passage_answer_candidates
sequence | question_text
stringlengths 1
226
| document_title
stringlengths 1
116
| language
stringclasses 11
values | annotations
sequence | document_plaintext
stringlengths 11
739k
| document_url
stringlengths 31
792
|
|---|---|---|---|---|---|---|
{
"plaintext_start_byte": [
0,
156,
854,
1383,
2091,
2295,
2334,
2813,
3198,
3453,
3718,
4072,
4247,
4500,
4614,
5276,
5461,
5619,
7513,
7588,
7676,
7746
],
"plaintext_end_byte": [
155,
839,
1382,
2066,
2217,
2319,
2812,
3197,
3452,
3717,
4071,
4246,
4499,
4596,
5213,
5341,
5617,
7485,
7576,
7643,
7744,
8027
]
} | 프랑스에 요리 학교는 몇개인가요? | 고든 램지 | korean | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
고든 램지( /ˈræm.ziː/, OBE[1], 1966년 11월 8일 ~ )는 스코틀랜드의 요리사이자, 식당 경영자, 푸드 작가, 방송인이다.[2]
그의 레스토랑은 세계적인 레스토랑 가이드의 《미슐랭 스타》를 15개 획득하였고, 현재는 14개를 보유하고 있다.[3][4][5] 2001년 그는 런던 첼시에 위치한 고든 램지 레스토랑에 미슐랭 스타 3개를 받으며 세계적인 유명 쉐프로 이름을 알렸다. 또한 대한민국에서도 큰 인기를 끌고 있는 영국 시리즈 《헬's 키친》, 《더 F 워드》, 《램지의 키친 나이트메어》와 미국 버전의 《헬's 키친》과 《키친 나이트메어》, 《마스터 셰프》 등의 요리 리얼리티 쇼에 출연해 욕설도 서슴지 않는 카리스마를 보여 유명세를 얻었다.
어린 시절
램지는 스코틀랜드 렌프루셔 존스톤(Johnstone)에서 태어났다.[2]
[6][7] 가족은 그가 만 5세때 잉글랜드 워릭셔주 스트랫퍼드어폰에이번으로 이동했다.[8] 램지는 2남 2녀 중 셋째로 형제로는 누나 다이앤과 형 로니, 여동생 이본느가 있다. 램지의 아버지 고든 제임스 시니어(1997년 사망)는[9] 수영장 관리자와 용접공, 가게 주인 등으로 일했고 어머니 헬렌 코즈그로브[9]와 여동생 이본느는 간호사였다.[10]
램지는 자신의 어린 시절을 "절망적인 순회"였다고 설명했고, 가끔은 지독한 알콜 중독에 빠진 아버지의 열망과 실패로[9] 그의 가족은 지속적으로 다른 지역으로 이동해야 했다. 1976년, 램지의 가족은 마침내 스트랫퍼드어폰에이번에 안정적으로 정착했고, 램지는 비숍턴 지역의 마을에서 성장했다.[11] 램지는 자신의 자서전 《험블 파이》에서[10] 램지는 그의 어린 시절에 대해 학대와 방치된 "술을 많이 마시는 바람둥이"라고 서술하였다.[10][12] 만 16세때 램지는 집을 나와 옥스퍼드셔주 밴버리(Banbury)로 떠났다.[13]
초기 요리사 경력
고든 램지는 영국 최초로 미슐랭 3스타를 획득한 피에르 코프만을 시사한 요리사 중 한 명이다.
고든 램지 홀딩스
기업 이미지와 리셉션
명성
요리 평가
미슐랭 스타가 2개
상훈 내역
1998년에 램지는 자신의 이름을 내건 첫 번째 식당으로 런던 첼시의 로열 호스피털 로드에 위치한 《레스토랑 고든 램지》을 오픈했고, 2001년에는 런던의 《저갯 서베이》에서 조사한 "영국 최고 레스토랑"으로 선정되었고, 프랑스의 세계적인 레스토랑 가이드 가이드의 미슐랭 스타 최고 등급인 미슐랭 스타 3개를 획득한 최초의 스코틀랜드 출신 요리사이다.[14]
2011년 《데일리 메일》은 램지가 주방에서보다 텔레비전에 더 많은 시간을 보냈다고 주장하지만, 여전히 그는 자신의 첼시 레스토랑에 미슐랭 스타 3개를 유지했다. 그 당시 램지는 자신의 레스토랑에 3개의 미슐랭 스타를 유지하기 위해 영국에서 유일하게 한 곳에서만 요리사로 일했다.[15]
2006년에는 서비스업에서의 공헌을 인정받아(For Services to the Hospitality Industry), 대영 제국 4등급 훈장(OBE)을 받았다.[1] 하지만 램지는 비행기의 지연 때문에 훈장을 직접 받지는 못했다고 한다.[16]
2006년 7월, 램지는 외식·숙박업에 관한 영국에서 가장 권위있는 상인 카티 상을 "올해의 독립 식당 경영자"에 선정되면서 3번째로 받았는데[17], 당시 영국에서 이 상을 3회 수상한 사람은 3명이었다.[18]
2006년 9월, 그는 출장 서비스 및 《호텔키퍼 매거진》(호텔인 전문 잡지)에서 발표한 연간 출장 서비스 검색 (100)의 리스트에서 "영국의 서비스업( 서비스업(호텔·식당업 등)에서 가장 영향력있는 사람"으로 선정되었다. 2005년에는 제이미 올리버의 순위를 추월했다.[19]
또한 2006년, 램지는 세인트앤드루스 대학교의 학장(Rector) 후보로 지명되었지만, 여론 조사에서 사이먼 페퍼(Simon Pepper)에 밀렸다.[20]
램지의 대표 레스토랑 "레스토랑 고든 램지"는 8년간 런던 최고의 레스토랑으로 선정되며 1위를 굳혔지만, 2008년에는 전 제자 마커스 워레잉이 운영하는 식당보다 아래의 순위에 입상했다.[21]
2013년 1월에 램지는 요리 명예의 전당(Culinary Hall of Fame)에 입성하였다.[22]
사생활
가족
1996년 몬테소리 교육법을 가르치는 교사였던 타나 램지(본명: 키타나 엘리자베스 허치슨)와 결혼했다. 두 사람은 네 아이의 부모로, 메간 제인(Megan Jane, 1998년 출생), 쌍둥이인 잭 스콧(Jack Scott)과 할리 안나(Holly Anna, 2000년 출생)와 마틸다 엘리자베스(Matilda Elizabeth, 2002년 출생)이 있다. 그들은 런던 남부 원즈워스에서 살고 있다.[23] 램지의 장인 크리스 허치슨(Chris Hutcheson)은 램지의 레스토랑 기업의 사업 운영에 대한 영업 활동을 2010년까지 하였다.[24][25]
자선 활동
고든 램지가 소유한 레스토랑
영국
메이즈 그릴, 메이즈, 박스 우드, Ramsay , Bread Street
미국
라스베가스 햄버거
출연 작품
텔레비전, 영화
텔레비전 진행 및 게스트 출연
저서
램지는 1996년부터 총 20권의 도서를 출간하였다. 또한 《타임스》 토요일 잡지에 음식, 음료에 관한 칼럼을 쓰고 있다.
《Gordon Ramsay’s Passion For Flavour》 (1996년) ISBN978-1850298410
《Gordon Ramsay’s Passion For Seafood》 (1999년) ISBN978-1850299936
《Gordon Ramsay A Chef For All Seasons》 (2000년) ISBN978-1580082341
※Gordon Ramsay’s Just Desserts《 (2001년) ISBN978-1571457011
《Gordon Ramsay’s Secrets》 (2003년) ISBN978-1844000371
《Gordon Ramsay’s Kitchen Heaven》 (2004년) ISBN978-0141017976
《Gordon Ramsay Makes It Easy》 (2005년) ISBN978-0141017976
《Gordon Ramsay Easy All Year Round》 (2006년) ISBN978-0764598784
《Gordon Ramsay's Sunday Lunch and other recipes from the F word》 (2006년) ISBN978-1844002801
《Humble Pie》 (2006년) ISBN978-0007270965
《Roasting in Hell's Kitchen》 (2006) (미국 출간제목: Humble Pie) ISBN978-0061191985
《Gordon Ramsay's Fast Food Recipes from the F Word》 (2007년) ISBN978-1844004539
《Playing With Fire》 (2007년) ISBN0007259883
《Recipes From a 3 Star Chef》 (2007년) ISBN978-1844005000
《Gordon Ramsay's Three Star Chef》 (2008년) ISBN978-1554700905
《Gordon Ramsay's Fast Food》 (2008년) ISBN978-1554700646
《Gordon Ramsay's Healthy Appetite》 (2008년) ISBN978-1402797880
《Cooking for Friends: Food from My Table》 (2008년) ISBN978-0061435041
《Gordon Ramsay's On Top of The World》 (2009년) ISBN978-1844547036
《Gordon Ramsay's World Kitchen: Recipes from "The F Word"》 (2009년) ISBN978-1554701995
《Ramsay's Best Menus》 (2010년) ISBN978-1844009152
《Gordon Ramsay's Great Escape: 100 of my favourite Indian recipes》 (2010년) ISBN978-0007267057
《Gordon's Great Escape: 100 of my favourites South-east Asia recipes》 (2011년) ISBN978-0007267040
《Gordon Ramsay's Ultimate Cookery Course》 (2012년) ISBN978-1444756692
《Gordon Ramsay's Home Cooking: Everything You Need to Know to Make Fabulous Food》 (2013년) ISBN978-1455525256
마스터 셰프 시리즈
《Pasta Sauces》 (1996년)
《Fish And Shellfish》 (1997년)
쿡 카드
《Hot Dinners》 (2006년)
《Cool Sweets》 (2006년)
주해
각주
외부 링크
- 인터넷 식당 요리사 데이터베이스
- 유튜브
분류:1966년 태어남
분류:살아있는 사람
분류:잉글랜드계 스코틀랜드인
분류:영국의 요리사
분류:음식 작가
분류:영국의 식당 경영자
분류:대영제국 훈장 장교
분류:미국에 거주한 영국인
분류:영국의 자서전 작가
| https://ko.wikipedia.org/wiki/%EA%B3%A0%EB%93%A0%20%EB%9E%A8%EC%A7%80 |
{
"plaintext_start_byte": [
0,
803,
1616,
4053,
5975,
7852,
8748,
10856,
13041,
16123,
17692,
19830,
20781,
21887,
23475,
25246,
26896,
28524,
29192,
31592,
33042,
33892,
35765,
37729,
38439,
40027,
41260,
41936,
44749,
49569,
50795,
51469,
52401,
53424,
56147
],
"plaintext_end_byte": [
779,
1615,
4052,
5974,
7784,
8747,
10855,
12912,
16066,
17691,
19829,
20780,
21836,
23474,
25185,
26895,
28523,
29169,
31591,
33041,
33878,
35764,
37637,
38360,
40026,
41259,
41873,
44748,
49530,
50709,
51440,
52225,
53379,
56107,
56684
]
} | రాడ్క్లిఫ్ రేఖ పొడవు ఎంత? | రాడ్క్లిఫ్ అవార్డ్ | telugu | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} | రాడ్క్లిఫ్ రేఖ</b>ను 1947 ఆగస్టు 17న భారత దేశ విభజన అనంతరం భారత పాకిస్తాన్ల నడుమ సరిహద్దు రేఖగా ఏర్పరచారు. సర్ సిరిల్ రాడ్క్లిఫ్ నేతృత్వంలోని సరిహద్దుల కమిషన్ ఈ రేఖను నిర్ధారించింది. 8.8 కోట్ల మంది జనాభా ఉన్న 75000 చ.కి.మీ. భూ భాగాన్ని రెండు దేశాల మధ్య సమానంగా పంచే బాధ్యతను కమిషన్ తీసుకుంది.[1]
నేపథ్యం
భారత్లో బ్రిటిష్ రాజ్యం మరో నెల రోజుల్లో, అంటే 1947 ఆగస్టు 15న ముగుస్తుందని భారత స్వాతంత్య్ర చట్టం, 1947 ద్వారా బ్రిటిష్ పార్లమెంటు 1947 జూలై 15న పేర్కొంది. భారత దేశాన్ని రెండు భాగాలుగా విభజించాలని కూడా అది వివరించింది: ఇండియన్ యూనియన్, బ్రిటిషిండియాలోని ముస్లింలకు స్వస్థలంగా డొమీనియన్ ఆఫ్ పాకిస్తాన్.
పాకిస్తాన్ ముస్లింల రాజ్యంగా కొనసాగాలని, అదే సమయంలో భారత్ హిందూ మెజారిటీతో కూడిన లౌకిక రాజ్యంగా ఉండాలని ఉద్దేశించారు. ఉత్తరాదిన ఉన్న ముస్లిం ప్రాబల్య ప్రాంతాలు పాకిస్తాన్గా రూపుదిద్దుకోవాల్సి ఉంది. బలూచిస్థాన్ (విభజనకు ముందు 91.8 శాతం ముస్లిం జనాభా), సింధ్ (72.7 శాతం ముస్లిం జనాభా) ప్రావిన్సులను పూర్తిగా పాకిస్తాన్కు కేటాయించారు. అయితే, ఈశాన్య బెంగాల్ (54.4 శాతం ముస్లింలు), వాయవ్యాన పంజాబ్ (55.7 శాతం) ప్రావిన్సుల్లో పూర్తిగా ముస్లిం మెజారిటీ లేకపోయింది.[2] దాంతో పంజాబ్ పశ్చిమ భాగం పశ్చిమ పంజాబ్గా మారింది. తూర్పు ప్రాంతం పంజాబ్ రాష్ట్రం పేరుతో భారత్లో అంతర్భాగమైంది. బెంగాల్ కూడా అదే మాదిరిగా తూర్పు బెంగాల్గా పాకిస్తాన్లో, పశ్చిమ బెంగాల్గా భారత్లో విలీనమైంది. స్వాతంత్య్రానంతరం నార్త్వెస్ట్ ఫ్రాంటియర్ ప్రావిన్స్ (ఎన్డబ్ల్యూఎఫ్పీ. దీని సరిహద్దులు డ్యూరాండ్ రేఖను ఆనుకుని అంతకు ముందు వరకూ అఫ్గానిస్థాన్లో ఉండేవి) కూడా పాకిస్తాన్తో కలుస్తానంటూ ప్రజాభిప్రాయ సేకరణలో పేర్కొంది.[3]
ఇక పంజాబ్లో జనాభా విస్తృతి సంక్లిష్టంగా ఉంది. దాంతో దాన్ని హిందూ, ముస్లిం, సిక్కుల ప్రాంతాలుగా స్పష్టంగా విభజించలేని పరిస్థితి ఏర్పడింది. అదే విధంగా మహ్మదాలీ జిన్నా నేతృత్వంలోని ముస్లిం లీగ్, జవహర్ లాల్ నెహ్రూ, పటేల్ సారథ్యంలోని భారత జాతీయ కాంగ్రెస్, బ్రిటిష్ వారందరినీ సంతృప్తి పరిచే విభజన ప్రణాళిక కూడా ఏదీ లేకపోయింది. పైగా, ఎలాంటి విభజనను చేపట్టజూసినా అది రైలు, రోడ్డు, సమాచార సదుపాయాలు, సాగునీటి పథకాలు, విద్యుదుత్పత్తి కేంద్రాలతో పాటు వ్యక్తిగత భూములను కూడా నిలువుగా చీల్చేలా కన్పించింది.[4] అయితే, సమర్థంగా గీసే విభజన రేఖ ద్వారా రైతులను తమ సొంత వ్యవసాయ క్షేత్రాలతో విడదీయడం వంటివాటిని అతి పరిమితం చేయడంతో పాటు పునరావాసం కల్పించాల్సిన వారి సంఖ్యను కూడా కనీస స్థాయికి తగ్గించగల సావకాశం మాత్రం ఉండింది.
చివరికి సాకారమైన మేరకు, మొత్తం ఉపఖండంలో దాదాపు 1.4 కోట్ల మంది ప్రజలు సొంత ఇళ్లను వదులుకున్నారు. బస్సులు, రైళ్లు, విమానాలు, కార్లు, లారీలు, ఎడ్లబళ్లు, ఇంకా అత్యధికులు కాలి నడకన తమ సొంత వారితో కలిసి ఆవాసాన్ని వెదుక్కునేందుకు బయల్దేరారు.[5] వారిలో చాలామంది అవతలి పక్షం వారి చేతుల్లో హత్యకు గురయ్యారు. మరికొందరు ఆకలికి తాళలేక ప్రాణాలు విడిచారు. ఇంకా కొంతమంది కలరా విరేచనాల వంటి ప్రాణాంతక వ్యాధులకు బలయ్యారు. మొత్తంమీద శరణార్థులందరూ పౌష్ఠికాహార లోపంతో బాధపడ్డారు.[6] ఈ మొత్తం ప్రక్రియలో మరణించిన వారి సంఖ్య కనీసం 2 లక్షల (ఇది ఆ సమయంలో బ్రిటిష్ ప్రభుత్వం పేర్కొన్న గణాంకాలు) నుంచి 20 లక్షల దాకా ఉంటుందని అంచనా వేశారు. ఎలా చూసినా హీన పక్షం 10 లక్షల మంది అసువులు బాశారని అంతా అంగీకరించారు.[6]
ప్రక్రియ, కీలక వ్యక్తులు
భారత వైస్రాయిగా పనిచేసిన లార్డ్ వేవెల్, అంతకు ముందు 1947 ఫిబ్రవరిలో లార్డ్ లూయిస్ మౌంట్బాటెన్ అప్పటికే ఒక సరిహద్దు రేఖను సిద్ధం చేశారు. రెండు దేశాలకు ఏయే ప్రాంతాలను అప్పగించాలో ఇదమిత్థంగా నిర్ధారించేందుకు 1947 జూన్లో సర్ సిరిల్ రాడ్క్లిఫ్ను బెంగాల్, పంజాబ్ సరిహద్దు కమిషన్లు రెండింటికీ ఛైర్మన్గా బ్రిటన్ నియమించింది.
పంజాబ్లో ముస్లిం, ముస్లిమేతర మెజారిటీ ప్రాంతాలను వీలైనంత స్పష్టంగా విడదీస్తూ ఇరు ప్రాంతాల మధ్య సరిహద్దులను నిర్ధారించాల్సిందిగా కమిషన్కు సూచనలందాయి. అలా చేయడంలో ఇతర అంశాలను కూడా పరిగణనలోకి తీసుకోవాల్సిందిగా నిర్దేశించారు.[7] ఆ ఇతర అంశాలను మాత్రం ఫలానా అని నిర్ధారించి చెప్పలేదు. తద్వారా ఈ విషయంలో రాడ్క్లిఫ్కు స్వేచ్ఛనిచ్చారు. కానీ సహజ సరిహద్దులు, సమాచార సౌకర్యాలు, నీటి వనరులు, సాగునీటి వ్యవస్థలు, సామాజిక-రాజకీయ పరిస్థితులు, అంశాలను తప్పకుండా పరిగణనలోకి తీసుకోవాల్సిందిగా మాత్రం సూచించారు.[8] ప్రతి కమిషన్కూ నలుగురు ప్రతినిధులను కేటాయించారు. వారిలో ఇద్దరు భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ నుంచి, మరో ఇద్దరు ముస్లిం లీగ్ నుంచి వచ్చారు. ఇరు వర్గాల ప్రయోజనాల విషయంలో నెలకొన్న ప్రతిష్టంభన, అతి సున్నిత సంబంధాల దృష్ట్యా తుది నిర్ణయం మాత్రం విధిగా రాడ్క్లిఫే తీసుకోవాలని నిర్ణయమైంది.
జూలై 8న భారత్ వచ్చాక, రాడ్క్లిఫ్కు సరిహద్దు నిర్ణయానికి కేవలం 5 వారాలు మాత్రమే ఇచ్చారు. ఆయన వెంటనే తన కాలేజీ సహాధ్యాయి మౌంట్బాటెన్ను కలిశాడు. తర్వాత ఇద్దరూ లాహోర్, కలకత్తా వెళ్లి కమిషన్ సభ్యులను కలిశారు. ముఖ్యంగా కాంగ్రెస్ నుంచి నెహ్రూను, ముస్లిం లీగ్ అధ్యక్షుడు జిన్నాను కలుసుకున్నారు.[9] అంత తక్కువ కాలావధి ఇవ్వడాన్ని ఆయన అభ్యంతరపెట్టారు. కానీ ఆగస్టు 15న భారత్ నుంచి బ్రిటిష్ వారు వెళ్లిపోయే లోపే ఈ పని పూర్తవాలని ఇరు వర్గాలూ పట్టుబట్టాయి. దాంతో మరో అవకాశం లేకపోయింది. ఈ తక్కువ డెడ్లైన్ షరతు మీదే మౌంట్బాటెన్ భారత వైస్రాయి పదవిని అంగీకరించారు.[10] ఈ నిర్ణయాన్ని బ్రిటిష్ వారు వెళ్లిపోవడానికి కేవలం 2 రోజుల ముందే తీసుకున్నారు. కానీ రాజకీయ కారణాల వల్ల ఆగస్టు 17 దాకా, అంటే భారత్, పాకిస్తాన్లకు స్వాతంత్య్రం ఇచ్చిన రెండు రోజుల దాకా దాన్ని బయట పెట్టలేదు.
ప్రక్రియలో సమస్యలు
సరిహద్దు నిర్ణయ ప్రక్రియలు
రాడ్క్లిఫ్, ఇతర కమిషనర్లంతా వృత్తిరీత్యా న్యాయవాదులు కావడంతో ఈ విషయంలో కావాల్సిన అనుభవమంతా వారికి ఉంది. కాకపోతే వారిలో ఎవరికీ ఇందుకు కావాల్సిన ప్రత్యేకమైన నైపుణ్యం మాత్రం లేదు. సరిహద్దుల నిర్ణయంలో అప్పటికే ఉన్న నియమ నిబంధనలు, లాంఛనాల గురించి తమకు సలహాలు, సూచనలు అందించేందుకు ఇతరత్రా సలహాదారులు కూడా వారికి అందుబాటులో లేరు. పైగా సర్వే, ప్రాంతీయ సమాచారాలు సేకరించేంత సమయం కూడా కమిషన్లకు అందుబాటులో లేదు. పైగా, నిపుణులను, ఐక్యరాజ్యసమితి వంటి సలహాదారులనూ వద్దనుకోవడం కూడా ఉద్దేశపూర్వకంగా, ఆలస్యాన్ని నివారించేందుకు తీసుకున్న నిర్ణయమే.[11] బ్రిటన్లో కొత్తగా అధికారంలోకి వచ్చిన లేబర్ పార్టీ ప్రభుత్వం అప్పటికే యుద్ధ రుణాల్లో పీకల్లోతున కూరుకుపోయి ఉంది. దాంతో నానాటికీ అసిర్థపడుతున్న విశాల సామ్రాజ్యాన్ని ఒక్కతాటిపై నడిపే పరిస్థితుల్లో అది ఎంతమాత్రమూ లేదు.[12] పైగా, తన సొంత సామ్రాజ్యాన్ని పాలించేందుకు గానీ, అందులోని కొన్ని భాగాల నుంచి తన పాలనను చాలించుకునేందుకు గానీ బయటి శక్తుల సాయం తనకు ఏ మాత్రమూ అవసరం లేదని చూపించుకోవడం, దాంతోపాటు వీలనంత త్వరగా భారత్ను విడిచి వెళ్లిపోవడమనే బ్రిటిష్ ప్రభుత్వ తక్షణావసరాల కారణంగా ఐక్యరాజ్యసమితి వంటి బయటి సంస్థల నిపుణులకు సరిహద్దు నిర్ణయ ప్రక్రియలో భాగస్వామ్యం లేకపోయింది.[13]
రాజకీయ ప్రాతినిధ్యం
భారత జాతీయ కాంగ్రెస్, ముస్లిం లీగ్లకు దక్కిన సమాన రాజకీయ ప్రాతినిధ్యం వల్ల ప్రాంతీయ, సామాజిక సంతులనాన్ని సాధించామని పాలకులు భావించారు. కానీ, అది వారూహించని విధంగా ప్రతిష్టంభనకు దారితీసింది. పైగా వారి మధ్య సంబంధాలు అతి సున్నితంగా ఉన్నాయి. దాంతో వారు కనీసం పరస్పరం మాట్లాడుకోవడానికి కూడా సాహసించేవారు కాదు. పైగా అజెండాలు కూడా పూర్తి విరుద్ధంగా ఉండటంతో వారికి మాట్లాడుకోవాల్సిన అవసరం కూడా పెద్దగా కన్పించేది కాదు. ఇంతకంటే ఇంకా దారుణమైన విషయం ఏమిటంటే, అంతకు కొద్ది వారాల క్రితమే లాహోర్లోని ఒక సిక్కు న్యాయమూర్తి భార్యాపిల్లలను రావల్పిండిలో ముస్లింలు అతి దారుణంగా హత్య చేశారు.[14]
నిజానికి సరిహద్దులకు ఇరువైపులా భారత్ వైపు ముస్లింలు, పాకిస్తాన్ భూభాగం వైపు హిందువుల సంఖ్యను వీలైనంత పరిమిత స్థాయికి కుదించడం మాత్రమే కమిషన్ల ముందున్న ఏకైక పెద్ద సమస్య కాదు. పంజాబ్ సరిహద్దు కమిషన్ సిక్కు సమాజానికి పుట్టిల్లు వంటి ప్రాంతానికి సరిగ్గా మధ్య నుంచి సరిహద్దును గీయాల్సి వచ్చింది.[15] ఈ సమాజానికి మరింత ప్రాధాన్యం ఇవ్వనందుకు లార్డ్ ఇస్లీ ఎంతగానో బాధపడ్డారు. సిక్కులు మొదటి ప్రపంచ యుద్ధంలో బ్రిటిష్ సామ్రాజ్యానికి సేవ చేసేందుకు భారత సైన్యానికి వేలాది సంఖ్యలో అద్భుతమైన సైనికులను అందించారు అన్నది ఆయన వాదన.[16] అయితే, తమ సమాజాన్ని ముస్లిం పాలిత దేశంలో కలిపే ఎలాంటి ప్రయత్నాలనైనా తీవ్రంగా ఎదుర్కొనేందుకు సిక్కులు కృతనిశ్చయంతో ఉన్నారు. పైగా, వారిలో చాలామంది తమను స్వతంత్ర దేశంగా మార్చాలని డిమాండ్ చేస్తున్నారు. కానీ అందుకు ఎవరూ ఒప్పుకునే పరిస్థితి మాత్రం లేదన్నది వాస్తవం.[17]
చివరగా, ఎలాంటి ప్రాతినిధ్యమూ లేని వర్గాలు కొన్నున్నాయి. కలకత్తాను ఎవరికి ఉంచాలన్నది బెంగాల్ సరిహద్దు కమిషన్ ప్రతినిధులకు ప్రధాన సమస్యగా మారింది. పైగా చిట్టగాంగ్ పర్వతాల్లోని బౌద్ధ తెగలకు అధికారిక ప్రాతినిధ్యమేదీ లేదు. దాంతో విభజన జరిగిన రెండు రోజుల తర్వాత దాకా వారికి తమ పరిస్థితిని గురించి సన్నద్ధం కావడానికి కావాల్సిన సమాచారం కూడా అందనే లేదు.[18]
పరిస్థితి అత్యంత తీవ్రతతో కూడినది, తక్షణం పరిష్కరించాల్సినదిగానూ గుర్తించిన రాడ్క్లిఫ్ అన్ని క్లిష్టమైన సమస్యలనూ స్వయంగా తనంత తానే చేతిలోకి తీసుకోవడం మొదలు పెట్టాడు. తొలుత ఇది చాలా అసాధ్యంగా తోచింది. కానీ రాడ్క్లిఫ్కు బహుశా తనపై తనకు ఎలాంటి అనుమానమూ లేనట్టు కన్పిస్తుంది. పరిస్థితులను మార్చాల్సిందిగా కోరుతూ ఆయన ఒక్కసారి కూడా ఎలాంటి అధికారిక ఫిర్యాదు గానీ, ప్రతిపాదన కానీ చేయలేదు.[1]
స్థానిక పరిజ్ఞానం
రాడ్క్లిఫ్ తన నియామకానికి ముందు భారత్ను ఒక్కసారి కూడా సందర్శించలేదు. కానీ ఈ పరిమితే ఇటు బ్రిటిష్ వారికి, అటు భారత్లోని ఇరు వర్గాల రాజకీయ నాయకులకూ ఒక పెద్ద సానుకూలతగా కన్పించడం విశేషం. బ్రిటిష్ వారి ప్రస్థానానికి తప్పించి భారత్లోని ఏ వర్గానికీ ఆయన పక్షపాత పూరితంగా వ్యవహరించబోరన్న నమ్మకం అందరికీ కుదిరింది.[1] ఆయన వ్యక్తిగత కార్యదర్శి క్రిస్టోఫర్ బీమంట్కు మాత్రమే పంజాబ్ జీవన విధానం, అక్కడి యంత్రాంగాన్ని గురించిన అవగాహన ఉంది. తన వ్యవహారాల్లో పూర్తి పారదర్శకత ఉందని నిరూపించుకోవడానికి గాను కనీసం వైస్రాయ్ మైంట్బాటెన్ను కూడా కలవకుండా రాడ్క్లిఫ్ పూర్తి దూరం పాటించారు.[4]
అయితే, సంక్లిష్టతను, సమస్యను పూర్తిగా నివారించే తరహాలో సరిహద్దులను నిర్ణయించేందుకు ఆ ప్రాంతంపై ఎంతటి పరిజ్ఞానమున్నా సరిపోయేలా కన్పించలేదు. ఎందుకంటే అప్పటికే, వర్గపరమైన అల్లర్లు పంజాబ్, బెంగాల్ ప్రావిన్సుల్లో చెలరేగాయి. తద్వారా బ్రిటిష్వారు భారత్ నుంచి తక్షణం, అది కూడా గౌరవనీయమైన రీతిలో నిష్క్రమించే పరిస్థితులను మరింతగా సన్నగిల్లజేశాయి.[19] అయినా నిజానికి దక్షిణాసియాలో ఇలాంటి కల్లోల పరిస్థితులకు బీజాలు అంతకు ముందే పడ్డాయి. ఇక్కడ రెండు శతాబ్దాల పాటు సాగిన బ్రిటిష్ వారి పరోక్ష, ప్రత్యక్ష పాలనే అందుకు కారణంగా నిలిచింది. దేశ విభజన తాలూకు విషాదాలను ఏ శక్తీ నివారించలేకపోయిందని ఈ విషయంపై వచ్చిన అన్ని పుస్తకాలూ వివరించాయి.[20]
తొందరపాటు, నిర్లిప్తత
కమిషన్ మరింత జాగ్రత్తగా వ్యవహరించి ఉంటే విభజనలో చాలా సమస్యలను నివారించేందుకు వీలుండేది. ఉదాహరణకు ఒకే గ్రామంలోని కొన్ని భాగాలను భారత్లో, మరిన్ని భాగాలను పాకిస్తాన్లో కలుపుతూ విభజన సాగింది. కానీ, రాడ్క్లిఫ్కు కేవలం నెల రోజుల వ్యవధి మాత్రమే అందుబాటులో ఉండటంతో ఇలా గ్రామాలను విభజించకుండా జాగ్రత్తలు తీసుకునే సావకాశం కూడా ఆయనకు చిక్కలేదు. ఆయన నిర్ధారించిన సరిహద్దు కాస్తా సిక్కులు భారీ సంఖ్యలో ఉన్న ప్రాంతాల మధ్య నుంచి వెళ్లడానికి బదులుగా నేరుగా వాటి మీదుగా వెళ్లింది. పైగా, ఈ విభజన రేఖ ఒకే ఇంట్లో కొన్ని గదుల్ని భారత్కు, మరికొన్ని గదుల్ని పాకిస్తాన్కు కూడా కేటాయిస్తూ సాగిన ఉదంతాలు కోకొల్లలుగా ఉన్నాయి!
కానీ, ఈ యథాలాప విభజనను కూడా రాడ్క్లిఫ్ సమర్థించుకున్నారు. తానెన్ని జాగ్రత్తలు తీసుకున్నా చివరికి ప్రజలు కష్టాలు పడటం మాత్రం ఎటూ తప్పదన్నది వాస్తవమన్నది ఆయన వాదన. కానీ ఈ ఆలోచన వెనక ఉన్న కారణమేమిటన్నది ఎప్పుడూ బయటికి తెలియలేదు. ఎందుకంటే, రాడ్క్లిఫ్ తాను భారత్ నుంచి వెళ్లే ముందు ఈ ప్రక్రియకు సంబంధించిన అన్ని పత్రాలనూ నాశనం చేసేశారు.[21] ఆయన స్వాతంత్య్ర దినం రోజునే భారత్ విడిచి వెళ్లిపోయారు. తాను నిర్ణయించిన సరిహద్దులను సాధికారికంగా ప్రకటించడానికి కూడా ముందే దేశాన్ని వదిలారు. ఆయనే అంగీకరించినట్టుగా, భారత వాతావరణంలో ఇమడలేక, వీలైనంత త్వరగా దేశాన్ని వదిలేసే ఉద్దేశంతో రాడ్క్లిఫ్ ఈ పని చేశారు.[22]
పైగా సరిహద్దుల అమలు కూడా వాటిని నిర్ధారించినంత త్వరితంగానూ జరిగింది. 1947 ఆగస్టు 16న సాయంత్రం 5 గంటలకు భారత్, పాకిస్తాన్ ప్రతినిధులకు నిర్ణయ కాపీలను అధ్యయనం చేసేందుకు కేవలం 2 గంటల సమయం ఇచ్చారు. అనంతరం 17న రాడ్క్లిఫ్ అవార్డును ప్రచురించారు.[23]
గోపనీయత
వివాదాలు, ఆలస్యాలను నివారించేందుకు విభజనను రహస్యంగా జరిపారు. అంతిమ అవార్డులు ఆగస్టు 9, ఆగస్టు 12 తేదీల కల్లా సిద్ధమయ్యాయి. కానీ విభజన జరిగిన రెండు రోజుల తర్వాత గానీ వాటిని ప్రచురించలేదు. రీడ్ చెప్పిన ప్రకారం[24] పంజాబ్ అవార్డు వివరాలను నెహ్రూకు, పటేల్కు ముందుగానే గోప్యంగా ఆగస్టు 9, లేదా 10న వెల్లడించారని చెప్పేందుకు గట్టి రుజువులు కూడా కొన్ని ఉన్నాయి. అది మౌంట్బటెన్ ద్వారానో, లేదా రాడ్క్లిఫ్ భారత సహాయ కార్యదర్శి ద్వారానో జరిగిందంటారు. ఎలా జరిగిందన్నది పక్కన పెడితే, సట్లెజ్ కాలువను పాకిస్తాన్కు బదులుగా భారత భూభాగానికి మార్చేందుకు అందులో మౌనంగా కొన్ని మార్పులు జరిగాయి. ఈ ప్రాంతంలో రెండు ముస్లిం ప్రాబల్య తహసీల్లున్నాయి. వాటిలో కలిపి దాదాపుగా 5 లక్షల జనాభా ఉంటుంది. ఈ మార్పుకు రెండు ప్రధాన కారణాలు కన్పిస్తాయి: (1) ఆ ప్రాంతంలో ఒక సైనిక ఆయుధ డిపో కూడా ఉంది. (2) అందులో ప్రధానంగా బికనేర్ సంస్థానానికి సాగునీరు అందించే కాలువ అదే ప్రాంతంలో ఉంది. బికనేర్ భారత్లో కలవడం అప్పటికే ఖాయమైంది.
అలాగే, చిట్టగాంగ్ కొండ ప్రాంతాలను పాకిస్తాన్కు అప్పగించేందుకు రాడ్క్లిఫ్ ఎలా అంగీకరించారన్నది కూడా ఇప్పటికీ రహస్యమే. పటేల్, నెహ్రులకు ఇది షాక్గా పరిణమించింది. ఎందుకంటే ఆ ప్రాంతాల్లో 98 శాతం మంది ముస్లిమేతరులే! కాబట్టి వాటిని తప్పకుండా భారత్లోనే కలుపుతారని వారు భావించారు. అలాగే, బెంగాల్లోని ముస్లిం ప్రాబల్య ముర్షీదాబాద్, మాల్డా జిల్లాలను బెంగాల్లోనే ఉంచే విషయాన్ని కూడా చివరిదాకా చాలా గోప్యంగా ఉంచారు. దాంతో అక్కడి ప్రాంతాల వారు ఆగస్టు 17న నివేదిక వెలుగు చూసేదాకా తమ ప్రాంతాల్లో నిత్యం పాకిస్తాన్ పతాకాలను ఎగరవేసే ఉంచారు!
ఈ నిర్ణయాలు ఎలా జరిగాయన్న దాని వెనక నిజానిజాలు ఇక ఎప్పటికీ బహూశా తెలియకపోవచ్చు. ఎందుకంటే తన నిర్ణయాలకు సంబంధించిన అన్ని రికార్డులనూ రాడ్క్లిఫ్ నాశనం చేసేశారు. ఇక మౌంట్బాటెన్ కూడా ఈ విషయాలు తనకేమీ తెలియదని చెప్పారు. పైగా విభజనకు సంబంధించి ఏ విషయంలోనూ తను ప్రత్యేకాసక్తితో ఎప్పుడూ జోక్యం చేసుకోలేదన్నారు.
అమలు
విభజన అనంతరం సరిహద్దు రేఖల నిర్ణయాన్ని అమలు చేసుకోవాల్సిన బాధ్యత భారత, పాకిస్తాన్ ప్రభుత్వాలపై పడింది. ఆగస్టులో లాహోర్ సందర్శన తర్వాత, అక్కడి పరసరాల్లో శాంతిభద్రతల పరిరక్షణకు వైస్రాయి మౌంట్బాటెన్ హడావుడిగా పంజాబ్ సరిహద్దు పరిరక్షణ దళాన్ని ఏర్పాటు చేశారు. కానీ వేలాది మరణాలను నిరోధించేందుకు ఆ 50 వేల దళాలు ఏ మూలకూ చాలలేదు. ఎందుకంటే వారిలో 77 శాతం మంది గ్రామీణ ప్రాంతాల వారే. ఆ ప్రాంతపు పరిమాణంతో పోలిస్తే ఈ దళాలు చాలా తక్కువ స్థాయివి. చదరపు మైలు ప్రాంతానికి కనీసం ఒక సిపాయి లెక్కన కూడా లేవు. వేలు, లక్షలాదిగా భావి పాకిస్తాన్లో తల దాచుకునేందుకు పరుగులు తీస్తున్న శరణార్థులను కాపాడటం దేవుడెరుగు, అసలు స్థానిక నగరాల రక్షణ బాధ్యతలను సమర్థంగా నిర్వహించడం కూడా వాటికి తలకు మించిన భారమే అయింది.[25]
భారత్, పాకిస్తాన్ రెండూ గ్రామీణ ప్రాంతాల తిరుగుబాటుదారులకు మద్దతివ్వడం ద్వారా రాడ్క్లిఫ్ విభజన రేఖను వీలైనంతగా ఉల్లంఘించేందుకు ఏ మాత్రమూ సుముఖత చూపలేదు. అలాచేస్తే అంతర్జాతీయ వేదికపై తమకే అవమానమని, దాంతోపాటు బ్రిటిష్ ప్రభుత్వం, లేదా ఐరాస కల్పించుకోవాల్సిన పరిస్థితులను చేజేతులారా కొని తెచ్చుకోవడమే అవుతుందని అవి భావించాయి. (కానీ మాజీ సంస్థానమైన కాశ్మీర్ విషయంలో సంఘర్షణకు దిగకుండా ఆ రెండు దేశాలనూ ఈ భయాలు నివారించలేకపోయాయి. ఎందుకంటే కాశ్మీర్ రాడ్క్లిఫ్ ఒప్పందంలో భాగం కాదు). అంతిమంగా ఈ సరిహద్దు వివాదాలే భారత్, పాకిస్తాన్ మధ్య 1947, 1965, 1971ల్లో యుద్ధాలకు కూడా దారితీశాయి. పైగా తాజాగా 1998 మేలో కూడా ఇరు దేశాలూ అణ్వాయుధ పరీక్షలు జరిపేందుకు, 1999లో కార్గిల్ యుద్ధానికి కూడా అవే కారణమయ్యాయి.
రాడ్క్లిఫ్ రేఖ వెంబడి వివాదాలు
రాడ్క్లిఫ్ రేఖకు సంబంధించి రెండు పెద్ద వివాదాలు తలెత్తాయి. చిట్టగాంగ్ కొండ ప్రాంతాలు, గురుదాస్పూర్ జిల్లా. చిన్న వివాదాలుగా మాల్డా, ఖుల్నా, ముర్షీదాబాద్ జిల్లాలు (బెంగాల్లో), కరీంగంజ్ సబ్ డివిజన్ (అస్సాంలో)లను పేర్కొనవచ్చు.
చిట్టగాంగ్ పర్వత ప్రాంతాలు
చిట్టగాంగ్ పర్వత ప్రాంతాలు ముస్లిం ప్రాబల్యం అసలే లేనివి. అక్కడ 97 శాతం ముస్లిమేతరులే (వారిలో అత్యధికులు బౌద్ధులు). కానీ దాన్ని పాకిస్తాన్కు కేటాయించారు. చిట్టగాంగ్ పర్వత ప్రాంత ప్రజా సంఘం (సీహెచ్టీపీఏ) బెంగాల్ సరిహద్దు కమిషన్కు ఈ విషయమై విజ్ఞాపన సమర్పించింది. చిట్టగాంగ్ పర్వత ప్రాంతాలను ప్రధానంగా ముస్లిమేతరులే ఆవాసంగా చేసుకున్నారని అందులో వివరించింది. కాబట్టి తమను భారత్లోనే ఉండనివ్వాలని వేడుకుంది. కానీ వారికి అధికారిక ప్రాతినిధ్యమేదీ లేని కారణంగా ఈ విషయంపై అధికారికంగా చర్చేమీ జరగలేదు. పైగా ఈ ప్రాంతాన్ని కచ్చితంగా భారత్లోనే కలుపుతారని అప్పటికే చాలామంది విశ్వసించారు.
1947 ఆగస్టు 15న తాము సరిహద్దులకు ఏ వైపుకు చెందామన్నది అక్కడి గిరిజనుల్లో చాలామందికి తెలియదు. ఆగస్టు 17న రాడ్క్లిఫ్ సరిహద్దు అవార్డు ప్రచురణల్లో చిట్టగాంగ్ పర్వత ప్రాంతాలు పాకిస్తాన్కు చెందుతాయని పేర్కొన్నారు. అందుకు వారు చెప్పిన కారణం ఏమిటంటే, ఆ ప్రాంతాలు భారత్కు దుర్గమంగా ఉంటాయి, పెద్ద రేవు పట్టణమైన చిట్టాగాంగ్ (ఇప్పుడు బంగ్లాదేశ్లో ఉంది)కు కాస్త ఉపశమనాన్ని అందుబాటులో ఉంచాలి. పైగా చిట్టాగాంగ్ చేరుకునేందుకు అది మాత్రమే ఏకైక మార్గమని వివరించారు.
ఈ అవార్డుకు అంగీకరించొద్దని రెండు రోజుల అనంతరం సీహెచ్టీపీఏ నిర్ణయించింది. తమ ప్రాంతాల్లో భారత పతాకాలను ఎగరవేశారు. ఈ సమస్యలను పాకిస్తాన్ సైన్యం తమదైన శైలిలో పరిష్కరించింది. అయినా ఈ సమస్య ఇప్పటికీ పూర్తిగా పరిష్కారం కాలేదు.[26]
గురుదాస్పూర్ జిల్లా
షకార్గఢ్ సబ్ డివిజన్ను మినహాయించి గురుదాస్పూర్ జిల్లాను భారత్కు ఇచ్చారు. గురుదాస్పూర్ జిల్లాలో చారిత్రక దియోబంద్, బరేల్వీ వంటి ఇస్లామిక్ నగరాలున్నాయి. దాంతోపాటు అహ్మదీయ సామాజిక వర్గానికి చెందిన పలు సాంస్కృతిక కేంద్రాలకు కూడా ఇది నిలయం.[27] అహ్మదీయ సామాజిక వర్గాన్ని కూడా ముస్లింలుగానే పరిగణించారు కాబట్టి గురుదాస్పూర్ స్వల్పంగా ముస్లిం ప్రాబల్య ప్రాంతం (50.6 శాతం మంది ముస్లింలు)గానే పరిగణన పొందింది. కానీ ముస్లింలు మత పెద్దలు అహ్మదీయ వర్గాన్ని ముస్లిమేతరులుగా అప్పటికే ప్రకటించారు. ఆ ప్రాంతంలో అహ్మదీయ వర్గీయులు భారీగా ఉన్నారు. వారి ఆధ్యాత్మిక కేంద్రమైన ఖదియాన్ కూడా గురుదాస్పూర్ జిల్లాలోనే ఉంది).[27] జిల్లాలో ముస్లిం, ముస్లిమేతర జనాభా శాతం వరుసగా 50.6, 49.4గా ఉంది. షకార్గఢ్, గురుదాస్పూర్ తహసీల్లలో 51 శాతం చొప్పున ముస్లింలున్నారు. బతాలా తహసీల్లో 53 శాతం ముస్లింలు; పఠాన్కోట్ తహసీల్లో 67 శాతం ముస్లిమేతరులు ఉన్నారు. కానీ చివరికి కేవలం షకార్గఢ్ తహసీల్ (దీన్ని మిగతా జిల్లా నుంచి రావి నది వేరు చేస్తుంది)ను మాత్రమే పాకిస్తాన్కు కేటాయించారు. మిగతా జిల్లా మొత్తాన్ని ముస్లిమేతరుల స్వల్ప మెజారిటీతో భారత్కు కట్టబెట్టారు.
ఈ నిర్ణయాన్ని లార్డ్ మౌంట్బాటెన్ చెప్పిన మేరకే తీసుకున్నారని అప్పట్లో అంతా అనుకున్నారు. తద్వారా అప్పటి కాశ్మీర్ పాలకుడు భారత్లో కలవాలని నిర్ణయం తీసుకున్నాడని చెప్పుకున్నారు. ఎందుకంటే ఈ నిర్ణయం వల్ల కాశ్మీర్ ప్రాంతం భారత్కే మరింతగా వీలుగా మారుతుంది. ఏదేమైనా పఠాన్కోట్ తహసీల్ మాత్రం భారత్కే రావడం ఖాయమైంది. కానీ దానికి సమీప తూర్పు పంజాబ్లోని హోషియార్పూర్, కాంగ్రా జిల్లాలతో నేరుగా రైలు, రోడ్డు సంబంధాలున్నాయి. ఇక్కడే మరో విషయం. బతాలా, గురుదాస్పూర్ జిల్లాలు సిక్కుల పవిత్ర నగరమైన అమృత్సర్కు కాస్త పరిరక్షణగా పని చేస్తాయి. లేదంటే ఆ నగరమంతా చుట్టూ పాకిస్తాన్ భూభాగంతోనే కూడుకుని ఉంటుంది. ఇక సరిహద్దు కమిషన్ ముందు మౌంట్బాటెన్, ఇతరులు చివరి విషయంగా చెప్పినది ఏమిటంటే, రావి నదికి తూర్పున ఉన్న ప్రాంతం మొత్తాన్నీ ఒక బ్లాకుగా పరిగణించారు. అందులో అమృత్సర్, గురుదాస్పూర్లోని అత్యధిక ప్రాంతం (షాకర్గఢ్ మినహా) ఉన్నాయి. అప్పుడు ఈ ప్రాంతంలో కొద్దిగా ముస్లిమేతరుల మెజారిటీయే ఉంటుంది. పైగా, ఇలా చేయడం ద్వారా సిక్కుల జనాభాతో అత్యధికం (58 శాతం) తూర్పు పంజాబ్లోకే వస్తుంది. ఇందుకు వ్యతిరేకంగా చేస్తే ఈ జనాభా అంతా పాకిస్తాన్లోకే వెళ్లిపోతుంది. ఫలితంగా అక్కడి నుంచి భారత్కు వచ్చే సిక్కు శరణార్థుల సంఖ్య ఆ మేరకు బాగా పెరిగిపోతుంది. నిజానికి దీన్ని సిక్కులను తృప్తి పరిచేందుకు జరిగిన ప్రయత్నంగా చెప్పవచ్చు. ఎందుకంటే అప్పటికే పశ్చిమ పంజాబ్లోని అత్యధిక సాగు భూమిని వారు కోల్పోయి ఉన్నారు. ఇందుకు బదులుగా ఫిరోజ్పూర్, జిరా తహసీల్లను పాకిస్తాన్కు ఇచ్చేందుకు రాడ్క్లిఫ్ ప్రయత్నించారు. కానీ బికనేర్ మహారాజు దీన్ని వ్యతిరేకించారు. ఎందుకంటే సట్లెజ్, బియాస్ నదుల సంగమం వద్ద కాలువ మొదలయ్యే హరికే హెడ్వర్క్ ఆ ఎడారి రాష్ట్రానికి ఏకైక సాగునీటి వనరు. అది ఫిరోజ్పూర్లోనే ఉంది. మాట వినకపోతే తన రాష్ట్రాన్ని పాకిస్తాన్తో కలుపుతానని ఆయన మౌంట్బాటెన్ను బెదిరించిన తర్వాత మాత్రమే అవార్డును చివరి నిమిషంలో మార్చి, ఫిరోజ్పూర్ జిల్లాను భారత్కు కేటాయించారు.
మాల్డా జిల్లా
రాడ్క్లిఫ్ తీసుకున్న మరో వివాదాస్పద నిర్ణయం బెంగాల్ నుంచి మాల్డా జిల్లా విభజన. ఈ జిల్లాలో మొత్తంగా చూస్తే ముస్లిం మెజారిటీ స్వల్పంగా ఉంది. కానీ దీనిలోనే అత్యధిక ప్రాంతాన్ని మాల్డా నగరంతో పాటుగా భారత్లో కలిపేశారు. కానీ 1947 ఆగస్టు 15 తర్వాత కూడా 3 నుంచి 4 రోజుల పాటు ఈ జిల్లా తూర్పు పాకిస్తాన్ పాలన యంత్రంగం చేతిలోనే ఉంది. అవార్డును ప్రచురించిన తర్వాత మాత్రమే మాల్డాలో పాకిస్తాన్ పతాకాన్ని దించి భారత పతాకాన్ని ఎగరవేశారు.
ఖుల్నా, ముర్షీదాబాద్ జిల్లాలు
52 శాతం మంది హిందువులే ఉన్న ఖుల్నా జిల్లా మొత్తాన్నీ దానికంటే పిరమాణంలో చాలా చిన్నదైన ముర్షీదాబాద్ జిల్లాకు బదులుగా తూర్పు పాకిస్తాన్కు ఇచ్చేవారు. కానీ ముర్షీదాబాద్ జిల్లాలో 70 శాతం దాకా ముస్లింలే ఉన్నారు. అయినా అది భారత్కు వచ్చేసింది.
కరీంగంజ్
అస్సాంలోని సిల్హత్ జిల్లా ప్రజాభిప్రాయ సేకరణకు అనుగుణంగా పాకిస్తాన్తో కలిసింది. కానీ కరీంగంజ్ సబ్ డివిజన్ను మాత్రం ముస్లిం ప్రాబల్య ప్రాంతమే అయినా సిల్హత్ నుంచి దాన్ని వేరు చేసి భారత్కు అప్పగించారు. 2001 భారత జనాభా లెక్కల ప్రకారం కూడా కరీంగంజ్లో 52.3 శాతం ముస్లింలే ఉన్నారు.
వీటిని కూడా చూడండి
భారతదేశ విభజన
మెక్మహాన్ రేఖ
గమనికలు
సూచనలు
ఎల్.చెస్టర్.. అమెరికా దౌత్యం, 2002 ఫిబ్రవరి. (బాగా సంప్రదించే వ్యాసం)
ఇ.హెవార్డ్. ద గ్రేట్ అండ్ ద గుడ్: అ లైఫ్ ఆఫ్ లార్డ్ రాడ్క్లిఫ్. సిచెస్టర్: బ్యారీ రోజ్ ప్రచురణలు, 1994.
ఎన్.మాన్సెర్గ్, ఈడీ. అధికార బదిలీ, 1942 -47
ఎఫ్.స్మిత. . మార్కోహిస్టరీ వెబ్సైట్, 2001.
ఎ.రీడ్ అండ్ డి.ఫిషర్.1997). ద ప్రౌడెస్ట్ డే: ఇండియనాస్ లాండ్ రోడ్ టు ఇండిపెండెన్స్. న్యూయార్క్: నార్టన్.
మరింత చదవడానికి
భారత్: ఆరో సంపుటం: ద మౌంట్బాటెన్ వైస్రాయిలిటీా జూన్ 3 పథకం ప్రకటన, స్వీకరణ, 1947 మే 31 -జూలై 7. సమీక్షించినది జేఆర్ వుడ్.డివైడింగ్ ద జెవెల్: మౌంట్బాటెన్ అండ్ ద ట్రాన్స్ఫర్ ఆఫ్ పవర్ టు ఇండియా అండ్ పాకిస్తాన్. పసిఫిక్ అఫైర్స్ , సంపుటి 58, సంఖ్య 4 (1985 -86 శీతాకాలం), పేజీలు 653 -662.
ఇ.బెర్గ్, హెచ్.వాన్ హౌటమ్. (పేజీ 128).
ఎల్.కొలిన్స్ అండ్ డి.లాపియర్.(1975) ఫ్రీడం అట్ మిడ్నైట్.
ఎల్.కొలిన్స్ అండ్ డి.లాపియర్. మౌంట్బాటెన్ అండ్ ద పార్టిషన్ ఆఫ్ ఇండియా.
పి.మిశ్రా.ఎగ్జిట్ వూండ్స్. ద న్యూయార్కర్ , 2007 ఆగస్టు 13. రిట్రీవ్డ్ ఫ్రమ్ .
పి.మూన్. ద ట్రాన్స్ఫర్ ఆఫ్ పవర్, 1942ా7: కాన్స్టిట్యూషనల్ రిలేషన్స్ బిట్విన్ బ్రిటన్ అండ్ ఇండియా: ఆరో సంపుటం: ద మౌంట్బాటెన్ వైస్రాయలిటీాఫార్ములేషన్ ఆఫ్ అ ప్లాన్, 1947 మార్చి 22 -మే 30.
డి.మూన్ బ్లేక్, ఎస్.ఆష్టన్. ద ట్రాన్స్ఫర్ ఆఫ్ పవర్, 1942 -7: కాన్స్టిట్యూషనల్ రిలేషన్స్ బిట్విన్ బ్రిటన్ అండ్.
ఎ.టుంజెల్మన్. ఇండియన్ సమ్మర్ . హెన్రీ హాల్ట్.
ఎస్.వోల్పెర్ట్(1989). అ న్యూ హిస్టరీ ఆఫ్ ఇండియా, మూడో ఎడిషన్. న్యూయార్క్: ఆక్స్ఫర్డ్ విశ్వవిద్యాలయ ముద్రణాలయం.
బాహ్య లింకులు
వర్గం:భారత్-పాకిస్థాన్ సరిహద్దు
వర్గం:బాంగ్లాదేశ్-భారత దేశం సరిహద్దు
వర్గం:భారతదేశ విభజన
వర్గం:కైబర్ ఫక్తున్క్వా చరిత్ర
వర్గం:భారత భౌగోళికత
వర్గం:పాకిస్తాన్ ఉద్యమము
వర్గం:పాకిస్థాన్ భౌగోళికత | https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%A1%E0%B1%8D%E2%80%8C%E0%B0%95%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%BF%E0%B0%AB%E0%B1%8D%E2%80%8C%20%E0%B0%85%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%A1%E0%B1%8D%E2%80%8C |
{
"plaintext_start_byte": [
1,
268,
418,
569,
830,
1003,
1160,
1280,
1425,
1630,
1861,
2106,
2282,
2446,
2811,
3528,
3673,
3845,
3979,
4127,
4174,
4213,
4253,
4296,
4343,
4387,
4426,
4473,
4509,
4552
],
"plaintext_end_byte": [
267,
396,
568,
829,
1002,
1159,
1279,
1424,
1629,
1854,
2105,
2280,
2445,
2810,
3492,
3672,
3844,
3978,
4105,
4169,
4209,
4248,
4295,
4338,
4385,
4422,
4468,
4508,
4544,
4738
]
} | Je,Samora Machel aliaga dunia mwaka upi? | Nelson Mandela | swahili | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
Nelson Rolihlahla Mandela (18 Julai 1918 - 5 Desemba 2013) alikuwa mwanasiasa nchini Afrika Kusini, kiongozi wa mapambano dhidi ya siasa ya ubaguzi wa rangi (Apartheid), mfungwa jela kwa miaka 27 halafu rais wa kwanza aliyechaguliwa kidemokrasia katika nchi yake.
Alikuwa mwanasheria na mwanachama, baadaye kiongozi wa chama cha ANC kilichopigania haki za binadamu wote nchini Afrika Kusini.
Maisha
Utoto na ukoo
Mandela alizaliwa tarehe 18 Julai 1918 katika familia ya kabila la Waxhosa kwenye kijiji cha Mvezo karibu na Umtata iliyokuwa kwenye Jimbo la Rasi.[1]
Alipewa jina la Rolihlahla linalomaanisha "anayevuta tawi la mti" kwa maana ya "mwenye kuleta matata" katika lugha ya Kixhosa[2]. Baadaye alijulikana kwa jina la ukoo wake "Madiba". Jina la Nelson alilipokea kutoka kwa mwalimu wake siku alipoanza kwenda shule.
Alitoka katika familia ya kifalme. Baba wa babu yake Ngubengcuka alikuwa mfalme wa Wathembu katika maeneo ya Transkei wa jimbo la kisasa la Rasi Mashariki la Afrika Kusini.
Baba yake Gadla Henry Mphakanyiswa alikuwa chifu na mshauri wa mfalme tangu mwaka 1915 hadi 1926. Mama yake Nelson, Nosekeni Fanny, alikuwa mke wa tatu. [3]
Miaka ya kwanza aliishi kijijini alipojifunza mila na desturi za Waxhosa na kutunza mifugo pamoja na wavulana wengine.
Baba aliaga dunia Nelson alipokuwa na umri wa miaka tisa. Alibatizwa katika Kanisa la Kimethodisti akawa Mkristo wa kanisa hilo hadi kifo chake.
Baada ya kifo cha baba, mama alimpeleka kwa chifu mkuu wa Wathembu aliyemlea kama mtoto wake. Pamoja na wazazi wake wapya alihudhuria ibada za kanisani kila Jumapili zilizoimarisha imani yake ya Kikristo.
Akaendelea kusoma katika shule ya Kimethodisti aliposoma Kiingereza, Kixhosa, historia na jiografia. Katika ikulu ya chifu alisikia masimulizi mengi kuhusu historia ya Waafrika kutoka wageni waliokuja kumwaona baba wa kambo.
Elimu
Mwaka 1925 babake alimtuma kusoma shule ndogo ya Kimethodisti alipofanyikiwa vema. Baada ya kifo cha baba aliishi kwa chifu wa Watembo na hapo kwene umri wa miaka 16 alishiriki katika sherehe ya jando alipotahiriwa na kupokea jina Dalibunga.[4]
Baadaye aliendelea kusoma kwenye shule ya sekondari ya „Clarkebury Boarding Institute“ huko Engcobo iliyokuwa shule ya bweni kubwa kwa ajili ya vijana kutoka Wathembo.[5]
Hapa alianza mazoezi ya michezo na kupenda kazi ya bustani aliyoendelea kwa maisha yote. [6] Baada ya miaka miwili alipokea cheti kidogo cha elimu ya sekondari.[7]
Mwaka 1937 kwenye umri wa miaka 19 aliendelea kwenye chuo cha Wamethodisti huko [[Fort Beaufort[8]. Hapo alikuwa mara ya kwanza rafiki na kijana nje ya kabila lake aliyekuwa Msotho akaathiriwa na mwalimu mpendwa Mxhosa aliyevunja mwiko kwa kumwoa mke kutoka kwa Wasotho [9] Mandela alitumia muda mwingi huko Healdtown kwa kufuata michezo ya kukimbia na bondia.[10]
Tangu 1939 alianza masomo kwa shahada ya kwanza kwenye Chuo Kikuu cha Fort Hare, chuo kwa ajili ya wanafunzi Waafrika katika jimbo la Rasi Mashariki. Masomo yake yalikuwa Kiingereza, anthropolojia, siasa na sheria. Wakati ule alitaka kuendelea kuwa mfasiri au afisa katika Idara ya Shughuli za Wazalendo (kitengo cha serikali ya Kizungu kwa maeneo ya Waafrika katika Afrika Kusini).
[11] Katika bweni lake alikuwa rafiki wa Kaiser Matanzima na Oliver Tambo aliyeendelea kuwa rafiki yake kwa miaka mingi ijayo.[12]
Pamoja na kupenda michezo Mandela alijifunza dansi ya Kizungu [13], alishiriki tamthiliya kuhusu about Abraham Lincoln,[14] akatoa darasa la Biblia katika kanisa.[15]
Harakati dhidi ya ubaguzi wa rangi
Mandela alihukumiwa kifungo cha maisha kwa miaka 27 kutokana na harakati zake za kuupinga ubaguzi wa rangi. Alifungwa katika kisiwa cha Robben.
Baada ya kuachiliwa huru mwaka 1990 alianzisha sera ya maridhiano au sera ya amani baina yake na watu weupe nchini Afrika Kusini, jambo ambalo watu wengi hawakulitegemea.
Mwaka wa 1993, pamoja na Frederik Willem de Klerk alikuwa mshindi wa Tuzo ya Nobel ya Amani ambayo ni tuzo ya nadra kutolewa duniani.
Baada ya kutengana na mke wake, Winnie Madikizela, alimuoa Graca Machel aliyewahi kuwa mke wa rais wa Msumbiji, Samora Machel.
Marejeo
Kujisomea
CS1 maint: extra text: editors list (link)
CS1 maint: extra punctuation (link)
CS1 maint: extra punctuation (link)
CS1 maint: extra text: editors list (link)
CS1 maint: extra text: editors list (link)
CS1 maint: extra text: editors list (link)
CS1 maint: extra punctuation (link)
CS1 maint: extra text: editors list (link)
CS1 maint: extra punctuation (link)
CS1 maint: extra punctuation (link)
Jamii:Waliozaliwa 1918
Jamii:Waliofariki 2013
Jamii:Wanaharakati wa Afrika Kusini
Jamii:Marais wa Afrika Kusini
Jamii:Viongozi wa Afrika
Jamii:Tuzo ya Nobel ya Amani
Jamii:Nelson Mandela | https://sw.wikipedia.org/wiki/Nelson%20Mandela |
{
"plaintext_start_byte": [
1,
417,
737,
888,
1513,
1618,
1936,
2075,
2126,
2271,
2538,
2959,
3148,
3435,
3618,
3915,
3989,
4093,
4293,
4511,
4575,
4616,
4709,
4817,
4894,
5001,
5388,
5545,
5784,
6316,
6654,
6956,
7522,
7664,
7754,
7892,
8062,
8596,
9427,
10619,
10724,
10811,
10934,
11030,
11141,
11621,
11884,
12077,
12329,
12421,
12662,
12877,
12984,
13196,
13379,
13759,
13978,
14170,
14348,
14661,
15225,
15663,
16165,
16256,
16417,
16662,
16887,
17639,
18007,
18566,
18697,
18905,
19119,
19322,
19570,
19669,
20095,
20454,
21031,
21638,
22062,
22217,
22391,
22590,
22877,
23307,
23657,
23855,
24318,
24787,
25160,
25500,
25887,
26207,
26444,
26492,
26612,
26692,
26786,
26934,
27278,
27562,
27894,
28314,
28391,
28654,
28917,
29475,
29701,
29914,
30059,
30400,
30554,
30696,
31040,
31172,
31218,
31279,
31339,
31783,
32071,
32572,
32647,
32922,
33105,
33189,
33320,
33434,
33528,
33660,
34003,
34185,
34473,
34807,
35017,
35122,
35491,
35621,
35687,
35884,
36137,
36216
],
"plaintext_end_byte": [
392,
736,
881,
1512,
1617,
1901,
2057,
2125,
2252,
2489,
2908,
3126,
3409,
3617,
3897,
3970,
4075,
4255,
4481,
4574,
4615,
4708,
4784,
4893,
5000,
5387,
5543,
5783,
6315,
6653,
6955,
7521,
7625,
7753,
7891,
8061,
8594,
9426,
10600,
10723,
10810,
10933,
11029,
11140,
11620,
11883,
12047,
12328,
12420,
12661,
12876,
12982,
13195,
13378,
13758,
13911,
14169,
14347,
14660,
15224,
15662,
16137,
16254,
16416,
16661,
16851,
17638,
17961,
18565,
18696,
18904,
19110,
19321,
19569,
19668,
20094,
20453,
21030,
21637,
22061,
22216,
22390,
22589,
22876,
23300,
23656,
23854,
24317,
24786,
25159,
25499,
25886,
26191,
26427,
26491,
26576,
26691,
26764,
26915,
27260,
27555,
27893,
28313,
28382,
28646,
28904,
29461,
29678,
29895,
30049,
30321,
30512,
30666,
30997,
31171,
31217,
31278,
31338,
31782,
32070,
32571,
32630,
32905,
33081,
33172,
33263,
33410,
33510,
33644,
33970,
34184,
34472,
34748,
35016,
35102,
35451,
35597,
35686,
35864,
36096,
36199,
36260
]
} | Je, Kenya ina treni ya umeme? | Tarakilishi | swahili | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
Tarakilishi au Kompyuta ni mashine au chombo cha kielektroniki chenye uwezo wa kupokea na kukusanya taarifa (data), na halafu kuzishughulikia kulingana na kanuni za programu ya kompyuta inayopewa. Inafuata hatua za mantiki katika kazi hii. Hapo hutoa matokeo ya kazi hiyo na namna ilivyoendeshwa, pamoja na kutoa matokeo ya kitu kilichofanyika, yaani kinachoonekana (Information) kwa haraka.
Sifa za kompyuta
Wepesi
Kompyuta inafanya kazi kwa wepesi wa hali ya juu kiasi kwamba unaweza kutafuta kitu kwa muda wa sekunde chache tu, kitu ambacho kama utakitafuta kupitia chombo kingine unaweza kuchukua wakati mrefu mpaka kukipata, na pengine usikipate, kwa mfano unaweza kufanya hesabu ngumu kwa muda mchache kuliko kutumia akili yako.
Pia unaweza kutafuta somo lolote kupitia intaneti kwa kutumia muda mfupi kulipata somo hilo kuliko ungetumia marejeo ya vitabu vya kuchapishwa.
Ubora
Kompyuta inafanya kazi kwa ubora zaidi bila kuonyesha udhaifu na makosa ya aina yoyote, na kama itabainika ya kwamba kuna makosa yametendeka kwenye kazi yako, kompyuta kabla ya kuendelea kufanya kazi inakuonyesha kwamba upo katika makosa na kukutaka mara moja kurekebisha makosa hayo kwa kukuletea tangazo lenye sehemu kadhaa za kuchagua, ama kuendelea na kazi yako kama ilivyo au kuifanyia marekebisho. Kwa mfano unapotaka kufuta kitu kutoka kwenye kompyuta, kompyuta kabla ya kutekeleza amri hiyo inakuletea tangazo na kukuuliza ya kwamba, ni kweli una uhakika wa kutaka kufuta kitu hicho au umefanya hivyo bila kukusudia?
Pia kompyuta imekuandalia kila kitu unachotaka kukifanya ndani yake, kutegemea na malengo yako mwenyewe.
Pia kompyuta inazingatiwa ni mwalimu au muelekezaji, kwani inakuelekeza jinsi gani unaweza kufanya kazi yako kwa ukamilifu. Pia ndani ya kompyuta kuna kitu kinachoitwa kisaidizi (help) ambacho kinatumika kwa ajili ya kufanya utafiti wa kitu fulani ili kufahamu matumizi na njia zake.
Uwezo mkubwa wa kuhifadhi taarifa
Miongoni mwa mambo muhimu ndani ya kompyuta ni kupatikana sehemu kubwa ya kuhifadhia taarifa kwa amani na bila kuzipotea.
Kazi za kompyuta
Kazi za msingi zinazofanyika ndani ya kompyuta ni:
Kazi za uingizaji (Input).
Kazi za uendeshaji au ufanyishaji (Processing).
Kazi za utoaji (Output).
Kazi za uhifadhi (Storage)
Kuhifadhi taarifa
Kama ilivyotanguliwa kusemwa hapo awali, kuwa kompyuta ni moja ya vyombo vyenye uwezo mkubwa wa kuhifadhi vitu, na mpaka hivi sasa kuna vifaa ambavyo vinauwezo wa kuifadhi taafira kwa mfano wa vifaa ivo ni diski mweko.
Kuonyesha matokeo ya vitu (Data na Information)
Kutokana na maendeleo, elimu ya teknolojia imeweza kurahisisha kazi nyingi ambazo tulikuwa tunazifanya kupitia vyombo mbalimbali. Kila chombo kilikuwa na kazi yake maalumu, tofauti na kompyuta ambapo mtu anaweza kuanzisha au kutengeneza kitu na wakati huohuo anaweza kukionyesha kwa kutumia kompyuta yenyewe, yaani kuonyesha ufanisi na sura nzuri ya kitu kilichofanyika.
Tofauti kati ya data na habari (information)
Data
Ni ibara ya taarifa au maelezo, na inaweza kuonekana kwa sura ya maandishi, michoro, picha, namba, alama, nembo, sauti au lugha ya maandishi, au sauti pamoja na picha.
Habari (Information)
Ni kazi inayotokana na taarifa au maelezo (Data) baada ya kwisha kupangiliwa na kufanyiwa kazi hadi kutoa matokeo kamili ya kazi hiyo, pamoja na kuleta kitu chenye kufahamika na chenye faida.
Ni kazi iliyokwisha kutengenezwa hadi ikawa katika hali ya kueleweka.
Historia ya Tarakilishi
Historia ya tarakilishi inasimulia hatua za maendeleo ya tarakilishi (kompyuta) toka aina ya kizamani hadi aina ya kisasa zaidi. Hatua hizo zinachukuliwa kama vizazi vya Tarakilishi.
Kimsingi tarakilishi ni kifaa chochote kinachomsaidia binadamu kufanya hesabu. Zipo tarakilishi za aina mbili: za kianalojia (za umakanika) na za kidijiti (za elektroniki). Za kwanza
hazitumii umeme, na ndizo ambazo zilianza kabla ya tarakilishi za kidijiti (zinazotumia umeme).
Aina za kompyuta
Kuna aina kuu tatu za kompyuta, nazo ni kama ifuatavyo:
Kompyuta Dijitali
Ni kompyuta zinazotumika kwa ajili ya kufanyia hesabu pamoja na kazi za kutumia akili.
Kompyuta Analogu
Ni kompyuta zinazotumika kwa ajili ya kupokea taarifa (Data) kama zile za kusomea hali ya hewa, kupimia mishipa ya damu na kupimia kiwango cha chumvi kwenye maji.
Kompyuta Mahuluti (Hybrid Computers)
Kompyuta hizi zinafanana na zile
zilizotangulia kutajwa hapo mwanzo, nazo zinatumika kwa ajili ya kutafutia taarifa (Data) kutoka kwa binadamu moja kwa moja na kupitia mandishi na vipimo.
Aina za Tarakilishi dijitali
Tarakilishi inaweza kuainishwa kulingana na madaraja yafuatayo:
Ukubwa wa umbo
Dhumuni, na
Utendaji kazi
Kwa kutumia msingi wa ukubwa wa umbo, tarakilishi zinaweza kuwekwa katika makundi yafuatayo:
Tarakilishikuu
Tarakilishi Kiunzikuu
Tarakilishi Dogo, na
Tarakilishi Mikro
Tarakilishikuu (Super Computer)
Tarakilishi hii inashughulikia kiwango kikubwa kabisa cha hesabu za sayansi.
Inahifadhiwa katika chumba chenye mfumo poza maalum ambao unaunganisha uyoyozwaji hewa na kimiminiko poza.
Tarakilishikuu za miaka ya 1970 zilitumia prosesa (chakataji) chache. Katika miaka ya 1990, zikatokea mashine zitumiazo maelfu ya prosesa. Hadi mwishoni mwa karne ya 20 Tarakilishikuu zitumiazo makumi elfu ya prosesa zikawa ni kawaida. Tarakilishi za karne ya 21 zinaweza kutumia prosesa zaidi ya 100,000 (baadhi zikitumia vizio vyenye kuonesha kwa picha) zikiunganishwa na miungo kasi.
Hadi Juni 2013, Tarakilishikuu iitwayo Tianhe-2 ya Uchina, ndiyo yenye kasi kubwa zaidi duniani kwa 33.86 petaFLOPS (FLoating Point Operations Per Second).
Tarakilishikuu iitwayo Blue Gene/P iliyopo Maabara ya Kitaifa ya Argone inaendesha zaidi ya prosesa 250,000, ikitumia uyoyozwaji hewa wa kawaida wa kituo cha data, ina makundi 72 ya makabati yanayounganishwa na mtandao nuru wa kasi kubwa.
Mifumo ya Tarakilishi zitumiazo jumla kubwa ya prosesa kwa kawaida zinatumia moja ya njia mbili: Njia mojawapo (kwa mfano, kwenye ukokotozi msambao) idadi kubwa ya Tarakilishi peke (kwa mfano, Tarakilishi mpakato [laptop]) zinasambazwa kwenye mtandao (kwa mfano, intaneti) na kutenga kiasi au muda wote kutatua tatizo fulani kwa pamoja; kila Tarakilishi inapokea na kukamilisha kazi nyingi ndogo ndogo, na kutoa ripoti ya matokeo kwa Tarakilishikuu ambayo inaunganisha matokeo ya kazi kutoka Tarakilishi zote kuwa utatuzi wa jumla.
Katika njia nyingine, idadi kubwa ya prosesa zilizoteuliwa zinawekwa kwa ujirani mkubwa kabisa (kwa mfano, kwenye Konga tarakilishi); hii inaokoa muda mwingi kuhamisha data kuzunguka pande zote na inafanya urahisi kwa prosesa kufanya kazi pamoja (kuliko katika kazi zilizotenganishwa), kwa mfano katika usanifumuundo Wavu na Hayipakyubu.
Matumizi ya prosesa zenye-kokwa-nyingi ikiunganishwa na uwekaji-chini-ya-makao-makuu ni mwelekeo unaoibuka; mtu anaweza kufikiria hiki kitu kama konga dogo (prosesa zenye-kokwa-nyingi katika smatifoni, tableti, tarakilishi mpakato na kadhalika) ambalo kwa pamoja linategemea na kuchangia kwenye kundi.
Tarakilishikuu inachukua nafasi muhimu katika sayansi ya mkokotoo, na zinatumika kwa mapana kwenye kazi makini za mkokotoo katika nyanja mbalimbali, ikiwa ni pamoja na makanika ya kwanta, utabiri wa hali ya hewa, tafiti za tabia nchi, chunguzi za mafuta na gesi, fanyizo za molekuli (ukokotozi wa maumbile na tabia za michanganyiko ya kemikali, makromolekuli za biolojia, polima, na fuwele), na uigaji wa Asili (kama vile uigaji wa nyakati za mwanzo za ulimwengu, erodainamiki za ndege na vyombo vya anga, ulipuaji wa silaha za nyuklia, na mchanganyiko wa nyuklia).
Pote pote katika historia ya Tarakilishikuu, zimekuwa muhimu katika nyanja ya kukabili Elimu ya mficho.
Kipimo cha utendaji wa Tarakilishikuu
Kwa ujumla Tarakilishikuu imelenga katika upeo wa ukokotozi uwezo kuliko ukokotozi ujazo.
Ukokotozi uwezo hasa unafikiriwa kwamba ni kutumia uwezo wa mwisho wa ukokotozi kutatua tatizo moja kubwa katika kiwango kifupi cha muda.
Mara nyingi mfumo uwezo unaweza kutatua tatizo lenye ukubwa au ugumu ambao hakuna Tarakilishi nyingine inayoweza. Kwa mfano, matumizi magumu sana ya uigaji hali ya hewa.
Kwa kupingana na hili, ukokotozi ujazo moja kwa moja unafikirika kutumia nguvu ya Tarakilishi yenye athari madhubuti za gharama kwa ajili ya kutatua kiwango kidogo cha matatizo makubwa au kiwango kikubwa cha matatizo madogomadogo. Kwa mfano, maombi ya watumiaji wengi kwenye databezi au nywila. Miundo ya mashine zitumikazo kusaidia watumiaji wengi kama utaratibu wa kazi za kila siku zinaweza kuwa na ukubwa mwingi lakini hazifikiriwi moja kwa moja kama Tarakilishikuu, ikichukuliwa kwamba hazitatui tatizo moja kubwa na gumu sana.
Kwa ujumla, kasi za Tarakilishikuu zinapimwa na kuwekwa alama teule kwa FLOPS (Floating Point Operations Per Second), na si kwa mbadala wa MIPS; ni kwamba, hii ni “Instructions per second” kama inavyohusika na Tarakilishi za madhumuni-ya-jumla. Vipimo hivi kwa kawaida vinatumika kwa pamoja na viambishi awali vya SI kama vile Tera-, ikiunganishwa katika kifupisho “TFLOPS” (1012 FLOPS, inatamkwa teraflops), au peta-, ikiunganishwa kwenye kifupisho “PFLOPS” (1015 FLOPS, inatamkwa petaflops). Kwa “Kipimopeta” Tarakilishikuu zinaweza kuchakata kwadrilioni moja (milioni kwa kipawa cha nne (Uingereza) au milioni kwa kipawa cha tano (Marekani)) (1015) (1000 trilioni) FLOPS. “Kipimoexa” ni kuwa ukokotozi tendaji upo kwenye nafasi ya exaflops. Exaflop ni kwintilioni moja (1018) FLOPS (teraflops milioni moja).
Si namba moja inayoweza kutoa picha ya utendaji mzima wa mifumo ya Tarakilishi, hata hivyo lengo la alama teule ya Linpark ni kukadiria ni kwa kasi ipi Tarakilishi inaweza kutatua matatizo ya namba na hii inatumika kwa mapana zaidi katika tasinia. Vipimo vya FLOPS ni eidha vimedondolewa kulingana na nadharia ya utendaji wa kiwango mbadiliko cha prosesa (kizalishwacho kutoka ainisho la mtengenezaji wa prosesa na kuonyeshwa kama “Rpeak” katika orodha ya TOP500) ambacho kiujumla hakipatikani wakati wa kufanya kazi halisi, au uelewa patikanifu, uzalishwao kutokana na alama teule za LINPARK na kuonyeshwa kama “Rmax” katika orodha ya TOP500. Alama teule za LINPARK hasa hasa zinatekeleza changanuzi za LU ya solo kubwa. Utendaji wa LINPARK unatoa ishara kiasi ya utendaji kwa baadhi ya matatizo ya dunia halisi, lakini si lazima ifananie na masharti ya utendaji kazi ya Tarakilishikuu nyingi nyinginezo, ambapo kwa mfano zinaweza kuhitaji zaidi kiwango kikubwa cha uwezo wa vizio vya kutunzia kumbukumbu, au zinaweza kuhitaji utendaji bora wa ukokotozi wa namba kamili, au zinaweza kutaka utendaji wa juu wa mifumo ya I/O ili kupata viwango vya juu vya utendaji.
Orodha ya TOP500
Tangu mwaka 1993, Tarakilishikuu zenye kasi kubwa zimekuwa zikiwekewa safu katika orodha iitwayo TOP500.
Orodha hii inaonyesha Tarakilishikuu yenye kasi iliyopo katika muda wowote unaotakiwa.
Orodha ya TOP500 inaonyesha Tarakilishikuu yenye kasi iliyopo ni ile ambayo nchi nyingi duniani kote zinashiriki kuitumia.
Mradi wa TOP500 unaweka safu na maelezo ya mifumo ya Tarakilishi 500 zenye nguvu zaidi duniani.
Mradi ulianzishwa mwaka 1993 na unachapisha orodha iliyokuwa ya kisasa ya Tarakilishikuu mara mbili kwa mwaka.
Orodha ya kwanza ya kisasa mara zote inatukia na Mkutano wa Kimataifa wa Ukokotozimkuu mwezi Juni. Na ya pili huwakilishwa mwezi Novemba katika Mkutano wa Ukokotozimkuu wa ACM/IEEE. Mradi huu umelenga kutoa msingi wa kutumainiwa wa ufuatiliaji na ugunduaji mielekeo ya ukokotozi wa kasi ya juu na kuweka safu katika misingi ya HPL. Ni utekelezaji unaowezekanika wa utendaji wa hali ya juu wa alama teule ya LINPARK ulioandikwa kwenye fortran ya Tarakilishi za distributed-memory.
Orodha ya TOP500 inakusanywa na Jack Dongara wa Chuo kikuu cha Tennessee, knoxville, Erich Strohmaier na Horst Simon wa Maabara ya Kitaifa ya NERSC/Lawrence Berkeley (na, kutoka 1993 mpaka kifo chake mwaka 2014, Hans Meuer wa Chuo kikuu cha Mannheim, Ujerumani.)
Ifuatayo ni orodha ya hivi karibuni ya Tarakilishi ambayo inapatikana juu kabisa ya orodha ya TOP500, na “kasi ya juu” inapatikana kama makadirio ya “Rmax”
Historia ya Tarakilishikuu
Historia ya ukokotozi mkubwa sana inarudi nyuma hadi miaka ya 1960 wakati mfululizo wa tarakilishi katika Control Data Corporation (CDC) ulibuniwa na Seymour Cray kutumia ubunifu vumbuzi na usambamba ili kufanikisha kufikia kilele cha ukokotoaji bora.
Tarakilishi CDC6600 iliyoachiwa mwaka 1964 inafikirika kuwa ndiyo Tarakilishikuu ya kwanza.
Cray alihama CDC mwaka 1972 na kwenda kuunda kampuni yake. Miaka minne baadaye, aliwasilisha tarakilishi iitwayo Cray-1 iliyokuwa na kasi ya 80MHz mwaka 1976, ikawa moja ya tarakilishikuu yenye mafanikio sana katika historia ya tarakilishi.
Tarakilishi Cray-2 iliachiwa mwaka 1985 ambayo ilikua ni tarakilishi ya prosesa 8 yenye kutumia kimiminiko poza na mfumo poza wa maji yanayosukumwa kwa nguvu ya shinikizo kupoza vihunzi huru vyake wakati ikitumika.
Cray-2 ilifanya kazi kwa kasi ya 1.9gigaflops ikawa Tarakilishi yenye kasi kubwa duniani hadi mwaka 1990.
Wakati tarakilishikuu za miaka ya 1980 zikitumia prosesa chache tu, miaka ya 1990, mashine zilizotumia maelfu ya prosesa zikaanza kuonekana kote Marekani na Japani, na kuweka rekodi mpya za utendaji wa mkokotoo.
Tarakilishikuu iitwayo Numerical Wind Tunnel kutoka kampuni ya Fujitsu ilitumia prosesa za Vekta 166 na kujiweka nafasi ya juu mwaka 1994 kwa kasi ya juu ya 1.7gigaflops kwa prosesa.
Intel Paragon inawezekana ilikuwa na prosesa za Intel i860 kuanzia 1000 hadi 4000 katika umbo mbalimbali, na kutambulika kuwa ndiyo na kasi zaidi duniani mwaka 1993. Paragon ilikuwa ni mashine ya MIMD ambayo inaunganisha prosesa kupitia wavu wa vimbe mbili wenye kasi kubwa, ulioruhusu kazi zifanyike katika chomozo tofauti, kwa kuwasiliana kupitia Kipengee cha Upitishaji Jumbe.
SR2201 ilipata utendaji wa juu wa 600 megaflops mwaka 1996 kwa kutumia prosesa 2048 zilizounganishwa kupitia mtandao wa mwamba wa vimbe tatu wenye kasi.
Matumizi ya nishati na mbinu za kudhibiti joto kwa Tarakilishikuu
Tarakilishikuu hasa inatumia kiwango kikubwa cha nguvu ya umeme, na takribani kiwango chote hiki kinageuzwa kuwa joto, inahitaji upoozaji. Kwa mfano Tianhe-1A inatumia megawati 4.04 za umeme.
Gharama za kuwasha na kupoza mashine zinaweza kuwa kubwa, kwa mfano megawati 4, katika bei ya dola 0.10 kwa kilowati, ni jumla ya dola 400 kwa saa au dola milioni 3.5 kwa mwaka.
Mbinu za udhibiti joto ni suala kubwa kwenye vifaa vya elektroniki vyenye sehemu nyingi, na linaathiri mifumo ya tarakilishi yenye nguvu sana kwa namna tofautitofauti. Nguvu ya Mpango wa Joto na Mtapanyo wa Nguvu ya CPU vilitoa kwa ukokotozi-mkubwasana kuzipita zile mbinu za kizamani za upoozeshaji tarakilishi.
Uwekaji wa maelfu ya prosesa pamoja bila kuzuilika unazalisha kiwango kikubwa cha msongamano wa joto ambao unatakiwa ushughulikiwe. Cray-2 ilipoozwa kwa kimiminiko poza na mfumo poza wa maji yanayosukumwa kwa nguvu ya shinikizo kupoza vihunzi huru vyake wakati ikitumika. Hata hivyo njia hii ya upoozeshaji kwa kutumia kimiminiko haikua sahihi kiutendaji kwa mifumo ya kabati-nyingi zitumiazo prosesa zisizo-kwenye-rafu, na katika System X, mfumo maalum wa upoozeshaji unaohusisha uyoyozwaji hewa na kimiminiko poza ulianzishwa kwa mwungano na kampuni ya Liebert.
Katika mfumo wa Blue Gene, IBM kwa makusudi kabisa walitumia prosesa za nguvu ya chini ili kushughulikia msongamano wa joto. Kwa upande mwingine, Power775 kutoka IBM, iliyoachiwa mwaka 2011, ina elementi zilizowekwa karibu sana ambazo zinahitaji upoozeshaji wa kutumia maji. Mfumo wa Aquasar kutoka IBM kwa upande mwingine unatumia upoozeshaji wa kutumia maji moto ili kufanikisha ufanisi wa nishati. Maji yanatumiwa pia kupasha majengo.
Ufanisi wa nishati wa mifumo ya tarakilishi kwa jumla unapimwa kimbadala na “FLOPS kugawanya kwa wati”. Mwaka 2008, Roadrunner kutoka IBM ilifanya kazi kwa 376 MFLOPS/wati. Mwezi Novemba mwaka 2010, Blue Gene/Q ilifikia 1684 MFLOPS/wati. Mwezi Juni wa 2011, sehemu 2 za juu kwenye orodha ya Green500 zilishikwa na mashine za Blue Gene, za New York (kila moja ikifikia 2097 MFLOPS/wati), ambapo konga DEGIMA ya Nagasaki ikichukua nafasi ya tatu ikiwa na 1375 MFLOPS/wati.
Matumizi ya tarakilishikuu
Hatua za matumizi ya tarakilishikuu zinaweza kuwekwa kwa kifupi katika jedwali lifuatalo:
Tarakilishi Blue Gene/P ya IBM imekua ikitumika kuigiza seli neva bandia katika ulinganifu wa makadirio ya asilimia moja ya tabaka la nje ya ubongo wa binadamu.
Utabiri wa hali ya hewa wa kisasa pia unategemea tarakilishikuu. Idara ya Taifa ya Usimamiaji masuala ya Bahari na Hewa inatumia tarakilishikuu kuchakacha mamia ya mamilioni ya chunguzi kusaidia kufanya tabiri za hali ya hewa ziwe sahihi zaidi.
Mwaka 2011, changamoto na magumu katika kusukuma mgubiko wa matumizi ya tarakilishikuu viliwekewa msisitizo na kampuni ya IBM kutelekeza mradi wake wa tarakilishi Blue Waters ya kipimopeta.
Tafiti na mwelekeo wa kimaendeleo
Kulingana na kasi ya sasa ya maendeleo, wataalamu wa tasnia wanakadiria kwamba kufikia mwaka 2018 tarakilishikuu zitafikia exaflops 1 (1021) (FLOPS kwintilioni moja). Wachina wameanza mipango wawe na tarakilishikuu ya exaflop 1 inayofanya kazi kufikia mwaka 2018 kwa kutumia usanifumuundo wa prosesa yenye kokwa nyingi za Intel MIC, ambayo ni itikio la kampuni ya Intel kwa mifumo ya GPU, SGI wamepanga kupata ongezeko la mara 500 katika utendaji kufikia 2018, ili waweze kupata exaflop moja. Sampuli za visilikoni vya MIC vyenye kokwa 32 ambavyo vinaunganisha vizio vya mchakato vekta na CPU ya kawaida zimekuwa zikipatikana. Serikali ya India pia imeanzisha lengo kwa tarakilishikuu kuwa na mfiko wa exaflop, ambalo wanatarajia kulifikia mwaka 2017.
Erik P. Benedictis wa maabara za taifa za Sandia ametoa nadharia kwamba tarakilishi ya zettaflop (1021) (FLOPS sextilioni moja) inahitajika ili kufanikisha ufanyizaji hali ya hewa kamili, ambayo inaweza kujumuisha mzunguko wa muda wa wiki mbili kiusahihi. Mifumo kama hii pengine inaweza kutengenezwa kwenye miaka ya 2030.
Tarakilishi kiunzikuu (Mainframe Computers)
--Sehemu hii inaweza kuwa na maelezo ya kiufundi zaidi na maneno mengine kukosa tafsiri ya Kiswahili kwa wasomaji wengi kuelewa. Tafadhali saidia kuboresha sehemu hii iweze kueleweka zaidi kwa wasomaji wa kawaida kwa kutoa tafsiri ya maneno yaliyotumika humu, au kutoa maelezo mepesi bila kuondoa maana halisi.--
Tarakilishi kiunzikuu ni tarakilishi ambazo kimsingi zinatumiwa na kampuni na mashirika ya serikali kwa matumizi makinifu, kuchakata data nyingi kama vile sensa, takwimu za viwanda na biashara, upangaji rasilimali za kazi, na uchakatuaji amali.
Mtajo huu kwa asili unanena kuhusu makabati makubwa yanayotunza Bongo kuu na Kizio kikuu cha kumbukumbu kwa tarakilishi za awali.
Baadaye, msemo huu ukatumika kubainisha mitambo yenye nguvu ya kibiashara dhidi ya ile yenye nguvu ndogo. Miundo mikubwa ya nyingi ya Mifumo ya Tarakilishi ilianzishwa miaka ya 1960, lakini ikaendelea kukua.
Tarakilishi kiunzikuu pia inajulikana kama “Chuma Kubwa (Big Iron)” ni ndogo na haina nguvu sana kama Tarakilishikuu katika uwezo wa ukokotoaji. Inahusika na utunzaji wa faili na kumbukumbu kubwa sana.
Maelezo
Miundo ya tarakilishi kiunzikuu ya kisasa kwa jumla inatafsiriwa kwa kasi ya mkokotoo kazi-moja (hasa inatafsiriwa kama kiasi cha MIPS au FLOPS katika suala la hesabu za kiwango mbadiliko), na zaidi kwa
Uhandisi wa ndani wa ziada na matokeo makubwa ya ulinzi na kutegemeka.
Upatanifu hasahasa ulio nyuma kimaendeleo na programu za zamani.
Vima vya matumizi ya juu ya mikokotoo na vifaa vya tarakilishi kuhimili idadi kubwa ya kazi katika muda fulani.
Uthabiti wao na kutegemeka vinawezesha hii mitambo kufanya kazi bila kukatizwa kwa vipindi virefu.
Uboreshaji wa programu kawaida unahitaji utengenezaji wa mfumo endeshi au sehemu zake, na hizi si vivuruga pale tu unapotumia vifaa vya kutengeneza hali ya kweli ambayo si bayana kama vile mfumo endeshi uitwao z/OS na mfumo endeshi uitwayo Parallel Sysplex zote za IBM, au Unisys ya XPCL, ambayo inahimili ushirikishaji wa kazi kubwa hivi kwamba mfumo mmoja unaweza kuchukua kazi za mwingine wakati unapokuwa unajiweka sawa.
Tarakilishi kiunzikuu zinatafsiriwa kwa upatikanaji mkubwa, moja ya sababu kubwa ya maisha marefu, wakati ambapo zenyewe hasa zinatumika katika matumizi ambayo zikiacha kutumika itakuwa gharama na ni janga kubwa. Huu msemo tegemezi, patikanivu, na inayohudumika (reliability, availability and serviceability = RAS) unatafsiri tabia za tarakilishi kiunzikuu.
Mipango na utekelezaji stahiki unahitajika ili kutumia hivi vitu, na kama utekelezaji hautakuwa sawa, unaweza kutumika kuzuia faida zipatikanazo. Kwa nyongeza, tarakilishi kiunzikuu zipo salama zaidi kuliko aina nyingine za tarakilishi: dhaifu za kanzi data za NIST National Institute of Standards and Technology, US-CERT, inawekea kima tarakilishi kiunzikuu za desturi kama vile Zseries za IBM, Unisys Dorado na Unisys Libra kama miongoni mwa zile ambazo zipo salama zaidi zikiwa na madhaifu machache madogomadogo zikilinganishwa na maelfu ya Vyeneo (Windows), Linux na Unix.
Mwishoni mwa miaka ya 1950, tarakilishi kiunzikuu nyingi zilikuwa hazina kipengee ingiliano kamilifu. Zilikubali kundi la panchi kadi, mikanda ya karatasi, au mikanda ya sumaku kuhamisha data na programu. Zilifanya kazi katika mtindo wa bechi kuhimili shughuli za nyuma ya ofisi kama vile tozo za wateja, na vituo ingiliano vinavyohimiliwa takribani maalum kwa matumizi zaidi kuliko uendelezaji wa programu. Vifaa kama Mashine chapa na Teleprinta vilikuwa pia viweko amrisho vya kawaida kwa waendeshaji mifumo mpaka miaka ya 1970, ingawaje kwa kiasi kikubwa vilipandikiziwa vibao mbonyezo na vifaa onyeshi.
Mwanzoni mwa miaka ya 1970, tarakilishi kiunzikuu nyingi zilipata kipengee muingiliano cha watumiaji na kufanya kazi kama tarakilishi inayotoa huduma kwa tarakilishi nyingine ndogo zilizoungwa nayo, zikihimili mamia ya watumiaji wakati huohuo pamoja na mchakatuo wa bechi. Watumiaji walipata fursa ya kuingia kwa kutumia vituo maalumu, au, baadaye, kwa kutumia tarakilishi binafsi zilizozatitiwa na programu igizaji vituo.
Kufikia miaka ya 1980, tarakilishi kiunzikuu nyingi zilihimili vituo vyenye hali ya upicha, na vituo igizaji, lakini si kipengee cha upicha cha watumiaji.
Mpango huu wa ukokotozi wa mtumiaji wa mwisho ulifikia mwelekeo tawala wa hali ya kupitwa na wakati miaka ya 1990 kutokana na ujio wa tarakilishi binafsi zilizokuwa na GUI.
Baada ya mwaka 2000, tarakilishi kiunzikuu nyingi za kisasa kwa kiasi au kabisa polepole zinaondoa ingio maarufu la vituo kwa watumiaji wa mwisho kufadhili kipengee cha watumiaji cha mtindo wa webu.
Kihistoria, tarakilishi kiunzikuu zilipata sehemu ya jina lake sababu ya ukubwa wake wa msingi, na kwa sababu ya mahitaji muhimu ya upashaji joto, upitishaji hewa safi, na uyoyozaji hewa (HVAC), na nguvu ya umeme; kimsingi imejiweka kama “mfumo mkuu” wa muundo msingi uliokusudiwa.
Mahitaji ya sanifu za muundo msingi wa juu kwa haraka sana yalipungua kati kati ya miaka ya 1990, kwa sanifu za tarakilishi kiunzikuu zenye CMOS kuchukua nafasi ya teknolojia ya zamani ya bipolar. IBM ilidai kwamba tarakilishi kiunzikuu zake mpya zinaweza kupunguza gharama ya nishati kwa ajili ya nguvu na upoozeshaji kwa vituo vya data, na pia zinaweza kupunguza mahitaji ya nafasi halisi zikilinganishwa na server farms.
Sifa
Tarakilishi kiunzikuu za kisasa zinaweza kutumia namna nyingi tofauti za mifumo tendaji kwa pamoja. Hii mbinu ya mitambo ya kweli lakini si bayana inawezesha vitumika kutumika kama vile vipo kwenye taralikishi asili dhahiri. Katika dhima hii, kiunzikuu moja inaweza kuchukua nafasi ya huduma za vifaa tendaji vya hali ya juu na kuwa seva za kawaida.
Wakati tarakilishi kiunzikuu zinaasisi uwezo huu, zile hali zisizo bayana zinapatikana katika familia nyingi za mifumo ya tarakilishi, ingawa si moja kwa moja katika kiwango sawa au usawa wa usasa.
Tarakilishi iunzikuu zinaweza kuongeza au kufanyia mbadiliko moto uwezo wa mfumo bila kuvuruga utendaji wa mfumo, kwa udhahiri na uchembe wa viwango vya kisasa ambavyo si kawaida kupatikana kwenye tatuzi nyingi za seva. Tarakilishi viunzikuu za kisasa zikitambulisha IBM zSeries, seva za System z9 na System z10, zinatoa viwango viwili vya kweli isiyo bayana; migawanyo mantiki (LIPARs, kupitia nyenzo PR/SM) na mitambo isiyo bayana (kupitia mfumo tendaji Z/VM).
Wateja wengi wa Viunzikuu wanatumia mashine mbili, moja katika vituo data vyao vya msingi, na moja katika vituo data vya kutunzia nakili za kumbukumbu – kwa utendaji mzima, utendaji kiasi, au inayosubiria – kama ikitokea balaa itakayoathiri mjengo wa kwanza, jaribio, maendeleo, mafunzo, na kazi za uzalishaji wa vitumika na kanzidata zinazoweza kutumika kwenye mashine moja, isipokuwa kwa mahitaji makubwa sana ambapo uwezo wa mashine moja unaweza ukawa na mpaka.
Uwekaji kama huu wa Viunzikuu mbili unaweza kusaidia huduma za kibiashara endelevu, ukizuia kwa pamoja uhaba uliopangwa na ambao haukupangwa. Kiutendaji wateja wengi wanatumia Viunzikuu nyingi zilizounganishwa eidha kwa Sysplex sambamba na kushirikiana na DASD (katika mtazamo wa IBM), au kwa kushirikiana vihifadhi data vilivyo mbali kieneo vitolewavyo na EMC au Hitachi.
Viunzikuu zimeundwa kushughulika na wingi mkubwa wa input na output (I/O), na kutia mkazo mchakato wa kazi. Tangu mwishoni mwa miaka ya 1950, miundo ya Viunzikuu iliwekewa vifaa saidizi (vilivyoitwa mikanda au vichakata vya kiungoni) ambavyo vilisimamia vifaa vya I/O, vikiiacha huru CPU ihusike tu na vitunza kumbukumbu vyenye kasi kubwa.
Ni kawaida kwenye maduka ya Kiunzikuu kuhusika na kanzidata kubwa na mafaili. Mafaili yenye ukubwa wa Gigabyte mpaka terabyte si yasiyo ya kawaida. Ikilinganishwa na tarakilishi binafsi (PC), kwa kawaida Viunzikuu zina mara mia kwa maelfu ya vitunza data vitumikavyo, na vinaweza kufikiwa kwa kasi. Familia nyingine za seva pia zinapunguza kazi za I/O na kutilia mkazo mchakato wa kazi.
Mainframe return on investment (ROI), kama jukwaa lingine lolote la mchakato, ni tegemezi katika uwezo wake wa kupima, kuhimili kazi michanganyiko, upunguzaji gharama za leba, ufikishaji huduma usiopingika kwa matumizi muhimu ya kibiashara, na vipengele vingine kadhaa vya gharama vilivyopunguzwa hatari.
Mini Computers
Aina hizi za kompyuta zilidhihiri katika kipindi cha miaka ya 1960. Ni kompyuta zenye umbile dogo kuliko zile zilizotangulia kutajwa, na ni bora kwa kuunganishia kompyuta nyingine zinazotumika viwandani na ndani ya nchi.
Micro Computers
Aina hii ya kompyuta inakusanya aina zifuatazo:
Kompyuta za Kibinafsi (PCs) ambazo ni maalumu kwa ajili ya matumizi ya mtu mmoja tu.
Home Computers, Portable Computers
Nazo ni kompyuta za kubeba mkononi, ambazo zimegawanyika katika aina zifuatazo:
1. Laptop.
2. Notebook.
3. Palmtop.
4. ambao ni mtambo mdogo wa Kompyuta
Matumizi ya kompyuta
Matumizi ya kompyuta yanatofautiana kutokana na malengo na makusudio ya mtumiaji mwenyewe. Yamegawanyika katika sehemu kuu mbili.
Matumizi ya jumla
Kuna kompyuta zilizoandaliwa kwa ajili ya matumizi yote ambayo mtumiaji anaweza kutumia kutegemea na malengo yake binafsi, kwa mfano mhasibu anaweza kutumia kompyuta kwa ajili ya kufanyia kazi zake za uhasibu (hesabu).
pia mwanasayansi, fundi, mwalimu na mwanafunzi, wote hao wanaweza kutumia kompyuta kwa malengo yao tofauti.
Matumizi maalumu
Kompyuta hizi zimeandaliwa kwa ajili ya malengo maalumu tu, kama zile kompyuta zilizoandaliwa kwa ajili ya kuchorea moyo na kupigia picha za X-ray, ambazo ni vigumu kwa mtu mwingine kuzitumia kwa ajili ya kufanyia kazi zake binafsi ambazo zinatofautiana na hizo za hospitalini.
Elimu
Kutokana na kuendelea kwa elimu ya teknolojia imetusaidia sana kujifunza mambo mbalimbali kupitia kompyuta, ambapo unaweza kuitumia kwa ajili ya kuuliza maswali na kujibiwa kwa haraka tena kwa njia tofauti, kwa ajili ya kufanya majadiliano ya kielimu, pia unaweza kuandaa vipindi mbalimbali vya masomo na kufundishia elimu tofauti.
Pia unaweza kuonyeshea filamu zenye mafundisho mazuri, kama kuonyesha filamu zenye elimu ya jiografia na sayansi ya mifugo na kilimo, kuonyesha sehemu muhimu za nchi, kuonyesha athari za nchi ambazo ndiyo sehemu kuu zinazoleta fedha za kigeni katika nchi, na kuonyesha picha za maendeleo katika sekta mbali mbali za nchi yetu, pia kuonyeshea mila na tamaduni za taifa na mataifa mengine mbalimbali duniani na kadhalika.
Kompyuta pia hutumika kusomea vitabu mbalimbali kwa kutumia mtandao.
Michezo
Kompyuta zimeandaliwa ndani yake programu mbalimbali zenye michezo tofauti, ambayo inaweza kutumika na watu kulingana na umri wao, na ambayo inajulikana kama moja ya kazi za kukuza kipaji na kuchangamsha akili, na ni sehemu mojawapo ya kuburudisha nafsi.
Ufundi
Kompyuta zinaweza kutumika kwa ajili ya kufanyia kazi za ufundi, kama kuchora ramani ya nyumba na mazingira ya nje ya nyumba, kutengenezea picha kwa kuibadilisha na kuiremba na kuifanya ionekane katika sura nyengine ambayo ni tofauti na ile ya asili.
Mawasiliano
Kompyuta inaweza kutumika kwa ajili ya kufanyia mawasiliano kupitia mtandao wa (Internet) ambao leo hii ndiyo umeshika nafasi kubwa sana ya mawasiliano kuliko kitu chengine ulimwenguni, kama kuwasiliana kwa kutumiana ujumbe wa barua pepe (E-mail) ambayo ni rahisi na inafika haraka kuliko barua za kupitia posta, pia kwa kutumia barua pepe hakuna haja ya kufikiria sehemu aliko mtu America au bara hindi au sehemu nyingine duniani, kuwasiliana kwa maneno ya maandishi (chat), pia kuwasiliana kwa maneno ya sauti na kuonekana picha (video chat).
Usafirishaji
Kwa kutumia kompyuta unaweza kuendeshea kazi za usafirishaji katika vituo vikuu vya usafirishaji, kama usafiri wa ardhini (mabasi, metro na treni), usafiri wa majini (meli), na usafiri wa angani (ndege).
Matumizi ya kiwandani
Kama kuendeshea mashine viwandani kwa ajili ya kuzalisha bidhaa mbali mbali, kama kutengenezea magari, kuzalishia umeme na kutengenezea bidhaa nyengine za kawaida kama nguo mazulia na kadhalika.
Matumizi ya benki
Kama ilivyokuwa ada na kawaida hivi sasa kutumia kompyuta kwa ajili ya kuendeshea kazi za benki,kwa ajili kurahisisha kazi za mahesabu.
Matibabu
Kompyuta zimekuwa na matumizi makubwa na muhimu sana katika kufanyia uchunguzi na matibabu hospitalini, kama kuchunguza na kuelekeza dawa ya kutibu ugonjwa uliyoonekana, pia kupimia na kujaribia mimba na kutoa maelekezo kuhusiana na siku na tarehe ya kujifungua.
Kompyuta imegawanyika katika sehemu kuu mbili
Sehemu zinazoshikika (Hardware)
Sehemu zinazoshikika (Hardware), ni aina zote za vifaa vya kompyuta, navyo vimegawanyika katika sehemu kuu tatu.
Vifaa vya kuingizia vitu (Input devices)
Baobonye (pia: kibodi (keyboard)
Puku] au Kipanya (Mouse)
Skana (Scanner)
Mikrofoni (Microphone)
Kamera (Camera)
Baobonya / Kibodi (keyboard)
Kibodi inatumika kwa ajili ya kuingizia herufi, namba, alama na michoro, nayo imegawanyika katika sehemu kuu nne, nazo ni kama ifuatavyo: Funguo za kuandikia (Typewriter keys), funguo za kuhama (Movement keys), funguo za namba pamoja na michoro mingine (Numeric keys) na funguo za kazi Function keys).
Jedwali linaloonyesha funguo na kazi zake
Jina la funguo Kazi yake
Home Inatumika kwa ajili ya kuhamia mwanzo wa mstari
End Inatumika kwa ajili ya kuhamia mwisho wa mstari.
Inatumika kwa ajili ya kuhamia juu ya mstari.
Inatumika kwa ajili ya kuhamia upande wa kushoto mwa mstari.
Inatumika kwa ajili ya kuhamia upande wa kulia mwa mstari.
Inatumika kwa ajili ya kuhamia chini ya mstari.
Pg Up Inatumika kwa ajili ya kuhamia juu ya mstari.
Pg Dn Inatumika kwa ajili ya kuhamia chini ya mstari.
Num lock Inatumika kwa ajili ya kufunga na kufungulia namba na michoro.
Caps lock Inatumika kwa ajili ya kufunga na kufungulia.
Enter Inatumika kwa ajili ya kutekeleza amri, au kuanzisha fungu la maneno kwenye ukurasa..
Del “Delete” Inatumika kwa ajili ya kufuta herufi ya mbele yake.
“Back space" Inatumika kwa ajili ya kufuta herufi ya nyuma yake.
Space “Space bar” Inatumika kwa ajili ya kuweka masafa kati ya maneno.
Esc “Escape” Inatumika kwa ajili ya kuacha kutekeleza amri.
Tab Inatumika kwa ajili ya kuwacha masafa maalumu tofauti na ya kawaida (Normal).
Ctrl “Control” inatumika daima pamoja na ufunguo mwengine kwa ajili ya kutekeleza amri maalumu.
Alt inatumika daima pamoja na ufunguo mwengine kwa ajili ya kutekeleza amri maalumu.
Shift inatumika daima pamoja na ufunguo mwengine kwa ajili ya kutekeleza amri maalumu.
Alt-Shift Inatumika kwa ajili ya kubadilishia lugha.
Ctrl-Shift Inatumika kwa ajili ya kubadilishia mwelekeo ndani ya ukurasa (kulia au kushoto)
Print screen Inatumika kwa ajili ya kupiga picha kitu chochote kwenye kompyuta.
Ctrl-Alt-Del Inatumika kwa ajili ya kuwasha upya kompyuta.
Kipanya (Mouse)
Kuna vitufe viwili kwenye kila mausi, kitufe cha upande wa kushoto (Left click) kinatumika kufungulia windozi, programu na kuchagulia maandishi, maneno na picha, na kitufe cha upande wa kulia (Right click) kinatumika kufungulia orodha ya mapendekezo ya kazi.
Skana (scanner)
Skana inatumika kwa ajili ya kuingizia picha ndani ya kompyuta.
Na kitu chochote kile kinachoingia ndani ya kompyuta kwa njia ya skana kinapewa sifa ya picha.
Mikrofoni (microphone)
Makrofoni inatumika kwa ajili ya kuingizia sauti ndani ya kompyuta.
Kamera (camera)
Kamera inatumika kwa ajili ya kupigia picha na kuingiza ndani ya kompyuta.
Vifaa vya kutolea vitu (Output devices)
Skrini (screen)
Skrini inatumika kwa ajili ya kuonyeshea matokeo ya vitu vilivyofanyika ndani ya kompyuta.
Kipaza sauti (speaker)
Kipaza sauti kinatumika kwa ajili ya kutolea sauti kutoka ndani ya kompyuta.
Printa (printer)
Printa inatumika kwa ajili ya kutolea vitu vya maandishi au picha kwenye kompyuta kwa njia ya karatasi (kuchapisha).
Plota (ploter)
Plota ni chombo kinachotumika kwa ajili ya kutolea vitu, ambacho kinafanana na printa katika ufanisi wake wa kazi, lakini umbile lake ni kubwa kuliko printa, na kinatumika kwa ajili ya kuchapishia picha na michoro ya kiufundi, pia kinaweza kutumika kwa ajili ya kuchapisha maandishi kama herufi namba na alama.
Sehemu zisizoshikika (Software)
Kompyuta haiwezi kufanya kazi mpaka kipatikane kitu kinachoitwa software, ambacho kinawakilisha programu zinazoendesha kompyuta. Programu hizo zimegawanyika katika sehemu kuu mbili:
1. Programu za kuendeshea kompyuta (operating systems): programu hizo zinaitwa Windows, na kuna aina nyingi za Windows kulingana na toleo lake na ubora wake, kwani siku zinavyozidi kwenda mbele ndipo tunapozidi kupokea programu nyingine za Windows zenye ubora zaidi kuliko zile za awali.
2. Programu za kufanyia kazi (application systems), nazo ni: Microsoft Office na Graphics design; programu hizo daima zinafanya kazi ndani ya windows, ambazo zinatumika kwa ajili ya kazi mbalimbali za uandishi na hesabu, na kazi nyinginezo za kuunda na kutengeneza picha n.k.
Vifaa vya kuendeshea vifaa vya kuingizia na kutolea vitu:
Vifaa hivi vipo ndani ya chombo kiitwacho C.P.U. (kifupi cha Central Processing Unit), ambacho ni kiini cha kompyuta na ndicho kinachofanya kazi ya kuviendesha vifaa vyote vya kompyuta na kutoa maelekezo yote.
C.P.U. ni sehemu kuu ya nguvu ya kompyuta, au kitovu cha kompyuta. Kazi za C.P.U. ni:
Kutawala (Control)
Ndani ya madhabodi (Motherboard) kinapatikana kifaa kinachoitwa Bios (kifupi cha Basic Input Output System), ambacho ndicho kinachofanya kazi ya kuviendesha vifaa vya kuingizia na kutolea vitu.
Ni vigumu kufuta au kurekebisha vitu vilivyomo ndani ya kifaa hicho kwani vinazingatiwa ni vitu vya kusomea tu na si kwa kazi nyingine.
Akili na mahesabu (arithmetic logical)
Kazi za mahesabu ni kazi zote zinazofanywa na hesabu, kama vile kutoa, kujumlisha, kuzidisha na kugawanya.
Kuanza kutumia Windows
Kabla hujaanza kutumia Windows unatakiwa kufanya mambo yafuatayo:
1. Kuhakikisha waya wa umeme umeshaunganishwa kwenye kompyuta yako.
2. Kufungua kompyuta kwa kutumia sehemu inayoitwa power.
3. Kusubiri mpaka idhihiri sehemu inayoitwa desktop.
Bei ya tarakilishi
Hakuna bei haswa ya tarakilishi. Bei huenda ikawa juu au chini kulingana na aina (model), uwezo wa kuhifadhi data, ukubwa wa diski, ukubwa wa RAM, spidi ya procesa na programu ambayo kompyuta yaweza kuzitumia.[7]
Picha za aina mbalimbali za tarakilishi
Tarakilishi ya HP
Tarakilishi ya Dell
Tarakilishi ya Toshiba
Viungo vya nje
Jamii:Teknolojia
Jamii:Habari
Jamii:Kompyuta
| https://sw.wikipedia.org/wiki/Tarakilishi |
{
"plaintext_start_byte": [
1,
629,
1613,
2697,
3827,
4685,
5032,
5770,
6252,
8003,
10263,
10996,
12205,
13415,
14525,
15333,
16962,
18263,
19353,
20152,
21810,
22541,
23362,
24325,
26750,
29297,
30533,
31925,
32744,
34605,
36257,
37652,
39028,
42919,
44183,
46119,
47208,
48653,
49804,
49922,
50391,
51894,
52614,
54641,
56857,
58410,
58768,
61027,
61944,
62057,
62650,
63352,
64040,
64524,
65781,
66738,
67839,
70202,
70659,
72850,
74665,
75559,
77333,
79179,
81015,
84333,
85727,
87149,
90403,
91722,
93982,
94799,
96260,
98397,
99635,
102409,
103141,
105686,
107218,
107811,
109697,
111211,
112067,
114709,
116252,
116797
],
"plaintext_end_byte": [
588,
1555,
2664,
3800,
4684,
4998,
5769,
6217,
8002,
10211,
10961,
12174,
13414,
14524,
15282,
16961,
18229,
19352,
20151,
21809,
22496,
23361,
24324,
26749,
29286,
30491,
31894,
32719,
34577,
36256,
37611,
38998,
42886,
44182,
46118,
47180,
48632,
49803,
49921,
50360,
51863,
52613,
54620,
56856,
58409,
58704,
61003,
61943,
62045,
62649,
63311,
64006,
64494,
65780,
66737,
67815,
70184,
70635,
72819,
74641,
75532,
77310,
79157,
80984,
84258,
85712,
87124,
90372,
91721,
93954,
94798,
96259,
98379,
99611,
102391,
103127,
105662,
107177,
107768,
109656,
111187,
112037,
114708,
116241,
116772,
116836
]
} | 르네 데카르트는 언제 태어났나요? | 라이트 판타스틱 | korean | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
라이트 판타스틱(Light Fantastic)은 영국의 BBC에서 2004년 12월에 방영된 4부작으로 이루어진 과학 다큐멘터리로서, 빛의 현상에 관련된 탐구를 주제로 하였다[1][2]. 이 4부작의 주제는 각각 제1부 빛의 기원, 제2부 천상의 빛, 제3부 지상의 빛, 제4부 빛, 그 찬란한 수수께끼이며, 그 원작의 영문명은 원래 "Let There be Light"; "The Light of Reason"; "The Stuff of Light"; and "Light, The Universe and Everything" 이다. 이 영상물은 케임브리지대학의 사이먼 섀퍼가 소개한다.[3]
1부, 빛의 기원(Let There be Light)
"하느님이 이르시되 빛이 있으라 하시니 빛이 있었다 (창세기 1:3)." 모든 문화에서 밝음과 성스러움, 빛과 창조는 긴밀한 연관성이 있어왔다. 그뿐만 아니라 빛은 에너지의 한 형태로써 모든 물질에 [[색]을 불어넣어주고, 모든 생명체에 활기를 불어넣어주는 존재이다. 빛은 예로부터 예술, 종교, 그리고 과학에 영감을 불어넣는 존재로써 여겨져 왔다. 또한 빛은 우주의 비밀을 간직하고 있다. 수 천 년의 세월 동안,인류는 신의 본질을 탐구하기 위하여 빛의 신비를 파헤치려 했다. "악을 선하다 하고 선을 악하다 하며 흑암으로 광명을 삼고 광명으로 흑암을 삼는 자에게 화가 있으리라(이사야 5:20)" 이 다큐멘터리는 은 빛을 이해하고, 또 그로부터 신을 이해하기 위한 긴 여정에 대한 이야기이다. [4]
1. 고대 그리스 철학자들의 빛에 대한 연구
빛의 대한 연구는 2000년 전 시칠리아 섬에서 살고 있었던 그리스 당대 최고의 철학자들로부터 시작되었다. 그들에게 빛은 매우 흥미로운 주제였다. 우주의 체계에 대하여 실마리를 제공해 주며, 세상을 꿰뚫어볼 수 있게 해줄 수 있었다고 여겼다. 그들은 처음으로 빛의 본질과 어떻게 빛을 볼 수 있는지에 대하여 질문을 던졌다. 그리스인들은 빛을 논리적으로 이해하기 위해서 그들 주위의 빛에서 색다른 빛을 추출하고, 빛이 특이한 또는 이상한 행동을 보이는 현상들을 관찰했다. 예를 들어, 왜 멀리 있는 사물은 훨씬 작게 보이고, 어떤 사물을 물 안에 넣으면 위치와 모양이 바뀌어 보이는지에 대한 것들이다. 이런 구체적인 질문들과 수수께끼에 대한 고찰들을 하면서 그리스의 철학자들은 빛을 이해하고 눈, 정신, 그리고 그 너머의 세상과 빛의 관계에 있어서 대단한 진보를 이루어냈다.
1) 엠페도클레스의 연구
빛과 시각에 대한 첫 포괄적인 이론은 시칠리아 섬의 이글거리는 에트나 화산기슭에서 자라난 부유한 학자가 성립했다. 그의 이름은 엠페도클레스였다. 엠페도클레스는 2500년전에 살았던 시칠리아섬의 철학자, 의사이며 시인이었다. 엠페도클레스는 자신이 신의 부름에 의해서 빛과 자연의 성질을 밝혀낼 임무를 가졌다고 믿었다고 한다. 한 이야기에 따르면 엠페도클레스는 자신이 신임을 증명하기 위해서 시칠리아 에트나 화산의 크레이터에 뛰어들었다고 한다.
하지만 그의 빛에 대한 시각은 죽지 않고 이어져 내려왔다. 엠페도클레스는 우리가 물체를 보는 것이 우리의 눈에서 빛이 나와 물체에 닿기 때문이라는 놀라운 이론을 제시했다. 처음엔 이 이론이 말도 안되게 들렸지만, 눈에서 빛이 나와 물체를 비춘다는 그의 주장은 훗날 그리스의 수학자들과 철학자들이 빛, 시각과 광학에 대한 이론을 세우는 데 기초가 되었다.[5]
2) 유클리드의 연구
기원전 300년경에 살았던 그리스의 수학자 유클리드는 엠페도클레스의 이론으로부터 빛을 이해하기 위한 가장 중요한 진척을 이루었다. 유클리드는 왜 멀리 있는 물체는 가까이 있는 물체보다 더 작게 보이는지에 대해서 적절한 설명을 제시했다. 그것은 눈, 손가락 끝, 그리고 기둥의 위쪽 끝은 같은 선상에 위치해있고, 그렇기 때문에 눈에서 나오는 광선은 직선을 따라 진행해야 한다는 것이었다. 즉, 눈에서 나오는 빛이 직선이 되어야 한다는 것을 의미한다. 이 해석은 빛이 수학적인 방법으로 분석된 첫 번째 사례이다. 이 발견이 알려주는 것은 삼각형과 직선을 다루는 기하학이 빛과 시각이라는 세상의 난제를 해결할 수 있다는 것이었다.[6]
이러한 빛의 이해들은 더 많은 결과를 가져왔다. 빛을 사용하게 됨으로써 기초 항해술은 태양과 별들을 이용한 고급 항해술로 발전되고, 그 결과로 그리스의 항해술은 새 무역 항로를 열었고, 그들의 문화와 문물은 인도까지 전파되었다.
2. 이슬람 학자들의 연구
하지만 그리스 철학자들의 이러한 업적들에 뒤이어 지중해 영역은 전쟁, 침략, 파괴로 인해서 도서관은 불탔으며, 교육 기관들은 허물어져 대부분의 고대 기록과 연구들이 사라졌다. 하지만 시칠리의 경우에는 고대 기록들이 보존 될 수 있었다. 북아메리카로부터의 침략으로 인해 시칠리는 이슬람 정권 하에 들어가게 되었지만, 7세기경 지중해에 당도한 이슬람 학자들에 의해 대부분의 살아남은 광학 이론들은 서쪽으로 전송되어 옮겨갔고 그리스 고전 학자들이 먼저 세운 개념을 수 백년의 시간동안 번역하고, 수정하고, 그리고 토론을 거쳐 발달시켰다.
이슬람교에 있어서, 유일신과 천지창조의 개념의 접함에 있어 빛은 아주 근본적인 역할을 담당해왔다. 빛은 신이 세상을 창조하고 피조물들과 소통하는 매체로 여겼기 때문이다. 또한, 지식과 정신이 빛과 연관된다는 그 생각은 이슬람교의 교리에 필수적이었다. 신앙의 근본이라는 이유로 빛과 광학은 이슬람 학자들의 구심점이 되었다.
1) 이븐 알 하이탐의 연구
그러한 역사적 배경에서 이슬람 학자 가운데 현대 광학의 선구자가 나올 수 있었다. 그의 이름은 이븐 알하이탐으로써 (긴 본명: 아부 알리 알 하산 이븐 알 하산 이븐 알 하이탐). 이븐알하이탐은 빛과 광학의 원리에 있어서 가장 중요한 업적 중 하나를 남겼다. 특이하게도 그의 빛에 대한 연구는 알하잔이라는 폭군과 함께 시작되었다. 알하이탐은 10세기 경 이라크의 바스라에서 태어났으며, 가난했던 그는 그리스 학자인 유클리드의 기하학들을 베껴 그 복사본들을 팔면서 생계를 유지했다. 그러한 반복된 생활 덕분에 발전한 그의 기하학 실력 덕분에 강력한 칼리프였던 알 하킴의 궁궐에서 이븐알하이탐은 작은 일자리를 얻을 수 있었다. 알 하킴은 세상의 모든 것을 다스리고 싶어했다. 그 이유로 그는 교육과 기술을 적극적으로 장려했고, 특히 이집트의 부와 생명의 원천인 나일 강은 그가 정복하고 싶은 것 중 하나였다. 칼리프는 알 하이탐에게 나일 강의 범람을 막으라고 지시했다.[7] 당시의 알 하이탐은 지금의 여러 나라에서 쓰이는 각종 고급 방재 기술을 알지 못했기 때문에 그는 실패할거란 것을 알았고 일부러 미친척을 해서 칼리프의 분노에서 벗어나고자 하였다. 하지만 그 결과 그는 10년 넘게 감옥에 갇혀 생활하게 되었다. 알 하이탐은 그 10년이라는 시간 동안, 경찰이 둘러싼 어둠 속에 앉아 그는 무엇을 볼 수 있고 무엇을 볼 수 없는지에 집중하기 시작했다. 그는 빛과 어둠의 존재에 대해 생각했다.
이븐 알 하이탐은, 우리의 눈에서 무언가가 나와 물체에 부딪히기 때문에 볼 수 있다는 해석에 확실히 문제가 있다는 것을 깨달았다. 그는 어둠 속에 한참을 앉아 있다가, 갑자기 해를 보면 눈이 너무 아프기 때문에 도저히 해를 바라볼 수 없다는 의문을 제기했다. 만약 빛 같은 것이 눈에서 나온다면 해를 바라보았을 때 눈이 그렇게 아플 이유가 없었기 때문이었다. 그는 전혀 다른 해석을 만들었다. 이븐 알 하이탐은, 우주에 빛이 직진하면서 존재하다가 우리의 눈으로 들어오기 때문에 볼 수 있다고 생각했다. 그는 그렇게 단숨에 1000년 넘게 알려진 정설을 뒤집었다. 또한 이븐 알 하이탐은 거울의 원리, 즉 거울은 빛을 반사시킨다는 점에서 힌트를 얻어 빛이 독립적이고 직진함에도 불구하고 어떻게 물체는 빛을 우리의 눈으로 향하게 만들 수 있는지에 대한 해답을 제시했다. 그리고 그는 반사의 패턴을 분석함으로써 거울에 대한 입사각이 반사각과 정확히 동일하다는 사실, 즉 대칭성을 발견해냈다. 기하학적으로 분석한 기본적인 반사의 법칙과 직진하는 빛 사이에 어떠한 식으로든 관계가 있음을 보였다. 그렇게 이븐 알 하이탐은 천재적인 직관력으로 빛 또한 물체에 부딪힌 뒤 공처럼 반사한다는 것을 깨달았다. 그는 굴절과 반사라는 빛의 가장 중요한 성질에 관한 수학적 법칙들을 유도해냈다. 훗날 안경에서부터 우주 망원경까지 쓰이는 그런 법칙들을 말이다. 12년간의 감금 뒤, 칼리프의 죽음으로 인해 알 하이탐은 다시 자유의 몸이 될 수 있었다. 그리고 그는 자신이 발견한 빛에 대한 해석을 정리하여 7권에 달하는 빛과 시각에 대한 본질적 접근에 대한 책을 집필하였다. 이는 현대 광학을 가능케했다고 해도 과언이 아니라는 평가를 받고 있다. 이렇게 빛은 수학적 법칙과 규칙에 의해 지배되어 왔고 추상적인 세계를 볼 수 있게도 만들어 주었다.
2) 빛의 대한 연구, 서유럽으로의 전파
이븐 알하이탐이 죽고 난 뒤, 서기 1000년부터 1200년 사이의 2세기 동안 기독교인들은 지중해의 이슬람교에 대항해 모여 신성함을 증명하려 하기 위해 일으킨 십자군 전쟁은 이븐알하이탐을 비롯한 이슬람 학자들의 위대한 연구들을 포착하였다. 그리고 빛에 대한 그들의 지식을 넓히기 위해 이븐 알하이탐의 업적을 이용하였다. 아라비아와 라틴 학자들의 기록에 따르면 전쟁으로 인해 교육 기관 및 대학들이 서유럽으로 옮겨간 결과로 서유럽에서 자연의 탐구에 완전히 새로운 길을 제시한 교육, 과학 혁명이 일어났다고 한다.
3. 기독교 학자들의 연구
기독교 교회들이 자연과 빛에 대한 호기심만 있었던 것은 아니었고, 신자들을 설득, 고무시키는 데에 주목적이 있었다고 한다. 빛에 대한 이해가 중세 기독교의 절대적인 목표였던 이유는 신성함과 빛 사이에는 비범하고도 강한 관계가 있었다고 판단되었기 때문이었다. 빛은 우주에서 제일 먼저 생겨난 물질이며, 동시에 빛은 신앙을 더 아름답게 보이게 하는 역할도 하였다고 평가 받는다. 지금과는 달리 당시의 교회들은 스테인드 글라스 밑에서 촛불을 킴으로써 어둠을 걷어내었다. 그렇게 교회를 빛과 색으로 포장된 하나의 극장이었다고 한다.
기독교 학자들이 색에 대해 분석하고 색의 원리, 색의 제조 방법에 대해 알아내면서 색은 기독교 역사상 가장 격렬한 논쟁거리 중 하나가 되었다. 이러한 색에 대한 논쟁은 13세기 프란체스코 수도사였던 로저 베이컨에서부터 시작되었다. 로저 베이컨은 서양에서 처음으로 이븐 알 하이탐의 업적을 다시 되새겨 본 사람으로 평가 받고 있다.
1) 로저 베이컨의 연구
베이컨은 알 하이탐의 연구 업적으로부터 눈의 구조 빛과 시각의 형성, 빛의 굴절 등을 배웠고 빛과 색에 대한 유리의 효과를 탐구하기 시작했다. 당시 13세기의 유리 기술은 상당히 열악하였기 때문에 연구를 수행하기에는 굉장히 무모한 주제였다고 한다. 그럼에도 불구하고 베이컨은 곡선형의 유리가 어떻게 물체의 크기와 모양을 변형시켜 보여주는지를 연구하였다. 그는 몇몇 렌즈, 즉 구부러진 유리들이 작지만 멀리 떨어진 물체들을 아주 가까이 보여준다는 결과들을 상세히 기록하였다. 그는 그 구부러진 유리들에 대한 연구들로부터 시각에 대한 의문을 해결할 수 있다고 생각하였고, 그 연구에 완전히 매료되었다. 그렇게 그는 빛, 유리, 그리고 색의 원리를 밝히기 위하여 노력하였다. 베이컨은 거시 세계에서 빛이 활동하는 현상들에 대해서 의문을 품었다. 그는 빛이 물과 유리에서 왜곡되는 것을 관측하였고, 태양 아래에서 많은 작은 물방울들이 무지개와 같은 색깔들을 연출하는 것도 관찰하였다.
무지개는 신과 신도들의 비범한 관계를 설명할 수 있는 존재였다. 성경을 따르면 점은 몇 선택된 신앙만이 살아남은 대홍수 이후 신은 두 번 다시 우리 세상을 파괴하지 않겠다는 언약을 무지개를 통해 하고 천국으로 돌아갔다는 것이었기 때문이다. 한편, 베이컨은 논리와 과학적 접근을 사용해서 무지개를 설명하였다. 그렇게 그는 단지 실험적만으로도 무지개를 만들어낼 수 있었다. 실험적 원리를 이용하여 단지 입에 물을 머금고 뿜어냄으로써 재현할 수 있었던 무지개를 통해 청중들을 감동시킬 수 있었다. 당시의 관점에서 본다면 그는 천국의 색깔들을 지구에 재현시키고 있었던 것이었다. 그렇게 베이컨은 원하는 것은 끝내 탐구하고야 마는, 몇 안 되는 선택 받은 천재 중 한 명으로 평가 받고 있다. 베이컨은 실험적 결과들로부터, 무지개 또한 이븐 알 하이탐이 발견한 수학적 법칙들을 반드시 따르게 된다는 것을 알아내었다.
그는 모든 신의 기적들로 판단되는 현상들을 과학적 접근으로 해석하였다. 하지만 당시 교회의 입장에서는 그러한 학자들을 방치했을 경우 위기에 빠질 수 밖에 없었다. 그런 점에서 그는 종교인으로서 논란을 불러 일으켰고, 결국 그는 파리 근처에 수감되었다. 그는 그 곳에서 20년이 넘는 세월을 갇혀 연구와 글쓰기로 보냈다. 그 후 석방된 지 2년도 채 못 넘기고 죽음을 맞이하였다. 하지만 그의 유산은 살아남아 작은 물방울들을 통한 빛의 굴절과 반사로 이루어지는 무지개의 생성 원리뿐만 아니라 시각을 향상시키는 유리 렌즈의 원리를 후대에 전달해 줄 수 있었다.
2) 부활절의 계산을 위한 달력의 제정
교회는 혼돈과 광란, 그리고 무질서한 세계를 원하지 않았다. 따라서 시간의 원리를 파악하고 민중들에게 규칙과 질서를 제공해 주는 것이 중요했다. 그러한 역사적 배경 아래에서 가톨릭교회는 달력을 제어하는 것은 그들의 정통성, 영향력, 그리고 신앙을 보여주는 한 해의 가장 중요한 의식을 위해서 가장 중요한 일이었다.[8] 그렇기 때문에 그 상황에서 빛에 대한 기술적 이해는 무질서하고 타락에 빠진 세상에 교회가 질서를 줄 해법을 제공한다고 생각되었다. 당시 로마 가톨릭교회는 위기에 빠진 상황이었다. 수백만의 신도들이 실망하였고, 그들은 동시에 교황의 권위에 도전하였다. 그리고 그러한 혼돈들은 부활절이 다가오면서 더욱 가중되었다. 기독교 교회에서 달력의 제정은 가장 중요한 행사 중 하나인 부활절에 시작되었다. 부활절은 모든 신도들이 신의 아들인 예수의 죽음 뒤의 어둠에 휩싸인 세상을 기억하고, 그의 기적과도 같은 부활을 되새기는 날이다. 그 행사는 신앙의 기반이 되었다. 부활절의 날짜는 봄의 첫 번째 보름달 이후의 첫 일요일이었다. 하지만 정확한 달력 체계가 없었으므로 매년 교회가 부활절의 날짜를 지정해야만 했다. 정확히 어느 날이 부활절인지 모른다는 것은 혼돈을 일으킬 수 밖에 없었다. 즉, 춘분을 정확하게 계산할 수 있는 체계가 없다면 부활절은 늦게 축하될 수 밖에 없었다.
그러한 역사적 배경 아래에서 언제 봄이 시작되는지를 계산 하는 방법이 등장하였다. 먼저, 교회의 높은 벽에 구멍을 하나 뚫는다. 그러면 정오에 해가 머리 위를 지나면 구멍은 햇빛 위를 통과하면서 그 빛들은 교회 바닥에 북쪽과 남쪽으로 정렬된 황동 막대에 밝게 빛나는 점들처럼 보이게 된다. 한편, 겨울이 되면 태양의 고도가 상당히 낮아지므로 빛이 막대의 북쪽 끝에 더 도달하게 된다. 그리고 한 해 동안 한여름이 될 때까지 점은 남쪽을 향해 움직인다. 그리고 다시 가을을 지나면서 다시 북쪽을 향해 돌아오게 된다. 이러한 원리들은 천문학자들과 사제들을 통해 관찰되었다. 이러한 원리는 점의 거리를 통해 낮과 밤의 길이가 같아지는 특별한 날을 결정할 수 있게 해주었다. 그리고 그 특별한 날, 춘분은 부활절 계산의 기준이 되었다. 매년마다 춘분이 언제인지 관측함으로써 이들은 어떤 특정한 패턴이 나타나는 것을 관찰하였다. 그 패턴으로부터 그들은 수 백 년 후의 춘분 추분점이 언제가 될 것인지 까지도 매우 정확하게 추론할 수 있었다.
3) 르네 데카르트의 연구
교회는 춘분이 언제인지 정확히 관측함으로써 질서와 권력이 다시 교회의 손으로 돌아왔다고 믿었으나, 오래 지속되진 못하였다. 서서히 나타나는 팽팽한 긴장 속에서 교회는 스스로 천문학적 연구를 장관하는 기관이 되었다. 교회의 막대한 부는 빛, 태양, 행성과 천문시간 연구를 후원하는 데 사용되었다. 하지만 그 때 천문학에서 새로운 이론이 탄생하게 되었다. 지구가 세상의 중심이 아니며 태양이 지구 주위를 돌지 않는다는 가설을 교회의 관점에서는 교회를 부정하게 될 사람들이 등장하기 시작했다. 우주를 둘러싼 연구가 계속되는 도중, 논쟁을 단번에 끝내기 위한 두 인물이 등장하였다. 가톨릭 교회는 자신들이 말하는 것이 명백한 사실이며 부정할 수 없는 법칙들이라는 것을 보여주기 위하여 지적인 인물을 찾았고, 그들이 찾은 인물은 철학자 르네 데카르트였다. 반대 편에서는 아이작 뉴턴이 등장하였다.
르네 데카르트는 프랑스 중부의 부유한 가정에서 둘째 아들로 태어났다. 그는 우리의 몸을 포함한 세상의 모든 것이 기계라고 생각했으며, 음식은 몸을 움직이기 위한 연료라고 생각했다. 데카르트는 그의 아이디어가 가톨릭 교회에 매우 적합하다고 믿었다. 데카르트는 신은 위대한 장인이며, 우주는 신이 만들고 움직이는 거대한 기계로서 예측 가능한 법칙들을 따른다고 보았다. 이것은 그의 빛에 대한 이해와 일맥상통하는 생각이었다. 그는 빛을 역학을 통해서 완전히 이해할 수 있다고 생각했다. 데카르트는 그가 최고의 광학 기구라고 믿었던 눈에 관심을 가지면서 역학에 대한 연구를 시작했다.
데카르트는 세상의 모든 것, 심지어 동물과 인간조차도 기계라는 가설을 주장하였다. 짐승과 인간의 유일한 차이점은 인간은 영혼이 있으나 동물은 그렇지 않다는 것이었다. 그는 동물이 기계라는 것을 밝히기 위해서 그들이 어떻게 움직이는지 알아내고자 그들의 눈을 해부하였다. 즉, 데카르트는 만약 그가 눈이 기계라는 것을 증명할 수 있다면, 그것 만으로도 그의 가설을 입증할 수 있는 증거가 될 수 있다고 생각했던 것이었다. 데카르트는 가위를 이용하여 고양이 눈의 주변 조직을 제거하고, 그 후 그 눈을 절개한 후에 홍채 주변의 조직으로부터 수정체를 떼어내었다. 떼어낸 수정체를 통해 본 물체의 상의 관찰을 통해 눈을 통과하여 망막에 맺힌 상이 거꾸로 뒤집힌 상이라는 것을 보여주었다. 또한 그는 사물이 눈에서 얼마나 멀리 있느냐에 따라 수정체의 모양이 변한다는 사실도 보였다. 그 전까지는 망막이 상을 어떻게 인식하는지에 대하여 많은 이론이 있었지만, 데카르트의 업적으로 인하여 뒤집힌 상이 맺힌다는 것을 알 수 있게 된 것이었다. 실제로는 망막에서 뇌까지의 신경경로에서 거꾸로 맺혀진 상이 제대로 보이도록 고쳐지기 때문에 생명체들은 물체를 올바르게 볼 수 있다. 따라서 데카르트는 이러한 증거들을 통해서 눈 안의 수정체가 유리 렌즈와 동일하게 작동한다는 즉, 눈이 완벽한 기계라는 것을 증명할 수 있었다.[9]
그러한 증거들을 이용하여 데카르트는 그 당시 가장 어려운 질문의 해답을 찾을 수 있었다. 바로 색의 비밀을 풀 수 있었던 것이다. 데카르트의 기계적 세계관에선 빛은 회전하는 입자이고, 빛은 흰 빛 입자가 빨리, 또는 느리게 회전하기 때문에 나타나는 것이다. 따라서 데카르트의 이론의 핵심은 흰 빛이 순수하고, 색은 흰 빛의 변형일 뿐이라는 것이었다. 전지전능한 신이 만든 기계적인 세계관은 가톨릭 교회만이 세상의 신비를 이해하며 설명할 수 있다는 가톨릭의 주장을 받쳐주기 위해 반드시 필요한 것이었다.
4. 아이작 뉴턴의 빛에 대한 연구
하지만 가톨릭 교회의 승리는 오래가지 못했다. 바다 건너 청교도 영국에서는 데카르트와 로마 가톨릭 교회가 그들만이 세상의 이치를 알고 있다는 터무니없고 오만한 주장에 불만이 쌓여갔다. 데카르트와 그의 견해에 반대하는 사람들 중에는 아이작 뉴턴이 있었다. 뉴턴이 생각하기에 데카르트는 외부인, 프랑스인, 가톨릭, 이성주의자, 권위주의자였고, 무엇보다도 데카르트의 빛에 대한 견해가 틀렸다고 생각했다. 아이작 뉴턴은 가톨릭 교회로부터 빛을 뺏어왔다. "그림자를 쫓으면서, 나는 실제로 존재하는, 나의 정신을 희생했다" 뉴턴이 스스로도 인정했듯이, 뉴턴의 빛에 대한 집착은 그를 미치도록 만들었다.
아이작 뉴턴은 1660년대 초에 케임브리지에 어린 학생으로 입학했다. 바로 그곳에서 그의 천재적이며 창조적인 과학, 철학, 종교적 생각들이 생겨난 것이었다. 아이작 뉴턴에게 빛은 모든 것이었다. 그는 거의 빛을 성스러운 원리라고 생각했다. 그는 이 세상이 단 하나의 현명하고 전지전능하며 똑똑한 수학적인 신에 의해서 만들어졌다고 생각했다. "모든 것을 창조하고, 또 모든 것을 지배하기 때문에 두려워해야 할, 그런 존재가 있다 – 아이작 뉴턴" 그래서 뉴턴은 빛과 색을 연구 함으로써 신의 창조의 비밀을 더욱 깊이 밝히는 것이라고 생각했다. 1664년에 21살의 나이로 뉴턴은 처음으로 빛과 시각에 대해 공부했다. 지금이나 그 때나 뉴턴은 매우 독자적이고 친구가 적으며 폭력적이고 집착이 강한 사람으로 알려져 있다.
뉴턴의 빛과 색에 관한 첫 생각은 엄청난 자기 관찰에서 이루어졌다, 마치 자신의 정신 안을 들여다본 것 같이 말이다. 그는 몇 시간 동안 태양을 바라보다가 스스로 어두운 방에 갇힌 채 태양의 상을 떠올리려고 애썼다. 그리고 그의 실험들은 더 극적이게 되었다. 그는 우리가 보는 상이 압력에 따라서 바뀌는지, 즉 우리의 눈을 어떤 것이 누르면 상이 바뀌는지, 또 우리가 생각하거나 꿈꿀 때 보는 상에 대해 알고 싶어했다. 그래서 뉴턴은 나무로 만든 바늘을 눈알과 뼈 사이에 집어넣고 눌렀다. 그런 위험한 실험을 통하여 색을 띠는 원이 눈의 초점 바로 위에 나타나며 그 색은 무지개의 색 순서와 같다는 것을 알아내었다. 뉴턴은 자신의 시력을 담보로 연구할 정도로 빛의 현상을 밝혀내는 데 집중해 있었기에 우리가 눈 안에서 보는 것을 생각 밖으로 끌어내어 외부 세상에 나타낼 수 있는 방법이 없는지 알아내려 하였다. 뉴턴은 프리즘, 렌즈와 거울을 이용하면 그렇게 할 수 있다고 추측했다. 뉴턴은 데카르트의 빛과 색에 관한 기계적 이론이 말도 안 되는 엉터리라는 것을 밝히겠다는 목표가 있었다. "어떤 신사가 색은 기계적이고 프리즘이 흰 색을 빛을 띠게 만들어주는 것이라고 주장했지만, 이 이론은 불충분할뿐만 아니라 지성적이지 못하다"라고 하였다. 뉴턴은 그의 빛에 대한 이론의 운명을 결정해줄 몇 개의 실험을 계획했다. 뉴턴은 창문 셔터에 작은 구멍을 뚫어서 반대편 벽에 태양빛이 비치도록 하고는 태양빛을 프리즘에 비추었다. 그 후 매우 조심스럽게 프리즘을 놓아서 태양빛이 입사하는 각도가 나가는 각도와 같도록 프리즘을 조절하였다. 몇 주간 노력한 끝에, 그는 드디어 인공적인 무지개를 만들어낼 수 있었다. 그리고 그는 이 빛 띠에 이름을 붙였는데 그 이름은 바로 '스펙트럼'이었다. 사상 처음으로 뉴턴은 태양빛의 색을 측정했던 것이다. 몇 백년 후 스펙트럼에 관한 지식은 엑스선, 전자파, 자외선과 적외선으로 이어졌다. 심지어 별들이 무엇으로 이루어졌는지 밝혀내는데 쓰이기도 하였다.
뉴턴에게 스펙트럼은 시작일 뿐이었다. 뉴턴의 실험 중 가장 중요한 것은 훗날 '결정적 실험'이라고 불리게 된 실험이다.[10] 뉴턴은 자신이 데카르트의 색의 기원에 대한 이론을 박살내버릴 방법을 찾아냈다고 믿었다. 만약 데카르트의 이론이 허황되었다는 것을 밝힌다면 데카르트의 모든 철학이 무너지게 되는 것이고, 뉴턴은 데카르트와 그의 동료들이 만들어낸 사이비 종교를 없애기를 바라고 있었다. 그리고 이 모든 것이 '흰 빛이 순수한가', 그리고 '데카르트가 말한 대로 프리즘이 빛을 변형시켜 색을 만드는 것인가' 라는 질문에 달려있었다. 뉴턴은 이것을 확인하기 위하여 스크린에 구멍을 뚫어서 빨간 빛만이 통과할 수 있도록 하였다. 만약 데카르트가 맞았다면, 두 번째 프리즘이 빨간 빛을 변형시켜 새로운 색들이 나타날 것이었다. 뉴턴이 맞았다면, 빨간 빛은 그대로 빨갛게 남을 것이었다. 이 실험이 결정적이 이유는 바로 프리즘이 색을 변형시키지 않다는 것을 보였기 때문이었다. 프리즘은 색을 분석한다. 만약 스펙트럼에서 나오는 빨간 빛이 기초적인, 원초적이며 심플한 것이라면, 두 번째 프리즘을 통과하더라도 더 분석되지 않을 것이다. 따라서 이 실험은 동시에 흰 빛이 사실 7개의 다른 색으로 이루어졌다는 것을, 그리고 그 색들은, 이 빨간 빛처럼, 가장 기초적인 색이라는 것을 암시했다. 이런 관찰은 역설적이지만 명료하였다. 순수한 빛들은 각각의 색을 가진 빛들이고, 섞여 있는 빛은 바로 흰 빛이었다. 뉴턴은 충분히 설득력이 있는 실험들을 확보하고 난 후, 그는 여느 17세기 과학자처럼 행동하였다. 그는 캠브릿지에서 편지를 통해서 영국 왕립 협회에 실험들과 수행 방법을 적어서 학회에서 재현할 수 있도록 했다. 그 재현을 통하여 뉴턴은 동시대의 빛과 색에 대한 생각들이 모두 완전히 틀렸다는 것을 보여주었다. 그는 그렇게 빛의 이론을 새로 썼으며, 1703년에 뉴턴은 런던 왕립협회의 회장이 되었다. 뉴턴은 그의 위대한 논문으로 평가 받는 '빛과 색에 대하여'를 집필하였다. 그 논문은 출간되자
마자 현대 실험철학에 있어서 가장 위대한 업적들 중 하나로 평가 받고 있다.
5. 결론
그리하여 빛이 본성에 대한 질문을 넘어서는 단계에 이르게 되었다. 빛의 성스러운 본성에 대한 논쟁으로 시작한 것이 이제는 훨씬 더 거대한 것으로 변하였다. 빛에 대한 설명은 철저한 실험에서 나온 관측을 바탕으로 이루어져야 한다는 뉴턴의 고집스런 생각은 깨우침을 불러왔다. 그리고 이 깨우침을 통해서 우리는 현대의 과학적인 세계관을 탄생시켰다. 옛 질문들은 우리가 어디에서 왔는가, 무엇으로 이루어졌는가, 미래는 어떨 것인가 하는 종교적인 것이었지만, 17세기 아이작 뉴턴의 영향으로 전례 없는 일이 일어났다. 창조를 밝히는 새로운 방법이 발명된 것이었다. 실험적 방법, 빛에 대한 실험들이 현대의 세계에서 이 세상을 이해하는 우리의 방법으로 이끌었다. 과학이 창조되었고, 과학의 빛으로 이 세상은 다시는 똑같이 보이지 않게 되었다. 다음 2편에서는 인류가 어떻게 빛을 조종했는지, 갈릴레오와 허셜이 간단한 빛의 도구로 전 우주관을 뒤집었는지에 대해서 논하게 될 것이다.
2부, 천상의 빛(The Light of Reason)
독창적인 인간들은 빛을 조작하고 바꾸어 굉장히 정밀한 광학 도구들을 만들었다. 이 도구들로 항해사들은 지상 또는 바다에서 여행할 수 있게 되었고 화가들은 놀라울 정도로 사실적인 묘사를 할 수 있게 되었으며 우리가 거의 무한히 멀거나 상상할 수 없을 만큼 작은 것을 볼 수 있게 해주었다.
빛의 이해에 대한 새로운 여행은 1500년 때의 북유럽 쪽의 발트해에서 시작되었고, 이것은 학자나 과학자가 아닌 상인들과 항해사들에 의해 시작되었다. 16세기에는 이 바다가 세계에서 가장 많이 이용되는 항로 중에 하나였다.항해사들은 항해 범위를 중국, 인도 제국, 그리고 남아메리카까지 크게 넓혀나갔다. 발트해를 오가는 무역 상품들은 호박(보석), 가죽, 밀, 목재였고 그 무역이 원활히 이루어지기 위해서는 확실하고 전문적인 항해법이 필요했다. 항해 기술을 전문화시키기 위해서는 빛에 대한 이해가 필요했고, 필요에 따라 발트해의 항해사들은 그 당시 최고의 별 관찰 도구를 만들었다.
이 편에서는 티코 브라헤, 갈릴레오 갈릴레이, 로버트 훅, 윌리엄 허셜, 올레 뢰머, 찰스 다윈, 윌리엄 톰슨과 러더퍼드가 등장한다.[11]
1. 티코브라헤의 연구
티코 브라헤는 거칠고 싸우기를 좋아했다. 그가 학생일 때는 말다툼을 하기 일쑤였는데 한 번의 말다툼도 치명적이었다. 싸움은 항상 누군가가 티코의 천문학적 예측에 도전장을 내밀 때 시작되었다. 언쟁을 뒤따르는 칼싸움에서 티코의 콧등이 잘려나갔다. 하지만 티코는 이를 부끄러워하지 않았고, 대신 그 위에 금속을 덮어씌웠다. 일상생활에서는 구리로 만든 금속을 사용했고, 격식을 차려야하는 특별한 경우에는 금을 사용했다. 티코의 코는 그가 자랑스러워하는 흉터였다. 그 흉터는 그가 바보들은 상대하지 않을 것을 의미했다. 또한, 흉터는 그가 적대적인 사람이었음을 알려주는 배지이다.
1) 티코의 천문대
티코브라헤는 벤(스웨덴) 섬에 살면서, 항해사들이 쓰던 도구에 눈금을 새겨 엄청나게 체계적으로 별에 대한 연구를 했다. 티코는 더 완벽한 하늘의 지도를, 지구에 사는 인간들의 미래를 정확히 예측하게 해주는 지도를 만들고 싶어 했다. 티코는 점성학을 깊게 믿었다. 그는 별과 행성들에서 나오는 빛들로 하늘이 여기 지구에서 일어나는 일들을 조절한다고 생각했다. 그래서 티코는 날씨, 인생, 그리고 왕들의 죽음에 대해 각종 예측을 했다. 그는 이런 예측들로 덴마크의 왕, 프리드리히 2세에게 아첨했고 그것에 대한 대가로 왕은 그에게 벤 섬을 통째로 티코가 별들에 대해 연구할 천문대를 지을 수 있도록 주었다. 티코의 천문대는 최첨단 기술들로 이루어져 있었다. 그는 천문대를 정교하게 만들어진 사각형 돌들과 시계들로 채워서 당시의 가장 정확한 별자리표를 만드는 데 사용하였다. 아직까지 남아있는 것은 티코의 가장 놀라운 관측 도구인데, 바로 그의 정원 화단이다.(사진) 이 도구를 가장 잘 보는 방법은 위에서 보는 것이다. 티코는 황도대의 별자리들을 나타내기 위해, 또, 별들의 위치를 표시할 수 있게 땅을 구획했다. 천문대의 배치는 완벽히 대칭적인데, 두 장축 중 하나는 정확히 남과 북을, 다른 하나는 정확히 동과 서를 가로지르고 있으며, 가운데에는 높은 벽에 둘러싸인 큰 관측소 건물이 있다. 벽과 건물 사이에는 약초 정원, 각 약초가 그 약초의 힘을 조절하는 12궁을 향해 심어져 있는 점성술 정원이 있다. 정원은 천문학적 궤도 질서를 나타내고 있다.[12]
2) 티코의 혜성 관측
티코는 1577년 11월 13일에 관측하는 도중 그의 머리 위로 혜성[13] 하나가 하늘을 가로질러가는 것을 보았다. 티코는 그 관측에 매료되어서 밤마다 혜성의 위치를 집요하고 꼼꼼하게 측정하며 추적했다.[14] 티코는 그 때는 몰랐지만 이것은 위험한 자료, 신이 창조한 우주의 자연에 도전하는 자료였다. 교회는 신이 지구를 우주의 중심에 놓았다는 것이 절대적 사실이라고 주장했는데, 그 주장에 따르면 그 중심의 주변에는 여러 큰 수정으로 이루어진 천구들이 있고 달, 해, 행성들, 그리고 마지막으로 별들을 거기에 위치해야 했다. 이 수정 천구는 뚫을 수 없으며, 어느 것도 이것을 통과할 수 없다고 했다. 이 모든 것들에 티코의 혜성이 도전장을 내밀게 되었다. 하늘에 혜성이 움직이고 있다는 것을 알았지만, 수정 천구가 있기 때문에 혜성은 그것을 통과해 움직일 수 없었다. 그러면 혜성은 달보다도 훨씬 더 지구와 가까이 있어야한다. 혜성이 하늘을 가로질러가자, 티코는 그 움직임을 정확히 측정하여 최초로 지구로부터의 혜성의 거리를 계산할 수 있게 되었다. 티코가 이용한 방법은 시차라고 하는 빛의 성질에 기반을 둔 것인데, 이 기술은 항해사들 사이에서 흔히 쓰이는 기술이었다. 하지만 이것은 티코가 본 것과 달랐다. 그가 본 것은 별들을 배경으로 하여, 굉장히 천천히 움직이는 혜성이었다. 이것이 의미하는 바는 하나 밖에 없었다.
혜성은 달보다 훨씬 먼 곳에서 움직이고 있어야하고 혜성은 사람들이 수정 천구로 이루어져 있다고 상상한 하늘에서 움직이고 있어야했다. 티코가 그의 관측 결과를 확인한 바로는 혜성은 무려 달보다 6배만큼 멀리 떨어져 있었다. 즉, 혜성은 하늘의 공간들을 통과하고 있었다. 티코의 혜성은 기존의 우주 모델을 완전히 뒤엎었다. 만약 수정 천구들이 존재했다면, 혜성은 그것들을 깨고 통과해야만 했다. 티코는 굉장히 정밀하게 관측했고 관측 결과들이 보여준 것은 교회의 우주를 보는 전통적인 관점이 잘못되었다는 것이었다. 수정 천구는 존재하지 않았다. 그리고 별들, 행성들, 혜성까지의 거리는 상상을 초월한 만큼 멀었다. 적극적인 덴마크 천문학자의 최후에는 일들이 잘 풀리지 않았다. 혜성 관측 이후로 덴마크 왕과의 관계는 완전히 단절되어 버렸고, 그는 천문대를 떠나야만 했다. 티코는 곧 어느 축하연에서 취한 뒤로 앓게 된 방광염으로 사망하고 말았다. 하지만 티코는 역사에 한 획을 그었다. 그는 정확히 별들의 위치를 표시하고 측정한 최초의 사람이었다. 그의 업적은 교회의 주장들을 흔들리게 했다.
2. 갈릴레오 갈릴레이의 연구
유리가 모든 것을 바꿔놓았다. 사람들은 유리를 통해 매일 하늘을 관찰하기 시작했고, 그들은 100년 묵은 종교적 교리를 파헤쳤다. 이것은 15세기 베네치아에서 유리 제작에 대한 혁명으로부터 시작되었다. 유리는 그들의 수상 도시의 무역을 독점했던 위대한 베네치아 상인들의 부를 과시하는 방법 중 하나였으며, 곧 돈이며 사치품이었다.
16세기부터 베니치아인들은 '크리스랄로'라는 견줄 나위 없이 아름답고 투명한 유리를 만들 수 있게 되었다. 그리고 사람들은 유리가 독특한 성질인 빛을 휘게 하여 방향을 바꾸도록 하는 굴절을 알게 되었다. 이것이 사람들에게 잘 알려졌을 때에는 이미 읽는 것을 더 쉽게 하기 위해, 또 초점을 맞추기 위해 렌즈가 사용되기 시작했다. 유리의 이 비상한 성질은 확실히 인간들이 세상을 보는 방법을 바꿨다. 하지만 르네상스의 베니치아에서는, 유리는 그저 장식, 자질구레한 장신구, 장난감으로 여겨졌다. 그래서 1609년에는, 렌즈를 이용해 먼 물체들이 가까이 있는 것처럼 보이게 하는 스파이글라스라는 장치를 판다는 소문이 있었지만 아무도 심각하게 받아들이지는 않았다.
1) 갈릴레오와 망원경
가난한 수학 교수, 갈릴레오 갈릴레이는 스파이글라스에 관한 소문을 가볍게 여기지 않았다. 갈릴레오는 쌍안경에 대한 소식을 처음 1609년도의 여름쯤에 들었다. 그는 매우 똑똑하고, 박식하고, 가난했다. 그는 그가 가지고 있는 저임금의 교수직보다 더 좋은 직장을 원했고, 그는 자신이 시장이나 후원자에게 제공할만한 대단한 새로운 기술을 만든다면, 그의 이름, 명성, 그리고 보수는 보장될 것이라는 것을 알았다. 그리고 이것이 바로 그가 스파이글라스에 대한 소식을 듣고 생각한 것이다 하지만, 한 가지 문제점은 정밀한 유리 조각들은 주로 사기꾼들이 판다는 것이었다. '셜러튼(허풍쟁이)'는 이탈리아 단어인데, 그 원래 뜻은 광장 한 가운데의 무대에 올라가 뱀 기름과 같은 이상한 것들, 매독 치료제나 여자들이 사랑에 빠지도록 하는 것들을 파는 사람들이었다. 갈릴레오가 해야 될 일은 사기꾼들이 무엇을 하는지를 알아내는 것과 사람들이 자신을 사기꾼 중 하나라고 생각하지 않도록 하는 것이었다. 갈릴레오는 스파이글라스가 자신에게 빠르게 돈을 벌어다줄 것이라고 믿었고 갈릴레오 에게는 멀리 있는 물체들을 가까이 있는 것처럼 보이게 하는 이 기계가 단순한 장난감만은 아니었다. 군사적이고 상업적 도시인 베니치아에서 스파이글라스는 가치가 매우 컸다. 베니치아 해군은 적들이 도착하기 몇 시간 전에 알아챌 수 있을 것이고, 무역가들은 항구로 들어오는 물품들을 미리 보아 그에 따라 가격을 조정할 수 있었을 것이다. 그리고 물론 갈릴레오 자신에게도 큰 도움이 될 수 있었다. 갈릴레오는 단번에 그의 지역 유리 공장들에서 좋은 렌즈들을 구했고, 그것들을 가지고 시험했다. 그 결과는 천문학을 영원히 바꾸어 놓았다. 갈릴레오는 매우 강력한 오목 렌즈를 눈 가까이에 배치한 후 튜브 상의 정해진 거리만큼 떨어진 곳에 볼록 렌즈를 놓음으로서 사물들을 똑바로 서 있도록 할뿐만이 아니라, 확대도 8, 9배나 할 수 있게 만들었다. 이전 까지는 물체들의 위아래가 뒤집혀 보였고, 고작 2, 3배로만 확대할 수 있었다. 갈릴레오는 이것을 베니치아 정부에게 팔면 큰돈을 벌 수 있을 것이라고 믿었다. 하지만 먼저, 그는 그가 사기꾼이 아니라는 것을 증명해야 했다. 그래서 그는 그를 의심하는 사람들을 베니치아의 벨 탑 위로 데려와 이 도시의 익숙한 전경들을 보여주었고 그들이 직접 망원경을 통해 보도록 하여 그가 방금 확대를 했고, 그것이 신뢰할 만한 것임에 동의하도록 했다. 그가 하려는 것은, 사람들이 망원경 속을 통과한 빛이 신뢰할 만한 정보를 지니고 있다는 것을 인정하게 하는 것이었다. 결국, 베니치아 정부는 이 망원경이 단순히 속임수가 아니라는 것에 설득이 되었고, 그들은 갈릴레오의 제안을 받아들여 그를 후하게 보상했다. 갈릴레오는 베니치아 정부와 협상하는 것에 매우 교활했는데, 갈릴레오는 그의 새로운 망원경 제조 독점권과의 교환으로 그의 보수를 크게 올려주기를 부탁했다. 그 제안은 받아들여졌지만, 바로 다음 날, 정부는 베니치아의 시장들에서 허풍쟁이가 판매하고 있는 것을 발견해서 정부는 갈릴레오의 보수를 올리는 것을 거절했다. 하지만 갈릴레오는 이제 그가 원하던 것인 조금의 돈과 빛을 조작할 수 있는 도구, 망원경을 가지게 되었다.
2) 갈릴레오의 천체관측
갈릴레오는 망원경을 처음으로 하늘을 향하도록 했다. 갈릴레오는 망원경을 통해 사람들이 존재할 것이라고 상상도 못해 본 세상을 보았다. 그 후 몇 달 동안 갈릴레오는 달의 표면에서 볼 수 있는 것들에 대해 큰 흥미를 가졌다. 그 표면은 울퉁불퉁 했고, 분화구와 산이 있었다. 그는 심지어는 달에 위치한 산들의 높이까지 측정했다. 그 산들의 높이는 4 마일(6.44km)이었다. 또한, 그는 맨눈으로 볼 수 있는 별들보다 훨씬 더 많은 별들을 보았다. 그 전까지도 누구도 이런 것들을 보지 못했고, 망원경은 어느 누가 상상한 것보다 우주가 훨씬 더 크고 복잡하다는 것을 밝혀냈다. 갈릴레오는 그가 발견한 것들을 최대한 빨리 "시데리우스 눈치우스"라는 책으로 출간했다. 이 책은 이전의 상식과 다른 내용을 가지고 있었고, 대중들이 이 책을 열심히 읽긴 했지만, 불안하고 혼란스럽게 느껴졌다. 이 책은 육안으로는 볼 수 없는 수백 개들의 별들을 보여주었다. 이 책은 달의 산들, 분화구, 달의 바다들을 보여주었고, 그 전엔 상상도 못한 별들을 보여주었다.
1610년, 6월 10일 갈릴레오는 4개의 위성들이 목성 주변을 도는 것을 보았다. 이 관측이 500년 동안 세계를 보는 관점을 흔들었다. 예로부터 사람들은 자신들을 특별하다고 지구상에서 중추의 위치에 서있다고 믿었고 기원에 대한 책들은 신 혼자만의 생각으로 인간은 만들어졌고, 우주의 중심인 지구에 놓여 있다고 말했다. 모든 행성들과 태양은 지구를 중심으로 돌고 있다고 믿었다. 하지만 갈릴레오의 망원경에 따르면, 책들은 사실이 아니었다. 갈릴레오의 목성 주위를 도는 위성에 대한 발견은 천체들이 무언가 다른 곳을, 다른 행성을 중심으로 돌고 있고 우주에는 움직이는 것이 많은데 각자가 다른 중심을 향하여 돈다는 것을 더 신뢰성 있게 했다. 갈릴레오의 업적은 태양이 중심에 있다는 우주의 새로운 모델에 대한 근거였으며 그때부터 지구는 태양 주위를 도는 그저 다른 행성일 뿐이었다. 교회의 우주 창조론 모델은 갑자기 곤경에 처했다. 교회의 위상과 권력은 위험에 처해있었지만, 갈릴레오는 교회를 파괴할 의도가 아니었다. 갈릴레오는 종교를 믿는 사람이었고, 단순히 교회가 어리석어 보이지 않게, 모든 것을 바로잡기를 바랐다. 그리고 그는 공공연하게 성경이 어떻게 천국에 갈 수 있는지는 말해줄 수 있으나, 하늘이 어떻게 돌아가는지 알려주지 않는다고 말했다. 갈릴레오는 그의 망원경을 그저 돈을 벌기 위해 만들었지만 의도와는 다르게, 갈릴레오는 빛을 이용해 하느님의 위상에 치명적인 영향을 주었다. 갈릴레오의 망원경이 성공한 뒤에, 렌즈 시장은 흥했고 렌즈는 거의 세계적인 기술이 되어서 생활의 모든 부분에 영향을 주었다.
미술 또한 빛과 렌즈의 조합에 영향을 받았다. 물감을 칠하는 것이나 그림을 그리는 방법에는 극적인 변화가 왔고, 세계를 표현하는 방법에 있어 새로운 종류의 사실주의가 등장했다. 처음으로 평상시의 일상생활이 화가들의 그림의 주제가 되었다. 이 모든 것은 카메라 옵스큐라라는 장비로 가능케 되었다. 화가들은 17세기 중반에 렌즈를 이용한 카메라 옵스큐라에 관심을 가지기 시작했다. 그 중 대표적인 예는 페르메르이다. 렌즈 기술과 옵스큐라가 뜻했던 것은 예술가들이 그들의 주변에서 볼 수 있는 것들을 현실적인 이미지로 만들어냈다는 것이다. 망원경은 거대한 세계와 작은 세계로 하여금 사람들 간의 관계를 완전히 바꾸어 놓았다. 그리고 지금, 카메라 옵스큐라는 사람들에게 현실적이고 정밀한 세계의 설명을 제공한다. 17세기 유럽에서, 렌즈는 세계의 모든 측면을 관찰하는데 쓰였다.
3. 로버트 훅의 연구
이때 사람들은 하늘뿐만 아니라 지구 아래쪽 까지도 관찰했다. 1660년대의 영국은 급속히 발전하고 있었고 세계 상업의 중심지였다. 영국이 무역을 통해 성장해 가는 동안 학자들 또한 새로운 세계를 개척해 나갔다. 그리고 학자들 중엔 로버트 훅이 있었다. 로버트 훅은 1666년 화제 이후 런던의 길을 디자인한 기술자였으며 빛에 관심이 많은 사람이었다. 독특했지만 총명했던 훅은 자기 자신을 대상으로 실험을 했다. 훅은 직접 납을 마셔보았더니 어지러웠고 현기증을 치료하기 위해, 피를 7온스를 뺐다. 현기증은 계속되었지만 생강을 코로 들이쉬자 코에 있던 두꺼운 젤리 덩어리를 불어 내어서 상태가 훨씬 나아졌다. 그리고 훅은 복통을 치료하기 위해, 일부러 자신을 아프게 하고 아침에는 속을 쓰리게 하는 휘발성의 약쑥으로 실험을 했다. 이렇게 훅은 모든 것이 어떻게 돌아가는지 집중적으로 캐물었다. 해부학, 공학, 철학, 모든 것은 훅의 연구의 윤활제가 되었다. 훅의 가장 큰 열정은 빛이었고, 훅은 유리 공작에 뛰어났기 때문에 정확한 도구와 기술을 가지고 있었다. 또한 훅은 런던 유리 무역에 아주 능숙한 협력자가 있었고 가장 우수한 렌즈를 만들 수 있었다.
1) 훅과 현미경
훅은 망원경으로 보는 천문학과 같은 기술을 쓰는 현미경을 만드는 쪽에 관심을 가졌다. 왜냐하면 확대에 대한 원칙은 같게 적용이 되기 때문에 아주 작은 것을 크게 볼 수 있기 때문이다. 훅이 그의 현미경 렌즈를 통해서 본 것은 아름다움, 공포, 외계인처럼 생긴 곤충, 흉측한 괴물의 모형의 세계였다. 훅은 매 분마다 정교한 그림으로 세부사항을 기록했다. 그리고 1665년, 그는 현미경을 통해 본 것을 담은 책, Micrographia 를 출판했다. 사무엘 피프스는 이 책을 받고서는 이틀 밤을 새우며 읽었고 그 책을 그가 평생 읽어본 책 중 가장 독창적이라고 했다. 훅의 현미경 세계는 멋졌지만 또한 극도로 위협적이기도 했다. 사람들은 상상할 수 없는, 아주 작지만 복잡한, 세계를 Micrographia를 통해 보았다. 사람들이 여태껏 꿈도 꾸지 못한 물질, 생명체, 그리고 구조들이 몸 속, 머리카락 속, 피부 아래처럼 그들의 주변에 있었다. 이해하지 못한 생명체와 구조들의 세상이었다.
로버트 훅이 사용했던 현미경이다.
이 그림은 마이크로그라피아의 속표지의 그림이다.
로버트 훅은 강박적이었던 자가 실험으로부터 입은 손상으로 인해 결국 죽고 말았다. 그리고 훅이 남기고 간 것은 사람들은 자신들이 더 이상 독특하거나 특별하다고 볼 수 없게 만든 미소 세계였다. 사람들은 혼란에 빠졌고, 그들은 그들이 신으로부터 선택을 받은 존재인지, 그리고 신이 존재하는지에 대해 질문을 하기 시작했다.
3. 윌리엄 허셜의 연구
현미경과 함께한 로버트 훅의 업적은 자연학의 경계를 완전히 바꾸어 버렸다. 실제로 18세기에는 유럽 전체에 걸쳐 사람들은 그들이 어떤 종이었고, 어떻게 분류되는지 알아내기 위해 동물, 채소, 그리고 식물의 표본을 수집하기 시작했다. 1700년대 당시에는 분류가 가장 인기 있는 단어 중 하나였고 그것을 논하는 데 가장 인기 있었던 장소는 바쓰였다. 바쓰는 18세기의 라스베가스였고 풍족했으며, 신흥도시였다. 도시는 지식인들로도 유명했다. 지식인들은 커피집이나 온천 주변에서 수다를 떨었다. 그들은 생명, 우주 등 모든 것에 관한 아이디어를 공유했다. 윌리엄 허셜은 바쓰로 연주를 하기 위해 독일에서 온 음악가 였다. 허셜은 빛에 대한 이해를 극적으로 바꾸어 놓았다. 그는 바쓰의 살롱에 있는 철학자들과 섞이면서, 분류에 대해 관심을 가지게 되었다. 허셜은 바쓰의 지적 사회에서 산호를 공부하면서 큰 문제는 산호가 동물인가, 식물인가를 고민했다. 허셜은 현미경을 가지고 산호를 자세히 연구하기 시작했고, 허셜은 그 문제에 빛과 렌즈를 적용시켰다. 허셜이 본 것은 얇은 세포벽이었고 이전까지는 식물로 생각되었던 산호가, 실제로는 동물이었다. 허셜은 창의력의 거대한 도약을 가져왔다.
1) 허셜의 천왕성 발견
지구에서의 빛과 렌즈를 이용한 접근이 된다면, 하늘에서도 똑같이 적용될 것 이다. 허셜은 살아 있는 생물들을 분류하는 것처럼 별들을 분류했다. 허셜이 필요로 했던 것은 어떤 종류의 별인지, 성운인지, 은하인지 분류해낼 만큼 우주를 깊게 투과할 정도의 거대한 망원경이었다. 허셜은 첫 번째로 하늘의 자연학자가 되었다. 하지만 거대한 망원경을 세우는 데에는 문제가 있었다. 갈릴레오의 작은 망원경 이후로 사람들은 점점 더 긴 망원경을 만들었지만, 렌즈의 초점이 완벽하게 맞지 않아 상이 맺히지 않았고 망원경은 관리가 힘들었다.
허셜은 아이작 뉴턴의 아이디어를 적용시킬 수 있다고 생각했고, 렌즈들을 거울로 교체했다. 곡면 거울은 렌즈처럼 확대를 하는데다가 다른 비슷한 렌즈들에 비해 더 많은 별빛을 붙잡았다. 문제는, 아무도 이전까지 그렇게 큰 거울을 만들어 본 적이 없어서 빛을 모으기 위해 매우 정교하게 곡선을 만들어야 한다는 것이었다. 그래서 허셜은 그 일을 독자적으로 했는데 허셜은 부엌을 거울을 만드는 공장으로 바꾸었으며 하루에 16시간을 거울이 빛을 초점을 맞추기 위해 똑바른 곡면을 가지라고 광을 내는데 사용했다. 허셜은 이 일에 몰두했고 세계 최고의 거울 만드는 사람이 되었다. 허셜은 거울을 완벽하게 만들어서 그의 망원경 안에 넣었고, 허셜은 사람들에게 거울의 상을 보여 주기 위해 정교한 장치를 고안했다. 망원경으로 들어오는 빛은 거대한 곡면거울에 반사되어 각도를 이루고 있는 작은 거울로 가게 된다. 두 번째 거울을 보면 아무런 방해 없이 밝게 빛나는 상을 볼 수 있다. 얼마 후 이 새로운 망원경으로 허셜은 놀라운 발견을 했다. 1782년 3월 13일, 그가 본 것을 처음에는 혜성이라고 생각했었지만 곧, 그것이 처음으로 발견되어 역사에 기록된 새로운 행성임을 알았다. 왕 조지 3세의 후원을 받으려고, 허셜과 그의 친구들은 그 이름을 '조지의 별' 이라고 지었지만 다른 사람들은 그렇게 부르지 않았으며, 결국 그 행성은 지금 천왕성이라고 알려져 있다. 그것은 허셜의 천문학에 있어서 엄청난 업적이었다. 이 행성을 찾음으로써, 허셜은 알려져 있던 우주의 크기를 두 배로 늘렸다. 조지왕은 생명보험과 Slough에 있는 집으로 보상했고 그를 역사상 가장 성공적인 아마추어 천문학자로 만들었다.
2) 허셜의 우주
빛의 속도는 그리스인들부터 논의되어 온 흥미로운 주제였다. 빛의 속도를 측정하는 방법의 해답은 태양계의 운동 속에 있는데, 그중에서도 특히 목성주위의 위성(갈릴레오가 망원경으로 발견한 위성)의 움직임에 있었다. 1676년에 젊은 덴마크 천문학자 올레 뢰머가 지구에서 목성의 위성을 관찰했다. 왜냐하면 뢰머는 위성들이 행성 주위를 도는데 걸리는 시간을 재고 싶었기 때문이다. 그리고 뢰머는 아주 놀라운 것을 찾아냈다. 뢰머가 측정한 시간은 지구와 목성 사이의 거리에 따라 달라졌다. 지구가 그 궤도에서 목성과 더 가까워지면, 목성주변의 위성들이 더 빨리 돌았고 멀어지면, 위성이 목성 주위를 더 천천히 돌았다. 그리고 뢰머는 그 차이를 빛이 목성에서부터 지구로 오는데 걸리는 시간 때문이라고 설명했다. 빛은 거리를 가는데 시간이 걸리고 뢰머는 그 속도를 측정할 수 있었다. 뢰머는 빛의 속도를 계산했고 빛의 실제속도인 300,000km/s에 아주 가까운 수치를 얻었다. 빛이 거리를 가는데 시간이 걸린다는 것과 광속의 정확한 측정은 놀라운 발견이었다. 윌리엄 허셜은 정확한 빛의 속도가 그와 그의 연구에 어떤 의미가 있는지 깨달았다. 허셜은 계산을 하고 나서 은하수로부터 빛이 그의 반사장치에 도달하기까지 수백만 년이 걸린다는 걸 깨달았다. 그래서 허셜의 망원경은 타임머신 같은 것이었다. 허셜의 발견은 엄청나게 충격적이었으며 허셜을 유럽에서 가장 유명한 천문학자로 만들었다. 허셜의 망원경을 통해 수많은 별들을 보고, 여러 번에 걸쳐서 우주를 확장시키면서 은하수 전체를 기록했다. 전통적으로, 태양계가 세계의 한계라고 생각되어 왔지만 허셜에게 태양계는 단지 은하수 안의 수많은 '계' 중 하나였다. 우주의 크기는 엄청나게 확장되어갔고 허셜은 엄청난 크기의 우주를 통해서 그가 보는 것이 옛날의 우주이라는 것을 깨달았다.
이 두 가지 발견들, 우주의 거대한 크기와 나이를 통해서 허셜은 큰 아이디어를 생각했다. 그는 개나 나무처럼, 별 또한 태어나고 자라거나 죽을 것이라고 믿었다. 허셜은 우주는 거대하고 한계가 없다고 믿을 뿐만 아니라 많은 면에서 생명이라는 것을 믿었다. 그가 만든 망원경으로 우주를 보는 것은 엄청나게 오래된 식물들의 전체 주기를 뒤돌아보는 식물학자나 박물학자와 비슷했다. 즉, 그는 우주의 과거를 그의 망원경으로 들여다봄으로써 다양한 단계의 발달에서의 우주와 그 내용물을 볼 수 있었다. 우주를 차지하고 있는 것들인 별, 성운, 그리고 행성들은 동물들처럼 생활사를 가지고 있었다. 그리고 중요한 점으로, 허셜은 별들에게 있어서 생활사는 그들의 빛이라고 생각했다. 허셜은 더 멀리 생각해 별들이 빛으로 부터 탄생한다고 결정했다. 여러 방면으로, 허셜의 아이디어는 많은 동료들에게 충격적으로 보였다. 허셜의 아이디어가 뜻하는 바는 지구는 이제 이 우주에서 완전히 사소한 물체이고 태양계는 그저 은하수의 서쪽 나선팔의 작은 별 중 하나라는 뜻이었다. 그리고 은하수 안에, 우주 안에는 어마어마한 수의 별을 가진 성운이 셀 수 없을 정도로 있다. 윌리엄 허셜은 우주를 아주 크고, 아주 오래되었으며, 끊임없이 진화하고 있는 존재라고 했다.
허셜의 아이디어는 위험하고도 위협적이었다. 그 이유는 인간의 특수성을 약화시켰기 때문이다. 허셜의 아이디어는 우주를 더 크고 오래된 것으로 만들었지만 인간이 살아가기에는 더없이 위협적인 곳으로 만들기도 했다.
4. 진화론에 대한 분쟁
1) 진화론의 등장과 반박
허셜이 말한 것은 빛의 구름으로부터 별들이, 항성이, 그리고 우리의 태양이, 우리의 행성이 발달했다는 것이다. 이 점진적으로 변화가 거듭된다는 생각은 젊은 자연학자였던 찰스 다윈이 위험한 과학적 아이디어인 진화론을 제시하도록 직접적으로 영감을 주었다. 19세기 초에는, 진화론이 있을 수 있는 일이 되어버렸다. 창조 없이, 기적 없이, 사실상 신 없이도 어떻게 엄청난 다양성의 생명체들이 이 행성에 나타났는지에 대해 말할 수 있는 자연법칙이 있다고 상상하는 것이 가능해 졌다. 그리고 1859년, 찰스 다윈은 “자연 선택에 의한 종의 기원”을 출판했다. 이것은 창조론을 대체할 더 자연적이며 법칙적인 시도였다. 그 아이디어에 매료된 사람들이 있었지만, 대부분의 사람들은 이 책이 터무니없다고 평가했다. 빅토리아 시대의 물리학자와 기술자들은 다윈의 반창조론적 이론의 편에 서지 않았다. 그리고 그들은 다윈이 틀렸다는 것을 증명할 좋은 방법이 있었다. 다윈의 진화론을 증명하려면 수억 년의 시간이 필요했고, 영국에서 가장 영향력이 컸던 물리학자 켈빈 경(윌리엄 톰슨)은 다윈에게 충분한 시간을 주지 않았다. 켈빈은 물리학이 창조론을 증명했으며 그의 근거는 에너지와 빛의 놀라운 원천인 태양에 근거한다고 주장했다. 과학자들은 생물에 필요한 모든 물질 중에서도, 빛이 가장 중요한 것임을 깨달았다. 태양빛은 식물이 자라는데 연료가 되고, 그것이 다른 동물의 먹이를 생산함으로써 모든 생명의 동력이 된다. 켈빈 경이 주장한 것처럼 태양이 중력 아래 오래 응축된 품질 좋은 석탄 같은 연료로 만들어졌으면, 태양은 수천만년 밖에 연료를 태울 수 없다. 이 시간은 진화가 일어나기에 충분하지 않았다. 태양빛은 창조론자들의 편에 섰고 다윈은 켈빈의 주장에 아무런 대답을 하지 못했다. 이때는 진화론이 그저 '아이디어' 로만 남게 되는 것처럼 보였다.
2) 진화론의 확립
1904년, 젊은 뉴질랜드의 물리학자 러더퍼드는 영국의 왕립과학연구소에 방사능의 발견을 발표했다. 러더퍼드는 방사능이란 태양이 수십억년 동안 계속 탈 수 있는 새로운 형태의 에너지라고 발표했다. 이는 다윈이 진화론을 설명하는데 필요로 했던 것보다 충분히 많은 시간이었고, 물리학자들은 진화학자들에게 응당한 벌을 받았다. 20세기 중간부터, 핵물리학은 별이 어떻게 그들의 중심부에서 핵융합이 일어나서 우리에게 별빛이라 보이는 엄청난 양의 에너지를 생산하는지 설명할 수 있었다. 진화론적 규모의 시간의 답은 별빛의 핵물리학이었다. 빛은 진화론을 이기게 해주었다. 진화론은 그저 생명의 발생과 역사로써 가능할 수도 있는 이야기에서 유력하고, 권위 있는 이론이 되었다.
진화론과 관련된 과학자들
찰스 다윈의 초상화
“켈빈 남작” 윌리엄 톰슨
5. 결론
빛은 신과 기적이 필요하지 않은 세상의 역사에 대한 증거를 제공해 주었다. 이제, 빛은 우주의 기원인 수십억 년 전까지 거슬러 올라갈 수 있다. 허블 우주 망원경은 우리가 가지고
있는 가장 강력한 망원경이다. 그 안에는 허셜의 직경 2.4m의 거대한 거울이 들어있다. 과학자들은 정말로 믿기 힘든 것을 밝혀내기 위해 망원경을 사용한다. 바로 하늘에서 가장 오래된, 빅뱅 직후에 태어난 130억 년 전의 별을 허블 우주망원경을 사용하여 볼 수 있다.
결과적으로, 우리는 시간을 되돌아 볼 수 있고 우주의 기원을 볼 수 있다. 과학자들은 빛을 세상이 시작할 때의 과학적 이야기를 밝히는 도구로 사용했다. 과거에는 우리는 우주를 이해할 수 없고, 기적적인, 신의 행동의 결과라고 생각하곤 했다. 하지만 인간의 독창적인 도구를 이용한 빛의 조작으로 인해, 우리는 완전히 우리의 세계에 대한 모델을 바꾸었다. 갈릴레오의 망원경, 로버트 훅의 현미경, 윌리엄 허셜의 거울은 빛을 이용해서 우주를 설명될 수 있고, 이해할 수 있는 공간으로 만들었다.
3부, 지상의 빛(The Stuff of Light)
이 편에서는 우리가 어떻게 빛의 정체를 알게 됐는지, 그 과정에서 어떻게 현대 세계를 창조했는지에 관한 이야기이다. 150년 전, 하늘에 국한되어 있던 빛을 우리가 인공적으로 제어할 수 있게 되었다. 여기서는 인간이 빛에 대한 사실들을 깨닫고 그 과정에서 나타난 새로운 법칙들, 즉 빛의 비밀에 관해 서술하고 있다. 이런 과정을 인물 중심으로 기술하고 있다. 등장하는 과학자는 제임스 클러크 맥스웰,조셉 스완, 토마스 엘바 에디슨, 빌헬름 뢴트겐, 조셉 존 톰슨,막스 플랑크 등이 있다.[15]
1. 제임스 클러크 맥스웰
그는 프리즘에 굴절된 빛을 구경하게 된다. 프리즘은 아이슬란드에서 발견된 특수한 크리스탈로 만들어진 것으로 당시 과학자들에게 놀라움을 선사했다. 투명한 크리스탈과 같지만 두 개의 크리스탈을 겹치면 빛은 하나도 통과하지 못하기 때문이다. 그는 프리즘과 빛이 만날 때 생기는 현상에 의문을 품고 이를 계기로 빛의 성질을 발견한다.
1) 맥스웰의 편광렌즈
당시에 영국은 모든 세계의 중심지였다. 영국의 상인, 무역상, 기술자들은 세계로 퍼져나갔다. 과학기술의 발달로 열과 압력이 어떻게 작용하는지, 소리가 어떻게 나는지 등은 알고 있었다. 물론 그들은 빛 역시 하나의 구성요소로 보고 건물을 지을 때 빛을 고려하여 설계했다. 하지만 이것은 단지 빛을 끌어 담기 위해 창문을 설계하는 것에 지나지 않았다. 그들은 빛을 제어하는 방법을 몰랐다. 맥스웰은 빛의 목표가 무엇인지 밝히고 싶었다. 맥스웰은 아이슬란드 크리스탈의 독특한 성질을 연구하기 위해서 편광렌즈라는 광학도구를 만들었다. 빛이 첫 번째 거울에 들어간 다음 튜브를 통해 지나가고 반대편에 있는 두 번째 거울을 통해 보이게 된다. 맥스웰은 여기서 우리가 맨눈으로 볼 수 없는 것에 초점을 맞췄다. 그는 유리조각을 뜨겁게 가열한 다음 찬물에 담가서 고정시켰다. 거울을 통해서 유리를 볼 때 그는 고정 변형력선이라고 하는 맨 눈으로는 볼 수 없었던 것을 볼 수 있었다. 그는 이 편광렌즈를 통해 한 가지 사실을 발견해냈다.
어떻게 물리적 힘은 눈에 보이지 않고 만질 수 없는 빛 같은 것에 작용한다는 사실을 몰랐을까? 맥스웰은 그리고 빛과 물질에 존재하는 힘이 작용하여 빛의 이동 경로를 바꾸고 색이 달라져 보이는 사실에 의문을 가졌다. 맥스웰이 빛에 영향을 미치는 장력을 발견하기 얼마 전 한 가지 의심쩍은 현상이 발견된다. 프리즘 사이에 두꺼운 유리를 놓고 빛을 통과시킨 후 강력한 자기장을 걸어준다. 이 때 자기장을 거는 순간 빛의 색이 변하게 된다. 자석이 빛에 영향을 미치는 것이다. 또한 빛이 물체를 뜨겁게 해준다는 것은 알려져 있었다. 하지만 빛과 연관된 어떤 복사선에 의해 어둠 속에서도 물체를 뜨겁게 만들 수 있다는 것이다. 만약 빛이 무엇인지 밝혀내게 되면 화학, 역학, 전기학, 자기학을 하나로 엮을 수 있었다.
당시에는 하나로 묶인 이론을 통해 만물을 이해하는 하나의 이론을 만들 수 있다고 생각하여 이것을 밝히기 위해 열심이었다. 맥스웰은 특히 모든 사물을 법칙으로 이해하려는 경향이 강했다. 그가 케임브릿지에 가서도 왜 고양이는 항상 발로 착지하는 가를 수학적인 법칙으로 설명하려 했다. 만약 법칙이 있다면 세상 만물에 적용시킬 수 있지 않을까? 등과 같은 분석적이고 융합적인 생각이 가득했다. 그가 케임브릿지로 갔을 때 열역학, 증기 엔진, 전기학, 자기학 등과 같은 공학들이 있었다. 하지만 예민한 케임브릿지에서는 금지되었을 뿐이다. 그는 케임브릿지에 갔을 때 프리즘, 편광기 등의 광학기구들을 가지고 케임브릿지 학장과 같은 사람들에게 공학이야 말로 수학과 이론학의 중심이 되어야 한다고 설득하려 했다. 이렇게 두 가지 전통의 충돌을 통해 맥스웰이 빛을 이해하는 계기가 만들어 진다.
2) 맥스웰 방정식
당시에 또 다른 난제였던 전기와 자기의 관계, 마이클 패러데이가 코일 부근에서 자석으로 파장을 일으키면 전류가 발생한다는 것을 실험적으로 증명하였다. 이 현상에 대해 맥스웰은 수학을 이용하여 해답을 찾기 시작했다. 그는 새로운 방법을 고안했는데, 이는 정확하게 전기와 자기의 관계를 규명했다. 그가 발견한 4개의 방정식이 맥스웰 방정식이다. 또한 이것은 빛에 관한 진실을 담고 있었다. 이것은 전기와 자기의 현상에 대해 기술하면서 시작한다는 것이다. 빛과 자기에 관한 현상을 4개의 방정식으로 풀어낸다면 맥스웰이 전기와 자기 사이에 무언가 관계가 있다고 하는 것처럼 특별한 상호작용을 발견할 수 있다. 이 뿐 아니라 맥스웰의 방정식에 나와있는 전자기파의 이동속도를 나타내주고 있는 숫자를 보면 전자기파가 이동할 때의 속도가 빛의 이동속도와 정확하게 맞아 떨어진다. 여기서 맥스웰은 빛과 전기과 자기는 같은 종류의 것이라는 결론을 이끌어 냈다. 빛은 전자기파인 것이다. 이것은 만물의 원리와 법칙을 설명할 수 있는 위대한 발견이다.
맥스웰을 사람들은 이렇게 일컫는다. 그가 항상 옳았지만 그 이유를 알 수 없다고. 그는 절대 실수하지 않지만 어떻게 원리에 접근하는 아이디어를 얻는지는 알 수가 없다는 것이다. 빛의 전자기파라면 스펙트럼의 다양한 색채도 각기 다른 주파수로 진동하는 파동이라고 볼 수 있다고 생각했다. 붉은 색은 느리게 진동하고 점차 진동속도가 증가하면서 보라색은 가장 빠르게 진동한다고 말이다. 우리가 볼 수 있던 가시광선 밖에는 비가시 광선이라고 하는 빛들이 존재하며 진동속도가 더 빨라진 자외선, 빨강보다도 느리게 진동하는 적외선 등이 있다. 맥스웰은 이것을 열의 근원이라고 생각했다. 그는 스펙트럼의 개념을 확장시켰고 열의 근원도 밝혀냈다. 그는 생각들을 요약하고 관계들을 하나로 묶어서 우주의 근본과 원리를 밝혔다. 시간이 흐르면서 이 방정식들은 엄청난 영향을 미치게 된다.
2. 조셉 스완
맥스웰 방정식은 전자기학의 새로운 가능성을 열어주었다. 인간이 자석을 이용하여 지속적이고 안정적인 전기 공급원을 확보한 것이다. 전기공급이 안정되자 전기조명도 실용화되었다. 이 때 화학에 종사하는 많은 사람들이 돈을 벌기 위해 실용적인 상품을 개발했는데, 그 중 하나가 제조업에 종사하는 화학자 조셉 스완이다.
1) 스완과 전기등
당시에 전기로부터 빛을 만드는 실험이 진행 중에 있었다. 전기로 만드는 불은 예술 공학으로도 불렸다. 그러나 그 이름과 같이 사용하던 전기등의 형태인 아크등은 다루기가 쉽지 않았고 효과도 미미했다. 그는 전기 스파크를 이용하여 빛을 만드는 방법의 문제는 밝게 빛나는 물체가 쉽게 타버려서 없어진다는 것이라고 생각했다. 연소상태가 일어나지 않도록 진공에서 불을 밝힌다면 이런 문제를 해결할 수 있을 것이라고 생각했다. 이것이 전기등의 발전에 결정적인 역할을 하게 된다. 마침 안정적인 발전기가 발명되어 전원을 공급할 수 있었고 진공 펌프가 개발되어 공기를 충분히 제거할 수 있었으므로 전구의 탄생은 시간문제였다. 하지만 필라멘트를 만드는 것이 문제였다. 스완은 탄소에 열을 가하면 밝게 빛난다는 것을 알고 있었다. 그는 종이를 포함해서 수많은 물질들로 탄화실험을 시행했다. 결국 찾아낸 필라멘트의 소재가 면이었다. 그는 숯을 가득 채운 용기에 면을 넣고 용기를 일부분만 봉한 다음 오븐에 넣고 구웠다. 이 탄화 면 필라멘트를 이용하여 처음으로 실용적인 필라멘트가 발명되었다. 그가 새로운 전구를 만든 것이다. 그의 친구 중 부유한 사업가인 윌리엄 암스트롱은 그의 발명품이 부유층 고객의 관심을 끌 수 있다고 생각했다. 그의 고객들은 그의 보트를 타고 뉴캐슬로 초대되어 전기가 들어온 크랙사이드 성에 초청되었다. 새로운 발명품인 백열 전구로 환하게 밝혀진 그 곳은 신문에도 마법의 성이라고 소개될 정도였다. 하지만 이 발명품에는 큰 문제가 있다. 전력의 문제였다. 성 근처에 강이 있어서 수력 발전 설비를 갖추어 전기를 공급받아 사용했다. 하지만 암스트롱처럼 개인 발전시설이 없다면 스완의 발명품은 아무런 의미가 없었다. 그에게 필요한 것은 대중적인 전력 공급원이다.
3. 토마스 엘바 에디슨
스완은 집 한 채를 밝혔지만 미국 뉴저지에는 온 세상을 밝히고 싶어하는 젊은이가 있었다. 에디슨은 갓 백열 전구를 발명했지만 그는 금세 스완을 능가하게 된다. 그는 기술자이자 사업가이며 실업자였다. 1878년 그는 세계 최초의 공중 전기 공급을 건물에 적용시킨다. 그는 미터, 퓨즈, 스위치 그리고 절연체로 둘러싸인 케이블을 발명했다. 전기 불빛을 사용할 수 있게 하는 것은 기존 경제도 바꾸어야 했다. 그의 혁명은 막 시작된 것이다. 에디슨 시스템의 가장 큰 문제는 주로 밤에만 사용하는 전력에 맞춰 하루 24시간 중에서 매우 특정한 시간대에만 전기를 사용해야 한다는 것이었다. 전기의 저장은 쉽자 않으며 특정 시간대에만 사용한다는 것은 비효율적이었다. 에디슨은 여기서 사업가의 기질을 발휘했다. 그는 생활 스타일도 판매했는데, 말주변을 통해 전기 제품을 파는 캠페인을 했던 것이다. 이런 그의 마케팅은 소비자들에게 전구를 사게 만드는 효과적인 마케팅이었다. 그는 꿈, 여가 등과 같이 시선을 끌만한 것들을 판다고 했다. 사람들은 전구가 필요해서 산다기 보다는 자신들의 꿈과 미래를 밝혀줄 수 있을 것 같은 희망에 전구를 구매했다. 이러한 마케팅이 지금까지 이어져 아직까지도 전구가 시장에서 높은 점유율을 차지하게 만들었다. 오늘날 전구는 어디에나 있다. 전기에 대한 기본적인 모든 것을 밝힌 천재 맥스웰과 그 활용도를 극대화 시킨 에디슨에 의해서 자연을 좀 더 효과적으로 제어할 수 있는 시대가 도래한 것이다.
4. 빌헬름 뢴트겐
두 천재의 결과물인 현대 사회는 우리가 원해서 생긴 것일까 혹은 항상 켜져 있으면서 돈을 만들어내는 기계에 지배를 받아서 만들어진 것일까? 우리가 정말로 매일 아침 불이 켜지고 매일 밤 불이 꺼지는 세상에서 살고 싶어서 살고 있는 것일까? 아니면 그저 이익과 기술들의 수요를 위해서 기계와 세상이 가는 대로 흘러가는 것일까? 당시 과학자들은 이런 질문에 대답하기 보다는 새로운 분야로의 확장을 꿈꿨다. 더 불확실하고 예측 안되며 위험한 세상이 곧 나타나려고 했다. 1890년 중반 볼프스부르크에서 빛에 대한 새로운 실험을 한 과학자가 있다. 그는 전구라는 새로운 장비에 대해 관심을 가지고 특별한 장비를 사용하게 된다. 바로 진공관이다.
1) 뢴트겐의 진공관
진공관은 기다란 유리튜브에 공기를 빼서 진공상태로 만든다. 물론 이 진공관은 전구를 만드는 기술이 없었다면 만들 수 없었다. 뢴트겐은 이 진공관으로 전류를 흘려 주었을 때 진공관 속에서 밝게 빛나기 시작하는 현상을 관찰했다. 분명 튜브는 비어있지만 무언가 빛나고 있었다. 후에 이것은 음극선이라고 알려진다. 뢴트겐이 음극선을 가지고 한 실험 중 그가 전압을 올린 다음에 그것으로 손의 사진을 찍은 것이 있다. 이 때 피부를 통과해서 뼈의 모습이 나타났다. 이것이 바로 엑스선이다.
이것은 새로운 센세이션을 일으켰다. 투과하여 볼 수 있었기 때문이다. 이것에 대해 당시 많은 설 중 하나가 이것이 눈에서 나오는 광선이라는 것이었다. 미디어에서도 이 오묘한 빛을 통해서 자연을 보게 되면 자연 세계를 넘어선 초자연 세계를 확인하는 것 같다고 하면서 큰 센세이션을 일으켰다. 뢴트겐과 관련된 음극선, 엑스선 등 이러한 종류의 독특한 빛들은 영혼 현상이나 눈으로 볼 수 없었던 것들에 관심을 갖게 했다. 영혼이 있다고 생각하는 사람들은 죽은 사람들과 얘기하기 위해서는 보이지 못하게 하는 장벽을 넘어 빛을 이용하여 그들을 보게 하면 된다고 믿었다. 얼마 후 과학자들은 모든 이론을 종합하여 엑스선이 초자연 현상을 보는데 아무런 상관이 없음을 말했다. 엑스선은 전자기 스펙트럼의 그저 한 부분일 뿐이었다. 맥스웰이 확장시킨 스펙트럼의 자외선 위로 엑스선이라는 영역이 존재하는 것이다.
5. 조셉 존 톰슨
진공튜브에서 빛나는 빛은 과학자들에게 새로운 무언가가 있다는 확신을 주었다. 죽은 자들과 연결 시켜주지는 못하지만 나름대로 그 나름대로 획기적인 발견이었다. 이번엔 케임브릿지에서 진공관의 이상한 특성에 대한 연구가 진행되었다. 당시 맥스웰의 연구소는 톰슨이 운영하고 있었다. 그는 빛의 독특한 모양을 연구하기 위해서 자신이 직접 음극선 튜브를 설계했다. 그는 음극선이 전기와 자기의 영향을 받는다고 생각하고 설계했다. 그는 실용적이지 않고 이론 중심적이었지만 그의 튜브를 통한 실험은 저명한 것이 되었다. 그가 한 것처럼 음극선은 틀면 반대쪽으로 빛이 도달하게 된다. 여기에 전자석을 두면 도달하는 점의 위치가 변하게 된다. 자석이 음극선의 경로를 바꾼 것이다. 톰슨은 정밀하게 하기 위해 이 실험을 몇 번이고 반복했다. 결국 휘어지는 정도 까지 측정하였다. 이 현상을 통해 그는 튜브 안에 있는 것은 확실히 파동이 아니라 입자의 흐름이어야만 한다는 것을 알게 되었다. 톰슨은 맥스웰 방정식에 결과를 넣고 분석했는데, 그는 위로 향하는 음극선 입자가 원자보다도 훨씬 작다는 것을 알았다. 당시 아무도 원자보다 작은 것이 있다고 생각하지 않았고 신경 쓰지도 않았었다. 게다가 몇몇 과학자들은 원자 자체의 존재를 부정했다. 몇 년 후, 톰슨은 그의 발표를 설명하기 위해 여러 기술자들을 모아놓고 강의를 하기 시작했다. 이것은 당시 혁명이라고 할 정도로 충격이었다. 원자를 나눌 수 있다는 것, 그것은 시대를 앞서나가는 생각이었다.
6. 막스 플랑크
그 시대를 살펴보면, 세상의 가장 근본적인 것을 찾기 위해 광학을 따라왔으며 모든 기술적인 것들이 원자를 하나하나 해체시켰다. 과학사에서는 지금까지의 물리적인 개념을 전부 바꿔놓을 과학에 대해서 아무도 알아채는 사람이 없었는지 아이러니로 남아있다. 19세기 말 유럽과 세계의 과학자들은 물리가 해야 할 일은 끝났다고 믿었다. 모든 기본적인 문제는 풀렸다고 생각했다. 전기를 다루고 빛을 알며 자석을 조절할 수 있었다. 게다가 공학과 열역학의 문제까지 조절할 수 있었다. 이제 물리학에서 새로운 법칙을 찾아내기 보단 좀 더 자세한 관측을 하는데 신경 썼다. 그 중 하나가 전구의 생산성에 대한 연구이다. 전구의 경제적인 문제를 따질 때 매우 중요한 문제였다. 전구에 공급되는 전력과 빛의 세기는 유럽 사회의 경제에서 매우 중요한 분야였다. 전기 조명과 전력의 문제를 해결한다는 것은 전세계적으로 큰 돈을 벌어들일 수 있음을 뜻했다. 공업사회에서 생각하는 문제들은 과학에서는 매우 사소한 것 같았다. 그저 최소의 전력으로 최대의 밝기만 얻어내면 되었다. 그래서 과학자들에게 계산을 부탁했다. 과학자들은 수학적인 방법을 통해 철심의 온도를 올리기 위해 필요한 전기 에너지량과 철심에서 나오는 빛의 양의 관계를 계산하려 했다. 하지만 아무도 이 관계가 앞으로 이론적으로 엄청난 문제가 될 줄은 몰랐다. 물리학적으로나 이론적으로는 별로 중요하지 않게 보였기 때문이다. 하지만 이 문제에 대해 막스 플랑크는 조금 달랐다.
1) 플랑크와 빛의 성질
플랑크는 맥스웰의 방정식을 유심히 살펴보았다. 그리고 거기에서부터 빛과 에너지의 관계를 찾아보았다. 결과는 에너지와 열을 주면 주는 대로 복사가 일어나야만 했다. 맥스웰의 방정식에서는 에너지의 준위가 연속적이라고 했다. 만약 열을 계속 준다면 끝없이 에너지는 증가해야 한다. 그리고 핵분열이 일어나게 된다. 하지만 이것은 사실이 아니다. 철심을 그냥 불 속에 넣어 내버려 두면 처음에 그것은 뜨거워지며 붉은 색으로 변하게 된다. 그리고 주파수가 커지면서 푸른색, 결국 하얀색으로 변할 것이다. 하지만 물질은 열을 얼마나 받는 핵분열을 통하여 폭파하지는 않는다. 맥스웰의 이론의 추측이 틀린 것이다. 플랑크가 이 실수를 바로잡기 위해 연구를 했다. 그는 직관적으로 새로운 개념을 내놓는데, 빛이 파동이라서 물질을 계속 뜨겁게 한다면 계속 빛을 방출하지 않을 이유가 없다고 생각했다. 그 이론을 증명하기 위해서 톰슨과 비슷한 고민을 했다. 톰슨은 음극선이 파동인지 입자인지 결정해야 했다. 플랑크는 이에 대해 톰슨과 다른 결론을 냈다. 그는 빛이 상황에 따라서 파동처럼 행동해 파동의 성질을 보여주고 가끔은 입자의 성질을 보여서 입자처럼 행동한다고 말했다. 조금 시간이 지나서 이는 한 가지 새로운 아이디어로 합쳐진다. 이 아이디어가 현대 물리학의 기초가 된다. 바로 빛이 상황에 따라서 자신의 성질을 바꾼다는 것이다. 많은 물리학자들이 기 문제를 해결하려고 했다. 그리고 빛의 분열 현상을 이해하는 것을 그들의 목표로 삼았다. 물리학의 모든 것이 이 현상을 설명하기 위해 집중되었고 과학의 창의적인 시대가 다가오게 된다. 바로 양자 물리학의 시대가 도래한 것이다. 플랑크가 빛을 통해서 새로 발견한 그의 해석은 물질의 기본을 전부 다시 생각하게 되었다. 그리고 입자세계를 다시 재주목하여 여태까지 없다고 생각되던 입자들도 다시 찾게 되었다. 톰슨의 발견을 통해서 전자가 양자와 중성자처럼 새로운 입자로 발견되었다. 급속도로 커진 관심에 원자의 새로운 모양을 제시하게 되었다. 마치 태양계처럼 중성자가 양성자가 핵과 같은 역할을 하며 전자들이 행성처럼 주변을 도는 것이다. 하지만 이 원자가 에너지를 가진다는 점이 흥미로웠다. 원자 자체가 무한한 에너지의 공급원이다. 이런 원자 물리학은 핵융합을 가능하게 했다. 엄청난 에너지의 발현이 가능해진 것이다. 이후 빛의 성질에 관한 시선이 달라졌다. 빛의 불확정성 때문에 정밀한 순서에 따라 움직이던 역학체계가 변하게 되었다. 빛은 파동과 입자의 성질을 동시에 지니고 있다. 이 개념은 우리가 생각하던 세상을 바꾸어 놓았다. 하지만 아이러니 하게도 더 많은 것들에 의문을 가지게 되었다. 모르는 것이 늘어난 것이다.
4부, 빛, 그 찬란한 수수께끼(Light, The Universe and Everything)
모든 인간 문명은 빛에 대해 생각하면서 서로에게 해주는 이야기, 그들의 의식, 종교, 그리고 과학을 구축한다. 과학자들은 유리를 통해 빛을 휘게해 깊은 우주와 세포의 미세한 내부구조를 관찰하였다. 빛의 진실을 이해함으로써, 모든 것에 대한 진실을 이해할 수 있을 것이라 생각했지만 이 점은 빛에 대한 이야기 중 가장 큰 역설이 된다. 사람들이 빛을 조종하는 능력이 증가할수록, 빛은 더욱더 난해하고 까다롭다는 것을 알게 되었다. 또한 빛이 우리에게 제공하는 것 중 상당수가 환영이라는 것을 알게 되었다. 1664년, 자연 철학자 아이작 뉴턴은 기존의 사고방식을 깨뜨리는 실험인 프리즘을 이용해 백색광을 분리시키는 실험을 했다. 하지만 가장 중요한 사실은, 뉴턴이 프리즘을 통해 한 것은 미래의 과학자들에게 엄청난 과제를 남겨준 것이다. 뉴턴은 백색광이 색의 혼합이라는 것을 보여주었지만, 그도 혼란스러웠다는 것을 인정했다. 색은 빛의 마지막 수수께끼였다. 색에 대한 이해가 빛에 대한 진실을 푸는 열쇠가 될 것이라는 것을 앎으로서, 모든 것이 바뀌게 되었다. 과학, 예술, 또한 우리가 사람을 이해하는 것도 바뀌었다.
1. 빛과 색
산업혁명은 18세기 말에 북서쪽 영국의 섬유 공장에서 일어났다. 사람들은 빛, 특히 색에 대해 생각하는 것을 새로운 방법으로 강요당했다. 영국의 시장이 인도를 비롯한 아시아 여러 국가에서 수입된 밝은 빛의 옷으로 넘쳐났기 때문에 색을 조절하는 것은 중요했다. 영국의 산업 자본가들은 외국 물품의 유입을 그들만의 작물과 상업적으로 제조된 염색약으로 승부하였다. 색들을 표준화시키고, 제작법에 대한 화학적 조절을 하며 염색이 효율적으로 이뤄지게 하는 것은 시장 성공의 열쇠였다. 새로운 염색 산업이 불러온 가장 큰 효과는 자연적인 것과 인위적인 것에 대한 사람들의 시선을 바꿨다는 점이다. 예전부터 자연물에 대응되어 이해되어 왔던 색이, (예를 들자면, 파란 하늘, 녹색 잔디, 빨간 장미) 완벽하게 인위적으로 생성될 수 있었다. 인공 염료는 많은 사람들이 염색된 옷을 사람들마다 다르게 바라본 다는 점을 밝혀냈다. 처음으로 사람들은 우리가 색을 보는 관점에 문제가 있다는 것을 깨달았다. 색에 대한 판단이 어긋나는 점이 대량 염료 산업과 정확히 같은 시각과 위치, 18세기 말 영국 북서부에 일어나게 된다는 것은 필연적이었다.
1) 존 돌턴의 연구
가난한 의류 제작자의 아들이었던 존 돌턴은 산업 혁명의 새로운 화학에 뛰어들었다. 돌턴은 물질에 대한 원자론을 제시한 것으로 가장 유명한데, 그의 첫 과학 논문은 색에 대한 그의 인식이 잘못되었다는 것을 깨달음으로 부터 나왔다. 퀘이커 교도였던 돌턴은 색에 대한 잘못된 인식을 가지고 있다는 것이 드러났다. 그가 퀘이커 교도 모임에 갈 때, 가끔씩 퀘이커 교도에 걸맞지 않은 매우 밝은 붉은색을 띄는 가운을 입고 나타나고는 했다. 역사상 최초로 돌턴은 색에 대한 그의 인식을 체계적으로 분석하기 시작했다. 그는 자연으로 돌아가 어릴 적 꿈꿔왔던 식물학을 연구하였다. 클로버 꽃의 밝은 분홍색이 그에게는 푸른빛으로 보였다. 분홍빛 제라늄, 페라고니엄(꽃 종류)은 밖에서 보았을 때는 새파란 색이었지만, 집 안으로 가지고 와서 촛불을 통해 관찰했을 때는 이상하게도 파란색이서 노란색으로 바뀌었다. 돌턴은 이 문제에 대해서 깊이 생각을 해봤다. 학교 선생님 이였던 돌턴은 그에게만 특별한 것인지 확인하기 위해 그의 제자들에게 그들도 같은 문제를 가지고 있었는지 물어보았다. 그리고 약 24명의 학생 중 4~5명이 같은 문제를 겪고 있었다는 것을 알게 되었다.
돌턴은 색맹을 인지하고 연구한 최초의 사람이었다. 돌턴은 색맹이 눈의 물리적 성질에 의해 발생된다고 생각해서, 그의 아이디어를 입증하기 위한 방법을 생각해냈다. 돌턴의 유언에서, 그의 주치의, 랜섬에게 그의 눈 하나를 뽑아 해부해 달라고 요청하였다. 돌턴은 그의 색맹의 원인이 그의 눈 속에 푸른색 액체가 들어있어서라고 생각했기 때문이다. 랜섬은 돌턴의 유언을 따라 돌턴의 눈알을 뽑아 해부하였다. 푸른색 액체는 찾아볼 수 없었다. 랜섬은 그 눈알을 투명하다고 묘사하였고, 그것은 빛을 완벽하게 통과시키며 얼룩이나 색은 찾아볼 수 없다고 말하였다. 눈 속에 푸른색 액체가 없었으므로 그것은 돌턴이 설명한 색맹의 원인이 될 수 없었다. 랜섬이 제안한 의견은 색맹의 문제는 뇌의 판단과 관련되어 있다는 것, 뇌와 눈의 뒤쪽 사이의 문제라는 것이었다.
돌턴은 색맹의 원인은 맞추지 못하였지만 그 현상이 대를 이어서 나타난다는 것과, 몇몇 흔한 형태로 나타난다는 것을 밝혀냈다. 돌턴은 이런 혁신적인 발견을 새로운 산업 시대의 최대 도시에서 발표했다. 1794년 10월, 맨체스터 문학, 철학 협회에서 이뤄진 돌턴의 강연은 빛과 색의 과학의 혁명이 이뤄지는 무대가 되었다.
산업 혁명의 상업적 의무는 우리의 정신이 색을 보는데 역할을 한다는 발견으로 이끌어 주었다. 또한, 18세기 유럽에서 공장과 도시들은 더 밝고 더 효율적인 램프와 랜턴을 필요로 했다. 이 문제를 해결하는 과정에서 빛에 대한 이해가 더욱 더 발전했다.
2) 벤저민 톰슨의 연구
유럽에서 거주하는 미국인 이민자인 벤저민 톰슨은 빛의 성질을 알아보기 위해 매우 흥미로운 실험을 하였다. 사실 톰슨은 그를 고용한 뮌헨의 돈을 아끼기 위해 실험을 시작한 것이었다. 뮌헨 정부는 그에게 매우 중요한 임무를 내렸는데, 그 임무는, 뮌헨의 거리의 모든 거지들을 벤자민 톰슨이 새롭게 건설한 구빈원으로 몰아넣는 것이었다.[16] 구빈원 설계에 대한 보답으로 톰슨은 럼포드 백작이 되었다. 구빈원에는 조명이 필요했는데, 럼포드는 이를 해결하기 위해 몇 가지 실험을 해서 가장 값싼 조명이 무엇인지 밝혀내려고 했다. 그중 한 실험에서 그는 촛불과 태양빛 중 무엇이 더 밝은지 비교하는 것이 가능한지 알아보려했다. 실험을 위해 햇빛이 실험실 내부로 들어오는 것을 막아야만 했는데, 그것을 위해 럼포드는 몇 겹의 색깔 필터를 통해 빛을 줄였다. 그가 태양빛 혹은 전등 앞에 색깔 필터를 놓으면서 신기한 사실을 발견하였다. 빨간 필터를 통한 그림자를 보면 그 그림자는 붉은색이 아닌 청록색을 띄었고, 램프로 인해 생긴 그림자는 검은색에서 붉은색으로 변했던 것이다.
럼포드는 붉은 그림자가 생긴 이유는 알 수 있었다. 이는 그림자를 밝히는 광원 앞에 붉은 필터를 놓았기 때문이다. 하지만 청록색 그림자는 럼포드가 해결해야 할 문제였다. 이 시점에서 럼포드는 그의 시야에서 청록색 그림자를 제외한 모든 것을 지우려 했다. 그는 청록색 그림자를 내부가 검은 관을 통해 관찰하기로 하였다. 그의 시야에 오로지 청록색 그림자만 보이도록 하여 관을 이용해 관찰했을 때, 청록색 빛이 사라졌다. 실험에서 조수는 색 유리의 색깔이 계속 바꾸면서 나타나는 색을 보며 감탄했지만, 럼포드는 그림자의 색을 전혀 식별하지 못했다. 그의 조수가 무얼 하던 간에 그는 색 변화를 전혀 볼 수 없었고, 일정한 그림자를 보았다. 같은 것을 두 명이 다르게 본 것이었고, 이에 대해 한 가지 설명밖에 존재할 수 없었다. 그림자로 인해 생기는 색 중 하나는 진짜고 하나는 빛의 속임수라는 것이다. 우리가 보는 색은 우리 뇌가 인식하는 것이지 단순히 세상에 나타나 있는 것이 아니었다. 럼포드는 그 원인은 몰랐지만, 인간의 머리는 회색빛을 띄는 그림자에 색을 첨가할 수 있다는 것을 밝혀냈다.
럼포드는 이 발견이 미래의 미술과 그림에 큰 영향을 끼치길 바랐고, 실제로 일어났다. 조셉 터너와 같은 현대 화가들은 이 색을 띄는 그림자가 그들의 작품에 현실성을 더해줄 것이라는 것을 깨달았다.[17] 럼포드는 색의 일부분이 머리에 결정된다는 사실이 미술작품보다 더 널리 적용될 수 있을 것이라 생각했다. 럼포드는 색이 주관적이면, 그것을 이용해서 사람들을 유혹할 수 있다고 생각했다. 럼포드는 하프시코드의 건반에 장치를 달아 음을 연주할 때 마다 색이 나타나도록 하는 장치를 생각했고 시각적 하프시코드라 불렀다. 18세기 기술로는 역부족 이였기 때문에 실제로 만들지는 못했지만, 200년 뒤 빛과 음악을 조화시키려는 럼포드의 생각은 현실화되었다.
3) 토마스 영의 연구
하지만 1700년도 후반, 사람들은 그들이 설명할 수 없는 빛과 색의 성질을 계속 발견하고 있었다. 빛을 이해하고 설명하기 위해서는 하나의 돌파구가 필요했다. 그 돌파구는 1800년대 초반에, 빛을 연구하던 사람으로부터 나온 것이 아니라 소리를 연구하는 사람으로부터 나왔다. 부유하고 조숙한 캠브리지 의과생인 토마스 영은 대학생이자 부자로써, 승마, 음악, 그리고 내기를 좋아했다. 토마스 영이 학생일 때 한 내기가 도박 책에 기록되어 있는데, 그 내기는 그가 졸업하기 전 소리에 대한 최고의 논문을 쓴다는 것이었다. 그는 그가 최고의 논문을 썼다고 생각했지만, 아무도 동의하지 않아 내기에서 지게 되었다.
그 논문은 오르간 파이프의 소리를 주의 깊게 들어보면 소리가 전달되는 원리를 설명할 수 있다는 것이다. 빛에 대한 놀라운 사실이 영의 소리에 관한 논문에 숨겨져 있었다. 그의 초기 관심사는 소리는 파동으로 전달된다는 것이었다. 예를 들자면, 파이프 내의 공기는 마치 호수 위의 물결처럼 위, 아래로 진동한다. 영은 음파 특유의 성질을 공부했고, 특히 음파가 겹칠 때를 주의 깊게 살펴보았다. 오르간에서 한 개의 음을 연주할 때는 순수하게 그 음만 들리지만, 다른 노트도 연주하면, 맥놀이 현상이 일어나는데, 이것은 두 음의 진동수 차이에 의해 생기는 것이다. 두 음파가 만나면, 서로 더해지거나 빼져, 보강간섭 혹은 상쇄간섭이 일어난다. 영은 빛에 대해서도 동일한 현상이 일어날 것이라 생각했다. 두개의 구멍이 난 카드에 빛을 통과시키면, 그 구멍들을 통해 두 줄기의 빛이 나오게 되는데, 그 빛줄기들이 합쳐지면 밝고 어두운 띠가 나타난다. 두 줄기의 빛이 마치 두 음파처럼 서로를 상쇄시킨다. 이 결과는 빛도 파동성을 띈다는 결론을 낳았다. 오늘날, 광섬유에서 부터 렌즈까지 빛이 파동이라는 전제 하에 디자인 된다. 하지만 영의 새로운 이론에 관한 연설은 큰 논란거리가 되었다.
영의 이론은 150년간 빛을 입자라고 생각해 왔던 이론을 거스르는 것이었다. 영은 물을 이용하면 파동이 수면 위를 이동하기 때문에 빛이 이동하는 경로를 볼 수 있다고 주장했다. 물을 이용한 영의 발표는 빛의 파동성을 뒷받침해주는 강한 근거가 되어 빛의 진행을 설명하였다. 빛의 파동성은 현재 과학에서의 가장 중요한 발견 중 하나로 손꼽힌다. 빛의 파동성을 이용하여 색을 이해할 수 있었다. 다른 진동수를 가진 음파가 다른 음을 생성하듯, 다른 진동수를 가진 빛이 다른 색을 나타냈다. 망막이 진동하고 있다는 사실은 영에게 당연하게 여겨졌고, 망막은 입자가 부딪히는 막이 아니라는 것을 깨달았다. 망막은 진동했고, 진동수를 이용해 색의 차이를 설명할 수 있었다. 푸른빛은 빨리 진동했고, 붉은 빛은 훨씬 더 느리게 진동했다. 또한 영은 우리가 색을 인식하는데 아주 중요한 사실을 추측하였다. 영은 빛이 파동이고 색이 파동의 진동수에 의해 결정된다면, 눈 뒤쪽에 서로 다른 진동수를 인식하는 장치가 있을 것이라 생각했다. 영은 색상환을 돌려서 실험하였다. 색상환을 충분히 빠르게 돌리면, 세 가지 색: 빨강, 초록, 파랑을 이용해 백색광을 만들 수 있다는 것이었다. 이를 통해 영이 내린 결론은 사람들이 본다고 생각하는 광대한 범위의 색은 단지 세 가지 진동수의 색, 빨강, 초록, 파랑이 적절히 섞여서 나온다는 것이었다. 영은 존 돌턴에게 나타났던 색맹의 원인을 설명할 수 있었다. 색에 대한 한 개의 수용기라도 제대로 작동하지 않으면, 그 색은 인지할 수 없다는 것이 영의 생각이었다. 1995년, 돌턴이 죽은 지 150년이 되는 해, 의사들은 돌턴의 눈알에서 DNA를 추출해 냈다. 그 눈알은 맨체스터 과학 협회에 잘 보존되어 있었고, 돌턴의 DNA는 적록색맹이라는 것을 밝혀주었다.
4) 색맹 검사
1875년, 스웨덴의 도시인 라가렌다에서, 기차가 밤에 빨간 신호를 놓쳐 서로 충돌하는 일이 발생하였다. 9명이 사망했고, 수백 명이 부상을 당했다. 그 지역의 교수인 홈그렌은 북쪽을 향하는 기차의 조종사가 적록색맹 이였고, 빨간 불을 초록불로 착각해 그의 기차를 사고로 이끌었다고 추측하였다. 철로가 많았던 영국에서, 정부도 행동의 취하기 시작했다. 전문가들을 기용해, 운전사, 조종사들이 색맹인지 알아내는 방법을 연구하도록 했다. 연구 장은 레일리 경이었다. 레일리는 빛과 소리에 대해 전문가였고, 그는 저명한 토리당 정치인인 아서 밸푸어를 포함한 상당수의 그의 매형, 처남들이 붉은 빛에 예민해지는 이상한 형태의 색맹으로부터 앓고 있다는 것을 알고 있었다. 레일리는 매우 엄격한 기준의 색맹 검사를 일반 직장인들에게 도입하였다. 영의 3원색 이론에 덧붙여, 기차 운전자와 배 조종자를 위한 색맹 검사를 발명하였다. 1900년도 초에는, 지금 대부분의 사람들이 보는 색 인식 검사가 발명되었다.
5) 백인 우월주의
빅토리안 시대에는, 사람이 색의 미묘한 차이를 구분할 수 있는 능력이 논란의 중심에 있었다. 보편적으로, 색맹이 아닌 사람들 모두 색을 각각 약간씩은 다르게 인식한다고 알려져 있었고, 몇몇 빅토리아 시대의 과학자들은 이 개인차를 정확히 측정 할 수만 있다면, 그 당시 유럽인들의 생각인 백인 우월주의를 증명할 수 있다고 생각했다. 사람들은 동물들이 인간보다 더 좋은 감각을 가지고 있다고 믿었고, 그 당시 흑인들은 진화를 덜 했기 때문 동물에 더 가까울 것이라고 생각되었다. 그것을 증명하기 위해서는 흑인들이 빛과 색에 더 잘 반응한다는 것을 보이면 되었다. 1898년, 캠브리지 과학자들과 의료진들은 영국에서 토레즈 해협 (호주와 뉴기니 사이의 섬들)으로 이동하였다. 윌리엄 리버스는 천재적인 생리학자이자 의료원 이었다. 리버스는 해변에 심리학 실험실을 설치했다. 리버스는 세밀한 색의 변화에 대한 사람의 민감도를 측정하는 도구인 색조계를 토레즈 해협으로 가지고 갔다. 리버스는 토레스 해협의 원주민들이 어떻게 비슷한 색을 짝짓는지를 실험했다. 예를 들면, 특정한 빨간색을 색조계 튜브 속에 넣고, 원주민들을 불러 이 색과 같다고 생각되는 유리를 고르게 하는 것이었다. 그러면 원주민들은 색조계의 튜브 속을 보고 이 두 색이 같다, 혹은, 이것은 좀 더 어둡거나 밝다고 판단한다. 이 실험을 통해 리버스는 주민들의 색 인식 능력을 수치적으로 나타낼 수 있었고, 주민들과 다른 사람들 중 누가 더 색을 정확히 인식하는지 검사할 수 있었다. 날이 지날수록 호기심이 생긴 원주민들은 여러 색깔의 슬라이드, 디스크 등을 보기 위해 줄을 섰고, 자신들의 반응 시간을 측정하였다. 하지만 놀랍게도, 리버스는 주민들이 색을 판별하는 능력의 범위가 영국인들이 색을 판별하는 능력의 범위와 전혀 다를 것이 없다는 결과를 얻게 되었다. 다시 말하자면, 영국인들 간의 색을 판별하는 능력의 차이는 토레스 해협의 원주민들 간의 차이와 같다는 것이었다. 실험 결과가 그의 초기 가설에 모순되자, 리버스는 그의 가설을 과감하게 버렸다. 영국으로 귀국해서 리버스는 유럽 문화가 타 인종보다 우수하다는 데에 과학적 근거가 없다는 주장을 펼치게 된다.
빛에 대한 사람의 반응을 공부함으로써 두 개의 새로운 과학 분야가 탄생하였다: 심리학, 인류학.
2. 빛의 작용
하지만 정작 빛은 수수께끼로 남아있었다. 빛이 파동이라는 토마스 영의 의견은 받아들여졌으나, 이 파동이 무엇으로 구성되어있는지는 수수께끼였다. 그 답은 빛의 한 방면을 연구함으로써 나올 수 있었는데, 그 원인은 처음부터 간단하지는 않았다. 빛은 우리에게 세상을 보여주는 것이 아니라 세상을 바꾸는 것이었다. 햇빛 때문에 살이 심하게 타는 것 처럼 빛은 자신과 접촉하는 것을 가만히 두지 않는다. 그 반대로, 빛은 아주 강력한 화학적, 물리학적, 그리고 생물학적 작용제로써, 접촉하는 그 무엇에게도 엄청난 영향을 끼칠 수 있다.
1) 광합성
가장 기적같은 빛의 성질에 대한 발견은 1700년대 후반, 산업혁명시 영국에서 영국의 가장 위대한 화학자 중 하나인 조셉 프리스트리에 의해 이뤄졌다. 조셉 프리스트리는 요크셔 가문의 남자로써, 범접할 수 없는 지적 신임을 지녔으며, 고집이 강한 급진주의자이며 물질 만능주의자에다가 야심도 어마어마한 18세기 후반, 영국을 이끌었던 자연 철학자였다. 그는 실험을 통해 프리스트리는 쥐 한 마리를 밀폐된 병에 넣어, 쥐가 호흡을 할 때 공기에 무슨 변화가 일어나는지 살펴보았다. 결과적으로, 생각보다 빠르게, 쥐는 지치기 시작했고, 결국 죽었다. 그는 이 공기가 아주 아주 나쁘다고 생각했다. 동물 뿐만 아니라 식물에게도 이 사실이 해당되었다고 생각했다. 그래서 프리스트니는 자라는 식물을 이 병 안에 넣었다. 그리고 몇 주 동안 그 식물을 거기에 두었다. 놀랍게도, 그 식물은 행복하게 자라고 있었다. 공기 안에 무엇이 있건, 쥐를 죽였던 물질은 식물을 잘 자라게 하던 것이었다. 프리스트리는 쥐를 죽이고 식물을 살린 공기 안의 그 물질이 무엇인지 실험해 보기로 결정했다. 그는 단순히 다른 쥐를 투입했다. 결과는 놀랍게도, 식물이 병 안에서 자라고 있다는 전제 하에, 쥐가 다시 살아나는 것이었다. 그는 이것을 호화로운 공기라 칭했고, 이 공기는 몇 마리의 쥐와 나만이 숨쉴 수 있는 특권을 누릴 수 있었다. 또한, 프리스트리는 공기의 질이 단지 식물을 키움으로써 나아진 것이 아니라, 빛을 비췄을 때 급격히 증가했다는 것을 발견했다. 그 실험이 보여준 것은 빛의 식물의 초록색 물질에 비춰졌을 때, 공기를 거의 천국같은 상태로 회복시켜, 동물은 거의 무한정으로 살 수 있었고, 불꽃은 특이하게도 긴 시간동안 타오를 수 있었다. 현재 우리는 프리스트리의 발견을 광합성, 식물이 빛으로부터 에너지를 흡수하며 그리고 그 도중, 이산화탄소를 산소로 변환시키는 엄청난 방법으로 알고 있다. 빛은 우리에게 단지 세상을 보여주는 것이 아니라, 모든 생명에 중요한 에너지의 한 형태이다. 빛과 에너지가 엄청난 화학적 변화를 일으킬 수 있다는 발견은 매우 놀라운 결과를 낳았다.
2) 사진술의 발견
사진술의 발견은 그 누구도 보지 못했던 세상을 열었다. 사진술의 발견은 유명한 도공인 조시아의 아들인 톰 웨지우드로부터 시작된다. 톰의 실험들은 가장 혁명적인 기술적 발견 중 하나인 사진술의 시발점이 되었다. 톰이 가업을 도와주려 하며 사진술의 발견은 시작되었다. 웨지우드가의 그릇은 수작업이 된 무늬들로 유명했었다. 톰은 이런 무늬를 자동으로 넣는 법을 찾고자 하였다. 톰은 질산은과 소금으로 이뤄진 화학 물질을 준비하였다. 사람들은 질산은이 빛을 받으면 검게 변한다는 것을 알고 있었다. 하지만 톰은 이 물질을 이용해 태양 자국이라는 무늬를 그리는데 사용하였다. 그가 하려던 것은 이 질산은을 호일로 덮은 뒤 은 빛에 갑자기 노출시키면서 태양 자국을 만드는 것 이었다. 그 과정을 통하여 빛에 노출된 질산은이 남긴 검은 무늬를 관찰할 수 있었다. 1770년, 웨지우드와 그의 동업자들은 태양 자국을 만드는 과정에 심혈을 기울였다. 그들은 이것이 빛이 눈에 전달하는 정보를 영원히 저장하는 방법이 있을 수 있다고 생각했기 때문이었다. 영원히 정보를 보존한다는 그들의 꿈은 사진술로 발전하게 되었다. 웨지우드의 실험 후 50년 내에, 질산은에 적신 종이는 실제 상을 포착하는데 사용되고 있다.
3) 사진술 발견의 부정적 결과
하지만 사진술은 유럽의 중산층의 허영심을 표출하는 한 방안이 되었다. 이제 그들은 그들만의 초상화를 장만하게 되었다. 사진술은 매우 매혹적이고 인기 있는 예술이었지만, 많은 종류의 사회적 틀이 새로운 사진술이 개발되면서 무너지게 되었다. 보면 안 될 것들, 쳐다보면 안 될 곳들, 대중을 위한 것이 아닌 그림들, 엘리트 층의 취미와 저속한 산업층의 취미, 이 모든 경계들이 사진술로 인해 무너지고 있었다.
4) 마이브리즈의 사진술의 활용
사진술은 플로렌스 나이팅게일의 군의원을 발전시키려는 캠페인에 매우 중요하였다. 군대에게 구원물품을 기금하는데도 도움이 되었고, 대중에게 미국 남북전쟁의 공포를 전달할 수 있었다. 하지만 사진술은 사회적 비밀들을 밝히는데에 나아가, 우리가 상상하지도 못한 자연의 비밀을 밝여내는데 사용되었다. 사진술은 생물학, 공학, 그리고 최종적으로 물리학을 통해 새로운 분야로 이끌어 나갔다. 그러한 발전은 "말이 달리면 무슨 일이 일어날까?"라는 간단한 질문에서 부터 시작되었다. 말이 달릴 때 어떻게 움직이는 지는 예전부터 내려온 질문이었다. 말의 발이 모두 동시에 땅에서 떨어지는가? 이것은 매우 오래된 질문이지만 맨눈으로는 정확히 확인할 수 없었다. 미국 동해안 쪽이 사진 작가인 에드워드 마이브리지는 사진술을 이용해 말이 어떻게 이동하는지 알아낼 수 있을 것이라는 내기를 의뢰받았다. 마이브리지의 계획은, 24개의 카메라를 트랙을 따라 1열로 세웠고, 각 카메라들을 선에 연결시켰다. 말이 선을 지나갈 때 마다, 그 순간 말의 움직임이 카메라에 포착될 것이었다. 마이브리즈는 그 사진들을 인화해 말이 빠르게 움직이는 사진들을 얻을 수 있었다. 뛰는 도중 어느 순간에 말의 발이 모두 땅에서 떨어져 있다는 것을 사실이었다. 맨눈으로는 절대로 볼 수 없었던 것을 카메라가 최초로 밝혀낸 것이었다. 사진을 이용해 동작을 멈추는 것은 단순 눈속임이 아니었다. 동물의 움직임을 충분히 정확하게 관찰을 하면, 그것을 인위적으로 복제할 수 있다고 생각하였다.
5) 에띠앙 마레의 사진술 활용
프랑스 과학자 에띠앙 마레는 유별나게 대단한 꿈을 가지고 있었다. 그는 마이브리지의 카메라를 이용해 비행의 비밀을 알아내고자 한 것이다. 하지만 곧 그는 새들이 너무나도 빠르고 마구잡이로 복잡하게 이동을 해 마이브리지가 말을 촬영한 것과는 달리 새들은 촬영이 불가능 하다는 것을 깨달았다. 그래서 머레는 새로운 종류의 카메라를 찾게 되었다. 총처럼 작동하는 카메라였는데, 이 카메라를 쏘았을 때 초당 엄청난 수의 사진을 찍어 머레는 단지 이 총을 새를 향해 겨냥해서 쏜 뒤 하늘을 나는 새의 움직임을 따라가 초당 수 천장의 사진을 찍으면 되는 것이었다. 그러한 기술을 통해 새의 움직임을 과학적으로 관찰할 수 있게 되었다. 그렇게 세기말이 되어, 하늘을 나는 새의 사진 외에, 바람이 어떻게 조절되는지, 주위 공기의 흐름에 어떤 영향을 받는지를 촬영한 사진들이 최초 하늘을 나는 기구를 만드는데 사용되고 있었다. 사진술은 단지 맨눈으로 보지 못한 것을 보여 준 것이 아니라 인류가 그들의 꿈을 펼칠 수 있게 도와주었다. 머레의 새 사진들은 직접적으로 라이트 형제들이 최초의 비행기를 만드는데 영감을 주었다. 또한 그의 카메라는 뤼미에르 형제에 의해 최초의 영상 카메라로 발전하게 되었다.
3. 빛과 전자기파
1900년이 되었을 때, 새로운 기술들이 나타나는 세계에서, 과학자들은 빛이 무엇인지 설명할 수 있다고 생각하였다. 빛의 파동이라는 토마스 영의 의견에 덧붙여 위대한 스코트랜드의 과학자 제임스 클락 맥스웰은 이 수수께끼의 파동이 무엇인지 보여주었다. 전자기적 에너지의 진동. 빛을 이해하려는 인류의 오랜 탐구가 끝났다고 생각하였다. 과학자들이 주장하길, 우리는 빛을 완벽히 이해했으며, 그게 무엇인지, 어디서 왔는지, 어디로 가는지, 빛이 전자기적 방사능의 일부로써 빈 공간에서 유한의 속도로 나아간다는것, 그리고 광학, 빛을 이용한 기술은 물리학과 공학사의 엄청난 쾌거를 나타내는 표시가 되었다. .[18]
1) 아인슈타인의 연구
하지만 그러한 과학자 들의 주장은 스위스의 특허 관리자 알버트 아인슈타인이 등장으로 인해 물거품이 되었다. 아인슈타인은 25세라는 어린 나이에, 빛이 에너지파라는 생각을 이용해, 모든 물리 법칙들이 수정되어야 한다고 결론을 지었다. 아인슈타인은 실제 세계에서도 시간을 조정할 수 있다고 생각하였고, 한 줄기 빛처럼 이동할 수 있다면 시간 조정이 가능할 것이라 생각하였다. 그리하면 여러 가지의 역설적인 일들이 일어날 것이라는 것을 깨달았다. 1915년, 그는 일반 상대성 이론에 관한 논문을 발표하였다. 이는 놀라운 업적으로 평가 받고 있으며, 사람의 원초적인 우주, 시간, 그리고 빛에 대한 직관은 믿을 수 없다고 선언하는 논문이 되었다. 아인슈타인의 생각은 빛이 태양과 같이 매우 무거운 물체 옆을 지나면 휘게 되고, 아주 무거운 물체의 중력장은 공간과 시간을 비튼다는 것이라고 주장 하였다. 아주 무거운 물체 옆에서 직선도 휘었다. 다시 말하자면, 별과 같은 거대한 독립체는 빈 공간을 휘게 만든다는 것이었다. 이러한 아인슈타인의 생각은 별의 관측을 통해서 증명될 수 있었다. 태양 근처에서 빛을 방향을 바꿔서 휘게 될 것이고, 태양보다 먼 별의 위치는 왜곡되어 보일 것이다.즉, 별들이 원래 없었던 위치에서 별들을 관측할 수 있을 것이라는 것이다. 일반적으로는 해는 매우 밝아, 하늘에 떠있는 별들의 불빛을 지워버린다. 어떤 한 희귀한 경우에는 태양 뒤의 별들을 목격할 수 있는데, 그것은 개기일식이 일어날 때 이다. 일식이 일어나는 동안, 태양은 완벽히 가려지게 되고, 온도가 떨어지며 하늘은 매우 어둡게 변할 것이다. 그렇게 태양의 빛이 너무 밝아 기존에는 관찰할 수 없었던 별들이 갑자기 보이기 시작하게 된다. 태양의 경계 옆에서 겨우 볼 수 있는 별의 사진을 찍으면 별에서부터 나온 빛의 파동이 태양과 매우 가까운 거리에서 온다는 것을 뜻할 것이다. 아인슈타인의 주장이 맞다면, 광선은 약간 휘게 될 것이고, 별의 위치는 태양이 없을 때와 비교해서 약간 이동할 것이다. 아인슈타인은 일식 때 천문학자들이 별을 관측할 수 있도록 엄청난 노력을 하였다. 별들의 위치가 약간이라도 바뀌었다면, 그의 가설이 증명되는 것이었기 때문이었다.
1919년, 개기일식이 일어났고, 아서 에딩턴이 이끄는 영국 최고의 천문학자들이 최고급 망원경과 촬영 장비로 무장해 아프리카와 브라질로 가서 아인슈타인의 우주와 시간에 관한 엄청난 생각이 맞는지 보이고자 하였다. 비교와 정교한 계산을 하는데 몇 달이 걸렸지만, 1919년 11월에 개최된 영국 왕립 천문 협회 모임에서 에딩턴과 그의 동료들은 이렇게 말할 수 있었다: “우리의 사진들은 아인슈타인이 의심의 여지가 없이 옳다는 것을 증명합니다.” 별의 위치의 작은 이동이 세상을 바꿔놓은 것이다. 갑자기, 진짜 하룻밤 사이에 아인슈타인은 세계의 유명인사가 되었다. 혁명적인 발견이 발표되는 순간, 빛에 대한 새로운 과학은 언론의 중심에 놓여졌고, 빛의 물리학은 세계적 행사로 만들어졌다. 하지만 무엇보다도, 아인슈타인이 한 것은 3000년간 인류가 빛에 대해 가져온 생각을 뒤엎은 것이었다. 고대 그리스인부터 9세기 아랍인들, 중세의 스님들부터 아이작 뉴턴, 갈릴레오에서 맥스웰까지 모든 철학자들은 빛은 직진한다는 사실을 의심의 여지 없이 받아들이고 있었다. 아인슈타인은 이것마저 틀렸다는 것을 보여주었다. 즉, 아인슈타인의 말처럼 빛은 기하학적으로 직선을 따라 이동하지는 않지만, 휜 공간과 시간을 통해 이동한다는 것이었다.
4. 결론
빛은 한때 의존성의 상징이었다. 천문학자들의 도구였고, 우주의 이치를 알아내는데 쓰여진 가장 기본적인 방법이었다. 하지만 실제로는 도구와는 거리가 멀었다. 빛은 퍼즐과 같았고, 문제였으며, 꼬이고 방향전환을 하고 휘며 자기 위치를 벗어났다. 아인슈타인의 세계에서 빛은 놀림 받는 존재였고,
빛이 가장 먼 별로부터 보내는 메시지는 퍼즐이었으며, 인류의 지능에 대한 도전장이었다.
각주
외부 링크
분류:BBC의 텔레비전 프로그램 | https://ko.wikipedia.org/wiki/%EB%9D%BC%EC%9D%B4%ED%8A%B8%20%ED%8C%90%ED%83%80%EC%8A%A4%ED%8B%B1 |
{
"plaintext_start_byte": [
0,
617,
1175,
1855,
2307,
2612,
2869,
3472,
3713,
3775,
4512,
5171,
6594,
6743,
7166,
7486,
7970,
8738,
9237,
10017,
11348,
11656,
11915,
12332,
12954,
13152,
13791,
13882,
14131,
14266,
14401,
14636,
15597,
16362,
16730,
17154,
17346,
17890,
18254,
18443,
18716,
19099,
19786,
20417,
20738,
20981,
21712,
22149,
22215,
22799,
23857,
24010,
24882,
25077,
25858,
26175,
26693,
26862,
27028,
27092,
27254,
27583,
28364,
28784,
29331,
30034,
30343,
30719,
31736,
31832,
31993,
32550,
33199,
33317,
33407,
33489,
33566,
33728,
33774,
33811,
33889,
33954,
34088,
34236,
34400,
34447
],
"plaintext_end_byte": [
616,
1149,
1854,
2306,
2611,
2868,
3471,
3712,
3760,
4511,
5170,
6593,
6742,
7165,
7485,
7969,
8726,
9236,
10016,
11347,
11655,
11881,
12331,
12932,
13142,
13790,
13881,
14130,
14265,
14400,
14619,
15566,
16361,
16701,
17127,
17345,
17889,
18253,
18442,
18715,
19077,
19785,
20416,
20713,
20980,
21711,
22148,
22214,
22798,
23811,
24009,
24866,
25076,
25857,
26124,
26692,
26861,
27027,
27091,
27216,
27540,
28363,
28783,
29290,
30027,
30335,
30711,
31735,
31831,
31985,
32542,
33166,
33256,
33406,
33453,
33536,
33694,
33773,
33810,
33856,
33924,
34017,
34226,
34372,
34445,
34505
]
} | Milloin Suomessa maksetaan veronpalautukset vuonna 2019? | Toimeentulotuki | finnish | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
Toimeentulotuki on sosiaalietuuksiin lukeutuva yhteiskunnan viimesijainen taloudellinen tuki, jolla turvataan henkilön ja perheen ihmisarvoisen elämän kannalta välttämätön toimeentulo. Se on tarkoitettu tilanteeseen, jossa henkilön tai perheen tulot ja varat eivät riitä välttämättömiin jokapäiväisiin menoihin. Toimeentulotuen viimesijaisuus tarkoittaa, että sen määrään vaikuttavat kaikki henkilön tai perheen käytettävissä olevat tulot ja varat. Ennen toimeentulokea henkilön on haettava ensisijaiset etuudet, joihin hänellä on oikeus (esimerkiksi työttömyysturva ja asumistuki).[1]
Toimeentulotuki koostuu perustoimeentulotuesta, täydentävästä toimeentulotuesta ja ehkäisevästä toimeentulotuesta. Perustoimeentulotuki siirtyi kunnilta Kelan tehtäväksi vuoden 2017 alussa. Perustoimeentulotuki muodostuu perusosasta ja muista perusmenoista, ja siihen kuuluu muun muassa välttämättömän ravinnon ja asumisen järjestäminen. Kunnan sosiaalitoimisto voi harkintansa mukaan myöntää täydentävää ja ehkäisevää toimeentulotukea sellaisiin erityisiin menoihin, joita perustoimeentulotuki ei kata.[1]
Toimeentulotuki Suomessa
Toimeentulotukilaki toteuttaa osaltaan perustuslain 19 §:n 1 momenttia, joka sääntelee oikeutta sosiaaliturvaan.[2] Toimeentulotuen tarkoituksena on turvata yksilölle sekä hänen mahdolliselle aviopuolisolleen sekä samassa taloudessa mahdollisesti asuville lapsille, avopuolisolle ja tämän tai toimeentulotukea hakevan henkilön vanhemmille ihmisarvoisen elämän kannalta välttämätön toimeentulo[3]. Toimeentulotuen tarkoituksena on lisäksi mahdollistaa tuen tarpeessa olevien ihmisten osallistuminen yhteiskunnalliseen toimintaan[4]. Sosiaali ja terveysministeriö on kuitenkin todennut, ettei toimeentulotuki riitä kattamaan edes kohtuullista minimikulutusta[5].
Sosiaaliturvan alikäyttö on Suomessa merkittävä köyhyyttä lisäävä ongelma, sillä vain noin puolet tukeen oikeutetuista hakee toimeentulotukea. Syynä on se, etteivät kansalaiset saa riittävästi tietoa heille kuuluvasta sosiaaliturvasta ja se, etteivät kaikki toimeentulotukea tarvitsevat selviä tuen saamisen edellyttämästä mittavasta paperisodasta. Kolmantena syynä on toimeentulotuen saajille sälytetty häpeällinen leima.[6][7]
Toimeentulotukea maksettiin vuonna 2012 yhteensä 703,3 miljoonaa euroa[8], mikä vastasi noin 1,4 prosenttia valtion 50,4 miljardin euron suuruisesta budjetista[9]. Käyttämättä jääneestä toimeentulotuesta koitui kunnille ja valtiolle vuonna 2010 arviolta yli 600 miljoonan euron säästöt.[7][6]
Kantaväestön toimeentulotuen rahoituksesta puolet tulee kunnalta ja puolet valtiolta. Pakolaisten kohdalla valtio korvaa kunnalle kaikki toimeentulotukikulut kolmen ja paluumuuttajien toimeentulotukikulut viiden ensimmäisen maassaolovuoden ajalta.[10]
Noin 7 prosenttia Suomen väestöstä sai toimeentulotukea vuonna 2005.[11] Toimeentulotuen saajien määrä moninkertaistui 1990-luvun laman aikana ja pitkään toimeentulotuen varassa elävien määrä on ollut vuodesta 1994 lähtien yli kolminkertainen 1980-lukuun verrattuna[12]. Toimeentulotuesta on käytännössä muodostunut monen pitkäaikaistyöttömän perusturva, sillä työmarkkinatuen ja asumistuen yhteenlaskettu määrä jää usein niin pieneksi, ettei se kata elämisen kuluja.
Tuen saajien määrää vuoden 1994 jälkeen on lisännyt ns. suppean perusosan poistuminen käytöstä.
Toimeentulotuki perustuu lakiin toimeentulotuesta (1997/1412).[13] Lisäksi on useita muita lakeja, kuten lait sosiaalihuollon asiakkaan asemasta ja oikeuksista (812/2000) ja asiakastietojen sähköisestä käsittelystä (159/2007).[14][15]
Toimeentulotuki on verovapaa sosiaalietuus.[16]
Oikeus tukeen
Toimeentulotuen perusosaan on oikeus jokaisella Suomessa oleskelevalla tai asuvalla, jonka tuloista jää käteen vähemmän kuin perusosan määrä vuokran, sähkön, veden, kotivakuutuksen ja muiden pakollisten asumiskulujen jälkeen. Esimerkiksi vuonna 2014 yksin asuva lapseton, jolla jää asumiskulujen jälkeen käteen alle 480,20 € kuukaudessa, on oikeutettu toimeentulotukeen ja sen perusosaan. Kunnat määrittelevät yleensä normilla perheen koon mukaiset maksimiasumismenot. Ne pitää kuitenkin voida ylittää jos tukea saavalla taloudella ei ole todellista mahdollisuutta saada tyydyttävän asumistason normihintaista asuntoa. Lisäksi normin ylittävä vuokra on otettava huomioon vähintään kolmen kuukauden ajan.
Muut toimeentulotuen osat kuin perusosa ovat ns. "harkinnanvaraisia". On hyvä huomata, että vaikka ei ole oikeutettu perusosaan, voi olla oikeutettu perustellusta syystä harkinnanvaraisiin tukiin. Toisaalta oikeus perusosaan ei takaa oikeutta harkinnanvaraisiin osiin, vaan niitä myönnetään vain perusteltuihin tarpeisiin. Perusteluissa väärien tietojen antaminen on rikos ja sosiaaliturvan väärinkäyttöä. Niiden paljastuminen johtaa lähes poikkeuksetta poliisitutkintaan ja tuomioon. Toimeentulotuesta päättävillä on pääsy mm. Kelan järjestelmiin, jotka tarkastavat automaattisesti esimerkiksi verottajalta työssä käyvät henkilöt.
Toimeentulotukeen ovat Suomessa oikeutettuja sellaiset henkilöt, jotka eivät saa riittävää toimeentuloa omista tai samassa taloudessa asuvien tuloista taikka realisoimalla omia tai asuinkumppaniensa pankkitalletuksia tai muuta omaisuutta[13]. Sosiaali- ja terveysministeriön ohjeistuksen mukaan käytettävissä olevat varat kuten säästöt, arvopaperit ja muu helposti realisoitavissa oleva omaisuus otetaan huomioon kohtuullisuusharkintaa käyttäen esimerkiksi siten, että säästöistä voidaan vähäinen osa jättää henkilön tai perheen itsenäisen suoriutumisen turvaksi[17]. Lisäksi Helsingin hallinto-oikeuden ennakkopäätöksen mukaan sellaisia pankkisäästöjä, jotka hakija on säästänyt aiemmin saamastaan toimeentulotuesta ei saa vähentää toimeentulotuesta silloin kun hakijalla ei ole ollut välillä muita tuloja[18]. Käytännössä kuntien sosiaalitoimen linja on ollut kuitenkin sellainen, että kaikki pankkitalletukset vähennetään täysimääräisesti toimeentulotuesta. Vakinaista asuntoa, tarpeellista asuinirtaimistoa, ammatinharjoittamiseen kuuluvia työvälineitä sekä sellaisia varoja, joiden katsotaan olevan tarpeen jatkuvan toimeentulon turvaamiseksi ei saa kuitenkaan huomioida realisoitavana omaisuutena[13]. Alle 18-vuotiaan lapsen varoja ei myöskään saa ottaa huomioon siltä osin kuin ne ylittävät hänen osaltaan toimeentulotuessa huomioon otettavat menot.
Etävanhemman tulot eivät nosta toimeentulotuen varassa elävien lasten elintasoa, koska saadut elatusmaksut vähennetään toimeentulotuesta.[19].
Veronpalautukset vähentävät toimeentulotuen määrää, koska ne lasketaan tuloiksi. Jälkiveroja sen sijaan ei lueta toimeentulotukeen oikeuttaviksi menoiksi, koska ne tulkitaan velkojen maksuksi eikä toimeentulotukea myönnetä pääsääntöisesti velkojen maksuun[20]. Myös vanhempien tai isovanhempien antamat rahalliset, vähäistä suuremmat, avustukset voidaan vähentää kokonaisuudessaan toimeentulotuesta.
Toimeentulotuen perusosa on sidottu kansaneläkeindeksiin[13] eli sitä korotetaan vuosittaisen inflaation mukaan. Toimeentulotuki ei kuitenkaan seuraa yleistä tulotason nousua, minkä vuoksi toimeentulotuen saajat ovat köyhtyneet viimeisen kahdenkymmenen vuoden aikana 40 prosenttia suhteessa muuhun väestöön[21].
Avo- tai avioliitossa elävälle lapsettomalle henkilölle maksetaan vuonna 2012 toimeentulotukea pääsääntöisesti vain siinä tapauksessa, että hänellä tai hänen puolisollaan ei ole säästöjä tai arvopapereita ja hänen sekä hänen puolisonsa yhteenlasketuista tuloista jää vuokran tai yhtiövastikkeen, sähkölaskun, kotivakuutuksen, hyväksyttyjen terveydenhoitokulujen sekä työ- tai opiskelumatkakulujen jälkeen käteen henkeä kohden alle 391 euroa kuussa[11].
Jos taloudessa on yksi tai useampi työssäkäyviä tai omaishoitajina toimivia henkilöitä, toimeentulotuki on mitoitettava siten, että talouden yhteenlaskettuihin kokonaisnettotuloihin jää toimeentulonormin ylittävä ylimääräinen rahasumma, niin kutsuttu kannustusraha, jonka suuruus on vähintään 20 senttiä jokaista ansaittua euroa kohden, kuitenkin enintään 150 euroa taloutta kohti[22]. Tämä ei kuitenkaan koske työvoimahallinnon osoittamaa palkatonta pakkotyötä tekeviä henkilöitä, vaan heidän kannustuslisänsä ulosmitataan täysimääräisenä toimeentulotuesta[23].
Ylläpitokorvaus on kokonaisuudessaan tuloa jota ei oteta huomioon kun toimeentulotukea lasketaan. Yleensä kunnat ottavat myös matkakulut menoina huomioon.
Tuensaajat
Toimeentulotukea myönnettiin vuonna 2016 noin 261 000 kotitaloudelle ja noin 400 000 henkilölle[24]. Vuonna 2007 julkaistun tutkimuksen mukaan toimeentulotuen saajia oli puolta vähemmän kuin niitä ihmisiä, joiden tulot olivat niin alhaiset, että ne alittivat toimeentulotukikynnyksen. Pienituloisista ruokakunnista ja aviopareista, jotka eivät saa toimeentulotukea, osalla on pankissa rahaa tai varallisuutta, joka estää toimeentulotuen saannin ja osa ei halua hakea toimeentulotukea.[25]
Helsinki, Espoo, Vantaa, Turku, Tampere ja Oulu maksoivat vuonna 2012 useimmin toimeentulotukea yksin asuville. Yksin asuvien määrä toimeentulotuen asiakkaista oli 74,3 prosenttia. Kaikkiaan näiden kuuden kunnan asukkaista keskimäärin 8,8 prosenttia sai toimeentulotukea vähintään kerran vuodessa. Lapsiperheitä toimeentulotukea saaneista kotitalouksista oli 12,3 prosenttia. Yli kaksi kolmasosaa tuensaajista oli saanut tukea ennenkin eli oli ns. vanha asiakas. Tukien tarvetta on lisännyt näissä kuudessa kunnassa tarkastelukaudella työttömien määrä, kaikkiaan yli 282 000 työtöntä työnhakijaa, joka oli noin 12 prosenttia enemmän kuin vuotta aiemmin. Toimeentulotuen saajista lähes 60 prosenttia oli työttömiä tai lomautettuja kyseisenä vuonna.[26]
Vuonna 2010 Helsingin väestöstä 8,2 prosenttia oli maahanmuuttajia, joihin kohdistui 27 prosenttia toimeentulotukimenoista. OECD-maista tulleilla maahanmuuttajilla oli jopa suomalaista kantaväestöä vähemmän toimeentulotuen saajia, sillä he ovat muuttaneet useasti työn perässä. OECD-maista Turkista ja Virosta tulleilla oli suurin riski päätyä toimeentulotuen varaan. Korkein riski on Afrikan pakolaismaista ja Lähi-idästä tulleilla, joista tulevat maahanmuuttajat saavat myös vuodessa keskimäärin 300–1 600 euroa kantaväestöä enemmän toimeentulotukea. Ero selittyy pääasiassa sillä, että heillä on keskimäärin enemmän tukikuukausia vuodessa kuin kantaväestöllä. Hiljattain muuttaneiden pakolaisten kohdalla tuensaajien suurta osuutta selittää se, että heille maksetusta toimeentulotuesta on merkittävä osa kotoutumistukea. Kotoutumisprosessi kestää pakolaisilla kauan ja heidän on vaikea siirtyä toimeentulotuelta työmarkkinoille. Syynä tähän voivat olla monet tekijät, kuten kielitaidon tai koulutuksen puute. Lisäksi selityksenä voivat olla kulttuurilliset seikat ja diskriminointi työmarkkinoilla. OECD-maiden ulkopuolelta muuttaneilla osuus kuitenkin laski maassaoloajan mukana.[27] Helsingissä vuonna 2013 toimeentulotuen saajista joka neljäs oli ulkomaalainen.[28]
Espoossa ulkomaalaisten toimeentulotukiasiakkaiden määrä on kasvanut neljässä vuodessa noin 40 prosenttia aina vuoteen 2013 saakka. Espoolaisista vajaat 8 prosenttia on ulkomaalaisia, toimeentulotuen saajista 21 prosenttia. Vantaalla joka viides toimeentulotuen saaja oli vuonna 2012 ulkomaalainen.[28]
Vuonna 2013 tuensaajia oli pelkästään Helsingissä lähes 2500 odotettua enemmän, mikä aiheutti noin 21 miljoonan euron budjetin ylityksen. Budjetin ylitys maksoi siis noin 8 400 euroa per uusi toimeentulotuen saaja.[29]
Toimeentulotuen määräytyminen
Toimeentulotuki rakentuu toimeentulotukilain mukaan perustoimeentulotuesta (perusosa ja muut perusmenot, 7–7 b §), täydentävästä toimeentulotuesta (7 c §) sekä ehkäisevästä toimeentulotuesta (13 §). Toimeentulotukilain 6 §:n mukaan tuen hakijan ja hänen perheensä tulot ja varat otetaan huomioon perustoimeentulotukea myönnettäessä. Toimeentulotuen myöntäminen edellyttää laskelman tekemistä.
Oikeus perustoimeentulotukeen syntyy, kun tuloista/varoista ja toimeentulotuessa hyväksyttävistä välttämättömistä menoista on tehty laskelma, joka osoittaa tulojen/varojen riittämättömyyden kyseisiin menoihin. Vaikka tulot olisivat sen suuruiset, että oikeutta perustoimeentulotukeen ei laskelman mukaan synny, henkilöllä tai perheellä voi olla tilanteesta riippuen oikeus täydentävään ja/tai ehkäisevään toimeentulotukeen. Kuitenkin jotta täydentävää ja ehkäisevää toimeentulotukea voidaan myöntää, edellytyksenä on että perustoimeentulotukea on haettu Kelasta.[30]
Perustoimeentulotuki
Perustoimeentulotukeen kuuluvat perusosalla katettavat menot sekä muut perusmenot. Perustoimeentulotuen myöntäminen ja maksaminen siirtyivät Kelan hoidettavaksi vuoden 2017 alussa.[31]
Perusosa
Toimeentulotuen perusosa on kiinteä summa, joka on tarkoitettu jokapäiväisen elämän välttämättömiin menoihin. Näitä menoja ei siis huomioida erikseen toimeentulotuessa, vaan ne sisältyvät toimeentulotuen perusosaan yhtenä kokonaisuutena. Henkilö saa itse päättää, mihin perusosansa käyttää eikä perusosalla katettavista menoista tarvitse esittää tositteita (esim. kuitteja tai laskuja). Tällaisia menoja ovat muun muassa ruoka, vaatteet, vähäiset terveydenhoitomenot (ilman reseptiä ostettavat lääkkeet, esimerkiksi itsehoitolääkkeet) ja vastaavat muut jokapäiväiseen toimeentuloon liittyvät menot.[32]
Toimeentulotuen perusosan määrä kuukaudessa eri väestöryhmille 1.1.2018 lähtien:[33]
Yksin asuva, lapseton 491,21 €
Yksinhuoltaja 540,33 €
Avio- ja avopuolisot kumpikin (sekä muut yhteistaloudessa asuvat yli 18-vuotiaat henkilöt[34]) 417,53 €
Vanhempansa tai vanhempiensa luona asuva 18 vuotta täyttänyt henkilö 358,58 €
10–17-vuotias lapsi
10–17-vuotias 1. lapsi 343,85 €
10–17-vuotias 2. lapsi 319,29 €
10–17-vuotias 3. lapsi jne. 294,73 €
Alle 10-vuotias lapsi
Alle 10-vuotias 1. lapsi 309,46 €
Alle 10-vuotias 2. lapsi 284,90 €
Alle 10-vuotias 3. lapsi jne. 260,34 €
Jos toimeentulotukea myönnetään lyhyemmäksi ajaksi kuin kuukaudeksi (toimeentulotukilaki 15 §), toimeentulotuen määrä päivää kohden lasketaan jakamalla kuukausittainen perusosan määrä kolmellakymmenellä.
Muut perusmenot
Perusosan lisäksi toimeentulotukea voidaan myöntää muihin perusmenoihin (toimeentulotukilaki 7 b §), joista täytyy esittää tarvittavat selvitykset (esimerkiksi laskut). Perustoimeentulotuessa huomioitavia menoja ovat esimerkiksi asumismenot (vuokra, vastike, taloussähkö ja kotivakuutus), välttämättömät henkilötodistuksen hankintamenot, lasten päivähoitomenot sekä muut kuin vähäiset terveydenhuoltomenot julkisia terveydenhuollon palveluja käyttäen. Näitä menoja voidaan ”kohtuullistaa” eli esimerkiksi vuokraa, sähkönkulutusta tai kotivakuutusta ei hyväksytä tietyn summan yli menevältä osalta, mikäli ne eivät vastaa Kelan kohtuullisena pitämää tasoa.[32] Kela ei korvaa pääsääntöisesti Helsingissä asuvalle sinkulle yli 675 euroa[35] ylittävää vuokranosaa, jos kaupungissa on tarjolla edullisempia vuokra-asuntoja[36]. Kahden hengen talouksilla vastaava raja on 800 euroa[37].
Täydentävä toimeentulotuki
Kunnan sosiaalitoimisto voi harkintansa mukaan myöntää täydentävää toimeentulotukea erityisistä olosuhteista johtuviin muihin menoihin (toimeentulotukilaki 7 c §). Täydentävää toimeentulotukea myönnettäessä otetaan huomioon tarpeellisen suuruisina erityismenot, joita ovat muut kuin muihin perusmenoihin kuuluvat asumisesta aiheutuvat menot ja henkilön tai perheen erityisistä tarpeista tai olosuhteista johtuvat, toimeentulon turvaamiseksi tai itsenäisen suoriutumisen edistämiseksi tarpeelliseksi harkitut menot. Henkilön tai perheen erityisenä tarpeena tai olosuhteena voidaan pitää esimerkiksi pitkäaikaista toimeentulotuen saamista, pitkäaikaista tai vaikeaa sairautta sekä lasten harrastustoimintaan liittyviä erityisiä tarpeita.
Täydentävässä toimeentulotuessa ei ole suljettu pois mitään menolajeja, jos menot harkitaan asiakkaalle tarpeellisiksi. Toimeentulotukilaki ei aseta ylärajaa täydentävänä toimeentulotukena myönnettävälle määrälle, vaan arvio hyväksyttävän menon tarpeellisesta suuruudesta tehdään asiakaskohtaisen harkinnan mukaan.[2]
Ehkäisevä toimeentulotuki
Kunnat myöntävät lisäksi ehkäisevää toimeentulotukea, jonka perusteista ne päättävät itse. Sen tarkoituksena on edistää henkilön ja perheen omatoimista suoriutumista ja ehkäistä syrjäytymistä. Ehkäisevää toimeentulotukea voidaan myöntää esimerkiksi ylivelkaantumisesta tai taloudellisen tilanteen äkillisestä heikentymisestä aiheutuvien vaikeuksien lieventämiseksi.[38]
Alennettu toimeentulotuki
Perusosan alentaminen tulee kyseeseen, jos laiminlyö velvollisuuden pitää huolta itsestään ja elatuksestaan. Tällöin voidaan joutua alentamaan 20 % tai enintään 40 % perusosasta.[39]
Jos toimeentulotuen saaja on kieltäytynyt hänelle tarjotusta työstä tai muusta työllistämistoimenpiteestä ilman hyväksyttävää syytä, tai on esimerkiksi unohtanut saapua paikalle, perusosaa voidaan alentaa 20 prosenttia enintään kahden kuukauden ajaksi. Toimeentulotukea alennetaan myös, jos todetaan työnhaku jätetyksi uusimatta työvoimatoimistossa tai jos työnhaun ei katsota olevan aktiivista. Jos hakija toistuvasti kieltäytyy töistä ja työllistämistoimenpiteistä, perusosaa voidaan leikata yhteensä 40 prosenttia.
Päätoimisella opiskelijalla, palkansaajalla, yrittäjällä, sairaalla henkilöllä tai vastaavilla ei kuitenkaan ole velvollisuutta ilmoittautua työttömäksi työnhakijaksi.[40] Päätoimisen opiskelun kriteerit on määritelty opintotukilaissa[41] sekä työttömyysturvalaissa, [42] jossa on määritelty myös päätoimisen opiskelun päättymisestä.[43]
Alle 25-vuotiaan ammattikouluttamattoman nuoren toimeentulotuen perusosaa voidaan alentaa 20 prosenttia, jos hän on keskeyttänyt koulutuksen tai jos hän "kieltäytyy koulutuksesta"[44].
Jos perusosaa leikataan, kunnan sosiaalityöntekijän tulee yhdessä asiakkaan kanssa tehdä suunnitelma, jossa ilmenee kuinka asiakas voi parantaa toimeentulomahdollisuuksiaan. Sosiaalityöntekijöiden kanssa tehtyjen suunnitelmien laiminlyönti voi johtaa vähennyksiin.
Jos perusosan alentaminen perustuu sihen, että hakija ei ole menetellyt annetun ohjauksen mukaisesti, tulee annettu ohjaus ja sen laiminlyönti ilmetä päätöksestä. Päätöksestä on aina myös löydyttävä millä tavoin on arvioitu, ettei alentaminen vaaranna henkilön ihmisarvoisen elämisen edellyttämää turvaa ja ole kohtuutonta asiakkaalle.[45]
Laskennalliset tulot
Tuloina otetaan tietyin poikkeuksin huomioon kaikki henkilön tai perheenjäsenten käytettävissä olevat tulot ja tuet. Vähäisimmätkin avustukset kuten armeijan päivärahat saatetaan ottaa kokonaisuudessaan huomioon. Myös nostetut lainat ja vanhempien, sukulaisten tai ystävien suorittamissa tilillepanoissa näkyvät lainat tai myydyistä tavaroista saadut tilillepanot vähentävät toimeentulotuen määrää, koska ne katsotaan tuloiksi. Takaisin maksettuja rahoja ei kuitenkaan lasketa menoiksi, ellei kyseisestä lainasta ole tehty virallista velkakirjaa. Ulosmitattua palkanosaa ei kuitenkaan lasketa tuloksi. Perheiltä tuloina vähennetään lapsilisät ja elatustuki.
Ennen toimeentulotuen myöntämistä hakijaa ohjataan hakemaan kaikki muut mahdolliset lakisääteiset etuudet. Tällaisia ovat muun muassa työttömyysturva, eläke- ja sairausturva, asumistuki sekä opintoraha, -laina ja opiskelijan asumislisä. Säästöt ja helposti rahaksi muutettava omaisuus kuten kesämökki tulee käyttää ennen toimeentulotuen hakemista. Mahdollinen omistusasunto, asunnon irtaimisto tai työvälineet eivät kuitenkaan vaikuta tuen saantiin. Asuntovelan lyhennyksiä ei kuitenkaan huomioida laskettaessa tulojen riittämistä elämiseen. Tämä pätee myös muiden velkojen lyhennyksiin ja korkoihin.
Jos toimeentulotuen saajalla on kiinteää omaisuutta, kuten kesämökki tai kiinteistömuotoinen sijoitusasunto, metsää, peltoa, tms, ei sosiaalitoimisto voi määrätä ko. omaisuutta myytäväksi. Sen sijaan sosiaalitoimi voi tehdä hallinto-oikeudelle hakemuksen omaisuuden realisoimiseksi.
Tuen hakeminen Suomessa
Toimeentulotukea haetaan oman asuinkunnan tai sen kunnan sosiaalivirastolta, jossa tarve oleskelun aikana on syntynyt. Tukea voi hakea paperisella lomakkeella, sähköpostilla tai mahdollisesti oman asuinkunnan internet-hakujärjestelmässä.
Ensimmäisillä hakukerroilla on tyypillisesti käytävä aina henkilökohtaisesti selvittämässä tarve hakemukselle. Tämä johtuu siitä, että tuen tarve on lain mukaan yksilöllisesti kartoitettava. Samalla käynnillä on myös todistettava henkilöllisyys, esitettävä viimeisin verotodistus, talonkirjaote ja mahdollinen vuokrasopimus sekä esitettävä hakijan taloudessa asuvien henkilöiden tiliotteet ja mahdolliset palkkalaskelmat viimeisen kahden kuukauden ajalta. Lisäksi on annettava selvitykset kaikista muista tuloista. Opiskelijoiden on esitettävä myös opintolainaselvitys. Yksityisyrittäjien on esitettävä yrityksen tase- ja tuloslaskelma sekä kirjanpitäjän todistus tuloista ja nostetusta palkasta.
Lisäksi on oltava mukana kuitit kuukauden vuokranmaksusta, sähkölaskusta ja mahdollisista muista erikseen korvattavista asumiskustannuksista, kuitit viimeisen kuukauden sairauskuluista, päivähoitomaksuista, elatusmaksuista ja opintolainojen koroista sekä selvitys asuntolainoista. Jatkossa on täytettävä kuukausittain kolmisivuinen hakemus samoine tietoineen ja toimitettava esim. tiliotteet ja työvoimatoimiston hakijakortti.
Tukipäätös tehdään yleensä kalenterikuukaudeksi kerrallaan.
Kunnan on lain mukaan tehtävä toimeentulotukipäätös seitsemässä arkipäivässä. Kiireellisissä tapauksissa kunnan pitää voida antaa päätös jo samana päivänä tai viimeistään seuraavana arkipäivänä.[46] Toimeentulotuki on maksussa edeltävän kuukauden viimeisenä arkipäivänä. Käytännössä kunnilla on kuitenkin ollut laajalti vaikeuksia suoriutua hakemusten käsittelystä lain vaatimassa ajassa ja jonot ovat viikkoja. Erityisesti jonoja on ollut Turussa ja Itä-Suomessa.[47] Oikeusasiamies on antanut jonoista moitteita mm. Espoolle ja Turulle.[48][49]
Vuoden 2017 alusta toimeentulotuen perusosan hakeminen siirtyy Kelaan. Vaikka perusosan maksatus siirtyy Kelaan, kuntien sosiaalityöntekijät tekevät edelleen päätökset täydentävästä ja ehkäisevästä toimeentulotuesta, joita myönnetään tarvittaessa toimeentulotuen perusosan lisäksi.[50] Päätös syntyi alun perin maaliskuussa 2014 hallituksen kehysriihessä. Tätä ratkaisua ajoivat erityisesti Vihreät.[51] Aiemmin maksatuksesta on vastannut oman asuinkunnan tai viimeisimmän asuinkunnan sosiaalivirasto tai myöhemmin sosiaali- ja terveysvirasto. Siirtoa on perusteltu mm. sillä, että asiakkaan kohtaama byrokratia vähenee, kun kaikki perustuet saa samalta luukulta Kelasta. Samalla kuntien sosiaalityöntekijät pystyvät keskittymään henkilökohtaista palvelua vaativaan sosiaalityöhön. Kunnista toisaalta katoaa niiden 1800 hengen työpaikat, jotka ovat käsittelemässä tukipäätöksiä. Muun muassa tästä syystä ratkaisusta koituu noin 52,5 miljoonan euron säästöt.[52]
Tuen hakeminen internetissä
Sähköpostitse
Suomen oikeusjärjestelmä on katsonut, että toimeentulotukea voi hakea myös sähköpostitse. Asiaa on käsitelty Turun hallinto-oikeudessa 2010 [53].
Myös apulaisoikeuskansleri on vuonna 2012 saattanut yleiseen tietoon näkemyksensä, jonka mukaan toimeentulotukea on voitava hakea myös sähköisesti. Perusteluna on mainittu muun muassa, että sähköisen asioinnin mahdollistaminen toimeentulotukiasioissa olisi myös perusoikeuksien toteutumisen kannalta perusteltua. Apulaisoikeuskansleri totesi, että lainsäädännössä ei ole asetettu ehdotonta velvollisuutta järjestää mahdollisuus sähköiseen asiointiin. Hän saattoi kuitenkin kaupungin tietoon näkemyksensä siitä, että tarjotessaan mahdollisuuden sähköiseen asiointiin viranomaisen tulee sallia sähköinen asiointi myös toimeentulotukiasioissa siitä huolimatta, ettei sähköpostitse lähetetyn viestin tietoturvaa pystytä varmistamaan. Tällöin viranomaisen on selkeästi tuotava esiin asiaan liittyvä tietoturvaongelma.[54]
Verkkosivuilta
Esimerkiksi Kainuun sosiaali- ja terveydenhuollon kuntayhtymässä (aiemmin Kainuun maakunta -kuntayhtymä) on ollut mahdollista tehdä sähköinen toimeentulotukihakemus 1.5.2009 lähtien.[55].
Helsingissä tukea voi hakea . Useiden lykkäysten jälkeen marraskuussa 2013 alkoi Läntisellä sosiaaliasemalla Haagassa toimeentulotuen hakemisen koekäyttö internetissä, joka on määrä ottaa käyttöön muualla Helsingissä vuonna 2014. Helsingin kaupungin sosiaalivirastolle järjestelmän toimittaa entinen Logica, nykyinen CGI Suomi, ja se maksaa arvioiden mukaan laitehankinnat mukaan lukien noin 3,4 miljoonaa euroa. Helsingin järjestelmän hintalappu on muun muassa Helsingin Sanomien esittämien arvioiden mukaan noussut siitä syystä, ettei järjestelmän hankintaa ole tehty hankintalain mukaisesti, sillä hankintaa ei ole lainkaan kilpailutettu. Myös Vantaalla ja Kainuussa on saman toimittajan erikseen laskuttamat ja toimittamat järjestelmät.[56][57][58]
Tampereella ja Orivedellä toimeentulotuen sähköinen hakeminen otettiin käyttöön alkuvuonna 2014. Tarkoituksena oli toukokuun aikana ottaa käyttöön myös päätösten ilmoittaminen sähköisesti kirjeen sijasta. Tuen paperihakemuksia voi yhä käyttää.[59]
Muutos päätökseen tai toiminnasta valittaminen
Jos asiakas on tyytymätön saamaansa palveluun tai kohteluun, hän voi kääntyä sosiaaliasiamiehen puoleen. Sosiaaliasiamies neuvoo oikeuksista ja auttaa asian korjaamisessa. Sosiaaliasiamieheen voi olla yhteydessä internetissä kansalaisten sähköisessä asiointipalvelussa suomi.fi -asiointitilillään lähettämällä ja vastaanottamalla viestejä. Sosiaaliasiamiehen muut yhteystiedot saa myös kunnan puhelinkeskukselta, neuvonnasta, sosiaalivirastosta, kunnan Internet-sivulta tai puhelinluettelosta.[60]
Muutoksenhakupyynnön voi tehdä päätöksen mukana yleensä toimitettavalla muutoksenhakulomakkeella, joka on lähetettävä tietyn ajan kuluessa päätöksen teosta.
Mikäli asiakas kokee saamansa kohtelun olevan lain vastaista, saa tietoa oikeuksista sosiaaliasiamieheltä ja ilmaista lainopillista neuvoa julkisesta oikeusavusta.
Lain vastaista tai epäasiallista kohtelua saanut voi kannella:
oikeuskanslerille tai
eduskunnan oikeusasiamiehelle tai
aluehallintovirastoon tai
asiaa hoitaneen viranhaltijan esimiehelle.
Kunnan tiedotusvelvollisuus Suomessa
Kunnan on lain mukaan huolehdittava sosiaalihuoltoa ja muuta sosiaaliturvaa koskevan tiedotustoiminnan järjestämisestä. Toimeentulotuen saamisen edellytyksistä ja tuen sisällöstä tulee tiedottaa siten, että tuen tarpeessa olevat osaavat käyttää oikeuttaan tuen saamiseen.[61]
Toimeentulotukijärjestelmän kritiikkiä
Oikeus toimeentulotukeen ei perustu yksilön omien tulojen pienuuteen tai yksilön pakollisiksi tai kohtuullisiksi katsottujen menojen suuruuteen, vaan kotitalouden kaikkien jäsenten yhteenlaskettujen tulojen ja menojen tarkasteluun. Tämän käytännön taustalla vallitsee olettamus siitä, että kotitalouden jäsenillä olisi kaikilla samat oikeudet käyttää kotitalouden jäsenten tulojen ja varallisuuden summaa. Todellisuudessa näin ei ole, vaan saman kotitalouden jäsenten välillä saattaa vallita suuria tulo- ja hyvinvointieroja.[62] Vain puolet suomalaisista pariskunnista ilmoittaa elävänsä sellaisessa yhteistaloudessa, joka kattaa myös henkilökohtaiset menot. Kuitenkin vain reilulla neljänneksellä tällaisista pariskunnista on yhteinen palkkatili.[63]
Toimeentulotukea on kritisoitu myös siitä, että edes perintö ei nosta toimeentulotuen varassa elävän pitkäaikaistyöttömän tai työkyvyttömän henkilön elintasoa toimeentulonormin yli: sosiaalitoimi jakaa perintösumman tyypillisesti toimeentulotuen kokoisiin laskennallisiin kuukausiosiin, ja perinnön saajalle myönnetään toimeentulotukea vasta, kun nämä laskennalliset kuukaudet ovat kuluneet umpeen.
Mikäli toimeentulotukea saava henkilö joutuu rikoksen tai tapaturman uhriksi, menettää hän korvauksensa. Jos pesukone rikkoontuu ja vakuutusyhtiö korvaa, lasketaan korvaukset tuloksi eli tukea lasketaan saman verran. Myös vaikkapa pahoinpitely- tai raiskauskorvaus voidaan lukea varallisuudeksi ja vähentää toimeentulotuesta. Sosiaalitoimistolla on asiassa harkintavaltaa, mikä tarkoittaa, että samassa tilanteessa eri puolilla Suomea oleva voi joutua kahden erilaisen päätöksen uhriksi.[64]
Vastaavat järjestelmät muissa maissa
Euroopan unionissa toimeentulotukijärjestelmiä on käytössä Suomen ohella esimerkiksi Ruotsissa, Tanskassa, Saksassa, Alankomaissa, Yhdistyneessä kuningaskunnassa ja Irlannissa. Itävallassa tuki on vahvasti harkinnanvarainen ja on sidoksissa paikallisviranomaisten tarveharkintaan. Eteläisessä Euroopassa järjestelmä on käytössä vähäisemmässä määrin, on vielä kehittymisasteella ja voi riippua kulloinkin käytössä olevista budjettivaroista. Yhä useammassa maassa tuen saannin vaatimuksiin liitetään aktivointivelvollisuus. Toisaalta usein annetaan mahdollisuus tehdä pienituloista työtä ilman pelkoa seuraamuksista kuten palkan vähentämisestä myönnetystä tuesta.
Norja
Esimerkiksi Trondheimin kunnan sosiaalivirastosta maksettiin sosiaaliapua (økonomisk sosialhjelp til livsopphold i Trondheim kommune) vuonna 2014 yli 18-vuotiaille yksineläjille 6570 Norjan kruunua (n.725 €) sekä avo- ja aviopareille 9300 Norjan kruunua (n. 1050 €) kuukaudessa vuonna 2014.[65]
Tanska
Tanskassa sosiaaliavustusta (Social bistand) myöntää kunnat ja valtio-osuus tuista on 50 prosenttia. Sosiaaliavustuksen määrä 25 vuotta täyttäneelle henkilölle on 1120 euroa kuukaudessa, huoltovelvolliselle 1490 euroa kuukaudessa. Sosiaaliavustuksen määrä on sama riippumatta siitä, osallistuuko sen saaja aktivointitoimenpiteisiin vai onko hän työtön.
Ruotsi
Ruotsissa taloudellista tukea nimitetään nykyään virallisesti Taloudelliseksi tueksi (Ekonomisk bistånd), tosin sitä kutsutaan kansankielessä usein myös sen vanhalla nimellä sosiaalitueksi (Socialbidrag) ja sitä myöntää kunnan sosiaalitoimisto (Socialtjänsten). Suomen toimeentulotuen perusosaa vastaa Toimeentulotuki (Försörjningsstöd). Sen suuruus perustuu maan hallituksen vuosittain määrittelemään kulutusnormiin, "riksnormen för försörjningsstöd", joka on aina keskitasoa. Summa on jaettu erilaisiin talouksiin ja ikäryhmiin. Kulutusnormin lisäksi myönnetään tukea muihin tarpeellisiin kustannuksiin, kuten asumiseen ja taloussähköön. Tuen tarve muun muassa vuokran kohtuullisuudessa määritellään siten, minkä matalapalkkainen työntekijä kykenee maksamaan. Esimerkiksi yhden henkilön taloudessa tuki muodostuu henkilökohtaisista kustannuksista (2980 kr) ja talouden yhteisistä kustannuksista (950 kr). Yhteensä summaksi tulee 3930 kr (n. 406,92 €) vuonna 2017.[66]
Ruotsissa maahanmuuttajat saivat jopa puolet toimeentulotuista 1990-luvun puolivälissä.[27]
Eläkeläisillä on oikeus Suomen Kelaa vastaavan Vakuutuskassan (Försäkringskassan) maksamaan vanhusten toimeentulotukeen (Äldreförsörjningsstöd).
Belgia
Belgiassa viimesijaista tukea myönnetään Belgiassa asuville, kodittomille ja hyväksytyille poliittisille pakolaisille, jotka ovat muukalaisrekisterissä. Minimi-ikä on 18 vuotta. 18–25-vuotiaille on pakollista osallistua aktivointiohjelmaan, elleivät terveydelliset syyt ole esteenä. Jos asiakas ei suostu aktivointiin, tuki voidaan keskeyttää enintään kolmeksi kuukaudeksi. Yli 25-vuotiaille aktivointi on vapaaehtoista. Tuen määrä on yhdessä asuville 429,66 €, yksin asuvalle 644,44 € ja lapsiperheiden vanhemmille 859,31 €.
Ranska
Ranskassa tuen nimi on RMI eli Revenu minimum d'insertion. Tukea saadakseen täytyy olla vähintään 25-vuotias tai olla lapsia huollettavana, vanhempien elatusvelvollisuus päättyy Ranskassa vasta 25-vuotiaana. Ulkomaalaisella täytyy olla oleskelulupa ja hänen täytyy olla asunut maassa ainakin viisi vuotta. Tulojen määrä ei saa ylittää RMI:n määrää. Tukea hakeva ei saa olla opiskelija. Töissä ei voi käydä, koska tukea ei tällöin myönnettäisi, vaikka tulot olisivat erittäin pienet. Määrä on yksin asuvalla 444,86 €. Joulukuussa myönnetään "joulubonus", joka on hieman yli 150 €.
Toimeentulotuen nimi eri maissa
• Alankomaat: Algemene bijstand, Wet werk en bijstand
• Brasilia: Bolsa Familia
• Britannia: Income Support
• Espanja: alueittain eri nimellä, kuten Renta Básica ja Renta Mínima de Inserción
• Irlanti: Supplementary Welfare Allowance
• Islanti: Félagsleg aðstoð
• Italia: Minimo vitale (tai reddito minimo)
• Itävalta: Sozialhilfe
• Kanada: kullakin provinssilla on oma järjestelmänsä, Quebecissä se on nimeltään Bien être social eli social welfare
• Liechtenstein: Sozialhilfe
• Luxemburg: Revenu minimum garanti (RMG)
• Norja: Stønad til livsopphold
• Portugali: Rendimento mínimo garantido
• Ruotsi: Ekonomisk bistånd
• Saksa: Sozialhilfe, Sozialgeld
• Suomi: Toimeentulotuki
• Sveitsi: (ranskaksi) Revenu minimal de réinsertion (RMR)
• Tanska: Social Bistand
• Viro: Toimetulekutoetus
Katso myös
Köyhyys
Kela
Sosiaalipolitiikka
Sosiaaliturvan väärinkäyttö
Sosiaalinen syrjäytyminen
Työmarkkinatuki
Työttömyys
Työllistäminen
Lähteet
Toimeentulotuki. Opas toimeentulotukilain soveltajille. Sosiaali- ja terveysministeriön julkaisuja 2007:11.
Socialstyrelsen (Sverige)
Viitteet
Aiheesta muualla
. Säädettiin 1997, astui voimaan 1998.
Luokka:Sosiaaliturva
Luokka:Seulonnan keskeiset artikkelit
| https://fi.wikipedia.org/wiki/Toimeentulotuki |
{
"plaintext_start_byte": [
1,
227,
375,
513,
934,
1302,
1639,
1967,
2399,
3374,
3900,
3954,
4390,
4439,
4798,
4825,
5170,
5796,
5984,
6195,
6313,
6430,
12662,
12884,
13079,
13429,
13637,
14065,
14463,
14742,
15136,
15346,
15564,
15763,
15842,
16023,
17705,
18164,
18410,
18650,
18898,
20870,
21278,
21303,
21546,
21650,
22278,
22955,
23459,
23690,
24337,
24772,
25252,
26522,
27147,
27609,
28043,
28707,
28980,
29672,
30303,
31505,
31789,
32260,
32593,
32882,
33308,
33783,
33964,
34043,
34397,
34653,
34963,
35076,
35695
],
"plaintext_end_byte": [
226,
367,
512,
933,
1301,
1638,
1966,
2398,
3373,
3863,
3953,
4389,
4438,
4751,
4823,
5142,
5785,
5967,
6184,
6302,
6422,
12605,
12883,
13078,
13428,
13636,
14064,
14462,
14728,
15135,
15345,
15563,
15743,
15841,
15997,
17672,
18163,
18387,
18649,
18878,
20781,
21122,
21302,
21495,
21649,
22277,
22954,
23458,
23689,
24336,
24763,
25251,
26521,
27146,
27608,
28042,
28706,
28979,
29671,
30302,
31504,
31788,
32259,
32592,
32881,
33291,
33782,
33944,
34042,
34365,
34629,
34962,
35041,
35681,
36257
]
} | 「ザ・ニューヨーク・パケット」は現在も発刊していますか？ | 日テレNEWS24 | japanese | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
日テレNEWS24（にっテレニュースにじゅうよん）は、日本テレビ放送網（日テレ）によるニュース専門チャンネル。また、日テレによるニュースサイトの名称でもある。
キャッチコピーは、「ニュースは"ライフライン" -安全・安心につながる報道を-」（2014年2月3日 - ）[1]。
概要
日本テレビ放送網が、日本全国のNNN系列局や海外の拠点より収集したニュースを24時間発信している。
スカパー!（東経110度CS放送）・スカパー!プレミアムサービス・スカパー!プレミアムサービス光[2]や各地のケーブルテレビなどに加入すると視聴できる他、全国の系列局やBS日テレでも深夜帯にフィラーとして放送されている。2011年10月3日から2014年9月まではBSスカパー!にも一番組として30分間同時放送していた。
またスマートフォン向け放送局のNOTTVが展開する『NOTTV NEWS』でも[3]24時間サイマル放送が行われたが、チャンネル再編に伴い、2014年7月1日付の放送から「NOTTV4」として通年の放送に移行し、一部の時間帯での部分サイマル放送（SOLiVE24・TBSニュースバードと交互）となった。
番組は基本的に、専用のスタジオからアナウンサー等が交代で出演して進行する。ただし、日テレ以外が管轄する地域（海外も含む）のニュースは原則として地上波で一度放送されたものを流しているが、緊急時は生放送で回線接続することがある。
2007年7月には、谷村有美が作詞・作曲し、松浦亜弥が歌う『笑顔』がチャンネルのイメージソングとして使用された。この曲は、谷村が2006年12月24日放送の15時間特別番組『世相』のエンディングテーマ曲として書き下ろし、歌ったものである。
読売新聞（朝刊）の第2テレビ・ラジオ面には、日テレジータスや日テレプラス ドラマ・アニメ・音楽ライブと共に番組表が掲載されている（北陸支社管轄の富山県・石川県は未収録。大阪本社はクォーターサイズ、それ以外は極小サイズで、大阪本社収録分については他地区よりも詳細な番組内容が記載されている）。
なお、日テレ（地上波）のロゴが2013年に、BS日テレのロゴが2014年にそれぞれ変更されたが、当チャンネルのロゴは変更されず、当チャンネルの「日テレ」のロゴは、2014年1月19日まで前代のものが引き続き使用された。なお、アイコンのロゴとステーションスポットでのロゴは、前代のものが2014年2月2日まで[4]使用された。その後、ニュースサイトとしての日テレNEWS24のロゴも地上波・BS日テレ・日テレプラス同様の「0テレ」ロゴを用いたもの（赤色をベースに「0テレNEWS24」）に変更された。時間調整枠で流れる「スマホアプリ」の告知スポットの<b data-parsoid='{"dsr":[3736,3750,3,3]}'>冒頭で流れるロゴ</b>は、2017年12月10日まで前代のロゴが引き続き使われていたが、翌11日よりアプリの刷新が行われ、現行ロゴに変更された[5]。
なお、CS・ケーブルテレビ向けと、地上波フィラー（CS再送信の場合）で放送する場合は、原則としてL字型画面とし、左に当日の日付・時刻・天気予報、下にニュースのロールティッカーを常時表示するが、スポーツ中継（プロ野球、ACL、Bリーグ、ゴルフ他）の時は一時消去し、画面右上にロゴをウォーターマーク(生中継の場合はこの下に「LIVE」も)で挿入する。
放送時間(タイムテーブル)
30分ニュース番組の基本タイムテーブル
00・30分 オープニング／ヘッドライン／ニュース（時間帯により特集や話題）
22・52分 チャンネルID（「ニュースは"ライフライン" -安全・安心につながる報道を-。日テレNEWS24」）
23・53分 日テレNEWS24 WEATHER[6][7]
27・57分 字幕ニュース（朝：Upcoming News、それ以外の時間帯：Top News Stories）[8][9]など
29・59分 時間調整枠[10]
「Wake-Up News」の基本タイムテーブル
00・15・30・45分 オープニング／ヘッドライン／ニュース
08・23・38・53分 ニューヨーク株式市場リポート
10・25・40・55分 日テレNEWS24 WEATHER[6]
13・28・43・58分 Upcoming News / Top News Stories（字幕ニュース）
14・29・44・59分 時間調整枠
専用チャンネルのタイムテーブル
2017年10月1日改編後
上記はあくまでCS放送でのものであり、インターネット配信の場合、権利関係の問題からインターネット配信不能である地上波サイマル番組（またはサイマルパート）及びスポーツ中継については、前番組もしくは後番組の拡大で対応。
NOTTV向けの放送時間
2012・13年度の日本プロ野球シーズンオフ（年度下半期）の期間中は、終日24時間放送で提供していたが、2014年7月1日の番組・チャンネル再編によりTBSニュースバードの放送が規模縮小[11]になったのに伴って、通年放送へ移行、無料放送の「NOTTV4」での放送とした。今回はTBSニュースバード・SOLiVE24（ウェザーニューズ）との交互放送としており、次の時間に行われた。チャンネル再々編のため、2015年3月31日で終了。なおNOTTV自体は2016年6月30日に廃局された。
月曜日
04:00-07:00 （Oha!4 NEWS LIVE）
11:30-12:00 （NNNストレイトニュース）
12:00-12:30 （午後いちニュース）
20:00-23:00 （デイリープラネット）
火 - 金曜日
00:00-01:00 （深層NEWS）
04:00-07:00 （Oha!4 NEWS LIVE）
11:30-12:00 （NNNストレイトニュース）
12:00-12:30 （午後いちニュース）
20:00-23:00 （デイリープラネット）
土曜日
00:00-01:00 （深層NEWS）
10:00-12:00 （ニュース30）
19:00-01:00 （デイリープラネット）
日曜日
10:00-11:45 （ニュース30）
11:45-12:00 （皇室日記）
19:00-01:00 （デイリープラネット）
沿革
1987年10月1日 - 『日本テレビケーブルニュース』（ncn）として放送を開始。
1997年12月1日 - チャンネル名を『NNN24』に変更。同時にディレクTV（Ch.502）でも放送開始。
1998年 - パーフェクTV!（現・スカパー!プレミアムサービス）で放送開始（Ch.278、委託放送事業者はジャパンイメージコミュニケーションズ）。
2000年
9月30日 - ディレクTVでの放送を終了。
10月1日 - スカパー!（現・スカパー!プレミアムサービス）での放送チャンネルおよび委託放送事業者を変更（Ch.259、委託放送事業者は日本テレビ放送網）。
12月1日 - この日開局したBS日テレで同時放送を開始[12]。
2001年3月31日 - スカパー!（現・スカパー!プレミアムサービス）での放送を終了。
2002年3月1日 - プラット・ワン（現・スカパー!）で放送開始。
2004年
2月29日 - 放送機能を汐留の新社屋に移し、ハイビジョン制作率を大幅に拡大[13]。
3月1日 - スカイパーフェクト・コミュニケーションズ（現スカパーJSAT）がプラット・ワンを吸収合併したのに伴い、スカパー!での放送を再開（Ch.SD745）。
2005年12月1日 - チャンネル名を『日テレNEWS24』に変更。
2007年3月25日 - 能登半島地震発生に伴い日本テレビが当チャンネルを用いた特番に移行し、同時ネット局がそのままネットしたが、「いつみても波瀾万丈」枠を通常通り沖縄テレビがネットしたため、当チャンネル映像がNNN非加盟局の沖縄テレビに流れる事態となった。
2008年11月1日 - スカパー!において『日テレG+』とのセット契約扱いを終了。スカパー!およびスカパー!e2での視聴料金（月額）を、630円から420円に値下げ。
2010年7月5日 - 地上アナログ放送のレターボックス放送化にあわせ、画面のレイアウトをL字型からレターボックス型に変更。
2011年10月3日 - 地上波放送の全番組をステレオ放送化するのに追随し、『Oha!4 NEWS LIVE』からステレオ放送を開始[14]。また、BSスカパー!での放送を開始。
2012年
9月29日 - スカパー!プレミアムサービスにてCh.571の放送開始（標準画質、衛星一般放送事業者は、スカパー・ブロードキャスティング）。
11月1日 - 4:00よりNOTTV NEWSでの同時放送を開始（2013年3月31日まで）。
12月1日 - スカパー!プレミアムサービス標準画質（Ch.SD745）の放送事業者がスカパー・ブロードキャスティングに変更された。
2013年
2月1日 - スカパー!（東経110度CS放送）の衛星基幹放送事業者がSCサテライト放送に移管し、チャンネル番号も変更（Ch.CS350（CS2）→CS349（CS1））。
6月30日 - スカパー!プレミアムサービス光にてCh.SD745の放送を終了。翌日より、Ch.SD571に移行。
10月14日 - 4:00よりNOTTVでの同時放送を再開（2014年3月31日まで）。
2014年
1月20日 - チャンネルロゴを変更。
2月3日 - アイコンとステーションスポットでのロゴとキャッチコピーをそれぞれ変更。
3月3日 - スカパー!・スカパー!プレミアムサービスの画角情報を4:3から16:9フルサイズのSD放送に変更した。
4月1日 - J:COMでの配信を開始（旧JCNエリアは同年6月1日から）。SD放送でCh.305。
4月6日 - スカパー!・スカパー!プレミアムサービスの受像機表示アイコンを「日テレNEWS24」から「0テレNEWS24」へ変更。
5月31日 - スカパー!プレミアムサービス（標準画質）にてCh.SD745の放送を終了し、Ch.571に完全移行した。
7月1日 - NOTTVのチャンネル再編により、日テレNEWS24の同時配信を通年化して再開（SOLiVE24・TBSニュースバードと交互）
9月25日 - スカパー!プレミアムサービス・スカパー!プレミアムサービス光での放送をハイビジョン化。
2015年
4月1日 - NOTTVの大規模改編の実施に伴い、配信を平日11:30-12:00の『NNNストレイトニュース』のみに縮小。
同日 - ひかりTVへの配信を開始。
2016年
6月30日 - NOTTVの閉局により、同日までにNOTTVへの配信を終了。
9月30日 - J:COMでの放送をハイビジョン化。
12月1日 - スカパー!プレミアムサービスの衛星一般放送事業者が、スカパー・ブロードキャスティングからスカパー・エンターテイメントに変更。
2017年
3月31日 - ひかりTVへの配信を終了。
4月3日 - 4時の『Oha!4 NEWS LIVE』より大幅改編後のタイムテーブルで放送開始。一部番組を除き英字表記で統一。
4月18日 - 14時より、自社HPおよびYahoo!ニュースでの無料ライブ配信を開始[15]。ただし、自局制作ではない『深層NEWS』（BS日テレ制作）・『NNNドキュメント』（NNN地上波各局制作）・『皇室日記』（日本テレビ制作）、自局制作であっても、『Oha!4 NEWS LIVE』の全編および『NNNストレイトニュース（平日版）』の前半といった、関東地上波（日本テレビ）でフィラー扱いとはなっていない地上波サイマル番組（もしくはパート）、およびスポーツ中継については同時生配信の対象外となるため、当該時間帯には別番組（主に前座番組であるニュース番組のリピート放送）を穴埋め配信する。
12月11日 - スマートフォン向けアプリを「日テレニュース24アプリ」と変更し、同時にこれまで有料オプションだった会見ライブ配信等を完全無料化した[5]。
2018年
1月31日 - プロ野球・千葉ロッテマリーンズ主催の公式戦全試合を放送することを発表[16][17][18]（パ・リーグ公式戦の独占放送は初）[19]。
9月26日 - スカパー!Ch.349での放送をハイビジョン化。
日本テレビケーブルニュース（ncn）時代
放送は9時半から24時までで、内容の更新は1日に数回程度だったとみられる。また、日本テレビではおなじみの読売ジャイアンツ（巨人）戦の中継も行っていた[20]。
1992年にSUPERBIRD（B号）が打ち上げられてからは、宇宙通信（SCC）が供給する『スカイポート通信サービス』のラインナップに組み込まれていた。
SCCのステーションIDは、日テレ本社（現在の麹町分室）に設置されたアップリンク用アンテナをメインに、チャンネルロゴと「SCC-ncn こうじまち ちきゅう」と表示されるものだった。このID画像は、ニュース番組の終了時や中断明けにも使用されることがある。
放送開始アナウンスは「こちらは、SCC ncn 麹町地球局です。送信周波数12.497GHz、送信チャンネル第4チャンネル。ncn日本テレビケーブルニュースです。」。
ニュース番組開始時のアナウンスは「こんにちは（または「こんばんは」）。ニュース専門チャンネル・ncn日本テレビケーブルニュースです。この番組はNNN・Nippon News Networkの協力のもとに制作しています。」、終了時のアナウンスは「ご覧の放送はニュース専門チャンネル・ncn日本テレビケーブルニュースです。」。
放送終了アナウンスは「ncn日本テレビケーブルニュースです。本日の放送はこれで終了しました。明日もまた、同じチャンネルでncnニュースをぜひご覧ください。（または、「 - 明日は、午前○時○○分から放送いたします。」）1993年頃のアナウンスは笛吹雅子元日本テレビアナウンサーが担当
ロゴは原則白であったが、番組紹介やIDではカラー表記になることもあり、その際は「ncn」その下に「NTV CABLE NEWS」と書かれてものであった（主に「ncnニュース」や「ncnトップナイター」に使用）。
NNN24 時代
「NNN」は日本テレビ系列のネットワーク「Nippon News Network」ではなく、「NTV Nonstop News」の頭文字をとったものである（キャスターが番組の最後に「ご覧のチャンネルは NNN24 - NTV NONSTOP NEWS（エヌエヌエヌにじゅうよん・エヌティーヴィー・ノンストップ・ニュース）です」とアナウンスする）。
1999年頃に20分番組の『スーパーモーニングライブ』がスタートし、一部時間帯の編成が変わった。また、番組名の最後に「24」を付けることが多くなった。
ロゴは「NNN24」というもので、24の上側に「NTV NONSTOP NEWS」と表記してあるものであった（赤字の「N」、オレンジの「N」、黄色の「N」、灰色または黒の「24」）。
巨人戦の中継は2001年度で終了となり、翌2002年4月1日に開局の日テレジータス[21]に引き継がれた（これ以降、全編完全中継となる）。
主な番組一覧
各番組の放送時間は、公式サイト内の「」を参照のこと。
「☆」 - BS日テレでも同時放送（一部の日時のみを含む）
「※」 - BSスカパー!でも同時放送（同上、2014年9月終了）
当チャンネル制作
Pre-Dawn Update ☆
地上波でもフィラーとして放送されている。2015年3月までは『さきがけ ニュース&スポーツ』、2015年4月から2017年3月までは『さきがけニュース』。
Oha!4 NEWS LIVE ☆
地上波でも全編または一部分を同時ネット。
Early Morning News
Wake-Up News
Market News
旧まーけっとNavi&ニュース。平日のみの放送で、休日はMorning Newsを放送。
Morning News
NNNストレイトニュース平日版
地上波でもサイマルネット(日本テレビ以外の地上波のネット局は11:38.50もしくは11:42.15で飛び降り)。日本テレビ制作の週末版はネットせず。
the SOCIAL
localパートでは、中京テレビ『ストライク!』・読売テレビ（『NNNストレイトニュース』の関西ローカルパート）のローカルニュースも1項目ずつ放送する。なお、2018年7月からは西日本豪雨被災各地のニュースを広島テレビ、西日本放送、南海放送から放送される。
Lunch Update
旧ストレイトニュース+。2017年9月までは平日も放送し、中京テレビ『キャッチ!ブランチ』・読売テレビ・テレビ岩手・ミヤギテレビ・福島中央テレビ制作のローカルニュース（中京テレビ分以外は主に『NNNストレイトニュース』のローカル枠）も放送していた。2017年10月からはAfternoon News同様土日祝のみ放送。
Afternoon News
Late Afternoon NEWS
Evening News
平日のLate Afternoon NEWS及びEvening Newsはマーケット情報及び国会リポートも内包。
Daily Planet
日本テレビ系列局制作
以下は他局よりも遅れての放送。前述したように、重大なニュースが発生した時は『news every.』など地上波の報道番組やNNNおよび系列局制作の報道特別番組を同時放送する場合がある（CMは差し替え。IDアニメーションに「引き続き、（番組名）をお送りします。」のテロップを付加。またはオリジナルでBREAKING NEWSをCM枠いっぱい行うataha）。
深層NEWS（BS日テレ制作、2013年10月1日ネット受け開始・BS日テレより2時間遅れ）
皇室日記（日本テレビ制作）
NNNドキュメント（地上波放送より6日遅れ、NNN各局制作）
報道以外の番組
AFCチャンピオンズリーグ中継（2016-17年大会より）
Bリーグ中継 (2016-17シーズンより)
Fun!BASEBALL!!千葉ロッテマリーンズ主催全試合完全生中継 (2018年シーズンより)一部試合録画中継
また2013年には『ブリヂストンオープンゴルフトーナメント』の決勝ラウンドのみ、1番ホール生中継を行う[22]など、土・日を中心に一部ゴルフ中継を行った実績がある。
終了した番組
ニュース朝いち430
さきどり!Navi
ミート・ザ・プレス
NNN24ふるさとニュース
NNN24スーパースポーツ24
NNN24ナイトリーニュース24
NNN24午後いちジャーナル24
ゲキセン!（衆議院・参議院議員選挙開票特別番組）
デイリープラネット金曜発言中
ウォッチ・ザ・にっぽん列島
ミッドナイトジャーナル
イブニングニュース
アフタヌーンジャーナル
ニュース15min.
Rookie presents Weekly News24
スーパーモーニングライブ
モーニングライブ
スポ天ワイド
報道特捜プロジェクト
およよん NEWS&TALK
闘論〜TALK BATTLE〜
NBCナイトリーニュース（NBC制作）
タイムライン
さきがけニュース
朝いちニュース
ニュース30
ストレイトニュース+（平日）/ 午後いちニュース（土曜・日曜）
ニュース30+〜政治&マーケット解説〜
新着!エクスプレス30+〜政治&マーケット解説〜
日テレNEWS24 DATELINE（日曜・月曜）
BS日テレ制作
よい国のニュース（同時ネット）
ニッポンの大疑問α（遅れネット）
日本テレビ制作
あさ天5（1998年4月 - 12月頃）
からだ元気科
日テレNEWS24爆論
NNNニュースD→NNN News D平日版（当初は日本テレビ制作だったが、2006年8月に平日版のみ当チャンネルに制作局移管。週末版はネットせず）
○曜ナイター→劇空間プロ野球（トップ&リレーナイター）
読売テレビ制作
ミヤネ屋ニュース - 同局制作・日本テレビ系列地上波で放送されている『情報ライブ ミヤネ屋』の「ミヤネ屋ニュース」のコーナーのみ、そのコーナーの途中まで、本局では番組名改題の上、同時部分ネット。2014年1月6日 - 2017年3月31日の間、放送していた。
出演者
ニュースキャスター
過去に出演したニュースキャスター
地上波サイマル番組にのみ出演した者は記載しておらず、地上波非サイマル番組にも出演歴がある者であっても、在任期間には地上波サイマル番組にのみ出演した期間を算入していない。
気象キャスター
過去に出演した気象キャスター
平日早朝地上波サイマル枠専属キャスター
スポーツキャスター
現在は配置なし。
相本幸子（2007年10月 - 2008年3月 /元札幌テレビ）
石黒新平（2008年4月 - 2008年9月 /元東北放送）
山田泰三（2008年4月 - 2008年9月 /元名古屋テレビ）
フィラーとして放送している放送局
『Oha!4 NEWS LIVE』の放送状況の詳細については、Oha!4 NEWS LIVE#ネット局も参照。
前述したように、日本テレビ系列の各局でも未明・早朝帯の放送休止時間を利用して当チャンネルの同時放送を行っている。ただし、あくまでもフィラー（空白となる時間の穴埋め）という扱いであるため、曜日や季節によって放送時間に違いが生じている。フィラーを行っている局は、当初は近畿地方以東に集中していた。日本テレビを除く各局は、『Oha!4 NEWS LIVE』（以下『Oha!4』）第1部も含め、何れもスカパー!向けのCS放送の再送信という形式で放送している。
『Oha!4』について、関東地上波日本テレビでは開始当初から全編、2011年4月1日に2部制に移行した後の第2部は関東以外の地上波でもレギュラー番組扱いとなっているため、通常の放送回線によるネットで必ず放送されており（一部の系列局を除く）、ティッカー表示もない[23]。なお、日本テレビ以外の地上波系列局において、メンテナンス等により未明から早朝にかけての放送を休止する場合、第2部のみ通常通りネットするが、それが長時間にわたる場合等はごくまれに第2部も休止とすることがある。
日本テレビ以外の地上波系列局において、メンテナンス等により未明から早朝にかけての放送を休止する場合、地上波において、第1部は正規には関東のみのネット。第2部はあくまでローカルセールス枠のため、通常時のネット局であっても、上記メンテナンスでの休止以外に大雨・台風発生時に臨時で自社制作の報道特別番組に差し替えることがある（特に中京テレビ）。
2011年10月3日4時までは、日本テレビと静岡第一テレビ以外の各局はモノラル音声で放送していた（『Oha!4』の第2部は、2011年4月1日の放送開始時から全局でステレオ音声）。
なお、以下の表での「放送終了」は、放送日付上（実際の日付は前日）の深夜定時放送終了時を指す。また特番やスポーツ中継、臨時の速報ニュースなどで放送時間が延長された場合、翌日付早朝放送開始までの時間的余裕がない場合や、特に月曜未明（日曜深夜）に放送設備保守作業がある時は休止して、局によりカラーバーやお天気カメラ、環境映像などの別のフィラーを用意することがある。また月曜から金曜が同時間帯に放送される場合は（平日）としてまとめてある。
2017年度以降、日本テレビを除く一部地上波系列局において、従前のCS再送信ネットからインターネット配信の同時ネットに切り替えた局がある。そのような局ではティッカー表示やステーションスポットがなく、また平日早朝の『Oha!4・第1部』や日曜朝の『NNNドキュメント』（再放送）が途中打ち切りとなっている。
備考
各局共通
2011年3月11日に東北地方太平洋沖地震（東日本大震災）が発生した折には、同年3月14日から5月13日までの間、未明・早朝のフィラー枠を拡大したり、臨時にネットしたりする局があった。震災発生直後の週は被災地の地上波系列局の一部でゴールデンタイムの一部時間帯に日本テレビのネット番組を返上し、臨時でフィラー放送を行った日がある。
札幌テレビ
道内全域での放送開始は、2004年8月からである。これは、札幌本社直轄地区（札幌市、千歳市、岩見沢市、小樽市など）以外での放送にかつて使用されていたNTT中継回線（アナログマイクロ波）の使用料が高額だったためである[37]。ただし、災害・地震・台風などの緊急時や年末年始は道内全域で放送された[38]。
道内全域での放送開始当初は、コスト削減のためフィラー中のみ北海道総合通信網所有の中継回線（専用線デジタル伝送方式）を使用して札幌から各放送局へ送る体制を執っていた。このため、札幌地区以外の地域では中継回線の切り替えの際に一瞬ノイズが発生する場合があった。この体制は2007年の中継回線完全デジタル化まで続けられた。
衛星回線を使用しているため、放送局周辺の天候が著しく悪化すると「天候が回復するまでお待ちください」といった旨のテロップが出され、放送が中断する場合もある。
かつてのアナログ放送では、上下のティッカー表示の部分にアナログ放送終了告知が被されていた。
青森放送
フィラーパートは衛星回線を使用しているため、札幌テレビと同様に、放送局周辺の天候が著しく悪化すると「電波の状態が悪く、番組が中断しております。（改行）しばらくお待ち下さい」というテロップのあるカラーバーが表示され、放送が中断する場合もある（ワンセグではカラーバーのみ。2012年2月21日未明に該当）。
2011年7月20日までの水曜は、アナログ放送のみ緊急警報放送(デジタル放送は番宣を放送)の試験放送を行うため、4時41分で終了。
テレビ岩手
東日本大震災の発生直後は、一時的に『Oha!4』を定時番組扱いでフルネットしていた（自社制作の報道特番に差し替えた日もあった）。
また、同年4月までは早朝の通販番組が埋まらなかったため、フィラーの終了時刻を繰り下げていた。特に2部制移行後の『Oha!4』も、月曜のみ全編を定時番組扱いでフルネットすることもあった。
ミヤギテレビ
（2011年5月16日以降から同年6月末まで）月曜の数回に亘りフィラー・『Oha!4』全編共々休止とした。
（2011年8月16日から10月9日まで）深夜のメンテナンスを長時間行う関係で、放送時間が大幅に縮小され、日曜以外のフィラーパートを休止した。なお、『Oha!4』は4:40からの飛び乗り（定時番組扱い）となった。
福島中央テレビ
2011年3月11日以前は、2部制移行前の『Oha!4』を4:58から定時番組として放送していた。2部制移行前の『Oha!4』開始直後の一時期は5:00から定時番組として放送していた。
東日本大震災の特別報道体制により、2011年3月14日から31日までは2部制移行前の『Oha!4』の定時放送を、同年4月1日から5月13日まではフィラーをそれぞれ4時からに前倒ししていた。よって、この2か月間の『Oha!4』をフルネットで放送した。
2011年5月16日 - 2013年4月26日は月 - 金曜日のフィラーを4:58開始としていた。
山梨放送
2013年6月16日 - 2013年7月21日の間、日 - 金曜日の放送を、『Oha!4』1部を含めて休止した。
2ヶ月に一度、番組審議会及び批評の番組あなたとYBSを放送する際は、日曜日の放送は4時25分に終了する。
テレビ信州
2002年5月から、『ニュース朝いち430』（『Oha!4』の前身）をフルネットしていた（中断していた時期あり）。
『Oha!4』となってからも引き続き放送していたが、2006年10月で一旦打ち切り、2007年4月から再開した（ここから2011年3月までは4:50で飛び降り）。
2010年12月16日には、未明のサッカー中継の延長対応（4:00終了・最大5:15まで、実際には延長はなかった）の関係で『Oha!4』を休止[39]。代わりに、普段は見られないフィラーパートと同様の体裁のものが放送された。
台風接近時には臨時に放送される。
静岡第一テレビ
（2011年11月2日から12月6日まで）連日メンテナンスにより停波していたため、フィラーを休止していた（『Oha!4』の第2部のみ定時番組として放送）。ただし、週末等は短時間のみフィラーを行う日があった。
（2011年12月20日から22日までと、26日から28日までの平日）フィラーの終了時刻が一時的に4:25（または、4:24か4:50）に変更されていた。このため、『Oha!4』は第1部の途中で飛び降りて自主編成の番組を放送した後、第2部で再び飛び乗りとしていた。
中京テレビ
放送開始前には、NNN24時代は月夜の挿絵に「この後はNNN24をお送りします」のテロップが、日テレNEWS24に変更されて以降は同局の局舎の屋上の画面をバックに「この後はNEWS24」のテロップが表示されていたが、現在は放送終了後そのままフィラーに入る。
2007年9月迄、月曜早朝のみ『Oha!4』を4:30に飛び乗り放送していた。
2009年10月8日の放送は、放送エリアの一つである愛知県内に台風が上陸して画像が乱れた為、フィラーが中断されて数分間同局が運営している中京テレビゴルフカントリークラブの映像が放映されていた。
2016年7月と11月は、月曜未明にもフィラー放送を行った日がある。
2016年4月から2017年9月迄の金曜日の『Oha!4』第1部と2017年10月の第1・2火曜から木曜の『Oha!4』第2部が差し替えられて自主編成を行っていた。
2016年11月21日未明は、同局の本社社屋移転に伴う長時間メンテナンスの為、フィラー・『Oha!4』第1部の何れも休止して、『Oha!4』第2部のみ放送された。
福井放送
放送開始前には、ブルーバックの静止画[40][41]を表示する。
放送開始以前にも、アメリカ同時多発テロやイラク戦争の時に期間限定で放送したことがある（この時は新聞の番組表にも記載があった）。
広島テレビ
（2008年3月30日まで）平日でもフィラーパートも放送されており、フィラーパート（4時まで）は『NEWS24』、4時以降は『Oha!4』と記載されていた。
（2008年3月31日から2010年4月4日まで）『Oha!4』もフィラー扱いで、途中から飛び乗る日もあった。原則として4:50で飛び降るが、稀にフルネットになることもあった。番組表には『NEWS24』と記載。
西日本放送
2010年7月4日は、2010 FIFAワールドカップの中継が未明に放送されたため、時間調整のために短時間フィラーが放送された。
2011年7月18日から24日までと、10月18日から23日まで、2012年3月20日から25日までの各日にも、フィラーが放送された。
くまもと県民テレビ
火曜から金曜のフィラーパートは、2007年1月から2009年9月まで休止していた。また、2006年12月までは月曜も休止していた。
不定期に月曜は『Oha!4』第1部共々休止となる（メンテナンスのため）。
テレビ宮崎
『Oha!4』の時間帯は、フジテレビの『めざましテレビ』を5:25飛び乗りの形でネットしている。緊急時は同番組がFNN報道特番扱いで臨時フルネットとなるため、『Oha!4』が放送されることはない。
東日本大震災の発生時も、NNNの『NEWS ZERO』終了後の未明・早朝帯にFNNからのネット受けを行った。
ネット配信
日テレNEWS24では、さまざまな方法でニュースのネット配信を実施している。PC、携帯の公式ホームページにおいて、記事、写真、動画を無料配信している他（ただし、携帯だとパケット代がかかる。動画を見る場合は定額制加入を推奨）、Wiiのニュースチャンネルへの記事の提供（無料、2013年6月28日サービス終了に伴い配信終了）などを行なっている。
この他にも、JR東日本京浜東北線、中央線快速車内に設置されているモニターにヘッドラインニュースを配信している。
動画ニュース
以下は日テレNEWS24ホームページ以外でのニュース配信先。
読売テレビ - 読売テレビニュース
福岡放送
Yahoo!ニュース（Yahoo! JAPAN） - ライブ配信・動画配信ともにあり
MSNニュース（MSN） - 動画配信あり、ライブ配信なし
gooニュース（goo） - ライブ配信・動画配信ともになし
モバゲータウン
iチャネル
ポッドキャスティング
『ビデオポッドキャスティング』の配信を2006年4月12日にスタートさせた。配信される番組はすべて動画で、無料配信される。番組の視聴には、iTunesのダウンロードが必要。
配信される番組
「珍品堂（モノ☆しり）」（『Oha!4 NEWS LIVE』のコーナー）
「まーけっとNavi」（冒頭からの一部分と「まーけっとEYE」を配信）
「汐留リーダーズEYE」（『まーけっとNavi』のコーナー）
「国会リポート」
「安倍首相きょうの一言」
一部を除き、ほぼ毎日最新版が放送終了後に配信される。
スマートフォン用アプリ
ニュースの動画視聴（一部を除く）や、24時間以内の直近ニュースがチェック出来る「NEWS速報! Live+」がiOS及びAndroid端末向け向けに無料配信されている。また、月250円の有料会員及びauスマートパス向けアプリでは、緊急会見や事件・事故の現場からのライブ配信やプッシュ受信が可能となり、広告も非表示となる。上述の通り、2017年12月11日から新しく「日テレニュース24アプリ」に変更され、プッシュ受信やライブ配信も含め完全無料化された[5]。
関連項目
日本テレビ・報道局制作番組の分野別一覧
スカパー! チャンネル一覧
日テレ系の衛星放送チャンネル
BS日本（BS日テレ）
日テレジータス
日テレプラス ドラマ・アニメ・音楽ライブ
民放キー局ニュース系列の専門CSチャンネル
TBS NEWS
民放キー局ニュース系列のネット配信
ホウドウキョク（フジテレビ）
AbemaNews（テレビ朝日）※サイバーエージェントとテレビ朝日合弁会社運営のWebニュース専門チャンネル
モバHO!
