లలకు భయమేసేది. అందుకే తల్లిదండ్రులు మారాం చేసే పిల్లల్ని బుడబుక్కలోడికి పట్టిస్తా జాగ్రత్త అంటూ బెదిరించి దారిలోకి తెచ్చేవారు. వీరు శ్మశానానికి సమీపంలోనే గుడిసె వేసుకొని నివసిస్తూ ఉండేవారు. మారిన కాలంతో పాటే.. వీరి వృత్తిగత జీవితమూ మారిపోయింది. ఇప్పుడు కాటికాపర్లు ఎవరూ ఊళ్లలోకి రావడం కానీ.. జోస్యాలు చెప్పడం కానీ చేయడం లేదు. శ్మశానంలోనే.. చనిపోయిన వారి బంధువుల వద్ద తమకు కావలసినంత మొత్తాన్ని డిమాండ్‌ చేసి తీసుకుంటున్నారు.
కాటికాపర్లు
పాములాడించేవారు
హరిదాసులు
ఒకచేత చిడతలు, మరొకచేత తంబురా మీటుతూ, ఇంటింటి ముంగిట ఆగి "ఏ తీరుగ నను దయ చూచెదవో.." అంటూ ఏదో కీర్తన పాడుతూ హరిలో రంగహరి అని కదిలే హరిదాసులు ధనుర్మాస రాయబారులు. చక్కని ఎర్ర రంగు పంచె కట్టుకొని, ఛాతీ మీద, భుజాలపై, నుదిటి మీద విష్ణు నామాలను పెట్టుకొని అపర నారదుల వలె అగుపించే హరిదాసులు, వారి కీర్తనలు సంక్రాంతి సమయంలో పల్లెకు కొత్త శోభను తెస్తాయి.ఈ కళలో భిక్షాటన ఒక భాగం అయినప్పటికీ ఇందులో దాగి ఉన్న భక్తిభావం పుచ్చుకునే హరిదాసు పట్ల గౌవాన్ని కలిగిస్తుంది. గృహాన్ని వెదుక్కుంటూ వచ్చే కళాప్రక్రియలలో ఇది ఒకటి. ఇది తెలుగు నేలమీద మాత్రమే కనిపించే కళాప్రక్రియ. తెలుగువారి ప్రత్యేకతలలో ఇది ఒకటి. హరిదాసు తలమీద గుమ్మడికాయ వంటి పాత్రను ధరించడం ప్రత్యేకత. ఒక చేతిలో చిడత మరొక చేతిలో తంబురా శ్రావ్యమైన కీర్తనను కొనసాగిస్తూ హరిదాసు లాఘవంగా మొత్తంగా వంగి భిక్షస్వీకరించడం ఒక సుందరదృశ్యంగా భావించవచ్చు.
పులివేషం
సర్కారు జిల్లాలలో దసరా పండుగకు, తెలంగాణాలో పీర్ల పండుగకు పులివేషం కడతారు. డప్పు వాద్యానికి అనుగుణంగా అడుగులు వేస్తూ, పులి ఇతర జంతువులను ఎలా ఒడుపుగా వేటాడుతుందో చక్కగా ప్రదర్శిస్తారు ఈ కళాకారులు. ఈ వేషం వేయడంలో విజయవాడకు చెందిన గర్రె అప్పారావు, విజయనగరానికి చెందిన పైడి గురువులు సిద్ధహస్తులు.
పకీరు వేషం
గోరింటాకు
కాళ్లకు పారాణి ఎలాగో చేతులకు గోరింటాకు అలాగ. గోరింటాకు శోభ ముందు నేటి గోళ్ల రంగులు దిగదుడుపే.
రుంజ
రుంజ అనే ఈ చర్మ వాద్యం అతి ప్రాచీనమైనది. శైవ సంప్రదాయానికి చెందినది. ఇప్పుడు కోస్తా జిల్లాలలో అక్కడక్కడ మాత్రమే కనిపిస్తున్న ఈ రుంజ వాద్యాన్ని విశ్వబ్రాహ్మణులు మాత్రమే ఉపయోగిస్తున్నారు. తరం నుంచి తరానికి ఈ వాద్యకళ కొనసాగుతూ వస్తున్నది. 32 రకాలుగా దీన్ని వాయించవచ్చునట.
గంగిరెద్దులు
ధనుర్మాసం వస్తూనే తెలుగునాట గంగిరెద్దులు ప్రత్యక్షమవుతాయి. వాటిని ఆడించడంలో ఎన్నో వింత పోకడలున్నాయి. గంగిరెద్దు వెంట వచ్చే వ్యక్తి రంగురంగుల దుస్తులు తలపాగాల పంచేకట్టు ధరించి నుదుట నామం మెడలో అనేకరకాల దండలతో ప్రత్యేకంగా ఉంటాడు. ఎద్దు కూడా చక్కగా శిక్షణ పొంది గంరద్దులవాడు చెప్పినదానికి తలఆడిస్తూ చూసేవారికి వినోదం కలిగిస్తుంది. ఇంటింటికీ పోయి వారిచ్చే పాతదుస్తులను తీసుకోవడం ఇందులో ఒక భాగం. గృహస్తు గంగిరెద్దులవాడికి పాతదుస్తులు, కొంత ధాన్యం ఇస్తుంటారు. భిక్షాటన కూడా ఇందులో ఒక భాగమైనా ఇల్లు వెతుక్కుంటూ వచ్చే కళాప్రదర్శనలలో ఇది ఒకటి కనుక ఇది ఇచ్చేవారికి తీసుకునేవారికి కూడా ఆనందం కలిగిస్తుంది.గంగిరద్దులవాడు గృహస్థును, గృహిణిని పొగడ్తలతో
ఆనందింపజేయడం ఇందులో ప్రత్యేకత.
ఆటపాటలు
చోడిగాడి కలాపం
కోలాటం
కోలాటం అనేది బృదగానతో కూడిన లలితమైన బృందనృత్యం. దీనిని స్త్రీపురుష బృందాలు కూడా చేస్తుంటారు. ఇది సాధారణంగా ఉత్సవసందర్భంలో చేస్తుంటారు. తిరుపతి బ్రహ్మోత్సవాలలో కూడా కోలాటబృందాలు పాల్గొంటూ ఉంటాయి. బృందంలోని వారు రెండుచేతులలో రెండు కర్రలను పట్టుకుంటూ పాటలకు అనుగుణంగా అడుగులు వేస్తూ కర్రలను కలుపుతూ విడదీస్తూ ఎదుటి వారితో చేరి కర్రలతో కలిపి తాళం వేస్తూ నృత్యం సాగిస్తారు. బృందానికి ఒక నాయకుడు ఉంటాడు. పాటలగా మాత్రం భక్తిగీతాలను ఆలాపిస్తుంటారు. ఒకే విధమైన దుస్తులను వేసుకుని నృత్యం చేస్తే ఇది మరింత సుందరంగా ఉంటుంది. ఇది తెలుగు ప్రజల ప్రత్యేకతలలో ఒకటి.
ఆటలు
పల్లెటూళ్ళలో పిల్లలు తమ నిజమైన బాల్యాన్ని అద్భుతంగా ఆస్వాదిస్తారు.ఈ బాల్య జీవితమే తమ భవిష్యత్తులో ప్రక్రుతిపై ప్రేమ,కల్మషం లేని మనస్తత్వం వంటి గుణాలకు ఆయువు పోస్తుంది.
పిల్లల మానసిక వికాసంలోనూ, ప్రకృతితో మమేకమవడం సొంత వూరి పై ప్రేమ వంటి గుణాలన్ని కేవలం ఆటల ద్వారా మాత్రమే పిల్లలకు లభిస్తుంది. పసితనములో బూచి అంటు
అమ్మనాన్నలు పిల్లలతో ఆడుకుంటూ మురిసి పోతారు.ప్రతి పిల్లవాడు వూరంతా తనదే అన్న భావనతో తన తోటి పిల్లలతో కలసి ఎక్కడి దొంగలక్కడే గప్చుప్ అంటూ<దాగుడుమూతలు ఆడుకుంటూ
అన్నం వేళలు సైతం మరచిపోయి అమ్మ వచ్చి బువ్వకు పిలిచేదాకా అలుపెరుగక ఆడుతూ వుంటారు.అమ్మయిలేమో పొద్దున్నే మంచినీల్లకి వాగులోని చెలమల వద్దకు వెల్లి అక్కడే గన్నాలు ఏరుకొని
వచ్చి అచ్చనగన్నాలాట,మామిడి టెంకతో తొక్కుడుబిళ్ళ,గుజ్జనగూళ్ళు వంటి ఆటలతో మైమరిచి పోతారు.అబ్బాయిలేమోకర్ర బిళ్ళ క్రికెట్ వంగుడుదూకుడు వంటి అటలు ఆడుతూ పొలాలకు వెళ్ళి
అక్కడ చెట్లతో అనుబంధం పెంచుకుంటూ అక్కడే తాటి ముంజలు తింటూ పక్షులతో గడుపుతూ కుటుంబం స్నేహితులతో బంద్గువులతో సంతొషిస్తారు.వెన్నెల రాత్రుళ్ళో చెప్పవలసిన అవసరమే
లేదు.బజారులో పిల్లలందరూ దాక్కొనే ఆట,నీడ తొక్కే ఆట,వంటీవి ఆడూతూనే ఉంటారు.
ఇలా మానసిక వికాసంతో పాటు మంచి అలవాట్లు,కలివిడితనం,వంటి లక్షణాలు ఆటల ద్వారానే అలవడతాయి.కాని ప్రస్తుతం బాల్యం బందీ అవుతుంది.ఆటలు ఆడతానికి స్వేచ్ఛ లేదు.పోటి నెపంతో పిల్లలు బాల్యం అనుభవించకుండానె పెరుగుతున్నారు.పట్నమ్లో అయితే మరీ.ఒక గదిలో బంధించి వుంచబడుతాడు.ఈ పరిస్థితి మారాలి.
నృత్యసంప్రదాయాలు
దేవదాసినృత్యం
ఆంధ్ర దేశంలో దేవదాసీలు, భాగవతులూ నృత్య కళను పోషించి అభివృద్ధిలోకి తీసుకు వచ్చారు. దేవదాసీల నృత్యకళ, భాగవతుల నృత్య కళ అని అది వేరు వేరుగా అభివృద్ధి పొందింది. దేవదాసీలు దేవాలయాల నృత్యమండపాలలో, దేవుని సన్నిధానంలో శైవ, వైష్ణవ సంప్రదాయాలననుసరించి అరాధన నృత్యాలూ, అష్టదిక్పాలక నృత్యాలు, కేశికా ప్రదర్శనాలూ, కలాపాలూ మొదలైన నృత్యాలను ప్రదర్శించేవారు.
కూచిపూడి నృత్యం
పిట్టలదొర
నాకు తెలియదు
లంబాడి గన్నెగాడు
వివాహవేడుకలు
కనక తప్పెట్లు
డప్పుల వాయిధ్యాన్నే రాయలసీమలో కనక తప్పెట్లు అంటారు. వీటిని సాధారణంగా జాతరలకు, వివాహాలకు, చాటింపులకు ఉపయోగిస్తూ ఉంటారు. దప్పులతో గుండ్రంగా తిరుగుతూ పాటలు పాడుతూ వివిధ వరుసలలో లయగా వాయిస్తూ లయబద్దంగా నృత్యం చేస్తారు.
విప్రవినోధం
కొలుపులు
దేవతాకొలువులు
దండగానం
జోస్యం
ఎరుకలసాని
చిలుక జోస్యం
హస్తసాముద్రికం
మతవిశేషాలు
వీర శైవులు
గొల్ల సుద్దులు
పగటి వేషాలు
జానపదకళలు ఆదరణ తక్కువ కావడంచేత చాలా కళలు భిక్షుకవృత్తిగా మారిపోయాయి. బుర్రకథ, వీధినాటకం, యక్షగానం వంటి కళారూపాలు భిక్షుకవృత్తిగా మారిపోయిన దశ కనిపిస్తుంది. అట్లాంటి కళారూపాలలో పగటివేషాలు ఒకటి. చాలా జానపద కళారూపాలు మతపరంగానో, కులపరంగానో, వాద్యాలపేరుతోనో పిలువబడితే కేవలం ప్రదర్శనాసమయాన్ని బట్టి పిలువబడేది పగటివేషాలు కళ. అనేకమైన వేషాలు ప్రదర్శింపబడడంచేత, పగటిపూటనే ప్రదర్శింపబడడంచేత ఇవి పగటివేషలయ్యాయి. పగటి వేషాలనే పైటేషాలని కూడా అంటారు.
పగటి వేషాలు జానపద కళారూపాల్లో ప్రముఖమైనవి. యక్షగానం, వీధినాటకాలనుండి బ్రోకెన్ డౌన్ మిత్ అన్న వాదం ప్రకారం వీధినాటకాలే పగటివేషాలుగా మారాయని పరిశోధకుల అభిప్రాయం. ప్రదర్శించే వేళను బట్టి, సమయాన్ని బట్టి వీటికి పగటివేషాలని పేరు వచ్చింది. కేవలం పగటిపూట మాత్రమే వీటిని ప్రదర్శిస్తారు. పగటివేషాలను, సంచారిపగటివేషాలని, స్థానిక పగటివేషాలని విభజించవచ్చు. సంచారిపగటివేషాల వాళ్ళు దాదాపుగా సంచారజీవనం చేస్తూ ప్రదర్శనలిస్తుంటారు. వీళ్ళనే బహురూపులు అనికూడా అంటారు. పగటివేషాల ప్రదర్శన ఒక ఊళ్ళొ నెలల పాటు ఉంటుంది. ప్రతి రోజు ప్రదర్శించి తరువాత చివరి రోజున సంభావనలు తీసుకుంటారు. జానపద కళలూ చాలా వరకు యాచక వృత్తిగా మారిపోయాయి. అట్లా మారిన వాటిలో పగటివేషాలు ఒకటి. వచ్చిన సంభావన అందరు పంచుకుంటారు. వీరు ఆహార్యం, అలంకరణ పట్ల శ్రద్ధ వహిస్తారు. సంభాషణలు, వీరు చెప్పే పద్యాలు రక్తి కట్టిస్తాయి. ప్రాచీన కాలంలో అనేక పగటివేషాలు ప్రదర్శింపబడేవి. కాని ఇప్పుడు అన్ని వేషాలు వేయడం లేదు. కారణం జీవనంలో వచ్చిన మార్పులేనని వీరు చెబుతారు. ఒకప్పుడు బోడి బాపనమ్మ వేషం వేసేవారు. కాని ఉదయమే ఈ విధవ మోహం చూడలేమని ఈ వేషంతో మా యింటి వద్దకు రావద్దని చెప్పడం మూలాన ఈ వేషం వేయడంలేదని వీరు వివరించారు. అట్లే కులాలకు, మతాలకు చెందిన సాత్తని వేషం, బ్రాహ్మణ వేషం వంటివి వేయడంలేదు. వీరు ప్రదర్శించే వేషాలలో అర్థనారీశ్వర వేషం ప్రత్యేకమైనది. ఈ వేషం మేకప్ వేయడానికి దాదాపుగా 3 గంటల సమయం పడుతుందని, సాయంకాలం దాకా ఈ మేకప్ ఉండాలికాబట్టి ప్రత్యేకమైన రంగులు వాడతామని వీరు చెబుతారు. ఒకే వ్యక్తి స్త్రీ, పురుష వేషాలు ధరించి సంభాషణలు చెప్పడం అంటే సామాన్యం కాదు.
పగటి వేషాలు చారిత్రకత
జనవ్యవహారంలో ఉన్నకథలను బట్టి పగటివేషాలు రాజు కళింగ గంగుకథ, సంబెట గురవ రాజు కథ, విజయనగర రాజుల కథలు ప్రస్తావనలోకొస్తాయి. పగటి వేషల గురించి మిక్కిలినేని రాధాకృష్ణమూర్తి, ప్రొ. ఎస్. గంగప్ప పరిశోధించి పగటి వేషాలు వాయసంలోను, కూచిపూడి భాగవథులు ప్రదర్శించే వేషాలను పగటి వేషాలుగా వివరించారు. పగటి వేషాలకు చారిత్రకాధారాలున్నాయి. భిక్షుకవృత్తిగా ప్రారంభమైన ఈ కళ కాలక్రమంలో ఒక సంక్లిష్ఠ రూపంగా మారింది. శాతవాహనుల పరిపాలనా కాలమందే ఈ కళారూపం ఉందని, హాలుని గాథాసప్తశతిలో దీని ప్రస్తావన ఉన్నట్లు తెలుస్తోంది. మార్గ, దేశి, శిష్ఠ సాహిత్య లక్షణాలన్ని మూర్తీభవించిన కళ పగటివేషాలు.
పగటివేషాలు - వర్గీకరణ
పగటి వేషాలు ఒకప్పుడు దాదాపుగా 64 ఉండేవని కాని ఇప్పుడు 32 వేషాలు మాత్రమే వేస్తున్నామని నంద్యాల కళాకారులు అంటారు. ఇతివృత్తం ఆధారంగా పగటివేషాలను ఐదు విధాలుగా విభజించవచ్చు.
మతపరమైనవి: ఆదిబైరాగి వేషం, చాతాది వైష్ణవ వేషం, కొమ్ము దాసరి వేషం, హరిదాసు వేషం, ఫకీరు వేషం, సహెబుల వేషం.
కులపరమైనవి: బుడబుక్కల వేషం, సోమయాజులు-సోమిదేవమ్మ వేషం, బోడి బ్రాహ్మణ స్త్రీ వేషం, వీరబాహు వేషం, గొల్లబోయిడు వేషం, కోయవాళ్ళ వేషం, దేవరశెట్టి వేషం, దేవాంగుల వేషం, ఎరుకలసోది వేషం వంటివి.
పురాణపరమైనవి: జంగం దేవర వేషం, శక్తి లేదా శూర్పణఖ వేషం, అర్థనారీశ్వర వేషం వంటివి.
జంతు ప్రదర్శన పరమైనవి: గంగిరెద్దుల వేషం, పాములోల్ల వేషం,
ఇతరములు: పిట్టలదొర వేషం, చిట్టి పంతులు వేషం, కాశీకావిళ్ళ వేషం వంటివి.
పగటివేషాలు- ప్రదర్శన రీతులు
పగటివేషాల్లో కొన్నింటిలో సంభాషణలకు ప్రాధాన్యత ఉంటే మరికొన్నింటిలో పద్యాలకు, అడుగులకు, వాద్యాలకు ప్రాధాన్యత ఉంటుంది. బుడబుడకల వేషం, ఎరుకలసాని వేషం, బోడి బ్రాహ్మణ స్త్రీ వేషం వంటి వాటిలో సంభాషణలకు ప్రాముఖ్యత ఉంటుంది. పురాణ వేషల్లో హార్మోనియం, తబలా వంటి వాద్యాలతో పాటు యక్షగాన శైలిలో ప్రదర్శన ఉంటుంది. కుల సంబంధమైన పగటివేషాలు సంఘంలోని అనేక కులాల వారి జీవనవిధానాన్ని వ్యంగ్యంగా ప్రదర్శిస్తాయి. ప్రతి కులాన్ని గురించి తెలియ చేస్తూ ఆ కులాలపై సమాజం యొక్క అభిప్రాయాలను విమర్శిస్తాయి. పగటివేషాల లక్ష్యం వ్యంగ్యమే. వీరికి రంగస్థలం అంటూ లేదు. ఇంటిగడప, వీధులు, సందులు, గొందులు, అన్ని వీరి రంగస్థలాలే. ప్రదర్శన సమయాల్లో ప్రేక్షకులు, ప్రదర్శకుల మధ్య వ్యత్యాసముండదు. పగటి వేషాల్లోనే ప్రత్యేకత, ప్రావీణ్యత కలిగిన వేషం అర్థనారీశ్వర వేషం. ఒక వ్యక్తి మధ్యలో తెర కట్టుకొని ఒకవైపు నుండి పార్వతి, మరోవైపునుండి శివుడుగా అలంకరణ చేసుకొని ప్రదర్శనలిస్తాడు. తెర మార్చుకుంటున్నప్పుడు ఒక వైపు నుండి చూస్తే శివుడు మరో వైపునుండి చూస్తే పార్వతిని చూసిన అనుభూతి కలుగుతుంది. తెర మార్చుకోవడంలోనే వీరి నైపుణ్యమంతా దాగిఉంది.
గిరిజన ఉత్సవాలు
బతుకమ్మ
తెలంగాణా ప్రాంతంలో ఆచరించే పూల పండుగ, పూబోడుల పండుగ, బతుకమ్మ. తొమ్మిది రోజులపాటు ఎంతో ఉత్సాహంతో మహిళలు జరిపే ఈ పండుగ చివరి రోజును సద్దలు అని వ్యవహరిస్తారు. దసరాకు ఒకటి రెండు రోజుల ముందు ఈ పండుగ వస్తుంది. రంగు రంగుల పూలను ఎంతో మెళుకువతో పిరమిడ్ ఆకారంలో పేర్చి, ఆ పువ్వుల కుచ్చెన నడిబొడ్డులోగాని, శిఖరంలోగాని గౌరమ్మను అమరుస్తారు. ఈ పువ్వుల పళ్లెరాన్ని వాకిట్లో ఉంచి కొత్త దుస్తులు ధరించి స్త్రీలు, బాలికలు చేరి దీని చుట్టూ క్రమంగా తిరుగుతూ చప్పట్లు కొడుతూ పాటలు పాడుతారు. తర్వాత ఊరేగించి ఈ బతకమ్మలను చెరువులో నిమజ్జనం చేస్తారు.
నాగోబా జాతర
సారక్కసమ్మక్క జాతర
మూగజీవాలతో అనుబంధం
అన్నదాతలకు దూరమవుతున్న ఆత్మ బంధువులు. పొలంలో రైతన్నలకు అసలైన నేస్తాలు ఈ మూగ జీవాలే. ఆవులు..గేదెలు..ఎద్దులు కళ్ల ముందు కనిపించకపోతే చాలా మంది రైతులు విలవిలాడిపోతారు. రోజంతా వాటితోనే కాలక్షేపం చేస్తారు. భాష రాకపోయినా ఎన్నో ఊసులు చెప్తారు. అవి చూపించే హావభావాలు ముసి ముసి నవ్వులు నవ్వుకుంటారు. వాటికి కష్టం వస్తే తల్లడిల్లిపోతారు. ఏదైనా ఊరు వెళితే అవి గడ్డి తిన్నాయో లేదో.. నీళ్ళు తాగాయో లేదోనని అన్నదాతలు బెంగపెట్టుకుంటారు. ఎందుకంటే వేల సంవత్సరాలుగా కొనసాగుతున్న బంధం అది. కేవలం 20 ఏళ్లలో ప్రపంచం మారిపోయింది. అందరికీ అన్నం పెట్టే అన్నదాత బతకలేక ఆత్మహత్య చేసుకుంటున్నాడు. ఒక వేళా గుండె నిబ్బరంతో బతుకుదామనుకుంటే మన విధానాలు బతకనివ్వడం లేదు. మూగజీవాలు ఎప్పుడూ ఆత్మహత్య చేసుకోవు . ఒకవేళ వాటికి కూడా భాష..భావం తెలిస్తే తమ ప్రియ నేస్తం రైతన్న పడుతున్న అగచాట్లు చూస్తే అవే ముందే ఆత్మహత్య చేసుకుంటాయి !!!
పల్లెదృశ్యాలు
గొర్రెల మందలు
గొర్రెల మందలను కాయడం ఒక వర్గం ప్రజలకు వృత్తి. గొర్రెలు పాలు ఇస్తాయి, ఉన్ని ఇస్తాయి. పైగా వ్యవసాయ భూములలో మందలను వదలి పెట్టడం వల్ల ఆ భూములకు ఎరువులు సమకూరి సారం పెరుగుతుంది. ఒక ప్రాంతం నుంచి మరొక ప్రాంతానికి కాపరులు గొర్రెలను తోలుకుపోవడం తెలుగునాట తరుచుగా కనబడే చక్కని దృశ్యాలలో ఒకటి.
పండుగలు
ఉగాది
వేపపువ్వు, చెరుకుముక్కలు, కొబ్బరి ముక్కలు, మామిడి ముక్కలు, బెల్లం, చింతపండు, అరటి పండు కలిపిన ఉగాది పచ్చడి ఎంతో శ్రద్ధతో తయారు చేస్తారు. వ్యక్తి జీవితంలో సుఖదుఃఖాలకు ప్రతీక అయిన తీపి, చేదుల వేపపువ్వు పచ్చడి ప్రసాదం తీసుకోకుండా ఉగాదినాడు ఏ పనినీ తలపెట్టకూడదని ప్రజల నమ్మకం.
మొహరం పండుగ
మృతవీరులు - హసన్, హుస్సేన్ సంస్మరణార్థం మొహరం మాసంలో పది రోజులు జరిపే పండుగ మొహరం. ఏభై సంవత్సరాల క్రితం హైదరాబాదు నగరంలో మొహరం ఊరేగింపు చూడడం ఒక గొప్ప అనుభవం. నానాటికి ఈ విషాద గర్భిత ఉత్సవం ఆచరించుకునే తీరులో మార్పులు వస్తున్నట్టు గమనించవచ్చు. ఈ పండుగనే పీర్ల పండుగగా తెలుగులో వ్యవహరిస్తారు. ఈ పండుగ సందర్భంగా సున్నీ తెగవారు ఆకుపచ్చ దుస్తులు, షియా తెగవారు నల్లని వస్త్రాలను ధరిస్తారు. స్త్రీలు సంతాప సూచకంగా ఆభరణాలు ధరించరు. తల వెండ్రుకలు కూడా ముడవరు. చేతి గాజులు తొలగిస్తారు.
వినాయకచవితి
హిందువుల పండుగలలో అతి ముఖ్యమైనది వినాయక చవితి. దీన్ని ఔత్తరాహులు గణేశ్ చతుర్థి అంటారు. తలపెట్టిన పనులు విఘ్నరహితంగా నెరవేరాలని కోరుతూ వినాయకుడిని ఆనాడు పూజిస్తారు. అన్ని రకాల పత్రి, పువ్వులు, ఫలాలు, పూజాద్రవ్యాలు, వినాయకునికి ఇష్టమైన కుడుములు ఆనాటి పిండి వంటలలో ముఖ్యభాగం. పూజానంతరం వినాయకుని కథ చదివి అక్షింతలు నెత్తిపై చల్లుకుంటే తప్ప పండుగ పూర్తికాదు. పూజ చెయ్యకుండా ఆ రాత్రి చవితి చంద్రుడిని చూడరాదని కట్టడి.
పూర్వం మన పల్లెటూళ్ళలో ఏ ఉత్సవం జరిగినా, తిరునాళ్ళు జరిగినా బుట్ట బొమ్మలు ప్రత్యక్షమయ్యేవి. ఈ బుట్టబొమ్మలు ధరించిన కళాకారులు వాద్యాలకు అనుగుణంగా లయాన్వితంగా నాట్యం చేస్తారు. క్రమంగా ఈ కళ అంతరించి పోతున్నది.
కన్నెపిల్లలు
కన్నెపిల్లల అలంకరణలు
కాళ్లకు పారాణి అచ్చమైన తెలుగు సంప్రదాయం. కాళ్లకు పారాణి పూసుకుని పావడా కుచ్చెళ్లు ఎత్తిపట్టుకుని వెండి పట్టాలు ఘల్లు ఘల్లుమంటూండగా కన్నెపిల్లలు నట్టింట నడయాడడం ఎంతో అందమైన దృశ్యం.
కన్నేపిల్లల ఆటపాటలు
తొక్కుడు బిళ్ళలు
చెమ్మచెక్క
చెమ్మచెక్క - చేరడేసి మొగ్గ అంటూ ఆడే ఇలాంటి పడుచు పిల్లల్ని చూసే కవి తిలక్ నా అక్షరాలు వెన్నెల్లో ఆడుకునే అందమైన ఆడపిల్లలు అని, అని ఉంటాడు.
గవ్వలాట
గుజ్జనగూళ్ళు
గచ్చనగాయలు
ఉయ్యల
గొబ్బిపాటలు
గుజ్జనగూళ్ళు
బాలల ఆటపాటలు
గోళీలు
గోళీలు యావత్ భారతదేశంలోని పిల్లలందరికీ సుపరిచితాలే. అయితే వీటిని ఆడే విధానాలలో పలు తేడాలు గలవు.
తెలంగాణలో వీటిని ఆడటానికి ఇసుకలో కర్రతో గానీ, నేలపై బొగ్గు/సుద్దముక్కతో గానీ ఒక చతురస్రాకారంలో డబ్బా, కొంత దూరంలో ఒక గీత గీస్తారు. ఆటలో పాల్గొనే ఒక్కొక్కొళ్ళు ఎన్నేసి గోళీలు పందెం వేయాలో నిర్ణయించుకొంటారు. అందరి గోళీలని మొదటి ఆటగాడు తీసుకొని, గీత వద్ద నిలబడి గోళీలని డబ్బాలో వేయాలి. డబ్బాలోని గీతల మీద/గీతల వెలుపల పడ్డ గోళీలని చొన్గా వ్యవహరిస్తారు. డబ్బాలో పడ్డ గోళీలలో ఏదో ఒక దానిని ఇతర ఆటగాళ్ళు చూపిస్తారు. గీత వద్దనున్న ఆటగాడు ఇతరులు చూపిన గోళీని మాత్రమే తన వద్ద ఉన్న గోళీతో (దీనిని ట్యాంపర్ అంటారు) బయటికి కొట్టాలి. గోళీ బయటపడితే ఆ గోళీ కొట్టినవాడి సొంతం. పడకుంటే మళ్ళీ దానిని డబ్బాలో ఎక్కడో ఒక అక్కడ ఉంచవచ్చును. అయితే చొన్ లని మాత్రం ఎడమ చేత్తో (ఎడమ చేయి వాటం వారు కుడి చేత్తో) కొట్టాలి.
రాయలసీమలో తోక, తొంబ, నింబ అని ఒకే గోళీని వివిధ దూరాల నుండి కొట్టే ఆట ఉంది.
బొంగరాలు
బచ్చాలు
గిల్లాకర్ర
చెడుగుడు
ఉత్తరాదివారు కబడ్డీ అంటారు. తెలుగు వారు చెడుగుడు అంటారు. ఏ పేరుతో ఆడినా అందరికీ ఆసక్తి కలిగిస్తుంది ఈ ఆట. రెండు జట్లుగా జరిగే ఈ ఆటలో పది నుండి ఐదు వరకూ ఒకోజట్టులో సభ్యులుంటారు. కూత అనే ప్రక్రియతో అవతలి జట్టుమీదకు రెండవ జట్టు నుండి ఒకరు వెళతారు. అతడు నోటితో చేసే ఆకూత అనే శబ్దం ఆపేలోపుగా అవతలి జట్టులో ఎవరినైనా ముట్టాలి. అవతలి జట్టు అతని కూత ఆపి పారిపోయేలోగా పట్టూకొంటే అతను బయట నిలుచోవలసి వస్తుంది.
వీరకంబం
కోక్కో
లాలిపాటలు
నోములు, వ్రతాలు
సత్యనారాయణ వృతం
ఈ వృతానికి చేసే ప్రసాదం, పంచామృతం. పాలు, పెరుగు, నెయ్యి, తేనె, వెన్నలని కలిపి అందులో పండ్ల ముక్కలు వేస్తారు. ఇది చాలా రుచికరంగా ఉండటమే కాక మంచి బలవర్ధకమైన ఆహారము.
కార్తీక నోములు
నిర్మాణ శైలి
తెలుగు నేలని పాలించిన మౌర్యులు, శాతవాహనులు, తూర్పు గాంగేయులు, పల్లవులు, చాళుక్యులు, చోళులు ద్రావిడులు, నాగరులు, కళింగుల ప్రభావం ఇక్కడ నిర్మించబడ్డ గుడుల పై ఉంది. అంతేకాక జైన మందిరాలు, చర్చిలు, మసీదులు, సమాధులపై వివిధ పాలకుల ప్రభావం ఉంది.
పూర్వపు చరిత్ర
క్రీ.పూ 3వ శతాబ్దం ద్వితీయార్థంలో మధ్య, దక్షిణ దక్కను ప్రాంతం (అనగా ప్రస్తుత ఆంధ్ర ప్రదేశ్, తెలంగాణ)లలో గ్రానైటు కొండల పైన, వాటి చుట్టు ప్రక్కలా దీర్ఘ చతురస్రాకార గృహాలలో ప్రజలు నివసించేవారు. ఈ ఇళ్ళ గోడలని కర్ర, మట్టి, బంక మట్టి లతో నిర్మించేవారు. పైకప్పులు చదునుగా గానీ, శంఖాకృతిలో గానీ ఉండేవి.
బౌధ్ధ నిర్మాణాలు
క్రీ.పూ 2వ శతాబ్దానికి పూర్తి అయిన అమరావతి స్థూపం శాతవాహనులచే కట్టింపబడింది. ప్రస్తుతం దీని అవశేషాలు మాత్రమే లభ్యమైననూ దీని చిత్రపటం చూచి అప్పటి వైవిధ్య నిర్మాణ శైలిని అర్థం చేసుకొనవచ్చును. ఇదే కాలానికి చెందిన కట్టడాలని గుంటుపల్లి (ఇబ్రహీంపట్నం) లోనూ చూడవచ్చును. నిలబడి ఉన్న పలు బుద్ధ విగ్రహాలు, పలు స్థూపాలు, బౌద్ధ విహారాలు రాతిపై చెక్కబడ్డాయి.
7వ శతాబ్దానికి చెందిన బౌద్ధ కట్టడాలని శంకారం (అనకాపల్లి)లో కూడా కనబడతాయి. తర్వాతి కాలంలో వీటిని హైందవ ప్రార్థనా మందిరాలుగా వినియోగించటం జరిగింది.
హైందవ నిర్మాణాలు
ఇదే కాలంలో తూర్పు దక్కను ప్రాంతాన్ని కొండవీటి రాజులు పాలించారు. నెల్లూరు జిల్లాలోని భైరవకొండలో రాతిపై చెక్కిన శివాలయాలు, ఇతర ఆలయాలు ఉన్నాయి. ఇక్కడ శివలింగాలు, శివుని, ఇతర దేవుళ్ళ చిత్రపటాలు ఉన్నాయి. తమిళనాడులోని పల్లవులు నిర్మాణశైలి భైరవకొండలో ప్రస్ఫుటంగా కనబడుతుంది. ఇదే శతాబ్దంలోనే ఉండవల్లిలో గుహాలయాలు నిర్మించబడ్డాయి. వీటిలో అన్నింటికన్నా పెద్దది నాలుగు అంతస్తులు గలది. పై అంతస్తు క్రింది అంతస్తుకంటే వైశాల్యం తగ్గేలా దీనిని నిర్మించారు. నారద, తుంబురుల, సింహాల ప్రతిమలని మూడవ అంతస్తులో చుట్టు ప్రక్కలా చూడవచ్చును. వీటిలో నాలుగు మండపాలు ఒకదానితో ఒకటి అనుసంధానించబడి ఉన్నాయి. స్తంభాలు, గోడలపై అనంతశయనుడి, గరుడాధిరోహిత విష్ణువు యొక్క శిల్పాలని చెక్కబడి ఉన్నాయి.