NOTTV
脚注
外部リンク
on Twitter
on Facebook
| https://ja.wikipedia.org/wiki/%E6%97%A5%E3%83%86%E3%83%ACNEWS24 |
{
"plaintext_start_byte": [
2,
1630,
2454,
3611,
5974,
7249,
8705,
10471,
11380,
13137,
15053,
16965,
17663,
19010,
20667,
22238,
23283,
24046,
26098,
26885,
28818,
29613,
31341,
32413,
34661,
36451,
37593,
40110,
40580,
41116,
41272,
42827,
42947,
45107,
45236,
46408,
46531,
47578,
47744,
50419,
50523,
53327,
55708,
55831,
57223,
57413,
60553,
61174,
62938,
64416,
64733,
65934,
68213,
68644
],
"plaintext_end_byte": [
1629,
2453,
3526,
5973,
7248,
8658,
10470,
11379,
13078,
15052,
16964,
17662,
18990,
20666,
22237,
23194,
24045,
26097,
26884,
28817,
29539,
31340,
32340,
34635,
36450,
37567,
40109,
40521,
41115,
41271,
42826,
42946,
45106,
45235,
46407,
46530,
47577,
47743,
50418,
50522,
53222,
55707,
55829,
57222,
57412,
60509,
61173,
62787,
64351,
64732,
65907,
68164,
68556,
69879
]
} | พระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหาอานันทมหิดล มีพี่น้องกี่คน ? | พระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหาอานันทมหิดล พระอัฐมรามาธิบดินทร | thai | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
พระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหาอานันทมหิดล พระอัฐมรามาธิบดินทร (20 กันยายน พ.ศ. 2468 – 9 มิถุนายน พ.ศ. 2489) เป็นพระโอรสในสมเด็จพระเจ้าน้องยาเธอ เจ้าฟ้ามหิดลอดุลยเดช กรมขุนสงขลานครินทร์ (ภายหลังดำรงพระอิสริยยศเป็นสมเด็จพระมหิตลาธิเบศร อดุลยเดชวิกรม พระบรมราชชนก) และหม่อมสังวาลย์ (ภายหลังดำรงพระยศเป็นสมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี) มีพระเชษฐภคินีและพระอนุชาร่วมพระชนกชนนีอีก 2 พระองค์ ได้แก่ สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์ และสมเด็จพระเจ้าน้องยาเธอ เจ้าฟ้าภูมิพลอดุลยเดช (ภายหลังทรงขึ้นครองราชสมบัติเป็นพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช)
พระองค์เสด็จขึ้นทรงราชย์เป็นพระมหากษัตริย์รัชกาลที่ 8 แห่งราชวงศ์จักรี เมื่อวันที่ 2 มีนาคม พ.ศ. 2477 ขณะที่มีพระชนมายุเพียง 8 พรรษา และทรงประทับอยู่ที่ประเทศสวิตเซอร์แลนด์ ดังนั้น จึงมีการแต่งตั้งคณะผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์เพื่อทำหน้าที่บริหารราชการแผ่นดินจนกว่าพระองค์จะทรงบรรลุนิติภาวะ
พระองค์เสด็จนิวัตพระนครครั้งแรกภายหลังทรงราชย์เมื่อวันที่ 15 พฤศจิกายน พ.ศ. 2481 และครั้งที่สองเมื่อวันที่ 5 ธันวาคม พ.ศ. 2488 แต่ก่อนกำหนดการเสด็จพระราชดำเนินกลับไปทรงศึกษาต่อที่ประเทศสวิตเซอร์แลนด์เพียง 4 วัน พระองค์ก็ได้เสด็จสวรรคตด้วยทรงต้องพระแสงปืนเมื่อวันที่ 9 มิถุนายน พ.ศ. 2489 ณ ห้องพระบรรทม พระที่นั่งบรมพิมาน ภายในพระบรมมหาราชวัง รวมระยะเวลาที่ทรงครองสิริราชสมบัติทั้งสิ้น 12 ปี
พระราชประวัติ
ขณะทรงพระเยาว์
พระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหาอานันทมหิดล พระอัฐมรามาธิบดินทร เป็นพระโอรสในสมเด็จพระมหิตลาธิเบศร อดุลยเดชวิกรม พระบรมราชชนก กับสมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี เสด็จพระราชสมภพเมื่อวันอาทิตย์ ขึ้น 3 ค่ำ เดือน 11 ปีฉลู ตรงกับวันที่ 20 กันยายน พ.ศ. 2468 ณ เมืองไฮเดลแบร์ก สาธารณรัฐไวมาร์ (ปัจจุบันคือประเทศเยอรมนี) ขณะที่สมเด็จพระราชชนกทรงศึกษาการแพทย์ที่ประเทศเยอรมนี โดยได้รับพระราชทานพระนามจากพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวว่า หม่อมเจ้าอานันทมหิดล มหิดล หลังจากนั้น พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้สถาปนาขึ้นเป็น พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าอานันทมหิดล [3][4] โดยสมเด็จพระราชชนนีทรงออกพระนามเรียกพระองค์เป็นการลำลองว่า นันท [5] พระองค์ทรงมีสมเด็จพระเชษฐภคินี 1 พระองค์ ได้แก่ สมเด็จพระพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์ และสมเด็จพระอนุชา 1 พระองค์ คือ พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช
เมื่อทรงพระเยาว์ได้ตามเสด็จสมเด็จพระราชชนกและสมเด็จพระราชชนนีไปยังประเทศต่าง ๆ ทั้งประเทศฝรั่งเศส ประเทศสวิตเซอร์แลนด์ และสหรัฐ ซึ่งสมเด็จพระราชชนกทรงเข้าทรงศึกษาวิชาแพทยศาสตร์ ณ มหาวิทยาลัยฮาวาร์ด สหรัฐอเมริกา ในระหว่างปี พ.ศ. 2469 - 2471 แล้วจึงเสด็จกลับประเทศไทยเป็นครั้งแรกเมื่อพระชนมายุได้ 3 พรรษา ประทับ ณ วังสระปทุม ในระหว่างนั้นสมเด็จพระราชชนกทรงพระประชวรและสิ้นพระชนม์ ดังนั้น พระองค์จึงอยู่ในความดูแลของสมเด็จพระราชชนนีเพียงพระองค์เดียว [6]
พระองค์ทรงเริ่มการศึกษาชั้นต้นที่โรงเรียนมาแตร์เดอี และเข้าทรงศึกษาต่อที่โรงเรียนเทพศิรินทร์ แต่หลังจากเหตุการณ์การเปลี่ยนแปลงการปกครองใน พ.ศ. 2475 นั้น สมเด็จพระราชชนนีได้ขอพระราชทานพระราชานุญาตจากพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว ในการที่จะทรงนำพระโอรสและพระธิดาไปประทับที่เมืองโลซาน ประเทศสวิตเซอร์แลนด์ โดยพระองค์ได้เข้าทรงศึกษาต่อที่โรงเรียนมีเรมองต์ ต่อมาย้ายไปทรงศึกษาที่โรงเรียน "เอกอลนูแวลเดอลาซืออิสโรมองต์" และทรงศึกษาภาษาไทย ณ ที่ประทับ โดยมีพระอาจารย์ตามเสด็จไปจากกรุงเทพ[7]
การขึ้นทรงราชย์
วันที่ 2 มีนาคม พ.ศ. 2477 พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงสละราชสมบัติ และมิได้ทรงสมมติเจ้านายพระองค์ใดพระองค์หนึ่งเป็นรัชทายาท ดังนั้น คณะรัฐมนตรีโดยความเห็นชอบจากสภาผู้แทนราษฎรจึงได้อัญเชิญเสด็จพระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าอานันทมหิดลที่มีพระชันษาเพียง 9 ปี ซึ่งเป็นเจ้านายเชื้อพระบรมวงศ์พระองค์ที่ 1 ในลำดับพระราชสันตติวงศ์ตามกฎมณเฑียรบาลว่าด้วยการสืบราชสันตติวงศ์ พระพุทธศักราช 2467 ขึ้นทรงราชย์เป็น<b data-parsoid='{"dsr":[6865,6927,3,3]}'>สมเด็จพระเจ้าอยู่หัว พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าอานันทมหิดล สืบพระราชสันตติวงศ์ต่อไปตั้งแต่วันที่ 2 มีนาคม พ.ศ. 2477[8] และได้รับการเฉลิมพระนามใหม่เมื่อวันที่ 25 มีนาคม พ.ศ. 2477 ว่า สมเด็จพระเจ้าอยู่หัวอานันทมหิดล[9][10]
ในขณะนั้นพระองค์ทรงมีพระชนมพรรษาเพียง 8 พรรษา และยังทรงประทับอยู่ ณ ประเทศสวิตเซอร์แลนด์ จึงทำให้ต้องมีการแต่งตั้งผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์เพื่อบริหารราชการแผ่นดินแทนจนกว่าจะทรงบรรลุนิติภาวะ ได้แก่ พระเจ้าวรวงศ์เธอ กรมหมื่นอนุวัตรจาตุรนต์ พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าอาทิตย์ทิพอาภา และ เจ้าพระยายมราช (ปั้น สุขุม) [11]
เมื่อวันที่ 12 สิงหาคม พ.ศ. 2478 พระเจ้าวรวงศ์เธอ กรมหมื่นอนุวัตรจาตุรนต์สิ้นพระชนม์ สภาผู้แทนราษฎรจึงได้แต่งตั้งให้นายพลเอก เจ้าพระยาพิชเยนทรโยธิน (อุ่ม อินทรโยธิน) เป็นผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์[12] และเมื่อเจ้าพระยายมราช (ปั้น สุขุม) ถึงแก่อสัญกรรม จึงมีการแต่งตั้งให้นายปรีดี พนมยงค์ เป็นผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์แทน[13] หลังจากนั้น เมื่อเจ้าพระยาพิชเยนทรโยธิน (อุ่ม อินทรโยธิน) ถึงแก่อสัญกรรม รวมทั้ง พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าอาทิตย์ทิพอาภาได้กราบถวายบังคมลาออกจากตำแหน่ง นายปรีดี พนมยงค์ จึงดำรงตำแหน่งผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์เพียงผู้เดียว[14] จนกระทั่งสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวจะเสด็จกลับสู่พระนคร[15]
การเสด็จนิวัตพระนคร
รัฐบาลได้กราบบังคมทูลอัญเชิญสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวอานันทมหิดลเสด็จนิวัตพระนคร เมื่อปลายปี พ.ศ. 2477 เพื่อประกอบพระราชพิธีบรมราชาภิเษก แต่เนื่องจากพระพลานามัยของพระองค์ไม่สมบูรณ์แข็งแรงจึงได้เลื่อนกำหนดออกไปก่อน และได้กราบบังคมทูลอัญเชิญเสด็จฯ อีกครั้งในปี พ.ศ. 2478 แต่ก็ทรงติดขัดเรื่องพระพลานามัยอีกเช่นกัน หลังจากนั้น รัฐบาลได้ส่งพลโท พระยาวิชิตวงศ์วุฒิไกร (หม่อมราชวงศ์สิทธิ์ สุทัศน์) ไปเข้าเฝ้าสมเด็จพระราชชนนีที่โลซาน ประเทศสวิตเซอร์แลนด์ เพื่อทูลอัญเชิญสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวอานันทมหิดลเสด็จนิวัตพระนครอีกครั้งในปี พ.ศ. 2479 อย่างไรก็ตาม ในระหว่างเตรียมการเสด็จนิวัตพระนครนั้น ได้เกิดการเปลี่ยนแปลงรัฐบาลใหม่ คณะรัฐบาลใหม่จึงขอเลื่อนการรับเสด็จออกไปอย่างไม่มีกำหนด[16]
หลังจากนั้น รัฐบาลได้กราบบังคมทูลเชิญเสด็จนิวัตพระนครอีกครั้ง ในครั้งนี้สมเด็จพระเจ้าอยู่หัวอานันทมหิดล พร้อมด้วย สมเด็จพระราชชนนี, สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ และสมเด็จพระเจ้าน้องยาเธอเจ้าฟ้าภูมิพลอดุลยเดช เสด็จพระราชดำเนินจากเมืองโลซานที่ประทับโดยทางรถไฟมายังเมืองมาเชลล์ เพื่อประทับเรือเมโอเนีย ในการเสด็จพระราชดำเนินกลับสู่ประเทศไทย และเมื่อวันที่ 15 พฤศจิกายน พ.ศ. 2481 เรือพระที่นั่งได้เทียบจอดทอดสมอที่เกาะสีชัง รัฐบาลได้จัดเรือหลวงศรีอยุธยาออกไปรับเสด็จมายังจังหวัดสมุทรปราการ ณ ที่นั้น สมเด็จพระศรีสวรินทิราบรมราชเทวี พระพันวัสสาอัยยิกาเจ้า ได้เสด็จไปคอยรับพระราชนัดดาและพระสุนิสาด้วย หลังจากนั้น จึงได้เสด็จโดยเรือหลวงศรีอยุธยาเข้าสู่กรุงเทพมหานคร และทรง
ประทับที่พระตำหนักจิตรลดารโหฐาน ซึ่งนับเป็นการเสด็จนิวัตประเทศไทยเป็นครั้งแรกหลังจากเสด็จขึ้นทรงราชย์เป็นพระมหากษัตริย์ ทรงใช้เวลาอยู่ในประเทศไทยเป็นระยะเวลาประมาณ 2 เดือน จึงได้เสด็จพระราชดำเนินกลับไปทรงศึกษาต่อที่ประเทศสวิตเซอร์แลนด์[16]
เมื่อสงครามโลกครั้งที่สองสงบลง พระองค์จึงเสด็จนิวัตพระนครอีกครั้ง พร้อมด้วยสมเด็จพระราชชนนีศรีสังวาลย์ และสมเด็จพระเจ้าน้องยาเธอ เจ้าฟ้าภูมิพลอดุลยเดช แต่สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา มิได้ตามเสด็จด้วย เมื่อวันที่ 5 ธันวาคม พ.ศ. 2488 ซึ่งการเสด็จนิวัตประเทศในครั้งนี้ ทางราชการได้จัดพระที่นั่งบรมพิมาน ภายในพระบรมมหาราชวังเป็นที่ประทับ และเนื่องจากพระองค์ทรงบรรลุนิติภาวะแล้ว จึงสามารถบริหารราชการแผ่นดินได้โดยไม่ต้องมีผู้สำเร็จราชการแผ่นดินอีก[15]
สวรรคต
สมเด็จพระเจ้าอยู่หัวอานันทมหิดลทรงตั้งพระทัยจะทรงศึกษาปริญญาเอก สาขานิติศาสตร์ ที่มหาวิทยาลัยโลซาน ประเทศสวิตเซอร์แลนด์จนเรียบร้อยแล้วจึงจะเสด็จนิวัตพระนครเป็นการถาวรและจะทรงรับการบรมราชาภิเษกในภายหลัง แต่พระองค์ได้เสด็จสวรรคตเสียก่อนด้วยพระแสงปืนในวันที่ 9 มิถุนายน พ.ศ. 2489 เวลาประมาณ 9 นาฬิกา ณ ห้องพระบรรทม พระที่นั่งบรมพิมาน ภายในพระบรมมหาราชวัง ก่อนกำหนดการเสด็จพระราชดำเนินไปทรงศึกษาต่อที่ประเทศสวิตเซอร์แลนด์เพียง 4 วัน ในชั้นต้นทางราชการได้มีการแถลงข่าวสาเหตุการสวรรคตว่าเป็นอุบัติเหตุจากพระแสงปืนลั่น[17] แต่การสอบสวนในภายหลังกลับพบสาเหตุว่าเป็นการลอบปลงพระชนม์[18]
หลังจากสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวอานันทมหิดลเสด็จสวรรคต ได้อัญเชิญพระบรมศพมาประดิษฐาน ณ พระที่นั่งดุสิตมหาปราสาท พระบรมมหาราชวัง และจัดให้มีพระราชพิธีถวายพระเพลิงพระบรมศพในระหว่างวันที่ 28 - 29 มีนาคม พ.ศ. 2493 ณ พระเมรุมาศ ท้องสนามหลวง วันรุ่งขึ้นสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดชเสด็จพระราชดำเนินเก็บพระบรมอัฐิ และอัญเชิญพระโกศพระบรมอัฐิประดิษฐานที่บุษบกเหนือพระแท่นแว่นฟ้าทองภายในพระที่นั่งดุสิตมหาปราสาท มุขตะวันตก และจัดให้มีการพระราชกุศลพระบรมอัฐิขึ้น หลังจากนั้น ได้อัญเชิญพระโกศพระบรมอัฐิขึ้นประดิษฐาน ณ พระวิมานชั้นบน พระที่นั่งจักรีมหาปราสาท
วันที่ 4 เมษายน พ.ศ. 2493 สมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดช เสด็จพระราชดำเนินอัญเชิญพระผอบพระบรมราชสรีรางคารพระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหาอานันทมหิดล ไปยังวัดสุทัศน์เทพวราราม และอัญเชิญพระบรมราชสรีรางคารบรรจุลงในหีบ พร้อมทั้งเคลื่อนหีบพระบรมราชสรีรางคารเข้าสู่พระพุทธบัลลังก์ พระศรีศากยมุนี พระประธานในพระวิหารหลวง วัดสุทัศน์เทพวราราม[19]
การเฉลิมพระปรมาภิไธย
นายกรัฐมนตรีไทยในรัชกาล (พ.ศ. 2477-2489) ปีนายกรัฐมนตรี (พรรค)2476พระยาพหลพลพยุหเสนา (พจน์ พหลโยธิน) (คณะราษฎร) 2481แปลก พิบูลสงคราม (คณะราษฎร) 2487ควง อภัยวงศ์ (คณะราษฎร) 2488 (ส.ค.)ทวี บุณยเกตุ (คณะราษฎร) 2488 (ก.ย.)หม่อมราชวงศ์เสนีย์ ปราโมช (อิสระ) 2489 (ม.ค.)ควง อภัยวงศ์ (คณะราษฎร) 2489 (มี.ค.)ปรีดี พนมยงค์ (คณะราษฎร)
การเสด็จสวรรคตของสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวอานันทมหิดลทำให้เกิดปัญหาในการเรียกขานพระนาม เนื่องจากพระองค์ยังไม่ได้ทรงประกอบพระราชพิธีบรมราชาภิเษกตามโบราณราชประเพณี แต่ต่อมา สมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดชทรงพระอนุสรณ์คำนึงถึงสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวอานันทมหิดลว่ายังพอจะสนองพระเดชพระคุณให้สมพระเกียรติได้ ด้วยการเฉลิมพระปรมาภิไธยและถวายเครื่องราชกกุธภัณฑ์บางองค์ เช่น นพปฎลมหาเศวตฉัตร ซึ่งใช้กางกั้นพระบรมศพและพระบรมอัฐิ ในวันที่ 11 สิงหาคม พ.ศ. 2489 คณะผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์ในพระปรมาภิไธยสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดชจึงประกาศเฉลิมพระปรมาภิไธยสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวอานันทมหิดลขึ้นเป็น พระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหาอานันทมหิดล อดุลยเดชวิมลรามาธิบดี จักรีนฤบดินทร สยามินทราธิราช พระมหากษัตริย์แห่งประเทศไทย[1]
หลังจากนั้น เมื่อวันที่ 8 มิถุนายน พ.ศ. 2539 ในโอกาสมหามงคลสมัยที่พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชทรงครองสิริราชสมบัติครบ 50 ปี พระองค์จึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้เฉลิมพระปรมาภิไธยพระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหาอานันทมหิดล เป็นพระปรมาภิไธยอันวิเศษตามแบบแผนโบราณราชประเพณีว่า
พระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหาอานันทมหิดล อดุลยเดชวิมลรามาธิบดี จุฬาลงกรณราชปรียวรนัดดา มหิตลานเรศวรางกูร ไอศูรยสันตติวงศวิสุทธ์ วรุตมขัตติยศักตอรรคอุดม จักรีบรมราชวงศนิวิฐ ทศพิธราชธรรมอุกฤษฎนิบุณ อดุลยกฤษฎาภินิหารรังสฤษฎ์ สุสาธิตบูรพาธิการ ไพศาลเกียรติคุณอดุลยพิเศษ สรรพเทเวศรานุรักษ์ ธัญอรรคลักษณวิจิตรโสภาคยสรรพางค์ มหาชโนตมางคประณตบาทบงกชยุคล อเนกนิกรชนสโมสรสมมต ประสิทธิวรยศมโหดมบรมราชสมบัติ นพปฎลเศวตฉัตราดิฉัตร สรรพรัฐทศทิศวิชิตไชย สกลมไหศวริยมหาสวามินทร มเหศวรมหินทรมหารามาธิราชวโรดม บรมนาถชาติอาชาวไศรย พุทธาทิไตรรัตนสรณารักษ์ วิศิษฏศักตอัครนเรศรามาธิบดี เมตตากรุณาสีตลหฤทัย อโนปมัยบุญการ สกลไพศาลมหารัษฎาธิบดี พระอัฐมรามาธิบดินทร สยามินทราธิราช บรมนาถบพิตร [20]
นอกจากนี้ ยังทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ขานพระปรมาภิไธยอย่างมัธยมว่า พระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหาอานันทมหิดล สกลไพศาลมหารัษฎาธิบดี พระอัฐมรามาธิบดินทร สยามินทราธิราช บรมนาถบพิตร และอย่างสังเขปว่า พระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหาอานันทมหิดล พระอัฐมรามาธิบดินทร
พระราชลัญจกรประจำพระองค์
ในปี พ.ศ. 2481 คณะผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์ได้ให้สำนักพระราชวังจัดสร้างพระราชลัญจกรประจำพระองค์พระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหาอานันทมหิดลขึ้น ซึ่งเจ้าพระยาธรรมาธิกรณาธิบดี (หม่อมราชวงศ์ปุ้ม มาลากุล) สมุหพระราชวัง ได้ปรับปรุงพระราชลัญจกรรูปพระโพธิสัตว์สวนดุสิต ที่เคยใช้ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว มาใช้เป็นพระราชลัญจกรประจำพระองค์ โดยการสร้างพระราชลัญจกรนั้น ใช้แนวคิดจากพระบรมนามาภิไธยก่อนทรงราชย์ นั่นคือ "อานันทมหิดล" ซึ่งหมายถึง เป็นที่ยินดีแก่แผ่นดิน ดังนั้น จึงได้ใช้รูปพระโพธิสัตว์ ซึ่งมีหมายความเดียวกันว่า เป็นความยินดีและเป็นเดชยิ่งในพื้นพิภพ มาเป็นพระราชลัญจกรประจำพระองค์
พระราชลัญจกรประจำรัชกาลที่ 8 นั้น เป็นตรางา ลักษณะกลมศูนย์กลางกว้าง 7 เซนติเมตร มีรูปพระโพธิสัตว์ประทับอยู่เหนือบัลลังก์ดอกบัว พระบาทขวาห้อยอยู่เหนือบัวบาน ซึ่งหมายถึง แผ่นดิน พระหัตถ์ซ้ายถือดอกบัวตูม มีเรือนแก้วอยู่ด้านหลังแถบรัศมี ซึ่งมีข้อแตกต่างจากพระราชลัญจกรที่ใช้ในรัชกาลที่ 5 คือ มีการเพิ่มรูปฉัตรตั้งไว้ข้างแท่นที่ประทับของพระโพธิสัตว์ [21]
พระราชกรณียกิจ
การปกครอง
พระองค์ได้เสด็จพระราชดำเนินไปในพระราชพิธีพระราชทานรัฐธรรมนูญฉบับใหม่ในวันที่ 9 พฤษภาคม พ.ศ. 2489 และเปิดประชุมสภาผู้แทนราษฎรในวันที่ 1 มิถุนายน พ.ศ. 2489 นอกจากนี้ ยังเสด็จพระราชดำเนินทรงเยี่ยมราษ<b data-parsoid='{"dsr":[20248,20256,3,3]}'>ฎร</b>ในจังหวัดต่าง ๆ และทรงเยี่ยมชาวไทยเชื้อสายจีนเป็นครั้งแรก ณ สำเพ็ง พระนคร พร้อมด้วยสมเด็จพระเจ้าน้องยาเธอ เจ้าฟ้าภูมิพลอดุลยเดช เมื่อวันที่ 3 มิถุนายน พ.ศ. 2489 ซึ่งเป็นช่วงที่เกิดความขัดแย้งกันระหว่างชาวไทยและชาวไทยเชื้อสายจีนจนเกือบเกิดสงครามกลางเมือง เมื่อพระองค์ทรงทราบเรื่อง มีพระราชดำริว่า หากปล่อยความขุ่นข้องบาดหมางไว้เช่นนี้ จะเป็นผลร้ายตลอดไป จึงทรงตัดสินพระทัยเสด็จพระราชดำเนินสำเพ็ง ซึ่งใช้ระยะเวลาประมาณ 4 ชั่วโมง และพระองค์ทรงพระราชดำเนินด้วยพระบาทเป็นระยะประมาณ 3 กิโลเมตร การเสด็จพระราชดำเนินสำเพ็งในครั้งนี้จึงเป็นการประสานรอยร้าวที่เกิดขึ้นให้หมดไป
การศาสนา
ในการเสด็จนิวัตพระนครครั้งแรกนั้น พระองค์ได้ประกอบพิธีทรงปฏิญาณตนเป็นพุทธมามกะ ท่ามกลางมณฑลสงฆ์ในพระอุโบสถวัดพระศรีรัตนศาสดารามเมื่อวันที่ 19 พฤศจิกายน พ.ศ. 2481 นอกจากนี้ ยังเสด็จพระราชดำเนินไปทรงนมัสการพระพุทธรูปในพระอารามที่สำคัญ เช่น วัดพระเชตุพนวิมลมังคลารามราชวรมหาวิหาร วัดเบญจมบพิตรดุสิตวนารามราชวรวิหาร วัดสระเกศราชวรมหาวิหาร วัดอรุณราชวรารามราชวรมหาวิหาร วัดบวรนิเวศราชวรวิหาร และวัดเทพศิรินทราวาสราชวรวิหาร โดยเฉพาะที่วัดสุทัศนเทพวรารามราชวรมหาวิหารนั้น พระองค์เคยมีพระราชดำรัสกล่าวว่า "ที่นี่สงบเงียบน่าอยู่จริง" ดังนั้น เมื่อพระองค์เสด็จสวรรคต จึงได้นำพระบรมราชสรีรางคารของพระองค์มาประดิษฐาน ณ วัดแห่งนี้[16]
พระองค์ยังทรงตั้งพระราชหฤทัยว่าจะผนวชในพระพุทธศาสนา โดยได้มีพระราชหัตเลขาถึงสมเด็จพระสังฆราชเจ้า กรมหลวงวชิรญาณวงศ์ เมื่อวันที่ 19 มีนาคม พ.ศ. 2489 ทรงขอสังฆราชานุเคราะห์ในการศึกษาตำราทางพระพุทธศาสนาเพื่อใช้ในการเตรียมพระองค์ในการที่จะอุปสมบท แต่ก็มิได้ผนวชตามที่ตั้งพระราชหฤทัยไว้[16] นอกจากนี้ยังได้พระราชทานพระราชทรัพย์บำรุงวัดวาอาราม กับพระราชทานพระบรมราชูปถัมภ์แก่ศาสนาอื่นตามสมควร[22]
การศึกษา
260px|thumbnail|right|พระบรมราชานุสาวรีย์ รัชกาลที่ 8 ในคณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
ในการเสด็จนิวัตพระนครในครั้งที่ 2 พระองค์ทรงได้ประกอบพระราชกรณียกิจที่เกี่ยวข้องกับการศึกษาของประเทศ โดยเสด็จพระราชดำเนินทอดพระเนตรกิจการของหอสมุดแห่งชาติ รวมทั้ง เสด็จพระราชดำเนินไปทรงเยี่ยมสถานศึกษาหลายแห่ง เช่น จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย โรงเรียนอัสสัมชัญ โรงเรียนเทพศิรินทร์ ซึ่งเป็นโรงเรียนที่ทรงศึกษาขณะทรงพระเยาว์ นอกจากนี้ พระองค์ยังได้เสด็จพระราชดำเนินพระราชทานปริญญาบัตรเป็นครั้งแรกของพระองค์ ณ หอประชุมจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย เมื่อวันที่ 13 เมษายน พ.ศ. 2489[23] และอีกครั้งที่ หอประชุมราชแพทยาลัย ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยแพทยศาสตร์ เมื่อวันที่ 23 เมษายน พ.ศ. 2489 โดยในการพระราชทานปริญญาบัตรครั้งนี้ มีพระราชปรารภให้มีการผลิตแพทย์เพิ่มมากขึ้น เพื่อให้เพียงพอที่จะช่วยเหลือประชาชน โรงเรียนแพทย์แห่งที่ 2 จึงได้ถือกำเนิดขึ้นที่โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ ซึ่งในปัจจุบัน คือ คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย[6]
หลังจากนั้น ในวันที่ 5 มิถุนายนพ.ศ. 2489 พระองค์ทรงหว่านข้าว ณ แปลงสาธิต ของมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ซึ่งถือเป็นพระราชกรณียกิจสุดท้าย ก่อนเสด็จสวรรคต[24]
พระบรมราชานุสาวรีย์
พระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหาอานันทมหิดลได้ทรงปฏิบัติพระราชกิจสำคัญน้อยใหญ่เป็นจำนวนมาก ดังนั้น จึงมีการสร้างพระบรมราชานุสาวรีย์ขึ้น เพื่อเป็นการรำลึกถึงพระมหากรุณาธิคุณของพระองค์ เช่น
พระบรมราชานุสาวรีย์ ณ วัดสุทัศนเทพวรารามราชวรมหาวิหาร
วัดสุทัศนเทพวรารามถือเป็นวัดประจำรัชกาลของพระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหาอานันทมหิดล พระอัฐมรามาธิบดินทร เนื่องจากเป็นสถานที่ที่ประดิษฐานพระบรมราชสรีรางคารของพระองค์ ดังนั้น จึงมีการจัดสร้างพระบรมราชานุสาวรีย์ขึ้น ณ บริเวณลานประทักษิณ ชั้นล่างมุมทิศตะวันตกเฉียงเหนือ พระวิหารหลวง พระบรมรูปหล่อด้วยสำริด ขนาดเท่าพระองค์จริง ทรงฉลองพระองค์ชุดจอมทัพ ประทับยืน ประดิษฐานบนแท่นหินอ่อนยกพื้นสูง มีแผ่นทองเหลืองจารึกเกี่ยวกับกำหนดการสร้างพระบรมราชานุสาวรีย์ เบื้องหลังเป็นแผ่นหินอ่อนวงโค้ง ประดิษฐานพระปรมาภิไธยย่อ "อปร" ภายใต้พระมหาพิชัยมงกุฎ[25]
พระบรมราชานุสาวรีย์ ณ โรงเรียนเทพศิรินทร์
พระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหาอานันทมหิดล พระอัฐมรามาธิบดินทร พระองค์ทรงเข้ารับการศึกษา ณ โรงเรียนเทพศิรินทร์ เมื่อปี พ.ศ. 2475 เลขประจำพระองค์ 2329 หลังจากนั้นอีกเพียง 2 ปี พระองค์เจ้าอานันทมหิดลก็ได้เสด็จเถลิงถวัลย์ครองสิริราชสมบัติ เป็นพระมหากษัตริย์ องค์ที่ 8 แห่งราชวงศ์จักรี พระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหาอานันทมหิดล พระอัฐมรามาธิบดินทร ทรงมีความผูกพันกับโรงเรียนเทพศิรินทร์มาโดยตลอด มีพระมหากรุณาธิคุณล้นเกล้าล้นกระหม่อมแก่ โรงเรียนเทพศิรินทร์ สมาคมนักเรียนเก่าฯ ตลอดจนมวลหมู่ลูกแม่รำเพยทุกคน ซึ่ง พระบรมราชานุสาวรีย์ ณ โรงเรียนเทพศิรินทร์ มีขนาดเท่าพระองค์จริง ทรงฉลองพระองค์ชุดจอมทัพ ประทับยืน เช่นเดียวกับ พระบรมราชานุสาวรีย์ ณ วัดสุทัศนเทพวรารามราชวรมหาวิหาร ซึ่งสมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนีเสด็จพระราชดำเนินทรงเปิดพระบรมราชานุสาวรีย์ ด้วยพระองค์เอง
พระบรมราชานุสาวรีย์ ณ โรงเรียนอยุธยาวิทยาลัย
โรงเรียนอยุธยาวิทยาลัยได้รับพระมหากรุณาธิคุณจากพระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหาอานันทมหิดล พระอัฐมรามาธิบดินทร พระราชทานพระราชทรัพย์ส่วนพระองค์จำนวนหนึ่งแสนบาท สร้างอาคารเรียน 2 ชั้น 1 หลัง หอประชุม 1 หลังพร้อมบ้านพักครูอีก 20 หลัง และในวันที่ 19 กรกฎาคม 2519 พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ และสมเด็จพระเจ้าลูกเธอทั้งสองพระองค์เสด็จมาเปิดพระบรมราชานุสาวรีย์รัชกาลที่ 8
พระบรมราชานุสาวรีย์ ณ โรงพยาบาลอานันทมหิดล
พระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหาอานันทมหิดลทรงบริจาคพระราชทรัพย์ส่วนพระองค์ในการสร้างโรงพยาบาลในจังหวัดลพบุรี และพระราชทานนามโรงพยาบาลแห่งนี้ว่า โรงพยาบาลอานันทมหิดล[26] หลังจากการสร้างแล้วเสร็จ พระองค์เสด็จพระราชดำเนินมาทรงเปิดโรงพยาบาลแห่งนี้เมื่อวันที่ 6 มกราคม พ.ศ. 2481 ดังนั้น คณะกรรมการโรงพยาบาลจึงได้สร้างพระบรมราชานุสาวรีย์ประดิษฐาน ณ หน้าตึกอำนวยการของโรงพยาบาล
พระบรมราชานุสาวรีย์ ณ คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
เนื่องด้วยพระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหาอานันทมหิดลมีพระราชปรารภต่อรัฐบาลในสมัยนั้น เรื่องการผลิตแพทย์เพิ่มให้เพียงพอต่อประชาชน อันเป็นจุดกำเนิดโรงเรียนแพทย์แห่งที่ 2 ของประเทศ ซึ่งปัจจุบัน คือ คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย เพื่อเป็นการน้อมรำลึกถึงพระมหากรุณาธิคุณ คณะกรรมการบริหารสมาคมศิษย์เก่าแพทย์จุฬาลงกรณ์ ร่วมกับคณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยและโรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ สภากาชาดไทย จึงได้ติดต่อให้ คุณไข่มุกด์ ชูโต เป็นผู้ออกแบบปั้นพระบรมราชานุสาวรีย์ โดยสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เสด็จพระราชดำเนินทรงวางศิลาฤกษ์แท่นประดิษฐานพระบรมราชานุสาวรีย์ เมื่อวันที่ 9 มิถุนายน พ.ศ. 2528 และ พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ได้เสด็จพระราชดำเนินทรงเปิดพระบรมราชานุสาวรีย์ เมื่อวันที่ 30 พฤษภาคม พ.ศ. 2529 พระบรมรูปหล่อด้วยส่วนผสมของทองเหลืองและทองแดง มีขนาดหนึ่งเท่าครึ่งของพระองค์จริง ประทับนั่งเหนือพระเก้าอี้ ผินพระพักตร์ไปทางเบื้องขวาเล็กน้อย ประดิษฐาน ณ ลานหน้าอาคาร อานันทมหิดล ภายในโรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์[27]
พระบรมราชานุสาวรีย์ ณ สวนหลวงพระราม 8
สวนหลวงพระราม 8 เป็นสวนสาธารณะเนื้อที่ประมาณ 35 ไร่ ติดแม่น้ำเจ้าพระยา บริเวณเชิงสะพานพระราม 8 เขตบางพลัด ฝั่งธนบุรี ได้รับพระราชทานนามจากพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชว่า "สวนหลวงพระราม 8" ณ สวนแห่งนี้ มีพระบรมราชานุสาวรีย์ที่ทางกรุงเทพมหานคร สร้างร่วมกับกรมศิลปากร ความสูงขนาด 3 เท่าของพระองค์จริง คือ ประมาณ 5.4 เมตร พระอิริยาบถทรงยืน ประดิษฐานบนแท่นที่ความสูงระดับเดียวกันกับราวสะพานพระราม 8 เพื่อเป็นสิริมงคลแก่สวนแห่งนี้ด้วย นอกจากนั้น บริเวณอาคารเฉลิมพระเกียรติข้างใต้พระบรมราชานุสาวรีย์ยังจัดให้มีห้องรวบรวมพระราชประวัติและพระราชกรณียกิจขององค์รัชกาลที่ 8 เพื่อให้ประชาชนที่สนใจพระราชประวัติเข้าไปทรงศึกษาค้นคว้าเรื่องราว[28] พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช พร้อมด้วยสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ และสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา สยามบรมราชกุมารี เสด็จพระราชดำเนิน ทรงเปิดพระบรมราชานุสาวรีย์ พระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหาอานันทมหิดล พระอัฐมรามาธิบดินทร และสวนหลวงพระราม 8 อย่างเป็นทางการ เมื่อวันที่ 9 มิถุนายน พ.ศ. 2555[29]
พระบรมราชานุสรณ์
มูลนิธิอานันทมหิดล
พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ตั้งกองทุนอานันทมหิดลขึ้นเมื่อปี พ.ศ. 2498 เพื่อเป็นพระบรมราชานุสรณ์ในพระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหาอานันทมหิดล พระองค์มีพระราชดำริที่จะพระราชทานทุนให้นักทรงศึกษาผู้มีความสามารถยอดเยี่ยม ไปทรงศึกษาต่อให้ถึงระดับความรู้ชั้นสูงสุดยังประเทศที่พัฒนาแล้ว เพื่อนำความรู้ที่ได้มาพัฒนาประเทศชาติและช่วยเหลือเพื่อนมนุษย์ หลังจากนั้น ได้จัดตั้งขึ้นเป็น มูลนิธิอานันทมหิดล เมื่อวันที่ 3 เมษายน พ.ศ. 2502 เดิมทุนนี้จะพระราชทานให้แก่ผู้สำเร็จการศึกษาวิชาแพทยศาสตร์ แต่เมื่อความต้องการผู้เชี่ยวชาญในสาขาอื่น ๆ มีเพิ่มมากขึ้น จึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทานทุนในสาขาอื่น ๆ ปัจจุบัน การพระราชทานทุนนั้นสามารถแบ่งออกเป็นแผนกต่าง ๆ ได้ ดังนี้ แผนกแพทยศาสตร์ แผนกวิทยาศาสตร์ แผนกวิศวกรรมศาสตร์ แผนกเกษตรศาสตร์ แผนกธรรมศาสตร์ แผนกอักษรศาสตร์ แผนกทันตแพทยศาสตร์ และแผนกสัตวแพทยศาสตร์ [6]
มูลนิธิอัฏฐมราชานุสรณ์ ในพระบรมราชูปถัมภ์
สืบเนื่องจากการที่พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชเสด็จพระราชดำเนินมาทรงบำเพ็ญพระราชกุศลพระบรมสรีรางคารของพระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหาอานันทมหิดล ณ วัดสุทัศนเทพวรารามราชวรมหาวิหาร เป็นประจำ จึงได้พระราชทานพระราชทรัพย์เพื่อเป็นทุนสำหรับบูรณปฏิสังขรณ์วัด และส่งเสริมการศึกษาของพระสงฆ์และสามเณรคณะกรรมการจึงได้จัดตั้งเป็น มูลนิธิอัฏฐมราชานุสรณ์ ขึ้นตั้งแต่วันที่ 20 กันยายน พ.ศ. 2518 ซึ่งตรงกับวันคล้ายวันพระราชสมภพของพระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหาอานันทมหิดล พระอัฐมรามาธิบดินทร[16][30]
อาคาร "อปร" และอาคารอานันทมหิดล คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
สืบเนื่องจากความไม่เพียงพอของแพทย์ รัฐบาลจึงมีนโยบายให้คณะแพทยศาสตร์ทุกแห่งผลิตแพทย์เพิ่ม คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยจึงได้รับอนุมัติให้ก่อสร้างตึกใหม่ เพื่อรองรับจำนวนนิสิตแพทย์ที่เพิ่มขึ้นอีกกว่า 90 คนต่อปี โดยได้รับอนุมัติงบประมาณแผ่นดินประจำปี 2536 และในวันที่ 5 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2539 จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยได้ทำหนังสือขอพระราชทานพระบรมราชานุญาตเชิญอักษรพระปรมาภิไธย "อปร" มาเป็นชื่ออาคาร เพื่อเฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหาอานันทมหิดล พระอัฐมรามาธิบดินทร ซึ่งได้พระราชทานกำเนิดคณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย สำนักราชเลขาธิการได้มีหนังสือลงวันที่ 19 เมษายน พ.ศ. 2539 พระราชทานพระบรมราชานุญาตให้อัญเชิญอักษรพระปรมาภิไธย "อปร" เป็นชื่ออาคาร เมื่อดำเนินการก่อสร้างเสร็จสิ้น พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯให้สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา สยามบรมราชกุมารีเสด็จพระราชดำเนินแทนพระองค์ทรงประกอบพิธีเปิดอาคารเมื่อวันเสาร์ที่ 20 กันยายน พ.ศ. 2546 ซึ่งตรงกับวันคล้ายวันพระบรมราชสมภพของรัชกาลที่ 8 อาคารดังกล่าวเป็นย่อมุม 8 มุม สูง 19 ชั้น บนยอดอาคารประดับอักษรพระปรมาภิไธย "อปร" ตั้งอยู่ริมถนนราชดำริ[31] นอกจากนี้ ภายในโรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ยังมีอาคารอานันทมหิดลอีกด้วย
วันอานันทมหิดล
ตรงกับวันที่ 9 มิถุนายนของทุกปี ซึ่งเป็นวันคล้ายวันเสด็จสวรรคต คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยได้ดำริจัดงานเป็นประจำทุกปี ด้วยสำนึกในพระมหากรุณาธิคุณของพระองค์ท่านซึ่งได้สร้างคุณูปการด่อวงการแพทย์และการศึกษา
ในวันอานันทมหิดล มีการจัดกิจกรรมต่าง ๆ ประกอบด้วย พิธีถวายบังคมพระบรมราชานุสาวรีย์พระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหาอานันทมหิดล พระอัฐมรามาธิบดินทร ของนิสิตคณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, พิธีวางพวงมาลาถวายราชสักการะพระบรมราชานุสาวรีย์, พิธีบำเพ็ญกุศลอุทิศถวาย พระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหาอานันทมหิดล พระอัฐมรามาธิบดินทร ณ อาคารวชิรญาณวงศ์ โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์, การจัดทำเข็มกลัดที่ระลึก, การจัดการแข่งขันตอบปัญหาวิชาการชีววิทยาและวิทยาศาสตร์การแพทย์ ชิงโล่พระราชทาน, การจัดงานเสวนาเนื่องสัปดาห์วันอานันทมหิดล และกิจกรรมบำเพ็ญประโยชน์อื่น ๆ เพื่อถวายเป็นพระราชกุศล
พระบรมราชอิสริยยศและพระเกียรติยศ
พระบรมราชอิสริยยศ
หม่อมเจ้าอานันทมหิดล มหิดล (20 กันยายน พ.ศ. 2468 - 26 พฤศจิกายน พ.ศ. 2468)
พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าอานันทมหิดล (26 พฤศจิกายน พ.ศ. 2468 - 2 มีนาคม พ.ศ. 2477)
สมเด็จพระเจ้าอยู่หัว พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าอานันทมหิดล (2 มีนาคม พ.ศ. 2477 - 25 มีนาคม พ.ศ. 2477)
สมเด็จพระเจ้าอยู่หัวอานันทมหิดล (25 มีนาคม พ.ศ. 2477 - 11 สิงหาคม พ.ศ. 2489)
พระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหาอานันทมหิดล อดุลยเดชวิมลรามาธิบดี จักรีนฤบดินทร สยามินทราธิราช พระมหากษัตริย์แห่งประเทศไทย (11 สิงหาคม พ.ศ. 2489 - 8 มิถุนายน พ.ศ. 2539)
พระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหาอานันทมหิดล พระอัฐมรามาธิบดินทร (8 มิถุนายน พ.ศ. 2539 - พ.ศ. 2559)
เครื่องราชอิสริยาภรณ์
พระองค์ทรงเป็นประธานของเครื่องราชอิสริยาภรณ์ และ/หรือ ได้รับพระราชทานก่อนเสด็จขึ้นเถลิงถวัลยราชสมบัติ ดังนี้
80px เครื่องขัตติยราชอิสริยาภรณ์อันมีเกียรติคุณรุ่งเรืองยิ่งมหาจักรีบรมราชวงศ์ (ม.จ.ก.)
80px เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นโบราณมงคลนพรัตนราชวราภรณ์ (น.ร.)
เครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้า ชั้นที่ 1 ปฐมจุลจอมเกล้าวิเศษ (ป.จ.ว.)
เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นที่เชิดชูยิ่งช้างเผือก ชั้นมหาปรมาภรณ์ช้างเผือก (ม.ป.ช.)
เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันมีเกียรติยศยิ่งมงกุฎไทย ชั้นมหาวชิรมงกุฎ (ม.ว.ม.)
เหรียญรัตนาภรณ์ รัชกาลที่ 7 ชั้นที่ 3 (ป.ป.ร.3)
พงศาวลี
พงศาวลีของพระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหาอานันทมหิดล พระอัฐมรามาธิบดินทร
16. (=20) พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย8. (=10) พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว17. (=21) สมเด็จพระศรีสุริเยนทราบรมราชินี4. พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว18. สมเด็จพระบรมราชมาตามหัยกาเธอ กรมหมื่นมาตยาพิทักษ์9. สมเด็จพระเทพศิรินทราบรมราชินี19. หม่อมน้อย ศิริวงศ์ ณ อยุธยา2. สมเด็จพระมหิตลาธิเบศร อดุลยเดชวิกรม พระบรมราชชนก20. (=16) พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย10. (=8) พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว21. (=17) สมเด็จพระศรีสุริเยนทราบรมราชินี5. สมเด็จพระศรีสวรินทิราบรมราชเทวี พระพันวัสสาอัยยิกาเจ้า22. หลวงอาสาสำแดง (แตง สุจริตกุล)11. สมเด็จพระปิยมาวดี ศรีพัชรินทรมาตา23. ท้าวสุจริตธำรง (นาค สุจริตกุล)1. พระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหาอานันทมหิดล พระอัฐมรามาธิบดินทร12. ชุ่ม ชูกระมล6. ชู ชูกระมล13.3. สมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี14.7. คำ ชูกระมล15. ผา
อ้างอิง
ดูเพิ่ม
รายพระนามพระมหากษัตริย์ไทย
การสวรรคตของพระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหาอานันทมหิดล
ราชสกุลวงศ์ในราชวงศ์จักรี
วันอานันทมหิดล.
แหล่งข้อมูลอื่น
จาก Debsirin History Networks
หมวดหมู่:พระมหากษัตริย์ไทยในราชวงศ์จักรี
หมวดหมู่:ราชสกุลมหิดล
หมวดหมู่:รัชกาลที่ 8
หมวดหมู่:สมาชิกเครื่องราชอิสริยาภรณ์ น.ร.
หมวดหมู่:สมาชิกเครื่องราชอิสริยาภรณ์ ป.จ.ว.
หมวดหมู่:พระมหากษัตริย์ที่ขึ้นครองราชย์ขณะทรงพระเยาว์
หมวดหมู่:ชาวไทยที่ถูกลอบสังหาร
หมวดหมู่:พระมหากษัตริย์ที่ถูกปลงพระชนม์
หมวดหมู่:บุคคลจากโรงเรียนมาแตร์เดอีวิทยาลัย
หมวดหมู่:บุคคลจากโรงเรียนเทพศิรินทร์
หมวดหมู่:เสียชีวิตจากอาวุธปืน
หมวดหมู่:ชาวไทยเชื้อสายลาว
| https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%9A%E0%B8%B2%E0%B8%97%E0%B8%AA%E0%B8%A1%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B9%87%E0%B8%88%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%99%E0%B8%97%E0%B8%A3%E0%B8%A1%E0%B8%AB%E0%B8%B2%E0%B8%AD%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%97%E0%B8%A1%E0%B8%AB%E0%B8%B4%E0%B8%94%E0%B8%A5%20%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%AD%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B8%A1%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%B2%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%9A%E0%B8%94%E0%B8%B4%E0%B8%99%E0%B8%97%E0%B8%A3 |
{
"plaintext_start_byte": [
1,
739,
1007,
1364,
1616,
2118,
2637,
3438,
4861,
5931,
8269,
9161,
10494,
11980,
12855,
15567,
16373,
16977,
17560,
18166,
19207,
20033,
20260,
21683,
23567,
24196,
25872,
27051,
27911,
28248,
29860,
30296,
30685,
30933,
31845,
33849,
34563,
35032,
35379,
35659,
36754,
37142,
37905,
38413,
39071,
40812,
41388,
43653,
44965,
45630,
46946,
47994,
48987
],
"plaintext_end_byte": [
738,
940,
1363,
1615,
2117,
2601,
3437,
4860,
5930,
8268,
9109,
10493,
11979,
12854,
15517,
16372,
16976,
17559,
18165,
19206,
20032,
20207,
21682,
23566,
24195,
25871,
27050,
27866,
28247,
29859,
30295,
30684,
30932,
31844,
33848,
34562,
35031,
35378,
35658,
36753,
37141,
37904,
38344,
39070,
40811,
41387,
43652,
44964,
45572,
46944,
47836,
48985,
49191
]
} | ప్లూటో గ్రహం యొక్క పలాయన వేగం ఎంత ? | ప్లూటో | telugu | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
ప్లూటో (Pluto) మానవులకు తెలిసిన సౌరమండలము లోని ఎరిస్ తరువాత రెండవ అతిపెద్ద మరుగుజ్జు గ్రహం. సౌరమండలములో సూర్యుని చుట్టూ పరిభ్రమించే 10వ పెద్ద శరీరం. క్యూపర్ బెల్ట్లో అతిపెద్ద శరీరం గల సభ్యుడు.[6] కొన్ని సార్లు తన కక్ష్య కారణంగా ఇది సూర్యునికి, నెప్చూన్ గ్రహం కంటే సమీపంగా వస్తుంది.
ప్లూటో మరియు దాని పెద్ద చంద్రుడు కేరన్, (Charon) సోదరగ్రహాలుగా అభివర్ణిస్తారు.[7]
ప్లూటో చరిత్ర
1. యూరెనస్
సా. శ. 1781 లో శని గ్రహానికి అవతల మరో గ్రహం ఉందని విలియం హెర్షెల్ (William Herschell) కనుక్కున్నప్పుడు వార్తాపత్రికలలో అదొక పతాక శీర్షిక అయిపోయింది.
అంతవరకు ఖగోళశాస్త్ర వేత్తలకి తెలిసిన గ్రహాలు ఆరు మాత్రమే: బుధ, శుక్ర, భూ, కుజ, గురు, శని గ్రహాలు.
హెర్షెల్ కొత్తగా కనుక్కున్న గ్రహానికి యూరెనస్ (యురేనస్ కాదు, దీర్ఘం ‘యు’ మీద, ‘ర’ మీద కాదు అని కారల్ సేగన్ పదే పదే చెప్పేవాడు) అని పేరు పెట్టేరు. దీనికి భారతీయులు వరుణుడు అని పేరు పెట్టేరు.
యూరెనస్ ఉనికి మనకి తెలియని రోజులలో, భూమి మీద ఉన్న మనకి మన ఆకాశంలో కదలాడుతూ కనబడే నభోమూర్తులు ఎనిమిది. అవి పైన చెప్పిన ఆరు గ్రహాలతో పాటు సూర్యుడు (రవి), చంద్రుడు, వెరసి మొత్తం ఎనిమిది.
2. గ్రహశకలాలు
పూర్వం, ఖగోళశాస్త్రం పరిధిలో “గ్రహాలు ఎన్ని?” అని ఎవ్వరిని అడిగినా ఠకీమని “ఆరు” అని నిర్మొహమాటంగా సమాధానం వచ్చేది. ఎందుకంటే హెర్షెల్ కాలం వరకు సూర్యుడి చుట్టూ తిరుగుతూ ఆరే ఆరు గ్రహాలు కంటికి కనిపించేవి. మన దృష్టికి ఆననంత దూరంలో మరో గ్రహం ఉందని చెప్పేసరికి అదొక నమ్మశక్యం కాని నిజం అయి కూర్చుంది.
ఆరుకి ఏమీ ప్రత్యేకత, పవిత్రత లేదని తెలిసిన తరువాత ఏడుకి మాత్రం ఎందుకు? అందుకని యూరెనస్ అవతల మరో గ్రహం ఉండొచ్చేమో అని అనుమానం వచ్చింది. ఆకాశంలో దుర్భిణితో వెతుకుతూ ఉంటే, సా. శ. 1801 జనవరి ఒకటో తేదీన, మరొక నభోమూర్తి కనిపించింది – కుజ గ్రహానికి, గురు గ్రహానికి మధ్య ఉన్న జాగాలో దానికి సీరీస్ (Ceres) అని పేరు పెట్టేరు. మరి కొద్ది సంవత్సరాలలో సీరీస్ పేరు పాఠ్య పుస్తకాలలో నమోదు అయిపోయింది. అంతే కాదు. మరో రెండేళ్లల్లో ఒక కొత్త రసాయన మూలకం ఉనికి కనుక్కున్నప్పుడు, తర్జనభర్జనలు లేకుండా ఆ మూలకానికి, సీరీస్ గౌరవార్థం సీరియం (Cerium) అని పేరు పెట్టేసేరు.
సీరీస్ని కనుక్కున తరువాత సంవత్సరంలో మరొక “గ్రహం” కనబడింది. ఈ తొమ్మిదో గ్రహానికి పల్లాస్ (Pallas) అని పేరు పెట్టేరు. సా. శ. 1803 లో మరొక కొత్త రసాయన మూలకం కనుగొన్నప్పుడు దానికి – ఇంకా ఆలోచన ఎందుకు – పల్లాస్ గౌరవార్థం పెల్లేడియం (Palladium) అని పేరు పెట్టేసేరు. ఈ పల్లాస్ వెలిసిన వేళా విశేషం ఏమిటో కాని, “మారకం”తో పుట్టినట్లుంది. పైపెచ్చు దీని “గ్రహచార దోషం” వల్ల సీరీస్కి కూడా మారకం తీసుకొచ్చింది. ఇదెలాగో చూద్దాం.
ఇంతవరకు గ్రహాలు, వాటి లక్షణాలు ఒక బాణీ ప్రకారం ఉంటూ వచ్చేయి కాని ఈ సీరీసు, పల్లాసు వరస కొంచెం భిన్నంగా కనిపించింది. ఉదాహరణకి – గ్రహాలని దుర్భిణిలో చూసినప్పుడు గుండ్రంగా చిన్ని పళ్లెం ఆకారంలో కనిపిస్తాయి (చంద్రుడు మన కంటికి కనిపించినట్టు). కాని ఈ సీరీసు, పల్లాసు మినుకు మినుకు మంటూ నక్షత్రాల వలె చుక్కలుగా కనిపించేయి కాని, గ్రహాల మాదిరి పళ్లేలలా కాదు. పోనీ ఇవి ఎంతో దూరంలో ఉండబట్టిన్నీ, మన దుర్భిణిలు మరీ శక్తిమంతం కానట్టివీను అవటం వల్ల చిన్నగా కనిపిస్తున్నాయనుకోటానికి వీలు లేదు. ఈ రెండూ కూడా భూమికి అతి సమీపంలో, కుజుడికీ, గురుడుకీ మధ్య ఉన్నాయి. అంతే కాదు. ఇంతవరకు మన జాబితాలో ఉన్న గ్రహాల మధ్య దూరాలతో పోల్చి చూస్తే ఈ రెండు దరిదాపు ఒకే కక్ష్యలో ఉన్నంత దగ్గరగా ఉన్నాయి. ఈ వికారాలన్నిటిని చూసి పెద్దలు ఇవి గ్రహాలు కావు అని తీర్మానించేరు. వీటికి ఇంగ్లీషులో ఏస్టరోయిడ్స్ (asteroids) అని పేరు పెట్టి, గ్రహాల జాబితాలోంచి తీసేసేరు. వాటి పేరు మీద ఉన్న రసాయన మూలకాల పేర్లు మాత్రం మారలేదు.
ఇక్కడ ఏస్టర్ (aster) అంటే గ్రీకు భాషలో నక్షత్రం, ఓయిడ్ (oid) అంటే “లాంటిది” అని అర్థం. కనుక ఏస్టరోయిడ్ (asteroid) అంటే “నక్షత్రం లాంటిది” అని అర్థం. కాని ఈ రెండు నక్షత్రాలలాంటివి కానే కావు; రాళ్లలాంటివి అంటే సరిపోయేది. కాని ఏస్టరోయిడ్ అన్న పేరు అతుక్కుపోయింది. కొంతమంది వీటికి గ్రహశకలాలు (ప్లేనెటోయిడ్స్, planetoids) అని పేరు పెట్టేరు.
3. నెప్టూన్, ప్లూటో
సా. శ. 1851 నాటికి మహాసాగరంలాంటి ఆకాశపు లోతుల్లోకి దుర్భిణి అనే గేలాన్ని వేసి వెతకగా, వెతకగా దరిదాపు ఇరవై గ్రహశకలాలు, మరొక గ్రహం కనబడ్డాయి. ఈ గ్రహం పేరే నెప్టూన్ (Neptune). దుర్భిణి సహాయంతో ఆకాశం గాలిస్తే యూరెనస్ కక్ష్యకి అవతల నెప్టూన్ కనిపించింది. రోమక పురాణాలలో నెప్టూన్ సముద్రాలకి అధిపతి. అందుకని భారతీయులు సగరుడు అని పేరు పెట్టేరు. ఈ నెప్టూన్ గౌరవార్థం మరొక రసాయన మూలకానికి నెప్టూనియం (Neptunium) అని పేరు పెట్టేరు. కావలిస్తే ఈ మూలకానికి తెలుగులో “సగరము” (తగరముతో ప్రాస కుదిరింది కదా!) అని పేరు పెట్టుకోవచ్చు!!
ఇలా ఉండగా, 1930 ఫిబ్రవరి 18 నాడు ఆకాశపు లోతుల నుండి మరో గ్రహం ఊడి పడింది. గ్రహశకలాలలా కాకుండా ఈ కొత్త గ్రహం నెప్టూన్ కి అవతల, ఇంకా చాలా దూరంలో, "మినుకు మినుకుమంటూ" దుర్భిణితో ఆకాశానికి తీసిన ఛాయా చిత్రాలలో, పెర్సివల్ లోల్ వేధశాలలో పని చేసే క్లైడ్ టాంబా అనే 24-ఏళ్ల కుర్రాడికి, కనబడింది. మిగిలిన ఎనిమిది గ్రహాలు సూర్యుడి చుట్టూ దరిదాపు వృత్తాకార కక్ష్యలో తిరుగుతూ ఉంటే ఈ కొత్త గ్రహం దీర్ఘవృత్తాకారంలో తిరుగుతోందని నిర్ధారణ చేసేరు. పైపెచ్చు ఈ కొత్త గ్రహం పరిభ్రమించే తలం, మిగిలిన గ్రహాలు అన్నీ పరిభ్రమిస్తూన్న తలంలో కాకుండా వాటన్నికి ఏటవాలుగా మరొక తలంలో ఉంది.
ఈ కొత్త గ్రహానికి ఏ పేరు పెట్టాలా అని తర్జనభర్జనలు పడ్డ తరువాత ఇంగ్లండ్లో వెనెసియా బర్నే అనే 11-ఏళ్ల బాలిక సూచించిన "ప్లూటో" అనే పేరుని స్థిరపరచేరు. రోమనుల పాతాళ లోకానికి అధిపతి పేరు ఇది. ప్లూటోలో మొదటి రెండు అక్షరాలు పెర్సివల్ లోల్ పేరులోని మొదటి రెండక్షరాలతో సరి తూగేయి కనుక పెర్సివల్ లోల్ వేధశాల వారు అభ్యంతరం చెప్పలేదు.
“చుక్కలా కనిపిస్తూన్న ఇది గ్రహం కాదు, ఇది కూడా గ్రహశకలమే” అన్నారు, కొందరు. కాని అప్పటికే “గ్రహశకలం” (asteroid) అన్న పేరు కుజ-గురు గ్రహాల మధ్య ఉండేవాటికే కేటాయించటం అయిపోయింది. కనుక దీనికి కొత్త పేరు పెట్టాలి, లేదా గ్రహశకలం అన్న పాత మాట నిర్వచనం మార్చాలి. “అది తోక చుక్కేమో” అన్నారు కొందరు. “తోకచుక్కలో చుక్క అలుక్కుపోయినట్లు ఉంటుంది. ఈ చుక్క ఖణిగా ఉంది. పైపెచ్చు దీనికి తోక లేదు. కనుక తోక చుక్క అనటానికి వీలు లేదు” అన్నారు మరికొందరు. ఇలా ఎటూ తేలకుండా ఉండిపోయింది దీని పరిస్థితి. ఏదో తేలే వరకు, అందాకా, దీనిని గ్రహం అనే నిర్ణయించి, ప్లూటో (Pluto) అని పిలవటం మొదలు పెట్టేరు. దీని గౌరవార్థం ఒక రసాయన మూలకానికి “ప్లూటోనియం” అని పేరు కూడా పెట్టేసేరు. సీరీస్ కీ పల్లాస్ కీ పట్టిన గతి దీనికి కూడా పట్టలేదని పిల్లలు సంతోషించేరు. మళ్లా పాత పుస్తకాలు పారేసి కొత్త పుస్తకాలు అచ్చుకొట్టేరు. గ్రహాల పేర్లు జ్ఞాపకం పెట్టుకోటానికి వీలుగా - “మై వెరీ ఎక్సలెంట్ మదర్ జస్ట్ సెర్వెడ్ అజ్ నైన్ పిజ్జాస్” (My Very Excellent Mother Just Served Us Nine Pizzas) - అని కొత్త స్పోరక వాక్యం తయారు చేసేరు. కార్టూన్ బొమ్మలలో ఒక కుక్కకి కూడా ప్లూటో అని పేరు పెట్టుకున్నారు.
4. గ్రహం అంటే ఏమిటి?
ఆధునిక విజ్ఞానశాస్త్రం అంటే – ఒక విధంగా - పేర్లు పెట్టటం; భావాలకి పేర్లు పెట్టటం. ఒకదానిని ఒక పేరు పెట్టి పిలుస్తున్నామంటే ఆ పేరు వెనక కచ్చితమైన భావం ఒకటి ఉంటుంది. కనుక “గ్రహం” అన్న పేరు వాడినప్పుడల్లా నాకు, మీకు, ప్రపంచం అంతటికీ ఒకే ఒక భావం స్పురించాలి; లేకపోతే నేను అనేది ఒకటి మీకు అర్థం అయేది మరొకటి.
గ్రహం అన్న మాటనే తీసుకుందాం. తెలుగులో “గ్రహం” అనగానే రెండు అర్థాలు స్పురిస్తాయి. ఒకటి, సూర్యుడి చుట్టూ తిరిగే బుధ, శుక్రాదుల వంటి నభోగోళం. రెండవది భూత, ప్రేతాదుల వంటి అదృశ్య శాల్తీ. ఈ రెండవ అర్థం ఈ రోజుల్లో ఎక్కువ వాడుకలో లేదు.
సూర్యుడి చుట్టూ తిరిగేవన్నీ గ్రహాలు కాదు. సీరీస్, పల్లాస్ వంటి గ్రహశకలాలకి గ్రహాల స్థాయి, అంతస్తు ఇవ్వలేము. అవి సూర్యుడి చుట్టూ తిరిగే నభోమూర్తులైనా అవి గ్రహాలు కావని తీర్మానించేరు. “అవి కేవలం పెద్ద రాళ్లు,” అన్నారు.
గ్రహం అన్న మాటకి నిర్వచనం చెప్పటానికి బదులు గ్రహాలు ఏమిటో ఒక జాబితా చెప్పవచ్చు. అప్పుడు “బుధుడు, శుక్రుడు, భూమి, కుజుడు, గురుడు, శని, యూరెనస్, నెప్టూన్, ప్లూటో – ఈ తొమ్మిది గ్రహములనబడును” అని వ్యాకరణంలో సూత్రంలా చెప్పెయ్యవచ్చు.
ఈ రకం నిర్వచనాలతో ఒక చిక్కు ఉంది. “అమెరికా, రష్యా, చైనా, బ్రిటన్, ఫ్రాంసు – ఈ అయిదు దేశాలే అణుబాంబులు పేల్చవచ్చు, అణ్వస్త్రాలని తమతమ ఆయుధాగారాలలో నిల్వ చేసుకోవచ్చు” అని తీర్మానించి ఇవే అగ్ర దేశాలు, మిగిలినవి అన్నీ బడుగు దేశాలు అంటే ఊరుకుంటున్నామా? నిర్వచనానికి అర్థం ఉండాలి, దాని వెనక తర్కం ఉండాలి. ఉదాహరణకి ప్లూటో వంటి నభోమూర్తి మరొకటి ఉంటే దానిని కూడా గ్రహాల జాబితాలో చేర్చుకోమని అడగమా?
ఎక్కడో ఆకాశంలో ఉన్న గ్రహాల వరకు ఎందుకు? “గుట్ట” అని ఎప్పుడనాలి? “కొండ” అని ఎప్పుడనాలి? “పర్వతం” అని ఎప్పుడనాలి? సెలయేరు, ఏరు, నది – వీటి నిర్వచనాలు ఏమిటి? ఆస్ట్రేలియా దేశమా? ఖండమా? ఇవన్నీ నిర్వచనాలు లేకుండా సంప్రదాయానుసారంగా వాడుకునే మాటలే. కాని సంప్రదాయం అని చెప్పి అన్యాయం జరుగుతూ ఉంటే చూస్తూ ఉరుకోలేము కదా.
కనుక అందరూ ఏది ఒప్పుకుంటే అదే గ్రహం. కాని అందరూ ఏదీ ఒప్పుకోరు కదా!
5. ప్లూటో గ్రహం కాదా?
మరో కోణంతో చూద్దాం. గ్రహాలని వదిలేసి నక్షత్రాల సంగతి చూద్దాం. ఒరాయన్ (మృగవ్యాధుడు) రాశిలో ఉన్న ఆర్ద్రా నక్షత్రాన్ని ఇంగ్లీషులో బీటెల్జూస్ అంటారు. అంటే అరబ్బీలో “భారీ వ్యక్తి చంక” అని అర్ధం. ఒరాయన్ అంటే వేటగాడు. ఈ నక్షత్రం ఆ వేటగాడి చంక దగ్గర ఉంది. దీనిని “ఎచ్.డి. 39801” (HD39801) అని కూడా పిలుస్తారు. అంటే హెన్రీ డ్రేపర్ (Henry Draper) అనే ఆసామీ రాసుకున్న జాబితాలో 39801 వ నక్షత్రం. మరొకరి జాబితాలో దీని పేరు 2MASS J05551028+0724255. ఒకే నక్షత్రానికి ఇన్ని పేర్లు ఉన్నప్పుడు నభోమూర్తులని ఎవరికి తోచిన విధంగా వారు వర్గీకరించి, పేర్లు పెట్టి పిలిస్తే వచ్చిన నష్టం ఏమిటి?
వచ్చిన తంటా అంతర్జాతీయ ఖగోళశాస్త్ర సమితి (IAU) వారితో వచ్చింది. “నక్షత్రాల ప్రసక్తి ఇప్పుడు అప్రస్తుతం కాని, ఏ గ్రహానికి ఏ పేరు పెట్టాలో, ఉపగ్రహాల పేర్లు ఎలా ఉండాలో, అసలు ఏవి గ్రహాలో, ఏవి కావో నిర్ణయించే బాధ్యత మాది” అన్నారు వీరు. అనటం అన్నారు కాని వీరికి ఎవ్వరూ పట్టం కట్టి ఆ హక్కు ఇవ్వలేదు; వారంతట వారే నియామకం చేసేసుకున్నారు. నిజానికి ఇప్పడు వాడుకలో ఉన్న గ్రహాలు వేటికీ వీరు పేరు పెట్టలేదు. కాని పెత్తనం అంకించుకున్నారు కనుక వేటికో కొన్నింటికి పేర్లు పెట్టాలి కదా. అందుకని బుధ గ్రహం మీద ఉన్న గోతులకి కవుల పేర్లు, కళాకారుల పేర్లు మాత్రమే పెట్టాలని వీరు తీర్మానించేరు. రంగారావుకి ఒక గొయ్యి, రామారావుకి ఒక గొయ్యి, సావిత్రికి మరొక గొయ్యి, శ్రీశ్రీకి ఇంకొక గొయ్యి – ఇలా కేటాయిస్తారు మనం దరఖాస్తు పడేసుకుంటే.
ఇంత గురుతర బాధ్యత తమ భుజస్కందాల మీద ఉన్నా ఆకాశంలో ఉన్న నభోమూర్తులలో వేటిని గ్రహాలు అనాలి, వేటికి ఆ మర్యాద దక్కకూడదు అన్న విషయాన్ని వీరెవరూ కూలంకషంగా ఆలోచించినట్లు లేదు. ప్లూటో ప్రసక్తి వచ్చే వరకు! అంతవరకు సందిగ్ధానికి అవకాశం రాలేదు.
ప్లూటో ప్రస్తావన వచ్చేసరికి, “ఇది మరీ నాసిగా ఉంది, దీనిని గ్రహం అనటానికి వీల్లేదు” అని కమిటీలో ఒకరు అభ్యంతరం చెబితే, “ఇది మరీ తోకచుక్కల మండలంలో ఉంది, దీనిని పోతరించిన తోకచుక్క అనాలి” అని మరొకరు. మిగిలిన ఎనిమిది గ్రహాలు ఒకే సమతలంలో సూర్యుడి చుట్టూ పరిభ్రమిస్తూ ఉంటే ఇదొక్కటీ అదే తలంలో ఉండకుండా, ఏకాకిలా, మరొక తలంలో తిరుగుతున్నాది కనుక ఇది సూర్య మండలానికి చెందినది కానే కాదు” అని ఇంకొకరు. ఇలా అభ్యంతరాలు చెప్పటం మొదలు పెట్టేరు. ఈ చిన్న చిన్న విషయాలని విస్మరించి ప్లూటో ని గ్రహం కింద లెక్క వేసుకుందామా అనుకుంటే “ప్లూటో కంటె వెంట్రుక వాసి చిన్నగా ఉన్న మరి కొన్ని నభోమూర్తులు ఉన్నాయి, వాటి మాటేమిటి?” అన్నారు కొందరు సమతావాదులు.
భద్రతా సంఘంలో ఇండియాకి శాశ్వత సభ్యత్వం కావాలని మనం పోరాడుతూ ఉంటే “మిమ్మల్ని ఒక్కళ్లనీ చేర్చుకుంటే సరిపోతుందా? బ్రెజీలు, జపాను, జెర్మనీ, లని చేర్చుకోపోతే ఎలా?” అనటం లేదూ. ఆఫ్రికాలో ఎవ్వరికీ సభ్యత్వం లేకపోతే ఎలా? ఇజ్రయెల్ దగ్గర బాంబు ఉంది కనుక వారిని కూడా చేర్చుకోవాలి కదా. ముస్లిం రాజ్యాలకి సభ్యత్వం లేకపోతే ఎలా?" అభ్యంతరాలు వచ్చేయి కదా. ఇదే విధంగా గ్రహాల జాబితాలో ప్లూటో సభ్యత్వానికి ఎన్నో సవాళ్లు ఎదురయాయి. హోరాహోరీగా ప్రసంగాలు జరిగేయి.
ఎవ్వరికీ కనిపించని, ఒక రాతి గుట్ట గ్రహమా, కాదా అని ఇంతలా కొట్టుకోవటం ఎందుకని ఈ అంతర్జాతీయ సంస్థ 2006లో ఒక రోజు అర్ధరాత్రి “ప్లూటో గ్రహం కాదు, ఈ తీర్మానంతో ఏకీభవించలేని వారు ఎవరి దారి వారు చూసుకొండి” అని ఒక కాగితం ముక్క మీద ప్రకటన రాసేసి, “మరో పదేళ్లవరకు ఈ కమిటీ కలుసుకోదు” అని చెప్పి చీకట్లోకి జారుకున్నారు.
6. గ్రహం లక్షణాలు
రాజకీయాలని పక్కకి పెట్టి ప్లూటో గ్రహమా కాదా అని తేల్చాలంటే ముందస్తుగా గ్రహం అనే మాట అర్థం ఏమిటో మనందరికీ ఒక ఒప్పందం కుదరాలి.
సూర్యరాయాంధ్ర నిఘంటువుని సంప్రదించగా అక్కడ ఉన్న అనేకమైన అర్థాలలో ప్రస్తుతానికి పనికొచ్చేవి ఇవి: (1) సూర్యాది; (2) రాహువు; (3) రాహువు సూర్యచంద్రులను పట్టుట. అంటే ఈ నిఘంటువు ప్రకారం సూర్యుడు కూడా ఒక గ్రహం అనేది మొదటి అర్థం. ఇక్కడ మనం అవలంబిస్తూన్న శాస్త్రీయ పద్ధతి ప్రకారం సూర్యుడు గ్రహం కాదు. రెండవ అర్థం ప్రకారం రాహువు ఒక గ్రహం. కాని ఈ రాహువు ఆకాశవీధులలో ఎంత వెతికినా, దుర్భిణి వేసి వెతికినా, కనబడడు. మూడవ అర్థం ప్రకారం గ్రహం అన్నా గ్రహణం పట్టటం అన్నా ఒకటే! ఆధునిక శాస్త్రం ప్రకారం ఇవేవీ “ప్లేనెట్” అనే భావాన్ని సూచించటమే లేదు కనుక సూర్యరాయాంద్ర నిఘంటువు ఇప్పుడు, ఇక్కడ మన అవసరాలకి పనికిరాదని తేలిపోయింది.
దాశరథి నిఘంటువులో “గ్రహం” అంటే “ఎ ప్లేనెట్ లైక్ ద సన్, మార్స్, ఎట్సెటరా” (a planet like the sun, mars, etc.) అని ఉంది. సూర్యుడిని “ప్లేనెట్” అంటే నవ్విపోవటమే కాదు నన్ను తన్నినా తంతారు.
బ్రౌన్ నిఘంటువులో గ్రహం అంటే “ప్లేనెట్స్, సన్, అండ్ మూన్” (planets, sun and moon) అని ఉంది. ఈయన గ్రహాలని, ఉపగ్రహాలని, సూర్యుడిని, గుత్త గుచ్చి ఒకే మూసలో పోసేసేడు.
గ్విన్ నిఘంటువులో మాత్రం గ్రహం అంటే ”ప్లేనెట్” (planet) అని ఉంది. ఇదొక్కటే ఇక్కడ పనికొచ్చే అర్థం.
అంటే ఏమిటన్నమాట? పూర్వ కాలం నుండి తెలుగులో గ్రహం అన్న మాటకి ఇతమిద్ధమైన అర్థం లేదు. సూర్యుడు, చంద్రుడు, రాహువు, బుధ, శుక్ర, కుజ, గురు, శని గ్రహాలు, భూత ప్రేతాదులు, … ఇవి గ్రహం అన్న మాటకి చలామణీలో ఉన్న అర్థాలు. ఆధునిక ఖగోళశాస్త్రం దృష్ట్యా ఈ రకం నిర్లక్ష్యం పనికి రాదు; ఈ జాబితాలో ఉన్నవన్నీ గ్రహాలు అంటే శాస్త్రవేత్తలు ఒప్పుకోరు, ఎవ్వరూ ఒప్పుకోరు.
మనం వాడే ప్రతి మాటకి ఒక నిర్దిష్టమైన అర్థం ఉండటం అనేది ఆధునిక శాస్త్రం ఆయువుపట్టు. పేర్లు పెట్టటం ఎంత ముఖ్యమో, ఆ పేర్లు సూచించే శాల్తీలని వర్గాలుగా విడగొట్టటం కూడా అంతే ముఖ్యం. ఉదాహరణకి ప్రాణికోటిని జంతు సామ్రాజ్యం, వృక్ష సామ్రాజ్యం అని రెండు వర్గాలుగా విడగొట్టేరు. జంతువులని గాలిలో ఎగిరేవి, నేల మీద నడిచేవి, నీటిలో ఈదేవి, అంటూ విడగొట్టేరు. విడగొట్టినప్పుడల్లా ఆ జాతికి ఒక పేరు పెట్టాలి కదా. అందుకని వాయుచరాలు, భూచరాలు, జలచరాలు అని పేర్లు పెట్టేరు. ఒక కొత్త జంతువు తారసపడినప్పుడు అది ఏ జాతిలో ఇముడుతుందో చూస్తారు. ఎక్కడా ఇమడకపోతే కొత్తపేరు, కొత్త జాతి. ఉదాహరణకి గాలిలో ఎగిరేదీ, నీటిలో ఈదేదీ అయి, నేలని తాకకుండా ఉండే జంతువు ఉందనుకుందాం. దానికి ఏ పేరు పెట్టాలి? ఉభయచరం అన్న పేరు అప్పుడే మరొక రకం ప్రాణికి వాడుతున్నాం కనుక మరొక కొత్తపేరు పెట్టాలి. కదా?
ఇదే విధంగా సూర్య కుటుంబంలోని శాల్తీలని అధ్యయనం చేసినప్పుడు మొట్టమొదట ఆకాశంలో నగ్న నయనాలకి గురుడు, శని, శుక్రుడు, బుధుడు కనబడ్డారు. వాటిని పాశ్చాత్యులు “ప్లేనెట్” అని పేరు పెట్టి పిలచేరు, మనం గ్రహం అని పేరు పెట్టి పిలచేం. ఇంగ్లీషులో “ప్లేనెట్” అంటే సంచారి అని అర్ధం.
సూర్య చంద్రుల ప్రసక్తి వచ్చే సరికి మనవాళ్లు అవి కూడా కూడా గ్రహాలే అన్నారు. వీరిద్దరు ఆకాశంలో సంచరిస్తూ కనపిస్తారు కనుక వీటిని కూడా “ప్లేనెట్” అన్న మాటతో పిలిస్తే తప్పేమిటి?
అలా కాదు. సూర్యుడు గ్రహరాజు. ఈ గ్రహరాజు చుట్టూ తిరిగేవే గ్రహాలు అని అనుకుందాం. ఈ లెక్కన భూమి చుట్టూ తిరిగే చంద్రుడు గ్రహం కాకూడదు.
కనుక ప్లేనెట్ లేదా గ్రహం అన్న మాట సూర్యుడు చుట్టూ తిరిగే నభోమూర్తులకే వాడదాం అని ఒక ఒప్పందానికి వద్దాం.
ఇప్పుడు సీరీసు, పల్లాసు అనే నభోమూర్తులు సూర్యుడి చుట్టూ తిరుగుతున్నాయి కనుక వాటిని గ్రహాలు అనొచ్చు. కాని కేవలం పెద్ద పెద్ద రాళ్ల మాదిరి ఉన్న ఈ శాల్తీలని గ్రహాలు అంటే గురుడు, శని వంటి పెద్ద పెద్ద గ్రహాలని అవమానించినట్లే కదా? అంతే కాదు. ఈ రెండు నభోమూర్తుల కక్ష్యలూ దరిదాపు ఒక్కటే. “ఒకే కక్ష్యలో రెండు గ్రహాలు” అన్న విపరీతం కని, విని ఎరగం. ఇందుమూలంగా సీరీసుని, పల్లాసుని గ్రహాల జాబితాలో వేస్తామంటే నవ్వి పోతారు.
గురుడితో పోల్చి చూస్తే బుధుడు, శుక్రుడు, భూమి, కుజుడు చిన్న గోళీకాయలలా కనిపిస్తారు. అటువంటప్పుడు వీటిని మాత్రం గ్రహాల జాబితాలో ఎందుకు వెయ్యాలి?
ఈ తర్కం ఉపయోగిస్తే గురుడు, శని, యూరెనస్, నెప్టూన్ పోతరించిన భారీ గ్రహాలు. అప్పుడు బుధుడు, శుక్రుడు, భూమి, కుజుడు గిడసబారిన చిన్న గ్రహాలు. “పెద్ద గ్రహాలు”, “చిన్న గ్రహాలు” అని రెండు వర్గాలు ఉన్నప్పుడు ప్లూటోని బుల్లి గ్రహం అనిన్నీ, సీరీస్నీ, పల్లాస్ని చిట్టి గ్రహం అనిన్నీ అనొచ్చు కదా.
ఈ దారిని వెళితే సీరీస్, పల్లాస్ లాంటివి వేల కొలదీ ఉన్నాయి. ఈ రాళ్లని, చిళ్లపెంకులని కూడా గ్రహాలనెస్తే ఎలా? ప్లూటోని పోలిన మధ్య తరగతి “బంతులు” మరో పాతిక వరకు ఉన్నాయి.
7. అయితే ప్లూటో గ్రహం కాదు!
ఈ ప్రమాదాన్ని గుర్తించి గ్రహం అనబడటానికి రెండో లక్షణం ఉండాలన్నారు. సూర్యుడి చుట్టూ తిరిగినంత మాత్రాన అది గ్రహం అవదు, అది గుండ్రంగా కూడా ఉండాలన్నారు. ఈ రెండో నిబంధనతో రాళ్లు, రప్పలు, చిల్లపెంకులు ఎన్ని సూర్య ప్రదక్షిణాలు చేసినా గ్రహాలు కాలేవు.
సూర్యుడి చుట్టూ తిరిగే రాళ్లు ఎప్పుడు గుండ్రంగా ఉంటాయి? సీరీసు, పల్లాసు కొండల్లాంటి పెద్ద రాళ్లు. అవి గ్రహాలు కావు. ఇలాంటి కొండలు పదో, వందో కలిసి కొండల గుంపులా ఉందనుకుందాం. అవి గుంపుగా సూర్యుడి చుట్టూ తిరుగుతాయి తప్ప పెద్ద విశేషం ఏమీ ఉండదు. కాని ఈ గుంపులో వేల కొద్దీ కొండలు ఉన్నప్పుడు గురుత్వాకర్షణ శక్తి పనిచెయ్యటం మొదలు పెట్టి ఈ కొండలని గట్టిగా దగ్గరకి లాగుతుంది. గురుత్వాకర్షణ బలానికి అవి చూర్ణం అయిపోయి లడ్డుండలా తయారవుతాయి. ఇప్పుడు ఆ చుట్టుపట్ల ఉన్న చిన్న చిన్న రాళ్లు ఈ లడ్డుండకి వచ్చి అతుక్కుంటాయి. ఇలా కాలక్రమేణా లడ్డుండ గుండ్రటి ఆకారం పొందినప్పుడు ఆ నభోమూర్తిని గ్రహం అనొచ్చు. అంటే ఏమిటన్నమాట? గుండ్రంగా ఉండటం, భారీగా ఉండటం కవల లక్షణాలు.
“అలా అయితే ప్లూటో గుండ్రంగానే ఉంటుంది. గత డెబ్భై ఏళ్ల బట్టి ఇది గ్రహాల జాబితాలో ఏ ఆక్షేపణా లేకుండా ఉంది. ఇప్పుడు దానిని ఎందుకు గ్రహాల జాబితాలోంచి తీసేయ్యాలి?” అంటూ ప్లూటో తరఫున వకాల్తా పుచ్చుకుని కొందరు వాదించేరు.
వచ్చిన గొడవ ఏమిటంటే ఇటీవలి కాలం వరకు ప్లూటో సూర్య మండలానికి సరిహద్దు అనుకున్నారు. అంటే అటుపైన ఏమీ లేదు – నాలుగున్నర కాంతి సంవత్సరాల దూరం వెళితే అక్కడ మరొక నక్షత్రం తగులుతుంది. కనుక ప్లూటో ప్రవర్తన కొంచెం భిన్నంగా ఉన్నప్పటికీ, “ఏదో, పోనీలే” “కడసారం” అని ఊరుకున్నారు. ఇటీవల శక్తిమంతమైన దుర్భిణిలు వచ్చిన తరువాత ప్లూటోని పోలిన “గ్రహాలు” ఒకదాని తరువాత మరొకటి చొప్పున కనిపించటం మొదలుపెట్టేయి. వీటిల్లో కొన్ని, ప్లూటొ కంటే రవంత చిన్నవి, కొన్ని రవంత పెద్దవి. ఇంత దూరం నుండి చూసినప్పుడు “రవంత” తేడా ఉన్నప్పుడు ఏది పెద్దదో, ఏది చిన్నదో నిశ్చయించటం కూడా కష్టం. ప్లూటోని పోలిన ఇలాంటి గ్రహాలు పాతిక వరకు కనబడ్డాయి. వీటిని కనుక్కున్న వ్యక్తులకి కూడా సన్మానాలు చేయించుకోవటం అంటే ఉబలాటంగానే ఉంటుంది కదా. ఈ సన్మానాల తొక్కిసలాటలో గ్రహాలు ఏ పాతికో, ముప్ఫయ్యో అయిపోతే – మళ్లా పుస్తకాలు అచ్చు కొట్టాలి, పిల్లల చేత ఆ పేర్లన్నీ కంఠస్థం చేయించాలి. చాల తతంగం ఉంది.
అందుకనో, మరెందుకనో గ్రహాలు సంతానంలా పెరిగిపోతే బాగులేదని ఒక లక్ష్మణరేఖ గియ్యాలన్నారు. ఎక్కడ? ప్లూటో తరువాత గీస్తే మిగిలిన పాతిక మంది ఒప్పం కాక ఒప్పం అన్నారు. ప్లూటో ముందు గీస్తే ఏడ్చుకునేది ఒక్కడే – ప్లూటోని కనుక్కున్న వ్యక్తి. వాడెప్పుడో చచ్చిపోయాడు. అందుకని కాబోలు, “ప్లూటో తోకచుక్కల మండలం లోంచి వచ్చింది. అది తోక ఊడిపోయిన, బలిసిపోయిన, గుండ్రంగా ఉన్న తోకచుక్క తల” అంటూ మొండిగా వాదించి, ప్లూటో ముందు లక్ష్మణ రేఖ గీసి, ఇటుపైన ప్లూటో గ్రహం కాదు అని తీర్మానించేరు, సా. శ. 2006 లో, అర్ధరాత్రి వేళ.
ఇప్పటికే పాఠ్య పుస్తకాలలో, విజ్ఞాన సర్వస్వాలలో, పిల్లల పరిహాస చిత్రాలలో, అంతర్జాలంలో, అన్ని చోట్లా ప్లూటో ఒక గ్రహం అనే భావన పాతుకుపోయింది. అర్ధరాత్రి వేళ అంతర్జాతీయ ఖగోళ శాస్త్ర సమితి ఎలా తీర్మానిస్తే మాత్రం? ప్లూటో ప్లూటోనే!
నభోనౌక నూ హొరైజన్స్
ప్లూటో గ్రహమా కాదా అన్న తగాదా లేవక ముందే అమెరికాలో, నాసా వారు, ప్లూటోని సందర్శించడానికి "నూ హొరైజన్స్ (New Horizons) అనే నభోనౌకని పంపేరు. జనవరి 2006 లో బయలుదేరిన ఈ నభోనౌక, సగటున రోజుకి మిలియను మైళ్లు చొప్పున ప్రయాణం చేస్తూ ఫిబ్రవరి 2007 కి గురు గ్రహం చేరుకుంది. గురు గ్రహం అందించిన గురుత్వ త్వరణపు తోపుతో నాల్గింతలు ఎక్కువ జోరు అందుకుని జూన్ 2008 కి శని గ్రహం కక్ష్య దాటి, మార్చి 2011 లో యూరెనస్ కక్ష్య దాటి, ఆగస్టు 2014 లో నెప్టూన్ కక్ష్య కూడ దాటి, జూలై 14, 2015 న ప్లూటో చేరుకుంది. చేరుకుని ఛాయాచిత్రాలు తీసి పంపింది.
ఇప్పుడు తెలిసిన సమాచారం ప్రకారం ప్లూటో మన చంద్రుడి పరిమాణంలో మూడింట రెండు వంతులు ఉంటుందని తేలింది. ప్లూటో మీద సూర్యుడు పడమర ఉదయించి తూర్పున అస్తమిస్తాడు. సూర్యమండలంలో ఇలా అపసవ్యదిశలో పరిభ్రమిస్తూన్న నభోమూర్తి ఇదొక్కటే. ప్లూటో వంటి "గ్రహం కాని కుబ్జ సంతతి"లో చేరడానికి కనీసం వంద పైబడి ఆ తోకచుక్కల మండలంలో ఉన్నాయని అర్థం అవుతోంది.
ఇవీ చూడండి
మరుగుజ్జు గ్రహం
సౌరమండలము
మూలాలు
బయటి లింకులు
Unknown parameter |lastaccess= ignored (help) An examination of the redefinition of Pluto from a linguistic perspective.
by
Unknown parameter |lastaccess= ignored (help) Website of the observatory that discovered Pluto
Unknown parameter |lastaccess= ignored (help)
Unknown parameter |lastaccess= ignored (help)
Unknown parameter |lastaccess= ignored (help) Series of personal articles written by astronomers involved in the debate.
- entries in the Urban Dictionary
- entries in the UrbanDictionary
Mike Brown (2010), How I Killed Pluto and Why it Had it Coming, ISBN 0-385-53108-7
Mike Brown, Why I still love Pluto and why everyone else should too, Popular Science, Vol. 287, No. 1, pp 56–57, July 2015
Nadia Drake and Dana Berry, Destination Pluto: First look at the dwarf planet, National Geographic, July 2015
వేమూరి వేంకటేశ్వరరావు, "ప్లూటో గ్రహచారం," ఈమాట ఇ-పత్రిక, నవంబరు 2014
వర్గం:సౌరమండలము
వర్గం:మరుగుజ్జు గ్రహాలు
వర్గం:గ్రహాలు
వర్గం:ఖగోళ శాస్త్రము | https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B1%82%E0%B0%9F%E0%B1%8B |
{
"plaintext_start_byte": [
2,
2408,
4103,
5135,
5596,
6059,
6495,
6841,
7225,
7691,
10060,
12843,
13496,
14860,
17484,
19054,
21457,
23511,
24538,
25005,
25786,
26863,
27837,
29136,
30424,
33447,
36329,
39124,
40862,
42199,
42981,
45217,
46854,
48225,
49519,
51260,
53558,
54587,
57376,
59400,
60423,
60956,
61235,
61566,
63679,
64602,
65922,
67015,
68043,
69004,
71568,
73534,
74130,
76072,
76906,
78537,
80593
],
"plaintext_end_byte": [
2407,
4086,
5134,
5595,
6058,
6494,
6840,
7224,
7645,
10059,
12801,
13382,
14751,
17442,
18966,
21400,
23457,
24518,
24969,
25734,
26837,
27798,
29135,
30367,
33446,
36328,
39048,
40760,
42198,
42964,
45216,
46749,
48224,
49395,
51259,
53557,
54570,
57310,
59294,
60423,
60955,
61234,
61539,
63678,
64601,
65921,
67014,
68042,
69003,
71567,
73533,
74129,
76036,
76860,
78531,
80442,
81951
]
} | জাকির আব্দুল করিম নায়েকের সর্বোচ্চ শিক্ষাগত যোগ্যতা কী ? | জাকির নায়েক | bengali | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
জাকির আব্দুল করিম নায়েক (English: Zakir Naik, Urdu: ذاکر نائیک; জন্মঃ ১৮ অক্টোবর ১৯৬৫, মুম্বাই, ভারত) হলেন একজন ভারতীয় ইসলামী চিন্তাবিদ, ধর্মপ্রচারক, বক্তা ও লেখক যিনি ইসলাম ও তুলনামূলক ধর্মতত্ত্ব বিষয়ে কাজ করেন।[1][2] তিনি 'ইসলামিক রিসার্চ ফাউন্ডেশন' নামক একটি অলাভজনক প্রতিষ্ঠানের প্রতিষ্ঠাতা যেটি পিস টিভি নেটওয়ার্ক পরিচালনা করে থাকে,[3][4][5] যার মাধ্যমে তার বক্তৃতা প্রায় দশ কোটি দর্শকের নিকট পৌঁছে যায়।[6][7] তাকে "তুলনামূলক ধর্মতত্ত্বের একজন বিশেষজ্ঞ",[8], "অনুমেয়ভাবে ভারতের সালাফি মতাদর্শের অনুসারী সবচেয়ে প্রভাবশালী ব্যক্তি"[9], "টেলিভিশনভিত্তিক-ধর্মপ্রচারণার রকস্টার এবং আধুনিক ইসলামের একজন পৃষ্ঠপোষক"[3] এবং "পৃথিবীর শীর্ষস্থানীয় ইসলাম ধর্মপ্রচারক" বলা হয়ে থাকে।[6] বহু ইসলামী ধর্মপ্রচারকদের সাথে তার ভিন্নতা হল, তার বক্তৃতাগুলো পারস্পারিক আলাপচারিতা ও প্রশ্নোত্তরভিত্তিক,[10] যা তিনি আরবি কিংবা উর্দুতে নয় বরং ইংরেজি ভাষায় প্রদান করেন,[6] এবং অধিকাংশ সময়েই তিনি ঐতিহ্যগত আলখাল্লার পরিবর্তে স্যুট-টাই পরিধান করে থাকেন।[10]
পেশাগত জীবনে তিনি একজন ডাক্তার হলেও ১৯৯১ সাল থেকে তিনি ইসলাম ধর্ম প্রচারে মনোনিবেশ করেন।[2] ইসলাম এবং তুলনামূলক ধর্মের উপর তিনি তার বক্তৃতার বহু পুস্তিকা সংস্করণ প্রকাশ করেছেন। যদিও প্রকাশ্যে তিনি ইসলামে শ্রেণীবিভাজনকে অস্বীকার করে থাকেন,[11] তবুও অনেকে তাকে সালাফি মতাদর্শের সমর্থক বলে মনে করেন,[9][12] এবং আরও অনেকে তাকে ওয়াহাবি মতবাদ প্রচারকারী একজন আমূল-সংস্কারবাদী[13] ইসলামিক "টেলিভেগানিস্ট" বা "তহবিল সংগ্রহকারী টেলিভিশন ধর্মপ্রচারক" বলেও মনে করে থাকেন।[6][14][15][16][17][18] বর্তমানে ভারত, কানাডা, যুক্তরাজ্য ও বাংলাদেশে তার ধর্মপ্রচার নিষিদ্ধ।[19][20][21] বলা হয়ে থাকে যে, ইসলামিক সম্প্রদায়ের বাহিরের তুলনায় এর ভেতরেই তার সমালোচকের সংখ্যা বেশী।[21]
জীবনী
জাকির আবদুল করিম নায়েক ১৮ অক্টোবর ১৯৬৫ সালে ভারতের মহারাষ্ট্রের মুম্বাইয়ে জন্মগ্রহণ করেন। তিনি মুম্বাইয়ের সেন্ট পিটার্স হাই স্কুলের ছাত্র ছিলেন। এরপর তিনি কিশিনচাঁদ চেল্লারাম কলেজে ভর্তি হন। তিনি মেডিসিনের ওপর টোপিওয়ালা ন্যাশনাল মেডিকেল কলেজ অ্যান্ড নাইর হসপিটালে ভর্তি হন। অতঃপর, তিনি ইউনিভার্সিটি অফ মুম্বাই থেকে ব্যাচেলর অব মেডিসিন সার্জারি বা এমবিবিএস ডিগ্রি অর্জন করেন।[4][22]
১৯৯১ সালে তিনি ইসলাম-ধর্ম প্রচারের কার্যক্রম শুরু করেন এবং আইআরএফ প্রতিষ্ঠা করেন।[23] নায়েকের স্ত্রী, ফারহাত নায়েক, ইসলামিক রিসার্চ ফাউন্ডেশনের নারীদের শাখায় কাজ করেন।[24][25]
ডাঃ জাকির বলেন তিনি আহমেদ দিদাতের দ্বারা অনুপ্রাণিত হয়েছেন, যার সাথে তিনি ১৯৮৭ সালে সাক্ষাত করেন।[26] ডাঃ জাকিরকে অনেক সময় ‘‘দিদাত প্লাস’’ বলা হয়, এই উপাধি দিদাত নিজে দেন।[26][27]
এছাড়াও তিনি মুম্বাইয়ের ইসলামিক ইন্টারন্যাশনাল স্কুল[28] এবং ইউনাইটেড ইসলামিক এইডের প্রতিষ্ঠাতা, যা দরিদ্র ও অসহায় মুসলিম তরুণ-তরুণীদের বৃত্তি প্রদান করে থাকে।[29]
ইসলামিক রিসার্চ ফাউন্ডেশনের ওয়েবসাইটে তাকে "পিস টিভি নেটওয়ার্কের পৃষ্ঠপোষক ও আদর্শিক চালিকাশক্তি" হিসেবে বর্ণনা করা হয়েছে।[30]
যে চ্যানেলটি "সমগ্র মানবতার জন্য সত্য, ন্যায়বিচার, নৈতিকতা, সৌহার্দ্য ও জ্ঞানের" প্রচারের লক্ষ্যে কাজ করে বলে এর ওয়েবসাইটে উল্লেখ করা হয়েছে।[21]
২০১৬ সালে, একটি প্রেস কনফারেন্সে, জাকির নিজেকে নন-রেজিস্ট্যান্ট ইন্ডিয়ান (এনআরআই) বা বছরের অর্ধেকের বেশী সময় প্রবাসে বসবাসকারী ভারতীয় হিসেবে দাবি করেন।[31][32]
বক্তৃতা ও বিতর্ক
জাকির নায়েক ইসলাম ধর্ম সম্পর্কিত অনেক বিষয়ে বক্তব্য দিয়েছেন ও বিতর্ক করেছেন। তিনি বক্তৃতার মাধ্যমে ইসলাম ধর্ম সম্পর্কে বিভিন্ন বিষয় কোরআন ও হাদীসের আলোকে ব্যাখ্যা বিশ্লেষণ করেন। বিভিন্ন ধর্মের তুলনামূলক বিশ্লেষণের মাধ্যমে ইসলামের অধিকতর গ্রহণযোগ্যতা প্রতিষ্ঠা করা তার অন্যতম কৌশল। নৃতত্ত্ববিদ থমাস ব্লম হানসেন লিখেছেন যে, ডাঃ জাকিরের বিভিন্ন ভাষায় কুরআন ও হাদিস সাহিত্য মনে রাখার ভঙ্গী ও তার ধর্মপ্রচার কর্মকাণ্ড মুসলিমদের মাঝে তাকে ব্যাপকভাবে জনপ্রিয় করে তুলেছে।[33] তার অনেক বিতর্ক রেকর্ড করা হয় এবং ভিডিও, ডিভিডি আকারে ও অনলাইনে বিস্তৃত পরিসরে বিতরণ করা হয়। তার আলোচনা ইংরেজিতে রেকর্ড করা হয়ে থাকে এবং সপ্তাহ শেষে মুম্বাইয়ের মুসলিম অধ্যুষিত এলাকাগুলোর বিভিন্ন ক্যাবল নেটওয়ার্কে এবং তার নিজস্ব প্রযোজনাধীন পিস টিভি চ্যানেলে সম্প্রচারিত হয়।[34][35] তার আলোচনার বিষয়বস্তুগুলোর মধ্যে কয়েকটি হল: "ইসলাম ও আধুনিক বিজ্ঞান", "ইসলাম ও খ্রিস্টধর্ম", এবং "ইসলাম ও ধর্মনিরপেক্ষতাবাদ"।
তার প্রথম বিতর্ক হয় ১৯৯৪ সালে, বাংলাদেশী লেখিকা তসলিমা নাসরিনের "লজ্জা" নামক বইকে কেন্দ্র করে মুম্বাই মারাঠি পত্রাকর সংঘ কর্তৃক আয়োজিত একটি বিতর্ক, যার শিরোনাম ছিল "ধর্মীয় মৌলবাদ কি মত-প্রকাশের স্বাধীনতার জন্য বাধাস্বরূপ?"।[36][37] চারজন সাংবাদিকের উপস্থিতিতে কয়েকঘণ্টা ব্যাপী এই বিতর্ক অনুষ্ঠিত হয়, যেখানে জাকির বইটি থেকে ইসলামকেন্দ্রিক বিভিন্ন উদ্ধৃতিকে ভুল ব্যাখ্যা ও বিভ্রান্তি হিসেবে দাবি করে বক্তব্য দেন এবং তা সবার নজর কেড়ে নেয়।[36][38][39] তার অন্যতম বিখ্যাত বিতর্ক হয় ২০০০ সালের এপ্রিলে ‘বিজ্ঞানের আলোয় কুরআন ও বাইবেল’ বিষয়ে শিকাগোতে উইলিয়াম ক্যাম্পবেলের সাথে।[40] তিনি বলেন, ‘ইসলাম একটি কার্যকারণ ও যুক্তির ধর্ম এবং কুরআনে বিজ্ঞান বিষয়ক প্রায় ১০০০ আয়াত আছে।’ সেখানে তিনি পশ্চিমা কনভার্টের সংখ্যা ব্যাখ্যা করেন।[41] জাকিরের অন্যতম জনপ্রিয় থিম হল বিজ্ঞানের সূত্র দিয়ে কোরআনকে যাচাই করা।[42] ২১ জানুয়ারি ২০০৬ জাকির শ্রী শ্রী রবিশঙ্করের সাথে ‘ইসলাম ও হিন্দু ধর্মে ঈশ্বর’ বিষয়ে ব্যাঙ্গালোরে বিতর্ক করেন।[43]
২০১১ সালের ফেব্রুয়ারিতে , নায়েক ভারত থেকে সরাসরি ভিডিও লিংকের মাধ্যমে অক্সফোর্ড ইউনিয়নের সঙ্গে কথোপকথন করেন।[44]
শান্তি সম্মেলন
নভেম্বর ২০০৭ থেকে জাকির প্রতিবছর মুম্বাইতে সিয়নের সুমাইয়া গ্রাউন্ডে একটি ১০-দিনের শান্তি সম্মেলনের আয়োজন করে আসছেন। সেখানে নায়েকসহ আরও বিশজন ইসলামী বক্তা ইসলামের উপর বক্তব্য উপস্থাপন করে থাকেন।[45]
২০০৪-এ অস্ট্রেলিয়ায় ও ২০০৬-এ ওয়েলসে সফর
‘‘শুধু ইসলামই নারীকে সমতা দেয়’’-এ বিষয়ে জাকির ২০০৪ সালে ‘ইসলামিক ইনফরমেশন অ্যান্ড সার্ভিসেস নেটওয়ার্ক অফ অস্ট্রেলিয়া’-এর আমন্ত্রণে মেলবোর্ন ইউনিভার্সিটিতে বিতর্ক করেন।[46] তিনি বলেন যে, ‘পশ্চিমা পোষাক মেয়েদের ধর্ষণের অন্যতম কারণ।[47] কারণ, এটা মেয়েদেরকে পর-পুরুষের কাছে আকর্ষণীয় করে তোলে।’ দ্য এজ পত্রিকার সুশি দাস মন্তব্য করেন, "নায়েক ইসলামের উপদেশের ও আত্মিক শ্রেষ্ঠত্বের উচ্চ প্রশংসা করেন এবং পশ্চিমা বিশ্বে সাধারণ ভাবে যে বিশ্বাস দেখা যায় তাকে ব্যাঙ্গ করেন।"[48]
২০১০-এ যুক্তরাজ্য ও কানাডায় নিষেধাজ্ঞা
ডঃ নায়েককে ২০১০-এর জুন মাসে যুক্তরাজ্যে ও কানাডায় নিষিদ্ধ ঘোষণা করা হয়।[49][50] মুসলিম কানাডিয়ান কংগ্রেসের প্রতিষ্ঠাতা তারেক ফাতাহ জাকির নায়েকের দৃষ্টিভঙ্গি সম্পর্কে সেদেশের সাংসদের সতর্ক করার পর কানাডায় তার প্রবেশ নিষিদ্ধ করা হয়।[50] লন্ডন এবং শেফফিল্ডে তার বক্তৃতা আয়োজনের পর স্বরাষ্ট্র সচিব থেরেসা মে তার যুক্তরাষ্ট্র প্রবেশে নিষেধাজ্ঞা জারি করেন। [51] মে নিষেধাজ্ঞার রায়ে বলেন, "জাকির নায়েকের অসংখ্য মন্তব্য তার অগ্রহণযোগ্য আচরণের প্রমাণ হিসেবে আমার কাছে আছে।"[49] নায়েক দাবি করেন যে, স্বরাষ্ট্র সচিব একটি রাজনৈতিক সিদ্ধান্ত নিচ্ছেন, কোন নৈতিক সিদ্ধান্ত নয়, এবং তার আইনজীবী বলেন যে এই সিদ্ধান্তটি ছিল বর্বর এবং অমানবিক। তিনি আরও দাবি করেন যে তার মন্তব্যকে অপ্রাসঙ্গিকভাবে গ্রহণ করা হয়েছে।[52] চলচ্চিত্র নির্মাতা মহেশ ভাট নায়েককে সমর্থন জানিয়ে বলেন যে, এই নিষেধাজ্ঞাটি বাক-স্বাধীনতার উপর একটি আক্রমণস্বরূপ।[53] বলা হয়েছিল, নায়েক উচ্চ আদালতের এই রায়কে চ্যালেঞ্জ করার ব্যবস্থা নেবেন।[54] তার আইনি পুনর্বিবেচনার এই আবেদনটি ২০১০-এর ৫ই নভেম্বর খারিজ করে দেওয়া হয়।[23]
গাম্বিয়া ২০১৪
২০১৪ সালে, নায়েক গাম্বিয়ার রাষ্ট্রপতি ইয়াহিয়া জাম্মেহর আমন্ত্রণে গাম্বিয়া সফর করেন।[55][56] সেখানে ১১-২২ অক্টোবরের মধ্যে তিনি চারটি বক্তৃতা প্রদান করেন।[55][56][57][58] বক্তৃতাগুলো গাম্বিয়া বিশ্ববিদ্যালয়, প্যারাডাইস সুটস হোটেল, কানালাই এবং কলইয়ের কাইরাবা বিচ হোটেলে অনুষ্ঠিত হয়। রাষ্ট্রীয় ক্যাবিনেট মন্ত্রীগণ, ধর্মীয় নেতৃবৃন্দ, ছাত্রছাত্রী এবং সহস্র দর্শক তার বক্তৃতা অনুষ্ঠানে অংশগ্রহণ করে।[56][58] এর পাশাপাশি, তিনি রাষ্ট্রপতি ও গাম্বিয়া সুপ্রিম ইসলামী কাউন্সিলের সঙ্গে পৃথক সাক্ষাৎ করেন এবং গাম্বিয়ার ইমামদের সঙ্গে একটি ইসলামী আলোচনা সভায় অংশ নেন।[56][57]
২০১২ ও ২০১৬-তে মালয়েশিয়ায় সফর
২০১২ সালে নায়েক মালয়েশিয়ায় মারা প্রযুক্তি বিশ্ববিদ্যালয়, জহর বারু, কুয়ান্তান ও পুত্রা ওয়ার্ল্ড ট্রেড সেন্টারে বক্তৃতা দেন।[59] হিন্দ অধিকার সংগ্রাম শক্তির (HINDRAF) সদস্যদের প্রতিবাদের পরও মালয়েশিয়ার প্রাক্তন প্রধানমন্ত্রী মাহাথির মোহাম্মদ, অন্যান্য বিশিষ্ট ব্যক্তিবর্গ এবং প্রায় কয়েক হাজার লোক বিভিন্ন স্থানে তার বক্তৃতায় উপস্থিত ছিলেন।[60] নায়েকের বক্তৃতার আয়োজকগণ বলেন যে বিভিন্ন ধর্মের মানুষের মধ্যে সৌহার্দ্য প্রচার করাই তাদের উদ্দেশ্য ছিল।[61] ২০১৬ সালের ৯-২০ এপ্রিল নায়েক মালয়েশিয়ায় আরও ছয়টি বক্তৃতা প্রদান করেন।[62][63] হিন্দরাফ
ও কিছু স্থানীয় এনজিও সংস্থা সেখানে তার "ইসলাম ও হিন্দুধর্মের সাদৃশ্য" এবং"কুরআন কি ঈশ্বরের বানী" নামক দুটি বক্তৃতা অনুষ্ঠিত হওয়ার ব্যাপারে আপত্তি জানিয়ে অভিযোগ করেছিল যে এটি আন্তঃধর্মীয় উত্তেজনা বৃদ্ধিতে উস্কানিমূলক হতে পারে, কিন্তু তা সত্ত্বেও তার বক্তৃতাগুলো সরকারি পৃষ্ঠপোষকতায় পূর্বপরিকল্পনা অনুযায়ী অনুষ্ঠিত হয়।[64][65][66]
জাকিরের দৃষ্টিভঙ্গি
জাকির বলেন তার লক্ষ্য হচ্ছে শিক্ষিত মুসলমানরা যারা তাদের নিজ ধর্মকে ত্রুটিপূর্ণ, সেকেলে বলে মনে করেন।[33] তিনি মনে করেন, প্রত্যেক মুসলিমের উচিত ইসলাম সম্বন্ধে ভুল ধারণা গুলো ভেঙে দেওয়া এবং পশ্চিমা মিডিয়ার ইসলামের ওপর অপপ্রচারের বিরুদ্ধে রুখে দাঁড়ানো। ইসলামের বিরুদ্ধে অপপ্রচার বলতে তিনি যুক্তরাষ্ট্রে সেপ্টেম্বর ১১, ২০০১-এর আক্রমণ বা নাইন ইলেভেন এর সাজানো নাটককে বোঝান।[67] নায়েক আরও বলেন যে, তীব্র ইসলাম বিরোধী প্রচারণা সত্ত্বেও ২০০১ থেকে ২০০২ সালের মধ্যে ৩৪,০০০ মার্কিন নাগরিক ইসলাম গ্রহণ করে। নায়েকের ভাষ্য অনুযায়ী, ইসলাম একটি কার্যকারণ ও যুক্তির ধর্ম, এবং কুরআনে বিজ্ঞান সম্পর্কিত ১০০০ বানী রয়েছে, যা তিনি পশ্চিমা ধর্মান্তরিত মুসলিমদের সংখ্যা বৃদ্ধির কারণ হিসেবে ব্যাখ্যা করেন।[68] তার কিছু নিবন্ধ ‘‘‘ইসলামিক ভয়েস’’’ পত্রিকায় প্রকাশিত হয়।[69]
ইসলামের শ্রেষ্ঠত্ব
নায়েক ইসলামকে শ্রেষ্ঠ ধর্ম বলে দাবি করেন কারণ “স্বয়ং কুরআনে এই কথা বলা হয়েছে। অন্য কোন ধর্মগ্রন্থ বা ধর্মীয় লিপি এমনটা দাবি করে না।”[70] তিনি আরও বলেন, "ইসলামকে অসহনশীল হিসেবে তকমা দেয়া হয়, এটা আসলেই তাই, কিন্তু তা দুর্নীতি, বৈষম্য, অবিচার, ব্যাভিচার, মাদক এবং সকল খারাপ বিষয়বস্তুর প্রতি। ইসলাম হল সবচেয়ে "সহনশীল" ধর্ম, যতক্ষণ পর্যন্ত মানুষের মূল্যবোধের প্রতি সমর্থন ঠিক থাকে।"[71]
সঙ্গীত
নায়েক সঙ্গীত ও বাদ্যযন্ত্রকে মদের সঙ্গে তুলনা করে বলেন যে দুটোই প্রকৃতিগতভাবে নেশা সৃষ্টিকারী। ইসলামে নিষিদ্ধ হওয়ার কারণে তিনি নাচগানকে তিরস্কার করে থাকেন।[21]
চুরির শাস্তি
জাকির নায়েক বলেন যে, যে কোন দোষী ব্যক্তি শাস্তি পাবার যোগ্য। তিনি চুরির বিচার হিসেবে দুই হাত কেটে দেওয়ার নির্দেশনা দেন। যা কুরআনে চোরের শাস্তি হিসেবে উল্লেখ আছে। এছাড়া যুক্তরাষ্ট্রকেও তিনি এই আদেশ বাস্তবায়ন করার পরামর্শ দিয়েছেন যাতে সেই দেশে অপরাধের পরিমাণ কমে যায়।[21]
নারী অধিকার বিতর্ক
নায়েক তার বক্তব্যে স্ত্রীকে হালকাভাবে প্রহার করার প্রতি সমর্থন জানিয়েছেন। তার বক্তব্য হল, "একটি পরিবার সামলানোর অধিকাংশ ক্ষেত্রে, পুরুষই নেতৃস্থানীয় হবে। তাই, তার (নিজ স্ত্রীকে প্রহার করার) অধিকারটি আছে কিন্তু তার উচিৎ তার স্ত্রীকে হালকাভাবে প্রহার করা।[21] নায়েক আরও বলেছেন যে[72], মুসলিমদের নিজ দাসীদের সঙ্গে সহবাস করার অধিকার রয়েছে[18][73], যেখানে তিনি "যুদ্ধবন্দী" হিসেবে দাসীদেরকে উল্লেখ করেন।[74]
সমকামিতা
নায়েক সমকামীদের ব্যাপারে কট্টর দৃষ্টিভঙ্গি পোষণ করেন। তিনি এলজিবিটি সম্প্রদায়কে "পাপে পূর্ণ মানসিক সমস্যায় ভোগা রোগী" হিসেবে উল্লেখ করেন এবং বলেন যে "একমাত্র পর্নোগ্রাফিক চলচ্চিত্র দেখার কারণেই এটি ঘটে। এটা টিভি চ্যানেলগুলোর দোষ।"[21] এছাড়াও "কোরআন ও সুন্নাহর নির্দেশনা অনুযায়ী"[75], তিনি সমকামীদেরকে শাস্তিস্বরূপ মৃত্যুদণ্ড দেয়ার পরামর্শ দেন।[75][76]
জীবের বিবর্তন
নায়েক ডারউইনের বিবর্তন তত্ত্বকে প্রত্যাখ্যান করে[21] বলেন যে, বিবর্তন বিষয়ক তত্ত্ব হল একটি প্রস্তাব মাত্র, এবং এটি খুব বেশি অপ্রমাণিত একটি অনুমান।"[77] তার মতে, বেশিরভাগ বিজ্ঞানী এটা সমর্থন করেন এই কারণে যে, এটা বাইবেলের বিরুদ্ধে যায়, এই কারণে নয় যে এটা সত্য।"[78] নায়েক দাবি করেন যে, কুরআন বহু বৈজ্ঞানিক তত্ত্বের ভবিষৎবাণী করেছে। উদাহরণস্বরূপ, ২০১০ সালে তিনি বলেন যে, কুরআনের কিছু নির্দিষ্ট আয়াতে মাতৃগর্ভে নবজাতক-ভ্রুনের বৃদ্ধি ও ক্রমবিকাশের ধাপগুলো পুঙ্খানুপুঙ্খরূপে বর্ণনা করা হয়েছে।[79]
নায়েক দাবি করেন যে, "ডারউইন যা বলেছিলেন তা শুধু একটি তত্ত্ব মাত্র"। এমন কোন বই নেই যা ‘বিবর্তন বিষয়ক ফ্যাক্ট’ বলে – সকল বইই বলে বিবর্তন বিষয়ক তত্ত্ব। তিনি আরও বলেন, "পবিত্র কুরআনের এমন কোন কথা নেই, যা বিজ্ঞান এখন পর্যন্ত মিথ্যা প্রমাণ করতে পেরেছে। প্রস্তাব কুরআনের বিরুদ্ধে যায় – তত্ত্বসমূহ কুরআনের বিরুদ্ধে যায়। কুরআনে বর্ণিত বৈজ্ঞানিক সত্যগুলোর মধ্যে এমন একটিও নেই, যা প্রতিষ্ঠিত বিজ্ঞানের বিরুদ্ধে গিয়েছে - সেটা হয়তো তত্ত্বের বিরুদ্ধে গিয়ে থাকতে পারে।"।[21]
গণমাধ্যমের সমালোচনা
জাকির গণমাধ্যমকে "সবচেয়ে গুরুত্বপূর্ণ হাতিয়ার এবং বিশ্বের সবচেয়ে ভয়ানক অস্ত্র" হিসেবে সংজ্ঞায়িত করেন যা "সাদাকে কালো এবং খলনায়ককে নায়কে পরিণত করে"। তিনি পরামর্শ দেন যে, "এই একই গণমাধ্যমকে আমাদের ইসলাম সম্পর্কে ভুল ধারণা, ভুল উদ্ধৃতি, ভুল ব্যাখ্যা এবং ভুল প্রদর্শনগুলোকে মুছে দেয়ার জন্য ব্যবহার করা উচিৎ।"[71] তিনি দাবি করেন, পশ্চিমা ক্ষমতা এবং গণমাধ্যম একটি দ্বিমুখী-আদর্শের কৌশল অবলবম্বন করে, যারা ইসলামের সম্মানকে খাটো করার জন্য মুসলিমদেরকে চরমপন্থি এবং মৌলবাদী হিসেবে বর্ণনা করে।[71][80] তিনি বলেন, "আজকের দিনে ইসলামের ইমেজের সবচেয়ে বেশী ক্ষতি হয়েছে আন্তর্জাতিক গণমাধ্যমের দ্বারা, যা দিনরাত একটি পরিকল্পিত কৌশলের মাধ্যমে ইসলাম সম্পর্কিত ভুল ধারণাগুলো গলা ফাটিয়ে প্রচার করছে। আন্তর্জাতিক গণমাধ্যম, হোক তা প্রিন্ট, অডিও, ভিডিও, বা অনলাইন, তারা সকলেই একগুচ্ছ কৌশল অবলম্বন করে ইসলামের পরিচিতিকে খাটো করতে সর্বপ্রথম মুসলিম সম্প্রদায়ের কুলঙ্গারদেরকে তুলে আনে এবং এদেরকে এমনভাবে চিত্রায়িত করে যেন এরাই হল মুসলিমদের উদাহরণ।" নায়েক আরও দাবি করেন যে গণমাধ্যমের তৃতীয় ও চতুর্থ কৌশল হল, "কুরআন ও সুন্নাহ থেকে কোন কথা তুলে আনা এবং তা ভুলভাবে অনুবাদ করা" এবং "ইসলাম সম্পর্কে এমন কিছু বলে ইসলামের মর্যাদাকে খাটো করা যা আদৌ ইসলামের মধ্যে নেই"।[71]
নায়েক আরও বলেন, "কোন মুসলিম মহিলা যদি হিজাব বা বোরকা পড়ে তবে তারা এর ওপর নারীর পশ্চাৎপদতার লেবেল এঁটে দেয়, কিন্তু যদি কোন খ্রিস্টান পাদ্রী মহিলা একই কাজ করে তবে তা বদলে গিয়ে তাদের কাছে সম্মান ও শালীনতার প্রতীক হয়ে দাড়ায়। ৫০ বছরের বৃদ্ধ মুসলিম ১৬ বছরের মেয়েকে তার সম্মতিতে বিয়ে করলে তা হেডলাইনে ছাপা হয়, আর ৫০ বছরের অমুসলিম ৬ বছরের কোন মেয়েকে ধর্ষণ করলে তা সংক্ষিপ্ত সংবাদ বা ফিল্টারে ছাপা হয়। তারা বলে ইসলাম নারীকে অধিকার দেয় না, এবং এটি একটি অযৌক্তিক ধর্ম। তারা ইসলামকে মানবতার সমস্যা হিসেবে চিত্রায়িত করে যেন এটি শুধুই পুরুষদের সকল সমস্যার সমাধান দেয়। একই ঘটনা ঘটে ভুলভাবে ব্যাখ্যা করা শব্দ "মৌলবাদী" এবং "চরম্পন্থী"র ক্ষেত্রে, যেগুলো মূলত পশ্চিমা শব্দ।[80] একজন প্রকৃত মুসলিমকে অবশ্যই সঠিক দিকে চরমপন্থি হতে হবে, চরমভাবে দয়ালু, স্নেহপ্রবন, সহনশীল, সৎ এবং ভদ্র হওয়ার মাধ্যমে। যখন ভারতীয়রা তাদের স্বাধীনতার জন্য লড়াই করছিল, ব্রিটিশ সরকার তাদেরকে সন্ত্রাসীর তকমা দিত; একই কাজ, একই ব্যক্তি, কিন্তু দুটি ভিন্ন তকমা। একই ঘটনা ঘটেছে মুসলিমদের সাথে যাদেরকে গণমাধ্যমে সন্ত্রাসীর তকমা দেয়া হয়েছে, তাই কাওকে কোন কাজের জন্য তকমা দেয়ার আগে আমাদের প্রসঙ্গ ও কারণের দিকে তাকানো উচিৎ।" [71]
তিনি চলচ্চিত্রে মুসলিমদের চিত্রায়িত করার সমালোচনা করে বলেন, "ইসলামের ইমেজকে হেয় করার জন্য হলিউডে এত শত শত চলচ্চিত্র বানানো হয়েছে যে, একজন মুসলিমকে "আল্লাহু আকবার" বলতে শুনলেই একজন অমুসলিম ভয় পেয়ে যায়, ভাবে যে সে হয়তো তাকে খুন করতে আসছে। যদি কেউ আসলেই ভালো ইসলামকে জানতে চায়, তাকে ইসলামের বিশুদ্ধ সূত্রকে পড়তে হবে; মহিমান্বিত কুরআন ও হাদিস বাদ দিয়ে এর অনুসারীদের (মুসলিমদের) দিকে তাকানো হল সেই গাড়িচালকের প্রসঙ্গের মত যার বেপরোয়া গাড়িচালনার কারণে দুর্ঘটনা ঘটলেও তার দ্বারা চালানো সর্বশেষ হালনাগাদকৃত মারসিটিজ গাড়িকেই ওই দুর্ঘটনার জন্য দোষ দেয়া হয়। উদাহরণ হিসেবে সর্বশ্রেষ্ঠ মুসলিম হলেন সর্বশেষ ও চূড়ান্ত বার্তাবাহক নবী মুহাম্মাদ, তার উপর শান্তি বর্ষিত হোক।" এছাড়াও তিনি "সালমান রুশদির মত ইসলামের সমালোচনাকারী মুসলিমদের তুলে এনে তাদেরকে পদক দিয়ে পুরস্কৃত করার জন্য" গণমাধ্যমের সমালোচনা করেন এবং বলেন, "যদি কোন মুসলিম কোন মহৎ কাজ করে, তারা হয়তো তাকে তার কাজের কৃতিত্ব দেয় কিন্তু তার ধর্মকে এড়িয়ে যায় অথবা তার মুসলিম নামকে বদলে দেয়; যেমন প্রাচ্যের অ্যারিস্টটল "আভিসেনা" যার প্রকৃত নাম ছিল "আলী ইবনে সিনা"।"[71]
অন্যান্য ধর্ম
স্বধর্মত্যাগ
জাকির বলেছেন, কোন মুসলিম চাইলে ইসলাম থেকে আলাদা হয়ে যেতে পারে, এবং এজন্য তাকে মৃত্যুদণ্ড দেয়ার বিধান নেই। কিন্তু কোন মুসলিম যদি ইসলাম ত্যাগের পর তার নতুন (অ-ইসলামিক) ধর্মবিশ্বাস প্রচার করে এবং ইসলামের বিরুদ্ধে কথা বলে, তবে সে বিশ্বাসঘাতক বলে বিবেচিত হবে। জাকির বলেন, ইসলামিক আইন অনুসারে তার মৃত্যুদণ্ড হওয়া উচিত, যেমনটি দেশদ্রোহীর শাস্তি হয়ে থাকে।[81][82][83] আরেকটি সূত্রে উল্লেখ করা হয়েছে যে নায়েকের বক্তব্য অনুযায়ী, "ইসলামে স্বধর্মত্যাগীদের জন্য মৃত্যুদণ্ডের কোন বিধান নেই, "যতক্ষণ না পর্যন্ত" উক্ত ধর্মত্যাগী ব্যক্তি ইসলামী শিক্ষার বিরুদ্ধে কোন মতবাদ প্রচার শুরু করে, যদি সে তা করে তবে তাকে মৃত্যুদণ্ড দেয়া যাবে।"[6]
ইসলামী রাষ্ট্রে অন্যান্য ধর্ম প্রচার
যদিও তিনি অন্যান্য ধর্মের মানুষদের উৎসাহিত করে থাকেন যেন তারা তাদের দেশে মুসলিমদেরকে স্বাধীনভাবে ধর্মপ্রচারের সুযোগ দেয়, নায়েক বলেন যে, একটি ইসলামী রাষ্ট্রে অন্যান্য ধর্মের ধর্মপ্রচার অবশ্যই নিষিদ্ধ করা উচিৎ কারণ (তিনি বিশ্বাস করেন) অন্যান্য ধর্মগুলো ভুল, তাই তাদের প্রচারণাও ভুল, এটা এরকম যে কোন অংকের শিক্ষক কাওকে ২+২=৪ এর পরিবর্তে ২+২=৩ শেখাচ্ছেন। একইভাবে, নায়েক বলেন যে, "গির্জা বা মন্দিরের ভবন নির্মাণের ব্যপারে, কিভাবে আমরা তার অনুমতি দিতে পারি যখন কিনা তাদের ধর্মটাই ভুল এবং তাদের উপাসনাটিও ভুল?"[84]
মুসলিম বিশ্বে খ্রিস্টান মিশনারিগুলোর ধর্মপ্রচার কর্মকাণ্ডের সমালোচনা করে নায়েক বলেন যে, "মিশনারিগুলো মুসলিমদের দিয়ে ঘোলা পানিতে মাছ শিকার করার জন্য বাইবেলের বানীগুলো আরবি ক্যালিগ্রাফিতে লেখে, যেমন "ঈশ্বর হলেন প্রেম।" আমরা পিস টিভিতে উদাহরণস্বরূপ এমন প্রতারণার কৌশল ব্যবহার করি না।[71]
জিহাদ
গাম্বিয়া বিশ্ববিদ্যালয়ে দেয়া এক বক্তৃতায়[56][57][80], জাকির বিশ্বজুড়ে জিহাদের নামে বর্বর কর্মকাণ্ডের কঠোর সমালোচনা করেন, যেখানে নিরপরাধ মানুষ মারা যায় এবং বলেন যে, “মুসলিমগণ ও অমুসলিমগণ উভয়ই জিহাদকে ভুলভাবে বুঝে থাকে, জিহাদ অর্থ সমাজকে আরও ভালো করার জন্য চেষ্টা ও সংগ্রাম করা। জিহাদের সবচেয়ে ভালো রূপ হল কুরআনের শিক্ষা ব্যবহার করে অমুসলিমদের বিরুদ্ধে জিহাদ করা; নবী (সা) ও মহান আল্লাহর কাছে, ইসলাম অর্থ হল শান্তি।”[80] তিনি আরও বলেন, “কোন নিরপরাধ মানুষকে হত্যা করা, হোক সে মুসলিম বা অমুসলিম, তা ইসলামে নিষিদ্ধ। কিন্তু পশ্চিমা ক্ষমতা ও তাদের গণমাধ্যম একটি পরস্পরবিরোধী আদর্শিক ভূমিকা পালন করে, যারা মুসলিমদের চরমপন্থি ও মৌলবাদী হিসেবে বর্ণনা করে। এমনকি ইসলামী জিহাদেও, কখন ও কিভাবে একজন মানুষকে হত্যা করতে হবে তার বাধাধরা নিয়ম দেয়া আছে, যা বিশ্বজুড়ে বর্তমানে জিহাদের জন্য লড়াই করে এমন দাবি করা কিছু দলের কাজকর্মের সঙ্গে সম্পূর্ণ সাংঘর্ষিক।”[80]
দুবাইয়ের আল-খানাবিজে দেওয়া আরেকটি বক্তৃতায় তিনি বলেন,, "ইসলাম সম্পর্কে অমুসলিমদের দ্বারা এমনকি মুসলিমদের দ্বারাও সবচেয়ে ভুলভাবে অনুদিত ও সবচেয়ে ভুলভাবে বোঝা শব্দ হল 'জিহাদ', যার সাথে 'পবিত্র যুদ্ধের' কোন সম্পর্ক নেই, এবং এই শব্দটি কুরআন ও সুন্নাহর কোথাও ব্যবহৃত হয় নি, এটা প্রথম ব্যবহৃত হয় ক্রুসেডারদের দ্বারা যারা খ্রিস্টধর্মের নামে লক্ষ্য লক্ষ্য মানুষ হত্যা করেছিল। জিহাদ শব্দের প্রকৃত অর্থ হল চেষ্টা ও সংগ্রাম করা: কারো নিজস্ব কুপ্রবৃত্তির বিরুদ্ধে, সমাজকে আরও ভালো করে গড়ে তুলতে, যুদ্ধক্ষেত্রে নিজের আত্মরক্ষা করতে এবং নির্যাতন-অত্যাচারের বিরুদ্ধে রুখে দাড়াতে।"[71]
সেপ্টেম্বর ১১-র হামলা ও ওসামা বিন লাদেন
একটি ইউটিউব ভিডিওতে ওসামা বিন লাদেন সম্পকে জাকির বলেন যে, তিনি বিন লাদেনকে ব্যক্তিগত ভাবে চেনেনও না, তাদের কখনও সাক্ষাৎ হয়নি। যদি বিবিসি, সিএনএন দেখে যদি লাদেন সম্পর্কে বলতে হয়, তাহলে তাকে বলতেই হবে যে লাদেন একজন সন্ত্রাসী। কিন্তু কুরআন বলছে যে কোনো সংবাদ পেলে তা প্রচারের আগে যাচাই করে নিতে। তাই, তিনি তাকে দোষারোপ করতে পারেন না। তিনি আরো বলেন, যদি বিন লাদেন সবচেয়ে বড় সন্ত্রাসী আমেরিকাকে ভয় দেখিয়ে থাকে, তবে আমিও তার সাথে আছি। বিষয়টা হল, সে যদি কোন সন্ত্রাসীকে সন্ত্রস্ত করে, তবে সে মূলত ইসলামেরই অনুসরণ করছে।"[3][20][21]
৩১ জুলাই ২০০৮ সালে পিস টিভিতে দেওয়া লেকচারে জাকির নাইন ইলেভেন সম্বন্ধে মন্তব্য করেন, ‘এটি একটি সাজানো নাটক, একটা ওপেন সিক্রেট যে টুইন টাওয়ারে হামলা সম্পূর্ণই প্রেসিডেন্ট জর্জ ডব্লিউ বুশের কাজ।'[6][17][18] এই কথার প্রমাণ হিসেবে তিনি কিছু রিসার্চের উদ্ধৃতি দেন।[85][86] কিন্তু যুক্তরাষ্ট্র ৯/১১ সম্পর্কিত তার এই বক্তব্যকে অস্বীকার করে[87] এবং এ ধরনের বিভিন্ন বক্তব্যে জড়িত থাকার কারণে যুক্তরাজ্য ও কানাডায় তার প্রবেশের উপর নিষেধাজ্ঞা জারি করা হয়।[49][50]
সন্ত্রাসবাদ, হত্যাকাণ্ড ও আত্মঘাতী বোমাহামলা
জাকিরের মতে ইসলামী সন্ত্রাসবাদ মিডিয়ার (প্রচারমাধ্যমের) সৃষ্টি।[88] তিনি বলেন, মুসলমানদের এমন হওয়া উচিত যেন তাদেরকে দেখলে সমাজবিরোধী লোকদের মাঝে ত্রাসের সৃষ্টি হয় এবং এরূপ হলে প্রত্যেক মুসলমানকে একজন সন্ত্রাসী হওয়া দরকার ।[89] টাইম পত্রিকা এই উক্তিকে "নিজবুল্লাহ জাহির সন্ত্রাসী কর্মকাণ্ডের অনুপ্রেরণা" বলে ইঙ্গিত করলে জাকির বলেন, "আমি সবসময়ই সন্ত্রাসবাদকে দোষারোপ করি, কারণ মহিমান্বিত কোরআন অনুসারে, কেউ যদি একজন নিরপরাধ মানুষকে হত্যা করো তবে সে যেনো পুরো মানবজাতিকে হত্যা করলো।"[21][89][90][90] তিনি হিটলারকে বিশ্বের সবচেয়ে বড় সন্ত্রাসী হিসেবে উল্লেখ করে বলেন, "সে মুসলিম না হয়েও বিশ্বের সবচেয়ে বড় সন্ত্রাসী কারণ সে প্রায় ষাট লক্ষ ইহুদিকে হত্যা করেছিল।"[71]
নায়েককে হত্যা সম্পর্কে তার দৃষ্টিভঙ্গি নিয়ে প্রশ্ন করা হলে তিনি বলেন, "কুরআন বলে - কেউ যদি নিরপরাধ একটি মানুষকে হত্যা করে, হোক সে মুসলিম বা অমুসলিম, এটা এমন যে সে পুরো মানবতাকে হত্যা করলো। অতএব কিভাবে একজন মুসলিম কোন নিরপরাধ মানুষকে হত্যা করতে পারে?"।[91] তবে, তিনি বলেন কোন ব্যক্তিকে হত্যা করা বৈধ হবে "যদি সে কাওকে হত্যা করে…অথবা কোন স্থানে বিশৃঙ্খলা সৃষ্টি করে।"[3] এছাড়াও তিনি "কুরআন বা হাদিসের বানি তুলে নিয়ে ইসলামকে সহিংসতা ও হত্যাকাণ্ড সমর্থনকারী ধর্ম হিসেবে ভুলভাবে তুলে ধরতে সেই বানীগুলোকে অপ্রাসঙ্গিকভাবে উদ্ধৃত করার জন্য" মিডিয়ার সমালোচনা করেন।[71] তিনি আরও দাবি করেন, "ইসলামের সমালোচকগণ (কুরআনের) ৫/৯ নং আয়াতটিকে ইসলামকে হেয় করার জন্য অপ্রাসঙ্গিকভাবে উদ্ধৃত করে যাতে বলা হয়েছেঃ "যেখানেই একজন অমুসলিমকে খুঁজে পাও, তাকে হত্যা করো।" যদিও এটি ছিল যুদ্ধের ময়দানে একটি নির্দেশ, এবং ইসলাম সর্বদা যুদ্ধের সময় তুলনামূলক উত্তম সিদ্ধান্ত হিসেবে শান্তিকে সমর্থন করে।"[71]
স্কাইপের মাধ্যমে একটি প্রেস কনফারেন্সে, জাকির নায়েককে আত্মঘাতী বোমাহামলা সম্পর্কে প্রশ্ন করা হলে তিনি বলেন যে, ইসলামে এর অনুমতি আছে, এবং আরও বলেন "নিরপরাধ মানুষকে যদি হত্যা করা হয় তবে এটি হারাম। কিন্তু আত্মঘাতী বোমাহামলা যদি যুদ্ধকৌশল হিসেবে ব্যবহৃত হয় তবে এটি বৈধ হতে পারে। উদাহরণস্বরূপ, দ্বিতীয় বিশ্বযুদ্ধে, জাপান যুদ্ধকৌশল হিসেবে আত্মঘাতী বোমাহামলাকে ব্যবহার করেছিল।"[70][92][93]
আইসিস
২০১৬-র জুলাইয়ে এক ভিডিও বার্তায়, নায়েক ইসলামিক স্টেট অব ইরাক অ্যান্ড সিরিয়াকে "অ্যান্টি-ইসলামিক স্টেট অব ইরাক অ্যান্ড সিরিয়া" বলে সম্বোধন করেন এবং বলেন যে, ইসলামের শত্রুরা আইসিসের প্রচার করছে। তিনি আরও বলেন যে, "কুরআন বলে - কেউ যদি নিরপরাধ একটি মানুষকে হত্যা করে, হোক সে মুসলিম বা অমুসলিম, এটা এমন যে সে পুরো মানবতাকে হত্যা করলো। অতএব কিভাবে একজন মুসলিম কোন নিরপরাধ মানুষকে হত্যা করতে পারে? .. আমাদের ISIS বলা উচিৎ না, আমাদের বলা উচিৎ AISIS। কারণ এটা অ্যান্টি-ইসলামিক বা ইসলাম বিরোধী। আমি বিশ্বের সকল মুসলিমদের এবং মুসলিম গণমাধ্যমগুলোকে অনুরোধ করছি যে, দয়া করে ইসলামের শত্রুদেরকে ইসলামকে আক্রমণের ব্যাপারে সাহায্য করবেন না।" তিনি আরও বলেন যে, "আপনি যদি ভালো করে খতিয়ে দেখেন তাহলে আপনি জানতে পারবেন যে আমি পুরোপুরি সন্ত্রাসবাদের বিপক্ষে। আমি নিরপরাধ মানুষ হত্যার পুরোপুরি বিপক্ষে।"[91] যুক্তরাষ্ট্র সরকার কর্তৃক সিরিয়া ও ইরাকে আইসিসের উপর আক্রমণের পদক্ষেপ নেয়ার ব্যাপারে জাকির বলেন যে, তিনি অবশ্যই ইসলামিক স্টেট গ্রুপের কাজকর্মকে কঠোরভাবে নিন্দা করেন, কিন্তু একই সাথে তিনি আমেরিকার দ্বারা সেখানে আক্রমণের পদক্ষেপকেও অসমর্থন করেন।[80]
অরল্যান্ডো বন্দুকহামলা
জাকির অরল্যান্ডো বন্দুকহামলার সঙ্গে "ইসলামের জুড়ে দেয়ার" জন্য আন্তর্জাতিক গণমাধ্যমের সমালোচনা করেন। তিনি উক্ত ঘটনার হামলাকারীকে "দ্বিমুখীভাবে" প্রচার করার জন্য গণমাধ্যমকে দোষারোপ করে বলেন যে, "একই (দ্বিমুখী-আদর্শিক কৌশল) ঘটনা ঘটেছে সে লোকটির সাথে যার ইসলামের সঙ্গে কোনভাবেই কোন সম্পর্ক নেই কিন্তু তার নামের সঙ্গে রয়েছে, যে অরল্যান্ডোতে ৫০ জন সমকামীকে হত্যা করেছে। সংবাদটি দ্রুত ছড়িয়ে পড়ে, এবং মুসলিম সম্প্রদায় এই ঘটনার কারণে হয়রানির শিকার হয়, যদিও খুনি নিজেই একজন সমকামী ছিল এবং সে সমকামী ক্লাবে প্রায়শই মারপিট করতো। হামলাকারী ব্যক্তি কখনোই ইসলাম পালন করত না, কিন্তু তবুও তার ধর্মপরিচয়কেই সবার আগে তুলে ধরা হল, আর একই কাজ যদি কোন অমুসলিম করতো, তাহলে গণমাধ্যম বেছে বেছে বলতো যে, এক উন্মাদ ৫০ সমকামীকে হত্যা করেছে।"[71]
অভ্যর্থনা, পুরষ্কার, উপাধি এবং সম্মাননা
দি ইন্ডিয়ান এক্সপ্রেসের ‘‘সবচাইতে শক্তিশালী ১০০ ভারতীয় ২০১০’’ তালিকায় জাকিরের অবস্থান ৮৯তম। ২০০৯ সালে তার অবস্থান ছিলো ৮২তম। প্রাভেন স্বামীতে জাকিরকে বলা হয়, ভারতে সবচাইতে বেশি প্রভাবশালী সালাফি ব্যাখ্যাকারী। সঞ্জিভ ভুট্টোর মতে, তিনি ইসলামের একজন কর্তৃত্বপরায়ণ ব্যক্তি হিসেবে স্বীকৃত, কিন্তু তিনি অন্য ধর্মের ওপর নেতিবাচক মন্তব্যকারী হিসেবে খ্যাত। সদানন্দ ধুমি লিখেছেন যে, "জাকির নায়েক মধ্যপন্থী ইমেজ সৃষ্টি করতে পেরেছেন কারণ তার মৃদু আচরণ, স্যুট এবং টাই পরা এবং অন্যান্য ধর্মের ধর্মগ্রন্থ থেকে উদ্ধৃতি দেওয়া।"
("carefully crafted image of moderation", because of his gentle demeanor, his wearing of a suit and tie, and his quoting of scriptures of other religions")[94]
নায়েককে ২০০৯[95],২০১০, ২০১১ ও ২০১২ সালের[96] ৫০০ সবচাইতে প্রভাবশালী মুসলিমদের তালিকায় অন্তর্ভুক্ত করা হয়।
এছাড়াও ১৭ দুবাই আন্তর্জাতিক পবিত্র কুরআন পুরস্কার জাকির নায়েককে বছরের ইসলামী ব্যক্তিত্ব হিসেবে নামকরণ করে।[97][98]
সমালোচনা
মুসলিম বিশ্বে জনপ্রিয় হলেও জাকির নায়েক তার বক্তব্য ও মতের জন্য বিভিন্ন স্থানে সমালোচিত হয়েছেন। তিনি বলেন, 'বিন লাদেন যদি যুক্তরাষ্ট্রের মত সন্ত্রাসী রাষ্ট্রকে সন্ত্রাসের মাধ্যমে হুমকির সম্মুখীন করে তাহলে তিনি বিন লাদেনের পক্ষে'; 'ইসলামের শত্রু বা যুক্তরাষ্ট্রকে কোন উপায়ে হুমকির সম্মুখীন করাকে সন্ত্রাস' বলা হলে তিনি 'প্রত্যেক মুসলিমেরই সন্ত্রাসী হওয়া উচিত' বলে মন্তব্য করেন। আফগান বংশোদ্ভূত সন্ত্রাসী নাজিবুল্লাহ জাজি জাকির নায়েকের বক্তৃতা শুনে উদ্বুদ্ধ হয়েছেন বলে মন্তব্য করেছেন।[103] তিনি শিয়া ও সুন্নিদের বিরোধ বিষয়ে কথা বলেন এবং খলিফা ইয়াজিদের নামের পর রাদিয়াল্লাহ তা’আলা (আল্লাহ্ তাদের অনুগ্রহ করুন) বলেন, এতে বহু মুসলমান দ্বারা তিনি ঘৃণিত হন; বিশেষ করে শিয়াদের দ্বারা। তিনি আরও বলেন, কারাবালার যুদ্ধ রাজনৈতিক উদ্দেশ্য প্রণোদিত;[104] উক্ত মন্তব্যটিও যথেষ্ট সমালোচিত হয়েছিল।[105]
ভারতীয় সাংবাদিক খুশবন্ত সিং বলেন, জাকির ইসলামের ভুল ব্যাখ্যা করেন। সিং বলেন, নায়েকের বিবৃতি ‘‘শিশুতোষ’’ । তিনি আরও বলেন, তা আন্ডারগ্রাজুয়েট কলেজের বিতর্কের কদাচিৎ উপড়ে ওঠে; যেখানে প্রতিযোগীরা ক্ষুদ্র স্কোরের জন্য লড়ে। তিনি আরও বলেন, তার কথা মগ্ন হয়ে শুনুন, তিনি প্রায়ই বিপুল উৎসাহে বিস্ফোরিত হন, যখন তিনি অন্যান্য ধর্মের বাণীকে খাটো করেন।[106]
টরেল ব্রেক নামক নরওয়ের একজন ধর্মীয় ইতিহাস অধ্যাপক নায়েককে অন্যান্য ধর্ম ও ইসলামের অন্যান্য সম্প্রদায়ের উপর তার মৌখিক আক্রমণের জন্য "অতি সমালোচিত ব্যক্তিত্ব" বলে উল্লেখ করেন। তিনি লেখেন যে, ভারতীয় ওলামাদের অনেক সদস্য নায়েককে কঠিনভাবে অপছন্দ করেন কারণ নায়েক তাদের দেয়া ব্যাখ্যাকে এড়িয়ে যায় এবং সে বলে যে, যে কেউ কুরআনের ব্যাখ্যা করতে পারে।[107] রক্ষণশীল দেওবন্দি আলেমগণ নায়েককে "মুসলিমদের সঠিক ইসলামের ব্যাখ্যা থেকে দুরে সরিয়ে নেয়ার মাধ্যমে ইসলাম ধ্বংসের" দায়ে অভিযুক্ত করে থাকেন। [108]
ওসামা বিন লাদেনকে ‘‘ইসলামের সৈন্য’’ বলায় আলী সিনা এবং খালিদ আহমেদ নায়েকের সমালোচনা করেন। তারা বলেন যে, জাকির আল-কায়দাকে পরোক্ষ ভাবে সমর্থন করছেন।[109] ২০০৮ সালে লখনউ-এর ইসলামি পণ্ডিত সাহার কাজী মুফতি আব্দুল ইরফান মিয়া ফিরিঙ্গি মাহালি জাকিরের বিরুদ্ধে ফতোয়া দেন যে তিনি ওসামা বিন লাদেনকে সমর্থন করেন এবং তার পদ্ধতি অ-ইসলামিক। ফেব্রুয়ারী ২০১১তে, তিনি ভিডিও লিংকের মাধ্যমে ‘অক্সফোর্ড ইউনিয়ন’কে পত্র লেখেন।[110]
ভারতীয় সাংবাদিক শোয়াইব দানিয়াল জাকিরের "মার্কিনিরা স্বেচ্ছায় নিজেদের মধ্যে স্ত্রী বিনিময় করে কারণ তারা শুকর খায়, যা নিজেও স্বয়ং স্ত্রী বিনিময় করে" বক্তব্যটির সঙ্গে দ্বিমত পোষণ করেন। তিনি আরও তুলে ধরেন যে, "ইসলাম পুরুষকে একাধিক নারীকে বিয়ের অনুমতি দেয় কারণ "যুক্তরাষ্ট্রে পুরুষের চেয়ে নারীর সংখ্যা বেশী" " জাকিরের এই বক্তব্যটি যুক্তরাষ্ট্রের আদমশুমারির সঙ্গে অসঙ্গতিপূর্ণ।[6]
২০১২ সালে ভারতীয় সরকার জাকিরের পিস টিভির সম্প্রচার নিষিদ্ধ করে;[111][112] নিউ ইয়র্ক টাইমস পত্রিকা অজ্ঞাতনামা এক ভারতীয় সাংবাদিকের মন্তব্য উল্লেখ করে বলে, সাম্প্রতিক বছরগুলোতে মুম্বাই পুলিশ তার আলোচনা-সভার উপর নিষেধাজ্ঞা জারি করেছে কারণ "তিনি সমালোচনার জন্ম দেন" এবং ভারতীয় স্যাটেলাইট সরবরাহকগণ তার টেলিভিশন চ্যানেল "পিস টিভি"র সম্প্রচারে অস্বীকৃতি জানিয়েছে।[10]
২০১৬ সালে ঢাকায় সন্ত্রাসী আক্রমণের ৫ হামলাকারীর মাঝে একজন ফেসবুকে জাকির নায়েকের অনুসারী ছিলেন বলে বাংলাদেশী পত্রিকা ডেইলি স্টারে খবর প্রকাশিত হওয়ার পর, ভারতীয় স্বরাষ্ট্রমন্ত্রী কিরেন রিজিজু বলেন, "জাকির নায়েকের বক্তব্য আমাদের জন্য একটি নজরদারির বিষয়। আমাদের এজেন্সিগুলো এর উপর কাজ করছে।"[113] এর ২ দিন পর মহারাষ্ট্র সরকারের সিআইডি বিভাগ তদন্তের ফলাফল হিসেবে জানায় যে, তারা জাকির নায়েকের বক্তৃতায় সন্ত্রাসী কর্মকাণ্ডে সম্পৃক্ততার কোন প্রমাণ খুজে পায় নি।[114] ডেইলি স্টার উক্ত বিতর্ক নিয়ে জাকির নায়েকের নিকট ক্ষমা চেয়ে মন্তব্য করে যে তারা কখনোই নায়েককে উক্ত হামলার জন্য দোষারোপ করে নি।[19] পত্রিকাটি বলে যে, এটি শুধুমাত্র এটাই তুলে ধরেছে যে, কিভাবে তরুণরা তার বক্তব্যকে ভুলভাবে বুঝছে।[19][115][116] তবে, এঘটনার পরপরই বাংলাদেশ সরকার নায়েকের পিস টিভি চ্যানেলের সম্প্রচার বন্ধ করে দেয়।[117] তথ্যমন্ত্রী হাসানুল হক ইনু এর কারণ হিসেবে বলেন যে "পিস টিভি মুসলিম সমাজ, কুরআন, সুন্নাহ, হাদিস, বাংলাদেশের সংবিধান, আমাদের সংস্কৃতি, আচার-প্রথা ও রীতিনীতির সঙ্গে সঙ্গতিপূর্ণ নয়।"[13]
বাংলাদেশী লেখিকা তসলিমা নাসরিন নায়েককে "বিপজ্জনক" হিসেবে বর্ণনা করেন কারণ "সে একুশ শতাব্দীতে এসে ৭শ শতাব্দীর যৌন দাসী, বহুবিবাহ এবং স্ত্রী প্রহার সম্পর্কিত কুরআনিক বানীর সমর্থন ও প্রচার করে।" তিনি তার ধারাবাহিক টুইটে বলেন, "আমি জাকিরের বক্তব্য শুনেছি। সে কুরআনের উদ্ধৃতি তুলে ধরে এবং তা সঠিক প্রমাণের চেষ্টা করে। সে বিপজ্জনক, কারণ ২১ শতাব্দীতে এসে ৭ম শতাব্দীর বানী প্রচার করা বিপজ্জনক।" বাংলাদেশে ইসলামপন্থীদের দ্বারা ঘাতক হামলা সম্পর্কে তিনি বলেন, "বহু বাংলাদেশী উঠতি সন্ত্রাসী তার দ্বারা উদ্বুদ্ধ। তাকে হাতেনাতে ধরা যাচ্ছে না। কিন্তু তার অনুসারীরা হাতেনাতে ধরা পরছে।"। তিনি আরও বলেন, "আমি জাকির নায়েকের বাক স্বাধীনতার বিরোধী না কিন্তু সহিংসতাকে উস্কে দেয়ার জন্য আমি তার বিপক্ষে। ফতোয়াবাজকে ফতওয়া প্রদান করা থেকে নিষিদ্ধ করা উচিৎ।”[118]
২০১৬ এর জুলাইয়ে ভারতীয় পত্রিকা ফার্স্টপোস্টের সাংবাদিক শ্রীময় তালুকদার তার এক প্রতিবেদনে জাকির নায়েকের সমালোচনা করে বলেন, সে ইসলামের এমন এক সংস্করণের প্রচার করে "যা প্রাণহীন এবং আধুনিক বিশ্বের সঙ্গে অসঙ্গতিপূর্ণ।"[119][120]
২০০৭ সালের একটি প্রতিবেদনে দাবি করা হয় যে, দারুল উলুম জাকিরকে একজন নিজস্ব-শৈলীর ধর্মপ্রচারক বলে মনে করে যিনি ইসলামের প্রথাগত চারটি মাজহাব (ফিকহ) হতে বিচ্ছিন্ন এবং একারণে তারা তাকে "গায়রে মুকাল্লিদিন[121] হিসেবে প্রত্যাখ্যান করে এবং মুসলিমদেরকে তার বক্তৃতা না শোনার আহ্বান জানায়।[122][123] ২০১৬ সালে দারুল উলুমের এক প্রতিনিধি বলেন, নৈতিক ইস্যুতে যদিও দারুল উলম জাকির নায়েকের বিরুদ্ধে কিছু ফতওয়া জারি করেছে, কিন্তু গণমাধ্যম সেগুলো উদ্দেশ্যপ্রণোদিতভাবে প্রচার করছে।[124] দারুল উলুমের সহ সভাপতি আব্দুল খালিক মাদ্রাসি জাকিরের সমর্থনে বলেন: "জাকির নায়েকের সাথে আমাদের অনেক মতপার্থক্য রয়েছে। কিন্তু বিশ্বব্যাপী সে একজন ইসলামী পণ্ডিত হিসেবে স্বীকৃত। আমরা কোনভাবেই বিশ্বাস করি না যে সে সন্ত্রাসবাদের সঙ্গে জড়িত থাকতে পারে।" [125]
হত্যার হুমকি
২০১৬-র ১৩ই জুলাই, বিষ্ণু হিন্দু পরিষদের নেত্রী সাধ্বী প্রাচী ঘোষণা করেন যে, কেউ যদি জাকির নায়েকের শিরচ্ছেদ করে আনতে পারে তবে তাকে ৫০ লক্ষ রুপি পুরস্কার দেওয়া হবে।[126] '''হুসনি টাইগার''' নামক স্বঘোষিত শিয়া দল কর্তৃক জাকির নায়েকের মাথার বিনিময়ে ১৫ লাখ রুপি পুরস্কার ঘোষণা করার একদিন পরে এই ঘটনা ঘটে।[127]
বক্তৃতা ও বইসমুহ
ডঃ জাকির নায়েক বিভিন্ন সময় বিভিন্ন বিষয়ে বক্তব্য রেখেছেন। তার বক্তৃতায় বিভিন্ন সম্প্রদায়ের আমন্ত্রিত ও অনামন্ত্রিত শ্রোতাগণ অংশগ্রহণ করেন। তার উল্লেখযোগ্য বক্তৃতা পরবর্তীতে মূল ইংরেজিসহ একাধিক ভাষায় বই হিসাবে প্রকাশিত হয়েছে। ২০০৭ সালে দার- উস- সালাম প্রকাশনী (সৌদি আরব) জাকির নায়েকের দুইটি বই প্রকাশ করে। যথাঃ ‘দি কনসেপ্ট অফ গড ইন মেজর রেলিজিওনস’ (জনপ্রিয় ধর্ম গুলোতে ঈশ্বরের ধারণা)এবং ‘দি কুরআন অ্যান্ড মর্ডান সায়েন্সঃ কম্পিটেবল অর ইনকম্পিটেবল’ (কুরআন এবং আধুনিক বিজ্ঞানঃ সাদৃশ্যপূর্ণ নাকি বৈসাদৃশ্যপূর্ণ) । বাংলাদেশে একাধিক প্রকাশনী তাঁর বইসমূহ বাংলায় অনূবাদ করে ধারাবাহিকভাবে প্রকাশ করেছে।
ইসলাম বিষয়ে অমুসলিমদের কিছু সাধারণ প্রশ্নের জবাব।
কোর'আন ও আধুনিক বিজ্ঞান।
কোর'আন কি ঈশ্বরের বাণী?
আমিষ খাদ্য কি মানুষের পক্ষে ক্ষতিকর?
বিশ্বভ্রাতৃত্ববোধ।
প্রধান প্রধান ধর্মে ঈশ্বরের অস্তিত্ব।
বিজ্ঞানের আলোকে কোর'আন ও বাইবেল।
হিন্দু ও ইসলাম ধর্মের অন্তরনিহিত সাদৃশ্য।
সন্ত্রাসবাদ ও জিহাদ।
ইদলামের কেন্দ্রবিন্দু।
সন্ত্রাসবাদ কি কেবল মুসলিমদের ক্ষেত্রে প্রযোজ্য?
প্রশ্নোত্তোরে ইসলামে নারীর অধিকার।
কেন ইসলাম গ্রহণ করছে পশ্চিমারা?
ইসলামে নারীর অধিকার আধুনিক নাকি সেকেলে?
সুদমুক্ত অর্থনীতি।
ইসলাম ও খ্রিস্টধর্মের সাদৃশ্য।
বিভিন্ন ধর্মগ্রন্থ সমুহের আলোকে হিন্দুধর্ম ও ইসলাম।
আলকোর'আন বুঝে পড়া উচিত।
রসুলুল্লাহর নামায(সালাত)।
চাঁদ ও কুর'আন।
মিডিয়া ও ইসলাম।
সুন্নত ও বিজ্ঞান।
পোশাকের নিয়মাবলী।
বাংলার তাসলিমা
আরও দেখুন
আহমেদ দিদাত
আদনান ওকতার
তথ্যসূত্র
বহিঃসংযোগ
বিষয়শ্রেণী:১৯৬৫-এ জন্ম
বিষয়শ্রেণী:জীবিত ব্যক্তি
বিষয়শ্রেণী:ইসলামী ব্যক্তিত্ব
বিষয়শ্রেণী:ভারতীয় লেখক
বিষয়শ্রেণী:ভারতীয় মুসলিম
বিষয়শ্রেণী:মুসলিম লেখক
বিষয়শ্রেণী:মুসলমান আত্মপক্ষসমর্থনকারী
বিষয়শ্রেণী:ভারতীয় ইসলামী সৃষ্টিতত্ত্ববিদ
বিষয়শ্রেণী:ভারতীয় ইসলাম ধর্মীয় নেতা
বিষয়শ্রেণী:কোনকানি মুসলমান
বিষয়শ্রেণী:মুম্বাইয়ের ব্যক্তিত্ব
বিষয়শ্রেণী:মুম্বই বিশ্ববিদ্যালয়ের প্রাক্তন শিক্ষার্থী
বিষয়শ্রেণী:যুক্তরাজ্যে প্রবেশে নিষিদ্ধ ব্যক্তি
বিষয়শ্রেণী:২১শ-শতাব্দীর ইসলাম ধর্মীয় নেতা
| https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%9C%E0%A6%BE%E0%A6%95%E0%A6%BF%E0%A6%B0%20%E0%A6%A8%E0%A6%BE%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A7%87%E0%A6%95 |
{
"plaintext_start_byte": [
0,
1000,
1962,
3182,
4112,
5732,
6802,
7706,
9450,
12361,
12668,
14589,
16759,
17034,
17336,
17600,
17796,
17931,
18546,
18726,
19230,
19937,
21782,
21893,
33614,
33779,
35212,
35813,
37586,
37860,
39374,
40240
],
"plaintext_end_byte": [
932,
1923,
3181,
4111,
5731,
6801,
7658,
9421,
12255,
12659,
14550,
16720,
17033,
17335,
17599,
17739,
17930,
18545,
18675,
19087,
19861,
21734,
21892,
33613,
33755,
35211,
35765,
37512,
37831,
39313,
40181,
40356
]
} | ఆంధ్ర ప్రదేశ్ రాష్ట్రంలో అతిపెద్ద అంతర్జాతీయ విమానాశ్రయం ఎక్కడ ఉంది? | అనంతపురం జిల్లా | telugu | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
ఆంధ్ర ప్రదేశ్ రాష్ట్రంలోని జిల్లాల్లో విస్తీర్ణంలో అతి పెద్దది, అనంతపురం జిల్లా. అనంతపురం జిల్లా 1882లో బళ్లారి జిల్లా నుండి విడదీసి ఏర్పాటు చేసారు. ఈ ప్రాంతంలోని వ్యవసాయం ప్రధానంగా వర్షాధారితము. ఇక్కడ పండించే ముఖ్య పంటలు వేరుశనగ, వరి, పత్తి, జొన్న, మిర్చి, నువ్వులు మరియు చెరుకు. పట్టు, సున్నపురాయి, ఇనుము, మరియు వజ్రాల త్రవ్వకము ముఖ్యమైన పరిశ్రమలు
జిల్లా పేరు వెనుక చరిత్ర
అనంతపురం చరిత్ర విజయనగర సామ్రాజ్యం ఆరంభంతో మొదలైంది. ఈ నగరానికి కర్ణాటకకు చెందిన వడియార్ వంశమునకు చెందిన అనంతరసు అనే రాజు పేరు మీద అనంతపురము అనే పేరు వచ్చింది. అంతకు ఎంతో కాలము ముందు విజయనగర సామ్రాజ్య సంస్థాపకులైన హరిహరరాయలు బుక్కరాయల లోని బుక్కరాయల పేరు మీదుగా ఇక్కడ ఒక చెరువు త్రవ్వించిన కారణముగా బుక్కరాయసముద్రము అను పట్టణము ఏర్పడినది.
జిల్లా చరిత్ర
మొట్టమొదటగా ఈ ప్రదేశాన్ని అశోకుడు పాలించాడని తెలుస్తుంది. క్రీ.పూ.258 ప్రాంతంలో అశోకుడు ఈ ప్రాంతాన్ని పాలించినట్టు తెలుస్తుంది. అశోకుడి తర్వాత నలలు ఏడవ శతాబ్దం ప్రాంతంలో ఈ ప్రాంతాన్ని మడకశిర తాలూకాలోని రత్నగిరి నుండి పాలించారు. ఆ తరువాత నొలంబులు అనంతపురం జిల్లాని తమ స్వాధీనం లోకి తెచ్చుకున్నారు. ఈ నొలంబులు పల్లవుల తెగకు చెందిన వారు. బళ్ళారి జిల్లా నుండి పాలిస్తున్న రాష్ట్రకూటులకు వీరు సామంతులు. గుత్తి వరకు వీరి రాజ్యం వ్యాపించి ఉందని తెలుస్తోంది.
పదవ శతాబ్దంలో నొలంబులను జయించి అనంతపురం జిల్లాను గంగరాజులు స్వాధీనం చేసుకున్నారు. అమరసింహుడు వీరిలో ముఖ్యుడు. ఆపై తంజావూరు నుండి చోళులు వచ్చి వీళ్ళని జయించారు. పదవ శతాబ్దం నుండి పదకొండవ శతాబ్దం నడుమ పశ్చిమ చాళుక్యులు నైజాములోని కళ్యాణి నుండి ఈ ప్రాంతాన్ని పాలించారు. ఆపై హోయసలులు, యాదవులు మొదలగు వారు తరువాతి శతాబ్ద కాలం ఈ జిల్లాను పాలించారు.
తర్వాత ఢిల్లీ నుండి పరిపాలన చేస్తున్న అల్లావుద్దీన్ ఖిల్జీ దక్షిణ దేశంపై దండయాత్ర చేసాడు. అతని సేనాధిపతి మాలిక్ కాఫర్ వచ్చి హోసలులను, యాదవులను తరిమివేసాడు. 1310లో నైజాము రాజ్యంలో ఉన్న ఓరుగల్లులోని ద్వారసముద్రమును కొల్లగొట్టి స్వాధీనం చేసుకున్నాక ప్రతాపరుద్రుడ్ని ఖైదీగా చేసి పట్టుకుపోయారు. ప్రతాపరుద్రుని ధనాగారమునకు కాపలాగా ఉన్న హరిహరరాయలు, బుక్కరాయలు లను కూడా బంధించి తీసుకుపోగా సుల్తాను వారిని కొంత సైన్యమిచ్చి తిరిగి కర్నాటక రాజ్యమునకు పంపివేసాడు. అలా తిరిగి వచ్చిన హరిహరబుక్కరాయలిరువురు విజయనగర సామ్రాజ్యాన్ని స్థాపించారు. 1258 నుండి పదహారో శతాబ్దం వరకూ విజయనగరాధీశుల పాలనలో ఈ జిల్లా ఉంది.
1677 లో అనంతపురం జిల్లా మొగలుల పాలనలోకి వెళ్లింది. 1723 లో అసఫ్ జాహి వంశస్తులు దీనిని తమ పాలనలోనికి తెచ్చుకున్నారు. 1799 లో జరిగిన మైసూర్ యుద్ధంలో నిజాం నవాబు దీనిని స్వాదీనపరచు కున్నాడు. 1800 సంవత్సరంలో వచ్చిన సైన్య సహకార పద్దతి కారణంగా నిజాం నవాబు దీన్ని బ్రిటిష్ వారికి ఇచ్చేశాడు. ఆ తర్వాత 1882 లో బ్రిటిష్ వారు ఈ జిల్లాను ఏర్పాటు చేశారు. అంతకు ముందు ఈ ప్రాంతం కర్ణాటక రాష్ట్రం బళ్ళారి జిల్లాలో భాగంగా ఉండేది.
జిల్లా విస్తీర్ణంలో భాగంగా కడప జిల్లాలోని కదిరి, ముదిగుబ్బ నల్లమాడ, నంబులిపులికుంట, తలుపుల, నల్లచెరువు, ఓబులదేవరచెరువు, తనకల్లు, ఆమడగూరు మండలాలు 1910 లో అనంతపురం జిల్లాలో కలిశాయి. తిరిగి బళ్ళారి జిల్లాలో భాగంగా ఉన్న రాయదుర్గం, డీ.హిరేహల్, నఖేకల్లు, బొమ్మనహళ్, గుమ్మగట్ట ప్రాంతాలను అనంతపురం జిల్లాలో చేర్చి విస్తరించారు.[1]
భౌగోళిక స్వరూపము
అనంతపురం జిల్లాకు ఉత్తరాన కర్నూలు జిల్లా, తూర్పున వైఎస్ఆర్ జిల్లా,కడప, ఆగ్నేయమున చిత్తూరు జిల్లా, పశ్చిమాన మరియు నైఋతిన కర్ణాటక రాష్ట్రము సరిహద్దులుగా ఉన్నాయి. జిల్లాకు ఉత్తరాన మరియు మధ్యభాగములో పెద్ద పెద్ద నాపరాళ్ళ మయమైన ఎత్తైన మెలికలు తిరిగిన పీఠభూమి లేదా చిన్న పర్వతశ్రేణులతో నిండిఉన్నది. దక్షిణ భాగము ఎత్తైన కొండలమయమై ఇక్కడ పీఠభూమి సముద్రమట్టమునకు 2600 అడుగుల ఎత్తుకు చేరుకొనును. పెన్నా, చిత్రావతి, వేదవతి, పాపాఘ్ని, స్వర్ణముఖి మరియు తడకలేరు మొదలైన ఆరు నదులు జిల్లా గుండా ప్రవహిస్తున్నాయి. జిల్లాలో సంవత్సరానికి 381 మిల్లీమీటర్ల సగటు వర్షపాతము కురుస్తుంది. రాజస్థాన్ లోని జైసల్మేరు తరువాత దేశంలో అత్యల్ప వర్షపాతం కలిగిన జిల్లా ఇది.
పరిశ్రమలు
యాడికి గత దశాబ్దకాలంగా ధర్మవరం తరువాత అతిపెద్ద పట్టు మరియు జౌళి పరిశ్రమల కేంద్రంగా ప్రసిద్ధి గాంచింది.
జిల్లాలో గాలులు చాలా వేగంగా వీస్తూ ఉంటాయి. ముఖ్యంగా మే-సెప్టెంబరు కాలంలో గాలుల తీవ్రత చాలా ఎక్కువగా ఉంటుంది. ఈ కాలాన్ని స్థానికంగా గాలికాలం అని అంటారు. అందుచేత పవన విద్యుత్తు కేంద్రాలు జిల్లాలో విస్తృతంగా ఏర్పాటయ్యాయి. రాష్ట్రంలోని మొత్తం స్థాపక శక్తిలో 75 శాతం ఒక్క అనంతపురం జిల్లాలోనే ఉంది. రామగిరి, సింగనమల, వజ్రకరూర్ జిల్లాలోని కొన్ని ప్రముఖ పవనవిద్యుత్కేంద్రాలు.
పారిశ్రామికపరముగా తాడిపత్రి పట్టణంలో గ్రానైటును శుద్ధి చేయు పరిశ్రమ, సిమెంటు పరిశ్రమ, ఉక్కు కార్మాగారము మరియు బీడీల పరిశ్రమ, ధర్మవరం పట్టు మరియు జౌళి పరిశ్రమ బాగా ప్రసిద్ధి చెందినవి.
జిల్లాలోని వజ్రకరూర్ వజ్రాల వెలికితీతకు ప్రసిద్ధి.
సప్తగిరి కేంఫర్ (దక్షిణ భారతదేశంలోని అతి పెద్ద కర్పూరపు ఫ్యాక్టరీ )
పెన్నా సిమెంట్ యాడికి
సాగర్ సిమెంట్ యాడికి
సిఫ్లాన్ డ్రగ్స్
ఎమ్ జి మెటాలిక్స్ అండ్ స్ప్రింగ్స్
జ్యోతి హార్డ్వేర్
మొనార్చ్ పైప్స్
భాస్కర్ ఫర్టిలైజర్స్
హేమ ఇండస్ట్రీస్
రేణుక ఫర్టిలైజర్స్
అమరన్ బ్యాటరీస్
Gayathri milk dairy pvt ltd
kia motors (కియా మోటార్స్)
కియా మోటార్స్ అనుబంధ సంస్ధలు
డివిజన్లు లేదా మండలాలు, నియోజక వర్గాలు
అనంతపురం,పెనుకొండ, ధర్మవరం,కదిరి, కళ్యాణదుర్గం
భౌగోళికంగా అనంతపురం జిల్లాను 63 రెవిన్యూ మండలాలుగా విభజించారు[2].
1.డీ.హిర్చల్
2.బొమ్మనహల్
3.విడపనకల్
4.వజ్రకరూరు
5.గుంతకల్లు
6.గుత్తి
7.పెద్దవడుగూరు
8.యాడికి
9.తాడిపత్రి
10.పెద్దపప్పూరు
11.శింగనమల
12.పామిడి
13.గార్లదిన్నె
14.కుడేరు
15.ఉరవకొండ మండలం
16.బెలుగుప్ప
17.కనేకల్
18.రాయదుర్గం
19.గుమ్మగట్ట
20.బ్రహ్మసముద్రం
21.శెట్టూరు
22.కుందుర్పి
23.కల్యాణదుర్గం
24.ఆత్మకూరు
25.అనంతపురం
26.బుక్కరాయసముద్రం
27.నార్పల
28.పుట్లూరు
29.ఎల్లనూరు
30.తాడిమర్రి
31.బత్తలపల్లె
32.రాప్తాడు
33.కనగానపల్లె
34.కంబదూరు
35.రామగిరి
36.చెన్నే కొత్తపల్లె
37.ధర్మవరం
38.ముదిగుబ్బ
39.తలుపుల
40.నంబులపూలకుంట
41.తనకల్లు
42.నల్లచెరువు
43.గాండ్లపెంట
44.కదిరి
45.ఆమడగూరు
46.ఓబులదేవరచెరువు
47.నల్లమడ
48.గోరంట్ల
49.పుట్టపర్తి
50.బుక్కపట్నం
51.కొత్తచెరువు
52.పెనుకొండ
53.రొద్దం
54.సోమందేపల్లె
55.చిలమత్తూరు
56.లేపాక్షి
57.హిందూపురం
58.పరిగి
59.మడకశిర
60.గుడిబండ
61.అమరాపురం
62.అగలి
63.రొల్ల
రవాణా వ్యవస్థ
జాతీయ రహదారులు NH44, AH43, 207 అనంతపురం గుండా పోతున్నాయి. అనంతపురం నుండి హైదరాబాదు, బెంగుళూరు, ముంబాయి, న్యూ ఢిల్లీ, అహ్మదాబాద్, ఆదోని, జైపూర్, భువనేశ్వర్, పూనా, విశాఖపట్నం,చెన్నై మొదలైన నగరాలకు నేరుగా రైళ్ళు ఉన్నాయి. అనంతపూరుకు దక్షిణంగా 80 కిలోమీటర్ల దూరంలో పుట్టపర్తి విమానాశ్రయం ఉంది. అలాగే 168 కిలోమీటర్ల దూరంలో బెంగుళూరు లోని దేవనహళ్ళి వద్ద అంతర్జాతీయ విమానాశ్రయం ఉంది. దక్షిణ మధ్య రైల్వేలో 3 వ పెద్ద డివిజన్ అయిన గుంతకల్లు ఇదే జిల్లాలో ఉంది. ఇక్కడినుండి ప్రతి రోజు వేల సంఖ్యలో ప్రయాణిస్తూంటారు. ముంబై-చెన్నై ప్రధాన రైలు మార్గము గుంతకల్లు డివిజన్ గుండా వెళ్తుంది. అంతే కాకుండా గుంతకల్లు రైల్వే స్టేషను నుండి నాలుగు ప్రధాన రైలు మార్గాల ద్వారా ప్రయాణికుల రైళ్ళు వెళతాయి. దక్షిణ మధ్య రైల్వేలో ఎక్కువ ఆదాయము వచ్చే డివిజన్ గా గుంతకల్లుకు మంచి పేరు ఉంది. అనంతపురము నుండి గుంతకల్లు 85 కిలోమీటర్ల దూరంలో ఉంది.
జనాభా వివరాలు
తెలుగు, ఉర్దూ మరియు ఆంగ్లము జిల్లాలోని ప్రముఖ భాషలు.
అనంతపురము జిల్లాలో మొత్తము 1005 గ్రామములు ఉన్నాయి.[3]
అనంతపురం జిల్లా ప్రస్తుతం కరువు జిల్లాగా ప్రసిద్ధి చెందినప్పటికీ రాయల వారి కాలములో సకల సంపదలతో విరాజిల్లినది.
1981 జనాభా లెక్కల ప్రకారం అనంతపురం జిల్లా జనాభా25,47,721, స్త్రీ,పురుషుల నిష్పత్తి: 936:1000, అక్షరాస్యత, 27.08 శాతం.
నాటి గ్రామాల సంఖ్య: 934. (*మూలం: ఆంధ్ర ప్రదేశ్ దర్శిని 1985.)
2011 నాటి జనాభా వివరాలు
2011 జనాభా లెక్కల ప్రకారం అనంతపురం జిల్లా జనాభా 4.083.315 .
అనంతపురం జిల్లాలో 866 గ్రామాలు ఉన్నాయి. తెలుగు ఈ ప్రాంతంలో విస్తృతంగా మాట్లాడతారు. 56,69% అక్షరాస్యత రేటు. ఉర్దూ, కన్నడ భాషలు ఈ జిల్లాలో 3 విస్తృతంగా మాట్లాడే భాషలు. ప్రధాన మతపరమైన సముదాయాలలో హిందువులు 32,25,156, ముస్లింలు 3,89,201, క్రైస్తవులు 20.770.
భారత జనగణన శాఖ వారు 2011 లో ఈ జిల్లాకు ఇచ్చిన కోడ్ 553.
నైసర్గిక స్వరూపము
అనంతపురం జిల్లా, ఆంధ్ర ప్రదేశ్ కు దక్షిణ భాగాన వ్యాపించి ఉంది. జిల్లా 14-40, 15-15 ఉత్తర అక్షాంశాలు, 76-50, 78-31 తూర్పు రేఖాంశాల మద్య విస్తరించి ఉంది.
ఆహారపు అలవాటు
రాగి సంకటి జొన్న రొట్టె
విద్యాసంస్థలు
అనంతపురం లోని గవర్న్మెంట్ ఆర్ట్స్ కాలేజిని 1916లో స్థాపించారు. డాక్టర్ సర్వేపల్లి రాధాకృష్ణన్, డాక్టర్ నీలం సంజీవరెడ్డి, ఆంధ్ర ప్రదేశ్ ముఖ్యమంత్రిగా పనిచేసిన దామోదరం సంజీవయ్య, విజయభాస్కరరెడ్డి వంటి ప్రముఖులెందరో ఈ కాలేజీలో చదివారు.
సంఖ్యవిద్యాసంస్థవివరణసంఖ్య1ప్రాథమిక పాఠశాలలుఆంగ్ల మాద్య పాఠశాలలు32హైస్కూల్స్ప్రభుత్వ మరియు ప్రవేట్ హైస్కూపాఠశాల రెసిడెన్షియల్73జూనియర్ కాలేజులుబాలల మరియు బాలబాలికల జూనియర్34కళాశాలలుప్రభుత్వ మరియు ప్రైవేట్ కళాశాలలు65ఉన్నతకళాశాలలుఎమ్ ఎస్ సి, పి జి, డిగ్రీ మరియు పిజి కాలేజులు46విశ్వవిద్యాలయాలుకేంద్ర మరియు జవహర్లాల్27మెడికల్ కాలేజులుప్రభుత్వ మెడికల్ కాలేజ్18ఫార్మసీరాఘవేంద్రా కాలేజ్ 119ఇంజనీరింగ్ కాలేజులుఇంజనీరింగ్ కాలేజులు410పోలీస్ ట్రైనింగ్పోలీస్ ట్రైనింగ్111నర్సింగ్శ్రీ సాయీ నర్సింగ్112ఇన్స్టిట్యూట్స్ఎజ్యుకేషనల్, టెక్నో మరియు డెవలప్మెంట్ ఇన్స్టిట్యూట్స్1013టీచర్ ట్రైనింగ్సత్యసాయీ, లిటిల్ ఫ్లవర్ సంస్థలకు చెందినవి214ఫిజియోథెరఫీకస్తూర్భా ఫిజియోథెరఫీ1
పర్యాటక ఆకర్షణలు
అనంతపురం జిల్లా లోని పర్యాటక ఆకర్షణల్లో
పెద్దవడుగూరు మండలంలో కోటకొండ ఇక్కడి ప్రసిద్ధ పుణ్యక్షేత్రాలలో ఒకటిగా పేరొందినది.
గుత్తి పట్టణంలో పురాతన కట్టడాల్లో ఒకటైన కోట ప్రసిద్ధిగాంచింది. ఈ కోటలో సుమారు 101 దిగుడు బావులు ఉన్నాయి. తరచు పలువురు సందర్శకులు ఈ ప్రసిద్ధ కోటను సందర్శిస్తుంటారు.
ఉరవకొండ పెన్న అహోబిళంలో శ్రీ లక్ష్మీ నరసింహ స్వామి వారి దేవాలయము ప్రసిద్ధి గాంచింది.
హెమావతి గుడి 8- 10 దశాబ్దమ్ లో కట్టారు. ఇది చాలా పెద్ద గుడి
స్వాతంత్ర్యం వచ్చిన రోజులలో నిర్మించిన గడియారగోపురం నగరం మధ్యలో ఉండి ఆనాటి జ్ఞాపకాలను గుర్తు చేస్తూ ఉంటుంది.
లేపాక్షి ఆలయం (విజయనగరాజుల కాలంనాటి ప్రసిద్ధ మురల్ చిత్రాలతో చూపరులకు ఆకర్షిస్తూ ఉంటుంది. లేపాక్షి ఆలయంలో శివుడు, విష్ణువు మరియు వీరభద్రుడు ప్రధాన దైవాలుగా ఉన్నారు. సుందర శిల్పకళ ఉట్టిపడే చిత్రాలతో అలంకృత స్తంభాల మీదతో నిలువెత్తు గాయకులు మరియు నృత్యకారిణిల శిల్పాలు అనేక ఆకృతులలో చెక్కబడి ఈ ఆలయం చూపరులను ఆకర్షిస్తూ మానసికోల్లాసము శక్తీ కలిగిస్తూ ఉంటుంది. ఈ ఆలయంలో ఉన్న నంది ప్రపంచ ప్రసిద్ధి చెందినది అలాగే అతి పెద్దది. (రాతితో చెక్కబడిన ఈ నంది శివుడికి వాహనము మరియు ద్వారపాలకుడుగా ఉంటుంది) లేపాక్షి హిందూపూరు నుండి 14 కిలోమీటర్ల దూరంలో ఉంది.
పుట్టపర్తిప్రశాంతి నిలయము (ఇది సత్యసాయి బాబా నివాసము. అలాగే సత్యసాయి చేత స్థాపించబడిన అనేక ఇన్స్టిట్యూట్స్ మరియు సూపర్ స్పెషాలిటీ ఆసుపత్రి కూడా ఉన్నాయి).
తిమ్మమ్మ మర్రిమాను (ఇది కదిరి సమీపంలో ఉన్న 5 ఎకరాలు విస్తీర్ణంలో విస్తరించిన అతి పెద్ద మర్రిచెట్టు. 1989 గిన్నిస్ రికార్డిలో ఈ వృక్షం అతిపెద్ద వృక్షంగా నమోదు అయింది )
తాడిపత్రిలో ఉన్న వెంకటేశ్వరాలయం మరియు శివావిష్ణు ఆలయం. ఇది ఒక శిల్పకళావైభవం.
గుంతకల్లు సమీపంలోని కాసపురంలో ఉన్న హనుమాన్ ఆలయం.
తాడిపత్రికి 28కిలోమీటర్లదూరంలో ఉన్న బెలూం గుహలు (ప్రకృతి సిద్ధమైన గుహలు).
కనంపల్లిలో గ్రామంలో ఉన్న శ్రీ నల్లమల స్వామి ఆలయం. ఇది అనంతపురం నుండి సుమారు 22 కిలోమీటర్లదూరంలో ఉంది.
నీలంపల్లి గ్రామంలోఉన్న శ్రీ నాగలింగేశ్వరాలయం. ఇది సుమారు అనంతపురానికి 12 కిలోమీటర్లదూరంలో ఉంది.
కదిరి సమీపంలో ఉన్న బట్రేపల్లి వాటర్ ఫాల్స్. ఇది కదిరి గ్రామానికి 15 కిలోమీటర్ల దూరంలో ఉంది. వర్షాకాలంలో మాత్రమే ఈ జలపాత దృశ్యం చూడవచ్చు.
పెన్న అహోబిలంలో ఉన్న లక్ష్మీనారాయణాలయం. ఇది అనంతపురానికి 35 కిలోమీటర్లదూరంలో ఉంది.
కదిరిలో ఉన్న శ్రీలక్ష్మీనారాయణాలయం ఈ ఆలయంలోని విగ్రహం స్వేదజలాలను స్రవిస్తూ ఉండడం ఒక ఆధ్యాత్మిక అద్భుతం.
కదిరి పట్టణములో శ్రీ లక్ష్మీ నృసింహ స్వామి వారి దేవాలయము
అనంతపురంలో కొండశిఖరం మీద ఆలయం ఉన్న ఒకేఒక కొండ దేవరకొండ.
జాతీయరహదారి 7లో నగరశివార్లలో ఉన్న ఇస్కాన్ ఆలయం.
అనంతపురానికి 20 కిలోమీటర్ల దూరంలో కుడేరులో ఉన్న శివుడు మరియు పార్వతీ ఆలయం.
అనంతపురానికి 20కిలోమీటర్లదూరంలో పంపనూరులో ఉన్న సుభ్రహ్మణ్యస్వామి ఆలయం.
అనంతపురానికి 10కిలోమీటర్ల దూరంలో కందుకారు గ్రామంలో త్రవ్వకాలలో బయట పడిన పురాతనమైన శ్రీ శివాలయం.
అనంతపురానికి 70కిలోమీటర్లదూరంలో అలాగే బెంగుళూరు విమానాశ్రయానికి 120 కిలోమీటర్ల దూరంలో ఉన్న పెనుకొండ (ఘనగిరి) హజారత్బాబా మసీదు (దర్గా), పెనుకొండ ప్రవేశంలో ఉన్న 14వ శతాబ్ధానికి చెందిన పెద్ద హనుమాన్ విగ్రహం, కోటగోడ, తిమ్మరుసు సమాధి, పెద్ద నరసింహస్వామి ఆలయం మరియు కొండశిఖరం మీద ఉన్న కోనేరు, పచే పరస్వంతాలయం (ఇది ఒక పురాతన జైన ఆలయం), గగన్ మహాల్ (కృష్ణదేవరాయ వేసవి విడిది) మొదలైన ఈ అధ్యాత్మిక పట్టణంలో ఉన్నాయి.
సోములదొడ్డి సమీపంలో ఉన్న హనుమాన్ ఆలయం.
కల్యాణదుర్గ్లో ఉన్న శ్రీరామస్వామి ఆలయం.
అనంతపురం జిల్లా చిల్లావారి పల్లిలో ఉన్న కటకోటేశ్వరాలయం.
అనంతపురం జిల్లా బుదగవి పల్లెలో పురనకాల సూర్యదేవాలయము కలదు
ఉరవకొండ సమీపంలో జారుట్ల రామపురంలో ఉన్న శ్రీ రామలింగేశ్వరాలయం. ఈ ఆలయం అనంతపురం నుండి 65 కిలోమీటర్లు ఉరవకొండ నుండి 15 కిలోమీటర్ల దూరంలో అలాగే పెన్న అహోబిలం నుండి 15 కిలోమీటర్ల దూరంలో ఉంది. ఊరికి దూరంగా ఉండే ఈ ఆలయంలో శివలింగం నుండి సదా ఉత్తర దక్షిణాలుగా నీరు ప్రవహిస్తూఉండం ఒక ఆధ్యాత్మిక అద్భుతం. అందుకనే ఈ ఆలయానిని దక్షిణ కాశిగా పిలువబడుతుంది. ఈ ఆలయానికి ఒక పక్క పెద్ద కొండ మరియు పెద్ద అడవి (500 ఎకరాలు పైగా విస్తరించి ఉంది)వెనుక పక్క పెన్నా నది ప్రహిస్తుంటుంది. అలాగే ఎమ్ పి ఆర్ ఆనకట్ట కూడా ఉంది.
గుంతకల్ మండలంలోని కలశాపురం (కసాపురం) గ్రామంలో శ్రీ మధ్వాచార్య ప్రతిష్ఠిత వీరాంజనేయ స్వామి దేవస్థానం ఉంది.
పాతనగరంలో ఉన్న అనంతసాగర్ తీరాన ముసలమ్మ కట్ట నుండి ప్రబలంగా చెరువుకట్ట అని పిలువబడుతున్న గణేశ్ పార్క్ వద్ద ఉన్న వరుస ఆలయాలు.
బెంగుళూరు రహదారిలో శ్రీసత్యసాయి ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ హైయ్యర్ లార్నింగ్ ఎదురుగా ఉన్న శ్రీ శృంగేరి ఆలయం. 1.8 ఎకరాల విస్తీర్ణంలో సుందర ప్రకృతి నేపథ్యంలో ఉన్న ఈ వరుస ఆలయాలు ప్రతిదినం అనేక మంది భక్తులను ఆకర్షిస్తుంటుంది.
అనంతపురానికి 30 కిలోమీటర్ల దూరంలో పంపనూరులో ఉన్న స్వామి సుబ్రహ్మణ్యాలయం.
అనంతపురానికి 68 కిలోమీటర్ల దూరంలో ఉన్న మల్లపురం కొండలు.
అనంతపురానికి 78 కిలోమీటర్ల దూరంలో ఉన్న నసన కొట ముత్యాలమ్మ గుడి, వేంకటేశ్వర స్వామి ఆలయం.
డీ.హిరేహల్ మండలంలోని మురడి గ్రామంలోని శ్రీ ఆంజనేయస్వామి దేవాలయం ప్రసిద్ధి గాంచింది.
శ్రీ కమల మల్లేశ్వర దేవాలయం, కంబదూరు
రాత్రి వేళలో క్లాక్ టవర్
క్లాక్ టవర్
ఇస్కాన్ ఆలయం
క్రీడలు
అనంతపురం జిల్లాలో క్రీడలకు అధికమైన వసతులు ఉన్నాయి. 1963-1964 లో ఇరానీ కప్పుకు ఆతిధ్యం ఇచ్చి క్రీడలను నిర్వహించింది. సంజీవరెడ్డి స్టేడియంలో జరిగిన రంజీ ట్రోఫీలో విజేతలైన ముంబాయి జట్టుకు ఎదురుగా ఆడిన రెస్టాఫ్ ఇండియా అతి తక్కువ స్కోరు 83 మాత్రమే చేసింది. అలాగే పలు బాస్కెట్ బాలు, బ్యాట్మింటన్ రంజీ ట్రోఫీ క్రీడలు రంజీ ట్రోఫీ టోర్నమెంట్స్కు అనంతపురం ఆతిథ్యం ఇచ్చింది. స్పెయిన్ దేశ టెన్నిస్ క్రీడాకారుడైన రఫేల్ నాడల్ అనంతపురం లోని స్పోర్ట్స్ విల్లేజ్ లో నాడల్ టెన్నిస్ పాఠశాలను (ఎన్ టి ఎస్) స్థాపించాడు. ఇలాంటి పాఠశాల ప్రపంచంలో ఇదే మొదటిది.
ది అనంతపుర్ స్పోర్ట్స్ విలేజ్ (ఎ ఎస్ వి) జాతీయ రహదారి 7 పక్కగా ఉంది. ఇక్కడ ప్రధాన క్రీడా లక్ష్యాన్ని సాధించడానికి కావలసిన సదుపాయాలు ఉన్నాయి. 40 ఎకరాలలో ఏర్పాటు చేసిన అనంతపురం క్రికెట్ గ్రౌండ్ అనంతపురంలో ఉంది.
జిల్లా ప్రముఖులు
పూర్వ భారత రాష్ట్రపతి, ఆంధ్ర ప్రదేశ్ ముఖ్యమంత్రి (రెండుమార్లు), లోక్సభ స్పీకరు (రెండుమార్లు), ఆంధ్ర రాష్ట్ర ఉపముఖ్యమంత్రి, కేంద్రమంత్రి, నీలం సంజీవరెడ్డి.
ప్రముఖ కమ్యూనిస్టు నాయకుడు, తాకట్టులో భారతదేశం పుస్తక రచయిత, పూర్వ లోక్సభ సభ్యుడు, తరిమెల నాగిరెడ్డి.
పూర్వ ఆంధ్ర ప్రదేశ్ ముఖ్యమంత్రి, నందమూరి తారక రామారావు జిల్లాలోని హిందూపురం నియోజకవర్గం నుండి రాష్ట్ర శాసనసభకు ప్రాతినిధ్యం వహించాడు.
ప్రముఖ తెలుగు సినీ దర్శకుడు కె. వి. రెడ్డి జిల్లాలోని తాడిపత్రి పట్టణంలో జన్మించాడు.
ప్రముఖ పారిశ్రామికవేత్త ఎన్.అరుణ్ రాజు s/o ఎన్.లక్ష్మినారాయణ అనంతపురం పట్టణంలో జన్మించాడు.
మైక్రోసాఫ్ట్ కంపెనీ చేయఫ్ ఎగ్జిక్యూటివ్ ఆఫీసర్ (CEO) సత్యనదేళ్ళ.
అనంతపురం జిల్లా ముఖ చిత్రం
జిల్లా విస్తీర్ణం: 18,231 చదరపు కిలో మీటర్లు: శాసనసభ నియోజిక వర్గాలు: 14, లోక్ సభ నియోజిక వర్గాలు: 2,
వాతావరణము
అనంతపురం సంవత్సరమంతా వేడి, పొడి వాతావరణం కలిగి ఉంటుంది. ఫిబ్రవరి చివరలో మొదలైయ్యే వేసవి, మే మాసానికి తీవ్రస్థాయికి చేరుకుంటుంది. సరాసరి ఉష్ణోగ్రత 37° సెల్సియస్ ఉంటుంది. అనంతపురంలో కేరళ నుండి వీచే నైరుతీ ఋతుపవనాల ద్వారా ముందుగానే వర్షాలు మొదలౌతాయి. సెప్టెంబరులో ఆరంభం అయ్యే వర్షాలు నవంబరు ఆరంభం వరకు ఉంటాయి. సరాసరి వర్షపాతం 250 మిల్లీ మీటర్లు ఉంటుంది. నవంబరు చివరిలో ఆరంభం అయ్యే శీతాకాలం ఫిబ్రవరి ఆరంభం వరకు కొనసాగుతుంది. శీతాకాల సరాసరి ఉష్ణోగ్రత 22-23°సెల్సియస్ ఉంటుంది. అనంతపురం సందర్శించడానికి ఇది అనువైన కాలం. సంవత్సర సరాసరి వర్షపాతం 560 మి.మీ.
స్వచ్ఛంద సేవా సంస్థలు
ఒకప్పుడు పాడి పంటలతో కళకళ లాడిన అనంతపురం ఇప్పుడు నిత్యం కరువు కాటకాలతో సతమతమౌతోంది. జిల్లాలో అధిక విస్తీర్ణం సాగు వర్షాధారం. ఇక్కడ వేరుసెనగ సాగు చేస్తారు.ఏళ్ళు గడచినా ఇక్కడ ప్రజల జీవన విధానంలో పెద్దగా మార్పు లేదు. ప్రజలలో చైతన్యం తీసుకు వచ్చేందుకు RDT (Rural Development Trust) సేవా సంస్థ చాలా ఏళ్ళుగా కృషి చేస్తోంది.
మూలాలు
బయటి లింకులు
వర్గం:ఆంధ్ర ప్రదేశ్ జిల్లాలు
వర్గం:రాయలసీమ | https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%85%E0%B0%A8%E0%B0%82%E0%B0%A4%E0%B0%AA%E0%B1%81%E0%B0%B0%E0%B0%82%20%E0%B0%9C%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%BE |
{
"plaintext_start_byte": [
11,
420,
832,
1504,
2091,
4263,
4293
],
"plaintext_end_byte": [
408,
821,
1503,
2078,
4262,
4281,
4350
]
} | Chris Vance alizaliwa mwaka upi? | Prison Break msimu wa 4 | swahili | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} | Main Page
Msimu wa nne na wa mwisho wa kipindi mfululizo cha televisheni cha Prison Break ulianzia kurushwa hewani Marekani 1 Septemba 2008. Una vipengele 24 (22 vya televisheni na vya 2 DVD ), ambapo 16 vilionyeshwa kuanzia Septemba 2008 hadi Desemba 2008. Mfululizo wa kipindi cha televisheni ulianzishwa tena tarehe 17 Aprili 2009 na kuhitimishwa tarehe 27 Mei 2009 na sehemu mbili za mwisho. [1]
Uzalishaji
Kulingana na TVGuide.com, rais wa Fox Kevin Reilly alielezea, "Prison Break ilifika mahali ambapo kila hadithi ilikuwa ishaelezwa." Angalau masaa sita ya maigizo yanesalia, pamoja na uwezekano wa masaa machache zaidi kuongezewa kwa vile Reilly alisema anataka kipindi "kumalizika kwa nguvu." 14 Januari 2009, Fox ilitangaza kuwa kipindi hiki mfululizo kitakuwa kinaisha msimu huu ukihitimishwa. [1]
Waigizaji
Waigizaji nyota wa msimu wa 4
Wentworth Miller kama Michael Scofield,
Dominic Purcell kama Lincoln Burrows,
William Fichtner kama Alexander Mahone,
Amaury Nolasco kama Fernando Sucre,
Robert Knepper kama Theodore "T-Bag" Bagwell,
Sarah Wayne Callies kama Sara Tancredi,
Jodi Lyn O'Keefe kama Gretchen Morgan,
Michael Rapaport ataigiza mara ya kwanza kama ajenti wa Homeland Security, Don Self, katika mwanzo wa msimu, wakati James Whistler (aliyechezwa na Chris Vance) na Sofia Lugo (aliyechezwa na Danay Garcia) watajitoa katika mwanzo wa kipindi-mfululizo. Kutoka sehemu kumi na moja kuendelea, Brad Bellick (aliyechezwa na Wade Williams) hayupo tena katika waigizaji.
Waigizaji wakuu wanaojirudia ni pamoja na Leon Russom kama Jenerali Jonathan Krantz, kiongozi wa Kampuni , kaimu mkuu katika kipindi ,Cress Williams kama Wyatt Mathewson, mchunguzi wa masuala ya Kampuni, James Hiroyuki Liao kama Roland Glenn, ni halifu anayewasaidia wahusika wakuu kwa mpango wao wa kuikabili na kuiteka Kampuni, Kathleen Quinlan kama Christina Rose Scofield, mamake Lincoln Burrows na Michael Scofield, Shannon Lucio kama Miriam Hultz,mpokea wageni mahala T-Bag hufanya kazi na Ron Yuan kama Feng Huan, mnunuzi wa 'Scylla', kitu muhimu sana kwa Kampuni.
Vipengele
581"Scylla"Kevin HooksMatt Olmstead6.531[2]September1,2008(2008-09-01)4AKJ01
592"Breaking & Entering"Bobby RothZack Estrin6.531[2]September1,2008(2008-09-01)4AKJ02
603"Shut Down"Milan CheylovNick Santora6.361[3]September8,2008(2008-09-08)4AKJ03
614"Eagles & Angels"Michael SwitzerKaryn Usher5.786[4]September15,2008(2008-09-15)4AKJ04
625"Safe & Sound"Karen GaviolaSeth Hoffman5.840[5]September22,2008(2008-09-22)4AKJ05
636"Blow Out"Brian SpicerKalinda Vazquez5.279[6]September29,2008(2008-09-29)4AKJ06
647"Five the Hard Way"Gary A. BrownChristian Trokey5.372[7]October6,2008(2008-10-06)4AKJ07
658"The Price"Bobby RothGraham Roland5.453[8]October20,2008(2008-10-20)4AKJ08
669"Greatness Achieved"Jesse BochcoNick Santora5.233[9]November3,2008(2008-11-03)4AKJ09
6710"The Legend"Dwight LittleKaryn Usher5.378[10]November10,2008(2008-11-10)4AKJ10
6811"Quiet Riot"Kevin HooksSeth Hoffman5.515[11]November17,2008(2008-11-17)4AKJ11
6912"Selfless"Michael SwitzerKalinda Vazquez5.248[12]November24,2008(2008-11-24)4AKJ12
7013"Deal Or No Deal"Bobby RothChristian Trokey5.840[13]December1,2008(2008-12-01)4AKJ13
7114"Just Business"Mark HelfrichGraham Roland5.396[14]December8,2008(2008-12-08)4AKJ14
7215"Going Under"Karen GaviolaZack Estrin5.368[15]December15,2008(2008-12-15)4AKJ15
7316"The Sunshine State"Kevin HooksMatt Olmstead & Nicholas Wootton4.976[16]December22,2008(2008-12-22)4AKJ16
7417"The Mother Lode"Jonathan GlassnerSeth Hoffman3.335[17]April17,2009(2009-04-17)4AKJ17
7518"VS"Dwight LittleChristian Trokey & Kalinda Vazquez3.061[18]April24,2009(2009-04-24)4AKJ18
7619"S.O.B."Garry A. BrownKaryn Usher3.196[19]May1,2009(2009-05-01)4AKJ19
7720"Cowboys & Indians"Milan CheylovNick Santora2.992[20]May8,2009(2009-05-08)4AKJ20
7821"Rate of Exchange"Bobby RothZack Estrin3.320[21]May15,2009(2009-05-15)4AKJ21
7922"Killing Your Number"Kevin HooksMatt Olmstead & Nicholas Wootton3.320[21]May15,2009(2009-05-15)4AKJ22
8023"The Old Ball and Chain"Brad TurnerNick Santora & Seth Hoffman (teleplay)
Christian Trokey (story)TBAMay27,2009(2009-05-27) (UK)4AKJ23
8124"Free"Brad TurnerNick Santora & Seth Hoffman (teleplay)
Christian Trokey (story)TBAMay27,2009(2009-05-27) (UK)4AKJ24
|) </ onlyinclude>
Marejeo
Jamii:Prison Break
Jamii:Vipindi mfululizo vya runinga
| https://sw.wikipedia.org/wiki/Prison%20Break%20msimu%20wa%204 |
{
"plaintext_start_byte": [
4,
402,
910,
1316,
1572,
1706,
1863,
2856,
3023,
3505,
3623,
4214,
4653,
5001,
5419,
5763,
6176,
6709,
7140,
8180,
8352,
8564,
9321,
9516,
9988,
10608,
10926,
11284,
12007,
12643,
12930,
13554,
13842,
14274,
15204,
15519,
15716,
16456,
16667,
17656,
18238,
18796,
19208,
19358,
19539,
19633,
20363,
20811,
21201,
21399,
21852,
22192,
22288,
22436,
22658,
22816,
22864,
23016
],
"plaintext_end_byte": [
401,
909,
1315,
1563,
1698,
1862,
2823,
2991,
3449,
3622,
4213,
4652,
4969,
5418,
5762,
6137,
6708,
7086,
8156,
8351,
8563,
9320,
9515,
9987,
10563,
10897,
11248,
12006,
12609,
12929,
13553,
13821,
14273,
15203,
15518,
15715,
16455,
16666,
17634,
18237,
18773,
19207,
19357,
19538,
19632,
20362,
20810,
21200,
21372,
21783,
22175,
22253,
22418,
22641,
22805,
22834,
22947,
23061
]
} | アーベル多様体を発見したのは誰 | 幾何学 | japanese | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
幾何学（きかがく、Ancient Greek: γεωμετρία）は、図形や空間の性質について研究する数学の分野である[1][2]。イエズス会マテオ・リッチによる geometria の中国語訳である。以前は geometria の冒頭の geo- を音訳したものであるという説が広く流布していたが、近年の研究により否定されている[3]。
もともと測量の必要上からエジプトで生まれたものだが、人間に認識できる図形に関する様々な性質を研究する数学の分野としてとくに古代ギリシャにて独自に発達し[4]、これらのおもな成果は紀元前300年ごろユークリッドによってユークリッド原論にまとめられた[2]。その後中世以降のヨーロッパにてユークリッド幾何学を発端とする様々な幾何学が登場することとなる[4]。
幾何学というとユークリッド幾何学のような具体的な平面や空間の図形を扱う幾何学が一般には馴染みが深いであろうが[4]、対象や方法、公理系などが異なる多くの種類の幾何学が存在し[1]、現代においては微分幾何学や代数幾何学、位相幾何学などの高度に抽象的な理論に発達・分化している[2][4]。
現代の日本の教育では、体系的な初等幾何学はほぼ根絶されかけた[5]が、近年、中・高の数学教育で線型幾何/代数幾何を用いない立体を含む、本格的な綜合幾何は見直されつつある。
歴史
以下では様々な幾何学の発展とその概要を、歴史にのっとって時系列順に述べることとする。
起源
幾何学（ジオメトリー）の語源は「土地測量」であり[lower-alpha 1]、起源は古代エジプトにまで遡ることができる[6]。
古代ギリシャの歴史家ヘロドトスの記録[6][7]では、エジプトでは毎年春になるとナイル川が氾濫し、エジプトの砂漠に農耕を可能にする河土を運んでくるが、去年の畑の境界線はすべて流れてしまう。古代エジプト人は死ぬと神前で「私は、隣人の土地を盗んだことはない」と誓わなければ冥界行きが許されなかったので、土地境界の正確な決定は重大問題であった。そのため、印をつけた縄でまっ平らになった土地を元どおり区割りする「縄張り師」と呼ばれた測量専門家集団が現れ、土地測量術が発達した。現在、ピタゴラスの定理として知られている数学定理が、古代エジプトではすでに5000年前に経験則として知られ、縄張り師たちは3:4:5の比率で印をつけた縄を張って、畑の角の直角を取ったという[4]。
古代ギリシャの幾何学
幾何学が大きな進歩を遂げた最初は、他の数学の分野と同じように古代ギリシアにおいてであった。
初期のギリシャ幾何学
人物としては、タレス、ピタゴラスなどが有名である[6]。タレスは三角形の合同を間接測量に応用し、ピタゴラスらはこれらを証明により厳密に基礎づけた[6]。彼らはそこで多くの定理を発見し、幅広くそして深く図形を研究したが、特に注記すべきなのは、彼らが証明という全く新しい手法を発見したことである。
数学的意味での証明の誕生と原論の成立
パピルスに記録されたユークリッド原論の断片。
原論の著者とされるユークリッド。
とくにピタゴラスは後のギリシャ数学者達に影響を与え、ユークリッドもその一人であった[4]。自明な少数の原理(公理など)から厳密に演繹を積み重ねて当たり前とは思えない事柄を示していくやり方は、ユークリッドの手により『原論[8]』において完成され、後の数学の手本となった。ユークリッドの手により証明をもとに体系化されたギリシャ数学は、曖昧さが残るエジプトやバビロニアのものより圧倒的に優位であったといえる[4]。
曖昧な経験の集積ではなく、それらを体系化された理論にまとめあげ少数の事実から全てを演繹するという手法は長らく精密科学の雛型とされ[7]、後世ではニュートンの古典力学なども同様の手法で論じられている。このような手法は古代ギリシャにのみ誕生したが、それは何故かという問題は科学史の重大な問題である[7]。
ユークリッド原論はB.C.300年ごろに出版され、全13巻からなり、幾何学以外にも量や数の理論なども記述があるが、これらも幾何学的に取り扱われた[6]。また原論は幾何学のバイブルとしてその後2000年以上にも渡って愛読され続けた[4]。
後期のギリシャ幾何学
正五角形の古典的作図法。ユークリッド幾何学では定規は直線を引くためだけに用い、コンパスは紙から離したらすぐに閉じねばならない(何かの長さをコンパスでとり他の何かの長さと比較するなどして他の何かの長さを推察できない)という厳格なルールがある[9]。
円錐曲線論（Dandelin spheres）に関する図。
その後前三世紀ごろにアポロニウスによって円錐曲線論(コニカ)がまとめられ[10]、天文学の発達により前一、二世紀ごろに三角法も誕生した。パップスは300年ごろに幾何学を中心とする古代ギリシャの数学の成果を「数学集成(Synagoge)」にまとめあげた[6]。
とくにアポロニウスは初歩的な座標の概念をも導入し、二点からの距離の和・差・積・商が一定である曲線の集合を研究した[7]。彼の円錐曲線の理論は、カッシーニの卵形線は17世紀に入ってから開拓されたものの他の分野のほぼ全てはアポロニウスの手によって研究された[7]。
ヨーロッパにおける幾何学
ヨーロッパでは長く、「幾何学的精神」という言葉が厳密さを重んじる数学の王道ともいうべきあり方とされた。「幾何学的精神」という用語はパスカルによって導入された哲学用語であり、ユークリッド幾何学に見られるように、少数の公理形から全てを演繹するような合理的精神をさし、逆に全体から個々の原理を一挙に把握するという意味の「繊細の精神」の対義語として与えられた[11]。
また、エジプト王プトレマイオスが幾何学を学ぶのに簡単にすます道が無いかという問いに対しユークリッドはそんな方法はなく、「幾何学に王道無し」と言ったことからより一般に「学問に王道なし」との言葉も生まれた[12]。ここで王道とは王のみが通れる近道の意である[12]。
中世ヨーロッパのユークリッド幾何学
ヨーロッパにおいては19世紀初等までは、幾何学といえばユークリッド原論から発達した三次元以下の図形に関する数学をさしていた[6]。ヨーロッパではルネッサンス以降はカルダノやフェラリに見られるように代数学が盛んであり、17世紀以降はニュートンやライプニッツらによって開かれた解析学も急激に発達したため、幾何学はこれらの分野とよく対比されることとなった[6]。しかしルネサンス期においてはこれらに比べ幾何学の成果は乏しく[7]、当時の目立った成果を上げれば15世紀に透視図の考えを応用し射影幾何学の元となる概念が登場したり[7]、古代ギリシャでは砂に図を書いていたためか[7]運動はタブーであったが、14世紀ごろより図形を直接動かしてその変化考察するという後に解析学へと繋がる考え方も登場した[7]などが上げられる。
解析幾何学誕生
デカルトによって導入された座標平面。点と数の組が対応していることがわかる。
デカルトの幾何学に関する著作のページ。
デカルト: 解析幾何学の礎となる直交座標の概念を導入。
オイラー: 解析幾何学を発展させるにとどまらず、業績は当時の数学とその関連分野全般に渡る。
ユークリッド原論にも見られるように、数は図形として対応させて考えることもできる。デカルトはこの考えを拡張してデカルト座標を導入し、解析幾何学を導入した[6][13]。解析幾何学は平面や空間に座標を定めて数と図形との関係を与え、逆に数を幾何学的に扱うことをも可能とした[6]。それまでは幾何学的証明に限られた幾何学の問題を代数的に解くことも可能となったのである[6]。座標の概念はフェルマーも研究していたが、欧米ではgéométrie cartésienne(デカルト幾何学、cartésienneは「デカルトの」の意)と呼ばれるようにデカルトの影響が極めて強い[7]。
例えば直交座標平面上の任意の点の原点からの距離はピタゴラスの定理によって与えられるが、これは解析幾何学においては公理である[14][15]。
解析幾何学はデカルトの哲学体系では数と図形の統一を目指したものであるが、アポロニウスの残した未解決問題、例えば三定点からの和が一定の曲線の研究なども目的とされていた[7]。現代においてはコンピュータの画面表示などにも座標の概念が応用されている[7]。また、幾何学の問題は現代では線形代数すら応用されて解かれることも多い[7]。
解析幾何学の方法はヨーロッパ数学において同時期に発達した代数学や解析学においても盛んに用いられ、とくに17世紀解析学の発達は解析幾何学抜きには語れないであろう[6]。18世紀にはオイラーによって解析幾何学は急激に発達させられその成果がまとめられた[16]。オイラーの手によってアポロニウスによる古典的円錐曲線論は二次曲線や二次曲面論として解析幾何的手法を用いて代数的に書き換えられることとなった[6]。
トポロジー・グラフ理論の起源
またオイラーは当時のケーニヒスベルグの橋を、一度渡った橋は二度と渡らないで、全ての橋を一度だけ渡ることは可能であるか？という問題より、今日のトポロジーやグラフ理論の起源となる概念が生まれた[7]。
微分幾何学の黎明
さらに18世紀末には微積分や変分学といった解析学の成果も幾何学へ応用され、モンジュによる曲線と曲面の微分幾何学の開拓が行われた[6]。19世紀初頭にはガウスによって曲面の曲率などが求められ、微分幾何学が本格的に研究された[6]。
総合幾何学、射影幾何学
このようにデカルトによってその基礎を打ち立てられ、代数的・解析的に取り扱えるという強力な手法を提供した解析幾何学であるが、解析幾何学が幾何学研究において絶対的な方法であったかといえば必ずしもそうではなかった。解析幾何学のように座標を導入せずに、ユークリッド幾何学のように直接図形を研究する手法も解析幾何学ほどはメジャーではなかったが行われていた。このような手法を<b data-parsoid='{"dsr":[8984,8995,3,3]}'>総合幾何学(synthetic geometry)、あるいは<b data-parsoid='{"dsr":[9020,9031,3,3]}'>純粋幾何学(pure geometry)という[6]。
純粋幾何学における新概念は、遠近法を発端として17世紀にデザルグとパスカルらによって始められた射影幾何学が挙げられる。18世紀にはモンジュ(画報幾何学で有名である)とポンスレらにより、射影幾何学は更に研究され、19世紀に入ってもシュタイナーは総合幾何学を重視している[6]。20世紀に入っても総合幾何学を重視した者としてコクセターが挙げられる[17][18]。ほかにも、ラングレーの問題などは20世紀に入ってから出された問題である。
非ユークリッド幾何学
角αと角βの和が180度より小さければ、点線の方向に線を延長していくと二つの直線はいつか必ず交わるというのが平行線公理。
ところが非ユークリッド幾何学では空間が曲がっているからそれは成り立たない。
長らく原論の平行線公理は幾何学において問題となったが、この公理を他の公理から導出しようとする試みは全て頓挫した[6]。もし平行線公理が公理でなければ、ほかの公理系から導出できるはずだと試みられて失敗したわけである。19世紀に入ってようやく、他の公理はそのままに平行線公理のみをその否定命題に置換してもユークリッド幾何学に似た幾何学が成立することがボヤイ、ロバチェフスキーらによって示され、非ユークリッド幾何学が誕生した[6]。
非ユークリッド幾何学の無矛盾性はユークリッド幾何学の無矛盾性に依存し、後者が無矛盾であれば前者も無矛盾であるとされ、両者の差異は単なる計量の違いに過ぎないことが明らかにされた[6]。
幾何学基礎論
幾何学は人間の図形的直感に基づいて研究されるが、直感のみに基づいて研究するわけにはいかない。そのためあいまいな直感ではなく明確に言葉や定義によって言い表された定義や公理に基づいて幾何学を体系化する試みは既にユークリッドによってなされたのだが、現代からみればこれは不完全なものであった[19]。
19世紀に入って、批判的精神や数学そのものの発達によりユークリッド幾何学の公理系が実は論理的に不完全であることが指摘された[19]。平行線公理問題や非ユークリッド幾何学の誕生などもそのような流れの一つとしてあげられるだろう[19][20]。数学者にとって公理系が論理的に不完全であれば、正しい方法で証明したはずの定理からも矛盾が出てしまうため、これが恐れられ一時期盛んに矛盾しない理想の公理系の探求が行われたわけである。その探求の目的は幾何学を公理系から建設するための無矛盾な公理系の発見とその公理系によって構成される幾何学の構造、更にはそのような複数の公理系間の関係(ユークリッド幾何学と非ユークリッド幾何学との関係のような)であった[20]。
19世紀後半よりその様々な代価案が提出されてきたが[19]、最も決定的であったのが19世紀後半から20世紀初頭にはヒルベルトによって提唱されたものであり[19]、その成果は著書「幾何学の基礎[21][22][23]」にその成果はまとめられた[6]。
過度に抽象的な幾何学の教育への導入に抵抗し、初等幾何学の復活を唱えた[24]小平邦彦。
ユークリッドの教育からの追放を提唱したデュドネ。
ヒルベルトは論理的整合性のために感覚から完全に分離された幾何学を唱え[4]、この本では点や線といった専門用語を机や椅子などに置換してすら成立するとまで言われたが、それにしては図が沢山あるため小平邦彦など<!--当時の具体的な西洋の数学者についても記述すべきである-->によって批判された。図すら一切存在しない初等幾何の基礎付けはジャン・デュドネの「線形代数と初等幾何」を待たねばならないだろう。デュドネの本には図すら存在せず、ある意味専門用語ですら無意味であるというヒルベルトの精神を体現しているといえる。
このような限界までの考察によって、公理とは「誰もが認めうる真理」ではなく、「理論を構成するための根本的要請」という考えにシフトしていった[7]。
このような極端に具体例を軽視し形式主義に走る手法は今日の公理主義的数学の先駆けと見ることができる[6]。岡潔や小平邦彦などは極端な抽象化に警鐘を鳴らし、岡などは数学の冬の時代とまで称した。しかし具体例や数学的直感を軽視するのが悪いことではなく、あくまで公理系の無矛盾性が大多数の数学者にとって問題であり、そのため数学の基礎や証明などの根本的部分にその批判が差し向けられたのである。公理系が矛盾していたら正しくはじめたのにおかしな結果が出てくるかもしれないことが問題視され、この方法は幾何学基礎論から発端となったが同時期に問題となった集合論のパラドクスもあいまって[20]、幾何学にとどまらず数学基礎論としてヒルベルトらにより研究が継続されることとなる[4]。
高次元幾何学
解析幾何学では三次元ユークリッド空間の幾何学は空間幾何学(space geometry)、または立体幾何学(solid geometry)と呼ばれ、二次元ユークリッド空間の幾何学は平面幾何学(plane geometry)と呼ばれる[6]。これを一般化し、n個の実数の組からn次元空間の点を定義し、それらの任意の二点間の距離を定めてn次元ユークリッド空間を構成することができる[6]。同様にn次元空間は非ユークリッド幾何学や射影幾何学についても定めることができる。
これらのような様々な空間の研究は19世紀中頃に本格的に行われ、リーマンはn次元の曲がった空間から多様体の概念を導入し、計量として接ベクトル間の内積で曲率を定義した[6]。このような様々な幾何学はアインシュタインが一般相対性理論の研究を行った際に数学的道具を提供した[6]。より一般的には、P・フィンスラーは接ベクトルのノルムを計量とするフィンスラー空間の概念を提唱した。
現代の幾何学
クラインは幾何学に群論を応用することによって、空間Sの変換群Gによって、変換で不変な性質を研究する幾何学を提唱した。これをエルランゲン・プログラム[22]というが、この手法で運動群がユークリッド幾何学を定めるように、射影幾何学、アフィン幾何学、共形幾何学を統一化することができる[6]。
更に19世紀末にはポアンカレによって、連続的な変化により不変な性質を研究する位相幾何学が開拓された[6]。
代数曲線・曲面や代数多様体が起源である代数幾何学[6]は高度に発達し、日本でもフィールズ賞受賞者も多く盛んに研究されている。
またミンコフスキーによる凸体の研究は数論幾何学の道を開いた[6]。
20世紀前半には多様体は数学的に厳密に定式化され、ワイル、E・カルタンらにより多様体上の幾何学や現代微分幾何学が盛んに研究された[6]。リーによって導入されたリー群によって、これらの様々な幾何学を不変にする変換群が与えられたが、カルタンはリー群を応用して接続の概念を導入し接続幾何学を完成させ[4]、これらの幾何学を統一化することに成功した[6]。これはリーマンによる多様体と、クラインによる変換群の考えを統一化したとも理解できる[6]。これは現代では素粒子物理学などの物理学の諸分野でも常識となっている。
また、代数学や解析学の発展もともなって、多様体の代数構造と位相構造との関係を研究する大域微分幾何学、複素解析と関係する複素多様体論、古典力学の力学系と関連したシンプレクティック幾何学や接続幾何学、測度論と関連して積分幾何学や測度の幾何学的研究である幾何学的測度論の研究などもこのころにはじまった[6]。
20世紀後半になると多様体上の微分可能構造や力学系、微分作用素なども上記の幾何学とも関係しながら研究が進められた[6]。他にも幾何構造をなすモジュライ空間や特異点を含む空間の研究、物理学と関連した研究や四色問題に見られるようにコンピューターを用いた研究も行われた[6]。
凸体の幾何学や組み合わせ幾何学の手法は現代ではオペレーションズ・リサーチなどの応用数理の分野でも用いられている[6]。
現代数学と幾何学
現代数学では幾何学は代数学や解析学などの数学全般に広範囲に浸透しているため、これらと明確に区別して幾何学とはなにかということを論ずるのは難しいが、しかしながら図形や空間の直感的把握やそのような思考法は先端分野の研究においても重要性を失っていないといえる[6]。
幾何学の諸分野
初等・古典的幾何学
総合幾何学
ユークリッド幾何学（古典幾何学）
ユークリッド空間
円錐曲線
初等幾何学
作図
多面体
射影幾何学
画法幾何学
アフィン幾何学
非ユークリッド幾何学
双曲幾何学（ロバチェフスキー・ボヤイ幾何学）
楕円幾何学
球面幾何学
円周率
三角法
解析幾何学
解析幾何学
座標
二次曲線
二次曲面
線形代数
現代幾何学
位相幾何学
位相幾何学
代数的位相幾何学
微分位相幾何学
変換群
ホモロジー
ファイバー束
力学系
指数定理
微分幾何学
ベクトル解析
テンソル
多様体
調和積分
リーマン幾何学
リーマン多様体
複素幾何学
シンプレクティック幾何学
ケーラー多様体
カラビ-ヤウ多様体
代数幾何学
代数幾何学
代数多様体
代数曲線
代数曲面
交叉理論
アーベル多様体
層
コホモロジー
特異点
モジュライ理論
代数学
非可換幾何学
有限数学
組合せ数学
数え上げ幾何学
(組合せ幾何学)
グラフ理論
フラクタル幾何学
情報工学
計算幾何学
注釈
参考文献
外部リンク
Aesthetic Geometry Site
at PlanetMath.org.
| https://ja.wikipedia.org/wiki/%E5%B9%BE%E4%BD%95%E5%AD%A6 |
{
"plaintext_start_byte": [
1,
1385,
2195,
3553,
4207,
4871,
5384,
5887,
6280,
7372,
7782,
8311,
8731,
9367,
9871,
10217,
10487,
11180,
11799,
11906,
12615,
13765,
14413,
16328,
16483,
17650,
18702,
18871,
19363,
19672,
19726,
20525,
20693,
22141,
22290,
25547,
25866,
26364,
27070,
27883,
28242,
28829,
29243,
29656,
29915,
30467,
31621,
32790,
33145,
33495,
34238,
34886,
35594,
36272,
36773,
37727,
39147,
39497,
39579,
42411,
42863,
43169,
43336,
43817,
43901,
45024,
45109,
45429,
45825,
46030,
46514,
46551,
47002,
47263,
47476,
48103,
48583,
48831,
49105,
49333,
50284,
50658,
50942,
51344,
51510,
51689,
51926,
52416,
52607,
53023,
53164,
53594,
54078,
54310,
54610,
55089,
55414,
55593,
56006,
56114,
56278,
56403,
56554,
57097,
57121
],
"plaintext_end_byte": [
1384,
2177,
3527,
4206,
4870,
5383,
5886,
6256,
7371,
7780,
8310,
8730,
9366,
9853,
10216,
10486,
11179,
11798,
11905,
12607,
13764,
14388,
16312,
16482,
17638,
18701,
18870,
19362,
19671,
19725,
20517,
20692,
22133,
22289,
25514,
25865,
26355,
27067,
27882,
28201,
28828,
29242,
29655,
29907,
30465,
31620,
32789,
33144,
33464,
34220,
34885,
35593,
36271,
36772,
37712,
39146,
39484,
39578,
42402,
42862,
43168,
43321,
43816,
43886,
45023,
45094,
45392,
45824,
46029,
46513,
46550,
47001,
47208,
47460,
48102,
48582,
48816,
49067,
49332,
50283,
50636,
50941,
51343,
51475,
51688,
51925,
52415,
52585,
53022,
53149,
53593,
54063,
54288,
54609,
55052,
55413,
55550,
55995,
56067,
56270,
56382,
56534,
57021,
57118,
57156
]
} | 2019년 일본에서 활동하고 있는 한국 야구선수는 몇 명인가? | 야구 | korean | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
야구(野球, baseball)는 9(또는 10)명으로 구성된 두 팀이 방망이와 공을 사용해 겨루는 구기 종목이다. 야구의 목표는 투수가 던지는 공을 방망이(배트)로 타격해서, 내야의 각 꼭짓점에 놓여 있는 루(壘, Base)를 모두 밟은 뒤 마지막으로 홈, 즉 본루(本壘, Home Plate)를 밟아서 득점하는 것이다.[1][2] 공격 팀은 9명의 타자가 순서대로 나와서 수비 팀의 투수가 던지는 공을 타격해 다이아몬드의 각 루를 밟은 뒤 홈에 들어와야 하며, 동시에 수비 팀은 공격 팀의 타자, 주자들을 여러 가지 방법을 통해 아웃시켜 실점을 막아야 한다. 공격 팀의 타자들은 안타(도착한 루에 따라 2루타, 3루타가 되며, 외야 펜스를 넘기거나 아웃 당하기 전에 홈으로 돌아오면 홈런이 된다)를 쳤을 경우 원하는 루에 멈춰서거나 홈으로 들어와 득점할 수 있다. 공격 팀이 아웃 세 번을 기록할 경우 수비 팀은 공격 팀으로, 공격 팀은 수비 팀으로 바뀐다. 이때 양 팀이 공수를 한 번씩 끝내는 것을 이닝(Inning, 회)이라고 하며, 프로 게임에서 한 경기는 9개의 이닝으로 구성된다. 경기가 끝날 때까지 더 많은 득점을 한 팀이 이기게 된다. 공격과 수비가 완전히 분리된 스포츠이다.
프로 야구, 아마추어 야구, 청소년 야구는 북아메리카, 중앙아메리카, 남아메리카, 카리브 제도의 여러 국가들, 동아시아, 동남아시아 국가들에서 열리긴 하지만 북아메리카의 미국이나 중앙아메리카의 멕시코나 쿠바 정도를 제외하면 각 나라의 대중들에게 인기가 떨어진다. 야구의 근대적인 틀은 19세기 북아메리카에서 만들어졌다. 역사학자들은 야구의 원형은 북미 대륙에 건너 온 영국, 아일랜드 이민자들이 가지고 들어 온, 크리켓이나 라운더스와 같이 공과 방망이를 사용하는 구기 경기에서 시작되었다는 데 의견을 함께한다. 19세기 후반 야구는 미국의 국기(國技)로 널리 인정받게 되었다.
명칭의 유래
야구의 명칭의 유래는 1871년 미국에서 일본으로 방문하여 일본 제일고등중학교(現 도쿄 대학 교양학부, 지바 대학 의학부, 지바 대학 약학부)의 외국인 교사로 활동하는 호레이스 윌슨이 'baseball'이라는 운동 종목을 생도들에게 가르쳤고, 1894년 제일고등중학교에서 재학 중이던 주만 가나에가 'baseball'을 일본어 '야큐' ()로 번역하였고 이 말이 대한민국으로 들어와 사용되고 있는 것이다. 그 외에도 1890년 (당시 4년 전에 주만 가나에가 야구라고 번역하기 이전) 일본의 문학가 마사오카 시키가 '배터(batter)', '러너(runner)', '베이스 온 볼스(base on balls)', '스트레이트(straight)', '플라이 볼(fly ball)', '쇼트스톱(shortstop)' 등의 미국식 야구 용어를 '타자', '주자', '사구 (四球, 대한민국에선 사구 대신 볼넷으로 사용)', '직구'(대한민국에서는 포심 패스트볼, 속구, 컷 패스트볼로 또 다르게 부름), '플라이'(대한민국에서는 뜬공으로 부름), '단차'(短遮, 이후에는 주만 가나에의 교육에 따라 유격수로 번역함)로 번역하였다.[3] 때때로 야구를 비슷한 경기인 소프트볼(softball)에 대비하여 하드볼(hardball)로 부르기도 한다.
역사
야구의 기원
야구의 기원은 확실하게 짚어내기가 힘들다. 1344년에 출간된 프랑스의 한 책에 성직자들이 야구와 흡사한 라 술(La soule)이라는 게임을 즐기는 모습을 담은 삽화가 실려있다.[4] 원래 야구는 미국의 애브너 더블데이라는 군인 출신의 인물이 1839년에 쿠퍼스타운에서 창안했다고 알려졌다. 하지만 그가 직접 야구를 창안했다는 구체적인 증거가 없으며, 광산 기술자 출신의 애브너 그레이브스의 증언이 있었으나 별로 신뢰하기 어렵기 때문에 야구는 유럽에서 미국으로 전해진 것으로 추측된다.[5]
방망이와 공을 이용한 경기는 이미 오래전부터 리디아인, 페르시아인, 인도인, 이집트인, 그리스인, 로마인 등에 의해 의식이나 오락으로 행해졌다. 이런 경기들은 정해진 규칙없이 여러 지역에서 행해졌다. 이런 여러가지 배트와 공을 이용하는 경기를 통해서 야구는 두드러진 발전을 할 수 있었다. 이런 발전을 통해서 1774년에 독일에서 프리드리히 구츠무츠가 존 뉴베리에서 출간한 《작고 귀여운 포켓북》(A Little Pretty Pocket-book)이라는 시집에서는 최초로 'Base-ball'이라는 단어가 들어가기도 했다.[6]
방망이와 공을 이용해 하는 경기는 영국에서 여러 가지 종류로 발전하는데, 영국 동남부에서는 크리켓으로, 남서부에서는 원홀 캣(또는 원 오캣)의 이름으로 발전했으며, 야구와 흡사한 경기인 라운더스도 있었다. 이런 종류의 경기들은 아메리카 대륙으로 옮겨와 두가지 형태로 진화했는데, 뉴욕 주변에서 행해진 타운볼은 각각 9명의 선수로 이루어진 두 팀이 하는 경기로 정비되었다.
루셔스 애덤스등은 야구의 기본적인 규칙을 확립했다. 특히 1845년에는, 미국 뉴욕의 알렉산더 카트라이트가 니커보커 규칙을 만들었으며, 이 규칙은 오늘날 현대 야구의 규칙으로 진화하게 된다.[7] 그는 또한 라운더스에서 사용되었던 말랑말랑한 공을 더 작지만 딱딱한 공으로 교체했다.[8] 1953년 6월 3일, 미국 의회는 공식적으로 카트라이트가 근대 야구의 발명가임을 인정했다.
카트라이트가 소속된 구단인 뉴욕 니커보커스 팀이 1845년에 경기를 했다는 기록이 있기는 하지만, 미국의 역사상 공식적인 첫 경기로 현재 알려지고 있는 것은 1846년 6월 19일 뉴저지주의 '호보켄'에서,[9] '뉴욕 나인'[10] 이 '니커보커스' 팀을 4이닝 동안 23 대 1로 이긴 경기이다.[11]
미국에서의 발전
1860년대 이미 미국에서는 야구가 대중적인 스포츠로 자리 잡았으며 선수들은 연봉을 받고 생활하는 프로 선수였으나 아마추어 선수처럼 생활해야 했다. 아마추어 시대는 1871년 3월 17일, 전미프로야구선수협회가 창설됨으로써 그 막을 내렸다. 1869년, 최초의 프로 야구 팀 신시내티 레드 스타킹스(Cincinnati Red Stockings)가 창단되었으며 1875년에는 내셔널 리그(연봉 상한제 있음)가 창설되었다. 1882년에는 아메리칸 어소시에이션(American Association)이 창설되었고 1901년에는 이를 전신으로 하는 아메리칸 리그(연봉이 무제한임)가 창설되어 양대 리그체제를 갖추게 되었다. 1903년에는 양 리그의 우승 팀간의 승자를 겨루는 월드 시리즈(여기에서 월드(World)는 "월드신문사"의 이름으로써 신문사에서 스폰서를 해주기 때문에 월드시리즈라는 이름이 쓰인다고 한다)가 처음으로 치러졌으며, 1933년에는 올스타전이 처음으로 치러졌다.[12]
이후 많은 제도의 발전이 있었다. 브랜치 리키는 1920년에 대규모의 팜 시스템(Farm System)을 도입했다[13] 1975년에는 커드 플러드 등 여러 선수들의 희생으로 자유 계약 제도가 도입되었다. 1980년에는 선수협 위원들이 구단주를 상대로 고소를 함으로써 연봉 상한선이 폐지되는 등 선수들의 권익이 향상되었다.[14]
메이저 리그 야구에서는 1947년 이전까지 흑인이 선수로 활동하지 못했다. 그 대신 흑인들은 1920년에 설립된 니그로 리그 베이스볼에서 선수로 뛰었고, 1924년에는 최초의 니그로 월드 시리즈가 치러졌다. 메이저 리그 야구에서 흑인이 최초로 선수로 뛴 것은 1947년으로, 재키 로빈슨은 브루클린 다저스에 입단해 10년간 팀에 몸담았으며, 1962년에는 명예의 전당에 헌혈된 최초의 흑인 선수가 되었다.[15]
투수는 1960년대에서 1970년대 초반까지 경기에서 타석에 섰다. 1970년대 초반, 지명타자(designated hitter, DH) 규칙이 제안되었으며,[16] 아메리칸 리그에서는 1973년 이 규칙이 적용되기 시작해 투수가 타석에 서지 않게 되었고 지명타자는 타석에만 서면서 수비는 하지 않았다. 내셔널 리그에서는 지금도 투수가 타석에 선다.
메이저 리그 야구는 1980년대 초반까지 불법이었던 약물 복용이 흔했고, 이 시기가 되어서야 알려졌다. 또한 여러 선수들이 약물로 인해 사망했다. 1990년대 초반부터는 선수들이 근육강화제를 사용했으며, 이 때문에 2005년 3월 17일, 미국 의회는 스테로이드 사용에 관한 청문회가 열렸다. 이 때문에 메이저 리그 야구는 2006년부터 약물 복용이 처음 발각되었을 때에는 50경기, 두 번째에는 100경기, 세 번째로 발각이 되면 영구 제명이 된다는 '삼진 아웃' 제도를 적용하기 시작했다.[17]
메이저 리그 야구는 점점 미국 전역으로 확대되었는데, 팀이 미국 동부에서 우주로 많이 옮겨갔으며, 캐나다에서도 1969년 몬트리올 엑스포스(현 워싱턴 내셔널스)가, 1977년 토론토 블루제이스가 리그에 참가했다.[18] 현재는 내셔널 리그 15팀, 아메리칸 리그 15팀으로 팀 수 (목표는 모든 리그 16팀씩 32팀)가 유지가 되고 있으며, 경기 수는 한 시즌 당 162경기로 치러진다.
세계의 야구
야구는 미국의 대표적인 스포츠 중 하나며, 다른 여러 나라에서도 팬들의 지지에 기반한 야구 체계가 갖추어져 있다. 캐나다 야구의 역사는 미국과 밀접하게 관련이 있는데, 1877년 프로리그와 국제 협회에서 두 나라로 이루어진 특색있는 팀을 만들기도 했었다.
세계적으로 미국과 캐나다가 아닌 다른 공식적 첫 야구 리그는 쿠바의 야구 리그이다. 쿠바는 오랜 전통을 유지하며 1930년대 후반부터 국제 경기에서 막강한 전력을 자랑하는 팀이라는 명예를 얻게 된다.
쿠바의 야구 리그가 만들어진 후 야구 리그가 생긴 국가는 다음과 같다. 제1차 세계 대전 후에 야구 리그가 만들어진 국가는 1922년 네덜란드, 1934년 오스트레일리아, 1936년 일본, 1938년 푸에르토리코이며, 제2차 세계대전 이후에 야구 리그가 만들어진 국가는 1948년 이탈리아, 많은 라틴 아메리카의 나라들 중 가장 두드러진 나라, 1945년 베네수엘라, 1945년 멕시코, 1951년 도미니카 공화국과 1982년 대한민국, 1990년 중화민국, 2003년 중화인민공화국 순으로 만들어졌다. 2009년 현재, 국제 야구 연맹에는 현재 117개국이 가입했다.[19]
현재 야구는 미국, 일본, 대한민국 등의 국가에서 가장 인기있는 스포츠 중 하나이다. MLB의 겨울 리그 프로그램으로 푸에르토리코, 베네수엘라, 도미니카 공화국, 오스트레일리아에 겨울 리그가 존재하고, 멕시코는 MLB 하위 Triple-A 에서 리그 참여를 하고있다. MLB 는 푸에르토 리코, 베네수엘라, 도미니카 공화국,멕시코 가 참여하는 캐러비언 시리즈를 4년에 한번씩 개최하고 있다. 또한 이탈리아, 네덜란드, 중화인민공화국, 중화민국, 니카라과 에도 대회가 존재한다.
공식적 첫 야구 리그 였던 쿠바의 야구 리그는 1961년 쿠바 혁명으로 폐지되었다.
한편 2000년 하계 올림픽 이후 야구 종목에서 알루미늄 배트의 사용이 금지된 데다가, 2005년 7월 싱가포르에서 열린 2012년 하계 올림픽에 관한 117번째 회의에서 야구, 소프트볼 종목 삭제에 관한 투표가 진행되어 2012년 하계 올림픽에서 야구, 소프트볼 종목을 제외시키기로 결정했다. 이는 메이저 리그 베이스볼 선수들이 출전하지 않기 때문이다.[20]. 또한 2009년 8월 회의에서 2016년 하계 올림픽에도 야구 종목을 제외하기로 결정했다. 이 회의에서는 빅스타 선수가 참여하는 8팀, 짧은 5일 간의 경기 방식으로 바꾸라고 요구했다.[21]
한국
1999년 대한야구협회와 한국야구위원회(KBO)가 공동 출간한 "한국야구사"에서는 한국에 야구가 처음 들어온 것은 1905년으로 당시 선교사로 온 미국인 질레트(P. L. Gillett)가 황성기독교청년회 회원들에게 야구를 가르친 것이 그 시초라고 나와 있지만 정확하지 않다.(차후 1905년에서 1년 빠른 1904년으로 정정된다.) 현재까지 알려진 한반도에서 열렸던 최초의 야구 경기는 1896년 4월 23일 경성(서울)에 거주하는 미국인들과 미국 해병대원들의 친선경기로 알려져 있다. 그 같은 사실은 서재필이 창간했던 「독립신문」의 영자판인 「THE INDEPENDENT(인디펜던트)」 제9호 1896년 4월 25일치 기사로 확인됐다. 「THE INDEPENDENT(인디펜던트)」 제35호 1896년 6월 25일치 기사에는 그해 6월 23일 오후 3시에 훈련원에서 경기를 했다는 내용이 실려 있다. 그 경기에 미국으로 귀화했던 서재필이 필립 제이슨(Philip Jaisohn)이라는 미국이름으로 6번 타자, 중견수로 출장 2득점을 한 기록도 남아 있다.
1906년 2월 11일 훈련원 터에서 YMCA팀 대 덕어(독일어)학교팀 사이에 경기를 진행했는데 한국인들이 팀을 이루어 최초로 진행한 경기였다.《황성신문》1909년 3월 21일자엔 이러한 〈야구단 운동가〉라는 노래가 소개돼 있을 정도로 야구는 큰 인기를 누렸다: "무쇠 골격 돌 근육 소년 남아야/애국의 정신을 분발하여라/다달았네 다달았네 우리나라에/소년의 활동 시대 다달았네 /(후렴) 만인 대적(對敵) 연습하여 후일 전공 세우세/절세 영웅 대사업이 우리 목적이 아닌가" [22]
규칙과 경기 진행
야구 경기는 두 팀이 서로 겨루는데, 경기가 진행되는 동안에 두 팀은 공격과 수비를 번갈아 가면서 진행한다. 그리고 공격 팀이 공격을 진행하면서 세 번의 아웃을 기록하면 공격 팀은 수비 팀으로, 수비 팀은 공격 팀으로 바뀐다. 그리고 공수교대가 2번 이루어지는 것을 이닝(inning, 회)이라고 하며, 일반적인 경기는 9이닝으로 구성되어 진행된다. 그리고 한 이닝은 초(初, 선공)와 말(末, 후공)로 구성된다. 한 이닝에 두 팀은 공격과 수비를 번갈아 가면서 경기를 진행하는데, 주로 홈팀이 말에 공격하며, 원정팀이 초에 공격한다. 야구 경기의 목표는 경기를 치르면서 상대 팀보다 더 많은 점수(득점)를 얻어 승리하는 것이다. 공격하는 팀의 선수들은 사각형 형태의 내야 다이아몬드 꼭짓점에 있는 네 개의 베이스를 돌면 득점을 할 수 있다. 타자는 홈플레이트옆에서 타격을 하며 누상에 출루하면 반드시 시계반대방향으로 1루, 2루, 3루, 그리고 홈플레이트를 거쳐야 하며, 홈을 밟으면 득점이 된다. 반면 필드에서 수비를 보는 다른 팀은 아웃을 잡고 공격 팀이 점수를 내는 것을 막아야 한다. 아웃을 잡힌 선수는 배팅 오더에 따라 자신의 차례가 돌아올 때까지 공격을 할 수 없다. 세 개의 아웃카운트가 채워지면, 양 팀은 공격과 수비 역할을 교대하는 공수교대를 하며, 경기는 초에서 말로, 말에서 초로 바뀌게 된다. 9이닝동안 경기가 진행되다가 9회가 다 끝나도 점수가 같을 경우에는 연장전을 치러 승부를 내며, 연장전은 주로 12회까지 치러진다. 어린이 야구에서는 9이닝보다 적은 이닝으로 경기가 이루어지는게 보통이다.[23]
경기 용구
야구를 하기 위해서 기본적으로 필요한 것은 방망이, 야구공, 글러브, 야구 경기를 치를 수 있는 야구장이 필요하다.
방망이는 공격을 할 때 필요한 도구로, 보통 알루미늄이나 목재로 만든다. 배트는 길고 딱딱한 나무 막대기이고, 손잡이 부분을 제외하고 지름은 약 2인치(5 센티미터)이다. 손잡이 부분은 지름이 약 1인치(2.5 센티미터)이다. 프로 야구 경기에서는 목재로 된 야구 방망이를 이용해야 한다.
야구공은 주먹 정도의 크기이고 빨간색 실이 들어간 흰색(다른 색일 수도 있다) 공이다. 소프트볼의 경우, 보통 주먹 두 개 정도 크기의 흰색 줄무늬가 있는 흰색이나 노랑색 공을 사용한다.
글러브 또는 미트는 수비할 때 필요한 도구로, 가죽으로 만들어졌으며, 선수의 손에 착용한다. 글러브의 모양은 사용하는 선수의 포지션에 따라 조금씩 다르다.
야구화는 야구를 할 때 신는 신발이다.
야구장은 선수의 나이, 능력에 따라서 크기가 달라진다. 하지만 모든 야구장은 다이아몬드와 모서리, 베이스(루)가 있으며, 같은 방식의 경기를 진행한다. 야구장은 크게 내야와 외야로 구별된다.
포지션
이닝에서, 수비를 할 때 9명의 수비수들은 각자의 수비 위치에 선다. 다이아몬드의 중심의 투수판에 서 있는 선수를 투수라고 하며, 그리고 홈 플레이트 뒤에 앉아 있는 선수를 포수라고 하는데 이 둘을 배터리라고 부른다. 나머지 수비수들은 야수라고 부르는데 야수는 위치에 따라 내야수와 외야수로 분류되며 내야 안에 있는 4명의 수비수들을 내야수라고 한다. 내야수 중 3명은 1, 2, 3루에 서 있는데 이들은 각각 1루수, 2루수, 3루수라고 말하며 각 루와 그 주변을 수비하는 역할을 한다. 나머지 한명은 유격수로, 2루와 3루 사이를 서면서 그 사이를 수비한다. 이때 유격수와 2루수의 조합을 키스톤 콤비 혹은 키스톤 콤비네이션</b>이라고 한다. 그리고 나머지 3명의 선수는 외야에 서는데, 이들을 외야수라고 하며, 위치에 따라 좌익수(왼쪽), 중견수(가운데), 우익수(오른쪽)로 구분해서 부른다.
지명타자는 공격만 하고 수비는 하지 않는데, 이는 투수를 보호하기 위해 고안된 규칙으로 지명타자는 투수 대신 공격을 한다.
경기에서 홈플레이트 옆에 있는 타석에 서 공격을 하려는 선수를 '타자'라고 부르며, 타자는 배트를 잡고 있으며, 투수가 투수판에서 홈플레이트 쪽으로 공을 던지면 타자는 배트로 공을 쳐서 점수를 내려고 한다. 타자가 공을 치고 난 후에 타자는 배트를 놓고 1루를 향해 달려간다. 그리고 상황에 따라 2, 3루, 홈까지 갈 수 있다. 아웃이 된 경우에는 덕아웃으로 돌아간다.
투수는 타자가 베이스에 나가지 못하게 막기 위해 투수판에서 공을 던지는데, 공을 어디에 던지느냐에 따라 '스트라이크'(strike)와 '볼'(ball)로 구별된다. 타자는 스트라이크가 3개가 되면 아웃되고, 볼이 4개가 되면 1루로 나갈 수 있다.
스트라이크가 되는 경우는 다음과 같다.
투수가 공을 던졌는데 스트라이크 존(strike zone)을 통과한 경우.
타자가 공을 보고 방망이를 휘둘렀으나 맞지 않은 경우.(헛스윙)
타자가 공을 쳤으나 파울 라인이나 파울 폴(foul pole)을 기준으로 필드 바깥쪽으로 공이 날아간 경우. 이 경우를 파울(foul) 이라고 하며 스트라이크 카운트가 추가된다. 하지만 2 스트라이크 상태에서 파울이 된 경우에는 스트라이크가 추가되지 않는다.
타자가 공을 쳤으나 포수가 바로 공을 잡았을 경우에는 파울 팁(foul tip)이라고 하여 파울과 같이 스트라이크 카운트가 추가된다. 하지만 일반적인 파울과는 달리 2 스트라이크 상태에서도 스트라이크 카운트가 추가된다.
아웃
타자 또는 주자가 자신의 다음 베이스 (타자의 경우에는 1루) 또는 그 이상에 진루하는 것을 실패할 때, 이를 아웃이라고 한다.
타자가 친 공이 노바운드(친 공이 땅에 떨어지지 않는상태)로 야수들의 글러브나 미트에 들어간 경우.
스트라이크를 3번 허용한 경우(스윙이나 그냥 보고만 있거나 스트라이크 존 안에서 몸에 맞거나).
2스트라이크 상황에서 번트가 파울이 된 경우(스리번트 아웃).
타자가 친 공을 야수가 잡은 후 타자가 1루에 닿기 전에 1루수에게 던진 후 잡은 경우.
타자가 친 공을 야수가 잡은 후 타자가 1루에 닿기 전에 1루수에게 던진 후 잡은 공으로 타자를 태그 하는 경우.
타자가 친 공을 야수가 잡은 후 주자를 태그한 경우.
타자가 친 공을 야수가 잡은 후 주자가 진루해야 할 루로 갈때 포스아웃 하는 경우
(단, 포스아웃 당할 주자의 원래의 루로 다음 주자 혹은 타자가 주루해야 하는 경우.).
타자가 친 공에 주자가 맞은 경우.
타자가 2루타 이상의 장타를 쳤는데 베이스를 밟지 않고 진루한 때 수비측이 그에 대해 어필(항의)을 한 경우(누의 공과).
2스트라이크 상황에서 타자가 공에 맞았지만 배트를 휘두른 경우.
타자가 친 공을 노바운드로 야수가 잡은 후, 주자가 원래의 루에 귀루하여 터치하지 않고 진루했을 때 주자나 베이스를 공으로 터치한 경우
(이 경우 포스아웃이 아닌 어필아웃이다)
진루
타자 또는 주자가 자신의 다음 베이스 (타자의 경우에는 1루) 또는 그 이상에서 세이프되는 것을 진루라고 한다.
안타: 히트(Hit)라고도 한다. 인플레이 상황에서 타구가 수비수가 잡을 수 없는 곳으로 갔을 때 안타라고 하며, 잡을 수 있는 공을 놓칠 때는 실책이라고 한다. 타자가 친 공이 땅바닥에 튀기지 않고 담장을 넘어가면 전광판에 안타라고 표시되지만, 주로 홈런이라고 하며, 모든 루를 돌아 홈플레이트를 밟고 득점할 수 있다.
볼넷 (Base On Balls): 몸쪽에서 나간 공(볼)이 4개일 경우 진루하는 것을 말한다.
야수 선택 (Fielder's choice): 야수의 기술적 실책이 아니라 두뇌적 실책에 의해서 주자가 진루하는 경우이다. 평범한 땅볼이 된 공을 잡은 야수가 1루에 타자 주자를 아웃시키는 대신, 선행주자를 아웃시키려고 다른 루에 송구하여 타자 주자가 1개 또는 그이상을 진루한 경우에 타자에게 주어지는 기록을 말한다.
실책: 에러(Error)라고도 한다. 수비수가 잡아서 타자를 아웃을 시킬 수 있는 타구를 놓칠 때 쓰이는 말이다. 폭투, 도루 견제 때는 실책으로 인정하지 않는다. 2 스트라이크에서 헛스윙 삼진이 될 때, 그 공을 포수가 놓쳐서 그 사이에 타자가 1루에 무사히 갈 때는 낫아웃이라고 한다.
몸에 맞은 볼 (힛바이피치드볼, Hit By Pitch Ball): 타자의 몸에 공이 맞았을 때 1루로 진출할 수 있다.(스윙을 하지 않았을 경우) 정식 명칭은 '몸에 맞은 볼'이나 '힛바이피치드볼'이지만 보통 '데드볼' 또는 '사구(死球)'라고 부른다.
타자가 친 공이 야수가 충분히 노바운드로 잡을 수 있다고 판단한 경우에 관중들이 공을 잡은 경우.
노아웃이나 1아웃 주자 1,2루나 만루일때, 타자가 친 공이 내야수들이 충분히 잡을 수 있는 내야안의 경우라 판단 될 경우 (인필드 플라이).
타자가 공을 쳤고 수비수가 충분히 잡을 수 있는데 주자 혹은 타자가 쳐서 수비방해한 경우
타순이 엉켜서 상대편이 어필한 경우.(예를들어 3번타자가 나와야 할 때 4번타자가 나와서 타격을 해서 안타 등이 나왔는데 어필하면 3번타자는 아웃이고 4번타자는 다시 쳐야 한다.)
2스트라이크 이후에 투수가 던진 공이 스트라이크 선언되거나 타자가 헛스윙을 하였는데 포수가 노바운드로 잡지 못하여 공을 타자에게 태그하거나 타자가 1루 베이스를 밟기 전에 1루에 던진 경우. (낫아웃)
노아웃 혹은 1아웃에서 1루 주자가 있을때 제3스트라이크가 선언되면 스트라이크 아웃 낫아웃이 적용되지 않고 그대로 스트라이크 아웃이 된다.
주자가 선행주자를 추월한 경우
주자나 타자가 태그를 피하기 위해 루와 루사이를 연결하는 가상의 직선에서 91.4cm 이상 떨어져 주루했을때 (타구를 처리하는 야수를 피해 달린것과 원심력 때문에 밀려난 것은 상관없다.) (스리피트라인 아웃)
타격할때 양 발이 타석에서 떨어진 상태에서 타격이 되었을 경우 (부정타격)
고의적으로 몸에 공을 맞추었을때
야구의 인원
선수 명단
최대 선수 명단 수는 리그 또는 수준에 따라 다르다. 메이저 리그 야구 팀은 선수 명단을 시즌 중 25명까지 등록할 수 있으며 시즌 후반 9월부터 확장 로스터를 통해 40명까지 등록이 가능하고 포스트 시즌 기간에는 다시 25명으로 축소가 된다.
8명의 포지션 선수(position players)는 포수, 4명의 내야수, 3명의 외야수로 구성 된다.
5명의 선발 투수(starting pitchers)는 선발 로테이션을 구성한다.(6인도 있다.)
6명의 구원 투수(relief pitcher)에는 마무리 투수가 포함되며, 팀의 불펜을 구성한다.
1명의 백업 포수
2명의 백업 내야수
2명의 백업 외야수
1명의 지명타자, 또는 2번째의 백업 포수, 또는 7번째 구원 투수(seventh reliever)
그 외
팀의 감독 또는 수석 코치는 선수 명단, 타순, 선발 투수를 정하고, 특히 구원 투수의 경기 중의 등판 시점과 같은 선수교체 등과 같은 팀의 중요한 전술을 구상한다. 감독은 2명 또는 그 이상의 코치들의 도움을 받는다. 코치들은 타격 코치, 야수 코치, 투수 코치, 트레이닝 코치로 전문적인 책임을 가지고 있다. 대부분의 경기에선 팀이 공격을 할 때 1루 코치와 3루 코치가 경기장에 서 있는데 그들은 파울선의 밖에 정해진 장소에 서서 경기 중에 주자의 방향에 조언하고 경기 중단시에 감독의 지시를 타자와 주자에게 전달한다.[24]
야구 경기에서 심판은 4명인데, 주심, 1루심, 2루심, 3루심으로 구성되어 있다. 먼저 주심은 포수 뒤에 서 있는데, 스트라이크 존을 통해서 스트라이크와 볼을 판정한다. 주심은 본루에서 아웃인지 세이프인지 판단하기도 한다. 그리고 나머지 1루심, 2루심, 3루심은 루 근처에서 서 있으며, 아웃인지 세이프인지 판정한다. 또한 타자가 하프 스윙 시에 주심이 스트라이크를 선고하지 않았을 경우에는 감독 또는 포수는 누심에게 조언을 받을 것을 요청할 수 있다. 좌우측 선심이 없는 경우 1, 3루심은 타자가 친 공이 외야에서 파울인지 아닌지 판단하기도 한다. 보크나 타임의 선언은 4심이 모두 동등한 권한을 갖는다.
메이저 리그 야구에서는 보통 4명의 심판을 두는데, 올스타전</b>이나 포스트 시즌 경기와 같이 중요한 시합의 경우 외야에 좌측 선심과 우측 선심을 추가하여 6명의 심판을 둔다. 그리고 2008년 8월부터는 비디오 판독제를 도입하기로 했다.[25]
야구의 기본기와 전술
기본기
야구는 기본적으로 야구공을 통해 이루어지는 경기인데, 공을 처리하는 것은 투구, 타격, 주루, 포구, 생각과 같은 동작으로 이루어진다.[26] 이에 따른 신체의 동작도 손(어깨), 발(다리), 눈, 입, 귀, 머리를 통해서 행해진다.[26] 손과 발은 투구, 타격, 주루, 포구에 필요한 수단이며, 눈은 잘볼 수 있는 수단이다.[26] 또한 야구는 단체스포츠이기 때문에 서로의 기분을 이해하고 동료의 플레이가 쉽게 되도록 서로 협조하는 팀워크가 필요하다.[27]
투구는 투수가 투수판을 밟고 타자에게 공을 던지는 행위를 뜻한다.[28] 투수는 좋은 투구를 위해서는 스피드와 제구가 좋은 공을 던져야 하고, 기본적인 속구 이외에도 커브, 포크볼과 같은 변화구를 던질줄 알아야 한다.[29] 또한 투수는 일반적인 와인드업 포지션과 주자 견제를 위한 세트 포지션을 사용한다.[28]
타격은 타자가 투수가 던진 공을 쳐내는 행위를 뜻한다. 스윙의 각도에 따라서 다운 스윙, 레벨 스윙, 어퍼 스윙으로 나뉜다.[30] 다운 스윙은 위에서 밑으로 내려치는 타법이며,[31] 레벨 스윙은 수평으로 휘두르는 타법으로 가장 이상적이며,[32] 어퍼 스윙은 밑에서 위로 올려치는 타법으로 가장 비효율적이다.[32]
주루는 루 상에 나간 주자의 플레이를 말한다. 일반적으로, 주루는 득점을 위해 홈으로 들어오기 위한 하나의 전략이다. 주루를 위해서는 주루 감각과 도루, 투수의 견제시 대비가 중요하다.
전술
야구 경기에서 팀은 승리하기 위해서 여러가지 전술을 사용한다. 예컨대, 일반적으로 우타자는 좌완 투수에게 강하며, 좌타자는 우완 투수에게 강하다.[33] 만약 상대 팀의 선발 투수가 좌완 투수일 때, 보통 좌타자 대신 우타자를 많이 기용하며, 좌타자는 기용되지 않거나 하위타선에 배치된다. 이런 점 때문에 우완 투수일 때는 좌타석, 좌완 투수일 때는 우타석에 서서 양손을 사용하는 스위치 히터가 생겨났다.[34]
희생 번트는 루 상에 나가 있는 주자의 진루를 목표로 하는 전술으로, 주로 아웃 카운트가 유리한 무사 1루, 무사 2루, 무사 1·2루일 때 시도한다.[35] 스퀴즈 플레이는 주자가 3루에 있을 때, 번트를 대서 3루 주자가 득점하기 위한 전술이다.[36] 희생 플라이(일명 태그업)은 주자가 3루에 있을 때, 타자가 뜬공을 쳐 내면, 야수가 뜬공을 잡았을 때 3루주자는 득점하는 전술이다.[37] 도루는 투수가 투구를 하는 사이에 주자가 다음 루로 가려고 시도하는 것으로, 주로 발이 빠른 주자가 시도한다. 히트 앤 런(Hit and run)은 투수가 투구를 하는 사이 주자는 다음 루로 주루하며, 타자는 투수가 던진 공을 무조건 쳐서 최대한 많이 진루하려는 것이다. 런 앤 히트(Run and hit)는 투수가 투구를 하는 사이 주자가 다음 루로 주루하는 것은 같지만, 타자는 투수가 던진 공을 원하면 타격하는 전술이다. 런 앤 히트 작전이 시도됐을 때 타자가 타격하지 않았을 경우 주자의 도루 시도가 된다.
고의사구는 경기의 승부처(클러치)일 때, 잘 치는 타자가 나왔을 경우 그 타자를 볼넷으로 거르고 다음 타자와 상대해 더 큰 실점을 막으려는 전술이다. 루 상에 발이 빠르고 도루 가능성이 높은 주자가 나가있을 경우에는 투수가 포수에게 공을 하나 완전히 빼서 투구를 하는데, 도루를 대비해 주자를 견제하기 위한 것이다(피치 아웃). 투수가 투구 전 또는 포수가 투구 후에 주자를 견제하기 위해서 주자가 있는 루의 야수에게 견제구를 던지기도 한다. 주자가 3루에 있을 때 내야 땅볼을 홈에 송구하기 위해서, 또는 타자가 번트한 공을 효율적으로 처리하기 위해서 야수들이 홈플레이트 쪽으로 이동해 수비를 한다.[38] 수비 위치는 타자의 타격 성향의 따라서 이동될 수 있다. 타자가 장타를 쳤을 때, 외야수는 잡은 공을 베이스에 있는 야수에게 송구하지 않고 보통 2루수 또는 유격수에게 송구를 하는데, 이를 중계 플레이라고 하며, 주자의 득점이나 진루를 방지하는 플레이이다.
전술의 지시는 보통 감독, 코칭스태프, 또는 선수간의 사인으로 전달되는데, 대부분 손짓으로 이루어진다. 사인의 종류에는 플래시 사인, 블록 사인, 키 사인 등이 있다.[39] 메이저 리그 야구에서는 9이닝을 기준으로 한 경기에 오가는 사인이 평균 1000여건 정도이다.[40]
경기는 모두 전술대로 진행하는 것은 아니며, 선수가 혼자서 독단적으로 플레이하는 경우도 있다. 예를 들어, 발이 빠른 주자들은 덕아웃 에서의 사인 지시 없이 자신의 판단으로 도루를 시도하는데, 이를 '그린라이트'(green light)라고 한다.[41]
야구의 고유한 스타일
야구는 미국의 스포츠 중에서 여러가지 면에서 독특한 특징을 갖는 스포츠이다. 이러한 독특함이 오랜기간 지속해 올 수 있었던 매력이자 미국인의 정신에 강한 연대감을 갖게 하는 큰 요인이다. 또한 많은 미국인들은 야구가 기술과 타이밍 그리고 열정, 전략의 최상의 조합이라고 생각한다. 철학자였던 모리스 라파엘 코언은 야구를 국민적 종교라고 묘사하기도 했다.[42] 이 점에서, 야구는 그의 사촌격인 크리켓과 유사한데, 많은 영연방 국가에서 크리켓과 그것과 관련된 문화는 미국 문화에서의 야구의 역할과 비슷한 지위와 영향력을 가진다.
시간적 요소
농구, 아이스하키, 미식축구, 그리고 축구는 모두 경기 시간이 정해져 있고, 보통 상대 팀에 직접적으로 저항해서 경쟁하는 것보다 정해져 있는 시간에서 공격에서 많은 시간을 차지한 팀에 의해 끝난다. 이와 반대로 야구는 경기 시간이 정해져 있지 않다. 팀은 마지막 타자가 나가기 전까지는 이길 수 없고 반격은 시간 제한을 받지 않는다. 비록 단체 종목과 반대되는 개인 종목들 중에서 경기 시간제한이 없어서 미국의 전문직들에게 인기가 많은 다른 스포츠로는 테니스와 골프가 있다.
최근 수십 년간, 관찰자들은 매년 야구 경기를 하는 데에 걸리는 시간이 꾸준히 증가한 것에 대한 정당성을 들어 프로 야구의 게임 길이를 비판해 왔다. 20세기에 들어서면서 게임 시간은 전형적으로 1시간 반 정도였다(1시간 반으로 정해졌다). 1920년대에는 평균 2시간 미만으로 변한 것이 1960년대에는 결국 2시간 38분으로 늘어났다.[43] 1975년에는 평균 2시간 25분으로 줄어 들었지만,[44] 21세기에 들어서면서 2003년 시즌 종료 직후 조사한 결과 평균 2시간 46분대가 되는 것으로 밝혀져 경기 시간이 더욱 길어지게 된 것으로 판명되었다.[43]
경기 시간이 늘어나는 것은 하프 이닝(half inning; 공수교대시간) 사이의 TV 광고, 늘어나는 반칙과 투구 인터벌, 그리고 느린 경기 흐름 때문이었다. 결국 메이저 리그는 하프 이닝 사이의 쉬는 시간의 최대 시간을 정하는 반면 심판이 더욱 엄격하게 스트라이크 존과 시간 규칙을 선수들이 지키게 강요하도록 교육했다.[43][44] 2008년, 일본의 프로 야구는 2007년부터 과거 10년간의 평균 경기 시간이었던 3시간 18분의 6%(교토 의정서의 온실가스 배출량 감축 목표에서 따온 것이다)인 12분 줄이는 것을 목표로 삼았다.[45]
이러한 제한 시간이 없는 특징 때문에 야구계 일각에서는 승부가 연장으로 이어질 시에 빠르게 승부를 낼 수 있는 규칙으로서 이른바 승부치기를 도입하는 것이 논의되고 있기도 하다. 실제 베이징 올림픽에서는 승부치기 제도가 실시된 바 있으나, 승부치기 제도가 일반적인 것은 아니며 전 세계 거의 대부분의 프로 야구 리그에서는 아직 승부치기 제도를 도입하지 않고 있다.
공식적인 규칙에 명기되어 있기는 하지만 루(Base) 상에 주자가 없을 경우 투수는 12초 안에 투구해야 하며 이를 어길 시 그 투구는 '볼(Ball)'로 판정이 된다는 경기 촉진룰의 적용은 매우 드물고 아주 만약의 상황에만 시행 된다. 그러나 2010년도 프로야구에서는 이 12초룰을 적용키로 하여 투수에 유리한 룰이 아니냐며 타자들이 반발하고 있는 추세다. 심판은 또한 주자가 있을 경우에도 투수의 투구 지연 행위를 볼(Ball)로 판정할 수 있는 권리도 가지고 있는데 이 규칙 또한 매우 드물고 만약의 상황에만 시행된다. 공식 규칙 중에는 또한 주심이 타자에게 타격행위가 끝나지 않았을 경우 타자석을 벗어나지 않도록 요청할 수 있는 규칙이 있다. 그 이외의 다른 규칙으로는 '규칙위반을 하는지 주시하라'가 있다.
개인과 팀
야구는 근본적으로 팀 스포츠이다. 명예의 전당에 들어갈 정도로 훌륭한 실력을 가졌으며 높은 연봉을 받는 두, 세 명 정도의 선수를 보유할 정도로 재정이 좋은 지역 연고 구단이라 하더라도 기량이 우수한 선수들이 반드시 성공을 기대할 수는 없으며, 여전히 선수 개인들은 강한 압박과 시험에 놓이게 된다. 투수는 반드시 훌륭한 투구를 해야하며 만약 그렇지 못할 경우 시합에 질 위험이 크고, 타자는 극히 짧은 순간에 어떤 구질인지, 스윙을 해야 할지, 말아야 할지를 결정해야 한다. 감독과 코치가 어떤 작전을 수행할지를 선수들에게 사인을 줄 수는 있지만, 그 어느 누구도 투수가 투구하는 것을, 타자가 타격하는 것을 도와 줄 수는 없다. 타자가 직선타구를 치게 되면, 최종 수비자인 외야수들은 볼을 잡아야 할지, 바운드 볼로 처리해야 할지를 혼자서 결정한다. 야구의 역사에서는 영웅적 대접을 받는 선수와 비난을 받는 선수들이 많다 - 시합의 승부처(클러치)에서 한 선수가 적시 안타를 치거나 또는 공을 잡아 플라이 아웃 시킬 수도 있지만, 또는 그 반대로 예상치 못한 삼진 아웃을 당하거나 수비에서 실책을 해서 모두에게 뚜렷이 각인되는 결과를 낳았다.
또한 야구에서 모든 선수들이 주자로 뛸 수 있으며 이 때문에 야구에서는 단거리 달리기가 매우 중요하다. 굳이 주자가 아니더라도 모든 포지션에서 뛰어난 단거리 달리기 능력이 요구된다. 단거리를 빠른 속도로 달리는 능력이야말로 야구의 기본기이다.
경기장
야구 규칙에 따르면 경기장에 대한 규정은 다음과 같다.[1][46]
본루에서 1루, 1루에서 2루, 2루에서 3루, 3루에서 본루까지의 거리는 각각 27.432m(90피트)이다. 내야의 중앙 부근에 본루로부터 25.4cm(10인치)의 높이가 되도록 흙을 쌓아 올려 그곳에 투수판을 놓고 투수판 앞 15.2cm(6인치)되는 지점으로부터 본루를 향해 18.28cm(6피트)되는 지점까지, 경사도는 12:1이여야한다. 본루로부터 백 스톱까지의 거리 및 루선으로부터 파울지역에 있는 펜스, 스탠드 또는 플레이에 방해가 되는 시설까지의 거리는 18.288m(60피트) 이상이 되어야 한다. 내야는 한 변이 27.432m(90피트)인 정사각형이고 외야는 1루선과 3루선을 연장한 파울 라인 사이의 지역이다. 본루부터 페어지역에 있는 펜스, 스탠드 또는 플레이에 방해가 되는 시설까지의 거리는 76.199m(250피트) 이상이어야 한다. 경계선을 포함한 내야 및 외야는 페어지역이고 다른 지역은 파울지역이다.
1958년 6월 1일 이후 프로야구를 위해 건설하는 경기장은 본부로부터 좌우의 펜스, 스탠드 또는 좌우의 페어지역 위에 있는 플레이에 방해가 되는 시설까지의 거리는 99.058m(325피트) 이상, 중견의 펜스까지의 거리는 121.918m(400피트) 이상이여야한다.
본루는 오각형의 흰색 고무판으로 표시한다. 이 오각형을 만들 때에는 먼저 한 변이 43.2cm(17인치)인 정사각형을 그려, 이 중 한 변을 골라 이에 이웃한 양쪽의 변을 21.6cm(8½인치)로 줄인다. 이 변에서 밑변의 중심으로 각 30.5cm(12인치)의 변을 2개 만든다. 30.5cm(12인치)의 두 변이 만나는 곳을 1루선과 3루선의 교차점에 두고, 43.2cm(17인치)의 변을 투수판 쪽으로 해서 그 표면이 지면과 수평이 되도록 고정시킨다.
1루, 2루, 3루는 흰색 캔버스 백으로 표시하고 땅에 올바르게 고정시킨다. 1루와 3루의 캔버스 백은 완전히 내야 안쪽으로 들어가게 설치하고, 2루의 캔버스 백은 2루지점에 그 중심이 놓이도록 설치한다. 캔버스 백은 그 속에 부드러운 재료를 넣어서 만들고 그 크기는 38.1cm(15인치) 평방, 두께는 7.6cm(3인치)에서 12.7cm(5인치)까지 허용된다.
투수판은 가로 61cm(24인치), 세로 15.2cm(6인치)의 직사각형 흰색 고무 평판으로 만든다. 투수판은 그 앞쪽면 중앙으로부터 본루까지의 거리가 18.44m(60피트 6인치)가 되게 한다.
본거지 구단은 1루선과 3루선으로부터 적어도 7.62m(25피트) 떨어진 곳에 본거지 구단 및 방문 구단용으로 각 1개씩의 선수용 벤치를 설치하여야 하며, 이 벤치는 양 옆과 뒷 쪽을 둘러싸고 지붕을 씌워야 한다.
기록
많은 스포츠 중에서 혹은 그보다 휠씬 더, 야구에서의 기록은 대단히 중요한 의미를 갖는다. 야구 기록은 미국 프로 야구인 메이저 리그의 태동과 함께 유지되어 왔으며 생각컨대 이전보다 더 일반적인 것이 되었다. 단장, 스카우터, 감독 그리고 선수들은 자신이 속한 팀의 승리를 위한 다양한 전략선택에 도움을 주기 위해 기록을 연구한다.
야구에서의 기록은 여러 가지 이유로 다른 스포츠들보다 더 중요한 의미를 갖는 가장 중요한 이유는 다른 운동 경기들에서의 플레이는 유동적이고 다양한 결과를 보여주지만, 야구에서의 플레이는 제한된 결과만을 갖기 때문이다.
모든 세대의 야구팬은 다음과 같은 전통적인 야구 기록에 대해 알고 있으며 또한 그 내용에 관해 의견을 교환한다.
타격 기록
'타수'(打數, A</b>t-b</b>ats, AB)는 타자가 타석에서 타격행위를 완료한 총 횟수를 의미한다. 타수에는 타자가 타격행위를 완료하지 않은 타석은 제외하는데 볼넷과 몸에 맞는 볼이 그러한 경우이다. 그 외 번트도 이에 포함된다.
'타율'(打率, Batting Average, AVG)은 '안타'의 수를 '타수'로 나눈 값이다.[47] 이것은 타자의 타격능력을 보여주는 가장 기본적인 통계수치이다.
이 외에 다른 기록으로는 장타율, 출루율 등이 있다.
투구 기록
투수의 '평균자책점'(E</b>arned R</b>un A</b>verage, ERA, 대한민국과 일본 야구에서는 '방어율'(防禦率)이란 용어를 사용)은 투수가 투구한 총 이닝과 허용한 자책점을 평균적으로 환산하여 9 이닝당 자책점(투구와 관련없는 수비행위로 인한 실점은 제외)으로 보여주는 통계수치이다. 약어로는 'ERA'로 표기한다.
투수의 '이닝'(Inning, IP(Inning Pitched))은 투구의 기본단위이다. 보통 양팀의 공수교대를 1이닝으로 표현하기도 하지만, 투수가 얼마나 던졌는지를 가늠하는 것도 이닝이다. 투구수와는 상관없이 1-아웃카운트를 잡았을 경우 1/3이닝 2-아웃카운트를 잡았을 경우 2/3이닝이라 표현, 3명의 타자를 아웃시키면 1이닝으로 표현된다. (또는 0.3, 0.7, 1로 표현) 연속성은 상관이 없이 기록된다. 투구에 의한 아웃이 아니라, 견제사에 의한 아웃도 인정되므로 투구수 없이 이닝을 기록할 수도 있다. 이것은 주로 투수의 내구력과, 지구력에 대한 척도가 되곤 한다.
이 외에 투구 기록으로는 WHIP와 승리/패배 등이 있다.
주루 기록
'도루'(S</b>tolen B</b>ases, SB)는 투수의 투구행동시 다음 루로의 진루를 하는 행위이다. 얼마나 빠른지에 대한 수치적인 기준이 되며, 도루가 많을수록 공격의 효율성이 좋아진다. 또한 득점과 연결될 확률이 높아진다.
세이버매트릭스(Sabermetrics)
미국 야구 연구 협회(The Society for American Baseball Research, SABR)는 야구 선수의 성과와 팀 기여도를 보다 더 잘 측정하고 상대적 가치에 관한 좀 더 추상적인 질문에 대한 답을 제공하기 위해 혁신적인 통계 수치를 개발해왔다('세이버매트릭스'란 용어는 학문의 분야와 고안된 특정 통계수치를 의미한다).
몇몇 세이버매트릭스 신봉자들이 야구계의 주류로 편입함에 따라 '세이버매트릭스'의 통계기록은 일반적으로 사용되기 시작했으며, 내용은 다음과 같다.
'OPS'(출루율과 장타율을 합한 것)는 타율보다 타자들의 성과를 더 잘 측정한다고 세이버매트릭스를 믿는 사람들이 말하는 다소 복잡한 공식이다. 타자의 '출루율: (안타 + 볼넷 + 사구) / (타수+볼넷 +사구 + 희생플라이)'[47] 과 '장타율: 총루타수 / 타수'[48] 를 더한 값이다.[49]
'WHIP'(투구이닝 당 허용한 볼넷과 안타의 합)[50] 은 투수의 능력을 잘 보여주는 통계수치이다.
특정 상황에 따른 통계기록
특정 상황에서 좀 더 세밀한 통계수치는 더욱 중요해진다. 예를 들어, 좌완 투수의 공을 잘 치는 타자의 경우 감독은 왼손 투수를 상대하기 위해 그 선수에게 좀 더 많은 기회를 줄 것이다. 득점상황에서 더 잘 치는 타자들이 나왔을 경우 상대팀 감독은 득점권 타율이 낮은 타자와 승부하기 위해 그 타자를 고의사구로 내보내려고 할 것이다.
다른 통계 기록들도 있는데, 타자의 경우 타수, 안타수, 장타수 그리고 타점이 있고, 투수의 경우는 투구 이닝수, 9이닝 당 삼진수, 볼넷, 투구 수 등이 있다.
야구 단체 및 주요 대회
국제 야구 단체
국제 야구 연맹은 1938년에 설립되었으며, 117개국이 가맹하고 있다.[19] 그리고 대륙별로도 연맹이 조직되어 있어 있으며, 다음과 같이 소속되어 있다.
야구 대회
세계의 주요 야구 대회에는 야구 월드컵, 대륙간컵 등이 있다. 하지만 이런 대회들은 아마추어 선수들만 참가하고 메이저 리그 야구 선수는 참여하지 않는다. 올림픽 야구 또한 메이저 리그 야구 선수들은 참여하지 않기 때문에 세계의 축구 잔치인 월드컵과 달리 마땅한 국제대항전 야구대회가 없는 실정이다. 유니버시아드 야구, 세계 청소년 야구 선수권 대회, 유스 베이스볼 월드 챔피언십은 대학, 청소년을 위한 대회이다. 여자 야구 대회로는 여자 야구 월드컵이 있다.
메이저 리그 베이스볼 사무국은 야구의 열기 확대를 위해서 메이저 리그 베이스볼 선수들도 참가하는 프로 야구 대회인 WBC(월드 베이스볼 클래식)을 2006년에 개최했지만 메이저 리그의 스타 선수들은 대체로 참가하지 않으면서 대회의 권위는 떨어진다고 할 수 있다. 이 대회는 2008년에 열린 후 그 이후로는 4년마다 열릴 예정이다.
각 대륙별 대회는 다음과 같다.
아프리카 - 올아프리카 게임 야구
아메리카 - 팬아메리칸 게임 야구
아시아 - 아시아 야구 선수권 대회
유럽 - 유럽 야구 선수권 대회
오세아니아 - 오세아니아 야구 선수권 대회
야구 리그
야구가 대중화되면서, 야구인과 야구 팀의 숫자도 함께 늘어났다. 그렇기 때문에 야구 팀간 경기인 리그 경기도 대중화되고 있다. 여기서는 주로 프로 리그를 중심으로 서술한다.
미국 메이저 리그 베이스볼
세계 야구에서 가장 큰 규모의 프로 야구 리그는 미국의 메이저 리그로, 내셔널 리그 15팀, 아메리칸 리그 15팀, 총 30개의 팀으로 각각 서부, 중부, 동부 지구로 나뉘어 있다.
내셔널 리그
동부 지구 - 애틀랜타 브레이브스, 마이애미 말린스[51], 뉴욕 메츠, 필라델피아 필리스, 워싱턴 내셔널스
중부 지구 - 시카고 컵스, 신시내티 레즈, 밀워키 브루어스, 피츠버그 파이리츠, 세인트루이스 카디널스
서부 지구 - 애리조나 다이아몬드백스, 콜로라도 로키스, 로스앤젤레스 다저스, 샌디에이고 파드리스, 샌프란시스코 자이언츠
아메리칸 리그
동부 지구 - 볼티모어 오리올스, 보스턴 레드삭스, 뉴욕 양키스, 탬파베이 레이스, 토론토 블루제이스[52]
중부 지구 - 시카고 화이트삭스, 클리브랜드 인디언스, 디트로이트 타이거즈, 캔자스시티 로열스, 미네소타 트윈스
서부 지구 - 휴스턴 애스트로스[53], 로스앤젤레스 에인절스 오브 애너하임, 오클랜드 어슬레틱스, 시애틀 매리너스, 텍사스 레인저스
메이저 리그 밑으로는 마이너 리그에 트리플 A, 독립 트리플 A, 더블 A, 클래스 A 어드밴스드, 클래스 A, 클래스 A 쇼트 시즌, 루키 어드밴스드, 루키등의 하위 리그들이 각 연고지마다 분포되어 있다. 그리고 메이저 리그와는 별개로 독립리그들이 북중미권에 여럿 있다.
일본 프로 야구
일본 프로 야구는 세계에서 2번째로 프로리그가 출범한 리그로, 현재는 센트럴 리그와 퍼시픽 리그 양대 리그 체제로 운영되고 있다. 센트럴 리그에는 지명타자 제도가 없고 퍼시픽 리그에는 지명타자 제도가 있다.
센트럴 리그
요미우리 자이언츠, 도쿄 야쿠르트 스왈로스, 요코하마 DeNA 베이스타스, 주니치 드래건스 , 한신 타이거스, 히로시마 도요 카프
퍼시픽 리그
홋카이도 닛폰햄 파이터스, 도호쿠 라쿠텐 골든이글스, 사이타마 세이부 라이온스, 지바 롯데 마린스, 오릭스 버펄로스, 후쿠오카 소프트뱅크 호크스
미국의 마이너 리그처럼, 일본도 2군 리그 제도를 운영하고 있다. 또한 여러 독립 리그도 존재한다.
한국 프로 야구 (KBO 리그)
1982년 세계에서 3번째로 프로 리그가 출범했으며, 2015년 시즌부터는 KBO 리그라는 명칭이 공식 제정되었다. 주관 기구는 KBO 사무국이다.
2018년 현재 삼성 라이온즈, SK 와이번스, 롯데 자이언츠, 두산 베어스, KIA 타이거즈, 넥센 히어로즈, LG 트윈스, 한화 이글스, NC 다이노스, kt 위즈의 10개 팀으로 리그가 진행 중이다.
KBO 리그도 미국의 마이너 리그처럼 KBO 퓨처스리그라는 명칭으로 2군 리그 시스템을 운용하고 있으며, 퓨처스 리그에는 상무 야구단과 경찰 야구단 2개 팀이 추가로 참여하고 있으며, 이 두 팀은 군 입대 선수들만 소속되어있다. 또한 KBO 리그의 넥센 히어로즈는 화성 히어로즈로, NC 다이노스는 고양 다이노스라는 별도의 팀 명칭을 퓨처스리그에 한정하여 사용하고 있다.
아직 한국에서는 별도의 독립리그는 존재하지 않지만, 2011년부터 2014년까지 고양 원더스가 있었고, 현재는 연천 미라클이 있다.
대만 프로 야구
대만 프로 야구는 중화 직업봉구 대연맹의 주관으로 개최되며, 1990년부터 리그 경기가 시작되었다. 대만 리그의 경우, 잇달은 승부 조작 사건과 모기업의 경영난 문제로 참가 팀 수가 자주 변화하였으며, 2015년 현재 퉁이 세븐일레븐 라이온즈, 중신슝디 엘리펀츠, EDA 라이노스, Lamigo 몽키스 4개 팀이 참여하고 있다.
한동안 타이완 메이저 리그도 함께 개최되었으나, 현재는 중화 직업봉구 대연맹에 흡수되었다.
중국 야구
1986년 중국야구연맹이 창설되었고 2002년 4팀이 참가한 중국야구리그가 탄생되었다. 2005년, 2009년에 각각 한 팀씩 늘어나기 시작 해 확장을 이어갔으나 2008년 베이징 올림픽 이후 야구가 올림픽 종목에서 퇴출 당하고 2009년 일본이 스폰서에서 철수하면서 위기를 맞게되어 결국 2012년부터 2년동안 리그가 열리지 못하게 되었다.
그러나 2014년부터 부동산 재벌 헝다그룹이 스폰서로 참여하면서 리그가 재개 되었고 상금규모도 확대되었다. 또한 중국정부는 2025년까지 지도자 6000명, 심판 등 야구관련 전문인력 1만 명을 양성한다는 목표를 세우고 있다. 또한 지금 야구장 규모는 3000~4000석정도인데 3년 내에 여러 곳에 1만2000석 규모 구장을 건설 하며 구단 수는 20개까지 늘릴 예정이다.
유럽 야구
네덜란드, 이탈리아, 독일, 프랑스, 체코, 스페인, 오스트리아등 이러한 국가들은 세미프로리그 이며 그 외에도 아마리그로 운영되고 있는 국가들이 존재한다.
기타 야구 리그
오스트레일리아, 푸에르토리코, 도미니카 공화국, 파나마, 콜롬비아, 베네수엘라, 니카라과, 캐나다 등에도 세미프로리그가 있다. 쿠바는 공산 국가 특유상 프로 리그는 없지만 아마추어 국제대회에서는 상당한 실력을 보인다.
야구 리그는 난이도에 따라, 예를 들어서 아마추어, 프로에 따라서, 또는 성별에 따라, 나이에 따라서 리그가 다르다. 어린이 프로그램은 야구 규칙에 보다 더 쉬운 규칙을 적용하고 더 작은 구장에서 경기를 치르며, 코치나 기계로부터 보다 더 쉬운 투구를 한다. 또한 아마추어, 논-프로도 공식 야구 규칙에서 변형된 규칙을 사용한다.
동호인 야구 (사회인 야구)
대한민국, 일본등지에서는 전문 선수가 아니더라도 동호인들이 취미로 자체적인 야구 리그를 조직하여 주말등을 이용하여 소규모 야구장등을 중심으로 자체적인 야구 경기를 개최하고 있는데, 이것을 동호인 야구 또는 사회인 야구라고 부른다.
동호인 야구단과 리그가 형성되는 구심점은 지역, 직업, 직장, 공유하는 야구 이외의 관심사등이 있다.
관련 문화
분류:야구 문화
영화
분류:야구 영화
슈퍼스타 감사용
글러브
미스터 고
머니볼
퍼펙트 게임
퍼펙트 게임
내 인생의 마지막 변화구
나는 갈매기
루키
그들만의 리그
YMCA 야구단
굿바이 홈런
외야의 천사들
사랑을 위하여
꿈의 구장
해가 서쪽에서 뜬다면
이장호의 외인구단
19번째 남자
날 미치게 하는 남자
투수 공을 던집니다
드라마
2009 외인구단
루키즈
약해도 이길 수 있습니다
TV 프로그램
천하무적 야구단
만화
분류:야구 만화
다이아몬드 A
크게 휘두르며
H2
메이저
공포의 외인구단
최훈 프로야구 카툰
라이징 패스트볼
제 7구단
게임
마구마구
슬러거
신야구
컴투스 프로야구
이사만루
프로야구 H2
프로야구 스타
야구광 캐릭터
찰리 브라운
야마모토 타케시 (가정교사 히트맨 REBORN!의 등장인물)
크게 휘두르며의 등장인물 목록
같이 보기
야구 규칙/경기 진행
야구의 경기 용구
야구의 포지션
야구의 기록
야구의 점수 기록
야구장
야구 문화
분류:야구 문화
분류:야구 영화
분류:야구 게임
분류:야구상
야구 은어
야구 카드
야구 명예의 전당
스피드건(en:Speed gun)
야구 관련 스포츠
방망이와 공을 이용하는 경기
마운드볼
오이나
소프트볼
크리켓
스틱볼
원 홀캣
타운볼
라프타
스툴볼
티볼
참고 문헌
각주
외부 링크
야구 조직/리그
야구 기록
야구 뉴스/그 외
분류:옛 올림픽 경기 종목
| https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%95%BC%EA%B5%AC |
{
"plaintext_start_byte": [
0,
254,
459,
790,
1350,
1605,
2079,
2325,
2641,
2793,
3063,
3228,
3514,
4286,
4405,
4489,
5156,
5362,
5634,
5792,
5875,
6009,
7357,
8988,
9259,
9377,
9836,
10548,
11011,
11395,
12035,
12434,
12781,
12983,
13879,
14085,
14566,
15223,
15994,
16229,
16572,
16982,
17316,
17653,
17862,
18230,
18588,
19350,
19950,
21224,
21541,
22173
],
"plaintext_end_byte": [
253,
458,
789,
1349,
1604,
2078,
2261,
2640,
2792,
3062,
3227,
3513,
4285,
4404,
4488,
5155,
5361,
5633,
5791,
5874,
5965,
7356,
8928,
9258,
9376,
9811,
10494,
11010,
11394,
12034,
12407,
12780,
12948,
13838,
14083,
14565,
15222,
15993,
16166,
16571,
16953,
17315,
17652,
17861,
18197,
18525,
19324,
19873,
21206,
21529,
22171,
22211
]
} | Mistä fenomenologia on saanut alkunsa? | Fenomenologia | finnish | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} | Fenomenologia (, ilmenevä, ilmiö; , puhe, oppi) eli oppi ilmiöistä tutkii todellisuuden ilmenemistä ihmiselle hänen kokemusmaailmassaan. Se on filosofian tutkimussuuntaus ja oppi, joka pyrkii tutkimaan tietoisuuden rakenteita havaintokokemuksessa.
Termillä ”fenomenologia” on ollut filosofian historiassa kolme eri merkitystä, joista yksi on johdettu G. W. F. Hegeliltä (1807), yksi Edmund Husserlilta (1920) ja yksi Martin Heideggerilta (1927):
Hegelille hengenfenomenologia oli filosofinen lähestymistapa, joka alkaa ilmiöiden eli tietoisessa kokemuksessa meille ilmenevien asioiden tutkimisella. Tavoitteena oli lopulta tavoittaa absoluuttinen, looginen, ontologinen ja metafyysinen Henki, joka oli ilmiöiden taustalla. Tätä on kutsuttu dialektiseksi fenomenologiaksi.
Husserlille fenomenologia oli filosofinen lähestymistapa, joka ottaa lähtökohdakseen intuitiiviset ilmiökokemukset eli fenomenologisessa reflektiossa meille ilmenevät asiat, ja pyrkii uuttamaan niistä kokemuksen olennaiset piirteet ja kokemiemme asioiden olemuksen. Tätä on kutsuttu transsendentaaliseksi fenomenologiaksi. Husserlin näkemys on yhteensopiva Brentanon koulukunnan näkemysten kanssa, ja sitä kehittivät edelleen sellaiset filosofit kuin Maurice Merleau-Ponty, Max Scheler, Hannah Arendt, Dietrich von Hildebrand ja Emmanuel Lévinas.
Heideggerille fenomenologinen näkemys olioiden maailmasta tulee ohittaa ymmärtämällä oleminen kaiken olemassa olevan taustalla, eli se toimii johdantona ontologiaan (fundamentaaliontologia). Tätä on kutsuttu eksistentialistiseksi fenomenologiaksi.
Husserlin ja Heideggerin fenomenologinen kiista vaikutti eksistentialistisen fenomenologian ja eksistentialismin kehitykseen Ranskassa, mikä ilmenee erityisesti Jean-Paul Sartre ja Simone de Beauvoirin teoksissa, Münchenin fenomenologiassa (Johannes Daubert, Adolf Reinach, Alexander Pfänder Saksassa ja Alfred Schütz Itävallassa), sekä Paul Ricoeurillä. Husserl ja Heidegger ovat vaikuttaneet merkittävästi myös Jacques Derridan ja Bernard Stieglerin ajatteluun.
Laajemmassa merkityksessä termillä fenomenologia viitataan koko mannermaiseen filosofiaan, jonka katsotaan olevan lähtökohdiltaan erilaista verrattuna analyyttiseen filosofiaan.
Historia
Fenomenologia-termin ja fenomenologian lyhyt historia
Vaikka termiä ”fenomenologia” on käytetty filosofian historiassa usein ennen jo Husserlia, termin nykyinen käyttö on kytköksissä ennen kaikkea hänen menetelmiinsä. Seuraavassa on lueteltu ajattelijoita, jotka ovat vaikuttaneet fenomenologia-termin käyttöön ja siihen liittyvien ajatusten kehitykseen:
Friedrich Christoph Oetinger (1702-1782), saksalainen pietisti, käytti termiä fenomenologia ”jumalallisen suhteiden järjestelmän” tutkimisesta.
David Hume (1711–1776) vaikuttaa ottavan fenomenologisen tai psykologisen lähestymistavan kuvatessaan kausaalisuuden ymmärtämistä psykologisin termein. Hän toimi inspiraationa Kantin tekemälle erottelulle fenomenaalisen ja noumenaalisen todellisuuden välillä.
Johann Heinrich Lambert (1728–1777), matemaatikko, fyysikko ja filosofi, käytti termiä fenomenologia empiirisen tiedon taustalla olevien vaikutelmien teoriasta.
Immanuel Kant (1724–1804) erotti Puhtaan järjen kritiikissä olevan ilmiöinä (fenomenon), sellaisina kuin ihmisen aistikyky ja ymmärrys ne hahmottaa; ja olevat sellaisenaan (noumenon), jotka eivät ilmene ajassa eivätkä paikassa, ja joista voimme tehdä päteviä päätelmiä.
G. W. F. Hegelin (1770–1831) hengenfenomenologia liittyy keskeisesti hänen filosofiaansa ja metafysiikkaansa. Hegel haastoi Kantin ajatukset tuntemattomasta ”olevasta sellaisenaan”, ja julisti, että ilmiöitä tutkimalla voimme saavuttaa tietoisuuden kaiken takana olevasta absoluuttisesta hengestä, jolla Hegel tarkoitti todellisuuden perimmäistä käsitettävää ja mielekästä luonnetta. Hengenfenomenologia tarkastelee niitä tietoisuuden ja itsetietoisuuden eri tasoja, joilla absoluuttinen henki ilmenee itselleen. Hegelin Hengen fenomenologia (1807) synnytti monia vastustavia näkemyksiä, joihin kuuluvat muun muassa Søren Kierkegaardin, Martin Heideggerin ja Jean-Paul Sartren eksistentialismi sekä Karl Marxin ja hänen seuraajiensa materialismi.
Franz Brentano (1838-1917) vaikuttaa käyttäneen termiä fenomenologia joillakin Wienissä pitämillään luennoilla.
Carl Stumpf (1848-1936) käytti termiä viittaamaan aistimussisällön ontologiaan.
Edmund Husserlia (1859–1938) pidetään nykyaikaisen fenomenologian perustajana. Hän oli Brentanon oppilas ja omaksui tältä muun muassa intentionaalisuuden käsitteen. Husserl määritteli fenomenologian uudelleen ensin deskriptiiviseksi psykologiaksi ja myöhemmin tietoteoreettiseksi, fundamentaaliksi eideettiseksi tieteenalaksi, joka tutkii olemuksia. Hänen fenomenologiansa sai alkunsa psykologismin vastustamisesta; fenomenologia ei tarkastele tietoisuutta empiirisen psykologian kohteena vaan niiden välttämättömien, olemuksellisten rakenteiden kokonaisuutena, joiden kautta todellisuuden mielekäs kokemuksellinen jäsentyminen tulee mahdolliseksi.
Max Scheler (1874-1928) kehitti edelleen Husserlin fenomenologista menetelmää ja laajensi sen käsittämään tieteellisen menetelmän reduktion. Hän on vaikuttanut muun muassa Edith Steinin ajatteluun.
Martin Heidegger (1889–1976) oli Edmund Husserlin oppilas ja jatkoi fenomenologian kehittämistä. Hän kritisoi Husserlin fenomenologian teoriaa pyrkiessään kehittämään ontologisen teorian, joka johti hänet ajatukseensa Daseinista, abstraktista ihmisyksilöstä.
Alfred Schütz (1899-1959) kehitti fenomenologiaa jokapäiväisen kokemuksen pohjalta. Hän on vaikuttanut muun muassa Peter Bergeriin ja Thomas Luckmanniin.
Karl Jaspers (1883-1969) on Heideggerin ohella eksistenssifilosofian kehittäjiä.
Maurice Merleau-Ponty (1908–1961) oli ranskalainen fenomenologisen koulukunnan edustaja.
Husserl
Husserlin fenomenologian alkuperä
Edmund Husserl johti monet keskeisistä fenomenologian käsitteistä opettajiensa Franz Brentanon ja Carl Stumpfin teoksista ja luennoista. Yksi keskeisistä käsitteistä, jonka Husserl lainasi Brentanolta, oli ajatus eräästä tietoisuuden keskeisimmästä piirteestä, sen alituisesta intentionaalisuudesta. Jokaisella uskomuksella, halulla jne. on kohde johon se viittaa: uskottu, haluttu jne. Intentionaalisuuden ominaisuus, eli intentionaalisen kohteen omaaminen, oli avaintekijä, joka erotti mentaaliset ja psyykkiset ilmiöt fysikaalisista ilmiöistä (kappaleista), koska fysikaalisilta ilmiöiltä puuttui intentionaalisuus kokonaan. Intentionaalisuus oli avaintekijä, jonka avulla fenomenologinen filosofia pyrki voittamaan nykyaikaista filosofiaa hallinneen subjekti/objekti -kahtiajaon. Intentionaalisuus on siten tietoisuuden tietoisuutta jostakin Brentanolle intentionaalisuus kuitenkin tarkoittaa sitä, että objekti, johon mieli suuntautuu on mielen sisällä, in eksistenssi on siten mielen sisällä olemista, ei missään nimessä ei olemista tai olemattomuutta. Brentanolaisessa intentionaalisuudessa objektin sisältö muodostuu siten, että fysikaalinen objekti intentionaalisesti in-eksistoi mielen sisässä eli, että mikä tahansa sellainen mentaalinen tila tai akti, joka suuntautuu objekteihin on intentionaalinen.
Husserlin käsitys intentionaalisuudesta eroaa Brentanon vastavaasta, sillä Husserlille intentionaalisuus pelkkänä suuntautuneisuutena oli riittämätön ja epätyydyttävä. Husserlin mukaan brentanolainen intentionaalisuus ei kykene selittämään vastineettomia objekteja. Husserlin mielestä oli sellaisia intentionaalisia akteja, jotka selvästi suuntautuvat johonkin objektiin tai kohteeseen, mutta joille ei ole olemassa niitä vastaavaa oliota, esinettä, tms. reaalisessa maailmassa. Tällaisia intentionaalisia akteja olisivat mm. hallusinaatiot, illuusiot, suurimpien luonnollisten lukujen ajattelu jne. (katso Logische Untersuchungen, sivut 380, 381 ja 387, 388, 1984 [1900/1]). Husserl siis hylkäsi opin aktin immanenssista, eli objektin in¬eksistenssisestä luonteesta. Pitäydyttäessä vain objektin ilmiöllisissä piirteissä jää se selvittämättä, miksi jokin asia tai ilmiö on siten kuin se on? Miksi jokin on rakastettu, haluttu, vihattu? jne. Husserlin intentionaalisuudessa on sijansa myös merkityksille ja mielille eli sellaiselle tarkastelulle, jossa selvitetään mistä jostakin (von etwas) tietoisuus on. Merkitys mielen taso tekee suuntautuneisuuden objektit merkityksellisiksi ja se on keskeisessä asemassa Husserlin intentionaalisuudessa koko hänen filosofiassaan. Intentionaalisen aktin merkitys mielen sisältävälle momentille Husserl antaa Ideen 1 -teoksessa (1913) nimeksi noema, ja se esiintyy ainoastaan tietoisuuden sisällä sen ideaalisella tasolla. Tämä termi ei esiinny vielä teoksessa Logische Untersuchungen.
Intentionaalisen aktin piirteet Husserlin fenomenologiassa
Husserlille tietoisuus on tietoisuutta jostakin (Bewußtsein von etwas). Husserlin käsitystä intentionaalisuudesta ja mielen suuntautuneisuudesta leimaa kautta linjan hänen suorittamansa kolmijakoisuus intentionaalisen aktin luonteesta. Tämän kolmijaon muodostavat:
Intentionaalisuuden käsite (akti itsessään, suuntautuneisuus, noesis)
Merkitys, mieli (noema)
Referenssi (objekti)
Husserl omaksui Brentanolta myös deskriptiivisen psykologian menetelmän, sekä Stumpfilta psykologisen analyysin, joka vaikutti Husserlin varhaisiin teoksiin. Muiksi fenomenologian taustavaikuttajiksi voidaan nähdä skeptisismi (epokhen käsite), René Descartes (metodologinen epäily, cogito), brittiläinen empirismi (Locke, Hume, Berkeley, Mill), sekä Immanuel Kant ja uuskantilaisuus (Husserlin transsendentaalinen käänne).
Logische Untersuchungen
Ensimmäisessä merkittävässä teoksessaan Logische Untersuchungen (”Loogisia tutkimuksia”, 1900/1901) Husserl käsitteli fenomenologiaa edelleen deskriptiivisenä eli kuvailevana psykologiana, edelleen Brentanon vaikutuksen alaisena. Husserl analysoi mentaalisten aktien intentionaalisia rakenteita ja sitä, kuinka ne ovat suuntautuneet sekä todellisuuden että ajatuksen objekteihin. Tavoitteena oli paluu ”asioihin itseensä” . Logische Untersuchungen alkaa voimakkaalla loogisen psykologismin kritiikillä. Teoksessa Husserl perusti erillisen logiikan, filosofian ja fenomenologian tutkimusalueen, joka oli erillinen empiirisistä tieteistä.
Transsendentaalifenomenologia teoksen Ideen jälkeen
Joitakin vuosia Logische Untersuchungenin julkaisun jälkeen Husserl päätyi erottamaan toisistaan tietoisuuden aktit (noesis) ja ilmiöt, joihin ne olivat suuntautuneet (noemata). ”Noeettinen” viittaa tietoisuuden intentionaalisiin akteihin (kuten uskomiseen, haluamiseen, vihaamiseen ja rakastamiseen). ”Noemaattinen” viittaa olioihin tai sisältöön (noema), joka ilmenee noeettisissa akteissa (vastaavasti: uskottu, haluttu, vihattu ja rakastettu).
Se mitä havaitsemme, ei ole olio itsessään, vaan se missä määrin se ilmenee intentionaalisissa akteissa. Tieto ”olemuksista” olisi mahdollista vain ”sulkeistamalla” kaikki oletukset ulkoisen maailman olemassaolosta sekä epäoleelliset (subjektiiviset) piirteet, joilla oliot ilmenevät meille konkreettisesti. Tätä menettelytapaa Husserl kutsui nimityksellä epokhe.
Myöhemmin Husserl keskittyi tietoisuuden käsitteellisiin, olemuksellisiin rakenteisiin. Koska hän halusi välttää kaikki hypoteesit ulkoisten olioiden olemassaolosta, hän esitteli fenomenologisen reduktion menetelmän niiden eliminoimiseksi. Tavoitteena oli ”puhdas tietoisuus” tai ”fenomenologisesti puhdas kokemus”:[1] jäljelle jäi vain puhdas transsendentaalinen minä, konkreettisen empiirisen egon vastakohtana. Näin transsendentaalinen fenomenologia oli puhtaaseen tietoisuuteen jääneiden olemuksellisten rakenteiden tutkimista. Käytännössä tämä tarkoittaa noemoiden ja niiden välisten suhteiden tutkimista.
Uudet ajatuksensa Husserl julkaisi teoksessa Ideen vuonna 1913. Transsendentaaleihin fenomenologeihin kuuluvat muun muassa Oskar Becker, Aron Gurwitsch ja Alfred Schütz. Theodor Adorno kritisoi Husserlin fenomenologisen tietoteorian käsitettä metakritiikissään Zur Metakritik der Erkenntnistheorie. Studien über Husserl und die phänomenologischen Antinomien (1956).
Realistinen fenomenologia
Husserlin julkaistua teoksensa Ideen, monet fenomenologit ottivat kriittisen asenteen hänen uusia teorioitaan kohtaan. Erityisesti Münchenin koulukunnan jäsenet ottivat etäisyyttä Husserlin uuteen transsendentaaliseen fenomenologiaan ja suosivat aikaisempaa Logische Untersuchungen -teoksen ensimmäisen painoksen realistista fenomenologiaa.
Realistisiin fenomenologeihin kuuluvat muun muassa Adolf Reinach, Alexander Pfänder, Johannes Daubert, Max Scheler, Roman Ingarden, Nicolai Hartmann ja Hans Köchler.
Eksistentialistinen fenomenologia
Eksistentialistinen fenomenologia eroaa transsendentaalisesta fenomenologiasta hylkäämällä transsendentaalin minän. Martin Heidegger katsoi tietoisen olion olevan aina jo maailmassa. Hänen lisäkseen muun muassa Maurice Merleau-Ponty on vastustanut minän transsendenttiyttä suhteessa maailmaan. Eksistentialistinen fenomenologia säilyttää transsendentialismin siinä määrin, että sen mielestä fenomenologisen menetelmän tulee ottaa lähtökohdakseen ennakko-oletuksien vaikuttama tila – sen tulee nousta esimerkiksi luonnollisesta ja tieteellisestä asenteesta tai maailman luonnetta kuvaavista ontologisista teorioista nousevien maailmaa koskevien väitteiden yläpuolelle. Esimerkiksi Heideggerin mielestä Descartesin ja Kantin virhe perustui heidän virheelliseen käsitykseensä siitä, mitä ennakko-olettaminen eli apriorisuus on.
Erot Husserlin ja Heideggerin välillä
Siinä missä Husserl näki filosofian tieteenalana, joka tuli perustaa tietoteoriana ymmärrettyyn fenomenologiaan, Heideggerilla oli täysin erilainen näkemys. Heidegger itse muotoili eron seuraavasti:
Heideggerin mukaan filosofia ei ollut lainkaan tieteenala, vaan jotain tiedettä paljon perustavampaa. Hänelle tiede oli vain yksi tapa saada tietoa maailmasta, ilman erikoista pääsyä totuuteen. Edelleen, tieteellinen ajattelutapa itsessään rakentui paljon ”alkukantaisemman” käytännöllisen, jokapäiväisen tiedon perustalle. Husserl suhtautui skeptisesti tähän kvasi-mystisenä pitämäänsä lähestymistapaan, ja tämä vaikutti heidän välisiinsä kiistoihin.
Sen sijaan, että Heidegger olisi nähnyt fenomenologian ”ensimmäisenä filosofiana” tai perustavana tieteenalana, hän piti sitä metafyysisenä ontologiana: ”Oleminen on filosofian varsinainen ja ainoa teema”.[2] Husserlille oleminen ilmeni vain riippuvuussuhteessa tietoisuuteen, kun taas Heideggerille se oli kaiken lähtökohta. Husserlille meidän olisi tullut abstrahoida pois kaikki empiirisen minämme konkreettiset määritykset, jotta voisimme kääntyä puhtaaseen tietoisuuteen; Heidegger katsoi, että: ”filosofian mahdollisuudet ja kohtalot ovat sidottuja ihmisen olemassaoloon, ja siten ajallisuuteen ja historiallisuuteen”.[2]
Ontologinen olemassaolo ja eksistentiaalinen olemassaolo ovat kuitenkin erillisiä kategorioita, joten näiden asioiden yhdistäminen Heideggerin tavoin oli Husserlin näkemyksen mukaan Heideggerin tekemän virheen alku ja juuri. Husserl syytti Heideggeria siitä, että tämä nosti esille ontologian kysymyksen, mutta epäonnistui siihen vastaamisessa, alkaen sen sijaan puhua Daseinista, ainoasta olevasta jolle Oleminen on jokin kysymys. Husserlin mukaan tämä ei ollut sen enempää ontologiaa kuin fenomenologiaakaan, vaan pelkkää abstraktia antropologiaa. Heidegger vastasi kritiikkiin esittämällä, että eksistentiaalit ovat aina edellytettyinä kaikessa antropologiassa, eikä niitä eksistenssin johdoksina voida abstrahoida antropologian struktuureista.
Eksistentialistisiin fenomenologeihin kuuluvat Martin Heidegger, Hannah Arendt, Emmanuel Lévinas, Gabriel Marcel, Jean-Paul Sartre, Paul Ricoeur ja Maurice Merleau-Ponty.
Fenomenologia Suomessa
Suomalaisen fenomenologian alkuvaiheet
Erik Ahlman (1892-1952) esitteli fenomenologista menetelmää ensimmäisenä Suomessa. Ahlmanin fenomenologia ei lähtenyt liikkeelle Edmund Husserlin ajattelusta kuten fenomenologia yleensä. Ahlmanin käsitys fenomenologiasta tulee lähelle Max Schelerin fenomenologiaa. Ahlman pyrki luomaan fenomenologiasta kokonaisen maailmankatsomuksen.
Sven Krohn jatkoi myöhemmin Ahlmanin työtä fenomenologian eteen. Ahlman rohkaisi Krohnia arvostelemaan väitöskirjassaan analyyttista filosofiaa erityisesti loogisia empiristejä, muun muassa verifikaatioperiaatetta ja totuuden koherenssikäsitystä. Krohn sai väitöskirjastaan voimakasta kritiikkiä Wienin piiriin yhteydessä olleelta Eino Kailalta ja hänen oppilailtaan.
Turun fenomenologinen liike
Noin kymmenen vuotta väitöskirjansa julkaisemisen jälkeen Krohn nimitettiin Turun yliopiston professoriksi 1960-luvulla. Krohn loi Turusta Suomen fenomenologisen filosofian keskuksen. Krohnin oppilaisiin kuuluivat myöhemmin mm. eksistentiaalista filosofiaa tutkinut Lauri Rauhala, Seppo Sajama, Reijo Wilenius ja Matti Juntunen.
Krohnin oppilaat olivat kiinnostuneita Husserlin lisäksi myös Martin Heideggerin filosofiasta. Filosofian lisäksi psykologiaa lukenut Lauri Rauhala teki väitöskirjansa intentionaalisuuden ja alitajunnan suhteesta (1969). Väitöskirjassa tutkittiin jungilaisen psykoanalyysin filosofisia perusteita Husserlin ja Heideggerin avulla.
Krohnin oppilaan toiminut Sajama teki väitöskirjansa Franz Brentanon filosofiasta. Nykyisen Itä-Suomen yliopiston professori Seppo Sajama on tutkinut fenomenologiaa analyyttisen filosofian näkökulmasta.
Krohnin oppilaisiin kuulunut Matti Juntunen siirtyi 1970-luvulla toimimaan Jyväskylän yliopistossa. Juntunen käsitteli lisensiaatintyössään Edmund Husserlin filosofiaa. Juntusen lupaava tutkijanura katkesi, kun hän kuoli vain noin 36-vuotiaana. Reijo Wilenius kuitenkin jatkoi fenemologian perinnettä Jyväskylän yliopistossa.
Tampereen fenomonologinen liike
Suomessa Fenomenologiaa on tutkittu 80-luvulta alkaen myös Tampereen yliopistossa. Erityisesti Juha Varton ympärille rakentuva fenomenologinen liike on ottanut voimakkaasti kantaa myös yhteiskunnalliseen keskusteluun. Varton johtama filosofinen liike perusti filosofisen Niin & Näin -lehden.
Fenomenologian sovellusalueita
Fenomenologia arkkitehtuurissa
1970-luvulta lähtien Heideggerin kirjoituksista vaikutteita saanut fenomenologia alkoi vaikuttaa arkkitehtoniseen ajatteluun. Norjalainen Christian Norberg-Schulz oli keskeisiä henkilöitä tässä liikkeessä. Hän valmistui Eidgenossische Technische Hochschulesta Zürichissä vuonna 1949, ja hänestä tuli lopulta Oslon arkkitehtuurikoulun dekaani. Hänen merkittävimpiä kirjoituksiaan olivat Genius Loci: Towards a Phenomenology of Architecture (1980) ja Intentions in Architecture (1963). Näitä teoksia luettiin laajalti arkkitehtuurin alan oppilaitoksissa 1960- ja 70-luvuilla. Muita fenomenologiaan yhdistetty arkkitehteja ovat olleet muun muassa Charles Willard Moore, Steven Holl, Peter Zumthor ja Alberto Pérez-Gómez.
Fenomenologian kritiikki
Daniel Dennett on kritisoinut fenomenologiaa sillä, ettei sen avoimesti ”ensimmäisen persoonan” lähestymistapa sovi yhteen tieteellisen sivullisen tarkkailijan (”kolmannen persoonan”) lähestymistavan kanssa. Hän meni niin pitkälle, että kehitti tätä korostaakseen termin autofenomenologia, ja asetti sen omaa lähestymistapaansa, itse nimeämäänsä heterofenomenologiaa vastaan. Heideggerin fenomenologiassa ns. ensimmäinen persoona ei kuitenkaan ole maailmastaan ja kanssaihmisistä erillinen subjekti.
Katso myös
Tampereen fenomenologia
Fenomenografia
Lähteet
Kirjallisuutta
Citation error, replace with{{cite book| author = Himanka, Juha| title = Se ei sittenkään pyöri: Johdatus mannermaiseen filosofiaan| location = Helsinki| publisher = Tammi| year = 2002| id = ISBN 951-31-2597-1}}
Citation error, replace with{{cite book| author = Husserl, Edmund| title = Fenomenologian idea: Viisi luentoa| location = Helsinki| publisher = Loki-kirjat| year = 1995| version = (Die Idee der Phänomenologie, 1907.) Suomennos: Juha Himanka, Janita Hämäläinen ja Hannu Sivenius| id = ISBN 952-9646-10-0}}
Citation error, replace with{{cite book| author = Jaspers, Karl| title = Johdatus filosofiaan| location = Helsingissä| publisher = Otava| year = 2005| version = (Einführung in die Philosophie: Zwölf Radiovorträge, 1950.) Suomentanut Sinikka Kallio. 2. painos| id = ISBN 951-1-20827-6}}
Citation error, replace with{{cite book| author = Miettinen, Timo (toim.)| title = Fenomenologian ydinkysymyksiä| location = Helsinki| publisher = Gaudeamus| year = 2010| id = ISBN 978-952-495-180-7}}
Citation error, replace with{{cite book| author = Satulehto, Markku| title = Elämismaailma tieteiden perustana: Edmund Husserlin tieteen filosofia| location = Tampere| publisher = Tampereen yliopisto| year = 1992| id = ISBN 951-44-3129-4}}
Aiheesta muualla
Oesch, Erna: . niin & näin 1/1995, 12–13.
entry in the Stanford Encyclopedia of Philosophy
. Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead.
. Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead.
Julkaisuja
Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead.
Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead.
(in French)
Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead.
Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead.
Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead.
Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead.
Luokka:Seulonnan keskeiset artikkelit
| https://fi.wikipedia.org/wiki/Fenomenologia |
{
"plaintext_start_byte": [
1,
625,
1211,
1812,
2609,
3543,
4186,
6105,
8169,
8894,
9180,
10195,
11066,
12973,
14747,
15941,
16540,
17804,
18184
],
"plaintext_end_byte": [
624,
1210,
1797,
2583,
3520,
4185,
6104,
8168,
8871,
9179,
10194,
11065,
12972,
14746,
15940,
16532,
17803,
18162,
18642
]
} | ピレネー戦争による戦死者の数は？ | ピレネー戦争 | japanese | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
ピレネー戦争 (英語: War of the Pyrenees)、ルシヨン戦争 (フランス語: Guerre du Roussillon スペイン語: Guerra del Rosellón) は、第一次対仏大同盟によるフランス第一共和政に対しての戦争のうち、ピレネー山脈を前線として戦われた戦争。カタルーニャでは<b data-parsoid='{"dsr":[2246,2255,3,3]}'>大戦争 (Guerra Gran)とも呼ばれる。フランス革命戦争中において、スペイン王国とポルトガル王国が共に反フランス陣営で戦った1793年から1795年にかけての戦争と位置付けることもできる。
ピレネー山脈の東西、フランス領のトゥーロン、海上が戦場となった。1793年、スペイン軍が東ピレネーのルシヨンに侵攻し、1794年4月までこれを占拠した。反撃に出たフランス軍はスペイン軍をカタルーニャまで押し戻し、11月に大打撃を与えた。1795年2月以降、東ピレネーの戦線は膠着状態となった。一方西ピレネーでは、1794年からフランス側の勝勢に傾いた。1795年までに、フランス軍はスペイン北東部の一部を占領するに至った。
この戦争は、少なくとも2つの残虐な面を持っていた。まずフランスの公安委員会は、反革命軍に参加してフランス軍の捕虜となったエミグレ（亡命貴族）はすべて処刑するよう命じていた。またフランス側の将軍も、戦闘に負けたり、単に派遣議員の不興を買ったりしただけでも頻繁に投獄されたり、ギロチンで処刑されたりした。この点において、東部ピレネー軍の指揮官たちや将軍たちが直面した運命は極めて不幸なものだった。
戦争
勃発
1793年1月21日、フランスで国民公会がルイ16世を処刑し、ヨーロッパ中の王室を戦慄させた。この時点ですでにフランスはハプスブルク帝国（オーストリア）やプロイセン王国、サルデーニャ王国と戦争中だった。ジュマップの戦いで勝利したフランス軍は、オーストリア領ネーデルラントを占領した。血気にはやるフランス政府はこの現在のベルギーにあたる地域の併合を宣言し、イギリスとの断交を引き起こした。2月1日、フランスはイギリスとネーデルラント連邦共和国に宣戦布告した。そして3月7日、フランスはついにルイ14世以来の盟邦スペインに宣戦布告した[1]。
トゥーロンの戦い
1793年9月18日から12月18日のトゥーロン攻囲戦では、スペイン軍はイギリス軍と連合して港の防衛を試みた。ジャック・フランソワ・デュゴミエ率いるフランス軍に対し、防衛軍の指揮官はスペインの提督フアン・デ・ランガラ、フェデリコ・グラビーナ、イギリスの提督サミュエル・フッド、将軍チャールズ・オハラだった。フランス軍が当時若年の砲兵将校だったナポレオン・ボナパルトの策を採用して港の船へ大砲を撃ち込み始めたので、防衛軍はトゥーロンからの撤退を余儀なくされた。フランス軍は14隻の戦列艦を失い15隻以上を拿捕され、犠牲者は2000人を数えたが、防衛軍の損害はその倍に及んだ。戦後、フランス軍は捕虜としていた2000人のエミグレを虐殺した[2]。
東ピレネー戦線
戦争が勃発すると、スペイン王カルロス4世はアントニオ・リカルドスを東ピレネーのカタロニア軍の司令官に任じた。リカルドスはサルダーニャに侵攻し、1793年4月17日にサン＝ローラン＝ド＝セルダンを占領した。さらに3日後、彼はセレでフランス軍を破った。ルシヨンを担当していたフランス軍司令官マチュー・アンリ・マルシャン・ド・ラ・ウリエールは、自暴自棄になって自殺した。4月30日、フランス政府はピレネー軍を東部ピレネー軍と西部ピレネー軍に分割した。
1793年5月19日、リカルドスはマス・デウの戦いでルイ＝シャルル・ド・フレール率いる東部ピレネー軍を破り、さらに23日にはベルガルド砦を包囲した。このベルガルド包囲戦は、翌6月17日にフランス守備隊が降伏して終わった。7月17日のペルピニャンの戦いではフランス軍が勝利したが、ここでも被った損害は甚大だった[3]。8月28日、プッチサルダーで、リュック・シメオン・オーギュスト・ダゴベル率いるフランス軍がマヌエル・ラ・ペーニャ率いるスペイン軍を破った[4]。
9月、リカルドスはヘロニモ・ヒロン＝モクテスマとJuan de Courtenにそれぞれ部隊を与え、ペルピニャンの砦の奪取を命じた。しかし17日のペレストルトの戦いでは、ユスターシュ・シャルル・ドゥスト率いるフランス軍が勝利を挙げた。これがルシヨンにおけるスペイン軍の最深到達点となった。 5日後、リカルドスはトルイヤの戦いでダゴベルを破り、テック峡谷がフランスに奪回されるのを防いだ。また10月3日にはル・ブルでドゥストをも破った[5]。10月13日から15日のテックの戦い（プラ・デル・レイの戦い）では、スペイン軍はルイ・マリー・テュロー率いるフランス軍の強襲を撃退した[6]。さらにリカルドスのもとにはジョアン・フォルベス率いる5000人のポルトガル軍部隊が加勢し、12月7日のヴィルロング＝デル＝モンの戦いで再びドゥストを破った[7]。20日から23日にかけて行われたコリウールの戦いでは、グレゴリオ・ガーシア・デ・ラ・クエスタ率いるスペイン軍がコリウールの港とポール＝ヴァンドルをフランスから奪取した[2]。
しかし1794年3月13日にリカルドスが病死したのを境に、状況はフランス優位に傾いた。カタロニア軍司令官の後任にはアレハンドロ・オレイリーが任命されたが、彼も任地に赴く途上、リカルドスの死の僅か10日後の3月23日に病没したので、ルイス・フィルミン・デ・カルバハルが司令官となった。一方、フランス側でも新たな東部ピレネー軍の司令官として、先のトゥーロン攻囲戦の指揮を執った名将ジャック・フランソワ・デュゴミエが着任した。4月29日から5月1日にかけてのル・ブルの戦いで、デュゴミエはカルバハル率いるスペイン軍を国境の南へ追いやった。スペイン軍は大砲や荷車を放棄して逃げざるを得なかった。5月下旬、フランス軍はコリウールを奪回し、エウヘニオ・ナバロ以下7000人のスペイン守備隊が捕虜となった。防衛戦に参加していたエミグレは、スペイン軍が降伏する前に釣り船に乗って脱出した。彼らは捕虜となれば間違いなく処刑されたためである[8]。デュゴミエは、5月5日からベルガルドを封鎖している[9]。6月7日のラ・ジュンケラの戦いでは明確な決着がつかなかった[10]。8月13日のサン・ロレンツ・デ・ラ・ムーガの戦いでは、ベルガルドの町を救出しようとしたスペイン軍をピエール・オージュローが撃退した。スペイン守備隊は食料が尽きた後、9月17日に降伏した[9]。11月17日から20日にかけて、ピレネー戦争のクライマックスとなる黒山の戦いが勃発した。デュゴミエもカルバハルもここで戦死し、カトリーヌ＝ドミニク・ド・ペリニョンがフランス軍の指揮を引き継いで勝利に導いた。間もなくフランス軍はフィゲラスとサン・フェラン城を落とし、9000人のスペイン兵を捕虜とした[11]。
戦死したデュゴミエの後を引き継いだピエール・フランソワ・ソーレは、1795年2月4日にロザスを陥落させた。またペリニョンの後任として3月3日にバルテルミ・ルイ・ジョゼフ・シュレールが着任したが、彼は6月14日にフルビア川付近で行われたバスカラの戦いでホセ・デ・ウルティラ率いるスペイン・ポルトガル軍に大敗を喫した[12]。この後フランス・スペイン両国間で和平が結ばれたが、その知らせが前線に届く前に、クエスタ率いるスペイン軍が7月26日にプッチサルダーを、27日にベルベールを再占領している[13]。
西ピレネー戦線
ピレネー山脈の西側では、1793年に何度か小規模な衝突が起きた。ボン・アドリアン・ジャノー・ド・モンセー率いる第5軽半旅団は6月6日にアルデュードで、7月23日にサン＝ジャン＝ド＝リュズで戦っている[14]。
1794年2月5日、サン・キュロット・キャンプの戦いにおいて、フランス軍はホセ・デ・ウルティラ率いるスペイン軍（歩兵1万3000人、騎兵700人および砲兵）からアンダイエ近くの丘を守り切った。スペイン側の損害は335人、フランス側は235人だった[15]。6月3日、フランスのクロード・ヴィクトル＝ペラン率いる2300人の旅団がサン＝ジャン＝ピエ＝ド＝ポルから13.5㎞離れたディスペギー峠の要塞を襲撃した。スペイン側の守備兵はサモラ歩兵連隊に所属する大隊、アルデュード狙撃兵の三個中隊、フランスのエミグレによるレジヨン・ロワイヤル大隊を含む1000人ほどだった。スペイン軍は94人が死傷し、307人が捕虜となった。フランス側の損害は軽微だった。同日、ジャック・ルフラン率いるフランス革命軍2000人の部隊がディスペギー尾根を制圧した[16]。
1794年3月3日、サールやイチャスーなどフランス領国境地帯の9つのバスク人村落が革命政府により「不名誉」の烙印を押された。これは、フランス軍に国境警備を任されていた74人の若い住民がスペイン・バスク地方に逃亡したためである。残った全住民にこの逃亡事件の責任が負わされ、厳格な処置が下された。3歳から88歳までの全住民が荷車に囚人のように押し込まれ、ガスコーニュのランドの森に連れ去られた。ここで彼らは男女が隔離され、価値のある所持品は没収、焼却された。数千人が国外追放を宣告され、5か月の間に1600人（うちサール住民が600人）が死亡した[17]。生き残った者の大部分は、数年のうちに故郷に戻ることができた。
6月23日、ドン・ベンチュラ・カーロ率いる歩兵8000人と500騎の騎兵、砲兵のスペイン軍がカルヴェール山山頂のフランス軍を追い払おうとしたが、失敗した。スペイン軍は500人が死傷し、34人が捕虜となった。一方フランス軍の損害は戦死30人、戦傷200人だった。7月10日、Antoine Digonet率いる4000人のフランスの旅団が、エリソンドの南10㎞のArquinzu山を守っていたサモラ歩兵隊とレジヨン・ロワイヤルを圧倒した。スペイン軍は、エミグレの指揮官マルキ・ド・サン＝シモンをはじめ314人を失った。フランス軍は、ここで49人の王党派捕虜を処刑した[18]。
左|サムネイル|西ピレネー戦線における重要地点
7月23日、モンセー、アンリ・フランソワ・ラボールトやジャン・アンリ・ギィ・ニコラ・ド・フレジュヴィル率いる師団から成る西部ピレネー軍が、スペイン軍の要塞化した拠点群を攻撃した。司令官はジャック・レオナール・ミュラーだったが、バスタン渓谷の戦いではモンセーが指揮を執った。エリソンドやドネステベ（サンテステバン）での戦闘で、モンセーはスペイン軍を敗走させた。その後7月後半に、フランス軍はビダソア川にそって北上し、サン・マルシャルとオンダリビアを攻撃した。後者の戦闘では、モンセーは8月1日にドン・ビセンテ・デ・ロス・レジェス以下2000人のスペイン兵と300門の大砲を捕獲した。8月3日にはサン・セバスティアンも抵抗せず開城し、1700人のスペイン兵と90門の大砲がフランス軍の手に落ちた。まもなくフランス軍はトロサも攻略し、モンセーは司令官に昇格した[19][20]。
1794年8月14日、ギプスコアの議会（Juntas Generales）はサン・セバスティアンのブルジョワジーの支援の下にゲタリアに再結集し、フランス軍との間で緊迫した交渉が行われた。ここでギプスコアの評議会は、フランス軍の革命的な考えを受け入れるとともに、フエロに基づき正式にスペイン王国からの離脱を請願すること、ギプスコアがフランスに忠誠を誓うこと、カトリックの慣習から解放されること、状況に応じて戦時首長を置くことが取り決められた[21]。しかし当時すでに後のバーゼルの和約に繋がる和平交渉が始まっていたことと関連して、フランス軍中にいた国民公会の代表ジャック・ピネとジャン・バティスト・カヴェニャックがこのギプスコアとの和平を蹴り、ギプスコア側の代表は投獄されるか逃亡した。9月13日に改めて別のギプスコア評議会が開かれ、スペイン王フェルナンド7世の助けを請うことが決まり[22]、フランス軍に対抗するために義勇兵が召集された。しかし外交手腕でも上手であったモンセーにより、正確な時期は分からないもののギプスコアの政府は再建された。一方、スペインの首都マドリードではゲタリアで発された宣言の内容が瞬く間に広まり、政府や新聞上でバスク地方とその住民に対する激しい非難が起きた[23]。それだけでなく、バイヨンヌで虜囚を受けた後のギプスコア代表たちに対し、スペイン政府は大逆罪や非愛国的行動の罪を着せようとするなど迫害を加えた。
10月15日から17日にかけて、モンセーはバスタン渓谷からイパニェタ峠に至る長大な前線からパンプローナに向けた攻勢をかけた。オルバイセタの戦いでは4万6000人のフランス軍が、ペドロ・テジェス・ヒロン率いる1万3000人のスペイン軍を破った。スペイン軍の損害は4000人と大砲50門で、フランス軍の損害は不明である。オルバイセタやエウヒの軍需工場や、スペイン海軍の帆の倉庫があったイラティなどもフランス軍の手に渡った。しかし冬が近づき陣中で疫病も発生したため、フランス軍はその年いっぱい進撃を中断せざるを得なくなった[20][24]。11月7日にベルガラで1794年最後の衝突が起こり、フランス軍はカエターノ・ピニャテッリ率いる4000人のスペイン軍に対し、戦士150人、捕虜200人、大砲1門鹵獲という損害を与えた[25]。この時ベルガラはフランスの支配下に置かれたが、半島戦争中にガブリエル・デ・メンディサバル・イラエタ率いるスペイン軍が奪回することになる[23]。
冬の間に、モンセーは麾下の軍を再編成していた。この軍は戦闘や疫病で3000人を失っていた。攻城兵器を確保し、翌1795年6月に西部軍から1万2000人の援軍を加えられたモンセーは、6月28日に攻勢をかけ、クレスポのスペイン軍を追いやった。フランス軍は7月17日にビトリアを、19日にビルバオを攻略した。モンセーがエブロ川を渡りパンプローナを攻撃しようとしていた矢先、8月上旬にバーゼルの和約が成立したという知らせが届いた[26]。
結果
バーゼルの和約の結果、フランスとスペインの戦争は7月22日に終結していた。この時点でモンセー率いるフランス軍はパンプローナの入り口に迫っており、バスク人は両国の板挟みになって自治を剥奪されることを恐れていた。一方スペイン首相マヌエル・デ・ゴドイも、バスク地方の大部分がスペインを離脱してフランスに属する可能性が高いためにパニックになっていた。最終的に、スペインはカリブ海のイスパニョーラ島の東部3分の2を放棄することと引き換えに、ギプスコアを手放さずに済んだ[23]。さらに、モンセーや公安委員会のジャン＝ランベール・タリアンの依頼により、スペイン政府は戦争中にフランスに忠誠を誓ったりなびいたりしたギプスコアなどのバスク地方に対し報復措置を取らないことも条文に盛り込まれ、スペイン側はこれを受け入れた。しかし、実際には少なくともサン・セバスティアンの市評議会議員が逮捕され、1796年2月にパンプローナで開かれた軍法会議にかけられるという事態が起きている[27]。
1796年8月19日、フランスとスペインは第二次サン・イルデフォンソ条約で同盟を結んだ。これは全面的にフランスの勝利と言ってよいものだった。ピレネー戦争ではポルトガルもスペイン側として参戦しているが、フランス・ポルトガル間での講和は行われていない。
脚注
参考文献
Chandler, David, ed. Napoleon's Marshals. New York: Macmillan, 1987. ISBN0-02-905930-50-02-905930-5
Beckett, Ian F. W. "Moncey: An Honest Man".
Horward, Donald D. "Lannes: Roland of the Army".
Ostermann, Georges. "Pérignon: The Unknown Marshal".
Durant, Will and Durant, Ariel. The Age of Napoleon. New York: MJF Books, 1975. ISBN1-56731-022-21-56731-022-2
Smith, Digby. The Napoleonic Wars Data Book. London: Greenhill, 1998. ISBN1-85367-276-91-85367-276-9
外部リンク
| https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%83%94%E3%83%AC%E3%83%8D%E3%83%BC%E6%88%A6%E4%BA%89 |
{
"plaintext_start_byte": [
1,
794,
3619,
4063,
11273,
18039,
18537,
23690,
24161
],
"plaintext_end_byte": [
749,
3618,
3998,
11246,
18038,
18536,
23670,
24104,
25200
]
} | হোসেন শহীদ সোহ্রাওয়ার্দী কবে প্রথম রাজনীতিতে যোগদান করেন ? | হোসেন শহীদ সোহ্রাওয়ার্দী | bengali | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
হোসেন শহীদ সোহ্রাওয়ার্দী (জন্ম: সেপ্টেম্বর ৮, ১৮৯২ - মৃত্যু: ডিসেম্বর ৫, ১৯৬৩) [1] বিখ্যাত বাঙ্গালী রাজনীতিবিদ ও আইনজীবী ছিলেন। যুক্তফ্রন্ট গঠনের মূলনেতাদের মধ্যে অন্যতম। গণতান্ত্রিক রীতি ও জনমতের প্রতি শ্রদ্ধাশীল ছিলেন, তাই সুধী সমাজ কর্তৃক 'গণতন্ত্রের মানসপুত্র' বলে আখ্যায়িত হন।
প্রারম্ভিক জীবন
বর্তমান পশ্চিমবঙ্গের মেদিনীপুরের এক সম্ভ্রান্ত পরিবারে তার জন্ম। তিনি ছিলেন বিচারপতি স্যার জাহিদ সোহরাওয়ার্দির কনিষ্ঠ সন্তান। জাহিদ সোহরাওয়ার্দি কলকাতা হাইকোর্টের একজন খ্যাতনামা বিচারক ছিলেন। মা ছিলেন নামকরা উর্দু সাহিত্যিক খুজাস্তা আখতার বানু। আখতার বানুর ভ্রাতা স্যার হাসান সোহরাওয়ার্দী ছিলেন তার মাতুল। তার পরিবারের সদস্যবর্গ তৎকালীন ভারতবর্ষের সম্ভ্রান্ত মুসলিম পরিবারের প্রথা অনুসারে উর্দু ভাষা ব্যবহার করতেন। কিন্তু সোহরাওয়ার্দি নিজ উদ্যোগে বাংলা ভাষা শিখেন এবং বাংলার চর্চা করেন। কলকাতা আলিয়া মাদ্রাসায় শিক্ষাজীবন শুরু করার পর যোগ দেন সেইন্ট জ্যাভিয়ার্স কলেজে। সেখান থেকে বিজ্ঞান বিষয়ে তিনি স্নাতক ডিগ্রী লাভ করেন। এরপর তিনি তার মায়ের অনুরোধে কলকাতা বিশ্ববিদ্যালয় হতে আরবি ভাষা এবং সাহিত্যে স্নাতকোত্তর ডিগ্রী অর্জন করেন। ১৯১৩ সালে যুক্তরাজ্যে পাড়ি জমান। যুক্তরাজ্যের অক্সফোর্ড বিশ্ববিদ্যালয়ে তিনি বিজ্ঞান বিষয়ে সম্মানসহ স্নাতক অর্জন করেন। এছাড়া এখানে তিনি আইন বিষয়েও পড়াশোনা করেন এবং বিসিএল ডিগ্রী অর্জন করেন। ১৯১৮ সালে গ্রে'স ইন হতে বার এট ল ডিগ্রী অর্জন করেন। এরপর ১৯২১ সালে কলকাতায় ফিরে এসে আইন পেশায় নিয়োজিত হন।
১৯২০ সালে তিনি বেগম নেয়াজ ফাতেমাকে বিয়ে করেন। বেগম নেয়াজ ফাতেমা ছিলেন তৎকালীন ব্রিটিশ ভারতের স্বরাষ্ট্রমন্ত্রী স্যার আবদুর রহিমের কন্যা।
রাজনৈতিক জীবন
১৯২৪-১৯৪৭
প্রথমে তিনি যোগ দেন চিত্তরঞ্জন দাসের স্বরাজ পার্টিতে। এটি তখন মূলত ভারতীয় জাতীয় কংগ্রেস দলের অভ্যন্তরে একটি গ্রুপ ছিল। ১৯২৩ এর বেঙ্গল প্যাক্ট স্বাক্ষরে তার যথেষ্ট ভূমিকা ছিল।
১৯২৪ সালে তিনি কলকাতা পৌরসভার ডেপুটি মেয়র নির্বাচিত হন। মেয়র ছিলেন চিত্তরঞ্জন দাস। ১৯২৭ সালে সোহরাওয়ার্দী পদত্যাগ করেন। ১৯২৮ সালে সর্বভারতীয় খিলাফত সম্মেলন এবং সর্বভারতীয় মুসলিম সম্মেলন অনুষ্ঠানে অগ্রণী ভূমিকা পালন করেন। মুসলমানদের মধ্যে তার ব্যাপক রাজনৈতিক প্রভাব থাকলেও ১৯৩৬ সাল পর্যন্ত মুসলিম লীগের সাথে তিনি জড়িত হননি। ১৯৩৬ সালের শুরুর দিকে তিনি ইন্ডিপেন্ড্যান্ট মুসলিম পার্টি নামক দল গঠন করেন। ১৯৩৬ এর শেষের দিকে এই দলটি বাংলা প্রাদেশিক মুসলিম লীগের সাথে একীভূত হয়। এই সুবাদে তিনি বেঙ্গল প্রভিন্সিয়াল মুসলিম লীগ তথা বিপিএমএল এর সাধারণ সম্পাদক পদে নির্বাচিত হন। ১৯৪৩ সালের শেষ দিক পর্যন্ত এই পদে ছিলেন। ১৯৪৩ সালে শ্যমা-হক মন্ত্রীসভার পদত্যাগের পরে গঠিত খাজা নাজিমুদ্দিনের মন্ত্রীসভায় তিনি একজন প্রভাবশালী সদস্য ছিলেন। খাজা নাজিমুদ্দিনের মন্ত্রীসভায় তিনি শ্রমমন্ত্রী, পৌর সরবরাহ মন্ত্রী ইত্যাদি দায়িত্ব পালন করেন। ১৯৪৬ এর নির্বাচনে বঙ্গীয় প্রাদেশিক মুসলিম লীগের বিপুল বিজয়ে তিনি এবং আবুল হাশিম মূল কৃতিত্বের দাবীদার ছিলেন।[2] ১৯৪৬ সালে বাংলার মূখ্যমন্ত্রী হিসেবে পাকিস্তান আন্দোলনে তিনি ব্যাপক সমর্থন প্রদান করেন।পূর্ব বাংলার মূখ্যমন্ত্রী হিসেবে ১৯৪৬ সালে তিনি পাকিস্তান আন্দোলনের প্রতি তার সমর্থন এবং সহযোগিতা প্রদান করেন। স্বাধীন ভারতবর্ষের ব্যাপারে কেবিনেট মিশন প্ল্যানের বিরুদ্ধে জিন্নাহ ১৯৪৬ সালের আগস্ট ১৬ তারিখে প্রত্যক্ষ সংগ্রাম দিবসের ডাক দেন। বাংলায় সোহরাওয়ার্দির প্ররোচনায় এই দিন সরকারি ছুটি ঘোষণা করা হয়। মুসলমানদের জন্য আলাদা বাসভূমি পাকিস্তানের দাবীতে এই দিন মুসলমানরা বিক্ষোভ করলে কলকাতায় ব্যাপক হিন্দু-মুসলিম দাঙ্গা বেঁধে যায়। পূর্ব বাংলার নোয়াখালিতে এইদিন বিপুল ধ্বংসযজ্ঞ চলে। সোওহরাওয়ার্দী এসময় তার নীরব ভূমিকার জন্য হিন্দুদের নিকট ব্যাপক সমালোচিত হন। তার উদ্যোগে ১৯৪৬ সালে দিল্লী সম্মেলনে মুসলিম লীগের আইন প্রণেতাদের নিকট লাহোর প্রস্তাবের একটি বিতর্কিত সংশোধনী পেশ করা হয়। এই সংশোধনীতে অখন্ড স্বাধীন বাংলার প্রস্তাবনা ছিল।[3] কিন্তু কলকাতায় হিন্দু মুসলমান রায়টে তার বিতর্কিত ভূমিকার কারণে হিন্দুদের নিকট তার গ্রহণযোগ্যতা কমে যায়। ফলে শরৎচন্দ্র বসু ছাড়া কংগ্রেসের আর কোন নেতা তার অখণ্ড বাংলার ধারণার সাথে একমত ছিলেন না।[3] ১৯৪৭ সালে তিনি বাংলার মূখ্যমন্ত্রীর পদ থেকে সরে যান। তবে পদত্যাগের পর তিনি সাথে সাথে পাকিস্তান না গিয়ে কলকাতায় থেকে যান। এসময় কলকাতার মুসলমানদের সাথে হিন্দুদের পুণরায় বিরোধের সম্ভাবনায় তিনি মহাত্মা গান্ধীর সাহায্য চান। মহাত্মা গান্ধী এসময় তিনি যৌথ ভূমিকার শর্তে সোহরাওয়ার্দীর হিন্দু-মুসলিম দাঙ্গা প্রশমনের ডাকে সাড়া দেন। উল্লেখ্য যে সোহরাওয়ার্দি ৪৭ এর দেশভাগের সাথে সাথে পাকিস্তানে চলে যাননি।[4] ১৯৪৯ সালে তৎকালীন ভারত সরকার তার উপর ক্রমবর্ধমান করের বোঝা চাপালে তিনি ভারত ত্যাগ করে পাকিস্তান চলে যেতে বাধ্য হন।
১৯৪৭-১৯৬২
১৯৪৭ এর আগস্টে পাকিস্তানের স্বাধীনতার পরে মুসলিম লীগের রক্ষনশীল নেতারা খাজা নাজিমুদ্দিনের নেতৃত্বে শক্তিশালী হয়ে উঠেন। এর আগে ১৯৪৭ সালের আগস্ট ৫ এ খাজা নাজিমুদ্দিন জিন্নাহর পরোক্ষ সমর্থনে মুসলিম লীগের সংসদীয় দলের নেতা নির্বাচিত হন। এরপর থেকে পূর্ব বাংলার প্রাদেশিক মুসলিম লীগের প্রগতিশীল নেতারা কোনঠাসা হয়ে পড়েন। খাজা নাজিমুদ্দিন পূর্ববাংলার মূখ্যমন্ত্রী হবার পর বেশ কয়েকবার সোহরাওয়ার্দীকে "ভারতীয় এজেন্ট" এবং "পাকিস্তানের শত্রু" হিসেবে অভিহিত করেন। সোহরাওয়ার্দীকে পাকিস্তানের আইনসভার সদস্য পদ থেকে অপসারিত করা হয়। তার অনুসারী রা
অনেকে ১৯৪৮ এর শুরুর দিকে পূর্ব পাকিস্তান ছাত্র লীগ এবং ১৯৪৯ এর জুনে পূর্ব পাকিস্তান আওয়ামি মুসলিম লীগ গঠনের সাথে জড়িত ছিলেন। হোসেন শহীদ সোহরাওয়ার্দী ও আবুল হাশেমের নেতৃত্বাধীন তৎকালীন বঙ্গীয় প্রাদেশিক মুসলিম লীগের একাংশের সম্মেলনের মধ্য দিয়ে ১৯৪৯ সালের ২৩ জুন ঢাকার টিকাটুলীর কেএম দাস লেনের রোজ গার্ডেনে 'পূর্ব পাকিস্তান আওয়ামী মুসলিম লীগ' প্রতিষ্ঠিত হয়। তবে ধর্মনিরপেক্ষতার চর্চা এবং অসাম্প্রদায়িক চেতনা প্রতিষ্ঠার লক্ষ্যে সংগঠনটির নাম থেকে পরে 'মুসলিম' শব্দটি বাদ দেওয়া হয়।[5]
প্রতিষ্ঠালগ্নে পূর্ব পাকিস্তান আওয়ামী মুসলিম লীগের সভাপতি হন আবদুল হামিদ খান ভাসানী, সহ-সভাপতি হন আতাউর রহমান খান, শাখাওয়াত হোসেন ও আলী আহমদ। টাঙ্গাইলের শামসুল হক সাধারণ সম্পাদক এবং শেখ মুজিবুর রহমান, খন্দকার মোশতাক আহমদ ও এ কে রফিকুল হোসেনকে যুগ্ম সাধারণ সম্পাদকের দায়িত্ব দেওয়া হয়। কোষাধ্যক্ষ হন ইয়ার মোহাম্মদ খান। কারাগারে অন্তরীণ থাকা অবস্থাতেই যুগ্ম সাধারণ সম্পাদকের দায়িত্ব পান মুজিব। অন্যদিকে, পুরো পাকিস্তানের ক্ষেত্রে সংগঠনটির নাম রাখা হয় নিখিল পাকিস্তান আওয়ামী লীগ। এর সভাপতি হন হোসেন শহীদ সোহরাওয়ার্দী। ২৪ বছরের পাকিস্তান শাসনামলে আওয়ামী লীগ আতাউর রহমান খানের নেতৃত্বে দু'বছর প্রদেশে ক্ষমতাসীন ছিল এবং হোসেন শহীদ সোহরাওয়ার্দীর নেতৃত্বে কেন্দ্রে ১৩ মাস কোয়ালিশন সরকারের অংশীদার ছিল। ১৯৫৩ সালে তিনি একে ফজলুল হক এবং মাওলানা ভাসানীর সাথে একত্রে যুক্তফ্রন্ট গঠন করেন। ১৯৫৪ সালে অনুষ্ঠিতব্য পূর্ববঙ্গ ব্যবস্থাপক সভার নির্বাচন উপলক্ষে ক্ষমতাসীন মুসলিম লীগকে পরাভূত করার জন্য আওয়ামী মুসলিম লীগের উদ্যোগে এই যুক্তফ্রন্ট গঠিত হয়। আওয়ামী মুসলিম লীগ ১৯৫৩ সালের ৪ ডিসেম্বর কৃষক শ্রমিক পার্টি, পাকিস্তান গণতন্ত্রী দল ও পাকিস্তান খেলাফত পার্টির সঙ্গে মিলে যুক্তফ্রন্ট গঠন করে। এই যুক্তফ্রন্টের নেতা ছিলেন - ১) মওলানা ভাসানী, ২) একে ফজলুল হক ও ৩) হোসেন শহীদ সোহরাওয়ার্দী। এই যুক্তফ্রন্ট ২১ দফার একটি নির্বাচনী ইশতেহার প্রকাশ করে। ওই ইশতেহারের মধ্যে প্রধান দাবি ছিল - ১) লাহোর প্রস্তাবের ভিত্তিতে পূর্ববঙ্গকে পূর্ণ স্বায়ত্তশাসন প্রদান করা, বাংলাকে রাষ্ট্রভাষা করা, ২১শে ফেব্রুয়ারিকে শহীদ দিবস ও সাধারণ ছুটি ঘোষণা করা, ভাষা শহীদদের স্মৃতি রক্ষার্থে শহীদ মিনার নির্মাণ করা ইত্যাদি।[6]
১৯৫৪ সালের মার্চের আট থেকে ১২ তারিখ পর্যন্ত অনুষ্ঠিত পূর্ব পাকিস্তান পরিষদের নির্বাচনে ২৩৭টি মুসলিম আসনের মধ্যে যুক্তফ্রন্ট ২২৩টি আসন পায়। এরমধ্যে ১৪৩টি পেয়েছিল আওয়ামী মুসলিম লীগ।[7]
১৯৫৪ সালের নির্বাচনে মওলানা ভাসানী, আবুল কাশেম ফজলুল হক ও হোসেন শহীদ সোহরাওয়ার্দী কর্তৃক গঠিত যুক্তফ্রন্ট অভূতপূর্ব জয়লাভ করে। ক্ষমতাসীন মুসলিম লীগ সম্পূর্ণরূপে পরাভূত হয়। তারা শুধু ৯টি আসন লাভ করে। ১৯৫৫ সালে আওয়ামী মুসলিম লীগ 'মুসলিম' শব্দটি বর্জন করে অসাম্প্রদায়িক রাজনৈতিক প্রতিষ্ঠানে পরিণত হয়। এরপর মোহাম্মদ আলী বগুড়ার মন্ত্রীসভায় সোহরাওয়ার্দি আইনমন্ত্রী নিযুক্ত হন। তিনি ডিসেম্বর ২০, ১৯৫৪ হতে আগস্ট, ১৯৫৫ পর্যন্ত এ পদে ছিলেন। আগস্ট ১১, ১৯৫৫ হতে সেপ্টেম্বর ১, ১৯৫৬ পর্যন্ত তিনি পাকিস্তান আইনসভায় বিরোধী দলীয় নেতা ছিলেন। ১৯৫৬ সালে পাকিস্তানের প্রথম সংবিধান প্রণয়নে তার ভূমিকা উল্লেখযোগ্য। এছাড়া তিনি সেপ্টেম্বর ১২, ১৯৫৬ থেকে অক্টোবর ১১, ১৯৫৭ পর্যন্ত পাকিস্তানের প্রধানমন্ত্রী ছিলেন। ১৯৫৬ সালে চৌধুরি মোহাম্মদ আলির পদত্যাগের পর তিনি পাকিস্তানের প্রধানমন্ত্রী নিযুক্ত হন। পররাষ্ট্র বিষয়ে পাকিস্তানের যুক্তরাষ্ট্রপন্থী মনোভাবের ব্যাপারে তাকে অগ্রদূত হিসেবে অভিহিত করা হয়। ১৯৫৬ সালে সংখ্যা-সাম্যের ভিত্তিতে একটি শাসনতন্ত্র গৃহীত হয়। উর্দুর সঙ্গে বাংলাকে রাষ্ট্রভাষা হিসেবে স্বীকার করে নেয়া হয়। কেন্দ্রে আওয়ামী লীগের ১৩ জন এমএনএ থাকা সত্ত্বেও রিপাকলিকান পার্টির সহযোগিতায় হোসেন শহীদ সোহরাওয়ার্দী প্রধানমন্ত্রী হন।[8]
প্রধানমন্ত্রী থাকাকালীন পূর্ব ও পশ্চিম পাকিস্তানের মধ্যেকার অর্থনৈতিক বৈষম্য দূরীকরণে তিনি পদক্ষেপ নেন।
কিন্তু তার এই পদক্ষেপ ব্যাপক রাজনৈতিক বিরোধিতার জন্ম দেয়। পূর্ব পাকিস্তানের মতো পশ্চিম পাকিস্তানেও এক ইউনিট ধারণা প্রচলনের তার চেষ্টা পশ্চিম পাকিস্তানী রাজনীতিবিদদের কারণে নস্যাৎ হয়ে যায়।
এরপর ১৯৫৮ সালে ইস্কান্দার মীর্জা পাকিস্তানে সামরিক শাসন জারী করেন। আগস্ট,১৯৫৯ হতে ইলেক্টিভ বডি ডিসকুয়ালিফিকেশান অর্ডার অনুসারে তাকে পাকিস্তানের রাজনীতিতে নিষিদ্ধ ঘোষণা করা হয়। পাকিস্তান নিরাপত্তা আইনে রাস্ট্রবিরোধী কাজের অপরাধ দেখিয়ে তাকে জানুয়ারি ৩০, ১৯৬২ তে তাকে গ্রেফতার করা হয় এবং করাচি সেন্ট্রাল জেলে অন্তরীণ করা হয়। আগস্ট ১৯, ১৯৬২ সালে তিনি মুক্তি পান। অক্টোবা]র, ১৯৬২ তে তিনি আইয়ুব বিরোধী আন্দোলনের উদ্দেশ্যে ন্যাশনাল ডেমোক্রাটিক ফ্রন্ট (এন ডি এফ ) গঠন করেন।
মৃত্যু
স্বাস্থ্যগত কারণে ১৯৬৩ সালে দেশের বাইরে যান এবং লেবাননের রাজধানী বৈরুতে অবস্থানকালে ডিসেম্বর, ১৯৬৩ তে তিনি মারা যান। তাঁর মৃত্যু অনেকের কাছে রহস্যমণ্ডিত।
তথ্যসূত্র
বহি:সংযোগ
বিষয়শ্রেণী:১৮৯২-এ জন্ম
বিষয়শ্রেণী:১৯৬৩-এ মৃত্যু
বিষয়শ্রেণী:বাঙালি রাজনীতিবিদ
বিষয়শ্রেণী:বাংলাদেশী বংশোদ্ভূত পাকিস্তানী ব্যক্তি
বিষয়শ্রেণী:বাংলাদেশ আওয়ামী লীগের রাজনীতিবিদ
বিষয়শ্রেণী:বাঙালি মুসলমান
বিষয়শ্রেণী:পাকিস্তান আন্দোলনের নেতা
বিষয়শ্রেণী:নিখিল ভারত মুসলিম লীগের সদস্য
বিষয়শ্রেণী:বাঙালি বংশোদ্ভূত পাকিস্তানি ব্যক্তিত্ব
বিষয়শ্রেণী:বাংলাদেশ আওয়ামী লীগের সভাপতি
| https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%B9%E0%A7%8B%E0%A6%B8%E0%A7%87%E0%A6%A8%20%E0%A6%B6%E0%A6%B9%E0%A7%80%E0%A6%A6%20%E0%A6%B8%E0%A7%8B%E0%A6%B9%E0%A7%8D%E2%80%8C%E0%A6%B0%E0%A6%BE%E0%A6%93%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%BE%E0%A6%B0%E0%A7%8D%E0%A6%A6%E0%A7%80 |
{
"plaintext_start_byte": [
0,
735,
1958,
2670,
4407,
5343,
7117,
7496,
7754,
9449,
9778,
9849,
10479,
11222,
12535,
13783,
14341,
14746,
17181,
18104,
18697,
19117,
20539,
21745,
22555,
23504,
24686,
25611,
26204,
27988,
28784,
30391,
30702,
31181,
31827,
32689,
33220,
33702,
35192,
35488,
35984,
37081,
37512,
38814,
39791,
41155,
42462,
43685,
44714,
45935,
47216,
47626,
47954,
48620,
48692,
49477,
50439,
51298,
51552,
52054,
52443,
53371,
53763,
54475,
55344,
56161,
56461,
57090,
57492,
57760,
58244,
59202,
59762,
60496,
60839,
61360,
61918,
62493,
62742,
63418,
63830,
63945,
64373,
65291,
65589,
66082,
66540,
66701,
66848,
66960,
67483,
68033,
68620
],
"plaintext_end_byte": [
707,
1957,
2669,
4406,
5343,
7117,
7496,
7753,
9429,
9777,
9847,
10477,
11221,
12534,
13782,
14340,
14745,
17180,
18103,
18695,
19116,
20538,
21744,
22516,
23503,
24686,
25588,
26203,
27987,
28783,
30390,
30701,
31180,
31826,
32688,
33219,
33701,
35191,
35487,
35939,
37080,
37511,
38813,
39741,
41154,
42461,
43684,
44713,
45934,
47215,
47625,
47953,
48574,
48691,
49430,
50402,
51297,
51551,
52053,
52442,
53370,
53703,
54474,
55343,
56160,
56460,
57051,
57491,
57759,
58243,
59201,
59723,
60495,
60838,
61359,
61917,
62492,
62701,
63417,
63829,
63944,
64372,
65290,
65588,
66081,
66539,
66700,
66847,
66959,
67482,
68011,
68601,
69174
]
} | Когда Петроград был переименован в Ленинград? | История Санкт-Петербурга | russian | {
"passage_answer_candidate_index": [
60
],
"minimal_answers_start_byte": [
52443
],
"minimal_answers_end_byte": [
52463
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
История Санкт-Петербурга начинается с 1703 года. За всё время своего существования он успел побывать столицей трёх государств, трёх революций и имел три разных названия. Основателем города является Пётр I — первый российский император. Он же сделал Санкт-Петербург столицей нового государства — Российской империи. Во времена Великой Отечественной войны город пережил тяжёлую блокаду.
До Петербурга
На нынешней территории Санкт-Петербурга и окрестностей примерно миллион лет назад находились лиственные леса, текли полноводные реки. В периоды глобальных похолоданий эта территория многократно покрывалась материковыми льдами. Толщина ледяного панциря достигала более 1 км. Эпоха великого оледенения длилась несколько десятков тысяч лет.
Примерно 20—25 тысяч лет назад ледник начал таять и около 12 тысяч лет назад он растаял. 10—7,5 тысяч лет назад Невы ещё не было. На её месте текли две реки (ныне Тосна и Мга). Около 4—4,5 тысяч лет назад появилась Нева. Река в геологическом отношении сравнительно молодая. В нынешнем виде Нева сформировалась около 2,5 тыс. лет назад[1].
После очередного освобождения территории от ледника она стала заселяться палеоевропейскими племенами. Согласно одной из наиболее распространённых на текущий момент версий, название Неве дали западные индоевропейцы, ставшие свидетелями её прорыва из Ладожского озера в Финский залив[2]. В первом тысячелетии до нашей эры с Верхней Волги сюда пришли предки прибалтийско-финских народов.
В VIII—IX веках берега Невы заселили восточные славяне (ильменские словене и кривичи). В IX веке образовалась Новгородская Русь, и она стала контролировать земли, где позднее расположится Санкт-Петербург. За обладание данной территорией велась длительная борьба между Новгородом, а затем Россией, с одной стороны, и Швецией, с другой. В 1240 году в этом месте произошла Невская битва между шведами и новгородцами. В 1300 году шведами была основана крепость Ландскрона (венец земли) в устье Охты. В 1301 году она была захвачена и полностью уничтожена новгородцами под предводительством великого князя Андрея Александровича. По данным новгородских источников, в 1470-е годы в дельте Невы находилось много поселений: 15 деревень в низовьях Охты, на Петроградской стороне было 30 дворов, на Васильевском острове — 24 двора, 8 в Адмиралтейской части, деревня в 4 двора находилась на месте Александро-Невской лавры. Окрестности Невской дельты были более густо заселены[3].
Новгородская республика в 1478 году была захвачена Московским княжеством и присоединена к нему. Поселения на приневской территории перешли из собственности новгородской знати в собственность московских бояр и воевод. На этот момент земли входили в состав Ореховского уезда Водской пятины Новгородской земли. В 1500 году на территории современного центра Петербурга находилось 21 поселение, в котором было 138 дворов. В 1583 году Швеция вновь пыталась утвердиться на этих землях, но устье Невы осталось за русскими[3].
В смутное время для борьбы с поляками русским царём Василием Шуйским в 1609 году был заключён со шведами договор о помощи, где по секретному протоколу Швеции передавалась территория Корельского уезда Новгородской земли[4]. Но Швеция этим не ограничилась и в 1611 году захватила и другие земли русского северо-запада, и Приневье, в том числе. По Столбовскому миру оно осталось за Швецией. Территория стала частью одной из шведских провинций, а после перехода в 1634 году на ленное административное деление она стала частью Нотебургского лена. В 1611 году в устье Охты, на левом берегу, на месте русского торгового поселения шведами была заложена крепость Ниеншанц, а на противоположном берегу Охты — город Ниен. Выгодное географическое положение — близость к Балтике и полноводность реки Охта (доступность для морских судов) — привело к быстрому развитию Ниена и Ниеншанца, а также большому товарообороту между этими городами и русскими землями. Историк В. В. Мавродин пишет:Выгодная торговля с русскими сделала купцов Ниена чуть ли не самыми богатыми подданными шведского короля. Ниеншанц являлся одной из важнейших крепостей на территории земель, захваченных Швецией у России[5]. В 1656 году крепость захватывалась русскими, но итоги Русско-шведской войны 1656—1658 годов не дали России расширить территории в этом регионе[3].
К концу XVII века Ниеншанц становится крупным торговым городом, ежегодно принимающим до 100 купеческих судов. Напротив города — на противоположном берегу Невы — находилось село Спасское. Всего на месте современного центра Санкт-Петербурга находилось около 40 поселений. Ещё до начала Северной войны шведы начинают укреплять Ниеншанц и Ниен, строятся оборонительные сооружения: валы и редуты. 23 апреля (4 мая) 1703 года 16-тысячная армия Б. П. Шереметева подошла к крепости и пригороду, а 1 мая (12-го по новому стилю) Ниеншанц был захвачен русскими войсками. К 8 (19) маю русские войска вступили в Копорье, а чуть позже в Ям (совр. Кингисепп). Именно в это время становится главным вопрос о создании крепости для защиты новых рубежей. Изучив карту дельты Невы, Пётр I избирает местом строительства города Заячий остров (Finnish: Jänisaari)[3]. В 1721 году окончилась Северная война, и по договору со Швецией Приневье официально перешло России.
Основание
27[O.S. 1703]мая по решению русского царя Петром I на отвоёванных у шведов землях, называвшихся Ингерманландией, была заложена крепость Санкт Питербурх, так же стал называться и город.
Из записи в походном журнале Петра I[6]:
…Между тем временем господин капитан бомбардирской изволил осматривать близ к морю удобного места для здания новой фортеции и потом в скором времени изволил обыскать единой остров, зело удобной положением место, на котором в скором времени, а имянно маия в 16 день, в неделю Пятидесятницы, фартецию заложили и нарекли имя оной Санкт Питербурх.
Название было выбрано Петром I в честь святого апостола Петра. Первоначальное Sankt-Piter-Burch было имитацией голландского произношения Sint-Petersburg, так как Пётр жил и учился некоторое время в Нидерландах. В 1720 году название Санкт-Питербурх меняется на Санкт-Петербург (близкое к German: Sankt Petersburg). Кроме официального названия, в народе появляется также сокращённое, на русский манер — «Питер-град» или просто «Питер».
Поскольку город начал строиться, когда ещё продолжалась Северная война (1700—1721), первой и главной постройкой в нём стала крепость («фортеция»). Она была заложена на Заячьем острове в дельте реки Невы в нескольких километрах от Финского залива. Дату заложения крепости принято считать официальной датой рождения города. Существует распространённая легенда, что первый камень Петропавловской крепости был заложен царём Петром собственноручно и что во время этого события в воздухе был замечен орёл. Но данные утверждения не подтверждаются однозначно источниками: орлы не водятся в этой местности, а царь, наиболее вероятно, находился в это время в Лодейном поле, где строились корабли для будущего Балтийского флота.
Строительство основных городских построек шло за пределами крепости по берегам реки, для чего осушались расположенные в дельте Невы болота. Работами по строительству нового города руководили приглашённые Петром в Россию иностранные инженеры. С тем, чтобы ускорить возведение каменных домов, Пётр даже запретил каменное строительство по всей России, кроме Петербурга. Каменщики были вынуждены ехать на работы в Петербург. Кроме того, с каждого въезжавшего в город воза брался «каменный налог»: надо было привезти с собой определённое количество камня или же заплатить специальный сбор. Со всех окрестных областей на новые земли прибывали крестьяне для работы на строительстве.
Одним из важнейших событий в жизни молодого города стало прибытие первого торгового корабля: в ноябре 1703 года голландский торговый корабль пришвартовался в Петербурге[7]. Шкиперу (капитану корабля) было вручено 500 золотых, также было обещано, что второй пришедший корабль получит 300 золотых, а третий — 150.
Наибольшие проблемы в Петербурге возникали из-за наводнений. Например, в ночь на 5 октября 1705 года вода затопила даже более высокий левый берег, замочила припасы, сложенные на адмиралтейском дворе, и разрушила не один дом.
Строительство города с 1704 по 1717 год в основном выполнялось силами «работных людей», мобилизованных в рамках натуральной трудовой повинности. Они валили лес, засыпали болота, строили набережные и т. п. В 1704 г. в Петербург вызвали из разных губерний до 40 тысяч работных людей, в основном крепостных помещичьих и государственных крестьян. Работы велись преимущественно «вахтовым методом» — мобилизованный работник отрабатывал два-три месяца, после чего уходил домой. Количество людей, ежегодно высылаемых на строительство, было не менее 24 тысяч. Работа шла первоначально в три смены: первая смена с 25 марта до 25 мая, вторая — с 25 мая по 25 июля, третья — с 25 июля по 25 сентября. Позднее перешли на двухсменную работу: первая — с 1 апреля по 1 июля, вторая — с 1 июля по 1 октября. Вопреки распространённым легендам, работа строителей Петербурга оплачивалась. Труд оценивался в 1 рубль в месяц (стандартная плата за работу в тот период). Однако, первоначально строители получали лишь 50 копеек в месяц, а вместо остальной суммы им выдавалось «хлебное жалованье». Позднее жалованье стали выдавать полностью деньгами. В 1707 г. сбежало много работников, направленных в Петербург из края. Пётр I приказал взять членов семей бежавших — их отцов, матерей, жён, детей «или кто в домах их живут» и держать в тюрьмах, пока беглецы не будут сысканы[8][9].
С 1708 г. вызывались ежегодно две смены, причём работа для каждой смены была определена в три месяца с явкой на работу 1 апреля и 1 июля. После 1717 года трудовая повинность заменяется денежным налогом (около 300 000 рублей в год), а строительство города ведётся силами вольнонаёмных рабочих. В их числе была часть рабочих, работавших ранее в Петербурге по трудовой повинности — исследовавший вопрос историк П. Н. Петров, сверяя списки работных людей, заметил, что там из года в год повторяются одни и те же люди[10].
Число рабочих, мобилизованных на строительство Петербурга, составляло около 20 000 в год. В среднем на работы назначалось 30-34 000 человек в год, но реально из губерний направлялось на строительство меньшее количество людей[11]. Например в 1712, 1714, 1715 годах численность назначенных и реально высланных работников была следующей[11]:
Таким образом, даже если предположить, что каждый год состав рабочих полностью менялся, общее число всех мобилизованных «работных людей», трудившихся на строительстве Петербурга, за период с 1703 по 1717 год не превысит 300 000 человек.
Существует распространённая легенда о том, что большое количество подневольных строителей города погибло. В большинстве своём эти выводы базировались на свидетельствах иностранцев, мало владевших реальной ситуацией и, вероятно, не питавших особых симпатий к России и её царю-реформатору. Однако сторонники этой версии упускают из вида одно обстоятельство: столь массовая гибель людей — от 30 до 100 тыс., по разным оценкам, — не могла пройти бесследно. В 1950-х годах археолог А. Д. Грач провёл систематические раскопки с целью обнаружить места массового захоронения «жертв царизма», однако вместо братских могил он обнаружил огромные выгребные ямы, в которые закапывались пищевые отходы — кости многочисленной скотины, которая пошла на пропитание строителей новой столицы.
Имеющиеся документы не позволяют оценить, какой процент от общего количества рабочих умерло, однако имеющиеся данные противоречат распространённым представлениям об огромной смертности среди рабочих. Например, историк О. Г. Агеева приводит «Ведомость о перспективной дороге» 1717 года, в которой содержатся данные за весь 1716 год об определённых к строительству дороги работных людях. Из ведомости следует, что из общего числа 3262 человека умерло 27, то есть, за всё время потери составили 0,74 процента[12]. По мнению историка Е. А. Андреевой, смертность среди первых строителей Петербурга достигала обычного для того времени значения — в среднем 6-8 % в год[13][14].
По всей видимости, в реальности самой массовой была гибель строителей на строительстве не самого Петербурга, а Ораниенбаума, где за один из сезонов действительно погибло несколько сот человек, но их гибель была вызвана распространившейся эпидемией. А. Д. Меншиков сообщал А.Макарову в 1716 г.: «В Петергофе и Стрельне в работниках больных зело много и умирают беспрестанно, нынешним летом больше тысячи человек померло».[8]
Европейская столица
С 1712 года город провозглашается столицей Российского государства. Сюда из Москвы были переведены все официальные учреждения и царский двор. Это уникальный в мировой истории казус, когда столица одного государства (России) на протяжении девяти лет находилась формально на территории другого государства (Швеции). Город официально оставался столицей до 1918 года, лишь на время царствования Петра II столица была временно возвращена в Москву. По сей день Санкт-Петербург часто неофициально называют «северной столицей».
Ю. М. Лотман рассматривал осуществлённый Петром I перенос столицы в Петербург — город, располагавшийся в тот момент практически за пределами российского государства, — как пространственное и политическое воплощение идеи культурно-государственного «эксцентризма», согласно которой, центр конструируемой религиозно-политической и культурной модели переносится за пределы своего государства. Этим действием Пётр I совершил декларативный поворот столицы к Европе. Географическое положение Петербурга и Москвы сразу же начало восприниматься современниками как полемическое противопоставление «западного» Петербурга «восточной» Москве. Основание новой столицы на западном рубеже государства … определило всю дальнейшую судьбу города и в историко-политической реальности России, и в её культурно-государственной мифологии. Начиная с этой эпохи такие противоположные характеристики, как древнее/новое, историческое/мифологическое, получали черты противопоставления концентрического/эксцентрического, исконного/чужеземного. За этим противопоставлением тянулась антитеза двух коренных государственно-культурных моделей[15].
Первые годы
После закладки и начала строительства Петропавловской крепости продолжается возведение и других оборонительных сооружений. В декабре 1706 Пётр I издаёт приказ о строительстве Кронверка, с целью оградить Петропавловскую крепость от артобстрела с противоположного берега, а двумя годами ранее было заложено Адмиралтейство.
Первые годы гражданское строительство шло медленно, но уже в 1703 году появляется Домик Петра I, Троицкая церковь (1704), а также первый Гостиный двор, в то время носивший название «ростовские ряды», так как большинство торговцев было из Ростова.
В эти годы создают свои всемирно известные архитектурные произведения такие зодчие, как Д. Трезини (Кронштадт (1704), Александро-Невская лавра (1717), Летний дворец Петра I (1710—1711), Петровские ворота (деревянные — 1708, каменные — 1714—1717), Петропавловский собор (1712—1733) в Петропавловской крепости, здание Двенадцати коллегий (1722—1736) и многие другие), по праву носящий имя «первого архитектора Петербурга»; выдающийся русский зодчий М. Г. Земцов, перестроивший Подзорный дворец, создатель многих павильонов, фонтанов и каскадов в Петергофе, автор проекта Аничкова дворца и др.; Ж.-Б. Леблон (Генеральный план Санкт-Петербурга и др.); Г. И. Маттарнови (Кунсткамера и другие.); И. М. Угрюмов (Летний сад), а также много других известных архитекторов.
Первыми жителями города становились солдаты и матросы, обитатели местных русских и «чухонских» (финских) деревень, позже основу составили переведенцы (люди, которых принудили переехать в Петербург) из других регионов страны. Ко многим предприятиям приписывались целые крестьянские дворы, которые должны были отправлять людей на работы, за что полагалось жалование. Но, несмотря на достаточно высокое жалованье, желающих было мало[5].
Отсутствие статистических данных о населении Петербурга в первой четверти XVIII в. не даёт возможности установить сколько-нибудь точно тогдашнее количество жителей столицы.
По позднейшим данным, число жителей Петербурга к 1725 г. определялось в 25—30 тысяч человек. Однако, исходя из числа домов в Петербурге и средней заселённости одного дома, можно предположить, что число обитателей столицы в 1725 г. составляло примерно 40 тысяч человек, из них не менее 20 тысяч было занято производительным трудом. Общая численность населения Петербурга в 1750 г. указана в ведомости генерал-полицеймейстера, представленной по приказанию императрицы Елизаветы Петровны в сентябре того года. Численность взрослого населения Петербурга в ней определена в 74 283 человека. Следовательно, общее количество жителей составляло около 95 тысяч человек (60 %, как свидетельствует этот источник, — мужчины).[8]
В 1725 году была основана Петербургская Академия наук, где 2 января 1728 года вышла первая русская газета — «Санкт-Петербургские ведомости» (первый редактор Г. Ф. Миллер)[16].
Практически вся деятельность царя Петра I в Санкт-Петербурге в той или иной мере была направлена на насаждение морских традиций. Все Петровские резиденции стояли вплотную к воде, а Летний дворец и Подзорный дворец омывались невскими водами с нескольких сторон.
Примечательно, что если по каким-либо причинам построить дворец у Балтийского моря не удавалось, то от моря прокладывались каналы, по которым суда приходили ко дворцу, и в конце этих каналов устраивались расширения (как тогда называли, Гаванцы, позже — Ковши) для причаливания судов. Так были устроены Большой Петергофский дворец и дворец в Стрельне[17].
В результате пожаров и наводнений многие здания петровского Петербурга к середине XVIII века пришли в ветхость или были уничтожены. Так, летом 1736 и 1737 годов в Петербурге произошли два пожара (выгорела вся деревянная Морская слобода и значительная часть Адмиралтейского острова). В 1737 году указом императрицы Анны Иоанновны была создана Комиссия о Санкт-Петербургском строении[18]. В 1762 году ей на смену была учреждена Комиссия о каменном строении Санкт-Петербурга и Москвы.
К концу XVIII века население города превысило 200 тысяч человек, в городе действовало более 60 православных и 15 иноверческих церквей. Насчитывалось (1780) более 1200 улиц и переулков, 3,3 тысячи домов, вся центральная часть города уже полностью была замощена булыжником и покрыта поперечными досками.
Открываются новые учебные заведения — Пажеский корпус, Горное училище, хирургические училища, учительская семинария, театральное училище. Важным событием не только для города, но и всей страны стало открытие института благородных девиц при Смольном монастыре.
В это время создают свои знаменитые произведения такие архитекторы, как Ф. Б. Растрелли — Зимний дворец (1754—1762 гг.), Летний дворец Елизаветы Петровны (не сохранился), Воронцовский дворец, Большой Петергофский дворец и др.; Ю. М. Фельтен — знаменитая решётка Летнего сада, Лютеранская церковь Святой Екатерины, Чесменская церковь и др.; И. Е. Старов — Троицкий собор Александро-Невской лавры, Таврический дворец, Князь-Владимирский собор, Аничков дворец (перестройка) и др.; Дж. Кваренги — Александровский дворец, здание Академии наук, Дворец Юсуповых на Садовой улице и др.; Ж. Б. Валлен-Деламот — Гостиный двор, Императорская Академия художеств (совм. с А. Ф. Кокориновым) и др.; В. И. Баженов — Михайловский замок; и многие другие зодчие. Многое как для украшения города, так и для образования сделал И. И. Бецкой.
7 августа 1782 года был торжественно открыт памятник основателю города Петру Великому — Медный всадник (скульпторы — Э. М. Фальконе, Ю. М. Фельтен, Ф. Г. Гордеев).
После 1785 года, когда выходит «Жалованная грамота на права и выгоды городам Российской империи» Екатерины II, создаётся орган, «заведующий делами всесословного городского населения, и образующийся путём всесословных выборов»[19] — Городская Дума.
«Пушкинский Петербург»
На развитие города в начале XIX века огромное влияние оказала Отечественная война 1812 года, затраты на которую снизили скорость развития Санкт-Петербурга и его ансамблей. Из важных событий этого времени следует назвать: учреждение министерств и Государственного совета, что приводит к ещё большему возвышению города как административного центра; Обновление Академии наук, создание Педагогического института, создание нескольких гимназий и разрешение свободных типографий — к возвышению как научного центра[19]. Открывается Пулковская обсерватория, в 1845 году — Русское Географическое общество.
В это время происходит открытие новых водных систем — Мариинской и Тихвинской, в 1828 году открывается Северо-Двинский канал. Важным событием становится строительство первой железной дороги в 1836 году между Петербургом и Царским Селом.
В первой половине XIX века заканчивается оформление архитектурных ансамблей вокруг Дворцовой и Сенатской площадей. В их создании, а также в создании других архитектурных памятников трудились такие зодчие как К. И. Росси — Аничков дворец (реконструкция), Елагин дворец, Здание Сената и Синода, Михайловский дворец, Здание Александринского театра и др.; Дж. Кваренги — Смольный институт; А. Д. Захаров — проект застройки Васильевского острова 1803—1804 гг., Адмиралтейство (перестройка) и др., Ж. Тома де Томон — Здание биржи с ростральными колоннами и др., А. Н. Воронихин — Казанский собор, дом Государственного казначейства и др., О. Монферран — Александровская колонна, Исаакиевский собор и др., и многие другие.
Огромное значение для города, как и для всей страны, имело учреждение Царскосельского лицея 19 (31) октября 1811 года, выпустившего множество учеников, ставших впоследствии известными деятелями науки и культуры. Среди них и А. С. Пушкин. С именем великого русского поэта связаны многие места города — с 1817 по 1829 года он проживает на Фонтанке, потом на Вознесенском проспекте, на Галерной, на Фурштатской, Большой Морской, Преображенской улицах, а с 1836 года — в доме княгини А. Н. Волконской на набережной Мойки[20].
Петербург середины XIX века
В один из тёплых осенних дней 1855 года отдыхавший на водах молодой австрийский композитор Иоганн Штраус, талант которого становился всё более известным далеко за пределами его родной Вены, был представлен солидному господину в расшитом золотом мундире. Господин оказался новым директором Царскосельской железной дороги и предложил Штраусу место постоянного дирижёра летних концертов в Павловском вокзале с окладом, сумма которого заставила композитора отнестись к предложению с большим вниманием. Кроме того, выступать перед изысканной публикой, посещавшей концерты в Павловске, тоже было чрезвычайно престижно. Поэтому через несколько дней контракт, предусматривавший приезд Штрауса в Петербург уже в следующем, 1856 году, был подписан.
Известно, что в 1837 году открылось движение на Царскосельской железной дороге между Санкт-Петербургом и его пригородами — Царским Селом и Павловском. Для того, чтобы железной дорогой пользовались как можно больше, на конечной станции, в Павловске, построили большой вокзал с концертным залом, и уже летом 1838 года здесь открылся первый концертный сезон. Расчёт оправдался: на концерты в Павловск летом отправлялся весь светский Петербург. Однако к началу 50-х годов популярность концертов немного упала, руководство железной дороги объяснило это тем, что в Павловске давно не выступали по-настоящему талантливые артисты. Поэтому директор Царскосельской железной дороги отправился в Европу на поиски новой звезды.
Иоганн Штраус был приглашён вначале только на один летний сезон 1856 года, однако стал бессменным дирижёром Павловских летних концертов на протяжении десяти лет. Вместе с композитором из Вены в Петербург приехали ещё 12 музыкантов, остальных артистов для оркестра он выбрал из русских исполнителей. Очередной летний музыкальный сезон в Павловском вокзале открылся 6 мая 1856 года. Как писала потом газета «Санкт-Петербургские ведомости», «народу в Павловске была бездна». Штрауса встретили оглушительными аплодисментами, после исполнения каждой пьесы публика снова устраивала овации. Говорили, что после концерта дирижёра чуть ли не на руках донесли до самой квартиры.
С первых концертов Штраус завоевал всеобщую симпатию, особенно восторгались им слушательницы. Композитору в это время исполнился 31 год, он был стройным, красивым, кроме того, публика приходила в восторг от его манеры дирижировать со скрипкой в руках, переходя от дирижирования к игре, при этом иногда он увлекался настолько, что его движения становились почти танцевальными. Но Штраус сумел поставить себя и свой оркестр в новые условия по сравнению со своими предшественниками — зал, где прежде обедали под музыку, теперь стал залом, где музыку только слушали.
Успех Штрауса в Павловске был действительно необычайным. Афиши, извещавшие о концертах Ивана Страуса (так назвали композитора на русский манер) можно было видеть в Петербурге повсюду. Русская публика, приходившая на концерты, любила музыку, разбиралась в ней, знала и ценила вальсы, которые составляли основу репертуара Штрауса. Но композитор включал в свои концертные программы и иную музыку: именно он познакомил петербуржцев с некоторыми произведениям зарубежных композиторов — Гуно, Вагнера, Верди. На концертах звучало лучшее из созданного русскими музыкантами, и особенно часто Штраус исполнял произведения Глинки, устраивая даже целые глинкинские вечера.
Публика настолько любила концерты Штрауса, что многие готовы были оставаться в Павловске на всю ночь. Дирижёр даже вынужден был прерывать выступление, когда раздавался звонок, извещавший об отходе последнего поезда. Но иногда и это не помогало: поезд уходил, а слушатели оставались в Павловске на всю ночь. В таких случаях Штраус выходил к публике и просил внести небольшую сумму для бедствующих или в фонд помощи раненым в Крымской войне, а после этого концерт продолжался до утра. Газета «Северная пчела» написала как-то, что, по свидетельству одного из меломанов, Штраус «скоро в состоянии будет ходить от своей квартиры до эстрады… по ковру, склеенному из нежных записок восторженных поклонниц».
В Павловске Штраус выступал не только как исполнитель и дирижёр, он продолжал сочинять. Известны многие его произведения, связанные с пребыванием в Петербурге, и, в первую очередь, знаменитый вальс «Прощанье с Петербургом».
Последним сезоном Штрауса в Павловске стало лето 1865 года. 19 сентября состоялся последний концерт сезона, публика, как всегда, проводила своего любимца неистовыми аплодисментами.
Композитор ещё несколько раз приезжал в Петербург, даже дирижировал своей опереттой «Цыганский барон» на сцене Александринского театра, но это были уже лишь эпизодические выступления. Десять Павловских сезонов Штрауса стали целой эпохой для русской публики и прекрасным воспоминанием в полной множеством трудностей жизни композитора.
Конец XIX — начало XX века
Градоначальники и генерал-губернаторы
04.05.1892—06.12.1895 Виктор Вильгельмович фон Валь,
06.12.1895—06.01.1904 Николай Васильевич Клейгельс,
12.02.1904—11.01.1905 Иван Александрович Фуллон,
17.01.1905—12.1905 Владимир Александрович Дедюлин,
11.01.1905—05.1905 Дмитрий Фёдорович Трепов генерал-губернатор,
23.12.1905—31.12.1906 Владимир Фёдорович фон дер Лауниц,
09.01.1907—07.1914 Даниил Васильевич Драчевский,
02.07.1914—11.1916 Александр Николаевич Оболенский,
10.11.1916—27.02.1917 Александр Павлович Балк.
Революционный Петроград
В связи с началом Первой мировой войны на волне патриотических и антинемецких настроений 18 (31) августа 1914 года город был переименован в Петроград. На следующий день вышел экстренный выпуск «Биржевых новостей»: «Мы легли спать в Петербурге, а проснулись в Петрограде!.. Кончился петербургский период нашей истории с его немецким оттенком… Ура, господа!..». После смерти Ленина, 26 января 1924 года переименован в Ленинград. 6 сентября 1991 года городу было возвращено его историческое название — Санкт-Петербург.
Колыбель революции
С ростом промышленности возникли радикальные движения. Социалистические организации (эсеры и анархисты) несли ответственность за убийство многих представителей царской семьи, в том числе Александра II в 1881 году. Революция 1905—1907 годов брала своё начало здесь и быстро распространилась по провинциям. Во время Первой мировой войны название Санкт-Петербург казалось слишком «немецким», и по инициативе царя Николая II город был переименован в Петроград 31[O.S. 1914]августа.
В Санкт-Петербурге произошло декабрьское восстание 1825 года, начались революции 1905—1907 годов, Февральская и Октябрьская революции 1917 года.
1917 год был началом революции. Февральская революция свергнула царское правительство, было создано два центра политической власти, Временное правительство и Петроградский совет. Временное правительство было свергнуто Октябрьской революцией и началась Гражданская война.
Близость города к анти-революционным армиям и нестабильный политический климат вынудили председателя СНК В. И. Ленина покинуть город, перебазировав ЦК партии и Советское правительство в Москву (5 марта 1918 года).
26 января 1924 года, спустя четыре дня после смерти Ленина, Петроград был переименован в Ленинград в честь Ленина. Решение Центрального комитета снова переименовать город обосновано тем, что Ленин возглавлял Октябрьскую революцию. Другая причина заключалась в политическом символизме: Санкт-Петербург стоял во главе царской империи. Он был после Москвы самым крупным городом страны и переименование его в Ленинград выразило те крупные изменения, которые произошли в социальной и политической жизни страны.
Гражданская война, голод, высылки и террор вызвали широкомасштабный выезд из города в деревню и эмиграцию. Население Петрограда в 1920 году составляло лишь треть от населения 1915 года.
Советский Петроград—Ленинград
После катастрофических событий 1917—1919 годов население города сокращается, к 1920 году оно составляет лишь 722 000 человек[21], но благодаря НЭПу жизнь в городе постепенно налаживается.
Уже в 1917 году был учреждён Лениздат (тогда — издательство Петросовета), с этого же года ведёт свою историю старейшая в стране киностудия — Ленфильм. В искусстве наступает «звёздный час» русского авангарда[22].
При руководителе города Григории Зиновьеве происходит активная жилищная застройка, хотя город испытывает острый жилищный кризис (типичным жильём становятся коммуналки). В 1924 году создаётся проект центра Нарвского района, который должны были создавать две площади — Стачек с триумфальной аркой и площадь, которую ещё предстояло создать (совр. Кировская площадь). По всему городу создаются Дворцы культуры — к середине 1930 годов имеются уже во всех промышленных районах[23].
В результате политики борьбы с религией были прекращены службы во многих церквях и соборах. Ряд зданий были отданы под музеи, в том числе Казанский собор был превращён в Музей истории религии и атеизма. В некоторых находились различные государственные учреждения, некоторые — отданы под утилитарные объекты — бассейны, склады, мастерские и пр. Часть церковных зданий была снесена.
В 1929—1934 годах был продан ряд картин Эрмитажа и Русского музея.
В соответствии с обращением ЦК ВКП(б) и СНК СССР от 3 декабря 1931 г. Ленинград был выделен в самостоятельный административно-хозяйственный центр со своим бюджетом[24]
1 декабря 1934 года был убит партийный лидер Ленинграда, член Политбюро ЦК ВКП(б) С. М. Киров, это событие положило начало «Кировскому потоку», на смену ему приходит А. А. Жданов. Десятки тысячи ленинградцев стали жертвами Большого террора, более сорока тысяч было расстреляно и тайно захоронено НКВД на Левашовском кладбище.
Блокада Ленинграда
Огромный героизм и стойкость ленинградцев проявились во время Великой Отечественной войны. Почти 900 дней и ночей в условиях полной сухопутной блокады города жители не только выжили, но и оказали огромную помощь фронту.
В ходе Второй мировой войны войсками Германии и Финляндии осуществлялась блокада Ленинграда, начатая 8 сентября 1941 года и снятая 27 января 1944 года.
Во время Блокады город с «Большой землёй» связывала проложенная через Ладожское озеро «Дорога Жизни». Летом она проходила по воде, а зимой — по льду. Также важную роль сыграла и доставка в город грузов авиацией, производившаяся в крупных масштабах осенью 1941 года.
Железнодорожное сообщение с «Большой землёй» было восстановлено после того, как Красная армия прорвала кольцо блокады:
2 февраля 1943 года в районе Петрокрепости построен низкоопорный (низководный) железнодорожный мост через Неву, 4 февраля, после испытаний, по нему стали пропускать воинские эшелоны; 18 марта 1943 года в 800 метрах от низкоопорного построен высокоопорный (высоководный) железнодорожный мост через Неву. После снятия Блокады в 1944 году было восстановлено прямое железнодорожное сообщение Ленинграда с Москвой.
По официальным советским данным около 630 тыс. из 3 миллионов жителей города умерло во время блокады и ещё примерно 200 тыс. — на этапах эвакуации[25][26]. За героизм населения и защитников города Ленинград стал первым советским населённым пунктом, удостоенным почётного звания Город-герой.
Послевоенный период
Город сильно пострадал от войны, многие здания были разрушены в ходе обстрелов и бомбёжек, а оказавшиеся на оккупированной врагом территории — ещё и разграблены (например, до сих пор (по состоянию на 2011 год) не найдена Янтарная комната), но город и его пригороды в следующие десятилетия были восстановлены в прежнем блеске и Ленинград продолжал оставаться интеллектуальным и культурным центром СССР.
Послевоенное развитие города было омрачено «Ленинградским делом», в ходе которого руководство города на Неве снова было обескровлено — так, был расстрелян герой блокады А. А. Кузнецов.
Тем не менее, начиная с 1947 года в Ленинграде развиваются как восстановительные, так и интенсивные строительные работы. 7 октября 1955 года в метро запущен первый обкаточный электропоезд, а уже 5 ноября был подписан акт о сдаче в эксплуатацию первой очереди ленинградского метрополитена.
В 1978 году завершено формирование инновационной системы радиосвязи «Алтай» — прообраза системы мобильной связи. Для этого в районе Финляндского вокзала (на улице комиссара Смирнова) построена новая АТС и около неё смонтирована вышка радиосвязи. В городе осуществляется глушение западных радиостанций.
19 октября 1986 года прошел митинг на Владимирской площади против сноса дома № 1 по Загородному проспекту — «дома Дельвига», положивший начало Перестройки и градозащитного движенияв городе. Вскоре прошла компания протеста горожан против сноса гостиницы Англетер. С карты города исчезают имена Брежнева и Жданова.
Во второй половине 1980-х годов население города впервые достигло пяти миллионов человек, но в 1990-х годах снизилось.
Постсоветский период
В 1991 году по результатам референдума 54 % (при явке 64 %) ленинградцев высказались за возвращение городу названия Санкт-Петербург. 6 сентября 1991 года указом Президиума Верховного Совета РСФСР оно было возвращено[27], 21 апреля 1992 года внесено в Конституцию РСФСР[28] (данная поправка вступила в силу 16 мая 1992 года). Десяткам городских названий возвращены их исторические имена.
26 июня 1991 был избран первый и последний мэр Петербурга, 13 марта 1996 года исполнительная власть была передана Администрации Санкт-Петербурга, которая формируется губернатором Санкт-Петербурга, должность мэра была упразднена.
Важным событием для Петербурга стали Игры доброй воли 1994 года.
Ряд громких убийств послужил поводом к появлению в 1990-е гг. журналистского клише о Санкт-Петербурге как «криминальной столице», что по современным оценкам ни тогда, ни тем более в настоящее время не соответствует действительности[29].
В 1991—2007 гг. было установлено много памятников, среди них — Ф. М. Достоевскому, маршалу Г. К. Жукову, С. А. Есенину и другие. Отреставрированы и восстановлены Михайловский замок, Константиновский дворец, храм Спаса-на-Крови и многие другие. В то же время, в течение постсоветских лет были безвозвратно утрачены или заменены «новоделом» многие памятники архитектуры. Испорчены некоторые исторические виды, снесены целые кварталы уникальной исторической застройки, признаны градостроительные ошибки.
В 2001 году начинается строительство Кольцевой автодороги вокруг Петербурга, 15 декабря 2004 года открывается Большой Обуховский мост, известный как «Вантовый мост».
Продолжается развитие метрополитена: в 1999 году введён в эксплуатацию участок Правобережной линии (линия 4) от станции «Чкаловская» до станции «Старая Деревня», в 2005 открыта станция Комендантский проспект и другие, а позже в системе была организована пятая линия метро.
В 2000 году был построен Ледовый дворец, в котором прошёл чемпионат мира по хоккею 2000, а в 2008 петербургский клуб Зенит выиграл почётный кубок УЕФА. Город стал главным российским и одним из главных европейских центров парусного и водно-моторного спорта.
27—31 мая 2003 года на российском и мировом уровне отпраздновано 300-летие Санкт-Петербурга.
Город стал местом ежегодного проведения Петербургского экономического форума.
В город переведён Конституционный Суд Российской Федерации.
22 сентября 2012 года вновь родился пятимиллионный житель города[30][31][32]. При этом, по ряду оценок, фактическая численность наличного населения города выше на полмиллиона—миллион, поскольку один из самых развитых городов привлекает большое количество незарегистрированных мигрантов[33].
Для постперестроечного города характерны гражданские протесты, носящие в основном градозащитный характер - против сноса гостиницы Англетер, Дома Дельвига, строительства Охта-центра, установки доски Маннергейму, Моста Кадырова, передачи Исаакиевского собора РПЦ, слияния РНБ и РГБ и т. п.
Литература
Пыляев М. И. Энциклопедия императорского Петербурга. История былой жизни столицы Российской империи. М., 2007. 608 с.: илл.
1993 г. Шерих Д. Ю. «Городской месяцеслов. 1000 дат из прошлого Санкт-Петербурга, Петрограда, Ленинграда.» К 290-летию Санкт-Петербурга. Издательство «Петербург — XXI век». 224 с., тираж 30000 экз. ISBN 5-85490-036-X
См. также
Дворцы Санкт-Петербурга
Утраченные памятники архитектуры Санкт-Петербурга
Градоначальники Санкт-Петербурга
Различия речи в Москве и Санкт-Петербурге
Перенос столицы России из Москвы в Санкт-Петербург
Перенос столицы России из Санкт-Петербурга в Москву
Перенос столицы России из Петрограда в Москву
Примечания
Ссылки
* | https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%81%D1%82%D0%BE%D1%80%D0%B8%D1%8F%20%D0%A1%D0%B0%D0%BD%D0%BA%D1%82-%D0%9F%D0%B5%D1%82%D0%B5%D1%80%D0%B1%D1%83%D1%80%D0%B3%D0%B0 |
{
"plaintext_start_byte": [
1,
121,
862,
1476,
2450,
3245,
3871,
3986,
4573,
5054,
5951,
7446,
8370,
9065,
9531,
9609,
10685,
11276,
11473,
12023,
12737,
13272,
13864,
14500,
14582,
14691,
15463,
15903,
16445,
16717,
17024,
17641,
17945,
18046,
20448,
20805,
21686,
22216,
22846,
23524,
24189,
24802,
25444,
25991,
26396,
27408,
28498,
29400,
29819,
30318,
30684,
31636,
31793,
32079,
32173,
32450,
32527,
32849,
33741,
35265,
36271,
36684,
37037,
37363,
37897,
38179,
39050,
39659,
39950,
40344,
40622,
41100,
41478,
42494,
43384,
44336,
44816,
44887,
45537,
45650,
45759,
45838,
46176,
46910,
47773,
48016,
49782,
50044,
50691,
51400,
51476,
52276,
52898,
53784,
53949,
54071,
54404,
54613,
55223,
55330,
55367,
55688,
55743,
56918,
57646,
58099,
58431,
59088,
60158,
60301,
60553,
60623
],
"plaintext_end_byte": [
111,
861,
1431,
2449,
3244,
3831,
3985,
4572,
5053,
5950,
7445,
8369,
9064,
9513,
9608,
10684,
11275,
11472,
11999,
12736,
13271,
13863,
14499,
14581,
14690,
15462,
15902,
16444,
16716,
17023,
17640,
17943,
18045,
20428,
20804,
21685,
22215,
22845,
23523,
24188,
24801,
25443,
25959,
26376,
27407,
28497,
29374,
29818,
30317,
30683,
31619,
31792,
32078,
32157,
32449,
32519,
32819,
33729,
35264,
36270,
36671,
37036,
37362,
37883,
38164,
39049,
39658,
39939,
40343,
40605,
41099,
41477,
42492,
43383,
44335,
44793,
44886,
45526,
45634,
45757,
45837,
46175,
46909,
47772,
48000,
49751,
50043,
50690,
51368,
51475,
52259,
52897,
53783,
53948,
54070,
54403,
54612,
55165,
55264,
55366,
55687,
55716,
56917,
57645,
58098,
58430,
59087,
60144,
60263,
60539,
60605,
60775
]
} | 最大の旅客機の名前は？ | エアバスA380 | japanese | {
"passage_answer_candidate_index": [
0
],
"minimal_answers_start_byte": [
2
],
"minimal_answers_end_byte": [
18
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
エアバスA380（Airbus A380）は、欧州エアバス社のターボファン4発の超大型旅客機。
概要
世界初の総2階建て[注 1]ジェット旅客機である。完成披露の時点ではボーイング747を抜いて、史上最大・世界最大[注 2]の旅客機である。初飛行は2005年4月27日。初期の構想から初飛行まで16年の歳月を要した。初飛行から10年後の2015年末時点で、エアバス社は中東や東南アジア地域を中心に300機を超える受注を獲得しており、この時点でA380プロジェクト全体としての損益分岐点に到達し、計画全体での黒字化に成功したと発表された。2016年10月現在、4発エンジンのワイドボディ旅客機としては同社の民間航空機部門で唯一生産されている機体である。
A380は1990年初頭にA3XXとして開発が始まった。エアバス社のほかにもボーイング社やマクドネル・ダグラス社が次世代大型旅客機として ボーイング747-Xとマクドネル・ダグラス MD-12を計画していたが、いずれも開発は凍結された。この後、ボーイング社は総2階建のNLAの開発を試みるが、これも中止された。スホーイによるKR-860の計画があった。かつてロッキード社も総2階建旅客機を計画したが、構想の段階で終わっている。
開発経緯
欧米の巨大機開発競争
エアバスはボーイング747に対抗できる輸送力を持つ機体として、1989年からUHCA（ウルトラ・ハイ・キャパシティ・エアクラフト）構想の実現に向けての作業を開始した。ボーイング社はこれに過敏に反応し、1991年に747改良型など3種の計画を発表し、UHCA阻止の動きに出た（詳しくはボーイング747-8の開発の経緯を参照）[1]。この動きに対し、エアバスを構成する（当時）アエロスパシアル、DASA、BAe、CASAの4社はボーイング社と共同で、1993年1月にUHCAとは別にVLCT（ベリー・ラージ・コマーシャル・トランスポート）と呼ぶ大型輸送機構想を発表したが、ライバル同士の意見がかみ合わず、エアバスは1994年6月、UHCAをA3XX（530席 - 570席の100型と630席 - 680席の200型の構想）として計画に着手したことを発表し、VLCTは中止された[2]。
ボーイング社はこれに対抗し、同年に747-500Xと747-600Xを発表、対決する構えを見せた[3]（747X計画）。747X計画はさまざまに変遷する流動的なものであったが、その間にもボーイング社は<!--「これからは大型機が大規模空港を結んで、そこから小型機で小規模空港へ行く、という時代では無く、中型機が各空港を直接結ぶ」<ref>[[地球ドラマチック]] 2015年5月30日放送分</ref>という喧伝などの-テレビ番組視聴メモにつきコメント化-->エアバス社に対する露骨なネガティブキャンペーンを繰り広げ、A3XXのイメージダウンを図った（ソニック・クルーザーを参照）。しかしエアバスは計画を進めた。
2000年12月19日、エアバスは62機の受注を獲得したことから、A3XXをA380として開発に入ったことを発表した[4]。ボーイング社は翌年に747X計画を延期し、ソニック・クルーザー計画を発表したものの、2003年には計画を凍結し、その開発能力を中型機ボーイング787へと注力していった[5]。しかし、その後ボーイング社は、A380と777-300ERやA340-600の間を埋めるという理由で、747-400ER、747-8型（計画名 747Advanced）などの大型機の開発を開始している。
スケジュールの遅延と受注
A380の1号機は2005年1月18日にトゥールーズの本社工場で完成披露の式典が行われた[6]。
6月1日にエアバス社は、「納入を2か月から6か月遅らせる」と発表した。問題は主翼の強度不足と機内配線による重量オーバーだった。前者は直ちに改善されたが、後者の解決は困難であった[7]。A380の最大定員853席すべてに個別に引かれた電線は延べ約563km[8]におよび、接続や収納に予想以上の時間を要していることと、サービスの一環として座席に配したオーディオ機器の配線によって重量が予想以上に増え、対応に時間がかかった。
18日の時点でアメリカン・インターナショナル・グループ (AIG) のリース部門・インターナショナル・リース・ファイナンス (International Lease Finance Corporation, ILFC) を含む16の航空会社がA380型機を発注しており、その数は27機の貨物機を含め159機[9]にのぼった。エアバス社CEOのノエル・フォルジャールは「この航空機を500機販売する」という期待を表明している。
予定ではローンチカスタマーのシンガポール航空は2006年の第4四半期 - 同年末に最初のA380型機を受け取り、カンタス航空は2007年4月、エミレーツ航空は2008年より前にA380型機の引渡しを受けることになっていた。A380型機の最初の路線就航は2006年末のロンドン発シンガポール経由シドニー行シンガポール航空便、続いて同じくシンガポール航空によるシンガポール発香港経由サンフランシスコ行、シンガポールから成田経由ロサンゼルス行、パリ、フランクフルトへの直行便が就航する予定であった。また、カンタス航空はA380型機をロサンゼルス - シドニー便に投入すると公表した。また、この頃にはエアバス社は月に4機のペースで引き渡しを行うと表明していた。
しかし、2006年6月13日、エアバス社は引渡しが再び6 - 7か月遅れることを発表した[10]。理由は生産上の遅れとしているが、顧客ごとに異なる内装仕様に対応するため、機内の配線設置に手間取っていることが原因とされている。社内で使用しているCADソフトCATIAが、ドイツとスペインではバージョン4を使っていたのに対し、イギリスとフランスではバージョン5に変更していた事でデータの共有に問題が起き、ケーブルの長さが設計変更に対応していなかったという[11]。なお、引渡し機数に関しても計画の年25機（2009年から年45機）から2007年は9機、2008年以降も予定より5 - 9機縮小するとした。これにより、さらに大幅な受領の遅れが生じるため、航空会社の心証が悪化した。エアバス社は、影響を受ける航空会社各社に対し大規模な補償交渉を行なったほか、安価なリースパッケージを提供することで旅客機型のキャンセルを回避しようとした。また、引き渡し延期をめぐっては、エアバス親会社のEADS株の急落に加え、EADS・エアバス両社幹部がこの発表前に大量の株を売却したインサイダー問題が発覚しており、EADS社元CEOノエル・フォルジャールが逮捕、その他10人がフランス当局によって告発されている。
さらに、2006年9月21日には、EADSが3度目となる納入スケジュールの遅れを発表。続く10月3日には最大の発注元であるエミレーツ航空が、「エアバスからA380計画がさらに10か月遅れ、機体引き渡しは2008年8月になるとの連絡を受けた」という声明を出している。エミレーツ航空は同声明の中で「当社にとって極めて深刻な問題で（契約に関する）すべての選択肢を見直している」としていたが、その後2007年5月14日に4機の追加発注を受けたことで契約のキャンセルは回避された。その後、2007年6月22日に行われたパリ航空ショーにおいて、8機が追加発注され、さらに2013年11月のドバイのエアーショーにて50機の追加発注が決定し合計140機となり、同機における最大のカスタマーとなっている。
2006年11月7日、貨物型の導入を予定していたフェデックスが、発注をキャンセルしたことを明らかにした。次いで2007年3月2日に、貨物型の導入を予定していたユナイテッド・パーセル・サービス (UPS) は、エアバスが再建計画の一環として旅客機の生産を優先すると発表したことで、引き渡しがさらに遅れることを懸念し、発注をキャンセルした（UPSは、のちにB747-8Fを新規発注）。さらには旅客・貨物の両型式を発注していたILFCも貨物型だけ注文をキャンセルし、旅客型のみの納入を受けることを明らかにしている。
エアバス社はこの時点でオプションを含め80機あった貨物型の受注を全て失い、貨物型の開発を一時中断した。旅客型の受注件数は基本設計から半世紀が経過し、大型化に限界があるボーイング747の発展形であるボーイング747-8の受注件数を上回っているが、貨物型はボーイング747-8に大きく遅れをとることとなった[注 3][注 4][12][13]。
テスト飛行
2005年4月27日にフランスのトゥールーズで初飛行した[14]。
2006年11月からA380 MSN002（ロールス・ロイス トレント 900型を装備、製造番号2:F-WXXL）を用い、世界の空港の滑走路、誘導路、PBB（パッセンジャー・ボーディング・ブリッジ）が適合するかどうかのテストと、PRの一環として世界周遊飛行を行った。行程はトゥールーズから出発し、4回に分けて10都市を回るもので、1回目の飛行では、シンガポール（11月14日）、大韓民国・ソウル（11月15日）に寄港。2回目に香港（11月18日）と成田（11月19日 - 11月20日）、3回目は中華人民共和国を中心として、広州（11月22日）、北京、および上海（11月23日）に飛行。4回目では、南アフリカ・ヨハネスブルグ（11月26日）に立ち寄り、南極点上空を通過して、オーストラリア・シドニー（11月28日）に寄港。太平洋を横断してカナダ・バンクーバー（11月29日）に飛行したあと、北極点上空を通過しトゥールーズに戻った。
この飛行の成功により、12月12日に欧州航空安全庁 (EASA) および米国連邦航空局 (FAA) の型式証明を同時に取得した[15]。この際、FAAがアメリカ機に義務付けている燃料タンク爆発防止装置の装備がなされていないことを指摘した。欧州機では装備義務はなく、エアバスもアメリカ機（ボーイング機）との構造の違いを主張し、装備の必要はないとしている。ただし、アメリカの航空会社に採用される場合はFAA基準が適用される可能性がある。
同機は「ワールド・ツアー2007」の一環としてA380 MSN007（製造者連番7:F-WWJB）で2007年6月4日に成田空港に再度飛来し、6月6日にシドニーに向かった。
また、A380 MSN009（製造者連番9:F-WWEA）を用いて、エンジン・アライアンス社製GP7000エンジンを搭載したA380の型式証明取得のため、テスト飛行を行った。2007年9月26日から、コロンビアのボゴタを振り出しに、北米・南米・中近東へ断続的にテストフライトを行い、10月18日に関西空港に寄港、その後トゥールーズに戻った[16]。このエンジンを搭載したA380-861型は2007年12月に型式証明を取得した。
引き渡し、就航
2007年10月15日、初飛行以来30か月間のテストを経て、最初の納入先であるシンガポール航空に機体が引き渡された[17]。同年10月16日にパイロットや技術者などのシンガポール航空関係者が乗り込みエアバス本社（トゥールーズ）からシンガポールに向けて飛び立った。そして同年10月25日よりSQ380便としてシンガポール - シドニー間に就航した。この初号便の座席はeBayによるインターネットオークションで販売され、売り上げは慈善団体に寄付される。また「現在運航している世界最大の旅客機」がボーイング747からA380に代わった。
結果として、最初の納入は当初予定から1年半遅れた。2007年11月末での受注数は193機であるが、一説によれば遅れに伴う補償費用や生産設備の稼働率低下、人海戦術に伴う人件費増大等によってエアバスは60億ユーロ（約1兆円）のプロジェクト経費増大を来たしており、さらに米ドルに対するユーロ高傾向もあってA380の採算ラインは、当初の270機から、420機程度にまで悪化している[18]と言われる。
2007年11月12日、エアバス社はサウジアラビア王子のアル・ワリードがA380をプライベート機として購入するため売買契約を結んだと発表した。2つのダイニングやゲームルーム、主寝室などを備え、機体に3億ドル、改装費に1億ドル。ミサイル防衛システムも含まれている。エアバス社では"The Flying Palace"（空飛ぶ宮殿）と呼んでいる[19]。この機体は元々エティハド航空向けに納入予定であった飛行試験2号機であることが明らかになっている。
シンガポール航空による定期就航が始まったことにより、A380 の順調なスタートにこぎ着けたと思われたが、エアバスは2008年5月13日、量産計画を再調整し、ウェーブ1（量産化前段階）からウェーブ2（量産移行後）においての引き渡し計画を修正する発表を行った。その結果、2006年に計画された急激な量産化は達成不可能となったことが確認されウェーブ2への移行に若干の遅れが生じた。これは、ウェーブ1における作業が予想以上に時間を要したことが原因としている。
今後の展望として、同日、エアバス社は次の通り発表した。
予定のA380の引き渡し機数
2008年：13機→12機（1機減）
2009年：25機→21機（4機減）
これ以降の引き渡し機数については、今後顧客との話し合いによって決まるとしている。その後2008年9月のカンタス航空向け初号機、製造通算14号機の引き渡しに先立ち、エアバス社は2008年と2009年の引き渡し数は12機と21機を堅持、2010年については30機から40機の間になると公表した。2008年12月30日に2008年の12機目となるエミレーツ航空向け4号機が引き渡された。なお、2008年後半に顕在化した世界金融危機のため、エアライン各社は引き渡しペースの鈍化をエアバス社に要望し、それに応える形で2009年5月には2009年中の引き渡し数を14機に削減するむね再度発表されている。
2008年7月28日、エアバス社のハンブルク施設に新設されたユルゲン・トーマス・デリバリーセンターでエミレーツ航空に対してA380-861が引き渡された。A380の航空会社への引渡しはこれが6機目で、これまでの5機はいずれもシンガポール航空に引き渡されていたことから、エミレーツ航空はA380を受領した二番目の航空会社である。
今回の引渡し機は同年8月1日にドバイ - ニューヨーク（ジョン・F・ケネディ）線で初就航した。そのほかに長距離路線の就航先として、ロンドン、シドニー、オークランドがあるが、今後の機数の増加によって就航都市は増えていく予定である。2009年3月、エミレーツ航空は、採算の悪化を受け、ドバイ - ニューヨーク（ジョン・F・ケネディ）線からA380の撤退を決定し、ボーイング777-300ERに変更した。
同機は商業運航の合間にクルーと整備員の訓練研修を兼ねて飛行していたが、同年9月に入り原因不明の電子機器トラブルが発生し飛行作業を中断した。商業運航が再開されたのは同年9月12日であった。
2008年9月19日、豪カンタス航空に同社向けA380-842（製造通算14号機）が引き渡され、同年9月21日にシドニーに到着した。同航空では約一か月間慣熟訓練を行ない、同年10月20日にメルボルン - ロサンゼルス線で商業運航を開始した。
2013年3月14日、通算100号機のA380がマレーシア航空へ引き渡された[20]。マレーシア航空にとっては6機目の機体。しかしながら2015年5月、同社は会社の業績不振の影響もあって近い将来にA380を放出することを示唆した[21]。2016年2月、同社CEOは、売却を延期し、少なくとも2018年まで同型機保有総数は現在の6機のまま据え置く、と述べた[22]。同年11月30日、A380型機を新たな航空会社に移管し、イスラム教のメッカ巡礼のためフライトを運航する計画を発表した[23]。
2017年11月3日、エミレーツ航空に同社100機目のA380（機体番号：A6-EUV）が引き渡された[24][25]。2018年に(UAE)の初代ザイード大統領の生誕100年を迎えることから、「100th A380」のロゴに加え、同氏を描いた特別塗装機となっている。
主な就航路線（2017年3月現在）(注)都市名が同じ場合、空港は同じとする。
シンガポール航空 - 出発地：シンガポール
就航地：ロンドン・シドニー・パリ・香港・メルボルン・チューリッヒ
エールフランス - 出発地：パリ
就航地：ニューヨーク・ヨハネスブルグ・シンガポール
ルフトハンザドイツ航空 - 出発地：フランクフルト
就航地：北京・香港・ヨハネスブルグ・ニューヨーク・サンフランシスコ
エミレーツ航空 - 出発地：ドバイ
就航地：ロンドン・マンチェスター・パリ・チューリッヒ・フランクフルト・デュッセルドルフ・ミュンヘン・マドリード・バルセロナ・アムステルダム・ローマ・ミラノ・シドニー・ブリスベン・メルボルン・パース・北京・上海・香港・大阪/関西・成田・トロント・サンフランシスコ・ロサンゼルス・ニューヨーク・ダラス・ヒューストン・バンコク・クアラルンプール・シンガポール・ソウル・ジェッダ・クウェート・ムンバイ・モーリシャス
以遠就航地：シドニー - オークランド・バンコク - 香港・ブリスベン - オークランド・メルボルン - オークランド
カンタス航空 - 出発地：シドニー・メルボルン
就航地：（シドニー・メルボルン）- ロンドン・ロサンゼルス・ダラス
以遠就航地：（シドニー・メルボルン）- ドバイ - ロンドン
大韓航空 - 出発地：ソウル
就航地：ロサンゼルス・ニューヨーク・アトランタ・パリ・香港
中国南方航空 - 出発地：北京・広州
就航地：広州[注 5]・上海、ロサンゼルス
マレーシア航空 - 出発地：クアラルンプール
就航地：ロンドン・シドニー
タイ国際航空 - 出発地：バンコク
就航地：シンガポール・成田・大阪/関西
ブリティッシュ エアウェイズ - 出発地：ロンドン
就航地：ロサンゼルス・香港・ヨハネスブルグ・ワシントン・シンガポール
アシアナ航空 - 出発地：ソウル
就航地：ロサンゼルス・ニューヨーク・香港・バンコク・成田
カタール航空 - 出発地:ドーハ
就航地:ロンドン・パリ・バンコク
エティハド航空 - 出発地:アブダビ
就航地:ロンドン
日本への就航
日本路線は、2008年5月20日にシンガポール航空がシンガポール - 東京/成田線で運航を開始したのが最初である。だが、悪天候により中部国際空港へ回避着陸（ダイバート）し、その後4時間ほど遅れて成田に到着した。なお、当日は成田空港開港30周年の日であった。
その後は、2010年6月12日到着便よりルフトハンザドイツ航空がフランクフルト - 東京/成田線（2014年3月の羽田線復帰以降、成田に乗り入れておらず、2018年1月現在では事実上の撤退となっている）で、2011年6月17日より大韓航空がソウル/仁川 - 東京/成田線（往路：KE701[注 6]・復路：702便）でそれぞれ運航開始。同年7月1日よりシンガポール航空がシンガポール - 東京/成田 - ロサンゼルス線でボーイング777-300ERに代わり運航開始し、以遠権のフライトで初めて就航した。2012年7月1日よりエミレーツ航空がドバイ - 東京/成田線に就航し、成田空港の第2ターミナルビルに初めてA380が発着（ゲートは66番）したが、翌2013年5月31日をもってA380での就航を終了した。
一方で、2010年9月2日到着便よりエールフランスがパリ - 東京/成田線で運航開始したものの、2014年5月11日をもってボーイング777-300ERに機材変更された。大韓航空もデイリー運航から曜日限定運航に切り替え、2012年4月以降は全便他機材に切り替えたが、2012年10月28日から2013年3月30日まではA380での運航が復活している（往路：KE705・復路：706便。ただし、他の機材により運航される場合がある）。
シンガポール航空では2012年8月10日 - 8月15日に、大阪就航40周年を記念してシンガポール - 大阪/関西（往路：SQ618・復路：SQ619便）線で運航し、関西国際空港に定期旅客便として初めてA380が就航した。なお、当路線では2013年・2014年にも8月中旬[26][27][28][29]に運航している。また、2014年8月9日・8月13日には名古屋就航25周年を記念してシンガポール - 名古屋/中部（往路：SQ672・復路：SQ671便）線でも運航し、中部国際空港にも定期旅客便として初めてA380が就航した[30][31]。
タイ国際航空が、2013年1月1日からバンコク - 東京/成田線で運航開始（往路：TG676・復路：TG677便）。
さらに同年12月1日からは、東京/成田線で午前出発便もA380に変更（往路：TG641便・復路：TG640便）、またバンコク - 大阪/関西線（往路：TG622・復路：TG623便）でも運航開始。2015年5月からB747-400に機材変更し運航していたが、2016年5月16日から10月29日までの間、再投入され[32]、2017年1月前後にB747-400となったが、2017年9月現在、成田発夕刻便とその復路便、関空発夕刻便とその復路便をA380で運航している[33]。
アシアナ航空が、2014年6月13日からソウル/仁川 - 東京/成田線（往路：OZ102・復路：OZ101便）、同年7月29日からソウル/仁川 - 大阪/関西線（往路：OZ112・復路：OZ111便）で、同年8月19日まで一時的に投入された[34][35]。そして、2016年10月30日から11月9日の間、ソウル/仁川 - 東京/成田線（往路：OZ102・復路：OZ101便）で期間限定投入され、2年ぶりに日本に同社のA380が飛来した[36]。2017年10月29日から2018年3月24日まで、再度ソウル/仁川 - 東京/成田線（往路：OZ102・復路：OZ101便）にA380を投入している[37]。
シンガポール航空の路線計画変遷に伴い、2016年10月22日をもってロサンゼルス-東京/成田線-シンガポール線(SQ11/12)におけるA380の運航が終了となった[38]。同路線は翌日よりB777-300ERとなったが、東京/成田線-シンガポール線(SQ637/638)がA380になるとの発表もない。また同社は羽田線も有していることから、A380は東京/成田線から事実上の撤退となった可能性が高い。この後、大阪/関西線については同年12月4日から2017年始にかけて期間限定で運用されている[39]。
マレーシア航空が、ロンドン線のみで使用しているA380を2017年8-9月の期間限定で成田路線に導入し、東京/成田線-クアラルンプール線(MH89/88)に運用した[40]。また、2015年12月14日、同月20日に決勝戦が開かれる「FIFAクラブワールドカップ2015」に出場するFCバルセロナ（欧州代表）の選手とサポーターを乗せたバルセロナ-東京/成田直行チャーター便は、同クラブ首脳がVIP席の多さにこだわった結果A380となり、マレーシア航空所有6機目、A380累計100機目のロゴ入り機であった[41][42]。
以上のように、本機体の初就航当時は日本への乗り入れに積極的なエアラインが多数あったものの、2017年3月現在は撤退あるいはデイリーから季節限定あるいは期間限定に切り替えとするエアラインが増えつつある。しかし、エミレーツ航空が2017年3月26日からドバイ - 東京/成田線にA380を再就航させ[43]、日本に定期的に乗り入れる外資系のA380はタイ国際航空と合わせて2社となった。
日本の航空会社の動向
日本はA380と同じく大型旅客機と呼ばれているボーイング747を世界で最も多く導入していることから、日本航空 (JAL) や、全日本空輸 (ANA) がA380を導入する可能性があると言われていた。2010年10月、羽田にデモフライトした際、エアバス側の意向で新千歳空港での適合テストも行なわれた。
スカイマーク
スカイマークは国際線参入の一環として2010年11月8日に同機の購入について基本合意し、2011年2月17日に6機（うち2機はオプション）の購入契約を正式に締結した。この正式契約成立により、日本の航空会社として初めてエアバスA380が導入され、同時に日本籍で初めてエアバス社製・四発ワイドボディ機が登録されることになり、契約通りに進めば2014年に2機を導入する予定であり[44][45][46]、ロンドンやフランクフルト、ニューヨークへ就航させるほか、2018年以降にも9機追加導入する計画を明らかにしていた[47]。スカイマークカラーに塗られた機体の試験飛行も行われていたが、スカイマーク側が経営の悪化を理由に契約変更を申し出たところエアバス側が拒否して購入契約が決裂。購入キャンセルについて交渉中であることが明らかにされた[48][49]。
2014年7月28日、2014年前期に円安に伴う燃料費高騰や格安航空会社 (LCC) の台頭などによって経営が赤字に転落した状況から、スカイマーク側がエアバスに「2機の導入延期、および4機の契約解除」とする案を打診した。するとエアバス側はスカイマークに「大手航空会社の傘下」に入ることを要求し、さらにこれを拒否して契約をキャンセルした場合は「違約金」を請求することになる、とブルームバーグが報道[50]した。これを受けてスカイマークは「当社の経営の主体性を揺るがすような主張は受け入れられない」とする声明を発表したが、この声明を受けたエアバス側は「スカイマークとの協議および同社の機体に対する姿勢を受け」て契約協議の終了を通知[51][52]し、さらに「すべての権利及び権利侵害における救済措置を保持している」として、最大700億円規模の違約金を請求される事態となった[53]。
ところが、スカイマークに販売する予定だった機体を別の航空会社に売る目処がついたこともあって2014年10月に最低200億円まで減額に合意する方針と朝日新聞が報道[54]。その後、スカイマーク側の経営不振による資金不足もあり、2014年12月の時点でスカイマークとの契約が解除された機体がまだ他社に納入されていないことが会員制写真投稿サイトのAirliners.netで確認されている[55]。また違約金交渉が最終合意された事実はないが、12月19日になってエアバス側が英国商事裁判所に対して訴訟の準備を開始したことが報道され、スカイマーク広報もこれを追認した[56]。スカイマーク向けに製造された2機は、2016年にエミレーツ航空へ売却された[57][58]。
全日本空輸（ANA）
全日本空輸は、当初A380導入の是非について、2008年内に結論を出す予定であったが、2008年12月に世界経済の悪化を受け、「ボーイング747-8とともに大型機の導入計画を一時凍結する」と発表した。理由は世界の金融不況に伴うもので、「新大型機検討委員会は廃止されずに時期を見て再開させる」とされていた。
しばらく話の進展がなかったが2014年3月27日、同社は5機種の機材発注を同時決定した。その発注した5機種のうち、大型機として既存のボーイング777-300ERに加え、ボーイング777-9Xが新たに加わることとなった[59]。2014年3月31日をもって同社からボーイング747が全機退役したにもかかわらず導入の話の進展がなかったことに加えて、「新大型機1種」は777-9Xとして選定された。
2016年1月にANAの親会社ANAホールディングス（ANNHD）が、A380型機を3機導入すると日本経済新聞より報道された[60][61]。この機体は新規発注機材である[62]。2018年頃に納入される予定でANAのハワイ路線に投入され、成功すれば追加発注につながる可能性もあると報じられた[63]。
2016年1月29日、ANAHDはA380型機を3機導入することを正式に発表した。成田からハワイ向けリゾート路線を拡充する機材となる予定で[64]、当時は2018年～2019年に納入される見込みであった。2019年春より東京-ホノルル線へ導入する特別塗装デザインと、愛称「FLYING HONU」（空飛ぶウミガメ の意）を決定した[65][66][67]。2019年3月に1号機を受領し、同年5月24日に成田-ホノルル線に同機が就航する予定である。また、2019年度第1四半期には2号機を受領し、2019年7月1日に同機が就航する予定となっている。これにより、ANAが日本初のA380を保有する航空会社となり、世界では14社目の発注航空会社となる。また、2014年3月31日のボーイング747撤退以来、約5年を経て同社のフリートに4発機が復帰することとなる。
名前の由来
本来の命令規則によればA340、A350と続くはずであったが、この機種はいきなりA380になっている。理由は以下の通り。
航続距離が8,000マイル（約12,800km）に向上し、それを強調するため
比較的ボーイング製機体の市場占有率が高い中国市場を開拓すべく、中国で「末広がり」を意味し縁起のいい数字とされる「八」を選んだため[68]
他にも最大有償座席数が800席クラスなどという説もある。
機体
外形
A380型機は、低翼で後退角を持った主翼、通常形式の尾翼、主翼パイロンに装着したエンジンなどの一般的なジェット旅客機と同じ特徴を持っている。A380型機は基本型の旅客仕様-800型が最初に販売された。
ボーイング747と違い、2階席も通路が2つある[注 7]。
客室
2階建ての客室の1階（主デッキ）は最大幅6.58mで、ボーイング747-400の主デッキ客室最大幅より45.7cm広い。また上部デッキの客室最大幅は5.92mでエアバス社の従来のワイドボディ機の客室最大幅5.62mよりわずかに広い[69]。
店舗・サービス設備
エアバス社はその客室の大きさからラウンジ、滝、バー、免税品店やシャワールームなどを設けることも可能としており、実際にエミレーツ航空はファーストクラス利用者向けのシャワールームを設置した。しかし、飛行中は不測の乱気流で機体が大きく揺れることがあり、乗客が怪我や死亡する危険を最小限にするには、乗客が常に立ち歩く状態は好ましくない[注 8]。作ったとしてもすぐに廃れるだろうという意見もあるが、在来機において既にバーは実現されている。また、逆にボーイング747の開発の際ではそのような接客設備の採用が検討され、ラウンジはいくつかの航空会社において実現したものの、座席数を増やすためにその後廃止された。
座席数
キャビンの総面積はB747-400の約1.5倍、座席数はファースト・ビジネス・エコノミーの3クラスからなる標準座席仕様で同じく約1.3倍である。エアバス社では「従来の大型機と比べて同じ座席仕様でありながら、1人当たりの占有面積が広くなる」を同機のセールスポイントとしている[注 9]。エティハド航空では、これを活かし通路を1つとする代わりにベッドを座席ごとに設置した通常のファーストクラスより上の「レジデンス」を導入している。座席の機内が総2階建て構造であることから、客室の最前部(メインデッキのL1/R1ドア付近)と最後部にそれぞれ直線式と螺旋式の階段が設けられ、最前部の階段では大人2人が楽にすれ違える幅がとられている。なお、2017年に最前部階段の位置を従来のメインデッキのL1/R1ドア付近からL2/R2ドア付近への設計変更が可能になることが発表された[70]。これにより、一例として4クラス497席の座席数から78席増の575席へと座席数を増やすことが可能となる。更に2018年4月には、新造機だけでなく既存機にも適用可能な「キャビン・フレックス」オプションが導入された[71]。これは、2階のドア3を機能させないことで、プレミアムエコノミーで最大11席、ビジネスクラスで7席増やすことが可能になる。
民間旅客部門では今までにない座席数である。例としてエール・オーストラルはモノクラス仕様で計840座席とし、世界最多有償座席数として記録が更新される計画もあったが、発注はキャンセルされた[72]。2クラス仕様では2015年11月4日にエミレーツ航空が中距離2クラス仕様・615席（ビジネス58席・エコノミー席557席）を受領した事で、2クラス仕様における世界最多有償座席数であったANAのボーイング747-400D（2014年3月31日をもって全機退役）の569席を上回り、記録を更新した。2016年7月現在、2クラスで世界最多の有償座席数そして世界初の600席台有償提供である。標準座席仕様では、2011年12月12日まで、エールフランスが538席[注 10]として、有償提供をしていた。3クラス仕様における初の500席台であり、世界最多有償座席数の記録を更新している。
2000年代後半以降では、ワンランク上のエコノミークラス（プレミアムエコノミーなど）を導入して4クラス仕様とする航空会社があるが、エールフランスが2018年現在516席[注 11]として、有償提供をしている。この仕様においても初の500席台であり、世界最多有償座席数の記録を更新している[注 12]。
操縦室
操縦室と乗務員休憩区画などは2階建て客室部分の前にあり、メインデッキと呼ばれる1階とアッパーデッキと呼ばれる2階の間の1階より少し上がった中2階の高さに位置している[注 13]。これは視界の確保と他のエアバス機との互換性のことも考えての設計である。
操縦室は予備席も含めて5つの座席が備わる。2人乗務による操縦を行えるように、最前部左の機長席とその右の副操縦席の2座席を取り巻き操縦装置類が配置されている。操縦室後半には間隔を開けて2つまたは3つの座席が備わっている[注 14]。
本機はLCD（液晶ディスプレイ）を用いたグラスコックピットを備えている。ただし、エアバス社の従来のグラスコックピットと違う点は、一辺8インチの正方形のLCD6面から、縦8インチ横6インチの縦長のLCDが8面へと増えたことである[73]これにより、コックピットに持ち込む書類の数の削減が可能となる。操舵形態は同社ではエアバスA320以来採用されているサイドスティック方式である。
垂直尾翼
垂直尾翼前縁頂点部に機外カメラを取り付けることが可能となっている。機内のモニターでは、高さ24mからの映像が映し出される。この機外カメラの取り付けは、航空会社によるオプションである。
エンジン
2社が製造するエンジンから1種類を選ぶことができる。これらはいずれも主翼下面にパイロンを介して左右に2つずつ合計4基が取りつけられる高バイパス比ターボファンエンジンである。1つはロールス・ロイス・ホールディングス製トレント 900、もう1つはエンジン・アライアンス（GE・P&Wの合弁企業）製GP7270である。トレント 900はA380が初飛行した時のエンジンであり、最初は数多く販売されたが、その後GP7200の販売も伸びてきており、トレント 900の発注と肩を並べるまでになっている[注 15]。エンジンのメーカー別にA380の型式がロールスロイス トレント900シリーズはA380-84X、エンジン・アライアンス GP7200シリーズはA380-86Xと表され区別できる。
着陸滑走時には、ボーイング747などの4発機はエンジン4基全ての逆噴射装置を使用するが、A380では内側の第2と第3エンジンの2基分のみを使用する。操縦席のリバース操作レバーも、第2と第3エンジンの部分のみである。なお、計画当初A380はブレーキ性能が十分とのことで逆噴射装置を採用する予定はなかった。重量軽減と信頼性向上のため、逆噴射装置では民間機では初となる電気で作動するETRAS (Electrical Thrust Reverser Actuation System) を採用している[74]。
低騒音で低二酸化炭素排出量を実現し、世界一運航規制の厳しいロンドン・ヒースロー空港でも24時間運用が可能である。このことから広告では「環境にやさしい飛行機」であることを売りにしている[注 16]。
タイヤ
巨体を支える降着装置のタイヤは、ノーズギア2本、ボディギア12本（6輪ボギー×2）、ウイングギア8本（4輪ボギー×2）の計22本である。なお、ボーイング747のタイヤはノーズギア2本、ボディギア8本、ウイングギア8本の計18本、ボーイング777ではノーズギア2本、ボディギア12本の計14本である。
タイヤを製造しているのは、ブリヂストンである[75]。初号機にはブリヂストンのタイヤが採用された[76]。また、エミレーツ航空向けの機材にはミシュランがタイヤを製造すると報道された[77]。
空港の対応
航空交通管制では後方乱気流を考慮した飛行間隔を決定する際、最大離陸重量で区別しており、 通常136t以上をヘビー（Heavy）として扱う[78]が、A380の登場によりスーパー（Super）のカテゴリーを新設した[79]。このため空中で着陸の順番待ちや離陸滑走において747などの従来の大型ジェット機以上に間隔が必要となり、空港の利用効率化にはネックとなる。
国際民間航空機関（ICAO）では、A380型機などの新大型航空機に対応する新たな飛行場等級「コードF」を設定し、滑走路や誘導路など基本施設の整備について細かな基準を設けている。それまではボーイング747-400型機などの大型ジェット機を想定したコードEが最高ランクであった。
旅客取扱施設においては、総2階建てという新型機の特性から、固定ゲートを利用して航空機に搭乗する際のPBB（パッセンジャー･ボーディング･ブリッジ:搭乗橋）の運用が大きな課題となる。エアバス社によれば、現在世界の空港で広く採用されている、1機あたり2本のPBBで十分対応可能であるが、メインデッキ2本使用で140分、アッパーデッキ、メインデッキ各1本、計2本使用で90分のターンアラウンド（便間作業）タイムを設定している[80]。アッパーデッキ1本、メインデッキ2本、計3本のPBBが使用出来れば、さらに乗降に必要な時間や機内清掃など作業時間なども短縮されるため、乗客の利便性がさらに向上するとしている。このほか、ゲートラウンジの拡張や、駐機中の航空機に電気や空調を供給する（GPU）の能力アップなどが必要となる[注 17]。
日本の空港では、成田国際空港が2013年時点で第1ターミナルビルの15番・26番・45番・46番、第2ターミナルビルの66番、96番<!--準備工事のみ 67番・68番-->が同機対応である。東京国際空港（羽田空港）は、国際線ターミナルの107番スポットが該当する
（但し、こちらは混雑する昼間の定期乗り入れは後方乱気流などの問題もあり原則、国交省は認可しない方針だが成田空港閉鎖などによる代替着陸などによる緊急運用を見込んでいる[81]。詳細は羽田空港発着枠を参照）。関西国際空港は第1ターミナル国際線の11番、31番が該当する[注 18]。首都圏以外でも、2014年11月時点で中部国際空港、新千歳空港(国際線ターミナルのみ対応)[注 19]が運用可能空港となっている。
シドニー国際空港などではA380に対応するため、地盤を固めたり、ボーディングブリッジを減らしたりなどの処置を行った。そのためスポット運用がぎりぎりになり、他機がスポットが空くのを待つという光景も見受けられたり、ブラジルで2014 FIFAワールドカップが開催され、需要の増加が予想されるサンパウロ国際空港へエールフランスが大会期間中、同型機の就航を計画していたが、ブラジル航空当局が事前に同空港を調査したところ前述の飛行場等級コードFの規定を一部満たせていない可能性があり、改修工事の目途も立たないことから当局は大会期間中の同型機の同空港への就航は認可しない方針（大会後改修対応）であることが分かったりしていて[82]、充分な改修に対応しきれない空港もある。
このように今後、総2階席を持つ旅客機が増える見込みがあれば、空港側の改修なども広がりが期待できるが、規定を満たせない空港が対応しない限り路線数も増やせず、空港側も利用状況の予測が不明確なままコストをかけて改修するメリットがないため、対応するのは国を代表する国際空港や国際線のメインハブ空港にとどまっている。
日本企業の参加
A380の生産には、日本企業の21社が参加している[83]。
2002年4月に床下・垂直尾翼の部材担当として東邦テナックス、ジャムコ、住友金属工業、東レの4社が参入、6月に三菱重工業（前・後部カーゴドア）、SUBARU（垂直尾翼前縁・翼端、フェアリング）、日本飛行機（水平尾翼端）、10月に新明和工業、横浜ゴム、日機装が、2003年2月に横河電機、カシオ計算機、牧野フライス製作所が、6月にブリヂストン、三菱レイヨンが参加を決定した。とくに日本の炭素繊維の技術に目が向けられフレームなどの主要な部分に多用されている。
派生型
A380は就航中、他に開発が計画・研究されている派生型がいくつかある。
A380-800型機
旅客仕様の基本型で、2007年10月25日にシンガポール航空が商業飛行を開始した。
当面はこの型のみの販売・引渡しを行うことにしており、
機体重量の軽減
アビオニクスの改善（新たに開発されるA350との共通性を高めたデザインが予想されている）
より効率的なエンジンの搭載（これもA350向けに新たに開発されるTrentXWBの装備が考慮されている）
最大離陸重量の増加による航続距離の延伸
など、段階的な性能向上プログラムも検討されている。これらの改良を取り入れた第一段階の生産機は2012年頃から納入されると考えられている。この機体はエアバス社のエンジン換装型新型機プログラムと同様に、A380もA320neoやA321neoなどといった一連の「neoシリーズ」に加わる事となり、「A380neo」として改良が施された新型機となる。2016年にはUAEのエミレーツ航空が、改良機構想の「A380neo」に関する発表を行っており、同社はエンジン換装などが施されない場合でも、アビオニクスを中心とした改良機を追加発注する用意があるとしている。
2015年6月に2機の発注を検討していることが報道されたユナイテッド航空も含めると、A380-800型機を導入した航空会社数は世界全体で14社となる。この発注が実現に至った場合、ユナイテッド航空がアメリカ合衆国の航空会社として初めてのA380-800型機発注となる。アジアではシンガポール共和国のフラッグキャリアであるシンガポール航空が、A380シリーズ全体でのローンチカスタマーとして初号機を受領し、シンガポール発欧米路線やオセアニア路線などで活躍している他、保有機材数としてもアジア地区最多の機数を有している。その他にタイ国際航空などが、繁盛期ごとの臨時定期便で日本の成田国際空港へ定期乗り入れを行っている。
現状ではエミレーツ航空がA380-800型機の最大の顧客で、2016年3月には日本のスカイマーク向けに製造途中だった機材を引き受ける形で2機追加購入する契約を結んでいる。
A380plus型機
基本型の-800型の発展型として開発調査することを発表された初めての型。2017年6月18日（現地時間）にパリ航空ショー2017にて発表されたA380-800型機の効率向上モデル。同航空ショーでコンセプトモデル（既存のA380-800型機に後述の大型ウイングレットをモックアップで装着）が展示され、基本型に比べて効率性と経済性を向上させ、外観ではウィングレットをより大きくし、翼端を上下に分かれる形状に変更したものである（上方に3.5m、下方に1.2mと、上下で4.7mの高さを持つ）。他には翼そして空力的観点の見直しも行い、燃料消費率を最大4％減少が達成される見込みである。また、機内では2階席への階段やクルーレスト、サイドウォールなどの見直しで、客室をより最適化して基本型よりも最大で80席を増加できるようにしたという（エアバス社では「Cabin enablers」と称す）[86]。具体的には、A380-800型機の標準座席数は4クラス497席であるが「Cabin enablers」を導入すると575席に増加できる。また、最大離陸重量は578トンに増加し、航続距離は300nm（555.6キロ）延長される。最大78席を増席した場合、A380-800型機と同じ航続距離8200nmとなる。さらにエアバス社は、メンテナンス間隔を広げ、メンテナンスコストも削減できる、事を示している。開発が正式決定となれば、A380発展型しての初めてとなるが、最大顧客のエミレーツ航空は同年11月に提案を受け入れなかったことが判明している[87]。
A380-800F型機(開発中断)
貨物機型も貨物航空会社へ提案されている。貨物機型については重量物が運べないのでそれほどメリットがないとされ、ボーイング社はA380Fより777Fや747-8Fのほうがロスが少ないと説明している。
世界最大の旅客・貨物機だけに貨物容積は広いが、機体の大きさのわりに搭載量は少なく、高速貨物輸送用途ではライバルとなる747貨物型に比べると不利な点が多い。また、ノーズ部が開かないため長い貨物が積めなかったり、専用ローダーがないと2階へ搭載できない欠点がある。このように、747貨物型では可能だったことが不可能になるだけでなく、747貨物型では必要のなかった設備の追加も必要なことから経済性では問題となり、貨物機としてはあまり関心を集めていない。
受注状況の例としては、エミレーツ航空など旅客型はA380を発注しているが、貨物型は747-8Fを発注している。比較的軽い貨物を扱うFedExとUPS、ILFCはA380を一度、発注したが、旅客型の納入遅延をうけ、納入遅延を懸念してFedExが発注をキャンセルし、続いて2007年3月にUPS（2016年に747-8Fを発注）、ILFCが発注キャンセルした。このためエアバス社は受注を失い、2017年6月現在、試験機を含めて実機は1機も存在せず貨物機の開発は中断している。しかし、発注する会社が出てくれば開発は再開される予定である。
他の派生型（計画中）
以下の派生型はいずれも発注している航空会社はない。
A380-700 （A380の胴体短縮型）
A380-800C（メインデッキの一部を貨物室としたコンビ型、397席 - 454席）
A380-800R（A380-800の長距離型。ブリティッシュ・エアウェイズやカンタス航空、シンガポール航空等の超長距離路線向けに提案されている）
A380-800S（A380-800の短距離型）
A380-900 （A380の胴体延長型。標準座席構成で3クラス656席。エミレーツ航空やヴァージン・アトランティック航空などが興味を示していると報道されている）
A380-900S（A380-900の短距離型）
A380neo（A380の後継機としてエンジン換装などを検討している報道があり、2014年12月にエミレーツ航空の社長が興味を示している[88]）
今後の展望
前述したように、A380は大きすぎて採算に合う路線が限られていること、加えて、双発機の大型化・性能向上などに伴う大型4発機の受注低迷も相まって、2014年・2015年と2年連続して航空会社からの新規受注を1件も獲得できず（受注を獲得できたのはリース会社からのみ）、今後もこの傾向が続くようであれば2018年にも生産を打ち切る可能性があると示唆していた[89]。2016年7月12日には、2018年以降の生産ペースを年27機から12機へ大幅に引き下げると発表した[90]。
しかし、2016年5月にエミレーツ航空からの発表として、A380シリーズをさらに購入する意思があると国際通信社を通じて報じられた。世界最大のA380オペレーターである同社は、現在104機のA380-800型機を世界各地を結ぶ国際線の主要超大型機材として運航しているが、さらに追加発注を行う用意があるとしている。 ロイター通信は、エミレーツ航空CEOのコメントとして、発注は通算で「確定発注200機以上」になるとのコメントを紹介しており、すでにエアバス社からの発表によって、計画全体で黒字化の達成を発表されている超大型機A380プロジェクトをさらに後押しすることになると共に、これを以て総二階建機の生産体制が2020年代まで継続することになる。
一方で、エンジンを一新した「A380neo」の開発も視野に入れており、近い将来、それについての可否が決定する見込み[91]。
上記のような、新世代型の開発の一環として2017年6月に「A380plus」の開発調査を発表した。
A380plusは燃費を最大4％削減できる新たな大型ウイングレットの搭載、主翼の改良による空力性能向上を実現しており、2017年4月に発表済みの客室改良を合わせて実施すると、既存のA380と比べ、座席当たりのコストを13％削減できると発表している。
A380plusは最大離陸重量を578トンに増加し、既存の航続距離の8,200海里で最大80名多く輸送、または航続距離を300海里延伸することできると発表している[92]。
また、2017年から比較的機材更新の早いシンガポール航空では一部機材で入れ替えを開始していて、残発注5機を新機内仕様で受領し、運用5機をリース会社に返却し残保有14機を新機内仕様に改修して、最終的に新機内仕様19機で運用する予定[93] 。リース会社では、2018年までにシンガポール航空からの退役機の引受先を探していたが交渉は難航。少なくとも2機が今後部品取りのために解体されていく見込み[94]。
仕様（A380-800型機）
受注、引き渡し状況
下記すべてA380-800（純旅客型）
オプション（予備発注）をキャンセルした企業
A380-800F（貨物機型）も含む
エール・オーストラル[72]
キングフィッシャー航空
スカイマーク[48][49]
香港航空
トランスアエロ航空
イラン航空[95]
キングダム・ホールディング・カンパニー[注 24]
FedEx Express
ILFC[注 25]
UPS Airlines
ヴァージン・アトランティック航空
（2019年1月13日現在）
事故・故障・事件
2009年8月21日、シンガポール航空のA380が香港国際空港を離陸直前に故障のため、17時間後に再離陸した。
2009年9月29日、シンガポール航空のA380がパリのシャルル・ド・ゴール国際空港を離陸2時間45分後にエンジン（Trent 900）故障のため、パリに引き返した。
2010年11月4日、カンタス航空のA380-842型機（機体記号VH-OQA）がシンガポールからシドニーへ向けて飛行中、左翼内側の第2エンジンが一部破損しシンガポール・チャンギ国際空港に緊急着陸（カンタス航空32便エンジン爆発事故）。乗客433名・乗員26名の計459名に死傷者なし。地上で2名の軽傷者。この時、燃料系統とブレーキ系統それぞれの約半分が故障し、空中で燃料を投棄できず、ブレーキも不十分な状態に陥っていた。原因はエンジンの製造時に空いた小さな穴からオイルが漏れて爆発炎上したためであった。なお、この事故を受け、同社が当時運航している事故機を含めた6機全てが一時的に運航を停止した[96]。
また、シンガポール航空も保有する11機全ての運航を見合わせた。エンジンを供給するロールスロイス社とエアバス社の要請によるものである[97]。翌11月5日、シンガポール航空の保有分11機に関しては、全機が安全であることが確認され、同社分に関しては運航が再開された[98]。
一方で同11月5日、ルフトハンザ・ドイツ航空が、この事故を受けて同日の成田発フランクフルト行の便をエンジン検査のため欠航とした[99]。カンタス航空の保有分に関しては、安全点検を受け問題の有無を確認した[100]。同年11月27日から運航再開となった[101]。
2011年4月11日午後8時25分、ジョン・F・ケネディ国際空港にて滑走路へタクシング中のエールフランス7便（エアバスA380・機体記号F-HPJD）の左側主翼端が、駐機場にいたコムエアー6293便（ボンバルディアCRJ-700・機体記号N641CA）の垂直尾翼に接触した[102]。A380のウイングチップとCRJ-700の垂直尾翼が破損[102]。負傷者は報告されていない[102]。
2014年7月2日、カンタス航空94便ロサンゼルス国際空港発メルボルン空港行で、離陸から約1時間後、水を流す配管から漏れ出した水により2階部分で大量の水漏れが発生、1階にも降り注ぐ事態となり、出発地のロサンゼルス国際空港に引き返す[103]。
2014年12月5日、離陸のため滑走路に向かい始めた大韓航空86便（エアバスA380型機(機体番号HL7627)で運航）をファーストクラスの乗客として乗っていた同社副社長チョ・ヒョナが、客室乗務員に対してクレームをつけて旅客機を搭乗ゲートに引き返させた上で機内サービス責任者を86便から降ろし、運航を遅延させた出来事である。ナッツをきっかけにして暴言を吐き引き返し（ランプリターン）をしたため、しばしば短く「ナッツリターン」と呼ばれている（大韓航空ナッツ・リターン）。
2017年9月30日、パリ発ロサンゼルス行きのエールフランス66便（）A380-861型機（機体記号F-HPJE）が、大西洋上グリーンランド西の上空を飛行中、4発あるエンジン・アライアンス社製GP7270エンジンのうち、右翼の第4エンジンが爆発し、残り3発のエンジンで1時間ほど飛行を続け、カナダ東部のに15時42分(GMT)へ緊急着陸した。同機には24人の乗組員と496人の乗客が乗っていたが、怪我人などはなかった[104][105][106]。エールフランスは代替着陸した乗客輸送のためボーイング777-300ER型機（自社機：機体記号F-GZNO:旅客定員472名）、別途ボーイング737型機（リースチャーター機）も派遣し輸送した[107]。事故機は2017年12月6日までに現地にて第4エンジン換装し、4基のエンジンでAF371V便としてパリへ空輸され、2018年1月15日から営業運航便AF990便パリ発ヨハネスブルグ行きで運用復帰している[108][109]。
競合機種
ボーイング747-400
ボーイング747-8
ボーイング777-300ER
ボーイング777-8X/-9X(開発中)
脚注
注釈
出典
参考文献
「超巨大旅客機エアバスA380」杉浦一機 平凡社新書413 2008年 ISBN 978-4-582-85413-8
「図解ボーイング787VS.エアバスA380」青木謙知 ブルーバックス B-1748 2011年 ISBN 978-4-06-257748-9
関連項目
リチャード・ブランソン
KR-860 (航空機)
外部リンク
- Google ストリートビュー
on YouTube - エアバス社によるA380の使用可能非常口半数90秒脱出テスト（Discovery Channel）
| https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%82%A8%E3%82%A2%E3%83%90%E3%82%B9A380 |
{
"plaintext_start_byte": [
0,
2536,
3545,
3707,
4272,
5303,
6202,
7255,
9865,
11082,
12417,
13501,
16520,
18037,
19618,
22039,
23206,
23771,
25638,
26432,
27176,
27670,
29301,
29858,
30467,
31781,
32514,
33535,
33957,
34567,
34695,
35099,
36495,
37655,
37796,
38165,
39413,
41268,
42881,
43988,
45025,
45412,
47031,
47319,
47551,
47931,
48323,
48606,
48897,
49621,
49722,
49916,
50215
],
"plaintext_end_byte": [
2535,
3522,
3706,
4188,
5302,
6201,
7254,
9864,
11081,
12385,
13500,
16519,
18036,
19586,
21989,
23205,
23770,
25637,
26431,
27175,
27669,
29300,
29857,
30387,
31780,
32513,
33534,
33891,
34416,
34690,
35030,
36448,
37629,
37773,
38164,
39412,
41267,
42880,
43987,
44981,
45328,
46987,
47278,
47504,
47884,
48273,
48577,
48853,
49562,
49721,
49893,
50192,
51842
]
} | จังหวัดปราจีนบุรีตั้งอยู่ภาคใดของไทย ? | จังหวัดปราจีนบุรี | thai | {
"passage_answer_candidate_index": [
0
],
"minimal_answers_start_byte": [
150
],
"minimal_answers_end_byte": [
174
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
ปราจีนบุรี เดิมสะกดว่า ปราจิณบุรี[1] เป็นจังหวัดในภาคตะวันออกของประเทศไทย เป็นเมืองที่มีประวัติศาสตร์ยาวนาน มีการพบซากโบราณสถานในหลายพื้นที่ของจังหวัด นอกจากนี้ยังมีแหล่งท่องเที่ยวทางธรรมชาติหลายแห่ง มีอุทยานแห่งชาติอยู่ในเขตมรดกโลกถึง 3 แห่ง ทั้งยังเป็นจังหวัดที่มีพื้นที่ป่ามากที่สุดในภาคตะวันออกอีกด้วย
แต่เดิมจังหวัดปราจีนบุรีมีพื้นที่กว้างใหญ่มาก เนื่องจากในอดีตเคยมีการยุบรวมจังหวัดนครนายกเข้ากับจังหวัดปราจีนบุรีในปี พ.ศ. 2485 เพื่อเป็นการประหยัดงบประมาณในสภาวะที่เศรษฐกิจของประเทศตกต่ำระหว่างสงคราม [2] ต่อมาในปีพ.ศ. 2489 จึงมีพระราชบัญญัติจัดตั้งจังหวัดนครนายกขึ้นอีกครั้ง[3] อย่างไรก็ตามพื้นที่ของจังหวัดปราจีนบุรีก็ยังคงมีความกว้างใหญ่ ทำให้เกิดปัญหาในการปกครองและให้บริการประชาชนเนื่องจากบางอำเภออยู่ห่างไกลจากตัวจังหวัดมาก จึงได้มีการตราพระราชบัญญัติฯ ให้แยกบางอำเภอทางด้านทิศตะวันออกของจังหวัดปราจีนบุรีแล้วรวมกันจัดตั้งเป็นจังหวัดสระแก้ว ในปีพ.ศ. 2536 จนถึงปัจจุบัน
ปัจจุบัน จังหวัดปราจีนบุรีได้รับการพัฒนาจนกลายเป็นหัวเมืองรองในด้านเศรษฐกิจที่สำคัญของภูมิภาค มีการลงทุนจากต่างประเทศ ทำให้เกิดนิคมอุตสาหกรรมเกิดขึ้นใหม่มากมาย ทำให้ภาพรวมในจังหวัดดีขึ้น รายได้ต่อปีต่อหัวของประชากร เฉลี่ย 340,000 - 380,000 บาท อยู่ในอันดับ 6 ของประเทศไทย อ้างอิงจาก รายชื่อจังหวัดในประเทศไทยเรียงตามผลิตภัณฑ์มวลรวมภายในจังหวัดต่อหัว
อาณาเขต
จังหวัดปราจีนบุรีมีพื้นที่ติดต่อกับจังหวัดอื่น ๆ ดังนี้
ทิศเหนือ ติดกับจังหวัดนครนายกและจังหวัดนครราชสีมา
ทิศตะวันออก ติดกับจังหวัดสระแก้ว
ทิศใต้ ติดกับจังหวัดฉะเชิงเทรา
ทิศตะวันตก ติดกับจังหวัดนครนายกและจังหวัดฉะเชิงเทรา
ประวัติศาสตร์
สมัยก่อนอยุธยา
ปราจีนบุรีในสมัยก่อนอยุธยาเริ่มตั้งแต่การตั้งถิ่นฐานของกลุ่มคนในสมัยก่อนประวัติศาสตร์ตอนปลาย แล้วพัฒนามาเป็นกลุ่มบ้านเมืองในสมัยประวัติศาสตร์ จนเข้าสู่สมัยสุโขทัย ซึ่งไม่ปรากฏหลักฐานทางเอกสาร แต่ได้พบเครื่องถ้วยจีนที่มีอายุตรงกับสมัยราชวงศ์ซ้อง จึงเชื่อว่า ในสมัยสุโขทัย บริเวณพื้นที่ในเขตจังหวัดปราจีนบุรียังคงมีผู้คนบางส่วนอาศัยอยู่สืบเนื่องกันมา
ในเขตจังหวัดปราจีนบุรีปรากฏการตั้งถิ่นฐานของชุมชนสมัยโบราณเมื่อประมาณ 2,000-2,500 ปี มาแล้ว ซึ่งตรงกับสมัยก่อนประวัติศาสตร์ตอนปลายถึงสมัยก่อนประวัติศาสตร์ (Proto-history) ที่แหล่งโบราณคดีบ้านกระทุ่มแพ้ว ตำบลกระทุ่มแพ้ว อำเภอบ้านสร้าง บ้านหนองอ้อ ตำบลดงพระราม อำเภอเมืองปราจีนบุรี และบ้านดงชัยมัน ตำบลประจันตคาม อำเภอประจันตคาม
โบราณคดีที่พบ ได้แก่ ลูกปัดแก้วแบบอินโด-แปซิฟิกสีต่าง ๆ ลูกปัดหินคาร์เนเลียน หินอะเกต หินควอตซ์ และเครื่องมือเหล็ก ซึ่งแสดงให้เห็นถึงการติดต่อสัมพันธ์กับชุมชนโบราณใกล้เคียงและอินเดีย โดยเฉพาะที่บ้านดงชัยมันได้พบชิ้นส่วนกลองมโหระทึกซึ่งเป็นโบราณวัตถุในวัฒนธรรมดองซอน เกี่ยวข้องกับพิธีกรรมซึ่งพบทางตอนใต้ของจีนและในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้รวมทั้งประเทศไทย
บริเวณที่ตั้งเมืองโบราณศรีมโหสถ ตำบลโคกปีบ อำเภอศรีมโหสถ สันนิษฐานว่าน่าจะเป็นชุมชนมาก่อนพุทธศตวรรษที่ 11 ในชุมชนบริเวณดังกล่าวรวมตัวกันเป็นกลุ่มเกษตรกรเป็นกลุ่มหมู่บ้านเกษตรกรรม มีการติดต่อค้าขายแลกเปลี่ยนกับวัฒนธรรมภายนอก แต่ยังไม่มีการสร้างเมืองที่มีคันดิน คูน้ำล้อมรอบชุมชน ในระยะนี้อาจมีความสัมพันธ์กับอาณาจักรฟูนัน และมีการแลกเปลี่ยนค้าขายกับนักเดินเรือจากต่างประเทศ หลักฐานที่พบแสดงอิทธิพลวัฒนธรรมฟูนันและอิทธิพลวัฒนธรรมอินเดียแบบอมราวดี หลักฐานสำคัญที่พบ ได้แก่ ภาพสลักนูนต่ำและประติมากรรมบางชิ้น ที่พบในบริเวณนี้คือภาพมกรหรือเหราบางตัวที่ขอบโบราณสถานสระแก้ว มีลักษณะคล้ายมกรในศิลปะอินเดียแบบคุปตะ ส่วนประติมากรรม ได้แก่ พระพุทธรูปที่พบในบ่อน้ำหน้าอาคารรอยพระบาทคู่ และจากการค้นพบเครื่องมือหินขัด ทำให้พออนุมานได้ว่าชุมชนดังกล่าวน่าจะมีความสัมพันธ์กับชุมชนก่อนประวัติศาสตร์ที่พบตามแนวชายฝั่งทะเลเดิมบริเวณลุ่มน้ำบางปะกงแถบจังหวัดชลบุรี ซึ่งเริ่มมีถิ่นฐานเมื่อประมาณ 5,000-1,400 ปี มาแล้ว
สรุปได้ว่า การตั้งถิ่นฐานของมนุษย์เริ่มแรกในเขตจังหวัดปราจีนบุรีเป็นสังคมสมัยก่อนประวัติศาสตร์ตอนปลายที่มีเทคโนโลยีค่อนข้างสูงในการดำรงชีวิต คือ รู้จักใช้เครื่องมือเหล็กและรู้จักใช้วิธีกักเก็บน้ำ ต่อมาสภาพสังคมและเศรษฐกิจมีความสลับซับซ้อนมากขึ้นจนเข้าสู่พุทธศตวรรษที่ 6-10 ได้รับวัฒนธรรมภายนอกและเข้าสู่สมัยประวัติศาสตร์ พัฒนาเป็นชุมชนหรือเมืองที่รู้จักกันในชื่อว่า กลุ่มวัฒนธรรมทวารวดี มีอายุในช่วงพุทธศตวรรษที่ 12-19
การเกิดบ้านเมืองในสมัยประวัติศาสตร์ระหว่างพุทธศตวรรษที่ 12-19 แบ่งจังหวัดปราจีนบุรีออกเป็น 2 ช่วง คือ ช่วงแรกมีความเจริญรุ่งเรืองและพัฒนาการเป็นบ้านเมืองร่วมสมัยกับกลุ่มบ้านเมืองทวารวดีในบริเวณภาคกลางของประเทศ มีอายุระหว่างพุทธศตวรรษที่ 12-16 และช่วงที่ 2 เป็นการอยู่สืบเนื่องต่อจากช่วงแรก แต่สภาพสังคม การเมือง การปกครองได้เปลี่ยนแปลงไปจากเดิม เชื่อว่าช่วงเวลาดังกล่าวนี้ได้รับวัฒนธรรมเขมรโบราณเข้ามา มีการผสมผสานกับวัฒนธรรมทวารวดีที่เคยรุ่งเรืองมาก่อน
สมัยอยุธยา
ในสมัยอยุธยาปรากฏชื่อเมืองปราจีนบุรีเป็นครั้งแรก คำว่า "ปราจีนบุรี" เป็นคำสมาส เกิดจากคำว่า "ปราจีน" กับคำว่า "บุรี" คำว่า "ปราจีน" หรือ "ปาจีน" หมายความว่า ทิศตะวันออก ส่วนคำว่า "บุรี" หมายความว่า "เมือง" รวมแล้วคำว่า "ปราจีนบุรี" หมายถึงเมืองตะวันออก การเขียนชื่อเมืองปราจีนบุรีแตกต่างกันไป เช่น ปราจินบุรี ปราจิณบุรี และปาจีนบุรี แต่ความหมายน่าจะหมายถึงเมืองทางตะวันออกของราชอาณาจักรไทย
ปราจีนบุรีในฐานะหัวเมืองชั้นในด้านทิศตะวันออก สันนิษฐานว่า ในสมัยอยุธยาตอนต้นก่อนการปฏิรูปการปกครองในรัชสมัยสมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ (พ.ศ. 1991-2031) เมืองปราจีนมีฐานะเป็นเมืองเล็ก ๆ ที่อยู่ใกล้ราชธานีคือกรุงศรีอยุธยา โดยทางกรุงศรีอยุธยาจะส่งขุนนางมาปกครองโดยให้ขึ้นตรงต่อเมืองหลวง และหลังจากการปฏิรูปการปกครองในรัชสมัยสมเด็จพระบรมไตรโลกนาถแล้ว การปกครองหัวเมืองก็เปลี่ยนไปจากเดิม คือ สมเด็จพระบรมไตรโลกนาถทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้แบ่งเป็นหัวเมืองชั้นใน หัวเมืองชั้นนอก และหัวเมืองประเทศราช และแบ่งหัวเมืองออกเป็นชั้น เอก โท ตรี และจัตวา ทรงลดฐานะหัวเมืองชั้นในคือเมืองลูกหลวงและเมืองหลานหลวงลงมาเป็นเมืองจัตวาภายใต้การปกครองของราชธานี โดยทางราชธานีจะส่งขุนนางมาปกครองและขึ้นตรงต่อเมืองหลวง และขุนนางที่ปกครองหัวเมืองชั้นในเรียกว่า "ผู้รั้ง" เขตที่จัดเป็นหัวเมืองชั้นในมีอาณาบริเวณดังนี้ ทิศเหนือจดเมืองชัยนาท ทิศตะวันออกจดเมืองปราจีน ทิศตะวันตกจดสุพรรณบุรี ทิศใต้จดเมืองกุยบุรี
เมืองปราจีนบุรีหลังการปฏิรูปในสมัยสมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ จึงเป็นหัวเมืองจัตวาขึ้นกับราชธานี ตำแหน่งเจ้าเมืองหรือผู้รั้งมีบรรดาศักดิ์และราชทินนามที่ออกพระอุไทยธานี
จากลักษณะทำเลที่ตั้งของเมืองปราจีน เป็นเมืองที่ตั้งอยู่ใกล้กับประเทศกัมพูชา เรื่องราวที่เกี่ยวข้องกับจังหวัดปราจีนบุรีในสมัยอยุธยาจึงเป็นเหตุการณ์ที่เกี่ยวกับสงครามระหว่างสองราชอาณาจักร โดยฝ่ายกัมพูชามักจะเป็นต้นเหตุซึ่งอาจเนื่องมาจากกัมพูชาเห็นว่ากรุงศรีอยุธยาเป็นราชอาณาจักรใหม่จึงไม่ยอมรับอำนาจมากนัก ต่อมาเมื่อกรุงศรีอยุธยามีความเป็นปึกแผ่นมั่นคงและขณะเดียวกันราชอาณาจักกัมพูชากลับเสื่อมโทรมภายในมากขึ้น กัมพูชาจึงยอมรับราชอาณาจักรอยุธยาในฐานเจ้าประเทศราช กษัตริย์ กัมพูชาต้องมาพึ่งพระบรมโพธิสมภารหลายครั้ง
แต่อย่างไรก็ดี เมื่อกรุงศรีอยุธยามีศึกติดพันกับพม่าหรือมีความอ่อนแอภายใน กัมพูชาก็ถือโอกาสมากวาดต้อนผู้คนตามแนวชายแดนของราชอาณาจักรอยุธยาอย่างเมืองปราจีน สมเด็จพระนเรศวรมหาราชจึงทรงยกทัพไปตีกัมพูชาโดยใช้เส้นทางบก โดยยกทัพหลวงออกจากกรุงศรีอยุธยามาทางตะวันออก ผ่านพิหานแดง (วิหารแดง) บ้านนา เมืองนครนายก ด่านกบแจะ (ประจันตคาม) ด่านหนุมาน (กบินทร์บุรี) ด่านพระปรง (อำเภอแมืองสระแก้ว) ช่องตะโก ด่านพระจารึกหรือพระจฤต (อรัญประเทศ-ตาพระยา) ตำบลทำนบ อยู่ระหว่างเมืองอรัญประเทศกับเมืองพระตะบอง ตำบลเพนียด เมืองพระตะบอง เมืองโพธิสัตว์ และเมืองละแวก
สมัยธนบุรี
ในสมัยธนบุรีได้กล่าวถึงเมืองปราจีนเพียงว่าเป็นเมืองที่อยู่ในเส้นทางเดินทัพของสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราชที่ยกทัพจากกรุงศรีอยุธยาไปยังเมืองจันทบุรี กล่าวคือเมื่อ พ.ศ. 2309 ขณะที่กองทัพพม่าล้อมกรุงศรีอยุธยาอยู่นั้น สมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราชเมื่อครั้งเป็นพระยากำแพงเพชรทรงเล็งเห็นว่ากรุงศรีอยุธยาจะเป็นอันตราย จึงรวบรวมทหารไทย จีน ประมาณ 1,000 คนเศษ พร้อมด้วยอาวุธออกไปตั้ง ณ วัดพิชัย พอฝนตกพระยากำแพงเพชรจึงนำกองทัพฝ่ากองทัพพม่าออกมาจากวัดพิชัย เดินทัพต่อไป โดยมีจุดหมายอยู่ที่เมืองจันทบุรี โดยเมืองปราจีนบุรีอยู่ในเส้นทางเดินทัพ ซึ่งตามพระราชพงศาวดารกรุงธนบุรี ฉบับจันทนุมาศ (เจิม) ได้กล่าวไว้ว่า …เมื่อวันพุธขึ้นแปดค่ำ เดือนยี่ ยกกองทัพมาประทับที่ตำบลหนองไม้ซุง ตามทางหลวงนครนายก ประทับรอนแรม 2 วันถึงบ้านนาเริ่ง ออกจากบ้านนาเริ่งวันหนึ่งถึงเมืองปราจีน ข้ามด่านกบและหยุดพักพลหุงอาหาร ณ ฟากตะวันออกแล้วยกข้ามไปจนถึงบ่าย 5 โมง…
สมัยรัตนโกสินทร์
ในสมัยรัตนโกสินทร์ตอนต้น เมืองปราจีนยังคงเป็นเมืองผ่านของเส้นทางเดินทัพระหว่างไทยกับกัมพูชา มีผู้คนอยู่อาศัยมากขึ้นในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ 3) ได้ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ตั้งเมืองขึ้นหลายเมือง เช่น เมืองกบินทร์บุรี เมืองอรัญประเทศ เมืองวัฒนานคร เป็นต้น ทั้งยังทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ขุดคลองบางขนากขึ้น ส่งผลให้การติดต่อระหว่างเมืองปราจีนบุรีกับพระนครสะดวกรวดเร็วขึ้น
ต่อมาในปลายรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ 4) ได้มีพระราชดำริที่จะสร้างป้อมเมืองปราจีน แต่ได้ลงมือสร้างและแล้วเสร็จในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ 5)
ในรัชสมัยของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว เมืองปราจีนเริ่มมีความสำคัญมากขึ้นตามลำดับ เพราะมีการค้นพบแหล่งทองคำที่เมืองกบินทร์บุรี มีการทำเหมืองทองคำ ต่อมาเมื่อปฏิรูปการปกครองจากระบบกินเมืองเป็นระบบเทศาภิบาล ได้ใช้เมืองปราจีนเป็นที่ว่าการมณฑลปราจีน ส่งผลให้เมืองปราจีนกลายเป็นศูนย์กลางความเจริญในภูมิภาคตะวันออก ครั้นเมื่อได้ย้ายที่ว่าการมณฑลปราจีนไปอยู่ที่เมืองฉะเชิงเทรา ทำให้เมืองปราจีนลดความสำคัญลง ประกอบกับเส้นทางคมนาคมเปลี่ยนไป คือมีการตัดเส้นทางรถไฟจากรุงเทพฯ ถึงเมืองฉะเชิงเทรา มีคนจีนไปสร้างหลักแหล่งในฉะเชิงเทรามากขึ้น มีโรงงานน้ำตาล โรงสีข้าว อันส่งผลให้เมืองฉะเชิงเทรากลายเป็นศูนย์กลางความเจริญแทนเมืองปราจีนบุรี
หลังจากการเปลี่ยนแปลงการปกครองเมื่อ พ.ศ. 2475 ได้มีพระราชบัญญัติว่าด้วยการบริหารแห่งราชอาณาจักรไทย พ.ศ. 2476 ให้มีตำแหน่งข้าหลวงประจำจังหวัดแบบผู้ว่าราชการจังหวัด คณะกรมการจังหวัด และสภาจังหวัด ส่งผลให้มณฑลเทศาภิบาลปราจีนบุรีถูกยกเลิกไป เมืองปราจีนบุรีมีฐานะเป็นจังหวัดปราจีนบุรี
ต่อมาเมื่อ พ.ศ. 2485 รัฐบาลได้ออกพระราชบัญญัติยุบและรวมการปกครองบางจังหวัด พุทธศักราช 2485 ให้ยุบและรวมการปกครองจังหวัดสมุทรปราการ จังหวัดนครนายก จังหวัดสมุทรสาคร และจังหวัดนนทบุรี ในส่วนของจังหวัดนครนายกนั้นมีส่วนเกี่ยวข้องกับจังหวัดปราจีนบุรีโดยกำหนดไว้ดังนี้
…มาตรา 4 ให้ยุบจังหวัดนครนายกและให้รวมท้องที่ของจังหวัดที่ยุบเข้าไว้ในการปกครองของจังหวัดปราจีนบุรี เว้นแต่ท้องที่อำเภอบ้านนาให้รวมเข้าไว้ในการปกครองของจังหวัดสระบุรี…
การรวมท้องที่บางส่วนของจังหวัดนครนายกไว้ในเขตการปกครองของจังหวัดปราจีนบุรีส่งผลให้จังหวัดปราจีนบุรีที่เดิมมีท้องที่กว้างขวางอยู่แล้ว มีท้องที่กว้างขวางเพิ่มมากขึ้นเกินกำลังจังหวัดจะรับผิดชอบ การติดต่อดูแลทุกข์สุขของประชาชนและการปกครองของราษฎรไม่เป็นผลดีเหมือนเมื่อนครนายกเป็นจังหวัดอยู่ กระทรวงมหาดไทยจึงได้เสนอร่างหลักการพระราชบัญญัติสถาปนาจังหวัดนครนายก พ.ศ. 2489 โดยได้สอบถามจังหวัดปราจีนบุรีและจังหวัดสระบุรี และในที่สุดรัฐบาลได้ออกพระราชบัญญัติจัดตั้งจังหวัดสมุทรปราการ จังหวัดนนทบุรี จังหวัดสมุทรสาคร และจังหวัดนครนายก พ.ศ. 2489 โดยระบุในพระราชบัญญัติว่า
…มาตรา 6 ให้แยกอำเภอนครนายก อำเภอองครักษ์ และอำเภอปากพลีออกจากการปกครองของจังหวัดปราจีนบุรี กับให้แยกอำเภอบ้านนาออกจากการปกครองของจังหวัดสระบุรี จัดตั้งเป็นจังหวัดขึ้นเรียกว่าจังหวัดนครนายก…
ต่อมา พ.ศ. 2536 ได้มีการแบ่งเขตพื้นที่การปกครองจังหวัดปราจีนบุรี โดยแยกพื้นที่อำเภอบางอำเภอไปอยู่ในเขตการปกครองของจังหวัดสระแก้ว ซึ่งตั้งขึ้นใหม่ตามพระราชบัญญัติตั้งจังหวัดสระแก้ว พ.ศ. 2536
สมัยรัตนโกสินทร์ในปัจจุบัน
ด้านอุตสาหกรรม
จังหวัดปราจีนบุรีมีความเจริญ มีการลงทุนจากต่างประเทศปีละจำนวนมาก และมีการก่อสร้างนิคมอุตสาหกรรมมากมาย เช่น นิคม 304 นิคมกบินทร์บุรี และนิคมโรจนะซึ่งย้ายจากจังหวัดพระนครศรีอยุธยา รวมถึงโรงงานที่มาจากในประเทศและนอกประเทศอย่าง ญี่ปุ่น จีน ไตหวัน สหรัฐอเมริกา เนื่องจากทำเลที่ตั้งอยู่ใกล์เมืองหลวง ใกล์ท่าเรือที่ใช้ส่งออก และเส้นทางสำคัญสู่ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ภาคกลาง ภาคตะวันออก แต่ผลเสียที่ว่า ความเจริญนั้นเปลี่ยนวิถีชาวบ้านแบบดั้งเดิมไป
ด้านเกษตรกรรม
จังหวัดปราจีนบุรีมีพื้นที่เกษตรกรรมจำนวนมาก ทั้งพื้นที่ปลูกข้าว ทำนา ทำสวนผลไม้ ทำให้ปราจีนบุรีมีผลผลิตข้าวที่มีเม็ดสวยและอร่อยนุ่ม กับผลไม้ชื่อดัง เช่น ทุเรียน กระท้อน มะปรางมะยงชิด ผลไม้ที่นี่มีราคาดี ทำรายได้สู่ประชากรในจังหวัดอย่างมาก
ด้านการท่องเที่ยว
จังหวัดปราจีนบุรีมีแหล่งท่องเที่ยวเชิงผจญภัยที่รู้จักไปทั่วโลกอย่างแก่งหินเพิง เป็นแหล่งท่องเที่ยวมีความท้าทายเป็นระดับยาก และแหล่งท่องเที่ยวทางประวัติศาสตร์อย่างเมืองศรีมโหสถอายุกว่าพันปี และจังหวัดปราจีนบุรีมีน้ำตกมากที่สุดในประเทศไทย เนื่องจากปราจีนบุรีมีพื้นที่ในอุทยานแห่งชาติเขาใหญ่มากที่สุด ครอบคลุมทั้ง 3 อำเภอของจังหวัด
ปัจจุบันปราจีนบุรีเป็นจังหวัดที่มีบทบาทและสำคัญที่สุดจังหวัดหนึ่งของประเทศทั้งด้านอุตสาหกรรม ด้านเกษตรกรรม ด้านการคมนาคม
สัญลักษณ์ประจำจังหวัด
ดอกไม้ประจำจังหวัด: ดอกปีบ (Millingtonia hortensis)
ต้นไม้ประจำจังหวัด: ศรีมหาโพธิ์ (Ficus religiosa)
คำขวัญประจำจังหวัด: ศรีมหาโพธิ์คู่บ้าน ไผ่ตงหวานคู่เมือง ผลไม้ลือเลื่อง เขตเมืองทวารวดี
รายนามผู้ว่าราชการจังหวัดปราจีนบุรี
หน่วยการปกครอง
การปกครองแบ่งออกเป็น 7 อำเภอ 65 ตำบล 658 หมู่บ้าน
1.อำเภอเมืองปราจีนบุรี2.อำเภอกบินทร์บุรี3.อำเภอนาดี4.อำเภอบ้านสร้าง5.อำเภอประจันตคาม6.อำเภอศรีมหาโพธิ7.อำเภอศรีมโหสถ
การศึกษา
ระดับอุดมศึกษา
มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าพระนครเหนือ วิทยาเขตปราจีนบุรี
มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลธัญบุรี วิทยาเขตปราจีนบุรี กำลังก่อสร้าง ในพื้นที่ อำเภอ กบินทร์บุรี
มหาวิทยาลัยรามคำแหง สาขาวิทยบริการเฉลิมพระเกียรติ จังหวัดปราจีนบุรี
มหาวิทยาลัยสวนดุสิต ศูนย์การศึกษาปราจีนบุรี
มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย ศูนย์การศึกษาปราจีนบุรี
มหาวิทยาลัยราชภัฏวไลยอลงกรณ์ ศูนย์การศึกษาปราจีนบุรี
วิทยาลัยการแพทย์แผนไทยอภัยภูเบศร จังหวัดปราจีนบุรี สถาบันพระบรมราชชนก กระทรวงสาธารณสุข
ระดับอาชีวศึกษา
วิทยาลัยเทคนิคปราจีนบุรี อำเภอเมืองปราจีนบุรี
วิทยาลัยเทคนิคบูรพาปราจีน อำเภอศรีมหาโพธิ
วิทยาลัยสารพัดช่างปราจีนบุรี อำเภอเมืองปราจีนบุรี
วิทยาลัยการอาชีพกบินทร์บุรี อำเภอกบินทร์บุรี
โรงเรียนเทคโนโลยีนครกบินทร์ อำเภอกบินทร์บุรี
โรงเรียนเทคนิคพณิชยการกบินทร์บุรี อำเภอกบินทร์บุรี
วิทยาลัยเทคโนโลยีสายมิตรปราจีนบุรี อำเภอกบินทร์บุรี
วิทยาลัยอาชีวศึกษาพณิชยการปราจีนบุรี อำเภอเมืองปราจีนบุรี
โรงเรียน
ดูที่ รายชื่อโรงเรียนในจังหวัดปราจีนบุรี
ประเพณี
จังหวัดปราจีนบุรีมีขนบธรรมเนียม ประเพณี วัฒนธรรม และการละเล่นพื้นเมืองสำคัญที่นิยมปฏิบัติสืบทอดกันมา แต่โบราณจนถึงปัจจุบัน คือ
งานเทศกาลมาฆปูรมีศรีปราจีน งานนี้จัดขึ้นที่วัดสระมรกต ในบริเวณโบราณสถานสระมรกต อำเภอศรีมโหสถ เป็นระยะเวลา 3 วัน ซึ่งตรงกับวันมาฆบูชาของทุกปี ในงานกิจกรรมหลักคือ การแสดงแสงสีเสียง การแสดงโขน ตลาดย้อนยุค รวมถึง การเข้าค่ายพุทธศาสน์และปลูกจิต สำนึกทางศาสนาและวัฒนธรรมของนักเรียน นักศึกษา ระดับมัธยมศึกษาขึ้นไป การประชุมพระภิกษุและพระสังฆาธิการ ในจังหวัด การปฏิบัติธรรมของพระสงฆ์ อุบาสก อุบาสิกา กิจกรรมการเวียนเทียนรอบรอยพระพุทธบาทคู่
งานประเพณีการแข่งเรือยาว จัดเป็นงานประจำมาตั้งแต่ พ.ศ. 2528 โดยจัดที่แม่น้ำบางปะกงหรือแม่น้ำปราจีนบุรี บริเวณสะพานณรงค์ดำริถึงหน้าวัดหลวงปรีชากูล อำเภอเมืองปราจีนบุรี แต่เดิมมีการแข่งขันเรือเพียง 2 ประเภท คือ ประเภทใบพาย 2 ด้าน ซึ่งมี 15-19 ฝีพาย และแบบ 35 ฝีพาย ต่อมาเมื่อปี พ.ศ. 2538 มีการแข่งขัน 4 ประเภท คือ แบบ 15-19 ฝีพาย, แบบ 30 ฝีพาย, แบบ 40 ฝีพาย, และแบบ 55 ฝีพาย ผู้ชนะการแข่งขันจะได้รับถ้วยพระราชทาน จากสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ซึ่งการแข่งขันได้รับความสนใจจากจังหวัดต่าง ๆ ทั้งภาคเหนือ ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ และภาคกลาง ได้ส่งเรือมาร่วมแข่งขันกับทางจังหวัดปราจีนบุรี ปกติงานนี้จัดในช่วงเดือนกันยายน หรือเดือนตุลาคม ของทุกปี แล้วแต่ความสูงของระดับน้ำ
งานวันเกษตรและของดีเมืองปราจีน จัดที่บริเวณหน้าศาลากลางจังหวัด ในช่วงเดือนพฤษภาคม-มิถุนายนของทุกปี นอกจากเกษตรกรจะนำผลผลิตมาจำหน่ายแล้ว ยังมีกิจกรรมการประกวดต่าง ๆ เช่น การประกวดคุณภาพผลไม้ ผลไม้ที่ใหญ่ที่สุด เช่น ขนุนผลใหญ่ที่สุด ทุเรียนผลใหญ่ที่สุด กระท้อนผลใหญ่ที่สุด ผักยาวที่สุด เช่น บวบ ถั่วฝักยาว ในงานนี้ยังมีขบวนแห่รถที่ประดับตกแต่งด้วยผลิตผลทางการเกษตร และในบางปียังมีการประกวดธิดาเกษตรด้วย ทำให้ประชาชนทั่วทิศต่างจังหวัดเดินทางเข้ามาเที่ยวงานเป็นจำนวนมาก โดยผลไม้ขึ้นชื่อจะเป็นทุเรียน ที่มีรสชาติดีเป็นอันดับต้นๆของประเทศรองจากทุเรียนนนทบุรี
งานประเพณีการทำบุญบั้งไฟ งานนี้จัดขึ้นที่วัดต้นโพธิ์ อำเภอศรีมโหสถ ในวันขึ้น 15 ค่ำ เดือน 6 ซึ่งจัดมาได้ประมาณ 50 ปีมาแล้ว ผู้ที่ริเริ่มในการจัด คือ พระครูวิมลโพธิเขต (จำปา ธมฺมกาโม) เจ้าคณะตำบลโคกปีบ กิจกรรมของงาน ได้แก่ การประกวดจุดบั้งไฟที่ขึ้นนานที่สุด มีการรำเซิ้งบั้งไฟเพื่อขอฝน การประกวดขบวนรำเซิ้ง ซึ่งจะมีคณะกรรมการจากหมู่บ้านต่าง ๆ ในจังหวัดและต่างจังหวัด เช่น สระแก้ว ยโสธร เป็นต้น
งานประเพณีลอยกระทง จัดกิจกรรมการลอยกระทงในวันขึ้น 15 ค่ำ เดือน 12 ของทุกปีมาตั้งแต่โบราณกาล จนถือเป็นประเพณีสืบเนื่องมาจนถึงปัจจุบัน การจัดงานประเพณีลอยกระทงของจังหวัดปราจีนบุรี จัดที่ท่าน้ำหน้าที่ว่า การอำเภอเมืองปราจีนบุรี กิจกรรมต่าง ๆ ในงาน ได้แก่ การประกวดกระทงประเภทสวยงามและประเภทความคิด และยังมีการแสดงบนเวทีของหน่วยงานและสถานศึกษาต่าง ๆ
อุทยานแห่งชาติ
อุทยานแห่งชาติทับลาน มรดกโลก
อุทยานแห่งชาติเขาใหญ่ มรดกโลก
อุทยานแห่งชาติปางสีดา มรดกโลก
วนอุทยานเขาอีโต้
สถานที่ท่องเที่ยว
อำเภอเมือง
พระธาตุเจดีย์กลางน้ำ วัดแจ้ง
ศาลสมเด็จพระนเรศวรมหาราช
วัดแก้วพิจิตร
ศูนย์วัฒนธรรมจังหวัดปราจีนบุรี
พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติปราจีนบุรี
ตึกเจ้าพระยาอภัยภูเบศร โรงพยาบาลเจ้าพระยาอภัยภูเบศร
วัดโบสถ์
สวนพันธุ์ไผ่
น้ำตกเหวนรก
น้ำตกห้วยเกษียร
อ่างเก็บน้ำจักรพงษ์
น้ำตกเขาอีโต้
น้ำตกธารรัตนา
เนินพิศวงเขาอีโต้
พิพิธภัณฑ์พระครูอุทัยธรรมธารี (เส็ง สุขิโต)
พิพิธภัณฑ์อยู่สุขสุวรรณ์
กลุ่มสมุนไพรบ้านดงบัง
พระบรมราชานุสาวรีย์รัชกาลที่ 5
ศาลพระหลักเมือง
หมู่บ้านไม้ดอกไม้ประดับเฉลิมพระเกียรติบ้านดงบัง
ไม้เค็ดโฮมสเตย์
ตลาดผลไม้หนองชะอม
พิพิธภัณฑ์ทหารค่ายจักรพงษ์
อำเภอบ้านสร้าง
ค้างคาวแม่ไก่ วัดบางกระเบา
โครงการพัฒนาส่วนพระองค์ บางแตน
พิพิธภัณฑ์พื้นบ้านวัดบางแตน
อำเภอศรีมโหสถ
ต้นโพธิ์ศรีมหาโพธิ
กลุ่มโบราณสถานสระมรกต
โบราณสถานเมืองศรีมโหสถ
อำเภอศรีมหาโพธิ
อนุสาวรีย์ลายพระหัตถ์รัชกาลที่ 5
โบราณสถานหลุมเมือง
โบราณสถานพานหิน
บ้านดงโฮมสเตย์
พิพิธภัณฑ์พื้นบ้านบ้านดงกระทงยาม
อำเภอประจันตคาม
อุทยานแห่งชาติเขาใหญ่
น้ำตกธารทิพย์
น้ำตกส้มป่อย
น้ำตกตะคร้อ
น้ำตกสลัดได
น้ำตกธาราวสันต์
แหล่งหัตถกรรมบ้านโง้ง - บ้านต้น
อำเภอกบินทร์บุรี
นกเป็ดน้ำหนองปลาแขยง
พิพิธภัณฑ์เหมืองทองคำบ้านบ่อทอง
อะเมซิ่งตลาดเช้ารถไฟเทศบาลกบินทร์
อำเภอนาดี
อุทยานแห่งชาติทับลาน
แก่งหินเพิง
สวนนงนุช - ปราจีนบุรี
หาดทรายทอง
อ่างเก็บน้ำบ้านทับลาน
นิคมอุตสาหกรรม
เขตอุตสาหกรรมกบินทร์บุรี อำเภอกบินทร์บุรี
สวนอุตสาหกรรมเครือสหพัฒน์ กบินทร์บุรี อำเภอกบินทร์บุรี
นิคมอุตสาหกรรม 304 ปราจีนบุรี อำเภอศรีมหาโพธิ
นิคมอุตสาหกรรมไฮเทค กบินทร์ อำเภอกบินทร์บุรี
สวนอุตสาหกรรมโรจนะ ปราจีนบุรี อำเภอศรีมหาโพธิ
บุคคลที่มีชื่อเสียง
สุภาพร มะลิซ้อน มิสแกรนด์ไทยแลนด์ 2016
วริศรา ไตรวรรณ มิสแกรนด์ปราจีนบุรี รองชุดประจำชาติยอดเยี่ยม
อ้างอิง
วริศรา ไตรวรรณ มิสแกรนด์ปราจีนบุรี สุภาพร มะลิซ้อน มิสแกรนด์ไทยแลนด์ 2016 ขวัญใจช่างภาพและสื่อมวลชน
ดูเพิ่ม
รายชื่อโรงเรียนในจังหวัดปราจีนบุรี
โรงเรียนปราจิณราษฎรอำรุง
โรงเรียนมัธยมวัดใหม่กรงทอง ในพระราชูปถัมภ์
โรงเรียนปราจีนกัลยาณี
โรงเรียนเตรียมอุดมศึกษาน้อมเกล้า กบินทร์บุรี
โรงเรียนมารีวิทยา
สโมสรฟุตบอลปราจีนบุรี เอฟซี
สโมสรฟุตบอลปราจีนบุรี ยูไนเต็ด
สโมสรฟุตบอลกบินทร์บุรี เอฟซี
ค่ายจักรพงษ์ ค่ายทหารบกแห่งแรกของไทย
สมาคมกีฬาจังหวัดปราจีนบุรี
พุทธอุทยานโลก แหล่งรวมชาวพุทธจากทั่วโลก บริเวณวนอุทยานเขาอีโต้
รายชื่อสาขาของธนาคารในจังหวัดปราจีนบุรี
รายชื่อห้างสรรพสินค้าในจังหวัดปราจีนบุรี
วิทยาลัยเทคโนโลยีนครกบินทร์
น้ำตกเหวนรก
แก่งหินเพิง
เทศกาลมาฆปูรมีศรีปราจีน
แหล่งข้อมูลอื่น
| https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%88%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%94%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%88%E0%B8%B5%E0%B8%99%E0%B8%9A%E0%B8%B8%E0%B8%A3%E0%B8%B5 |
{
"plaintext_start_byte": [
40,
480,
1202,
1371,
2133,
2841,
3491,
4142,
4635,
6009,
6505,
6914,
7986,
8460,
9063,
9656,
10126,
10807,
11735,
12253,
12709,
13191,
13476,
13677,
14002
],
"plaintext_end_byte": [
479,
1201,
1346,
2127,
2840,
3457,
4141,
4625,
5991,
6504,
6913,
7985,
8459,
9048,
9655,
10125,
10806,
11708,
12252,
12700,
13190,
13475,
13676,
13992,
14065
]
} | Did Lindsay Wagner audition for her role in The Bionic Woman? | Jaime Sommers (The Bionic Woman) | english | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} | Jaime Sommers (''The Bionic Woman'')
Jaime Sommers is a fictional character from the science fiction action series The Bionic Woman (1976–1978). She is portrayed by American actress Lindsay Wagner. Sommers takes on special high-risk government missions using her superhuman powers. Wagner first played the role in the 1970s American television series The Six Million Dollar Man. In the late 1980s and early 1990s, she reprised the role in several reunion television films.
In the series' fictional history, Jaime Sommers is a former professional tennis star, who after recovering from her near-fatal first operation, is the first female cyborg. She is assigned to spy missions of her own as an occasional agent of the Office of Scientific Information, while under the employment cover as a school teacher of middle school students.[2] Through the use of cybernetic implants, known as bionics, Jaime is given an amplified bionic ear which allowed her to hear at low volumes, at different frequencies than most humans, and over uncommonly long distances. She also has extraordinary strength in her bionic right arm, and both legs, which enable her to run at speeds exceeding 60 miles per hour.[3]
In 2004, the character was listed in Bravo's 100 Greatest TV Characters.[4] AOL named her one of the 100 Most Memorable Female TV Characters.[5]
Conception and creation
Jaime is portrayed as the third cyborg and first female. She followed the astronaut/test pilot Steve Austin and the race car driver Barney Hiller (seen in the November 1, 1974, and November 9, 1975, episodes of The Six Million Dollar Man). Jaime's bionics were thus Rudy Wells' third generation. She has been shown to be able to run slightly faster than he could. Also, her prebionic life as a professional athlete gave her greater natural agility than Steve. Her difficult transition to postbionic life, along with later degrees in psychology, made her the ideal candidate to be Rudy's assistant in training new implantees in the use of their bionics. She trained Steve's son, Michael, to control his bionics after his operation, as well as Kate Mason.
Cost
According to the opening credits of The Bionic Woman, the cost of Jaime Sommers' bionic implants was classified information. This lack of specificity has sparked frequent debates among fans as to whether it is appropriate to call Jaime "The Six Million Dollar Woman".[6] The scripts reveal only a few contradictory clues. In the spin-off's opening story "Welcome Home, Jaime", she suggests to Oscar that she must have cost as much as Steve. He replies, "Well, not quite. The parts are smaller, after all." In a season-one episode, "Fly Jaime", where Jaime and Dr. Rudy Wells are trapped on a desert island and trying to get some food out of a tin, Rudy says, "Make way for my six-million-dollar can opener".
In February 2016, Lindsay Wagner clarified in an interview with Headlines and Global News why the series that made her a star, unlike her "Six Million Dollar" counterpart, never revealed the final cost of The Bionic Woman. "That was a whole political thing wasn't it?" Wagner says. "She [Jaime] couldn't cost more than the man! They were going to make it more, but there was this whole political thing with the network because it was the beginning of the feminine revolution". Thus, ultimately the cost of Jaime Sommers' bionic implants was never revealed and deemed classified information in the opening credits.[7]
Character history
Before bionics
Born on August 18, 1948,[8] Jaime is the daughter of James and Ann Sommers. Jaime was raised in Ojai, California, and she showed high potential in tennis. Her parents were college political-science professors. Unbeknownst to Jaime, they also worked undercover for the United States government. Both were killed (presumably murdered) in a car accident on April 16, 1966. Long-time family friends Jim and Helen Elgin became the 17-year-old Jaime's legal guardians. Helen's son, Steve Austin, and she became high school sweethearts, but he left Ojai to go to college and later to join the U.S. Air Force, and the NASA space program as an astronaut.
Jaime graduated from high school and went on to study education at Carnegie Tech.[9] Tennis—and not education—was her first career. After receiving her teaching degree, Jaime became a professional tennis player. By 1975, she had won many major tournaments and was ranked among the top-five female tennis players in the world. According to the pilot, "Welcome Home, Jaime", she has both beaten—and been beaten by—the real-life tennis stars Billie Jean King and Chris Evert.
Accident
On a visit home to Ojai, Jaime is reunited with Steve Austin (now a colonel and former astronaut). With some matchmaking from Steve's mother, Jaime and Steve's relationship quickly blossoms, but their happiness is replaced by tragedy when the couple go skydiving. Jaime's parachute rips, and she plummets to the ground. Her injuries are critical; both legs and her right arm are crushed beyond repair. Severe head trauma also causes damage to her right ear. Steve, who is deeply in love with Jaime, contacts his boss Oscar Goldman at the Office of Strategic Intelligence (OSI) and pleads with him until he authorizes a top-secret procedure—bionic replacement. Steve knows it is the only way to save Jaime, because the government performed the same experimental operation on him two years earlier. Under the skilled hands of Dr. Rudy Wells, Jaime's surgery is a success. Her badly damaged arm, legs, and inner ear are replaced with state-of-the-art electronic prostheses. Upon learning of the radical surgery performed on her, Jaime is fearful of being a freak. However, with Steve's support, she soon learns to accept her new limbs after he reveals that he is bionic, too. As they are in the midst of planning their wedding, Jaime's body rejects her bionics. Emergency surgery is fruitless, and with Steve by her side, Jaime dies on the operating table.
Life after death
Jaime's life does not end here. Dr. Michael Marchetti uses an experimental cryogenic procedure to cool her body and prevent cellular damage. This gives the doctors time to repair the massive cerebral clot which had ended her life. Her heart is restarted, and she is revived. However, the radical operation is not a complete success. Jaime suffers brain damage, and the memories of her past life are lost. Another surgery restores many of her memories, but her love for Steve seems unrecoverable.
Jaime's extraordinary strength rules out a return to the tennis circuit, so she returns to Ojai. She moves into a coach house apartment situated on Jim and Helen Elgin's ranch. She lands a job teaching school at the Ventura Air Force Base. Jaime feels indebted to Oscar and the government for saving her life, and she insists that Oscar contact her if the OSI should need an agent with her special abilities.
Oscar does call on Jaime, and from 1976 through 1978 she is sent on numerous covert missions. However, Oscar's use of Jaime is considerably more reserved than his use of Steve. Whereas Austin is a full-time agent, Oscar is generally more reluctant to put Jaime into high-risk situations. She is often seen interjecting herself into missions over Oscar's objections. This hesitancy stems from several sources. At least initially, he accepts some of the blame for her death because he sent her out on a mission immediately after her bionic implant operation, using her as an agent before she was really ready. After her rebirth, he is loath to make the same mistake, since, after all, she had died from bionic rejection. Even when resurrected, her memory was not intact. Had she been a regular, non-bionic field agent, her mental issues would have disqualified her from being an agent.[10] As Jaime and Oscar grow to form a working relationship, he exhibits paternalistic feelings for her which sometimes prevent a detached analysis of her suitability for missions.
During her time of most intense involvement with the OSI, her relationship with Rudy Wells is also different from Steve's. Whereas Steve is occasionally distrustful of Rudy, and sometimes shows as impatient with, or even hostility to Rudy's medical tests, Jaime views him as a helpful ally from the moment of her resurrection. She is frequently in and around Rudy's lab, and generally more enthusiastic about the research obligations of being a virtually unique specimen.
As her experience in the field develops, Jaime herself becomes increasingly self-assured. Her personality is more mercurial than Steve's, at once quick-witted and morally serious. After the trauma of rejection, Jaime's relationship to her bionics remains ambiguous. But as an operative she is courageous, resourceful with her abilities and increasingly circumspect about the militarism of her employers, preferring a more humanistic approach. Late in the series she adopts Maximillion (AKA Max), a German Shepherd dog that had been used as a test case for implanting bionics into animals.
Personal life
Eventually, Jaime becomes romantically involved with fellow OSI agent Chris Williams, and she yearns for a life of her own away from the government and the constant peril of undercover work. Feeling that she has repaid her debt to the government, Jaime resigns from the OSI. However, the powers that be are not prepared to let her go. Jaime realizes that her bionics have become a permanent part of her life, but they do not have to rule her or the life she wants to live. She returns to the OSI and agrees to take occasional missions on the condition that she is free to pursue her life.[11]
Jaime and Chris continue their relationship and become very happy together. After years away from the OSI, Jaime accepts a mission. She travels to Budapest with Chris, but the two of them are separated. After Jaime is caught in an explosion, she is rescued and hospitalized back in the US. When she recovers from the concussion, she starts to remember her past life and feelings for Steve. She also learns the shocking news that Chris had been held captive and killed.
She acts on neither of these revelations, but instead returns to her life working as a therapist at the Los Angeles Rehabilitation Center. In 1987, after nearly 10 years with no contact, Jaime unexpectedly reunites with Steve Austin. Steve had left the OSI and had been enjoying life away from the government by running a charter boat. They meet in a restaurant where Steve was meeting his enstranged son. Trying desperately to avoid being seen by him, she nevertheless is confronted by Steve, who finds himself being thrown through the restaurant window by Jaime. The couple come to terms with their years of separation and decide to see if they could rebuild their relationship.
Jaime and Steve occasionally return to the OSI in times of international crisis. Their time together prove that the love they once felt for each other has never died, and in 1989, the couple become engaged. During the five years that follow, Jaime becomes a doctor. She moves to Washington, DC, and established a family-counseling practice. Her experience with the government and top secret clearance also open the door for her to help government agents. A computer virus, however, corrupts Jaime's bionic systems. Dr. Wells informs Steve that "she may never be bionic again", but Steve's main regard is he wants her alive above all else. She undergoes a major upgrade, which not only increases the power of her bionics, but also gives her night vision. On September 4, 1994, Dr. Jaime Sommers and Col. Steve Austin marry. At the ceremony, Rudy Wells gives Jamie away, and Oscar is Steve's best man.
In literature and culture
Unlike Steve Austin, Jaime Sommers did not appear in the novel Cyborg, the original story which started the first series. She was entirely a television invention of Kenneth Johnson, a writer of The Six Million Dollar Man, under the supervision of executive producer Harve Bennett. Sommers' only literary appearances to date have been in two novelizations of televised episodes released in the mid-1970s; Caidin had already concluded his series of Cyborg novels by the time her character was established on television.
Johnson named Sommers after a water skier he met while producing whale shows at SeaWorld.[12] The name "Jaime" was predominantly a male name (a derivative of "James") before the television series began. It is probably not a coincidence that in 1976 the name Jaime became one of the 100 most popular names of the year in every one of the 50 US states. The female name Jamie (a variant spelling) also gained enormous popularity at the same time.[13]
Remake
In 2007, NBC launched a reimagined Bionic Woman. This remake presented fans a unique 21st vision for the Bionic Woman. Very few elements of the original series were kept, except for the first and last names of the main character. The 21st-century writers placed "Easter Eggs" throughout the series that referenced the original TV series, many of which were subtle. In the remake, Jamie's full name was Jaime Wells Sommers, a homage to the earlier series' character Dr. Rudy Wells.
Nevertheless, the 21st century viewer learns quite early that this version of the "Bionic Woman" had the same basic bionic parts as the 1970s model. However, Jaime version 2.0 also received a bionic right eye (a bionic component previously associated with the original Steve Austin).
As in the earlier series, Ms. Sommers was not the first bionic guinea pig. The new series introduced fans to an emotionally unbalanced prototype bionic woman, Sarah Corvus (played by Katee Sackhoff).
NBC aggressively promoted the series Bionic Woman.. The weekly remake drew large initial audiences. The series went on hiatus when worldwide entertainment was halted due to the 2007–08 writer's strike. The strike, coupled with diminishing ratings, led NBC to cancel the show after production of eight episodes.
See also
List of female action heroes
Jaime Sommers from the 2007 remake
Notes
| https://en.wikipedia.org/wiki/Jaime%20Sommers%20%28The%20Bionic%20Woman%29 |
{
"plaintext_start_byte": [
0,
899,
2622,
4873,
6125,
6966,
7431,
8169,
9717,
11765,
13099,
13958,
15480,
16410,
17776,
21318,
22524,
23128,
24199,
25073,
25647,
26933,
27621,
29393,
30307,
31290,
36101,
37566,
39700,
42374,
43655,
45531,
47710,
49655,
51967,
54458,
56105,
57070,
57407,
58276,
58816,
60094,
61046,
62385,
63183,
64504,
66123,
67389,
68590,
69026,
69890,
71793,
73185,
73878,
75564,
76627,
76987,
78161,
78678,
79971,
80126,
80215
],
"plaintext_end_byte": [
898,
2621,
4872,
6124,
6965,
7430,
8168,
9716,
11721,
13098,
13956,
15479,
16339,
17743,
21317,
22523,
23095,
24198,
25072,
25646,
26932,
27620,
29392,
30306,
31289,
36100,
37534,
39699,
42373,
43654,
45530,
47709,
49654,
51966,
54457,
56104,
57069,
57406,
58275,
58755,
60093,
60989,
62384,
63182,
64442,
66122,
67388,
68589,
69025,
69889,
71792,
73184,
73877,
75563,
76626,
76986,
78160,
78677,
79949,
80090,
80214,
80335
]
} | Сколько пар лап у Татцельвурма? | Татцельвурм | russian | {
"passage_answer_candidate_index": [
3
],
"minimal_answers_start_byte": [
5777
],
"minimal_answers_end_byte": [
5790
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
thumb
Татцельвурм (German: Tatzelwurm, от немецкого Tatze — Лапа, и Wurm — Червь, то есть Червь с ножками), также Шпрингвурм, Штоллвурм, Хазельвурм, Мурбль — мифическое существо, разновидность дракона, обитающая, согласно преданиям из фольклора альпийских горцев, в Альпийском регионе и прилегающих к нему странах. По мнению некоторых учёных (в первую очередь криптозоологов, но также и некоторых представителей официальной науки), существует и является амфибией или рептилией, распространённой в Альпах.
Альтернативные названия татцельвурма следующие: Springwurm («прыгающий червь»), Stollenwurm («червь с толстыми лапами») или Praatzelwurm Dazzelwurm (от местных топонимов) и юмористическое Bergstutzen («горная сигара»); во Франции также имеет название Arassas. Обычно описывается как большой, более метра в длину, «червь», змея или ящерица различных, как правило — тёмных, цветов, очень редко появляющаяся на поверхности земли и проводящая большую часть времени в пещерах и расселинах скал; тем не менее, многие описания татцельвурма имеют множество различий между собой. Источники информации об этом существе сильно отличаются друг от друга в вопросе числа конечностей татцельвурма — различные рассказы позволяют предположить, что у него есть две пары лап (хотя изредка указывается, что их больше), одна пара или что он полностью безногий. Некоторые наблюдатели сообщают о его большой агрессивности, вирулентности и ядовитости, а также о его нападениях на домашний скот.
Возможные реалистичные объяснения предполагаемого существования татцельвурма, предлагаемые криптозоологами, включают утверждения о том, что татцельвурм — вид саламандр, похожий на исполинскую саламандру, или что это ядовитая ящерица представляет собой вид семейства обитающих в Америке ящериц-ядозубов, — данное объяснение было предложено, в частности, Бернаром Эйвельмансом, много писавшим о татцельвурме и посвятившем ему большую главу в книге «По следам неизвестных животных». Другая теория предполагает, что татцельвурм — крупный экземпляр безногой ящерицы желтопузика балканского (Альпы находятся за пределами признанного зоологией ареала её обитания и тех мест, которых она способна была бы достичь) или другим неизвестным видом семейства веретеницевых. Вместе с тем сторонники реалистичного объяснения говорят о неправильной идентификации известных видов, упоминаниях наблюдений выдр, ласок и даже сурков. Некоторые исследователи и в этом случае (как и в случае со многими криптозоологическими существами) говорят о факторе влияния человеческой психики, которая может создать видения и галлюцинации причудливых существ, таких как татцельвурм, когда люди очень хотят увидеть что-то необычное и верят в это.
Татцельвурм, согласно большинству свидетельств, выглядит как змее- или саламандроподобный дракон. Согласно сопоставлению данных, предоставленных приблизительно 80 людьми, наблюдавшими это существо, его длина составляет от 45 см до 4 метров, толщина змееобразного тела равна от 6 до 80 сантиметров. Шкура его бывает бородавчатой, гладкой, покрытой чешуёй, щетинистой или покрытой костяными пластинами. Голова подобна голове тритона, саламандры, кошки, ящерицы или обезьяны. У татцельвурма бывает от 2 до 6 пар лап. Цвет шкуры может быть (согласно наблюдениям) белым, серым, желтоватым, жёлто-чёрным, коричневым, зелёным или красным. На спине у этого существа встречаются гребень или щетина.
Согласно различным сведениям, татцельвурм обладает совершенно противоположными качествами одновременно. Чудище и трусливо, и агрессивно. Иногда оно молниеносно набрасывается на свою жертву, а в некоторых случаях прячется и отсиживается в листве. Он издаёт тонкий, высокий свистящий звук (согласно одним свидетельствам) или совершенно нем (согласно другим). Укус татцельвурма крайне ядовит, в то же время его жир находит применение в крестьянском хозяйстве.
По многим признакам татцельвурм напоминает ядозубов, чей ареал в прошлом не ограничивался Америкой, как сейчас, а распространялся и на Евразию. Австрийский естествоиспытатель Якоб Николусси предложил дать татцельвурму латинское название Heloderma europaeum[1].
Большинство сообщений о татцельвурме поступало в XIX и первой половине XX века. Татцельвурм является наиболее часто «регистрируемым» драконом Европы. Ему посвящены многочисленные статьи в научных изданиях. Задокументировано не менее 100 заслуживающих внимание свидетельств о наблюдениях за этим существом, в том числе принадлежащих учёным-биологам, натуралистам, исследователям Альп и криптозоологам.
Ещё в XVIII—XIX веках значительное число зоологов было убеждено в существовании этого животного. О нём упоминает как об жителе Альпийского региона в своём Справочнике змей (Schlangenbuch) Конрад Геснер. Вот как описывает татцельвурма бернский учёный-натуралист Сэмюэль Штудер в 1814 году: Некая разновидность змеи с почти круглой головой, сравнимой с кошачьей, и с короткими, толстыми лапами. Бернское общество естественных наук выделило премию в 3 луидора тому, кто добудет это существо — живое или мёртвое. Два достоверных ранних описания этого животного оставил швейцарский учёный Якоб Вагнер (1641—1695). Его цитирует Иоганн Якоб Шойхцер в своей «Истории швейцарской природы». Сообщения о встречах человека с татцельвурмом в горных районах Германии, Австрии, Швейцарии и Южного Тироля относятся к 1660, 1711, 1723, 1779, 1840, 1850, 1867, 1870, 1881, 1921, 1926, 1929, 1932 и прочих годам.
Единственная фотография 1934 года, объявлявшаяся фотографией татцельвурма, рассматривается сейчас большинством учёных как подделка криптозоологов. В ряде историй о встречах с татцельвурмом упоминается о том, что его удавалось убивать, сохранять его труп, демонстрировать другим людям, в том числе большим скоплениям народа, и даже отдавать в руки учёных, однако, даже если что-то из этого было правдой, на сегодняшний день в руках учёных нет ни одного доказательства существования татцельвурма. Вероятнее всего, таким образом, что татцельвурм — это всего лишь легенда и вымышленное существо из фольклора альпийских горцев. Тем не менее, его поиски ведутся уже несколько столетий — больше, чем поиски любого другого криптозоологического существа, отдельные редкие сообщения о его наблюдениях поступают до сих пор, а его существование, несмотря на непризнание этого факта официальной наукой, допускается рядом серьёзных учёных — хотя бы потому, что очень многие его черты совершенно разные люди, не знакомые с сообщениями друг друга и жившие в разное время, указывают совершенно одинаковыми.
Описание внешнего вида
Веками татцельвурм описывался многими авторами как настоящее, реально существующее животное, но очень редко видимое человеком — ввиду того, что оно ведёт очень скрытный образ жизни. Его описание появлялось в книгах для охотников и натуралистов, таких как Neues Taschenbuch für Natur- Forst- und Jagdfreunde auf das Jahr 1836 года. В этой публикации есть даже рисунок создания, которое, по мнению авторов книги, выглядит как толстая сигара с тупыми концами, покрытая чешуёй, имеющее удлинённую морду, большие зубы и рудиментарные ноги. Подобные рисунки альпийских ящериц, в этот раз названных Stollenwurm, также публиковались в швейцарском календаре Alpenrosen 1841 года. О нём упоминает как об жителе Альпийского региона в своём Справочнике змей (Schlangenbuch) Конрад Геснер.
Одно из самых известных описаний животного было сделано в 1861 году. Она было написано Фридрихом фон Чуди в его книге Das Tierleben der Alpenwelt («Животные Альп»):
«В предгорьях Берна и в Юра существует широко распространённое убеждение, что там живёт что-то вроде пещерного червя, коренастое, длиной тела от 0,9 до 1,8 м и имеющее две коротких ноги, что появляется перед бурей после продолжительной засухи. (…) Многие честные и серьёзные люди клялись, что они видели это своими глазами».
В 1930 году местные газеты и журналы провели опрос среди своих читателей об этом легендарном существе. Нашлось более 60 людей, которые утверждали, что они видели такое животное. По их описаниям, оно насчитывало 60-90 см в длину и имело тупое тело в форме цилиндра. Дальнейшее описание обращало внимание на коричневый цвет тела, темнее на спине, бледнее на животе. По словам респондентов, татцельвурм имел довольно широкую голову (тело животного не сужалось в её сторону) и большие, круглые глаза (из-за них морда животного иногда описывалась как похожая на кошачью). Главные расхождения имели место в описании маленьких, рудиментарные ног: в некоторых случаях говорили о четырёх, а в других — только о двух (некоторые утверждали, что задняя пара вообще отсутствует). По мнению ряда респондентов, татцельвурм шипит, как змея, и покрыт чешуёй.
В легендах и историях о татцельвурме также имеются менее «надёжные» в плане возможности поверить в них элементы. Это животное якобы отличается способностью прыгать на расстояние, значительно превышающее его размеры (2-3 метра). В дополнение к этому иногда описываются необычная агрессивность, нападения и раны, наносимые им крупному рогатому скоту. Во многих историях есть предостережения против яда создания, даже дыхание которого якобы смертельно даже для человека.
Сообщения о встречах с татцельвурмом
В литературе о неизвестных видах животных, а также в легендах и фольклоре Альп можно найти множество историй и сообщений о предполагаемых встречах с татцельвурмом. Доверие к ним относительно низкое, поскольку это в основном анонимные сообщения из уже довольно давних времён (в основном из девятнадцатого и начала двадцатого века, что заставляет даже многих сторонников существования животного признавать, что на сегодняшний день оно больше не существует). Кроме того, часто наблюдателей предполагаемого татцельвурма были дети, чьи истории криптозоологи не принимают всерьёз. До настоящего времени не удалось получить какой-либо подлинно научных зафиксированных наблюдений, которые отвечали условиям безусловного доверия.
Ранние сообщения
«Драконы с головой, как кошки» якобы наблюдались в Альпах уже в конце XV века. Одно из первых записанных сообщений о встрече с татцельвурмом датировано 1673 годом. Описанный «дракон» якобы жил неподалёку от итальянского озера Намбино, примерно в двух километрах к западу от Санта-Мадонна-ди-Кампильо. Создание охотилось на овец, коз, а иногда даже нападало на людей. По одной версии, охотнику на медведей пришлось застрелить животное, но вскоре он сошёл с ума. Около 1850 года сохранённый труп этого «дракона» якобы выставлялся для обозрения общественностью в близлежащей церкви, но во время одной из реконструкций останки были выброшены. Ещё одна версия этой истории говорит о том, что местные жители заметили, что они приводят коров с выпаса уже «подоенными». Позже они обнаружили что к коровам подбирается татцельвурм и сосёт молоко у них прямо из вымени. Животное было убито, а его тело сохранено в близлежащей церкви Множество сообщений о наблюдения альпийского «дракона» были собраны и описаны швейцарским зоологом Иоганном Якобом Шойхцером. В 1723 году этот исследователь написал работу Itinera в Helvetiae, которая является своего рода каталогом альпийской флоры. В этой книге много внимания уделено альпийским «драконам». Самое раннее упоминание о нём, приводимое Шойхцером, поступило от Андреаса Родунера из Альтзаха, который, путешествуя вместе с друзьями в верхнем Вагсенбергере, видел «дракона», который тут же встал «дыбы» на задние лапы. Предполагаемый свидетель утверждал позже, что животное, когда оно было на двух ногах, был ростом с человека. Это существо якобы было покрыто чешуей, имело четыре ноги, длинный хвост и голову как у кошки. Его живот, казалось, можно было разделить на сегменты, и густая грива покрывала спину животного. Ещё одно сообщение исходило от Жана Тиннера, фермера, который застрелил существо с семью ногами, длиной со шланг и с головой как у кошки. Существо якобы имело серый и чёрный цвет в разных местах тела.
Криптозоолог Лорен Коулман упоминал историю, которая якобы произошла в 1779 году, когда сельский житель был атакован двумя татцельвурмами во время сбора ягод в Мозерер-Лейтстубе. Они настолько напугали его, что он умер вскоре после этого на перевале Талбрук. Коулман описал памятную доску, находящуюся на пути к Шварцбаху возле Ункена, а также три её репродукции, на которой был рисунок человека, лежащего на животе, который охватывает нос рукой. По-видимому, он защищается от огненного дыхания двух татцельвурмов, сидящих на камне. Надпись под изображением гласила:
«От внезапного ужаса, он умер здесь, преследуемый прыгающими червями, Ханс Фукс из Ункена, 1779».
Животное, называемое Л. Хюбнером Bergstutzen, упоминается в одной из его книг 1796 года, где он называет его предметом многих вымышленных историй, созданных жителями Альп. Автор описывает создание как обладающее высокой ядовитостью, с четырьмя лапами и формой, представляющей собой нечто среднее между ящерицей и змеёй.
Сообщения XIX века
Австрийский ботаник Джозеф Август Шульц в одной из своих книг, опубликованной в 1809 году, описывая свои путешествия в Верхней Австрии, рассказывает о небольших крокодилах, которых якобы видели в непосредственной близости от Гмундерера (современный Траун). В 1814 году профессор Штудер, в частности, писал о «почти всеобщем убеждении», сложившемся в кантоне Берн, о том, что в нём существует тип змея, который объявляет своим появлением об изменениях погоды. По описаниям свидетелей, это якобы существующее создание похоже на короткую и тонкую змею с одной, двумя или даже тремя парами ног.
В мае 1811 года в швейцарской долине Хаслитал местный учитель видел татцельвурма во время стрижки овец внутри сарая. «Отвратительное» животное сидело на сене, имело 1,8 м в длину, 30 см в высоту, имело две ноги и смотрело на испуганного человека. Татцельвурм, как описывается дальше, имел большие глаза, как у кур, раздвоенный язык, голову как у змеи (но больше), а также короткие, тонкие волосы на спине. Испуганный учитель убежал через несколько минут после того, как увидел животное.
Об уникальном виды змей сообщал в 1816 году австрийский учитель Франц Михель Виталер, заявивший, что в землях между австрийскими реками Ламмер и Зальцах живёт
«…тип змея, называемый жителями Альп Bergstutzen, которого они действительно боятся. Скорее всего, он имеет длину 2 и 1/3 фута и толщиной с руку сильного человека».
Год спустя Иоганн Рудольф Висс, профессор философии, знакомый с фольклором швейцарцев Берна, писал:
«Горные районы по-прежнему полны легенд и сообщений о змееподобном монстре, называемом региональным термином „Stollenwurm“, которого видят здесь почти каждый год, как можно судить по свидетельствам многих местных жителей. Описывается он как змей с очень короткими ножками, и из-за сходства со змеёй, как правило, известке как Würmer, из-за коротких тонких ног же — как Stollen; таким образом, таково имя созидания. Голова животного почти всегда описываются как круглая, подобная кошачьей, и есть две, четыре или даже больше ног, как гусеницы. Иногда они изображаются как волосатые и как правило, тонкие и короткие».
В 1819 года Висс также написал, что имеет высокое доверие к частоте историй, которые содержат аналогичные детали описания предполагаемого облика животного и рассказываются людьми, не знакомыми друг с другом. Он также отметил, что Бернское общество естественных наук назначило награду в 3 луидора за доставку создания живым или мёртвым. Никто не откликнулся на это предложение.
С 1826 года известна ещё одна история об атаке человека татцельвурмом. Мальчик, отправленный за маслом, якобы был убит этим созданием около Китцбюэле. На его теле были обнаружены многочисленные укусы, в то время как многие в этой области сообщали о том, что видели большую ящерицу. Она была названа Höckwurm, началась охота за существом, которая якобы даже была успешной. Примерно до 1870 года на месте гибели мальчика был размещена памятная доска с изображением создания. В 1833 году ещё один молодой человек будто бы встретил татцельвурма во время восхождения на холм возле австрийского Госау. По его описанию, животное было серебристо-серого цвета, толщиной с руку человека, имело два фута в длину, было похоже на змею и имело четыре маленьких ножки. Мужчина напал на него киркой, но животное отскочило и укусило его в руку. Когда человек домой, осмотревший его врач решил, что рана отравлена, и рекомендовал ампутацию руки. Мужчина не послушал его и умер через несколько месяцев.
В 1828 году, как сообщается, татцельвурм был едва ли не впервые найден мёртвым. Фон Чуди описывает это событие следующим образом:
«В 1828 году крестьянин из кантона Золотурн нашел его на осушенном болоте и поймал с намерением передать профессору Хуги. Hugi. Но прежде, чем он это заметил, вороны убили и съели пойманное животное. Крестьянин отнёс скелет в город Солур, где после долгих колебаний о том, как классифицировать его, его, наконец, отправили обратно в Гейдельберг. С тех пор все его следы теряются».
С 1845 года известна история двух 12-летних мальчиков, которые наткнулись на татцельвурма на склонах немецкой горы Вацманн, наблюдая сурков. Животное якобы имело красноватый цвет и уплощённую голову. Ног у него не отмечалось. Мальчики бросили в его сторону несколько камней, что разъярило существо; оно выпрямилось, как стрела, и начало преследовать их, плюясь и перемещаясь 3,5-метровыми прыжками. Им удалось бежать, и когда они рассказывали свою историю охотнику, то тот предупредил их, чтобы они никогда больше не пытались обидеть Bergstutzen'а.
С середины XVIII века также существует история о странном животном, называемом Murbl, живущим якобы у Вурмбаха, небольшого ручья, текущего возле Инсбрука. Якобы существующее красноватого цвета создание видели в 1827, 1853 и 1857 годах. А в 1881 году возле Бад-Миттерндорфа в Австрии двое мужчин встретились во время восхождения с животным. Они описали его как серое существо, которое лежало свернувшись на камне. Через некоторое время оно поползло, двигаясь медленно, в ближайшую пещеру. По описанию предполагаемых свидетелей, оно насчитывало 60 см в длину, его кожа была покрыта чешуёй, сильная пара передних ног были в длину около 2,5 см, а также — что снижает надёжность сообщения — оно имело две или три пары задних ног. Были отмечены слишком большие глаза. Ещё один интересный случай якобы произошёл 4 июля 1883 года на склонах австрийской горы Спилберг, где животное, похожее на ящерицу, имеющее 30 см в длину, как сообщается, видел Каспар Арнольд в течение приблизительно 20 минут из окон одного из местных ресторанов. По его описанию, создание было зелёно-коричневого цвета, не имело задних ног, а его тело было полностью гладким или имело чешую в очень малых масштабах. Предполагаемый свидетель был уверен, что это татцельвурм, которого не спутать ни с каким другим альпийским животным из известных науке. Другая встреча будто бы произошла через год, в августе 1884 года, в австрийском Голлинграбене: в горах отдыхал находящийся на каникулах 13-летний мальчик, который собирал цветы эдельвейса, залез на ограждение и якобы увидел на расстоянии 2 метров странное животное. По его описанию, оно было 50-60 см в длину, имело толщину с руку мужчину и две передние ноги, похоже на собачьи (мальчик не заметил задние ноги, но предположил, что они могли быть просто поджаты). Кожа предполагаемого татцельвурма, по его утверждению, была гладкой, окраска — коричнево-красно-серого цвета. Создание вело себя очень беспокойно и агрессивно. По этой причине мальчик убежал так быстро, как мог, оставив свою куртку и обувь. Несколько иная история, которую цитирует Лорен Коулман, якобы имела место в 1893 году в австрийском Стодертале. 17-летняя девушка гуляла со своей собакой, когда на неё внезапно напал неизвестный зверь, вилявший хвостом и плевавшийся вокруг. Девушка боялась за свою собаку, поэтому она убила существо, бросив в него тяжёлый камень. Татцельвурм, по описанию, будто бы имел 30-35 см в длину, и его тело было 4-5 см толщиной. Он имел треугольной формы голову и тёмные глаза, напоминая ящерицу с большими ноздрями и глазами как у крокодила, цвета сухой земли, с редким ворсом на гребне. Девушке пришлось бросить тело животного там, где она его убила и оставила.
В 1894 и 1895 годах (соответственно в Рандштадте возле Зальцбурга и Доннерсбачвалде) якобы произошла история, ставшая местной легендой, в которой охотники наблюдали битву ласки с Heckwurm'ом. Млекопитающее якобы сумело победить существо благодаря своей выгодной позиции на корне дерева или на листьях на земле. После победы и убийства существо было разорвано лаской на части. В 1901 году появилось более надёжное сообщение: фермер, который искал потерявшуюся овцу, видимо, встретил развалившегося на солнце Bergstutz 'а. Создание имело около 1 м в длину, голову, похожую на голову кота, но с более широким ртом, и большие масштабы по всему телу. Оно имело волосы, и тело животного, как утверждается, было цвета похожего на цвет жаб и ящериц. Существо также издавало звук свиста, похожий на звуки сурков.
Сообщения XX века
Другое сообщение, которое цитирует А. фон Драсенович, появилось в 1908 году. Охотник якобы встретил татцельвурма возле Мурау в Штирии, на высоте 1500 м. По его описанию, создание имело около полуметра в длину, и его вытянутое тело было около 8 дюймов толщиной и четыре маленьких ноги. Когда охотник, держа нож наготове, приблизился к животному, татцельвурм прыгнул ему на лице. Несколько ударов ножа вынудили создание бежать. Предполагаемому свидетелю, по-видимому, удалось причинить ему вред. Кроме того, в 1908 году, недалеко от австрийского Куфштайна, Герман Фрауэнфелдер вместе со своим отцом, профессором естественных наук, якобы столкнулись с татцельвурмом. По их истории, они увидели дыру в склоне холма, из которой торчал хвост рептилии 60-70 см в длину. Оба мужчины якобы схватились за него и попытались вытащить создание из норы, но оказалось, что это животное начало затаскивать их в дыру. После 10 минут борьбы они вынуждены были отказаться от дальнейших попыток захвата рептилии. По словам очевидцев, предполагаемое животное должно было быть 160—180 см в длину и не ползло, как змея, а, скорее, отталкивалось при движении при помощи ног (которые, однако, были им не видны).
В мае 1914 года произошла вторая предполагаемая поимка живого татцельвурма. Около Постойны (в настоящее время Словения) солдат якобы видел некое животное, напомнившее ему крокодила, прячущееся за скалами. Как только оно заметило человека, то поднялось на задние лапы и оскалило зубы. По словам свидетеля, это существо имело 25-35 см в длину и 8 см в ширину. Голова создания была круглой с красноватыми глазами. Животное имело сильные ноги с длинными когтями, и тело его было серо-зелёным, покрытым чешуёй и источающим специфический запах. Солдат поймал существо своим кителем, наброшенным на него, завязав галстук и рукава. В этот момент существо якобы издало ужасающий звук, и тут же появилось другое, большее по размерам животное того же вида. Солдат начал бросать в него камни, что привело к тому, что создание убежало. Когда солдат вернулся в лагерь и показал своему командиру пойманное им животное, тот сказал, что это татцельвурм, который опасен своим страшным ядом, выделяемым из его кожи. Какое-то время татцельвурм якобы жил у солдат в сундуке, где питался жабами, мышами и маленькими змеями, которых они ему приносили. В этой местности существо считалось «реальным татцельвурмом». Точно так же оно было признано им, когда животное якобы было доставлено в штаб округа административных органов Адельсберга. Там он был убит, и из него было сделано чучело. Дальнейший ход его истории невозможно определить, потому что через два месяца началась Первая мировая война.
В 1914 году также появилось два других сообщения о предполагаемых встречах с животным. В первом случае итальянский фермер пахал поле, как вдруг он увидел странное существо, на которое напал с кнутом. Животное не пострадало, однако, и бежало, совершив невероятно длинный 15-метровый прыжок. В соответствии с описанием крестьянина, оно имело тело чёрного цвета с жёлтыми пятнами размером около 30 см длиной, короткий хвост длиной 3 см, голову как у лягушки и две передние ноги, которые двигались независимо друг от друга. Второй случай будто бы произошёл в июле 1914 года в Брэйне, где двое детей якобы видели странное животное, сражавшееся с двумя зелёными змеями. Создание имело 50 см в длину и большую голову.
Другая история, связанная с нахождением тела мёртвого животного, якобы произошла в 1920 году на леднике Аттеркар, в 5 км к юго-востоку от австрийского Зельдена. Охотники тогда будто бы нашли труп существа, частично вмёрзший в лёд. Они отрезали задние ноги животного, для того чтобы использовать их в качестве приманки для лис. После возвращения в Зельден они рассказал о своём открытии, которое вызвало оживлённую реакцию местных жителей, отправившихся к месту, где был найден труп. Как описывается, найденное животное имело 1 метр в длину и кожу «как у трески». Голова была длинной и лишённой ушей, челюсти имели ряды зубов, среди которых были резцы и коренные зубы. Сразу за головой располагались плавники и жабры, длиной с пальцы и шириной с руку. Тело в целом выглядело как рыбье, также от него исходил рыбный запах. Оно было сохранено одним из местных жителей и находилось года в его доме. Но 31 июля 1921 года эта хижина в низине ближайшего склона была разрушена. В это время предполагаемое тело загадочного существа было потеряно.
Два других случаях загадочных наблюдений якобы произошли в 1921 году. В одной из историй, на которую ссылается в своём описании Лорен Коулман, австрийский железнодорожник Мари Рейн неоднократно сообщали о встречах с животными с головами как у крокодилов и шестью ногами. Жители региона якобы называли их Kuschka. Однажды такое создание якобы было сбито поезда. Как указывалось, это был самец, 40 см в длину, он имел синюю голову и спину, серый живот, змеиную кожу и морду со множеством заострённых зубов (верхняя и нижняя челюсти имели по два больших клыка). Его глаза были большие и жёлтые, подобные кошачьим. В том же году двое охотников якобы наткнулись недалеко от австрийского Рауриса на татцельвурма на высоте 2000 м над уровнем моря. Один из них якобы выстрелил в животное, которое сделало прыжок в его сторону длиной 8 и высотой 3 метра. Существо имело серый цвет, длину тела 60-80 см, толщину с тонкую руку человека и голову, похожу. на кошачью, размером с кулак. Как описывали предполагаемые наблюдатели, животное имело только передние лапы. Год спустя 12-летняя девочка и её младшая сестра якобы обнаружили в лесу в итальянской долине Ультимо татцельвурма размером около половины указанного ранее.
В 1924 году якобы был найден скелет неизвестного животного. Находка была обнаружена в Муртале и состояла из затылка и грудных позвонков, а также из ребёр длиной 4-5 см. Студент-медик, осматривавший находку, решил, что это рыбий скелет. Неофициально, однако, утверждалось, что в этом нельзя уверенным из-за малых ребер. В том же самом месте, где якобы был обнаружен скелет, два года спустя 12-летний мальчик, пасший овец, якобы встретил подобное существо длиной не менее двух метров. В свою очередь в 1927 году появляется история о трёх лесорубах, которые якобы имели возможность наблюдать татцельвурма с расстояния шести метров. Каждый из них позже опрашивался об этом событии отдельно от других. Описания, представленные ими, совпадали друг с другом. Животное, которое они якобы видели, имело 50-60 см в длину, толщину тела такую, как рука взрослого мужчины, голову как у кошки с острыми зубы, но без каких-либо видимых ушей. Не было отмечено никаких видимых задних ног. Создание будто бы было очень агрессивными и издавало свистящие звуки или мурлыкало, как раздражённая кошка.
В 1937 году отец Трафожер, который возглавлял направление исследований легенд о татцельвурме, посетил итальянского фермера Йозефа Рейтерера, который утверждал, что осенью 1927 или 1928 года он встретил животное. Он возвращался вечером с мешком муки на спине с мельницы, как вдруг якобы почти наступил на «червя», лежащего на пути. Сначала он подумал, что животное спит, но вскоре татцельвурм принял предупредительную позу, приподнимая переднюю часть тела над землёй. Рейтерер якобы видел большое количество ног на животе животного. По его описанию, передние ноги был относительно высоки, но их длина снижалась в сторону хвоста — последние были размером с зубья пилы. Каждая конечность была оснащена некоторым числом пальцев. Фермер утверждал, что якобы встреченное им создание имело 40 см в длину, тонкий хвост, квадратную голову с поворотом шеи на 8-9 см в длину. Он также отметил заострённую морду и язык, хотя он не мог определить, было ли он раздвоен. Тело татцельвурма было тёмно-серым, живот немного светлее. Через некоторое время создание исчезло в кустах, растущих рядом с дорогой. Трафожер посетил Рейтерера ещё дважды — в 1944 и 1947 годах. По его просьбе фермер сделал два эскиза изображений животного. На первом число пар его ног составляет 7-8, а на втором — всего 5.
Ещё одна интересная отношения с предполагаемой встрече татцельвурма с учителем была рассказана швейцарцем в 1929 году; событие якобы имело место в пещере Темпеламайер. По его словам, как сообщает Бернард Эйвельманс, животное следует рассматривать скорее как амфибию, нежели как рептилию:
«Отдохнувшие среди скал, мои глаза стали искать вход в пещеру. Вдруг я увидел животное, как змея, растянувшееся на мокрых листьях, покрывавших землю. Его кожа была почти белая, гладкая, не покрытая чешуёй. Создание имело плоскую голову, в передней части его тела были замечены две очень короткие ноги. Оно как будто не обращало внимания на мой взгляд, но смотрело на меня всё время своими большими глазами. Распознавая с первого взгляда всех наших животных, я сразу понял, что это животное, не известное науке, — татцельвурм. Возбуждённый открытием и в то же время немного боявшийся, я попытался поймать животное, но безуспешно. С ловкостью ящерицы оно исчезло в небольшой дыре, и все мои усилия, предпринятые, чтобы найти его, не увенчались успехом. Я уверен, что это не плод моего воображения; я заметил животное в совершенно трезвом уме. Мой Tatzelwurm не имел больших лап с когтями - его лапы были короткие, как будто рудиментарные ноги, может быть — 40-45 см в длину. Очень вероятно, что татцельвурм — это редкий вид саламандр, живущих в сырых пещерах и очень редко выходящих на свет».
В 1933 году австрийский браконьер, как сообщается, наблюдали Bergstutzen'а с расстояния около 10 м. По его словам, существо было 50-55 см длиной, тёмно-серого цвета, имело только передние ноги и двигалось при помощи хвоста. В том же году рабочие, разбиравшие стену на берегу в Шпиттале, якобы в результате этой операции обнаружили странное животное в отверстии. Оно, как сообщается, имело 60 см в длину и было 5-6 см толщиной. Создание имело голову как у кота с большими глазами, относительно большие передние лапы (рабочие не могли определить, имеет ли животное такую же пару сзади). Наконец, очевидцы выбросили татцельвурма лопатой в реку Лизер. Животное переправилось через реку на высокой скорости, и рабочие потеряли его из виду. В это же время другой человек якобы видел аналогичное существо в том же районе во время перекапывания травы. Оно, по его словам, весило 5-7 кг, и он также бросил его в воду, используя нож.
В 1934 году в Альпы всё же была организована специальная научная экспедиция с целью изловить татцельвурма — правда, эта информация не является безусловно доказанной. В 1950 году его, согласно сообщениям, видели в горах Юра. В начале 1980-х исследователь Франсуа Муллер из Лозанны проводит изыскания в Южном Тироле, который считает последним прибежищем загадочного монстра. В 1948 и в 1968 годах поступали известия, что подобного дракона видели во французских Альпах. В 1984 году он появляется вблизи Аосты, а в 1963 году — недалеко от Удине.
Существа, подобные этому германскому дракону, согласно свидетельствам, наблюдались также на территории Италии, Испании, Франции, Румынии, Сербии и некоторых других европейских стран.
Джордж М. Эберхарт приводит историю одного из жителей Ленгстина в Италии, который летом 1969 года видел 90-дюймового зверя только с задними ногами. По его словам, создание пытались запугать свидетеля, «прыгая» ему на шею. Эберхарт также описывает случай, когда двое натуралистов в 1990 году обнаружили в Домодоссоле (Италия) скелет животного, напоминающего ящерицу. Однако нет никакой дополнительной информации об этом событии и о том, что произошло после предполагаемой находки.
Некоторые недавние сообщения поступили в начале 90-х годов XX века. В октябре 1991 года и в сентябре 1992 года Джузеппе Костале дважды наблюдал серую «бронированную» рептилию, двигавшуюся зигзагообразным способом. Встреча якобы произошла в итальянском ПиццоаХрониа.
Спекуляции на тему татцельвурма
В ряде случаев предполагаемые встречи с татцельвурмом, о которых сообщали люди, оказывались доказанными ошибками или даже сознательным мошенничеством. Татцельвурм также часто был предметом шуток, появляясь в некоторых газетах по случаю Дня дурака. В 1939 году одна из мюнхенских газет описала историю о якобы произошедшем захвате неизвестного существа работниками рядом с городским каналов. Сенсация существовала недолго — вскоре выяснилось, что пойманное животное было аллеганским скрытожаберником, «дьяволом грязи» (Cryptobranchus alleganiensis), относящимся к семейству скрытожаберников, обитающему в Соединённых Штатах в реках и ручьях. Это животное сбежало из зоопарка Хеллабурна двумя годами ранее.
Как мошенничество были разоблачены два других, более ранних сообщения (с 1930 года): фотография предполагаемого татцельвурма возле баварского озера Иберзе и убитая двумя мужчинами крупная ящерица в Верхней Австрии. Точно так же закончилось дело 1944 года — двое молодых людей представили австрийским экспертам чучело животного, утверждая, что это легендарный татцельвурм. В конце концов стало ясно, что это был австралийский Короткохвостый сцинк (Tiliqua Rugosa, ранее известный как Trachydosaurus rugosus).
Фотография 1934 года и её анализ
В 1934 году швейцарец по имени Балкин опубликовал на страницах Berliner Zeitung Illustrierte сделанную им фотографию, якобы изображающую татцельвурма. По его словам, она была сделана в области Майринген. Фотографу пришла в голову мысль, что он поймал в объектив живое существо, а не какую-то кочку, только тогда, когда фотографируемый объект начал двигаться в его сторону. Фотография Balkina стала кратковременной сенсацией, и на страницах газеты было опубликовано, что планируется финансировать экспедицию, направленную на доказательство предполагаемого существования животного. История, однако, не оказалась жизнеспособной — спустя нескольких месяцев татцельвурм перестал быть привлекательной новинкой. Все планы по экспедиции были отменены.
В настоящее время фотография Балкина считается подделкой. Бернар Эйвельманс говорил о фотографии, что «возможно, на ней действительно изображено создание природы, хотя она выглядит больше похожей на фотографию, сделанную с иллюстрации, хотя на ней можно различить даже рисунок на голове и выступающие зубы». По словам Джорджа М. Эберхарта, однако, данная фотография представляет собой снимок стилизованной керамической фигурки рыбы.
В XXI веке, когда появился Интернет, в свою очередь появилась другая таинственная фотография, показывающая скелет татцельвурма, якобы обнаруженный в первые годы XX века и находящийся в Женевском института науки. На фотографии изображён белый скелет змееподобного существа, с большой головой с острыми зубами и передними лапы с длинными когтями. Предполагаемый скелет татцельвурма покоится на прямоугольной плите. Хотя она является и очень эффектной, фотография в настоящее время считается подделкой, как и история, связанная с ней. Считается, что она было сделана специально с целью привлечения туристов, готовых отправиться в Альпы, чтобы найти таинственное существо, якобы живущее там.
Реалистичные попытки объяснения
Хотя татцельвурм не признаётся официальной наукой как реально существующее животное, подавляющее большинство криптозоологов утверждает, что сообщения о наблюдениях этого существа являются подлинными. По их мнению, однако, из-за отсутствия сообщений о встречах с животным в течение последних нескольких десятилетий это, вероятно, уже вымерший вид. Однако даже в 50-х годах XX века Бернард Эйвельманс, считающийся «отцом криптозоологии», писал:
«Не существует никаких сомнений, однако, в том, что татцельвурм существует, хотя и не установлено, является ли он европейским видом тарараки, огромным сцинком, саламандрой или каким-либо неизвестным животным. Даже в стране, известной основательно, от начала до конца, не все животные могут быть исследованы наукой. Много времени пройдёт, прежде чем мы будем знать досконально весь мир. Мы можем ожидать много других сюрпризов для зоопарков».
Доверие к сообщением о татцельвурме была поставлено под сомнение в 1934 году доктором зоологии Отто Стейнбоком, который провёл очень серьёзный анализ всех найденных им сообщений об этом существе. Он отметил, что среди 85 проанализированных им сообщений только три были получены от учителей и один — от инженера, то есть от образованных людей. Все прочие он назвал «просто сказкой жителей Альп». 43 % сообщений он признал встречами с известными змеями, 27 % счёл неубедительными из-за отсутствия точной информации или невероятной детализации и 7 % отверг как выдумки и обман. Остальное — по словам Стейнбока — можно легко объяснить наблюдениями известных видов амфибий, ящериц и млекопитающих.
Одна из новых теорий о происхождении существа предполагает, что за татцельвурма могут принимать бродящую в горах выдру. Этот хищник имеет гибкое, вытянутое тело и часто движется с высокой скоростью. Он также может двигаться зигзагами прижавшись к земле, а также издавать шипящий звук, похожий на шипение змеи. Швейцарский натуралист Леон Ревиллоид выдвинул теорию, что за татцельвурма могли принять барсука, который потерял все волосы. Эти теории, тем не менее, не кажутся слишком надёжными, поскольку трудно предположить, что на протяжении многих столетий жители Альп принимали простых, знакомых им животных за необычных, странных и агрессивных существ.
В свою очередь барон Джозеф фон Даблхофф-Дир, австрийский дипломат, который был одним из первых, писавшим работы только о татцельвурме, утверждал, что за неизвестное животное могли быть приняты, например, млекопитающие — сурки или ласки.
Богослов, физик и геолог доктор Карл Месбергер в статье 1931 года также принимал во внимание указанные выше виды в качестве «кандидатов» на роль татцельвурма, а также других — таких, как горностай. Он также утверждал, что в ряде случаев, о которых сообщали, за татцельвурма могут быть приняты голые, удлинённые млекопитающие, страдающие от кожных заболеваний, вызывающих выпадение волос и приводящих к необычному внешнему виду кожи (например, она напоминающей рыбью чешую).
Многие противники существования татцельвурма как криптозоологического животного в своих исследованиях указывают, что он не может быть ящерицей, поскольку они не ядовиты. Тем не менее, есть исключение — ядозубы, семейство ядовитых ящериц, которые включают в себя только два вида, обитающих в Америке: арзонский ядозуб (Heloderma suspectum) и мексиканский ядозуб (Heloderma horridum). Поэтому, возможно, татцельвурм — некий до сих пор неизвестный вид ядозубов, обитающий в Европе. При этом теория учитывает ряд особенностей животного, о которых сообщалось предполагаемыми свидетелями. Эти рептилии имеют длину около 75 см, приземистое, коренастое тело с коротким, толстым и тупым хвостом и острыми клыками, расположенными в нижней челюсти. Эти особенности действительно указывают на возможное близкое родство татцельвурма с ядозубами, ввиду чего австрийский натуралист Якоб Николасси предложил дать ему латинское имя Heloderma europaeum. Тем не менее, Эйвельманс указывает, что сообщения о ядовитости существа можно встретить только среди рассказов жителей Альп.
Другой рептилией, которая может быть легендарным татцельвурмом, если он существует, может оказаться один из неизвестных науке видов веретениц. Эйвельманс цитирует мнение Роберта Кирша, утверждавшего, что это создание может быть своего рода большой веретеницей. Выглядящие как змеи, эти животные на самом деле — ящерицы, однако безногие. Возможно, хорошим «кандидатом» для разъяснения этой загадки является желтопузик балканский (Ophisaurus apodus) — вид веретениц, длина тела которого 120 см, что делает его крупнейшей ящерицей Европы. Желтопузик обитает на Балканском полуострове, в Малой Азии и на Аравийском полуострове. Возможно, некоторые отдельные его особи могли добраться до Альп. Тенденция к атрофии ног характерна и для нескольких других семейств ящериц.
Только две передние ноги имеет мексиканская ящерица Bipes caniculatus. Очень короткие ноги также у сцинков. Один из них, Chalcides striatus, проживает в районах южной Франции. Он вырастает в длину до 60 см. Как отмечал Эйвельманс, его потенциальный ареал можно расширить до территорий, где якобы видели татцельвурма. Поэтому, возможно, в Южной Европе обитает большой неизвестный науке вид сцинков.
Другие предлагавшиеся объяснения загадки татцельвурма рассматривает криптозоолог Лорен Коулман. По его мнению, за неизвестное животное могли быть приняты обычные змеи с деформированными гениталиями. Коулман отмечает, что многие свидетели могли перепутать хвост таких особей с головой (поэтому, например, поступала информация о коротком, тупом хвосте у татцельвурма), а также с половыми органами, выступающими из передних ног. Чтобы подтвердить эту теорию, Коулман приводит случай мая 1944 года, когда директор школы послал за учёным, прося того идентифицировать труп найденного животного. Он утверждал, что тело может принадлежать неизвестному науке татцельвурму или змею, который умер от попыток выбраться из его тела не полностью переваренного им животного. После изучения трупа оказалось, что они были остатки обыкновенной гадюки (Vipera Berus) с деформированными половыми органами, напоминающими ноги по внешнему виду.
Некоторые описания предполагаемого татцельвурма напоминают описания земноводного животного. Некоторые сообщения указывают на животное, похожее по внешнему виду на озёрного сирена (Siren lacertina). Это животное обитает на юге Соединённых Штатов и похоже на больших рептилий, имея при этом только переднюю пару ног. Крупные особи могут вырастать до 90 см в длину. Сирен ведёт скрытный образ жизни, оставаясь обычно укрытым в грязи. Появляется на поверхности после дождя для охоты на насекомых, червей, мелких рыб и улиток. Возможно, подобный вид также населял Европу до недавнего времени.
Ульрих Мэгин предположил, что татцельвурм — это неизвестный науке европейский вид саламандр, родственник китайской исполинской саламандры (Andrias davidianus), которая может вырасти до 1,8 метров в длину.
И, разумеется, все или, по крайней мере, многие сообщения о татцельвурме могут быть связаны с реакцией человеческой психики. Волны сообщений о предполагаемых встречах с различными «существами» часто являются примерами массовой истерии (которая может вызвать временное нарушение нормального восприятия реальности), визуальных галлюцинаций или случаями парейдолии. Эта теория вполне может быть объяснением наблюдений татцельвурма: можно предположить, что люди, которые приехали в Альпы, желая увидеть неизвестное, опасное животное, интерпретировали как таковое вполне обычного вида объекты (например, ветви дерева или камни) или явления.
Профессор зоологии Карл Вильгельм фон Далла Торре в своей книге 1887 года утверждает, что татцельвурм может быть мифическим существом, созданным путём объединения нескольких черт обычных животного (как в случае легендарного дракона, сочетающего в себе черты ящерицы и летучей мыши).
Уже упомянутый Даблхофф-Дир указывает, что, по его мнению, большинство сообщений о встречах с татцельвурмом поступают от людей, которые видели на самом деле представителей видов животных, известных науке, но голод и истощение, связанные с тяжёлыми условиями высокогорья, приводили к искажению их нормального зрения и слуха. Им казалось, что видят каких-то странных существ. Другое объяснение, предложенное Даблхоффом, ссылаясь на психику человека, указывает на ситуацию, когда человек паникует, видя обычную змею. Затем наступает стыд, после чего появляется страх, что об этой истории узнают. В результате рождается вымышленная история о встрече с предположительно опасным и загадочным зверем.
Литература
Ulrich Magin Trolle, Yetis, Tatzelwürme. Rätzelhafte Erscheinungen in Mitteleuropa. München 1993. ISBN 3-406-37394-1
Примечания
Ссылки
[undefined]error: {{lang}}: no text (help)
[undefined]error: {{lang}}: no text (help)
Категория:Драконы
Категория:Криптиды
Категория:Фольклор Баварии | https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%B0%D1%82%D1%86%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D0%B2%D1%83%D1%80%D0%BC |
{
"plaintext_start_byte": [
47,
1244,
1715,
3382,
4406,
5332,
5641,
6143,
8550,
9473,
10086,
10417,
11147,
11591,
11870,
12208,
12540,
12905,
13231,
13503,
13762,
14172,
14474,
15155,
16553,
18290,
18697,
22448,
26183,
26984
],
"plaintext_end_byte": [
1243,
1714,
3381,
4356,
5231,
5640,
6142,
8396,
9472,
9987,
10416,
11042,
11590,
11789,
12207,
12539,
12812,
13230,
13502,
13729,
14171,
14423,
15131,
16508,
18257,
18696,
22375,
26139,
26981,
27202
]
} | อสังหาริมทรัพย์ หมายถึงอะไร? | ทรัพย์สิน | thai | {
"passage_answer_candidate_index": [
8
],
"minimal_answers_start_byte": [
8722
],
"minimal_answers_end_byte": [
8844
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
อักษรย่อ
ที่ใช้ในบทความนี้อักษรย่อคำเต็มฎ.คำพิพากษาศาลฎีกา ()บ.บรรพป.พ.พ.ประมวลกฎหมายแพ่ง
และพาณิชย์ ()ป.ร.ประมวลรัษฎากร (ไทย) ()ป.วิ.พ.ประมวลกฎหมายวิธีพิจารณา
ความแพ่ง (ไทย) ()พ.ร.บ.พระราชบัญญัติ ()ภ.ภาคม.มาตรารก.ราชกิจจานุเบกษา ()ล.ลักษณะว.วรรคส.ส่วนที่หม.หมวดการใช้อักษรย่อในนี้เพื่อมิให้บทความเยิ่นเย้อเท่านั้น แต่โดยปรกติแล้วควรเขียนด้วยคำเต็มไม่ควรย่อ เช่น "ป.พ.พ. ม.123 ว.2" ควรเขียนว่า "ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 123 วรรคสอง" มากกว่า
ทรัพย์ (English: thing) หมายถึง วัตถุมีรูปร่าง ซึ่งได้แก่สิ่งที่มองเห็นได้ด้วยตา สัมผัสได้ด้วยมือ อาทิ โต๊ะ ตู้ ตั่ง เตียง ช้าง มา วัว ควาย เป็นคำมาจากคำในภาษาสันสกฤตว่า "ทฺรวฺย"[1]
ทรัพย์สิน หรือเดิมเรียก ทรัพย์สมบัติ[2] (English: property, (โบราณ) propriety) หมายความถึง วัตถุทั้งที่มีรูปร่างและไม่มีรูปร่าง ซึ่งอาจมีราคาและอาจถือเอาได้ เช่น บ้าน ที่ดิน เป็นวัตถุมีรูปร่าง ลิขสิทธิ์ สิทธิบัตร เป็นวัตถุไม่มีรูปร่าง[1] ซึ่งแบ่งประเภทเป็น อสังหาริมทรัพย์-สังหาริมทรัพย์ ซึ่งเดิมเรียก ทรัพย์สมบัติอันที่พึงเคลื่อนจากที่ได้-ทรัพย์สมบัติอันที่ไม่พึงเคลื่อนจากที่ได้[2], ทรัพย์แบ่งได้-ทรัพย์แบ่งไม่ได้ และ ทรัพย์ในพาณิชย์-ทรัพย์นอกพาณิชย์ นอกจากนี้ ยังมีการแบ่งทรัพย์สินออกเป็น สังกมทรัพย์-อสังกมทรัพย์, วิญญาณกทรัพย์-อวิญญาณกทรัพย์ และ โภคยทรัพย์ ซึ่งปัจจุบันได้ยกเลิกไปหมดแล้วในประเทศไทย[3] [4] [5]
บุคคลย่อมมีสิทธิในทรัพย์สิน สิทธิเช่นนี้เรียก "ทรัพยสิทธิ" (English: real right) อันมีขึ้นได้ก็แต่เฉพาะที่กฎหมายกำหนดเท่านั้น อาทิ กรรมสิทธิ์ สิทธิครอบครอง โดยเฉพาะผู้ทรงกรรมสิทธิ์นั้นย่อมมีอำนาจที่จะใช้สอย จำหน่ายจ่ายโอน ได้ดอกผล กับทั้งติดตามและเอาคืนซึ่งทรัพย์สินของตน รวมถึงขัดขวางมิให้ผู้อื่นสอดเข้าเกี่ยวข้องกับทรัพย์สินนั้นโดยมิชอบด้วยกฎหมาย
ป็นทรัพย์สินด้วย
กรณีหนึ่งที่จะยกมาสนับสนุนความเห็นของผู้เขียนข้งต้น คือ การที่ ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 143 บัญญัติว่า 'ทรัพย์นอกพาณิชย์ หมายความว่า ทรัพย์ที่ไม่สามารถถือเอาได้และทรัพย์ที่โอนแก่กันมิได้โดยชอบด้วยกฎหมาย' บทบัญญัตินี้แสดงให้เห็นอย่างชัดเจนว่า สิ่งที่ไม่สามารถถือเอาได้ เป็นทรัพย์"
ทรัพย์สิน
บทบัญญัติของกฎหมาย
นิยาม
กฎหมายของประเทศอื่น ๆ ในระบบซีวิลลอว์มิได้ให้นิยามของทรัพย์สินไว้เป็นแต่จำแนกว่าทรัพย์สินมีลักษณะอย่างไร
ขณะที่ตามกฎหมายไทยแล้ว ให้ ทรัพย์สิน (English: property) หมายความถึง ทรัพย์คือวัตถุมีรูปร่าง และหมายความรวมถึงวัตถุที่ไม่มีรูปร่างด้วย ซึ่งวัตถุทั้งสองประเภทนี้อาจมีราคาและอาจถือเอาได้
ที่ว่า "วัตถุมีรูปร่าง" นั้นหมายความถึง วัตถุที่ประกอบด้วยรูปและร่างในตัวเองโดยลำพัง มีตัวตน มีสัดส่วน ควมกว้าง ความยาว ความสูง ความต่ำ ความอ้วน ความผอม ความกลม ความรี เป็นต้น แม้จะเป็นปรมาณูเล็กน้อยจนไม่อาจมองเห็นได้ด้วยตาเปล่าก็ตาม เช่น บ้าน ที่ดิน ช้าง ม้า วัว ตวาย เงินตรา เชื้อโรค ฯลฯ[12]
ที่ว่า "วัตถุไม่มีรูปร่าง" หมายความถึง วัตถุที่มีสมบัติในตัวเองเป็นสิ่งไร้ส่วนสัด ไม่มีความเต็ม ไม่กินที่ เป็นต้น อาทิ ลิขสิทธิ์ สิทธิบัตร เครื่องหมายการค้า สิทธิเรียกร้อง ฯลฯ[12]
ที่ว่า "ซึ่งอาจมีราคา" (English: valuable) หมายความว่า สิ่งนั้นมีคุณค่าในตัวเอง ซึ่งไม่จำต้องเป็นคุณค่าในทางเศรษฐกิจ แต่อาจเป็นคุณค่าในทางจิตใจก็ได้ เช่น จดหมายจากมารดาย่อมมีคุณค่ามากสำหรับบุตร ตราไปรษณียากรที่บุคคลสะสมไว้ด้วยใจรัก เป็นต้น[13]
ที่ว่า "ซึ่งอาจถือเอาได้" (English: appropriated) หมายความว่า สิ่งนั้นอาจเข้าถือเอาเพื่อให้มีสิทธิเหนือมันได้[13]
ประเภทของทรัพย์สิน
อสังหาริมทรัพย์และสังหาริมทรัพย์
อสังหาริมทรัพย์ (English: immovable (ซีวิลลอว์), realty (คอมมอนลอว์)) หมายความว่า ทรัพย์ที่นำไปไม่ได้ คือ ทรัพย์ที่ติดกับที่ ได้แก่ ที่ดิน และทรัพย์อันติดอยู่กับที่ดินมีลักษณะเป็นการถาวรหรือประกอบเป็นอันเดียวกับที่ดินนั้น และหมายความรวมถึงทรัพยสิทธิอันเกี่ยวกับที่ดินหรือทรัพย์อันติดอยู่กับที่ดินหรือประกอบเป็นอันเดียวกับที่ดินนั้นด้วย[1]
สังหาริมทรัพย์ หรือ สังหาริมะ (English: movable (ซีวิลลอว์), personalty (คอมมอนลอว์)) หมายความว่า ทรัพย์ที่นำไปได้ ได้แก่ ทรัพย์สินอื่นนอกจากอสังหาริมทรัพย์และรวมถึงสิทธิอันเกี่ยวกับทรัพย์สินนั้นด้วย[1]
ทรัพย์แบ่งได้และทรัพย์แบ่งไม่ได้
ทรัพย์แบ่งได้ (English: divisible thing) คือ ทรัพย์อันอาจแยกออกจากกันเป็นส่วน ๆ ได้จริงถนัดชัดแจ้ง แต่ละส่วนได้รูปบริบูรณ์ลำพังตัว[14]
ทรัพย์แบ่งไม่ได้ (English: indivisible thing) คือ ทรัพย์อันอาจจะแยกออกจากกันไม่ได้ นอกจากเปลี่ยนแปลงภาวะของทรัพย์ และหมายความรวมถึงทรัพย์ที่มีกฎหมายบัญญัติว่าแบ่งไม่ได้ด้วย[15] เช่น ให้หุ้นของบริษัท และ ให้ภาระจำยอม เป็นทรัพย์แบ่งไม่ได้
ทรัพย์นอกพาณิชย์และทรัพย์ในพาณิชย์
ทรัพย์นอกพาณิชย์ (English: non-commercial thing) คือ ทรัพย์ที่ไม่สามารถถือเอาได้ และทรัพย์ที่โอนแก่กันมิได้โดยชอบด้วยกฎหมาย[1] เช่น ดวงจันทร์ ดวงอาทิตย์ สายลม ที่วัด ที่ธรณีสงฆ์
ทรัพย์ในพาณิชย์ (English: commercial thing) คือ ทรัพย์ทั้งหลายที่มิใช่ทรัพย์นอกพาณิชย์
สังกมทรัพย์และอสังกมทรัพย์
สังกมทรัพย์ (English: fungible thing) คือ สังหาริมทรัพย์ซึ่งโดยปรกติอาจใช้ของอื่นอันเป็นประเภทและชนิดเดียวกันมีปริมาณเท่ากันแทนได้[1]
อสังกมทรัพย์ (English: non-fungible thing) คือ สังหาริมทรัพย์ซึ่งไม่อาจใช้ของอื่น ที่เป็นประเภทและชนิดเดียวกัน มีปริมาณเท่ากันแทนได้[1]
ทรัพย์สินทั้งสองประเภทนี้ ปัจจุบันกฎหมายไทยได้ยกเลิกไปแล้ว แต่ยังมีอยู่ในกฎหมายของบางประเทศ[5]
วิญญาณกทรัพย์และอวิญญาณกทรัพย์
วิญญาณกทรัพย์ หรือ สวิญญาณกทรัพย์ (English: living thing) คือ สิ่งที่มีวิญญาณหรือชีวิตซึ่งนับเป็นทรัพย์ เช่น ทาส ช้าง ม้า วัว ควาย[1]
อวิญญาณกทรัพย์ (English: non-living thing) คือ สิ่งที่ไม่มีวิญญาณหรือชีวิตซึ่งนับเป็นทรัพย์ เช่น เงิน ทอง ที่ดิน[1]
ทรัพย์ทั้งสองประเภทนี้มีในกฎหมายโบราณของประเทศไทย แต่ปัจจุบันไม่มีที่ใช้แล้ว
โภคยทรัพย์
โภคยทรัพย์ (English: consumable thing) คือ สังหาริมทรัพย์ซึ่งเมื่อใช้ย่อมเสียภาวะเสื่อมสลายไปในทันใดเพราะการใช้นั้น หรือซึ่งใช้ไปในที่สุดย่อมสิ้นเปลืองหมดไป[1]
ทรัพย์สินประเภทนี้ ปัจจุบันกฎหมายไทยได้ยกเลิกไปแล้ว แต่ยังมีอยู่ในกฎหมายของบางประเทศ[5]
ส่วนควบของทรัพย์
ส่วนควบ (English: component part) คือ ส่วนของทรัพย์ ซึ่งโดยสภาพแห่งทรัพย์หรือโดยจารีตประเพณีแห่งท้องถิ่น เป็นสาระสำคัญในความเป็นอยู่ของทรัพย์นั้น และไม่อาจแยกจากกันได้นอกจากจะทำลาย ทำให้บุบสลาย หรือทำให้ทรัพย์นั้นเปลี่ยนแปลงรูปทรงหรือสภาพไป[1]
อุปกรณ์
อุปกรณ์ (English: accessory) คือ สังหาริมทรัพย์<!--ไม่ใช่สังหาริมทรัพย์ในความหมายทั่วไป ไม่ต้องทำลิงก์ไป อ่านรายละเอียดในบทความหลักดังกล่าว-->ซึ่งโดยปรกตินิยมเฉพาะถิ่นหรือโดยเจตนาชัดแจ้งของเจ้าของทรัพย์ที่เป็นประธาน เป็นของใช้ประจำอยู่กับทรัพย์ที่เป็นประธานเป็นอาจิณ เพื่อประโยชน์แก่การจัดดูแลใช้สอยหรือรักษาทรัพย์ที่เป็นประธาน และเจ้าของทรัพย์ได้นำมาสู่ทรัพย์ที่เป็นประธานโดยการนำมาติดต่อหรือปรับเข้าไว้ หรือทำโดยประการอื่นใดในฐานะเป็นของใช้ประกอบกับทรัพย์ที่เป็นประธานนั้น[1]
ดอกผลของทรัพย์
ดอกผล (English: fruit) คือ ทรัพย์หรือประโยชน์อย่างที่เกิดขึ้นจากการมีหรือใช้ทรัพย์ที่เป็นประธาน (English: principal thing) หากเป็นทรัพย์ที่เกิดขึ้นตามธรรมชาติของทรัพย์ประธาน ซึ่งได้มาจากตัวทรัพย์ประธานโดยการมีหรือใช้ทรัพย์ประธานนั้นตามปรกนิยม และเจ้าของทรัพย์ประธานสามารถถือเอาได้เมื่อขาดจากทรัพย์ประธานนั้น ทรัพย์ที่เกิดขึ้นนั้นเรียก "ดอกผลธรรมดา" (English: natural fruit) หากเป็นทรัพย์หรือประโยชน์อย่างอื่นที่เกิดขึ้นเป็นครั้งคราวแก่เจ้าของทรัพย์ประธานจากการที่ผู้อื่นใช้ทรัพย์ประธานนั้น โดยสามารถคำนวณและถือเอาได้เป็นรายวันหรือตามระยะเวลาที่กำหนดไว้ ทรัพย์หรือประโยชน์อย่างอื่นที่เกิดขึ้นนั้นเรียก "ดอกผลนิตินัย" (English: legal fruit)[16]
ทรัพยสิทธิ
ทรัพยสิทธิ (English: real right; Latin: jus in rem) คือ สิทธิทางทรัพย์ กล่าวคือ สิทธิเหนือทรัพย์ที่จะก่อตั้งขึ้นได้แต่ด้วยอาศัยอำนาจตามบทบัญญัติแห่งกฎหมาย[1] ประกอบด้วย
กรรมสิทธิ์ (English: ownership) คือ สิทธิทั้งปวงที่ผู้เป็นเจ้าของมีอยู่เหนือทรัพย์สิน อันได้แก่ สิทธิใช้สอย จำหน่าย ได้ดอกผล กับทั้งสิทธิติดตามและเอาคืนซึ่งทรัพย์สินของตน และสิทธิขัดขวางมิให้ผู้อื่นสอดเข้าเกี่ยวข้องกับทรัพย์สินนั้นโดยมิชอบด้วยกฎหมาย[1]
ครอบครอง (English: possession) คือ การที่บุคคลที่เข้ายึดถือทรัพย์สิ่งหนึ่งเพื่อตนเอง ทำให้ได้ไปซึ่ง "สิทธิครอบครอง" (English: possessory right)[17] ไม่ถึงกับเป็นกรรมสิทธิ์แต่อาจเติบใหญ่เป็นกรรมสิทธิ์ได้[18]
ภาระจำยอม (English: servitude) คือ ข้อผูกพันอันเป็นเหตุให้เจ้าของอสังหาริมทรัพย์จำต้องยอมรับกรรมบางอย่างซึ่งกระทบถึงทรัพย์สินของตน หรือต้องงดเว้นการใช้สิทธิบางอย่างอันมีอยู่ในกรรมสิทธิ์ทรัพย์สินนั้น อสังหาริมทรัพย์เช่นนั้นเรียก "ภารยทรัพย์" (English: servient estate) เพื่อประโยชน์แก่อสังหาริมทรัพย์อื่นซึ่งเรียก "สามยทรัพย์" (English: dominant estate)[1]
สิทธิอาศัย (English: right of habitation) คือ สิทธิที่บุคคลจะอาศัยในโรงเรือนของผู้อื่นได้โดยไม่ต้องเสียค่าเช่า[19]
สิทธิเหนือพื้นดิน (English: right of superficies) คือ สิทธิในการเป็นเจ้าของโรงเรือน สิ่งปลูกสร้าง หรือสิ่งเพาะปลูกบนที่ดินหรือใต้ดินในที่ดินของผู้อื่น[20]
สิทธิเก็บกิน (English: usufruct) คือ สิทธิที่บุคคลสามารถครอบครอง ใช้ และถือเอาซึ่งประโยชน์จากอสังหาริมทรัพย์ของผู้อื่น[21]
ภาระติดพันในอสังหาริมทรัพย์ (English: charge on immovable) คือ การที่อสังหาริมทรัพย์ตกอยู่ในเหตุอันยังให้ผู้รับประโยชน์มีสิทธิได้รับชำระหนี้เป็นคราว ๆ จากอสังหาริมทรัพย์นั้น หรือได้ใช้และถือประโยชน์แห่งอสังหาริมทรัพย์นั้นตามที่ระบุกันไว้[22]
เชิงอรรถ
อ้างอิง
ภาษาไทย
ไพจิตร ปุญญพันธุ์. (2539, 4 ธันวาคม). "ควรยกเลิกบทบัญญัติลักษณะสังกมะทรัพย์ อสังกมะทรัพย์ และโภคยทรัพย์หรือไม่". วารสารนิติศาสตร์ คณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, (ปีที่ 26).
บัญญัติ สุชีวะ. (2551). คำอธิบายกฎหมายลักษณะทรัพย์. (พิมพ์ครั้งที่ 11, แก้ไขเพิ่มเติม). กรุงเทพฯ: เนติบัณฑิตยสภา. ISBN 9789741611089.
ประมูล สุวรรณศร. (2525). คำอธิบายประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ บรรพ 1-4 ว่าด้วยทรัพย์. กรุงเทพฯ: นิติบรรณการ.
พระยาเทพวิทุรพหุลศรุตาบดี (บุญช่วย วณิกกุล). (2502). คำอธิบายประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ บรรพ 1-2. กรุงเทพฯ: เนติบัณฑิตยสภา.
ราชบัณฑิตยสถาน.
(2543). พจนานุกรมศัพท์กฎหมายไทย ฉบับราชบัณฑิตยสถาน. (พิมพ์ครั้งที่ 2). กรุงเทพฯ: อรุณการพิมพ์. ISBN 9748123529.
(2544). พจนานุกรมศัพท์กฎหมายไทย ฉบับราชบัณฑิตยสถาน. (พิมพ์ครั้งที่ 3). กรุงเทพฯ: อรุณการพิมพ์. ISBN 9748123758.
(2551, 7 กุมภาพันธ์). พจนานุกรม ฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2542. [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก: <>. (เข้าถึงเมื่อ: 12 กันยายน 2552).
(ม.ป.ป.). ศัพท์บัญญัติราชบัณฑิตยสถาน. [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก: <>. (เข้าถึงเมื่อ: 12 กันยายน 2552).
มานิตย์ จุมปา. (2551). คำอธิบายประมวลกฎหมายแพ่งว่าด้วยทรัพย์สิน. (พิมพ์ครั้งที่ 6, แก้ไขเพิ่มเติม). กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย. ISBN 9789740323006.
ศาลฎีกา. (2550, 26 มกราคม). ระบบสืบค้นคำพิพากษาและคำสั่งคำร้องศาลฎีกา. [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก: <>. (เข้าถึงเมื่อ: 12 กันยายน 2552).
สำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกา. (2551, 10 มีนาคม). ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์. [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก: <>. (เข้าถึงเมื่อ: 12 กันยายน 2552).
เสนีย์ ปราโมช. (2521). กฎหมายลักษณะทรัพย์. กรุงเทพฯ: ไทยวัฒนาพาณิช.
ภาษาต่างประเทศ
Langenscheidt Translation Service. (2009). German Civil Code. [Online]. Available: <>. (Accessed: 12 September 2009).
Official Publisher of Quebec. (2009, 27 July). Civil Code of Quebec. [Online]. Available: <>. (Accessed: 12 September 2009).
Ministry of Justice of Japan. (2009). Civil Code (Act No. 89 of 1896). [Online]. Available: <>. (Accessed: 12 September 2009).
R.A. No. 386 - Civil Code of the Philippines. (2009). [Online]. Available: <>. (Accessed: 26 September 2009).
Thailand Civil and Commercial Code (online). (n.d.). [Online]. Available: <>. (Accessed: 26 September 2009).
The Napoleon Series. (2009). French Civil Code. [Online]. Available: <>. (Accessed: 12 September 2009).
University of Girona. (2009). Spanish Civil Code. [Online]. Available: <>. (Accessed: 12 September 2009).
หมวดหมู่:ความเหลื่อมล้ำทางสังคม
หมวดหมู่:กฎหมายทรัพย์สิน
หมวดหมู่:ทรัพย์สิน
| https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%97%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%9E%E0%B8%A2%E0%B9%8C%E0%B8%AA%E0%B8%B4%E0%B8%99 |
{
"plaintext_start_byte": [
1,
193,
640,
864,
1647,
1732,
1994,
2474,
2676,
3221,
3408,
3860,
4380,
5240,
5578,
6030,
7277,
7422,
8531,
8815,
9154,
9559,
10544,
11193,
11758,
12190,
12454,
12947,
13282,
14141,
14619,
15123,
15367,
15698,
16021,
16206,
16292,
16326,
16639,
16867,
17300,
17843,
18086,
19210,
19671,
19813,
20051,
20853,
21234,
21695,
22528,
22936,
23283,
24009,
24424,
24938,
25231,
25847,
26621,
27453,
27910,
28133,
28341,
29046,
29510,
30422,
31101,
31708,
32286,
32497,
33333,
33798,
34470,
35059,
35318,
35746,
36195,
36723,
37992,
38283,
38709,
39157,
39548,
39828,
40177,
41010,
41254,
41460,
41843,
42176,
42714,
43265,
43848,
44545,
45068,
45435,
45922,
46163,
46650,
46877,
46914,
47267,
47863,
48071,
48368,
49031,
49349,
49551,
49653,
49915,
50050,
50217,
50245,
50304,
50855,
51115,
51224,
51336,
51801,
51942,
52132,
52937,
53461,
53969,
54625,
55281,
55542,
56585,
56736,
57081,
57151,
57674
],
"plaintext_end_byte": [
192,
565,
863,
1612,
1731,
1993,
2339,
2675,
3082,
3407,
3696,
4379,
5239,
5577,
5973,
7266,
7421,
8530,
8814,
9102,
9558,
10543,
11192,
11757,
12189,
12453,
12946,
13281,
14089,
14618,
15090,
15366,
15697,
16004,
16183,
16291,
16325,
16638,
16866,
17299,
17842,
18069,
19165,
19670,
19812,
20050,
20852,
21210,
21680,
22510,
22921,
23266,
24008,
24423,
24914,
25230,
25846,
26620,
27452,
27909,
28132,
28340,
29045,
29493,
30421,
31100,
31682,
32285,
32496,
33292,
33797,
34469,
35058,
35317,
35745,
36194,
36700,
37991,
38282,
38708,
39156,
39547,
39827,
40176,
41009,
41253,
41440,
41842,
42175,
42713,
43264,
43847,
44528,
45042,
45434,
45921,
46162,
46596,
46876,
46913,
47266,
47861,
48070,
48366,
49030,
49347,
49550,
49651,
49914,
50048,
50216,
50244,
50302,
50854,
51114,
51223,
51335,
51800,
51941,
52131,
52936,
53460,
53968,
54624,
55254,
55541,
56573,
56735,
56988,
57139,
57658,
57922
]
} | 哲学の起源はいつ | 哲学 | japanese | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
哲学（てつがく、、、、、）は、語義的には「愛智」を意味する学問的活動[1]である。日本語辞典の広辞苑では、次のように説明している。
古代ギリシアでは学問一般を意味し、近代における諸科学の分化・独立によって、新カント派・論理実証主義・現象学など諸科学の基礎づけを目ざす学問、生の哲学、実存主義など世界・人生の根本原理を追及する学問となる。認識論・倫理学・存在論などを部門として含む。—『広辞苑』第五版、岩波書店、1998年、「哲学」より
観念論的な形而上学に対して、唯物論的な形而上学もある[2]。諸科学が分化独立した現在では、哲学は学問とされることが多いが、科学とされる場合[3][注 1]もある。
（19世紀前半までの用法[注 2]）哲学者による知の探求一般。学問全般。こうした哲学を行っていた哲学の専門家は<b data-parsoid='{"dsr":[927,936,3,3]}'>哲学者</b>と呼ばれていた[注 3]。
（中世の中頃以降の大学制度）カリキュラムの自由七科[4]。
（19世紀後半以降の用法）学問の一分野で、哲学者による問題の発見や明確化、諸概念の明晰化、命題の関係の整理といった、概念的思考を通じて多様な主題について検討し研究するもの[注 4][注 5]。この意味での哲学の研究に従事する学者は哲学者と呼ばれる。
個々の哲学者による哲学探求の成果も哲学と呼ばれる。
哲学者による哲学の定義
近現代哲学において代表的な哲学者の言説を以下に記述する。
啓蒙思想時代の哲学者であり、またドイツ観念論哲学の祖でもあり、そして近現代哲学に大きな影響力を持ち続けている哲学者、イマヌエル・カントは、哲学について次のように説明している。
古代ギリシャの哲学は、三通りの学に分かれていた。すなわち――物理学、倫理学および論理学である。この区分は、哲学というものの本性にかんがみてしごく適切であり、これに区分の原理を付け加えさえすれば、格別訂正すべき点はないと言ってよい。—イマヌエル・カント, 『道徳形而上学原論』、篠田英雄訳、岩波文庫、1976年、5頁、「序言」より
現代思想において、特に分析哲学に多大な影響を及ぼした哲学者、ルートヴィヒ・ウィトゲンシュタインは、哲学について次のように説明している。
哲学の目的は思考の論理的明晰化である。
哲学は学説ではなく、活動である。
哲学の仕事の本質は解明することにある。
哲学の成果は「哲学的命題」ではない。諸命題の明確化である。
思考は、そのままではいわば不透明でぼやけている。哲学はそれを明晰にし、限界をはっきりさせねばならない。—ルートヴィヒ・ウィトゲンシュタイン, 『論理哲学論考』、野矢茂樹訳、岩波文庫、2003年、51頁より
現代思想において、特に大陸哲学に多大な影響を及ぼした哲学者、マルティン・ハイデッガーは、哲学について次のように説明している。
古代以来、哲学の根本的努力は、存在者の存在を理解し、これを概念的に表現することを目指している。その存在理解のカテゴリー的解釈は、普遍的存在論としての学的哲学の理念を実現するものにほかならない。—マルティン・ハイデッガー, 『存在と時間』上、細谷貞雄訳、ちくま学芸文庫、1994年、19頁、「序に代えて」より
概説
（Philosophia (| talk| | | | | | | )、ピロソピアー、フィロソフィア）という語は、愛智[5]という意味である。（愛する）と（知恵、知、智）が結び合わさったものであるので、元来「Philosophia (| talk| | | | | | | )」には「知を愛する」「智を愛する」という意味が込められている[6][7]。「哲学」という訳語は明治時代に西周が用いて一般的に用いられるようになった[6][7]。（→#語源とその意味）
「Philosopia (| talk| | | | | | | )」というのは単に「愛知の学」という意味であり、それだけではまだ何を研究する学問であるかは示されていない[8]。この語では内容が規定されていない[6]のである。哲学以外の学問の場合は一般に、（例えば「経済学」「生物学」などのように）名前を聞いただけでもおおよその内容は察しがつく[8]。ところが哲学の場合は、名前を聞いただけではそれが何を研究する学問なのか内容を理解できない[8]。これは哲学という学問の対象が決して一定していないことを示しており[8]、哲学はまさにその字義のとおり「知を愛する学」とでもいうほかに仕方ないような特徴を備えている[6]。（→#哲学の対象・主題）
このように対象によってこの学を規定することができないと、「対象を扱う<<方法>>に共通点があり、それによって規定できるのはないか」との期待が生まれることがあるが、そのような期待も裏切られる。哲学には一定の方法があるわけではない[9]。
哲学と思想、文学や宗教の関係について、相愛大学人文学部教授の釈徹宗は「哲学や思想や文学と、宗教や霊性論との線引きも不明瞭になってきています。」と述べている[10]。哲学者・倫理学者である内田樹は、「本物の哲学者はみんな死者と幽霊と異界の話をしている。」と述べている[11]。
語源とその意味
フィロソフィアという語
（philosophia、ピロソピアー、フィロソフィア）という語は、愛智[12]という意味である。ギリシア語において φίλος（愛しい） の派生語 φιλεῖν（愛する） と σοφία（知恵、知、智） が結び合わさったものであるので、元来「philosophia」は「知を愛する」「智を愛する」という意味が込められている[6][7]。20世紀の神学者ジャン・ルクレールによれば、古代ギリシアにおいてフィロソフィアとは認識のための理論や方法ではなくむしろ知恵・理性に従う生き方を指して使われ、中世の修道院でもこの用法が存続した[13]とされる。一方、中世初期のセビリャのイシドールスはその百科事典的な著作『語源誌』()において、哲学とは「よく生きようとする努力と結合した人間的、神的事柄に関する認識である[14]」と述べている。この語はヘラクレイトスやヘロドトスによって、形容詞や動詞の形でいくらか使われていたが、名称として確立したのはソクラテスやプラトンが用いるようになってから[15]、とされている。
翻訳語
多くの言語で、この「」をそのまま翻字した語を採用している。例えば印欧語では、、、、、などである。
江戸後期から明治初期にかけて、儒学あるいは西洋流の学問一般（とくに物理学）は窮理学と呼称していた[16]（例えば福沢諭吉の『窮理図解』は物理学的内容である。）。明治維新前後、日本に哲学が移入したが、最初は儒教から入った「理」という字をあてて、理学と呼んでいた。しかし、理の字は物理学に使われてしまった。[17]日本における「哲學」（希哲の学）という訳語は、明治初期に西周[注 6]によって作られた表現である[18]と複数の文献で解説されている[6][7]。「哲学」の初出は西周の『百一新論[注 7]』1874年（明治7年）とされる。北宋の儒学者であった周敦頤の『通書』志學第十[19]に「士希賢」（士は賢をこいねがう）との文言があり、ここから「希哲学」の語が生まれ、中国西学が<Philosophy>の訳語として転用したものを西は採用し、さらにこれを変形させて（「希」の省略）、「哲学」とした[18][注 8]。
西周は初期明治政府の知的指導者の有力者のひとりであったため、西周の造語はやがて文部省の採用するところとなり、一般に用いられるようになった[7]。尚、西周は様々な哲学用語の訳語も生み出した[注 9]。
「哲」は明らか（明）、事理に明らか、さとし（敏）、知る、ものしり、賢人・知者の意味がある[20]。会意文字で口＋折（音符）、折は一刀両断すること[21]。「哲学」という訳語は、現在中国でも使われている。
哲学の対象・主題
哲学の対象・主題
紀元前の古代ギリシアから現代に至るまでの西洋の哲学を眺めてみるだけでも、そこには一定の対象というものは存在していない[22]（他の地域・時代の哲学まで眺めるとなおさらである）。西洋の哲学を眺めるだけでも、それぞれの時代の哲学は、それぞれ異なった対象を選択し、研究していた[22]。
ソクラテス以前の初期ギリシア哲学では、対象は（現在の意味とは異なっている自然ではあるが）「自然」であった。紀元前5世紀頃のソクラテスは < 不知の知 > の自覚を強調した[23]。その弟子のプラトンや孫弟子のアリストテレスになると、人間的な事象と自然を対象とし、壮大な体系を樹立した。ヘレニズム・ローマ時代の哲学では、ストア派やエピクロス学派など、「自己の安心立命を求める方法」という身近で実践的な問題が中心となった[22](ヘレニズム哲学は哲学の範囲を倫理学に限定しようとしたとしばしば誤解されるが、ストア派やエピクロス派でも自然学や論理学、認識論といった様々な分野が研究された[24]。平俗な言葉で倫理的主題を扱った印象の強い後期ストア派でも、セネカが『自然研究』を著している)。
ヨーロッパ中世では、哲学の対象は自然でも人間でもなく「神」であった[22](といわれることが多いが、カッシオドルスのように専ら医学・自然学を哲学とみなした例もある[25]し、ヒッポのアウグスティヌスからオッカムのウィリアムに至る中世哲学者の多くは言語を対象とした哲学的考察に熱心に取り組んだ[26]。また、中世の中頃以降は大学のカリキュラムとの関係で「哲学」が自由七科を指す言葉となり、神学はこの意味での「哲学」を基盤として学ばれるものであった[27])。
さらに時代が下り近代になると、人間が中心的になり、自己に自信を持った時代であったので、「人間による認識」（人間は何をどの範囲において認識できるのか）ということの探求が最重要視された[22]。「人間は理性的認識により真理を把握しうる」とする合理論者と、「人間は経験を超えた事柄については認識できない」とする経験論者が対立した[22]。カントはこれら合理論と経験論を総合統一しようとした[22]。
19世紀、20世紀ごろのニーチェ、ベルクソン、ディルタイらは、いわゆる「生の哲学」を探求し、「非合理な生」を哲学の対象とした[22]。キルケゴール、ヤスパース、ハイデッガー、サルトルらの実存主義[注 10]は、「人間がいかに自らの自由により自らの生き方を決断してゆくか」ということを中心的課題に据えた[22]。
このように哲学には決して一定の対象というものは存在しなく、対象によって規定できる学問ではなく、冒頭で述べたように、ただ「philosophy」「愛知の学」とでも呼ぶしかない[22]とされている。
学問としての哲学で扱われる主題には、真理、本質、同一性、普遍性、数学的命題、論理、言語、知識、観念、行為、経験、世界、空間、時間、歴史、現象、人間一般、理性、存在、自由、因果性、世界の起源のような根源的な原因、正義、善、美、意識、精神、自我、他我、神、霊魂、色彩などがある。一般に、哲学の主題は抽象度が高い概念であることが多い。
これらの主題について論じられる事柄としては、定義[注 11]、性質[注 12]、複数の立場・見解の間の整理[注 13]などがある。
これをひとくくりに「存在論」とよぶことがある。地球や人間、物質などが「ある」ということについて考える分野である。
また、「高貴な生き方とは存在するのか、また、あるとしたらそれはどのようなものなのか」「善とは永遠と関連があるものなのか」といった問いの答えを模索する営みとして、旧来の神学や科学的な知識・実験では論理的な解答を得られない問題を扱うものであるとも言える[注 14]。またこのようなテーマは法哲学の現場に即しておらず、真偽が検証不可能であり、実証主義の観点からナンセンスな問いであると考える立場もある（例えば論理実証主義）。
こちらは、ひとくくりに「価値論」とよぶことがある。「よい」ということはどういうことなのか、何がよりよいのかを考える分野である。
過去の哲学を扱うものとしての哲学
このような意味での哲学はより具体的にはとりわけ古代ギリシアのギリシア哲学、中世のスコラ哲学、ヨーロッパの諸哲学（イギリス経験論、ドイツ観念論など）などをひとつの流れとみてそこに含まれる主題、著作、哲学者などを特に研究の対象とする学問とされることも多い（哲学一般から区別する場合にはこれを特に西洋哲学と呼ぶことがある）。
また、諸学問の扱う主題について特にこうした思考を用いて研究する分野は哲学の名を付して呼ぶことが多い。例えば、歴史についてその定義や性質を論じるものは「歴史哲学」と呼ばれ、言語の定義や性質について論じるものは「言語哲学」と呼ばれる。これらは哲学の一分野であると同時にそれら諸学の一部門でもあると考えられることが多い。
哲学の分類
学派や立場
哲学ではしばしば多くの「学派」が語られる。これは、通常、特定の哲学者の集団（師弟関係であったり、交流があったりする場合も少なくない）に特徴的な哲学上の立場である。
古代ギリシア哲学、自然哲学、形而上学、実念論、唯名論、大陸合理主義、イギリス経験論、ドイツ観念論、超越論的哲学、思弁哲学、生の哲学、現象学、実存主義、解釈学、新カント派、論理実証主義、構造主義、プラグマティズム、大陸哲学
特定の学者や学者群に限定されない「立場」についても、多くの概念が存在している。言及される主要なものに、存在論、実在論、観念論、決定論、宿命論、機械論、相対主義、二元論、一元論、独我論、懐疑主義などがある。
地域と分野
哲学は様々な形で細分化される。以下に挙げるのはそのなかでも特に広く用いられている分類、専門分野の名称である。
地域による区分
アメリカ哲学、インド哲学、日本哲学など
西洋哲学と東洋哲学
主題による区分（分野）
科学哲学 - 科学について検討するもの。
物理学の哲学 - 空間、時間、物質など物理学で用いる基本概念など、物理学について検討するもの。
数学の哲学 - 数学について検討するもの。
論理学の哲学 - 論理学について検討するもの。
言語哲学 - 言語とは何か、言語の意味や形式や言語と真理の関係、などを検討するもの。
分析哲学 - 論理的言語分析の方法に基づいて、哲学の諸問題を検討するもの 。
倫理学 - 倫理・道徳について検討するもの。
生命倫理学 - 医療行為、環境破壊、死刑など生命にまつわる物事について、その善悪をめぐる判断やその根拠について検討するもの。
美学 - 美、芸術、趣味について検討するもの。
心身問題の哲学 - 人間の意識や心と身体の関係、自由意志の有無などについて検討するもの。
法哲学 - 法について哲学的に検討するもの。
政治哲学 - 政治、様々な統治の様態にはじまり、政治的正義、政治的自由、自然法一般などについて検討するもの。
戦争哲学 - 戦争について考察するもの。
歴史哲学 - 歴史の定義、客観性についての考察、記述方法などを行う。
宗教哲学 - 神の存在等、宗教的概念について検討するもの。
教育哲学 - 教育の目的、教育や学習の方法について検討するもの。
哲学史 - 哲学の歴史的な変遷を研究するもの。
それぞれの哲学をまたいで存立するような分野として、方法論、認識論・知識論、意味論、経験論、行為論などがある。
他の分類法
貫成人が次の三つの種類に哲学を分類している。即ち、「絶対的存在の想定」型、「主観と客観の対峙」型、「全体的なシステムの想定」型の三つである[28]。第一のタイプは自然、イデア、神といったすべての存在を説明する絶対的原理の存在を前提するものであり、古代や中世の哲学が含まれる[28]。第二のタイプは認識の主体に焦点を当てて主観と客観の対立図式に関する考察を行うもので、近世や近代の哲学は主にこのタイプとされる[28]。第三のタイプは人間を含む全ての存在を生成するシステムをについて考えるもので、クロード・レヴィ＝ストロースの構造やルートヴィヒ・ウィトゲンシュタインの言語ゲームがこれに該当する[28]。第一のタイプの絶対的存在が自身は常に同一にとどまりつつ他の物体に影響を与えるのに対し、第三のタイプの全体的なシステムは可変的であるという[28]。
歴史
西洋哲学
イスラーム哲学
古代ギリシャ哲学はイスラム世界に受け継がれ、イスラム世界において、アッバース朝のカリフ、マームーン（786年-833年）は国家的事業として、ギリシャ語文献を翻訳させた。翻訳センター・研究所・天文台である「知恵の館」が設けられた。翻訳の大半は、ヤコブ派、ネストリオス派などの東方キリスト教徒が、シリア語を介して行った。
ギリシャ哲学のアラビア語への翻訳で中心を占めたのは、アリストテレスとその注釈者の著作であった。
ネオプラトニズムについては、プロティノスやプロクロスの原典からの直接の翻訳が行われず、ネオプラトニズムの著作がアリストテレスの著作だとして伝わることになった。
キンディーはイスラーム最初の哲学者と言われる。
イブン=ザカリーヤー・ラージーは、アリストテレスの哲学ではなく、原子論やプラトン主義の影響を受けた珍しい哲学を展開した。
ファーラービーは、神から10の知性（=ヌース）が段階的に流出（放射）すること、そして第10の知性が月下界を司っている能動知性で、そこから人間の知性が流出している、という理論を打ち立てた。政治哲学の分野でも、アリストテレスを採用せず、（ネオプラトニスムでは忘れられていた）プラトン的政治論を採用した。
イブン＝シーナー（アヴィセンナ）はイスラーム哲学を完成させたと言われている。
イスラームのイベリア半島（スペイン）においては、イブン＝ルシュドが、アリストテレス研究を究め、アリストテレスのほぼ全著作についての注釈書を著した。そしてイブン＝シーナーのネオプラトニスムを廃し、純粋なアリストテレス主義に回帰しようとした。
ヨーロッパ哲学
ヨーロッパ哲学の大きな特徴として、「ロゴス（言葉,理性）の運動を極限まで押し進めるという徹底性」[29]があり、古代、近代、現代といった節目を設けて根底的な相違を見出すようなことが比較的容易であると言える。古代、近代、現代といった枠組みの中でも大きく研究姿勢が異なる学者、学派が存在する場合も珍しくない。
東洋哲学
上述のようにフィロソフィア・フィロソフィ(古希:φιλοσοφία)という語そのものは西洋で生まれ、時代が下ってから東洋に伝わったものであるが、タイトルに東洋哲学と冠した書籍[30]、書名に「中国哲学」が含まれる書籍[31]、書名に「インド哲学」が含まれる書籍[32]、書名に「日本哲学」もしくは「日本の哲学」を含む書籍[33]、東洋の哲学者や学派個々の名称に哲学とつけて「～哲学」と称する例[34]が存在する。また、東洋哲学研究所、といった団体が存在するほか、いくつもの大学で東洋哲学を研究する過程が設置されている。以上のように、東洋の思想を哲学と呼称する例はしばしばみられる。
インド哲学
哲学の中でもインドを中心に発達した哲学で、特に古代インドを起源にするものをいう。インドでは宗教と哲学の境目がほとんどなく、インド哲学の元になる書物は宗教聖典でもある。インドの宗教にも哲学的でない範囲も広くあるので、インドの宗教が全てインド哲学であるわけではない。
中国哲学
中国では、春秋戦国時代に諸子百家が現れた[35]。中でも老子や荘子の道家、孔子や孟子、荀子らの儒家がよく取り上げられる[36]。時代が下ると、南宋では形而上学的思索を含む朱子学が生まれ、明代には朱子学を批判して陽明学が登場した[37]。
日本哲学
東洋にも哲学はありインドと中国は大きな影響を持っている。日本哲学は伝統的には中国の影響を受けて来たが、現代ではヨーロッパの影響も無視出来ないものがある。
これと同時に、日本におけるヨーロッパ哲学の研究は、全く異なる生活現場でヨーロッパ同様にヨーロッパ哲学を扱うことは奇妙であり、伝統を汲まない、必然性を欠いたものであるといった指摘もある。日本のヨーロッパ哲学の研究者が、徹底的な議論をすることなく、むしろ議論の場を作らせず、ヨーロッパの哲学とはほど遠い、哲学とはほど遠い現状がある[38]。
西田幾多郎（1870 - 1945）は、フッサール現象学などの西洋哲学および仏教などの東洋哲学の理解の上に、『善の研究』（1911）を発表、知情意が合一で主客未分である純粋経験の概念を提起した。またその後、場所の論理あるいは無の論理の立場を採用した。彼の哲学は「西田哲学」と呼ばれるようになった。
井筒俊彦（1914 - 1993）は、イスラーム思想を研究し、Sufism and Taoism（1966-67、1983）では、イスラームと老荘の神秘思想を分析し、それらがともに持つ一元的世界観を指摘し、世界的にも高い評価を得た。そして晩年には『意識と本質』（1983）などを著し、東アジア・インド・イスラーム・ユダヤの神秘主義を元に、ひとつの東洋哲学として構造化することを試みた。
特徴
哲学と宗教
哲学と宗教は共に神の存在に関連している分野である。そのため厳密な区分は難しい。宗教と神学と哲学の境界は必ずしもはっきりしない。ただ、合理的な追求を試みる態度によって異なっている、とする人もいる。
西洋哲学の萌芽ともいえるソクラテス以前の哲学の中には、それまでの迷信を排したものがある。例えばホメロスの詩は、それまでの民衆の狂信的要素を極力退けているものになっていると言われる。この点古代ギリシア人及びその哲学には二つの傾向が見られた。一つは合理的で冷静、もう一つは迷信的で熱狂的であるというものであり、彼らはその合理性によって多くの迷信を克服したが、恐怖や苦難に見舞われた際に以前の迷信が再び頭をもたげた。
オルフェウスは‘清めの儀式’や天上・地獄の教義について述べていて、後のプラトンやキリスト教に影響を与えた。日本の仏教でも、例えば極楽浄土と地獄に関する教え等を説いている。プラトンは永遠で恒久なる存在について考えたが、彼の場合は少なからず認識といった知的なアプローチを説いた。後世においてライプニッツは、時間の絶対性の観点からして時間の始源より以前に時間を遡ることが論理的に不可能であるとし、その始源に神の座を据えたと言われる。現代では宇宙のビッグバン説や、時間の相対性といった発想が反論として挙げられるだろう[注 15]。
宗教や神の存在に関する知的な理解を求めた人々は、しばしば哲学的な追究をし、逆に信仰生活（実践）に重点を置いた人々は、哲学的に手のこんだ解釈やへ理屈めいた議論を敬遠したといえるだろう。同じ宗教にたずさわりながら、知的に優れ業績を残した人もいれば、実践を重んじ困っている人を助けることを日々実行する人もいれば、迷信的なものにとらわれた人もいた。信仰心のあつい人は、しばしば、哲学をする人の中に、詭弁で他人を議論の袋小路に追い込む酷薄な人を見てとり、哲学者を不信の目で眺めた。ただし、知的なだけでなく、人格的にも傑出した哲学者に限れば、人々の尊敬を広く集めた。
また哲学と宗教との差異として、なにがしか「疑ってみる」態度の有無が挙げられることがある。宗教ごとに性質はことなるのでひとくくりに語ることは難しいが、例えばアブラハムの宗教など）には信仰の遵守を求めるドグマ性がある、時として疑問抜きの盲信を要求しがちな面がある[注 16][注 17]として、比較されることはある。[注 18]
18世紀～19世紀ごろから自然科学が成功を収め神的なものに疑問符が突きつけられるようになったため、唯物論思考など神を介しない考え方も力を得てきている[注 19]
一方、古代から、否定的確証にも肯定的確証にも欠けるとして科学・宗教いずれの見解も留保する不可知論的立場もあり、これは現代でも支持者がいる。
中世哲学研究者の八木雄二は、「神について学問的分析をすることを『神学』と呼び、自然的な事柄全般についての学問的分析を『哲学』と呼[39]」ぶのが一般的風潮であると提言したうえで、それを翻して、「哲学とは理性が吟味を全体的に行うことと理解すれば、キリスト教信仰を前提にしたあらゆる理性的吟味は、キリスト教哲学ということもできるし神学と呼ぶこともできる[39]」と自説を主張している。つまり、哲学を理性的な吟味を行うことと定義し、その定義より神学は哲学に含まれると述べているのである。
は著書『宗教から哲学へ―ヨーロッパ的思惟の起源の研究』で、「哲学は、神話・宗教を母体とし、これを理性化することによって生まれてきた[40]」といった哲学史観を示している。これは今日一般的な哲学観であり、中世哲学史家のエティエンヌ・ジルソン[40]、科学哲学者のカール・ポパー[41]もこれと同じ哲学観を持っている。
哲学と思想
[42]「哲学」と「思想」を峻別するという哲学上の立場がある。永井均は、哲学は学問として「よい思考」をもたらす方法を考えるのに対し、思想はさまざまな物事が「かくあれかし」とする主張である、とする[43]。ソクラテス以来の西欧哲学の流れによれば、知を愛するという議論は、知を構築する方法を論じるという契機を含んでおり、思考をより望ましいものにするための方法の追及こそが哲学である、という主張である。ところが実際には「よい思考の方法」を見出したとしても、現実に適用するにあたっては「それを用いるべき」と主張の形で表出することになるため、哲学は思想としてしか表現されないことになる。このために思想と哲学の混用は避けられない。
哲学と思想を区分することのメリットは具体的な使用事例で発見することができ、たとえば思想史と哲学史は明らかに異なる。通常は思想家とされない人物でも、その行動や事業を通して社会に影響を与えた場合には思想史の対象となる。これに対して哲学史の対象は哲学者の範囲にとどまり、哲学を最大限に解釈したとしても、政治家や経営者が哲学史で論じられることはない。しかし思想史においては、実務を担当し世界の構造を変えようとした人々は思想史の対象として研究対象になる、とする。
一方で小坂修平は別の立場をとり、「哲学と思想の間に明確な区別はない。思想は、一般にある程度まとまった世界なり人間の生についての考え方を指すのにたいし、哲学はそのなかでも共通の伝統や術語をもったより厳密な思考といった程度の違い」[44]であるとする。小阪はこの区別に基づき、19世紀後半から20世紀前半にかけて生まれてきた思想は分析哲学や現象学を除けば哲学の枠組みには収まらず、現代思想になるとする。
人文科学との関係
一部の哲学は、理知的な学問以外の領域とも深く関わっている点に特徴がある。古代ギリシア哲学が詩と分かちがたく結びついていたこと、スコラ哲学や仏教哲学のように、信仰・世界観・生活の具体的な指針と結びついて離れない例があることなどが指摘できる。理性によって物事を問いながらも、言葉を用いつつ、人々の心に響く考えやアイディアを探すという点では文学などの言語芸術や一部の宗教と通じる部分が多い。
哲学者の名言が多いのはそのためでもある。例えば日本では大学の主に文学部の中の「哲学科」で哲学を学ぶが欧米には「哲学部」という学部が存在する。
八木雄二は、前節で述べたように哲学を理性的な吟味を行うことと定義した上で、人文科学は「哲学によってその事実内容が真であるかどうかの批判的吟味を受けることによって学問性を明らかにする[45]」と述べている。自然科学は数学的方法を適用することで、数学的方法を適用できない人文科学は哲学によって、それらが理性的であるかが確認でき、そういった数学的方法や哲学的吟味を受容してこそそれらは学問として認められるのだと彼は主張している(生物学のようにどちらの側面も持っていて、数学的方法に還元できない部分では哲学的吟味を受けるような学問もあるという)。
学問分野としての哲学の特徴
哲学を学ぶということについて、イマヌエル・カントは「人はあらゆる理性学（ア・プリオリな）の内で、ただ数学をのみまなぶことができるが、しかし哲学（Phiolsophie）をば（それが歴史記述的でない限り）決して学ぶことはできない」「理性に関しては、せいぜいただ哲学すること（Philosophieren）を学ぶことができるだけである」[46]という。
後世の著作物の中に太古の思想との類似性が見つけられる場合、それが先哲の思索を継承したのか、独自の着想によるものかは即断できないが、明らかに以前には無い発想が述べられている場合、しばしばそれが重要な哲学的な独創性（頂点の発見）を意味していることがある。一方で思索は極めて属人的な営みであり、思索家の死や沈黙、著作物の散逸などにより容易に否定され失われてしまうが、弟子達の著作によりその思想が後世にまで残り、多大な影響力を及ぼしているものがある[注 20]。
思索の継承と橋頭堡を打ち立てた先哲に対し敬意を払い続ける態度もまた哲学の顕著な特徴である。一方で、異なる学派間の対立は民衆の懐疑と嘲笑的態度、独断の蔓延とそれによる思想の貧困化につなり、戦乱が続いた時代は思想が停滞・後退した。ヨーロッパにおいて教会の権力が頂点に達した頃には、哲学はしばしば神学的な問題に用いられ、近代には先哲の批判的継承のうえに独自の哲学を打ち立てた近代哲学者たちが現れた。
逆に、哲学者自身が及ぼした影響の痕跡が後世に見られることもある。哲学が専ら同時代の観察と分析に徹しているという意見もある一方で、旺盛な活動によって世に知られた哲学者もいる。
他の学問と哲学を区別する特徴となるような独自の方法論が哲学にあるかどうかというのはなかなか難しい問題である[注 21]。少なくとも近代哲学においてはデカルト以来、疑いうるものを懐疑する態度、できるだけ明晰に思考する態度、事物の本質に迫ろうとする態度が哲学を特徴づけてきたといえるだろう[注 22]。
ただ、これだけであれば<!--自然科学-->学問の多くに共通する特徴でもあるし、逆に、理性や常識を信頼するタイプの哲学が哲学でないことになってしまう。分析哲学においては概念分析という道具を手にすることで、自然科学とは異なる独自の思考形態が成立したが、これも哲学すべてを特徴づける思考形態であるとは言いがたい。
三森定史によれば、科学と哲学は区別されるべきであり、科学が外観学（意識外で観察されるものを収集することで法則を立てる学問）であるのに対して哲学は内観学（意識内での観照から一般法則を導き出す学問）であるとする。また三森は大学でおこなわれているいわゆる「哲学」（哲学・学）への批判を込めて「大学での哲学研究は外観学に含まれる」[47]としている。
自然科学と哲学
哲学はその黎明期において、科学において大切でかつ難しいといわれる仮説の発明を、重要な形で成してきた[注 23]。ソクラテス以前の哲学者と呼ばれるタレス、アナクシマンドロスといった自然学者はいずれも自然現象の説明を目論んだ。19世紀までは科学（science）、自然科学（natural science）という言葉は現代的な意味で用いられておらず、それらに相当する分野を指す言葉としては「自然哲学」（natural philosophy）ないしは「自然学」（Physics）という言葉が使われており（例えばニュートンの『プリンキピア』の正式名称は『自然哲学</b>の数学的諸原理』である）、今日的な意味での「哲学的」な自然の探求と「自然科学的」な自然の探求とは伝統的には切れ目のないひとまとまりの領域として扱われてきたが、その中においても今から振り返って、「自然科学的」な部分と「哲学的」な部分を区別することができる。そうした「自然科学的」部分は伝統的に人間の作為を含まない対象（自然）を観察、分類することを主眼としてきた。
また近代に至っては実験という形で積極的に自然に介入することを重視する実験科学が登場しさらに19世紀以降には目に見えるものからその背後の秩序を推測してモデル化するという営みが科学の中心となってきた。
例えば、時間について考察する哲学者は同じ問題を扱う物理学者とは違い観察や実験の積み重ねによらず結論を導くことがある。また、哲学者は物理学の成果を参照しそれを手がかりに哲学的思索を行うことはあるが、現代において物理学者が（自然）哲学の成果を積極的に参照することは少ないようである[注 24]。
こうした分離や性格の差が生じた理由はいくつか考えられるが、知識の取得法（方法論、データのとり方、理論の当てはめ方、論争の決着のさせ方など）が確立した分野が順次哲学から分離していった結果、哲学はデータのとれないことについて考える領域なのだという了解が後から成立してきたという事情はおそらくあるだろう。
そうしたものの見方から捉えると、先の時間の例について言うなら、われわれの主観的経験や世界を捉えるためのもっとも基本的な形而上学としての時間は未だに物理学はもちろん心理学でもうまくとらえきることのできない対象でありそのために哲学的な時間論の対象となるわけである。
客観的データになじまないもうひとつの領域が規範の領域、つまり「実際にどうであるか」ではなく「どうあるべきか」を論じる文脈であるが、これは自然科学というよりは、むしろ倫理学の領域であろう。
哲学も決して自然科学的知見を無視するわけではないので自然科学によってもたらされる新たな発見はしばしば旧来の哲学に重大な脅威を与えてきた。またそもそも古代の哲学者が成した科学的発見が自身の手による実験によって証明されていることがある。
自然科学が自然哲学から分化して以降、とくに近代の哲学者は自然科学者の成果を重視し両者の親和性を失わないよう不断の努力を行ってきたし、また近代においては観察や経験を重要視する哲学者たちが生まれた。また一方で、科学者たち自身が扱わないような非常に基礎的な問題（科学方法論の原理論や科学的実在論といった問題）についてはむしろ哲学者が率先して考察を行ってきた（科学哲学の項参照）。あるいは科学が他の姿をとりうる論理的・現実的可能性を論じることで一度は忘れられた仮説<!--具体的な仮説の例は？-->を再発掘する原動力となったり新しい科学理論の形を呈示したりする場合もある。
歴史的に有名な事例としては全ての力が引力と斥力の二つに集約されるというドイツ観念論のテーゼが電力と磁力の統合というエルステッドの発見に結びついたといった例がある。
なお、近年の英米哲学では認識論の自然化を提唱したクワインのように自然主義という名の下に哲学を自然科学の一部とする動きがある。
論理学と哲学
伝統的に論理学は哲学の一分野として研究されてきた[注 25]。
論理学は伝統的にわれわれの推論のパターンを抽出することを目的としてきた。特に伝統的な論理学においては、前提が正しければ確実に正しい結論を導くことができる手法としての三段論法が主な研究の対象であった。
推論の厳密さを重視する哲学においては論理学は主要な研究の対象であり政治や弁論術、宗教、数学や科学の諸分野において論理学は重要な研究の対象であり続けた。古代の哲学者たちはしばしば現代でいう論理学者や数学者を兼ねていた[注 26]。
論理学の直接の関心は推論の妥当性や無矛盾性にあり、かならずしも人間や社会や自然の諸事象が考察の焦点にならない（この点で論理学は哲学の他の分野とは性格が異なる）。もし疑いようのない前提から三段論法を用いて人間や社会や自然の諸事象についての結論を導き出すことができるならそれは非常に強力な結論となりうる。哲学者たちが論理学を重視してきたことは当然といえるだろう。
しかし逆にいえば、三段論法の結論の厳密さはあくまで前提の正しさに依拠するものであり前提がとんでもないものであれば結論もとんでもないものが出てしまう。たとえば「すべてのカラスは黒い。この鳥は黒くない、したがってこの鳥はカラスではない」といった推論では最初の前提が間違いで本当は白いカラスもいるような場合、結局あやまった結論にたどりついてしまう（参照:ヘンペルのカラス）。
この問題は重要で、たとえばジョン・スチュアート・ミルは三段論法が内包するこの危うさについて結論を知っていないならば、大前提の全称判断は得られないのだから、三段論法は一種の循環論証であると批判した。一方彼は帰納法の四大規則をこしらえたが、それらは因果律が仮定される限り有効に用いられるものであり、まったく単純枚挙による機能にもとづいてのみ、容認しうるものであることを白状せねばならなかった。
哲学的論理学においてはしばしば推論規則そのものの哲学的な正当性が問題となってきた。古典論理については排中律の是非が問題となってきたし、帰納論理についてはそもそも帰納論理なるものが成立するのかどうか自体が問題となった。こうした検討は認識論や科学哲学といった他の分野にも大きな影響を与えてきた。20世紀の初頭までには古典論理による推論の限界が明らかにされる一方でその公理系そのものを懐疑する視点から様相論理学、直観論理や矛盾許容論理などの展開も提示されている。
女性と哲学
欧米に比べ、日本では女性の哲学者はまだ圧倒的に少ない[注 27]。著名な女性の哲学者（思想家）としては、ヒルデガルト・フォン・ビンゲン、ローザ・ルクセンブルク、ハンナ・アーレント、シモーヌ・ヴェイユ、シモーヌ・ド・ボーヴォワール、エリザベス・アンスコム、ジュリア・クリステヴァ、ジュディス・バトラー、カトリーヌ・マラブーなどが挙げられる。
広義の哲学の特徴
広義の哲学は思索を経て何かの意見や理解に辿り着く営みであり、そのような営みの結果形成されたり選ばれたりした思想、立場、信条を指すこともある。例えば、「子育ての哲学」「会社経営の哲学」などと言う場合、このような意味での哲学を指していることが多い。
また、哲学は個々人が意識的な思索の果てに形成、獲得するものに限定されず、生活習慣、伝統、信仰、神話、伝統芸能や慣用表現、その他の文化的諸要素などと結びついて存在している感受性、価値観、世界観などを指す場合もある。つまり、物事の認識・把握の仕方、概念、あるいは発想の仕方のことである（こうしたものは思想と呼ばれることも多い）。
このような感受性や世界観は必ずしも理論体系として言語によって表現されているわけではないが、体系性を備え、ひとつの立場になっていると考えられることがしばしばある。
貫成人は「モノづくりの哲学」や「料理の哲学」などといった俗な用例に着目し、哲学とはすべての物事を説明する普遍的原理を追求するものであるが、それにもかかわらずそういった哲学に違いが生まれるのは、時代・場所が異なり、哲学する人がどこまでを「すべて」に含めるかが異なることによるためだとする[48]。
哲学への批判
現代（現代科学・数学）
『科学を語るとはどういうことか』の中で、宇宙物理学者の須藤靖は、科学についての哲学的考察（科学哲学）が、実際には科学と関係が無いことを指摘している[49]。
「科学哲学と科学の断絶」
私は科学哲学が物理学者に対して何らかの助言をしたなどということは聞いたことがないし、おそらく<b>科学哲学と一般の科学者はほとんど没交渉</b>であると言って差し支えない状況なのであろう。 … 科学哲学者と科学者の価値観の溝が深い</b>ことは確実だ。
二〇世紀が生んだ最も偉大な物理学者の一人であるリチャード・ファインマンが述べたとされる有名な言葉に「科学哲学は鳥類学者が鳥の役に立つ程度にしか科学者の役に立たない」がある。 … かつて私がこの言葉を引用した講演をした際に、「鳥類学は鳥のためにやっているわけでないし、科学哲学もまた科学のために存在するのではない」という反論をもらったことがある。確かに、科学哲学が科学のためのものである必要は無い。[49]
科学哲学が、この方法論が果たして正しいのであろうかと立ち止まって悩んでいる間に、科学は常に前に踏み出しています。それでいいではないですか。
科学哲学者が横からいろいろ言うけれども、科学者からは「耳を傾けるべき重要な指摘だろうか」と首を傾げることばかり（たぶん、科学哲学者の皆さんから袋叩きに遭うでしょうが）というのが、正直な印象です。[50]
須藤は、哲学的に論じられている「原因」という言葉を取り上げて、「原因という言葉を具体的に定義しない限りそれ以上の議論は不可能です」[51]と述べており、「哲学者</b>が興味を持っている因果の定義</b>が<b data-parsoid='{"dsr":[30492,30506,3,3]}'>物理学者とは違う</b>ことは確かでしょう」としている[52]。科学哲学者・倫理学者の伊勢田哲治は、「思った以上に<b data-parsoid='{"dsr":[30624,30664,3,3]}'>物理学者と哲学者のものの見え方の違いというのは大きい</b>のかもしれません」と述べている[53]。
対談で須藤は「これまでけっこう長時間議論を行ってきました。おかげで、意見の違いは明らかになったとは思いますが、果たして何か決着がつくのでしょうか？」と発言し、伊勢田は「決着はつかないでしょうね」と答えている[54]。
「心」や「意識」という問題を解明してきた脳科学・計算機科学（コンピュータサイエンス）・人工知能研究開発等に関連して、科学者のクリックは
哲学者たちは2000年という長い間、ほとんど何も成果を残してこなかった。
と批判している[55]。こうした観点において、哲学は「二流どころか三流」の学問・科学に過ぎない、と評価されている[55]。脳科学者の澤口俊之はクリックに賛同し、次のように述べている[55]。
これは私のため息まじりの愚痴になるが、哲学者や思想家というのはつくづく「暇」だと思う。[55]
実際、哲学は暇（スコレー）から始まったとアリストテレスが伝えており、上記のような否定的発言も的外れではない[55]。
数学者の田中一之は
一般の哲学者は、論理の専門家ではない。
と述べている[56]。田中によると、ゲーデルの不完全性定理について哲学者が書いた本が、トルケル・フランセーンの本と同じ頃に書店販売されていたが、哲学者の本は専門誌によって酷評された[56]。その本は全体として読みやすく一般読者からの評判は高かったが、ゲーデルの証明の核（不動点定理）について、根本的な勘違いをしたまま説明していた[56]。同様の間違いは他の入門書などにも見られる[56]。
計算機科学者（コンピュータ科学者）・電子工学者のトルケル・フランセーンによれば、不完全性定理のインパクトと重要性について、しばしば大げさな主張が繰り返されてきた[57]。たとえば
「数学の思考に変革をもたらした」「数学ばかりでなく、科学全体も一新した」
「数学だけではなく、哲学、言語学、計算機科学と宇宙論にまで革命を起こした」
という言があるが、これらは乱暴な誇張とされる[57]。不完全性定理が一番大きな衝撃を与えたと思われる数学においてさえ、「革命」らしきものは何も起きていない[57]。1931年にゲーデルが示したのは、「特定の形式体系
P
{\displaystyle P}
において決定不能な命題の存在」であり、一般的な意味での「不完全性」についての定理ではない[58]。
。学問分野として全面的な否定や揶揄の対象にされることが多い点も哲学ならではの特徴といえる。
ちなみにこの批判の中には哲学者とされる者によって展開されるものも含まれそのような批判が一つの哲学的立場になっている場合もある。
抽象的な概念を巡る定義や論争などは、証拠によって決着を着けたり、万人が合意するような立場に辿りつけたりする可能性が低く（あるいはそのような可能性が皆無で）、結論が出ないままに延々と議論だけが続く、（特に実証主義的な観点から）非生産的な学問であるとの見方もある。現に論理実証主義はそのような真偽の検証ができない命題や議論をナンセンスとして斥け、従来の哲学に対して否定的な立場を取った。神の存在証明を巡る中世のスコラ哲学、実存哲学などは、その典型であったといえよう（もっとも、前者は証明方法の洗練によって、論理学の発展にはかなり貢献した）。
また、大学の哲学教員など現代の職業哲学者の従事する学問としての哲学は理性と言語による思考に特化しており必ずしも詩や宗教などと密接に結びついているわけではない。これに関して理性や言語による思考には限界や欠陥があり、人間の豊かな感性、感情を見落としがちであり哲学は学問分野としてそのような本質的限界、欠陥を抱え込んだ分野であると批判されることもある[59]。
また、理性や言語を重んじる価値観は近代以降の西洋の諸文化に特徴的なものであると見做して攻撃する立場もある。既存の哲学が「西洋哲学」中心であることや、習慣などに埋め込まれて存在していて言語化されたり、理性的な吟味の対象にならない思想を哲学の一種として扱わない傾向にあったりすることなどを、そのような価値観の表れと考え、問題視する立場もある。
1990年代半ばより、ポストモダンやフランス現代思想に分類される一部の哲学者並びに思想家が数学や物理学などの自然科学の理論や用語を、その意味を理解しないままに模倣したり、読者を煙に巻いたりしていることへの批判が起こった。哲学者のこうした欺瞞を批判した最も著名な例としてソーカル事件がある。彼らの論文に用いた数学らしき記号の羅列は数学者でなくとも自然科学の高等教育を受けた者ならそれが出鱈目であることはすぐに見抜けるお粗末なものだったのである。
森岡正博は、日本の大学や哲学教室、倫理学教室、学会や懸賞論文は制度化されており、本来答えるべき哲学的課題に向き合えていないと批判している。学会は文献学、特定個人の思想、著名哲学者の思想に偏重しており、直面した根本問題を検討することを「次の機会」に先延ばしすることに特徴があるとしている。哲学の<純粋探求>の凄みと快楽は理解するものの、それは本当に向かい合うべき問いから巧妙に逃げているのではないか、と問題提起する[60]。[注 28]
過去
古代ギリシア
古代ギリシャの時代の時代から、フィロソフィアが役に立たないと思う人がいた。アリストテレスはその著『政治学』において[61]次のような逸話を提示することで、そうではないと示した。[62]
彼（タレス）は貧乏であった。貧乏であることは哲学が役に立たないことを示すと考えられたので、彼はそのことで非難を受けた。話によれば、彼は星に関する自分の巧妙な知識によって、次にくる年にオリーヴの豊作がある、ということを冬の間に知ることができた。そこで彼は、少しは金をもっていたので、キオスとミレトスにあるすべてのオリーヴ圧搾機を使用するための、保証金を支払っておいた。競りあう人が全然いなかったために、彼はわずかの金でそれらの器械を借りたわけだ。収穫時が来て急に多くの圧搾器がそろって必要となると、彼は思いのままの高値でそれを貸し出し、多額の金をつくった。このようにして彼は、哲学者は望みとあらば容易に金持ちとなることができるが、哲学者の野心はそれ以外にある、ということを世間に示した[注 29]
聖書中
コロサイの信徒への手紙の中でパウロは以下のように哲学を「むなしいだましごと」と称している箇所がある。
あなたがたは、むなしいだましごとの哲学で、人のとりこにされないように、気をつけなさい。それはキリストに従わず、世のもろもろの霊力に従う人間の言伝えに基くものにすぎない。—コロサイ人への手紙2章8節（口語訳）
脚注
注釈
出典
参考文献
Text "和書" ignored (help)
Text "和書 " ignored (help)
その他
山本巍、今井知正、宮本久雄、 藤本隆志、門脇俊介、野矢茂樹、高橋哲哉、『哲学 原典資料集』、東京大学出版会、1993年2月、ISBN 4130120522 ISBN 978-4130120524
上智大学中世思想研究所『盛期スコラ学（中世思想原典集成）』平凡社 1993
渡辺二郎『哲学入門』放送大学教育振興会 1996
岩波書店『哲学・思想事典』1998
「哲学のすすめ（近代哲学とその問題）」西谷敬（奈良産業大学）
関連項目
Category:哲学者、日本の哲学者
思想、思想家、思想家一覧
儒学、儒学者一覧
評論、評論家、評論家一覧
概念
認識
反証可能性
哲学会
人生の意義
ソーカル事件
ソフィーの世界
原理主義
外部リンク
| https://ja.wikipedia.org/wiki/%E5%93%B2%E5%AD%A6 |
{
"plaintext_start_byte": [
2,
568,
1128,
1950,
2841,
5247,
5408,
6516,
8695,
10443,
12339,
12664,
12795,
14308,
15672,
16029,
17742,
18607,
19144,
19723,
21275
],
"plaintext_end_byte": [
567,
1127,
1949,
2829,
5233,
5374,
6515,
8644,
10442,
12338,
12629,
12764,
14275,
15626,
16015,
17685,
18565,
19132,
19715,
21274,
21948
]
} | هل يمكن حماية الأطفال من التعرض إلي التحرش الجنسي ؟ | تحرش جنسي بالأطفال | arabic | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
التحرش الجنسي بالأطفال من أخطر الجرائم التي تفشت في المجتمع في الآونة الاخيرة. وهو نوع من أنواع الاستغلال الجنسي: وهو اتصال جنسي بين طفل وشخص بالغ من أجل إرضاء رغبات جنسية عن الأخير مستخدمًا القوة والسيطرة عليه.[1][2][3]
التّحرّش الجنسيّ لغةً: هو تقديم مفاتحات جنسيّة مهينة وغير مرغوبة ومنحطّة وملاحظات تمييزيّة.[4].
الطِّفْلُ - طِفْلُ: الموْلُودُ ما دامَ نَاعِمًا رَخْصًا. وفي التنزيل العزيز: الحج آية 5 ثُمَّ نُخْرِجُكُمْ طِفْلا ) ). و<b data-parsoid='{"dsr":[1844,1859,3,3]}'>الطِّفْلُ الولدُ حتى البُلُوغ، وهو للمفرد المذكر وفي التنزيل العزيز: النور آية 31 أو الطِّفْلِ الَّذِينَ لَمْ َيظْهَرُوا عَلَى عَوْراتِ النِّسَاءِ ) ). المعجم الوسيط [5]
التحرش الجنسي بالأطفال إصطلاحاً</b>أو الإعتداء الجنسي على الطفل (بالإنجليزية: Child sexual abuse) (pedophilia) هو استخدام الطفل لإشباع الرغبات الجنسية لبالغ أو مراهق، أو يكون بين قاصرين فارق العمر بينهما فوق الخمس سنوات، والسن الفاصل المعتبر لدى غالبية دول العالم هو 18 سنة، فكل شخص تحت سن الثامنة عشر يعد قاصر، ومافوق هذا يعد مراهق. ويشمل التحرش تعريض الطفل لأي نشاط أو سلوك جنسي[6]. ويتضمن غالباً التحرش الجنسي بالطفل من قبيل ملامسته أو حمله على ملامسة المُتحرش جنسيا.
ومن الأشكال الأخرى للاعتداء الجنسي على الطفل: المجامعة وبغاء الأطفال والاستغلال الجنسي للطفل عبر الصور الخلعية والمواقع الإباحية..[2][7]
يمكن أن يحدث الاعتداء الجنسي على الأطفال في مجموعة متنوعة من الاماكن وبوسائل مختلفة من الإعدادات، بما في ذلك المنزل، المدرسة، أو العمل (كم انه شائع في الأماكن التي بها عمالة للأطفال). زواج الأطفال هي واحدة من أهم أشكال الاعتداء الجنسي على الأطفال. وقد ذكر UNICEF أن زواج الأطفال "يمثل ربما الشكل الأكثر انتشارا من الاعتداء والاستغلال الجنسي للفتيات"[8]
مقدمة
أطفالنا هم فلذات الأكباد فرعايتهم والاهتمام بهم من واجبات المجتمع وسعة إدراكه لأهمية رعاية هذه الشريحة الغضة الضعيفة وذلك يتركز في توفير الأمن العاطفي والهدوء النفسي فهو حجر الزواية لبناء شخصية سوية. ومن هنا وجب الاعتراف بأن نسبة عالية من هذه الفئة الغالية تتعرض لابتزاز وحشي لعواطفها ومشاعرها وذلك بالاعتداء والتحرش الجنس. وعلينا ألا نتعامى أو نتجاهل استشراءها كجريمة أخلاقية بمجتمعاتنا العربية بل لابد من مواجهتها كواقع وإن كان مؤلماً وقاسياً يتعرض له أبنائنا وفلذات أكبادنا وأن نجتهد بإيقاف هذا النزف من خلال توعية الأسرة بكل أفرادها بخطورة الأمر وأكثر من يتأثر نفسياً هن الفتيات الصغيرات فهناك من تعزف عن الزواج عند كبرها و تكره الرجال فأي قلوب هذه التي تهتك أجساد الصغار من غير ذنب لهم.
وللاعتداء الجنسي آثار عاطفية مدمّرة بحد ذاتها، ناهيك عما يصاحبه غالبا من أشكال سوء المعاملة. وهو ينطوي أيضاً على خذلان البالغ للطفل وخيانة ثقته واستغلاله لسلطته عليه. ورغم أن للاعتداء الجنسي بكل أشكاله آثارا عميقة ومريعة، إلا أن التحرش القسري أي باستخدام القوة والعنف Harassment forced يخلّف صدمة عميقة في نفس الطفل بسبب عنصر الخوف والعجز مما يخلف أثار النفسية على نفوس الطفل والتي قد تلازمه لمدة طويلة حتى بعد سن المراهقة وتنعكس سلباً على بقية جوانب حياتهم.[9]
الاعتداء الجنسي من قبل أحد أفراد الأسرة هو شكل من أشكال زنا المحارم ويمكن أن يؤدي في أكثر الأحيان إلى صدمة نفسية عنيفة وطويلة الأجل، وخاصة في حالة زنا محارم الوالدين[10]
الآثار
والتحرش الجنسي بالأطفال شكل من أشكال الإساءة للأطفال والتي تنقسم إلى:
أ-الإساءة الجسدية
الإساءة الجسدية Physical Abuse هي إيقاع أثر مؤلم على الجسد، تحس به الوصلات العصبية عن طريق الشعيرات الدموية المنتشرة في أجزاء الجسم، وتنقله إلى الذهن، ويرتبط به ألم نفسي إلى جانب الألم الحسي المباشر، ولذلك يتضاعف أثره، ويقوى تأثيره وأن إصابة الطفل إصابة شديدة غير عرضية متعمدة قد تنتج عن أي اعتداء من أى نوع يتعرض له الطفل مثل الضرب بالسياط وحشو في فمه لخنق الصوت، ولكم وضرب الوجه. كذلك الدفع بعنف والرجرجة الشديدة، والركل بالرجل، كذلك القرص، والعض، والخنق، وشد الشعر، والحرق بواسطة السجائر، والماء المغلي، أو أشياء أخرى ساخنة. وتأخذ الإساءة الجسمية أشكالاً متنوعة، ولكنها دوماً تتشابه في نواتجها هذه الأشكال هي:
الآثار الظاهرة على الجلد: وتكون على شكل حروق أو كدمات أو آثار تقييد وتسلخات في أجزاء الجسم المختلفة أبرزها في الوجه آثار اللطمات واللكمات.
الآثار غير الظاهرة: وأبرزها الكسور، حيث انه توجد أجزاء غضروفية في عظام الأطفال تسمى بدايات التعظم وهى سهلة الكسر... كما يسهل ملاحظة حالات التمزق، والالتواء، وخلع مفاصل الكتف، والكوع، والرسغ نتيجة تعرض الطفل للجذب بعنف. وهذا النوع من الإساءة عرف قديماً ففي أمريكا مثلاً وجدت حالات مسجلة اتخذت شكل الظاهرة الملفتة للنظر منذ عام 1946 حينما لاحظ أحد أطباء الأشعة الأمريكيين واسمه كافي (Caffey) زيادة أعداد الأطفال الذين يصورهم بالأشعة السينية ويشخصون بأن لديهم كسور متعددة وضربات بالرأس.. وفي عام 1962 أطلق كمب (Kempe) على هذه الحالات اسم (متلازمة الطفل المضروب).
الأذى النفسي الاعتداء الجنسي على الأطفال يمكن أن ينتج في ضرر نفسي على مدى الطويل والقصير ولتي تسبب أضطراب نفسي في وقت لاحق في حياة الطفل. وتكون هذه الأمراض بشكل نفسي أو عاطفي وحتى أجتماعية ومن الأمراض: الاكتئاب، واضطرابات ما بعد الصدمة، و القلق، و أضطرابات بالأكل، سوء تقدير الذات، ومرض تعدد شخصيات، الضغط النفسي العامة مثل الجسدنة، اضطراب العصبي، و الألم المزمن، و مشاكل في التعلم، وسوء التعامل مع الأدوية، السلوك المدمر للذات، القسوة على الحيوانات، والجريمة و الانتحار بعد البلوغ.
ب-الإساءة النفسية العاطفية
الإساءة النفسية العاطفية Emotional Abuse هي كل ما يحدث ضرراً على الوظائف السلوكية والوجدانية والذهنية والجسدية للمؤذى مثل: رفض وعدم قبول الفرد، إهانة، تخويف، تهديد، عزلة، استغلال، برود عاطفي، صراخ، سلوكيات غير واضحة. وأشكالها هى على النحو التالي: رفض الطفل وعدم تقبيله أو احتضانه ـ نقص مكافأة الطفل أو حتى التعليقات الإيجابية على ما يصدر منه من سلوك جيد.
تهديد الطفل وإخافته، ومقارنته السالبة مع الآخرين والتقليل من شأنه أمامهم،
شتم الطفل ووصفه بأنه شيء، ودائماً ما يخطىء، وتسميته ووصفه بأسماء مشينة،
لوم الطفل باستمرار ووضعه ككبش فداء في أي مشكلة قد تحدث،
وهذا النوع من الإساءة دائماً ما يكون مصاحباً لنوع آخر من سوء معاملة الأطفال مثل الإيذاء الجسمي أو الجنسي.
والإساءة النفسية لا تقتصر على الازدراء والاستهزاء أو السباب فحسب، بل تأخذ أشكالاً أخرى من شأنها قهر الطفل ومهاجمة نموه العاطفي ومن ذلك التفريق في المعاملة بين الطفل وإخوته أو الآخرين ممن يشاركون المكان وكذلك النبذ واغتصاب حقوقه من الدفاع عن نفسه مما يحفز ظهوره روح العداء والانتقام لديه ضد الآخرين.[11]
التفكك واضطراب ما بعد الصدمة (PTSD) شيوع هذه الظاهرة الخطرة إن الاعتداء الجنسي على الطفل هو مشكلة مستترة، وذلك هو سبب الصعوبة في تقدير عدد الأشخاص الذين تعرضوا لشكل من أشكال الاعتداء الجنسي في طفولتهم. فالأطفال والكبار على حد سواء يبدون الكثير من التردد في الإفادة بتعرضهم للاعتداء الجنسي ولأسباب عديدة قد يكون أهمها السرية التقليدية النابعة عن الشعور بالخزي الملازم عادة لمثل هذه التجارب الأليمة. وأخيرا فإن حقيقة كون معظم الضحايا صغارا ومعتمدين على ذويهم مادياً تلعب دورا كبيرا أيضا في السرية التي تكتنف هذه المشكلة.
ويعتقد معظم الخبراء أن الاعتداء الجنسي هو أقل أنواع الاعتداء أو سوء المعاملة انكشافا بسبب السرية أو "مؤامرة الصمت" التي تغلب على هذا النوع من القضايا.
ولم يزل البحث في هذا المجال محاطاً بالكثير من القيود، على سبيل المثال قام بروس رايند بمراجعة كافة الدراسات الموجودة والتي تفترض حدوث تأثيرات طويلة الأمد للاعتداء من قبيل الاشاعات حول تحول المُعتدى عليهم إلى مثليين او إلى معتدين على الاطفال هم أيضاً مشككاً بهذه الأمور وما شاكلها فتعرض إلى حملة شديدة وصلت إلى استنكار مجلسي الشيوخ والنواب الامريكيين لما كتبه في مراجعته[12].
زنا المحارم ومن الأسباب الأخرى صلة النسب التي قد تربط المعتدي جنسيا بالضحية ومن ثم الرغبة في حمايته من الملاحقة القضائية أو الفضيحة التي قد تتبع الإفادة بجرمه.
كيف يقع الاعتداء ؟
هناك عادةً عدة مراحل لعملية تحويل الطفل إلى ضحية جنسية:
الإغراء والتودد
إن الاعتداء الجنسي على الطفل عمل مقصود مع سبق الترصد. وأول شروطه أن يختلي المعتدي بالطفل. ولتحقيق هذه الخلوة، عادة ما يغري المعتدي الطفل بدعوته إلى ممارسة نشاط معين كالمشاركة في لعبة مثلا أو ما شابه ذلك. ويجب الأخذ بالاعتبار أن معظم المتحرشين جنسياً بالأطفال هم أشخاص ذوو صلة بهم. وحتى في حالات التحرش الجنسي من "أجانب" (أي من خارج نطاق العائلة) فإن المعتدي عادة ما يسعى إلى إنشاء صلة بأم الطفل أو أحد ذويه قبل أن يعرض الاعتناء بالطفل أو مرافقته إلى مكان ظاهره برئ للغاية كساحة لعب أو متنزه عام مثلا.
أما إذا صدرت المحاولة الأولى من بالغ قريب، كالأب أو زوج الأم أو أي قريب آخر، وصحبتها تطمين مباشرة للطفل بأن الأمر لا بأس به ولا عيب فيه، فإنها عادة ما تقابل بالاستجابة لها. وذلك لأن الأطفال يميلون إلى الرضوخ لسلطة البالغين، خصوصا البالغين المقربين لهم.
وفي مثل هذه الحالات فإن التحذير من الحديث مع الأجانب يغدو بلا جدوى.
الإرهاب والتخويف
ولكن هذه الثقة "العمياء" من قبل الطفل تنحسر عند المحاولة الثانية وقد يحاول الانسحاب والتقهقر ولكن مؤامرة "السرية" والتحذيرات المرافقة لها ستكون قد عملت عملها واستقرت في نفس الطفل وسيحوّل المتحرش الأمر إلى لعبة "سرنا الصغير" الذي يجب أن يبقى بيننا.
وتبدأ محاولات التحرش عادة بمداعبة المتحرش للطفل أو أن يطلب منه لمس أعضائه الخاصة محاولا إقناعه بأن الأمر مجرد لعبة مسلية وإنهما سيشتريان بعض الحلوى التي يفضلها مثلا حالما تنتهي اللعبة. وهناك، للأسف، منحى آخر لا ينطوي على أي نوع من الرقة.فالمتحرشون الأعنف والأقسى والأبعد انحرافا يميلون لاستخدام أساليب العنف والتهديد والخشونة لإخضاع الطفل جنسيا لنزواتهم. وفي هذه الحالات، قد يحمل الطفل تهديداتهم محمل الجد لا سيما إذا كان قد شهد مظاهر عنفهم ضد أمه أو أحد أفراد الأسرة الآخرين.
التفاعل الجنسي والإدمان
إن التحرش الجنسي بالأطفال، شأن كل سلوك إدماني آخر، له طابع تصاعدي مطّرد. فهو قد يبدأ بمداعبة الطفل أو ملامسته ولكنه سرعان ما يتحول إلى ممارسات جنسية أعمق تترك آثاراً إدمانية لدى الطفل نفسه.
السرية
إن المحافظة على السر هو أمر بالغ الأهمية بالنسبة للمتحرش لتلافي العواقب من جهة ولضمان استمرار السطوة وممارسة الجنس مع ضحيته من جهة أخرى.
فكلما ظل السر في طي الكتمان كلما أمكنه مواصلة سلوكه المنحرف إزاء الضحية. ولأن المعتدي يعلم أن سلوكه مخالف للقانون فإنه يبذل كل ما في وسعه لإقناع الطفل بالعواقب الوخيمة التي ستقع إذا انكشف السر. وقد يستخدم المعتدون الأكثر عنفا تهديدات شخصية ضد الطفل أو يهددونه بإلحاق الضرر بمن يحب كشقيقه أو شقيقته أو صديقه أو حتى أمه إذا أفشى السر. ولا غرابة أن يؤثر الطفل الصمت بعد كل هذا التهديد والترويع. والطفل عادة يحتفظ بالسر دفينا داخله إلا حين يبلغ الحيرة والألم درجة لا يطيق احتمالها أو إذا انكشف السر اتفاقاً لا عمدا. والكثير من الأطفال لا يفشون السر طيلة حياتهم أو بعد سنين طويلة جدا.
لهذا جزء من تربية الطفل وتدريبه على التعامل مع حالات التحرش يجب ان يحوي على خطوة مهمة جدا وهي تدريبة على عدم الخضوع لرغبات المتحرش والابلاغ عنه فورا والصراخ ومناداة الاخرين بصوت عالي للاستغاثة بهم.
إحصائيات منظمة الصحة العالمية
منظمة الصحة العالمية (WHO) تقدر حوالي 40 مليون طفل يعانون من العنف ضد الأطفال، في منطقة الأمريكتين ومنطقة البحر الكاريبي وهذا يشمل جميع أنواع العنف. غالبية القصر الذين يعانون من الاعتداء البدني تتراوح أعمارهم بين 2 و 7، و أكثر المتضررين بشدة هم الذين تتراوح أعمارهم بين 3 و 5. ونجد خمسة وثمانون في المئة (85%) من الوفيات ناجمة عن انتهاكات وسوء معاملة أو اعراض غير محددة. الموت، أن 71 مليون طفل يعانون من إصابات خطيرة وضحايا لا تعد ولا تحصى مع الاضطرابات النفسية.[13]
إحصائيات عربية
الأردن
تؤكد عيادة الطبيب الشرعي في وحدة حماية الأسرة بالأردن أن عدد الحالات التي تمت معاينتها خلال عام 1998 قد بلغ 437 حالة.
شملت 174 حالة إساءة جنسية، كان المعتدي فيها من داخل العائلة في 48 حالة.
وكان المعتدي معروفا للطفل الضحية (جار – قريب ) في 79 حالة.
وفي 47 حالة كان المعتدي غير معروف للطفل أو غريبا عنه.
لبنان
أظهرت دراسة صادرة عن جريدة "لوريان لوجور" أن المتحرش ذكر في جميع الحالات، ويبلغ من العمر 7 - 13 عامًا، وأن الضحية شملت 18 فتاة، 10 أولاد تتراوح أعمارهم ما بين سنة ونصف: 17 سنة، وأشار المؤتمر اللبناني الرابع لحماية الأحداث إلى ارتفاع عدد الاعتداءات الجنسية على القاصرين خاصة الذكور منهم على يد أقرباء لهم أو معتدين قاصرين.
مصر
تشير أول دراسة عن حوادث التحرش بالأطفال في مصر أعدتها الدكتورة "فاتن عبد الرحمن الطنباري" -أستاذة الإعلام المساعد في معهد الدراسات العليا للطفولة بجامعة عين شمس-إلى أن الاعتداء الجنسي على الأطفال يمثل 18% من إجمالي الحوادث المتعلقة بالطفل،
وفيما يتعلق بصلة مرتكب الحادث بالطفل الضحية أشارت الدراسة إلى أن النسبة هي 35% من الحوادث يكون الجاني له صلة قرابة بالطفل الضحية، وفي 65% من الحالات لا توجد بينهم صلة قرابة. وبالنظر إلى القصص المذكورة عن أناس تعرضوا للتحرش وهم صغار وجد أن متوسط الأعمار يتراوح بين 25و ال 30 عاما وفي دراسة أجرتها الدكتورة فضيلة محروس عام 2001 تبين لها أن 90% من الاعتداءات جسدية , و82% من الاعتداءات جنسية حصلت في أماكن يفترض أن تكون آمنة للطفل وحصلت من أناس الطفل يثق فيهم. وقالت 77% من المعتدين أشخاص يفترض أن يكونوا في موضع الثقة من الطفل. وأكدت دراسة أجرتها أخصائية في مركز الرعاية الاجتماعية بالرياض أن 80% من المعتدين على الأطفال من الأقارب.
إذن يتعرض الأولاد والفتيات إلى التحرش أو الاعتداء الجنسي بواسطة بالغين أو أطفالاً أكبر سنناً منهم ويكونون غالباً مقربين منهم ويمكنهم استخدام القوة أو النفوذ معهم.
في 8 من كل 10 حالات يكون الضحية يعرف المعتدي، وغالباً ما يكون المعتدي شخص يثق فيه الطفل أو يحبه، فيستغل المعتدي هذه الثقة أو الحب ويغري الطفل للانخراط في ممارسات لا يعرف الطفل حقيقتها وينخدع بها في البداية.[14]
انظر أيضاً
| https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D8%AD%D8%B1%D8%B4%20%D8%AC%D9%86%D8%B3%D9%8A%20%D8%A8%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%B7%D9%81%D8%A7%D9%84 |
{
"plaintext_start_byte": [
0,
842,
1248,
1548,
2362,
3087,
4063,
5068,
6062,
6429,
6442,
7013,
8069,
8430,
8899,
9279,
10063,
11042,
12000,
12555,
13196,
13978,
14907,
15264,
15557,
16132,
16731,
17112,
17260,
17821,
18640,
19405,
20850,
21796,
22284,
23279,
24211,
24727,
25459,
25716,
26294,
27085,
28201,
28614,
29376,
30003,
30720,
31257,
31614,
31707,
31761
],
"plaintext_end_byte": [
841,
1247,
1547,
2361,
3072,
4062,
5067,
6061,
6428,
6441,
7012,
8068,
8419,
8898,
9278,
10045,
11041,
11999,
12547,
13195,
13977,
14906,
15263,
15542,
16131,
16730,
17104,
17259,
17820,
18639,
19377,
20849,
21795,
22269,
23278,
24210,
24702,
25458,
25715,
26293,
27040,
28200,
28613,
29375,
30002,
30719,
31256,
31599,
31683,
31759,
31973
]
} | 별자리 중 가장 많은 별로 이루어진 별자리는 무엇인가? | 베가 | korean | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
베가(Vega, α Lyrae)는 거문고자리 방향으로 지구로부터 약 25.3 광년 떨어져 있는 항성이다. 바이어 명명법으로는 거문고자리 알파</b>로 읽으며 이름으로 알 수 있듯 별자리에서 가장 밝은 별이다. 실시등급은 0.03으로 밤하늘 전체에서 다섯 번째로 밝은 별이며 북반구 하늘만으로 한정할 경우 아르크투루스에 이어 두 번째로 밝다. 베가는 빠른 자전(12시간 정도)으로 생긴 원심력 때문에 계란 모양으로 찌그러져 있다.(이 점에서 목성과 비슷하다.) 베가 주변에는 태양계와 비슷한 행성계가 형성되어 있을 확률이 있다. 베가는 아르크투루스, 시리우스, 포말하우트 등과 함께 지구 근처에 있는 항성들 중 눈에 띄게 밝은 별들 중 하나이다.
베가는 연구가 폭넓게 이루어진 별로 '밤하늘에 있는 별들 중 가장 중요한 항성'으로 불리기도 한다.[1] 역사적으로 베가는 기원전 1만 2천 년 경까지 북극성이었으며, 지구의 세차 운동으로 서기 14000년 경에는 북극성이 되고, 거리도 24.7 광년으로 가까워진다. 알타이르, 데네브와 여름의 대삼각형을 이룬다.
베가는 태양 다음으로 스펙트럼 사진을 촬영한 천체이며, 시차를 이용해서 거리를 잰 최초의 항성이기도 하다. 베가는 측광학적으로 망원경 눈금 조정의 기준이 되는 별이며, UBV 측광계의 평균값을 결정하는 데 이용되어 왔다.
태양에 비해 베가는 상대적으로 젊고, 태양에 비해 헬륨보다 원자수가 큰 원소들의 함유비가 적다.[2] 베가는 변광성일 가능성이 있는데, 주기성을 띠면서 밝기가 미묘하게 변하는 것으로 보인다.[3] 베가의 자전 속도는 적도에서 초당 274 킬로미터로 매우 빠르게 회전한다. 이 때문에 베가의 적도는 마치 럭비공처럼 부풀어 있는 것으로 추측되며, 적도 부분 광구의 온도는 극지 광구에 비해 온도가 낮아서 밝기 또한 광구의 절반 수준에 불과하다. 지구에서 볼 때 베가는 남극 혹은 북극이 우리 시야의 정면을 바라보고 있다. 따라서 밝은 극 지역만이 우리 눈에 보이므로 베가는 실제 밝기에 비해 더 밝게 보인다.[4]
베가 주위에서 적외선의 초과 복사 현상이 관측되었는데, 여기서 베가는 먼지로 이루어진 별주위 원반을 거느리고 있다고 예상할 수 있다. 이 먼지는 베가 주위를 도는 천체 두 개가 서로 충돌하여 거기서 나온 파편들로 이루어진 것으로 보인다. 이는 태양계의 카이퍼 대와 비슷한 모양새이다.[5] 베가처럼 항성 주위에서 적외선 초과 복사가 관측되는 항성들을 베가형 항성이라고 부른다.[6] 베가 주위 원반에서 관측되는 불규칙함을 통해 적어도 한 개의 행성이 존재할 것으로 추측되며, 이 행성의 질량은 대략 목성 정도로 보인다.[7][8]
관측 역사
천체사진술(천체의 모습을 사진으로 담는 기술)은 1840년 존 윌리엄 드레이퍼가 달을 찍어 은판사진으로 남기면서 시작되었다. 1850년 7월 17일 베가는 태양을 제외한 항성들 중 최초로 사진 촬영의 피사체가 되었다. 윌리엄 본드와 존 애덤스 휘플이 베가를 촬영했으며 이들도 은판사진 자료를 남겼다.[9][10][11] 1872년 드레이퍼는 베가의 사진을 찍으면서 별의 스펙트럼을 조사했고 이를 통해 베가의 스펙트럼에 흡수선이 있음을 최초로 밝혀냈다.[12](물론 태양의 스펙트럼에 흡수선이 있음은 이전에 이미 밝혀진 바 있다.)[13] 1879년 윌리엄 허긴스는 베가 및 비슷한 별들의 스펙트럼 사진을 이용하여 이들 부류가 공통적으로 지닌 ‘매우 강한 분광선들’ 12개를 알아냈다. 이후 이들 분광선은 수소 발머계열에서 비롯된 것으로 밝혀진다.[14]
지구에서 베가까지의 거리는 뒷배경의 별들에 대해 베가가 움직이는 정도(시차)를 통해 알아낼 수 있다. 최초로 항성의 시차를 공표한 사람은 프리드리히 게오르그 빌헬름 폰 슈트루페로, 베가의 시차를 0.125 초각이라고 주장했다.[15] 그러나 프리드리히 베셀은 백조자리 61의 시차를 0.314 초각으로 측정한 뒤, 베가의 시차가 원래 값의 거의 두 배로 잘못 측정된 것이 아니냐는 의심을 품었다. 이에 슈트루페는 원래 베가의 시차값을 두 배로 늘려 수정했으나 이로 인해 그의 자료에 대해 천문학계가 보내는 불신감은 커졌다. 이후 베셀의 시차 자료가 출판되었는데 슈트루페 및 당대 천문학자 대다수가 이 자료값을 신뢰했다. 그러나 놀랍게도 슈트루페가 최초로 측정했던 베가의 시찻값은 현재 기술로 정교하게 측정된 수치와 거의 차이가 나지 않는다.[16][17]
지구에서 보았을 때의 항성 밝기는 표준화된 로그 자를 이용하여 측정이 가능하다. 값은 겉보기 등급으로 표시하며, 밝아질수록 숫자는 작아진다. 사람의 맨눈으로 볼 수 있는 가장 어두운 별은 +6 수준이며, 눈에 보이는 가장 밝은 항성(태양 제외)은 시리우스로 그 값은 -1.47이다. 천문학자들은 겉보기 등급 척도를 표준화할 목적으로 모든 파장에서 0등급을 대표하는 항성으로 베가를 선택했다. 따라서 오랜 기간에 걸쳐 베가는 항성의 밝기를 재는 기준점 역할을 해 왔다.[18] 그러나 지금은 겉보기 등급 0을 특정 수치의 플럭스로 정의하고 있기 때문에 더 이상 베가를 밝기의 기준으로 쓰지 않는다. 플럭스 값을 이용하는 것은 베가의 밝기를 사용하는 것보다 편리한데, 그 이유는 밤하늘에서 언제나 베가를 관측할 수 있는 것은 아니기 때문이다.[19]
UBV 측광계는 자외선, 청색, 황색 필터를 통해 U, B, V 값을 산출하여 항성의 밝기를 측정한다. 베가는 6개의 A0 V 항성 중 하나로, 1950년대에 측광계가 최초로 도입되었을 때 초기 평균값을 설정하는 용도로 사용되었다. 이들 여섯 항성의 평균 등급은 다음과 같이 정의할 수 있었다.
U-B = B-V =0
실제로 이들 여섯의 겉보기 등급은 전자기 스펙트럼상 황색, 청색, 자외선 부분에서 모두 같다.[20] 베가는 가시광선 영역(이 영역의 대부분은 인간의 눈으로 볼 수 있다.)인 350 ~ 850 나노미터 파장대에서 상대적으로 밋밋한 전자기 스펙트럼을 보였기 때문에 플럭스 밀도는 2,000 ~ 4,000 잰스키로 거의 일정하다.[21] 그러나 베가의 플럭스 밀도는 적외선 영역에서 급격하게 떨어지며, 그 값은 5 마이크로미터에서 100 잰스키 정도이다.[22]
1930년대 측광 장치로 베가의 밝기를 재었을 때 이 별의 겉보기 등급은 ± 0.03 진폭만큼 변하는 것처럼 보였다. 이 정도 밝기 변화는 당시 관측 기기의 성능하에서 식별 가능한 한계 수준이었기 때문에 베가의 밝기에 대해 논란이 일어났다. 이후 1981년 데이비스 던랩 천문대에서 베가의 밝기를 다시 쟀으며 미묘한 밝기 변화가 있음을 알아냈다. 여기서 과학자들은 방패자리 델타형 변광성처럼 베가가 작은 진폭의 맥동 현상을 간헐적으로 일으킨다고 추측하였다.[23] 방패자리 델타형 변광성은 항성들이 서로 가까이 붙어 있어서 주기적으로 항성계 전체 밝기가 요동치는 부류를 일컫는다.[24] 던랩 천문대는 베가에서 방패자리 델타형 변광성의 성질을 검출했으나 여타 관측자들은 그 징후를 발견하지 못했다. 따라서 베가의 밝기 변화는 관측 기구에 체계적 오류가 생겨 일어났을 가능성이 있다.[3]
1983년 베가 주위에 먼지 원반이 둘리어 있는 것을 발견했는데 이는 항성 주변의 먼지 원반을 발견한 것으로는 최초 사례였다. IRAS는 항성 주위에서 적외선 초과 현상을 발견했는데 항성 주위에 있는 먼지가 베가의 열로 데워진 것을 이 현상의 원인으로 분석했다.[25]
가시성
베가는 북반구 중위도 일대 국가에서 볼 때 여름 밤하늘 천정 근처에 자리잡고 있다.[26] 남반구 중위도에서는 겨울 동안 북쪽 지평선 낮은 곳에서 보인다. 베가의 적위는 +38.78°로 남반구 51도 이상에서는 보이지 않는다. 북반구 51도 이상에서 베가는 주극성으로 보이게 된다. 7월 1일경 베가는 자오선을 통과하며 이때 한밤에 천정 근처에서 볼 수 있다.[27]
베가는 여름의 대삼각형의 꼭짓점 중 하나이다. 베가를 제외한 나머지 구성원들은 독수리자리의 알타이르, 백조자리의 1등성 별 데네브이다.[26] 셋을 이으면 대충 이등변삼각형 형상이 나온다. 여름의 대삼각형은 근처에 밝은 별이 없기 때문에 북반구 하늘에서 쉽게 알아볼 수 있다.[28]
거문고자리 유성우는 4월 21 ~ 22일 사이에 가장 활발히 관측되는 강렬한 유성우이다. 작은 운석이 지구 대기에 빠른 속도로 돌입하면 운석은 증발하면서 밝은 빛을 꼬리처럼 늘어뜨린다. 유성우가 일어나는 중 운석 다수는 한 방향에서 날아오는 것처럼 보인다. 거문고자리 유성우의 경우도 마치 베가가 있는 곳에서 날아오는 것처럼 보이므로 거문고자리 알파 유성우(거문고자리 알파는 베가를 바이어 기호로 부른 것이다.)로 불리기도 한다. 그러나 이들은 실제로 혜성 C/1861 G1 대처에서 떨어져 나온 물질들이 지구를 향해 날아오는 것에 불과하며 베가와는 아무 관련이 없다.[29]
물리적 특징
베가의 분광형은 A0V 로 푸른 빛을 약하게 띠는 흰색 주계열성이다. 따라서 베가는 중심핵에서 수소를 태워 헬륨으로 치환하는 단계에 있다. 질량이 큰 별들은 가벼운 별들보다 수소를 빠르게 소비하기 때문에 베가의 수명은 태양의 10분의 1에 불과하여 10억 년 정도이다.[30] 베가의 현재 나이는 3억 8600만 년에서 5억 1100만 년 사이로 추정되며 후자의 경우 베가는 이미 수명의 절반을 넘긴 셈이 된다. 주계열 단계를 떠난 후 베가는 M 분광형의 적색 거성으로 진화하면서 대부분의 질량을 항성풍의 형태로 날려 보낸 뒤 최후에는 백색 왜성으로 일생을 마칠 것이다. 현재 베가는 태양보다 질량[4]이 두 배 남짓이며 밝기는 태양의 37 배에 이른다. 베가가 변광성이라면 방패자리 델타형 변광성으로 분류할 수 있으며 변광 주기는 0.107일이다.[27]
베가에서 방출되는 에너지 대부분은 CNO 순환 과정을 통해 생산된다. CNO 순환 작용은 양성자가 탄소, 산소, 질소를 촉매로 이용하면서 헬륨 원자핵을 형성하는 과정이다. 이 작용이 일어나기 위해서는 중심핵의 온도가 1천 6백만 켈빈은 되어야 한다.(우리 태양의 중심부 온도는 1천만 켈빈이다.) 그러나 CNO 순환 작용은 태양 중심핵에서 일어나는 양성자-양성자 연쇄 반응보다 효율적으로 수소를 태운다. CNO 순환 작용은 온도에 매우 민감하여 중심핵 부분에서 이 작용을 통해 수소를 태우고 남은 헬륨의 재는 대류층을 통해 중심핵 부분에 골고루 퍼진다.[31] 중심핵 위를 둘러싼 복사층은 복사열적 평형 상태에 있는데 이는 태양과는 반대 구조이다. 태양은 중심핵 부분이 복사층이며 복사층을 대류층이 둘러싸고 있다.[32][33]
베가의 에너지 플럭스는 5480 Å에서 3650 잰스키로 오차범위는 2 퍼센트이다.[34] 베가의 스펙트럼에서는 수소 흡수선이 뚜렷하며 특히 주양자수 2의 전자를 포함한 수소 발머계열이 더욱 강하게 나타난다.[35][36] 다른 원소들의 선은 상대적으로 약하지만 마그네슘, 철, 크롬이 이온화된 선이 발견된다.[37] 베가에서는 엑스선이 매우 적게 방출되는데 여기서 베가는 코로나가 매우 약하거나 거의 없음을 알 수 있다.[38]
자전
간섭계를 이용하여 베가의 반지름을 정확히 잰 결과 태양 반경의 약 2.73 ± 0.01 배였다. 이는 같은 A형 주계열성 시리우스보다 60 퍼센트 정도 더 큰 값인데, 항성 모형에 따르면 베가의 크기는 시리우스보다 12 퍼센트 정도 커야 정상이므로 모순되는 결과이다. 그러나 만약 베가가 빠르게 자전하는 동시에 베가의 북극 또는 남극이 지구를 정면으로 바라보고 있다고 가정할 경우 의문점은 해결된다. CHARA 어래이로 2005년에서 2006년에 걸쳐 관측한 결과 이 추측은 사실임이 입증되었다.[39]
베가의 북극 자전축은 지구에서 바라보는 방향과 최대 5 도 이상 차이나지 않는다. 베가의 적도 자전 속도는 1 초에 274 킬로미터로 한 바퀴 도는 데에 12.5 시간밖에 걸리지 않는다. 이는 우리 태양의 자전 속도와 비교할 때 50 배나 빠른 값이다.[4] 이는 항성이 산산조각나는 속도의 93 퍼센트에 이르는 값이다. 이렇게 빠르게 돌기 때문에 베가의 적도는 타원체 모양으로 부풀어 올라 있으며, 적도 반경은 극반지름보다 23 퍼센트 더 크다. 여기서 베가의 극반지름은 태양의 2.26 ± 0.02 배이며 적도 반지름은 태양의 2.78 ± 0.02 배이다.[39] 지구에서 볼 때는 적도 반지름 크기로 베가가 보이게 된다.
극에서의 중력 가속이 적도보다 크기 때문에 폰 지펠 이론에 의거할 때 베가의 극은 적도보다 밝다. 밝기의 차이로 인해 항성 표면의 유효 온도도 달라진다. 극에서는 1만 켈빈 정도이며 적도는 그보다 훨씬 낮아서 7,600 켈빈 수준에 불과하다.[4] 따라서 만약 베가가 지금과는 달리 적도 방향이 우리 시선을 향해 놓여 있을 경우 밝기가 지금의 약 절반 수준으로 떨어져 보일 것이다.[1][40] 이처럼 극과 적도 온도차가 많이 나기 때문에 강력한 주연 감광 효과가 발생한다. 이 때문에 베가를 극에서 볼 경우 보통의 둥근 항성보다 테두리가 더 어둡게 보일 것이다. 온도 그래디언트를 보면 베가는 적도 부분에 대류층이 있고[39][41] 나머지 부분은 거의 대부분이 순수한 복사층으로 이루어져 있을 것이다.[42]
만약 베가가 천천히 자전하여 구에 가까운 모양이며 태양 밝기 57 배로 빛나는 항성이라고 가정할 경우 이 밝기는 베가와 질량이 비슷한 다른 별과 비교할 때 너무 높다. 베가가 빠르게 자전하고 있다면 이 모순은 해결된다. 베가의 실제 밝기는 태양의 37 배 수준이다.[39]
베가는 예전부터 망원경 눈금 조정의 기준이 되는 별이었다. 최근 베가 자전축과 시선 방향의 차이 및 자전 속도가 더욱 자세히 알려졌으며 이를 통해 관측기구 눈금을 보다 정교하게 조정할 수 있게 되었다.[43]
구성 성분
천문학자들은 헬륨보다 원자수가 많은 원소들을 ‘금속’이라고 부른다. 베가 상층 대기의 중원소 함량은 태양의 32 퍼센트 수준에 불과하다.[44] 반면 비슷한 분광형의 시리우스는 태양보다 중원소가 세 배나 많다. 구체적으로 태양의 중원소 함유비는 다음과 같이 표현한다. ZSol=0.0172±0.002[45] 이를 베가의 경우에 대입하면 베가의 전체 질량 중 헬륨보다 무거운 원소가 차지하는 비율은 단지 0.54 퍼센트에 불과하다는 것을 알 수 있다.
이처럼 중원소의 비율이 미미하기 때문에 베가를 목동자리 람다형 항성으로 부르기도 한다.[46][47] 분광형 A0 ~ F0 항성에 이처럼 분광상 특이함이 나타나는 원인은 확실히 밝혀지지 않았다. 다만 이 화학적 특이함의 이유로 질량 손실 또는 확산이 제기된 바 있다.(다만 항성 진화 모형에서는 해당 과정이 주계열성 단계의 말미에 발생하는 것으로 설명한다.) 또 다른 원인으로 베가는 애초부터 중원소가 부족한 성간 물질에서 탄생했다는 주장이 있다.[48]
베가 대기에서 수소에 대한 헬륨의 비율은 0.030 ± 0.005로 태양보다 40 퍼센트 정도 작다. 이는 표면 근처에 헬륨 대류층이 없기 때문으로 보인다. 에너지의 전달은 복사 과정을 통해 이루어지는데 이것이 구성 원소 함량의 비정상적인 비율(확산을 통해 이루어짐)의 원인일 수 있다.[49]
운동
베가의 적색 편이값은 -13.9 ± 0.9km/s이다.[50] 마이너스 부호는 천체가 지구를 향해 가까워지고 있다는 의미이다.
베가가 시선 방향에 대해 이동할 때 우리 눈에는 뒷배경 별들에 대비하여 별의 위치가 변한 것처럼 보이게 된다. 베가의 위치를 정교하게 측정하면 항성의 각운동값(고유 운동)을 알 수 있다. 베가의 고유 운동량은 적경값으로 연간 202.03 ± 0.63 밀리초각, 적윗값으로 연간 287.47 ± 0.54 밀리초각이다.[51] 베가의 순고유운동량은 327.78 밀리초각/년이며,[52] 여기에 따르면 베가는 11,000년마다 약 1 도만큼 천구 위를 이동하게 된다.
은하좌표에서 베가의 우주속도 요소는 U = -13.9 ± 0.9, V = -6.3 ± 0.8 , W = -7.7 ± 0.3으로, 여기서 순우주속도는 17km/s가 나온다.[53] 이 속도(태양 방향)의 방사 성분은 -13.9km/s이며 횡단 속도는 9.9km/s이다. 현재 시점에서 베가는 밤하늘에서 다섯 번째로 밝지만 고유 운동값을 볼 때 천천히 태양 쪽을 향해 다가오고 있는데, 이 때문에 베가의 밝기는 점점 상승할 것이다.[54] 베가는 약 21만 년 후 밤하늘에서 가장 밝은 별이 될 것이며 약 29만 년 후 -0.81까지 밝아질 것이다. 베가는 이후 천천히 어두워지지만 카노푸스보다 겉보기 등급이 낮아지게 되는 48만 년 후까지는 밤하늘에서 가장 밝은 별의 위치를 계속 차지할 것이다.[55]
베가의 운동학적 속성에 의거하면 카스토르 이동성군에 속해 있는 것으로 보인다. 이 성군은 약 16개의 별로 구성되어 있으며 주요 구성원으로는 세페우스자리 알파, 카스토르, 포말하우트, 베가가 있다. 이 성군의 모든 구성원들은 비슷한 우주 속도를 보이면서 움직이고 있다. 이동성군의 구성원들을 통해 이들이 같은 장소에서 함께 태어났으며 중력적으로 서로의 속박을 벗어 버린 후 지금까지 꾸준히 우주 공간을 움직여 왔음을 추측할 수 있다.[56] 카스토르 이동성군의 예상 나이는 1억 ~ 3억 살 정도이며 구성원들의 평균 우주 속도는 16.5km/s이다.[53][57]
행성계
적외선 초과
섬네일|left|전용 카메라로 촬영한 베가. 촬영기기는 셀레스트론 CGEM DX 1100 @ F6.3, 캐논 T3i, 텔레뷰 4X 파워메이트, ISO 800. 노출시간은 60초이다.
적외선 천문 위성(IRAS)의 탐사 결과 베가에서 적외선 플럭스가 예상보다 많이 흘러나오고 있음이 밝혀졌는데, 이는 종전 항성 주위에 아무것도 없을 것이라는 예상을 깨는 결과였다. 이 초과분은 25, 60, 100 마이크로미터 파장에서 검출되었으며 항성을 중심으로 하여 시지름 10 초각 주변에서 발산되고 있었다. 베가와 지구 사이 거리를 고려하면 10 초각의 실제 크기는 약 80 천문단위로 태양과 지구 사이 거리의 80 배에 해당하는 거리이다. 이 적외선 복사의 정체는 밀리미터 단위 크기 입자로 이루어진 물질들에서 나오는 것이라는 주장이 제기되었다. 밀리미터 단위보다 작은 입자들은 포인팅-로버트슨 효과에 의해 항성으로 끌려들어가거나 혹은 항성의 복사압에 의해 불려나가 버릴 것이기 때문이다.[58] 여기서 포인팅-로버트슨 효과는 항성의 복사압이 천체의 공전 운동을 거슬러 점차 항성 쪽으로 천체를 나선 형태를 그리면서 '떨어지게' 만드는 것을 의미한다. 이 효과는 항성에 가까우면서 크기가 작은 입자들일수록 더욱 강하게 나타난다.[59]
이후 193 마이크로미터 영역에서 베가를 계속 관측한 결과 예상한 플럭스보다 낮은 수치의 값이 나왔으며 이를 통해 항성주위 먼지입자 크기는 100 마이크로미터 이하임을 알게 되었다. 이 정도 크기의 먼지가 지속적으로 항성 주위를 돌려면 먼지 물질이 생겨나서 보충되는 모종의 작용이 지속적으로 일어나야 한다. 이 ‘모종의 작용'이 무엇인가에 대해 제기되었던 가설 중 하나는 먼지 물질들은 서로 뭉쳐 행성을 형성하는 과정에 있다는 것이었다.[58] 베가 주변에 먼지가 둘려 있는 것을 설명하는 모형에 의하면, 원반의 반지름은 항성의 북극에서 아래를 쳐다볼 경우 120 천문단위가 된다. 이 경우 원반의 중심부에는 먼지 물질들이 씻겨나가고 없는데, 그 ‘구멍’의 반지름은 80 천문단위에 약간 못 미친다.[60]
베가 주변에서 적외선 초과 현상을 발견한 뒤, 다른 별들 주위에도 비슷한 구조가 형성되어 있음이 연달아 발견되었다. 2002년 기준으로 400개 정도의 별이 베가와 비슷한 행성계 구조를 갖고 있음이 밝혀졌으며 이들은 ‘베가형’ 또는 ‘베가-초과형’ 항성으로 불린다. 이들은 태양계가 처음 태어났을 때 어떤 모습이었는지에 대한 단서를 제공하고 있다.[6]
먼지 원반
2005년까지 스피처 우주 망원경은 베가 주위에 있는 먼지 원반을 적외선 영역에서 고해상도로 촬영했다. 먼지 원반은 24 마이크로미터 영역에서 330 천문단위, 70 마이크로미터 영역에서 543 천문단위, 160 마이크로미터 영역에서 815 천문단위까지 펼쳐져 있었다. 이처럼 예상보다 훨씬 더 광범위하게 펼쳐져 있는 베가의 원반 물질 크기는 1 ~ 50 마이크로미터까지 다양했으며, 원반은 포말하우트처럼 한 쪽으로 쏠려 있지 않았고 가지런하게 동그란 모양을 보이고 있었다. 원반 물질의 총 질량은 지구 질량의 3×10−3배이다. 태양 주변 카이퍼 대와 비슷한 밀도의 소행성 천체들끼리 부딪혀 먼지 물질이 생겨난 것으로 보고 있다. 따라서, 베가 주변의 먼지는 종전 예상과는 달리 원시 행성계 원반이 아닌 먼지 원반의 물질로부터 생겨났을 가능성이 크다.[5]
먼지 원반의 안쪽 한계 거리는 항성으로부터 약 70 천문단위이다. 이 원반은 바깥쪽에 있는 큰 천체들끼리 부딪혀 생긴 파편들이 항성의 복사압에 밀려나가 형성된다. 그러나 항성 생성 초기부터 이 먼지 원반이 있었다고 가정할 경우, 현재 남아 있는 양을 고려하면 태초의 먼지 원반 물질의 질량은 목성의 수백 배는 되었을 것이라는 계산이 나온다. 따라서 먼지 원반은 비교적 최근에, 그것도 중간 정도 또는 좀 큰 질량을 지닌 혜성 또는 소행성이 자기보다 좀 더 작은 천체들과 부딪쳐서 생긴 것으로 추측하고 있다. 먼지 원반은 항성의 나이에 비할 때 상대적으로 젊을 가능성이 크며, 충돌이 추가적으로 일어나지 않아 먼지 물질이 공급되지 않는다면 언젠가 항성풍에 의해 모두 불려 나갈 것이다.[5]
2006년 윌슨 산 천문대의 차라 어레이 망원경을 통해 관측한 결과, 베가에서 가까운 곳에 먼지의 띠가 추가적으로 존재하는 것으로 드러났다. 위치는 항성에서 8 천문단위 이내로 이 먼지 물질은 항성계의 동역학적 섭동의 증거인 것으로 보인다.[61] 이 먼지 원반은 혜성이나 운석의 극심한 폭격으로 인해 생겨났을 가능성이 있으며 행성계가 생겨나는 증거일 수도 있다.[62]
행성의 존재 여부
1997년 제임스 클라크 맥스웰 망원경의 관측 결과 베가의 북동쪽 70 천문단위 부근에 ‘길쭉한 형태의 밝은 영역’이 있다고 했다. 이는 외계 행성에 의해 먼지 원반이 뒤틀린 것이거나 또는 먼지에 둘러싸인 천체가 항성을 공전하는 것일 가능성임이 제기되었다. 그러나 켁 망원경이 찍은 사진을 통해 겉보기 등급 16 이하의 천체(이는 목성질량 12 배 이상 천체임)는 베가 주위에 없음을 밝혀냈다.[63] 하와이 소재 조인트 애스트로노미 센터와 UCLA의 천문학자들은 켁 망원경의 사진은 베가 주위에서 행성이 생겨나는 것을 증명하는 것이라고 주장했다.[64]
베가 주위 행성의 존재는 아직까지 제대로 입증되지 않았다. 2002년 논문에서 문제의 ‘덩어리’는 목성 정도 질량을 지닌 행성이 이심률 큰 궤도를 그리며 돌고 있는 것이라고 서술되어 있다.[7]
2003년 이러한 덩어리는 해왕성 질량 정도 되는 천체가 40 ~ 65 천문단위 거리에서 5600만 년의 시간에 걸쳐 이동해 왔기 때문에 생긴 것이라는 가설이 등장했다.[8] 이 가상 행성의 궤도 크기로 미루어 보아 보다 베가에 가까운 곳에 암석 행성이 생겨날 여유 공간이 있었다. 해당 행성이 항성 쪽으로 움직인 원인으로 이 행성보다 항성에 가까운 곳에 있는, 질량이 더 큰 미지의 행성이 중력적 상호 작용을 일으켰기 때문일 가능성이 있다.[65]
2005년 하와이 소재 스바루 망원경에 있는 코로나그래프를 이용, 천문학자들은 베가 주위를 도는 행성의 질량이 목성의 5 ~ 10 배를 넘지는 않는다고 결론지었다.[66] 행성을 직접 관측하지는 못했으나, 행성이 존재할 가능성은 아직까지 배제되지 않고 있는 상황이다. 따라서 행성의 정체는 보다 항성에 가까운 곳을 돌고 있는 암석 행성일 가능성이 있다. 베가 주변에 펼쳐져 있는 원반의 경사각은 베가의 적도와 거의 일치한다.[67] 베가 주변을 돌고 있는 가상 행성에서 누군가가 하늘을 바라본다면, 태양은 비둘기자리에서 4.3 등급의 밝기로 어둡게 빛날 것이다.[68]
이름의 유래 및 문화적 특기사항
지구가 자전하기 때문에 별들은 천구를 가로지르는 것처럼 우리 눈에 보이게 된다. 그런데 어떤 별이 지구의 자전축과 나란한 방향에 놓여 있을 경우 그 별은 하늘에서 움직이지 않는 것처럼 보일 것이고, 이 별을 극성이라고 부른다. 지구의 자전축 방향은 시간이 지나면서 서서히 바뀌는데 이를 세차 운동이라고 한다. 세차 운동의 1주기는 25770년인데[69] 이 기간 동안 자전축의 양 극점은 천구 위에 길을 둥근 모양으로 그리게 된다. 이 길은 근처에 있는 여러 밝은 별들 근처를 지나가는데 경로가 별들과 가깝게 또는 거의 일치하는 순간 지구에 거주하는 사람들은 그 별을 극성으로 인식하게 된다. 현 시점에서 극성은 폴라리스이나 기원전 1만 2천 년 경만 해도 천구 북극과 베가 사이 거리는 5도가 채 되지 않았다. 서기 14000년 경 북극점은 다시 베가 근처에 접근하게 될 것이다.[70] 베가는 북극성의 후보가 될 수 있는 별들 중 가장 밝다.[11]
북부 폴리네시아 원주민들은 베가를 '웨투 오 테 타우'라고 불렀는데 이는 '1년의 별'이라는 뜻이다. 오랫동안 이 지역 주민들은 한 해의 농사를 시작할 무렵을 새로운 해가 시작하는 것이라고 여겼으며, 그 시작을 상징하는 별이 베가라고 생각했다. 이후 플레이아데스 성단이 베가의 자리를 대신하게 되었다.[71]
고대 아시리아 사람들은 베가를 '다얀-사메'라고 불렀는데 이는 '하늘의 심판자'라는 뜻이다. 고대 아카드 사람들은 '티르-안나'로 불렀으며 이는 '하늘의 생명'이라는 뜻이다. 바빌로니아 시대의 천문 기록에 따르면 베가는 '딜간'이라는 이름이 붙은 여러 별들 중 하나였다. 여기서 '딜간'은 '빛의 전령'이라는 뜻이다. 고대 그리스 사람들은 그리스 신화상의 오르페우스가 들고 있는 하프 부분을 거문고자리라고 불렀으며, 여기서 베가는 손잡이 부분에 해당된다.[72] 로마 제국에서는 베가가 지평선 아래로 내려가 보이지 않게 되는 시점을 가을이 시작되는 때로 인식했다.[11]
중국에는 견우[牛郎]가 천제(天帝)의 벌을 받아 은하수를 사이에 두고 사랑하는 직녀(織女, 베가)와 떨어져 살다가, 일년 중 단 하루 칠월칠석(음력 7월 7일)에 까마귀와 까치가 놓아 주는 오작교 위에서 잠깐이나마 만난다는 전설이 전해 내려온다. 직녀성(織女星)이라는 이름은 여기서 유래한 것이다.[73] 일본의 타나바타 축제는 이 전설에 기초하여 열린다.[74] 조로아스터교에서 베가는 가끔 하급 신(神) 바난트를 상징하기도 했다. 여기서 바난트는 '정복자'라는 뜻이다.[75]
서구권에서 가장 많이 불리는 이름 베가(초창기에는 Wega였다가 Vega로 바뀜)[11] 는 아랍어 단어 '와키'에서 왔는데 이는 '추락' 또는 '착륙'이라는 뜻이다. '와키'는 좀 더 긴 어구인 '안-나스르 알-와키'(النسرالواقع)에서 따 온 말로, 어구의 뜻은 '내려앉은 검은 독수리'이다.[76] 고대 이집트 사람들은 거문고자리를 검은 독수리 형상으로 인식했으며[77] 고대 인도 사람들도 이를 검은 독수리 또는 독수리로 생각했다.[78][79] '베가' 이름이 서구 유럽 기록에 최초로 등장한 것은 알폰소 10세가 1215 ~ 1270년 사이 만든 알폰소 목록에서였다.[11][80]
중세의 점성학자들은 베가를 베헤니언 붙박이별 중 하나로 취급했으며[81] 귀감람석(貴橄欖石) 및 윈터 세이보리(winter savory)와 연관지었다. 아그리파 폰 네테스하임은 자신의 카발라 문양 을 'Vultur cadens'라는 단어 아래에 배치시켰는데, 단어의 뜻은 베가의 아랍어 이름 의미를 라틴어로 직역한 것이다.[82] 중세시대에 작성된 항성 목록에는 베가를 '바기'(Waghi), '바기에'(Vagieh), '베카'(Veka)로 적기도 했다.[83]
제너럴 모터스는 1971년 베가의 이름을 따 쉐보레 베가 모델을 출시했는데, 이는 자동차가 항성의 이름을 차용한 최초의 사례이다.[84] 유럽 우주국이 쏘아 올린 베가 로켓과 1927년 록히드 사가 출시한 록히드 베가 기체도 베가의 이름을 빌려 온 사례이다.[85][86]
같이 보기
거문고자리
우수 (별자리)
알타이르 (현대의 견우성)
각주
외부 링크
Freeview videos provided by the Vega Science Trust.
분류:거문고자리
분류:A형 주계열성
분류:별주위 원반
분류:방패자리 델타형 변광성
분류:북극성
분류:가설상의 행성계
분류:바이어 천체
분류:플램스티드 천체
| https://ko.wikipedia.org/wiki/%EB%B2%A0%EA%B0%80 |
{
"plaintext_start_byte": [
0,
93,
219,
920,
1436,
1915,
2419,
2741,
3196,
3857,
4310,
4480,
4984,
5335,
5511,
5847,
6165,
6719,
6920,
7389,
8237,
8612,
8826,
9202,
10256,
11133,
11652,
12500,
13046,
13330,
13395,
13561,
13952,
14246,
14395
],
"plaintext_end_byte": [
92,
218,
895,
1435,
1914,
2418,
2696,
3195,
3835,
4309,
4465,
4983,
5334,
5510,
5828,
6149,
6718,
6919,
7323,
8236,
8596,
8814,
9201,
10222,
11132,
11651,
12499,
13045,
13251,
13368,
13538,
13951,
14203,
14369,
14684
]
} | Kuka perusti Hankkija Oy? | Hankkija | finnish | {
"passage_answer_candidate_index": [
7
],
"minimal_answers_start_byte": [
2863
],
"minimal_answers_end_byte": [
2923
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
Hankkija Oy[1] on tanskalaisen Danish Agro -konsernin omistama maatalousalan yhtiö.[2][3]
Keskusosuusliike Hankkija perustettiin 1905. Novera-nimiseksi muuttunut Hankkija ajautui lopulta konkurssiin lamavuonna 1992.
Hankkija perustettiin Suomen osuustoimintaväen ponnistelujen tuloksena tarkoituksenaan palvella maataloutta. Tuolloin Suomen maataloustarvikkeiden kauppaa harjoittivat pelkästään yksityiskauppiaat, joiden menettelytavoissa ja taidoissa yleisesti havaittiin olevan parantamisen varaa. Maatalouskaupan haasteita olivat kauppa velaksi ja laatukysymykset. Erityisen ongelmalliseksi koettiin siemenviljan kauppa, jossa laatuseikat nousivat pinnalle. Maanviljelijät liittyivät yhteen ja harjoittivat yhteisostoja maamiesseurojen, osuuskassojen sekä meijereiden kautta. Mallina yhteistoiminnasta oli hankittu ulkomailta lähinnä osuustoiminta-aatteen harjoittajien piiristä.
Pellervon Välitysliike
Hankkijaa edeltänyt pysyvä yhteistyöjärjestely oli Pellervon Välitysliike, joka toimi vuodesta 1901 vuoteen 1905, jolloin se lopetettiin kannattamattomana. Se ei perinyt kuin puolesta prosentista kahteen prosenttiin välityspalkkiota, minkä vuoksi sen uskottiin olevan hintakilpailukykyisin maatalouskaupan alalla. Ensimmäinen vuosi oli tappiollinen tuottojen ollessa 5 000 markkaa ja kulujen 15 000 markkaa. Vaikeudet jatkuivat eikä Pellervo-Seura halunnut enää maksaa Pellervon Välitysliikkeelle tukea.
Pellervon Välitysliikkeen toimialaan kuuluivat muun muassa vehnänleseet, rehuvehnäjauhot, muut väkirehut, kainiitti, tuomaskuona, luujauho, chilensalpietari, muut keinolannoitteet, siemenvilja, heinänsiemenet, oljet, perunat, meijeritarpeet, jauhot, suolat, lamppuöljy, työkalut, rauta, naulat ja hevosenkengät. Pellervon Välitysliike oli aloittanut toimintansa marraskuussa 1901 ja sen johtajaksi oli valittu Pääskylahden maanviljelyskoulun johtaja Benjamin Alfthan.
Tarve kuitenkin oli edelleen olemassa ja perustettava Hankkija keskittyikin viljansiementen kauppaan, minkä vuoksi se otti tunnuslauseekseen Tutkittu–tarkastettu–taattu, mistä peräisin ovat Hankkijan liikemerkin kolme väkästä. 1901 Suomessa säädetty osuustoimintalaki oli jo kuitenkin mahdollistanut osuuskuntien perustamisen jo Pellervon Välitysliikkeen perustamisen aikana, joten Pellervo-Seurassa ei pidetty välttämättömänä sitä, että juuri sen pitäisi harjoittaa siemenkauppaa.
Uudellamaalla ruotsinkieliset suurviljelijät olivat perustaneet maatalouden hankintojaan varten Suomenmaan kulutusyhdistys Laborin jo 1897, jonka sääntöjä olisi pitänyt muuttaa kansanvaltaisemmiksi, jotta se olisi soveltunut suomenkielisten maanviljelijöiden tarpeisiin.
Keskusosuusliike Hankkija r.l.
Perustaminen
KOL Hankkija perustettiin 17. tammikuuta 1905 kokouksella, ja se aloitti toimintansa 16. maaliskuuta 1905. Sen perustivat 18 osuusmeijeriä, 27 osuuskassaa ja kaksi muuta osuuskuntaa. Vaikka Pellervo-Seuraan kuuluivat osuuskaupat, niitä ei ollut perustajajäsenissä, koska Hankkija oli suunnattu teollisuuskulutustavaroiden jakelun sijaan maanviljelijäväestön elinkeinonharjoittamisen tarpeisiin. Hannes Gebhard näki nämä kaksi asiaa erillisinä.
Niin kuin Pellervon Välitysliikkeenkin, myös Keskusosuusliike Hankkijan johtajaksi tuli Benjamin Alfthan, jota avusti kassanhoitaja Emmi Jaeckel. Hankkijan konttori tuli Nikolainkatu 13:een, joka muuttui Suomen itsenäistyttyä Snellmaninkaduksi. Hankkijan ensimmäinen varasto tuli Malmille Helsinkiin, jonka lisäksi perustettiin kuusi sitä pienempää aluevarastoa eri puolille Suomea. Vuonna 1919 Hankkija osti Nikolajeffin veljesten vuonna 1913 rakennetun talon, joka edelleen tunnetaan Hankkijan talona, ja siirsi pääkonttorinsa vuokratiloista Esplanadin varrelta tähän Salomonkadun varrella sijaitsevaan rakennukseen.
Teknillinen Hankkija
Hankkijan ydin oli Pellervon Välitysliikkeenä alkanut Maatalous-Hankkija, mutta se tarvitsi pian rinnalleen myös Teknillisen Hankkijan, joka vastasi Suomen maatalouden varustamisesta meijerein laitemyyntinä ja laiteasennuksina ulkomailta tuodulla tekniikalla. Yhdessä Pellervo-Seuran kanssa Hankkija pystytti Kuopion maatalousnäyttelyun 1906 mallimeijerin, joka tavallaan oli Teknillisen Hankkijan alku. 1916 Hankkija perusti sähköosaston 1916.
1926 Hankkija toimitti laitteet 66 meijeriin. Kun meijerit tarvitsivat sähköä, ryhtyi Hankkija sähköurakoimaan maaseudulla kylien sähköistämiseksi.
Aluekonttorit
Hankkijan jäsenmäärä ei lisääntynyt nopeasti eikä osuuspääoma. 1908 huomattiin, että Hankkijan toimintaan nähden sen oma pääoma oli vähäinen. Tämän ongelman poistamiseksi perustettiin rahoitusyhtiö Osakeyhtiö Pääomanhankkija, jonka osakepääoma, 50 000 markkaa, lainattiin Keskusosuusliike Hankkijalle. Järjestely purettiin vasta 1941. 1908 Helsingistä lähtöisin oleva Hankkija perusti sivu- ja aluekonttorit Pietariin 1908, jossa se toimi vuoteen 1918, Kuopioon ja Viipuriin.
Kaksi vuotta myöhemmin aluekonttorit perustettiin myös Turkuun ja Tampereelle 1911. Poriin perustettiin aluekonttori 1914, Jyväskylään 1915, Joensuuhun ja Sortavalaan 1916, Haminaan ja Helsinkiin 1917, Hämeenlinnaan 1919, Savonlinnaan ja Mikkeliin 1920, Lahteen, Porvooseen ja Rovaniemelle 1921, Kotkaan ja Iisalmelle 1923 sekä Kokkolaan 1927.
Pietarin 1908 avatun ja 1918 suljetun konttorin jatkoksi Hankkija perusti konttorit Berliiniin 1918 ja 1919 New Yorkiin. Berliinin konttori suljettiin 1920 ja New Yorkin 1921.
Vaikka Hankkija alkoi siemenkaupalla, sen laadun takaamisella, jo vuoteen 1910 mennessä sen suurimmat tuoteryhmät olivat lannoitteet ja väkirehut. Lannoitteista ja väkirehuista kertyi noin 60 % koko myynnistä. Ensimmäisen maailmansodan alkuun mennessä myynti kaksinkertaistui ja myynnin jakauma tasapuolistui.
Varustamotoiminta
Käydäkseen halkokauppaa Pietariin Hankkija osti laivoja 1917. Niiden avulla oli tarkoitus vielä halkoja Saimaata pitkin Pietariin, mutta toimintaa ei onnistuttu edes aloittamaan, koska Venäjän vallankumous ja Suomen itsenäistyminen estivät halkokaupan Venäjän keisarikunnan valtionlaitoksille.
Kasvinjalostus
Vuotta ennen ensimmäistä maailmansotaa, 1913, Hankkija aloitti Hattulassa kasvinjalostustoiminnan senaattori Alfred Oswald Kairamon Ellilän kartanolla. Kasvinjalostus toimi Ellilän kartanolla vuoteen 1916, jolloin Hankkija siirsi sen Rosendalin kartanolle, jota alettiin kutsua Tammiston koetilaksi. Kasvinjalostus hidastui jonkin verran, mutta laajeni ja pääsi käytiin 1920-luvulla. Hankkijan siemenkeskus valmistui Tampereelle 1920, joka auttoi omien kasvinjalosteiden kauppaa siementen sopimusviljelynä, jonka Hankkija oli aloittanut jo 1912.
Tammiston koetilan jälkeen Hankkija siirsi kasvinjalostuksen Anttilan koetilalle, joka oli ostettu 1942 Tuusulan Paijalasta. Liedon keskustaimisto ostettiin 1945 ja 1964 Nikkilän koetila Kangasalta.
1920-luvulla johtajaksi tuli Taavi Arola, joka sekä keskittyi aikaisempaa enemmän liiketalouteen, mutta hyväksytti paljon päätöksiä hallintoneuvostolla luottamuksen aikaansaamiseksi linjauksiinsa. 1928 oli Hankkijalle erityisen kannattava vuosi: 337 000 000 markan liikevaihdolla saavutettiin 7 000 000 markan tulos. Samaan Hankkija pystyi seuraavan kerran 1930-luvun laman vuoksi vasta 1937.
Maatalouskoneenrakennus, maatalouskonekauppa ja raskaskoneryhmä
Hankkija osti konepajan 1918. Siitä tehtiin 1920 Maanviljelyskonetehdas Oy, myöhemmin MKT-tehtaat Oy. Tehdas aloitti maatalouskonevalmistuksen Sato-kylvökoneeella 1921 ja Esa-puimakoneella. Tehdas paloi 1925, mutta se rakennettiin uudelleen. Hankkija oli osallistunut ensimmäisen suomalaisen traktorin, Kullervo-moottori(auran)vetäjän kehittelyyn, mutta siitä ei tullut menestystä ulkomaisen kilpailun vuoksi.
Hankkija myös möi koneita, muun muassa Oliver-traktoreita ja sodan aikana niihin Otso-puukaasuttimia. Toisen maailmansodan jälkeen traktorit olivat bensiini- tai petrolikäyttöisiä. Hankkija myi ensimmäiset dieselmoottoriset traktorit 1950-luvulla. Vuonna 1961 Hankkija sai Korpivaara Oy:ltä brittiläisten Massey-Ferguson -traktorien edustuksen ja luopui samoihin aikoihin saksalaisten Porsche-traktorien maahantuonnista.
Hankkija möi 1950-luvulla Suomessa ensimmäiset (itsekulkevat) Massey-Harris-leikkuupuimurit, jotka korvasivat vähitellen paikoillaan pysyvät puimakoneet. Ensimmäiset Rosenlewin valmistamat kotimaiset Massey-Ferguson -leikkuupuimurit Hankkija myi 1983. Raimo Rekon vetämästä Hankkijan raskaskoneryhmästä muodostui 1980-luvulla Suomen Rakennuskone Oy.
Rehuteollisuus
Hankkijan vahvan väkirehujen ja lannoitteiden kaupan vuoksi 1926 perustettiin sen päävaraston lähelle Malmille Hankkijan ensimmäinen rehusekoittamo 1926. Tämä oli Hankkijan rehuteollisuuden alku.
Autokauppa
Hankkija oli harjoittanut autokauppaa jo 1920-luvulla, jolloin sillä oli ollut Chevroletin yksinmyyntiedustus. Tästä luovuttiin kuitenkin pian, koska oman huoltoverkoston rakentaminen osoittautui liian kalliiksi. Toisen maailmansodan jälkeen Hankkija toi maahan tšekkiläisiä raskaita Tatra- ja Praga-kuorma-autoja sekä 1960-luvulla saksalaisia Krupp-kuorma-autoja.[4]
Kun italialainen autovalmistaja Fiat halusi 1960-luvun alussa vaihtaa maahantuojaansa Suomessa, merkin edustus siirtyi neuvottelujen jälkeen Hankkijalle vuonna 1962. Hankkijan tytäryhtiöksi Fiat-henkilö-, paketti-, linja- ja kuorma-autojen maahantuontia varten perustettiin Autonovo Oy.[5] Samana vuonna toteutetun henkilöautojen tuontisäännöstelyn purkamisen ansiosta Fiat nousi nopeasti yhdeksi Suomen eniten myydyistä henkilöautomerkeistä. Rekisteröityjen Fiat-henkilöautojen määrä kasvoi Suomessa 1960-luvun aikana yli kymmenkertaiseksi, noin 4200 autosta lähes 48000 autoon. Myydyimmät mallit olivat pikkuautot Fiat 600 ja 850.[6] Merkin menestys jatkui 1970-luvulla ja vuoden 1979 lopussa Fiat-henkilöautot muodostivat kymmenesosan koko Suomen rekisteröidyistä henkilöautoista noin 117000 kappaleella. Vuosikymmenen eniten myyty malli oli Fiat 127.[7] Vuonna 1988 Autonovo Oy aloitti Lancia-henkilöautojen maahantuonnin ja samalla Fiat-henkilöautojen maahantuonti siirtyi Oy Veho Ab:lle.[8]
Yhteistyö osuuskauppojen kanssa
Hankkija toimi Pellervo-seuran piirissä yhteistyössä Suomen Osuuskauppaan kuuluvien osuuskauppojen kanssa. Hankkijaan liittyi alusta pitäen mukaan osuusmeijereitä, vaikka osuusmeijereiden oma keskusliike Valio oli aloittanut miltei yhtä aikaa Hankkijan kanssa. Hankkijalta meijerit hankkivat meijerikoneistoja. Usean keskusliikkeen välisen työnjaon epäselvyys oli ongelma. Alun perin SOK:n tehtävänä oli asutuskeskuksien kuluttajaväestön tarpeiden tyydyttäminen, ja Hankkija keskittyisi maatalouskoneiden ja -tarvikkeiden, lannoitteiden, väkirehujen ja siementen kauppaan. 1960-luvun lopulla kuitenkin erimielisyydet kärjistyivät niin, että Hankkija joutui luomaan oman kenttämyyntiverkostonsa kilpailemaan osuuskauppojen kanssa. Tästä lähtien kuntien ja kylien osuuskaupat leimautuivat pääyhteistyösuuntansa mukaan hankkijalaisiin ja SOK:laisiin.[9]
Hankkijan ja SOK:n välirikko kärjistyi 1968, jolloin jotkut osuuskaupat lakkasivat jakelemasta Hankkijan tuotteita sen itsensä rinnalla. Varmistaakseen yhteytensä Hankkijaan, maanviljelijät joutuivat perustamaan maatalousosuuskuntien Keskusosuusliike Hankkijaan. Turun maatalousosuuskunta perustettiin 16. tammikuussa 1970. 1971 vuoden lopussa niitä oli jo 74 ja 1984 lopussa 163. Maatalousosuuskuntien jäsenmäärä ylitti 75 000 henkilöjäsentä yhteensä. Tätä vaihetta on sanottu Hankkijan talvisodaksi.
Hankkija toimi monella alalla, minkä vuoksi se otti iskulauseekseen Hankkija on monessa mukana. Merkittävän osan Hankkijan toimintaa muodosti Maatalous-Hankkijan lisäksi Hankkijan rehuteollisuus sekä Kone-Hankkijan traktoreiden, puimureiden sekä traktoreiden työkoneiden kuin myös maataloudesta irrallaan oleva Teknillinen Hankkija, joka suoritti rakennusurakoihin, myös vientirakennusurakoihin sähköteknisiä asennuspalveluita ja maahantoi esimerkiksi kuluttajille myytyjä radionauhureita. Traktoreista Hankkijan tunnetuimpia edustamia tavaramerkkejä olivat Massey-Ferguson ja myöhemmin Volvo BM Valmet. Hankkija harjoitti myös kasvinjalostusta. Sitä varten se hankki ensin Tammiston tilan Helsingin pitäjästä, myöhemmin Anttilan koetilan Tuusulasta. Vuosikymmenten kuluessa Hankkijan kiinteä omaisuus kasvoi merkittäväksi.
Vuonna 1985 Hankkija osti Rakennusliike Puolimatkan Armas Puolimatkan perheeltä.[10] Kauppa mahdollisti Hankkijan itsenäisyyden useiksi vuosiksi, mutta käytännön liiketoiminta sopeutui kuitenkin liian hitaasti yhteiskunnan muutosten yleisesti liike-elämälle asettamiin vaatimuksiin. Hankkijan organisaatio osoittautui taloudellisesti kestämättömäksi. Novera-nimiseksi muuttunut Hankkija ajautui lopulta konkurssiin vuonna 1992,[10] jolloin syvä taloudellinen lama kaatoi muitakin suomalaisia kotimarkkinoilla toimivia suuryrityksiä.
Maatalousalalta poistui myös monia muita yrityksiä, kuten Osuustukkukaupan E-maatalous ja Tukkukauppojen Oy:n TUKOn T-maatalous. SOK:n ja Keskon maatalousyksikköjen rinnalle muodostui pieni Y-maatalous.
Keskusosuusliike Hankkijan pää- ja toimitusjohtajat
Pellervon Välitysliike
Benjamin Alfhan, marraskuu 1901–1901
Keskusosuusliike Hankkija
Taavi Arola, 1919–1947[11]
Väinö Pessi, 1947–1961
Eino Tuomola, 1961–1970[12]
Jorma Järvi, 1971–1986[13]
Pertti Tuomala, 1986–1990
Hankkija-Maatalous Oy
Ennen Hankkijan konkurssia oli yhtiön keskeinen osa eli maatalous- ja konekauppa jo siirretty Hankkija-Maatalous Oy -nimiselle tytäryhtiölle. Hankkija-Maatalous Oy aloitti toimintansa vuonna 1988. Saman vuoden heinäkuussa SOK ja Hankkija muodostivat Hankkija-Maatalous Oy:stä yhteisen maatalous- ja konekauppayrityksen, joka siirtyi vuonna 1993 kokonaisuudessaan SOK:n omistukseen.[14]
SOK myi enemmistön Hankkija-Maatalous Oy:stä tanskalaiselle Danish Agro Holding A/S:lle vuonna 2013 ja sopi samalla koko yhtiön siirtymisestä uudelle omistajalle vuosien 2015–2017 aikana[15]. Yhtiön nimi muutettiin Hankkija Oy:ksi 1.7.2013[16].
Katso myös
Hankkijan lippalakki
Lähteet
Häikiö, Martti: Satoa ja katoa Hankkijan saralla, Hankkijan ja Noveran historia 1955–1992. Helsinki: Kirjayhtymä 1997.
Viitteet
Kirjallisuutta
Suomen Rakennuskone Oy:n tarina. Laaksonen, 2016. ISBN 978-952-5805-80-2
Citation error, replace with{{cite book| author = Annala, Vilho| title = Osuustoiminta maataloutemme kohottajana| number = Hankkija 1905–55| location = Helsinki| publisher = Keskusosuusliike Hankkija| year = 1955}}
Aiheesta muualla
Luokka:Hankkija
| https://fi.wikipedia.org/wiki/Hankkija |
{
"plaintext_start_byte": [
0,
1037
],
"plaintext_end_byte": [
943,
1198
]
} | মিশিগানের বৃহত্তম শহর কোনটি ? | শিকাগো | bengali | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
শিকাগো মার্কিন যুক্তরাষ্ট্রের প্রধান শহর গুলোর মধ্যে অন্যতম। এটি ইলিনয় অঙ্গরাজ্যের উত্তরাংশে কুক কাউন্টিতে অবস্থিত। একে বাতাসের শহর বা windy city বলা হয়ে থাকে।
শিকাগো মার্কিন যুক্তরাষ্ট্রের তৃতীয় জনবহুল নগরী। ২০১৭ সালের আদমশুমারি অনুযায়ী, এর জনসংখ্যা ২,৭১৬,৪৫০ জন। এটি ইলিনয় অঙ্গরাষ্ট্রের এবং যুক্তরাষ্ট্রের মধ্যপশ্চিম অঞ্চলের সর্বাধিক জনবহুল নগরী।
আরও দেখুন
শিকাগো মেট্রো
তথ্যসূত্র
বিষয়শ্রেণী:ইলিনয়
বিষয়শ্রেণী:মার্কিন যুক্তরাষ্ট্রের শহর | https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%B6%E0%A6%BF%E0%A6%95%E0%A6%BE%E0%A6%97%E0%A7%8B |
{
"plaintext_start_byte": [
0,
527,
1093,
1636,
2204,
3075,
3837,
4831,
4950,
5433,
5882,
6755,
7311,
8062,
8493,
9882,
10489,
10719
],
"plaintext_end_byte": [
510,
1055,
1596,
2174,
3044,
3781,
4830,
4920,
5425,
5841,
6725,
7291,
8031,
8492,
9869,
10488,
10657,
10748
]
} | berapakah jumlah Produk Tembakau yang di ekspor indonesia tahun 2015? | Cukai rokok di Indonesia | indonesian | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
Cukai rokok di Indonesia adalah upaya pengendalian harga jual dari pemerintah Indonesia terhadap rokok dan produk tembakau lainnya seperti sigaret, cerutu, serta rokok daun, yang dipungut dan berlaku pada saat pembelian. Ketentuan ini berlaku dengan adanya UU No. 11 Tahun 1995 tentang Cukai, dengan perubahan yang mengacu pada UU No. 39 Tahun 2007. Aturan ini kemudian diteruskan UU No. 28 Tahun 2009 tentang Pajak Daerah dan Retribusi Daerah (PDRD). Pengenaan pajak tembakau dengan cukai rokok dibedakan.[1]
Sejarah
Legenda
Pengenaan pajak dan cukai atas rokok pertama kali dirujuk kepada legenda Rara Mendut. Rara Mendut menolak lamaran Tumenggung Wiraguna setelah menjadi upeti atas keberhasilan Mataram menumpas Pemberontakan Pati pada tahun 1627. Akibatnya Tumenggung Wiraguna mengenakan pajak 3 Real sehari sebagai syarat tidak menikahinya. Permintaan ini dipenuhi Rara Mendut dengan berjualan rokok. Rokoknya laris karena kecantikan Rara Mendut dikagumi oleh pria di kerajaan itu, dan ia merekatkan lintingan rokok dengan air ludahnya sendiri.[2]
Pendirian secara resmi bea dan cukai
Secara resmi dan tertulis, bea dan cukai ada di Indonesia sejak zaman Penjajahan Belanda, didasari oleh Hukum Hindia Belanda Tabsacccijns Ordonnantie, Stbl. 1932 Nomor 517, yang kemudian ditindaklanjuti menjadi pendirian De Dienst der Invoer en Uitvoerrechten en Accijnzen (I. U & A), organisasi ini berlanjut pada masa penjajahan Jepang, namun hanya memungut cukai, dan kembali direstrukturisasi pada masa pemerintahan Indonesia. Rokok dan tembakau tetap menjadi target pengenaan Cukai hingga saat ini.