పాపనాథ (భారతీయ-ఆర్య) నిర్మాణ శైలి
ఆలంపూర్లోని గుళ్ళ శిఖరాలు భారతీయ-ఆర్య సంస్కృతికి నిదర్శనాలు. ఇవి పాపనాథ/పత్తఢకల్ శైలిలో నిర్మించబడ్డాయి. ఇవి పెద్ద గుళ్ళు కాకపోయిననూ, వీటి నిర్మాణశైలిలో చాలా పరిపక్వత కనబడుతుంది. 7-8వ శతాబ్దాల కాలంలో తుంగభద్ర నదీతీరం పై పూర్వ చాళుక్యులు నిర్మించిన గుళ్ళు తొమ్మిది ఉన్నాయి. వీటన్నిటినీ కలిపి నవ బ్రహ్మగా సంబోధించిననూ, ఇవన్నీ శైవ క్షేత్రాలే. వీటి నిర్మాణశైలిలో మధ్య భారత, పశ్చిమ భారత శిఖరాల ప్రభావం చూడవచ్చును. 11వ శతాబ్దంలో నిర్మించబడిన పాపనాశి దేవాలయాల సమూహము ఈ ప్రదేశపు మతప్రాధాన్యతని తెలుపుతుంది.
కాకతీయ నిర్మాణ శైలి
చాళుక్య నిర్మాణ శైలినే ఇంకొంత అభివృద్ధి చేసి, స్థానిక స్థితిగతులకు అనుగుణంగా మార్పులు, చేర్పులు చేసి, కాకతీయులు తమకంటూ ఒక ప్రత్యేక నిర్మాణశైలిని ఏర్పరచుకొన్నారు. చాళుక్యుల వంపులకి, నిలువుగా ఉండే ఉత్తరాది నిర్మాణశైలికి భిన్నంగా కాకతీయులు శిఖరాలని మెట్లవలె చెక్కుకుంటూ వచ్చేవారు.
1210లో కాకతీయ రాజు గణపతి దేవుడిచే నిర్మించబడ్డ రామప్ప దేవాలయము విశ్వబ్రాహ్మణ శిల్పుల పనితనానికి మచ్చుతునకగా చెప్పవచ్చు. ఇక్కడ త్రిమూర్తులైన బ్రహ్మ, విష్ణువు, శివుడు లకు గుళ్ళు ఉన్నాయి.
1261వ సంవత్సరం నాటికి పూర్తయిన వరంగల్ కోటని కాకతీయ వంశానికి చెందిన గణపతి దేవుడు కట్టించాడు.
ఇవన్నీ ఇప్పటికీ విహార యాత్రికుల ఆకర్షణలే!
దక్కను-ఒడిస్సీ మిశ్రమ శైలి
13వ శతాబ్దానికి చెందిన తూర్పు గాంగేయులు ప్రస్తుత విశాఖపట్నం పొలిమేరలలో ఒక కొండ పై వరాహ నరసింహస్వామి ఆలయాన్ని కట్టించారు. ఈ గుడి దక్కను, ఒడిస్సీ మిశ్రమ శైలికి ఉదాహరణ.
రెడ్డిరాజుల నిర్మాణశైలి
కొండపల్లి కోట, కొండవీటి దుర్గం రెడ్డి రాజుల నిర్మాణ శైలికి జ్ఙాపకాలు.
విజయనగర సామ్రాజ్య నిర్మాణ శైలి
పెనుగొండ కోట, లేపాక్షి వీరభద్రాలయం లోని నాగలింగం, నంది, తాడిపత్రి లోని గుళ్ళు, శ్రీశైలం, శ్రీకాళహస్తి, చంద్రగిరి కోట, అహోబిలం, తిరుమల, తిరుపతి లోని గుళ్ళలో విజయనగర సామ్రాజ్యము యొక్క విశాలమైన నిర్మాణశైలి స్పష్టంగా కనబడుతుంది.
కుతుబ్ షాహి శైలి
దక్కను ప్రాంత రాజ్యాలకు పర్షియా, టర్కీ, అరేబియా లతో సంబంధాలుండటంతో ఇక్కడి పూర్వ తుగ్లక్ శైలితో నిర్మించబడే కోటలపై వాటి ప్రభావాలు ఉండేవి. ఈ ప్రభావాలతో సాంప్రదాయ హైందవ భూమిపై ఒక సరిక్రొత్త సంస్కృతి చొప్పించబడింది.
కుతుబ్ షాహిలు పెద్ద పెద్ద గ్రానైటు గోడలని వారి నిర్మాణాలలో ఉపయోగించేవారు. స్థానికంగా లభ్యమయ్యే గ్రానైటు-ఇసుక-సున్నపు మిశ్రమాలను గోల్కొండ కోట, పైగా సమాధులు, చార్మినార్, ఇతర సమాధులలో చూడవచ్చును. సాధారణంగా ఈ సమాధులు చతురస్రాకారాలలో కట్టబడి ఉంటాయి.
హైదరాబాదులోని తొట్టతొలి కుతుబ్ షాహి కట్టడం గోల్కొండ వద్దనున్న సఫా మసీదు. ఇది 1518లో, బహమనీ సుల్తానుల నుండి ప్రాప్తించిన విముక్తి జ్ఞాపకార్థం నిర్మించబడింది.
1543 లో గోల్కొండలో నిర్మించబడ్డ మొట్టమొదటి (సుల్తాన్ కులి) కుతుబ్ షాహి సమాధికి బీదరులో నిర్మించబడ్డ మొహమ్మదు సమాధికి సామ్యాలు ఉన్నాయి.
కుతుబ్ షాహి రాజులలో ఐదవ రాజు అయిన మొహమ్మద్ కులీ కుతుబ్ షాహ్, చార్మినార్ ని నిర్మించి గోల్కొండ వద్ద నుండి చార్మినార్ వద్దకి తన రాజ్యాన్ని మార్చాడు. కావున హైదరబాదుని కనుగొన్న ఘనత ఇతనికే చెందును.
తర్వాతి కాలంలో కుతుబ్ షాహి నిర్మాణ శైలి కొంత ఆధునికీకరించబడింది. మక్కా మసీదు, జుమ్మా మసీదులు ఈ శైలిలోనే నిర్మించబడినవి.
అసఫ్ జాహీ శైలి
కుతుబ్ షాహిలని ముట్టడించిన తర్వాత మొఘల్ రాజుల అధికారంలో అసఫ్ జాహీ శైలిలో నిర్మాణాలు జరిగాయి.
ఇతరాలు
సాహిత్యం
తెలుగు సాహిత్యం పై సంస్కృత సాహిత్యం, హైందవ గ్రంథాల ప్రభావం అధికంగా ఉంది. కవిత్రయంగా పేరుగాంచిన నన్నయ, తిక్కన, ఎఱ్రాప్రగడలు మహా భారతమును తెలుగులోకి అనువదించారు. వేద వ్యాసుడు రచించిన మహాభాగవతంను బమ్మెర పోతన శ్రీమదాంధ్ర భాగవతంగా అనువదించాడు. ఆదికవి నన్నయ పురాతనమైన తెలుగు-కన్నడ లిపి నుండి ప్రస్తుత తెలుగు లిపిని కూర్చారు. శ్రీ కృష్ణదేవ రాయలుఆముక్తమాల్యదను రచించటమే కాక దేశభాషలందు తెలుగు లెస్స అని అన్నాడు. యోగి వేమన తన పద్యాల ద్వారా తాత్త్విక చింతనని వినిపించగా,విశ్వనాథ సత్యనారాయణ, సింగిరెడ్డి నారాయణరెడ్డి వంటి ఆధునిక కవులు తెలుగు భాషకి క్రొత్త సొబగులు అద్దారు. శ్రీశ్రీ, గద్దర్ లాంటి విప్లవ కవులు తమ భావాలని భాష ద్వారా వ్యక్తపరచి జనంలోకి చొచ్చుకుపోయారు.
తెలుగు సాహిత్యమునకు వేల సంవత్సరాల చరిత్ర ఉంది. తెలుగు సాహిత్యం ఎంతో సుసంపన్నమైనది. ఆధ్యాత్మికములోనైనా, శృంగారాది నవరసములలోనైనా, జాతిని జాగృతం చేయు విషయంలోనైనా, తెలుగువారందరూ గర్వపడేటంత విశేషమై వెలుగొందుతున్నది తెలుగు సాహిత్యం. నన్నయ్య వ్రాసిన భారతము తెలుగులో మొదటి కావ్యము. అంతకు ముందే జానపద గీతాలు, కొన్ని పద్యాలు ఉన్నట్లు ఆధారాలు ఉన్నాయి. గాధా సప్తశతిలో తెలుగు జానపద గీతాల ప్రస్తావన ఉంది.
ఆహారపుటలవాట్లు
భారతదేశంలో కెల్లా అత్యధిక మసాలా దినుసులు వాడే వంటకాలుగా తెలుగు వంటకాలు ప్రశస్తి. ప్రదేశానుసారం, సంప్రదాయానుసారం తెలుగు వంటకాలలో వివిధ రకాలు గలవు. పచ్చళ్ళు, ఊరగాయలు మొదలుకొని అల్పాహారాలకి, పరిపూర్ణ భోజనాలకి, తెలుగు వంటలు పెట్టింది పేరు.
దాదాపు అన్ని కూరగాయలతోనూ పచ్చళ్ళు ఉండగా, గోంగూర పచ్చడి మాత్రం తెలుగు వారి ప్రత్యేకం. (తమిళులకి, కన్నడిగులకి, మలయాళీలకి గోంగూర తెలియదు).
అన్నం తెలుగు వారి వంటకాలలో ప్రధానాంశం . ప్రతిరోజు చేసే భోజనంలో అన్నాన్ని నెయ్యితో బాటు, వివిధ రకాల పొడులు, పచ్చళ్ళు, పప్పుతో భుజిస్తారు. కూరగాయలతో వేపుళ్ళు, తాళింపులతో బాటు, సాంబారు, రసం (చారు), మజ్జిగ, మజ్జిగ పులుసు, పెరుగు, మిఠాయి, అరటి పండు, అప్పడాలు, వడియాలు తెలుగు వారి భోజనంలో భాగాలే. భోజనాలలోనే కాకుండా, ఇడ్లీ, దోశ, వంటి అల్పాహారాలలో బియ్యం వాడవలసిన అవసరం ఉంది. పొంగలి, పులిహోర, దద్ధ్యోజనం వంటి వాటిలో కూడా అన్నం ప్రధానాంశం. అందుకే అన్నం పరబ్రహ్మ స్వరూపం అన్న నానుడి తెలుగునాట ఉంది.
14వ శతాబ్దం నుండి తెలంగాణ ప్రదేశాన్ని ఏలిన మహమ్మదీయుల ప్రభావం హైదరాబాదీ వంటలపై స్పష్టంగా కనబడుతుంది. మంసాహారాలైన ఇక్కడి హైదరాబాదీ బిరియానీ, హలీమ్ లు, ప్రతి వీధిలోనూ దొరికే ఇరానీ చాయ్లు ప్రపంచ ప్రసిద్ధాలు.
తెలుగు వంట తెలుగు వారి ఇంటి వంట. ఆంధ్ర ప్రదేశ్కే ప్రత్యేకం కాకుండా తెలుగు వారు నివసించే అన్ని ప్రాంతల్లో తెలుగు వంటలు ఉంటాయి. తెలుగు వంటకాలలో ప్రత్యేకతను సంతరించుకున్నవి ఊరగాయలు. ఆవకాయ మొదలుకొని అన్ని రకాల కూరగాయలతో ఊరగాయ చేసుకోవడం తెలుగు వారికే చెల్లయింది.
దుస్తులు
పురుషుల పంచెకట్టు ఒక్కో ప్రాంతంలో ఒక్కో విధంగా ఉంటుంది. కోస్తా ఆంధ్రలో పంచెని ధోవతి వలె కట్టటం ఎక్కువ. రాయలసీమలో తమిళుల వలె నడుము చ్టుటూ కట్టే పంచెకట్టుని ఎక్కువగా వినియోగిస్తారు. వ్యవసాయం/సైకిలు త్రొక్కటం వంటి పనులు చేసే సమయంలో కట్టే ధోవతులు/పంచెకట్టులు, తలపాగా కట్లు, ఇతర సమయాలలో కట్టే కట్లతో భేదాలు ఉన్నాయి.
ఉత్తర భారత స్త్రీలు సాధారణంగా పైట చెంగు కుడి భుజం పైకి కడతారు. ఆంధ్రలో (ఆ మాటకొస్తే దక్షిణ రాష్ట్రాలన్నింటిలో) ఇది ఎడమ వైపుకు ఉంటుంది.
పురుషుల వస్త్రధారణ
తలపాగా
కుర్తా, కండువా
పంచె
స్త్రీల వస్త్రధారణ
చీర
యువతుల వస్త్రధారణ
లంగా ఓణి
మతం
తెలుగువారిలో అన్ని రకాల మతస్తులు కలరు. ప్రాథమికంగా హిందువులు, ముస్లింలు, క్రైస్తవులు గలరు. వీరితో బాటు దూదేకుల వారు కూడా గలరు.
ప్రాచీన హైందవ సంప్రదాయాల, మధ్య యుగ బౌద్ధ సంప్రదాయాలు, నవీన ఇస్లామీయ-హైందవ సమ్మిళిత సంప్రదాయాలు, ప్రస్తుత క్రైస్తవ-హైందవ సమ్మిళిత సంప్రదాయాలు తెలుగు సంస్కృతిని ప్రభావితం చేశాయి. ధరణికోట, నాగార్జున కొండ, సంబంధిత సాహిత్యం అశోకుని కాలపు బౌద్ధ మతం గురించి ప్రస్తావిస్తాయి. తిరుపతి శైవ-వైష్ణవ సంప్రదాయాల విలీనం గురించి తెలుపుతుంది.
ఉత్తర ప్రదేశ్, బీహార్ ల తర్వాత అత్యధిక బౌద్ధారామాలు ఆంధ్ర ప్రదేశ్ లోనే ఉన్నాయి. మౌర్యులు, శాతవాహనులు, ఇక్ష్వాకుల పాలనలో బౌద్ధ మతం విలసిల్లినది. 2వ శతాబ్దంలో నాగార్జునాచార్యులు మాధ్యమ బౌద్ధ తత్త్వ గురుకులాన్ని హైదరాబాదుకి దక్షిణ దిశగా 150 కి.మీ ల దూరంలో (ప్రస్తుత నాగార్జున సాగర్ ప్రాంతంలో) ఏర్పాటు చేశారు. విశాఖపట్నం-విజయవాడల మధ్య అనేక ఇతర బౌద్ధారామాలు ఉన్నాయి.
తత్వం
త్యాగరాజు అన్నమయ్య, వేమన, జిడ్డు కృష్ణమూర్తి, ముంతాజ్ అలీ వంటి వారెందరో తెలుగు సంస్కృతి పై చెరగని ముద్ర వేశారు.
ఇవి కూడా చూడండి
తెలుగు ప్రజలు
మూలాలు, వనరులు
వ్యాసం యావత్తూ లాంగ్వేజ్ టెక్నాలగీస్ వారి సైటు నుండి సంగ్రహించినది. ఈ సైటు ప్రస్తుతం సచేతనంగా లేదు తరువాత కొంతమంది ఆటలు వంటివి కలిపి ముఖ్య సవరణలు చేయడం జరిగింది.
ఏపీ ఆన్లైన్ లో ఆంధ్రప్రదేశ్, తెలంగాణలలో నిర్మాణశైలుల గురించి
కొంత సమాచారం పెద్దబాలశిక్ష నుండి
మూలాలు
తెలుగు విశ్వవిద్యాలయం, హైదరాబాదు వారు 1992 సంవత్సరంలో ముద్రించిన డా. మిక్కిలినేని రాధాకృష్ణ మూర్తి గారు రచించిన తెలుగువారి జానపద కళారూపాలు
తెలుగు సంస్కృతి
జానపద కళారూపాలు |
గృహలక్షి పేరుతో ఒకటికంటే ఎక్కువ వ్యాసాలు ఉన్నాయి. అవి
గృహలక్ష్మి (1938 సినిమా)
గృహలక్ష్మి (1967 సినిమా)
గృహలక్ష్మి (1984 సినిమా)
గృహలక్ష్మి స్వర్ణకంకణము
గృహలక్ష్మి మాసపత్రిక |
1000 మంది మగవారికి ఎంత మంది ఆడవారు వుంటారో ఆ సంఖ్యని లింగ నిష్పత్తిగా భావించవచ్చు. భారతదేశ రాష్ట్రాల లింగ నిష్పత్తి క్రింది పట్టికలో గమనించవచ్చు .
2011 జనాభా లెక్కల ప్రకారం లింగ నిష్పత్తులు
ఇవి కూడా చూడండి
భారత జనాభా లెక్కలు
జనాభా
మూలాలు
వెలుపలి లంకెలు
భారతదేశం
జాబితాలు |
aurayya saasanasabha niyojakavargam uttarapradesh rashtramloni niyoojakavargaalaloo okati. yea niyojakavargam auraiya jalla, etawah loksabha niyojakavargam paridhilooni aaru saasanasabha niyojakavargaallo okati.
ennikaina sabyulu
moolaalu
uttarapradesh saasanasabha niyojakavargaalu |
pavithra prema 1998, juun 4na vidudalaina telegu chalanachitra. srinivasaa aarts pathakama v. srinivasaa reddy nirmaana saarathyamlo mutyala subbiah darsakatvam vahimchina yea chitramlo balkrishna, ali, lyla natinchagaa, koti sangeetam amdimchaadu.
natavargam
nandmuri balkrishna (maanikyam)
lyla (daa. shakunthala divi)
roshini (raanee)
kota srinivaasaraavu (ghata rattaiah)
beta sudhakar (katary)
ali (simhaadri)
mallikarjunarao (shani)
ponnambalam (aemalyae rayudu)
mohun raj (narsingh)
narra venkateswararao (pulihoora happaya)
em.yess. naryana (compounder naryana)
venumaadhav (koyadora)
p. j. sarma (commissionar rajinikant raao)
suttivelu (waatch men)
chittibabu (vantavaadu)
raza ravinder (ravi)
Tirupati prakash (vantavaadu)
unpurna (annapurnamma)
suma kanakala (swapna)
raksha (bijili)
saanketikavargam
kala: chamti addala
daawns: raghava laarens, dks. badu, kalla
stills: khatari sheenu
poraataalu: kanal kannan
katha, matalu: sainath thotapalli
paatalu: sirivennela siitaaraamasaastri, bhuvanachandra, gurucharan
gaanam: yess.p. balasubramanian, kao. j. esudasu, kao. yess. chitra, swarnalatha, sujith, purnima
sangeetam: koti
kuurpu: v. naagireddi
chayagrahanam, nirmaataa: v. srinivasaa reddy
chitraanuvaadam, darsakatvam: mutyala subbiah
nirmaana samshtha: srinivasaa aarts
vidudhala tedi: 4 juun 1998
paatalu
yea chithraaniki koti sangeetam amdimchaadu. supreem music kompany dwara paatalu vidudalayyaayi.
moolaalu
itara lankelu
nandmuri balkrishna cinemalu
telegu kutumbakatha chithraalu
1998 telegu cinemalu
telegu premakatha chithraalu
mutyala subbiah darsakatvam vahimchina chithraalu
koti sangeetam amdimchina chithraalu
kota srinivaasaraavu natinchina cinemalu
sudhakar natinchina cinemalu
ali natinchina cinemalu
mallikarjunarao natinchina chithraalu
em.yess.naryana natinchina cinemalu
venumaadhav natinchina chithraalu
suthi velu natinchina cinemalu |
దోషి 2008లో విడుదలైన హాస్య, శృంగారప్రధానమైన తెలుగు సినిమా. |
taaniparti bhanuprasad raao Telangana raashtraaniki chendina rajakeeya nayakan, Telangana saasanamandali sabhyudu. aayana 2021loo jargina Telangana saasanamandali ennikallo Karimnagar jalla stanika samsthala niyojakavargam emmelsiga gelichadu.
jananam, vidyabhasyam
ti. bhanuprasad raao 1966, mee 3na Telangana raashtram, peddapalle jalla, eligedu mandalam, lokapeta gramamlo taaniparti prabhaakarraao, premalatha dampathulaku janminchaadu. aayana mahaaraashtraloni Aurangabad maratwada universiti nundi 1989loo byaachilar af arkhitekture porthi chesudu.
rajakeeya jeevitam
ti.bhanuprasadraao congresses parti dwara rajakeeyaalloki vachadu. aayana 2008loo jargina AndhraPradesh saasanamandali ennikallo Karimnagar stanika samsthala niyojakavargam nundi pooti chessi ekagreevamgaa emmelsiga ennikayyadu.aayana ummadi AndhraPradesh saasanamandalilo rajiva rahadaaripai vaesina house committe chhyrmangaaa, piblic acounts committe sabhyudigaa, miniortiee sankshaema sangham sabhyudigaa pania chesudu. Telangana raashtram yerpadaka aayana 2016loo Telangana rashtra samithi partylo cheeraadu.
ti.bhanuprasad raao 2016loo jargina Telangana saasanamandali ennikallo Karimnagar stanika samsthala niyojakavargam nundi pooti chessi ekagreevamgaa emmelsiga ennikayyadu. aayananu mandaliloo prabhutva chiephwhipgaaa prabhuthvam niyaminchindi. aayana 2017loo Telangana rashtra samithi parti kaaryadarsigaa niyamitudayyaadu. bhanuprasad raao 2018loo jargina assembli ennikala sandarbangaa sircilla, vemulavada, jagityala, korutla assembli niyojakavargala ennikala pariseelakudigaa pania chesudu. bhanuprasadraao 10 dissember 2021loo Telangana saasanamandali ki jargina ennikallo Karimnagar jalla stanika samsthala niyojakavargam emmelsiga moodosari ennikayyadu.aayana 2022 phibravari 21na shaasanamamdali sabhyudigaa pramaanasweekaaram chesudu.
moolaalu
Telangana saasanamandali sabyulu
Telangana rashtra samithi rajakeeya naayakulu
bhartiya jaateeya congresses naayakulu
1966 jananaalu
peddapalle jalla rajakeeya naayakulu |
సాగర్ గాయకుడు ,పాటల రచయిత, సంభాషణల రచయిత,ప్రధానంగా తెలుగు సినిమా తెలుగు సంగీతంలో పని చేస్తాడు. అతను తన సోదరుడు దేవి శ్రీ ప్రసాద్ స్వరపరచిన వర్షం (2004) చిత్రంతో తన గాన జీవితాన్ని ప్రారంభించాడు . "టాప్ లేచిపోద్ది", "శైలజా శైలజ", "నాన్నకు ప్రేమతో", "పక్కా లోకల్", "జాత కలిసే", "నమ్మక తప్పని" "హలో గురు ప్రేమ కోసమే" అతని ప్రసిద్ధ పాటలు |
atluri theluguvaarilo kondari intiperu.
atluri picheshwararao - telegu kadhakudu, anuvaadhakudu, navalaa rachayita, skreen play rachayita.
atluri pundareekaakshayya -telegu cinma nirmaataa, rachayita, natudu.
atluri puurnachandraraavu - telegu, hiindi chalanachitraala nirmaataa, communistu nayakan
atluri chaudarani - sangha samskartha, kavi, shataavadhaani, bars-ett-laaw, kaviraaju tirupurna ramaswami , annapoornala kumarte
atluri satyanaatham - computational inginiiring (sanganaka saankethika shaastram)loo vishishtaachaaryunigaa panichesadu. bhaaratadaesamloe moolaalu kaligina samyukta America rastrala pourudu.
atluri ramamohanaravu - navodaya pustakam pracurana samshtha, navodaya pusthakaala amgadi yajamaani. |
neelima arunh kshirasagar, FACCP, FRCP, FNAMS FNAS (jananam 1949) ooka bhartia clinically pharmacologist, aama 1993 loo liposomal amphotericin b, dani aushadha pampinhii vidudhala vyavasthanu abhivruddhi chessi paetent pondindi. aama king edvard memooriyal hospitaal, seth gordhandas sundardaas medically callagy deane gaaa panichaesimdi. aama eandian consul af medically reesearch (icmr) loo clinically formacologylo jaateeya chairperson, amarican collge af clinically pharmacology, dakshinasiya adhyayam adhyakshuralu. aama utpatthi abhivruddhi, aushadha ganamkala paddatipai prapancha aaroogya samshtha kamiteelalo sabhyuralu.
kshirSagar bharathadesamlooni naeshanal akaadami af sciences, inglaand loni searle reesearch senter, fackalty af formasutical medicin, pheloe, amarican collge af clinically pharmacology, americaaloo pheloe. aama pharmacovisilens proograam af korr trekking pyanel ku chairperson.
aama kim hospitaal, naayar hospitaal mumbailoo clinically pharmacology vibhagalanu sthaapinchindi. 2021 aati bhartia mukormycosis mahammariki chikitsa cheyadanki upayoegimchae liposomal amphotericin-b divya aushadhaanni 1993 loo nalini kshirsagar bhaaratadaesamloe abhivruddhi chessi paetent pondindi.
moolaalu
velupali lankelu
1949 jananaalu
oushadhalu
mahilhaa shaasthravetthalu |
chitrakut saasanasabha niyojakavargam Madhya Pradesh rashtramloni niyoojakavargaalaloo okati. yea niyojakavargam satna jalla, satna loksabha niyojakavargam paridhilooni edu saasanasabha niyojakavargaallo okati.
ennikaina sabyulu
moolaalu
Madhya Pradesh saasanasabha niyojakavargaalu |
కన్నం, ఆంధ్ర ప్రదేశ్ రాష్ట్రం,విజయనగరం జిల్లా, దత్తిరాజేరు మండలానికి చెందిన గ్రామం.ఇది మండల కేంద్రమైన దత్తిరాజేరు నుండి 8 కి.మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన విజయనగరం నుండి 35 కి.మీ. దూరంలోనూ ఉంది. 2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 161 ఇళ్లతో, 729 జనాభాతో 310 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 368, ఆడవారి సంఖ్య 361. షెడ్యూల్డ్ కులాల జనాభా 96 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల జనాభా 0. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 582686.పిన్ కోడ్: 535520.
విద్యా సౌకర్యాలు
గ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాల ఒకటి ఉంది.బాలబడి, ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల, మాధ్యమిక పాఠశాలలు గడసాంలో ఉన్నాయి. సమీప జూనియర్ కళాశాల, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల గజపతినగరంలోను, ఇంజనీరింగ్ కళాశాల బొబ్బిలిలోనూ ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల నెల్లిమర్లలోను, మేనేజిమెంటు కళాశాల, పాలీటెక్నిక్‌లు విజయనగరంలోనూ ఉన్నాయి. సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల గజపతినగరంలోను, అనియత విద్యా కేంద్రం దత్తిరాజేరులోను, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల విజయనగరం లోనూ ఉన్నాయి.
వైద్య సౌకర్యం
ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం
ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, పశు వైద్యశాల, సంచార వైద్య శాల, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.
ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం
గ్రామంలో2 ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యాలున్నాయి. డిగ్రీ లేని డాక్టర్లు ఇద్దరు ఉన్నారు. ఒక మందుల దుకాణం ఉంది.
తాగు నీరు
బావుల నీరు గ్రామంలో అందుబాటులో ఉంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది.
పారిశుధ్యం
మురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.
సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు
సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. పోస్టాఫీసు సౌకర్యం, పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్ ఉంది. పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్ గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. రైల్వే స్టేషన్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.
జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతోంది. ప్రధాన జిల్లా రహదారి గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. జాతీయ రహదారి, రాష్ట్ర రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు ఉన్నాయి.
మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు
గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం ఉన్నాయి. వ్యవసాయ పరపతి సంఘం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. వారం వారం సంత, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. ఏటీఎమ్, వాణిజ్య బ్యాంకు, సహకార బ్యాంకు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. రోజువారీ మార్కెట్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.
ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు
గ్రామంలో సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. శాసనసభ పోలింగ్ కేంద్రం, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. సినిమా హాలు, గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
విద్యుత్తు
గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 15 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.
భూమి వినియోగం
కన్నంలో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:
వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 81 హెక్టార్లు
వ్యవసాయం చేయదగ్గ బంజరు భూమి: 22 హెక్టార్లు
నికరంగా విత్తిన భూమి: 206 హెక్టార్లు
నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 120 హెక్టార్లు
వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 85 హెక్టార్లు
నీటిపారుదల సౌకర్యాలు
కన్నంలో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.
బావులు/బోరు బావులు: 85 హెక్టార్లు
మూలాలు
వెలుపలి లంకెలు
విచిత్ర పేర్లుతో ఉన్న గ్రామాలు |
కౌశల్ మండా (జ. 1980 మే 13) భారతీయ టెలివిజన్ నటుడు, మోడల్, సినిమా నటుడు, వ్యాపార ప్రకటనల చిత్ర దర్శకుడు. అతడు అనేక సినిమాలలో నటించాడు. అతడి " ద లుక్స్ ప్రొడక్షన్స్" అనే మోడల్ మేనేజిమెంటు ఏజన్సీకి వ్యవస్థాపకుడు, సి.ఇ.ఓ. అతను భారతదేశంలో సుమారు 230 వాణిజ్య ప్రకటనలను రూపొందించాడు. తెలుగు సీరియల్ "ఎవ్వని చెదనుంచు (1983)" లో బాల నటుడిగా ప్రముఖ పాత్ర పోషించినందుకు తెలుగు టెలివిజన్ పరిశ్రమలో కౌశల్ మంచి పేరు పొందాడు. జెమిని టెలివిజన్ లో పేరొందిన సీరియల్ "చక్రవాకం (2003-2008) లో ప్రధాన పాత్ర పోషించాడు. డాన్స్ బేబీ డాన్స్ (2005) షోలో అతిథిగా ఉన్నాడు. జీ తెలుగు లోని "సూర్యవంశం" సీరియల్ (2017 -ప్రస్తుతం) లో ప్రధాన పాత్రధారునిగా నటిస్తున్నాడు. ప్రస్తుతం బిగ్ బాస్ తెలుగు-2 టెలివిజన్ రియాలిటీ షోలో పాల్గొన్నాడు. అతడు తెలుగు సినిమాలైన "రాజకుమారుడు (1999)", "మిస్టర్ పెరఫెక్ట్ (2011)" లలో సహాయ పాత్రధారునిగా నటించాడు. బిగ్- బాస్ తెలుగు-2 రియాలిటీ షోలో అనేక మండి అభిమానులను పొందాడు. అతనిని అభిమానించే వర్గం "కౌశల్ ఆర్మీ"గా పిలువబడుతుంది. బిగ్ బాస్ 2లో గెలుపొందిన అతను తనకు బహుమతిగా వచ్చిన నగదును కేన్సర్ బాధితుల కోసం వినియోగిస్తానని గ్రాండ్ ఫినాలే వేదికపై ప్రకటించాడు.
జీవిత విశేషాలు
కౌశల్ 1981 మే 19న ఆంధ్రప్రదేశ్ రాష్ట్రంలోని విశాఖపట్నంలో జన్మించాడు. అతని తండ్రి ప్రభుత్వ ఉద్యొగి మరియూ నాటక రంగ కళాకారుడు. ఆంధ్రా విశ్వవిద్యాలయం నుండి 2003లో బి.టెక్ పూర్తిచేసాడు. అతను నీలిమా కౌశల్ ను వివాహమాడాడు. అతను పాఠశాల, కళాశాల స్థాయిలలో బ్యాడ్‌మింటన్ క్రీడాకారుడు. అతనికి కళాకారులలో అర్జున్ రాంపాల్ యిష్టమైన మోడల్ గానూ, కమల్ హాసన్ యిష్టమైన నటునిగానూ ఉన్నారు. అతను బాడీ బిల్డర్. అతను గుర్రపు స్వారీ కూడా చేస్తాడు. వీరి కుటుంబం వైజాగ్‌లోని సుజాతా నగర్‌లో ఉండేది. తర్వాత హైదరాబాద్‌కి వచ్చారు. అతను స్కూళ్లో చదువుతున్న రోజుల నుంచి ఆయన తండ్రిలా నటుడు కావాలని తపించాడు. తొలుత మోడలింగ్‌లో అవకాశాలు అందుకున్న ఆయన అనంతరం నటుడిగా మారాడు. మారుతి కార్గో, విజయ్ టెక్స్‌టైల్స్ వంటి సంస్థల వాణిజ్య ప్రకటనలకు మోడల్‌గా పనిచేసిన అతను మహేశ్ బాబు చిత్రం రాజకుమారుడితో వెండితెరపై కాలుమోపాడు. బుల్లితెరపై పలు ధారావాహికల్లో కౌశల్ నటిస్తున్నాడు. 200కిపైగా వాణిజ్య ప్రకటనల్లో నటించిన కౌశల్ హైదరాబాద్‌లో సొంతంగా యాడ్ ఏజెన్సీ, ప్రొడక్షన్ హౌస్ నిర్వహిస్తున్నాడు. 'లుక్స్' పేరుతో మోడలింగ్ ఏజెన్సీని 1999లో ప్రారంభించాడు. 1999లో మిస్టర్ ఇండియా పోటీల్లో ఫైనల్ వరకు వెళ్లాడు.