Alasan pengenaan pajak dan cukai rokok
Bahaya konsumsi rokok bagi kesehatan telah dibuktikan oleh banyak penelitian di dunia. Pengendalian konsumsi tembakau telah menjadi gerakan bersama yang memerlukan kontribusi berbagai macam pihak. Salah satu mekanisme pengendalian rokok yang dapat dilakukan oleh pemerintah adalah dengan meregulasi harga jual rokok melalui cukai. Pengenaan cukai untuk meningkatkan harga rokok telah berhasil menurunkan konsumsi rokok dan menurunkan prevalansi penyakit terkait rokok di berbagai negara, seperti Korea Selatan, Perancis, dan Filipina.
[1]
Perlindungan anak dan remaja
Dari berbagai konsumen rokok, yang paling dikhawatirkan dengan murahnya harga rokok adalah anak-anak dan remaja. Dengan uang yang sangat sedikit, rokok bisa diperoleh dengan mudah dan murah, yaitu hanya dengan Rp 1.000,- sudah bisa memperoleh sebatang rokok. Karena itulah cukai rokok perlu terus ditingkatkan, sehingga menjadi tidak terjangkau lagi bagi anak-anak. Saat ini, Indonesia menempati urutan teratas negara dengan proporsi perokok muda terbesar di Asia Pasifik. Berdasarkan data yang dirilis Global Youth Tobacco Survey tahun 2014, satu dari lima anak usia 13-15 tahun di Indonesia pernah merokok. Jika kondisi ini berkembang secara konsisten, Indonesia akan menanggung beban pembiayaan kesehatan yang tinggi saat mereka menjadi dewasa dan mulai menderita penyakit degeneratif lebih dini akibat kebiasaan merokok di usia muda.[3]
Terlalu rendahnya harga rokok
Prevalensi merokok di Indonesia merupakan yang tertinggi di dunia untuk kategori perokok pria dewasa, perokok remaja, dan perokok anak. Salah satu penyebab utamanya adalah rendahnya harga rokok di Indonesia. Harga rata-rata rokok di Indonesia sangat murah jika dibandingkan dengan harga di negara-negara Asia seperti Singapura, Malaysia, Thailand dan bahkan India merupakan faktor utama kenapa prevalensi perokok di Indonesia masih tinggi. Ini diperburuk pula oleh kebiasaan warung-warung kaki lima menjual rokok batangan, sehingga makin mudah bagi rakyat tidak mampu atau anak-anak untuk membelinya dengan harga sangat murah. Karena itu, dibutuhkan kebijakan untuk membuat harga rokok melambung tinggi.[4]
Penentuan cukai rokok
Perkembangan besaran cukai rokok
Dari tahun ke tahun, penerimaan negara dari Cukai Rokok terus meningkat. Pada tahun 2007, misalnya, tercatat Rp 43,53 Triliun menjadi pemasukan negara. Pada tahun 2014, penerimaan ini meningkat jadi Rp 112,54 Triliun. Tahun 2016, negara mendapatkan 137,94 Triliun dari Cukai Rokok. Penerimaan dari cukai rokok selalu berubah tiap tahunnya. Indonesia awalnya menganut sistem cukai Ad Valorem, atau persentase dari nilai jual, namun sejak 2009 diubah menjadi tarif spesifik berdasarkan Peraturan Menteri Keuangan. Besaran tarif cukai ditentukan berdasarkan jenis rokok dan besaran pabrik rokok. Meskipun nilainya dinaikan setiap tahun[5] melalui Peraturan Tarif Cukai oleh Kementerian Keuangan, persentase kenaikan tarif cukai rokok terbatas pada batas atas sebesar 57% berdasarkan Undang-undang No.39/2007. Penentuan ini sangat mempertimbangkan hal-hal seperti pengendalian konsumsi, pencegahan rokok dengan cukai palsu atau ilegal, dampak pada buruh dan petani, serta target penerimaan negara.
Untuk tahun 2018, tarif cukai rokok rata-rata naik 10,04 Persen dari tahun sebelumnya.[6]
Simplifikasi golongan cukai
Berdasarkan Permenkeu No 146 Tahun 2017, pemerintah akan melakukan simplifikasi terhadap pengenaan cukai secara bertahap. Berdasarkan roadmap yang sudah ditentukan, jumlah layer cukai rokok akan dipangkas secara bertahap dari 12 pada tahun 2017, menjadi sepuluh layer pada tahun 2018, delapan layer pada tahun 2019, enam layer pada tahun 2020, dan lima layer pada tahun 2021. Kebijakan ini adalah bagian dari strategi pemerintah dalam mengurangi konsumsi rokok masyarakat.[7]
Kritik
Simplifikasi atas pengenaan cukai rokok mengundang kritik dan masukan bahwa kebijakan tersebut harus dijalankan secara konsisten, apapun penentangan yang terjadi, sebab jika diubah lagi bisa mengundang keheranan dan pertanyaan dari masyarakat.[8] Di sisi lain, simplifikasi ini mengundang protes dari perusahaan rokok skala menengah kecil karena dianggap membuat cukai yang harus dibayarkan semakin besar.[9]
Pemasukan untuk negara dari cukai rokok
Cukai dan pajak rokok menyumbang cukup banyak pemasukan bagi negara. Proporsi penerimaan cukai terhadap total penerimaan negara sebesar 6,31 persen pada 2007. Porsi ini meningkat menjadi 7,10 persen pada 2012 dengan total penerimaan cukai sebesar Rp95,03 triliun. Pada 2015, proporsinya sebesar 9,59 persen dari total penerimaan negara sebesar Rp144,64 triliun. Namun perlu dipahami bahwa selain memberikan pemasukan, beban pemerintah akibat rokok dan tembakau lebih tinggi ketimbang besaran kontribusi cukai tembakau terhadap penerimaan negara. Kerugian ekonomi secara makro akibat penggunaan tembakau dinilai Kemenkes menunjukkan tren meningkat. Pada 2010, kerugian ekonomi ini sebesar Rp245,41 triliun atau 4 kali penerimaan negara dari cukai tembakau. Ia meningkat menjadi Rp378,75 triliun pada 2013 atau 3 kali dari penerimaan negara.[10]
Dana bagi hasil untuk daerah
Penerimaan negara dari cukai hasil tembakau yang dibuat di Indonesia dibagikan kepada provinsi penghasil cukai hasil tembakau sebesar 2% (dua persen) yang digunakan untuk mendanai peningkatan kualitas bahan baku, pembinaan industri, pembinaan lingkungan sosial, sosialisasi ketentuan di bidang cukai, dan/atau pemberantasan barang kena cukai illegal, sesuai dengan UU No. 39 Tahun 2007 Tentang Cukai, Pasal 66A. Setiap tahunnya Kementerian keuangan mengeluarkan rincian Dana Bagi Hasil Cukai Tembakau melalui Peraturan Menteri Keuangan.
Pajak rokok daerah
Berbeda dengan anggapan orang kebanyakan, pajak rokok daerah sama sekali berbeda dengan cukai rokok. Selain cukai, rokok juga dikenakan tambahan pajak rokok daerah sebesar 10% dari tarif cukai, sesuai dengan UU No. 28 Tahun 2009 Tentang Pajak Daerah dan Retribusi Daerah Pasal 29 . Penarikan pajak rokok dilakukan bersamaan dengan penarikan cukai. Penerimaan pajak rokok daerah didistribusikan kepada seluruh pemerintah daerah proporsional terhadap jumlah populasi di daerah masing-masing. Penerimaan Pajak Rokok, baik bagian provinsi maupun bagian kabupaten/kota, dialokasikan paling sedikit 50 persen untuk mendanai pelayanan kesehatan masyarakat dan penegakan hukum oleh aparat yang berwenang, sesuai dengan pasal 31.
Manfaat untuk biaya kesehatan
Berdasarkan Perpres No 82 tahun 2018, daerah berhak menggunakan pendapatan dari pajak rokok untuk menutupi defisit anggaran BPJS[11] Besaran kontribusi pajak rokok sebagaimana dimaksud, menurut Perpres ini, ditetapkan 75% dari 50% realisasi penerimaan pajak rokok bagian hak masing-masing daerah provinsi/kabupaten/kota. Kontribusi sebagaimana dimaksud langsung dipotong untuk dipindahbukukan ke dalam rekening BPJS Kesehatan.[12]
Kebijakan ini mendatangkan pujian dariDirektur Center for Indonesia Taxation Analysis (CITA) Yustinus Prastowo. Menurutnya, Perpres yang sudah diteken Presiden Jokowi menjadi solusi jitu di samping rendahnya disiplin anggaran daerah, khususnya perencanaan dan pengukuran outcome.[13] Sementara Ketua Umum Gabungan Perserikatan Pabrik Rokok Indonesia (GAPPRI) Ismanu Soemiran mengapresiasi langkah ini. Ia menyatakan bahwa Industri Hasil Tembakau memiliki kepedulian terhadap nasib rakyat Indonesia, sebab rokok di Indonesia tidak bisa disamakan dengan industri rokok di luar negeri. Rokok di Indonesia adalah hasil kolaborasi pertanian rakyat, sehingga kebijakan ini adalah solusi untuk memperhatikan kesehatan sekaligus menjaga keberlangsungan industri rokok[14] Keputusan ini juga diakui bisa membantu BPJS oleh Planning and Policy Specialist, Center for Indonesia’s Strategic Development Initiatives (CISDI) Yurdhina Meilissa . Selain untuk menambal dana BPJS, juga disarankan dialokasikan secara khusus untuk layanan berhenti merokok terutama untuk konsumen dari keluarga miskin dan anak-anak. Laporan BPJS Kesehatan memang menunjukkan total beban penyakit yang ditanggung oleh asuransi kesehatan nasional, 21 persen di antaranya penyakit akibat konsumsi rokok seperti penyakit jantung iskemik, serebrovaskular, tuberkulosis, diabetes dan penyakit pernapasan kronis.[15]
Kontroversi
Kenaikan Cukai setiap tahunnya selalu mengundang perdebatan. Dari sisi pengendalian, kenaikan cukai dirasa penting untuk menjadikan rokok tidak terjangkau, meskipun selama ini kenaikan yang terjadi dirasa belum berhasil menjadikan rokok lebih mahal dan tidak terjangkau oleh golongan yang rentan seperti anak dan remaja. Di sisi lain, kenaikan cukai rokok menghawatirkan industri dan masyarakat yang bergantung pada rantai produksi rokok, seperti petani, buruh, dan pedagang. Selain itu, pemerintah dianggap perlu mengembangkan kebijakan non harga seperti penegakan peraturan Kawasan Tanpa Rokok (KTR).[16]
Meski demikian berlawanan dengan pendapat awam kebanyakan, belum ada bukti empiris yang membuktikan ada kaitan antara kenaikan cukai dan penurunan kesejahteraan petani.
Lihat pula
Cukai di Indonesia
Rokok
Pranala luar
Referensi
Kategori:Pajak
Kategori:Cukai | https://id.wikipedia.org/wiki/Cukai%20rokok%20di%20Indonesia |
{
"plaintext_start_byte": [
1,
509,
1130,
2304,
3256,
5277,
6520,
7617,
7989,
8677,
9538,
9626,
10235,
10787,
11423,
12154,
13931,
14237,
15305,
16097,
17829,
18307,
18828,
19249,
20057,
22281,
22330,
22734,
22971,
24231,
24489,
24883,
25796,
26034,
26701,
26944,
27172,
27693,
27777,
28193,
28385,
28605,
29260,
29827,
29919,
30142
],
"plaintext_end_byte": [
508,
1129,
2303,
3255,
5276,
6504,
7563,
7988,
8652,
9521,
9625,
10215,
10773,
11422,
12139,
13930,
14206,
15304,
16079,
17809,
18306,
18816,
19248,
20056,
22273,
22329,
22733,
22970,
24230,
24477,
24882,
25795,
26033,
26689,
26943,
27156,
27692,
27776,
28192,
28384,
28604,
29259,
29826,
29898,
30127,
31393
]
} | ما هي عاصمة بورتوريكو؟ | بورتوريكو | arabic | {
"passage_answer_candidate_index": [
6
],
"minimal_answers_start_byte": [
7498
],
"minimal_answers_end_byte": [
7513
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
بورتوريكو تعنى بالإسبانية "الميناء الغني" وهو إقليم من الجزر تابع للولايات المتحدة، اسمه الرسمي كومنولث بورتوريكو أو "دولة بورتوريكو الحرة المرتبطة"، يقع في شمال شرق البحر الكاريبي، شرق جمهورية الدومينيكان وغرب كلا من جزر فيرجن التابعة للولايات المتحدة وجزر فيرجن البريطانية.
تتألف بورتوريكو من أرخبيل يشمل جزيرة بورتوريكو الرئيسية وعدد من الجزر الصغيرة، أكبرها جزيرة فيكويس وكوليبرا ومونا. جزيرة بورتوريكو الرئيسية هي أصغر جزر الأنتيل الكبرى من حيث المساحة. وتحتل المرتبة الثالثة من حيت عدد السكان بين هذه المجموعة من الجزر الأربع، التي تشمل جزر كوبا وهيسبانيولا (المتألفة من جمهورية الدومينيكان وهايتي) وجامايكا.
تتمتع بورتوريكو بمناخ استوائي نظرا لموقعها قرب خط الاستواء، حيث ترتفع المعدلات الحرارية السنوية غير أن موقعها الجزري يلطف من حدة الحرارة، وتتأثر الجزيرة بموسم أعاصير المحيط الأطلسي حيث تهب علي القسم الشمالي منها رياح شمالية شرقية تسقط أمطاراً وفيرة، عكس القسم الجنوبي الذي يسوده الجفاف النسبي لذا تقوم الزراعة فية على الري. وهي جزيرة مضرسة السطح، فأغلبها جبلي، وفي وسطها سلسلة جبلية يتراوح أرتفاعها بين (900 م -1200 م) تتكون من الصخور البركانية والمتحولة، وتنتشر التلال الجيرية عند سفوحها، وتنتشر فوق مرتفعاتها جيوب من الغابات المدارية بقيت بعد التوسع الاستيطاني. كما توجد سهول ساحلية ضيقة في الجنوب والشمال من الجزيرة، حيث يتركز العمران البشري.
سكان بورتوريكو الحاليين هم خليط من الأسبان والأفارقة، وأقلية صغيرة من الشعب الأصلي وبعض الأمريكيين، وتضاعف عدد السكان في القرن الميلادي الحالي وفاق الآن ثلاثة ملايين نسمة، ولذلك تعتبر بورتوريكو من أكبر المناطق ازدحاماً، ويزداد التجمع البشري في النطاق الشمالي من الجزيرة، وتستقبل بورتوريكو سنوياً أكثر من مليون سائح معظمهم من الأمريكيين. ولقد هاجرت إليها جماعات من بلاد الشام، وهي تشكل معظم الأقلية المسلمة في بويرتوريكو. اللغات الرسمية للجزيرة هي الإسبانية والإنجليزية، وتعتبر الإسبانية هي اللغة الأساسية في الجزيرة.
في الأصل، كانت تقطن بورتوريكو مجموعات من السكان الأصليين من شعبه الكاريبي معروفين باسم شعب التاينو الذين عاشوا في تلك المنطقة لقرون، ولكن عندما استولى كريستوفر كولومبوس على الجزيرة خلال رحلته الثانية إلى الأمريكتين في 19 نوفمبر 1493 قام بضمها لأراضى أسبانيا. تم استعمار الجزيرة تحت الحكم الإسباني، وأُجبر سكانها الأصليين على العبودية وأبيدوا مع التوسع الاستيطاني للمهاجرين الأسبان، وجلب الأفارقة لاستغلالهم في الانتاج الزراعي. يدعى الغربيون أن سبب فناء السكان الأصليون للجزيرة - "من بين أسباب أخرى" - هو ضعف مقاومتهم للأمراض الأوروبية المعدية التي جلبها المستعمر معه. ظلت بورتوريكو مستعمرة أسبانية من سنة 915هـ - 1509 م إلى سنة 1316 هـ - 1898 م أي لأكثر من ثلاثة قرون (389 سنه)، رغم محاولات الفرنسيين، والهولنديين، والبريطانيين للاستيلاء على الجزيرة. في عام 1898، تنازلت إسبانيا للولايات المتحدة عن الأرخبيل، فضلاً عن الفلبين، نتيجة لهزيمتها في الحرب الأمريكية الإسبانية وفقا لأحكام معاهدة باريس عام 1898. تم منح الجنسية الاميركية للبويرتوريكيين في عام 1917، وانتُخب أول حاكم لهم عام 1948. واعتُمد دستور بورتوريكو وصادق عليه الناخبون في عام 1952 الذي حصلت بموجبه بورتوريكو على استقلال داخلي وبقيت في شبه اتحاد مع الولايات المتحدة.
يتم تشكيل مجلسين تشريعيين منتخبين ديمقراطياً في بورتوريكو ولكن الكونغرس الأمريكي يشرع العديد من جوانب الحياة الأساسية في الجزيرة.[1] سكان الجزيرة لا يسمح لهم بالتصويت في الانتخابات الرئاسية الأمريكية لأن بورتوريكو تعتبر رسمياً أقليم تابع (غير مدمج) وليست ولاية.[2] الوضع السياسي الحالي في الجزيرة، بما في ذلك إمكانية تحويلها لولاية أو استقلالها، هو موضع جدل على نطاق واسع في بويرتوريكو. في نوفمبر 2012، أسفر استفتاء غير ملزم عن حالة بورتوريكو عن رفض 54 في المئة من المستطلع آرائهم للوضع الراهن تحت بند الإقليمية في دستور الولايات المتحدة.[3] ومن بين المشاركين في الاجابة على سؤال ثاني حول البدائل المطروحة، صوت 61 في المئة لصالح حالة "الولاية" كبديل مفضل عن الوضع الإقليمي الراهن.[4]
التأثيل
يُشير الاسم الحالى «بورتو ريكو» إلى الثروات التى غادرت ميناء القديس خوان باوتيستا. عَمِد كريستوفر كولومبوس له باسم القديس يوحنا المعمدان. لكن أطلق السكان الأصليين لقبيلة تايينا على الجزيرة اسم بوريكين، والتى تعنى «أرض ربنا وسيدنا برابو» الذي طَور الاسم إلى بوريكين، وهذا الاسم لا يزال يُستخدم إشارةً إلى بورتوريكو. ومن هنا ظهرت الصفة «بوريكوا». أطلق عليها الأسبان العاصمة بورتو ريكو. ومع مرور الزمن، تبادلت الأسماء بطريقة حيث أن «بورتو ريكو» تحولت إلى القديس خوان، والقديس خوان باوتيستا تحولت إلى بورتوريكو. في الواقع، إن العاصمة تسمى سان خوان أي القديس يوحنا المعمدان.[5]
التاريخ
قبل وصول الأوروبيين
تاريخ الجزيرة القديم غير واضح المعالم. ما يصلنا من تلك الفترة هي كتابات المستكشفين الإسبان المنقولة عن السكان المحليين. أول كتاب شامل عن تاريخ بورتوريكو كتب عام 1776 أي بعد 283 سنة من وصول المستكشفين الإسبان.
يعتقد أن السكان الأصليين للبلاد والذين سكنوا الجزيرة من قديم الزمان يسمون بالأورتويرويد. وجد في الجزيرة آثار تشير إلى وجود حياة عليها منذ 4000 عام. في الفترة المقدرة بين 120 و400 قامت قبائل الإجنري باستيطان الجزيرة ثم لحقهم الكاريبيون والتينوس. تطورت الثقافة والحضارة التينوسية حتى صارت هي السائدة في الجزيرة (ومنطقة الكاريبي بشكل عام) واستمرت كذلك حتى وصول الإسبان 1493.
وصول الإسبان
أول اتصال بشري بين الهنود الحمر والإسبان كان في تاريخ 19 نوفمبر 1493 في رحلة كريستوفر كولومبوس الثانية للأنتيل. يرجح البعض أن بورتوريكو اكتشفت على يد مارتن ألونزو بنزون سنة 1492 قائد إحدى سفن أسطول كولومبوس والذي كان انفصل عن كولومبوس وراح يستكشف العالم الجديد وحده. أعطت إسبانيا الحكم في بورتوريكو لعائلة بنزون على أن يكون ولاؤهم لها. سمى آل بنزون الجزيرة بسان خوان باتيستا ومع مرور الزمن تغير الاسم ليصبح بورتوريكو (تعني الميناء الغني) وبقي اسم سان خوان اسما لعاصمتها.
السياسة
المقال الرئيسى: التقسيمات الأرضية في بورتوريكو.
تم تقسيمها إدارياً إلى ثمانية وسبعين بلدية؛ كل بلدية تختار عمدة لها و" التشريعية البلدية" لمدة أربع سنوات. إن المُدن الرئيسية هم: سان خوان (العاصمة)، غواينابو، بايامون، كارولينا، كاجواس، ماياجويز، بونثى، كاتانيو، تروخيو العليا وأريثيبو. تمتلك بورتوريكو جزيرتين بلبلدية وهم بيكيس وكوليبرا التي تقع في شرق الجزيرة الكُبرى.
[6]
الجغرافيا
أرض بورتوريكو تتكون من جزيرة بورتوريكو وعدد من جزر أخرى صغرى، وهي مضرسة السطح فأغلبها جبلي، وفي وسطها سلسلة جبلية ينراوح ارتفاعها بين (900 م -1200 م) وتتكون من الصخور البركانية والمتحولة، وتنتشر التلال الجيرية عند سفوحها، وهناك سهول ساحلية ضيقة في الجنوب والشمال من الجزيرة، حيث يركز العمران البشري.
المناخ
مناخ بورتوريكو ينتمي إلى النمط المداري، حيث ترتفع المعدلات الحرارية السنوية غير أن موقعها الجزري يلطف من حدة الحرارة، وتهب عليها الرياح الشمالية الشرقية لهذا يتلقى القسم الشمالي أمطارا وفيرة، وهذا عكس القسم الجنوبي الذي يسوده الجفاف النسبي، لذا تقوم الزراعة فية على الري، وتنتشر فوق مرتفعاتها جيوب من الغابات المدارية بقيت بعد التوسع الاستيطاني.
تتمتع بورتوريكو بمناخ استوائي وهي تتعرض من حين لآخر للأعاصير الموسمية الأطلسية تبلغ درجة الحرارة في بورتوريكو 28 درجة مئوية طوال العام ويبلغ متوسطها 19 درجة مئوية وأعلى درجة 30 درجة مئوية. ولا يطرأ على درجات الحرارة تغيرات كبيرة خلال الفصول. وتتسم درجة الحرارة في جنوب الجزيرة بأنها أعلى ببضع درجات خاصة ويتجه الطقس في المناطق الجبلية الداخلية دائما إلى البرودة أكثر من أية منطقة أخرى في الجزيرة.
السكان
كان سكان بورتوريكو قبل الاستعمار الأسباني من الهنود الأمريكيين، من شعبه الكاريبي، ولقد أبيدوا بعد التوسع الاستيطاني للمهاجرين الأسبان، وجلب الأفارقة لاستغلالهم في الإنتاج الزراعي وظلت بورتوريكو مستعمرة إسبانية من سنة 1509 إلى سنة 1898 أي أكثر من أربعة قرون ثم احتلتها الولايات المتحدة، وحصلت على استقلالها الداخلي مند سنة 1952 وبقيت في شبه اتحاد مع الولايات المتحدة. الغالبية العظمى من السكان هن بيض من نسل إسباني من جزر الخالدات، ومعظمهم من استعمروا الجزيرة، مثل العديد من المنحدرين من الكورسيكيين، والإيطاليين، والفرنسيين، والبرتغاليين، ومهاجرين ألمان ودانمركيين وآيرلندييين، وأقلية صغيرة من أصل هندي أمريكي وبعض الأمريكيين، ولقد هاجرت إليها جماعات من بلاد الشام وتشكل الاقلية المسلمة في بويرتويكو، ولا تزال اللغة الأسبانية تسود بينهم، وتضاعف عدد السكان في القرن الميلادي الحالي وفاق الآن ثلاثة ملايين، ولذلك تعتبر بويرتكوريكو من أكبر المناطق ازدحاما، ويزداد التجمع البشري في النطاق الشمالي من الجزيرة، وتستقبل بورتوريكو سنويا أكثر من مليون سائح معظمهم من الأمريكيين.
يزيد عدد سكان بورتوريكو على 4 ملايين نسمة وأغلبيتهم من أصول إسبانية، وتصنف الثالثة من حيث تعداد السكان بعد كوبا وجمهورية الدومينيكان وهاييتي وجامايكا.
السكان الأصليون
سكان بورتوريكو الأصليون هم من شعوب الأبورجين القديمة التي تُعرف باسم تينوس، وكان أول أوروبي اكتشف الجزيرة الإسباني كريستوفر كولومبوس في التاسع عشر من نوفمبر/ تشرين الثاني العام 1493. احتلها المستعمرون الإسبان وأجبروا شعبها الأصلي على أعمال السخرة وانتشرت بينهم الأوبئة والأمراض التي حملها المستعمرون معهم عندما غزوا الجزيرة وأدى ذلك إلى أبادتهم. وعقب ذلك بدأ المستعمرون يستوردون الأفارقة من بلدان جنوب الصحراء لاستخدامهم في أعمال السخرة في مجالي الصناعة والأعمال الزراعية ومع اختفاء السكان الأصليين اختفت معهم أشياء كثيرة تدل على تاريخهم في هذه البلاد مثل التراث والحياة الاجتماعية.
وما يعرف عن السكان الأصليين اليوم هو نتف تركتها دراسات شحيحة عنهم في أوائل مرحلة الحكم الاستعماري الإسباني. وتشير بعض الآثار المكتشفة حديثا إلى أن الإنسان قطن الجزيرة أول مرة في الألفية الثانية قبل الميلاد. وعند وصول كولومبوس كان عدد السكان الأصليين يتراوح مابين ال 30 ألفا و60 ألفا. ويبدو أن تراث شعب التينوس بقي مؤثرا، ولو بشكل محدود جدا، على تراث البلاد الثقافي خاصة الموسيقا والمفردات اللغوية التي دخلت إلى اللغة الإسبانية.
الاقتصاد
الزراعة حرفة السكان الأولى ويعمل بها حوالي 31% من القوة العاملة، وأهم الغلات القصب حيث يزرع في السهول الشمالية وأصبح السكر أهم صادراتها، ويليه التبغ، ومن الحاصلات الأخرى السرغوم والموز والبقول، وفي بورتوريكو الآن حوالي الف مصنع معظمها بأموال أميريكية، وبها صناعات نفطية، ومعظم الصناعات تتركز على الحاصلات الزراعية، مثل صناعة السكر والصناعات الغذائية، وتأتي السياحة في المرتبة الثالثة ونتيجة لتقدم الصناعة أصبح الاقتصاد مختلطا بين الصناعة والزراعة، وثروتها الحيوانية تتألف من 478,989 راسا من البقر والخنازير.
تحتوي بورتوريكو على 239 فصيلا نباتيا و16 فصيل طيور و39 نوعا من الزواحف والبرمائيات. وتقع كل تلك الفصائل على الجزيرة الأم. ويعد الكوكيو، وهو ضفدع صغير من أهم الرموز التي تفتخر بها بورتوريكو، ويعرف بنقيقه خلال النداء، وهناك ما بين 13-17 كوكيو تعيش في غابة إيل يونكي الوطنية وفي الغابات المطيرة الاستوائية. ويعيش في الجزيرة أيضا 50 نوعا من الطيور منها فصائل معرضة لخطورة الانقراض. وتنمو في غابة غوانيكا أكثر من 600 فصيل نباتي غير عادي وحيوانات.
المواصلات
النقل في بورتوريكو يتضمن نظام الطرق والطرق السريعة والطرق السريعة والمطارات والموانئ والمرافئ، وشبكات السكك الحديدية، ويقدم يبلغ عدد سكانها حوالي 4 ملايين نسمة على مدار السنة. ويتم تمويل ذلك في المقام الأول مع الصناديق الحكومية على حد سواء المحلية والاتحادية.
بورتوريكو تضم 21 مطارات مع مدارج معبدة، منها:
3 مطارات مع أكثر من 10،000 قدم (3،048 م) من المدرج.
3 مطارات مع مدارج تتراوح بين 5،000 قدم (1،524 م) و8،000 قدم (2،438 م).
15 مطارا مع أقل من 5،000 قدم (1،524 م) من المدرج.
لديه بورتوريكو أيضا 8 مطارات مع مدارج غير معبدة، والتي لديها أقل من 5،000 قدم (1،524 م) من المدرج.
ثقافة
تعد سان خوان كبرى المدن وعاصمة بورتوريكو، أيقونة المباني التراثية في أمريكا اللاتينية ويتحدث سكانها اللغة الإسبانية وهي خليط من الأعراق يعيش فيها البيض والسود والهنود الحمر والآسيويون وأعراق أخرى مختلفة جنبا إلى جنب بسلام ووئام.
وتحتوي على العديد من المباني التاريخية من أهمها القلاع العسكرية السابقة مثل قلعة فيليب ديل مورو وقلعة سان كريستوبال ولا فورتاليزا وهي المبنى الحكومي الأقدم في الأمريكيتين، وتعد سان خوان الميناء الأكثر أهمية في الجزيرة من حيث الصناعات والنشاط المالي والثقافي والسياحي. ويبلغ سكان المدينة نحو مليوني نسمة أي أن نصف سكان بورتوريكو يعيشون في سان خوان. واستضافت المدينة العديد من المناسبات المهمة الرياضية مثل بطولة الألعاب الأولمبية الأمريكية.
يتسم الفن المعماري في سان خوان بتنوع كبير يعكس الثقافات المختلفة التي طرأت على المدينة عبر السنين الطويلة وفيها المدينة القديمة التي شيدت على النمط المعماري الإسباني، وتربطها شبكة واسعة من الطرق وتحيط بالمدينة الأبنية التاريخية القديمة. وتم تجديد معظم المباني التي شيدت خلال فترات الحكم الاستعماري، وهي تستخدم حاليا إما مكاتب حكومية أو متاحف أو مراكز للعديد من المؤسسات الثقافية ومبنى الحاكم الذي لايزال يستخدم منذ القرن السادس عشر. وتتميز سان خوان بميادينها العامة العديدة مثل ساحة بلازا دي أرماس التي تقع قبالة قاعة المدينة. وتضم تلك الميادين أيضا كاتدرائيات مثل كاتدرائية سان خوان بوتيستا. وتتميز المدينة القديمة بأسوارها التي كانت تستخدم لأغراض دفاعية، فضلا عن الحصون. ويقع هذا القطاع في النصف الغربي من جزيرة صغيرة يطلق عليها “إزليتا دي سان خوان”، وترتبط بالجزيرة الأم بجسرين وطريق. وتضم الجزيرة الصغيرة حي الطبقة العاملة ومعظم المباني الحكومية المركزية ومنها كابيتول الكومونولث. ويتسم الجزء الرئيس من الجزيرة الصغيرة بالشوارع الضيقة المبنية بالحصى وتتمتع الأبنية عموما بواجهات جميلة. وتضم سان خوان أيضا قصر عائلة بونس دي ليون، الذي يطلق عليه حاليا “كازابلانكا”، فضلا عن المعسكرات الإسبانية السابقة التي تحولت إلى متحف بالاجا. ويحتوي مبنى “لا برينسيسا، وهو سجن البلدية القديم على شركة سياحة بورتوريكو.
أدب
مقال تفصيلي: أدب بورتوريكو
يعتبر انطونيو س. بدريرا، ورينيه ماركيث، من أشهر أدباء العصر الحديث في بورتوريكو بالإضافة إلى وخوسيه لويس غونزاليث، ولويس سانشيث رافائيل، وروساريو فرييه، وادجاردو رودريجيث خوليا، ولويس لوبيث نيبيث، ومايرا سانتوس فيبريس.
تعتبر خوليا دي بورغوس، وكلارا لاير، ولويس باليس ماتوس، وخوان انطونيو كوريتخير وفرانسيسكو ماتوس باولي من أكبر شعراء العصر الحديث.
هناك العديد من كتاب الشتات الذين يكتبون عن قضايا مستلهمة من بورتوريكو والحنين لوطن أجدادهم. ومن الأمثلة على ذلك الكاتبة جيانينا براستشي، التي نشرت شعر ورواية. كتبت أعمال براستشي بالإسبانية وبالسبانجلش وبالأنجليزية، وهو ما يعبر عن ثقافة الكثيرون من أصل لاتيني ممن هاجروا إلى الولايات المتحدة، وبذلك تستكشف خيارات بورتوريكو السياسة كأمة، ومستعمرة، ودولة.ومع ذلك، هناك العديد من الاختلافات بين الكتابات الأدبية في الجزيرة وكتابات الشتات.ويظهر ذلك في الأسبانية، اللغة، واستخدامها، بشأن القضايا والشواغل الاجتماعية وإنتقاد السياسات والواقع المحيط والتي صورت في المظاهر الاجتماعية والأنثروبولوجية والفلسفية. يقربنا القول المأثور للكاتب الإسباني أورتيجا جاسيت إلى هذه الأختلافات الواضحة.
وقد وثق نقاد أدبيين هامين مثل إفراين باراداس، خوان فلوريس واسيلا رودريجيث دى لاجونا المساهمات الأدبية في لكتاب الشتات البورتوريكويين.
اللغة
تُعد بورتوريكو هي جزيرة مُتحدثة للغة الإسبانية. من الناحية القضائية هي متحدثة للغتين،بمعنى ان اللغة الأسبانية والإنجليزية هما لغتين رسميتين جاعلاً بذلك اللغة الإسبانيه هي اللغة العامية اللتى يتحدث بها عامة السكان.
إن اللغة الإسبانية لبورتوريكو لديها خصائص تميزها عن الأمم الأخرى المتحدثة بالإسبانية مثلما حدث بجميع المناطق. هذا يرجع بشكل أساسى إلى التأثيرات القوية للهجرات الكنارية والكورسية والكاتولونية إلى الجزيرة أثناء الفترة الإستعمارية ولغات تاأينية والأفارقة. وفي الونة الخيرة،ويُستشعر أن اللغة الإنجليزية كان تأثيرها مُستمد تقريباً من التجارة حصراً مع الولايات المتحدة وعدد كبير من سكان بورتوريكو الذين يعيشون على الأراضي الاميركية. يبرز في السكان وثقافتهم اللغوية تأثيراً قوياً من اللغة الإنجليزية.
تُدرس اللغة الإنجليزية كلغة ثانية، على الرغم من انه يُقدر من 10 ألى 20 بلمئة من النازحين للجزيرة يتحدثون اللغة الإنجليزية "جيد جداً":
سجل تعداد عام 2001 للنازحين المتحدثين للغة الإنجليزية نسبة 19.1 بلمئة "جيد جداً" ونسبة 71.9 بلمئة أقل من " جيد جداً".
شملت الدراسة بجامعة بورتوريكو تسعة من عشره من السكان الذين لا يتحدثون الإنجليزية "في المستوى المتقدم".
الملف السردى للسكان والمعيشة،بورتوريكو 2005-2009 للتعداد ضرب أن 95 بلمئة من السكان يتحدثون الإسبانية في المنزل و85 بلمئة لا يتحدثون الإنجليزية "جيد جداً".
الدين
الدين الغالبية كاثوليك، إلا أنه يوجد فيها مسلمين مما يجدر ذكره أنه يسكنها عدد قليل (0.13%) من المسلمين والعرب بالإضافة إلى ديانة أوريشا.
كنيسة سانتسيما ترينيداد في مدينة بونس
المركز الإسلامي في بونس
شعاري زاداك، معبد ديانة أوريشا من الداخل في سان خوان
التعليم
كانت أول مدرسة في بورتوريكو هي مدرسة (دي غراميتيكا) (مدرسة إعدادية). تأسست من قبل المطران ألونسو مانسو في العام 1513 في المنطقة التي كانت فيها كاتدرائية سان خوان، وكانت تلك المدرسة مجانية والمقررات تدرس فيها اللغة اللاتينية والأدب، بالإضافة إلى التاريخ والعلوم والفنون والفلسفة واللاهوت.
وينقسم التعليم في بورتوريكو في ثلاثة مستويات:
المستوى الابتدائي: ويكون من الصف الأول إلى الصف السادس.
المستوى الثانوي: ويكون فيه الصفوف المتوسطة والثانوية من الصف السابع حتى الثاني عشر.
المستوى العالي (البكالوريوس والدراسات العليا) ويكون على حسب نوع دراسة الكلية أو الجامعة.
يعتبر من عام 2002 كان معدل معرفة القراءة والكتابة لسكان بورتوريكو 94.1% وحسب نوع الجنس (93.9% للذكور و94.4% للإناث)
ووفقا لتعداد عام 2000 حصل 60% من السكان على درجة الثانوية العامة أو مستوى أعلى من التعليم، و18.3% على درجة البكالوريوس أو أعلى.
يعتبر التعليم الابتدائي في بورتوريكو الزاميا من قبل الدولة، ويمنح دستور بورتوريكو الحق في التعليم لكل مواطن في الجزيرة. تحقيقا لهذه الغاية، وتوفر المدارس التعليم المجاني في المرحلتين الابتدائي والثانوي. وفي أي من المستويات التعليمية الثلاثة يمكن للطلاب حضور إما المدارس العامة أو الخاصة. اعتبارا من عام 1999، كان هناك 1532 مدرسة حكومية و569 مدرسة خاصة في الجزيرة.
تعتبر أكبر وأقدم نظام جامعي موجود في جامعة بورتوريكو (University of Puerto Rico (UPR ويوجد هناك 11 حرم جامعي، ويعتبر أكبر نظام جامعة خاصة في الدولة هي (سيستيما يونيفرسيتاريو آنا جي) Sistema Universitario Ana G ومن أشهر الجامعات هناك جامعة ديل وجامعة متروبوليتان وجامعة ديل استي، والجامعة الكاثوليكية البابوية، وجامعة ديل ساغرادو كورازون.
كما أنه يوجد في بورتوريكو 4 جامعات للطب.
انظر أيضاً
حزب استقلال بورتوريكو
لوليتا ليبرون
واشنطن دي سي
ساموا الأمريكية
غوام
جزر ماريانا الشمالية
جزر العذراء الأمريكية
مراجع
تصنيف:بورتوريكو
تصنيف:أقاليم أو تبعيات الكاريبي
تصنيف:أقاليم تابعة في أمريكا الشمالية
تصنيف:الاستعمار الإسباني في الأمريكيتين
تصنيف:المناطق الجزرية في الولايات المتحدة
تصنيف:انحلالات سنة 1898 في جزر الهند الغربية الأسبانية
تصنيف:إسبانيا الجديدة
تصنيف:بلدان جزرية
تصنيف:بلدان ناطقة بالإسبانية
تصنيف:بلدان وأقاليم ناطقة بالإنجليزية
تصنيف:جزر الأنتيل الكبرى
تصنيف:جزر بورتوريكو
تصنيف:جزر ليوارد (الكاريبي)
تصنيف:دول أمريكا اللاتينية
تصنيف:دول جزرية صغيرة نامية
تصنيف:دول مقترحة
تصنيف:دول وأقاليم تأسست في 1898
تصنيف:مستعمرات إسبانية سابقة
تصنيف:مستعمرات سابقة في أمريكا الشمالية
تصنيف:جزر الهند الغربية الأسبانية
تصنيف:تأسيسات سنة 1493 في جزر الهند الغربية الأسبانية
تصنيف:كاريبيون إسبان
| https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%B1%D8%AA%D9%88%D8%B1%D9%8A%D9%83%D9%88 |
{
"plaintext_start_byte": [
1,
982,
1752,
2483,
3132,
4029,
4227,
4574,
5061,
6167,
6810,
7999,
9175,
9562,
9673,
10773,
11467,
11831,
12434,
12725,
13197,
13548,
13663,
13846,
14058,
14390,
16521,
20837,
25236,
26567,
27172,
27776,
28374,
28996,
29395,
29717,
31106,
31307
],
"plaintext_end_byte": [
981,
1751,
2482,
3131,
4028,
4204,
4562,
5021,
6149,
6775,
7927,
9174,
9516,
9655,
10747,
11466,
11802,
12433,
12724,
13172,
13547,
13662,
13845,
14057,
14358,
16469,
20799,
25235,
26566,
27171,
27775,
28373,
28995,
29366,
29716,
31085,
31290,
32284
]
} | كيف تم قمع احتجاجات البحرين ؟ | الاحتجاجات البحرينية 2011 | arabic | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
الانتفاضة البحرينية[1] وكانت سلسلة من المظاهرات والبالغة حملة متواصلة من المقاومة المدنية[2][3] وعنيفة في بلاد الخليج العربي في البحرين. كجزء من الموجة الثورية من الاحتجاجات في أفريقيا والشرق الأوسط وشمال بعد التضحية بالنفس من محمد البوعزيزي في تونس، كانت تهدف الاحتجاجات البحرينية في البداية في تحقيق قدر أكبر من الحرية السياسية والمساواة بين السكان الشيعة الأغلبية,[4] وسعت لدعوة لانهاء النظام الملكي حمد بن عيسى آل خليفة[5] بعد غارة ليلية القاتلة على 17 فبراير 2011 ضد المحتجين في دوار اللؤلؤة في المنامة,[6][7] المعروف محليا باسم الخميس الدامي.
المتظاهرين في المنامة يخيم لعدة أيام في دوار اللؤلؤة، التي أصبحت مركزا للاحتجاجات. وبعد شهر، طلبت حكومة البحرين قوات الشرطة المساعدات من دول مجلس التعاون الخليجي. في 14 آذار 1000 جندي من المملكة العربية السعودية و 500 جندي من الإمارات العربية المتحدة دخلت البحرين وسحق الانتفاضة.[8] في وقت لاحق يوم، أعلن الملك حمد الأحكام العرفية وحالة ثلاثة أشهر الطوارئ.[9][10] وكان دوار اللؤلؤة تطهيرها من المحتجين ودمر التمثال الشهير في وسطها.
ومع ذلك فقد استمرت المظاهرات في بعض الأحيان منذ ذلك الحين. بعد رفع حالة الطوارئ في 1 يونيو، وأحزاب المعارضة، جمعية الوفاق الوطني الإسلامية، نظمت عدة احتجاجات أسبوعية[11] يحضره عادة عشرات الآلاف.[12] في 9 مارس 2012، أكثر من 100،000 حضر[13] و في 31 آب جذب أخرى عشرات الآلاف.[14] يوميا الاحتجاجات والاشتباكات على نطاق أصغر استمرت، ومعظمهم من خارج المناطق التجارية في المنامة.[15][16] وبحلول أبريل 2012، أكثر من 80 لقوا حتفهم.[17]
وقد وصفت استجابة الشرطة في اطار حملة "الوحشية" على المتظاهرين "المسالمين والعزل"، بما في ذلك الأطباء والمدونين.[18][19][20] وقامت الشرطة بعمليات مداهمة منزل منتصف الليل في الأحياء الشيعية والضرب عند نقاط التفتيش، والحرمان من الرعاية الطبية في حملة الترهيب.[21][22][23] وقد تم القبض على أكثر من 2929 شخص,[24][25] وخمسة على الأقل لقوا حتفهم بسبب التعذيب في مخافر الشرطة.[26]: 287-8
في يونيو أقام الملك حمد اللجنة البحرينية المستقلة لتقصي الحقائق مكونة من شخصيات دولية مستقلة لتقييم الحوادث. وصدر التقرير في 23 نوفمبر تشرين الثاني وأكد استخدام الحكومة البحرينية للتعذيب المنهجي وغيره من أشكال الإيذاء البدني والنفسي النماذج على المعتقلين، فضلا عن غيرها من انتهاكات حقوق الإنسان: 298 كما رفضت ادعاءات الحكومة بأن الاحتجاجات كانت بتحريض من إيران.[27] وانتقد التقرير عدم الكشف عن أسماء المعتدين الفردية وتوسيع نطاق المساءلة فقط لأولئك الذين قاموا بنشاط انتهاكات لحقوق الإنسان.[28]
في أوائل شهر يوليو 2013، ودعا النشطاء البحرينيين للمسيرات الكبرى في 14 آب تحت عنوان تمرد البحرين.[29]
أصل التسمية
ومن المعروف الانتفاضة البحرينية أيضا باسم انتفاضة 14 فبراير[30] و<b data-parsoid='{"dsr":[17068,17089,3,3]}'>انتفاضة اللؤلؤة.[31] على الرغم من أن معظم المصادر تشير إلى أنها انتفاضة، بعضهم أطلق عليها اسم ثورة.
خلفية
جذور التاريخ انتفاضة العودة إلى بداية القرن 20. واحتج الشعب البحريني بشكل متقطع طوال العقود الماضية للمطالبة بالحقوق الاجتماعية والاقتصادية والسياسية [13]: وكانت 162 المظاهرات الحالية في وقت مبكر من 1920 و أجريت الانتخابات البلدية الأولى في عام 1926. [55]
التاريخ
حقوق الإنسان
وانتقد حالة حقوق الإنسان في البحرين في الفترة ما بين عامي 1975 و 2001. وكانت الحكومة قد ارتكبت انتهاكات واسعة النطاق بما في ذلك التعذيب المنهجي. [62] [63] وبعد الإصلاحات في عام 2001، تحسنت حقوق الإنسان بشكل كبير [64] وكانت محل ثناء من قبل منظمة العفو الدولية. [65] زعم أنهم بدأ يتدهور من جديد في نهاية عام 2007 عندما تم تكتيكات التعذيب والقمع التي تستخدم مرة أخرى. [60] وبحلول عام 2010، والتعذيب، أصبحت شائعة وصفت سجل البحرين في مجال حقوق الإنسان بأنها "كئيبة" هيومن رايتس مشاهدة. [66] والأغلبية الشيعية طالما اشتكى من ما يسمونه التمييز المنهجي. [67] ويتهمون الحكومة من تجنيس السنة من دول الجوار [68] والغش الدوائر الانتخابية. [69]
الاقتصاد
البحرين فقيرة نسبيا بالمقارنة مع جيرانها الخليج الغنية بالنفط. النفط و"جفت تقريبا حتى" [68] وذلك يعتمد على المصرفي الدولي وقطاع السياحة. [70] معدل البطالة في البحرين هو من بين أعلى المعدلات في المنطقة. [71] الفقر المدقع لا وجود لها في البحرين حيث يبلغ متوسط يوميا دخل الولايات المتحدة 12،8 $، عانت لكن 11 في المئة من المواطنين من الفقر النسبي. [72]
العلاقات الخارجية
البحرين تستضيف الولايات المتحدة القاعدة البحرية الأمريكية البحرين، موطن الأسطول الخامس الأمريكي. وتعتبر وزارة الدفاع الأمريكية في موقع حرج لمحاولاتها لمواجهة القوة العسكرية الإيرانية في المنطقة. [68] وحكومة المملكة العربية السعودية وغيرها من حكومات منطقة الخليج تدعم بقوة ملك البحرين. [68] [73] على الرغم من أن المسؤولين الحكوميين و وسائل الإعلام كثيرا ما يتهم المعارضة من التأثر إيران، وجدت لجنة عينتها الحكومة أي دليل يدعم هذا الزعم. [74] إيران قد ادعى تاريخيا البحرين كمحافظة، [75] ولكن تم إسقاط هذه المطالبة بعد استبيان قامت به الأمم المتحدة في عام 1970 وجدت أن معظم الشعب البحريني يفضل الاستقلال السيطرة الإيرانية. [76]
الأسباب
المطالبة بالإصلاحات السياسية
كإقامة الملكية الدستورية عن طريق صياغة دستور جديد للمملكة يتم بموجبه انتخاب الحكومة من قبل الشعب على غرار الديمقراطيات العريقة. بدلا من النظام الحالي الذي ينتخب بموجبه برلمان له سلطات محدودة.[32] وقد طالب المشاركون في المظاهرات بدستور عقدي وبإسقاط دستور 2002 م، الذي أقره العاهل البحريني بعد التصويت على ميثاق العمل الوطني في فبراير/شباط 2001 م.[33] وكذلك الإفراج عن النشطاء السياسيين الشيعة ورجال الدين الذين احتجزوا منذ أغسطس/آب من عام 2010 م، إضافة إلى حل مجلس النواب المنتخب وإلغاء الصلاحيات التشريعية لمجلس الشورى المعين. وضرورة تداول السلطة التنفيذية بواسطة الانتخابات الحرة، وحرية تشكيل الأحزاب وإطلاق حرية الرأي والتعبير، ووقف التجنيس السياسي.
علماً أن الملك حمد بن عيسى آل خليفة سن دستورا عام 2002 م يسمح بإصلاحات بينها انتخاب أعضاء البرلمان، لكن العائلة المالكة لا تزال تسيطر على مجلس الوزراء الذي يترأسه عم الملك منذ أربعين عاما.[34]
موجة الاحتجاجات العربية
التي اندلعت مطلع عام 2011 م وشملت معظم الدول العربية.
الطائفية
حيث يرى رئيس رابطة العالم الإسلامي، الرجل يوسف القرضاوي، الذي صرح بأنه من الواضح أن الاحتجاجات في البحرين طائفية بحتة موجّهه ضد أهل السنة.[35] بينما أكدت الجمعيات السياسية (وعد، الوفاق، المنبر التقدمي، الإخاء، التجمع القومي، التجمع الوطني)بأن مطالبها سياسية بحته وأعلنت تمسكها بـ«المجلس التأسيسي» المنتخب للتحاور وإنهاء الأزمة حيث أكد الشيخ علي سلمان أنَّ أجهزة مخابراتية تحاول حرف العملية المطلبية من خلال خلق مطبَّات طائفية، وعبر افتعال الأحداث والصدامات بصور فردية حيث قال: "الجميع يعلم بأن شعب البحرين شعبُ المحبة والسلام ولا يحمل الكره لأحد"، واصفاً المحرق بمدينة "التلاحم الشعبي" [36]
دور غوغل إيرث
قال الكاتب الأميركي توماس فريدمان -في مقال بصحيفة نيويورك تايمز- أن هناك "قوة غير مرئية" غذت الاحتجاجات في البحرين وهي نظام غوغل إيرث الذي أمد المعارضة الشعبية البحرينية بأسباب الاحتجاج، فقد استخدمت المعارضة هذا النظام وفتحت فيه حسابا يمكن لأي بحريني الولوج إليه، لبيان حقيقة وجود مساحات شاسعة غير مستغلة في البحرين، بينما تعاني البلاد في كثير من مناطقها من كثافة سكانية خانقة.[37]
وقد نشرت قناة أهل البيت عبر صفحتها على الفيس بوك ملفاً يستند إلى صور من موقع غوغل إيرث يبين تلك الأراضي. .
وقد أضاف جوجل إيرث رابط خاص يوضح مواقع المساجد التي هدمتها الحكومة البحرينية.[38]
مجريات الأحداث
مع تصاعد الأحداث في مصر وسقوط نظام حسني مبارك، دعا ناشطون في حقوق الإنسان إلى يوم غضب في يوم الإثنين 14/2/2011 م الذي يصادف الذكرى العاشرة لإطلاق الميثاق والدستور البحريني. كما دعا ناشطون بحرينيون على الإنترنت عبر موقعي الفيسبوك وتويتر لبدء مظاهرات في نفس اليوم 14/2/2011 م تطالب بالإصلاح في المملكة ومزيد من الحريات تحت شعار "يوم الغضب".[39]
وتم الإعلان عن أن الاعتصام الرئيسي سيكون قرب دوار اللؤلؤة الشهير بالمنامة، في محاولة لجعله رمزاً لتحركهم كما جرى في ميدان التحرير وسط العاصمة المصرية القاهرة.
وكان ملك البحرين الشيخ حمد بن عيسى آل خليفة قد أصدر يوم الجمعة 11/2/2011 م قراراً يقضي بصرف ألف دينار بحريني (2652 دولارا أميركي) لكل أسرة بحرينية بمناسبة الذكرى العاشرة لميثاق العمل الوطني إلى جانب منح أخرى، والإعلان عن مشاريع خدماتية بمختلف المناطق[32]
أحداث القُرى
بعد أن قمعت السلطات البحرينية مقر الأعتصام الرئيسي في البحرين الذي يُسميه المعارضون دوار الؤلؤة، لجأ المحتجون للخروج في قراهم للمطالبة بالحرية، وركز المحتجون على القرى التي لها موقعاً فمثلا:
- الدير وسماهيج وهاتين القريتين مجاورتان لمطار البحرين الدولي.
- السنابس وكرباباد والديه، وهذه المناطق تسمى بالضاحية ويكثر فيها السياح وهي مجاورة للعاصمة المنامة.
- سترة، وهي جزيرة طابعها قُروي ويوجد بها سبع قرى ويوجد بها مصانع ومصافي مهمة جداً، وقد ساهمت بشكل كبير في الأحتجاجات.
وتشهد أغلب قُرى البحرين أحتجاجات يومية وتقمع وتحدث بعدها مواجهات عنيفة بين المتظاهرين ورجال الأمن، وأدت هذه المواجهات إلى قتلى وأصابات وعقدت الوضع في البحرين أكثر.
ملابسات الأحداث
الخشية من لبنان آخر: قالت صحيفة نيويورك تايمز إن طبيعة المظاهرات في البحرين تغيرت في الأسابيع الأخيرة لها كما تغير كل أمل بأن مطالب التغيير ستتجاوز الطائفية وتوحد البحرينيين ضمن حركة ديمقراطية متماسكة.
وأشارت إلى أن المتظاهرين الشيعة تحركوا إلى ما هو أبعد من دوار اللؤلؤة –الذي كان مقرا للاعتصام- ليستولوا على المناطق المؤدية إلى الضواحي الدبلوماسية والمالية بالعاصمة، كما أغلقوا الشوارع وأطلقوا شعارات تنادي بالموت للعائلة الحاكمة.
وتشير نيويورك تايمز إلى أن أحداث الأسبوع الأخير من وصول ألفي جندي من درع الجزيرة، وإعلان حالة الطوارئ، وإخلاء مناطق الاعتصام من المظاهرات بالقوة، واستيلاء الجيش على المستشفى الرئيسي، بدت في عيون الكثيرين في أنحاء مختلفة من العالم "عملا وحشيا لحكم مستبد يائس". غير أن ذلك (كما يرى المؤيدون) كان الخيار الأوحد لمواجهة امتداد الفوضى الذي يعرض حياتهم ومستقبلهم للخطر.
ويعرب المؤيدون للحكومة عن خشيتهم من أن الطريقة التي اتبعها المتظاهرون للاستيلاء على المنطقة المالية كانت مرعبة، ويقولون إنهم قلقون بشأن ما حدث في لبنان، فبعد أن كانت بيروت في سبعينيات القرن الماضي مركزا ماليا بالشرق الأوسط دخلت في حرب أهلية في بسبب التوترات الطائفية والتدخلات الخارجية، ولم تعد العاصمة اللبنانية إلى سابق عهدها حتى الآن.[40]
قائمة الوفيات
[41]
القرارات
الجمعة 11/2/2011 م: أصدر ملك البحرين الشيخ حمد بن عيسى آل خليفة قراراً يقضي بصرف ألف دينار بحريني (2652 دولارا أميركي) لكل أسرة بحرينية بمناسبة الذكرى العاشرة لميثاق العمل الوطني إلى جانب منح أخرى، والإعلان عن مشاريع خدماتية بمختلف المناطق.[32]
الثلاثاء 22/2/2011 م: أمر الملك حمد بن عيسى آل خليفة بالإفراج عن مجموعة من السجناء، كما أمر بوقف كل القضايا التي تنظرها المحكمة فيما اعتبرته شخصيات معارضة إشارة إلى محاكمة المتهمين الشيعة بمحاولة قلب نظام الحكم.[44] وفي اليوم التالي (23/2/2011 م) أعلنت الحكومة البحرينية في بيان رسمي الإفراج عن 308 أشخاص وذلك بعد العفو الذي أصدره. كما أعلنت أنها ستباشر التحقيق في مزاعم تتصل بتعرضهم لعمليات تعذيب. ومن بين المفرج عنهم 23 شيعيا اعتقلوا في أغسطس/آب 2010 م بتهمة التخطيط للإطاحة بالنظام الملكي باستخدام العنف.[45]
الجمعة 25/2/2011 م: أقال ملك البحرين حمد بن عيسى آل خليفة أربعة وزراء بوصفهم "وزراء تأزيم" على خلفية الاحتجاجات الأخيرة التي تشهدها البلاد. والوزراء هم وزير شؤون مجلس الوزراء أحمد بن عطية الله آل خليفة، ووزير الصحة فيصل الحمر، ووزير الإسكان إبراهيم بن خليفة آل خليفة، وشؤون الكهرباء والماء فهمي الجودر.[33]
السبت 26/2/2011 م: أمر ملك البحرين حمد بن عيسى آل خليفة بإسقاط 25% من القروض الإسكانية على المواطنين. وذكرت وكالة الأنباء البحرينية الرسمية أن قرار الملك جاء خلال تأدية خمسة وزراء جدد اليمين الدستورية أمامه.[46]
السبت 5/3/2011 م: أعلن وزير الداخلية البحريني راشد بن عبد الله آل خليفة في مؤتمر صحفي عن خطة لتوظيف 20 ألف شخص لتغطية احتياجات مختلف أجهزة وزارة الداخلية، في محاولة لامتصاص غضب المحتجين الشيعة الذين يتهمون الحكومة بعدم توظيفهم في السلك الأمني والعسكري.[47]
الأحد 6/3/2011 م: أعلن وزير الإسكان البحريني عن خطط لبناء 50 ألف مسكن في البلاد بتكلفة لا تقل عن ملياري دينار (5.32 مليار دولار).[48]
الثلاثاء 15/3/2011 م: فرضت السلطات البحرينية حالة الطوارئ في البلاد على نحو فوري ولمدة ثلاثة أشهر. وجاء في بيان تلي بالتلفزيون البحريني أن الملك حمد بن عيسى آل خليفة كلف قائد قوات الدفاع باتخاذ كل التدابير اللازمة لحماية سلامة البلاد والمواطنين.[49]
الإثنين 9/5/2011 م: رفع حالة الطوارئ في 1 يونيو[50]
الثلاثاء 31/5/2011 م: وجه الملك حمد السلطتين التنفيذية والتشريعية إلى الدعوة لحوار للتّوافق الوطني بشأن الوضع الأمثل لمملكة البحرين، واتخاذ جميع الإجراءات اللازمة للتحضير لهذا الحوار الجاد والشامل ومن دون شروط مسبقة.[51]
الاربعاء 30/6/2011 م: أمر الملك حمد بإنشاء لجنة مستقلة لتقصي الحقائق في أحداث فبراير ومارس الماضيين، وتشكيلها من أشخاص ذوي سمعة عالمية وعلى دراية واسعة بالقانون الدولي لحقوق الإنسان، ممن ليس لهم دور في الحكومة وبعيدون عن المجال السياسي الداخلي.[52]
ردود الفعل الدولية
:
الثلاثاء 15/2/2011 م: قالت الولايات المتحدة أنها "قلقة جدا" بسبب العنف في الاحتجاجات الأخيرة التي شهدتها البحرين، وحثت جميع الأطراف على ضبط النفس.[53]
الخميس 17/2/2011 م: دعت وزيرة الخارجية الأميركية هيلاري كلينتون السلطات البحرينية إلى ضبط النفس في تعاملها مع المظاهرات المناهضة للحكومة ومع الصحفيين الذين يقومون بتغطيتها. وفي السياق وصفت وزارة الدفاع الأميركية "البنتاغون" البحرين بأنها شريك هام للولايات المتحدة ومقر للأسطول الخامس الأميركي، لكنها دعتها إلى ضبط النفس.[54]
الجمعة 18/2/2011 م: دعا الرئيس الأميركي باراك أوباما الحكومة البحرينية إلى التحلي بضبط النفس بعد أن تجاهلت قوات الأمن التابعة لها في وقت سابق دعوة واشنطن لها بالهدوء ففتحت النار على المتظاهرين.[55]
الجمعة 18/2/2011 م: قالت وزارة الخارجية الأميركية أنها "تحذر مواطني الولايات المتحدة من ما يحدث الآن من اضطرابات سياسية واجتماعية في البحرين"، وتحثهم على تأجيل سفرهم غير الضروري إلى البحرين في هذا التوقيت.[56]
الأربعاء 23/2/2011 م: أشادت وزيرة الخارجية الأميركية هيلاري كلينتون بملك البحرين وولي عهده سلمان بن حمد آل خليفة للإفراج عن السجناء السياسيين والسماح بالمظاهرات السلمية وعرض إجراء حوار مع جماعات المعارضة بعد احتجاجات الأغلبية الشيعية المناهضة للحكومة. وأشارت كلينتون إلى أن الأسرة المالكة في البحرين بدأت السير في طريق بنَّاء لفتح حوار سياسي بعد الاحتجاجات العنيفة، لكن يجب عليها أن تحرص على أن تدعم أقوالها بأفعال.[57]
الجمعة 25/2/2011 م: رحبت الولايات المتحدة بقرار الحكومة البحرينية فتح حوار مع المعارضة يشمل كافة القضايا، وذلك في وقت تعيش فيه البلاد اليوم حالة حداد على أرواح من سقطوا في الاحتجاجات التي انطلقت يوم 14 فبراير/شباط الجاري وتجددت اليوم عبر مسيرتين حاشدتين.[58]
الأحد 27/2/2011 م: رحب الرئيس الأميركي باراك أوباما بتغييرات أدخلها ملك البحرين على حكومته، ودعا إلى "حوار وطني" لا يستثني أيا من مكونات البلاد. ووصف الولايات المتحدة بأنها شريك قديم للبحرين، وهو بلد خليجي يكتسي، على صغره، أهمية بالغة للإدارة الأميركية، إذ يحتضن مقر الأسطول السادس الأميركي. وأرسلت الولايات المتحدة الأسبوع الماضي رئيس أركان جيوشها الأميرال مايك مولن إلى البحرين، حيث أكد لملكها حمد بن عيسى آل خليفة وقوف واشنطن معه.[59]
الأحد 20/3/2011م: أبدت وزارة الخارجية الأميركية قلقها البالغ من اعتقال قيادات في المعارضة البحرينية، ودعت الحكومة البحرينية لضمان أن تكون الإجراءات القانونية لهؤلاء المعتقلين نزيهة وشفافة. وقالت وزارة الخارجية الأميركية، في بيان بثته «رويترز»: «إنها تشعر بقلق خاص إزاء اعتقال الأمين العام لجمعية «وعد» إبراهيم شريف، على الرغم من انتمائه إلى مجموعة سياسية معترف بها من قبل حكومة البحرين، إضافة إلى احتجاز الطبيب البارز في مجمع السلمانية الطبي علي العكري»[60].
: الخميس 17/2/2011 م: دعت ألمانيا على لسان وزير خارجيتها غيدو فيسترفيله البحرين لتفادي استخدام العنف ضد المتظاهرين.[61]
: الخميس 17/2/2011 م: قال الأمين العام للأمم المتحدة بان كي مون أن التقارير الواردة من البحرين مثيرة للقلق. وأضاف أن العنف ضد المسيرات السلمية وضد الصحفيين يجب إيقافه في أي مكان في العالم.[61]
: الجمعة 18/2/2011 م: أعلنت الحكومة البريطانية أنها قررت إلغاء أكثر من 50 رخصة لتصدير الأسلحة إلى مملكة البحرين وليبيا في ضوء التعامل العنيف مع الاحتجاجات التي أسفرت عن مقتل العديد من الأشخاص في البلدين.[55]
: الجمعة 18/3/2011م: قامت وزارة الخارجية الإيرانية الخميس، باستدعاء سفير الجمهورية الإسلامية لدى مملكة البحرين، مهدي آقاجعفري، في إجراء وصفته بأنه يأتي "احتجاجاً على عمليات القتل الواسعة، التي يتعرض لها الشعب البحريني، على يد النظام."[62]
:
السبت 20/2/2011 م: دعت السعودية المعارضين البحرينيين إلى الموافقة على الدعوة التي وجهتها السلطات إلى الحوار معلنة معارضتها لأي تدخل خارجي في شؤون البحرين.[63]
الثلاثاء 1/3/2011 م: نفى مسؤول بوزارة الدفاع السعودية تقريرا في صحيفة مصرية اليوم الثلاثاء ذكر أن المملكة العربية السعودية أرسلت دبابات إلى البحرين في محاولة لكبح الاحتجاجات هناك.[64]
: 20/2/2011 م: دعت جامعة الدول العربية إلى الوقف الفوري لكافة أعمال العنف وعدم استخدام القوة ضد المظاهرات السلمية في الدول العربية التي تشهد مظاهرات احتجاجية للمطالبة بإصلاحات سياسية. وأعربت عن مشاعر الحزن والأسى الشديدين لسقوط الضحايا الأبرياء الذين تناقلت وسائل الإعلام أنباءهم في كل من ليبيا والبحرين واليمن.[65]
مراقبة حقوق الإنسان:
الإثنين 28/2/2011: يجب محاسبة الجناة المسؤولين عن حملة القمع.[66]
الإثنين 21/3/2011: إن على البحرين وقف حملة اعتقالات الأطباء ونشطاء حقوق الإنسان.[67]
الإثنين 2/5/2011: إن على السلطات البحرينية أن تُلغي حُكم محكمة عسكرية صدر في 28/4/2011، أنزل أحكاماً بالإعدام على 4 مدعى عليهم وعلى ثلاثة آخرين بالسجن المؤبد، جراء تورطهم المزعوم في مقتل رجلي شرطة.[68]
: الثلاثاء 1/3/2011 م: أكدت دول مجلس التعاون الخليجي "رفضها لأي تدخل خارجي في شؤون البحرين"، وقال الأمين العام للمجلس عبد الرحمن العطية إن "الإخلال بأمن واستقرار البحرين يعد انتهاكا خطيرا لأمن واستقرار دول مجلس التعاون كافة، وانطلاقا من مبدأ الأمن الجماعي المتكامل والمتكافل، وأن أمن واستقرار دول مجلس التعاون كل لا يتجزأ".[64]
منظمة العمل الدولية:
5 أبريل 2011: نددت منظمة العمل الدولية بممارسات النظام للتمييز المناهضة للعمل النقابيّ بحقّ قادة وأعضاء الاتحاد العام لنقابات عمال البحرين كما نددت بتسريح مئات العمال لمشاركتهم في الإضرابات والتظاهرات.[69]
أطباء بلا حدود:
7 أبريل 2011: استنكرت المنظمة الطبية الإنسانية الدولية أطباء بلا حدود استعمال المرافق الطبية في البحرين لقمع المتظاهرين مما يجعل من المستحيل تلقي الجرحى للعلاج أثناء الاشتباكات.
ويقول كريستوفر ستوكس، مدير عام منظمة أطباء بلا حدود: "إن إعلان الجيش عن كون المستشفى هدفاً عسكرياً شرعياً واستخدام النظام الصحي كوسيلة في الجهاز الأمني يتجاهل تماماً وينال من حق سائر المرضى في العلاج في بيئة آمنة ويتمثل الواجب الأساسي لسائر الموظفين الطبيين في تقديم العلاج دون تمييز" وأضافت المنظمة في الورقه الاعلامية المنشورة في شهر مارس 2011 بيان تفصيلي بعنوان "قمع الجيش للمرضى في البحرين يشل الخدمات الصحية" حيث بينت بأنه "تقع مسؤولية استعادة وظيفة المرافق الصحية في البحرين على عاتق السلطات. ويتعين على كل
من الشرطة والجيش وأجهزة الاستخبارات التوقف عن استعمال النظام الصحي كوسيلة لقمع المتظاهرين
والسماح لموفري الخدمات الطبية بالعودة لأداء مهامهم الأولية المتمثلة في تقديم الرعاية الصحية بغض النظر
عن الانتماءات السياسية أو الطائفية للمرضى".[70]
انظر أيضاً
البحرين: صرخة في الظلام (فيلم)
الانتفاضة التسعينية
تسلسل زمني للاحتجاجات البحرينية ٢٠١١
انتفاضة مارس
المصادر
تصنيف:الاحتجاجات البحرينية 2011
تصنيف:2011 في البحرين
تصنيف:2012 في البحرين
تصنيف:2013 في البحرين
تصنيف:2014 في البحرين
تصنيف:أحداث مارس 2011 في آسيا
تصنيف:احتجاجات في 2011
تصنيف:احتجاجات في البحرين
تصنيف:الربيع العربي
تصنيف:الربيع العربي حسب البلد
تصنيف:العلاقات الإيرانية السعودية
تصنيف:العنف الطائفي السني الشيعي
تصنيف:تدخل عسكري في البحرين
تصنيف:تمردات في البحرين
تصنيف:ثورات سلمية
تصنيف:حقوق الإنسان في البحرين
تصنيف:سياسة البحرين
تصنيف:شغب في 2011
تصنيف:شغب في 2012
تصنيف:شغب في 2013
تصنيف:صراع إيران والسعودية بالوكالة
تصنيف:وفيات متعلقة باحتجاجات
| https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AD%D8%AA%D8%AC%D8%A7%D8%AC%D8%A7%D8%AA%20%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%AD%D8%B1%D9%8A%D9%86%D9%8A%D8%A9%202011 |
{
"plaintext_start_byte": [
1,
332,
1370,
2308,
3001,
4218,
4856,
5589,
6163,
6332,
6758,
7709,
8303,
11070,
12604,
13234,
14788,
15355,
15759,
16820,
17652,
18337,
19759,
20208,
21559,
22881,
24269,
25975,
26419,
28075,
29660,
30792,
32930,
33794,
35410,
36332,
37200,
38550,
40556,
40943,
42636,
44385,
44715,
45226,
47270,
49114,
49980,
50920,
52452,
53710,
54752,
56223,
56489,
58181,
58819,
59235,
59957,
62329,
62992,
63788,
65282,
66717,
67686,
69056,
70330,
72015,
73277,
73657,
75130,
75956,
77972,
78245,
79339,
80070,
81441,
81530,
81712,
82137,
83213,
83327,
83865
],
"plaintext_end_byte": [
331,
1315,
2307,
3000,
4141,
4855,
5588,
6162,
6302,
6757,
7708,
8302,
11068,
12603,
13233,
14787,
15354,
15727,
16819,
17573,
18336,
19758,
20207,
21476,
22880,
24268,
25907,
26418,
28034,
29623,
30753,
32869,
33793,
35409,
36331,
37199,
38549,
40511,
40942,
42635,
44384,
44714,
45124,
47241,
49092,
49979,
50919,
52451,
53658,
54751,
56160,
56488,
58180,
58818,
59233,
59956,
62328,
62952,
63787,
65281,
66716,
67684,
68958,
70329,
71911,
73217,
73656,
75129,
75925,
77971,
78244,
79338,
80037,
81440,
81529,
81711,
82122,
83074,
83287,
83862,
84367
]
} | Почему Людо́вика I Благочести́вого звали "благочестивым"? | Людовик I Благочестивый | russian | {
"passage_answer_candidate_index": [
62
],
"minimal_answers_start_byte": [
67720
],
"minimal_answers_end_byte": [
68053
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
Людо́вик I Благочести́вый (Latin: Hludovicus Pius, French: Louis le Pieux, German: Ludwig der Fromme; апрель/сентябрь — ) — король Аквитании (781—814), король франков и император Запада (814—840) из династии Каролингов.
Людовик Благочестивый стал последним единовластным правителем единого Франкского государства. Унаследовав трон после смерти своего отца, императора Карла Великого, Людовик успешно продолжил отцовскую политику реформ, но последние годы его правления прошли в войнах против собственных сыновей и внешних врагов. Государство оказалось в глубоком кризисе, который через несколько лет после его смерти привёл к распаду империи и образованию на её месте нескольких государств — предшественников современных Германии, Италии и Франции.
Рождение и характер Людовика
О дате рождения Людовика известно немного. «Анналы королевства франков», фиксировавшие все важнейшие события в государстве за текущий год, ни словом не упоминают об этом событии. Лишь в сочинениях позднейших хронистов сообщается, что это произошло в 778 году — незадолго до возвращения Карла Великого из испанского похода. Родился Людовик на вилле Кассиногилум (Latin: Cassinogilum)[1], получив первым из Каролингов имя «»[2]. У Людовика был брат-близнец, получивший имя Лотарь (первым из Каролингов), но умер младенцем[3][4][5].
Подобно отцу, Людовик был прост в привычках и воздержан в пище[6]. Он имел глубокие знания в богословии и свободных науках, говорил не только по-романски и по-немецки, но также и на латыни, а греческий язык понимал. Его управление Аквитанией современники признавали разумным, а принятые им меры по уменьшению налогов были распространены Карлом Великим на всю Франкскую империю[4][7].
По словам Астронома, в Людовике рано проявились недостатки, которые неблаготворно отразились на нём как на правителе: он не умел верно судить о людях и поэтому часто слушал дурных советников, был слишком усерден к Церкви и до расточительности щедр к духовенству, не мог удерживать вельмож от притеснения народа. У него не было многих качеств, нужных для управления столь обширным государством, окружённым воинственными соседями. Он сам чувствовал, что не рожден быть государем. Если бы его не удерживали друзья и жена Ирменгарда, то он, подобно своему двоюродному деду Карломану, мог бы покинуть престол ради жизни монаха[8].
Король Аквитании (781—813)
Начало правления
Чтобы обезопасить границы королевства после поражения от басков в Ронсевале в 778 году Карл Великий возродил Аквитанское королевство. Его королём он назначил своего новорожденного сына Людовика. В 781 году Людовик был коронован в Риме как король Аквитании папой Адрианом I. Управлять королевством при малолетнем короле были назначены регенты[3][9][10].
Аквитанское окружение Людовика составляли преимущественно люди духовного сословия: монах Бенедикт Анианский, ставший со временем главным советником короля по церковным вопросам; священник Элизахар, глава королевской канцелярии; королевский библиотекарь Эббон, занявший позднее архиепископскую кафедру в Реймсе. Именно им юный король был обязан ранним пробуждением крайней религиозности[4][11][12].
Карл всячески стремился пробудить у Людовика интерес к светским делам, дал ему хорошее образование и прекрасную выучку в военных делах, заставлял каждый год участвовать в военных походах против саксов, авар, мавров, в Италию на помощь брату Пипину. Готовясь к престолу, Людовик по воле отца принимал посольства[13].
В 794 году Карл женил сына на красавице Ирменгарде, дочери графа Инграмна[3][13].
Войны с маврами
В 793 году эмир Кордовы Хишам I предпринял поход в Септиманию и нанес на берегу реки Орб (около Нарбонны) поражение Гильому, назначенному в 790 году графом Тулузы. Однако, встретив упорное сопротивление, мавры были вынуждены отступить[9].
В 794 году 16-летний Людовик принял в Тулузе послов короля Астурии Альфонса II, с которым он заключил союз против мавров. Также он принял послов Бахалука, предводителя сарацин и правителя горной области близ Аквитании, который просил мира и прислал дары. В это же время он распорядился насчёт надёжной охраны Аквитании: укрепил город Вик, замки Кардону, Картасерру и остальные города, некогда покинутые; вновь населил их и поручил их защиту графу Боррелю. В 799 году власть франков распространилась на Балеарские острова[14][13].
В 800 году Людовик предпринял поход в Испанию. Когда он подошёл к Барселоне, вали этого города Саадун аль-Руайни[15] признал власть франков, но город не сдал. Миновав Барселону, король захватил и разрушил Лериду. Затем, опустошив и другие поселения, он дошёл до Уэски, но город взять не смог и ограничился разорением окрестностей.
В 801 году Людовику удалось хитростью выманить правителя Барселоны Саадуна в Нарбонну и силой отправить к императору. Он уже готовился выступить на Барселону, когда восстание в Васконии отвлекло его. Подавив восстание с необычайной жестокостью, Людовик снова двинулся к Барселоне; там он разделил войско на три части, одну оставил при себе в Руссильоне, другую предназначил для штурма города (ею командовал Ростан (Ростанген), граф Жироны), третья же часть, под командованием Гильома должна была прикрывать границу со стороны Сарагосы, чтобы на осаждавших внезапно не напали мавры. Осаждённые в городе послали в Кордову за помощью. Эмир Хакам I сразу отправил войско им на помощь, но оно было разбито Гильомом, который после этого присоединился к осаждавшим город. Вскоре осажденные стали испытывать жесточайший голод. Когда франки поняли, что город изнурен долгой осадой и вот-вот падёт, они призвали Людовика, чтобы он лично принял капитуляцию, прославив своё имя захватом мощнейшей крепости. Однако защитники Барселоны продолжали стойко держаться, надеясь на трудности франков в период зимних холодов. Тогда и франки начали готовиться к зимней осаде. Увидев это, жители города предали своего вали Харуна[16], родича и преемника Саадуна, и сдали город. Оставив там для охраны Беру, сына Гильома, получившего титул графа Барселоны, Людовик вернулся в Аквитанию. Захват Барселоны положил начало созданию Испанской марки — пограничного форпоста, призванного обезопасить население Аквитании от набегов мавров[14][17].
Летом 802 года Людовик вновь вторгся в Испанию. Были взяты города Таррагона, Ортона и Луцера, полностью разорена вся округа до самой Тортосы. Затем он разделил своё войско на две части; большую из них сам повёл на Тортосу (не достигнув там результата), а остальному войску приказал перейти через реку Эбро, скрытно зайти в тыл маврам и внезапно напасть на них. Таким образом, франки дошли до города Вилла-Рубеа и разграбили его, но скоро мавры собрали большое войско и перекрыли франкам путь к отступлению в долине Валла-Ибана, природное расположение которой давало возможность уничтожить всё войско франков. Местные жители провели войска франков через горный перевал в тыл мавров. Мавры были разгромлены и бежали[18]. Людовик за помощь, оказанную в борьбе с сарацинами, в 805 году даровал Великую Хартию свободы (Magna Carta) общине жителей Андорры[19].
В 806 году в Памплоне произошёл мятеж, целью которого было вновь передать город под власть мавров. Для его подавления Людовик послал в город армию, после чего правитель Памплоны граф Веласко признал над собой власть императора франков, а сама Памплона в качестве графства была включена в создаваемую для защиты от мусульман Испанскую марку[20][21].
Вскоре король Людовик стал готовиться к новому походу в Испанию. Однако, отец поручил ему защиту побережья от норманнских набегов, а для руководства походом в Испанию прислал Ингоберта. В 809 году войско франков вновь выступило к Тортосе, причём на лошадях и мулах везли разобранные корабли. Основная часть войска, как и в первый раз, сразу двинулась на Тортосу во главе с Ингобертом. Меньшая же часть, с кораблями на повозках, тайно двинулась в обход, потом на кораблях, вместе с лошадьми переправилась через Эбро, намереваясь зайти в тыл врага. Однако этот план провалился: мавры узнали о приближении франков и Абайдун, правитель Тортосы с большими силами напал на этот отряд. Хотя франкам удалось отразить нападение, но внезапного удара уже не получилось, и франки вынуждены были отступить. Ничего не добилась и основная армия, осаждавшая Тортосу[9][22].
В 810 году Людовик лично возглавил поход на Тортосу. Карл Великий прислал ему в помощь большое войско. Подступив к городу, Людовик непрерывно атаковал, применяя тараны и другие осадные орудия и, проломив стены, через сорок дней после начала осады взял город. Падение Тортосы было значительной потерей сарацин[22].
В 811 году Людовик приказал собрать войско и послал его против Уэски. Войском командовал присланный от отца полководец Хериберт. До поздней осени они осаждали Уэску, но не добились ощутимых результатов[23].
Мятеж в Васконии
Летом 812 года Людовик был должен подавлять мятеж басков, которые задумали отпасть от него. Разорив всю округу города Дакс, он добился их покорности. Затем, с трудом перейдя через Пиренеи, Людовик спустился к Памплоне, где провёл заседание королевского совета и упорядочил управление Испанской маркой. На его обратном пути баски, нарушив клятву верности, попытались заманить Людовика в засаду, однако их заговор был раскрыт. Франки захватили жён и детей басков в качестве заложников и, прикрываясь ими, вернулись на родину. В этом же году франки заключили мир с арабами Испании[14][24].
В результате походов Людовика на юге в качестве защиты от арабов была создана Испанская марка, простиравшаяся до реки Эбро и включавшая современные Каталонию, Наварру и часть Арагона. Её столицей была Барселона, а сама марка поделена на 10—12 графств. Это завоевание дало защиту Аквитании от набегов арабов. Христианскому населению Испании была обеспечена поддержка в борьбе с мусульманскими правителями[4][25][26].
Император франков (814—840)
Начало правления
После смерти старших сыновей[27] Карл Великий в 813 году призвал Людовика к себе в Ахенский дворец. Здесь он пожаловал ему императорский титул и объявил своим соправителем и наследником. 11 сентября состоялась торжественная коронация Людовика[25]. В ноябре он отправился обратно в Аквитанию, но в январе 814 года вернулся из-за смерти отца уже в качестве императора франков[3][28][29].
Ещё до своего приезда в Ахен Людовик сделал распоряжения, сильно изменившие жизнь двора. Прежде всего он приказал взять под стражу любовников своих сестёр, чья легкомысленная жизнь уже давно возмущала его, а самих сестёр разослал по монастырям. Прибыв во дворец, Людовик произвёл раздел личного имущества Карла. Он ничего не дал его побочным детям, зато сделал щедрые пожертвования в церкви и монастыри. Вслед за тем он удалил всех неприятных ему людей, большинство из которых были многолетними соратниками его отца и заменил их теми, кто был при его дворе в Аквитании[25]. Племянник Людовика, король Бернард Итальянский, сын его брата Пипина, приехал к нему как вассал, смиренно выразив покорность. Людовик отпустил его обратно в Италию, но приказал не спускать с него глаз[30][31][32]
Людовик, став императором, предпринял меры для прекращения беззаконий и произвола чиновников, провёл генеральный сейм, на котором принял многочисленные иноземные посольства, произвёл подтверждение ранее сделанных в пользу Церкви дарений[3][33].
В июне 816 года умер папа Лев III. Через 10 дней был избран новый папа, Стефан IV (V). Поскольку он был избран без согласия Людовика, то послал императору уведомление о своем избрании, приказав римлянам присягнуть на верность императору. Желая лично увидеть нового императора Запада, папа приехал во Франкское государство. Людовик торжественно встретил его в Реймсе и трижды пал пред ним на землю. 5 октября 816 года папа Стефан торжественно короновал Людовика и его жену Ирменгарду золотой короной, привезённой с собой. Людовик стал первым монархом, коронованным в Реймсском соборе, который на следующую тысячу лет (вплоть до 1825 года) станет традиционным местом коронации французских правителей[3][34][35].
Ordinatio imperii и восстание Бернарда Итальянского
Желая закрепить наследственные права своих сыновей, Людовик I Благочестивый в июле 817 года в Ахене обнародовал Акт «О порядке в Империи» (Ordinatio imperii). В нём сообщалось о выделении младшим сыновьям императора собственных владений: Пипин получал Аквитанию, Васконию и Испанскую марку, а Людовик — Баварию и Каринтию. Старший сын Людовика Благочестивого, Лотарь, объявлялся соправителем отца с титулом со-императора. По мнению современных историков, территории, которые должны были перейти к Лотарю, составляли значительную часть Франкского королевства: они включали земли Нейстрии, Австразии, Саксонии, Тюрингии, Алеманнии, Септимании, Прованса и Италии. О короле Италии Бернарде в акте не было сказано ни слова[11][36][30][37][38].
Пренебрежение его правами как правителя Италии вызвало недовольство Бернарда, и осенью 817 года он поднял мятеж против императора. Людовик немедленно двинулся с войском в Италию. Будучи не в силах сопротивляться имперской армии, Бернард поспешил к Людовику, чтобы оправдаться и вымолить прощение, но был арестован вместе с лицами, подозреваемыми в причастности к мятежу (в том числе, сводными братьями императора Дрого и Гуго). В апреле 818 года суд в Ахене приговорил Бернарда к смерти, но Людовик заменил её ослеплением, которое было проведено столь жестоко, что через 2 дня после него (17 апреля) Бернард скончался. Остальные участники мятежа понесли более мягкие наказания (часть была пострижена в монахи, часть лишилась своих должностей и имущества)[11][36][39][40].
Фактическая казнь члена королевской семьи произвела тяжёлое впечатление на франкскую знать. Императора стали обвинять в излишней жестокости по отношению к Бернарду. Вскоре Людовик Благочестивый изменил своё мнение на обстоятельства мятежа, в октябре 821 года в Тионвиле было объявлено о помиловании их участников. Им было возвращено имущество и должности, однако лица, постриженные в монахи (в том числе и братья императора), так и остались в духовном звании. Людовик искренне переживал, что оказался виновным в смерти племянника и в августе 822 года в королевском пфальце , в присутствии членов своего двора, в причастности к смерти Бернарда, со слезами, на коленях, прося у Бога прощения за содеянное. Однако многие приближённые императора расценили этот шаг не как акт духовного очищения, а как проявление монархом недопустимой слабости, что в их глазах поколебало авторитет Людовика[11][25][41][40].
Войны с бретонцами
Восстание 818 года
Бретонцы, формально подчинённые Карлом Великим, ещё долгое время сопротивлялись утверждению власти франков. Ещё в 813 или 814 году в одном документе картулярия Редонского аббатства знатный бретонец Жарнитин был наделён королевским титулом[42].
В 818 году бретонцы провозгласили своим вождём Морвана (Муркомана), прозванного «опора Бретани» (Lez-Breizh), который стал претендовать на королевский титул. Первоначально Людовик хотел уладить дело мирным путём и послал к нему в качестве посла аббата Витшара, который должен был потребовать от бретонцев подчинения власти императора и возобновления выплаты дани. Морван ответил отказом. В ответ император Людовик собрал большое войско, назначил местом сбора Ванн и, проведя в этом городе военный совет, вторгся в мятежную Бретань. Франки опустошали и выжигали всё на своём пути; бретонцы отвечали налётами и засадами. В конце концов Людовик захватил ставку противника, а Морван был убит королевским конюхом во время переговоров. После этого бретонцы покорились и вновь присягнули на верность. Одним из условий мира было возобновление бретонцами военной службы в войске императора[43][44].
Восстание 822—825 годов
Тем не менее обстановка в Бретани оставалась напряженной. В 822 году непокорные бретонцы выбрали нового предводителя — Гвиомарха (Вимарк, Виомарк). Усилий, направленных против него графами Бретонской марки, оказалось недостаточно, и осенью 824 года Людовик Благочестивый вновь отправился в Бретань. Вместе с императором в этом походе приняли участие его сыновья — Пипин и Людовик. Франки провели такую же кампанию, как и в 818 году — и с теми же результатами. Гвиомарх однако, избежал смерти, принеся в 825 году клятву верности Каролингам. Людовик, как обычно[45], склонился к милосердию, радушно принял его, богато одарил и разрешил вернуться на родину. Однако впоследствии Гвиомарх пренебрег всеми своими обещаниями и не прекратил нападать на соседние с ним владения верных императору людей. В результате он был схвачен в собственном доме и убит[46][47].
Возвышение Номиноэ
Утомлённый постоянными конфликтами с бретонцами, Людовик решил, что они охотнее подчинятся своему соотечественнику, и поручил одно из графств Бретонской марки представителю местной знати — Номиноэ. Так, около 830 года, император франков, потративший столько сил на борьбу с независимостью Бретани, положил начало карьере основателя бретонского королевства. Однако при жизни Людовика Благочестивого Номиноэ, став в 831 году единоличным правителем Ваннского графства, оставался верным присяге, данной императору, и даже помогал франкам в подавлении волнений, охвативших Бретань в 836—837 годах[48][49].
Религиозные реформы
Ещё в Аквитании, познакомившись с идеями Бенедикта Анианского по реформированию монастырских правил в сторону усиления аскетизма монахов и ограничения их вольностей, Людовик Благочестивый оказывал покровительство Бенедикту в его преобразованиях. Став императором, он решил распространить разработанные Бенедиктом правила на всю территорию Франкского государства. Для этого в 816—819 годах были проведены три церковных собора, принявшие ряд документов, регламентирующих правила и нормы поведения для монахов и каноников, а также утверждающие для некоторых монастырей право самим избирать себе аббата[50]. Были утверждены меры и против тех, кто откажется следовать этим правилам. Позднее (в 826 году) был издан и большой капитулярий, регламентирующий жизнь каноников. Под влиянием идей Бенедикта Анианского о необходимости укрепления церковной дисциплины, в 820—830-е годы император Людовик всячески покровительствовал проведению реформирования монастырей, основанному на принятии устава Бенедикта Нурсийского, и к концу его правления бо́льшая часть монастырей (особенно в Саксонии и Италии) имели бенедиктинский устав[4][25][30][51][52].
Франкское государство и славяне
Взаимоотношения Франкской империи и славян при Людовике Благочестивом развивались по трём направлениям: во-первых — подчинение Франкскому государству ещё независимых славянских племён; во-вторых — феодализация тех славян, которые уже признавали над собой власть франков и, в-третьих — христианизация славянских земель. Среди основных славянских народов, с которыми франки имели дело, были хорваты, карантанцы, ободриты и сербы, а также предки современных болгар[25].
Попытки подчинения земель хорватов привели в 819—822 годах к широкомасштабному восстанию против франков, которое возглавил князь Людевит Посавский. Заключив союз с другими славянскими племенами, Людевит отказался признавать над собой власть императора. В ответ франки совершили в 819 году поход в подчинённую Людевиту Паннонскую Хорватию, однако не смогли нанести ему существенного военного урона. Это побудило Людовика заключить союз с другим хорватским князем, Борной, в борьбе с которым Людевит понёс значительные потери. Во время следующих походов (в 820 и 821 годах) франки подвергли разорению все области Людевита, заставив его перейти к обороне. Им также удалось вновь установить контроль над союзниками Людевита карниольцами и карантанцами. В результате этих успехов франков, Людевит Посавский был вынужден бежать из своих владений и вскоре погиб. Восстание было подавлено[53].
В 817 году маркграф Фриуля Кадолаг установил контроль франков над славянами Карантании. В 828 году[54], после подавления восстания Людевита Посавского, император Людовик принял решение о ликвидации зависимого от франков славянского княжества Карантания и нескольких других мелких славянских владений. Местные вожди были лишены власти, княжества были упразднены и на их месте образованы 3 франкские марки: Восточная марка, Карантанская марка (впоследствии стала герцогством Каринтия) и Крайнская марка[55].
С ободритами у франков бо́льшую часть правления Людовика Благочестивого были мирные отношения, омрачённые только мятежом 817—819 годов, в результате которого князь Славомир, заключивший союз с данами, был свергнут и пленён франками. Однако уже вскоре ободриты вновь стали союзниками франков и, признавая авторитет и влияние Людовика, в 823 и 826 годах обращались к нему с просьбой разрешить их внутриплеменные споры о власти, которые император решил в пользу князя Цедрага[56][57].
В 827 — 830 годах франки вели войну с болгарами. Ещё в 818 году к Людовику прибыли послы от славянских племён абодритов (восточной ветви ободритов), годускан и тимочан, недавно отложившихся от болгар, с просьбой о покровительстве, на что император дал согласие. Болгарский хан Омуртаг, желая восстановить контроль над этими народами, в 825 году вёл с Людовиком переговоры, однако они ни к чему не привели. В результате в 827 и 829 годах болгары совершили походы против славян Среднего Подунавья и установили над ними свою власть. В 830 году между франками и болгарами был заключён мир на условиях статус-кво, однако, после смерти хана Омуртага и последующего ослабления Болгарии, в 838 году франкам удалось восстановить власть над славянами Паннонии[58].
Одним из основных направлений политики Людовика Благочестивого в отношении славян была их христианизация. В основном ею были затронуты те территории, которые признавали над собой верховную власть императора Запада. Согласно интерпретации рядом историков сообщения императора Византии Константина Багрянородного[59], князь Далматинской Хорватии Борна принял христианство и крестил многих хорватов. Находившейся в плену у франков, князь ободритов Славомир в 821 году был крещён. В документах епископства Пассау содержится известие, вероятно, весьма преувеличенное, о том, что епископ Регинхар окрестил «всех мораван». Незадолго до 830 года князь Нитранского княжества Прибина построил в своей столице Нитре церковь, а в 833 году крестился сам. Архиепископы Зальцбурга активно проповедовали христианство в Паннонии. Наибольшие успехи были достигнуты в Карантании, находившейся в непосредственном подчинении Франкского государства. В дальнейшем политику императора Людовика по распространению христианства среди славян успешно продолжил его сын Людовик II Немецкий[60].
Южная граница и Испания
Продолжала оставаться напряжённой ситуация в южной части Франкского государства, где постоянные восстания в Васконии и Испанской марке, а также войны с Кордовским эмиратом поставили под угрозу власть франков.
Пытаясь в рамках проводимой им всеобщей унификации империи отрегулировать взаимоотношения центра с различными частями государства, Людовик Благочестивый в 815 году издал в Падерборне так называемую Constitutio Hispanis, в которой утверждались права и обязанности приграничных с Испанией областей государства. Однако принятие этого акта не привело к стабилизации ситуации в этом регионе. Уже в 818 — 820 годах в Васконии произошло восстание, с трудом подавленное герцогом Беренгарием Тулузским и графом Оверни Гверином. С этого времени начинается обособление ранее входивших в Испанскую марку Памплоны и Арагона: в 820 году граф Памплоны Иньиго Ариста изгнал из Арагона франкского ставленника и поставил здесь правителем своего союзника Гарсию I Злого. В 824 году наваррцы и арагонцы в союзе с мусульманами разбили в Ронсевальском ущелье посланное против них франкское войско, после чего Иньиго Ариста принял королевский титул[14][61][62].
С маврами франки сами разорвали заключённое в 815 году перемирие. В 822 году франкское войско под командованием графа Барселоны Рампо совершило нападение на земли мусульманского клана Бану Каси. В ответ местный правитель Муса II ибн Муса разорил Сердань и область Нарбонны, а баски получили союзника в борьбе с империей. Когда в 826 году в Испанской марке вспыхнуло восстание под предводительством Аиссы, восставшие получили помощь от мусульман: в 827 году мавры вторглись во владения франков и осадили Барселону. Благодаря графу Барселоны Бернару нападение было отбито, однако неудачные действия графов Гуго Турского и Матфрида Орлеанского, посланных на помощь Бернару императором Людовиком, привели к лишению их должностей. Так начала складываться оппозиционная Людовику Благочестивому группировка франкской знати. Война с испанскими мусульманами продолжалась до 831 года, когда между Франкским государством и Кордовским эмиратом был заключён мир[3][63][64].
В 836 году в Васконии произошло очередное восстание, подавленное королём Аквитании Пипином I, однако волнения здесь продолжались до самого конца правления императора Людовика[65][66].
Таким образом, к концу правления Людовика Благочестивого, Франкское государство потеряло ставшие независимыми Памплонe и Арагон, а восстания в Васконии привели к значительному ослаблению власти франков в этом регионе[4][67].
Смута 830—834 годов
Новый раздел Франкского государства
Когда 3 октября 818 года скончалась жена Людовика Благочестивого Ирменгарда, император выразил желание удалиться в монастырь, но его советники уговорили его остаться на престоле и выбрать себе новую супругу. Ею стала красавица Юдифь, дочь баварского графа Вельфа[68]. Людовик горячо полюбил её и его страсть к ней ещё больше усилилась после рождения в июне 823 года их сына Карла. Вскоре Юдифь стала настаивать на том, чтобы Людовик обеспечил будущее их сына, выделив ему надел, как это было сделано в отношении его старших братьев. Поддавшись на её уговоры, император объявил в 829 году, что даёт Карлу Алеманию, Рецию и часть Бургундии[69]. К этому времени вокруг сыновей Людовика Благочестивого — Лотаря и Пипина — сложилась группировка знатных лиц, недовольных политикой Людовика или отстранённых от его двора интригами Юдифи. Сначала они пытались зародить в императоре сомнение относительно верности Юдифи, обвиняя её в связи с императорским камерарием Бернаром Септиманским, а после того, как это им не удалось и Юдифь сохранила влияние на Людовика, начали склонять сыновей императора к мятежу[30][70][71].
События 830 года
Первым из братьев поднял мятеж король Аквитании Пипин I. Воспользовавшись походом императора Людовика в Бретань, он с войском двинулся к Парижу. Императорское войско перешло на его сторону, о его поддержке заявили Лотарь и Людовик Баварский. Императрица Юдифь была арестована и, после того как не смогла убедить мужа добровольно отказаться от престола, была пострижена в монахини. Проведённый в мае 830 года в Компьене, в присутствии Людовика Благочестивого и его сыновей, сейм, постановил отрешить императора от престола и всю власть передать Лотарю. Между тем Пипин и Людовик, недовольные внезапным усилением позиций Лотаря, решили вновь возвратить отцу верховную власть. Проведённый ими в Нимвегене сейм, в отсутствие многих сторонников Лотаря принял решение возвратить Людовику Благочестивому императорскую корону, а также возвратить ему жену. Видя, что бо́льшая часть знати империи выступила в поддержку Людовика, Лотарь не решился начать с ним войну, прибыл к отцу и добился прощения[72][73].
Низложение
В 831 году Людовик Благочестивый даровал амнистию всем лицам, замешанным в прошлогоднем мятеже. На генеральном сейме в Ахене Юдифь поклялась в своей верности мужу и была оправдана. В этом же году император Людовик обнародовал новые условия раздела Империи, по которому за Лотарем осталась только Италия, а Карл получал титул короля и, в дополнение к ранее полученным областям, наделялся всей Бургундией, Провансом, Септиманией и землями в Нейстрии с городами Лан и Реймс[73].
Пострадавший от нового раздела, король Аквитании Пипин в октябре 831 года отказался явиться на сейм в Тионвиле и через 2 месяца, по приказу императора Людовика, был задержан в Ахене, но сумел бежать. В это же время, Людовик Баварский поднял мятеж, требуя отмены раздела, но его выступление было подавлено императором. Состоявшийся в апреле 832 года в Орлеане сейм постановил лишить Пипина Аквитании и передать её Карлу. Пипин был снова схвачен и снова бежал, вернулся в Аквитанию, где поднял новый мятеж против отца[4][74].
Зимой 833 года о поддержке Пипина объявил Лотарь, а папа римский Григорий IV заявил о намерении выступить посредником между императором Людовиком и сыновьями. Весной Лотарь с войском выступил к Кольмару, где соединился с Пипином Аквитанским и Людовиком Баварским. Войско братьев встало на Красном поле. В июне сюда же с войском подошёл и Людовик Благочестивый. Желая разрешить конфликт миром, император вступил с сыновьями в переговоры, но те, для вида в течение нескольких дней ведя переговоры, сумели тайно переманить на свою сторону бо́льшую часть войска императора. Видя, что от его войска осталась лишь горстка воинов, Людовик Благочестивый 29 июня прибыл в лагерь сыновей и отдался на их милость. Он был разлучён с семьёй и отправлен в Суассон, где его содержали в монастыре. Юдифь была сослана в Тортону, а её сын Карл — в Прюм[3][30][75][73].
Проведённый вскоре совет знати постановил передать верховную власть во Франкском государстве Лотарю, однако Людовик Благочестивый вновь отказался покинуть престол и постричься в монахи. 1 октября 833 года на заседании в Компьене епископы Агобард Лионский и Эббон Реймсский обвинили Людовика в неспособности управлять государством, а 7 октября Людовику был зачитан приговор, согласно которому он должен был, признав справедливыми все предъявленные ему обвинения, быть лишён трона и заключён в монастырь. Людовик принял решение суда со смирением и это привело к тому, что многие стали жалеть императора, подвергнувшегося столь унизительной процедуре[30][76][73].
Восстановление на престоле
Вскоре во многих частях Франкского государства стали собираться отряды сторонников Людовика Благочестивого. Зимой 834 года о поддержке отца заявил Людовик Баварский, а затем и Пипин Аквитанский. 28 февраля на церковном соборе в Тионвиле епископы объявили о полной невиновности Людовика, а 1 марта Людовик был освобождён из-под стражи в Компьене. Верные ему епископы сняли с него церковное отлучение и постановили вернуть ему престол, а также супругу и младшего сына. На встрече в Кьерси Людовик Благочестивый примирился с Пипином Аквитанским и Людовиком Баварским[77][73].
Между тем Лотарь собрал в Бургундии войско и двинулся против отца. Его приближённые, графы Ламберт Нантский и Матфрид Орлеанский, разбили войско сторонников императора, а сам Лотарь сжёг Шалон, казнив здесь многих приверженцев Людовика Благочестивого. Однако в июне 834 года в сражении около Блуа Лотарь был разгромлен, потеряв почти всё войско. Тогда он явился к императору Людовику и на коленях просил у отца прощения. Людовик Благочестивый примирился с сыном, но оставил за Лотарем только Италию, лишив его титула соправителя. Все сторонники Лотаря, поддержавшие его в мятеже, были смещены с постов, многие арестованы или сосланы. При этом раздел Франкского государства, по которому Карл получал обширные владения, был отменён решением Людовика Благочестивого[25][77][73].
Франкское государство и норманны
Начиная с правления императора Людовика I Благочестивого главной внешней угрозой для Франкского государства становятся нападения норманнов[78].
В 810-е годы, пока датские конунги были заняты борьбой за престол, Империя не подвергалась набегам, а прибытие в 814 году к Людовику одного из претендентов — Харальда Клака — позволило императору получить союзника среди датских владетелей. Более 40 лет Харальд оспаривал престол Ютландии у короля Хорика I. Несколько раз он приходил к Людовику с просьбами о помощи. Прибыв в июне 826 года в Ингельгейм, Харальд Клак принял под влиянием императора решение креститься и осенью этого года в Майнце, в присутствии всего двора, принял крещение вместе с семьёй и приближёнными[79]. Пользуясь этим, император начал направлять миссии в подвластные Харальду Клаку области, с целью их христианизации: в 822—823 годах в Ютландию были отправлены архиепископ Реймса Эббон и епископ Бремена Виллерих, но их успехи оказались очень скромными, однако посетившему Ютландию в 826—827 годах святому Ансгару удалось крестить значительное число данов[25][80].
Из-за нового изгнания Харальда Ансгар был вынужден возвратиться, но в 829—831 годах он совершил миссионерскую поездку в Бирку (в Швеции), где так же успешно проповедовал христианство. Для дальнейшей христианизации Скандинавии по инициативе императора в 831 году в Гамбурге была основана новая епархия, первым епископом которой был поставлен Ансгар[81].
С Людовика Благочестивого начинается практика предоставления франкскими королями норманнским конунгам в управление областей во Франкском государстве: в 826 году он пожаловал Харальду Клаку область Рюстинген на реке Везер[82].
Между тем возобновились нападения норманнов на земли Франкского государства. Главными целями набегов были области в устьях крупных рек в северной части империи. Первое подобное нападение зафиксировано в 820 году, когда франкские отряды береговой стражи сумели разбить войско норманнов, разграбивших Фландрию, однако затем их остаткам флота удалось совершить успешное нападение на Аквитанию.
В дальнейшем успех всегда сопутствовал норманнам. При этом подвергались нападениям не только сельские районы страны, но и крупные города. Набегам подвергались все северные области империи: в 824 году был разграблен остров Нуармунтье (в устье Луары), в 825 году разорены Фрисландия и Бретань, в 828 году король Ютландии Хорик I совершил нападение на Саксонию. Нападения ещё больше усилились, когда в результате смуты 830—834 годов произошла полная дезорганизация управления империи, а войска были задействованы в столкновениях Людовика Благочестивого с сыновьями. Уже в 830 году норманны совершили новое нападение на остров Нуармунтье и разграбили близлежащие монастыри. С 834 по 837 год викинги ежегодно грабили большой торговый порт Дорестад, главный пункт связи континентальной Европы с Британией. В 835 году была подвергнута нападению Фрисландия, в 837 году разрушен Антверпен, взяты Доорник и Мехелен, а остров Влахерн (в устье Шельды) сделан опорной базой норманнов. В 838 году норманны под предводительством Гастинга сожгли Амбуаз. Таким образом, к концу правления Людовика из-за неспособности властей оказать отпор оказались разорены все прибрежные области Саксонии, Фрисландии, Фландрии и многие северные районы Нейстрии, значительно ослабли связи Франкского государства с Британскими островами[83].
Ко времени Людовика Благочестивого относится первое точно датированное свидетельство о народе Рос (русь), представители которого в мае 839 года прибыли в составе византийского посольства ко двору императора. Франки признали в русах свеонов (шведов) и, ввиду постоянных набегов норманнов, задержали послов руси до выяснения обстоятельств[84].
Отношения с церковью
С юности являясь глубоко набожным человеком, Людовик всегда покровительствовал христианской церкви и римским папам. Проводя реформу монастырей, он старался усилить роль епископов, которых планировал сделать представителями императорской власти на местах, в связи с чем были предприняты меры для увеличения независимости епископов от местных светских властей. Людовик также требовал от епископов повышения их образованности[4][25].
Во время правления Людовика I во Франкском государстве было проведено 29 церковных соборов, многие из которых проходили при непосредственном участии императора. Из них наиболее важными являются соборы в Ахене (816, 817 и 818 — 819 годы), на которых была принята программа реформ монастырей, а также Парижский собор 825 года. На последнем духовенство франкской церкви подтвердило свою приверженность умеренному иконоборчеству, выработанному ещё при Карле Великом. Согласно постановлениям собора, иконы во Франкском государстве предназначались не для почитания, а для украшения храмов и почитания изображённых на иконах святых. Резкой критике было подвергнуто недавнее восстановление иконопочитания в Византии, однако, одновременно собор осудил и радикальную иконоборческую доктрину епископа Клавдия Туринского[4][25][50].
В отношении римских пап политика Людовика Благочестивого носила двойственный характер: с одной стороны император признавал безусловный авторитет папы как главы христиан Запада, с другой стороны предпринимал успешные попытки поставить папство под свой контроль. Закрепив за папами право назначать без предварительного согласования с императором епископов в империи, Людовик требовал соблюдения от пап процедуры одобрения кандидатуры нового папы самим императором и присутствия на церемонии его рукоположения императорских посланцев. Только после этого, по мнению императора, власть папы становилась полностью легитимной. Подробный документ (Constitutio Romana), устанавливающий отношения пап римских с имперской властью, был с согласия Людовика издан его сыном Лотарем в 825 году[4][25].
В первую половину своего правления Людовик выступает не только как покровитель, но и как высший судья над папой римским, который может быть смещён императором, если нарушит важные правила или будет уличён в преступлениях. При Людовике Благочестивом папы римские Лев IV и Пасхалий I представали перед судом имперских посланцев. В каждом послании папы заявляли о своей готовности исполнить все требования императора. Только после смуты 830 — 834 годов папам римским удалось избавиться от опеки со стороны императора Запада[4][25][36][85].
Император Людовик основал массу монастырей (в том числе, Корвейский), заботился о распространении христианства среди славян и скандинавов, его попечением была основана епископская кафедра в Гамбурге. Отсюда его прозвище Благочестивый (Latin: Pius). Однако оно закрепилось за ним значительно позднее его смерти, только в X веке. При жизни Людовика термин pius (набожный) входил в его императорский титул и не воспринимался современниками как прозвище. В документах IX—X вв. таким же титулом наделялись короли Восточно-франкского государства Людовик II Немецкий и Людовик IV Дитя. Только после 960 года начинают появляться документы, персонифицирующие прозвание Благочестивый исключительно с Людовиком I[4].
Выделение королевства Карлу, младшему сыну Людовика
В последние годы жизни Людовик Благочестивый со всё большей апатией относился к власти, практически перестав заниматься государственными делами и предоставив их жене Юдифи и своим приближённым, а всё свободное время посвящал молитве и пению псалмов. Единственное, к чему он ещё проявлял интерес — это будущее младшего сына Карла. В 837 году по внушению жены Людовик вернулся к намерению выделить королевство младшему сыну. На съезде в Ахене было объявлено об образовании королевства Карла с границами от устья Везера до Луары, а на юге — до Маастрихта, Туля и Осера. Столицей его должен был стать Париж. И Пипин, и Людовик Баварский вследствие этого нового раздела понесли значительный урон[4][86].
В марте 838 года Людовик Баварский встретился с Лотарем в Триенте и вёл переговоры о совместных действиях против отца. В ответ в июне того же года император объявил, что отнимает у него Франконию, которую он захватил без его согласия. Из всех владений ему была оставлена только Бавария. Людовик Баварский, которому отец больше всего был обязан своим возвращением на трон, решился с оружием защищать свои приобретения. Людовик Благочестивый выступил против сына и переправился через Рейн. При появлении императора франконцы, алеманны и тюринги немедленно отложились от Людовика Баварского, и тот принужден был отступить в Баварию. Император победоносно прошёл по Алемании и праздновал Пасху 839 года в своём дворце в Бодмане на Боденском озере; скоро туда явился и мятежный сын с просьбой о помиловании. Император Людовик простил его, но оставил ему только Баварию[87].
Смерть Пипина Аквитанского и новый передел королевства
Во время этих событий умер Пипин, король Аквитании. Людовик вызвал в Вормс старшего сына Лотаря и вместе с ним произвёл последний раздел государства между ним и Карлом. Границей владений обоих братьев стала линия, идущая по Маасу и далее на юг до Юры, оттуда по Роне. Таким образом, в королевство Карла вошли Нейстрия, Аквитания, Септимания, Испанская марка и Бургундия до приморских Альп. Ни Людовик Баварский, ни дети покойного Пипина не приняли участия в этом разделе. Более того, земли, полученные Лотарем, были как раз теми, на которые претендовал Людовик Баварский[88]. Этот раздел позже вызвал новую войну между наследниками Людовика Благочестивого[3][4][89].
Смерть Людовика Благочестивого
Осенью 839 года император по обыкновению охотился в Арденских лесах. Здесь к нему пришло известие, что аквитанцы взялись за оружие, чтобы защищать права детей Пипина I. Людовик немедленно повёл войска на юг[90].
Воспользовавшись его отсутствием, Людовик Баварский вновь овладел Алеманией и Франконией. В апреле 840 года Людовик Благочестивый пошёл к Рейну усмирять сына, вернул всё захваченное Людовиком и в начале мая остановился в Зальце. Здесь его охватила тяжелая лихорадка. День ото дня болезнь усиливалась. Почувствовав приближение смерти, император велел перевезти себя на остров посередине Рейна, близ Ингельгейма. Здесь он, по сообщению Нихарда, в глубокой печали он провёл последние дни. 20 июня 840 года император Запада Людовик I Благочестивый умер на 63-м году жизни (хотя Астроном говорит, что он прожил 64 года). У его постели не оказалось никого из близких, кроме побочного брата Дрого. Тело его с великими почестями было доставлено в Мец и похоронено в церкви Св. Арнульфа, где уже покоилась его мать[3][30][91][90].
Людовик Благочестивый, наравне со своим отцом, Карлом Великим, удостоился отдельных биографий, написанных его современниками. Два его жизнеописания составили историки Астроном и Теган. Поэт Эрмольд Нигелл посвятил Людовику поэму, в которой описал события первой половины его жизни. Подробное описание правления Людовика Благочестивого содержится в Анналах королевства франков, Бертинских, Фульдских анналах и других хрониках[3][92].
Итоги правления
Людовик был последним правителем единой Франкской империи. Уже в последние годы его правления империя переживала серьёзный кризис[25]. После его смерти война между сыновьями продолжилась. В результате после битвы при Фонтене (841 год) был заключён Верденский договор 843 года, зафиксировавший раздел империи на 3 королевства: Западно-франкское (будущая Франция), Восточно-франкское (будущая Германия) и Срединное, в свою очередь вскоре распавшееся на 3 части. Но империя, хотя состояла теперь из независимых королевств, некоторое время продолжала считаться единым государством. Её частями правили дети и внуки Людовика. В дальнейшем происходили постоянные разделы и переделы земель, королевства всё больше обособлялись. В конце IX века на землях, входивших в империю Карла Великого, существовало 6 королевств: Западно-Франкское, Восточно-Франкское, Итальянское, Верхне-Бургундское, Нижне-Бургундское и Памплонское. Кроме того в королевствах (особенно это было заметно в Западно-Франкском королевстве) сформировались территориальные образования, правители которых вели себя как независимые правители[36].
В 884 году империя на короткое время была вновь объединена в руках внука Людовика, Карла III Толстого, но уже в 888 году произошёл окончательный раскол[36].
По сравнению с эпохами правления его предшественника (Карла Великого) и преемника (Карла II Лысого), время Людовика Благочестивого отмечено незначительным падением активности в сфере литературы и искусства, что связано с особенным вниманием императора к церковным аспектам культуры. Однако и его правление дало миру труды таких выдающихся деятелей Каролингского Возрождения как Агобарда Лионского, Валафрида Страбона, Ионы Орлеанского, Пасхазия Радберта, Нитхарда и других. Это позволяет историкам считать эпоху Людовика Благочестивого временем расцвета культуры Франкского государства[4][25].
Многие рукописи, украшенные великолепными миниатюрами, являлись настоящими произведениями искусства (например, Евангелие Эббона Реймсского). Людовик Благочестивый предпринимал меры, чтобы продолжали работать школы, основанные при его отце, так же заботился о повышении общего уровня знаний клира и государственных чиновников. Продолжалось строительство храмов и монастырей[36].
Семья
Жены и дети
1-я жена: с 794 — Ирменгарда из Хеспенгау (780 — 3 октября 818), дочь Инграмма, графа в Хаспенгау
Лотарь I (795 — 29 сентября 855), король Срединного королевства, император
Пипин I (797 — 13 декабря 838), король Аквитании
Ротруда; муж: Ратье (ум. 25 июня 841), граф Лиможа или Жерар (ум. 25 июня 841), граф Оверни[93]
Берта; муж: Ратье (ум. 25 июня 841), граф Лиможа или Жерар (ум. 25 июня 841), граф Оверни[93]
Хильдегарда (803 — ок. 23 августа 860), аббатисса монастыря св. Иоанна в Лане
Людовик II Немецкий (805 — 28 августа 876) — король Восточно-Франкского королевства
2-я жена: с 819 г. — Юдифь Баварская (805 — 19 или 23 апреля 843), дочь Вельфа I, графа Альтдорфа
Гизела (820 — 5 июля 874); муж: с 836 Эбергард (ок.810 — 866), маркграф Фриуля.
Карл II Лысый (13 июня 823 — 6 октября 877), король Западно-Франкского королевства
От связи с Теоделиндой Сансской имел двух детей:
Альпаис (Эльфейд) (794 — 852); муж: Бего (ок. 755/760 — 28 октября 816), граф Парижа
Арнульф (794 — 841), граф Санса
Считалось также, что дочерью Людовика была Аделаида, жена Роберта Сильного. Но сейчас эта версия практически отвергнута. Аделаида считается дочерью графа Гуго III Турского (ок. 765 — ок. 837), вдовой Конрада I Старого, графа Осера.
Предки
Пипин II Геристальский, майордом франковКарл Мартелл, майордом франковАльпаида СаксонскаяПипин III Короткий, король франковРотрудаКарл Великий, император ЗападаМартен, граф ЛаонаХариберт, граф ЛаонаБертрада ПрюмскаяБертрада ЛаонскаяГизела АквитанскаяЛюдовик I Благочестивый, император ЗападаАгилуф из ВинцгауГерольд I, граф ВинцгауХильдегарда из Винцгау28. Хуошин АлеманнскийХнаби, герцог Алеманнский29. Берта НейстрийскаяЭмма Алеманнская30. Вибрехт СаксонскийЭрсуинда Саксонская31. Добзогера Асканийская
См. также
Каролингское возрождение
Примечания
Литература
Первоисточники
Unknown parameter |deadlink= ignored (|dead-url= suggested) (help)
Исследования
Ссылки
Unknown parameter |deadlink= ignored (|dead-url= suggested) (help)
Unknown parameter |deadlink= ignored (|dead-url= suggested) (help)
Unknown parameter |deadlink= ignored (|dead-url= suggested) (help)
Check date values in: |archivedate= (help)‹See Tfd›(in German)
Unknown parameter |deadlink= ignored (|dead-url= suggested) (help)
Unknown parameter |deadlink= ignored (|dead-url= suggested) (help)
Unknown parameter |deadlink= ignored (|dead-url= suggested) (help)
Unknown parameter |deadlink= ignored (|dead-url= suggested) (help)
Категория:Каролинги
Категория:Короли франков
Категория:Персоналии по алфавиту
Категория:Короли Германии
Категория:Правители Европы VIII века
Категория:Правители Европы IX века
Категория:Императоры Запада
Категория:Персоналии:История Франции
Категория:Дети Карла Великого | https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D1%8E%D0%B4%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D0%BA%20I%20%D0%91%D0%BB%D0%B0%D0%B3%D0%BE%D1%87%D0%B5%D1%81%D1%82%D0%B8%D0%B2%D1%8B%D0%B9 |
{
"plaintext_start_byte": [
0,
234,
407,
506,
826,
955,
1173,
1504
],
"plaintext_end_byte": [
233,
380,
505,
802,
954,
1109,
1503,
1539
]
} | Mikä on yleisin lintulaji Suomessa? | Suomen linnusto | finnish | {
"passage_answer_candidate_index": [
3
],
"minimal_answers_start_byte": [
506
],
"minimal_answers_end_byte": [
515
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
Suomen linnusto käsittää Suomessa tavatut lintulajit, joista jotkin kierto- ja paikkalinnut viettävät koko elämänsä Suomessa. Osa on muuttolintuja ja osa satunnaisia harhailijoita, jotka on tavattu joitakin kertoja Suomessa.
Suomessa on tavattu 477 luonnonvaraista lintulajia vuoden 2017 alkuun mennessä.[1] Säännöllisesti pesiviä lajeja oli vuonna 2008 noin 240.[2]
Yleisimmät pesimälinnut
Lintujen kanta vaihtelee vuodesta toiseen. Kymmenen runsainta pesimälintua olivat vuonna 2004:[3]
pajulintu, 7–11 miljoonaa paria
peippo, 5–7 milj.
punakylkirastas, 1,5–2,5 milj.
punarinta, 1,2–3,3 milj.
järripeippo, 1–2,5 milj.
vihervarpunen, 700000–2 milj.
harmaasieppo, 1,3–1,7 milj.
metsäkirvinen, 1,3–1,7 milj.
räkättirastas, 1–2 milj.
hippiäinen, 600000–1,6 milj.
Runsaimmat talvilinnut
Talvensa Suomessa viettävistä linnuista runsaimpia olivat vuoden 2004 arvion mukaan (lukumäärä yksilöinä, ei pareina):[4]
talitiainen, 5,0 miljoonaa talvehtivaa yksilöä
hömötiainen, 4,0 milj.
keltasirkku, 2–3 milj.
hippiäinen, 2–3 milj.
töyhtötiainen, 1–1,5 milj.
Katso myös
Luettelo Suomen linnuista
Lähteet
Kirjallisuutta
Citation error, replace with{{cite book| author = Tapio Solonen,| title = Suomen linnusto| publisher = Lintutieto| year = 1985}}
Citation error, replace with{{cite book| title = Suomen lintujen ensihavainnot| publisher = BirdLife Suomi| year = }}
Lasse J. Laine: Suomen linnut – Tunnistusopas, Otava 2015, ISBN 978-951-1-27650-0
Linnusto
Luokka:Linnusto alueittain
| https://fi.wikipedia.org/wiki/Suomen%20linnusto |
{
"plaintext_start_byte": [
0,
477,
1354,
1965,
2539,
3211,
3807,
4198,
4444,
5159,
6329,
6884,
8175,
8216,
8868,
9233,
9506,
9784,
10049,
10755,
11127,
11587,
12310,
13506,
14750,
16095,
16727,
17204,
17933,
18538,
19572,
19914,
20475,
21391,
21607,
22078,
22570,
22981,
23370,
24752,
25300,
25615,
26195,
26968,
28379,
28656,
29265,
30489,
31460,
31885,
32357,
32966,
33438,
34667,
35648,
36348,
37191,
37498,
37969,
38344,
39042,
39331,
39489,
40386,
40785,
40855,
41443,
41763,
42307,
42531,
43106,
43387,
43553,
43981,
44543,
44978,
45214,
45571,
45921,
46386,
46522,
46914,
47172,
47720,
48319,
48820,
49311,
49967,
50869,
51724,
51973,
52345,
53196,
53736,
54065,
54470,
54897,
55538,
55903,
57137,
57334,
57533,
58128,
58375,
58968,
59283,
60240,
60347,
61182,
61236,
61868,
62593,
62876,
63401,
63510,
63634,
64198,
64386,
65061,
65346,
65500,
65989,
66408,
66867,
67270,
68353,
68501,
68974,
69300,
69841,
70275,
70725,
71123,
71670,
71934,
72178,
72582,
73441,
74099,
74638,
75140,
76080,
76413,
76887,
77618,
77986,
78260,
78467,
78795,
79001,
79469,
79506
],
"plaintext_end_byte": [
476,
1353,
1964,
2531,
3203,
3806,
4197,
4443,
5151,
6291,
6883,
8140,
8215,
8867,
9232,
9505,
9783,
10031,
10754,
11126,
11586,
12309,
13455,
14749,
16094,
16726,
17203,
17909,
18537,
19571,
19913,
20474,
21390,
21606,
22077,
22569,
22980,
23349,
24751,
25299,
25590,
26175,
26967,
28378,
28655,
29264,
30487,
31459,
31884,
32356,
32956,
33437,
34666,
35640,
36347,
37190,
37493,
37964,
38332,
39041,
39323,
39488,
40377,
40784,
40854,
41442,
41762,
42306,
42516,
43105,
43386,
43552,
43980,
44528,
44977,
45213,
45570,
45913,
46385,
46507,
46913,
47164,
47719,
48318,
48819,
49310,
49959,
50858,
51723,
51965,
52344,
53195,
53735,
54057,
54469,
54896,
55537,
55894,
57136,
57333,
57505,
58117,
58374,
58967,
59275,
60239,
60346,
61167,
61235,
61737,
62582,
62865,
63380,
63502,
63620,
64187,
64378,
65060,
65345,
65471,
65988,
66407,
66866,
67262,
68352,
68500,
68966,
69299,
69840,
70274,
70716,
71122,
71669,
71926,
72177,
72581,
73430,
74098,
74637,
75132,
76079,
76412,
76879,
77617,
77975,
78251,
78466,
78794,
78980,
79430,
79502,
79722
]
} | 스페인의 첫번째 식민지는 어디인가요? | 스페인 | korean | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
스페인 왕국( , , , , )은 유럽 남서부 이베리아 반도에 있는 나라로, 북쪽으로는 안도라와 프랑스, 서쪽으로는 포르투갈과 마주하고 있으며, 남쪽으로는 영국의 지브롤터와 만난다. 유럽 연합 회원국 가운데 프랑스에 이어서 두 번째로 영토가 넓은 나라이다.주요 도시로는 마드리드, 바르셀로나, 사라고사, 말라가, 무르시아, 빌바오, 세빌, 발렌시아등이 있다.
이베리아 반도는 유럽과 아프리카의 길목에 위치한 특성 탓에 선사 시대 때부터 외부의 영향을 많이 받았다. 15세기에 이르러서야 거의 전 반도가 스페인 왕국의 이름하에 통일을 이루면서 레콩키스타(재정복 운동)가 완성되었다. 대항해 시대를 주도한 스페인 식민제국은 타 유럽 국가에 큰 영향을 미쳤다. 특히 금, 은을 비롯한 라틴 아메리카로부터 많은 자원이 유럽에 유입되면서 인플레이션이 일어나게 되었으며, 감자와 같은 작물은 여러 유럽 국가의 주식이 되었다. 제국 시대의 유산으로 멕시코, 미국을 포함한 전 세계 4억이 넘는 인구가 스페인어를 모국어로 사용하고 있으며, 제2 외국어 화자까지 포함시 5억의 인구가 스페인어로 의사소통이 가능하다.
정치적으로 입헌 군주제 국가이다. 유럽 연합에는 1986년에 가입하였으며, 2016년 현재 명목 국내총생산은 세계에서 12번째, 유럽에서 다섯 번째로 크다. 같은 해 세계 시가총액 100대 기업 중 텔레포니카, 산탄데르 은행, 인디텍스가 스페인 회사였다. 2005년 《이코노미스트》지, 2010년 《뉴스위크》지 조사에서 각각 세계 삶의 질 10위, 22위를 차지하였다. 주당 근무시간은 평균 31시간으로 다른 유럽 국가들과 비슷한 수준이다. 대졸자 초봉은 현재 약 22500유로다.[1]
스페인은 멕시코와 현재의 미국 중서부를 비롯하여 멕시코, 아르헨티나 등을 식민지배하였고 캐나다, 브라질 등 일부를 제외한 아메리카 전 지역과 아시아 대륙의 필리핀, 아프리카의 적도 기니, 서사하라 등 세계 여러 지역을 식민지로 거느렸다. 식민지를 상실한 이후 경제 발전에 상당히 고전하고 스페인 내전으로 국제 사회에서 위상을 회복하는 데 위기를 겪기도 했으나, 오늘날에 와서는 선진국이라는 평가가 지배적이다.
국명
스페인 헌법에서는 국명을 에스파냐(España)로 표기하고 있으며[2] 외교 관계 등에서 사용하는 정식 국명은 에스파냐 왕국()이다. 현재 대한민국 및 일본에서 통용되고 있는 스페인(Spain)은 영어식 국명이다. 자국어 표기 및 원어 발음과 차이가 있어 1980년대 이후 대한민국에서도 "에스파냐"로 표기하였으나 정착되지 못했고, 현재는 대한민국 주재 대사관에서도 스스로를 "주한 스페인 대사관"으로 호칭하고 있다. 과거에는 한자 음역인 서반아(西班牙)로도 불렸으나 21세기 들어서는 거의 쓰이지 않는다.
어원
España라는 국호의 이름과 영어의 동의어 "Spain"이나 "Spanish"에 대해서는 논란의 여지가 있다. Hispania라는 단어는 고대 로마 시대에 이베리아 반도를 지칭했던 Hesperia에서 유래한 것으로 보며, 이는 시적 용어였다. 고대 그리스인의 개념에서 이탈리아는 "서쪽의 땅"이거나 "해가 지는 곳"을 의미했으며, 이를 두고 그리스어로 Hesperia 혹은 Εσπερία로 썼다. 스페인은 그러한 맥락에서 보았을 때 이탈리아보다 더 서쪽이므로 Hesperia ultima로 일컬어졌다.[3]
카르타고인의 관념에서 스페인은 Ispanihad으로 불렸으며 "토끼의 땅", "가장자리"를 뜻했다. 이는 지중해의 끝에 해당함을 가리킨다. 본디 히스파니아에서 태어난 하드리아누스의 통치 기간 중 동전에 새겨진 로마제국의 영토에서 스페인 위에는 여성의 모습과 함께 발 쪽에 토끼가 새겨져 있다.[4]
한편, 바스크어의 단어 Ezpanna에서 에스파냐가 유래했다고 보기도 한다. 실제로 그 뜻은 가장자리를 의미하며, 유럽 대륙의 남서쪽 가장자리에 위치하는 스페인의 위치와도 관련돼 있다.
인문학자 안토니오 데 네브리하(Antonio de Nebrija)는 단어 Hispania가 이베리아로망스어에서 볼 수 있는 단어 Hispalis에서 의미했다고 보기도 하며, 그 뜻은 "서쪽 세상의 도시"이다. 헤수스 루이스 쿤치요스(Jesús Luis Cunchillos)가 2000년에 출판한 Gramática fenicia elemental (기초 페니키아어 문법)에는 단어의 뿌리를 span으로 보았다. 이를 다시 쪼개면 spy, 즉 "쇠를 벼리다", "날이 무뎌진 연장이나 금속 따위를 날카롭게 만들다"에 해당한다. 그러므로 Hispania를 더 작은 단위로 나눠 보면, i-spn-ya가 되며 의미는 "금속 따위를 벼르는 땅(대지)"이 된다.[5]
역사
스페인은 유럽에서 가장 오래되고 복잡한 역사를 가지고 있다. 스페인의 로마 시대 옛 이름인 히스파니아는 로마 제국의 일부였는데, 곧 히스파니아는 제국의 가장 중요한 부분으로 성장하였다. 중세 초반에는 게르만 족의 지배를 받았고, 그 시기 이후에는 이슬람의 지배를 받았다. 오랜 투쟁과 전쟁 끝에 1492년 기독교도들의 왕국이 다시 이베리아 반도를 차지하였다. 같은 해 크리스토퍼 콜럼버스가 아메리카 대륙에 도착하였으며, 이후 절대 왕정과 식민지 개척을 추진하여 스페인은 가장 강대한 제국으로 떠올랐다. 그러나 이후 전쟁과 내분 끝에 이러한 전성기는 영원하지 못했으며, 스페인은 20세기 초반에서 중반까지는 프란시스코 프랑코 독재 정권 아래에서 유럽에서 가장 가난한 국가로 전락하기도 하였다. 그러나 1975년에 독재 정권이 막을 내린 이후 스페인은 고도의 경제 발전과 사회적 안정을 이루었으며, 1986년에는 유럽 연합에 가입했다.
선사 시대의 이베리아 반도
약 3만 5천 년 전에 피레네 산맥을 넘어 현재의 이베리아 반도로 크로마뇽인과 유사한 현대적 인류가 진출하여 거주하기 시작했다. 북부 지방의 알타미라 동굴에는 이러한 선사 시대의 유적 중 가장 유명한 것으로 약 기원전 15,000년 전에 만들어진 것으로 보이는 아름다운 벽화가 남아 있다. 아타푸에르카 지방에서 발견된 새로운 유적에서는 이미 백만 년 전부터 사람이 살았을 것으로 보이는 흔적이 발견되기도 했다.
이 지역에 살았던 고대의 두 민족은 이베리아족과 켈트족이다 이들은 지중해 쪽과 북동쪽에서 남서쪽에 모여 살았으며, 이후에는 대서양 방면에도 거주하기 시작했다. 코임브라 및 브라카와 세고비아에는 켈트족의 고대 도시의 흔적이 남아 있다. 한편 이베리아 족은 그들의 언어를 이베리아 반도의 두번째로 긴 강 이름인 에브로에 남겼다. 이베리아 족의 후예 중 한 갈래인 바스크족은 피레네 지방의 서부를 점령했다. 기원전 500년에서 300년 사이에는 페니키아인이 들어와 살았으며, 그리스인도 지중해 연안에 그들의 교역 중심지인 식민 도시를 건설하였다. 그중 현대에도 남아 있는 도시가 엠푸리아 및 마라가, 아리칸테가 있다. 페니키아인이 세운 도시로는 카르테지가 있다. 페니키아인은 그 뒤 로마 제국에게 정복당한다. 로마와 대적하여 유명한 한니발의 아버지인 하밀카르 바르카가 세운 카르타헤나가 현재까지 도시로 남아 있다. 그의 이름은 또한 당시 도시 중 하나인 바르키노에 남았는데, 이 이름에서 바르셀로나가 유래했다고 한다.
로마와 게르만 족의 침략
섬네일|메리다의 로마식 극장
2차 포에니 전쟁 후 로마 제국이 영토를 넓혀가면서 지중해를 따라 국력을 계속 확장하였다. 대략 이 시기는 기원전 210년에서 205년 사이로 추정되는데, 이때부터 이베리아 반도는 500년간 로마 제국의 지배를 받았다. 로마인들은 이때부터 스페인을 “히스파니아”(Hispania)로 부르면서 자연스레 법률을 비롯하여 언어, 로마의 도로 등의 제도를 정착시켜 나갔다.[6] 로마의 영향을 받으면서 인구분포도 달라지게 됐으며, 그 지배 계급은 로마 전체에서도 귀족 계급과 비슷한 대우를 받게 된다.[7]
로마인은 타라고나나 사라고사, 발렌시아, 레온 등 훌륭한 도시를 많이 건설했다. 곡창 지대이자 지중해를 바로 보고 있어 당시 스페인은 올리브기름이나 양모, 금, 포도주를 수입하는 무역 지대로 각광받았다. 관개 시설도 발달되면서 농업 생산물은 로마 전역에 공급되었다.
트라야누스, 테오도시우스 1세 등은 이곳 출신이었다. 기독교는 1세기에 도입됐으며, 2세기가 되면서 대부분의 도시에서 널리 수용됐다. 대부분의 스페인어와 종교, 법률 등은 대부분 이 시기에 비롯하였다.
최초의 게르만 족은 로마 제국이 쇠퇴기에 접어듦에 따라 5세기쯤에 이르러서 들어왔다.[6] 서고트족과 수에비 족, 반달 족 등의 다른 부족은 피레네 산맥을 넘어 이베리아 반도로 들어왔다. 415년경의 일이었다.
서고트 족이 세운 왕국은 점차 세력을 뻗쳐 이베리아 반도 대부분의 영토에 이르렀다. 그들은 비슷한 시기에 이주한 수에비 족과 비잔티움 제국이 관리하던 남동부의 영토를 복속시켰다.
이슬람 시대
711년 우마이야 왕조의 타리크 이븐 지야드 장군이 이끄는 아랍인과 베르베르인 연합군이 지브롤터 해협을 건너 피레네 이남의 안달루시아(포르투갈, 스페인)를 정복했다. 이때부터 781년 동안 스페인 지역에서 이슬람 왕국이 존재하였다. 751년 호라산 지방에서 봉기한 새로운 이슬람 왕조인 아바스 왕조가 우마이야 왕조를 대체하자 우마이야 가문의 압둘 라흐만 1세가 이베리아 반도로 건너가 분열된 이슬람 왕국들을 통일하고 후 우마이야 시대를 열었고, 8대 원수 압둘 라흐만 3세 때 이르러 대외적으로 칼리프국임을 선언하였다.
8세기 초 북아프리카로부터 건너온 무어인(베르베르 무슬림)은 이베리아 반도 거의 대부분을 정복했다(711년~718년). 이 정복은 무슬림의 우마이야 제국의 확장 활동의 일환이었다. 아스투리아스와 나바라, 아라곤의 세 개의 작은 북쪽 산간 지방만이 겨우 남아서 독립을 유지하였다.
무슬림 지배 아래에서 기독교인과 유대인은 자신들의 종교를 지킬 자유가 주어졌다. 차츰 이슬람 문화의 영향이 커졌으며 귀족 계급부터 신분의 제한과 모욕으로부터 벗어나기 위해 이슬람으로 개종하는 사람이 점점 많아졌다.[8] 10세기와 11세기에 많은 이들이 개종을 하게 되면서 알안달루스(안달루시아) 주민의 다수가 이슬람을 믿게 되었다.[9]
남부 지방에 있는 안달루시아의 코르도바는 무슬림 스페인의 수도로 중세 유럽에서 가장 크고 부유하며 발달된 도시였다. 지중해 무역과 문화 간 교류가 꽃을 피웠다. 아랍과 북아프리카의 풍부한 지적 유산이 유럽으로 전해져 왔다. 무슬림과 유대인 학자들은 서유럽의 고전 그리스 문화를 되살리고 발전시키는 데에 기여하였으며, 이런 활동을 통해 스페인의 로마화된 문화가 아랍 문화와 유대 문화와 섞여 스페인의 독창적인 문화가 형성되었다. 한편 다른 유럽 지방은 중세의 암흑기로 종교적으로나 문화적, 과학적으로 많이 뒤처져 있었다.
압둘 라흐만 3세의 손자인 히샴 2세 시기에 이르러 여러 작은 도시 국가들로 분열된 안달루시아는 1031년 부터 1085년까지 분쟁과 협력을 계속하다가, 북부 기독교 세력의 잦은 침략에 시달리게 되었다. 이 시기에 무슬림들은 북부 기독교 왕국에 파리아스(Parias)라고 불리는 보호비 명분의 조공을 바치게 되었다. 1085년, 북부 국경 지대의 톨레도 왕국이 기독교권에 넘어가자 여러 군소 이슬람 왕국들은 당시 모로코 지방의 강력한 이슬람 왕조였던 모라비드 왕국에게 도움을 요청하였고, 모라비드 왕국은 이를 계기로 안달루시아로 진격해 들어가 이슬람 왕국들을 통합하고 기독교 세력을 재차 몰아내었다. 그 후 모하드 왕국 시대에 이르러 기독교 6왕국 연합군이 라스 나바스 데 톨로사 전투(1212)에서 모하드 왕조군을 결정적으로 패배시켰고 이로 인해 무슬림들은 남쪽의 그라나다를 중심으로한 안달루시아 남부 지방만을 지배하다가 1492년 최종적으로 후퇴하였다.
무슬림 통치의 종말과 스페인의 통일
12세기에 이르러서는 종교적 관용 정책이 약화되어 종교적 탄압이 있었으며 이로 인해 북쪽의 기독교 세력들은 13세기 초부터 남진하여 세력을 확장하기 시작했다. 이를 레콘키스타(재정복; 국토 회복 운동)라고 한다. 그 시작은 722년의 코바돈가 전투이다. 기독교 군대의 승리는 아스투리아스 왕국을 만들기에 이른다. 이슬람 군대들은 피레네 북쪽으로 옮겨가면서 세력을 확장했지만, 지금의 프랑스 투르 근처에서 전투로 패하면서 두에로 강과 에브로 강과 함께 피레네 산지를 낀 남쪽 지방(현재의 스페인)으로 후퇴하게 된다. 이 전투를 투르 전투 혹은 투르 푸아티에 전투라고 부른다. 이슬람 군대는 당시 유럽을 통틀어 가장 신성한 곳으로 여겨졌던 갈리시아를 수호하는 것이 목표였으나, 기록에 따르면 적어도 739명의 군대가 강제로 쫓겨났다. 나중에 프랑크족 세력이 세력을 확장하면서 그들 세력이 나뉘어 성장하게 된다. 카스티야 왕국을 비롯한 아라곤 왕국, 그라나다 왕국, 나바라 왕국 등 네 개의 왕국이 이들에 해당한다.[10]
한편 8세기부터 스페인을 다스린 무어인의 알 안달루스는 주변의 토후국들과 경쟁하느라 결국에 기독교 세력의 팽창을 도와주는 일을 저지르고 만다. 다만 1085년 톨레도를 점령하면서 북쪽 지역의 절반 정도를 차지하고 계속해서 국토 회복 운동이 남쪽 방향으로 향한다. 종교적으로 이때까지는 극심한 탄압이 이뤄지지 않아서 몇 안 되는 모스크나 이슬람 사원만이 교회로 바뀌었다. 이미 무어인이 스페인 내 경제에서 차지하는 비중이 막대했기 때문에 지금까지도 무어인의 예술과 건축, 음식 등 고유의 문화는 상당히 큰 영향을 끼치고 있다.[11] 막대한 위력을 떨치던 이슬람 세력은 기독교 세력에게 코르도바 지역을 시작으로 1236년 지금의 세비야까지 내주고 만다. 잠시 동안 여러 상황을 겪은 스페인은 유럽 전체를 집어 삼킨 흑사병으로 1348년 무렵에는 극도의 어려움을 겪게 된다.[12]
이슬람 세력을 지원하던 마리니드 왕조는 13~14세기에 다발적으로 무슬림의 규약을 부활시키기 위해 재침공하지만 실패하고 만다. 마리니드 왕조는 13세기 중엽부터 15세기까지 스페인 남부와 지금의 모로코를 통치하였다.[13]
1469년 아라곤의 왕위 후계자 페르난도와 카스티야의 왕위 계승 후계자 이사벨의 결혼으로 공동 국왕이 지배하는 왕국이 성립됐다. 두 사람의 공동 왕국 출범 이후, 스페인은 1479년 카나리아 제도를 복속하고 1492년 무슬림의 마지막 보루이던 그라나다를 정복함으로써 781년 간의 스페인 내 무슬림 지배를 종식시키고 통일을 이루었다.[14] 이 시기에 스페인에는 팔렌치아 대학과 살라만카 대학 등이 설립된다. 이들 학교는 유럽 전체를 통틀어 가장 이른 시기에 설립된 대학이다.
1492년은 스페인에 여러 의미를 지닌다. 통일을 이룬 해일 뿐 아니라 콜럼버스가 아메리카에 도달하게 된다. 한편으로는 스페인 내 유대인 박해가 시작된다. 철저한 로마 가톨릭 국가가 되기 위해 종교재판을 통해 이단을 색출한다는 명분 하에 무력으로 저항하는 다른 종교 신자들을 화형에 처하고 개종을 거부하는 이슬람교도와 유대교 신자를 추방하였다.[15]
이사벨과 페르난도는 르네상스 시대의 신흥 군주로서 지위를 확립하면서 지역 귀족과 합세하여 왕족의 권위를 세운다. 이런 과정에서 España(에스파냐)라는 단어가 출현하게 된다. 에스파냐라는 단어는 고대에 스페인을 지칭하던 히스파니아()에서 유래했으며, 아라곤 왕국과 카스티야 왕국 모두를 통칭하기 위해 쓰이기 시작한다. 스페인 전체에 통합과 더불어 안정기가 찾아오면서 종교, 정치, 군사 등 전반에 발전을 거두게 되며 새로운 강대국으로 떠오르게 된다. 훗날 수많은 식민지를 복속한 국력 신장의 계기는 이때 다져진다.
스페인의 전성기
네 왕국의 통합은 스페인 제국의 기초를 다지게 된다.[16] 16세기와 17세기 대부분에 걸쳐 세계 최강대국의 지위를 누렸으며 식민지 무역으로 쌓은 부를 누렸다. 그중에서도 스페인 합스부르크 왕조 때에 이르러 최고의 영화를 쌓게 된다. 다만 네덜란드 독립 전쟁과 이탈리아 전쟁, 오스만-합스부르크 전쟁, 영국과 스페인 간 전쟁(1585년)으로 여러 고비를 겪었다.[17] 칼뱅주의의 영향을 받은 개신교 국가인 네덜란드는 반란을 일으켜 독립을 하기에 이르렀다.
막대한 부를 바탕으로 스페인은 남아메리카와 중앙아메리카, 멕시코, 오늘날 미국의 남서부 지방에서부터 필리핀, 마리아나 제도까지 차지하게 된다. 1580년부터는 지금의 포르투갈 영토와 이탈리아 남부, 시칠리아는 물론 독일, 벨기에, 네덜란드, 룩셈부르크의 전체 혹은 일부 영토를 정복하고 스페인의 영향력이 북부 아프리카까지 미치게 된다. 스페인 제국은 이때부터 “해가 지지 않는 제국”이라는 별칭을 얻게 돼 “스페인이 움직이면 전 세계가 두려워한다.”라는 말이 있을 정도였다. 바다와 육지를 넘어 바닷길이 열리면서 유럽의 제국주의가 첫 발을 디디게 된 것이다. 금은이나 향신료, 진귀한 농산물을 약탈하면서 스페인 항해자들은 유럽인에게 신세계를 소개하는 역할을 수행하였다.[18] 당대는 분명 스페인의 개화기로서 지금은 스페인의 황금기로 칭송되고 있다.
왼쪽|300px|섬네일|스페인 제국의 변천
그러나 식민지 사람들에게 로마 가톨릭을 지나치게 강요하였으며 더구나 무적함대가 1580년대 말 영국에 패배하였다. 당시 국왕인 펠리페 2세는 당시 영국 여왕인 엘리자베스 1세와 결혼할 것을 요청하였으나 거절당했다.
한편 스페인은 황금기를 누리면서도 수많은 전쟁에 시달린다. 오스만 제국의 급성장과 더불어 해적이 남발하면서 지중해 연안 지방에는 노예 매매와 침략 행위가 끊이지 않게 된다. 이슬람 세력의 약탈도 빈번하게 일어났으며 또한 프랑스와 이탈리아 간 전쟁도 자주 일어났다. 후에는 로마 가톨릭 내 교회 개혁 문제로 스페인 전체가 분열에 휩싸여 스페인은 한동안 종교 문제에 지속적으로 군사 대응을 하기에 이른다.[19]
하지만 수십 년간의 전쟁과 기근 속에 17세기에 접어들면서 여러 문제에 봉착하기 시작했다. 더군다나 스페인의 합스부르크가는 유럽 전역에 퍼져 있던 문제에 개입하며 사태를 악화시켜 국력 약화를 자초했다. 스페인은 가톨릭 국가로서 땅에 떨어진 합스부르크가의 위신을 세우려 노력했다. 신성 로마 제국의 군대와도 함께 연합하여 개신교 세력이 일으킨 변혁을 뒤엎으려 시도하지만, 그러는 와중에 포르투갈이 독립을 쟁취하는 한편 네덜란드도 1648년 완전 독립하기에 이르렀다. 결국에는 유럽 전역에 30년 전쟁이 불어 닥치자 신교를 비밀리에 지원하던 프랑스에 패배하였다.[20] 당시 스페인의 영향력은 유럽 전역에 미치고 있었으므로 유럽 전반의 경제 또한 상당한 침체기를 겪었다.
17세기 후반에 이르러 스페인은 쇠퇴의 길로 접어들었다. 하지만 광대한 해외 영토를 유지하면서 더욱 그 영향력을 넓혀 식민지 통치를 19세기까지 계속하게 된다.
또 한 번의 쇠퇴는 스페인 왕위 계승 전쟁 때 일어났다. 18세기 초부터 일어난 왕위 계승 전쟁은 귀족 세력뿐 아니라 시민전쟁으로 번지기도 한다. 왕위 계승 전쟁 동안 유럽 내 스페인의 영향력은 물론 대륙 내 강대국으로서의 지위도 사실상 잃게 됐다. 영국과 오스트리아에 방대한 영토를 내주면서 해상 강국의 지위를 더 이상 누릴 수 없게 된 것이다.[21]
계승 전쟁 동안 프랑스에서는 부르봉 왕가가 생겨났고 부르봉 왕가의 왕위 계승권을 갖고 있던 스페인의 펠리페 5세는 두 나라의 전쟁으로 번질지도 모를 후일을 우려해 계승권을 포기했다. 스페인의 완전한 자주 독립은 펠리페 5세가 카스티야와 아라곤 지역을 완전히 합병해 하나의 국가로 통일하면서 성취됐으며 그는 바로 귀족들의 터무니없는 특권을 폐지하였다.[22]
통일 이후 18세기에 이르러 스페인은 막대한 영토와 부를 토대로 다시 회복기를 맞는다. 더불어 유럽 내 스페인의 지위도 조금씩 향상되기 시작하였다. 스페인의 재도약의 시작과 함께 부르봉 왕가는 행정 체계 정비에 박차를 가해 견제하는 한편 상당수의 유럽 군주 또한 스페인의 발전에 귀 기울이게 됐다.[23]
1763년에는 프랑스-인디언 전쟁에서 승리하여 캐나다 브리티시컬럼비아주, 미국의 캘리포니아주, 네바다주, 유타주, 빌링스, 캐스퍼, 시애틀, 애리조나주, 미니애폴리스, 덴버, 캔자스시티, 세인트루이스, 배턴루지, 댈러스 등 미시시피 강 서부에 있는 모든 땅을 차지하게 되었다.
스페인의 쇠퇴
1793년 스페인은 프랑스 제1공화국과 전쟁을 겪게 됐다. 프랑스의 공격으로 스페인은 지식인 사이에서는 분열이 일어나기 시작한다. 전장에서 패하면서 1795년에 프랑스와 강화 조약을 체결하게 되며 결과적으로는 종속국이 된다. 스페인 왕실 자체가 멸족하지는 않았으므로 이듬해 스페인은 영국과 포르투갈에 전쟁을 선포하게 된다. 그러나 잇따른 전쟁으로 되레 경제 상황이 악화되고 국력만 허비하게 된다. 이에 따라 국왕은 권력을 나폴레옹의 형인 조제프 보나파르트에게 이양하는 한편 조제프가 새로운 군주로 등극한다. 원래 스페인의 왕은 나폴레옹의 맹장(猛將)인 조아생 뮈라가 하기로 되어 있었으나 조아생 뮈라에 대한 스페인 군중들의 분노가 극에 달해 있었던 관계로 조아생 뮈라를 나폴리의 왕으로 임명하고 원래 나폴리의 왕이었던 조제프 보나파르트가 스페인의 왕으로 오게 된 것이다. 하지만 조제프 역시 뮈라와 마찬가지로 스페인 군중에게 경멸의 대상이었으므로 1808년 5월 2일 민족주의자 군중은 프랑스 군대를 상대로 일종의 독립 운동을 하게 된다. 독립 운동의 전개와 함께 이러한 움직임은 반도 전쟁으로 촉발됐다.
나폴레옹은 이 문제에 간섭하기 시작하면서 본격적으로 전쟁에 나서 훈련도 제대로 받지 못한 스페인 군대를 격파하는 한편 참전한 영국군을 몰아낸다. 그러나 이후 스페인 군의 게릴라전과 영국-포르투갈 연합군 전략이 성공하고 나폴레옹의 러시아 침공이 겹치면서 프랑스 세력은 1814년 완전히 스페인에서 영향력을 잃게 된다. 이에 따라 나폴리의 왕으로 지내던 찰스 3세(나폴리의 페르디난드 7세)가 복권한다.
프랑스의 스페인 침공은 1세기가 넘도록 스페인 국내 정치 불안을 야기했다. 또한 이 기간 동안 스페인은 쿠바와 푸에르토리코를 뺀 모든 라틴 아메리카 식민지를 잃게 되면서 이전의 부와 국력을 상당 부분 상실하였다.
스페인-미국 전쟁
스페인이 19세기 내내 식민지 지배권을 잃고 경제 위기를 겪는 동안 필리핀과 쿠바에서는 민족주의 운동이 활발해진다. 식민지 내 독립 전쟁은 결국 미국 지역에서도 일어나 미국의 예견치 못한 공격으로 스페인은 패배하고 만다. 당대의 주역이었던 98세대(1898년 세대)는 전쟁을 뼈저린 “재난”("El Desastre")으로 느꼈다. 그에 따라 국가 안팎에 문제를 야기하였고 특별히 알폰소 12세가 쌓아놓은 치적을 송두리째 잃게 된다.
혼란한 20세기
1900년대부터 1910년대에 이르러서 스페인은 잠시 평화를 누린다. 서사하라와 모로코, 적도 기니를 식민지로 차지했고 유럽 열강의 아프리카 대륙 침탈에 동참하기도 한다. 그러나 모로코의 리프 공화국(Rep. of Rif)과 전쟁(1920년)을 겪으면서 시민들의 군주제에 대한 의구심만 커졌다. 한편 스페인 군인으로서 모로코의 반란을 진압하는 데 앞장선 미겔 프리모 데 리베라는 쿠데타를 일으켜 독재자로 군림하나 1931년에 스페인 제2공화국이 들어서며 그의 시대는 막을 내린다. 이때부터 공화국 정권은 바스크를 비롯한 카탈루냐, 갈리시아에 자치권을 부여하며 여성의 투표권을 허용한다.
좌파세력을 견제하기 위해 국민전선/우파연합과 제휴한 프란시스코 프랑코는 모로코에서 정변을 일으켰다. 이로 인해 인민 전선과 국민전선 간의 스페인 내전이 촉발됐다. 3년 뒤 스페인 내전의 시민 세력이 프랑시스코 프랑코의 주도로 승리를 얻게 된다. 상당 부분 나치 독일과 파시스트 이탈리아의 지원을 받은 것이었다. 소비에트 연방과 멕시코 등은 스페인 내전에 자국의 이익을 위해 비밀리 지원을 하나, 서방 세계는 영국이 주도하던 내정 무간섭주의(Non-Intervention)에 따라 무대응으로 일관했다. 헤밍웨이와 조지 오웰 등을 비롯한 많은 지식인이 인민 전선을 지원하여 참전했으나 결국 내전에서의 승리로 프란시스코 프랑코가 정권을 잡았다. 민간인 학살 범죄인 게르니카 폭격 사건이 나치 독일 공군에 의해 벌어진 것도 이때였다(1937년). 내전으로 50만 명 이상의 사망자가 발생했으며[24] 오십만 명 정도의 인구가 자신의 모국을 떠나게 됐다.[25] 이들의 후예가 대부분 라틴 아메리카에 거주하고 있으며 아르헨티나에만 30만 명 정도에 이르는 것으로 파악되고 있다.[26] 스페인 내전은 2차 세계대전의 최초 시작이자 유럽의 시민 전쟁으로 간주되기도 한다.
한편 스페인은 제2차 세계 대전에 직접 참가하지는 않지만 프랑코 정권은 은밀히 추축국에 협조하기도 했으며 이러한 행적이 국제 사회로의 진출에 대한 미국 등 서방 국가의 반대를 부른 명분이 되기도 한다.
섬네일|왼쪽|1969년경의 프란시스코 프랑코.
20세기 스페인은 좌파와 우파 간의 대립이 고조되고 있었고 당시 스페인 사회는 청빈을 중요하게 생각하는 로마 가톨릭 교회가 전 국토의 대부분을 차지하는 모순을 보일만큼 부가 지주계층, 군벌, 로마 가톨릭 교회에 편중돼 있었다. 이에 불만을 품은 인민 전선으로 불리는 공산주의 세력이 창궐하였다. 인민전선에서는 교회의 재산을 국유화하려고 하는 등 심각한 빈부의 격차라는 사회문제를 개혁하고자 하였다.
프랑코 독재 정권은 유럽의 마지막 군사 정권으로 불리는데, 집권 후 좌파 탄압, 비밀경찰을 통한 통제 등 독재 정치로 국민들의 자유와 권리를 억압했기 때문이다. 프랑코 군부 독재 정권 아래 합법적으로 인정받은 당은 팔랑헤당(Falange española tradicionalista y de las JONS)뿐이며, 1937년 창립 후 반공주의와 민족주의, 로마 가톨릭에 큰 영향을 미친다. 그러나 프랑코가 민주주의를 탄압하려는 움직임을 지속적으로 내비치자 1949년에는 국민 운동당(Movimiento Nacional)으로 개칭하였다. 2차 대전이 종결되자 스페인은 유엔에 가입하지 못하는 등 정치·경제적으로 고립 상태를 겪기도 했다. 1955년이 돼서야 미국이 공산세력의 남하를 우려해 이베리아 반도와 지중해에 군사 주둔을 꾀함에 따라 유엔에 가입하게 된다. 1960년대에 이르러서는 스페인의 기적을 이루며 급진적인 경제 발전이 이뤄졌으며, 특히 관광 분야의 활성화와 더불어 산업 국가로서의 국가 정체성이 정립되는 한편 학력 수준 향상으로 인력 개발이 진척되기도 했다.
1975년 유럽의 마지막 군사독재자 프랑코가 사망한 뒤에 스페인 왕정이 복고되었으며, 현 국왕인 후안 카를로스 1세의 영단으로 스페인에서는 입헌군주제에 기반한 민주주의가 시작됐다. 1979년 스페인 국민들은 처음으로 보통 선거에 참여하였는데, 《스페인사》(청아)에 수록된 사진에 의하면 당시 스페인 국민들은 자신들의 손으로 주권을 행사하기 위해 투표소에서 길게 줄을 설 만큼 보통선거참여에 관심이 많았다. 또한 프랑코 정권 때 수감됐던 양심수들이 석방되었다. 또한 언론의 자유·결사·정치의 자유가 허용되었고, 1978년 스페인 헌법이 선포되면서 각 지방을 이루는 지방 정부가 출범한다. 그러나 일부 지방에서는 독립을 바라는 목소리가 커지면서 급진적인 양상으로 번지기도 한다. 대표적인 예가 바스크의 경우이다.
1981년 2월 23일 군사 쿠데타가 날 조짐이 나타나기도 하나 대다수의 군부 세력은 왕실에 충성을 다짐한다. 사실 쿠데타 조짐을 억누르기 위해 카를로스 1세는 국영 방송을 통해 월권을 행사하기도 했다. 쿠데타 세력의 촉발로 국회가 군부에 점령되기도 했으며, 긴급 내각이 설립돼 국내 정치 양상에 격변기를 맞기도 했다.
새로운 법률에 따라 실시된 선거로 1982년 스페인 사회노동당은 내전 이후 기구 자체가 거의 운용되지 못하다 43년 만에 다시 생겨나면서 정권을 잡기도 했다. 한편 스페인은 1986년 유럽 연합의 전신인 유럽 공동체에 가입한다. 14년이나 스페인의 정권을 독점하던 좌파계열의 사회노동당은 개혁을 요구받으며 결국 1996년 우파에 참패하고 정권이 교체되었다.
스페인 정부는 오랜 기간에 걸쳐 “바스크 조국과 자유”(ETA, “Euskadi Ta Askatasuna”)에 반대하는 캠페인을 벌여왔다. 1959년 결성됐으며 그들은 스스로를 게릴라 집단으로 규정하고 있지만, 유럽 연합과 미국은 ETA를 테러 집단으로 규정하고 있다. 유럽연합과 미국의 주장은 '지금껏 테러 집단의 공격으로 40년간 800명이 넘은 사람들이 죽었으며, 바스크 자치 정부는 자유 민족 바스크의 도를 넘은 폭력에 대해 특별한 발언을 하지 않고 있다.' 라는 것이다.
21세기
2002년 1월 1일 스페인 페세타가 유로화로 대체되면서 15개국과 함께 유로존으로 편입, 새로운 변혁기를 맞게 된다. 유로존으로의 편입은 스페인에 새로운 경제 성장을 가능케 했다.[27] 도입 후 스페인의 경제 성장률은 유럽 연합 평균을 웃돌았지만 지나치게 늘어난 국부 팽창이 미칠 악영향과 최근 대외 적자가 늘고 있어 우려의 목소리가 높아지고 있다.[28]
2004년 3월 11일 2004년 마드리드 동시 다발 테러 사건이 일어나 아침 시간에 출근하던 사람들이 희생됐으며 ETA가 저지른 것으로 추정하기도 했다.[29] 2004년 3월 13일 토요일 정오, 중도 우파인 스페인 국민당(Partido Popular)의 대변인이었던 Eduardo Zaplana는 검찰 수사가 ETA에 집중되어 있다고 발표한다. 이는 스페인 총선거 하루 전날 일이었다. PRISA 그룹에 속한 la SER 에선 정부 대변인 발언을 부인하며 검찰 당국이 이슬람 세력을 수사 중이라고 발언, 총선거 하루 전날 시민들은 SMS와 전화 등을 통해 오후 6시 국민당 본부 앞에 모여 "사실을 원한다.", "거짓말쟁이들", "선거 전에 우린 사실을 알고 싶다.", "Aznar(당시 국민당의 스페인 총리) 너는 알고 있다!" 등의 슬로건을 내달고 시위가 이루어진다.[30][31] 결국 다음 날 총선거에서 중도좌파인 스페인 사회노동당이 승리하게 된다. 이 총선거에 2500만명이라는 역사상 가장 많은 국민이 선거에 참여했으며 국민당과 사회노동당, 두 정당에 표가 가장 많이 집중된 선거(82%)로 기록되었다.[32]
2009년 11월 부로 스페인 정부는 양성 평등 비율이 거의 평균으로 동등하게 유지되고 있음을 공표했다. 18명의 정부 각료 중 9명은 여성이며 현재 호세 로드리게스 총리 하의 내각에서 스페인은 양성 평등에 관해서만큼은 상당히 안정된 평가를 받고 있으며 "스칸디나비아 지역 이외의 유럽 국가에서는 성평등 문제를 의식적으로 정부 내 문제로 각인하고 있는 정부가 스페인 이외에 없는 것으로 보인다"는 평가를 받았다.[33] 2007년 입법 절차를 거쳐 성별에 관련한 정치, 경제에 대한 평등 문제를 용인하기 위한 절차에 돌입했다.(Gender Equality Act).[34][35] 현재 입법부에서 350명 의석 중 128명은 여성으로 36.3%이다.[36] 현재 하원의 경우 여성 의원이 더 많은 13번째 국가가 됐으며 상원의 경우에는 263석 중 79명이 여성으로 30%에 머물고 있다.[37]
지리
세계에서 51번째로 큰 영토를 가지고 있으며, 면적은 50만 4,782km2이다. 본토는 이베리아 반도에 위치하는데, 그밖에 지중해와 대서양의 제도, 두 개의 자치시인 세우타와 멜리야가 있다. 본토의 1/3 정도가 산지이며, 평균 해발 고도 660미터로 유럽을 통틀어 스위스 다음가는 고산 국가이기도 하다. 북부에는 피레네 산맥, 대서양 연안 지방에는 칸타브리아 산맥, 남부에는 시에라네바다 산맥, 중앙부에는 메세타 고원(이베리아 고원)이 있다. 과달키비르 강, 과디아나 강을 비롯해 에브로 강, 두에로 강 등이 스페인의 주요 강이다.
남부의 안달루시아 지방은 토지가 비옥해 예로부터 포도 및 오렌지, 올리브 재배가 이루어졌으며, 이슬람의 지배를 오래 받아 아직도 아랍 문화의 색채가 강하게 남아 있다. 스페인 본토의 동쪽을 보면 큰 섬이 몇 개 있는 것을 볼 수 있다. 마요르카 섬을 비롯한 발레아레스 제도라 불리는 이곳은 지중해에서 가장 각광받는 휴양지 중 하나이며, 1950년대 스페인 정부의 관광 개발 정책에 힘입어 관광업이 계속적으로 발전하면서 성장했다. 세우타와 멜리야는 아프리카 대륙에 있는 스페인령으로 모로코와 인접하는 한편 지브롤터 해협의 중요 항구인 지브롤터는 영국령이다. 비다소아 강의 작은 섬인 피센 섬은 프랑스와 공동 관리한다.
서쪽으로는 포르투갈과 접하고 있으며, 북동쪽으로는 피레네 산맥을 경계로 프랑스 및 안도라 공국과 접하고 있다. 또한 피레네 근처에 있는 인구 약 1200명 규모의 이비아(Llívia)라는 마을은 프랑스 영토에 둘러싸여 있기도 하다.
섬
스페인의 영토에는 발레아레스 제도와 카나리아 제도 그리고 지중해 및 지브롤터 해협 근처에 접하는 여러 무인도가 포함된다. 지중해의 도서 영토를 두고 [Plazas de soberanía]error: {{lang}}: text has italic markup (help)로 칭하며 차파리나스 제도, 알보란 섬, 페레힐 섬 등을 포함한다. 비다소아 강에 있는 피전트 섬은 스페인과 프랑스가 공통으로 점유하고 있다.
1. 테네리페 899,833
2. 마요르카 862,397
3. 그란 카나리아 838,397
4. 란사로테 141,938
5. 이비사 125,053
6. 푸에르테벤투라 103,107
7. 메노르카 92,434
8. 라 팔마 85,933
9. 라 고메라 22,259
10. 엘 이에로 10,558
11. 포르멘테라 7,957
12. 아로사 섬 4,889
13. 라 그라시오사 658
14. 타바르카 105
15. 온스 61
산과 강
이베리아 반도에 속한 스페인 본토는 산악 지형이 두드러 지며 산악 지형을 중심으로 고지대 평원이 분포한다. 피레네 산맥을 잇는 산지로는 칸타브리아 산맥, 시스테마 이베리코, 시스테마 센트랄, 톨레도 산맥, 시에라 모레나 등이 있으며 최고봉 3,478m인 물아센(Mulhacén)이 있는 시스테마 페니베티고는 시에라네바다 산맥에 위치하고 있다. 이 봉우리는 스페인 본토에서 가장 높은 봉우리로서 스페인 전 영토를 포함하여 최고봉은 카나리아 제도의 화산인 테이데이다. 메세타 고원은 스페인 중앙부에 위치한 고지대 평원이다.
주요 강으로는 에브로 강, 두에로 강, 타구스 강을 비롯해 과디아나 강, 과달키비르 강이 있다. 충적 평야는 대부분 해안가에 분포하며 과달키비르 강에 위치한 안달루시아 지방의 충적평야가 가장 넓고 비옥하다.
기후
스페인의 지리적 특성을 고려하자면 기후 또한 다양하게 나뉜다. 대개 스페인의 기후는 세 구역으로 나뉜다.[38][39][40]
지중해성 기후는 안달루시아 평원 해안가에서 시작해서 바르셀로나와 피레네 산맥 인근까지 해안 기후의 특성을 보인다.
대륙성 기후는 지중해성 기후의 특성과 혼재하여 나타나는 기후 특성으로 특히 마드리드를 비롯한 내륙에 나타난다.
서안 해양성 기후는 갈리시아를 비롯해 비스케이 만 근처의 해안가에 나타난다. 가장 큰 도시인 빌바오를 포함한 이 지역을 대개 “녹색의 스페인”(Green Spain)이라고 부른다.
사하라 사막이나 아프리카 대륙에서 뜨거운 바람이 넘어오는데, 이 때문에 남부 지방은 상당히 건조한 기후를 띠기도 한다. 빌바오 지역을 제외한 중남부 일부에서는 반사막 현상이 나타나기도 하는데 사하라 사막의 바람 영향이 상당히 크다고 볼 수 있다.
정치
스페인은 입헌 군주제 국가이다. 양원제 국회를 갖추고 있으며, 입법부가 있어 분권 체제를 갖추고 있다. 국가 원수는 국왕이며, 상하원은 직접·간접 투표로써 선출된다. 임기는 4년이다. 행정부의 수반은 총리이며, 부총리가 보좌한다. 스페인 내각(Consejo de Ministros)의 수반인 장관은 총리가 지명한다.
스페인 입법부를 개괄적으로 설명하면 다음과 같다.
스페인 하원(Congreso de los Diputados): 총 의석 350석, 4년 임기로 지방정부에서 천거한 인물들도 포함돼 활동
스페인 상원(Senado): 4년 임기제로 총 의석 259석 중 208석은 직접선거로, 나머지 51석은 지방 입법부가 천거하여 선출
국가원수
스페인 국왕: 펠리페 6세(2014년 6월 19일)
스페인 총리 (Presidente del Gobierno literally President of the Government): 마리아노 라호이(2011년 12월 21일)
부총리(내무부 장관 겸임): 소라야 사엔스 데 산타마리아(Soraya Sáenz de Santamaría)
가장 초기의 스페인 헌법은 1812년까지 거슬러 올라간다. 하지만 독재자 프란시스코 프랑코가 1975년에 죽은 뒤 1977년에야 보통 선거가 이루어지고, 1978년에는 헌법이 제정되는 등, 남유럽에서는 가장 늦게 민주주의 국가로 발돋움할 수 있었다.
스페인은 명목상 연방 국가가 아니지만 17개의 자치주와 2개의 자치시가 서로 다른 자치권을 누리고 있어 사실상의 연방 국가()를 구성하고 있다. 스페인은 스위스 및 독일, 벨기에와 함께 유럽에서 가장 지방 자치가 잘 이뤄지고 있는 나라이다.[41][42][43][44] 카탈루냐 지방과 바스크에서는 별도의 경찰 조직이 치안을 맡고 있으며, 의회를 비롯한 행정, 예산, 보건 등 모든 정부 기관도 자치적으로 구성하고 있다.
2018년 6월 1일부로 페드로 산체스가 취임했으며, 민주화 이후로 선출된 일곱 번째 총리가 됐다. 부총리는 3명이 존재했으나, 2011년 이래로는 한 명만 존재한다.
대외 관계
프란시스코 프랑코의 군사독재 시대가 끝나면서 스페인은 대외 정책에서 그동안 편향돼 있던 외교 정책을 재정비하는 데 온힘을 기울였다. 1955년 유엔에 가입한 이후 줄곧 국제 사회로의 행보를 적극적으로 추진하고 있으며, 2006년 기준 분담금은 세계 9위권에 해당한다.[45] 여러 차례의 내전과 분열 이후 유럽을 시작하여 서방 세계와의 외교를 다지는 한편 1982년 북대서양 조약 기구(NATO)에 가입했으며 다양한 역할을 수행하게 된다.
다른 유럽 국가처럼 스페인에서도 유럽 연합(EU) 관련 외교 문제가 가장 핵심 사안으로 꼽히고 있으며, 서유럽에 관련한 사건에는 특히 관련국 혹은 유럽 연합 회원국과의 조율에 힘쓰는 것을 원칙으로 삼고 있다.
2001년 조선민주주의인민공화국과 외교 관계를 수립하면서 스페인은 전 세계 국가와 외교 관계를 수립하는 계획을 완성한다.
대한민국과는 1950년 외교 관계를 수립한 이래 외교 관계를 유지하고 있으며, 2007년 기준 대(對)스페인 수출은 미국 달러로 약 39억 달러이며, 수입은 8.5억 달러이다. 지금까지 경기도를 비롯한 6개의 시도가 스페인 자치 정부와 자매결연하고 있다.[46] 한국인은 대사관 가족을 포함해 3646명이, 화교는 134000명이 거주하고 있다.
특히 라틴 아메리카와의 외교 관계를 돈독히 유지하고 있으며, 스페인계 혈통의 주민에 대한 관심도 상당히 높은 편이다. 히스패닉계 시민의 영향력을 무시할 수 없다는 사실은 이미 미국에서조차 널리 인식되고 있다. 스페인은 국가적으로도 히스패닉계와 언어와 무역, 역사, 문화에 대한 교류를 넓히고자 하며, 라틴 아메리카 국가들에게 스페인은 독재 국가에서 민주 국가로 발전한 대표적인 예로 꼽히고 있다.
영토 분쟁
스페인은 영국령 지브롤터에 대해 영유권을 주장하고 있다. 6km2의 작은 해외 영토인 지브롤터는 이베리아 반도의 남쪽 끝 영토로 현재 영국령이다. 지브롤터는 스페인이 지배하고 있었지만 스페인 왕위 계승 전쟁 동안 마이노르카 섬과 함께 영국에 편입된다. 마이노르카 섬은 아미앵 조약에 따라 1802년 다시 스페인에 돌아왔다.
지브롤터에 대한 영국 영유권은 1713년 위트레흐트 조약에서 비롯하였으며, 이후로 스페인은 줄곧 지브롤터가 마땅히 스페인령으로 인정받아야 한다며 영유권을 주장해 왔다.[47]
1940년 이후 스페인의 국제적 공세는 더욱 강화됐으나 정작 지브롤터 주민들은 이에 반대하고 있으며, 영국-스페인 공동 지배에 대해서도 반대 입장을 보이고 있다.[48] 유엔은 영국과 스페인, 유럽 연합 회원국이 함께 지브롤터의 문제를 해결해 나갈 것을 촉구하고 있다.
또 다른 예로는 모로코가 영유권을 주장하고 있는 세우타와 멜리야, 아프리카 북쪽의 지중해에 있는 플라사스 데 소베라니아()가 있다. 포르투갈과도 분쟁이 있어 국경 지대에 있는 도시인 올리벤사(Olivenza)의 경우 포르투갈에서 영유권 주장이 제기되고 있다.
군사
스페인 군대(, Spanish Armed Forces)는 육군과 해군, 공군으로 이루어져 있으며, 그 통솔권은 스페인의 국왕인 펠리페 6세에게 있다. 전체 스페인 왕국의 통합력과 왕권을 보호하기 위한 목적으로 군 병력이 존재한다. 스페인군은 북대서양 조약 기구(NATO)에 참여하는 군 중 하나이며, 유럽 연합의 군사 활동에도 참가한다. 현재 스페인의 병역은 모병제이다.
스페인의 국방 비용 지출액은 2003년 기준 99억 달러에 이르며, 전체 GDP의 1.3%를 차지한다.[49]
행정 구역
스페인은 17개의 자치 지방으로 구성되며, 2개의 자치시인 세우타와 멜리야가 있다. 17개의 자치 지방은 50개의 주로 다시 나뉜다. 단 아스투리아스 지방을 비롯한 발레아레스 제도, 칸타브리아 지방, 라리오하 지방, 마드리드 지방, 무르시아 지방, 나바라 지방은 그 자체가 주이자 자치 지방이다.
행정상 스페인에는 50개의 주가 있다. 7개의 자치 지방—아스투리아스 지방과 발레아레스 제도, 칸타브리아 지방, 라리오하 지방, 마드리드, 무르시아, 나바라 지방—은 각각 하나의 주이다.
경제
2014년 기준으로 세계은행에 따르면, 스페인의 경제 규모는 세계 14위이며, 유럽에서는 다섯 번째로 규모가 크다. 2015년 기준 국내 총생산(GDP)는 1조 2,210억 달러(월드 팩트북 기준)이며, 1인당 구매력 환산 지수(PPP)는 34,819 달러(2015년)로서, 35,708 달러의 수치를 보인 이탈리아와 이스라엘 등과 비슷한 수준이었다. 스페인의 경제 성장률은 2007년 3.8%로 모든 G8개국보다 높게 나타났으며 3년 연속 성장률 우위를 점했다.
중도 우파 정부를 총괄하던 호세 마리아 아스나르 총리는 1999년 유로화 도입을 성사시킴과 동시에 스페인에 새로운 경제 부흥기를 열었다. 2006년 10월 기준 실직률은 7.6%였으며, 이는 1990년대 초반 20%를 넘어섰던 것에 비해 엄청나게 양호하다. 그러나 계속된 인플레이션이 스페인 경제의 먹구름으로 남아 있다.[50] 또한 경제 협력 개발 기구(OECD)의 보고서에 따르면, 미국 및 영국과 더불어 가장 교육 환경이 형편없다는 악평도 있어 우려를 사고 있다.[51]
한편 스페인은 2001년부터 2005년까지 유럽 연합 국가의 일자리를 가장 많이 창출했다는 평가를 받고 있다.[52] 외국계 자본의 적극적인 투자와 더불어 유럽 국가 중 가장 역동적인 경제 발달 양상을 나타내고 있기도 하다.[53] 대표적으로 스페인의 관광 산업은 지난 40년간 세계 2위 수준으로 발전해[54] 그 가치만 400억 유로에 달하며 전체 GDP의 5%를 차지할 정도로 기여도가 높다.[55]
부동산 거품 현상은 스페인에서도 예외가 아니어서 건설업 호황과 함께 전체 GDP의 16%, 구직자의 12%를 창출해 내고 있다.[56] 하지만 독일 신문지 디벨트에 따르면 2011년 스페인의 1인당 국민 소득은 독일에 따라잡힐 것으로 전망되고 있기도 하다.[57] 스페인 내 가계 부채는 10년 만에 3배로 뛰어 올라 저소득층의 경우 소득 중 부채 비율이 125%에 달하는 것으로 조사됐다.[58]
2008-09 신용위기와 일련의 세계 경제 침체로 인해 부동산 시장 불황이 스페인 전역의 화두로 등장했다. 다행히 스페인 국내 은행업계와 재계는 미국과 영국에 비해 타격을 덜 받았다. 이는 보수적인 스페인 재계의 제재가 어느 정도 성과를 거뒀기 때문인 것으로 평가된다. 스페인 경제부는 1979년 자국 은행권 위기와 1993년 부동산 위기로 은행 위기가 일어났던 일을 상기하고 있었다. 실제로 스페인 제1의 은행인 방코 산탄데르는 영국 정부가 추진한 영국 내 은행권 구제책에도 참여했다.[59]
관광
지난 40년 간 스페인의 관광은 세계 2위 규모로 성장했으며 그 가치만 400억 달러에 달하는 것을 추정돼 2006년 기준 GDP 5%에 달한다.[60][61] 스페인에서 관광이 흥한 이유는 상대적으로 온화하고 햇볕이 많은 기후와 지리적인 요인 그리고 시설 투자와 다채로운 관광 인프라가 갖춰져 있기 때문이다. 역사, 문화 유적지가 결합돼 개발과 실업률 저하에도 기여한다. 스페인 내 호텔의 별점 체계는 다른 유럽 국가에 비해 엄격하고 요구 사항이 높은 것으로 알려져 있어 그 별점 자체가 다른 국가와는 차이가 있을 수 있다. 각 숙박시설이 받은 별점의 가치가 다른 국가에 비해 그만큼 까다로운 평가 과정을 찍기에 타국가에 비해서는 더 시설이 좋을 수 있다는 의미이기도 하다.[62]
에너지
스페인은 현재 대체에너지 생산과 개발에서 선두적인 고지를 점하고 있다. 2010년 미국 정부와 함께 알바라도 I으로 불리는 태양광발전소 건설에 착수하면서 이를 입증하기에 이른다.[63][64] 풍력 발전의 경우에도 유럽 국가에서 위상이 높으며 2010년에만 풍력으로 얻는 전력량이 42,976 GWh에 달해 전체 전력량 중 16.4%를 풍력으로 대체했다. 이는 유럽국가로서는 처음으로 독일을 제친 성과이다.[65][66] 한편, 2010년 11월 9일 풍력발전이 내륙 전력 수요의 절반 이상(53%)을 차지하는 기록을 거두었다.[67] 14개의 원자로에 필적할 만한 양에 해당하는 수치다.[68] 현재 스페인에서는 수력발전과 바이오메스를 비롯해 2곳의 조력발전소가 건설 중에 있다.[69]
총량으로 볼 때 스페인의 대체에너지는 2009년 기준으로 전체의 12.5%를 차지했다. 정부 차원에서는 2020년까지 전체 에너지 수급의 20%를 대체에너지로 한다는 계획을 수립한 상태다.[70]
교통
스페인의 교통 체계는 중앙집권화되어 있어 6개의 고속도로가 수도 마드리드를 중심으로 바스크, 카탈루냐, 발렌시아, 안달루시아, 에스트레마두라, 갈리시아로 퍼져있다. 대서양을 따라서도 페롤-비고, 칸타브리아 지방에서 지중해 지역(히로나~카디스)을 잇는 고속도로가 있다.
고속철도 체계로서는 유럽에서 가장 광범위하게 퍼져 있으면서 중국 다음으로 세계에서 가장 넓은 규모이다.[71][72][73] 2010년 10월 부로 말라가, 세비야, 마드리드, 바르셀로나, 발렌시아, 바야도리드를 잇는 총 연장규모 3500km의 철도가 개통했으며 평균 속도 300km (대한민국의 KTX와 동일)로 운행한다. 보통 일본의 신칸센, 프랑스 TGV 다음으로 가장 빠른 속도를 자랑한다.[74] 정시를 지키느냐에 관해서 98.54%의 비율로 99%에 달하는 신칸센 다음으로 가장 높은 정시 서비스를 선보이고 있다.
[75] 현재 스페인 정부의 고속철도 계획은 2020년까지의 계획은 주요 도시를 모두 마드리드와 3시간 안에 연결하는 것이며 총 연장 길이는 7000km에 이르게 된다.
공항의 수로는 47곳이 있으며 가장 붐비는 공항은 마드리드 공항(Barajas)으로 세계에서 11번째로 붐비는 공항으로 유럽 연합에서는 4번째로 가장 붐비는 공항이다. 바르셀로나 공항(El Prat)도 중추 공항으로서 2008년 기준 3천만 명의 여행객이 다녀갔다. 주요 공항으로는 그란 카나리아 공항, 말라가 공항, 발렌시아 공항, 세비야 공항, 팔마 데 마요르카 공항(마요르카 섬), 알리칸테 공항, 빌바오 공항 등이 있다.
스페인 정부는 전기 자동차를 2014년까지 100만 대로 늘리는 계획을 시작했으며 이는 국가 에너지 절약과 효율성 제고를 목표로 하고 있다.[76] 스페인 산업부는 "전기자동차가 미래 산업 혁명의 핵심 요소가 될 것"으로 보고 이에 나서고 있다.[77]
국민
스페인인이 다수를 차지하며, 아랍인과 프랑스인 및 포르투갈인도 있다. 스페인은 역사적으로 이슬람 세력의 영향이 있었다. 스페인에서 가장 흔한 성씨는 가르시아이다. 남부 스페인 사람은 정열적이고 밝다고 알려진 스페인 사람의 특징이 잘 나타나지만, 북부 스페인 사람의 경우에는 꼭 그렇지 않다.
2004년 연구 결과에 따르면 스페인은 동성 결혼에 대해 상당히 개방적인 편이다. 설문자의 66%가 동성 결혼에 대해 긍정적인 반응을 보이고 있다.[78] 실제로 2005년 6월 동성 결혼을 허용하는 법안이 187표 중 147표로 가결됐으며, 결국 스페인은 유럽에서 벨기에와 네덜란드에 이어 세 번째로 동성 결혼을 허용한 나라가 되었다.
20세기 동안 스페인의 인구 구조와 인구 증가율은 크게 변화하였다. 20세기 중반까지 스페인은 유럽에서 인구 증가율이 높고, 많은 이민을 외국으로 보내던 나라였다. 20세기 전반까지는 신대륙으로 떠나는 사람이 많았고, 제2차 세계 대전 이후로는 프랑스나 독일 등 인근 서유럽 국가로 이주하는 주민이 많았다. 그러나 이러한 상황은 크게 변하여 20세기 후반 이후 스페인은 유럽에서 출생률과 인구 증가율이 가장 낮은 나라 중 하나가 되었으며, 외국에서 많은 이민이 유입되고 있다.
2008년 기준 스페인 인구는 4천 6백만 명을 넘어섰다.[79] 스페인의 인구 밀도는 89.6명/km2이며, 다른 서유럽 국가에 비해서는 꽤 낮은 편이지만 인구분포 비율 차이가 상당히 크다. 인구는 수도인 마드리드와 주변의 위성 도시를 제외한 지역에서는 해안가에 집중되어 있다.
언어
스페인 영내에서는 카스티야어(스페인어)가 공용어이다. 그러나 일부 지역에서는 스페인어와 함께 그 지방의 언어를 공용어로 삼기도 한다. 비록 공용어의 지위를 갖지는 못하지만, 일부 지역에서는 이베리아로망스어군에 속하는 아스투리아스레온어, 에스트레마두라어, 아라곤어 등 일부 언어가 살아남아 소수의 사람들이 사용한다. 아스투리아스레온어는 공용어가 아니지만, 아스투리아스 지방 정부는 주민들에게 아스투리아스어 사용을 권장하고 있으며, 지역 내에서 공용어의 지위를 획득하기 위해 노력하고 있다. 아라곤어의 경우에도 같은 경우에 속한다. 공용어가 아닌 언어의 경우에는 오랜 관습에 따라 습득된 언어이기는 하지만 언어 사용자의 의식적인 노력이 갈수록 저하되고 있어 문제가 되기도 한다. 공용어로서의 지위를 갖지 못하면 그만큼 언어 사용의 수요가 감소하기 때문이다. 북아프리카의 멜리야에서는 아라곤어 사용자가 다수 분포한다. 일부 사용자 중에서는 아랍어 사용자도 극소수로 보이는 편이다.
지중해 연안의 관광지에서는 영어와 독일어가 널리 쓰이며 여행객을 위해 관광업계 종사자와 지역 주민은 대개 제2외국어로서 이들 언어를 배운다.
갈리시아: 갈리시아어
바스크, 나바라 지방(일부): 바스크어
아라곤: 아라곤어
카탈루냐, 발렌시아, 발레아레스 제도: 카탈루냐어
스페인어 검정 시험
영어에서 TOEIC이나 TOEFL로 개인의 실력을 평가하듯이 스페인어는 DELE()를 공식 인증 점수로 취한다.[80] 시험에는 초급, 중급, 고급으로 나뉘며 시험 응시자가 처음에 자신의 수준에 맞춰 응시하는 형태를 띤다.[81] 그 주체는 중국의 공자학원에 해당하는 세르반테스 교실에서 가지며 스페인 정부에서 갖는 경우도 있다. 1991년 스페인 정부가 설립한 세르반테스 교실은 전 세계 20개국에 위치하고 있으며 대한민국에는 경희대학교에 개설됐다.[82]
지방색
각 지방 출신에 대하여 스페인 사람들은 강하게 인식하는 편이다. 출신 지역이나 국가와 같이 개인의 기본적인 면에 대한 인식은 여태껏 스페인의 문화 전반에 지대한 영향을 끼쳐왔다.
가장 악명 높은 바스크 주나 카탈루냐 주, 갈리시아 주의 경우에는 각 주의 독특한 감정이 상당히 심하다. 다수의 바스크인과 카탈루냐 출신의 국수주의자들은 스페인 통합 이전의 개별 국가로 돌아가기를 열망한다. 그러나, 요즈음 월드컵에 스페인이 우승하면서 카탈루냐의 민족주의자 수는 줄었다. 바스크는 테러와 같은 폭력적인 행위를 통하여 이를 저지르고 있다. 사실 대다수의 바스크인은 평화적인 방법으로 자신들의 꿈을 성취하려 한다.
이외에도 안달루시아 주, 아스투리아스 주, 나바레 주, 발레아레스 제도, 발렌시아 주 등 많은 주에서 이와 비슷한 형태의 지방주의가 나타난다. 각각 모두 지방색의 특색이 달리 나타나지만 바스크보다는 민족주의자가 덜한 편이다.
이민
스페인 정부 자료에 따르면, 스페인 내 외국인 거주자는 450만 명에 달한다. 전체 인구의 11% 정도를 차지하는 수치다.[83] 외국인 중 모로코에서 온 사람이 가장 많아서 50만 명 이상이며, 20만 명이 루마니아, 26만 명이 콜롬비아 출신이다. 영국을 비롯한 프랑스, 아르헨티나, 독일, 볼리비아 출신 인구도 상당한 비율을 차지한다. 2005년 이민자 계획 수립으로 70만 명의 이민자를 다시 받아들이기로 결정한다. 2000년 이후 스페인은 출생률이 인구 대체 수준의 절반 수준이었음에도 이민자 유입 덕택에 인구 증가세를 계속 이어갈 수 있었다. 하지만 이민자 유입이 모두 합법적이지는 않아서 지중해를 통해 밀입국하는 인구가 발생해 사회적 물의를 일으키기도 했다.[84][85][86][87][88] 스페인에는 한국인도 3606명이 거주하고 있다.
2004년 통계 자료에 따르면 유럽에서 스페인의 이민자 비율은 두 번째로 높다.[89]
이민자가 늘어나는 이유는 여러 가지가 있지만, 우선 라틴 아메리카 국가와의 오랜 관계 때문이기도 하며, 아프리카 대륙과 상대적으로 가까운 지리적 특성도 또 다른 이유이다. 더군다나 스페인 사회 구조의 특징상 지하 경제와 농업이 발달되어 있어 저임금 노동자가 많이 필요하기에 이민자가 노동자로서 밀입국하는 사례가 적지 않은 것도 한 이유가 된다. 다른 이유로는 서유럽에서 퇴직한 뒤 햇볕이 많고 지중해성 기후로 유명한 스페인으로 이민하는 사람이 많기 때문으로, 유럽 국가 중 지난 6년간 이민 인구가 가장 많았다. 파이낸셜 타임스에 따르면 스페인은 서유럽인이 가장 선호하는 이민국이기도 하다.[90]
소수 민족
영국인은 2006년 기준 76만 1,000명이 있다.
유대인의 이민은 크게 세 차례로 나뉘어 이루어졌다. 19세기 이후 모로코에서 유대인이 유입되었으나, 나치의 탄압을 피해 대거 이동했으며, 그 후 아르헨티나에서 다시 유대인이 들어왔다. 스페인은 법률상 세파라딤(스페인, 포르투갈계 유대인)의 영주권 획득을 허용하고 있다. 롬인(집시)은 16세기부터 스페인으로 이주하기 시작했고, 현재 70만 명가량이 있는 것으로 추산된다.
스페인의 대도시
스페인의 대도시 권역
종교
섬네일|부르고스 대성당
기독교
로마 가톨릭교회
스페인은 예로부터 로마 가톨릭교회 국가를 정체성으로 삼았으므로 단연 로마 가톨릭교회 신자가 가장 많다. 전체 인구 중 76%가 가톨릭교도로 본인을 밝히고 있으며, 19%는 특정종교를 믿지 않는다. 2006년 10월 스페인 사회 연구소가 실시한 자료에 따르면, 76%의 가톨릭교도 중 54%는 거의 교회에 가지 않으며, 15%는 1년에 몇 번, 10%는 한 달에 몇 번 교회에 가는 반면 15%만이 매주 미사에 참석한다고 한다.[91] 하지만 라틴 아메리카 출신 이민자들이 대거 입국하면서 스페인 로마 가톨릭교회에 다시금 생명력을 불어넣고 있다는 평을 받고 있다.
성공회
스페인 성공회(, The Reformed Episcopal Church of Spain)는 세계 성공회 공동체에 자치적 관구교회(Province)로 속해있는 스페인의 성공회[92] 이며, 관구장은 카를로스 로페스 로사노 주교(Rt Revd Carlos López-Lozano)[93]이다.
개신교
스페인 개신교회는 스페인 복음주의자[94] 의 60%가 로마인라고 할 정도로, 대부분의 신자가 로마인이다. 스페인 개신교 교파로는 침례교, 복음교회, 필라델피아교회(최대 교단) 등이 있다. 스페인 개신교 예배의 특징은 목사들이 플라멩코 음악을 예전 음악으로 사용하여 하느님을 예배하는 데 있다. 스페인 개신교 신자의 수는 1932년 6천 명에서, 1990년 8만 9천 명으로 증가하였다.[95]
스페인 정교회
스페인 정교회는 국내 전 기독교인의 0.01%를 차지하며, 성장률은 3.8%이다.[95]
기타
여호와의 증인 신도는 10만 5천 명 정도이며, 약 3만 5천 명이 모르몬교를 믿고 있다.
이슬람교
최근의 이민과 함께 무슬림이 늘고 있어 그 수는 거의 1백만 명에 달하고 있다. 사실 무슬림은 과거 스페인의 지배권을 얻었음에도 기독교 세력의 팽창에 밀려 수세기 동안 스페인에서 거주하지 않았다. 그러나 스페인이 북서아프리카로 영향력 확장을 꾀함에 따라 영주권을 얻은 모로코계 주민이 이주하기 시작했다. 현재 이슬람은 스페인에서 두 번째로 신도의 수가 많은 종교이며, 전체 인구의 2.5% 정도를 차지한다.
유대교
유대교는 유대인의 입국이 허용되면서 스페인에 19세기가 돼서야 들어왔으며, 현재까지 유대인을 합친 유대교 신자는 6만2천 명 정도다.
문화
스페인은 수많은 국가와 민족의 영향을 받아 다양한 문화유산으로 널리 알려져 있다. 본질적으로 이베리아 반도 고유의 문화는 이베리아 반도 자체의 인종과 켈트족 및 서고트족의 영향에 더해 로마 가톨릭, 이슬람 문화에 바탕을 두고 발전하였다고 여겨진다. 과거에도 마찬가지였지만 중앙으로 세력을 끌어들이려는 카스티야와 외부 지방 간의 긴장 내지는 다툼이 스페인 문화의 특성을 발휘하는 요인이 됐다. 최근에 와서는 스페인 문화라는 개념이 더욱 더 대도시의 것으로 굳어지는 양상을 띠고 있다.
자연적으로는 지중해와 대서양에 가까운 자연 자원이 문화 형성에 절대적인 영향을 끼쳤다. 투우는 전 세계적으로 유명하며, 남부 안달루시아 지방의 로마인에게서 유래했다는 플라멩코라는 춤과 노래도 유명하다.
이탈리아 다음으로 스페인은 유네스코 세계유산이 많은 나라이며, 총 40개의 세계유산이 있다.
스페인 문화의 영향
스페인은 전 세계에 걸쳐 식민지를 건설했던 국가이다. 특히 라틴 아메리카라고 불리는 남미·중미·카리브 해 국가·멕시코와 일부 남부 미국지역, 필리핀, 북서 아프리카 등에 언어를 비롯하여 문화적으로 영향을 많이 끼쳤다. 스페인어는 기존의 통일되지 않은 아메리카 대륙의 언어를 하나로 통일시켜, 오늘날 전 세계에서 4억 5200만 인구가 모국어로 사용하고 있다.
스페인은 라틴아메리카에 언어의 영향 뿐만 아니라 문화와 민족성에도 큰 영향을 주었다. 이 영향력은 라틴 아메리카 문화의 일반화와 통일성을 가져와 히스패닉이라고 불리는 일종의 복잡한 문화를 만들었다. 미국 내에 이들의 인구가 약 5천만 명에 달하고 늘어남에 따라 히스패닉에 대한 중요도도 높아지고 있다.
한국에서도 스페인 문화에 대한 관심이 크게 늘어나고 있다. 국내 가요 중 스페인어를 사용한 노래도 생겨나고 있으며, 스페인과 멕시코의 영화와 연예, 축구 등에 관심이 증가함에 따라 스페인어와 스페인 관광에도 관심이 높아지고 있다. 스페인 음악과 함께 스페인 타투가 퍼지고 있으며 라틴풍의 치카노 힙합도 점차 음악계에 자리 잡고 있다.
한국의 여러 고등교육 기관에서는 스페인어를 수업으로 제공하고 있으며 외국어고등학교 등에서도 스페인어를 수업으로 택하는 학생 수가 많다. 이미 일본과 전 세계 여러 국가에서 치카노 문화에 대한 관심이 높아지고 있으며 일본에서는 이에 심취한 예술가들이 스페인어만 사용할 정도이다.
[96]
관습
대표적인 것으로는 시에스타(, 낮잠)가 있다. 시에스타는 낮 동안에 잠시 일터에서 돌아와 휴식을 취하는 스페인의 고유 관습이다. 유럽의 관념에서 스페인의 시에스타는 이미 오래전부터 인식되어 왔다. 많은 상점과 박물관조차 이 시간에는 문을 닫으며 거의 대부분의 사업장이 오후 중 두세 시간 정도 문을 닫으며, 지방 도시의 경우 시내 버스는 30분에서 1시간 간격으로 운행되기도 한다. 낮 기온이 너무나 높기 때문에(한 예로, 세비야의 7월 한낮의 온도는 섭씨 43도까지 올라간다) 시에스타가 불가피하게 전해 내려왔다고 보는 사람도 있다. 그러나 최근 스페인 의회에서 시에스타를 관공서에서만큼이라도 금하겠다는 조치를 발표[97] 하여 스페인 전역에서 반발 여론이 급증하고 있다. 최근 들어 시에스타는 “이베리아의 요가”로 불리며 다시금 장려되고 있다. 여러 기업도 시에스타 구역을 마련하고 있다.[98]
또한 소도시에서는 저녁에 한두 시간 정도 산책()하는 것이 흔하여 대도시에서도 이런 모습을 가끔 볼 수 있다.
스페인의 저녁 식사 시간은 유럽에서도 제일 늦다. 대개 동부 지방에서는 밤 9시, 서부 지방에서는 밤 10시에 저녁 식사를 한다. 따라서 필연적으로 밤 문화가 흔하며 댄스 클럽이 소도시에서도 아주 흔하다. 대개 이런 클럽은 자정에 문을 열고 새벽까지 영업을 한다. 여름의 마드리드에서는 새벽 1시나 2시쯤에 있는 음악 공연을 빼놓을 수 없을 정도다.
건축
스페인의 건축 양식은 다채로운 특질을 반영하고 있는 것이 특징이며, 여러 민족과 문화가 융합되어 있다. 따라서 스페인 건축이란 과거 로마 시대와 아랍인의 지배 때부터 내려온 건축의 특색과 현대적인 발상이 조화를 이룬 것으로 볼 수 있다.
예를 들어 아랍 세력인 우마이야 왕조는 코르도바에 중심 세력을 두고 성장하여 문화 수도의 역할을 하였다. 하지만 건축 양식은 기독교 왕조와는 상당한 차이가 있어서 기독교 세력은 로마네스크 건축 및 고딕 건축 양식 등을 수용하여 발전시켰다. 이슬람 세력은 문화적 고립을 겪었지만 모스크와 이슬람 특유의 걸작을 남겼다. 12~17세기까지 두 기독교와 이슬람의 건축 양식은 혼재, 발달 국면에 접어든다.
20세기에 이르러서는 안토니오 가우디의 등장과 함께 스페인 건축이 세계인의 주목을 받게 된다. 스페인의 현대 건축은 GATEPAC(스페인 현대 건축 미술가 협회, )에서 주도하고 있다. 현대 건축은 현재 혁명기를 겪고 있으며, 라파엘 모네오를 비롯하여 산티아고 카라트라바, 리카르도 보필 등의 건축가가 국제적 명성을 얻고 있다.
산티아고 성당
발렌시아의 박물관
로마의 영향을 받은 세고비아의 수로교
안토니오 가우디의 사그라다 파밀리아
바로크 양식의 사라고사 대성당
이슬람의 영향을 받은 그라나다의 알람브라 궁전
이슬람의 영향을 받은 코르도바의 모스크
마드리드의 우체국청사
마드리드의 마요르 광장
세고비아 대성당
빌바오의 구겐하임 박물관
문학
스페인 문학은 스페인 내에서 발표된 문학 작품을 총칭하며 뿐만 아니라 스페인계 작가가 발표하는 작품도 포함하곤 한다. 카스티야·갈리시아·카탈루냐 세 곳의 문학이 스페인 문학의 원류이다.[99]
[100]
다양한 역사와 문화를 간직한 만큼 스페인 문학 작품은 세계적으로도 적잖은 영향을 미쳐왔다.
스페인 문학사의 최고(最古) 걸작은 12세기에 쓰인 〈시드의 노래〉()이다. 가장 오래된 작품으로 알려져 있는 이 서사시는 국토 회복 운동 당시 국민 영웅으로 칭송 받았던 로드리고 디아스 비바르를 기린 작품이다. 13세기에는 여러 지방에서 서사시의 형태가 출현했다. 스페인 최초의 시인이었던 곤잘로 데 베르세오는 성직자로서 아랍어와 히브리어 작품을 카스티야어로 번역하는 한편 종교적인 시를 썼다.[101]
10세기와 11세기 동안 무어인과 유대인이 남긴 문학 작품의 영향은 상당히 커서 스페인 문학사에 적잖은 영향을 끼쳤으나, 20세기의 스페인 문학 연구는 이들 작품에 대해서는 다루지 않았다.[102]
미술
스페인의 미술은 유럽 전역에서 영향력이 가장 크다. 역사적·지리적 다양성에 기초한 스페인의 미술은 과거 무어인이 이뤄 놓은 수많은 예술 작품으로부터 많은 영향을 받기도 했다.
스페인의 미술사는 구석기 시대로까지 거슬러 올라간다. 알타미라 동굴에서 발견되는 벽화가 그 증거가 되기도 한다. 이슬람교와 가톨릭의 영향으로 예술적 감흥이 큰 영향을 받은 측면도 크지만, 스페인의 미술은 미술가만이 아니라 수많은 사람이 민속 미술과 공예의 맥을 이었다는 데 의의가 있다.[103]
이탈리아와 독일, 프랑스의 영향을 바로크 시대와 신고전주의 시대에 많이 받았다. 16세기에는 이탈리아의 르네상스를 적극적으로 수용해 수많은 미술가가 이탈리아에 방문하여 새로운 미술 양식을 배워 오기도 했다. 가톨릭교회가 미술가의 후원자였기에 가능한 일이었으며, 이런 영향으로 17세기에는 스페인 미술과 문학 등이 전성기를 맞는다.[104] 17세기부터 파블로 피카소를 비롯한 벨라스케스, 프란시스코 고야, 살바도르 달리 등 수많은 거장이 배출됐다. 피카소는 입체파의 주역으로 새로운 기법을 선보였으며, 달리는 초현실주의 작품으로 명성을 누렸다.[105] 이들 작품의 상당수는 프라도 미술관과 소피아 박물관에 전시되고 있다.
스포츠
20세기 이후 스페인의 스포츠는 축구가 절대적인 우위를 점해 왔다. 하지만 농구나 테니스, 자전거, 자동차 경주 또한 많은 인기를 끌고 있다. 오늘날 스페인은 여러 국제 스포츠 행사의 메카로 각광을 받고 있는데, 그 계기는 지난 1992년 바르셀로나 올림픽이었으며, 그 뒤로 전국적인 스포츠 시설 구축이 본격적으로 이뤄졌다. 관광 산업의 발달과 함께 골프와 스키, 수상 스포츠에 대한 시설 또한 상당 부분 증설됐다. 그 때문에 사계절 내내 스포츠를 즐길 수 있는 곳으로 정평이 나 있기도 하다.
투우는 18세기 후반 론다라는 곳에서 시작되어 스페인 스포츠로서 국제적인 명성을 누리고 있으며, 논쟁의 대상이 되기도 한다. 모든 도시에는 투우장이 있으며 안달루시아에만 투우장이 70여 곳 있다. 투우사는 붉은색이나 금색, 검은색의 복장을 한다. 그러나 노란색 옷을 입는 것은 금기 사항이어서 관객조차 노란색 차림을 절대 하지 않는다. 오래전부터 재앙을 부른다는 믿음이 전해지고 있기 때문이다.
스페인 축구 국가대표팀은 지난 유로 2008에서 독일을 꺾고 우승했으며, 2010년 남아공 월드컵에서 네덜란드를 누르고 우승을 차지했다.[106] 그리고 유로 2012에서 이탈리아를 꺾고 우승함으로써 유럽축구선수권대회 역사상 처음으로 2연패를 이룸과 동시에 유로2008, 남아공 월드컵 2010, 유로 2012와 같은 메이저 대회를 3회 연속으로 우승을 이룬 최초의 유럽 국가로 기록되었다.
요리
섬네일|코치니요(새끼돼지구이) - 스페인의 대표적인 요리
스페인 요리는 다른 유럽 국가처럼 지리적 특성의 영향을 많이 받아 지역적 차이가 두드러지기도 하다. 스페인 사람들은 주로 하몽이나 쵸리또(소시지의 일종), 코치니요(새끼돼지구이), 필레테(스테이크), 레차또(새끼양고기), 까요스(곱창 전골), 엠부티도(순대) 등의 육식을 하고 음식들이 대부분 기름져있다. 바다를 끼고 있기에 해산물 요리가 많이 발달했으며 지중해 연안을 통한 활발한 교역을 통해 더욱 독특한 요리가 생겨났다. 스페인은 이탈리아 및 프랑스와 함께 유명한 포도주 산지이며, 라틴 아메리카를 비롯한 여러 스페인어 언어권에 많은 영향을 끼쳤다. 가장 대표적인 음식을 꼽자면 빠에야와 스페인식 소시지의 일종인 하몽이 있다.
스페인인은 하루에 식사를 다섯 번 하는 것으로 잘 알려져 있다. 하지만 일반적으로 조식은 간편하게 먹고, 점심과 저녁사이 간편하게 바에 가서 음료와 같이 따라오는 타파스나 샌드위치 등의 메리엔다를 먹는 경우도 있다. 5번의 식사란 다음과 같다.
데사유노: 조식. 일어나자마자 빵과 커피 혹은 우유 등을 먹는다.
메리엔다 메디아 마냐나: 가벼운 아침 식사. 오전 11시 즈음 샌드위치 따위를 먹는다.
알무에르소: 점심. 오후 2시 즈음 정찬으로 먹는다.
메리엔다: 가벼운 저녁 식사. 대개는 오후 6시를 전후로 하여 간식을 먹는다.
세나: 저녁 식사. 오후 9시나 그 이후 시간에 수프나 샐러드 등을 먹는다.
영화
최근 들어 스페인 영화는 완성도 높은 작품성과 기법으로 세계적 주목을 끌고 있다. 스페인 영화를 세계무대로 이끈 선구자는 루이스 부뉴엘(Luis Buñuel) 감독이었다. 살바도르 달리와 절친한 관계였던 그는 친구의 영향을 받아 전위 예술적 기법을 접목한 영화 작품을 선보였으며 초현실주의 기법을 도입했다는 평가를 받는다. 그의 작품인 《욕망의 모호한 대상》(That Obscure Object of Desire)은 아카데미 외국어 영화상을 수상하기도 했다.[107] 그 뒤로 1980년대에는 페드로 알모도바르 감독(Pedro Almodóvar)을 비롯해 여러 감독이 스페인 영화의 맥을 이어왔다.
또 다른 스페인 영화의 기류는 영어로 영화를 제작하는 것이다. 스페인 감독들이 할리우드 배우들과 호흡을 맞추는 경우도 흔한 편이이어서 크리스찬 베일 주연의 《머시니스트》, 니콜 키드먼이 주연한 공포 영화 《디 아더스》 등도 스페인 감독들이 제작한 영화이다.
국경일
스페인의 공휴일은 대다수가 가톨릭 기념일이며 국경일과 지방 자치 단체마다 지정하는 공휴일이 다르다. 국경일은 최대 14일로 제한되어 있으며 대개 최소 두 종류의 공휴일은 자치 지방이 지정한다.
교육
스페인의 교육은 6세부터 16세까지 의무 교육이며, 현재 교육 제도는 LOGSE(Ley de Ordenación General del Sistema Educativo, 교육 시스템에 관한 일반 법률)로 총칭된다.
사학(私學)의 경우 종교 재단이 운영하는 학교가 상당수이며, 공학이 아닌 경우도 많다. 학교 수업 시간은 시에스타의 영향이 있어 9시~12시 30분, 3시 30분~5시 정도이며, 폭염이 몰아치는 6월~9월 사이에는 수업 시간이 9시~1시까지로 단축되기도 한다.
일부 학교에서는 맞벌이 가정을 위해 아침 식사부터 제공하기도 하며 부모가 아이를 아침 7시부터 맡기도록 하여 체육 활동을 하기도 한다.
스페인 한림원
스페인 한림원()은 스페인어의 교육을 담당하고 있는 교육 기관이다. 마드리드에 본부를 두고 있으며 스페인 각 지방뿐 아니라 21개국의 라틴 아메리카 국가와 교류를 증진하고 스페인어 교류를 꾀하는 역할을 수행하고 있다. 학술원의 공식 표어는 Limpia, fija y da esplendor, 즉 “정의롭고 기틀을 다지고 빛을 발한다.”이다.[109]
국제 순위
참고
외부 링크
: CIA 월드 팩트북
분류:스페인어권
분류:유엔 회원국
분류:유럽 연합 회원국
분류:북대서양 조약 기구 회원국
분류:경제 협력 개발 기구 회원국
분류:입헌군주국
분류:이베리아반도
| https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%8A%A4%ED%8E%98%EC%9D%B8 |
{
"plaintext_start_byte": [
1,
586,
823,
1025,
1094,
1425,
1766,
1988,
2469,
2715,
3095,
3357,
3511,
4067,
4311,
4654,
4684,
5280,
5412,
5445,
5561,
5820,
6276,
6702,
6877,
7075,
7436,
7644,
8103,
9031,
9436,
9695,
9987,
10161,
10357,
11928,
12074
],
"plaintext_end_byte": [
585,
822,
1024,
1080,
1424,
1765,
1977,
2456,
2714,
3094,
3337,
3496,
4049,
4287,
4636,
4683,
5233,
5400,
5434,
5550,
5809,
6265,
6680,
6876,
7044,
7435,
7607,
8083,
8996,
9418,
9694,
9986,
10160,
10262,
11915,
12044,
12118
]
} | Kuinka monta Oscar -palkintoa Yksi lensi yli käenpesän -elokuva on voittanut? | Oscar-palkinto | finnish | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
Oscar-palkinnot ( ’akatemian palkinnot’) eli ”Oscarit” (engl. Oscars) ovat Yhdysvaltain elokuva-akatemian (Academy of Motion Picture Arts and Sciences) vuosittain jakamia palkintoja, joita jaetaan eri kategorioissa vuoden parhaille elokuville ja näiden tekijöille. Nimitys Oscar tulee palkintoina olevasta miestä esittävästä patsaasta, jota nimitetään Oscariksi. Nimen alkuperästä ei ole varmaa tietoa, mutta ensimmäinen viittaus palkintoon Oscarina tehtiin vuonna 1934.[1][2] Palkintojen saajat äänestetään akatemian jäsenten kesken. Jäseniä on yli 6000.[3]
Elokuva-akatemia perustettiin vuonna 1927 ja ensimmäiset palkinnot jaettiin Hollywood Roosevelt -hotellissa 16. toukokuuta 1929. Jännitystä tapahtumassa ei juuri ollut, koska voittajat oli ilmoitettu jo kolme kuukautta etukäteen.[4]
Yksi elokuva on voittanut enimmillään yksitoista palkintoa. Tähän saavutukseen on yltänyt vain kolme elokuvaa: Ben-Hur (1959), Titanic (1997) ja Taru sormusten herrasta: Kuninkaan paluu (2003).[5]
Vuoden 2019 Oscar-gaala järjestetään 24. helmikuuta.
Oscar-patsas
Oscar-patsas on tehty britanniumista, joka on silattu kullalla. Patsas seisoo mustalla metallijalustalla, ja on 34 senttimetriä korkea ja painaa 3,85 kilogrammaa. Patsas kuvaa ristiretkeilijän miekkaa pitävää ritaria filmikelan päällä. Tarinan mukaan Cedric Gibbons suunnitteli patsaan muistioonsa kokouksen aikana.[6][7]
Patsaan nimen alkuperästä ei ole varmaa tietoa, mutta usein sen väitetään saaneen nimensä elokuva-akatemian kirjastonhoitaja Margaret Herrickiltä, joka huomautti patsaiden näyttävän hänen Oscar-sedältään. Toisen tarinan mukaan Bette Davis nimesi sen ensimmäisen miehensä mukaan, koska se näytti niin paljon häneltä.[8][9]
Oscar-voittaja tai hänen perijänsä ei saa myydä patsasta, ellei ensin tarjoa sitä takaisin elokuva-akatemialle. Jos Oscar-voittaja ei suostu tuohon sopimukseen, akatemia pitää patsaan itsellään.[10][11]
Gaalailta
Tärkeimmät palkinnot jaetaan televisiossa suorana lähetettävässä seremoniassa. Dolby-teatterissa (entinen Kodak-teatteri)[12][13] tapahtuva seremonia pidetään yleensä maaliskuussa, kuusi viikkoa ehdokkaiden julkistamisen jälkeen. Kutsuvieraat saapuvat paikalle kuuluisaa punaista mattoa pitkin pukeutuneena kuuluisimpien muotisuunnittelijoiden suunnittelemiin vaatteisiin, mikä on tehnyt tapahtumasta merkittävän myös muotimaailman kannalta.[14][15][16]
Ehdokkuudet
Päästäkseen ehdokkaaksi elokuvan ensimmäinen Los Angelesissa esitettävä näytös täytyy järjestää kyseisen vuoden aikana. Lyhytelokuvakategorioita lukuun ottamatta elokuvan täytyy myös olla kokopitkä (vähintään 40 minuuttia).[17]
Elokuva-akatemian eri alojen jäsenet nimittävät oman alansa ehdokkaat. Esimerkiksi näyttelijät siis valitsevat näyttelijäehdokkaat, ja ohjaajat ohjaajaehdokkaat. Parhaan elokuvan ehdokkuuksista äänestävät kuitenkin kaikki akatemian jäsenet. Voittajat valitaan toisella kierroksella, jolla kaikki jäsenet saavat äänestää kaikkien kategorioiden ehdokkaita.[18][19]
Vuoteen 1935 saakka äänestäjät saivat valita oman ehdokkaansa myös valmiin ehdokaslistan ulkopuolelta. Ainoa ehdokasluettelon ulkopuolinen Oscar-palkinnon saanut on Hal Mohr, joka palkittiin Kesäyön unelman kuvauksesta vuonna 1935.[20]
Palkintokategoriat
Erikoispalkintokategorioissa ei nimetä ehdokkaita, ja niiden voittajia eivät päätä elokuva-akatemian jäsenet vaan erilliset komiteat.
Nykyiset [21]
Elokuva (1928–)
Miespääosa (1928–)
Miessivuosa (1936–)
Naispääosa (1928–)
Naissivuosa (1936–)
Animaatioelokuva (2001–)
Lavastus (1928–)
Kuvaus (1928–)
Puvustus (1948–)
Ohjaus (1928–)
Dokumentti
Lyhytdokumentti
Leikkaus (1935–)
Vieraskielinen elokuva (1947–)
Maskeeraus (1981–)
Musiikki (1934–)
Kappale (1934–)
Sovitettu käsikirjoitus (1928–)
Alkuperäinen käsikirjoitus (1940–)
Lyhytanimaatio (1931–)
Lyhytelokuva (1932–)
Äänitehosteet (1963–)
Äänitys (1930–)
Erikoistehosteet (1939–)
Erikoispalkinnot
Kunniapalkinto (1928–)
Erityinen saavutus
Tieteellisen tai teknisen saavutuksen Oscar-palkinto (1931–)
Irving G. Thalbergin muistopalkinto (1938–)
Jean Hersholtin humanitaarinen palkinto
Gordon E. Sawyerin palkinto
Käytöstä poistuneet
Avustava ohjaaja (1933–1937)
Tanssiohjaus (1935–1937)
Lavastustehosteet (1928)
Sovitettu musiikki
Värillinen lyhytelokuva (1936–1937)
Kahden kelan lyhytelokuva (1936–1956)
Uutislyhytelokuva (1932–1935)
Alkuperäinen tarina (1928–1956)
Otsikkokirjoitus (1928)
Ainutlaatuinen ja taiteellinen tuotannon laatu (1928)
Erikoispalkinnot
Nuorisopalkinto (1934–1960)
Kun Oscarit jaettiin ensimmäistä kertaa, parhaan ohjauksen palkinto jaettiin erillisissä draama- ja komediaelokuvien kategorioissa.[4] Joinakin vuosina parhaan musiikin palkinto on samalla tavoin jaettu erikseen draama- ja komediaelokuvien kesken.[22] Nykyään musiikista on mahdollista jakaa palkinnot parhaasta alkuperäisestä sävellyksestä, partituurista ja musikaalista.[21] 1930-luvulta lähtien vuoteen 1968 asti parhaan kuvauksen, lavastuksen ja puvustuksen palkinnot jaettiin erikseen mustavalkoisille ja värillisille elokuville.[23]
Eniten palkintoja saaneet elokuvat
11 Oscaria
Ben-Hur (1959)
Titanic (1997)
Taru sormusten herrasta: Kuninkaan paluu (The Lord of the Rings: Return of the King, 2003)
10 Oscaria
West Side Story (1961)
9 Oscaria
Gigi (1958)
Viimeinen keisari (The Last Emperor, 1987)
Englantilainen potilas (The English Patient, 1996)
8 Oscaria
Tuulen viemää (Gone with the Wind, 1939)
Täältä ikuisuuteen (From Here to Eternity, 1953)
Alaston satama (On the Waterfront, 1954)
My Fair Lady (1964)
Cabaret (1972)
Gandhi (1982)
Amadeus (1984)
Slummien miljonääri (Slumdog Millionare, 2008)
7 Oscaria
Kulje tietäni (Going My Way, 1944)
Parhaat vuodet (The Best Years of Our Lives, 1946)
Kwai-joen silta (The Bridge on the River Kwai, 1957)
Arabian Lawrence (Lawrence of Arabia, 1962)
Panssarikenraali Patton (Patton, 1970)
Puhallus (The Sting, 1973)
Minun Afrikkani (Out of Africa, 1985)
Tanssii susien kanssa (Dances with Wolves, 1990)
Schindlerin lista (Schindler's List, 1993)
Rakastunut Shakespeare (Shakespeare in Love, 1998)
Gravity (2013)
6 Oscaria
Rouva Miniver (Mrs. Miniver, 1942)
Kaikki Eevasta (All About Eve, 1950)
Pariisin lumoissa (An American in Paris, 1951)
Paikka auringossa (A Place in the Sun, 1951)
Kunnian mies (A Man for All Seasons, 1966)
Oliver! (1968)
Kummisetä, osa II (The Godfather Part II, 1974)
Tähtien sota (Star Wars, 1977)
Forrest Gump (1994)
Chicago (2002)
The Hurt Locker (2008)
Mad Max: Fury Road (2015)
La La Land (2016)
Tärkeimmät Oscarit
Viisi tärkeintä Oscaria ovat: Paras elokuva, Paras ohjaus, Paras miespääosa, Paras naispääosa ja Paras käsikirjoitus. Vain kolme elokuvaa on palkittu niillä kaikilla;
Tapahtui eräänä yönä (It Happened One Night, 1934)
Yksi lensi yli käenpesän (One Flew Over the Cuckoo's Nest, 1975)
Uhrilampaat (The Silence of the Lambs, 1991)
Menestyneimmät elokuvasarjat
Oscar-gaalassa menestyneiden elokuvien jatko-osat eivät ole usein menestyneet gaalassa hyvin. Tähän on listattu vain ne elokuvasarjat, jonka elokuvista vähintään kaksi on voittanut Oscar-palkintoja. Vain kaksi jatko-osaa on voittanut parhaan elokuvan Oscar-palkinnon ja ne ovat Kummisetä osa II (1980) ja Taru sormusten herrasta: Kuninkaan paluu (2003).
Taru sormusten herrasta (2001–2003), 17 Oscar-palkintoa
Kummisetä (1972–1990), 9 Oscar-palkintoa
Tähtien sota (alkuperäinen trilogia 1977–1983), 7 Oscar-palkintoa
Eniten palkintoja saaneet henkilöt
Eniten henkilökohtaisia Oscareita on kerännyt Walt Disney, 26 kappaletta.
Eniten Oscareita naispäänäyttelijänä voittanut on Katharine Hepburn (paras naispääosa vuosina 1934, 1968, 1969 ja 1982).[24]
Eniten Oscareita miespäänäyttelijänä voittanut on Daniel Day-Lewis (paras miespääosa vuosina 1990, 2007 ja 2012).
Eniten ehdokkuuksia kerännyt naisnäyttelijä on Meryl Streep 20 kappaleella.[25] Hän on voittanut kolmesti.
Muita ennätyksiä
Kaikkien aikojen vanhin Oscar -voittaja on Christopher Plummer. Hän voitti parhaan miessivuosan palkinnon roolistaan Beginners -elokuvasta ollessaan 82-vuotias.[26]
Nuorimpana näyttelijä-Oscarin on voittanut Tatum O’Neal ollessaan kymmenvuotias. Hän sai parhaan naissivuosan palkinnon elokuvasta Paperikuu vuonna 1973.[27]
Kathryn Bigelow voitti vuonna 2010 ensimmäisenä naisohjaajana parhaan ohjaajan Oscar-palkinnon elokuvastaan The Hurt Locker.[28]
Peter Finch (paras miespääosa elokuvassa Kasvot kuvaruudussa 1977) ja Heath Ledger (paras miessivuosa elokuvassa Yön ritari) ovat ainoat kuolemansa jälkeen palkitut näyttelijät.[29]
Isä Henry Fonda voitti ainoan Oscarinsa (miespääosa elokuvassa Kultalampi 1982) kun tytär Jane Fonda oli jo voittanut kaksi Oscaria (1971 ja 1978). Henry ja Jane olivat ensimmäinen isä ja tytär, jotka oli ehdolla samana vuonna (1982).[30]
Useimmin ehdokkaana ilman voittoa
Äänitarkkailija Kevin O’Connell on ollut ehdokkaana 19 kertaa eikä ole voittanut yhtään Oscaria.
Peter O’Toole on ainoa näyttelijä, joka on ollut kahdeksan kertaa ehdolla voittamatta kertaakaan. Hän sai elämäntyö-Oscarin vuonna 2003.[31]
Elokuvilla Käännekohta (1977) ja Häivähdys purppuraa (1985) oli 11 ehdokkuutta, mutta ne eivät voittaneet yhtään palkintoa.[32]
Oscarit Suomessa
Kun Ingmar Bergmanin elokuva Fanny ja Alexander voitti parhaan vieraskielisen elokuvan Oscarin vuonna 1983, palkinnon vastaanotti elokuvan tuottaja Jörn Donner yhdessä Bergmanin vaimon Ingrid von Rosenin kanssa, koska Bergman itse ei saapunut paikalle[33].
Tekniikan tohtori Janne Kontkanen vastaanotti ”teknisen Oscarin” kehittämästään 3D-teknologiasta vuonna 2014[34]. Vuonna 2017 parhaiden erikoistehosteiden sarjan voitti Viidakkokirja-elokuva, jonka visuaalisten tehosteiden toteutukseen osallistui suomalainen Tommi Saaristoranta[35].
Aki Kaurismäen Mies vailla menneisyyttä oli ensimmäisenä suomalaisena elokuvana ehdolla Oscarin voittajaksi parhaan vieraskielisen elokuvan sarjassa vuonna 2002[33][36].
Vuonna 2014 Selma Vilhusen Pitääkö mun kaikki hoitaa? kilpaili parhaan lyhytelokuvan sarjassa[34].
Elokuvat, jotka lähetettiin Suomesta kilpailemaan parhaan ulkomaisen elokuvan Oscarista [37]
1973 Maa on syntinen laulu (ohjaus: Rauni Mollberg)
1980 Tulipää (ohjaus: Pirjo Honkasalo ja Pekka Lehto)
1981 Pedon merkki (ohjaus: Jaakko Pakkasvirta)
1984 Pessi ja Illuusia (ohjaus: Heikki Partanen)
1986 Tuntematon sotilas (ohjaus: Rauni Mollberg)
1987 Lumikuningatar (ohjaus: Päivi Hartzell)
1990 Talvisota (ohjaus: Pekka Parikka)
1993 Ripa ruostuu (ohjaus: Christian Lindblad)
1995 Kivenpyörittäjän kylä (ohjaus: Markku Pölönen)
1996 Kauas pilvet karkaavat (ohjaus: Aki Kaurismäki)
1997 Neitoperho (ohjaus: Auli Mantila)
1998 Kuningasjätkä (ohjaus: Markku Pölönen)
1999 Häjyt (ohjaus: Aleksi Mäkelä)
2000 Seitsemän laulua tundralta (ohjaus: Anastasia Lapsui ja Markku Lehmuskallio)
2001 Joki (ohjaus: Jarmo Lampela)
2002 Mies vailla menneisyyttä (ohjaus: Aki Kaurismäki)
2003 Näkymätön Elina (ohjaus: Klaus Härö)
2004 Lapsia ja aikuisia – kuinka niitä tehdään? (ohjaus: Aleksi Salmenperä)
2005 Äideistä parhain (ohjaus: Klaus Härö)
2006 Laitakaupungin valot (ohjaus: Aki Kaurismäki)
2007 Miehen työ (ohjaus: Aleksi Salmenperä)
2008 Tummien perhosten koti (ohjaus: Dome Karukoski)
2009 Postia pappi Jaakobille (ohjaus: Klaus Härö)
2010 Miesten vuoro (ohjaus: Joonas Berghäll)
2011 Le Havre (ohjaus: Aki Kaurismäki)
2012 Puhdistus (ohjaus: Antti Jokinen)
2013 Oppipoika (ohjaus: Ulrika Bengts)
2014 Betoniyö (ohjaus: Pirjo Honkasalo)
2015 Miekkailija (ohjaus: Klaus Härö)
2016 Hymyilevä mies (ohjaus: Juho Kuosmanen)[38]
2017 Tom of Finland (ohjaus: Dome Karukoski)[36]
2018 Armomurhaaja (ohjaus: Teemu Nikki)
Katso myös
Luettelo postuumeista Oscar-palkinnon voittajista ja ehdokkaista
Luokka:Oscar-gaalat
Luokka:Oscar-palkitut
Hollywood
Lähteet
Aiheesta muualla
*
Luokka:Seulonnan keskeiset artikkelit
| https://fi.wikipedia.org/wiki/Oscar-palkinto |
{
"plaintext_start_byte": [
1,
655,
2150,
3579,
3698,
3890,
5256,
5980,
6948,
7650,
8605,
9197,
9791,
11341,
11897,
13870,
13978,
14474,
14972,
15177,
16500,
16730,
16879,
17152,
17514,
17557,
17899,
19045,
20041,
20589,
21100,
22615,
23808,
25569,
26928,
27078,
27504,
28015,
28361,
29550,
30649,
31493,
32138,
32372,
32524,
33094,
33640,
34257,
36424,
39103,
39478,
39564,
41472,
41679,
41761,
41832,
42003,
42274
],
"plaintext_end_byte": [
654,
2134,
3578,
3697,
3874,
5255,
5979,
6947,
7602,
8604,
9147,
9758,
11325,
11896,
13852,
13962,
14441,
14937,
15163,
16486,
16697,
16847,
17151,
17512,
17556,
17898,
18990,
20023,
20588,
21050,
22614,
23807,
25536,
26884,
27077,
27503,
28014,
28360,
29501,
30619,
31492,
32066,
32371,
32510,
33061,
33607,
34226,
36393,
39074,
39462,
39563,
41404,
41678,
41760,
41811,
41925,
42273,
42315
]
} | كم تبلغ المسافة بين مدينة الزرقاء والعاصمة الاردنية عمان؟ | الزرقاء (مدينة) | arabic | {
"passage_answer_candidate_index": [
0
],
"minimal_answers_start_byte": [
144
],
"minimal_answers_end_byte": [
151
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
الزرقاء مدينة أردنية، ومركز محافظة الزرقاء. تقع شمال شرق العاصمة عمّان بحوالي 20 كم، حيث تتداخل مدن الزرقاء والرصيفة وعمّان لتشكل المدن الثلاث تجمعاً سكانياً ضخماً.[1] تُعتبر الزرقاء ثالث أكبر مدينة أردنية من حيث عدد السكان، حيث بلغ عدد سكانها في عام 2013 قرابة 572690 نسمة. وتُعتبر عاصمة الأردن الصناعية. وتبلغ مساحتها حوالي 60 كم2، وترتفع عن سطح البحر حوالي 619 متراً.
يعود أول استيطان بشري في المدينة إلى الألف الرابع قبل الميلاد.[2] إلا أن المدينة قد فقدت أهميتها حتى إعادة استيطانها في بداية القرن العشرين من قبل المهاجرين الشيشان الآتين من القوقاز، وتحديداً عام 1902، حيث نزحوا من الحروب بين الإمبراطوريات العثمانية والروسية، واستقروا على طول نهر الزرقاء. تم بعد ذلك بناء محطة على الخط الحديدي الحجازي في المستوطنة الجديدة، وتحولت هذه المحطة إلى مركز مهم. في 1929 أصدرت الحكومة الأردنية الجديدة مرسوماً لتأسيس أول مجلس بلدي لمدينة الزرقاء. بعد تشكيل قوة حدود شرق الأردن في عام 1926، تم بناء قواعد عسكرية في المدينة من قبل الجيش البريطاني. أصبحت المدينة في وقت لاحق تُعرف باسم "المدينة العسكرية"، وكانت مقر الجيش العربي سابقا.[3] تتميز الزرقاء بموقعها الجغرافي المتوسط بين مدن المملكة وعلى شبكة مواصلات دولية تربط الأردن بالدول المجاورة، وتمر من خلالها سكة حديد الحجاز التي تأسست عام 1900.
التسمية
سميت الزرقاء بهذا الاسم نسبة إلى نهر الزرقاء الذي هو ثالث أكبر مجرى مائي في جنوب بلاد الشام بعد نهر الأردن ونهر . "الزرقاء" هي كلمة ٌ تعود "للأكاديين" والأكاديون هم عرب ٌ ساميون أصلهم من شمال الجزيرة العربية، هاجروا إلى بلاد الرافدين وأسسوا دولة فيها، وعندما أرادوا التوسع، قاموا باجتياح بلاد الشام. وتتكون كلمة الزرقاء في اللغة الأكادية من مقطعين هما: زار وتعني مياه و<i data-parsoid='{"autoInsertedEnd":true,"dsr":[3864,3885,2,0]}'>كي وتعني منطقة.
وقد أطلقوها على النهر الكبير الذي كان يطلق عليه اسم "النهر العظيم" أو "نهر التماسيح"، فأخذت هذا الاسم من كلمتي (زار ـ كي) من اللغة الأكادية، والتي تعني "منطقة مياه"، ثم دخلت الكلمة في تحويرات لفظية وكتابية من خلال تعرض منطقتنا إلى هجرات الأمم والشعوب والأشوريين و واليونايين و والعرب والمسلمين والشركس. فتحولت الكلمة من (زار ــ كي) إلى (زارقي) إلى (زارقا) ثم إلى (الزرقاء).[4]
وقد جاء ذكر على العديد من مثل
الشاعر أبو الطيب المتنبي (348 هـ)
وأيضاً في وصفها قال الشاعر عماد الدين الأصفهاني عند وداع القائد صلاح الدين الأيوبي في الزرقاء:
التاريخ
للزرقاء تاريخ عريق كما يدل أصل تسميتها، فهي منطقة سكنية منذ أعوام عدة قبل الميلاد، إذ سكنت منطقتها شعوب عدة لنهرها ومياهها في تلك الحقب، مما جعلها مطمعاً للكثيرين. وأشهر ذكر لها كان في ما عرف برسائل تل العمارنة حيث يستنجد حكام المنطقة بفرعون مصر أخناتون، دون أن ينتبه لها لحروبه الداخلية. وقد كشف فريق من جامعة روما سابيينزا الإيطالية عن مدينة ضمن خربة البتراوي في حي معصوم بالزرقاء تعود للعصر البرونزي القديم (4 آلاف عام قبل الميلاد). حيث تبلغ مساحتها 20 دونماً. كما تم الكشف عن عدد من المنازل والأدوات واللقى والفخاريات والفؤوس النحاسية وقوالب الصب النحاسية والأدوات النحاسية المختلفة.[5][6] أسس العمونيون دولتهم حوالي سنة 1250 ق م وعاشوا حياة البداوة وكونوا دولة قوية امتدت حدودها من الموجب جنوباً إلى سيل شمالاً ومن الصحراء شرقاً إلى نهر الأردن غرباً.[7]
فقدت المدينة أهميتها حتى إعادة استيطانها في بداية القرن العشرين من قبل المهاجرين الشيشان الآتين من القوقاز، وتحديدا عام 1902، حيث نزحوا من الحروب بين الإمبراطوريات العثمانية والروسية، حيث استقروا على طول نهر الزرقاء. تم بعد ذلك بناء محطة على الخط الحديدي الحجازي في المستوطنة الجديدة، وتحولت هذه المحطة إلى مركز مهم. في 1929 أصدرت الحكومة الأردنية الجديدة مرسوما لتأسيس أول مجلس بلدي لمدينة الزرقاء.
تؤكد كتابات الرحالة مثل بتلر ودوتي على وجود حياة قروية مستقرة في منطقة الزرقاء خلال القرنين الثامن عشر والتاسع عشر، وهي مرتبطة بسيل الزرقاء، ويؤكد الباحثون أن قبائل بني حسن كانت تسكن المنطقة خلال القرن التاسع عشر، [4] إضافة إلى جود قبيلة بني صخر بمحاذاة المناطق الصحراوية للزرقاء، وتمتد أرض بني حسن من الزرقاء ومغاربها حتى شرق جرش إلى المفرق، وتضم مساحات شاسعة من الأراضي الخصبة، وتحاذي سيل الزرقاء، إضافة إلى عشيرة الدعجة في منطقة جنوب الرصيفة، مع وجود لعائلات شركسية سكنت منطقة مزارع الرصيفة مثل: قوشحة وقمق، ابتداء من العام 1878.[8]
ثم جاءت هجرة عام 1948 فاستقبلت مدينة الزرقاء عددا كبيرا من الفلسطينيين وسكنوا في منطقة مخيم الزرقاء والسخنة، ثم هجرة عام 1967 ليتغير واقع الزرقاء السكاني وسكنوا مدينة الزرقاء نفسها والرصيفة ومخيم حطين، فقد كان لقدوم الفلسطيين الاثر البالغ في التطور السكاني، فقد أحدثت هذه الهجرات المتتالية عبر تاريخ المدينة تنوعا ثقافيا واجتماعيا قل نظيره في مدن أردنية أخرى.[9]
الفترة الأموية والعباسية
برزت الزرقاء خلال الفترة الأموية بسبب موقعها على طريق قوافل الحج التي كانت تمر بها متجهة إلى الحجاز. وقد أطلق أهل مكة الماريين بقوافلهم التجارية في رحلة الصيف في الشام اسم مسبعة الزرقاء لكثرة ما كان يوجد في غاباته من وحوش كاسرة مثل والضباع و. أهتم بني أمية بالزرقاء في سياق أهتمامهم بالأردن لقربه من عاصمة خلافتهم، دمشق. فاقاموا القصور والقلاع في البادية الأردنية حيث كانوا ينزلونها أيام الشتاء والربيع للصيد ومباريات الفروسية. كان من أشهر القصور الأموية في الزرقاء، قصر الحلابات، قصر عمرة، قصر حمام السراح وقصر عين السل.[10]
قل أهتمام العباسيين ببلاد الشام وخصوصا بعد نقلهم عاصمة الخلافة من دمشق لبغداد، بحيث أصبحت هذه البلاد بعيدة عن عاصمة الخلافة. وقد أصبحت الشام خارج السيطرة العباسية بحلول عام 878 عندما أستولى الطولونيون وبعدهم الاخشيديون في مصر على الأردن وفلسطين ثم ألت في نهاية المطاف إلى الفاطميين بحولول سنة 1071.[11]
الفترة الأيوبية المملوكية
كانت الزرقاء مدينة معروفة لوقوعها على طريق الحج الشامي وكانت تعرف بكثرة مياهها وخصوبة تربتها. فقد كانت لها شهرتها وصيتها في العهد المملوكي [12] بسبب موقع شرق الأردن الأستراتيجي الهام ومن ضمنه الزرقاء، وعندما أنتصرت جيوش الصالح نجم الدين أيوب أصبحت الزرقاء جزءا من امارة الكرك التي تحالفت مع المماليك في مصر.[11]
الفترة العثمانية
بقيت الزرقاء معروفة كمركز مهم على طريق الحج الشامي، فكانت تعج بالحياة، وتزدحم أسواقها بالحياة وتعج بالنساء والتجار بالذات في موسم الحج. اهتمت الدولة العثمانية ببلاد الشام خاصة بطريق الحج الشامي فحفرت الآبار وبنت القلاع فيها على امتداد الطريق لتأمينه [13] وحمايته من اللصوص وقطاع الطرق واعتداءات البدو وأنشئت خلال هذه الفترة محطة سكة الحديد في الزرقاء.[14] وكانت هذه المحطة مكونة من عدة مباني أهمها: المحطة الرئيسية، خزان الماء والسكن. كانت تقع هذه المحطة على حافة نهر الزرقاء وتضم ثلاثة خطوط أحدهما رئيسي لسير القطارات عليه والآخران فرعيان لتخزين العربات والقاطرات وتحميل وتنزيل البضائع.[14] بالإضافة لسكة حديد الزرقاء كان هناك سكة حديد الرصيفة الواقعة على طرف وادي الزرقاء والمعدة لتصدير الفوسفات من هذه المنطقة والجدير بالذكر أن هذه المحطة بقيت تعمل على نقل الفوسفات لتصديره حتى بدايات الألفية وبعدها توقفت وأغلقت شركة الفوسفات في الرصيفة.[14]
جغرافيا
تقع الزرقاء ضمن الشكيلات الأرضية المكونة للهضاب الشمالية للأردن، وتتميز هذه المنطقة بثلاث وحدات تضاريس تقسم إلى مناطق جبلية متوسطة إلى قليلة الأرتفاع، ومناطق الهضاب الصحراوية ومناطق السهول الشمالية الشرقية والصخور البازلتية. تقسم جغرافيا الزرقاء لثلاث مناطق ولكل منطقة خصائصها الجيولوجية المختلفة:[15]
منطقة أعالي وادي الزرقاء الممتدة من منطقة رأس العين في عمان حتى منطقة جرش مرورا بمنطقة الجبال الغربية في الزرقاء. تترواح أرتفاعات هضاب هذه المنطقة من أقل من 500 متر في منطقة طواحين عدوان في منطقة جرش إلى ما يربو على 1048 متر في منطقة الكمشة الواقعة غرب الزرقاء.[16] تشمل التراكيب الجيولوجية السائدة لهذه المنطقة الطيات المحدبة والمقعرة تتجه نحو الشمال والجنوب والشرق والغرب. ومن خصائص هذه الطبقات أزدياد سماكتها كلما اتجهنا شرقا.[17]
منطقة وسط وادي الزرقاء الممتدة من طواحين عدوان الواقعة باتجاه الشرق إلى الحد الذي تنتهي فيه المنطقة الجبلية غربا. وتكون الهضاب في هذه المنطقة متوسطة الأرتفاع.[16] تمتاز هذه المنطقة بصخورها الجيرية الدولوماتية والجيرية الطينية، ويعتبر تكوين حجر ناعور الرسوبي من أهمها.[17]
منطقة أسفل وادي الزرقاء الممتدة من نقطة الألتقاء مع وادي الزرقاء حتى مصب نهر الأردن في غور الزرقاء. وتمتاز هذه المنطقة باختلاف مناخها عن مناخ البحر المتوسط السائد في منطقة الوسط.[15] تقع منطقة أسفل وادي الزرقاء على الحافة الشرقية من حفرة الأنهدام، وقد لعبت عملية التجوية على أضعاف الخصائص الفيزيائية لطبقات المختلفة لهذه المنطقة والمتكونة أساسا من الصخر الرملي متعدد الألوان.[18]
التضاريس
يتألف سطح محافظة الزرقاء من ثلاثة أقسام طبيعية هي:
الوديان
يعد وادي الزرقاء أشهر وديانها الذي يشكل الحد الفاصل بين حوران والبلقاء،وهو أكثر روافد نهر الأردن غزارة بعد نهر اليرموك. يبدأ هذا الوادي بالقرب من عمان، ويذهب باتجاه الشمال الشرقي إلى مدينة الزرقاء مارا بالرصيفة. ويصب هذا النهر في النهاية في نهر الأردن.[19]
الهضبة الصحراوية
تعد أمتداد للمرتفعات للمرتفعات الجبلية الواقعة غربها، والتي تغطي مساحات واسعة من الزرقاء ويبلغ ارتفاعها 800 متر. ومن الجدير بالذكر ان تربة هذه المنطقة رملية لا تصلح للزراعة وهناك استثناءات للمنطاق المتواجد بها ابار جوفية وبالتحديد هضبة الأزرق والظليل.[20]
المرتفعات الجبلية
وهذه المرتفعات تقع بمحاذاة لواء جرش ومحافظة البلقاء، غرب مدينة الزرقاء وتلتقي بالهضبة الصحراوية شرقا.[21]
الموقع
تقع الزرقاء وسط المملكة الأردنية الهاشمية وتعد إحدى محافظات الوسط، ويحدها من الشمال محافظة المفرق ومن جنوبها العاصمة عمان. ويحدها من غربها محافظتي جرش والبلقاء أما شرقها فتقع البادية الأردنية والسعودية والعراق.[22] تبعد مدينة الزرقاء عن العاصمة الأردنية مسافة 20 كيلومتر [23] وتعد أقرب المدن الأردنية إلى العاصمة , تتداخل مدن الزرقاء والرصيفة وعمان لتشكل المدن الثلاث تجمعاً سكانياً ضخماً. تقع مدينة العقبة على بعد 380 كيلومتر جنوبها ومدينة إربد على مسافة تقارب من 60 كيلومترا شمالها. ويقع نهر الأردن على مسافة 45 كيلومتر إلى الغرب منها. أما عن مدن الجوار فتبعد القدس عنها بمسافة 90 كيلومترا إلى الغرب، ودمشق مسافة 160 كيلومتر إلى الشمال، وبغداد مسافة 800 كلومتر إلى الشرق، أما مكة المكرمة فتقع على مسافة 1245 كيلومتر إلى الجنوب.[24]
المناخ
الزرقاء مدينة منخفضة ترتفع عن سطح البحر قرابة 619 متراً، ويعتبر مناخها صحراوي جاف صيفا وقليل الأمطار شتاءُ.[25]
التوزيع السكاني
نتائج التعداد الوطني للسكان لعام 2004 لمدينة الزرقاء جاءت كما يلي:
التعداد السكاني
خلال المراحل التي سبق ذكرها يتبين لنا تأثير العوامل الطبيعية التي أدت إلى جذب السكان وأسهمت في التطور السكاني لمجتمع الزرقاء
لتصبح على النحو التالي:
عام (1928) بلغ عدد السكان (6000) نسمة.
عام (1952) بلغ عدد السكان (28456) نسمة.
عام (2004) بلغ عدد السكان (1500000) نسمة.
عام (2006) بلغ عدد السكان (1600000) نسمة.
عام (2008) بلغ عدد السكان (1700000) نسمة.
عام (2009) بلغ عدد السكان (1800000) نسمة.
نسبة النمو السكاني (2.3)%.
يشكل السكان ما نسبته 15.7% من سكان المملكة وتبلغ الكثافة السكانية في المحافظة حوالي 205 شخص / كم2 وهي أعلى من المعدل العام للمملكة والذي يبلغ حوالي 60 شخص / كم2 ويتوزع السكان على 52 تجمعاً سكانياً.
وبقع غربي هذه المدينة لواء الرصيفة وتعتبر مدينة الرصيفة أكبر لواء أردني ويزيد تعداد سكانها عن نصف مليون نسمة وتمتد مدينة الرصيفة لتفصل العاصمة عمان عن مدينة الزرقاء لتكتسب موقعا استراتيجيا مميزا ولكن هذه المدينة تحولت بفعل الزيادة السكانية والعمرانية إلى أكبر تجمعات تلويث البيئة في الأردن بعد أن كانت مكانا يقصده الناس من كافة أرجاء المملكة للتنزه والصيد. يوجد بمدينة الرصيفة اهتمام كبير بالانشطة الرياضية وخاصة كرة القدم حيث «نادي الرصيفة» و«نادي اتحاد الرصيفة» و«نادي شباب الرصيفة» بالإضافة إلى الكثير من الأندية الشعبية وقد استطاعت المدينة رفد المنتخبات الوطنية بكثير من اللاعبين المميزين.
الواقع الاجتماعي والاقتصادي:
أدى هذا التنوع البشري من السكان إلى إثراء الحياة الاجتماعية والاقتصادية لمجتمع الزرقاء، ألامر الذي تطلب معه وجود نظام إداري وتجاري لتنظيم العلاقات بين هذه المجموعات، ومن الجدير بالذكرأن الزرقاء كانت تتبع قائم مقام عجلون الذي كان يعين مختارا لإدارة قرية قصر الزرقاء. وبتاريخ (18 نوفمبر 1928) أصدرت الحكومة الأردنية قرارا يقضي بتشكيل هيئة مؤقتة للمجلس البلدي في الزرقاء، وتم تعيين بهاء الدين عبد الله وكيلا للمجلس، وبدأ المجلس برعاية الزرقاء وإنشاء البنية التحتية من طرق وكهرباء ومياه وهاتف حيث تم إيصال المياه إلى المنازل لأول مرة سنة (1934).
الاقتصاد
يوجد في المحافظة 19495 منشأة اقتصادية حسب التعداد للمنشآت الاقتصادية للعام 1999 تمثل ما نسبته 13.4 % من إجمالي عدد المنشآت الاقتصادية في المملكة، والمنشآت التجارية 11064 ومنشآت الخدمات 4897 ومنشآت الصناعة والتعدين 2632 منشأة وهي الأعلى من بين جميع الأنشطة الاقتصادية يليها النقل والاتصالات والإنشاءات والزراعة.
تقدر أعداد القوى العاملة في المدينة بحوالي 166.9 ألف عامل وتبلغ نسبة العاملين في قطاع الصناعة التحويلية في المدينة حوالي 19.7% من إجمالي العاملين في المدينة كما يستوعب قطاع الجملة والتجزئة ما نسبته 19% كما يستوعب قطاع النقل والتخزين والاتصالات ما نسبته 11.5%.[27]
الزراعة والثروة الحيوانية
أدى موقع مدينة الزرقاء ومناخها إلى تنوع منتوجاتها الزراعية فيها. فقد وقعت الزرقاء الجزء الجنوبي الشرقي لاقليم حوض البحر المتوسط والطرف الشمالي للاقليم الصحراوي الذي أدى لتباين تضاريسها فأثر على تنوع منتجاتها الزراعية وثروتها الحيوانية.[28] يبقى القمح والشعير أهم محصوليين زراعيين انتجتهما الزرقاء عبر تاريخها نظرا لاعتماد السكان عليه في غذائهم. عرف الشيشان المزارعون القاطنين على أطرف وادي الزرقاء بزراعتهم لذرة في المناطق المحيطة بنهر الزرقاء.[28] وفي المناطق الجبلية أهتم أهل الزراء بزراعة البقوليات مثل العدس والكرنة والحمص وازدادت رقعة الاراضي المزروعة بالبقوليات بعد وصول الشيشان للمنطقة.[29] كانت معظم أراضي الزرقاء مغطية بالاشجار الحرجية والنباتات البرية في المرتفعات الجبلية وبطون الأودية. وكان من أهم هذه الأنواع; أشجار البلوط والصنوبر والسندان وغيرها بالذات في منطقة وادي الزرقاء الملئ بالحيوانات المفترسة فيما مضى.[29]
أنتشرت تربية الماعز والأغنام في انحاء الزرقاء المختلفة فقد ساعدت سفوح الجبال والوديان على رعي الأغنام ، وكانت الماعز الأقدر على تسلق المنطاق الجبلية والوعرة لذى كثرة تربيتها هناك. كان أهل الزرقاء فيما مضى يعتمدون على لحوم الماشية وحليبها خاصة في صناعة اللبن والأجبان خاصة لبن الماعز، كما أستفادو من جلود وأصواف حيواناتهم بصناعة الأحذية والفراء. لكن الحال تغير مع مرور الزمن وخاصة مع ازدهار الحركة العمرانية والتعليم.[30] القبائل البدوية في الزرقاء أهتمت بتربية الأبل وأستفادوا منها في التنقل والغزو. كما كثرت تربية الطيور في المدينة وظهر لها هواة يحبون جمعها والمحافظة عليها كما تباع وتشترى أيضا لاهداف مادية أو الأستبدال والحصول على أنواع أخرى جديدة.[15]
تبلغ مساحة الأراضي القابلة للزراعة في المحافظة420 ألف دونم مستغل منها فعلياً 300 ألف دونم أي ما نسبته 6.3% من مجمل مساحة المحافظة وما نسبته 3.4% من الأراضي الكلية القابلة للزراعة في المملكة، يوجد محميات عدد 2 في قضاء الأزرق تبلغ مساحتها 120 ألف دونم.قدمت مؤسسة الإقراض الزراعي إلى المزارعين في المحافظة 181 قرضا خلال عام 2001 وقيمتها الإجمالية 645800 دينار وكانت نسبة القروض في مجال شراء مدخلات الإنتاج الزراعي حوالي 43% من إجمالي القروض وفي مجال أعمار واستغلال الأراضي حوالي 22% وفي مجال تنمية وتطوير الثروة الحيوانية والدواجن 18% والباقي في مجالات تنمية وتطوير مصادر المياه والتصنيع الزراعي. اما فيما يتعلق بالثروة الحيوانية فهنالك 31 مزرعة أغنام بسعة 40000 راس من الأغنام 217 مزرعة أبقار بسعة 25835 راس من الأبقار 133 مزرعة دواجن لاحم بسعة 1875320 طير دواجن بياض 19 مزرعة بسعة 945900 طير و3 مزراع ارانب بسعة 2500 أرنب وهنالك في المحافظة 2500 راس من الجمال كما يوجد 867 خلية نحل اما فيما يتعلق باعداد الثروة الحيوانبة (بدون مزارع) فهنالك290638 راس من الأغنام و10428 راس من الماعز و462 راس من الأبقار.
الصناعة والتعدين
وتتوفر فيها البنية التحتية الأساسية للخدمات ولهذا تعتبر العاصمة الصناعية للأردن حيث تضم 52% من الصناعات على مختلف أنواعها وتشكل على الدوام مركز جذب للسكان من كل أنحاء المملكة
يعتبر هذا القطاع من القطاعات المهمة والذي يستوعب ما نسبته 21.3% من عدد الأيدي العاملة في المحافظة وقطاع التعدين هام بالمحافظة خاصة في إنتاج الفوسفات وإنتاج النفط من حقل حمزة بالأزرق.
وحسب ما جاء في تقرير غرفة الصناعة في المحافظة فان هناك 2911 منشأة عاملة تتوزع على قطاعات الصناعة الهندسية والصناعات الإنشائية والمحيكات والصناعات الجلدية ومستحضرات التجميل والعطور وقطاع اللوازم الطبية والعلاجية وقطاع التعبئة والتغليف.
ويبلغ عدد المنشآت للمقاولين في المحافظة عام 2000 70 منشأة تمثل ما نسبته 4.8% من إجمالي عدد المنشآت العاملة في المملكة ويعمل فيها 409 شخص.
الخدمات
الرعاية الصحية
تعنبر مدينة الزرقاء من أهم المدن الصحية في الأردن حيث تحتوي على عدد من المستشفيات:
مستشفى الزرقاء الجديد (حكومي)
مستشفى الزرقاء الحكومي (حكومي).
مستشفى الأمير هاشم (عسكري).
مستشفى جبل الزيتونة (خصوصي).
مستشفى الأمير فيصل (حكومي).
مستشفى قصر شبيب (خصوصي).
مستشفى الحكمة (خصوصي).
مستشفى ابن سينا (خصوصي).
مستشفى الرازي (خصوصي).
القطاع الخاص: أهم مستشفيات القطاع الخاص هي مستشفى الحكمة الحديث ومستشفى قصر شبيب ومستشفى جبل الزيتون وتضم 363 عيادة خاصة و144 عيادة أسنان كما يوجد 269 صيدلية و35 مختبراً طبياً و5 مراكز أشعة ومركز واحد للأمومة والطفولة كما يبلغ معدل أشغال الأسرة 40.3 ومعدل إقامة المريض في المستشفى 2.3 ليلة.
الخدمات الطبية الملكية: يوجد مستشفى واحد وهو مستشفى الأمير هاشم حيـث يوجد فيـه 200 سرير و25 طبيب مقيم ويعمل به 46 طبيب اختصاص و90 مهن أخرى مسانـدة و42 ممرض و11 قابلة و144 كادر تمريضي بمختلف التخصصات.
المستشفيات والمراكز الصحية الحكومية:فيما يتعلق بمستشفيات وزارة الصحة فهناك مستشفيان هما مستشفى الزرقاء الحكومي المعروف ب (مستشفى الحاووز) حيث يوجد فيه 294 سرير ويعمل به 90 طبيب اختصاص و109 طبيب مقيم 10 أطباء عامين يساندهم 3 صيادلة و141 ممرض و26 قابلة و133 مساعد ممرض وعاملة تمريض. ومستشفى الأمير فيصل بن الحسين ويوجد فيه 130 سرير ويعمل فيه 39 طبيب اختصاص و8 طبيب مقيم 12 طبيب عام يساندهم 2 صيادلة و93 ممرض و23 قابلة و45 مساعد ممرض وعاملة تمريض. يوجد في المحافظة مركزان صحيان شاملان و24 مركز صحـي أولـي و13 مركز صحي فرعي و29 مركز أمومة وطفولة كما يوجد مركز للأمراض الصدرية ويوجد في المراكز الصحية 42 صيدلية و17 مختبر طبي و5 مختبرات للأشعة و15 مختبر أسنان.
التعليم
التربية والتعليم:
يوجد في المدينة 415 مدرسة منها 308 تابعة لوزارة التربية والتعليم و5 للقوات المسلحة و33 مدرسة لوكالة الغوث و69 مدرسة للقطاع الخاص وعدد الطلاب في تلك المدارس هو 205000 موزعين على 5930 شعبة بمعدل 35 طالب لكل شعبة اما نسبة التسرب من المدارس فهي 0.3 % اما نسبة الامية13 % وعدد المعلمين في هذه المدارس يصل إلى حوالي 8588 معلماً ومعلمة بمعدل 24 طالبا / معلم في حين انه في المملكة 20 طالباً/ معلم وتم إلحاق 1600 معلم بدورة ICDL.يوجد في المحافظة 131 روضة أطفال كما يوجد في المحافظة 64 مركزاً ثقافياً خاصة تعقد دورات مرخصة من وزارة التربية والتعليم.يوجد مختبرات حاسوب في 310 مدرسة أي ما نسبته 75% علـى مستـوى المحافـظة 53% في المملكة.
التعليم العالي:
يوجد في المحافظة جامعتان واحدة خاصة وهي جامعة الزرقاء وفيها 3272 طالباً وطالبة و109 عضو هيئة تدريس وجامعة حكومية هي الجامعة الهاشمية وفيها 17500 طالباً وطالبة وما يزيد عن 300 عضو هيئة تدريس وتحوي برامج مهمة كتخصص ماجستير تمريض الأورام السرطانية وتخصص بكالوريوس الطب والعديد من الهندسات.أما كليات المجتمع فيوجد في المحافظة 6 كليات هي كلية الزرقاء الحكومية، معهد المهن الطبية المساندة، كلية رفيدة للتمريض، كلية الزرقاء الأهلية، كلية المجتمع الإسلامي، كلية قرطبة للبنات.
يوجد في المدينة جامعتين (الجامعة الهاشمية [31] وجامعة الزرقاء (الخاصة)[32] وثمان كليات (كلية المجتمع الإسلامي وكلية الزرقاء الأهلية وكلية قرطبة وكلية الزرقاء الحكومية كلية المهن الطبية المساعدة وكلية الأمير حسن للعلوم الإسلامية وكلية الشريف ناصر بن جميل للاتصالات وكلية الأمير الحسين بن عبد الله الفنية العسكرية [33]).
البنية التحتية والخدمات الأساسي
الطرق
300px|تصغير|يسار|أوتوستراد عمان، الزرقاء، المفرق
تتوفر في المدينة شبكة من الطرق الرئيسية والثانوية والقروية تبلغ أطوالها كما يلي:
الطرق الرئيسية بطول 292 كم.
الطرق الثانوية بطول 148 كم.
الطرق القروية بطول 138 كم.
المياه
يتم تزويد سكان المدينة بالمياه من عدة مصادر تقع ضمن حوض – ، وحوض الأزرق المائي. ويبلغ صافي التزويد المائي في المحافظة 31.8 مليون م3 وبمعدل استهلاك الفرد الواحد 110 لتر يوميا وبلغ إجمالي كميات المياه المباعة للمشتركين حوالي 14.6 مليون م3، كما بلغ عدد المشتركين بشبكة المياه في العام 2003 حوالي 102809 مشترك 0
الكهرباء والطاقة
يتم تغذية مدينة الزرقاء بالتيار الكهربائي من مصدرين رئيسيين هما:
محطة تحويل الحسين الحرارية 13/50 ك.ف ومحطة تحويل العبدلي الرئيسية 132/33 ك.ف.
جميع المناطق في المحافظة مخدومة بشبكة الكهرباء ويبلغ عدد المشتركين بشبكة الكهرباء 121812 مشترك يشكلون ما نسبته 13.4% من إجمالي المشتركين في المملكة.
البريد ولاتصالات
تغطي الخدمة الهاتفية جميع التجمعات السكانية المنظمة وذلك من خلال 6 مقاسم رئيسية و9 توابع إلكترونية وبلغ عدد الخطوط العاملة في المحافظة 79845 خطا وتقدم شركة الاتصالات خدماتها للمواطنين من خلال3 مراكز رئيسية وفرعية كما تغطـي الخدمـة البريدية معظم مناطق المحافظة وذلك من خلال 27 مكتـب بريد يوجـد بهـا 3914 صندوق بريد ووكالتي بريد.
السياحة والآثار
في الفضاء الممتد بين "الصحراء الملونة" شرقاً وأشجار البلوط المعمرة وسط الحقول الخضراء غرباً، تتناثر عشرات المواقع الأثرية في مدينة الزرقاء والتي تزخر بـ 36 معلماً بارزاً من العصر البرونزي وحتى العهد العثماني. ويرى المؤخرون أن الزرقاء ممتازة بتعاقب حضارات ضمن " حلقة متصلة استقر بها الإنسان دونما انقطاع حتى يومنا هذا. وتؤكد هذه الفرضية عشرات الحفريات وأعمال التنقيب التي أجرتها جامعة روما في القصور الصحراوية والقلاع المتناثرة حول المدينة. وإذا ما قرأنا التاريخ بتمعن سنرى بأن الزرقاء ساهمت باستمرار في صنع أحداث المكان التي مرت على تاريخ الأردن بأسماء كثيرة مختلفة، منها " يبوق " و" صارقي " وغيرها.
ولذالك تضم مدينة الزرقاء مئات المواقع الأثرية والمهمة التي تغطي كافة مراحل الحضارة الإنسانية عبر العصور فالزرقاء مدينة قديمة حديثة إذ ورد ذكرها في رسائل تل العمارنة (زمن الفراعنة) وعسكر فيها الرومان ويسود فيها المناخ الصحرواي ولقد سكنت منذ القدم وفرضت طبيعتها وجود القصور والقلاع وهو ما تتميز به المدينة عن غيرها وكانت مدينة الزرقاء منذ القدم محطة على طريق القوافل والحج وقد كانت مغطاه بالغابات والاحراج ويعود اصل المدينة إلى الربع الأول من القرن الماضي واخذت بالتوسع والنمو حتى أصبحت المدينة الثانية بعد العاصمة عمان ومن أهم المواقع الأثرية والسياحية في مدينة الزرقاء هي:
المعالم
معالم مدينة الزرقاءالحاوز
كان إنشاء الحاوز في منتصف القرن الماضي لحاجة ملحة ألا وهي تخزين المياه وإعادة ضخها بشكل انسيابي لبيوت الزرقاء، وكان الحاووز في ذلك الوقت يقع على تلة مرتفعة مقارنة بأحياء الزرقاء حيث تم رفعه على أعمدة إسمنتية يبلغ ارتفاعها حوالي الثلاثين مترا من اجل ضمان وصول المياه إلى جميع البيوت والمنازل التي كانت في معظمها لا تزيد عن الطابقين. واستمر هذا الحاووز "الخزان في تلبية احتياجات قرية الزرقاء منذ العشرينات من القرن الماضي وحتى نهاية السبعينات حيث اتسعت الزرقاء وزاد عدد سكانها وأصبحت مدينة كبيرة بعدد سكانها فأصبح الحاووز بسعته غير قادر على تلبية احتياجات السكان.[34]سكة حديد الحجاز
تنطلق سكة حديد الحجاز من مدينة دمشق ويعبر سهل حوران ويمر بالمزيريب وعدد من المناطق جنوب سوريا وصولاً إلى مدينة درعا ثم إلى الأردن حيث يمر بمدن المفرق والزرقاء وعمّان ومعان على التوالي، أعيد تأهيل بعض القاطرات التاريخية كما لا تزال العديد من العربات القديمة تستخدم كذلك. واعتمادا على الخط هناك مشروع قطار خفيف يربط عمان والزرقاء.[35][36]شارع السعادة
يعد شارع السعادة اليوم أهم شوارع مدينة الزرقاء الممتدعلى مسافة كيلومترين اثنين، وتبدأ حدوده صعودا من شارع الجيش إلى منطقة شبيب، التي تضم بين حناياها قصر شبيب الأثري، وتنتشر على ضفتي الشارع محلات وأسواق تضم السلع المتنوعة من خضراوات وملابس وأدوات منزلية.[37]200بكنهر الزرقاء
هو من روافد نهر الأردن ينبع من العاصمة الأردنية متجها إلى الشرق عبر ، الرصيفة، فمدينة ، حيث ينحني 180 درجة ويبدأ جريانه باتجاه وادي الأردن قاطعا جرش وعجلون والبلقاء صابا في بحيرة جرش. يبلغ طول النهر 70 كم وعرضه من 7 إلى 10 أمتار.[38]200بك
معالم أثريةقصر شبيبقصر عمرةقصر الحلاباتقصر حمام الصرحقصر العويندقصر اسخيمقلعة الأزرقمحمية الأزرقمحمية الشومريرجم الشوكالحبابيةحمام السراحخربة الطيالكمشةالصنمةالمشوبشالقصر الأحمرتل أبو صياح
المشاكل
مياه الصرف الصحي
النفايات
الإزدحامات المرورية
تشكل الازدحامات المرورية والاختناقات في حركة السيارات مشهدا يوميا في حياة الزرقاء وفي عدد من المفاصل من احياء الزرقاء وسط غياب ملحوظ لرجال السير الذين غالبا يتواجدون في الوسط التجاري فقط. وفي الوسط التجاري بالزرقاء ونظرا لضيق الشوارع وازدياد اعداد السيارات فان الشوارع تغص بالمئات من السيارات التي تتواجد في شوارع الوسط التجاري، وتزداد الأزمات المرورية في ساعات ما قبل الظهيرة وفي ساعات المساء الامر الذي يشكل مشكلة كبيرة لقاصدي منطقة الوسط التجاري للتسوق. ان مشكلة الازدحام المروري في الوسط التجاري لا يمكن السيطرة عليها أو التخفيف منها الا بقيام البلدية باستملاكات كبيرة وتوسيع الشوارع التي صممت قبل عشرات السنوات حين كان عدد السيارات محدود. ان الزيادة في عدد السيارات في السنوات الأخيرة أدى إلى ان تصطف السيارات على جانبي الشارع في جميع احياء المدينة ما يتسبب في اختناقات مرورية كبيرة حيث السيارات المتوقفة على جانبي الطريق في شوارع ضيقه اصلا ما تسبب في اشكالات بين السائقين في كثير من الأحيان لعدم إعطاء الأولوية. ويلقي مواطنون باللوم والنقد في جانب من الازدحامات المرورية على صانع القرار في الزرقاء.[39]
التلوث
مناطق مدينة الزرقاء الكبرى
بلدية الأزرق (1)
بلدية الحلابات (2)
بلدية الظليل (3)
بلدية الزرقاء (4)
بلدية الهاشمية (5)
بلدية الرصيفة (6)
بلدية بيرين (7)
القائمة التالية بأسماء مناطق وأحياء الزرقاء
(قرية الناصرية) بلدية بيرين
مدن متوأمة
لا توجد اي معلومات عن وجود مدن صديقة لمدنية الزرقاء
معرض الصور
انظر أيضا
عمان
إربد
جرش
مراجع
*
تصنيف:أعضاء منظمة العواصم والمدن الإسلامية
تصنيف:أماكن مأهولة في محافظة الزرقاء
تصنيف:محافظة الزرقاء
تصنيف:مخيمات اللاجئين الفلسطينيين في الأردن
تصنيف:بلديات في الأردن
| https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D9%82%D8%A7%D8%A1%20%28%D9%85%D8%AF%D9%8A%D9%86%D8%A9%29 |
{
"plaintext_start_byte": [
1,
572,
1315,
4988,
7915,
10028,
11351,
12669,
12941,
19216,
19538,
20279,
21169,
22684,
23212,
24565,
25605,
26491,
28302,
29237,
30032,
30799,
37373,
40813,
45457,
46991,
48280,
50160,
51614,
53713
],
"plaintext_end_byte": [
571,
1153,
4923,
7868,
9954,
11262,
12607,
12903,
19130,
19491,
20278,
21168,
22683,
23211,
24512,
25558,
26423,
28301,
29236,
29904,
30748,
37263,
40812,
45456,
46916,
48198,
50058,
51547,
53689,
53804
]
} | การบำบัดน้ำเสียในอุตสาหกรรม ควบคุมโดยตำแหน่งใด ? | การบำบัดน้ำเสียอุตสาหกรรม | thai | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
การบำบัดน้ำเสียในอุตสาหกรรม ครอบคลุมกลไกและกระบวนการที่ใช้ในการรักษาน้ำที่ได้รับการปนเปื้อนโดยมนุษย์ในการการประกอบอุตสาหกรรมหรือการค้า ก่อนที่จะปล่อยออกสู่สิ่งแวดล้อม หรือการนำไปใช้งานอีกครั้ง
อุตสาหกรรมส่วนใหญ่ผลิตขยะเปียก แม้ว่าแนวโน้มล่าสุดโลกได้รับการพัฒนาเพื่อลดการผลิตดังกล่าวหรือรีไซเคิลของเสียดังกล่าวในขั้นตอนการผลิต อย่างไรก็ตามหลายอุตสาหกรรมยังคงขึ้นอยู่กับกระบวนการผลิตน้ำเสีย
แหล่งที่มาของน้ำเสียอุตสาหกรรม
เหล็กและอุตสาหกรรมเหล็ก
การผลิตเหล็กจากแร่ เกี่ยวข้องกับการลดประสิทธิภาพการเกิดปฏิกิริยาในเตาหลอมระเบิด น้ำหล่อเย็นที่มีการปนเปื้อนไม่สามารถหลีกเลี่ยงได้โดยเฉพาะอย่างยิ่งกับผลิตภัณฑ์แอมโมเนียและไซยาไนด์ การผลิตโค้กจากถ่านหินในพืช ยังต้องใช้น้ำเย็นและการใช้น้ำในการคัดแยกผลิตภัณฑ์ โดยการปนเปื้อนของน้ำเสียรวมถึงผลิตภัณฑ์ก๊าซเช่นเบนซีน, แนฟทาลีน, แอนทราซีน, ไซยาไนด์, แอมโมเนีย, ฟีนอล, ครีโซล พร้อมกับช่วงที่ซับซ้อนมากขึ้นของสารประกอบอินทรีย์ที่เรียกว่าไฮโดรคาร์บอน (PAH)
การแปลงสภาพของเหล็กหรือเหล็กกล้าที่เป็นแผ่นลวดหรือแท่งต้องใช้ขั้นตอนการเปลี่ยนแปลงกลร้อนและกลเย็น ยังมีการใช้น้ำในขั้นตอนน้ำมันหล่อลื่นและน้ำหล่อเย็น สารปนเปื้อนรวมถึงน้ำมันไฮโดรลิค, ไขมันและอนุภาคของแข็ง การรักษาขั้นสุดท้ายของธาตุเหล็กและผลิตภัณฑ์เหล็กก่อนที่จะขายต่อไปในการผลิตรวมถึงการดองในกรดแร่ที่แข็งแกร่งในการลบสนิมและเตรียมผิวสำหรับดีบุกหรือโครเมียมชุบหรือสำหรับการรักษาพื้นผิวอื่น ๆ เช่นการเคลือบผิว หรือตกแต่ง สองกรดที่ใช้กันทั่วไปมีกรดไฮโดรคลอริกและกรดซัลฟูริก น้ำเสียรวมถึงน้ำล้างที่เป็นกรดร่วมกับกรดของเสีย แม้ว่าพืชหลายชนิดมีการกู้คืนกรด (โดยเฉพาะผู้ที่ใช้กรดไฮโดรคลอริก) ซึ่งการต้มแร่กรดจากเกลือของเหล็กยังคงมีปริมาณของกรดเหล็กซัลเฟตหรือคลอไรด์เหล็กสูงมากที่จะถูกกำจัด น้ำเสียจากอุตสาหกรรมเหล็กจำนวนมากมีการปนเปื้อนด้วยน้ำมันไฮโดรลิคที่เรียกว่าเป็นน้ำมันที่ละลายน้ำได้
เหมืองแร่และเหมืองหิน
น้ำเสียที่สำคัญที่เกี่ยวข้องกับการทำเหมืองแร่และเหมืองหินเป็น เป็นสารละลายข้นของอนุภาคหินในน้ำเหล่านี้เกิดขึ้นจากปริมาณน้ำฝนที่ชะล้างพื้นผิวสัมผัสและชะล้างถนนและนอกจากการล้างหินและกระบวนการคัดแยก ปริมาณของน้ำจะสูงมากโดยเฉพาะอย่างยิ่งที่เกี่ยวข้องกับสารในกระบวนการอุตสาหกรรมขนาดใหญ่ มีการดำเนินการแยกเฉพาะบางอย่าง เช่นถ่านหิน ล้างทำความสะอาดเพื่อจะแยกถ่านหินจากหินพื้นเมืองโดยใช้การไล่ระดับสีหนาแน่นสามารถผลิตน้ำเสียปนเปื้อนจากฝุ่นละออง เฮมาไทต์ และสารลดแรงตึงผิว น้ำมัน และน้ำมันไฮดรอลิค นอกจากนี้ยังมีสารปนเปื้อนที่พบบ่อยในน้ำเสียจากการทำเหมืองแร่โลหะและการสกัดแร่กลับคืนมาที่มีการปนเปื้อนอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้โดยแร่ธาตุที่อยู่ในหินพื้นเมืองต่อไปนี้การบดและการสกัดของวัสดุที่พึงประสงค์ ส่วนวัสดุที่ไม่พึงประสงค์อาจจะกลายเป็นที่ปนเปื้อนในน้ำเสีย สำหรับการทำเหมืองแร่โลหะนี้จะรวมถึงโลหะที่ไม่พึงประสงค์เช่นสังกะสีและวัสดุอื่น ๆ เช่นสารหนู การสกัดโลหะที่มีมูลค่าสูงเช่นทองคำและเงินอาจสร้างเมือกที่มีอนุภาคเล็กมากในการกำจัดทางกายภาพของสารปนเปื้อนกลายเป็นเรื่องยากอย่างยิ่ง
อุตสาหกรรมอาหาร
อุตสาหกรรมอาหาร คือ อุตสาหกรรมที่นำผลผลิตจากการเกษตรมาใช้ประโยชน์หรือแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์ต่าง ๆ
น้ำเสียที่เกิดจากโรงงานอุตสาหกรรมอาหาร ในเขตเทศบาลจะถูกกำจัดโดยโรงงานบำบัดน้ำเสียจากภาครัฐหรือเอกชน เพราะสามารถย่อยสลายได้และปลอดสารพิษ แต่ถ้าหากมีของแข็งที่ย่อยสลายได้ยากในปริมาณที่มากเกินไป จะทำให้น้ำเน่าเสียยากต่อการบำบัด(ค่า BOD ของน้ำต้องไม่เกิน 6 mg/L ถ้ามากกว่านี้จะทำให้น้ำเน่าเสีย)
การแปรรูปอาหารจำเป็นต้องใช้น้ำในปริมาณมาก ทำให้น้ำที่ใช้ในการแปรรูปปนเปื้อนด้วยสารอินทรีย์ แม้แต่การฆ่าสัตว์ก็เช่นเดียวกันเป็นสารอินทรีย์ชั้นดี ในเลือดของสัตว์จะมียาปฏิชีวนะ สารกำจัดศัตรูพืชที่ใช้ในการควบคุมปรสิตภายนอกของสัตว์ ยาฆ่าแมลงที่ตกค้างในขนสัตว์ เมื่อใช้น้ำในการชะล้างจึงทำให้เกิดปัญหาน้ำเน่าเสียตามมา
อุตสาหกรรมเยื่อและกระดาษ
น้ำทิ้งหรือน้ำเสียจากโรงงานอุตสาหกรรมเยื่อและกระดาษ โดยทั่วไปจะมีสารแขวนลอย ค่า BOD และ ค่า COD สูง ในกระบวนการผลิตนั้นวัตถุดิบที่เราได้มาจะมีสารอินทรีย์อยู่มาก มีการฟอกสีต่าง ๆ เมื่อปล่อยลงสู่แหล่งน้ำจึงทำให้น้ำเน่าเสีย ซึ่งปัจจุบันนี้อุตสาหกรรมเยื่อและกระดาษได้ขยายตัวเพิ่มมากขึ้น ทำให้ปัญหาน้ำเน่าเสียเพิ่มมากขึ้นจากเดิม แต่ก็มีบางโรงงานที่สนใจถึงผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมจึงมีการประยุกต์วิธีการใหม่ ๆ ให้มีผลกระทบน้อยที่สุด
อุตสาหกรรมสารอินทรีย์เชิงซ้อน
ช่วงของอุตสาหกรรมการผลิตหรือใช้สารอินทรีย์เชิงซ้อน เหล่านี้รวมถึงยาฆ่าแมลง, ยา, สีและสีย้อมปิโตรเคมีผงซักฟอก, พลาสติก, กระดาษมลพิษ ฯลฯ น้ำเสียสามารถปนเปื้อนวัสดุวัตถุดิบโดยผลิตภัณฑ์วัสดุของผลิตภัณฑ์ในรูปแบบที่ละลายน้ำได้หรืออนุภาคล้างและทำความสะอาดสารตัวทำละลายและเพิ่ม ผลิตภัณฑ์ที่มีมูลค่าเช่นพลาสติก สิ่งอำนวยความสะดวกการรักษาที่ไม่จำเป็นต้องมีการควบคุมของน้ำทิ้งของพวกเขามักจะเลือกใช้ประเภทของการรักษาแอโรบิก เช่นบึงน้ำมวลเบา
อุตสาหกรรมนิวเคลียร์
การผลิตของเสียจากนิวเคลียร์และอุตสาหกรรมวิทยุสารเคมีจะจัดการกับกากกัมมันตรังสี
บำบัดน้ำเสีย
หลายอุตสาหกรรมจำเป็นต้องบำบัดน้ำเพื่อให้ได้น้ำที่มีคุณภาพสูงมากสำหรับวัตถุประสงค์ในการเรียกร้อง การบำบัดน้ำกากตะกอนอินทรีย์ผลิตและแร่ธาตุจากการกรองและการตกตะกอน แลกเปลี่ยนไอออนโดยใช้เรซินธรรมชาติหรือสังเคราะห์เอาแคลเซียมแมกนีเซียมและคาร์บอเนตไอออนจากน้ำแทนที่พวกเขาด้วยไฮโดรเจนและมักซ์พลังค์ไอออน การฟื้นฟูของคอลัมน์แลกเปลี่ยนไอออนที่มีกรดและด่างผลิตน้ำเสียที่เต็มไปด้วยความแข็งไอออนที่มีตกตะกอนพร้อมออกโดยเฉพาะอย่างยิ่งเมื่ออยู่ในน้ำเสียที่มีส่วนผสมอื่น ๆ
ขั้นตอนที่บำบัดมี 3 ขั้นดังนี้
# การบำบัดขั้นต้น (Preliminary Treatment) และการบำบัดเบื้องต้น (Primary Treatment): เป็นการบำบัดเพื่อแยกทราย กรวด และของแข็งขนาดใหญ่ ออกจากของเหลวหรือน้ำเสีย โดยเครื่องจักรอุปกรณ์ที่ใช้ประกอบด้วย ตะแกรงหยาบ (Coarse Screen) ตะแกรงละเอียด (Fine Screen) ถังดักกรวดทราย (Grit Chamber) ถังตกตะกอนเบื้องต้น (Primary Sedimentation Tank) และเครื่องกำจัดไขฝ้า (Skimming Devices) การบำบัด น้ำเสียขั้นนี้สามารถกำจัดของแข็งแขวนลอยได้ร้อยละ 50–70 และกำจัดสารอินทรีย์ซึ่งวัดในรูปของบีโอดีได้ ร้อยละ 25–40
# การบำบัดขั้นที่สอง (Secondary Treatment): เป็นการบำบัดน้ำเสียที่ผ่านกระบวนการบำบัดขั้นต้นและการบำบัดเบื้องต้นมาแล้ว แต่ยังคงมีของแข็งแขวนลอยขนาดเล็กและสารอินทรีย์ทั้งที่ละลายและไม่ละลายใน น้ำเสียเหลือค้างอยู่ โดยทั่วไปการบำบัดขั้นที่สองหรือเรียกอีกอย่างว่าการบำบัดทางชีวภาพ (Biological Treatment) จะอาศัยหลักการเลี้ยงจุลินทรีย์ในระบบภายใต้สภาวะที่สามารถควบคุมได้ เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพในการกินสารอินทรีย์ได้รวดเร็วกว่าที่เกิดขึ้นตามธรรมชาติ และแยกตะกอนจุลินทรีย์ออกจากน้ำทิ้งโดยใช้ถังตกตะกอน (Secondary Sedimentation Tank) ทำให้น้ำทิ้งมีคุณภาพดีขึ้น จากนั้นจึงผ่านเข้าระบบฆ่าเชื้อโรค (Disinfection) เพื่อให้แน่ใจว่าไม่มีจุลินทรีย์ที่ก่อให้เกิดโรคปนเปื้อน ก่อนจะระบายน้ำทิ้งลงสู่แหล่งน้ำธรรมชาติ หรือนำกลับไป ใช้ประโยชน์ (Reuse) การบำบัดน้ำเสียในขั้นนี้สามารถกำจัดของแข็งแขวนลอยและสารอินทรีย์ซึ่งวัดในรูปของ บีโอดีได้มากกว่าร้อยละ 80
# การบำบัดขั้นสูง (Advance Treatment หรือ Tertiary Treatment): เป็นกระบวนการกำจัดสารอาหาร (ไนโตรเจนและฟอสฟอรัส) สี สารแขวนลอยที่ตกตะกอนยาก และอื่น ๆ ซึ่งยังไม่ได้ถูกกำจัดโดยกระบวนการบำบัดขั้นที่สอง ทั้งนี้เพื่อปรับปรุงคุณภาพน้ำให้ดียิ่งขึ้นเพียงพอที่จะนำกลับมาใช้ใหม่ (Recycle) ได้ นอกจากนี้ยังช่วย ป้องกันการเติบโตผิดปกติของสาหร่ายที่เป็นสาเหตุทำให้เกิดน้ำเน่า แก้ไขปัญหาความน่ารังเกียจของแหล่งน้ำอันเนื่องจากสี และแก้ไขปัญหาอื่น ๆ ที่ระบบบำบัดขั้นที่สองมิสามารถกำจัดได้ กระบวนการบำบัดขั้นสูง
การบำบัดน้ำเสียจากอุตสาหกรรม
ประเภทต่าง ๆ ของการปนเปื้อนของน้ำเสียต้องใช้ความหลากหลายของกลยุทธ์ที่จะเอาการปนเปื้อนในน้ำออก
การบำบัดน้ำเค็ม
การบำบัดที่เกี่ยวข้องกับการเอาน้ำเค็มละลายไอออน เกลือที่มาจากน้ำเสีย แม้ว่าลักษณะคล้ายคลึงกับน้ำทะเลหรือน้ำกร่อยแยกเกลือออก การบำบัดน้ำเค็มในอุตสาหกรรมอาจมีการผสมที่ไม่ซ้ำกันของไอออนที่ละลาย เช่นไอออนแข็งหรือโลหะอื่น ๆ ทั้งนี้กระบวนการต่าง ๆ และอุปกรณ์
ระบบการรักษาน้ำเกลือมีประสิทธิภาพสูงสุดโดยทั่วไปทั้งลดปริมาณการปล่อยสุดท้ายสำหรับการกำจัดขยะทางเศรษฐกิจมากขึ้น (เป็นค่าใช้จ่ายในการกำจัดมักจะขึ้นอยู่กับปริมาณ) หรือเพิ่มการกู้คืนของน้ำจืดหรือเกลือ น้ำเกลือระบบการรักษาอาจจะมีการเพิ่มประสิทธิภาพในการลดการใช้ไฟฟ้า, การใช้สารเคมีหรือการปล่อยก๊าซทางกายภาพ
การรักษาน้ำเกลือมักจะพบเมื่อระบบระบายความร้อนพ่นไอน้ำออกหอผลิตน้ำจากที่ช่วยระบายไอน้ำและแรงโน้มถ่วงของ (SAGD) น้ำที่ผลิตจากก๊าซธรรมชาติ เช่น ก๊าซตะเข็บถ่านหิน frac น้ำ flowback กรดหรือระบายน้ำ หินของกรดออสโมซิย้อนกลับปฏิเสธคลอ -alkali น้ำเสียของเยื่อกระดาษและน้ำทิ้งจากโรงงานกระดาษจากอาหารและเครื่องดื่มของเสียจะลงในลำธาร
เทคโนโลยีการบำบัดน้ำเกลืออาจรวมถึงกระบวนการกรองเยื่อหุ้มเซลล์เช่น กระบวนการ Reverse Osmosis เพื่อแลกเปลี่ยนไอออนเช่น electrodialysis หรือการแลกเปลี่ยนไอออนกรดอ่อน; หรือกระบวนการระเหยเช่น concentrators น้ำเกลือและ crystallizers การใช้ recompression ไอกลและอบไอน้ำ
ออสโมซิย้อนกลับอาจจะไม่สามารถได้สำหรับการรักษาน้ำเกลือเนื่องจากศักยภาพในการเปรอะเปื้อนที่เกิดจากเกลือแข็งหรือสารปนเปื้อนอินทรีย์หรือความเสียหายต่อเยื่อระบบ Reverse Osmosis จากไฮโดรคาร์บอน
กระบวนการระเหยมีการแพร่หลายมากที่สุดในการรักษาน้ำเกลือขณะที่พวกเขาช่วยให้ความเข้มข้นในระดับสูงสุดที่เป็นเกลือที่เป็นของแข็ง พวกเขายังผลิตท่อน้ำทิ้งที่มีความบริสุทธิ์สูงสุดและการกลั่นที่มีคุณภาพ กระบวนการระเหยนอกจากนี้ยังมีความทนทานต่อสารอินทรีย์ไฮโดรคาร์บอนหรือเกลือแข็ง อย่างไรก็ตามการใช้พลังงานอยู่ในระดับสูงและการกัดกร่อนอาจจะมีปัญหาสำคัญคือน้ำเกลือจะเข้มข้น เป็นผลให้ระบบการระเหยมักจะใช้ไทเทเนียมหรือเพล็กซ์วัสดุสแตนเลสในการแก้ปัญหา
การจัดการน้ำเกลือ
การจัดการน้ำเกลือและตรวจสอบในมุมกว้างอาจรวมถึงการพิจารณาของนโยบายของรัฐบาลและกฎระเบียบการพัฒนาอย่างยั่งยืนขององค์กรผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม, การรีไซเคิล, การจัดการและการขนส่งบรรจุ,ศูนย์กลางเมื่อเทียบกับการรักษาในสถานที่การหลีกเลี่ยงและลดเทคโนโลยีทางเศรษฐศาสตร์ การจัดการน้ำเกลือบางประเด็นที่มีการจัดการน้ำชะขยะและการจัดการขยะทั่วไปมากขึ้น
การกำจัดของแข็ง
ของแข็งส่วนใหญ่สามารถเอาออกได้โดยใช้เทคนิคการตกตะกอน ของแข็งที่ทำให้เป็นสารละลายหรือตะกอน ของแข็งที่ละเอียดมากหรือของแข็งประเภทที่มีความหนาแน่นใกล้เคียงกับความหนาแน่นของน้ำก่อให้เกิดปัญหาพิเศษ ในกรณี เช่นการกรองโดยละเอียดอาจจำเป็นต้องใช้เกลือ สารส้มหรือเพิ่ม polyelectrolytes ในการตกตะกอน
การกำจัดน้ำมันและไขมัน
บทความหลัก: API oil-water separator
น้ำมันจำนวนมากสามารถกู้คืนจากพื้นผิวเปิดน้ำโดย อุปกรณ์กวาดไข ถือว่าเป็นวิธีการที่เชื่อถือได้และราคาถูกเพื่อเอาน้ำมัน, ไขมันและสารไฮโดรคาร์บอนอื่น ๆ จากน้ำ การกวาดน้ำมันบางครั้งจะประสบความสำเร็จได้ความบริสุทธิ์ของน้ำ ในระดับที่ต้องการ การกวาดฝาไขยังเป็นวิธีการที่มีประสิทธิภาพในการกำจัดน้ำมันมากที่สุด ก่อนที่จะใช้ตัวกรองเมมเบรน และกระบวนการทางเคมี การกวาดฝาไขจะป้องกันไส้กรองเสียก่อนกำหนดและช่วยลดค่าใช้จ่ายของสารเคมีได้เพราะมีน้ำมันและไขมันในในกระบวนการลดลง อย่างไรก็ตามน้ำมันไฮโดรลิคและส่วนใหญ่ของน้ำมันที่มีการสลายตัวในสภาวะต่าง ก็จะต้องมีองค์ประกอบที่ละลายน้ำได้หรือ emulsified เพื่อไปทำละลายไขมัน
น้ำเสียจากอุตสาหกรรมขนาดใหญ่ เช่นโรงกลั่นน้ำมัน, โรงงาน ปิโตรเคมี, โรงงานเคมีและโรงงานแปรรูปก๊าซธรรมชาติทั่วไปมีปริมาณรวมของน้ำมันและสารแขวนลอย อุตสาหกรรมจะใช้อุปกรณ์ที่เรียกว่า API oil-water separator ซึ่งถูกออกแบบมาเพื่อแยกน้ำมันและสิ่งปฏิกูลแขวนลอยในน้ำเสีย เครื่องได้รับการออกแบบตามมาตรฐานการตีพิมพ์โดยสถาบันปิโตรเลียมอเมริกัน (API).
ถังแยกน้ามันลอยตัว เป็นถังบำบัดน้ำเสีย ซึ่งเติมด้วยน้ำ ภายในถังมีแผ่นกั้น Baffles และแผ่นเร่งการก่อตัว Coalescers ช่วยเร่งให้เกิดขบวนการแยกจารบีและน้ำมันลอยตัวออกจากน้ำของเสียจะถูกสะสมอยู่ภายในเครื่องในขณะที่น้ำจะถูกปล่อยออกโดยแรงโน้มถ่วง
การกำจัดสารอินทรีย์โดยการย่อยสลายทางชีวภาพ
คือ การย่อยสลายอินทรียวัตถุได้แก่ ซากพืชและซากสัตว์ที่อยู่ในน้ำแล้วทำให้น้ำเสีย ปัญหาส่วนใหญ่เกิดจากน้ำทิ้งในครัวเรือนและโรงงานอุตสาหกรรมที่เกี่ยวข้องกับการซักฟอกทั้งหลาย ซึ่งกระบวนการบำบัดน้ำเสียมี 2 ระบบคือ Activated sludge (การตกตะกอน) และ Trickling Filters (โปรยกรอง)
Activated sludge (การตกตะกอน)
เป็นวิธีบำบัดน้ำเสียโดยใช้แบคทีเรียพวกที่ใช้ออกซิเจน (Aerobic Bacteria) เป็นตัวหลักในการย่อยสลายสารอินทรีย์ในน้ำเสีย
หลักการทำงานของระบบ
ประกอบด้วยส่วนสำคัญ 2 ส่วน คือ
1.ถังเติมอากาศ (Aeration Tank)
2. ถังตกตะกอน (Sedimentation Tank)
น้ำเสียจะถูกส่งเข้าไปยังถังเติมอากาศภายถังในเติมอากาศจะติดตั้งเครื่องเติมอากาศ (Aerator) เพื่อเพิ่มออกซิเจนภายใน ซึ่งในน้ำเสียมีโคลนอยู่เป็นจำนวนมากและสภาวะแวดล้อมภายในถังเติมอากาศจะมีปัจจัยที่ส่งผลต่อการเจริญเติบโตและเพิ่มจำนวนของจุลินทรีย์ จุลินทรีย์จะทำการย่อยสลายสารอินทรีย์ในน้ำเสียให้อยู่ในรูปของคาร์บอนไดออกไซด์และน้ำ น้ำเสียที่ผ่านการบำบัดแล้วจะไหลไปยังถังตกตะกอนเพื่อแยกโคลนออกจากน้ำใส โคลนส่วนหนึ่งที่แยกตัวจะอยู่ที่ก้นถังตกตะกอนและโคลนอีกส่วนหนึ่งจะถูกสูบกลับเข้าไปในถังเติมอากาศ เพื่อรักษาความเข้มข้นของโคลนที่อยู่ในถังเติมอากาศให้ได้ตามที่กำหนด และอีกส่วนหนึ่งเป็นโคลนส่วนเกิน (Excess Sludge) ที่ต้องทำการกำจัดต่อไป สำหรับน้ำใสส่วนบนจะเป็นน้ำทิ้งที่สามารถระบายออกสู่สิ่งแวดล้อมได้
ตัวแปรสำหรับการควบคุมระบบ Activated sludge
1. อายุตะกอน (Sludge Age)
หมายถึง ระยะเวลาเฉลี่ยที่ตะกอนจุลินทรีย์หมุนเวียน อยู่ในถังเติมอากาศการควบคุมกระทำได้โดยการนำตะกอนส่วนเกินออกจากระบบ ดังนั้นจึงสามารถควบคุมให้มีค่าคงทีได้ตามต้องการ โดยทั่วไปจะควบคุมให้มีระบบอายุตะกอน 5-15 วัน
2. อัตราส่วนอาหารต่อจุลินทรีย์( F/M ratio )
หมายถึง อัตราส่วนของน้ำหนักสารอินทรีย์ในน้ำเสียที่เข้าระบบ ( กิโลกรัมต่อวัน ) ต่อน้ำหนักตะกอน จุลินทรีย์ในระบบ ( กิโลกรัม ) โดยทั่วไปจะควบคุมให้ระบบมีค่า F/M ratio ระหว่าง 0.1-0.4 ต่อวันคุณสมบัติของน้ำเสีย มักมีการเปลี่ยนแปลงอยู่ตลอดเวลาทั้งในแง่อัตราการไหลและความเข้มข้นของสารอินทรีย์ที่เข้าสู่ระบบทำให้การควบคุมระบบ โดยใช้ F/M ratio กระทำได้ยากและมีความไม่แน่นอน ในทางปฏิบัติจึงนิยมควบคุมระบบโดยอายุตะกอนมากกว่า
ปัญหาสำคัญในการควบคุมระบบ Activated sludge
1. การลอยตัวของตะกอนในถังตกตะกอน
สาเหตุเนื่องมาจาก ตะกอนตกอยู่ในก้นถังตกตะกอนนานเกินไปจนทำให้เกิดปฏิกิริยาชีวเคมีเปลี่ยนสารประกอบ ไนไตรท์และไนเตรตเป็นก๊าซไนโตรเจน ก๊าซที่เกิดขึ้นจะถูกกักอยู่ในตะกอนถ้ามีมากจะพาตะกอนลอยขึ้นสู่ผิวน้ำ
2. ตะกอนเบาจมตัวลำบาก
ในระบบ Activated sludge ที่มีประสิทธิภาพการบำบัดสูงตะกอนจุลินทรีย์ในถังเติมอากาศจะมีสีน้ำตาลแก่จับกัน เป็นก้อนใหญ่และจมตัวได้อย่างรวดเร็ว ในกรณีที่เกิดตะกอนเบานั้นจะเป็นตะกอนละเอียดจมตัวได้ช้าและไม่อัดตัวแน่นสาเหตุ มีสองประการคือ อาจเกิดจากเชื้อราที่เป็นเส้นใย หรืออาจเกิดจากมีน้ำอยู่ในตะกอนระหว่างเซลของจุลินทรีย์มากทำให้ตะกอน มีความหนาแน่นเกือบเท่ากับน้ำจึงจมตัวได้ลำบาก
ระบบบำบัดน้ำเสียแบบโปรยกรอง (Trickling filter process)
ระบบโปรยกรอง คือ ระบบที่จุลินทรีย์เจริญอยู่บนผิวกลางของน้ำเสียที่ผ่านการบำบัดข้างต้นแล้วถูกปล่อยให้ไหลผ่านชั้นตัวกลางจุลินทรีย์ที่เกาะอยู่ชั้นตัวกลางใช้ออกวิเจนทำปฏิกิริยาเพื่อย่อยสลายสารอินทรีย์ในน้ำเสียน้ำที่ผ่านจากระบบจะถูกส่งเข้าถังตะกอนสุดท้ายเพื่อนแยกโคลนออกให้ได้น้ำทิ้งที่สามรถระบายทิ้งได้
การทำงานของระบบ
น้ำเสียจะถูกส่งเข้าท่อกระจายที่มีวัสดุกรองพร้อมด้วยเมือกจุลินทรีย์ที่เกาะอยู่ในปริมาณน้ำเสียการไหลเข้ามาจะมากน้อยเพียงใดขึ้นอยู่กับอัตตราการหมุนของท่อกระจายน้ำเสียจะมี 3 ระดับ
1. ระดับต่ำ น้ำเสียที่ปล่อยเข้ามาจะมีอัตตราความเข้มข้นของสารอินทรีย์อยู่ 40 กิโลกรัมบีโอดี/100ลูกบาศก์เมตร/วัน เมือกจุลินทรีย์จะหลุดออกมาเป็นช่วง ๆ มีปริมาณไม่มากนัก
2. ระดับกลาง จะมีปริมาณสารอินทรีย์เข้ามามากขึ้นประมาณ 64กิโลกรัมบีโอดี/100ลูกบาศก์เมตร/วัน เมือกจุลินทรีย์จะหลุดออกมาเร็วกว่าระดับต่ำ
3. ระดับสูง ปริมาณสารอืนทรีย์จะเข้ามาสูงมีความเข้มข้น 64-160กิโลกรัมบีโอดี/100ลูกบาศก์เมตร/วัน เมือกจุลินทรีย์จะหลุดออกง่ายเหมือนระดับกลาง
องค์ประกอบที่สำคัญของระบบโปรยกรอง
1. ระบบกระจายน้ำเข้า
2. ตัวกรอง
3. ระบบระบายน้ำทิ้ง
ปัจจัยที่มีผลต่อประสิทธิภาพของระบบโปรยกรอง
1. ปริมาณน้ำ(จะต้องมีค่าสูงเพียงพอที่จะทำให้ฟิล์มจัลินทรีย์เปียกอยู่ตลอดเวลา)
2. ปริมาณสารอินทรีย์
3. ประสิทธิภาพในการบำบัดน้ำเสียที่ต้องการ
ระบบโปรยกรองสามารถแบ่งออกได้เป็น 3 ประเภท ตามภาระปริมาณน้ำและอัตราภาระอินทรีย์
1. ระบบโปรยกรองแบบอัตราต่ำ (Low Rate) ระบบนี้เป็นระบบที่มีขนาดเล็ก ความสูงของฟิลเตอร์อยู่ในช่วง 1.5-3 เมตร และมีวัสดุตัวกลางเป็นหิน ระบบนี้จะไม่มีการหมุนเวียนน้ำ ดังนั้นภาระปริมาณน้ำ และภาระอินทรีย์จะมีมีความสัมพันธ์กันโดยขึ้นอยู่กับความเข้มข้นของน้ำเสีย ปัญหาที่สำคัญของระบบนี้ คือ เรื่องกลิ่นและแมลงต่าง ๆ
2. ระบบโปรยกรองแบบอัตราสูง (High Rate) ระบบนี้สามารถทำงานโดยมีระดับของภาระปริมาณน้ำ และภาระอินทรีย์ เป็นอิสระต่อกันด้วยการปรับอัตราการหมุนเวียนน้ำ การใช้ภาระอินทรีย์สูงต้องใช้ควบคู่กับภาระปริมาณน้ำสูง โดยเฉพาะในกรณีที่มีหินเป็นวัสดุตัวกลางและมีภาระอินทรีย์สูง จุลินทรีย์สามารถเจริญเติบโตได้ดีทำให้ฟิล์มชีวภาพจับตัวกันหนามากบนหิน การเพิ่มภาระปริมาณน้ำจะทำให้แผ่นฟิล์มบางลง เป็นการป้องกันการอุดตันของฟิลเตอร์ ในกรณีที่ต้องการบำบัดน้ำเสียเบื้องต้นให้กับระบบเอเอส อาจใช้ฟิลเตอร์แบบอัตราสูงที่มีวัสดุตัวกลาง เป็นพลาสติก ระบบนี้หากได้รับการออกแบบอย่างเหมาะสมและถูกต้องจะสามารถผลิตน้ำทิ้งที่มีคุณสมบัติสูงได้โดยใช้ปริมาตรน้อยกว่าฟิลเตอร์แบบอัตราต่ำ และจะไม่เกิดปัญหาเรื่องกลิ่น แมลง และการเกิดไนทริฟิเคชั่น
ระบบโปรยกรองแบบอัตราสูงนี้ จะรับภาระบีโอดีได้สูงกว่าอัตราต่ำประมาณ 3-4 เท่า การหมุนเวียนน้ำทำให้ฟิลเตอร์ได้รับอัตราไหลสูงกว่าแบบอัตราต่ำประมาณ 10 เท่า ฟิลเตอร์แบบนี้จะมีความสูงเพียง 1-2 เมตร และมีอัตราหมุนเวียนน้ำประมาณ 100-250% ข้อที่ควรระวัง คือ จะมีการหลุดของเมือกที่หนาเกินไป ทำให้น้ำทิ้งมีของแข็งแขวนลอยสูง
3. ระบบโปรยกรองแบบอัตราสูงพิเศษ (Super-rate Filter) ระบบนี้มักถูกเรียกว่า Roughing Filter เนื่องจากมีหน้าที่กำจัดสารอินทรีย์บางส่วนเท่านั้น ตัวกลางที่ใช้ในระบบมักเป็นตัวกลางพลาสติก ในทางปฏิบัติจะใช้เป็นระบบขั้นต้นก่อนบ่อเติมอากาศของระบบเอเอส
[1]
ข้อดี
1.บำบัดน้ำเสียที่มีความเข้มข้นสูง หรือบำบัดยากได้ ไม่ทำให้ระบบล้มเหลว เนื่องจากการ สัมผัสระหว่างน้ำเสียและจุลินทรีย์เป็นเวลาสั้น ๆ
2.ประสิทธิภาพการบำบัดสูง
3.มวลจุลินทรีย์หนัก ตกตะกอนง่าย ไม่มีปัญหาการลอยตัว
4.ประหยัดพลังงาน ใช้ออกซิเจนจากอากาศที่อยู่ในช่องระหว่างวัสดุตัวกลาง
5.ไม่ต้องใช้บุคลากรที่มีความรู้มากในการดูแลระบบ
ข้อเสีย
1.มีกลิ่น
2.เป็นแหล่งเพาะยุง
3.ตะกอนจุลินทรีย์หนาตากแห้งได้ช้า
4.ท่อกระจายน้ำเสียอุดตันได้ง่าย
5.อากาศและอาหารเป็นข้อจำกัดการเจริญของจุลินทรีย์ที่อยู่ด้านในติดกับตัวกลาง
การบำบัดสารอินทรีย์อื่น ๆ
วัสดุอินทรีย์สังเคราะห์รวมทั้งตัวทำละลาย, สี, ยา, สารกำจัดศัตรูพืช, ผลิตภัณฑ์ถ่านโค้กและอื่น ๆ อาจเป็นเรื่องยากมากที่จะรักษา วิธีการรักษามักจะมีเฉพาะกับวัสดุได้รับการปฏิบัติ วิธีการรวมถึงการประมวลผลออกซิเดชันขั้นสูงการกลั่นการดูดซับการแช่แข็ง, เผาตรึงสารเคมีหรือจำหน่ายไปฝังกลบ วัสดุบางอย่างเช่นผงซักฟอกบางคนอาจจะมีความสามารถในการย่อยสลายทางชีวภาพและในกรณีดังกล่าวปรับเปลี่ยนรูปแบบของการบำบัดน้ำเสียสามารถนำมาใช้
การรักษาความเป็นกรด-เบส(Treatmentof)
กรด- ด่าง สามารถเปลี่ยนเป็นกลางได้ภายใต้สภาวะที่ถูกควบคุม การสะเทินบ่อย ๆ ทำให้เกิดตะกอน ซึ่งตะกอนที่เกิดขึ้นต้องดูแลเป็นอย่างดีเพราะเป็นสารตกค้างที่อยู่ในรูปของแข็งที่อาจเป็นพิษ ในบางครั้งก็อาจจะปล่อยแก๊สที่เป็นพิษออกมาด้วยจึงต้องอยู่ภายใต้การควบคุมและการดูแลที่ดี ภายในท่อของโรงงานที่มีการปล่อยน้ำเสียออกมา จะเต็มไปด้วยไอออนที่เป็นของแข็ง ที่มีกระบวณการde- Ionisation ซึ่งพร้อมที่จะสูญเสียไอออนที่ตกค้าง ที่ประกอบไปด้วย แคลเซียม และการตกตะกอนของเกลือแมกนีเซียม กระบวณการนี้ทำให้ท่ออุตตันได้ การรักษาท่ออุตตันทำได้โดยการวัดค่าความเข้มข้นของน้ำเสียก่อนที่จะปล่อยลงท่อ คือการวัดค่า pH ก่อนปล่อยน้ำเสียออกมานั่นเอง
การรักษาวัสดุที่เป็นพิษ (Tratment of toxic materials)
วัสดุที่เป็นพิษรวมไปถึงสารที่เป็นอินทรีย์โลหะหลายชนิด เช่น สังกะสี เงิน แคดเมียม แทลเลียม ) กรด-ด่าง เป็นองค์ประกอบที่ไม่ใช่โลหะ เช่น สารหนู หรือ ซิลิเนียม) จะมีความทนทานมาก โดยทั่วไปเป็นกระบวณการทางชีวภาพ เว้นแต่ได้รับการเจือจางที่มากเกินพอ โลหะจะตกตะกอนได้โดยการเปลี่ยรแปลงค่า pH หรือการรักษาด้วยสารเคมีอื่น ๆ อีกวิธีหนึ่งที่ลดผลกระทบได้คือการนำไปฝังกลบ หรือนำไปรีไซเคิล หากเราทำการเผาจะเป็นการกำจัดที่ไม่ถูกต้องแล้วยังทำให้เกิดการออกซิเดชั่น ที่สูงขึ้นเป็นอย่างมาก เป็นต้น
เทคโนโลยีการบำบัดน้ำ UASB
ระบบ UASB (Upflow Anaerobic Sludge Blanket) เป็นระบบบำบัดน้ำเสียแบบไม่ประสิทธิภาพในการบำบัดสูง สามารถบำบัดน้ำเสียจากอุตสาหกรรมกระบวนการผลิตแป้งมัน และน้ำเสียจากฟาร์มสุกร เป็นตน สามารถลดความสกปรกในช่วง 5,000–15,000 มิลลิกรัมตอลิตรได้สูงถึงร้อยละ 75–85 โดยใช้เวลาในการบำบัดและยังเป็นระบบที่ประหยัดพลังงาน เนื่องจากไม่ต้องมีการเติมอากาศ สามารถผลิตพลังงาน เพื่อนำมาใชประโยชนในการผลิตกระแสไฟฟา หรือทำความร้อนไดอีกด้วย
ข้อแตกต่างระหวางระบบ UASB กับระบบบำบัดน้ำเสียทั่วไปที่เห็นและน้ำเสียจะถูกป้อนเข้าสู่ด้านล่างของถังปฏิกิริยาให้ไหลย้อนกลับขึ้เสียจะไหลผ่านชั้นตะกอนจุลินทรีย์ที่มีความเข้มข้นสูง ชั้นตะกอนจุลิ(หรือที่เรียกวา Blanket) โดยไม่มีตัวกลางให้จุลินทรียเกาะ เมื่อน้ำเสียสลายภายใต้สภาวะไรออกซิเจนและเกิดก๊าซตาง ๆ เชน ก๊าซมีเทน คารบอนไดออกไซด์ เป็นต้น
[2]
[3]
อ้างอิง
หมวดหมู่:กระบวนการทางอุตสาหกรรม
| https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%9A%E0%B8%B3%E0%B8%9A%E0%B8%B1%E0%B8%94%E0%B8%99%E0%B9%89%E0%B8%B3%E0%B9%80%E0%B8%AA%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%AD%E0%B8%B8%E0%B8%95%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%AB%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%A1 |
{
"plaintext_start_byte": [
0,
1847,
2051,
2156
],
"plaintext_end_byte": [
1816,
2048,
2155,
2201
]
} | ماهى الكيانات المادية لمصارد التعلم الإلكتروني ؟ | بيانات مفتوحة | arabic | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} | البيانات المفتوحة تعتمد فكرتها على أن كل البيانات يجب أن تكون متوفرة ومتاحة لاستخدام الجميع، وأن لكل شخص الحق قي إعادة نشرها بدون اي قيود تتعلق بخقوق الطباعة والنشر أو أي آليات سيطرة أخرى[1][2]. إن هدف حركة البيانات المفتوحة مشابهة لأهداف حركات أخرى تهتم بحرية البيانات والمعلومات، مثل: المصدر المفتوح، الكيانات المادية المفتوحة، المحتوى المفتوح، التعليم المفتوح، مصادر التعليم المفتوحة، المعرفة المفتوحة، إتاحة وفتح إمكانية الوصول، العلوم المفتوحة، والشبكة المفتوحة. تزامن صعود حركة البيانات المفتوحة مع صعود حقوق الملكية الفكرية[3]. تعود أصول الفلسفة الكامنة وراء البيانات المفتوحة إلى التقاليد الميرتونية في العلوم، ولكن مصطلح "بيانات مفتوحة" هو مصطلح حديثت، اكتسب شهرة وصدى متزايدا مع صعود الإنترنت والشبكة العنكبوتية العالمية. خاصة مع إطلاق مبادرات حكومية مفتوحة، مثل:Data.gov و Data.gov.uk . في الوطن العربي يوجد مبادرات حكومية مشابهة: في تونس OpenGovTN، ومبادرة حكومية سعودية .data.gov.sa. ويمكن اعتبار البيانات الحكومية المفتوحة من أهم البيانات المفتوحة حاصة في ظل ارتباطها بالحياة اليومية للمواطنين[4][5].
مراجع
انظر أيضا
البيانات المفتوحة في تونس
الحوكمة المفتوحة
الرقابة
ديمقراطية إلكترونية
حكومة إلكترونية
مجتمع مفتوح
الخصوصية
تصنيف:بيانات مفتوحة
تصنيف:فلسفة سياسية
تصنيف:قانون سياسي
تصنيف:حركة الثقافة الحرة
| https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%D9%8A%D8%A7%D9%86%D8%A7%D8%AA%20%D9%85%D9%81%D8%AA%D9%88%D8%AD%D8%A9 |
{
"plaintext_start_byte": [
3,
132,
449,
1403,
4373,
6375,
9920,
12532,
17776,
19054,
20849,
22510,
23199,
25667,
25979,
26196,
26603,
29985,
31023,
31302,
32757,
33016,
33462,
33800,
34375,
35546,
35920,
37110,
38710,
40918,
44240,
46100,
47995,
51040,
54372,
58114,
59675,
60411,
62972,
66120,
67969,
69754,
72750,
74633,
76020,
77881,
79471,
80318,
81302,
82310,
83172,
83391,
83478,
83593,
84774,
86701,
86848,
87630,
87750,
87934,
88218
],
"plaintext_end_byte": [
131,
448,
1402,
4346,
6353,
9919,
12417,
17775,
19011,
20848,
22509,
23198,
25633,
25975,
26195,
26586,
29984,
31022,
31301,
32714,
33015,
33461,
33799,
34336,
35526,
35919,
37109,
38709,
40917,
44239,
45873,
47994,
50981,
54278,
58091,
59636,
60377,
62914,
66062,
67907,
69727,
72677,
74607,
76019,
77858,
79385,
80277,
81279,
82290,
83171,
83390,
83477,
83564,
84756,
86653,
86847,
87591,
87749,
87891,
88156,
88464
]
} | వాస్కో డి గామా ఏ ఓడలో భారతదేశానికి వచ్చాడు ? | కోళికోడ్ | telugu | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
ఇదే పేరు గల జిల్లా కొరకు కోళికోడ్ జిల్లా చూడండి.
కోళికోడ్ (మలయాళం:കോഴിക്കോട്, pronounced[koːɻikːoːɖ](listen)). కాలికట్ అని కూడా పిలవబడే ఈ నగరము దక్షిణ భారత దేశములో కేరళ రాష్ట్రములో ఉంది.
ఇది కేరళలోనే మూడవ అతి పెద్ద నరగరము మరియు కోళికోడ్ జిల్లా యొక్క ప్రధాన కేంద్రము. సాంప్రదాయ పురాతన పద్ధతులు మరియు మధ్య యుగపు "మసాలా దినుసుల నగరము"గా పేర్కొనబడిన కాలికట్ తూర్పు విభాగపు మసాలా దినుసులకు ఒక ప్రధాన వాణిజ్య నగరంగా పిలువబడింది.[1] కోళికోడ్ అదే పేరు కల ఒక స్వతంత్ర రాజ్యానికి ఒకపట్టి రాజధాని. తరువాత కాలంలో మలబార్ జిల్లాగా ఆ రాజ్యం వ్యవహరించబడింది.
కోళికోడ్ 2001 సంవత్సరపు జనాభా పట్టిక ప్రకారం 436,556 మంది ప్రజలు కలిగి ఉంది.మహానగరపు జనాభా 0.9 మిలియన్ గా నమోదు కావటంతో అది మూడవ అతి పెద్ద నగర సముదాయము మరియు కేరళలోని మూడవ పెద్ద నగరంగా నమోదు అయింది. నివాసాలు,ఆదాయాలు మరియు పెట్టుబడులు మీద ఆధారపడి ఎకనామిక్స్ రీసర్చ్ ఫర్మ్ ఇండికస్ ఎనలైటికా తయారు చేసిన పట్టికలోని వివరాల బట్టి ఇండియాలో కోళికోడ్ రెండవ ఉత్తమ నివాసయోగ్యమైన నగరంగా నిలిచింది.ఇండికస్ ఆరు విషయాలను దృష్టిలో నిలుకుంది. అవి ఆరోగ్యము,విద్య,వాతావరణము,రక్షణ,ప్రజా సౌలభ్యాలు మరియు వినోద కార్యక్రమాలు.[2] అస్సోచం వారు 2007 లో [3] నిర్వహించిన విచారణ ప్రకారం కోళికోడ్ ఇండియాలోని టయర్-II నగరాలలో ఉద్యోగ సృష్టిలో పదకొండవ స్థానంలో ఉంది. 2004 సంవత్సరములో[4] కోళికోడ్ ఇండియాలోని ప్రథమ చెత్తలేని నగరముగా నిర్ణయించబడింది. "ఆకలిరహిత కోళికోడ్" పధకం జనవరి 2009 లో మొదలయిన తరువాత కోళికోడ్ దేశంలోని ప్ర ప్రథమ ఆకలిరహిత నగరంగా ఖ్యాతికెక్కింది[5]. కేరళ ప్రభుత్వము వారు తలపెట్టిన సైబర్ పార్క్ అభివృద్ధితో IT పరిశ్రమ వారి రాడార్ పరిధిలోనికి కోళికోడ్ వస్తుందని భావిస్తున్నారు. రాష్ట్రంలో తిరువనంతపురం టేక్నోపార్క్ మరియు కొచ్చి ఇన్ఫోపార్క్ బాటలోనే అభివృద్ధి పరచిన మూడవ IT 'హబ్' గా నిలిచిన ఈ పరిశ్రమ 2011 మధ్య కాలంలో [6] మొదలయ్యే అవకాశం ఉంది.
పద చరిత్ర
కోళికోడ్ అను పేరు, ప్రొఫెసరు కే.వి.కృష్ణ అయ్యర్ ప్రకారం, కోయిల్ (అంతఃపురం) + కోట (కోట) నుండి అనగా 'కోట వంటి అంతఃపురం' నుండి వచ్చింది. ఆ ప్రదేశాన్ని చుల్లిక్కడ్ అని కూడా అంటారు. దాని అర్ధం 'గుబురుగా ఉన్న అడవి' అని. బహుశా బురదగా ఉండే నేల అని కూడా అర్ధమేమో. భాషాపరంగా, య మరియు ళ మలయాళంలో మారుతూ ఉంటాయి. కోడ్ అంటే కోట (కొట్ట)అని. ఇతరులు ఆ నగరాన్ని అనేక పేర్లతో పిలిచారు. అరబ్లు దానిని కాలికూత్ అని,తమిళులు ఆ నగరాన్ని కల్లికోట్టై అని, చైనీయులు దానిని కాలిఫో అని పిలిచినా మలయాళీలకు అది ఎప్పుడూ కోళికోడ్ యే. కాలికట్ అనే పదం చేనేత వస్త్రాలలోని ఒక నాణ్యమైన రకమని,అది కోళికోడ్ నుండి బయటకు ఎగుమతి చేయటం జరిగేదని, అందువలెనే ఆ పేరు అలా వచ్చిందని అంటారు. ఇప్పుడు ఆ నగరం యొక్క అధికారిక పేరు కోళికోడ్ అయినా కూడా దానిని సామాన్యంగా ఇంగ్లీషు విధానంలో కాలికట్[7] అని అంటారు.
చరిత్ర
కోళికోడ్ నగరం ఒక చిత్తడి బాటన అరేబియా తీరాన 1034 A.D.లో నెలకొల్పబడింది.[8] శక్తిమంతమైన చేర రాజ్యం కూలిపోయిన తరువాత అనేక మంది సామంత రాజులు స్వాతంత్ర్యాన్ని ప్రకటించుకున్నారు. వారిలో శక్తిమంతులైన వారిలో ఒకడు సామంత రాజు నేడియిరిప్పు యందలి ఇరాడిస్.[9] ఆ నగరం పోలండు చెందిన పోర్లాతిరిస్ తో దీర్ఘకాలం యుద్ధానంతరం ఎరాడిస్ చే స్థాపించబడింది. సముద్రానికి అందుబాటులో ఉండటం ఎరాడి అధినేతకు సహకరించింది.అతను అప్పటికే సమూతిరి (జమోరిన్) గా పిలువబడి, ఆ నగరాన్ని తూర్పు ప్రపంచంలో ప్రధాన వాణిజ్య కేంద్రాలలో ఒకటిగా అభివృద్ధి చేసి, మిరియాలు, వస్త్రాలు, లక్క, అల్లం, దాచెన చెక్క, మైరోబలన్స్ మరియు జేడియోరి వంటి పలు రకాలా వస్తువులతో వ్యాపారం చేశాడు.[10] ప్రపంచంలో అన్ని వైపుల నుండి పెద్దవి, చిన్నవి అనేక రకాల నౌకలు, జంక్ వంటివి కాలికట్ తీరం చేరేవి.[10] రెండు శతాబ్దాల తరువాత వాస్కో డ గామా చే నేతృత్వం వహించబడిన పోర్చుగీస్ నౌకా దళం మే 1498 లో కాలికట్ కు చేరింది.ఇది అంతకు ముందు వచ్చిన వేలాది వానికేమీ భిన్నంగా లేదు.[11] పోర్చుగీస్ జమోరిన్ తో ఏ విలువైన ఒప్పందాన్ని సాధించటంలో విఫలమయ్యి, వారు అరబ్బు వర్తకులతో మరియు జమోరిన్ తో కూడా ప్రత్యక్ష వివాదం ఎదుర్కొన్నారు.[12] స్టీవెన్ వాన్ దర్ హగెన్ చే నేతృత్వం వహించబడిన డచ్చి నౌకా దళం నవంబరు 1604 లో కాలికట్ కు చేరి, ఇండియా తీరంలో డచ్చి వారి ప్రాధాన్యం ఆరంభంలోకి వచ్చింది.[12] డచ్చి వారికి కాలికట్ తో సత్సంబంధాలు ఉండటంతో వారి వ్యాపారం సజావుగా సాగింది.[12] బ్రిటీషు వారు 1615 లో కాలికట్ కు కెప్టెన్ విలియం కీలింగ్ నేతృత్వంలో చేరారు.
1663 లో పోర్చుగీస్ వారి ఆధిపత్యం బలహీనపడటంతో వారు భారత జలాల నుండి తిరోగామించారు. డచ్చి వారు 1795 లో నెపోలియోనిక్ యుద్ధాలలో భాగంగా బ్రిటీషు వారు వారిని కొచ్చిన్లో ఎదుర్కొనేసరికి తుది రోజులకు చేరారు. కొంత కాలం హైదర్ ఆలీ మరియు టిపు సుల్తాన్ ఆధ్వర్యంలో మైసూర్ రాష్ట్రం నుండి ఫిబ్రవరీ 1766 లో దండ యాత్రలు ఎదుర్కొన్నారు. మలబార్ లో వర్ధిల్లుతున్న వాణిజ్య రేవులను యుక్తిగా, ఎలాగయినా తమ స్వాధీనములోకి తెచ్చుకోవాలని ఆ రాజులు తీవ్రముగా ప్రయత్నించారు.[13] 1792 లో బ్రిటీషు వారి చేతిలో ఓడిన తరువాత మైసూర్ యొక్క ప్రతిఘటన అణిగింది. మెడ్రాస్ రాష్ట్రం ఆధీనంలో కోళికోడ్ మలబార్ జిల్లా యొక్క ప్రధాన కేంద్రంగా మిగిలింది. 1947 లో భారతదేశానికి స్వాతంత్ర్యం వచ్చాక, మద్రాసు రాజ్య విభాగము మద్రాసు రాష్ట్రంగా మారింది. 1956 లో భాషాపరంగా ఇండియాలో రాష్ట్రాలను విభజించినప్పుడు మలబార్ జిల్లా ట్రావెన్కోర్-కొచ్చిన్ రాష్ట్రంతో కలపబడి క్రొత్త రాష్ట్రమైన కేరళాగా 1956 నవంబరు 1 వ తారీఖున అవతరించింది. మలబార్ జిల్లాను కన్నూర్, కోళికోడ్ మరియు పాలక్కాడ్ గా జనవరి 1 న 1957 లో విభజించారు.
విదేశీ వివరాల ప్రకారం కాలికట్ తొలి రోజులు
ఆ రేవు నగరాన్ని దర్శించిన అనేక యాత్రికులు తమ అనుభవాల ప్రకారం ఆ నగరంలో ఉండే పరిస్థితులు చాలా ఆసక్తితో కూడిన విధముగా వర్ణించటం జరిగింది. ఇబెన్ బట్టుట (1342-1347) ఈ నగరాన్ని ఆరు సార్లు దర్శించి, అక్కడి జీవన విధానాల గురించి తన తొలి అనుభూతులు మనకు తెలియచెప్పాడు. అతని ప్రకారం కాలికట్ "మలబార్ జిల్లాలోని గొప్ప రేవులలో ఒకటి" మరియు అక్కడ "ప్రపంచం లోని అన్ని ప్రాంతాల వ్యాపారులు కనిపిస్తారు". అతని ప్రకారం ఆ ప్రాంతపు రాజు "ఒక మతద్రోహి అని అతను రోమ్ లోని హైదారి ఫకీర్ల మాదిరిగా గడ్డం చేసుకుంటాడని....... మహమ్మదీయ వర్తకులలో అధిక భాగం మంది సంపన్నులని వారిలో ఒకరికి ఆ మొత్తం నౌకాదళం కొనగలిగే శక్తి ఉంది". చెంగ్ హొ ఝేంగ్ హీ [14] నాయకత్వంలోని రాజవంశపు చైనీయ నౌకాదళములో భాగమైన మా హువాంగ్ (1403 A.D.)అనే ఒక చైనీయ ముస్లిం నావికుడు ఈ నగరాన్ని ఒక ప్రసిద్ధ వాణిజ్య ప్రధర్శనశాలగా భాసిల్లిందని ప్రపంచము మొత్తం నుండి వర్తకులు వ్యాపారరీత్యా ఇక్కడకు తరచూ వచ్చేవారని ప్రశంసించేవాడు. ముస్లింల యొక్క మతపరమైన అవసరాలు తీర్చటానికి 20 నుండి 30 మసీదులు నిర్మించారని, వర్తకులకు గణాంకన కొరకు తమ చేతి వేళ్ళు, కాలి వేళ్ళు ఉపయోగించే ప్రత్యేక పద్ధతి వాడుకలో ఉండేదని (ఇప్పటికీ ఆ పద్ధతిని ఉపయోగిస్తున్నారు) మరియు వివాహసంబంధంగా వారసత్వం అనుభవించటం కూడా ప్రత్యేకతలుగా అతను అభివర్ణించాడు. అబ్దుర్ రజ్జక్ (1442-43) అను పెర్షియా దేశపు చక్రవర్తి అయిన ష-రోహ్క్ యొక్క దూత, ఆ నగర ఓడ రేవు సమర్ధవంతంగా రక్షింపబడటమే కాక అక్కడ అబిస్సినియా, జిర్బాద్ మరియు జంజిబార్ వంటి పెక్కు దేశాల నుండి తెచ్చిన అత్యంత విలువైన వస్తువులు కూడా ఉండేవి అని పేర్కొన్నాడు. ఇటాలియన్ దేశస్థుడైన నికొలో డే'కోంటి (1445) యే బహుశా కాలికట్ ను దర్శించి, మిరియాలు, లక్క, అల్లం,పెద్ద దాచెన చెక్క, మైరోబలన్స్ మరియు జేదారీ కలిగిన నగరముగా అభివర్ణించిన మొదటి క్రైస్తవ యాత్రికుడు. అతను మొత్తం ఇండియాలోనే, దానిని ఎనిమిది మైళ్ళ చుట్టు కొలత కలిగిన ఒక గౌరవనీయమైన ప్రధర్శనశాలగా అభివర్ణించాడు. ఎతనేశియాస్ నికిట్న్ లేక అఫనేసి నికిట్న్ (1468-74) అను రష్యా యాత్రికుడు 'కాలికట్' ను మొత్తం హిందూ మహాసముద్రానికే రేవుగా వర్ణించి, కాలికట్ ను ఒక పెద్ద బజారుగా చిత్రీకరించాడు. కాలికట్మిని దర్శించిన మిగిలిన యాత్రికులలో ఇటాలియన్ లుడోవిసో డి వార్తేమ[15] (1503-1508) మరియు ద్యుఅర్టే బార్బోసా[16]లు ఉన్నారు.
ఈ యాత్రికుల పూర్తి వివరాలు నిశితమైన విచారణదారునికి ఎంతో విలువైనవి సత్యాలు.ఎందుకంటే అవి మాత్రమే ఇవాళ రోజు రోడ్లు మరియు పెద్ద అంగడుల క్రింద పాతిపెట్టబడిన ఆనాటి ఘనమైన నగరము యొక్క కోటలు, అంతఃపురాలు, గిడ్డంగులు మరియు వ్యాపారాత్మక కేంద్రాల గురించి సమాచారము ఈయగలదు. కోట ఉన్న ప్రాంతంలో ప్రస్తుతము పాత బస్ స్టాండ్ (పాళయం), కూరగాయల మార్కెట్, కార్యాలయాలు, చిన్న చిన్న దుకాణాలు మొదలగువానితో కిక్కిరిసి ఉండి, వాటి క్రింద ఏమి సమాధి చేయబడి ఉందో తెలుసుకోవటం అసాధ్యం చేశాయి.
భౌగోళిక స్థితి
కోళికోడ్ దాదాపుగా{0/} నెలకొని ఉంది. {1/} అది ఒక మీటరు (3 అడుగులు) ఎత్తులో తీరం వెంట ఉండి, నగర తూర్పు అంచున 15 మీటర్ల ఎత్తుకు పెరిగి, తీరము వెంట ఇసుకతో అంచులు కలిగిన మధ్య భాగముతో ఉంటుంది. ఆ నగరము తూర్పు మరియు మధ్య భాగాలలో 15 మీటర్ల పొడవు తీరము మరియు చిన్న కొండలు ఉన్న ప్రాంతము ఉంది. కోళికోడ్ కేరళా లోని ఐదు మునిసిపల్ కార్పొరేషన్లలో ఒకటి. అది 1866 సంవత్సరము జూలై 3 వ తారీఖున మునిసిపాలిటీగా అయింది. ఆ ప్రాంతపు జనాభా అప్పట్లో 36,602 మందిగా ఉండేది. వైశాల్యం 28.48 చదరపు కిలోమీటర్లగా ఉండేది. 1962 లో దానిని మునిసిపల్ కార్పోరేషన్ గా మార్చారు. ప్రస్తుతం ఆ కార్పోరేషన్ పరిధి 84.232 చదరపు కిలోమీటర్లు. ఆ నగరానికి పశ్చిమాన అరేబియా సముద్రము ఉండగా, దాదాపుగా 60 కిలోమీటర్ల దూరంలో తూర్పున సహ్యాద్రి కనుమలు ఆరంభమౌతాయి.
నగరమంతా సరస్సులు, కాలువలు,సాగర సంగమాలు మరియు చిత్తడి భూములు వ్యాపించి ఉంటాయి. 1848 లో ఉత్తరాన కోరపుళ నదిని దక్షిణాన కళ్లాయి నదితో కలిపే ఉద్ద్యేశంతో నిర్మింపబడిన కానోలి కాలువ వీటిలో ముఖ్యమైనది. ఒక విశాలమైన చిత్తడి నేలలో పెరిగే (వృక్షాల) అడవులు నగరంలోని కళ్ళై నది నుండి ఉత్తరాన ఎరంజిక్కల్ వరకు విస్తరించి నగరానికి జీవనాదారంయ్యాయి. ఈ సందర్భంలో కోటూలి తడి భూములు ముఖ్యమైనవి. ప్రాణులలోని వైవిధ్యము, వాతావరణం యొక్క సమతలము, భూమిలోని జలము మరియు వరదలను అదుపులో ఉంచుకోవటం వంటివాటి వలన, అసమర్ధ నిర్వాహణ వలన, స్వార్ధపూరిత వ్యాపారత్మక దురాశలు మరియు చిత్తడి భూముల ప్రాంతీయ ప్రజల యొక్క అలక్ష్యం వలన కూడా ప్రమాదం అధికమవుతూ వచ్చింది.
సహ్యాద్రి నుండి ఉద్భవించే అనేక నదులు కోళికోడ్ బయట ప్రక్కల ప్రవహిస్తాయి. అవి చలియార్ పుళ, కళ్ళయి పుళ, కోరపుళ, పూనూర్, పుళ (నది) మరియు ఇరవంజ్హి పుళ . వీటిలో దక్షిణ ప్రాంతంలో ప్రవహించే కళ్ళై నది చారిత్రాత్మకంగా మరియు సాంస్కృతికంగా కోళికోడ్ కు అత్యంత ముఖ్యమైనవి.
ఆ నగరానికి ఎక్కువ తేమతో కూడిన ఉష్ణ వాతావరణం కలిగి ఉండి, మార్చి నుండి మే నెలల మధ్య ఎక్కువ ఉష్ణోగ్రతలు నమోదు అవుతాయి. ఒక తాత్కాలిక ఋతుపవనాల ముందు వచ్చే మామిడి చిరుజల్లులు ఏప్రియల్ నెలలో నగరాన్ని తడుపుతాయి. జూన్ మొదటి వారంలో మొదలయిన నైరుతి ఋతుపవనాలు సెప్టెంబరు ఆఖరి వరకు కొనసాగి, నగరానికి ప్రాథమిక వర్షాధారంగా వ్యవహరిస్తాయి. ఆ నగరం ఈశాన్య ఋతుపవనాలు ద్వారా అక్టోబరు రెండవ భాగంలో వర్షం ఆస్వాదిస్తుంది. వార్షిక వర్శాపాతం సుమారు 3,266 మిమి ఉంటుంది. డిసెంబరు ఆఖరిలో, జనవరి మరియు మార్చి నెల చివరిదాకా వాతావరణం అనుకూలంగా ఉండి, ఆకాశం నిర్మలంగా ఉండి, గాలి వేగంగా వీస్తుంది. శీతాకాలం ఎప్పుడైనా చలిగా ఉంటుంది. వాతావరణ పట్టికల ప్రకారం, భారతదేశములోని 12 ప్రాంతాలలో చల్లగానూ,26 ప్రాంతాలలో వెచ్చగానూ, 37 ప్రాంతాలు పొడిగానూ మరియు ఒక ప్రాంతం కోళికోడ్ కంటే తడిగానూ[17] ఉంటుంది. 39.4 డిగ్రీల సెల్సియస్ మార్చి 1975 లో ఇక్కడ నమోదయిన అత్యంత ఎక్కువ ఉష్ణోగ్రత. అత్యంత తక్కువగా నమోదయిన ఉష్ణోగ్రత 14 డిగ్రీల సెల్సియస్. అది 1975 డిసెంబరు 26 లో నమోదయింది.
పౌర పరిపాలన
కోళికోడ్ నగరాన్ని కోళికోడ్ కార్పోరేషన్ పరిపాలిస్తుంది. దీనికి మేయర్ అధ్యక్షుడు. దీనికి ప్రధాన కేంద్రము కోళికోడ్.
కోళికోడ్ నగర అధికారులు
మేయర్శ్రీ ఎం. భాస్కరన్ జిల్లా కలెక్టర్శ్రీ ఫై.బి. సలీం
కోళికోడ్ లో రెండు శాసనసభా నియోజకవర్గాలు ఉన్నాయి: కోళికోడ్ ఉత్తరం మరియు కోళికోడ్ దక్షిణం. ఈ రెండూ కూడా కోళికోడ్ (లోక్ సభా నియోజకవర్గం)లో భాగములు.[19]
రవాణా
నగరము లోపలకు, వివిధ నగరాలకు, దేశీయ మరియు అంతర్జాతీయ ప్రయాణానికి గాను నగరములో సుమారైన రవాణ వ్యవస్థ ఉంది.
నగరము లోపల ప్రయాణాలకు ప్రైవేట్ బస్సులు నడుపబడుతున్నాయి.
'సిటి బస్సులు' అని పిలవబడే ఈ బస్సులు ఆకుపచ్చ రంగులో పెయింట్ చేయబడి ఉంటాయి. కార్పరేషన్ పరిధిలో ఉన్న ప్రాంతాలకు క్రమమైన బస్సు సేవలు ఉన్నాయి.
నగరములోని మెడికల్ కాలేజ్, బెయ్పోర్, ఫెరోక్, ఎలాతుర్, కక్కోడి మొదలైన వాని నుండి వచ్చే ముఖ్య దారులు మనంచిరలో కలుస్తాయి. నగర బస్సులకు విడిగా బస్సు స్టాండ్ లేదు.
అయితే నగరములో మూడు బస్సు స్టాండ్ లు ఉన్నాయి.
నగరము చుట్టూ ప్రక్కల ప్రాంతాలకు మరియు పరిసర పట్టణాలకు వెళ్లే అన్ని ప్రైవేట్ బస్సులు పాలయం బస్సు స్టాండ్ నుండి బయిలుదేరుతాయి. పరిసర జిల్లాలకు మరియు పాలక్కాడ్, త్రిస్సూర్, కన్నూర్, కాసర్గోడ్, ఎర్నాకుళం, సుల్తాన్ బతేరి, మలప్పురం వంటి నగరాలకు వెళ్లే బస్సులు ఇందిరా గాంధి రోడ్ లో (మావూర్ రోడ్) ఉన్న క్రొత్త బస్సు స్టాండ్ లో ఉంటాయి.
కేరళ రాష్ట్ర రోడ్ రవాణా సంస్థ (KSRTC) నడిపే బస్సులు ఇందిరా గాంధి రోడ్ లో (మావూర్ రోడ్) ఉన్న KSRTC బస్సు స్టాండ్ నుండి నడుస్తాయి.
చుట్టూ పక్కన ఉన్న పట్టణాలకు, నగరాలకు మరియు ఎర్నాకుళం, కొట్టయం, పతనంతిట్ట, తిరువనంతపురం, కోయంబతూర్, ఊటీ,మధురై, బెంగుళూరు, మైసూరు వంటి నగరాలకు క్రమమైన రీతిలో KSRTC బస్సులు ఉన్నాయి. ప్రైవేట్ వారు బెంగుళూరు, ఊటీ, మధురై వంటి నగరాలకు క్రమేణా లగ్షరీ బస్సు సేవలు అందిస్తున్నారు. ఈ బస్సులు ప్రధానంగా పాల్యం నుండి బయిలుదేరుతాయి.
మలబార్ ప్రాంతానికి రైళ్ళు 1861 నుండి నడుస్తున్నాయి. అప్పుడే తిరూర్, బెయ్పోర్ మధ్య మొదటి సారిగా రైల్ పట్టాలు వేయబడ్డాయి.[20]
దక్షిణ దిశలో తిరువనంతపురం, ఎర్నాకులం, కోయంబతూర్, చెన్నై వంటి నగరాలకు మరియు ఉత్తర దిశలో మంగలూర్, ముంబై, న్యూ ఢిల్లీ వంటి నగారాలకు కోళికోడ్ నుండి రైలు సేవలు ఉన్నాయి.
కాలికట్, కన్నూర్ మధ్య రైల్ ట్రాక్ రెట్టింపు చేయడం పూర్తి అయినది. కాలికట్, శోరానూర్ మధ్య పని జరుగుతూ ఉంది.
కాలికట్ అంతర్జాతీయ విమానాశ్రయం నగరము నుండి 22 కిమీ దూరములో, కొందోట్టి (మాలపురం జిల్లా) లో కరిపూర్ లో ఉంది.
ఎయిర్ ఇండియా ఎక్స్ప్రెస్, ఇండియన్ ఎయిర్లైన్స్, జెట్ ఎయిర్వేస్ మరియు కింగ్ఫిషేర్ వంటి విమాన సంస్థలు ఇక్కడ నుండి చెన్నై, కోయంబతూర్, గోవా, కోచి, ముంబై, తిరువనంతపురానికి క్రమమైన విమాన సేవలు నడుపుతున్నాయి.
ఎయిర్ ఇండియా ఎక్ష్ప్రెస్స్, ఇండియన్ ఎయిర్లైన్స్, ఎయిర్ ఇండియా, జెట్ ఎయిర్వేస్, ఒమన్ ఎయిర్, కతార్ ఎయిర్వేస్, బహ్రెయిన్ ఎయిర్, నాస్ ఎయిర్, సౌది అరబియన్ ఎయిర్లైన్స్ మరియు ఎతిహాడ్ ఎయిర్వేస్ ఇక్కడనుండి అబూ ధాబి, అల-ఐన్, బహ్రెయిన్, దోహ, దుబాయ్, మస్కట్, సలలః, షార్జా, దంమం, జెడ్డా, కువైట్, టెల్ అవివ్ లకు అంతర్జాతీయ విమానసేవలు నడుతున్నాయి.
ఆర్థిక వ్యవస్థ
కేరళలోని ముఖ్య వాణిజ్య కేంద్రాలలో కాలికట్ ఒకటి.
ఈ నగర ఆర్థిక వ్యవస్థ వ్యాపారము మీద ఆధారపడి ఉంది.
నగరములోని పురుషుల జనాభాలో ఎక్కువ మంది మధ్య తూర్పు దేశాలలో ఉద్యోగం చేస్తూ, తమ సంపాదనను తమ సొంత ఇంటికి పంపించటమే ఈ నగరము యొక్క ఆర్థిక వ్యవస్థలో ముఖ్య పాత్ర వహిస్తుంది.
ఇటీవల కాలములో కాలికట్లో భవన నిర్మాణ రంగము గొప్ప పురోగతి సాధించింది. ఈ మధ్య సంవత్సరాలలో మాల్ ల సంఖ్య పెరగడమే దీనికి నిదర్శనము.
(మావూర్ లో) బిర్లా IT పార్క్, సైబర్ పార్క్, (కినలూర్ లో) మలేషియన్ శాటిలైట్ నగరము నగరములో నిర్మించనున్న ఇతర పథకాలలో కొన్ని.
400 ఎకరాలు విస్తీర్ణములో ఒక పారిశ్రామిక పార్క్ స్థాపించడానికి KINFRA పధకం వేస్తూ ఉంది.
జనాభా వివరాలు
As of 2001భారత దేశపు జనగణన,[21] ప్రకారం కోళికోడ్ జనాభా 436,530 గా ఉంది. ఈ నగరము కేరళలో మూడవ అతి పెద్ద నగరముగా ఉంది.
2010 నాటికి నగర జనాభా 440,367 కు పెరుగుతుందని అంచనా.
కోళికోడ్ లో ప్రతి 1000 పురుషులకు సుమారు 1055 మహిళలు ఉన్నారు. జనాభాలో 53% పురుషులు కాగా, మిగిలిన 47% స్త్రీలు ఉన్నారు.
కోళికోడ్ లో సగటు అక్షరాస్యత శాతం 92.24%గా ఉంది (దేశీయ సగటు 59.5%). పురుషుల అక్షరాస్యత శాతం 96.6%గా ఉంటె, మహిళల అక్షరాస్యత శాతం 90.6%గా ఉంది. నగర జనాభాలో 11% మంది 6 సంవత్సరాలంటే తక్కువ వయస్సు గల వారు.
ప్రజలు
కోళికోడ్ లో బహుళజాతి, బహుళమత సంస్కృతి మధ్యయుగ కాలము నుండే ఉంది. హిందువులు అత్యధిక సంఖ్యలో ఉన్నారు. తరువాత ముస్లింలు, క్రైస్తవులు ఉన్నారు.[22]
హిందువులలో అన్నిరకాల ఆస్తిక మరియు నాస్తిక నమ్మకాలు కలిగినవారు ఉన్నారు. బ్రహ్మ, విష్ణు, శివ మరియు ఇతర హిందూ దేవుళ్లు, దేవతలని పూజిస్తారు.
చాలా ప్రదేశాలలో స్థానిక దేవుళ్లు, ఎక్కువగా దేవతల (దేవి) ఆలయాలు ఉన్నాయి. తెయ్యం, తిర వంటి పండగలు మరియు ఒట్టంతుల్లాల్, కథాకళి వంటి కళాప్రదర్శనలు వరుస క్రమంలో ఆలయ ప్రాంగణాలలో జరుగుతాయి.
అనేక ఆలయాలలో వేలిచప్పాడ్ అని పిలవబడే దేవస్థానాలు ఉన్నాయి.
పాముని పూజించడం మరియు పూర్వికులని పూజించడము కూడా ఆచరించబడతాయి.
కోళికోడ్ లో ముస్లింలు మాప్పిల లని పిలవబడుతారు. కోళికోడ్ అధికారిక వెబ్ సైట్ ప్రకారం "వీరిలో అత్యధిక మంది షాఫీ సిద్ధాంతాన్ని పాటిస్తున్న సున్నీలు".[22]
ముస్లీం లలో దావూది బొహ్ర ల వంటి చిన్న మత సమాజాలు కూడా ఉన్నాయి.[23]
నగరములోని చారిత్రాత్మిక ప్రాంతాలలో నివసిస్తున్న అనేక ముస్లింలు స్త్రీ వంశావళిని పాటిస్తున్నారు. వీరు మిక్కిలి దైవభక్తి కల వారు.[24]
కేరళలో 52 CE లోనే క్రైస్తవమతం ప్రవేశించిందని నమ్మబడుతున్నప్పటికి, 15వ శతాబ్దములో పోర్చుగల్ వారు రాక తరువాతనే క్రైస్తువుల సంఖ్య పెరగడం మొదలయింది.
ట్రావన్కోర్, కోచ్చిన్ నుండి కొందరు క్రైస్తవలు జిల్లాలోని కొండ ప్రాంతాలకు వలస వచ్చి అక్కడే స్థిరపడ్డారు.[24]
ఆధునిక కాలానికి ముందు నుండే కోళికోడ్ లో అనేక జాతుల వారు, ప్రాంతాలవారూ ఉండేవారు.
వీరిలో అనేక మతాల వారు తమ యొక్క సాంప్రదాయక వృత్తులని, ఆచారాల్ని 20వ శతాబ్దము వరకు కూడా పాటిస్తూ ఉండేవారు.
వీటిలో కొన్ని:కోసవన్ (కుమ్మరివాడు), మన్నన్ లేక వన్నాన్ (ధోబి), పులయన్ (రైతు కూలి), చలియన్ (నేతపనివాడు), చెట్టి (వర్తకుడు), తియ్య (తాటి చెట్లుపెంపకందారుడు), గనక (జ్యోతిష్యుడు), వేట్టువన్ (ఉప్పు తయారు చేసేవాడు), పానన్ (మాంత్రికుడు), ఎరావల్లన్ (కట్టెలు, గడ్డి మోసేవాడు), కమ్మలలు, పరయన్ మొదలగువారు[25].
నగరంలోని హిందూ దేవాలయాల చుట్టూ అనేక మంది బ్రాహ్మణులు కూడా నివసించేవారు.
తమిళ బ్రాహ్మణులు, గుజరాతీలు, మార్వాడీ జైన్లు వంటి వివిధ మతస్తులు వివిధ కాలాలలో ప్రాంతీయులుగా మారి, నగరములోని వారి యొక్క ఆలయాల చుట్టూ నివసించేవారు.
కోళికోడ్ యొక్క చరిత్ర అన్ని మతాల యొక్క చరిత్ర.
అయితే, కాలికట్ చరిత్రపై అత్యధిక ప్రభావం చూపిన సామాజిక వర్గాలు, నాయర్లు మరియు మప్పిలాలు.
కాలికట్ లో నాయర్లు పరిపాలకులుగా, పోరాట యోధులుగా మరియు భూస్వాములుగా ఉండడం ఆరంభించారు.
జమోరిన్ వద్ద కోళిక్కొట్టు పతినాయిరం (కోళికోడ్ కు చెందిన పది వేలమంది) అని పిలవబడ్డ పదివేల మంది నాయర్ల బలగం ఉండేది.వీరు రాజధానిని పరిరక్షిస్తూ, నగర పరిపాలనకు సహాయ పడేవారు.
ఎరానాడ్ యువరాజుగా అతని ఆధీనంలో, కోళిక్కొట్టు ముప్పతినాయిరం (కోళికోడ్ కు చెందిన ముప్పైవేలమంది) అని పిలువబడ్డ 30,000 నాయర్లు కలిగిన బలగం కూడా ఉండేది.
ఆత్మహత్య బలగాల (చావేర్) సభ్యులుగా కూడా నాయర్లే ఏర్పడ్డారు.
రాజధానిలోను దాని పరిసరాలలోనూ సంపన్నపరులైన నాయర్లు తరవాడ్ గృహాలను నిర్మించుకున్నారు.
నగరములోని అనేక నాయర్లు వ్యాపారస్తులుగా కూడా ఉండేవారు.
ఆవులని చంపడం, రాజుని విమర్శించడం వంటి పెద్ద నేరాలకు తప్ప నాయర్లను కారాగారంలో వేయడం గాని దండించడానికిగానీ వీలు ఉండేది కాదు.[26]
కోళికోడ్ లోని మాప్పిల వర్గం వారు నగరము యొక్క సైన్య, ఆర్థిక మరియు రాజకీయ వ్యహరాలలో ముఖ్య పాత్ర వహించేవారు.
వీరు ముఖ్యంగా కుట్టిచిర, ఇడియాన్గర ప్రాంతాలలో స్థిరపడ్డారు.
వీరి యొక్క విలాసవంతమైన నివాస గృహాలు నాయర్ల, తియ్యాల తరవాడ్ గృహాల మాదిరిగానే ఉండేవి.
ఇద్దరు ఘాజీలు ఆధ్యాత్మిక గురువులుగా గుర్తింపు పొందారు.
మాప్పిలు ఇంత గొప్పగా స్థానిక సమాజంతో కలిసి పోవడం బార్బోసా వంటి పర్యాటకులకు వింతగా తోచింది. మాప్పిలు నాయర్ల భాష మాట్లాడి వారి మాదిరిగానే ఉండేవారు (గుండ్రంగా ఉండే టోపీలు మరియు పొడవాటి గడ్డాలు తప్ప)[25].
తమిళ బ్రాహ్మణులు (పట్టార్) ప్రధానంగా తలి శివ ఆలయం పరిసరాలలో స్థిరపడి ఉన్నారు.
రాజుల మీద ఆధారపడి వంటవావారిగా, దూతలుగా, బట్టల వ్యాపారులుగా మరియు వడ్డీ వ్యాపారులగా వీరు కాలికట్ చేరారు.[12]
వారు తమ తమిళ భాషను మరియు ఉచ్చారణను, కులాచారాలను ఇప్పటికీ నిలుపుకున్నారు.
గుజరాతి సమాజం వారు ఎక్కువగా బిగ్ బజార్ (వేల్లియంగడి) లోని జైన్ ఆలయ పరిసరాలలో స్థిరపడ్డారు.
అధిక సంఖ్యలో సంస్థలు ముఖ్యంగా బట్టలు మరియు మిటాయి దుకాణాలకి వారు స్వంతదారులు.
వారు 14వ శతాబ్ద ప్రారంభములోనే కాలికట్ కు వచ్చి ఉండవచ్చు.
వీరు హిందూ మతమునకు లేదా జైన మతమునకు చెందినవారు.
వడ్డీ వ్యాపారం చేస్తున్న కొన్ని మార్వాడీ కుటుంబాలు కూడా కాలికట్ లో ఉన్నాయి.
సందర్శనాసక్తి మరియు చారిత్రాత్మిక ప్రాముఖ్యత కలిగిన స్థలాలు
కోళికోడ్ సముద్ర తీరం
స్థానికలకు అత్యంత ఆకర్షణీయమైన ఆటవిడుపు స్థలము, సముద్ర తీరం. తీరాన్ని అందంగా మార్చే పనులు, సరిగా లేని తీర ప్రాంత నిర్వాహణ వంటి అంశాలు ఉన్నప్పటికి, ఆ సముద్ర తీరం చూడాటానికి ఆకర్షనీయంగా ఇంకా నాశనం చేయబడకుండా ఉంది. బీకరమైన నౌకా యుద్ధాలు, సుదూర ప్రాంతాలనుండి నౌకల రాక వంటి అనేక చారిత్రాతిమిక సంఘటనలు ఈ తీరములో జరిగాయి. జామోరిన్ సభలో సంస్కృత కవి అయిన ఉద్దండా ఈ విధంగా చెప్పారు: "ఐశ్వర్యానికి దేవత యొక్క తండ్రి అయిన సముద్రము [లక్ష్మికి మరో పేరు ఇందిరా], తన కూతురు కుక్కటక్రోడ లో [కోళికోడ్ కు సంస్కృత పధం] స్థిరపడినది చూసి, ఈ స్థలానికి విచ్చేసి ఒక నౌకలో నగలు తీసుకువచ్చి బహుకరించాడు."[27]
మహాత్మా గాంధీ, ఖాన్ అబ్దుల్ ఘఫ్ఫార్ ఖాన్, ఇందిరా గాంధీ మరియు కృష్ణ మీనన్ వంటి దేశ నేతలు ఇక్కడనుండి జనమును ఉద్దేశించి ప్రసంగించారు.
'బీచ్ రోడ్' అని పిలవబడే ఇవాన్స్ రోడ్ పేరుని జనవరి 1934లో మాహాత్మ గాంధీ పర్యటన అనంతరం, గాంధి రోడ్ గా మార్చబడింది.
శిథిలమైన స్థితిలో ఉన్న రెండు రేవులు సముద్రము లోపల చొచ్చుకు పోతూ కనపడుతున్నాయి.
ఉత్తర దిక్కులో ఉన్న 'ఇరన్ స్క్రూ-పైల్' రేవు 1871లో నిర్మించబడింది400ft long (120m). ఇది 'T' ఆకారములో ముగిస్తుంది.
ఈ రేవులలో ఎన్నో క్రేన్ లు సుగంధ ద్రవ్యాలు మరియు ఇతర ద్రవ్యాలను ఆడెన్, జినోవ, ఓస్లో, లండన్, బ్రేమేన్, హంబర్గ్, న్యూ యార్క్ వంటి విదేశీ వాడరేవులకు వెళ్తున్న నౌకలలో ఎక్కించేవారు. ఉత్తర రేవుకు సమీపములో ఒక పిల్లల పార్కు, నావికుల స్మారక చిహ్నం కలిగి ఉన్న ఒక దీపస్తంభం, సముద్రచేపల ప్రదర్శన మరియు లయన్స్ క్లబ్ నిర్వహిస్తున్న ఒక ఉద్యానవనం ఉన్నాయి.
లయన్స్ పార్క్ కు మరింత ఉత్తర దిశలో మురికిగా ఉన్న ఒక చేపలు పట్టే స్థలము ఉంది. ఇక్కడే ఒకప్పుడు ఫ్రెంచ్ స్థావరాలు, కర్మాగారాలు కలిగి ఉన్న ఒక ఫ్రెంచ్ లోగే ఉండేది.
దక్షిణాన ఉన్న రేవు సమీపములో 'గుర్రము ఎగిరే స్థలము' అనే ఒక స్థలము ఉంది. ఇక్కడ గుజరాత్, అరబియా నుండి తీసురాబడిన గుర్రాలు నీటిలో దూకి, ఈతకొట్టి తీరానికి చేరుకొని తమ ప్రతిభ చూపిస్తూ అమ్మడానికి ప్రదర్శించబడేవి.
జాలర్లు తమ చిన్న పడవలలో సముద్రము లోపల వెళ్ళడం, అలలతో పోట్లాడి, చేపలతో తిరిగి రావడం వంటి దృశ్యాలతో ఈ తీరం చూడ ముచ్చటగా ఉంటుంది.
వేలియంగడి (బిగ్బజార్)
వేలియంగడి అనునది పర్యాటకులకు 'ఆసక్తికరమైన ప్రదేశాలలో' ఒకటి కాదు. ఆ రొద హడావిడి మరియు వేడిమి కలిగిన ఇరుకు దారులు ఏ పర్యాటకునినైనా ఇబ్బంది పెట్టక మానవు. అయినా కూడా 600 సంవత్సరాల చరిత్ర[7] కలిగిన ఆ ప్రాంతపు దారి ఇంకా కూడా నగరం లోని ప్రధాన వ్యాపార కేంద్రాలలో ఒకటిగా ఉపయోగింపబడుతూ గర్వించదగిన రీతిలో ఉంది. వందల సంవత్సరాల కాలంలో ఉత్పన్నమైన క్రొత్త తరహా చిహ్నాలు ఉన్నా కూడా, నగరంలోని ఈ రద్దీ ప్రదేశము మధ్య యుగంలోని ఆర్థిక కేంద్రమైన కాలికట్ అందలి రోజు వారీ మనుగడను గమనించటానికి మంచి అవకాశం ఇస్తుంది. ముస్లింలు, జైనులు మరియు హిందు సేట్లు, గుజరాతి మరియు మార్వాడీ వడ్డీ వ్యాపారులు, తమిళ మరియు ఆంధ్రా చెట్టిలు అందరూ తమ తమ వ్యాపారాలతో హడావిడిగా, శతాబ్దాల క్రితం వలెనే ఉండటం మనకు కనిపిస్తుంది. 1403 సంవత్సరములో జ్హేంగ్ హి నావికా దళం లోని మా హువాంగ్ గమనించిన విధముగా వర్తకులు మరియు లెక్కలు వ్రాయువారు కూడా ఒక ప్రత్యేకమైన చేతి వేళ్ళ ద్వారా లెక్కించు ఒక ప్రక్రియను ఇప్పటికీ ఉపయోగిస్తారు. కథనాల ప్రక్రారం మంగట్ అచన్ అనబడే జమోరిన్ యొక్క తొలి ప్రధాన కార్యదర్శి, సుదీర్ఘ కాలం తపస్సు ఒనరించిన తరువాత సంపదకు దేవతైన లక్ష్మీ దేవి అతనికి ప్రత్యక్షమైనదట. అప్పుడతను తాను తిరిగి వచ్చే దాక ఆమెను అక్కడే ఉండటానికి ఒప్పించి, ఇంటికి వెళ్లి ఆత్మహత్య చేసుకున్నాడట. తాను అతనికిచ్చిన వాగ్దానం భంగపరచలేక ఆమె వేలియంగడిలోనే ఎప్పటకీ ఉండిపోయిందట.
మనంచిర మరియు పరిసరాలలోని సంస్థలు
మనంచిర నగర మధ్య భాగంలో ఉండే ఒక పెద్ద చెరువు. మనంచిర లేక మన విక్రమన్ చెరువు (మనం లేక మన విక్రమన్ అనేది జమోర్న్ల యొక్క పట్టాభిషేకం పేరు) మొత్తం అంతఃపుర భావన సముదాయానికి (ఇదివరలో కొట్టపరంబు స్త్రీల మరియు పిల్లల ఆసుపత్రి వద్ద ఉన్నది) ఉన్న త్రాగు నీటి సరఫరా చేస్తుంది.
మనంచిర యొక్క పరిసరాలలో అనేక ముఖ్యమైన సంస్థలు ఉన్నాయి. టౌన్ హాల్ (సాల్ట్ అక్బరీ టౌన్ హాల్ ఇన్ గతంలో పిలువబడినది) ఉప్పు వర్తకులచే 1891 లో నిర్మింపబడి, తదుపరి కాలమైన స్వాతంత్ర్య సమరంలోనూ, తరువాత్ కూడా అనేక ప్రముఖ అలజడులకు మరియు వేడుకలకు నెలవుగా నిలిచింది. పట్టలపల్లి లేక 'మిలటరీ మసీదు'ను మొదట్లో మైసూరు సైనికులు 'మైసూరు దాడి' సందర్భంగా మైసూరు అంతఃపురాన్ని ముట్టడి చేసినప్పుడు కట్టించారు. జర్మనీకి చెందిన బేసెల్ మిషన్ 1884 లో కాంట్రస్ట్ టెక్స్టైల్ ఫాక్టరీ (గతంలో కామన్వెల్త్ చేనేత కర్మాగారము)ని స్థాపించింది. మనంచిరకు పశ్చిమాన C.S.I. చర్చి, బేసెల్ మిషన్ కాంప్లెక్స్ మరియు BEM (బేసెల్ ఎవాన్జలికల్ మిషన్) అమ్మాయిల స్కూలు (1848) ఉన్నాయి. జమోరిన్ రాజు యొక్క అంతఃపురం యొక్క ప్రాంగణం అయిన మనంచిర మైదానంతో పాటు పాతదైన అన్సారీ తోట (స్వాతంత్ర్య సమరయోధుడు అన్సారీ పేరు పెట్టబడిన)ను జత చేసి 'మనంచిర స్క్వేర్' అనబడు చక్కని నిర్వాహణ కల ఒక ఉద్యానవనమును అభివృద్ధి పరచారు. దానికి ఒక పచ్చటి తివాచీ వంటి పచ్చిక బయలు ఉండి కంచె వలె లతెరైట్ తో చెక్కిన గోడలు ఉన్నాయి. ఆ మొత్తం భావన సముదాయము చుట్టూతా 'కాలనీ వారి పద్ధతిలో' రూపొందించిన 250 దీపస్తంభాలు ఉన్నాయి. ఆ 'స్క్వేర్' కు ఒక కృత్రిమమైన సెలయేరు, ఒక సంగీతపు ఫౌంటైను, ఒక ఓపెన్-అయిర్ థియేటర్ మరియు ఒక సంగీతపు వేదిక ఉన్నాయి.
SM రహదారి
S.M. రహదారి ఒక సందడిగల వాణిజ్య మరియు వ్యాపార బాట.అది మనంచిర స్క్వేర్ కు ఉత్తరాన ఉంది. స్వీట్ మీట్ అను పేరు ఒక రకమైన మిటాయి (ప్రాంతీయంగా 'హల్వా' అని పిలుస్తారు) నుండి ఉత్పన్నమయిందని అంటారు. ఐరోపా వర్తకులు దానిని 'స్వీట్ మీట్' అని పిలిచేవారు.[28] S.M. రహదారి వేలియంగడి దారుల వలే దాదాపు 600 సంవత్సరాల క్రితము ప్రారంభించబడి, బహుశా నివాస గృహాలు మరియు గుజరాత్ నుండి వచ్చిన మిటాయి తయారీదార్ల దుకాణాలతో నిండి ఉండేది. అంజుమాన్ అనబడు ప్రస్తుతం నిరుపయోగంగా ఉన్న పార్సీ శ్మశానము బహుశా 17 వ శతాబ్దములో నిర్మించబడి ఉంటుంది. అది ఇక్కడే నెలకొల్పబడి విలియం లోగాన్ యొక్క మలబార్</i>లో వివరించబడింది.[29]
సరోవరం పార్క్
సరోవరం అనబడేది కానోలీ కెనాల్ ప్రక్కనే పర్యావరణమునకు అనుకూలముగా అభివృద్ధి చేయబడింది.
ఇది పర్యావరణము దెబ్బ తినకుండా రూపొందించబడిన పార్కు. ఇక్కడ నిర్మాణము సాంప్రదాయక కేరళ శైలిలో ఉంటుంది.
సాయంకాల సమయాల్లో ఉల్లాసంగా గడపడానికి ఇది నగరంలో ఉన్న ఒక ప్రసిద్ధ స్థలము.
తలి శివ ఆలయం
జామోరిన్ పోషించిన రెండు బ్రాహ్మణుల శైలి ఆలయాలలో ఒకటి ఈ తలి శివ ఆలయం (ఇంకొకటి వలయనాట్టు కవు ). ఈ రోజు కూడా ఈ ఆలయం ప్రసిద్ధ ఆధ్యాత్మిక మరియు సాంస్కృతిక కేంద్రాలలో ఒకటిగా ఉంటుంది.
ఆలయం ఏ నాటికి చెందినదనే విషయము అనిశ్చయంగా ఉన్నప్పిటికి, ఈ ఆలయము బహుశా నగరము స్థాపించబడినప్పుడే అనగా 12వ శతాబ్దము లోగాని దానికి ముందు గాని స్థాపించబడి ఉండవచ్చు. ఆలయము చుట్టూ అతి పెద్ద గోడలు ఉన్నాయి. ఈ గోడలు 'ఏనుగు బొజ్జ' (ఆన పల్ల) మాదిరిగా, అడుగు భాగము వెడల్పుగాను పై భాగం సన్నగాను ఉంటాయి.
ఈ ఆలయము యొక్క రెండు చెరువులలో ఒకటి ఆలయానికి కుడి వైపు ఉంది. భారతీయ మీమాంస, ప్రభాకర మీమాంస, వేదాంత మీమాంస మరియు వ్యాకరణకు చెందిన గొప్ప పండితులు మరియు తత్వవేత్తలు హాజరయ్యే రేవతి పట్టాథనం అనే వార్షిక 'పండితుల పోటి' ఈ ఆలయములోనే జరుగుతుంది. కృష్ణ ఒకిల్ (మితవాది పత్రిక సంపాదకుడు) మరియు న్యాయవాది మంజేరి రామ అయ్యర్ నిర్వహించిన 1911 నాటి కుల-వెతిరేక ఉద్యమం ఈ ఆలయములో జరిగింది. ఆలయానికీ చెరువుకు మధ్య ఉన్న రోడ్డుని 'తక్కువ కులానికి చెందినవారు' వాడటానికి హక్కు కోరుతూ ఈ ఉద్యమం జరిగింది.
పన్నియంకర భగవతి ఆలయం
కల్లాయి నదికి దక్షిణం వైపు ఉన్న కొండ మీద ఉన్న భగవతి ఆలయం, చరిత్రకారులకు తెలిసిన కాలికట్ కాలానికి ముందునుండే ఉన్న రెండు ఆలయాలలో ఒకటి. ఈ ఆలయం నగర స్థాపనకు కనీసం రెండు శతాబ్దాల ముందే నిర్మించబడింది.
సేరిమాన్ పెరుమాళ్ పాలన సమయములో పోలతిరి పరిధిలోకి ఈ ప్రాంతం వచ్చి ఉంటుంది.
చేర కాలపు భవనం మాదిరిగానే, ఒక చదరపు గర్భగృహ మరియు మండప ఈ ఆలయములో ఉన్నాయి. ఒక కుర్రంబలం మరియు ప్రకార (బయటి గోడలు) కూడా ఉండి ఉండవచ్చు. అయితే అవి ఇప్పుడు లేవు.
10-11వ శతాబ్దము A.D.కు చెందిన రెండు నల్లరాళ్ళు ఇటీవల లభ్యమయ్యాయి. వీటిలో పాత మలయాళం భాష అయిన వట్టెళుతులో మూడు శాసనాలు చెక్కబడి ఉన్నాయి. వీటిలో ఒకటి, 1021 A.D.లో పట్టాభిషేకం చేసుకున్న చేర రాజు రవి కోట భూమిని దానముగా ఇచ్చిన విషయము గురించినది.[30]
ఈ శాసనములో వాడబడిన కొన్ని పదాలు: అధికారార్ (అధికారులు), అల్కొయిల్ (రాజు యొక్క ప్రతినిధి), పోడువాల్ (ఆలయ కార్యకర్త) అవిరోధం (ఏకగ్రీవ పరిష్కార విధానము), కలం (పాత కొలత) మొదలగునవి. రెండవ శాసనం 883-913 A.D.కు చెందినది. దీంట్లో 'పరియంకారై' కు చెందిన తలియార్ మరియు తలి అధికారికల్ వారు పటారి (దేవత) ఆలయములో ఏడు తిరువక్కిరం (పవిత్ర విందు) నిర్వహించాలని తీసుకున్న నిర్ణయం గురించినది. చేరమాన్ పెరుమాళ్ యొక్క ప్రధాన రాణి యోక్కన్ కూతురుకు చెందిన కొంత భూమిని తిరు అమ్రిటు (పవిత్ర విందు) జరపడానికి ఇవ్వడం గురించినది మూడవ శాసనం.
తిరువన్నుర్ శివ ఆలయం
ఈ పురాతనమైన మరియు సుందరమైన శివాలయం అప్సైడల్ గర్భగ్రిహ కలిగి ఉండి చోళుల శైలి స్తంభాలు, పిలాస్టర్ లు, పంజరలు మరియు వ్యలిముఖాలు కలిగి ఉంది. గర్భగుడిలో ఏ మార్పు గాని రిపేర్లు గాని చేయకుండా అలాగే మంచిగా కాపాడబడుతున్నది. రాజ రాజ చేర యొక్క ఎనిమిదో పాలనా సంవత్సరములో తిరుమన్నుర్ పతరాకర్ కు భూదానం ఇచ్చినట్లు ఒక శాసనం సూచిస్తుంది. ఈ శాసనం, 1044 A.D. నాటిదని గుర్తించబడింది. ఆలయములో దేవుడు ఒక జైన తీర్ధంకరుడుగా అనిపిస్తుంది. (కేరళ లోని కొడున్గాల్లూర్ లో ఉన్న ముఖ్యమైన జైన గుడి అయిన తిరుక్కునవాయే యొక్క శిక్షకు అర్హమైన అంశాలు సూచించబడ్డాయి కనుక). 11వ శతాబ్దములో, జామోరిన్ ల రాకకు ముందు ఈ జైన ఆలయం శివాలయముగా మార్చబడి ఉండవచ్చు.[31] అప్సైడల్ నిర్మాణం మరియు ఇతర అంశాలు ఈ కాలానికి చెందినవే.
కప్పాడ్ సముద్రపు తీరం
కప్పాడ్ (కప్పక్కడవు) సముద్రపు తీరం, కోళికోడ్ కు ఉత్తరానా 16 కిమీ దూరములో కన్నూర్ రోడును ఆనుకుని తిరువాంగూర్ లో ఉంది. ఇది ఒక రాళ్ళతో కూడిన సుందరమైన సముద్రపు తీరము. పర్యాటకులకు మంచి ఆకర్షణీయంగా ఉంటుంది. 1498 మే 27 నాడు వాస్కో డా గామా మూడు ఓడలు, 170 మందితో ఇక్కడే దిగాడు. ఈ 'చారిత్రాత్మిక రాక' కు గుర్తుగా ఇక్కడ ఒక స్మారక చిహ్నం నిర్మించారు. అయితే పోర్చుగల్ కు చెందిన ఈ నావికుడుకు ఇంత ప్రాముఖ్యత ఇవ్వ దాన్ని పలువురు చరిత్ర రచయితులు ప్రశ్నిస్తున్నారు. కాలికట్ తీరానికి చేరుకున్న వందలాది వర్తకులలో ఆతను కూడా ఒకడు అని వీరందరికీ పోర్చుగీస్ మాట్లాడే ఒక అరబ్ దారి చూపించాడని వారు చెపుతున్నారు.[32][33] సముద్రాన్ని చూస్తూ కొండ మీద ఉన్న ఒక పురాతనమైన ఆలయం ఈ ప్రాంతానికి మరొక ఆకర్షణ.
బెయ్పూర్
కాలికట్ కు 10 కిమీ దూరాన చలియార్ నది ముఖద్వారములో ఉన్న ఒక చిన్న వాడరేవు పట్టణము, బెయ్పూర్. పురానతనమైన నౌక-నిర్మాణ పరిశ్రమకు బెయ్పూర్ ప్రసిద్ధి. ఇక్కడే మధ్య కాలములో ప్రసిద్ధంగా ఉన్న ఉరు అనబడే వాణిజ్య నౌకలు నిర్మించబడ్డాయి. వీటిని ఇప్పటికి అరాబులు వాణిజ్యానికి మరియు పర్యాటనలకు వాడుతూ ఉన్నారు. ఈ స్థలము పూర్వము వయ్పుర మరియు వదపరప్పనాద్ అనే పేర్లతో పిలవబడేది. తిప్పు సుల్తాన్ ఈ పట్టాణానికి "సుల్తాన్ పట్టణం" అని పేరు పెట్టాడు. ఇది కేరళ లోని ముఖ్య వాడరేవులో ఒకటి. కొన్ని శతాబ్దాలపాటు ఇది ఒక ప్రసిద్ధ వాణిజ్య కేంద్రంగా ఉండేది. ప్రస్తుతం శితిలమైన స్థితిలో ఉన్న పరప్పనాద్ రాజుల యొక్క కోవిలకం (రాజభవనం) మరియు ఒక చిన్న బషీర్ మ్యుజియం (రచయిత వైకొం ముహమ్మద్ బషీర్ యొక్క పూర్వ నివాస ఇల్లు) ఇక్కడ ఉన్నాయి. సముద్ర తీరం వైపు ఒక పెద్ద భవన సముదాయం ఉంది. ఇక్కడ ఒక వాడరేవు, ఒక పడవలు నిలుపు స్థలము, ఒక చేపలు దించే ప్లాట్ఫారము, ఒక బ్రేక్వాటర్ పధకము, సాగరసంభందమైన వస్తువల దుకాణము మరియు నౌకలని పగలకొట్టే సదుపాయం ఉన్నాయి. చేపలు పట్టే పడవలకు వీలుగా ఉండటానికి మానవులు నిర్మించిన రెండు సముద్ర-పొడిగింపు స్థలాలు ఉన్నాయి. రాళ్ళతో నిర్మించిన 2 కిమీ బ్రేక్వాటర్ మరొక ఆకర్షణ. చాలియార్ కు దక్షిణ దిశలో బెయ్పూర్ లైట్ హౌస్ ఉంది.
సందర్శించదగిన ఇతర స్థలాలు
ఈస్ట్ హిల్, కోళికోడ్ లో ఉన్న ఆర్ట్ గ్యాలరీ మరియు కృష్ణ మీనన్ మ్యూజియం
కోళికోడ్ లో నగర మంటపం వెనుక ఉన్న లలిత కళా అకాడమి
జవహర్లాల్ నెహ్రూ ప్లానెటేరియం
650 సంవత్సరాల క్రితం నిర్మించబడిన మిశ్కల్ మసీదు, అనే ఒక చారిత్రాత్మిక మసీదు
మేముండలో ఉన్న దుర్గ ఆలయం లోకనర్కావు ఆలయం. ఈ ఆలయం వదకర నుండి 4 కిమీ దూరములో ఉంది. కలరిప్పయట్టు అనే ఒక మార్షియల్ కళతో ఈ ఆలయానికి సంబంధం ఉంది.
తుషరగిరి ఫాల్స్: కాలికట్ రైల్వే స్టేషను నుండి 55 కిమీ దూరములో ఉన్న ఒక జలపాతం.
కొలిప్పార జలపాతం జిల్లా యొక్క తూర్పు దిశలో ఉంది. ఇది పర్వతారోహణలో మంచి అనుభవాన్ని ఏర్పరుస్తుంది.
పెరువన్నముళి ఆనకట్ట. ఇక్కడ పడవలు నడపబడుతున్నాయి. ఒక మొసలి అభయారణ్యం కూడా ఉంది.
కక్కయం ఆనకట్ట మరియు జలవిద్యుత్ కేంద్రము. పర్వతారోహణకు కూడా ఇది ఒక మంచి ప్రదేశము.
సంస్కృతి
మలయాళం భాష మరియు సాహిత్యంలో కోళికోడ్ ముఖ్య పాత్ర వహించిది. వడక్కన్ పాట్టుకళ్ అనే గ్రామీణ పాటలకు ఈ జిల్లా ప్రసిద్ధి. తచోలి ఒతేనన్ మరియు ఉన్నియర్చ యొక్క సాధనలని కొనియాడే పాటలు వీటిలో అత్యధిక జానాధరణ పొందినవి. మాప్పిల పాట్టు, ఒప్పన పాటలని ఈ జిల్లా ముస్లీంలు తరచూ పాడుతూ ఉంటారు. ఈ పాటలు అరబిక్, మలయాళం రెండు భాషలు కలిసిన ఒక మిశ్రమ భాషలో ఉంటాయి. పట్టాతనం అనే గొప్ప బిరుదు కొరకు వేద పండితుల మధ్య జరిగే ప్రసిద్ధ వివేచనాత్మక తర్కం తులం నెలలో తలి ఆలయములో జరుగుతుంది. ఘజల్, ఫుట్బాల్ లతో కూడా కోళికోడ్ కు గట్టి అనుబంధాలు ఉన్నాయి.
నగరానికి బలమైన వాణిజ్య సంస్కృతి ఉంది. ఒకప్పుడు రైల్వే స్టేషను సమీపములో ఉన్న వలియంగాడి (బిగ్ బజార్) నగరములో ముఖ్య వ్యాపార కేంద్రముgaa ఉండేది. కాల క్రమేణా, అది నగరములోని ఇతర ప్రాంతాలకు మారింది. ఈ మధ్య కాలములో నగరము యోక్క వ్యాపార కేంద్రము మిట్టాయి తెరువు (మిటాయి వీధి) కు మారింది. ఈ వీధి చాలా సన్నగా ఉండి, చీర నుండి అలంకరణ సామగ్రి వరకు అన్ని వస్తువులు అమ్మే అనేక కోట్లు ఉన్నాయి. ఇక్కడ హోటల్ లు మరియు మిటాయి కోట్లు కూడా ఉన్నాయి. మిట్టాయి తెరువు లేదా S.M. వీధి అనే పేరు ప్రసిద్ధ కోళికోడ్ హల్వా నుండి వచ్చింది. ఈ హల్వాని మిటాయి అని కూడా పిలుస్తారు.[34] బహుళ మతాలు వారు అందరు కలిసి ఉన్న కోళికోడ్ లో, ఓనం, క్రిస్మస్, ఇడ్-ఉల్-ఫైటర్ ( హిందువుల, క్రైస్తువల మరియు ముస్లీంల పండగలు) పండగలని సమాన కోలాకలంగా జరుగుతాయి.
వంటకాలు
కోళికోడ్ ప్రతి ఒక్క యాత్రికుడి రుచికి తగ్గట్టుగా వంటలను అందిస్తుంది. శాకాహార ఆహార్యములో సాధ్య కూడా ఉంది. మాంసాహార ఆహార్యములో నగరములో ప్రత్యేక ముస్లిముల మరియు హిందువుల పద్ధతులు కలగపిన వంటలు లభ్యమౌతాయి.
వానిలో ముఖ్యమైనవి బిరియాణీ, నేతి అన్నంతో కూడిన మాంసం కూర, సముద్రపు ఆహారం (రొయ్యలు, నత్తలు, మేకరెల్ లు) మరియు కాగితమంత సన్నటి పథిరిస్ మసాలా రసంతో జతచేసి లభ్యమౌతుంది. మరొక ప్రాచుర్యం చెందిన కోళీకోడ్ వంటకం అయిన అరటికాయ చిప్స్ కరకరలాడుతూ ఉంది, పలుచని వేఫర్ల మాదిరిగా ఉంటాయి. వేరొక కోజ్హికోడ్ లోనూ, విదేశాలలోనూ కూడా ప్రసిద్ధి చెందిన వంటకం 'కోళీకోడ్ హల్వా' వంటకం .
ప్రసార మాధ్యమాలు
చిత్ర పరిశ్రమ
మమ్ముకొయ మరియు కుతిరవట్టం పప్పు వంటి గొప్ప నటులు మలయాళ చిత్ర పరిశ్రమ మీద పెద్ద ప్రభావం చూపారు. రచయితలకు ఆహారానికి మాత్రమే కాలికట్ ప్రసిద్ధి కాదు, గొప్ప నటులకు కూడా అని వీరు చూపించారు. ఇటీవల మరణించిన గిరీష్ పుతేన్చేరి కూడా కాలికట్ కు చెందిన వారే. అతను మాలయాళ చిత్ర పరిశ్రమలోని ఉత్తమ గీత రచయితలలో ఒకరు.
వార్తపత్రికలు
మలయాళ పత్రికారంగములో కోళికోడ్ ఒక ప్రముఖ పాత్ర వహిస్తుంది. ఈ జిల్లాలో పత్రికారంగం 1880 నుండే మొదలియింది. కోళికోడ్ నుండి ప్రచురించబడ్డ మొట్ట మొదటి వార్తాపత్రిక కేరళ పత్రిక అయి ఉంటుంది. 1893కు ముందే కోళికోడ్ నుండి ప్రచురించబడ్డ పత్రికలలో కొన్ని, కేరళం, కేరళ సంచారి మరియు భరత్ విలాసం . మాతృభూమి మరియు మాధ్యమం వంటి ప్రసిద్ధ మలయాళ దినపత్రికల జన్మస్థలము కూడా కోళికోడే.
రచయితలు
అనేక ప్రముఖ మలయాళ సాహిత్య రచయితలు ఈ నగరానికి చెందిన వారే. వారిలో కొందరు: ఎం.టి. వాసుదేవన్ నాయర్, ఎస్. కే. పోట్టేక్కట్, తిక్కోడియాన్. సుకుమార్ అళికోడ్, ఎన్ పి ముహంమేడ్ మరియు యురూబ్ వంటి రచయితలు కోళికోడ్ ని తమ రెండో ఇల్లు లాగ చేసుకున్నారు. వైకోమ్ ముహమ్మద్ బషీర్ అనే మరో ప్రముఖ రచయిత ఈ నగర శివారిలోని బెయ్పోర్ లో నివసించేవారు. ఈయినని "బెయ్పోర్ సుల్తాన్" అని ప్రేమగా పిలిచేవారు.
రేడియో
ఆల్ ఇండియా రేడియో వారి కోళికోడ్ కేంద్రము 1950 మే 14 నాడు ప్రారంబించబడింది. అక్కడ రెండు ట్రాన్స్మిటర్ లు ఉన్నాయి - 100 కిలోవాట్ శక్తి గల కోళికోడ్ AM మరియు 10 కిలోవాట్ శక్తి గల కోళికోడ్ FM (వివిధ్ భారతి). కోళికోడ్ లో ఒక టెలివిజన్ ట్రాన్స్మిటర్ 1984 జూలై 3 నుండి ఢిల్లీ మరియు తిరువనంతపురం దూరదర్శన్ నుండి కార్కక్రామాలని ప్రసారణ చేస్తూ ఉంది.
ప్రైవేట్ FM రేడియో కేంద్రాలు: రేడియో మాంగో 91.9 (మలయాళ మనోరమ కం.లి.), సన్ FM 93.5 (SUN నెట్వర్క్).
AIR FM రేడియో కేంద్రాలు:కోళికోడ్ -103.6,
AIR AM/MW రేడియో కేంద్రాలు:కోళికోడ్ -684
బుల్లితెర
ACV అని పిలవబడే ఆసియానెట్ కేబుల్ విషన్ రోజూ నగర వార్తలని ప్రసారణ చేస్తుంది. కోళికోడ్ నగరములో జరుగుతున్న కార్యక్రమాలని ACV న్యూస్ చూపిస్తుంది.
స్పైడర్నెట్ అనునది మరొక స్థానిక చానెల్. నగరములో ప్రాసరణ చేస్తున్న ఇతర చానెల్ లు KCL మరియు సిటినేట్.
ఆసియానెట్, సూర్య, కైరాలి, అమ్రిత, జీవన్, ఇండియావిషన్, జైహింద్ వంటి అన్ని పెద్ద చానెల్ లకు కాలికట్ లో స్టూడియోలు, కార్యాలయాలు ఉన్నాయి. దూరదర్శన్ యొక్క ప్రసారణ కేంద్రము కాలికట్ మెడికల్ కాలేజీలో ఉంది.
విద్య
కోళికోడ్ లో దేశవ్యాప్తంగా ప్రాముఖ్యత కలిగిన రెండు ఉన్నత విద్యాసంస్థలు ఉన్నాయి - ఇండియన్ ఇన్స్టిట్యూట్ అఫ్ మానేజ్మెంట్, కోళికోడ్ మరియు నేషనల్ ఇన్స్టిట్యూట్ అఫ్ టెక్నాలజీ, కాలికట్ (NITC). కోళికోడ్ లో ఉన్న ఇతర పెద్ద సంస్థలు: కాలికట్ మెడికల్ కాలేజీ, యునివెర్సిటీ అఫ్ కాలికట్, కాలికట్ యునివెర్సిటీ ఇన్స్టిట్యూట్ అఫ్ ఇంజనీరింగ్ అండ్ టెక్నాలజీ (CUIET), గవర్నమెంట్ ఇంజనీరింగ్ కాలేజీ (GEC), మలబార్ క్రిస్టియన్ కాలేజీ, జమోరిన్స్ గురువాయురప్పన్ కాలేజీ, సెయింట్ జోసెఫ్స్ కాలేజీ, దేవగిరి, ఫరూక్ కాలేజీ, గవర్నమెంట్ ఆర్ట్స్ అండ్ సైన్సు కాలేజీ, ప్రొవిడెన్స్ ఉమెన్స్ కాలేజీ, గవర్నమెంట్ హోమియోపతిక్ మెడికల్ కాలేజీ, గవర్నమెంట్ లా కాలేజీ, గవర్నమెంట్ కాలేజీ అఫ్ టీచర్ ఎడ్యుకేషన్, కేరళ స్కూల్ అఫ్ మాథమేటిక్స్, DOEACC కాలికట్, పూర్వం CEDTI.
పరిశోధనా సంస్థలు
నగరము లోను చుట్టూ ఉన్న కొన్ని పరిశోధన సంస్థలు ఉన్నాయి.
అవి: ఇండియన్ ఇన్స్టిట్యూట్ అఫ్ స్పైసాస్ రిసెర్చ్, సెంటర్ ఫర్ వాటర్ రిసోర్సెస్ డెవలప్మెంట్ అండ్ మానేజ్మెంట్, వెస్ట్రన్ ఘాట్స్ ఫీల్డ్ రిసెర్చ్ స్టేషను (జూలోజికల్ సర్వే అఫ్ ఇండియా), రీజనల్ ఫైలేరియ ట్రైనింగ్ అండ్ రిసెర్చ్ సెంటర్ (నేషనల్ ఇన్స్టిట్యూట్ అఫ్ కమ్మునికెబుల్ డిసీసెస్).
నగర ప్రముఖులు
కోళికోడ్ నగరంలో జన్మించి ప్రముఖులైన కొందరు:
సితార కృష్ణకుమార్ - ప్రముఖ భారతీయ సినీ నేపథ్య గాయిని.
ఇవి కూడా చూడండి
మనంచిర స్క్వేర్
సరోవరం
కోళికోడ్ (లోక్ సభ నియోజికవర్గం)
కోళికోడ్ యొక్క ప్రజల పట్టిక
సూచనలు
బాహ్య లింకులు
వర్గం:కోళికోడ్
వర్గం:కోళికోడ్ జిల్లాలోని నగరాలు, పట్టణాలు
వర్గం:భారత దేశ తీరాలలో స్థావరాలు | https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%95%E0%B1%8B%E0%B0%B3%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%8B%E0%B0%A1%E0%B1%8D |
{
"plaintext_start_byte": [
1,
266,
410,
1664
],
"plaintext_end_byte": [
265,
371,
1642,
1742
]
} | మానవ శరీరంలో పెద్ద పేగు పొడవు ఎంత? | ప్రేగు | telugu | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
ప్రేగు లేదా పేగు (Intestine, Gut or Bowel) మన శరీరంలో కడుపులోని భాగము. ఇక్కడ ఆహారం యొక్క జీర్ణప్రక్రియ జరుగుతుంది.
చిన్న ప్రేగు (Small Intestine)
పెద్ద ప్రేగు (Large Intestine)
భాషా విశేషాలు
తెలుగు భాషలో పేగు పదానికి వివిధ ప్రయోగాలున్నాయి.[1] పేగు లేదా ప్రేగు నామవాచకంగా An entrail, gut, or bowel. Generally used in the plural: పేగులు. ఉదా: పేగులు తెగేటట్టు పరుగెత్తినాడు he ran so fast as to break his wind. పేగులు తెగిన గుర్రలు a broken winded horse. అది నా పేగు గనుక నా మనసు తాళలేదు as it was my own child I could not endure to see this. పేగులు తెగ నవ్వినాడు he is ready to split his sides with laughter. పేగున పట్టిన తీట rankling or piercing pain. మేమందరము ఒక పేగు we are all sons of the same womb. పేగెక్కుట the wringing of the belly. ఆ బిడ్డకు పేగుపడినది the child is suffering from spasms. పేగుతట్టు or తోము to handle or rub the belly to remove pain. పేగుజారు v. n. అనగా To have rupture or hernia, బుడ్డదిగు.
మూలాలు
వర్గం:శరీర నిర్మాణ శాస్త్రము
| https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B1%87%E0%B0%97%E0%B1%81 |
{
"plaintext_start_byte": [
0,
637,
689,
789,
1014,
1115,
1286,
1377,
1634,
1976,
2340,
2471,
3395,
3434,
3859,
4003,
4103,
4229,
4432,
4824,
4972,
5128,
5296,
5402,
5494,
5628,
5686,
5949,
6019,
6156,
6272,
6345,
6518,
6577,
6735,
7090,
7243,
7473,
7777,
8093,
8437,
8747,
8941,
9167,
9528,
9772,
10159
],
"plaintext_end_byte": [
636,
688,
762,
1013,
1103,
1220,
1376,
1622,
1975,
2339,
2441,
3394,
3433,
3858,
3976,
4102,
4228,
4381,
4780,
4971,
5087,
5295,
5371,
5476,
5627,
5685,
5948,
6018,
6131,
6271,
6344,
6517,
6576,
6712,
7089,
7242,
7472,
7776,
8092,
8436,
8746,
8867,
9140,
9477,
9721,
10067,
10268
]
} | ما هي عملية اضمحلال الجسيمات؟ | اضمحلال الجسيمات | arabic | {
"passage_answer_candidate_index": [
0
],
"minimal_answers_start_byte": [
38
],
"minimal_answers_end_byte": [
200
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
اضمحلال الجسيمات هي عملية تلقائية تحدث في الجسيمات الأولية فتتحول إلى جسيمات أولية أخرى متوسطة وذات كتلة أقل ،حيث ينتج من انحلال ميون إلى جسيمات أولية تسمى البوزونات.ونلاحظ أن عملية الانحلال لاتتوقف عندما تكون الجسيمات الناتجة غير مستقرة.[1]
فتتحول النواة الذرية إلى نواة أخرى صغيرة غير المستقرة عن طريق انبعاث الجسيمات أو الإشعاع (النشاط الإشعاعي)
c
=
ℏ
=
1.
{\displaystyle c=\hbar =1.\,}
ملاحظة:تستخدم الوحدة الطبيعية للجسيمات
احتمال البقاء
يقصد به عمر الجسيمات ويرمز له بالرمز τوبالتالي فإن احتمال بقاء الجسيمات أكبرمن وزمن بقائها قبل الاضمحلال t ، يعطى بالعلاقة:
P
(
t
)
=
e
−
t
/
(
γ
τ
)
{\displaystyle P(t)=e^{-t/(\gamma \tau )}\,}
عندما
γ
=
1
1
−
v
2
/
c
2
{\displaystyle \gamma ={\frac {1}{\sqrt {1-v^{2}/c^{2}}}}}
عامل لورنتز للجسيمات
معدل الانحلال
تعطى نسبة انحلال الجسيمات للكتلة M بالصيغة العامة
d
Γ
n
=
(
2
π
)
4
2
M
|
M
|
2
d
Φ
n
(
P
;
p
1
,
p
2
,
…
,
p
n
)
{\displaystyle d\Gamma _{n}={\frac {(2\pi )^{4}}{2M}}\left|{\mathcal {M}}\right|^{2}d\Phi _{n}(P;p_{1},p_{2},\dots ,p_{n})\,}
عندما
N عدد الجسيمات المتكونة من انحلال النواة الأم
M عنصر ثابت للمصفوفة يربط المستوى الأولى والمستوى الأخير
dΦn طور العنصر في الفضاء
Pi الزخم الرباعي للجسيم
ويحدد طور العنصر في الفضاء بالعلاقة
d
Φ
n
(
P
;
p
1
,
p
2
,
…
,
p
n
)
=
δ
4
(
P
−
∑
i
=
1
n
p
i
)
(
∏
i
=
1
n
d
3
p
→
i
(
2
π
)
3
2
E
i
)
{\displaystyle d\Phi _{n}(P;p_{1},p_{2},\dots ,p_{n})=\delta ^{4}(P-\sum _{i=1}^{n}p_{i})\left(\prod _{i=1}^{n}{\frac {d^{3}{\vec {p}}_{i}}{(2\pi )^{3}2E_{i}}}\right)\,}
عندما4 δ الأبعاد الأربعة لدالة دلتا ديراك (Dirac delta function)
الكتلة المعقدة
كتلة الجسيمات غير المستقرة تسمى بالكتلة المعقدة ،فالجزء الحفيقي هو الكتلة المعتادة والجزء التخيلي هو نسبة الانحلال في الوحدة الطبيعية
,عندما يكون الجزء التخيلي أكبر من الجزء الحقيقي يكون رنين الجسيمات أكثر من الجسيمات نفسها ،
ويرجع ذلك في نظرية الكم عندما لايكون هناك طاقة كافية لتبادل الكتلة M بين أي جسيمين ، يكون للنظام 1/M إذا كان زمن الانتقال للجسيم قصير بما فيه الكفاية وفقا لمبدأ عدم اليقين.
كتلة الجسيمات M+п يمكن للجسيم الانتقال خلال فترة 1/M ولكن بعد الزمن п عندما يكون п >M الجسيمات تنحل قبل أنتقالها
الانحلال إلى 3-جسيمات
d
Φ
3
=
1
(
2
π
)
9
δ
4
(
P
−
p
1
−
p
2
−
p
3
)
d
3
p
→
1
2
E
1
d
3
p
→
2
2
E
2
d
3
p
→
3
2
E
3
{\displaystyle d\Phi _{3}={\frac {1}{(2\pi )^{9}}}\delta ^{4}(P-p_{1}-p_{2}-p_{3}){\frac {d^{3}{\vec {p}}_{1}}{2E_{1}}}{\frac {d^{3}{\vec {p}}_{2}}{2E_{2}}}{\frac {d^{3}{\vec {p}}_{3}}{2E_{3}}}\,}
على سبيل المثال ،طور العنصر في الفضاء لجسيم منحل إلى ثلاث جسيمات
الزخم الرباعي
الزخم الرباعي لجسيم تعرف أيضا بالخواص الثابتة للكتلة ,
مربع الزخم الرباعي لجسيم هو الفرق بين مربع الطاقة ومربع الزخم الزاوي
p
2
=
E
2
−
(
p
→
)
2
=
m
2
(
1
)
{\displaystyle p^{2}=E^{2}-({\vec {p}})^{2}=m^{2}\quad \quad \quad \quad (1)\,}
ومربع الزخم الرباعي لجسمين
p
2
=
(
p
1
+
p
2
)
2
=
p
1
2
+
p
2
2
+
2
p
1
p
2
=
m
1
2
+
m
2
2
+
2
(
E
1
E
2
−
p
→
1
⋅
p
→
2
)
{\displaystyle p^{2}=\left(p_{1}+p_{2}\right)^{2}=p_{1}^{2}+p_{2}^{2}+2p_{1}p_{2}=m_{1}^{2}+m_{2}^{2}+2(E_{1}E_{2}-{\vec {p}}_{1}\cdot {\vec {p}}_{2})\,}
مبدأ حفظ الزخم الرباعي
الزخم الرباعي يجب أن يكون محفوظا في عملية الانحلال وكذلك في عملية تفاعل الجسيمات
p
i
n
i
t
i
a
l
=
p
f
i
n
a
l
.
{\displaystyle p_{\mathrm {initial} }=p_{\mathrm {final} }.\,}
الانحلال إلى جسيمين
عند انحلال الجسيم الأصلي للكتلة M إلى جسيمين (الجسيم 1والجسيم 2)فإن مبدأحفظ الزخم الرابع يكون
p
M
=
p
1
+
p
2
.
{\displaystyle p_{M}=p_{1}+p_{2}.\,}
وبإعادة الترتيب
p
M
−
p
1
=
p
2
{\displaystyle p_{M}-p_{1}=p_{2}\,}
بالتربيع
p
M
2
+
p
1
2
−
2
p
M
p
1
=
p
2
2
.
{\displaystyle p_{M}^{2}+p_{1}^{2}-2p_{M}p_{1}=p_{2}^{2}.\,}
وباستخدام تعريف الزخم الرابع (1)
M
2
+
m
1
2
−
2
(
E
M
E
1
−
p
→
M
⋅
p
→
1
)
=
m
2
2
.
(
2
)
{\displaystyle M^{2}+m_{1}^{2}-2\left(E_{M}E_{1}-{\vec {p}}_{M}\cdot {\vec {p}}_{1}\right)=m_{2}^{2}.\quad \quad \quad \quad (2)\,}
وبإدخال الزخم والطاقة للجسيم الأصلي
p
→
M
=
0
{\displaystyle {\vec {p}}_{M}=0\,}
E
M
=
M
{\displaystyle E_{M}=M\,}
في المعادلة 2
M
2
+
m
1
2
−
2
M
E
1
=
m
2
2
.
{\displaystyle M^{2}+m_{1}^{2}-2ME_{1}=m_{2}^{2}.\,}
حصلنا على صيغة تعطي الطاقة للجسيم الأول
E
1
=
M
2
+
m
1
2
−
m
2
2
2
M
.
(
3
)
{\displaystyle E_{1}={\frac {M^{2}+m_{1}^{2}-m_{2}^{2}}{2M}}.\quad \quad \quad \quad (3)\,}
وبالمثل تكون طاقة الجسيم الثاني
E
2
=
M
2
+
m
2
2
−
m
1
2
2
M
.
{\displaystyle E_{2}={\frac {M^{2}+m_{2}^{2}-m_{1}^{2}}{2M}}.\,}
فيكون الزخم
|
p
→
1
|
=
|
p
→
2
|
=
[
M
2
−
(
m
1
+
m
2
)
2
]
[
M
2
−
(
m
1
−
m
2
)
2
]
2
M
.
{\displaystyle |{\vec {p}}_{1}|=|{\vec {p}}_{2}|={\frac {\sqrt {\left[M^{2}-\left(m_{1}+m_{2}\right)^{2}\right]\left[M^{2}-\left(m_{1}-m_{2}\right)^{2}\right]}}{2M}}.\,}
بإدخال
E
1
2
=
m
1
2
+
p
→
1
2
{\displaystyle E_{1}^{2}=m_{1}^{2}+{\vec {p}}_{1}^{2}\,}
في المعادلة 3
p
1
→
2
=
(
M
2
+
m
1
2
−
m
2
2
)
2
−
4
m
1
2
M
2
4
M
2
{\displaystyle {\vec {p_{1}}}^{2}={\frac {(M^{2}+m_{1}^{2}-m_{2}^{2})^{2}-4m_{1}^{2}M^{2}}{4M^{2}}}\,}
p
1
→
2
=
M
4
+
m
1
4
+
m
2
4
−
2
m
1
2
M
2
−
2
m
2
2
M
2
−
2
m
1
2
m
2
2
4
M
2
{\displaystyle {\vec {p_{1}}}^{2}={\frac {M^{4}+m_{1}^{4}+m_{2}^{4}-2m_{1}^{2}M^{2}-2m_{2}^{2}M^{2}-2m_{1}^{2}m_{2}^{2}}{4M^{2}}}\,}
p
1
→
2
=
M
4
−
M
2
(
m
1
+
m
2
)
2
−
M
2
(
m
1
−
m
2
)
2
+
(
m
1
2
−
m
2
2
)
2
4
M
2
{\displaystyle {\vec {p_{1}}}^{2}={\frac {M^{4}-M^{2}(m_{1}+m_{2})^{2}-M^{2}(m_{1}-m_{2})^{2}+(m_{1}^{2}-m_{2}^{2})^{2}}{4M^{2}}}\,}
p
1
→
2
=
M
2
[
M
2
−
(
m
1
−
m
2
)
2
]
−
(
m
1
+
m
2
)
2
[
M
2
−
(
m
1
−
m
2
)
2
]
4
M
2
{\displaystyle {\vec {p_{1}}}^{2}={\frac {M^{2}\left[M^{2}-(m_{1}-m_{2})^{2}\right]-(m_{1}+m_{2})^{2}\left[M^{2}-(m_{1}-m_{2})^{2}\right]}{4M^{2}}}\,}
|
p
→
1
|
=
[
M
2
−
(
m
1
+
m
2
)
2
]
[
M
2
−
(
m
1
−
m
2
)
2
]
2
M
.
{\displaystyle |{\vec {p}}_{1}|={\frac {\sqrt {\left[M^{2}-\left(m_{1}+m_{2}\right)^{2}\right]\left[M^{2}-\left(m_{1}-m_{2}\right)^{2}\right]}}{2M}}.\,}
وهذا هو الاشتقاق القياسي لـ
|
p
→
2
|
{\displaystyle |{\vec {p}}_{2}|\,}
اضمحلال جسيمين
زاوية الجسيمات المنبعثة
tan
θ
′
=
sin
θ
γ
(
β
/
β
′
+
cos
θ
)
{\displaystyle \tan {\theta '}={\frac {\sin {\theta }}{\gamma \left(\beta /\beta '+\cos {\theta }\right)}}}
معدل الانحلال
|
p
→
1
|
=
|
p
2
→
|
=
[
(
M
2
−
(
m
1
+
m
2
)
2
)
(
M
2
−
(
m
1
−
m
2
)
2
)
]
1
/
2
2
M
.
{\displaystyle |{\vec {p}}_{1}|=|{\vec {p_{2}}}|={\frac {[(M^{2}-(m_{1}+m_{2})^{2})(M^{2}-(m_{1}-m_{2})^{2})]^{1/2}}{2M}}.\,}
يكون في الإحداثيات الكروية
d
3
p
→
=
|
p
|
2
d
p
d
Ω
=
p
2
d
ϕ
d
(
cos
θ
)
.
{\displaystyle d^{3}{\vec {p}}=|p|^{2}\,dpd\Omega =p^{2}\,d\phi \,d\left(\cos \theta \right).\,}
معدل انحلال الجسيم الأصلي
d
Γ
=
1
32
π
2
|
M
|
2
|
p
→
1
|
M
2
d
ϕ
1
d
(
cos
θ
1
)
.
{\displaystyle d\Gamma ={\frac {1}{32\pi ^{2}}}\left|{\mathcal {M}}\right|^{2}{\frac {|{\vec {p}}_{1}|}{M^{2}}}\,d\phi _{1}\,d\left(\cos \theta _{1}\right).\,}
شاهد أيضا
النسبية
الجسيمات
قائمة الجسيمات
مراجع
تصنيف:إسكاتولوجيا
تصنيف:فيزياء الجسيمات
تصنيف:فيزياء نووية
| https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%B6%D9%85%D8%AD%D9%84%D8%A7%D9%84%20%D8%A7%D9%84%D8%AC%D8%B3%D9%8A%D9%85%D8%A7%D8%AA |
{
"plaintext_start_byte": [
0,
392,
649,
950,
2154,
2389,
2941,
3417,
3694,
4090,
4194,
4784
],
"plaintext_end_byte": [
391,
648,
941,
2153,
2368,
2940,
3416,
3693,
4089,
4182,
4770,
4952
]
} | Apakah basis nilai nilai Kristen sayap kanan? | Politik sayap kanan | indonesian | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} | Dalam politik, sayap kanan atau Kelompok Kanan adalah istilah yang mengacu kepada segmen spektrum politik yang biasanya dihubungkan dengan konservatisme, liberalisme klasik, kelompok kanan agama, atau sekadar lawan dari politik sayap kiri. Dalam konteks tertentu, istilah sayap kanan juga bisa mencakup nasionalisme otoriter, namun hal itu biasanya lebih merupakan bagian dari ekstrem kanan.
Istilah ini aslinya berasal dari pengaturan tempat duduk dewan legislatif pada masa Revolusi Prancis, ketika kaum monarkhis yang mendukung Ancien Régime biasanya disebut sebagai kaum kanan karena mereka duduk di sebelah kanan di ruangan dewan legistlatif.
Karena acuan ini kini telah usang, makna istilahnya pun telah berubah sesuai dengan spektrum gagasan dan sikap yang diperbandingkan, dan sudut pandang si pembicara. Belakangan ini, istilah ini hampir selalu mencakup suatu bentuk konservatisme, dan di Barat termasuk kelompok demokrat Kristen.
Sejarah
Sejak Revolusi Prancis, penggunaan istilah politik "kiri" dan "kanan" telah berubah melintasi batas-batas linguistik, masyarakat, dan nasional, kadang-kadang maknanya malah berbeda di suatu masa dan tempat tertentu dibandingkan dengan masa dan tempat yang lainnya. Misalnya, pada tahun 2004, pemerintah Republik Rakyat Tiongkok mengklaim dirinya tetap di "kiri", meskipun negara itu telah mengalami evolusi yang membawanya lebih dekat dengan apa yang di tempat lain dicirikan sebagai "kanan", mendukung tradisi budaya nasional, mementingkan kekayaan, dan industri yang dimiliki secara pribadi. Demikian pula, almarhum diktator Spanyol, Francisco Franco, yang secara internasional merupakan sekutu kuat dengan kelompok kanan dan yang secara brutal menindas kaum kiri Spanyol, pada kenyataannya melakukan sejumlah kebijakan pembangunan yang agak mirip dengan apa yang dilakukan di Uni Soviet dan negara komunis lainnya, yang hampir secara universal dianggap "kiri". Demikian pula, sementara "kanan" mulanya mengacu kepada mereka yang mendukung kepentingan kaum bangsawan, di banyak negara sekarang (khususnya di Amerika Serikat), pembedaan kiri-kanan tidak terkait erat dengan kekayaan atau garis leluhur.
Fasisme biasanya dianggap sayap kanan, meskipun sebagian ahli membantah klasifikasi itu. Yang lainnya berpendapat bahwa ada unsur-unsur ideologi kiri maupun kanan dalam filsafat yang mendasari perkembangan Fasisme.
Isu-isu sayap kanan
Pada abad ke-20, selain dari di Amerika Serikat, di mana kapitalisme selalu didukung oleh banyak politikus dan intelektual, ciri paling menonjol yang membedakan kiri dan kanan adalah kebijakan ekonomi. Pihak kanan menganjurkan kapitalisme, sementara kiri menganjurkan sosialisme (seringkali sosialisme demokrat) atau komunisme. Pembedaan ini telah berubah sejak runtuhnya Blok Soviet, sementara para politikus arus utama kini menerima kapitalisme terbatas, namun dalam bentuk sosialis di mana pemerintah menugasi redistribusi kekayaan yang signifikan.
Ciri dominan dari pemikiran sayap kanan adalah nilai-nilai tradisional (seringkali berkaitan dengan agama) dan pelestarian hak-hak individu dan bersama dengan membatasi kekuasaan pemerintah. Dalam bentuk garis kerasnya, prioritas kedua dan ketiga ini berkaitan dengan libertarianisme, namun sebagian penganut sayap kanan menolak asumsi libertarianisme yang paling keras, khususnya di luar Amerika Serikat. Sejumlah kecil libertarian malah tidak menganggap mereka sayap kanan.
Ciri yang lebih kabur dari pemikiran sayap kanan, yang sering dikaitkan dengan sayap kanan asli sejak zaman monarkhi, mendukung pelestarian kekayaan dan kuasa di tangan mereka yang secara tradisional telah memilikinya, kestabilan sosial, dan solidaritas nasional serta ambisi.
Kedua ciri di atas muncul dalam berbagai bentuk. Orang yang mendukung sebagian dari tujuan-tujuan di atas tidak secara otomatis mendukung yang lainnya. Pada tingkat kebijakan politik praktis, ada banyak sekali variasi dalam cara-cara yang diambil para pemikir sayap kanan untuk mencapai tujuan dasar mereka. Kadang-kadang mereka pun saling berdebat dengan sesamanya, seperti kelompok sayap kiri.
Nilai-nilai dan keprihatinan kebijakan kelompok kanan berbeda-beda di tiap negara dan zaman.
Lihat pula
sayap kiri
Alain de Benoist
Anarkho-kapitalisme
Kapitalisme
Kristen demokrat
konservatisme
Ekstrem kanan
Politik kiri-kanan dan Perang terhadap Terorisme
Politik kiri-kanan membahas rentangan makna berbagai penulis ketika mereka menggunakan istilah "kiri" dan "kanan" dalam konteks politik.
Liberalisme
Libertarianisme
Monarkhi
Bagan Nolan
Nouvelle Droite
Plutokrasi
Partai politik kanan
Spektrum politik membahas pandangan penulis tentang manfaat (atau kerugian) dari dikotomi Kiri/Kanan dan spektrum alternatif.
Politik sentris radikal
Reaksioner
Otoritarianisme sayap kanan
Pranala luar
, pandangan alternatif tentang spektrum politik
, spektrum politik alaternatif lainnya (kebanyakan berorientasi libertarian)
- Editorial sayap kanan
oleh J. C. Lester
Kategori:Gerakan politik | https://id.wikipedia.org/wiki/Politik%20sayap%20kanan |
{
"plaintext_start_byte": [
66,
222,
381,
613,
1901,
2230,
2388,
3995,
4587,
5074,
5652,
5794,
5949,
5995,
7634,
7884,
8183,
8804,
9081,
9295,
9367,
9435,
9514,
9586,
9652,
9769,
12199,
12740,
14855,
14953,
15061,
15151,
15222,
16020,
16295,
16372,
16450,
16497,
16686,
17231,
17291,
17365,
17405,
17595,
17632,
17880,
17917,
18119,
18344,
20147,
20406,
20768,
21366,
21545,
23187,
23533,
23951,
24237,
24457,
24690,
24785,
24940,
25230,
25333,
25494,
25806,
26050,
26773,
26886,
27098,
28155,
28328,
29270,
29588,
30717,
31200,
31470,
32610,
33933,
34809,
35683,
35870,
36103,
36648,
37462,
37609,
38370,
39135,
40403,
40684,
40822,
40955,
41453,
42120,
43223,
43454,
44084,
44266,
44815,
45344,
47712,
48441,
50562,
51137,
51914,
55169,
55922,
56055,
57033,
57501,
58116,
58528,
58690,
59345,
60399,
60471,
61067,
61620,
62104,
62508,
62911,
63284,
66936,
67568,
68843,
71875,
72343,
72987,
73078,
73222,
73646,
73733,
73827,
74031,
74183,
74354,
74505,
75476,
76514,
76787,
77067,
77269,
77435,
77672,
78016,
78287,
78422,
78686,
78932,
79118,
79469,
79819,
80156,
80351,
80669,
80775,
80958,
81200,
81412,
81621,
82332,
82459,
82706,
83113,
84072,
84211,
84541,
84661,
85281,
85367,
85721,
85860,
87567,
88303,
88646,
89058,
89345,
89428,
90394,
90710,
91396,
92140,
92179,
92937,
93114,
93150,
93367,
93424
],
"plaintext_end_byte": [
221,
321,
612,
1900,
2229,
2386,
3994,
4586,
5033,
5651,
5793,
5905,
5994,
7633,
7860,
8182,
8760,
9080,
9240,
9366,
9434,
9513,
9585,
9651,
9768,
12198,
12739,
14813,
14952,
15060,
15150,
15221,
16019,
16294,
16357,
16449,
16496,
16685,
17230,
17290,
17364,
17404,
17594,
17631,
17879,
17916,
18118,
18343,
20146,
20349,
20767,
21365,
21544,
23186,
23532,
23950,
24236,
24456,
24689,
24784,
24939,
25229,
25332,
25493,
25805,
26049,
26772,
26885,
27097,
28154,
28327,
29269,
29586,
30716,
31199,
31469,
32609,
33932,
34808,
35682,
35869,
36102,
36567,
37461,
37608,
38369,
39134,
40357,
40683,
40786,
40954,
41421,
42119,
43222,
43453,
44083,
44265,
44814,
45343,
47711,
48440,
50561,
51136,
51913,
55168,
55921,
56054,
56965,
57452,
58084,
58527,
58682,
59344,
60398,
60470,
61066,
61619,
62103,
62507,
62910,
63283,
66935,
67567,
68842,
71874,
72342,
72966,
73077,
73221,
73645,
73732,
73826,
74030,
74182,
74353,
74504,
75436,
76513,
76786,
77066,
77268,
77434,
77671,
78015,
78286,
78421,
78685,
78931,
79117,
79468,
79818,
80155,
80350,
80668,
80774,
80957,
81199,
81411,
81620,
82331,
82458,
82705,
83112,
83884,
84210,
84540,
84660,
85280,
85366,
85720,
85859,
87566,
88302,
88645,
89057,
89265,
89427,
90393,
90709,
91325,
92139,
92178,
92882,
93112,
93149,
93366,
93423,
94579
]
} | 초상권이 처음 인정된 때는 언제인가? | 2009년 제10주 | korean | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
wikiversity 한국어 공식 이름 토론 진행중입니다.
에서 진행중입니다. 더 좋은 이름 있으면 제안해주시고 참여부탁드려요.--Ilovesabbath (토론) 2009년 3월 2일 (월) 00:30 (KST)
많은 참여 부탁드립니다. ^^ --개마리 (토론하기) 2009년 3월 5일 (목) 17:21 (KST)
이 사진의 저작권 침해 여부를 알려 주세요.
파일:박경리 사진 담긴 전시물.JPG 박경리 문학공원에서 사진 찍은 것인데요. 박경리 선생 사진이 있는데, 저작권 침해가 되는 건가요?--Dalgial (토론) 2009년 3월 2일 (월) 01:22 (KST)
제가 알기론, '공인'의 경우에는 물론 초상권은 보호 되지만 사용은 할 수 있다고 들었습니다. 음.. 박경리 선생은 '공인'으로 볼 수 있기 때문에 가능하지 않을까 싶은데요. --H군 (토론) 2009년 3월 2일 (월) 01:46 (KST)
최근의 사진인 듯한데, 시와 사진 모두 자유로운 사용을 허가한다는 별도의 언급이 없었다면 상업적 용도로 활용할 수 없습니다. jtm71 (토론) 2009년 3월 2일 (월) 07:48 (KST)
사람에 대한 소개는 그 사람에 대한 명예를 훼손하지 않는 범위내에서 공익적 목적으로 사용하는 것이 저작권이 없어도 가능합니다. 위키는 상업적인 목적인가요? Signed by mhha (토론) 2009년 3월 2일 (월) 10:37 (KST)
위키백과 공용에서는 자유롭게 사용할 수 없는 내용은 등록할 수 없으며, 한국어 위키백과도 아직까지는 이에 준하는 기준이 적용되고 있습니다. 또한, 위 사진의 경우는 개인 홈페이지에 사용하더라도 문제가 될 수 있습니다. jtm71 (토론) 2009년 3월 2일 (월) 12:05 (KST)
위키백과의 자료들은 상업, 비상업적 용도 가리지 않고 사용 가능해야 합니다. adidas (토론) 2009년 3월 3일 (화) 15:08 (KST)
사용할 수 없다고 보는게 맞을듯 싶네요. 박경리 작가의 초상권이 아닌, 저 사진을 찍은 사진 작가의 저작권이 명확하지 않으니깐요. 비를 멀리서 찍어서 비 전체의 모양을 찍었다면 사용할 수 있겠지만요. -- ChongDae (토론) 2009년 3월 2일 (월) 11:41 (KST)
왼쪽 그림은 공용에 있는 사인입니다. 다른 점이 있는지 의견 부탁드립니다. --케골 (토론) 2009년 3월 2일 (월) 11:48 (KST)
↑ 해당 사진은 새스커툰 시에서 운영하는 공원에서 찍은 것이며, 또한, 영구적으로 전시되는 것으로 여겨집니다. 캐나다의 공개된 정부 저작물은 어떻게 취급되나요 ...? jtm71 (토론) 2009년 3월 2일 (월) 12:02 (KST)
PD라는 설명이 없고 GFDL만 있는 것으로 보아 글과 그림에는 저작권이 존재하는 것으로 공용의 편집자들은 인지하고 있다고 추측할 수 있을 것 같습니다. --케골 (토론) 2009년 3월 2일 (월) 12:40 (KST)
공용에서는 저작권이 보호되는(정확히 표현하자면, 자유 라이센스로 배포되지 않은) 사진을 허용하지 않습니다. jtm71 (토론) 2009년 3월 2일 (월) 18:42 (KST)
둘 모두 저작권 침해입니다. 자신이 카메라로 찍었다고는 하지만 자기가 찍은 사진 안에 있는 복제물 역시 저작권의 보호를 받습니다. 자세한 정보는 commons:Commons:Derivative works에서 찾으실 수 있을 것입니다.--Kwj2772 (msg) 2009년 3월 2일 (월) 22:02 (KST)
공용에서는 저작권이 보호되는 사진을 허용하지 않는 것이 아니라, 공용의 사이트 정책에 위반되는 사진을 허용하지 않습니다. 그리고, 다시 말하지만, 저작권 침해는 아닌 것으로 보입니다. GFDL도 저작권이야 보호되지요. -- WonRyong (토론) 2009년 3월 2일 (월) 22:09 (KST)
Forestry_Farm_Park_and_Zoo 문서에서 인용된 그림 중 몇 개가 비슷한 경우인 듯합니다. 같은 조치가 필요할 듯하네요. jtm71 (토론) 2009년 3월 2일 (월) 23:10 (KST)
사실, 좀 어이가 없지요? 공원에서 찍은 것이 뭐가 또 법률 위반이네 범죄자네 하는 것이? 좀 어이가 없긴 합니다. 뭐, 그렇다고 법률공부를 많이 한 사용자의 평가도 아니고. 두 사진 모두 다른 사이트에서는 가능한 사진들이구요, 무슨 법률적 문제는 없는 것으로 보입니다. 다만, 위키백과는 안 된다고 한다. 이렇게 보시면 좋겠네요. 즉, 저작권 침해는 아닌 것으로 보이나, 여기에선 사용하지 못합니다. -- WonRyong (토론) 2009년 3월 2일 (월) 19:29 (KST)
처음부터 사진 촬영이 금지된 것이라면, 그것이 공용 이용의 법리에서 허용하더라도 사용할 수 없습니다. 왜? 사진 촬영 자체가 불법이고, 그렇게 얻어진 사진은 불법 행위에 따른 결과물이라서 그 이용에 제한을 받게 됩니다. 하지만 박경리에 대한 사진이 그러한 경우라고 여겨지지는 않네요. --Knight2000 (토론) 2009년 3월 7일 (토) 16:15 (KST)
포털 사이트의 분류에 관해서
위키백과나 타 사전에서 포털 사이트의 정의를 찾아보면, '인터넷 사용자가 원하는 정보를 얻기위해 반드시 거쳐야 하는 사이트 또는 원하는 정보로 가기 위한 대문 또는 정문의 역할을 하는 사이트' 라고 되어 있습니다. 그러나 포털 사이트가 원래부터 비영리나 영리 목적으로 나눠지진 않는 것 같네요. 포털 사이트를 영리 혹은 비영리 포털사이트로 나눈다면 어떨까요? 의견을 부탁드립니다. --Sotiale (토론) 2009년 3월 2일 (월) 12:04 (KST)
기존의 포털 사이트 분류가 있는지 먼저 알아보셨으면 좋겠습니다. adidas (토론) 2009년 3월 4일 (수) 00:36 (KST)
그렇게 나누려는 특별한 이유라도 있나요 ...? jtm71 (토론) 2009년 3월 4일 (수) 18:11 (KST)
체크유저 도입에 대한 컨센서스
위키백과토론:체크유저#컨센서스
전에는 보류였는데, 이번에 찬성으로 바꿉니다. 관심있는 사용자는 찬반을 표기해 주세요. 체크유저 도입은 이제 당위의 문제인 거 같네요. -- WonRyong (토론) 2009년 3월 3일 (화) 11:08 (KST)
보류 뭔지 잘 모르겠네요. -- WonRyong (토론) 2009년 1월 25일 (일) 09:18 (KST)
원룡님 여기서도 투표입니까. 아직 논의가 진행중입니다. --아들해 (토론) 2009년 1월 31일 (토) 10:21 (KST)
체크유저 도입에 찬성합니다. 이번 관리자 선거에서 느꼈네요. 위키백과:관리자 선거/Sam9925 m:Steward_requests/Checkuser/2009-02 -- WonRyong (토론) 2009년 3월 3일 (화) 11:04 (KST)
m:Steward_requests/Checkuser/2009-02 정확하게 여기가 링크군요. 다음부터는 관리자님들께서 체크유저는 한 번 하시고 투표를 개시해 주시길. 격려차원에서 찬성해준 제가 괜히 무안하네요. -- WonRyong (토론) 2009년 3월 3일 (화) 10:59 (KST)
관리자가 되려면 체크유저를 거쳐야 한다는 것은 체크유저 정책 위반입니다.--Kwj2772 (msg) 2009년 3월 3일 (화) 22:34 (KST)
찬반 표시는 여기 사랑방에 바로 추가하셔도 좋겠지만, 위키백과토론:체크유저#컨센서스에 해주세요. 여기 하신 분의 의견은 위키백과토론:체크유저#컨센서스로 제가 옮기겠습니다. 편한대로 두 곳 중 아무곳에나 의견을 표시해 주세요. -- WonRyong (토론) 2009년 3월 3일 (화) 11:12 (KST)
컨센서스가 언제부터 투표가 되었나요? ㅡ;; Ø샐러맨더 (토론 / 기여) 2009년 3월 3일 (화) 12:51 (KST)
찬반표시로 하면 알아보기는 편하죠 adidas (토론) 2009년 3월 3일 (화) 15:09 (KST)
위키백과토론:체크유저#컨센서스로 이동. Ø샐러맨더 (토론 / 기여) 2009년 3월 4일 (수) 19:49 (KST)
대문에 들머리를
위키백과:대문에 위키백과:들머리를 달았으면 합니다. 지금의 분류로 찾기는 그냥 유지하고 밑으로 달면 좋겠습니다. 제 생각엔, 다른 언어 위키백과 틀 바로 위가 명당이라 생각되는데요. Jjw (토론) 2009년 3월 3일 (화) 11:51 (KST)
저도 들머리가 대문에 소개되었으면 좋겠습니다만, 지금 만들어져 있는 들머리가 제 역할을 해내지 못하고 있는 것 같아 소개하기에는 좀 부끄러운데 말이죠 ^.^; 내용 수정이 전혀 이루어지지 않는 것 같아서 좀 안타깝습니다. --iTurtle (토론) 2009년 3월 3일 (화) 22:41 (KST)
위키백과의 정신에 맞게 있는 것에서 부터 출발하면 될 듯 한데요. 위키백과:역사 들머리정도면 대문에 걸어도 무방하다고 봅니다.Jjw (토론) 2009년 3월 5일 (목) 03:50 (KST)
통합계정을 위한 계정 변경방법
지금 통합계정을 준비중이라 계정 명칭을 바꾸고 싶습니다. 어떻게 해야 할까요? 사유는 한국어판과 공용(영어판/공용등의 계정명이 일부가 일치하지 않아서입니다. --알비스 (토론) 2009년 3월 3일 (화) 15:17 (KST)
계정명 변경은 위키백과:계정 이름 변경 요청에서 하실 수 있습니다 ^^ shyang23 토론 기여 메일 2009년 3월 4일 (수) 19:23 (KST)
비자유 저작물의 인용에 대한 총의 확인
2006년 8월부터 진행된 전체사용자의 의견 확인입니다.
케골님이 다시 확인하자고 하여, 다시 공고합니다.
새로 의견을 표시하실 분들을 위한 "편의상 재안내"입니다.
위키백과토론:비자유 저작물의 인용#사용자 지지여부
현재 공정사용 도입에 대하여, 56명, 36명입니다.
추가하시거나 수정하실 분은 편집해 주세요. -- WonRyong (토론) 2009년 3월 5일 (목) 09:54 (KST)
당사자들의 의사와는 상관 없이 수집한 자료라 신뢰할 수 없습니다. 근래에 활동하지 않는 사용자들도 있고요. (총의는 바뀔 수 있습니다.) jtm71 (토론) 2009년 3월 5일 (목) 11:41 (KST)
다른 더 자세한 전체사용자 의견을 집약한 자료를 있으면 제시해 주세요. 토론은 충분히 하였고, 찬반만 정리하였습니다. 의견이 바뀐 분을 아시면 수정해 주세요. -- WonRyong (토론) 2009년 3월 5일 (목) 12:18 (KST)
활동하지 않는 분들의 의견이 무슨 의미가 있을까요 ...? 참고가 될 수 있을 지는 모르지만, 실제적인 효과는 없습니다. 또한, '찬성'이라는 것도 조건이 서로 다르기 때문에(가장 찬성 수가 많은 경우는 포스터, 앨범, 화면 캡쳐 제외 조건) 큰 의미를 부여하기 어렵습니다. jtm71 (토론) 2009년 3월 6일 (금) 08:44 (KST)
활동하지 않는 분들의 의견이 무슨 의미가 있을까요. 좋은 지적입니다. 저도 그렇게 보긴 합니다. 그러나, 어찌되었건 이제까지 여기저기서 표명된 의견을 다 취합한 것이랍니다. 자신의 의견을 새로 갱신해 주면 좋겠지만, 그러지 않고 있지요. 강요할 수도 없는 것이구요. -- WonRyong (토론) 2009년 3월 6일 (금) 10:18 (KST)
표시된 날짜가 맞는지, 중복 표기는 없는지 확인해 본 것인가요 ...? jtm71 (토론) 2009년 3월 6일 (금) 10:09 (KST)
네. 여러번 확인했는데, 오류가 있다고 케골님이 불만을 나타내셨더군요. 직접 확인해 보셔도 됩니다. 좀 시간이 걸려서 별로 권하지는 않습니다. -- WonRyong (토론) 2009년 3월 6일 (금) 10:18 (KST)
확인 결과입니다. 일단, 날짜는 2건을 확인해 보았으나, 모두 해당 날짜에서 의견을 찾을 수 없어서 더 이상 확인하지 않았습니다. 그리고, 중복과 차단된 계정, 근래 사용되지 않은 계정은 다음과 같습니다. (검토는 하지 않았음)
찬성 의견 중에서: 떠남: 1, 차단: 2, 최근 3개월간 활동없음: 19, 중복: 2
반대 의견 중에서: 떠남: 1, 차단: 1, 최근 3개월간 활동없음: 7, 중복: 1
기타: 찬성/반대 중복 의견 1
이들을 제외하면(찬성/반대 중복은 모두 제외), 찬성은 56 - 25 = 31, 반대는 36 - 11 = 25가 됩니다. jtm71 (토론) 2009년 3월 6일 (금) 12:41 (KST)
특정 의견으로 총의가 형성되었다고 보기는 어려울 것 같습니다만. 애초에 이러이러한 기준을 만족하면 통과시킨다 이런 이야기도 있었는지도 불분명하고요. 다시 논의를 해보면 되겠죠. adidas (토론) 2009년 3월 6일 (금) 11:38 (KST)
다시 논의도 좋지만, 일단 관리자 전체의 찬반의견이나 들어봅시다. 3차투표 처럼 결과에 대해 또 엉뚱한 소리하면 논의 하나마나입니다. -- WonRyong (토론) 2009년 3월 6일 (금) 13:08 (KST)
애초에 3차 투표는 공식적 투표도 아니었고 아무런 공신력도 힘도 가지지 않는 투표였습니다. 저같은 경우도 공식적 투표가 아니었고, "세부적인 사항의 이견이 있더라도, 원칙적으로 한국어 위키백과 내에서 비자유 저작물의 인용을 지지"하기 때문에 찬성에 쉽게 투표한 것이지, 위키백과의 방향을 결정하는 공식적 투표였다면 쉽게 찬성표를 던졌을 지는 의문입니다. 원룡님이야말로 엉뚱한 방향의 말씀을 하시는 건 아닌지 의문입니다. 애초에 "현 위키백과 사용자의 여론을 가늠하는 목적으로만 사용"한다는 투표 결과를 토대로 관리자들을 공격하는 것은 옳지 않습니다. 만약 얼마 전 있었던 뷰로크랫 이름 변경 투표 처럼 공식적인 투표였는데 관리자 소수가 독단으로 되돌렸다면 모르겠으나, 지금 사안은 전혀 그렇지 않은 것 같습니다. adidas (토론) 2009년 3월 7일 (토) 13:30 (KST)
3차 투표는 공식적 투표였고, 고지가 되었고, 공신력도 힘도 가졌고, 위키백과 관행으로 그동안 그렇게 결의해 왔고, 집행되어 왔으며, 3차 투표 자체에도 관리자 뷰로크랫들이 직접 투표를 했으며, 투표가 관리자에 의해 중단된 적도 무효화 되지도 않고, 정상적으로 한달 넘는 기간동안 의견이 오갔고, 정상적으로 종료되었습니다. 명백한 일은 부정한다고 부정이 되는게 아니지요.
현 위키백과 사용자의 여론을 가늠하는 목적으로만 사용한다. 이건 3차 투표랑 상관이 없고, 말 그대로 여론조사입니다. 3차 공식투표와 혼동하시는게 아닌가 싶네요. -- WonRyong (토론) 2009년 3월 7일 (토) 18:18 (KST)
의견을 읽어는 보셨나요 ...? '공정사용'이 아닌 투표 자체를 반대하는 의견들이었습니다. 투표를 시작하기 전에 다른 사용자들의 동의를 얻었나요 ...? jtm71 (토론) 2009년 3월 7일 (토) 18:50 (KST)
공정사용 3차 공식투표의 경과
자세하게 설명드리면, 공정사용 3차 공식투표의 경과는 아래와 같습니다.
위키백과토론:비자유 컨텐츠 인용 사용/과거토론4 여기가 3차투표 페이지입니다.
현재까지 공정사용에 대한 공식투표는 3차 투표까지만 있었습니다.
3차 투표의 투표규정은 다음과 같이 공시되었습니다.
현재 한국어 위키백과에서는 투표 절차가 정해져 있지 않아서 개별 투표마다 회부자가 절차를 정하고 있다.
본 투표는 20표의 찬성 반대의 의견이 모일 때 까지는 투표기간이 없다.
20번째의 투표가 올라온 날로 부터 14일간을 투표기간으로 한다.
2008년 1월 11일 (금) 20:03 사용자:Eyeofyou 님께서 20번째 표가 올라와서 2008년 1월 25일 (금) 20:03 까지 투표 기간입니다.
찬반 의견자의 과반수가 찬성이면 정책안이 통과된 것으로 본다.
투표란에는 찬성과 반대만 표기하며, 의견란에 자신의 의견을 기재할 수 있다.
투표 회부 이후에 등록된 사용자는 투표할 수 없다.
동일한 사람이 다른 아이디로 투표할 수 없다.
3차 투표의 투표기간은 2007년 12월 15일 부터 2008년 1월 25일까지 42일간입니다. 한 달 넘게 공식투표를 했습니다. 아디다스님은 이것을 "날치기 투표"라고 하시는데, 세상에 이런 날치기도 있는지는 의문입니다.
전체 사용자 중에 38명이 투표에 참여했습니다.
18 13 1 6
현재 관리자분 들 중에 투표하신 분들은 다음과 같습니다.
LERK
ChongDae
BongGon
정안영민
Kys951
이의 없이 투표에 참여했다는 것은, 특히 관리자 5명이 투표에 정상적인 참여를 했다는 것은 투표를 공식적으로 인정한다는 의미를 갖습니다.
투표절차에는 과반수가 찬성이면 정책안이 통과된 것으로 본다. 라고 명시적으로 한 달이 넘게 공지되어 있으며, 투표에 참여했다는 것은 관리자들이 모두 동의했다는 의미입니다. 약간의 이의제기는 있었지요. 그러나 관리자들 누구도 이 투표의 정당성이나 하자를 공식적으로 주장하면서 중간에 투표를 중단시키거나 무효화시킨 적이 없고, 상당수 관리자들이 직접 투표에 참여해 그 유효성을 입증했습니다.
투표 결과는 다수결에 의해 가결되었습니다.
그리고 백:공정 이용 문서가 정책으로 작성되었습니다.
2008년 3월 10일 (월) 17:11 Kjoonlee
이 사용자가 백:공정 이용 문서에 거부 틀을 붙였습니다. 아무 토론도 총의도 다수결도 뭐도 없었습니다. 혼자 독단으로 정책을 부정했습니다.
2008년 3월 12일 (수) 18:15 Tiens
이 사용자가 백:공정 이용 문서에 다시 거부 틀을 붙였습니다. 아무 토론도 총의도 다수결도 뭐도 없었습니다. 혼자 독단으로 정책을 부정했습니다. 3차 투표에서 반대했던 사용자입니다.
2008년 4월 4일 (금) 15:08 Klutzy
관리자가 백:공정 이용 문서에 최종적으로 거부 틀을 붙였습니다. 아무 토론도 총의도 다수결도 뭐도 없었습니다. 혼자 독단으로 정책을 부정했습니다.
결국 지금까지 백:공정 이용 문서는 거부 틀이 붙어있습니다. 이 문제를 어떻게 보십니까? 제가 독단적 주장을 하고 있습니까? -- WonRyong (토론) 2009년 3월 7일 (토) 18:38 (KST)
저는 '참가'한게 아닐텐데요. 제가 기억하기론, 공정 사용에 대해 어떠한 의견 언급도 없었는 것으로 기억합니다. --H군 (토론) 2009년 3월 7일 (토) 22:45 (KST)
이미 알고 계시겠지만, 아무도 관심을 가져 주려 하지 않는 개인 주장일 뿐입니다. jtm71 (토론) 2009년 3월 8일 (일) 00:51 (KST)
Jtm71님은 표를 던지신 분인데, 투표 절차네 정당성이네 다 인정해서 찬반표기를 해놓고, 그렇게 결과를 무시하면서 내가 찍은 소수결의 반대가 진리이며 이 투표는 무효라고 고집하면, 어디가도 환영 못 받습니다. 그럼 투표를 부정하셨어야지요. 누가 강요한 것도 아닌데 자발적으로 투표에 참여해놓고 말 싹 바꿉니까? 개인 주장이라니요. -- WonRyong (토론) 2009년 3월 8일 (일) 20:39 (KST)
투표 자체에 '반대'하는 의견이었습니다만 ... 다시 잘 읽어보세요. jtm71 (토론) 2009년 3월 9일 (월) 00:26 (KST)
투표가 종료된 지 1년이 넘었는데, 이제와서 말을 싹 바꾸시네요. 그럼, 1년 전에 반대표가 13표가 아니라 12표이며, 내 반대표는 투표 자체의 반대표로 기권표라고 밝혔어야죠! 지금 말을 바꾼다고 바꿔집니까? -- WonRyong (토론) 2009년 3월 9일 (월) 23:02 (KST)
해당 투표가 종료된 지 1년이 넘었지만 해당 투표의 정당성을 주장하는 사람이 원룡님, 이형주님밖에 없다는 점은 어떻게 설명하실 수 있을까요? 부당성을 주장하는 사람은 그에 비해 훨씬 많은 상황이고요 adidas (토론) 2009년 3월 11일 (수) 12:33 (KST)
무슨 의미인지 모르겠네요. 의견은 처음부터 그대로입니다. jtm71 (토론) 2009년 3월 11일 (수) 10:43 (KST)
해당 투표를 인정하는 거 원룡님하고 이형주님 밖에 없는 것 같은데 그런데도 의미가 있는 투표라고 보시는지요? adidas (토론) 2009년 3월 9일 (월) 23:13 (KST)
유니폴리에 대한 법적 소송 및 고발 검토
얘기에 앞서 먼저 토론에서 경거망동했던 점 죄송스럽게 생각합니다만, 유니폴리에 대한 문제는 이제 위키백과 내에서 해결하기에는 무리가 있는 듯합니다. 유니폴리에 대한 경찰 수사 의뢰 및 법적 소송이 필요하다고 생각합니다. --RedMosQ (토론) 2009년 3월 5일 (목) 17:12 (KST)
위키백과에서 해결할수 없는 골칫덩어리 입니다.--개마리 (토론하기) 2009년 3월 5일 (목) 17:15 (KST)
투표를 하자고 꺼낸 이야기가 아닙니다... 하지만 이제는 뭔가 강도높은 대책이 필요하다는 생각이 자꾸 듭니다. --RedMosQ (토론) 2009년 3월 5일 (목) 17:16 (KST)
찬성표는 지웠습니다. ... 지난번에 채팅방에서 유니폴리를 많이 봤었는데 도저히 어떠한 방법으로, 법적 조치말고는 처리할수 없는 골칫덩어리더군요. --개마리 (토론하기) 2009년 3월 5일 (목) 17:19 (KST)
여기서 좀 더 구체적인 해결 방법을 모색해봤으면 좋겠습니다. 저는 법에는 문외한이라서요. --RedMosQ (토론) 2009년 3월 5일 (목) 17:35 (KST)
칼을 너무 서둘러 빼는 것은 좋지 않습니다. 아직 여러 가지 대안이 더 있을 수 있으니 일단 그 쪽으로 먼저 생각해 봐야 할 것 같습니다. S2 Lovely Boy♡ Happy 2009년 3월 5일 (목) 17:43 (KST)
서둘러 빼는것이 아니라, 올해로 3년째가 다되갑니다. --개마리 (토론하기) 2009년 3월 5일 (목) 17:44 (KST)
이미 여러가지 대안은 다 써봤다고 봅니다. 거의 3년 동안 스토커처럼 저러고 있으니... 휴.... --RedMosQ (토론) 2009년 3월 5일 (목) 17:46 (KST)
군대에서 배우는 것 중에 하나가, 전시에는 승리해야 하면서도 평시에는 전쟁을 억제하는 것이 중요하다는 것입니다. 즉, 극단적인 상황을 헤쳐나가는 것도 중요하지만 극단적인 상황에 치닫지 않게 노력하는 것도 상당히 중요합니다. 어떻게 하면 법적인 문제까지 안 가고 잘 끝낼 수가 있을까요... S2 Lovely Boy♡ Happy 2009년 3월 5일 (목) 17:52 (KST)
이미 유니폴리에 대한 문제는 한계를 넘어서고 있습니다. 유니폴리의 행동은 확실히 사이버 테러입니다. 가볍다면 그냥 넘어가겠지만 3년동안 위키백과를 포함한 IRC에서도 많은 분란을 조장했지요. 우리는 이제 전쟁을 선포해야 합니다. 지금 이대로 또 문제를 일시적으로 묻기만 한다면 또 다시 위키백과 사용자들은 피해를 당할 수 밖에 없을 것입니다. 저는 다른 분들께서 도움을 주시면 유니폴리의 법적 처리는 가능하다고 봅니다. --RedMosQ (토론) 2009년 3월 5일 (목) 17:56 (KST)
유니폴리에 대한 일은 매우 유감이지만 법적인 문제는 다른 곳에서 해주세요. 피해를 받으신 분이 개인적으로 처리하시기를 바랍니다. 법적인 문제를 거론하는 것은 위키백과를 더 큰 논란 속으로 끌어 들이는 일입니다. --케골 (토론) 2009년 3월 5일 (목) 18:00 (KST)
하지만 이제 위키백과도 90000개 문서를 돌파했고, 위키백과 사용자 수도 증가하고 있는데, 이런 문제가 또 발생하지 않을 수는 없습니다. 회피하기 보다는 다함께 대책을 세워야 한다고 생각합니다. 저 혼자 만의 문제가 아니지 않습니까... 이건 위키백과 전체의 문제입니다. --RedMosQ (토론) 2009년 3월 5일 (목) 18:01 (KST)
유니폴리에 어떤 큰 문제가 있습니까? 제게 메일을 좀 보내오셨길래 좀 의견을 들어보았습니다만, 유니폴리는 이제 사춘기 소년으로 고1인가 뭔가 그렇고, 여기서 상처받아서 다시 받아달라고 매우 바라고 있던데요.
뭐, 애가 얼마나 큰 잘못을 했는지는 모르나, 여기 관리자네 뭐네 하는 이들이 뒷조사도 철저하게 하고, 집에도 학교에도 전화를 넣어서 문제아로 만들어버렸더군요.
그리고, 채팅 기록을 보면, 집단적으로 애를 짓뭉개는 언어폭력도 보았습니다. 유니폴리가 언어폭력을 하는게 아니라 유니폴리가 언어폭력을 집단적으로 당하는 것 같더군요.
관리자가 채팅 대화록을 다 가지고 있을테니, 전체 공개를 권고합니다.
유니폴리는 다시 받아주는게 오히려 중복계정이네 뭐네 해서 극단적 반발을 하게 하는 것 보다 나을 것으로 봅니다.
애를 소송해서 밟아죽이려구요? 최근에 사춘기 애 하나를 저작권 문제로 형사처벌할 것 처럼 압력넣자, 애가 이러지도 저러지도 못하다 자살한 뉴스도 못 봤습니까? 애는 형법으로 처리하면 바로 죽을 가능성이 큽니다.
미국의 소년원 출신도 대부분 조기에 사망하거나 영구적인 범죄자가 되지요.
충분히 여기서 대응할 수 있는 문제로 보며, 사춘기 애를 형사처벌하자고 이야기하는 것은 위험하고 잔인한 생각입니다.
RedMosQ 님도 고등학생이라고 사용자 페이지에 나오는데 함부로 형사처벌을 이야기하네요. 애들 장난하는게 형사처벌이 아닙니다. 형사처벌과 부모나 선생님의 매는 굉장히 다르며, 형사처벌은 굉장히 잔혹합니다. 벌금형이라도 말이죠.
이 문제에 대해 좀 더 원만한 해결을 하기 위해, 저를 중재자로 선임해서 관리자들과 유니폴리간에 중재를 시도해 보는게 어떨까 싶습니다. -- WonRyong (토론) 2009년 3월 5일 (목) 18:20 (KST)
그럼 저희는 애인거 알고 그럽니까? 그럼 위키백과에서 난리친 건 어려서 죄가 안되는 건가요? 위키백과는 나이에 상관없이 기여의 품질에 따라 대우 받는 것으로 아는데요. 게다가 유니폴리가 신뢰를 줘야 어떻게라도 구제를 하지요. 저한테 오늘 뭐라고 했는 줄이나 아세요? 오늘 상황만 봐서라도 저는 정말 형사처벌을 원합니다. 오늘만 그랬으면 말도 안합니다. 무려 3년이나 정신적 가해, 업무방해를 했단 말입니다. --RedMosQ (토론) 2009년 3월 5일 (목) 18:24 (KST)
참고로 저는 만 19세가 넘은 대학생입니다. --RedMosQ (토론) 2009년 3월 5일 (목) 18:26 (KST)
토론을 닫습니다. 이유는 위에 설명했습니다.--Kwj2772 (msg) 2009년 3월 5일 (목) 22:36 (KST)
제가 보기엔, 뭐, 자세한 증빙서류네 대화록이네 위키백과 기록이네를 가지고서, 저한테 중재를 요청하면 좋긴 하겠습니다만, 그냥 대략 보기엔 이렇습니다.
하나. 유니폴리에 대해 1개월간 임시로 차단을 풀어준다.
둘. 1개월간 다른 사용자와 말싸움이나 공격적인 말을 주고 받으면 안된다.
셋. 1개월 무사하면, 차단 풀어준다.
넷. IRC에서 문제가 많은 것으로 보아, IRC는 영구추방이다. 게시판에서만 활동해라.
다섯. 위키백과 내에 유니폴리의 보호감독자를 선임한다. 저는 빼주시고.
여섯. 보호감독자는 유니폴리를 공격하거나 비아냥 거리거나 기분 나쁘게 들릴 수 있는 말을 하는 다른 사용자로 부터 유니폴리를 보호한다. 관리자에 신고하고, 게시글을 영구삭제 조치해 달라고 관리자에게 신청할 수 있으며, 유니폴리에게도 이에 대해 답글이나 대응을 못하게, 즉, 해당 대화는 완전히 그만두게 명령할 수 있다.
일곱. 유니폴리는 보호감독자의 말을 잘 따라야 한다.
여덟. 싸움이나 모욕 기타 언어공격을 주고받는 일이 없이, 서로 잘 지내기를 바란다.
대략 이정도입니다. 이정도면 적절한 타협점이 되지 않을까요? 더 문제도 안 일으키고? -- WonRyong (토론) 2009년 3월 5일 (목) 18:38 (KST)
일종의 보호 감찰 제도를 만들자는 것이군요. 음, 글쎄요. 일단 다른 분들의 의견을 들어보고 싶습니다만, 일단 원룡님의 중재안이 나쁘지는 않은 것 같습니다. 저는 유니폴리가 위키백과에서 조용히 문제 안 일으키고 기여만 잘 한다면 뭐라하지는 않을 것입니다. --RedMosQ (토론) 2009년 3월 5일 (목) 18:46 (KST)
차단당한 사용자가 반성을 많이 하고 있다면 다시 위키백과로 돌아와서 기여를 할 수 있게 하는 것도 나쁘지 않을 것 같습니다. shyang23 토론 기여 메일 2009년 3월 5일 (목) 19:58 (KST)
문제는 반성을 하느냐 아니냐죠 Ø샐러맨더 (토론 / 기여) 2009년 3월 5일 (목) 20:10 (KST)
그런데.. 이렇게 차단을 풀어주는 일이 생긴다면.. 차단을 우습게(?) 생각하게 되지 않을까요? shyang23 토론 기여 메일 2009년 3월 5일 (목) 20:48 (KST)
잘 지도해 주실 분이 자원해 주신다면 찬성합니다. 또한 유니폴리님께 꼭 이렇게 하시지 않더라도 정말 새로 태어나서 모범적으로 활동하신다면 누구도 비난하지 않을 것이라는 것을 알려드립니다. --케골 (토론) 2009년 3월 5일 (목) 21:27 (KST)
백:인신 공격은 차단된 사용자 이야기가 아니라, 일반사용자들끼리 서로 토론하다가 서로 공격하는 것을 말하는게 아닌가요? 토론을 닫아야 하는지도, 총의를 거쳐야 하는게 아닌가요? 여러 사용자가 의견을 주고받고 있는 도중에, 혼자만의 독단적 판단으로 확 토론을 닫아버렸네요. 바람직한 처사는 아니라고 보입니다. -- WonRyong (토론) 2009년 3월 6일 (금) 00:27 (KST)
흠... 이런것도 문제가 되는군요. --개마리 (토론하기) 2009년 3월 6일 (금) 00:29 (KST)
차단된 사용자이든 그냥 사용자이든지 간에 '위키백과 내부'에서 누군가에 대해 공동적인 법적 대응을 이런식으로 검토하는것은 절대 하지 않았으면 좋겠습니다. 위키백과는 유니폴리의 것도 아니지만 우리들'만'의 것도 아닙니다. 유니폴리의 공격에 당한 많은 분들에 대해 정말 안타깝게 생각하지만, 위키백과의 이름으로 하는 법적 대응은 없었으면 합니다. --Enigma7 (토론하기) 2009년 3월 6일 (금) 01:05 (KST)
kwj님의 행동에 찬성입니다. 아울러 이런 일을 논하고 싶으면 irc나 메일로 논해주세요. 아울러 법적 처벌은 합니다. 의무경찰 2년 하면서 많은 비행 청소년들을 봤는데, 한결같이 법적 처벌로 인해 반사회적 생각이 더욱 강해졌다는 이야기를 하였던 것이 기억납니다. 차라리 무기한 차단을 완화하는 방향으로 했으며 좋겟네요 adidas (토론) 2009년 3월 6일 (금) 03:09 (KST)
확실히 유니폴리가 한 행동은 아주 악질적이었지만, 법적 처벌까지 논한다는 건 너무 심하다고 생각합니다. 이 문제는 위키백과 내에서 해결되기를 바랍니다. --Š.ßULLET. (토론) 2009년 3월 7일 (토) 00:44 (KST)
법적대응에 대한 개인적 견해 및 위키적 대응으로 인한 영구차단에 대한 의견
반위키적 행위를 고의적으로 계속하는 사용자에 대하여 법률적인 처벌을 하기 원한다면 위키커뮤니티의 집단적인 대응이 아니라 R님과 같이 피해를 입었다고 주장하는 분이 직접 검찰(대검찰청홈페이지)에 진정으로 접수해서 수사를 요청하시는 것이 좋겠습니다. 집단대응은 위키전체의 명예를 훼손할 수 있습니다.
영구차단제도는 영구반달자를 양산할 수 있습니다. 따라서 무제한차단이 아니라 최대차단기한을 한달정도로 정해서 더이상의 차단은 하지 않도록 하는 것도 하나의 방법이라고 볼 수 있습니다.
사형제도는 전세계적으로 폐지되고 있는것에 반해 한국어위키백과는 역행하는 느낌입니다. 누구에게나 다시 기회를 주고, 자격이 되면 기회를 주고 하는 그런것들이 위키의 평등정신에 합치되는 일이 아닐까 생각해 봅니다. Signed by mhha (토론) 2009년 3월 9일 (월) 07:38 (KST)
법적 대응까지는 과도한 처사입니다. 그러나 유니폴리에 대한 영구 차단 해제 역시 반대입니다. 저 사용자는 이미 irc 등 여러번 와서 반성합니다, 반성합니다 말만 하지 실제로는 그냥 "혼자 놀기 심심해서" 놀아달라고 조르는 거나 마찬가지입니다. 지금 유니폴리가 아직 반성을 한다고 하는 기미도 안 보이고 거기다가 유니폴리같은 사용자를 일시적으로 풀어준다면 과연 정말 반성하고 제대로 편집할까요? 그냥 하던 대로 영구 차단으로 가는 것이 좋다 여겨집니다. 관심도 좋은 관심으로 보면 저도 뭐라 할 말이 없으나 이미 저 유니폴리는 위키백과를 자신의 시간 땜질장으로 생각하고 있습니다. 그리고 만약 다중계정으로 계속 들어와 나보고 관심 가져달라고 안하무인으로 행동하면 그때 언제나처럼 차단하면 됩니다. 이미 수십차례 저런 악성 다중계정을 만든 자에게 기회라뇨? 유니폴리는 아마 이번에 차단 풀리시는 루스님 보면서 왜 자기가 더 "관심"과 행동을 보였는데도 3년이 넘도록 차단이 안 풀리는지 각성해야 할 것 같습니다. -- 윤성현 論 • 기여 • F.A 2009년 3월 9일 (월) 08:04 (KST)
유니폴리 뿐만 아니라 모든 영구 차단은 해제되어야 옳습니다. 특히 ip 차단의 경우는 선의의 피해자를 다량 발생시킬 수 있고요. 아울러 유니폴리가 위키백과를 시간 땜질장으로 생각해도 상관없습니다. 지금처럼 영구차단인 상태에서도 반달 행위나 시간 땜질 행위는 가능하며, 오히려 차단을 풀었을 때 좀더 '제대로 된' 기여를 하지 않을까 생각해봅니다. adidas (토론) 2009년 3월 9일 (월) 11:21 (KST)
그럴 일은 없을 것 같습니다. 말로만 반성하고 여전히 반달만 하는 사용자를 믿기는 곤란합니다. 그리고 저런 사용자를 차단을 함으로서 우리 모두가 최소한 "이런 꼴 당하지 맙시다"라고 스스로 각성해야겠죠. -- 윤성현 論 • 기여 • F.A 2009년 3월 9일 (월) 11:24 (KST)
저 역시 Pudmaker 님의 의견에 동의합니다. 무기한 차단은 무기한 반달을 양상하는 결과만 낳습니다. 음지에서 양지로 갈 수 있는 기회를 한 두번은 주는 것이 필요합니다. Signed by mhha (토론) 2009년 3월 9일 (월) 11:58 (KST)
이미 저번에도 여러 관리자분들이 기회를 드렸습니다. 1개월 차단, 3개월 차단, 6개월 차단, 결국 무기한... 이렇게 단계적으로 갈 동안 유니폴리는 무얼 했는지요? 만약 정말 유니폴리가 반성을 한다면 단기 차단을 순차적으로 받을 때 이 짧은 시간안에 반성을 해야 했습니다. 그런데 반성했나요? 오히려 더욱 반달을 해서 무기한 차단을 먹었는데요. 저는 이미 기회를 충분히 주었다 합니다. -- 윤성현 論 • 기여 • F.A 2009년 3월 9일 (월) 12:09 (KST)
유니폴리의 차단 해제는 반성 하지 않은 유니폴리</b>가 새로운 문젯거리를 만들수 있습니다. --개마리 (토론하기) 2009년 3월 9일 (월) 12:24 (KST)
법정에서 반성하지 않고 계속 경범죄를 저지르는 피고에 대하여 사형에 처하지는 않습니다. 이것은 누구에든지 마찬가지 입니다. Signed by mhha (토론) 2009년 3월 9일 (월) 14:26 (KST)
경범죄라 보기에는 악질인 구석이 너무 많은 사용자입니다. -- 윤성현 論 • 기여 • F.A 2009년 3월 9일 (월) 14:29 (KST)
적어도 살인(이유없는 타사용자에 대한 무기한차단)을 저지르지는 않은 것 같습니다. 살인미수(이유없이 타사용자에 대하여 무기한차단신청)를 저지르는 사용자들이 오히려 더 문제입니다. Signed by mhha (토론) 2009년 3월 10일 (화) 15:33 (KST)
잘 알려지지 않은것도 작성할수 있게 되었으면 좋겠습니다!
백과사전은 여러 지식들을 모아 수록해 놓은것인데 단지 잘 알려지지 않은 저명성 부족이란 이유로 삭제 당하는 규칙은 조금 타당치 못하다고 생각합니다.
저명성이 부족해도 저명성이 부족한 무엇을 누군가는 알고있을 것이고 누군가는 그것이 무엇인지 궁금하여 위키백과에서 찾아볼수 있을겁니다.
그 누군가는 위키백과에서 찾아서 그것에 대한 궁금증이 풀리겠죠.
백과사전은 모르는걸 알려주는 용도인데 잘알려지지 않았다는 이유로 작성하지 못하게하고 삭제처리 되는건 조금 이해가 되지 않네요.
잘 알려지지 않은것도 수록하면 위키백과는 세세한것도 수록되어 있는 정말 '백과사전'이 되지 않을까요?
제 말이 너무 이상적인가요? 여러분들의 여러 이야기를 듣고 싶네요.--Firevang (토론) 2009년 3월 5일 (목) 17:40 (KST)
일단 백과사전에 잘 알려져 있지 않은 제 이름과 신상정보를 적어놓았다고 가정해봅시다. 어떻게 될까요? 아마 백과사전의 내용으로 보이기 보다는 낙서로 보일지도 모릅니다. 마찬가지로 위키백과는 하나의 품질좋은 백과사전을 만드는 일이기 때문에, 트리비아와 중요한 내용은 구분해야 한다고 봐요. 한가지 말씀 드리자면 인기와 저명성은 구분이 되는 개념입니다. 백:저명성을 참고해주셨으면 합니다. --RedMosQ (토론) 2009년 3월 5일 (목) 17:48 (KST)
저는 Firevang님의 의견에 찬성합니다. 무슨 문제가 있나요? 누가 문서 지우던가요? -- WonRyong (토론) 2009년 3월 5일 (목) 18:41 (KST)
개개 사안별로 봐야겠죠. 기존의 백과사전보다는 당연히 문턱이 낮지만, 아무 내용이나 마구 넣을 수는 없겠죠. adidas (토론) 2009년 3월 6일 (금) 03:13 (KST)
그렇지요. 공감합니다. 그러나, 저는, 될 수 있으면 많이 허용해 주는게 이 백과사전만의 장점이라고 봐서, 폭넓게 수용하는데 찬성하고 있습니다. 아무 내용은 안 되지요. 영어 일본어 위키백과 처럼 포르노 배우네 성인용품이네 막 다 올라오지는 못하지요. -- WonRyong (토론) 2009년 3월 6일 (금) 10:26 (KST)
위에 글쓰신 분의 기여 내역으로 봐서는 무엇을 문제로 삼는 것인지 알 길이 없군요 adidas (토론) 2009년 3월 6일 (금) 11:37 (KST)
현대의 인명/지명/사건/용어가 아니라면 찬성합니다. 여기서 제가 말하는 현대는 근대 말로 볼 수 있는 20세기 초부터입니다. 다시 말해 19세기 이전의 사안이라면 찬성한다는 뜻입니다. 현대의 사안에 대해서는 찬성하고 싶지 않네요. --Knight2000 (토론) 2009년 3월 6일 (금) 08:47 (KST)
'저명성'은 위키백과에서 종종 일어나는 분쟁을 해결하기 위해 마련한 지침입니다. 서로 구별되는 분야별 저명성 기준이 필요하다는 것은 인정합니다만, 그 전까지는 개인적인 광고의 수단으로 이용되는 것은 막을 수 있어야 한다고 생각합니다. 또한, 확인 가능의 원칙은 지켜져야 합니다. jtm71 (토론) 2009년 3월 6일 (금) 10:34 (KST)
저명성문제(종종 위키백과에서 분쟁을 이르켜왔던 문제) 때문에 불가능할것 같습니다. Rlagmlrn5u (토론) 2009년 3월 6일 (금) 21:46 (KST)
저도 이미 안알려지는게 몇몇개 있는데 만약 허용된다면 모두 작성할것입니다. 문서가 통째로 문제가 되는 현상은 보고 싶지 않습니다. --개마리 (토론하기) 2009년 3월 6일 (금) 21:48 (KST)
툴서버 반응시간 많이 줄었네요..
툴서버 반응시간 많이 줄었네요.. 제가 글쓰고 있는 시간 기준으로 14시간 51분 57초네요.. s1, s2에 비해서는 길지만, 두세달 전껄 보여주던때보다는 많이 줄었네요. shyang23 토론 기여 메일 2009년 3월 5일 (목) 19:36 (KST)
지금은 완전히 고쳐졌습니다. --개마리 (토론하기) 2009년 3월 9일 (월) 12:23 (KST)
이 분 어떻게 해야되나요?
허영무 글 편집한 125.128.180.75 이 분 어떻게 해야되나요? --koeyheajmik (토론) 2009년 3월 5일 (목) 20:56 (KST)
사용자토론:125.128.180.75에 틀 부착하였습니다. 더 지켜보고 문서 훼손 행위를 멈추지 않는다면 백:사관에 차단요청해야겠네요.. 앞으로 문서 훼손을 하시는 사용자를 보시면 틀을 해당 사용자 토론문서에 부착해주시면 됩니다.. ^^ shyang23 토론 기여 메일 2009년 3월 5일 (목) 21:09 (KST)
오늘 이윤열을 꺾어서 그런건지... adidas (토론) 2009년 3월 6일 (금) 03:16 (KST)
포털 기사의 인용 문제
다음이나 네이버 등의 포털 기사를 출처로서 제시하거나 인용하는 사례가 있습니다. 그런데 그러한 포털에 게시된 기사는 포털에서 작성하지 않은, 다시 말해 다른 언론사 기사를 게재한 경우도 있습니다. 이 경우 출처 제시는 포털이 아닌 언론사로 해야 합니다. 일반적으로 언론사에서 그러한 출처 제시, 곧 제3의 게재물을 출처로 제시하는 것을 허용하지 않고 있으므로, 반드시 언론사의 기사(또는 언론사 기사의 웹주소)를 출처로 제시해 주셨으면 합니다. --Knight2000 (토론) 2009년 3월 6일 (금) 08:45 (KST)
번거로울텐데요. 어차피, 그렇다고 네이버 뉴스가 되는 것도 아니고 조중동한겨레오마이 뭐 이런 출처는 그대로 유지되는 것일텐데요. 언론사 사이트는 간혹 가다 브라우저가 다운되고, 광고가 이상하게 에러가 나면서 기사를 못 보게 하고, 어떤 사이트는 유해 사이트로 차단까지 되던데요. 법률뉴스. 뭐 엉망이라서 그 링크는 추천 안 합니다. 그렇다고 사이트 고치라고 한다고 고치는 것도 아니고. 네이버 뉴스 다음 뉴스가 여러 브라우저에 안정적으로 돌아가며, 로딩도 빠르게 되고 좋더라. 좋더라. 제 의견입니다. -- WonRyong (토론) 2009년 3월 6일 (금) 10:22 (KST)
번거롭기 때문에 불법을 저질러서는 안됩니다. 또한 번거롭다는 사실이 불법을 합리화하지도 않습니다. WonRyong 님, 공정 이용을 주장하기에 앞서, 공정 이용을 위한 이런 “공정한 절차”부터 정비하고 확립해야 하지 않을까요? --Knight2000 (토론) 2009년 3월 7일 (토) 15:58 (KST)
그전부터 지적하고 싶었던 내용입니다. 원출처에 대한 '존중'은 필요하다고 생각합니다. 출처에 대한 신뢰도를 높일 수 있기도 하고요. jtm71 (토론) 2009년 3월 6일 (금) 10:37 (KST)
권장사항일 수는 있겠지만 강제로 할 필요는 없을 것 같습니다. 네이버, 다음의 클릭수 장사에 보탬이 된다는 것은 알고 있지만, 독자의 편의를 고려한다면 굳이 원출처로 해야 할지 의문입니다. 다만, 정확하게 '포털 사이트에 올라온 기사를 인용했다'는 것을 알 수 있게만 하면 될 것 같습니다. 학술 저서, 논문에서도 원출처가 아닌 재인용 등을 허용하고 있는데, 신문 기사 인용을 반드시 원출처로부터 할 이유는 없지 않을까 합니다. adidas (토론) 2009년 3월 6일 (금) 11:36 (KST)
'권장사항'이라고 해야 하겠죠. 원출처를 찾기 위한 '최소한'의 노력에 대한 당부라고 생각합니다. jtm71 (토론) 2009년 3월 6일 (금) 12:17 (KST)
권장 사항이 아니라 의무 사항입니다. 원출처를 제시하지 않으면 그것은 “정당한 이용”도 “정당한 인용”도 아니게 됩니다. 정당한 이용이니 정당한 인용이니 하는 것을 거론하기에 앞서 선행 조치로서 이것은 강제되어야 합니다. 원출처를 제시하지 않은 인용은 주석 등의 재인용에서만 한정적으로 허용되는 사항입니다. 포털 기사 등에서는 해당 사항이 없습니다. --Knight2000 (토론) 2009년 3월 6일 (금) 19:01 (KST)
동의하기 힘드네요. 지금도 각 언론사 사이트는 파이어폭스에서 에러가 납니다. -- WonRyong (토론) 2009년 3월 6일 (금) 19:13 (KST)
파이어폭스에서 에러가 난다는 것과 그것을 출처로서 제시할 수 없다가 어떤 상관관계가 있습니까? 없습니다. (WonRyong 님의 말은 “내가 스페인어를 모르므로 스페인어 문서를 보지 못해서 동의하기 힘들다”라는 주장과 같습니다.) --Knight2000 (토론) 2009년 3월 6일 (금) 19:45 (KST)
원 출처를 표시한다는 것은 상식적인 수준입니다만, '지침' 정도로 생각하면 될 듯합니다. 직접 링크가 어렵다면 표시는 원출처로 하되, 링크는 해당 기사 내용을 확인할 수 있는 곳으로 하여도 허용하는 정도로 하면 되지 않을까 싶습니다. 그런데, 파이어폭스에서 주요 언론사 사이트가 표시되지 않나요 ...? 내용 확인에는 별 문제 없습니다만 ... jtm71 (토론) 2009년 3월 6일 (금) 20:24 (KST)
저는 되도록 원문서를 출처를 표기하는 편입니다만, 연합뉴스나 뉴시스 같은 경우는 원문 링크가 제시 안되어 있어서 네이버를 출처 사이트로 제시하는 편입니다. 앞으로도 이런식이 낫지 않을듯 합니다만. --H군 (토론) 2009년 3월 7일 (토) 00:27 (KST)
네이버에 연합뉴스나 뉴시스의 기사가 실렸는데 원문 링크가 안되어 있다고 그대로 네이버를 출처로 쓰지 말고, 그 기사의 제목대로 연합뉴스나 뉴시스에서 검색하면 찾을 수 있습니다. 그리고 원룡씨의 '브라우저가 각 언론사 사이트에서 오류나서 출처를 제시할 수 없다'고 말씀하신건 능력+노력 부족으로 인식해드리죠. 그럴땐 다른 웹브라우저를 써서 제시하면 장땡입니다. 기사가 삭제되어서 못 찾는거 빼고는 왠만해선 머리를 굴렸을때 다 나옵니다. --크렌베리 (토론) 2009년 3월 7일 (토) 01:01 (KST)
제가 실제로 경험한 일을 예로 들어 말씀드린다면, 실제로 연합뉴스 사이트 등에서 제목을 이용해서 찾을려고 하면 딴 링크로 빠지는 경우도 있는 등, 약간 찾기가 힘든 경우도 많았습니다. --H군 (토론) 2009년 3월 7일 (토) 22:44 (KST)
저 역시 실제로 경험한 일입니다만, H군님의 말씀처럼 제목을 이용해서 찾으려고 시도하여도 찾지 못하는 경우도 더러 있고, 또한 경우에 따라서는 '원문'은 아예 링크가 깨지거나 혹은 흔적조차 없이 사라져 찾을 수가 없으나, 오히려 다음 등 포털의 뉴스란에는 해당 기사가 온전히 남아있는 경우도 종종 볼 수 있습니다.(특히 다소 오래된 연합뉴스 기사들이 이런 경우가 많더군요.) -- 201KEI (토론) 2009년 3월 13일 (금) 02:57 (KST)
및 네이버 링크와 '재인용'의 차이가 무엇인지요? 형식적인 차이는 있지만 실질적으로는 마찬가지입니다. 또한 위에 파이어폭스 문제가 나왔는데, 크롬에서도 조중동과 같은 주요 언론 사이트가 잘 돌아가지 않습니다. 독자의 편의를 위해서라도 포털 사이트 기사 링크는 허용되어야 합니다. 물론 포털 사이트를 통한 인용보다 직접 인용이 좋겠지만, 원문 인용을 의무 사항으로 할 이유는 없다고 봅니다. 단행본, 논문 등의 '재인용'이 가능하다면, 인터넷 뉴스의 '재인용'이 가능하지 않을 이유가 없습니다. adidas (토론) 2009년 3월 7일 (토) 13:21 (KST)
다른 곳에 보면 knight님께서 케이블로 공중파 방송을 하고 있는데 케이블 채널을 인용할 수 있겠느냐고 의문을 표시하셨습니다. 하지만 포털 사이트를 인용한다고 해서 네이버 뉴스, 다음 뉴스 라는 식으로 인용하는 사례는 보지 못했습니다. 조선일보 등을 인용하고 네이버, 다음 링크를 넣은 경우는 봤습니다만, 그런 링크가 왜 잘못인지에 대해서는 잘 설명이 되지 못하고 있다는 느낌이 듭니다. 애초에 해당 링크에서 어떤 언론의 몇일 자 기사를 말하는 것인지만 표시해주면 '원출처'의 문제는 없다고 할 수 있습니다. adidas (토론) 2009년 3월 7일 (토) 13:32 (KST)
(1) 우선 링크는 상대방이 허용했는가의 문제가 있습니다. 이때 네이버 뉴스 등의 기사 링크는 네이버의 허락을 받아야 하며, 또한 원출처의 저작권자로부터 허락을 받아야 합니다. 단순히 네이버“에게만” 허락을 받았다고 끝나는 문제가 아니라 반드시 원본의 저작권자로부터 허락을 받아야 하며, 그 경우에도 원본의 링크인지, 네이버로부터 재링크인지를 허락받아야 합니다.
(2) 두 번째 문제로 “내가 사용하는 웹브라우저에서 접근할 수 없으므로 문제가 없다.”라는 것도 허용되지 않습니다. 그렇게 따진다면, 특정 언어를 알지 못하는 사람은 어차피 해당 내용을 알 수 없다는 주장도 성립하므로 같은 결과가 나오게 됩니다. 브라우저를 이용하여 접근이 가능한지 여부에 따라 저작권이 다르게 적용되지 않습니다.
(3) 원문 인용에 대한 허용과 금지는 저작권자의 권한이 아니지만, 인터넷에서 원본 사이트에 대한 링크 허용은 사이트의 저작권자의 권리입니다. 대부분 허용하고 있으나, 그것이 재링크까지 허용하는지는 알 수 없습니다. 또한 링크 허용은 인용과는 서로 다른 행위입니다. --Knight2000 (토론) 2009년 3월 7일 (토) 15:57 (KST)
인터넷 뉴스의 포털 링크는 '재인용'+'재링크'라는 두 가지 문제가 겹쳐 있습니다. 이때 인용은 글쓴이의 권리이고, 그에 따라 출처 표시 등의 의무만 지키면 됩니다. 그런데 링크 허용은 저작권자의 권리이므로, 해당 링크가 허용되었는지를 반드시 먼저 살펴야 합니다. 한국의 언론사는 대부분 기사에 대한 링크를 허용하고 있지만, 그것이 재링크에게까지 허용되었는지는 알 수 없습니다. --Knight2000 (토론) 2009년 3월 7일 (토) 16:10 (KST)
제가 이 사안을 거론한 이유는 WonRyong 님이 “공정 이용”을 거론하셨기 때문입니다. 공정 이용은 그것을 이용하는 사람의 권리입니다만, 그에 따른 의무가 있습니다. 다시 말해 출처 표시의 의무가 있고, 그 출처는 반드시 올바른 출처여야 합니다. 그런데 포털은 뉴스 기사의 게시자인지, 아니면 단순한 중간 전달자인지에 대해 법적 지위가 안정되어 있지를 않습니다. 이 경우 제3사의 기사를 링크한 경우에 “링크 허용”과 관련하여 문제가 생길 소지가 있습니다. 다시 말해 “공정 이용”을 위한 “공정한 과정”이 필요하기 때문입니다. --Knight2000 (토론) 2009년 3월 7일 (토) 16:10 (KST)
그러니까 제 주장은 네이버나 다음의 뉴스링크가 모두 해당 언론사와 계약해서 적법하게 제공하는 링크이므로 그 링크를 사용해도 적법하다는 것이고, 나이트님 주장은 네이버나 다음의 뉴스링크는 불법링크이므로 사용하면 범죄다 이런 주장이 아닌가요? 글쎄요. 전 네이버나 다음이 범죄집단이라고 생각해 본 적이 없습니다. 그 링크 다 적법한 것으로 보고 있습니다. 물론 계속 반복하지만, 조선일보 몇일자 그리고 네이버 뉴스 URL 이렇게 하는 것이지 네이버 뉴스 몇일자 네이버 뉴스 URL은 아닙니다. 네이버는 언론사가 아니지요. 여태까지 관행은 네이버 뉴스 URL이건 다음 뉴스 URL이건 해당 언론사 직접링크이건 다 허용하는게 관행이었고 총의였습니다만, 나이트님의 명백한 반대가 있군요. 그렇다면, 정책안이나 지침안을 작성해서 공동체의 의견을 찬반 의견을 물어 보시길 권해드립니다. 여태까지의 관행은 다 허용이랍니다. -- WonRyong (토론) 2009년 3월 7일 (토) 19:06 (KST)
링크 허용이 관행적으로 허용되지만, 링크에 대한 사항을 해당 사이트에서 기술하고 있다면, 그에 따라야 합니다. 또한 링크 허용이 관행이라면, 로봇 규약과 같은 사항은 애초에 등장할 일이 없어야 합니다. 왜냐하면 관행을 어기면서까지 로봇 규약을 만들 이유가 없기 때문입니다. --Knight2000 (토론) 2009년 3월 8일 (일) 14:18 (KST)
로봇 규약이 뭔가요? 참고로 법은 성문법과 불문법으로 이루어집니다. 대등합니다. 관행은 관습법을 말하지요. 성문법으로 대체할 수 있습니다. 성문법은 관습법으로 대체할 수 있지요. 다 그렇지는 않은데, 여하튼 원칙은, 법은 성문법과 불문법으로 이루어진답니다. -- WonRyong (토론) 2009년 3월 8일 (일) 14:46 (KST)
성문법 체계에서는 관행이 관습법이지만, 성문법보다 우위에 있지는 않습니다. 그리고 성문법 체계에서는 성문법을 관습법으로 대체할 수 없습니다. 엉터리 이론은 그만둬 주기를 바랍니다. 그리고 앞서 “관행적”이라고 했을 뿐 “관행”이라고 하지 않았습니다. 자꾸 법을 들먹이는데, “위법”과 “불법”의 차이라도 제대로 알고 있는지 의문입니다. (성문법을 관습법으로 대체할 수 있다는 이론은 법학을 4년 동안 배우면서도 한 번도 들어보지 못한 이론이네요.) --Knight2000 (토론) 2009년 3월 13일 (금) 00:40 (KST)
로봇규약은 인터넷 서버에 Robots.txt 파일을 넣어 두어 인터넷 주소를 수집하거나 웹 문서의 내용을 수집하는 자동 프로그램(흔히 “로봇” 또는 “봇”)의 접근을 금지하는 규약입니다. 인터넷 공간은 기본적으로 개방되어 있으므로 원론적으로 무제한 접근이 가능하며, 그에 따라 사생활 보호 등의 문제가 생겨남에 따라 무제한 접근에 대한 제한을 걸기 위해 만들어진 규약입니다. --Knight2000 (토론) 2009년 3월 13일 (금) 00:40 (KST)
보충 설명으로, '저작권위원회'의 답변으로는, 단순 링크는 저작권을 침해하지 않을 가능성은 크지만, 그렇지 않다고 보는 견해도 있다고 설명하고 있습니다. 이 경우에 홈페이지의 메인에 링크하는 것은 문제가 되지 않는다고 합니다만, 대한민국의 정부기관(예를 들면, 문화체육관광부)의 저작권 정책을 참조하자면, 홈페이지에 대한 링크도 관리자에게 알려줄 것을 요구하고 있습니다. (그렇다고 해도, 확인 가능을 강조하는 위키백과에서 사용하는 링크에 일일이 허가를 받아야 한다면 효율이 상당히 떨어지리라 생각됩니다.) jtm71 (토론) 2009년 3월 7일 (토) 17:56 (KST)
효율성을 생각한다면 “공정이용”을 허용해야겠네요. --Knight2000 (토론) 2009년 3월 13일 (금) 00:42 (KST)
링크와 관련해서 생각해 보면, 홈페이지에 대한 링크는 허용하되 이에 속한 웹페이지에 대한 링크는 금지한다면 이는 참고 서적의 페이지까지 명시해야 한다는 의견과는 반대 방향이 된다고 여겨집니다. 또한, 영어 위키백과는 직접 링크에 대한 규제가 없고, 오히려 링크는 직접적으로 관련이 있어야 한다고 설명하고 있습니다. 일반 검색 엔진의 경우도 홈페이지가 아닌 직접적인 링크를 표시하고 있습니다. (물론, 이러한 사실들이 직접 링크가 문제가 되지 않는다는 것을 의미하지는 않습니다.) 단, 링크시 알려줄 것을 명시한 (문화재청을 포함한) 관공서 웹페이지의 경우, '위키백과'에 사용되는 용도로 허가를 받을 필요는 있다고 생각됩니다. jtm71 (토론) 2009년 3월 14일 (토) 21:11 (KST)
공지에 나와있는 관리자 선거 일자가 이상합니다.
화면 위에 뜨는 공지(정확한 명칭을 모르겠네요..)에 관리자 선거 일자가 이상합니다. 두 분 모두 이미 기한이 끝난것처럼 보입니다. (~3월 6일)이라면 오늘까지 선거를 치르는 듯 합니다. 저만 그렇게 보이나요??Yknok29 (토론) 2009년 3월 6일 (금) 20:59 (KST)
해결 되었네요. 감사합니다.Yknok29 (토론) 2009년 3월 6일 (금) 21:13 (KST)
김수환 문서 관련 사진을 구합니다.
당연한 말이지만, 저작권에 문제가 없는 사진으로(촬영자 본인이 자유저작물로 올려주시면 됩니다.) 김수환 추기경과 관련된 사진을 구합니다.Yknok29 (토론) 2009년 3월 6일 (금) 21:15 (KST)
야간에 찍은 사진이라 아주 상태가 좋지는 못합니다만, 선종하신 이후 몰린 추모인파와 입관하신 이후의 사진이 있습니다. 물론 사진들은 모두 직접 촬영한 것입니다. 만약 필요하시다면 공용에 올려놓고자 합니다. -- 201KEI (토론) 2009년 3월 13일 (금) 03:01 (KST)
단국대학교 문서에서..
오른쪽 위의 좌표를 누르면 사이트로 이동하는데요.. 지도 왼쪽에 Title부분이 있습니다. 그 오른쪽에 단국대학교 링크가 있는데 이 링크가 영어 위키백과로 걸려있네요..;; en:단국대학교로요... ko:단국대학교로 링크를 바꾸어야 할 것 같은데.. 어떻게해야될까요? shyang23 토론 기여 메일 2009년 3월 7일 (토) 12:42 (KST)
툴서버용 틀을 만들어 보겠습니다. 틀 제목은 틀:GeoTemplate으로 알고 있습니다.--Kwj2772 (msg) 2009년 3월 7일 (토) 12:55 (KST)
항의
독립적 시각을 유지하기 위해서 독도와 함께 다케시마를 병기하는 것이 올바른가요? 어느 날 갑자기 일본인들이 제주도를 자신의 영토라 이야기하기 시작한다면 이 또한 독립적 시각을 유지하기 위해서 제주도에 대한 일본의 지리 명칭을 함께 병기하는 것이 중립적인 관점을 유지하는 방법이 될 수 있습니까? 위키피디아의 중립적 혹은 독립적 관점에 대한 정의가 잘못된 것으로 생각됩니다. -- 이 의견을 작성한 사용자는 Zaemin (토론)이나, 서명을 남기지 않아 다른 사용자가 추가하였습니다.
일본인들이 제주도를 자신의 영토라 이야기하기 시작하면 중립적 관점에 의하여 당연히 병기해야죠. -- 66 Quotation Marks. 99 2009년 3월 7일 (토) 19:36 (KST)
다케시마를 병기만 했을 뿐 독도가 옳은 주장이라는 점을 분명히 하고 있기 때문에 중립의 관점에서 아무런 문제는 없습니다 adidas (토론) 2009년 3월 7일 (토) 20:04 (KST)
이승만 대통령이 제기한 대마도 한국 영토론을 근거로 쓰시마에 중립적인 관점을 반영하라는 요구가 있습니다. --케골 (토론) 2009년 3월 7일 (토) 20:28 (KST)
그런 주장도 쓸 수는 있지요. 하지만 다케시마와 달리 극소수론이라는 점도 분명히 해야 하겠고요 adidas (토론) 2009년 3월 7일 (토) 21:59 (KST)
Pudmaker님의 의견과 대체로 저도 비슷합니다. 여기는 '대한민국 위키백과'가 아닌, '한국어 위키백과'라는 점을 아신다면 말이죠. 모든 오해가 풀리실듯 --H군 (토론) 2009년 3월 7일 (토) 22:41 (KST)
이의제기 하신 분은 저와 좀 비슷한 견해인가 봅니다.
저는 위키백과의 중립성에 대한 이해가 매우 잘못되어 있다고 보고 있지요. 일단 한국은 남북한이다라는 다수견해도 반대합니다. 한국은 남한이지요. 북한은 한국이 아니라 조선이라고 부릅니다. 한국어는 남한어지요. 조선족 자치주의 언어는 조선어지 한국어가 아닙니다. 역시 북한도 자기네가 한국이 아니라 조선인민 어쩌고 하면서 조선이라고 하며, 자기들 말을 조선어라고 하지 않나요? 문화어라고 부르나요? 여하튼, 한국어라고 안 부릅니다.
한국어 능력평가 시험이라는게 있는데, 남한어 능력평가 시험입니다. 여기는 한국어 위키백과지요. 즉 남한어 위키백과입니다. 즉 그 주체가 남한사람들이지 북한사람들은 빠집니다. 조선족 자치주 사람들도 빠지지요. 조선어 여기서 쓰면 몰매맞지요. 그럼 제주도 방언이나 부산 방언은 됩니까? 역시 난리가 납니다. 이게 다 중립성 위반입니까? 글쎄요. 중립성의 이해에 큰 문제가 있다고 4년 전 부터 주장해 왔지요.
다케시마도, 여기는 남한어 위키백과이며, 남한말은 세계어가 아니라서, 주로 남한 사람들이 쓰지, 다른 사람들 별로 안 씁니다. 여기 사용자 대다수도 남한 사람들이지요. 자꾸 남한 남한 하니까 이상하네요. 우니라라라고 하지요. 따라서 우리나라 사람들에서의 보통적이고 상식적인 수준에서의 중립성입니다. 다케시마는 일본에서의 중립성이고 공정성이겠지요.
다만, 독도 본문에 일본인들이 다케시마로 주장한다는 설명을 좀 할 수도 있겠지만, 독도도 되고 다케시마도 되고 리앙쿠르락스도 된다는 견해가 바로 위키백과의 중립성에 맞다는 견해는, 중립성에 대한 큰 편협성을 가진 견해로 보며 중립성에 위반하여 중립성이란 단어를 해석하고 있다고 보아집니다.
한마디로, 대한민국 사람 아무나 물어봐도 다 상식적으로 생각하는 것이 "기준"이며, 그 외에는 약간의 기술을 하거나 하여도 용인은 되는 정도의 중립성이지, 독도도 맞고 다케시마도 맞다? 그건 중립성이란 단어에 대한 큰 중립성 위반적인 해석이라고 봅니다. -- WonRyong (토론) 2009년 3월 8일 (일) 20:52 (KST)
애초에 위키백과가 언어별로 나뉘어져 있다는 점을 부정하시는 발언이라고 생각됩니다. 아울러 남북한의 언어가 서로 '다른 언어'라고 할 정도의 차별성이 없는 이상, '한국어 위키백과'는 한국어를 사용하는 두 국가를 모두 존중해야 합니다. adidas (토론) 2009년 3월 9일 (월) 11:22 (KST)
솔직히, 제주특별자치도의 명칭이나 설명을 모두 제주어로 쓰자고 하면 상당히 혼란스러울 것이라 생각합니다. 북한 관련 문서들도 실제로 사용되는 말이 아닌 '시늉 뿐'이라는 비판을 피하기 어렵다고 생각됩니다. 어쨌거나, 고려인이나 조선족의 위키백과의 이용 정도와 참여 정도가 어느 정도 될 것인지 의문입니다. jtm71 (토론) 2009년 3월 9일 (월) 11:42 (KST)
개인적으로는 한국어를 사용하는 두 개의 국가인 남북한의 표준어가 아닌 언어는 되도록 사용을 자제하는 것이 맞다고 봅니다. 또한, 현실적으로 남한인 사용자가 절대 다수이므로 되도록 표준어를 쓰고, 지금 하는 것처럼 문화어를 병기하는 것이 좋다고 보고요. 그리고 외국인 사용자도 있는 마당에 조선족, 고려인 등이 보고있지 않으리라는 보장이 없습니다. 또한 남한에 유학중인 문화어 사용자도 존재할 수 있겠고요. 예전에 문화어 사용자가 한명 있지 않았던가요? 결국 반달로 차단됐지만..(기억이 가물가물) adidas (토론) 2009년 3월 9일 (월) 11:45 (KST)
병기는 해야하지만 문서명이나 문법은 모두 대한민국 표준어로 해야 합니다. -- 윤성현 論 • 기여 • F.A 2009년 3월 9일 (월) 11:51 (KST)
아직까지는 문화어 사용자의 참여는 없었던 것으로 알고 있습니다. 북한의 접속 환경은 매우 제한적일텐데 장난으로 문서훼손 행위를 할 이유가 없겠죠. jtm71 (토론) 2009년 3월 9일 (월) 13:02 (KST)
북한에서 접속하는게 아니더라도 북한의 해외 유학생이나 조선족, 자이니치 등 문화어 사용자 층은 꽤 됩니다. adidas (토론) 2009년 3월 9일 (월) 13:51 (KST)
추측은 할 수 있겠지만, 확인할 수 있는 증거가 있을까요 ...? jtm71 (토론) 2009년 3월 9일 (월) 16:06 (KST)
지금 접속자 중에 문화어 사용자가 없다는 증거 역시 없죠. 어느 쪽도 증거를 제시할 수는 없습니다. 글을 쓸때 항상 '잠재적 독자층'을 고려하는 것이 옳다고 봅니다.(위의 표현은 잠재적 사용자를 말한 것인데 제가 의미 전달을 잘못 했군요 죄송;;) 물론 위에서 밝혔듯, 문화어 사용을 일반화하자는 것은 아니고요, 지나치게 남한 편향적인 표현은 조심하자는 것이죠. adidas (토론) 2009년 3월 9일 (월) 22:48 (KST)
지금 접속자 중에 문화어 사용자가 없다는 증거 역시 없죠. 어느 쪽도 증거를 제시할 수는 없습니다. 큰 오류군요. 증거가 명백한데 증거가 없다니요. 한국어판 열린 이래 여기서 전부 대한민국 표준어 써왔습니다. 관행이지요. 표준어가 중립성 위반이라구요? 단 한 번도 바뀐적이 없이 한국어판 열린 이래 계속 써 왔으며, 관습헌법으로 볼 수도 있을 정도입니다. 증거가 명백하지요. 문화어 사용자는 단 한명도 없습니다. 집에서 뭘 쓰는 관심없고, 여기서 쓰는 말만이 논의의 의미가 있지요. -- WonRyong (토론) 2009년 3월 10일 (화) 09:06 (KST)
문화어를 사용한 문서가 있습니다. 그런데 없다니요? 전부 대한민국 표준어만 써왔다? 제발 근거 없는 소리는 지양해 주셨으면 합니다. 틀:사회과학출판사의 철학사전을 참고하시기 바랍니다. 조선민주주의인민공화국의 백과사전과 관련한 글은 대부분 문화어가 쓰이고 있습니다. --Knight2000 (토론) 2009년 3월 13일 (금) 13:43 (KST)
앞으로도 영원히 없을 것으로 단정할 수 있습니까? 그리고 이전에도 장난인지 진짜인지는 확실하지 않지만 문화어 쓰는 사람은 있었습니다. 이후에도 더 생길 가능성은 있고, 남북통일이 된다면 그런 가능성이 매우 커지겠지요. 원룡님이 원하는 것은 무엇입니까. 현재 이곳 들어오는 사람의 다수가 대한민국 사람이니 그냥 대놓고 대한민국 위키백과로 가겠다는 것입니까? 그동안의 주장으로 미루어 보아 제 추측이 맞는 것 같습니다만 adidas (토론) 2009년 3월 10일 (화) 10:09 (KST)
문화어를 여기서 쓴 사람을 아직 발견은 못했지만 그래도 대한민국 쪽으로만 편향되어서는 안됩니다. 물론 문법이나 문서명은 남한 쪽에 맞춰야 하는 것은 맞지만요. -- 윤성현 論 • 기여 • F.A 2009년 3월 10일 (화) 10:11 (KST)
좀더 엄밀하게 하면, 표준어 표기법에 따르는 것도 100% 맞는 것으로 단정할 수는 없습니다. 다만 현재 편집자 및 이용자의 대부분이 표준어 사용자라는 점 때문에 그렇게 하는 것이며, 나중에 문화어(여러가지 한국어 방언 중 표준어 정도의 공식성을 갖춘 유일한 방언) 사용자 층이 많아진다면, 영어판에서 하는 것처럼 문화어 표현도 충분히 허용될 수 있다고 생각합니다. 그리고 지금은 차단 상태인데 문화어 사용자가 있긴 했습니다. 그리고 점점 대한민국 내에도 조선족이나 탈북자들처럼 문화어를 쓰는 사람들, 표준어보다는 문화어와 유사성이 훨씬 높은 방언을 쓰는 사람들이 늘어나고 있는 마당에 그동안 표준어를 써왔으니 대한민국 위주의 편집을 하자는 원룡님의 주장은 설득력이 없지요. adidas (토론) 2009년 3월 10일 (화) 10:18 (KST)
지금은 좀 시간이 지난 얘기긴 한데, 원룡님의 주장은 결국 위키백과:표준어를 연상시킵니다. adidas (토론) 2009년 3월 10일 (화) 10:21 (KST)
그렇지요. 그거 제가 제안한 정책안입니다. "한글 위키백과는 대한민국 표준어를 따른다. 북한 표준어는 금지된다." 이것은 사실 여기 관습법이라서 꼭 성문법인 정책을 만들 필요도 없다고 보지만요. -- WonRyong (토론) 2009년 3월 10일 (화) 16:57 (KST)
당연합니다, 다수가 쓰는 말이 표준어인데 그걸 문화어로 바꾸면... 남한에 사는 사용자뿐만 아니라 대한민국에서 태어나서 자라고 미국에 사는 저까지도 불편할 것입니다. -- 윤성현 論 • 기여 • F.A 2009년 3월 10일 (화) 10:28 (KST)
음... 일단 기술하는 언어에 대해서 말하자면, 참여하는 사람이 남한 쪽에 바탕을 두고 있는 한국어 화자가 대부분인 이상, 결국은 남한 식의 한국어로 위키백과가 저술되겠지요. 그걸 두고 편향되었으니 조심하자 하는 것은 좀 무리일 것 같고.. 많이 쓰는 사람이 쓰는대로 가되 그렇지 않는 경우에 대해서도 배타적으로 구분지어 가르고 뭐가 맞고 뭐가 틀리고 하지 않으면 충분하다고 생각합니다. 그리고 다루는 내용의 한국 편중 부분에 대해서도 마찬가지입니다. 그런 경향으로 가는 것은 어쩔 수 없으나 다른 경우도 배려하면 됩니다. -- tiens (토론) 2009년 3월 10일 (화) 11:07 (KST)
그런 의견에는 일정 부분 동감합니다. 하지만 원룡님의 주장은 그것이 아니라 아예 대한민국 위키백과임을 선포하자는 식이어서 걱정이 됩니다. adidas (토론) 2009년 3월 10일 (화) 12:22 (KST)
왜 걱정이 되시나요? 이해가 잘 안 됩니다. 사실, 영어 위키백과의 경우, 미국 위키백과이지, 호주 위키백과일까요? 호주법이 적용 안 됩니다. 여기는 대한민국 저작권법이 적용됩니다. 그렇다면, 대한민국 헌법이 적용되며, 대한민국 헌법 제3조에 따르면 북한은 국가도 아니며, 우리나라의 미수복영토입니다. 또한, 대한민국 법률에는 저작권법만 있는게 아니랍니다. 국어기본법도 있지요. 아래에 퍼옵니다. 국어기본법은 당연히 여기 한국어판 위키백과에 적용되고 있는 법률입니다. s:국어기본법 s:국어기본법 시행령 참조. -- WonRyong (토론) 2009년 3월 10일 (화) 17:10 (KST)
대한민국에서는 국제법이 헌법보다 우위에 있습니다. 다시 말해 북한은 국제연합에서 인정하는 국가이며, 북한 지역은 남한의 미수복영토이기에 앞서 실질적인 북한의 영토입니다. 북한이 미수복영토라면, 왜 1954년 대한민국 제3대 총선에서 북위 38도선 이북에서는 국회의원 선거를 치르지 못했을까요? --Knight2000 (토론) 2009년 3월 13일 (금) 00:32 (KST)
인터넷 접속은 거의 없지만, 북한 주민들의 입장은 존중해야 한다는 의견에는 공감합니다. 하지만, 실질적인 편집을 할 수 있는 참여자가 없는 상황에서는 그들의 언어로 문서를 작성하기는 사실상 어렵습니다. 개인적으로는 '북조선'이라는 단어가 과연 《조선말대사전》에 수록되어 있는지조차 의심스럽습니다. jtm71 (토론) 2009년 3월 10일 (화) 19:08 (KST)
당연히 없지 않을까 합니다. 북조선이라는 표현은 '남한'이라는 표현처럼 '임시변통'적인 표현일 뿐이고요. '조선'이라는 약칭을 써줄 수 없으니 그런 것이고요. 그런저런 이유로 인해 '북조선'이라는 표현을 꼭 사용하자는 컨센서스는 형성되지 않았고요. 다만 가끔 보이듯 '한국'이라는 표현이나 '우리 나라'라는 식의 표현이 나오지 않게 주의해야 하겠죠. 또한 원룡님 주장처럼 다케시마 주장을 아예 없애자고 해서도 안되겠고요 adidas (토론) 2009년 3월 10일 (화) 20:33 (KST)
주석 작성할때
잠깐 질문하려는데요, 주석</b>을 작성할때, 문장 말미</b>에 달 경우,
문장 입력을 완료한 뒤 마침표 앞</b>에 달아야하나요?
문장 입력을 완료한 뒤 마침표 뒤</b>에 달아야하나요?
전 이때까지 마침표 앞에 달아야 하는 것</b>으로 알고 있었는데, 어떤 분이 뒤에 달아야 한다고 말씀하셔서 도움말을 뒤져보니 주석에 관한 편집 지침은 다루지 않고 있어서 부득이하게 질문합니다. 아니면 제가 못 본 것일 수도 있구요. 다른 사용자 여러분의 답변 부탁드립니다. --Av3037 (토론) 2009년 3월 7일 (토) 20:30 (KST)
다른 분은 모르겠고, 저는 마침표 뒤에 답니다. 예를 들어보지요.
안녕?[각주번호]
안녕[각주번호]?
그랬다.[각주번호]
그랬다[각주번호].
이것을 볼 때, 물음표가 각주번호 뒤에 있으니까 이상합니다. 그래서, 마침표 뒤에 각주번호를 달고 있습니다. -- WonRyong (토론) 2009년 3월 7일 (토) 20:58 (KST)
저는 마침표 뒤에 다는 편인데, 어떻게 하든 특별히 상관 없지 않나 합니다 adidas (토론) 2009년 3월 7일 (토) 21:58 (KST)
위키백과의 여러 유저마다 모두 다른 편이니 어떻게 하든 상관은 없다고 봅니다. --개마리 (토론하기) 2009년 3월 8일 (일) 01:21 (KST)
"어떻게 하든 특별히 상관 없다"는 표현은 제가 좋아하는 표현입니다. -- WonRyong (토론) 2009년 3월 8일 (일) 20:53 (KST)
주석은 (1) 마침표 및 문장부호 뒤에 달면 문장 부호에 상관없이 내용에 대한 주석 또는 문장 전체에 대한 주석이 됩니다.
(2) 마침표 및 문장부호 앞에 달면 해당 “글귀”(글자 형태)에 대한 인용으로 해석됩니다. (다만 이 둘을 구분하지 않고 다는 경우도 많습니다.)
(3) 명사 뒤, 조사 앞에 달면 해당 명사에 대한 주석이 됩니다.
(4) 명사 뒤, 조사 뒤에 달면 그 명사를 포함한 내용(명사구, 명사절)에 대한 주석이 됩니다. (다만 앞의 두 경우를 구분하지 않는 경우도 많습니다.)
(5) 따옴표의 뒤에 주석이 달리더라도 따옴표 자체는 포함되지 않습니다. 다시 말해 따옴표 뒤에 주석을 달거나 앞에 달거나 똑같은 의미를 가집니다.
대충 이렇게 알고 있었습니다. --Knight2000 (토론) 2009년 3월 8일 (일) 14:06 (KST)
사용자:Russ에 대한 차단 해제
2007년 2월에 무기한 차단되었던 사용자:Russ에 대한 차단 해제에 관한 견해를 사랑방에 여쭤봅니다. 2007년 7월 LERK님께서 영구차단해제를 요청하신 바 있었는데 당시에는 차단된지 5개월에 지나지 않아 총의를 구득하지 못했습니다. 하지만 지금은 차단된지 2년이 넘었고 차단 해제를 논의해볼만 하다고 생각되는군요. 만약 문제되는 행동을 한다면 그 때 차단해도 늦지 않다고 생각되며, 위키백과에 일정한 기여를 할 수 있는 사용자는 되도록 활동을 해줄 수 있는 방향이 옳은 듯 합니다. 영구의 차단은 최대한 자제되는 것이 바람직하고 RUSS 사용자의 경우 2년이 지났으니 이제 해제할 시점이 온 것 같습니다. 다른 사용자분들의 견해는 어떤지 여쭤봅니다. RUSS사용자 본인의 참여가 가능하다면 IP상태로라도 견해를 표명해주셨으면 좋겠습니다. --hun99 (토론) 2009년 3월 7일 (토) 21:49 (KST)
거의 대부분의 무기한 차단에 반대하는 입장으로서 차단 해제에 찬성입니다. 위키낱말사전에서도 열심히 활동하시고 있고 앞으로도 좋은 활동 해주셨으면 좋겠네요 adidas (토론) 2009년 3월 7일 (토) 21:58 (KST)
E모 사용자와 U모 사용자와는 달리 무기한 차단 중에도 다중계정을 만들거나 하지 않았지만, 이전에 있었떤 차단 해제 후 똑같은 문제 반복에 대해서는 모르겟네요. -- 66 Quotation Marks. 99 2009년 3월 7일 (토) 22:22 (KST)
저 두 사용자는 무슨일이 있더라도 여기서 무기한 차단을 풀면 안되죠. 차단 0순위 상대들입니다. -- 윤성현 論 • 기여 • F.A 2009년 3월 9일 (월) 06:01 (KST)
당연히 찬성합니다. 문제에 대한 염려는 문제가 생겼을 때 하는 것이 바람직하지요 --iTurtle (토론) 2009년 3월 7일 (토) 22:33 (KST)
무기한 차단은 자제하는것은 옳은 방향이며 그사용자가 다시 돌아와서 트러블을 일으킨다면 그때가서 차단해도 늦지않을것 같습니다. Rlagmlrn5u (토론) 2009년 3월 7일 (토) 22:37 (KST)
지금 IP로 활동하고 있는데, 저는 위키낱말사전에서 활동하고 있습니다. 물론 2년전에 문제를 일으켜서 죄송합니다. 사실 그 때는 제가 다른 사용자들에게 화가 나서 문제를 일으켰어요. 하지만 지금은 죄송합니다. --61.99.166.193 (토론) 2009년 3월 7일 (토) 23:09 (KST)
이유는 이미 윗분들께서 충분히 달아 주셨습니다. 단, 아이피 유저로 편집하는 것도 차단 회피에 해당된다는 말을 듣고, 약간의 제재도 필요할거 같습니다. --개마리 (토론하기) 2009년 3월 8일 (일) 00:57 (KST)
'무기한 차단'이라는 것이, IP 편집은 허용하는 것이었나요 ...? jtm71 (토론) 2009년 3월 8일 (일) 01:07 (KST)
제가 알기론, 차단 중에 IP를 이용해 편집하는 것은 위키백과:다중 계정의 차단 회피에 해당한다고 보입니다. 다만, 그렇게 제재까지는 필요없다고 생각합니다. --H군 (토론) 2009년 3월 8일 (일) 01:10 (KST)
2년이면 자숙의 시간으로 충분합니다. 아이피 사용자로서 동일한 문제를 일으키지도 않았으니, 차단 회피라고도 할 수 없군요. 기회를 주지요. --Dalgial (토론) 2009년 3월 8일 (일) 01:23 (KST)
지금도 아이피를 사용하고 차단회피가 계속하고 있습니다. 이런 상태에서 해제는 어렵습니다. ----hyolee2♪/H.L.LEE 2009년 3월 8일 (일) 08:17 (KST)
아이피 편집은 11월부터 시작된 것으로 보이고, 이 아이피가 Russ님인 것을 밝힌 것은 어젯밤입니다. 그 사이 4개월간 전혀 문제가 없었다는 건 이미 선의의 기여를 할 준비가 충분히 되어있다고 봐도 좋지 않을까요? --더위먹은민츠(발자취) 2009년 3월 8일 (일) 12:52 (KST)
제가 한국어 위키낱말사전에 들어가 확인해본 결과, Theoteryi님께서 IP를 사용해 여기서 의견을 밝혀달라는 내용을 남기셨더군요. 이 Russ씨라는분은 차단 회피를 저질렀지만, 한편으로는 얼마나 급박했을까라는 생각도 듭니다. --H군 (토론) 2009년 3월 8일 (일) 11:43 (KST)
Russ라는 분이 아이피사용하면서 문제를 일으켰다면 또 다른 스토리가 나오겠지만 그것도 아닌데... 우리 모두의 위키에서 아이피 사용까지 금지하면서 위키근처에 얼씬도 못하게 하는것은 말도 안된다고 봅니다. --Anece20 (토론) 2009년 3월 8일 (일) 11:46 (KST)
네. 정책에 따르면 다중 계정을 사용한다고 하더라도 '악용'하는 경우에만 차단할 수 있도록 되어있습니다. --H군 (토론) 2009년 3월 8일 (일) 11:50 (KST)
아이피 편집이 차단 회피인 것은 일단 맞지만, 그 사이에 아이피로든 다른 다중계정이든 전혀 분란이 없었고 이전의 행위에 대해 사과하고 있으므로 차단을 해제해도 무리 없다고 봅니다. --더위먹은민츠(발자취) 2009년 3월 8일 (일) 12:50 (KST)
2년이라면 충분하다고 생각합니다. --Knight2000 (토론) 2009년 3월 8일 (일) 13:58 (KST)
Russ님께서는 위키낱말사전에서 정말 열심히, 성실히 활동하고 계십니다.그 점도 참작해 주세요. Nichetas (토론) 2009년 3월 8일 (일) 16:01 (KST)
여러 차례 논의되었던 내용이니 만큼, 해제 이후 사용자의 정직과 선의가 지켜진다는 조건에서 차단 해제를 검토할 필요가 있다고 생각됩니다. jtm71 (토론) 2009년 3월 8일 (일) 18:06 (KST)
IP를 이용한 편집이 계속되긴 했지만, 그 동안에 별 문제도 없고 해서 차단을 풀어주는 것도 괜찮다고 생각됩니다. --Š.ßULLET. (토론) 2009년 3월 8일 (일) 18:08 (KST)
해당 사용자가 정말 문제를 일으키지 않고 기여할 준비가 되었다고 밝힌다면, 차단을 해제하는게 좋다고 생각합니다. --H군 (토론) 2009년 3월 8일 (일) 19:54 (KST)
제가 비록 2년전에 문제를 일으켰지만, 반성을 많이 했습니다. 저도 여기서 기여를 많이 하고 싶습니다. 2년전에 있었던 일은 사과드립니다. 그때는 제가 다른 사용자들에게 화가 나는 바람에 문제를 일으켰어요. 하지만 IP로 활동하는 동안에도 문제를 일으키지 않으려고 노력했습니다. 앞으로도 좋은 기여를 많이 하겠습니다(비록 제가 차단해제된 이후에도 위키낱말사전에서도 많은 활동을 하겠지만, 여기서도 많은 기여 및 좋은 기여도 하겠습니다). 정말로 좋은 기여를 많이 하겠습니다. --61.99.166.193 (토론) 2009년 3월 8일 (일) 20:02 (KST)
좀 늦은감이 있네요. 2년이나 차단되었었나요? ㅜㅜ -- WonRyong (토론) 2009년 3월 8일 (일) 20:27 (KST)
이의가 없다고 판단, Hun99님을 대신해서 제가 차단 해제 조치를 취하겠습니다. --H군 (토론) 2009년 3월 8일 (일) 20:59 (KST)
위낱에도 얘기 해줘야겠네요 adidas (토론) 2009년 3월 8일 (일) 21:36 (KST)
위키프로젝트에 대한 의욕과 애정은 높이 사야 합니다. 또한, 다중계정은 위키의 기본정책을 위반하는 것이 아닙니다. 차단회피 역시 계속적으로 문제점을 일으킨 경우에만 해당된다라고 해석하는 것이 맞습니다. 따라서, 즉각적인 차단해제조치를 요청합니다. Signed by mhha (토론) 2009년 3월 9일 (월) 07:24 (KST)
다중 계정은 꼭 필요한 경우가 아니면 원칙상 금지되어 있습니다. 정책인 백:다중 계정을 참조하세요. --더위먹은민츠(발자취) 2009년 3월 9일 (월) 14:57 (KST)
회피 를 예로 들면 다른 계정을 생성하는 것이 이에 해당됩니다. ip 사용자로 사용한 것은 계정을 생성하는 과정을 거치지 않았으므로 회피에 해당되지 않습니다. Signed by mhha (토론) 2009년 3월 10일 (화) 15:28 (KST)
다중계정 에 대하여 메타사무장의 답변은 원칙적으로 금하고 있지 않다 입니다. 한국어위키백과에서 다중계정 을 금하는 것은 투표,총의 와 같이 한사람이 두 사람으로 인식되어 집단에 영향을 미치게 하는 경우입니다.
다중 계정을 악용하는 경우, 다중 계정은 무기한 차단될 수 있으며 본 계정도 관리자에 의해 악의성의 정도에 따라 차단 조치될 수 있습니다
입니다. 무조건 금하고 차단하는 것이 아니라는 뜻입니다. Signed by mhha (토론) 2009년 3월 10일 (화) 15:28 (KST)
즉각적인 해제에 반대합니다. 총의를 모으고, 일반적인 규정을 제정한 후에 이에 부합한지 판단하여 해제하는 것이 장기적인 안정성을 위해 도움이 됩니다. 개인적으로는 1년 이상의 장기 차단에 반대합니다. --케골 (토론) 2009년 3월 9일 (월) 15:49 (KST)
저는 1개월 이상의 장기 차단에 반대합니다. Signed by mhha (토론) 2009년 3월 10일 (화) 15:28 (KST)
제 개인적인 생각인데, 기본적으로 차단 해제하기에 입니다. 다만, 혹시 차단을 해제됐을 경우, 먼저 Russ님은 사과할 필요가 있습니다. 그리고 당분간 어느 정도 편집하기에 제한을 두는 편이 좋을 거 같습니다.(예를 들자면, 문서 생성하기를 금함, 토론(삭제나 차단)에 참여를 제한함, 등) 아직 비어 있습니다만 사용자:Russ/후견인 제도를 정하려 합니다. 혹시 다시 반달 행위를 한다면 추방(BAN)하면 되는 거 같습니다. -- LERK (논의하기, 일지) 2009년 3월 10일 (화) 15:42 (KST)
괜챦은 제안인 듯합니다. jtm71 (토론) 2009년 3월 11일 (수) 10:41 (KST)
후견인 제도는 미성년자의 범법행위에 대한 선도로써 존재하는 것입니다. 이곳은 미성년자 성년자 구분없습니다. 상당기간 문제를 일으키지 않는 장기차단자에 대하여는 조건 없는 빠른 복귀가 가장 최선의 선택입니다. Signed by mhha (토론) 2009년 3월 11일 (수) 13:12 (KST)
차단 해제의 조건에 대해서는 당사자의 의견이 필요할 듯합니다. jtm71 (토론) 2009년 3월 11일 (수) 21:50 (KST)
사회와 법률의 발전 방향을 역행해서는 안됩니다. 과거 전과표시제도도 지금은 사라지고 이들에 대한 평등한 처우를 보장하려는 것이 최근의 법률발전의 기본 방향이며 사회발전의 기본방향인데 이런 경우를 당한 사용자가 자의였던 아니던 간에 그것을 계속 붙들고 반성하라는 등의 강요를 하고 후견인제도를 만들어서 마치 계속적인 죄인취급을 하겠다면 이건 다분히 인민재판적인 비민주주의적 처사라고 판단됩니다. 위키커뮤니티가 평등정신에 입각하고 있다고 주장하면서 비평등으로 다른이들을 대하는 이들이 많이 존재한다는 것이 상당한 비상식적 사고라고 판단됩니다. 어느날 갑자기 당신이 분쟁에 휩싸이고 오해를 받고 화를 내는 것에 일조함으로써 무기한 차단되고 그리고 2년이 지난 후 다시 복귀해서 과거의 실수를 거울 삼아 잘 해보려고 사과형태의 발언까지 했는데, 다시 사과해라! 후견인이 필요하다! 복귀조건을 달아라! 이렇게 주장하는 분들이 나온다면 당신의 느낌은 어떻겠습니까? 역지사지로 다른 사람의 입장도 생각해 주고, 누구든지 같은 경우에 처해질수도 있다는 가정을 항상 하면서 살아가야 하지 않을까요? 위키는 까칠하고 정떨어지는 인간들이 모인 집합소 같은 곳이 아니라는 생각이 들었으면 좋겠습니다. 자신의 그릇을 크게 가지고 넓게 누구든지 포용할 수 있는 것이 바로 그 사람의 능력이며 그 사람의 미래를 결정하는 척도가 될 것입니다. ~
차단을 조기 해제한 관리자로서 답변하자면, 이 사용자는 무려 2년간 차단되어 있던 상태였습니다. 비록 IP 등을 사용해서 변칙적으로 들어오긴 했지만, 이 사용자의 그 활동은 아무 문제가 없는, 이른바 '정상적 활동'으로 볼수 있었기 때문입니다. 또한 차단 해제 찬성 사용자분들이 의견을 받자 마자 압도적으로 많았기 때문에, 더이상 진행시켜봤자 찬성 의견만 늘어날 것으로도 보였기 때문입니다. 이 사용자에 대한 차단 해제 요청이 한두번 들어온 것도 아니었기 때문에 앞의 요청도 참고해 조기 해제했습니다. --H군 (토론) 2009년 3월 12일 (목) 23:12 (KST)
이미 해제가 된 모양이군요 ^^; 아무튼 저 역시, 차단기간 중 IP로의 접속 등을 하긴 했으나 별다른 문제를 일으키거나 분란에 휩쓸리지 않았던 점 등 여러 정황을 고려할 때, 차단 해제는 현명한 조치라고 생각됩니다. -- 201KEI (토론) 2009년 3월 13일 (금) 10:14 (KST)
사용자:Unypoly도 혹시 보고 있다면, 러스님처럼 ip로 조용히 기여 + 타 프로젝트에서 활발한 활동을 통해 차단 해제의 수순을 밟았으면 합니다. adidas (토론) 2009년 3월 13일 (금) 10:18 (KST)
공감합니다. 이번 기회로 유니폴리는 루스님을 본받아야 할 것 같습니다. -- 윤성현 論 • 기여 • F.A 2009년 3월 13일 (금) 10:37 (KST)
이번 건은 특별한 면이 있었다고 생각됩니다만, 위키백과의 규정을 바꾸기 전에는 '차단회피'를 권장할 수는 없겠죠. jtm71 (토론) 2009년 3월 14일 (토) 21:50 (KST)
각종 정보 틀의 그림 부분 양식을 통일하는 게 어떻습니까.
틀:대학 정보
틀:도서관 정보
틀:서울시내버스
틀:철도역 정보
위키에 정보 틀이 몇 개가 있는지 몰라서 모든 정보 틀을 링크하진 못했습니다만, 각각의 틀에서 그림을 출력하기 위한 부분의 양식이 전부 다 다릅니다. 파일 이름만 입력하면 되는(ex: 길동역.jpg) 틀이 있는가 하면 파일 네임스페이스까지 입력해야 되는(ex: 파일:길동역.jpg) 틀이 있고, 의 경우 그림 매개변수 안에 그림 태그를 전부 입력해야 합니다. 이렇게 각 틀마다 그림 매개변수를 다른 양식으로 채워야 하는데, 이 때문에 새로운 분야의 문서는 편집할 때마다 틀의 문법을 확인해야 해서 불편하고, 초보자 분들은 이 부분에서 헤맬 수도 있을 것 같습니다. 각종 정보 틀의 그림 매개변수 양식을 전부 통일하는 게 어떻습니까. --MC 바리반디 (개념공작소 링크: 정보관, 별들의 전당, 작업실, 대회랑, ) 2009년 3월 8일 (일) 15:50 (KST)
좋은 의견이라고 생각합니다. 일단 분류:정보 틀에 들어가 보니 여기에만 문서가 66개이고, 하위에는 몇 개가 있을지는 아직 상상을(계산을) 안 해 봤습니다만.. '여기를 가리키는 글'에서도 안 되구요. 어쨌든 . -- 2009년 3월 8일 (일) 19:12 (KST)
파일 이름(ex. 길동역.jpg)만 입력하는 것이 가장 편리할 것 같은데요.. 틀을 수정하게 되면.. 여태까지 그 틀을 사용한 모든 문서를 수정해주어야 해서... 일이 커지지 않을까요? shyang23 토론 기여 메일 2009년 3월 8일 (일) 21:26 (KST)
우리에게는 봇이 있습니다. -- 66 Quotation Marks. 99 2009년 3월 8일 (일) 21:28 (KST)
아~하... 생각이 짧았군요..ㅜ_ㅜ 네임스페이스 제외하고 파일 이름만 입력하는 방식으로 바꾸는 것이 좋겠네요.. ^^ shyang23 토론 기여 메일 2009년 3월 8일 (일) 21:30 (KST)
음력 1월 1일의 목록에 여러분의 도움이 필요합니다.
사용자:Juniuswikiae/work/lunar1.1.. 일단 전 에서 위의 '음력을 양력으로'를 선택하고 음력 1월 1일 목록을 모두 받은 후에 묵혀 놓고 있다가, 불과 몇 일 전에 "이제 더 미뤄서는 안 되겠다!" 해서 C 언어로 간단히 프로그램 짜서 테이블로 바꿔 놨는데... 귀찮아서 간과한 한 가지 사항이 있었네요. 한 자리 숫자는 앞에 0이 붙어 있어 버리는군요. 뭐랄까 "벌인 일 알아서 해결해라"(결자해지)라고 하신다면 제게 할 말은 없지만...
제 서명 템플릿을 보시면 테이블이 들어가 있는데, HTML에서는 테이블 자체가 새로 한 줄을 먹네요... 이거, 모양 유지하면서 어떻게 안 될까요?
-- 2009년 3월 8일 (일) 19:22 (KST)
1번은 수정해보았습니다.. ^^ shyang23 토론 기여 메일 2009년 3월 8일 (일) 21:24 (KST)
오오 감사합니다!! 2번은 세오테뤼 님께서 제 토론 페이지에 span 태그를 사용하라는 충고를 주셨네요. 근데 0 떼는 것, 어떻게 하신 거죠? 혹시 일일이? 아니면 0 찾아 바꾸기..? (0 찾아 바꾸기는 아닐 것 같은데... 10월이 1월로 가는;) -- 이 의견을 작성한 사용자는 Juniuswikiae (토론)이나, 서명을 남기지 않아 다른 사용자가 추가하였습니다.
찾아바꾸기를 이용했습니다. “01월” → “1월” 이런식으로요.. ^^ shyang23 토론 기여 메일 2009년 3월 8일 (일) 23:35 (KST)
원칙적으로 명단은 어떤게 더 좋을까요?
앞으로도 명단 같은 것들을 올리려고 하는데, 표와 그냥 리스트 중에 뭐가 보기에 좋으면서도 원칙에 맞을까요? 선택 부탁드립니다.
99 프로게이머 코리아 오픈
테란 (4): 김동구 박상규 빅터마틴 조정현
저그 (4): 국기봉 봉준구 장경호 최지명
프로토스 (6): 김성기 김창선 김태목 김태훈 이기석 정재철
랜덤 (2): 임우진 최진우
- 박승현 (토론) 2009년 3월 9일 (월) 00:00 (KST)
당연히 위가 훨씬 낫지요^^.. adidas (토론) 2009년 3월 9일 (월) 02:18 (KST)
예, 위가 보기에도 좋습니다. 단점으로는 복잡한 코드가 만들어지고 표가 지나치게 크면 일부 해상도에서는 가로 스크롤이 나타날 수 있으니 신경써야 합니다. --크렌베리 (토론) 2009년 3월 9일 (월) 03:39 (KST)
아무리 봐도 밑보다는 위가 좋은것 같습니다. Rlagmlrn5u (토론) 2009년 3월 9일 (월) 07:17 (KST)
위에가 좋군요. --개마리 (토론하기) 2009년 3월 9일 (월) 12:01 (KST)
표가 더 낫습니다. 자손투 Jasontwo 2009년 3월 9일 (월) 16:16 (KST)
표가 더 깔끔합니다만은... 표문법을 잘 모르는 사용자(저도 약간 그렇지만..)에게는 수정하는것이 조금 힘들수도 있겠네요.. ^^;; shyang23 토론 기여 메일 2009년 3월 10일 (화) 00:11 (KST)
한 가지를 얻는 게 있으면 한 가지 잃는 것이 있는거죠^^... adidas (토론) 2009년 3월 10일 (화) 10:37 (KST)
표는 반드시 필요한 경우 아니라면 사용하지 않았으면 합니다. --Knight2000 (토론) 2009년 3월 13일 (금) 13:54 (KST) | https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%9C%84%ED%82%A4%EB%B0%B1%EA%B3%BC%3A%EC%82%AC%EB%9E%91%EB%B0%A9/2009%EB%85%84%20%EC%A0%9C10%EC%A3%BC |
{
"plaintext_start_byte": [
0,
766,
830,
1288,
1341,
1398,
1460,
1516,
1594,
1690,
1754,
1816,
2068,
2312,
2573,
3595,
4609,
5556,
5762,
5856,
6094,
6139,
6946,
7671,
8503,
8538,
9123,
9764,
10272,
10317,
11108,
11892,
12568,
12613,
13044,
13488,
13836,
13881,
14960,
15996,
16991,
17036,
17887,
18759,
19560,
19595,
19910,
20208,
20512,
20823,
21300,
21654,
22070,
22418,
22788,
23155,
23275,
23354,
23399,
24399,
25335,
26345,
26390,
27671,
28915,
30257,
30302,
31022,
31815,
32566,
32611,
33332,
34049,
34761,
34806,
35810,
36759,
37715,
37761,
38309,
38832,
39391,
39451,
40368,
41272,
42227,
42348,
43014,
43622,
44302,
44480,
44582,
46812,
49000,
51169,
51283,
51338,
51545,
51781,
52028,
52092,
52467,
52893,
53356,
53819,
55356,
56748,
58339,
58466,
58578,
58727,
60595,
62628,
64564,
64738,
64853,
64993,
65502,
65973,
66487,
66645,
66720,
66786,
68384,
69927,
71371,
71438,
73379,
75328,
77288,
77355,
78213,
79012,
79890,
79957,
80562,
81226,
81820,
81887,
83129,
84161,
85233,
85300,
85958,
86658,
87309,
87366,
87578,
87793,
87994,
88247,
88523,
88838,
88908,
89143,
89362,
89574,
89627,
89686,
90342,
90987,
91733,
91874,
91973,
92379,
92765
],
"plaintext_end_byte": [
738,
803,
1263,
1317,
1375,
1437,
1490,
1593,
1643,
1723,
1787,
2066,
2310,
2544,
3593,
4607,
5528,
5741,
5834,
6093,
6138,
6944,
7669,
8501,
8537,
9121,
9762,
10270,
10316,
11106,
11890,
12566,
12612,
13042,
13486,
13834,
13880,
14958,
15994,
16989,
17035,
17885,
18757,
19558,
19594,
19908,
20206,
20481,
20763,
21298,
21652,
22028,
22416,
22786,
23143,
23225,
23353,
23398,
24397,
25333,
26343,
26389,
27669,
28913,
30255,
30301,
31020,
31813,
32564,
32610,
33330,
34047,
34759,
34805,
35808,
36757,
37713,
37760,
38307,
38830,
39376,
39426,
40366,
41270,
42209,
42329,
43012,
43620,
44234,
44464,
44521,
46810,
48998,
51143,
51268,
51316,
51543,
51779,
51994,
52061,
52403,
52891,
53354,
53797,
55354,
56746,
58316,
58464,
58576,
58688,
60593,
62626,
64525,
64736,
64851,
64966,
65500,
65971,
66404,
66624,
66683,
66785,
68382,
69925,
71369,
71437,
73377,
75326,
77286,
77354,
78211,
79010,
79888,
79956,
80560,
81224,
81818,
81886,
83127,
84159,
85231,
85299,
85956,
86656,
87307,
87365,
87576,
87791,
87954,
88245,
88521,
88777,
88906,
89141,
89360,
89552,
89607,
89667,
90340,
90985,
91714,
91861,
91956,
92377,
92763,
93172
]
} | Minä vuonna Eino Rudolf Woldemar Holsti on syntynyt? | Luettelo kansanedustajista | finnish | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} | Luettelo kansanedustajista vuodesta 1907 alkaen. Luettelo on järjestetty eduskuntaryhmittäin. Sama henkilö on voinut olla useammassa ryhmässä, jolloin hänet on merkitty kaikkien edustamiensa ryhmien kohdalle. Nimien perässä suluissa olevat luvut ilmaisevat vuosia, joina kansanedustaja on toiminut otsikon mukaisessa ryhmässä. Mikäli edustaja on vaihtanut ryhmää vaalikauden aikana tai heti vaalikautta seuraavissa vaaleissa, tämä on ilmaistu nuolella (→). Merkinnöillä aik. ja myöh. tarkoitetaan tilannetta, jossa edustaja on päässyt eri puolueesta eduskuntaan yksien vaalien yli aiemmin tai myöhemmin. Näiden merkintöjen osalta luettelo on vajaa ja joitakin näitä on vielä merkitty kolmella pisteellä (...).
Alkiolainen keskustaryhmä
Sulo Aittoniemi (Kesk.→1999–2003)
Demokraattinen Vaihtoehto
Matti Kautto (SKDL→1986–1987)
Mikko Kuoppa (SKDL→1986–1987myöh. Vas.)
Ensio Laine (SKDL→1986[1]–1990→Vas.)
Marja-Liisa Löyttyjärvi (SKDL→1986–1990→Vas.)
Irma Rosnell (SKDL→1986–1987)
Marjatta Stenius-Kaukonen (SKDL→1986–1990→Vas.)
Sten Söderström (SKDL→1986–1987)
Esko-Juhani Tennilä (SKDL→1986–1990→Vas.)
Seppo Toiviainen (SKDL→1986[1]–1987)
Pirkko Turpeinen (SKDL→1986[1]–1987)
Eduskuntaryhmä Juvonen
Arja Juvonen (PS→2017→PS)
Eduskuntaryhmä Kulhia
Liisa Kulhia (Kesk.→1985–1987)
Eduskuntaryhmä Puhjo
Veijo Puhjo (Vas.→1995–1996→va-r)
Eduskuntaryhmä Ruoho
Veera Ruoho (PS→2017→Kok.)
Eduskuntaryhmä Virtanen
Puolue: Ekologinen puolue Vihreät / Kirjava "puolue" – Elonkehän puolesta
Pertti "Veltto" Virtanen (1995–1999, myöh. PS)
Edustaja Väyrynen / Seitsemän tähden liike
Paavo Väyrynen (Kesk.→2018–)
Hannu Suhosen eduskuntaryhmä
Hannu Suhonen (SMP→1994–1995)
Isänmaallinen kansanliike
Reino Ala-Kulju (1932–1939, myöh. Kok.)
Vilho Annala (1933–1945)
Reino Cederberg (1942–1945)
Sakari Honkala (1933–1936)
Kustaa Jussila (1936–1939)
Rauno Kallia (1939–1945)
K. R. Kares (aik. Kok., 1933–1942)
Yrjö Kivenoja (1933–1936)
Arvi Malmivaara (1935–1939)
Iisakki Nikkola (1933–1945, myöh. Kok.)
Hilja Riipinen (Kok.→1933–1939)
Yrjö R. Saarinen (1936–1945)
Bruno A. Salmiala (1933–1945)
Kaarlo Salovaara (1936–1939)
Yrjö Schildt (1933–1936, myöh. ML)
Elias Simojoki (1933–1939)
Arne Somersalo (1933–1936)
Paavo Susitaival (1939–1940)
Pekka Tapaninen (L.P., Pietari) (1933–1936)
Eino Tuomivaara (1933–1939, 1941–1945)
Pauli Tuorila (1936–1939)
J. V. Wainio (1933–1945)
Kansallinen Edistyspuolue
Arthur Aspelin (1922–1924)
Juho Astala (Nuorsuom.p.→1918–1919)
Ilmari Auer (1919–1922, 1924–1927, myöh. ML)
Rolf B. Berner (1945–1951)
Helena Brander (Nuorsuom.p.→1918–1919)
Uuno Brander (aik. Nuorsuom.p., 1924–1927, 1930–1933)
Aimo Cajander (1929–1943)
Mikko Collan (1919–1920)
Eljas Erkko (1933–1936)
Aleksanteri Fränti (aik. Nuorsuom.p., 1919–1922, 1934–1936)
Mandi Hannula (1919–1930, 1936–1945)
Eva Heikinheimo (1925–1927)
Taavetti Heimonen (Kans.→1918–1920)
Sulo Heiniö (1933–1936, 1939–1948)
Lassi Hiekkala (1945–1951)
Gabriel Hirvensalo (aik. Nuorsuom.p., 1922–1924)
Vilho Hirvensalo (1924–1927)
Rudolf Holsti (aik. Nuorsuom.p., 1922)
August Hämäläinen (1919–1922)
Pekka Toivo Ikonen (aik. Suom.p., 1922–1924, myöh. ML)
Arvo Inkilä (1933–1938)
Aaro Jaskari (1922–1925)
Emil Jatkola (1930–1933)
Jalmari Jyske (1919–1921, 1924–1927, 1930–1933)
Teuvo Kaitila (Nuorsuom.p.→1918–1919)
Heikki Kannisto (1933–1936, 1945–1951→Skansanp.)
Heikki Karjalainen (1927–1929)
Irma Karvikko (1948–1951→Skansanp.)
Juho Kaskinen (aik. Nuorsuom.p., 1919–1922, 1930-1932)
Kalle Kauppi (1943–1951)
Matti Kekki (aik. Nuorsuom.p., 1919–1922)
Arvo Ketonen (1939–1945)
Kaaperi Kivialho (1923–1924)
Toivo Kivimäki (1922, 1924–1927, 1929–1940)
Rope Kojonen (1919–1922)
Arvi Kontu (1919–1922)
Ensio Kytömaa (1945–1948)
Augusta Laine (Nuorsuom.p.→1918–1919, 1922)
Eemil Linna (Nuorsuom.p.→1918–1930)
Hugo Linna (Nuorsuom.p.→1918–1919)
Johannes Lundson (Nuorsuom.p.→1918-1919)
Alpo Luostarinen (1922–1927, myöh. ML)
Oskari Mantere (1919–1939)
Väinö Merivirta (1935–1936)
Herman Niittynen (1919)
Akseli Nikula (aik. Nuorsuom.p., 1940-1945)
Tatu Nissinen (1920–1922)
Hulda Nordenstreng (1929–1930)
Antti Penttilä (1922–1924)
Otto Pesonen (aik. Nuorsuom.p., 1919)
Albin Pulkkinen (1922–1924)
Erkki Pullinen (aik. Suom.p., Kans.→1918–1919, 1922–1927, myöh. ML)
Heikki Ritavuori (aik. Nuorsuom.p., 1919–1922)
Kustaa Ruuskanen (1919–1922)
Eero Rydman (1927–1929, 1933–1936)
Risto Ryti (1919–1929)
Bruno Sarlin (1919–1920, 1930–1936, 1945–1948)
Aarne Sihvo (1919–1920)
Elias Sinkko (...1918–1922, 1927–1929)
Mikael Soininen (...1919–1922)
Kaarlo Juho Ståhlberg (...1918, 1930–1933)
Yrjö Suontausta (1945–1947)
Helena Syrjälä-Eskola (1936–1939, 1940–1945)
Wille Särkkä (...1918–1929, 1930–1936)
Vili Taskinen (...1919, 1920–1922)
Sulo Teittinen (1939–1948)
Paul Thuneberg (...1918–1919)
Juhana Toiviainen (...1918–1919)
Urho Toivola (1933–1936)
Juho Torppa (...1919–1922...)
Walto Tuomioja (1924–1929, 1930–1931)
Toivo Tyrni (1933–1935, 1947–1948)
Hannes Valkama (1924–1927)
Matti Valkonen (1919–1922)
Eemil Vekara (...1918–1919)
Juho Vennola (1919–1930)
Matti Viljanen (1924–1927)
Hilja Vilkemaa (1920–1922)
Kaarlo Vuokoski (Kans.→1918–1922, 1924–1927)
Kansanpuolue (maalaisten)
Taavetti Heimonen (1917–1918→Ed.)
Erkki Pullinen (Suom.→1917–1918→Ed.)
Jussi Puumala (1917–1919)
August Tanttu (aik. NSP1917–1918→SP)
Kaarlo Vuokoski (1917–1918→Ed.)
Kansanpuolue (1932)
Yrjö Hautala (1933–1936myöh. ML)
Heikki Niskanen (1933–1939→PMP)
Kansallinen Kokoomus
Edustajat on jaoteltu sen mukaan, millä vuosikymmenellä he ovat nousseet ensimmäistä kertaa eduskuntaan (edustajauransa toisessa puolueessa aloittaneet on sijoitettu sen mukaan, minä vuonna he aloittivat toisen puolueen edustajana).
1900- tai 1910-luvulla eduskuntaan nousseet
Pekka Ahmavaara (1918–1919)
Eveliina Ala-Kulju (1918–1919)
Ivar Alanen (1918–1919)
Juho Erkki Antila (1918–1919)
Juhani Arajärvi (1919–1922)
Gustaf Arokallio (1918–1919)
Waldemar Bergroth (1918–1919, 1922–1927)
Mikko Erich (1919–1922 myöh. SDP)
Rafael Erich (1919–1924)
Hedvig Gebhard (1919–1922, 1924–1929)
Kyösti Haataja (1918–1919, 1929–1930)
Ilmi Hallsten (1919–1922)
Edvard Hannula (aik. Ed., 1919–1922)
Artturi Hiidenheimo (1919–1927)
Elli Hiidenheimo (1918–1922, 1924–1927)
Kaarlo Holma (1919–1922)
Theodor Homén (1919–1922)
Tekla Hultin (1918–1924)
August Hyöki (1918–1919)
Kalle Häkkinen (SP→1918–1919)
Janne Ihamuotila (1919–1922, myöh. ML)
Lauri Ingman (1918–1919, 1922–1929)
Mikko Jaskari (1920–1927)
Taave Junnila (1922–1936)
Väinö Juustila (1918–1922)
Erkki Kaila (1918–1922)
Oswald Kairamo (1918–1919)
Kaarlo Kares (aik. Suom., 1922–1927→IKL)
Edvard Kilpeläinen (1922–1927, 1929–1933, 1936–1939)
Aleksanteri Koivisto (1918–1921)
Emanuel Kolkki (1930–1933)
Arthur Lagerlöf (1918–1919)
Kaarlo Lanne (1918–1922)
Elli Laurila (1919–1919)
Wilho Louhivuori (SP→1918)
Wilhelmi Malmivaara (1918–1920)
Juho Mannermaa (1922–1927)
Matti Mannonen (1919–1922)
Jalmari Meurman (1919–1919)
Ernst Nevanlinna (1918–1922)
Ville Nikkanen (1919–1933)
Oskar Nissinen (1918–1919)
Aapo Nuora (1922–1924)
Johannes Nyberg (1919–1924)
Pekka Paavolainen (1918–1919)
Pekka Pennanen (1922–1945)
Matti Pesonen (1922–1924)
Oskari Peurakoski (1918–1919)
Bror Hannes Päivänsalo (1918–1919, 1929–1933)
Juho Rannikko (1922–1927)
Onni Rantasalo (1918–1919)
Heikki Renvall (1922–1924)
Heikki Repo (1918–1919)
Alfred Retulainen (1918–1919)
Juuso Runtti (1918–1919)
Emil Nestor Setälä (1918–1927)
Anshelm Sjöstedt-Jussila (1918–1919, 1924–1925)
Juho Snellman (1918–1922)
Hugo Suolahti (1919–1922)
Pehr Evind Svinhufvud (1930–1931)
Onni Talas (1918–1919, 1927–1930)
August Tanttu (SP→1918–1919, 1922–1924)
Elias Tukia (SP→1918–1919, myöh. ML)
Antti Tulenheimo (1922–1924, 1930–1933)
Leonard Typpö (1918–1922)
Wäinö Valkama (1914–1917, 1917–1919)
Tuomas Vanhala (1918–1919, 1922–1927)
Artturi H. Virkkunen (1918–1922)
Paavo Virkkunen (1918–1936, 1939–1945)
Iida Yrjö-Koskinen (1918–1919)
1920-luvulla eduskuntaan nousseet
Toivo Aalto-Setälä (1927–1929, 1930–1933)
Ernesti Aarnio (1927–1929)
Arvi Ahmavaara (1929–1930, 1945–1954)
Sakari Ainali (1924–1929, 1930–1933)
Alex Alfthan (1922)
Albert Eerola (1924–1927, 1939–1945)
Leo Gummerus (1927–1929)
Oskari Heikinheimo (1922–1927, 1941–1945)
Bernhard Heikkilä (1924–1930)
Maija Häkkinen (1929–1933)
Frans Härmä (1922–1929)
Jaakko Ikola (1927–1930, 1939–1945)
Oskari Jussila (1922–1929, 1930–1933)
Kyösti Järvinen (1922–1930)
Juho Kinnunen (1924–1927)
Väinö Kivi (1929–1930)
Erkki Kuokkanen (1927–1933)
Wiljo-Kustaa Kuuliala (1927–1933)
Kustaa Kylänpää (1922–1924, 1925–1929, 1936–1945)
Antero Lamminen (1929–1933)
Emil Lehtinen (1927–1929)
Oskari Lehtonen (1927–1929, 1930–1933, 1936–1945, 1948–1954, 1958–1962)
Aukusti Luoma (1927–1930)
Aina Lähteenoja (1929–1930)
Väinö Malmivaara (1927–1933)
Kaapro Moilanen (1927–1945)
Aukusti Neitiniemi (1924–1929)
Evert Nukari (1924–1930)
Kaino Oksanen (1927–1939)
Erkki Paavolainen (1924–1927, 1929–1933, 1936–1951)
Väinö Pastell (1927–1929)
Johannes Peltonen (1922–1927)
Lauri Pohjala (1924–1927)
Hermanni Pojanluoma (1922–1927, 1930–1933)
Yrjö Puhakka (1927–1928, 1929–1930)
Yrjö Pulkkinen (1922–1929)
Martti Rantanen (1927–1929, 1930–1935)
Siviä Ruotzi (1924–1927)
Armas Saastamoinen (1924–1926)
Gunnar Sahlstein (1927–1933)
Jooseppi Seppänen (1927–1929)
Veli Kustaa Simelius (1922–1924)
Eva Somersalo (1924–1927)
Eino Tulenheimo (1922–1927)
Samuli Tuomikoski (1929–1933)
Ernsti Aleksanteri Turja (1924–1933, 1939–1951)
Antti Vainio (1928–1929)
Jalmari Viljanen (1922–1924)
Olli Pekka Zitting (1926–1927)
1930- tai 1940-luvulla eduskuntaan nousseet
Reino Ala-Kulju (aik. IKL, 1952–1954, 1959–1966)
Heikki Ala-Mäyry (1948–1951)
Yrjö Antila (1945–1951)
Kaarlo Anttila (1930–1933)
Margit Borg-Sundman (1948–1954, 1958–1970)
Leo Böök (1933–1939)
Antti Hackzell (1939–1945)
Jaakko Hakala (1945–1956)
Irma Hamara (1948–1958, 1966–1970)
Eemeli Harja (1936–1939)
Väinö Havas (1939–1941)
Matti Heikkilä (1939–1954)
Juho Heitto (1948–1954)
Päiviö Hetemäki (1945–1962)
Yrjö Hirvensalo (1938–1939)
Aarne Honka (1933–1939, 1948–1951)
Niilo Honkala (1945–1958)
Toivo Horelli (1933–1945)
Kaarlo Huhtala (1930–1933)
Mikko Hurtta (1939–1945)
Rakel Jalas (1948–19512)
Lauri Järvi (1945–1948, 1954–1958)
Kaiku Kallio (1939–1945)
Alli Kallioniemi (1930–1933)
Kosti Kankainen (1945–1948)
Lauri Kaukamaa (1948–1951)
Eero Kivelä (1945–1948)
Erkki Koivisto (1945–1966)
Väinö Kokko (1936–1943)
Paavo Korpisaari (1930–1933)
Aku Korvenoja (1933–1936, 1939–1945)
Yrjö Koskelainen (1931–1933)
Aleksanteri Koskenheimo (1930–1933)
Usko Koski (1948–1951)
Martti O. Kölli (1945–1954)
Jussi Lappi-Seppälä (1945–1954)
Kustaa Lehtonen (1933–1936, 1943–1954)
Erkki Leikola (1945–1951, 1954–1962)
Yrjö Leiwo (1930–1936)
Leo Leppä (1945–1948)
Edwin Linkomies (1933–1945)
Arvo Lintulahti (1936–1939)
Tatu Malmivaara (1945–1948)
Lauri Mäkelä (1930–1933)
Eero Mäkinen (1945–1951)
Iisakki Nikkola (aik. IKL, 1951–1952)
Hugo Nuorsaari (1948–1954)
Arvi Oksala (1930–1949)
Erkki Perheentupa (1930–1933)
Emil Pesonen (1930–1933)
Martti Pihkala (1930–1933)
Jalmari Pilkama (1930–1933)
Kyllikki Pohjala (1933–1962)
Arvo Pohjannoro (1936–1948)
Jalmari Pusa (1948–1951)
Emil Rautaharju (1930–1933)
Hilja Riipinen (1930–1933→IKL)
Urho Saariaho (1945–1966)
Arvo Salminen (1941–1948, 1954–1958)
Jussi Saukkonen (1949–1951, 1958–1966)
Felix Seppälä (1945–1958)
Kalle Soini (1933–1945)
Niilo Solja (1930–1933)
Kaarlo Sovijärvi (1930–1933)
Oiva Turunen (1948–1951, 1962–1966)
Arno Tuurna (1939–1958)
Eetu Vaarama (1933–1938)
Teuvo Valanne (1942–1948)
Helena Virkki (1945–1954)
Toivo Wiherheimo (1948–1966)
Johannes Wirtanen (1945–1959)
Matti Ytti (1945–1948)
1950- tai 1960-luvulla eduskuntaan nousseet
Aksel Airo (1958–1966)
Jouni Apajalahti (1966–1970)
Mikko Asunta (1958–1970, 1972–1979)
Olli Aulanko (1958–1964)
Saara Forsius (1954–1970)
Pekka Haarla (1966–1972)
Raino Hallberg (1951–1966)
Erkki Hara (1958–1972)
Toivo Hietala (1958–1970)
Sakari Huima (1966–1970)
Martti Huttunen (1951–1956)
Erkki Huurtamo (1962–1975)
Juuso Häikiö (1962–1983)
Raimo Ilaskivi (1962–1975)
Aune Innala (1951–1962)
Tuure Junnila (1951–1962, 1966–1979, 1983–1987, 1990–1991)
Jaakko Kemppainen (1958–1970)
Esko Koppanen (1962–1983)
Niilo Kosola (1951–1970)
Väinö Kuoppala (1962–1963)
Anna-Liisa Linkola (1962–1979)
Olavi Lähteenmäki (1958–1975)
Pentti Mäki-Hakola (1966–1995)
Timo Mäki (1964–1979)
Väinö Nieminen (1958–1966)
Olavi Nikkilä (1966–1975, 1979–1983)
Matti Raipala (1954–1970)
Paavo Rautkallio (1962–1966)
Juha Rihtniemi (1958–1971)
Tuomas Saikku (1956–1958)
Martti Salminen (1956–1962)
Kalervo Saura (1951–1966)
Mauri Seppä (1954–1962, 1970–1975)
Aapo Seppälä (1962–1966)
Pentti Sillantaus (1962–1972, 1975–1983)
Erkki Tuuli (1954–1966)
Alli Vaittinen-Kuikka (1966–1979)
Martti Valkama (1963–1966)
Tauno Vartia (1966–1975)
1970- tai 1980-luvulla eduskuntaan nousseet
Sampsa Aaltio (1979–1987)
Anna-Kaarina Aalto (1971–1972)
Aslak Aas (1970–1972)
Kirsti Ala-Harja (1987–1999)
Pirjo-Riitta Antvuori (1987–1995, 1996–2003)
Kaarina Dromberg (1983–2007)
Matti Hakala (1979–1983)
Maija Heino-Vesihiisi (1970–1972)
Elsi Hetemäki-Olander (1970–1991)
Liisa Hilpelä (1983–1991)
Matti Hokkanen (1972–1983, 1987–1991)
Harri Holkeri (1970–1979)
Kirsti Hollming (1975–1978)
Tapio Holvitie (1979–1991)
Erkki Häkämies (1970–1979)
Kari Häkämies (1987–1998)
Timo Ihamäki (1979–1983, 1993–2003)
Olli Ikkala (1987–1991)
Lauri Impiö (1974–1987)
Matti Jaatinen (1970–1984)
Heikki Jartti (1975–1979)
Aila Jokinen (1979–1983)
Pekka Jokinen (1972–1983)
Riitta Jouppila (1983–1995)
Vuokko Juhola (1978–1979)
Heikki Järvenpää (1979–1991, 1998–1999)
Keijo Jääskeläinen (1987–1991)
Ilkka Kanerva (1975–)
Salme Katajavuori (1970–1973→SPK)
Eeva Kauppi (1970–1983)
Orvokki Kauppila (1970–1972)
Riitta Kauppinen (Kesk.→1994–1995)
Maunu Kohijoki (1987–1995)
Juho Koivisto (1983–1987)
Martti Korkia-Aho (1987–1991)
Eeva Kuuskoski (1979–1980→Kesk.)
Lea Kärhä (1983–1991)
Gunnar Laatio (1970–1975)
Matti Lahtinen (1984–1995)
Juhani Laitinen (1979–1983, 1987–1991)
Kalevi Lamminen (1987–1999, 2003–2007)
Arto Lampinen (1974–1983)
Sirkka Lankinen (1970–1975)
Eero Lattula (1972–1983)
Ritva Laurila (1978–1995)
Sinikka Linkomies-Pohjala (1970–1983)
Tuula Linnainmaa (1987–1997)
Anna-Kaarina Louvo (1989–1995)
Pekka Löyttyniemi (1979–1985)
Mauri Miettinen (1972–1993)
Saara Mikkola (1975–1987)
Erkki Moisander (1983–1987)
Jouni Mykkänen (1970–1975)
Toivo Mäkynen (1979–1983)
Tapani Mörttinen (1975–1983, 1987–1991)
Sauli Niinistö (1987–2003, 2007–2011)
Heikki A. Ollila (1987–1995, 2003–2011)
Matti Pelttari (1978–1983)
Heikki Perho (1975–1991)
Helena Pesola (1979–1991)
Tuulikki Petäjäniemi (1979–1987)
Sirpa Pietikäinen (1983–2003)
Toivo T. Pohjala (1975–1987)
Aino Pohjanoksa (1983–1991)
Eva Pukkio (1979–1983)
Ulla Puolanne (1975–1991)
Erkki Pystynen (1975–1991)
Kullervo Rainio (1972–78→SPK)
Anssi Rauramo (1987–1998)
Irma Rihtniemi-Koski (1975–1981)
Pirjo Rusanen (1983–1995)
Helge Saarikoski (1979–1987)
Riitta Saastamoinen (1987–1995)
Antero Salmenkivi (1970–1979)
Pertti Salolainen (1970–1996, 2007–)
Markku Salonen (1975–1977)
Kimmo Sasi (1983–2015)
Oiva Savela (1987–1999)
Eva-Riitta Siitonen (1983–1989)
Ilkka Suominen (1970–1975, 1983–1994)
Sami Suominen (1970–1975)
Jouni J. Särkijärvi (1987–2003)
Eeva Särkkä (1970–1972)
Anneli Taina (1987–1999)
Niilo Tarvajärvi (1970–1972)
Martti Tiuri (1983–2003)
Jalmari Torikka (1977–1983)
Eeva Turunen (1983–1995)
Riitta Uosukainen (1983–2003)
Martti Ursin (1979–1983)
Sakari Valli (1983–1991)
Tauno Valo (1979–1991)
Päivi Varpasuo (1985–1999)
Ritva Vastamäki (1987–1991)
Iiro Viinanen (1983–1996)
Juha Vikatmaa (1970–1974)
Matti Viljanen (1979–1991)
Mauri Vänskä (1979–1983)
Ben Zyskowicz (1979–)
1990- tai 2000-luvulla eduskuntaan nousseet
Eero Akaan-Penttilä (1999–2011)
Sirpa Asko-Seljavaara (2003–2011)
Matti Aura (1995–1999)
Merikukka Forsius (Vihr.→2008–2011)
Juha Hakola (2007–2011)
Leena Harkimo (1999–2015)
Olli-Pekka Heinonen (1995–2002)
Timo Heinonen (2007–)
Pertti Hemmilä (1999–2015)
Hanna-Leena Hemming (2003–2011)
Anne Holmlund (2002–2015)
Jyri Häkämies (1999–2012)
Ville Itälä (1995–2004)
Harri Jaskari (2007–)
Kalle Jokinen (2009–)
Marjut Kaarilahti (1991–1999)
Seppo Kanerva (1996–2002)
Kari Kantalainen (1995–2003)
Minna Karhunen (1991–1999)
Arja Karhuvaara (2007–2011)
Juha Karpio (1995–2003)
Marjukka Karttunen (1999–2007)
Ulla Karvo (2007–2011)
Jyrki Katainen (1999–2014)
Sampsa Kataja (2007–2015)
Pekka Kivelä (1993–1995)
Anne Knaapi (1995–1999)
Paula Kokkonen (1995–2003)
Riitta Korhonen (1995–2003)
Heikki Koskinen (1995–1999)
Jari Koskinen (1996–2009)
Kalervo Kummola (1995–2003)
Pekka Kuosmanen (1999–2007)
Osmo Kurola (1995–1999)
Esko Kurvinen (1999–2007, 2011–2015)
Seppo Lahtela (Kesk.→2006–2007)
Jere Lahti (2003–2007)
Jari Larikka (2007–2011)
Sanna Lauslahti (2007–2018)
Jouko Laxell (2004–2011)
Eero Lehti (2007–)
Jouni Lehtimäki (1999–2003)
Leila Lehtinen (1991–1995)
Sirkka Lekman (1998–1999)
Suvi Lindén (1995–2011)
Hanna Markkula-Kivisilta (1991–2003)
Markku Markkula (1995–2003)
Marjo Matikainen-Kallström (2003–2015)
Pertti Mäki-Hakola (1999–2003)
Tapani Mäkinen (2003–2004, 2007–2015)
Jukka Mäkelä (2007–2010)
Outi Mäkelä (2007–2018)
Olli Nepponen (1999–2011)
Tuija Nurmi (1995–2011)
Petteri Orpo (2007–)
Reijo Paajanen (2003–2011)
Maija Perho (1991–2007)
Sanna Perkiö (2007–2011)
Kirsi Piha (1994–1996, 1999–2003)
Petri Pihlajaniemi (2007–2011)
Lyly Rajala (KD→2003–2011)
Pekka Ravi (1999–2003, 2007–2015)
Paula Risikko (2003–)
Martin Saarikangas (2003–2007)
Väinö Saario (1991–1996)
Petri Salo (1999–2011)
Sari Sarkomaa (1999–)
Arto Satonen (2003–)
Timo Seppälä (1999–2007)
Outi Siimes (1996–1999)
Juhani Sjöblom (1999–2007)
Irmeli Takala (1991–1995)
Marja Tiura (1999–2011)
Lenita Toivakka (2007–)
Kyösti Toivonen (1991–1995)
Irja Tulonen (1995–2007)
Tuulikki Ukkola (2007–2011)
Raija Vahasalo (1999–2015, 2018–)
Jan Vapaavuori (2003–2015)
Ahti Vielma (2003–2007)
Jari Vilén (1999–2007)
Ilkka Viljanen (2007–2011)
Lasse Virén (1999–2007, 2010–2011)
Henna Virkkunen (2007–2014)
Anne-Mari Virolainen (2007–)
2010-luvulla eduskuntaan nousseet
Heikki Autto (2011–2015)
Markku Eestilä (2011–)
Sanni Grahn-Laasonen (2011–)
Harry "Hjallis" Harkimo (2015–2018→Liike Nyt)
Antti Häkkänen (2015–)
Pia Kauma (2011–2015, 2017–)
Jukka Kopra (2011–)
Susanna Koski (2015–)
Pauli Kiuru (2011–)
Jaana Laitinen-Pesola (2015–)
Mia Laiho (2018–)
Elina Lepomäki (2014–)
Sari Multala (2015–)
Kai Mykkänen (2015–)
Lasse Männistö (2011–2015)
Markku Mäntymaa (2011–2015)
Mikael Palola (2014–2015)
Jaana Pelkonen (2011–)
Sari Raassina (2015–)
Veera Ruoho (Ed. Ruoho→2017–)
Wille Rydman (2015–)
Janne Sankelo (2011–2015)
Saara-Sofia Sirén (2015–)
Alexander Stubb (2011–2017)
Eero Suutari (2011–)
Mari-Leena Talvitie (2015–)
Kari Tolvanen (2011–)
Kaj Turunen (Sin.→2018–)
Anu Urpalainen (2012–2015)
Juhana Vartiainen (2015–)
Sofia Vikman (2011–)
Sinuhe Wallinheimo (2011–)
Kristillinen työväenliitto
Kaarlo Heininen (1907–1908)
Matti Helenius-Seppälä (1908–1909, 1911–1914, 1917, 1919–1920)
Antti Kaarne (1908–1911, myöh. SSTP)
Juho Kekkonen (1919–1922)
Matti Merivirta (1907–1908)
Eelis Rantanen (1921–1922)
Oskari Vihantola (1909)
Suomen Kristillisdemokraatit / Suomen Kristillinen Liitto
Sauli Ahvenjärvi (2011–2015)
Esko Almgren (1979–1991)
Sari Essayah (2003–2007, 2015–)
Jorma Fred (1975–1983, 1987–1991)
Sauli Hautala (1975–1983, 1987–1991)
Leea Hiltunen (1991–1995, 1999–2003)
Antero Juntumaa (1972–1983)
Ulla Järvilehto (1975–1983)
Jouko Jääskeläinen (1991–2003, 2011–2015)
Bjarne Kallis (1991–2011)
Toimi Kankaanniemi (1987–2011, myöh. PS)
Marja-Leena Kemppainen (1999–2003)
Erkki Korhonen (1975–1979, 1979–1983)
Kari Kärkkäinen (1999–2011)
Pirkko Laakkonen (1991–1995)
Antero Laukkanen (2015–)
Vesa Laukkanen (1991–1993→VeS)
Olavi Majlander (1975–1978)
Veikko Matikkala (1975–1979)
Eeva-Liisa Moilanen (1987–1995)
Impi Muroma (1975–1987)
Sari Palm (2007–2015)
Tauno Pehkonen (1995–1999)
Lyly Rajala (2003→Kok.)
Leena Rauhala (1999–2015)
Väinö Rautiainen (1979–1983)
Olavi Ronkainen (1972–1975, 1979–1987)
Matti Ryhänen (1995–1996→Kesk.)
Päivi Räsänen (1995–)
Ismo Seivästö (1991–1995, 1999–2003)
Sakari Smeds (1995–2003)
Asser Stenbäck (1979–1983)
Tarja Tallqvist (2007–2011)
Sari Tanus (2015–)
Veikko Turunen (1972–1975)
Raino Westerholm (1970–1979)
Peter Östman (2011–)
Liberaalinen Kansanpuolue / Liberaalit
Pirkko Aro (1966–1973...)
Arne Berner (1966–1972)
Olavi Borg (1972–1975)
Kerttu Hemmi (1970–1979)
Armi Hosia (...1965–1966)
Helvi Hyrynkangas (1979–1983)
Veikko Hyytiäinen (...1965–1966)
Jaakko Itälä (1979–1983)
Mikko Juva (...1965–1966)
Esa Kaitila (...1965–1966)
Seppo Kanerva (2002–2003)
Irma Karvikko (...1965–1970)
Anneli Kivitie, myöhemmin Kivitie-Koskinen (1975–1983)
Aili Laitinen (1972–1975)
Eeles Landström (1966–1972)
Armas Leinonen (...1965–1970)
Urpo Leppänen (...1990–1991)→(Vade)
Antti Linna (...1965–1966)
Leo Mattila (...1965–1966)
Terhi Nieminen, myöhemmin Nieminen-Mäkynen (1975–1983)
Eino Ojajärvi (1962–1966)
Juhani Orrenmaa (...1975–1979)
E.J. Paavola (...1965–1970)
Pentti Pakarinen (1962–1966)
Pekka Pesola (1966–1972)
Tuure Salo (...1965–1970)
Juhani Sipiläinen (1975–1979)
Aaro Stykki (...1965–1966)
Pekka Tarjanne (1970–1977)
Juho Tenhiälä (...1965–1966...)
Irma Toivanen (1970–1979)
Tuulikki Ukkola (1991–1995)
Seppo Westerlund (1970–1979)
Osmo Wiio (1975–1979)
Liike Nyt
Harry "Hjallis" Harkimo (Kok.→2018–)
Maria Lohela (Sin.→2019–)
Maalaisliitto / Keskustapuolue / Suomen Keskusta
Edustajat on jaoteltu sen mukaan, minä vuonna he aloittivat kansanedustajana.
1900- tai 1910-luvulla eduskuntaan nousseet
Santeri Alkio (NSP→1907–1908, 1909–1914, 1917–1922)
Kusti Arhama (1917–1930, 1933–1945)
Ilmari Auer (aik. Ed., 1929–1930)
Kustavi Elovaara (1919–1922)
Jalmari Haapanen (1917)
Santeri Haapanen (aik. Suom., 1917–1919)
Frans Hanhisalo (1919–1921)
Eero Hatva (1910–1914, 1917–1929)
John Hedberg (1908–1910, 1911–1917)
Juho Heikkinen (1907–1911, 1917–1922)
Pekka Heikkinen (1919–1922, 1924–1940)
Juho Heimonen (1908–1909)
Janne Ihamuotila (aik. Kok., 1924–1929)
Pekka Toivo Ikonen (1933–1939, 1942–1951)
Vilkku Joukahainen (1917–1924)
Antti Junes (1910–1914, 1919–1933, 1936–1945)
Antti Juutilainen (1917–1930)
Kalle Jäykkä (1914–1917)
Kustaa Adolf Kakriainen
Kyösti Kallio (1907–1937)
Otto Karhi (1907–1908, 1909–1914)
Heikki Kiiskinen (1907–1908)
Olli Kiiskinen (1909–1910)
Yrjö Kiuru (1911–1917)
Väinö Kivilinna (1922–1924)
Janne Koivuranta (1919–1945, 1948–1951)
Juho Kokko (1914–1922)
Matti Kotila (SP→1918–1919)
Antti Kukkonen (1919–1945, 1954–1962)
Lauri Kuoppamäki (1917)
Frans Kärki (1919–1927)
Oskari Lahdensuo (1910–1919)
Artturi Laitinen (1909–1910)
Ivar Lantto (1908–1909, 1917–1919)
Matti Latvala (1909–1917, 1919–1922)
Antero Leinola (1909–1914)
Mikko Leinonen (1909–1911, 1914–1919)
Bertta Leppälä (1917–1922)
Juhani Leppälä (1907–1908, 1919–1922, 1927–1951)
Niilo Liakka (1919–1922)
Kalle Lohi (1909–1945)
Jaakko Loppi (1919–1922)
Jaakko Loukko (Suom.→1918–1924)
Mikko Luopajärvi (1914–1920)
Tilda Löthman-Koponen (aik. NSP, 1929–1930, 1933–1945)
Albin Manner (1917–1927, 1929–1933)
Henrik Niskanen (1919–1924)
Juho Niukkanen (1917–1933, 1936–1954)
Kalle Nurmela (1914–1919)
Matti Oja (1919–1922)
Esko Oranen (1910–1914)
Oskari Partanen (1914–1917)
Eero Pehkonen (1914–1918)
Lauri Perälä (1919–1924)
Aarno Pesonen (1919–1924)
Yrjö Pesonen (1919–1922)
Mikko Piitulainen (1919–1922, 1924–1927)
Simson Pilkka (1919–1924, 1929–1930)
Ari Pitkänen (1919–1922)
Matti Poutiainen (1908–1917)
Salomo Pulkkinen (1911–1917)
Erkki Pullinen (aik. Ed., 1930–1933)
Kalle Kustaa Pykälä (1907–1915)
August Raatikainen (1907–1908, 1909–1910, 1917, 1918–1922, 1924–1933)
Lauri Kristian Relander (1910–1914, 1917–1920)
Antti Rentola (1917–1919)
Juho Ryynänen (1919–1933)
Hilma Räsänen (1907–1908)
Filip Saalasti (1910–1917)
Pekka Saarelainen (aik. Suom., 1914–1922, 1924–1930)
Aleksis Salovaara (1917–1919)
Wäinö Selander (1919–1922)
Eetu Takkula (1917–1922)
Pekka Tanskanen (1917–1919)
Heikki Taskinen (1919–1922)
Juho Torppa (1927–1929)
Elias Tukia (aik. Kok., 1924–1948)
Juho Tulikoura (Suom.→1914–1917)
Lauri Tuunanen (1907–1910)
Karl Gustaf Veijola (1908–1909)
Vihtori Vesterinen (1919–1951)
Artur Wuorimaa (aik. Suom., 1917–1921)
Otto Åkesson (aik. RKP, 1922–1924)
Anna Ängeslevä (1908–1909)
1920- tai 1930-luvulla eduskuntaan nousseet
Eemeli Aakula (1930–1936)
Eino Aaltio (1929)
Samppa Aittoniemi (1933–1936, 1948–1958)
Anshelm Alestalo (1923–1939, 1945–1948)
Jussi Annala (1930–1939, 1945–1951)
Albin Asikainen (1929–1948)
Akseli Brander (1933–1951)
Kaarle Ellilä (1929–1930, 1932–1936)
Hannes Eskola (1930–1933)
Aleksi Hakala (1927–1933)
Antti Halonen (1930–1942)
Matti Hannula (1929–1930)
Uuno Hannula (1927–1944)
Yrjö Hautala (aik. KP1945–1958, 1962–1966)
Kustaa Hautamäki (1922–1924)
Eino Heikura (1924–1927, 1951–1958)
Veikko Heiskanen (1933–1936)
Lennart Heljas (1939–1958)
Olli Hirvensalo (1922–1924, 1930–1951)
Salomon Hongisto (1929–1930)
Ville Honkavaara (1922–1924)
Kaapro Huittinen (1929–1945)
Kaarlo Hurme (1924–1929)
Väinö Huuhtanen (1929–1933)
Juho Hyvönen (1922–1924)
Kaarlo Hänninen (1924–1939)
Aapo Inkinen (1939–1948)
Toivo Janhonen (1924–1939)
Kalle Joukanen (1930–1932, 1936–1945, 1948–1954)
Eetu Jussila (1929–1930, 1931–1933)
Emil Jutila (1929–1930, 1933–1939)
Juho Kaakinen (1937–1938)
Väinö Kaasalainen (1933–1936, 1951–1954)
Lauri Kaijalainen (1930–1948)
Jukka Kailio (1938–1939)
Viljami Kalliokoski (1922–1945, 1948–1962)
Juho Kankkunen (1922–1924)
Pekka Kankkunen (1927–1929)
Juho Kanniainen (1922–1924)
Sanfrid Kariniva (1927–1930)
Einari Karvetti (1933–1945)
Antti Kaura (1930–1933)
Jooseppi Kauranen (1922–1935)
Urho Kekkonen (1936–1956)
Antti Kemppi (1927–1945)
Pentti Kiiskinen (1938–1939)
Kalle Kirra (1922–1930, 1936–1948)
Vilho Kirveskoski (1930–1933)
Vilho Kivioja (1929–1945)
Kauno Kleemola (1939–1945, 1948–1965)
Juho Koivisto (1927–1951)
Oskari Kontio (1924–1933)
Pekka Kopsa (1922–1929)
Johannes Korhonen (1930–1933)
Antti Kuisma (1922–1929, 1930–1933, 1935–1936)
Kalle Kämäräinen (1930–1945, 1954–1962)
Jalo Lahdensuo (1921–1938)
Matti Lahtela (1930–1958)
J. E. Lampinen (1930-1936, 1939-1954)
Emil Lautala (1924–1933)
Artturi Leinonen (1936–1939, 1944–1945)
Matti Luoma-aho (1939–1944)
Aino Luostarinen (1927–1930, 1936–1953)
Alpo Luostarinen (aik. Ed., 1930–1936)
Eemil Luukka (1936–1966)
Matti Makkonen (1922–1927)
Jalmari Malmi (1921–1922)
Aleksanteri Mero (1920–1922)
Matti Miikki (1930–1960)
Kaarlo Mikkola (1939–1940)
Valtteri Mikonmäki (1927–1933)
Lauri Murtomaa (1939–1955)
Lauri Mustakallio (1922–1924, 1927–1930)
Wäinö Mäkinen (1922–1924)
Kalle Määttä (1939–1945)
Matti Niilekselä (1927–1930)
Heikki Niskanen (PMP→1941–1945)
Eero Nurmesniemi (1927–1933, 1936–1945)
Matti Paavilainen (1927–1929)
Juho Paksujalka (1933–1936, 1939–1948)
Eino Palovesi (1939–1960)
Niilo Pelttari (1924–1927)
Heikki Peura (1920–1922)
Juho Pilppula (1927–1948)
Matti Pitkänen (1922–1936, 1939–1945)
Juho Pyörälä (1939–1948)
Matti Pärssinen (1939–1948)
Antti Rantamaa (1939–1962)
Tyko Reinikka (1922–1930)
Olli Pekka Rissanen (1930–1933)
Paavo Ruotsalainen (1929–1933)
Eino Rytinki (PMP→1941–1945, 1949–1958)
Paavo Saarinen (1924–1933)
Antti Sallinen (1922–1924, 1930–1933)
Sulo Salo (1922–1929, 1930–1950)
Lauri Sariola (1929–1930, 1933–1939)
Tauno Saukkonen (1939–1948)
Yrjö Schildt (aik. IKL, 1939–1945)
Jaakko Seppänen (1922–1927)
Heikki Soininen (1933–1957)
Juho Sunila (1922–1927, 1929–1933)
Anton Suurkonka (1930–1936, 1939–1945, 1948–1951)
Juho Takala (1933–1939, 1940–1945)
Mikko Tarkkanen (1922–1945, 1951–1954)
Matti Tolppanen (1936–1945)
Eino Tuomivaara (1924–1930, myöh. IKL)
Jaakko Vainio (1922–1924)
Vilho Vallas (1929–1930, 1933–1939)
Heikki Vehkaoja (1924–1939, 1945–1948)
Viljo Venho (1933–1939)
Anttoni Vertanen (1924–1930)
Taavi Vilhula (1929–1930, 1933–1954)
Uuno Virranniemi (1939–1945)
Bjarne Westermarck (1922–1923)
1940- tai 1950-luvulla eduskuntaan nousseet
Toivo Antila (1951–1970)
Eeli Erkkilä (1951–1973)
Kusti Eskola (1945–1962)
Erland Haapaniemi (1948–1954)
Sylvi Halinen (1954–1970)
Ale Holopainen (1957–1970)
Martti Honkavaara (1957–1958)
Leo Häppölä (1951–1970)
Arvi Ikonen (1950–1957)
Einari Jaakkola (1954–1966)
Mauno Jussila (1951–1970)
Kalle Jutila (1945)
Artturi Jämsén (1954–1971)
Lauri Kaarna (1951–1954)
Nestori Kaasalainen (1951–1972)
Aaro Kauppi (1951–1954, 1956–1958, 1963–1966)
Matti Kekkonen (1958–1970)
Pekka Kiiski (1948–1951)
Toivo Kinnunen (1945–1958, 1962–1966)
Esa Koivusilta (1954–1958)
Antti Koukkari (1945–1949)
Urho Kähönen (1951–1966)
Olavi Lahtela (1958–1968)
Marja Lahti (1954–1967)
Lauri Laine (1945–1951, 1954–1958, 1962–1966)
Eino Laitinen (1945–1951)
Vilho Leivonen (1951–1954, 1962–1966)
Lauri Leppihalme (1948–1951)
Matti Liinamaa (1958–1966)
Onni Mannila (1948–1951, 1953–1954, 1955–1962)
Aarre Marttila (1958–1961)
Matti Mattila (1954–1975)
Martti Miettunen (1945–1958)
Esu Niemelä (1958–1972)
Markus Niskala (1945–1963)
Väinö Okko (1948–1951)
Akseli Paarman (1958–1966, 1969–1970)
Hannes Paaso (1958–1970)
Atte Pakkanen (1948–1970)
Eemil Partanen (1954–1972)
Pentti Pekkarinen (1958–1975)
Arvo Pentti (1958–1970)
Eemil Pääkkönen (1945–1948, 1951–1954)
Jussi Pöykkö (1954–1958)
Väinö Rankila (1948–1958)
Lauri Riikonen (1945–1950)
Niilo Ryhtä (1948–1967)
Erkki Ryömä (1955–1958, 1962–1966)
Tahvo Rönkkö (1948–1972)
Kerttu Saalasti (1948–1962, 1966–1970)
Eero Saari (1951–1955)
Yrjö Saari (1948–1951)
Toivo Salakivi (1945)
Toivo Saloranta (1954–1958, 1960–1970, 1972–1975)
Wiljam Sarjala (1948–1970)
Veikko Savela (1958–1970)
Vieno Simonen (1948–1962)
Samuli Simula (1945–1951)
Yrjö Sinkkonen (1954–1962, 1966–1972)
Lauri Solla (1951–1954)
V. J. Sukselainen (1948–1970, 1972–1979)
Martti Suntela (1948–1951)
Veikko Svinhufvud (1958–1966)
Juho Tenhiälä (1966–1970)
Ilmari Tiainen (1948–1951)
Kustaa Tiitu (1945–1958, 1965–1970)
Esa Timonen (1958–1966)
Eino Uusitalo (1955–1983)
Veikko Vennamo (1945–1959)
Johannes Virolainen (1945–1983, 1987–1991)
Hilja Väänänen (1951–1966)
1960- tai 1970-luvulla eduskuntaan nousseet
Matti Asunmaa (1970–1979)
Katri-Helena Eskelinen (1966–1987)
Veikko Hanhirova (1966–1972, 1975–1979)
Heikki Hasu (1962–1966, 1967–1970)
Erkki Haukipuro (1966–1973)
Veikko Honkanen (1962–1966, 1967–1970)
Esko Härkönen (1970–1979)
Mikko Jokela (1972–1987)
Kauko Juhantalo (1979–1993, 1995–1999, 2003–2007, 2015–)
Eero Juntunen (1962–1966)
Katri Kaarlonen (1966–1972)
Mikko Kaarna (1960–1962, 1966–1987)
Orvokki Kangas (1970–1983)
Reino Kangas (1962–1975)
Eino Kankaanpää (1970)
Ahti Karjalainen (1966–1979)
Aino Karjalainen (1972–1979)
Reino Karpola (1962–1979, 1983–1987)
Markku Kauppinen (1979–1983)
Olli Kervinen (1962–1966)
Eeva Kuuskoski (Kok.→1980–1995)
Heimo Linna (1966–1987)
Aaro Lintilä (1962–1972)
Eino Lottanen (1966–1975)
Matti Maijala (1970–1972, 1975–1991)
Mauno Manninen (1973–1983, 1983–1987)
Olavi Martikainen (1972–1987)
Kalevi Mattila (1975–1995)
Einari Nieminen (1972–1991)
Paavo Niinikoski (1966–1975)
Lauri Palmunen (1979–1983)
Ahti Pekkala (1970–1985)
Mauri Pekkarinen (1979–)
Esko Pekonen (1970–1972, 1975–1983)
Mikko Pesälä (1975–1999)
Veikko Pihlajamäki (1972–1987)
Mauno Pohjonen (1960–1970, 1971–1972)
Hannele Pokka (1979–1994)
Pentti Poutanen (1970–1987)
Väinö Raudaskoski (1975–1987)
Matti Ruokola (1970–1975, 1979–1983)
Paula Ruutu (1962–1966, 1967–1970)
Eino Räsänen (1962–1970)
Sylvi Saimo (1966–1979)
Alvar Saukko (1975–1983)
Juhani Saukkonen (1972–1983)
Petter Savola (1975–1983)
Jouko Siikaniemi (1970–1975)
Aulis Sileäkangas (1966–1970, 1972–1975)
Sulo Suorttanen (1962–1970, 1972–1975)
Lea Sutinen (1970–1987)
Eino Sääskilahti (1962–1970)
Hannu Tenhiälä (1975–1992)
Juhani Tuomaala (1975–1987)
Taisto Tähkämaa (1970–1991)
Paavo Vesterinen (1975–1987)
Pekka Vilmi (1963–1979)
Kyllikki Virolainen (1977–1979)
Mikko Volotinen (1966–1970)
Paavo Väyrynen (1970–1995, 1999, 2007–2011, 2015→ed. Väyrynen)
Marjatta Väänänen (1975–1991)
Toivo Yläjärvi (1975–1987)
Lasse Äikäs (1975–1983)
Saimi Ääri (1970–1979, 1993–1995)
1980- tai 1990-luvulla eduskuntaan nousseet
Esko Aho (1983–2003)
Hannu Aho (1999–2003)
Sulo Aittoniemi (SMP→1994–1999→alk.)
Olavi Ala-Nissilä (1991–2006, 2015–)
Juhani Alaranta (1983–1999)
Sirkka-Liisa Anttila (1983–1996, 1999–)
Maria Kaisa Aula (1991–2003)
Rose-Marie Björkenheim (1991–1999)
Kauko Heikkinen (1987–1995)
Jorma Huuhtanen (1987–2000)
Liisa Hyssälä (1995–2010)
Pirkko Ikonen (1983–1991)
Tuula Ikonen, myöhemmin Tuula Ikonen-Graafmans (1991–1995)
Tytti Isohookana-Asunmaa (1983–2003)
Esko Jokiniemi (1987–1995)
Timo Järvilahti (1991–1995, 1996–1999)
Anneli Jäätteenmäki (1987–2004)
Timo Kalli (1991–)
Kyösti Karjula (1995–2011)
Riitta Kauppinen (1987–1994→Kok.)
Hannu Kemppainen (1983–1987, 1991–1999)
Inkeri Kerola (1999–2015)
Niilo Keränen (1999–2003, 2015–)
Timo Kietäväinen (1983–1991)
Mari Kiviniemi (1995–2014)
Annikki Koistinen (1987–1999)
Heikki Kokko (1983–1991)
Armas Komi (1991–1999)
Katri Komi (1999–2015)
Juha Korkeaoja (1991–2011)
Ossi Korteniemi (1994–2001)
Timo E. Korva (1991–1995, 2001–2003)
Markku Koski (1991–1999, 2003–2007)
Liisa Kulhia (1983–1985→ed. Kulhia)
Seppo Kääriäinen (1987–)
Seppo Lahtela (1999–2006→Kok.)
Jarmo Laivoranta (1991–1995)
Markku Laukkanen (1991–1995, 1999–2011)
Eero Lämsä (1995–2007)
Paula Lehtomäki (1999–2015, 2017)
Markku Lehtosaari (1987–1999)
Jari Leppä (1999–)
Johannes Leppänen (1991–2003)
Raimo Liikkanen (1991–1999)
Maija-Liisa Lindqvist (1991–1999, 2003–2007)
Mika Lintilä (1999–)
Hannes Manninen (1995–2011)
Helmi Morri (1991–1995)
Kari Myllyniemi (1995–2003)
Tero Mölsä (1991–1995, 1995–1999, 1999–2003)
Petri Neittaanmäki (1999–2007)
Pekka Nousiainen (1999–2007)
Lasse Näsi (1991–1995)
Lauri Oinonen (1999–2011)
Seppo Pelttari (1983–1995)
Osmo Puhakka (1999–2003)
Raili Puhakka (1991–1995)
Martti Pura (1992–1995)
Pekka Puska (1987–1991, 2017–)
Antti Rantakangas (1999–)
Aulis Ranta-Muotio (1995–2007)
Olli Rehn (1991–1995, 2015–2017)
Vuokko Rehn (1995–1999)
Juha Rehula (1996–)
Tellervo Renko (1986–1991, 1991–1995)
Markku Rossi (1991–1995, 1999, 2000–)
Matti Ryhänen (1996–1999)
Mirja Ryynänen (1987–1995, 1999–2003)
Kalle Röntynen (1987–1995)
Pauli Saapunki (1987–2003)
Tanja Karpela (1999–2011)
Aapo Saari (1983–1999)
Mauri Salo (1995–1996, 1999–2003, 2006–2007, 2010–2011)
Kimmo Sarapää (1987–1991)
Juho Sillanpää (1987–1991)
Eino Siuruainen (1987–1991)
Aino Suhola (1991–1999)
Hannu Takkula (1995–2004)
Matti Vanhanen (1991–2010, 2015–)
Anu Vehviläinen (1995–2003, 2007–)
Maija-Liisa Veteläinen (1995–1999)
Jukka Vihriälä (1983–2007)
Pekka Viljanen (1991–1995)
Pekka Vilkuna (1999–2011)
Kyösti Virrankoski (1991–1995)
Markku Vuorensola (1991–1999)
Matti Väistö (1987–2007)
Jaana Ylä-Mononen (1999–2007)
2000- tai 2010-luvulla eduskuntaan nousseet
Esko Ahonen (2003–2011)
Mikko Alatalo (2003–)
Risto Autio (2007–2011)
Anne Berner (2015–)
Susanna Haapoja (2003–2009)
Pertti Hakanen (2015–)
Lasse Hautala (2003–2007, 2009–)
Hannakaisa Heikkinen (2007–2011, 2015–)
Petri Honkonen (2015–)
Hannu Hoskonen (2003–2011, 2015–)
Tuomo Hänninen (2003–2011)
Marisanna Jarva (2015–)
Antti Kaikkonen (2003–)
Anne Kalmari (2007–)
Oiva Kaltiokumpu (2007–2011)
Tatja Karvonen (2004–2007)
Elsi Katainen (2007–2018)
Timo Kaunisto (2007–2011)
Rauno Kettunen (2003–2007)
Esko Kiviranta (2003–)
Timo Korhonen (2007–)
Laila Koskela (PS→2014–2015)
Hanna Kosonen (2015–)
Katri Kulmuni (2015–)
Antti Kurvinen (2015–)
Mikko Kärnä (2015–2018)
Eero Lankia (2003–2007)
Markus Lohi (2011–)
Eeva-Maria Maijala (2011–)
Hanna-Leena Mattila (2018–)
Juha Mieto (2007–2011)
Eija Nivala (2018)
Markku Pakkanen (2007–2011, 2015–)
Aila Paloniemi (2003–)
Ulla Parviainen (2015–)
Terhi Peltokorpi (2004–2007, 2014–2015)
Klaus Pentti (2003–2011)
Arto Pirttilahti (2011–)
Tuomo Puumala (2007–)
Juha Pylväs (2015–)
Eero Reijonen (2003–2015, 2018–)
Simo Rundgren (2003–2007, 2011–2015)
Annika Saarikko (2011–)
Pertti Salovaara (2003–2011)
Mikko Savola (2011–)
Janne Seurujärvi (2007–2011)
Paula Sihto (2007–2011)
Juha Sipilä (2011–)
Seppo Särkiniemi (2003–2007, 2010–2011)
Martti Talja (2015–)
Kimmo Tiilikainen (2003–)
Ari Torniainen (2011–)
Tapani Tölli (2003–)
Markku Uusipaavalniemi (2007–2010→Perussuomalaiset)
Mirja Vehkaperä (2007–2018)
Eerikki Viljanen (2015–)
Muutos 2011
James Hirvisaari (PS→2013–2015)
Nuorsuomalainen Puolue
Pekka Ahmavaara (1907–1917, 1917–1918...)
Santeri Alkio (1907→ML)
Erik Alopaeus
Gustaf Arokallio (1907–1909, 1910–1918...)
Juho Astala (1910–1914, 1918...)
Helena Brander (1917–1918...)
Uuno Brander (1907–1910, 1911–1917, ...)
Arthur Castrén (1909–1913)
Jonas Castrén (1907–1917)
Zachris Castrén (1909–1910)
Eero Erkko (1907–1918...)
Aleksanteri Fränti (1909–1914, 1917, ...)
Kustavi Grotenfelt (1908–1909)
Lucina Hagman (1907–1908, 1917)
Edvard Hannula (1909–1914myöh. Kok.)[2]
Juho Haveri (1907–1908, 1909–1910)
Samppa Heiskanen (1907–1910, 1911–1917)
Gabriel Hirvensalo (1914–1917, ...)
Rudolf Holsti (1914–1918, ...)
Theodor Homén (1908–1914, ...)
Tekla Hultin (1908–1918...)
Nestor Huoponen (1907–1909)
Pekka Hälvä
Kustaa Jalkanen (1911–1914)
Väinö Juustila (1918...)
Antti Kaasalainen (1909–1911)
Teuvo Kaitila
Kyösti Kanniainen (1914–1915)
Juho Kaskinen (1908–1910, 1911–1917, ...)
Matti Kekki (1910–1911, ...)
Juho Keltanen (1909–1910)
Kustaa Killinen (1914–1917)
Mikko Knuutila (1907–1908)
William Koskelin (1907–1909, 1910–1911, 1917)
Pietari Kuisma (1907–1908)
Juhani Kurikka (1908–1909, 1911–1914)
Martti Kykkling (1914–1917)
Augusta Laine (1917–1918...)
Johannes Laine (1914–1917)
Juho Laitinen
Mikko Latva (1908–1909, 1914–1917)
Pekka Leppänen (1907–1908)
Hugo Lilius (1910–1911)
Oskar Lilius (1911–1917)
Eemil Linna (1913–1917, 1917–1918...)
Hugo Linna (1917)
Johannes Lundson (1917–1918...)
Albert Luoma (1907–1908)
Tilda Löthman-Koponen (1910–1911, 1914–1917, 1917–1919, ...)
Antti Mikkola (1907–1908, 1909–1910, 1917–1918)
Akseli Nikula (1914–1917, ...)
Alli Nissinen (1907–1909)
Oskar Nissinen
Aapo Nuora (1909–1910, 1911–1914, ...)
Hannes Nylander (1908–1914)
Pekka Paavolainen (1914–1919)
Erkki Peltonen (1908–1909)
Pekka Pennanen (1907–1919, ...)
Matti Pesonen (1907–1908, ...)
Otto Pesonen (1909–1910, 1917)
Matti Pietinen (1910–1914)
Onni Puhakka (1910–1914)
Heikki Renvall (1907–1908, 1910–1914, ...)
Tahvo Riihelä (1907–1914)
Heikki Ritavuori (1914–1917, ...)
Mauno Rosendal (1908–1909)
Jaakko Saariaho (1913–1914)
Emil Setälä (1907–1909, 1910–1911, 1917–1918...)
Elias Sinkko (1909–1910, 1914–1918...)
Juho Snellman (1907–1908, 1909–1914, 1917–1918...)
Elias Sopanen (1914–1917)
Otto Stenroth (1908–1909)
Kaarlo Juho Ståhlberg (1908–1910, 1914–1918, ...)
Pehr Evind Svinhufvud (1907–1917, ...)
Wille Särkkä (1917–1918...)
Onni Talas (1909–1918...)
August Tanttu (1908–1909, 1910–1917myöh. Kans.)
Otto Thuneberg (1917, ...)
Eemil Vekara
Kalle Viljakainen (1907–1913)
Kaarlo Wikman (1907–1909)
Emil Åkesson (1909–1911)
Nuorsuomalaiset
Risto Kuisma (SDP→1997–1998→Rem.)
Risto E. J. Penttilä (1995–1999)
Jukka Tarkka (1995–1999)
Perussuomalaiset
Juho Eerola (2011–)
Simon Elo (2015–2017→Sin.)
Ritva "Kike" Elomaa (2011–2017→Sin, Sin→2017–)
Tiina Elovaara (2015–2017→Sin.)
Teuvo Hakkarainen (2011–)
Jussi Halla-aho (2011–2014)
Tony Halme (2003–2007)
Lauri Heikkilä (2011–2015)
James Hirvisaari (2011–2013→M11)
Reijo Hongisto (2011–2017→Sin.)
Laura Huhtasaari (2015–)
Olli Immonen (2011–)
Ari Jalonen (2011–2017→Sin.)
Anssi Joutsenlahti (aik. SMP, 2011–2015)
Johanna Jurva (2011–2015)
Arja Juvonen (2011–2017→ Ed. Juvonen, Ed. Juvonen→2017–)
Pietari Jääskeläinen (2009–2015)
Toimi Kankaanniemi (aik. KD, 2015–)
Pentti Kettunen (aik. SMP, 2011–2015)
Kimmo Kivelä (2011–2017→Sin.)
Osmo Kokko (2011–2015)
Laila Koskela (2011–2014 →Kesk.)
Kari Kulmala (2015–2017→Sin.)
Rami Lehto (2015–)
Jari Lindström (2011–2017→Sin.)
Maria Lohela (2011–2017→Sin.)
Anne Louhelainen (2011–2017→Sin.)
Pirkko Mattila (2011–2017→Sin.)
Leena Meri (2015–)
Jani Mäkelä (2015–)
Lea Mäkipää (aik. SMP, 2011–2017→Sin.)
Hanna Mäntylä (2011–2017→Sin.)
Martti Mölsä (2011–2017→Sin.)
Mika Niikko (2011–)
Jussi Niinistö (2011–2017→Sin.)
Pentti Oinonen (2007–2017→Sin.)
Tom Packalén (2011–)
Mika Raatikainen (2014–)
Jari Ronkainen (2015–)
Veera Ruoho (2015–2017→Ed. Ruoho)
Pirkko Ruohonen-Lerner (2007–2015)
Vesa-Matti Saarakkala (2011–2017→Sin.)
Sami Savio (2015–)
Timo Soini (2003–2009, 2011–2017→Sin.)
Ismo Soukola (2011–2015)
Ville Tavio (2015–)
Sampo Terho (2015–2017→Sin.)
Maria Tolppanen (2011–2016→SDP)
Reijo Tossavainen (2011–2015)
Kaj Turunen (2011–2017→Sin.)
Kauko Tuupainen (2011–2015)
Markku Uusipaavalniemi (Kesk.→2010–2011)
Pertti "Veltto" Virtanen (aik. KiPu, 2007–2015)
Raimo Vistbacka (SMP→1995–2011)
Ville Vähämäki (2011–)
Juha Väätäinen (2011–2015)
Perustuslaillinen Kansanpuolue / Perustuslaillinen Oikeistopuolue
Ulla Bogdanoff (SMP→1986–1987)
Georg C. Ehrnrooth (RKP→1973–1979, 1983–1987)
Salme Katajavuori (Kok.→1973–1975)
Kullervo Rainio (Kok.→1978–1979)
Remonttiryhmä
Risto Kuisma (Nuors.→1998–2001→SDP)
Ruotsalainen kansanpuolue/Suomen ruotsalainen kansanpuolue
Anders Adlercreutz (2015–)
Frans Ahlroos (1907–1909)
Kristian von Alfthan (1907–1909)
Torsten Aminoff (1960–1962)
Amos Anderson (1922–1927)
Elis Andersson (1959–1966)
Ossian Aschan (1910–1911)
Johannes Bengs (1922–1924)
Eva Biaudet (1991–2006, 2015–)
Matts Björk (1910–1914, 1917–1919, 1924–1927, 1930–1933)
Konrad Björkstén (1909–1910)
Gustav Björkstrand (1987–1991)
Thomas Blomqvist (2007–)
Elsa Bonsdorff (1936–1945)
Ernst von Born (1919–1954)
Viktor Magnus von Born (1910–1914)
Adolf Bredenberg (1914–1917)
Klaus Bremer (1995–2003)
Johan Broman (1927–1929)
Albert Brommels (1945–1951)
Johan Broända (1919–1924)
Lennart Byman (1922)
Immanuel Bäck (1922–1924, 1927–1930)
Johannes Bäck (1907–1914, 1917–1919)
Axel Cederberg (1907–1909)
Rafael Colliander (1909–1910, 1917–1924, 1927–1930, 1933–1938)
Jörn Donner (1987–1995, 2007, 2013–2015)
Georg C. Ehrnrooth (1958–1973→PKP)
Leo Ehrnrooth (1907–1909, 1917)
Artur Eklund (1919–1922)
Jan-Erik Enestam (1991–2007)
Rainer Erlund (1999→erl)
Ernst Estlander (1907–1914, 1917–1945)
Anders Forsberg (1924–1930)
John Forsberg (1954–1958)
Arthur af Forselles (1919–1922)
Jenny af Forselles (1909–1910, 1911–1917)
Matts Forss (1945–1951)
Johan Franzén (1935–1936)
Erik von Frenckell (1927–1939)
Alexander Frey (1917)
Ole Frietsch (1936–1945)
Annie Furuhjelm (1914–1924, 1927–1929)
Ragnar Furuhjelm (1917–1944)
Alexander Gadolin (1914–1917)
Christina Gestrin (2000–2015)
Kristian Gestrin (1962–1979)
George Granfelt (1908–1909, 1910–1911, 1912–1914)
Nils-Anders Granvik (1999–2007)
Ragnar Granvik (1966–1979)
Julius Grotenfelt (1910–1914)
Fridolf Gustafsson (1907–1908)
Gustaf Gädda (1910–1919)
Lars Gästgivars (2011–2015)
Edvard Haga (1929–1944)
Carl Haglund (2015–2016)
Mauritz Hallberg (1910–1911)
Reinhold Hedberg (1907–1909, 1917–1919)
Walter Heimbürger (1908–1909)
Edvard Helenelund (1919–1924, 1927–1929, 1930–1945)
Pähr-Einar Hellström (1985–1987)
Anna-Maja Henriksson (2007–)
Uno Hildén (1930–1933, 1936–1945)
Viktor Hintz (1929–1930)
Vera Hjelt (1908–1917)
Ture Hollstén (1945–1948, 1951–1954)
Einar Holmberg (1939–1945)
Mårten Holmberg (1909–1910)
Eirik Hornborg (1917–1922, 1924–1927)
Evald Häggblom (1966–1976)
Gunnar Häggblom (1976–1983)
Emil Hästbacka (1917–1948)
Sven Högström (1954–1966)
Johannes Inborr (1909–1919, 1922–1933)
William Isaksson (1914–1917)
Otto Jacobsson (1924–1934)
Gunnar Jansson (1983–2003)
Roger Jansson (2003–2007)
Oskar Jeppson (1922–1924)
Levi Jern (1922–1954)
Hugo Johansson (1939–1945)
Johannes Jungarå (1958–1966)
Axel Juselius (1909–1910)
Karl Julian Karlsson (1907–1908)
Johannes Klockars (1924–1927)
Verner Korsbäck (1948–1972)
Augusta Krook (1909–1910)
Evert Kulenius (1922–1927)
Magnus Kull (1966–1970)
Berndt Kullberg (1927–1929)
Henrik Kullberg (1927–1930, 1933–1945, 1945–1953)
Gunnar Landtman (1922–1924)
Arthur Larson (1948–1959)
Karl Laurén (1919–1922, 1924–1927, 1929–1930, 1936–1939)
Per Laurén (1962–1966)
Henrik Lax (1987–2004)
Axel Lille (1917)
Gustaf Lindberg (1924–1930)
Julius Lindberg (1914–1917, 1922–1924)
Uno Lindelöf (1909–1914)
Bertel Lindh (1953–1966)
Mats Löfström (2015–)
Pehr Löv (1995–2007)
Håkan Malm (1975–1999)
Josef Mangs (1924–1927, 1929–1930, 1933–1936, 1939–1945)
Herman Mattsson (1933–1936, 1938–1939)
Leo Mechelin (1910–1914)
Nils Meinander (1945–1962)
Ingvar S. Melin (1966–1972, 1975–1983, 1987–1991)
Gustaf Mickels (1922–1924)
Johannes Miemois (1914–1917, 1919–1924)
Knut Molin (1924–1930, 1932–1933)
Elisabeth Nauclér (2007–2015)
Arvid Neovius (1907–1917)
Dagmar Neovius (1907–1909, 1910–1911, 1914–1917)
Oskar Nix (1907–1910, 1919–1922)
Kurt Nordfors (1951–1966)
Ivar Nordlund (1909–1912)
Håkan Nordman (1983–1995, 1999–2003, 2007–2011)
Torsten Nordström (1936–1939, 1951–1962, 1966–1970)
Ole Norrback (1979–1981, 1991–1999)
August Nybergh (1910–1914)
Mikaela Nylander (2003–)
Mats Nylund (2007–)
Kuno Nyman (1930–1936, 1944–1945)
Per-Henrik Nyman (1987–1991)
Jakob Näs (1907–1908)
Karl Oljemark (1907–1908)
Karl Ottelin (1917–1919)
Axel Palmgren (1917–1922, 1924–1936)
Margareta Pietikäinen (1991–2003)
Hjalmar J. Procopé (1919–1922, 1924–1926)
Victor Procopé (1958–1962, 1966–1975)
August Ramsay (1919–1922)
Elisabeth Rehn (1979–1995)
Veronica Rehn-Kivi (2016–)
Boris Renlund (1979–1995)
Eric von Rettig (1917–1919)
Emil Roos (1917, 1930–1933)
Wilhelm Roos (1909–1917, 1917–1924)
Ola Rosendahl (1995–2003)
Gustaf Rosenqvist (1907–1919)
Vilhelm Rosenqvist (1907–1909)
Torsten Rothberg (1930–1933)
Johan Wilhelm Runeberg (1907–1908)
Frans Sandblom (1922–1924)
Carl Sanmark (1929–1930)
Emil Sarlin (1930–1933)
Oskar Schultz (1907–1908)
Emil Schybergson (1907–1909, 1910–1919))
Elly Sigfrids (1970–1979)
Johan Sjöblom (1933–1936)
Otto Slätis (1907–1908)
Helmer Smeds (1945–1948)
Hedvig Sohlberg (1908–1914)
Gösta Stenbäck (1908–1910, 1914–1917)
Pär Stenbäck (1970–1985)
Fredrik Stenström (1909–1910)
Edvin Stenwall (1936–1939)
Albert Stigzelius (1908–1909)
Johan Storbjörk (1907–1917)
Johannes Storbjörk (1917)
Joakim Strand (2015–)
Gustaf Storgårds (1914–1917)
Johan Strömberg (1909–1910, 1911–1917)
Julius Sundblom (1907–1919)
Alwar Sundell (1958–1966)
Johan Otto Söderhjelm (1933–1939, 1944–1951, 1962–1966)
Karl Söderholm (1907–1914, 1917)
Gunnar Takolander (1914–1917)
Carl Olof Tallgren (1961–1975)
Christoffer Taxell (1975–1991)
Grels Teir (1951–1975)
Astrid Thors (2003, 2004–2013)
Raimo Tiilikainen (1995–1999)
Eric von Troil (1908–1917 )
August Tåg (1911–1919, 1927–1929)
Adolf Törngren (1914–1917)
Ralf Törngren (1936–1961)
Stefan Wallin (2007–)
Osvald Wasastjerna (1907–1908)
Ole Wasz-Höckert (1983–1991)
Henrik Westerlund (1966–1995)
Wilhelm Westman (1930–1933)
Emil Wichmann (1908–1909)
Albin Wickman (1933–1958, 1962–1966)
Ulla-Maj Wideroos (1995–2015)
Johannes Wiik (1917)
Rolf Witting (1924–1927)
Rabbe Axel Wrede (1910–1914, 1917–1919)
Ferdinand von Wright (1922–1924)
Jutta Zilliacus (1975–1987)
Kristian Åkerblom (1917, 1919–1929, 1930–1933)
Otto Åkesson (1917–1919, myöh. ML)
Arne Öhman (1948–1958)
Ebba Östenson (1933–1936)
John Österholm (1919–1960)
Ruotsalainen vasemmisto
Georg Schauman (1919–1930)
Max Sergelius (1926–1939, 1945–1948)
Georg von Wendt (1919–1922)
Ryhmä Erlund
Rainer Erlund (RKP→1999–2000)
Sininen tulevaisuus
Simon Elo (PS→2017–)
Ritva "Kike" Elomaa (PS→2017→PS)
Tiina Elovaara (PS→2017–)
Reijo Hongisto (PS→2017–)
Ari Jalonen (PS→2017–)
Kimmo Kivelä (PS→2017–)
Kari Kulmala (PS→2017–)
Jari Lindström (PS→2017–)
Maria Lohela (PS→2017–2019→Liike Nyt)
Anne Louhelainen (PS→2017–)
Pirkko Mattila (PS→2017–)
Lea Mäkipää (aik. SMP, PS→2017–)
Hanna Mäntylä (PS→2017)
Martti Mölsä (PS→2017–)
Jussi Niinistö (PS→2017–)
Pentti Oinonen (PS→2017–)
Vesa-Matti Saarakkala (PS→2017–)
Timo Soini (PS→2017–)
Sampo Terho (PS→2017–)
Matti Torvinen (2017–)
Kaj Turunen (PS→2017–2018→Kok.)
Sitoutumattomat kansanedustajat
Tina Mäkelä (SMP→1994–1995)
Sosialistinen eduskuntaryhmä
Mikko Ampuja (SDP→1940–1941, 1944–1945)
Väinö Meltti (1941, 1944–1945)
Kaisu-Mirjami Rydberg (SDP→1940–1941, 1944–1945→SKDL)
Yrjö Räisänen (SDP→1940–1941, 1944–1945→SKDL)
Cay Sundström (SDP→1940–1941, 1944–1945→SKDL)
Karl Harald Wiik (SDP→1940–1941, 1944–1945→SKDL)
Sosialistinen työväen ja pienviljelijöiden eduskuntaryhmä
Aleksander Allila 1924–1927
Aatami Asikainen 1924–1929
Yrjö Enne 1927–1928 myöh. SKDL
Verner Halén 1929–1930
Edvard Huttunen 1924–1925 myöh. SDP
Ida Hämäläinen 1927–1929
August Isaksson 1924–1929
Edvard Jokela 1924–1927
Väinö Kallio 1929–1930
Juho Komulainen 1924–1927
Kalle Kulmala 1924–1930
Martta Kurkilahti 1927
Kalle Kyhälä 1929–1930
Toivo Latva 1927–1928
Yrjö Lehtinen 1927–1929
Arvo Lehto 1929–1930
Jaakko Liedes 1924–1930
Kalle Meriläinen 1929–1930
Lauri Myllymäki 1927–1930 myöh. SKDL
Aukusti Mäenpää 1930
Uno Nurminen 1924–1927
Eino Pekkala 1927–1930 myöh. SKDL
Juho Perälä 1928–1930
Taavi Pitkänen 1927
Väinö Pohjaranta 1929–1930
Emanuel Ramstedt 1924–1929
Arvo Riihimäki 1927–1930 myöh. SKDL
Mauritz Rosenberg 1924–1930
Janne Räsänen 1924–1927
Jalmari Rötkö 1929–1930
Asser Salo 1929–1930
Filemon Savenius 1924–1929
Salomo Savolainen 1927–1929
Antti Soikkeli 1924–1927
Pekka Strengell 1924–1927, 1928–1930
Emil Tabell 1924–1930
Konsta Talvio 1929–1930 myöh. SKDL
William Tanner 1927–1930
Bruno Tenhunen 1924
Aukusti Turunen 1927–1930 myöh. SKDL
Siina Urpilainen 1927–1930
Kaarlo Varho 1926–1927
Jalmari Virta 1924–1930
Konsta Vuokila 1924
Svantte Vuorio 1924–1925
Heikki Väisänen aik. SDP 1929–1930
Suomalainen puolue
Juho Aitamurto (1908–1910, 1917)
Eveliina Ala-Kulju (1907–1910, 1917–1918...)
Ivar Alanen (1917–1918...)
Walfrid Alhainen
Walter Andersin (1909)
Benjamin Anneberg (1909–1910)
Juho Erkki Antila (1907–1910, 1917–1918...)
Juhani Arajärvi (1907–1914, 1917–1918, ...)
Waldemar Bergroth (1917–1918...)
Vilho Cornér (1914–1917)
Richard Danielson-Kalmari (1907–1917)
Aukusti Eronen (1908–1909, 1910–1911)
Hannes Gebhard (1907–1909)
Hedvig Gebhard (1907–1909, ...)
Aleksandra Gripenberg (1907–1909)
Reinhold Grönvall (1910–1917)
Santeri Haapanen (1909–1911, ...)
Kyösti Haataja
Oskar Hainari (1908–1910)
Herman Hakulinen
Onni Hallsten (1908–1910, 1911–1917)
Yrjö Halonen (1908–1909, 1914–1917)
Antti Hanninen (1911–1914)
Emil Helkiö (1907–1908)
Oskari Herttua (1911–1914)
Elli Hiidenheimo (1917–1918...)
Pentti Hiidenheimo (1914–1917)
Aukusti Hiltula (1907–1909)
Valde Hirvikanta (1909–1910)
August Hjelt (1907–1909, 1910–1911)
Iisakki Hoikka (1907–1908, 1909–1910)
Mauri Honkajuuri (1909–1914)
August Hyöki (1917, 1918...)
Kalle Häkkinen
Mikko Iipponen (1911–1917)
Leander Ikonen (1917)
Pekka Ikonen (1914–1917)
Pekka Toivo Ikonen (1917, ...)
Lauri Ingman (1907–1918...)
Mikko Jaskari (1914–1917, ...)
Taave Junnila (1908–1914, ...)
Kalle Kaakko-oja (1910–1914)
Erkki Kaila (1917–1918...)
Oswald Kairamo (1907–1914, 1917–1918...)
Kaarlo Kares (1907–1910, myöh. Kok.)
Edvard Kilpeläinen (1914–1917, ...)
Väinö Kivilinna (1907–1909, ...)
Liisi Kivioja (1907–1910)
Kaarle Knuutila (1907–1908, 1910–1914)
Aleksanteri Koivisto (1907–1918...)
Emanuel Kolkki (1907–1909, ...)
Matti Kotila
Tahvo Kruus (1909–1910)
Hilda Käkikoski (1907–1911)
Aleksi Käpy (1907–1909)
Pietari Kärnä (1911–1914)
Arthur Lagerlöf (1907–1911, 1917–1918...)
Oskari Laine (1907–1914)
Juho Lallukka (1911–1913)
Kaarlo Lanne (1910–1914, 1917–1918...)
Juho Lepistö (1907–1908)
Akseli Listo (1907–1917)
Wilho Louhivuori
Jaakko Loukko (1918→ML)
Juho Malkamäki (1909–1911)
Wilhelmi Malmivaara (1907–1918...)
Juho Mannermaa (1911–1917, ...)
Kalle Myllylä (1907–1910)
Juho Mynttinen (1909–1910, 1911–1914)
Ernst Nevanlinna (1907–1914, 1917–1918...)
Hjalmar Nordling (1910)
Taneli Nykänen (1907–1909)
Väinö Nyström (1909–1910)
Kaarle Kustaa Ojanen
Aate Olkkonen (1907–1908)
Juho Kusti Paasikivi (1907–1909, 1910–1914)
Olli Pajari
Juho Heikki Pakkala (1909–1910)
Ernst Palmén (1907–1909)
Hjalmar Paloheimo
Oskari Peurakoski (1909–1918...)
Tuomas Pohjanpalo (1907–1909)
Erkki Pullinen (1907–1917→Kans.)
Bror Hannes Päivänsalo (1977–1918...)
Erik Pöysti
Kaarle Raade (1917)
Sameli Rajala (1907–1910)
Juho Rannikko (1907–1917, ...)
Kaarle Rantakari (1917)
Onni Rantasalo (1917–1918...)
Frans Rapola (1970–1910)
Akseli Rauanheimo (1914–1917)
Hugo Rautapää (1910–1914)
Vilho Reima
Heikki Repo (1907–1908, 1909–1911, 1917, ...)
Alfred Retulainen (1914-§9§8...)
Justus Ripatti (1907–1908, 1910–1912)
Juuso Runtti (1907–1908, 1917–1918...)
Robert Ruohtula (1911–1914)
Pekka Saarelainen (1909–1910, myöh. ML)
Ernst Saari (1914–1918)
Iisakki Saha (1914–1917)
Julius Saraste (1908–1909)
Aale Sariola
Juho Seppä-Murto (1909–1911)
Wilho Sipilä (1907–1908, 1909–1914)
Mikko Sipponen
Anshelm Sjöstedt-Jussila (1911–1918...)
Mikael Soininen (1907–1911)
Allan Särkilahti (1914–1917)
August Tanttu (Kans.→1918–1918→Kok.)
Vili Taskinen
Matti Tervaniemi (1907–1908)
Juho Torppa (1907–1914, ...)
Elias Tukia (1917–1918...)
Antti Tulenheimo (1914–1917, ...)
Juho Tulikoura (1907–1914→ML)
Mauri Tuomela (1914–1917)
Antti Tuomikoski (1908–1909)
Leonard Typpö (1911–1918...)
Juho Vaarala (1907–1917)
Iisakki Vahe (1907–1909, 1910–1911)
Wäinö Valkama (1914–1917, 1917–1918...)
Tuomas Vanhala
Iida Vemmelpuu (1907–1909)
Artturi Virkkunen (1907–1909, 1910–1911, 1914–1918...)
Paavo Virkkunen (1914–1918...)
Toini Voipio (1909–1910)
Kalle Vuorinen (1912–1914)
Oskari Vuorivirta (1910–1911)
Kalle Vänniä (1914–1917)
Kaarlo Warvikko (1910–1917)
Arthur von Weissenberg (1914–1917)
Johannes Wilskman (1907–1908, 1911–1914)
Artur Wuorimaa (1907–1910, 1911–1914, myöh. ML)
Juho Ylikorpi (1907–1908)
Iida Yrjö-Koskinen (1909–1918...)
Lauri Yrjö-Koskinen (1911–1914)
Sakari Yrjö-Koskinen (1907–1916)
Yrjö Yrjö-Koskinen (1907–1909, 1910–1911)
Suomen Kansanpuolue
Lassi Hiekkala (1951)
Armi Hosia
Veikko Hyytiäinen
Mikko Juva
Konsti Järnefelt
Esa Kaitila
Kaarlo Kajatsalo
Heikki Kannisto
Irma Karvikko
Harras Kyttä
Aare Leikola
Armas Leinonen
Antti Linna
Leo Mattila
Helge Miettunen
Eino Ojajärvi
Pentti Pakarinen
Aukusti Pasanen
Eino Rauste
Eino Saari
Tuure Salo
Aaro Stykki
Juho Tenhiälä
Artturi Tienari
Suomen Kansan Demokraattinen Liitto
Aimo Aaltonen (1945–1962)
Raila Aho (1987–1990→Vas.)
Paavo Aitio (1951–1977)
Ele Alenius (1966–1977)
Ulla-Leena Alppi (1976–1987)
Claes Andersson (1987–1990→Vas.)
Asko Apukka (1987–1990→Vas.)
Heli Astala (1979–1990→Vas.)
Georg Backlund (1953–1954, 1958–1970)
Ilkka-Christian Björklund (1972–1983, myöh. SDP)
Mikko Ekorre (1974–1983)
Yrjö Enne (1954–1961)
Toivo Friman (1948–1962, 1966–1970)
Kelpo Gröndahl (1962–1970)
Kaino Haapanen (1951–1970, 1974–1975)
Esko Helle (1983–1990→Vas.)
Johan Helo (1945–1946)
Esa Hietanen (1942–1962)
Inger Hirvelä López (1979–1987)
Kauko Hjerppe (1966–1971, 1975–1978)
Joel Hongisto (1978–1979)
Kuuno Honkonen (1958–1979)
Matti Huhta (1945–1948)
Juho Hukari (1945–1948)
Anna-Liisa Hyvönen (1972–1980)
Esteri Häikiö (1951–1954)
Anna-Liisa Jokinen (1970–1990→Vas.)
Toivo Jokiniemi (1975–1979)
Elli Juntunen (1951–1954)
Aulis Juvela (1966–1983)
Matti Järvenpää (1970–1983)
Mikko Järvinen (1945–1953)
Toivo Järvinen (1945–1947)
Markus Kainulainen (1975–1979)
Veikko Kansikas (1959–1962)
Lauri Kantola (1962–1975)
Elsa Karppinen (1945–1948)
Kalle Kauhanen (1945–1949→SDP)
Matti Kautto (1983–1986→Deva)
Tauno Kelovesi (1954–1966)
Arvo Kemppainen (1979–1990→Vas.)
Eino Kilpi (1948–1962)
Kalevi Kilpi (1962–1966)
Sylvi-Kyllikki Kilpi (SDP→1946–1958)
Antti Kinnunen (1951–1958, 1962–1970)
Aleksi Kiviaho (1954–1970)
Kalevi Kivistö (1972–1985)
Osmo Kock (1966–1970, 1972–1974)
Matti Koivunen (1951–1971)
Anna-Liisa Korpinen (1951–1974)
Rauno Korpinen (1972–1975)
Niilo Koskenniemi (1970–1987)
Aarne Koskinen (1970–1983)
Lyyli Koskinen (1962–1969)
Veikko Kosonen (1948)
Toivo Kujala (1945–1959)
Eino Kujanpää (1945–1951)
Jalmari Kulmala (1945–1948)
Mikko Kuoppa (1979–1986→Deva)
Hertta Kuusinen (1945–1972)
Olavi Kämäräinen (1962–1966)
Timo Laaksonen (1983–1990→Vas.)
Paavo Lagerroos (1964–1970)
Pertti Lahtinen (1987–1990→Vas.)
Aimo Laiho (1962–1970)
Ensio Laine (1968–1986→Deva)
Olavi J. Laine (1966–1970)
Eemeli Lakkala (1958–1962)
Siiri Lehmonen (1958–1979)
Vilho Lehtonen (1945–1948)
Yrjö Leino (1945–1951)
Pekka Leppänen (1983–1990→Vas.)
Martti Leskinen (1948–1951, 1954–1958)
Paavo Leskinen (1945–1952)
Pentti Liedes (1954–1966, 1970–1983)
Hemmi Lindqvist (1951–1958)
Martti Linna (1958–1970)
Toivo Lång (1945–1948)
Marja-Liisa Löyttyjärvi (1979–1986→Deva)
Hugo Manninen (1945–1970)
Yrjö Manninen (1945–1948)
Hellä Meltti (1961–1962)
Matti Meriläinen (1945–1954, 1958–1962)
Arto Merisaari (1975–1978)
Vihtori Metsäranta (1945–1947)
Unto Miettinen (1954–1958)
Yrjö Murto (1948–1963)
Heikki Mustonen (1966–1979, 1983, 1985–1987)
Janne Mustonen (1945–1962, 1963–1964)
Sulo Muuri (1945–1948)
Lauri Myllymäki (1945–1958)
Juho Mäkelä (1945–1948, 1958–1966)
Lauha Männistö (1966–1990→Vas.)
Judit Nederström-Lundén (1951–1966)
Anna Nevalainen (1945–1954)
Niilo Nieminen (1948–1951, 1952–1962, 1969–1975)
Toivo Niiranen (1951–1966)
Helvi Niskanen (1970–1983)
Nestori Nurminen (1945–1962, 1966–1970)
Juho Nykänen (1951–1954)
Ville Puumalainen (1945–1954)
Eino Pekkala (1945–1948)
Mauno Pekkala (SDP→1945–1953)
Kati Peltola (1977–1979, 1980–1983, 1985–1987)
Mauri Perkonoja (1947–1951)
Ville Pessi (1945–1966)
Antto Prunnila (1945–1954, 1958–1962)
Pauli Puhakka (1954–1983)
Aarne Pulkkinen (1958–1962, 1962–1970, 1972–1977)
Terho Pursiainen (1970–1971, 1979–1987)
Eino Rannikkoluoto (1952–1954)
Pertti Rapio (1951–1966)
Heimo Rekonen (1970–1979)
Kalle Renfors (1948–1954)
Arvo Riihimäki (1945–1954)
Ville Riihinen (1945–1951)
Aleksi Rinne (1945–1948)
Eino Roine (1945–1951, 1954–1962, 1962–1966)
Gösta Rosenberg (1945–1966)
Irma Rosnell (1954–1986→Deva)
Unto Ruotsalainen (1975–1983)
Kaisu-Mirjami Rydberg (Sos.→1945–1948)
Juho Rytkönen (1951–1958)
Veikko I. Rytkönen (1962–1966)
Veikko J. Rytkönen (1958–1975, 1978–1983)
Mauri Ryömä (1945–1958)
Yrjö Räisänen (Sos.→1945–1948)
Pauli Räsänen (1966–1979)
Aarne Saarinen (1962–1970, 1972–1983)
Veikko Saarto (1966–1987)
Toivo Salin (1958–1966)
Pekka Salla (1966–1975)
Veikko Salmi (1970–1975)
Esko Seppänen (1987–1990→Vas.)
Usko Seppi (1951–1962)
Pekka Silander (1966–1968)
Taisto Sinisalo (1962–1979)
Ilmari Sormunen (1945–1951)
Elli Stenberg (1945–1966)
Marjatta Stenius-Kaukonen (1975–1986→Deva)
Cay Sundström (Sos.→1945)
Oili Suomi (1970–1971, 1977–1978)
Leo Suonpää (1954–1970)
Vilho Suosalo (1962–1966)
Reinhold Svento (SDP→1945–1948)
Vappu Säilynoja (1979–1990→Vas.)
Sten Söderström (1979–1986→Deva)
Eino Tainio (1945–1970)
Konsta Talvio (1945–1948)
Helge Talvitie (1975–1979)
Kauko Tamminen (1958–1966, 1967–1983)
Hannes Tauriainen (1948–1966)
Esko-Juhani Tennilä (1975–1986→Deva)
Olga Terho (1945–1948)
Fabian Tillanen (1947–1948)
Seppo Toiviainen (1979–1986→Deva)
Irma Torvi (1948–1966)
Mirjam Vire-Tuominen (1970–1979)
Tyyne Tuominen (1945–1948, 1958–1962)
Pirkko Turpeinen (1983–1986→Deva)
Aukusti Turunen (1948)
Pauli Uitto (1975–1983, 1986–1990→Vas.)
Reino Uusisalmi (1945)
Aaro Uusitalo (1945–1948)
Osmo Vepsäläinen (1975–1979, 1983–1987)
Antti Virtanen (1946–1948)
Inkeri Virtanen (1958–1962)
Rainer Virtanen (1954–1971)
Väinö Virtanen (1958–1970)
Juhani Vähäkangas (1978–1990→Vas.)
Jarmo Wahlström (1975–1983, 1987–1990→Vas.)
Kaisu Weckman (1966–1976)
Karl Wiik (Sos.→1945–1946)
Atos Wirtanen (SDP→1946–1954)
Hella Wuolijoki (1946–1948)
Toivo Åsvik (1954–1966, 1970–1975)
Suomen kansan yhtenäisyyden puolue
Pentti Antila (1972–1975)
Matti Asunmaa (1972–1977)
Matti Hannola (1975–1975)
Kalevi Huotari (1972–1975)
Heikki Kainulainen (1972–1975)
Mauno Kurppa (1972–1975)
Lauri Linna (1972–1975)
Aune Mänttäri (1972–1975)
Artturi Niemelä (1972–1975)
Kalevi Remes (1972–1975)
Arvo Sainio (1973–1975)
Viljo Suokas (1972–1975)
Olavi Tupamäki (1972–1975)
Hannes Volotinen (1972–1975)
Suomen Maaseudun Puolue
Sulo Aittoniemi (1987–1994...)
Pentti Antila (1970–1972)
Riitta-Liisa Arranz (1983–1987)
Matti Asunmaa (1970–1972...)
Ulla Bogdanoff (1984–1986...)
Vieno Eklund (1982–1987)
Reijo Enävaara (1983–1984)
Kalevi Huotari (1970–1972...)
Antti Isomursu (1970–1972)
Anssi Joutsenlahti (1979–1987, myöh. PS)
Gunnar Joutsensaari (1989–1991)
Reino Jyrkilä (1983–1987)
Heikki Kainulainen (1970–1972...)
Pentti Kettunen (1983–1987, 1989–1991, myöh. PS)
J. Juhani Kortesalmi (1970–1989)
Helvi Koskinen (1983–1987)
Mauno Kurppa (1970–1972...)
Rainer Lemström (1972–1975)
Urpo Leppänen (1979–1989...→Vade)
Lauri Linna (1970–1972...)
Tina Mäkelä (1987–1994...)
Marita Mäkinen (1987–1995)
Lea Mäkipää (1983–1995, myöh. PS)
Aune Mänttäri (1970–1972...)
Artturi Niemelä (1970–1972...)
Aarne Penttinen (1970–1972)
Urho Pohto (1979–1987)
Eino Poutiainen (1970–1972, 1979)
Martti Ratu (1983–1986)
Kalevi Remes (1972–1975)
Heikki Riihijärvi (1983–1993→SR)
Arvo Sainio (1972–1973...)
Matti Silander (1970–1972)
Pentti Skön (1983–1987)
Hannu Suhonen (1991–1994...)
Viljo Suokas (1970–1975)
Eino Syrjä (1970–1972)
Olavi Tupamäki (1970–1972...)
Mikko Vainio (1970–1975, 1983–1987)
Pekka Vennamo (1972–1975, 1979–1989)
Veikko Vennamo (...1959–1962, 1966–1987)
Raimo Vistbacka (1987–1995→PS)
Hannes Volotinen (1970–1972)
Suomen pienviljelijäin puolue / Suomen pienviljelijäin ja maalaiskansan puolue
Yrjö Kesti (1930–1936)
Heikki Niskanen (Kans. (1932)→1939–1941→ML)
Sigrid Oulasmaa (1933–1936)
Eino Rytinki (1933–1941→ML)
Suomalainen rintama
Heikki Riihijärvi (SMP→1993–1995)
Suomen Sosialidemokraattinen Puolue
1900-vuosikymmenellä ensimmäistä kertaa eduskuntaan nousseet:
Pekka Aakula (1909–1911, 1914–1917)
Ida Aalle-Teljo (1907–1917)
Matti Aalto (1907–1908)
Anton Ahlström (1908–1909)
Matti Airola (1908–1918)
Valentin Annala (1909–1918, 1924–1926)
Werner Aro (1908–1914)
Emanuel Aromaa (1907–1918, 1929–1933)
Vihtori Aromaa (1907–1908)
Nestori Aronen (1909–1918)
Ville Boman (1909–1911)
Evert Eloranta (1908–1918)
Voitto Eloranta (1907–1908)
Oliver Eronen (1907–1918, 1922–1924)
Juho Etelämäki (1909–1914)
Edvard Gylling (1908–1910, 1911–1918)
Seth Heikkilä (1907–1909, 1910–1911, 1917–1918)
Ville Heimonen (1907–1908)
Edvard Helle (1907–1908, 1909–1911, 1919–1921)
Hilda Herrala (1908–1914, 1917–1918, 1933–1936)
Matti Hoikka (1907–1914, 1917–1918)
Evert Hokkanen (1907–1910)
Anni Huotari (1907–1910, 1911–1918, 1922–1927, 1932–1943)
Anton Huotari (1908–1910, 1911–1918)
Pekka (Kalle Petter) Huttunen (1907–1918)
Samuli Häkkinen (1907–1908, 1914–1918)
Antti Hämäläinen (1907–1909)
Kalle Hämäläinen (1907–1914)
Mimmi Hämäläinen (1909–1911)
Heikki Häyrynen (1907–1908, 1909–1917)
Karl Gustaf Höijer (1907–1908)
Ivar Hörhammer (1909–1911)
Albert Ingman
Oskari Jalava (1907–1910, 1911–1918)
Georg W. Johansson (1908–1909, 1917–1918)
Oscar Johansson (1907–1908)
Alma Jokinen (1908–1918)
Väinö Jokinen (1908–1918)
Olga Jokisalo (1908–1909)
Josua Järvinen (1907–1911)
Oskar Kaipio (1908–1910)
Taavetti Kalliokorpi (1907–1908)
Mimmi Kanervo (1907–1917)
Anshelm Kannisto (1907–1911)
Feliks Kellosalmi (1909–1911, 1917–1918)
Aura Kiiskinen (1908–1911, 1914–1918)
Jalmari Kirjarinta (1908–1910)
Juho Kirves (1907–1914, 1917–1918)
Juho Komu (1907–1917, 1917–1918)
Albin Koponen (1907–1918, 1922–1944)
Juho Korhonen (1908–1909)
Vilho Korhonen (1908–1909, 1919–1924)
Frans Koskinen (1907–1911)
Anton Kotonen
Efraim Kronqvist (1909–1914)
Otto Wille Kuusinen (1908–1910, 1911–1914, 1917–1918)
Juho Laakso
Arvi Lahtinen
Oskari Fredrik Laine
Wilho Laine (1907–1908, 1910–1914)
Juho Lautasalo (1908–1918)
Sandra Lehtinen (1907–1910)
Frans Lehtonen (1908–1917)
Oskari Leivo (1907–1910, 1911–1917, 1919–1921)
Heikki Lindroos (1907–1908)
Matti Lonkainen (1909–1918)
Kalle Lumio (1909–1911, 1919–1922)
William Lundström
Oskari Lylykorpi (1908–1910, 1911–1917)
Atte Mantere
Janne Martikainen
Jussi Merinen
Antti Mäkelin (1907–1909, 1917–1918)
Yrjö Mäkelin (1908–1911, 1914–1918)
Vihtori Mäkelä (1907–1908, 1911–1917, 1919)
Jaakko Mäki (1908–1918)
Kaarle Mänty (1907–1908, 1910–1918)
Pekka Mömmö (1907–1910)
Joel Naaralainen (1907–1908)
Santeri Nuorteva (1907–1908, 1909–1911)
Oskari Orasmaa (1907–1911, 1914–1918)
Matti Paasivuori (1907–1936)
Maria Paaso (1907–1908)
Antti Partanen (1907–1910)
Penna Paunu
Emil Perttilä (1907–1908)
Valfrid Perttilä (1907–1909, 1910–1914, 1917)
Fiina Pietikäinen (1908–1909)
Jaakko Piirainen
Simo Pipatti
Emanuel Pohjaväre (1907–1909, 1911–1918)
Jukka Pohjola (1909–1914, 1917)
Hilja Pärssinen (1907–1918, 1929–1935)
Frans Rantanen (1907–1909, 1910–1918)
Samuli Rantanen (1907–1911, 1917)
Maria Raunio (1907–1910)
Taavi Rissanen
Aatu Ruotsalainen
Santeri Saarikivi (1908–1909, 1910–1911, 1917–1918)
J. H. Saaristo
Jussi Sainio (1908–1917)
Eetu Salin (1909–1910, 1917–1918)
Kalle Salminen
Aaro Salo (1907–1914, 1917–1918)
Anni Savolainen-Tapaninen (1908–1918, 1924–1927)
Miina Sillanpää (1907–1911, 1914–1917, 1919–1933, 1936–1948)
Aatto Sirén (1907–1914, 1917–1918, 1929–1930, 1933–1936)
Yrjö Sirola (1907–1910, 1917–1918)
Artturi Sivenius (1907–1909, 1910–1911)
Aapeli Suomalainen
Juho Suomalainen
Vasili Suosaari (1907–1908, 1909–1910)
Taavi Tainio (1907–1909, 1911–1914, 1922–1929)
Väinö Tanner (1907–1911, 1914–1917, 1919–1927, 1930–1944, 1951–1954, 1958–1962)
Nestori Telkkä (1908–1911)
Paavo Tikkanen
Oskari Tokoi (1907–1918)
Onni Tuomi (1908–1918)
Matti Turkia (1907–1909, 1914–1917, 1930–1945)
O. V. Turunen (1909–1917)
Taneli Typpö (1909–1918, 1922–1929)
Heikki Törmä (1909–1917, 1919–1922)
Jenny Upari (1907–1908)
N. R. af Ursin (1907–1908)
Ville Vainio (1909–1911, 1919–1920...)
Nestori Valavaara (1907–1917)
Albin Valjakka (1907–1918)
Edvard Valpas-Hänninen (1907–1918)
August Vesa (1908–1909)
Vihtori Viitanen
Mikko Virkki (1908–1909, 1910–1918)
Sulo Wuolijoki (1907–1914)
Wäinö Wuolijoki (1907–1910, 1919–1927)
1910- tai 1920-luvulla ensimmäistä kertaa eduskuntaan nousseet:
Artturi Aalto (1919–1933)
Johan Fredrik Aalto (1924–1930)
Kalle Aalto
Aleksi Aaltonen (1929–1936)
Hugo Aattela (1929–1945, 1949–1951)
Fanny Ahlfors (1919–1927, 1930–1933)
Heikki Ahmala
Kustaa Ahmala
Julius Ailio (1919–1922, 1924–1932)
Toivo Alavirta
Mikko Ampuja (1919–1941...)
Isak Andersson
Antero Arho
Toivo Aro (1929–1930)
Juho Aromaa (1922–1924)
Viktor Blomqvist
Tuomas Bryggari (1922–1948)
Otto Elfving (1919–1922, 1926–1927)
Valfrid Eskola (1922–1924, 1927–1954)
Jussi Fahler (1927–1929)
Aino Forsten (1917–1918)
Anna Haapasalo (1919–1922)
Mimmi Haapasalo (1914–1917)
Kalle Hakala (1911–1918, 1924–1933, 1934–1947)
Kalle Fredrik Hakala (1919–1922)
Väinö Hakkila (1919–1945, 1948–1958)
Juho Hakkinen
Aatu Halme
Alexander Halonen (1910–1911)
Toivo Halonen (1922–1945)
Aapo Harjula
Kaarlo Harvala (1922–1939)
Kalle Hautala
Anna Haverinen (1922–1930)
Kaarlo Heinonen
Johan Helo (1919–1922, 1924–1935, ...)
Tahvo Hiekkaranta (1917)
Leo Hildén
Olli Hiltunen (1917–1917, 1919–1922)
Sofia Hjulgrén (1914–1917)
Vihtori Huhta (1914–1917, 1941–1945)
Anni Huhtinen
Väinö Hupli (1919–1922)
Herman Hurmevaara (1917–1919)
Evert Huttunen (1917–1924)
Pekka (Petter) Huttunen
Erkki Härmä (1917–1918, 1948–1949)
Oskari Ikonen (1914–1917)
Rieti Itkonen (1919–1929)
Heikki Jalonen (1911–1918)
Emil Jokinen
Juho Kananen (1911–1914, 1919–1922)
Hanna Karhinen (1914–1917)
Aarne Kauppinen
Jussi Kautto (1910–1917)
Jaakko Keto (1919–1931)
Juho Kivikoski (1910–1914)
Ville Kiviniemi (1917–1918)
Väinö Kivisalo (1929–1948)
Jalo Kohonen
Hanna Kohonen
Hilma Koivulahti-Lehto (1919–1945, 1948–1951)
Ville Komu (1927–1942)
Yrjö Komu (1917–1917, 1922–1927)
Manu Kontula
Kustaa Kopila (1910–1911)
Artturi Koskenkaiku (1919–1922, 1929–1930)
Janne Korhonen
Kaarlo Korhonen
Ville Korhonen (1919–1922)
August Koskinen
Jalmari Kovanen
Edvard Kujala (1929–1930, 1933–1945)
Jaakko Kujala
Jussi Kujala
Oskari Kunnassalo (1911–1914)
Severi Kurkinen (1910–1917)
August Kuusisto (1927–1929, 1930–1945)
Elias Käkelä (1914–1917)
Adam Laakkonen (1914–1918)
Jonas Laherma
Jukka Lankila (1917–1918)
Taavetti Lapveteläinen (1911–1918)
Matti Lassila
Jaakko Latvala (1911–1914, 1917–1918, 1927–1929)
Matti Laukkonen
Antti Lehikoinen (1919–1924, 1927–1930, 1937–1939)
Juho Lehmus (1917–1918)
Vilho Lehokas (1917–1918)
Konrad Lehtimäki (1911–1917)
Jussi Lehtinen
Mooses Lehtinen (1919–1922)
Toivo Lehto (1922–1929)
Aino Lehtokoski (1919–1949)
Väinö Lehtola
Väinö Lehtonen
Jukka Lehtosaari
Olga Leinonen (1919–1929)
Emil Leino (1919–1922)
Jussi Leino
Jalmari Leino (1927–1930)
Kalle Lepola (1917–1918)
Sulho Leppä
Paavo Leppänen (1917–1918)
Lauri Letonmäki (1914–1917)
Maikki Letonmäki (1917)
Konsta Lindqvist (1917)
Alfred Lindroos
Ludvig Lindström (1914-1917)
Jalmari Linna (1919–1922, 1928–1945, 1949–1951)
Jussi Lonkainen (1924–1927, 1933–1945)
Santeri Louhelainen (1917–1918)
Arvi Louhelainen (1922–1927)
Jussi Lumivuokko (1914–1917)
Gabriel Luukkonen
Edla Lyytinen
Matti Lepistö (1929–1957)
Petter August Leskinen
Kullervo Manner (1910–1918)
Otto Marttila (1911–1917, 1922–1924, 1929–1930, 1933–1939)
Antti Meriläinen (1919–1922, 1930–1939)
Pekka Meriläinen
Eliel Mickelsson (1919–1922)
Olli Miettinen (1910–1914)
Atte Muhonen (1922–1929, 1936–1939)
Kaapo Murros (1910–1914)
Emil Murto (1917–1918)
Frans Mustasilta (1914–1917, 1924–1927, 1933–1945)
Kalle Myllymäki (1922–1933)
Santeri Mäkelä (1910–1914, 1917–1918)
Vilho Niemi
Julius Nurminen (1917–1918)
Antero Nyrkkö
Nestori Nättinen (1922)
Ville Oksman (1911–1917)
Armas Paasonen (1911–1918, 1924–1929, 1930–1933, 1936–1945)
Eemeli Paronen (1914–1917, 1917–1919)
Niilo Patinen
Mikko Pehkonen
Otto Peitsalo
Mauno Pekkala (1927–1945...)
Otto Pensas (1924–1930)
Isak Penttala (1926–1951)
Kustaa Perho (1929–1944)
Juho Peura
Vilho Piippo
Otto Piisinen (1914-1917)
Matti Puittinen (1919–1937)
Olavi Puro (1919–1922)
Taavi Pöyhönen
Emil Raearo (1919–1924)
Jussi Rainio (1911–1914)
Albert Raitanen
Sikstus Rönnberg (1919)
Viljo Rantala (1922–1962)
Jussi Rapo (1918–1933, 1936–1939)
Oskari Reinikainen (1919–1945)
Juho Rikkonen (1917–1918)
Toivo Rintala
Wivi Roslander (1922)
Anni Rytkönen (1919–1922)
Hannes Ryömä (1919–1939)
Kaarlo Saari (1910–1918, 1924–1926)
Lyydi Saarikivi (1919–1922)
Kustaa Adolf Saarinen (1910–1911)
Emil Saarinen (1910–1918, 1922–1929)
Emil Sallila
Hulda Salmi (1910–1918)
Tyyne Salomaa (1917)
Hilda Seppälä (1922–1932)
Edvard Setälä (1924–1936)
Leander Sirola (1919–1922, 1924–1927, 1929–1930)
Julius Sundberg
Mikko Suokas (1927–1934)
Kalle Suosalo (1917)
Oskari Suutala (1917–1918)
Reinhold Svento (1922–1945...)
Aino Takala (1917)
Samuli Tervo (1911–1914, 2927–1929, 1930–1948)
Jussi Tirkkonen
Anna Toivari (1920–1922)
Otto Toivonen (1917–1917, 1922–1929, 1933–1945, 1951–1954)
Jussi Tolonen (1914–1917, 1918–1924, 1927–1951)
Pekka Tonteri
Ilmari Tossavainen (1914–1917)
Jukka Tuomikoski (1914–1917, 1917–1918)
Toivo Turtiainen
Arthur Usenius (1917–1918)
Iisakki Valavaara (1919–1920)
Hilma Valjakka (1919–1930)
August Valta (1927–1930, 1932–1936)
Kalle Valta (1927–1933, 1941–1944)
Väinö Vankkoja (1918–1919)
Helena Vatanen (1911–1914)
Jussi Vatanen
Elviira Vihersalo (1914–1918)
Iida Vihuri (1922–1929)
Juho Virtanen
Nikolai Virtanen
Jussi Vuoristo (1917–1918)
Jalmari Väisänen (1929–1945, 1951–1954)
Heikki Välisalmi
Oskari Väre (1919–1922)
Nestor Väänänen (1911–1917)
Väinö Voionmaa (1919–1947)
Edvin Wahlstén (1926–1927)
Yrjö Welling (1922–1951)
Axel Åhlström (1929–1934)
1930- tai 1940-luvulla ensimmäistä kertaa eduskuntaan nousseet:
Paavo Aarniokoski (1933–1945)
Kustaa Alanko
Gunnar Andersson (1933–1951)
Kauko Andersson
Laura Brander-Wallin (1948–1958)
Karl-August Fagerholm (1930–1966)
Mikko Erich (aik. Kok., 1930–1933, 1939-1945)
Vihtori Fallila (1933)
Yrjö Helenius
Gunnar Henriksson
Kaisa Hiilelä (1930–1958)
Onni Hiltunen (1930–1962)
Emil Huunonen
Heikki Hykkäälä (1948–1958, 1966–1975)
Alex Hämäläinen
Kalle Jokinen
Arvi Jovero
Jere Juutilainen
Veli Järvinen (1948–1951)
Olavi Kajala (1939–1942, 1948–1951, 1954–1958, 1962–1966)
Meeri Kalavainen (1948–1979)
Yrjö Kallinen
Akseli Kanerva
Eetu Karjalainen
Paavo Karjalainen
Juho Karvonen (1945–1962)
Kalle Kauhanen
O. H. Kekäläinen (1939–1945)
Pekka Kettunen (1933–1936, 1939–1945)
Viljo Kilpeläinen
Yrjö Kilpeläinen (1945–1955)
Eino Kilpi
Sylvi-Kyllikki Kilpi (1934–1946...)
Artturi Koskinen (1948–1958, 1962–1970)
Juho Kosonen
Juho Kuittinen (1934–1956)
Urho Kulovaara (1930–1958...)
Ville Kupari
Walter Kuusela
Valto Käkelä (1945–1972)
V. H. Kämäräinen
Antti Lastu (1930–1939, 1945)
Lempi Lehto
Aleksi Lehtonen
Tyyne Leivo-Larsson (1948–1958)
Väinö Leskinen (1945–1970)
Taavi Lindman
Gottfrid Lindström
Hjalmar Lindqvist (1930–1933, 1937–1945)
Kristian Lumijärvi
Alpo Lumme (1933–1949)
J. E. Malmivuori
Toivo Mansner
Elsa Metsäranta (1933–1941)
Otto Muikku (1945–1958)
Onni Mäkeläinen
Pentti Niemi
Toivo Nokelainen
Elli Nurminen
Taavetti Nuutinen (1930–1932)
Rafael Paasio (1948–1975)
Arvo Paasivuori
Niilo Pajunen (1933–1936)
Martti Peltonen (1939–1945)
Onni Peltonen (1933–1962)
Edvard Pesonen (1933–1939, 1943–1966)
Heikki Pesonen
Anselmi Pitkäsilta
Eeno Pusa (1945–1951, 1956–1958)
Juho Pyy
Toivo Pyörtänö (1948–1951)
Jussi Raatikainen (1936–1951)
Uuno Raatikainen (1936–1948)
Pekka Railo (1941–1944)
Eino Raunio (1939–1970)
Kaisu-Mirjami Rydberg (1939–1941...)
Mauri Ryömä (1936–1937)
Yrjö Räisänen (1930–1941...)
Martta Salmela-Järvinen (1939–1958...)
Pietari Salmenoja (1933–1945)
Oskari Salonen
Väinö V. Salovaara (1939–1945)
Heikki Simonen (1939–1951)
Väinö Sinisalo
Cay Sundström (1936–1941...)
August Syrjänen
Arvo Sävelä
Uuno Takki (1945–1952, 1966–1968)
Penna Tervo (1945–1956)
Armas Tolonen
Antti Tossavainen (1947–1948)
Jorma Tuominen (1940–1945)
Arvi Turkka (1933–1945, 1948–1958...)
Varma K. Turunen (1939–1962)
Unto Varjonen
Vilho Väyrynen (1948–1962)
K. J .Wenman (1933–1945)
Atos Wirtanen (1936–1946...)
1950- tai 1960-luvulla ensimmäistä kertaa eduskuntaan nousseet:
Lyyli Aalto (1958–1979)
Arvo Ahonen (1951–1979)
Eero Antikainen
Pirkko Aro (...1973–1979)
Reino Breilin (1966–1983)
Pauli Burman (1966–1970, 1974–1975)
Georg Eriksson
Margit Eskman (1966–1975)
Anni Flinck (1954–1975)
Kalervo Haapasalo (1951–1975)
Antti Halme (1966–1970, 1973–1975)
Vappu Heinonen
Veikko Helle (1951–1983)
Voitto Hellstén (1962–1970)
Kaarlo af Heurlin (1966–1970)
Sulo Hostila (1956–1975)
Mikko Hult (1954–1958)
Eero Häkkinen
Seija Karkinen (1966–1983, 1987–1991)
Urho Knuuti (1966–1972)
Sakari Knuuttila (1966–1991)
Veikko Kokkola (1951–1970)
Pekka Kuusi (1966–1970)
Mikko Laaksonen (1966–1971)
Valdemar Liljeström (1955–1958...)
Bror Lillqvist (1966–1983)
Olavi Lindblom (1954–1966)
Lars Lindeman (1958–1976)
Ilmari Linna (1962–1970)
Sinikka Luja-Penttilä (1966–1983)
Impi Lukkarinen (1951–1958...)
Elis Manninen (1958–1966)
Kalle Matilainen (1956–1970)
Veikko Mattila (1964–1970)
Erkki Mohell
Uljas Mäkelä (1962–1978)
V.O. Mäkinen (1966–1975)
Valde Nevalainen (1966–1975)
Esko Niskanen (1966–1975)
Ilmo Paananen (1966–1972)
Tyyne Paasivuori (1954–1958, 1962–1974)
Ensio Partanen (1958–1970)
Antti Pennanen (1966–1970)
Antti-Veikko Perheentupa (1966–1972)
Kaarlo Pitsinki (1958–1966)
Lauri Puntila (1966–1970)
Akseli Rodén (1964–1970, 1972–1975)
Aune Salama (1966–1975)
Arvo Salo (1966–1970, 1979–1983)
Eero Salo (1968–1975)
Valdemar Sandelin (1962–1973)
Sylvi Siltanen(1958–1972)
Aarre Simonen (1951–1958...)
Eino Sirén
Bruno J. Sundman (1951–1958)
Unto Suominen
Edit Terästö (1962–1972)
Ville Tikkanen (1966–1975)
Väinö Tikkaoja
Arvo Tuominen (1958–1962)
Heikki Törmä (1958–1959...)
Väinö Vilponiemi (1962–1975)
Viljo Virtanen (1951–1970)
Uuno Voutilainen (1962–1979)
Antero Väyrynen (1962–1970)
1970- tai 1980-luvulla ensimmäistä kertaa eduskuntaan nousseet:
Markus Aaltonen (1975–1991, 1995–1999)
Matti Ahde (1970–1990, 2003–2011)
Risto Ahonen (1983–1991)
Aimo Ajo (1972–1991)
Pirjo Ala-Kapee (1979–1989)
Arja Alho (1983–1999, 2003–2007)
Jouni Backman (1987–2007, 2011–2015)
Aarno von Bell (1983–1987, 1990–1995)
Ilkka-Christian Björklund (aik. SKDL, 1987–1991)
Kaj Bärlund (1979–1991)
Paula Eenilä (1975–1987)
Mikko Elo (1979–1991, 1995–2007)
Mauno Forsman (1971–1983)
Ralf Friberg (1970–1979)
Eino Grönholm (1975–1983)
Jukka Gustafsson (1987–)
Iiris Hacklin (1987–1995)
Tarja Halonen (1979–2000)
Olli Helminen (1975–1987)
Pertti Hietala (1979–1991)
Sinikka Hurskainen (1983–1999, 2003–2011)
Niilo Hämäläinen (1979–1983)
Tuulikki Hämäläinen (1983–1999)
Liisa Jaakonsaari (1979–2009)
Ilkka Joenpalo (1987–1991, 1995–1997)
Sven-Erik Järvinen (1975–1979)
Riitta Järvisalo (1972–1979, 1982–1991)
Osmo Kaipainen (1970–1975)
Kai Kalima (1989–1991)
Antti Kalliomäki (1983–2011)
Anna-Liisa Kasurinen (1979–1995)
Tarja Kautto (1989–2003)
Antero Kekkonen (1987–2007)
Leo Kohtala (1970–1975)
(Taimi) Tellervo Koivisto (1972–1975)
Tellervo Maria Koivisto (1970–1982)
Matti Kuusio (1975–1979, 1983–1987)
Pentti Lahti-Nuuttila
Eero Laine (1970–1971)
Jermu Laine (1975–1987)
Arto Lapiolahti
Lasse Lehtinen (1972–1983)
Eeli Lepistö
Erkki Liikanen (1972–1990)
Reijo Lindroos (1983–1999)
Paavo Lipponen (1983–1987, 1991–2007)
Eino Loikkanen
Matti Louekoski (1976–1979, 1983–1996)
Matti Luttinen (1975–1995)
Martti Lähdesmäki
Lauri Metsämäki (1987–1995, 1996–1999)
Jukka Mikkola (1983–1987, 1995–2003)
Peter Muurman
Riitta Myller (1987–1995, 2011–)
Pekka Myllyniemi (1983–1987)
Salme Myyryläinen (1970–1980)
Jouko Mäkelä
Sinikka Mönkäre (1987–1991, 1995–2006)
Mats Nyby (1983–1999)
Saara-Maria Paakkinen (1979–1995)
Reino Paasilinna (1983–1990, 1995–1996)
Pertti Paasio (1975–1975, 1982–1996)
Veikko Pajunen (1972–1979)
Markku Pohjola (1987–1991, 1995–1999)
Antti Pohjonen (1972–1977)
Matti Puhakka (1975–1991, 1995–1996)
Virpa Puisto (1987–2007)
Raimo Päivinen
Kaisa Raatikainen (1970–1987)
Pentti Rajala
Kari Rajamäki (1983–2015)
Maija Rajantie
Jussi Ranta
Jorma Rantala (1972–1983)
Jorma Rantanen (1983–1987, 1991–1999)
Juhani Raudasoja
Heikki Rinne (1983–1999)
Jukka Roos (1987–1999, 2003–2007)
Timo Roos (1983–1995)
Mikko Rönnholm (1979–1987, 1991–1995)
Matti Saarinen (1987–1991, 1995–2015)
Kaarle Salmivuori
Tuula Sarja (1983–1991)
Lea Savolainen (1975–1995)
Helge Sirén
Jouko Skinnari (1980–2015)
Kalevi Sorsa (1970–1991)
Pekka Starast (1979–1987)
Keijo Suksi
Ulf Sundqvist (1970–1983)
Kaarina Suonio (1975–1986)
Juhani Surakka (1975–1987)
Jacob Söderman (1972–1983, 2007–2011)
Ilkka Taipale (1970–1975, 2000–2007)
Hannu Tapiola (1979–1983)
Arto Tiainen (1970)
Paavo Tiilikainen (1970–1979)
Seppo Tikka (1972–1987)
Risto Tuominen
Erkki Tuomioja (1970–1979, 1991–)
Jouko Tuovinen (1975–1987)
Väinö Turunen
Marja-Liisa Tykkyläinen (1983–2007)
Pirkko Työläjärvi (1972–1985)
Kerttu Törnqvist (1983–1999)
Kari Urpilainen (1983–1995, 1999–2007)
Pirkko Valtonen (1978–1983, 1985–1987)
Raimo Vuoristo (1987–1995)
Matti Vähänäkki (1987–2003)
1990- tai 2000-luvulla ensimmäistä kertaa eduskuntaan nousseet:
Marko Asell (2007–2011)
Arto Bryggare (1995–1999, 2003–2007)
Maarit Feldt-Ranta (2007–)
Tarja Filatov (1995–)
Maria Guzenina (2007–)
Tuula Haatainen (1996–2007, 2015–)
Eero Heinäluoma (2003–)
Klaus Hellberg (1995–2007)
Rakel Hiltunen (1999–2015)
Raimo Holopainen (1996–1999)
Susanna Huovinen (1999–2018)
Ulpu Iivari (1991–1995)
Ulla Juurola (1995–2003)
Reijo Kallio (1995–2011)
Erkki Kanerva (1999–2003)
Ilkka Kantola (2007–)
Saara Karhu (1999–2015)
Tapio Karjalainen (1995–2003)
Anneli Kiljunen (2003–)
Kimmo Kiljunen (1995–2011)
Krista Kiuru (2007–)
Valto Koski (1995–2011)
Johannes Koskinen (1991–2015)
Marjaana Koskinen (1995–2011)
Risto Kuisma (1995–1997→Nuors., Rem.→2002–2007, 2010–2011)
Jorma Kukkonen (1995–1999)
Miapetra Kumpula-Natri (2003–2014)
Merja Kuusisto (2007–2015)
Lauri Kähkönen (1995–2011)
Erja Lahikainen (1991–1995)
Esa Lahtela (1995–2011)
Reijo Laitinen (1991–2011)
Minna Lintonen (2003–2007)
Päivi Lipponen (2007–2015)
Leena Luhtanen (1991–2007)
Kyllikki Muttilainen (1990–1995)
Raimo Mähönen (1995–2003)
Arja Ojala (1991–1999)
Reino Ojala (1995–1999, 2003–2007)
Johanna Ojala-Niemelä (2007–)
Kalevi Olin (1995–2007)
Heli Paasio (1999–2015)
Sirpa Paatero (2006–)
Erkki J. Partanen (1995–1999)
Pirkko Peltomo (1991–2007)
Tuula Peltonen (2007–2015)
Raimo Piirainen (2009–2015)
Tuija Pohjola (1995–1999)
Riitta Prusti (1995–1999)
Susanna Rahkonen (1999–2007)
Maija Rask (1991–2007)
Tero Rönni (1995–2011)
Arto Seppälä (1999–2007)
Tommy Tabermann (2007–2010)
Säde Tahvanainen (1995–2007)
Katja Taimela (2007–)
Satu Taiveaho (2003–2011)
Jutta Urpilainen (2003–)
Helena Vartiainen (1996–1999)
Marjatta Vehkaoja (1991–2003)
Janne Viitamies (1995–1999)
Pauliina Viitamies (2007–2015)
Pia Viitanen (1995–)
Marja-Leena Viljamaa (1991–1999)
Antti Vuolanne (2003–2011)
Tuula Väätäinen (2003–2015)
Harry Wallin (1999–2007, 2014–)
2010-luvulla ensimmäistä kertaa eduskuntaan nousseet:
Eeva-Johanna Eloranta (2011–)
Timo Harakka (2015–)
Lauri Ihalainen (2011–)
Mikael Jungner (2011–2015)
Mika Kari (2011–)
Suna Kymäläinen (2011–)
Jukka Kärnä (2011–2015)
Antti Lindtman (2011–)
Sanna Marin (2015–)
Riitta Mäkinen (2018–)
Merja Mäkisalo-Ropponen (2011–)
Ilmari Nurminen (2015–)
Nasima Razmyar (2015–2017)
Antti Rinne (2015–)
Joona Räsänen (2015–)
Kristiina Salonen (2011–)
Ville Skinnari (2015–)
Satu Taavitsainen (2015–)
Hanna Tainio (2011–2015)
Maria Tolppanen (PS→2016–)
Pilvi Torsti (2017–)
Tytti Tuppurainen (2011–)
Suomen Sosialistinen Työväenpuolue
Elin Airamo (1922–1923)
Toivo Aronen (1922–1923)
Jaakko Enqvist (1922–1923)
Väinö Hannula (1922–1923)
Hilda Hannunen (1920–1923)
Frans Hiilos (1922–1923)
Laura Härmä (1922–1923)
Albert Kallio (1922–1923)
Kalle Kankari (1922–1923)
Pekka Kemppi (1922–1923)
Aukusti Koivisto (1922–1923)
Kalle Lampinen (1922–1923)
Toivo Hjalmar Långström (1922–1923)
Emmi Mäkelin (1922–1923)
Heikki Mäkinen (1922–1923)
Antti Nahkala (1922–1923)
Pekka Nurmiranta (1922–1923)
Hannes Pulkkinen (1922–1923)
August Rytkönen (1922–1923)
Rosa Sillanpää (1922–1923)
Kalle Toppinen (1922–1923)
Lempi Tuomi (1922–1923)
Vihtori Vainio (1923–1923)
Ville Vainio (1920–1923)
Yrjö Valkama (1922–1923)
Juho Vesterlund (1922–1923)
Matti Väisänen (1922)
Työväen ja Pienviljelijäin Sosialidemokraattinen Liitto
Vuosina 1958–1959 Sosialidemokraattisen opposition eduskuntaryhmä
Laura Brander-Wallin 1962
Vappu Heinonen SDP→1958–1962, 1966–1970
Mikko Hult SDP→1958–1962
Armas Härkönen 1958–1962
Urho Kulovaara SDP→1958–1962
Tyyne Leivo-Larsson 1966–1970
Valdemar Liljeström SDP→1958–1960
Impi Lukkarinen SDP→1958–1970
Aino Malkamäki 1960–1961
Viljo Pousi 1966–1970
Eeno Pusa 1961–1962
Olavi Saarinen 1966–1970
Martta Salmela-Järvinen SDP→1958–1966
Aili Siiskonen 1958–1962, 1966–1970
Aarre Simonen SDP→1958–1962
Arvo Sävelä SDP→1958–1962
Arvi Turkka SDP→1958–1962
Vilho Turunen 1958–1962
Heikki Törmä SDP→1959–1962
Olli J. Uoti 1959–1962, 1966–1967
Vaihtoehto Suomelle
Vesa Laukkanen (KD→1993–1995)
Vapaat demokraatit
Urpo Leppänen (SMP→1989–1990→LKP)
Vasemmistoliitto
Li Andersson (2015–)
Paavo Arhinmäki (2007–)
Raila Aho (SKDL→1990–1995)
Claes Andersson (SKDL→1990–1999, 2007–2008)
Asko Apukka (SKDL→1990–1998)
Heli Astala (SKDL→1990–1995)
Esko Helle (SKDL→1990–2003)
Anne Huotari (1995–2007)
Terttu Huttu-Juntunen (1995–1999)
Matti Huutola (1998–2003)
Katja Hänninen (2014–)
Mikko Immonen (1995–2007)
Anna-Liisa Jokinen (SKDL→1990–1991)
Risto Kalliorinne (2011–2015)
Matti Kangas (1999–2011)
Matti Kauppila (2003–2011)
Arvo Kemppainen (SKDL→1990–1991)
Anna Kontula (2011–)
Martti Korhonen (1991–2015)
Mikko Kuoppa (aik. Deva1995–1995→va-r, va-r→1999–2011)
Merja Kyllönen (2007–2014)
Jaakko Laakso (1991–2011)
Timo Laaksonen (SKDL→1990–1999)
Pertti Lahtinen (SKDL→1990–1991)
Reino Laine (1996–1999)
Annika Lapintie (1995–)
Pekka Leppänen (SKDL→1990–1999)
Ensio Laine (Deva→1990–1995)
Marja-Liisa Löyttyjärvi (Deva→1990–1991)
Silvia Modig (2011–)
Markus Mustajärvi (2003–2011→vasryh, vasryh→2015–)
Jari Myllykoski (2011–)
Lauha Männistö (SKDL→1990–1991)
Outi Ojala (1991–1996, 1999–2007)
Aino-Kaisa Pekonen (2011–)
Iivo Polvi (1991–2007)
Osmo Polvinen (1991–1995)
Veijo Puhjo (1995–1995→epu, va-r→1999–2011)
Eila Rimmi (1991–1999)
Pekka Saarnio (1996–1999)
Hanna Sarkkinen (2015–)
Matti Semi (2015–)
Esko Seppänen (SKDL→1990–1996)
Suvi-Anne Siimes (1999–2007)
Minna Sirnö (2003–2011)
Marjatta Stenius-Kaukonen (Deva→1990–1995, 1999–2003)
Katja Syvärinen (1999–2007)
Vappu Säilynoja (SKDL→1990–1991)
Esko-Juhani Tennilä (Deva→1990–1995→va-r, va-r→1999–2011)
Eila Tiainen (2011–2015)
Pentti Tiusanen (1995–2011)
Pertti Turtiainen (1999–2003)
Pauli Uitto (SKDL→1990–1991)
Kari Uotila (1995–2007, 2008–)
Unto Valpas (1999–2011)
Erkki Virtanen (2003–2015)
Jorma Vokkolainen (1995–2001)
Juhani Vähäkangas (SKDL→1990–1995)
Jarmo Wahlström (SKDL→1990–1999)
Jyrki Yrttiaho (2007–2011→vasryh)
Vasemmistoryhmä
Mikko Kuoppa (Vas.→1995–1999→Vas.)
Veijo Puhjo (epu→1996–1999→Vas.)
Esko-Juhani Tennilä (Vas.→1995–1999→Vas.)
Vasenryhmä
Markus Mustajärvi (Vas.→2011–2015→Vas.)
Jyrki Yrttiaho (Vas.→2011–2015)
Vihreä liitto
Touko Aalto (2015–)
Outi Alanko-Kahiluoto (2007–)
Janina Andersson (1995–2011)
Ulla Anttila (1991–2007)
Tuija Brax (1995–2015)
Tarja Cronberg (2003–2007)
Merikukka Forsius (1999–2008→Kok.)
Satu Haapanen (2011–2015)
Pekka Haavisto (1987–1995, 2007–)
Hanna Halmeenpää (2015–)
Satu Hassi (1991–2004, 2015–)
Heidi Hautala (1991–1995, 2003–2009)
Timo Juurikkala (2009–2011)
Heli Järvinen (2007–2011, 2015–)
Emma Kari (2015–)
Johanna Karimäki (2007–)
Jyrki Kasvi (2003–2011, 2015–)
Irina Krohn (1995–2006)
Ville Komsi (1983–1987)
Kalle Könkkölä (1983–1987)
Hannele Luukkainen (1991–1995)
Rosa Meriläinen (2003–2007)
Rauha-Maria Mertjärvi (1998–2007)
Krista Mikkonen (2015–)
Ville Niinistö (2007–)
Paavo Nikula (1991–1998)
Kirsi Ojansuu (1999–2011)
Eero Paloheimo (1987–1995)
Olli-Poika Parviainen (2015–)
Tuija Maaret Pykäläinen (1991–1999)
Erkki Pulliainen (1987–2011)
Pekka Räty (1991–1995)
Anni Sinnemäki (1999–2015)
Osmo Soininvaara (1987–1991, 1995–2007, 2011–2015)
Johanna Sumuvuori (2006–2011, 2015)
Jani Toivola (2011–)
Oras Tynkkynen (2004–2015)
Antero Vartia (2015–)
Ozan Yanar (2015–)
Lähteet
Eduskunta.
Viitteet
Aiheesta muualla
*
| https://fi.wikipedia.org/wiki/Luettelo%20kansanedustajista |
{
"plaintext_start_byte": [
2,
1131,
2168,
4201,
4526,
5867,
6664,
8415,
10117,
11853,
13912,
15114,
17820,
19473,
21232,
22788,
24611,
28472,
28991,
29882,
31216,
32835,
34596,
36369,
37717,
38833,
40266,
42035,
43281,
44312,
45959,
46609,
47622,
48701,
50266,
51712,
53641,
54817,
56144,
57592,
58159,
59054,
60347,
61612,
63033,
64788,
67148,
68704,
70616,
72720,
74555,
75896,
77473,
79883,
81587,
82807,
85409,
87955,
88960,
89707,
90261,
90811,
91282,
91432,
94029,
95511,
97856,
99694,
101319,
102989,
103785,
105481,
106459,
108911,
111265,
114157,
114891,
115566,
116232,
116836,
117662,
118899,
121376
],
"plaintext_end_byte": [
1130,
2167,
4200,
4506,
5866,
6632,
8412,
10116,
11852,
13911,
15113,
17819,
19472,
21231,
22787,
24610,
28452,
28989,
29881,
31175,
32834,
34595,
36339,
37716,
38832,
40265,
42034,
43280,
44311,
45908,
46587,
47621,
48658,
50265,
51710,
53640,
54815,
56143,
57591,
58114,
59053,
60346,
61611,
63032,
64787,
67130,
68669,
70615,
72688,
74535,
75785,
77360,
79848,
81586,
82768,
85354,
87929,
88947,
89706,
90260,
90810,
91281,
91421,
94028,
95510,
97839,
99693,
101318,
102963,
103784,
105480,
106405,
108885,
111236,
114128,
114858,
115565,
116172,
116800,
117609,
118854,
121334,
122109
]
} | ఫుట్ బాల్ ఆట ఏ దేశపు జాతీయ క్రీడ? | ట్రినిడాడ్ మరియు టొబాగో | telugu | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
ట్రినిడాడ్ మరియు టొబాగో గణతంత్ర దేశం, pronounced/ˌtrɪnɨdæd ən tɵˈbeɪɡoʊ/(deprecated template) కారిబ్బియన్కు డక్షిణ దిశగా, సౌత్ అమెరికన్ దేశమయిన వెనెజ్యూలాకు ఈశాన్య దిశగా, లెస్సర్ ఆంటిల్లస్లో ఉన్న గ్రెనడాకు దక్షిణంగా సముద్రంలో ఉన్న ఒక దీవుల సముదాయపు దేశము[3]. అది ఈశాన్య దిశగా బార్బేడోస్ లాంటి దేశాలతోటి సముద్ర సంబంధ సరిహద్దులను పంచుకుంటుంది, ఆగ్నేయదిశగా గయానా, మరియు దక్షిణ, పశ్చిమ దిశలలో వెనెజ్యూలాలతో తన సముద్ర సంబంధ సరిహద్దులను పంచుకుంటుంది.[4][5]
దేశపు వైశాల్యం5,128 square kilometres (1,980sqmi)[6], అది రెండు ముఖ్య ద్వీపాలను కలిగి ఉంది, అవి ట్రినిడడ్ మరియు టొబాగో, అంతే కాక అనేక చిన్న దీవులను కలిగి ఉంది. ముఖ్యద్వీపాలలో, ట్రినిడడ్ పెద్దది ఇంకా ఎక్కువ జనాభాా కలది; టొబాగో చాలా చిన్నది, మొత్తం వైశాల్యంలో 6% మాత్రమే కలిగి ఉన్నది ఇంకా మొత్తం జనాభాాలో 4% కలిగి ఉన్నది, మొత్తం జనాభాా 1.3 మిలియన్లు ఉండచ్చని అంచనా (2005). దేశం తుఫాను వచ్చే అవకాశాలున్న ప్రదేశానికి బయట ఉంది.
ట్రినిడడ్ మరియు టొబాగో, క్రిస్టోఫర్ కొలంబస్ కాలం నుండి, 1802లో భ్రిటిష్ వాళ్ళు స్వంతం చేసుకున్నప్పటి వరకూ, ఒక స్పెయిన్ దేశపు కాలనీగా ఉంది. దేశం 1962లో స్వాతంత్ర్యం పొంది, 1976లో గణతంత్ర దేశంగా మారింది. చాలామంది ఆంగ్ల భాష మాట్లాడే కారిబ్బియన్ దేశంలా కాక, ట్రినిడడ్ మరియు టొబాగో యొక్క ఆర్థిక వ్యవస్థ, ప్రాథమికంగా పారిశ్రామికమైనది[7], ముఖ్య ప్రాధాన్యత పెట్రోలియం మరియు పెట్రోకెమికల్స్ రంగాలది. ట్రినిడడ్ మరియు టొబాగోకు చాలా బలమైన స్థూల ఆర్థిక వ్యవస్థ ఉన్నది, ఇంకా సంస్థాగతమైన స్థిరతకు సంబంధించిన సుదీర్ఘమైన సంప్రదాయం ఉంది. పది ఆర్థిక స్వాతంత్ర్యాలలో అది సంబంధపూర్వకంగా చాలా బాగా ఉండి, దాని జాతీయోత్పత్తి, 2003-2008 మధ్యలో సగటున 7 శాతం వృధ్ధిచెందింది. ప్రభుత్వం తన ఆర్థిక పునాదిని మళ్ళించాలని ప్రయత్నించింది, దేశం కారిబ్బియన్ ప్రాంతంలో కీలకమైన ఆర్థిక కేంద్రంగా ఎదిగింది.
ట్రినిడడ్ మరియు టొబాగో తన సంబరాలకు పేరెన్నిక గన్నది, అది స్టీల్పన్, [8] కాలిప్సో, [9][10] సోకా మరియు లింబోలకు జన్మస్థలం.
చరిత్ర
చరిత్రకారుడు E.L. జోసెఫ్, ట్రినిడడ్ యొక్క అమెర్ఇండియన్ అనే పేరు అయిర్, హమ్మింగ్ బర్డ్, అయిరెట్ లేదా యేరెట్ అనే అరావక్ పేరు నుండి వచ్చిందని చెప్పాడు. కానీ, బూమర్ట్ కైరీ</i>ని గానీ లేదా కాయెరీ</i>ని గానీ హమ్మింగ్ బర్డ్, టుకుసి లేదా టుకుషి</i>గా భావించడానికి లేదనీ అంటాడు. ఇతరులు, కైరీ మరియు అయిరి లను కేవలం ద్వీపం అని నివేదించారు. తన అన్వేషణలో మూడో సముద్రయానానికి బయలుదేరే ముందు చేసిన ప్రతినను నెరవేర్చుకుంటూ క్రిస్టోఫర్ కొలంబస్ దానికి "లా యలా డి లా ట్రినిడడ్" ("ది ఐలాండ్ ఆఫ్ ది ట్రినిటి") అని పునఃనామకరణం చేసాడు.[11]
ఆంగ్ల ఉచ్చారణ ప్లంబాగో మరియు సాగో లతో ప్రాస కుదిరినప్పటికీ/təˈbeɪɡoʊ/, టొబాగో యొక్క సిగార్ లాంటి ఆకారం దానికి స్పానిష్ పేరు ఇచ్చి ఉండవచ్చు (కబాకో, టావకో, టొబాకో ), ఇంకా బహుశా దాని అమెర్ఇండియన్ పేర్లు అయిన అలౌబేరా (నల్ల నత్తగుల్ల) మరియు ఉరుపైనా (పెద్ద నత్త) (బూమర్ట్, 2000), కూడా ఈ విధమైనవే కావచ్చును.
ట్రినిడాడ్
ట్రినిడాడ్ మరియు టొబాగోలో తొలుతగా, సౌత్ అమెరికన్ మూలానికి చెందిన అమెర్ఇండియన్స్ ఆదివాసీలుగా ఉన్నారు. 7,000 సంవత్సరాల క్రితం, వ్యవసాయం మొదలు కాక ముందు కాలపు పురాతనమైన మనుషులు ట్రినిడాడ్లో ఆదివాసీలుగా నివసించారు, అందువల్ల అది కారిబ్బియన్కు మొట్ట-మొదటి భాగం అయ్యింది. పింగాణీ ఉపయోగించే వ్యవసాయదారులు 250 BCలో ట్రినిడాడ్లో బస చేసారు ఆ తరువాత కొంచం ముందరకు లెస్సర్ ఆంటిల్లియన్ చైన్కు కదిలారు. యూరోపియన్లు ట్రినిడాడ్తో సంపర్కంలోకి వచ్చేసరికి, అనేక అరావాకన్ భాష మాట్లాడే సముదాయాలు, నెపోయా మరియు సప్పోయాలతో కలిపి, ఇంకా కారిబాన్ భాష మాట్లాడే సముదాయాలు, అంటే యావొ లాంటివి ఆక్రమించుకుని ఉండగా, టొబాగోను ఐలాండ్ కారిబ్స్ మరియు గలీబీ ఆక్రమించుకుని ఉన్నాయి.
క్రిస్టోఫర్ కొలంబస్ 1498 జూలై 31న ఐలాండ్ ఆఫ్ ట్రినిడాడ్లో అడుగుపెట్టాడు. ఓరినోకోను నియంత్రించడానికీ, వారాఓను (వైట్హెడ్, 1997) అణచడానికి ఆంటోనియో డి సెడేనో మొదట ట్రినిడాడ్లో, 1530వ దశాబ్దంలో బస చేసాడు. కచీక్ వానావానరే (గువానగువానరె), 1592లో డోమినింగో డి వెరా ఎ ఇబార్గువన్కు సెయింట్ జొసెఫ్ స్థలాన్ని ఇచ్చి, ద్వీపంలోని మరో భాగానికి తరలి పోయాడు (బూమర్ట్, 2000). సాన్ జోస్ డి ఒరూనాను (సెయింట్ జోసెఫ్) ఈ భూమి మీద స్థాపించినవాడు అంటోనియో డి బెర్రియో. వాల్టర్ రాలెయి ట్రినిడాడ్లో 1595 మార్చి 22లో అడుగుపెట్టి, వెంటనే సాన్ జోస్ పై దాడి చేసి ఆక్రమించుకుని డి బెర్రియోపై విచారణ జరిపి, అతని నుండి ఇంకా కాసిక్ టోపియావారి (వైట్హెడ్, 1997) నుండి చాలా సమాచారం సేకరించాడు.
1700వ శతాబ్దంలో, ట్రినిడాడ్ ఒక ద్వీపపు రాష్ట్ర పరిధిగా న్యూ స్పెయిన్ యొక్క వైస్రాయల్టీతో కలిపి సెంట్రల్ అమెరికా, అంటే ప్రస్తుతం మెక్సికో మరియు సౌత్వెస్టర్న్ యునైటెడ్ స్టేట్స్కి చెంది ఉంది. కానీ ట్రినిడాడ్ ఈ సమయంలో, ఇంకా చాలా భాగం అడవిగా ఉన్నది, అందులో కొంత మంది స్పెయిన్ దేశస్తులు కొంతమంది బానిసలతో కలిసి ఉండేవారు, అంతే కాక ఇంకా కొన్ని వేల అమెర్ఇండియన్లు ఉండేవారు (బెస్సోన్, 2000). ట్రినిడాడ్లో స్పెయిన్ ఆక్రమణ బలహీనంగా ఉంది. ట్రినిడాడ్ను తక్కువ జనాభాా ఉన్న ప్రదేశంగా పరిగణించడం వల్ల, రౌమ్ డి సెయింట్ లారెంట్ అనబడే గ్రనెడాలో నివసిస్తోన్న ఫ్రెంచ్ దేశస్తుడు స్పానిష్ రాజు అయిన చార్ల్స్ III నుండి 1783 నవంబరు 4న సెడ్యూలా డి పోబ్లేసిఒన్ను పొందగలిగాడు.
ఈ సెడ్యూలా డి పోబ్లాసిఒన్ 1776 యొక్క మొదటివాడి కంటే చాలా ఉదారంగా ఉండి, స్పానిష్ రాజు పట్ల విధేయత ప్రకటించిన రోమన్ కాథలిక్ విదేశీయులకు వారి బానిసలకూ బసచేయడానికి ట్రినిడాడ్లో ఉచితంగా భూములు ఇచ్చాడు. ప్రతి మనిషి అతని భార్య, మరియు బిడ్డకు ముప్పై రెండు ఎకరాలు, వాళ్ళు తెచ్చిన బానిసకు అందులో సగభాగపు భూమి ఇవ్వబడింది. తత్పరిణామంగా స్కాట్ దేశస్తులూ, జర్మన్ దేశస్తులూ, ఇటాలియన్ దేశస్తులూ మరియు ఇంగ్లీష్ కుటుంబాలూ వచ్చాయి. ప్రొటెస్టంట్లు గవర్నర్ డాన్ జోస్ మారియా చాకొన్ యొక్క ఉదారమైన చట్టాన్ని వివరించే తీరుతో లాభపడ్డారు. ఫ్రెంచి విప్లవం (1789) కూడా ట్రినిడాడ్ యొక్క సంస్కృతి పైన ప్రభావం చూపింది, ఎందుకంటే అది మార్టినిక్వియన్ ప్లాంటర్స్ మరియు వారి బానిసలు ట్రినిడాడ్ వలస పోవడానికి దారి తీసింది, వారు ద్వీపంలో, వ్యవసాయ ఆధారిత ఆర్థిక వ్యవస్థ (చక్కెర మరియు కోకో) ఏర్పాటు చేసారు.[12]
పోర్ట్ ఆఫ్ స్పెయిన్ యొక్క జనాభాా అయిదేళ్ళలో 3,000 నుండి 10,422కు పెరిగింది, 1797 కాలం నాటి నివాసులలో, కలగలిసిన జాతులు, స్పెయిన్ దేశస్తులూ, ఆఫ్రికన్లూ, ఫ్రెంచ్ రిపబ్లికన్ సైనికులూ, రిటైర్ అయిన సముద్రపు దొంగలూ మరియు ఫ్రెంచ్ నొబిలిటీకు (బెస్సన్, 2000) చెందిన వారున్నారు. ట్రినిడాడ్ యొక్క మొత్తం జనాభా 1797లో, 17,718; అందులో 2,151 మంది యూరోపియన్ వంసవృక్షానికి చెందిన వారు, 4,476 మంది "స్వేచ్చాయుతమైన నల్లవారు మరియు రంగుకు చెందిన ప్రజలు", 10,009 మంది బానిసలు ఇంకా 1,082 మంది అమెర్ఇండియన్లు.
1797లో, జనరల్ సర్ రాల్ఫ్ అబెర్క్రోంబి మరియు అతని స్క్వాడ్రన్ బోకాస్ గుండా ప్రయాణించి చగువారమస్ ఒడ్డున లంగరు వేశారు. స్పెయిన్ గవర్నర్ చాకొన్ యుధ్ధం చేయకుండా లొంగిపోదామని నిర్ణయించుకున్నాడు. ఫ్రెంచ్ మాట్లాడే జనాభాాతోటి ఇంకా స్పెయిన్ దేశపు చట్టాలతోటీ, ట్రినిడాడ్, బ్రిటిష్ క్రౌన్ యొక్క కాలనీగా మారిపోయింది. 1802లో ట్రినిడాడ్ అధికారికంగా లొంగిపోవడం మరియు దాని ఆక్రమణ ఇంగ్లాండ్ నుండి లేదా ఈస్టర్న్ కారిబ్బియన్లోని బ్రిటిష్ కాలనీల నుండి జనాలు నివాసం కోసం వలస వచ్చేలా చేసింది. స్పానిష్ పాలన, ఇంకా బ్రిటిష్ పాలనలో కూడా, పలుచగా విస్తరించిన నివాసం మరియు నెమ్మదిగా పెరుగుతోన్న జనాభాా పెరుగుదల ట్రినిడాడ్ను, అతి తక్కువ అభివృధ్ది చెందిన సేద్యపు మౌలిక సదుపాయాలతో, వెస్ట్ ఇండీస్లో ఒక తక్కువ జనాభాా ఉన్న కాలనీగా మార్చింది.[13] బ్రిటిష్ పాలనలో, కొత్త ఎస్టేట్స్ నిర్మాణం జరిగింది, ఇంకా భూమిని ఎక్కువగా లాభం వచ్చే చెరకు పంటలుగా అభివృధ్ధి చేయడానికి బానిసలను దిగుమతి చేసుకోవడం పెరిగింది, కానీ బానిసలను సమూహాలుగా దిగుమతి చేసుకోవడం వాదించదగిన విధంగా, బ్రిటన్లో బానిసత్వాన్ని రద్దు చేసే ప్రయత్నాలకి అడ్డుకట్ట వేసాయి.[14][15]
బానిసత్వపు నిర్మూలనా ఉద్యమం[14], మరియు/లేదా కూలివారిని సేకరించడానికి ఒక సాధనంగా[15] బానిసత్వానికి తగ్గిన ఆర్థిక మనుగడ, ఇవి రెండూ కూడా బానిసత్వపు రద్దు చట్టం, 1833 క్రింద 1833లో బానిసత్వాన్ని రద్దు చేయడానికి దారి తీసాయి. (సైటేషన్ 3 & 4 విల్. IV c. 73), తరువాత "శిక్షణా కాలం" దానికి ప్రత్యామ్నాయంగా మారింది. 1838లో ఇది కూడా రద్దయ్యి, ఆగస్టు 1వ తేదీన సంపూర్ణ విమోచనం ఇవ్వడం జరిగింది. 1838లోని జనాభాా గణాంకాల పై సమీక్ష, ట్రినిడాడ్ మరియు దాని ప్రక్కన ఉన్న దీవుల మధ్య తేదా స్పష్టంగా చూపిస్తుంది: బానిసలను విముక్తి చేయగానే, 1838లో, ట్రినిడాడ్లో 17, 439 బానిసలు మాత్రమే ఉండినారు, అందులో 80% మంది బానిసల యజమానులకు 10 కంటే తక్కువ మంది బానిసలు ఉండినారు. (పేజీలు. 84-85) [15]
దానికి బదులుగా, ట్రినిడాడ్కు రెండింతలున్న జమయికాలో 3,60,000 మంది బానిసలున్నారు.[16] అందువలన విముక్తి తరువాత, ప్రారంభ దశలో ఉన్న సేద్యపు యజమానులకు కూలీల అవసరం చాలా ఉన్నది, బ్రిటిష్ ఈ అవసరాన్ని ఇండెంచర్ వ్యవస్థ ఏర్పాటు చేసి తీర్చారు. ఈ వ్యవస్థ ప్రకారం అనేక జాతీయులను కాంట్రాక్ట్ పద్ధతి మీద తీసుకోవడం జరిగింది, అందులో చైనీస్, పోర్చ్యుగీస్ మరియు భారతీయులు ఉన్నారు. 1845 మే 1 నుండి ఇందులో, భారతీయులను అతి పెద్ద సంఖ్యలో దిగుమతి చేసుకున్నారు, మొదటి షిప్మెంట్లో ఫటేల్ రోజాక్ అనే ముస్లిం యజమాని యొక్క ఓడ[17]లో 225 భారతీయులను తీసుకువచ్చారు. భారతీయుల ఒప్పందం 1845 నుండి 1917 వరకూ ఉన్నది, ఆ కాలంలో చెరకు సేద్యాల మీద పని చేయడానికి 1,47,000 మంది భారతీయులను ట్రినిడాడ్ తీసుకు రావడం జరిగింది.[18]
వాళ్ళు యువదేశానికి రెండవ అతి పెద్ద సముదాయాన్ని సమకూర్చారు, వారి శ్రమ ఇదివరకు అభివృధ్ధికాని సేద్యపు భూములను అభివృధ్ధి చేసింది. ఇండెంచర్ ఒప్పందం చాలా పరపీడనంగా ఉన్నది, హ్యూజ్ టింకర్ లాంటి చరిత్ర కారులు, దానిని "బానిసత్వపు క్రొత్త వ్యవస్థ" అని వ్యాక్యానించారు. అయిదేళ్ళు రోజు కూలి లెక్కన (20వ శతాబ్దపు ముందు భాగంలో ఆ కూలి రేటు 25 సెంట్లు) మనుషులను పనిలోకి తీసుకుని వారిని ఆ తరువాత భారతదేశం తిరిగి పంపే విధంగా ఒప్పందం ఉండేది. కూలివాళ్ళను పొందడానికి బలప్రయోగం చేసేవారు, కానీ, సేద్యపుదారులు తమ కూలివాళ్ళను మరీ తొందరగా కోల్పోతున్నామని ఆరోపించినపుడు ఒప్పందాలను 10 యేళ్ళు పొడిగించేవారు.[14]
తమ దేశానికి వెనక్కి తిరిగి వెళ్ళడానికి బదులుగా బ్రిటిష్ అధికారులు, అక్కడే నివాసం ఉండేలా ప్రోత్సహించడానికి కొంత భూములు కేటాయించేవారు, కానీ ఎంత మందికి భూములు దక్కాయనే విషయం అస్పష్టంగా ఉంది.[19] కాలనీలోకి ప్రవేశిస్తున్న భారతీయులు కూడా ప్రత్యేకమైన క్రౌన్ చట్టాలకు లోబడి ఉండాలి అది వాళ్ళను మిగిలిన ట్రినిడడ్ జనాభాానుండి వేరు చేసింది, అది ఎలాగంటే, ఒక్కసారి వాళ్ళు సేద్యపు భూములు వదిలాక వాళ్ళు తమ దగ్గర ఒక "పాస్" ఉంచుకోవాలి, ఒకవేళ వాళ్ళకు స్వేచ్ఛనిస్తే, వాళ్ళు వాళ్ళ "ఫ్రీ పేపర్స్" లేదా సర్టిఫికేట్ను తమ ఒప్పందపు గడువు పూర్తి అయ్యిందనడానికి చిహ్నంగా ఉంచుకోవాలి.[20] ఇది జరిగినా కూడా, మాజీ బానిసలూ, ఒప్పందం గడువు అయిపోయిన వాళ్ళూ జనాభాాలో ఒక ఆవశ్యకమైన మరియు చెప్పుకోదగ్గ భాగంగా ఉన్నారు.
పంతొమ్మిదవ శతాబ్దపు చివరి భాగంలో, ఇరవయ్యవ శతాబ్దపు మొదటి భాగంలో, ఆర్థిక ఆదాయానికి కకావొ (కోకో) పంట కూడా గొప్పగా తన వంతు వాటా ఇచ్చింది. కోకో పంట తెగులు వలనా, గ్రేట్ డిప్రెషన్ వలనా చతికిలబడ్డాక, పెట్రోలియం ఆర్థికరంగానిది ఆర్థిక రంగంలో ఆధిపత్యం అయ్యింది. చెరకు పరిశ్రమ కుప్పకూలి పోవడం కోకో పంట నష్టపోవడం ఒకేసారి జరగడంతో అది గ్రామీణ మరియు వ్యవసాయ కూలీలలో విస్తృతమైన ఆర్థిక మాంద్యానికి దారితీసి 1920-30ల మధ్య లేబర్ మూవ్మెంట్ ఊపందుకోవడానికి దారితీసింది. దీనికి టుబల్ ఉరయ్యా "బజ్జ్" బట్లర్ నాయకత్వం వహించాడు, అతను తన సహచరులతో (ముఖ్యంగా అడ్రియన్ కోలా రియెంజి) కలిసి, బ్రిటిష్ వాళ్ళు తొందరగా పోవడానికీ, మంచి జీవన పరిణామాలు నెలెకొల్పడానికీ కూలీలను, వ్యవసాయ కూలీలనూ ఏకం చేయడానికి ప్రయత్నించాడు. ఈ కృషిని బ్రిటిష్ హోం ఆఫీస్ మరియు ట్రినిడాడ్లోని చదువుకున్న బ్రిటిష్ ప్రముఖులు తీవ్రంగా కృంగదీసారు అందులో చాలామంది సేద్యపు పంటల యజమానుల వర్గం నుండి వచ్చినవారు. వాళ్ళు ఒక దుర్మార్గమైన జాతి రాజకీయాన్ని ట్రినిడాడ్లో ఉసిగొల్పారు దాని ఉద్దేశం ఎమిటీ అంటె, వర్గం ఆధారంగా నడిచే ఉద్యమాన్ని జాతి ఆధారిత ప్రాతిపదిక పైన విడగొట్టడం, వాళ్ళు ఆ ప్రయత్నంలో విజయం సాధించారు, ముఖ్యంగా బట్లర్ యొక్క మద్దతు పైనుండి క్రింద దాకా కుప్ప కూలడం వలన. ఆర్థిక మాంద్యం మరియు చమురు పై ఆధార పడ్డ ఆర్థిక వ్యవస్థ యొక్క ఎదుగుదల సామాజిక నిర్మాణ ఆకృతిలో తేడాలను తీసుకు వచ్చింది. 1950వ దశాబ్దానికి చమురు ట్రినిడాడ్ యొక్క ఎగుమతుల మార్కెట్లో ముఖ్య వ్యాపార వస్తువు అయ్యి, ట్రినిడాడ్ జనాభాాలోని అన్ని భాగాలలోనూ ఒక అభివృధ్ధి చెందుతోన్న మధ్యతరగతి వర్గం జనియించడానికి కారణం అయ్యింది.