టెలివిజన్
సినిమాలు
రాజకుమారుడు (1999) - చిన్న పాత్ర (నటనా ప్రవేశం)
శ్రీరాం (2002)- శ్రీరాం స్నేహితుడు
ఆయుధం (2003 సినిమా) (2003)
వెంకీ (2004)
ఒకటవుదాం (2004)- గురునాథన్
అనుకోకుండా ఒక రోజు (2005)- రౌడీ
కామెడీ ఎక్స్‌ప్రెస్ (2010 సినిమా) (2010)-మహేష్
అనగనగా ఒక అరణ్యం (2010)
మిస్టర్ పర్‌ఫెక్ట్ (2011)- బావ
అతడు ఆమె ప్రియుడు (2022)
మూలాలు
బయటి లంకెలు
1980 జననాలు
జీవిస్తున్న ప్రజలు
టెలివిజన్ నటులు
తెలుగు సినిమా నటులు |
pitoragat Uttarakhand raashtram pithor jalla loni pattanham. yea jalla mukhyapattanam. idi kumavon prantamlooni athipedda nagaraallo naalgavadi. kumavon kondalaloo athipeddadi. Almora, Nainital kante paddadi. pattanhamloo vimaanaashrayamtoo sahaa anni soukaryalu unnayi. yea pattanhamloo lakshman sidhu mahar prabhutva piji callagy unnanduna idi konda praantaaniki vidyaa kendramga marindi. nanhi pyari seemant enginerring institute, narsingh kalaasaala kood ikda unnayi.
charithra
pitoragat Kota dani parisara pranthalu manuskhandu praanthamlo bhaagam. idi skanda puraanamloo perkonnatlu uttaraana kailash parvatam nundi dakshinhaana bhabar & teray varku vistarimchimdi. asurulu, naagaalu ikda moottamoodhata nivasinchinavaaru. taruvaata kiraatulu, kunindulu nivasinchaaru. kunindulu kushaanulaku saamantuluga usa.sha. 1 va sathabdam chivari paadam nundi yea praantampai aadhipathyam chelaayinchaaru. tadanamtaram yea prantham koormanchal raajyam krimdhaku vacchindi. deeni rajadhani modhata jyotirmatam oddha, aa taruvaata katyur loyaloni karikeyapura (adhunika bizenath ) oddha undedi.
13va sataabdamloo katyurila vicchinnam, raajya patanam tarwata, pitoragat sourloni baam raajula paalanaloki vacchindi. baam raajulu raikulaku saamantulugaa undevaaru. pitoragatku sameepamlo unna Udaipurnu thama rajadhaanigaa cheskunnaru. ayithe, sheethaakaalamlo varu raameshwar, beyilorkol laku vachchaevaaru. sournu paalinchina baam raajula vivaralivi:
karakil baam
kakil baam
chanaree paalm
arki baam
jnaani baam
sakta baam
vijay paalm
harry baam
1790loo, chaandh raajulu pratuta baalikala inter kalaasaala unna kondapai kothha kootanu nirminchaaru. 1962loo chainaa bharatpai daadi chosen tarwata yea kootanu bhartiya prabhuthvam dvamsam chesindi. chaandh paalana uchchasthitilo undaga, kumavonloni athantha pramukha saamrajyaalalo okatiga pariganinchabadedi. vaari paalana kudaa samskruthika punarujjeevana kaalamtho samaanamgaa umtumdi. puraavastu sarvelu yea kaalamlo samskruthi kalarupala abhvruddhini suchisthunnayi.
1912loo bhartiya jaateeya kaangresu saakha okadaanni yea praanthamlo stapincharu. 1916loo pitoragat nundi chaaala mandhi prajalu Lucknow congresses samavesaniki hajarayyaru. 1921loo yea praanthamlo sahaya niraakarana vudyamam prarambhamaindi. 1930loo pitoragatku chendina 10 mandhi sasanollanghana vudyamamloo paalgonnaru . tadanamtaram, 1937loo jargina provincial ennikalallo pitoragat sthaanaanni congresses geluchukundi. 1942 aati quit india udyamaaniki pitoragatloo prajala maddatu labhinchindi. dadapu 150 mandini arrest cheyagaa, anek mandiki jarimaanaa vidhincharu. 1945loo provincial assemblyki jargina saarvatrika ennikalallo congresses malli pitoragat sthaanaanni geluchukundi. 1947loo, bharathadesamlooni migilina praanthaalatho paatu, yea prantham kudaa british paalana nundi swatantrayam pondindi.
bhaugoollika shaastram
Pithoragarh oddha Pali. idi kumavon revenyuu deveesonloo Nainitalku eesaanyamgaa 188 ki.mee. dooramlo Pali. samudra mattam nundi deeni sagatu etthu 1,627 meters. idi sour loeya yokka paschima ardhabhaagamlo Pali. loeya dadapu 50 chadarapu kilometres visteernamlo vistarimchi Pali. beuro af eandian standerds prakaaram yea pattanham bhookampa zoan V loo Pali. idi wind & cyclone zoanloni moderate damage risky (b) praanthamlo Pali. varadhalu raani praantamgaa dinni prakatinchaaru.
ganankaalu
pitoraghar anede Uttarakhandloni pithorgarh jillaaloo unna pattanham. pithorgarh Kota 15 vaardulugaa vibhajinchabadindhi, viitiki prathi 5 samvathsaralaku okasari ennikalu jaruguthai. 2011 bhartiya janaba lekkalu prakaaram pithorgarh Nagar palica parisht janaba 56,044, andhulo 29,127 mandhi purushulu, 26,917 mandhi strilu.
0-6 samvatsaraala vayassu gala pellala janaba 6624, idi pithoraghar nagara panchayath motham janaabhaalo 11.82 %. pithorgarh Nagar palica parishtloo, rashtra sagatu 963ki vyatirekamga sthree ling nishpatthi 924gaaa Pali. antekakundaa Uttarakhand rashtra sagatu 890thoo polisthe pithorgarhloo pellala ling nishpatthi 705gaaa Pali. pithorgarh Kota aksharasyatha raetu rashtra sagatu kante 92.48 % ekkuvaga Pali. . pithorgarhloo, purushula aksharasyatha dadapu 94.81% Dum, streela aksharasyatha raetu 90.05%.
ravaanhaa
pitoragatku neerugaa railu saukaryam ledhu. ayithe idi roddu margam dwara bagaa anusandaaninchabhadi Pali. deeniki vimaanaashrayam kudaa Pali. jaateeya rahadari 9 pitoragat gunda velluthundhi. ruthupavanaala samayamlo kurise bhaaree varshala will kondachariyalu virigi padadam, kumbhavrushti l valana tarachugaa ravaanaaku antharaayam kaligistaayi.
pitoragat vimaanaasrayaanni nainee sainee vimaanaashrayam ani kudaa pilustharu, idi nagaranaki eesaanyamgaa dadapu dooramlo Pali. paripalana avsarala choose dinni 1991loo nirminchaaru. gatamlo bhartiya vaimaaniki dhalam pradhaanamgaa rakshana avsarala choose dinni upayoginchukundi. 64.91 kotla anchana vyayamtho 2016loo yea vimaanaasrayaanni appgrade chesar.
pitoragat nundi Uttarakhandloni migilina praantaalaku anni vaataavaranaalaku anukuulamaina roddu saukaryam Pali. pithorgarhloo motham rahadari podavu 80 ki.mee. roddu margamlo pithorgarhloki praveshinchadaniki haldwani, tanakpuur lu pravesa dvaralu. yea remdu pradaesaalakuu railu margam Pali. tanakpuur 151 ki.mee., kathgodam 212 ki.mee. dooramlo unnayi. remdu pradeeshaalaloo privete taaxi sevalatho paatu regular rashtra baasu ravaanhaa sevalu andubatulo unnayi. saadharanamga upayoegimchae ravaanhaa vidhaanamaina bassulanu prabhutva samshthalu, privete operatorlu naduputaaru. Uttarakhand trancePort corparetion, KMOU, vividha privete operatorlu suduura baasu sevalanu nirvahistunnaayi.
pramukha vyaktulu
pushkar sidhu dhami
moolaalu
velupali lankelu
Uttarakhand nagaraalu pattanhaalu |
titti (Cyst) anagaa ooka rakamaina drava padaardhaalato nindina sanchi. ivi vividha avayavaalalo tayaarukaavachchu. konni puttina daggaranundi vumdavacchu. nijamaina thitthula lopalivaipu vividha takala upakalaa kanajaalaalato kappabadi untai. kruthrimamaina thitthula lopalivaipu e vidhamina pora undadhu.
saadharanamga tittulanu sastrachikitsa dwara tolaginchavalasi vuntundi.
tittulalo rakaalu
vakshojaalalo thiththulu saadharanamga ksheeranaalaala nundi erpadatayi.
protojova vento krimula muulangaa konni thiththulu tayarautai. udaa: hydatid, systicercosis.
dermoid ledha epidermaid thiththulu
andaasayamulooni thiththulu konni kaansar ku sanbandhinchinavi kudaa untai.
kaaleyamu, moothrapindaalu modalaina chaaala avayavaalalo kudaa konni thiththulu yerpadavachhunu.
moolaalu
sareera nirmaana sastramu |
lakshmipalli,Telangana raashtram, narayanpet jalla, ootkuru mandalamlooni gramam.
idi Mandla kendramaina ootkuru nundi 8 ki. mee. dooram loanu, sameepa pattanhamaina narayanpet nundi 14 ki. mee. dooramloonuu Pali. 2016 aktobaru 11 na chosen Telangana jillala punarvyavastheekaranaku mundhu yea gramam paata mahabub Nagar jillaaloo, idhey mandalamlo undedi. 2016 aktobaru 11 na punarvyavastheekarinchi mahabub Nagar jillaaloo cherina yea gramam, 2019 phibravari 17 na narayanpet jillaanu erpaatu cheesinapudu, mandalamtho paatu kothha jillaaloo bhaagamaindi.
ganankaalu
2011 bhartiya janaganhana ganamkala prakaaram yea gramam 118 illatho, 468 janaabhaatho 332 hectarlalo vistarimchi Pali. gramamlo magavari sanka 230, aadavari sanka 238. scheduled kulala sanka 181 Dum scheduled thegala sanka 0. gramam yokka janaganhana lokeshan kood 575472
2001 bhartiya janaganhana lekkala prakaaram graama janaba 354. indhulo purushula sanka 188, streela sanka 166. gruhaala sanka 63.
vidyaa soukaryalu
gramamlo prabhutva praadhimika paatasaala okati Pali.sameepa balabadi, praadhimika paatasaala narayanapetalonu, praathamikonnatha paatasaala ootkoorulonu, maadhyamika paatasaala ootkooruloonuu unnayi. sameepa juunior kalaasaala ootkoorulonu, prabhutva aarts / science degrey kalaasaala narayanapetalonu unnayi. sameepa vydya kalaasaala, maenejimentu kalaasaala, polytechnic mahabub nagarlo unnayi.sameepa vrutthi vidyaa sikshnha paatasaala narayanapetalonu, aniyata vidyaa kendram, divyangula pratyeka paatasaalalu mahabub nagarloonuu unnayi.
vydya saukaryam
prabhutva vydya saukaryam
sameepa praadhimika aaroogya vupa kendram gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali. praadhimika aaroogya kendram gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali. pashu vaidyasaala gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali. sameepa saamaajika aaroogya kendram, maathaa sisu samrakshana kendram, ti. b vaidyasaala gramam nundi 10 ki.mee. kante ekuva dooramlo unnayi. alopathy asupatri, pratyaamnaaya aushadha asupatri, dispensory, samchaara vydya shaala, kutumba sankshaema kendram gramam nundi 10 ki.mee. kante ekuva dooramlo unnayi.
praivetu vydya saukaryam
thaagu neee
gramamlo kulaayila dwara rakshith manchineeti sarafara jargutondhi. gramamlo edaadi podugunaa chetipampula dwara neee andutundi.
paarisudhyam
muruguneeru bahiranga kaaluvala dwara pravahistundi. muruguneeru bahiranganga, kaccha kaaluvala dwara kudaa pravahistundi. muruguneetini neerugaa jalavanarulloki vadulutunnaaru. gramamlo sampuurnha paarishudhya pathakam amalavutondi. saamaajika marugudoddi saukaryam ledhu. intintikii tirigi vyarthaalanu sekarinche vyvasta ledhu. saamaajika biogyas utpaadaka vyvasta ledhu. chettanu veedhula pakkane paarabostaaru.
samaachara, ravaanhaa soukaryalu
sab postaphysu saukaryam gramaniki 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali. postaphysu saukaryam gramaniki 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali. poest und telegraf aphisu gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali. mobile fone Pali. laand Jalor telephony, piblic fone aphisu gramaniki 5 ki.mee. lopu dooramlo unnayi. internet kefe / common seva kendram, praivetu korier gramaniki 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi.
sameepa gramala nundi auto saukaryam Pali. prabhutva ravaanhaa samshtha baasu saukaryam, tractoru saukaryam modalainavi gramaniki 5 ki.mee. lopu dooramlo unnayi. praivetu baasu saukaryam, railway steshion modalainavi gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi.
jalla rahadari gramam gunda potondi. rashtra rahadari, pradhaana jalla rahadari gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. jaateeya rahadari gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali. gramamlo kankara roadlu unnayi.
marketingu, byaankingu
gramamlo swayam sahaayaka brundam Pali. pouura sarapharaala vyvasta duknam, vaaram vaaram Bazar gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo unnayi. atm, vaanijya banku, vyavasaya parapati sangham gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. roejuvaarii maarket gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali. sahakara banku gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali. vyavasaya marcheting sociiety gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali.
aaroogyam, poeshanha, vinoda soukaryalu
gramamlo sameekruta baalala abhivruddhi pathakam, itara poshakaahaara kendralu unnayi. gramamlo vaarthapathrika pampinhii jarudutundhi. unnayi. angan vaadii kendram, aashaa karyakartha, aatala maidanam gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo unnayi. assembli poling kendram, janana maranala namoodhu kaaryaalayam gramam nundi 5 ki.mee.lopu dooramlo unnayi. cinma halu, granthaalayam, piblic reading ruum gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi.
vidyuttu
gramamlo gruhaavasaraala nimitham vidyut sarafara vyvasta Pali. rojuku 7 gantala paatu vyavasaayaaniki, 10 gantala paatu vaanijya avsarala choose kudaa vidyut sarafara chesthunnaaru.
bhuumii viniyogam
lakshmipallilo bhu viniyogam kindhi vidhamgaa Pali:
vyavasaayetara viniyogamlo unna bhuumii: 24 hectares
vyavasaayam sagani, banjaru bhuumii: 1 hectares
nikaramgaa vittina bhuumii: 306 hectares
neeti saukaryam laeni bhuumii: 235 hectares
vividha vanarula nundi saguniru labhistunna bhuumii: 71 hectares
neetipaarudala soukaryalu
lakshmipallilo vyavasaayaaniki neeti sarafara kindhi vanarula dwara jargutondhi.
baavulu/boru baavulu: 71 hectares
utpatthi
lakshmipallilo yea kindhi vastuvulu utpatthi avtunnayi.
pradhaana pantalu
vari, kandi, pesara
moolaalu
velupali linkulu |
సింగీతం, తెలంగాణ రాష్ట్రం, సంగారెడ్డి జిల్లా, రాయికోడ్ మండలంలోని గ్రామం.
ఇది మండల కేంద్రమైన రైకోడ్‌ నుండి 7 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన జహీరాబాద్ నుండి 25 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది.
జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణలో
2016 అక్టోబరు 11న చేసిన తెలంగాణ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ గ్రామం పాత మెదక్ జిల్లాలోని ఇదే మండలంలో ఉండేది.
గణాంకాలు
2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 600 ఇళ్లతో, 2660 జనాభాతో 1649 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 1356, ఆడవారి సంఖ్య 1304. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 731 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 0. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 573293.పిన్ కోడ్: 502257.
విద్యా సౌకర్యాలు
సింగీతం గ్రామంలో రెండు ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాలలు ఉన్నాయి. అందులో ఒకటి ఇంగ్లీష్ మీడియం మరొకటి తెలుగు మీడియంలో ఉన్నాయి.ఒక ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల ఉర్దూ మీడియం ఉంది.ఒకటి జిల్లా పరిషత్ ఉన్నత పాఠశాల తెలుగు, ఇంగ్లీష్ మీడియం ఉంది.పదవ తరగతి వరకు గ్రామంలో విద్యా సౌకర్యాలు అందుబాటులో ఉన్నాయి, ఇంటర్మీడియట్, డిగ్రీ వంటి తరగతుల కోసం దగ్గరలోని రాయికోడ్, జహీరాబాద్ ప్రాంతాలకు విద్యార్థులు వెళ్ళవలసి ఉంటుంది.
గ్రామంలో ఉన్న ప్రభుత్వ ఉన్నత పాఠశాల, దీనిలో 6వ తరగతి నుండి 10వ తరగతి వరకు తరగతులు నిర్వహించబడుతున్నాయి.దీనిని 1954 వ సంవత్సరంలో స్థాపించడం జరిగింది. విశాలమైన పాఠశాల సముదాయం ఉంది. పాఠశాలలో ఐదు తరగతి గదులు, ప్రయోగశాల గది, గ్రంథాలయం, కంప్యూటర్ గది, డిజిటల్ తరగతి గది ఉన్నాయి.
వైద్య సౌకర్యం
ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం
సింగీతంలో ఉన్న ఒక ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రంలో డాక్టర్లు లేరు. ఒకరు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. ఒక పశు వైద్యశాలలో ఒక డాక్టరు, ఒకరు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు.ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. సంచార వైద్య శాల గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.
ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం
తాగు నీరు
గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా రక్షిత మంచినీటి సరఫరా జరుగుతోంది. బావుల నీరు కూడా అందుబాటులో ఉంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది. బోరుబావుల ద్వారా కూడా ఏడాది పొడుగునా నీరు అందుతుంది. చెరువు ద్వారా గ్రామానికి తాగునీరు లభిస్తుంది.
పారిశుధ్యం
మురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీరు బహిరంగంగా, కచ్చా కాలువల ద్వారా కూడా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.
సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు
సింగీతంలో సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం ఉంది. పోస్టాఫీసు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం, రైల్వే స్టేషన్ మొదలైనవి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతోంది. ప్రధాన జిల్లా రహదారి గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. జాతీయ రహదారి, రాష్ట్ర రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు ఉన్నాయి.
మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు
గ్రామంలో వాణిజ్య బ్యాంకు ఉంది. గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం ఉన్నాయి. వ్యవసాయ పరపతి సంఘం గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. సహకార బ్యాంకు గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. రోజువారీ మార్కెట్, వారం వారం సంత గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. ఏటీఎమ్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.
ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు
గ్రామంలో ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు ఉంది. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. శాసనసభ పోలింగ్ కేంద్రం, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఆశా కార్యకర్త గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. సినిమా హాలు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.
విద్యుత్తు
గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 7 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.
భూమి వినియోగం
సింగీతంలో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:
వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 74 హెక్టార్లు
వ్యవసాయం చేయదగ్గ బంజరు భూమి: 556 హెక్టార్లు
నికరంగా విత్తిన భూమి: 1018 హెక్టార్లు
నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 938 హెక్టార్లు
వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 80 హెక్టార్లు
నీటిపారుదల సౌకర్యాలు
సింగీతంలో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.
బావులు/బోరు బావులు: 66 హెక్టార్లు* చెరువులు: 14 హెక్టార్లు
ఉత్పత్తి
సింగీతంలో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.
ప్రధాన పంటలు
ప్రత్తి, పెసర, కంది
మూలాలు
వెలుపలి లంకెలు |
pasumarru paerutoe anek gramalu unnayi. crinda ivvabadina linkulanu anusarinchandi
pasumarru (chilakaluripet mandalam) - palnadu jalla gramam
pasumarru (pamarru mandalam) - krishna jalla |
అర్చన జోగ్లేకర్, మహారాష్ట్రకు చెందిన సినిమా నటి, శాస్త్రీయ నృత్యకారిణి. మరాఠీ, ఒడియా, హిందీ సినిమాలు, టెలివిజన్ సీరియల్స్‌లో నటించింది.
సినిమారంగం
సన్సార్ (హిందీ), ఏకా పేక్ష ఏక్ (మరాఠీ), అనాపేక్షిత్ (మరాఠీ) సినిమాలో నటించి గుర్తింపు పొందింది. కథక్ డ్యాన్సర్, కొరియోగ్రాఫర్. కథక్ నృత్య కళాకారిణి, శిక్షకురాలైన తన తల్లి ఆశా జోగ్లేకర్ ద్వారా కథక్‌లో శిక్షణ పొందింది. 1963లో, తల్లి ముంబైలో అర్చన నృత్యాలయ అనే నృత్య పాఠశాలను స్థాపించింది. 1999లో, జోగ్లేకర్ యుఎస్ లోని న్యూజెర్సీలో ఈ డ్యాన్స్ స్కూల్ శాఖను ప్రారంభించింది.
సినిమాలు
1987: సునా చదేయ్ (ఒడియా)
1988: రంగత్ సంగత్
1988: మర్దంగి
బ్రహ్మర్షి విశ్వామిత్ర
1987: సన్సార్ (రజనీ)
1989: బిల్లూ బాద్షా (నిషా)
1990: సోనాగా ఏకా పేక్ష ఏక్ (మరాఠీ)
1991: బాత్ హై ప్యార్ కి (అంజలి)
1994: మొగముల్ (తమిళం)
1995: ఆటంక్ హాయ్ ఆటంక్ (రజియా)
1998: ఆగ్ సే ఖేలేంగే
1998: స్త్రీ (ఒడియా)
2012: మ్యారీడ్ టూ అమెరికా (అంజలి మల్హోత్రా)
నివ్‌దుంగ్ (రవీంద్ర మంకనితో మరాఠీ చిత్రం)
అన్పేక్షిత్ (నితీష్ భరద్వాజ్, అశోక్ సరాఫ్‌లతో)
టెలివిజన్
చునౌటి (1987)
కర్మభూమి
ఫూల్వంతి (1992) ఫూల్వంతిగా
కిస్సా శాంతి కా
పూజా పాత్రలో చాహత్ ఔర్ నఫ్రత్ (1999)
మూలాలు
బయటి లింకులు
అర్చన జోగ్లేకర్, వెబ్‌సైట్
అర్చన జోగ్లేకర్ పాన్ పసంద్ ప్రకటన
1965 జననాలు
ఒరియా సినిమా నటీమణులు
హిందీ సినిమా నటీమణులు
జీవిస్తున్న ప్రజలు
భారతీయ సినిమా నటీమణులు |
utnoor mandalam, Telangana rashtramloni adilabad jillaku chendina mandalam. utnoor, yea mandalaaniki kendram. 2016 loo jargina jillala punarvyavastheekaranaku mundhu kudaa yea mandalam idhey jillaaloo undedi. prasthutham yea mandalam utnoor revinue divisionulo bhaagam. punarvyavastheekaranaku mundhu kudaa idhey divisionulo undedi.yea mandalamlo 38 revenyuu gramalu unnayi.andhulo okati nirjana gramam.
punarvyavastheekarana
2016 loo jargina punarvyavastheekarana taruvaata, yea Mandla vaishaalyam 388 cha.ki.mee. Dum, janaba 63,465. janaabhaalo purushulu 32,358 Dum, streela sanka 31,107. mandalamlo 13,486 gruhalunnayi.
mandalamlooni revenyuu gramalu
chintakarra
narasapur (bujurg)
ghatti
vaadoni
chendur
hasnapur
yenka
umri
sakhera
andholi
pulimadugu
yenda
shampur
salewada (bujurg)
salewada (khurd)
kopargath
vadgalpuur (khurd)
vadgalpuur (bujurg)
papad
luxettipet
nagapur
ramalingampet
Durgapur
Rampur (khurd)
lakkaram
gangampet
utnoor
gangapur
comnipate
hirapur
tejapur - j
dantanpally
ghanpuur
narasapur (kothha)
bhupet
balampur
birsaipate
gamanika:nirjana gramalu okati parigananaloki teesukoledu.
moolaalu
velupali lankelu |
veeturi natakala rachayita. intani poortiperu veeturi venkatarama satyasuuryanaaraayanamuur. "kalpana" aney natakamu dwara nataka rangaaniki parichayamayyaadu.inti paerutoe nataka rachayitagaa, padhya rachayitagaa prasiddudu. taatha, tamdrula daggarnunchi vaarasatvamgaa puchukunna basha saangatyamto aayana chhandassu, vyaakaranaanni abhyasimchi, grandhaalu chadhivi, thaanugaa padyaalu raadam aarambhincharu. tana padyaalni patrikalaku pampadam, kavi sammelanaallo vinipinchadam cheeseevaaru. pouraanikaalato agakunda, sanghika naatakaalu kudaa raashaaru. tanu raasina puraanha naatakaalaku tanae, hormoney vaayinchevaarani anevaru. aayana vruttireetyaa upaadhyaayudu. paatasaalallo telegu bodhinchevaaru.
balyam
ithadu 1934,janavari 3va tedeena janminchaadu. intani janmasthalam Vizianagaram jalla pusapatirega mandalam, rellivalasa gramam. tana 12va eta nunde kavithalu raadam modhalupettaadu veeturi. bheemililo upaadhyaayashikshana puurticheesi konthakaalam upadhyayudiga panichesaadu. svayamkrushitho telegu bhashapai praarveenyam sanpadinchukunnadu. hormoniyam vaayistoo paatalu padevadu. yea utsaahame athanichetha naatakaalu raayinchindi. paga, karunashramam, kalpana, aaradhana, chandrika modalaina naatakaalu raashaadu veeturi. ayane sonthamga nataka samshthanu sthaapinchi chaaala naatakaalu vaesaadu. aa samayamlone vijayanagaramlo jargina sanmaanasabhalo veeturini ‘taruna kavi’ ani birudunichi satkarincharu. veeturi perutone kakunda jyotirmayi, jyotikumar aney maarupaerlatoe aandhrapatrika, aandhraprabha modalaina pathrikalloo kadhalu raashaadu.
sinii rachayitagaa
sinimaalapai aasakti undatamtho 1958loo madraasu payanamayyadu veeturi. sadasivabrahmam, palagummi padmarajugarla daggara lavakusa, intiguttu, krushnaleelalu, bhaktasabari vento chithraalaku assistentgaaa panicheesi cinma scriptu, danki sambamdhinchina vishayalu telsukunnadu. ‘bhaktasabari’loo konni paatalu, padyaalu raashaadu. hetch.emm. reddigaaritho parichayam kalagadamtho ‘gajadonga’ chithraaniki veeturi matalu raashaadu.
veeturi ‘swarnagouri (1962)’ chithraaniki katha, matalu, paatalu raashaadu. ola ayanaku tolisariga puurtisthaayi avaksam vacchindi. tarwata veeturi raasina tholi sanghika chitram ‘devatha (1965)’. indhulo raasina paatalu viituuriki manchiperu thechhayi. nirmaataa bhavanarayana, jaanapadabrahma b.vitalaachaaryala protsaahamto dadapu 42 chithraalaku rachana chesudu. vamdaku paigaa paatalu raashaadu.
veeturi ‘vijayalalita pikchars’ samshthanu sthaapinchi ‘adrushtadevata (1972)’ cinma nirmimchaadu. veeturi raasina ‘bharati’ kadhanu sveeya darsakatvamlo ‘bharati (1975)’ chitramga terakekkinchaadu. danki matalu, paatalu kudaa veeturive. ‘srisrisree maryaadaraamanna (1967)’ chitramlooni veeturi paatathone yess.p.baalu gayakuniga sinimaaranga pravesam chesudu. 1984loo madrasulo kannumusadu.
cinemalu
cinma paatala jaabithaa
nirmaatagaa
adrushtadevata,
darsakudugaa
bharati (1975)
moolaalu
yitara linkulu
ai.em.di.b.loo veeturi peejee.
veeturi jeevita visheshaalu
hormoniyam vidvaansulu
1984 maranalu
telegu navalaa rachayitalu
telegu kavulu
telegu cinma paatala rachayitalu
telegu kathaa rachayitalu
telegu cinma rachayitalu
telegu cinma darshakulu
telegu cinma nirmaatalu
telegu kalaakaarulu
Vizianagaram jalla cinma paatala rachayitalu
Vizianagaram jalla cinma rachayitalu
Vizianagaram jalla nataka rachayitalu
Vizianagaram jalla cinma darshakulu
Vizianagaram jalla cinma nirmaatalu |
anubhavam nu inglishulo Experience antaruu. ooka vyakti tana jeevitamlo edurkona aatupotula nunchi labhinchina jnaanamunu anubhavam antaruu. ooka vyakti pusthakaalanu chadhivi nerchukunna gnanam kanna tana anubhavam dwara labhinchina ghnaanamtho samasyalanu sulabhamgaa parishkarinchukogaladu.
ooka panilo anubhavam dwara naipunyaanni sadhinchina varini anubavagnulu antaruu. saadharanamga anubhavamleni vyakti kanna anubhavam unna vyakti chosen panilo manchi phalitaalu ostayi.
pusthakaalanu chadavadam dwara sampaadinchinadi gnanam ayithe panini cheeyadam dwara udaharanaku swayangaa chepalanu pattukovadam dwara sampaadinchina gnaanaanni chepalanu pattukovadamlo sampaadinchukunna anubhavam antaruu.
anubhavagnudu
anubhavagnudini inglishulo Expert antaruu. vividha rangaalalo naipunyaanni sadhinchina magavaarini anubhavagnudu leka nipunudu ani, naipunyam gala mahilalanu anubhavagnuralu leka nipunuraalu ani antaruu. konni samasyalanu parishkarinchukovadaanika viiri salahaalu pramukha patra vahisthaayi.
ivi kudaa chudandi
bayati linkulu
telegu bhaasha |
bhaaratadaesam loni 18 railway zoanlalo vayuvya railway (north vestran railway ) okati. yea railway zoan Jaipur. pradhaana kendramga karyakalapalanu nirvahisthundhi. yea zoan loo jodhpur divisionu, gatakaalapu Uttar railway zoan lonidi, vibhajana taruvaata gurtinchabadda bikaner divisionu, gatakaalapu paschima railway zoan lonidi, punaruddarinchabadda vatilo Jaipur, Ajmer divisionlu motham kalupukuni nalaugu (divisions) vibhagalu unnayi.
charithra
yea zoan 2002 aktobaru 1 loo unikiloki vacchindi.
vistarana paridhi
yea railway zoan motham 578 staeshanlu unnayi. yea zoanloo pradhaanamgaa 2575.03 ruut kilometres braadgage, 2874.23 ruut kilometres meatergage kalipi motham 5449.29 ruut kilometres kaligi Pali.
vayuvya railway yokka opeerating deejil shedlu kaligiunna abr (abuu roed) nandhu, dubladiem2 lu dubladiem3 lu, dubladiem3elu, dableudiji4 lu unnayi. bhagath ki kothi (bijiketi) jodhpur nandhu, dubladiem2 lu dableudiji lu, dablyudipi4 lu, dubladiem3elu braad gage vahanamulu, idi kaligi Pali. Jaipur oddha fulera oddha, vidm4 lu ivi meater gage vahanamulu vaadakaaniki unnayi.
vayuvya railway kudaa antarjaateeya railu sevalunu kaligi Pali. jodhpur nundi munabavoku dhaar expresse Pali.
railu maargamulu
Agra-bhoopal railu maargamu
Ahmadabad-Udaipur meater gage railu maargamu
Rajasthan railu ravaanhaa
Ajmer-Chandigarh garib rath expresse
Ajmer-Jammu expresse
Ajmer-daadarr expresse
Ajmer-bandra terminuus expresse
Ajmer-seelda suupar phaast expresse
Ajmer-hazrath nizammuddin jeanne shataabdi expresse
Ajmer-Hyderabad meenakashi expresse
ananya expresse
ala hajarat expresse
alahaabaad-Jaipur expresse
awadh Assam expresse
Ahmadabad Udaipur meater gage expresse
aaraavali expresse
ashram expresse
Patna-cotta expresse
prathap expresse
Punjab mail
puurii-jodhpuur expresse
suryah nagari expresse
swaraj expresse
svarna jainti rajadhani expresse
dhaar expresse
Indore expresse
Indore-Ajmer expresse
Indore-Ajmer linc expresse
Indore-Ajmer meater gage raillu
Indore-Jaipur expresse
Indore-Jaipur expresse vayaa Ajmer
Indore-cotta inter city expresse
Indore-Udaipur city expresse
bayati linkulu
vayuvya railway|north vestran railway webb cyte
moosalu , vargalu
bhartia railway mandalaalu
Rajasthan railu ravaanhaa
vayuvya railway zoan |
slomotion kemera
hetch.z.wells anu rachayita slomotionu kemera sadhyam kadhani tana kadhanu veluvarinchina. aa katha raase natiki alaantidhi tana kallara chustanani anukoni undaledu. ayithe slomotionu kemera dharmama anatu aayana thaanu uuhinchina dhaanini pratyakshamgaa chushadu.
mamulu cinma kemeralu sekandu 24 bommalu theste,yea kemera dhaanini chaala retlu teestundi.deenina piena teesina filmunu mamulu vaegamtho sekanduku 24fremula choppuna,terameeda projectu cheestee kadalikalu maamoolugaa umdae daanikanna chaaala nimpaadigaa kanipistaayi.asaadhaaranamgaa taapeegaa umdae ganthulu,migilina taapeegaa padina vishayalu terameeda paathakulu chuse untaruu.slomotionu kemeralu heecchu abhivruddhi kaavadamvalla hetch.z.wells chithrinchina vidduralu dadapu pratyakshamavutunnaay.
caamera rakaalu
phootoographee |
ramdasu telegu vaariloo kondari peruu:
vyaktulu
bhadraachala ramdasu ledha "baktha ramdasu"gaaa paerondhina pondina kancherla gopanna telugulo keertanalaku aadyudu. daasarathi satakamu, anno rama sankiirtanalu.
samartha ramdasu ledha sadhguru samardha ramdasu(naryana) hinduism unnatiki paatupaddaaru. shivajiki gurutulyudu
adla ramdasu, raamabhaktulu, gayou rachayita.
tumu ramdasu, telegu kavi.
bellamkonda ramdasu, abyudaya kavi, anuvaadakulu, nataka kartha.
vallabhaneni siitaaraamadaasu, vruksha shaastraveettha.
vemavarapu ramdasu, nyaayavaadi, sahakaaroodyama nayakan.
cinemalu
ramdasu (krishna philims) - 1933 cinma
ramdasu (eestindia philims) - 1933 cinma
ramdasu(cinma) - 1954 - Chittoor nagaiah
sriraamadaasu (cinma) - 2006 cinma - akkineeni nagarjuna
sankeertana
ramdasu sankeertana - ramdasu rachinchina sankeertana. |
కె. ఎల్. నరసింహారావు (కళాకారుడు)
కె. ఎల్. నరసింహారావు (స్వాతంత్ర్య సమరయోధుడు)
కె.ఎల్. నరసింహారావు (రైతుసంఘం నాయకులు) |
టేప్ కొలత (Tape measure, measuring tape - కొలత టేప్) అనేది అనువుగా వంగే రూలర్(రూళ్ళకర్ర). ఇది సరళ-కొలత గుర్తులను వస్త్రం, ప్లాస్టిక్, ఫైబర్ గ్లాస్, లేదా మెటల్ స్ట్రిప్ ల యొక్క రిబ్బన్ పై కలిగియుంటుంది. ఇది ఒక సాధారణ కొలిచే సాధనం. దీనియొక్క డిజైన్ సులభంగా జేబులో లేదా పరికరాల సంచిలో పెట్టుకోగలిగేలా ఉంటుంది, సుదీర్ఘ కొలతలకు, వక్రతలు లేదా మూలల చుట్టూ కొలుచుటకు పనికొస్తుంది.
టేప్ కొలత అనేది వస్తువుల పొడవు లేదా దూరాన్ని కొలవడానికి ఉపయోగించే సౌకర్యవంతమైన కొలిచే సాధనం. ఇది సాధారణంగా కొలతలను సూచించే గుర్తులు లేదా సంఖ్యలతో కూడిన పొడవైన, సన్నని మెటల్ లేదా ప్లాస్టిక్ స్ట్రిప్‌ను కలిగి ఉంటుంది. టేప్ కొలతలు సాధారణంగా నిర్మాణం, వడ్రంగి, కుట్టుపని మరియు ఖచ్చితమైన కొలతలు అవసరమయ్యే అనేక ఇతర అనువర్తనాల్లో ఉపయోగించబడతాయి.
టేప్ సాధారణంగా ఒక కాంపాక్ట్ కేస్ లేదా రీల్‌లో ఉంచబడుతుంది, ఇది ఉపయోగంలో లేనప్పుడు సులభంగా తీసుకువెళ్లడానికి మరియు ఉపసంహరించుకోవడానికి అనుమతిస్తుంది. టేప్ కొలత యొక్క అత్యంత సాధారణ రకం ముడుచుకునే లేదా స్వీయ-ఉపసంహరణ టేప్ కొలత, ఇక్కడ టేప్ స్వయంచాలకంగా ఒక బటన్‌ను నొక్కడం లేదా లాక్‌ని విడుదల చేయడం ద్వారా స్ప్రింగ్ మెకానిజం ద్వారా కేస్‌లోకి తిరిగి వెళ్లుతుంది.
టేప్ కొలతలు సాధారణంగా ఇంపీరియల్ యూనిట్లు (అంగుళాలు మరియు అడుగుల వంటివి) మరియు మెట్రిక్ యూనిట్లు (సెంటీమీటర్లు మరియు మీటర్లు వంటివి) రెండింటిలోనూ కొలతలను కలిగి ఉంటాయి. టేప్‌లోని గుర్తులు సాధారణంగా క్రమ వ్యవధిలో లేబుల్ చేయబడతాయి, వివిధ పొడవుల యొక్క ఖచ్చితమైన కొలతలను అనుమతిస్తుంది.
టేప్ కొలతలు కొన్ని అడుగుల నుండి 30 అడుగుల (లేదా అనేక మీటర్లు) వరకు వివిధ పొడవులలో ఉంటాయి. టేప్ కొలత పొడవు యొక్క ఎంపిక పని యొక్క నిర్దిష్ట అవసరాలపై ఆధారపడి ఉంటుంది.
ఇవి కూడా చూడండి
రూలర్ (స్కేల్)
మూలాలు
కొలత పరికరాలు
కుట్టుపని సామాగ్రి |
లక్ష్మీనరసింహాపురం, కృష్ణా జిల్లా నందివాడ మండలానికి చెందిన గ్రామం.
సమీప గ్రామాలు
గుడివాడ, హనుమాన్ జంక్షన్, పెడన, ఏలూరు
సమీప మండలాలు
గుడివాడ, పెదపారుపూడి, ఉంగుటూరు, బాపులపాడు.
గ్రామానికి రవాణా సౌకర్యాలు
వెంట్రప్రగడ, గుడివాడ నుండి రోడ్దురవాణా సౌకర్యం ఉంది. రైల్వేస్టేషన్: 43 కి.మీ
గ్రామంలోని విద్యా సౌకర్యాలు
జిల్లా పరిషత్తు ఉన్నత పాఠశాల
విజయవాడలోని పటమటలంకలోని జిల్లా పరిషత్తు బాలికోన్నత పాఠశాలలో ఇటీవల జిల్లాస్థాయి సదరన్ ఇండియన్ సైన్స్ డ్రామా ఫెస్టివల్-2015 పోటీలను నిర్వహించారు. ఈ పోటెలలో ఈ పాఠశాల విద్యార్థులు ప్రదర్శించిన, "పాపం పంటచేలు" అను నాటిక ప్రథమస్థానం దక్కించుకున్నది. అక్టోబరు మొదటివారంలో నిర్వహించు రాష్ట్రస్థాయి పోటీలలో పాల్గొనుటకు వీరు అర్హత సంపాదించుకున్నారు. [2]
ఈ పాఠశాల ఆవరణలో, 2016,అక్టోబరు-6వతేదీ గురువారంనాడు చదువులతల్లి సరస్వతీదేవి విగ్రహాన్ని శాస్త్రోక్తంగా ప్రతిష్ఠించారు. ఈ విగ్రహాన్ని దాతలు శ్రీ కూన సత్యనారాయణ, శ్రీమతి జయశ్రీ దంపతులు, తవిటయ్య, సరస్వతి దంపతుల ఙాపకార్ధం అందజేసినారు. [3]
గ్రామానికి సాగు/త్రాగునీటి సౌకర్యం
ఈ గ్రామంలో 40 ఎకరాల విస్తీర్ణంలో ఒక చెరువు ఉంది.
గ్రామ పంచాయతీ
ఈ గ్రామం ఇలపర్రు గ్రామానికి శివారు గ్రామం.
గ్రామంలోని దర్శనీయ ప్రదేశాలు/దేవాలయాలు
శ్రీ మద్విరాట్ పోతులూరి వీరబ్రహ్మేంద్రస్వామివారి ఆలయం:- ఈ పురాతన ఆలయం, చిన్నదిగా ఉండి, శిథిలావస్థకు చేరడంతో, భక్తులే పూనుని, నూతన ఆలయం నిర్మించారు. ఈ నూతన ఆలయంలో విగ్రహ పునః ప్రతిష్ఠ సందర్భంగా 2015,జూన్-12వ తేదీ శుక్రవారంనాడు, ఉదయం ప్రత్యేకపూజలు నిర్వహించారు. పెద్ద యెత్తున శాంతిహోమం నిర్వహించారు. అనంతరం శ్రీ వీరబ్రహ్మేంద్రస్వామి, గోవిందమాంబ, సిద్ధమూర్తి వారల విగ్రహప్రతిష్ఠా కార్యక్రమం, భక్తిశ్రద్ధలతో నిర్వహించారు. ఈ సందర్భంగా ఏర్పాటుచేసిన భక్తి భజన కార్యక్రమం భక్తులను ఆకట్టుకున్నది. అనంతరం మద్యాహ్నం భక్తులకు అన్నసంతర్పణ ఏర్పాటుచేసారు. ఈ కార్యక్రమానికి భక్తులు, ఈ గ్రామంనుండియేగాక, చుట్టుప్రక్కల గ్రామాలనుండి గూడా, అధికసంఖ్యలో విచ్చేసి, స్వామివారలను దర్శించుకొని, తీర్ధప్రసాదాలను స్వీకరించారు. [1]
గ్రామంలో ప్రధాన పంటలు
వరి, అపరాలు, కాయగూరలు
గ్రామంలో ప్రధాన వృత్తులు
వ్యవసాయం, వ్యవసాయాదారిత వృత్తులు
వెలుపలి లింకులు
[1] ఈనాడు అమరావతి; 2015,జూన్-13; 29వపేజీ.
[2] ఈనాడు అమరావతి; 2015,ఆగష్టు-27; 7వపేజీ.[3] ఈనాడు అమరావతి/గుడివాడ; 2016,అక్టోబరు-7; 1వపేజీ. |
timmayiguda, Telangana raashtram, rangaareddi jalla,abdullapurmett mandalamlooni gramam.
idi Mandla kendramaina hayatNagar nundi 10 ki. mee. dooram loanu, sameepa pattanhamaina haidarabadu nundi 30 ki. mee. dooramloonuu Pali.
jillala punarvyavastheekaranalo
2016 aktobaru 11na chosen Telangana jillala punarvyavastheekaranaku mundhu yea gramam paata rangaareddi jillaaloni hayatNagar mandalamlo undedi. punarvyavastheekaranalo dinni kotthaga erpaatuchesina abdullapurmett mandalamloki chercharu.
ganankaalu
2011 bhartiya janaganhana ganamkala prakaaram yea gramam 89 illatho, 398 janaabhaatho 153 hectarlalo vistarimchi Pali. gramamlo magavari sanka 205, aadavari sanka 193. scheduled kulala sanka 0 Dum scheduled thegala sanka 0. gramam yokka janaganhana lokeshan kood 574180,.pinn kood.501505.
vidyaa soukaryalu
gramamlo prabhutva praadhimika paatasaala okati, prabhutva praathamikonnatha paatasaala okati , prabhutva maadhyamika paatasaala okati unnayi.sameepa balabadi kutubullapurlo Pali.sameepa juunior kalaasaala, prabhutva aarts / science degrey kalaasaala hayatNagarloanu, inginiiring kalaasaala ghatakesarlonu unnayi. sameepa vydya kalaasaala hyderabadulonu, polytechnic abdullapurlonu, maenejimentu kalaasaala ghatakesarlonu unnayi. sameepa vrutthi vidyaa sikshnha paatasaala, aniyata vidyaa kendram, divyangula pratyeka paatasaala haidarabadulo unnayi.
vydya saukaryam
prabhutva vydya saukaryam
ooka samchaara vydya salaloo daaktarlu laeru. muguru paaraamedikal sibbandi unnare. sameepa praadhimika aaroogya vupa kendram gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali. sameepa saamaajika aaroogya kendram, praadhimika aaroogya kendram gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. alopathy asupatri, pashu vaidyasaala gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. maathaa sisu samrakshana kendram, ti. b vaidyasaala gramam nundi 10 ki.mee. kante ekuva dooramlo unnayi. pratyaamnaaya aushadha asupatri, dispensory, kutumba sankshaema kendram gramam nundi 10 ki.mee. kante ekuva dooramlo unnayi.
praivetu vydya saukaryam
thaagu neee
gramamlo kulaayila dwara rakshith manchineeti sarafara jargutondhi. kulaayila dwara shuddi cheyani neee kudaa sarafara avtondi. gramamlo edaadi podugunaa chetipampula dwara neee andutundi. borubavula dwara kudaa edaadi podugunaa neee andutundi. cheruvu dwara gramaniki taguneeru labisthundhi.
paarisudhyam
gramamlo muruguneeti paarudala vyvasta ledhu. muruguneetini neerugaa jalavanarulloki vadulutunnaaru. gramamlo sampuurnha paarishudhya pathakam amalavutondi. saamaajika marugudoddi saukaryam ledhu. intintikii tirigi vyarthaalanu sekarinche vyvasta ledhu. saamaajika biogyas utpaadaka vyvasta ledhu. chettanu veedhula pakkane paarabostaaru.
samaachara, ravaanhaa soukaryalu
sab postaphysu saukaryam gramaniki 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali. postaphysu saukaryam, poest und telegraf aphisu gramaniki 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. piblic fone aphisu, mobile fone modalaina soukaryalu unnayi. laand Jalor telephony, internet kefe / common seva kendram, praivetu korier gramaniki 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi.
gramaniki sameepa praantaala nundi prabhutva ravaanhaa samshtha buses thiruguthunnai. praivetu baasu saukaryam, railway steshion, auto saukaryam, tractoru saukaryam modalainavi gramaniki 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi.
jaateeya rahadari, rashtra rahadari, pradhaana jalla rahadari, jalla rahadari gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. gramamlo kankara roadlu unnayi.
marketingu, byaankingu
gramamlo swayam sahaayaka brundam, pouura sarapharaala kendram unnayi. atm, vaanijya banku, sahakara banku, vyavasaya parapati sangham gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. roejuvaarii maarket, vaaram vaaram Bazar, vyavasaya marcheting sociiety gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi.
aaroogyam, poeshanha, vinoda soukaryalu
gramamlo angan vaadii kendram, itara poshakaahaara kendralu unnayi. gramamlo vaarthapathrika pampinhii jarudutundhi. assembli poling steshion, janana maranala namoodhu kaaryaalayam unnayi. sameekruta baalala abhivruddhi pathakam, aashaa karyakartha, aatala maidanam gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. cinma halu, granthaalayam, piblic reading ruum gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi.
vidyuttu
gramamlo gruhaavasaraala nimitham vidyut sarafara vyvasta Pali. rojuku 5 gantala paatu vyavasaayaaniki, 15 gantala paatu vaanijya avsarala choose kudaa vidyut sarafara chesthunnaaru.
bhuumii viniyogam
timmayigudalo bhu viniyogam kindhi vidhamgaa Pali:
vyavasaayetara viniyogamlo unna bhuumii: 49 hectares
vyavasaayam sagani, banjaru bhuumii: 7 hectares
saagulo laeni bhoomullo beedu bhoomulu kanivi: 31 hectares
banjaru bhuumii: 12 hectares
nikaramgaa vittina bhuumii: 51 hectares
neeti saukaryam laeni bhuumii: 44 hectares
vividha vanarula nundi saguniru labhistunna bhuumii: 51 hectares
neetipaarudala soukaryalu
timmayigudalo vyavasaayaaniki neeti sarafara kindhi vanarula dwara jargutondhi.
baavulu/boru baavulu: 6 hectares* cheruvulu: 45 hectares
utpatthi
timmayigudalo yea kindhi vastuvulu utpatthi avtunnayi.
pradhaana pantalu
vari
moolaalu
velupali linkulu |
రొమ్ము పన్ను (ఆంగ్లం: Breast tax) అనేది కేరళ ట్రావెన్‌కోర్ పాలించిన రాజులు స్త్రీల రొమ్ములపై విధించిన పన్ను. స్థానికంగా ముళకరం అని పిలిచే ఈ పన్ను నాడార్, ఈజావా, ఇతర దిగువ తరగతి మహిళలు తమ రొమ్ములను వస్త్రం కప్పుకుంటే వారిపై విధించబడుతుంది. దీనికి సంబంధించి ఏ చారిత్రక ఆధారాలు లేకపోయినా 1859 వరకు మహిళలు బహిరంగ ప్రదేశాలలో పై వస్త్రాలు ధరించడానికి అనుమతించబడలేదు.
చరిత్ర
18వ శతాబ్దంలో ట్రావెన్‌కోర్ రాజ్యం, ప్రస్తుత తిరువనంతపురంను పాలించిన రాజులు విధించిన పన్నులు చాలా దారుణంగా ఉండేవి. మహారాజు మార్తాండవర్మ పరిపాలిస్తున్న రోజులలో తలక్కారం, ముళకరం అనే పన్నులు ఉండేవి.
తలక్కారం అనే పన్ను పురుషుల గడ్డాలు, మీసాలపై విధించేవారు. అంతేకాదు స్త్రీలకు ముళకరం పన్ను కట్టాల్సివచ్చేది. అంటే వారు వక్షోజాలపై వస్త్రం ధరిస్తే పన్ను, వక్షోజాల పరిమాణం బట్టీ కూడా పన్ను అన్నమాట. అలాగే మహిళలు, పురుషులు ఆభరణాలు ధరించాలన్నా పన్ను చెల్లించి రాజుగారి అనుమతి పొందాల్సిందే.
నంగేలి ధిక్కరణ
ట్రావెన్‌కోర్ రాజ్యంలో కేవలం ఉన్నత వర్గానికి చెందిన మహిళలు మాత్రమే పై దుస్తులు ధరించాలి. బడుగు, బలహీన వర్గాల మహిళలకు లోన రవికె వేసుకుని, పైన చీరకొంగు కప్పుకునే అర్హత ఉండేది కాదు. ఈ నిబంధనలు నచ్చని నంగేలి, రాజు ఆజ్ఞను ధిక్కరించింది. పన్ను కట్టి అనుమతి తీసుకోకుండానే ఒకరోజు ఆమె పూర్తి వస్త్రాలను ధరించి పొలం పనులకు వెళ్లింది.
ఈ విషయం తెలిసిన మహారాజు మార్తాండవర్మ కోపం కట్టలుతెచ్చుకుంది. వెంటనే ప్రవతియార్(పన్ను వసూలుదారు)ను పిలిపించి మందలించాడు. దీంతో పన్ను వసూలు చేయడానికి ఆమె ఇంటివద్దకు వెళ్లి, రాజు అనుమతి లేకుండా వక్షోజాలను కప్పుతూ వస్త్రాలు ఎలా ధరిస్తావు అంటూ మండిపడ్డాడు. ఇప్పుడే పన్నుకట్టితీరాల్సిందే అని పట్టుబట్టాడు. అసలే ఈ దురాచారంపై రగిలిపోతున్న నంగేలి తన రెండు వక్షోజాలను కొడవలితో కోసేసుకుని పన్నుకు బదులుగా సమర్పించింది. ఆమె రక్తపుమడుగులో వీరమరణం చెందింది. భార్య మరణం జీర్ణించుకోలేని ఆమె భర్త కండప్పన్ కూడా ఆమె దహన సంస్కారాల సమయంలో చితిలోకి దూకేసి దహనమయ్యాడు. దీంతో ట్రావెన్ కోర్ రాజ్యంలో ఆగ్రహజ్వాలలు వెల్లువెత్తాయి. ఫలితంగా ఆ రాజ్యంలో ముళకరం, తలక్కారం పన్నులను రద్దుచేశారు. అయితే ఇప్పటికీ కేరళ చరిత్రలో నంగేలి దంపతులు సజీవంగానే నిలిచిపోయారు. వారి ధైర్యసాహసాలకు ప్రతీకగా ఆ గ్రామానికి ములచ్చి పురంబు అనే పేరు వచ్చింది.
మీడియా
మహిళల శరీర భాగాలపై వేసిన పన్నులకు వ్యతిరేకంగా ఉద్యమించిన నంగేలి ప్రతిఘటన ఆధారంగా రూపొందించిన పులి(Puli: The 19th Century) చిత్రం 2023 ఏప్రిల్ 15న విడుదలయింది.
ఇవీ చూడండి
నంగేలి
మూలాలు
భారతదేశంలో కుల వ్యవస్థ
భారతదేశంలో పన్నుల విధానం
ట్రావెన్‌కోర్ రాజ్యం
పన్నుల చెల్లింపు నిరాకరణ |
sitarampuram, annamaiah jalla, rajampet mandalaaniki chendina gramam.
idi Mandla kendramaina rajampet nundi 5 ki. mee. dooramlo Pali. 2011 bhartiya janaganhana ganamkala prakaaram yea gramam 135 illatho, 576 janaabhaatho 575 hectarlalo vistarimchi Pali. gramamlo magavari sanka 291, aadavari sanka 285. scheduled kulala sanka 247 Dum scheduled thegala sanka 0. gramam yokka janaganhana lokeshan kood 593653.pinn kood: 516126.
2022 loo chosen jillala punarvyavastheekaranaku mundhu yea gramam visorr jillaaloo, idhey mandalamlo undedi.
vidyaa soukaryalu
gramamlo prabhutva praadhimika paatasaalalu muudu, prabhutva praathamikonnatha paatasaala okati unnayi. balabadi, maadhyamika paatasaalalu, sameepa juunior kalaasaala, prabhutva aarts / science degrey kalaasaala, maenejimentu kalaasaala, polytechniclu, sameepa vrutthi vidyaa sikshnha paatasaala, aniyata vidyaa kendram rajampet loanu, divyangula pratyeka paatasaala, sameepa vydya kalaasaala, Kadapa lonoo unnayi. inginiiring kalaasaala boyanapalle lonoo unnayi.
vydya saukaryam
prabhutva vydya saukaryam
sameepa praadhimika aaroogya vupa kendram gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali. pashu vaidyasaala gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali. sameepa saamaajika aaroogya kendram, praadhimika aaroogya kendram gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. alopathy asupatri, pratyaamnaaya aushadha asupatri, dispensory, samchaara vydya shaala, kutumba sankshaema kendram gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. maathaa sisu samrakshana kendram, ti. b vaidyasaala gramam nundi 10 ki.mee. kante ekuva dooramlo unnayi.
praivetu vydya saukaryam
thaagu neee
gramamlo kulaayila dwara rakshith manchineeti sarafara jargutondhi. gramamlo edaadi podugunaa chetipampula dwara neee andutundi.
paarisudhyam
gramamlo muruguneeti paarudala vyvasta ledhu. muruguneetini neerugaa jalavanarulloki vadulutunnaaru. gramamlo sampuurnha paarishudhya pathakam amalavutondi. saamaajika marugudoddi saukaryam ledhu. intintikii tirigi vyarthaalanu sekarinche vyvasta ledhu. saamaajika biogyas utpaadaka vyvasta ledhu. chettanu veedhula pakkane paarabostaaru.
samaachara, ravaanhaa soukaryalu
seetarampuramlo sab postaphysu saukaryam Pali. postaphysu saukaryam, poest und telegraf aphisu gramaniki 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi.
laand Jalor telephony, piblic fone aphisu, mobile fone modalaina soukaryalu unnayi. internet kefe / common seva kendram, praivetu korier gramaniki 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. gramaniki sameepa praantaala nundi prabhutva ravaanhaa samshtha buses thiruguthunnai. sameepa gramala nundi auto saukaryam kudaa Pali. vyavasaayam koraku vaadenduku gramamlo tracterlunnayi. praivetu baasu saukaryam, railway steshion modalainavi gramaniki 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. jalla rahadari gramam gunda potondi. rashtra rahadari gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali. pradhaana jalla rahadari gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali. jaateeya rahadari gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali. gramamlo tharu roadlu, kankara roadlu unnayi.
marketingu, byaankingu
gramamlo swayam sahaayaka brundam, pouura sarapharaala kendram unnayi. vyavasaya parapati sangham gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali. vaaram vaaram Bazar gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali. atm, vaanijya banku, sahakara banku gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. roejuvaarii maarket, vyavasaya marcheting sociiety gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi.
aaroogyam, poeshanha, vinoda soukaryalu
gramamlo angan vaadii kendram, itara poshakaahaara kendralu, aashaa karyakartha unnayi. gramamlo vaarthapathrika pampinhii jarudutundhi. assembli poling kendram, janana maranala namoodhu kaaryaalayam unnayi. sameekruta baalala abhivruddhi pathakam, aatala maidanam gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. cinma halu, granthaalayam, piblic reading ruum gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi.
vidyuttu
gramamlo gruhaavasaraala nimitham vidyut sarafara vyvasta Pali. rojuku 7 gantala paatu vyavasaayaaniki, 10 gantala paatu vaanijya avsarala choose kudaa vidyut sarafara chesthunnaaru.
bhuumii viniyogam
seetarampuramlo bhu viniyogam kindhi vidhamgaa Pali:
vyavasaayetara viniyogamlo unna bhuumii: 201 hectares
vyavasaayam sagani, banjaru bhuumii: 18 hectares
saswata pachika pranthalu, itara metha bhuumii: 117 hectares
thotalu modalainavi saagavutunna bhuumii: 4 hectares
vyavasaayam cheyadagga banjaru bhuumii: 18 hectares
saagulo laeni bhoomullo beedu bhoomulu kanivi: 26 hectares
banjaru bhuumii: 135 hectares
nikaramgaa vittina bhuumii: 54 hectares
neeti saukaryam laeni bhuumii: 167 hectares
vividha vanarula nundi saguniru labhistunna bhuumii: 48 hectares
neetipaarudala soukaryalu
seetarampuramlo vyavasaayaaniki neeti sarafara kindhi vanarula dwara jargutondhi.
baavulu/boru baavulu: 48 hectares
utpatthi
seetarampuramlo yea kindhi vastuvulu utpatthi avtunnayi.
pradhaana pantalu
vari, mamidi, arati
moolaalu |
ooka roeju raju 1944 septembaru 27na vidudalaina telegu cinma. parachur pathakama amancherla gopaalaraavu darsakatvamlo yea cinma roopondindi. yea chitramlo jandyala gaurinathasastri, purnima mukhya paathradhaarulu. yea chithraaniki konni paatalu adhuritha subbaaraavu vraasaadu. idi bharat pataakaana cirkus aney chitramtoo kuudi nirmithamaina vidudalayindi. yea chitranni chamaria tockey distributers vidudhala chesaru.
taaraaganam
amancherla gopaalaraavu
sumathi
em.yess.narasimharao
shivaramakrishnayya
bhuushanam
missu maneka
narayanababu shrirangam
missu sampuurnha
moolaalu |
elin annae badham (jananam 1951, nevemberu 2) nyuujeeland maajii cricqeter. al-roundergaakudicheti vaatamtho baatting lonoo, edamacheti meediyam bowling lonoo raaninchindi.
cricket rangam
1976 - 1982 madhyakaalamloo nyuujeeland tharapuna 3 test matchlu, 13 oneday internationalsloo aadidi. 1973 prapancha kuploo internationale XI choose 6 matchlalo kudaa aadidi. north shoar tharapuna desavali cricket lonoo praatinidhyam vahinchimdi.
moolaalu
baahya linkulu
nyuujeeland mahilhaa cricket creedakaarulu
jeevisthunna prajalu
1951 jananaalu
nyuujeeland cricket creedakaarulu
nyuujeeland oneday cricket creedakaarulu
nyuujeeland test cricket creedakaarulu |
ardh sathya, 1983 augustu 19na vidudalaina hiindi cinma. govindh nihalani darsakatvam vahimchina yea cinemalo ompuri, smita patil, amrish puri, naseeruddin shaw taditarulu natinchaaru. yessdi panwalkar raasina 'suryah' aney chinna katha aadhaaramga roopondina yea cinimaaku maraatii nataka rachayita vijay tendoolkar skreen play rayagaa, vasanth dev matalu raashaadu.
bhartia sinimaaranga charithraloo ooka mailurayiga nilichina yea cinma anek avaardulanu geluchukundi. bhaaratadaesamloe roopondina atythama pooliisu chithraalalo okatiga pariganinchabadutondi. 1984loo parti aney paerutoe seakwell vidudalaindi. yea cinma val paerutoe tamilamloki reemake cheyabadindhi.
1983 bhartiya jaateeya chalanachitra puraskaralalo yea cinimaaku jaateeya utthama natudu vibhagallo awardee vacchindi.
kathaa nepathyam
prashamsalu pondina yea pooliisu neepadhya cinemalo kathanayakudu om puri, tana chuttuu unna chedulatho, tana balaheenatalato samajampai porade ooka pooliisu. maraatii rachayita delip chitre neepadhya kavithalu raashaadu. ramasetti paathranu pooshinchadaaniki dharshakudu nihalani kothha natudi choose chustunnapudu, rachayita tendoolkar amrapurkar natinchina "hands app" aney maraatii naatakaanni chudamanu cheppaadu. delip chitre raasina padyam nundi cinma taitil teeskunnaru.
natavargam
om puri (sab plays inspector ananath velankar)
smita patil (jyotsna gokhle)
amrish Puri (plays conistaeble velankar anant thandri)
madhuri purandare (anant talli)
naseeruddin shaw (suspended cheyabadina pooliisu mice lobo)
sadashiv amrapurkar (stanika maphia dawn rama setty)
madan jain (ramudi setty kumarudu)
shafi enamdaarr (plays inspector hydar ollie)
aila arunh (sneha wazpeyi)
satish shaw (dacoit)
achyuth potdar (plays inspektaar patil)
aakash khurana (khanna, mill onar)
vijay kashyap (mill union leader)
nirmaanam
yea cinemalo amithaab bacchanku modhata pradhaana paathranu ivvagaa, bijii shedule kaaranamgaa amithaab yea cinemalo natinchalekapoyadu. om puri anant velankargaaa natinchagaa, idi tana kereerloo nilichae paathragaa marindi.
avaardulu
|-
| rowspan="2"|1983
| rowspan="3"|om puri
| utthama natudu – carlovi vaaree internationale fillm festival
| rowspan="2"
|-
| bhartiya jaateeya chalanachitra puraskaralu - utthama natudu
|-
| rowspan="6"|1984
|fillmfare puraskaralu - utthama natudu
|
|-
| manmohan setty, pradeep uppur
| fillmfare puraskaralu - utthama cinma
|rowspan="5"
|-
| govindh nihalani
| fillmfare puraskaralu - utthama dharshakudu
|-
| sadashiv amrapurkar
| fillmfare puraskaralu - utthama sahaya natudu
|-
| yessdi panwalkar
| fillmfare puraskaralu - utthama katha
|-
| vijay tendoolkar
| fillmfare puraskaralu - utthama skreen play
|-
|}
moolaalu
bayati linkulu
nuyaark themesloo cinma sameeksha
bhartia cinemalu
1983 cinemalu
hiindi-basha chalanachithraalu |
bellur krishnamachar sundararaja ayangar, (1918 decemberu 14 - 2014 augustu 20) b. kao. yess. ayangar gaaa prasiddhulu. eeyana "ayangar yoga" yoga Gaya sthaapakudu. eeyananu prapanchamloo adhunika yoogaa upadhyayulalo pradhamudigaanuu, prasidha guruvugaa bhaawistaaru. eeyana yoga saadhana medha, tatvam medha palu pusthakaalu rachinchadu. veetilo lyt aan yoogaa, lyt aan praanaayaama, lyt aan yoga sutras af patajali, lyt aan life mukyamainavi. adhunika yoogaa pitaamahudigaa bhavinchee tirumalai krishnamacharyulu tolitaram shishyulalo eeyana kudaa okadu. yoganu modhata bhaaratadaesamloonuu, tarwata videeshaalloonuu bagaa prcharam chosen vaadiga eeyanaku perundi.
1991 loo bhartiya prabhuthvam eeyanaku padamasiri, 2002 loo padhma bhushan, 2014 loo padhma vibhushan puraskaralanu pradanam chesindi. 2004 loo taime maggen eeyananu athantha prabhaavaseeluraina 100 mandhi vyaktulalo okadigaa gurtinchindi.
tholi roojulu
eeyana 1918 decemberu 14 na Kolar jillaaloni bellur loo, ooka paedha shreevaishnava ayangar kutumbamlo janminchaadu. eeyana thandri krishnamachar ooka badi pantulu. talli seshamma. aa tallidamdrulaku kaligina 13 mandhi santhanamlo eeyana padakondo vaadu. eeyanaku iidu samvatsaraala vayasu undaga viiri kutunbam benguluruku marindi. nalaugu samvatsaraala tarwata aayana tamdrini mrutyuvu appendicitis ruupamloe kabalinchindi.
gramtha pattika
ayangar 1966 loo tana modati pustakam (Light on Yoga) prachurincharu. yea pustakam 17 bhashalalo anuvadinchabadindi, 3 mallan prathulu ammaru.
b. kao. yess. ayangar. (1966; revised ed. 1977). Light on Yoga. nyuu yaaak: schoken. ISBN 978-0-8052-1031-6
b. kao. yess. ayangar. (1989). Light on Pranayama: The Yogic Art of Breathing. nyuu yaaak: crosse roed. ISBN 0-8245-0686-3
b. kao. yess. ayangar. (1985). The Art of Yoga. boestan: anvin. ISBN 978-0-04-149062-6
b. kao. yess. ayangar. (1988). The Tree of Yoga. boestan: sambhala. ISBN 0-87773-464-X
b. kao. yess. ayangar. (1996). Light on the Yoga Sutras of Patanjali. landon: thorsoms. ISBN 978-0-00-714516-4
b. kao. yess. ayangar., Abrams, D. & Evans, J.J. (2005). Light on Life: The Yoga Journey to Wholeness, Inner Peace, and Ultimate Freedom. pensilvaeniyaa:roadel. ISBN 1-59486-248-6
b. kao. yess. ayangar. (2007). Yoga: The Path to Holistic Health.nyuu yaaak: darling kindersley. ISBN 978-0-7566-3362-2
b. kao. yess. ayangar. (8 Vols, 2000–2008). Astadala Yogamala: Collected Works. nyuu Delhi: alide publishers.
b. kao. yess. ayangar. (2009). Yoga Wisdom and Practice.nyuu yaaak: darling kindersley. ISBN 0-7566-4283-3
b. kao. yess. ayangar. (2010). Yaugika Manas: Know and Realize the Yogic Mind. Mumbai: yog. ISBN 81-87603-14-3
b. kao. yess. ayangar. (2012). Core of the Yoga Sutras: The Definitive Guide to the Philosophy of Yoga. London: HarperThorsons. ISBN 978-0007921263
moolaalu
1918 jananaalu
2014 maranalu
padamasiri puraskara pondina Karnataka vyaktulu
padmabhuushanha puraskara pondina Karnataka vyaktulu
padmavibhuushanha puraskara pondina Karnataka vyaktulu
yogacharyulu |
రత్నగిరి కృష్ణవేణి రంగస్థల నటి.
జననం
కృష్ణవేణి 1947వ సంవత్సరం రాజవరపు వీరాస్వామి, రామమ్మ దంపతులకు కృష్ణా జిల్లా నూజివీడులో జన్మించింది. తన 9వ ఏట పునర్జన్మ నాటిక ద్వారా రంగస్థల ప్రవేశంచేసి, 5 దశాబ్దలలో శతాధికంగా నాటక/నాటిక ప్రదర్శనల్లో పాత్రలు ధరించింది.
నటిగా
సాధన, కసాయిగుండె, మండే గుండెలు - ఎండే పెదవులు, నటన, నటరాజు, కళ్ళు, ఛాయ, మల్లెపూలు, తప్పెవరిది, పట్టాలు తప్పినబండి, ఊరుమ్మడి బతుకులు, కదలిక, రగిలిన జ్వాల, సార్వభౌముడు, కాలజ్ఞానం, దేవుడు, మద్యంలో మానవుడు, సర్పయాగం, పల్లెపడుచు, కీలుబొమ్మలు, అన్నాచెల్లెలు, నటనాలయం, విడాకులు, కనకపుష్యరాగం మొదలగు నాటిక/నాటకాల్లో నటించింది. కుంతి, శబరి ఏకపాత్రాభినయ ప్రదర్శలనలిచ్చింది. సినీ నటుటు రావుగోపాలరావు, కొమ్మినేని శేషగిరిరావు, ప్రసాద్ బాబు, నిర్మలమ్మ మొదలైనవారితో కలిసి నాటక ప్రదర్శనల్లో పాల్గొన్నది.