టొబాగో
దూరంగా ఉన్న దిక్చక్రంపై టొబాగోను చూసి కొలంబస్ నివేదించాడు, దానికి బెల్లాఫోర్మా అని పేరు పెట్టాడు, కానీ ద్వీపం పైన అడుగు పెట్టలేదు.[21] టొబాగో అనే పేరు "టొబాకో" అనే పాత పేరుకు వికృతి అయి ఉండవచ్చు.[11]
డచ్ మరియు కోర్లాండర్స్ టొబాగోలో 16వ మరియు 17వ శతాబ్దాలలో స్థిరపడి, పొగాకు మరియు ప్రత్తి ఉత్పత్తి చేసారు. టొబాగో ఇప్పటి లాట్వియా నుండి బ్రిటిష్, ఫ్రెంచ్, డచ్ మరియు కోర్లాండర్స్ వరకూ చేతులు మారింది. బ్రిటన్ రెండు ద్వీపాల మీదా నెపోలియన్ యుధ్ధాలలో తన పట్టు బిగించి, 1889లో వాటిని ఒకే ట్రినిడాడ్ మరియు టొబాగోగా యొక్క ఒకే కాలనీగా కలిపేసారు.
ఈ కలోనియల్ పోరాటాల కారణంగా, అమెర్ఇండియన్, స్పానిష్, ఫ్రెంచ్ మరియు ఇంగ్లీష్ ప్రదేశాల పేర్లు అన్నీ కూడా అక్కడ సర్వసాధారణంగా కనపడతాయి. ఆఫ్రికన్ బానిసలూ, చైనీస్, భారతీయ మరియు స్వేచ్ఛాయుతమైన ఆఫ్రికన్ ఒప్పందపు కూలీలూ, అంతే కాక మడీరా నుండి పోర్చ్యుగీస్ పంతొమ్మిదో శతాబ్దం ఇంకా ఇరవయ్యో శతాబ్దపు మొదటి భాగంలో కూలీలను సరఫరా చేయడానికి వచ్చారు. బార్బేడాస్ మరియు ఇతర లెస్సర్ ఆంటిలస్, వెనెజ్యూలా, సిరియా, మరియు లెబెనాన్ల నుండి జరిగిన వలసలు కూడా దేశం యొక్క జాతిపరమైన సమీకరణ పై ప్రభావం చూపింది.
స్వాతంత్ర్యము
1962లో ట్రినిడాడ్ మరియు టొబాగో యునైటెడ్ కింగ్డమ్ నుండి స్వాతంత్ర్యం పొంది స్వతంత్ర దేశంగా అవతరించింది. రెండవ ప్రపంచ యుధ్ధపు సమయంలో ట్రినిడాడ్లోని చగువరమస్ మరియు క్యుముటోలోని అమెరికన్ సైనిక స్థావరాల యొక్క ఉనికి సమాజపు స్వభావంపై లోతైన ప్రభావం చూపింది. యుధ్ధపు తరువాతి కాలంలో, బ్రిటిష్ సామ్రాజ్యాన్ని ఊడ్చివేసిన డెకలోనయిజేషన్ (బ్రిటిష్ కాలనీల దురాక్రమణకు స్వస్థి) యొక్క తరంగం 1958లో స్వాతంత్ర్యానికి ఒక సాధనముగా వెస్ట్ ఇండీస్ ఫెడెరేషన్ ఏర్పాటుకు దారి తీసింది. ఫెడరల్ రాజధానికి చగువరమస్ ప్రతిపాదిత స్థలం. జమైకా వేరు పడ్డాక ఫెడరేషన్ రద్దు అయ్యింది, ప్రభుత్వం తనకు తానుగా స్వాతంత్ర్యాన్ని ఎన్నుకుంది.
బ్రిటిష్ ప్రైవీ కౌన్సిల్ను చట్టపరమైన అప్పీల్కు అత్యున్నత న్యాయస్థానంగా అలాగే ఉంచినప్పటికీ, 1976లో, దేశం బ్రిటిష్ సార్వభౌమత్వం నుండి సంబంధాలను తెంచుకుని కామన్వెల్థ్లో గణతంత్ర దేశం అయ్యింది. చమురు పుష్కలంగా లభించే దేశం తన జీవన పరిమాణాలను గొప్పగా అభివృధ్ధి చేస్తూ ఉండగా, 1972 నుండి 1983 వరకూ, గణతంత్ర దేశం పెరుగుతోన్న చమురు ధరల వల్ల గొప్పగా లాభాలు అర్జించింది. 1990లో, ఇదివరకు లెన్నొక్స్ ఫిలిప్గా గుర్తించిన యాసిన్ అబు బాకర్ సారథ్యం వహించిన 114 సభ్యులు గల జమాత్ అల్ ముస్లిమీన్, రెడ్ హౌస్లోకి (పార్లమెంట్ ఉండే స్థానం), ఆ సమయంలో దేశంలో ఉన్న ఒకే ఒక ట్రినిడాడ్ మరియు టొబాగో టెలివిజన్ స్టేషన్లోకి జొరబడి, దేశపు ప్రభుత్వాన్ని లొంగిపోక ముందు ఆరు రోజులు బందీగా ఉంచారు.
2003 నుండి, దేశం రెండవ ఆయిల్ బూమ్లోకి ప్రవేశించింది, దేశపు ముఖ్య ఎగుమతులను తిరిగి చక్కెర మరియు వ్యవసాయానికి మళ్ళించడానికి స్ఫూర్తినిచ్చే శక్తి అని ప్రభుత్వం భావిస్తోంది. 2003 నుండి, దేశం రెండవ ఆయిల్ బూమ్లోకి ప్రవేశించింది, దేశపు ముఖ్య ఎగుమతులను తిరిగి చక్కెర మరియు వ్యవసాయానికి మళ్ళించడానికి స్ఫూర్తినిచ్చే శక్తి అని ప్రభుత్వం భావిస్తోంది. పెట్రోలియం, పెట్రోకమికల్స్ మరియు సహజ వాయువు ఆర్థిక వ్యవస్థకి వెన్నెముకగా కొనసాగుతూ ఉన్నాయి. ద్వీపాన్ని నానా రకాల రంగాలలోకి మళ్ళించడానికి ప్రయత్నిచినప్పటికీ, పర్యాటక రంగం మరియు ప్రజా సేవలు ఆర్థిక వ్యవస్థకు ముఖ్యాధారాలుగా ఉన్నాయి.[22] ద్వీపాల లోకి వచ్చే ఎక్కువ మంది పర్యాటకులు పశ్చిమె యూరోపుకు చెందినవారు.
రాజకీయాలు
ట్రినిడాడ్ మరియు టొబాగో రెండు పార్టీల వ్యవస్థ కలిగిన గణతంత్ర దేశం మరియు వెస్ట్మిన్స్టర్ వ్యవస్థ కలిగిన రెండు కుహరముల పార్లమెంటరీ వ్యవస్థ. ట్రినిడాడ్ మరియు టొబాగో దేశంలో అత్యున్నత స్థానం ప్రెసిడెంట్, ప్రస్తుతం ఆ స్థానంలో జార్జ్ మాక్స్వెల్ రిచర్డ్స్ ఉన్నారు. ప్రభుత్వాధినేత ప్రధాన మంత్రి కంలా పర్సాద్ బిస్సెస్సార్. అధ్యక్షుడు రెండు సభల పార్లమెంటు యొక్క పూర్తి సభ్యుల ఎలెక్టోరల్ కాలేజి చేత ఎన్నుకోబడతాడు. ప్రతి అయిదేళ్ళకొక్కసారి జరిగే సాధారణ ఎన్నికల ఫలితాల ద్వారా ప్రధాన మంత్రి ఎన్నుకోబడతాడు.
అధ్యక్షుడు తన అభిప్రాయం ప్రకారం హౌస్ ఆఫ్ రెప్రెసెంటేటివ్స్లోని సభ్యులలో ఎవరికయితే ఎక్కువ మద్దతు ఉందో అతనిని పార్టీ నేతగా నియమించాలి; ఇతను సాధారణంగా మునుపటి ఎన్నికలలో ఎక్కువ సీట్లు అర్జించిన పార్టీ యొక్క నేత అయి ఉంటాడు (2001 సాధారణ ఎన్నికలను మినహాయించి).
టొబాగోకు తన సొంత ఎన్నికల పద్ధతి ఉంది, అది సాధారణ ఎన్నికలకు వేరుగా ఉంటుంది. ఈ ఎన్నికలలో, సభ్యులు ఎన్నుకోబడి, టొబాగో హౌస్ ఆఫ్ అస్సెంబ్లీలో విధులు నిర్వర్తిస్తారు.
పార్లమెంటులో రెండు విభాగాలుంటాయి, ఒకటి సెనేట్ (31 సీట్లు) మరియు రెండోది హౌస్ ఆఫ్ రిప్రసెంటేటివ్స్ (41 సీట్లు).[23] సెనేట్ యొక్క సభ్యులను అధ్యక్షుడు నియమిస్తాడు. ప్రధానమంత్రి సలహా మేరకు పదహారు ప్రభుత్వ సెనేటర్లను నియమిస్తారు, ప్రతిపక్ష నేత సలహా మేరకు ఆరు మంది ప్రతిపక్ష సెనేటర్లను నియమిస్తారు ఇంకా పౌర సమాజానికి సంబంధించిన రంగాలకు ప్రాతినిధ్యం వహించడానికి అధ్యక్షుడు తొమ్మిది మంది స్వతంత్ర సెనేటర్లను నియమిస్తాడు. 41 సభ్యులు గల హౌస్ ఆఫ్ రిప్రసెంటేటివ్స్ను ప్రజలు అయిదేళ్ళ గడువుకు "ఫర్స్ట్ పాస్ట్ ది పోస్ట్" పద్ధతి ద్వారా ఎన్నుకుంటారు.
2001 డిసెంబరు 24 నుండి 2010 మే 24 వరకూ, పాలించిన పార్టీ పాట్రిక్ మానింగ్ నేతృత్వం వహించిన పీపుల్'స్ నేషనల్ మూవ్మెంట్; ప్రతిపక్ష పార్టీ కమ్లా పెర్షాద్-బిస్సేస్సర్ నేతృత్వం వహించిన యునైటెడ్ నేషనల్ కాంగ్రెస్. మరో తాజా పార్టీ విన్స్టన్ డూకెరాన్ నేతృత్వం వహించే కాంగ్రెస్ ఆఫ్ ది పీపుల్, లేదా COP. ఈ పార్టీలకు మద్దతు జాతుల ఆధారంగా ఉన్నట్లు తెలుస్తోంది, అందులో PNM అధిక శాతం ఆఫ్రో-ట్రినిడాడియన్ వోట్లు సాధిస్తే, UNC అధిక శాతంలో ఇండో ట్రినిడాడియన్ మద్దతు కూడగడుతుంది. COPకి 2007 సాధారణ ఎన్నికలలో 23 శాతం వోట్లు వచ్చాయి కానీ ఒక్క సీటు కూడా గెలవలేకపోయింది. 2010 మే 24కి మునుపు, 2007 నవంబరు 5న జరిగిన ఎన్నికల తరువాత, PNMకు హౌస్ ఆఫ్ రిప్రెసెంటేటివ్స్లో 26 సీట్లు మరియు UNC అలయన్స్ (UNC-A) కు 15 సీట్లు ఉన్నాయి.
కేవలం రెండున్న సంవత్సరాల తరువాత, ప్రధాన మంత్రి పాట్రిక్ మానింగ్ పార్లమెంటును ఏప్రిల్ 2010లో రద్దు చేసి, 2010 మే 24న సాధారణ ఎన్నికలను ప్రకటించాడు. ఈ సాధారణ ఎన్నికల తరువాత, క్రొత్తగా అధికారంలోకి వచ్చిన పార్టీ కమ్లా పర్సాద్-బిస్సేసర్ నాయకత్వం వహించిన పీపుల్'స్ పార్ట్నర్షిప్.
పెర్సాద్-బిస్సేసర్ మరియు "ది పీపుల్'స్ పార్ట్నర్షిప్" పాట్రిక్ మానింగ్ నాయకత్వం వహించిన PNM నుండి అధికారం చేతిలోకి తీసుకుంది, దానికి ప్రారంభ ఫలితాల ఆధారంగా, 29 సీట్లు లభించగా, PNMకు 12 సీట్లు లభించాయి.
పరిమిత స్థాయి స్వయంప్రతిపత్తి కలిగిన 14 పురపాలక సంఘాలు (రెండు నగరాలు, మూడు కార్పొరేషన్ స్థాయి గల పట్టణాలూ, తొమ్మిది ప్రాంతాలూ) ఉన్నాయి. వివిధ కౌన్సిళ్ళు ఎన్నుకోబడిన మరియు నియమించబడిన సభ్యుల మిశ్రమం కలిగి ఉంటాయి. ఎన్నికలు ప్రతి 3 యేళ్ళకు ఒక సారి జరుగుతాయి, కానీ 2003 నుండి జరగలేదు, ప్రభుత్వం నాలుగు సార్లు వాయిదా కోసం అభ్యర్థించింది. స్థానిక ప్రభుత్వ ఎన్నికలు వచ్చే జూలై 2010లో జరుగనున్నాయి.
కారిబ్బియన్ సింగిల్ మార్కెట్ (CSM) అమలులో ఉన్న కారిబ్బియన్ సముదాయం (CARICOM) లోనూ ఇంకా CARICOM సింగిల్ మార్కెట్ మరియు ఎకానమి (CSME) లోనూ ట్రినిడాడ్ మరియు టొబాగో ఒక ప్రముఖమైన దేశం. 2005 ఏప్రిల్ 16న ప్రారంభోత్సవం చేయబడిన కారిబ్బియన్ కోర్ట్ ఆఫ్ జస్టీస్కు (CCJ) అది స్థానం. CARICOM యొక్క సభ్య దేశాలకు చివరి ఆపెల్లేట్ న్యాయస్థానంగా బ్రిటిష్ జుడిషియల్ కమిటీను CCJ భర్తీ చేస్తుంది. దాని ప్రారంభోత్సవం తరువాత, రెండే దేశాలు, బార్బెడోస్ మరియు గయానా, CCJ యొక్క ఆపెల్లేట్ పరిధిలోకి వచ్చాయి. CCJ రివైస్డ్ ట్రీటీ ఆఫ్ చగువారమస్ యొక్క వివరణకు ఒరిజినల్ జ్యూరిస్డిక్షన్ కలిగి ఉంటుంది, అందులో CARICOM యొక్క అందరు సభ్యులూ భాగంగా ఉండడానికి సమ్మతించారు.
పరిపాలనా విభాగాలు
ట్రినిడాడ్ మరియు టొబాగో ప్రాంతీయ కార్పొరేషన్ల గానూ మరియు మునిసిపాలిటీలగానూ విడివడి ఉంది. టొబాగో ద్వీపం టొబాగో హౌస్ ఆఫ్ అస్సెంబ్లీ చేత పాలించబడుతోంది, ట్రినిడాడ్ ద్వీపంలో తొమ్మిది కార్పొరేషన్లూ మరియు అయిదు మునిసిపాలిటీలూ ఉన్నాయి.
సైన్యం
ట్రినిడాడ్ మరియు టొబాగోలో రిపబ్లిక్ యొక్క కవల ద్వీపాలకు రక్షణ కల్పించే బాధ్యత, ట్రినిడాడ్ మరియు టొబాగో డిఫెన్స్ ఫోర్స్ (TTDF) అనే సైనిక సంస్థది. అందులో రెజిమెంట్, కోస్ట్ గార్డ్, ఎయిర్ గార్డ్ మరియు డిఫెన్స్ ఫోర్స్ రిజర్వ్స్ ఉంటాయి. బ్రిటన్ నుండి ట్రినిడాడ్ మరియు టొబాగో స్వాతంత్ర్యం పొందాక, 1962లో స్థాపించబడిన తరువాత ఆంగ్ల భాష మాట్లాడే కారిబ్బియన్ దేశాలలో TTDFది అతి పెద్ద సైనిక బలగం.
దాని లక్ష్యసాధక ప్రతిజ్ఞ, "ట్రినిడాడ్ మరియు టొబాగో గణతంత్రం యొక్క సార్వభౌమత్వాన్ని రక్షించడం, జాతీయ సముదాయపు అభివృధ్ధికి తోడ్పడటము, దేశానికి తన జాతీయ మరియు అంతర్జాతీయ లక్ష్యాలను సాధించడంలో మద్దతునివ్వడం" . రక్షణ దళం, స్థానిక సంఘటనలలో పాల్గొనింది, 1990లో జరిగిన అకస్మిక తిరుగుబాటు లాంటిది, ఇంకా అంతర్జాతీయ కార్యసాధక లక్ష్యాలు, అంటే 1993 నుండి 1996 వరకూ యునైటెడ్ నేషన్స్ మిషన్ ఇన్ హైతీ లాంటివి.
భౌగోళిక స్థితి
ట్రినిడాడ్ మరియు టొబాగో ఆంటిలస్కు ఆగ్నేయ దిశగా ఉన్న ద్వీపాలు, అవి 10° 2' మరియు 11° 12' నార్త్ లాటిట్యూడ్ ఇంకా 60° 30' మరియు 61° 56' వెస్ట్ లాంగిట్యూడ్ ల మధ్య ఉన్నాయి. అతిదగ్గరిగా ట్రినిడాడ్, వెనెజ్యూలన్ తీర ప్రాంతానికి కేవలం11 kilometres (6.8mi)దూరంలో ఉంది. 5,128km2 (1,980sqmi)విస్తీర్ణం కలిగి, దేశం రెండు ముఖ్య ద్వీపాలను కలిగి ఉంది, అవి ట్రినిడాడ్ మరియు టొబాగో, ఇంకా అనేక చిన్న దీవులూ - అందులో చాకచకేర్, మోనోస్, హ్యూవోస్, గాస్పర్ గ్రాండ్ (లేదా గాస్పరీ), లిటిల్ టొబాగో, మరియు సెయింట్ జైల్స్ ద్వీపం ఉన్నాయి. 80km (50mi)సగటు పొడవు ఇంకా59 kilometres (37mi)సగటు వెడల్పూ కలిగి, ట్రినిడాడ్4,768km2 (1,841sqmi)విస్తీర్ణం కలిగి ఉంది (అది దేశపు మొత్తపు విస్తీర్ణంలో 93%).
టొబాగో300km2 (120sqmi)విస్తీర్ణం కలిగి ఉంది, లేదా దేశపు విస్తీర్ణంలో 5.8% కలిగి ఉంది. అది41km (25mi)పొడవూ ఇంకా 12km (7.5mi)వెడల్పూ కలిగి ఉంది. ట్రినిడాడ్ మరియు టొబాగో దక్షిణ అమెరికా యొక్క మహాద్వీప నిధానం పైన ఉన్నది, అందుకని అది భౌగోళికంగా, మొత్తం భాగం దక్షిణ అమెరికాలోనే ఉంది. కానీ సాధారణంగా, కారిబ్బియన్ దీవులను ఉత్తర అమెరికాలోని భాగంగా చూస్తారు, ట్రినిడాడ్ మరియు టొబాగో యొక్క భాష మరియు సాంస్కృతిక సంబంధాలు దక్షిణ అమెరికాతో కాక, మిగిలిన ఆంగ్ల భాష మాట్లాడే కారిబ్బియన్ దేశాలకు దగ్గర సంబంధం కలిగి ఉన్నవి కాబట్టి, దేశాన్ని తరచు ఉత్తర అమెరికాలో భాగంగా గుర్తిస్తారు.
ఇక్కడి భూభాగ లక్షణం పర్వతాలూ మరియూ మైదానాల మిశ్రమంతో కూడినది. దేశపు అత్యున్నతమైన స్థలం సముద్రపు మట్టానికి940m (3,080ft)పైన ఉన్న ఉత్తర శ్రేణి అయిన ఎల్ కెర్రో డెల్ అరిపో మీద కనిపిస్తుంది. ఇక్కడి వాతావరణం ఉష్ణమండల వాతావరణం. వార్షికంగా ఇక్కడ రెండు ఋతువులు ఉంటాయి: ఒకటి పొడి ఋతువు అది సంవత్సరంలో మొదటి ఆరు నెలలు ఇంకా తడి ఋతువు అది సంవత్సరపు రెండో భాగంలో వస్తుంది. గాలులు ముఖ్యంగా ఈశాన్య దిశ నుండి వీస్తాయి వాటిల్లో అధిక శాతం నార్త్ ఈస్ట్ ట్రేడ్ విండ్స్. చాలా మటుకు ఇతర కారిబ్బియన్ ద్వీపాలలా కాకుండా, ట్రినిడాడ్ మరియు టొబాగో, తరచు అతిపెద్ద తుఫానుల బారినుండి తప్పించుకుంది, వాటిల్లో హరికేన్ ఇవాన్ కూడా ఉంది, అది సెప్టెంబరు 2004లో ద్వీపాల దగ్గరి నుండి పయనించింది, దానిని ఈ మధ్య కాలపు చరిత్రలో అత్యంత శక్తిమంతమైన తుఫానుగా పేర్కొన్నారు.
అధిక శాతం జనాభాా ట్రినిడాడ్లో నివసిస్తుంది కాబట్టి, ఇది చాలా ముఖ్య నగరాలూ, పట్టణాలూ ఉన్న స్థలం. ట్రినిడాడ్లో మూడు పెద్ద పురపాలక సంఘాలు ఉన్నాయి: పోర్ట్ ఆఫ్ స్పెయిన్, రాజధాని, సాన్ ఫెర్నాండో మరియు చగువానస్. టొబాగో లోని ముఖ్య పట్టణం స్కార్బరో. ట్రినిడాడ్లో అనేక మట్టి రకాలు ఉన్నాయి, అందులో అధిక శాతం శ్రేష్ఠమైన ఇసుకా ఇంకా బరువైన బంక్ మన్ను రకాలు. ఉత్తర శ్రేణిలోని అల్లూవియల్ లోయలూ ఇంకా తూర్పు-పడమర కారిడార్ లోని మట్టి చాలా సారవంతమైనవి.
ఉత్తర శ్రేణిలో ముఖ్యంగా అప్పర్ జురాసిక్ మరియు క్రెటాషియస్ మెటామార్ఫిక్ రాయి కలిగి ఉంటాయి. నార్దెర్న్ లౌలాండ్స్లో (ఈస్ట్-వెస్ట్ కారిడార్ మరియు కరోని ప్లెయిన్స్) లో లోతు లేని సముద్ర సంబంధిత క్లాస్టిక్ నిక్షేపాలు కలిగి ఉంటాయి. దీనికి దక్షిణంగా, మధ్య పర్వత శ్రేణి ఇంకా థ్రస్ట్ బెల్ట్లో దక్షిణ మరియు తూర్పు పార్శ్వాల గుండా మయొసీన్ ఫార్మేషన్స్తో కలిపి, క్రెటాషియస్ మరియు ఇయోసీన్ సెడిమెంటరి రాక్స్ కలిగి ఉంటాయి. నపరీమా మైదానాలూ మరియు నరీవా స్వాంప్ ఈ అప్లిఫ్ట్ యొక్క దక్షిణ భుజం ఆక్రమిస్తాయి.
సదెర్న్ లోలాండ్స్లో మయొసీన్ మరియు ప్లయోసీన్ ఇసుకలూ, బంక మన్నూ మరియూ గ్రావెల్స్ ఉంటాయి. వీటిల్లో చమురు మరియు సహజ వాయువు నిక్షేపాలూ ఉంటాయి, ముఖ్యంగా లాస్ బజోస్ ఫాల్ట్కు ఉత్తరంగా. దక్షిణ పర్వత శ్రేణిలో మూడవ ఆంటిక్లైనల్ అప్లిఫ్ట్ ఉంటుంది. అందులో అనేక గుట్టల గొలుసులు ఉంటాయి, వాటిల్లో ప్రఖ్యాతి గాంచినది ట్రినిటీ హిల్స్. ఇక్కడి రాతిలో మయోసీన్లో ఏర్పడి ప్లెయిస్టోసీన్లో అప్లిఫ్ట్ కాబడిన సాండ్స్టోన్స్, షేల్స్ మరియు సిల్ట్స్టోన్స్ మరియు క్లేస్ ఉంటాయి. ఈ ప్రదేశంలో చమురు ఇసుకలూ మరియు మడ్డి అగ్ని పర్వతాలూ సర్వసాధారణంగా కనిపిస్తాయి.
దక్షిణ అమెరికాకు దూరతీర ప్రాంతంలో ఉన్నప్పటికీ, ట్రినిడాడ్ మరియు టొబాగోను, కారిబ్బియన్తో గల భౌగోళిక మరియు చారిత్రక వారసత్వాన్ని దృష్టిలో ఉంచుకుని సాధారణంగా వెస్ట్ ఇండీస్లో భాగంగా చూస్తారు.
ఆర్థిక వ్యవస్థ
ట్రినిడాడ్ యొక్క ఆర్థిక వ్యవస్థ పెట్రోలియం పరిశ్రమచే బలంగా ప్రభావితం కాబడింది. పర్యాటక మరియు ఉత్పాదక రంగాలు కూడా స్థానిక ఆర్థిక రంగానికి చాలా ముఖ్యమైనవి.చాలా మటుకు ఇతర కారిబ్బియన్ దీవులతో పోలిస్తే ఈ రంగం అంత ముఖ్యం కాక పోయినా, పర్యాటక రంగం అభివృధ్ధి చెందుతోన్న రంగం. వ్యవసాయ ఉత్పత్తులలో సిట్రస్, కోకో మరియు ఇతర ఉత్పత్తులు ఉన్నాయి.
లిక్విఫయ్డ్ నాచురల్ గాస్ (LNG), పెట్రోకెమికల్స్ మరియు స్టీల్ రంగాలలో పెట్టుబడుల వల్ల ఈ మధ్య అభివృధ్ధి సంభవించింది. ప్రణాళికలోని అనేక దశలలో అదనంగా పెట్రోకెమికల్, అల్యూమినియం మరియు ప్లాస్టిక్ ప్రాజెక్ట్లు ఉన్నాయి. చమురు మరియు గాస్ ఉత్పత్తులలో ట్రినిడాడ్ మరియు టొబాగోది కారిబ్బియన్లో మొదటి స్థానం, దాని ఆర్థిక వ్యవస్థ ఈ వనరుల మీద భారీగా ఆధారపడి ఉంది, కానీ అది కారిబ్బియన్ రీజియన్కు ఉత్పత్తి చేసిన సరుకులు, ముఖ్యంగా ఆహారం మరియు కూల్ డ్రింక్స్, అంతే కాక సిమెంట్ కూడా సరఫరా చేస్తుంది.
స్థూల జాతీయోత్పత్తిలో చమురు మరియు గాస్ 40%, ఇంకా ఎగుమతులు 80% ఉండగా, ఉద్యోగాల విషయంలో ఈ రంగం 5% మాత్రమే కలిగి ఉంది. దేశం ఒక ప్రాదేశిక ఆర్థిక కేంద్రం కూడా, ఇంకా ఆర్థిక వ్యవస్థలో పెరుగుతోన్న ట్రేడ్ సర్ప్లస్ ఉంది.[24] గత ఆరేళ్ళుగా అట్లాంటిక్ LNG యొక్క విస్తరణ ట్రినిడాడ్ మరియు టొబాగోలో, ఆర్థిక ఎదుగుదల యొక్క ఒక అతి పెద్దది, ఒకే ఒకటి అయిన దశను సృష్టించింది. అది యునైటెడ్ స్టేట్స్కు LNG ఎగుమతి చేసే అతిపెద్ద ఎగుమతుల దేశం అయ్యింది, అదిప్పుడు U.S. యొక్క LNG దిగుమతులలో సుమారు 70% సరఫరా చేస్తుంది.
[25]
ట్రినిడాడ్ మరియు టొబాగో చమురు ఆధారిత ఆర్థిక వ్యవస్థ నుండి సహజ వాయు ఆధారిత ఆర్థిక వ్యవస్థకు మార్పు చెందింది. 2007లో సహజ వాయువు ఉత్పత్తి 2005లోని 3.2 bcf/dతో పోలిస్తే, రోజుకి 4 బిలియన్ స్టాండర్డ్ క్యూబిక్ ఫీట్కు చేరుకుంది (mmscf/d). డిసెంబరు 2005లో, అట్లాంటిక్ LNG నాలుగో ప్రొడక్షన్ మాడ్యూల్ లేదా లిక్విఫయ్డ్ నాచురల్ గాస్ (LNG) కి "ట్రెయిన్" ఉత్పత్తి ప్రారంభించింది. ట్రెయిన్ 4 అట్లాంటిక్ LNG యొక్క మొత్తపు ఔట్పుట్ సామర్ధ్యాన్ని దాదాపు 50% పెంచింది అంతే కాక అది ప్రస్తుతం ప్రపంచంలోనే అతిపెద్ద LNG ట్రెయిన్ గా, దాని ఉత్పత్తి సంవత్సరానికి 5.2 మిలియన్ టన్నులు ఉంది.
ప్రాదేశిక ప్రమాణాలతో పోలిస్తే ట్రినిడాడ్ మరియు టొబాగో యొక్క మౌలిక సదుపాయాల వ్యవస్థ చాలా బాగా ఉంది. ట్రినిడాడ్లోని అంతర్జాతీయ విమానాశ్రయాన్ని 2001లో విస్తరించారు. అక్కడ అనేక నాలుగు మరియు ఆరు బాటల హైవేలు కలిగిన విస్తారమైన రోడ్ల వ్యవస్థ ఉంది, అందులో ఒకటి నియంత్రించబడిన సౌకర్యం ఉన్న ఎక్స్ప్రెస్వే. మినిస్ట్రీ ఆఫ్ వర్క్స్ ప్రకారం ఒక సగటు ట్రినిడాడియన్ రోజుకు నాలుగు గంటలు ట్రాఫిక్లో గడుపుతాడు. ఎమెర్జెన్సీ సేవలు విశ్వసించదగ్గవి, కానీ గ్రామీణ జిల్లాలలో ఆలస్యం జరగవచ్చు. ప్రైవేటు ఆసుపత్రులు అందుబాటులో ఉంటాయి మరియు అవి విశ్వసించదగ్గవి. నగరాలలో ఉపకరాలు బాగా విశ్వసించదగ్గవి. కానీ కొన్ని ప్రదేశాలలో, ముఖ్యంగా గ్రామీణ జిల్లాలలో, ఇంకా నీటి ఎద్దడి ఉంది.
టెలిఫోన్ సేవ సంబంధపూర్వకంగా చాలా ఆధునికమైనది, విశ్వసించదగ్గది. సెల్యూలర్ సేవ చాలా విస్తారమయినది అది అనేక సంవత్సరాలుగా అభివృధ్ధి చెందుతోన్న అతిపెద్ద రంగం. టెలికమ్యూనికేషన్స్ సర్వీసెస్ ఆఫ్ ట్రినిడాడ్ మరియు టొబాగో లిమిటెడ్ (సాధారణంగా TSTTగా గుర్తించబడినది) ట్రినిడాడ్ మరియు టొబాగోలో అతిపెద్ద టెలిఫోన్ మరియు ఇంటర్నెట్ సర్వీస్ ప్రొవైడర్. ట్రినిడాడ్ మరియు టొబాగో ప్రభుత్వం మరియు కేబుల్ & వైర్లెస్ సమ్యుక్తంగా నిర్వహిస్తోన్న సంస్థ, ఇది టెల్కో (ట్రినిడాడ్ మరియు టొబాగో టెలిఫోన్ కంపని లిమిటెడ్) మరియు టెక్స్టెల్ (ట్రినిడాడ్ మరియు టొబాగో ఎక్స్టర్నల్ టెలికమ్యూనికేషన్స్ కంపని లిమిటెడ్) లను సంలీనం చేయడం ద్వారా ఏర్పడింది. ఫ్లో తన సొంత ఫిక్స్డ్-లైన్ సేవలు ప్రారంభించడం వలనా ఫిక్స్డ్-లైన్ సేవలలో TSTT యొక్క ఏకచ్చత్రాధిపత్యం, డిజిసెల్కూ మరియు లాక్టెల్కూ లైసెన్సులు ఇవ్వడం వలన TSTT యొక్క సెల్యూలర్ ఏకచ్చత్రాధిపత్యం అంతం అయ్యింది. కానీ లాక్టెల్ కొత్త వ్యాపారం మొదలు పెట్టింది.
రవాణా
ట్రినిడాడ్ మరియు టొబాగోలో అనేక అంశాలు కలిగిన రవాణా వ్యవస్థ ఉంది, అందులో మెయిన్ రోడ్స్, హైవేస్, ఫ్రీవేస్, ఫెర్రీస్ మరియు వాటర్ టాక్సిస్, అంతే కాక పబ్లిక్ మరియు ప్రైవేటు రవాణా ఉన్నాయి. ట్రినిడాడ్లో ఉన్న పియార్కో అంతర్జాతీయ విమానాశ్రయం, దేశంలోని అతిపెద్ద విమానాశ్రయం. తక్కువ సంఖ్యలో అంతర్జాతీయ విమానాలు, టొబాగోలోని క్రౌన్ పాయింట్ ఇంటర్నేషనల్ ఎయిర్పోర్ట్కు వెళ్తాయి. భూమి పైని ప్రజా రవాణా ఎంపికలలో పబ్లిక్ బస్సులూ, ప్రైవేటు టాక్సీలు మరియు మిని బస్సులూ ఉన్నాయి. సముద్రం గుండా అయితే, ద్వీపాల మధ్య తిరిగే మరబోట్లూ ఇంకా ఇంటర్-సిటీ వాటర్ టాక్సీలు అందుబాటులో ఉన్నాయి.[26]
విమానాశ్రయం
ట్రినిడాడ్ ద్వీపం పియార్కోలో ఉన్న పియార్కో అంతర్జాతీయ విమానాశ్రయం చేత సేవలు అందుకుంటుంది. అది 1931 జనవరి 8న ప్రారంభం అయ్యింది. సముద్ర మట్టానికి 17.4 మీటర్ల ఎత్తున్న ఈ విమానాశ్రయం 680 హెక్టార్లలో విస్తరించబడి రన్వే కలిగి ఉంది.3200m విమానాశ్రయంలో రెండు టెర్మినల్స్ ఉన్నాయి, ఒకటి నార్త్ టెర్మినల్ మరియు రెండోది సౌత్ టెర్మినల్. అమెరికా యొక్క 5వ సదస్సుకు VIP ప్రవేశ ద్వారంగా ఉపయోగించడానికి పాతదయిన సౌత్ టెర్మినల్, 2009లో మార్పులు చేర్పులకు గురి అయ్యింది. నార్త్ టెర్మినల్ 2001లో పూర్తి అయ్యింది, అందులో[27] 14 రెండవ స్థాయి ఎయిర్క్రాఫ్ట్ గేట్లూ, అంతర్జాతీయ విమానాల కోసం ఎయిర్క్రాఫ్ట్ నుండి టెర్మినల్ బిల్డింగ్ దాకా వెళ్ళడానికి అవసరమయ్యే లోడింగ్ బ్రిడ్జిలతో కలిపి, 2 గ్రౌండ్ లెవెల్ డొమెస్టిక్ గేట్లూ మరియు 82 టికెట్ కౌంటర్లూ ఉన్నాయి.
2006లో టర్క్స్ మరియు కైకోస్లో జరిగిన ప్రతిష్ఠాత్మకమైన వర్ల్డ్ ట్రావెల్ అవార్డ్స్ (WTA) [28]లో పియార్కో అంతర్జాతీయ విమానాశ్రయం వినియోగదారుల సంతృప్తి విషయంలో ఇంకా కార్య నిర్వహణా సామర్ధ్యంలో కారిబ్బియన్ యొక్క అతి ప్రముఖమైన విమానాశ్రయంగా ఎన్నుకోబడింది.[29] ఏవియేషన్ పైన ప్రపంచపు మొదటి ACI గ్లోబల్ ట్రెయినింగ్ సెంటర్ ఆన్ ఏవియేషన్</i>కు ఈ విమానాశ్రయం స్థానం, ఇందులో ఎయిర్పోర్ట్స్ కౌన్సిల్ ఇంటర్నేషనల్ (ACI), ప్రపంచంలోని ఇతర భాగాలలో అయిదు ఇతర ట్రెయినింగ్ సెంటర్ల అభివృధ్ధికి మోడల్గా ఉపయోగిస్తోన్న ఏవియేషన్ సెక్యూరిటీ ట్రెయినింగ్ సెంటర్ కూడా ఉంది.[30] 2008లో పియార్కో అంతర్జాతీయ విమానాశ్రయంలో పాసింజర్ల రాకపోకలు సుమారు 2.6 మిలియన్లు ఉంటాయి. డిసెంబరు 2006 నాటికి, పంతొమ్మిది అంతర్జాతీయ విమాన సంస్థలు పియార్కోలో పనిచేసాయి ఇంకా అవి ఇరవై ఏడు అంతర్జాతీయ గమ్య స్థానాలకు విమాన సేవలు అందించాయి.
ఎయిర్లైన్
కారిబ్బియన్ ఎయిర్లైన్స్ ట్రినిడాడ్ మరియు టొబాగోకు జాతీయ ఎయిర్లైన్స్, దాని ముఖ్య కేంద్రం ట్రినిడాడ్లోని పియార్కో అంతర్జాతీయ విమానాశ్రయంలో ఉంది. అది కారిబ్బియన్ నుండి యునైటెడ్ స్టేట్స్, యునైటెడ్ కింగ్డమ్, కెనడా, సౌత్ అమెరికా మరియు ఇతర కారిబ్బియన్ దీవులకు అంతర్జాతీయ సేవలను అందిస్తుంది. పూర్తిగా ట్రినిడాడ్ మరియు టొబాగో ప్రభుత్వం సొంతం చేసుకున్న ఎయిర్లైన్, 2007 జనవరి 01 నుండి తన సేవలను అందించడం మొదలు పెట్టింది. ఈ సంస్థ మునుపున్న BWIA లేదా బ్రిటిష్ వెస్ట్ ఇండీస్ ఎయిర్వేస్ను భర్తీ చేసింది. 50 మిలియన్ల US డాలర్ల అదనపు రొక్కం పెట్టుబడి పెట్టాక, ట్రినిడాడ్ మరియు టొబాగో ప్రభుత్వం జమైకన్ ఎయిర్లైన్ అయిన ఎయిర్ జమైకను, రాబోతున్న 6-12 నెలల పరివర్తనా సమయంతో 2010 మే 01న సొంతం చేసుకుంది.[31]
జనాభాా
2005 నాటికి, దేశపు 1.3 మిలియన్ల నివాసులు ట్రినిడాడ్ ద్వీపంలో ఉండగా, మిగిలిన 4% మంది టొబాగోలో ఉన్నారు. ట్రినిడాడ్ మరియు టొబాగో యొక్క జాతీయ మిశ్రమము గెలుపు మరియు వలస యొక్క ఒక చరిత్రను ప్రతిబింబిస్తుంది. రెండు పెద్ద జాతీయ సముదాయాలు, ఇండో-ట్రినిడాడియన్ మరియు టొబాగోనియన్ మరియు ఆఫ్రో-ట్రినిడాడియన్ మరియు టొబాగోనియన్లు, జనాభాాలో 80% నిండి ఉండగా, మిశ్రమ జాతులకు చెందిన, యూరోపియన్, చైనీస్ మరియు సిరియన్-లెబనీస్ వంశానికి చెందిన వాళ్ళు మిగిలిన జనాభాాలో పెద్ద శాతంలో ఉన్నారు.
ఇండో-ట్రినిడాడియన్ మరియు టొబాగొనియన్లు
ఇండో-ట్రినిడాడియన్లు దేశపు అతి పెద్ద జాతీయ సముదాయం (సుమారు 40%).[32] వాళ్ళు ప్రాథమికంగా భారతదేశం నుండి ఒప్పందం మీద వచ్చిన వారు, వారిని చక్కెర సేద్యాలలో పని కొనసాగించడానికి నిరాకరించిన, స్వేచ్ఛ ప్రసాదించిన ఆఫ్రికన్ బానిసలను భర్తీ చేయడానికి తీసుకువచ్చారు. భారతీయ సముదాయం తమ మౌలికమైన, దేశీయ హిందూ లేదా ముస్లిం సముదాయానికీ ఇంకా క్రిస్టియానిటీ మతం స్వీకరించిన వారూ లేదా ఏ మతంతో సంబంధం లేని వారికీ మధ్య చెరి సగం భాగించబడి ఉంది. సాంస్కృతిక పరిరక్షణ సముదాయాల ద్వారా, భారతీయ మూలానికి చెందిన ట్రినిడాడియన్లు చాలా మటుకు తమ ఆచారాలనూ, ఆచార కర్మలనూ పాటిస్తారు.
ఆఫ్రో-ట్రినిడాడియన్ మరియు టొబాగొనియన్లు
ఆఫ్రో-ట్రినిడాడియన్ మరియు టొబాగోనియన్లు దేశపు రెండవ అతిపెద్ద జాతీయ సముదాయం. చాలామంది మిశ్రమ వంశానికి (ములాట్టో, డౌగ్లా) చెందిన వారు కానీ తమను తాము నల్లవారిగా గుర్తించుకుంటారు. (సుమారు 37.5%).[33] 1517లో ఆఫ్రికన్ బానిసలను దిగుమతి చేసుకున్నప్పటికీ, వాళ్ళు 1783వ సంవత్సరంలోని జనాభాాలో 11 శాతం మాత్రమే ఉన్నారు.[34]
అధిక శాతం ఆఫ్రికన్ బానిసలను ట్రినిడాడ్ యొక్క స్పానిష్ కలోనియల్ పాలనలోని చివరి సంవత్సరాలలో, ఇంకా ఇంగ్లీష్ కలోనియల్ సమయపు మొదట్లో తీసుకు రావడం జరిగింది. జనాభాాకు సంబంధించి ప్రభుత్వం ఇచ్చిన అనుమతి 1773లో 1000 మంది ఉన్న ఒక చిన్న కాలనీ 1797 కల్ల 18,627 మంది జనాభాాకు చేరుకుంది.
1777 వ సెన్సస్ ప్రకారం ద్వీపం మీద కేవలం 2,763 మంది మాత్రమే జీవిస్తున్నట్లు నమోదు చేసారు, అందులో 2,000 మంది అరావాకులు. ఈ సమయంలో చాలా మంది ఆఫ్రికన్ బానిసల యజమానులు ఉండేవారు. 1807లో, UK పార్లమెంటు స్లేవ్ ట్రేడ్ ఆక్ట్ 1807 పాస్ చేసింది అది బానిసల అమ్మకం, కొనుగోలు నిషేధించింది, ఆ తరువాత స్లేవరి అబాలిషన్ ఆక్ట్ 1833 బానిసత్వపు అభ్యాసాన్ని రద్దుచేసింది.
యూరోపియన్లు
యూరోపియన్ జనాభాా ప్రాథమికంగా మొదట బస చేసిన వారి నుండి ఇంకా వలస వచ్చిన వారి నుండి వచ్చింది. అందులో సగం దాకా బ్రిటిష్ మూలానికి చెందిన వారు, మిగిలిన వారు ఫ్రెంచ్, ఇటాలియన్, స్పానిష్, పోర్చుగీస్, జర్మన్ వారసత్వానికి చెందిన వారు. తాజా సెన్సస్ ప్రకారం 11,000 మంది బ్రిటిష్, 4,200 మంది స్పానిష్, 4,000 మంది ఫ్రెంచ్, 2,700 మంది పోర్చుగీస్ మరియు 2,700 మంది జర్మన్ వంశాల నుండి వచ్చిన వారు. ఈ సంఖ్యలలో, కనీసం కొంత మంది యూరోపియన్ వంశానికి చెందిన వారూ లేదా తమను తాము ఆఫ్రికన్లగానో లేదా భారతీయులుగానో గుర్తించుకుంటారు. వాళ్ళు స్పెయిన్ నుండి వచ్చిన వారు అయి ఉంటారు లేదా వెనెజ్యూలా నుండి వలస వచ్చిన మిశ్రమ-జాతి వారు అయి ఉంటారు వారిని సాధారణంగా "కోకో పాన్యోల్స్" అని అంటారు.
ఫ్రెంచి వారు ముఖ్యంగా స్పానిష్ కాలంలో ఉచితముగా లభిస్తోన్న వ్యవసాయ భూములను తమ ప్రయోజనానికి వాడుకోవాలని వచ్చారు. తక్కువ జీతాలు నిరాకరించిన పోర్చుగీస్ వారికి బదులు స్వేచ్ఛ పొందిన ఆఫ్రికన్ బానిసలను భర్తీ చేయడానికి తీసుకువచ్చారు. ట్రినిడాడ్లో ఉండిపోయిన యూరోపియన్లు పోర్ట్ ఆఫ్ స్పెయిన్లోపలా మరియు చుట్టు పక్కలా నివసిస్తారు. టొబాగోలో, చాలా మంది యూరోపియన్లు జర్మనీ మరియు స్కాండినేవియా నుండి పదవీ విరమణ చేసి ఇక్కడికి ఈ మధ్యే వచ్చిన వారు.
మిశ్రమ జాతీయత
పెద్ద సంఖ్యలో ఉన్న జాతీయ సముదాయాల కారణంగా ట్రినిడాడ్ అంద్ టొబాగోలో చాలా మంది పౌరులు ఫ్రెంచి, పశ్చిమ ఆఫ్రికా, క్రియోల్స్, చైనీస్, భారత దేశం, జర్మనీ, స్విస్, పోర్చ్యుగీస్, బ్రిటన్, ఇటాలియన్, మెక్సికన్, డచ్, నార్వీజియన్, పోలిష్, అరబ్, లెబనీస్, ఆఫ్రికన్ అమెరికన్, ఇతర కారిబ్బియన్ ద్వీపాలు, వెనెజ్యూలా మరియు ఐరిష్ దేశాల నుండి వచ్చిన ఒక మిశ్రమ జాతీయ వారసత్వానికి చెందిన వారు. సాధారణ జాతీయ మిశ్రమాలలో యూరోపియన్ మరియు ఆఫ్రికన్ వంశాల నుండి వచ్చిన వారు, ములాట్టోస్, మరియు భారతీయ మరియు ఆఫ్రికన్ వంశాలకు (తరచు వ్యావహారికంగా డౌగ్లా అని గుర్తిస్తారు) చెందిన వారున్నారు. ఈ మిశ్రమ జనాభాా 20.6% ఉన్నట్లు అంచనా వేశారు, కానీ అది మొత్తం జనాభాాలోని అనేక ఆఫ్రికన్, భారతీయ, యూరోపియన్ మరియు దేశీయంగా ఉన్న అమెర్ఇండియన్ వంశాలకు చెందిన వారిని దృష్టిలో ఉంచుకుని చూస్తే చాలా ఎక్కువ. శారీరక రూపాన్ని దృష్టిలో పెట్టుకుని ఒక వ్యక్తి తనను తాను నల్లవాడి్గానో లేదా భారతీయుడిగానో గుర్తించుకోవచ్చు కానీ వాళ్ళు జన్యుపరంగా భారతీయ మరియు ఆఫ్రికన్ వంశాలకు (డౌగ్ల) చెందిన వారిని పోలి ఉంటారు.[35][36][37]
ఇతర జాతీయ సముదాయాలు
అక్కడ చైనీస్ లాంటి సముదాయాలు ఉన్నాయి, అవి ఒప్పందపు కూలీల వంశాల నుండి వచ్చాయి, పోర్చుగీస్ మరియు భారతీయ సముదాయాల లాంటివి. వాళ్ళు సుమారు 20,000 మంది ఉన్నారు, వాళ్ళు చాలా వరకు పోర్ట్-ఆఫ్-స్పెయిన్ మరియు సాన్ ఫెర్నాండోలలో జీవిస్తారు. 2,500 మంది అరబ్బులు కూడా ఉన్నారు, వాళ్ళు సిరియా మరియు లెబనాన్నుండి వచ్చారు, వాళ్ళు చాలా మటుకు పోర్ట్-ఆఫ్-స్పెయిన్లో నివసిస్తారు.ట్రినిడాడ్లోని సిరియన్ మరియు లెబనీస్ సముదాయాలలో చాలా మంది క్రిస్టియన్లు, వాళ్ళు 19వ శతాబ్దంలో ఒట్టోమాన్ సామ్రాజ్యం విధించిన మతపరమయిన హింసకు గురయ్యి మిడిల్ ఈస్ట్ నుండి పారిపోయి వలస వచ్చిన వారు వారు తరువాత కారిబ్బియన్ మరియు లాటిన్ అమెరికాలలో అడుగు పెట్టారు. ఇతర లెబనీస్ మరియు సిరియన్లు 20వ శతాబ్దపు మొదట్లో తమ ప్రదేశంలో యుధ్ధము మరియు కలత తప్పించుకోవడానికి వచ్చారు. చివరగా, మిశ్రమ జాతికి చెందిన కారిబ్స్ ఉన్నారు, వారు ద్వీపాలకు చెందిన స్థానిక, ప్రి-కలోనియల్ ప్రజల సంతతి నుండి వచ్చిన వారు. వారు సాంటా రోసా కారిబ్ సముదాయం చుట్టూతా ఉండి, చాలా వరకు అరిమా లోపల మరియు చుట్టు పక్కలా నివసిస్తారు.
వలసపోవడం
ట్రినిడాడ్ మరియు టొబాగో నుండి వలస, ఇతర కారిబ్బియన్ దేశాల మాదిరిగా చరిత్ర పరంగా చాలా ఎక్కువగా ఉంది; చాలా మంది యునైటెడ్ స్టేట్స్, కెనడా, బ్రిటన్లకు వలస పోతారు. పారిశ్రామిక దేశాలలోని స్థాయికి జననాల రేటు పడిపోయినప్పటికీ వలసలు కొనసాగాయి, కానీ ఇవి తక్కువ మోతాదులో ఉన్నాయి. ఈ ప్రక్రియ కారణంగా, 2007 నాటికి, ట్రినిడాడ్ మరియు టొబాగో, తక్కువ జనాభాా అభివృధ్ధి రేటు నమోదు చేస్తోంది (0.37%).
మతం
ట్రినిడాడ్ మరియు టొబాగోలో చాలా విభిన్న మతాలు ఉన్నాయి: క్రిస్టియన్లలో రోమన్ కాథలిక్కులూ (26%), ఆంగ్లికన్లూ (7.8%), సెవెంత్-డే అడ్వెంచరిస్ట్స్ (4%), ప్రెస్బైటరియన్స్, మెథడిస్ట్స్ ఇంకా ఇతర ఇవాంజెలికల్ సముదాయాలు (5.8%). ఇతర మతపరమైన సముదాయాలలో హిందువులు (22.5%) మరియు జెహోవా యొక్క సాక్షులు ఉన్నారు.
రెండు ఆఫ్రికన్ సింక్రటిక్ విశ్వాసాలలో, షౌటర్ లేదా స్పిరిట్యువల్ బాప్టిస్ట్స్ మరియు ఒరిషా విశ్వాసం (ఇదివరకు షాంగోస్ అనబడేవారు, అది తక్కువ సమ్మానాత్మక పదం) సముదాయాలు అతి వేగంగా వృధ్ధి చెందుతోన్న సముదాయాలు.
అలాగే, చాలామంది ట్రినిడాడియన్లచే "పెంటాకోస్టల్" అని సాధారణంగా పిలవబడే ఇవాంజెలికల్ మరియు ఫండమెంటలిస్ట్ చర్చీల సంఖ్యలకు సంబంధించిన సంఖ్యలలో చెప్పుకోదగ్గ పెరుగుదల ఉంది (ఈ హోదా తరచు సరికానిది అయినప్పటికీ).
ఒక చిన్న జుడియాక్ సముదాయం ఉన్నది, ఇది కాకుండా అనేక ఇతర తూర్పు భాగపు మతాలు, బుధ్ధిజం మరియు టావొయిజం లాంటివి చైనీస్ సముదాయం అభ్యసిస్తుంది. అక్కడ ఒక చిన్న బహాయ్ సముదాయం కూడా ఉంది.
ఇతర మతాలు 10.8%, పేర్కొననివి 1.4%, యేమీ కానివి 1.9% (2000 సెన్సస్).
భాష
ఆంగ్ల భాష దేశము యొక్క ఒకే ఒక అధికారిక భాష (స్థానికముగా మాట్లాడే దేశీయ ఆంగ్ల భాష ట్రినిడేడియన్ ఆంగ్లభాషగా విదితమైనది), కానీ ప్రధానముగా మాట్లాడబడే భాష మాత్రము ఆంగ్లము ఆధారముగా ఉన్న రెండు క్రియోల్ భాషలు (ట్రినిడేడియాన్ క్రియోల్ ఆంగ్లము లేదా టోబాగోనియన్ క్రియోల్ ఆంగ్లము) మరియు ఇవి దేశము యొక్క స్పానిష్, భారతీయ, ఆఫ్రికన్ మరియు యురోపియన్ వారసత్వమును ప్రతిబింభిస్తాయి. రెండు క్రియోల్స్ కూడా అనేక మరియు వివిధ ఆఫ్రికన్ భాషల యొక్క అంశాలను కలిగి ఉంటాయి: ట్రినిడేడియాన్ క్రియోల్ ఫ్రెంచ్, ఫ్రెంచ్ క్రియోల్, స్పానిష్ మరియు భోజపురి/హిందీ లచే ప్రభావితమైనది. స్పానిష్ మరియు ఇతర ప్రాంతీయ భాషలు సాధారణ సందర్భాలలో మాట్లాడబడతాయి మరియు వ్యవస్థీకృత వ్రాత విధానము లేదు. పటోయిస్ (ఒక స్పానిష్/ఫ్రెంచ్ రకము) అనేది ఒకప్పుడు ట్రినిడాడ్ లో విస్తృతముగా మాట్లాడబడిన భాష మరియు ఈ భాష యొక్క అనేక అవశేషాలు ఇప్పటికి స్థానికముగా నిత్యము వాడే భాషలో కనిపిస్తాయి. అక్కడ "కోకో పేయోల్"గా పిలువబడే ఒక స్పానిష్ ఆధారిత క్రియోల్ ఉన్నది, కోకో పేయోల్ అనేది స్పానిష్ వారసత్వ ప్రజలను సూచించుటకు ఉపయోగించే పదము.
ట్రినిడాడ్ దక్షిణ అమెరికా తీర ప్రాంతంలో ఉండుట వలన ఈ దేశము చిన్నగా స్పానిష్ మాట్లాడే ప్రజలతో సంబంధాలను పునర్ నిర్మించుకుంటుంది. కానీ ఇది 2004 లో కేవలము 45,000 ట్రినిడాడ్ నివాసులు మాత్రమే స్పానిష్ మాట్లాడతారు అని గమనించిన తరువాత ఈ సంబంధాలకు కొంత అంతరాయము ఏర్పడినది. 2004లో ప్రభుత్వము "స్పానిష్ ను పరదేశ భాషా (SAFFL) ప్రయత్నముగా"[38] ప్రారంభించినది మరియు 2005 మార్చిలో బహిరంగముగా ప్రారంభించింది. చాల మంది వెనిజులా నుండి ఆంగ్ల భాష నేర్చుకొనుటకు ట్రినిడాడ్ మరియు టోబాగో లకు వస్తారు మరియు చాలా ఆంగ్ల పాఠశాలలు ఆంగ్లము మరియు స్పానిష్ రెండు భాషలను కలిగి ఉండేలా విస్తరించాయి.
దేశము యొక్క కాలనీ వారసత్వము వల్ల ట్రినిడాడ్ లోని పట్టాణముల పేర్లు సుమారుగా ఆంగ్లేయుల (చతమ్, బ్రిటన్, గ్రీన్ హిల్, సెయింట్ మేరీస్, ప్రిన్సెస్ టౌన్, ఫ్రీపోర్ట్, న్యూ గ్రాంట్), ఫ్రెంచ్ (బ్లాంచిస్సేయుస్, శాంస్ సౌసి, పాయింటే-ఏ-పిర్రే, బస్సే టెర్రే, మేటేలాట్, పెటిట్ బర్గ్), స్పానిష్ (సాన్ ఫెర్నాండో, సాన్గ్రే గ్రాండే, రియో క్లారో, శాన్ జుయన్, లాస్ క్యువాస్, మరకస్, మంజనిల్ల, లాస్ బజోస్) భారతీయ (ఫైజాబాద్, బర్రక్పూర్, ఇండియన్ వాల్క్, మద్రాస్ సెటిల్మెంట్, పెనల్, దీబే) మరియు అమెరిన్దియాన్ భాషలు (చగువనాస్, తునపున, గుయాగుయారే, కరపిచైమ, ముకురపో, చగువరమాస్, అరిమ, అరౌక, గుఐకో, ఓరోపోవ్చే, ఆరిపో) పట్టణాల నుండి తీసుకొనబడ్డాయి. టొబాగోలో ఆంగ్ల పేర్లు చాలా ముఖ్యమైనవి. ఏమైనప్పటికీ, అక్కడి చాలా పేర్లు దాని యొక్క కలోనియల్ గతమును సూచిస్తాయి: బేల్లే గార్డెన్, బోన్ అక్కోర్డ్, కార్లోట్టేవిల్లే, లెస్ కోటేయాక్స్, పర్లటువియర్ (ఫ్రెంచ్), యౌచెంస్కియోచ్, బ్లేన్హీం (డచ్), గ్రేట్ కౌర్లాండ్ బే (ది కౌర్లాన్దేర్స్).
విద్య
సాధారణముగా పిల్లలు విద్యను 3 సంవత్సరాల వయసు నుండి మొదలుపెడతారు. ఈ స్థాయి విద్య తప్పనిసరి ఏమికాదు కానీ చాలా మంది పిల్లలు ఈ వయసులోనే విద్యను మొదలుపెడతారు. ఎందువల్లనంటే వారు ప్రాథమిక పాఠశాలకు వచ్చునప్పటికి వారికి ప్రారంభస్థాయికి సంబంధించిన చదువుట మరియు వ్రాయుట వంటి నైపుణ్యాలు వచ్చి ఉండాలి. విద్యార్థులు 5 సంవత్సరాల వయసు నుండి ప్రాథమిక పాఠశాలకు వెళతారు. ప్రాథమిక పాఠశాలలో 7 సంవత్సరాలు గడుపుతారు. ప్రాథమిక పాఠశాలలో ఏడు తరగతులు ప్రి-కిన్దర్గాట్టేన్, కిండర్గార్టెన్ లను కలిగి ఉంటాయి, వీటిని అనుసరించి ఒకటవ తరగతి నుండి ఐదవ తరగతి వరకు ఉంటాయి. ప్రాథమిక పాఠశాలలోని సంవత్సరములో పిల్లల ద్వితీయ పాఠశాల ప్రవేశార్హతను నిర్ణయించే ద్వితీయ ప్రవేశ నిర్దాయింపు (SEA ) పరీక్షను విద్యార్థులు రాస్తారు.
ద్వితీయ పాఠశాలను విద్యార్థులు కనీసం ఐదు సంవత్సరములు చదువుతారు మరియు దాని తరువాత CSEC (కరేబియన్ సెకండరీ ఎడ్యుకేషన్ సర్టిఫికేట్) పరీక్షలు రాస్తారు. ఇది బ్రిటీషు GCSE O స్థాయికి సమానము. సంతృప్తికరమైన శ్రేణులను సాధించిన విద్యార్థులు తరువాత రెండు సంవత్సరాలు ఉన్నత విద్యను అభ్యసిస్తారు. ఆ తరువాత కరేబియన్ అడ్వాన్స్డ్ ప్రోఫిషియన్సి పరీక్షలు (CAPE) రాస్తారు మరియు ఇది GCE A స్థాయికి సమానము. CSEC మరియు CAPE పరీక్షలు రెండు కూడా కరేబియన్ ఎగ్సామినేషను కౌన్సిల్ (CXC) ద్వారా నిర్వహించబడతాయి. ప్రైవేటు మరియు మతపరమైన పాఠశాలలు ఫీజు చెల్లిస్తే అందుబాటులో ఉన్నప్పటికీ పబ్లిక్ ప్రాథమిక మరియు ద్వితీయ విద్య పాఠశాలలో అందరికి విద్య ఉచితము.
బ్యాచిలర్స్ డిగ్రీ వరకు యునివర్సిటీ ఆఫ్ వెస్టిండీస్ (UWI), యునివర్సిటీ ఆఫ్ ట్రినిడాడ్ మరియు టొబాగో (UTT), యునివర్సిటీ ఆఫ్ సదరన్ కరేబియన్ (USC), ద కాలేజ్ ఆఫ్ టెక్నాలజీ మరియు అప్లైడ్ ఆర్ట్స్ ఆఫ్ ట్రినిడాడ్ మరియు టొబాగో (COSTAATT) మరియు ఇతర గుర్తించబడిన ప్రాంతీయ సంస్థలలో తృతీయ స్థాయి విద్య కుడా అందరికి ఉచితము. ప్రభుత్వము ప్రస్తుతము కొన్ని మాస్టర్స్ విద్యలను తక్కువ ఫీజులతో అందిస్తుంది. ప్రభుత్వ మరియు ప్రైవేటు విభాగాలు రెండు కూడా విద్యాపరమైన స్కాలర్షిప్పుల రూపములో అత్యంత ప్రతిభావంతమైన లేదా అవసరములో ఉన్న విద్యార్థులకు స్థానిక, రాష్ట్ర స్థాయి లేదా అంతర్జాతీయ విశ్వవిద్యాలయములలో చదువుకొనుటకు ధన సహాయాన్ని అందిస్తున్నాయి.
సంస్కృతి
జరిగిన ప్రదేశము కలిప్సో సంగీతము మరియు స్టీలు సంగీత పరికరముల యొక్క జన్మస్థలము మరియు ఇది ట్రినిడాడ్ మరియు టొబాగో లలో 20వ శతాభ్దములో కనిపెట్టబడిన ఒకే ఒక వినికిడి వాధ్యముగా చెప్పబడుతుంది.[39] భిన్న సాంస్కృతిక మరియు మత ఆచారాలు సంవత్సరము పొడవునా అనేక పండుగలకు మరియు కార్యక్రమాలకు అవకాశము కలిపిస్తాయి.
ట్రినిడాడ్ మరియు టొబాగో ఇద్దరు నోబెల్ బహుమతి గ్రహీత రచయితలను కలిగి ఉన్నాయి, వారే వి.ఎస్.నైపవుల్ మరియు సెయింట్ లుసియన్లో జన్మించిన డెరెక్ వాల్కాట్ (ఇతను ట్రినిడాడ్ థియేటర్ వర్క్ షాప్ ను కనుగొన్నారు మరియు తన వృత్తి జీవితములో చాలా కాలము ట్రినిడాడ్ లోనే కుటుంబముతో పాటు ఉన్నారు). ఎడ్మండ్ రాస్, "లాటిన్ అమెరికా సంగీత రాజు", పోర్ట్ స్పెయిన్ లో జన్మించాడు. పీటర్ మిన్షెల్ కేవలము తన యొక్క కార్నివాల్ దుస్తుల రూపకల్పనకే కాక బార్సిలోనియా ఒలంపిక్స్, 1994 ఫుడ్ బాల్ ప్రపంచ కప్, 1996 సమ్మర్ ఒలింపిక్స్, 2002 వింటర్ ఒలింపిక్స్ లో ప్రారంభ కార్యక్రమాలలో అతను పోషించిన పాత్ర దృష్ట్యా కూడా అతను ప్రసిద్ధి చెందాడు మరియు దీనికి అతనికి ఎమ్మి అవార్డు లభిందినది.
బాస్కోయ్ హోల్డర్ సోదరుడైనటువంటి జిఒఫ్రే హోల్డర్, మరియు హీథర్ హేడ్లే అనే వారు ఇరువురు కూడా ట్రినిడాడ్ లో జన్మించిన కళాకారులు మరియు వారు థియేటరులో టోని అవార్డ్ లను సాధించారు. హోల్డర్ ప్రత్యేక సినిమా వృతిని కూడా కలిగి ఉన్నాడు మరియు హేడ్లే గ్రామి అవార్డ్ ను సాధించాడు. రికార్డింగ్ కళాకారుడైనటువంటి బిల్లి ఒశియన్ కూడా ట్రినిడాడ్ కు చెందినవాడు.[40]
క్రీడలు
ఒలింపిక్స్
హ్యసేలే క్రాఫోర్డ్, ట్రినిడాడ్ మరియు టొబాగో లకు 1976 వేసవి ఒలంపిక్స్ లో 100 మీటర్ల పురుషుల డాష్ విభాగములో మొట్టమొదటి ఒలింపిక్ బంగారు పతకాన్ని గెలిచాడు. ట్రినిడాడ్ మరియు టొబాగోల నుండి వచ్చిన తొమ్మిది మంది ఇతర అధ్లేట్లు 12 పతకాలను ఒలంపిక్స్ లో గెలుచుకున్నారు. ఇది 1948లో రోడ్నే విల్కాస్ బరువులు ఎత్తుటలో గెలిచిన వెండి పతకముతో ఇది మొదలైనది, [41] ఇటీవల కాలములో అనగా 2008లో రిచర్డ్ థాంప్సన్ పురుషుల 100 మీటర్ల విభాగములో వెండి పతకమును గెలిచాడు. ట్రినిడాడ్ మరియు టొబాగో లకు అటో బోల్డన్ అనేక ఒలంపిక్ మరియు ప్రపంచ చాంపియన్షిప్ పతకాలను అథ్లెటిక్స్ లో గెలిచాడు. ఇతను గెలిచిన మొత్తము ఎనిమిది పతకాలలో నాలుగు ఒలంపిక్స్ పతకాలు మరియు మిగిలిన నాలుగు ప్రపంచ చాంపియన్షిప్ పతకాలు ఉన్నాయి. ట్రినిడాడ్ మరియు టొబాగోలు ఇప్పటివరకు సృష్టించిన ఒకే ఒక ప్రపంచ చాంపియన్ బోల్డన్.
ఇతను 1997 లో 200 మీటర్ల స్ప్రింట్ లో ప్రపంచ చాంపియన్షిప్ ను ఏథెన్స్లో గెలుచుకున్నాడు. స్విమ్మర్ జార్జ్ బోవేల్ III కూడా 2004 పురుషుల 200 మీటర్లలో కంచు పతాకాన్ని గెలుచుకున్నాడు.
క్రికెట్
ట్రినిడాడ్ మరియు టొబాగోలో క్రికెట్ ఒక ప్రముఖమైన క్రీడా, మరియు ఇది ఇతర కరేబియన్ పొరుగు దేశాలైన ద్వీపాలతో తీవ్రమైన విభేదాలకు కారణము. ట్రినిడాడ్ మరియు టొబాగోలు టెస్టు క్రికెట్ ను, ఒక్క రోజు అంతర్జాతీయ క్రికెట్ ను అదే విధముగా ట్వంటీ20 క్రికెట్ ను వెస్ట్ ఇండీస్ జట్టులో భాగముగా ఆడతాయి. జాతీయ జట్టు ప్రాంతీయ పోటీలలో మొదటి స్థాయిలో ఆడుతుంది. ట్రినిడాడ్ మరియు టొబాగోలో ఇతర కరేబియన్ ద్వీపాలతో కలిసి 2007 ప్రపంచ క్రికెట్ కప్కు ఆతిధ్యమిచ్చాయి. టెస్టు మరియు మొదటి స్థాయి ఇన్నింగ్స్ లో అత్యధిక పరుగులు సాధించి ప్రపంచ రికార్డును స్వంతం చేసుకున్న బ్రియాన్ లారా ట్రినిడాడ్ మరియు టొబాగో లోని శాంతా క్రజ్ అనే ఒక చిన్న పట్టణములో జన్మించాడు మరియు ఇతను తరచుగా స్పెయిన్ పోర్ట్ కు రాజకుమారుడు లేదా రాజకుమారుడు అని పిలువబడతాడు. ఈ ప్రఖ్యాత వెస్ట్ ఇండియన్ బ్యాట్స్ మాన్ అత్యంత ఉత్తమమైన బ్యాట్స్ మెన్ లో ఒకడిగా విస్తృత కీర్తి గడించాడు మరియు ఇతను దేశము లోని ఆదర్శవంతమైన క్రీడాకారులలో ఒకడు.
ఫుట్బాల్
బహ్రెయిన్ ని మనామాలో 2005 నవంబరు 16న ఓడించటము ద్వారా 2006 ఫిఫా ప్రపంచ కప్ కి జాతీయ ఫుట్ బాల్ జట్టు అర్హతను సాధించింది. ఇది వారికి ప్రపంచ కప్ కి అర్హత సాధించిన అతి చిన్న దేశముగా (జనాభాా ప్రకారము) గుర్తింపునిచ్చింది. డచ్మాన్ లియో బీన్హక్కర్ యొక్క శిక్షణ మరియు టొబాగోలో జన్మించిన డ్విగ్ట్ యోర్కే యొక్క నాయకత్వములోని ఈ జట్టు దార్ట్ముండ్ లో స్వీడన్ తో జరిగిన మొదటి గ్రూపు ఆటలో 0 -0 మార్కులతో ఆటను డ్రా చేసినది కాని ఇంగ్లాండుతో ఆడునప్పుడు 0 -2 మార్కులతో ఆలశ్యముగా చేసిన గోల్స్ వల్ల పరాజయము పొందింది. పరాగ్వేతో గ్రూపు స్థాయిలోని చివరి ఆటను 2 -0 తో ఓడిపోయిన తరువాత వారు ఆటనుండి తొలగించబడ్డారు. 2006 ప్రపంచ కప్ అర్హతకికి ముందు, టి మరియు టి అతికష్టము మీద 1974 వివాదాస్పదమైన కాంపెయిన్ లో అర్హత సాధించుటకు దగ్గరగా వచ్చారు. రిఫరీ అతని యొక్క మోసమునకు తొలగించబడ్డాడు. 2007 లో రెండు తీముల మధ్య తిరిగి ఆట 1990లో ఆడిన ఆట గాళ్ళచేత ఆడించబడినది మరియు ఈ ఆటలో ట్రినిడాడ్ మరియు టొబాగో విజయము సాధించారు [42] మరియు 1990 పోటి యునైటెడ్ స్టేట్స్తో 1 -0 తేడాతో ఆటను కోల్పోవలసి వచ్చింది.[43] ఫిఫా యు-17 ప్రపంచ చాంపియన్షిప్ కి ట్రినిడాడ్ మరియు టొబాగో ఆతిధ్యమిచ్చాయి మరియు 2010 ఫిఫా యు-17 మహిళల ప్రపంచ కప్ కి ఆతిధ్యమిచ్చుటకు ఎన్నుకోబడ్డాయి.
బేస్బాల్
ట్రినిడాడ్ మరియు టొబాగో ల జాతీయ బేస్ బాల్ జట్టు దేశము యొక్క బేస్ బాల్ జట్టు. ఈ జట్టు బేస్ బాల్/సాఫ్ట్ బాల్ సమైక్య ఆదిపత్యములో ఉంటుంది మరియు ప్రపంచ పోటీలలో దేశానికి ప్రాతినిధ్యం వహిస్తుంది. ఈ జట్టు పాన్ అమెరికన్ బేస్ బాల్ సమాఖ్యలో తాత్కాలిక సభ్యత్వము కలిగి ఉంది.
ఇతర క్రీడలు
ఒకప్పుడు నెట్ బాల్ ట్రినిడాడ్ మరియు టొబాగో లలో ప్రఖ్యాత క్రీడా కాని ఈ మధ్య కాలములో ఈ క్రీడా తన ప్రఖ్యాతిని కోల్పోయింది. 1979 లో వారు నెట్ బాల్ ప్రపంచ చాంపియన్షిప్ ను ఇతరులతో కలిసి గెలిచారు మరియు 1987లో రన్నర్స్ అప్ గాను 1983లో రెండవ రన్నర్స్ అప్ గాను నిలిచారు.
ట్రినిడాడ్ మరియు టొబాగో లలోని కళాశాలలో, యూనివర్సిటీలలో మరియు పట్టణ బాస్కెట్ బాల్ మైదానాలలో బాస్కెట్ బాల్ సాధారనముగా ఆడబడుతుంది. రగ్బీ నిరంతరాయముగా ప్రఖ్యాతమైన ఆట మరియు గుర్రపు పందాలు నిరంతరాయముగా దేశములో కొనసాగుతున్నాయి.
జాతీయ చిహ్నాలు
పతాకం
పతాకము స్వతంత్ర కమిటీతో 1962లో ఎన్నుకొనబడింది. ఎరుపు, నలుపు మరియు తెలుపు నిప్పు (ధైర్యానికి ప్రతినిధి సూర్యుడు), భూమి (పట్టుదలకు ప్రతినిధి భూమి) మరియు నీరు (స్వచ్ఛతకు మరియు సమానతకు ప్రతినిధి) లను వరుసగా సూచిస్తాయి.[44]
సైనికుల కోట్
సైనికుల కోట్ స్వతంత్ర కమిటీ చేత రూపకల్పన చేయబడినది మరియు ఈ కోటు స్కార్లెట్ ఐబిస్ (ట్రినిడాడ్ కి చెందినది), కొక్రికో (టొబాగోకి చెందినది) మరియు హమ్మింగ్బర్డ్ చిత్రాలను కలిగి ఉంటుంది. కవచము మూడు నౌకలను కలిగి ఉంటుంది, ఇది ట్రినిటీని మరియు కొలంబస్ ప్రయాణించిన మూడు నౌకలను ప్రతిబింభిస్తుంది.[44]
ఫుట్ నోట్స్
సూచనలు
హిల్, డోనాల్డ్ ఆర్. కలిప్సో కలలూ: ట్రినిడాడ్ లోని ప్రారంభ ఉత్సవ సంగీతము . (1993 ). ISBN 0-8130-1221-X (క్లోత్): ISBN 0-8130-1222-8 (పిబికే). యునివర్సిటీ ప్రెస్ ఆఫ్ ఫ్లోరిడా. రెండవ ప్రతి: టెంపుల్ యునివర్సిటీ ప్రెస్ (2006 ) ISBN 1-59213-463-7 .
క్యువేదో, రేమాండ్ (అతిల్ల ద హున్). 1983 . అటిల్లాస్ కైసో: ట్రినిడాడ్ కలిప్సో యొక్క ఒక చిన్న చరిత్ర . (1983 ). యునివర్సిటీ ఆఫ్ ద వెస్ట్ ఇండీస్, సెయింట్ అగస్టీన్, ట్రినిడాడ్. (అనేక పాత కలిప్సోల మాటలు మరియు అదేవిధముగా కొన్ని అటిల్లాస్ కలిప్సోల సంగీత శ్రేణులను కలిగి ఉంది.)
మరింత చదవటానికి
బెస్సన్, గేరార్డ్ & బ్రేరేటాన్, బ్రిద్గేట్. ట్రినిడాడ్ యొక్క పుస్తకము (2 వ ప్రతి, 1992 ), పోర్ట్ ఆఫ్ స్పెయిన్: పారియా పబ్లిషింగ్ కో.లిమిటెడ్. ISBN 976-8054-36-0
బెస్సన్, గేరార్డ్. ప్రారంభాల భూమి- చారిత్రక డైజెస్ట్, న్యూస్ డే న్యూస్ పేపర్, 2000 ఆగస్టు 27
బూమేర్ట్, అరీ. ట్రినిడాడ్, టొబాగో మరియు ఒరినోకో క్రింద ప్రాంత కలయిక సూచిక: ఒక పురాతత్వ/ఎత్నోహిస్టారికల్ అధ్యయనము . అల్క్మార్: కైరీ పుబ్లికేషన్స్, 2000
. పోర్ట్ ఆఫ్ స్పెయిన్, ట్రినిడాడ్: ప్రోస్పెక్ట్ ప్రెస్, మీడియా మరియు ఎడిటోరియల్ ప్రాజెక్టుల లిమిటెడ్, 2000 /2007 ISBN 976-95057-0-6
లాన్స్ సి: ట్రినిడాడ్ మరియు టొబాగో ల క్రియోల్ పరిష్కారాలు
మెండిస్, జాన్. కోటే సే కోటే ల: ట్రినిడాడ్ మరియు టొబాగో నిఘంటువు. అరిమ, ట్రినిడాడ్, 1986
సైత్, రథిక మరియు లిండర్సే, మార్క్. ఆడమనిషి ఎందుకు కాకూడదు? పోర్ట్ ఆఫ్ స్పెయిన్: పరియ పబ్లిషింగ్ కంపెనీ లిమిటెడ్, 1993. ISBN 262 11170 -5
(లండన్, యునైటెడ్ కింగ్ డం: మాక్మిల్లన్, 1986. ISBN 978 -0333419854 ) ; ట్రినిడాడ్ మరియు టొబాగో ల రెండవ ప్రతి: పరిచయము మరియు మార్ఘదర్సి (లండన్, యునైటెడ్ కింగ్ డం: మాక్మిల్లన్, 1991. ISBN 978-0-333-55607-8 ).
బాహ్య లింకులు
వర్గం:ట్రినిడాడ్ మరియు టొబాగో
వర్గం:కరేబియన్ దేశాలు
వర్గం:ఇంగ్లీష్-మాట్లాడే దేశాలు మరియు ప్రాంతాలు
వర్గం:పూర్వపు బ్రిటిష్ కాలనీలు
వర్గం:ద్వీప దేశాలు
వర్గం:కామన్వెల్త్ ఆఫ్ నేషన్స్లో సభ్య దేశాలు
వర్గం:రిపబ్లిక్ లు
వర్గం:1962 లో ఏర్పడిన రాష్ట్రాలు మరియు ప్రాదేశిక ప్రాంతాలు | https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%9F%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BF%E0%B0%A8%E0%B0%BF%E0%B0%A1%E0%B0%BE%E0%B0%A1%E0%B1%8D%20%E0%B0%AE%E0%B0%B0%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B1%81%20%E0%B0%9F%E0%B1%8A%E0%B0%AC%E0%B0%BE%E0%B0%97%E0%B1%8B |
{
"plaintext_start_byte": [
0,
344,
740,
1008,
1438,
1523,
2137,
2576,
2902,
3048,
3787,
4081,
10336,
11988,
12851,
13229,
13611,
14590,
17627,
22519,
24164,
24220
],
"plaintext_end_byte": [
343,
739,
921,
1401,
1522,
2136,
2554,
2882,
3047,
3655,
4080,
10303,
11951,
12850,
13228,
13610,
14225,
16873,
22477,
24090,
24219,
24329
]
} | Сколько золота в год добывают в России по данным 2018? | Золотой резерв России | russian | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} | Золотой запас[1] России — запас аффинированного[1] золота, находящийся в ведении Центрального банка Российской Федерации (Банка России)[2] и являющийся частью золотовалютных резервов РФ[1].
Россия занимает твердое пятое место в мире (на 6-м месте - Китай) по официально заявленным запасам золота в резервах. По состоянию на 1 января 2019 года, золотой запас России составил 2112 тонн[3] (по другим данным, 2170 тонн[4]).
Доля монетарного золота[5][6] в общей стоимости золотовалютных резервов России составляет около 17 %.
Предыстория
Золотой запас Российской империи
В 1914 году золотой запас Российской империи составлял около 1400 тонн, будучи крупнейшим в мире, однако начавшаяся Первая мировая, а затем и гражданская войны привели к перемещению бо́льшей его части в другие страны[7].
Золотой запас СССР
К 1928 году золотой запас СССР составлял 150 тонн.
C приходом к власти Сталина объём золотого запаса СССР начал быстро расти и к 1941 году составил 2800 тонн, достигнув исторического максимума. Вторая мировая война и ускоренное восстановление страны после неё существенно истощили этот показатель, однако, далее он вновь стал повышаться, составив к моменту смерти Сталина в 1953 году 2500 тонн.
В последующие десятилетия золотой запас страны преимущественно снижался. В октябре 1991 года тогдашний вице-премьер страны Григорий Явлинский заявил, что в наследство от СССР Российской Федерации досталось лишь 290 тонн золота[7].
Назначение
Золотой резерв России предназначен для осуществления финансовой политики государства и удовлетворения экстренных потребностей страны при чрезвычайных ситуациях[1].
Структура
По своей структуре золотой резерв России подразделяется на две основные части:
хранящуюся в Банке России, решение о расходовании которой принимается Банком России в порядке, согласованном с Правительством России;
находящуюся в Государственном фонде драгоценных металлов и драгоценных камней Российской Федерации[8], решения о пополнении и расходовании которой принимаются Президентом и Правительством РФ[9].
Анализ структуры и смежных активов
Нормативно-правовое регулирование
Правовое регулирование правоотношений, связанных с золотым резервом России, осуществляется следующими нормативными правовыми актами Российской Федерации[24]:
Федеральным законом Российской Федерации «О Центральном банке Российской Федерации (Банке России)»[25], согласно которому:
золотой резерв России (здесь и далее применительно к данному Федеральному закону — как часть золотовалютных резервов России[1]) является:
имуществом Банка России;
федеральной собственностью;
полномочия по владению, пользованию и распоряжению золотым резервом осуществляет Банк России (в соответствии с целями и в порядке, установленными данным Федеральным законом);
изъятие и обременение обязательствами золотого резерва без согласия Банка России не допускаются, если иное не предусмотрено федеральным законом;
осуществление эффективного управления золотовалютными резервами (в том числе золотым резервом) является одной из функций Банка России;
операции с золотым резервом Банк России осуществляет без взимания комиссионного вознаграждения;
официальное соотношение между рублём и золотом (и иными драгоценными металлами[26]) не устанавливается;
изменения золотовалютных резервов (в том числе золотого резерва) включаются в качестве одного из положений основных направлений единой государственной денежно-кредитной политики на предстоящий год;
золотой резерв может быть предметом осуществляемых Банком России банковских операций и иных сделок с международными организациями, иностранными центральными (национальными) банками и иными иностранными юридическими лицами;
золото (и иные драгоценные металлы) в стандартных и мерных слитках могут выступать обеспечением кредитов Банка России.
Федеральным законом Российской Федерации «О драгоценных металлах и драгоценных камнях»[27]:
данный Федеральный закон определяет статус золотого запаса Российской Федерации;
в целях пополнения золотого запаса Россия и субъекты Российской Федерации обладают преимущественным правом на заключение договоров о приобретении в собственность добытых и произведённых драгоценных металлов и драгоценных камней[28] с субъектами их добычи и производства;
золотой запас России, состоящий из аффинированного золота в слитках, находящегося в федеральной собственности и являющегося частью золотовалютных резервов РФ, предназначен для осуществления финансовой политики государства и удовлетворения экстренных потребностей Российской Федерации при чрезвычайных ситуациях;
часть золотого запаса, хранящаяся в Банке России, учитывается на его счетах. Решение о расходовании этой части золотого запаса принимается Банком России в порядке, согласованном с Правительством РФ. Отчёт о состоянии учитываемой на счетах Банка России части золотого запаса РФ представляется Банком России Государственной Думе как составная часть доклада Председателя Банка России о деятельности данного банка;
часть золотого запаса, находящаяся в Государственном фонде драгоценных металлов и драгоценных камней Российской Федерации, учитывается на счетах специально уполномоченного федерального органа исполнительной власти. Решение о расходовании находящейся в данном Фонде части золотого запаса принимается в соответствии с данным Федеральным законом[29]. Фонд составляет часть золотовалютных резервов России и представляет собой совокупность полученных из источников, перечисленных в данном Федеральном законе[30], драгоценных металлов, драгоценных камней и изделий из них. Решения о пополнении и расходовании ценностей данного Фонда принимаются Президентом и Правительством России.
Источники данных
«Статистический бюллетень Банка России» (название выпуска до октября 2014 года (№ 10 (257)) — «Бюллетень банковской статистики»[31]) — ежемесячное информационное издание Банка России, предоставляющее официальные статистические данные Банка России по различным финансово-экономическим показателям. Выпуски с № 2-3 (57-58) за 1998 год по № 11 (258) за 2014 год размещены на официальном сайте Банка России[32]. Издание публикует ежемесячно обновляемые данные о количестве монетарного золота в золотом резерве России (в млн долл. США по стоимости и, начиная с выпуска № 10 (125) за октябрь 2003 года, — в миллионах чистых тройских унций по массе).
Раздел «Международные резервы Российской Федерации — Ежемесячные значения на начало отчётной даты» официального сайта Банка России, где публикуются ежемесячно обновляемые данные (начиная с 1 января 1993 года) о стоимости монетарного золота в млн долл. США[33].
Динамика изменений
Наблюдатели отмечают значительные закупки золота Центробанком России: по сравнению с 2005 годом золотой запас был увеличен в три раза, и на весну 2015 года составляет 1238 тонн[34]. Такое поведение является исключением на мировом рынке золота[34]. По мнению британского еженедельника The Economist, закупка золота Россией, вне зависимости от колебаний цены, вызвана не объективной инвестиционной привлекательностью этого актива, а недоверием российского руководства к доллару США[34].
По итогам 2013 года, несмотря на продолжившееся приобретение металла Банком России на внутреннем рынке, золотой запас в стоимостном выражении снизился на 11 млрд долл. США за счёт отрицательной переоценки[35].
Банк России после 2014 года ускорил наращивание запасов золота по геополитическим причинам, чтобы обезопасить резервы на случай введения очередных западных санкций, включая ограничений на расчеты в долларах.
В начале 2018 года Россия вышла на пятое место в мире по официально заявленным запасам золота в резервах, обогнав Китай. Однако, отмечается, что Китай не предоставлял данных о закупках золота с октября 2016 года[36]. При сохранении нынешних темпов закупок Россия через три года может занять третье место среди крупнейших держателей золота[37].
Ежегодная динамика изменений
ДатаМасса
(тонн)
[17][32][33]
[38][39][40]Масса
(млн унций)
[17][32][33]
[38][39][40]Стоимость
(млрд долл. США)[32][33]Доля в общей
стоимости
ЗВР РФ
(%)[32][33]Изменение
относительно
предыдущего года
(тонн)[32]Изменение
относительно
предыдущего года
(% по массе)[32]Стоимость
1 г золота
(руб.)
[38][41][42]Стоимость
1 г золота
(долл. США)
[17][38][41]Курс
доллара
США
(руб.)[17][42]01.01.20192113,3667,986,90318,61275,1514,92 856,6841,120769,470601.01.20181838,2159,176,64717,71223,0213,842 400,9741,683457,600201.01.20171615,1951,960,19415,94200,6514,072 260,4337,265860,656901.01.20161414,5445,4848,562613,18206,3617,082 490,7134,174272,882701.01.20151208,1938,8446,0889511,96172,9816,712 168,3438,542556,258401.01.20141035,2133,2839,990 / 39,9899[12]7,8577,458,091264,3038,629132,729201.01.2013957,7630,7951,039 / 51,0393[21]9,4974,808,471618,5653,290030,372701.01.2012882,9628,3944,697 / 44,6967[43]8,9694,3411,961629,8150,621332,196101.01.2011788,6225,3535,788 / 35,7881[44]7,47139,5921,511383,0645,380630,476901.01.2010649,0320,87 / (20,5)[45]22,798[46] / (22,382 / 22,3817)[45]5,19129,4524,911062,3235,1248[47]30,244201.01.2009519,5816,7014,533 / 14,5334[48]3,4169,2415,37821,8027,971029,380401.01.2008450,3414,4812,012 / 12,0119[49]2,5148,8612,17654,6926,671724,546201.01.2007401,4812,918,164 / 8,1644[50]2,6914,623,78535,4720,336026,331101.01.2006386,8612,446,349[51]3,48−0,09−0,02472,3516,4110[52]28,782501.01.2005386,9612,443,732 / 3,7324[53]3,00−3,23−0,839,6452[54]01.01.2004390,1912,543,763 / 3,7634[55]4,892,520,659,645201.01.2003387,6712,463,7397,83−35,30−8,359,645201.01.2002422,9713,604,08011,1438,5710,039,645201.01.2001384,4012,363,70813,26−30,07−7,259,645201.01.2000414,5113,333,99832,10−43,96−9,599,645201.01.1999458,4714,744,42236,18−48,41−9,559,645201.01.1998506,8816,304,88927,4987,2920,809,645201.01.1997419,5913,494,04726,41126,843,319,645201.01.1996292,799,412,82416,4130,5911,679,645201.01.1995262,208,432,52538,81−54,95−17,339,645201.01.1994317,1510,203,05934,3949,8718,669,645201.01.1993267,288,592,57856,889,6452
Ежемесячная динамика изменений
ДатаМасса
(тонн)
[56]Масса
(млн
унций)[56]Стоимость
(млн долл.
США)[56]Доля в общей
стоимости
ЗВР РФ
(%)[56]Изменение
относительно
предыдущего месяца
(тонн)[56]Изменение
относительно
предыдущего месяца
(% по массе)[56]Стоимость
1 г золота
(руб.)
[38][41][42]Стоимость
1 г золота
(долл. США)
[17][38][41]Курс
доллара
США
(руб.)[17][42]01.02.20192 790,1842,212366,098701.01.20192113,3667,94686 90318,612+10,32+0,492 856,6841,120769,470601.12.20182103,0367,61482 92517,945+36,83+1,7832 627,4739,431266,634201.11.20182066,2066,4381 05517,632+29,67+1,4572 579,9239,223865,774201.10.20182036,5365,47677 49116,87+37,83+1,8932495,7538,050465,590601.09.20181998,47664,2677 26516,77+28,45+1,4442 631,8138,656468,082101.08.20181970,11063,34577 41116,90+26,1+1,3432 466,6339,289762,780501.07.20181944,01462,50678 16717,11+15,741+0,8172 523,1940,206062,756501.06.20181928,21461,99480 511,3417,631+18,444+0,9662 613,3541,75162,593701.05.20181909,77061,40181 146,3017,645+18,973+1,0032 634,1942,487161,999701.04.20181890,79760,79180 482,4017,573+10,326+0,5492437,3542,562757,264901.03.20181880,47060,45980 582,0017,763+22,799+1,2272 385,4742,848855,671701.02.20181857,67259,72680 377,9017,952+18,911+1,0282435,4643,265256,291401.01.20181838,78959,11976 647,0017,712+10,362+0,5672400,9741,683457,600201.12.20171828,55958,79076 118,2017,63+27,239+1,5122428,3441,630358,331101.11.20171801,18857,91073 704,9017,35+22,344+1,2562 368,1040.919857.871601.10.20171778,85657,19273 603,5017,328+34,556+1,9812 400,5341,376358,016901.09.20171744,30056,08173 499,6017,336+14,9+0,86162 474,7242,136858,730601.08.20171729,455,670 037,5016,74+13,559+0,7902 411,3440,497059,543601.07.20171715,84155,16668 770,2016,68+9,082+0,5322 368,0940,079059,085501.06.20171706,75954,87469 295,3017,08+19,471+1,1542 294,5840,599956,516801.05.20171687,28854,24868 653,1017,12+7,185+0,4282 318,5840,688456,983801.04.20171680,10354,01767 569,7016,98+24,665+1,4902 267,3740,217356,377901.03.20171655,43853,22466 862,9016,83+10,295+0,6262 340,0440,389357,937101.02.20171645,14352,89362 935,7016,11+29,952+1,8542 301,4638,254560,161801.01.20171615,19151,93060 193,6015,94002 260,4337,265860,656901.12.20161615,19151,93061 656,9016,00+32,130+2,0302 479,1138,172564,944901.11.20161583,06150,89764 430,8016,49+40,403+2,6192 560,1640,894762,903701.10.20161542,65849,59865 511,6016,47+16,547+1,0842 682,0942,466263,158101.09.20161526,11149,06664 710,1016,37+20,093+1,3342 752,1942,401964,907201.08.20161506,01848,42064 520,1016,38+7,278+0,492 872,5342,840867,051201.07.20161498,74048,18663 497,4016,17+17,293+1,172 722,3742,366664,257501.06.20161481,44747,63057 929,6014,94+4,82+0,332 584,0439,103266,082501.05.20161476,62647,47560 506,4015,45+16,24+1,112 636,1340,976164,333401.04.20161460,39046,95358 136,7015,02+13,37+0,922 691,3939,809067,607601.03.20161447,0246,5257 269,2015,05+11,07+0,762 971,8939,577575,090301.02.20161435,9546,1751 379,2013,83+21,40+1,522 689,7135,780675,172301.01.20161414,54445,4848 562,6013,18+21,62+1,562 490,7134,174272,882701.12.20151392,9244,7847 689,5013,07+22,30+1,612 260,6634,417466,239301.11.20151370,6244,0750 578,4013,68+18,41+1,362 375,4736,900964,374201.10.20151352,21343,4748 892,2013,17+34,49+2,622 394,9036,156666,236701.09.20151317,7242,3747 682,6013,02+29,55+2,292 405,5536,185766,477901.08.20151288,1741,4244 963,4012,57+13,12+1,052 059,0334,904358,990601.07.20151275,04840,9948 229,4313,34+24,14+1,912 109,5237,992955,524001.06.20151250,9840,2247 875,0013,42+4,32+0,352 016,3238,064152,971601.05.20151246,6340,0848 286,8013,56+8,33+0,681 980,0538,296651,702901.04.20151238,25439,8147 271,7013,26+30,53+2,522 185,7337,385758,464301.03.20151207,7538,8346 789,5112,99002 434,2039,727961,271801.02.20151207,7538,8349 060,5713,04-0,48-0,032 854,0041,404868,929101.01.20151208,18838,8446 088,9511,96+20,53+1,732 168,3438,542556,258401.12.20141187,5338,1845 221,8210,80+18,66+1,601 878,3138,082649,322001.11.20141168,8737,5845 306,5010,57+18,97+1,651 682,2138,765743,394301.10.20141149,77636,9745 016,019,91+37,32+3,351 542,0539,151639,386601.09.20141112,5735,7745 989,909,89+7,15+0,651 526,6741,337836,931601.08.20141105,4235,5446 108,649,84+10,58+0,971 490,3841,715735,727101.07.20141094,72935,2046 292,309,68+16,80+1,561 422,1142,286233,630601.06.20141078,0534,6643 458,609,20+9,64+0,901 400,4240,317034,735201.05.20141068,4034,3544 303,409,38+27,68+2,661 480,2841,466435,698301.04.20141040,71433,4643 355,208,92-1,24-0,121 486,7041,659335,687101.03.20141041,9733,5044 587,609,04+7,15+0,691 542,6842,792736,050101.02.20141034,8133,2741 715,208,36-0,31-0,031 420,9640,316935,244801.01.20141035,20933,2839 989,907,85+19,91+1,961 264,3038,629132,7292
Экономический аспект
Как отмечает британский еженедельник The Economist, увеличение доли золота в золотовалютных запасах несет риск уменьшения стоимости этих запасов из-за возможности снижения цены на золото, выраженной в долларах США[57]. Так, в период с 2011 по 2015 гг цена золота снизилась с 1,900 до 1,100 тыс. долл. США за унцию[57]. Соответственно инвесторы, вложившиеся в золото, понесли значительный убыток. Кроме того, золото, в отличие от прочих финансовых инструментов, не приносит процентного дохода и требует значительных расходов на хранение. Как отмечает The Economist, инвестиции в золото являются отражением пессимизма в отношении доллара США как резервной валюты[прим. 1], поскольку, при выражении цены на золото в долларах, цена на металл и курс доллара относительно других валют связаны обратно-пропорциональной зависимостью: чем дороже доллар, тем дешевле золото, и наоборот[57][прим. 2].
Примечания
Комментарии
Сноски
Ссылки
// ТАСС Инфографика, январь 2015.
Категория:Золото
Категория:Государственные финансы России | https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D0%BE%D0%BB%D0%BE%D1%82%D0%BE%D0%B9%20%D1%80%D0%B5%D0%B7%D0%B5%D1%80%D0%B2%20%D0%A0%D0%BE%D1%81%D1%81%D0%B8%D0%B8 |
{
"plaintext_start_byte": [
0,
409,
1200,
1801,
2050
],
"plaintext_end_byte": [
408,
1199,
1742,
2031,
2267
]
} | Milloin radioaallot havaittiin? | Radiotähtitiede | finnish | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
Radiotähtitiede eli radioastronomia on tähtitieteen tutkimuksen osa-alue, jossa tutkitaan maailmankaikkeuden fyysisiä prosesseja niiden lähettämän radiosäteilyn perusteella. Koska radioaallot ovat huomattavasti pidempiä kuin valoaallot (yhdestä millimetristä useisiin kilometreihin), tarvitaan niiden havaitsemiseen suuria yksittäisiä antenneja tai pienempiä antenneja, jotka toimivat yhdessä.
Radioteleskoopissa on paraboloidin muotoinen antenni, joka heijastaa tietystä taivaan osasta tulevat radioaallot vastaanottimeen, joka puolestaan havaitsee ja vahvistaa signaalin käyttökelpoiseksi tiedoksi. Data voidaan koostaa väärävärikuvaksi, jossa tietty väri edustaa tiettyä radioaallonpituutta. Eräät radioteleskoopit, kuten Arecibon radioteleskooppi Puerto Ricossa, ovat niin suuria, että niitä ei voida suunnata kuin hyvin rajoitetusti. Interferometrian avulla toisistaan kaukana sijaitsevia radioteleskooppeja on yhdistetty toimimaan yhden suuren teleskoopin tavoin. Jopa eri puolilla maapalloa sijaitsevien teleskooppien havaintoja on kyetty yhdistämään, kun niiden tuottamaan dataan on liitetty tarkka aika atomikellosta ja yhdistämällä tulokset jälkeenpäin.
Radiotähtitieteen merkittävimpiä tutkimuskohteita ovat kaukaiset pulsarit, kvasaarit sekä radiogalaksit, jotka alun perin löydettiin radioteleskoopeilla. Radiotaajuuksilla tehdyt havainnot ovat osoittaneet, että galaksien massat ovat luultua suurempia, mikä on osaltaan johtanut pimeän aineen olemassaolon paljastumiseen. Kosminen taustasäteily puolestaan on mustan kappaleen radiosäteilyä. Radiotähtitieteen tutkimuskohteita on myös omassa aurinkokunnassamme, kuten Auringon aktiivisuuden mittaus ja Venuksen pinnan tutkakuvaus.
Katso myös
Atacama Large Millimeter Array
Kirjallisuutta
Citation error, replace with{{cite book| author = Valtonen, Mauri| title = Kvasaareja ja mustia aukkoja| publisher = Helsinki: Tähtitieteellinen yhdistys Ursa| year = 1992| version = Ursan julkaisuja 45| id = ISBN 951-9269-63-0}}
Aiheesta muualla
Check date values in: |accessdate=, |date= (help)
Check date values in: |accessdate= (help)
Check date values in: |accessdate= (help)
Check date values in: |accessdate= (help)
Check date values in: |accessdate= (help)
* | https://fi.wikipedia.org/wiki/Radiot%C3%A4htitiede |
{
"plaintext_start_byte": [
0,
123,
1163,
1768,
2158,
2515,
4275,
4608,
4666,
5065,
5707,
6069,
6597,
6827,
7361,
7982,
8305,
8855,
8893,
9260,
9432,
9466,
10109,
12433,
12632,
12675,
13057,
13090,
13398,
13433,
13909,
14581,
14605,
14959,
15515,
15829,
16199,
16974,
17565,
17728,
17760,
17970,
18428,
18817,
19364,
19403,
19944,
20536,
20590,
21068,
21426,
22115,
22508,
23236,
23724,
24510,
25317,
25771,
26536
],
"plaintext_end_byte": [
114,
1162,
1767,
2140,
2514,
4267,
4590,
4645,
5064,
5706,
6051,
6576,
6809,
7343,
7981,
8280,
8828,
8892,
9259,
9431,
9465,
10108,
12432,
12631,
12674,
13056,
13089,
13397,
13432,
13877,
14580,
14604,
14958,
15514,
15828,
16178,
16973,
17547,
17727,
17759,
17969,
18427,
18816,
19363,
19402,
19943,
20535,
20589,
21053,
21408,
22104,
22507,
23235,
23716,
24499,
25303,
25756,
26521,
26568
]
} | 인간에 의해 나타나지 않은 모든 자연현상에 대해 다룬 과학을 무엇이라고 부르나요? | 자연과학 | korean | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} | 자연과학(自然科學, natural science)은 조직화된 지식의 체계이며,[1] 과학의 한 분야이다.
개요
자연과학은 인간의 이성으로 합리적이고 논리적인 방법으로 일반 원리를 추구해 나가는 과정과 그 과정에 의해 얻어진 지식체계를 말한다. 따라서 과학은 결론도 중요하지만, 결론을 이끌어내는 과정이 더욱 중요하다.[2] 과학에 의해 얻어진 지식체계는 경험적인 방법에 의해 추론된 것으로 절대적인 진리가 아니다. 예를 들어 아이작 뉴턴의 고전 역학은 조건에 따라 자연 현상을 설명하지 못할 수 있다. 그러나, 고전 역학의 실험 방법은 여전히 자연 과학의 한 분야이며 특정 조건 아래에서라면 뉴턴의 운동법칙은 여전히 유효하다. 충실하게 과학적 방법을 따른 실험을 통해 얻은 지식체계도 다른 증거에 의해 수정될 수 있기 때문에 과학은 언제나 반례가 나타날 수 있다는 것을 열어두어야 한다. 자연 과학에 대한 올바른 이해는 과학의 이러한 한계를 이해하는 것이 중요하다.[3]
인류는 선사 시대부터 이미 여러 가지 자연 법칙에 기반한 생활을 해 왔다. 도구를 만들고 기계를 사용하며 불을 이용한 것 등이 그것이다. 고대 시대에는 거대한 건축물이 들어서고 각종 기술이 발달하였다. 그러나 과학적 방법을 이용한 근대 과학은 르네상스 이후의 유럽에서 시작되었다. 근대 정신의 요체는 무엇보다도 "거대한 기계"로서 자연을 바라보고 "자연은 수학적 언어로 기록되어 있다"고 파악한 갈릴레오 갈릴레이의 기록이 잘 나타나 있다.[4]
이러한 세계관에서 출발한 근대 자연과학은 데카르트의 과학적 방법론과 아이작 뉴턴의 운동법칙 발견에 의한 고전 역학의 성립으로 현재와 같은 학문 체계를 이루는 기반을 수립하였다. 즉 경험적인 실험을 통하여 자연 법칙을 발견하는 것이 과학의 특징으로 자리잡은 것이다.[5]
과학적 방법
과학적 방법이란 실험적인 증명에 기초를 두는 연구 방법이다. 즉, 믿음에 기초하여 이론적인 추측을 하거나 설명하는 것이 아니라 논증과 증거를 통해 증명하는 방법이다. 자연과학에서는 연구 분야에 따라 다양한 방법이 사용되나 다음과 같은 방법이 일반적이다.[6]
관찰 - 관찰은 자연 현상을 조사하고 기록하는 것이다. 과학적 방법은 관찰된 현상이 어떠한 이유로 인해 생겨난 것인지를 알아내는데 목적이 있다. 온도 변화의 측정, 물질 성분의 분석 등이 모두 관찰에 해당한다.
가설 - 가설은 관찰한 현상의 원인에 대해 나름대로 추측을 하는 것이다. 논증과 증거로서 증명되기 이전의 가설은 직관적이며 선험적인 것이기 때문에 과학적 지식으로 취급되지 않는다. 한편, 과학적 방법은 경험을 근거로 판단하므로 언제든지 반례가 등장할 수 있다. 널리 인정받는 과학적 지식도 반례가 나타나면 부정되거나 수정될 수 있기때문에, 엄밀한 의미에서는 모든 자연 과학의 법칙은 가설이라고도 할 수 있다.
예상 - 예상은 가설에 따라 자연 현상을 예측해 보는 것이다.
실험 - 실험은 적절한 통제를 통하여 관찰하고자 하는 현상을 단순화 하고 예상한 바와 같이 진행되는 지를 측정하고 기록하는 것이다. 연구의 종류에 따라 다양한 실험 방법이 있다.
증명 - 과학적 방법에서 증명은 실험의 결과를 놓고 가설에 따른 예상이 옳은지 아닌지를 논증하는 과정이다. 일반적으로 실험의 결과를 놓고 실험군과 대조군의 비교를 통하여 가설의 옳고 그름을 가리게 된다.
일반화 - 실험과 증명의 과정을 거쳐 논증된 가설이 많은 반복 실험에 의해 검토되어 일반적으로 사실이라고 인정된 과학적 지식은 자연 과학 법칙으로 불리게 된다. 예를 들어 고전 역학의 작용-반작용의 법칙과 같은 것이 있다.
역사
오늘날까지 남아 있는 많은 유적들을 통해 인류가 선사시대부터 과학적 지식을 이용하여 왔다는 것을 알 수 있다. 스톤 헨지와 고인돌같은 석조물의 건축을 위해서는 지레, 빗면, 쐐기, 도르래와 같은 단순 기계들의 사용이 필수적이다.[7]
고대의 과학
섬네일|바빌로니아의 지도
천문학과 역법
메소포타미아 문명을 비롯한 초기 고대 사회 문명에서 이미 천체를 관찰하고 이를 바탕으로 달력을 제작하였다. 메소포타미아 신화에서는 지혜의 여신 이난나가 사람들에게 시간을 재는 방법을 가르쳤다고 이야기한다.[8] 바빌로니아에서는 시간을 재기 위해 해시계의 일종인 그노몬을 사용하였다.[9]
고대 이집트에서는 큰개자리의 시리우스를 관찰하여 1년을 계산하였다. 시리우스가 해뜨기 전 동쪽 하늘에 나타나는 5월이 되면 나일 강의 범람이 시작되었다. 나일 강의 범람은 고대 이집트 농업에 매우 중요했기 때문에 계절의 계산 역시 중요한 일이었다. 고대 이집트인들은 1월을 30일로 하고 12개월을 1년으로 하였다. 마지막달에는 우수리로 5일을 더해 1년은 365일로 계산되었다. 이집트 달력에는 윤년이 없었기 때문에 시간이 흐르면서 달력과 실제 계절이 차이를 보이게 된다.[10]
인도는 본래 태양력을 사용하였으나 4세기를 전후하여 태음태양력을 사용하기 시작하였다.[11] 중국, 한국, 일본과 같은 동아시아에서는 고대 시대부터 태음태양력을 사용하였다. 동아시아의 태음태양력은 절기와 1년의 주기를 맞추기 위해 윤달을 사용한다.[12]
역학과 건축
메소포타미아의 지구라트나 고대 이집트의 피라미드와 같은 고대 석조 건축에는 다양한 단순 기계가 사용과 함께 역학 지식이 사용되었다. 이러한 고대의 거대 건축물들은 동력이 사용되지 않은 채 단순 기계의 원리를 바탕으로한 다양한 방법이 동원되어 세워진 것들이다.[13] 고대 로마의 대표적인 건축 공법은 아치이며 이 역시 무게를 분산하여 지탱하는 역학 지식이 사용되었다.
고대의 생물학
아리스토텔레스는 생물의 해부학적 구조를 직접 연구하는 등 생물학 연구에 깊은 관심을 보였다. 그는 동물의 역사와 같은 다양한 생물 관련 저서를 남겼다.[14]
화약과 로켓
최초의 화약과 로켓은 중국에서 사용되었다. 화약의 발명은 다양한 화학 지식의 축적을 바탕으로 한 것이다. 최초의 화약은 한나라 시기에 발명되었으나 폭발력이 크지 않아 주로 전쟁터에서 불을 붙이는데 사용되었다. 그러나 점차 화약의 원료인 초석의 비율이 커지게 되고 폭발력이 강하게 되자 총과 대포가 제작되게 되었다.[15] 중국의 화약 기술은 13세기 무렵 유럽으로 전파되었다.[16]
지도의 제작
고대의 다양한 문화에서 지도가 제작되었다. 바빌로니아에서 이미 점토판에 그린 지도가 제작되었다.[17] 본격적인 지도의 제작은 고대 그리스 때 이루어졌으며 아낙시만드로스는 서구 최초의 지도 제작자로 평가받는다.[18] 고대 로마는 자신의 영토안에 있는 속주를 잇는 도로를 표시한 지도를 제작하였다. 아그리파가 제작한 지도에는 유프라테스 강에서 라인 강까지의 모든 속주의 위치와 면적, 주민들이 기록되었으며 각 속주를 잇는 도로망이 표기되어 있었다.[19]
중국에서는 기원전 2천년 무렵 청동 정(鼎)에 새겨진 지도가 발견되었다. 한나라 후기에는 축척을 이용한 지도가 제작되었으며 3세기의 지도 제작자 배수는 직교하는 기준선과 축척을 이용한 《우공지역도》를 제작하였다.[20]
논증 체계의 수립
고대 그리스의 학문은 논증을 통해 진리를 증명하고자 하였다. 고대 그리스의 학자들은 논증을 통해 입증되지 않은 것은 참으로 받아들일 수 없다고 생각하였다. 이러한 과정에서 철학의 개념 뿐만 아니라 수학의 법칙, 정치적 주장 등에 대한 논증 체계가 수립되었다.[21] 고대 그리스 학문의 이러한 특징은 논리학의 발달과 다양한 논증 방법의 개발로 이어져 후일 과학적 방법의 근간이 되었다.
중세·근세의 과학
중세 초기 서부 유럽의 상황
고대 로마의 붕괴 이후 서부 유럽에서는 한 동안 체계적인 교육 제도가 정착되지 못했다. 그러나, 이 와중에도 수도원을 중심으로 학문의 연구가 진행되었다. 그러나, 신학을 우선시 한 당시 상황에서 학문은 경험적인 지식보다는 종교에 기여하기 위한 수단으로서 작용하였다.
한편, 세속적인 욕망에서 시작된 점성술과 연금술은 그 동기와는 상관없이 다양한 실험을 통해 다양한 지식을 구축할 수 있었다.
중세 이슬람 세계의 업적
고대 로마의 몰락 후 중세 서부 유럽에서는 한 동안 고대의 성과를 바탕으로 한 학문적 성취가 지체되었다. 고대의 학문은 비잔틴 제국과 중세 이슬람 세계에서 계승되었다. 특히 중세 이슬람 세계에서는 수학과 의학, 화학 등 여러 학문에서 큰 진전이 있었다. 중세 이슬람의 통치자들은 실용적인 목적에서 고대 그리스의 문헌들을 아랍어로 번역하였다. 초기에는 주로 의학과 관련한 서적들이 번역되었으며 점차 천문학, 점성술, 수학, 연금술, 자연사 분야의 지식들을 수용하였다.[22]
처음에는 고대 그리스와 고대 인도의 서적들을 번역하여 도입하는 것에 불과하였던 이슬람 과학은 점차 독창적인 발전을 이루게 되었다. 갈레노스의 의학서를 바탕으로 발달한 의학은 이븐 시나의 《의학 정전》에 이르러 당대 최고의 수준에 이르게 되었으며, 프톨레마이오스를 기반으로 발달한 천문학은 각종 관측기구의 고안과 함께 정교하게 발전하였다. 특히 사마르칸트에는 반지름 40미터, 3층건물 높이의 육분의를 쓰기도 했다. 알바타니는 프톨레마이오스 천문학을 구면삼각법과 같은 기하학적 방법으로 개량·보완해서 태양과 달의 운동을 체계적으로 연구하여, 1년과 사계절의 길이를 정확하게 측정했다. 이슬람은 이슬람 세계 전역에 관측소를 설립하였고 알마문은 바그다드에 828년경에 세계 최초의 관측소를 세운다. 관측소에는 상당한 규모의 도서관이 딸려 있고 정부의 지원 하에 과학 교육도 이루어졌다. 이러한 교육은 점성술의 예언력을 향상시키는 것이 목적이었다. 후기에는 고대 천문학을 능가하는 비 프톨레마이오스 모형을 만들어 행성 운동을 설명하였고 이를 고도로 정확한 관측으로 검증했다. 그러나 이 모형 역시 지구를 중심으로 한 모형이다. 이슬람의 수학은 이론적인 기하학보다 실용적인 산술, 대수학을 중시하였다. 인도로부터 쓰기 편한 아라비아 숫자를 도입하였고 사실상 고차방정식을 해결했으나 이슬람 수학은 순수 수학적 목적에 의한 발전이라기보다 세금, 유산 분배와 같은 실용적 문제에 뿌리를 두고 있다. 이슬람은 광학의 발전에서도 크게 기여하였다. 사막 기후로 인해 눈에 무리가 가기 쉬운 이집트에서 안과학 문헌이 많이 쓰여졌으며 이슬람의 의사들은 눈 치료법과 시각(눈)의 해부학, 생리학의 전문가였다. 이슬람의 물리학자 이븐 알 하이삼은 의사가 아님에도 눈병에 관한 글을 썼으며 그의 광학에는 시각, 굴절, 암실, 불을 붙이는 거울, 렌즈, 무지개 등 다양한 광학 현상에 대해 다루고 있다.[23]
중세 이슬람의 과학은 후일 유럽으로 전파되어 유럽 과학의 발달에 크게 기여하였다. 알코올, 알고리듬과 같은 낱말은 아랍어에서 유래한 것이다.[24]
항해술의 발전과 지리학의 확장
15세기 명나라의 정화는 쑤저우에서 몸바사에 이르는 인도양을 항해하여 무역로를 개척하였다. 정화의 항해는 고대 인도의 무역로를 이루어졌다.[25] 한편, 유럽에서도 이른바 대항해 시대가 시작되었다. 이러한 항해는 모두 지리적인 인식을 크게 확장시켰으며 지리학의 발달을 가져왔다.
르네상스와 과학의 발달
유럽은 르네상스 시기에 이르러 다시 경험적인 지식을 중요하게 다루기 시작하였다. 갈릴레오 갈릴레이는 여러 가지 실험을 통해 중력, 마찰, 관성과 같은 과학적 현상을 관찰하였으며 망원경을 사용하여 천체를 관측하기도 하였다.
동아시아 중·근세의 과학
동아시아에서도 고대에서부터 중대한 조짐을 미리 살피기 위해 천체를 관찰하였다. 혼천의는 이슬람의 천문 관측기구를 참조하여 중국 원나라에서 제작되어 조선에 도입되었다.[26] 한편, 조선의 승정원일기에 기록된 강우량 등의 기상 기록은 500여년 간 빠짐 없이 기상 현상을 기록하였다는 점에서 가치가 큰 자료로 평가받고 있다.[27]
근대의 과학
과학 혁명
17세기 이후 유럽에서 경험주의와 자연주의의 확산은 증거로서 논증된 지식만을 인정하는 풍토를 조성하였고 이로써 과학적 방법론이 수립되었다. 이후 17세기와 18세기에 걸쳐 아이작 뉴턴의 고전 역학 정립, 앙투안 라부아지에의 산소발견, 요하네스 케플러의 지구 공전 궤도 계산과 같은 업적에 힘입어 물리학, 화학, 천문학과 같은 학문들이 수립되게 되며 가히 폭발적인 발전이 이루어졌다. 이러한 과학의 발전 양상을 과학 혁명이라 한다. 과학 혁명은 산업 혁명과 맞물리면서 근대의 특성을 낳았다.[28]
18 - 19세기의 과학
18세기에는 고생물학의 화석 연구 성과를 기준으로 지질 시대를 분류하는 지질학 연구가 이루어졌고[29], 여러 생물 종의 특징을 조사하고 분류한 분류학 등이 활발히 연구되었다. 칼 폰 린네가 생물의 학명 분류로 제시한 이명법은 오늘날에도 계속 사용되고 있다.[30]
19세기에는 전자기파의 예언과 발견, 진화 이론의 성립, 멘델의 유전법칙 발표와 유전학의 수립 등 다양한 분야가 새롭게 학문으로 수립되었다. 제임스 클러크 맥스웰은 당시 서로 다른 힘으로 여겼던 전기와 자기가 같은 종류인 전자기력임을 증명하고 전자기파의 존재를 예언하였다. 그가 제시한 맥스웰 방정식은 후대의 전파 연구에 기반이 되었으며 오늘날 무선 통신과 방송 등 전파의 이용에서도 사용되고 있다.[31]
찰스 다윈은 진화의 요인을 자연선택에 의한 종분화로 보는 진화 이론을 발표하였다.[32] 다윈의 진화 이론은 당대에서 부터 기독교 등에 의한 극심한 반발을 받기도 하였으나 오늘날 현대 진화 이론의 핵심 개념으로 자리잡게 되었다.[33]
그레고어 멘델은 완두콩을 이용한 실험에서 멘델의 유전법칙을 발견하여 유전학의 기초를 놓았다.[34] 그의 유전법칙은 발표 당시에는 별다른 주목을 받지 못하였으나 20세기 초 여러 과학자들에 의해 재발견 되면서 고전 유전학의 핵심 원리로 자리잡게 되었다.[35]
과학의 그림자
근대 초기 과학자들은 과학의 발전이 인류의 복리 증진에 이바지 할 것이라고 굳게 믿고 있었다. 그러나 그들의 바램과는 달리 과학의 결과물은 무기로 이용되어 더 큰 파괴와 살상을 불러왔다. 다이너마이트를 발명한 알프레드 노벨은 자신의 발명품이 무기로 사용되어 비난받자 자신이 번 자산을 인류의 복리 증진과 평화를 위해 노력한 사람의 업적을 기리는데 사용하고자 결심하였다. 이렇게 하여 만들어진 노벨상은 오늘날까지도 과학과 평화에 기여한 사람들에게 수여되고 있다.[36] 그러나, 노벨 이후에도 원자 폭탄과 같은 더 강력한 무기가 만들어져 더 많은 파괴를 가져왔다.
한편, 근대 과학과 산업 혁명의 결합으로 이루어진 대량 생산과 교통의 발달은 전 세계를 하나의 시장으로 연결시켰다. 이로써 인류는 이전의 그 어느 시기보다고 더 빠르게 더 많은 물자를 거래하게 되었으나 소위 열강이라 불리던 유럽의 강대국들은 이러한 발전을 바탕으로 다른 나라와 민족을 식민지로 삼는 제국주의 정책을 취했다. 제국주의 열강은 근대 과학의 결과물인 물자와 기술로서 세계의 거의 대부분을 억압하였다.[37]
현대의 과학
20세기에 들어 과학의 발전은 더욱 가속화되었다. 과학은 매우 세분화되어 보다 전문적인 하위 학문들을 구성하게 되었다.
양자역학과 상대성이론
20세기 전반기에 이루어진 물리학의 가장 큰 발전은 양자역학이 성립되고 아인슈타인의 특수상대성이론과 일반상대성이론이 발표되었다는 점을 들 수 있다.
양자역학의 성립은 곧 고전역학이 더이상 완벽하지 않다는 것을 입증하는 것이었다. 동시에 그동안 고정적으로 인식되고 있었던 우주와 자연 현상이 실상은 확률적으로 일어나는 사건에 의지한다는 양자역학의 핵심 개념은 사람들의 세계관에 큰 영향을 주었다. 슈뢰딩거의 고양이는 유명한 사고실험으로 양자 역학의 확률성을 잘 보여준다.[38]
아인슈타인의 특수상대성이론은 시간, 길이와 같은 물리량이 고전 역학의 관점과는 달리 더 이상 고정적인 상수로서 취급될 수 없다는 것을 증명하였다. 일반상대성이론은 중력장에 의한 공간의 변형을 예언하였으며 이는 훗날 태양의 중력장에 의한 빛의 굴절을 관측함으로써 증명되었다.[39]
입자물리학의 발달은 기본입자의 발견을 가져 왔으며 양자 역학의 성과와 결합하여 표준 모형을 수립하게 되었다. 표준모형에서는 물질 사이에 존재하는 힘을 전자기력, 약력, 강력, 중력으로 정리하였으며, 20세기 후반부터 이들 힘들을 하나로 통합하여 설명하려는 대통일이론에 대한 연구가 진행되고 있다.[40] 20세기 말 스티븐 호킹은 그 동안의 이론물리학 연구성과를 바탕으로 현대 우주론을 종합하였다.[41]
분자생물학과 유전학의 발달
1953년 제임스 D. 왓슨과 프랜시스 크릭은 X선 회절로 DNA의 구조를 밝혔다.[42] 이들이 밝힌 DNA의 구조는 두 개의 뉴클레오타이드 사슬이 이중 나선의 형태로 꼬여 있는 모습이었다.[43] DNA의 이러한 구조는 뉴클레오타이드의 서열이 유전과 밀접한 관련이 있다는 것과 DNA의 복제가 유전형질의 전달과 관련이 있다는 것을 암시하는 것이었다. 왓슨과 크릭은 이 공로로 1962년 노벨 생리학·의학상을 수상하였다.[44]
DNA 구조가 알려진 후 분자생물학과 유전학은 급속도로 발전하였다. 유전자 발현의 기제가 알려지고[45] 유전성 질환에서 유전자의 역할이 하나 둘 밝혀지게 되었다.[46] 2003년 인간 게놈 프로젝트가 완료되어 인간의 전체 게놈 지도가 완성되었다.[47] 또한 진화 현상이 직접 관측이 가능해지고, 네안데르탈인의 유전자 지도를 완성했으며, 살아있는 화석들의 유전체 연구를 통해 진화이론은 증명되었고, 이는 진화학 혹은 집단 유전학으로 발달했다.
새로운 물질의 발견과 핵 에너지의 사용
입자물리학의 발전은 19세기 이후 연구되던 여러 방사능 물질들의 핵분열과 핵융합의 조작을 가능하게 되었다. 이를 통해 과학자들은 플루토늄과 같이 자연적으로 존재하지 않는 물질을 합성하였다. 핵물리학의 지식은 핵발전소와 같이 평화적인 분야에 이용되기도 하나 핵폭탄과 같이 재래식 무기를 초월하는 파괴력을 가진 무기가 되기도 한다.[48]
우주 탐사
섬네일|달 표면에 발을 딛는 닐 암스트롱
20세기 이후 현대는 무엇보다도 우주 탐사의 시대이기도 하였다. 인류는 달을 탐험하였고[49] 태양계 외부로 보이저 2호와 같은 탐사선을 보냈으며[50] 허블 우주 망원경을 지구 궤도에 띄워 외계를 관찰하고 있다.[51]
분야
물리학
물리학은 물질에 대하여 연구하는 자연과학의 한 분야로서[52], 힘이나 에너지와 같은 개념을 포함한 시공간에서 물질의 운동을 연구하며[53], 더 나아가 우주의 존재 방식을 탐구하는 학문이다.[54] 물리학이 연구하는 대상은 아원자 입자에서부터 은하계에 이르기까지 광범위하다. 물리학이 다루는 물질에 대한 연구는 다른 모든 지식과 관련되어 있다. 이때문에 물리학은 흔히 "기초 과학"이라고 불린다.[55] 현대의 물리학은 입자물리학, 핵물리학, 열역학, 양자역학과 같은 여러 하위 학문으로 세분화되어 있다.
생물학
생물학은 생물을 연구 대상으로 하는 자연과학이다. 생물학은 생물의 구조, 기능, 생장, 기원, 진화, 서식, 분류 등을 탐구한다.[56] 현대 생물학은 카를 프리드리히 부르다흐, 고트프리드 라인홀트 트레비라누스, 장바티스트 라마르크와 같은 학자들에 의해 독립적인 학문으로서 자리잡았다.[57][58]
생물학은 많은 하위 학문을 포괄하는 광대한 주제를 다루는 학문이다. 이 가운데 현대 생물학의 주요한 핵심 연구 분야는 세포 이론, 진화, 유전자, 에너지, 항상성 등을 들 수 있다.[59] 생물학의 하위분야는 연구의 방법과 목적에 따라 나뉠 수 있는데, 예를 들어 생물에서 일어나는 화학적 현상을 연구하는 생화학, 분자 수준에서 일어나는 생명 현상을 탐구하는 분자생물학, 세포에서 일어나는 생명 현상을 다루는 세포생물학, 기관이나 조직을 연구대상으로 삼는 생리학, 환경에서 다양한 생물 개체들이 맺는 관계를 탐구하는 생태학 등이 있다.[60]
생물학에서는 생물의 특성과 분류에 따른 학명을 명명하는데 동물은 동물 학명 국제 코드에 따르며, 식물과 균류는 각각 식물 학명 국제 코드와 균류 학명 국제 코드를 따른다. 이외에 바이러스, 바이로이드, 프리온과 같은 바이러스성 유기체는 바이러스 분류 및 명명 국제 코드를 따르고 있다.[61][62][63][64] 한편, 여전히 분류되지 않은 바이러스 종들이 존재한다.
화학
화학은 물질의 성질, 조성, 구조, 변화 및 그에 수반하는 에너지의 변화를 연구하는 자연과학의 한 분야이다. 물리학 역시도 물질을 다루는 학문이지만, 물리학이 원소와 화합물을 모두 포함한 물체의 운동과 에너지, 열적·전기적·광학적·기계적 속성을 다루고 이러한 현상으로부터 통일된 이론을 구축하려는 것과는 달리 화학에서는 물질 자체를 연구 대상으로 한다.[65] 화학은 이미 존재하는 물질을 이용하여 특정한 목적에 맞는 새로운 물질을 합성하는 길을 제공하며, 이는 농작물의 증산, 질병의 치료 및 예방, 에너지 효율 증대, 환경오염 감소 등 여러 가지 이점을 제공한다.[66]
천문학
천문학은 지구 밖에 존재하는 천체와 여러 현상을 연구하는 학문이다. 현대 천문학은 기초 과학으로서 인간의 호기심, 즉 자연과 우주에 대해 더 많이 알고자 하는 소망에 의해 탄생된 학문으로, 잘 검증된 이론과 논리적 추론을 활용하여 우주의 실제 모습을 설명하는 우주 모형을 제시한다. 이러한 모형은 관측에 의해 검증된다. 관측된 사실에 의해 우주 모형에 오류가 있다는 점이 밝혀지면 모형을 수정하거나 대체한다. 우주론은 한 때 신학이나 철학의 영역이었으나 이제는 천문학의 영역으로 확고히 자리잡고 있다. 천문학에는 구면천문학, 위치천문학, 천체역학과 같은 세부 학문이 있다.[67]
지구과학
지구과학은 지구를 대상으로 연구하는 학문들을 묶어 부르는 이름이다.[68] 일반적으로 지구과학으로 불리는 학문들은 대기에서 일어나는 현상을 대상으로 하는 기상학, 지구 표면의 물질을 주로 대상으로 하는 지질학, 바다 현상을 대상으로 하는 해양학, 지구의 깊은 속에서 일어나는 현상을 대상으로 하는 지구물리학 등이 있다.
메타 과학
자연과학은 오랫동안 자연 현상에 대한 객관적 기술로서 인식되어 왔다. 그러나 토머스 쿤이 제시한 패러다임의 전환 이론에 따르면 자연 과학의 과학적 방법 역시 시대적 상황에 의해 형성되는 지식 체계의 일부이다. 쿤은 과학의 발전은 과거의 지식을 토대로 쌓아 올려지는 것이 아니라 서로 충돌하는 지식 체계의 주도권 싸움의 결과로 보았다. 쿤의 이러한 주장은 과학 지식과 과학적 방법에 대한 성찰로 이어졌으며 과학과 철학에 많은 영향을 주었다.[69] 자연과학의 지식체계와 과학적 방법 자체에 대해 고찰하고 연구하는 학문 분야를 메타 과학이라 한다.[70]
같이 보기
사회과학
공학
형식과학
각주
외부 링크
| https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%9E%90%EC%97%B0%EA%B3%BC%ED%95%99 |
{
"plaintext_start_byte": [
3,
734,
1465,
2174,
4121,
4562,
4847,
5125,
5328,
5509,
5663,
6378,
6749,
6883,
7045,
7491,
7964,
8980,
9880,
10428,
10717,
11471,
11659,
12572,
12767,
13815,
14024,
14351,
14583,
14840,
16136,
16577,
17152,
17300,
17904,
19174,
20934,
22204,
22381,
22584,
23021,
24177,
24424,
25397,
25852,
26397,
27360,
27573,
28108,
28449,
29000,
29346,
29712,
30199,
30455,
30776,
31152,
31650,
31899,
32260,
32392,
32544,
32877,
33402,
34223,
34256,
34383
],
"plaintext_end_byte": [
733,
1464,
2144,
4102,
4528,
4817,
5124,
5321,
5498,
5662,
6377,
6748,
6882,
7035,
7474,
7937,
8979,
9843,
10406,
10688,
11470,
11644,
12554,
12752,
13805,
14006,
14350,
14582,
14812,
16135,
16576,
17129,
17290,
17879,
19173,
20933,
22150,
22380,
22564,
22995,
24176,
24408,
25376,
25800,
26380,
27337,
27550,
28078,
28419,
28999,
29345,
29699,
30192,
30454,
30688,
31137,
31649,
31891,
32259,
32391,
32543,
32876,
33373,
34211,
34255,
34353,
34416
]
} | Ugonjwa wa saratani uligunduliwa mwaka upi? | Athari za muda mrefu za pombe | swahili | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
Athari za muda mrefu za pombe hutapakaa baina ya uwezekano wa faida za kiafya kwa watumiaji wa viwango vya chini vya pombe hadi madhara makubwa katika hali ya matumizi mabaya ya pombe kwa muda mrefu. Viwango vya juu vya matumizi ya pombe huhusiana na ongezeko la hatari ya kuendeleza ulevi, ugonjwa wa moyo, kutofyonza vyakula, ugonjwa sugu wa kongosho , ugonjwa wa ini kutokana na pombe, na kansa. Uharibifu kwa mfumo mkuu wa neva na mfumo wa neva za pembeni unaweza kusababishwa matumizi kila mara ya pombe.[2][3] Matumizi ya pombe kupita kiasi kwa muda mrefu yanaweza kuharibu takribani kila kiungo na mfumo katika mwili.[4] Ubongo unaokua wa kijana aliyebaleghe huwa hasa katika hatari kubwa ya kudhurika na sumu ya pombe.[5]
Kihistoria, madaktari wametetea pombe kwa faida zake za kiafya na hivi karibuni kwa ajili ya uwezo wake wa kulinda watumiaji dhidi ya ugonjwa wa moyo. Kuna ushahidi wa faida kwa mishipa ya moyo inayotokana na kutumia kinywaji 1- 2 kwa siku, hata hivyo, faida za kiafya kutokana na unywaji pombe kwa wastani ni swala lenye utata. Shauku zimetolewa kuwa sawa na ilivyo katika sekta ya dawa, wadau wa sekta ya pombe piawamehusika katika kutilia chumvi faida za kiafya za pombe. Pombe inapaswa kuonekana kama dawa ya burudani yenye uwezo mkubwa wa kusababisha athari mbaya kwa afya na hipependekezwi kwa-ulinzi wa moyo badala ya mbinu nyinginezo za salama na zilizothibitika za jadi kama vile lishe bora mazoezi na tiba za dawa.[6][7]
Baadhi ya wataalamu wanadai kuwa faida za matumizi ya pombe ya wastani zinaweza kupitwa na ongezeko la hatari ikiwa ni pamoja na majeraha, vurugu, uharibifu wa mimba, aina fulani za saratani, ugonjwa wa kongosho na presha.[8] Kwa vile faida bainifu za kiafya za matumizi ya pombe ya wastani ni ndogo kwa watu walio katika hatari ndogo ya kupata maradhi ya moyo, wataalamu wengine wanatahadharisha itumike kwatahadhari kwa sababu ya uwezekano kwamba kupendekeza matumizi wastani ya pombe kunaweza kusababisha ongezeko la hatari ya matumizi mabaya ya pombe, hasa miongoni mwa vijana.[9] Manufaa haya ya matumizi wastani ya pombe yanapitwa na hatari za matumizi ya pombe wastani.[8]
Tafiti za kisayansi
Historia
Madhara mabaya ya matumizi ya pombe kwa muda mrefu kupita kiasi ni sawa na yale yanaoonekana katika vitulizi-hipnoti vingine (mbali na sumu kwa viungo ambayo hutatiza zaidi katika pombe). Athari za kujiondoakatika pombe na utegemezi hukaribia sana kufanana.[10] Pombe cha kiwango wastani ina athari chanya na hasi kwa afya. Athari hasi ni pamoja na ongezeka la hatari ya magonjwa ya ini, sarataniya orofarinji, kansa ya umio na ugonjwa wa kongosho. Kinyume na hayo, unywaji wastani wa pombe unaweza kuwa na athiri za faida kwa gastriti na kolelithiasi.[11] Matumizi sugu na mabaya ya pombe huwa na athari kubwa kwa afya ya mwili na akili. Unywaji sugu wa pombe kupita kiasi au utegemezi pombe, unaweza kusababisha uharibifu mpana viungo mbalimbali vya nevaza ubongo,mfumo wa neva ama ugonjwa wa mishipa ya moyo, maradhi ya ini, na neoplasmsi isiyopona. Matatizo ya akili ambayo huhusishwa na ulevi ni pamoja na mfadhaiko mkubwa, disthimia, mania, hipomania, tatizo la hofu fobia , tatizo la wasiwasi wa kijumla, tatizo la tabia za mtu, skizofrenia, kujinyonga, upunufu wa mfumo wa utendakazi mwilini (km kazi za kumbukumbu, hisia, kazi za uamuzi, uwezo wa kuona,mwendo na uwiano) na uharibifu wa ubongo. utegemezi wa pombe ni huhusishwa na shinikizo la damu, ugonjwa wa moyo na kiharusi cha iskemi, kansa ya mfumo wa upumuaji, mbali pia na saratani ya mfumo wa mlo, ini, kifua na ovari. Unywaji kupita kiasi huhusishwa na ugonjwa wa ini, kama vile sairosi.[12] Utafiti zimelenga wanaume na wanawake, vikundi vya umri mbalimbali na watu wa makundi mengi ya kijamii. Machapisho kwa sasa yanafikia jumla ya mamia huku tafiti zikiweza kuonyesha uwiano uliopo kati ya matumizi wastani ya pombe na afya ambayo labda yanaweza kuwa yalitokana na athari za manufaa ya maingiliano ya kijamii ambayo mara nyingi huambatana na matumizi ya pombe. Baadhi ya njia mahususi ambapo pombe huweza kuathiri afya ya mishipa ya moyo zimetafitiwa.[13]
Mtazamo wa kisasa
Utafiti fulani katika baadhi ya nchi umedai kuwa vifo vinavyosababishwa na sababu zozote zile vinaweza kufikia viwango vya baina ya 16 hadi 28% kwa uchache miongoni mwa wanywaji wa wastani (vinywaji 1-2 kwa siku) ikilinganishwa na ile miongoni mwa wanaojiepusha na unywaji kabisa.[14][15][16][17] Mmwandishi wa habari Roni Caryn Rabin wa New York Times anasema kwamba takwimu za utafiti huu zina makosa.[18]
Upeo wa kiasi kinachopendekezwa
Nchi mbalimbali hupendekeza kiasi tofauti cha upeo wa kunywewa . Kwa nchi nyingi kiasi cha upeo kwa wanaume ni 210g-140g kwa wiki. Kwa wanawake, kiasi ni 84g-140g kwa wiki. Nchi nyingi hupendekeza kutumiwa kwa pombe kabisa wakati ujauzito ama kunyonyesha.
Vifo vinavyohusiana na Pombe
Matumizi ya pombe kupita kiasi ni mojawapo ya sababu zinazoweza kuzuilikaambayo husababisha vifo vingi kote duniani.[19] Utafiti mmoja unahusisha pombe na kila kifo 1 katika 25 kote duniani na kwamba 5% ya miaka wanayoishi watu na ulemavu hutokana na matumizi ya pombe.[20][21]
Nchi hukusanya takwimu kuhusu wanaofariki kwa ajili ya pombe. Huku baadhi ya takwimu zikihusiana na athari za muda mfupi kama vile ajali, nyingi huhusiana na athari za muda mrefu wa kutumia pombe.
Urusi
"Matumizi ya pombe kupita kiasi nchini Urusi, hasa kmiongoni mwa wanaume, katika miaka ya hivi karibuni imesababisha zaidi ya nusu ya vifo katika umri wa miaka 15-54.[22]
Uingereza
Vifo vinavyohusiana na pombe nchini Uingereza ni huainishwa kwa kutumia Uainisho wa Kimataifa wa Magonjwa, Toleo la Kumi (ICD-10).[23]
ICD-10 hujumuisha:
Matatizo ya akili na tabia kutokana na matumizi ya pombe - ICD-10 F10
Kuzorota kwa mfumo wa neva kutokana na pombe - ICD-10 G31.2
Polineuropathi ya pombe - ICD-10 G62.1
Kadiomiopathi ya pombe - ICD-10 I42.6
Gastriti ya Pombe - ICD-10 K29.2
Ugonjwa wa ini wa pombe - ICD-10 K70
Hepatitis sugu , isiyoainishwa mahali kwingine kokote - ICD-10 K73
Fibrosi na sairosi ya ini - ICD-10 K74 (bila kujumuisha K74.5 K74.3-Sairosi ya biliari)
Ugonjwa sugu wa kongosho kutokana na pombe - ICD-10 K86.0
Sumu itumikayo kiajali kutokana na mkumbano na pombe - ICD-10 X45
Sumu itumikayo na mtu binafsi kimaksudi kutokana na mkumbano na pombe - ICD-10 X65
Sumu kutokana matumizi na kukumbana na pombe, bila kusudi wazi - Y15 ICD-10
Mashirika ya takwimu ya Uingereza yanaripoti kwamba "Kulikuwa na vifo 8,724 vinavyouhusiana na pombe katika mwaka 2007, chini zaidi kuliko 2006, lakini zaidi ya mara mbili ya 4,144 iliyorekodiwa katika mwaka 1991. Kiwango cha vifo kuhusiana na pombe kilikuwa 13.3 ya watu kwa kila watu 100,000 mwaka 2007, ikilinganishwa na idadi ya watu 100,000 6.9 kwa mwaka 1991."[24]
Nchini Skotlandi, NHS inakisio kwamba katika mwaka 2003 kifi cha kia mtu mmoja katika 20 waliofariki inaweza kuhusishwa na pombe.[25]
Utafiti wa 2009 uligundua kuwa watu 9,000 hufa kutokana na magonjwa yanayohusiana na pombe kila mwaka, mara tatu ya idadi ya miaka 25 ya hapo awali.[26]
Marekani
Kituo cha Udhibiti na Uzuiaji Magonjwa kinaripoti kuwa, "Kutoka 2001-2005, kulikuwa na takribani vifo 79,000 kila mwaka zinazotokana na matumizi ya pombe kupita kiasi. Kwa hakika, matumizi ya pombe kupita kiasi ni ya 3 katika sababu zinazoambatana na mitindo ya kimaisha kwa kusababisha vifo kwa watu nchini Marekani kila mwaka".[27] Utafiti mmoja wa 1993 ulikadiria vifo vya waliofariki Marekani kupitia pombe kuwa 100,000. [28]
Vifo kwa ujumla
Utafiti uliotazamiwa wa miaka 23 wa madaktari wa kiume 12,000 Waingereza Ufalme wa Muunganowenye umri wa miaka 48-78, waligundua kuwa vifo kwa jumla vilikuwa vya chini sana kwa makundi yaliyokunywa chini ya "vipimo" 2 (Vipimo vya Uingereza = 8 g) kwa siku zaidi ya ilivyokuwa katika makundi ya wasiokunywa pombe. Zaidi ya vipimo 2 kwa siku ilihusishwa na ongezeko la hatari ya vifo. Pombe iliwakilishwa 5% ya vifo katika sampuli ya madaktari.[29]
Mfumo wa mishipa ya moyo
Uchambuzi-mpevu wa tafiti 34 uligundua upungufu wa hatari ya vifo kutokana na ugonjwa wa moyo kwa wanaume ambao hutumia vinywaji 2-4 kwa siku na wanawake ambao hutumia 1-2 kwa siku.[30] Uchambuzi-mpevu wa jaribio usioratibiwa uligundua kwamba matumizi ya pombe kwa kiasi cha wastani hupunguza kiwango cha seramu ya fibrinojeni, protini ambayo husaidia mchakato wa kugandisha na kukuza viwango vya ongezeko la ukuajib wa aina ya plasminojeni ya tishu,kimeng'enya ambayo husaidia kuyeyusha mgandamano.[31] Kiwango cha seramu ya protini C-tendaji(CRP)ya kuvimba na kiashiria cha hatari ya CHD, ni cha chini kwa watu ambao hunywa kiasi wastani kuliko wale wasiokunywa pombe kabisa; hivyo basi inaonyesha kuwa matumizi ya pombe kwa kiasi cha wastani inaweza kuwa na athari zinazozuia kuvimba.[32][33][34] Mbali na matokeo yake kwa akili, pombe ina athari dhidi ya mgandamano, yenye matokeo sawa na warfarini.[35][36] Zaidi ya hayo, ugonjwa wa moyo ni wa kiasi cha chini kwa wanywao kwa wastani kuliko watumiaji chai.[37]
Licha ya ushahidi wa kiepidemiolojia, baadhi ya watu wanakosoa wazo la kupendekeza pombe kuwa na faida za kiafya. Daktari katika Shirika la Afya Duniani alisema kuwa kupendekeza matumizi ya pombe wastani kwa faida za kiafya ni "ya ujinga na hatari."[38][39] Kumekuwa hakuna majaribio yaliyoratibiwa na kudhibitiwa kuonyesha faida za pombe kwa moyo . Kutokana na hatari ya kutumia vibaya, utegemezi, athari mbaya, pombe haifai kamwe kupendekezwa kwa faida za moyo. Badala yake, chakula bora, mazoezi na kama inapohitajika matumizi ya dawa ndizo tiba zinazopendekezwa kwa kutunza moyo.[40] Imesemwa kuwa faida za kiafya za pombe ni swala la kujadiliwa na huenda lilitiliwa chumvi na wadau wa sekta ya pombe. Pombe inafaa kuchukuliwa kama dawa-lewevu ya burudani ambayo ina uwezo wa kuzua athari kali na mbaya kwa afya na haipaswi kutangazwa kwa utunzaji wa moyo.[6]
Ugonjwa wa pembeni wa mishipa (PAD)
"Matumizi wastani ya pombe inaonekana kupunguza hatari ya PAD katika wanaume walio na afya".[41] "Katika utafiti huu mkubwa uliohusu raia, matumizi wastani ya pombe yalionyesha uhusiano wa kupungua kuhusiana na ugonjwa wa pembeni wa mishipa miongoni mwa wanawake, waliplinganishwa na wanaume. Mkolezo wa mabaki kutokana na sigara huenda uliweza kuwa kuathiri matokeo. Miongoni mwa wasiovuta sigara, uhusiano wa kinyume ulionekana kati ya matumizi ya pombe na ugonjwa wa pembeni wa mishipa katika wanaume na wanawake."[42][43]
Uzibifu wa muda (IC)
Utafiti uligundua kwamba matumizi wastani ya pombe yalikuwa na athari ya kinga dhidi ya uzibifu wa muda. Hatari ya chini zidi ilionekana katika wanaume waliotumia na vinywaji 1 hadi 2 kwa siku na kwa wanawake ambao wanaotumia kinywaji nusu hadi 1 kwa siku.[44]
Mshtuko wa moyo na kiharusi
Unywaji pombe wa kiasi cha wastani umeonekana kuwasaidia wale ambao wamekumbwa na mshtuko wa moyo kuendelea kuishi.[45][46] Hata hivyo, matumizi ya pombe kupita kiasi husababisha ongezeko la hatari ya kupata ugonjwa wa moyo.[47] Durusu ya maandishi iligundua kuwa unywaji pombe kwa kiasi nusu ulitoa kiwango bora zidi cha ulinzi kwa moyo. Hata hivyo, walibainisha kuwa kwa sasa hapajakuwa na majaribio yaliyoratibiwa kuthibitisha ushahidi ambao unaonyesha jukumu la vipimo vidogo vya pombe kukinga kwa dhidi ya mshtuko wa moyo.[48] Hata hivyo, matumizi wastani ya pombe huhusishwa na shinikizo la damu.[8] Pana ongezeko la hatari ya kwa hipatrigliseridemia, kadiomiopathi presha,, na kiharusi iwapo vinywaji 3 au zaidi vya pombe vitatumiwa kwa siku.[49]
Ikilinganishwa na kuacha pombe, unywaji wa kiasi wastani huhusishwa na ongezeko la hatari ya kiharusi. Unywaji wa kiasi cha chini hauna faida yeyote kwa kuzuia kiharusi.[50]
Kadiomiopathi
Kiasi kikubwa cha pombe kinaweza kusababisha kadiomiopathiya pombe, inayojulikana kama " dalili za moyo wa likizo." Kadiomiopathi ya pombe hujitokeza kwa namna ambayo kimatibabu ya hufanana na kadiomiopathi iliyopanuka idiopathi, inayoshirikisha hipartrofi ya misuli ya moyo ambayo inaweza kusababisha aina fulani ya arithmia ya moyo. Tofauti hizi zisizo za kawaida za umeme, zinazowakilisha katika EKG, mara nyingi hutofautiana kwa hali, lakini huwa kutoka mabadiliko mbalimbali ya vipindi vya muda vya PR, QRS, au QT hadi vipindi na matukio paroxsysmal ya tachycardia ventricular. Pathofisiolojia (sababu za kuugua mwilini) ya kadiomiopathi ya pombe haijatambuliwa kikamilifu, lakini baadhi ya nadharia huelezea kuhusu ongezeko la utoaji wa epinefrini na norepinefrini, ongezeko la utendaji, au ongezeko la kiwango cha asidi huria za mafuta zisizo na plazma ya kama taratibu inayowezekana.[51]
Magonjwa ya damu
Walevi wanaweza kuwa na upungufu wa damu kutokana na sababu kadhaa,[52] pia wanaweza kupata thrombositopenia kutokana na athari ya sumu ya megakariositi, au kutokana na hipespleni.
Mfumo wa neva
Matumizi ya pombe sugu ya kiasi kikubwa cha pombe huvuruga ukuaji wa ubongo, na kusababisha ubongo kunywea, shida ya akili, utegemezi wa kimwili, kuongezeka kwa matatizo ya neva za akili na matatizo na usumbufu wa utambuzi licha ya kuvuruga kemia ya ubongo. Hata hivyo baadhi ya tafiti zimeonyesha kwamba unywaji pombe cha kiwango wastani unaweza kupunguza hatari ya shida ya akili ikiwa ni pamoja na ugonjwa Alzeima, ingawa pana tafiti ambazo zilipata matokeo kinyume. Kwa sasa kutokana na miundo duni ya mbinu za utafiti, maandishi sio toshelezi kuhusu iwapo unywaji wastani wa pombe huongeza au hupunguza hatari ya shida ya akili.[53] Ushahidi kuhusu athari za kinga ya matumizi wastani ya pombe kwa upungufu wa utambuzi katika misingi inayohusiana na umri imependekezwa na utafiti fulani, hata hivyo, utafiti mwingine haukupata athari za kinga kutokana na matumizi ya pombe kwa wastani.[54] Baadhi ya ushahidi unaonyesha kuwa matumizi ya kiwango cha pombe cha chini hadi wastani unaweza kuharakisha kupunguka kwa kiasi cha ubongo. 0/}
Kiharusi
Utafiti wa 2003 uliofanywa na Johns Hopkins ulihusisha matumizi wastani ya pombe na kunywea kwa ubongo nao haukuona upungufu wowote wa hatari ya kiharusi miongoni mwa wanywao kwa wastani.[55]
Ukuaji wa ubongo
Matumizi ya kiasi kikubwa cha pombe kwa kipindi cha muda unaweza kutatiza ukuaji wa ubongo wa kawaida binadamu.[56][57] Upungufu katika kukumbuka taarifa za kimazungumzo na zisizozungumzwa na katika utendaji wa kuona zilidhihirika kwa vijana walio na historia ya unywaji katika miaka ya mapema na katikati ya ubaleghe.[58][59]
Wakati wa ubaleghe hatua muhimu za ukuaji wa neva hutokea. Unywaji wa kilevi, ambayo ni kawaida miongoni mwa vijana huhitilatiana na hatua hii muhimu ya ukuaji.[60] Matumizi mazito ya pombe huzuia ukuaji wa seli mpya za ubongo.[61]
Takribani nusu ya walevi sugu wanaweza kuwa na miopathi.[62] Vikundi vya misuli inayokaribiana ndiyo hasa huathirika. Asilimia ishirini na tano ya walevi wanaweza kuwa na neuropathi ya pembeni, ikiwa ni pamoja na zilizo huru.[63]
Utambuzi na shida ya akili
Unywaji wa pombe kupita kiasi huhusishwa na mvurugiko wa kumbukumbu unaoweza kuwepo. Uwezo huu wa utambuzi uliovurugika husababisha ongezeko la kushindwa kutimiza kazi inayonuiwa katika siku zijazo, kwa mfano, kusahau kufunga mlango au kutuma barua kwa wakati unaotakikana. Jinsi kiasi cha pombe na muda wa kutumika unavyoongezeka ndivyo ukali wa madhara huongezeka kwa viungo.[64] Kiungo mojawapo kinachohisi sana madhara ya sumu ya matumizi ya pombe kwa muda mrefu ni ubongo. Nchini Ufaransa takribani 20% ya wanaolzwa katika vituo vya afya ya akili huhusiana na kuvurugika kwa utambuzi kutokana na ulevi, hasa shida za akili kuhusiana na pombe. Unywaji pombe sugu kupita kiasi pia huhusishwa na upungufu mkubwa wa utambuzi na matatizo mbalimbali ya neva za akili. Wazee ndio huhisi sana mwathiriko wa sumu ya madhara ya pombe kwenye ubongo.[65] Pana baadhi ya ushahidi usio mkamilifu kuwa kiasi kidogo cha pombe kinachotumiwa katika katika miaka ya mapema ya maisha ya utu uzima huw a na kinga ya ni maisha ya baadaye dhidi ya kupungua kwa utambuzi na shida ya akili.[66] Hata hivyo, utafiti fulani ulihitimisha kuwa, "Matokeo yetu yanaonyesha kwamba, licha ya mapendekezo yaliyopita, matumizi ya kiasi wastani cha pombe hayawezi kuwalinda watu wazee dhidi ya kupungua kwa utambuzi wao".[67]
Asetaldehidi hutolewa na ini ini wakati wa kusagwa kwa ethanoli. Watu walio na upungufu wa jeni ambayo hutumika kubadilisha asetaldehidi baadaye kuwa asidi asetiki (hali inayobainika zaidi kwa watu wa asili ya Asia ya Mashariki) wanaweza kuwa katika hatari kubwa ya kupataugonjwa wa Alzeima. "Matokeo haya yanaonyesha kwamba upungufu wa ALDH2 ni kigezo cha hatari kwa LOAD [-kujitokeza kwa ugonjwa Alzeima katika miaka ya baadaye ] ..."[68]
Dalili za Wernicke-Korsakoff ni dhihirisho la upungufu wathiamini, kwa kawaida kama athari ya kiwango cha pili cha matumizi mabaya ya pombe.[69] Dalili hizi ni dhihirisho la pamoja la matatizo mawili ya mwanzoni , Saikosi ya Korsakoff na uvimbaji ubongo (enselopathia) wa Wernicke, yaliyotajwa kuambatana na majina ya Dkt. Sergei Korsakoff na Dkt. Carl Wernicke. Uvimbe wa ubongo wa Wernicke ni dhihirisho kubwa wa dalili na hubainika kwa hali ya kuchanganyikiwa wakati ambapo dalili kuu za saikosi ya Korsakoff ni amnesia na mvurugiko wa utendaji.[70]
Mitetemo Isiyoepukika
Mitetemo isiyoepukika inaweza kuondolewa kwa muda mfupi kufikia kwa hadi thuluthi mbili ya wagonjwa kwa kunywa kiasi kidogo cha pombe.[71]
Usingizi
Matumizi sugu ya pombe katika kuleta usingizi yanaweza kusababisha ukosefu wa usingizi. Kutembea mara kwa mara katika hatua za usingizi, huku kukiwa na kuamkaamka kutokana na maumivu ya kichwa na diaforesi. Kusitisha matumizi mabaya sugu ya pombe pia kunaweza kusababisha usumbufu makubwa wa usingizi kwa ndoto nyingi. Matumizi mabaya sugu ya pombe huhusishwa na NREM hatua ya kulala ya 3 na 4 pamoja na ukandamizaji usingizi wa REM na kugawanyika kwa usingizi wa REM . Wakati wa kujiondoa katika ulevi, usingizi wa REM kwa kawaida hukolezwa kama sehemu ya athari ya kujibia.[72]
Athari za afya ya akili
Viwango vya juu ya vya mfadhaiko mkubwa hutokea kwa wanywaji pombe kwa wingi na wale ambao hutumia pombe vibaya. Utata hapo awali umehusu swala la iwapo wale waliotumia pombe vibaya na kupatwa na tatizo la mfadhaiko mkubwa walikuwa wakijitibu kibinafsi(ambayo inaweza kuwa kweli katika baadhi ya matukio), lakini utafiti wa hivi karibuni sasa umehitimisha kuwa unywaji sugu wa pombe kupita kiasi nayo yenyewe huweza moja kwa moja kusababisha ukuaji wa tatizo la mfadhaiko mkubwa katika idadi kubwa ya watumiaji wa pombe vibaya.[73] Matumizi mabaya ya pombe inahuhusishwa na idadi kadhaa ya matatizo ya afya ya akili na viwango vya juu sana vya walevi kujiua.[74] Utafiti wa watu waliolazwa hospitalini kwa ajili ya majaribio ya kujiua uligundua kwamba wale ambao walikuwa walevi walikuwa mara 75 zaidi ya wale ambao wangefanikiwa kujiua kuliko wasiotimia pombe ambao walijaribu kujiua.[75] Katika idadi jumla ya wanywaji pombe, ongezeko la hatari ya kujiua ikilinganishwa na umma yote kijumla ni mara 5-20 zaidi. Karibu asilimia 15 ya walevi hujiua. Matumizi mabaya ya dawa nyingine pia huhusishwa na ongezeko la hatari ya kujiua. Takribani asilimia 33 ya visa vya kujiua kwa walio chini ya miaka 35 ni kutokana na pombe au dutu matumizi mabaya ya vilewevu vingine.[76]
Tafiti zimeonyesha kwamba utegemezi wa pombe unahusiana moja kwa moja na tamaa na mwasho.[77] Utafiti mwingine umeonyesha kuwa matumizi ya pombe ni kigezo muhimu cha kumwelekeza mtu katika tabia zisizoambatana na maadili ya jamii kwa watoto.[78] Unyogovu, wasiwasi na hofu ni matatizo ya kawaida yaliyoripotiwa na watu wanaotegemea pombe . Ulevi huhusishwa na upungukaji wa kutenda katika mifanyiko ya ubongo ambayo huwajibikia mchakato wa kihisia (kwa mfano amigdala na hipokampusi).[79] Ushahidi kwamba matatizo ya afya ya akili mara nyingi hutokana na matumizi mabaya ya pombe kuvuruga kemikali za neva za ubongo hudihirika kupitia kuimarika au upotevu wa dalili ambako hutokea baada ya muda mrefu bila kutumia pombe, ingawa matatizo yanaweza kuwa kuzidi katika kipindi cha awali baada ya kujionda katika pombe na kupona.[80][81][82] Tatizo la akili (saikosi) ni matokeo ya kiwango cha pili ya hali nyingi zinazohusiana na pombe ikiwa ni pamoja na madhara makali ya sumu na kujitoa baada ya matumizi ya muda mrefu.[83] Matumizi mabaya ya pombe kwa muda mrefu yanaweza kusababisha dalili za namna ya tatizo la akili kuibuka, zaidi ya ilivyo na dawa nyingine za matumizi mabaya. Matumizi mabaya ya pombe yameonyeshwa kusababisha ongezeko la 800% ya hatari ya tatizo la akili(saikosi) kwa wanaume, na ongezeko la 300% la hatari ya tatizo la sikosi kwa wanawake,ambazo hazihusiani na matatizo ya akili kabla ya yaliyopo kwa sasa. Hii ni kubwa zaidi kuliko ongezeko la hatari ya ugonjwa wa akili unaonekana kutokana na bangi ambayo hufanya matumizi mabaya ya pombe kuwa chanzo kikubwa sana cha matatizo ya akili.[84] Maono-njozi kwa wingina / au ya udanganyifu wa akili ni kawaida sasa wakati mgonjwa amelewa au kujiondoa kutoka ulevi kwa siku za karibuni.[83]
Ingawa pombe husaidia awali kupunguza dalili za fobia au hofu za kijamii, matumizi mabaya ya pombe kwa muda mrefu yanaweza kuzidisha dalili za fobia ya kijamii na kusababisha dalili za fobia ya kijamii hasa wakati wa kujiondoa katika pombe. Athari hii si ya kipekee kwa pombe lakini inaweza pia kutokea kwa matumizi ya muda mrefu wa dawa za kulevya ambazo zina mfumo sawa wa utendaji wa pombe kama vile benzodiazepini ambazo ni wakati mwingine hupendekezwa kama vitulizi kwa watu walio na matatizo ya pombe.[85] Takriban nusu ya wagonjwa wanaohudhuria huduma za afya ya akili kwa hali ikiwa ni pamoja na ugonjwa wa wasiwasi kama vile tatizo la hofu au fobia ya kijamii ni matokeo ya pombe au utegemezi wa benzodiazepini. Ilibainishwa kwamba kila mtu ana kiwango cha uhisivu wake binafsi kwa matumizi ya pombe au dawa za hipnotiki-tulizi hivyo basi kitu ambacho mtu mmoja anaweza kuvumilia bila ya kuathirika kiafya, mgonjwa mwingine anaweza kutatizika sana kiafya na kwamba hata unywaji wastani unaweza kusababisha dalili za wasiwasi unaojibia na matatizo ya kulala. Mtu ambaye anatatizika na madhara ya sumu ya pombe hawezi kufaidika na aina nyingine za tiba au dawa kwa vile hazizisulihishi dalili za kimsingi.[86]
Mfumo wa mmeng'enyo wa chakula na ongezeko la uzani
Athari za pombe kwa ongezeko la uzani ni swala tata:[87] huku tafiti nyingine zikishindwa kugundua upungufu [88] nyingine zimegundua pombe kuwa na athari kwa ongezeko la uzani.
Matumizi ya pombe kwa muda mrefu huongeza hatari ya gastriti sugu (kuvimba tumbo),[89][90] ni sababu mojawapo ya sairosi, hepatiti, na wa kongosho katika hali zake zote, sugu na kali.
Dalili za Metaboli
Utafiti ulihitimisha kuwa, "Matumizi madogo hadi wastani ya pombe huhusishwa na tatizo la upungufu wa dalili za metaboli , pamoja na athari nzuri kwa mafuta, mzingo wa kiuno, na mfungo wa insulini. Uhusiano huu alibainika zaidi miongoni mwa wazungu na miongoni mwa wanywaji wa bia na mvinyo."[91] "Uwiano usio wa kawaida wa dalili za metaboli na vipengele vyake vilionyesha kuongeza kwa matumizi ya pombe.[92]'
Athari kwa Kibofu nyongo
Utafiti umegundua kwamba unywaji pombe hupunguza hatari ya kupatwa na vijiwe vya nyongo. Ikilinganishwa na ilivyo kwa watu wanaojiepusha na pombe, hatari jumla kutokana na ugonjwa wa vijiwe vya nyongo, kudhibiti umri, jinsia, elimu sigara, na uwiano wa ukubwa-mwili na uzani , ni 0.83 kwa wanywao mara chache na wanywao mara nyingi kwa kiasi wastani (<25 ml ya ethanoli kwa siku), 0.67 kwa wanywao kiasi cha kati ( 25-50 ml kwa siku), na 0.58 kwa wanywao kwa wingi. Uhusiano huu wa kinyume ulionyesha uthabiti katika safu za umri, jinsia na mwili uwiano wa ukubwa-mwili na uzani."[93] Idadi ya nyakati za unywaji pia inaonekana kuwa sababu inayochangia. "Ongezeka la idadi ya nyakati za matumizi ya pombe pia ilihusishwa na ya upungufu wa hatari. Kwa kuunganisha taarifa za wingi wa kiasi cha pombe na idadi ya nyakati za unywaji pombe, mkondo wa matumizi ya pombe uliodhihirisha unywaji wa mara kwa mara (siku 5-7 kwa wiki) wa kiasi chochote cha pombe ulihusishwa na upungufu wa hatari ya kuugua ikilinganishwa na wasiotumia pombe. Kinyume na hayo, unywaji pombe wa mara kwa mara (siku 1-2 kwa wiki) haukuonyesha uhusiano wowote na hatari ya kuugua."[94]
Matumizi ya pombe hayahusiani na ugonjwa wa vijiwe vya nyongo.[95] Hata hivyo utafiti mmoja ulipendekeza kuwa wanywaji pombe ambao huchukua vitamini C (asidi ya askorbi) inaweza kupunguza hatari ya ugonjwa wa vijiwe vya nyongo.[96]
Ugonjwa wa ini
Ugonjwa wa ini kutokana na pombe ni tatizo kubwa kwa afya ya umma. Kwa mfano nchini Marekani hadi kufikia watu milioni mbili wana matatizo yanayohusiana na ugonjwa wa ini. Matumizi mabaya ya pombe kwa muda mrefu yanaweza kusababisha mafuta ya ini, sirosi na hepatiti ya pombe. Njia za matibabu ni chache na hatua mojawapo muhimu zaidi inayojumuisha ni kusitisha matumizi ya pombe. Katika matukio ya ugonjwa mkali wa ini, njia ya pekee ya matibabu inaweza kuwa kupandikiza ini kwa wagonjwa walioacha pombe. Utafiti kubainisha ufanisi viziua-TNF. Baadhi ya dawa za nyongeza, kwa mfano, mbaruti za maziwa na silimarini, zinaonekana kuwa faida fulani.[97][98] Pombe ni sababu inayoongoza katika kusababisha kansa ya ini katika nchi za Magharibi, huchangia 32-45% ya saratani ya hepati. Hadi watu nusu milioni nchini Marekani hupata matatizo ya kansa ya ini inayohusiana na[99]pombe [100] Matumizi ya pombe wastani pia huongeza hatari ya ugonjwa wa ini.[8]
Ugonjwa wa Kongosho
Matumizi mabaya ya pombe ni sababu inayoongoza ya ugonjwa kali wa kongosho na ugonjwa wa kongosho wa muda mrefu.[101][102] Unwaji pombe sugu wa kupindukia unaweza kusababisha uharibifu wa kongosho unaopelekea maumivu makali ya muda mrefu ambayo yanaweza kuendeleo na kuwa kansa ya kongosho.[103] Kongosho sugu mara nyingi husababisha matatizo ya ufyonzaji wa chakula tumboni na ugonjwa wa kisukari.[104]
Mifumo mingine
Ugonjwa wa mapafu kutokana na pombe
Utumiaji sugu wa pombe hutatiza kazi nyingi muhimu za seli katika mapafu. Hitilafu za seli hizi huzidisha uwezekano wa kuongezeka kwa kupata matatizo makubwa kutokana na ugonjwa wa mapafu. Tafiti za hivi karibuni zinabainisha vifo vinavyohusiana na ugonjwa wa ini kutokana na pombe zikilinganishwa na vya ugonjwa wa ini kutokana na pombe . Watumiaji pombe wako katika hatari kubwa ya kupatwa na dalili mbaya za dhiki za upumuaji (ARDS) na hupatwa na kiwango cha juu cha vifo kutokana na ARDS ikilinganishwa na wasiokunywa pombe.
Vijiwe vya figo
Utafiti unaonyesha kuwa unywaji pombe unahusiana na upungufu wa hatari ya kupatwa na vijiwe vya figo. Utafiti mmoja ulihitimisha kuwa, "Kwa vile bia ilionekana kukinga dhidi ya vijiwe vya figo,athari za kimwili za vilewevu mbali na ethanoli, hasa zile za hopsi, lazima pia kuchunguzwa".[105] "... Matumizi ya kahawa, pombe na virutubisho vya vitamini C vihusiana kwa kinyume na vijiwe".[106] "Baada ya mpatano wa kimwili na matayarisho kwa ajili ya unywaji wa vinywaji vingine, hatari ya ukuaji wa vijiwe ulipungua kwa kiasi kifuatacho kwa kila 240-ml (8-oz) iliyonywewa kwa siku: 10% kwa kahawa yenye kafeni ; 10% kwa kahawa isiyo na kafeni, 14 % kwa chai, 21% kwa bia, na mvinyo, 39% ".[107] "... ukuaji wa vijiwe ulipungua kwa kiasi kifuatazo kwa kila 240-ml (8-oz) iliyotunywewa kila siku: 10% a kahawa yenye kafeni, 9% kwa kahawa isiyo na kafeni, 8% ya chai, na 59% kwa divai." (Cl data iliyotolewa kutoka nukuu mbili za mwisho.).[108]
Hitilafi katika Ngono
Unywaji pombe kupindukia wa muda mrefu unaweza kusababisha uharibifu kwa mfumo mkuu wa neva na mfumo wa neva za pembeni na kupelekea kupoteza tamaa ya ngono na kutosisimka kwa wanaume.[109]
Utofautiano wa Homoni
Unywaji pombe kupita kiasi unaweza kusababisha mchakato wa hiperoestrojeni.[110] Imekisiwa kwamba vinywaji vilivyo pombe vinaweza kudhibiti misombo ya estrojeni. Kwa wanaume, viwango vikubwa vya estrojeni vinaweza kusababisha kushindwa kwa kazi za makende na ukuaji wa hulka ya uke ikiwa ni pamoja na ukuaji wa matiti ya kiume zinazoitwa jainekomastia.[111][112] Kwa wanawake, viwango juu vya estrojeni kutokana na unywaji pombe kupindukia vimehusishwa na ongezeko la hatari ya kansa ya matiti.[112][113]
Ugonjwa wa kisukari melitusi
Wanywaji pombe wa wastani wanaweza kuwa katika hatari ndogo ya kupata kisukari kuliko wasiokunywa . Kwa upande mwingine, ulevi wa pombe na matumizi ya pombe kwa kiasi cha kikubwa huweza kuzidisha hatari ya aina 2 za ugonjwa wa kisukari kwa wanawake."[114] Matumizi ya pombe huimarisha uhisivu wa insulini.[115]
Ugonjwa wa maumivu ya viungo
Matumizi ya kila mara ya pombe huhusishwa na ongezeko la hatari ya maumivu ya viungo kutokana na jongo.[116][117] Matumizi ya pombe huhusishwa na upungufu wa hatari ya maumivu ya viungo.[118][119][120][121][122] Tafiti mbili za hivi karibuni zinaripoti kwamba jinsi pombe zaidi inavyotumiwa, ndivyo hatari ya kupatwa na maumivu ya viungo hupungua. Miongoni mwa watu wanaokuunywa mara kwa mara, robo moja ya wanaokunywa zaidi walikuwa na kiwango cha hadi 50% cha chini cha uwezekano wa kupata ugonjwa wakilinganishwa na nusu ambao hunywa kidogo.[123]
Watafiti walibainisha kuwa matumizi ya pombe wastani pia hupunguza hatari ya matukio mengine ya kutatiza kama vile ugonjwa mishipa ya moyo. Baadhi ya michakato ya kibayolojia ambapo kwayo ethanoli hupunguza hatari ya maumivu ya viungo na kuzuia uharibifu wa upotevu wa madini ya uzito wa fupa (BMD), ambayo ni sehemu ya mchakato wa maradhi.[124]
Utafiti ulihitimisha kuwa, "Pombe ama hulinda dhidi ya RAmaumivu ya viungo au, watu walio na RA husitisha unywaji wao baada ya kudhihirika kwa RA".[125] Utafiti mwingine uligundua kuwa, "Wanawake waliopitisha miaka ya kuzaa ambao kwa wastani hutumia zaidi ya vinywaji 14 vya pombe kwa wiki walikuwa na upungufu wa hatari ya maumivu ya viungo ..."[126]
Osteoporosi
Matumizi wastani ya pombe huhusishwa na uzito wamadini ya mfupa kwa wanawake waliopitisha umri wa kujifungua. "...Matumizi ya pombe yalipunguza sana ya uwezekano wa [osteoporosis]."[127] "Unywaji wa pombe wastani ulihusishwa na BMD katika wanawake wazee waliopita miaka ya kujifungua".[128] "Unywa wa kijamii huhusishwa na uzito wa juu wa madini ya mfupa katika wanaume na wanawake [juu] 45".[129] Hata hivyo,matumizi mabaya ya pombe ni huhusishwa na upungufu wa mfupa.[130][131]
Ngozi
Matumizi mabaya ya pombe kupita kiasi ni huhusishwa na matatizo mbalimbali ya ngozi ikiwa ni pamoja naurtikaria, pofiria tarda kutanea, kuhisi joto na kujaa, stigmata ya ngozi ya saiirosi, soriasisi, pruritusi, ugonjwa wa seborei ya ngozi na rosasea.[132]
Utafiti wa 2010 ulihitimisha, "unywaji bia usio mwepesi huhusishwa na hatari ya kuongezeka kwa uwezekano wa kupata soriasisi kwa wanawake. Vinywaji vingine vya kulevya havikuongeza hatari ya soriasis katika katika utafiti huu."[133]
Mfumo wa kinga, bakteria Ukolezi, maambukizi ya virusi na kansa
Maambukizi ya bakteria
Kuna athari za kinga ya matumizi ya pombe dhidi ya maambukizi makali ya H pylori [134] Kinyume na hayo, unywaji pombe (unapolinganisha wale ambao hunywa> 30 gm ya pombe kila siku kwa wasiokunywa) haihusiani na hatari kubwa ya vidonda vya duodena.[135] Matumizi ya pombe kupita kiasi ya pombe unaoonekana katika walevi hujulikana kama kigezo hatari cha nyumonia.
Homa ya mafua
Utafiti kuhusu homa ya mafua ulipata kuwa "Idadi kubwa ya vinynywaji vya pombe (hadi vitatu au vinne kwa siku) vilihusishwa na upungufu wa hatari ya kupata homa ya mafua kwa sababu ya kunywa kulihusishwa na ulipunguaji wa magonjwa baada ya kuugua. Hata hivyo, faida za kunywa zilitokeza tu miongoni mwa wasiovuta sigara. ... Ingawa matumizi ya pombe hayakuchangia hatari ya ugonjwa ya kimwili kwa wavutaji,matumizi wastani ya pombe yalihusishwa na upunguaji wa hatari kwa wasiovuta sigara."[136]
Utafiti mwingine ulihitimisha kuwa, "Matokeo yanaonyesha kwamba unywaji divai, hasa divai nyekundu unaweza kuwa na athari ya kinga dhidi ya hioma ya mafua. Bia, vileo vikali na pombe jumla hazionekani kuathiri matukio ya homa ya mafua."[137]
Kansa
Shirika la Kimataifa la Taasisi ya Utafiti wa Saratani (Centre International de Recherche sur le Saratani) la Shirika la Afya Dunianililiainisha pombe kama kasinojeni la Kundi ya 1. Tathmini yake inasema, "Kuna ushahidi wa kutosha kwa hali ya kasinojeni ya vinywaji wa vileo kwa binadamu .... Vinywaji vya pombe vina kasinojeni kwa binadamu (Kundi la 1)."[138]
Idara ya Marekani & Huduma za Kibinadamu 'Mpango wa Afya ya Taifa uliotaja pombe kama kasinojeni inajulikana mwaka wa 2000.[139]
Utafiti mmoja uliamua kwamba "3.6% ya matukio yote ya kansa duniani yanahusiana na kunywa pombe ambayo husababisha 3.5% ya vifo vyote vya kansa ".[140]
Ripoti ya jopo la Wakfu wa Utafiti wa Saratani Duniani iitwayo Chakula, Lishe, Shughuli za kimwili na Kuzuia Saratani: Mtazamo wa Kilimwengu wapata ushahidi wa "kushawishi" kwamba kunywa pombe huongeza hatari aina za saratani zifuatazo: kinywa na koo, umio, kolorektamu (wanaume), kifua (kabla na baada ya umri wa kujifungua).[141]
Ukolezi mkubwa wa asetalidehidi, ambayo huzalika wakati mwili unavunja ethanoli, unaweza kuharibu DNA katika seli zilizo na afya. Taasisi ya Taifa ya Matumizi mabaya ya Pombe na Ulevi zimeonyesha kwamba asetalidehidi hushikamana na poliaminesi ambayo ni misombo inayotokea kwa kawaida nayo ni muhimu kwa ukuaji wa seli - kuibusha aina ya msingi wa DNA hatari inayoitwa Cr-Pdg adduct.[142] Hata viwango vya wastani vya matumizi ya pombe huhusishwa na ongezeko la hatari ya aina fulani za kansa.[8]
Athari za pombe kwa kijusi
Dalili za ulevi wa kijusi au FAS ni tatizo la kudumu kutokana na pungufu za kuzaliwa ambazo hutokea katika kizazi cha wanawake ambao hunywa pombe wakati wa ujauzito. Unywaji pombe kupindukia au wakati wa hatua za awali za ukuaji wa kijusi imehusishwa kikamilifu na FAS, matumizi wastani ya pombe huhusishwa na uharibifu wa kijusi. [8] Pombe huvuka kizuizi cha plasenta na inaweza kudidimiza ukuaji wa kijusi au uzito, kuzua stigmata za pekee usoni , kuharibuneva na miundo ya ubongo, na kusababisha matatizo mengine ya kimwili, kiakili au kitabia. .[143] Kijusi kuonjeshwa pombe ndiyo sababu inayoongoza kwa kusababisha ulemavu wa akili katika nchi za Kimagharibi.[144] Matumizi ya pombe wakati wa ujauzito huhusishwa na insulini ya ubongo na ukinzani wa sababu za ukuaji wa vipengele sawa na insulini.[130]
Tazama Pia
Shida ya akili kutokana na pombe
Dalili za kujiondoa katika pombe
Athari za pombe kwa uzee
Madhara ya muda mrefu ya benzodiazepini
Marejeleo
Sehemu nyinginezo
Pombe na Afya katika EU
(NHS)
| https://sw.wikipedia.org/wiki/Athari%20za%20muda%20mrefu%20za%20pombe |
{
"plaintext_start_byte": [
0,
269,
582,
838,
1278,
1354,
1726,
2472,
2735,
3195,
3552,
4091,
4270,
4378,
4565,
4710,
4959,
5209,
5394,
5733,
5947,
6123,
6485,
6795,
7107,
7397,
7876,
8432,
8853,
9299,
10047,
10198,
10409,
10938,
11136,
11549,
11831,
12105,
12402,
12809,
13346,
13812,
14116,
14566,
14987,
15115,
15452,
15781,
16070,
16228,
16553,
16826,
17087,
17323,
17757,
18113,
18294,
18364,
18640,
19262,
19881,
20516,
21068,
21596,
21834,
22053,
22603,
23175,
23782,
24154,
25130
],
"plaintext_end_byte": [
268,
581,
836,
1255,
1353,
1709,
2434,
2734,
3194,
3551,
4090,
4269,
4364,
4564,
4709,
4958,
5208,
5372,
5718,
5946,
6122,
6484,
6779,
7106,
7396,
7875,
8431,
8835,
9277,
10046,
10197,
10408,
10927,
11135,
11548,
11818,
12104,
12401,
12808,
13345,
13811,
14115,
14565,
14986,
15096,
15444,
15780,
16069,
16227,
16552,
16807,
17086,
17322,
17756,
18095,
18293,
18363,
18618,
19261,
19860,
20496,
21067,
21595,
21833,
22052,
22602,
23160,
23766,
24142,
25104,
25176
]
} | Je,tarakilishi ya kwanza ilizinduliwa nchi gani? | Elimu | swahili | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
Elimu kwa maana pana ni tendo au uzoefu wenye athari ya kujenga akili, tabia ama uwezo wa kimaumbile wa mtu binafsi. Katika dhana ya kiufundi, elimu ni njia ambayo hutumiwa makusudi na jamii kupitisha maarifa, ujuzi na maadili kutoka kwa kizazi kimoja hadi kingine.
Walimu katika taasisi za elimu huratibisha elimu ya wanafunzi wao kupitia masomo kama vile ya kuandika, kusoma, kuhesabu (hisabati), sayansi na historia. Mbinu hii wakati mwingine huitwa masomo haswa tunaporejelea somo la aina fulani, kwa kawaida mbinu hii hutumiwa na maprofesa katika taasisi za masomo ya juu.
Kuna elimu maalumu kwa wale wanaohitaji ujuzi wa kitaaluma, kama vile wanaohitaji kuwa marubani. Juu ya hayo, kuna nafasi nyingi za elimu katika viwango vingine visivyo rasmi kama vile majumba ya ukumbusho, maktaba pamoja na mtandao na tajriba za maisha.
Haki ya kusoma imeweza kuelezwa kuwa haki ya msingi ya binadamu katika kifungu cha pili cha itifaki ya kwanza ya maagano ya haki za binadamu barani Ulaya kuanzia mwaka wa 1952 ambapo wanachama wote wanashurutishwa kuhakikisha elimu kwa wote. Katika kiwango cha kimataifa, Mapatano ya Umoja wa Mataifa ya haki za kiuchumi, za kijamii na za kiutamaduni katika mwaka wa 1966 yanahakikisha haki hii katika kifungu cha 13.
Mifumo ya elimu rasmi
Elimu ni dhana inayorejelea namna ambayo wanafunzi wanaweza kujifunza kitu:
Mwongozo hurejelea urahisishaji wa somo na hulenga kutambua shabaha zilizobuniwa na mwalimu au mbinu zingine za kufunza.
Kufunza hurejelea matendo halisi ya mwalimu yanayonuia kupasha elimu kwa wanafunzi.
Kujifunza hurejelea masomo yenye mtazamo unaolenga kuwapa wanafunzi elimu, ujuzi na uwezo unaoweza kutumika punde tu wakamilishapo kipindi cha masomo.
Elimu ya msingi
Masomo ya msingi huchukua kati ya miaka 5-7 ya kwanza ya elimu rasmi. Kwa jumla elimu ya juu hujumulisha miaka 6-8 ya masomo kuanzia mwaka wa tano au sita, lakini hutofautiana baina na kati ya nchi. Asilimia 70 ya watoto waliotimu umri wa kujiunga na shule hujiandikisha katika masomo ya msingi kote ulimwenguni na viwango hivi vinaongezeka.[1] Chini ya Elimu kwa mipango yote inaendeshwa na UNESCO, nchi nyingi wana nia ya kufanikisha zima uandikishaji katika elimu ya msingi ifikapo mwaka 2015, na katika nchi nyingi, ni lazima kwa watoto kupata elimu ya msingi.Chini ya mpango wa elimu kwa wote ulioanzishwa na Shirika la Elimu, Sayansi na utamaduni la Umoja Wa Mataifa (UNESCO), nchi nyingi zimejitolea.
Elimu ya sekondari (shule za upili)
Katika mifumo ya kisasa ya elimu ulimwenguni, elimu ya shule za upili au sekondari huchukua kipindi cha pili cha elimu rasmi ambayo hutokea wakati wa ujana wa wanafunzi. Mfumo huu hutofautian na masomo ya msingi ambayo ni ya lazima, ni ya jumla na yanayofanana.
Yale ya shule za upili ni teule na ya hiari. Shule hizi hujulikana kama sekondari, shule za upili, shule za kati, vyuo au shule za ujuzi wa kitaalamu kulingana na kipindi au mfumo unaofuatwa. Maana ya dhana hizi hutofautiana kutoka mfumo mmoja hadi mwingine. Mpaka kamili kati ya elimu ya msingi na ya upili hutofautiana kutoka nchi moja hadi nyingine. Tofauti hizi zipo hata katika nchi lakini kwa kijumla hutokea kati ya mwaka wa saba na wa kumi wa kusoma.
Elimu ya sekondari hutokea katika umri wa ujana. Nchini Marekani na Kanada elimu ya msingi na sekondari kwa pamoja hurejelewa kama elimu ya K-12 na katika nchini ya Nyuzilandi, elimu hii hurejelewa kama elimu ya miaka 1-13. Azma ya elimu ya sekondari ni kutoa maarifa ya kawaida, kutayarisha wanafunzi kwa elimu ya juu au kuwafunza watu kazi moja kwa moja.
Elimu ya sekondari iliibuka nchini Marekani mwaka wa 1910 na ilisababishwa na kuwepo kwa biashara kubwa na maendeleo ya kiteknolojia viwandani. Ili kuafikia mahitaji ya kazi, shule za upili zilijengwa na mtaala uliolenga maarifa ya kazi za ofisi na za sulubu ukazinduliwa. Hii ilibainika kuwa njia ya manufaa kwa mwajiri kwani uimarishaji wa huduma za kibinadamu uliwafanya waajiriwa kuwa madhubuti kazini na kushusha gharama kwa waajiri huku waajiriwa wakinufaika na mishahara minono ikilinganishwa na waliokuwa na elimu ya msingi pekee.
Barani Ulaya, shule za sarufi au akademia zilikuwepo hata katika miaka ya 1500. Shule za umma au zile za kulipa karo au hata shule za ufadhili na wakfu zina historia ndefu zaidi.
Tunapaswa kujitahidi katika kuhamasisha elimu ya sekondari kwani huwezesha kufikia chuo kikuu.
Elimu ya juu
Elimu ya juu, yaani ile ya baada ya shule ya upili au elimu ya awamu ya tatu, si ya lazima. Elimu hii kwa kawaida hujumulisha viwango vya shahada pamoja na elimu ya ujuzi wa kitaalamu.
Kwa jumla elimu ya juu hutolewa na vyuo na vyuo vikuu na huambatana na kutolewa kwa vyeti, stashahada za diploma na shahada za digrii kitaaluma.
Masomo ya juu hujumuisha elimu, utafiti na huduma za jamii na katika uwanja wa elimu, hujumulisha viwango vya shahada ya kwanza na nyingine za juu. Elimu ya juu aghalabu huhusu kufuzu katika kiwango cha shahada ya kwanza, ya uzamili na ya uzamifu.
Idadi kubwa ya watu katika nchi zilizoendelea (hadi kufikia asilimia 50) wameweza kupata elimu ya juu wakati fulani maishani mwao. Kwa hiyo, elimu ya juu ni muhimu kwa uchumi wa taifa, ni kiwanda cha pekee ambacho huzalisha wafanyakazi walioelimika.
Katika nchi maskini serikali zinatakiwa kuongeza mikopo kwa wanafunzi wa vyuoni ili waweze kupata elimu hiyo na kusonga mbele, kwa kuwa elimu ni ufunguo wa maisha.
Elimu ya watu wazima
Elimu ya ngumbaru au ya watu wazima imekuwa kawaida katika nchi nyingi. Elimu hii huchukua maumbo mengi yakiwemo elimu rasmi darasani, elimu ya binafsi na masomo ya mtandao. Idadi fulani ya kozi za kazi maalum kama vile elimu ya mifugo, masuala ya madawa, uwekezaji, uhasibu na kozi nyinginezo kwa sasa hupatikana mtandaoni.
Elimu mbadala
Elimu mbadala, ambayo pia hujulikana kama elimu isiyo rasmi, ni dhana yenye maana pana na inayoweza kutumiwa kurejelea aina zote za elimu zilizo nje ya elimu ya kawaida (kwa watu wote na viwango vyote vya elimu).
Hujumuisha si tu mitindo ya elimu inayokusudiwa wanafunzi wenye mahitaji ya pekee lakini pia mitindo inayolenga hadhira ya jumla na kutumia mitindo na falsafa badala ya elimu.
Elimu mbadala mara nyingi huwa matokeo ya mabadiliko katika elimu yaliyotokea katika misingi mbalimbali ya falsafa ambayo kwa kawaida ni tofauti na elimu ya jadi ya lazima. Mabadiliko mengine yana misingi ya kisasa, kiutafiti au kifalsafa, ilhali mengine ni miungano isiyo rasmi kati ya walimu na wanafunzi wasioridhika na masuala fulani ya elimu hiyo ya jadi.
Elimu mbadala hii ambayo ni pamoja na shule za tabia, shule badala, shule zinazojitegemea na masomo ya nyumbani hutofautiana pakubwa, lakini zote hutilia maanani umuhimu wa idadi ndogo ya wanafunzi darasani na mahusiano ya karibu kati ya wanafunzi na walimu. Vilevile husababisha hali ya umoja.
Elimu ya asili
Kuongezwa kwa ruwaza za elimu ya asili (mbinu na maudhui yake) ndani ya elimu badala katika eneo la mfumo wa elimu rasmi na elimu isiyo rasmi kumewakilisha kipengele muhimu kilichochangia ufanisi wa mfumo wa elimu asili kwa wanajamii asili walioamua kufuata njia hii; hii ikiwa ni pamoja na wanafunzi na walimu.
Kuingizwa kwa mbinu za asili kama vile kujua, kusoma, kuelekeza, kufunza na kusoma kama njia nzuri ya kuhakikisha kuwa wanafunzi/wanagenzi na walimu/waelekezi wanaweza kufaidika kutokana na elimu kwa njia ya kiasili iliyokuza, kutumia na kuendeleaza uhamasishaji wa tamaduni za kiasili.[2]
Kwa wanafunzi au wagenzi na walimu au waelekezi, kuwekwa pamoja kwa mbinu hizi mara nyingi huongeza fanaka, matarajio na matokeo ya elimu. Hili huafikiwa kwa kutoa elimu inayooana na taswira zao za asili, mazoea na mitiazamo yao ya ulimwengu. Kwa wanafunzi na walimu wasio wa asili, elimu ya aina hii ina athari ya kuongeza ufahamu wa tamaduni zao za kibinafsi na mazoea ya jumla ya umma na watu wanaowazunguka, hivyo basi kukuza heshima na kuthamini tamaduni za wanajamii hizo.
Katika elimu na mafunzo, kujumuishwa kwa maarifa ya kiasili, tamaduni, maono, mitazamo na dhana katika mitaala, vifaa vya kuelekeza na vitabu vya kozi vina athari kubwa kama ile ya kujumuisha mbinu za asili katika elimu ambayo hunufaisha walimu na wanafunzi katika usambamba wa masomo, kufaulu na matokeo ya masomo hayo. Ambayo hunufaisha walimu na wanafunzi katika usambamba wa masomo, kufaulu na matokeo ya masomo hayo. Walimu na wanafunzi wa kisasa wana heshima, hamasa na maridhio kwa jamii na watu wa kienyeji kutokana na elimu husishi wanayopata.[3]
Mfano mkuu unaoonyesha mbinu na maudhui ya asili yanaweza kukuza matokeo yaliyotajwa hapo juu undhihirika katika elimu ya juu nchini Kanada. Kwa sababu ya sheria fulani, dhamira ya kuongeza mafanikio kwa wanafunzi wa elimu asili na kukuza maadili ya jamii ya kitamanduni, kuingizwa kwa mbinu na maudhui ya asili katika elimu huonwa kuwa jukumu na wajibu wa serikali na taasisi za elimu zenye mamlaka.[4]
Mchakato
Mitaala
Somo la taaluma ni tawi la elimu ambalo hufunzwa kirasmi katika vyuo vikuu ama kupitia njia zingine kama hizo. Kwa kawaida, kila somo huwa na masomo mengine ama matawi na mipaka ya kuyabainisha mara nyingi huwa si dhahiri na na mara nyingine husababisha utata. Mifano ya masomo ya kitaaluma yenye upana ni kama vile sayansi asilia, hesabu, sayansi ya komputa, sayansi za jamii, sayansi za binadamu na sayansi za matumizi.[5]
Mitindo ya kujifunza
Kuna utafiti uliofanywa kuhusu mitindo ya kusoma katika miongo miwili iliyopita. Dunn na Dunn [6] walilenga kutambua vichangamshi husishi vinavyofanya masomo yavutie na namna ya kutawala mazingira ya shule. Baadaye Joseph RenzulLi [7] alipendekeza mikAkati tofautitofauti ya kufunza. Howard Gardner[8] alitambua talanta ama vipaji vya mtu binafsi katika nadharia zake za akili nyingi. Kwa misingi ya kazi za C. G. Jung “Kielezi Aina cha Myers Briggs” na “kitenga tabia cha Keisresy” [9]vililenga kuelewa jinsi nafsi za watu huathiri uhusiano wa mtu binafsi na zinavyoathiri maelewano ya watu katika mazingira ya kujifunza. Kazi za David Kolib na Anthony Gregorc “jinsi ya kusawiri”[10] ” hufuata mfano kama huu lakini uliorahisishwa.
Kwa wakati huu, kugawika kwa elimu katika mitindo tofautitofauti hukubalika na wengi. Huenda ikawa kuwa mitindo[11] ya kujifunza ndiyo ya kawaida:[12]
Kuona: Masomo yenye misingi ya kutazama kwa makini na kuona kile kinachosomwa.
Kusikiza: Kusoma kwa misingi ya kusikiliza maelezo/habari.
Masomo husishi: Kusoma kwa misingi ya kutumia mikono na vitendo husishi.
Imedaiwa kuwa kulingana na mtindo wa kujifunza unaopendelewa, mbinu tofautitofauti za kufunza huwa na matokeo ya viwango tofauti.[13] Umuhimu wa nadharia hii ni kuwa kunakofaa, inapaswa kutumia mbinu mbalimbali za kufunza zinazojumulisha mitindo yote mitatu ya kufunza ili wanafunzi tofautitofauti wapate fursa ya kujifunza kwa njia inayowafaa.[14] Guy Claxton ametilia shaka mitindo ya kujifunza kama vile VAK kwani kwa kiasi fulani mitindo hii ina mazoea ya kupachika watoto majina hivyo basi kuwazuia kujifunza.[15]
Kujifunza
Kujifunza ni kutaka kujua juu ya jambo fulani ambalo hukulijua kabla. Hata jambo zuri kuhusu kujifunza ni kwamba hakuna mtu yeyote mwenye uwezo wa kukiweka mbali nawe kitu hicho ambacho umejifunza.
Walimu wanapaswa kuelewa somo vilivyo ili kuwasilisha umuhimu wake kwa wanafunzi. Shabaha hapa ni kuunda misingi ya ujuzi kamili ambayo wanafunzi wanaweza kutumia kujijenga zaidi kwani wamewekwa wazi kwa matukio mbalimbali ya maisha. Walimu wazuri huweza kutafsiri habari kama hukadiria vizuri, hutumia mazoea na hekima hadi kwa elimu husika ambayo mwanafunzi anaweza kuelewa, kuhifadhi na kupititishia wengine.
Utafiti kutoka Marekani unatoa maoni kuwa ubora wa walimu ndio kigezo kinachoathiri mafanikio ya wanafunzi, na kuwa nchi zinazopata alama za juu katika mtihani au majaribio ya kimataifa zimeweka sera chungu nzima zinazohakikisha kuwa walimu wanaoajiriwa ndio bora. [16]
Teknolojia
Teknolojia ni kigezo muhimu katika elimu. Tarakilishi na simu za rununu zinatumiwa katika nchi zilizoendelea kuimarisha elimu iliyothibitishwa na kukuza njia mpya za elimu kama vile elimu ya mtandao (masomo ya mbali). Wanafunzi hupata fursa ya kuchagua wanachotaka kusoma.
Kuenea kwa tarakilishi pia kunamaanisha kuongezeka kwa programu za kompyuta na kuongeza habari mtandaoni. Teknolojia hutoa vifaa muhimu vinavohitaji ujuzi mpya na uelewa wa wanafunzi zikiwemo njia nyingi za mawasiliano, na huleta njia mpya za kuhusisha wanafunzi kama vile mazingira ya kujifunza.
Teknolojia inatumiwa si tu katika wajibu wa kutawala katika elimu bali pia katika kuwaelekeza wanafunzi. Matumizi ya teknolojia kama vile virusha maandishi (power point) na ubao mweupe hutumiwa kunasa akili za wanafunzi darasani. Teknolojia vilevile hutumiwa kuwatahini wanafunzi. Mfano mzuri ni mfumo wa kuvutia hadhira (ARS),ambao huruhusu majibu ya mitihani moja kwa moja pamoja na majadiliano darasani.
Teknolojia pia imekuwa mojawapo wa maktaba katika elimu ambamo vitabu, ripoti za utafiti, tansifu n.k. huchapishwa. Tovuti zinazochapishwa vitabu, ripoti na tansifu zimekuwa za manufaa kwa wasomi. Zinawapa uwezo wa kupata vitabu maalum kwa ujumbe fulani tofauti na maktaba za kizama ambazo humlazimu mtu kusoma kwa urefu na upana kupata ule ujumbe. Tofuati hizi hufuata mpangilio, nyingine zikiruhusu watumizi kupakua vitabu bila malipo, nyingine zina malipo ya muda, ilhali nyingine hulazimu mtu kununua kile kitabu anachokihitaji.[17]
Teknolojia za habari na mawasiliano (ICT) ni "seti ya vifaa na rasilimali mbalimbali zinazotumiwa kuwasiliana, kuunda, kueneza na kuongoza habari."[18] Teknolojia hizi ni pamoja na kompyuta, mtandao, teknolojia za kusambaza habari (redio na televisheni) na simu (kuongea na pia kwa ujumbe wa maandishi). Kuna mvuto unaoongezeka kuhusu namna tarakilishi na mtandao vinavyoweza kuimarisha elimu katika viwango vyote, yaani mseto wa elimu rasmi na ile isiyo rasmi.[19]
Teknolojia za habari na mawasiliano za awali, kama vile redio na televisheni, zimetumiwa kwa zaidi ya miaka 40 kwa elimu wazi na ile ya mbali, hata hivyo kupiga chapa ndiyo njia nafuu zaidi, inapatikana kwa urahisi, na hivyo basi ni mbinu iliyotawala katika nchi zilizoendelea na zile zinazoendelea.[20]
Matumizi ya tarakilishi na mtandao (ikiwa vinatumika) bado ni changa katika nchi zinazoendelea, na hii ni kwa sababu miundo msingi ni michache na ghali. Kwa kawaida teknolojia kadhaa hutumiwa kwa pamoja bali si mbinu pekee ya kupokelewa. Kwa mfano, Kothmel Community Radio Internet hutumia matangazo ya redio na kompyuta pamoja na teknolojia ya mtandao, na hivyo hurahisisha kugawa habari na kutoa nafasi za elimu katika kijiji fulani Sri Lanka.[21]
Chuo Kikuu cha Uingereza (UKOU) kilichoanzishwa mwaka wa 1969 kama taasisi ya elimu ya kwanza ulimwenguni kujitolea kutoa elimu ya wazi na ya mbali, bado hutegemea vifaa vilivyopigwa chapa na kuongezea redio, runinga na kompyuta.[22] Vivyo hivyo, Chuo Kikuu cha Indira Gandhi nchini India huweka pamoja matumizi ya chapa, sauti zilizorekodiwa, video, redio, televisheni na teknolojia ya vielezo vya kusikiza mkutano.[23]
Dhana ya “masomo yanayosaidiwa na kompyuta” (CAL) limetumiwa kwa wingi kuelezea teknolojia katika masomo.
Nadharia ya elimu
Nadharia ya elimu ni nadharia ya azma, matumizi na ufafanuzi wa elimu na kusoma. Historia yake inatokana na wataalamu wa elimu kutoka Ugiriki kuanzia karne ya 18. Katika karne ya 20 mbinu za kusoma zimetumia nadharia katika kufunza, kutathmini na katika sheria za elimu ambazo hupatikana katika vitengo mbalimbali kama ifuatavyo:
Uchumi
Sababu zimetolewa kuwa kiasi cha juu cha elimu ni muhimu kwa nchi ili kuwezesha ukuaji haraka wa uchumi.[24] Uchunguzi unaotegemea nadharia huunga mkono nadharia za kutabiri kuwa nchi maskini zinapaswa kukua haraka kuliko nchi tajiri kwani nchi hizi zinaweza kutumia teknolojia mpya kabisa ambayo imeshajaribiwa na nchi tajiri.
Hata hivyo, kuhamisha teknolojia kunahitaji viongozi wenye maarifa na wahandisi wenye uwezo wa kutumia mashine mpya ama mazoezi ya uzalishaji yaliyokopwa ili kuziba mpaka kwa miigo. Hivyo basi, uwezo wa nchi wa kujifunza kutoka kwa nchi kiongozi ni jukumu la wafanyakazi wa nchi hiyo.[25]
Utafiti wa hivi karibuni wa vitambulishi vya kujumuisha ukuaji wa kiuchumi umesisitiza umuhimu wa vyuo asili vya uchumi[26] na majukumu ya ujuzi tambuzi.[27]
Katika kiwango cha mtu binafsi, kuna maandishi yenye uhusiano na kazi ya Jacob Mincer, [28] ya jinsi mapato yanahusiana na elimu na rasilimali ya mtu binafsi. Kazi hii imetia motisha idadi kubwa ya utafiti lakini pia inaelekea kuleta mabishano kwa kiasi fulani. Ubishi mkubwa unahusu jinsi ya kufasiri matokeo ya kusoma.[29]
Wataalamu wa uchumi Samwel Bowels na Herbert Ginits walitoa maoni kwamba kulikuwa na ubishi asili katika elimu nchini Marekani kati ya shabaha ya demokrasia shirikishi yenye usawa na faida ya mapato ya kibepari yaliyodokeza hali ya kutokuwa na usawa.[30]
Historia ya elimu
Historia ya elimu ilianza miaka mingi iliyopita, kwa kuwa elimu kama sayansi haiwezi kutengwa na utamaduni wowote wa elimu iliyokuwepo awali. Wakubwa waliwafunza wadogo wao juu ya jamii kwa kutumia maarifa na ujuzi waliohitaji kufahamu na mwishowe kupitisha.
Mabadiliko ya utamaduni na binadamu kama spishi yalitegemea mazoea ya kupitisha elimu. Katika jamii ambazo hazikujua kusoma, hili liliafikiwa kupitia mdomo na kuiga. Kusimuliana hadithi kuliendelezwa kutoka kizazi kimoja hadi kingine.
Lugha ya mazungumzo iliendelea na kuwa ishara na herufi. Kina na upana wa elimu au maarifa ulioweza kuhifadhiwa na kupitishwa uliongezeka zaidi na zaidi. Wakati ambapo tamaduni zilianza kupanua elimu zaidi ya ujuzi wa kawaida wa mawasiliano, biashara, ukusanyaji chakula, tunu na desturi za kidini na kadhalika, mwishowe elimu rasmi na masomo vilifuatia. Kisomo kwa maana hii kilikuwa kimeshaanza nchini Misri kati ya 3000 na 500 KK.
Siku hizi aina fulani ya elimu ni jambo la lazima kwa watu wote katika nchi nyingi. Kwa sababu ya ongezeko la watu na kuenea kwa elimu ya lazima, Shirika la Elimu, Sayansi na Utamaduni la Umoja wa Mataifa (UNESCO) limepiga hesabu ya kwamba miaka 30 ijayo, watu wengi zaidi ulimwenguni watapata elimu rasmi katika historia ya binadamu.[31]
Falsafa ya elimu
Falsafa ya elimu ni utafiti wa kifalsafa juu ya kusudi, utaratibu na ubora wa elimu kwa kuchunguza ufafanuzi, malengo na maana ya elimu kwa jumla au ya mtazamo mmojawapo juu yake.
Falsafa ya elimu kwa kawaida huonwa kama tawi la falsafa na la elimu.
Falsafa ya elimu mara nyingi hubaki ndani ya falsafa na elimu, ilhali ni falsafa matumizi, iliyotokana na nyanja za zamani za falsafa (ontolojia, maadili, epistemolojia) na njia (kisia, taswira na tafiti), mbinu na mtaala, nadharia, kwa kutaja tu chache.
Saikolojia ya elimu
Saikolojia ya elimu ni uchunguzi wa jinsi watu hujifunza katika mandhari ya elimu, ufaafu wa maingiliano ya elimu, saikolojia ya kufunza na saikolojia jamii za shule. Ingawa maneno “saikolojia ya kielimu” na “saikolojia ya shule“ mara nyingi hutumiwa kwa kubadilishana, watafiti na wananadharia wanaweza kutambuliwa kama wanasaikolojia wa elimu, ilhali weledi wanaopatikana shuleni au mandhari yanayoana na shule hujulikana kama wanasaikolojia wa shule. Saikolojia ya elimu inajishughulisha na utaratibu wa kutoa elimu kwa watu na umma kwa jumla na umma mdogo, kama vile watoto wenye vipaji na wale wenye ulemavu.
Saikolojia ya elimu inaweza kueleweka kwa sehemu kupitia masomo mengine. Saikolojia ya elimu vilevile huarifiwa na saikolojia, ikileta uhusiano baina ya utabibu na biolojia. Saikolojia ya elimu pia huarifu masafa mapana ya masomo maalum yakiwemo mpango wa mafunzo. Teknolojia ya elimu, mtaala uliokuzwa, masomo yaliyopangwa, masomo maalumu, sayansi tambuzi na sayansi masomo. Katika vyuo vikuu, idara za elimu ya saikolojia zimehifadhiwa katika vitivo vya elimu. Hii ni kwa sababu ya uwezekano wa ukosefu wa uwakilishaji wa maudhui ya saikolojia ya elimu katika utangulizi wa vitabu vya saikolojia.
Sosholojia ya elimu
Sosholojia ya elimu ni somo linalohusu jinsi taasisi za kijamii na kani huathiri michakato na matokeo ya elimu, na kinyume chake. Kwa wengi, elimu hueleweka kama mbinu ya kushinda vizuizi, kufanikisha usawa na kupata amani na hadhi kwa wote (Sargent 1994). Wanafunzi wanaweza kutiwa motisha na hamu ya maendeleo na uboreshaji. Elimu hutambuliwa kama mahali ambapo watoto huweza kujikuza kulingana na mahitaji yao ya pekee.[33] Jukumu la elimu linaweza kuwa ni kukuza mtu binafsi hadi kilele. Uelewa wa shabaha na mbinu za michakato ya utangamano wa kielimu hutofautiana kulingana na dhana ya sosholojia iliyotumika.
Maendeleo ya elimu
Katika nchi zinazoendelea idadi na uzito wa shida zilizoko kwa kawaida ni kubwa. Watu wa vijijini wakati mwingine huwa hawana habari kuhusu umuhimu wa elimu. Hata hivyo, nchi nyingine zina wizara ya elimu na katika masomo mengi, kama vile kujifunza lugha za kigeni, kiwango cha elimu kimo juu kuliko katika nchi zilizoendelea. Kwa mfano, katika nchi zinazoendelea ni kawaida kupata wanafunzi wakizungumza lugha nyingi za kigeni kwa usanifu mkubwa, ilhali jambo hili ni nadra katika nchi zilizoendelea ambapo idadi kubwa ya watu huzungumza lugha moja.
Vilevile kuna shinikizo la kiuchumi kutoka kwa wazazi ambao hupendelea watoto wao wapate pesa kwa muda mfupi kuliko faida za elimu ya muda mrefu. Utafiti wa hivi karibuni kuhusu ajira ya watoto na umasikini zimependekeza kuwa familia zilizokumbwa na umasikini zinapofikia kiwango fulani cha kukidhi mahitaji yao ya kimsingi, wazazi huwarejesha watoto wao shuleni. Hii imethibitshwa kuwa kweli mara tu kizingiti kinapovukwa. Hata kama uwezekano wa thamani ya kiuchumi ya ajira ya watoto inaongezeka baada yao kurudishwa shuleni.
Ukosefu wa vyuo vikuu bora na kiwango cha chini cha kukubalika katika vyuo hivi ni dhahiri katika nchi zilizo na idadi kubwa ya watu. Baadhi za nchi zina mitaala mikuu inayoweza kubadilika kwa urahisi, inayofanana na yenye miundo zaidi.
Kutokana na utandawazi shinikizo kwa wanafunzi katika shughuli za mtaala zimeongezeka
Kuondolewa kwa asili mia fulani ya wanfunzi kwa ajili ya uboreshaji wa masomo (kwa kawaida hufanywa shuleni baada ya daraja la kumi)
India inakuza teknolojia na mtandao. India ilizindua EDUSAT, elimu ya setilaiti ambayo inaweza kuwafikia wengi kwa gharama ya chini. Kuna pia mpango ulioanzishwa na shirika la OLPC, kundi lililotokana na maabara ya MIT lililoungwa mkono na mashirika makuu ili kukuza kompyuta ya kupakata ambayo ingeghalimu $100, ili kuwezesha kuwasilisha elimu ya programu ya kompyuta. Kompyuta hizi zimesambaa kote kufikia mwaka wa 2009. Kompyuta hizi zinauzwa au kutolewa kama msaada. Hii itawezesha nchi zinazoendelea kuwapa watoto wao elimu kwa kutumia mitambo.
Barani Afrika, shirika la NEPAD limezindua programu ya masomo ya mtandao inayotoa vifaa vya kompyuta na masomo ya mtandao kwa shule zote za msingi na upili kwa kipindi cha miaka kumi. Vikundi vya binafsi kama vile Wamormoni, wanajikakamua kuwapa watu fursa ya kupokea elimu katika nchi zinazoendelea kupitia miradi kama vile Perpetual Educational Fund. Mradi wa maendeleo kimataifa inayofahamika kama com iliyoanza kwa msaada wa rais wa Marekani Bill Clinton, hutumia mtandao kuwezesha ushirikiano wa watu binafsi kuzungumzia maswala ya maendeleo ya jamii.
Umataifishaji
Elimu inaendelea kuwa jambo la kimataifa. Si vifaa vyake tu vinavyoendelea kuathiriwa na mazingira ya kimataifa yenye ukwasi bali pia mabadiliko ya wanafunzi katika viwango vyote yanayochangia kuendesha jukumu hili muhimu. Kwa mfano kule Uropa, imechechemua mabadilishano kati ya vyuo vikuu vya Uropa. Vile vile, hutoa fursa nyingi kwa wanafunzi kutoka Asia ya kati na Uropa mashariki. Wasomi wengi hudai kwamba ingawa mfumo fulani unaweza kuzingatiwa kuwa bora au mbaya kuliko mwingine, kuzoea aina tofauti ya elimu mara nyingi huonwa kuwa elementi muhimu ya kuzoea masomo ya kimataifa.[34]
Dini na elimu
Elimu katika dini ya Uislamu ni muhimu kwa wake na waume, haswa kwa watoto wadogo. Kinyume na dhana ya kawaida, kutafuta aina zote za maarifa, yawe ya kitaaluma, ya kidini au ya kidunia yanaruhusiwa kwa watu wa umri wowote. Hata hivyo, masomo ya umri mdogo huonwa kuipa akili fursa ya kumakinika bila kuathiriwa na shida na majukumu ya maisha ya utu uzima.[35]
Tazama pia
Udanganyifu katika elimu
Elimu ya watu wazima
Elimu mbadala
Elimu ya kale
Elimu ya kushirikiana
Elimu linganishi
Mtaala
Masomo ya mtaala
Elimu ya kukua
Elimu ya mbali
Elimu ya mtandao
Elimu ya kielezo
Mabadiliko ya elimu
Elimu ya katuni
Utafiti wa elimu
Elimu ya teknolojia
Mbinu mwafaka ya elimu
Elimu ya biashara
Elimu ya majaribio
Elimu ya vipaji
Faharasa ya maneno yenye uhusiano na elimu
Elimu ya kuhitimu
Historia ya elimu
Kisomo cha nyumbani
Ufundishaji
Teknolojia ya kuelekeza
Elimu ya lugha
Kujifunza
Kusoma kwa kufundisha (LdL)
Jamii inayosoma
Sayansi ya kusoma
Elimu ya sheria
Elimu ya maishani
Orodha ya walimu
Elimu ya matibabu
Jamii inayotumia masomo ya mtandao
Elimu ya amani
Falsafa ya elimu
Elimu ya umma
Elimu ya ziada
Elimu ya makazi
Shule
Shule ya siku zijazo
Elimu ya jinsia moja
Sosholojia ya elimu
Elimu kwa mahitaji maalum
Uainishaji wa malengo ya elimu
Mwalimu
Elimu ya juu
Chuo Kikuu
Elimu ya kweli na sawa
Elimu ya kiufundi
Marejeo
Viungo vya nje
at Curlie
kutoka UCB Libraries GovPubs
Jamii:Elimu
| https://sw.wikipedia.org/wiki/Elimu |
{
"plaintext_start_byte": [
1,
191,
853,
1118
],
"plaintext_end_byte": [
143,
793,
1037,
1396
]
} | هل البتراء الأردنية مدرجة على لائحة اليونسكو للتراث العالمي؟ | قائمة مواقع التراث العالمي في الأردن | arabic | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
يوجد في الأردن العديد من المناطق التاريخية التي تم ادراجها ضمن التراث العالمي
القائمة
القائمة المؤقتة
بالإضافة إلى المواقع المدرجة في قائمة التراث العالمي، تطرح الدول الأعضاء قائمة من المواقع المؤقتة المحتمل إضافتها إلى القائمة والتي تكون بانتظار الترشيح. ولا تُقبل الترشيحات لإدراج المواقع في قائمة التراث العالمي إلا إذا كانت مدرجة في القائمة المؤقتة.[7] حتى عام 2016، كان عدد المواقع الأردنية المدرجة في القائمة المؤقتة 14 موقعاً:[8]
المواقع على الخارطة
طالع أيضاً
السياحة في الأردن
قائمة مواقع التراث العالمي في غرب آسيا
قائمة مواقع التراث العالمي في الدول العربية
المصادر
طالع أيضاً
المصادر
روابط خارجية
تصنيف:قوائم مواقع التراث العالمي
تصنيف:قوائم مواقع جذب سياحي في الأردن
تصنيف:مواقع التراث العالمي في الأردن
تصنيف:مواقع التراث العالمي في الدول العربية
| https://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%82%D8%A7%D8%A6%D9%85%D8%A9%20%D9%85%D9%88%D8%A7%D9%82%D8%B9%20%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%AB%20%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%8A%20%D9%81%D9%8A%20%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%B1%D8%AF%D9%86 |
{
"plaintext_start_byte": [
0,
287,
949,
1211,
1674,
2168,
2844,
3061,
3594,
4003,
4317,
4477,
4928,
5611,
5997,
6649,
7017
],
"plaintext_end_byte": [
279,
941,
1210,
1673,
2167,
2800,
3060,
3553,
4002,
4316,
4476,
4927,
5610,
5967,
6648,
7009,
7358
]
} | サービス業の発展は何に起因する？ | 研究開発サービス業 | japanese | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} | 研究開発サービス業（けんきゅうかいはつサービスぎょう）とは、企業等の研究開発プロセスの一部、または、全部についてその受け手となって、研究開発業務をサービスとして提供する業態のことをいう。
概要
現在は企業等の研究開発活動の一部がアウトソースされる形態が多いため、研究開発サービス業の内容は、研究開発の受託、設計や試作の請負、先端材料などの検査・分析、研究開発者の派遣、技術調査・コンサルティング等まで多岐に及ぶ。将来的には、付加価値が高く、かつ、競争力のある研究開発サービスを主体的に提供する業態に発展することが期待されている。近年、産業におけるイノベーションや生産性向上を支援するという重要な役割を担う分野として注目されている。
背景
従来、研究開発業務のアウトソーシングといえば、検査分析といった定型業務の外部委託が主流であったが、近年、より創造性が求められる研究開発活動自体がアウトソースされる傾向にある。
このオープンイノベーションの進展を受け、従来、製造業に属していた企業も、試作サービスなど「技術力」を売りとするサービス産業への転換が進んでいる。特に大田区や川崎市といった中小のものづくり企業が集積する地域では、すでに多くの中小企業が、大量生産型から多品種少量生産型の試作中心のビジネスモデルに移行しつつある。
さらに、研究開発サービスの提供を業務とする新たなビジネスモデルを持ったベンチャーが出現しており、半導体の試作を請負う半導体シャトルサービス（半導体理工学研究センター、イー・シャトル、TSMCジャパンなど）や医薬品開発・臨床試験受託サービス（医薬分子設計、ファルマデザイン、東京CRO、TSDジャパン、シミックなど）分野などでの活躍が見られる。
米国ではITクラスターやバイオクラスターにおいて、研究開発サービス事業者が重要な役割を担っている。例えば、シリコンバレーに集積するハイテク企業約5,000社のうち、研究開発・サービス業は約2,000社程度といわれている。また、グラクソ・スミスクラインの研究施設を中核とした医療・バイオ系クラスターであるリサーチ・トライアングル・パーク（ノースカロライナ州）には、バイオベンチャー約140社に対して、65社のバイオ研究関連サービスが集積している。
研究開発サービス業を巡る課題
中小の製造加工業者による試作サービスの対価は、試作品や図面等を無料で大企業に提供し、後にくる大量生産発注によりコスト回収するという構造であった。
その場合、発注側である大企業との力関係、中小企業自身自らが研究開発サービスを提供している認識が薄いことから、試作開発サービスを行った中小企業が知的貢献に見合う十分な対価を獲得できていない状況がある。こうした技術力をコアコンピタンスとした試作サービス等の知的貢献を正当に評価し、適正対価を回収する取引慣行の確立が課題となっている。
研究開発サービスの仲介取引
日本の研究開発サービス取引は、系列グループ内部での取引が大半を占め、系列外企業への委託は例外的である。その原因として、アイデアの盗難といった受注側（中小企業中心）の懸念と、開発動向の漏洩や技術レベルに係わる信頼性の問題といった発注側（大企業中心）の懸念があると考えられる。
このような情報の非公開性・非対称性が存在する市場においては、発注者の匿名性や適正な技術レベル・技術成果が担保され、また受注者に適正な対価を獲得できるよう第3者の立場から取引を仲介する取引市場の確立が必要となる。
大田区や川崎市産業振興財団、京都試作プラットフォームなどが、技術ニーズ・シーズのマッチングを支援している。
米国では、商品開発にあたって外部ソースを50%利用することを掲げたP&G社の「コネクト・アンド・ディベロップ戦略」に見られるように、研究開発にあたって外部リソースの活用が進んでいる。このオープンイノベーションの進展を背景に、ニーズに合った研究開発業者を世界中から見つけ出せるよう民間の仲介事業が発達している。
代表的な仲介事業者としては、ナインシグマ社やイノセンティブ社が挙げられる。ナインシグマ社は2006年10月に日本法人を設立し、日本で初めての民間の研究開発に係る仲介事業者として活動しており、米国本社、欧州支社（ベルギー）とのグローバルネットワークにより、世界200万以上の科学技術者をネットワークし、年間10000件以上の技術提案を集めている。イノセンティブ社も、北米、中国、ロシア、インド、東欧を中心に175ヶ国、約10万人の研究者が参加するなど、グローバルな展開を見せている。
世界中から最先端のイノベーション情報を集める動きとして、米国で毎年CoDevフォーラム（事務局：PDMA、The MANAGEMENT ROUNDTABLE）が開催されており、2008年はゼネラル・エレクトリック、ヒューレット・パッカード、IBM、マイクロソフトなど100社を超える参加があった。
各国の施策動向
日本
経済産業省では、研究開発サービス業を製造業など各産業の国際競争力を支える役割を担う重要なサポーティングインダストリの一つと認識しており、研究開発サービス業の生産性向上のための施策として、「研究開発サービス業の生産性向上プログラム」を策定した（2008年4月30日）。さらに産業活力再生特別措置法に基づく「研究開発サービス業の活力の再生に向けた基本指針」が4大臣連名で共同告示されている（総務省、厚労省、農水省、経産省共管、2008年6月23日官報掲載）。
上記プログラムの策定を受けて、研究開発サービス業研究会（委員長：丹羽清東京大学教授、事務局：社団法人研究産業協会）を立上げ、研究サービス業界の統計整備、生産性指標の策定、知財等の取引ルールの整備などについて検討し、調査報告書を発行している。
中国
「科学技術進歩法」（2007年12月改正）において、「国は技術市場を育成し発展させるとともに、技術評価や技術仲介等の活動に従事する仲介サービス機関の設立を推奨する」（第27条前段）ことを定め、国を挙げて技術の取引市場の育成を目指している。
関連項目
外部リンク
| https://ja.wikipedia.org/wiki/%E7%A0%94%E7%A9%B6%E9%96%8B%E7%99%BA%E3%82%B5%E3%83%BC%E3%83%93%E3%82%B9%E6%A5%AD |
{
"plaintext_start_byte": [
2,
1137,
2207,
4003,
4492,
6787,
8696,
9261,
11409,
13894,
14497,
15558,
18362,
20752,
23595,
25622,
28127,
30141,
31142,
32728,
35569,
38837,
39866,
40358,
43080,
44127,
45698,
48780,
50557,
55105,
56524,
57501,
57821,
59779,
62637,
63876,
64603,
65626,
67460,
68799,
71418,
73292,
74395,
76419,
78773,
79546,
81248,
82232,
84765,
85890,
88602,
90113,
91011,
92324,
93498,
95718
],
"plaintext_end_byte": [
1136,
2206,
3983,
4463,
6786,
8695,
9260,
11383,
13877,
14480,
15523,
18263,
20751,
23594,
25562,
28126,
30140,
31110,
32727,
35568,
38836,
39748,
40357,
43079,
44092,
45697,
48779,
50556,
55104,
56486,
57469,
57820,
59778,
62636,
63875,
64602,
65548,
67459,
68657,
71417,
73291,
74363,
76418,
78772,
79448,
81159,
82200,
84764,
85849,
88601,
90112,
90970,
92323,
93497,
95645,
96215
]
} | เยื่อหุ้มสมองอักเสบ เกิดจากอะไร? | เยื่อหุ้มสมองอักเสบ | thai | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
เยื่อหุ้มสมองอักเสบ[11] หรือ<b data-parsoid='{"dsr":[2683,2724,3,3]}'>เยื่อหุ้มสมอง (และไขสันหลัง) อักเสบ[12] (English: meningitis) เป็นภาวะที่มีการอักเสบของเยื่อที่อยู่รอบสมองและไขสันหลังซึ่งเรียกรวมว่าเยื่อหุ้มสมอง การอักเสบนี้อาจเกิดจากการติดเชื้อไวรัส แบคทีเรีย หรือจุลชีพอื่นๆ และบางครั้งเกิดจากยาบางชนิด เป็นภาวะที่อาจเป็นอันตรายถึงชีวิตเนื่องจากเป็นการอักเสบที่อยู่ใกล้เนื้อสมองและไขสันหลัง ดังนั้นจึงเป็นภาวะฉุกเฉินทางการแพทย์
อาการที่พบบ่อยได้แก่อาการปวดศีรษะและคอแข็งเกร็งพร้อมกับมีไข้ สับสนหรือซึมลง อาเจียน ทนแสงจ้าหรือเสียงดังไม่ได้ บางครั้งอาจมีเพียงอาการแบบไม่จำเพาะเจาะจง เช่น อาการไม่สบายตัวหรือง่วงซึมได้โดยเฉพาะในเด็กเล็ก หากมีผื่นร่วมด้วยอาจบ่งชี้ถึงสาเหตุเฉพาะบางอย่างของเยื่อหุ้มสมองอักเสบ เช่น เกิดจากการติดเชื้อแบคทีเรีย<i data-parsoid='{"dsr":[3532,3549,2,2]}'>เมนิงโกคอคคัส ซึ่งมีผื่นที่มีลักษณะเฉพาะ
แพทย์อาจเจาะน้ำไขสันหลังเพื่อวินิจฉัยหรือแยกโรคเยื่อหุ้มสมองอักเสบ ทำโดยใช้เข็มเจาะเข้าช่องสันหลังเพื่อนำเอาน้ำหล่อสมองไขสันหลังออกมาตรวจทางห้องปฏิบัติการ การรักษาโดยทั่วไปทำโดยให้ยาปฏิชีวนะอย่างทันท่วงที บางครั้งอาจมีการใช้ยาสเตียรอยด์เพื่อป้องกันภาวะแทรกซ้อนจากการอักเสบรุนแรง เยื่อหุ้มสมองอักเสบอาจนำไปสู่ภาวะแทรกซ้อนระยะยาวที่รุนแรง เช่น หูหนวก โรคลมชัก โพรงสมองคั่งน้ำ และสติปัญญาเสื่อมถ่อย โดยเฉพาะหากรักษาไม่ทันท่วงที เยื่อหุ้มสมองอักเสบบางชนิดอาจสามารถป้องกันได้ด้วยการให้วัคซีน เช่น เยื่อหุ้มสมองอักเสบที่เกิดจากเชื้อเมนิงโกคอคคัส, ฮีโมฟิลุส อินฟลูเอนซา ชนิดบี, นิวโมคอคคัส หรือไวรัสคางทูม เป็นต้น
สาเหตุ
เยื่อหุ้มสมองอักเสบส่วนใหญ่เกิดจากการติดเชื้อ โดยเฉพาะเชื้อไวรัส[13] แบคทีเรีย เชื้อรา และปรสิต ตามลำดับ[4] และยังอาจเกิดจากสาเหตุอื่นที่ไม่ใช่การติดเชื้อได้ด้วย[4]
แบคทีเรีย
แบคทีเรียที่ทำให้เกิดเยื่อหุ้มสมองอักเสบนั้นแตกต่างออกไปตามช่วงอายุ ในทารกแรกเกิดจนถึงอายุ 3 ปี เชื้อส่วนใหญ่เป็น สเตร็ปโตคอคคัส กลุ่ม B (ชนิดย่อยที่ 3 ซึ่งปกติอาศัยอยู่ในช่องคลอด) และเชื้อในทางเดินอาหาร เช่น เอสเคอริเชีย โคไล (ชนิดที่มีแอนติเจน K1) ลิสทีเรีย โมโนซัยโตจีเนส (ซีโรทัยป์ IVb) ซึ่งอาจทำให้เกิดโรคในทารกแรกเกิดและเกิดการระบาดได้ เด็กโตขึ้นมาส่วนใหญ่ติดเชื้อ ไนซีเรีย เมนิงไจไทดิส (เมนิงโกคอคคัส), สเตรปโตคอคคัส นิวโมนิอี (ซีโรทัยป์ 6, 9, 14, 18 และ 23) และฮีโมฟิลุส อินฟลูเอนเซ ชนิด B ในเด็กอายุน้อยกว่า 5 ปีที่ไม่ได้รับวัคซีน[2][8] ส่วนในผู้ใหญ่นั้น เชื้อ N. meningitidis และ S. pneumoniae เป็นสาเหตุของเยื่อหุ้มสมองอักเสบจากแบคทีเรียรวมกัน 80% โดยผู้ที่มีอายุมากกว่า 50 ปี จะมีความเสี่ยงเพิ่มขึ้นกับ L. monocytogenes[8][3] อัตราการเกิดเยื่อหุ้มสมองอักเสบจากเชื้อนิวโมคอคคัสเริ่มน้อยลงทั้งในเด็กและผู้ใหญ่ เนื่องจากมีการนำวัคซีนนิวโมคอคคัสเข้ามาใช้[14]
การบาดเจ็บของกะโหลกศีรษะทำให้มีโอกาสที่แบคทีเรียในโพรงจมูกจะเข้าไปถึงชั้นเยื่อหุ้มสมองได้ เช่นเดียวกับผู้ที่เคยทำทางเชื่อมเนื้อสมองหรือสิ่งอื่นที่ใกล้เคียงจะมีความเสี่ยงที่จะติดเชื้อผ่านเครื่องมือเหล่านี้ ในกรณีเช่นนี้เชื้อส่วนใหญ่จะเป็นเชื้อสแตฟฟิลโลคอคคัสรวมถึงซูโดโมแนสและแบคทีเรียกรัมลบชนิดแท่งอื่นๆ[8] เชื้อกลุ่มเดียวกันนี้พบบ่อยเช่นกันในผู้ป่วยที่มีภูมิคุ้มกันบกพร่อง[2] ผู้ป่วยที่มีการติดเชื้อบริเวณศีรษะและคอเช่นหูชั้นกลางอักเสบหรือปุ่มกระดูกกกหูอักเสบอาจมีเยื่อหุ้มสมองอักเสบตามมาได้แม้ไม่มากนัก[8] ผู้ป่วยที่เคยรับการผ่าตัดฝังประสาทหูชั้นในเทียมเพื่อรักษาภาวะสูญเสียการได้ยินมีความเสี่ยงที่จะเกิดเยื่อหุ้มสมองอักเสบจากเชื้อนิวโมคอคคัส[15]
เยื่อหุ้มสมองอักเสบจากวัณโรคเกิดจากการติดเชื้อมัยโคแบคทีเรียม ทิวเบอร์คูโลซิส พบได้บ่อยในประเทศที่มีการระบาดของวัณโรคเช่นประเทศไทย[16] โดยเฉพาะในผู้ป่วยที่มีภูมิคุ้มกันบกพร่อง เช่นผู้ป่วยเอดส์[17]
การเกิดเยื่อหุ้มสมองอักเสบจากแบคทีเรียซ้ำๆ อาจเป็นผลจากการมีความผิดปกติของโครงสร้างไม่ว่าจะเป็นตั้งแต่กำเนิดหรือเป็นภายหลัง หรือเป็นผลจากความผิดปกติของระบบภูมิคุ้มกัน[18] ความผิดปกติของโครงสร้างทำให้เกิดมีทางเชื่อมต่อระหว่างสิ่งแวดล้อมภายนอกกับระบบประสาท สาเหตุส่วนใหญ่ของการเกิดเยื่อหุ้มสมองเป็นซ้ำคือการมีกะโหลกศีรษะแตก[18] โดยเฉพาะตำแหน่งฐานกะโหลกศีรษะหรือการมีรอยแตกเชื่อมต่อกับโพรงอากาศหรือพีทรัสปิรามิด[18] บททบทวนวรรณกรรมรายงานกรณีผู้ป่วย 363 รายที่เกิดเยื่อหุ้มสมองอักเสบเป็นซ้ำพบว่า 59% มาจากความผิดปกติของโครงสร้าง 36% มาจากภูมิคุ้มกันบกพร่อง (เช่นภาวะพร่องคอมพลีเมนท์ ซึ่งทำให้เสี่ยงต่อเยื่อหุ้มสมองอักเสบซ้ำจากเชื้อเมนิงโกคอคคัสเป็นพิเศษ) และ 5% เกิดจากการมีการติดเชื้อบริเวณข้างเคียงเยื่อหุ้มสมองที่ยังคงเป็นอยู่ต่อเนื่อง[18]
ไร้เชื้อ
เยื่อหุ้มสมองอักเสบไร้เชื้อนั้นโดยคร่าวๆ หมายถึงเยื่อหุ้มสมองอักเสบทุกชนิดที่ไม่สามารถยืนยันได้ว่าเกิดจากการติดเชื้อแบคทีเรีย ซึ่งอาจเกิดจากไวรัส หรืออาจเป็นการติดเชื้อแบคทีเรียที่ได้รับการรักษาไปบางส่วนแล้วก็ได้ ทำให้เชื้อแบคทีเรียหายไปจากเยื่อหุ้มสมอง หรือการติดเชื้อเกิดขึ้นที่บริเวณข้างเคียงเยื่อหุ้มสมอง เช่น โพรงอากาศอักเสบ หรืออาจเกิดจากเยื่อหุหัวใจอักเสบ ทำให้มีการติดเชื้อที่ลิ้นหัวใจแล้วแพร่กระจายไปทางระบบเลือด หรืออาจเป็นผลจากการติดเชื้อแบคทีเรียรูปเกลียวสไปโรชีท เช่น เทรโปนีมา พาลลิดุม ซึ่งก่อโรคซิฟิลิส หรือบอร์เรเลีย เบิร์กโดร์เฟอไร ซึ่งก่อโรคไลม์ บางครั้งอาจพบเยื่อหุ้มสมองอักเสบได้ในมาลาเรียสมอง หรืออาจเป็นเยื่อหุ้มสมองอักเสบที่เกิดจากเชื้อรา เช่น คริปโตคอคคัส นีโอฟอร์แมนส์ซึ่งมักพบในผู้ป่วยภูมิคุ้มกันบกพร่อง เช่นเอดส์ นอกจากนี้ยังมีเยื่อหุ้มสมองอักเสบจากเชื้ออะมีบา เช่น นีกลีเรีย ฟาวเลอไร ซึ่งติดจากแหล่งน้ำจืด เป็นต้น[4]
ไวรัส
ไวรัสที่ทำให้เกิดเยื่อหุ้มสมองอักเสบได้ เช่น เอนเทอโรไวรัส เฮอร์ปีส์ซิมเพลกซ์ไวรัสชนิดที่ 2 (ชนิดที่ 1 ก็พบได้แต่น้อย) วาริเซลลาซอสเตอร์ไวรัส (ทำให้เกิดอีสุกอีใสและงูสวัด) ไวรัสคางทูม เอชไอวี และแอลซีเอ็มวี[19]
ปรสิต
ส่วนใหญ่จะนึกถึงการติดเชื้อปรสิตก็ต่อเมื่อมีการตรวจพบอีโอซิโนฟิลในน้ำหล่อสมองไขสันหลัง ส่วนใหญ่เป็นเชื้อแองจิโอสตรองไจลัส แคนโตเนนซิส (พยาธิหอยโข่ง) หรือนาโทสโตมา สปินิเจอรัม (พยาธิตัวจี๊ด) สาเหตุของเยื่อหุ้มสมองอักเสบที่มีอีโอซิโนฟิลสูงสาเหตุอื่นๆ ที่พบน้อยแต่อาจต้องนึกถึงได้แก่วัณโรค ซิฟิลิส โรคติดเชื้อราคริปโตค็อกคัส โรคติดเชื้อราค็อกซิดิออยด์[20][21][22]
ไม่ติดเชื้อ
เยื่อหุ้มสมองอักเสบอาจเกิดจากสาเหตุที่ไม่ใช่การติดเชื้อได้หลายอย่าง เช่น การแพร่กระจายของมะเร็งมายังเยื่อหุ้มสมอง (เยื่อหุ้มสมองอักเสบเหตุเนื้องอก)[23] และยาบางชนิด ส่วนใหญ่เป็นยาในกลุ่มยาแก้อักเสบชนิดไม่ใช่สเตรอยด์ ยาปฏิชีวนะ และอิมมูโนกลอบูลินแบบให้ทางหลอดเลือดดำ[24] หรืออาจเกิดจากภาวะการอักเสบอื่นๆ ได้หลายอย่าง เช่น ซาร์คอยโดซิส (ซึ่งในกรณีนี้จะเรียกว่าซาร์คอยโดซิสที่ระบบประสาท) โรคของเนื้อเยื่อเกี่ยวพัน เช่น ลูปัส อีริทีมาโตซัส ทั่วร่าง หรือหลอดเลือดอักเสบบางชนิด เช่น โรคเบเซท[4] ถุงน้ำของหนังกำพร้าและเดอร์มอยด์ซีสต์อาจหลั่งสารที่ทำให้เกิดการระคายเคืองเข้าช่องใต้เยื่อหุ้มสมองชั้นกลางทำให้เกิดเยื่อหุ้มสมองอักเสบได้[4][18] เยื่อหุ้มสมองอักเสบแบบมอลลาเร็ตเป็นกลุมอาการอย่างหนึ่งที่ทำให้มีเยื่อหุ้มสมองอักเสบไร้เชื้อเป็นซ้ำๆ ปัจจุบันเชื่อว่าเกิดจากการติดเชื้อเฮอร์ปีส์ซิมเพล็กซ์ไวรัสชนิดที่ 2 นอกจากนี้ไมเกรนยังอาจเป็นสาเหตุของเยื่อหุ้มสมองอักเสบได้แต่พบน้อยมาก ส่วนใหญ่จะให้การวินิจฉัยก็ต่อเมื่อตรวจหาสาเหตุอื่นๆ แล้วยังไม่พบ[4]
อาการและอาการแสดง
ลักษณะทางคลินิก
อาการที่พบบ่อยที่สุดในผู้ป่วยที่เป็นผู้ใหญ่ได้แก่อาการปวดศีรษะ พบบ่อยถึงเกือบ 90% ของผู้ป่วยเยื่อหุ้มสมองอักเสบจากแบคทีเรีย รองลงมาได้แก่อาการคอแข็งเกร็ง[25] อาการสามอย่างที่มักใช้เป็นเกณฑ์ในการวินิจฉัยได้แก่อาการคอแข็งเกร็ง ไข้สูงเฉียบพลัน และการเปลี่ยนแปลงของสภาพจิต อย่างไรก็ดีผู้ป่วยเยื่อหุ้มสมองอักเสบจากแบคทีเรียเพียง 44-46% เท่านั้นที่มีอาการครบทั้งสามอย่างนี้[25][13] หากไม่มีอาการใดๆ เลยในสามอย่าง โอกาสเป็นเยื่อหุ้มสมองอักเสบมีน้อยมาก[13] อาการแสดงอื่นที่มักพบว่ามีความสัมพันธ์กับเยื่อหุ้มสมองอักเสบได้แก่อาการทนแสงจ้าไม่ได้และทนเสียงดังไม่ได้ ผู้ป่วยเด็กเล็กมักไม่มีอาการดังที่กล่าวมา โดยอาจมีอาการเพียงดูไม่สบายหรือดูหงุดหงิดก็ได้[2] ทารกที่อายุไม่เกิน 6 เดือนอาจพบมีกระหม่อมโป่งตึงได้ อาการอื่นๆ ที่อาจใช้แยกโรคเยื่อหุ้มสมองอักเสบออกจากภาวะอื่นที่ไม่อันตรายเท่าได้ในเด็กเล็กได้แก่ อาการปวดขา แขนขาเย็น และสีผิวผิดปกติ[26]
การมีคอแข็งเกร็งนั้นพบได้ในผู้ป่วยเยื่อหุ้มสมองอักเสบจากแบคทีเรียที่เป็นผู้ใหญ่สูงถึง 70% อาการแสดงอื่นของภาวะระคายเคืองเยื่อหุ้มสมองนั้น เช่น มีอาการแสดงเคอร์นิกหรือบรุดซินสกี โดยอาการแสดงเคอร์นิกตรวจโดยให้ผู้ป่วยนอนหงาย แพทย์จับขาให้สะโพกและเข่าของผู้ป่วยงอ 90 องศา แล้วเหยียดขาออก การที่ผู้ป่วยมีอาการเจ็บปวดเมื่อแพทย์พยายามจับขาให้เหยียดออกจนเกร็งต้านคือผลการตรวจอาการแสดงเคอร์นิกเป็นบวก ส่วนอาการแสดงบรุดซินสกีนั้นคือมือแพทย์จับคอผู้ป่วยก้มลงในท่านอนแล้วผู้ป่วยมีการงอสะโพกและเข่าขึ้นโดยไม่ได้ตั้งใจ ถึงแม้อาการแสดงทั้งสองนี้จะถูกใช้ในการคัดกรองเยื่อหุ้มสมองอักเสบอยู่โดยทั่วไป แต่ความไวของการตรวจทั้งสองยังมีข้อจำกัดมาก[13][27] ทั้งนี้การตรวจทั้งสองมีความจำเพาะต่อภาวะเยื่อหุ้มสมองอักเสบสูง น้อยมากที่จะพบในโรคอื่น[13] การตรวจอีกอย่างหนึ่งเรียกว่า "การทำท่าให้กระตุกโดยเน้น" (jolt accentuation maneuver) ช่วยในการตรวจว่าผู้ป่วยที่มีไข้และปวดศีรษะนี้มีเยื่อหุ้มสมองอักเสบหรือไม่ โดยให้ผู้ป่วยส่ายหน้าเร็วๆ ถ้าทำแล้วไม่มีอาการปวดศีรษะมากขึ้น แสดงว่ามีโอกาสน้อยที่จะเป็นเยื่อหุ้มสมองอักเสบ[13]
เยื่อหุ้มสมองอักเสบที่เกิดจากเชื้อแบคทีเรีย Neisseria meningitidis เรียกว่าเยื่อหุ้มสมองอักเสบจากเชื้อเมนิงโกคอคคัสหรือไข้กาฬหลังแอ่น[28] มีลักษณะแตกต่างจากเยื่อหุ้มสมองอักเสบชนิดอื่นโดยมีผื่นจุดเลือดที่กินบริเวณกว้างอย่างรวดเร็วนำมาก่อนอาการอื่นๆ[26] ผื่นนี้จะมีจุดเลือดออกสีแดงหรือม่วงขนาดเล็กและมีจำนวนมากอยู่บนตัว ขา เยื่อบุ ตาขาว บางครั้งพบที่ฝ่ามือฝ่าเท้า กดแล้วไม่จางลง ถึงแม้จะไม่ได้พบในผู้ป่วยเยื่อหุ้มสมองอักเสบจากเชื้อเมนิงโกคอคคัสทุกคนแต่ก็ค่อนข้างมีความจำเพาะกับโรค อย่างไรก็ดียังสามารถพบในเยื่อหุ้มสมองอักเสบจากเชื้อแบคทีเรียชนิดอื่นได้[2] ข้อชวนสงสัยเชื้อที่เป็นสาเหตุอื่นๆ เช่น อาการของโรคมือ เท้า ปาก และเริมอวัยวะเพศ มีความสัมพันธ์กับเยื่อหุ้มสมองอักเสบจากไวรัสหลายๆ ชนิด[19]
ภาวะแทรกซ้อนระยะแรก
ผู้ป่วยเยื่อหุ้มสมองอักเสบอาจแสดงอาการอื่นๆ ในระยะแรกของโรคได้ อาการเหล่านี้อาจจำเป็นต้องได้รับการรักษาเฉพาะ บางครั้งบ่งชี้พยากรณ์โรคที่แย่ การติดเชื้ออาจทำให้เกิดภาวะพิษเหตุติดเชื้อ กลุ่มอาการตอบสนองต่อการอักเสบทั่วร่างกาย ความดันเลือดตก หัวใจเต้นเร็ว ไข้สูงหรืออุณหภูมิกายต่ำผิดปกติ และ/หรือหายใจเร็วได้ ผู้ป่วยอาจมีความดันเลือดต่ำตั้งแต่ระยะแรกๆ โดยเฉพาะจากเชื้อเมนิงโกคอคคัส ความดันเลือดที่ต่ำนี้อาจทำให้เลือดไหลเวียนไปเลี้ยงร่างกายไม่เพียงพอได้[2] ภาวะเลือดแข็งตัวในหลอดเลือดแบบแพร่กระจายซึ่งมีการกระตุ้นการแข็งตัวของเลือดทั่วร่างกายมากผิดปกติอาจทำให้มีการอุดกั้นของหลอดเลือดที่ไปเลี้ยงอวัยวะและทำให้เกิดเลือดออกง่ายได้ ในภาวะติดเชื้อเมนิงโกคอคคัสนั้นอาจทำให้แขนขาเกิดเนื้อตายเน่าได้[2] การติดเชื้อเมนิงโกคอคคัสหรือนิวโมคอคคัสอย่างรุนแรงอาจทำให้มีการตกเลือดที่ต่อมหมวกไต ทำให้เกิดกลุ่มอาการวอเตอร์เฮาส์-ฟริเดอริกเซนได้ ซึ่งมักเป็นอันตรายถึงชีวิต[29]
เนื้อสมองอาจบวม ทำให้เกิดความดันในกะโหลกศีรษะสูง และเสี่ยงต่อการเกิดสมองถูกกดทับ อาจตรวจพบผู้ป่วยมีการเปลี่ยนแปลงของระดับความรู้สึกตัว ไม่มีรีเฟลกซ์รูม่านตาตอบสนองต่อแสง แขนขาเกร็งผิดปกติ[3] การอักเสบของเนื้อเยื่อสมองอาจทำให้เกิดการอุดกั้นจนน้ำหล่อสมองไขสันหลังไหลเวียนไม่ได้ตามปกติ มีโพรงสมองคั่งน้ำ[3] ผู้ป่วยอาจชักได้จากหลายสาเหตุ โดยในผู้ป่วยเด็กนั้นอาการชักสามารถพบเป็นอาการในเยื่อหุ้มสมองอักเสบระยะแรกๆ ได้ถึง 30% และมักไม่จำเป็นต้องมีสาเหตุอื่นเบื้องหลัง[8] นอกจากนี้การชักยังอาจเกิดจากการมีความดันในกะโหลกศีรษะสูงหรือเกิดจากบริเวณที่มีการอักเสบได้[3] การชักเฉพาะที่ การชักต่อเนื่อง การชักที่เป็นภายหลัง และการชักที่ไม่สามารถควบคุมได้ด้วยยา เป็นตัวบ่งชี้ว่าผลการรักษาระยะยาวอาจไม่ดีนัก[2]
การอักเสบของเยื่อหุ้มสมองอาจทำให้มีความผิดปกติของเส้นประสาทสมองได้ โดยอาจพบอาการเกี่ยวกับการมองเห็นหรือการได้ยินหลังการป่วยเยื่อหุ้มสมองอักเสบ การมีเนื้อสมองอักเสบหรือหลอดเลือดสมองอักเสบ รวมทั้งการเกิดลิ่มเลือดในหลอดเลือดดำสมองอาจนำไปสู่อาการอ่อนแรง ชา หรือมีการเคลื่อนไหวที่ผิดปกติในบริเวณที่ถูกควบคุมโดยเนื้อสมองส่วนนั้นๆ ได้
กลไกของโรค
เยื่อหุ้มสมองประกอบด้วยเยื่อสามชั้น เมื่อรวมกับน้ำหล่อสมองไขสันหลังแล้วนับเป็นโครงสร้างที่คอยห้อมล้อมปกป้องสมองและไขสันหลังซึ่งเป็นโครงสร้างหลักของระบบประสาทส่วนกลางเอาไว้ เยื่อเปียเป็นเยื่อละเอียดยึดติดกับผิวเนื้อสมองรวมทั้งรอยหยักทั้งหมด ไม่ให้สารใดผ่านได้ เยื่ออะแร็กนอยด์ (มีรูปร่างคล้ายใยแมงมุมจึงชื่อว่าอะแร็กนอยด์) ห่อหุ้มเยื่อเปียอยู่อย่างหลวมๆ โดยมีช่องว่างใต้เยื่ออะแร็กนอยด์แยกระหว่างเยื่อเปียและเยื่ออะแร็กนอยด์ หล่อด้วยน้ำหล่อสมองไขสันหลัง ชั้นนอกสุดคือเยื่อดูรา หนาและทนกว่าชั้นอื่นๆ ยึดติดกับเยื่ออะแร็กนอยด์และกะโหลกศีรษะ
ในเยื่อหุ้มสมองอักเสบจากแบคทีเรีย เชื้อแบคทีเรียมาถึงเยื่อหุ้มสมองได้สองทาง ทางหนึ่งคือผ่านทางระบบเลือด และอีกทางหนึ่งคือทางการสัมผัสโดยตรงระหว่างเยื่อหุ้มสมองกับโพรงจมูก ผิวหนัง หรือโครงสร้างอื่น ส่วนใหญ่เยื่อหุ้มสมองอักเสบเกิดจากเชื้อที่มาตามกระแสเลือด เชื้อเหล่านี้เดิมอยู่ในผิวเยื่อบุของร่างกาย เช่นโพรงจมูก ส่วนใหญ่มีการติดเชื้อไวรัสนำมาก่อนซึ่งทำให้มีการสูญเสียการทำงานเป็นชั้นเยื่อป้องกันของเยื่อบุปกติ เมื่อเชื้อแบคทีเรียเข้าถึงกระแสเลือดจะสามารถเข้าถึงช่องว่างใต้เยื่ออะแร็กนอยด์ในตำแหน่งที่ปราการกั้นเลือด-สมองเปิดช่องว่างได้ เช่นในตำแหน่งของคอรอยด์ เพล็กซัส ซึ่งเยื่อหุ้มสมองอักเสบในทารกแรกเกิด 25% เกิดจากการติดเชื้อสเตร็ปโตคอคคัสกลุ่ม Bจากกระแสเลือด ปรากฏการณ์เช่นนี้พบน้อยในผู้ใหญ่[2] การติดเชื้อโดยตรงถึงน้ำหล่อสมองไขสันหลังอาจเกิดจากการใส่อุปกรณ์คาไว้ เกิดจากกะโหลกแตกร้าว หรือเกิดจากการติดเชื้อของช่องคอหลังโพรงจมูกหรือโพรงอากาศข้างจมูกที่ทำให้เกิดทางเชื่อมกับช่องว่างใต้เยื่ออะแร็กนอยด์ บางครั้งอาจพบมีความผิดปกติแต่กำเนิดของเยื่อดูราเป็นสาเหตุได้[2]
การอักเสบซึ่งกินบริเวณกว้างในช่องว่างใต้เยื่ออะแร็กนอยด์นั้นส่วนใหญ่ไม่ได้เป็นผลจากการติดเชื้อแบคทีเรียโดยตรง แต่เป็นการตอบสนองของระบบภูมิคุ้มกันของร่างกายที่มีต่อแบคทีเรียที่เข้ามาในระบบประสาทส่วนกลาง เมื่อเซลล์ของระบบภูมิคุ้มกันของสมอง (แอสโตรซัยต์และไมโครเกลีย) รับรู้ถึงสารบนเยื่อหุ้มเซลล์ของแบคทีเรียก็จะหลั่งสารตัวกลางซึ่งทำหน้าที่คล้ายฮอร์โมนเรียกว่าซัยโตไคน์ออกมาเพื่อเรียกเซลล์ภูมิคุ้มกันอื่นๆ มายังบริเวณนั้น และกระตุ้นเนื้อเยื่ออื่นๆ ให้มีการตอบสนองทางภูมิคุ้มกัน ปราการกั้นเลือด-สมองเริ่มยอมให้มีสารผ่านเข้าออกได้มากขึ้น ทำให้เกิดการบวมของสมองแบบที่เกิดจากหลอดเลือด เซลล์เม็ดเลือดขาวจำนวนมากเคลื่อนเข้ามาอยู่ในน้ำหล่อสมองไขสันหลังทำให้เกิดการอักเสบของเยื่อหุ้มสมอง และนำไปสู่การบวมของสมองแบบที่เกิดจากเนื้อสมอง นอกจากนี้ผนังหลอดเลือดเองก็มีการอักเสบด้วย ทำให้มีเลือดไหลมาเลี้ยงเซลล์สมองน้อยลง เกิดเป็นการบวมของสมองแบบที่เกิดจากการบาดเจ็บของเซลล์ การบวมของสมองทั้งสามแบบนี้ทำให้เกิดการเพิ่มขึ้นของความดันในกะโหลกศีรษะ เมื่อประกอบกับการมีความดันเลือดลดต่ำซึ่งมักพบร่วมกับการติดเชื้อเฉียบพลัน ทำให้เลือดไหลมาเลี้ยงสมองยากขึ้น เซลล์สมองจึงขาดออกซิเจนและเข้าสู่กระบวนการตายของเซลล์หรืออะพอพโทซิส[2]
เป็นที่ทราบกันดีว่าการให้ยาปฏิชีวนะนั้นอาจทำให้กระบวนการดังที่กล่าวมาข้างต้นแย่ลงในช่วงแรกจากมีการตายของแบคทีเรีย ทำให้มีผลผลิตจากเยื่อหุ้มเซลล์ของแบคทีเรียถูกปลดปล่อยออกมามากขึ้น บางส่วนของการรักษา เช่น การให้คอร์ติโคสเตียรอยด์ มีจุดมุ่งหมายเพื่อลดการตอบสนองของระบบภูมิคุ้มกันที่เกิดขึ้นในขั้นตอนเหล่านี้[2][3]
การวินิจฉัย
การตรวจเลือดและภาพถ่ายรังสี
ผู้ป่วยที่ถูกสงสัยว่าจะมีเยื่อหุ้มสมองอักเสบมักควรได้รับการตรวจเลือดเพื่อหาสารบ่งชี้การอักเสบ (เช่น ซีรีแอ็กทีฟโปรตีน, การตรวจนับเม็ดเลือด) รวมถึงการเพาะเชื้อจากเลือด[8][31]
การตรวจที่สำคัญที่สุดในการยืนยันหรือแยกการวินิจฉัยเยื่อหุ้มสมองอักเสบคือการวิเคราะห์น้ำหล่อสมองไขสันหลังที่ได้จากการเจาะหลัง.[32] อย่างไรก็ดีการเจาะหลังนั้นห้ามทำในกรณีที่ผู้ป่วยมีความดันในกะโหลกศีรษะสูงหรือมีก้อนในสมอง ซึ่งก้อนนี้อาจเป็นเนื้องอกหรือฝีก็ได้ เนื่องจากหากเจาะหลังไปอาจทำให้สมองถูกกดทับ หากผู้ป่วยมีความเสี่ยงที่จะมีก้อนหรือมีความดันในกะโหลกศีรษะสูง (เช่น ได้รับบาดเจ็บที่ศีรษะ มีปัญหาภูมิคุ้มกันอยู่เดิม มีอาการทางระบบประสาทเฉพาะที่ หรือมีหลักฐานจากการตรวจร่างกายแสดงถึงการมีความดันในกะโหลกศีรษะสูง) มีคำแนะนำว่าควรได้รับการตรวจซีทีหรือเอ็มอาร์ไอก่อนที่จะเจาะหลัง[8][31][33] ซึ่งผู้ป่วยจำนวนนี้นับเป็น 45% ของผู้ป่วยผู้ใหญ่ทั้งหมด[3] หากจำเป็นจะต้องทำซีทีหรือเอ็มอาร์ไอก่อนเจาะหลัง หรือน่าจะเจาะหลังยาก แนวทางเวชปฏิบัติแนะนำว่าควรให้ยาปฏิชีวนะก่อนเพื่อไม่ให้การรักษาต้องล่าช้าออกไป[8] โดยเฉพาะหากคาดว่าจะใช้เวลาเกินกว่า 30นาที[31][33] ส่วนใหญ่ซีทีและเอ็มอาร์ไอจะทำในระยะหลังๆ เพื่อประเมินภาวะแทรกซ้อนที่เกิดจากเยื่อหุ้มสมองอักเสบ[2]
ผู้ป่วยเยื่อหุ้มสมองอักเสบขั้นรุนแรงอาจจำเป็นต้องได้รับการตรวจติดตามระดับอิเล็กโตรลัยต์ในเลือดเพื่อรักษาภาวะแทรกซ้อนที่อาจเกิดขึ้นได้อย่างทันท่วงที เช่น ภาวะโซเดียมในเลือดต่ำพบได้บ่อยในผู้ป่วยเยื่อหุ้มสมองอักเสบจากเชื้อแบคทีเรียจากทั้งภาวะขาดน้ำ ความผิดปกติของการหลั่งฮอร์โมนต้านการขับปัสสาวะ (SIADH) หรือการให้สารน้ำทางหลอดเลือดดำมากเกินไปได้[3][34]
การเจาะหลัง
การเจาะหลังมีขั้นตอนการทำโดยเริ่มจากการจัดท่าผู้ป่วย ส่วนใหญ่จัดในท่านอนตะแคง ให้ยาชาเฉพาะที่ ใส่เข็มเข้าไปยังช่องใต้เยื่อดูราเพื่อเก็บน้ำหล่อสมองไขสันหลัง เมื่อเข้าถึงจุดนี้แล้วจะมีการวัดความดันเปิดของน้ำหล่อสมองไขสันหลังโดยใช้แมนอมิเตอร์ ค่าปกติของความดันจะอยู่ที่ 6 ถึง 18 เซนติเมตรน้ำ[32] ความดันนี้มักพบว่าสูงกว่าปกติในผู้ป่วยเยื่อหุ้มสมองอักเสบจากเชื้อแบคทีเรีย[8][31] ลักษณะของของเหลวที่เห็นอาจพอบอกโรคได้ โดยน้ำที่ขุ่นแสดงว่ามีระดับโปรตีน เม็ดเลือดขาว เม็ดเลือดแดง และ/หรือแบคทีเรียสูง จึงชี้ว่าน่าจะเป็นเยื่อหุ้มสมองอักเสบจากแบคทีเรีย[8]
ตัวอย่างน้ำหล่อสมองไขสันหลังจะได้รับการตรวจหาและระบุชนิดของเม็ดเลือดขาว เม็ดเลือดแดง ระดับโปรตีนและระดับน้ำตาล[8] การนำไปย้อมสีกรัมอาจทำให้เห็นเชื้อแบคทีเรียซึ่งเป็นสาเหตุของเยื่อหุ้มสมองอักเสบจากเชื้อแบคทีเรียได้ แต่ถึงจะตรวจไม่พบเชื้อก็ไม่สามารถบอกได้ว่าไม่ใช่เยื่อหุ้มสมองอักเสบจากเชื้อแบคทีเรีย เนื่องจากจะสามารถตรวจพบเชื้อจากการย้อมสีกรัมได้เพียง 60% ของผู้ป่วยเท่านั้น นอกจากนี้ยังจะลดลงเหลือ 20% อีกด้วย หากผู้ป่วยได้รับยาปฏฺชีวนะก่อนที่จะเก็บตัวอย่างน้ำหล่อสมองไขสันหลัง นอกจากนี้การย้อมสีกรัมยังมีความน่าเชื่อถือน้อยในการติดเชื้อบางชนิด เช่น โรคติดเชื้อลิสเทอเรีย การนำตัวอย่างน้ำไปเพาะเชื้อนั้นมีความไวสูงกว่า และสามารถระบุชนิดของเชื้อก่อโรคได้ถึง 70-85% ของผู้ป่วย แต่ใช้เวลานานถึงประมาณ 48 ชั่วโมงจึงจะได้ผล[8] ชนิดของเม็ดเลือดขาวที่พบเด่นสามารถบ่งบอกถึงสาเหตุได้คร่าวๆ ว่าเกิดจากการติดเชื้อแบคทีเรีย (ส่วนใหญ่เป็นนิวโทรฟิลเด่น) หรือไวรัส (ส่วนใหญ่เป็นลิมโฟซัยต์เด่น)[8] ถึงแม้จะไม่เป็นตัวบ่งชี้ที่ชัดเจนในช่วงแรกของการดำเนินโรคก็ตาม นอกจากนี้หากพบมีอิโอซิโนฟิลเด่นยังบ่งชี้ว่าน่าจะมีสาเหตุมาจากปรสิตหรือเชื้อรา และอื่นๆ ได้ ถึงแม้จะพบค่อนข้างน้อยก็ตาม[21]
ค่าปกติของความเข้มข้นของกลูโคสในน้ำหล่อสมองไขสันหลังอยู่ที่มากกว่า 40% ของความเข้มข้นในเลือด ค่านี้มักต่ำลงในผู้ป่วยเยื่อหุ้มสมองอักเสบจากแบคทีเรีย ดังนั้นหากนำค่าความเข้มข้นของกลูโคสในน้ำหล่อสมองไขสันหลังหารด้วยความเข้มข้นของกลูโคสในเลือดแล้วมีสัดส่วนน้อยกว่า 0.4 จึงเป็นการบ่งชี้ว่ามีเยื่อหุ้มสมองอักเสบจากแบคทีเรีย[32] สำหรับในทารกแรกเกิด ค่าปกติของระดับกลูโคสในน้ำหล่อสมองไขสันหลังจะสูงกว่านี้ จึงต้องใช้เกณฑ์ตัดที่ 0.6 (60%) ซึ่งถ้าต่ำกว่าสัดส่วนนี้จึงจะถือว่าผิดปกติ[8] การมีระดับของแลคเตตในน้ำหล่อสมองไขสันหลังที่สูงช่วยบ่งว่าน่าจะเป็นเยื่อหุ้มสมองอักเสบจากแบคทีเรีย เช่นเดียวกันกับการมีจำนวนเม็ดเลือดขาวสูง[32]
มีการตรวจพิเศษมากมายที่ถูกออกแบบมาเพื่อแยกชนิดต่างๆ ของเยื่อหุ้มสมองอักเสบ การทดสอบการตกตะกอนของลาเท็กซ์อาจให้ผลเป็นบวกได้ในการติดเชื้อ Streptococcus pneumoniae, Neisseria meningitidis, Haemophilus influenzae, Escherichia coli และเสตร็ปโตคอคคัสกลุ่ม B ส่วนใหญ่ไม่แนะนำให้ใช้ตรวจเป็นประจำเนื่องจากน้อยครั้งที่จะเปลี่ยนแปลงวิธีการรักษา แต่อาจมีที่ใช้ในกรณีที่ตรวจด้วยวิธีอื่นแล้วไม่สามารถให้การวินิจฉัยได้ เช่นเดียวกัน การทดสอบด้วยลิมิวลัสไลเซทการให้ผลบวกได้ในกรณีที่เยื่อหุ้มสมองอักเสบนั้นเกิดจากเชื้อแบคทีเรียกรัมลบ แต่การนำมาใช้ยังมีข้อจำกัดเว้นแต่ว่าการตรวจอื่นๆ ไม่ให้ผลตรวจที่ช่วยในการวินิจฉัย[8] การตรวจด้วยปฏิกิริยาลูกโซ่พอลิเมอเรส (PCR) สามารถเพิ่มจำนวนดีเอ็นเอของเชื้อก่อโรคปริมาณน้อยๆ ได้ ทำให้สามารถตรวจพบดีเอ็นเอของแบคทีเรียหรือไวรัสในน้ำหล่อสมองไขสันหลังได้ เป็นการตรวจที่มีความไวและความจำเพาะสูงมากเนื่องจากใช้ปริมาณดีเอ็นเอของเชื้อก่อโรคเพียงเล็กน้อยเท่านั้น อาจสามารถระบุเชื้อแบคทีเรียก่อโรคได้ในเยื่อหุ้มสมองอักเสบจากแบคทีเรีย และอาจแยกเชื้อก่อโรคของเยื่อหุ้มสมองอักเสบจากเชื้อไวรัสได้หลายๆ ชนิด (เช่น เอนเทอโรไวรัส, เฮอร์ปีส์ซิมเพล็กซ์ไวรัส 2 และคางทูมในผู้ป่วยที่ไม่ได้รับการฉีดวัคซีน)[19] การตรวจทางวิทยาภูมิคุ้มกันเพื่อตรวจหาแอนติบอดีต่อไวรัสอาจมีประโยชน์ในเยื่อหุ้มสมองอักเสบจากเชื้อไวรัส[19] หากสงสัยเยื่อหุ้มสมองอักเสบจากวัณโรคจะมีการนำตัวอย่างไปย้อมด้วยสีซีห์ล-นีลเซนซึ่งมีความไวต่ำ และส่งเพาะเชื้อวัณโรคซึ่งใช้เวลานาน นอกจากนี้ยังมีการตรวจ PCR ซึ่งมีการนำมาใช้มากขึ้น[17] การวินิจฉัยเยื่อหุ้มสมองอักเสบจากเชื้อราคริปโตคอคคัสสามารถทำได้โดยใช้หมึกดำย้อมน้ำหล่อสมองไขสนหลัง อย่างไรก็ดีปัจจุบันมีการตรวจหาแอนติเจนของเชื้อราคริปโตคอคคัสในเลือดหรือน้ำหล่อสมองไขสันหลังที่มีความไวดีกว่าใช้ทั่วไป[35][36][37]
สิ่งหนึ่งที่ยังคงเป็นปัญหาในการวินิจฉัยและการรักษาคือเยื่อหุ้มสมองอักเสบที่ได้รับการรักษามาแล้วบางส่วน ผู้ป่วยอาจเริ่มมีอาการของเยื่อหุ้มสมองอักเสบหลังจากได้รับยาปฏิชีวนะมาแล้ว (เช่นได้รับการรักษาเป็นโพรงอากาศอักเสบมาก่อน) เมื่อเกิดกรณีเช่นนี้ ผลตรวจน้ำหล่อสมองไขสันหลังอาจเหมือนเยื่อหุ้มสมองอักเสบจากเชื้อไวรัส แต่ยังคงจำเป็นต้องให้ยาปฏิชีวนะเพื่อรักษาเชื้อแบคทีเรียไปก่อนจนกว่าจะมีหลักฐานยืนยันว่าเป็นการติดเชื้อไวรัส (เช่น ตรวจพบดีเอ็นเอของเอนเทอโรไวรัสจากการทำ PCR)[19]
การชันสูตรศพ
สามารถตรวจวินิจฉัยเยื่อหุ้มสมองอักเสบหลังการเสียชีวิตได้ โดยผลการชันสูตรส่วนใหญ่จะตรวจพบการอักเสบของเยื่อเปียและเยื่ออะแร็กนอยด์เป็นวงกว้าง มีนิวโทรฟิลอยู่ในน้ำหล่อสมองไขสันหลังและฐานของสมองรวมไปถึงเส้นประสาทสมองและไขสันหลัง บางครั้งอาจพบมีหนองล้อมรอบได้ และอาจพบมีนิวโทรฟิลอยู่ในหลอดเลือดที่มาเลี้ยงเยื่อหุ้มสมองได้[38]
การป้องกัน
เยื่อหุ้มสมองอักเสบบางชนิดสามารถป้องกันได้ด้วยวัคซีน หรือในบางกรณีอาจมีการให้ยาปฏิชีวนะเพื่อการป้องกันก็ได้
ในช่วงหลังคริสต์ทศวรรษ 1980 เป็นต้นมา หลายประเทศได้นำเอาวัคซีน Haemophilus influenzae ชนิด B เข้าเป็นส่วนหนึ่งของโครงการให้วัคซีนประจำที่แก่เด็กที่อายุถึงเกณฑ์ ทำให้เป็นการกำจัดสาเหตุของเยื่อหุ้มสมองอักเสบจากเชื้อนี้ออกไปได้ อย่างไรก็ดีในบางประเทศที่ยังพบโรคนี้มากนั้น วัคซีนยังคงมีราคาแพง[39][40] โดยในประเทศไทยนั้นวัคซีนนี้ยังไม่ได้รับการบรรจุในโครงการให้วัคซีนฟรีของกระทรวงสาธารณสุข แต่สามารถเข้าถึงได้ทั่วไปโดยเสียค่าใช้จ่าย[41] เช่นเดียวกันวัคซีนคางทูมซึ่งทำให้มีการลดจำนวนผู้ป่วยเยื่อหุ้มสมองอักเสบจากไวรัสคางทูมอย่างมากรวมทั้งในประเทศไทยที่มีการบรรจุวัคซีนคางทูมเป็นส่วนหนึ่งของวัคซีนฟรีของกระทรวงสาธารณสุข[41] โดยก่อนที่จะมีการนำวัคซีนมาใช้ ผู้ป่วยคางทูมถึง 15% จะมีเยื่อหุ้มสมองอักเสบ[19]
วัคซีนเมนิงโกคอคคัสที่มีอยู่นั้นเป็นวัคซีนต่อเชื้อกลุ่ม A, C, W135 และ Y[42] ในประเทศที่มีการนำวัคซีนต่อเชื้อเมนิงโกคอคคัสกลุ่ม C เข้ามาใช้นั้นพบว่ามีการลดลงของจำนวนผู้ป่วยที่ติดเชื้อนี้อย่างมาก[39] ปัจจุบันมีวัคซีนที่จำเพาะกับเชื้อพร้อมกันทั้ง 4 ชนิดออกมาแล้ว ปัจจุบันการได้รับวัคซีน ACW135Y ถูกบรรจุเป็นข้อกำหนดเบื้องต้นในการขอวีซ่าเข้าพิธีฮัจจ์แล้ว[43] ส่วนการผลิตวัคซีนที่จำเพาะกับเชื้อเมนิงโกคอคคัสกลุ่ม B นั้นยากกว่ามาก เนื่องจากโปรตีนผิวหน้าของไวรัสนี้ทำให้เกิดปฏิกิริยาตอบสนองทางภูมิคุ้มกันเพียงเล็กน้อยเท่านั้น และยังมีการทำปฏิกิริยาข้ามกับโปรตีนที่มนุษย์มีอยู่เป็นปกติอีกด้วย[39][42] อย่างไรก็ดีมีบางประเทศเช่นนิวซีแลนด์ คิวบา นอร์เวย์ และชิลี ได้ประดิษฐ์วัคซีนสำหรับเชื้อเมนิงโกคอคคัสกลุ่ม B สายพันธุ์ท้องถิ่นขึ้นมาใช้ได้ บางที่มีผลลัพธ์ออกมาดีและได้รับการบรรจุเข้าตารางวัคซีนมาตรฐานของพื้นที่ด้วย[42] ในแอฟริกานั้นวิธีการป้องกันและควบคุมการระบาดของเมนิงโกคอคคัสนั้นยังอาศัยการตรวจพบโรคให้เร็วและให้วัคซีนแก่ประชากรเสี่ยงอย่างฉุกเฉินเป็นครั้งๆ ไปด้วยวัคซีนชนิดรวม 2 เชื้อ A/C หรือรวมสามเชื้อ A/C/W135[44]
การให้วัคซีนสำหรับเชื้อ Streptococcus pneumoniae ด้วยวัคซีนนิวโมคอคคัสแบบคอนจูเกต (PCV) ซึ่งมีผลป้องกันเชื้อนิวโมคอคคัส 7 ซีโรทัยป์ที่พบบ่อยสามารถลดอุบัติการณ์ของเยื่อหุ้มสมองอักเสบจากเชื้อนิวโมคอคคัสได้อย่างมีนัยสำคัญ[39][45] วัคซีนนิวโมคอคคัสแบบพอลีแซคคาไรด์ครอบคลุมเชื้อ 23 สายพันธุ์ ให้สำหรับคนบางกลุ่มเท่านั้น เช่น ผู้ป่วยที่ตัดม้ามออก วัคซีนนี้ไม่ได้ทำให้เกิดการตอบสนองทางภูมิคุ้มกันอย่างมีนัยสำคัญในผู้ที่ได้รับวัคซีนทุกคน เช่น กลุ่มเด็กเล็ก[45]
มีรายงานว่าการได้รับวัคซีนบีซีจีในวัยเด็ก (ซึ่งในไทยมีการฉีดให้กับเด็กทุกคนที่เกิดในโรงพยาบาล[41]) สามารถลดการเกิดเยื่อหุ้มสมองอักเสบจากวัณโรคได้อย่างมีนัยสำคัญ แต่ผลป้องกันนี้ค่อยๆ ลดลงเมื่อเข้าวัยผู้ใหญ่ ทำให้มีความพยายามในการหาวัคซีนที่ดีกว่านี้[39]
วิธีการป้องกันอีกวิธีหนึ่งคือการให้ยาปฏิชีวนะในระยะเวลาสั้นๆ เพื่อการป้องกัน โดยเฉพาะสำหรับการป้องกันเยื่อหุ้มสมองอักเสบจากเชื้อเมนิงโกคอคคัส ซึ่งนอกจากนี้ยังมีให้การป้องกันแก่ผู้สัมผัสเชื้อเมนิงโกคอคคัสด้วยยาปฏิชีวนะเช่นไรแฟมพิซิน, ซิโปรฟลอกซาซินและเซฟไทรแอกโซน พบว่าสามารถลดการติดเชื้อได้ แต่ไม่มีผลป้องกันในระยะยาว[31][46]
การรักษา
การรักษาเบื้องต้น
เยื่อหุ้มสมองอักเสบเป็นภาวะที่อาจเป็นอันตรายถึงชีวิตและมีอัตราตายสูงหากไม่ได้รับการรักษา[8] การรักษาที่ล่าช้าเป็นผลให้ผลการรักษาออกมาไม่ดี[3] ดังนั้นจึงต้องให้ยาปฏิชีวนะชนิดครอบคลุมโดยไม่ล่าช้าระหว่างที่กำลังทำการตรวจเพื่อการวินิจฉัย[33] หากสงสัยติดเชื้อเมนิงโกคอคคัสตั้งแต่การดูแลผู้ป่วยในระดับปฐมภูมิ มีแนวทางปฏิบัติแนะนำให้ให้ยาเพนิซิลลินจีก่อนส่งผู้ป่วยไปรับการรักษาต่อ[26] หากมีความดันเลือดต่ำหรือช็อคแนะนำให้ให้สารน้ำทางหลอดเลือดดำ[33] เนื่องจากเยื่อหุ้มสมองอักเสบสามารถทำให้เกิดภาวะแทรกซ้อนที่รุนแรงบางอย่างได้ในระยะแรก จึงมีการแนะนำให้ตรวจหาภาวะแทรกซ้อนเหล่านี้แต่เนิ่นๆ[33] และให้รับไว้รักษาในหออภิบาลผู้ป่วยหนักหากจำเป็น[3]
หากระดับการรู้สึกตัวต่ำมากหรือมีลักษณะของการหายใจล้มเหลวอาจจำเป็นต้องใช้เครื่องช่วยหายใจ หากมีอาการแสดงของความดันในกะโหลกศีรษะขึ้นสูงอาจต้องมีการตรวจหาระดับความดันในกะโหลกศีรษะเพื่อให้สามารถปรับระดับความดันการกำซาบในสมองด้วยการให้การรักษาเพื่อลดความดันในกะโหลกศีรษะ (เช่นยาแมนนิทอล)[3] หากชักก็รักษาด้วยยากันชัก[3] หากมีโพรงสมองคั่งน้ำอาจต้องใส่อุปกรณ์ระบายน้ำแบบชั่วคราวหรือถาวร (เช่นการทำทางเชื่อมโพรงสมอง)[3]
เยื่อหุ้มสมองอักเสบจากเชื้อแบคทีเรีย
ยาปฏิชีวนะ
ผู้ป่วยควรได้รับยาปฏิชีวนะแบบครอบคลุมเชื้อที่อาจเป็นไปได้ไว้ก่อนทันทีแม้จะยังไม่ทราบผลตรวจน้ำหล่อสมองไขสันหลัง ยาที่จะเลือกใช้นั้นขึ้นอยู่กับชนิดของแบคทีเรียที่ทำให้เกิดเยื่อหุ้มสมองอักเสบในสถานการณ์นั้นๆ เช่น ในประเทศอังกฤษ ยาที่แนะนำให้ใช้คือเซฟาโลสปอรีนรุ่นที่ 3 เช่นเซโฟแทกซีมหรือเซฟไทรแอกโซน[31][33] ส่วนในสหรัฐอเมริกาซึ่งเชื้อสเตรปโตคอคคัสมีการดื้อต่อเซฟาโลสปอรีนมากขึ้นมีการแนะนำให้เพิ่มแวนโกมัยซินลงไปในการรักษาขั้นต้นด้วย[8][3][31] นอกจากนี้ยังขึ้นอยู่กับข้อมูลทางวิทยาการระบาดอื่นๆ เช่น อายุ การมีการได้รับการบาดเจ็บที่ศีรษะนำมาก่อน การได้รับการผ่าตัดสมองหรือไขสันหลังมาก่อน และมีการมีทางเชื่อมโพรงสมอง เป็นต้น[8] ตัวอย่างเช่น ผู้ป่วยที่เป็นเด็ก หรืออายุมากกว่า 50 ปี หรือมีภูมิคุ้มกันบกพร่อง ควรได้รับแอมพิซิลลินเพิ่มด้วยเพื่อให้ครอบคลุมเชื้อ Listeria monocytogenes[8][31] หลังจากนั้นเมื่อทราบผลการย้อมสีกรัมทำให้ทราบกลุ่มของแบคทีเรียก่อโรคคร่าวๆ แล้วอาจเปลี่ยนยาปฏิชีวนะเป็นชนิดที่เหมาะกับเชื้อที่สงสัยมากที่สุด[8]
ผลการเพาะเชื้อจากน้ำหล่อสมองไขสันหลังนั้นส่วนใหญ่ใช้เวลานานประมาณ 24-48 ชั่วโมง เมื่อได้ผลมาแล้วจะทำให้ทราบชนิดของเชื้อและการตอบสนองต่อยาของเชื้อนั้นๆ จึงอาจทำให้สามารถเปลี่ยนยาปฏิชีวนะให้มีความจำเพาะต่อเชื้อที่ทำให้เกิดโรค[8] การที่ยาปฏิชีวนะจะใช้รักษาเยื่อหุ้มสมองอักเสบได้นอกจากจะต้องมีผลต่อเชื้อที่ทำให้เกิดโรคแล้วยังจะต้องสามารถผ่านเข้าไปถึงเยื่อหุ้มสมองได้ในปริมาณที่มากพอจะมีทำลายเชื้อ ยาบางชนิดไม่สามารถผ่านเข้าไปถึงเยื่อหุ้มสมองในปริมาณที่เพียงพอต่อการทำลายเชื้อได้ ยาปฏิชีวนะที่ใช้ในการรักษาเยื่อหุ้มสมองอักเสบจากเชื้อแบคทีเรียส่วนใหญ่นั้นยังไม่มีการวิจัยเชิงทดลองทางคลินิกในมนุษย์ แต่ข้อมูลส่วนใหญ่ได้มาจากการทดลองในกระต่าย[8]
เยื่อหุ้มสมองอักเสบจากวัณโรคจำเป็นต้องได้รับการรักษาด้วยยาปฏิชีวนะเป็นเวลานาน โดยปกติแล้ววัณโรคปอดใช้เวลาในการรักษาประมาณหกเดือน แต่เยื่อหุ้มสมองอักเสบจากวัณโรคใช้เวลาในการรักษาประมาณหนึ่งปีหรือมากกว่า[17] โดยในกรณีเยื่อหุ้มสมองอักเสบจากวัณโรคนั้นมีหลักฐานยืนยันชัดเจนถึงประโยชน์ของการใช้สเตียรอยด์ในการรักษา แม้ข้อมูลจะยังจำกัดอยู่เฉพาะในกลุ่มผู้ป่วยเอดส์ก็ตาม[47]
สเตียรอยด์
มีการวิจัยที่ทำในกลุ่มประเทศที่ประชากรมีรายได้สูงและมีการติดเชื้อเอชไอวีน้อยอยู่จำนวนหนึ่งที่แสดงให้เห็นว่าการให้คอร์ติโคสเตียรอยด์ (ส่วนใหญ่ใช้เดกซาเมทาโซน) เป็นการรักษาร่วมในการรักษาเยื่อหุ้มสมองอักเสบจากแบคทีเรียนั้นช่วยลดอัตราตาย ลดการเกิดการสูญเสียการได้ยิน และลดอันตรายทางระบบประสาทได้[48] เชื่อว่าเป็นผลจากการยับยั้งกระบวนการอักเสบที่มีมากเกินไป[49] ดังนั้นจึงมีแนวทางปฏิบัติแนะนำให้มีการให้เดกซาเมทาโซนหรือคอร์ติโคสเตียรอยด์อื่นที่คล้ายคลึงกันก่อนให้ยาปฏิชีวนะครั้งแรก และให้ต่อเนื่องสี่วัน[31][33] ทั้งนี้มีการพบว่าผลดีส่วนใหญ่จะเกิดกับผู้ป่วยเยื่อหุ้มสมองอักเสบจากเชื้อนิวโมคอคคัส แนวทางปฏิบัติของบางที่จึงแนะนำให้หยุดเดกซาเมทาโซนเมื่อพบว่าเยื่อหุ้มสมองอักเสบนั้นเกิดจากสาเหตุอื่น[8][31]
บทบาทของการใช้คอร์ติโคสเตียรอยด์เป็นการรักษาร่วมในเด็กนั้นแตกต่างจากในผู้ใหญ่ ซึ่งถึงแม้ประโยชน์ของการใช้คอร์ติโคสเตียรอยด์ในผู้ป่วยที่เป็นผู้ใหญ่และผู้ป่วยเด็กในประเทศที่มีเศรษฐฐานะดี แต่กับการใช้ในผู้ป่วยเด็กในประเทศที่มีเศรษฐฐานะต่ำนั้นยังไม่มีหลักฐานสนับสนุน โดยยังไม่พบเหตุผลที่ทำให้มีความแตกต่างเช่นนี้[50] แม้ในประเทศที่มีเศรษฐฐานะดีก็ตามประโยชน์ของคอร์ติโคสเตียรอยด์ก็ยังพบเฉพาะเมื่อได้ให้ยานี้ก่อนการให้ยาปฏิชีวนะครั้งแรกเท่านั้น ยังและยังได้ผลดีที่สุดเฉพาะในผู้ป่วยเยื่อหุ้มสมองอักเสบจากเชื้อ H. influenzae[8][51] ซึ่งเป็นโรคที่มีคนเป็นน้อยลงหลังจากมีการนำวัคซีนต่อเชื้อนี้มาใช้ ดังนั้นปัจจุบันจึงมีคำแนะนำให้ใช้คอร์ติโคสเตียรอยด์ในการรักษาเยื่อหุ้มสมองอักเสบในเด็กเฉพาะกรณีที่เกิดจากเชื้อ H. influenzae เท่านั้น และสำหรับการให้ก่อนให้ยาปฏิชีวนะครั้งแรกเท่านั้น โดยการใช้ในรูปแบบอื่นยังคงเป็นที่ถกเถียงอยู่[8]
การวิเคราะห์งานวิจัยครั้งหนึ่งทำเมื่อ พ.ศ. 2553 พบว่าประโยชน์จากการใช้สเตียรอยด์อาจไม่ได้มีนัยสำคัญมากเท่าที่เคยเข้าใจ โดยพบว่าอาจมีประโยชน์อย่างมีนัยสำคัญเฉพาะการลดการสูญเสียการได้ยิน[52]และลดการเกิดภาวะแทรกซ้อนทางระบบประสาทเท่านั้น[53]
เยื่อหุ้มสมองอักเสบจากเชื้อไวรัส
การรักษาเยื่อหุ้มสมองอักเสบจากเชื้อไวรัสส่วนใหญ่เป็นการรักษาประคับประคองเท่านั้น เนื่องจากไวรัสส่วนใหญ่ที่ทำให้เกิดเยื่อหุ้มสมองอักเสบยังไม่มียาที่ใช้รักษาเฉพาะ นอกจากนี้ส่วนใหญ่ตัวโรคยังมีความรุนแรงน้อยกว่าเยื่อหุ้มสมองอักเสบจากเชื้อแบคทีเรีย ไวรัสเฮอร์ปีส์ซิมเพล็กซ์หรือวาริเซลลาซอสเตอร์อาจตอบสนองด้วยยาต้านไวรัสเช่นอะไซโคลเวียร์แต่ยังไม่มีการวิจัยเชิงทดลองทางคลินิกชิ้นใดที่ศึกษาเจาะจงผลการรักษาด้วยยานี้[19] ส่วนใหญ่แล้วผู้ป่วยเยื่อหุ้มสมองอักเสบจากไวรัสสามารถรักษาได้ที่บ้านด้วยการรักษาเชิงอนุรักษ์เช่นการกินน้ำมากๆ พักผ่อน และใช้ยาแก้ปวด[54]
เยื่อหุ้มสมองอักเสบจากเชื้อรา
เยื่อหุ้มสมองอักเสบจากเชื้อราเช่นคริปโตคอคคัสนั้นรักษาด้วยการให้ยาต้านเชื้อราขนาดสูงเช่นแอมโพเทอริซินบีและฟลูซัยโตซีนเป็นเวลานาน[35][55] ส่วนใหญ่จะมีความดันในกะโหลกศีรษะขึ้นสูงมากและมีการแนะนำให้ต้องได้รับการเจาะระบายน้ำหล่อสมองไขสันหลังบ่อยครั้ง (ทุกวันหากเป็นไปได้) เพื่อลดความดัน[35] หรือการทำทางระบายจากช่องไขสันหลังระดับเอว[36]
พยากรณ์โรค
ผู้ป่วยเยื่อหุ้มสมองอักเสบจากเชื้อแบคทีเรียที่ไม่ได้รับการรักษานั้นแทบจะไม่มีโอกาสรอดชีวิต ในทางกลับกันเยื่อหุ้มสมองอักเสบจากเชื้อไวรัสนั้นส่วนใหญ่หายได้เองและแทบไม่มีอันตรายต่อชีวิต อัตราตายของผู้ป่วยเยื่อหุ้มสมองอักเสบจากเชื้อแบคทีเรียที่ได้รับการรักษานั้นแตกต่างกันไปขึ้นกับอายุและโรคประจำตัว ในผู้ป่วยทารกแรกเกิดนั้นการป่วยด้วยเยื่อหุ้มสมองอักเสบจากแบคทีเรียอาจทำให้เสียชีวิตได้ถึง 20-30% ความเสี่ยงนี้ลดลงมากในเด็กโตซึ่งมีอัตราตายประมาณ 2% แต่เพิ่มสูงอึกในผู้ป่วยผู้ใหญ่ที่ 19-37%[2][3] ยังมีปัจจัยอื่นที่ส่งผลต่อโอกาสเสียชีวิตได้แก่เชื้อที่ทำให้เกิดโรค ระยะเวลาตั้งแต่เริ่มรักษาจนกระทั่งตรวจไม่พบเชื้อจากน้ำหล่อสมองไขสันหลัง[2] ความรุนแรงของอาการป่วยโดยทั่วไป การลดลงของระดับความรู้สึกตัว หรือการมีจำนวนเม็ดเลือดขาวในน้ำหล่อสมองไขสันหลังต่ำผิดปกติ[2] นอกจากนี้เยื่อหุ้มสมองอักเสบจากเชื้อเมนิงโกคอคคัสในผู้ใหญ่ก็มีอัตราตายน้อยกว่าชนิดที่เกิดจากเชื้อนิวโมคอคคัสถึง 3-7%[3]
ผู้ป่วยที่เป็นเด็กมีความเสี่ยงที่จะเกิดความพิการจากอันตรายที่มีต่อระบบประสาทได้ มีการพบว่าผู้รอดชีวิต 15% เกิดการสูญเสียการได้ยินจากประสาทหูเสื่อม โรคลมชัก ความผิดปกติทางการเรียนรู้และพฤติกรรม และการมีระดับสติปัญญาลดลง[2] ผู้ป่วยบางรายที่สูญเสียการได้ยินอาจหายเป็นปกติได้[56] ส่วนในผู้ใหญ่นั้น 66% ไม่เกิดความพิการ ปัญหาส่วนใหญ่ที่เกิดคือภาวะหูตึง (14%) และความบกพร่องทางสติปัญญา (10%)[3]
วิทยาการระบาด
ถึงแม้หลายประเทศจะกำหนดให้เยื่อหุ้มสมองอักเสบเป็นโรคที่ต้องรายงานแต่อัตราอุบัติการณ์ที่แท้จริงก็ยังไม่เป็นที่ทราบ[19] ในประเทศตะวันตกนั้นมีผู้ป่วยเยื่อหุ้มสมองอักเสบ 3 รายต่อ 100,000 ประชากรในหนึ่งปี งานวิจัยที่ทำกับประชากรทั้งหมดแสดงให้เห็นว่าเยื่อหุ้มสมองอักเสบจากไวรัสนั้นพบบ่อยกว่าอยู่ที่ 45.8 ต่อ 100,000 ประชากรในหนึ่งปี[13] ประเทศในแอฟริกาทางตอนใต้ของทะเลทรายซาฮารานั้นมีการระบาดของเยื่อหุ้มสมองอักเสบจากเชื้อเมนิงโกคอคคัสมากว่าร้อยปีแล้ว[58]จนมีการตั้งชื่อเรียกประเทศในบริเวณนี้ว่าแนวเข็มขัดเยื่อหุ้มสมองอักเสบ (meningitis belt) ส่วนใหญ๋การระบาดจะเกิดขึ้นในหน้าแล้ง (ธันวาคมถึงมิถุนายน) และช่วงการระบาดอาจคงอยู่ได้นานสองถึงสามปี โดยจะหมดไปในช่วงหน้าฝนที่มีการใช้มาตรการเข้าดูแล[59] ซึ่งในพื้นที่นี้พบว่ามีอัตราการเกิดโรคถึง 100-800 รายต่อ 100,000 ประชากร[60]ซึ่งยังไม่ได้รับการดูแลที่ดีจากสาธารณสุข และส่วนใหญ่ยังเป็นจากเชื้อเมนิงโกคอคคัส[13] การระบาดทั่วครั้งใหญ่ที่สุดในประวัติศาสตร์คือการระบาดทั่วภูมิภาคนี้ในช่วง พ.ศ. 2539-2540 มีผู้ป่วยถึงกว่า 250,000 ราย เสียชีวิต 25,000 ราย[61]
โรคติดเชื้อเมนิงโกคอคคัสหรือไข้กาฬหลังแอ่นจะระบาดในพื้นที่ที่มีคนจำนวนมากมาอยู่รวมกันเป็นครั้งแรก เช่น ค่ายทหาร หอพักมหาวิทยาลัย[2] และพิธีฮัจจ์[43] แม้แบบแผนการระบาดในแอฟริกาจะยังไม่ชัดเจนแต่ก็พบว่ามีหลายปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับการเกิดการระบาดในแนวเข็มขัดเยื่อหุ้มสมองอักเสบ ได้แก่ ภาวะทางการแพทย์ของประชากร (เช่นภูมิคุ้มกัน) ลักษณะทางประชากรศาสตร์ (การเดินทางและการโยกย้ายถิ่นฐาน) สถานะทางเศรษฐกิจสังคม (อาศัยในพื้นที่แออัดและยากจน) ภูมิอากาศ (ความแห้งแล้งและฝุ่น) และการติดโรคอื่นร่วม (การติดเชื้อทางเดินหายใจเฉียบพลัน)[60]
สาเหตุของเยื่อหุ้มสมองอักเสบจากแบคทีเรียในแต่ละท้องที่มีความแตกต่างกันอย่างชัดเจน เช่น ในยุโรปเชื้อที่พบบ่อยที่สุดเป็น N. meningitides กลุ่ม B และ C แต่ในเอเชียมักพบเป็นกลุ่ม A รวมถึงการระบาดในแนวเข็มขัดเยื่อหุ้มสมองอักเสบของแอฟริกาด้วยเช่นเดียวกัน คิดเป็น 80-85% ของการเกิดเยื่อหุ้มสมองอักเสบทั้งหมดในพื้นที่[60]
ประวัติศาสตร์
เชื่อกันว่าแพทย์สมัยโบราณอย่างฮิปโปกราเตสอาจรู้จักโรคเยื่อหุ้มสมองอักเสบแล้ว[13]และดูเหมือนว่าอาการระคายเคืองเยื่อหุ้มสมองจะเป็นที่รู้จักในหมู่แพทย์สมัยก่อนยุคฟื้นฟูศิลปวิทยาการย่างอาวิเซนนา[62] พ.ศ. 2311 แพทย์ชาวเอดินบะระเซอร์โรเบิร์ต ไวท์ได้เขียนคำอธิบายถึงเยื่อหุ้มสมองอักเสบจากวัณโรคซึ่งตอนนั้นเรียกกันว่า "การบวมน้ำของสมอง" ไว้ในรายงานชันสูตร แม้การยืนยันความสัมพันธ์ระหว่างวัณโรคและความเป็นเชื้อก่อวัณโรคจะยังไม่มีจนกว่าจะถึงอีกศตวรรษต่อมาก็ตาม[62][63]
การระบาดทั่วของเยื่อหุ้มสมองอักเสบนั้นเพิ่งจะมีปรากฏขึ้นในยุคหลังๆ[64] โดยบันทึกการระบาดครั้งแรกนั้นเกิดขึ้นในเจนีวาเมื่อ พ.ศ. 2348[64][65] หลังจากนั้นไม่นานจึงมีการระบาดอีกหลายครั้งในยุโรปและสหรัฐอเมริกา และมีรายงานการระบาดทั่วในแอฟริกาครั้งแรกเมื่อ พ.ศ. 2383 หลังจากนั้นในช่วงคริสต์ศตวรรษที่ 20 การระบาดทั่วในแอฟริกาจึงเป็นสิ่งที่พบได้บ่อยขึ้นเรื่อยๆ โดยเริ่มจากการระบาดทั่วครั้งใหญ่ในไนจีเรียและกานาในช่วง พ.ศ. 2448-2451[64]
รายงานการค้นพบว่ามีเยื่อหุ้มสมองอักเสบที่เกิดจากการติดเชื้อแบคทีเรียนั้นทำโดยนักวิทยาแบคทีเรียชาวออสเตรียชื่อแอนตอน ไวเซลบาม ซึ่งได้อธิบายถึง "เมนิงโกคอคคัส" ไว้ใน พ.ศ. 2430[66] ซึ่งในรายงานแรกๆ นั้นผู้ป่วยเยื่อหุ้มสมองอักเสบมีอัตราตายสูงมาก (มากกว่า 90%) ต่อมา พ.ศ. 2449 เมื่อมีการผลิตแอนตี้ซีรุ่มจากม้า และได้รับการพัฒนาต่อยอดโดยนักวิทยาศาสตร์ชาวอเมริกาชื่อไซมอน เฟลกซ์เนอร์จนทำให้อัตราตายจากโรคเมนิงโกคอคคัสลดลงอย่างมาก[67][68] ต่อมา พ.ศ. 2487 ค้นพบว่าเพนิซิลลินใช้ได้ผลกับเยื่อหุ้มสมองอักเสบ[69] และในคริสต์ศตวรรษที่ 20 เมื่อมีการนำวัคซีนต่อเชื้อฮีโมฟิลุสมาใช้ก็ทำให้มีจำนวนผู้ป่วยเยื่อหุ้มสมองอักเสบที่เกิดจากเชื้อนี้น้อยลงอย่างมาก[40] จากนั้น พ.ศ. 2545 ก็มีหลักฐานพิสูจน์ว่าการให้สเตียรอยด์สามารถทำให้พยากรณ์โรคของเยื่อหุ้มสมองอักเสบจากเชื้อแบคทีเรียดีขึ้นได้[49][50][68]
อ้างอิง
แหล่งข้อมูลอื่น
หมวดหมู่:เยื่อหุ้มสมองอักเสบ
หมวดหมู่:โรคที่ทำให้เกิดอาการชัก
หมวดหมู่:การอักเสบ
หมวดหมู่:ภาวะฉุกเฉินทางการแพทย์
หมวดหมู่:ความผิดปกติทางประสาทวิทยา
หมวดหมู่:โรคของระบบประสาท
| https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%A2%E0%B8%B7%E0%B9%88%E0%B8%AD%E0%B8%AB%E0%B8%B8%E0%B9%89%E0%B8%A1%E0%B8%AA%E0%B8%A1%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%AD%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B9%80%E0%B8%AA%E0%B8%9A |
{
"plaintext_start_byte": [
1,
84,
268,
710,
1058,
1418,
2037,
2320,
2827,
3595,
4286,
4725,
5842,
6554,
6866,
7979,
8043,
8292,
8404,
8795,
9083,
9150,
9218,
9945,
10275,
10617,
10906,
11574
],
"plaintext_end_byte": [
83,
267,
702,
1036,
1417,
2019,
2286,
2826,
3572,
4285,
4717,
5834,
6546,
6858,
7978,
8035,
8284,
8395,
8794,
9074,
9131,
9203,
9937,
10253,
10616,
10891,
11510,
11760
]
} | 케냐의 수도는 어디인가? | 케냐 | korean | {
"passage_answer_candidate_index": [
2
],
"minimal_answers_start_byte": [
278
],
"minimal_answers_end_byte": [
290
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
케냐 공화국(, ) 또는 케냐(Kenya, )는 동아프리카의 공화국이다.
인도양에 면해 있으며 북동쪽으로 소말리아, 북쪽으로 에티오피아와 남수단, 서쪽으로 우간다, 남쪽으로 탄자니아와 국경을 맞닿고 있다.
수도는 나이로비이며 공용어는 영어와 스와힐리어이다. 케냐의 주요 종족은 키쿠유족, 루히아족, 루오족, 칼렌진족, 캄바족, 키시족,메루족 등 여러 민족으로 구성되어 있어 각각 다른 언어를 사용한다. 백인, 인도인, 아랍인 등 비아프리카계 민족은 전체 인구의 1% 정도를 차지한다. 인구는 4,403만 명(2013년 7월,CIA 추정자료)이다.
역사
동아프리카에서 발견된 화석에 따르면 조상이 2백만 년 전 이 지역에서 살았다고 한다. 투르카나 호 근처에서의 최근 발굴에 따르면 호모 하빌리스(Homo habilis), 호모 에렉투스(Homo erectus)와 같은 호미니드인(hominid)이 260만 년 전 이 나라 땅에 있었다.
독립 전의 케냐
케냐의 식민 시대 역사는 1885년 독일이 잔지바르(현 탄자니아의 잔지바르 섬) 술탄의 케냐 해안 영토에 보호령을 설치한 것으로 시작되었다. 그 후 1888년 영국 동아프리카 회사가 들어왔다. 독일이 해안 영토를 1890년에 영국에게 넘겨줘 두 열강 사이의 분쟁도 적지 않았다.
1952년 10월부터 1959년 12월까지 케냐는 영국의 지배에 대한 반란(마우마우 반란)으로 비상 사태하에 있었다. 영국은 단계적으로 케냐의 독립을 허용할 수밖에 없었다. 그리하여 1957년 처음으로 아프리카인들이 피선거권을 가진 입법 회의 직접 선거를 치렀다. 그러면서 좀 더 온건한 세력에게 권력을 넘기려는 영국의 기대와는 달리 조모 케냐타(jomo Kenyatta)가 이끄는 케냐 아프리카 국민연맹(KANU, Kenya African National Union)이 독립 정부 조직을 주도하게 되었다.
케냐의 독립
1963년 12월 12일 케냐는 독립을 선포했다. 1년 후 케냐타는 케냐의 초대 대통령이 되었다. 케냐 인민연맹(KPU, Kenya People's Union)이 정당 활동이 금지된 1969년 이후로는 KANU가 유일한 정당이었다.
케냐가 자유화 되기까지
1978년 케냐타 사망 이후 부통령이었던 대니얼 아랍 모이(Daniel arap Moi)가 예상을 깨고 권력 암투에서 승리해 케냐의 2대 대통령으로 취임하였다. 1982년 6월 개헌으로 케냐는 공식적으로 일당 체제가 되었다. 그 후 1991년 12월, 국민들의 요구로 일당 체제를 폐기하고 1992년 다당(多黨) 선거가 치러졌다. KANU가 과반수의 표를 획득하고 모이가 재선되었지만 야당도 의회석의 45%를 차지했다.
더 자유화 된 1997년 선거에서도 모이가 야당의 분열해 힘입어 재선되고 KANU도 간신히 과반수의 표를 획들했다. 그러나 헌법상 모이가 재선을 노릴 수 없게 된 2002년 대선에서는 야당이 연합하여 국민 무지개 연립(National Rainbow Coalition, NARC)을 결성, 므와이 키바키를 대표로 내세워 당선시켜 독립 후 계속되었던 KANU의 독주에 종지를 찍었다. 그 후 개헌 문제가 케냐 정치의 최대 현안이 되었는데 이 문제로 국민 무지개 연립은 분열되었고 2005년에는 므와이 키바키가 지지한 개헌안이 대통령의 권한을 충분히 억제하지 않는다는 논란 속에 국민투표 끝에 부결되었다.
행정 구역
지리
면적은 224,961 제곱마일, 혹은 582,646 제곱킬로미터이며, 케냐는 마다카스카르 다음으로 세계에서 47위로 면적이 넓다. 인도양 해변측은 낮은 평지가 있으며 내륙에는 고지대 산맥과 고원이 있다. 내륙에 위치한 고지대는 거대한 단층 계곡에 의해 양분되어 있다; 서쪽에는 기름진 고원이 있다. 케냐 고지는 아프리카에서 하나의 가장 성공적인 농업지대이다. 고지에는 케냐의 가장 높은 지대가 있다(또한, 아프리카에서 두 번째로 가장 높음): 또한, 5,199미터인 케냐 산맥은, 빙하적 지형이다. 기후는 지역마다 확연히 다르다.
인도양의 해안을 끼고 있으며 중앙 고원 지대 사이에 저평원이 나타나기도 한다. 고원 지대는 동아프리카 지구대로 나뉘며 서부에는 비옥한 토양이 나타난다. 케냐의 고원 지대는 아프리카 대륙 전체에서도 알아줄 정도로 가장 생산력이 뛰어난 토질로 손꼽힌다. 케냐 산(Mount Kenya)은 고도 5,199 m에 이르며 빙하가 있기도 하다.
기후
적도를 걸치고 있어 해안은 무더운 열대 기후이며 내륙 지방은 고지대로 건조한 기후이다. 내부일수록 건조하고 해안에는 열대성 기후가 나타난다. 케냐-탄자니아 국경 지방에 킬리만자로 산이 있기 때문에 그 일대는 서늘하다.
케냐는 남반구에 있기 때문에 북반구 나라들과 여름과 겨울의 날씨가 바뀌어서 나타난다. 6-8월은 겨울이다. 그러나 케냐의 겨울은 동북아시아의 겨울과 매우 다른 풍경이다. 눈이 내리지 않으며 날씨 또한 영하로 거의 떨어지는 일이 없다. 단지 일교차가 매우 심해 새벽과 밤에는 매우 쌀쌀하게 느껴지며, 낮에는 바람이 차갑게 느껴지는 정도이다. 물론 아프리카의 겨울 햇살은 뜨겁다. 나무 그늘에 들어가 있으면 바람이 차가워서 땀이 금세 마르고 겨울임을 느낄 수 있다. 또한 이 시기에는 모기도 많이 없다. 그만큼 날씨가 상대적으로 더 쌀쌀하다는 것이다. 케냐는 적도에 있지만 연평균 기온이 16도이다.
정치
케냐에서 대통령은 국가원수다. 대통령은 5년 임기로 직접 선거를 통해 뽑는다. 대통령으로 당선되기 위해서는 전국에서 가장 많은 표를 얻는 것은 물론 케냐의 7개 주 중 적어도 5개 주에서 표의 25% 이상을 얻어야 한다. 그러나, 2010년 개정된 케냐 헌법에 따르면 대통령으로 당선되기 위해서는 전체 유효투표의 과반을 얻어야 하는 동시에 국가를 구성하는 47개 카운티의 절반 이상에서 최소 25%의 득표를 해야 한다. 부통령과 내각도 대통령에 의해 임명한다. 국회를 붕게(Bunge)라고 부르며 단원제를 실시한다. 총 의석 수는 224석이다.
주민
2009년 인구조사에 따르면, 키쿠유족(17.15), 루햐족(13.83), 칼렌진족(12.87), 루오족(10.48), 캄바족(10.08), 케냐의 소말리족(6.18), 키시족(5.71), 미지켄다족(5.08), 메루족(4.29) 순으로 나타났다. 이외 백만명 이하인 민족들은 10.98%를 차지했다.
언어
2010년 헌법 7조[국민어, 공식어, 기타 언어]는 “(1) 공화국의 국민어는 스와힐리어다. (2) 공화국의 공식어는 스와힐리어와 영어다. (3) 국가는 (a) 케냐 인민의 언어의 다양성을 증진, 보호하며 (b) 토착어, 케냐의 수화, 점자 및 장애인에게 접근가능한 다른 의사소통의 형식과 기술의 발전과 사용을 증진한다.”고 했다. 국민어는 영어(national language)를 번역한 것이다. 이것을 국어로 번역하는 것은 암암리에 국가어(State language)라는 인상을 풍기므로 주의를 요한다. 하지만 이것은 헌법상의 규정이고, 모든 영역에서 하위단계는 스와힐리어, 고위단계에서는 영어가 압도적 우위를 차지하고 있다. 특히 법정의 경우 대법원에서는 영어를 전용한다. 교육의 경우 중학교부터는 모든 과목을 영어로 수업한다. 스와힐리어가 영어를 누르고 상층부를 차지하는 일은 결코 일어나지 않을 것이다. 이것이 논자들이 말하는 아프리카비관주의의 일면이다.
케냐는 독립 이후 영연방의 정회원국이다.
종교
2009년 인구조사(2010년 08월 발간)에 따르면 기독교는 82.99%-그중 개신교(47.66), 로마 가톨릭(23.46), 기타(11.87)-, 이슬람교는 11.21%로 나타났다. 이외 극소수의 힌두교도와 정령신앙도 있다.
교육
15세 이상 문자 해독률은 85.1%(남자 90.6%, 여자 79.7%)이다(2003년). 문맹률도 높다.
경제
케냐는 동아프리카에서 무역과 금융의 중심지이다. 사회주의를 채택한 인근 국가들과 달리 시장경제 체제를 선택하고 서방 자본을 유치해 독립 이래 1980년대까지 경제적으로 안정되어 있다가 부패와 일부 수출품에 대한 의존 때문에 대니얼 아랍 모이 정부 시절에 경제에 많은 어려움을 겪었다.
1990년대와 2000년대 초까지 경제 개혁의 실패로 IMF 원조가 몇 번 중단되기도 하였다. 2002년 새로 들어선 정부는 부패척결과 외국 원조의 확보에 노력을 치중하고 있으며, 케냐의 경제는 농업과 관광업에 의존한다.
농업
가장 큰 소득원은 마시는 차와 커피.
산업
관광업
한 해 3000억 원 이상이 관광업 수입이다.
기아문제
케냐의 기아문제는 여전히 주목할만한 수준이다. 매년 아일랜드의 NGO인 컨선월드와이드(Concern Worldwide), 독일의 NGO인 세계기아원조(Welthungerhilfe) 그리고 미국의 연구기관인 국제식량정책연구소(IFPRI)가 협력하여 발표하는 세계기아지수(GHI)에 따르면 2016년 케냐의 기아지수는 100점 만점 중 21.9점으로 가장 심각한 기아점수를 기록한 중앙아프리카공화국의 46.1점과 비교해볼 때, 절반에 조금 못미치는 수준이다. 이는 조사 대상이었던 118개의 개발도상국 중 72위에 해당하는 수치로 아주 심각하다고는 할 수 없지만 여전히 주목할만한 수준이다.[1]
문화
많은 케냐인은 직접 조각상을 만들어 지니고 다닌다. 장신구 등도 직접 만든다. 또한 모든 작품이나 생활용품에 대한 재료를 자연에서 채취한다. 케냐는 육상 경기의 강국으로, 중/장거리 달리기, 마라톤에서 강세를 보인다.그러하다.
국제 관계
한국
대한민국과 1964년 외교관계를 수립하여 같은 해 나이로비에 주케냐 한국대사관이 설립되었는데 동아프리카에 세워진 대한민국 대사관으로는 가장 역사가 깊다. 현재 한국과 케냐는 대한항공 직항편으로 연결되어 있지만, 아랍을 경유해서 가는 경우도 있다.
북한과는 1975년 수교합의 공동 성명을 발표했으나 사실상 남한의 우방국인 이 나라는 지금까지도 북한의 상주공관 설치는 허용하지 않고 있다. 88 서울 올림픽 때 케냐는 선수단과 임원을 서울로 파견하였다.
주요 인물
루이 리키
리처드 리키
대니얼 아랍 모이 (케냐의 2대 대통령이자 독재자)
응구기 와 티옹오 (케냐의 시인)
왕가리 마타이 (아프리카 여성 최초의 노벨 평화상 수상자. 환경운동가, 정치운동가)
라일라 오딩가 (케냐의 현 총리)
토머스 음보야
조모 케냐타 (케냐의 초대 대통령)
음비유 코이낭게
음와이 키바키
우후루 케냐타(케냐의 현 대통령)
버락 오바마 시니어 (미국 대통령 버락 오바마의 아버지)
조나단 무취리 (현 테크니온 인터네셔널 토목공학 전공중)
각주
외부 링크
케냐
대한민국
기타
at Curlie
분류:영국의 옛 식민지
분류:유엔 회원국
분류:영어권
분류:스와힐리어권
분류:아프리카 연합 회원국
분류:영국 연방 회원국
분류:반투어권
| https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%BC%80%EB%83%90 |
{
"plaintext_start_byte": [
0,
745,
1350,
1850,
2803,
3254,
3344,
3712,
4034,
4596,
5662,
5833,
6482,
7043,
7937,
8722,
9299,
9625,
10045,
10093,
10132,
10166,
10217,
10264,
10306,
10347,
10386,
10420,
10550
],
"plaintext_end_byte": [
729,
1349,
1849,
2802,
3235,
3343,
3711,
4033,
4575,
5661,
5807,
6481,
7042,
7936,
8692,
9272,
9624,
10037,
10092,
10131,
10165,
10216,
10263,
10305,
10346,
10385,
10419,
10457,
10680
]
} | Missä Charles Starkweather syntyi? | Charles Starkweather | finnish | {
"passage_answer_candidate_index": [
1
],
"minimal_answers_start_byte": [
773
],
"minimal_answers_end_byte": [
797
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
Charles Raymond Starkweather (24. marraskuuta 1938 - 25. kesäkuuta 1959) oli yhdysvaltalainen spree killer, eli pyrähdystappaja joka murhasi 11 ihmistä Nebraskan ja Wyomingin osavaltioissa road tripin aikana alaikäisen tyttöystävänsä Caril Ann Fugaten kanssa. Hänestä tuli kansallinen kiinnostuksen kohde Yhdysvalloissa, inspiroiden elokuvia kuten The Sadist, Badlands, Starkweather, Murder in the Heartland, The Frighteners ja Natural Born Killers. Bruce Springsteen teki hänestä kappaleen Nebraska, jota Bruce alun perin aikoi kutsua nimellä "Starkweather". Uhrien C. Lauer ja Clara Ward lapsenlapsi Liza Ward kirjoitti hänestä novellin Outside Valentine, joka sijoittuu Starkweatherin murha-aallon tapahtumiin.
Varhaisvuodet
Charles Starkweather syntyi Lincolnissa, Nebraskassa vanhemmilleen Guy ja Helen Starkweather, perheen kolmantena lapsena seitsemästä. Hän varttui hyvässä kodissa, eikä kertomansa mukaan koskaan altistunut pahoinpitelylle tai seksuaaliselle hyväksikäytölle. Lincolnin yhdyskunta kuvaili Starkweathereita vahvaksi perheeksi hyvin käyttäytyvine lapsineen. Perheen isä Guy oli lauhkealuonteinen henkilö ja maalari, joka kärsi ajoittaisesta työttömyydestä, kipeistä ranteista ja heikosta selästä. Näinä aikoina perheen äiti Helen hankki perheelle rahaa työskentelemällä tarjoilijana.
Hyvästä lapsuudestaan huolimatta Starkweather kertoi saaneensa huonoja muistoja ajastaan julkisessa koulussa. Äitinsä kohdun vaurioitumisen seurauksena Starkweather kärsi epämuodostuneista jaloista ja puheviasta, joiden vuoksi häntä usein kiusattiin ja hakattiin varhaisiästä lähtien. Häntä kuvailtiin hitaaksi oppijaksi, eikä hän osannut huolehtia itsestään kunnolla. Teini-iässä hänellä todettiin lähinäkö, joka oli vaikuttanut häneen suurimman osan hänen elämästään.
Ainoa asia koulussa johon Starkweather oli kiintynyt, oli liikunta, jota hän käytti maailmaa kohtaan kasvavan vihansa purkamiseen. Starkweather käytti fyysisesti kehittynyttä kehoaan niiden kiusaamiseen, jotka olivat kiusanneet häntä ja lopulta hänen vihansa levisi hänelle ilkeinä olleista kaikkiin, joista hän ei vain sattunut pitämään. Starkweatheria kuvailtiin lopulta kunnan parhaimmin käyttäytyvästä henkilöstä kaikista ongelmallisimmaksi. Hänen lukioystävänsä Bob Von Busch kertoi myöhemmin: "Hän olisi voinut olla mukavin tuntemasi henkilö. Hän tekisi mitä vain puolestasi, jos hän pitäisi sinusta. Hän oli myös todella hauskaa seuraa. Kaikki oli hänelle pelkkä iso vitsi. Mutta hänellä oli myös toinen puoli. Hän pystyi olla todella julma ja ilkeä. Jos hän tapaisi jonkun itseään kookkaamman, paremmalta näyttävän tai paremmin pukeutuneen, hän tekisi kaikkensa saadakseen hänet omalle tasolleen."
Von Buschin lisäksi Charlesille kehittyi kiintymys James Deaniin ja alkoi käyttäytyä ja pukeutua kuin Dean. Charles sympatisoi Deanin valkokangaspersoonaa, uskoen löytäneensä itselleen "hengenheimolaisen" tai mallihenkilön. Hänelle kehittyi myös eräänlainen alemmuuskompleksi ja hän alkoi uskoa, että hän ei saisi mitään koskaan aikaiseksi ja kaikki mitä hän tekisi, johtaisi hänet elämään täynnä kurjuutta.
Caril Ann Fugate
Vuoden 1956 tienoilla 18-vuotias Starkweather tutustui 14-vuotiaaseen Caril Ann Fugateen.
Carilin tavattuaan Starkweather lopetti koulunkäynnin ja hankki töitä eräästä varastorakennuksesta läheltä Carilin koulua, jotta hän näkisi tämän joka päivä. Starkweatheria kuvailtiin huonoksi työntekijäksi. Hänen pomonsa kertoi, että "joskus hänelle pitäisi selittää jotain kaksi tai kolme kertaa ja kaikista työntekijöistä hän oli tyhmin".
Charles opetti Carilia ajamaan autoa ja eräänä päivänä Caril ajoi kolarin Charlesin autolla. Charlesin isä auton virallisena omistajana joutui maksamaan vahingot. Tästä kehkeytyi riita Charlesin ja hänen isänsä välille. Lopulta saavutettuaan halkeamispisteen Guy Starkweather heitti Charlesin ulos talostaan.
Charles otti lopputilin varastorakennuksesta ja aloitti työt roskienkerääjänä minimipalkalla. Eräs talo Charlesin reitillä kuului tulevalle talk show -isäntä Dick Cavettille, ja Charles tulikin tutuksi Cavettin isälle. Charles palasi alkuperäiseen näkemykseensä moraalittomasta yhteisöstä ja elämästä. Sinä aikana hän päätti, miten eläisi lopun elämästään. Hän käytti roskankeruureittiään pankkiryöstöjen suunnitteluun ja kehitti itselleen filosofisen aatteen: "kuolleet ihmiset ovat kaikki samalla tasolla".
Ensimmäinen murha
30. marraskuuta 1957 Starkweather käväisi eräällä bensa-asemalla yrittäen ostaa Carilille täytetyn lelukoiran luotolla. Kassanhoitaja Robert Colvert kielsi tämän ja Charles lähti pois vihaisena. Kello kolme seuraavana aamuna 1. joulukuuta Charles palasi bensa-asemalle 12-kaliiberisen haulikon kanssa. Aluksi Charles jätti haulikon autoonsa, meni asemalle ja osti tupakka-askin Colvertilta, tarkistaen että hän työskenteli tuolloin yksin. Charles palasi autolle, ajoi tietä pitkin pois paikalta ja palasi sitten takaisin jättäen aseen taas autoon. Tällä kertaa hän osti paketin purkkaa, palasi autolleen, ajoi vähän matkan päähän ja pysäköi autonsa. Hän peitti kasvonsa hatulla ja huivilla, meni asemalle aseen kanssa ja uhkaili sillä Colvertia. Hän ryösti 100 dollaria kassasta ja pakotti Colvertin mukaansa autolleen. Hän ajoi autiolle alueelle metsään, jossa Colvert hyökkäsi Charlesin kimppuun yrittäen saada aseen häneltä. Taistelun aikana Colvert kaatui maahan ja Charles teloitti tämän haulikkolaukauksella päähän.
Myöhemmin Starkweather kertoi tapahtumasta Carilille väittäen, että joku muu kuin hän oli tappanut Colvertin, mutta tätä Caril ei uskonut.
Vuoden 1958 murha-aalto
21. tammikuuta 1958 Starkweather meni Carilin ränsistyneelle talolle vierailulle. Carilin ollessa poissa, Starkweather alkoi riidellä Carilin äidin ja isäpuolen kanssa ja lopulta ampui nämä. Kun Caril saapui kotiin, Charles nuiji, kuristi ja puukotti hänen kaksivuotiaan siskonsa Betty Jeanin. Charles piilotti ruumiit talon takapihalle, jonka jälkeen hän ja Caril pysyivät talossa kuusi päivää pysäyttäen sisään pyrkivät ihmiset lapulla, jossa luki: "Pysykää poissa, kaikki ovat flunssassa". Carilin isoäiti tuli epäluuloiseksi ja soitti poliisille, mutta kun he tutkivat talon 27. päivänä, Charles ja Caril olivat poissa.
Charles ja Caril ajoivat Nebraskan Bennetiin Charlesin 70-vuotiaan perhetuttava August Mayerin maatilalle, jossa Charles ampui tämän. Pian tämän jälkeen kaksikon auto juuttui mutaan, ja he hylkäsivät auton. Kun kaksi paikallista teiniä, Robert Jensen ja Carol King, ottivat Charlesin ja Carilin autoonsa antaakseen heille kyydin, Charles pakotti heidät ajamaan eräälle hylätylle myrskysuojalle, jossa hän ampui heidät molemmat. Charles tunnusti ampuneensa Jensenin, mutta väitti Carilin tappaneen Kingin. Charles ja Caril ottivat Jensenin auton.
Kaksikko ajoi takaisin Lincolniin kaupungin varakkaampaan osaan, jossa he murtautuivat paikallisten C. Lauerin ja Clara Wardin kotiin ja puukottivat rouva Wardin C. Lauerin ollessa poissa. Tässä vaiheessa Nebraskan osavaltio aloitti kodilta kodille menevän etsintäoperaation tappajia varten. Viranomaisille annettiin lukuisia ilmoituksia tappajien havaitsemisista, josta kehkeytyi poliisien kritisointi rikollisten kiinniottamisen viivästymisestä. Starkweather myönsi heittäneensä veitsen rouva Wardia kohti, mutta kielsi aiheuttaneensa lukuisat puukoniskut jotka hänen kehostaan löytettiin. Hän kielsi myös puukottaneensa Wardien sisäkön, Lillian Fenclin, jonka kehosta löydettiin myös useita puukoniskuja. Kun herra Ward tuli myöhemmin kotiin, Starkweather ampui hänet. Charles ja Caril täyttivät Lauerin auton talosta varastetuilla arvotavaroilla ja ajoivat Wyomingiin.
Kun Lauerin autosta tehtiin etsintäkuulutus, murhaajakaksikko tarvitsi uuden ja törmäsi matkaavaan myyntipäällikköön nimeltä Merle Collison, joka nukkui autossaan valtatien varrella Douglasissa, Wyomingissa. Starkweather herätti Collisonin ja ampui hänet, mutta väitti Fugitin murhanneen hänet Charlesin aseen jumituttua. Kaksikon ajaessa auto sammui ja ohiajava motoristi jäi auttamaan heitä. Starkweather alkoi uhkailla häntä aseella, kun samassa apulaissheriffi osui paikalle. Caril juoksi häntä kohti huutaen: "Se on Starkweather! Hän aikoo tappaa minut!" Starkweather lähti pakoon autolla, mutta pysähtyi poliisin luodin lentäessä tuulilasin läpi ja lentävien lasinsirujen raapaistessa häntä. Charles ja Caril pidätettiin.
Oikeudenkäynti ja teloitus
Aluksi Starkweather väitti, ettei Carililla ollut mitään osuutta murhiin, mutta muutti tarinaansa monta kertaa kunnes lopulta tunnusti Carilin olleen täysi rikostoveri. Caril taas väitti olleensa Starkweatherin panttivanki koko tapauksen ajan. Starkweather teloitettiin sähkötuolissa Nebraskan osavaltion vankilassa kesäkuun 25. päivänä 1959. Caril Ann sai elinkautisen tuomion, mutta vapautettiin vuonna 1976. Charles Starkweather haudattiin Wyuka Cemeteryn hautausmaalle viiden uhrinsa rinnalle; Bartlettin perheen ja Wardin pariskunnan.
Kulttuuriset vaikutukset
Stephen King sai suuren inspiraation lukiessaan Starkweatherin murhista nuorena, pitäen leikekirjaa niistä ja myöhemmin sisältäen monia viittauksia häneen teoksissaan. Esimerkiksi, Starkweatherin sanotaan olleen Randall Flaggin luokkatoveri teoksessa The Stand ja hahmon The Kid olevan Starkweatherin uudelleensyntymä.
Nimi "Starkweather" esiintyy useissa median kohteissa, muun muassa Peter Jacksonin elokuvassa The Frighteners ja Billy Joelin vuoden 1986 kappaleessa We Didn't Start The Fire. Woody Allen loi hahmon Virgil Starkwell, joka yrittää suorittaa rikosaallon vuoden 1971 elokuvassa Take The Money And Run, mikä on koominen versio Starkweatherista. Hardcore punk/metal -bändi Starkweather on nimetty hänen mukaansa.
Uhrit
Robert Colvert (21), bensa-aseman kassanhoitaja
Marion Bartlett, Caril Annen isäpuoli
Velda Bartlett, Caril Annen äiti
Betty Jean Bartlett (2), Marionin ja Veldan tytär
August Mayer (70), Starkweatherin perhetuttava
Robert Jensen (17), Carolin poikaystävä
Carol King (16), Robertin tyttöystävä
C. Lauer Ward (47), varakas tehtailija
Clara Ward, C. Lauer Wardin vaimo
Lillian Fencl (51), Wardien sisäkkö
Merle Collison, myyntipäällikkö
Katso myös
Ted Bundy
Kuolemanrangaistus Yhdysvalloissa
Luokka:Yhdysvaltalaiset sarjamurhaajat
Luokka:Yhdysvaltalaiset teloitetut
Luokka:Vuonna 1938 syntyneet
Luokka:Vuonna 1959 kuolleet | https://fi.wikipedia.org/wiki/Charles%20Starkweather |
{
"plaintext_start_byte": [
0,
165,
438,
681,
1041,
1139,
1325,
1444,
1549,
1659,
1727,
1866,
1955,
2093,
2543,
2737,
2791,
3204,
3830,
4580,
4703,
5076,
5287,
5527,
5603,
5759,
6150,
6351,
6524,
6787,
6993,
7216,
7439,
7731,
7981,
8291,
8586,
8656,
9948,
10058
],
"plaintext_end_byte": [
164,
417,
680,
1040,
1138,
1324,
1443,
1548,
1658,
1726,
1856,
1954,
2092,
2542,
2724,
2790,
3203,
3829,
4579,
4702,
5044,
5286,
5526,
5602,
5747,
6149,
6350,
6500,
6786,
6992,
7186,
7438,
7730,
7959,
8241,
8574,
8647,
9932,
10054,
10156
]
} | Filamu ya kwanza iliandikwa na nani? | Kiswahili | swahili | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
Kiswahili ni lugha ya Kibantu yenye misamiati mingi ya Kiarabu (30%), lakini sasa ya Kiingereza pia (10%), inayozungumzwa katika eneo kubwa la Afrika ya Mashariki.
Lugha hii ina utajiri mkubwa wa misamiati, misemo, methali, mashairi, mafumbo, vitendawili na nyimbo. Kiswahili hutumika kufundishia shuleni na kuna vitabu vingi vilivyotungwa kwa kutumia lugha hiyo, vikiwa pamoja na vile vya hadithi, hekaya au riwaya.
Historia ya lugha
Lugha ilianza takriban miaka 800-1000 iliyopita katika mazingira ya vituo vya biashara vya pwani ambako wafanyabiashara kutoka Uarabuni, Uajemi na Uhindi walikutana na wenyeji Waafrika. Lugha kuu ya kimataifa ya biashara hiyo ilikuwa Kiarabu.
Inaonekana ya kwamba lugha mpya ilijitokeza wakati wenyeji wa pwani, waliokuwa wasemaji wa lugha za Kibantu, walipopokea maneno mengi hasa ya Kiarabu katika mawasiliano yao. Kwa hiyo msingi wa Kiswahili ni sarufi na msamiati wa Kibantu pamoja na maneno mengi ya Kiarabu. Imekadiriwa ya kwamba karibu theluthi moja ya maneno ya Kiswahili yana asili ya Kiarabu.
Kando ya Kiarabu toka zamani pia kuna athira ya lugha mbalimbali kama Kiajemi, Kihindi na Kireno.
Kuanzia karne ya 20 hadi sasa maneno mengi yamepokewa kutoka Kiingereza, na katika Jamhuri ya Kidemokrasia ya Kongo Kifaransa, lakini pia kutoka lugha nyingine, Kiarabu kikiwa mojawapo.
Kwa karne nyingi iliandikwa kwa herufi za Kiarabu (سواحلي sawahili au لغة سواحيلية lugha sawahiliya).
Sarufi ya kwanza pamoja na kamusi iliandikwa mwaka 1848 na Dokta Ludwig Krapf huko Rabai Mpya / Mombasa.
Kiswahili kilikuwa na lahaja nyingi kutokana na lugha mbalimbali za Kibantu zilizochangia katika eneo husika.
Tangu karne ya 19 lugha ilianza kuenea barani kwa njia ya biashara.
Wakati wa ukoloni wa Uingereza lugha ilisanifishwa na Kamati ya kimaeneo ya lugha ya Kiswahili kwenye msingi wa lahaja ya Unguja.
Wasemaji
Hakuna hakika kuhusu idadi ya wasemaji wa lugha hiyo; idadi zinazotajwa zinatofautiana.
Wasemaji wanaoitumia kama lugha ya kwanza hawapungui milioni 15-25, na wasemaji wanaoitumia kama lugha ya pili ni zaidi ya milioni 40-70.
Idadi ya wasemaji wa lugha ya kwanza inakua haraka, kwa sababu lugha inaenea katika maeneo ambapo lugha nyingine zilikuwa lugha kuu, na hasa katika miji ya Tanzania imekuwa lugha kuu, badala ya lugha za kikabila, kutokana na mchanganyiko wa watu hata ndani ya nyumba moja, kama vile wanapooana watu wa makabila tofauti, jambo ambalo limekuwa la kawaida hasa Tanzania, ambayo inaongoza kwa matumizi ya Kiswahili. Kwa watoto wengi kimekuwa lugha mama.
Kati ya nchi nyingine ambapo Kiswahili kinatumika kuna Kenya, Uganda, Kongo-Kinshasa, Rwanda, Burundi, Msumbiji, Somalia na visiwa vya Bahari Hindi kama Visiwa vya Ngazija (Komoro).
Lugha rasmi
Kiswahili kimekuwa lugha rasmi katika nchi zifuatazo:
Tanzania: ni lugha ya taifa; ni lugha ya shule za msingi, lugha ya utawala serikalini na mahakamani; inatumika kote nchini, makanisani, misikitini, redioni, kwenye runinga na idadi kubwa ya magazeti. Serikali inatakiwa kukiendeleza Kiswahili kwa sababu ni lugha ya taifa. Sera ya elimu ya mwaka 2015 imechagua Kiswahili katika miaka 10 ijayo kiwe lugha ya kufundishia katika ngazi zote, ikiwemo ile ya chuo kikuu
Kenya: ni lugha ya taifa tena lugha rasmi, sawa na Kiingereza, baada ya rasimu ya katiba mpya kupitishwa tarehe 4 Agosti 2010; Kiswahili ni lugha ya kwanza ya mawasiliano kati ya wananchi wakikutana nje ya eneo lenye kabila moja tu; ni lugha inayofundishwa lakini si lugha ya kufundisha mashuleni; ni lugha inayotumika na polisi na jeshi, ni lugha ya kuhutubia wananchi mjini na kitaifa; sehemu za ibada makanisani zinatumia Kiswahili; kuna gazeti moja tu la Kiswahili; sehemu za programu redioni na kwenye runinga ni kwa Kiswahili. Hata hivyo, lugha inachanganywa mara nyingi na Kiingereza na lugha za maeneo au za kikabila.
Uganda: kimetangazwa kuwa lugha ya taifa tangu 2005; iliwahi kuwa lugha ya taifa wakati wa utawala wa Idi Amin; wakati wa ukoloni ilifundishwa mashuleni ikaelekea kuwa lugha rasmi pamoja na Kiingereza lakini matumizi haya yalipingwa hasa na Waganda hivyo Waingereza waliacha mipango hiyo. Ni lugha ya polisi na jeshi, hali ambayo imeleta ugumu kwa lugha kukubalika na wananchi wengi kutokana na historia ya utawala wa kijeshi Uganda; watu wengi bado hukumbuka hasa matusi ya wanajeshi waliowatesa wakisema Kiswahili. Lakini kuna maeneo ya Uganda ambako Kiswahili kinatumiwa na watu wengi kama lugha ya sokoni na barabarani. Wona UBC, WBS tv. Mwaka 2005 bunge lilipiga kura kukifanya lugha rasmi ya pili kwa kuwa kinazungumzwa zaidi (nje ya Buganda).
Rwanda: tarehe 8 Februari 2017 bunge lilifanya Kiswahili lugha rasmi ya nne baada ya Kinyarwanda, Kifaransa na Kiingereza.
Jamhuri ya Kidemokrasia ya Kongo: Kiswahili ni kati ya lugha nne za kitaifa (pamoja na Kilingala, Kiluba na Kikongo), pia lugha ya jeshi. Kiswahili kilifika mashariki ya nchi na misafara ya biashara ya watumwa na pembe za ndovu kutoka Zanzibar na pwani ya Tanganyika. Imeenea zaidi kati ya mchanganyiko wa wafanyakazi kwenye migodi ya Shaba.
Lugha ya kwanza, lugha ya pili
Kiasili Kiswahili kilikuwa lugha ya kwanza tu ya wakazi wa miji ya Waswahili kwenye pwani, katika sehemu za pwani pia kijijini. Baada ya kuenea kimekuwa lugha ya watu wengi mjini hasa Tanzania lakini pia Kenya.
Kimeenea zaidi kama lugha ya mawasiliano na biashara pale ambako watu wa makabila mbalimbali wanakutana. Pamoja na nchi zinazotajwa hapo juu Kiswahili kinatumika katika Kaskazini ya Msumbiji, Kusini kabisa ya Somalia, Mashariki ya Burundi.
Maeneo ya mpaka wa Tanzania kuna pia wasemaji kadhaa huko Malawi na Zambia.
Tanzania na Kenya zilipokea wakimbizi wengi waliojifunza Kiswahili lakini hakuna uhakika kama bado kinatumika wakirudi Rwanda, Sudan au Somalia.
Kimataifa
Lugha hii leo imekuwa na umuhimu mkubwa duniani kwa jumla, na hasa Afrika, kwa sababu ya kuenea kwake nchi mbali mbali, na kukusanya kwake watu wa makabila na nchi kadha wa kadha wakaweza kufahamiana kwa lugha moja, hasa ilivyokuwa ni lugha mojawapo katika lugha kubwa za Africa ambazo zinachukuwa mahala pa lugha za kigeni na Wakoloni, kama Kiarabu, Kiurdu, Kiebrania, Kireno na kadhalika.
Leo imekuwa inatumiwa katika kusambaza habari katika vituo mbali mbali ulimwenguni kama vile Sauti ya Amerika, BBC, Deutsche Welle, Monte Carlo, RFI, na nchi nyinginezo kama vile Uchina, Urusi, Irani.
Aidha, imekuwa ni mojawapo ya lugha muhimu zinazofundishwa katika vyuo vikuu nchini Marekani, Uingereza, Ulaya bara, Urusi, Uchina, na barani Afrika.
Maendeleo ya Kiswahili
Lugha ina maendeleo: inaweza kukua, kukwama au kufa. Athira nyingi hutokea bila mpangilio pale ambako wasemaji wanapokea maneno mapya, wanaacha kutumia maneno mengine au hubadilisha kawaida ya matamshi au sarufi. Haya yote hutokea pia katika uwanja wa Kiswahili.
Kuna mzaha unaosimuliwa hasa Tanzania: Kiswahili kilizaliwa Unguja, kilikua Tanzania Bara, kikafa Kenya na kuzikwa Uganda. Hali halisi Kiswahili kina maendeleo yake katika nchi hizo zote labda zaidi Kongo.
Lakini itategemea pia juhudi za serikali kama umoja wa lugha utatunzwa kwa sababu kuna athari nyingi kutoka lugha za kila eneo zinazoingia katika ukuzi wa Kiswahili kwa namna zinazotofauitiana.
Taasisi zinazokuza Kiswahili
Kuna taasisi zinazolenga kukuza na kuimarisha Kiswahili kama vile Taasisi ya Taaluma za Kiswahili (TATAKI) kwenye Chuo Kikuu cha Dar es Salaam pamoja na idara za Kiswahili katika vyuo vikuu vingine vya Kenya na pia Uganda.
Nchini Tanzania kuna Baraza la Kiswahili la Taifa (BAKITA) na Baraza la Kiswahili Zanzibar (BAKIZA) ilhali nchini Kenya kuna Chama cha Kiswahili cha Taifa (CHAKITA). BAKITA na CHAKITA pamoja na wawakilishi kutoka Uganda wanaandaa kuundwa kwa Baraza la Kiswahili la Afrika Mashariki (BAKAMA).
Uchunguzi wa Kiswahili huendelea pia katika idara za vyuo vikuu vingi duniani, kwa mfano katika Institute National des Langues et Civilisations Orientales, jijini Paris, Ufaransa. Matumizi yake ni kwa njia ya lahaja za Kingwana.
Kamusi za Kiswahili
Kati ya shughuli muhimu za taasisi hizo, mojawapo ni kazi ya kukuza misamiati ya Kiswahili yaani kutafuta maneno mapya au kupanua matumizi ya maneno yaliyopo ili kutaja mambo ya maisha ya kisasa yaliyobadilika. Utunzi wa kamusi za Kiswahili hupanua elimu hiyo.
Faida ya kutumia Kiswahili kwa mataifa ya Afrika
1. Kusaidia kuleta umoja wa bara zima.
2. Kudumisha utamaduni wa Kiafrika kuliko kufuata kasumba.
3. Kufanya Waafrika waamini zaidi mambo yao kuliko kutegemea tu ya kigeni.
4. Kurahisisha upatikanaji wa ajira kwa watumiaji wa lugha hiyo hata nje ya Afrika.
5. Kukuza sekta ya utalii.
Tazama pia
Historia ya Kiswahili
Uenezi wa Kiswahili
Lahaja za Kiswahili
Marejeo
Ashton, E. O. 1944. Swahili Grammar (Including Intonation). London: Longmans.
Hinnebusch, T. J. 1979. "Swahili". Katika: T. Shopen (mhariri) Languages and Their Status, uk. 209-293. Cambridge, Massachusetts: Winthrop.
Hinnebusch, T. J., and S. M. Mirza. 1979. Kiswahili: Msingi wa Kusema, Kusoma na Kuandika. Lanham, MD: University Press of America.
Shihabdin Chiraghdin et Mathias E. Mnyampala. Historia ya Kiswahili. Oxford University Press, 1977.
Nurse, D. and Hinnebusch, T. J. 1993. Swahili and Sabaki: A Linguistic History. Berkeley and Los Angeles: University of California Press.
Ohly, Rajmund, Warsaw: Wydawnictwa Uniwersytetu warszawskiego,
Język suahili,
Ⅰ. Zarys gramatyki ⅠⅠ. Wybór tekstów, 1969 ;
Ⅴ Teksty suahili w piśmie arabskim wraz z ćwiczeniami i wprowadzeniem metodologicznym, 1972,
Literatura suahili, 1972.
Ohly, R., Kraska-Szlenk, I., and Podobińska, Z., Język suahili, Warsaw: Wydawnictwo Akademickie Dialog, 1998.
Wald, B. 1987. "Swahili and the Bantu Languages". Katika: B. Comrie (mhariri) The World's Major Languages, uk. 991-1014. New York: Oxford University Press.
Whiteley, W. 1969. Swahili: The Rise of a National Language. London: Methuen.
Zawawi, S. 1971. Kiswahili Kwa Kitendo: An Introductory Course. New York: Harper & Row.