సత్కారాలు, అవార్డులు
సంస్కృతి సమ్మేళనం - గూడురు వారిచే, ఏలూరులో రంగస్థల నటుడు పీసపాటి నరసింహమూర్తి చేతుల మీదుగా
కీ.శే. కామేశ్వరరావు మెమోరియల్ పరిషత్తు - నెల్లూరు వారిచే డా. ఎస్.పి.బాలసుబ్రమణ్యం చేతుల మీదుగా
మద్రాసులోని పద్మశ్రీ డా. శివాజి గణేషన్ సంప్థవారిచే
కళింగపట్నం కళాపరిషత్తు వారిచే ఎస్.వి. రంగారావు అవార్డు
కడప - వై.ఎమ్.డి.ఏ. వారిచే శ్రీమతి పసుపులేటి కన్నాంబ అవార్డు
శ్రీ వేంకటేశ్వర నాట్య కళాపరిషత్తువారి ప్రతిష్ఠాత్మక ’గరుడపురస్కారం‘ (రూ. 10,000/- నగదు), 2008 జూన్ 9, మహాతి కళాక్షేత్రం, తిరుపతి
మూలాలు
రత్నగిరి కృష్ణవేణి, కళాదీపికలు (సమకాలీన రంగస్థల నటీమణులు), ప్రథమ ముద్రణ, సంపాదకులు: వి.ఎస్. రాఘవాచారి., కళాదీపిక మాసపత్రిక, తిరుపతి, అక్టోబరు 2011, పుట. 32.
తెలుగు రంగస్థల నటీమణులు
1947 జననాలు
జీవిస్తున్న ప్రజలు
తెలుగు కళాకారులు
తెలుగు నటీమణులు
తెలుగు రంగస్థల కళాకారులు
కృష్ణా జిల్లా మహిళలు |
ఎస్.ములకలపల్లి, శ్రీ సత్యసాయి జిల్లా, నల్లచెరువు మండలానికి చెందిన గ్రామం
ఎస్.ములకలపల్లిలో ఇరు గ్రామాలు ఉన్నవి. అవి చెవిటివారి పల్లి, తిరుమలదేవరపల్లి ఉన్నాయి..గ్రామంలో రామాలయం ఉంది. ఇది మండల కేంద్రమైన నల్లచెరువు నుండి 4 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన కదిరి నుండి 13 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది. 2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 322 ఇళ్లతో, 1275 జనాభాతో 469 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 653, ఆడవారి సంఖ్య 622. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 213 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 0. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 595470.పిన్ కోడ్: 515551.
విద్యా సౌకర్యాలు
గ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాలలు రెండు ఉన్నాయి. బాలబడి, ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల, మాధ్యమిక పాఠశాలలు నల్లచెరువులో ఉన్నాయి. సమీప జూనియర్ కళాశాల, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల కదిరిలోను, ఇంజనీరింగ్ కళాశాల అనంతపురంలోనూ ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల, మేనేజిమెంటు కళాశాల అనంతపురంలోను, పాలీటెక్నిక్ కదిరిలోనూ ఉన్నాయి. సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల నల్లచెరువులోను, అనియత విద్యా కేంద్రం, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాలలు అనంతపురంలోనూ ఉన్నాయి.
వైద్య సౌకర్యం
ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం
ఒక సంచార వైద్య శాలలో డాక్టర్లు లేరు. ముగ్గురు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. సమీప ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం, ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉన్నాయి. పశు వైద్యశాల గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.
ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం
తాగు నీరు
గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా రక్షిత మంచినీటి సరఫరా జరుగుతోంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది.
పారిశుధ్యం
మురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీరు బహిరంగంగా, కచ్చా కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని శుద్ధి ప్లాంట్‌లోకి పంపిస్తున్నారు. గ్రామం సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం కిందకు రావట్లేదు. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.
సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు
పోస్టాఫీసు సౌకర్యం, సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉన్నాయి. పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామానికి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉన్నాయి. పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.
గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండిప్రైవేటు బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సు సౌకర్యం, రైల్వే స్టేషన్ మొదలైనవి గ్రామానికి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉన్నాయి. జాతీయ రహదారి, జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతున్నాయి. రాష్ట్ర రహదారి, ప్రధాన జిల్లా రహదారి గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు ఉన్నాయి.
మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు
గ్రామంలో వ్యవసాయ పరపతి సంఘం ఉంది. గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం ఉన్నాయి. రోజువారీ మార్కెట్ గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. ఏటీఎమ్, వాణిజ్య బ్యాంకు, సహకార బ్యాంకు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. వారం వారం సంత, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు
గ్రామంలో సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ స్టేషన్, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామం నుండి 5 కి.మీ.లోపు దూరంలో ఉన్నాయి. ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. సినిమా హాలు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.
విద్యుత్తు
గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 6 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.
భూమి వినియోగం
ఎస్.ములకలపల్లెలో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:
వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 6 హెక్టార్లు
వ్యవసాయం సాగని, బంజరు భూమి: 12 హెక్టార్లు
తోటలు మొదలైనవి సాగవుతున్న భూమి: 2 హెక్టార్లు
వ్యవసాయం చేయదగ్గ బంజరు భూమి: 16 హెక్టార్లు
సాగులో లేని భూముల్లో బీడు భూములు కానివి: 53 హెక్టార్లు
బంజరు భూమి: 329 హెక్టార్లు
నికరంగా విత్తిన భూమి: 50 హెక్టార్లు
నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 394 హెక్టార్లు
వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 38 హెక్టార్లు
నీటిపారుదల సౌకర్యాలు
ఎస్.ములకలపల్లెలో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.
బావులు/బోరు బావులు: 32 హెక్టార్లు
చెరువులు: 6 హెక్టార్లు
ఉత్పత్తి
ఎస్.ములకలపల్లెలో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.
ప్రధాన పంటలు
వేరుశనగ, వరి, పొద్దుతిరుగుడు
మూలాలు
వెలుపలి లంకెలు |
jinavallabhudu telegu bhashaku prachina bhaasha hoda kattabettina tholi kandapadyaalu raasina kavi. vemulavada chalukyas usa.sha. 750 nunchi usa.sha. 973 varku.. antey sumaaru remdu shataabdaala paatu modhata bodhannu, tarwata vemulavadanu rajadhaanigaa cheskoni ‘sapaadalaksha’ raajyaanni (neti nizamabad, Karimnagar jillala praantaanni) paripaalinchaaru. viiru raashtrakootula saamantulu. veerilo raajaneetignudu, vidyaavisaaradudu, kavipandita poshakudigaa gurthimpu pondina rendo arikesari, usa.sha.930 nunchi usa.sha.955 varku vemulavada rajadhaanigaa paalinchaadu. eeyana aasthaanamlooni panpa mahakavi, qannada kavitrayamlo okadu. rendo arikesarini arjunuditho poolustuu.. aayana rachinchina ‘vikramarjuna vision’.. ‘panpa mahabharatham ’gaaa prasiddhigaanchindi. aa panpa mahakavi tammude jinavallabhudu . jainamataabhivruddhi choose vishesha krushi chosen yea jinavallabhude Telangana kavulanu,aandhra nannayaku annayyalanu chesudu.aadikavi nannayaku annayyalaanti kavi jinavallabhude.
Karimnagar jillaaloni gangadara mandalam kurikyala graamamlooni vrushabhagiri aney bommalamma gutta pai chekkabadi unnayi.
teluguku ‘prachina hoda’ kattabettina kandaalu..
yea jainachakreshwari, digambara vigrahaala kindhi bhaagaana jinavallabhudu chekkinchina tribhasha (telegu, qannada, samskrutha) saasanam valana aadikavi nannayya (kee.sha.1051) ku vandella mundhey ikda telugulo sahityam vachindani aadhaarasahitamgaa rujuvaindi. usa.sha.945loo vaeyimchina yea saasanam chivarana unnavi tholi telegu kanda padyaalani telindhi. 1995loo Karimnagar jillaku chendina suprasidda kavi, dr malayasree parisoedhanathoo ivi telugubhashalone mottamodati kanda padyaalu ani prapanchaniki telisindhi. anantara kaalamlo tamilamlaage telugukuu prachinabhasha hoda kalpinchaalane vudyamam rashtravyaaptamgaa bayaluderindi. eemeraku rashtra sarkaru ennisaarlu morapettukunna saraina aadhaaraalleka kendraprabhutvam sasemira andi. aa samayamlo bommalamma guttapai unna kandapadyale keelakamayyaayi. chivariki viiti aadhaarangaanee kendra prabhuthvam mana telugubhaashaku prachinahoda kalpinchindhi.
bommalamma guttapai unna kanda padyaalu..
1. jina bhavanamuputtinchuta
jina poojalseyuchunki jina munulaku na
ttina yanna danam beevuta
jinavallabhu bolangalare jina dharmaparul
2. dinakarusari velgudumani
jinavallabhu nottanettu jitakavinananun
manujulgalare dhatrim
vinuticchedu naniyavrutta vibudha kavimvudul
3. okkokka gunamba kalgudu
rokkondigaa kokkalakka levevvarikim
lekkimpa nokko lakkaku
mikkili gunapakshapaati gunamani gunamul
‘‘jinabhavanaalu kattinchadam, jinasaadhuvula pujalu cheeyadam, jinamunulaku nacchina bhojanaalu pettadamlo itara jainulevvarini jinavallabhunitho saripolchalem. suuryuditoe samaanamgaa veluguvaaru, jinavallabhunitho sarituugu marea kavuluu laeru. okkokkaru okkokka sugunamtho untaruu. alochinchi chusthe jinavallabhude gunamani. paigaa aayana gunapakshapaati’’ ani yea kandaala ardham.
moolaalu
teluguvaaru
telegu kavulu
Telangana chaarithraka vyaktulu |
gandla venkatraavu prajaavaidyudu. abyudaya kalaasamiti adhyakshudigaa, pattanha kalaakaarula samakhya konvenorgaaa, entaaa kalaparishat koshadhikariga, pourahakkula sangham naayakudigaa panichesaaru.iddharu santhaanam.paatikella nunchi dr garikapati rajarao vardhantini ongolu loo kramam tappakunda nirvahimchina gandla venkatraavu swatahagaa natudu. 1960va dasakamlo raktakanneeruloni naghabushan paathranu ekapaatragaa marchi 200 pradarsanalichaaru. navabhaaratam chitramlo kudaa natinchina gandla venkatraavu vandematharam, avs, pokuri baburavu, kaakaraala , madala rangaravulaku sannihithudu. diviseema baadithula kosankalapradarsanalu ippimchi viraalaalu pamparu. kalakshetram eeyana theerani korika.pedaprajalaku goutami vaidyasaalalo uchita vaidyasevalu andichaaru.dr gurukul mittra sishyunigaa aakyupankchar vydyam kudaa chesar.dr sunku balarama gaari sahakaramtho ubbasavyaadiki chikithsalu andichaaru.gaddalagunta loni tana nivaasamloe 18.6.2013 na kannumuusaaru.
2013 maranalu
prakasm jalla vaidyulu
prakasm jalla rangastala natulu
prakasm jalla cinma natulu |
రాజాబాబు సినిమా కుటుంబ కథా చిత్రం. ఇందులో డా రాజశేఖర్, విజయకుమార్, శారద, బ్రహ్మానందం, కోవై సరళ, కృష్ణ భగవాన్, ధర్మవరపు సుబ్రహ్మణ్యం తదితరులు ముఖ్యపాత్రలలో నటించారు. పరుచూరి ప్రసాద్ నిర్మించిన ఈ సినిమాకి ముప్పలనేని శివ దర్శకత్వం వహించగా, సంగీతదర్శకుడు ఎస్. ఎ. రాజ్‌కుమార్ సంగీతం అందించారు.
నటవర్గం
డా.రాజశేఖర్
శ్రీదేవిక
బ్రహ్మానందం
శివారెడ్డి
కృష్ణ భగవాన్
కొండవలస లక్ష్మణరావు
శారద
ధర్మవరపు సుబ్రహ్మణ్యం
కోవై సరళ
అభినయశ్రీ
విజయ్ కుమార్
గౌతంరాజు
సుధ
సాంకేతికవర్గం
దర్శకుడు: ముప్పలనేని శివ
నిర్మాత: పరుచూరి శ్రీవరాం ప్రసాద్
సంగీత దర్శకత్వం: ఎస్.ఎ. రాజకుమార్
పాటల రచయిత: భువనచంద్ర
మూలాలు
తెలుగు కుటుంబకథా చిత్రాలు
ముప్పలనేని శివ దర్శకత్వం వహించిన చిత్రాలు
రాజశేఖర్ నటించిన చిత్రాలు
బ్రహ్మానందం నటించిన సినిమాలు
కృష్ణ భగవాన్ నటించిన చిత్రాలు
కొండవలస లక్ష్మణరావు నటించిన చిత్రాలు
శారద నటించిన చిత్రాలు
ధర్మవరపు సుబ్రహ్మణ్యం నటించిన చిత్రాలు
సుధ నటించిన సినిమాలు |
mana oori pandavas baapu darsakatvamlo, mullapuudi venkatramana rachayitagaa krishnanraju, muralimohan, chrianjeevi, prasad badu, ravugopalarao pradhaanapaatrallo natinchina 1978 aati telegu chalanachitra.
visheshaalu
yea cinma mahaabhaarataaniki adhunika kathanam. modhata yea cinemaanu puttanna kanagal kannadaloo paduvaaralli pandavaru paerutoe teesaadu. baapu yea cinemaanu teluguto paatu hindeelo sanjiv kumar, mithun chakraverthy modalaina vaarithoo huum panch paerutoe punahsrushtinchaadu.
paatalu
bayati linkulu
raagaa.kaamlo mana voori pandavas cinma paatalu.
chrianjeevi natinchina cinemalu
krishnanraju natinchina cinemalu
raao gopaalaraavu natinchina chithraalu
muralimohan natinchina chithraalu
aallu ramalingaiah natinchina chithraalu
bhanuchander natinchina cinemalu
kao.v.mahadeevan sangeetam kuurchina cinemalu
halam natinchina cinemalu
giitha natinchina cinemalu |
saahithi paerutoe telegu sinimaarangamlo gayou rachayitagaa, sambhaashanhala rachayitagaa chalaamanii avutuna rachayita asalau peruu cherukupalle sriramachandramurthy.
visheshaalu
ithadu krishna jalla, milavaram mandalam, velvadam gramamlo janminchaadu. ithadu velvadam gramamlo yess.yess.sea, varangallulo intarmediate,noojiveedulo degrey chadivaadu. aandhra vishwavidyaalayam nundi snaatakottara patta pondadu. ithadu gudivadalo ooka tuutorial collegeelo lecturargaaa konthakaalam udyogam chesudu.
cinma rangam
ithadu cinemalalo avaksam choose 1974loo madraasuku velladu. modhata atrya oddha sahayakuniga cheeraadu. guruvu daggara melakuvalu neerchukuntuunee prayatnalu modhal pettadu. 1979loo vijayanirmala darsakatvamlo krishna heeroga terakekkina kilaadi krishnudu cinemalo tholi paatanu rachinchadu. taruvaata intaniki anek avakasalu venuventane vacchai. ithadu muudunnara dasaabdaalaloo 500ku paigaa paatalu, 100 praivetu aalbams, 30 dabbing cinemalaku patalanu amdimchaadu. kevalam paatale kaaka "mallanna", "journey" vento cinemalaku sambhaashanhalu kudaa amdimchaadu.
intani kalam tanadaina style paataku pattabhisheka chesthundu. eeyana paatalo padealu swaraala Madhya visiresinattundavu. swarampai paicheyi saadhinchadaaniki pooti padutunnattuntaayi. ithadu raasina "jaabilikee vennelakee", "egiripothe entha baguntundhi" paatalu ashesha aadarana pondaayi. ithadu sumaaru 1000 telegu cinma paatalu raasadu. AndhraPradesh yokka vividha yaasa, maandalikaalato jaanapadha geethaalanu rasinanduna cinma parisramaloe prasiddi chendhaadu. ithanu dhoora pranthalu prayanam chessi, prajalato sambhaashinchi, vaari vyaavahaarika padealu, padajaalaanni saekarinchi jaanapadha kavitvamloe tanuku ooka pratyekamaina chihnaanni srushtinchaadu. atadu mondimogudu pemki pellam chitramlo vijayshanti paathraku raasina "laaluu darwaja lashkar bonal panduga" paata peddha hitt ayindhi. ithanu andamina, goppa yasalanu rasadani bhaawistaaru.
cinemala jaabithaa
ithadu panichaesina chitraala pakshika jaabithaa:
gayou rachayitagaa
sambhaashanhala rachayitagaa
mallanna
journey
cinma paatala jaabithaa
moolaalu
bayatilinkulu
*
telegu cinma paatala rachayitalu
telegu cinma rachayitalu
krishna jalla cinma paatala rachayitalu
jeevisthunna prajalu
kalam paerutoe rachanalu chosen AndhraPradesh vyaktulu |
bharathadesamlooni anni motaaru vahanalanu namoodhu ledha anumati sankhyatho gurthimpu chestaaru. rahadaarulapai prayaaninchataaniki pradhaana adhikaarapatramgaa vahana namoodhu phalakam (saadharanamga sankhya phalakam ani antaruu) sankhyanu ayah rastrala jillasthayi, praamtiya ravaanhaa kaaryaalayaalu (arto) jaarii chestaayi.sankhya phalakaalu vaahanam mundhu, venuka bhagamlo amarchabadataayi. chattam prakaaram anni phalakaalu laitin aksharaalathoo adhunika hinduism-arabek ankello untai. bharatadesa antarjaateeya vaahanaala reegistration kood ai.ene.di.
varasakramamlo rangu gurtimpulu
saswata namoodhu
aprameya vahanalu:
aprameyamgaa anadhikaara vahanalu, tellaninepathyamlo nalupu aksharaalanu kaligiuntaayi. - (udaa: epi 02 bike 1084)
purtiga vidyuttutoe nadichee vahanalu aakupacha nepathyamlo thellupu aksharaalanu kaligiuntaayi.- (udaa: ka 01 each 4923)
vaanijya vahanalu:
taxilu, buses, trakkulu vento vaanijyavaahanaalu aprameyamgaa pasupu nepathyamlo nalupu aksharaalanu kaligiuntaayi. - (udaa:yupi 19 di 0343)
vyaktigata avasaralakosam addekulabhinche vahanalu nalupurangu medha pasupu aksharaalanu kaligiuntaayi. -(udaa: ka 08 j 9192)
purtiga vidyuttutoe nadichevaahanaalu aakupacha nepathyamlo pasupu aksharaalanu kaligiuntaayi. - (udaa: mcha 12 orr.ene 1289)
videsi samshthalaku chendina vahanalu:
ooka rayabara karyalayaniki ledha aikyaraajyasamitiloo namoodhu cheyabadina vahanalu lethaneelam nepathyamlo thellupu aksharaalanu kaligiuntaayi. - (udaa:varusaga 199 cd 1, 23 un 1
doutyakaaryaalayamlo namoodhu cheskunna vahanalu pasupu nepathyamlo nalupu aksharaalanu kaligiuntaayi. - (udaa.199 sisi 999)
bhartia saayudhadalaalache namoodhu cheyabadina vahanalu nallani nepathyamlo baanamtho praarambhamayye thella aksharaalanu kaligiuntaayi. - (udaa: D 03di 153874ech)
taatkaalika namoodhu
vahana thayaridaru ledha ammaka pratinidhiki chendina ammuduponi vahanalu yerupu nepathyamlo thellupu aksharaalanu kaligiuntaayi. - (udaa: ech.orr. 26 tisi 7174)
saswata reegistration choose eduruchoostunna ammina vahanalu pasupu nepathyamlo yerupu aksharaalanu kaligiuntaayi. - (udaa:ts 07 di tr 2020)
saswata namoodhu aakriti
reegistration suuchika aakriti 4 bhagalanu kaligiuntundi, avi:
modati remdu aksharaalu vaahanam namoodhu cheyabadina raashtram ledha kendrapalika praantaanni suchistayi.
tadupari remdu ankela sankhyalu jalla various sankhyanu suchistayi. vaahanaala namodubhaareegaa unnanduna,yea sankhyalu namoodhu procedure praamtiya ravaanhaa adhikary kaaryaalayaalaku ivvabaddaayi.
mudava bhagamlo okati, remdu ledha muudu aksharaalu untai.ledha aksharaalu lekapovachhunu.idi orr.ti.o.konasaguthunna srenini chupistundi (alaage namoodhu chosen vaahanaala sankhyaku lekkagaa) ledha vahana vargeekaranagaa umtumdi.
nalgavabhagam 1 nundi 9999 varku unna sanka,prathi falakaaniki pratyekamaindi.4 ankela sanka ayipoyinappudu ooka aksharam upasarga taruvaata remdu aksharaalu modalaitaayi.
yea sankhya ketaayimpu pathakam konni prayojanalanu kaligi Pali:
ooka nirdishta vaahanam reegistration raashtram ledha jalla.
pramaadam ledha vahana sambandhitha nerampai pooliisu daryaptu vishayamlo, saakshulu saadharanamga praarambha praamtiya sanketha aksharaalanu gurtunchukuntaaru.porthi Datia teliyakundane samaachara vivaralu tanikhii cheeyadam dwara anumaanita vahanalanu chaaala takuva sankhyalo tagginchadam chaaala sulabham.
pratyeka aakruthulu
konni raastrallo (Delhi raashtram, gatamlo Gujarat, Bihar vantivi) jalla sanketha gurtu praarambha 0 tolaginchabadindi.anevalla Delhi jalla 2 sankhyalu dl 2 kadhu dl 02 gaaa kanipistaayi. Delhi kendra bhoobhaagam namoodhu sanketha gurtu adanapu koodnu kaligi Pali. dl 9 ciaa 1111, ikda dl Delhi (dl) choose remdu aksharaala kood. adanapu sea (vahana vargaaniki) dwichakra vaahanaala choose yess, karlu, yessyooveela choose sea vidyut vaahanaala choose i (konni sandarbhaallo Bara), buses vento prabhutva prayaanhiikula vaahanaalaku p, muudu chakraala rikshaalaku orr, paryaataka licenses vaahanaalaku, taxilu, pickup trakkulu, vyaanlu, kirai vahanalu choose vai far vendetta choose ti ketayinchabaddayi yea vyvasta itara raastrallo kudaa vartistundi.(udaharanaku, Rajasthan, ikda arje remdu aksharaala kood, p prayaanhiikula vaahanaalaku, kaarlaku sea, scooterlaku yess vasthuvula vaahanaalaku z.) alaage, Una far ambulances, em far milk wan, p far plays vaahanaalaku ketayinchabaddayi.
rastralu
annibhaarata rastralu, kendrapalitaprantala vaari swantha renduaksharaala sanketam Pali. yea remdu aksharaala prasthavana 1980 lalo amaluloeki vacchindi.deeniki mundhu prathi jalla ledha praamtiya ravaanhaa adhikary kaaryalayamlo muudu aksharaala sanketam umtumdi.danilo raashtram girinchi prastaavinchaledu.idi balamaina gandaragolaaniki dhaaritheesindhi. udaharanaku, mms 8259 desamlo ekkadaina saripottundi.yea aspashtatanu nivarinchadaniki jalla ledha arto kaaryaalayamtho paatu rashtra sanketam cherchabadindi. Maharashtra vento konni raastrallo 1960 ki mundhu anumati phalakaalu, raastranni bombaayi presidencyga pilicheetappudu, bmc vento sanketalanu kaligi Pali.
kotthaga srustinchina Uttarakhand, chhattisgath, Jharkhand, Telangana (varusaga Uttar Pradesh, madhyapradesh, Bihar, AndhraPradesh) rastralu vaari kothha remdu aksharaala sanketaala crinda vahanalanu namoodhu chestunnayi.paata sankhyalu yea rastrala arto kaaryaalayaallo namoodhu cheyabaddaayi. matri rashtra orr.ti.o. sanketam crinda ippatikee chellubaatulo umtumdi. 2007loo uttranchal raastranni Uttarakhand rashtramgaa peruu marcharu. yea vidhamgaa rashtra kood uaae nundi yuke ku marindi. 2011loo, orissa raashtram odisaagaa peruu marchabadindhi.tadwara rashtra sanketha gurtu or nundi odi gaaa marchabadindhi.
bhaarathaprabhutvam nodal mantritwa saakha, rahadari ravaanhaa - rahadhaarula mantritwa saakha, kothha high sekyuuritii reegistration plaetla (kothha nambar platelu) choose kathinamaina lakshanaalatoo koodina amalu niyamaalanu ruupomdimchimdi. rastralu edvala vatini dashalavaareegaa parichayam cheeyadam praarambhinchaayi.yea praamaaniikarana, kathinamaina amalutho paatu, chatta amaluloo, desamlo vaahanaala namoodhu prakreeyalo penu marpulu vastaayani bhavistunaaru.
pratuta sanketaalu
remdu aksharaala rashtra sanketaalu, kendra paalita sanketaala jaabithaa yea krindhi vidhamgaa Pali:
paata sanketaalu
ikapai upayogamlo laeni sanketaala jaabithaa:
ivi kudaa chudandi
bhartiya praamtiya ravaanhaa kaaryaalayaala jaabithaa
moolaalu
velupali lankelu
vahanalu
bharatadesa ravaanhaa vyvasta |
paanchajanyam shree mahaavishnuvu yokka panchaayudhamulalo okati. mahaavishnuvu dharimchee sankhamunu paanchajanyamu ani antaruu.
visheshaalu
shree krishnudi sankham peruu paanchajanyam. dwapara yugamloo balarama, krishnudu saandeepuni oddha vidyaabhyaasam chosen samayamlo ooka saree saandeepa muni kumarudu samudramloo snanam cheyuchundagaa keratala udhruti valana samudramu loki kottuku poyenu . aatadini panchajanudu anu rakshasudu mingivesadu. guru putrudu aa rakshasuni sariiramu nandunna sankhamu loki pravesinchenu. balarama krushnulu thama guruvu gaaraina saandeepa maharshiki guru dakshanagaa atani putruduni teesuku ravalani thalachi, guruputrudu snaanaaniki vellina samudra theeraaniki vellhi samudrudini adugagaa samudrudu panchajanudu guru puthrudini mingenani cheppeyi. appudu varu panchajanudini vethiki atadini chanpi athadi shariiramunu cheelchagaa sankhamu labhinchenu. appudu shree krishnudu aa sankhamunu tisukuni yamapuriki vellhi akada aa sankhamunu udenu. aa sabdamunaku yamudu adiripadi vachi shree krishnuni chusi vachinapani telupamani kooragaa shree krishnudu vacchina panini telipenu appudu yamudu guru puthrudini shree krushnudiki appaginchenu . shree krishnudu atadini guruvu gaariki appaginchenu . panchajanyudi sariiramloe dorikina sankhamunu aa aati nundi thaanu dharinchenu.
moolaalu
baahya lankelu
himduumatam |
అక్కచెరువుపాలెం: ప్రకాశం జిల్లా, జరుగుమల్లి మండలానికి చెందిన రెవెన్యూయేతర గ్రామం.
ప్రధాన పంటలు
ఈ ఊరిలొ ప్రధానంగా పొగాకు, శనగ ప0టలు పండిస్తారు.
సమీప గ్రామాలు
చోడవరం 4 కి.మీ, నరసింగోలు 5 కి.మీ, చతుకుపాడు 5 కి.మీ, గోగినేనివారిపాలెం 5 కి.మీ.
మూలాలు |
అభిషేక్ మోహన్ నాయర్, తెలంగాణకు చెందిన మాజీ క్రికెట్ క్రీడాకారుడు. ఎడమచేతి వాటం బ్యాటింగ్, కుడిచేతి మీడియం పేస్ బౌలింగ్ చేసే ఆల్ రౌండర్ గా ముంబై తరపున ఫస్ట్ క్లాస్ క్రికెట్, ఇండియన్ ప్రీమియర్ లీగ్‌లో ముంబై ఇండియన్స్, కింగ్స్ XI పంజాబ్, పూణే వారియర్స్ ఇండియా, రాజస్థాన్ రాయల్స్ జట్టులకు ప్రాతినిధ్యం వహించాడు. 2018 నవంబరులో తన 100వ ఫస్ట్-క్లాస్ మ్యాచ్ ఆడాడు.
జననం
అభిషేక్ 1983, అక్టోబరు 8న మోహన్ నాయర్ - లేఖా నాయర్ దంపతులకు తెలంగాణలోని సికింద్రాబాద్‌లో జన్మించాడు.
క్రికెట్
అభిషేక్ కుడిచేతి మీడియం-పేసర్. ఫస్ట్-క్లాస్ కెరీర్‌లో ముంబై జట్టుకు కీలకంగా నిలిచాడు. ఎడమ చేతి బ్యాటింగ్‌తో క్రీజ్ ఆక్యుపేషన్‌తోపాటు బంతిని బలంగా కొట్టే సామర్థ్యం ఉన్న నాయర్ 2006లో రంజీ ట్రోఫీలో ముంబై గెలిచిన కీలకపాత్ర పోషించాడు. 2006లో గుజరాత్‌పై 97 పరుగులు, మహ్మద్ నిస్సార్ ట్రోఫీలో కరాచీ అర్బన్‌పై 152 పరుగులు చేశాడు. 2008లో ప్రారంభమైన ఇండియన్ ప్రీమియర్ లీగ్ లో ముంబై ఫ్రాంచైజీ అభిషేక్ ను కొనుగోలు చేసింది. 2008/09 రంజీ ట్రోఫీ ఫైనల్‌లో కీలకమైన 99 పరుగులు చేసి, ముంబై 38వ విజయాన్ని సాధించడంలో తోడ్పడ్డాడు.
2012/13 రంజీ ట్రోఫీ సీజన్‌లో ముంబై తరపున మూడు సెంచరీలు, ఎనిమిది 50 లతోసహా 966 పరుగులు చేశాడు. 40వ రంజీ ట్రోఫీ టైటిల్‌లో ముఖ్యమైన పాత్ర పోషించి 19 వికెట్లు కూడా తీశాడు. ఫిబ్రవరిలో జరిగిన టూర్ మ్యాచ్‌లో ఆస్ట్రేలియాతో భారత్ ఎ తరపున ఆడేందుకు ఎంపికయ్యాడు. 2013లో ఇంటర్-జోన్ దేవధర్ ట్రోఫీ సెమీ-ఫైనల్‌లో 17 బంతుల ఓవర్‌లో 10 వైడ్‌లు, ఒక నో-బాల్‌ను వేశాడు.
2013 సెప్టెంబరులో చివరి రోజున విశాఖపట్నంలో న్యూజిలాండ్ "ఎ"తో జరిగిన మ్యాచ్‌లో విజయ్ జోల్‌తో పాటు అతను సెంచరీ చేశాడు. ఆ మ్యాచ్ డ్రాగా నిలిచింది. 2013 ఛాలెంజర్ ట్రోఫీలో ఢిల్లీలో జరిగిన మ్యాచ్‌లో 73 బంతుల్లో 91 పరుగులు చేశాడు. ఇండియా రెడ్‌తో జరిగిన మ్యాచ్‌లో 39 బంతుల్లో అజేయంగా 75 పరుగులు చేశాడు. 2018 ఇండియన్ ప్రీమియర్ లీగ్ సీజన్ తర్వాత, ఆఫ్-సీజన్‌లో కోల్‌కతా నైట్‌రైడర్స్ జట్టు మెంటర్, హెడ్ కోచ్‌గా ఎంపికయ్యాడు. 2018-19 రంజీ ట్రోఫీకి ముందు, ముంబై నుండి పుదుచ్చేరికి వచ్చాడు. 2018 నవంబరులో తన 100వ ఫస్ట్-క్లాస్ మ్యాచ్‌లో ఆడాడు.
అంతర్జాతీయ క్రికెట్
వెస్టిండీస్‌లో జరిగిన వన్డే టోర్నీ పర్యటన కోసం భారత జట్టులోకి ఎంపికయ్యాడు. అందులోని మూడు మ్యాచ్‌లలో, ఒక ఇన్నింగ్స్‌లో ఆడాడు. ఏడు బంతులు అడిన అభిషేక్ ఒక్క పరుగు కూడా చేయలేకపోయాడు, దాదాపు బౌల్డ్ అయ్యాడు. మూడు ఓవర్లు బౌలింగ్ చేసి, వికెట్లు తీయకుండా 17 పరుగులు ఇచ్చాడు.
కోచింగ్ కెరీర్
కోల్‌కతా నైట్ రైడర్స్‌కు అసిస్టెంట్ కోచ్‌గా నియమించబడ్డాడు.
వ్యక్తిగత జీవితం
అభిషేక్‌కు 2014లో నటాషా షేక్‌తో వివాహం జరిగింది.
మూలాలు
బయటి లింకులు
జీవిస్తున్న ప్రజలు
1983 జననాలు
హైదరాబాదు జిల్లా వ్యక్తులు
హైదరాబాదు జిల్లా క్రీడాకారులు
క్రికెట్ క్రీడాకారులు |
భేతాళుడు 2016 లో విడుదలైన తమిళ అనువాద తెలుగు చిత్రం. తమిళ చిత్రం సైతాన్ కు ఇది తెలుగు అనువాద సినిమా.
కథ
దినేష్ (విజయ్ ఆంటోని) ఓ పెద్ద సాఫ్ట్‌వేర్ కంపెనీలో వ‌ర్క్ చేస్తుంటాడు. అనాథ అయిన ఐశ్వ‌ర్య (అరుంధ‌తిరాయ్‌) ను పెళ్ళి చేసుకుని సంతోషంగా ఉంటున్న దినేష్ జీవితంలో అనుకోని మార్పులు సంభ‌విస్తాయి. ఎవ‌రో త‌న‌ను పిలుస్తున్న‌ట్లు, చనిపొమ్మ‌ని ప్రేరేపిస్తున్న‌ట్టు దినేష్ అనుభూతిచెందుతాడు. ముందుగా ఈ విషయాన్ని తన కుటుంబ స‌భ్యుల‌తో దినేష్ చెప్ప‌డు. కానీ దినేష్ ప్ర‌వ‌ర్త‌న‌తో చుట్టు ప‌క్క‌ల ఉండేవారు ఇబ్బంది ప‌డుతుంటారు. కొన్ని రోజుల‌కు దినేష్ తన ప‌రిస్థితిని త‌ల్లికి, భార్య‌కు చెబుతాడు. ఓ మానసిక వైద్యుడిని కలిసి తనకు ఎదువుతున్న అనుభ‌వాల‌ను వివ‌రిస్తాడు. అప్పుడు వైద్యుడు, దినేష్‌ను వశీకరణ చేసి తన గ‌త జీవితం గురించి ప్ర‌శ్నించ‌డం మొద‌లు పెడ‌తాడు. అప్పుడు జ‌య‌ల‌క్ష్మి గురించి దినేష్ వైద్యుడుకు చెబుతాడు. ఇంత‌కు జ‌య‌ల‌క్ష్మి ఎవరు? అసలు దినేష్‌కు వింత‌గా ప్ర‌వ‌ర్తించ‌డానికి కారణం ఎవరు? శర్మ ఎవరు? శ‌ర్మ‌కు, దినేష్‌కు ఉన్న సంబంధం ఏమిటి? దినేష్ స‌మ‌స్య‌ల‌కు ఐశ్వ‌ర్య‌కు ఉన్న సంబంధం ఏమిటి? ఇంత‌కు భేతాళుడు ఎవరు? అనే విష‌యాలు మిగిలిన కథలో భాగం.
తారాగణం
విజయ్ ఆంటోని
అరుంధ‌తి నాయర్
చారుహాసన్
వై.జి.మ‌హేంద్ర
కిట్టి
మీరాకృష్ణ‌న్‌
మురుగ‌దాస్ తదితరులు
సాంకేతికవర్గం
బ్యాన‌ర్ : మాన‌స రిషి ఎంట‌ర్‌ప్రైజెస్‌, విన్ విన్ విన్ క్రియేష‌న్స్‌, విజయ్ ఆంటోని ఫిల్మ్ కార్పొరేష‌న్
స‌మ‌ర్ప‌ణ : ఫాతిమా విజయ్ ఆంటోని
సంగీతం : విజయ్ ఆంటోని
సినిమాటోగ్ర‌ఫీ : ప్ర‌దీప్ క‌లిపుర‌య‌త్‌
ఎడిటింగ్ : వీర సెంథిల్ రాజ్
మాట‌లు, పాటలు : భాష్య శ్రీ
నిర్మాత : ఫాతిమా విజయ్ ఆంటోని
రచన, దర్శకత్వం : ప్ర‌దీప్ కృష్ణమూర్తి
మూలాలు
బయటి లంకెలు
2016 తెలుగు సినిమాలు
తెలుగు డబ్బింగ్ సినిమాలు
విజయ్ ఆంటోనీ నటించిన సినిమాలు |
ఎక్కా యాదగిరిరావు తెలంగాణ రాష్ట్ర ప్రముఖ చిత్రకారులు, తెలంగాణ అమరవీరుల స్మారకస్థూపం శిల్పి, పద్మశ్రీ అవార్డు గ్రహీత.
జననం
ఎక్కా యాదగిరిరావు హైదరాబాద్ పాత బస్తీ లోని అలియాబాద్‌లో జన్మించారు. వీరి తండ్రి ఎక్కా నారాయణస్వామి (ఉపాధ్యాయులు), తల్లి నాగమ్మ.
జీవిత విశేషాలు
నాగమ్మ జానపద గీతాలను అద్భుతంగా పాడేది. అలా చిన్నతనం నుండే యాదగిరిరావుకి కళలపై ఆసక్తి కలిగింది. హెచ్‌.ఎస్.సి చదివే సమయంలోనే చిత్రలేఖనంలో ప్రతిభ కనబరచారు. 1957లో నా ఇంటర్ పూర్తిచేసి, ఎ.ఎం.ఐ.ఇ.లో చేరారు. కానీ అది నచ్చక 1957లో కింగ్‌ కోఠిలోని కాలేజ్‌ ఆఫ్ ఫైన్‌ ఆర్ట్స్‌లో చేరారు.
శిల్పకళారంగం
కాలేజ్‌ ఆఫ్ ఫైన్‌ఆర్ట్స్‌లో శిల్పకళ వైపు ఆకర్షితుడై, ఎస్.కె.పాటిల్‌ అనే మహారాష్ట్ర టీచర్‌ దగ్గర చాలా మెలకువలు నేర్చుకున్నారు. అక్కడ ఉస్మాన్‌ సిద్ధిక్‌ అనే టీచర్‌ వద్ద ఆధునిక శిల్పకళ తెలుసుకొని, మోడ్రన్‌ ఆర్ట్‌లో కృషిచేయడం ప్రారంభించారు. భారతీయ శిల్పకళను పరిశోధించి లోహ ‘మిథున’ శిల్పాన్ని రూపొందించారు. ఈ శిల్పాన్ని ఢిల్లీలోని నేషనల్ అకాడమీ ఆఫ్ ఆర్ట్స్‌వారు కొనుగోలు చేసి ప్రదర్శించారు. ‘మిథున’ శిల్పం యాదగిరిరావు యొక్క శిల్పకళ కెరీర్‌లో జాతీయ, అంతర్జాతీయ స్థాయిలో అమితమైన గుర్తింపును తీసుకొచ్చింది.
తెలంగాణ అమరవీరుల స్మారకస్థూపం నిర్మాణం
1969లో తెలంగాణ సాయుధ పోరాటం ఊపందుకుంది. అలియాబాద్‌లో కర్ఫ్యూ విధించిన సమయంలో పోలీసుల తుపాకీ తూటాకు యాదగిరిరావు మిత్రుడైన వెంకటేశ్వరరావు చనిపోయాడు. అది చూసి యాదగిరిరావు గుండె చలించింది. ఈ సంఘటన జరిగిన మూడేళ్ల తరువాత తెలంగాణ అమరవీరుల స్మారకస్థూపం ఏర్పాటు కోసం పురపాలక శాఖ డిజైన్స్‌ను ఆహ్వానించినపుడు యాదగిరిరావు తను ఒక డిజైన్ చేసి పంపించారు. ఆ డిజైన్‌ను అప్పటి తెలంగాణ మంత్రులైన అంజయ్య, మదన్‌మోహన్‌, మాణిక్‌ రావు, ఎం.ఎం. హర్ష ల కమిటీ ఎంపిక చేసింది. అలా ఎక్కా యాదగిరిరావు తెలంగాణ అమరవీరుల స్మారకస్థూపం రూపశిల్పి అయ్యారు.
ఇతర నిర్మాణాలు
యాదగిరిరావు చెక్కిన చాలా శిల్పాలు దేశ విదేశాల్లోని మ్యూజియాల్లో, రష్యాలోని ఇండియన్ ఎంబసీ, యు.కె., జర్మనీ, యు.ఎస్.ఎలలో ఉన్నాయి. సుమారు 50 ఏళ్ల క్రితం హైదరాబాద్ నగరపాలక సంస్థ కోసం యాదగిరిరావు రూపొందించిన నెహ్రూ విగ్రహం లాల్‌దర్వాజాలో ఉంది. గాంధీ విగ్రహాన్ని న్యూఢిల్లీలో పెట్టారు. టాంక్‌ బండ్‌పై సురవరం ప్రతాపరెడ్డి విగ్రహం, విశాఖ బీచ్‌ లోని దుర్గాబాయి దేశ్‌ముఖ్ విగ్రహం యాదగిరిరావు చెక్కినవే.
అవార్డులు
పద్మశ్రీ అవార్డు (2017, భారత ప్రభుత్వం)
ప్రతిభా రాజీవ్‌ పురస్కారం (2010, ఆంధ్రప్రదేశ్ ప్రభుత్వం)
డిలిట్‌ (2009, తెలుగు యూనివర్సిటీ)
హంస అవార్డు (2001, ఆంధ్రప్రదేశ్ ప్రభుత్వం)
గోల్డ్‌ మెడల్‌ (1975, హైదరాబాదు ఆర్ట్ సొసైటీ)
బంగారు పతకం (1974, ఆంధ్రప్రదేశ్ రాష్ట్ర లలితకళా అకాడమీ)
తెలంగాణ అవతరణ దినోత్సవం సందర్భంగా తెలంగాణ రాష్ట్ర ఆవిర్భావ పురస్కారాలు - 2015 అవార్డు - హైదరాబాద్, తెలంగాణ ప్రభుత్వం, 2015 జూన్ 2
గుర్తింపులు
1975లో జరిగిన ఇంటర్నేషనల్ ఆర్ట్ ఎగ్జిబిషన్‌లో హభారతదేశం తరపున ప్రాతినిధ్యం వహించడం
లలిత కళా అకాడమీ 1984లో యాదగిరిరావు మోనోగ్రాఫ్‌ పుస్తకాన్ని ప్రింట్‌ చేయడం
ప్రదర్శనలు
1965 నుండి వివిధ జాతీయ, రాష్ట్ర ఆర్ట్ ప్రదర్శనలలో పాల్గొన్నారు.
2010 - ఇంటర్నేషనల్ ఆర్ట్ ఎగ్జిబిషన్, డెన్మార్క్
2006 - ఇంటర్నేషనల్ ఆర్ట్ ఎగ్జిబిషన్, సింగపూర్
2004 - నేషనల్ స్కల్ప్టర్స్ క్యాంప్, చంఢీఘడ్, పంజాబ్
2003 - మాజ్దేనిక్, డబ్లిన్, పోలాండ్
2002 - నేషనల్ స్కల్ప్టర్స్ క్యాంప్, హైదరాబాద్
2002 - హబిరత్ ఫౌండేషన్, న్యూఢిల్లీ
2001 - కాన్ టెంపరరీ ఇండియన్ ఆర్ట్, ఫుల్డా, జర్మనీ
1997 - ఇండో - పాక్ జూబిలీ కల్చరల్ సమరోహ్, హైదరాబాద్
1996 - వరల్డ్ తెలుగు ఫెడరేషన్, హైదరాబాద్
1986- సార్క్ ఇంటర్నేషనల్ ఎగ్జిబిషన్ ఆఫ్ ఆర్ట్స్, బెంగుళూర్
1975 - III అంతర్జాతీయ ట్రెన్నియల్, న్యూఢిల్లీ
1974 - నేషనల్ స్కల్ప్టర్స్ క్యాంప్, బెంగుళూర్
మూలాలు
ఇతర లంకెలు
పద్మశ్రీ పురస్కారం పొందిన తెలంగాణ వ్యక్తులు
జీవిస్తున్న ప్రజలు
హైదరాబాదు జిల్లా చిత్రకారులు
తెలంగాణ రాష్ట్ర ఆవిర్భావ పురస్కార గ్రహీతలు |
paaradarshaka texting vyvasta parikaram yokka venuka caamera upayoginchi nirantara nija samayam veedo phiid, ooka mobile parikaram yokka text sandesha anuvarthanam nepathyam bhartee, kabaadi viniyogadharuniki cheppaaru cheyabadina vatini chudagalaru, varu velutunna. yavaru apple ikapai antharaayam cheyyaleru cheppaaru?
paetent paaradarshakata pheechar veedo phiid maare ooka texting seshan lopala ooka paaradarshakata batannu nokkadam uuser activate elaa vivaristundi. pheechar aapai text budagalu prathyaksha neepadhya veedo medha bhartee kanipistundhi nirdhaaristundi. text thaamu paetent gamanikalu, apaaradarsaka ledha semi paaradarshaka umtumdi budagalu.
upasheershika-1
waking samayamlo texting pramaadaalanu
waking pramaadakaram samayamlo texting. washington vishwavidyaalayam parisodhakulu adhyayanam seattle yokka pradhaana vibhajanala 20 karyakalapam veekshinchaaru, "saankethika, saamaajika sudhad athyadhika apaayaanni text sandesha thoo, crossing sarlu penchadaaniki kanugonnaru.
upasheershika-2
cells fone dependency
nadachi N text saankethika paadachaarulaku, kadhu vaahanadaarulu choose ruupomdimchabadimdi endhukante driving text prajalu aduguthundu.
kanni atuvanti saankethika abhivruddhi thoo, waking, texting chese paadachaarulaku vaari cells fone loki chudatam ledhu evarainaa parisaraalavalana vento telusukovali kadhani. alaanti danki athanu dadapu ooka yelugubanti vellipoyaadu aa tana yajamaanito ooka texting sambashana drhushti peruu ooka shivaaru California parisaraallo nivedinchaaru okatiga marinta paristhitulaku daariteestundi.
upasheershika-3
upasheershika-4
phootoographee |
zean deach (augustu 8, 1924 - epril 16, 2020) americaaku chendina vyangya chithrakaarudu, dharshakudu. 1959 nundi prageloo unna deach, manroe, tam terrific, nudnik vento aanimaated cartunlanu srushtimchi perondaadu. popey, tam und jerrie vento siriislaku darsakatvam vahinchaadu.
jeevita vishayalu
deach 1924, augustu 8na sales man josep deach, rooth delson deach dampathulaku America, illinay rashtramloni chicago nagaramlo janminchaadu. 1929loo deach kutunbam californiaku vellhindhi, deach hollywoodloni paatasaalalo chaduvukunnadu. 1942loo losses englees haiskool nundi pattabhadrudayyaadu. deachku bhaarya, muguru kumaarulu unnare. varantha kudaa cartoonistulu.
vrutthi jeevitam
graduation taruvaata Uttar America vaimaaniki dasham choose vimanam blueprintlanu gisey panilo cheeraadu. pilat sikshnha pondina deach, nyumooniyaa raavadamtho 1943loo bayataku vachadu. 1945 nundi 1951 varku jach magagin dhi rikard chenjarku kavarlu, interior artnu amdimchaadu. 1950va dasakamlo mottamodati amarican gaayakulu-paatala rachayitalalo okaraina konnee conversesku deach sahakaaram andinchadamtopaatu audeo inhaniirgaaa kudaa unaadu.
yaanimation rangam
1955loo uunited prodakctions af America (up) aney yaanimation studiolo apprentices ship teeskunna deach, aa taruvaata territoons ku srujanathmakathka darsakudayyaadu. sidney dhi elephant, gaston le crayon,, clint clober vento paatralanu srushtinchaadu. 1958 praarambhamlo deach theatrically cartun sidnis famiily trey akaadami avaarduku naamineet cheyabadindhi. 1958, augustulo territoons nundi tolaginchabadda deach, nuyaark loo zean deach assoiates, inq., paerutoe tana sonta studionu stapinchadu. indhulo pradhaanamgaa television vaanijya prakatanalanu roopondinchevaaru.
1959, octoberulo deach kompany chekoslovekiyaloni pragloni sthaavaraaniki marchabadindhi. pragloo kevalam padi roojulu Bara gadapalani anukuna deach, tanuku kaboye bhaarya jednanu kalisina taruvaata nagaramlo saswathamga sthirapadaalani nirnayinchukunnaadu. munro 1960, septembarulo chekoslovekiyalo, 1961 aktobaru 5na uunited stetes loo brake phaast ett tefanisku mundhu ooka chinna pradarsanagaa pradarsinchabadindi. yea chitram 1961loo utthama aanimaated laghuchitram vibhaganlo ascar awardee geluchukundi, uunited stetes bayati desamlo roopondinchabadina mottamodati laghuchitramgaa gouravanni andhukundhi.
1960 nundi 1963 varku, king features television choose rembrandthoo popey cartunlanu darsakatvam vahinchaadu. 1961 nundi 1962 varku metroe goldwyn meyer choose 13 kothha tam und jerrie laghuchitraalaku darsakatvam vahinchaadu.
maranam
pregu samasyalato badhapadutunna deach 95 samvatsaraala vayasuloe 2020, epril 16na prageloo maranhichadu.
moolaalu
1924 jananaalu
2020 maranalu
amarican rachayitalu
cinma darshakulu
cartoonistulu
vyangya chitrakaarulu |
mondivenganapalle Chittoor jalla, vedurukuppam mandalamlooni gramam. idi Mandla kendramaina vedurukuppam nundi 4 ki. mee. dooram loanu, sameepa pattanhamaina Tirupati nundi 36 ki. mee. dooramloonuu Pali. 2011 bhartiya janaganhana ganamkala prakaaram yea gramam 334 illatho, 1371 janaabhaatho 1233 hectarlalo vistarimchi Pali. gramamlo magavari sanka 682, aadavari sanka 689. scheduled kulala sanka 246 Dum scheduled thegala sanka 1. gramam yokka janaganhana lokeshan kood 596206.pinn kood: 517569.
graama ganankaalu
2001 bhartiya janaganhana ganamkala prakaaram yea graama janaba - motham 1,403 - purushula 713 - streela 690 - gruhaala sanka 317
vidyaa soukaryalu
gramamlo prabhutva praadhimika paatasaalalu remdu, prabhutva praathamikonnatha paatasaala okati unnayi. balabadi, maadhyamika paatasaalalu sameepa juunior kalaasaala, sameepa vrutthi vidyaa sikshnha paatasaala, aniyata vidyaa kendram vedurukuppamlonu, prabhutva aarts/ science degrey kalaasaala paachikapaalemloonuu unnayi. sameepa vydya kalaasaala, maenejimentu kalaasaala, polytechnic, divyangula pratyeka paatasaala Tirupati lonoo unnayi.
vydya saukaryam
prabhutva vydya saukaryam
ooka samchaara vydya salaloo daaktarlu laeru. muguru paaraamedikal sibbandi unnare. sameepa praadhimika aaroogya vupa kendram gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali. pashu vaidyasaala gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali. praadhimika aaroogya kendram gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali. sameepa saamaajika aaroogya kendram, maathaa sisu samrakshana kendram, ti. b vaidyasaala gramam nundi 10 ki.mee. kante ekuva dooramlo unnayi. alopathy asupatri, pratyaamnaaya aushadha asupatri, dispensory, kutumba sankshaema kendram gramam nundi 10 ki.mee. kante ekuva dooramlo unnayi.
praivetu vydya saukaryam
thaagu neee
gramamlo kulaayila dwara rakshith manchineeti sarafara jargutondhi.
gramamlo edaadi podugunaa chetipampula dwara neee andutundi.
borubavula dwara kudaa edaadi podugunaa neee andutundi.
paarisudhyam
muruguneeru bahiranga kaaluvala dwara pravahistundi. muruguneeru bahiranganga, kaccha kaaluvala dwara pravahistundi. muruguneetini neerugaa jalavanarulloki vadulutunnaaru. gramamlo sampuurnha paarishudhya pathakam amalavutondi. saamaajika marugudoddi saukaryam ledhu. intintikii tirigi vyarthaalanu sekarinche vyvasta ledhu. saamaajika biogyas utpaadaka vyvasta ledhu. chettanu veedhula pakkane paarabostaaru.
samaachara, ravaanhaa soukaryalu
sab postaphysu saukaryam gramaniki 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali. postaphysu saukaryam, poest und telegraf aphisu gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi. laand Jalor telephony, piblic fone aphisu, mobile fone modalaina soukaryalu unnayi. internet kefe / common seva kendram gramaniki 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali. praivetu korier gramaniki 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali.
gramaniki sameepa praantaala nundi prabhutva ravaanhaa samshtha buses thiruguthunnai. sameepa gramala nundi auto saukaryam kudaa Pali.
tractoru saukaryam gramaniki 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali. praivetu baasu saukaryam gramaniki 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali. railway steshion gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali. pradhaana jalla rahadari, jalla rahadari gramam gunda potunnayi. jaateeya rahadari, rashtra rahadari gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi. gramamlo tharu roadlu, kankara roadlu unnayi.
marketingu, byaankingu
gramamlo swayam sahaayaka brundam, pouura sarapharaala kendram unnayi. vaanijya banku, vyavasaya parapati sangham gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo unnayi. vaaram vaaram Bazar gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali.
atm, sahakara banku gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi. roejuvaarii maarket, vyavasaya marcheting sociiety gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi.
aaroogyam, poeshanha, vinoda soukaryalu
gramamlo sameekruta baalala abhivruddhi pathakam, angan vaadii kendram, itara poshakaahaara kendralu, aashaa karyakartha unnayi. gramamlo vaarthapathrika pampinhii jarudutundhi. assembli poling kendram, janana maranala namoodhu kaaryaalayam unnayi. aatala maidanam gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali. granthaalayam, piblic reading ruum gramam nundi 5 ki.mee.lopu dooramlo unnayi. cinma halu gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali.
vidyuttu
gramamlo gruhaavasaraala nimitham vidyut sarafara vyvasta Pali. rojuku 7 gantala paatu vyavasaayaaniki, 18 gantala paatu vaanijya avsarala choose kudaa vidyut sarafara chesthunnaaru.
bhuumii viniyogam
mondivenganapallelo bhu viniyogam kindhi vidhamgaa Pali:
vyavasaayetara viniyogamlo unna bhuumii: 122 hectares
vyavasaayam sagani, banjaru bhuumii: 211 hectares
saswata pachika pranthalu, itara metha bhuumii: 8 hectares
thotalu modalainavi saagavutunna bhuumii: 12 hectares
vyavasaayam cheyadagga banjaru bhuumii: 97 hectares
saagulo laeni bhoomullo beedu bhoomulu kanivi: 1 hectares
banjaru bhuumii: 39 hectares
nikaramgaa vittina bhuumii: 740 hectares
neeti saukaryam laeni bhuumii: 694 hectares
vividha vanarula nundi saguniru labhistunna bhuumii: 86 hectares
neetipaarudala soukaryalu
mondivenganapallelo vyavasaayaaniki neeti sarafara kindhi vanarula dwara jargutondhi.
baavulu/boru baavulu: 84 hectares
cheruvulu: 2 hectares
utpatthi
mondivenganapallelo yea kindhi vastuvulu utpatthi avtunnayi.
pradhaana pantalu
vari, cheraku, verusanaga
paarishraamika utpattulu
bellam
moolaalu |
premayanam (1976 cinma)
premayanam (1988 cinma) |
రిత్విక్ ధంజని భారతదేశానికి చెందిన టెలివిజన్, సినిమా నటుడు. ఆయన 2009లో 'బందీని' సీరియల్ ద్వారా సినీరంగంలోకి అడుగుపెట్టి పాలు హిందీ సినిమాల్లో నటించాడు.
నటించిన సినిమాలు
వెబ్ సిరీస్
ప్రత్యేక పాత్రలో
అవార్డులు
మూలాలు
1988 జననాలు |
నల్లపాముల గద్ద (Crested Serpent-eagle) ఒక రకమైన గద్ద.
మూలాలు
పక్షులు
కనీసం ఆందోళనకర జాతులు ఎర్ర జాబితా |
ఆర్లబండ, కర్నూలు జిల్లా, కోసిగి మండలానికి చెందిన గ్రామం.ఇది మండల కేంద్రమైన కోసిగి నుండి 13 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన ఆదోని నుండి 43 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది. 2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 415 ఇళ్లతో, 2264 జనాభాతో 909 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 1139, ఆడవారి సంఖ్య 1125. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 216 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 0. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 593744..
విద్యా సౌకర్యాలు
గ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాల ఒకటి, ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల ఒకటి ఉంది. బాలబడి, మాధ్యమిక పాఠశాలలు, సమీప జూనియర్ కళాశాల కోసిగి లోను, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల, ఇంజనీరింగ్ కళాశాల‌లు, మేనేజిమెంటు కళాశాల, పాలీటెక్నిక్‌లు, సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల, అనియత విద్యా కేంద్రం ఆదోని లోను, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల, సమీప వైద్య కళాశాల,, కర్నూలు లోనూ ఉన్నాయి.
వైద్య సౌకర్యం
ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం
సమీప ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, పశు వైద్యశాల, సంచార వైద్య శాల, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.
ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం
గ్రామంలో3 ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యాలున్నాయి. డిగ్రీ లేని డాక్టర్లు ఇద్దరు, ఒక నాటు వైద్యుడు ఉన్నారు.
తాగు నీరు
గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా రక్షిత మంచినీటి సరఫరా జరుగుతోంది.
గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది.
బోరుబావుల ద్వారా కూడా ఏడాది పొడుగునా నీరు అందుతుంది.
పారిశుధ్యం
మురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీరు బహిరంగంగా, కచ్చా కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.
సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు
ఆర్లబండలో సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం ఉంది. పోస్టాఫీసు సౌకర్యం, పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. రైల్వే స్టేషన్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతోంది. జాతీయ రహదారి, రాష్ట్ర రహదారి, ప్రధాన జిల్లా రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు ఉన్నాయి.
మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు
గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం ఉన్నాయి. ఏటీఎమ్, వాణిజ్య బ్యాంకు, సహకార బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. రోజువారీ మార్కెట్, వారం వారం సంత, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు
గ్రామంలో సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ కేంద్రం, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. సినిమా హాలు, గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
విద్యుత్తు
గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 6 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 8 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.
భూమి వినియోగం
ఆర్లబండలో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:
అడవి: 36 హెక్టార్లు
వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 108 హెక్టార్లు
వ్యవసాయం సాగని, బంజరు భూమి: 80 హెక్టార్లు
సాగులో లేని భూముల్లో బీడు భూములు కానివి: 6 హెక్టార్లు
బంజరు భూమి: 121 హెక్టార్లు
నికరంగా విత్తిన భూమి: 554 హెక్టార్లు
నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 629 హెక్టార్లు
వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 53 హెక్టార్లు
నీటిపారుదల సౌకర్యాలు
ఆర్లబండలో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.
బావులు/బోరు బావులు: 50 హెక్టార్లు* ఇతర వనరుల ద్వారా: 3 హెక్టార్లు
ఉత్పత్తి
ఆర్లబండలో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.
ప్రధాన పంటలు
వరి, వేరుశనగ, జొన్నలు
గణాంకాలు
2001 వ.సంవత్సరం జనాభా లెక్కల ప్రకారం గ్రామ జనాభా 2,058. ఇందులో పురుషుల సంఖ్య 1,028, మహిళల సంఖ్య 1,030, గ్రామంలో నివాస గృహాలు 367 ఉన్నాయి.
మూలాలు |
bhartiya antarjaateeya chalana chitrotsavam (aamglam: International Film Festival of India) idi 1952loo sthapinchabadindhi. asiya khandamlo jarugutunna athantha mukhyamaina chalana chitrotsavalalo idee okati. bharathadesamlooni paschima teeramlo Goa rashtramlo pratiyaetaa yea chitrotsavam jarudutundhi.
lakshyam
prapanchavyaapthamgaa kala, chalanachithraalu, samskrutula sammilita sakta, spoorthini koodagattukuni nirvahinche internationale fillm festival af india (IFFI) pramukhulanu ooka vedhika pyki teesuku osthundi. deenidwara palu deeshaala chalana chitra samskruthulanu vaari saamaajika, samskruthika nepathyaalanu ardham cheskovadaniki, abhinandinchadaaniki yea chitrotsavam dhohadham chesthundu. alaage prapanchadesaala prajalalo Kalaburagi, sahakaaraanni prothsahistundi. kendra samaachara, prasara mantritwa saakha aadhvaryamloo unna fillm festivals directorate, Goa rashtra prabhuthvam samyukthamgaa yea utsavaanni prateeyetaa nirvahistaayi.
utthama chithraaniki bagare nemali, alaage vendi nemali utthama natudu, utthama nati, utthama dharsakulaku bahukaristaaru. ivi kakunda pratyeka zurie awardee, jeevitakaala saafalyam, eandian personality af dhi iar purashkaaraalu kudaa andachestaaru.
moolaalu
bhartiya chalanachitrotsavaalu
govalo pandugalu
bhartia cinma
bhartiya antarjaateeya chalana chitrotsavam |
మిస్సమ్మ నీలకంఠ దర్శకత్వం వహించగా 2003 సంవత్సరంలో విడుదలైన తెలుగు సినిమా. ఇందులో శివాజీ, లయ, భూమిక ప్రధాన పాత్రలు పోషించారు. 2003లో ఈ సినిమాకు ఉత్తమ చిత్రం, ఉత్తమ రచయిత, ఉత్తమ నటి, ఉత్తమ డబ్బింగ్ విభాగంలో మూడు నంది పురస్కారాలు అందుకున్నది.
కథ
నందగోపాల్ అలియాస్ నందు (శివాజీ) జె. పి. గ్రూప్ ఆఫ్ కంపెనీస్ అనే సంస్థ, హైదరాబాదులో అకౌంటెంటుగా పనిచేస్తుంటాడు. చేసేది చిన్న ఉద్యోగమైనా అతని హృదయం విశాలమైంది. తనకొచ్చే జీతంలో పాతిక శాతం సేవా కార్యక్రమాలకు కేటాయిస్తుంటాడు. అతని భార్య రత్నమాల (లయ). వారిద్దరూ పిల్లలు వద్దనుకుని ఒక అనాథ అమ్మాయిని తీసుకొచ్చి పెంచుకుంటూ ఉంటారు. ఒకసారి కంపెనీకి ఛైర్మన్ మేఘన (భూమిక) కంపెనీ ప్రధాన కార్యాలయమైన ముంబై నుంచి హైదరాబాదుకు వస్తుంది. నందగోపాల్ ఆమె దగ్గర మంచి పేరు సంపాదించి పదోన్నతి పొందాలని వ్యాపార సంస్థలు సామాజిక సేవ ద్వారా ఎలా అభివృద్ధి చెందవచ్చో అనే అంశంపై తాను రాసిన థీసిస్ ను ఆమెకు ఇస్తాడు. ఆమె దాన్ని చదివి అతన్ని ఇంటికి పిలిపిస్తుంది.
తారాగణం
నందగోపాల్ పాత్రలో శివాజీ
రత్నమాల పాత్రలో లయ
మేఘన పాత్రలో భూమిక
తనికెళ్ళ భరణి
శరత్ బాబు
నాజర్
ఎం. ఎస్. నారాయణ
అవార్డులు
2003 నంది అవార్డులు
ఉత్తమ చిత్రం
నీలకంఠ (ఉత్తమ నేపథ్య రచన )
భూమిక (ఉత్తమ నటి)
సమితా రెడ్డి (ఉత్తమ డబ్బింగ్ కళాకారిణి)
పాటలు
ఈ సినిమాకు వందేమాతరం శ్రీనివాస్ సంగీత దర్శకత్వం వహించాడు. ఆకాశానికి ఆశల నిచ్చెన అనే పాట పాతాళభైరవి సినిమాలో ప్రాచుర్యం పొందిన ప్రేమ కోసమై వలలో పడెనే అనే పాట బాణీలో స్వరపరచబడింది. ఇందులో కథా నాయకుడి మనోభావాలను వ్యక్తపరచడానికి దర్శకుడు నీలకంఠ మూకాభినయ (మైమ్) కళాకారులకు వాడుకున్నాడు.
నే పాడితే లోకమే పాడదా
ఎంత సుఖమిదే మనోహరా
ఆకాశానికి ఆశల నిచ్చెల వేసెను మనవాడు
అందాల గుమ్మరో ఆ బాపు బొమ్మరో
మూలాలు
నంది ఉత్తమ చిత్రాలు
తెలుగు కుటుంబకథా చిత్రాలు
శివాజీ నటించిన చిత్రాలు
భూమిక నటించిన సినిమాలు
లయ నటించిన చిత్రాలు
తనికెళ్ళ భరణి చిత్రాలు
ఎం.ఎస్.నారాయణ నటించిన సినిమాలు
ఎల్. బి. శ్రీరాం నటించిన చిత్రాలు
వందేమాతరం శ్రీనివాస్ సంగీతం అందించిన చిత్రాలు
ఒకే పేరు కలిగిన తెలుగు సినిమాలు
2003 తెలుగు సినిమాలు |
కంప్యూటరులో ఒకరకమయిన ఇన్పుట్ సాధనము మౌస్. విండోస్ ఆపరేటింగ్ సిస్టమ్‌లో పనిచేసేటప్పుడు ఇది ఎంతో ఉపయోగపడుతుంది. దీని ద్వారా పనులు సులభంగా, కమాండులు టైపు చేయనవసరం లేకుండా చేయవచ్చును. కంప్యూటర్ యొక్క పరికరాలలో ముఖ్యమైనది మౌస్. దీనిని చేతితో అటు, ఇటు తిప్పుతూ దానికి ఉన్న బటన్లను నొక్కుతూ దీనిని ఉపయోగిస్తారు. దీనికి సాధారణంగా లెఫ్ట్ బటన్, రైట్ బటన్, స్క్రోల్ వీల్ (చక్రం) అనే మూడు బటన్లు ఉంటాయి. పిఎస్2 మౌస్ ను సాధారణంగా డెస్క్‌టాప్ కంప్యూటర్లలో ఉపయోగిస్తారు, ఇది వైరు ద్వారా కంప్యూటర్‌కి కనెక్ట్ చేయబడుతుంది. యుఎస్‌బి మౌస్ ను సాధారణంగా డెస్క్‌టాప్ కంప్యూటర్లలో, ల్యాప్‌టాప్‌‌లలో ఉపయోగిస్తారు, ఇది వైరు ద్వారా కంప్యూటర్‌కి కనెక్ట్ చేయబడుతుంది. వైర్‌లెస్ మౌస్ సాధారణంగా డెస్క్‌టాప్ కంప్యూటర్లలో, ల్యాప్‌టాప్‌‌లలో, కొత్త టి.విలలో ఉపయోగిస్తారు, దీనికి వైరు ఉండదు, కాబట్టి దీనిని వైర్ లెస్ మౌస్ అంటారు. వైర్ లెస్ మౌస్‌కు బ్యాటరీ సెల్స్ వేయాల్సివుంటుంది.
మౌస్‌కి అడుగు భాగాన బంతి వంటిది, లేదా లైట్ వుంటుంది. బంతి వంటిది మనం మౌస్‌ను మౌస్ ప్యాడ్‌కి లేదా ఏదైనా ఉపరితలానికి ఆనించి కదలించినప్పుడు బంతి కూడా తిరుగుతుంది, తద్వారా కంప్యూటర్ తెరపై కర్సర్ కదులుతుంది. అలాగే లైట్ కూడా మనం మౌస్‌ను మౌస్ ప్యాడ్‌కి లేదా ఏదైనా ఉపరితలానికి ఆనించి కదలించినప్పుడు ఆ లైట్ ఇచ్చే సంకేతాల ద్వారా కంప్యూటర్ తెరపై కర్సర్ కదులుతుంది.
మౌస్‌ను కదిలించినప్పుడు కంప్యూటర్ తెరపై బాణం గుర్తు కదులుతుంటుంది, ఈ గుర్తును కర్సర్ అంటారు. కంప్యూటర్ తెరపై కర్సర్ ఉన్న స్థానాన్ని బట్టి బటన్లు నొక్కడం ద్వారా కంప్యూటర్‌ను ఆపరేట్ చేయవచ్చు. కంప్యూటర్ కీబోర్డు లోని కీలను కూడా ఆన్ స్క్రీన్ కంప్యూటర్ కీబోర్డు ద్వారా మౌస్ తో ఉపయోగించవచ్చు.
లెఫ్ట్ బటన్ ద్వారా ఫైళ్ళను సేవ్ చేయవచ్చు, లింకుల ద్వారా వేరే వెబ్ పేజీకి నేరుగా చేరుకోగలము. వెబ్ పేజీని మినిమైజ్ చేయడానికి, పెద్దదిగా చేయడానికి, క్లోజ్ చేయడానికి ఇంకా అనేక రకాల పనులకు లెఫ్ట్ బటనును ఉపయోగించవచ్చు. సాధారణంగా లెఫ్ట్ బటన్ ఉపయోగించడానికి కుడి చేతి యొక్క చూపుడు వేలును ఉపయోగిస్తాము.