Viungo vya nje
(Kiingereza)
(Kiingereza)
(Kiingereza/Kifaransa)
(Kijerumani/Kiswahili)
(Kijerumani/Kiswahili)
Jamii:Afrika
Jamii:Lugha za Tanzania
Jamii:Lugha za Kenya
Jamii:Lugha za Kibantu
Jamii:Waswahili
* | https://sw.wikipedia.org/wiki/Kiswahili |
{
"plaintext_start_byte": [
1,
753,
1600,
2628,
3804,
4588,
5968,
6468,
7438,
8638,
8927,
9229,
10310,
11585,
12944,
13798,
15194,
15987,
16389,
17667,
19486,
20387,
20969,
21686,
21898,
22813,
23270,
23997,
24405,
24465
],
"plaintext_end_byte": [
752,
1583,
2627,
3775,
4587,
5967,
6467,
7437,
8636,
8926,
9228,
10284,
11584,
12943,
13748,
15193,
15973,
16388,
17666,
19485,
20379,
20968,
21685,
21897,
22805,
23269,
23996,
24328,
24447,
24578
]
} | ジェイムズ・テリー・サンフォードは何歳で政治家になった | テリー・サンフォード | japanese | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
ジェイムズ・テリー・サンフォード（、1917年8月20日 - 1998年4月18日）は、アメリカ合衆国ノースカロライナ州出身の政治家、教育者である。民主党員として、第65代ノースカロライナ州知事（1961年-1965年）、1970年代に2度（1972年、1976年）アメリカ合衆国大統領候補、アメリカ合衆国上院議員（1986年-1993年）を務めた。公共教育の強い推進者であり、州知事の時にはノースカロライナ州の学校や高等教育機関に対して多くの改革と新しいプログラムを提案し、教育予算を増額し、ノースカロライナ州基金を創設した。1969年から1985年はデューク大学学長だった。
サンフォードは若い時にイーグルスカウトまで昇り、1939年にノースカロライナ大学チャペルヒル校を卒業すると、連邦捜査局（FBI）のエージェントとなった。第二次世界大戦中ヨーロッパ戦線に参戦し、戦地昇進を受けた。戦後に文民の生活に戻ると、ノースカロライナ大学法学校に進学して卒業し、1940年代後半に法律実務を始め、間もなく政治に関わるようになった。その生涯を通じて民主党員であり、公民権と教育に関する進歩的な指導力で注目された。サンフォードに敵対する者はサンフォードを「増税路線」のリベラルだと批判したが、第二次世界大戦後の南部で主要な公人だとして記憶されている[1][2]。
初期の経歴
サンフォードは1917年にノースカロライナ州 ローリンバーグで生まれた。父はセシル・レロイ・サンフォード[3]、母はエリザベス・テリー（旧姓マーティン）であり、二人ともイングランド人の子孫だった。ボーイスカウトではローリンバーグの第20部隊でイーグルスカウトにまでなった。サンフォードは死ぬ少し前にジャーナリストのデイビッド・ガーゲンにボーイスカウトの経験について語り、「恐らく、それが戦争で私を救った。ボーイスカウトあるいは市民保全部隊に在籍した少年は森の中では何をしたらいいのか知っている。...ボーイスカウトで学んだことは私の人生全てで生き続けさせてくれた。何が最善であるかを決断する助けになった。」と語っていた[4]。ボーイスカウト・アメリカはサンフォードを傑出したイーグルスカウト賞で表彰した[5]。
サンフォードは1939年にノースカロライナ大学チャペルヒル校を卒業し、その後の2年間、連邦捜査局（FBI）の特別捜査官となった[6][7]。1942年7月4日にマーガレット・ローズ・ナイトと結婚し、その後にテリー・ジュニアとエリザベスと名付けた2人の子供をもうけた[8]。第二次世界大戦中、アメリカ陸軍に兵卒として入隊し、後に少尉まで昇進した。第517パラシュート歩兵連隊と共にフランスにパラシュート降下し、その後のバルジの戦い（1944年12月-1945年1月）に参戦した。その勇敢さでブロンズスターメダル、負傷したことでパープルハート章を授与された。戦後の1946年、名誉退役した[7]。1948年から1960年では、ノースカロライナ州軍第119歩兵連隊K中隊で、大尉の中隊長を務めていた[9]:99。戦後、ノースカロライナ大学法学校で法学の学位を取得した。ノースカロライナ州民主党青年クラブ、現在ではノースカロライナ州青年民主党の会長を務めた。
州知事としての経歴
サンフォードは1946年から1948年ノースカロライナ大学チャペルヒル校政治研究所の支配人補であり、その後、ファイエットビルで法律実務を行った。ノースカロライナ州上院では1期（1953年-1955年）のみ議員となり、2期目は出馬しなかった。1960年にノースカロライナ州知事選挙に出馬し、民主党の予備選挙ではI・ビバリー・レイク・シニア、マルコム・ビューイ・シーウェル、ジョン・D・ラーキンスを破り、本選ではロバート・ギャビンを破って当選した。ノースカロライナ州では当時知事は1期を越えて選出されなかったので、1961年1月から1965年1月まで1期4年間のみを務めた[10]。
サンフォードは人間が良い教育を受ければ何でも成し遂げられるという信念に動かされ[9]:157, 194, 247, 257–258[11]、ノースカロライナ州の公立学校に向けた予算を2倍近くにした。ノースカロライナ大学システムの統合を始めて、その支払い能力と強さを確保し、ノースカロライナ・コミュニティカレッジ・システムの創設を監督した。ノースカロライナ州知事の学校というアイディアを思いつき[11]、州内の才能ある高校生に6週間の滞在型夏季プログラムについて公的資金を手当てした[12]。ノースカロライナ芸術学校（現在のノースカロライナ大学芸術学校）を設立し、「音楽、演劇、舞踊およびそれに関連する分野で、高校とカレッジ双方のレベルの指導を」出身州で行うべく才能ある学生を留めて置くこととした[13]。人種差別と戦い、ノースカロライナ州の人種統合した公立学校は当時政治的に不人気であり、危険である可能性もあったが、そこに自分の息子を送り込むことまでやった。ジョージ・エッサーの指導下にノースカロライナ州基金を創設し、貧困と戦い、州全体で人種間の平等を促進するために動いた[14]。
これら教育プログラムに資金手当てをするために増税を行い議論を呼んだ。その中でも食品に対する増税には反対の声が上がり、サンフォードの最も忠実な支持者の数人を含め多くの者達から退行だと非難された。この食品に対する税には「テリーの税」という綽名がつき、サンフォードが推進した他の税がその人気を失くし、政治的な対向者からは強く批判された[11]。
州知事としてのサンフォードは、アメリカ合衆国大統領ジョン・F・ケネディと密接な政治的同盟者であり、それはケネディがカトリック教徒であるので疑っていたノースカロライナ州の民主党員との連携を妨げることになった[15]。ケネディ大統領の個人的秘書だったエブリン・リンカーンは、1964年の大統領選挙のときにケネディが生きて居れば、サンフォードがその副大統領候補に選んでいたはずだったと言っていた。リンカーンが著した1968年の著書『ケネディとジョンソン』では、ケネディ大統領が、リンドン・B・ジョンソンは副大統領職を更迭されることになると彼女に告げたと報告している。リンカーンはケネディ暗殺の3日前、1963年11月19日にケネディと交わした会話の内容を、次のように伝えている[6][16]。
ケネディ氏は私のオフィスの揺り椅子に腰掛け、頭をその背にもたせ掛け、左足を右の膝の上に組んでいた。彼は話しながら椅子を少し揺すっていた。緩りと沈痛な声で彼は私に「私が64年に再選されれば、政府のサービスを名誉あるものにする方向に多くの時間を割くことになるのは、貴女も分かっているだろう。私は政府の行政府と立法府を作り替え、別の分野に踏み込んで大きな進歩を成せるようにする。...議会で年功序列など古くなった規則や規制の幾つかを変更すべく訴える。それをなすために、私は64年の選挙で私がやれると信じる男を副大統領候補にする必要があるだろう。...私はこの会話に魅せられており、私の日記に一語一語書き記しておく。いま私は問われている。... 「副大統領候補として貴方が選ぶのは誰か? 」彼は真っ直ぐ前を向き、躊躇うことなく答えた。「今この時、私はノースカロライナ州のテリー・サンフォード州知事を考えている。リンドンではない」
更にサンフォードはホワイトハウスとのコネを使い、州内で経済的な上昇を加速させていたリサーチ・トライアングル・パークを拡大し、そこにIBMやアメリカ合衆国環境保護庁を誘致することに成功した[15][17][18]。
サンフォードは極刑に頑強に反対した者でもあった。「死刑に反対する多くの声明が良く知られていたので、ノースカロライナ州の処刑順を待つ囚人達は、その慈悲を請う訴えでもそれら声明にことさら言及していた。」[19]
サンフォードはその知事の任期が終わると、法律会社を開設した。1968年の大統領選挙では、3月31日にジョンソンが撤退する直前にジョンソンの選挙対策マネジャーを引き受けており、その後民主党がヒューバート・ハンフリーを指名すると、共和党のリチャード・ニクソンに対する選挙運動のマネジャーとなった[8]。ジョンソンは、ハンフリーがその副大統領候補にサンフォードを選ぶことを望んだ。ある時点でハンフリーの選挙対策本部は、サンフォードが副大統領候補になりたいのかを尋ねた。サンフォードがそれを辞退し、ハンフリーは最終的にメイン州出身のエドマンド・マスキーを指名した。サンフォードはこの期間も民間の法律関連や事業関連から役職の提案を受けたが、その政治家としての前途をオープンにしたままである位置づけに興味を惹かれていた[9]:367–385。
デューク大学学長
1969年、サンフォードはデューク大学学長となり、その後の16年間この役職を続けた[20]。このことで学長としての任期の初期に、ベトナム戦争に関する学生の騒動を沈めることに貢献した。1970年、オハイオ州ケント州立大学で起きた射殺事件への抗議運動に対して、寛容さで臨み、道路を明けるために警官を呼ばないことにした。これで抗議していた学生はその夜に自室に戻り、西キャンパスは翌日に開けることができて、この春の騒動の間もキャンパスの平穏を保つことができた[9]:259。サンフォードが就任する直前の1969年2月13日、アフロアメリカン協会の学生60人がデューク大学の主管理センターであるアレン・ビルを占拠し、ブラック・スタディーズ・プログラムの創設を要求した。警官との衝突が起きた3日後の2月16日、学校の役員がそのプログラムに合意した後で、学生たちは平和裏に建物から退居した[21][22]。サンフォードの任期中、対立を避ける政策を維持し、警官の重大な行動を選ぶことに反対し、人種問題の解決を推進した[23]。
サンフォードが学長だった間に恐らく最も大きな議論を呼んだのは、デューク大学に元大統領リチャード・ニクソンの大統領図書館を設立させようとしたことだった。1981年7月28日、ニューヨーク市の元大統領の事務所を訪問したときに、ニクソンにこの提案を行なった。サンフォードはそれに続く期間も多くの問題についてニクソンの助言を求めた。8月半ばには図書館の提案が公表され、大学でかなりの論議を呼んだ。サンフォードはその提案について幾らか支持を得たが、教授陣の大半は提案に反対であり、その図書館が研究の中心というよりもニクソンへの記念碑というものなるというのが心配されたところだった。サンフォードは妥協案を画策したが、デューク大学学術委員会の図書館に関する提案はニクソンが望んだもの3分の1の大きさしかなく、それに付属するニクソン博物館は拒否していた。最終的にニクソンがサンフォードの提案を辞退し、図書館を建てる場所として、生まれ故郷のカリフォルニア州ヨーバリンダ市を選んだ。ニクソン大統領図書館は1990年に開館された[9]:369–396, 417–432。
サンフォードの遺産はデューク大学を辞めた後も、男子バスケットボールチームの輝かしい成果もあって、しばらく続いた。1980年、サンフォードは運動部支配人トム・バターストが、バスケットボールのブルーデビルスのコーチにマイク・シャシェフスキーを雇うことを決裁した。シャシェフスキーは5度（1991年、1992年、2001年、2010年、2015年）チームを全国選手権優勝に導き、4強に残ったのは12度、アトランティック・コースト・カンファレンスでも13回優勝した。デューク大学を率いた35のシーズンで945勝251敗であり、NCAAディビジョンIでの通算勝利数は1,018勝と、過去最高記録を更新している。
民主党大統領候補指名争いへの出馬
サンフォードはデューク大学学長である時代を楽しんでいたが、それでも政治的な野心は抱いていた。1972年アメリカ合衆国大統領選挙の予備選挙のシーズンになると、民主党側の候補者が弱いと感じた幾人かの人々からサンフォードにアプローチがあった。この頃のアラバマ州知事ジョージ・ウォレスは人種差別主義者であり、その見解は南部の意見を代表してはいないことを示すために、ウォレスに挑戦することについて特に敏感になっていた。サンフォードは3月8日に指名争いに立候補することを表明したが、混戦の中であまり見込みは無かった。予備選挙で代議員の過半数を獲得することはできないと分かっており、党大会が膠着状態になった場合に、妥協の候補者として浮上するだけの票を確保することを期待した。しかし、ノースカロライナ州の予備選挙であっても、ウォレスがサンフォードに10万票以上の差をつけ、7月の党大会では78票のみでやっと5位に終わった。1位はジョージ・マクガヴァンの1,864.95票、2位はヘンリー・M・ジャクソンの525票、3位がウォレスの381.7票、4位がシャーリー・チザムの151.95票だった[24][25]。
しかしサンフォードは怯むことなく、その2年後には1976年の選挙に向けて民主党の指名を得るための準備を始めた[9]:396–400。1975年6月1日に指名争いに立候補することを表明し、デューク大学学長として責任を果たしながら、選挙運動を進めて行った。教育分野では少なからぬ支持を獲得したが、新年までに選挙のために満足のいくテーマが見つからなかった。1月にマサチューセッツ州で運動を行っている間に胸に激しい痛みを感じ、診断の結果は心雑音だとされた。1月25日、サンフォードは予備選挙から撤退したが、この年民主党員で撤退した最初の候補者となった[9]:396–416。
上院議員
サンフォードは1985年にデューク大学学長を辞任した後、党の政治の世界での活動を続けた。1985年には民主党全国委員会の委員長に立候補したが落選した。このとき、後にアメリカ合衆国下院議長になるナンシー・ペロシに支持された。対抗馬はポール・G・カークであり、203票対150票で敗れた[26]。
ノースカロライナ州選出アメリカ合衆国上院議員であり共和党員のジョン・P・イーストが急死して空いた議席について、その選挙に出馬しようという民主党員を見つけられなかった後で[27]、サンフォードはその指名争いに出馬すると表明した。その対抗馬はアメリカ合衆国下院議員であり、共和党のジム・ブロイヒルだった。イーストは1986年6月29日に自殺したのであり、特別選挙が同年11月4日に行われるまでの間の暫定として、7月3日に時の州知事ジェイムズ・G・マーティンからブロイヒルが上院議員に指名されていた[28]。サンフォードはリベラルだと攻撃されたものの、11月の選挙ではブロイヒルに3ポイントの差を付けて当選した。サンフォードに対する批判は3つの分野にあった。すなわち少数民族に機会を与えることの推進、「増税路線」による教育予算増額、さらに対貧困撲滅運動だった[6]。サンフォードは特別選挙の翌日である11月5日に上院議員に就任し、イーストの任期の最後の2か月に加えて、その後の6年間の全任期を務めた[10]。
サンフォードの上院議員として時期は憤懣が募ることが多かった。当時の財政赤字の垂れ流しを心配し、共和党の推進する軍事政策の代替として中央アメリカの経済開発を追求した。デューク大学を基盤にした中央アメリカ再生開発国際委員会を率いた。これは学者と指導者によるタスクフォースであり、1989年に『貧困、紛争、および希望: 中央アメリカの転換点』（サンフォードがこの委員会の仕事の主たる触媒だったのでサンフォード委員会報告書とも呼ばれた）を出版した。その中では中央アメリカにおける平和、民主主義、公正な開発を推進することを原則としていた[29]。サンフォードは上院で多くの委員会委員を務めた。例えば上院倫理特別委員会（委員長）、高齢化特別委員会、予算委員会、銀行・住宅・都市問題委員会、さらにその下の国際財政金融政策小委員会と安全保障小委員会、外交関係委員会、近東・南アジア問題小委員会（委員長）、アフリカ問題小委員会、西半球・平和部隊小委員会があった[30]。南部出身の民主党員同僚と比べてリベラルな投票を行った記録があり、国旗を燃やすことを禁じる憲法改正案が成立することを阻止する運動に成功し、カウンター・キャンペーンとしてアメリカ権利章典を促進する運動を行った。サンフォードは上院議員としての功績が、州知事時代に行ったことを弱めてしまったように考え、真剣に引退と他のプロジェクト追求を検討し、上院議員の再選を求めることにした[9]:447–480。
1992年の上院議員選挙での対抗馬は、元民主党員で共和党に転籍したラウチ・フェアクロスであり、サンフォードが州知事をしていた時には、州のハイウェイ・コミッショナーを務めていた。フェアクロスはサンフォードの上院での同僚であるジェシー・ヘルムズ（共和党）からかなりの支持を得て、サンフォードが特別の利益に偏る増税路線のリベラルだと非難した。当初の世論調査ではサンフォードがフェアクロスに対してリードしていたが、サンフォードは心臓弁の手術を行って10月の大半は選挙運動ができず、もう1期務められるものか疑いを持たせたので、その支持を失って行った。1992年11月3日、フェアクロスが10万票の大差をつけて当選した[9]:488–501。
晩年
サンフォードは数冊の著作を著した。その中では『しかし人々はどうなるのか?』は、1960年代にノースカロライナ州で質の高い公共教育の体系を作り上げたその動きを詳述していた。『州に関わる嵐』では「創造的連邦主義」を推奨することで、州政府と連邦のシステムに新しい基礎を前面に出していた。『貴方の敵を語る: 古きを優雅に育てる』では、高齢化の進行を鈍化させる行動と、健康生活を長くさせる規則を詳述した[31]。
サンフォードはデューク大学で法学と政治学を教えもし、リサーチ・トライアングル地域に大きな芸能センターを建設する運動を行った。そこはアメリカ・ダンス祭、ノースカロライナ交響楽団、カロライナ・バレー団の本拠地になった[32]。サンフォードはその高齢になってからも再度法律実務を行い、自分の会社と、やはり元州知事のジェイムズ・ホルスハウザーの会社を合併させた。ホルスハウザーはサンフォード・ホルスハウザーLLPをその死の時まで経営し続け、経済開発コンサルティング会社はその名前で継続された[33]。
ニューヨーク・タイムズの記者、デイビッド・スタウトはサンフォードのことを、「矛盾する政治家」と表現し、「燃える願望に欠ける」者だと言った[34]。
サンフォードは1997年12月後半、手術できない食道癌だと診断され、その担当医は余命数か月だと言ったという声明を出した。病院を退院した後、その体調は緩りと衰えていった。ダーラムにあった自宅で家族に囲まれながら眠るように死んだ。80歳だった。その葬儀では、子供時代の友人が弔辞を読み、サンフォードは「12歳の時にボーイスカウトの誓いを行い、それを保った。それは『私に名誉にかけて、神と私の国のために私の義務を果たすために最善を尽くす。』で始まり、『いかなる時も他の人々を助ける』というようなことが続いた。彼はそれを信じた。彼は永遠なるボーイスカウトだ」と語った[4]。サンフォードはデューク大学礼拝堂の地下室に埋葬された[8]。
遺産
サンフォードは第二次世界大戦後のアメリカ合衆国南部で主要な公人だった[1][2]。南部の政治を主に人種関係と教育の分野で新南部に転換させるときに、大きな役割を果たした[35][36]。教育においてまた他にも数多い分野でその功績を認識され、1981年、ハーバード大学の調査で、サンフォードを20世紀最良の州知事10人の1人に挙げた[8][37]。
ノースカロライナ州の州都ローリーにあるテリー・サンフォード連邦ビルと裁判所は、サンフォードにちなむ命名である[38]。1998年4月、アメリカ合衆国大統領ビル・クリントンはチリのサンティアゴで開催された米州首脳会議で出された声明の中で、「彼の仕事と影響力は文字通り南部の顔と未来を変えた。この50年間で最大級に影響力を発揮したアメリカ人にした」と語った[2]。アメリカ合衆国上院議員のジョン・エドワーズは、『テリー・サンフォードと新南部』の中で、自分にとってサンフォードが政治的な英雄であると語った[36]。
デューク大学はその後、テリー・サンフォード公共政策学校と呼ぶ公共政策の学部と大学院を設立した[39]。ファイエットビル市にあるファイエットビル高校は、1968年にサンフォードの栄誉を称えてテリー・サンフォード高校と改名された[40][41]。
脚注
参考文献
テリー・サンフォードの著作
関連項目
ノースカロライナ州知事の一覧
外部リンク
, Rare Book and Manuscript Library, Duke University.
Oral History Interviews with Terry Sanford , , , , from
| https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%83%86%E3%83%AA%E3%83%BC%E3%83%BB%E3%82%B5%E3%83%B3%E3%83%95%E3%82%A9%E3%83%BC%E3%83%89 |
{
"plaintext_start_byte": [
0,
433,
759,
1166,
1478,
1822,
2248,
2963,
3669,
4116,
4593,
5057,
5266,
5311,
5621
],
"plaintext_end_byte": [
424,
758,
1165,
1477,
1821,
2247,
2962,
3660,
4115,
4583,
5056,
5243,
5295,
5619,
5647
]
} | Kapan Uganda merdeka? | Uganda | indonesian | {
"passage_answer_candidate_index": [
3
],
"minimal_answers_start_byte": [
1417
],
"minimal_answers_end_byte": [
1431
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
Republik Uganda adalah sebuah negara di Afrika Timur. Negara yang mendapat julukan "Mutiara Afrika" oleh Winston Churchill ini berbatasan dengan Kenya di sebelah timur, Sudan di utara, Republik Demokratik Kongo di barat, Rwanda di barat daya, dan Tanzania serta Danau Victoria di selatan. Nama negara ini berasal dari kerajaan Buganda yang wilayahnya dahulu mencakup bagian selatan Uganda. Uganda terbagi kepada 70 distrik.
Sejarah
Pada mulanya Uganda dikuasai oleh beberapa suku-suku besar yang berprofesi sebagai pemburu. Suku terbesar adalah suku Baganda atau Buganda. Suku ini berhasil mendirikan sebuah kerajaan yang dipimpin oleh Kimera. Giovani Miani (seorang penjelajah dari Italia) adalah orang Eropa pertama yang menemukan Uganda pada tahun 1860.
Kemudian, para misionaris berdatangan. Pada tahun 1862 ditemukan situs Raja ke-30 dari Kerajaan Buganda yang ditengarai berkuasa pada abad ke-16. Pada abad ke-19, Uganda dikuasai oleh Inggris dan Mesir. Ketika itu Uganda menjadi salah satu provinsi Mesir bernama Equatoria. Penguasaan Equatoria oleh Mesir berakhir pada pemerintahan Emin Pasha pada tahun 1889 dan beralih ke tangan Inggris pada tahun 1890.
Perjuangan untuk memperoleh kemerdekaan dari Inggris dimulai pada tahun 1945-1949, yaitu ketika ada kerusuhan kaum proletar di Buganda. Pada 1953, Raja Mutesa II (Kabaka) diasingkan ke Inggris dan dikembalikan ke Uganda pada tahun 1955. Akhirnya pada 9 Oktober 1962, Uganda memnperoleh kemerdekaan dari Inggris.
Apollo Milton Obote terpilih sebagai perdana menteri pertama. Kabaka Edward Mutesa II (Raja Buganda) sebagai kepala negara. Pada tahun 1966 terjadi pembunuhan berdarah di istana, hingga akhirnya Milton Obote menghapuskan Kerajaan Buganda dan Kabaka Edward Mutesa II mengasingkan diri ke Inggris hingga wafat dalam kemiskinan selama tiga tahun.
Pada 25 Januari 1971, ketika Milton Obote menghadiri suatu konperensi di Singapora, Mayor Jenderal Idi Amin mengambilalih kekuasaan. Pada pemerintahan ini Uganda sangat terkenal di dunia, karena Idi Amin melakukan banyak pembunuhan (sangat kejam) kepada lawan-lawan politiknya, khususnya yang berasal dari Acholi dan Langi. Diperkirakan sebanyak 300.000 orang dibunuh pada masa pemerintahannya. Ia berkuasa sampai tahun 1979.
Pada April 1979, tentara pemberontak yang tidak menyukai kediktatoran Idi Amin, yang tergabung dalam Uganda National Liberation Army (UNLA) dibantu oleh tentara Tanzania memasuki Kampala dan mengusir Idi Amin. Yusuf Lule menggantikan kedudukan Idi Amin selama dua bulan, lalu digantikan oleh Godfrey Binaisa selama sebelas bulan, yang akhirnya dikudeta, dan kedudukannya digantikan oleh Paul Muwanga yang berkuasa selama empat bulan sampai dengan 20 September 1980 untuk mempersiapkan pemilihan umum. Milton Obote terpilih kembali menjadi Presiden Uganda pada tanggal 11 Desember 1980. Milton Obote melakukan kebiasaan lamanya, yaitu berlaku diktator. Pada masa pemerintahannya diperkirakan 100.000 orang dibunuh.
Hal ini membuat Yoweri Museveni (dilahirkan di Bahima, sebelah barat Uganda pada tahun 1944) bersama 26-30 anak muda lainnya mulai merancang pemberontakan dengan membentuk The National Resistance Army (NRA). NRA berhasil membuat kekacauan, sehingga akhirnya Milton Obote berhasil digulingkan. Karena terjadi ketegangan konstitusi, parlemen akhirnya memutuskan Jenderal Tito Okello menggantikan Milton Obote pada Juli 1985. Kedudukan Okello juga tak lebih baik, akhirnya dalam perjanjian yang diadakan di Kenya, Okello mengalah kepada Museveni. Pada 29 Januari 1986, Museveni disumpah sebagai Presiden Uganda. Pada 12 Maret 2001, Museveni terpilih kembali sebagai Presiden Uganda sampai tahun 2006.
Politik
Presiden Uganda Yoweri Museveni saat ini tampil sebagai kepala negara dan kepala pemerintahan. Presiden memberi tugas kepada Perdana Menteri Apolo Nsibambi untuk mengendalikan aids. Parlemen Nasional yang terdiri 303 anggota, sekitar 86 di antaranya memberikan dukungan untuk itu. Kaum wanita dan militer juga diperkenankan masuk di parlemen. Anggota sisanya dipilih untuk masa lima tahun dalam pemilu. Hanya 75% penduduk yang mengikuti pemilu.
Dalam rangka mengatasi kekerasan bermotif keagamaan, kegiatan partai-partai politik dibatasi mulai tahun 1986.
Dalam sistem demokrasi tanpa partai yang dipelopori oleh Yoweri Museveni, partai politik masih ada
tapi tidak boleh berkampanye pada pemilu atau langsung mencalonkan kandidat (walaupun kandidat itu bisa saja
datang dari partai politik). Referendum tahun 2005 (bulan Juli) menghapus pembatasan politik multipartai yang telah berlangsung selama 19 tahun ini.
Geografi
Walaupun tidak memiliki pantai, Uganda mempunyai beberapa danau besar, seperti Danau Victoria,
Danau Albert, Danau Kyoga, dan Danau Edward. Negeri ini terletak di plateau Afrika Timur, kira-kira 900 m di atas permukaan laut. Pada umumnya Uganda beriklim tropis, tetapi terdapat
juga variasi. Uganda mempunyai beberapa pulau di danau Victoria. Kota-kota terpenting terletak
di selatan di dekat danau Victoria termasuk ibukota Kampala dan kota di dekatnya Entebe.
Uganda terbagi dalam 70 distrik, 4 daerah administratif: Utara, Timur, Sentral dan Barat.
Distrik ini dinamai menurut kota terbesarnya, misalnya kota Kampala terletak di distrik Kampala.
Referensi
Lihat pula
Daftar negara-negara di dunia
Pranala luar
Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead.
Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead.
Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead.
Kategori:Negara di Afrika | https://id.wikipedia.org/wiki/Uganda |
{
"plaintext_start_byte": [
12,
684,
1314,
1942,
2831,
3763,
4973,
6208,
7297,
8235,
9710,
10899,
12297,
13122,
13677,
14365,
14925,
15663,
16598,
17207,
18089,
18329,
19488,
20545,
21338,
21569,
22703,
23729,
24529,
25589,
26545,
27021,
27209,
27775,
29738,
30754,
31469
],
"plaintext_end_byte": [
683,
1313,
1931,
2830,
3762,
4972,
6207,
7289,
8234,
9677,
10898,
12296,
13116,
13676,
14364,
14924,
15662,
16597,
17206,
18088,
18315,
19487,
20534,
21317,
21568,
22702,
23728,
24528,
25582,
26544,
27020,
27208,
27760,
29737,
30753,
31445,
31532
]
} | Do any of the developers from GTA V work on Red Dead Redemption? | Red Dead Redemption 2 | english | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} | Main Page
Red Dead Redemption 2[lower-alpha 1] is a Western action-adventure game developed and published by Rockstar Games. It was released on October 26, 2018, for the PlayStation 4 and Xbox One consoles. The third entry in the Red Dead series, it is a prequel to the 2010 game Red Dead Redemption. Set in 1899 in a fictionalized version of the Western United States, the story centers on outlaw Arthur Morgan, a member of the Van der Linde gang dealing with the decline of the Wild West whilst attempting to survive against government forces, rival gangs, and other enemies. The story also follows fellow gang member John Marston, protagonist from the first Red Dead Redemption.
Red Dead Redemption 2 is presented through both first and third-person perspectives, and the player may freely roam in its interactive open world. Gameplay elements include shootouts, heists, hunting, horseback riding, interacting with any non-player character (NPC), and maintaining the character's honor rating through moral choices and deeds. A bounty system similar to the "wanted" system from the Grand Theft Auto franchise governs the response of law enforcement and bounty hunters to crimes committed by the player. Red Dead Online, the online multiplayer mode of the game, was released as a beta version in November 2018.
Broadly anticipated and marketed before release, Red Dead Redemption 2 broke several records and had the second-biggest launch in the history of entertainment, generating $725 million in sales from its opening weekend and shipping over 17 million copies in two weeks. It was universally acclaimed by critics, who praised the story, characters, open world, and considerable level of detail. Red Dead Redemption 2 received a number of perfect scores and awards, including the "Critic's Choice Award" at the 2018 Golden Joystick Awards, and honors such as "Best Narrative" and "Best Score/Music" at The Game Awards 2018.
Gameplay
Red Dead Redemption 2 is a Western-themed action-adventure game. Played from a first or third-person perspective, the game is set in an open-world environment featuring a fictionalized version of the Western U.S.[1] The game features both single-player and online multiplayer components released under Red Dead Online. The player controls outlaw Arthur Morgan, member of the Van Der Linde gang, as he completes numerous missions—linear scenarios with set objectives—in order to progress through the story. Outside of missions, the player may freely roam its interactive world. The player may engage into combat with enemies using melee attacks, firearms, or explosives. Combat has been refined from the game's predecessor, and notable new mechanics consist of dual-wielding and the ability to use a bow.[2][3] Unlike in the previous game, the player is granted the ability to swim.[4]
Red Dead Redemption 2's unexploited land makes up the largest portion of the game world, and features diverse landscapes with occasional travelers, bandits, and wildlife. There are urban settlements in the game, ranging from farmhouses, to towns and cities.[5][6] Horses are the main forms of transportation, of which there are various breeds, each with different attributes. The player must either train or tame a wild horse in order to use it, with the exception of stolen horses; however they must saddle a horse in order to acquire ownership over it. Increased use of a horse will begin a bonding process, which can be increased by cleaning and feeding it, and the player will acquire advantages as they ride their horse.[7] Stagecoaches and trains can also be used to travel. The player can also hijack an incoming train or stagecoach by threatening the driver or passengers, and then rob its contents or the passengers.[8][9]
The player may also witness or take part in random events encountered from exploring the game world. These include ambushes, crimes committed by other people, pleas for assistance, ride-by shootings, public executions, and animal attacks. For example, as Arthur explores the Wild West, he can find specific people in distress. If he decides to help them, they will be thankful and may reward Arthur if he crosses them again. The player may also take part in side-activities. These activities include small tasks with companions and strangers, dueling, bounty hunting, searching for treasure or other collectibles around the map such as rock carvings, and mini-games like poker, blackjack, dominoes, and Five Finger Filet.[10][11][12] Hunting animals also plays a major role in the game, providing food, income, and materials for crafting items. When hunting, players need to take into account several factors, including the choice of weapon and shot placement, which affect the quality of the meat and pelt and subsequently the price traders are willing to pay. Players can either skin the animal immediately or carry the carcass, which will rot over time and decrease its value and attract predators.[13][14]
The game focuses heavily on player choice for the story and missions. Certain moments in the story will give players the option to accept or decline additional missions and lightly shape the plot around their choices.[15] The player can communicate with any NPC in dynamic ways new to the series. Arthur can choose different dialogue trees with NPCs, such as having a friendly chat, or insulting them. If the player chooses to kill an NPC, they can loot their corpse.[16] Red Dead Redemption 2 brings back the Honor system from its predecessor by measuring how Arthur's actions are perceived in terms of morality. Morally positive choices and deeds like helping strangers, abiding the law, and sparing opponents in a duel will add up to the player's Honor. However, negative deeds such as theft and harming innocents, will subtract from the player's Honor. The story is influenced by Honor, as the dialogue and outcomes for Arthur often differ based on his Honor level. Hitting milestones for Arthur's Honor level will grant unique benefits, such as rewarding the player with special outfits and large discounts in stores. A low Honor level is also beneficial, as Arthur will receive a greater number of items from looted corpses.[17]
Maintaining Arthur is important, as he can undergo conditions that may affect some of his cores, such as his health and stamina. For example, wearing warmer clothes will mean he avoids freezing in a cold environment, but wearing them in a hot environment will result in him perspiring. Arthur can also gain or lose weight depending on how much he eats, a feature absent from previous Rockstar games since Grand Theft Auto: San Andreas. An underweight Arthur will have less health but at an increase of stamina, while an overweight Arthur will be able to better absorb damage but will have less stamina. The player can bathe to remain clean, and can visit a barber to change hairstyles; Arthur's hair also grows realistically over time. The game features item degradation, with equipment such as weapons requiring cleaning. When Arthur uses a certain type of gun for a long period of time, he becomes more experienced with it, which improves weapon handling, reduces recoil, and increases the rate of reloading. Arthur can also sleep in order to replenish his cores.[18][19][20][21]
Combat
Gunfights are an essential mechanic in the game. The player can take cover, free aim, target a person or animal, and blindfire. Individual body parts can also be targeted in order to take targets down without killing them. When the player shoots an enemy, the game's AI reactions and movements depend on where they were hit. Weapons consist of pistols, revolvers, repeaters, rifles, shotguns, bows, explosives, lassos, mounted Gatling guns and melee weapons such as knives and tomahawks. Red Dead Redemption 2 brings back the trademark mechanic in the franchise: the Dead Eye, a targeting system that allows the player to slow down time and paint targets. Once the targeting sequence ends, Arthur fires to every marked location in a very short space of time. The Dead Eye system upgrades as the player progresses in the game, and will grant the player more abilities, such as being able to spot the fatal points of their enemies.[22][23]
The bounty system also returns from Red Dead Redemption, a crime-governing mechanic inspired from Grand Theft Auto's wanted system. When a player commits a crime, witnesses will run to the nearest police station to get the law to intervene, and the player will need to stop the witness in order to avoid repercussions. Once the law is alerted, law enforcers appear and will start investigating. When the player is caught, the Wanted meter appears with a bounty sent on their head. The bounty grows higher as the player commits more crimes, and more lawmen will be sent to hunt them. If the player has committed serious crimes and then manages to escape the law, bounty hunters will be hired to track them down in the wilderness. After committing enough crime, the U.S Marshals will be sent to the player's location. In order to escape law enforcement, the player must evade a red circular zone in the map and the wanted meter will slowly deplete. They can alternatively hide from the pursuers or kill them. Whether the player escapes or gets captured, the bounty will remain on their head, lawmen and civilians will be more vigilant, and regions where the crimes have been committed will be on lockdown. When caught by lawmen, the player has the opportunity to surrender if they are unarmed and on foot, however, bounty hunters will not accept surrender. The player can only get rid of their bounty by paying it off at a post office.[24][25]
Synopsis
Setting and characters
The world of Red Dead Redemption 2 spans five fictitious states of the United States. The states of New Hanover, Ambarino and Lemoyne are new to the series, and are located to the immediate north and east of Red Dead Redemption's world, whilst the states of New Austin and West Elizabeth return from Red Dead Redemption.[lower-alpha 2] West Elizabeth has been expanded to include new regions. The states are centered on the San Luis and Lannahechee Rivers and the shores of Flat Iron Lake. Ambarino is a mountain wilderness, with the largest settlement being a Native American reservation; New Hanover is a wide valley that has become a hub of industry; and Lemoyne is made up of bayous and plantations resembling Louisiana, and is home to the former French colony of Saint Denis, analogous to New Orleans. West Elizabeth consists of wide plains, dense forests, and the modern town of Blackwater. This region has been expanded from the original Red Dead Redemption to include a vast northern portion containing the small town of Strawberry. New Austin is an arid desert region centered on the frontier towns of Armadillo and Tumbleweed, also featured in the original Red Dead Redemption.
The player takes on the role of Arthur Morgan (Roger Clark),[26][27] a lieutenant and veteran member of the Van der Linde gang. The gang is led by Dutch van der Linde (Benjamin Byron Davis), a charismatic man who extols personal freedom and decries the encroaching march of modern civilization. The gang also includes his best friend and co-leader Hosea Matthews (Curzon Dobell), Red Dead Redemption protagonist John Marston (Rob Wiethoff),[26][28] Bill Williamson (Steve J. Palmer), Javier Escuella (Gabriel Sloyer), Micah Bell (Peter Blomquist), the elderly Uncle (James McBride and John O'Creagh), African-American member Lenny Summers (Harron Atkins), native-American hunter Charles Smith (Noshir Dalal), turncoat O'Driscoll Kieran Duffy (Pico Alexander), Sadie Adler (Alex McKenna), Irishman Sean MacGuire (Michael Mellamphy), cook Simon Pearson (Jim Santangeli), loan shark Leopold Strauss (Howard Pinhasik), Dutch's lover Molly O'Shea (Penny O'Brien), taskmaster Susan Grimshaw (Kaili Vernoff), Tilly Jackson (Meeya Davis), Karen Jones (Jo Armeniox), Mary-Beth Gaskill (Samantha Strelitz), reverend Orville Swanson (Sean Haberle), and Abigail (Cali Elizabeth Moore) and Jack Marston (Marissa Buccianti and Ted Sutherland), John's partner and son respectively.[26] The gang's allies include conman Josiah Trelawny (Stephen Gevedon), and Arthur's former partner, Mary Linton (Julie Jesneck).
The gang's criminal acts bring them into conflict with various opposing forces including the wealthy oil magnate Leviticus Cornwall (John Rue), whose assets become a gang target. In response he recruits a team of agents from the Pinkerton Detective Agency, led by Agent Milton (John Hickok) and his subordinate Agent Ross (Jim Bentley), to hunt down the gang. The gang also encounter the Saint Denis-based Italian crime lord Angelo Bronte (Jim Pirri), and Dutch's nemesis Colm O'Driscoll (Andrew Berg), leader of the rival O'Driscoll gang. More enemies include the Del Lobo, Laramie, Skinner, Murfree, and Lemoyne Raiders gangs, and the warring Gray and Braithwaite families.[26][29][30] Other characters include Rains Fall (Graham Greene) and Eagle Flies (Jeremiah Bitsui), members of the Native American Wapiti tribe.
Plot
After a botched ferry heist in 1899 results in the deaths of several members, the Van der Linde gang flees Blackwater, forced to leave behind their substantial money stash. Realizing that the progress of civilization is ending the time of outlaws, the gang decides to gain enough money to escape the law and retire. They rob a train owned by Leviticus Cornwall, who responds by hiring Pinkerton agents led by Andrew Milton to apprehend them. The gang perform numerous jobs and heists, as Dutch continually promises that the next heist will be their last.
Following a successful bank heist in Valentine, and a deadly shootout with Cornwall's men, the gang relocate to Lemoyne. They meet the Grays and Braithwaites, two warring families potentially hoarding civil war gold. Dutch pits the families against each other, but his actions are uncovered, resulting in an ambush by the Grays, which kills gang member Sean, and the Braithwaites kidnapping John's son, Jack. The gang retaliates against both families, and learns that Jack is with Saint Denis crime lord Angelo Bronte. Bronte returns Jack and embraces the gang, but then lures them into a trap. Dutch seeks vengeance, kidnapping Bronte with the gang and then feeding him to an alligator.
Later, Hosea and an unconfident Dutch lead the gang in a bank robbery at Saint Denis. The Pinkertons intervene, killing Hosea and Lenny, and arresting John. Dutch, Arthur, Bill, Javier and Micah escape the city via a ship heading to Cuba. A torrential storm sinks the ship, and the men wash ashore the isle of Guarma, where they become embroiled in a war between the tyrannical sugar plantation owners and the enslaved local population. The group successfully aids the revolution against the plantation owners, and secures transport back to the United States.
The group reunite with the rest of the gang, and Dutch obsesses over one last heist. Although he insists that they must wait to liberate John, Arthur and Sadie disobey Dutch to rescue him. Dutch begins to doubt Arthur's loyalty, in part facilitated by Micah's manipulations, who has eagerly taken Hosea's role as Dutch's advisor. Arthur meanwhile becomes concerned that Dutch is no longer the man he knew, increasingly resorting to murder and paranoia, and abandoning their ideals. Arthur later discovers that he has contracted tuberculosis following an altercation with a diseased farmer, giving him only a short time to live. Faced with his own mortality, Arthur reflects on his actions and how to protect the gang following his death.
After fending off a Pinkerton assault on the camp, Dutch becomes paranoid that a gang member is working as an informant, causing their failures. After relocating again, Dutch manipulates a local Native American tribe into a conflict with the United States Army to draw attention away from the gang. Several gang members become disenchanted and leave, while Dutch and Micah arrange one final heist of an Army payroll train. Arthur convinces John that following the heist he must leave and start a new life with his family. Dutch later murders Cornwall, blaming him for the Pinkertons actions. Arthur's faith in Dutch is shattered when he seemingly abandons Arthur to the Army, leaves John for dead during the heist, and refuses to rescue John's captured partner Abigail. Arthur and Sadie again disobey Dutch to rescue Abigail. They kill Milton, after learning that Micah has been working for the Pinkertons since returning from Guarma.
The gang collapses after Arthur returns to Dutch, openly accusing Micah of betrayal. Dutch, Bill, Javier and Micah turn on Arthur and John when the Pinkertons arrive, but all six manage to escape into the wilderness. Under pursuit, Arthur accepts his impending death, and either aids John's escape by delaying the Pinkertons, or returns to the camp to recover the gang's money. Micah ambushes Arthur and Dutch intervenes in their fight. Arthur convinces Dutch to abandon Micah and leave. If Arthur was played honorably, Arthur succumbs to his disease while watching the sunrise, otherwise Micah executes him.
Eight years later in 1907, John and his family are leading an honest life. Finding work at a ranch, John is forced to fight back against outlaws threatening his employer. Believing John will never escape his old life, Abigail leaves with Jack. This encourages John to take out a bank loan and purchase his own ranch, working with Uncle and Charles to build a new home. On Abigail's return, John proposes to her. Against her wishes, John, Sadie and Charles pursue Micah after learning of his location. They unexpectedly find Dutch again working with Micah, but Dutch shoots Micah and leaves in silence, allowing John to finish him off. The Blackwater stash recovered by Micah is used to pay off John's bank loan. Later, John marries Abigail, and they start their new life on their ranch, alongside Jack, Uncle, Sadie, and Charles. After, Sadie and Charles leave for other pursuits.
Milton's former partner Edgar Ross, now an agent for the Bureau of Investigation, discovers Micah's corpse. He and his partner Archer Fordham follow the trail back to John's ranch, initiating the events of Red Dead Redemption.
Development
Red Dead Redemption 2 was developed by Rockstar Studios,[31] a collaborative effort between all of Rockstar Games' studios functioning as a single team,[32] using the proprietary Rockstar Advanced Game Engine (RAGE).[33] Woody Jackson, who co-composed the score of Red Dead Redemption, reprises his role.[34] The game was announced in October 2016.[35][36] In the two days prior, the company had used various social media platforms as well as their own website to release two teaser images in the color and theme of Red Dead Redemption.[37][38] The teaser images led to considerable attention and raised the stock price of its parent company Take-Two Interactive by nearly six percent.[39][40] On the day of its announcement for PlayStation 4 and Xbox One, some fans started petitioning Rockstar Games for the game to be made available on Microsoft Windows as well.[41] Per an exclusivity agreement with Sony Interactive Entertainment, certain online game content will be timed exclusives for the PlayStation 4.[42] Originally due for release in the second half of 2017, the game was delayed twice: first to Q1/Q2 2018,[43] and later to October 26, 2018.[44]
The online multiplayer portion of the game called Red Dead Online was released as a closed beta on November 27, 2018, and unlocked for all players on November 30.[45] During an IGN Q&A session with various Rockstar developers, when asked why it would not be available simultaneously with the base game, design director Imran Sarwar answered "Red Dead Redemption 2 is an absolutely massive story-based game that we hope people will be lost in for a long time and we want people to experience everything that world has to offer before we build on that with the Online experience" while also stating that "we [at Rockstar] see them essentially as separate products that will grow and evolve independently of each other" and saying that the team has learned after launching online games that there are bound to be a few issues and that they wish to roll out the game as smoothly as possible. It was also mentioned that the game takes many of the favorite elements of Grand Theft Auto Online while also further expanding the original game's ideas.[46]
Marketing
The game's debut trailer was released on October 20, 2016, depicting the open world environment,[36] and the second and third trailers—released on September 28, 2017, and May 2, 2018, respectively—introduced the game's characters and story.[47][48] A trailer released on August 9 features the first gameplay footage. It demonstrates the shooting and horse mechanics, and the ability to maintain the player's gang and camps.[49] To spur pre-order sales, Rockstar collaborated with several retail outlets to provide special edition versions of the game. The "Special Edition" includes exclusive single-player content, while the "Ultimate Edition" features additional online content. The "Collector's Box" is a collection of physical merchandise relating to the game.[50]
Reception
Reception
Red Dead Redemption 2 received "universal acclaim" from critics, according to review aggregator Metacritic.[51][52] It is the highest rated PlayStation 4 and Xbox One game on Metacritic alongside Rockstar's Grand Theft Auto V.[62]
Game Informer awarded the game a perfect score writing: "Rockstar Games has outdone itself again with Red Dead Redemption II. The up-close portrayal of the outlaw Van der Linde gang's unraveling is a compelling companion story that blends seamlessly with the original game, and depth and breadth of the open world is a technical triumph that every gamer should experience."[56] IGN also awarded the game full marks, commenting "Red Dead Redemption 2 stands shoulder-to-shoulder with Grand Theft Auto V as one of the greatest games of the modern age. It's a gorgeous depiction of an ugly period that's patient, polished, and a huge amount of fun to play, and it's combined with Rockstar's best storytelling to date. Even after finishing the lengthy story I can't wait to go back and play more."[60] In another full score review, Electronic Gaming Monthly wrote: "Criticisms often come easier than compliments, but in the case of Red Dead Redemption 2, I am at a loss. This is one of the most gorgeous, seamless, rootinest, tootinest games ever made, and if you voluntarily miss out on it, you're either not a gamer or in a coma."[55]
USgamer said, "[i]s Red Dead Redemption 2 better than the first game? Very much so. Is Red Dead Redemption 2 perfect? No. Rockstar Games has crafted this huge, beautiful world with an attention to detail that's astounding..." and summarised by saying "Red Dead Redemption 2 is a fantastic game that should keep players satisfied for another eight years."[61] Alessandro Fillari of GameSpot praised the story, characters, and animation, and said "Red Dead Redemption 2 is an excellent prequel, but it's also an emotional, thought-provoking story in its own right, and it's a world that is hard to leave when it's done."[57] Peter Suderman, writing for The New York Times, considered Red Dead Redemption 2 as an example of video games as a work of art, comparing the game's abilities to "[tell] individual stories against the backdrop of national and cultural identity, deconstructing their genres while advancing the form" to the current state of film and television with similar works like The Godfather and The Sopranos.[63]
Some criticism focused on the game's control system,[64] which was described as "clunky"[65] and "outdated".[66] Push Square called the controls "serviceable" but at their worst "infuriating", and that the button layouts for various actions were too convoluted.[66] Forbes criticized the game for having a noticeable input lag and found that "things aren't as tight as they need to be",[67] in another article writing that it "often feels like an absolute slog when it comes to the actual controls, mechanics and UI of the game".[68] USgamer was disappointed that Red Dead Redemption 2 fundamentally used the same control scheme that had been present in Rockstar titles since the release of Grand Theft Auto IV in 2008, and questioned why it had not been sufficiently improved upon in that time.[69]
Reviewers also critiqued how the focus on authenticity translated to gameplay and player convenience. Gaming journalist Jim Sterling felt that the sheer amount of realism in the game limited capabilities and caused various scenarios or animations to be prolonged.[70][71] Additionally, Forbes and VentureBeat found that despite its focus, the level of realism was concurrently lacking; discrepancies were noted between the game's sense of immersion and its presenting of mechanics which defied the laws of physics and animations they considered unrealistic. VentureBeat also felt that in spite of presenting a range of options, the gameplay was still notably restrictive.[68][72][73] Wired were also mixed on gameplay elements relating to the well-being of the player character and the required dedication, writing "In its perfection, RDR2 exchanges immersion for observation. At times, the constant character maintenance feels like a chore..." and that it "sometimes gets bogged-down in the RPG-like intricacies of keeping going in the game world."[74]
Sales
Since the previous installment in the series was among the best-selling games of the seventh generation of video game consoles, many analysts believed that Red Dead Redemption 2 would be one of the highest-selling games of 2018 and would have a great effect on other game sales during the fourth quarter. When discussing the delay until October 2018, a writer from Forbes said "A huge arrival for [Red Dead Redemption 2] could be a crater that dampens sales of all competitors in that window, so I have to imagine this shockwave is being felt pretty hard right now around the industry."[75] In July 2018, The NPD Group, a market research company, published an article titled "Video Game Industry Predictions for Holiday 2018", where author and industry analyst Mat Piscatella predicted that Red Dead Redemption 2 would be the best-selling game of 2018, outselling other blockbuster titles like Call of Duty: Black Ops 4, Battlefield V, and Fallout 76.[76]
Red Dead Redemption 2 is the best-selling retail game in its first week of release and the second-fastest-selling game of 2018 in the UK, behind FIFA 19. The game's opening week UK physical sales were doubled from its predecessor's with 68% of sales being the PS4 version and the remainder on the Xbox One. Red Dead Redemption 2 is also the third-fastest-selling non-FIFA game released this generation, behind Call of Duty: Black Ops 3 and Call of Duty: Advanced Warfare.[77]
Within its first week on sale in Japan, the PlayStation 4 version of Red Dead Redemption 2 sold 132,984 copies, which placed it at number one on the all format video game sales chart.[78]
Rockstar Games announced that Red Dead Redemption 2 had the largest opening weekend in the history of entertainment, making over $725 million in revenue in three days, and over 17 million copies shipped in total in two weeks, exceeding the lifetime sales of Red Dead Redemption.[79] Additionally, Red Dead Redemption 2 is the second highest-grossing entertainment launch (behind Grand Theft Auto V) and set records for largest ever preorders, largest first-day sales and largest sales for the first three days in market on PlayStation Network.[80][81]
Controversies
In an interview with Harold Goldberg of the New York magazine published on October 14, 2018, Dan Houser, Rockstar Games' co-founder and vice-president for creative, and head writer for Red Dead Redemption 2, stated that they had been working 100-hour weeks "several times in 2018".[82][83] Many sources interpreted this statement as "crunch time" for the entire development staff of the game, comparable to similar accusations made by wives of Rockstar San Diego employees in regards to the development of the game's predecessor, with Rockstar Games receiving strong criticism.[84] In a statement sent by Rockstar to various media outlets the following day, it was clarified that the work duration mentioned by Houser only affected the senior writing staff for Red Dead Redemption 2, which comprised himself, Michael Unsworth, Rupert Humphries and Lazlow Jones, and that the duration had only been the case for three weeks during the entire development.[85] Houser also added that the company would never expect or force any employee to work as long as was stated, and if anyone was staying late at the development studios, it would be due to their passion for the project.[86][87] However, other Rockstar employees argued that Houser's statements did not give an accurate picture of the "crunch-time culture" at the company that many of its employees worked under, which included "mandatory" overtime and years-long periods of crunch. Due to the salary-based nature of employment contracts, many of these employees were not compensated for their overtime work and instead depended on year-end bonus payments that hinged on the sales performance of the game. Nonetheless, a sentiment echoed across many employee statements was the observation that working conditions had somewhat improved since development on the original Red Dead Redemption, which had been so demanding that a number of the developers' spouses had voiced their disapproval to Rockstar.[88][89]
In early November 2018, YouTuber Shirrako posted several videos of his player character murdering a female suffragette NPC, including feeding her to an alligator and dropping her down a mineshaft. The videos were both applauded and criticized by YouTube users. In response, YouTube suspended the channel for violation of their community guidelines, citing its graphic nature for shock purposes and for promoting violence.[90] Audiences, including other channels, protested the decision. Conversely, the channel had also published additional videos of similar actions to other non-playable characters, such as those from the Ku Klux Klan.[91] On November 8, 2018, YouTube restored the channel and designated an age restriction to the suffragette videos, commenting "Sometimes we make mistakes, which is why we have multiple escalation paths for reviewers to raise tough decisions and we give creators the right to appeal. The reviewer will be educated on this outcome and on how to avoid repeating this mistake."[92]
Rockstar received a cease and desist notice from Securitas AB, the parent company of the modern day Pinkerton National Detective Agency. Securitas asserted that Red Dead Redemption 2's use of the Pinkerton name and badge imagery was against their trademark of both marks, and demanded royalties for each copy of the game sold or that they would take legal action. Rockstar instead filed a complaint against Securitas in January 2019, asserting that the Pinkerton name was strongly associated with the Wild West, and their use of the term did not infringe on the Pinkerton trademark. Rockstar is seeking a summary judgement to declare the use of Pinkerton in the game as allowed fair use.[93]
Accolades
Notes
No URL found. Please specify a URL here or add one to Wikidata.
| https://en.wikipedia.org/wiki/Red%20Dead%20Redemption%202 |
{
"plaintext_start_byte": [
0,
2606,
3794,
5209,
5866,
6026,
7717,
10130,
11613,
12366,
12769,
13521,
14639,
15127,
15775,
34818,
34949,
35538,
35816
],
"plaintext_end_byte": [
2560,
3793,
5172,
5811,
5977,
7681,
10104,
11558,
12365,
12713,
13454,
14638,
15041,
15774,
34776,
34909,
35405,
35815,
36095
]
} | ప్రపంచ వ్యాప్తంగా ఎన్ని విశ్వవిద్యాలయాలు ఉన్నాయి? | ఐక్యరాజ్య సమితి | telugu | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
ఐక్యరాజ్య సమితి (ఆంగ్లం: United Nations) అంతర్జాతీయ చట్టం, భద్రత, ఆర్థిక అభివృద్ధి, సామాజిక అభివృద్ధి మరియు మానవ హక్కులపై సమిష్టి కృషి చేసేందుకు ప్రపంచ దేశాలు ఏర్పాటు చేసుకున్న ఒక అంతర్జాతీయ సంస్థ. మొదటి ప్రపంచ యుద్ధం తరువాత ఏర్పాటు చేసిన నానాజాతి సమితి (లీగ్ ఆఫ్ నేషన్స్) రెండవ ప్రపంచ యుద్ధాన్ని నివారించుటలో విఫలమగుటచే దానికి ప్రత్యామ్నాయముగా 1945లో ఐక్యరాజ్య సమితి స్థాపించబడింది. ప్రస్తుతము 193 దేశాలు ఐక్యరాజ్య సమితిలో సభ్యదేశాలుగా ఉన్నాయి. ఐక్యరాజ్య సమితిలో ప్రధానంగా 6 అంగాలు ఉన్నాయి. సర్వప్రతినిధి సభలో ఐక్యరాజ్య సమితిలో ప్రవేశించిన అన్ని దేశాలకు సభ్యత్వం ఉండగా, భద్రతామండలిలో 15 దేశాలకు మాత్రమే సభ్యత్వం ఉంటుంది. అందులో 10 దేశాలు రెండేళ్ళకోసారి ఎన్నిక ద్వారా సభ్యత్వం పొందగా, మరో 5 దేశాలు శాశ్వత సభ్య దేశాలు. అవి: అమెరికా, రష్యా, బ్రిటన్, చైనా మరియు ఫ్రాన్స్. ప్రధాన కార్యాలయం న్యూయార్క్ నగరంలో ఉంది. దీని ప్రస్తుత ప్రధాన కార్యదర్శి ఆంటానియో గుట్టెర్స్. ఐక్యరాజ్య సమితి స్థాపించబడిన అక్టోబరు 24వ తేదీని ప్రతి సంవత్సరం ఐక్యరాజ్య సమితి దినోత్సవం గా పాటిస్తారు.
సమితి ఆవిర్భావం
రెండవ ప్రపంచ యుద్ధం జరుగుతున్న సమయంలోనే 1941 ఆగస్టులో అమెరికా అధ్యక్షుడు థియోడార్ రూజ్వెల్ట్ మరియు బ్రిటిష్ ప్రధాని విన్స్టన్ చర్చిల్ అట్లాంటిక్ సముద్రంలో ఒక ఓడలో సమావేశమై కుదుర్చుకొన్న ఒప్పందాన్ని అట్లాంటిక్ ఛార్టర్ అంటారు. ప్రాదేశిక సమగ్రత కాపాడడం, యుద్ధభయాన్ని తొలగించడం, శాంతిని నెలకొల్పడం, నిరాయుధీకరణ వంటి ఎనిమిది అంశాలు ఈ ఒప్పందంలో ఉన్నాయి. ఈ ఒప్పందమే తరువాత ఐక్య రాజ్య సమితి సిద్ధాంతాలకు మౌలిక సూత్రాలుగా గుర్తింపు పొందినది.[1].
తరువాత 1944లో వాషింగ్టన్ లోని డంబార్టన్ ఓక్స్ వద్ద జరిగిన సమావేశంలో అమెరికా, బ్రిటన్, రష్యా ప్రతినిధులు ఐ.రా.స. ప్రకటన పత్రం ముసాయిదాను తయారు చేశారు. 1945 ఫిబ్రవరిలో యాల్టా సమావేశంలో అమెరికా, బ్రిటన్, రష్యా నేతలు ప్రపంచ శాంతి పరిరక్షణ కోసం ఒక అంతర్జాతీయ సంస్థను స్థాపించాలని తీర్మానం చేశారు. శాన్ ఫ్రాన్సిస్కో నగరంలో 1945 ఏప్రిల్ 25నుండి జూన్ 26 వరకు జరిగిన అంతర్జాతీయ సమావేశంలో 51 దేశాల ప్రతినిధులు పాల్గొని ఐక్య రాజ్య సమితి ఛార్టర్పై సంతకాలు చేశారు. 1945 అక్టోబరు 24న న్యూయార్క్ నగరంలో ఐక్య రాజ్య సమితి లాంఛనంగా ప్రారంభమైంది.
సమితి ఆశయాలు
యుద్ధాలు జరగకుండా చూడటం,
అంతర్జాతీయ తగాదాలను శాంతియుతంగా పరిష్కరించడం,
దేశాల మధ్య స్నేహసంబంధాలను పెంపొందించడం,
అంతర్జాతీయ బాధ్యతలను అన్ని దేశాలు గౌరవించేటట్లు చేయడం,
సాంఘిక అభివృద్ధి సాధించి, మానవ జీవితాలను సుఖమయం చేయడం.
సమితి ప్రధాన అంగాలు
ఐక్యరాజ్య సమితికి 6 ప్రధానాంగాలు ఉన్నాయి.
సర్వ ప్రతినిధి సభ
ఈ సభలో సభ్యదేశాలన్నింటికీ ప్రాతినిధ్యం ఉంటుంది. ప్రతి దేశానికి సమానంగా ఒక్క ఓటు ఉంటుంది. సమావేశాలకు ప్రతి సభ్యదేశం గరిష్ఠంగా 5 గురు సభ్యులను పంపవచ్చు. ఈ సభ సంవత్సరానికి ఒక పర్యాయం, సాధారణంగా సెప్టెంబరు మాసంలో, సమావేశమౌతుంది. సమావేశానికి అధ్యక్షుడిగా సభ్యదేశాలు ఎన్నిక చేస్తాయి. కొత్త సభ్యదేశాలకు ప్రవేశం కల్పించడానికి, భద్రతామండలిలో తాత్కాలిక సభ్యదేశాలను ఎన్నిక చేయుటలో ఈ సభకే అధికారముంది. సమితి ఆశయాలకు, లక్ష్యాలకు వ్యతిరేకంగా వ్యవహరించే సభ్యదేశాలను తొలగించే అధికారం కూడా ఈ సభకు ఉంది. అన్ని రంగాలలో అంతర్జాతీయ సహకారాన్ని పెంపొందించడం దీని కర్తవ్యం. ఈ సభ మూడింట రెండు వంతులు (2/3) మెజారిటీతో నిర్ణయాలు చేస్తుంది.
భద్రతా మండలి
సమితి ప్రారంభమయ్యేనాటికి ఇందులో సభ్యదేశాల సంఖ్య 11. ప్రస్తుతం 15 సభ్యదేశాలు ఉన్నాయి. అందులో 5 శాశ్వత సభ్యదేశాలు కాగా 10 రెండేళ్ళ కాలవ్యవధి కొరకు ఎన్నిక కాబడు తాత్కాలిక సభ్యదేశాలు. అమెరికా, రష్యా, ఇంగ్లాండు, చైనా, ఫ్రాన్సులు ఇందులో శాశ్వత సభ్యదేశాలు. ఈ శాశ్వత సభ్యదేశాలకు వీటో అధికారం కూడా ఉంది. సమితి ప్రారంభమైనప్పటి నుంచి ఇందులో ప్రధానమైన రెండు మార్పులు చేసారు. ప్రారంభంలో 6 తాత్కాలిక సభ్యదేశాలుండగా దాని సంఖ్యను 10 కి పెంచారు. వీరిలో ఆసియా-ఆఫ్రికా దేశాలనుండి ఐదుగురు, లాటిన్ అమెరికా దేశాలనుండి ఇద్దరు, పశ్చిమ ఐరోపా నుండి ఇద్దరు, తూర్పు ఐరోపానుండి ఒక్కరు ఎన్నికవుతుంటారు. నేషనలిస్ట్ చైనా స్థానంలో కమ్యూనిస్ట్ చైనాకు శాశ్వత సభ్యత్వం కల్పించారు. తాత్కాలిక సభ్యదేశాలను సాధారణ సభ ఎన్నిక చేస్తుంది. ఏ దేశం కూడా వరుసగా రెండు పర్యాయాలు ఎన్నిక కారాదు. దీనికి అధ్యక్షుడు ప్రతి మాసము మారుతుంటాడు. భద్రతా మండలి తన ఆదేశాలను పాటించని రాజ్యాలపై ఆంక్షలు విధిస్తుంది. సైనిక చర్య కూడా చేపట్టే అధికారముంది.
సచివాలయం
ఇది ఐ.రా.స. వ్యవహారాలు నిర్వహించే కార్యనిర్వాహక విభాగం. దీని ప్రధాన కార్యాలయం న్యూయార్క్ నగరంలో ఉంది. ఇందులో పది వేలకు పైగా ఉద్యోగులు పనిచేస్తారు. సచివాలయానికి ప్రధానాధికారిని సెక్రటరీ జనరల్ అంటారు. ఐ.రా.స.కీ, దాని వివిధ విభాగాలకు, అనుబంధ సంస్థలకు అవుసరమైన సమాచారము, అధ్యయనం, సదుపాయాలు వంటి విషయాలు సచివాలయం అధ్వర్యంలో నిర్వహింపబడుతాయి. ఉద్యోగుల ప్రతిభ, నిజాయితీ, పనితనం మరియు వివిధ ప్రాంతాలకు ఉచితమైన ప్రాతినిధ్యం అనే అంశాలు ఈ ఉద్యోగుల ఎంపికలో ముఖ్యమైన విషయాలని ఐ.రా.స. ఛార్టర్లో వ్రాయబడింది. ఐ.రా.స శాంతి సైనిక దళాలను Blue helmets అంటారు.
ధర్మ కర్తృత్వ మండలి
కొన్ని పాశ్చాత్య దేశాల వలస పాలన క్రింద కొనసాగిన భూభాగాల ప్రయోజనాలను కాపాడడం ఈ మండలి లక్ష్యం. ఇక్కడి ప్రజలను స్వీయ ప్రతిపత్తికి లేదా స్వయంపాలనకు లేదా స్వాతంత్ర్యానికి సిద్ధం చేయడం ఈ మండలి బాధ్యత. ఇది సంవత్సరానికి రెండు సార్లు సమావేశమవుతుంది. ఇందులో మూడు రకాల సభ్యత్వాలు ఉన్నాయి
ధర్మ కర్తలుగా కొన్ని దేశాలను పాలిస్తున్న దేశాలు
భద్రతా మండలిలో శాశ్వత సభ్యత్వం కలిగిన దేశాలు.
మూడేళ్ళ కాల పరిమితికి ఎన్నికైనవి.
ఆర్థిక, సాంఘిక మండలి
ఇది సాధారణ సభ అధ్వర్యంలో పనిచేస్తుంది. ఇందులో 54 మంది సభ్యులుంటారు. ఈ మండలి ఏటా రెండుసార్లు సమావేశమవుతుంది. ప్రజల జీవన స్థాయిని మెరుగు పరచడం, విద్య, సాంస్కృతిక, ఆరోగ్య రంగాలలో అంతర్జాతీయ సహకారానికి కృషి చేయడం, మానవ హక్కులను సమర్ధించడం వంటివి ఈ మండలి ఆశయాలు.
అంతర్జాతీయ న్యాయస్థానం
అంతర్జాతీయ న్యాయస్థానం (సాధారణంగా "ప్రపంచ న్యాయస్థానం"గా పిలువబడుతుంది); ఐక్యరాజ్యసమితి యొక్క ప్రాథమిక తీర్పులను ప్రకటించే అంగము. దీని కేంద్రం నెదర్లాండ్ లోని హేగ్ నగరంలోగల, శాంతి సౌధంలో యున్నది. దీని ప్రధాన కార్యక్రమం, సభ్యదేశాల ద్వారా సమర్పించబడిన "న్యాయపర వాదనలు" ఆలకించడం మరియు తీర్పు చెప్పడం. అంతర్జాతీయ న్యాయస్థానం మరియు అంతర్జాతీయ క్రిమినల్ కోర్టు రెండూ వేరు వేరు సంస్థలు. వీటి రెండిటికీ ప్రపంచ పరిధి ఉంది.
1945లో ఐక్యరాజ్యసమితి చార్టర్ ఆధారంగా స్థాపించబడింది. 1946 నుండి పనిచేయడం ప్రారంభించింది. ఇది పర్మనెంటు కోర్ట్ ఆఫ్ ఇంటర్నేషనల్ జస్టిస్ యొక్క వారసురాలు.[2]
ఐక్యరాజ్య సమితి అనుబంధ సంస్థలు
ప్రత్యేక ఒప్పందాల ద్వారా ఏర్పడిన ఐక్యరాజ్య సమితి అనుబంధ సంస్థలు అంతర్జాతీయ ఆర్థిక, సామాజిక, సాంస్కృతిక, విద్యా, వైద్య రంగాలలో పనిచేస్తుంటాయి. ఐక్య రాజ్య సమితి అంగాలలో ఒకటైన "ఆర్ధిక, సామాజిక మండలి" ఈ అనుబంధ సంస్థలకు సహాయ సహకారాలు అందిస్తుంది.
ఐక్య రాజ్య సమితి విద్యా, వైజ్ఞానిక, సాంస్కృతిక సంస్థ - యునెస్కో (UNESCO) - ఈ సంస్థను 1946 నవంబరు 4 స స్థాపించారు. దీని ప్రధాన కార్యాలయం పారిస్లో ఉంది. విద్య, విజ్ఞానం, సంస్కృతి రంగాలలో అంతర్జాతీయ సహకారానికి, ప్రగతికి, శాంతియుత సంబంధాలకు ఈ సంస్థ కృషి చేస్తుంది. దీని ప్రధాన అంగాలు మూడు, ఇవి తన పాలసీల తయారీ కొరకు, అధికార చెలామణి కొరకు, మరియు దైనందిన కార్యక్రమాలకొరకు పాటుపడుతాయి. (1) సాధారణ సభ (జనరల్ కాన్ఫరెన్సు) (2) కార్యనిర్వాహక బోర్డు (ఎక్సిక్యూటివ్ బోర్డు) (3) మంత్రాలయం (సెక్రటేరియట్) - కార్యనిర్వాహక బోర్డు, సాధారణ సభచే నాలుగేండ్లకొరకు ఎన్నుకోబడుతుంది. మంత్రాలయం, దైనందిన కార్యక్రమాలను, మరియు దీని పరిపాలనా బాధ్యతలను చేపడుతుంది. దీని డైరెక్టర్ జనరల్ నాలుగేండ్ల కాల పరిమితికి ఎన్నుకోబడతాడు. దీనిలో 2100 మంది సిబ్బంది ఉంటారు. మూడింట రెండువంతు సిబ్బంది పారిస్ లోనే తమ కార్యక్రమాలను నిర్వహిస్తారు. మిగతా వారు ప్రపంచంలోని పలు దేశాలలో గల యునెస్కో కార్యాలయాలలో తమ కార్యక్రమాలను నిర్వహిస్తారు. ప్రపంచ ప్రజల జీవన ప్రమాణాలు పెంచడానికి కావలసిన శాస్త్ర, సాంకేతిక రంగాలలో అభివృద్ధిని యునెస్కో ప్రధానంగా ప్రోత్సహిస్తుంది. ఇందుకోసం న్యూఢిల్లీ, కైరో, జకార్తా, మాంటెవిడియో, వెనిస్ లలో కార్యాలయాలున్నాయి. ప్రస్తుతం యునెస్కోలో 192 దేశాలకు సభ్యత్వం ఉంది.
ఐక్య రాజ్య సమితి అంతర్జాతీయ బాలల అత్యవసర నిధి లేదా ఐక్య రాజ్య సమితి అంతర్జాతీయ బాలల అత్యవసర నిధి- యునిసెఫ్ (UNICEF లేదా UNCF) - 1946 డిసెంబరు 11న ఈ సంస్థ ఏర్పాటైంది. ప్రధాన కార్యాలయం న్యూయార్కు నగరంలో ఉంది. ప్రస్తుతం దీని పేరులో "అంతర్జాతీయ ", "అత్యవసర " అనే పేర్లను తొలగించి ఐక్య రాజ్య సమితి బాలల నిధి అని వ్యవహరిస్తున్నారు. అభివృద్ధి చెందుతున్న దేశాలలో పిల్లలు, వారి తల్లుల జీవన ప్రమాణాలు మెరుగు పరచడానికి ఈ సంస్థ కృషి చేస్తున్నది.
ఐక్య రాజ్య సమితి అభివృద్ధి కార్యక్రమం - (UNDP) - ఈ సంస్థ 1965 నవంబరు 22న స్థాపించబడింది. ప్రధాన కార్యాలయం న్యూయార్కు నగరంలో ఉంది. అభివృద్ధి చెందుతున్న దేశాలు వాటి సంపదను వృద్ధి చేసుకొనేందుకు అవుసరమైన శిక్షణ, వైజ్ఞానిక సహాయ కార్యక్రమాలకు ఈ సంస్థ నిధులు సమకూరుస్తుంది. 1990 నుండి యు.ఎన్.డి.పి. యేటా మానవాభివృద్ధి నివేదికను విడుదల చేస్తున్నది.
ఐక్య రాజ్య సమితి పర్యావరణ కార్యక్రమం - (UNEP) స్వీడన్ రాజధాని స్టాక్హోమ్లో 1972 జూన్ 5 న నిర్వహించిన పర్యావరణ సదస్సు ఫలితంగా యు.ఎన్.ఇ.పి. రూపుదిద్దుకొంది.
ఆహార మరియు వ్యవసాయ సంస్థ - (FAO) - ప్రధాన కార్యాలయం రోమ్ నగరంలో ఉంది. 1945 అక్టోబరు 16న కెనడా దేశపు నగరం క్విబెక్లో జరిగిన సమావేశంలో ఈ సంస్థను ఏర్పాటు చేశారు. ఆ కారణంగానే యేటా అక్టోబరు 16ను ప్రపంచ ఆహార దినోత్సవంగా నిర్వహిస్తున్నారు. పౌష్టికాహారం అందించడం, జీవన ప్రమాణాలు మెరుగు పరచడం, గ్రామీణ ప్రజల స్థితిగతులను అభివృద్ధి చేయడం, ఆహార, వ్యవసాయ ఉత్పత్తుల దిగుబడిమి, పంపిణీని మెరుగు పరచడం ఈ సంస్థలక్ష్యాలు.
అంతర్జాతీయ కార్మిక సంస్థ - (ILO) - ఈ సంస్థ కేంద్ర కార్యాలయం స్విట్జర్లాండు దేశం జెనీవాలో ఉంది. 1919 ఏప్రిల్ 11న నానా జాతి సమితి అనుబంధ సంస్థగా ఈ సంస్థ ఏర్పాటయ్యింది. అనంతరం ఐక్య రాజ్య సమితి అనుబంధ సంస్థగా రూపు దిద్దుకొంది. ప్రపంచ వ్యాప్తంగా ఉన్న కార్మికుల జీవన ప్రమాణాలు స్థాయిని పెంపొందించడానికి ఈ సంస్థ కృషి చేశ్తున్నది. 1969లో ఈ సంస్థకు నోబెల్ శాంతి బహుమతి లభించింది.
ప్రపంచ ఆరోగ్య సంస్థ - (WHO) - 1948 ఏప్రిల 7న ఈ సంస్థ ప్రారంభమైంది. దీని కేంద్ర కార్యాలయం స్విట్జర్లాండు దేశం జెనీవాలో ఉంది. ఇంకా అలెగ్జాండ్రియా, బ్రజవిల్లే, కోపెన్ హాగెన్, మనీలా, న్యూఢిల్లీన వాషింగ్టన్ నగరాలలో ప్రాంతీయ కేంద్రాలు ఉన్నాయి. ప్రపంచ వ్యాప్తంగా ప్రజలందరికీ అత్యుత్తమ ఆరోగ్య సేవలు అందించడం, అంటు వ్యాధుల నివారణ ఈ సంస్థ ప్రధాన లక్ష్యాలు. అందుకోసం వైద్య పరిశోధనలను ప్రోత్సహిస్తుంది. మలేరియా, క్షయ, మశూచి వంటి వ్యాధులను నిర్మూలించడానికి ఈ సంస్థ కృషి చేసింది. ఎయిడ్స్ వ్యాధి నిరోధానికి ప్రస్తుతం చాలా కృషి చేస్తున్నది.
ఐక్య రాజ్య సమితి ఫారిశ్రామిక అభివృద్ధి సంస్థ - (UNIDO) - ఈ సంస్థ ఐక్య రాజ్య సమితి సాధారణ సభకు చెందిన అంగంగా 1966 నవంబరు 17న ఏర్పాటయ్యింది. 1985లో ప్రత్యేక సంస్థగా గుర్తించారు. ప్రధాన కార్యాలయం ఆస్ట్రియా దేశపు వియన్నాలో ఉంది. అభివృద్ధి చెందుతున్న, బాగా వెనుకబడిన దేశాల పారిశ్రామికీకరణకు, సంబంధిత పాలిసీలకు ఈ సంస్థ సహకరిస్తుంది.
ఐక్య రాజ్య సమితి శరణార్ధుల హైకమిషనర్ - (UNHCR)) - 1951 జనవరి 1నుండి ఈ సంస్థ పని చేయసాగింది. ప్రధాన కార్యాలయం జెనీవాలో ఉంది. శరణార్ధుల పరిరక్షణ ఈ సంస్థ ప్రధాన ధ్యేయం. ఈ సంస్థకు 1954, 1981 సంవత్సరాలలో వోబెల్ శాంతి బహుమతి లభించింది.
విశ్వ తపాలా సంఘం - యూనివర్సల్ పోస్టల్ యూనియన్ (UPU) - ప్రధాన కార్యాలయం బెర్న్ (స్విట్జర్లాండు)లో ఉంది. 1874 అక్టోబరు 9న బెర్న్లో జరిగిన పోస్టల్ కాంగ్రెస్ సమావేశంలో "యూనివర్సల్ పోస్టల్ కన్వెన్షన్"ను ఆమోదించారు. అలా ఏర్పడిన యు.పి.యు., 1875 జూలై1 నుండి అమలులోకి వచ్చింది. 1947 నవంబరు 15న సమితి ప్రత్యేక సంస్థగా గుర్తింపు పొందింది. ప్రతి యేటా అక్టోబర్ 9 తేదీని ప్రపంచ తపాలా దినోత్సవంగా నిర్వహిస్తారు. వివిధ రకాల తపాలా సేవల నిర్వహణ ద్వారా ప్రపంచ దేశాల మధ్య సుహృద్భావ వాతావరణ నిర్వహణకు ఈ సంస్థ కృషి చేస్తుంది.
ప్రపంచ వాతావరణ సంస్థ - వరల్డ్ మీటియొరలాజికల్ ఆర్గనైజేషన్ (WMO) - 1873లో ఏర్పడిన అంతర్జాతీయ వాతావరణ సంస్థ నిర్వహించిన సదస్సులో కుదిరిన ఒప్పందం ప్రకారం 1947 వాషింగ్టన్ సమావేశంలో ప్రపంచ వాతావరణ సంస్థ ఏర్పడింది. 1950 మార్చి 23 నుండి ఈ సంస్థ పని చేయడం ప్రారంభించింది. దీని ప్రధాన కార్యాలయం జెనీవాలో ఉంది. 1951లో సమితి ప్రత్యేక సంస్థగా గుర్తింపు పొందింది. వాతావరణంలో సంభవించే మార్పుల గురించి ప్రపంచ దేశాలను అప్రమత్తం చేయడం, సమాచారాన్ని అందించేందుకు ప్రపంచ వ్యాప్తంగా వాతావరణ పరిశీలనా కేంద్రాలను ఏర్పాటు చేయడం, త్వరితంగా వాతావరణ సమాచారాన్ని అందించడం ఈ సంస్థ నిర్వహించే కార్యక్రమాలు.
అంతర్జాతీయ అణుశక్తి సంస్థ - (IAEA) - 1953లో అమెరికా అధ్యక్షుడు డ్వైట్ ఐసెన్హోవర్ చేసిన "శాంతి కోసం అణుశక్తి" ప్రసంగం ఈ సంస్థ ఆవిర్భావానికి నాంది. 1957 జూలై 29న ఈ సంస్థ ప్రారంభమైంది. అణుశక్తిని కేవలం శాంతియుత కార్యక్రమాలకు ఉపయోగపడేలా చేయడం ఈ సంస్థ లక్ష్యం. దీని రాజధాని వియన్నాలో ఉంది. 2005లో ఈ సంస్థకు, దాని అధ్యక్షుడు మహమ్మద్ అల్-బరాదీకి సంయక్తంగా నోబెల్ శాంతి బహుమతి లభించింది.
ఐక్య రాజ్య సమితి వాణిజ్య అభినృద్ధి సదస్సు- (UNCTAD) - 1964లో డిసెంబరు 30న దీన్ని నెలకొలిపారు. ప్రధాన కార్యాలయం జెనీవాలో ఉంది. అభివృద్ధి చెందుతున్న దేశాలలో వాణిజ్యాన్ని ప్రోత్సహించేందుకు ఈ సంస్థ కృషి చేస్తుంది.
అంతర్జాతీయ టెలికమ్యూనికేషన్ యూనియన్ (ITU) - 1865లో ప్యారిస్లో ఏర్పటిన ఇంటర్నేషనల్ టెలిగ్రాఫ్ యూనియన్, 1906లో బెర్లిన్లో ఏర్పడిన ఇంటర్నేషనల్ రేడియో-టెలిగ్రాఫ్ యూనియన్లు మాడ్రిడ్ ఒప్పందం ప్రకారం విలీనమై 1932లో ఇంటర్నేషనల్ టెలికమ్యూనికేషన్ యూనియన్గా అవతరించాయి. 1947నుండి ఈ సంస్థ ఐ.రా.స. అనుబంధ సంస్థగా పనిచేస్తుంది. కేంద్ర కార్యాలయం జెనీవాలో ఉంది.
అంతర్జాతీయ పునర్వ్యవస్థీకరణ, అభివృద్ధి బ్యాంకు లేదా ప్రపంచ బ్యాంకు (IBRD or World Bank) - 1944 జూన్ 22న అమెరికాలోని "బ్రెట్టన్వుడ్"లో జరిగిన సమావేశంలో ఏర్పాటయిన ఈ సంస్థ "ప్రపంచ బ్యాంకు" అనే పేరుతో పిలువబడుతున్నది. ఐ.ఎమ్.ఎఫ్. కూడా ఈ సమావేశంతోనే ఏర్పడింది. 1946 జూన్ 25నుండి ప్రపంచ బ్యాంకు కార్యకలాపాలు ఆరంభించింది. కేంద్ర కార్యాలయం వాషింగ్టన్ డి.సి.లో ఉంది. ఈ సంస్థ నిధులు మరియు సాంకేతిక సహాయం అందించడం ద్వారాను, పెట్టుబడులను ప్రోత్సహించడం ద్వారాను సభ్య దేశాల ఉన్నతికి సహకరిస్తుంది. అదే విధంగా అంతర్జాతీయ వాణిజ్యం పెంపొందించేందుకు, చెల్లింపుల సమతుల్యతను కాపాడేందుకు కృషి చేస్తుంది. ప్రపంచ బ్యాంకుకు మూడు అనుబంధ సంస్థలున్నాయి.
ఇంటర్నేషనల్ డెవలప్మెంట్ అసోసియేషన్ (ఐ.డి.ఎ.)
ఇంటర్నేషనల్ ఫైనాన్స్ కార్పొరేషన్ (ఐ.ఎఫ్.సి.)
మల్టిలేటరల్ ఇన్వెస్ట్మెంట్ గ్యారంటీ ఏజెన్సీ (ఎమ్.ఐ.జి.ఎ.)
అంతర్జాతీయ ద్రవ్య నిధి - ఐ.ఎమ్.ఎఫ్. (IMF) - 1947 మార్చి 1 నుండి అంతర్జాతీయ ద్రవ్య నిధి కార్యకలాపాలు ఆరంభమయ్యాయి. దీని కేంద్ర కార్యాలయం కూడా వాషింగ్టన్ డి.సి.లో ఉంది. అంతర్జాతీయ ద్రవ్య సహకారాన్ని అందించడం, అంతర్జాతీయ వాణిజ్యాన్ని పెంపొందించడం, ఉపాధి అవకాశాలను మెరుగుపరచడం దీని ముఖ్య లక్ష్యాలు.
మహిళలకు సమాన అవకాశాలు కల్పించేందుకు ఉద్దేశించిన కార్యక్రమాల పర్యవేక్షణ కోసం ‘యూఎన్ ఉమెన్’ అనే కొత్త సంస్థను ఏర్పాటు చేస్తున్నట్టు ఐక్యరాజ్యసమితి ప్రధాన కార్యదర్శి బాన్ కీ మూన్ ప్రకటించారు. ఈ సంస్థకు చిలీ మాజీ అధ్యక్షురాలు మిషెల్ బాచ్లెట్ నేతృత్వం వహిస్తారన్నారు.[3]
ఇవికూడా చూడండి
ఐక్య రాజ్య సమితి సభ్యదేశాల జాబితా
మూలాలు
వనరులు
2008 డిసెంబరు 5 - ఈనాడు పత్రిక "ప్రతిభ ప్లస్" శీర్షికలో - ఎం. వెంకటేశ్వర్లు వ్యాసం
2009 ఫిబ్రవరి 2 - "ఈనాడు" పత్రిక ప్రతిభ శీర్షికలో - సీ.హెచ్. కృష్ణప్రసాద్ వ్యాసం
నందగోపాల్ సర్ నోట్స్
బయటి లింకులు
అధికారిక వెబ్సైటులు
.
-
ఇతరాలు
- A Project of the Hudson Institute New York and the Touro Law Center Institute for Human Rights
- U.S. Institute of Peace
- ఐ.రా.స. కార్యక్రమాలను పరిశిలించే సంస్థ.
created by ISRG - University of Innsbruck
వర్గం:ఐక్యరాజ్యసమితి
వర్గం:అంతర్జాతీయ సంస్థలు
వర్గం:1945 స్థాపితాలు
వర్గం:నోబెల్ శాంతి బహుమతి గ్రహీతలు
| https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%90%E0%B0%95%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%9C%E0%B1%8D%E0%B0%AF%20%E0%B0%B8%E0%B0%AE%E0%B0%BF%E0%B0%A4%E0%B0%BF |
{
"plaintext_start_byte": [
0,
1422,
2042,
3000,
4405,
5946,
7158,
8974,
10813,
11836,
13771,
15842,
16540,
17041,
17980,
18531,
21233,
22209,
22780,
23820,
25720,
27691,
28307,
30353,
31475,
32013,
32554,
33202,
34024,
34207
],
"plaintext_end_byte": [
1421,
2041,
2999,
4391,
5920,
7099,
8973,
10812,
11801,
13770,
15841,
16539,
17040,
17979,
18530,
21232,
22162,
22779,
23764,
25719,
27690,
28272,
30352,
31474,
31990,
32486,
33178,
34001,
34158,
34848
]
} | มีสถาปัตยกรรมนอร์มันในสกอตแลนด์กี่แห่งในปีค.ศ.1998? | กำแพงฮาดริอานุส | thai | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
กำแพงฮาดริอานุส (English: Hadrian’s Wall; Latin: Vallum Aelium (the Aelian wall)) “กำแพงฮาดริอานุส” เป็นกำแพงหินบางส่วนและกำแพงหญ้าบางส่วนที่สร้างโดยจักรวรรดิโรมันขวางตลอดแนวตอนเหนือของเกาะอังกฤษใต้แนวพรมแดนอังกฤษและสกอตแลนด์ในปัจจุบัน
การก่อสร้างกำแพงเริ่มขึ้นในรัชสมัยของจักรพรรดิฮาดริอานุสในปี ค.ศ. 122 “กำแพงฮาดริอานุส” เป็นหนึ่งในสามแนวป้องกันการรุกรานอาณานิคมบริเตนของโรมัน แนวแรกเป็นแนวตั้งแต่แม่น้ำไคลด์ไปจนถึงแม่น้ำฟอร์ธที่สร้างในสมัยจักรพรรดิอากริโคลา และแนวสุดท้ายคือกำแพงอันโตนิน (Antonine Wall) แนวกำแพงทั้งสามสร้างขึ้นเพื่อ
:* ป้องกันการรุกรานโรมันบริเตนจากชนพิคท์ (Pict) ผู้เป็นชนเผ่าที่ตั้งถิ่นฐานอยู่ทางเหนือของสกอตแลนด์แต่เดิม
:* เพิ่มสร้างความมั่นคงทางเศรษฐกิจและความสงบสุขในบริเตนของโรมัน
:* เป็นการกำหนดเขตแดนอย่างเป็นทางการของจักรวรรดิ
ในบรรดากำแพงสามกำแพงฮาดริอานุสเป็นกำแพงที่เป็นที่รู้จักกันมากที่สุดเพราะยังคงทิ้งร่องรอยไว้ให้เห็นกันในปัจจุบัน กำแพงฮาดริอานุสเป็น “กำแพงโรมัน” (limes) ของเขตแดนทางเหนือของบริเตนและเป็นกำแพงที่สร้างเสริมอย่างแข็งแรงที่สุดในจักรวรรดิ นอกจากจะใช้ในการป้องกันศัตรูแล้วประตูกำแพงก็ยังใช้เป็นด่านศุลกากรในการเรียกเก็บภาษีสินค้าด้วย
กำแพงบางส่วนยังคงเหลือให้เห็นกันในปัจจุบันโดยเฉพาะส่วนกลาง และตัวกำแพงสามารถเดินตามได้ตลอดแนวซึ่งทำให้เป็นสิ่งที่ดึงดูดนักท่องเที่ยวที่นิยมกันมากที่สุดแห่งหนึ่งของทางตอนเหนือของอังกฤษ กำแพงนี้บางครั้งก็เรียกกันง่ายๆ ว่า “กำแพงโรมัน” กำแพงฮาดริอานุสได้รับฐานะเป็นมรดกโลกโดยยูเนสโกในปี ค.ศ. 1987 องค์การอนุรักษ์มรดกอังกฤษ (English Heritage) ซึ่งเป็นองค์การราชการในการบริหารสิ่งแวดล้อมทางประวัติศาสตร์ของอังกฤษบรรยายกำแพงฮาดริอานุสว่าเป็น “อนุสาวรีย์ที่สำคัญที่สุดที่สร้างโดยโรมันในบริเตน”[1]
ขนาด
กำแพงฮาดริอานุสมีความยาวทั้งสิ้นด้วยกัน 80 โรมันไมล์ (73.5 ไมล์หรือ 117 กิโลเมตร)[2] ความหนาและความสูงของกำแพงก็ขึ้นอยู่กับวัสดุก่อสร้างที่หาได้ในบริเวณที่สร้าง กำแพงทางด้านตะวันออกของแม่น้ำเอิร์ทธิง (River Irthing) สร้างจากหินสี่เหลี่ยมหนา 3 เมตร (9.7 ฟุต) และสูง 5-6 เมตร (16-20 ฟุต) ขณะที่ทางด้านตะวันตกของแม่น้ำสร้างด้วยดิน/หญ้าที่หนา 6 เมตร (20 ฟุต) และสูง 3.5 เมตร (11.5 ฟุต) ตัวเลขนี้ไม่รวมโครงสร้างอื่นๆ นอกตัวกำแพงที่รวมทั้งคู, หอสังเกตการณ์ และป้อม ส่วนกลางของกำแพงหนา 8 โรมันฟุต (7.8 ฟุต หรือ 2.4 เมตร) บนฐานกว้าง 3.0 เมตร (10 ฟุต) บางส่วนของกำแพงที่เหลือยู่ก็สูงถึง 3.0 เมตร (10 ฟุต)
แนวกำแพง
กำแพงฮาดริอานุสเริ่มจากทางตะวันออกไปตั้งแต่ป้อมเซเกดูนัม (Segedunum) ที่วอลล์เซ็นด์บนฝั่งแม่น้ำไทน์ไปจนถึงโซลเวย์เฟิร์ธ (Solway Firth) ทางตะวันตก ทางหลวงสาย A69 และ B6318 ตัดเลียบแนวกำแพงตั้งแต่นิวคาสเซิลอัพพอนไทน์ทางตะวันออกไปจนถึงคาร์ไลล์ทางตะวันตก และขึ้นไปทางฝั่งทะเลทางเหนือของคัมเบรีย กำแพงทั้งหมดอยู่ในอังกฤษใต้เขตแดนอังกฤษ-สกอตแลนด์ ตัวกำแพงห่างจากสกอตแลนด์ราว 15 กิโลเมตรทางตะวันตก และราว 110 กิโลเมตรทางตะวันออก
จักรพรรดิฮาดริอานุส
กำแพงฮาดริอานุสสร้างขึ้นหลังจากที่จักรพรรดิฮาดริอานุส (ค.ศ. 76 - ค.ศ. 138) เสด็จมาบริเตนในปี ค.ศ. 122 จักรพรรดิฮาดริอานุสทรงประสบปัญหาทางการทหารในโรมันบริเตน และจากผู้ต่อต้านกลุ่มต่างๆ ทั่วจักรวรรดิที่รวมทั้งในอียิปต์, จูเดีย, ลิเบีย, มอเรทาเนีย และกลุ่มชนที่ทราจันจักรพรรดิโรมันองค์ก่อนหน้านั้นพิชิตมาได้ พระองค์จึงทรงต้องหาวิธีที่จะแสดงพระบรมราชนุภาพและเสริมสร้างความมั่นคงต่างๆ เพื่อจะเพิ่มความมั่นคงให้แก่จักรวรรดิ นอกจากกำแพงจะมีประโยชน์ในทางยุทธศาสตร์แล้วการสร้างโครงการขนาดใหญ่เช่นกำแพงฮาดริอานุสก็ยังเป็นสัญลักษณ์ของความเป็นมหาอำนาจของจักรวรรดิโรมัน ที่ไม่แต่จะในอาณานิคมบริเตนที่ยึดครองเท่านั้นแต่ยังรวมไปถึงกรุงโรมเองด้วย
เขตแดนในสมัยต้นๆ ของจักรวรรดิมักจะเป็นเขตแดนธรรมชาติเช่นแม่น้ำหรือภูเขา หรือการตั้งกองทหารไว้ป้องกัน ถนนที่ใช้ทางการทหารมักจะเป็นถนนที่ตัดเลียบพรมแดนที่มีป้อมและหอสัญญาณเป็นระยะๆ จนกระทั่งมาถึงสมัยของจักรพรรดิโดมิเชียนในปลายคริสต์ศตวรรษแรกเท่านั้นจึงได้มีการเริ่มสร้างเขตแดนแบบถาวรขึ้นในเจอร์มาเนียเหนือ (Germania Superior) ซึ่งเริ่มด้วยการสร้างเป็นรั้วธรรมดา ฮาดริอานุสปรับปรุงความคิดนี้โดยสร้างเป็นกำแพงระเนียด (palisade) ตลอดแนวโดยมีป้อมสนับสนุนเป็นระยะๆ แม้ว่าการสร้างกำแพงเช่นนั้นจะมิได้เป็นการป้องกันการรุกรานได้อย่างจริงจังเท่าใดนัก แต่ก็เป็นการปักหลักเขตแดนของบริเวณที่ปกครองโดยโรมันอย่างเป็นทางการ และใช้เป็นการควบคุมการเข้าออกด้วย
หลังจากการตัดสินใจก่อสร้างกำแพงแบ่งเขตแดนแบบถาวรแล้วฮาดริอานุสก็ลดจำนวนทหารประจำการในอาณาบริเวณของชนบริกานทีส (Brigantes) ผู้ที่ตั้งถิ่นฐานอยู่ระหว่างแม่น้ำไทน์และแม่น้ำฮัมเบอร์ และหันไปมุ่งมั่นกับการสร้างแนวป้องกันทางด้านเหนือของบริเวณนั้นให้มั่นคงแทนถนนสเตนเกท (Stanegate) เดิม ที่เชื่อกันว่าเป็นถนนที่ใช้เป็นเส้นแบ่งเขตแดนโรมันมาจนกระทั่งบัดนั้น
การก่อสร้าง
การก่อสร้างอาจจะเริ่มราว ค.ศ. 122 กำแพงส่วนใหญ่สร้างเสร็จภายในระยะเวลาหกปีหลังจากนั้น[3] การก่อสร้างเริ่มตั้งแต่ทางตะวันตกไปทางตะวันออกโดยกองทหารโรมัน (Roman Legion) สามกองที่ประจำการอยู่ในบริเวณนั้น แนวกำแพงเดินเลียบกับแนวถนนสเตนเกทเดิมจากลูกูวาเลียม (คาร์ไลล์ปัจจุบัน) ไปยังคอเรีย (คอร์บริดจ์ปัจจุบัน) ตามป้อมที่มีอยู่แล้วเป็นระยะๆ รวมทั้งป้อมวินโดลานดา (Vindolanda) กำแพงทางตะวันออกสร้างตามแนวหินแข็งชันไดอะเบส (diabase) ที่เรียกว่าวินซิลล์ (Whin Sill) กำแพงรวมคูอากริโคลา (Agricola's Ditch) เข้าด้วย[4] ตามคำสันนิษฐานของสตีเฟน จอห์นสัน การสร้างกำแพงก็เพื่อป้องการการโจมตีโดยกลุ่มชนจำนวนน้อย หรือยับยั้งการย้ายเข้ามาตั้งถิ่นฐานจากชนจากทางเหนือของกำแพง และไม่ใช่เพื่อเป็นการป้องกันการรุกรานอย่างเป็นจริงเป็นจัง[5]
แผนการสร้างกำแพงแผนแรกประกอบด้วยคูและกำแพงพร้อมกับประตูย่อยๆ และป้อมไมล์ (milecastle) ที่มีประตูแปดสิบป้อม ป้อมไมล์แต่ละป้อมอยู่ห่างกันหนึ่งโรมันไมล์ โดยมีทหารประจำการป้อมๆ ละยี่สิบถึงสามสิบคน ระหว่างป้อมไมล์ก็เป็นหอสังเกตการณ์และส่งสัญญาณ วัสดุที่ใช้สร้างก็เป็นหินปูนที่พบในท้องถิ่นนอกจากกำแพงทางตะวันตกของเอิร์ทธิงที่ใช้ดิน/หญ้าสร้างเพราะในบริเวณนั้นไม่มีหิน ตัวป้อมไมล์ในบริเวณนี้ก็สร้างด้วยไม้และดินแทนที่จะสร้างด้วย stopione แต่หอสังเกตการณ์และส่งสัญญาณจะสร้างด้วยหิน กำแพงเมื่อเริ่มแรกสร้างด้วยดินเหนียวกับเศษวัสดุตรงกลางโดยแต่งด้านนอกด้วยหิน แต่ดูเหมือนว่าลักษณะการก่อสร้างวิธีนี้เป็นวิธีที่ไม่มั่นคง เพราะกำแพงมักจะพังทลายลงมาหลังจากการก่อสร้างไม่นานนักซึ่งทำให้ต้องซ่อมแซมกันบ่อยๆ โดยการอัดปูนตรงกลางกำแพง
ป้อมไมล์และหอสังเกตการณ์มีสามแบบที่ขึ้นอยู่กับกองทหารโรมัน (Roman legion) ที่สร้าง — จากคำจารึกของกองออกัสตาที่ 2 (Legio II Augusta), กองวิคทริกซ์ที่ 6 (Legio VI Victrix) และกองวาเลเรียเวทริกซ์ที่ 20 (Legio XX Valeria Victrix) ทำให้ทราบได้ว่ากองทหารทั้งสามกองนี้มีความรับผิดชอบในการก่อสร้างกำแพง
การก่อสร้างแบ่งเป็นช่วงๆ แต่ละช่วงก็ห่างกันราว 8 กิโลเมตร (5 ไมล์) ผู้สร้างกลุ่มแรกขุดบริเวณที่จะเป็นฐานและสร้างป้อมไมล์และหอสังเกตการณ์ พอเสร็จกลุ่มต่อมาก็ตามมาสร้างตัวกำแพง
เมื่อเริ่มการก่อสร้างหลังจากสร้างไปถึงตอนเหนือของแม่น้ำไทน์ความหนาของกำแพงก็แคบลงเหลือเพียง 2.5 เมตร (8.2 ฟุต) หรือบางครั้งก็บางยิ่งไปกว่านั้นลงไปถึง 1.8 เมตร แต่ฐานที่ขุดไว้แล้วที่ไปถึงแม่น้ำเอิร์ทธิงที่เป็นกำแพงดินหญ้าเป็นฐานที่ขุดไว้สำหรับกำแพงที่หนากว่า จึงทำให้สันนิษฐานได้ว่าการสร้างกำแพงเป็นการสร้างจากตะวันออกไปตะวันตก
ป้อมไมล์และหอสังเกตการณ์ที่สร้างไว้มีปีกกำแพงที่เตรียมไว้สำหรับการสร้างกำแพงที่มั่นคงกว่าเมื่อมีโอกาส ซึ่งทำให้กลายเป็นหลักฐานทางโบราณคดีที่แสดงให้เห็นถึงวิธีและลำดับเวลาของการก่อสร้าง
ภายในไม่กี่ปีหลังจากเริ่มสร้างก็มีการตัดสินใจว่าต้องเพิ่มป้อมขนาดมาตรฐานอีก 14 ถึง 17 ป้อมเป็นระยะๆ ตลอดแนวกำแพงรวมทั้งที่เวอร์โควิเซียม (Vercovicium) (เฮาสเตดส์) และที่บานนา (เบอร์โดส์วอลด์) แต่ละป้อมสามารถรับทหารกองเสริม (auxiliary troops) ได้ประมาณ 500 ถึง 1,000 คน (กองทหารเสริมเป็นกองทหารประจำการตามแนวกำแพง กองทหารโรมันปกติแล้วจะไม่มีหน้าที่ไม่ประจำการที่กำแพง) ทางด้านตะวันออกกำแพงขยายไปทางตะวันออกจากปอนส์ เอเลียส (นิวคาสเซิล) ไปยังเซเกดูนัม (วอลล์เซ็นด์) ที่ปากแม่น้ำไทน์ ป้อมใหญ่บางป้อมเช่นป้อมซิลูนัม (เชสเตอร์) และป้อมเวร์โควิเซียม (เฮาสเตดส์) สร้างบนที่เดิมที่เป็นป้อมไมล์และหอสังเกตการณ์มาก่อน จึงทำให้เห็นถึงความเปลี่ยนแปลงของแผนการสร้าง คำจารึกบนป้อมเป็นของข้าหลวงโรมันประจำอังกฤษยุคแรกออลัส พลาโตริอัส เนโพส (Aulus Platorius Nepos) ซึ่งเป็นการแสดงว่าการเปลี่ยนแปลงแผนการสร้างกำแพงเริ่มมาตั้งแต่ระยะแรกที่สร้าง แม้แต่ในสมัยของฮาดริอานุสเองก่อนปี ค.ศ. 138 ก็ได้มีการก่อสร้างกำแพงทางด้านตะวันตกของเอิร์ทธิงใหม่ด้วยหินทรายให้เป็นขนาดเดียวกับที่สร้างด้วยหินปูนทางตะวันออก
เมื่อสร้างป้อมเพิ่มขึ้นแล้วก็มีการสร้างบริเวณป้องกันการรุกรานที่เรียกว่าระบบป้องกันวาลลุม (Vallum) ทางด้านใต้ของตัวกำแพงที่ประกอบด้วยคูก้นแบนกว้าง 6 เมตร (20 ฟุต) และลึก 3 เมตร (10 ฟุต) ขนาบด้วยเนินราบทั้งสองด้านที่กว้าง 10 เมตร (33 ฟุต) เลยไปจากบริเวณนี้เป็นกำแพงดินกว้าง 6 เมตร (20 ฟุต) และสูง 2 เมตร (6.5 ฟุต) ทางข้ามคอสเวย์ (Causeway) สร้างข้ามคูเป็นระยะๆ
กองทหารประจำการ
กำแพงมีทหารกองเสริมประจำการที่ไม่ใช่หน่วยของกองทหารโรมันปกติ จำนวนทหารประจำการก็ขึ้นๆ ลงๆ ตลอดสมัยที่โรมันเข้ามายึดครองบริเตน แต่โดยประมาณแล้วก็ประมาณกันว่ามีจำนวน 9,000,000 คนรวมทั้งทหารราบและทหารม้า
ในปี ค.ศ. 180 จักรวรรดิได้รับการโจมตีอย่างหนักโดยเฉพาะระหว่างปี ค.ศ. 196 ถึงปี ค.ศ. 197 ที่ทำให้กองทหารอ่อนแอลง การสร้างเสริมกำแพงทำกันในสมัยของจักรพรรดิเซ็พติมิอัส เซเวอรัส จากนั้นมาบริเวณใกล้กำแพงก็มีความสงบสุขมาตลอดคริสต์ศตวรรษที่ 3 นอกจากนั้นมีข้อเสนอว่าทหารที่ประจำการบางคนอาจจะแต่งงานกับสตรีท้องถิ่นและกลืนไปกับชุมชนท้องถิ่นตลอดสมัยการยึดครอง
หลังสมัยฮาดริอานุส
หลังจากจักรพรรดิฮาดริอานุสเสด็จสวรรคตในปี ค.ศ. 138 แล้ว จักรพรรดิองค์ใหม่อันโตนินัส ไพอัส (Antoninus Pius) ก็ทรงหมดความสนใจกับกำแพงและทิ้งไว้ให้เป็นกำแพงรอง ขณะเดียวกันก็ขึ้นไปสร้างกำแพงใหม่ลึกเข้าไปในสกอตแลนด์ราว 160 กิโลเมตร (100 ไมล์) เหนือกำแพงฮาดริอานุสเดิมที่เรียกว่ากำแพงอันโตนิน กำแพงนี้ยาว 40 โรมันไมล์ (ราว 60.8 กิโลเมตรหรือ 37.8 ไมล์) และมีป้อมมากกว่ากำแพงฮาดริอานุสมาก แต่กำแพงอันโตนินก็ไม่สามารถป้องการรุกรานชนเผ่าจากทางเหนือได้ เมื่อมาร์คัส ออเรลิอัส (Marcus Aurelius) ขึ้นเป็นจักรพรรดิโรมันพระองค์ก็ทรงเลิกใช้กำแพงอันโตนินและหันกลับมายึดกำแพงฮาดริอานุสเป็นหลักตามเดิมในปี ค.ศ. 164 กองทหารโรมันยังคงประจำการที่กำแพงฮาดริอานุสเรื่อยมาจนกระทั่งโรมันถอยจากบริเตน ในต้นคริสต์ศตวรรษที่ 5
ในปลายคริสต์ศตวรรษที่ 4 การรุกรานของบาร์บาเรียน, สภาวะเศรษฐกิจตกต่ำ และการปฏิวัติกันในหมู่ทหารก็เป็นผลให้อำนาจของโรมันในบริเตนอ่อนแอลง เมื่อมาถึงปี ค.ศ. 410 การครอบครองของโรมันในบริเตนจึงยุติลง บริเตนถูกทิ้งไว้ให้บริหารและป้องกันตัวเอง กองทหารประจำการกำแพงฮาดริอานุสที่ขณะนั้นก็คงจะเป็นทหารท้องถิ่นที่ไม่มีหนทางไปไหนก็คงตั้งตัวอยู่ที่นั่นอีกหลายชั่วคนต่อมา หลักฐานทางโบราณคดีกล่าวว่าบางส่วนของกำแพงมีผู้ประจำการต่อมาจนถึงคริสต์ศตวรรษที่ 5 กำแพงตั้งอยู่จนมาถึงคริสต์ศตวรรษที่ 8 เมื่อถูกนำไปใช้ในการก่อสร้างสำนักสงฆ์จาร์โรว์ (Jarrow Priory) และมาจนเมื่อนักบุญบีดบรรยายถึงกำแพงในหนังสือ “ประวัติศาสตร์เกี่ยวกับศาสนาของชนอังกฤษ” แต่เข้าใจผิดว่าจักรพรรดิเซ็พติมิอัส เซเวอรัสเป็นผู้สร้างกำแพง
ในที่สุดกำแพงก็อยู่ในสภาพที่เสื่อมโทรมลงหลังจากการขาดการดูแลรักษาเป็นเวลานาน วัสดุที่ใช้ในการสร้างกำแพงบางส่วนก็ถูกขนไปใช้ในการสร้างสิ่งก่อสร้างอื่นๆ ในบริเวณใกล้เคียงจนกระทั่งถึงคริสต์ศตวรรษที่ 20
การอนุรักษ์
กำแพงส่วนใหญ่สูญหายไปเกือบหมด แต่ผู้ที่สมควรได้รับการสรรเสริญในการอนุรักษ์กำแพงที่ยังคงหลงเหลืออยู่คือจอห์น เคลย์ตัน (John Clayton) จอห์น เคลย์ตันได้รับการศึกษาในการเป็นทนายและมาทำงานเป็นเสมียนอยู่ที่นิวคาสเซิลราวคริสต์ทศวรรษ 1830 เคลย์ตันกลายมาเป็นผู้สนใจในการอนุรักษ์กำแพงอย่างจริงจังหลังจากที่เดินทางไปเที่ยวที่เชสเตอร์ เพื่อที่จะป้องกันไม่ให้ชาวนาขนหินจากกำแพงไปใช้เคลย์ตันก็เริ่มซื้อที่ดินในบริเวณกำแพง ต่อมาในปี ค.ศ. 1834 เคลย์ตันก็เริ่มกว้านซื้อที่ดินในบริเวณสตีลริกก์ จนกระทั่งได้เป็นเจ้าของที่ดินตั้งแต่บรุนตันไปจนถึงคอว์ฟิลด์ส ที่รวมทั้งกำแพงในเชสเตอร์, คาร์รอว์บะระห์, เฮาสเตดส์ และวินโดแลนดา นอกจากนั้นแล้วเคลย์ตันก็ยังทำการขุดค้นทางโบราณคดีที่ป้อมที่ซิเลอร์นัม (Cilurnum) และที่เฮาสเต็ดส์และป้อมไมล์บางป้อม
เคลย์ตันไม่เพียงแต่จะเป็นเจ้าของที่ดินบริเวณกำแพงเท่านั้น แต่ยังใช้ที่ดินในการทำฟาร์มและปรับปรุงวิธีการใช้ที่ดินและการเลี้ยงสัตว์และทำรายได้ดีพอที่จะนำมาใช้ในการบูรณปฏิสังขรณ์กำแพงได้ หลังจากเคลย์ตันเสียชีวิตแล้วที่ดินตกไปเป็นของญาติผู้ที่เสียที่ดินไปกับการพนัน ในที่สุดองค์การอนุรักษ์แห่งชาติ (National Trust for Places of Historic Interest or Natural Beauty) ก็เริ่มกระบวนการในการเป็นเจ้าของที่ดินที่เป็นที่ตั้งของกำแพง
ภายในคฤหาสน์วอลลิงตัน (Wallington Hall) ไม่ไกลจากมอร์เพ็ธมีภาพเขียนโดยวิลเลียม เบลล์ สกอตต์ (William Bell Scott) ที่เป็นภาพของนายทหารโรมันยืนดูแลการก่อสร้างกำแพง ที่ใบหน้าของนายทหารคือใบหน้าของเคลย์ตัน
มรดกโลก
กำแพงฮาดริอานุสได้รับเลือกให้เป็นมรดกโลกโดยยูเนสโกในปีค.ศ. 1987 และในปี ค.ศ. 2005 ก็กลายเป็นส่วนหนี่งของมรดกโลก “เขตแดนของจักรวรรดิโรมัน” ที่รวมทั้งสถานที่อื่นๆ ในเยอรมนี[6]
ทางเดินกำแพงฮาดริอานุส
ในปี ค.ศ. 2003 องค์การทางเดินแห่งชาติ (National Trails) ของอังกฤษก็เปิดทางเดินที่ตามแนวกำแพงตั้งแต่วอลล์สเอ็นด์ไปจนถึงโบว์เนสส์ออนซอลเวย์.[7] แต่สามารถใช้ได้เฉพาะในฤดูร้อนเพราะที่ดินในบริเวณกำแพงเป็นที่ดินที่ได้รับความเสียหายง่าย[8]
อ้างอิง
Wilson, Roger J.A., A Guide to the Roman Remains in Britain. London: Constable & Company, 1980. ISBN 0-09-463260-X
Forde-Johnston, James L. Hadrian's Wall. London: Michael Joseph, 1978. ISBN 0-7181-1652-6.
de la Bédoyère, Guy. Hadrian's Wall. A History and Guide. Stroud: Tempus, 1998. ISBN 0-7524-1407-0.
Burton, Anthony Hadrian's Wall Path. 2004 Aurum Press Ltd. ISBN 1-85410-893-X
Hadrian's Wall Path (map). Harvey, 12-22 Main Street, Doune, Perthshire FK16 6BJ.
Tomlin, R.S.O., 'Inscriptions' in Britannia (2004), vol. xxxv, pp.344-5 (the Staffordshire Moorlands cup naming the Wall).
A set of Speed's maps were issued bound in a single volume in 1988 in association with the British Library and with an introduction by Nigel Nicolson as 'The Counties of Britain A Tudor Atlas by John Speed'.
ดูเพิ่ม
จักรพรรดิฮาดริอานุส
จักรวรรดิโรมัน
โรมันบริเตน
แหล่งข้อมูลอื่น
หมวดหมู่:มรดกโลกในสหราชอาณาจักร
หมวดหมู่:ประวัติศาสตร์โรมัน
หมวดหมู่:ประวัติศาสตร์อังกฤษ
หมวดหมู่:จักรวรรดิโรมัน
หมวดหมู่:กำแพงป้องกัน
หมวดหมู่:สถาปัตยกรรมโรมันในสหราชอาณาจักร
หมวดหมู่:โบราณสถานขององค์การอนุรักษ์แห่งอังกฤษ
| https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%B3%E0%B9%81%E0%B8%9E%E0%B8%87%E0%B8%AE%E0%B8%B2%E0%B8%94%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B8%AD%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B8%B8%E0%B8%AA |
{
"plaintext_start_byte": [
1,
231,
867,
1077,
1472,
1803,
3340,
4393,
5412,
6265,
7824,
8883,
11946,
12358,
15957,
16724,
18464,
19685,
20672,
21172,
21615,
22709,
23121,
24986,
26569,
27857,
28387,
29373,
30644,
32161,
33585,
35198,
36665,
38154,
39128,
40131,
42697,
44033,
46629,
47450,
47830,
48239,
48591,
49513,
50838,
51849,
52878,
53296,
53486,
53679,
54512,
55551,
57195,
57582,
59698,
60655,
60910,
62167,
62846,
63366,
63477,
63971,
64097,
64863,
68080,
68272,
68491
],
"plaintext_end_byte": [
230,
866,
1076,
1471,
1798,
3339,
4303,
5411,
6264,
7801,
8882,
11891,
12356,
15956,
16707,
18463,
19684,
20614,
21171,
21573,
22617,
23120,
24860,
26568,
27856,
28336,
29372,
30643,
32160,
33477,
35197,
36664,
38114,
39080,
40098,
42628,
43925,
46628,
47449,
47829,
48202,
48590,
49512,
50809,
51848,
52820,
53295,
53485,
53652,
54511,
55501,
57194,
57581,
59697,
60609,
60904,
62109,
62845,
63365,
63476,
63970,
64096,
64827,
68038,
68232,
68453,
68675
]
} | నాయకుడు – వినాయకుడు చిత్రం ఎప్పుడు విడుదలైంది? | వినాయకుడు | telugu | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
శుక్లాంబర ధరం విష్ణుం శశివర్ణం చతుర్భుజం
ప్రసన్న వదనం ధ్యాయేత్ సర్వ విఘ్నోప శాంతయే
తెల్లని వస్త్రాలు ధరించినవాడూ, అంతటా వ్యాపించియున్నవాడూ, చంద్రునిలా తెల్లనైన శరీరవర్ణం గలవాడూ, నాలుగు చేతులు గలవాడూ, అనుగ్రహదృష్టితోడి ముఖంగలవాడూ అయిన వానిని (వినాయకుని) అన్ని అడ్డంకులు నివారించుటకై ధ్యానించవలెను (ధ్యానిస్తున్నాను)
అగజానన పద్మార్కం గజాననమ్ అహర్నిశం
అనేకదమ్ తమ్ భక్తానాం ఏకదంతమ్ ఉపాస్మహే
(అగజ) పార్వతి ముఖపద్మమును వెలిగించువాడు, ఏనుగు ముఖము గలవాడు, అన్నివేళలా ఎన్నోవిధములైసంపదలను తన భక్తులకు ఇచ్చువాడు అయిన ఏకదంతుని స్మరిస్తున్నాను.
ఓం గణానాం త్వా గణపతిం హవామహే కవిం కవీనాముపమశ్రవస్తమం
జ్యేష్ఠరాజం బ్రహ్మణాం బ్రహ్మణస్పత ఆ నః శ్రుణ్వన్నూతిభిః సీద సాధనం
హిందూ సంప్రదాయంలో వినాయకుడు సకల దేవతాగణములకు అధిపతి (గణనాయకుడు, గణపతి, గణేశుడు). అన్ని అడ్డంకులు తొలగించు వాడు (విఘ్నేశ్వరుడు), అన్నికార్యములకూ, పూజలకూ ప్రథమముగా పూజింపవలసినవాడు. విజయానికీ, చదువులకూ, జ్ఙానానికీ దిక్కైన దేవుడు. హిందూ సంప్రదాయములో శైవములో మాత్రమే వినాయకుని, వైష్ణవములో మాత్రము విష్వక్సేన ని పూజిస్తారు. అన్ని ప్రాంతములంలో, అన్ని ఆచారములంలో వినాయకుని ప్రార్థన, పూజ సామాన్యము. తెలుగువారి పండుగలలో వినాయకచవితి ముఖ్యమైన పండుగ. పంచాయతనపూజా విధానంలో వినాయకుని పూజకూడా ఒకటి (వినాయకుడు, శివుడు, శక్తి, విష్ణువు, సూర్యుడు - వీరి పూజా సంప్రదాయాలు పంచాయతన విధానములు)
వినాయకుడు శివపార్వతుల పెద్దకొడుకు (కుమారస్వామి వారి రెండవ కొడుకు). వినాయకుని ఆకారం హిందూమతంలో విశిష్టమైనది. ఏనుగు ముఖము, పెద్ద బొజ్జ, పెద్ద చెవులు, ఒకే దంతము, ఎలుక వాహనము, పొట్టకు పాము కట్టు, నాలుగు చేతులు - ఒక చేత పాశము, మరొకచేత అంకుశం, ఒక చేత ఘంటము లేదా లడ్డూ, మరొక అభయహస్తము - ఇది నమ్మినవారికి సర్వ మంగళ ప్రథము. హిందూ సంప్రదాయముతో పరిచయము లేనివారికి ఆశ్చర్యకరము.
హిందూమతంలో వినాయకునిప్రాముఖ్యత
భారతదేశంలో వినాయకుడిని గణేశుడు, గణపతి, విఘ్నేశ్వరుడు, గణనాధుడు, పిల్లైయార్ వంటి అనేక నామాలతో అర్చిస్తారు. హిందూమతంలో పూజింపబడే అనేక దేవతామూర్తులలో దాధాపు అన్ని సంప్రదాయాలలోను అన్ని ప్రాంతాలలోను బహుళంగా అర్చింపబడే దేవుడు వినాయకుడు.[2][3] శైవం, వైష్ణవం, శాక్తేయం, జైనం, బౌద్ధంలలోను, భారతదేశం వెలుపల చీనా, నేపాల్, టిబెట్, జపాన్, ఇండొనీడియా వంటి దేశాలలోను కూడా వినాయకుడి అర్చన ఉంది.[4][5][6]
వినాయకునికి అనేక నామములు, పేర్లు ఉన్నాయి. కాని అంతటా అత్యంత ప్రస్ఫుటంగా గుర్తింపబడే లక్షణాలు - ఏనుగు ముఖం, ఎలుక వాహనం[7][8] అడ్డంకులు తొలగించే గుణం[9], విద్యా, బుద్ధి ప్రదాత [10]. ధార్మిక, లౌకిక కార్యక్రమాల (వ్రతము, యజ్ఞము, పరీక్షలు వ్రాయడం, ఇల్లు కట్టడం వంటివి) ఆరంభంలో వినాయకుడిని స్తుతించే లేదా పూజించే ఆనవాయితీ సర్వసాధారణం[11]
వైదిక కాలంనుండి, అంతకుముందు ఉన్న కొన్ని విశ్వాసాలు వినాయకుని సూచిస్తున్నప్పటికీ క్రీ.శ. 4వ, 5వ శతాబ్దాలలో, ప్రత్యేకించి గుప్తుల కాలంలో వినాయకునికి ఇప్పుడు మనం పూజించే రూపం, లక్షణాలు, సంప్రదాయాలు ధార్మిక సమాజంలో రూపుదిద్దుకున్నట్లుగా అనిపిస్తుంది.[12] తరువాత వినాయకుని పూజ చాలా వేగంగా ప్రాచుర్యం పొందింది. 9వ శతాబ్దంలో స్మార్తుల పంచాయతనంలో ఒక విభాగం అయ్యింది. వినాయకుడు అందరికంటే అత్యున్నతమైన భగవంతుడు (దేవదేవుడు) అని విశ్వసించే గాణపత్య సమాజం ఈ కాలంలో ఏర్పడింది.[13] వినాయకుని గురించి తెలిపే ముఖ్యమైన ధార్మిక గ్రంథాలు - గణేశ పురాణము, ముద్గల పురాణము, మరియు గణపతి అథర్వశీర్షము.
స్వరూపం
భారతీయ శిల్ప, చిత్ర కళలలో వినాయకుని మూర్తీకరణ విస్తృతంగా, చాలా వైవిధ్యంతో కనిపిస్తుంది.[14] కాల క్రమంలో వినాయకుని చిత్రించే, శిల్పించే విధానం మారుతూ వస్తున్నది.[15] నిలబడినట్లుగాను, నృత్యం చేస్తున్నట్లుగాను, రాక్షసులతో యుద్ధం చేస్తున్నట్లుగాను, కుటుంబంలో బాలునిగా ఆడుకొంటున్నట్లుగాను, నేలపై కూర్చున్నట్లు, సింహాసనాశీనుడైనట్లు - ఇలా వివిధ సన్నివేశాలలో గణపతి శిల్పాళు, చిత్రాలు కనిపిస్తుంటాయి.
క్రీ.శ. 2వ శతాబ్దం నాటికి శ్రీలంకలో వినాయకుడి విగ్రహాలు ఉన్నట్లు తెలుస్తున్నది. మిహింతలెలోని కంటకచైత్యంలో లభించిన వినాయక విగ్రహం క్రీ.పూ. 1వ శతాబ్దానికి చెందినదని అంచనా వేశారు. మనకు లభించిన గణేశ విగ్రహాలలో ఇదే అత్యంత పురాతనమైనది. ఇందులో ఒకే దంతం కలిగిన మరుగుజ్జు, ఇతర మరుగుజ్జులతో పరివేష్టింపబడినట్లుగా చూపబడింది.[16] 6వ శతాబ్దం నాటికి భారతదేశంలో వినాయకుని విగ్రహాలు సాధారణమయ్యాయి.[17] వినాయకుడు ఒక ప్రత్యేకమైన దేవునిగా గుర్తింపబడిన తరువాత, వినాయక పూజా సంప్రదాయం స్థిరపడిన తరువాత - అంటే 900-1200 కాలం తరువాత - వినాయకుని ఆకారం సాధారణంగా కుడిప్రక్క చూపిన విగ్రహంవలె ఉంటూ వచ్చింది. ఏనుగు తల, బానపొట్ట, ఒకచేత విరిగిన దంతం, మరొకచేతిలో ఉన్న లడ్డూను స్పృశిస్తున్న తొండం - ఇవి సాధారణంగా కనిపించే చిహ్నాలు. ఎల్లోరా గుహలలో మరింత పురాతనమైన (7వ శతాబ్దానికి చెందిన) గణేశ విగ్రహం లభించింది కాని అందులో చేతుల చిహ్నాలు స్పష్టంగా తెలియడంలేదు.[18] సాధారణంగా వినాయకుని విగ్రహాలలోని పైచేతులలో ఒకచేత అంకుశం మరొక చేత పాశం కనిపిస్తాయి. క్రింది చేతులలో ఒకచేత దంతం, మరొకచేత లడ్డూ ఉన్నట్లు చూపుతారు. ఆధునిక రూపాలలో దంతం ఉన్న చేతిబదులు అభయముద్రలో ఉన్న చేతిని చూపుతున్నారు.[19] నృత్యం చేస్తున్నట్లున్న గణపతి మూర్తులలో కూడా నాలుగు చేతులను ఇలానే చూపుతుంటారు.[20]
విగ్రహాలు, చిత్రాలు
ఆదినుండి వినాయకుడిని ఏనుగుతలతోనే చిత్రీకరిస్తున్నారనిపిస్తున్నది.[22] ఇలా ఏనుగు తల ఉండడానికి అనేక పురాణ గాథలున్నాయి. "హేరంబ గణపతి"ని ఐదు తలలతో చూపుతారు.
వినాయకునికి ఏక దంతుడు అన్న పేరు మొదటినుండి ఉంది. చాలా పురాతనమైన విగ్రహాలలో కూడా వినాయకుడు తన విరిగిన దంతాన్ని చేతబట్టుకొన్నట్లుగా చూపారు.[23][24] ముద్గల పురాణం ప్రకారం వినాయకుని రెండవ అవతారం "ఏకదంతావతారం".[25]
అలాగే పెద్ద పొట్టకూడా మొదటినుండి (గుప్తుల కాలంనుండి) వినాయకుని శిల్పాలలో కనిపిస్తున్న అంశం.[26] ముద్గల పురాణంలో చెప్పిన రెండు అవతారాలు (హేరంబుడు, మహోదరుడు) ఈ పెద్దపొట్ట అనే అంశంయొక్క ప్రాముఖ్యతను సూచిస్తున్నాయి.[27] భూత, భవిష్యత్, వర్తమాన కాలాలకు చెందిన సకల జగత్తూ తన ఉదరంలో ఉంచుకొన్నందున అతనికి "లంబోదరుడు" అనే పేరు వచ్చిందని బ్రహ్మాండ పురాణములో ఉంది.[28] వినాయకునికి రెండు చేతులనుండి, 16 చేతుల వరకు చూపుతారు.[29] సాధారణంగా నాలుగు చేతులతో శిల్పాలు, చిత్రాలు చేస్తారు.[30] పురాతనమైన విగ్రహాలలో మాత్రం రెండు చేతులనే చూపారు.[31] 9వ, 10వ శతాబ్దాలలో 14 నుండి 20 చేతులవరకు ఉన్న ప్రతిమలు చెక్కారు.[32] వినాయకుని చిత్రీకరణలో పాము కూడా చాలా సాధారణంగా కనిపిస్తుంది. ఇది అనేక విధాలుగా చూపబడుతుంది.[33] గణేశ పురాణము ప్రకారము వినాయకుడు వాసుకి (పాము) ని తన కంఠానికి చుట్టుకొన్నాడు.[34] మరి కొన్ని మూర్తులలో పాము యజ్ఞోపవీతంగా చూపబడింది.[35] ఇంతే కాకుండా పాము ఉదరాభరణంగా (బెల్టులాగా), చేతిలో ఉన్నట్లుగా, కాళ్ళవద్ద చుట్టుకొని ఉన్నట్లుగా, సింహాసనంగా - ఇలా అనేక విధాలుగా చూపబడింది. వినాయకుడి నుదురుమీద తిలకం, కొన్ని సార్లు మూడవ నేత్రం చూపుతారు.[36] గణేశ పురాణం ప్రకారం వినాయకుని తలమీద తిలక చిహ్నం మరియు చంద్రవంక కూడా ఉంటాయి. ముఖ్యంగా "బాలచంద్ర వినాయకుడు" అనే రూపంలో చంద్రవంకను చూపుతారు[37]
వినాయకుని వివిధ రూపాలకు వివిధ వర్ణాలు ఆపాదింపబడ్డాయి. వీటిని గురించి శ్రీతత్వనిధి అనే శిల్పగ్రంధంలో చెప్పబడింది.[38] ఉదాహరణకు హేరంబ గణపతిని మరియు ఋణమోచన గణపతిని తెలుపు రంగులోను, ఏకదంత గణపతిని నీలిరంగులోను, దుర్గాగణపతిని బంగారు వర్ణంలోను, సృష్టిగణపతిని ఎరుపు రంగులోను చూపుతారు.
వాహనం
అధికంగా వినాయకునికి వాహనంగా ఎలుకను చూపుతారు. మొట్టమొదటి కాలంలో వచ్చిన వినాయకవిగ్రహాలలో వాహనాన్ని చూపలేదు.[39] ముద్గలపురాణంలో వినాయకుని ఎనిమిది అవతారాలు చెప్పబడినాయి. (వక్రతుండ, ఏకదంత, మహోదర, గజవక్త్ర, లంబోదర, వికట, విఘ్నరాజ, ధూమ్రవర్ణ అవతారాలు). ఆ ఎనిమిది అవతారాలలో ఐదు అవతారాలకు వాహనం ఎలుక. వక్రతుండ అవతారం వాహనం సింహం. వికట అవతారం వాహనం నెమలి. విఘ్నరాజ అవతారం వాహనం శేషువు.[40] గణేశ పురాణంలో నాలుగు అవతారాలు ప్రస్తావింపబడినాయి. అందులో మహోటక అవతారం వాహనం సింహం. మయూరేశ్వర అవతారం నెమలి. ధూమ్రకేతు అవతారం గుర్రం. గజాననుని అవతారం ఎలుక.[41] జైనుల సంప్రదాయాలలో గణేశునికి ఎలుక, ఏనుగు, తాబేలు, పొట్టేలు, నెమలి వాహనాలు వివిధ సందర్భాలలో చెప్పబడినాయి. (చూపబడినాయి) [42]
7వ శతాబ్దంనుండి మధ్య, పశ్చిమ భారతంలో వచ్చిన శిల్పాలలో ఎలుకను చూపడం మొదలయ్యిందని Martin-Dubost అభిప్రాయపడ్డాడు.[43] లిఖిత గ్రంథాలలో మత్స్య పురాణములో మొట్టమొదటగా ఎలుక వాహనం గురించి వ్రాయబడింది. తరువాత బ్రహ్మాండ పురాణము, గణేశ పురాణములలో ఈ విషయం ఉంది. చివరి అవతారంలో ఎలుకను వాహనంగా చేసుకొన్నట్లు గణేశపురాణంలో ఉంది.[44] గణపతి అధర్వశీర్షం అనే గ్రంథంలో ఒక ధ్యాన శ్లోకం ప్రకారం వినాయకుని ధ్వజంమీద ఎలుక ఉంటుంది.[45]. గణపతి సహస్రనామాలలో "మూషిక వాహన", "అఖుకేతన" అనే పేర్లున్నాయి.[46]
ఎలుక వాహనం సంకేతాన్ని అనేకవిధాలుగా వివరిస్తారు - ఎలుక తామస ప్రవృత్తికి చిహ్నం. కనుక కామక్రోధాలను అణగ ద్రొక్కడం అనగా ఎలుకపై స్వారీ చేయడం.[47][48] పంటలకు హాని కలిగించే ఎలుకను అదుపు చేయడం అనగా విఘ్నాలను నివారించడం అని మరొక వివరణ ఉంది. ఇది గ్రామదేవత లక్షణాలలో ఒకటి[49] ఎలుకనెక్కినందున వినాయకుడు ఎక్కడికైనా వెళ్ళగలడని (సర్వాంతర్యామి) మరొక అభిప్రాయం ఉంది.[50]
ఇతర విశేషాలు
ఓంకారము
హిందూమతంలో ప్రణవ మంత్రం అయిన ఓంకారము స్వరూపమే వినాయకుడని అంటారు. వినాయకుడి రూపము ఓంకారంలా ఉంటుందని చెబుతుంటారు. (ముఖ్యంగా దేవనాగరి, తమిళ లిపులలో) [51] గణపతి అధర్వశీర్షంలో ఈ విషయం ఇలా ఉంది:
గణపతీ! నీవే బ్రహ్మ, విష్ణు, మహేశ్వరులవు. నీవే ఇంద్రుడవు.
నీవే అగ్నివి, వాయువువు, సూర్యుడవు, చంద్రుడవు, నీవే భూలోకము, అంతరిక్షము, స్వర్గము. నీవే ఓంకారము.[52]
మూలాధార చక్రము
కుండలినీ యోగము ప్రకారంము షట్చక్రాలలో మొదటిదైన మూలాధార చక్రానికి అధిపతి వినాయకుడు. ఈ చక్రంలోనే కుండలినీ శక్తి సాధారణంగా అంతస్థితమై (చుట్టు చుట్టుకొని, నిద్రాణమై) ఉంటుంది. వినాయకుని రూపంలో పామను చూపడానికి, మూలాధార చక్రంతో ఉన్న సంబంధానికి సాఱూప్యం చెబుతుంటారు.[53] గణపతి అధర్వశీర్షంలో కూడా ఈ విషయం చెప్పబడింది. కనుక వినాయకుడు అన్నింటికీ "మూలాధారము" అని కూడా వివరిస్తుంటారు.[54]
వినాయక స్వరూపానికి తాత్విక వివరణ
వినాయకుని ఆకారం పై ఎన్నో చర్చలు, అభిప్రాయాలు, తత్వార్ధ వివరణలు, కథలు ఉన్నాయి. ఏనుగు తొండం, పెద్ద బొజ్జ, ఎలుక వాహనం - ఇవి ప్రధానంగా కనిపించే స్వరూప విశేషాలు.
వినాయకుని ఆకారం దేవనాగరి లిపిలో "ఓం" (ప్రణవం) ను పోలి ఉన్నదని చెబుతారు. ఇది చిత్రకారులకు చాలా ప్రియమైన విషయం. ఓంకారంలో వినాయకుడిని చూపిస్తూ ఎన్ని బొమ్మలు గీయబడ్డాయో చెప్పలేము. ఎందరో చిత్రకారులు ఈ విషయంలో తమ సృజనాత్మకతను ప్రదర్శించారు.
వినయకుని తొండము "ఓం"కారానికి సంకేతమని చెబుతారు.
ఏనుగు తల - జ్ఙానానికీ, యోగానికీ చిహ్నము.
మనిషి శరీరము - మాయకూ, ప్రకృతికీ చిహ్నము
చేతిలో పరశువు - అజ్ఙానమును ఖండించడానికి సంకేతము
చేతిలో పాశము - విఘ్నాలు కట్టిడవసే సాధనము
విరిగిన దంతము - త్యాగానికి చిహ్నము
మాల - జ్ఙాన సముపార్జన
పెద్ద చెవులు - మ్రొక్కులు వినే కరుణామయుడు
పొట్టపై నాగ బంధము - శక్తికి, కుండలినికి సంకేతము
ఎలుక వాహనము - జ్ఙానికి అన్ని జీవుల పట్ల సమభావము ఉండాలి.
వినాయకుని గూర్చి కథలు
వినాయకుని జననం, ఏనుగు తల
వినాయకుని జననం గూర్చి సర్వసాధారణమైన కథ, వినాయక చవితి వ్రతంలో చదివేది: గజాసురుడు అనే రాక్షసుడు శివభక్తుడు శివుని తన శరీరములో దాచుకొన్నాడు. కాని విష్ణువుకు ఇచ్చిన మాట ప్రకారం, తన శిరస్సును లోకపూజ్యము చేయమని కోరి, మరణించాడు. కైలాసములో శివుని రాకకు ఎదురు చూసే పార్వతి పిండితో ఒక బాలుని బొమ్మ చేసి, ప్రాణము పోసింది. తను స్నానమునకు పోవునపుడు ఆ బాలుని వాకిలివద్ద కావలి ఉంచింది. ఆ బాలుడు ద్వారముదగ్గర శివుని అడ్డుకొన్నాడు. కోపించి శివుడు బాలుని తల తెగవేశాడు. విషయము తెలిసికొని పార్వతి హతాశురాలైంది. ఆప్పుడు శివుడు గజాసురుని శిరస్సును అమర్చి తన కొడుకుని తిరిగి బ్రతికించాడు. గణపతిగా నియమించాడు.
బ్రహ్మవైవర్త పురాణములోని కథ: శివుని ఉపదేశము ప్రకారము పార్వతి విష్ణువును పూజించి, పుణ్యకవ్రతము మాచరించి కొడుకును కన్నది. ఆ బాలుని జన్మము వేడుకలలో బ్రహ్మాది దేవతలంతా వచ్చి ఆశీర్వదించారు. కాని శనీశ్వరుడు మాత్రం ఆ బాలుని వైపు చూడలేదు, తన దృష్టి వల్ల హాని జరుగుతుందనే భయంతో. కాని పార్వతి బలవంతంపై బాలుని ముఖం చూడక తప్పలేదు. అప్పుడు ఆ బిడ్డ తల పగిలిపోయింది. దేవతలంతా చింతితులు కాగా విష్ణువు పుష్పభద్రానదీ తీరంనుంచి ఒక గున్న ఏనుగు తల తెచ్చి, అతికించి, ఆ బాలును పునరుజ్జీవితుని చేశాడు.
మరొక కథ ప్రకారం (వరాహ పురాణం) - శివుని నవ్వునుండి వినాయకుడు జన్మించాడు. అయితే వినాయకుని అందం చాలా ఎక్కువ కావడం వలన (దిష్టి తగులకుండా?) శివుడు అతనికి ఏనుగు తల, బాన పొట్ట ఉండేలా చేశాడు.
వినాయకుని కుటుంబం
వినాయకుడు పార్వతీ పరమేశ్వరుల పుత్రుడని సాధారణ ప్రవచనం. కాని ఇతని జన్మ గురించి పురాణాలలో గాథా భేదాలున్నాయి.[55] ఇతనిని శివుడు సృష్టించాడని [56], ఇతనికి తన వంటి నలుగుతో పార్వతి ప్రాణం పోసిందని, [57] పుణ్యక వ్రతం ఆచరించి పార్వతీదేవి ఈ బిడ్డను కన్నదని, పార్వతీ పరమేశ్వరులు వినాయకుని సృష్టించారని[58], స్వయంభువువైన ఇతనిని పార్వతీపరమేశ్వరులు కనుగొన్నారని [59] ఇలా అనేక గాథలున్నాయి.
వినాయకుని తమ్ముడు స్కందుడు (మురుగన్, కార్తికేయుడు, కుమారస్వామి). వీరి గురించి కూడా కథలలో వైవిధ్యం ఉంది. సాధారణంగా ఉత్తర భారతదేశంలోని కథల ప్రకారం కుమారస్వామి పెద్దవాడు. దక్షిణ భారతదేశంలోని కథల ప్రకారం వినాయకుడు పెద్దవాడు.[60] ఉత్తర భారతదేశంలో క్రీ.పూ. 500 నుండి క్రీ.శ. 600 వరకు స్కందుని పూజ (వీర పూజ) అధికంగా ఉండేది కాని క్రమంగా తగ్గింది. వినాయకుని పూజకు ప్రాముఖ్యత పెరిగింది. (ఇద్దరు సోదరుల మధ్య అధిపత్యపు పోటీ గురించి కూడా ఒక కథ ఉంది) [61]. ఇది కొన్ని జాతుల మధ్య పోటీని సూచించవచ్చును.[62]
వినాయకుడు బ్రహ్మచారి అని కొన్ని కథలలోను, అతనికి సిద్ధి, బుద్ధి అనే భార్యలున్నారని కొన్ని కథలలోను ఉంది.[63]
[64] దక్షిణ భారతదేశంలోను, ఉత్తర భారతంలో కొన్ని ప్రాంతాలలోను వినాయకుని బ్రహ్మచారిగా కొలుస్తుంటారు.[65] బుద్ధి, సిద్ధి, వృద్ధి అనే మూడు భాగ్యాలను వినాయకుడు కలిగిస్తాడు గనుక ఈ గుణాలను మూర్తీభవించిన దేవతా స్వరూపులుగా భావించి వినాయకునికి భార్యలుగా ఆపాదించారని ఒక అభిప్రాయం.[66] ఇంకా కొన్ని బొమ్మలలో వినాయకుని చదువుల తల్లి సరస్వతితోను[67], సిరిసంపదల తల్లి లక్ష్మీదేవితోను[68] కలిపి చిత్రీకరిస్తారు. బెంగాల్ ప్రాంతంలో Kala Bo అరటిచెట్టుతో పాటు వినాయకుని చూపే సంప్రదాయం ఉంది.[69]
శివ పురాణం ప్రకారం వినాయకునికి ఇద్దరు కుమారులు - క్షేమము, లాభము. ఉత్తర భారతంలో వీరిని శూభము, లాభము అని వ్యవహరిస్తారు.[70] 1975లో వెలువడిన హిందీ సినిమా జై సంతోషీ మాలో వినాయకునికి వృద్ధి, సిద్ధి అనే వారితో వివాహం జరిగినట్లు, వారికి సంతోషీ మాత అనే కుమార్తె కలిగినట్లు చూపారు. ఈ విషయం పురాణాలలో లభించడంలేదు కాని సంతోషీమాత కథ దేశంలో బాగా ప్రసిద్ధమైనది. వినాయకుడు లోకప్రియమైన దేవునిగా ఎలా అభివృద్ధి చెందాడో తెలుసుకోవడానికి ఈ కథ ఉపయోగపడుతుందని అనితా రాయ్ తపన్ మరియు లారెన్స్ కోహెన్ అభిప్రాయపడ్డారు.
[71]
గణాధిపత్యం, చంద్రునినవ్వు, పార్వతిశాపం
(ఈ కథ వినాయక వ్రత కల్ప విధానము వ్యాసంలో వివరంగా ఇవ్వబడినది)
గణాధిపతి స్థానానికి వినాయకుడూ, కుమారస్వామీ పోటీ పడ్డారు. శివుడు ఇరువురికీ పోటీ పెట్టినాడు- "మీలో ఎవరు ముల్లోకములలోని పవిత్రనదీ స్నానాలు చెసి ముందుగా నావద్దకు వచ్చెదరో వారికి ఈ ఆధిపత్యము లభిస్తుంది". కుమార స్వామి నెమలి వాహనంపై వేగముగా సులువుగా సాగి వెళ్ళినాడు. వినాయకుడు నారాయణ మంత్రము జపిస్తూ తల్లిదండ్రులకు ప్రదక్షిణం చేశాడు. నారములు అనగా జలములు, జలమున్నియు నారాయుణుని ఆధీనాలు. అనగా ఆ మంత్ర ఆధీనములు, మంత్ర ప్రభావము చేత ప్రతీ తీర్థస్నానమందును కుమార స్వామి కన్నాముందె వినాయకుడు ప్రత్యక్షము కాజొచ్చాడు. వినాయకునికే ఆధిపత్యము లభించింది.
గణాధిపతియైన వినాయకుడు లోకములపూజలు అందుకొని, సుష్టుగా భోజనం చేసి, కైలాసమునకు తిరిగి వచ్చి తల్లిదండ్రులకు ప్రణామము చేయబోయాడు. కాని బొజ్జ కారణంగా ఇబ్బంది పడుతూ ఉంటే, అదిచూసి చంద్రుడు పకపక నవ్వాడు. ఆ నవ్వుకు (దృష్టి దోషానికి) వినాయకుడి పొట్ట పగిలిపోయింది. కోపించిన పార్వతి "నిన్ను చూచినవారు నీలాపనిందలకు గురియగుదురు గాక" అని శపించింది. ఫలితముగా లోకమునకు చంద్రుడు నింద్యుడయినాదు. చంద్రునికి కలిగిన శాపము లోకమునకు కూడా శాపమైనది. లోకులు చంద్రుని చూడకుండుటెట్లు? నీలాపనిందల మధ్య సవ్యముగా సాగుట ఎట్లు? చంద్రుడు జరిగిన పొరపాటుకు పశ్చాత్తాపము చెందాడు.
లోకుల ప్రార్థనలు మన్నించిన పార్వతి 'బాధ్రపద శుద్ధ చవితి' నాడు (చంద్రుడు నవ్విన నాడు) మాత్రమే ఈ శాపము వర్తిస్తుందని శాప ప్రభావాన్ని సడలించింది. ఆ ఒక్కరోజు లోకులు జాగ్రత్త పడసాగారు. ద్వాపర యుగంలో కృష్ణుడు పొరపాటున చంద్రుని చూచినందున ఆయనకు కూడా శ్యమంతకమణి అపహరించాడనే అపనింద అంటుకుంది. శ్రమించి కృష్ణుడు అసలు విషయాన్ని ఋజువు చేసుకొన్నాడు. కాని శక్తి హీనులైన సామాన్యులకు ఇది ఎలా సాధ్యం? ప్రజల విన్నపాన్ని మన్నించి కృష్ణుడు "బాధ్రపద శుద్ధ చవితి" నాడు వినాయకుని పూజించి, ఈ కథ విని, అక్షతలు తలపై ధరిస్తే ఈ శాపదోషం అంటదని ఉపాయాన్ని అనుగ్రహించాడు
సిద్ధి, బుద్ధి
వినాయకునకు సిద్ధి, బుద్ధి అనేవారు భార్యలు. కనుకనే వినాయకుడు ఉన్నచోట సకల కార్యాలూ సిద్ధిస్తాయి. జ్ఙానం వికసిస్తుంది. ఇక కొరతేమున్నది. అందువలన ఏ పనైనా - పూజ కాని, పెళ్ళి కాని, గృహప్రవేశం గాని, ప్రారంభోత్సవం గాని, రచనారంభం గాని, పరీక్ష గాని, ఉద్యోగం గాని - వినాయకుని పూజతోనే మొదలవుతుంది. ముఖ్యంగా జ్యోతిష్యులకూ, రచయితలకూ వినాయకుడు నిత్యారాధ్య దేవుడు.
కాకిరూపంలో గణపతి
(తమిళనాట ప్రచారంలో ఉన్న గాథ) అగస్త్యమహర్షి ఒకసారి కోపించి కావేరీనదీ జలాలను తన కమండలంలో బంధించివేశాడు. ప్రజల ఇబ్బందిని గమనించి, ఇంద్రుడు ప్రార్థించగా అప్పుడు వినాయకుడు కాకి రూపంలో వెళ్ళి నీటిని త్రాగుతున్నట్లు నటిస్తూ ఆ కమండలమును దొర్లించి ఎగిరిపోయాడు. మళ్ళీ కావేరి నది మామూలుగా ప్రవహించసాగింది. తన తొందరపాటును తెలిసికొని అగస్త్యుడు వినాయకుని స్తుతించాడు.
భూకైలాస్ కథ
(తెలుగునాట ప్రసిద్ధి చెందిన నాటకము) ఒకసారి రావణుడు శివుని మెప్పించి ఆయన ఆత్మలింగాన్ని కోరాడు. శంకరుడే లింగరూపుడై రావణుని చేతికి వచ్చాడు. కాని ఎక్కడ నేలమీద పెడితే అక్కడే ప్రతిష్ఠితమౌతానని చెప్పాడు. సంధ్యా వందనసమయం అయినందున రావణుడు ఆ లింగాన్ని ఎక్కడ ఉంచాలో ఆలోచిస్తూ ఉండగా అక్కడికి వినాయకుడు బాల బ్రహ్మచారి రూపంలో వస్తాడు. రావణుడు శివలింగాన్ని పట్టుకోమని కోరాడు. కాని ఆయన "నేను నీ అంత బలవంతుని కాను. మోయలేకపోయినప్పుడు మూడుసార్లు పిలిస్తాను. నువ్వు రాకుంటే క్రింద పెట్టేస్తాను" అని షరతు విధించి ఆత్మలింగాన్ని తీసికొన్నాడు. సంధ్యావందనం మధ్యలో మూడుసార్లు పిలిచినా సమయానికి రావణుడు రాలేకపోయాడు. బరువు మోయలేనివానివలె గణపతి ఆత్మలింగాన్ని నేలమీద పెట్టేస్తాడు. ఆవిధంగా పెట్టిన ప్రదేశమే ఇప్పుడు ఉన్న గోకర్ణ పుణ్యక్షేత్రము. రావణాసురుడు అప్పుడు ఆ ఆత్మలింగాన్ని పెకిలించడానికి ప్రయత్నిస్తే ఐదు భాగాలుగా విడి పోయి, సముద్రతీరములోని ఐదు చోట్ల పడితే ఆ ఐదు కూడా పుణ్యక్షేత్రాలగా వెలిశాయు. అ క్షేత్రాలలో కర్ణాటకలో ఉన్న మురుడేశ్వర ఒకటి.
మహాభారతానికి వ్రాయసకాడు
వేదాలను విభజించిన వేదవ్యాసుడు పంచమవేదమైన మహాభారతాన్ని వ్రాయడానికి సంకల్పించాడు. తాను చెప్తూ ఉంటే వ్రాయగల సమర్ధునికోసం గణపతిని ప్రార్థించాడు. గణపతి ఒక నియమాన్ని విధించాడు - వ్యాసుడు ఎక్కడా ఆపకుండా చెప్పాలి. ఒప్పుకొన్న వ్యాసుడు కూడా ఒక నియమం విధించాడు - తాను చెప్పినదానిని పూర్తిగ అర్ధం చేసుకొనే గణపతి వ్రాయాలి. అలా ఒప్పందం ప్రకారం భారత కథా రచన సాగింది. తన దంతాన్నే ఘంటంగా గణపతి వినియోగించాడు. అంతటి మహానుభావుల సమర్పణ గనుకనే మహాభారతం అనన్య మహాకావ్యమైనది.
పండుగలు, ఆచారాలు, దేవాలయాలు
పూజ, పండుగలు
అనేక ధార్మిక, లౌకిక కార్యక్రమాలలో వినాయకుని పూజించడం సర్వసాధారణం. ఏదైనా పూజ లేదా వ్రతం చేసేటపుడు ముందుగా వినాయకుని పూజిస్తారు గనుక అతనిని "ప్రధమపూజ్యుడు" అంటారు. అలాగే పెళ్ళి, పుట్టినరోజు, శంకుస్థాపన, గృహప్రవేశం, క్రొత్త వాహనం కొనడం, పరీక్షలకు సిద్ధం కావడం, వ్యాపారం మొదలు పెట్టడం, ముహూర్తం నిశ్చయించడం, జాతకం వ్రాయడం, ఉత్తరం వ్రాయడం - ఇలా ఎన్నో సందర్భాలలో వినాయకుని పూజిస్తారు లేదా స్మరిస్తారు.[72] వినాయకుని బొమ్మ లేదా ప్రతిమ లేని హిందూ గృహం అరుదు. అన్ని కులాలు, సంప్రదాయాలు, శాఖలలోను, అన్ని ప్రాంతాలలోను వినాయకుని పూజ జరుగుతూ ఉంటుంది.[73] ముందుగా వినాయకుని సంతోషపెడితే ఆటంకాలు రాకుండా కార్యసిద్ధి లభిస్తుందని, కష్టాలు దూరంగా ఉంటాయని, ఐశ్వర్యాలు సిద్ధిస్తాయని భక్తుల నమ్మకం.[74] శైవులు, వైష్ణవులు, బౌద్ధులు, జైనుల - ఇలా అన్ని శాఖలలోను వినాయకుని పూజించే ఆచారం ఉంది.[75] సంగీత నృత్యప్రదర్శనలు (ముఖ్యంగా దక్షిణ భారతదేశంలో), మీటింగులు, ఫంక్షనులు కూడా వినాయకుని ప్రార్థనతో మొదలవుతుంటాయి.[76] ఓం శ్రీ గణేశాయ నమః మరియు ఓం గం గణపతయే నమః వంటి ప్రార్థనా మంత్రాలను తరచు ఉచ్ఛరిస్తుంటారు.[77]
వినాయకునికి అధికంగా లడ్డూలు వంటి నైవేద్యాలు సమర్పిస్తారు. తెలుగునాట పానకము, వడపప్పు, ఉండ్రాళ్ళు, పాలతేలికలు, పప్పులో ఉండ్రాళ్ళు, కుడుములు వంటి పదార్ధాలు నివేదన చేస్తారు. ఎర్ర చందనం పూస్తారు. గరిక, మారేడు వంటి పత్రులను పూజలో వాడుతారు. వినాయకుని మందిరం వద్ద జిల్లేడు చెట్టు ఉండడం కూడా సాధారణంగా చూడవచ్చును.
ఇలా సందర్భానుసారంగాను, నిత్య పూజా కార్యక్రమంలో భాగంగాను చేసే పూజలు మాత్రమే కాకుండా వినాయకునికి సంబంధించిన రెండు పండుగలు జరుపుకొంటారు. అవి -
బాధ్రపద శుద్ధ చతుర్ధి నాడు (ఆగస్టు / సెప్టెంబరు నెలలలో) వచ్చే వినాయక చవితి
మాఘ కృష్ణ చతుర్ధి నాడు (జనవరి / ఫిబ్రవరి నెలలలో) వచ్చే వినాయక జయంతి
వినాయక చవితి
బాధ్రపద శుద్ధ చతుర్ధినాడు వచ్చే వినాయకచవితి దాధాపు దేశమంతటా పెద్దయెత్తున నిర్వహింపబడుతుంది.[78] ఈ పండుగలో గమనించదగిన ముఖ్యాంశాలు
మట్టితో చేసిన వినాయకుని ప్రతిమ ఇంటింటా పాలవెల్లి క్రింద మంటపంలో ప్రతిష్ఠించి అనేక రకాల పత్రితోను పూలతోను పూజ చేయడం
లడ్డూలు, పానకము, వడపప్పు, ఉండ్రాళ్ళు, పాలతేలికలు, పప్పులో ఉండ్రాళ్ళు, కుడుములు వంటి పదార్ధాల నివేదన
వీధివీధినా గణపతి ప్రతిష్ఠ, సామూహిక ఆధ్యాత్మిక సాంస్కృతిక కార్యక్రమాలు
9రోజుల ఉత్సవాల తరువాత, 10వ రోజున ఉత్సవ విగ్రహాల నిమజ్జనం
ఈ విధంగా ఈ పండుగ కుటుంబ పరిధిలోను, సామాజికంగాను కూడా జరుపుకునే పండుగగా రూపు దిద్దుకొంది. అంతకు ముందు ఇంటిపూజకే పరిమితమైన పూజా విధానం 1893లో బాల గంగాధర తిలక్ అధ్వర్యంలో మహారాష్ట్రలో సామూహిక ఉత్సవాలుగా రూపుదిద్దుకొన్నాయి.[79] హిందూ సమాజంలో వివిధ వర్ణాల మధ్య సుహృద్భావాన్ని పెంచడానికి, జాతీయతాభావాన్ని ప్రోత్సహించడానికి ఈ విధమైన ఉత్సవాలు ఉపయోగపడుతాయని అతని లక్ష్యం.[80][81] అతను నెలకొలిపిన సంప్రదాయం (మైదానాలలో విగ్రహాలను ప్రతిష్ఠించడం, 10వ రోజున నిమజ్జనం చేయడం) ఇప్పటికీ కొనసాగుతున్నది.[82]
దేవాలయాలు
దేశంలో కొన్ని మందిరాలు ప్రధానంగా వినాయకుని మందిరాలుగా ఉంటాయి (ఉదాహరణకు కాణిపాకం). అయితే అనేక (దాదాపు అన్ని) దేవాలయాలలోను వినాయకుని ప్రతిమ లేదా ఉపాలయం లేదా అంతరాలయం ఉండడం జరుగుతుంది. కోటలు, రాజప్రాసాదాలు, ఇళ్ళు, వీధులు, రావిచెట్టు - ఇలా అనేక స్థానాలలో గణపతి విగ్రహం ప్రతిష్ఠిస్తుంటారు. ప్రత్యేకంగా వినాయకుడు ప్రధాన దైవంగా ఉన్న లేదా గణపతి పూజకు ప్రాముఖ్యత ఉన్న కొన్ని ఆలయాలు - [83]
ఆంధ్ర ప్రదేశ్ - కాణిపాకం
మహారాష్ట్ర - వై, మోరెగావ్
మధ్య ప్రదేశ్ - ఉజ్జయిని
రాజస్థాన్ - జోధ్ పూర్, నాగోర్, రాయిపూర్ (పాలి)
బీహార్ - బైద్యనాధ్
గుజరాత్ - బరోడా, ఢోలక్, వల్సాద్
ఉత్తరప్రదేశ్ - వారాణసి (ధుండిరాజ్ మందిరం),
కేరళ - తిరుచిరాపల్లి (జంబుకేశ్వర మందిరం - ఉచ్చి పిళ్లైయార్ కొట్టై), పిళ్లైయార్ పట్టి (కర్పగవినాయక మందిరం), రామేశ్వరం, సుచీంద్రం
కర్ణాటక - హంపి, కాసరగోడ్, ఇదగుంజి
అష్ట వినాయక మందిరాలు
మహారాష్ట్రలో పూణె సమీపంలో (100 కిలోమీటర్ల పరిధిలో) ఉన్న ఎనిమిది ఆలయాలను అష్టవినాయక మందిరాలంటారు. ఒక్కొక్క ఆలయంలోను గణపతి ఒక్కొక్క రూపంలో పూజలు అందుకొంటాడు.
pune to morgaon 80km
pune to Siddhatek 111km
pune to Ballaleshwar Pali 119km
pune to mahad 130km
pune to Theur 28km
pune to Lenyadri 97km
pune to Ozar 223km
pune to Ranjangaon, 52km
వీటిలో ముందుగా మోరేశ్వర మందిరాన్ని దర్శించే సాంప్రదాయం ఉంది.
కాణిపాకం
కాణిపాకం, చిత్తూరు జిల్లా ఐరాల మండలానికి చెందిన గ్రామము. ఈ పుణ్యక్షేత్రం తిరుపతి-బెంగళూరు జాతీయ రహదారిపై, చిత్తూరు నుండి 12 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. తిరుపతి నుండి ప్రతి 15 నిమిషములకు ఒక బస్సు ఉంది. చిత్తూరు నుండి ప్రతి ముప్పై నిముషాలకు ఒక బస్సు ఉంది. చంద్రగిరి నుండి కూడా జీపులు, వ్యానులు, ట్యాక్సీలు మొదలగునవి లభించును.
కాణిపాకంలో కొలువు తీరిన వినాయకునికి వేల సంవత్సరాల నాటి చరిత్ర ఉంది. స్వామి అప్పటి నుండి ఇప్పటి వరకు సర్వాంగ సమేతంగా పెరుగుతుంటారు అనడానికి ఎన్నో నిదర్శనాలున్నాయని, స్వామి వారికి 50 సంవత్సరాల క్రితం వెండి కవచం ప్రస్తుతం సరిపోవటం లేదని చెబుతారు. భక్తులను బ్రోచే స్వామిని వరసిద్థి వినాయకునిగా భక్తులు వ్యవహరిస్తారు. స్వామివారి విగ్రహం నీటిలో కొద్దిగా మునిగి ఉంటుంది.
ఇతర దేశాలు, మతాలలో
వాణిజ్య, ధార్మిక సంబంధాల కారణంగా ఆగ్నేయాసియాలో అనేక హిందూదేవతల పూజా సంప్రదాయాలు నెలకొన్నట్లే వినాయకుని పూజించడం కూడా అందిపుచ్చుకొన్నారు.[86] ఇది ప్రధానంగా 10వ శతాబ్దంలో జరిగింది. ముఖ్యంగా వ్యాపారులు పూజించే దేవతామూర్తులలో వినాయకుడు ముఖ్యుడుగా ఉన్నాడు[87]. మలయా ద్వీపకల్పంలోని అనేక భాగాలలో వినాయకుని విగ్రహాలు లభించాయి. ముఖ్యంగా శైవాలయాలలో వినాయకుని పూజ కూడా సర్వసాధారణం. వినాయకుని మూర్తిచిత్రీకరణలో స్థానిక సంస్కృతి ప్రభావం బాగా కనిపిస్తుంది.[88]. క్రమంగా ఈ సంస్కృతి బర్మా, థాయిలాండ్, కంబోడియాలకు విస్తరించింది. ఇప్పుడు ప్రధానంగా బౌద్ధ సమాజమైన థాయిలాండ్లో వినాయకుడు విఘ్ననివారకునిగా పూజలందుకొంటున్నాడు.[89]
ఆఫ్ఘనిస్తాన్లో ఇస్లాం ప్రవేశించడానికి ముందుగా హిందూ, బౌద్ధ సంస్కృతుల ప్రభావం బాగా ఉండేది. ఆ కాలానికి చెందిన కొన్ని గణేశ విగ్రహాలు లభించాయి.[90]
మహాయాన బౌద్ధంలో వినాయకుని స్వరూపం కొన్నిసార్లు బౌద్ధ దేవతగాను, మరొకొన్నిసార్లు హిందూ రాక్షసునిగాను కూడా చూపబడింది.[91] గుప్తుల కాలం చివరిభాగంలోని బౌద్ధ శిల్పాలలో వినాయకుని శిల్పాలున్నాయి.[92] బౌద్ధ దేవతగా వినాయకుడు అధికంగా నృత్యముద్రలో చూపబడ్డాడు. ఉత్తర భారతదేశం, నేపాల్, టిబెట్లలో ఈ రకమైన చిత్రాలు లభించాయి.[93] నేపాల్లో వినాయకుని హేరంబునిగా ఆరాధిస్తారు. ఈ రూపంలో వినాయకునికి ఐదు తలలు ఉంటాయి. వాహనం సింహం.[94] టిబెట్టులో వినాయకుని చిత్రీకరణ tshogs bdag అనబడింది.[95] ఒకోమారు దేవునిగాను, ఒకోమారు మహాకాలుని పాదాలక్రింది నలుగుతున్నట్లుగాను చూపారు. మరికొన్ని చోట్ల విఘ్ననివారకునిగా చూపారు[96] కొన్ని వైవిధ్యాలతో వినాయకుడు చీనా, జపాన్ సంప్రదాయాలలో కూడా దర్శనమిస్తాడు. ఉత్తర చైనాలో 531 సంవత్సరానికి చెందిన ఒక విగ్రహం లభించింది.[97] జపాన్లో 806 కాలంలో వినాయకపూజ గురించి ప్రస్తావించినట్లు ఆధారం లభించింది.[98]
జైన గ్రంథాలలో గణేశపూజ ప్రస్తావింపబడలేదు కాని చాలామంది జైనులు వినాయకుని పూజిస్తారు. వారు కుబేరుని కొన్ని లక్షణాలు వినాయకునికి ఆపాదించినట్లు అనిపిస్తుంది.[99] వ్యాపార వృత్తులలో జైనులు అధికంగా పాల్గొనడం ఇక్కడ గమనించాలి. 9వ శతాబ్దానికి చెందిన జైన గణేశ విగ్రహం ఒకటి లభించింది.[100] రాజస్థాన్, గుజరాత్లలో జైనమందిరాలలో వినాయక విగ్రహాలున్నాయి.[101]
అవీ ఇవీ
32 గణపతులు
ప్రధానంగా గణపతుల సంఖ్య 21 (కనుకనే ఏకవింశతి పత్రపూజ చేస్తారు). ఇంకా అవాంతర భేదగణపతులు 11 - మొత్తం 32
1 శ్రీ గణపతి
2 వీర గణపతి
3 శక్తి గణపతి
4 భక్త గణపతి
5 బాల గణపతి
6 తరుణ గణపతి
7 ఉచ్చిష్ట గణపతి
8 ఉన్మత్త గణపతి
9 విద్యా గణపతి
10 దుర్గ గణపతి
11 విజయ గణపతి
12 వృత్త గణపతి
13 విఘ్న గణపతి
14 లక్ష్మీ గణపతి
15 నృత్య గణపతి
16 శక్తి గణపతి
17 మహా గణపతి
18 బీజ గణపతి
19 దుంఢి గణపతి
20 పింగళ గణపతి
21 హరిద్రా గణపతి
22 ప్రసన్న గణపతి
23 వాతాపి గణపతి
24 హేరంబ గణపతి
25 త్ర్యక్షర గణపతి
26 త్రిముఖ గణపతి
27 ఏకాక్షర గణపతి
28 వక్రతుండ గణపతి
29 వరసిద్ధి గణపతి
30 చింతామణి గణపతి
31 సంకష్టహర గణపతి
32 త్రైలోక్యమోహనగణపతి
ప్రార్థనలు, కీర్తనలు
వినాయకుని ప్రార్థనలు ఇన్నీ అన్నీ అని చెప్పజాలము. ప్రతి పనికీ, రచనకూ ముందు వినాయకుని ప్రార్థించడం ఆనవాయితీ గనుక దాదాపు ఎన్ని పద్యకావ్యాలున్నాయో అన్ని ప్రార్థనా పద్యాలున్నాయి. ఇక సంప్రదాయ శ్లోకాలు సరేసరి. కాని తెలుగువారికి అత్యంత పరిచయమున్న పద్యమిది.
తొండము నేకదంతమును తోరపు బొజ్జయు వామహస్తమున్
మెండుగ మ్రోయు గజ్జెలును మెల్లని చూపుల మందహాసమున్.
కొండొక గుజ్జురూపమున కోరిన విద్యలకెల్ల నొజ్జయై
యుండెడి పార్వతీ తనయ ఓయి గణాధిప నీకు మొక్కెదన్.
మరొక పద్యం కూడా విద్యార్థులకు ఉచితమైనది.
తొలుత నవిఘ్నమస్తనుచు ధూర్జటీ నందన నీకు మ్రొక్కెదన్
ఫలితము సేయవయ్య నిని ప్రార్థన సేసెద నేకదంత నా
వలపటి చేతి ఘంటమున వాక్కున నెపుడు బాయకుండుమీ
తలపున నిన్ను వేడెదను దైవగణాధిప లోక నాయకా!
ఇక వినాయకుని 16 పేర్లతో కూడిన ప్రార్థనా శ్లోకము
సుముఖశ్చైకదంతశ్చ కపిలో గజకర్ణికః
లంబోదరశ్చ వికటో విఘ్నరాజో గణాధిపః
ధూమకేతుర్గణాధ్యక్షః ఫాలచంద్రో గజాననః
వక్రతుండ శ్శూర్పకర్ణో హేరంబః స్కందపూర్వజః
షోడశైతాని నామాని యః పఠే చ్ఛృణుయాదపి
విద్యారంభే వివాహేచ ప్రవేశే నిర్గమే తథా
సంగ్రామే సర్వకార్యేషు విఘ్నస్తస్య న జాయతే
ప్రత్యేకతలు
పత్రితో పూజ చేయడం గణపతి ఆరాధనలో ఒక ప్రత్యేకత. 21 పత్రులు లేదా 108 పత్రులు పూజకు వాడాలని శాస్త్రము. ఈ పత్రులన్నింటికీ ఆయుర్వేదవైద్యవిధానంలో మంచి ఔషధీగుణాలున్నాయి.
ఏ మాత్రము ఆదరణకు నోచుకోని జిల్లేడు, ఉమ్మెత్త చెట్లు వినాయకుని పూజకు వాడతారు. ఆబొజ్జ గణపయ్య వాహనం ఎలుక. - ఇలా అన్నింటి పట్లా గౌరవం చూపాలనే ఆలోచన ఈ సంప్రదాయంలో ఉండవచ్చు.
తెలుగు వారు వినాయకునికి ఉండ్రాళ్ళు, కుడుములు, చలిమిడి, పళ్లు నైవేద్యం పెడతారు. ఇవన్నీ నాగరికత పెరగక ముందు వంటలు. నూనెలూ, వేపుళ్ళూ, దినుసులూ అవసరం లేదు. బహుశా వినాయకుని పూజ అతి ప్రాచీన సంప్రదాయం గనుక ఇలా జరిగి ఉండవచ్చును.
వినాయకుడి చిత్రం పెళ్ళి శుభలేఖల్లో అత్యంతప్రజాదరణ పొందిన చిత్రం. సంప్రదాయవాదులకూ, ఆధునికులకూ కూడా ఇది సామాన్యం
వినాయకుడి చిత్రాన్ని గీయడానికి చిత్రకారులు ఎన్నో మెళకువలూ, విధానాలూ రూపొందించారు. ఒకటి రెండు చిన్న గీతలునుంచి క్లిష్టమైన డిజైనులవరకూ ఎన్నో విధాలుగా వినాయకుని చిత్రించారు. ఎక్కువగా ఓంకారాకృతిలో వినాయకుని చిత్రించడం సామాన్యం.
ఇప్పుడు పల్లెల్లోనూ, చిన్న నగరాల్లోనూ, మహానగరాల్లోనూ వినాయక చవితికి విగ్రహాలు వీధివీధినా ప్రతిష్ఠించి, పూజలు జరిపి, పెద్దయెత్తున సాంస్కృతిక కార్యక్రమాలు నిర్వహిస్తున్నారు. ఇక చివరి రోజున నిమజ్జనమైతే ఒక పెద్ద కార్యక్రమమైపోతున్నది. ప్రజలకూ, ప్రభుత్వానికీ ఇది పెద్ద సవాలుగా పరిణమిస్తున్నది.
ఇవికూడా చూడండి
వినాయక చవితి
వినాయక వ్రత కల్ప విధానము
వర్గం:హిందూ దేవతలు
మూలాలు
వనరులు
వినాయకచవితి వ్రతకల్పము - మైలవరపు శ్రీనివాసరావు రచన, మరియు ఇతర రచనలు
బయటి లింకులు
వర్గం:హిందూ మతము
వర్గం:హిందూ దేవతలు
వర్గం:పురాణాలు
వర్గం:వినాయకుడు | https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AF%E0%B0%95%E0%B1%81%E0%B0%A1%E0%B1%81 |
{
"plaintext_start_byte": [
2,
220,
398,
751,
1505,
1878,
2627,
2743,
3349,
3890,
4847,
5897,
6472,
7068,
7254,
8188,
8507,
8931,
9157,
9566,
9657,
9999,
10169,
10530,
10981,
12208,
13130,
13627,
14291,
14787,
15475,
15804,
17058,
17281,
17504,
17904,
18884,
19757,
21048,
22079,
22149,
24153,
25012,
25302,
26414,
27301,
27694,
28198,
28767,
29356,
30447,
31152,
32292,
32499,
32718,
32797,
33390,
34402,
35122,
35865,
36503,
37509,
38251,
38820,
39220,
40374,
40888,
41065,
41909,
42345,
42862,
43272,
43396,
44442,
44536,
46051,
46590,
46672,
47018,
47226,
47517,
47701
],
"plaintext_end_byte": [
212,
397,
750,
1504,
1877,
2575,
2720,
3348,
3889,
4811,
5871,
6471,
7067,
7253,
8187,
8506,
8930,
9156,
9565,
9656,
9998,
10168,
10504,
10980,
12207,
13129,
13601,
14290,
14786,
15474,
15803,
17057,
17280,
17503,
17903,
18841,
19756,
21047,
22078,
22148,
24152,
24938,
25301,
26397,
27300,
27686,
28197,
28766,
29355,
30394,
31151,
32278,
32498,
32717,
32796,
33379,
34401,
35075,
35857,
36489,
37489,
38250,
38797,
39219,
40330,
40858,
41015,
41908,
42344,
42861,
43271,
43395,
44323,
44535,
46024,
46573,
46671,
47017,
47225,
47467,
47687,
48157
]
} | 子どもと大人ではどちらの方が退屈しやすい？ | ギフテッド | japanese | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
ギフテッド（）は、先天的に、平均よりも、顕著に高度な知的能力を持っている人のこと。または、先天的に、平均よりも、顕著に高度な知的能力を指す。
概要
ギフテッドは、外部に対する世間的な成功を収めることではなく、内在的な学習の素質、生まれつきの学習能力を持つことを指す。
1993年、アメリカ教育省は、ギフテッドを「ギフテッドとは、同世代の子供と比較して、並外れた成果を出せる程、突出した才能を持つ子供のことである。」と定義している。ギフテッドにおける高度な知的能力の傾向は、誕生時点から、生涯にかけて見られる。
ギフテッドは、英才児、優秀児、天才児などと和訳されているが、日本では、そのような子供を「飛び級できるような賢い子」という一面でしか捉えられておらず、誤解が生じている。そのため、本項では、英才児、優秀児、天才児などと和訳せず、「ギフテッド」と呼称する。ギフテッド (gifted)は、贈り物を意味する英語の「ギフト (gift)」 が語源であり、神または天から与えられた“資質”、または遺伝による生まれつきの「特質」と言える。「ギフテッドの才能を伸ばす」という言い方はできる。しかし「こうすればギフテッドになる」とは言わない。
ギフテッドは早期教育や、他人よりも早く多く習得する先取り学習によってギフテッドに成長するようなことはない。ギフテッドは自ら常に多様な「知的刺激」を切望して満たし、自分の好みの学習方法で、自分の興味のある分野を極めて深く掘り下げて探求する傾向にある。
そのため、ギフテッドは結果的に同年者より先のレベルに到達することが多い。ギフテッドは、教育熱心な保護者主導で幼児教室に通わせたり、または業者の教材を子供に買い与える受動的な早期教育とは一線を画する。ギフテッドは、 タレンテッド（）という言葉と併用され、「ギフテッド」や「タレンテッド」への教育は、ギフテッド・タレンテッド教育 (GATE, Gifted and Talented Education) と呼ばれている。ギフテッドが、全般的、学術的な才能を指すのに対して、タレンテッドは芸術的な才能を持つ人物を意味する。
多重知能の概念から見たギフテッド
詳細は、en:Theory of multiple intelligences（多重（知能/知性）理論）も参照
多重知能の概要
多重知能という仮説概念がギフテッドに関連付けて考えられてきている[1]。これは、学習の技術や方法ではなく学習の姿勢として説明されている[2]。知能には8種類のもの、あるいは人が周囲の世界を学習・把握する際に8通りの形があるとする。すなわちインターパーソナル（対人関係に関するもの）、イントラパーソナル（個人の精神内界に関するもの）、身体－筋肉感覚的、言語的、論理－数学的、音楽的、環境把握、空間－視覚的把握である。
は『Frames of Mind』の中で、ギフテッドの知能は古典的な知能の分野の他にもあると述べている。多重知能理論の概念はそうした、さらなる知能の形が存在する可能性を気づかせ、多様なカリキュラムを提案するものである。Gardnerは多重知能には以下のような種類があると示唆している：言語的知能、論理数学的知能、音楽的知能、空間的知能、身体運動的知能、博物的知能、対人的知能、内省的知能。
ただし、知能がこうした様々な形で複合的に発現するとしても、それぞれが別個の知能と言えるかどうかは実証データが乏しく、個人的見解の域を出ていない。こうした知能を持つギフテッドの生徒の選別には、単純なテスト方法はないために注意を要する。観察によって評価することが、おそらくもっとも的確だが同時にもっとも主観的な評価方法でもある。つまり、現状では的確な判断は主観の範疇をでない。また、多重知能理論はギフテッドの生徒にだけ適用されるものではなく、すべての生徒をより的確に評価する指針にもなりえる。また多重知能の広範な概念は、より子供の立場に立った教育方法を導き、より多くの子供たちのニーズに応えられるものだと考えられる[1]。
ギフテッドの判別法
概要
ギフテッドの生徒の指導には特別な配慮が必要だと考えられ、学校機関が重要な課題として「ギフテッド」の公式な選別方法を模索し始めた。20世紀にはしばしばIQテストを使ってギフテッドを診断していたが、近年の知能の研究は、このようなテストの妥当性や限界について大きな疑問を投げかけている。これまで北米やヨーロッパの学校は通常の学校教育では能力を引き出せない生徒たちを見つけ出そうと試み、そうした生徒の才能を伸ばすために追加教育あるいは特別な教育を提供しようしてきた。ギフテッド教育においては、こうした人々（子供、大人を含めて）を見つけ出すことがおおきな課題である。したがってギフテッドとは何かを知るためには「ギフテッド」という用語を用いる機関がどのように、これを定義しているか注目する必要がある。
ギフテッドの定義
かつて心理学者や精神科学者たちはの1906年の研究を踏襲し、長年に渡ってギフテッドは高知能指数と同意義だと考えていた。この遺物的概念は今日でもギフテッドの概念の中にいくらか残っている。ただし当初から他の研究者たち（たとえばレイモンド・キャッテル(Raymond Cattell)やジョイ・ギルフォード(Joy Paul Guilford)、）は知性とはそのような一元的な形で表せるものではなく、もっと多面的な分析が必要だと提唱していた。
1980年代と1990年代に行われた研究によって知性は複数の要素からなるという考えを支持するデータが得られた。とによる『Conceptions of Giftedness』の中の『giftedness』の再研究において、それが特に顕著に検証されている。そこで提示された様々なギフテッドの概念は、それぞれ別個であるにも関わらず様々な面で互いに関連性がある。ほとんどの研究者はギフテッドを複数の資質（すべてが知的な要素というわけではない）として定義している。
またIQ値は、学問や芸術の実質的な創造的貢献を計測することができないとして、ギフテッドの選別には不適切であると考えられている。
(1978) の「three ring定義」は詳しい研究から、得られたギフテッドの概念の1つである。これは、ギフテッド個人というより、ギフテッドの行動の定義であり、その行動は、以下の3つの基本要素から成り立っている。すなわち、平均以上の能力、高い目的達成意識、高い創造性という3つの特徴が、互いに関連しあい、それを反映した行動がRenzulliによるギフテッドの定義である。ギフテッドの行動を実現できる者とは、こうした3つの特徴を総合的に持っている人、あるい相互的に開発できる能力のある人であり、かつ、何からの形で有益な活動として活かせる人である。そして、こうした人々には通常の学校の教育カリキュラムでは、提供されない様々な形式の学習の機会と支援が必要である。
は『ギフテッドの子供の判別法：実践ガイド』の中において、ギフテッドの生徒とはアメリカ合衆国による「ギフテッド」、および、「タレンテッド」の定義に含まれた分野において、高い潜在能力を示す生徒であると説明している[3]。
子供、生徒、若者に対して、ギフテッド、および、タレンテッドという言葉が用いられた場合、知性、創造性、芸術、リーダシップ、あるいは特定の学術分野において高い潜在能力を示し、また、そうした能力をフルに開発するには通常の学校教育にはない支援や活動を必要とする子供、生徒、若者を意味する[4]。
この定義の一部、あるいは、すべてが、アメリカ合衆国の大半の州において、採用されており、また、大半の州が下記のテキサス州の例と似通った定義を用いている。
ギフテッド・タレンテッドの生徒とは、同じ年齢・経験・環境を持つ子供と比較して、著しく高いレベルを達成する、あるいはその可能性をうかがわせる子供。知的能力、独創性や芸術の分野において高い実行能力を示す、並外れたリーダーシップ能力を持つ、あるいは特定の学術分野で秀でている[5]。
ギフテッドの定義の大きな特徴として、以下の事柄が挙げられる。
ギフテッドの能力を発揮するのは、学業に限らず多様な分野である。
ギフテッドは、他のグループとの比較に基づく（同学年の生徒たち、同年の子供たち、同じ経験や環境を持つ子供たちなど）。
ギフテッドは、能力を伸ばす教育的支援が必要である。
しかし、上記3点だけでは、努力で高学力を身に付けた優等生とギフテッドのふるいわけが十分にできないという懸念がある。
ポーランドの心理学者ドンブロフスキ (Dąbrowski) が指摘する、刺激への激しい反応や敏感さ、自己批判能力、高い精神性や感情性といった、より高い人格へ成長する潜在能力も含まなければ、ギフテッドの定義としては不十分だという意見がある[6]。
様々な選別方法
アメリカの多くの学校ではギフテッドの生徒を選別するために、能力や可能性を様々な方法で判定する[3]。生徒の過去の作品集、教室での観察、達成度テストや知能検査などである。教育現場の専門家の多くは、選別の方法を何か一つ使用するだけでは正確にギフテッドを見極めることはできないと考えており、総合的な判断をする。
選別方法の一つとしてIQ（知能指数）テストの値が用いられることがある。1960年代以前、「ギフテッド」がIQによって定義されていた時代には、単純にIQの値（およそ130、標準偏差15）を基準にしてギフテッドであるか否かを判定していた。こうしたIQによる選別方法は研究者たちの間では古い考え方であるが、それにも関わらず、まったく無意味だとは言えないために、今でも他の判定基準と併用して採用している学校は少なくない。現在、ギフテッドの概念はより広範に考察されているが、単一の定義・選定基準はなく、識者の考えも統一されていないのが現状である。現代ではIQがギフテッドを選別する単一の尺度として支持されなくなっているが、生徒が非常に高いIQを示した場合は、学術において高い潜在能力を持っている可能性もあると推測され、ある程度の目安にはなる[7]。したがって非常に高いIQを持ちながら平均以下の成績しか残していない生徒がいた場合には、注意深い観察が必要である[8]。
IQの判定はテストの種類、作製者によっても基準が異なる。またIQテストは、高いIQの者同士の優劣を判定するには妥当ではないという欠陥がある。IQはある人が特定の分野において実質的な創造的貢献を残すギフテッドかどうか判断するものでもなく、またどの程度のレベルのギフテッドであるかを測定できるものではない。ウェクスラー成人知能検査のIQ最高値が160であることから、ギフテッドの判別に関する著者の一部にはスタンフォード・ビネー法 L-M版を並外れたギフテッドを選別できる唯一のテストとして推奨する者もいる。しかし、スタンフォード・ビネー法 L-M版は廃れた測定方法を用いており、これまでアメリカにおいても標準的なテストとして用いられたことがない。
幼い子供のIQ測定は、さらに議論が必要となる。またIQテストは、一般的に言語能力や数学的な能力に重点を置いているため、芸術や文学の分野の才能は得点では反映されにくい。現在、欧米ではIQテスト以外で芸術性や独創性などを測る試験を行なう学校も多くある。作品や創造力、独創性、芸術性、思考など多方面から才能を理解する必要がある。
ギフテッドの特徴
一般的にギフテッドは同年の人間より速く、深く、広く学ぶ。しかしこれは個人差がある。ギフテッドの子供は幼いうちから話したり文字を読んだりするが、必ずしもこれが全てのギフテッドの幼少期にあてはまる特徴というわけではない。ずいぶん年上の子供と同レベルで学習することもある。高い論証能力、独創性、好奇心、想像力、洞察力、芸術性、共感的理解、豊富な語彙、優れた記憶力を持つ傾向にある。わずかの反復で全体概念を修得しやすい傾向がみられるが、個人差がある。
ギフテッドといっても、全ての学術分野に等しく秀でていることは稀だろう。たとえば、論理問題を解くのが非常に優れているのに文字の綴りが苦手であったり、あるいは、学年平均よりずっと秀でた読み書きができる一方で数学が苦手であったりする。個人の発達の遅れに様々なケースがあるように、ギフテッドにも様々なケースが存在することが指摘されている。
肉体的、精神的に繊細で敏感であったりする。幼少時から優れた論法や推論力を示し、文章または口頭で豊富な語彙を用いることができ、使う語彙に対して鋭敏である。おしゃべりまたは早口であったり、並外れた集中力、幅広い関心、創造性豊かで限りない知識欲、深い分析力、優れた記憶力を持ち、知的好奇心や独創性に富み、鋭い質問をしたり、一風変わった考えを持つこともある。深く速く理解し、短期間の復習で課題を修得でき、その内容を詳細に理解しており、原理や概念を示すことができる[9]。
ギフテッドは時として完全主義の傾向があったり、現実的な高い自己基準を持っていたり、早い時期から内面的な統制の所在（LOC:ローカス ・オブ・コントロール）を発達させ、自己を厳しく評価または非難する傾向がみられたりする[9][10][11]。
一生懸命勉強せずとも際立った学習成績を修めるという特徴が一部のギフテッドにはみられるが、これも個人差がある。ギフテッドは授業に興味がわかない、興味のある事以外はやりたがらなかったり、本人にとり意味の見出せない暗唱や機械的な丸暗記を嫌がったり苦手であったり、クラスや課題に集中できなかったり白昼夢していたり、周りとうまく合わせることができない、一般的な学校の勉強に興味を示さず成績は芳しくない、学校で問題児あつかいされたり[12]、繊細さや感受性の豊かさにより過度に周囲に同化しようとするあまり、意図的に能力以下の成績を修めたり、ギフテッドの特異な才能を隠す傾向がみられることが指摘されている。才能を隠すことは女性に際立ってよくみられる傾向である。ギフテッドは、一般的な教育方法では、優れた成績や才能を発揮できず、このため一般教育ではその才能をフォローすることが難しく、欧米ではギフテッド用にそれぞれの才能を伸ばす英才教育が行なわれている[13]。
知性、認知能力や語彙が発達していることから同級生ではなく年上や大人と話すのを好む。他のギフテッドとの交流は、心的に安定感をもたらすと報告されている。
コミュニケーション能力に優れ、道徳心、責任感、高い洞察力、共感的理解、問題解決能力などの高いリーダーシップ力を潜在能力の特徴として指摘されている[9]。
芸術分野のギフテッドは、高いIQと知性を示し、早期から芸術分野で才能を現し、豊かな想像力や表現力に富み、創造性、独創性、芸術性に優れ、アイデアに溢れ、身体動作やリズム感に繊細、思慮深く、洞察力、感受性が豊かなどの潜在能力を示す[14]。しかしこれもまた個人差の範疇を出ない。
これら知性面だけを取り上げて、ギフテッドは単純に学力やIQテストによって測定できる量的な違いであると信じられがちだが、一方で、ギフテッドは世界を知覚するのに一般人とは根本的な違いがあり、その違いが本人の人生経験すべてに影響している、とする仮説がある。過敏な神経による<b data-parsoid='{"dsr":[10948,10961,3,3]}'>過度激動な反応（OE。後述）が原因となって、社会や人生における出来事を一般人に比べて強く、深く、長く感じるという説である。この生理的な違いは、ギフテッドの子供が学校を卒業しようと、大人に成長しようと消えない。ギフテッドの大人はめったに特殊な人として扱われないが、ギフテッドならではの心理的、社会的、感情的な要求を持っているのである[15]。
OE（Overexcitabilities、過度激動）
ギフテッドの人間には異常なほどの熱情、並外れた集中力、一般人とは一風変わったふるまいが見られる。これは多動性障害、双極性障害、自閉症スペクトラムやその他の心理的障害の兆候によく似ていたり、場合によってはおなじである可能性も否定できない。一方で、ギフテッド教育の専門家はドンブロフスキは「積極的な分離」(w:en:Positive Disintegration) [6]という人格形成理論を主張している。ドンブロフスキの積極的な分離理論の中核をなすのが、刺激に対する並ならない反応（OE Overexcitabilities 過度激動）である。これは神経の感受性が増すことによって通常の人間よりも刺激を生理的に強く経験する性質であり、ギフテッドの特徴である。
否定的な分離とは、一般社会的な生き方から受動的・破滅的に離れてしまうことで、行為の主体性を喪失するため精神病や自殺を引き起こす可能性がある。それに対して積極的な分離とは、一般的な受身の人生から離れるべく、まず対象から主体的に分離し、物理的あるいは精神的な距離を置くことで、より広い視野を俯瞰し、強い知覚に基づく深い理解を形成し、より高いレベルの認識を求め続けることである。たとえば、一般社会に対してでさえ積極的分離と再融合を繰り返すギフテッドは、自己や世界の概念が徐々に変化しながらも少しずつ社会の矛盾を解きほぐし、問題を認識し、最終的に独創的な生き方のビジョンを得てその解決や克服、その実現を目指す。しかし、その分離過程では、常に、緊張、不安、気分的うつ、恥、罪悪感といった精神的苦痛を伴う。その自己の葛藤は、常に深い感情作用と連動しており、人生の要となる出来事から日常の内省行為まで、世の中がそうあるべき姿と現実世界とのギャップを思い知る強烈な機会となる。
ドンブロフスキは、短時間の単純な感情は人格の成長にあまり影響はなく、否定的感情も含めた激しい感情作用こそが人生を変えるような劇的な体験をもたらし、積極的な分離を起こすと考えた。つまり精神的苦痛は、個人が心理的により高いレベルへ成長するために不可欠であり、その深い感情作用を最大にもたらすものはOEである、と結論付けている。ギフテッドの子供が、OEという平均以上に敏感な精神状態にあることは、勉学や芸術で著しい成果をあげるだけでなく、日常におけるすべての活動においても精神に特異な反応を起こしていることを示す。つまりギフテッドは、誕生時より常に外界・内界両方からの刺激を増長した精神で感じ、激しく深い幅をもって経験し、内省を繰り返していることが、彼らの著しい成長に関連しているという仮説である。
ドンブロフスキはOEを次の5つの分野に区分けした。
精神運動性OE：一般的に「落ち着きがなく頭の回転が速い」印象を与えるもので、身体的多動だけでなく、話すスピードが速い、話が一気に飛躍する、頭が働いて眠れない、という精神的多動を示す。
知覚性OE：「神経質」という言葉で表される性質で、増長した知覚意識を持ち、まぶしい光、大きい音、匂い、触感など感覚器官に与えられた刺激に過剰に反応する。靴下の縫い目や服のラベルが気持ち悪かったり、隣室の時計の時を刻む音が気になって集中できない、などの例がある。鋭い感性は、幼少の頃から絶景に息を呑み、名曲に涙を流すといった美的感覚にも通ずる。
想像性OE：隠喩などの詩的表現に優れる。「注意力散漫」と見られ、「おとぎの国の住人」と揶揄されるほどの強い想像力をもつ。白昼夢を楽しみ、前夜見た夢にも過剰に反応する。いわゆる英語圏で言うところの、"think out of the box"（枠にとらわれない独創的な考え方）あるいは"think different"ができる能力として賞賛される資質である。
知性OE：一般に広く知られているギフテッドの特徴。知識とロジック、新しい意味を渇望し、疑問を追求し、理論的な分析や真実の探求を愛する。そのため高度な科学・ドキュメンタリー番組を好んで見たり、頭脳パズル、知覚・論理ゲームを好む。
感情性OE：感情の種類と幅が大きく「ドラマチック」な反応を示す。より楽しみ、より悲しみ、より腹立ち、より驚き、より恐れ、より共感する。深く感情移入し、愛着心、責任感、自省意識も非常に強い。ある程度の人生経験を持つギフテッドには、相手の気持ちを鏡のようにリアルタイムで読取り、共感する人もいる。
どの分野のOEが強いかは個人差がある。たとえば、高い知覚性OEを持つギフテッドは外界からの刺激に対して非常に敏感であり、五感のいくつかが働きすぎて作業に集中できないため、混雑や混乱した環境を避けようとする。一方、知覚性OEが低く、妨害をすべて遮断して作業や思考に集中でき、むしろ五感への刺激が存在する只中に身を置くことを好み、その状況下で上手くやっていけるギフテッドもいる。OEが強いほど毎日の生活が強烈な体験となるが、特に想像性、知性、感情性において過剰に反応する人は、他人に比べて日常生活を深遠に体験し、人生の苦楽も激しく感じる。
精神的、社会的な問題
OE（過度激動）に起因する問題
ドンブロフスキは、強いOE（前述）を持つ人間は最高にハイな気分とどん底に沈み込む気分両方を味わう可能性があり、決して楽な人生ではないことを表して、OEを「悲劇的なギフト（天からの贈り物）」と呼んだ。
OEが強い場合、周囲のあらゆる刺激に過剰に反応してしまい、所属する集団から浮いてしまうことがある。例えば、感情の起伏が激しいことから気分屋、知覚が鋭く些細なことで不快になってしまうことから神経質、といったレッテルを貼られる(ラベリング)。また反応が表面化しない場合でも、普通であるべき行為が心から自然にできない、相手の感情・欲求・反応などを考えすぎるあまり行動に一貫性がなくなる、などの対人距離、反社会的反省に常に駆られ、状況を満足に楽しめないケースも多い。逆に、感情や五感への刺激を避けるために敢えて集団から離れていると、今度は人付き合いが悪いと非難される。それらの状況下で感じるあらゆる気分的うつ（慢性のうつ病とは異なる）や自己嫌悪といった否定的な感情も、OEゆえに必要以上に増幅され強く感じてしまうため、逃げ場を失う危険を内包する。
気分的うつ
ギフテッドと慢性うつ病や自殺との関連性は、科学的には未だ証明されていない。レイスとレンズリの研究では次のように述べられている。「著述や視覚芸術に優れた独創的なギフテッドである青少年を除いては、ギフテッドの人間も一般人もうつ病に関する違いはない。ギフテッドは知覚能力が発達しており、他人よりも敏感で発達社会的に孤立し、発達状態にもむらがあるため社会的、精神的な問題にぶつかる。しかしながら、彼らのもつ高い問題解決能力、ソーシャル・スキル、倫理判断、学校外の事物への関心、達成感といったものが助けとなっていると思われる」[16] また自殺率についても、ギフテッドとの関連性はいまだ証明されていない[17]。
しかし、ギフテッドの人間が気分的にうつ状態に陥ることが多いことは、過去から広く認知されている。死の終局、個人個人の根本的な存在、人生の意味や意味の欠如といった抽象的な心配ごとが引き金となり、他人より不安を感じやすいという性質もうつ状態に拍車をかけている[18]。
孤立
ギフテッドはOE（前述）に起因する少し変わった行動をとる、同世代の子供達と精神年齢や興味が異なり話が合わないといった理由で、気の合う友達がみつからなかったり、他の子供から疎外されることもある。外界からの刺激を嫌うためや、人生をより真摯に受け止めるがゆえに内向性を持ち、頻繁に内省するために、ギフテッド自身が一人でいることを選ぶ場合もある。
特にギフテッド仲間の社会的ネットワークを持たない者にとって、孤立は一番の問題である。他人に好かれ、認められようと、ギフテッドの子供はしばしば自分の能力を隠そうとする。低達成児となったり、家族や信頼できる人といる時に使う高尚な言葉とは異なり、同級生といる時は簡単な言葉を使うようにするといった、本当の自分とは異なる姿を演じる[19]。これはギフテッドの女性に際立って見られる傾向である。
一般社会において人は「ふつう」でなければならないという多大な心理的負担がある。ギフテッドやタレンテッドの人間は、変わり者という烙印を押されたり[20]、 いじめの対象になったりし、自己嫌悪や自己卑下する可能性もある。この孤立問題を解決するために、ギフテッド教育の専門家は共通した興味や能力に基づいたギフテッド達でグループを作ることを薦めている。グループに参加する時期が早いほど、孤立を避けられる[21]。
欧米にはギフテッド教育を施す私立校がある。アメリカ合衆国の場合、公立や進学校を含めた他の私立からギフテッド専門の私立校へ転校する子供も多い。専門私立校は公立のギフテッド・プログラムとは異なる選考基準を設けるところもある。卒業生がアイビー・リーグなどの名門大学に進む学校も多いが、ギフテッド専門校は進学校ではなく、あくまでもギフテッドである生徒のニーズにきめ細かく応えることができる学校である。そこでは、ギフテッドの子供が、本来の自分のままでいながらにその才能を最大限に咲かせられることを最優先にしている。ギフテッド専門校に通ってようやく話が通じる仲良しの友達ができた、「普通の人」を演じる必要がなくなった、というような広義の意味でのクオリティ・オブ・ライフ（人生の質）の向上に力を入れている。
アンダー・アチーブメント（低達成）
ギフテッドの生徒はしばしば、その能力と実際の成績の間に大きな隔たりがある。多くのギフテッドは標準テストなどでは非常に優れた結果を出すのに、学級でのテストでは低得点しか取れないことがある。こうした隔たりは、周囲からの孤立を避け学校友達・同級生に同化しようとするプレッシャー、担当教師の自分との相性、その状況が要求する制度・規則・ノルマの達成、など様々な要因からも容易に引き起こされる[16]。憂うつ、不安、完全主義、怠慢など含めた感情的、精神的要因によっても引き起こされる[22]。
また低達成児は、ギフテッドと学習障害が同時に存在するわけがないという誤解のために、学習障害を持つギフテッドが診断漏れで支援教育を受け損なっていることもある。一般的に、全教科の点数が平均以上であっても、点数差が標準偏差σ1程度あれば学習障害と定められる。
ギフテッドの広く、深く、速く学習するという性質上、単純に学習量や難易度を増した習熟度別クラスやスピードを増しただけの飛び級では十分に対応しきれない。低達成児であるギフテッドの子供の能力や興味、幅広い好奇心にもとづいた<b data-parsoid='{"dsr":[17991,18011,3,3]}'>エンリッチメント・プログラム</b>を受講させることが解決法となる。エンリッチメント・プログラムとは生徒の精神的健康を念頭に置いて、主体的な関心を持って学習できるよう工夫して作り上げられたもので、多方面にわたった幅のある発展的授業や個別指導カリキュラムを指す。
完璧主義
完璧主義も、ギフテッドの人間によく見られる精神的な問題である。ハマチェックの論文に寄れば、完璧主義に関連する特定の行動6つが挙げられる[23]。
気分的うつ（慢性のうつ病ではない）
「こうするべきだ」という気持ちに絶えず苛まれる
恥と罪悪感
面目を保つための行動
内気でぐずぐず先に延ばす
自己卑下
孤立問題同様、完璧主義も男性より女性によく見られる。
ギフテッドの子供は自分の精神年齢（自分の思考水準）を標準にするが、身体年齢が追いつかないため完璧主義であることはなおさら辛い。頭では理解していても、人生経験が足りないために精神年齢並みの行動ができないという歯がゆさもある。また逆に、自己の能力の限界に達しないギフテッドは、多くのことが何でもそつなく、時に普通以上に達成できてしまうため、失敗すること自体に対する完璧主義が助長されてしまう。
不均衡
ギフテッドの子供の成長はしばしば非同期である。精神の成長速度に肉体が伴わず、そのうえ認知や感情機能においても、一部が他の部分とは異なった発達段階にあることも頻繁に見られる。乳幼児期における認知発達の非同期性がもっともよく知られた例は、アルバート・アインシュタインであろう。彼は3歳まで言葉を発さず、その後 流暢に話し、完全に遅れを取り戻した。この点に関して、脳神経の研究者スティーブン・ピンカーは、アインシュタインをはじめ言葉が遅かったギフテッドが大人になってから達成したことは、幼少時の言語の欠損とは別物、欠損にかかわらず大成した、言葉の遅れという障害があったという見方はせず、むしろ天才的才能と言葉の遅れの共存は発達上本来あるべき形なのかもしれない、という理論を述べた[24]。
ギフテッドは、精神と身体、一部の感覚器官と他の部分における発達の非同時性という不均衡のみならず、秀でている得意分野と不得意分野、OE（前述）が強い分野と弱い分野という面でも不均衡である。人は誰でも不均衡であるが、ギフテッドは秀でた部分やOEの反応が通常より非常に大きいため、不均衡の度合いが大きい。不均衡という点では互いに共通しているギフテッドも、個人個人の違いは大きいため、エンリッチメント・プログラムなどなるべく個々人に合った教育環境が必要とされる。
ギフテッドと他のタイプとの違い
ギフテッドの定義ひとつで、ギフテッド・クラスの選考基準が変わってしまう。たとえば学業成績で選別する場合、ギフテッドと秀才、成績優秀者は学力的に同じ位置にいる。しかしそこに到達するまでの過程、つまり学習方法や目的に違いがある。この２グループが混在したクラスについては、ギフテッドとは名ばかりで進学クラスになっており本当にギフテッドである子供の救済になっていないという反対意見と、ギフテッドの子供が自分と異なるタイプのグループと接することができる多様性のある環境は好ましいという賛成意見がある。
天才
知的好奇心という点でギフテッドと天才は非常に似通っているが、天才という言葉は奇行や変人、あるいは説明不可能なケースを漠然と表現する時にも使われる。一方でギフテッドは、客観的な学術知見・データに基づく診断結果とする意味合いが強いが、仮説である。これは、天才という言葉が「はるかに上」という意味であらゆる事物に対して濫用され俗語化しているのに対し、ギフテッドが教育学や心理学で用いられる学術用語であることも起因している。
サバント
サバントとは、知能障害などを抱え、社会生活がきわめて困難である一方で、「一つの」分野で特異な能力を発揮する人間を指す。とくに、自閉的サバントは、自閉症ないし発達障害を持つサバントを指す。自閉症において、この語は1978年に「Psychology Today」紙で提唱された。元々は“Idiot savant”（イデオ・サバン）と言った。これはフランス語で「馬鹿な学者」と言う意味で、後に政治的配慮から単にサヴァンと言われるようになった（フランス語では“SAVANT”の“Ｔ”は発音しない）。ギフテッドのなかには2E（Twice Exceptional：二重例外）と呼ばれる、「ギフテッドであり、なおかつなんらかの知的障害を持つ人たち」もいるが、知的障害を伴うが並外れた能力を持つサヴァン症候群の人を、原則的にギフテッドには含めない。
定義のゆらぎ
たとえばアメリカの場合、ギフテッドの定義は州や学区によって異なる。純粋にギフテッドの生徒を対象にして、空きがある時のみ成績優秀者を受け入れる所もある。一般的に言って、予算や学級編成の都合があったり、ギフテッドが学力差別だと非難を受けている地域などでは、ギフテッドのかわりに、ギフテッドおよび成績優秀者、上級、優等、高能力、優秀といった呼称を与え、ギフテッドに限らず成績優秀者を上位から選抜していく学校が多い。学業評価で判定する場合は、生来のギフテッドであってもすくい上げられない生徒が出てくる。
また、ギフテッドという点を見落として学習障害児や発達障害児の診断を優先するケースでは、高い潜在能力を伸ばす機会を潰してしまったり、逆に学習障害や発達障害を見落としてギフテッド能力に比例した達成度が見られないと診断され自尊心がひどく傷つけられるケースもある。このように学校の定義や審査基準、専門家の誤診断などによって、ギフテッドの学習環境が大きく変わる可能性がある。
一般社会の理解
特殊教育の中でもギフテッドは高知能、高能力ゆえに後回しにされがちである。知能指数が平均より下方にある子供ばかりでなく、上方にある子供にも支援を受ける権利はある。ギフテッドの子供の中にはギフテッドであるがゆえの様々な問題を抱えており、支援を必要としているケースがある。
通常ギフテッド教育を受けるには知能指数や学力試験で選抜され、子供がギフテッド・プログラムに選ばれて嫌がる親はいない。実際ギフテッドを鼻にかける親も存在する。しかしギフテッドの子供にとって最適の育児・教育法を暗中模索する親は、時にはギフテッドではなく通常クラスに入れたり、状況が許せば私立やホームスクーリングを選ぶこともある。子供の才能を見逃さず最大限に伸ばす方法を考え、常に旺盛で衝動的な知的好奇心を満たす学習課題を与え、激しい感情の波のコントロールを教え、得意分野だけでなくバランスのとれた教養をめざし、高慢にならず、被害妄想を膨らませず、社会で孤立しないよう育てようとする親もいる。一般的にギフテッドの子供についての悩みは、他人には自慢話や贅沢な文句にしか聞こえないことが多く、親自身が孤立することもあるが、むしろ例外であることもある。
優秀な子供とギフテッドの比較
ギフテッドは、遺伝により生まれ持った特質な資質と環境との相互作用によるものであるが[25]、幼少期から教育熱心な親と特別な教育方法と本人の一生懸命な学習努力で優れた成績を収める秀才とは一線を画するといわれている。ギフテッドは授業中、深さ、意味、速さ、創造性を絶え間なく必要とするため、一般的な授業を退屈に感じている可能性がある。
二重に例外的な場合
高い才能や知能と障害を併せ持つ場合、二重に例外的な（Twice exceptional）または2Eと呼ばれる。
日本にギフテッドが浸透しない理由
ギフテッド教育（GATEやTAG）が進んでいる欧米諸国では、現地でギフテッド教育を受けている日本人の子供が多数いる。その中にはギフテッドを誇りに思っているが、「特別」「違う」「独特」「変わっている」などと表現されることを非常に嫌がる親もいる。またギフテッドという特別性やレッテルは光栄だが、特殊教育の傘下に置かれることを嫌う者もいる。これは欧米とは異なり日本の教育では、特別支援教育＝障害児教育という方面のみに力を注いできた社会認識からくる偏見である。日本では、教育機関でなく主に医師や医療関係者などからギフテッドと診断される事も病気や精神病と誤解される理由の1つである。
日本は受験システムにより、テストの採点結果のみが高く評価され、欧米社会の様な本人の持って生まれた高い知性、想像力、独創性、洞察力、芸術性などの才能や資質能力を伸ばし受け入れ還元される社会システムや環境そして認識が整っていない。逆に、特異で高度な資質が排他や妬みの対象になりやすい懸念もある。
欧米では、ギフテッド＝「神様が特別に選んで優秀にさせた、ギフトを授けた」という認識が広まっている。街や会社や学校など地域社会レベルで、良い影響を与えられ、それぞれの分野で社会を良い方向へ導く存在となりうる潜在能力を備えた存在である為、ギフテッド教育がさかんである。ギフテッドを社会で育て、そして社会全体がその還元を受けるという認知が進んでいる。
日本国内においてギフテッドの定義が浸透しないのは、欧米の機会平等主義に対して日本が能力平等主義であること、一人一人の人間が天・神によって創られているという欧米の宗教観に対して日本では血にこだわる素朴遺伝観が強いといった差が要因にあると言われている。この相違点は にも繋がる。
上智大学の加藤幸次は、欧米と日本との「人間観の相違点」として次のように述べている。
欧米では習熟度別指導が早くから導入され、一般化しています。一般的にいわれていることですが、欧米では人間の成長・発達というものは一人ひとり違っているという前提が受け入れられているのです。それに対して、日本では“努力すれば、勤勉であれば、人間は皆同じペースで成長・発達していくものである、あるいは、いくべきである”と考えられています。実は、欧米では「習熟度別」とはいわず、はっきりと「能力別」というのです。能力というのは生まれつき、その人に備わっているものです。その能力に応じて指導しようというのです。他方、日本語の“習熟”という言葉は、くり返し学習するようにすれば、誰でも一定のレベルに達するべきである、と理解されます。—加藤幸次, アメリカにおける能力別グループ指導 Unknown parameter |deadlinkdate= ignored (help)
恒吉僚子の著書『人間形成の日米比較』にも同様の記述が見られる。
アメリカにくらべ、日本では、「児童間の学業成績の差はなぜ生じるのですか」という質問を教師や親にした場合、生来の能力差以外の理由が好まれることは、Template:仮リンクやW・カミンズ（Jim Cummins(?)）などの数々の研究者によって繰り返し示されてきた。学力差の原因は児童の「努力」の違いや、家族の協力的あるいは非協力的態度、教育環境の良し悪しなど、さまざまな要因に求められるわけだが、「生まれつきの能力差は存在しないか、たとえ存在しても努力や環境などの後天的なものにくらべれば問題にならない」という考えが、日本人の間では一時代前から強いとされてきた。これは、能力平等観などと呼ばれ、日本人の特徴だと言われている。これに対して、アメリカでは、日本よりも生来の能力差を肯定する傾向があることは、幾度となく指摘されてきた。「生来の能力差は直接、神からわれわれが授かるものであり、人間はその存在をなくすことは決してできない」とは、『アメリカのデモクラシー』でのA・トクヴィルの言葉であるが、"gifted"という語は、「天賦の」という意味であり、ある子どもが他にくらべ、特別な能力や才能を天から授かっているという宗教的な響きがある。—恒吉僚子, [28][29]
現在の日本社会にそぐわない知性論そのものを周知させることが、常に逆差別や感情論などを引き起こし議論を停滞・誤解させる危険を伴う。また「ギフテッドは生まれつき」という概念を浸透させるには、血にこだわり建前として能力平等を前提とする日本社会において遺伝子論争や優生思想を避けては通れないため、ギフテッド・プログラム導入には非常に慎重にならざるを得ない。
誤診の問題
日本の現状は、ギフテッドの社会認知がいまだ希薄である。
ギフテッド教育がさかんな諸国では、ギフテッドが、発達障害、注意欠陥・多動性障害（ADHD）や自閉症、強迫性障害、アスペルガー症候群、気分障害 の気分変調性障害、 鬱、双極性障害などに誤診され社会問題となっており、注意が呼びかけられている。
一般的なギフテッドの社会認知は進んでいても、医師や教育者のギフテッドに関する知識不足によりギフテッドが誤診されやすい傾向が指摘されている。
不必要な処方薬の摂取は、ギフテッドの才能や能力を鎮圧させてしまう。薬の摂取をやめ、教育などで知的深究心を満たさせると誤診された症状が改善するという報告もある[30]。
脚注
ギフテッドを扱った映像作品
マルコム in the Middle
リトルマン・テイト
僕のピアノコンチェルト
ボビー・フィッシャーを探して
gifted/ギフテッド
セトウツミ
関連項目
ギフテッド教育、オルタナティブ教育
学力、成績評価、浮きこぼれ、年齢主義と課程主義
早期教育、就学前教育、飛び級、習熟度別学習
教育心理学、発達心理学、知能検査、知能指数
天才、秀才、神童
サヴァン症候群
w:en:Positive Disintegration（英語版ウィキペディア January 18, 2007 20:14 UTC版）
積極的分離理論
カジミェシュ・ドンブロフスキ
外部リンク
| https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%82%AE%E3%83%95%E3%83%86%E3%83%83%E3%83%89 |
{
"plaintext_start_byte": [
0,
1325,
3007,
4375,
5780,
7366,
9583,
10492,
11890,
13227,
15121,
16913,
17207,
19752,
20424,
21591,
22155,
23265,
23769,
24543,
25518,
26821,
28223,
29104,
30036,
31019,
32390,
35356,
36197,
38355,
38830,
40853,
42010,
42559,
44029,
45743,
47338,
48914,
50889,
52850,
55713,
56977,
57920,
59026,
59384,
60173,
61501,
61769,
62066,
69728
],
"plaintext_end_byte": [
1324,
3006,
4374,
5751,
7365,
9582,
10457,
11889,
13226,
15120,
16882,
17193,
19740,
20423,
21590,
22112,
23264,
23738,
24542,
25517,
26803,
28222,
29086,
30035,
30992,
32356,
35320,
36196,
38354,
38805,
40852,
42009,
42558,
44028,
45742,
47309,
48913,
50888,
52849,
55673,
56976,
57919,
59025,
59332,
60172,
61480,
61735,
62051,
69725,
69915
]
} | هل كندا تساعد في تجنب الإحتباس الحراري ؟ | مستقبل الأرض | arabic | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
يمكن استنتاج المستقبل البيولوجي والجيولوجي للأرض استنادا إلى التأثيرات التقديرية للعديد من المؤثرات على المدى الطويل. تشمل هذه التأثيرات: الكيمياء على سطح الأرض، ومعدل التبريد الداخلي للكوكب، وتفاعلات الجاذبية مع الأجسام الأخرى في النظام الشمسي، والزيادة الثابتة في توهج الشمس. التأثير المستمر للتكنولوجيا التي أدخلها البشر هو عامل غير مؤكد في هذا الاستقراء ، مثل الهندسة المناخية،[2] والتي يمكن أن تسبب تغييرات كبيرة لكوكب الأرض.[3][4] الاختفاء الحالي لفترة "الهولوسين" [5] البيولوجية ناتج عن التقدم التكنولوجي ،[6] وهذه التأثيرات قد تستمر حوالي خمسة ملايين سنة.[7] في المقابل، قد تؤدى التكنولوجيا إلى انقراض الجنس البشري، تاركة هذا الكوكب يعود تدريجيا إلى وتيرة تطور أبطأ الناتجة فقط من العمليات الطبيعية على المدى الطويل.[8][9]
بمرور الوقت عبر مئات الملايين من السنين، شكلت الكثير من الأحداث الطبيعية العشوائية خطرا عالميا على المجال الحيوي، والتي يمكن أن تؤدي إلى انقراض جماعي. تشمل هذه الآثار المذنبات أو الكويكبات بأقطار من 5-10 كم (3،1-6،2 ميل) أو أكثر، إمكانية حدوث انفجار نجمي هائل، تدعى "سوبر نوفا"، داخل دائرة نصف قطرها 100سنة ضوئية من الشمس، ويدعى بالسوبرنوفا القريب من الأرض . الأحداث الجيولوجية الأخرى واسعة النطاق لديها قابلية أكبر للتنبؤ. إذا تم تجاهل الآثار الطويلة الأجل لظاهرة الاحتباس الحراري، نظرية ميلانكوفيتش تتوقع أن هذا الكوكب سوف يستمر في الخضوع لفترات جليدية على الأقل حتى يصل العصر الجليدي الرباعي إلى نهايته. تلك الفترات التي سببها: الانحراف، والميل المحوري، والسبق المداري للأرض، [10] كجزء من دورة الزحف القاري، ربما تؤدي الصفائح التكتونية إلى الزحف القاري في غضون 250- 350 مليون سنة. في وقت ما خلال السنوات من1.5إلى4.5مليار سنة المقبلة ، قد يبدأ الميل المحوري للأرض في الخضوع لتغيرات فوضوية، مع تغيرات في الميل المحوري لزاوية تصل إلى 90.
خلال الأربعة بلايين سنة المقبلة، فإن توهج الشمس سيزيد زيادة مطردة، مما يؤدى إلى ارتفاع في الإشعاع الشمسي الذي يصل إلى الأرض. مما يؤدي إلى ارتفاع معدل تفتيت وتحلل المعادن السيليكاتية بواسطة العوامل الجوية، والذي سيؤدي إلى انخفاض في مستوى ثاني أكسيد الكربون في الغلاف الجوي. بعد حوالي 600 مليون سنة من الآن، فإن مستوى ثاني أكسيد الكربون سينخفض دون المستوى اللازم للحفاظ على تثبيت الكربون الضوئي c3 المستخدم من قبل الأشجار. بعض النباتات تستخدم طريقة تثبيت الكربون C4 ، مما يتيح لهم الحفاظ على ثاني أكسيد الكربون في تركيزات منخفضة تصل إلى 10 أجزاء في المليون. ومع ذلك، فإن التوجه على المدى الطويل هو الحفاظ على حياة النبات بدلا من موتها تماما. بانقراض النباتات ستنتهي جميع أشكال الحياة الحيوانية تقريبا، حيث تعد النباتات هي قاعدة السلسلة الغذائية على الأرض.[11]
بعد حوالي بليون سنة، فإن سطوع الشمس سيكون أعلى بنسبة 10٪ مما هو عليه الآن. مما سيؤدي إلى تحويل الغلاف الجوي إلى "الاحتباس الحراري الرطب"، مما سيؤدى إلى تبخر كبير للمحيطات. كنتيجة محتملة لذلك، ستنتهي الصفائح التكتونية، ومعها دورة الكربون بأكملها.[12] وبعد هذا الحدث، بحوالي 2-3 مليار سنة، الدينامو المغناطيسي لكوكب الأرض سوف يتوقف، مسببا تعطل الغلاف المغناطيسي وسيؤدي إلى تسارع فقدان المواد المتطايرة من الغلاف الجوي الخارجي. بعد أربعة مليارات سنة من الآن، فإن الزيادة في درجة حرارة سطح الأرض ستتسبب في ظاهرة الاحتباس الحراري، سخونة السطح ستكون كافية للذوبان. عند تلك النقطة ستنقرض جميع أشكال الحياة على الأرض. [13][14]المصير المحتمل لهذا الكوكب هو أن يُمتص عن طريق الشمس بعد حوالي 7.5 بليون سنة، بعد دخولها مرحلة العملاق الأحمر وتوسعها لعبور المدار الحالي للكوكب .
التأثير البشري
يلعب البشر دورا رئيسيا في المحيط الحيوي، مع كثافة السكان الكبيرة الغالبة على الكثير من النظم البيئية للأرض.[3] وقد نتج عن ذلك الانقراض الجماعي على نطاق واسع، المستمر للأنواع الأخرى خلال العصر الجيولوجي الحالي، الذي يعرف الآن باسم انقراض الهولوسين. ويدعى بالخسارة على نطاق واسع من الأنواع الناتجة عن التأثير البشري منذ 1950s الأزمة الحيوية، مع ما يقدر ب 10٪ من مجموع الأنواع التي فقدت اعتبارا من عام 2007. [6] بالمعدلات الحالية، حوالي 30٪ من الأنواع معرضة لخطر الانقراض في المئة سنة القادمة.[15] حالة انقراض الهولوسين ناتجة [16] عن تدمير الموائل، والتوزيع الهائل من الأنواع الغازية، والصيد، وتغير المناخ. [17][16] في وقتنا الحاضر، فقد كان النشاط البشري له تأثير كبير على سطح هذا الكوكب. أكثر من ثلث سطح الأرض قد تم تعديله من قبل تصرفات البشر، واستخدم البشر حوالي 20٪ من الإنتاج الأولي العالمي الأولي.[4] زاد تركيز ثاني أكسيد الكربون في الغلاف الجوي بما يقرب من 30٪ منذ بداية الثورة الصناعية.[3]
تم توقع عواقب الأزمة الحيوية المستمرة أن تستمر لخمسة ملايين سنة على الأقل. [7] ويمكن أن يؤدي إلى انخفاض في التنوع البيولوجي وتجانس الكائنات الحية، الذي يرافقه انتشار الأنواع الانتهازية، مثل الآفات والأعشاب الضارة. أنواع جديدة قد تظهر أيضا. في أصناف معينة يمكن أن تزدهر في النظم الإيكولوجية التي يهيمن عليها الإنسان والتي قد تتنوع بسرعة إلى العديد من الأنواع الجديدة. من المرجح أن تستفيد الميكروبات من الزيادة في المحاريب البيئية لتخصيب المغذيات . ومن المحتمل أن لا تتواجد أنواع جديدة من الفقاريات الكبيرة وربما يتم اختصار قائمة سلاسل الغذاء.[5][18]
هناك سيناريوهات متعددة لمواجهة المخاطر المعروفة التي يمكن أن يكون لها تأثير عالمي على هذا الكوكب. من وجهة نظر الإنسانية،ويمكن تقسيمها إلى مخاطر إمكانية البقاء والمخاطر النهائية. المخاطر التي تشكلها الإنسانية لنفسها شاملة تغير المناخ، وسوء استخدام تكنولوجيا النانو، المحرقة النووية، والحرب مع المبرمج الخارق ، هو مرض وراثي، أو كارثة سببتها تجربة الفيزياء. وبالمثل، العديد من الأحداث الطبيعية تشكل تهديد كتهديد يوم القيامة، بما في ذلك مرض شديد الضراوة،تأثير كويكب أو مذنب، والاحتباس الحراري الهارب، واستنزاف الموارد. قد يكون هناك أيضا إمكانية لغزو من قبل جنس آخر من خارج الأرض.[19] هذه هي الاحتمالات الفعلية لهذه السيناريوهات الصعبة إن لم يكن من المستحيل أن نتجنبها.[8][9]
ينبغي أن يصبح الجنس البشري منقرضا،العديد من الميزات التي جمعتها الإنسانية سوف تبدأ في الاضمحلال. أكبر الهياكل ويقدر الاضمحلال بنصف عمر حوالي 1000 سنة. من المرجح أن تكون الهياكل التي كانت قيد الحياة الماضية مجوفة بالألغام، ومقالب القمامة الكبيرة، والطرق الرئيسية، وقناة واسعة التخفيضات، وسدود الأرض الممتلئة الجناح. هناك عدد قليل من الآثار الحجرية الضخمة مثل الأهرامات في الجيزة، المقبرة أو النحت على جبل راشمور ربما لا يزال على قيد الحياة في شكله وهيئته بعد مليون سنة.[9][lower-alpha 1]
الأحداث العشوائية
تدورالشمس حول مجرة درب التبانة، وقد تقترب نجوم تائهة بما فيه الكفاية ليكون لها تأثير اضطرابي في النظام الشمسي.[20] قد يسبب لقاء نجمين بالقرب من انخفاض كبير في المسافات في الحضيض بين المذنبات في تكوين( سحابة أورت ) للمنطقة الكروية للأجسام الثلجية التي تدور في غضون نصف سنة ضوئية من الشمس.[21] مثل هذا اللقاء يمكن أن يؤدي إلى زيادة 40 ضعفا في عدد من المذنبات التي تصل إلى النظام الشمسي الداخلي. الآثار الناجمة عن هذه المذنبات يمكن أن تؤدي إلى انقراض جماعي للحياة على الأرض. تحدث هذه اللقاءات التخريبية بمعدل مرة واحدة كل 45 مليون سنة.[22] في الوقت المحدد للشمس للاصطدام بنجم آخر في المنطقة الشمسية والتي تقدر بحوالي 3 × 1013 سنة، وهو أطول بكثير من العمر المقدر لمجرة درب التبانة، في ~ 1.3 × 1010 سنة. ويمكن اعتبار ذلك مؤشرا على انخفاض احتمال مثل هذا الحدث الذي يحدث خلال فترة حياة الأرض.[23]
الطاقة المنطلقة من اصطدام كويكب أو مذنب يبلغ قطرها 5-10 كم (3،1-6،2 ميل) أو أكبر لخلق كارثة بيئية عالمية لتسبب زيادة النسبة الإحصائية في انقراض عدد من الأنواع. ومن بين الآثار الضارة الناتجة عن تأثير حدث كبير والتي تعرف بسحابة الغبار الناعم الطراحة التي ستغطى الكرة الأرضية، مما يقلل من درجة حرارة الأرض بنحو 15 درجة مئوية (27 درجة فهرنهايت) خلال أُسبوع ويؤدى إلى توقف عملية التمثيل الضوئي لعدة أشهر. ويقدر متوسط الوقت بين التأثيرات الكبيرة بحوالي 100 مليون سنة على الأقل. خلال ال540 مليون سنة الماضية، أظهرت المحاكاة أن مثل هذا المعدل تأثيره كافي ليتسبب في 5-6 من حالات الانقراض الجماعي و20-30 من أحداث أقل شدة. هذا يطابق السجل الجيولوجي للانقراض الكبير الذي حدث خلال ما يعرف ب (دهر البشائر- إيون). ومن المتوقع أن تستمر مثل هذه الأحداث في المستقبل .[24]
السوبرنوفا هو انفجار مفاجئ وعنيف لنجم ما. داخل مجرة درب التبانة، تحدث انفجارات السوبرنوفا في المتوسط مرة واحدة كل 40 عام.[25] خلال تاريخ الأرض، وعلى الأرجح وقعت مثل هذه الأحداث المتعددة ضمن مسافة 100 سنة ضوئية. الانفجارات داخل هذه المسافة يمكن أن تلوث الكوكب مع النظائر المشعة وربما تؤثر على الغلاف الحيوي.[26] أشعة جاما المنبعثة من سوبر نوفا تتفاعل مع النيتروجين في الغلاف الجوي، وتنتج أكاسيد النيتروجين. تسبب هذه الجزيئات تآكل طبقة الأوزون التي تحمي سطح الأرض من الأشعة فوق البنفسجية الناتجة من الشمس. مجرد الزيادة في نسبة الأشعة فوق البنفسجية 10-30٪ فقط كافية لإحداث تأثير كبير في الحياة؛ خاص للعوالق النباتية التي تشكل قاعدة السلسلة الغذائية في المحيطات. انفجار سوبر نوفا على مسافة 26 سنة ضوئية سيقلل من كثافة عمود الأوزون بمقدار النصف. في المعدل المتوسط، يحدث انفجار المستعرات العظمية بعد 32 سنة ضوئية مرة واحدة كل بضع مئات من ملايين السنين، مما سيؤدى إلى استنفاد طبقة الأوزون التي استمرت عدة قرون. بعد أكثر من ملياري سنة،[27] سيكون هناك حوالي 20 انفجار للسوبرنوفا وآخر لأشعة راى غاما التي سيكون لها تأثير كبير على الغلاف الحيوي على كوكب الأرض.[28]
التأثير التدريجي الناشئ من اضطرابات الجاذبية بين الكواكب سيؤدي إلى تكوين النظام الداخلي للطاقة الشمسية الذي سيتصرف بالكامل عشوائيا على مدى فترات زمنية طويلة. هذا لا يؤثر بشكل كبير على استقرار النظام الشمسي على مدى بضعة ملايين من السنين أو أقل، ولكن مع مرور مليارات السنين لن يصبح ممكنا حينها التنبؤ بمدارات الكواكب. وتشير المحاكاة الحاسوبية لتطور النظام الشمسي أنه على مدى الخمسة مليارات سنة القادمة ستكون هناك نسبة صغيرة (أقل من 1٪) فرصة التصادم الذي يمكن أن يحدث بين الأرض وإما عطارد، الزهرة، أو المريخ .[29][30] وخلال نفس الفترة الفاصلة، سوف تكون الاحتمالات مبعثرة على الأرض خارج المجموعة الشمسية التي كتبها نجم عابر وهي بناء على أمر من جزء واحد من 105. في مثل هذا السيناريو، فإن المحيطات ستتجمد بعد عدة ملايين من السنين، ولم يتبق سوى تجاويف قليلة من الماء السائل حوالي 14 كم (8.7 ميل) تحت الأرض. هناك فرصة بأن الأرض بدلا من ذلك سيتم أسرها عن طريق تمرير نظام النجوم الثنائية، تاركة المحيط الحيوي لكوكب الأرض بالبقاء سليما. احتمالات حدوث ذلك هي فرصة واحدة من ثلاثة ملايين.[31]
المدار والدوران
اضطرابات الجاذبية للكواكب الأخرى في المجموعة الشمسية تندمج لتعديل مدار الأرض واتجاه محور دورانه. هذه التغييرات يمكن أن تؤثر على المناخ الكوكبي.[10][32][33][34]
التجلد
تاريخيا، كانت هناك دورات العصور الجليدية حيث تغطي الصفائح الجليدية [35]بشكل دوري مناطق خطوط العرض العليا للقارات. قد تحدث العصور الجليدية[35] بسبب التغيرات في دوران المحيطات والزحف القاري الناجم عن الصفائح التكتونية. نظرية ميلانكوفيتش تتوقع أن الفترات الجليدية تحدث أثناء العصور الجليدية بسبب العوامل الفلكية في التركيبة مع آليات التغذية المرتدة للمناخ. الخصائص الفلكية الأساسية تكون أعلى انحرافا مداريا بنسبة أكبر من المعتاد ، الميل المحوري المنخفض (أو الميل)، والمواءمة بين الانقلاب الصيفي مع الأوج. كل هذه الآثار تحدث دوريا. على سبيل المثال، يتغير الانحراف عبر دورات وقت حوالي 100،000 و 400،000 سنة، بقيمة تتراوح بين أقل من 0.01 إلى 0.05.[36][37] هذا هو ما يعادل تغيير نصف المحور الرئيسي لمدار الكوكب من 99.95٪ من نصف المحور الرئيسي ل99.88٪، على التوالي.
تمر الأرض خلال العصر الجليدي المعروف باسم التجلد الرباعي، وحاليا في فترة جليد الهولوسين. عادة يكون من المتوقع أن تنتهي هذه الفترة بعد حوالي 25،000 سنة.[34] ومع ذلك، فإن زيادة معدل إطلاق ثاني أكسيد الكربون في الغلاف الجوي من قبل البشر قد يؤخر بداية الفترة الجليدية القادمة حتى 50،000-130،000 سنة على الأقل من الآن. من ناحية أخرى، فإن فترة الاحتباس الحراري العالمي لمدة محدودة (استنادا إلى افتراض أن استخدام الوقود الأحفوري سوف يتوقف بحلول عام 2200) ربما يؤثر فقط على الفترة الجليدية لنحو 5000 سنة. وبالتالي فإن فترة وجيزة من ظاهرة الاحتباس الحراري التي يسببها من خلال قيمتها بعد بضعة قرون من انبعاثات الغازات الدفيئة التي لن يكون لها سوى تأثير محدود على المدى الطويل.[10]
الميل
تسارع المد والجزر من القمر يبطئ من معدل دوران الأرض ويزيد من المسافة بين الأرض والقمر. الآثار بين احتكاك القلب وانطلاق الحرارة بين الغلاف الجوي والسطح يمكن أن تبدد الطاقة الدورانية للأرض. ومن المتوقع أن تزيد من طول اليوم بأكثر من 1.5 ساعة على مدى ال 250 مليون سنة القادمة، ولزيادة الميل بنحو نصف درجة . ستزيد المسافة إلى القمر بنسبة حوالي 1.5 نصف قطر الأرض خلال نفس الفترة.[38]
استنادا إلى نماذج الكمبيوتر، فإن وجود القمر يبدو لتحقيق الاستقرار لميل الأرض، مما قد يساعد كوكب الأرض في تجنب التغيرات المناخية الهائلة.[39] وسيتحقق هذا الاستقرار لأن القمر يزيد من معدل السبق من محور دوران الأرض (وهذه هي، حركة السبق لمسير الشمس)، وبالتالي تجنب الأصداء بين السبق من الزيادة والنقصان والسبق لمستوى مدارى لكوكب نسبة إلى كوكب المشتري.[40] مع ذلك، مع استمرار زيادة نصف المحور الرئيسي لمدار القمر،سيكون هذا أثرا ينقص من تحقيق الاستقرار . في مرحلة ما، وآثار الاضطراب ربما تسبب تغيرات الفوضى في ميل الأرض، ويمكن أن يغير الميل المحوري من زوايا تصل إلى 90 درجة من الطائرة من المدار. ومن المتوقع أن تحدث بعد ما بين 1.5 و 4.5 مليار سنة من الآن.[41]
و ربما يؤدي الميل الكبير إلى تغييرات جذرية في المناخ وقد يدمر الصلاحية السكنية لهذا الكوكب. [33]عندما يتجاوز الميل المحوري للأرض 54 درجة، ويكون التشمس السنوي عند خط الاستواء أقل من ذلك التشمس عند القطبين. يمكن أن يظل هذا الكوكب في أي ميل من 60 درجة إلى 90 درجة لفترات قد تدوم إلى 10 مليون سنة.[42]
الديناميكا الجيولوجية
سوف تستمر الأحداث القائمة على الصفائح التكتونية في الحدوث في المستقبل و سيتم تشكيل السطح بشكل مطرد من خلال الزيادة في التكتونية، لسحب الألمنيوم، والتعرية. ومن المتوقع أن تندلع حوالي 40 مرة خلال السنوات ال1000 القادمة بجبل فيزوف. بخلال الفترة نفسها، حوالي 5-7 زلازل التي تبلغ قوتها 8 أو ينبغي أن يحدث على طول صدع سان أندرياس بشكل أكبر، في حين أن حوالي 50 حجم في 9 أحداث قد يكون من المتوقع في جميع أنحاء العالم . (ماونا لوا )من المتوقع أن تواجه نحو 200 انفجار خلال السنوات ال1000 المقبلة، ومن المرجح أن السخانات القديمة سوف تتوقف عن العمل. ستواصل شلالات نياجرا في التراجع ضد التيار، ليصل إلى بافالو بعد حوالي 30،000-50،000 سنة.[9]
بعد حوالي 10،000 سنة، سينخفض انتعاش ما بعد الجليدية في بحر البلطيق بعمق حوالي مترا. و سينخفض خليج هدسون إلى عمق 100 متر خلال الفترة نفسها.[30] بعد 100،000 سنة، وقد تحولت جزيرة هاواي نحو 9 كم (5.6 ميل) إلى الشمال الغربي. قد يدخل هذا الكوكب فترة جليدية أخرى قبل هذا الوقت.[9]
الانجراف القاري
نظرية الصفائح التكتونية تثبت أن قارات الأرض تتحرك عبر السطح بمعدل بضعة سنتيمترات سنويا. ومن المتوقع أن يستمر هذا، مما سيتسبب في تحرك تلك القارات وتصادمها. مما سيسهل الانجراف القاري من قبل اثنين من العوامل هي: توليد الطاقة داخل الكوكب ووجود الماء. مع فقدان أي من هذه العوامل ،سينتهي الانجراف القاري.[43] إنتاج الحرارة من خلال العمليات الإشعاعية سيكفى للحفاظ على انتقال الحرارة والاندساس خلال ال 1.1 مليار سنة المقبلة على الأقل.[44]
في الوقت الحاضر، قارتي أمريكا الشمالية والجنوبية تتجه غربا من أفريقيا وأوروبا. لقد ابتكر الباحثون عدة سيناريوهات حول كيفية مواصلة ذلك في المستقبل. نماذج الديناميكا الجيولوجية يمكن تمييزها من خلال تدفق الاندساس، حيث تتحرك القشرة المحيطية تحت القارة. في نموذج الانطواء، والأصغر سنا، والداخلية، وسيصبح المحيط الأطلسي منخفضا تفضيليا، الهجرة الحالية من الشمال والتي تتم عكس أمريكا الجنوبية. في نموذج الانبساط، الشامل كبار السن، والخارجي، والمحيط الهادي،والمحيط المنخفض تفضيليا، وأمريكا الشمالية والجنوبية المهاجرة نحو شرق آسيا.[45][46]
مع تحسن فهم الديناميكا الجيولوجية، فإن هذه النماذج ستكون خاضعة للمراجعة. في عام 2008، على سبيل المثال، تم استخدام المحاكاة الحاسوبية للتنبؤ بأن إعادة تنظيم الحمل الحراري المختزن سيحدث خلال ال100 مليون سنة القادمة، مما سيتسبب في الزحف القاري الآتي من أفريقيا، وأوراسيا، واستراليا، والقارة القطبية الجنوبية وأمريكا الجنوبية لتتشكل حول القارة القطبية الجنوبية.[47]
بغض النظر عن نتائج الهجرة القارية، فستؤدى عملية الاندساس المستمرة إلى نقل المياه ليتم تخزينها. بعد مليار سنة من الوقت الحاضر، سيعطي نموذج الديناميكا الفيزيائية تقديرات بأن 27٪ من كتلة المحيط الحالية ستنخفض. إذا استمرت هذه العملية الغير معدلة في المستقبل، فسيحدث الاندساس وسيتم التوصل إلى التوازن بعد أن تنخفض نسبة 65٪ من كتلة المحيط الحالية.[48]
الانطواء
رسم كريستوفر سكوتس وزملاؤه خرائط لتوقعات بعد عدة مئات من ملايين السنين في المستقبل كجزء من مشروع (خريطة بالوي).[49] في السيناريو، وبعد 50 مليون سنة من الآن سيكون البحر الأبيض المتوسط قد اختفي وسوف يحدث تصادم بين قارتي أوروبا وأفريقيا نتيجة إنشاء سلسلة جبال طويلة تمتد إلى الموقع الحالي في منطقة الخليج العربي. سوف تندمج أستراليا مع اندونيسيا، وسوف تنزلق باجا مع كاليفورنيا نحو الشمال على طول الساحل. قد تظهر مناطق جديدة للاندساس قبالة الساحل الشرقي لأمريكا الشمالية والجنوبية، وسوف تتشكل سلاسل جبلية على طول تلك السواحل.إلى الجنوب، لذا سوف تحدث هجرة من القطب الجنوبي إلى الشمالي ستسبب ذوبان كل من الصفائح الجليدية. هذا، باللإضافة إلى ذوبان الصفائح الجليدية في غرينلاند، ورفع متوسط مستوى المحيطات 90 مترا (300 قدم).الفيضانات الداخلية للقارات ستؤدي إلى تغييرات بالمناخ.[49]
كما سيستمر هذا السيناريو ل 100 مليون سنة من الوقت الحاضر حيث سيكون قد انتشر إلى أقصى مداه القاري ومن ثم تبدأ القارات في الاندماج.بغضون 250 مليون سنة،أمريكا الشمالية ستصطدم بقارة أفريقيا بينما أمريكا الجنوبية سوف تلتف حول الجهة الجنوبية لأفريقيا. ستكون النتيجة تشكيل القارة العظمى الجديدة (التي تسمى أحيانا ب(بانجيا) الأخرى)، ستمتد مع المحيط الهادئ عبر نصف الكرة الأرضية. سوف تتجه قارة القطب الجنوبي عكس الاتجاه وتعود إلى القطب الجنوبي، ثم تبدأ في بناء الغطاء الجليدي الجديد.[50]
الانبساط
كان الكندي بول هوفمان من جامعة هارفارد أول عالم يقوم باستقراء الاقتراحات الحالية للقارات الجيولوجية . في عام 1992، توقع هوفمان أن قارتي أمريكا الشمالية والجنوبية ستواصلان التقدم عبر المحيط الهادئ، والتمحور حول سيبيريا حتى يبدآ بالاندماج مع آسيا. وأطلق على القارة العظمى الناتجة عن ذلك اسم(أماسيا) ، [51][52]وفي وقت لاحق، في التسعينات من القرن العشرين ، توقع "روي ليفرمور" بحسب سيناريو مماثل،أن القارة القطبية الجنوبية ستبدأ في الهجرة شمالا، وسيكون على شرق أفريقيا ومدغشقر التحرك عبر المحيط الهندي لتندمج مع آسيا.[53]
في (نموذج الانبساط)، ستكون نهاية المحيط الهادي كاملا في حوالي 350 مليون سنة.[54] ويمثل هذا الإنجاز لدورة القارة العظمى الحالية، حيث ستنقسم القارات عن بعضها ثم تندمج مع بعضها البعض بعد (450-550) مليون سنة.[55] حين يتم تشكيل القارة العظمى، قد تدخل الصفائح التكتونية فترة من الخمول، حيث ينخفض معدل الاندساس تحت تأثير حجمها. هذه الفترة من الاستقرار يمكن أن تسبب زيادة في درجة الحرارة المكبوتة بمعدل 30-100 (54-180 درجة فهرنهايت) درجة مئوية في كل 100 مليون سنة، وهو الحد الأدنى لعمر القارة العظمى الماضية. ونتيجة لذلك، قد يزيد النشاط البركاني.[46][54]
القارة العظمى
تشكيل القارة العظمى يمكن أن يؤثر بشكل كبير على البيئة. سوف يؤدي اصطدام الصفائح إلى بناء الجبال، وبالتالي تغير أنماط الطقس. قد تنخفض مستويات البحار بسبب زيادة التجلد. [56] معدل التجوية السطحية يمكن أن يرتفع، مما سيؤدى إلى زيادة في معدل دفن تلك المواد العضوية . يمكن أن تسبب القارة العظمى انخفاضا في درجات الحرارة في العالم وزيادة الأكسجين في الغلاف الجوي. وهذا بدوره، يمكن أن يؤثر على المناخ، مما يخفّض درجات الحرارة. كل هذه التغيرات يمكن أن تؤدي إلى مزيد من التطور البيولوجي السريع مع ظهور مجالات جديدة. [57]تشكيل القارة العظمى سيعزل انطلاق الحرارة ليركز تدفق الحرارة، مما سيسفر عن براكين وتغرق مناطق واسعة بواسطة البازلت. وسوف تتشكل القارة العظمى ثم تنفصل مرة أخرى.[58] قد يشهد الكوكب فترة الاحتباس الحراري، كما حدث خلال العصر الطباشيري.[57]
تصلب اللب الخارجي
تنقسم المنطقة الأساسية الغنية بالحديد في الأرض إلى 1220 كم (760 ميل) لنصف قطر اللب الداخلي الصلب لها، و3،480 كم (2،160 ميل) لدائرة نصف قطر اللب الخارجي السائل لها.[59] يخلق دوران الأرض دوامات الحمل الحراري في منطقة اللب الخارجي الذي يعمل بمثابة دينامو.[60] هذا سيولد الحقل المغناطيسي حول الأرض الذي سيجعل الجسيمات تنحرف من الرياح الشمسية، الذي سيحُول دون تآكل جزء كبير من الغلاف الجوي . كما يتم نقل الحرارة من المركزإلى الخارج في اتجاه الحرارة المنطلقة، فيميل الاتجاه الشبكي نحو تجميد الحدود الداخلية من منطقة اللب الخارجي السائل ، وبالتالي الإفراج عن الطاقة الحرارية والتسبب في نمو النواة الداخلية الصلبة.[61] كانت هذه العملية لبلورة الحديد مستمرة لمدة بليون سنة. في العصر الحديث، نصف قطر النواة الداخلية سيتوسع بمعدل ما يقرب من 0.5 ملم (0.02 في) في السنة، على حساب اللب الخارجي. تقريبا كل الطاقة اللازمة لتشغيل الدينامو سيتم توفيرها من قبل عملية (تشكيل النواة الداخلية).[62]
من المتوقع أن يستحوذ اللب الداخلي على معظم اللب الخارجي بعد حوالي 3-4 مليار سنة من الآن، مما سيسفر عن نواة صلبة تقريبا تتكون من الحديد والعناصر الثقيلة الأخرى التي تساعد في نمو النواة الداخلية. سيتألف الغلاف السائل المتبقي أساسا من عناصر أخف والتي ستخضع لاختلاط الأقل.[63] بدلا من ذلك، إذا وصلت بعض الصفائح التكتونية لنهايتها، سيصبح تبريد السطح الداخلي أقل كفاءة، مما قد يؤدي إلى إنهاء نمو النواة الداخلية.[64] في كلتا الحالتين، وهذا يمكن أن يؤدي إلى فقدان الدينامو المغناطيسي. بدون عمل دينامو ، لذا سيتعرض المجال المغناطيسي للأرض للاضمحلال في فترة زمنية قصيرة جيولوجيا ما يقرب من 10000 سنة.[65] فإن خسارة الغلاف المغناطيسي ستسبب زيادة في تآكل العناصر الخفيفة، وبخاصة الهيدروجين، من الغلاف الجوي الخارجي للأرض في الفضاء، مما سيؤدى إلى ظروف أقل ملائمة للحياة.[66]
تطور النظام الشمسي
يستند توليد الطاقة الشمسية على اندماج نووي حراري من الهيدروجين إلى الهليوم. يحدث هذا في منطقة قلب النجم باستخدام عملية تفاعل سلسلة ( بروتون-بروتون). لأنه لا يوجد انتقال للحرارة في نواة الشمس، تركيز غاز الهليوم يتراكم في تلك المنطقة دون أن توزع في جميع أنحاء النجوم. درجة الحرارة في قلب الشمس منخفضة جدا للاندماج النووي لذرات الهيليوم خلال عملية ألفا الثلاثي، لذلك هذه الذرات لا تساهم في توليد الطاقة الصافية المطلوبة للحفاظ على التوازن الهيدروستاتيكي للشمس.[68]
في الوقت الحاضر، قد تم استهلاك ما يقرب من نصف الهيدروجين المتواجد في جوهر الشمس ، مع ما تبقى من الذرات المكونة أساسا من الهيليوم. حيث بلغ عدد ذرات الهيدروجين وفقا لانخفاض الكتلة، فكذلك أيضا يحدث إنتاج للطاقة عن طريق الاندماج النووي. هذا يؤدي إلى انخفاض في ضغط الدعم، والذي يجعل القلب يتعاقد حتى زيادة الكثافة ودرجة الحرارة والذي يرفع الضغط الخاص بقلب الشمس في توازن أعلى مع الطبقات. يؤدي ارتفاع درجة حرارة الهيدروجين المتبقية للخضوع الانصهار بمعدل أسرع، وبالتالي توليد الطاقة اللازمة للحفاظ على التوازن.[68]
كانت الزيادة مطردة في إنتاج الطاقة الشمسية هي بمثابة ناتج لهذه العملية. عندما أصبحت الشمس لأول مرة سلسلة النجم الرئيسية، فإنه أشعت 70٪ فقط من اللمعان الحالي. ازداد اللمعان بطريقة خطية تقريبا حتى وقتنا الحاضر، حيث ترتفع بنسبة 1٪ كل 110 مليون سنة.[69] وبالمثل، في ثلاثة بلايين سنة ومن المتوقع أن تكون الشمس مضيئة أكثر بنسبة 33٪، وأخيرا يتم استنفاد وقود الهيدروجين في الصميم بعد خمسة مليارات سنة، عندها ستكون الشمس أكثر إضاءة بنسبة 67٪ مما هو عليه الآن. بعد ذلك ستواصل الشمس حرق الهيدروجين في القذيفة المحيطة بجوهرها، حتى تصل الزيادة في نسبة لمعانها إلى 121٪ من القيمة الحالية. هذا يمثل نهاية تسلسل العمر الرئيسي للشمس ، وبعد ذلك سوف تمر من خلال مرحلة التضخم وتتطور لتصبح عملاقا أحمر.[1]
وبحلول هذا الوقت، وينبغي أن يكون جاري اصطدام مجرة درب التبانة بالمجرات الأخرى المتسلسلة. على الرغم من أن هذا يمكن أن يؤدي إلى طرد النظام الشمسي خارج المجرة المتضامنة حديثا ، ويعتبر أنه من غير المحتمل أن يكون له أي تأثير سلبي على الشمس أو الكواكب.[70]
تأثير المناخ
إن معدل سرعة تجوية معادن السيليكات ستزيد عن سرعة ارتفاع درجات حرارة بنفس السرعة التي تزيد بها درجات حرارة العمليات الكيميائية. وهذا بدوره سوف يقلل من مستوى ثاني أكسيد الكربون في الغلاف الجوي، وستحول عمليات التجوية غاز ثاني أكسيد الكربون إلى كربونات صلبة. ضمن ال 600 مليون سنة القادمة ، وتركيز ثاني أكسيد الكربون سوف ينخفض إلى ما دون الدرجة الحرجة اللازمة للحفاظ علىC3 الضوئي: حوالي 50 جزء لكل مليون. في هذه المرحلة، الأشجار والغابات في أشكالها الحالية لن تعد قادرة على البقاء على قيد الحياة، [71] ستكون آخرالأشجار الحية هي الصنوبريات دائمة الخضرة. ومع ذلك، يمكن لC4 تثبيت الكربون المستمر بتركيزات أقل من ذلك بكثير، وصولا إلى أكثر من 10 جزء من المليون.هكذا قد تكون المصانع التي تستخدم C4 الضوئي قادرة على البقاء على قيد الحياة 800 مليون سنة على الأقل، وربما قد تصل المدة إلى 1.2 مليار سنة من الآن، وبعد ارتفاع درجات الحرارة لن يستطيع الغلاف الحيوي تحملها.[72][73][74] حاليا، النباتات التي تحيا بC4 تمثل حوالي 5٪ من الكتلة الحيوية النباتية الأرض و 1٪ من الأنواع النباتية المعروفة.[75] على سبيل المثال، حوالي 50٪ من جميع أنواع الأعشاب (النجيلية) تميل إلى استخدام مسار C4 الضوئي، [76] كما يفعل العديد من الأنواع في الأسرة العشبية القطيفية.[77]
عندما يحدث سقوط لمستويات ثاني أكسيد الكربون إلى الحد حيث يكون التمثيل الضوئي بالكاد مستدام، ومن المتوقع أن تتذبذب صعودا وهبوطا في نسبة ثاني أكسيد الكربون في الغلاف الجوي. وهذا سوف يسمح للنباتات البرية بأن تزدهر في كل مرة يرتفع فيها مستوى ثاني أكسيد الكربون بسبب النشاط التكتوني والحياة الحيوانية. ومع ذلك، فإن الاتجاه على المدى الطويل هو أن الحياة النباتية على الأرض ستنتهي تماما حيث أن معظم الكربون المتبقي في الغلاف الجوي يصبح محتجزا في الأرض. [78] بعض الميكروبات قادرة على التمثيل الضوئي باستخدام تركيزات ثاني أكسيد الكربون.
من بضعة أجزاء لكل مليون،فإن أشكال الحياة ربما تختفي فقط بسبب ارتفاع درجات الحرارة وفقدان الغلاف الحيوي.[72]
هذا بالنسبة للنباتات، أما الحيوانات فيمكنها البقاء على قيد الحياة أطول عن طريق تطوير استراتيجيات أخرى قد تتطلب قدرا أقل من ثاني أكسيد الكربون لعمليات التمثيل الضوئي، لتصبح آكلة اللحوم، لتتكيف مع الجفاف، أوترتبط مع الفطريات. وهذه التعديلات من المرجح أن تظهر بالقرب من بداية الاحتباس الحراري الرطب .[79]
فقدان الحياة النباتية يؤدي أيضا إلى فقدان في نهاية المطاف من الأوكسجين وكذلك الأوزون بسبب تنفس الحيوانات، التفاعلات الكيميائية في الغلاف الجوي، والثورات البركانية، وهذا يعني تخفيف أقل من الأشعة فوق البنفسجية الضارة للحمض النووي،[79] وكذلك كما تحدث وفاة الحيوانات. أول الحيوانات ستختفي ستكون الثدييات الكبيرة، تليها الثدييات الصغيرة والطيور والبرمائيات والأسماك الكبيرة والزواحف والأسماك الصغيرة، وأخيرا اللافقاريات. قبل أن يحدث ذلك فمن المتوقع أن الحياة ستتركز على على اماكن اللجوء إلى درجات حرارة منخفضة مثل الارتفاعات العالية حيث تقل مساحة الأرض المتاحة، وبالتالي تقييد أحجام السكان.إن الحيوانات الصغيرة التي ستظل باقية على قيد الحياة أفضل من تلك الأكبر بسبب متطلبات الأكسجين الأقل، في حين أن الطيور سوف تحقق نتائج أفضل من الثدييات وذلك بفضل قدرتها على السفر لمسافات كبيرة بحثا عن درجات حرارةأقل.[11]
يقول الكتاب( بيتر إدوارد) و(دونالد براونلي) عن عملهم بخصوص الحياة والموت لكوكب الأرض أن بعض أشكال الحياة الحيوانية قد تستمر حتى بعد أن أكثر الأنواع من الحياة النباتية على الأرض قد تختفى. ( وارد وبراونلي) استخدموا الأدلة الأحفورية من السجيل بورغيس في كولومبيا البريطانية، كندا، لتحديد مناخ الانفجار الكمبري، واستخدامها للتنبؤ بالمناخ في المستقبل عندما ترتفع درجات الحرارة العالمية الناجمة عن سخونة الشمس وانخفاض مستويات الأكسجين ستؤدي إلى الانقراض النهائي من الحياة الحيوانية. في البداية، إنهم يتوقعون أن بعض الحشرات والسحالي والطيور والثدييات الصغيرة قد تستمر في البقاء على قيد الحياة ، جنبا إلى جنب مع الحياة البحرية. ومع ذلك، من دون تجديد الأكسجين للحياة النباتية، إلا أنهم يعتقدون أن الحيوانات ربما تموت اختناقا في غضون بضعة ملايين من السنين. حتى لو كان ما يكفي من الأوكسجين للبقاء في الغلاف الجوي من خلال استمرار شكل ما من أشكال التمثيل الضوئي، فإن الارتفاع المطرد في درجات الحرارة العالمية سيؤدي إلى فقدان تدريجي للتنوع البيولوجي.[78]
مع استمرار درجات الحرارة في الارتفاع، سوف يتم استرجاع الحياة الحيوانية عند القطبين، وربما تحت الأرض. فإنها ستصبح نشطة في المقام الأول خلال الليل القطبي، وستقوم بالبيات الصيفي خلال النهار القطبي بسبب الحرارة الشديدة. إن كثيرا من مساحة السطح ستصبح صحراء قاحلة ويُحتمل في المقام الأول أن توجد حياة في المحيطات. [78] مع ذلك، سيرجع هذا إلى الانخفاض في الكمية أو المواد العضوية القادمة للمحيطات من الأرض وكذلك الأكسجين في الماء، [79] الحياة ستختفي هناك أيضا بعد مسار مماثل لتلك التي على سطح الأرض. ومن شأن هذه العملية أن تبدأ مع فقدان أنواع المياه العذبة وتختتم باللافقاريات، [11] ولا سيما تلك التي لا تعتمد على النباتات مثل النمل الأبيض أو تلك الفتحات الحرارية المائية القريبة مثل الديدان من جنس (ريفيتيا) الحية.[79] ونتيجة لهذه العمليات،ستكون أشكال الحياة متعددة الخلايا قد انقرضت بعد حوالي 800 مليون سنة، وحقيقيات النوى ستنقرض بعد 1.3 مليار سنة، تاركة فقط بدائيات النوى.[80]
فقدان المحيطات
بعد مليار سنة من الآن، سيكون قد تم اندساس حوالي 27٪ من المحيط الحديث خلال مرحلة انتقال الحرارة. إذا سمح لهذه العملية أن تستمر دون انقطاع، فإنه ستصل إلى حالة التوازن حيث 65٪ من خزان السطح الحالي سيبقى على السطح.[48] وبمجرد أن سطوع الشمس أعلى 10٪ من قيمته الحالية، فإن متوسط درجة الحرارة السطحية العالمية سترتفع إلى 320 K (47 درجة مئوية، 116 درجة فهرنهايت). ستنتشر رطوبة الاحتباس الحراري بالغلاف الجو مما سيؤدي إلى حدوث احتباس حراري رطب للمحيطات.[81] [82] في هذه المرحلة، ونماذج من بيئة الأرض في المستقبل ستدل على أن طبقة الستراتوسفير ستحتوي على مستويات متزايدة من المياه. وسيتم تقسيم جزيئات الماء إلى الأسفل من خلال الانحلال الضوئي بواسطة الأشعة فوق البنفسجية الشمسية، مما سيتيح للهيدروجين الهروب من الغلاف الجوي. وستكون النتيجة النهائية متلخصة في فقدان مياه البحر في العالم بنحو (1.1) بليون سنة من الوقت الحاضر.[83][84] وستكون هذه خطوة درامية بسيطة في إبادة جميع أشكال الحياة على الأرض.
سيكون هناك شكلان من هذه الملاحظات للاحتباس في المستقبل: "رطوبة الاحتباس الحراري " ستهيمن على بخار الماء في الغلاف الجوي بينما يبدأ بخار الماء بالتراكم في طبقة الستراتوسفير (إذا المحيطات تبخرت بسرعة جدا)، و "الاحتباس الحراري هارب" حيث سيصبح بخار الماء والعنصر الغالب من الغلاف الجوي (إذا المحيطات تتبخر ببطء شديد). ستخضع الأرض للاحتباس الحراري السريع الذي يمكن أن يرسل درجة حرارة سطحه إلى أكثر من 900 درجة مئوية (1650 درجة فهرنهايت)، والجو سيكون طغت تماما من بخار الماء، مما سيتسبب في ذوبان سطحه بالكامل وقتل كل أشكال الحياة، وربما في حوالي ثلاثة مليارات سنة . في هذا العصر الخالي من المحيطات، سوف تستمر هناك لتكون الخزانات السطحية [85]كما هو الماء الناتج بشكل مطرد من القشرة العميقة و انتقال الحرارة،[48] حيث تشير التقديرات إلى وجود كمية من المياه تعادل عدة مرات ما هو موجود حاليا في محيطات الأرض . يمكن الاحتفاظ ببعض الماء في القطبين، وربما تكون هناك عواصف ممطرة في بعض الأحيان، ولكن بالنسبة للجزء الأكبر الكوكب ستغطي الظاهرة الصحراوية الجافة على مساحات كبيرة من خط الاستواء، وعدد قليل من المسطحات المالحة على ما كان مرة واحدة في قاع المحيط، على غرار تلك الموجودة في صحراء أتاكاما في تشيلي.[12]
ومع عدم وجود الماء لتتلين لهم،من المرجح جدا أن تتوقف الصفائح التكتونية وأبرز علامات النشاط الجيولوجي ستظهر عندالبراكين التي تقع فوق النقاط الساخنة لانتقال الحرارة.[79] في هذه الظروف القاحلة قد يحتفظ الكوكب ببعض الجراثيم و ربما الحياة متعددة الخلايا. [82]معظم هذه الميكروبات ستكون محبة للملوحة، والحياة يمكن أن تجد ملجأ جديد في الغلاف الجوي كما اقترح أن هذا ما يحدث على كوكب الزهرة.[79] ومع ذلك، فإن الظروف القاسية على نحو متزايد من المرجح أن تؤدي إلى انقراض بدائيات النوى بين 1.6 مليار سنة و[80] 2.8 مليارات سنة من الآن، مع آخر من يعيشون في البرك المتبقية من المياه في مناطق خطوط العرض العليا والمرتفعات أو في الكهوف مع المحاصرين بالجليد؛ الحياة تحت الأرض، مع ذلك، يمكن أن تستمر لفترة أطول.[11] ماذا سيحدث بعد ذلك يعتمد على مستوى النشاط التكتوني. بيان ثابت من ثاني أكسيد الكربون بواسطة ثوران البراكين قد تتسبب في دخول الغلاف الجوي في حالة "صوبة زجاجية كبيرة" مشابهة لحالة كوكب الزهرة.[79] ولكن كما ذكر أعلاه دون المياه السطحية، الصفائح التكتونية ربما تنتهي وأن معظم الكربونات تظل مدفونة بشكل آمن [12] حتى تصبح الشمس عملاقا أحمر وزيادة لمعانها لتسخين الصخور إلى حد إطلاق ثاني أكسيد الكربون.[85]
فقدان المحيطات يمكن أن يتأخر حتى ملياري سنة في المستقبل إذا كان مجموع الضغط الجوي ينخفض. ومن شأن الضغط الجوي المنخفض أن يقلل من ظاهرة الاحتباس الحراري، وبالتالي تخفيض درجة حرارة سطح الأرض. يمكن أن يحدث هذا إذا حدثت العمليات الطبيعية لإزالة النيتروجين من الغلاف الجوي. وقد أظهرت دراسات الرواسب العضوية التي لا تقل عن 100 كيلوباسكال (0.99 ضغط جوي) من النيتروجين التي قد أزيلت من الغلاف الجوي على مدى الأربعة بلايين سنة الماضية. بما فيه الكفاية لمضاعفة الضغط على نحو فعال في الغلاف الجوي الحالي إذا كان لا بد من إطلاق سراحهم. هذا من شأنه أن معدل الإزالة سيكون كافيا لمواجهة آثار زيادة سطوع الشمس بعد مليارى سنة.[86]
بعد 2.8 مليار سنة من الآن، فإن درجة حرارة سطح الأرض ستصل إلى 422 ك (149 درجة مئوية، 300 درجة فهرنهايت)، حتى في القطبين. عند هذه النقطة، سوف تموت أي حياة باقية بسبب الظروف القاسية. إذا فقدت الأرض المياه السطحية من خلال هذه النقطة، فإن البقاء سيظل على كوكب الأرض في نفس الظروف حتى تصبح الشمس عملاقا أحمر. وإذا لم يحدث هذا السيناريو، فإنه بعد حوالي 3-4 مليار سنة كمية بخار الماء في الغلاف الجوي السفلي سترتفع إلى 40٪ وسوف يبدأ حدوث ظاهرة الاحتباس الحراري الرطب[86] بمجرد أن يصل توهج الشمس إلى 35-40 ٪ أكثر من قيمته في الوقت الحاضر.[83] وهناك تأثير ناتج عن "المسببة للاحتباس الحراري الهارب"، مما يتسبب في تسخين الغلاف الجوي ورفع درجة حرارة سطح الأرض إلى حوالي 1600 K (1330 درجة مئوية، 2420 درجة فهرنهايت). وهذا يكفي لإذابة سطح الكوكب.[84] ومع ذلك، فإن معظم الغلاف الجوي سيتم الاحتفاظ به حتى دخول الشمس مرحلة العملاق الأحمر.[87]
مع انقراض الحياة، بعد 2.8مليون سنة من الآن، فإنه من المتوقع أن المساحات الطبيعية بالكرة الأرضية ستختفي، ليتم استبدالها بتوقيعات العمليات الغير بيولوجية.[79]
مرحلة العملاق الأحمر
بمجرد أن تتغير الشمس من حرقها للهيدروجين في مركزها لحرقها الهيدروجين حول غلافها، سبدأ المركز في التقلص وسوف يتوسع الغلاف الخارجي. واللمعان الكلي سيزيد زيادة مطردة على مدى البليون سنة القادمة حتى تصل إلى 2730 مرة أكثر لمعانا من لمعانها الحالي في سنة 12167000000 سنوات. سيتم فقدان معظم الغلاف الجوي للأرض على مساحة وسيتكون سطحها من محيط الحمم مع قارات من المعادن وأكاسيد المعادن وكذلك الجبال الجليدية الناتجة من صهر المواد العائمة، ستصل درجة حرارة سطحه إلى أكثر من 2400 K (2130 درجة مئوية،[88] 3860°F). [90] والشمس تواجه فقدان كتلة أسرع، مع حوالي 33٪ من إجمالي كتلة تسليطها مع الرياح الشمسية. فإن فقدان الكتلة يعني أن مدارات الكواكب سوف تتوسع. والمسافة المدارية من الأرض ستزيد على الأكثر بمعدل 150٪ من قيمته الحالية.[69]
فإن الجزء الأكثر سرعة في توسع الشمس إلى عملاق أحمر ستحدث خلال المراحل النهائية، عندما سيكون عمر الشمس حوالي 12 مليار سنة. ومن المرجح أن تتوسع لابتلاع كل من عطارد والزهرة، لتصل إللى الحد الأقصى لدائرة نصف قطرها من 1،2 ،الاتحاد الإفريقي (180،000،000 كم). ستتفاعل الأرض عبر المد والجزر مع الغلاف الجوي الخارجي للشمس، الذي من شأنه أن يعمل على تخفيض نصف قطر المدار الأرضي. ستقوم السحب المتكونة من جو الشمس بتقليل المدار الأرضي. وهذه الآثار تعمل على موازنة تأثير فقدان كتلة من الشمس، ومن المحتمل أن يتم اجتياح الأرض بواسطة الشمس.[69]
سحب الغلاف الجوي للشمس قد تؤدي إلى اضمحلال مدار القمر. سيقترب مدار القمر مرة واحدة لمسافة 18470 كم (11480 ميل)،سوف تكسر حد روش الأرض. وهذا يعني أن تفاعل المد والجزر مع الأرض سوف يكسر جزءا من القمر، ويحوله إلى نظام جماعي. ومعظم الحلقة ستدور ثم تبدأ في الاضمحلال، وسوف يؤثر الحطام على الأرض. وبالتالي، حتى لو لم تكن الأرض قد ابتلعت من قبل الشمس فحينها سيكون كوكب الأرض بدون قمر.[89] الاجتثاثات والتبخر الناجمين عن سقوطها على مسار تدهور نحو الشمس قد يزيل القشرة الأرضية والعباءة الحرارية، ثم تدميره نهائيا على الأكثر بعد 200 سنة.[90][91] وبعد هذا الحدث، سيكون الإرث الوحيد للأرض به زيادة طفيفة جدا (0.01٪) من المعادن الشمسية.[92]
بدلا من ذلك، ينبغي على الأرض أن تنجو من أن يتم اجتياحها من قبل الشمس ، الاجتثاث والتبخير ذكر من قبل أنهما قد يجردان كلا من القشرة والعباءة الحرارية تاركين فقط المركز.[91]
مرحلة ما بعد العملاق الأحمر
بعد دمج الهليوم المتواجد في مركزها بالكربون، سوف تبدأ الشمس في الانهيار مرة أخرى، وتتطور إلى التقلص لنجم قزم أبيض بعد إخراج الغلاف الجوي الخارجي بوصفها السديم الكوكبي. بعد 50 مليار سنة، إذا لم يتم غمر الأرض والقمر بواسطة الشمس، سوف تصبح متعلقة بالمد والجزر، مع إظهار وجه واحد فقط إلى الآخر.[93][94]
بعد ذلك، فإن تفاعل المد والجزر مع لشمس سيقوم بإخراج الزخم الزاوي من النظام، مما سيتسبب في تسوس المدار القمري ليزيد من سرعة دوران الأرض .[95]
أشارت التقديرات إلى أن القمر قد ينتهي بالارتطام بالأرض، بعد حوالي 65 مليار سنة، على افتراض أنها لم يتم تدميرها من قبل العملاق الأحمر الشمسى، ويرجع ذلك إلى الطاقة المتبقية من النظام الأرض والقمر الذي سيستنزف بواسطة بقايا الشمس، مما سيتسبب في تحرك القمر ببطءإلى الداخل في اتجاه الأرض.[96]
على مدى فترات زمنية بعد حوالي 30 تريليون سنة، الشمس سوف تقوم بالخضوع نتيجة لقاء قريب مع نجم آخر. ونتيجة لذلك، يمكن أن تصبح مدارات الكواكب معطلة، ومن المحتمل أن يتم طردهم من النظام تماما.[97] إذا لم يتم تدمير الأرض من توسع العملاق الأحمر(الشمس) بعد 7.6 مليار سنة وليس طردها من مدارها نتيجة للقاء الممتاز، وسيكون مصيرها النهائي قائما على أنها ستصطدم مع قزم أسود للشمس بسبب اضمحلال مدارها عن طريق إشعاع الجاذبية، بعد 1020 (100 كوينتيليون) سنة.[98]
انظر أيضًا
علم الأخرويات
نطاق صالح للحياة
مسكونية كوكبية
تاريخ الأرض
فرضية الاصطدام العملاق
خط زمني للمستقبل البعيد
استقرار النظام الشمسي
المصادر
للاطلاع
Unknown parameter |التاريخ= ignored (help); Unknown parameter |العنوان= ignored (help); Unknown parameter |الأول1= ignored (help); Unknown parameter |الأخير1= ignored (help); Unknown parameter |الصفحات= ignored (help); Missing or empty |title= (help)
الفهرس
Unknown parameter |التاريخ= ignored (help); Unknown parameter |العنوان= ignored (help); Unknown parameter |الأول1= ignored (help); Unknown parameter |الأخير1= ignored (help); Unknown parameter |الناشر= ignored (help); Unknown parameter |المسار= ignored (help); Missing or empty |title= (help)
Unknown parameter |التاريخ= ignored (help); Unknown parameter |العنوان= ignored (help); Unknown parameter |الأول1= ignored (help); Unknown parameter |الأخير1= ignored (help); Unknown parameter |الناشر= ignored (help); Missing or empty |title= (help)
Unknown parameter |التاريخ= ignored (help); Unknown parameter |الأول2= ignored (help); Unknown parameter |الأول1= ignored (help); Unknown parameter |الناشر= ignored (help); Unknown parameter |الأخير1= ignored (help); Unknown parameter |الأخير2= ignored (help); Unknown parameter |العنوان= ignored (help); Missing or empty |title= (help)
Unknown parameter |الأخير1= ignored (help); Unknown parameter |الناشر= ignored (help); Unknown parameter |التاريخ= ignored (help); Unknown parameter |العنوان= ignored (help); Unknown parameter |الأول1= ignored (help); Missing or empty |title= (help)
Unknown parameter |الأخير4= ignored (help); Unknown parameter |الأول3= ignored (help); Unknown parameter |التاريخ= ignored (help); Unknown parameter |العنوان= ignored (help); Unknown parameter |الأخير5= ignored (help); Unknown parameter |الأول4= ignored (help); Unknown parameter |الأخير3= ignored (help); Unknown parameter |الأول1= ignored (help); Unknown parameter |الناشر= ignored (help); Unknown parameter |الأول5= ignored (help); Unknown parameter |الأخير2= ignored (help); Unknown parameter |الأول2= ignored (help); Unknown parameter |الأخير1= ignored (help); Missing or empty |title= (help)
Unknown parameter |التاريخ= ignored (help); Unknown parameter |الأول2= ignored (help); Unknown parameter |الأول1= ignored (help); Unknown parameter |المسار= ignored (help); Unknown parameter |الأخير1= ignored (help); Unknown parameter |الأخير2= ignored (help); Unknown parameter |الناشر= ignored (help); Unknown parameter |العنوان= ignored (help); Missing or empty |title= (help)
Unknown parameter |التاريخ= ignored (help); Unknown parameter |العنوان= ignored (help); Unknown parameter |الأول1= ignored (help); Unknown parameter |الأخير1= ignored (help); Unknown parameter |الناشر= ignored (help); Unknown parameter |المسار= ignored (help); Unknown parameter |العمل= ignored (help); Missing or empty |title= (help)
Unknown parameter |التاريخ= ignored (help); Unknown parameter |العنوان= ignored (help); Unknown parameter |الأول1= ignored (help); Unknown parameter |الأخير1= ignored (help); Unknown parameter |الناشر= ignored (help); Missing or empty |title= (help)
Unknown parameter |التاريخ= ignored (help); Unknown parameter |الأول2= ignored (help); Unknown parameter |الأول1= ignored (help); Unknown parameter |المسار= ignored (help); Unknown parameter |الأخير1= ignored (help); Unknown parameter |الأخير2= ignored (help); Unknown parameter |الناشر= ignored (help); Unknown parameter |العنوان= ignored (help); Missing or empty |title= (help)
Unknown parameter |التاريخ= ignored (help); Unknown parameter |العنوان= ignored (help); Unknown parameter |الناشر= ignored (help); Unknown parameter |الأول= ignored (help); Unknown parameter |الأخير= ignored (help); Unknown parameter |المسار= ignored (help); Missing or empty |title= (help)
Unknown parameter |الأخير1= ignored (help); Unknown parameter |الناشر= ignored (help); Unknown parameter |التاريخ= ignored (help); Unknown parameter |العنوان= ignored (help); Unknown parameter |الأول1= ignored (help); Missing or empty |title= (help)
Unknown parameter |التاريخ= ignored (help); Unknown parameter |العنوان= ignored (help); Unknown parameter |الأول1= ignored (help); Unknown parameter |الأخير1= ignored (help); Unknown parameter |الصفحات= ignored (help); Unknown parameter |الناشر= ignored (help); Missing or empty |title= (help)CS1 maint: uses editors parameter (link)
Unknown parameter |الأخير1= ignored (help); Unknown parameter |الناشر= ignored (help); Unknown parameter |التاريخ= ignored (help); Unknown parameter |العنوان= ignored (help); Unknown parameter |الأول1= ignored (help); Missing or empty |title= (help)
Unknown parameter |الإصدار= ignored (help); Unknown parameter |الأول3= ignored (help); Unknown parameter |الأخير3= ignored (help); Unknown parameter |الأول2= ignored (help); Unknown parameter |الأول1= ignored (help); Unknown parameter |التاريخ= ignored (help); Unknown parameter |الأخير1= ignored (help); Unknown parameter |الأخير2= ignored (help); Unknown parameter |الناشر= ignored (help); Unknown parameter |العنوان= ignored (help); Missing or empty |title= (help)
Unknown parameter |الإصدار= ignored (help); Unknown parameter |التاريخ= ignored (help); Unknown parameter |العنوان= ignored (help); Unknown parameter |الأول1= ignored (help); Unknown parameter |الأخير1= ignored (help); Unknown parameter |الناشر= ignored (help); Missing or empty |title= (help)
Unknown parameter |التاريخ= ignored (help); Unknown parameter |العنوان= ignored (help); Unknown parameter |الأول1= ignored (help); Unknown parameter |المسار= ignored (help); Unknown parameter |الأخير1= ignored (help); Unknown parameter |الناشر= ignored (help); Missing or empty |title= (help)
Unknown parameter |الإصدار= ignored (help); Unknown parameter |التاريخ= ignored (help); Unknown parameter |العنوان= ignored (help); Unknown parameter |المسار= ignored (help); Unknown parameter |الأول= ignored (help); Unknown parameter |الأخير= ignored (help); Unknown parameter |الناشر= ignored (help); Missing or empty |title= (help)
Unknown parameter |التاريخ= ignored (help); Unknown parameter |الأول2= ignored (help); Unknown parameter |الأول1= ignored (help); Unknown parameter |العنوان= ignored (help); Unknown parameter |الأخير1= ignored (help); Unknown parameter |الصفحات= ignored (help); Unknown parameter |الناشر= ignored (help); Unknown parameter |الأخير2= ignored (help); Missing or empty |title= (help)
Unknown parameter |الأخير1= ignored (help); Unknown parameter |الناشر= ignored (help); Unknown parameter |التاريخ= ignored (help); Unknown parameter |العنوان= ignored (help); Unknown parameter |الأول1= ignored (help); Missing or empty |title= (help)
Unknown parameter |الأخير1= ignored (help); Unknown parameter |الناشر= ignored (help); Unknown parameter |التاريخ= ignored (help); Unknown parameter |العنوان= ignored (help); Unknown parameter |الأول1= ignored (help); Missing or empty |title= (help)
Unknown parameter |التاريخ= ignored (help); Unknown parameter |الأول2= ignored (help); Unknown parameter |الأول1= ignored (help); Unknown parameter |الأخير1= ignored (help); Unknown parameter |الأخير2= ignored (help); Unknown parameter |الناشر= ignored (help); Unknown parameter |العنوان= ignored (help); Missing or empty |title= (help)
تصنيف:الأرض
تصنيف:إسكاتولوجيا
تصنيف:تاريخ الأرض الجيولوجي
تصنيف:تكتونيات الصفائح
تصنيف:علوم المستقبل
| https://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%B3%D8%AA%D9%82%D8%A8%D9%84%20%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%B1%D8%B6 |
{
"plaintext_start_byte": [
1,
133,
678,
1900,
2667,
3441,
3713,
4256,
4818,
5218,
5797,
6147,
7095,
7334,
7973,
8131,
8529,
9294,
9961,
10403,
10629,
10857,
11347,
11874,
12197,
12569,
12973,
13583,
13749,
14135,
14369,
14932,
15983,
16292,
16590,
17110,
17725,
18260,
18659,
18838,
19073,
19750,
20139,
20667,
21356,
21712,
22612,
23314,
23691,
24615,
25229,
26167,
26711,
27202,
28029,
28416,
29250,
29649,
30129,
30717,
30952,
31649,
32306,
32705,
33236,
33509,
33951,
34371,
35431,
35766,
35982,
36567,
37105,
37847,
38487,
39012,
39472,
39795,
40199,
40433,
40674,
41143,
42016,
42357,
42790,
43111,
43620,
44507,
44915,
45719,
46173,
46498,
47089,
47600,
47829,
48138,
48468,
48949,
49232,
49611,
49952,
50412,
51153,
52035,
52509,
52735,
53379,
54012,
54478,
54772,
55089,
55415,
55676,
56114,
56501,
56613,
56998,
57392,
57881,
58197,
58444,
58785,
58968,
59537,
60037,
60825,
61201,
61592,
61963,
62324,
62944,
63752,
64003,
64303,
64472,
64675,
65051,
65342,
66114,
66745,
67469,
68282,
68738,
69054,
69305,
69787,
70315,
70790,
71603,
72043,
72507,
72911,
73270,
73436,
73908,
74784,
75180,
75477,
75963,
76471,
77331,
77819,
79222,
80110,
80822,
81697,
82310,
82867,
83405,
83582,
83731,
84003,
84595,
84775,
84901,
85622,
86059,
87112,
87604,
87904,
88537,
89062,
90342,
90848,
91466,
92164,
92606,
93239,
93840,
94696,
95053,
95433,
95741,
96211,
96976,
97893,
98891,
99452,
100083,
100470,
100946,
101288,
101775,
102174,
102950,
103789,
104297,
104672,
104860,
105139,
105408,
105888,
106408,
107095,
107503,
107826,
108473,
108802,
109030,
109401,
109647,
110002,
110177,
110618,
111015,
111700,
112059,
112262,
112417,
112597,
112803,
113101,
113464,
113562,
113703,
113830,
114091,
114265,
114414,
114562,
114702,
114792,
114910,
114990,
115266,
115530,
115762,
115995,
116241,
116485,
117138,
117811,
118842,
119090,
119578,
119707,
120304,
120902,
121493,
122099,
122707,
122982,
123316,
123949,
124425,
125187,
125600,
126155,
126653,
127414,
128046,
128724,
129105,
129980,
130438
],
"plaintext_end_byte": [
114,
661,
1879,
2666,
3440,
3712,
4255,
4817,
5176,
5796,
6146,
7085,
7333,
7972,
8130,
8512,
9293,
9926,
10402,
10628,
10856,
11340,
11873,
12196,
12552,
12940,
13581,
13748,
14134,
14368,
14931,
15982,
16258,
16589,
17055,
17724,
18259,
18608,
18837,
19072,
19730,
20138,
20666,
21322,
21711,
22611,
23313,
23669,
24596,
25197,
26149,
26703,
27201,
28028,
28414,
29249,
29648,
30097,
30716,
30951,
31598,
32305,
32704,
33205,
33508,
33950,
34370,
35430,
35734,
35981,
36566,
37104,
37846,
38486,
39004,
39441,
39794,
40198,
40432,
40673,
41142,
41943,
42356,
42789,
43110,
43619,
44506,
44914,
45718,
46172,
46478,
47088,
47562,
47828,
48137,
48467,
48940,
49231,
49610,
49951,
50367,
51152,
52034,
52508,
52733,
53345,
54011,
54444,
54771,
55088,
55414,
55675,
56080,
56500,
56612,
56997,
57391,
57880,
58196,
58443,
58752,
58967,
59501,
60001,
60824,
61200,
61591,
61962,
62323,
62943,
63751,
64002,
64302,
64471,
64642,
65014,
65341,
66113,
66744,
67432,
68281,
68737,
69053,
69239,
69786,
70314,
70788,
71567,
72042,
72506,
72910,
73269,
73435,
73878,
74783,
75179,
75476,
75915,
76470,
77330,
77818,
79221,
80077,
80821,
81696,
82294,
82863,
83404,
83581,
83730,
84002,
84594,
84774,
84857,
85621,
86058,
87082,
87603,
87903,
88514,
89061,
90341,
90847,
91465,
92136,
92605,
93238,
93839,
94695,
95052,
95432,
95689,
96182,
96975,
97875,
98890,
99451,
100043,
100469,
100945,
101287,
101774,
102173,
102918,
103788,
104296,
104671,
104859,
105138,
105369,
105867,
106407,
107094,
107502,
107806,
108472,
108801,
109010,
109373,
109646,
110001,
110176,
110617,
111014,
111681,
112058,
112261,
112416,
112596,
112802,
113100,
113463,
113561,
113702,
113829,
114090,
114264,
114413,
114561,
114701,
114791,
114909,
114989,
115265,
115529,
115761,
115994,
116240,
116448,
117137,
117810,
118821,
119089,
119577,
119688,
120278,
120901,
121467,
122078,
122706,
122981,
123302,
123948,
124424,
125186,
125583,
126140,
126629,
127396,
128045,
128723,
129087,
129958,
130421,
130535
]
} | Je,kulingana na bibilia Mungu aliumba nini siku ya kwanza? | Historia ya Wokovu | swahili | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
Kwa jina hilo Wakristo wanamaanisha ufafanuzi wa mpango wa kazi ya Mungu kwa wokovu wa binadamu kadiri ya Biblia.
Maana ya historia
Historia ni mfululizo wa habari za mambo yaliyotokea pamoja na sababu zake. Binadamu anaziandika ili kuelewa maisha yake, yaani ametokea wapi, amepata mafanikio gani na matatizo gani. Historia inatufundisha kuishi: kumbukumbu za mambo ya zamani (vita, uhuru, viongozi na mengineyo) zinatuwezesha kuendelea vizuri zaidi. Lakini ni muhimu zaidi kujua mambo makuu aliyoyatenda Mungu ili kutuokoa. Dini ya Uyahudi na ya Ukristo ni dini zinazotegemea historia kuliko maumbile: Mungu hatazamwi kama Muumba tu, bali zaidi kama Mwokozi.
Maana ya wokovu
Wokovu ni kazi ya Mungu kwa ajili yetu (1Tim 2:4; 2Tim 1:9-10). Sisi hatuwezi kujikomboa, lakini Mungu ana nguvu kuliko shetani na mabaya yote, naye anatuhurumia sisi maskini (Kol 1:13-14). Alifanya nini ili kutuokoa? Ndiyo historia ya wokovu. Wapo walioiandika katika Biblia ili tusadiki na kuishi upya (1Pet 1:10-12). Humo mtu hatazamwi kama nafsi ya peke yake tu, bali zaidi kama mtu wa taifa lake; hivyo Mungu anatangazwa kuwa hashughulikii wokovu wa mtu binafsi tu, bali wa mataifa mazima pia, kuanzia lile la Israeli. Aliyowatendea wao ni hasa kuwatoa utumwani Misri, kuwapa agano na masharti yake li awafanye taifa huru katika nchi bora. Waisraeli walijenga imani yao juu ya hayo mang’amuzi ya msingi ya wokovu kutoka kwa Mwenyezi Mungu, halafu wakajikumbusha kwamba alikuwa ameshawaahidia mababu wao baraka kama hizo. Hatimaye tu walitafakari juu ya asili ya watu na ya ulimwengu, wakaelewa kuwa Mungu aliweza kuwaokoa kwa sababu ndiye aliyeumba vyote: hakuna wa kushindana naye na wa kuzuia mpango wake kwa ajili ya watu. Kwa Wakristo tukio kuu lililo msingi wa imani ni ufufuko wa Yesu, aliyetoka kaburini mzima na mtukufu, wa kwanza kati ya umati, akaingia katika nchi ya walio hai kweli.
Imani kuhusu Biblia
Wakristo wanasadiki Biblia imeandikwa kwa uvuvio wa Roho Mtakatifu (2Pet 1.20-21; 2Tim 3:16): ndiyo sababu wanaiheshimu sana. Lakini habari zake hazifuati mpangilio wa tarehe. Wapo wataalamu waliozipanga kwa utaratibu huo unaotupendeza zaidi siku hizi: wamejitahidi kuelewa tarehe ya matukio na ya maandiko yote ili kuyapanga moja baada ya lingine kuanzia ya zamani za kale hadi maisha ya Yesu na ya Mitume wake. Lakini tukumbuke daima kwamba lengo la Biblia si kueleza sayansi, jiografia wala historia, bali ni kufundisha kwa ukweli njia ya wokovu. Taarifa nyingine zinategemea ujuzi wa mtu aliyeandika na mtindo alioutumia: sheria, taratibu za ibada, nasaba, ufafanuzi wa majina, maneno matakatifu ya mahali fulani, baraka, hadithi, simulizi, historia halisi n.k.
Sehemu kuu mbili za Biblia ni Agano la Kale na Agano Jipya (2Kor 3:10; Eb 8:13). La Kale limeandikwa kabla ya Yesu, Jipya baada yake. Hata hivyo Agano la Kale lina utabiri mwingi juu ya Yesu (Lk 24:27,44), na Agano Jipya linarudia na kufafanua habari nyingi za kale: hivyo tunatakiwa kusoma daima Agano la Kale kwa mwanga wa Agano Jipya, na kutafuta katika habari za kale mifano inayotusaidia kuelewa mambo ya Yesu na Kanisa (1Kor 10:11; Kol 2:17). Kwa kuwa ufunuo wa Mungu ulifanyika hatua kwa hatua hata ukakamilishwa na Yesu (Eb 1:1-2), hatuwezi kutegemea dondoo moja tu kuhusu jambo fulani, bali tuzingatie jambo hilo lilivyoozungumziwa tangu mwanzo hadi mwisho wa ufunuo. Tunahitaji kujua Biblia nzima ili kuelewa jinsi Mungu alivyo, alivyotuokoa na anavyotaka tuishi.
Vitabu vya Biblia ni 73: yaani 46 katika Agano la Kale na 27 katika Agano Jipya. Ndivyo vilivyokubaliwa na Kanisa Katoliki kuwa ni Neno la Mungu. Waprotestanti wengi wanakataa vitabu 7 vya Agano la Kale (pamoja na sehemu chache za vingine): hivyo Biblia yao inavyo 66 tu.
Mgawanyo wa vitabu hivyo si muhimu, mradi tusiongeze wala kupunguza neno. Kwa kawaida vinapangwa kwa kuzingatia vinaleta habari za namna gani. Hivyo katika Agano la Kale yanatofautishwa makundi manne: Torati (yaani sheria), vitabu vya historia ya Israeli, vitabu vya manabii (waliotumwa na Mungu ili kuwaonya na kuwafariji Waisraeli), na vitabu vya hekima (vyenye nyimbo, mashairi, mithali n.k.). Katika Agano Jipya tuna vitabu 5 vya historia (yaani Injili 4 na Matendo ya Mitume), barua 21 za Mitume na kitabu kimoja tu cha kinabii (Ufunuo).
Lugha asili ziko tatu, yaani Biblia imeandikwa sehemusehemu kwa Kiyahudi, Kiaramu (ndiyo lugha ya Yesu), na Kiyunani (yaani Kigiriki cha zamani). Ila Agano Jipya lote limeandikwa kwa Kiyunani ambacho zamani za Yesu kilikuwa lugha ya kimataifa. Kutoka lugha hizo wataalamu wanaendelea kutafsiri Biblia katika lugha yoyote ili Neno la Mungu liwaelee watu wote. Kati ya tafsiri zote, mbili za zamani zina sifa za pekee, yaani tafsiri ya LXX (kwa Kigiriki "Septuaginta", yaani sabini: ni Agano Kale kwa lugha ya Kiyunani), na ya Vulgata (Biblia nzima kwa Kilatini).
Maelezo ya Kanisa yanahitajika kwa sababu: kwanza mwenyewe sielewi maandiko hayo yameandikwa na nani, lini, wapi, kwa lengo lipi na katika mazingira ya namna gani. Hasa Roho Mtakatifu hakunipa Biblia peke yangu, bali ndani ya taifa lote la Mungu. Hivyo sina haki ya kuifafanua ninavyotaka. Wasio na elimu na msimamo wanapotosha Biblia na kupotea (2Pet 3:16).
Agano la Kale
Vitabu vitano vya Torati
Vitabu vya kwanza vya Biblia (Mwanzo, Kutoka, Mambo ya Walawi, Hesabu na Kumbukumbu la Torati) vinaunda kwa pamoja Torati (kwa Kiyahudi “fundisho”, yaani “sheria”). Mgawanyo wa kawaida wa Kiyahudi wa vitabu vya Biblia katika makundi matatu (Torati, Manabii na Maandishi) unaonyesha jinsi vitabu vitano vya kwanza vinavyotazamwa kuwa kitu kimoja, tena kiini cha Agano la Kale lote. Ajabu la Torati ni jinsi inavyounganisha mambo mbalimbali: ibada kwa Mungu pekee, ahadi zake, matakwa yake, uasi wa binadamu na ukombozi wa Kimungu, wito wa kujali mwanzo wa taifa la Mungu.
Humo tunakuta muhtasari wa historia kuanzia uumbaji wa ulimwengu hadi kifo cha Musa: historia ya asili (Mwa 1-11), kipindi cha mababu (Mwa 12-36), simulizi la Yosefu (Mwa 37-50), ukombozi toka Misri na safari kwenye Sinai (Kut 1-18), toleo la sheria mlimani huko (Kut 19 – Hes 10), safari hadi mabonde ya Moabu (Hes 10-36) na nyongeza (Kumb 1-34).
Zamani Musa alidhaniwa kuwa mwandishi wa vitabu hivyo vyote. Siku hizi wataalamu wamethibitisha kuwa ndiye asili ya kiini cha sheria za Israeli, lakini vitabu hivyo viliandikwa katika kipindi kirefu hadi mwaka 400 hivi K.K. Ndiyo sababu katika sheria za vitabu hivyo yanaonekana mabadiliko mbalimbali yaliyofanyika karne hadi karne, k.mf. kuhusu Pasaka na umoja wa hekalu. Waliohusika na uandishi ni watu wengi wa Israeli Kaskazini na Kusini. Hasa yameainishwa mapokeo manne tofauti: J (yaliyoandikwa katika karne X K.K. kwa kumuita Mungu YHWH), E (ya karne IX K.K. yanayomuita Elohim), D (yanayotawala Kumbukumbu ya Torati: ni ya karne VII K.K.) na P (yaani ya kikuhani kwa kuwa yanajali sana ibada: ni ya karne VI K.K.). Hayo ya mwisho yalitumika kama fremu ya mapokeo hayo yote ili kuunganisha Torati nzima katika karne V K.K. Hivyo Torati inatunza matukio ya msingi na imani ya taifa la Israeli jinsi ilivyozidi kukomaa baada ya Musa.
Uumbaji
Uumbaji unasimuliwa katika sura mbili za kwanza za Mwanzo. Kama vile sehemu mbalimbali za Biblia, kitabu hicho kilitungwa kwa kushona pamoja maandishi tofauti. Ndiyo sababu tunakuta masimulizi mawili juu ya Mungu kuumba ulimwengu na watu.
La kwanza (1:1-2:4a) linamchora Mungu akifanya kazi kama binadamu kwa siku sita halafu kustarehe. Aliumba kila kitu kwa Neno lake (Eb 11:3; ndiye Mwanae pekee: Yoh 1:1-18). Wengine wanaona humo hata kidokezo cha kwanza cha Roho Mtakatifu, aliye upendo wa Mungu, katika upepo uliovuma juu ya wingi wa maji. Mungu aliona kila alichokiumba ni chema tu, lakini alipoumba mtu katika jinsia mbili akaona ni mwema sana, ni bora kuliko vingine, akamweka kuvitawala kwa niaba yake. Mwanamume na mwanamke wana hadhi sawa kwa kuwa wote wawili ni sura na mfano wake, si upande wa mwili, bali hasa kwa roho yenye uwezo wa kuelewa na kupenda kwa hiari.
Muumba anataka watu washirikiane na kusaidiana, kilele cha uhusiano wowote kati yao ni ndoa inayowafanya kuwa mwili mmoja kama Kristo na Kanisa (Ef 5:31-32).
Simulizi linalofuata (Mwa 2:2b-25) ni la zamani zaidi, nalo pia lina mafundisho makuu juu ya Mungu na mtu, hasa kwamba huyo ndiye kiumbe bora anayeweza kushirikiana na Mungu tofauti na vingine. Hali yake asili ilikuwa ya kupendeza kabisa kwa usafi wa moyo na uhai usio na mwisho, naye alitakiwa akubali kazi za Mungu na kufuata maneno yake, bila ya kujiamulia nini jema, nini baya.
Dhambi ya asili
Mwa 3 inasimulia dhambi iliyo asili ya dhambi zote (Rom 5:12). Kwa njia hiyo tunaambiwa hali yetu mbaya haitokani na Mungu, bali na uasi wetu na wa wazee wetu (Hek 2:23-24). Pia tunafundishwa kukataa toka mwanzo vishawishi vyetu tukiamini maagizo yote ya Mungu yametolewa kwa upendo mkuu. Shetani ndiye aliyeanzisha kishawishi. Eva alipaswa asimsikilize. Kosa lake la kwanza ni kumjibu: hivyo shetani akamdanganya kwamba, eti Mungu ana kijicho, hataki watu walingane naye, ndiyo sababu aliwakataza (Yoh 8:44). Tukianza kuzingatia kishawishi tunakubali shaka juu ya wema wa Mungu kwetu katika kutuelekeza. Kwa namna hiyo walianguka watu wa kwanza waliokuwa watakatifu; kwa urahisi zaidi tutaanguka sisi wenye tabia mbaya kutokana na dhambi hiyo na nyingine nyingi.
Hata baada ya dhambi Mungu anamtafuta mtu kwa upendo, ila huyo kwa aibu anamkimbia, au akijisikia analaumiwa na dhamiri, basi anatafuta visingizio hata kumlaumu Mungu kana kwamba ndiye aliyesababisha. Kwa utakatifu wake Mungu hawezi kuvumilia maovu, na kwa haki yake anataka makosa yalipwe. Ndiyo sababu tunakuta matatizo maishani, kama vile uchungu wa uzazi, kuhusiana kwa mabavu, kupata riziki kwa shida, na hasa kufa: hayo yote ni matokeo ya dhambi. Pamoja na hayo Mungu hapendi mtu yeyote apotee (2Pet 3:9), hivyo toka mwanzo aliahidi kwamba mzawa wa Eva atamponda kichwa shetani. Ndiyo habari njema ya awali kuhusu wokovu ujao.
Watu walivyoishi baada ya dhambi
Baada ya dhambi ya asili watu walianza kuzaa. Mwa 4:1-16 inatuchorea picha ya Kaini na Abeli kama wazaliwa wa kwanza waliotofautiana kiadili (1Yoh 3:11-12). Toka mwanzo mwovu na mwadilifu waliishi pamoja, wa kwanza akimdhulumu wa pili hata kumuua bila ya kujali udugu. Ikisikitishwa kufikiria mzaliwa wa kwanza kuwa muuaji wa mdogo wake, inafurahisha kwamba wa kwanza kufa alikuwa mwema, kielelezo cha Yesu aliyeuawa bila ya kosa (Eb 12:24).
Toka mwanzo hao walimuabudu Mungu kwa njia ya dini, ibada na sadaka mbalimbali. Hata hivyo Mungu akakubali zile tu zilizotolewa kwa ukarimu (Eb 11:4). Tangu hapo Biblia inatuonyesha jinsi alivyopendelea wadogo kuliko wakubwa.
Kuhusu Kaini tunaonyeshwa ustawi wa dhambi ndani mwake na uongozi wa Mungu aliyemtaka ashinde dhambi bado mlangoni. Hata baada ya dhambi hiyo ambayo ni kubwa kiasi cha kumlilia Mungu alipe kisasi, yeye alizidi kumhifadhi Kaini.
Baadaye (Mwa 4:17-24) kukawa na maendeleo ya aina mbalimbali: ujenzi, ufundi, muziki, lakini hasa dhambi. Picha yake ni Lameki, mtu wa kwanza kuwa na mitara, mkatili kama nini. Ingawa hali ilikuwa ya kukatisha tamaa, kwa baraka ya Mungu watu wakazidi kuzaa na kati ya watoto wao wakapatikana waadilifu kama Henoko aliyestahili kutwaliwa na Mungu. Hata hivyo ongezeko la dhambi likasababisha maisha ya binadamu yafupike (Mwa 6:3) kwa kuwa ni kusogea mbali na Mungu, chemchemi ya uhai.
Nuhu
Mwa 6:5-9:17 inatufundisha kwamba Mungu anachukizwa na dhambi, hivyo anataka kuondoa maovu duniani ili nchi impendeze kama alivyokusudia alipoiumba. Kwa ajili hiyo zamani za Nuhu alileta maji yafunike dunia na kuzamisha waovu. Lakini alisalimisha waadilifu katika safina kubwa ya kutosha, halafu akafunga nao agano thabiti (Eb 11:7). Hasa maji yanayokusudiwa kutakasa dunia yote ni yale ya ubatizo (1Pet 3:17-22), na safina ambayo iokoe watu ni Kanisa, ambalo ni la lazima kwa wokovu kama vile ubatizo unaotuingiza ndani yake.
Uso wa nchi ulipokwishatakaswa na maji njiwa akarukaruka akachuma tawi la mzeituni unaozaa matunda ya kutengenezea mafuta. Njiwa akaonekana tena juu ya maji siku ya ubatizo wa Yesu ambapo alipakwa Roho Mtakatifu na kuyatia maji nguvu ya kutakasa watu (Mk 1:9-11; Tito 3:3-7). Maji na mafuta ndiyo mwanzo mpya kwa binadamu.
Mara alipotoka safinani Nuhu alimtolea Mungu sadaka iliyompendeza hata akaahidi hataangamiza tena binadamu kila anapostahili. Sadaka hiyo ni mfano wa ile ya Yesu msalabani, inayoadhimishwa katika ekaristi, ikituondolea adhabu nyingi na kutuletea huruma ya Mungu, yaani nafasi na neema ya kutubu (Tito 2:11-14). Hatimaye kutakuwa na hukumu (Math 24:37-41).
Mnara wa Babeli
Mwa 11:1-9 inatufundisha kwamba kiburi na dhambi kwa jumla vinatenganisha watu wasiweze kuelewana wala kuishi pamoja. Kinyume chake katika Agano Jipya tunasikia kwamba siku ya Pentekoste Roho Mtakatifu, aliye upendo wa Mungu, aliunganisha tena watu wa makabila mbalimbali katika kutangaza sifa zake (Mdo 2:5-12). Palipo na upendo, tofauti za lugha na utamaduni si shida.
Abrahamu (1900-1800 hivi K.K.)
Mtu huyo, aliyezaliwa Mesopotamia (Iraq) baada ya watu kubuni uandishi, ndiye mwanzo wa taifa teule la Mungu na baba wa waamini wote. Aliishi kwa kuhamahama pamoja na mifugo yake: akipitia Syria alifikia nchi ya Kanaani aliyoahidiwa na Mwenyezi Mungu akashukia Misri kwa muda (Mwa 12). Lakini safari yake muhimu zaidi ni ile ya imani, kwa kuwa Abrahamu aliongozwa na Mungu siku kwa siku, katika mazuri na magumu, akisadiki ahadi zake za ajabu (Eb 11:8-19). Mchungaji huyo alikubali Mungu amchunge maisha yake yote, akamfuata bila ya wasiwasi, akituachia mfano bora wa kumshika mkono Mungu daima bila ya hofu.
Hasa Mungu alimuahidia uzao mkubwa kama nyota za mbinguni, naye akaamini ingawa alikuwa hajapata hata mtoto mmoja: ndiyo imani iliyompendeza sana Mungu (Mwa 15:1-6).
Mwa 18 inamchora kama mtu mkarimu sana kwa wageni, rafiki wa Mungu anayestahili kuambiwa yote, mwenye huruma, busara na unyenyekevu katika sala. Wageni wake watatu ambao ni kama mtu mmoja tu wanadokeza Utatu Mtakatifu. Mungu alimdai Abrahamu asadiki kwamba anaweza yote kama atakavyomdai Bikira Maria (Lk 1:17), naye alidumu kumuomba awahurumie waovu kwa ajili ya waadilifu (Yak 5:16).
Mwa 19 inatuchorea uovu wa watu ambao huko Sodoma ulizidi hata kumdai Mungu alipe kisasi. Lakini kati yao mwadilifu akaokolewa, isipokuwa mke wake akaja kuadhibiwa kwa sababu aliangalia nyuma kinyume cha agizo la Bwana (Lk 17:28-33).
Mwa 21:1-21 inatusimulia jinsi Mungu alivyotimiza ahadi yake kwa kumjalia Sara amzalie Abrahamu mtoto Isaka katika uzee na utasa. Isaka ni mtoto wa imani, si wa mwili, naye ni huru, tofauti na Ishmaeli mtoto wa mtumwa ambaye hastahili kurithi pamoja na mdogo wake. Isaka, baba wa Israeli alipata baraka kuu, naye ni mfano wa watu wa Agano Jipya. Ishmaeli, baba wa Waarabu alibarikiwa pia kwa ajili ya baba yake, naye ni mfano wa Agano la Kale ambapo watu wanategemea mambo ya kimwili (kutahiriwa, kunawa, kubagua vyakula n.k.) na hivyo ni watumwa (Gal 4:21-5:1).
Mwa 22:1-19 inatuletea habari ya kusisimua kuhusu sadaka ambayo Mungu alimdai Abrahamu, yaani kumchinja Isaka. Ni kimoja kati ya vilele vya imani ya binadamu, imani inayoonyeshwa kwa matendo ya utiifu (Yak 2:21-22). Abrahamu hakusita kumrudishia Mungu kile alichopewa, akaondoka alfajiri akasafiri mpaka mahali alipoambiwa (Wayahudi wanaamini mlima huo ndipo walipojenga hekalu la Yerusalemu). Kwa niaba ya waamini wote Abrahamu alikuwa tayari kumchinjia Mungu mwanae pekee ampendaye. Lakini atakayemtoa kweli Mwana pekee ni Mungu Baba (Yoh 3:16). Mwanae ndiye mwanakondoo aliyeuliziwa na Isaka na ambaye Mungu akajipatia juu ya mlima Kalivari alioupanda huku amejitwika sio kuni bali mti wa msalaba. Abrahamu aliamini uwezo wa Mungu juu ya mauti na hasa uaminifu wake kwa ahadi alizompa: kwa hiyo akarudishiwa mwana hai kama mfano wa ufufuko, na katika yeye, yaani katika mzawa wake, watu wote wakabarikiwa. Maisha ya imani yanadai daima sadaka, hasa ya mambo yanayopendwa zaidi (Rom 12:1-2): ndiyo njia ya kujaliwa baraka zinazopita ubinadamu wetu.
Mwa 24 inasimulia kirefu jinsi Abrahamu kabla hajafa alivyomfanyia mpango wa ndoa Isaka kufuatana na mila zao, ila alikataza kabisa asirudi kwao, bali kwa vyovyote abaki katika nchi ile aliyoahidiwa na Mungu. Hivyo imani izidi kuongoza uzao wake kama ilivyomuongoza mwenyewe.
Watoto wa Isaka: Esau na Yakobo
Kadiri ya Mwa 25:19-34, Rebeka alimzalia Isaka watoto pacha wenye sura na silika tofauti, Esau na Yakobo. Wa kwanza analaumiwa hasa kwa kupuuzia baraka ya Mungu iliyokuwa haki ya kifunguamimba: kwa sahani ya dengu alikubali kukosa neema zile zote alizojitwalia Yakobo kwa imani yake (Eb 12:16-17).
Mwa 27 inasimulia jinsi Yakobo, akifundishwa na mama yake, alivyoweza kubarikiwa na baba. Ingawa uongo wake haukubaliki (Hos 12:3-5), Mungu alithibitisha baraka ya Isaka kadiri ya desturi yake ya kumpendelea mdogo: hivyo Yakobo, aliyekimbia nchi yake ana fimbo tu, alirudi miaka ishirini baadaye ana wake 4, watoto 11 na mifugo wengi ajabu (Mwa 32). Kabla hajaingia nchi yake Mungu alishindana naye usiku kucha akalazimika kumbariki na kumtajia jina jipya, Israeli.
Yosefu na ndugu zake kushukia Misri (1700 hivi K.K.)
Kama kawaida ya mitara, kulikuwa na upendeleo na wivu kati ya watoto wa Yakobo. Hasa Yosefu alichukiwa na kaka zake wote, ingawa alikuwa mnyofu hata kuwasimulia ndoto zake za ajabu (Mwa 37:2-11). Kijicho na chuki vilifikia hatua ya kuwafanya watamani kumuua. Walipopata nafasi walifanya njama, ingawa si wote. Mwisho uamuzi ukawa kumuacha hai lakini kumuuza kama mtumwa kwa wafanyabiashara walioelekea Misri (Mwa 37:12-36). Lakini katika maovu ya binadamu Mungu akazidi kushughulikia taifa lake teule. Hivyo Yosefu akawa mfano wa Yesu ambaye alichukiwa bure tu akauawa msalabani kwa wokovu wa wadogo zake wakosefu.
Mwa 39 inaonyesha jinsi Yosefu alivyozidi kumtiii Mungu na kukwepa dhambi. Hivyo baada ya majaribu mbalimbali akatukuzwa kuwa liwali wa Farao kwa nchi yote, hasa kwa usimamizi wa akiba ya chakula (Mwa 41:1-49) kwa ajili ya miaka saba ya njaa aliyotabiri. Kadiri ya mpango wa Mungu njaa hiyo ikawalazimisha kaka zake waje kumuinamia, naye hakulipa kisasi; halafu, kama vile alivyotafsiri ndoto mbalimbali, aliwafafanulia maana ya matukio ya maisha yao katika mpango wa Mungu: kwamba ndiye aliyemtuma Misri kusudi awaokoe (Mwa 45:1-15).
Mwa 46:1-7 inasimulia Yakobo na wazawa wake wote, jumla wanaume 70, walivyohamia Misri. Lakini hawakusahau nchi waliyoahidiwa na Mungu: ndiyo sababu Yakobo na Yosefu walidai waapiwe kuwa watakuja kuzikwa kwao (Mwa 49:29-50:26). Kabla ya kufa Yakobo aliwabariki watoto wake 12 na kwa namna ya pekee Yuda ambaye atatawala moja kwa moja (Mwa 49:8-12).
Utumwa wa Misri na wito wa Musa (1250 hivi K.K.)
Wanaisraeli waliishi Misri kama wageni tu zaidi ya miaka mia nne (Mdo 7:6-16) wakiongezeka kiasi cha kuwatisha wenyeji wao: ndiyo sababu wakaanza kudhulumiwa mwaka 1300 hivi K.K.
Hasa katika kuwakomboa utumwani, Mungu alijionyesha mtetezi wa haki za maskini. Pamoja na kushurutishwa kufanya kazi wasioipenda, ilitolewa amri ya kuua watoto wao wote wa kiume: lakini mpango huo haukutekelezwa sawasawa (Kut 1:7-22).
Mmoja kati ya watoto waliookolewa katika hatari hiyo ni Musa, wa kabila la Lawi (Kut 2:1-10; Eb 11:23; Mdo 7:17-22). Kisha kukimbia Misri Musa akaoa Mmidiani (Kut 2:11-22; Eb 11:24-27; Mdo 7:23-29): alipokuwa anachunga mifugo ya mkwewe kwenye mlima Sinai akaitwa na Mungu kutoka ndani ya kichaka kinachowaka moto kisiteketee. Mungu alimchagua ingawa ana kigugumizi yaani anaonekana hafai kushindana na Farao. Mungu akasisitiza aende mwenyewe, naye atatumia uwezo wake wa Kimungu kumlazimisha Farao. Kadiri Musa alivyoomba, Mungu alimfunulia jina lake takatifu YHWH ambalo linaeleweka kiasi tu, kama vile fumbo la Mungu mwenyewe (Kut 2:23-3:20; Mdo 7:30-35).
Mapigo ya Wamisri
Mungu alipomtuma Musa kwa Farao alijua tayari huyo atakataa kuwaruhusu Waisraeli waende zao, mpaka aone mapigo yake kwa Wamisri. Kwa kuwa ulihitajika muda kuleta ukombozi, iliwabidi Waisraeli wawe na imani na subira hadi ahadi za Mungu zitimie. Lakini binadamu hatupendi kungojea ukombozi: hivyo Waisraeli wakaanza kunung’unika (Kut 5:1-6:1). Hata hivyo Mungu akaendelea na mpango wake.
Maajabu aliyoyatenda huwa yanatokea Misri lakini si yote kwa wakati mmoja wala si kwa kiasi kile alichosababisha Musa kwa fimbo yake (Kut 6:28-7:7). Tuna orodha mbalimbali za mapigo hayo, lakini kwa kawaida yanahesabiwa kumi: maji ya mto Naili kuwa mekundu kama damu, vyura kujaa nchi, chawa, nzi, tauni, majipu, mvua ya mawe, nzige, giza na hatimaye kifo cha wazaliwa wa kwanza wa kiume wa watu na wa wanyama. Adhabu hizo ziliwapata Wamisri, lakini si Waisraeli: hivyo ilikuwa wazi kuwa Mungu anabagua watu wake na watu waovu.
Katika pigo la kumi Waisraeli waliopolewa kwa kuipaka milango yao damu ya mwanakondoo (Kut 11:1-10; Mdo 7:36-37; Eb 11:28). Hivyo Mungu aliwaandaa watu kupokea imani kwa Yesu Kristo, Mwanakondoo wa kweli na Mkombozi wa waliokuwa watumwa wa dhambi, shetani na kifo (Yoh 19:36; 1Kor 5:7; 1Pet 1:18-20). Hiyo ni wazi katika ibada iliyoagizwa ifanyike kila mwaka (Kut 12:1-14), yaani Waisraeli wale nyama ya mwanakondoo dume asiye na hila, pamoja na mkate usiotiwa chachu na mboga ya majani machungu. Yesu akaifanya ibada hiyo iwe ibada kuu ya agano jipya la milele, akiagiza tuifanye kwa ukumbusho wake, si tena kwa ukumbusho wa kutoka Misri (1Kor 11:23-26).
Safari ya kuendea Nchi ya ahadi
Kut 12:29-42 inasimulia Waisraeli wote walivyokimbia Misri pamoja na mifugo yao waliposikia mayowe kutoka nyumba za majirani wao wote. Katika safari yao wakaongozwa na Mungu kwa sura ya wingu mchana na ya moto usiku (Kut 13:17-22; Yoh 8:12): hivyo Mungu alionyesha wazi kuwa hawaachi hata kidogo bali anawashughulikia kwa namna tofauti kadiri ya mahitaji.
Kut 14:5-31 inasimulia jinsi Wamisri, kisha kuwalilia wafu wao, walivyoanza kuwatafuta Waisraeli kwa farasi na magari wakawakuta karibu na bahari ya Shamu. Lakini Waisraeli walivuka bahari kama kwamba ni nchi kavu, kwa kuwa maji yamegawanyika. Kumbe Wamisri wakazama kwa kuwa maji yamerudi mahali pake (Eb 11:29). Asubuhi Waisraeli wakaona maiti za Wamisri wote zikielea wakamshangilia Mungu aliyewaokoa (Kut 15:1-21 inatuletea wimbo ambao maneno yake ni kati ya yale ya kale zaidi katika Biblia). Hivyo Mungu aliwaokoa tena watu wake katika maji, na huu pia ni mfano wa ubatizo ambao unaadhimishwa hasa usiku wa Pasaka. Hata katika hatari ya kukandamizwa Mungu alidai Waisraeli watulie kwa imani ya kuwa ushindi ni wake tu. Tena walitakiwa wasiyasahau kamwe mang’amuzi hayo, kwa kuwa ndiyo msingi wa imani ya dini yao. Sisi vilevile tunatakiwa kukumbuka daima ubatizo wetu ambapo Mungu ametuokoa.
Baada ya ushindi wa Pasaka safari ikaendelea mpaka kufikia nchi aliyoahidi Mungu, ila Waisraeli wakaja kusahau uweza wake na kumlalamikia kipumbavu hata kumchosha. 1Kor 10:1-11 inatuonya tusifanye vile. Kama kawaida malalamiko ya kwanza yalihusu kula na kunywa (Kut 15:22-17:7). Mungu aliwakubalia kwa kuwateremshia kwale halafu mana: hasa chakula hicho kiliwashangaza Waisraeli wakazidi kukikumbuka hata wakamdai Yesu awapatie tena kama kweli ndiye Musa mpya. Yesu akawajibu kuwa mwenyewe ndiye chakula cha uzima kutoka mbinguni kinachotulisha safarini hapa (Yoh 6:22-59). Vilevile kuhusu maji, Mungu aliyatokeza katika mwamba huko Masa au Meriba, lakini alichukizwa sana na matendo yao (Eb 3:15-19).
Shida nyingine ya kawaida kwa makabila ya wahamaji ni kupigana vita. Waisraeli walilazimika kufanya hivyo na Waamaleki, wakapata ushindi si kwa nguvu zao, ila kutokana na sala ya Musa, mwombezi wao (Kut 17:8-16). Sisi taifa la Mungu tunatakiwa tutegemee sala kuliko uhodari wetu, na daima tuwe na watu wenye kumuinulia Mungu mikono yao kama Musa jangwani.
Agano la Mlima Sinai
Walipofikia mlima huo wa kutisha, Mungu alimuita Musa aupande ili aseme naye, huku wengine wakibaki chini. Hapo akampa Musa masharti ya agano lake na Waisraeli (Kut 19). Akiwa Muumba na hasa Mkombozi wao alidai waishi kitakatifu kwa kushika amri kumi, ambazo tatu zinahusu heshima kwake na saba uhusiano na watu wengine (Kut 20:2-17). Ndiyo mawe mawili ambayo Musa alipewa halafu Yesu akayakamilisha katika amri kuu ya upendo kwa Mungu na kwa jirani (Mk 12:28-34). Amri hizo zinaweza kujulikana na kukubaliwa na mtu yeyote mwenye mapenzi mema, lakini Mungu alipenda kutusaidia tujue kwa urahisi na hakika zaidi tufanye nini ili kumpendeza, tuwe watu wake naye awe Mungu wetu kwelikweli. Agano hilo upande wa Mungu ni imara kwa kuwa yeye ni mwaminifu kabisa, shida iko upande wetu tulio geugeu, tukiahidi tusitekeleze. Ndiyo sababu likahitajika agano lingine lililofungishwa na Yesu Kristo (2Tim 2:11-13).
Ndama ya dhahabu
Kut 32 inasimulia uasi wa Waisraeli ulivyofikia kilele chake walipojitengenezea mungu wa dhahabu mwenye sura ya fahali (Biblia kwa dharau inasema “ndama” na “mla nyasi”). Hata Haruni, kaka yake Musa, alikubali kufuata matakwa yao huku mdogo wake akichelewa mlimani (Mdo 7:38-42). Musa akambembeleza Mungu asiwaangamize watu wake, hivyo akawa mfano bora wa mwombezi, kwa kuwa hakujali ahadi ya Mungu ya kumfanya chanzo cha taifa lingine kubwa. Kazi hiyo ni hasa ya Bwana Yesu ambaye aliwatetea watu wake kwa kumwaga damu yake, na anazidi kuwaombea kwa Baba yake (Eb 7:25-27).
Mungu kujifunua tena kwa Musa
Kut 33:18-34:9 inasimulia jinsi Mungu alivyokubali kiasi ombi la Musa la kumuonyesha utukufu wake; badala ya kumuonyesha uso wake (Yoh 1:18) alijifunua kwake kwa kulitangaza na kulifafanua jina lake: YHWH ni mwingi wa rehema na uaminifu, anawaonea wivu watu wake, yaani hawezi kukubali waabudu miungu mingine kwa hasara yao. Ndiyo sababu alipoagana nao kwa kuandika tena amri zake kumi katika mawe, pamoja na kuahidi kuwafukuza wenyeji wa nchi takatifu ili kuwapatia nafasi Waisraeli, aliwaagiza wasichanganyikane nao wasije wakavutwa katika Upagani. Hasa alikataza ndoa za mseto ili kulinda usafi wa imani. Kwa namna ya pekee Kristo analipenda na kulionea wivu Kanisa lake analolitaka bikira safi katika imani na maadili (2Kor 11:2; Ef 5:25-27): hivyo tunaposhirikiana na watu wengine tuwe macho tusifuate mawazo, maneno na matendo yao, bali tushuhudie imani na upendo kwa maisha yetu tofauti na ya kwao (Yoh 17:15-17).
Mambo ya Walawi
Kitabu hicho cha tatu kimejaa hasa sheria za ibada zenye kulenga utakatifu wa makuhani na wa sadaka. Watu wa kabila la Lawi tu ndio walioruhusiwa kushughulikia ibada, tena kati yao ukoo wa Haruni tu ndio makuhani kamili. Kutokana na kazi hiyo Walawi hawakupewa sehemu ya nchi takatifu, ila Mungu mwenyewe ndiye fungu lao. Lakini taifa lote lilitakiwa liwe takatifu kutokana na uhusiano wake na Mungu (Law 19:1). Polepole maana ya utakatifu huo ilizidi kueleweka si kukwepa unajisi wa kiibada tu, bali unategemea hasa mwenendo mwadilifu.
Hesabu
Kitabu cha nne kinaitwa hivyo kwa sababu kinaleta hesabu mbalimbali, hasa ya idadi ya Waisraeli: wanaume wa kuweza kwenda vitani walikuwa 603,500 (mbali na Walawi waliohesabiwa peke yao: wanaume 22,000 wakiwa pamoja na watoto wa kiume); ukiongeza wanawake na watoto mpaka umri wa miaka ishirini, basi jumla yao iliweza kufikia watu milioni tatu, ingawa si lazima kuamini idadi hiyo ni sahihi (pengine namba hizo hazilingani katika makala kwa kuwa ilikuwa rahisi kukosea wakati wa kunakili).
Uzito wa kazi ya kuwaongoza watu wengi hivyo wanaonung’unika kila mara ulimchosha Musa hata akamuomba Mungu tena ampunguzie mzigo au amuue kabisa (Hes 11:1-30). Musa alieleza shida yake kama rafiki kwa mwenzake, kwa unyofu uleule wa watu wengine wa Mungu katika Biblia. Mungu akamkubalia akawashirikisha watu sabini roho yake kwa ajili ya uongozi katika ngazi mbalimbali. Huo pia ni mfano wa Agano Jipya, ambapo askofu hawezi kuchunga waamini peke yake, bali anahitaji msaada wa viongozi wa daraja za chini, yaani mapadri na mashemasi (Mdo 6:1-6). Katika nafasi hiyo Musa alimueleza Yoshua kwamba hawaonei kijicho kwa kupewa karama, tena angependa kama Waisraeli wote wangekuwa manabii. Hamu hiyo ikatimia siku ya Pentekoste: katika Kanisa wote wanapewa Roho Mtakatifu na kuwa manabii, hata wanawake na watoto (Mdo 2:16-18).
Kinyume chake Hes 12 inasimulia kijicho kilivyowafanya dada na kaka wa Musa wamseme wakijidai nao pia ni manabii. Lakini Mungu akawaeleza kuna namna mbalimbali za unabii, na Musa ni wa pekee. Kisha akatoa adhabu ambayo ikaondolewa kwa maombezi ya Musa tu: ndiyo sababu anasifiwa kwa upole wake. Kijicho kitasumbua daima taifa la Mungu, hata katika Agano Jipya (1Kor 12:1-31; 14:37-38).
Waisraeli walipofikia mipakani mwa nchi takatifu walituma wapelelezi ili waivamie, nao waliporudi walisimulia uzuri wake, lakini pia walitisha kwa kuzidisha habari za wananchi na miji yao (Hes 13). Hapo Waisraeli wakaanza kunung’unika usiku kucha (Hes 14) wakapanga kuwaua kwa mawe Kalebu na Yoshua waliotaka kuivamia nchi bila ya hofu kwa jina la Bwana. Lakini Mungu akaonyesha utukufu wake na kutisha ataleta tauni ili kuwaangamiza wote kwa ukaidi wao. Kwa maombezi ya Musa, akakubali kuwahurumia lakini akaamua warudi jangwani na kuzungukazunguka huko mpaka wafe wote; ila watoto wao pamoja na Kalebu na Yoshua ndio watakaoingia nchi takatifu kuimiliki. Maana ya kiroho ni kwamba hatutakiwi kuzitia shaka ahadi za Mungu; hata zikionekana ngumu kupatikana, ni lazima tuwe na moyo mkuu na imani hata tukabili vipingamizi vyovyote.
Kinyume chake, Waisraeli walipoamua kuivamia nchi kwa kusikitikia adhabu waliyopewa wakashindwa kabisa, maana ni lazima tumtii Mungu kwa wakati wake. Pia kughairi kutokana na matatizo kunaweza kukatusukuma tutende namna ambayo haimpendezi tena; ni lazima tuchukue majukumu ya matendo yetu na kukubali adhabu au matatizo tuliyojitakia:majuto hayo yanafaa kwa kuonyesha utiifu kwa Mungu (Zab 119:71).
Manung’uniko ya Waisraeli katika safari yao jangwani yakawaletea adhabu nyingine, mojawapo ile ya kugongwa na nyoka wengi wenye sumu kali. Lakini walipoomba msamaha, Mungu akamuagiza Musa atengeneze nyoka wa shaba na kumuinua juu ya mti ili mtu aliyeumwa akimtazama tu apate kupona (Hes 21:4-9). Ufafanuzi wa tukio hilo ulitolewa na Yesu mwenyewe: ndiye aliyeinuliwa juu ya mti wa msalaba ili watakaomtazama kwa imani wapate kuishi (Yoh 3:14-15).
Kumbukumbu la Torati (Sheria)
Kitabu hicho cha mwisho cha Torati kiliandikwa kama miaka 600 baada ya Musa, ingawa kina namna ya hotuba tano alizoweza kuwatolea Waisraeli kabla hajafa. Kinapitia upya matukio ya wokovu ya wakati wa Musa kikifaidika na ujumbe wa manabii, hasa Hosea. Kwa msingi huo, kitabu hiki kinasisitiza sana upendo kwa Mungu, uaminifu kwa agano la mlima Sinai pamoja na tuzo na adhabu zitakazotolewa kufuatana na matendo ya Waisraeli.
Katika maneno yake yote ya kitabu hiki, maarufu ni hasa yale ya 6:4-9 ambayo Mwisraeli yeyote anayakariri kila siku katika sala na kuyashika pengine neno kwa neno.
Maneno mengine muhimu sana yapo 26:5-10: ni kama kanuni ya imani ambayo Mwisraeli alikuwa anaiungama mbele ya Mungu wakati wa kumtolea malimbuko ya ardhi. Hivyo alikuwa akikiri amepewa yote na Bwana, halafu akaweza kuyafurahia mavuno.
Baada ya hotuba hizo, Kumb 31:1-8 inasimulia jinsi Musa alivyomuachia Yoshua uongozi wa Waisraeli wote kwa kumwekea mikono (Hes 27:12-23). Musa alifikia mpakani mwa nchi takatifu asikubaliwe kuiingia kama adhabu ya makosa yake, ila alionyeshwa yote kutoka mlimani (Kumb 32:48-52) halafu akafariki (Kumb 34). Kazi aliyopangiwa iliishia huko, mwingine akampokea na kuendeleza ukombozi wa Kimungu. Binadamu wote ni vyombo tu vinavyotumika kwa muda fulani, halafu vinaweza kuachwa. Kumbe Mungu ndiye mtendaji mwenyewe ambaye hasinzii wala halali, bali anazidi kuwashughulikia watu wake. Kwa imani hiyo tuwe daima tayari kuwaachia wengine nafasi yetu.
Vitabu vinavyofuata Kumbukumbu la Torati (Sheria)
Vitabu vinavyofuata katika Biblia ya Kiebrania (Yoshua, Waamuzi, Samweli na Wafalme) vinataka kuthibitisha kwamba kweli ikawa kama hiki kinavyosema: Waisraeli walipofuata agano (wakati wa Yoshua) waliteka nchi ya ahadi na kuifurahia, lakini walipozidi kuasi (wakati wa Waamuzi, Samweli na Wafalme) walikuja kunyang’anywa nchi ile yote, kwanza sehemu nzuri zaidi (kaskazini), halafu ile hafifu zaidi (kusini). Hapo Waisraeli wote wakajikuta tena utumwani katika nchi ya kigeni kama kabla ya Musa, wakikosa hata sanduku la agano, lililopotea wakati wa maangamizi ya Yerusalemu na hekalu lake, baada ya wao kufikia hatua ya kula watoto wao kutokana na njaa.
Vitabu hivyo vilikamilishwa wakati wa kukaa uhamishoni Babeli, vikiwa jibu la swali kuu lililowakwaza huko: je, Mungu wetu ameshindwa? Waandishi walichagua matukio mbalimbali ya historia baada ya Yoshua ili kuthibitisha kuwa aliyeshindwa ni Israeli, si Mungu. Historia hiyo inaonyesha mfululizo wa maasi hata baada ya Mungu kutuma waamuzi na manabii wake ili kuwaonya Waisraeli na kuwaelekeza upya.
Lengo la waandishi halikuwa kutunza kumbukumbu za mambo yote kwa usahihi na ukamilifu, bali kuelekeza njia ya kupata wokovu hata baada ya Israeli kuonekana imekoma moja kwa moja. Kama vile Biblia nzima, vitabu hivyo vinalenga wokovu wetu, vikihakikisha kuwa Mungu anaweza kuleta mwanzo mpya hata hali ikiwa mbaya namna gani. Ndiyo sababu habari ya mwisho kabisa ni ya kuleta tumaini: kwamba mfalme Yekonia alitolewa gerezani (alipokaa miaka 37) na kufanywa mgeni wa kudumu mezani pa mfalme wa Babeli.
Yoshua (1210-1200 hivi K.K.)
Kitabu cha sita cha Biblia kinatupasha habari za uvamizi wa nchi takatifu ambao Waisraeli waliufanya chini ya Yoshua, ambaye ni mfano wa Yesu (hata jina lao kwa Kiyahudi ni moja, linalotafsiriwa “Mungu anaokoa”): ndiye aliyewaingiza watu katika nchi ya ahadi, si Musa.
Mara baada ya kushika uongozi, Yoshua alituma wapelelezi nchini; huko Yeriko, mji wa zamani kuliko yote ya dunia, walisaidiwa na Rahabu, kahaba aliyeamini kuwa ushindi utakuwa wa Mungu wa Israeli (Yos 2): kwa hiyo akaokolewa pamoja na ndugu zake, tena akajaliwa kuwa bibi wa babu wa mfalme Daudi, hata akatajwa na Injili kama bibi wa Yesu Kristo (Math 1:5-6), halafu akachukuliwa kama mfano wa imani (Eb 11:31) na wa matendo mema (Yak 2:25).
Yoshua aliwavusha Waisraeli pakavu kati ya mto Yordani (Yos 3-4) na hivyo akawaingiza katika nchi takatifu. Hapo ikawabidi kwanza wafunge tena agano na Mungu kwa kutahiriwa wanaume wote na kwa kuadhimisha Pasaka ambapo kwa mara ya kwanza walikula mazao ya nchi hiyo waliyoahidiwa: ndio mwisho wa mana na wa kipindi cha jangwani (Yos 5:1-12). Hata sisi tutaacha kula mkate toka mbinguni tutakapoingia pale tulipoahidiwa.
Baada ya matendo hayo ya kidini Mungu alimtokea Yoshua kama amirijeshi wa Israeli ili kumhakikishia kwamba mwenyewe ataongoza mambo, hivyo Yoshua amtegemee akijisikia chombo chake tu (Yos 5:13-15). Ni rahisi kwa kila binadamu aliyeshika uongozi kujisikia mwenyewe na hivyo kuacha kumtegemea Mungu. Kumbe Yoshua kwa kupokea ujumbe huo akaweza kushinda watu wenye maboma, nguvu na silaha kali kuliko Waisraeli. Kwamba hiyo ni nguvu ya Mungu inaonekana wazi hasa katika simulizi la kuteka Yeriko (Yos 6:1-21): huko Waisraeli walifanya maandamano ya ibada mpaka kuta za mji zikaanguka. Vita vyetu vya kiroho na vya kitume vitegemee hasa sala.
Baada ya vita vingi Yoshua akayagawia makabila 12 ya Israeli nchi yote, ikiwa ni pamoja na sehemu zilizobaki chini ya wenyeji (Yos 12:1-13:14). Huko Shekemu aliwadai wote wachague kumtumikia YHWH au miungu mingine, akisisitiza ugumu wa kumtumikia sawasawa Mungu aliye mtakatifu na mwenye wivu kwa watu wake. Lakini wao walikubali kwa moyo wote kumtumikia Mungu tu, wakasimamisha jiwe kubwa kama kumbukumbu (Yos 24:1-28).
Kabla hajafa Yoshua akawaita Waisraeli wote ili kuwaimarisha katika imani na umoja kwa kuwakumbusha maajabu waliyotendewa na Mungu na kwa kuwahimiza wamuonyeshe shukrani (Yos 23). Kukumbuka ni jambo muhimu ili tuishi kwa imani bila ya kudanganywa na maisha yanayosahaulisha kwa urahisi mambo ya Kimungu.
Waamuzi (1200-1025 hivi K.K.)
Kitabu hiki kinaleta picha tofauti na kile cha Yoshua kuhusu hali ya nchi ya Kanaani baada ya uvamizi. Kinaonyesha kuwa Waisraeli hawakufukuza wenyeji wote, bali waliteka baadhi tu ya maeneo yao wakaishi jirani nao.
Baada ya makabila ya Waisraeli kugawana nchi, kila moja likaanza kujitegemea: lakini bila ya umoja hakuna nguvu upande wa dini wala wa siasa. Upande wa dini, Waisraeli wakaanza kuchanganyikana na wenyeji Wapagani na kufuata utamaduni wao uliostaarabika zaidi, wakiwaiga katika yote: kuishi katika nyumba ya kudumu, kulima n.k. hata wakaabudu miungu yao ya kiume na ya kike kwa ukahaba wa kidini na kwa kuitolea sadaka watoto wao ili kujivutia fadhili zao, hasa mvua. Kutokana na makosa hayo, Mungu akawaacha wapatwe na ukame, njaa na zaidi ya hayo wanyanyaswe na makabila mbalimbali.
Mara kwa mara Waisraeli wakamlilia yeye aliyewasikiliza walipokuwa wanaonewa Misri, naye akaitikia kwa kuwainulia mwanamume au mwanamke ambaye awashinde maadui na kuwarudishia amani (Amu 2:6-19). Watu wa namna hiyo wanaitwa “waamuzi”: maana ya neno hilo si wasomi wanaosikiliza kesi na kutoa hukumu kadiri ya sheria zilizotungwa na bunge la nchi, bali walikuwa “watawala” wakati wa amani baada ya kushinda vita vya ukombozi. Waliweza kuwa watu wa kila aina, hata wasiotarajiwa kabisa, kwa kuwa mkombozi wa kweli alikuwa Mungu tu.
Habari za waamuzi hao 12 haziwezi kupangwa kitarehe, kwa kuwa hazina dalili zinazotusaidia kujua ipi ilitangulia na ipi ilifuata. Waandishi wenyewe hawakujua mwaka wa matukio hayo, hivyo walikusanya kumbukumbu walizokuwanazo kama kwamba waamuzi walifuatana mmoja baada ya mwingine kuongoza Israeli. Ukweli ni kwamba waliweza kuongoza kwa wakati mmoja huyu huku na huyu huku, kwa kuwa kila mmoja alihusika na eneo fulani tu. Kwa kuwapanga mmoja baada ya mwingine, waandishi waliweza kusisitiza mara 12 kwamba Waisraeli walirudiarudia dhambi, na kwa sababu hiyo walirudiarudia kupewa na Mungu adhabu aliyoitabiri Musa. Lakini fundisho muhimu zaidi ni kwamba Bwana, bila ya kujali ugeugeu wao, daima alikuwa tayari kuwaokoa walipomlilia msaada.
Mwamuzi mmojawapo ni Gideoni aliyedumisha amani kwa miaka 40. Alipoitwa na Mungu alijitetea kwa kusisitiza udogo na ufukara wake, lakini akajaliwa ishara zote alizoziomba ili kuhakikishiwa msaada (Amu 6:11-24,36-40). Sura ya 7 inasimulia Mungu alivyopunguza askari wake ili ionekane wazi kuwa ushindi ni wa Mungu mwenyewe, hautegemei uhodari na wingi wa watu au silaha zao. Ni kawaida ya kazi ya Mungu kuonyesha uweza wake katika udhaifu wa binadamu. Waisraeli walipotaka Gideoni awe mfalme wao, akakataa katakata ili Bwana tu aendelee kuwatawala (Amu 8:22-23), lakini wazo hilo likaendelea kuenea, ingawa wengine walilipinga (Amu 9:1-21).
Nyongeza ya kitabu inaonyesha kuwa kumwasi Mungu kulisababisha hatimaye Waisraeli kupigana wenyewe kwa wenyewe. Ni kwamba, ukivunja amri ya kwanza unaweza kuja kuzivunja zote, na ukimkataa bab, hutakubali tena ndugu zako. Mstari wa mwisho unaeleza sababu nyingine ya fujo hizo: kutokuwepo mfalme mmoja juu ya makabila yote 12. Kwa kusema hivyo, kitabu kinatuandaa kusikia katika vitabu vinavyofuata jinsi ufalme wa Israeli ulivyoanzishwa kwa usimamizi wa Samweli, nabii na mwamuzi wa mwisho lakini mkuu kuliko hao 12.
Ruthu
Katika fujo ya miaka ile, habari ya kitabu hiki kifupi inatujenga: inahusu mwanamke huyo Mpagani wa kabila la Moabu aliyeolewa na Mwisraeli huko ng’ambo ya Yordani. Baada ya kufiwa mume wake akafuatana na mama mkwe hadi Bethlehemu ili aolewe na ndugu wa marehemu na kumzalia mtoto kadiri ya sheria. Huyo mtoto akawa babu wa Daudi. Hivyo kwa uaminifu wake mwanamke huyo pia akatajwa katika Injili kama bibi wa Yesu (Math 1:5-6).
Samweli (1050-1015 hivi B.C.)
Vitabu viwili vya Biblia ya Kikristo vinaitwa kwa jina la mtu huyo, ambaye kwa njia yake Israeli ilianza kuwa na umoja zaidi na hatimaye kuwa ufalme. Badala ya kila kabila kujitegemea, yote 12 yalikubaliana yawe na kiongozi mmoja wa kudumu ambaye cheo chake kirithiwe na mwanae. Kwa umoja huo waliweza kushinda maadui wao.
Vitabu hivyo vimekusanya kumbukumbu zote kuhusu mwanzo wa ufalme (1070-972 hivi K.K.), yaani kuhusu Samweli mwenyewe na wanaume wawili aliowapaka mafuta watawale Israeli kwa niaba ya Mungu: kwanza Sauli, halafu Daudi. Kumbukumbu hizo zilikuwa nyingi na tofauti, hivyo tunakuta humo tata nyingi kuliko katika vitabu vingine vyote vya Biblia. Hasa mna hoja za kukubali mfumo wa ufalme na hoja za kuukataa.
Ukuu wa Samweli ulidokezwa na uzazi wake wa ajabu, kwa kuwa mama yake alikuwa tasa akampata baada ya kusali na kuweka nadhiri (1Sam 1). Hivyo baada ya miaka michache alihamia Shilo kwenye sanduku la agano kama mtumishi wa kuhani Eli.
1Sam 3 inasimulia wito wake: akiwa amelala karibu na sanduku hilo akaamshwa na Mungu mara tatu mpaka akafundishwa na Eli kumtambua na kumuitikia Mungu. Hapo akamtabiria Eli adhabu kali, na hivyo Israeli ikajua kuwa amefanywa nabii wa Bwana.
Samweli aliwaamua Waisraeli kwa kuwakomboa mikononi mwa Wafilisti (1Sam 7), lakini ni muhimu hasa kwa kuwaanzishia ufalme kwa kuwaweka wakfu kwanza Sauli halafu Daudi. Kadiri ya 1Sam 8, yeye na Mungu hawakupendezwa na jinsi Waisraeli wengi walivyotaka kuiga mtindo wa mataifa yote: Samweli aliwaangalisha kuhusu matatizo na unyonyaji wa wafalme, naye Mungu aliona katika ombi hilo uasi ambao Waisraeli wanamkataa asiwatawale tena, lakini akamuagiza Samweli awakubalie.
Ukweli ni kwamba mfalme aliwekwa wakfu kwa Mungu kama mwakilishi wake akitakiwa kutimiza matakwa yake, hasa kwa kusikiliza anamuambia nini kwa kinywa cha manabii wake. Ndiyo sababu Samweli alizidi kumuelekeza Sauli, na hatimaye akamkataa kwa ukaidi wake. Mabishano kati ya Samweli na Sauli ni mwanzo wa mabishano yote kati ya manabii na wafalme ambao hawakutaka kumtii Mungu, na hatimaye wakadhulumu na kuua manabii wake. Mamlaka ya neno la Mungu lililoletwa na nabii ilitakiwa kuwa juu ya mamlaka ya serikali na nguvu ya kijeshi alivyokuwa navyo mfalme. Lakini mara nyingi wafalme, kwa kujivunia cheo chao, walishindwa kumnyenyekea nabii wa Mungu, wakaona afadhali kufuata manabii wengine wengi waliosema uongo ama kwa kudanganywa na matarajio yao ama kwa kujipendekeza kwa mfalme na kwa taifa lote.
Mfalme Sauli (1030-1010 hivi K.K.) na mfalme Daudi (1010-970 hivi K.K.)
1Sam 9:11-10:16 inasimulia Sauli alivyoteuliwa kuwa mfalme wa kwanza. Akitawala karibu miaka ishirini, alifanya makosa na kulaumiwa na Samweli, hata akakataliwa kabisa na Mungu kwa kutomtii kikamilifu (1Sam 15). Ingawa akaendelea kutawala kwa muda fulani, polepole alijitokeza kijana Daudi ambaye akaja kuanzisha ukoo wa kifalme wa milele.
1Sam 16-17 inaanza kutuletea mkusanyo wa hadithi juu ya Daudi ambazo zinampatia sifa aliyostahili, ingawa nyingine zinagongana: k.mf. kama aliingia katika utumishi wa Sauli kutokana na uhodari wake katika muziki au katika vita. Uhodari huo wote ukaendelea kusifiwa ila Daudi aliutumia kwa utukufu wa Mungu: ndiye aliyeingiza ala mbalimbali katika ibada na kutunga zaburi kadhaa, na ndiye aliyeeneza utawala wa Israeli kuliko yeyote.
Kadiri alivyozidi kupendwa na Mungu na watu, Sauli alimchukia kwa kijicho na kutaka kumuua (1Sam 18:6-16). Daudi alipolazimika kukimbia na kuunda kikosi chake akapata nafasi rahisi ya kumuua Sauli lakini alijizuia kwa kuheshimu krisma aliyopakwa awe mfalme (1Sam 24 na 26): hivyo ni mfano bora wa kujali wito wa Kimungu.