రైట్ బటన్ ద్వారా కాపీ చేయడం, పేస్టు చేయడం, పైళ్ళకు పేర్లు మార్చడం వంటి అనేక పనులు చేయవచ్చు. ఏదైనా ఫైళ్ళను వేరు వేరు సాఫ్ట్‌వేర్లలో ఒపెన్ చేసుకోవడానికి రైట్ బటన్ ఉపయోగించుకోవచ్చు. ఉదాహరణకు ఒక వీడియో ఫైలుపై రైటు క్లిక్ చేయడం ద్వారా ఒపెన్ విత్ ను సెలక్ట్ చేసినప్పుడు ఆ ఫైలు ఒపెన్ చేయడానికి ఉపయోగపడే సాఫ్ట్‌వేర్లను సూచిస్తుంది, అప్పుడు మనకు అవసరమైన సాఫ్ట్‌వేర్ లో దానిని ఒపెన్ చేసుకోవచ్చు, ఉదాహరణకు వీడియోను ప్లే చేయడానికి ఉపయోగపడే విఎల్‌సి ప్లేయర్, విండోస్ మీడియా ప్లేయర్ లను సూచిస్తే మనం దేనిపై లెఫ్ట్ బటన్ క్లిక్ చేస్తామో ఆ ప్లేయర్‌లో వీడియో ప్లే అవుతుంది. సాధారణంగా రైట్ బటన్ ఉపయోగించడానికి కుడి చేతి యొక్క మధ్య వేలును ఉపయోగిస్తాము.
స్క్రోల్ వీలు (చక్రం) బటన్ ద్వారా చక్రాన్ని త్రిప్పుతూ వెబ్ పేజీలోని పేజీలను, ఫైళ్లను పైకి, క్రిందకు జరపవచ్చు. వెబ్ పేజీలో హైపర్ లింకుల వద్ద స్క్రోల్ బటన్ నొక్కినప్పుడు ఆ హైపర్ లింకు యొక్క వెబ్ పేజీ మరొక కొత్త విండోలో ఒపెన్ అవుతుంది. అయితే కొన్ని స్క్రోల్ చక్రాలు పైకి క్రిందికి స్క్రోల్ చేయడానికి మాత్రమే అనుమతిస్తాయి. సాధారణంగా స్క్రోల్ వీలు బటన్ ఉపయోగించడానికి కుడి చేతి యొక్క చూపుడు వేలును ఉపయోగిస్తాము. స్క్రోల్ వీల్ సాధారణంగా మౌస్ యొక్క ఎడమ, కుడి బటన్ల మధ్య ఉంటుంది.
మూలాలు
తెలుగువారి సంపూర్ణ పెద్దబాలశిక్ష - గ్రంథకర్త : గాజుల సత్యనారాయణ
మౌస్ అంటే ఏమిటి ?
మనం బయట ప్రపంచం లో వస్తువులను ఎత్తదనికి మరియు పట్టుకోవడానికి, తీసుకొని వెళ్లడానికి మనిషి తమ చేతులను ఉపయోగిస్తాడు.
కానీ, అదే పనిని మీరు Computer లో చేయాల్సి ఉంటే మీరు ఎలా చేస్తారు?. ఎందుకంటే కంప్యూటర్ కి చేతులు ఉండవు. మరి మీరు ఎలా పని చేస్తారు ?
పదండి మేము మీకు చేబ్తము.
అసలైతే, కంప్యూటర్ కి కూడా పని చేయడానికి ఒక చెయ్యి ఉంటుంది. అవును మీరు చదివింది నిజమే.
ఆ చెయ్యి ని మనం Mouse అనే పేరుతో పిలుస్తాము. అయితే ఈ వఖ్య ద్వారా మనం Mouse అంటే ఏమిటి ? మరియు Mouse యొక్క ఉపయోగం ఎలా చేయాలి? అంతేదీ తెలుసుకుందాం.
కంప్యూటర్ సంబంధిత వ్యాసాలు
కంప్యూటర్ మౌస్ |
aarimilli raadhaakrhushnha AndhraPradesh raashtraaniki chendina rajakeeya nayakan. aayana tanuku saasanasabha niyojakavargam nundi 2014 AndhraPradesh saasanasabha ennikalallo emmelyegaa ennikayyadu.
moolaalu
paschima godawari jalla rajakeeya naayakulu
paschima godawari jalla nundi ennikaina saasana sabyulu
AndhraPradesh saasana sabyulu (2014) |
nagalkadumur,Telangana raashtram, wanaparty jalla, amarachinta mandalamlooni gramam. idi panchyati kendram.
idi Mandla kendramaina amarachinta nundi 9 ki. mee. dooram loanu, sameepa pattanhamaina gadwala nundi 30 ki. mee. dooramloonuu Pali. 2016 aktobaru 11 na chosen Telangana jillala punarvyavastheekaranaku mundhu yea gramam paata mahabub Nagar jalla loni narva mandalamlo undedi.
ganankaalu
2011 bhartiya janaganhana ganamkala prakaaram yea gramam 471 illatho, 2185 janaabhaatho 797 hectarlalo vistarimchi Pali. gramamlo magavari sanka 1091, aadavari sanka 1094. scheduled kulala sanka 308 Dum scheduled thegala sanka 7. gramam yokka janaganhana lokeshan kood 575859.pinn kood:509130.
vidyaa soukaryalu
gramamlo prabhutva praadhimika paatasaala okati, prabhutva praathamikonnatha paatasaala okati Pali.balabadi, maadhyamika paatasaalalu amarachintalo unnayi.sameepa juunior kalaasaala narvalonu, prabhutva aarts / science degrey kalaasaala aatmakuuruloonuu unnayi. sameepa vydya kalaasaala mahabub nagarloonu, polytechnic gadvaalaloonu, maenejimentu kalaasaala hyderabadlonu unnayi. sameepa vrutthi vidyaa sikshnha paatasaala P.J.P.CAMPloanu, aniyata vidyaa kendram, divyangula pratyeka paatasaalalu mahabub nagarloonuu unnayi.
vydya saukaryam
prabhutva vydya saukaryam
sameepa praadhimika aaroogya vupa kendram gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali. praadhimika aaroogya kendram gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali. pashu vaidyasaala, samchaara vydya shaala gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. sameepa saamaajika aaroogya kendram, maathaa sisu samrakshana kendram, ti. b vaidyasaala gramam nundi 10 ki.mee. kante ekuva dooramlo unnayi. alopathy asupatri, pratyaamnaaya aushadha asupatri, dispensory, kutumba sankshaema kendram gramam nundi 10 ki.mee. kante ekuva dooramlo unnayi.
praivetu vydya saukaryam
thaagu neee
gramamlo kulaayila dwara shuddi cheyani neee sarafara avtondi. gramamlo edaadi podugunaa chetipampula dwara neee andutundi. borubavula dwara kudaa edaadi podugunaa neee andutundi. cheruvu dwara gramaniki taguneeru labisthundhi.
paarisudhyam
muruguneeru bahiranga kaaluvala dwara pravahistundi. muruguneeru bahiranganga, kaccha kaaluvala dwara kudaa pravahistundi. muruguneetini neerugaa jalavanarulloki vadulutunnaaru. gramamlo sampuurnha paarishudhya pathakam amalavutondi. saamaajika marugudoddi saukaryam ledhu. intintikii tirigi vyarthaalanu sekarinche vyvasta ledhu. saamaajika biogyas utpaadaka vyvasta ledhu. chettanu veedhula pakkane paarabostaaru.
samaachara, ravaanhaa soukaryalu
postaphysu saukaryam, sab postaphysu saukaryam gramaniki 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. poest und telegraf aphisu gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali. laand Jalor telephony, piblic fone aphisu, mobile fone modalaina soukaryalu unnayi. internet kefe / common seva kendram, praivetu korier gramaniki 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi.
gramaniki sameepa praantaala nundi prabhutva ravaanhaa samshtha buses thiruguthunnai. sameepa gramala nundi auto saukaryam kudaa Pali. vyavasaayam koraku vaadenduku gramamlo tracterlunnayi. praivetu baasu saukaryam gramaniki 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali. railway steshion gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali.
pradhaana jalla rahadari, jalla rahadari gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. jaateeya rahadari, rashtra rahadari gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi. gramamlo tharu roadlu, kankara roadlu unnayi.
marketingu, byaankingu
gramamlo swayam sahaayaka brundam, pouura sarapharaala kendram, vaaram vaaram Bazar unnayi. atm, vaanijya banku, sahakara banku, vyavasaya parapati sangham gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. roejuvaarii maarket, vyavasaya marcheting sociiety gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi.
aaroogyam, poeshanha, vinoda soukaryalu
gramamlo sameekruta baalala abhivruddhi pathakam, angan vaadii kendram, itara poshakaahaara kendralu, aashaa karyakartha unnayi. gramamlo vaarthapathrika pampinhii jarudutundhi. assembli poling steshion, janana maranala namoodhu kaaryaalayam unnayi. aatala maidanam gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali. piblic reading ruum gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali. cinma halu, granthaalayam gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi.
vidyuttu
gramamlo gruhaavasaraala nimitham vidyut sarafara vyvasta Pali. rojuku 7 gantala paatu vyavasaayaaniki, 10 gantala paatu vaanijya avsarala choose kudaa vidyut sarafara chesthunnaaru.
bhuumii viniyogam
nagalkadumurlo bhu viniyogam kindhi vidhamgaa Pali:
vyavasaayetara viniyogamlo unna bhuumii: 6 hectares
vyavasaayam sagani, banjaru bhuumii: 24 hectares
saswata pachika pranthalu, itara metha bhuumii: 28 hectares
thotalu modalainavi saagavutunna bhuumii: 29 hectares
vyavasaayam cheyadagga banjaru bhuumii: 8 hectares
saagulo laeni bhoomullo beedu bhoomulu kanivi: 25 hectares
banjaru bhuumii: 15 hectares
nikaramgaa vittina bhuumii: 662 hectares
neeti saukaryam laeni bhuumii: 600 hectares
vividha vanarula nundi saguniru labhistunna bhuumii: 102 hectares
neetipaarudala soukaryalu
nagalkadumurlo vyavasaayaaniki neeti sarafara kindhi vanarula dwara jargutondhi.
baavulu/boru baavulu: 82 hectares* cheruvulu: 20 hectares
utpatthi
nagalkadumurlo yea kindhi vastuvulu utpatthi avtunnayi.
pradhaana pantalu
vari, jonna
rajakiyalu
2013, juulai 23na jargina graamapanchaayati ennikalallo graama sarpanchigaa malatimmanna ennikayyadu.
moolaalu
velupali linkulu |
yerrasaamantula valasa AndhraPradesh raashtram, parvatipuram manyam jalla, makkuva mandalamlooni gramam. idi Mandla kendramaina makkuva nundi 12 ki.mee. dooram loanu, sameepa pattanhamaina bobbili nundi 30 ki.mee. dooramloonuu Pali. 2011 bhartiya janaganhana ganamkala prakaaram yea gramam 308 illatho, 1364 janaabhaatho 314 hectarlalo vistarimchi Pali. gramamlo magavari sanka 799, aadavari sanka 565. scheduled kulala janaba 102 Dum scheduled thegala janaba 1083. gramam yokka janaganhana lokeshan kood 582187.pinn kood: 535501.
vidyaa soukaryalu
gramamlo prabhutva praadhimika paatasaalalu remdu, prabhutva praathamikonnatha paatasaala okati , prabhutva maadhyamika paatasaala okati unnayi.sameepa balabadi makkuvalo Pali.sameepa juunior kalaasaala makkuvalonu, prabhutva aarts / science degrey kalaasaala bobbililoonuu unnayi. sameepa vydya kalaasaala nellimarlalonu, maenejimentu kalaasaala, polytechniclu piridiloonuu unnayi. sameepa vrutthi vidyaa sikshnha paatasaala bobbililonu, aniyata vidyaa kendram makkuvalonu, divyangula pratyeka paatasaala Vizianagaram lonoo unnayi.
vydya saukaryam
prabhutva vydya saukaryam
yerrasaamantula valasalo unna ooka praadhimika aaroogya vupa kendramlo daaktarlu laeru. paaraamedikal sibbandi okaru unnare. ooka pashu vaidyasaalalo ooka doctoru, paaraamedikal sibbandi muguru unnare.sameepa saamaajika aaroogya kendram, praadhimika aaroogya kendram, maathaa sisu samrakshana kendram, ti. b vaidyasaala gramam nundi 10 ki.mee. kante ekuva dooramlo unnayi. alopathy asupatri, pratyaamnaaya aushadha asupatri, dispensory, samchaara vydya shaala, kutumba sankshaema kendram gramam nundi 10 ki.mee. kante ekuva dooramlo unnayi.
praivetu vydya saukaryam
thaagu neee
gramamlo edaadi podugunaa chetipampula dwara neee andutundi.
paarisudhyam
muruguneeru bahiranga kaaluvala dwara pravahistundi. muruguneetini neerugaa jalavanarulloki vadulutunnaaru. gramamlo sampuurnha paarishudhya pathakam amalavutondi. saamaajika marugudoddi saukaryam ledhu. intintikii tirigi vyarthaalanu sekarinche vyvasta ledhu. saamaajika biogyas utpaadaka vyvasta ledhu. chettanu veedhula pakkane paarabostaaru.
samaachara, ravaanhaa soukaryalu
sab postaphysu saukaryam gramaniki 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali. postaphysu saukaryam, poest und telegraf aphisu gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi. laand Jalor telephony, mobile fone modalaina soukaryalu unnayi. piblic fone aphisu, internet kefe / common seva kendram, praivetu korier gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi.
gramaniki sameepa praantaala nundi prabhutva ravaanhaa samshtha buses thiruguthunnai. praivetu baasu saukaryam, railway steshion, auto saukaryam, tractoru saukaryam modalainavi gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi.
jalla rahadari gramam gunda potondi. jaateeya rahadari, rashtra rahadari, pradhaana jalla rahadari gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi. gramamlo tharu roadlu, kankara roadlu unnayi.
marketingu, byaankingu
gramamlo swayam sahaayaka brundam, pouura sarapharaala kendram unnayi. vaanijya banku gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali. vyavasaya marcheting sociiety gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali. atm, sahakara banku, vyavasaya parapati sangham gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi. roejuvaarii maarket, vaaram vaaram Bazar gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi.
aaroogyam, poeshanha, vinoda soukaryalu
gramamlo sameekruta baalala abhivruddhi pathakam, angan vaadii kendram, itara poshakaahaara kendralu, aashaa karyakartha unnayi. gramamlo vaarthapathrika pampinhii jarudutundhi. saasanasabha poling kendram Pali. janana maranala namoodhu kaaryaalayam gramam nundi 5 ki.mee.lopu dooramlo Pali. cinma halu, granthaalayam, piblic reading ruum gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. aatala maidanam gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali.
vidyuttu
gramamlo gruhaavasaraala nimitham vidyut sarafara vyvasta Pali. rojuku 7 gantala paatu vyavasaayaaniki, 15 gantala paatu vaanijya avsarala choose kudaa vidyut sarafara chesthunnaaru.
bhuumii viniyogam
yerrasaamantula valasalo bhu viniyogam kindhi vidhamgaa Pali:
vyavasaayetara viniyogamlo unna bhuumii: 12 hectares
vyavasaayam sagani, banjaru bhuumii: 19 hectares
banjaru bhuumii: 10 hectares
nikaramgaa vittina bhuumii: 272 hectares
neeti saukaryam laeni bhuumii: 172 hectares
vividha vanarula nundi saguniru labhistunna bhuumii: 110 hectares
neetipaarudala soukaryalu
yerrasaamantula valasalo vyavasaayaaniki neeti sarafara kindhi vanarula dwara jargutondhi.
kaluvalu: 6 hectares* baavulu/boru baavulu: 104 hectares
moolaalu
velupali lankelu |
టి. వి. యస్. శర్మ సుప్రసిద్ధ కళా దర్శకుడు. ఇతడు 1909లో మూగచింతల అనే గ్రామంలో జన్మించాడు. ఇతడు 1936లో వచ్చిన సతీతులసి అనే సినిమాకు మొదటి సారి కళాదర్శకత్వం వహించాడు. 1939లో విడుదలైన మైరావణ ఇతని పనితనానికి ఒక గీటురాయి. ఆ చిత్రంలో పాతాళ లోక సృష్టి అందరినీ మెప్పించింది. సత్యభామ సినిమాలో నారద పాత్ర ఆహార్యం, నర్తనశాలలో "బృహన్నల" రూప సృష్టి , శ్రీకృష్ణపాండవీయం సినిమాలో దుర్యోధనుని రూపకల్పన ఇతని ప్రతిభకు తార్కాణాలు. జకార్తాలో జరిగిన అంతర్జాతీయ చలన చిత్రోత్సవంలో నర్తనశాల చిత్రంలో కళాదర్శకత్వానికి ఇతని ఉత్తమ కళాదర్శక పురస్కారం లభించింది. ఇతడు 1970, డిసెంబరు 7వ తేదీన మరణించాడు.
ఇతడు కళాదర్శకత్వం వహించిన కొన్ని తెలుగు చలనచిత్రాలు
1939 : సతీ తులసి
1939 : మళ్ళీ పెళ్ళి
1940 : మైరావణ
1942 : సత్యభామ
1950 : సంసారం
1952 : ఆడ బ్రతుకు
1957 : భాగ్యరేఖ
1959 : శ్రీ కృష్ణ లీలలు
1961 : సీతారామ కళ్యాణం
1963 : నర్తనశాల
1963 : లవకుశ
1966 : శకుంతల
1966 : శ్రీకృష్ణ పాండవీయం
1967 : రహస్యం
మూలాలు
బయటి లింకులు
ఐ.ఎం.డి.బి.లో టి. వి. యస్. శర్మ పేజీ.
తెలుగు సినిమా కళా దర్శకులు
ప్రకాశం జిల్లా సినిమా కళా దర్శకులు |
bhadravaram, Kakinada jalla, eleshwaram mandalaaniki chendina gramam..
idi Mandla kendramaina eleshwaram nundi 4 ki. mee. dooram loanu, sameepa pattanhamaina peddapuram nundi 35 ki. mee. dooramloonuu Pali.
ganankaalu
2001 va.savatsaram janaba lekkala prakaaram graama janaba 2480. indhulo purushula sanka 1245, mahilhala sanka 1235, gramamlo nivaasa gruhaalu 589 unnayi.
2011 bhartiya janaganhana ganamkala prakaaram yea gramam 677 illatho, 2464 janaabhaatho 320 hectarlalo vistarimchi Pali. gramamlo magavari sanka 1237, aadavari sanka 1227. scheduled kulala sanka 618 Dum scheduled thegala sanka 10. gramam yokka janaganhana lokeshan kood 587065. pinn kood: 533429.
vidyaa soukaryalu
gramamlo prabhutva praadhimika paatasaala okati, praivetu praadhimika paatasaala okati unnayi.
balabadi eleshwaramlonu, praathamikonnatha paatasaala peravaramlonu, maadhyamika paatasaala lingampartiloonuu unnayi.
sameepa juunior kalaasaala, prabhutva aarts / science degrey kalaasaala eleshwaramlonu, inginiiring kalaasaala peddaapuramloonuu unnayi. sameepa vydya kalaasaala, maenejimentu kalaasaala, polytechnic kaakinaadaloo unnayi.
sameepa vrutthi vidyaa sikshnha paatasaala jaggampetalonu, aniyata vidyaa kendram, divyangula pratyeka paatasaalalu kakinadalonu unnayi.
vydya saukaryam
prabhutva vydya saukaryam
bhadravaramlo unna ooka praadhimika aaroogya vupa kendramlo daaktarlu laeru. iddharu paaraamedikal sibbandi unnare.
sameepa saamaajika aaroogya kendram, praadhimika aaroogya kendram gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo unnayi. pashu vaidyasaala gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali. maathaa sisu samrakshana kendram, ti. b vaidyasaala gramam nundi 10 ki.mee. kante ekuva dooramlo unnayi. alopathy asupatri, pratyaamnaaya aushadha asupatri, dispensory, samchaara vydya shaala, kutumba sankshaema kendram gramam nundi 10 ki.mee. kante ekuva dooramlo unnayi.
praivetu vydya saukaryam
gramamloooka praivetu vydya saukaryam Pali. degrey laeni doctoru okaru unnare.
thaagu neee
gramamlo kulaayila dwara rakshith manchineeti sarafara jargutondhi. bavula neee kudaa andubatulo Pali.
gramamlo edaadi podugunaa chetipampula dwara neee andutundi.
borubavula dwara kudaa edaadi podugunaa neee andutundi.
paarisudhyam
muruguneeru bahiranga kaaluvala dwara pravahistundi. muruguneeru bahiranganga, kaccha kaaluvala dwara kudaa pravahistundi. muruguneetini neerugaa jalavanarulloki vadulutunnaaru. gramamlo sampuurnha paarishudhya pathakam amalavutondi. saamaajika marugudoddi saukaryam ledhu. intintikii tirigi vyarthaalanu sekarinche vyvasta ledhu. saamaajika biogyas utpaadaka vyvasta ledhu.
chettanu veedhula pakkane paarabostaaru.
samaachara, ravaanhaa soukaryalu
bhadravaramlo sab postaphysu saukaryam Pali. postaphysu saukaryam, poest und telegraf aphisu gramaniki 5 ki.mee. lopu dooramlo unnayi.
mobile fone Pali. laand Jalor telephony, piblic fone aphisu, internet kefe / common seva kendram, praivetu korier gramaniki 5 ki.mee. lopu dooramlo unnayi.
gramaniki sameepa praantaala nundi prabhutva ravaanhaa samshtha buses thiruguthunnai. sameepa gramala nundi auto saukaryam kudaa Pali. vyavasaayam koraku vaadenduku gramamlo tracterlunnayi.
praivetu baasu saukaryam gramaniki 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali. railway steshion gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali.
jalla rahadari gramam gunda potondi. pradhaana jalla rahadari gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali. jaateeya rahadari, rashtra rahadari gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi.
gramamlo tharu roadlu, kankara roadlu unnayi.
marketingu, byaankingu
gramamlo vyavasaya parapati sangham Pali. gramamlo swayam sahaayaka brundam, pouura sarapharaala kendram, vyavasaya marcheting sociiety unnayi. atm, vaanijya banku, sahakara banku gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo unnayi. roejuvaarii maarket, vaaram vaaram Bazar gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo unnayi.
aaroogyam, poeshanha, vinoda soukaryalu
gramamlo sameekruta baalala abhivruddhi pathakam, angan vaadii kendram, itara poshakaahaara kendralu, aashaa karyakartha unnayi. gramamlo vaarthapathrika pampinhii jarudutundhi. assembli poling kendram, janana maranala namoodhu kaaryaalayam unnayi. aatala maidanam gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali. cinma halu, granthaalayam, piblic reading ruum gramam nundi 5 ki.mee.lopu dooramlo unnayi.
vidyuttu
gramamlo gruhaavasaraala nimitham vidyut sarafara vyvasta Pali. rojuku 7 gantala paatu vyavasaayaaniki, 16 gantala paatu vaanijya avsarala choose kudaa vidyut sarafara chesthunnaaru.
bhuumii viniyogam
bhadravaramlo bhu viniyogam kindhi vidhamgaa Pali:
vyavasaayetara viniyogamlo unna bhuumii: 32 hectares
vyavasaayam cheyadagga banjaru bhuumii: 5 hectares
banjaru bhuumii: 6 hectares
nikaramgaa vittina bhuumii: 276 hectares
neeti saukaryam laeni bhuumii: 7 hectares
vividha vanarula nundi saguniru labhistunna bhuumii: 275 hectares
neetipaarudala soukaryalu
bhadravaramlo vyavasaayaaniki neeti sarafara kindhi vanarula dwara jargutondhi.
baavulu/boru baavulu: 156 hectares
cheruvulu: 119 hectares
utpatthi
bhadravaramlo yea kindhi vastuvulu utpatthi avtunnayi.
pradhaana pantalu
cheraku, vari, arati
paarishraamika utpattulu
bellam, bhiyyam
moolaalu |
gundlapalem (pakshika) aandhra Pradesh raashtram, shree potti sreeramulu nelluuru jalla, nelluuru mandalam loni gramam. idi Mandla kendramaina nelluuru nundi 6 ki. mee. dooramlo Pali. 2011 bhartiya janaganhana ganamkala prakaaram yea gramam 166 illatho, 603 janaabhaatho 575 hectarlalo vistarimchi Pali. gramamlo magavari sanka 297, aadavari sanka 306. scheduled kulala sanka 76 Dum scheduled thegala sanka 90. gramam yokka janaganhana lokeshan kood 592101.pinn kood: 524002.
vidyaa soukaryalu
gramamlo prabhutva praadhimika paatasaalalu muudu unnayi. balabadi, praathamikonnatha paatasaala, maadhyamika paatasaalalu vaavilaatipaadulo unnayi. sameepa juunior kalaasaala vaavilaatipaaduloonu, prabhutva aarts / science degrey kalaasaala, inginiiring kalaasaalalu nellooruloonuu unnayi. sameepa vydya kalaasaala chintareddipalemlona, polytechnic nelloorulonu, maenejimentu kalaasaala vaavilaatipaaduloonuu unnayi. sameepa vrutthi vidyaa sikshnha paatasaala, aniyata vidyaa kendram, divyangula pratyeka paatasaala nelloreloo unnayi.
vydya saukaryam
prabhutva vydya saukaryam
ooka samchaara vydya salaloo daaktarlu laeru. muguru paaraamedikal sibbandi unnare. sameepa praadhimika aaroogya vupa kendram gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali. sameepa saamaajika aaroogya kendram, praadhimika aaroogya kendram, maathaa sisu samrakshana kendram, ti. b vaidyasaala gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. alopathy asupatri, pratyaamnaaya aushadha asupatri, dispensory, pashu vaidyasaala, kutumba sankshaema kendram gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi.
thaagu neee
gramamlo kulaayila dwara rakshith manchineeti sarafara jargutondhi. kulaayila dwara shuddi cheyani neee kudaa sarafara avtondi. gramamlo edaadi podugunaa chetipampula dwara neee andutundi. borubavula dwara kudaa edaadi podugunaa neee andutundi.
paarisudhyam
muruguneeru bahiranga kaaluvala dwara pravahistundi. muruguneeru bahiranganga, kaccha kaaluvala dwara kudaa pravahistundi. muruguneetini neerugaa jalavanarulloki vadulutunnaaru. gramamlo sampuurnha paarishudhya pathakam amalavutondi. saamaajika marugudoddi saukaryam ledhu. intintikii tirigi vyarthaalanu sekarinche vyvasta ledhu. saamaajika biogyas utpaadaka vyvasta ledhu. chettanu veedhula pakkane paarabostaaru.
samaachara, ravaanhaa soukaryalu
postaphysu saukaryam, sab postaphysu saukaryam, poest und telegraf aphisu gramaniki 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. laand Jalor telephony, piblic fone aphisu, mobile fone modalaina soukaryalu unnayi. internet kefe / common seva kendram, praivetu korier gramaniki 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. gramaniki sameepa praantaala nundi prabhutva ravaanhaa samshtha buses thiruguthunnai. sameepa gramala nundi auto saukaryam kudaa Pali. vyavasaayam koraku vaadenduku gramamlo tracterlunnayi. praivetu baasu saukaryam, railway steshion modalainavi gramaniki 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. pradhaana jalla rahadari, jalla rahadari gramam gunda potunnayi. jaateeya rahadari, rashtra rahadari gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. gramamlo tharu roadlu, kankara roadlu unnayi.
marketingu, byaankingu
gramamlo vyavasaya parapati sangham Pali. gramamlo swayam sahaayaka brundam, pouura sarapharaala kendram, vaaram vaaram Bazar unnayi. vaanijya banku gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali. atm, sahakara banku gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. roejuvaarii maarket, vyavasaya marcheting sociiety gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi.
aaroogyam, poeshanha, vinoda soukaryalu
gramamlo angan vaadii kendram, itara poshakaahaara kendralu, aashaa karyakartha unnayi. gramamlo vaarthapathrika pampinhii jarudutundhi. assembli poling steshion, janana maranala namoodhu kaaryaalayam unnayi. sameekruta baalala abhivruddhi pathakam, aatala maidanam gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. cinma halu, granthaalayam, piblic reading ruum gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi.
vidyuttu
gramamlo gruhaavasaraala nimitham vidyut sarafara vyvasta Pali. rojuku 7 gantala paatu vyavasaayaaniki, 10 gantala paatu vaanijya avsarala choose kudaa vidyut sarafara chesthunnaaru.
bhuumii viniyogam
gundlapalem (pakshika)loo bhu viniyogam kindhi vidhamgaa Pali:
vyavasaayetara viniyogamlo unna bhuumii: 360 hectares
banjaru bhuumii: 10 hectares
nikaramgaa vittina bhuumii: 203 hectares
neeti saukaryam laeni bhuumii: 35 hectares
vividha vanarula nundi saguniru labhistunna bhuumii: 178 hectares
neetipaarudala soukaryalu
gundlapalem (pakshika)loo vyavasaayaaniki neeti sarafara kindhi vanarula dwara jargutondhi.
kaluvalu: 155 hectares
baavulu/boru baavulu: 23 hectares
utpatthi
gundlapalem (pakshika)loo yea kindhi vastuvulu utpatthi avtunnayi.
pradhaana pantalu
vari
paarishraamika utpattulu
bhiyyam, itukalu
ganankaalu
janaba (2011) - motham 603 - purushula sanka 297 - streela sanka 306 - gruhaala sanka 166
vistiirnham 575 hectarulu
praamtiya bhaasha telegu
sameepa gramalu
ambapuram 4 ki.mee
kondayapalem 4 ki.mee
indiranagar 4 ki.mee
harnadapuram 5 ki.mee
vanamtopu 5 ki.mee
sameepa mandalaalu
uttaraana shree potty sreeramulu nelluuru mandalam
thuurpuna thotapalliguduru mandalam
uttaraana kovuru mandalam
paschimaana venkatachalam mandalam
moolaalu |
bhaaratadaesamloe sainyamtho gurinchina prastaavanalu vaela samvatsaraalakindati vedaala loanu, raamaayana, mahaabhaarataala loanu kanipistaayi. prachina kaalamnundi, 19va sathabdam varakuu, bharatadesanni paripaalinchina chakravartula nundi chinnachinna bhuubhaalanu elina raajula varku, rajyamkosam, adhikaramkosam yudhalu chesaru. usa.sha. 19 va sataabdamloo britishuvaaru, bhaaratadaesamloe thama valasarajyanni stapincharu.
pratuta bhaaratasainyaaniki mundhu, muudu presidencylu poeshimchina sipai samuuhaalu, stanika kaalbalaalu, ashwadalaalu, undevi. usa.sha. 19va sataabdamloo, mundunna presidencyla sainyaannii, oche gudugu kindaki techi, bhartiya sienyaanni yerparicharu. briteeshu bhartiya sainyamtho, remdu prapancha yuddhaalaloonuu paalgonnadi.
rendava prapancha iddam taruvaata, konni yuddhakaala pratyeka dhalaalu radducheyabaddaayi. atupaina, bhartiya-pakistan vibhajanalo sainikabalaalu kudaa panchabaddayi. bhartiya rakshana balaalu, muudu bhartiya-pakistan yuddhaalalonu, bhartiya-chainaa yuddhamloonuu palgonnayi. usa.sha. 1999loo bhartiya sainyamtho, pakistan thoo Kargil iddam kudaa chesindi. ikya raajya samithi yokka saantisthaapana karyakramallo, bhartiya rakshana dhalaalu anekamaarlu palgonnayi. airasa saantidalaala sankhyaaparamgaa bhartiya rakshana dhalaalu rendosthaanamlo unnayi.
vedha kaalam
indo-aryanla rugveda tegalu, ‘raju’ anipilavabade thama naayakula aadhvaryamloo, tamalo thaamu, itara tegalathonuu yudhalu cheeseevaaru. rugvedamlo varninchinattu viiru kanchu aayudhalu, guelaalu laage radhalu vaadeevaaru. yuddamlo labhinchina ‘kollasommu’ (mukhyamgaa pasusampada)loo simhabhaagam teganaayakuniki chaeraedi. yea veerulandaroo kshathiriya varnaaniki chendinavaaru.
rugvedaanantara kaalam (inupa yugam - cree.poo 1100-500)loo vacchina vedaalaloonuu, itara saahityamloonuu, sainyamtho girinchi toliprastaavanalu kanipistaayi. gajabalam yokka tholi prastaavanalu yea kalamnative.
bharathadesapu goppa itihaasaalaina raamaayana, mahaabhaarataalu, mahaa janapadaalu yerpadutunna kalamnati sainikanirmaanaalu, yuddhareetulu, ayudhala girinchi varnanalu kaligi untai. yuddha radhalu, gajabalalu, vaimaaniki dhaalaala girinchi kudaa varnanalu unnayi. mahabharathamlo yuddhavyoohaalu (padhma vyuham, krowncha vyuham ityaadi) girinchi kudaa varnanalunnaayi.
magadh rajyalau
sisunaga vansha
saamraajyapipaasi ayina bimbisarudu, anga raajyaanni aakraminchadame kaaka, tana rajadhani rajagruham yokka sainikabalagaanni pemchaadu. atani kumarudu ajaatasatruvu, lichchavula raajyamupai dandayatra chesenduku veeluga, magadh kothha rajadhani paataleeputramlo kottakotanu nirmimchaadu. athanu upayoginchina kothha aayudhalu, kavanaalu (raallu visire bandlu), gadalu trige radhalu (neti yuddha tankula vantivi) girinchi jaina grandhaalalo prastaavanalu unnayi.
nanada vansha
cree.poo 4va sataabdamloo, magadh raajyaanni paripaalinchina nanada vansha uccha sthithilo unnapudu, thuurpuna bengal nundi, paschimaana Punjab varakuu, dakshinhaana vindhya parvataala varku vyaapimchi undinadi.
cree.poo 327 samvatsaramlo alegjaamdar Punjab loki chochukuni vachadu. takshashila paalakudu, ambhi tana raajyaanni alegjaandaruku samarpinchadu. cree.poo 326 samvatsaramlo, bhartia raju, porous ledha purushottamudutho, jeelam nadi oddha iddam chesudu. yuddhaanantaram purushottamunito sandhi cheesukuni, atani raajyaanni atanaki ichivesadu. purushotthamuni rajyaniki thuurpuna, nandula paalanaloe saktivantamaina magadh saamraajyam undinadi.
jeelam nadi oddha iddam jarugutunna kalaniki, nandula oddha 200000 kaalbalam, 80,000 ashwadalam, 8000 radhalu, 6000 yuddhagajaalu unnayani vinna alegjaamdar senalu, mundukelladaaniki saahasinchaledu.
maurya vansha
selukid samrajya (greekula) raibari megastanese prasthavana prakaaram, chandraguptuni sainyamloe 30,000 aswikabalam, 9000 yuddhagajaalu, 600000 kaalbalam unnayi. bhartiya upakhandamloe chaalaabhaagaanni chandraguptudu akraminchadu. bhaaratadaesam pyki aakramanaki poonukunna seluckid samrajya sthaapakudu selucus niketarnu odinchadamekaaka, simdhu nadhiki thuurpuna unna bhuubhaalanu kudaa akraminchadu. atupaina dakshinamvaipu dandetti, Madhya bharatadesanni kudaa tana elubadilooniki thecchukunnaadu. intani sainyamloe kaalbalam, ashwadalam, gajabalam, rathikulu, naavikaadalam, ravaanhaa aney aaru vibhaagaalaki aaruguru adhipatulakudina vyvasta undedi.
kaalbalam vedurubongulato chosen dhanussuni, pidi kaligina chetikattulu okati-remdu kaligi undevi. itara padaati dhalaalu tolu daluni, eete gaanii ballengaani kaligi undevaaru. enugula thalapaina, maavativaadu, vennupaina dhanurdaarulugaanii, ballepugaallu gaanii undevaaru. greekulu kanugonna ambari, enugulapaina undakapovachhu. rathaala viniyogam tagginappatiki, vaati prathista muulangaa sainyamloe konasaagaai.
cree.poo, 185loo aakari maurya paalakunni chanpi, senaadhipati pushyamitrudu simhaasanaanni adhishtinchi, shunga vamsaanni stapinchadu.
shunga vansha
cree.poo 180 samvatsaramlo, bactria deeshapu indo-greeku raju demetrias-1 kaabul loyani aakraminchadame kaaka, simdhu praantaanni kudaa tana elubadilooniki thecchukunnaadu. mro indo-greeku raju menander, itara bhartia raajulato kalisi (ledha kalupukuni) pataliputram piena dandayatra Akola. yea dandayatra jargina kramam, jayapajayalu girinchi Datia ledhu.
indo-greeku raajyamto sungavamsapu yudhalu, charithraloo goppagaa varninchabaddaayi. viiru saatavaahanulatoonuu, kalingulatoonuu, indo-greekulathonuu (mathurulu, panchaluru) yudhalu chesinatu adharalunnayi. pushyamitrudu remdu aswamedha yagnaalanu chesinatu thelusthunnadi. shunga saamrajyapu shasanalu jalandharlo kudaa labhinchayi.
Punjab (pakistan) loni, siyal quote varku viiri paalana vistarinchinattu adharalu unnayi. magadh saamraajyam gatamlo kolpoyina madhurani, cree.poo100 samvatsaramlo shungula paalanaloki vacchindi.
sungulaki, yavanulaki (greekulaki) Madhya jargina yudhalu, kaalidasu rachinchina malavikagnimitramlo varnimpabaddaayi. pushyamitruni manumadu vasumitrudu yavanula ashwadalaanni odinchadam dwara, pushyamitrudu aswamedhaanni poorthichesinattu thelusthunnadi.
svarna yugam
bharathadesapu yuddhakalalaki sambamdhinchina anek grandhaalu dhanurvedam, veeravidyalu yea kaalamlone veluvaddayi.
shaathavahanulu
puraanha kadhala prakaaram, aandhrajaatiki chendina shaathavahanulu, dakshinaapathamlo mottamodati saamraajyasthaapulu. puraanaalaloo, vaari naanelapai yea vamsamu andhrulu, aandhra bhrutyulu, saatakarnulu, saatavaahanulani anek paerlato perkonabadindi. greeku raibari, yaatrikudu megastanese vraasina indikaalo kudaa aamdhrula prasthavana Pali. eeyana andhrulu laksha padaatidalam, Churu yenugulu, 30 durbhedhyamaina durgaalu kaligi unnaran perkonnaadu.
"Next come the Andarae, a still more powerful race, which possesses numerous villages, and thirty towns defended by walls and towers, and which supplies its king with an army of 100,000 infantry, 2,000 cavalry, and 1,000 elephants." Plin. Hist. Nat. VI. 21. 8-23. 11., quoting Megasthenes
aamdhrula Madhya asiya nundi tarachu damdayaatralu edurkontu, saktivantamaina visala saamraajyaanni paripaalinchaaru. viiri seinika saktitoe paatu, vyapara dahshata, navika kausalaaniki charithraloo mottamodati saarigaa aaganeya aasiyaalo bhartiya kaalaneelu sthaapinchadame taarkaanam.
cree.poo200 samvatsaramlo shaathavahanulu neti Telangana, aandhra Pradesh, Maharashtra praanthamlo adhikaaramlooki vachi, 400 yellakipaigaa paripaalinchaaru. prasthutham aandhra Pradesh Telangana, Maharashtra, Madhya Pradesh, chhattis gath, orissa, Goa, karnatakalalo chaaala bhuubhaagaanni saatavahanula elubadilo undevi. viiri modati rajadhani kotilingala, anantaram pratishtaanapuraaniki, chivaraga amaravatiki marindi.
samrajya sthaapakudu simuka, Maharashtra maalava praantaalanu akraminchadu. atani taruvaata vacchina atani thamudu kanha (ledha krishnudu), raajyaanni paschima, dakshinha dikkulaloki marinthagaa vistarimchaadu. atani pimmata vacchina satakarni -1, uttarabhaaratadesaaniki chendina shunga vamsani antam chesudu.
atani anantaram vacchina, gautamiputra satakarni, sakulanu (indo-sinthiyanlu), pahlavulanu (indo-paarthiyanlu), yavanulanu (indo-greekulu) dandayaatralaki tippikottaadu. atani saamraajyamlo Maharashtra, sourashtra, maalava, paschima rajastan, vidharba pranthalu unnayi. anantaram anek bhuubhaalanu kolpoyina sathavahana saamraajyam, chivaraga yagnasri satakarni kaalamlo malli uchchasthitilooniki vachchinaa, atani maranaanantaram parimitamai poindhi.
mahameghavahana saamraajyam
maurya saamraajyam anantaram, kalingani elina vansha mahameghavahana vansha. yea mudava vamsapu mudava paalakudu kharaveludu, bhaaratadaesamloe chaalaabhaagaanni tana adhinamloki thecchukunnaadu.
kharaveluni naavikaabalagam, bhaaratadaesam nundi srilanka, barma, thaai land, kamboja (kambodiya), bornio, baali, sumatra, zava l madhyanunna vaanijyamaargaalannita niyantrinchindi. kharaveludu, magadh, anga, sathavahana raajyaalapaina palu vijayaalu saadhimchaadu.
kharaveluni gurinchina Datia antha, hathigumpha saasanaala dwarane labhistunnaayi. yea saasanaala prakaaram, kharaveludu magadhaloni rajagruhanni muttadinchi, yavanula raju dentrias nu Mathura varku tarimesadu.
gupta saamraajyam
guptulakaalamnaati sainyamtho roopurekhalani sheva dhanurvedam varnistundi. guptulu yuddhagajaalapaina ekkuvaga aadhaarapaddaaru. guela viniyogam tagginchaaru. yavanulapaina, sakulapaina, itara aakramanadaarulapaina yudhalaloo kalasirakapovadam will, rathaala viniyogam gananeeyamgaa taggipoindi. gadalu, koradaalato aayudhalugaa kaligi, ringula kavachalu dharinchina aswikadalam bhaareesankhyalo, guptula sainyamloe undedi. satruvulapaina viiru merupudaadulu cheeseevaaru. viiri kaalbalamlo, vilukaandru kudaa undevaaru. veduru bongu gaanii lohalatho chosen vintini dharinchevaaru. veduru bongu, lohapu monalatho koodina baanaalanu sandhinchevaaru.satrugajaalapaina inupa kammeelanu prayoginchevaaru. appudappudu nippu chuttina baanaalu (aagneyaastraalu) kudaa prayoginchevaaru. vilukaandrani parirakshistuundee kaalbalam kavachalu, ballelu, podavati kathulu dharinchevaaru. praadaesika jalaalanu parirakshinchadaaniki, guptula naavikaabalagam undedi.
samudraguptudu simhaasanaanni adhishtinchina tolinaallaloo, shichchatra padmavathi rajyalanu akraminchadu. anantaram kota raajyaanni kalupukuni maalava, youdheya, arjunayana, madura, abheerulapaina daadi Akola. vicchinna kushanu saamrajyapu saamantulanu niyantrinchaadu. usa.sha. 380 loo samudraguptudu, maraninchenaatiki 20 rajyalanu akraminchadu.
chandraguptudu-2, bharatadesaaniki velupala lopala unna 21 rajyalanu aakraminchaadani, usa.sha. 4va sataabdaaniki chendina samskrutha kavi kaalidasu pogidaadu.turupu padamara digvijaya yaatralani porthi chosen anantaram samudraguptudu, uttaradisagaa kadili paaraseekulani anichivesaadu. atupaina vakshu nadi (amu darya)ki turupu, padamarala unna hoonulanu, kaambhojulanu odimchaadu. bhartiya upakhandam mottaannii saasinchina chandragupudu - 2 kalaniki guptasamrajyam, prapanchamloo athantha saktivantamaina saamraajyamu.
vaayavya sarihaddulanundi aakramanaki vacchina indo-hepthalites ledha swetahoonulanu skandhaguptudu nirodhinchaadu. skandhaguptudu, tana thandri raajyamlo saitam hoonulatho yudhalu chessi, goppa yodhuniga paerupomdaadu. malli, usa.sha. 455loo durakramanaki vacchina hoonulanu nirodhinchaadu. ayithe, matimatiki aakramanalu, vatini niroodhinche yuddhaalatho samrajya vanarulannee karchu aypoyi, saamraajyapatanaaniki kaaranamayaayi.
tholi madhyayugam
harshuni saamraajyam
harshudu (usa.sha. 606-647) uttarabhaaratadesaanni nalabhai samvatsaraalapaatu elina chakraverthy. dhanesar ni paripaalinchina, harshuni thandri, hoonulapaina vijayaala dwara praamukhyatani gadinchadu. harshudu bhaaratadaesam mothanni aakraminchaalani uddeshamtho, 30 samvatsaraalapaatu yuddhaalatho gadipi, paluvijayaalu saadhimchaadu. usa.sha.612 naatike Uttar bharatadesanni narmade nadi varakuu aakraminchi, bhaaree sienyaanni samakuurchukunnaadu. usa.sha. 620loo dakshinaapathampai dandettina harshudu, rendava pulakesiche oodimpabaddaadu.
chalukyas, pallavulu
dakshinha bharatadesanni chalukyas, pallavulu okekaalamlo praadhaanyatani pondhaaru. chaalukya raju, rendava pulakesi samrajya kankshato saaginchina damdayaatralu aloopulu, gaangulapaina vijayaalathoo modalie; pallava raju mahendravarmanni odinchadame kaaka cheera, paandyulanu odimchaadu. Uttar bhaaratadaesam nundi dandayaatraki bayaludaerina, harshunni niroodhinchi, atani digvijaya yaatralani aapuchesadu.
pallava raju mahendravarman koduku, narasimhavarman thandri paraajayaaniki prateekaaram teerchukunenduku, chaalukyula rajadhani vaataapi/baadaamipai dandettaadu. aatani seenaani paranjoti naayakatvamlo sagina yea dandayaatralo, narasimhavarman chaalukyulani odinchi, rendava pulakesini vadhinchaadu. chaalukyula rajadhani vaataapini dvamsam chessi, vaataapikonda aney biruduni pondadu. atupaina, chaalukya-pallavula Madhya pagalupratiikaaraalu sataabdaanikipaigaa saagaayi. viiri Madhya anek yuddhaalaki vengidesam vedhika ayindhi. chivariki chaalukya raju, vikramadityudu-3 usa.sha. 740 pallavulani purtiga odimchaadu. atupaina, usa.sha. 750 samvatsaramlo viiri adhikaaraanni, raashtrakootulu kuuladoosaaru. usa.sha. 970loo chaalukyula vamsasthudu, tailapudu - 2, raashtrakootula adhikaaraanni kooladosi, chaalukya saamraajyaanni (Gujarat minahaa) punaruddharinchaaru. veerini kalyani chalukyas ani kudaa pilustharu. adhikaaram choose viiru, cholulutho pootipaddaaru.
chola saamraajyam
bhartiya upakhanda paalakulalo, dandayaatralaki saamraajyavistaranaki naavikaabalagaanni vaadina mottamodati paalakulu, choolhulu. vijayalaya choolhudu pallavulanu odinchi, tanjaavuuruni swaadheenam chesikonnadu. usa.sha. 10v1 shataabdi tolinaallaloo, cholaraju paraantakudu-1, pandyaraju maravarma rajasimha-2ni odinchi, srilankapaina dandettaadu. ayithe, atani kumarudu rajaadityudu, usa.sha. 949loo rastrakoota paalakudu mudava krishnuni chetha oodimpabadi, vadhimpabaddaadu.
usa.sha. 970-85loo paripaalinchina utthama choluni paripaalanaakaalamlo sainikulu, nadumuki kindivaraku kavachapu kotulani dharinchinattu saasanaala dwara telustunnayi. anantaram vacchina rajaraja choolhudu, kandaluru iddam nundi dandayaatralani praarambhinchaadu. vileenam pattanhaanni, shreelankalo kontha bhaganni paripalisthunna amara bhujangudane pandiya raajuni bandhinchaadu. palanaki vacchina 14va yaeta, mysuru gaangulani, bellari turupu maisurulani elutunna nolambulani, tadagaipadi, veangi, coorg lanu, dakshinaapathaanni elutunna chaalukyula rajyalanu akraminchadu. tharuvaathi moodellalo, kumarudu rajendra choolhudu -1 saayamtho, Kollam raajyaanni, uttaraana kalinga deeshaanni swaadheenam chesukunadu. atupaina, rajendra choolhudu -1, srilankani purtiga akraminchadamekaka uttaraana ganges nadi daati raajya vistarana chessi gangaikondaane biruduni dharinchaadu. kalinga gunda bengal varku digvijayayatra Akola. tana digvijaya yaatraki gurthugaa usa.sha. 1025samvatsaramlo gangaikondacholapuram aney kothha rajadhani nagaranni kattimchaadu. sumaaru 250 samvatsaraalapaatu yea Kota dakshinabhaaratadesaanni saasinchindi. rajendra choolhudu dandayaatraki pampina bhaaree naavikaadalam, tana naavikaadandaayaatroo zava, malasia, sumathra deevulani aakramimchimdi. choolhula anantaram, padamarana hoyasaalulu, dakshinhaana paandyulu swatantrulainaaru.
gurjara-prateehaarulu raashtrakootulu
usa.sha. 9va sataabdaaniki chendina rastrakoota chakraverthy, prapanchamloo nalaugu saktivantamaina raajulalo okadani, arrab pandithudu sulaiman varninchadu.
usa.sha. 9va sataabdamloo, devapaludu, gurjara-prateehaarulapaina daadichesaadu. mihirabhojuni naayakatvaana prateehaarulu vaari saamantulu naaraayanapaaluni odimchaaru.
gurjara-prateehaara raju bhojuniki rastrakoota raju krishnudu-2 ki Madhya anek yudhalu jarigaay. aa tarvaatikaalamlo rastrakoota raju, indrudu-3 kanauj piena daadichesinapudu mahipaludu palaayanam chittaginchaadu.
usa.sha.915 savatsaram mahipaluni paalanaloe 8lakshaluga unna gurjara-prateehaara sainyamtho, prateehaarulu dakshinhaana raashtrakuutulatoonuu, paschimaana muslimlatoonuu yuddamlo munigi unattu all-masaudhi rachanala dwara thelusthunnadi.
sindhupai arabbula daadi
usa.sha. 712 samvatsaramlo muhammadu bin khaasim all-takhaafi aney arabbu seenaani (Arabic: محمد بن قاسم) (c. 31 December 695–18 July 715), sindhuraajyampai daadi chessi akraminchadu. simdhu loeya (pratuta paakistaanlo ooka bhaagam)ni aanukoni sindhuraajyaanni ray vamsaaniki chendina, raza dahir paalistuu unnapudu yea daadi jargindi. usa.sha. 712 ki mundhu sindhupai anek arabbu dhadulu jariginappatikee, stanika bouddhula sahakaramtho niluvarimpabaddaayi. ayithe, usa.sha. 712natiki sindhuraajuki bouddhula sahakaaram labhinchakapovadamto. simdhu prantham aakramanaki gurai, bhaaratadaesam mahammadeeya palanaki naamdi palikinatlainadi. kaajii ismayil vraasina chaach naamaa apati paristhithulanu varnistundi. atupaina usa.sha.738loo turupu, dakshinha disalugaa sagina arabbula vistarana prayatnaalanu, Rajasthan yuddamlo dakshinapatheshwarudaina chaalukya raju vikramadityudu-2, prateehaarulu niluvarinchaaru.
arabbula daadyki prastaavinchina a kalamnati, shasanalu veeridi parimitha vijayamani spashtam chestunnayi. dakshinha disaga modalaina daadyki navsari oddha chaalukya vikramaadityuni-2 seenaani pulakesi tippikottaadu. avantipai daadi chosen arabbu sienyaanni, gurjara prateehaara paalakudu nagabhata-1, odimchaadu. aa yuddamlo arabbu senalu praanabhayamto paaripoyaayi. falithamgaa arabbu senalu, simdhu praantaaniki Bara parimitamayyaayi.
gajanee dandayatra
usa.sha. 11va shataabdapu tholinaalhlhaloo, gajanee mohhamed afghanistan-pakistan sarihaddulaloni bhuubhaagaanni elutunna hinduism raajaputrulani odinchi, uttarabhaaratadesamvaipu dandettaadu. uttarabhaaratadesampaina intani damdayaatralu prateehaara saamraajyaanni balaheenaparachaayi. gajanee mohhamed Uttar bharathadesamlooni anek aalayaalani dopidichesadu. veetilo prasiddhamainadhi Gujarat loni somanath piena jargina dandayatra.
Madhya yugam
Delhi sulthanulu
khilji vansha, Delhi sultanat nu elutunna kaalamlo anek mangolu dandayaatralanu nirodhinchindi. usa.sha. 1297loo allavuddin khilji yokka seenaani jaffar khan, Jalandhar oddha mangolulanu odimchaadu. usa.sha. 1299loo 2 lakshalamandigaa unna mangolu sienyaanni nirodhistuu, jaffar khan yuddharangamlo maranhichadu. usa.sha.1526loo chivari Delhi sultaanu, ebrahim lodhi, modati paanipattu yuddamlo bobber sainyamtoe poraadutuu maranhichadu. deenitho Delhi sultaanula paalana antamai, Uttar bhaaratadaesamloe moghul saamraajyam sthapinchabadindhi.
raajaputrulu
ebrahim lodheepaina bobber vijayanantaram, mewar paalakudu rana sanga ledha rana sangram sidhu, sumaaru 20,000velamandi rajaputra kuutami sainyamtoe bobber nundi dhilliini jayinchenduku vachadu. bobber aasdhaana charithrakarula prakaaram, rana sanga yokka sainyamtho 2lakshalapaine. ayithe, parimitamgaane unna mangolula firangidalam mundhu adhikasamkhyaloo unna rajaputra kaalbalam niluvalekapoyindi. khanwa oddha usa.sha. 1527 marchi 16na jargina yea yuddamlo rana sanga bobber chetha oodimpabaddaayi. bhartia seinika charithra, phirangula upyogam yuddhaphalitaanni nirnayinchina modati yuddhamgaa khanwa yuddhaanni bhaawistaaru. rana sanga kumarudu rana uday sidhu-2 kaalamlo, bobber manavadu akbaru, mevarla rajadhani chitturni akraminchadu. mewar paalakulu, bhaaratadaesamloe mangolula palanani vyatirekinchaaru.
usa.sha. 1576 juun 21na, mewar paalakudu rana prathap sidhu ki, raza man sidhu, akbaru kumarudu salem naayakatvaana unna moghalula sainyaaniki haldighati oddha iddam jargindi. 80,000 mandigaa unna mangolu sainyamtho mundhu 20,000 rajaputra sainyamtho niluvalekapoyindi. thamudu sakta sidhu sahayamtho, rana prathap sidhu moghalulaki bamdii kakunda thappinchukunnadu. anantaram, bhilla thegala sahayamtho, akbaru yokka moghul sainyampai gerilla dhadulu cheeseevaadu.
rana prathap sidhu anantaram, atani kumarudu rana amar sidhu, moghalulapai yuddhaanni konasaaginchaadu. tadupari kaalamlo, moghul chakraverthy jahangir, amar sidhu thoo shanthi oppandam chesukunadu.
vijayanagar saamraajyam
usa.sha. 15va sataabdamloo bharatadesanni darsinchina nikolo-di-konte aney italian naavikudu, vijayanagar Morena bhartia paalakulandariloki athantha saktimantudigaa perkonnaadu. .
usa.sha. 1509 samvatsaramlo bahmani sultaanu, Vizianagaram piena yuddhaanni prakatinchaadu. bahmani sultaanula ummadi balagaalani, sreekrushnadevaraayalu odimchaadu. usa.sha. 1510loo sreekrushnadevaraayalu, kovelakonda oddha pratidaadiki poonukunnadu. aa yuddamlo, bijaipur sultaanu yousaf adhil shaw, maranhichadu. usa.sha. 1512loo bareed-i-mamalik ni odinchi, Raichur, gulbargaalanu akraminchadu. bareed-i-mamalik beedarki paaripooyaadu. anantaram, sreekrushnadevaraayalu beedaruni saitam jayinchi, sultaanutoe jargina shanthi oppandhamlo bhaagamgaa atanaki tirigi kattabettadu.
usa.sha. 1512-14 kaalamlo, ummathuru paalegaani tirugubaatuni anichivesaadu. aa samayamlo, oodha gajapathulu vijayanagar saamraajyampai dandetti, kondaveedu, udayagirilanu aakramincharu.yea bhuubhaalanu usa.sha. 151513-18 kaalamlo sreekrushnadevaraayalu, tirigi pondadu.
usa.sha. 1565 samvatsaramlo, vijayanagar saenalaku, bahmani sultaanula saenalaku Madhya tallikota iddam jargindi. dheenini rakshasi-tangidi iddam ani kudaa pilustharu. yea yuddamlo vijayanagar senalu ghoraparajayanni chavichusai. ramarayalu yuddhamlone chanipogaa, migilina vijayanagarasenalu penugondaki paaripoyaayi. vijayanagar saamraajyam yokka patanam, yea yuddhamthone prarambhamaindi.
moghul saamraajyam
chivari Delhi sultaanu ebrahim lodheeni odinchi, usa.sha. 1526 samvatsaramlo sthaanamloo nelakolpabadina moghul saamraajyam, inchuminchugaa dakshinasiya prantham mottaannii paripaalinchindi. thuurpuna bengal nundi padamarana kaabul varakuu, uttaraana kaashmeeru nundi dakshinhaana kauvery varakuu unna visala bhoobhaagam moghalula elubadilo undinadi., samrajya janaba 11 nundi 13 kootlu undi untundani anchana usa.sha. 1540 samvatsaramlo, moghul chakraverthy humayun, shere shaw suri chetha oodimpabadi kaaboolki paaripooyaadu. usa.sha. 1540 nundi 1566 varakuu, suri vamshasthulu, vaari salahadaru ayina hinduism chakraverthy hemachandrudu paalincharu. shere shaw suri maranaanantaram usa.sha. 1555 samvatsaramlo asthiramaina suri saamraajyaanni, sikindar suurini odinchi humayun tirigi pondadu.
moghalula praabhavam akbaru paripalana nundi praarambhamie, usa.sha. 1707loo ourangajebumaranamto antamaindi. atupaina mro 150 samvastaralu vamsapaalana saginappatiki, munupati saamarthyam, tadupari paalakulaki leavu. moghalula kaalamlo kendreekruta paripalana, kriyaaseelakamgaa undidhi. usa.sha. 1725 anantaram yuddhaala valana, karuvukaatakaala valana, stanika tirugubatla valana, vipareethamaina paramata dwesham valana, maraataala vijrumbhana valana, chivari briteeshu valasapalana valana moghalula paalana antamaindi. chivari moghalu paalakudu bahadhur shaw, 1857 tirugubatu anantaram britishuvaaru vidhinchina deshabahishkarana shikshaki gurainadu.
hemachandrudu
suri samrajya sainyamloe sadarana sainikuniga jeevitam praarambhanchina hemachandrudu ledha hemu usa.sha. 1552 natiki panjaabu gavarnaruga niyamimpabaddaadu. atupaina, suri saamraajyampaina tirugubatu chosen bengal-afghan seenalanu anichivesi, bengalu gavarnaruga undina samayamlo, adhil shaw suurini odinchi, moghal chakraverthy humayun dhilliini akraminchadu. usa.sha. 1556 samvatsaramlo humayun maranaanantaram, adae adunugaa bhaavimchi bengalunundi afghan, bhartia senalatho tana dandayaatralani praarambhanchaadu. 22 various yudhalaloo otaminerugani hemu Bihar, Uttar Pradesh, madhyapradesh lalo anek balamaina durgaalanu aakraminchadame kaaka, keelakamaina Agra kotanee, chivaraga usa.sha. 1556 aktobaru 6na Delhi kotanee akraminchadu. usa.sha. 1556 aktobaru 7na Delhi chakravartigaa pattaabhishiktudai, vikramaaditya aney namanni dharinchaadu. kevalam nelarojulu Bara Delhi chakravartigaa undina hemu, usa.sha. 1556 nevemberu 6na rendava paanipattu yuddamlo oodimpabadi, akbaru samrakshakudaina bhairam khan chetha vadhimpabaddaadu.
maraataa saamraajyam
usa.sha. 1674 samvatsaramlo poonhe kendramga shivajee, bijaipur sultaanula nundi swaatantryaanni prakatinchukunnaadu. moghul saamraajyam vichchinnamavutunna dhasaloo yerpadina raajakeeyasuunyatani nimpina maraataa saamraajyanki adae naamdi palikindi. shivajee adbuthamaina seinika, paripalana vibhagalanu erparichaadu. jeevitam motham moghul chakraverthy aurangajebuto yuddhaalatoonuu, gerilla daadulatoonuu gadipina shivajee usa.sha.1680 samvatsaramlo kannumusadu. goppa saamraajyaanni sthaapinchinappatikii, shivajee maranhinche samayaaniki maraataa saamraajyam sthirapadaledu. ourangajebu maranhinchina tarvate, maraataalu saamraajyaanni yerparachagaligaaru.
saayudha navika balagaalanu kaligina rendava bhartia paalakudu, shivajee. shivajee manumadu, sahuji yokka navika seenaani kanhoji angre, maraataa raajyamloki dachivari, briteeshu vaari, poorchugeesuvaari nouka akrama pravaesaalani nirodhinchaadu.
shivajee yokka samthathi, paripaalinchinappatikii, maraataa saamraajyaaniki sambamdhinchina rajakiyalu, pradhanamantri ledha peshwala chuttuu tirigaayi. maraataa saamraajyaanni vaasthavamgaa paalinchinadi, peeshwale. peeshwaala kaalamlo maraataa saamraajyam yokka vistarana, usa.sha. 1761loo afghan sainyamtho mudava paanipattu yuddamlo odinchentavaraku, avicchinnamgaa saagimdi. usa.sha. 1772loo maraataalu malli thama adhikaaraanni pondhaaru. chivari pishwa bajirav-2, mudava aangloo-maraataa yuddamlo odipoyentavaraku, viiri paalana saagimdi. maraataala ootami anantaram, stanika paalakulalo yevaru briteeshuvaariki bedada kaledhu. chivari aangloo-maraataa iddam, bhaaratadaesamloe briteeshu aadhipathya sakaniki naamdi ayindhi.
maraataalu
mysuru raajyam
krishnaraja odayaru-2 raajyamlo dalavaayigaa edigina hydar ollie anathi kaalamlone raajuni shaasinche sthaayiki edigi usa.sha. 1761loo tananu mysuru rajyaniki sarvadhikaarigaa prakatinchukunnaadu. mysuru rajyaniki namamatrapalakuluga odayaarulu undina vaasthavaaniki adhikaaramantaa hydar ollie, atani kumarudu tippu sultanla vaddanae Pali. britishuvaari valasapaalanani vyatirekinchina bhartia paalakulalo hydar ollie, tippu sultanlu okaru. briteeshu senalatho yuddamlo hydar ollie, raaketlanu viniyoginchaadu. tippu sulthan oddha paaschaatya dheshaalaku chendina thupaaki karmakaarulu anekamandi panichesaaru. tippu sulthan, atani thandri hydar alilu, bhaaratadaesamloe maraataala, britishuvaari unikini teevramgaa vyatirekinchaaru. britishuvaaripaina vairamtho tippu sulthan, afghan durani raajyamtoonuu, turkeylooni ottoman raajyamtoonuu, frenchivaaritho sanbandhaalanu saaginchaadu.
mysuru raajyam usa.sha. 1399 yaduraja odayaru stapinchadu. usa.sha. 18va sataabdamloo hydar ollie, tippu sultanlu aakraminchukunnappati, britishuvaaru usa.sha. 1799loo tirigi krishnaraja odayaru-3 ki appaginchaaru.
sikku raajyam
valasapalana
kompany paalana
briteeshu paalana
modati prapancha iddam
rendava prapancha iddam
bhartiya ganathanthra raajyam
bhartiya ganathanthra raajyam, pakistan thoo muudu yudhalu, chainato ooka sarihaddu iddam chesindi.
pradhaana yudhalu
modati bhartiya-pakistan iddam 1947
usa.sha. 1947, augustu 15na swatantrayam pondina bhaaratadaesam, pakistan thoo muudu yudhalu (1947-48,1965,1971) chesindi. pakistan sainikulu, saayudhulaina itara tegalavaaru swatanter kaashmeerupai aakramanaki diginapudu, modati bhartiya-pakistan iddam jargindi. pakistan balagaalu, rajadhani Srinagar vaipu chochukuni vastuundagaa, kaashmeeru raju harry sidhu, kaashmeeru bhaaratadaesamloe vileenam chesthunnatlu santhakam Akola. taruvaata, bhartiya balagaalu Jammu kaashmeeruni vidipistuu munduku poyay. vaasthavaadheena rekhagaa nedu pilustunna prantham oddha, usa.sha. 1948 janavari 1/2na kaalpula viramanha oppandam jargindi
aapareshan pollo, 1948
pakistan thoo yuddhaanantaram, bhaaratadaesam swatanter Hyderabad piena drushtipettindi. aa samayamlo communistla naayakatvamlo telanganalo saayudha poraataalu saagutunnaayi. dani falithamgaa swatanter rajyaanga Hyderabad nu konasaaginchaalanukunna nijam navaabu, pakistan nundi khaasim rizvi nayakatvamlo rajakar anabadee sienyaanni telanganalo nadipinchaadu. nijam navaabu, hyderabaduni pakistan loo vileenam cheeyavacchanee varthalu vasthunna kaalamlone bhartiya prabhuthvam aparashan poloni praarambhinchindi. iidu roojulu sagina pooliisu carya anantaram Hyderabad raajyam, bhartiya ganathanthra raajyamlo kalisindi.
Goa akramana, 1961
bhaaratadaesam, govani tana praantamgaa paerkonna anantaram, bhartiya-poorchugal deeshaala Madhya udrikta paristhitulu nelakonnayi. bhaaratadaesamloe kalavaalani saagutunna saantiyuta pradarsanapai portugeesu poolisulu vichakshanhaarahitamgaa viruchukupadadamto, bhaaratadaesam govani aakraminchadaaniki poonukunnadi. bhu,jala,gagana margalannitini bhaaratadaesam chuttumuttadamto, kevalam 36 gantalalo, 461 samvatsaraala portugeesu paalana antamayyindi. yea iddam portugeesu sainikulu chanipoyinavaaru 31, gaayapadinavaaru 57, pattubadinavaaru 3306. bharatadesa sainikulu chanipoyinavaaru 34, gaayapadinavaaru 51.
bhartiya-chainaa iddam 1962
rendava bhartiya-pakistan iddam 1965
bhartiya-chainaa 1967 vivaadham
mudava bhartiya-pakistan iddam 1971
siachen iddam, 1984
Kargil iddam, 1999
itara sainikacharyalu
kshipani karyakram
bhaaratadaesam kshipanula abhvruddhini, sameekruta gaided kshipani abhivruddhi karyakram (Integrated Guided Missile Development Program - IGMDP) dwara chepadutunnadi. usa.sha. 1983loo yerpadina yea vyvasta, kshipani abhivruddhi, utpatthi rangaalalo bharatadesa swayam samruddhikosam praarambhinchabadindhi. prasthutham, indhulo aaru kshipani kaaryakramaalu unnayi.
aagni kshipani
prudhvi kshipani
akshays kshipani (nela nundi ningiki egase kshipani)
trishool kshipani (nela nundi ningiki egase kshipani)
nag kshipani (niyamtrita shataghni vidhvamsaka kshipani)
nirbhay kshipani
prasthutham bhartiya rakshana parisoedhana abhivruddhi samshtha, suryah aney adunaatana khandaatara kshnipanulanu abhivruddhi chesenduku sannahalu chesthunnadhi. deeni paridhi 10,000 ki.mee paichiluku. idi America,rashyaa,izrael deeshaala adunaatana kshipanulatho polchadaginadi. bhartiya kshipani rakshana kavacha karyakram chaepattadam dwara bhaaratadaesam, kshipani rakshana kavachanni erparachina naalugava desam ayindhi.
anvastra karyakram
usa.sha. 1974 samvatsaramlo, bhaaratadaesam anukaaryakramaanni chaepattimdi. smiling buuddha ani piluvabadina, yea pareekshallo upayoginchabadina anudhaarmikata 15 kilotannulu. usa.sha. 1998 mee 11, 13 teedeelaloo, marosari anupareekshalanu vijayavantamga jaripina bhaaratadaesam, anvastra deshamgaa prakatinchukunnadi.
moolaalu
bhartiya rakshana vyvasta |
jarugumalli - AndhraPradesh raashtram loni prakasm jillaku chendina ooka mandalam.
jarugumalli (kota) - shree potti sreeramulu nelluuru jalla, kota mandalaaniki chendina gramam |
Subsets and Splits
No community queries yet
The top public SQL queries from the community will appear here once available.