Baada ya kufanywa mfalme wa kabila lake (Yuda, yaani Kusini) na ya kupigana vita na mwana wa marehemu Sauli, Daudi akakubaliwa kuwa mfalme wa Israeli yote (yaani Kaskazini pia): pamoja na taarifa hiyo, 2Sam 5:1-12 inatuambia alivyoteka Yerusalemu uliokuwa bado mikononi mwa Wapagani akaifanya makao makuu ya kisiasa na ya kidini ya taifa lote la Mungu ili aunganishe Kaskazini na Kusini katika mji huo uliopo katikati. Kuanzia hapo Yerusalemu ukawa mji mtakatifu wa dini tatu zinazomuabudu Mungu wa Abrahamu.
2Sam 6 inasimulia sanduku la agano lilivyohamishiwa Yerusalemu kwa shangwe kubwa; hasa Daudi alicheza mbele ya Mungu kwa nguvu zake zote huku amevaa nguo ndogo ya kikuhani tu, bila ya kujijali kama kifalme. Kwa unyenyekevu wake alimpendeza Mungu akapewa naye ahadi ya ajabu, yaani kwamba ufalme wake utadumu milele (2Sam 7). Pamoja na hayo, Daudi akabaki kielelezo cha mfalme wa Israeli, ambaye awe tofauti na wengine wote kwa kuwa hasa mtumishi mnyenyekevu wa Mungu bila ya kuyumba kwa kuelekea miungu mingine. Kisha kupewa ahadi hiyo alikwenda mbele ya Mungu na kusali vizuri kama kawaida yake hata nje ya ibada: sala yake ya sifa na shukrani imejaa mshangao kwa ukuu wa Mungu na fadhili zake na kumalizika kwa ombi nyenyekevu. Ingawa hakukubaliwa kumjengea Mungu hekalu la ajabu alivyokusudia, amekuwa mwalimu wa sala kwa nyakati zote: hata leo liturujia inategemea sana zaburi zake.
Utabiri huo wa nabii Nathani ukawa chanzo cha uimara wa ufalme wa Yerusalemu kwa miaka 400 hivi, halafu ukaja kuongoza tumaini la Waisraeli hasa walipodhulumiwa, k.mf. zamani za Yesu chini ya ukoloni wa Kirumi, ambapo wote walimtazamia mwana wa Daudi mwenye kurudisha ufalme wa Israeli. Kwa mchango wa manabii mbalimbali ujio wake ulitarajiwa kuwa hatua mpya ambapo kasoro za wafalme waliotangulia zitakoma.
Matendo mengine tofauti yaliyoathiri sana maisha ya Daudi ni dhambi alizotenda kwa ajili ya mke wa Uria Mhiti, yaani uzinifu, unafiki, ulevyaji na uuaji wa askari huyo mwadilifu (2Sam 11). Basi, Nathani akamuendea ili kumlaumu na kumtabiria adhabu mbalimbali, hasa kwamba upanga hautaondoka nyumbani kwake (2Sam 12:1-25). Ikawa hivyo hasa kwa sababu ya Absalomu mwanae ambaye alimuua kaka yake (2Sam 13:22-37) na baada ya kusamehewa akafanya njama hata akamfukuza Daudi toka Yerusalemu (2Sam 14:28-15:29) akazini na masuria wake mahali pa wazi (2Sam 16:20-23). Hata hivyo Daudi akazidi kumpenda na alipoambiwa amekufa akamlilia kwa namna ambayo iliwashangaza na kuwachukiza waliompigania: yeye ambaye alijiombea na kupewa msamaha wa Mungu hakumchukia mwanae aliyehatarisha maisha yake (2Sam 18:19-20:8).
2Sam 24 pia inatuchorea sura yake ya kiroho: alipoadhibiwa na Mungu kwa tauni iliyoua Waisraeli wengi baada ya yeye kuhesabu askari wote alioweza kuwategemea vitani, basi kama mchungaji mwema aliomba adhabu imuangukie mwenyewe, lakini si kondoo zake wasio na kosa. Mfalme wa kumpendeza Mungu ni mchungaji wa watu wake; Kristo mwana wa Daudi anawajua kondoo zake mmojammoja kwa jina, naye amejitwisha adhabu ya makosa yao: ndiye mfalme na mchungaji bora.
Habari za mwisho za Daudi zinapatikana katika 1Fal 1-2 tunaposikia juu ya njama ya mtoto mwingine: Adonia alitaka kutawala akajifanya mfalme huku Daudi mkongwe hana habari. Lakini Nathani akaingilia kati ili mwandamizi awe Solomoni, ambaye alipozaliwa na mke wa Uria alimhakikishia Daudi msamaha wa Mungu.
Vitabu vya Wafalme
Vitabu hivyo viwili vinapitia historia ya Israeli kuanzia mwaka 972 hadi 560 hivi K.K. vikionyesha mwenendo wa kila mfalme upande wa dini, hasa katika kutekeleza maneno ya Kumbukumbu la Torati, ya kwamba Mungu ni mmoja, hivyo hekalu lake liwe moja tu. Kwa kuwa wafalme wote wa kaskazini na karibu wale wote wa kusini walikwenda kinyume, vitabu hivyo vinaanza na ufalme imara na wa fahari ulioweza kumjengea Mungu hekalu la ajabu, kumbe vinaishia na hali mbaya na ya aibu kuliko ilivyokuwa kabla ya Musa, wafalme wakiwa wafungwa Babeli, Waisraeli wote uhamishoni na hekalu lenyewe magofu tu.
Lakini waandishi hawakusimulia hayo ili kutunza kumbukumbu za zamani kama wanavyofanya wanahistoria, bali kwa lengo la kuonyesha tena uaminifu wa Mungu, aliyezidi kutuma manabii wake hata baada ya kuona hawasikilizwi, bali wanadhulumiwa hata kuuawa. Kwa kutegemea uaminifu huo, Wayahudi waliohamishiwa Babeli waliweza kutumaini mwanzo mpya. Hasa manabii wa mwisho wa wakati huo, Yeremia na Ezekieli, waliwatia moyo kuwa Mungu atabadili mioyo yao na kufanya nao Agano Jipya.
Mfalme Solomoni (970-931 hivi K.K.)
Ufalme wake uliweza kustawi kuliko ule wa baba yake kutokana na msingi imara aliouweka Daudi. Lakini mwenyewe aliudhoofisha na kusababisha mara baada ya kifo chake utokee utengano kati ya makabila ya Kaskazini na yale ya Kusini.
Kati ya kazi muhimu alizozifanya, mojawapo ni kujenga hekalu la Yelusalemu na kuliweka wakfu kwa sherehe kubwa ya siku saba, ambapo Mungu alionyesha kibali chake kwa kulijaza kwa sura ya wingu (1Fal 8). Polepole hekalu hilo likaja kuwa la pekee hata patakatifu pengine pote pakakatazwa chini ya mfalme Yosia.
Ingawa Solomoni anasifiwa kwa hekima yake, alishindwa kukwepa majivuno na tamaa, akataka kuwapendeza wake zake waliokuwa 700 (mbali na masuria 300), wengi wao Wapagani, hata akawajengea mahali pa kuabudia miungu yao akamchukiza Mungu hata akamtabiria mtoto wake atanyang’anywa sehemu kubwa ya ufalme (1Fal 11:1-13) ikawa hivyo.
Baada yake, makabila ya kaskazini yalitawaliwa na wafalme wa koo mbalimbali (931-722), kumbe yale ya kusini yalitawaliwa na watu wa ukoo wa Daudi tu (931-587). Wafalme wote wa kaskazini wanasemwa kuwa wabaya. Kati ya wafalme wa kusini, wema ni 2 (Ezekia na Yosia); wengine wema kiasi; wengine wabaya. Hatimaye Waisraeli wa kaskazini walipelekwa uhamishoni Ashuru (722) wasirudi tena. Wale wa kusini walipelekwa uhamishoni Babeli (587) lakini baadhi wakarudi (kuanzia 538).
Manabii
Tofauti na mtangulizi wake, Daudi alimpendeza Mungu, si kwa sababu hakufanya makosa, bali kwa sababu alikuwa tayari kumsikiliza akisema kwa njia ya manabii wake Nathani, Gadi n.k. Alikubali kukosolewa, kuonywa na kuambiwa la kufanya. Kila mfalme baada yake alitakiwa kufanya hivyo.
Kwa kiasi kikubwa, miaka ya wafalme wa Israeli na Yuda ni pia miaka ya manabii bora walioinuliwa na Mungu alivyotaka ili kuwakemea au kuwafariji Waisraeli. Kazi yao kubwa haikuwa kutabiri yatakayotokea, bali kuwa madaraja kati ya Mungu na watu wake, wakiwafahamisha yeye anawaza na kutaka nini. “Nabii” ni hasa mtu “anayesema kwa niaba” ya Mungu. Si lazima aandike kitu.
Njia zake za kuwasiliana na Mungu zinafanana na zile za dini nyingine: kuota, kupata njozi, kutoka nje ya nafsi na hata kutazamia kwa kutumia vifaa maalumu vya kubashiria. Lakini polepole hivyo vya mwisho vikaja kulaumiwa, kumbe Neno lenyewe likaja kushika nafasi ya kwanza kuliko dalili za ajabu zinazoweza zikapatikana hata katika vichaa.
Kwa kuwa Roho ni wa Bwana tu, akijalia unabii ni kama karama ipitayo: hivyo mtu yuleyule anaweza akasema mara ukweli mara uongo. Vilevile karama hiyo haithibitishi usahihi wa imani na uadilifu wa mhusika. Hatimaye baadhi yao wakaanza kuitwa "manabii wa uongo", kwa sababu ya kutabiri uongo kwa niaba ya Mungu (kwa makusudi mazima au kwa kujidanganya) na zaidi kwa sababu ya kupotosha imani na maadili ya taifa lake.
Manabii Eliya na Elisha (865-790 hivi K.K.)
Waisraeli walielekea dini za kandokando kwa sababu zilikuwa zinaahidi kufanikisha maombi yao kwa ibada za hakika, wakati Mungu ana hiari ya kupokea au kukataa sadaka zao. Waisraeli walijaribu kufuata pande zote mbili kwa pamoja, ila Mungu hakuweza kukubali, kwa kuwa ni peke yake tu. Imani yao iliyumba hasa wakati mfalme Ahabu alipotawala Kaskazini (869-850 hivi K.K.), ambapo Yezebeli, mke wake, alifanya juhudi kubwa za kuikomesha kabisa imani yao kwa YHWH ili wamuabudu Baali, mungu mkuu wa kwao aliyehusika na mvua, kufuatana na sanamu mbili zilizotengenezwa na Yeroboamu I zikiwa na sura ileile ya Baali (fahali wa dhahabu). Mezani pa malkia huyo walikuwa wanalishwa manabii wa uongo 850 kumbe manabii wa Bwana waliuawa karibu wote.
Hapo Mungu akamtuma Eliya (1Fal 17-18) ambaye jina lake lina maana ya kwamba, “Mungu wangu ni YHWH” na linajumlisha kazi yake ya kutetea kwa ari zote imani ya kweli hata akaiokoa. Ili kuondoa utata wa kuabudu pande mbili, Eliya kwanza alizuia mvua isinyeshe nchini miaka mitatu na nusu, ibada kwa Baali zisifanikiwe hata kidogo, halafu akashindana na manabii hao hadhara ya Israeli yote juu ya mlima Karmeli. Tofauti na mbinu za manabii 450 wa Baali, waliofikia kujichanja na kutoka damu ili kuvuta moto kutoka mbinguni wasifaulu, Eliya aliomba tu kwa unyofu kwamba Mungu ajitokeze ili kugeuza mioyo ya watu wake wamrudie. Kwa kuteremsha moto toka mbinguni juu ya sadaka yake YHWH alithibitisha kuwa ndiye Mungu pekee na kuwa anaendelea kuwaokoa watu wake. Baada ya Eliya kuwachinja wote aliruhusu mvua inyeshe tena. Ndiyo sababu anasifika kwa nguvu ya sala yake (Yak 5:17-18).
Hasa ni kwamba, baada ya kukimbia hasira ya Yezebeli aliyemuapia atamuua kabla ya kesho yake, akisali pangoni juu ya mlima Sinai kama Musa mwanzoni mwa agano la Israeli na Bwana, alijaliwa kutokewa na kuagizwa upya na Mungu katika sauti ndogo ya upepo mtulivu akamilishe kazi yake hasa kwa kuwafanya Elisha nabii na Yehu mfalme (1Fal 19:1-18). Hata katika Yesu kugeuka sura mlimani akatokea pamoja na Musa ili wamshuhudie kama wawakilishi wa Torati na Manabii (Mk 9:2-13).
Kwa jinsi alivyofanya kazi kwa ari, na kwa kupalizwa juu ya gari la moto (2Fal 2:1-18) akalinganishwa na moto (YbS 48:1-11) akatabiriwa atarudi kabla ya siku ya Bwana (Mal 3:23-24). Ndiyo sababu Injili zinamtaja mara nyingi.
Kwa miaka zaidi ya 50 kazi yake iliendelezwa na Elisha, ambaye anasifika pia kwa miujiza yake (YbS 48:12-16) na pamoja na mwalimu wake amechukuliwa na Yesu kama mfano wa unabii wake utakaowaokoa mataifa baada ya Israeli kumkataa (Lk 4:24-27). Elisha alijihusisha sana na siasa akaombwa shauri na wafalme mbalimbali hata wa nchi za nje. Kwa kumpaka mafuta Yehu alianzisha mapinduzi dhidi ya ukoo wa Ahabu na kukomesha upotoshaji wake wa imani. Mapinduzi hayo yakaenea kusini kwa kumuua Atalia, dada (au binti) wa Ahabu, aliyetawala miaka saba kisha kuua watu wote wa ukoo wa Daudi (mtoto Yoashi tu alinusurika).
Nabii Amosi (786-746 hivi K.K.)
Mungu aliendelea kukazania ufalme wa kaskazini kabla haujaangamizwa kabisa: tahadhari kabla ya hatari. Ndiyo sababu alimtuma huko Amosi kutoka ufalme wa kusini, alipokuwa mfugaji karibu na jangwa. Amosi aliona maendeleo makubwa ya kaskazini chini ya mfalme Yeroboamu II, lakini hakudanganywa nayo, bali alitabiri yatakoma mapema. Aliona Waisraeli wanaoshika sabato na ibada mbalimbali, lakini wananyanyasa wenzao maskini: hapo akapiga kelele kudai kwanza haki itiririke kama maji ya mto ili ibada ziwe na maana. Hatimaye alikatazwa asiendelee kuhubiri, pia kwa sababu alikuwa mtu wa kusini, hivyo walifikiri anasema kwa kijicho tu.
Tofauti na Eliya na Elisha wasioacha maandishi, nabii huyo ana kitabu chenye mafundisho yake aliyoyatoa Kaskazini ingawa alikuwa mtu wa Kusini. Hakutarajia kutumwa na Mungu, ila ilimbidi akubali kutabiri kwa niaba yake (7:10-17), hasa kuwa Israeli itaangamizwa na kutekwa na Waashuru utumwani kwa makosa dhidi ya imani na ya haki pamoja na anasa (5-6). Waisraeli wakakataa maneno yake hata wakatendwa alivyowatabiria (2Fal 17:5-23).
Nabii Hosea (750-725 hivi K.K.)
Muda mfupi baada ya Amosi, nabii Hosea alianza kazi yake katika ufalme wa kaskazini pia, akaweza kuendelea nayo kwa muda mrefu akiwa mwenyeji. Yeye hakufundisha kwa maneno tu, bali hasa kwa maisha yake: mtindo wa kufikirisha kwa matendo ya kushangaza ulitumiwa na manabii wengi, hata na Yesu.
Aliitwa kuoa kahaba ili awaonyeshe Waisraeli katika matatizo ya ndoa yake jinsi Mungu alivyopenda taifa hilo ingawa linapenda kufuata miungu mingine badala ya kuwa aminifu kwake tu. Kwa mfano hai wa Hosea, Mungu alitaka waelewe kwamba kwa kuwapenda na pengine kuwaadhibu analenga tu hatimaye wampende kwa moyo wote.
Sura 1-3 zinasimulia Hosea alivyompenda mke wake aliyemzalia watoto wa uzinzi, hata hivyo akaendelea kumpenda na kumtafuta hata baada ya kumfukuza, akamkomboa na kumrudisha ili ambembeleze zaidi na hatimaye amfanye amrudishie upendo kama wakati wa uchumba. Hivyo adhabu yenyewe ilitokana na upendo na kulenga umoja wa dhati.
Hata Mungu, baada ya kuacha Israeli ishindwe na Waashuru, ataendelea na upendo wake kwa wenzao wa kusini, akiwabakiza kama mbegu (ndio “mabaki ya Israeli” yaliyozungumziwa kwanza na Amosi): mpango wa Bwana unapitia hatua mbalimbali lakini haukatiki kamwe.
Mfano huo wa upendo wa Mungu kwa bibiarusi asiye mwaminifu uligusa sana watu ukazidi kuzingatiwa mpaka katika Agano Jipya na kuchangia uimara wa ndoa iliyofikiriwa upya kama upendo mwaminifu, si kama uhusiano wa kisheria au wa kimwili tu ambao udumu mpaka utakapoendelea kuleta faida. Zaidi ya hayo, uliwaelekeza Waisraeli kupokea fundisho la Yesu kwamba dini ni suala la upendo, si ibada wala sheria tu.
Nabii Isaya (740-700 hivi K.K.)
Wakati wa Hosea kufanya unabii kaskazini, Mungu aliita wengine kusini; kati yao muhimu zaidi ni Isaya, kuhani wa Yerusalemu mwenye elimu nzuri ambayealizaliwa Kusini mwaka 765 hivi, akatabiri kwa muda usiopungua miaka 40 akiingilia kati matukio yote ya siasa, ambayo yalikuwa ya kutisha kutokana na nguvu za Waashuru ambao waliangamiza Israeli na kukaribia kufuta hata ufalme wa Kusini.
Maandishi yake yanapendeza kuliko yote, hasa upande wa ushairi. Lakini ukuu wa Isaya uko hasa upande wa imani.
Kuanzia wito wake alioupata hekaluni, alipong’amua kwamba Mungu ni mtakatifu kabisa, yaani tofauti mno na yeyote na chochote (6), alitawaliwa na wazo la utukufu wa Mungu na la unyonge wa binadamu anayehitaji kutakaswa naye. Kwa msingi huo alidai wafalme na wananchi wote wa Yuda wamtegemee Mungu tu, si mataifa yenye nguvu, hata upande wa siasa na mbele ya hatari kubwa namna gani.
Lakini toka mwanzo aliambiwa hatasikilizwa, hivyo ikambidi atabiri adhabu. Kweli hali haikuwa shwari, ndiyo sababu wengi walishindwa kuamini na kutulia, wakaendelea kujifanyia mipango na kutafuta msaada kutoka kwa binadamu, hasa Farao wa Misri. Hapo Mungu alimuagiza Isaya atembee uchi mwaka mmoja unusu ili kudokeza kuwa Wamisri watafanywa watumwa wa Waashuru wasiweze kusaidia kitu (20:1-6).
Katika kutuliza watu alimtabiria mfalme Ahazi kwamba mwanamwali atamzaa mtoto wa kiume atakayethibitisha uwepo wa Mungu pamoja na watu wake, jina lake Emanueli linavyomaanisha. (7:1-17) Kweli mke wa Ahazi alimzaa Hezekia atakayeendeleza ufalme wa ukoo wa Daudi, lakini utabiri huo ulimlenga zaidi Yesu, mwana wa Bikira (walivyoelewa watafsiri wa kwanza wa Biblia katika Kigiriki) ambaye kweli ni Mungu pamoja nasi, na ni mwana wa Daudi ambaye atatawala milele kwa amani na haki (11:1-9).
Hivyo, pamoja na adhabu kwa utovu wao wa imani (22:1-14), Isaya aliwatabiria watu wa Yuda kuwa Mungu hataangamiza kabisa taifa lake, bali ataacha mabaki yake ambayo yataleta wokovu (10:20-23): katika mabaki hayo Bikira atamzaa Masiya ambaye ni Mungu pamoja nasi, mwana wa Daudi ambaye ataleta amani na haki duniani.
Nafasi ya mwisho kwa Isaya kutuliza watu ilikuwa mwaka 701 K.K. ambapo jeshi kubwa la Waashuru lilizingira Yerusalemu na kutamka maneno ya kumkufuru Mungu. Isaya aliwarudishia jibu la dharau, nao kweli wakakimbia haraka baada ya kupatwa na tauni.
Isaya ni maarufu pia kwa ubora wa mashairi yake yaliyofanya ujumbe wake upendeze na uguse zaidi. Kwa sababu hiyo wengi walipenda kuyakariri na kuyasoma na hata kuiga mtindo wake: ndiyo maana kitabu chake kiliongezewa maandishi mengine mengi mpaka miaka mingi baada ya mwenyewe kuuawa kwa kukatwa kwa msumeno.
Nabii Mika (740-700 hivi K.K.)
Wakati mmoja na Isaya alifanya kazi nabii Mika ambaye pia alitetea haki za wanyonge (2:1-11) na kutabiri adhabu. Vilevile alitabiri juu ya Masiya kwamba atazaliwa Bethlehemu (5:1-3).
Baada ya hapo hatujui vizuri kilichoendelea kwa miaka 60: au Mungu hakutuma manabii kwa sababu maangamizi ya ufalme wa kaskazini yameshatokea na yale ya kusini yako bado mbali, au mfalme Manase aliyetawala karibu miaka 50 aliwaua wote akitaka watu wake wafuate dini ya Waashuru ili kuwapendeza mabwana hao. Kumbe chini ya mjukuu wake, mfalme mwema Yosia, manabii wakatokea tena mfululizo kabla ya maangamizi ya Yerusalemu yaliyochangiwa na watoto wake ambao hawakufaa kitu hata wakasababisha ukoo wa Daudi kukoma kutawala (586 K.K.).
Nabii Sefania (640-625 hivi K.K.)
Mtu huyo wa Yerusalemu alihubiri kwa nguvu mwanzoni mwa ufalme wa Yosia, kabla huyo hajaanza urekebisho wake wa kidini uliofuata kuvumbua hekaluni maandiko ya Kumbukumbu ya Sheria. Pamoja na kutisha kwa matabiri yake, aliahidi wokovu kwa mabaki ya Israeli, akisema watakuwa watu maskini na walionewa (3:9-20). Ndio mwanzo wa imani ya kuwa wapenzi wa Mungu ni hasa mafukara, ambayo taratibu ilitia mizizi katika Israeli hadi ilipokuja kukaziwa na Yesu (Lk 6:20-21).
Nabii Yeremia (626-585 hivi K.K.)
Akiwa bado kijana, kuhani huyo mpole aliitwa na Mungu awe nabii katika kipindi cha misukosuko huko Mashariki ya Kati, ambapo Wakaldayo wa Babeli waliwashinda Waashuru na kueneza utawala wao hadi kuteketeza Yerusalemu na hekalu lake. Katikati ya matukio hayo yote, Yeremia alipewa kazi ngumu ya kuonya na kutisha watu wa ufalme wa Yuda kwa kutabiri maangamizi hayo ili wamrudie kweli Mungu wasipatwe na adhabu kali kama wenzao wa kaskazini. Lakini wao hawakuwa tayari kufanya hivyo, wakijiamini hawatakoma kwa kuwa, tofauti na hao, wanatawaliwa na ukoo halali wa Daudi ulioahidiwa kudumu milele, tena wanatunza hekalu pekee la Mungu na sanduku la agano analokalia. Walidanganywa na manabii wa uongo waamini hivyo, kumbe walitakiwa kujirekebisha na kufuata kweli masharti ya agano lenyewe.
Hivyo Yeremia alilazimika kupambana na wote: wafalme, makuhani na manabii wenzake, ndugu wa ukoo wake na wananchi kwa jumla. Ilimbidi ashindane nao kinyume cha silika yake ya upole iliyomfanya apende kuelewana na watu. Upweke wake ulizidiwa na useja alioitiwa na Mungu ili aonye hata kwa njia hiyo kwamba mambo yajayo ni magumu na ya kutisha hata iwe afadhali kutozaa watoto.
Katika miaka yote 40 na zaidi ya unabii wake kipindi kizuri ni miaka ile 13 tu (622 - 609 K.K.) ambapo Yosia alifanya urekebisho wa kidini kuanzia Yerusalemu hadi kwa mabaki ya Waisraeli wa kaskazini, akizuia wote wasiabudu miungu mingine wala wasimtolee Mungu sadaka nje ya hekalu la Yerusalemu. Kipindi hicho mji mkuu wa Ashuru uliangamizwa alivyotabiri kwa furaha Nahumu (612 hivi K.K.).
Lakini Yosia alipokufa vitani kabla ya wakati mambo yakaharibika haraka sana, kwa sababu urekebisho ulitokana zaidi na juhudi zake binafsi. Basi, ikambidi Yeremia awakaripie wafalme waliomrithi mmoja baada ya mwingine waache siasa yao ili kumtegemea Mungu tu. Aliwakaripia pia wananchi wasifanye dini kisingizio cha kuendelea na maovu badala ya kutubu (7:1-15; 19:1-13).
Aliwakaripia vilevile manabii wa uongo waliotumainisha watu bure (20:1-6). Ndipo alipoanza kupigwa, kufungwa na kuhukumiwa, akawa mfano wa Yesu, yeye ambaye peke yake katika Agano la Kale aliishi bila ya ndoa kwa agizo la Mungu; lakini hakuuawa (26:1-19). Kwa hofu akajificha, ila hakuacha kutabiri maangamizi kwa maandishi kwa njia ya karani wake Baruku (36).
Basi, mfalme Nabukadreza II wa Babeli akazidi kuwa na nguvu: mwaka 602 K.K. akamtiisha mfalme Yehoyakimu wa Yuda, na mwaka 598 K.K. akazingira Yerusalemu akawahamishia Babeli mfalme Yekonia na viongozi wengine 8000. Hapo Yeremia akawaandikia wasikate tamaa ila wasitarajie kurudi upesi kwa kuwa watabaki uhamishoni miaka 70 (29:4-23). Lakini katika mpango wa Mungu hao ndio wa kutegemewa, sio walioachwa Yerusalemu (24). Nabukadreza alipohusuru mji huo mara ya pili, mfalme na viongozi wengine walikataa shauri la Yeremia la kusalimu amri, wakamfunga pabaya sana mpaka siku ya Yerusalemu kutekwa na kuteketezwa (37-38).
Yeye alishuhudia hayo yote kwa huzuni kubwa na kati ya dhuluma nyingi hata akamlalamikia sana Mungu kwa kumuumba awe mtu wa mateso. Toka mwanzo alitaka kukataa wito wa unabii, na baadaye akafikia hatua ya kukata tamaa. Lakini Mungu alimuita kwa mpango wa milele, Yeremia asiweze kukataa (15:10-21; 20:7-18). Unyofu wa maneno yake katika sala (Maungamo ya Yeremia) unatuwezesha kumfahamu mpaka ndani kuliko mtu yeyote wa Agano la Kale. Lakini mateso hayo hayakuwa bure, bali kwa njia yake alizidi kuelewa dini kama suala la moyo. Ni hivyo kwamba aliona agano lililoandikwa katika mbao za mawe limeshindikana, na tohara inayohitajika ni ile ya masikio na moyo. Basi, kwa kutambua uaminifu wa Mungu, alitabiri agano litakaloandikwa katika mioyo ya watu, ambao hapo wataweza kulishika na kumfahamu kweli Bwana.
Kwa kawaida Yeremia alitabiri kinyume cha matazamio madanganyifu ya watu, lakini walipokata tamaa akawatuliza na kutabiri heri. Basi, kilele cha mafundisho yake na ya Agano la Kale lote ni kwamba Mungu atafunga na Israeli yote Agano Jipya (31:31-34).
Baada ya Yerusalemu kuteketezwa (587 K.K.) Yeremia alichagua kubaki nchini pamoja na mafukara badala ya kuhamia Babeli kwa heshima ya pekee (39:8-40:6), ila ukatokea uasi akalazimishwa na Waisraeli wenzake kuwafuata Misri: huko akawaonya wasifuate Upagani lakini wakakataa tena kumsikiliza (42-44).
Hatimaye, kadiri ya mapokeo ya Wayahudi, akauawa nao huko. Ingawa alionekana kufeli kabisa, sadaka yake ilizidi kuzaa, kwa kuwa wengi walizingatia mafundisho yake bora.
Kama nyongeza ya kitabu cha Yeremia tuna Maombolezo matano juu ya Yerusalemu ulioteketezwa, ambamo inaonekana toba halisi baada ya tukio hilo. Hatujui yametungwa na nani.
Nabii Habakuki (600 hivi K.K.)
Wakati huo aliishi pia Habakuki, aliyeandika kitabu kifupi ambamo alithubutu kumuuliza Mungu kwa nini anaadhibu Israeli vikali hivyo kwa mikono ya watu wabaya kuliko wao. Jibu ni kwamba Mungu ana njia zake ambazo anaandaa ushindi wa haki: hivyo mwadilifu ataishi kwa imani yake (1:12-2:4). Usemi huo ukaja kutumika sana katika Agano Jipya.
Nabii Ezekieli (592-570 hivi K.K.)
Polepole waliohamishiwa Babeli waliweza kujitafutia kazi (kwanza kilimo, halafu biashara), wakafaulu sana, hata wengine wakawa watumishi wa serikali. Lakini upande wa dini walikuwa hatarini, kwa sababu imani ya Mwisraeli inategemea taifa, nchi na hekalu ambavyo vyote vilikuwa vimeharibika.
Kwa ajili yao Mungu akatuma tena manabii, hasa Ezekieli ambaye alihamishwa mapema mwaka 598 K.K.. Habari zake tunazipata katika kitabu chake tu, anapotajwa kwa jina mara tatu, kumbe kwa kawaida Mungu anamuita “binadamu”. Kabla hajahamishwa aliweza kumfahamu Yeremia, na kweli aliathiriwa na ujumbe wake ambao aliuunga mkono na kuuendeleza. Alifanya unabii wake hukohuko uhamishoni, ingawa ujumbe wake uliwalenga waliobaki Yuda pia. Kwanza aliwatolea maneno ya hukumu ili watubu kabla hawajaangamia, lakini baadaye akawapa maneno ya faraja wasikate tamaa. Katika kuwahakikishia kuwa wataanza upya nchini kwao aliwapa maelekezo yote kwa ajili hiyo. Kwa namna ya pekee, akiwa kuhani, kama vile Yeremia, katika kitabu chake alishughulika sana na hekalu na mambo ya ibada.
Upande mwingine alianzisha mtindo mpya wa unabii ambao unaitwa wa Kiapokaliptiko (kilele chake ni Ufunuo wa Yohane) na ambao hauhusu tena matukio madogomadogo ya siasa, bali kwa njozi za ajabuajabu unaonyesha maana ya historia yote mpaka mwisho. Njozi 4 anazozisimulia kinaganaga na zisizosahaulika (utukufu wa Mungu kuhama hekalu, utukufu huo kurudi hekaluni, hekalu kutokwa na maji yenye uwezo wa kuponya hata Bahari ya Kifo, hatimaye mifupa mikavu kusimama na kuishi tena) zinachukua nafasi kubwa katika kitabu chake na kwa mafumbo yake yanavutia ubunifu wetu ujitahidi kuelewa yaliyofichika katika mifano, tarakimu, rangi n.k.
Dini ya Kiyahudi mpaka leo inategemea sana kazi aliyoifanya Ezekieli ya kukazia utekelezaji wa Torati hata pasipo uhuru wa kisiasa. Muhimu kwake ni kwamba Wayahudi popote walipo wamtukuze Mungu kwa kufuata sheria yake. Tena alitabiri kuwa Mungu tu atawawezesha kufanya hivyo kwa kugeuza mioyo yao migumu kama mawe yadunde kama ile ya nyama, au vizuri zaidi kwa kuwatia moyo mpya na roho mpya wazishike amri zake (11:17-20; 36:26). Mungu atawaokoa kabla hawajatubu ili jina lake litukuzwe katika watu wake: wokovu anaouleta hautegemei matendo mema ya binadamu, bali muungano wa Mungu na wale walioitwa kwa jina lake (16:58-63). Hakuna kitabu kinachosisitiza utukufu wa Mungu kuliko hicho.
Isaya II na III (550-500 K.K. hivi)
Ingawa Ezekieli alifanya kazi nzuri, waliokuwa uhamishoni waliendelea kuzoea na kufurahia mazingira mapya yenye ustawi wa kiuchumi wakazidi kupotewa na hamu na tumaini la kurudi Yerusalemu. Ndiyo sababu Mungu aliwatumia nabii mwingine mkubwa: hatujui jina lake, lakini tunamuita Isaya II kwa kuwa alifuata mapokeo ya Isaya na kulingana naye kwa ufasaha wa mashairi aliyoyatumia kutolea ujumbe wake; hivyo maandiko yake yamepangwa katika kitabu cha Isaya (40-55). Sehemu hiyo inaitwa pia kitabu cha faraja ya Israeli kwa sababu ililenga kuwatia moyo Wayahudi wenzake huko Babeli kwamba Mungu atawarudisha kwao akitumia kama chombo chake mfalme Mpagani, kwa kuwa yeye anatawala watu wote pamoja na mioyo yao (Is 40:1-11). Hivyo akawafanya watamani kurudi badala ya kukwama katika kujitafutia maendeleo ya kidunia.
Kwa uchangamfu wa hali ya juu Isaya II alitabiri ukombozi na mwanzo mpya wa taifa kama ajabu kubwa kuliko lile la mababu wao kutoka Misri chini ya Musa. Alilifananisha na uumbaji mpya utakaowezekana kwa sababu Mungu wa Israeli si mmoja kati ya wengi, walivyodhani kwa muda mrefu, bali kweli ni peke yake, hakuna mwingine: ndiyo sababu anaweza yote. Imani hiyo ilizidi kutia mizizi kati ya Wayahudi na kuwaimarisha dhidi ya kishawishi cha kuabudu wengine.
Pamoja na hayo, katikasura hizo mna mashairi manne bora kuhusu mtumishi mteswa wa Bwana ambayo ndiyo utabiri bora juu ya Yesu na juu ya wokovu atakaoleta kwa kuteseka mwenyewe ili kufidia dhambi za wote (42:1-4; 49:1-6; 50:4-9; 52:13-53:12). Hatimaye Isaya II ndiye aliyeandaa dini ya Kiyahudi kupokea mataifa yote.
Isaya 56 66 ni sura za baadaye tena (Isaya III, mwaka 500 hivi K.K.) ambazo zinawakaribisha watu wa mataifa yote kujiunga na Israeli katika kumuabudu Mungu pekee. Kiini chake ni 61:1-3.
Wayahudi kuanza upya Yerusalemu chini ya Waajemi (538-333 K.K.)
Utabiri wa Isaya II ulitimia mwaka 538 K.K. ambapo mfalme Koreshi Mkuu wa Uajemi, mwaka mmoja baada ya kuteka Babeli, aliwaruhusu Wayahudi warudi Yerusalemu pamoja na vitu vilivyotekwa nyara toka hekalu lake ili kuvijenga upya. Wengi hawakukubali kwa sababu walilinganisha mazingira hayo tofauti. Waliorudi walikuwa kama elfu tano tu na familia zao, lakini wote wenye imani na nia thabiti, wakiwemo makuhani na Walawi wengi waliorithi katika ukoo wao upendo kwa ibada za hekaluni.
Kama kawaida, imani yao ilitakiwa kupitia majaribu mbalimbali, kuanzia mazingira magumu, kwa sababu hali waliyoikuta ilikuwa mbaya kuliko ile ya kabla ya uhamisho: majengo na mashamba yalikuwa yameharibika kwa kukaa miaka 48 bila ya watu, tena makabila ya jirani hawakupenda Wayahudi warudi, hivyo waliwazuia kwa namna mbalimbali. Wasamaria, mchanganyiko wa mabaki ya Israeli kaskazini na watu wa mataifa walioletwa na Waashuru waishi nao, walitaka kusaidia ujenzi wa hekalu, lakini walipokataliwa wakawa maadui moja kwa moja.
Hata hivyo utabiri ulitimia, na kwa msaada wa Mungu kupitia watu wake mbalimbali, kuanzia manabii Hagai na Zekaria, kundi hilo dogo likawa mwanzo mpya wa taifa la Mungu: walimuabudu kwa bidii katika hekalu jipya ingawa dogo (Ezra 3:10-13), walijipatia usalama kwa kujenga tena kuta za Yerusalemu (Neh 4:13-23; 12:27) na walijitenga kabisa na Wapagani: waliokuwa wameoa wake wa kigeni walilazimishwa kuwafukuza pamoja na watoto waliowazaa kwa njia yao (Ezra 9-10; Neh 9-10).
Habari hizo zinapatikana hasa katika vitabu vya Ezra na Nehemia, mfululizo wa vile vya Mambo ya Nyakati. Waandishi wa vitabu hivyo vinne waliishi miaka mia hivi baada ya matukio: ndiyo sababu waliweza wakachanganya habari za hao watu wawili ambao walifanya juhudi mpya tena kali, wa kwanza upande wa dini, wa pili upande wa siasa, labda kwa nyakati tofauti. Nehemia alipokuwa liwali wa mkoa wa Yuda wakazi walikuwa hamsini elfu tu, na eneo lao lilikuwa dogo sana. Kuhani Ezra anasifiwa zaidi kutokana na mchango wake mkubwa katika kulipatia taifa teule sura ya kudumu, kama watu wanaoambatana kabisa na Torati, ambayo toleo lake la mwisho lilipitishwa na mfalme wa Uajemi wakati huo kuwa sheria kuu ya Wayahudi (Ezra 7:1-28). Hivyo dini yao ikawa “dini ya kitabu” hata leo.
Manabii wa mwisho wa Agano la Kale
Katika karne mbili za utawala wa Waajemi unabii ulizidi kufifia ukiacha nafasi kwa aina nyingine za uongozi wa kiroho: wataalamu wa Torati na watu wenye hekima waliotunga vitabu kwa uvuvio wa Mungu bila ya kupatwa na hali za pekee kama manabii. Manabii wa mwisho walikuwa Hagai, Zekaria, mwandishi wa Kitabu cha Malaki, Obadia, na Yoeli, mbali na wengine ambao hatuwafahamu, lakini walihakiki na kuchangia vitabu vya manabii waliotangulia.
Mwaka 520 K.K. Hagai alihimiza ujenzi wa hekalu jipya kama njia ya kujipatia baraka za Mungu katika hali ngumu ya miaka ya kwanza baada ya kurudi Yerusalemu (1:3-11). Hasa alitabiri kuwa siku za mbele utukufu wa hekalu hilo utakuwa mkubwa kuliko ule wa hekalu la Solomoni: ikawa hivyo kwa sababu ya upanuzi na urembaji ulioanza chini ya Herode Mkuu, lakini zaidi kwa sababu Yesu alilitakasa na kufundisha humo na hatimaye mwili wake mtukufu ukashika nafasi yake.
Wakati huohuo Zekaria naye alitamani ujenzi huo lakini pamoja na toba ili ibada na makuhani wampendeze Mungu (1:3-6). Baada ya kumaliza ujenzi wa hekalu (515 K.K.), taratibu za ibada ziliendelea moja kwa moja, lakini tarajio la wengi la kuona mapema taifa la Mungu lina hali tukufu halikutimia. Hivyo ilitokea tena hali ya kukata tamaa iliyowafanya makuhani na Wayahudi kwa jumla wamtumikie kwa uzembe.
Ndipo alipotumwa nabii Malaki kukaripia makosa yao katika kumuabudu, akijibu hoja zao na kutabiri ujio wa mjumbe wa Agano na wa mjumbe mwingine atakayemuandalia njia; hapo maadili na ibada vitaratibishwa tena (3:1-5) na kila mahali itatolewa sadaka safi kwa Mungu (1:11). Katika wajumbe hao wawili Wakristo waliwatambua kwa urahisi Yesu na Yohane Mbatizaji.
Baada ya kazi za Ezra na Nehemia, nabii Obadia aliishia kutangaza kifupi adhabu ya Mungu kwa Waedomu, kielelezo cha maadui wa taifa la Mungu, siku yake itakapofika.
Muhimu zaidi ni unabii wa Yoeli aliyetangaza vivyo hivyo siku ya Bwana akichukua mfano hai wa uvamizi wa nzige wengi uliolazimisha Wayahudi wote kufanya toba, lakini alitabiri pia mmiminiko wa Roho wa Bwana juu ya watu wake wa kila aina (2:28-32) alivyoomba Musa na utakavyowatokea wanafunzi wa Yesu siku ya Pentekoste (Mdo 2:16-21). Hivyo tapo la unabii kabla halijakoma lilitabiri kipindi kingine cha unabii chenye kustawi kuliko cha awali.
Vitabu vya Hekima vya kwanza
Pengine ni wakati wa Waajemi kwamba, baada ya muda mrefu wa mapokeo ya sauti, vilianza kuandikwa vitabu vya hekima (Kitabu cha Methali, Kitabu cha Ayubu) na vinginevyo (Wimbo Ulio Bora, Zaburi nyingi). Wenye hekima ni watu wanaopatikana katika makabila yote, hasa kati ya wazee wenye mang’amuzi mengi. Toka zamani watu wa namna hiyo walitegemewa kwa malezi ya vijana ili wajue jinsi ya kukabili vizuri maisha. Mbali na mithali na mafundisho yaliyotolewa kwa sauti, baada ya uandishi kubuniwa hata vitabu vya namna hiyo vilianza kutungwa katika lugha mbalimbali. Waisraeli walifaidika na hekima ya nchi jirani zilizostaarabika zaidi, kwa namna ya pekee Mesopotamia na Misri. Hasa wakati wa amani na ustawi uliopatikana chini ya mfalme Solomoni, wenye hekima waliweza kujitokeza katika Israeli, kuanzia mwenyewe: ndiyo sababu aliendelea kuchukuliwa kama kielelezo cha hekima.
Ingawa vinafanana na vile vya makabila ya jirani, vitabu vya hekima vilivyomo katika Biblia vinafikiria maisha kwa mwanga wa imani katika Mungu aliye mmoja tu, hasa kwa kuzingatia uzima na kifo, uchungu, mwenendo, heri n.k. Mithali ndicho kitabu cha kwanza cha aina hiyo, hivyo kinatuletea mawazo na maneno ya zamani zaidi na ya kwamba Mungu anamtuza mwadilifu na kumuadhibu mwovu hapa duniani.
Mtazamo huo ulianza kupingwa na kitabu cha Ayubu kinakataa mtazamo huo kwa kuonyesha hali halisi, yaani kuwa duniani mara nyingi mwadilifu ndiye anayeteseka; hata hivyo kinasema binadamu hawezi kujua ni kwa nini: basi amuachie Mungu na kumuabudu katika fumbo lake linalozidi akili yetu (42:1-6).
Wimbo ulio Bora haumtaji Mungu wala dini: ulihusu mapenzi ya wachumba, lakini ukaja kufafanuliwa kama mapenzi ya Mungu na Israeli wanaotafutana ili kuungana kabisa. Zaburi, ambazo zilitungwa na kurekebishwa polepole kwa muda unaokaribia miaka elfu, yaani muda ule wote uliotumika kutunga vitabu vingine vyote vya Agano la Kale, ndizo sala za kishairi au nyimbo ambazo katika hali ya sifa, ibada, shukrani na dua zinajumlisha Biblia nzima.
Uenezi wa utamaduni wa Kiyunani (333-63 K.K.)
Kwa muda mfupi sana Aleksanda Mkuu wa Makedonia (Ulaya Kusini Mashariki) aliteka Asia (mpaka India) na Misri. Kuanzia hapo utamaduni na lugha ya Kiyunani vikaenea pote, hata kwa Wayahudi wengi, hasa walioishi nje ya nchi yao. Chini ya utawala wa Kiyunani unabii ukaja kwisha (1Mak 9:27): badala yake yalitolewa maandiko ya kiapokaliptiko (hasa kitabu cha Danieli ambacho ni kama Ufunuo wa Agano la Kale), hadithi (Yona, Tobiti, Esta, Yudithi) na vitabu vingine vya hekima (Mhubiri, Yoshua bin Sira, Hekima).
Humo tunaona maendeleo ya ufunuo, hasa kwa sababu Wayahudi wengi walianza kusadiki ufufuko wa wafu na mengineyo. Nguvu ya imani hiyo iliwasaidia kukabili dhuluma na kifo (2Mak 7:1-41) chini ya Antioko Epifane (175-164 K.K.) aliyetaka kuwalazimisha waache kufuata Torati ili wajilinganishe na watu wengine. Tena akijidai kuwa tokeo la Mungu Mkuu alijenga altare kwa mungu wake ndani ya hekalu la Yerusalemu. Hapo Wayahudi wakaanza kupigania uhuru wao wa kidini na wa kisiasa chini ya ukoo wa Wamakabayo, ambao kwa imani na ushujaa mkubwa wakafaulu kushinda majeshi ya kutisha (1Mak 3:18-22), kutakasa hekalu (1Mak 4:36-61) na kurudisha ufalme wa Israeli mpaka baada ya Warumi kuweka Uyahudi chini ya himaya yao (63 K.K.). Habari hizo zinapatikana katika vitabu viwili vya Wamakabayo ambavyo havifuatani kwa kuwa viliandikwa na watu tofauti katika karne II K.K.
Matukio hayo ndiyo asili ya kundi la Mafarisayo (yaani “waliojitenga”), walioshika kwa bidii Torati kadiri ya mapokeo ya walimu wa sheria, wengi wao wakiwa walei. Kwa jumla walileta uamsho wa kiroho kati ya Wayahudi, lakini walidharau wenzao wasiojua Maandiko Matakatifu. Pia walishindana sana na Masadukayo kuhusu masuala ya dini na ya siasa hata kusababisha mauaji; kwa kuwa Masadukayo (waliokuwa na nguvu kati ya makuhani) walikataa mafundisho hayo mapya huku wakishika Torati tu.
Yona ni simulizi lililowahimiza Wayahudi waachane na ukabila kwa sababu Mungu anawahurumia watu wote (3-4). Kitabu cha Tobiti kinachora uadilifu wa Kiyahudi: uaminifu kwa Torati, upendo katika familia, sadaka kwa maskini, heshima kwa marehemu, utakatifu wa ndoa (12:6-22). Vitabu vya Esta na Yudithi vinahadithia ushujaa wa wanawake hao ili kuhimiza msimamo wa kufaa kwa wakati vilipoandikwa ambao ulikuwa mgumu kwa watu wa Mungu (Est 3:13a-g; Yudithi 13:11-20).
Mhubiri alisisitiza ubatili wa malimwengu yote (1:1-11) akimuunga mkono mwandishi wa Ayubu: mang’amuzi yanaonyesha matarajio ya kidunia hayana maana (8:10-17). Yoshua bin Sira alikabili pia masuala hayo (15:11-16:23), akituelekeza tutafute jibu katika siku ya mwisho. Kitabu cha Hekima kinakisiwa kuwa cha mwisho kuandikwa katika Agano la Kale kwa kuwa kilitungwa miaka 50 tu K.K. huko Misri katika lugha na utamaduni wa Kiyunani. Kina mpango mzuri sana na kutoa jibu wazi kuhusu suala la haki ya Mungu kwa waadilifu na waovu, kikifundisha uzima wa milele (2:23-3:10) hata kuliko kilivyowahi kufanya kitabu cha Danieli (12:1-4). Mbali na sehemu ya kitabu hicho na ya Esta, vile vyote vilivyoandikwa karne mbili za mwisho K.K. na kutunzwa kwa lugha ya Kiyunani vikaja kukataliwa na Wayahudi katika kubishana na Wakristo waliovitumia (mwaka 80 hivi B.K.), halafu na Waprotestanti wengi. Vinaitwa deuterokanoni (yaani “orodha ya pili”).
Baada ya Torati kuzidi kuzingatiwa na Wayahudi, wataalamu wake pia walizidi kuheshimiwa kama watu wa Neno la Mungu, wanaoleta mwanga wake katika maisha ya jamii. Hekima, iliyotafutwa hasa chini ya Wagiriki, ilipotambulika kuwa inapatikana katika Torati, wataalamu hao wakaja kushika nafasi ya watu wa hekima kama vile hao walivyoziba pengo lililoachwa na manabii. Wayahudi walizoea hali hiyo kiasi kwamba wakaona vigumu kumkubali Yesu ambaye hafafanui Torati kwa kufuata mapokeo ya wataalamu, bali kwa kujiamini kama manabii waliojiona wabebaji wa Neno la Mungu. Kweli ndiye Hekima ya milele ambaye ndani yake tunamjua Mungu, hivyo mwenendo wake na mafundisho yake haviwezi kuishia mambo yaliyozoeleka, kwa sababu kila mara ya Mungu yanapindua ya binadamu. La kufanya ni kujitahidi kufuata halafu kuelewa: ndiyo wongofu ambao Yesu aliudai pamoja na imani.
Agano Jipya
Mazingira ya Yesu
Nchi ambayo Yesu alizaliwa akafundisha ni nchi ileile ambayo Mungu aliwaahidia Waisraeli tangu zamani za Abrahamu, ni nchi ileile waliyoiteka chini ya Yoshua, ni nchi ileile waliyoirudia kutoka utumwani Babeli. Lakini wakati wote wa Agano Jipya, yaani tangu Yesu alipozaliwa hadi mwisho wa maisha ya mitume wake, nchi hiyo haikuwa huru, bali chini ya himaya ya Warumi, ingawa pengine hao waliwakabidhi vibaraka, yaani watawala wenyeji waliowekwa na wakoloni. Vibaraka hao ni Herode Mkuu (37-4 K.K.) na wazawa wake, ambao tena hawakuwa Waisraeli halisi bali Waedomu ingawa kabila lao lililazimishwa kuingia dini ya Kiyahudi karne iliyotangulia. Ukoo huo unajulikana kwa ukatili, uchu wa madaraka na uzinifu wake.
Vilevile maliwali wa Kirumi waliowekwa pengine kutawala nchi au sehemu fulani walionyesha mara nyingi ukatili na dharau kwa Waisraeli na dini yao, hata kusababisha chuki na mapigano kati ya jeshi na wananchi. Mfano mmojawapo ni Ponsyo Pilato aliyesimamia Uyahudi kuanzia mwaka 26 hadi 36 B.K. Mbali na hayo, utawala wa Roma, ulioenea Ulaya Magharibi na Kusini, Afrika Kaskazini na nchi za Mashariki ya Kati kupakana na Iraq ya leo, kwa jumla ulihakikisha hali ya amani kwa muda wote wa Agano Jipya na karne za kwanza za Kanisa. Hali hiyo, pamoja na umoja wa dola hilo lote, na urahisi wa mawasiliano kwa njia ya barabara zilizotengenezwa na Warumi, na uenezi wa lugha ya kimataifa (Kiyunani), ilichangia kasi ya uenezaji Injili. Lugha hiyo ndiyo iliyotumiwa na waandishi wote wa Agano Jipya ili vitabu vyao viwafaidishe watu wengi zaidi, ingawa baadhi yao hawakuijua vizuri.
Lugha asili ya Yesu na ya Mitume ilikuwa Kiaramu ambacho ni jamii ya Kiyahudi na ambacho polepole kilishika nafasi yake kati ya Wayahudi kuanzia karne VI K.K. Hao wote walitokea mkoa wa Galilaya, uliokuwa na mchanganyiko wa watu (Waisraeli na mataifa), kiasi kwamba huko Wayahudi wenyewe walifuata kwa urahisi desturi za Kiyunani hata wakadharauliwa na wenzao wa Kusini (Yerusalemu na mkoa wa Yudea). Kati ya mikoa hiyo miwili ulienea mkoa wa Samaria ambao wakazi wake walijenga uadui mkubwa na Wayahudi baada ya uhamisho wa Babeli, walipokataliwa kuchangia ujenzi wa hekalu la pili la Yerusalemu.
Maisha ya Yesu
Dionisi Mdogo, mmonaki aliyeanzisha (mwaka 533 hivi) mtindo wa kuhesabu miaka kuanzia kuzaliwa Yesu kurudi nyuma (K.K.) au kwenda mbele (B.K.), alikosea hesabu zake. Leo tunakisia Yesu alizaliwa mwaka 6 hivi K.K. kwa sababu alizaliwa Bethlehemu chini ya Herode Mkuu aliyefariki mwaka 4 K.K. Huyo alipojaribu kumuua mtoto Yesu, familia takatifu ilikimbilia Misri mpaka baada ya kufa kwake. Hapo ikarudi Galilaya hata Yesu akajulikana kwa jina la kijiji cha Nazareti kilichodharauliwa na Wagalilaya pia. Ndipo alipokulia na kuishi akifanya kazi ya ufundi.
Mwaka 26 hivi B.K. ndugu yake Yohane Mbatizaji aliacha maisha ya jangwani na kuanza kuhubiri toba kandokando ya mto Yordani. Kwa kuwa Waisraeli walikosa manabii kwa muda mrefu, na walitamani sana ukombozi, walimuendea kwa wingi hata wakamtia hofu Herode Antipa. Ingawa huyo akamfunga mapema akamuua, kazi ya Yohane ilikuwa imetimia kwa sababu aliweza kuwaandaa Waisraeli wengi (hasa watu wadogo na wakosefu) wampokee Yesu aliyebatizwa naye. Katika nafasi hiyo Yohane alimtambulisha kama Mwanakondoo wa Mungu aondoaye dhambi ya ulimwengu.
Ndipo Yesu naye alipoanza kuhubiri, lakini pia kutenda miujiza ya kila aina, akapata haraka wafuasi wengi. Kati yao akachagua mitume wake 12 kama msingi mpya wa taifa la Mungu.
Alifanya kazi hizo kuanzia Galilaya, akitangaza ujio wa ufalme wa Mungu, kwa maana ya kwamba ufalme uliotazamiwa na Wayahudi umewajia kwa njia yake.
Ingawa hakupitia shule yoyote ya Biblia, Yesu alionekana anafundisha vizuri kuliko walimu wa sheria wa kawaida, kama mtu mwenye mamlaka juu ya Torati. Mafundisho yake yalilingana na yale ya Mafarisayo kuliko na yale ya Masadukayo, lakini alishindana pia na hao wa kwanza.
Kijicho na upinzani vikazidi hasa Yerusalemu, walipoanza kufanya njama za kumuua. Ingawa Yesu alijua hayo, alijikaza kwenda katika mji mtakatifu autangazie habari njema na kufia huko. Baada ya kupokewa kwa shangwe kabla ya sherehe ya Pasaka ya mwaka 30 (au 33) akakamatwa na baraza la Israeli kwa tuhuma ya kufuru ya kujilinganisha na Mungu, halafu akakabidhiwa kwa liwali wa Kirumi aliyekuwa na mamlaka ya kutoa adhabu ya kifo. Baada ya kikao ambapo Wayahudi walitafuta kisingizio cha kisiasa, Ponsyo Pilato akalazimika kuagiza Yesu asulubiwe, na kisha kufa kwake kaburi lilindwe na askari.
Hata hivyo siku ya tatu kaburi likaonekana tupu, na Yesu akaanza kuwatokea wanafunzi wake wa kike na wa kiume kwa muda wa siku arubaini, halafu akapaa mbinguni mbele ya macho yao.
Habari hizo zikatangazwa kwa sauti tu kwa miaka kadhaa, halafu zikaanza kuandikwa.
Ufunuo kuendelea baada ya ufufuko wa Yesu
Kifo na ufufuko wa Yesu si mwisho wa ufunuo wa Mungu: ni lazima tupokee vilevile kama mpango wake yale yaliyojitokeza wakati wa Mitume wake. Miaka hiyo 70 hivi iliona Kanisa likizidi kusogea mbali na dini ya Kiyahudi na kuwa la kimataifa kweli pamoja na kupata muundo wa kudumu wa uongozi. Sambamba na hilo, makao yake makuu yalihamia Roma kutoka Yerusalemu uliokuja kuangamizwa tena mwaka 70. Ni wakati huohuo kwamba lilipata vitabu vitakatifu vya kwake vilivyokamilisha vile vya Agano la Kale. Kanisa linaheshimu kwa namna ya pekee, kama ushuhuda mkuu juu ya maisha na mafundisho ya Yesu na kama moyo wa Maandiko matakatifu yote, Injili nne zilizoandikwa na Marko, Mathayo, Luka na Yohane kati ya mwaka 65 na 100 hivi.
Mabadiliko hayo yaliyokusudiwa na Mungu hayakutokea bila ya matatizo, hasa kwa sababu yalikuwa magumu kueleweka kwa Wayahudi, ambao mwanzoni walikuwa wengi kati ya Wakristo, na hata kwa Mitume. Lakini Roho Mtakatifu aliwaongoza taratibu wakubali fumbo hilo lililofunuliwa hasa kwa Mtume Paulo. Suala gumu zaidi lilikuwa nafasi ya Torati katika Ukristo, hasa kwa waliojiunga nao moja kwa moja bila ya kutahiriwa kwanza ili wawe Wayahudi.
Katika Agano Jipya inajitokeza misimamo 4 tofauti, na ni ajabu kwamba haikuvunja ushirika wa imani. 1. Wakristo wenye asili ya Kiyahudi, hasa ya Kifarisayo, walitaka watu wa mataifa watahiriwe kabla hawajabatizwa, halafu wafuate masharti yote ya Torati ili waweze kuokoka. 2. Wengine, kama Mtume Petro na Yakobo Mdogo, walitaka washike walau baadhi ya masharti hayo ili wasiwe chukizo kwa Wakristo wa Kiyahudi, hasa wakati wa kula pamoja ekaristi. 3. Paulo alikataa kupunguza uhuru wa Kiinjili kwa kudhani wokovu unategemea Torati kuliko msalaba wa Yesu; hata hivyo alisisitiza upendo kama tunu bora ya kuzingatiwa ili mtu asikwaze na kupoteza wengine dhaifu kama hao Wakristo wa Kifarisayo. 4. Hatimaye ulijitokeza msimamo mkali zaidi, wa kupuuzia kwa kiasi fulani Torati kama kitu kilichopitwa na wakati. Misimamo hiyo ya mwisho ulizidi kupata nguvu kadiri Wayahudi na Wakristo walivyozidi kutengana, lakini hata ule wa kwanza uliacha athari yake ya kudumu katika Kanisa hasa kupitia Injili ya Mathayo na Barua ya Yakobo.
Kitabu cha Matendo ya Mitume
Kati ya Wainjili, Luka hakuishia kuandika habari za Yesu tu, bali alizikamilisha kwa kuandika kitabu cha pili chenye historia ya mwanzo wa Kanisa. Kinajulikana kwa jina la Matendo ya Mitume, kwa kuwa kinawatokeza hasa watu wawili ambao Luka aliwafahamu, yaani Mtume Petro mpaka sura ya 12, halafu Mtume Paulo. Kwa namna ya pekee alikuwa mwanafunzi wa Paulo akamfuata mpaka kifo chake: hivyo si ajabu kwamba alipenda kushuhudia kazi zake na mateso yake kwa ajili ya Kristo na uenezi wa imani.
Mpangilio wa kitabu hicho unaelezwa katika 1:8, yaani kuonyesha jinsi imani hiyo ilivyoshuhudiwa toka Yerusalemu hadi mwisho wa dunia upande wa magharibi. Ndiyo sababu kitabu kinaishia na habari za Paulo kufikia Roma na kuanza utume huko mwaka 61, ingawa kuandikwa kiliandikwa kama miaka 20 baadaye.
Kuanzia Injili yake, Luka anaonekana alivyojitahidi kuzingatia ukweli wa historia, lakini pia jiografia: katika Injili mambo yote yanaelekea Yerusalemu, ambapo Yesu alikwenda kufa na kufufuka, na katika Matendo ya Mitume mambo yote yanaanzia Yerusalemu, ambapo Roho Mtakatifu aliwashukia. Tukipenda kujua historia ya wokovu ilivyoendelea baadaye, hatuna budi kufuata kitabu hicho tukilinganisha habari zake na zile tunazozipata hasa katika barua za mitume. Kwa namna ya pekee zile za Paulo tunaweza kuzipanga kwa faida katika mfululizo wa habari za maisha yake alizotuachia Luka, ingawa kuna utatanishi fulani.
Kanisa la Yerusalemu
Kabla ya kusimulia uenezi wa Ukristo, Luka aliandika habari za Kanisa mama, yaani lile la Yerusalemu. Katika msingi wake tunaona mitume wakiwa wanasali pamoja na mama wa Yesu na waamini wengine. Majina ya hao 11 yameorodheshwa tena, halafu pengo lililoachwa na msaliti Yuda Iskarioti likazibwa ili idadi muhimu ya 12 ikamilike tena. Aliyeamua ifanyike hivyo ni Petro akitumia tayari mamlaka aliyoachiwa na Yesu, na akiweka masharti kwa mapendekezo ya watu, hasa kwamba mteule awe shahidi wa utume na ufufuko wa Yesu (Mdo 1).
Baada ya idadi hiyo kukamilika tena, Roho Mtakatifu akawashukia wote katika nafasi maalumu, yaani sikukuu ya Pentekoste, iliyotimiza Pasaka siku 50 baada yake (Mdo 2:1-41). Safari hiyo alijitokeza kama upepo wa nguvu kubwa ajabu uliojaza nyumba nzima (yaani Kanisa lote) na kama ndimi za moto zilizowashukia mojamoja kila mwamini aliyekuwemo (kwa kuwa karama zake ni mbalimbali). Hapo hao waoga, waliojifungia ndani kwa usalama, wakatoka nje na kuhubiria umati wa watu waliokusanyika kwa kufuata upepo. Kwa kuwa siku hiyo ni ya hija walikuwepo Wayahudi na waongofu kutoka sehemu nyingi za ulimwengu, lakini kila mmoja aliwaelewa mitume kwa lugha yake mwenyewe. Hivyo umoja wa binadamu uliovunjika Babeli katika kujenga mnara wa kiburi ukapatikana tena Yerusalemu kwa nguvu ya Yule aliye upendo wa Mungu. Toka mwanzo Kanisa si la kabila la Yuda tu au la lugha ya Kiaramu tu, bali ni Kanisa Katoliki, yaani la mataifa yote na la lugha zote. Bila ya shaka aliyesimama kwa niaba yake lote atoe hotuba ya kwanza na kufafanua matukio hayo pamoja na kumshuhudia Kristo mfufuka ni Petro. Maneno yake yaliwachoma moyo wasikilizaji hata wakamuuliza wafanye nini. Jibu likawa watubu na kubatizwa ili wapate msamaha na Roho Mtakatifu. Siku hiyo ya kwanza waamini wakawa hawapungui elfu tatu.
Luka ametuachia picha ya Kanisa mama hasa katika mihtasari mitatu (Mdo 2:42-47; 4:32-35; 5:12-16) ambayo inachora maisha ya Wakristo wa kwanza kama kielelezo kwa wale wote watakaofuata. Kweli katika historia yote ya Kanisa wengi wakaja kujipima kwa kuangalia kielelezo hicho cha umoja katika roho na katika mali. Hasa watawa wengi wakaja kujaribu kutekeleza tena umoja huo mashirikani mwao na hivyo kuwachochea waamini wenzao wote. Umoja huo ndio sifa ya kwanza ya Kanisa na mpango wa Mungu kwa watu wote.
Mwanzoni umoja ulifanikiwa kwa namna ya pekee, ingawa hapo pia ulikuwa na kasoro tunavyosoma katika Mdo 5:1-11; 6:1 na katika vitabu vingine vyote vya Agano Jipya. Kutokana na malalamiko ndani ya jumuia, mitume waliamua kuwashirikisha kazi yao katika ngazi ya chini watu saba: idadi hiyo katika Biblia inamaanisha mataifa, na kweli wote walikuwa na majina ya Kigiriki (Mdo 6:2-6). Tofauti za waamini hasa upande wa lugha na utamaduni zinadai daima ubunifu na nia njema zisije zikavuruga umoja. Shida iliyotokea hapo ni utangulizi wa habari nyingine kuhusu Wakristo wa Kiyahudi kuwabana wenzao wenye asili ya Kipagani.
Katika Mdo 6-8 hao viongozi 7 wapya wanajitokeza kama mashujaa katika utume, ambao mwisho wake kwa Stefano ulikuwa ni kifodini. Katika kusimulia tukio hilo la mwaka 36 hivi, Luka alisisitiza kuwa mashtaka ya Wayahudi dhidi ya Stefano ni yaleyale yaliyomhusu Yesu: yaani upinzani dhidi ya mwalimu unaendelea dhidi ya wanafunzi wake. Vilevile Stefano akakabili mateso kama alivyofanya Yesu akimkabidhi Bwana roho yake na kuwaombea watesi wake. Kabla ya hapo Wakristo walikuwa wamedhulumiwa katika nafasi mbalimbali, lakini dhuluma hiyo ya tatu ikawa kubwa zaidi na kusababisha wengi wakimbie Yerusalemu. Lakini kwa mpango wa Mungu mtawanyiko huo ulichangia kueneza Injili.
Ukristo ulivyoanza kuenea
Kufuatana na mpangilio wa kitabu, Mdo 8 inaeleza jinsi Mungu alivyoongoza uenezi wa Kanisa kwa watu wasiokubaliwa na Israeli, yaani kwanza kwa Wasamaria waliokuwa maadui wakuu wa taifa teule, halafu towashi (yaani mwanamume mbovu) toka Ethiopia. Katika nafasi hizo zote mbili Luka alisisitiza furaha iliyotokea kama dalili ya wokovu. Juhudi za Filipo mwinjilisti zikaja kuthibitishwa na mitume kwa kuwawekea mikono Wakristo wapya wa Samaria.
Wakati uleule likatukia jambo lingine, la ajabu kabisa, ambalo kwa umuhimu wake limesimuliwa na Luka mara tatu, yaani uongofu wa Saulo/Paulo aliyekuwa mtesi mkuu wa Stefano na Wakristo wengine. Ndiye aliyechaguliwa na Mungu awe mwenezi mkuu wa imani ya Kikristo, mtetezi mkuu wa uhuru wa Wakristo wa mataifa kuhusu sheria za Kiyahudi, tena mwandishi mkuu wa Agano Jipya, mwenye kufafanua mafumbo ya imani kwa undani kabisa. Mungu alimteua awe chombo chake kiteule ili kuleta jina lake kwa mataifa (Gal 1:13-24; Mdo 9:1-31; Mdo 22:17-21): katika historia yote ya Kanisa baada ya Pentekoste hadi leo hakuna tukio lingine muhimu zaidi.
Ukubwa na ubora wa mchango wa Paulo unaeleweka tukizingatia kwamba alifanya kazi na kuandika kabla ya vitabu vya Agano Jipya kupatikana. Ndiye aliyeanza kuliandika akipanua mawazo aliyoyapokea katika Kanisa kwa kuzingatia Agano la Kale na mang’amuzi yake mwenyewe. Hapo alifafanua vizuri ajabu maisha ya Kikristo kama neema ya kumshiriki Yesu kwa imani, sakramenti na juhudi za kushinda umimi hadi kugeuka sadaka hai, takatifu na ya kumpendeza Mungu. Wokovu huo, utakaokamilika katika ufufuko wa mwili, unapatikana katika Kanisa, ambalo Paulo alilitambulisha kama bibiarusi wa Kristo na mwili wake.
Lakini, kabla Luka hajasimulia umisionari wake, aliandika habari nyingine ya ajabu ambayo pia inapatikana mara tatu katika Matendo ya Mitume, yaani uongofu wa Kornelio na nyumba yake (Mdo 10). Wapagani hao walijaliwa Roho Mtakatifu kabla hawajabatizwa, wakimsikiliza tu mtume Petro. Hivyo Mungu alimuonyesha mkuu wa mitume nia yake kuhusu wokovu wa mataifa, naye Petro akalitangazia Kanisa kwamba Wapagani wasilazimishwe kufuata sheria za Kiyahudi. Uamuzi huo uliofuata hiyo Pentekoste ya mataifa ilimfungulia Paulo mlango wa umisionari wake unaotawala Mdo 13-28. Ingawa Wakristo wenye msimamo mkali wa Kiyahudi walikubali maneno ya Petro (Mdo 11:1-18), hawakuweza kumuunga mkono Paulo aliposisitiza kwamba wokovu unategemea imani kuliko utekelezaji wa sheria. Basi, mvutano juu ya suala hilo ukaendelea kuvuruga maisha ya Kanisa kwa miaka mingi ya mbele.
Ni baada tu ya Petro kufungua mlango kwamba Mdo 11:19-26 inasimulia jinsi waliotawanyika baada ya uuaji wa Stefano walivyoeneza Ukristo huko walikohamia nje ya nchi takatifu, wakiwahubiria kwanza Wayahudi wenzao, halafu Wapagani. Kitabu kizima kinafuata utaratibu huo: Paulo mwenyewe kila alipofika aliwaelekea Wapagani baada tu ya Wayahudi kukataa Injili.
Kati ya miji ambapo ilianzishwa jumuia ya waamini wengiwengi, muhimu zaidi ni Antiokia (mpakani kwa Sirya na Uturuki wa leo): huko wafuasi wa Yesu walikuwa mchanganyiko mkubwa wa Wayahudi na mataifa, hivyo wakapewa jina jipya maalumu la Kiyunani (Wakristo). Ndipo walipofanya kazi Barnaba aliyetumwa na mitume, Paulo aliyeitwa naye kumsaidia, pamoja na manabii na walimu wengine.
Wakati huohuo (mwaka 44 hivi) Herode Agripa alimuua Yakobo Mkubwa (mtume wa kwanza kumfia Yesu) akakusudia kumuua hata Petro, lakini huyo akahama Yerusalemu (Mdo 12:1-17) akafanya kazi huko na huko kabla hajahamia moja kwa moja Roma akiuletea mamlaka yake.
Safari za kimisionari za Paulo zilivyoanza (46-49)
Kanisa changa na motomoto la Antiokia likawa kituo cha umisionari kuanzia mwaka 46; kwa mara nyingine Roho Mtakatifu ndiye aliyechochea juhudi za kitume na kuteua watu wa kutumwa, yaani Barnaba na Paulo (Mdo 13:1-3). Safari yao ya kwanza ilichukua miaka 3 katika kisiwa cha Kupro na mikoa ya kusini ya Uturuki wa leo (Mdo 13:16-51; 14:19-23). Ilikuwa kawaida yao kuanzisha Kanisa katika miji mikubwa ili toka huko ujumbe ufike hadi vijijini.
Mtaguso wa Yerusalemu (49)
Waliporudi Antiokia walipaswa kupambana na Wakristo wa Kiyahudi kuhusu uwezekano wa mataifa kuokoka pasipo kutahiriwa. Hatimaye suala likapelekwa Yerusalemu kwa Kanisa mama. Baada ya majadiliano marefu Petro akatoa neno la mwisho kwamba Wapagani wanaomuamini Yesu wasitwishwe mzigo usiobebeka wa kufuata sheria za Kiyahudi (Mdo 15:1-12). Katika Gal 2:1-10 Paulo pia ametuachia kumbukumbu ya mtaguso huo akisisitiza kuwa mitume waliokuwepo (Yakobo Mdogo, Petro na Yohane) walitambua rasmi karama ya kimisionari ya kwake na ya Barnaba na uhalali wake, wakiwaomba tu wachangishe pesa kati ya Wakristo wa mbali kwa ajili ya wenzao wa Yerusalemu wwnye hali ngumu. Hiyo ilikuwa namna mpya ya kutekeleza upendo wa kidugu na kudumisha umoja wa Kanisa baada ya uenezi wake.
Masuala hayo yakadai uamuzi mwingine ili Wakristo wa Kiyahudi waweze kuendelea kushirikiana na wenzao wa mataifa pasipo kuogopa unajisi ambao ungewazuia wasifuate ibada zao. Gal 2:11-14 inaeleza shida iliyotokea Antiokia: ingawa Paulo alimheshimu sana Petro, alipoona hafuati kwa unyofu uamuzi wa mtaguso hakusita kumkosoa kidugu hadharani ili aliepushe Kanisa na upotovu kuhusu suala la wokovu. Basi, kadiri ya Mdo 15:13-35, Yakobo Mdogo aliyeachiwa uongozi wa Kanisa la Yerusalemu alichagua makatazo makuu manne kutoka Mambo ya Walawi akidai Wakristo wote wayashike kama mambo mazito kwa dhamiri ya Kiyahudi. Uamuzi huo uliarifiwa kwa Wakristo wa Antiokia na mikoa ya jirani kwa wajumbe na barua. Barua zikaendelea kuandikwa hata leo kwa lengo la kudumisha umoja na amani katika Kanisa, kwa kuwa ni kazi ngumu kuelewana kwa watu tofauti kama hao waliozoea kudharauliana kwa matusi kama “mbwa”.
Barua au nyaraka
Kati ya vitabu 27 vya Agano Jipya, 21 vina mtindo wa barua au nyaraka. Hiyo ni tofauti kabisa na Agano la Kale, ambamo vitabu kadhaa vinazileta, lakini si kitabu kizima hata kimoja. Mtume Paulo ndiye aliyetumia zaidi mtindo huo ili afikie na ujumbe na mamlaka yake pale asipoweza kufikia kimwili. Barua 14 zinahusishwa na yeye kwa namna moja au nyingine, wakati nyingine 7 zinahusishwa na Yakobo Mdogo, Mtume Petro, Mtume Yohane na Yuda Tadei. Hii haina maana kwamba ziliandikwa zilivyo na Mitume hao. Kwanza, tokea awali watu waliweza kuandika barua kwa mkono wao, au kwa kumuongoza karani aandike maneno yao wenyewe, au kwa kumpa maelekezo ya jumla kuhusu namna ya kuandika kama si kumuachia aandike anavyoona inafaa. Zaidi ya hayo, wakati wa Mitume ilikuwa kawaida kuandika kwa kutumia jina la marehemu fulani maarufu kama kwa kumwezesha aendelee kutoa ujumbe aliokuwa anautoa maishani. Pengine aliyeandika hivyo alikuwa na uhusiano wa pekee na marehemu huyo kama mwanafunzi au mwandamizi wake.
Pengine maandishi hayo hayakuwa tu barua fupi za kuwasiliana kuhusu shida fulani, bali hati au insha ndefu kuhusu mada fulani: ndizo zinazostahili kuitwa nyaraka. Ingawa tofauti kati ya barua na waraka inaeleweka kinadharia, pengine ni vigumu kugawa vitabu hivyo vya Agano Jipya katika makundi mawili: kwa hakika Eb ni waraka na 3Yoh ni barua, lakini nyingine ziko katikati. Barua saba zisizohusishwa na Paulo zinaitwa Katoliki, maana zimekubaliwa na Kanisa lote, ingawa maana asili ya neno hilo ilikuwa kwamba ni kwa ajili ya watu wote, jambo ambalo si kweli.
Katika Biblia barua hazikupangwa kufuatana na tarehe za kuandikwa, bali zinatangulia zile za Paulo, na kati ya hizo zinatangulia zile kwa makanisa 7, zinafuata zile kwa watu binafsi 3 na mwisho waraka kwa Waebrania ambao haumtaji Paulo. Ndani ya makundi hayo, zinatangulia zile ndefu zaidi hadi zile fupi. Sisi, tukitaka kuelewa zaidi ujumbe na maendeleo yake, ni afadhali tuzisome kwa mpangilio wa tarehe kadiri tunavyoweza kuikadiria. 2Pet, ambayo inafikiriwa kuwa ya mwisho kuandikwa, inashuhudia kwamba tayari barua za Paulo zilikuwa zimekusanywa na kuheshimiwa kama Maandiko Matakatifu.
Safari ya pili ya Mtume Paulo (50-52)
Mdo 15:36-39 inasimulia ugomvi kati ya Paulo na Barnaba walipotaka kufunga safari tena (mwaka uleule 49). Mungu hakuzuia ugomvi huo kusudi hao wawili waeneze zaidi neno lake wakienda sehemu tofauti. Barnaba na Marko walielekea Kupro, kumbe Paulo alimchukua Sila na kufunga safari iliyodumu miaka mitatu, akielekea kwanza jumuia zile za bara alizoziunda miaka iliyopita (Mdo 15:40-16:5).
Paulo ni maarufu kwa juhudi zake za kueneza Ukristo mahali pengi palipokuwa bado, lakini pia tunajua upendo wake kwa watu aliowatangazia habari njema, na bidii zake kwa makanisa aliyoanzisha: alikuwa akiwaombea usiku na mchana, akiwaka hamu ya kuwatembelea, akiwaandikia barua za kusisimua ili kuwatia moyo au kuwakosoa, kutatua matatizo yao na kujibu maswali mbalimbali. Pengine aliwatumia watu alioongozana nao: kati yao alimpendelea Timotheo akashirikiana naye mpaka kufa.
Kadiri ya Mdo 16:6-15, katika safari hiyohiyo kwenye mikoa mbalimbali ya Uturuki wa leo, huenda Luka pia akajiunga na msafara akifuatana na Paulo hadi kufa kwake. Yeye anatia maanani uongozi wa Mungu ambaye kwanza aliwazuia mara mbili wasielekee walikokusudia, halafu kwa njozi alionyesha ni mapenzi yake wavukie Ulaya katika Ugiriki wa leo.
Inavyojulikana, Wayunani walikuwa na hamu kubwa ya kupata maarifa kuliko wengine, halafu kubishana nao kwa ufasaha na kuwashinda. Katika mazingira hayo, falsafa na dini zilikuwa mada kuu na kuingiliana na hadithi za ajabuajabu kuhusu miungu, malaika na wengineo. Karibu barua zote za mitume zilikabili hatari hiyo, ambayo ikazidi kuwa kubwa na kuleta mafarakano katika Kanisa hasa katika karne II, ilipoitwa “Gnosis” (= ujuzi). Hasa Paulo alijitahidi kuishinda mapema iwezekanavyo.
Huko Ugiriki wakaanzisha Kanisa kwanza Filipi, halafu Thesalonike. Kutokana na dhuluma za Wayahudi, Paulo alilazimika kuondoka akafika Athene, mji mkuu wa falsafa, akajaribu kutangaza Injili kwa ufasaha wa maneno ili kuwavuta hao watu wa elimu; kumbe akashindwa kabisa (Mdo 17). Ndipo alipoelewa kuwa imani haitegemei akili na elimu, akaamua kuhubiri kwa unyofu tu mafumbo ya imani (1Kor 1:17-2:5).
Mdo 18:1-11 inasimulia mang’amuzi mengine aliyoyapata katika jiji la Korintho, lenye bandari mbili katika bahari tofauti zilizoleta urahisi wa kuvusha bidhaa toka moja hadi nyingine badala ya kuzisafirisha kwa meli kandokando ya rasi. Kutokana na umuhimu huo na wa kuwa makao makuu ya mkoa wa Akaya (Ugiriki kusini), pamoja na biashara kubwa, kulikuwa na mchanganyiko wa watu, wakiwemo watumwa na makahaba wengi. Huko alikaa mwaka mmoja na nusu kutokana na kufunuliwa na Yesu kwamba ana wateule wengi jijini. Kweli utume wa Paulo ukazaa sana, ingawa kabla hajafika walikuwepo tayari Wakristo kadhaa kama Akula na Priska waliofukuzwa na kaisari Klaudio mwaka 49 watoke Roma pamoja na Wayahudi wote hasa kutokana na mabishano yao kuhusu Kristo.
Barua mbili kwa Wathesalonike
Mtume Paulo alikuwa amekimbia Thesalonike baada ya wiki 3 tu za utume, hivyo aliogopa kwamba huenda dhuluma zikawakatisha wanafunzi tamaa. Kumbe, akina Timotheo walipofika Korintho toka Thesalonike, walimpa Paulo ripoti kuhusu hali ya Kanisa la kule na kumuondolea wasiwasi: dhuluma zilikuwa zikiendelea lakini Wakristo wachanga wa huko ni imara katika imani yao mpya, isipokuwa hawaelewi vizuri mambo fulanifulani, hasa kuhusu vikomo vya binadamu. Hapo Paulo akawaandikia kwa furaha barua tuliyonayo mpaka leo ili kuwahimiza na kuwaelimisha zaidi: ndiyo andiko la kwanza la Agano Jipya kwa kuwa ni wa mwaka 51 hivi. Barua hiyo haina mafundisho mazito isipokuwa kuhusu mambo ya mwisho (hali ya marehemu na ujio wa pili wa Bwana). Ni tulivu na ya kirafiki, ingawa inatoa maonyo upande wa maadili (1Thes 1:1-3:13; 4:13-17; 5:1-11; 5:16-28).
Miezi michache baadaye akarudia kuwaandikia kutokana na taarifa nyingine zilizomtia tena wasiwasi. Akawafafanulia zaidi ujio wa Bwana na dalili zake, akiwahimiza hasa kufanya kazi kwa bidii na kuwajibika wakati wa kungojea ujio wa pili wa Yesu badala ya kuiacha kwa kisingizio cha kwamba, eti Kristo amesharudi (2Thes 2:1-15; 3:6-15).
Mpangilio wa barua hizo ni uleule wa barua zitakazofuata: baada ya salamu na shukrani kwa Mungu, yanafuata mafundisho ya imani, halafu maadili, na hatimaye salamu nyingine.
Mwaka 52 Paulo aliondoka kwa hiari Korintho kuelekea Yerusalemu na Antiokia. Njiani alihubiri kidogo Efeso, makao makuu ya mkoa wa Asia Ndogo (Uturuki Magharibi wa leo), lakini hakukubali kubaki muda mrefu zaidi, ila aliwaacha huko Priska na mumewe akiahidi kurudi, Mungu akipenda (Mdo 18:18-22). Huo ni mfano mzuri wa ushirikiano kati ya mseja na watu wa ndoa katika utume.
Mdo 18:24-28 inasimulia kwamba, baada ya Paulo kuondoka, alifika Myahudi wa Aleksandria, jina lake Apolo. Kama vile wenzake wengi wa Misri alikuwa na elimu ya Kiyunani na ujuzi wa Biblia.
Tena alikuwa motomoto katika kufundisha habari za Yesu, ingawa hazijui sawasawa, hasa hana habari ya ubatizo wake mpya (kasoro hiyo ikaendelea kuwepo kwa muda mrefu kwa sababu baadhi ya wanafunzi wa Yohane Mbatizaji hawakumuamini Yesu, hivyo wakaendeleza ujumbe wa mwalimu wao).
Priska na mumewe wakamuelimisha zaidi, halafu wakampa barua ya kumtambulisha kwa Wakristo wa Korintho alipokwenda kuhubiri. Wamisionari wa namna hiyo wakazidi kustawisha na kuvuruga makanisa walau mpaka mwisho wa wakati wa mitume.
Safari ya tatu ya Mtume Paulo (54-58)
Baada ya kukaa Antiokia mwaka mmoja na nusu Paulo akafunga tena safari akiyapitia makanisa ya Galatia na Frigia ili kuyathibitisha (Mdo 18:23). Hatimaye akafika Efeso ambapo akabaki tangu mwaka 54 hadi 57, akifundisha kila siku na kueneza sana Injili katika mkoa mzima (Mdo 19:1-10). Pamoja na hayo aliandika barua kadhaa, ambazo baadhi zimepotea, nyingine tunazo hadi leo (kwa Wagalatia, kwa Wafilipi, ile ya kwanza kwa Wakorintho, inawezekana Filemoni pia).
Barua kwa Wagalatia
Barua hiyo iliandikwa na Paulo akiwa Efeso. Tofauti na zile kwa Wathesalonike, hii ni kali sana kwa kuwa Paulo aliiandika (mwaka 54 hivi) mara baada ya kusikia kwa mshangao na huzuni kwamba wanafunzi wake wa mkoa wa Galatia wanataka kupotoshwa na Wakristo wengine wanaosisitiza haja ya kushika Torati ili kupata wokovu. Ili kumpinga Paulo na mafundisho yake kuhusu neema, wazushi hao walikanusha pia mamlaka yake kama mtume, eti, hajawahi kumuona Yesu, na anarahisisha masharti ya dini ili ajipatie wafuasi na heshima.
Basi, ilimbidi ajitetee na kusimulia baadhi ya matukio ya maisha yake yanayotusaidia kumfahamu zaidi na kutambua kwamba msimamo wake wa awali kama Farisayo haukumuelekeza hata kidogo kupuuzia Torati. Ni tukio la ghafla la kutokewa na Mfufuka tu lililoweza kupindua mtazamo wake. Baada ya hapo, msimamo wake mpya ulikubaliwa na viongozi wa Kanisa mama la Yerusalemu waliotambua karama yake ya pekee kwa uongofu wa mataifa. Akitetea uhuru wao kuhusu masharti ya Torati, Paulo hakukosa kueleza kwamba hauruhusu kufuata udhaifu wa kibinadamu (unaowakilishwa na mwili), bali ni kwa ajili ya kufuata mwongozo wa Roho Mtakatifu ambao ni wa juu kuliko Torati na hatimaye unazaa tunda lake bora.
Akiandika kwa hasira takatifu ili kuzuia Injili isibadilishwe wala msalaba usibatilishwe - kwa sababu wokovu ukipatikana kwa kushika Torati, Kristo amekufa bure - mara baada ya salamu akashambulia kwa nguvu wazushi hao na kuonyesha kwa Biblia kuwa haiwezekani kujipatia uadilifu kwa kujaribu kufuata sheria za Musa walivyotaka wao. Kinyume chake uadilifu wetu unatokana na imani kwa Kristo na msalaba wake.
Ilimbidi kwanza ajitetee kuwa mtume halisi anayefundisha kulingana na mitume wengine, halafu aonyeshe tunavyookolewa kwa imani, si kwa kufuata sheria, hatimaye atoe mawaidha kuhusu uhuru wa Kikristo, kwamba unategemea kumfuata Roho Mtakatifu si tamaa za dunia (Gal 1:1-12; 2:15-3:14; 4:4-20; 5; 6:7-18).
Barua kwa Wafilipi
Luka hakusimulia mateso yote ya Paulo, kwa mfano alivyohukumiwa mwaka 56 hivi hukohuko Efeso (1Kor 15:32; 2Kor 1:8-9). Akiwa kifungoni alifikiwa na mjumbe toka Filipi aliyemletea msaada wa pesa na wa huduma kwa niaba ya Wakristo wa mji huo. Paulo kabla hajamrudisha alipenda kuwaandikia barua nzuri ya shukrani pamoja na kuwaeleza sababu ya kufungwa (Fil 4:10-20). Barua ni nzuri pia kutokana na uhusiano wa upendo kati ya Paulo na Wakristo hao, ambao kati yao wanawake walishika nafasi ya pekee toka mwanzo. Tunaona wazi Paulo alivyokuwa na furaha hata kifungoni, kwa kuwa alizoea kuridhika na kila hali. Kwake muhimu ilikuwa tu kumfikia Kristo.
Kama kawaida mawaidha hayakosekani, lakini si makali: hasa alihimiza umoja kwa kufuata mfano wa Yesu aliyejishusha kutoka Umungu wake hadi kifo cha msalabani. Kwa ajili hiyo alitumia maneno ya wimbo ambao unadhihirisha imani kamili katika umungu wa Kristo, ingawa ni kati ya zile za kwanzakwanza kutungwa (Fil 1:12-3:1a; 4:4-7).
Lakini kuna sehemu kali kuhusu wazushi ambayo inaanza ghafla (Fil 3:1b-4:1) na kufanya baadhi ya wataalamu wadhani kuwa barua jinsi ilivyo tangu karne I ni mshono wa barua mbili au tatu za mtume kwa Wafilipi.
Barua kwa Filemoni
Paulo akiwa kifungoni (labda Efeso mwaka 56 au 57) alimuandikia Filemoni. Tofauti na barua zote zilizotangulia, hiyo haikuandikwa kwa kanisa fulani, bali kwa Mkristo binafsi, tajiri, pengine wa Kolosai. Ingawa si muhimu upande wa teolojia, inaonyesha upendo wa mtume kwa wale aliowaongoa, na jinsi udugu wa Kikristo ulivyoanza kutikisa utumwa.
Barua mbili kwa Wakorintho
Kutoka Korintho habari za kusikitisha zilimfikia Paulo akiwa Efeso (pengine mwaka 57): katika Kanisa hilo ambalo alilianzisha na kulipenda sana kulikuwa na shaka kuhusu imani, mafarakano, upinzani wa Wakristo wa Kiyahudi dhidi yake, na makwazo.
Kilichohatarisha zaidi jumuia hiyo ni karama mbalimbali ambazo hao Wakristo wachanga walizijali mno na hatimaye wakajivunia kuwa nazo. Vilevile walivutiwa kumfuata mtu kama Apolo, mwenye ujuzi na ufasaha mkubwa, mambo yaliyopendwa sana na Wagiriki. Ilimbidi Paulo arekebishe hali hiyo ili kuokoa hasa umoja wa Kanisa na heshima kwa viongozi wake halali.
Basi mwaka mzima akawa na mahangaiko kwa Wakorintho akawaandikia walau barua nne au tano, ingawa sisi tunazo mbili tu; pengine sehemu za baadhi yake zimeshonwa ndani ya 2Kor.
Mpangilio wa barua ya kwanza una salamu na shukrani, halafu hukumu juu ya matatizo ya Wakristo hasa kufarakana (1Kor 1:10-16; 2:1-4:16), kuzini na kushtakiana mahakamani (1Kor 5-6). Baada ya hapo akaanza kujibu maswali yao mbalimbali: kuhusu ndoa na useja (1Kor 7), nyama zilizotolewa sadaka kwa miungu (1Kor 8:1-11:1), mwenendo katika ibada na karama (1Kor 11:20-33; 12:4-13:13; 14:18-40), na hatimaye ufufuko wa wafu (1Kor 15:1-28,33-49).
Mwishoni kuna maagizo, taarifa na salamu mbalimbali (1Kor 16:1-4). Ndiyo sababu barua ni ndefu na inagusa mambo mengi ambayo Paulo aliyatazama kwa hekima ya juu inayotokana na msalaba wa Kristo. Kati ya mambo mengi muhimu zaidi, barua hiyo inatunza simulizi la kwanza la karamu ya mwisho ya Bwana Yesu (11:23-25) na kanuni ya imani ya kwanza inayoorodhesha pia matokeo ya Kristo Mfufuka (15:3-8).
Mdo 19:21-20:1 inasimulia alivyohama Efeso kutokana na matatizo kuzidi, akaelekea Makedonia na Ugiriki. Toka huko alipata nafasi ya kuhubiri huko Iliriko, yaani Albania ya leo kwenda kaskazini (Rom 15:19). Wakati huo alipata habari tofauti kabisa kuhusu Wakorintho, akawaandikia tena na tena kabla hajawaendea kwa mara ya tatu. Labda kwa kuwa ni mshono wa barua hizo mbalimbali, mpangilio wa Waraka wa pili kwa Wakorintho haueleweki, ingawa ina salamu na shukrani mwanzoni, na salamu nyingine mwishoni kama kawaida. Katikati mada kuu ni tatu: kujitetea, mchango na mashambulizi dhidi ya wapinzani. Barua hiyo inatusaidia hasa kumjua Paulo mwenyewe (2Kor 11:1-12:13).
Barua kwa Waroma
Ingawa Paulo alikaa Efeso miaka mitatu, moyo wake wa kimisionari haukutulia kwa sababu alikumbuka alivyotabiriwa atafanya kazi hata mbali zaidi. Ndiyo maana alitaka kwenda Ulaya magharibi, yaani Roma na halafu Hispania, nchi iliyohesabika kuwa mwisho wa dunia. Ila kabla ya kwenda huko alipanga kuleta mchango wa Wakristo wa mataifa kwa wenzao wa Yerusalemu.
Basi, mwishoni mwa miezi mitatu aliyokaa Korintho (Mdo 20:2-3) akijiandaa kupanda meli, yaani mwanzoni mwa mwaka 58, Paulo aliwaandikia Wakristo wa Roma ili kuandaa utume atakaoufanya katika jiji hilo.
Huko Ukristo uliingia toka mwanzo kabisa, ukiletwa na baadhi ya Wayahudi wengi walioishi Roma ambao walibatizwa Yerusalemu kwenye Pentekoste ya mwaka 30.
Wayahudi wote walipofukuzwa na Kaisari Klaudio (49), Wakristo wa mataifa mengine wakabaki ndio wengi, nao wakaachana na masharti mbalimbali za Kiyahudi, kama yale kuhusu vyakula.
Muda mfupi baada ya Klaudio kufa (54), Wayahudi walianza kurudi, kumbe wakakuta mabadiliko hayo makubwa ndani ya Kanisa, nao wakajiona wamewekwa pembeni kidogo, kama si kudharauliwa na Wakristo wa mataifa.
Mtume Paulo akijua umuhimu wa Roma, mji mkuu wa ulimwengu wa zamani hizo, aliwaandikia Wakristo wa huko barua ndefu tena nzito kuliko zote. Alitaka kuwaeleza kwa maandishi ya mpango mafundisho yake kuhusu wokovu, kwa sababu walikuwa wamesikia habari tofautitofauti juu yake bila ya kukutana naye.
Pamoja na kuwaandaa hivyo wampokee vizuri, alichukua nafasi ya kuimarisha umoja wao ulioingia dosari. Akiandika kwa utulivu mkubwa kuhusu mambo aliyokwishawaongelea kwa hasira Wagalatia, Paulo aliweza kuinua pande zote mbili za Kanisa hilo zielewe zaidi fumbo la mpango wa Mungu kwa ajili ya watu wote, na hivyo ziheshimiane kwa upendo, ulio utimilifu wa Torati.
Hasa aliwaonya Wakristo wa mataifa wasidharau Wayahudi, kwa sababu hao bado ni wateule wa Mungu.
Mtume Paulo akijua umuhimu wa Roma, mji mkuu wa ulimwengu wa zamani hizo, aliwaandikia Wakristo wa huko barua ndefu tena nzito kuliko zote.
Ingawa haina mafundisho yote ya Paulo, barua hii imechangia teolojia ya Kikristo kwa kiasi kikubwa, hasa upande wa magharibi.
Kwa namna ya pekee inajibu kinaganaga maswali kuhusu wokovu: unapatikana kwa njia gani? Kwa nini Wayahudi wengi walishindwa kumuamini Yesu ili kuupata? Kwa nini mataifa yameupokea badala yao? Aliyepata wokovu anaishi vipi? Je, Wayahudi wametupwa moja kwa moja?
Ndiyo sehemu kuu ya barua (Rom 1:16-32; 2:1-29; 3:9-20; 3:21-31; 4:1-8; 4:23-25; 5:1-21; 6:1-14; 7:7-25; 8:1-39; 9:1-5; 11:1-36), ambayo inafuata salamu (1:1-8) na shukrani.
Paulo alisisitiza kwamba wote ni wakosefu na wanaweza kuokolewa na Mungu tu: hiyo ni neema tupu, maana hakuna anayeweza kuistahili kwa juhudi zake.
Neema hiyo tunaipata kwa kumuamini Yesu ambaye alikufa akafufuka kwa ajili yetu ili sisi tuishi upya kwa ajili yake tukiongozwa na Roho Mtakatifu.
Chini yake Mkristo atafanya mema mengi na makubwa kuliko yale yanayodaiwa na Torati, ambayo ni njema lakini haitutii nguvu ya kuitekeleza.
Upande wa mataifa, toka mwanzo Mungu aliwapa mwongozo mwingine wa maisha, yaani dhamiri.
Hata hivyo pande zote mbili zilishindwa kufaidika na miongozo hiyo wakahitaji msaada bora zaidi ili kumpendeza Mungu.
Uadilifu sasa unapatikana kwa imani na ubatizo katika kifo na ufufuko wa Yesu.
Hiyo njia mpya ya Mungu kuwaokoa watu wote haiendi kinyume cha ahadi zake kwa Israeli ya Kale. Paulo anathibitisha hilo kwa hatua nne akitumia madondoo mengi ya Agano la Kale. Hamzungumzii Myahudi mmojammoja, bali wote jumla; wala hazungumzii jukumu lao kuhusu kifo cha Yesu.
Maadili mema yatafuata kama matunda, na Paulo, kama kawaida ya Wakristo wa kwanza, baada ya ujumbe au fundisho la imani, anayaeleza hasa katika sehemu ya pili ambayo ina mawaidha mbalimbali (Rom 12:1-2,9-21; 13:8-14), yakifuatwa na taarifa, salamu na doksolojia.
Kwa kuwa Paulo hakuwafahamu vizuri Wakristo wa Roma, maneno yake ni ya jumla na si ya mpango. Hasa ni kwamba madai ya Torati hayawezi kuongoza mwenendo wa Mkristo, lakini huyo anatakiwa kuzingatia anavyodaiwa hasa upendo kwa wote.
Maisha ya Mkristo yawe ibada kwa Mungu katika Roho Mtakatifu. Umoja wa Kanisa unamdai ajitahidi kushinda mabaya kwa mema. Kila kiungo cha mwili huo mmoja anadaiwa juhudi kwa ajili ya ustawi wa wote ili maisha yawe sadaka kwa Mungu.
Akigusa zaidi maisha ya Kanisa la Roma ya wakati huo, yaliyovurugwa na masuala madogomadogo kuhusu vyakula na sikukuu, Paulo alidai wenye nguvu watekeleze upendo kwa walio dhaifu zaidi, pamoja na busara, uelewa, mfano wa Yesu na uaminifu kwake.
Maelekezo hayo yanaweza kusaidia daima kukabili mvutano wowote kati ya wenye mitazamo tofauti (finyu na mpana, au wa kizamani na wa kisasa zaidi). Lengo ni ule umoja uliofundishwa katika sura nane za kwanza.
Ukristo baada ya Paulo kufika Roma
Paulo kupeleka mchango Yerusalemu (Mdo 20:16-21:36) ndio mwisho wa kipindi cha utume wake mkubwa zaidi. Sura tisa za mwisho za Matendo ya Mitume zinatusimulia kinaganaga habari zake kuanzia 58 hadi 63, ambapo karibu miaka yote alikaa kifungoni akisubiri kesi (Mdo 23:12-24; 24:22-25:22; 28:11-16,23:30). Bila ya shaka ilikuwa ya majaribu makubwa kwake, lakini ilimpa nafasi ya kutafakari mafumbo ya wokovu kwa undani zaidi tena, na ya kumshuhudia Kristo mbele ya wafalme (Agripa II na nyumba ya Kaisari) alivyotabiriwa. Kwa Luka ni muhimu sana kwamba Paulo alifika Roma na kuanza huko kazi yake ya utume, kiasi kwamba hakuendelea kuandika kilichofuata.
Hasa kwamba mwaka 64 mfalme Nero alianza dhuluma za serikali dhidi ya Wakristo zilizoendelea mpaka 313, ingawa si mfululizo. Petro na Paulo waliuawa mjini Roma kati ya mwaka huo na mwaka 68, wakiliachia Kanisa la mji huo usimamizi wa makanisa yote. Kuhusu kipindi hicho tuna ushahidi wa vitabu mbalimbali vya Kipagani, vya Kiyahudi na vya Kikristo. Baadhi yake ni vile vya mwisho vya Agano Jipya ambavyo tunataka kuendelea kuvichambua. Waandishi wake pengine walitumia majina ya mitume ili kuyapa nguvu maandiko yao: inawezekana walikuwa warithi wa mamlaka yao na kuendeleza kazi zao. Mkazo wa vitabu hivyo unaelekea miundo ya Kanisa (uchungaji) kuliko umisionari (uvuvi).
Katika hiyo miaka ya mwisho ya ufunuo, Wakristo wa mataifa wakazidi kuwapita wale wa Kiyahudi kwa idadi na kwa umuhimu. Nafasi ya Yerusalemu katika Kanisa ulizidi kupungua kutokana na hali ya nchi, yaani vurugu kati ya Wayahudi, Wayunani na serikali ya kikoloni. Mwaka 62 Yakobo, ndugu wa Bwana na kiongozi wa Kanisa la huko, aliuawa na Wayahudi. Tangu mwaka 66 hadi 73 hao walipigania uhuru wakashindwa; mwaka 70 Yerusalemu ulitekwa tena na Waroma na kuteketezwa pamoja na hekalu lake. Kuanzia hapo hadi leo dini ya Kiyahudi imebaki haina ukuhani wala sadaka; nguvu yake ni katika masinagogi inapofanyika ibada ya Neno la Mungu chini ya walimu wa sheria. Maangamizi hayo yalizidi kutenganisha Wakristo na Wayahudi, hasa kwa sababu Wakristo wa Yerusalemu walikimbilia ng’ambo ya Yordani badala ya kupigania uhuru, halafu wakarudi mjini mpaka vita vya pili vya Kiyahudi (132-135) ambapo Waroma wakabomoa tena Yerusalemu na kuwafukuza Wayahudi wote wasiweze hata kuingia wilayani na kuona kwa mbali mlima wake.
Barua kwa Wakolosai
Kanisa la mji huo wa biashara karibu na Efeso lilianzishwa na mwanafunzi wa Paulo, labda Epafra, halafu likaingiwa na mafundisho ya ajabuajabu yaliyochanganya mambo ya Kiyahudi na ya Kipagani na yaliyozingatia mno ukuu wa malaika juu ya ulimwengu.
Ndiyo sababu huenda Paulo, akiwa kifungoni Roma kati ya miaka 61 na 63, akawajibika kuliandikia barua inayoonyesha kuwa Kristo ni mkuu kuliko wote: vyote kabisa viliumbwa kwa njia yake na kwa ajili yake, tena katika ubinadamu wake umo utimilifu wote wa Mungu. Yeye ndiye “fumbo” kwa kuwa Mungu ametimiza mpango wa wokovu kwa njia yake. Hakuna sababu ya kutafuta kwingine hekima na maarifa, wala ya kujiwekea masharti ya kibinadamu yasiyosaidia kuokoka (Kol 1:13-29; 2:6-3:4; 3:5-17).
Mpangilio wa barua ni kama kawaida: utangulizi, mafundisho ya imani, maonyo kuhusu uzushi, mawaidha na hatima.
Barua kwa Waefeso
Paulo aliweza kuandika barua hii akiwa kifungoni Roma kati ya miaka 61 na 63 ili isomwe katika makanisa yote ya mkoa wa Asia Ndogo, wenye makao makuu Efeso. Mafundisho yake yanalingana na yale ya barua kwa Wakolosai ila yamechimbwa zaidi, kiasi kwamba barua hii inaonekana kuwa kilele cha teolojia ya Paulo. Pamoja na kuchambua fumbo la wokovu katika Kristo, inachambua hasa fumbo la Kanisa kama mwili wa Kristo ambamo kichwa kinaeneza wokovu ulimwenguni kote. Kwa msingi huo inasisitiza na kudai umoja kamili kati ya waamini (Ef 1:1-2; 1:17-23; 2:11-22; 3:1-21; 4:1-16).
Barua tatu za Kichungaji
Jina hilo linajumlisha barua moja kwa Tito na mbili kwa Timotheo, ambao walikuwa washiriki wakuu wa utume wa Paulo, wakawa waandamizi wake. Wataalamu wanabishana sana kuhusu mtunzi wa barua hizo, wengi wakidhani zimeandikwa na mfuasi wa Paulo mwaka 95 hivi, huku wengine wakishikilia aliziandika mwenyewe, kwa msaada wa karani fulani, miaka ya mwisho ya maisha yake (63-67), ambapo baada ya kufunguliwa aliweza kusafiri tena mashariki (Ugiriki na nchi za kandokando) na pengine hata magharibi (Hispania). Barua ya pili kwa Timotheo inaonekana kama wasia wake alioandika kifungoni akisubiri kuuawa.
Barua hizo zinaitwa za kichungaji kwa kuwa ziliandikwa kwa maaskofu hao ili kuwasaidia kufanya vizuri kazi zao, hasa kwa kushika imani sahihi, kupinga uzushi, kuchagua vizuri viongozi ambao wawawekee mikono, kuchunga vema Wakristo wa aina mbalimbali, kuwa na mwongozo kuhusu ibada, n.k. Ndiyo sababu ni muhimu sana kwa miundo ya Kanisa iliyokuwa mbioni kupata sura yake ya kudumu. Pamoja na hayo zinahimiza kukubali mateso kwa ajili ya Injili: ndio msimamo wa Mchungaji mwema (Tito 1:5-9; 2; 1Tim 1:18-2:10; 3:1-4:16; 6:2b-21; 2Tim. 1:3-14; 2:1-18; 3:14-17; 4:1-8).
Barua ya kwanza ya Petro
Mtume Paulo alipokaribia kumaliza kazi yake, wengine kati ya mitume na wanafunzi wao walianza kuandika kwa uvuvio wa Roho Mtakatifu. Mmojawao ni Petro, kwa msaada wa Sila, akiwa Roma karibu na kuuawa. Baada ya kufanya utume Antiokia, aliweza kwa urahisi kutembelea mikoa ya Uturuki Kaskazini wa leo. Wakristo wa huko ndio walioandikiwa barua hii yenye mafundisho na ibada kuhusu ubatizo na Pasaka. Pamoja na hayo walihimizwa wasiogope maneno ya watu wengine wasiopendezwa na uongofu wao: hali ngumu ni fursa ya kulingana zaidi na Yesu mpole na mteswa (1Pet 1:1-12; 2:19-25; 3:13-5:14).
Barua kwa Waebrania
Miaka hiyohiyo ya 60 Mkristo mwingine, mwenye asili ya Kiyahudi na elimu ya Kiyunani, aliwaandikia Wakristo wa Kiyahudi wenzake si barua hasa bali hotuba kamili iliyoambatanishwa na kipande cha barua. Hali iliyosababisha uandishi ni baadhi yao kuvutiwa tena na dini yao asili na ibada zake hekaluni: kishawishi kilikuwa kikubwa hasa kwa sababu Kanisa lilikuwa bado mwanzoni, bila ya mahali maalumu pa kusali wala ibada za fahari. Mwandishi aliwaonya kuwa wakimuasi Yesu hawamrudii Mungu aliye hai, aliyejifunua hasa katika Mwanae, bali wanamsulubisha tena kwa makusudi mazima na kustahili tu moto wa milele.
Sehemu kubwa ya maandishi hayo inalinganisha Yesu na ukuhani wake katika hekalu la mbinguni upande mmoja, na ukuhani wa Agano la Kale huko Yerusalemu upande mwingine. Hivyo mwandishi alielekeza safari ya kiroho katika imani inayofanana na ile ya watakatifu wa Agano la Kale.
Kwa kuwa lengo halikuwa la kinadharia, bali kuhimiza uaminifu, kila baada ya kuchambua ukweli fulani aliongeza mawaidha ya kufaa. Ubora wake ni kulinganisha mambo ya kale na utimilifu wake katika Agano Jipya, pia kuthibitisha ukuu wa Kristo kama kuhani wa milele (Eb 1:1-2:4; 4:11-5:10; 7:1-8:13; 10:19-11:40; 13:22-25).
Injili Ndugu
Tulivyoona, kwa muda wa miaka 30 na zaidi Wakristo walitangaza habari za Yesu hasa kwa midomo, halafu kwa barua na maandishi mengineyo. Lakini wakati huohuo (miaka ya 50?) baadhi yao walianza kukusanya kwa maandishi ushuhuda wa mitume na wengineo kuhusu mafundisho na maisha ya Yesu, kama vile mifano aliyoitoa, mabishano yake na Mafarisayo, na hasa mateso yake. Kati yao tunaambiwa Mathayo aliandika kwa Kiaramu, ingawa hatuna hata kipande cha kitabu chake na cha vinginevyo. Ila Wainjili wetu walivisoma na kuvitumia kwa kutunga vya kwao. Baada ya Injili zao nne kupatikana, Kanisa likaacha vitabu vya kwanzakwanza hata vikapotea.
Wataalamu wengi wanakubaliana kusema Marko ndiye aliyetangulia kuandika kitabu kamili juu ya maisha na mafundisho ya Yesu kuanzia utume wa Yohane Mbatizaji hadi ufufuko wake. Ndiye aliyekiita kitabu cha namna hiyo Injili, hata neno hilo, lililokuwa na maana ya ujumbe kuhusu Yesu, likaja kuwa na maana mpya ya kitabu cha habari za Yesu. Marko aliandika akiwa Roma mwaka 65 hivi, mara baada ya serikali kuanza kuwatesa Wakristo, na akiwa na nia ya kuwaimarisha katika dhuluma.
Baada ya Marko, watu wawili tena waliandika vitabu kama cha kwake, wakikitegemea kwa kiasi kikubwa na kukipanua kwa habari za utoto wa Yesu, mafundisho mengi zaidi n.k. Wataalamu wanaona Injili hizo za Mathayo na Luka ziliandikwa kati ya miaka 80 na 90, hata hatujui ipi imetangulia. Mazingira ni yaleyale ya Mashariki ya Kati, labda Antiokia, ila walengwa ni tofauti. Injili ya Mathayo iliandikwa kwa ajili ya Wakristo wa Kiyahudi wakati mabishano kati ya Kanisa na Israeli yalipozidi, na ina lengo la kuwaimarisha katika imani yao kuwa Yesu ndiye Masiya, ndiye Musa mpya. Kumbe Luka ambaye alikuwa Mpagani kwanza aliwaandikia hasa Wakristo wa mataifa akisisitiza upendo wa Yesu kwa wote, na kwa namna ya pekee kwa maskini, wakosefu na wengine waliodharauliwa.
Injili hizo tatu zinaitwa “ndugu” kwa jinsi zinavyofanana katika mpangilio, katika habari na pengine katika maneno yenyewe; kwa Kigiriki zinaitwa “sunoptiki”, yaani zinazotazamika kwa pamoja. Kama tulivyoeleza, Luka aliiongezea Injili yake kitabu cha pili, yaani Matendo ya Mitume, kama mwendelezo wake, kwa kuwa aliona kazi ya Kristo inakamilishwa na Roho Mtakatifu katika ile ya Kanisa.
Barua ya Yakobo
Kitabu kingine ambacho labda kiliandikwa miaka ya 80 kina jina la Yakobo, lakini wataalamu hawapatani kuhusu huyo ni nani, aliandika wapi na lini. Kwa hakika walengwa wa kitabu ni Wakristo wa Kiyahudi wenzake, lakini si barua halisi, bali ni mchanganyiko wa mawaidha yanayofuata mtindo wa vitabu vya hekima. Lengo lake ni kuhakikisha Ukristo usiishie katika mawazo mazuri, bali imani ijitokeze katika matendo mema. Lengo lingine ni kuwakuza mafukara na kuwakemea matajiri, kadiri ya mwelekeo wa Kanisa la Yerusalemu (Yak 1:1-2:26; 4:1-5:6).
Barua ya Yuda
Hatujui vizuri mwandishi wa barua hii ni nani (ingawa anajiita ndugu wa Yakobo), wala aliandika lini (wengi wanakisia miaka ya 80), wala aliwaandikia akina nani (barua ni kwa wote, ingawa baadhi wanahisi walengwa kuwa ni Wakristo wa Kiyahudi walio nje ya Israeli). Ujumbe ni kujihadhari na wazushi wanaobunibuni mafundisho mapya badala ya kushika imani ile iliyofunuliwa mara moja na ikatosha; ujumbe huo ulitolewa kwa kuwatukana na kuwalaani wazushi hao (Yuda 1-4, 17-25).
Barua ya pili ya Petro
Siku hizi wataalamu wanakubaliana kukanusha barua hiyo kuwa imeandikwa kweli na Mtume Petro, wakisema ni kitabu cha mwisho kuandikwa katika Biblia (labda Roma mwaka 100 hivi). Kwa hakika iliandikwa baada ya barua ya Yuda, kwa sababu inatumia maneno yake mengi. Inawezekana mwandishi alitumia vilevile maneno ya Petro ambayo sasa yamepotea; kwa vyovyote aliandika kwa mamlaka yake kwa makanisa yote ili kuthibitisha mapokeo. Pamoja na kupinga uzushi, lengo la barua ni kueleza sababu gani Bwana anachelewa kurudi. Mafundisho mengine muhimu yaliyomo yanahusu uvuvio wa Roho Mtakatifu juu ya waandishi wa Biblia (Paulo mmojawao), wito wetu wa kushiriki umungu, uwepo wa ulimwengu mpya baada ya huu wa sasa kuangamizwa (2Pet 1:3-11,19 21; 3:8-18).
Ufunuo wa Yohane
Kundi la mwisho la vitabu vya Agano Jipya linajulikana kwa jina la Yohane, kwa kuwa Injili ya nne, barua tatu na kitabu cha Ufunuo viliandikwa na mtume huyo na wanafunzi wake. Akiwa kijana kuliko mitume wenzake, Yohane alijaliwa kuishi miaka mingi na kuandika hadi miaka 70 hivi baada ya Yesu kwenda mbinguni. Miaka hiyo yote alizidi kutafakari na kuhubiri maneno na matendo ya Bwana akitambua mafumbo mengi yaliyofichika ndani yake. Pengine alirekebisharekebisha maandiko yake mpaka mwishoni, halafu akawaachia wanafunzi wake kuyakamilisha na kuyaeneza kati ya Wakristo wa mkoa wa Efeso ambapo Yohane aliongoza Kanisa miaka mingi.
Ufunuo ni kitabu pekee cha kinabii katika Agano Jipya; kilikamilika mwaka 95 hivi; lengo lake ni kuwaimarisha katika tumaini Wakristo waliozidi kudhulumiwa na serikali ya Roma. Kimejaa mafumbo kama kawaida ya mtindo wa kiapokaliptiko. Mtindo huo ni mgumu kueleweka kwa sababu mwandishi hakuweza kutamka wazi watesi watakaoangamizwa ni akina nani. Tena alipenda kusisitiza anatoboa siri za Mungu alizojaliwa kuzijua kwa njia za ajabu (njozi, malaika n.k.). Tunahitaji kutafsiri mifano mingi (vitu, viungo, rangi n.k.) na tarakimu (saba, kumi na mbili n.k.). Kwa ajili hiyo ni muhimu kujua maana zake katika Biblia (Ufunuo umejaa madondoo ya Agano la Kale: mistari 274 kwa 404!).
Mpangilio wake kwanza una barua saba kwa makanisa ya mkoa wa Efeso, halafu sura 4-22 zina unabii kuhusu mambo yajayo, yaani vita vikali zaidi na zaidi kati ya Kristo na shetani ambaye anatumia dini na serikali za Kipagani. Ushindi utakuwa wa Kristo na Kanisa, ambao hatimaye wanachorwa kama bwanaarusi na bibiarusi katika utukufu wa Mungu. (Ufu 1;4-5; 12; 21-22).
Injili ya Yohane
Injili hiyo ni tofauti sana na zile ndugu kwa mtindo na kwa mpangilio, kwa mafundisho na kwa habari zenyewe. Labda Yohane alisoma walau mojawapo, asipende kurudia habari zilezile, bali kuzikamilisha na kuzisahihisha akiwa ni shahidi bora kati ya mitume wote. Hata hivyo hakutaka kuandika kitabu cha historia tu, bali habari njema hasa kwa kuchimba ishara alizozitenda Yesu zinazotufumbulia fumbo lake mwenyewe na sakramenti zake. Lengo ni kuwafanya wasomaji wamuamini kuwa ni Mwana wa Mungu na kwa kumuamini wapate uzima wa milele. Injili hiyo inatudai tukomae katika maisha ya sala na kutafakari, tukizidi kumuuliza Yesu, “Wewe ni nani?”. Katika Injili hiyo atatupa jibu moja baada ya lingine. Kitabu kilikaribia kukamilika mwaka 90 hivi; toleo la mwisho na sura ya 21 ni kazi ya wanafunzi wa Yohane miaka kama 10 baadaye (Yoh. 20:30-31; 21:24-25).
Barua tatu za Yohane
Ziliandikwa kati ya mwaka 90 na 100, wakati ambapo jumuia za wafuasi wa Yohane zilianza kusambaratika. Mafundisho na lugha vinalingana na Injili ya nne. Barua ya tatu na ya pili hazina mafundisho muhimu, tofauti na ile ya kwanza inayodai imani sahihi na maisha matakatifu ili mtu astahili kuitwa Mkristo kweli. Inakaza umwilisho wa Mwana wa Mungu na haja ya kuishi kwa uadilifu, na hasa kwa upendo (1Yoh 1:1-4; 2:3-11; 3:11-4:21; 2Yoh 7-13).
Viungo vya nje
Jamii:Dini
Jamii:Biblia
Jamii:Vitabu vya Agano la Kale
Jamii:Vitabu vya Agano Jipya
Jamii:Ukristo | https://sw.wikipedia.org/wiki/Historia%20ya%20Wokovu |
{
"plaintext_start_byte": [
1,
454,
759,
1016,
2005,
2562,
2785,
3526,
4246,
5026,
5603,
6108,
6351,
6512,
6851,
7501,
7581,
8666
],
"plaintext_end_byte": [
453,
758,
999,
2004,
2561,
2771,
3525,
4245,
5018,
5602,
6107,
6336,
6501,
6834,
7487,
7567,
8644,
8879
]
} | ウラジーミル・ナボコフは何年ベルリンで過ごした？ | ロリータ | japanese | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
『ロリータ』([Лолита - Lolita]error: {{lang}}: text has italic markup (help)) はロシア生まれのアメリカ合衆国の作家、ウラジーミル・ナボコフの小説。1955年刊。少女性愛者ハンバート・ハンバート(1910年生まれ)と、彼が心惹かれた少女ドロレス・ヘイズ(1935年1月1日生まれ)との関係を描いた長編で、全体はハンバートの手記の形を取っている。
初版はパリで出版され、内容をめぐって論争を引き起こしたのち、1958年にアメリカで出版されベストセラーとなった。出版当時はポルノまがいの作品との評価も受けたが、現在ではアメリカ文学の古典として認知されている。
ヒロインの愛称である「ロリータ」は今日でも魅惑的な少女の代名詞として使われており、ロリータ・コンプレックス、ロリータ・ファッションなど多くの派生語を生んでいる。
出版の経緯
1940年に渡米したナボコフは教職のかたわら、この作品を1948年から書き始め、1953年には完成させた。しかし、性的に倒錯した主題を扱っているため、アメリカでは5つの出版社から刊行を断られた。ナボコフの代理人はさまざまな出版社に足を運び本を読んでもらい、各出版社の編集者は作品のテーマを見抜いてはいたようだが、そのあまりに難解な内容から、これは読者には「ポルノ」にしかみえないという理由で出版を拒んだ。結果、初版はポルノグラフィの出版社として有名なパリのオランピア・プレスから1955年に出版されたが、グレアム・グリーンらの紹介により読書界の注目の的となった。アメリカでは1958年に出版されベストセラーになった。イギリスでは、作家らが刊行を促す署名運動を起こし[1]、1959年に出版された。
ロリータはこれまでに何度か発禁処分を受けており、ニコラス・キャロライズなどが編集した「百禁書―聖書からロリータ、ライ麦畑でつかまえてまで」ではロリータに対する批判や発禁処分になった経緯などが書かれている。また、ナボコフ自身による評論「『ロリータ』 について」があり、この作品の本質を見てもらいたいというナボコフの考えや、作品の性的な部分についての自身の考えが書かれている。
日本語版は、1959年に大久保康雄（の名義を借りた高橋豊）訳（河出書房新社→新潮文庫）が、2005年に若島正による新訳（新潮社→新潮文庫）が出された。
あらすじ
作品はハンバートが獄中書き残した「手記」という形式をとっている。ヨーロッパからアメリカに亡命した中年の大学教授である文学者<b data-parsoid='{"dsr":[1838,1855,3,3]}'>ハンバート・ハンバート</b>は、少年時代の1924年夏にアナベル・リー(1910年生まれのハンバートより数か月年下の13歳～14歳)と出会い、恋人同士になるが、アナベルは出会いから4か月後に死別してしまい、いつまでも忘れられずにいる。一度はヴァレリアという少なくとも20代後半(パスポートすら偽装しており正確な年齢は分からずじまい)の女性と結婚もしたがうまくいかなかった。
1947年、ハンバート(36歳～37歳)はアナベルの面影を、あどけない12歳の少女の<b data-parsoid='{"dsr":[2087,2102,3,3]}'>ドローレス・ヘイズ（Dolores; 愛称ロリータLolita）に見出して一目惚れをし、彼女に近づく下心を持ってその母親である30代半ばの未亡人シャーロット・ヘイズと結婚する。母親が不慮の事故で死ぬと、ハンバートはロリータを騙し、アメリカ中を自動車で逃亡する。しかしロリータはハンバートの理想の恋人となることを断固拒否した。そして時間と共に成長するロリータに比して、ハンバートは衰えて魅力を失いつつあった。
1949年7月4日、ロリータ(14歳)は突然ハンバート(38歳～39歳)の目の前から姿を消した。その消息を追ってハンバートは再び国中を探しまわる。3年後、ロリータからの手紙(1952年9月18日発送9月22日着)からついに居所を見つけ出すが、17歳になった彼女は若い男と結婚、彼の子供を身ごもっていた。哀しみにくれるハンバート(41歳～42歳)は、かつて彼女の失踪を手伝って自分の許から連れ出したのは男性の劇作家クレア・クィルティ（愛称キュー）であったことを知り、遂には彼を殺害する。ハンバートは、しばらく後に逮捕されて獄中で病死し、ロリータも出産時に命を落とす。
解説
前思春期の少女にあらわれる性的な魅力を「ニンフェット」の倒錯した魅力と巧みに規定して、社会に衝撃と影響を残したこの作品は、全体の構成より細部（文体）へと関心が傾けられ、さまざまな引用や巧妙な言葉遊びに満ちている。冒頭は「Lolita, light of my life, fire in my loins.」というLとFの音を重ねた文章となっている。作者の分身ともいえるハンバートによるメタファーを多用した独白調の文章は晦渋なことでも知られる。
ナボコフは12歳から14歳まで及び19歳の女子の身長と体重の統計を創作カードに残している。12歳(147cm、39kg)13歳(152cm、44kg)14歳(157cm、49kg)で、ドローレス・ヘイズは12歳(144cm、35kg)13歳(150cm、39kg)14歳(152cm、41kg)で身長は平均よりやや低く、体重はかなり軽くやせ気味という設定である。また、古今東西の法律や文化を調査して文中で列挙するなど科学的なアプローチを取っている。
知的ではあるが屈折・鬱屈した自意識に満ちたハンバートにヨーロッパ旧世界の象徴を、成熟しつつも素朴な性質のロリータにアメリカの象徴を読み取ることもできる。
翻案
映画
ロリータ (1962年の映画)：スタンリー・キューブリック監督
ロリータ (1997年の映画)：エイドリアン・ライン監督
オペラ
ジョシュア・ファインベルク作曲による作品
作曲年：2006年
音響技術協力：IRCAM
初演団体：アンサンブル・アンテルコンタンポラン
ロディオン・シチェドリン作曲による作品
作曲年：1993年
作品番号：Op.84
委嘱：ストックホルム王立歌劇場
類作の存在
『ロリータ』には原作があると言われ、ドイツの作家で後にナチス系ジャーナリストに転じたハインツ・フォン・リヒベルク（1891年-1951年）の1916年の作品『Die verfluchte Gioconda』の中に、Lolitaという少女の出てくる類似のテーマの作品がある。
このことはドイツの文芸批評家が発見し、2004年3月に各新聞や文芸誌で報じられた （FAZ.27.03.2004参照）。
ナボコフとリヒベルクは15年間を同じベルリンで過ごした同時代人。文学的本質から言えば、両者は別の文学であるとされる。
日本語訳
Text "和書" ignored (help) (旧版)
Text "和書" ignored (help)
関連文献
ウラジミール・ナボコフ 『魅惑者』 出淵博訳、河出書房新社、1991年。ISBN 978-4-309-20158-0 - 本作と同じモチーフを扱った作品で『ロリータ』の原型と言われている。亡命前の作品でロシア語で書かれた。原書は1939年にパリで出版。
若島正 『ロリータ、ロリータ、ロリータ』 作品社、2007年。ISBN 978-4-86182-157-8 - 日本語訳者による『ロリータ』論集。
Vladimir Nabokov. Lolita A Screenplay. Vintage: 1st Vintage International. 1997. ISBN 978-0-67977255-2 - キューブリック監督の映画化時に、作者が書き起こした脚本。脚本としてナボコフの名がクレジットされているものの、実際の映画には用いられなかった。初版は1974年。
Appel, Alfred, Jr. The Annotated Lolita (revised ed.). New York: Vintage Books. 1991. ISBN 978-0-67972729-3. - 研究者によるメジャーな注釈書。初版は1970年。
中田晶子、南山大学紀要第37号、2009年
南山短期大学紀要 27 号
脚注
関連項目
ロリータ・コンプレックス
ロリータ・シンドローム
ロリータ・ファッション
フレンチ・ロリータ
ニンフェット
少女愛
ペドフィリア（小児性愛、児童性愛）
外部リンク
| https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%83%AD%E3%83%AA%E3%83%BC%E3%82%BF |
{
"plaintext_start_byte": [
1,
126,
395,
1262,
1517,
2062,
4878,
5405,
6491,
7723,
8675,
10132,
10294,
10660,
11047,
11491,
11757,
12322,
12860,
13531,
13709,
13954,
14936,
15390,
15734,
16360,
16500,
16630,
16668,
16802,
17500,
17672,
17725,
17887,
17969,
18063,
18312,
18504
],
"plaintext_end_byte": [
125,
371,
1261,
1503,
2061,
4877,
5404,
6490,
7722,
8674,
10131,
10293,
10659,
11046,
11490,
11756,
12305,
12859,
13530,
13701,
13953,
14935,
15389,
15660,
16359,
16476,
16616,
16660,
16794,
17483,
17661,
17714,
17840,
17958,
18059,
18294,
18482,
18612
]
} | 梵 英心のＮＰＢ時代の主な守備位置は？ | 梵英心 | japanese | {
"passage_answer_candidate_index": [
5
],
"minimal_answers_start_byte": [
2107
],
"minimal_answers_end_byte": [
2116
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
梵 英心（そよぎ えいしん、1980年10月11日 - ）は、広島県三次市出身の野球選手（内野手）。
社会人野球の日産自動車を経て、2006年から2017年まで、NPBの広島東洋カープに所属していた。2018年6月1日付で、エイジェック硬式野球部のコーチ兼内野手として社会人野球へ復帰[1]。
経歴
プロ入り前
永川勝浩とは三次市の同じ少年野球チームに所属した幼なじみ。高校時代も1度だけ公式戦で対戦があり、この時は3打数3安打だった。しかし大学野球時代は永川から1本もヒットを打てなかった。三次高校時代は、2年夏のベスト16が最高、3年夏は2回戦敗退。東都の駒澤大学に進学し、2年秋からレギュラー。1部リーグ通算42試合に出場、141打数33安打、打率.234、2本塁打、11打点を記録。卒業後は、社会人野球の日産自動車に入社。第76回都市対抗野球大会ではチームの準優勝に大きく貢献。首位打者を獲得し、久慈賞を受賞した。その年オランダで行われたIBAFワールドカップでは日本代表に選ばれ、2005年度社会人野球ベストナインを受賞した。
2005年のNPB大学生・社会人ドラフト会議で、地元球団の広島東洋カープから3巡目で指名。契約金1億円、年俸1,400万円（金額は推定）という条件で入団した。入団当初の背番号は32。
広島時代
2006年、オープン戦の活躍で開幕一軍を勝ち取り、ナゴヤドームで中日ドラゴンズとの開幕戦に6番・二塁手でスターティングメンバーに抜擢される。カープでの新人開幕スタメンは1969年の山本浩司以来37年ぶり。更に1961年の山本一義以来45年ぶりのヒットも放った。9月7日の横浜戦（下関球場）でエンタイトル二塁打を放ち、1958年に小坂佳隆が記録した新人安打数球団記録（112本）を48年ぶりに更新した。
本来は遊撃手だが、プロ入団後は二塁手の守備に就くようにもなった。土のホームグラウンドの影響もあってか失策が多かった。強肩と俊足を生かし、守備範囲が広いが、遊撃手の見せ場の一つである間一髪のダブルプレーが捕球→送球の動作が俊敏でないためアウトにできなかった。開幕直後攻守にミスが目立ったが、マーティ・ブラウン監督が辛抱強く起用し続けた結果、開幕当初1割にも満たなかった打率を3割近くに上げ、好守も見せるようになるなど短期間で攻守ともに急成長。また得点圏打率は3割5分を超え、三塁打は狭い広島市民球場を本拠地とし、右打者ながら8本を放ち、両リーグ通じて単独トップ。盗塁もチームトップの13個。東出輝裕と二遊間を守り、広島打線の1、2番コンビとして定着した。しかし、9月26日の試合前の練習中、コーチのノックがイレギュラーして右目を直撃、検査の結果「右眼窩部打撲」と診断され登録抹消。横浜・吉村裕基、中日の佐藤充と争ってきた新人王争いにはまだまだアピールが必要であり、また、新人でありながらチームの攻守の要であるため梵本人は勿論、チームにとっても非常に痛い戦線離脱であった。その日はベンチ裏で人目もはばからず号泣。そして10月14日の阪神戦で復帰し、8回に代打出場。そのまま守備に就き、打球も無難に処理しファンを安堵させる（守備時には未だ赤い目に防御用ゴーグルを着用であった）。最終的には打率.289、安打数130という結果でルーキーシーズンを終えた。その結果、横浜の吉村裕基に倍以上の票差をつけて入団会見での公言通り、2006年度新人王獲得。広島の新人王は1997年の澤崎俊和以来9年ぶり、野手では1984年の小早川毅彦以来2人目である。同学年（松坂世代）で二遊間を組む東出と2人でゴールデングラブを受賞することを目標にしている。そのため、秋季キャンプでは東出と常に行動を共にするなど、息を合わせている。7月13日の阪神タイガース戦（甲子園球場）で先制ソロにタイムリーを含む2二塁打を放ち、守備ではファインプレーも飛び出し、その日のお立ち台に立った。そのヒーローインタビューで、試合中マウンドへ寄った（投手・黒田博樹）時のことを聞かれて「黒田さんがワンパターンなリズムで投げてたので間を置きたかった」と新人にもかかわらず大胆な発言をした。
オフに背番号を6に変更。また、実家であるお寺を、ブラウン監督が直々に訪れている。12月16日に男児が誕生する。梵の新人王受賞を記念して、地元三次市のが清酒『英心』を発売した。720mlの本醸造酒で、梵英心のサイン入りポストカードが1枚付いている。2006-2007のオフにローカルラジオ番組DO THE CARPにてDJの一人を務める。その際リスナーからDJ名が公募され、「DJ-Ashin」と名付けられた。
2007年はバットを前年よりも長く持ち、長打も狙って行くスタイルに切り替えを図ったのが功を奏してか、18本塁打を記録。しかしポップフライや三振が増える等、1番打者としては淡白な打撃になった。シーズン後半には6番として出場するなど、長打力を活かした配置転換を試され、前年に比べて大きく打撃スタイルが変化した。ただし打率こそ大きく落ちたものの安打数は前年に比べて増えており（打席数が増えた事も要因ではあるが）、四球数も前年27個に対し、51個選んだ。これは長打力の向上や1年目の活躍により相手投手から警戒され、コーナーをつく球が増えたこと、それを見極める力が向上したことによる。
守備面も向上を見せ、ショートとしては両リーグ唯一の100併殺を達成。失策はショートではセリーグ最多だったが、RF（レンジファクター）（守備率を参照）は両リーグでも1位だった。
2008年 、開幕を2番打者として迎えるが、開幕から昨年以上の低打率に陥り、また長打もほとんど出なくなる。4月19日の巨人2回戦（広島）ではヘルメットを叩きつけて懲罰交代を受けたり、4月25日の横浜4回戦（横浜）では守備において指示を無視した独断行動を取ったことが決定打となり、4月末にプロ入り初の不調が原因による二軍落ちを経験。一軍復帰後は打順を7番・8番などの下位に下げて起用されたものの、夏場には打率2割を切るまでに至り、再び二軍落ちを余儀なくされる。調整を経てすぐに一軍に復帰したものの、新人の小窪哲也に正遊撃手のポジションを奪われ出場機会は大きく減少した。最終的に97試合の出場で打率.223、1本塁打、17打点、8盗塁と、あらゆる部門で自己最低の成績に終わった。
守備面ではエラーこそ多かったものの、RFを発展させたRRFでは鳥谷敬をわずかにしのぎセ・リーグ1位であった（ただし、鳥谷より出場試合は40試合以上少ない。また両リーグ合わせると金子誠がトップ）。
2009年、横浜から石井琢朗が加入し、遊撃手争いが激化するが、首脳陣からの期待は大きく、開幕戦で3番に抜擢される。すぐに下位を打ったり、石井と併用されたりもしたが、交流戦から1番を打つ機会が増えるとパ・リーグ球団の研究不足も手伝って調子を取り戻し、チームも交流戦の優勝争いを演じる。しかし、交流戦が終わりセ・リーグ相手になると再び打てなくなり下位を打つ機会が増え、結局8月上旬の試合直前に「チーム事情」による突然の二軍落ち。再び小窪に正遊撃手を奪われた。二軍でも昇格を大きくアピールするだけの成績は残せずこの年一軍復帰は無かった。出場試合数は前年を更に下回る73試合に終わり、打撃成績も長打の数や盗塁を除けば前年とほとんど変わらない成績に終わる。
野村謙二郎を新監督に迎えた2010年、小窪とのポジション争いが注目される中、オープン戦では打率.227と振るわなかったものの、両リーグ1位の8盗塁を記録し、開幕を2番・遊撃手で迎える。シーズンに入ると3割前後の打率を維持し、1番東出輝裕と共に不動のリードオフマンとして低迷するチームの中で気を吐いた。東出の故障による離脱後は1番に座り、チーム唯一の全試合出場を果たすなど、シーズン終了まで安定した活躍を見せた。3年ぶりの規定打席に到達するとともに初の打率3割を達成。また13本塁打を打ち長打力が戻り、3年ぶりの二桁本塁打となった。横浜ベイスターズの石川雄洋に競り勝ち、自己最高の43盗塁を記録し、盗塁王(チームでは1997年の緒方孝市以来13年ぶり)を獲得した。更にリーグ4位の36犠打、自身初となるゴールデングラブ賞も受賞するなど、過去2年の不振からの完全復活を果たしたシーズンとなった。2011年も開幕から遊撃手のレギュラーとして起用されるが、6月29日の試合中に自打球が左膝に直撃し、膝蓋骨骨挫傷で長期離脱となった。8月23日には二軍の試合に復帰したがすぐに痛みが再発し、本格的な練習を再開できないままシーズンを終えた[2]。
2012年は膝の怪我から復帰して再び遊撃手のレギュラーに定着し、この年のチーム内では2番目に多い137試合に出場した。
2013年は膝の状態に配慮して安部らと併用されたため、遊撃手としての先発出場は105試合にとどまり規定打席にはわずかに届かなかったが、安定した守備、得点圏打率.317を残すなど勝負強い打撃を見せた。12月2日、東出輝裕に代わり新たにチームの選手会長に就任した。[3]
2014年はシーズン前半こそ不調だったが、夏場に入り7，8月に続けて月間3割を記録するなど復調。また同時期より田中広輔の台頭や膝の負担軽減目的により、プロ入り後初となる三塁手での起用が中心になった。最終的に前年とほぼ変わらない出場数を記録したが、打率は.269と落とした。
2015年は開幕から打率．196と不調だった。5月に打率．359と調子を上げたものの、それ以降は調子を徐々に下げていき、特に9月は打率．056となり、9月24日の登録抹消、以後1軍登録は無かった。打撃不振での登録抹消は約6年ぶりとなった。最終的に打率.237、6本、27打点と4年ぶりに打率.240台を切り、打点も4年ぶりに40打点を切った。
2016年は自主トレで山籠もりを行う[4]など精力的に調整を行ったが、春季キャンプは二軍スタートとなった[5]。シーズンは初昇格が8月28日と大半を二軍で過ごし、プロ入り後初の無安打に終わった。
2017年には、プロ入り後初めて、一軍公式戦での出場機会が無かった[6]。10月3日には、NPB他球団での現役続行を視野に、自由契約扱いで広島から退団することを発表[7][6]。広島の選手としては、9月28日のウエスタン・リーグ最終戦（甲子園での阪神戦）7回表に代打で放った適時打（1安打・1打点）と、後続打者の安打による1得点が公式戦最後の記録になった。12月2日付で、NPBから自由契約選手として公示[8]。
広島退団後
2017年11月15日に地元のマツダスタジアムで開かれた12球団合同トライアウトへ参加しない一方で、アジア圏や欧米でのプレーも視野に入れながら、プロ野球選手としての現役続行を模索していた[9]。しかし、NPBの他球団から獲得のオファーを受けるまでには至らず、日産自動車時代の先輩・養父鐵（元ソフトバンク投手）の勧めで2018年の春先に視察したアメリカの独立リーグ[10]でも進展がなかった。
その一方で、人材派遣やアスリートのマネジメント業務を手掛けるエイジェックの傘下企業とつながりがあったことや、エイジェックが2018年1月に栃木県内で男子硬式野球部を創部（同年2月に栃木県野球連盟へ加盟）したことを背景に、同社から入社を打診。その結果、「NPBでのプレー（を再開）したい気持ちはあるが、比重は（広島からの退団当初より）小さくなりつつある。（自分は）社会人野球で育てられたので、（社会人球界へ）少しでも恩返しができればしたい」との思いに至った[11]。
2018年6月1日付で、エイジェックに正社員として入社する[12]とともに、同社の硬式野球部に選手兼任コーチとして加入する[13]。
人物
実家は江戸時代初期から続く浄土真宗本願寺派専法寺である。そのため2006年の春季キャンプの紅白戦で初本塁打を放った時には、嶋重宣や福井敬治から合掌で出迎えを受けていた。
梵</b>姓は仏教用語に由来し、真宗僧侶が明治期になって名字を公称する際に命名した奇姓の一つである（ほかに「禿（かむろ、かぶろ）」姓など）。読み方の<b data-parsoid='{"dsr":[9113,9122,3,3]}'>そよぎ</b>は梵の父親によると、「祖先がなぜ“そよぎ”と読んだかは分からない。ただ“凡”を“風”にとらえ、“林”に“風”が吹いて“そよぐ”としたのでは。頓知が効いた人だったかも」との事である。ただ「梵」を「そよぎ」となかなか読んで貰えず、本人曰く「（梵語〔ぼんご〕の読みから）ボンちゃんと呼ばれてもしょうがないスよね」とのこと。なお、チーム内ではブラウン元監督発祥の「ヨギ」という呼称が広まっているという。本人は、親戚以外で同姓の人には会った事が無いという（プロ野球ai・2006年5月号より）。
NPBでは2000安打を目標に置いていたが、広島時代の11年間に一軍の公式戦で放った安打数は990本だった。また、広島への入団当初に背番号32をあてがわれたことから、（大学の先輩である野村謙二郎が現役時代に付けていた）背番号7を付けることも目標に挙げていた。しかし、2007年の背番号変更以降は、2017年に退団するまで6を着用した。
趣味は料理、好きな言葉は「ポジティブ」・「前向き」。小柄ながらリストが強く、広島時代の2007年には、一軍公式戦で18本塁打を記録したほどのパンチ力を持つ打撃が持ち味。好きな食べ物は焼肉。
詳細情報
年度別打撃成績
広島123494450781302088190361351222703628.289.332.422.754136588519691352041821756206845125957.260.330.418.7489731828723651101791785322323507.226.289.275.5647326424128549427719143311811374.224.280.320.59914465956282172343132515643143645304804.306.368.447.8155223219234417225811841412302342.214.303.302.6051375754995212221310179521481965041707.244.311.359.67011742735953109270615442652343803587.304.371.429.80011441635343951638141417817239055714.269.348.399.748963322832467151610227221023601496.237.323.360.68371291000000000030002.000.250.000.250NPB：11年10964317375448799018028741448357135601452836192859268.264.331.386.717
2018年度シーズン終了時
各年度の<b data-parsoid='{"dsr":[11514,11522,3,3]}'>太字</b>はリーグ最高
年度別守備成績
2018年度シーズン終了時
各年度の<b data-parsoid='{"dsr":[13881,13889,3,3]}'>太字</b>はリーグ最高
タイトル
盗塁王：1回 （2010年）
表彰
新人王 （2006年）
ゴールデングラブ賞：1回 （2010年）
スカパー! サヨナラ賞：1回（2014年5月）
記録
初出場・初先発出場：2006年3月31日、対中日ドラゴンズ1回戦（ナゴヤドーム）、6番・二塁手で先発出場
初打席：同上、1回表に川上憲伸から二飛
初安打：同上、6回表に川上憲伸から中前安打
初打点：2006年4月2日、対中日ドラゴンズ3回戦（ナゴヤドーム）、8回表に平井正史から左犠飛
初本塁打：2006年4月27日、対読売ジャイアンツ6回戦（広島市民球場）、2回裏に桑田真澄から左中間へソロ
初盗塁：2006年5月18日、対西武ライオンズ2回戦（広島市民球場）、2回裏に二盗（投手：帆足和幸、捕手：野田浩輔）
節目の記録
1000試合出場：2015年4月5日、対中日ドラゴンズ3回戦（ナゴヤドーム）、7回表に福井優也の代打として出場 ※史上 468人目
背番号
32 （2006年）
6 （2007年 - 2017年）
登場曲
湘南乃風「睡蓮花」（2007年 - ）
lecca 「My measure」（2013年 - )
Charice 「Louder」（2015年 - )
関連情報
出演
テレビ番組
ドラマ
ドリーム☆アゲイン（2007年、日本テレビ） - 本人 役
ラジオ
DO THE CARP（2006年11月3日 - 2007年3月、2007年11月 - 2008年3月、広島FM） DJ
CM
カラダに万田酵素
創建ホーム株式会社（広島県竹原市に本社を置く、注文住宅販売会社） 2008年 - 2016年
2008年の開幕時に大竹寛・栗原健太とエキストラの子供たちと共演。
連載
コラム
梵英心の以信伝心（広島アスリートマガジン、2015年 - 2016年)
梵英心の 続 以信伝心（広島アスリートマガジン、2018年8月号 - ）
脚注
関連項目
広島県出身の人物一覧
駒澤大学の人物一覧
広島東洋カープの選手一覧
松坂世代
外部リンク
on Instagram
| https://ja.wikipedia.org/wiki/%E6%A2%B5%E8%8B%B1%E5%BF%83 |
{
"plaintext_start_byte": [
1,
1318,
2904,
3531,
4195,
5287,
5737,
6357,
7787,
8532,
8703,
8845,
9717,
10624
],
"plaintext_end_byte": [
1317,
2903,
3489,
4156,
5258,
5736,
6340,
7758,
8531,
8702,
8803,
9716,
10415,
10796
]
} | ఉత్తరప్రదేశ్ రాష్ట్ర విస్తీర్ణం ఎంత ? | ఉత్తర ప్రదేశ్ | telugu | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
ఉత్తర ప్రదేశ్ (Uttar Pradesh, హిందీ: उत्तर प्रदेश, ఉర్దూ: اتر پردیش) భారతదేశంలో అత్యధిక జనాభా గల అతి పెద్ద రాష్ట్రము. వైశాల్యం ప్రకారం 5 వ పెద్ద రాష్ట్రము. ఉత్తర ప్రదేశ్ కు పరిపాలనా కేంద్రము లక్నో. కాని రాష్ట్ర ప్రధాన న్యాయస్థానం మాత్రం అలహాబాదులో ఉంది. ఇంకా ఆగ్రా, అలీగఢ్, అయోధ్య, వారాణసి, గోరఖపూర్, కాన్పూర్ ముఖ్యమైన నగరాలు. ఉత్తరప్రదేశ్ పొరుగున ఉత్తరాంచల్, హిమాచల్ ప్రదేశ్, హర్యానా, ఢిల్లీ, రాజస్థాన్, మధ్యప్రదేశ్, ఛత్తీస్ గఢ్, ఝార్ఖండ్, బీహార్ రాష్ట్రాలు ఉన్నాయి. ఉత్తరాన నేపాల్తో అంతర్జాతీయ సరిహద్దు ఉంది.
ఉత్తరప్రదేశ్ ప్రధానంగా గంగా యమునా మైదానప్రాంతంలో విస్తరించి ఉంది. ఇది బాగా జన సాంద్రత ఎక్కువైన ప్రాంతము. 2000 సంవత్సరంలో పార్లమెంట్ చట్టం ప్రకారం అప్పటి మరింత విస్తారమైన ఉత్తరప్రదేశ్ లోని ఉత్తర పర్వతప్రాంతం ఉత్తరాంచల్ అనే ప్రత్యేక రాష్ట్రంగా అవతరించింది. అయినా గాని ఉత్తరప్రదేశ్ దాదాపు 18కోట్ల జనాభా కలిగి ఉంది. ఇది భారతదేశంలో పెద్దరాష్ట్రము మాత్రమే కాదు. ప్రపంచంలోనే జనాభా పరంగా ఉత్తరప్రదేశ్ కంటే పెద్ద దేశాలు 5 మాత్రమే ఉన్నాయి. అవి - చైనా, భారత్, అమెరికా సంయుక్త రాష్ట్రాలు, ఇండొనేషియా, బ్రెజిల్. సమకాలీన భారత రాజకీయాలలో ఉత్తరప్రదేశ్ పాత్ర చాలా కీలకమైనది కావడానికి ఇది కూడా ఒక ముఖ్య కారణం.
భారతదేశంలో ఆర్థిక అభివృద్ధిపరంగా ఉత్తరప్రదేశ్ వెనుకబడిన రాష్ట్రాలలో ఒకటి. మొత్తం రాష్ట్రంలో అక్షరాస్యత బాగా తక్కువ. అందునా మహిళలలో అక్షరాస్యత మరీ తక్కువ (భారతదేశంలో దాదాపు అన్ని రాష్ట్రాలలోనూ ఇదే పరిస్థితి ఉన్నది)
ప్రాచీన చరిత్ర
గంగా యమునా పరీవాహక ప్రాంతం పురాతన నాగరికతకు నిలయమైనందున పురాణకాలం నుండి ఉత్తరప్రదేశ్, బీహార్, దాని పరిసర ప్రాంతాలు (ఢిల్లీతో సహా) భారతదేశ చరిత్రలో ప్రముఖంగా కనిపిస్తాయి. ఎన్నో రాజవంశాలు, రాజ్యాలు ఈ ప్రాతంలో విలసిల్లాయి, అంతరించాయి.
ఇటీవలి చరిత్ర
అవధ్ (ఓధ్) రాజ్య సంస్థానమూ, బ్రిటిష్ రాజ్యభాగమైన ఆగ్రా కలిపి 1902 నుండి సంయుక్త పరగణాలు (యునైటెడ్ ప్రావిన్సెస్) అని పిలువబడ్డాయి. తరువాత రాంపూర్, తెహ్రి సంస్థానాలు కూడా అందులో విలీనం చేయబడ్డాయి. 1947లో భారతస్వతంత్రము తరువాత దీనినే ఉత్తరప్రదేశ్ రాష్ట్రంగా ఏర్పరచారు. ఇలా చేయడం వల్ల యు.పి. అనే సంక్షిప్తనామం కొనసాగింది. 2000 సం.లో దీనిలో కొంత వాయువ్యభాగాన్ని ఉత్తరాంచల్ అనే ప్రత్యేక రాష్ట్రంగా విభజించారు.
ప్రాంతాలు
వాయువ్య ప్రాంతం - రోహిల్ ఖండ్
నైఋతి ప్రాంతం - డోఅబ్, బ్రిజ్ (వ్రజభూమి)
మధ్య ప్రాంతం - అవధ్ (ఓధ్)
ఉత్తర భాగం - బాగల్ ఖండ్, బుందేల్ ఖండ్
తూర్పు భాగం - పూర్వాంఛల్ (భోజపురి ప్రాంతం)
ఉత్తర ప్రదేశ్ లోని 70 జిల్లాలు 17 విభాగాలుగా పరిగణించ బడుతాయి. అవి ఆగ్రా, అజంగడ్, అలహాబాదు, కాన్పూర్, గోరఖ్ పూర్, చిత్రకూట్, ఝాన్సీ, దేవీపటణ్, ఫైజాబాద్, బాహ్రూచ్, బరేలీ, బస్తీ, మీర్జాపూర్, మొరాదాబాద్, మీరట్, లక్నో, వారాణసి, సహరాన్పూర్.
భాషలు
హిందీ, ఉర్దూ - రెండు భాషలూ రాష్ట్రంలో అధికార భాషలుగా గుర్తింపబడ్డాయి. పశ్చిమప్రాంతంలో మాట్లాడే "ఖరీబోలీ" (కడీబోలీ) భాష హిందీ మరియు ఉర్దూ భాషలకు మాతృక వంటిది. 19వ శతాబ్దంలో హిందీ భాష ఇప్పుడున్న స్థితికి రూపు దిద్దుకొంది. లక్నోలో మాట్లాడే భాష "లక్నొవీ ఉర్దూ" ప్రధానంగా స్వచ్ఛమైన ఉర్దూగా పరిగణిస్తారు. ఈ భాషనే కవిత్వంలో విరివిగా వాడుతారు. ఇంకా కోషాలి, బ్రజ్ (2000 సంవత్సరాలు పురాతనమైన భాష), బాఘేలి, బుందేలి, భోజపురి భాషలు వేరువేరు ప్రాతాలలో మాట్లాడుతారు. భోజపురి భాష మాట్లాడేవారు ఉత్తరప్రదేశ్, బీహారు, నేపాల్ లలో విస్తరించి ఉన్నారు.
రాజకీయాలు
భారత రాజకీయాలలో ఉత్తరప్రదేశ్ చాలా ముఖ్యమైన పాత్ర వహిస్తుంది. జవహర్ లాల్ నెహ్రూ, లాల్ బహాదుర్ శాస్త్రి, ఇందిరా గాంధీ, రాజీవ్ గాంధీ, చరణ్ సింగ్, వి.పి.సింగ్ ఇలా ఎందరో భారత ప్రధానమంత్రులు ఉత్తర ప్రదేశ్ నుండి దేశానికి నాయకులయ్యారు. అటల్ బిహారీ వాజపేయి కూడా లక్నో నుండి ఎన్నికయ్యారు.
ప్రస్తుత ముఖ్యమంత్రి సమాజ్ వాదీ పార్టీకి చెందిన అఖిలేష్ యాదవ్.
భారతదేశ జిల్లాల జాబితా/ఉత్తర ప్రదేశ్
విద్యా వ్యవస్థ
ఉత్తరప్రదేశ్ రాష్ట్రం విద్యపై గణనీయమైన పెట్టుబడి పెట్టింది. ఫలితాలు ఒక మాదిరిగా ఉన్నాయి. ముఖ్యంగా ఆడువారు విద్యలో బాగా వెనుకబడి ఉన్నారు. 1991 గణాంకాల ప్రకారం 7 సంవత్సరములు పైబడిన బాలికలలో 25 % మాత్రం అక్షరాస్యులు. ఇదే సంఖ్య గ్రామీణ ప్రాంతాలలో 19%, వెనుకబడిన జాతులలో 8 నుండి 11% ఉండగా, వెనుకబడిన జిల్లాలలో మొత్తం అక్షరాస్యత 8% మించలేదు.
అలాగని ఉన్నత విద్యకు అవకాశాలు గణనీయంగానే ఉన్నాయి. రాష్ట్రంలో 16 విశ్వ విద్యాలయాలు, 3 సాంకేతిక విశ్వ విద్యాలయాలు, ఒక ఇండియన్ ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ టెక్నాలజీ (కాన్పూరు), ఒక ఇండియన్ ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ మేనేజిమెంట్ (లక్నో), చాలా ఇంజినీరింగ్, పాలిటెక్నిక్ కాలీజీలు ఉన్నాయి.
పర్యాటక ప్రాంతాలు
ఇవి కూడా చూడండి
ఉత్తర ప్రదేశ్ ముఖ్యమంత్రులు
బయటి లింకులు
వర్గం:భారతదేశ రాష్ట్రములు మరియు ప్రాంతములు
వర్గం:ఉత్తర ప్రదేశ్
| https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%89%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B0%B0%20%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A6%E0%B1%87%E0%B0%B6%E0%B1%8D |
{
"plaintext_start_byte": [
0,
796,
1763,
1990,
2419,
3154,
3789,
4200,
4838,
6607,
8591,
9188,
10182,
10794,
11018,
11656,
12502,
13202,
13556,
14824,
15463,
15775,
16003,
16968,
17270,
17503,
18097,
18617,
18830,
19245,
20123,
21334,
21495,
21804,
22049,
22349,
22863,
23260,
23771,
23919,
24949,
25502,
27316,
27959,
28302,
28666,
29133,
29685,
30009,
30210,
31986,
32473,
33230,
34250,
35418,
36550
],
"plaintext_end_byte": [
795,
1762,
1967,
2418,
3153,
3769,
4199,
4815,
6606,
8514,
9157,
10181,
10746,
11017,
11655,
12501,
13201,
13555,
14776,
15462,
15774,
16002,
16967,
17269,
17502,
18096,
18616,
18797,
19244,
20122,
21292,
21494,
21803,
22048,
22348,
22862,
23259,
23770,
23918,
24948,
25462,
27315,
27958,
28301,
28665,
29132,
29684,
30008,
30184,
31985,
32472,
33229,
34249,
35417,
36520,
36682
]
} | বিশ্বের প্রথম বক্ষবন্ধনী কোম্পানির নাম কী ? | কাপড় | bengali | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
ডান|থাম্ব|খাল শহর আল মুকাল্লার একটি ছোট কাপড়ের দোকান, ইয়েমেন
টেক্সটাইল[1] বা কাপড়[2] হচ্ছে একটি নমনীয় উপাদান যা প্রাকৃতিক বা কৃত্রিম সুতা বা তন্তুর দিয়ে তৈরী হয়। পাঁকিয়ে সুতা তৈরীতে সাধারনত ব্যবহৃত হয় উল, তিসি, তুলা, বা অন্যান্য উপাদান।[3] সেলাই, কাটা, বোনা, বাঁধা ইত্যাদির সাহায্যে কাপড় তৈরী হয়।
কাপড় সম্পর্কিত ব্যবসা বা কাজে (যেমন দর্জি এবং পোষাক নির্মাণ) ফেব্রিক এবং কাপড় শব্দদুটি টেক্সাটাইলের সমার্থক হিসেবে ব্যবহৃত হয়। যদিও ব্যবহারভেদে এই পদসমূহের সূক্ষ্ম পার্থক্য আছে। বোনা সুতো দিয়ে তৈরী যে কোন বস্তুকে কাপড় বলা হয়। কাপড় কেটে, সেলাই করে, প্রশস্ত করে অন্যান্য গার্মেন্ট পণ্য প্রস্তুত করা হয়। ব্যবহারের উপর ভিত্তি করে কাপড়ের ভিন্ন ভিন্ন নাম হয়।
ডান|থাম্ব|আলপাকা কাপড়, ওটাভালো আর্টিসান মার্কেট, আন্দিজ পর্বতমালা, ইকুয়েডর
ব্যাকরণ
কাপড়ের ইংরেজী শব্দ 'টেক্সটাইল' এসেছে ল্যাটিন বিশেষণ টেক্সটিলিস, থেকে যার অর্থ 'বোনা', টেক্সটাস থেকে যা ক্রিয়া টেক্সেরে'র পাস্ট পার্টিসিপিল যার অর্থ বোনার জন্য।[4]
ফেব্রিক শব্দটি সবচেয়ে সম্প্রতি এসেছে মধ্য ফরাসি fabrique, বা 'নির্মাণ, জিনিস তৈরি' এবং তার আগে ল্যাটিন fabrica 'কর্মশালা; একটি শিল্প, বাণিজ্য; একটি দক্ষতাপূর্ণ উৎপাদন, গঠন, ফ্যাব্রিক',যা ল্যাটিন ফেবার</i>বা 'যে সব শিল্পী শক্ত উপাদান নিয়ে কাজ করেন', পাই ধাভ থেকে যার অর্থ 'একসঙ্গে মাপসই করা হবে'।[5]
ক্লথ শব্দটি এসেছে প্রাচীন ইংরেজি ভাষা clað থেকে যার অর্থ, একটি কাপড়, বোনা বা নরম বস্তু মুড়িয়ে একত্রে করা, প্রোটো-জার্মানিক 'কালিথায' (ও. ফ্রিসিয় 'ক্লাথ', মধ্য ডাচ ক্লেড, মধ্য-উচ্চ জার্মানি 'kleine spouwen' এবং জার্মান 'kleid' সবগুলোর অর্থ কাপড়) থেকে।[6]
ইতিহাস
প্রজাতন্ত্র জর্জিয়ার গুহায় আবিষ্কৃত হয়েছে খ্রিস্টপূর্ব ৩৪,০০০ সালে তৈরী রঙ করা কাপড় - যা প্রাগৈতিহাসিক যুগে কাপড়ের মত বস্তুর উপস্থিতি প্রমাণ করে।[7][8]
কাপড় উৎপাদন একটি নৈপুণ্য যার গতি এবং উৎপাদন শিল্পায়ন এবং আধুনিক উৎপাদন কৌশলের সঙ্গে পরিবর্তিত হয়েছে। যাই হোক কাপড়ে ধরণ, সাধারণ বোনা, টুইল বা সাটিন বোনা এসবে প্রাচীন এবং আধুনিক পদ্ধতির মধ্যে খুবই সামান্য পার্থক্য পরিলক্ষিত হয়।
ব্যবহার
কাপড়ের বহুবিধ ব্যবহার আছে। তার মধ্যে সব থেকে সাধারণ ব্যবহার হচ্ছে পোশাক হিসেবে এবং পাত্র যেমন ব্যাগ ও ঝুড়ি হিসেবে। বাসাবাড়িতে কার্পেট, আসবাবের উপরে, দরজা জানালার পর্দা, তোয়ালে, টেবিলের ঢাকনা, বালিশ ও বিছানায়, কাঁথা সহ নানাবিধ শিল্পকর্মে কাপড় ব্যবহার করা হয়। কর্মক্ষেত্রে কাপড় ব্যবহৃত হয় শিল্প ও বৈজ্ঞানিক প্রক্রিয়ায় যেমন পাতন। এছাড়াও কাপড়ে বিবিধ ব্যবহার রয়েছে যেমন পতাকা, পিঠে ঝোলানো ব্যাগ, তাবু, জাল, রুমাল, ন্যাঁকড়া, পরিবহন উপকরণ যেমন বেলুন, ঘুড়ি, পাল এবং প্যারাশুট। যৌগিক পদার্থ যেমন ফাইবার গ্লাস এবং শিল্প জিয়োটেক্সটাইলস শক্তিশালীকরণে বস্ত্র ব্যবহৃত হয়। অনেক ঐতিহ্যবাহী কারুশিল্প যেমন সেলাই, নকশী কাঁথা ইত্যাদি সূচিকর্মে কাপড়ের ব্যবহার হয়।
শিল্প উদ্দেশ্যে ব্যবহৃত বস্ত্র নির্বাচনের ক্ষেত্রে তাদের দেখনাইয়ের (সৌন্দর্য) তুলনায় বৈশিষ্ট্যাবলীকে গুরুত্ব দেওয়া হয় এবং এই কাপড় গুলো সাধারণ ভাবে টেকনিক্যাল টেক্সটাইল বা প্রযুক্তিগত বস্ত্র নামে পরিচিত। প্রযুক্তিগত বস্ত্র যেমন জিয়োটেক্সটাইল (ব্যবহৃত হয় অটোমোটিভ কাজে), মেডিকেল টেক্সটাইল (যেমন ইমপ্লান্ট), এগ্রোটেক্সটাইল (শষ্য প্রতিরোধে ব্যবহৃত বস্ত্র), সুরক্ষা বস্ত্র ( উদাহরণ তাপ এবং বিকিরণ প্রতিরোধী অগ্নিযোদ্ধা পোষাক), ওয়েল্ডারদের গলিত ধাতু প্রতিরোধী পোষাক এবং ছুরিকাঘাত ও বুলেট প্রতিরোধী পোষাক। এই সব কাজে ব্যবহারের ক্ষেত্রে কঠোর কর্মক্ষমতা পূরণ করা আবশ্যক। দস্তা অক্সাইডের সুক্ষ তার দিয়ে বোনা পরীক্ষাগার কাপড় বাতাস বা শরীরের মত কম্পণ ব্যবহার করে সেলফ-পাওয়ারিয়ং ন্যানোসিস্টেম প্রদর্শন করে।[9][10]
ফ্যাশন ও টেক্সটাইল ডিজাইনার
ফ্যাশন ডিজাইনারগণ অন্যদের থেকে তাদের করা ডিজাইন আলাদা করার ক্ষেত্রে সাধারণভাবে কাপড়ের ডিজাইনের উপর নির্ভর করে। আরমানি, জিয়ান্নি ভার্সাসে এবং এমিলিয়ো পুচ্চির করা কাজ কাপড়ের নকশা দেখে খুব সহজে আলাদা করা যায়।
উৎস এবং ধরণ
বিভিন্ন উপাদান থেকে বস্ত্র তৈরী করা যেতে পারে। চারটি প্রধান উৎস থেকে এই উপাদানগুলো পাওয়া যায়ঃ
পশু (উল, সিল্ক), উদ্ভিদ (তুলা, শণ, পাট),খনিজ (অ্যাসবেসটস, গ্লাস ফাইবার), এবং সিন্থেটিক (নাইলন, পলিয়েস্টার, এক্রাইলিক)। অতীতে প্রাকৃতিক উৎস যেমন উদ্ভিদ, প্রাণী ও খনিজ উৎস থেকে প্রাপ্ত সুতা দিয়ে বস্ত্র বয়ন করা হতো। ২০ শতকে পেট্রোলিয়াম থেকে তৈরী কৃত্রিম তন্তু থেকে কাপড় তৈরী শুরু হয়।
বিভিন্ন সক্ষমতার এবং স্থায়ীত্বের কাপড় তৈরী করা হয়। কোনটি হয় সুক্ষ সুতায় তৈরী পাতলা কাপড়, কোনটি মোটা সুতোয় তৈরী ক্যানভাস কাপড়। সাধারণ সুতার থেকে কয়েকউন সরু সুতা দিয়ে তৈরী কাপড়কে মাইক্রোফাইবার বলা হয়।
প্রাণীজাত বস্ত্র
প্রাণীজাত কাপড় সাধারণত তৈরি হয় চুল, পশম, চামড়া বা সিল্ক (রেশমপোকার ক্ষেত্রে) থেকে।
উল বলতে সেই চুলকে বোঝায় যায় গৃহপালিত ছাগল বা ভেড়া থেকে সংগ্রহ করা হয়। যা অন্যান্য প্রাণীর চুল থেকে সহজে আলাদা করা যায় কারণ এর প্রতিটি চুল বা পশমে ল্যানোলিন নামক মোম মিশ্রণের আবরণ থাকে (উল গ্রিজ নামেও পরিচিত) যা জলরোধী এবন ধুলা-ময়লারোধী।
পশমী বলতে হালকা সুতাকে বোঝায় যা অসমান্তরাল ও অমসৃণ, অন্যদিকে সুক্ষ সুতা বলতে বোঝায় মসৃণ সুতা যা লম্বা, যা চিরুনি দিয়ে আঁচড়ানো যায়। উল দিয়ে কাপড় তৈরী করা যায়। ভারতের কাশ্মিরী জাতের ছাগল থেকে সংগৃহীত কাশ্মিরী এবং উত্তর আমেরিকার অ্যাঙ্গোরা ছাগলের চুল মোহেয়ার হচ্ছে এই ধরণের উল যা তাদের স্নিগ্ধতার জন্য সুপরিচিত।
চুল বা পশম দিয়ে তৈরিকৃত অন্যান্য প্রাণীজাত কাপড় হল আলপাকা উল, ভিকিউনা উল, লামা উল, উটের পশম; যা কিনা কোট, জ্যাকেট, কম্বল ইত্যাদি তৈরিতে ব্যবহৃত হয়। অ্যাঙ্গোরা বলতে অ্যাঙ্গোরা খরগোশের লম্বা, পুরু নরম চুলকেও বুঝিয়ে থাকে। মুস্কোক্সের ভেতরকার সুক্ষ উল হচ্ছে কিভিউট।
উল থেকে প্রস্তুত একটা মোটা উলের কাপড় হচ্ছে ওয়াদমাল যা ১০০০~১৫০০ খ্রিস্টপূর্বাব্দের কাছাকাছি সময়ে স্ক্যান্ডিনেভিয়ায় তৈরী হতো।
সিল্ক একটি পশুজাত টেক্সটাইল যা চীনা রেশমের গুটি থেকে তৈরী হয় যা একটি মসৃণ ফ্যাব্রিক স্নিগ্ধতার জন্য সুপরিচিত। সিল্কের প্রধান প্রকারভেদ দুটিঃ রেশম সিল্ক বম্বিক্স মোরি থেকে উৎপাদিত এবং 'ওয়াইল্ড সিল্ক' যেমন তোষা সিল্ক। রেশম সিল্ক তৈরীর ক্ষেত্রে প্রথমে শুককীট উৎপাদন করা হয় এবং তাদেরকে সতেজ তুঁতপাতা খেতে দেওয়া হয় অন্যদিকে তোষা সিল্ক তৈরীর ক্ষেত্রে রেশমপোকাকে ওক পাতা খেতে দেওয়া হয়। বিশ্বের প্রায় চার-পঞ্চমাংশ সিল্ক উৎপাদন সিল্ক চাষের উপর নির্ভরশীল।[11]
উদ্ভিদজাত বস্ত্র
ঘাস, নলখাগড়া, শণ, এবং সিসল গাছ দড়ি তৈরীর জন্য ব্যবহৃত হতো। এই কাজে ঘাস এবং নলখাগড়ার পুরো গাছ ব্যবহৃত হলেও বাকি দুটোর ক্ষেত্রে উদ্ভিজ্জ তন্তু ব্যবহার করা হয়। নারকেল তন্তু দিয়ে দড়ি, মেঝের চাদর, মাদুর, ব্রাশ, বস্তা ইত্যাদি প্রস্তুত করা যায়।
টুপি তৈরি করতে খড় ও বাঁশ উভয়ই ব্যবহার করা হয়। খড় বা শুকনো ঘাস, তুলার বদলে ঠাসাঠাসি করে গদি হিসেবে ব্যবহার করা যায়।
পাল্প উড গাছ, তুলা, ধান, শণ, এবং বিছুটি থেকে প্রাপ্ত তন্তু ব্যবহার করে কাগজ তৈরী করা হয়।
তুলা, পাট, হেম্প, মোডাল এবং এমনকি বাঁশের ফাইবার ব্যবহার করে পোশাক তৈরী করা হয়। পাইনা (আনারস তন্তু) এবং র্যামি ইত্যাদি ব্যবহার করে কাপড় তৈরী করা হয়, সাধারণত অন্যান্য তন্তু যেমন তুলার সাথে মিশিয়ে ব্যবহার করা হয়। বিছুটি থেকে প্রাপ্ত তন্তু শন বা ফ্লাক্সের তন্তুর অনুরূপ। মিল্কুইড কান্ডের তন্তুও ব্যবহারের কথা জানা যায় কিন্তু শণ বা ফ্লাক্সের তুলনায় খুবই দুর্বল।
লেসবার্ক গাছের বাকলের ভেতরকার অংশ সুক্ষ জালাকৃতির এবং পোষাক এবং আনুষাঙ্গিক দ্রব্য যেমন দড়ি তৈরীতে ব্যবহৃত হয়।
সিল্ক, ভেলভেট এবং ট্যাফেটাসের মত কাপড়ের উজ্জ্বলতা বৃদ্ধি করতে এসিটেট ব্যবহার করা হয়।
সমুদ্র আগাছা ব্যবহার করে কাপড় প্রস্তুত করা যায়ঃ আলগিনেট নামে একধরণের পানিতে দ্রবণীয় কাপড় প্রস্তুত করা যায় যা ধরার তন্তু হিসেবে ব্যবহার করা হয়। কাপড়টি শেষ হলে আলগিনেট দ্রবীভূত হয়ে যায় এবং জায়গাটি ফাঁকা হয়ে যায়।
কাঠের মন্ড থেকে লায়োসেল নামে একধরণের কৃত্রিম তন্তু পাওয়া যায়। এটাকে কৃত্রিম সিল্কের সমতূল্য হিসেবে বিবেচনা করা হয়। এটা খুবই শক্ত এবং অধিকাংশ সময়ে অন্যান্য তন্তু যেমন তুলার সাথে মেশানো হয়।
শণ, খাগড়া, বিছুটি প্রভূতি গাছ থেকে প্রাপ্ত সুতা বাস্ট নামেই পরিচিত।
খনিজ বস্ত্র
ভিনাইল টাইলস, শিটিং এবং এডহেসিভ, ট্রাঞ্জিট প্যানেল ও সাইডিং, নকশী সিলিন, মঞ্চের পর্দা এবং আগুন কম্বল তৈরীতে অ্যাসবেস্টস এবং ব্যাসল্ট ফাইবার ব্যবহার করা হয়।
লোহার বোর্ড এবং গদি কভার, দড়ি এবং তার, শক্তিবৃদ্ধি ফাইবার যৌগিক পদার্থ জন্য, পোকাধরার জাল, অগ্নিরোধী এবং প্রতিরক্ষামূলক ফ্যাব্রিক, শব্দরোধী, অদাহ্য এবং অন্তরক কাপড় তৈরীতে গ্লাস ফাইবার ব্যবহৃত হয়। গ্লাস ফাইবার বুনে তৈরী করা হয় এবং বাইরে টেফলনের আবরণ দেওয়া হয়। ১৯৬৮ সালে যুক্তরাষ্ট্রে এই অদাহ্য কাপড় নাইলনকে প্রতিস্থাপন করে।
ধাতব ফাইবার, ধাতব ফয়েল, এবং ধাতব তারের বিভিন্ন রকমের ব্যবহার আছে। কাপড়যুক্ত স্বর্ণ ও গহনা তৈরীতেও ব্যবহৃত হয়। হার্ডওয়্যার কাপড় (শব্দটি শুধুমাত্র মার্কিন যুক্তরাষ্ট্রে ব্যবহৃত হয়) হচ্ছে মোটা সেলাই করা স্টিলের তার, নির্মাণ কাজে ব্যবহার করা হয়। এটা সাধারণ জানালার মত কিন্তু অনেক ভারী। এটা অনেকসময় দরজার নিচের অংশে ব্যবহার করা হয় কুকুরের আঁচড়ের দাগ প্রতিরোধ করতে। পোল্ট্রি এবং অন্যান্য প্রাণী নিয়ন্ত্রণের জন্য এটা ব্যবহার করা হয়।
কৃত্রিম বস্ত্র
প্রাথমিকভাবে সকল কৃত্রিম বস্ত্র পোষাক তৈরীতে ব্যবহৃত হয়।
সব ধরণের পোষাক তৈরীতেই পলিয়েস্টার ব্যবহার করা হয়। এটা এককভাবে অথবা অন্যান্য তন্তুর সাথে মিশিয়ে ব্যবহার করা হয়।
আরামিড ফাইবার (যেমন ত্বারণ) অগ্নি প্রতিরোধী পোষাক, কাটা সুরক্ষা এবং বর্ম তৈরীতে ব্যবহৃত হয়।
এক্রিলিক ফাইবার উলের বিকল্প হিসেবে ব্যবহার করা হয়। কাশ্মিরী শাল সহ অন্যান্য উলের পরিবর্তে এটা ব্যবহার করা হয়।
সিল্কের বিকল্প হিসেবে নাইলন ব্যবহার করা হয়। এটা প্যান্টিহোজ উৎপাদনে ব্যবহৃত হয়। মোটা নাইলন ব্যবহার করে দড়ি এবং বাইরের পোশাক তৈরী করা হয়। বক্ষবন্ধনী, সাঁতারের পোষাক তৈরীতে এটা ব্যবহৃত হয়।
অলেফিন ফাইবার ব্যবহার করে লাইনিং এবং গরম পোষাক তৈরী করা হয়। অলেফিন হাইড্রোফোবিক, খুব দ্রুত শুকিয়ে যায়। টাইভেক বাণিজ্য নামে এটা বাজারে বিক্রি হয়।
ইনজিয়ো হচ্ছে একটি পলিলাকটাইড ফাইবার যা অন্যান্য তন্তু যেমন তুলার সাথে মেশানো হয় এবং পোশাক নির্মাণে ব্যবহৃত হয়। কৃত্রিম তন্তুর মধ্যে এটাই সবথেকে বেশী হাইড্রোফিলিক, এটা সহজে ঘাম শুষে নেয়।
লুরেক্স একটি ধাতব কাপড় যা ভূষণ হিসেবে ব্যবহার করা হয়।
দুধ প্রোটিন ব্যবহার করেও কৃত্রিম তন্তু প্রস্তুত করা যায়। দুধ বা ছানাজাতীয় কাপড় জার্মানীতে প্রথম বিশ্বযুদ্ধের সময় তৈরী হয় এবং পরে ইতালি এবং ১৯৩০ সালে আমেরিকায় তৈরী হয়।[13]
দুধের কাপড় খুব টেকসই হয় না এবং সহজে বলিরেখা পড়ে যায়। এরা pH মানুষের চামড়ার অনুরূপ এবং অ্যান্টি-ব্যাকটেরিয়াল বৈশিষ্ট্য আছে। এটা বাজারে জীবাণুবিয়োজ্য, নবায়নযোগ্য সিন্থেটিক ফাইবার হিসেবে বিক্রি করা হয়।[14]
কার্বন ফাইবার অধিকাংশ ক্ষেত্রে যৌগিক পদার্থে রজনের সঙ্গে একসঙ্গে ব্যবহার হয়, যেমন কার্বন ফাইবার রেইনফোর্সড প্লাস্টিক।
কার্বনাইজেশনের মাধ্যমে পলিমার ফাইবার থেকে এই ফাইবার প্রস্তুত করা হয়।
উৎপাদন পদ্ধতি
বয়ন বা বোনা হচ্ছে কাপড় তৈরীর পদ্ধতি যেখানে এক সারি লম্বা সুতা থাকে এবং এর মধ্য দিয়ে আড়াআড়িভাবে আরেক সারি সুতা থাকে। এটা একটি কাঠামো বা যন্ত্রের সাহায্যে করা হয় যা তাঁত নামে পরিচিত। বিভিন্ন প্রকারের তাঁত আছে। এখনও অনেক স্থানে তাঁতে কাপড় বোনা হয় তবে বেশীরভাগ কাপড় মেশিনে বোনা হয়।
সুতা গুলাকে টান টান করে ফ্রেমের উপর বিন্যস্ত করা হয়। সেলাইয়ের সুই বা ক্রোশেই হুক যা বাংলায় মাকু নামে পরিচিত। লম্বা সুতা দুই সারিতে সাজানো থাকে। এক সারি উপরে উঠলে এই ফাঁকের মধ্যে দিয়ে মাকু চালানো হয়। এভাবে ধারাবাহিকভাবে মাকু চালনা চলতে থাকে। তবে এক ফাঁকে দুইবার মাকু চালনা করা হয় না। মেশিনের সাহায্যে বুননের সময়ে মাকু ব্যবহার করা হয় না কিন্তু তাঁতে বোনার সময়ে অবশ্যই মাকু ব্যবহার করা হয়।
স্প্রেড টো কাপড় তৈরীর একটি পদ্ধতি যেখানে সুতাউলো পাতলা টেপের মধ্যে ছড়িয়ে রাখা হয় এরপর টেপ গুলোকে লম্বালম্বি বোনা হয়। এই পদ্ধতিতে অধিকাংশ সময়ে যৌগিক পদার্থের জন্য ব্যবহার করা হয়। স্প্রেড টো কাপড় থেকে কার্বন, আরামিড প্রস্তুত করা যায়।
ব্রেইডিং অথবা প্লেইটিং পদ্ধতিতে সুতা একত্রে পাকিয়ে কাপড়ে পরিনত করা হয়। সুতা একত্রে বেধে ম্যাকরেম প্রস্তুতে ব্যবহার করা হয়।
সাধীনভাবে সুতা জুড়ে ফিতা তৈরী হয়, যা ব্যবহার করে উপরের যে কোন পদ্ধতিতে কাপড় তৈরী সম্ভব। হাত বা মেশিন উভয়ের সাহায্যেই ফিতা তৈরী সম্ভব।
কার্পেট, রাগ, মখমল, ভেলর এবং ভেলভেটীন ইত্যাদি তৈরীতে সেলাই করা কাপড় থেকে প্রাপ্ত সুতা থেকে প্রস্তুত করা হয়। একটি তুলতুলে স্তর তৈরী করা হয় যা ন্যাপ বা পাইল বা গাদা নামে পরিচিত।
কাপড়ের পাতা বা মাদুরকে একত্রে চেপে জট না পাকানো পর্যন্ত কাজ করে যাওয়াকে ফেলটিং বলে। কাপড়কে ভেজাতে সাবানজলের মত জল কাপড়ের উপর ছড়িয়ে দেওয়া হয় যাতে উলের সুতার আনুবিক্ষনিক স্কেলগুলো উন্মুক্ত হয়ে যায়।
সুতোর মধ্যে বন্ধন তৈরী করে বুনন না করা কাপড় তৈরি করা যায়। বন্ধন তাপীয় যা যান্ত্রিক হতে পারে, আঠাও ব্যবহার করা যেতে পারে।
বাকলকে পিষে নরম ও সমতল করে বাকল কাপড় বা বল্কল বস্ত্র তৈরী করা হয়।
পরিচর্যা
কাপড়কে প্রায় সব রঙেই রঙ করা যায়। প্রতি পাউন্ড কাপড় রঙ করার জন্য কয়েক ডজন গ্যালন পানির প্রয়োজন হয়।[16] রঙিন নকশা তৈরী করতে বিভিন্ন রঙের কাপড় একত্রে জুড়ে দেওয়া হয় (টার্টান বা উজবেক ইকার্ট), কাপড়ের উপর রঙিন সুতো সুইয়ের সাহায্যে যুক্ত করা হয় (এম্ব্রয়ডারি বা সূঁচিকর্ম), রঙের সাহায্যে প্যাটার্ণ তৈরী করা হয়, নির্দিষ্ট এলাকা ঢেকে রেখে অন্য এলাকায় রঙ করা (টাই-রঞ্জনবিদ্যা), কাপড়ের উপর মোম দিয়ে নকশা অঙ্কন এবং এর মধ্যে রঙ করা (বুটিক), অথবা কাপড়ের উপর বিভিন্ন চিত্র অংকন পদ্ধতি ব্যবহার করা হয়। ভারতসহ পৃথিবীর অনেক স্থানে এখনো কাঠের ব্লক ব্যবহার করা হয় যা ২২০ খ্রিস্টপূর্বাব্দে চীনে কাপড় বিরঞ্জনে ব্যবহৃত হতো। কাপড়কে ফ্যাকাশে বা সাদা করতে অনেক সময় ব্লিচ করা হয়।
কাপড়ে অনেকসময় রাসায়নিকের ব্যবহার করা হয় তাদের বৈশিষ্ট্যে পরিবর্তন আনার জন্য। ১৯ শতকে এবং ২০ শতকের প্রথম দিকে কাপড়ের দাগ এবং কুঞ্চন দূর করতে ব্যাপক ভাগে স্টার্চ ব্যবহার করা হতো।
১৯ শতকে জার্মানী আলো প্রতিফলনকারী শক্তিশালী উপাদানের আইজেনগার্ন যার অর্থ লোহার সুতা। তুলার সুতারকে শর্করা এবং প্যারাফিন মোমের মধ্যে ভিজিয়ে এটা প্রস্তুত করা হয়। এরপর সুতাগুলোকে টানটান করে ইস্পাত রোলার এবং ব্রাশের দ্বারা পালিশ করা হয়। প্রক্রিয়া শেষে চিকন, মজবুত সুতা তৈরী হয়।[17][18]
১৯৯০ সাল থেকে স্থায়ী চাপ প্রক্রিয়ার মত পদ্ধতির অগ্রগতির সাথে সাথে কাপড়কে মজবুত এবং নিভাঁজ করতে ফিনিশিং এজেন্ট ব্যবহৃত হচ্ছে।[19] সাম্প্রতিক সময়ে ন্যানোম্যাটেরিয়াল গবেষণা অতিরিক্ত অগ্রগতিতে ভূমিকা রাখছে। ন্যানো-টেক্স এবং ন্যানোহরিজন এর মত কোম্পানি পানি, দাগ, কুঞ্চন, প্যাথোজেন যেমন ব্যাকটেরিয়া এবং ছত্রাক প্রতিরোধী কাপড় তৈরীর জন্য ধাতব ন্যানোপার্টিকেল ব্যবহার শুরু করেছে।[20]
আজকের দিনে কাপড় ব্যবহারকারীর কাছে পৌঁছানোর পূর্বে আগের তুলনায় অনেক বেশি পরিচর্যা করা হয়। ফর্মাল্ডিহাইড থেকে জৈব এসিডের পরীক্ষণ, অগ্নিরোধী থেকে কাপড় বিরঞ্জন, অসংখ্য সম্ভাবনা আছে। এগুলোর কারণে প্রান্তিক ব্যবহারকারীর ত্বকে প্রতিক্রিয়া দেখা দিতে পারে। বিভিন্ন এসিড এবং সক্রিয় রঙ ব্যক্তি বিশেষের শরীরে এলার্জিজনিত সমস্যা সৃষ্টি করতে পারে। এমনকি এ গ্রুপের কিছু রঙের সাথে ত্বকের সংস্পর্শের ফলে বিভিন্ন শ্রেণির ডার্মাটাইটিস হতে পারে।
যদি কাপড়ে ফর্মালডিহাইডের মাত্রা বেড়ে যায় তাহলে এলার্জি প্রতিক্রিয়া দেখা দেয়। সেজন্য কাপড়ের রাসায়নিক মান নিয়ন্ত্রণ এবং পরীক্ষণ খুবই জরুরী। ফ্লেম রিটারডেন্ট (প্রধানত ব্রোমিনেটেড রূপে) উদ্বেগের কারণ হিসেবে দেখা দেয় কারণ এদের পরিবেশপ্রভাব এবং তাদের বিষাক্ততা উদ্বেগজনক। এসব এডিটিভসের জন্য বাণিজ্যিক পরীক্ষাগারে পরীক্ষা করা সম্ভব। কাপড়জাত পণ্যের মান Oeko-tex মাননিয়ন্ত্রণের আদর্শ সূচক মোতাবেক হওয়া উচিত।
তথ্যসূত্র
বিষয়শ্রেণী:বস্ত্রবয়ন
বিষয়শ্রেণী:বস্ত্রশিল্প
| https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%95%E0%A6%BE%E0%A6%AA%E0%A6%A1%E0%A6%BC |
{
"plaintext_start_byte": [
15,
384,
745,
1132,
1525,
1757,
1910,
2179,
2570,
3049,
3540,
4358,
5430,
6467,
6597,
7066,
7685,
8377,
9665,
10006,
11490,
11933,
13743,
14089,
14375,
14766,
15521,
16336,
16889,
17382,
18366,
19038,
22397,
22963,
24154,
25242,
27220,
28068,
28258,
28982,
29876,
30827,
31290,
32606,
34818,
36924,
38744,
40144,
42296,
43629,
44582,
46179,
47197,
47664,
47838,
50463,
50992,
53295,
55658,
57712,
59057,
60548,
62031,
62925,
63550,
65199,
65417,
65710,
65895,
66299,
66908,
67318,
68109,
68410,
68514,
69130,
69204,
69826,
72390,
72664,
73353
],
"plaintext_end_byte": [
383,
744,
1051,
1496,
1756,
1881,
2152,
2534,
2999,
3539,
4357,
5407,
6466,
6567,
7065,
7684,
8376,
9664,
10005,
11451,
11932,
13742,
14088,
14374,
14765,
15520,
16335,
16888,
17381,
18365,
19037,
22360,
22943,
24153,
25241,
27130,
28067,
28257,
28981,
29875,
30826,
31289,
32605,
34758,
36923,
38743,
40143,
42295,
43628,
44581,
46145,
47196,
47663,
47837,
50462,
50991,
53294,
55657,
57711,
59056,
60547,
62030,
62924,
63549,
65110,
65416,
65709,
65894,
66298,
66907,
67317,
68108,
68409,
68513,
69129,
69203,
69825,
72389,
72663,
73333,
73433
]
} | أين تقع مسعد ؟ | مسعد | arabic | {
"passage_answer_candidate_index": [
0
],
"minimal_answers_start_byte": [
62
],
"minimal_answers_end_byte": [
101
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} | Coordinates:
مسعد هي مدينة جزائرية تقع جنوب مقر ولاية الجلفة، على بعد 76 كلم. تبعد مسعد عن جنوب مدينة الجزائر بحوالي 375 كلم. عدد سكانها 102453 نسمة (عام 2008). عرفت المدينة منذ العصور الرومانية القديمة، حيث كانت مدينة مزدهرة.
دخلت في التقسيم الإداري لسنة 1974 لتصبح عاصمة لدائرة تربط بين عدة ولايات لها من الأهمية الوطنية مالها كولاية الأغواط وغـرداية، وورقلة، وبسكرة، فزادها هذا التمركز بين هذه الولايات إستراتيجية لموقعها
بنيت في القرن الثاني الميلادي 193، بناها القائد الروماني ديميدي، هذه المدينة التي يقطنها ما يفوق الثمانين ألفا من أبناء سيدي نائل، الذين استقر بهم المقام في هذه المنطقة.
أبواب المدينة الخمسة
المخرج الرئيسي الغربي
المخرج يؤدي إلى الطريق الوطني رقم 1 يبعد عن المدينة بحوالي 40 كيلومتر. وأيضا يؤدي إلى ولاية الاغواط عن طريق مفترق الطرق الأول وإلى دائرة عين الابل بمفترق الطرق الثاني بالاضافة إلى بلديتي دلدول وسد رحال.
المخرج الشمالي
الطريق المؤدي إلى شمال ولاية الجلفة يعتبر طريقا مهما للنقل العمومي للمسافرين خاصة إلى انها تؤدي إلى مركز الولاية المتبوعة لها.
أيضا تؤدي الطريق إلى بلدية المجبارة التابعة إداريا لدائرة عين الابل
المخرج الجنوبي
مخرج نحو الصحراء بالضبط إلى ولاية ورقلة وغرداية والوادي وبسكرة. وأيضا تمر الطريق ببلديتي قطارة وأم العظام التابعة لدائرة فيض البطمة.
المخرج الشرقي
الطريق التي تؤدي إلى دائرة فيض البطمة وإلى ولاية المسيلة تعتبر الطريق من أهم الطرق للمدينة بحيث يؤدي إلى الجزائر الشرقية بالإضافة إلى ان المدينة تتوسط الجزائر تعتبر نقطة مرور إلى جميع الاتجاهات.
المخرج الجنوب شرقي
طريق تؤدي إلى بلدية سلمانة المتبوعة للدائرة وأيضا تؤدي إلى بلدية عمورة التابعة لدائرة فيض البطمة. لكن هذه الطريق مهترئة وبحاجة إلى تهيئة وهي التي تسببت في الغالب إلى هجرة الطريق وأيضا إلى مخاوف من نقص الأمن خاصة من تسعينات القرن الماضي.
الموقع الجغرافي والتضاريس
فلكيا: تقع بين خطي عرض 34.09 شمالا وخط طول 3.30 شرقا.
تقع مسعد جنوب ولاية الجلفة، وإذا نظرنا لها على أساس التقسيم الإداري، يحدها شمالا عين الإبل والمجبارة وغربا والجنوب الغربي يحدها دلدول وسد رحال ومن الجنوب قطارة وأم العظام ومن الشرق سلمانة. تبلغ مساحتها (بلدية مسعد) 13962 كلم.
أما التضاريس فيغلب عليها الطابع الصحراوي، بها بعض المرتفعات من سلاسل الأطلس الصحراوي، وأهم هذه المرتفعات (جبال بوكحيل) ويمر بها بعض الأودية منها واد مسعد الذي يشق المدينة ويسمى عند العامة (الحميضة) وجنوبا واد جدي.
يسودها المناخ الصحراوي، وتأثيرات المناخ القاري، حيث تتميز بشتاء بارد قليل الأمطار، وصيف حار جاف. أما النبات فيتمثل في النباتات السهبية والصحراوية مثل نبات الحلفاء والشيح والنباتات الشوكية، إضافة إلى الأشجار المثمرة حول ضفاف واد مسعد.
إن موقع مسعد الجغرافي الاستراتيجي جعل لها تنوعا في المناخ والجغرافيا حيث أن مناخها له طبيعة مناخ البحر الأبيض المتوسط، يتغير نحو المناخ القاري لكونه قريب من الصحراء كما أن المنطقة هي منطقة عبور للمناطق الجافة المتواجدة بالجنوب مما جعلها تجمع بين الصحراء في رمالها وصفاء سماءها وتواجد النخيل بها. وبين التل الشمالي في وجود الأشجار وبعض النباتات الخضراء كالضايات (ضاية بن حراث وبوذن والقاعو وأشحيمات والشعاعلة) وغيرها مما يوفر مناظر سياحية قلما توجد في مكان آخر (الضاية والواحة) كما نجد المنطقة المحمية بقوة القانون وهي منطقة التوسع السياحي وتقدر بـ 4.5 هكتار والمخصصة للمشاريع.
اصل التسمية
اصل تسمية مسعد بهذا الاسم: تعددت وتضاربت الأقوال والروايات في اصل تسمية مدينة مسعد التي أسست ضواحيها الجديدة خلال العهد التركي العثماني سنة 1793
فهناك من قال بان اسمها اشتق من اسم ابنة رجل من العرب الفاتحين مدفونة في المنطقة اسمها مسعدة وقيل اشتقت من كنية هذا العربي الفاتح الذي دفن في المنطقة حيث كني بابي مسعدة
و هناك رواية أخرى ترجع التسمية إلى اسم امرأة عجوز كريمة كانت تقطن المنطقة قديما تدعى: ام السعد
و قيل أيضا ان كثرة اللهج بنعمتها وسعدها من الزائرين والوافدين إليها منذ القديم من التجار وذوي الحاجات اعطاها هذا الاسم: مسعد
و لله در الشاعر الذي انشد فيها شعرا فقال:
رقيت من زمن الأسماء مرتبة ** ام السعادة نعم الاسم واللقب
سكان منطقة مسعد
في هذه المنطقة توجد تركيبة بشرية كبيرة من الفرق المترابطة فيما بينها إذ غالبيتها العظمى من ذرية وأولاد سيدي محمد نائل بن عبد الله الخرشفي الشريف الحسني وكذلك قرابة المصاهرة والأهم من ذلك العيش المشترك ووحدة المصير ومن أبرز هذه الفرق الموجودة في مدينة مسعد:
01- أولاد عيسى بن يحي بن محمد نائل(أولاد الاعور-أولاد ام الاخوة-أولاد عيفة)
02-أولاد سالم بن مليك بن محمد نائل ( أولاد يحيى بن سالم ـ أولاد طعبة )
03-توجد بعض الفرق الأخرى النائلية بشكل غير كثيف(بالاخص من أولاد سعد بن سالم: أولاد الرقاد وأولاد بلول)
04- توجد عائلات كثيرة أخرى ( أولاد سي أحمد خاصة )
05- توجد بعض العائلات الميزابية والقبائلية الأمازيغية
ظروف حياة السكان في البادية قديما كانت جد قاسية عبر استعمال الخيام المنسوجة من الصوف والوبر باللون الأحمر اللون المميز لخيمة أولاد سيدي نائل عن باقي القبائل الأخرى، والمال عندهم أنعام ينتقلون بها تبعا للكلأ والماء فيضربون خيمهم حيث يتيسر رزقهم، ذلك لأن عدد السكان كان قليلا، كما كانت أدوات العمل لديهم بدائية وهذا ما جعلهم يمارسون حياة الرعي والترحال عبرمختلف العصور التاريخية.
وقساوة المنطقة وطبيعتها فرضت عليهم أن يغيروا نمط معيشتهم ويستقرون في المنطقة بتوزيع إقليمي معين أدى إلى تشكل القرى والبلديات مما جعل السكان يستقرون في المناطق الجافة والأراضي التي تتوفر على مياه جوفية لممارسة النشاط الفلاحي وهو النشاط الممارس اليوم بالمنطقة
يعيشون معظم سكان مسعد على الفلاحة الموسمية ورعي الأغنام يرتحلون بها صيفا وشتاء من الجنوب إلى التل الغربي و يمارسون بالخصوص الحرف التقليدية حي تشتهر المرأة المسعدية بحياكة البرنوس والقشابية الوبري وتنتشر في مسعد دكاكين ومحال الصناعة الحرفية التقليدية المتمثلة في تطريز وخياطة الخيام والبرانيس والقشابية والجلابة والزرابي وصناعة الاحذية التقليدية و تنتشر بعض الحرف الأخرى القديمة كالحدادة، والنجارة وتجارة الاعشاب والادوية الطبية التقليدية.
تشتهر منطقة مسعد وفق ما سبق بإنتاج المشمش والرمان والخضر والفواكة حيث تتركز زراعتها ببساتين دمد و ختالة والملاقة والحنية ، كما تشتهر بتربية المواشي (أغنام، ماعز) فهي منطقة رعوية بطبيعتها
ويقوم اقتصادها أيضا على الصناعات التقليدية منها (البرنوس، والزرابي).
بعد أن صنفت مسعد مؤخرا كبلدية سياحية مناخية ولما أصبحت السياحة تعرف اليوم بالصناعة السياحية التي يجب أن تتوفر لها موادها الأولية كالمناطق التاريخية، والمناطق الطبيعية والصناعات التقليدية والعادات والتقاليدأصبحت هذه المدينة تتطلع إلى المستقبل بعيون ملؤها الأمل والتحدي، محاولة بذلك إعادة مجدها التاريخي بنظرة واقعية يتطلع من خلالها أبناؤها إلى استثمار مخزونها التراثي والطبيعي والاجتماعي وذلك ولما كانت مدينة مسعد متميزة بهذا الكوكتال من المواد السياحية لا من حيث التنوع فحسب ولكن من حيث تمييز هذا التنوع وحسب الدراسة التي قامت بها بعض الهيئات المختصة في السنوات الثمانينات في ولاية الجلفة حيث قسمت الولاية إلى محيطين سياحيين، وكان المخيط الأول هو محيط مسعد الذي عاصمته المدينة وتتمثل في: ـ الجلفة ـ سيدي مخلوف ـ مسعـد.
خصائل اهل منطقة مسعد
مما جاء في كتاب "صور وخصائل من مجتمع أولاد نائل " لصاحبه الأستاذ مباركي بلحاج بن أحمد الذي جعل فيه مجتمع منطقة مسعد مرآة لكل مجنمع أولاد سيدي نائل، ومباركي بلحاج شاعر وباحث مسعدي في التراث الشعبي للمنطقة نورد منه هنا مقتطف حول خصائص أهل المنطقة.
التكافل الاجـتماعي:
ما زالت بعض العائلات، بل أغلبها متمسكة بروح التماسك والتكافل الاجتماعي، إذ ما زال العم يعيش عند ابن أخيه أو قريبه أو العمة أو الخالة عند ابن أختها، والأخ عند أخيه، والأب عند ابنه من الواجبات بل من المقدّسات وكذا الأم عند ابنها(واجب مقدس هي والأب).
إذ لا يمكن للابن أن يخرج من بيت أبيه بعد زواجه إلا بإلحاح من أبيه، إذ يَعُدُّ الناس خروج الابن من بيت أبيه وابتعاده عنه عقوقاً، وتمرُّداً عن الأعراق والتقاليد.
بل وما زال القريب يبقى لدى قريبه ما شاء، منفقاً عليه، كافلاً له، غير مانٍّ ولا مضايق له (طبعا في حدود العادات والتقاليد والشريعة) طبائع العائلات الكافلة.
بل حتى أنك تلاحظ بعض المعوزين ومن لا عائلات ولا كافل لهم، يقيمون عند أناس لا صلة قرابة تربطهم بهم، إلاّ لوجه الله.
ولذا ترى المتسوّلين والمترددين على المدينة من المتشردين بكثرة، ويمكثون طويلاً، لوجود الجو الملائم (طعاما وشرابا وإيواءً ومعاملة).
وقد كان قديما وما زال رمز هذا الجو المشار إليه من إيواء المحتاجين والمشردين والزُّهاد والدراويش (علي بن القايد)، وكذلك الحرزلي أحمد الذي آوى وما زال ياوي حتى الأجانب (كرماً)
-الـكرم والـجـود:
إذا كان ما ذكرناه من إيواء وإطعام، واعتناء بالفئات المذكورة شيئا عاديا، لدى المثال الآنف الذكر، لعله يُعدّ ضرباً من التبرك والتقرّب إلى الله، وقد يوجد في مدن أخرى غير مسعد.
فإن إكرام الضيف والزائر والاعتناء به، ولو لم يكن ذا قربى يُعد واجبا بل فرضاً، يعاقب تاركه معاقبة أدبية من المجتمع المسعدي، فقد توارثه هذا المجتمع أباً عن جد.
فكلمة: أتشرب قهوة.. تسمعها من كل لسان، ولو كان صغير السن، فإنه يقولها بعفوية وتلقائية، ناهيك عن قولهم: ((تتعشى معانا ؟؟ تتغدى معانا ؟)).، وقد تقال لكل عابر سبيل وخاصة لمارٍّ غريب، توقّف سائلاً عن شيء ما، ملفتا للانتباه.
-الهمـِّة والعزة والـنّـيف:
لا تكاد تجد بين بني نائل وخاصة أبناء المنطقة (مسعد) من يقبل بدوس كرامته أو إهانته أو قبوله بالتعسف والحقرة له أو لأهله أو ذويه، أو المساس بأعراقه وتقاليده أو انتمائه، وقد يصبر النائلي أو المسعدي عن ذلك إلى أبعد حد ممكن لطيبة نفسه وعراقة أصله من باب التجاوز.
كما أنك تجده قد لا يملك شيئا، ولا يمدُّ يده ولا يحط من كرامته، ويتظاهر بعلو الهمّة وبعزة النفس، رافعاً أنفه شامخا، اللهم إلا نادراً.
-صدق الـحـديـث والمعامـلة والأمانة:
و من العادات والتقاليد المعروفة لدى سكان المنطقة، الصدق في الحديث والإخلاص في المعاملة والأمانة فلا تكاد تجد إلا نادراً كاذبا أو مرابيا أو خادعاً، وإذا وجد فإن الملفت إليه والمحذر منه والنابذ له، ملاصق له ولو كان قريبا له، فقد يدلّك أو يُحذّرك منه أقرب الأقربين إليه.
ولذلك فإن أغلب الناس هنا يعيشون بمعاملة الثقة بينهم بيعا وشراء، ودليلنا ظاهرة التداين (الكريدي)، وقد يداين صاحب المحل من لا يعرفه، ثقةًوأمانةً.
-المحافظة على الجار والجوار:
مـمـّا عُرف أيضاً عن أهل المنطقة المحافظة على الجار والإحسان إليه، وتفقده ومواساته وخاصة إذا كان غريباً، إذ يجد نفسه من أهل المنطقة، وربما من أول يوم يحلُّ بها، إن لم يكن في ثانية، وكثيرٌ مـمـّن رحـلوا عنها وما زالوا يـذكرون ذلك، ويترددون هم وأولادهم وعائلاتهم على المنطـقة.
-الـحياء والحـشمة:
وهو سلوك مشترك بين النساء والرجال، كباقي السلوكات الأخرى حيث لا يقابل الصغير الكبير برفض أو معارضة أو كلام..، خاصة إذا كان قريبه، وإلى الآن لا يحمل الابن أو البنت أولادهما أمام والديهما (و خاصة أمام الأب)، ولا يتناول (شمة ولا دخانا، سيجارة) ولا أمام كبير.
-الـتـسامح
إلى جانب العادات والتقاليد والمناقب المذكورة فإن سمة التسامح والصفح والعفو كانت وما زالت منتشرة، سائدة بكثرة، ويوميا تقريباً، وكثير من القضايا والمشاكل والنزاعات تعالج وبسهولة، وبتدخل كبار العروش، وأهل التُقى والخير، وهذا حتى في الأرواح ((وهو ما يسمى القتل الخطأ أو العمدي)) تسوّى بالتسامح والرضا مقابل - طبعًا - حضور جماعة وتناول الطعام، ودفع مبلغ متعارفا عليه، عادة ما يجمعها العرش أو القبيلة تسمى ((الدِيّة)) ((فديّـة مسلّمة إلى أهله)).
ويقع الرضا والقبول والتسامح بين أطراف النزاع وتسود المودة والمحبّة والتآخي، وتدفن الأحقاد.
- المساعدة (الـتّويـزة):
كانت في القديم تقام على شكل بناء بيت لفقير بالمشاركة الفعلية (عملاً) والمادية، أو لمن أصيب بكارثة، أو لمسجد أو لوقف عام، وقد أصبحت اليوم تتجلى في المساهمة المالية (أتبوريك) لحاج أو لمتزوج أو لمسؤول أو لغريب ملهوف أو لمريض لم يطلبها أو طلبها، وقد تميّزت بها بعض العائلات عن غيرها، بدرجات متفاوتة من عرش لآخر، ومن قبيلة لأخرى بل من عائلة (نكوة) لأخرى.
- زيارة الأولياء والصالحين (لركاب):
كان الأولون يقيمونها على شكل ركب، وتعني جماعة من الرجال من مختلف الأعمار، ومعهم عجائز (قواعد) يتنقلون على ظهور الأنعام لزيارة زاوية أو شيخ صالح، أو ضريحه بعد جمع الزيارة، نقودا وحبوبا وما وُجد، وقد تستغرق المدة أياماً وليالي للتنقل، يرافقهم بندار وقصَّأب، ومتخصصون في الذكر والقادرية، وبعد وصولهم يكون شيخ الزاوية في استقبالهم أو مقدمه (خادمه)، وعادة ما يكون من أولاده، فيسلمون على الشيخ مقبّلين رأسه ،ويسلمه كبيرهم أو مقدمهم المعروف سابقاً لديهم ولدى شيخهم، يسلمه ما جمع طالباً الدعاء لهم ويتناولون ما أُعدّ لهم أو يُعدُّ، ثم يمرون إلى القبة أو الضريح والجبانه (المقبرة) مترحمين على الموتى، متبركين بالأضرحة كل حسب طريقته.
وخلال الإقامة تكون الصلاة جماعية، بإمامة الشيخ عادة أو أحد أبنائه أو مقدمه، وهناك تذبح الذبائح، وتقام الحفلات والولائم، وألعاب الفروسية، ويحلى السهر دونما إخلال بالشريعة، أو تجاوز حدود الآداب العامة والضوابط، وقد لا يكون الإذن لهم بالانصراف من طرف الشيخ أو المقدّم إلا بعد ثلاثة أيام، ولا ينصرفون أبدا إلاّ بعد إذن أحدهما.
وقد كانت وما زالت هذه العادة، ولكنها خفّت قليلاً في السنوات الأخيرة.
وقد كانوا يتوجهون وما زالوا لزاوية سيدي يوسف بالقاهرة، وزاوية سي المصفى (بالدويس) وزاوية الهامل ببوسعادة، وزاوية طولقة، وزاوية أولاد جلال، وزاوية لمقدّم الزبدة بالفيض وما زالوا يزورون زاوية سيدي يوسف موسميا وزاوية سي المصفى، وأما زاوية سي على بن الحاج برابح بالصحراء، وسي بن عثمان بصدود في الصحراء فقد كان زوارها يزورونها إلى أن توفي شيوخها، وقد كان البعض من سكان منطقة مسعد يزورون حتى الشّنوفه ببوكحيل (بحريات كحيل).
ولا يمكن حصر كل الزوايا والجهات التي كانت وما زالت محج الوفود إلى الآن وما أكثرها وإنما عيّنات ذكرناها فقط كأمثلة لسائل يسأل فلكل عرش ولكل قبيلة صالح أو مكان تزوره أو زاوية ومن الزوايا التي كانت وما زالت معروفة والتي كانت تنشط في تعليم أبناء المنطقة وغيرهم القرآن الكريم، ومبادئ الفقه، فبعد البحث والتحرّي ثبت أن الزوايا التي كانت وما زال بعضها بالمنطقة.
-الزيارات والولائم:
ما زالت لحد اليوم العائلات المسعدية تلتقي على الأقل أسبوعياً، وفي المناسبات والولائم والأعراس والحفلات، ومتبادلة للزيارات، لـمًّـا لشمل العائلة، وتعريفا للصغار بالكبار وللصغار ببعضهم بعضاً، محافظة على التماسك الأسري، وغرساً للمحبة والألفة، وما يحدث في الزيارات يحدث في الولائم والأعراس تقريباً.
-الفروسية:
وهي أهم العادات والتقاليد وأعرقها إذ يمتد امتلاك العربي الأصيل للجواد أو الفرس إلى أقدم جيل عربي بل إلى أوله.
و ما زال سكان المنطقة يملكون الفرس أو الحصان قصد الفروسية أو الزينة وخاصة بدوهم.
إلاأن استعماله يبقى مقتصراً على التنقل عبر الصحراء (الترحال) والصيد والمتعة، فكثيراً ما اقترن اسم الجواد بالبادية والشعر والبطولة، وقد كان يستعمل للحفلات والأعراس والولائم (الزردات) والتسابق والوعدات، وفي أعراس العظماء خاصة إلى اليوم.
و قد اعتنى البعض من أهل الحضر بالمنطقة بتربية الخيول للفروسية والزينة ومنهم على سبيل المثال لا الحصر أذكر:
- ابن دراح الحاج عبد الله بن لمبارك بمسعد.
- الحاج الطيب خمخام () بمسعد.
- سي بلخير طاهيري () بالزاوية.
- محمود الـدمـدي (بمسعد).
الصـيد:
كان الصيد وما زال الهواية المفضلة والمنعة الممتعة للنائلي عموماً وللمسعدي خصوصاً: (بدواً وحضراً).
فأجمل يوم هو ذلك اليوم الذي يحمل فيه النائلي أو المسعدي بندقيته، متجولاً في أعماق صحرائه مستنشقاً هواءها النفي، مستمتعاً بما زخرت به من صيد، فقد عُرفت المنطقة وما زالت بوفرة صيدها وتنوعه ومنه:
الحبار، الأرنب البَّـريُّ، الحجل، الذئب، الثلعب، الحمام البَّـريُّ، الغزلان، وأنواع أخرى من الطيور، وهو ما جعلها مقصد الصَّيَّادين من داخل الوطن وخارجه، وخاصةً الخليجيِّين: (سعوديين وكويتيين …).
ناهيك عن أبناء المنطقة الذين يخرجون لصيد والتفسح والترفيه عن النفس كلما صفا الجو، وكلما زهت الطبيعة.
- الـــقــــــــــــادريـــــــة:وهي نسبة إلى سيدي عبد القادر الجيلاني دفين بغداد، علما أنها منتشرة بكثرة في ولايتنا ومنطقتنا خصوصا وأفريقيا والعالم، ولها اتباع ومريدون كثيرون.
وهي طريقة صوفية معروفة كالطريقة الرحمانية والتيجانية، إلا أنها أوسع انتشارا منهما. غير أنني لا أقصد هنا القادرية طريقة، وإنما أقصدها كما تطلق عامية عند أهل المنطقة، وهي حلقة للذكر والانشاد تقام في المواسم الدينية وبعض الأعراس (تبركا بها في الأعراس وبعض الحفلات).
و كانت تقام عبر المساجد والزوايا في المناسبات الدينية، وخاصة ليلة المولد النبوي الشريف وخاصة في مسجد لحـبـاب أيام حياة الشيخ سي عبد الهادي وأتباعه ومعاونيه، وما زالت باقية، فقد خلفه خلف من بعده، ساروا على نفس الخطى، واتّبعوا سبيل سلفهـم، أمـثال: سي محمد بلعويشي، خنيش قدور، لخنش فرحات، بن دراح رابح، وغـيـرهـم، وتقام على شكل حلقة يقودها أحفظهم للمدائح وأحسنهم لحنا، وعادة ما يكون هو نفسه ضارب الدف ويقوم معاونوه ويسمون (الخماسه) بترديد لازمة متفق عليها.
ومن المدائح التي كانوا وما زالوا يرددونها:
-صل وسلم يارب شرف وعظم،....
-طلبتك يالله بالقرآن بحرمة الستين لفي أسوارو،....
-جبت القول على فطيمه،....
- مسعـد التاريخ الروماني القديم والاثار الحجرية
إذا وقفنا على تاريخ هذه المنطقة فإننا نقف بعيدا ونتوجه إلى البدايات حيث نجد أن الإنسان استوطن هذه المنطقة منذ العصور الأولى.. بدءا من العصر الروماني إن لم نذكر العصور التاريخية الأولى كالعصر الحجري القديم والجديد والعصر النوميدي، حيث تواجد الإنسان بها تواجدا محتشما وإن لم يخلف بعض المآثر التاريخية، لكننا وفي العهد الروماني نجد أنفسنا أمام بدايات التمدن الإنساني حيث عرفت المنطقة أزهى فتراتها وشهدت ميلاد مدن وعروش بقيت آثارها ماثلة للعيان تتحدى الأزمان ما زالت.
صحائفها منقوشة بلسانها ** على من يرى معروضة كالرسائل
تدل على عيش بها طال حقب ** ولكنه ولى كأحلام قائـــــل
لقد استوطن الرومان هذه المنطقة وأقاموا بها درعا لإمبراطوريتهم سنة 198 بعد الميلاد ولقد كان من أهم الوسائل التي اعتمدتها السياسة الرومانية من أجل إحكام السيطرة على الأراضي الجزائرية بناء بعض التحصينات الليمس الروماني الليمسالتي امتدت من شط الحضنة شمالا إلى وادي جدي جنوبا. وفي سنة 126م امتدت هذه الحصون الليمس جنوب وادي جدي، وبذلك شملت منطقة الجلفة وكان الغرض منها صد أي هجمات متوقعة أو تحركات مريبة.
كما اعتمد الرومانيون على إنشاء قلاع، مثل قلعة ديميدي Castellum Dimmidi الواقعة قرب مدينة مسعد الآن وقد بنيت في عهدالإمبراطورالروماني
سيبتيموس سيفيروس سيبتيموس سيفيروس وكان ذلك سنة 198 م في رأي جلبير شارل بيكار، بينما يرى الباحث التاريخي شارل اندري جوليان أنها بنيت عام201 للميلاد واستمر عمل هذه القلعة إلى غاية سنة 240 للميلاد. ولم تكن الوحيدة في هذه المناطق، بل بنيت قلاع أخرى في الجنوب، في “القاهرة” وعين الريش والدوسن وبورادة، وكلها تقع في امتداد استراتيجي يتحكم في الإقليم الممند جنوب حوض الحضنة.
ولا شك في أن المكان المسمى دمد في منطقة مسعد أخذ تسميته من هذه القلعة التي تمثل موقعا مهما من الناحية التاريخية الأثرية، إذ كان يحوي بعض الآثار والأدوات البرونزية والخزفية، وكذا رسوما جدارية.. وجلها تم استخراجه في نهاية ثلاثينيات القرن العشرين، ووضع للعرض في متحف الآثار القديمة بالجزائر.
وهكذا فقد كانت مهمة هذه الحصون والقلاع التي وضعها الرومان هي احكام السيطرة وتوفير المن لنفسهم في الشمال الجزائري الذي عرف التركيز الاستيطاني آنذاك، إذ سمحت هذه الاجراءات بمراقبة تحركات البدو الذين كانوا يتنقلون في حدود هذه المناطق.
ولا زالت بعض آثار قلعة ديميدي التي بنيت على وادي يعد أحد روافد وادي جدي المنطلق من المنحدرات الجنوبية لجبال أولاد نايل، لا زالت موجودة بمدينة مسعد في المكان المسمى دمد، ولا زالت بعض القطع الأثرية المنقوشة من بنيانها معروضة بالمتحف السياحي لمدينة الجلفة.
اثار هذه القلعة الرومانية العتيدة للقائد الروماني ديميدي موجودة فعلا في حي (دمــد) العتيق وما زالت تحافظ على اسمها المشتق من اسمه
وما زالت آثارها واضحة ولقد وجد بها بعض الأواني الفخارية التي تدل على أنها تحتوي على مخزون ثري من الآثار التي تعكس تاريخ المنطقة وكما توجد بها دشرة البارود التي استخرج منها المنقوشة بالرومانية (موجودة بالمتحف التاريخي بالجلفـة) بالإضافة إلى القرية الموجودة بمدينة عمورة، هذه المدينة الجبلية التي يوجد بها بعض الآثار (آثار أرجل لطائر ضخـم) يقال أنها ما قبل الطوفان. كما نجد بعين الناقة بعض الرسوم لحيوانات الطاسيلي بالإضافة إلى لوحة ((العاشقان الخجولان)) (مصنفة عالميا) وحجرة سيدي بوبكر (بالقرب من عامرة أولاد مجبر)وخنق هيلال، والمويلحة وغيرها من مئات النقوش الصخرية التي تعود إلى ما قبل التاريخ.
ونجد بزكار القرية البربرية التي ما زالت آثارها ماثلة للعيان إلى الآن كما نجد بهذه المنطقة قبور بني سفاو.. فكل هذه الآثار لا بد أن تخلق نوعا من السياحة الاستكشافية.
من جديد الأبحاث التاريخية التنقيبية بمسعد سنة 2001 العثور على رفات بشرية وأواني فخارية جنائزية وقطع معدنية أثناء تهيئة مكان بجانب حي 120سكن طريق بوسعادة قصد بناء سكنات اجتماعية جديدة بعد دراسة هذه البقايا العظمية والفخارية كذلك طريقة الدفن استخلصتا مايلي:يعد هذا الاكتشاف قبر جماعي يعود إلي فترة فجر التاريخ محتويا أربعة جثث دفنت في وضعية الجنين أي يوضع الميت في وضعية أفقية منطويا كالجنين في بطن أمه، هذه الوضعية لا تحتاج متسعا من المكان هذا ما عثر عليه في القبر الذي نحن في صدد دراسته دفن الجثث الأربعة وانحلالها ونتيجة ثقل مواد غطاء القبر انهار الهيكل العظمي وتراكمت البقايا العظمية في مساحة صغيرة نتيجة للوضعية التي دفنت بها وهذه الطريقة معروفة في فجر التاريخ. أما بالنسبة للبقايا الفخارية فهي عبارة عن أواني فخارية جنائزية تدفن مع الميت لها وظيفة طقسية التي كانت تمارس في تلك الفترة وتنسب هذه الأواني إلي الفخار البراري المحلي وقد استعملت هذه القطع الفخارية في الحياة اليومية نتيجة اللون الأسود الذي يطغى عليها اثر استعملها في النار
يكتسي هذا الاكتشاف أهمية بالغة هذا من حيث دراسة المعالم والطقوس الجنائزية للمنطقة.
مسعد خلال عهد الاستعمار الفرنسي
قدمت قوات الاستعمار الفرنسي في بداية النصف الثاني من القرن التاسع عشر عرفت مسعد بمقاومة الشيخ موس بن الحسن الدرقاوي الملقب بابي حمار للفرنسيين وقد كان من المعارضين للامير عبد القادر حيث حدثت معركة بين الرجلين بالقرب من منطقة "عوامري" 1835 استطاع الفرار فيها لمدينة مسعد حيث بدأ تنظيم صفوفه من جديد وتمت مطاردته هناك من قبل الجنرال الفرنسي "ماري مونج" ليلجأ بعدهالقبيلة بني لالة بالقبائل، حيث مكث هناك 03 سنوات، ثم توجه هارباً جنوباً نحو متليلي الشعانبة سنة 1847، وقد قام الشيخ بوزيان (أحد أعوان الأمير عبد القادر)زعيم واحة الزعاطشة الاتصال بشيوخ الطرق والزوايا والعروش لتحضير ثورة الزعاطشة بنواحي بسكرة، من بينها الاتصال بالشيخ موسى بن الحسن المصري الدرقاوي، الذي رحب بالجهاد، فعرج على مدينة مسعد واصطحب معه حوالي 80 مقاتل من أولاد نائل وقاوم الشيخ الدرقاوي ببسالة الحصار المفروض عليهم بالواحات رفقة مجاهدي أولاد نائل وبوسعادة والمسيلة ممن التحقوا بإخـوانهم في الزعاطشة، وأعطـيت الأوامر بـإبـادة سكان الـواحـة بما فيهم الأطفال ،النساء والشيوخ وقـطع أشجار النـخـيـل، وحرق المنازل، وبتاريخ 26 نوفمبر 1849 نسفت دار الشيخ بوزيان فسقط شهيدا، وأمر السفاح "هيربيون" بقطع رأس زعيم الثورة الشيخ بوزيان ورأسي ابنه والشيخ الحاج موسى الدرقاوي وتعليقهم على أحد أبواب بسكرة.
يذكر الباحث العسكري الفرنسي آرنو أن أولاد نايل انضووا تحت لواء الأمير بداية من سنة 1836 السنة التي زار فيها الأمير منطقة مسعد ومناطق أولاد نايل الذين تحالفوا معه وأعطى الأمير عبدالقادرالشريف بن الاحرش لقب خليفة أولاد نايل بعد مقتل الحاج عيسى خليفته بالاغواط.
شهدت منطقة مسعد بذلك مقاومات عدة قادها شيوخ القبائل من أبرزها: مشاركتهم مع الأمير عبد القادر في معركة عين الكحلة في 31 مارس 1845 بجبل بوكحيل ضد قوات الجنرال السفاح يوسف ولا ننسى ما قام به أولاد أم الاخوة بهجوم على فيلق فرنسي تابع لمدينة الجلفة في منطقة عين الناقة جنوب المدينة في تاريخ 10 أكتوبر 1854.و كذلك أولاد سعد بن سالم في سبتمبر 1851 وكذا أولاد طعبة في سبتمبر 1853 ضد حامية فرنسية بقيادة العسكري الفرنسي تيودور بان Théodore Pein في جبل الدخان بمنطقة كربطيط ودامت انتفاضتهم عدة اسابيع سقط الكثير من الشهداء من أبرزهم سي علي بن عطية والربيعي بن عطية وقيل أكثر من ثمانين شهيدا وكانوا متناصرين مع كوكبة الشهيد سي أحمد الشنبولي المباركي الذي استشهد مع ابنته في الواقعة نفسها.
و نذكر هنا أيضا مقاومة "سي محمد بن عياش" الذي سقط شهيدا في منطقة بوسكين بالمقيد سنة1857
و في بداية القرن العشرين شهدت منطقة مسعد مقاومة الشهيد الشيخ الولي الزاهد سي عبد الرحمن بن الطاهر شيخ الزاوية الرحمانية فيها حيث عرف عنه رفضه المطلق للمستعمر في الجزائر وفي غيرها من البلدان الإسلامية حيث في مطلع القرن العشرين قام بمراسلة الملك الشيخ السنوسي في ليبيا يدعوه إلى الجهاد والنهوض من أجل توحيد القوى لطرد المستعمر من بلاد المغرب العربي وأرسل الرسالة مع سي المبروك بن هبال من عرش أولاد لخضر الذي سلم الرسالة شخصيا للشيخ السنوسي وقام بالرد عليه بأن الوقت لم يحن بعد، وهاته الرسالة كانت موجودة عند الشيخ سي محمد الطيب في مكتبته بواد الجدي إلى غاية سنة 1956م حيث وقعت للشيخ مشاكل مع فرنسا لتأييده للثورة ولجيش التحرير فأحرقت مكتبته وفيها الرسالة، ثم راسل الشيخ سي عبد الرحمن أيضا الشيخ المجاهد والمقاوم عبد الكريم الخطابي بالمغرب يدعوه لما دعا إليه الشيخ السنوسي.
وفي سنة 1914م وغداة اندلاع الحرب العالمية الأولى قامت فرنسا بالتجنيد الإجباري للجزائريين وذلك لإشراكهم في الحرب كما قامت بفرض ضرائب مجحفة عليهم، فكان الشيخ سي عبد الرحمن من الأوائل الذين عارضوا هذه السياسة ودعا إلى محاربة فرنسا وطردها، وهذا الموقف من فرنسا سجن بسببه في الجلفة ثم فرضت عليه الإقامة الجبرية في نفس المكان وعفي عنه لكنه بقي في سياسته المناهضة لفرنسا فسجن ببسكرة ثم الجزائر وأطلق سراحه ولما استمر على موقفه نفي إلى المغرب سنة 1916م حيث اختار له الفرنسيون قرية بركنت " عين بني مطهر" حاليا و تقع جنوب مدينة وجدة تبعد عنها بثمانين كلم ، و عند وصوله سمع به سيدي علال بن الشيخ البوشيخي زعيم أولاد سيدي الشيخ الغرابة و شيخ الزاوية الشيخية بالمغرب ، فذهب إلى الحاكم الفرنسي ببركنت ،و طلب منه أن يستقر سيد عبد الرحمان بن الطاهر عنده بزاويته بالبادية، و قدم له الضمانة الكافية، فوافق الحاكم الفرنسي ، و هكذا قضى سيدي عبد الرحمان بن الطاهر مدة نفيه بين ظهراني أولاد سيدي الشيخ ، الذين أكرموه ، و هيئوا له أسباب الراحة، و قد وفد عليه من مسعد عدة اتباع له ، فكانوا يجدون الكرم و الاستقبال الذي يليق بهم ، وعندما أعلن إطلاق سراحه من النفي ، ودعه أولاد سيدي الشيخ ، و على رأسهم سيدي علال البوشيخي الذي أهداه أجود خيوله، و ألتحق بأهله ، وكانت العلاقة بين الشخصين و أبنائهم متواصلة إلى عهد قريب.(1)
ثم عاد سنة 1918م إلى الجزائر لكنه لم يجد عمه سي يوسف الذي توفي سنة 1917م ليتولى هو شؤون الزاوية وكان له قبل ذلك فرع زاوية في "المكيمن" قرب مدينة مسعد، وله أيضا في الصحراء مساكن مثل بريش والقويسي والقاعو وغيرها، ثم سجن في الأغواط وأطلق سراحه، ولما كثر استفزازه للفرنسيين في تلك المنطقة ولما كانت لديه فرقة مسلحة تجوب الصحراء أفراده من أولاد نايل بالخصوص من فرقة المهاش حيث اشتبك سنة 1923م مع قافلة فرنسية بمنطقة "طزيوة" نواحي مدينة تقرت حيث قتل أحد الجنود الفرنسيين وتعرض للمطاردة وصار مطلوبا لدى فرنسا وهدمت منازله الموجودة في الصحراء انتقاما منه، وألقي عليه القبض في تقرت مرة أخرى لكن أطلق سراحه حيث كفله أحد أعيان المنطقة، وللمرة الأخيرة ألقي عليه القبض سنة 1930م وحكم عليه بالإعدام يوم 14 يوليو 1931م ليقدم كقربان بمناسبة العيد الوطني الفرنسي.
بدات الحركة الإصلاحية منذ تاسيس جمعية العلماء المسلمين وتاسيس حزب الشعب ذو الفكر الثوري الوطني من طرف مصالي الحاج.
حيث تبنت هذا الفكر الزوايا ومشايخها مع نشاط الطرق الصوفية خاصة الرحمانية والقادرية وتجلى ذلك في نشاط الزاوية الطاهرية التي تقع في شرق مدينة مسعد والتي تأسست عام 1836 على يد الشيخ "الطاهر بن محمد" والذي أشرف على الأعمال فيها حتى سنة 1891 وأصبحت مركزا ثقافيا ودينيا واجتماعيا ثم تلاه الشيخ سيدي يوسف في الفترة من 1891 إلى 1907 وقد أسس بشخصيته الفذة منهجية واضحة لحفظ القرآن الكريم وتدريس اللغة العربية والعلوم الشرعية.
كما شهدت أيضا مسعد نشاطا كثيفا لعلمائها الذين ارتبطوا بالجانب الإصلاحي لجمعية العلماء المسلمين الجزائريين ومنهم الشيخ "عبد القادر بن إبراهيم" الذي تعرض للسجن نتيجة فكرة المناهض للاستعمار وتلميذه الشيخ محمد بن عبدالرحمان الرايس الذي تعرض للسجن والاعتقال والتعذيب خلال الورة التحريرية و الشيخ "سي أحمد بن عطية" والرايس محمد وعبد الباقي الحبور وكنتيجة لهذا النشاط الإصلاحي ومواكبة لتطور الحركة الوطنية شهدت المدينة أيضا نشاطا سياسيا وبوجود تمثيل للأحزاب المختلفة والكشافة الإسلامية الجزائرية النشاط السياسي والكشفي، ومن أهم الأعضاء البارزين في هذا النشاط الكشفي والسياسي " بوهلال لخضر" " لبقع التلي" " لعياش بلحاج" " لقرع محمد بن العيد" " مخلط بن حرز الله" " عباس أحمد بن الطالب".
و قد تواصل النشاط الإصلاحي في المنطقة بزيارة وفد لجمعية العلماء المسلمين وعلى رأسه الشيخ "النعيم النعيمي" والشيخ "أحمد حماني" لتنصيب شعبة لها بمسجد الوسط وأصبح "أحمد بن عطية" رئيسا لها.
مسعد معالم واعلام
في مدينة مسعد الكثير من المعالم القديمة من أبرزها المساجد العتيقة القديمة إن أقدم مسجد لهذه البلدة هو مسجد التافزة المجاور لحيها القديم والعتيق، الرحبة بالقرب من حي النواورة ويشتهر فيهاأيضا جامع الرأس الذي بني في العهد الفرنسي اواخر القرن 19 وأقدم منه جامع سي محمد بن عياش الشهيد والعالم والمجاهد الذي يشهد له انه أول من أقام الجمعة في المدينة، وهو أول شهيد بمنطقة مسعد فقد خرج إلى منطقة بوسكين (المقيد)للتصدي للفرنسيين ومحاربتهم ليسقط شهيدا فيها سنة1857
و جامع سيدي رافع ومدفن وقبة سيدي أحمد بن حرزالله جد الحرازلية وقبة سيدي التواتي ومدفن سيدي بن شناف القديم
*أقـدم ابتـدائـيـة فيها: الرايس محمد وأول مدير لها الاستاذة السيدة الفرنسية: بيريجي
*أقدم إكماليــــة:هي إكمالية شايب التجاني (المختلطة سابقا)
*أقـدم ثانـويـــــة: هي ثانوية حاشي عبد الرحمــان.
*أقـــدم حـــــي: هو حي الرحبة الذي يطلق عليه حاليا حي النواورة
الزوايا القرآنية المعروفة بمنطقــة مسعد حيث يمكن هنا ان نعرف بابرز هذه الزوايا الطيبة الكريمة.
1– الزاوية الطاهيرية (بيت سيدي الطاهر):
الموجودة اليوم بالڤاهرة بمسعد، والتي تأسست في سنة 1837 تقريبا وأسسها الشيخ الطاهر بن محمد الذي كان تلميذا في الزاوية العثمانية بطولڤة والزاوية المختارية بأولاد جلال، وأسسها بإذن من مشيخة الزاويتين، وكانت سدا منيعا في وجه المستعمر لمحو الشخصية الوطنية الإسلامية والعربية والهوية الوطنية الجزائرية بتركيزها على تعليم القرآن والمحافظة على الأخلاق والتفقه في الدين، والمحافظة على السيرة النبوية، وذلك لكونها تزامنت مع الاحتلال الفرنسي للجزائر، إلى أن توفي شيخها سنة 1891 م، ثم خلفه أخوه الشيخ سي يوسف وواصل على نهجه، وتخرج منها طلبة كثيرون، إلى أن توفي سنة 1917 م فتولى الزاوية بعده ابنه الأكبر الشيخ المختار، الذي عرف بالكرم والزهد وواصل على نهج سلفه، إلى أن توفي سنة 1951 فخلفه على الزاوية أخوه الشيخ محمد الطيب الذي كان فقيها حليما وزاهدا حكيما، وسار على خطاه إلى أن توفي سنة 1969 م، فجاء بعده أخوه الشيخ سي بلخير بمساعدة أخيه وقرينه الشيخ سي بلقاسم، فعاشا متعاونين متصادقين لا يفترقان إلا قليلا، وواصلا على نهج وخطى أسلافهما، إلى أن توفي الشيخ سي بلقاسم سنة 1975 م، وبقي الشيخ سي بلخير مسؤولا على الزاوية حتى توفي سنة 1982 م، فخلفه ابنه الشاب سي المختار بمعاونة أخيه وابن عمه سي عبد العزيز وسارا على نهج والديهما، ويساعدهما على الطلبة سي عبد الرحمن (دحمان) أخ سي المختار - الذي أنشأ
فرعا للزاوية غير بعيد عنها لتصبح الزاوية زاويتين – إلا أن أبناء الشيوخ الحاليين الذين يشرفون على الزاوية تلقوا متاعب ومشاكل في العشرية الأخيرة واستهدفوا في حياتهم عدة مرات، ولم يؤثر ذلك على سير الزاوية وشيخ الزاوية من عرش أولاد لعور.
2 – زاوية الشيـخ سي عبد الرحمـن بن سي بلخير (المدعو سي دحمان (حديثة النشأة)):
وهي زاوية متفرعة عن الزاوية الأصلية الزاوية الطاهيرية، وغير بعيدة عنها تقدم للطلبة علم القرآن والفقه والتجويد، وهي عبارة عن أحواش يبيت فيها الطلبة كالزاوية الأصلية. وانشئت حديثا بعد وفاة الشيوخ سي بلخير وسي بلقاسم.
3 – زاوية الشيخ سي عبد الرحمن بن الطاهر(بيت سي عبد الرحمن):
ولد الشيخ سي عبد الرحمن بن أحمد طاهيري ونسبته إلى الطاهر عرفية لأنه عمه ومربيه وبه عرف في الأوساط الشعبية سنة 1882 م بمسعد، وبنى زاويته شرق دمد غير بعيد عنها في الموضع المسمى (لمكيمن) ورتب فيها طلبة القرآن الكريم وزودها بمعلمين أكفاء ورفعها بتعليم العلم (الفقه، اللغة العربية)، ومن جملة المشايخ الأستاذ محمد الطاهر من تڤرت، ومنها تخرج فقهاء ذوو كفاءة في اللغة ومنهم الشيخ محمد بن ربيح الامام في الجامع الكبير بالجلفة سنة 1938 م، والشيخان أبو القاسم وأبو الخير أبناء عمه، الشيخ سي يوسف وولده الشيخ عمر طاهيري خليفته في الزاوية والذي له نبوغ في الأدب والشعر والفقه المالكي، وغيرهم كثير، وهذه الزاوية كانت تحيـط بها ظروف سيئة لأن الاستعمار آنذاك كان ينظر إليها بعين الريبـة والخيانـة (للاستعمار الفرنسي)، حيث كان شيخها معارضا للتجنيد الإجباري سنة 1914 م، والذي بسبب معارضته ادخل السجن سنة 1931 وتوفي فيه وكان وقتها يراسل الزعيمين الشيخ السنوسي وعمر المختار الزعيمين الليبيين وإليهما بعث الشيخ المبروك بن هبال (الأخضري) فكان بذلك أول زعيم مصلح وطني في الجهة إن لم يكن في القطر وكان شجاعا مهابا كريما عليما زعيما، وخلفه من بعده على الزاوية ابنه الشيخ عمر طاهيري الذي تكفل بشؤون الزاوية وطلبتها واستمر على نهج أبيه إلى أن توفي سنة 1960 م فخلفه ابنه الشيخ محمد طاهيري الذي سماه باسم شيخه في العلم وشيخ الزاوية من عرش أولاد لعور.
4 – زاوية الحاج امحمد الــزبـــده (بيت الحاج امحمد الزبده):
ولد شيخها حوالي 1820 م تقريبا، وعاش 80 سنة تقريبا وهي زاوية كانت على شكل خيمة متنقلة عبر الصحراء، في القرن الثامن عشر، ثم تحوّلت إلى فيض البطمة على شكل حوش، وقد تخرّج منها طلبة في القرآن والفقه، وكان بها معلمون في الفقه والقرآن (من أولاد سيدي ناجي)، وكان الطلبة يبيتون فيها ويقرأون، توفي شيخها في سنة 1900 م تقريبا وخلفه من بعده ابنه سي المصطفى وواصل على نهج أبيه من سنة 1900 م إلى سنة 1920 م، فخلفه من بعده ابنه المقدم سي أحمد (الزبده)، وواصل على نهج سلفيه من سنة 1920 م إلى سنة 1972 م وخلال هذه المدة (52 سنة)، عرفت الزاوية استقرارا من حيث تثبيتها بفيض البطمه وبقيت تمارس نشاطها إلا أنها خلال الثورة عرفت فتورا لأسباب سياسية – معارضة شيوخها للسياسة الاستعمارية - إلى أن توفي شيخها في سنة 1972 م، وبقي يدرس فيها أبناء شيوخها ومن جاورهم فقط لظروف الثورة إلى أن توفي شيخها، وعرفت استقرارا من حيث البناء فثبتت بفيض البطمه خارج المدينة، فتولى شؤونها من بعده سي عبد الحميد الذي أصبح مقدما على زاوية تدرس لأبنائها ومن جاورهم فقط (وبقيت مزارا للتبرك إلى اليوم)، إلى أن توفي سنة 2003 م، وكانت وقتها رمزا روحيا ومكانا يزار سنويا لحل المشاكل كعادة كل زاوية، وتولى من بعده ابنه المقدم سي مصطفى الذي يحاول الآن رد الاعتبار لها بتدريس القرآن في حوش أبيه بمسعد تحضيرا لإرجاع مجد الزاوية، وما زال يزار ويعتبر مقدما رمزيا وروحيا للزاوية والعرش، ((صاحب هذه الزاوية من عرش أولاد أملخوة)).
5 – زاوية الحاج بــــرابـــح (بيت الحاج برابح):
ولد شيخها الحاج برابح حوالي سنة 1784 م، وتولى الزاوية تقريبا سنة 1830 م، وعاش 136 سنة كان يشرف على الزاوية ويسيرها بنفسه وقد انتدب لها معلمين في القرآن والفقه منهم ابنه العلامة سي علي بن الحاج برابح، الذي كان ضليعا في الفقه المالكي والشيخ سي محمد بن الملكي البوخلطي معلم قرآن وسي عبد القادر بن القالي (العيفاوي) الذي كان معلم قرآن أيضا والشيخ سي أحمد بن العاريه (باكريه) كان معلم قرآن، نشير إلى أن سي محمد بن الملكي توفي عند الحاج برابح وهو معلم، وكان مكان الزاوية في (السخفه) بالصحراء على شكل خيمة متنقلة بين السخفه وبريش والبرج وكان شيخها غنيا ينفق من ماله على الزاوية ويحكى عنه أنه كان يسمع آذان مكه، وكان الشيخ سي عبد الرحمن طاهيري يزوره باستمرار ة يحترمه ويقدره ويجله، ((صاحب الزاوية من عرش أولاد وطية))، توفي حوالي 1920 م، وواصل ابنه بعده سي محمد إلى 1950 تقريبا، وتولى شؤونها ابنه سي عمر الذي كان مقدما روحيا للزاوية التي فتر نشاطها وأصبحت تدرس لأبناء شيوخها ومن جاورهم إلى أن توفي في التسعينيات تقريبا فتولى ابنه المقدم سي محمد الزاوية وأصبح مثل سلفه روحيا، حيث توقفت الزاوية نهائيا عن النشاط وهي اليوم مزارا للتبرك والالتقاء السنوي عند مقدمها، وهناك محاولات عديدة من أهل الخير لإعادة بعثها.
6 – زاوية بلحمـــرورش: (بــيــت بــلحمرورش)
ولـد شيخـها سي بلحمرورش بباديـة سـد رحال حوالي 1820 م وأنشأ زاويتـه حوالي 1860 م وكانت على شكـل خيمة متنقلـة في القـرن الثامن عشر، يقيـم فيها الطلبة وقد تخـرّج منها كثيرون في الفقـه والقـرآن، وكانـت في صحراء سد رحال، وبعد وفاته حوالي 1920 م، تولى ابنه حمرورش سي محمد شؤون الزاوية إلى سنة 1950 م تقريبا تاريخ وفاته، وقد توقفت عن النشاط لأسباب اجتماعية ومادية ((صاحب الزاوية من عرش أولاد يحي بن سالم))، وكان يعلم عنده في القرآن والفقه سي العربي عسالي، سي محمد بن مصطفى عسالي، سي شويحه من أولاد الحاج مدرس قرآن، ويقال حسب روايات شفوية أنه كان على اتصال بالأمير عبد القادر والشيخ بوعمامة لأمور تتعلق بالثـورة، وبقيت بعد وفاة شيوخها على شكل مزار للتبرك ومقدمها الآن هو سي بوبكر كبعض الزوايا التي توقفت عن النشاط.
7 – زاوية الشيخ بولرباح بن المحفوظ (سي علي بن سي محمد):
أسسـها الشيخ بولرباح بن المحفوظ في سنة 1830 م، وكانت متنقلة صيفا وشتاء، يدرس الطلبة فيها القرآن ويقصدونها من بعيد، وكان شيخها مرشدا ومثابرا وحاثا على جهاد المستعمر إلى أن توفي سنة 1885 م ثم خلفه ابنه الشيخ محمد فقام بشؤون الزاوية مثل سلفه وبنى مساكن للطلبة والضيوف وتطورت الزاوية بناء وتعليما حيث أصبحت تدرس القرآن والفقه ودروس علمية مفيدة إلى أن توفي شيخها سنة 1989 م فخلفه نجله الكهل الشيخ مصطفى فازدادت الزاوية نشاطا وادخلت إليها الكهرباء والماء ووصلتها الطريق المعبدة وبني فيها مسجد للمصلين ومياضي للمتوضئين وساعده في ذلك أخوه الشيخ بن خليفه في تحفيظ القرآن وتجويده، وساعدهم أيضا الأستاذ أحمد نجل الشيخ مصطفى الذي تخرج من زاوية الشيخ محمد بلكبير، فدرس العلوم الشرعية والفقه والسيرة والأحاديث النبوية، وشيخها من عرش أولاد بن عثمان من عروش عين الابل (أولاد نايل طبعا).
8 – زاوية الشيخ بولرباح بن المحفوظ (سي أحمد المغربي):
وأسسها الشيخ بولرباح بن المحفوظ سنة 1830 م تقع جنوب قرية الدويس في الفضاء، وكانت متنقلة محافظة على الطابع العربي الأصيل، ومنها تخرج حفظة للقرآن الكريم من نواحي عديدة وبقي الشيخ سائرا على الهدي النبوي مجاهدا محاربا للأفكار الاستعمارية مدة 55 سنة حتى توفي سنة 1885 ثم خلفه ابنه الشيخ المصطفى وقام بالزاوية وشجع التعليم بها بشيوخ أكفاء في الحفظ والرواية والفقه، ومساعدة المحتاجين، إلى أن توفي سنة 1942 م فخلفه أخوه الشيخ بولنوار وسار على خطاه إلى سنة 1947 م تاريخ وفاته، فخلفه ابن أخيه الشيخ أحمد المعروف بالمغربي فتولى شؤون الزاوية وواصل على نهج أسلافه، حيث تخرج منها حفظة وظفوا في مساجد عديدة معلمين وأئمة مرشدين، وفي عهده ازدهرت الزاوية بناء وتعليما إلى أن توفي سنة 1989 م فخلفه حفيده الشيخ بلقاسم بن المصطفى، فحافظ على السيرة وسار على هدى أسلافه وطور الزاوية بناء وتعليما.
9 – زاوية الأستاذ الشيخ الصادق بن الشيخ (بيـت الحاج الـصـادق):
أسسها الشيخ الصادق الناجوي بإذن من الشيخ الجليل سيدي المختار بن عبد الرحمن بن خليفة بأولاد جلال شيخ الطريقة الرحمانية، وكانت متنقلة صيفا وشتاء يغلب عليها الطابع البدوي، وتخرج منها حفظة وفقهاء كثيرون توفي شيخها في سنة 1926 م وخلفه ابنه الشيخ الحاج المختار وسار على نهج أبيه إلى أن توفي سنة 1971 م فخلفه أخوه الشيخ عبد الجبار، إلى أن توفي سنة 1990 م فخلفه ابن أخيه الشيخ الصادق بن الشيخ محمد الطاهر، ((صاحب هذه الزاوية من عرش أولاد أملخوه)).
و قد ظهرت زوايا حديثا ولكنها ليست كالأولى من حيث النظام والبناء وطريقة التعليم، فهي بناءات عصرية وموجودة داخل المدينة، ولا يبيت الطلبة فيها ولا يقيمون إلا زاوية سي عبد الرحمان طاهيري المدعو دحمان وهي:
1 ـ الزاوية الأحمدية التيجانية ومقدمها (بوعكاز عامر) .
2 ـ الزاوية القادرية ومقدمها (ڤن أحمد).
3 ـ زاوية سي عبد الرحمان طاهيري ومقدمها هو سي دحمان.
10- زاوية الشيخ موسى بن الحسن المدني الدرقاوي الشاذلي المصري: سيدي موسى بن الحسن من أصول مصرية جاء الأغواط سنة 1829 ثم تعرض إلى مضايقات التيجانيين ورفضهم دعوته الجهادية فاتجه إلى مسعد وأسس بها زاوية سنة 1831. وشرع في دعوته الجهادية من مسعد فانضم اليه النوايل والسحاري والعبازيز وعدة أعراش ثم توسع صدى دعوته إلى التيطري. وبعد أن أسس رباطا في "عين الخضرة" بالشارف انتقل اليه وجمع جيشه الذي هو أول جيش انطلق لتحرير العاصمة في آفريل 1835 ولكن مؤامرة دنيئة أدت إلى اصطدامه بالأمير عبد القادر يوم 22 آفريل 1835 وحبك المؤامرة اليهودي "جودا بن ديرون" سفير الأمير لدى الحاكم العام "درووي كونت ديرلون". ولكن الأمير فيما بعد أكرم أسراه ومن بينهم زوجة الحاج موسى وابنته وأطلق سراحهن وألحقهن به. وقد تم تدمير الزاوية ودار الحاج موسى في مسعد من طرف حملة قادها الجنرال لادميرو Ladmirault في جوان 1849[1]. بينما استشهد الحاج موسى رفقة 60 من فرسان أولاد نايل الغرابة في انتفاضة الزعاطشة في 26 نوفمبر 1849.
مسعد عاصمة السياحة والتقاليد والعادات النائلية
تمثل مدينة مسعد عمق قبيلة أولاد سيدي نائل وتاريخ منطقة الجلفة مدينة غنية بموروثها الحضاري والطبيعي والتاريخي والسياحي
- المناطق التاريخية:لم تستغل ولم يكتشف ما بها من مخزون حضاري من العهد الحضاري كمنطقة (دمد التي وجد بها بعض الأواني الفخارية الرومانية) وكذلك دشرة البارود والقعدة
-المناطق الطبيعية: توجد بمسعد غابة (الشوشة) وجبال الاصباع التي تعتبر من المناطق الطبيعية غير المستغلة
-الصناعات التقليدية:
تعتبر الصناعات التقليدية من أهم الموارد المادية للسكان وتساهم في سد أدنى الحاجات اليومية للمعيشة وذلك لكونها لم تستغل ولم تستثمر في أشكال حيوية تساعد على تنمية البلدية ومن بين هذه الصناعات التقليدية:
-البرنوس الوبري المسعدي:يعتبر من أهم ما تتميز المدينة حيث تعدت شهرته حدود الوطن فوصل أمريكا ودول الخليج العربي وبعض الدول الأوربية حتى صار رمزا للاهداء الوطني، فكم من مناسبة اهدي البرنوس الوبري المسعدي إلى بعض الرؤساء والملوك والساسة والعلماء فهو يحمل ميزتان: وظيفته كلباس يقي من برد الشتاء وكمظهر للزينة يظفي على الرجل مهابة وجمالا.
-الحذاء المسعدي (بوطعبة أو المقرون):يعتبر كذلك من أهم الصناعات التقليدية التي تتميز بها البلدية وله خاصية فنية تجعل منه تحفة كثيرا ما رغب السواح قديما في اقتناءه ودفع الأثمان الباهظة فيها، ولكنه الآن حبيس الرفوف لدى الحرفيين.
-الخيمة الحمراء خيمة أولاد سيدي نائل:
التي تتكون من عدة قطع تسمى الواحدة منها بالفليج وتتم صناعتها ونسجها محليا من شعر الماعز وصوف الغنم وتصبغ بالوا ن وأصباغ تقليدية تعطيها منظرا متميزا بالون الأحمر والأسود وتسمى بالبيت الحمراء نسبة إلى كثرة اللون الأحمر المستعمل فيها ولقد صنفت مؤخرا كرمز للخيمة الوطنية ولكنها ما زالت تستعمل عند الرحل ولم تستغل بالرغم من شهرتها وجودتها كما تدخل قطعها في ديكورات الفنادق السياحية والأماكن الرسمية.
-صناعة الجلود ودباغتها: ما زال بعض الحرفيين يستعملون هذه الصناعة يدويا مما يدخل فيصناعة الاحذية المسعدية التي تجلب السياح وتقتني ويوصى بها وتطلب في المعارض الدولية.
-الخمري: من بين الصناعات النسيجية التي تشتهر بها البلدية.
-اللباس النائلي (الرجالي): الذي يتكون من القندورة والكوستيم العربي لهما من الحضوة والإقبال نظرا لتميزها وما يضفيانه من مهابة وجمال
-الروبة النائلية:و هي عبارة لباس تقليدي للمرأة المسعدية والتي أصبحت مطلوبة على المستوى الوطني..ولكنها الآن ما زالت محلية الصناعة والاستعمال بالرغم مما ادخل عليها من تقنيات حديثة أضفت عليها جمالا فنيا رائعا.
- أهم المواد الأولية للصناعات التقليدية:
-الصــوف:تتوفر البلدية على كميات هائلة من هذه المادة الأولية التي تدخل في معظم الصناعات النسيجية وتتميز بالجودة العالية على المستوى الوطني حيث تعتبر البلدية أهم ممول لهذه المادة على المستوى الوطني ولكن هذه الثروة مازات تيستغل استغلالا تقليد حيث يستفيد منها بعض الخواص دون أن يكون لهذه الفائدة مردود على مربي الأغنام وسكان المنطقة (البلدية).
-الوبر:
يعتبر الوبر المادة الأولية للبرنوس الوبري الذي تشتهر به البلدية والذي يعتبر أهم مورد لمعيشة السكان، ولكن قلة هذه المادة يرجع إلى ندرة الجمال بالمنطقة وبالتالي شحت هذه المادة لعدم تشجيع المربيين لهذه الثروة الحيوانية كما أن هذه المادة لا يمكن استغلالها إلا محليا.
المناطق التاريخية:
لقد تواجد الإنسان بالمنطقة عبر مراحل التاريخ الإنساني لكننا وفي العهد الروماني نجد أنفسنا أمام التمدن الإنساني حيث عرفت المنطقة ميلاد مدن وعروش بقيت آثارها ماثلة للعيان تتحدى الأزمان حيث أقام الرومان دروعا لإمبراطوريتهم سنة 198 بعد الميلاد حيث اقام كاستيلوم دميدي قلعته المشهورة والتي ما زالت تحمل اسمه إلى الآن ويسمى باسمه جنوب المدينة وما زالت آثارها واضحة ولقد وجد بها بعض الأواني الفخارية التي تدل على أنها تحتوي على مخزون ثري من الآثار التي تعكس تاريخ المنطقة، كما توجد بالمدينة دشرة البارود والتي استخرج منها بعض الأحجار المنقوشة بالرومانية (موجودة بالمتحف التاريخي بالجلفة).
-العادات والتقاليد:تشتهر مدينة مسعد بعاداتها وتقاليدها المتميزة ومن أهمها:
-الفلكلور:
يعتبر الفلكلور المسعدي من أهم أشكال الفرجة عند الإنسان العربي حيث تقام الحضرة التي تتمازج فيها أنغام القصبة والبندير تمازجا يدعو أحيانا إلى (طياح الحال) وهو رمز من أشكال الحلول الصوفية مما يدعو المشاهد إلى استنطاق اللحظة عند الذهول والتعبير عت لحضات يكنها في نفسه.
-العرس والزفاف النائلي:
حيث تشيع فيه العروس على الهودج أو الجحفة أو الباسور كما تقام ألعاب فروسية والتي تسمى بالشوفان وهو عبارة عن مظهر من مظاهر الفرجة الجميلة التي تجذب إليها السواح.
-الأكلات الشعبية:
تشتهر مدينة مسعد بأكلات شعبية كثيرا ما استهوت السواح وغلبتهم على أنفسهم مثل المشوي-المصور –الرفيس -الكسكس المسعدي-الكعبوش -المردود
عدد المساجد 41
عدد الابتدائيات 53
عدد المتوسطات 21
عدد الثانويات 8
عدد مراكز التكوين 2
عدد دور الشباب 2
عدد الكركبات الرياضية 3
عدد المسابح البلدية 1
عدد قاعات الرياضة 4
عدد الملاعب البلدية 2
عدد البنوك 1
عدد فروع البلدية 3
عدد مراكز البريد 4
عدد قاعات العلاج 4
عدد المستشفيات 3
عدد مراكز امن الدائرة 2
عدد مراكز الشرطة الحضرية 4
عدد مراكز الدرك الوطني 1
عدد مراكز الحماية المدنية 1
المصادر
تصنيف:بلديات ولاية الجلفة
تصنيف:مدن الجزائر
| https://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%B3%D8%B9%D8%AF |
{
"plaintext_start_byte": [
1,
240,
706,
1301,
2382,
3282,
3357,
4062,
4472,
4881,
5264,
5412,
6501
],
"plaintext_end_byte": [
232,
704,
1300,
2381,
3281,
3343,
4008,
4464,
4873,
5250,
5398,
6484,
6621
]
} | スルプスカ共和国はいつ建国した | ユーゴスラビア紛争 | japanese | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
ユーゴスラビア紛争（ユーゴスラビアふんそう）は、ユーゴスラビア連邦解体の過程で起こった内戦である。1991年から1999年（あるいは2001年）まで主要な紛争が継続した。
経緯
多民族国家のユーゴスラビアは、第二次世界大戦ではドイツ、イタリアに支配されていたが、戦後にパルチザン勢力を率いる指導者のヨシップ・ブロズ・チトーによって独立を達成する。この国家は、後に『七つの国境、六つの共和国、五つの民族、四つの言語、三つの宗教、二つの文字、一つの国家』と言われる程の多様性を内包していた。
戦後の世界ではアメリカ合衆国を中心とする西側陣営とソビエト連邦を中心とする東側陣営が対立する冷戦がはじまる。ユーゴはチトーが共産主義者であり東側陣営に属するが、ポーランドやハンガリー、ルーマニアなどの東欧諸国とは違い、ソ連の衛星国では無い独自の社会主義国家としての地位を保っていた。チトーのカリスマと国内融和政策によって、国内の民族主義者の活動が抑えられ、ユーゴスラビアに統一がもたらされていた。
1990年近くになると、ソ連国内においてはゴルバチョフ指導による民主化が進み、ルーマニアにおけるチャウシェスク処刑に代表される東欧民主化で東側世界に民主化が広がり共産主義が否定されると、ユーゴにおいても共産党による一党独裁を廃止して自由選挙を行うことを決定し、ユーゴを構成する各国ではチトー時代の体制からの脱却を開始する。また、各国ではスロボダン・ミロシェヴィッチ（セルビア）やフラニョ・トゥジマン（クロアチア）に代表されるような民族主義者が政権を握り始めていた。ユーゴの中心・セルビア共和国では大セルビア主義を掲げたスロボダン・ミロシェヴィッチが大統領となり、アルバニア系住民の多いコソボ社会主義自治州の併合を強行しようとすると、コソボは反発して1990年7月に独立を宣言し、これをきっかけにユーゴスラビア国内は内戦状態となった。
1991年6月に文化的・宗教的に西側に近いスロベニアが10日間の地上戦で独立を達成し（十日間戦争）、次いでマケドニア共和国が独立、ついで歴史を通じてセルビアと最も対立していたクロアチアが激しい戦争を経て独立した（クロアチア紛争）。ボスニア・ヘルツェゴビナは1992年に独立したが、国内のセルビア人がボスニアからの独立を目指して戦争を繰り返した（ボスニア・ヘルツェゴビナ紛争）。セルビア国内でもコソボ自治州が独立を目指したが、セルビアの軍事侵攻によって戦争となった（コソボ紛争）。その後、コソボ地域のアルバニア系住民がマケドニア国内に難民として大量に押し寄せてたことから、マケドニアにも飛び火した（マケドニア紛争）。
紛争はNATOや国際連合の介入により収束した。
内戦一覧
スロベニア紛争（十日間戦争）（1991年）
スロベニアがユーゴスラビアからの離脱・独立を目指した戦争。規模は拡大せずに10日で解決した。十日戦争、あるいは独立戦争。
クロアチア紛争（1991年 – 1995年）
クロアチアがユーゴスラビアからの離脱・独立を目指した戦争。歴史的な対立を背景に戦争は泥沼の様相を呈したが、4年の戦争の末に独立を獲得した。
ボスニア・ヘルツェゴビナ紛争（ボスニア紛争）（1992年 – 1995年）
コソボ紛争（1996年 - 1999年）
マケドニア紛争（2001年）
ユーゴスラビア紛争を描いた作品
小説
楠見朋彦 『零歳の詩人』 集英社、1999年。ISBN 4-087-74448-5。
米澤穂信 『さよなら妖精』 東京創元社〈ミステリ・フロンティア〉、2004年。ISBN 4-488-01703-7。 ※舞台は日本である。崩壊前のユーゴから来日した少女の出身国を巡る謎解き。
島田荘司 『リベルタスの寓話』 講談社、2007年。ISBN 4-062-14276-7。
映画
アンダーグラウンド（エミール・クストリッツァ監督、1995年 出演：ミキ・マノイロヴィッチほか）
ブコバルに手紙は届かない（ボーロ・ドラシュコビッチ監督、1994年 出演：ミリャナ・ヤコヴィッチほか）
戦場のジャーナリスト（エリ・シュラキ監督、2001年 出演：アンディ・マクダウェルほか）
音楽
ユーゴスラビア(ru)（作詞：О. ジュラヴリョーワ、作曲：А. ヴォイチンスキー(ru)、唄：t.A.T.u ※但し、発表当時はユーリャ・ヴォルコヴァはまだ加入しておらず、リェーナ・カーチナのソロである。）
鳥のために（混声合唱組曲。作詩：山崎佳代子、作曲：松下 耕 1999年）
関連項目
ユーゴスラビア社会主義連邦共和国
大クロアチア - 大セルビア - 大アルバニア
東欧革命 - ソ連崩壊
参考文献
柴宜弘 『新版世界各国史(18) バルカン史』 山川出版社
柴宜弘 『ユーゴスラヴィア現代史』 岩波書店
柴宜弘 『図説 バルカンの歴史』 河出書房新社
ディミトリ・ジョルジェヴィチ 『バルカン近代史』 刀水書房
スティーヴン・クリソルド 『ユーゴスラヴィア史』 恒文社
ミーシャ・グレニー 『ユーゴスラビアの崩壊』 白水社
徳永彰作 『モザイク国家 ユーゴスラビアの悲劇』 筑摩書房
千田善 『ユーゴ紛争 多民族・モザイク国家の悲劇』 講談社
マイケル・イグナティエフ 『軽い帝国 ボスニア、コソボ、アフガニスタンにおける国家建設』 風行社
最上敏樹 『人道的介入 正義の武力行使はあるか』 岩波書店
高木徹 『ドキュメント 戦争広告代理店』 講談社
Check date values in: |date= (help)
Check date values in: |date= (help)
Check date values in: |date= (help)
Check date values in: |date= (help)
Check date values in: |date= (help)
外部リンク
Yugoslavia
Breakup of Yugoslavia
Bosnia and Herzegovina
History of Bosnia and Herzegovina
War in Bosnia and Herzegovina
| https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%83%A6%E3%83%BC%E3%82%B4%E3%82%B9%E3%83%A9%E3%83%93%E3%82%A2%E7%B4%9B%E4%BA%89 |
{
"plaintext_start_byte": [
1,
178,
489,
978,
2807,
3472,
5135,
5287,
6465,
6817,
7262,
7792,
8566,
9378,
10664,
10996,
12353,
12613,
13871,
14219,
15442,
16404,
16574,
17451,
18753,
19106,
20054,
20828,
21556,
22989,
23644,
24241,
25266,
26029,
26313,
26703,
27122,
27997,
29991,
31166,
31261,
32460,
32964,
33079,
33333,
33413,
33730,
34214,
35187,
38360,
39484,
39904
],
"plaintext_end_byte": [
178,
488,
977,
2806,
3471,
5099,
5286,
6464,
6812,
7261,
7787,
8565,
9355,
10659,
10995,
12352,
12590,
13870,
14218,
15437,
16403,
16573,
17450,
18705,
19082,
20053,
20827,
21555,
22955,
23643,
24181,
25265,
25975,
26308,
26702,
27121,
27980,
29990,
31143,
31260,
32459,
32900,
33078,
33285,
33412,
33703,
34095,
35122,
38340,
39458,
39817,
40295
]
} | মুসলমানদের ধর্মীয় গ্রন্থ কুরআনে মোট সূরার সংখ্যা কত ? | ইসলাম | bengali | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
ইসলাম (Arabic: الإسلام) একটি একেশ্বরবাদী এবং আব্রাহামিক ধর্ম; যা আল্লাহর[1] বানী (কোরআন) এবং নবী মুহাম্মাদ-এর প্রদত্ত শিক্ষা পদ্ধতি, জীবনাদর্শ (সুন্নাহ এবং হাদিস নামে লিপিবদ্ধ) দ্বারা পরিচালিত।
ইসলাম শব্দটি এসেছে আরবি س-ل-م শব্দটি হতে; যার দু'টি অর্থঃ ১. শান্তি ২. আত্মসমর্পণ করা। সংক্ষেপে, ইসলাম হলো শান্তি (প্রতিষ্ঠা)'র উদ্দেশ্যে এক ও অদ্বিতীয় ঈশ্বর (আল্লাহ)-এর কাছে আত্মসমর্পণ করা।
অনেকের ধারণা যে, মুহাম্মদ হলেন এই ধর্মের প্রবর্তক। তবে মুসলমানদের মতে, তিনি এই ধর্মের প্রবর্তক নন, বরং আল্লাহর পক্ষ থেকে প্রেরিত সর্বশেষ ও চূড়ান্ত রাসূল (পয়গম্বর)। খ্রিষ্টীয় সপ্তম শতকে তিনি এই ধর্ম পুনঃপ্রচার করেন। পবিত্র কুরআন ইসলাম ধর্মের মূল ধর্মগ্রন্থ। এই ধর্মে বিশ্বাসীদের মুসলমান বা মুসলিম বলা হয়। মুসলিমরা যেকোনো জাতি, বর্ণের মানুষকে ইসলাম ধর্মে ধর্মান্তরিত হতে উৎসাহিত করে। মুসলমানরা বিশ্বাস করেন, কুরআন গ্রন্থটি আল্লাহর বাণী এবং এটি তার দ্বারা স্বর্গীয় দূত জিব্রাইল-এর মাধ্যমে মুহাম্মদ-এর নিকট প্রেরিত। তাদের বিশ্বাস অনুসারে মুহাম্মদ স্রষ্টার সর্বশেষ বার্তাবাহক। মুসলমানরা বিশ্বাস করে যে ইসলাম হচ্ছে একটি পরিপূর্ণ ও সার্বজনীন ধর্ম এবং কুরআন হচ্ছে সর্বোত্তম জীবন বিধান।
মুসলমানরা মৃত্যুর পরে পুনরুত্থানের উপর বিশ্বাস করে। এই দিনটিকে হাশরের দিন বলা হয়। এই দিন প্রত্যেক মানুষের কৃতকর্মের বিচার করা হবে এবং এর ভিত্তিতে বেহেশত বা দোযখে পাঠানো হবে। তারা আরও বিশ্বাস করে ভাগ্যের ভাল-মন্দ সবকিছু আল্লাহর পক্ষ থেকে নির্ধারিত।
ইহুদি ও খৃস্ট ধর্মের ন্যায় ইসলাম ধর্মও ইব্রাহিমীয়।[2] বর্তমান বিশ্বে মুসলমানের সংখ্যা আনুমানিক ১.৮ বিলিয়ন এবং তারা পৃথিবীর প্রধান ধর্মাবলম্বী গোষ্ঠীসমূহ।। এবং দ্বিতীয় বৃহত্তম ধর্মাবলম্বী গোষ্ঠী। [3] মুহাম্মদ ও তার উত্তরসূরীদের প্রচার ও যুদ্ধ জয়ের ফলশ্রুতিতে ইসলাম দ্রুত বিশ্বে ছড়িয়ে পড়ে।[4] বর্তমানে সমগ্র বিশ্ব জুড়ে, বিশেষ করে মধ্যপ্রাচ্য, উত্তর আফ্রিকা, দক্ষিণ এশিয়া, পূর্ব আফ্রিকা, পশ্চিম আফ্রিকা, মধ্য এশিয়া, দক্ষিণ-পূর্ব এশিয়া, পূর্ব ইউরোপে মুসলমানরা বাস করেন। আরব দেশের মুসলমানরা মোট মুসলমান জনসংখ্যার শতকরা মাত্র ২০ ভাগ।[5] যুক্তরাজ্যসহ বেশ কিছু বলকান অঞ্চল দেশের দ্বিতীয় বৃহত্তম ধর্ম ইসলাম।[6][7]
ধর্ম বিশ্বাস
মুসলমানদের ধর্ম বিশ্বাসের মূল ভিত্তি আল্লাহর একত্ববাদ।
তারা আরও বিশ্বাস করেন, তাদের পবিত্র গ্রন্থ কুরআন নিখুঁত, অবিকৃত ও মানব এবং জ্বিন জাতির উদ্দেশ্যে অবতীর্ণ আল্লাহর সর্বশেষ বাণী, যা পুনরুত্থান দিবস বা কেয়ামত পর্যন্ত বহাল ও কার্যকর থাকবে। তবে কিছু সম্প্রদায়, যেমনঃ আহ্মদি বা কাদিয়ানী নামক একটি সম্প্রদায় মনে করে মুহাম্মদ শেষ নবী নন; বরং যুগের চাহিদা মোতাবেক নবুওয়াতের ধারা অব্যহত থাকবে।[8] এবং শিয়াদের একটি বিরাট অংশবিশেষ ইসমাঈলীয়দের মধ্যে প্রচলিত বিশ্বাস যে, ইমাম ইসমাঈল আখেরী নবী ছিলেন। [9]
ইসলামী বিশ্বাস অনুসারে, আদম হতে শুরু করে আল্লাহ্ প্রেরিত সকল পুরুষ ইসলামের বাণীই প্রচার করে গেছেন। কুরআনের সূরা ফাতিরে বলা হয়েছে,
“"নিঃসন্দেহে আমি তোমাকে (মুহাম্মদ) পাঠিয়েছি সত্যের সাথে সুসংবাদদাতা এবং সতর্ককারীরূপে। আর এমন কোনো সম্প্রদায় নেই, যাঁদের মধ্যে একজন সতর্ককারী পাঠানো হয়নি।"৩৫:২৪[10]”
ইসলামের দৃষ্টিতে ইহুদি ও খ্রিস্টান উভয় ধর্মাবলম্বীরাই ইব্রাহিমের শিক্ষার ঐতিহ্য পরম্পরা। উভয় ধর্মাবলম্বীকে কুরআনে "আহলে কিতাব" বলে সম্বোধন করা হয়েছে । কুরআনের সূরা আলে ইমরানে আহবান করা হয়েছে,
“"তুমি (মুহাম্মদ) বল, হে কিতাবীগণ, এসো সেই কথায় যা তোমাদের এবং আমাদের মধ্যে এক; যেন আমরা আল্লাহ ব্যতীত কারও ইবাদত না করি। কোনো কিছুকেই তাঁর শরিক না করি। এবং আমাদের কেউ কাউকে আল্লাহ ব্যতীত উপাস্য হিসেবে গ্রহণ না করি। যদি তাঁরা মূখ ফিরিয়ে নেয় তবে বল, তোমরা স্বাক্ষী থাক; অবশ্যই আমরা মুসলিম।"৩:৬৪[10]”
এই ধর্ম দুটির গ্রন্থসমূহের বিভিন্ন ঘটনা ও বিষয়ের উল্লেখ কুরআনেও রয়েছে, তবে বেশিরভাগ ক্ষেত্রে রয়েছে পার্থক্য। ইসলামি বিশ্বাসানুসারে এই দুই ধর্মের পন্ডিতগণ তাদের নিকট প্রদত্ত আল্লাহ্-এর বাণীর অর্থগত ও নানাবিধ বিকৃতসাধন করেছেন। ইহুদিগণ তৌরাতকে (তোরাহ) ও খৃস্টানগণ ইনজিলকে নতুন বাইবেল বলে থাকে।
আল্লাহ্
মুসলমানগণ বিশ্বজগতের সৃষ্টিকর্তাকে 'আল্লাহ' বলে সম্বোধন করেন। ইসলামের মূল বিশ্বাস হলো আল্লাহর একত্ববাদ বা তৌহিদ। আল্লাহর একত্বের সাক্ষ্য দেওয়া ইসলামের পাঁচটি মূল স্তম্ভের মধ্যে প্রথম, যাকে বলা হয় শাহাদাহ। এটি পাঠের মাধ্যমে একজন স্বীকার করেন যে, আল্লাহ্ ব্যতীত অন্য কোনো উপাস্য নাই এবং মুহাম্মদ [(সাঃ)] তাঁর প্রেরিত বাণীবাহক বা রাসূল
সুরা এখলাছে আল্লাহর বর্ণনা দেয়া হয়েছে এভাবে,
[قُلْ هُوَ اللهُ أَحَدٌ. اللهُ الصَّمَدُ. لَمْ يَلِدْ وَلَمْ يُولَدْ. لَمْ يَلِدْ وَلَمْ يُولَدْ. وَلَمْ يَكُنْ لَهُ كُفُوًا أَحَدٌ] {الاخلاص:১-৪}
“"বলুন, তিনি আল্লাহ, এক, আল্লাহ অমুখাপেক্ষী, তিনি কাউকে জন্ম দেননি এবং কেউ তাঁকে জন্ম দেয়নি এবং তাঁর সমতুল্য কেউ নেই।"১১২:১-৪[10]”
আল্লাহ্ শব্দটি আল এবং ইলাহ যোগে গঠিত। আল অর্থ সুনির্দিষ্ট এবং ইলাহ অর্থ উপাস্য, যার অর্থ সুনির্দিষ্ট উপাস্য। খৃস্টানগণ খৃস্ট ধর্মকে একেশ্বরবাদী বলে দাবী করলেও মুসলিমগণ খৃস্টানদের ত্রিত্ববাদ (trinity) বা এক ঈশ্বরের মধ্যে পিতা, পুত্র ও পবিত্র আত্মার মিলন, এই বিশ্বাসকে অস্বীকার করেন। ইসলামি ধারণায় আল্লাহ সম্পূর্ণ অতুলনীয় ও পৌত্তলিকতার অসমতুল্য, যার কোনোপ্রকার আবয়বিক বর্ণনা অসম্ভব। মুসলিমরা তাদের সৃষ্টিকর্তাকে বর্ণনা করেন তাঁর বিভিন্ন গুণবাচক নাম ও গুণাবলীর মাধ্যমে।
কিতাবুল ঈমানে আল্লাহর বর্ণনা এভাবে আছে:
মুসলিমরা বিশ্বাস করে, আল্লাহর বর্ণনা মানুষের কল্পনা, বিজ্ঞান, দর্শন দ্বারা জানা সম্ভব না।
ফেরেশতা
ফিরিশতা বা ফেরেশতা ফারসী শব্দ। ফেরেশতা আরবী প্রতিশব্দ হলো 'মালাইকা'। ফেরেশতায় বিশ্বাস ইসলাম ধর্মে বিশ্বাসের একটি মূল নীতি। এরা অন্য সকল সৃষ্টির মতই আল্লাহর আরেক সৃষ্টি। তাঁরা মুলত আল্লাহর দূত। তারা সর্বদা ও সর্বত্র আল্লাহর বিভিন্ন আদেশ পালনে রত এবং আল্লাহর অবাধ্য হবার কোনো ক্ষমতা তাদের নেই। ফেরেশতারা নূর তথা আলোর তৈরি। তারা খাদ্য ও পানীয় গ্রহণ করেন না। তারা পবিত্র স্থানে অবস্থান করেন। তারা আল্লাহর আদেশ অনুসারে যেকোনো স্থানে গমনাগমন ও আকৃতি পরিবর্তনের ক্ষমতা রাখেন।
ফেরেশতাদের সংখ্যা অগণিত। ইসলামে তাদের কোনো শ্রেণীবিন্যাস করা না হলেও চারজন গুরুদায়িত্ব অর্পিত প্রধান ফেরেশতার নাম উল্লেখযোগ্য:
জিব্রাইল – ইনি আল্লাহর দূত ও সর্বশ্রেষ্ঠ ফেরেশতা। এই ফেরেশতার নাম তিনবার কুরআন শরীফে উল্লেখ করা হয়েছে (সূরা ২:৯৭; ৯৮, ৬৬:৪)। সূরা ১৬:১০২ আয়াতে জিব্রাইল ফেরেশতাকে পবিত্র রূহ বা রুহুল ক্বুদুস বলা হয়েছে। আল্লাহর আদেশ-নিষেধ এবং সংবাদ আদান-প্রদান যেসব ফেরেশতার দায়িত্ব, জিব্রাইল তাদের প্রধান। জিব্রাইল-ই আল্লাহর বাণী নিয়ে নবীদের কাছে গমনাগমন করেন। এই ফেরেশতাকে ইসলামের নবী মুহাম্মদ তার নিজস্ব আকৃতিতে মোট দুইবার দেখেছেন। পবিত্র কোরআনে সূরা আন নাজমে বলা হয়েছে,
“"সে ঊর্ধ্বাকাশের উপরিভাগে। তারপর সে কাছে এলো। অতঃপর সে আরো কাছে এলো। তাঁদের মাঝে ব্যবধান থাকল দুই ধনুকের বা তাঁর চাইতেও কম। অতঃপর সে তাঁর বান্দার কাছে ওহী পৌঁছে দিল, যা তাঁর পৌঁছানোর ছিল। সে যা দেখেছে, অন্তর তা মিথ্যা প্রতিপন্ন করেনি। তোমরা কী সে বিষয়ে বিতর্কে লিপ্ত হতে চাও, যা সে নিজের চোখে দেখেছে। সে তাঁকে আরও একবার দেখেছিল। সিদরাতুল মুন্তাহার কাছে।” ৫৩:৭-১৪[10]”
প্রাসঙ্গিক হাদিসসমূহ: মুসলিম শরীফ ৩২৯, ৩৩০, ৩৩২, ৩৩৩, ৩৩৪ এবং ৩৩৬[11]
মিকাইল – কুরআনের ২:৯৭ আয়াতে এই ফেরেশতার নাম উল্লেখ করা হয়েছে। ইনি বৃষ্টি ও খাদ্য উৎপাদনের দায়িত্বপ্রাপ্ত।
ইসরাফিল – এই ফেরেস্তা আল্লাহর আদেশ পাওয়া মাত্র শিঙ্গায় ফুঁক দেওয়ার মাধ্যমে কিয়ামত বা বিশ্বপ্রলয় ঘটাবেন। তার কথা কুরআন শরীফে বলা না হলেও হাদিসে উল্লেখ করা হয়েছে।
মালাকুল-মাউত – ইনি মৃত্যুর ফেরেশতা ও প্রাণ হরণ করেন।
বিশেষ শ্রেণীর ফেরেশতা যাদেরকে কুরআনে 'কিরামান কাতিবিন' (অর্থ: সম্মানিত লেখকগণ) বলা হয়েছে তাঁরা প্রতিটি মানুষের ভালো মন্দ কাজের হিসাব রাখেন। কবরে মুনকির ও নাকির নামের দুই ফেরেশতা মানুষকে তার কৃত কর্মের ব্যাপারে জিজ্ঞাসাবাদ করেন। মালিক নামের ফেরেশতা নরক বা জাহান্নামের রক্ষণাবেক্ষণ করেন এবং রিদওয়ান নামের আরেক ফেরেশতা জান্নাত বা বেহেশতের দেখভাল করেন বলে বর্ণিত আছে।
ইসলাম, খৃস্টান ও ইহুদী ধর্ম ছাড়া হিন্দুধর্মেও ফেরেশতা তথা স্বর্গীয় দূতদের অস্তিত্বের কথা বলা হয়েছে।
আসমানী কিতাবসমূহ
প্রধান আসমানী কিতাব ৪টি; যথাঃ
১. তাওরাত
২. যবূর
৩. ইঞ্জিল
৪. কুরআন মাজীদ
এ ছাড়াও আরও ১০০ সহিফা বা ছোট আসমানী কিতাব নাজিল হয়েছে।
আল-কুরআন
কুরআন মুসলিমদের মূল ধর্মগ্রন্থ। তাদের বিশ্বাস পবিত্র এই কুরআন স্রষ্টার অবিকৃত, হুবহু বক্তব্য। বিশ্বাস করা হয়, আল্লাহ নিজেই কুরআনের সংরক্ষণের দায়িত্ব নিয়েছেন। এর আগে স্রষ্টা প্রত্যেক জাতিকে বিভিন্ন গ্রন্থ পাঠিয়েছেন, কিন্তু সেগুলোকে বিকৃত করা হয়। কুরআনকে আরও বলা হয় "আল-কুরআন" । বাংলায় "কুরআন"-এর জায়গায় বানানভেদে "কোরআন" বা "কোরান"ও লিখতে দেখা যায়।
ইসলাম ধর্মমতে, জীব্রাইল ফেরেশতার মাধ্যমে নবী মুহাম্মদ-এর নিকট ৬১০ খ্রিস্টাব্দ থেকে ৬ই জুলাই, ৬৩২ খ্রিস্টাব্দে তাঁর মৃত্যু অবধি বিভিন্ন সময়ে আল্লাহ তাঁর বাণী অবতীর্ণ করেন। এই বাণী তাঁর (মুহাম্মদের) অন্তঃস্থ ছিলো, সংরক্ষণের জন্য তাঁর অনুসারীদের দ্বারা পাথর, পাতা ও চামড়ার ওপর লিখেও রাখা হয়।
অধিকাংশ মুসলিম পবিত্র কুরআনের যেকোনো পাণ্ডুলিপিকে অত্যন্ত শ্রদ্ধা করেন, স্পর্শ করার পূর্বে ওজু করে নেন। কুরআন জীর্ণ ও ব্যবহার অনুপযোগী হয়ে পড়লে আবর্জনা হিসেবে ফেলে দেয়া হয় না, বরং কবর দেয়ার মত করে মাটির নিচে রেখে দেয়া হয় বা পরিষ্কার স্রোতের পানিতে ডুবিয়ে দেয়া হয়।
প্রত্যেক মুসলিমই কুরআনের কিছু অংশ এর মূল ভাষা আরবিতে মুখস্থ করে থাকেন, কমপক্ষে যেটুকু আয়াত নামাজ আদায়ের জন্য পড়া হয়। সম্পূর্ণ কুরআন মুখস্থকারীদের হাফিজ (সংরক্ষণকারী) বলা হয়। মুসলিমরা আরবি কুরআনকেই কেবলমাত্র নিখুঁত বলে বিশ্বাস করেন। সকল অনুবাদ মানুষের কাজ বিধায় এতে ভুল-ত্রুটি থাকার সম্ভাবনা থেকে যায় এবং বিষয়বস্তুর মূল প্রেরণা ও সণেটিক উপস্থাপনা অনুবাদকর্মে অনুপস্থিত থাকতে পারে বিধায় অনুবাদসমূহকে কখনোই আরবি কুরআনের সমতুল্য ও সমান নিখুঁত গণ্য করা হয় না, বরং এগুলোকে সর্বোচ্চ ‘অর্থানুবাদ’ হিসেবে অভিহিত করা হয়।
নবী ও রসূলগণ
বলা হয়, হযরত আদম থেকে শুরু করে হযরত মুহাম্মদ পর্যন্ত আল্লাহ পৃথিবীতে প্রায় ১,২৪,০০০ (আনুমানিক) নবী ও রাসূল পৃথিবীতে পাঠিয়েছেন। আর তাদের মধ্যে হযরত আদম সর্ব প্রথম মানুষ ও আল্লাহর সর্ব প্রথম নবী এবং সর্ব শেষ ও সর্ব শ্রেষ্ঠ নবী ও রাসূল হযরত মুহাম্মদ।
মুসলিমগণ বিশ্বাস করে যীশু(ঈসা) আল্লাহর পুত্র নন বরং তিনি আল্লাহর রাসূল। তাঁর উপর ইঞ্জিল কিতাব নাজিল হয়েছে। তিনি কেয়ামতের আগে আবার পৃথিবীতে আবার আসবেন এবং মুহাম্মাদের অনুসারী হিসেবে মৃত্যু বরণ করবেন ।
ইসলামের নবী মুহাম্মদ
মুহাম্মদ ছিলেন তৎকালীন আরবের কুরাইশ বংশের একজন। নবুওয়াত প্রাপ্তির পূর্বে তাঁর গুণের কারণে তিনি আরবে "আল-আমীন" বা "বিশ্বস্ত" উপাধিতে ভূষিত হন। স্রষ্টার নিকট হতে নবুওয়াত প্রাপ্তির পর তিনি মানুষকে ইসলাম ধর্ম এর দিকে দাওয়াত দেন। তাঁকে ইসলামের শ্রেষ্ঠ বাণী-বাহক (নবী) হিসেবে শ্রদ্ধা ও সম্মান করা হয়। বিশ্বাস করা হয়, পূর্বের একেশ্বরবাদী ধর্ম বিভিন্ন সময় পরিবর্তিত ও বিকৃত হয়ে গিয়েছিল।
ইসলাম ধর্মমতে, তিনি চল্লিশ বছর বয়স হতে মৃত্যুর আগ পর্যন্ত ২৩ বছরের বিভিন্ন সময়ে জিব্রাইলের মাধ্যমে ঐশী বাণী লাভ করেন। এই বাণীসমূহের একত্ররূপ হলো পবিত্র কুরআন, যা তিনি মুখস্থ করেন ও তাঁর অনুসারীদের (সাহাবী) দিয়ে লিপিবদ্ধ করান। কারণ, তিনি নিজে লিখতে ও পড়তে জানতেন না।
কুরআনে বলা হয়েছে,
“"তুমি তো এর আগে কোনো কিতাব পড় নি এবং স্বহস্তে কোনো কিতাব লেখনি যে অবিশ্বাসীরা সন্দেহ পোষণ করবে।”২৯:৪৮ [10]”
“"সে যদি আমার নামে কোনো কথা রচনা করতো, তবে আমি তাঁর ডান হাত ধরে ফেলতাম, অতঃপর কেটে দিতাম তাঁর গ্রীবা। তোমাদের কেউ তাকে রক্ষা করতে পারতে না।" ৬৯:৪৪-৪৭ [10]”
মুসলিমরা বিশ্বাস করেন, ঐশ্বিক বাণী প্রচারের ক্ষেত্রে ইসলামের নবী কখনো ভুল করেননি। আরো বিশ্বাস করা হল, তাঁর জীবনকালে তিনি সম্পূর্ণ আলৌকিকভাবে মেরাজ লাভ করেন।
মুসলিমদেরকে শেষ বাণীবাহক মুহাম্মদের নাম উচ্চারণ করার সাথে সাথে "সাল্লাল্লা-হু 'আলাইহি ওয়াসাল্লাম" বলতে হয়। এর অর্থ: 'আল্লাহ তাঁর উপর রহমত এবং শান্তি বর্ষণ করুন।' একে বলা হয় দরুদ শরীফ। এছাড়াও আরও অনেক দরুদ হাদীসে বর্ণীত আছে। তাঁর মধ্যে এটাই সর্বপেক্ষা ছোট। কোনো এক বৈঠকে তাঁর নাম নিলে দরুদ একবার বলা অবশ্যকর্তব্য (ওয়াজিব)।
হাদিস
'হাদীস' (اﻠﺤﺪﻴث) আরবি শব্দ। এর আভিধানিক অর্থ হচ্ছে- কথা, বাণী, কথা-বার্তা, আলোচনা, কথিকা, সংবাদ, খবর, কাহিনী ইত্যাদি। [12] ইসলামী পরিভাষায় মুহাম্মদের (সাঃ) কথা, কাজ, অনুমোদন এবং তাঁর দৈহিক ও চারিত্রিক যাবতীয় বৈশিষ্ট্যকে হাদীস বলে। মুহাম্মদের জীবদ্দশায় তাঁর সাহাবীরা তাঁর হাদীসসমূহ মুখস্থ করে সংরক্ষণ করতেন। প্রথমদিকে হাদীস লেখার অনুমতি ছিলো না। তখনকার অনুন্নত মুদ্রণব্যবস্থার কারণে কেউ লিখিত হাদিসকে ভুলক্রমে কুরআনের আয়াত মনে করতে পারে এই আশংকা ছিল। পরবর্তীতে ইসলামের নবী তাঁর কোনো কোনো সাহাবী বা সহচরকে হাদীস লেখার অনুমতি প্রদান করেন।[13] তার মৃত্যুর পর তার সাহাবীরা নিয়মিত তাঁর হাদিসগুলো চর্চা করতেন ও তাদের ছাত্রদের কাছে বর্ণনা করতেন। সাহাবীদের ছাত্র তথা তাবেঈরা ওমর ইবন আব্দুল আযীযের আমলে রাষ্ট্রীয় পৃষ্ঠপোষকতায় হাদীস লিখিত আকারে সংরক্ষণ করেন।[14]
মুহাম্মদের কথা-কাজসমূহের বিবরণ এভাবে লোকপরম্পরায় সংগ্রহ ও সংকলন করে সংরক্ষণ করা হলে তাঁর বক্তব্যসমূহ পরবর্তী প্রজন্মের কাছে উন্মুক্ত হয়। মুসলিম পণ্ডিতদের সংকলিত সেসব হাদিস-সংকলন গ্রন্থগুলোর মধ্যে ছয়টি গ্রন্থ প্রসিদ্ধ হয়েছে। এগুলোকে 'ছয়টি হাদিস গ্রন্থ' (কুতুবুস সিত্তাহ) আখ্যা দেয়া হয়। হাদিসের বিশুদ্ধতা যাচাইয়ের বিভিন্ন মাপকাঠি রয়েছে। সবচেয়ে গুরুত্বপূর্ণ হলো হাদীসের সনদ বা হাদিসের বর্ণনাকারীদের নির্ভরযোগ্য যাচাই।
কিয়ামত
অধিকন্তু পড়ুন: ইসলামী পরকালবিদ্যা
কিয়ামতে বা শেষ বিচারের দিনে বিশ্বাস ইসলামের মূল বিশ্বাসগুলির একটি। ইসলাম ধর্মে কিয়ামত হলো সেই দিন যে দিন এই বিশ্বের সৃষ্টা( আল্লাহ) সকল মানুষ ও জ্বীন দের পুনরুত্থান করা হবে বিচারের জন্য। সকলে তার কৃতকর্মের হিসাব দেওয়ার জন্যে এবং তার কৃতকর্মের ফলাফল শেষে পুরস্কার বা শাস্তির পরিমাণ নির্ধারণ শেষে জান্নাত/বেহেশত কিংবা জাহান্নাম/দোযখ এ পাঠানো হবে। ইসলামের নবী কিয়ামতের পুর্বের ঘটনাবলি সম্পর্কে কিছু আগাম নিদর্শন বলে গেছেন। সেগুলোর মধ্যে কয়েকটি হল
নারীদের সংখ্যা বেড়ে যাওয়া
ইউফ্রেটিস থেকে স্বর্ণের পাহাড় আবিষ্কৃত হওয়া
ইমাম মাহদীর আগমন, নবী ঈসার অবতরণ
দাজ্জাল ও ইয়াজুজ মাজুজের আবির্ভাব
পশ্চিমদিকে সূর্যোদয়
ইসলামের মূল স্তম্ভসমূহ
ইসলামের ৫টি মূল স্তম্ভ রয়েছে।[15] এগুলো হলো-
কালেমা (বিশ্বাস)
নামাজ (প্রার্থনা)
সিয়াম (উপবাস)
যাকাত (দান)
হজ্জ্ব (মক্কা ভ্রমণ)
ইসলামিক উৎসবসমূহ
ইসলামের উৎসবগুলোর কয়েকটি হল:
ঈদুল ফিতর
ঈদুল আযহা
মাওলিদ
আশুরা
শবে বরাত বা লাইলাতুল বরাত
শবে মেরাজ বা লাইলাতুল মিরাজ
শবে কদর বা লাইলাতুল কদর
আরও দেখুন
ইনসাইড ইসলাম (হিস্টরি চ্যানেলের প্রামাণ্যচিত্র)
ইসলাম: এম্পায়ার অব ফেইথ (পিবিএস চ্যানেলের প্রামাণ্যচিত্র)
ইসলামী সংস্কৃতি
ইসলামী দর্শন
তথ্যসূত্র
গ্রন্থপঞ্জি
বিশ্বকোষ
ISSN
ASIN
ASIN
ASIN
দ্যা কমপ্লিট ইডিয়ট'স গাইড তো আন্ডারস্ট্যান্ডিং ইসলাম, ২ন্ড এডিশন; ইয়াহিয়া আমেরিক (অথর); , প্রকাশনি: আলফা; 3rd edition 2011
হেভেন’স্ ব্যাংকার’স্; হ্যারিস ইরফান; প্রকাশক: পেঙ্গুইন গ্রুপ
ফাতওয়া ইসলামিয়াঃ (ইসলামিক ভার্ডিক্টস) (8 Volume Set), প্রকাশনি:দার-উস-সালাম পাবলিকেশন্স (2001) এএসআইএন B000IXTSCK
ইসলামিক ইকোনোমিকস্: থিওরী এন্ড প্র্যাক্টিস; Prof. Dr. M A Mannan; ; প্রকাশক: Afsar Brothers
অনুবাদ/রূপান্তর গ্রন্থ
ইসলামী আইন ও আইন বিজ্ঞান ১ম-৩য় খণ্ড; ইসলামিক ফাউন্ডেশন বাংলাদেশ; প্রকাশক: ইসলামিক ফাউন্ডেশন
আধুনিক লেনদেনের ইসলামী বিধান, মুফতী ইহসানুল্লাহ শায়েক, মাসুম আব্দুল্লাহ (অনুবাদক); প্রকাশক: মাকতাবাতুল আযহার
যুগান্তকারী দ্বীনি বয়ান (১-৫ খন্ড), মাওলানা তারিক জামিল; প্রকাশক: নাদিয়াতুল কুরআন প্রকাশনী
মুহাম্মদ স. নিকটতম সূত্রনির্ভর জীবনী ; মার্টিন লিংগস, ড. মোঃ এমতাজ হোসেন (অনুবাদক), ড. মনজুর রহমান (অনুবাদক); প্রকাশক: সৃজনী
আলোকিত নারী মাওলানা তারিক জামিল, মাওলানা মুহাম্মদ যাইনুল আবিদীন (অনুবাদক); প্রকাশক: এদারায়ে কুরআন
কাসাসুল আম্বিয়া, আল্লামা ইব্নে কাছীর রহ., মুহাম্মদ রফীকুল্লাহ নেছারাবাদী (অনুবাদক), মুফতী রূহুল আমীন যশোরী (সম্পাদক); প্রকাশক: কোহিনূর লাইব্রেরী
এহইয়াউ উলুমিদ্দীন (সব খণ্ড একত্রে), হুজ্জাতুল ইসলাম ইমাম গাযযালী রহ.; প্রকাশক: সোলেমানিয়া বুক হাউস
বেহেশতী জেওর ১ম-৩য় খণ্ড (বক্স)(হার্ডকভার) (মাওলানা আশরাফ আলী থানভী চিশতী রহ.), হযরত মাওলানা শামসুল হক ফরিদপুরী রহ. (অনুবাদক); প্রকাশক: এমদাদিয়া লাইব্রেরী
আল বিদায়া ওয়ান নিহায়া (ইসলামের ইতিহাস: আদি-অন্ত) ১ম-১০ম খণ্ড, আবুল ফিদা হাফিজ ইব্ন কাসীর আদ-দামেশ্কী রহ. কর্তৃক, প্রকাশনি:ইসলামিক-ফাউন্ডেশন
বাইবেল কুরআন ও বিজ্ঞান, ড. মরিচ বুকাইলি কর্তৃক, মোহাম্মদ নাছের উদ্দিন (সম্পাদক), ড. খ ম আব্দুর রাজ্জাক (সম্পাদক), প্রকাশনি:দারুস সালাম বাংলাদেশ
অভিধান
ডিকশনারী অব ইসলামিক ওয়ার্ডস অ্যান্ড এক্সপ্রেশন্স-রোমানাইজড্, এরাবিক, ইংলিশ, 2012, প্রফে. মুহাম্মদ ইসমাঈল সালেহ কর্তৃক, প্রকাশনি:দারুসসালাম ইন্টারন্যাশনাল পাবলিকেশন্স ASIN
অক্সফোর্ড এরাবিক ডিকশনারী বিলিঙ্গুয়াল এডিশন ; প্রকাশনি: অক্সফোর্ড ইউনিভার্সিটি প্রেস; বিলিঙ্গুয়াল এডিশন (August 28, 2014);
দ্যা অক্সফোর্ড ডিকশনারী অব ইসলাম (অক্সফোর্ড কুইক রেফারেন্স) 1st Edition by John L. এস্পোষিত (এডিটর); প্রকাশনি: অক্সফোর্ড ইউনিভার্সিটি প্রেস; 2004);
রোজনামচা
জার্নাল অব ইসলামিক স্টাডিস, (১৯৯০) 1 (1): 1-s-1 ISSN, প্রকাশনি:অক্সফোর্ড সেন্টার ফর ইসলামিক স্টাডিজ্ --পিয়ার-রিভিউড অ্যাকাডেমিক জার্নাল
বহিঃসংযোগ
ইসলাম উইকিপ্রকল্প
বিষয়শ্রেণী:ইসলাম
বিষয়শ্রেণী:আব্রাহামীয় ধর্ম
বিষয়শ্রেণী:ধর্ম
বিষয়শ্রেণী:আস্তিক্যবাদ
বিষয়শ্রেণী:একেশ্বরবাদ
বিষয়শ্রেণী:একেশ্বরবাদী ধর্ম
| https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%87%E0%A6%B8%E0%A6%B2%E0%A6%BE%E0%A6%AE |
{
"plaintext_start_byte": [
1,
74,
216,
363,
614,
706,
1423,
1994,
2209,
2564,
2874,
3218,
3422,
3786,
4018,
4518,
4702,
5088,
5313,
5729,
6123,
7078,
7219,
7663,
7973,
8208,
8470,
8629,
8898,
9188,
9606,
9938,
10152,
10411,
10658,
10973,
11554,
12197,
12438,
12986,
13314,
13856,
14057,
14425,
14620,
14850,
15223,
15560,
16054,
16536,
16710,
17242,
17506,
17925,
18088,
18487,
18672,
18880,
19393,
19601,
20268,
20808,
21375,
21560,
21648,
21851,
22110,
22304,
22772,
23072,
23132,
23557,
23910,
24502,
24876,
25066,
25527,
25860,
26355,
26812,
27131,
27650,
28135,
28566,
28963,
29186,
29593,
29839,
30319,
30637,
30992,
31530,
31714,
31983,
32354,
32999,
33403,
33654,
34140,
34403,
34876,
35172,
35420,
35688,
35964,
36276,
36671,
36871,
37137,
37378,
37546,
37968,
38399,
38579,
39301,
39563,
39929,
40216,
40592,
40903,
41089,
41355,
41844,
42014,
42388,
42583,
42945,
43292,
43597,
43797,
44158,
44430,
44773,
44955,
45104,
45298,
45654,
45726,
45933,
46147,
46492,
47052,
47101,
48334,
48527,
48936,
49242,
49481,
50020,
50231,
50350,
50718,
51162,
51333,
51541,
51682,
52044,
52412,
52657,
52912,
53074,
53360,
53651,
53910,
54190,
54390,
54647,
54862,
55109,
55392,
55672,
55922,
56175,
56578,
56866,
57112,
57328,
57725,
57997,
58296,
58444,
58831,
59023,
59243,
59416,
59665,
60018,
60333,
60520,
60757,
60984,
61131,
61276,
61555,
61783,
62001,
62245,
62398,
62882,
63105,
63376,
63559,
63863,
64049,
64153,
64258,
64414,
64596,
64760,
64981,
65145,
65360,
65497,
65697,
66169,
66561,
66813,
67084,
67213,
67536,
67799,
68153,
68313,
68634,
68822,
69006,
69327,
69579,
69732,
69930,
70063,
70471,
70809,
71259,
71536,
71854,
72117,
72578,
72823,
73141,
73434,
73868,
74182,
74290,
74728,
75097,
75381,
75563,
77010,
77406,
77688,
78146,
78631,
79223,
79432,
79998,
80296,
80455,
80931,
81313,
81728,
82085,
82310,
82644,
83140,
83559,
84356,
84770,
84877
],
"plaintext_end_byte": [
73,
215,
340,
613,
705,
1422,
1984,
2208,
2513,
2873,
3217,
3421,
3785,
4017,
4517,
4701,
5087,
5312,
5728,
6122,
7077,
7218,
7632,
7972,
8207,
8434,
8628,
8897,
9187,
9605,
9914,
10151,
10410,
10607,
10932,
11553,
12196,
12437,
12985,
13313,
13855,
14056,
14424,
14584,
14849,
15222,
15559,
16053,
16535,
16709,
17241,
17505,
17883,
18087,
18486,
18651,
18879,
19392,
19600,
20267,
20788,
21364,
21559,
21647,
21850,
22109,
22303,
22771,
23071,
23131,
23556,
23909,
24501,
24875,
25065,
25491,
25859,
26354,
26811,
27130,
27649,
28134,
28518,
28962,
29185,
29592,
29838,
30318,
30636,
30991,
31487,
31713,
31982,
32353,
32998,
33402,
33653,
34139,
34402,
34875,
35171,
35419,
35687,
35963,
36275,
36645,
36870,
37136,
37377,
37545,
37967,
38398,
38578,
39278,
39562,
39928,
40215,
40591,
40902,
41088,
41354,
41843,
42013,
42387,
42582,
42944,
43291,
43567,
43796,
44157,
44429,
44772,
44954,
45103,
45297,
45653,
45725,
45932,
46146,
46491,
47051,
47100,
48333,
48526,
48935,
49241,
49480,
50019,
50230,
50349,
50717,
51161,
51332,
51540,
51681,
52043,
52411,
52656,
52911,
53073,
53359,
53650,
53909,
54189,
54389,
54608,
54861,
55108,
55391,
55671,
55921,
56174,
56577,
56865,
57111,
57327,
57724,
57996,
58295,
58443,
58830,
59022,
59242,
59415,
59664,
60017,
60332,
60519,
60756,
60983,
61130,
61275,
61554,
61782,
62000,
62244,
62397,
62881,
63104,
63375,
63558,
63862,
64028,
64152,
64257,
64413,
64595,
64759,
64980,
65144,
65359,
65496,
65696,
66151,
66560,
66812,
67083,
67212,
67535,
67798,
68152,
68312,
68633,
68821,
69005,
69326,
69578,
69711,
69929,
70062,
70470,
70808,
71258,
71535,
71853,
72116,
72577,
72822,
73140,
73433,
73867,
74181,
74289,
74727,
75096,
75380,
75562,
77009,
77405,
77687,
78145,
78630,
79222,
79431,
79997,
80295,
80454,
80930,
81312,
81727,
82084,
82309,
82643,
83139,
83558,
84355,
84758,
84858,
84993
]
} | Dini ya kikristo ilianzia wapi? | Ukristo barani Afrika | swahili | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
Ukristo barani Afrika una historia ndefu inayokaribia miaka elfu mbili.
Ukristo uko Afrika katika wingi wa madhehebu yaliyopatikana katika historia ya Kanisa, baadhi katika bara hilo, baadhi katika mabara mengine.
Kwa sasa ndiyo dini kubwa zaidi barani, hasa Kusini kwa Sahara, pamoja na Uislamu ambao unaongoza Kaskazini kwa jangwa hilo.
Ustawi wa Ukristo leo
Leo karibu nusu ya Waafrika wote ni Wakristo. Lakini asilimia ya Wakristo inaweza kuwa ndogo katika nchi kadhaa na kubwa katika nchi nyingine. Katika Afrika Kaskazini Wakristo ni wachache. Kumbe ni wengi kwa theluthi mbili za bara kusini kwa Sahara.
Kwa jumla Wakristo wanaishi kati ya wafuasi wa dini nyingine, hasa Uislamu na dini za jadi.
Idadi yao inaongezeka haraka sana. Kila baada ya nukta nne Mwafrika mmoja anaingia Ukristo. Wengine huzaliwa katika familia ikiwa mzazi mmoja au wote wawili ni Wakristo tayari. Katika madhehebu mengi iko desturi ya kuwabatiza watoto wadogo. Ubatizo huo unawafanya kuwa wanakanisa. Wakikua watafundishwa na pengine kukaribishwa kwenye Kipaimara. Katika ibada hiyo kijana atarudia ahadi ya ubatizo wake na kuwekewa mikono na askofu au mchungaji mwingine na kuombewa ili Roho Mtakatifu amsaidie katika maisha yake ya Kikristo. Madhehebu mengine hayabatizi watoto wadogo. Yanaweza kuwapokea katika Kanisa kwa ibada maalumu lakini yanasubiri mpaka mtoto atakapokuwa mtu mzima, halafu apokee ubatizo na kuwa Mkristo rasmi.
Njia nyingine ya kukua kwa Kanisa ni kuongoka. Maana yake mtu asiye Mkristo anasikia habari za imani na kuvutiwa moyoni. Halafu anafika kwa kiongozi wa Kanisa na kupata mafundisho juu ya imani na maisha ya Kikristo. Halafu anaweza kubatizwa. Atakuwa mwanakanisa katika dhehebu fulani lakini ni vilevile Mkristo katika Kanisa moja takatifu la Bwana Yesu lililopo popote duniani. Wakristo Waafrika wengi kidogo ni watu walioongoka: waliwahi kuwa wafuasi wa dini nyingine (hasa dini za jadi, lakini wengine Uislamu), wakasikia Habari Njema wakaamua kumfuata Yesu.
Historia
Wakati mwingine tunaweza kusikia kuwa Ukristo uliingizwa Afrika juzijuzi tu, na asili yake ni Ulaya. Hili si kweli. Ukristo ni imani ya kale sana katika Afrika. Tangu mwanzo wa Kanisa walikuwepo Wakristo Waafrika.
Ila Afrika Mashariki historia ya Ukristo si ndefu. Mwaka 1900 katika eneo la Tanzania ya leo Wakristo walikuwa elfu kadhaa tu. Ongezeko lilikuja haraka sana. Leo hii wako zaidi ya milioni 20. Wakati ule kati ya Watanganyika 100, Wakristo walikuwa 2 tu. Leo zaidi ya 50 kati ya Watanzania 100 ni Wakristo.
Afrika na sehemu nyingine za dunia wakati wa Yesu
Miaka 2000 iliyopita mawasiliano kati ya nchi na nchi hayakuwa rahisi. Hapakuwa na redio wala simu wala ndege wala magari. Usafiri ulikuwa kwa miguu au kwa kupanda wanyama (k.v. farasi, ngamia, punda), halafu kwa meli za tanga. Meli hizo ziliweza kufuata pwani tu, hazikuwa imara kutosha kuvuka bahari kubwa.
Lakini hata kwa vyombo hivyo iliwezekana kufanya biashara kati ya Mediteranea na nchi za mbali kama Bara Hindi au Afrika Mashariki. Tunafahamu kitabu ambacho kiliandikwa mwaka 100 BK na kueleza usafiri wa baharini kutoka Misri hadi pwani ya Afrika Mashariki (iliyoitwa na Wagiriki "Azania"). Lakini watu waliojua habari hizo walikuwa wachache.
Jangwa la Sahara lilikuwa kizuizi kikuu cha mawasiliano na usafiri kati ya sehemu kubwa ya Afrika na sehemu nyingine. Mabara ya Amerika na Australia hayakujulikana na wataalamu wa Asia, Afrika na Ulaya.
Watu wengi waliamini dunia kuwa tambarare yenye umbo la duara (kama sahani), ingawa wataalamu wengine katika Misri walikwishagundua kwa njia ya kupima dunia kuwa ina umbo la chungwa. Lakini si watu wengi walioamini au kujali elimu hizo. Ilikuwa nje ya upeo wao. Hali hii ilibadilika tu karne nyingi baadaye, wakati meli za kuvuka hata bahari kubwa zilipopatikana.
Tukiona ya kwamba asili ya Ukristo ni eneo la Yerusalemu tunaweza kuelewa jinsi gani mitume wa Yesu waliweza kutumia usafiri uliopatikana wakati ule na kufika nchi zilizojulikana katika mazingira yao lakini hawakufika mbali zaidi.
Wakati wa Yesu Afrika Kaskazini pia ilikuwa chini ya utawala wa Roma. Wakati ule wakazi wake hawakuwa Waarabu. Kiutamaduni palikuwa na sehemu mbili: Misri upande wa Mashariki na nchi za Waberberi upande wa Magharibi. Nchi hizo za Waberberi (Moroko, Algeria, Tunisia na Libia za leo) zilikuwa pia na miji mingi walipokaa wahamiaji kutoka Italia waliotumia lugha ya Kilatini. Mji mkuu wa sehemu ile ni Karthago (karibu na Tunisi ya leo). Mji mwingine unaoonekana katika Biblia ni Kurene (kule Libia).
Misri ilikuwa kitovu cha elimu ya juu tangu karne nyingi. Mji mkuu wa Misri ulikuwa Aleksandria. Eneo la utawala wa Roma lilifika mpakani mwa Sudani ya leo (eneo lililoitwa "Nubia").
Nchi hizo hazikuwa na mawasiliano mengi na nchi za kusini mwa jangwa la Sahara lililozuia usafiri. Hivyo imani ya Kikristo ilifika haraka katika sehemu ya Kaskazini kwa Sahara ila haikuvuka jangwa hilo kubwa. Lakini mawasiliano yalikuwepo na sehemu za Ulaya Kusini na Asia, hasa kupitia Bahari ya Kati. Ilikuwa rahisi kwa mitume wa Kristo kutumia mawasiliano hayo yaliyokuwepo tayari.
Watu wa Mediteraneo walifanya tayari biashara kwa meli na pwani ya Afrika Mashariki. Tunaweza kuwaza ya kwamba wafanyabiashara Wakristo walitembelea mapema sehemu hizo pia lakini hakuna kumbukumbu yoyote kama walihubiri n.k.
Nchi hizo za Afrika Kaskazini zilikuwa tajiri. Hali ya hewa wakati ule ilikuwa afadhali kwa kilimo kuliko leo. Milima ya Atlas ilijaa misitu. Katika Algeria na Tunisia ya leo ililimwa ngano kwa wingi na kuilisha Italia. Hata jina la "Afrika" lina asili yake katika kipindi cha Kiroma. "Afrika" ilikuwa jina la mkoa mmoja uitwao leo Tunisia. Kutoka kule jina hilo lilitumika baadaye kwa sehemu nyingine za bara hilo.
Kwa jumla watu walifuata dini zao za asili za kuabudu miungu mingi. Palikuwa na mchanganyiko wa imani mbalimbali. Wanajeshi Waroma waliokaa katika nchi nyingi walileta miungu yao na kuwajengea mahekalu pale walipokaa. Kule Misri na sehemu za Kurene waliishi pia Wayahudi wengi waliotumia hasa lugha ya Kigiriki. Kwa njia ya Wayahudi hao habari za Mungu mmoja zilikuwa zinasikika sehemu nyingi.
Watu wa Afrika Kaskazini walisafiri na kukaa pia katika miji ya Ulaya na Asia. Kutokana na mawasiliano mazuri tunaona Waafrika mbalimbali katika taarifa za Agano Jipya. Tuone mifano:
- Yesu alipobeba msalaba wake kule Yerusalemu akaanguka chini. Maaskari wakamkamata mtu aliyepita mtaani jina lake ni Simoni wa Kurene. Jina linaonyesha ya kwamba alikuwa mgeni kutoka Kurene (Libia). (Lk 23:26)
- wakati wa ushirika wa kwanza kule Yerusalemu, Filipo mwinjilisti alikutana na msafiri kutoka Kushi akambatiza. Kushi ni jina la kale la sehemu ya Sudan Kusini ya leo (matoleo mengine ya Biblia hutafsiri: Mhabeshi au Mwethopia). (Mdo 8:26 n.k.).
- katika ushirika wa mji mkubwa wa Antiokia (Asia Magharibi) tunasikia juu ya watu wa asili ya Afrika waliokuwa viongozi wa ushirika huo. Mmoja ni Lukio Mkurene. Mwingine ni "Simeoni aitwaye Nigeri". Neno "Nigeri" linatafsiriwa "Mweusi". Kumbe hata huyu anaonekana ametokea Afrika kutokana na rangi yake. (Mdo 13)
Haya yote si ajabu. Nchi za Misri mpaka Sudan na Afrika Kaskazini-Magharibi zilikuwa sehemu ya Dola la Roma wakati Ukristo ulipoanza kuenea.
Yesu mwenyewe alikaa miaka kadhaa Afrika. Alitoka nje ya Israeli-Palestina mara moja tu katika utoto wake wakati wazazi wake walipokimbilia pamoja naye Misri kwa sababu Mfalme Herode Mkuu alitaka kumwua mtoto Yesu. Mpaka leo Wakristo wenyeji wa Misri wanatunza kumbukumbu ya Familia Takatifu katika nchi yao. Makanisa mbalimbali yapo mahali panapokumbukwa ya kwamba Yosefu, Bikira Maria na mtoto Yesu walipumzika.
Asili ya Ukristo nchini Misri
Hatuna habari ndani ya Biblia juu ya shirika za kwanza zilizoundwa kule. Lakini Wakristo wa Misri wanamkumbuka Marko Mwinjili aliyefika Aleksandria na kuhubiri Habari Njema Afrika hata kuanzisha Kanisa pale Misri. Ndiye hasa mwinjilisti wa Afrika. Marko alikuwa amesafiri na Mtume Petro kama mwanafunzi wake.
Hakuwahi kuwa mwanafunzi wa Yesu, lakini aliandika Injili, yaani taarifa juu ya maisha na mafundisho yake. Alikuwa mwandishi wa kwanza wa habari hizo. Mtume Mathayo na Luka mwinjili walitumia taarifa ya Marko walipoandika Injili zao.
Anasemekana alikufa akiwa shahidi wa imani wakati wa mateso ya kwanza chini ya serikali ya Roma. Anakumbukwa kama Askofu wa kwanza wa Aleksandria. Ndiyo sababu mpaka leo Askofu Mkuu wa Aleksandria huitwa "Mwandamizi wa Marko".
Ushujaa wakati wa dhuluma (64-309)
Tuna habari nyingi juu ya Wakristo kule Misri na Karthago (magofu yake yako nchini Tunisia) wakati wa karne ya 2. Habari hizo zinaeleza maisha na mateso yao.
Hao na Wakristo wa kwanza walio wengi waliishi chini ya serikali ya Roma. Kwa jumla hiyo iliwaruhusu watu wote kuendelea na desturi na dini zao. Serikali iliona ni muhimu kuabudu miungu yote kwani ingekuwa hatari mungu fulani angesahauliwa hata kusababisha akasirike.
Matendo ya Mitume 17:16-23 inasimulia kwamba Mtume Paulo alishangaa kuona sanamu nyingi za miungu kule Athene. Kati ya sanamu hizo aliona madhahabu (altare) yaliyotengwa kwa ajili ya "Mungu asiyejulikana". Kumbe serikali ya Athene iliogopa kumsahau mungu yeyote ikatoa sadaka za tahadhari.
Kaisari naye, yaani Mfalme Mkuu wa Roma, alipewa heshima ya kimungu. Raia walitakiwa kushiriki ibada za kumtolea sadaka mbele ya sanamu zake. Kwa watu wengi waliozoea kuabudu miungu mingi haikuwa vigumu sana kumwingiza Kaisari kama mungu wa nyongeza katika mawazo yao. Lakini kwa Wakristo haikuwezekana kushiriki ibada hizo. Kwa hiyo walionekana kama maadui wa serikali. Walikamatwa na polisi na kupelekwa mahakamani.
Ukali wa mateso ulitegemea siasa ya wakuu wa mikoa ya Kiroma. Wakati mwingine waliweza kujipatia sifa wakitoa taarifa ya kwamba wamekamata Wakristo wengi na kuwahukumu. Wakati mwingine waliona afadhali kuwaacha Wakristo na kutosababisha vurugu katika mkoa. Nje ya suala la kidini Wakristo walikuwa raia wema.
Wafiadini nchini Misri
Katika karne ya 3 mateso yalikuwa makali hasa kule Misri. Katika miji mikubwa kama Aleksandria watu wengi walikuwa Wakristo. Machoni pa wakuu wa serikali hali hiyo ilikuwa uasi. Wakaona ni lazima kuzima uasi huo.
Kati ya miaka 302 na 308 B.K. maelfu wakauawa kule Aleksandria. Wakakatwa vichwa na maaskari, wakapelekwa katika kiwanja cha michezo mbele ya wanyama mwitu, wakachomwa moto. Lakini idadi ya Wakristo waliokuwa tayari kufa ilizidi uwezo wa serikali wa kuwaua.
Kumbe mwaka 312 ilikuwa kama ukombozi kwa mji wa Aleksandria. Kaisari mpya, kwa jina Konstantino Mkuu akatangaza mwisho wa mateso. Akatoa sheria ya kuwa Ukristo ni dini halali katika Dola la Roma.
Urithi wa Misri kwa Kanisa zima: elimu na umonaki
Misri ilikuwa kitovu muhimu cha Ukristo wa kale. Uhodari wa Wakristo wake ulishinda dhuluma za serikali ya Kiroma. Katika mapambano hayo Wakristo Wamisri wakaunda silaha mbili ambazo zimekuwa muhimu katika Kanisa zima mpaka leo: 1. Elimu ya Kikristo 2. Utaratibu wa umonaki.
Elimu ya kikristo: Chuo cha Aleksandria
Jiji la Aleksandria lilikuwa na maktaba kubwa kuliko zote duniani. Wakati ule haikujulikana jinsi ya kupiga chapa vitabu. Kila kitabu kiliandikwa kwa mkono kikawa na bei kubwa sana. Kununua kitabu kulikuwa na gharama zinazofanana na ile ya kununua gari leo. Kwa hiyo elimu ilikuwa na thamani kubwa, na maktaba kubwa ilikuwa na thamani kupita kiasi. Wataalamu toka pande zote za dunia walifika Aleksandria, mji wa elimu, ili kusoma na kunakili vitabu. Si ajabu kwamba Agano la Kale lote lilitafsiriwa kwa mara ya kwanza katika lugha ya Kigiriki huko Aleksandria mwaka 150 hivi K.K.
Hivyo Wakristo wa Aleksandria walijisikia hawana budi kuwa tayari kujadiliana na watu wenye elimu. Wawe tayari kujibu maswali yao juu ya Injili hata kutetea imani kwenye ngazi inayolingana na elimu ya hali ya juu. Wakristo wenye elimu walijitolea kuelimisha Wakristo wenzao. Katika mafundisho hayo kilitokea chuo cha Kikristo cha kwanza. Masomo yake yalihusu imani na Biblia lakini pia elimu kwa jumla. Falsafa ilikuwa muhimu katika mawazo ya wataalamu hata katika mafundisho ya kidini ya Wapagani na Wayahudi. Basi, ilionekana afadhali mwalimu Mkristo ajue falsafa na awe na msimamo wake juu ya uhusiano kati ya falsafa na imani ya Kikristo.
Chuo cha Aleksandria kilipata sifa chini ya Panteno. Mnamo mwaka 200 BK huyo aliacha uongozi wa chuo akawa mmisionari huko Bara Hindi. Aliyemfuata alikuwa Klementi wa Aleksandria aliyefaulu sana kuvuta Wapagani wenye elimu kumpokea Kristo.
Mwanafunzi wake mashuhuri alikuwa Origene, ambaye baadaye akapewa uongozi wa chuo hicho. Alifanya kazi hiyo kwa muda wa miaka 25. Origene alikuwa mtaalamu wa pekee: ndiye wa kwanza kutumia njia ya kisayansi katika kuchunguza fasiri za Biblia. Pamoja na makarani wake akaandika maneno yote ya Kiebrania ya Biblia pamoja na fasiri zake katika nguzo sita kwenye ngozi kubwa. Njia hiyo ilisaidia kuona mara moja makosa au udhaifu katika fasiri hizo. Aliwafundisha vijana wengi kutumia akili yao katika kutafakari imani kwani akili ni kipawa cha Mungu.
Kwa njia hiyo Chuo cha Aleksandria kimekuwa mwanzo wa elimu ya juu katika Ukristo. Mpaka leo ni kawaida kwamba mtumishi wa Kanisa awe na elimu. Wachungaji, mapadri na watawa wanasomeshwa katika vyuo mbalimbali hadi ngazi ya chuo kikuu. Ukristo umekuwa imani ya wasomi. Asili ya jambo hilo ni katika juhudi za Wakristo wa Misri.
Baadaye, hukohuko Aleksandria ulitokea uzushi mkuu wa historia yote ya Kanisa: padri Ario alikanusha umungu wa Yesu. Mafundisho yake yalienea kote mashariki na kuungwa mkono na watawala kwa nguvu za dola. Lakini ni Kanisa la Misri lililompinga kwa uimara wa pekee, bila kujali dhuluma.
Kati ya wote, alijitokeza Atanasi wa Aleksandria anayeitwa Mkuu (Aleksandria, Misri, 295 hivi - Aleksandria, 2 Mei 373), Patriarki wa Kanisa Katoliki la madhehebu ya Misri kati ya mitaguso mikuu miwili ya kwanza: Nisea I (325) na Konstantinopoli I (383).
Maisha yote ya Atanasi yalihusika na juhudi kubwa za Kanisa kwa ajili ya kufafanua na kutetea imani sahihi juu ya Yesu na juu ya Utatu hata akaitwa mapema “nguzo ya Kanisa” (Gregori wa Nazianzo).
Pamoja na kupatwa na vurugu nyingi maishani (hasa kufukuzwa mara tano kutoka mji wake), Atanasi aliandika sana: hotuba na barua, lakini pia vitabu juu ya imani, historia, ufafanuzi wa Biblia, pamoja na maisha ya Kiroho. Kitabu chake maarufu kimojawapo kinahusu umwilisho wa Neno; humo aliandika kuwa Neno wa Mungu “alifanyika mtu ili sisi tuweze kufanywa Mungu”.
Lakini kitabu ambacho kilienea na kuathiri zaidi maisha ya Kanisa labda ni "Maisha ya Antoni" ambacho kilieneza umonaki haraka mashariki na vilevile magharibi.
Utawa na umonaki - maisha ya pekee
Watawa ni Wakristo walioamua kuishi kwa njia ya pekee. Mara nyingi tumezoea kuwaona katika Kanisa Katoliki. Lakini wako vilevile kati ya Waanglikana na Walutheri, ingawa si wengi. Ulaya wako hata masista Wamoravian na Wabaptisti.
Mtawa amepokea katika maisha yake ushauri wa mtume Paulo (ambaye hakuoa): «Nawaambia wale wasiooa bado, Ni heri wakae kama nilivyo» 1Kor 7:8. Yesu mwenyewe aliwahi kueleza ya kwamba watakuwepo wale watakaochagua maisha ya pekee bila familia na uzazi kwa ajili ya Ufalme wa Mungu (Mt 19:12: "Wako matowashi waliojifanya kuwa matowashi kwa ajili ya ufalme wa mbinguni»).
Kwa jumla watawa ni kundi muhimu linalosaidia sana kazi ya kiroho katika Ukristo. Wako huru kuliko wengine kujitolea katika huduma za Kanisa, kwani hawalazimiki kufikiria maendeleo ya watoto wao. Watawa wanaweza kuishi peke yao lakini mara nyingi wanajiunga na shirika au jumuiya na kuweka nadhiri za useja mtakatifu, ufukara na utiifu.
Asili ya jumuiya hizo iko Misri. Katika karne ya 3 mateso yalizidi chini ya serikali ya Waroma Wapagani. Wakristo wengine walijificha jangwani wakiogopa kulazimishwa kutoa sadaka kwa sanamu. Wengine waliona jinsi familia yao ilivyouawa katika dhuluma za kidini. Wengine karibu walikata tamaa wakiona Wakristo wengine walivyokana imani kwa kuogopa mateso. Kumbe wengine hawakuona raha tena katika maisha ya kawaida, wakajitenga na dunia wakaenda porini kuishi kule maisha ya kufunga na kusali.
Watawa hao waliitwa kwa jina la Kigiriki "wamonaki" (monos= moja; monakos= anayekaa peke yake). Walikaa jangwani katika maeneo yaliyokuwa mbali na miji na vitovu vya utawala wa Kiroma. Lakini waliheshimiwa sana na wananchi wa kawaida. Walitumia muda mwingi wakisali na kusoma Biblia. Watu wakazoea kuwaendea kuomba ushauri wao katika mambo ya kiroho au maisha kwa ujumla, kuombewa katika magonjwa n.k. Wengine walizoea kupokea zawadi za wanavijiji wakaelekea maisha ya kuombaomba.
Wamonaki wa kwanza walikaa kila mmoja peke yake bila kushirikiana. Antoni wa Misri alikuwa mmojawao, naye akaona umuhimu wa kuweka utaratibu fulani kati ya wamonaki wenzake.
Mwanafunzi wake Pakomi aliendeleza mkazo wake akawaunganisha wamonaki mahali pamoja akawapa utaratibu wa kazi na sala. Katika utaratibu huo kila mmonaki (pia masista katika mashirika yao) hutoa ahadi au nadhiri tatu:
1. Useja mtakatifu: atachagua maisha bila ndoa; badala yake kujiunga na shirika la wenzake kama familia ya kiroho.
2. Ufukara: ataacha mali yake ya binafsi na hatatafuta tena utajiri wa kidunia.
3. Utii: atamtii mkuu wa shirika hilo aliyechaguliwa kati yao (huitwa "Abba/Abati") na kutii taratibu za ushirika wake.
Utaratibu huo wa umonaki ulienea haraka: watawa wakaanza kukaa na kufanya kazi pamoja ili kujipatia mahitaji yao wenyewe. Baadaye vituo vya wamonaki vilikuwa vitovu vya elimu ambapo sehemu ya wamonaki walisoma, kuandika (au kunakili) vitabu, kuanzisha shule n.k.
Leo hii mashirika ya watawa ni maelfu. Kwa kawaida kila shirika lina mkazo wake wa pekee, kama vile maisha ya kimya katika sala au huduma za upendo: hospitali, nyumba za mayatima, ufundishaji, uinjilishaji, misheni, au n.k. Hivyo mtawa anaweza kuwa na maisha ya kutotoka katika nyumba ya shirika lake au anaweza kuishi kati ya Wakristo na wasio Wakristo akiwatolea huduma zake.
Wamisionari Wamisri katika mabara matatu
Panteno wa Chuo cha Aleksandria alikwenda India kuhubiri Injili. Wamisionari wa Kanisa la Misri walianzisha Kanisa katika Sudan, Sudan Kusini na Ethiopia za leo.
Hata sehemu mbalimbali za Ulaya zinakumbuka wamisionari kutoka Afrika waliohubiri huko Injili wakati wa Dola la Roma. Askari Wamisri katika jeshi la Roma walikaa miaka mingi Uswisi na kwingineko. Kati yao kulikuwa na Wakristo waliohubiri huko Injili kwa mara ya kwanza. Mji wa Zurich mpaka leo hii unaonyesha katika nembo yake majina ya Wamisri watatu waliokuwa wainjilisti wa kwanza wa eneo lake.
Kule Ireland Wamisri waliunda monasteri mnamo mwaka 500 na kufundisha Injili. Waireland wanafunzi wa Waafrika hao ndio wainjilisti wa Ujerumani na Uholanzi baadaye.
Perpetua na Felista
Mnamo mwaka 203 B.K. aliishi mama kijana mwenye miaka 22 kwa jina Perpetua katika mji mkubwa wa Karthago. Perpetua alitokea familia tajiri na kuwa na mtoto wa kiume. Wazazi wake walikuwa wanaheshimiwa sana.
Kumbe Perpetua akashtakiwa kuwa Mkristo akakamatwa. Baba akamwendea mkuu wa mkoa wakapatana Perpetua atoe sadaka mbele ya sanamu ya Kaisari ili shtaka lifutwe. Kutoa sadaka maana yake ilikuwa kushika nafaka kidogo na kuitupa kwenye karai ya mkaa uliowaka mbele ya sanamu. Baba akamweleza mtoto wake gerezani alivyopatana na mkuu wa mkoa. Perpetua akakataa. Baba akamsihi akamwomba asilete aibu juu ya wazazi wake na amhurumie mtoto wake mdogo. Perpetua akamjibu baba ya kuwa tendo hilo halipatani na imani yake.
Felista alikuwa msichana Mkristo na wanawake hao wawili walikuwa marafiki ingawa Felista alikuwa mtumwa. Akafungwa pamoja na Perpetua na vijana watatu. Walipokataa kutoa sadaka wakapewa wote adhabu ya kifo.
Hao vijana Wakristo watano wakapelekwa katika uwanja wa michezo wa Karthago. Watu wengi wakatazama. Kuua wakosaji kulikuwa kama mchezo au burudani kwa wakazi wa miji. Walizoea kutazama maonyesho ya kuua wakosaji wenye hukumu ya mauti. Vijana Wakristo waliposimama uwanjani milango ya chini ikafunguliwa. Wanyamapori wakali waliokuwa wanahifadhiwa katika vyumba vya chini katika uwanja huo, wakiwekwa tayari ili kuwararua Wakristo wakatokea. Kuwatupa Wakristo mbele ya wanyama wakali ilifanywa kama onyesho la kuburudisha halaiki. Hao vijana wakashambuliwa na wanyama; wengine wakawaua na wengine wakajeruhiwa vibaya. Mwishoni wote waliojeruhiwa waliuawa kwa upanga.
Maonyesho hayo yalikusudiwa kutisha watu waogope kuwa Wakristo. Lakini yakageuka kampeni kwa ajili ya Ukristo, kwa sababu watazamaji walianza kujiuliza: Je, watu hao wana kosa gani? Ni imani gani inayowapa nguvu ya kusimama mbele ya wanyama mwitu na kuuawa badala ya kutoa sadaka mbele ya sanamu? Kwa nini wale wanaokufa hivyo wanajulikana kuwa watu wasioiba wala kusema uongo, lakini wengine wenye tabia mbaya hawana matatizo wakitoa sadaka tu mbele ya sanamu? Kumbe damu ya mashahidi ilikuwa mbegu ya kukua kwa Kanisa.
Farakano la Donato
Wakati Roma ilipotawala Wakristo wengi Waafrika walionyesha uhodari kwa kutokana imani yao na kufa kama mashahidi wa Yesu. Mfano huo ulisababisha Wapagani wengi kuwa Wakristo. Lakini si wote walisimama imara mbele ya vitisho. Wengi wakatoa sadaka mbele ya sanamu wakatubu baadaye na kuomba wasamehewe udhaifu huo. Wengine waliwahonga maafisa wa serikali wakanunua vyeti vilivyothibitisha ya kwamba walitoa sadaka zile ingawa haikuwa kweli. Katika eneo la Karthago jambo hili lilisababisha farakano ndani ya Kanisa lililoitwa kwa jina la askofu Donato Mkuu.
Augustino
Augustino (Thagaste, leo Souk Ahras nchini Algeria, 13 Novemba 354 – Hippo, leo Annaba, Algeria, 28 Agosti, 430) alikuwa mtawa, mwanateolojia, padri na hatimaye askofu mkuu wa Hippo.
Ndiye kiongozi mkuu wa Kanisa Katoliki katika Afrika Kaskazini mwanzoni mwa karne ya 5.
Katika historia yote Augustino ni kati ya watu wenye akili kubwa zaidi, iliyopenya masuala yoyote, pamoja na ubunifu wa ajabu na moyo mpana. Aliunda upya teolojia ya mapokeo akiitia chapa yake mwenyewe.
Kati ya mababu wa Kanisa, ndiye aliyetuachia maandishi mengi zaidi, kuanzia yale maarufu sana yanayoitwa "Maungamo", kwa kuwa humo miaka 397-400 aliungama sifa za Mungu na ukosefu wake mwenyewe kwa kusimulia alivyoishi hadi miaka ya kwanza baada ya kuongoka.
Kila wakati ulifurahia zaidi kitu fulani katika Augustino. Siku hizi anapendwa hasa kwa unyofu wake katika kujichunguza na kutoa siri zake, akikiri makosa yake na kuyageuza yawe sifa kwa Mungu.
Uzingatifu wake wa fumbo la nafsi yake ambamo fumbo la Mungu limefichama, ni mzuri ajabu kiasi cha kubaki hata leo kilele cha kujitafiti kiroho. Aliandika: “Usiende nje, rudi ndani mwako; ukweli unakaa katika utu wa ndani; na ukiona umbile lako ni geugeu, panda juu yako. Lakini kumbuka, unapopanda juu yako, unapanda juu ya roho inayofikiri. Basi, ufikie pale mwanga wa akili unapowaka”. Tena: “Naona ni lazima wanadamu warudishiwe tumaini la kupata ukweli”.
Posidi, mtu wa kwanza kuandika habari za maisha ya Augustino (kwa Kilatini, “Vita Augustini”), alisema “waamini wanamkuta daima hai” katika vitabu vyake. Kweli havionyeshi imepita miaka 1600 tangu viandikwe: humo anaonekana kama rafiki yetu wa wakati huu anayesema nasi kwa imani isiyozeeka.
Augustino mwenyewe aliviorodhesha 1,030, ambavyo si vyote.
Kazi yake kubwa haikuwa kuandika maelezo juu ya vitabu na maneno ya Biblia yenyewe alivyofanya Origene, bali kuingiza Biblia katika mazingira ya kiroho, ya kijamii na ya kisiasa ya wakati wake. Hapo, akitegemea mamlaka ya imani inayodhihirishwa na Biblia, maandiko ya Kimungu yasiyoweza kukosea yakisomwa katika mapokeo ya Kanisa lililoorodhesha vitabu vinavyoiunda, aliuliza maswali na kutoa majibu yaliyo muhimu mpaka leo.
Akilinganisha imani na akili, Augustino alichunguza hasa fumbo la Mungu (Ukweli mkuu na Upendo wa milele, unaohitajiwa na roho ili kupata amani) na la binadamu (ambaye ni sura na mfano wa Mungu). Huyo katika roho yake isiyokufa, bado ana uwezo wa kuinuka hadi kwa Mungu, ingawa uwezo huo umeharibiwa na dhambi na unahitaji kabisa kurekebishwa na neema.
Teolojia yake kuhusu Utatu inaendeleza ile ya mapokeo na kuathiri Kanisa lote la Magharibi. Augustino anaweka wazi kuwa Nafsi tatu ni sawa lakini hazichanganyikani; tena anajaribu kuufafanua Utatu kwa kutumia saikolojia (mfano wa kumbukumbu, akili na utashi). Kitabu muhimu zaidi kuhusu Utatu (kwa Kilatini kinaitwa “De Trinitate”) alikiandika miaka 399-420. Kilichukua muda mrefu kwa kuwa alisimamisha uandishi wake miaka minane “kwa sababu ni kigumu mno na nadhani wachache tu wanaweza kukielewa; basi kuna haraka zaidi ya kuwa na vitabu vingine tunavyotumaini vitafaidisha wengi”.
Hivyo alielekeza nguvu zake kutunga vitabu vya katekesi kwa wasio na elimu (hasa “De Catechizandis Rudibus”). Akijibu hoja za Wadonati, ambao walitaka Kanisa la Kiafrika na kuchukia mambo ya Kilatini, alikubali kurahisisha lugha hata kufanya makosa ya kisarufi kusudi wamuelewe zaidi akifafanua umoja wa Kanisa ulivyo muhimu kwa mahusiano na Mungu na kwa amani duniani.
Hasa hotuba zake, zilizoandikwa na wengine wakati alipokuwa anazitoa kwa watu akiongea nao kirahisi, zimechangia kueneza ujumbe wake. Tunazo bado karibu 600, lakini zilikuwa zaidi ya 3,000.
Pia alifafanua upya imani kuhusu umwilisho wa Mwana wa Mungu, akiwahi kutumia misamiati iliyokuja kupitishwa na Mtaguso wa Kalsedonia (451): uwepo wa hali mbili (ya Kimungu na ya kibinadamu) katika nafsi moja. Lengo la umwilisho lilikuwa wokovu wa watu, hivyo hakuna anayeweza kuokoka bila Kristo aliyejitoa sadaka kwa Baba, “akitakasa, akifuta na kutangua makosa yote ya binadamu, akiwakomboa kutoka mamlaka ya shetani”.
Ukristo kuenea Sudan hadi Ethiopia
Jangwa kubwa la Sahara lilifanya mawasiliano yote kati ya Afrika Kaskazini na sehemu nyingine za bara kuwa magumu. Lakini tangu zamani mto Nile ulisaidia biashara na athari za kiutamaduni na za kisiasa kuvuka kanda la jangwa. Hivyo upo uhusiano wa pekee kati ya Misri na eneo linaloitwa leo "Sudan" (pamoja na Ethiopia na Eritrea).
Zamani nchi hiyo kusini kwa Misri iliitwa kwa jumla "Nubia"; sehemu moja ilijulikana kwa miaka mingi kwa jina la "Kushi". Mdo 8 inaonyesha kwamba safari kati ya Kushi (Sudan) na Misri mpaka Yerusalemu zilikuwa kawaida. Njiani Filipo alimbatiza "towashi wa Kushi" yaani afisa wa serikali ya malkia Kandake wa Kushi katika mji mkuu wa Meroe (Agano Jipya tafsiri ya Kiswahili cha Kisasa linatumia hapa kwa kosa jina la "Ethiopia"). Lakini hatuna habari zaidi kama huyo afisa alihubiri Injili kwao.
Kuanzia karne ya 3 athari za Ukristo katika Nubia zinajulikana. Wamonaki Wamisri walihubiri Injili huko. Kuanzia mwaka 600 wakazi wengi wa Kushi walikuwa Wakristo. Makanisa mengi tena makubwa yalijengwa na kupambwa katika miji mikubwa kama Dongola na Soba. Kwa miaka elfu moja utamaduni wa Kikristo uliendelea. Kutoka Dongola wamisionari walifika kusini mwa Sahara mpaka eneo la Tibesti (yaani Chad ya leo) ambapo maghofu yanaonyesha alama za Ukristo kule.
Kusini-Mashariki kwa Kushi tunakuta eneo kubwa lenye milima mirefu inayosimama kama mnara katika tambarare ya nchi jirani. Ni nyanda za juu za Ethiopia au Uhabeshi. Mnamo mwaka 300 B.K. kulikuwa na ufalme katika eneo la Aksum (Ethiopia ya leo) na Ukristo ulikuwa umeshafika kupitia wafanyabiashara wa Bahari ya Shamu.
Wakati alipotawala Kaisari Konstantino kule Roma, meli moja ilikuwa safarini kutoka Shamu kwenda Bara Hindi ikaharibika kwenye pwani ya Ethiopia. Vijana wawili waliokolewa wakapelekwa mbele ya mfalme kule Aksum. Mmojawao kwa jina Frumensyo alipata haraka sifa za kuwa mwenye elimu na hekima. Akapanda ngazi kuwa mshauri wa mfalme na mwalimu wa mwana wa mfalme aliyeitwa Ezana. Frumensyo aliweza kupanda mbegu za imani moyoni mwa kijana huyo. Baada ya kuwa mfalme, Ezana akaendelea kumtumia Frumensyo kama mshauri wake.
Siku moja Frumensyo aliomba ruhusa ya mfalme aende nyumbani kuangalia kama wazazi wake bado wanaishi. Mfalme akamruhusu akamwomba atafute kule walimu wanaoweza kufundisha elimu aliyokuwa nayo Frumensyo pamoja na imani ya Kikristo. Frumensyo akamwendea Askofu Mkuu wa Misri aliyemweka wakfu kuwa askofu kwa ajili ya Waethiopia. Hivyo Kanisa lilipata sakramenti ya daraja takatifu katika nyanda za juu za Ethiopia. Baadaye mfalme Ezana akabatizwa akifuatwa na watu wengi wa makao makuu.
Baadaye tena kule Ethiopia walifika wamonaki kutoka Misri na Shamu. Ndio walioanza kufundisha na kuwabatiza Wahabeshi wengi. Ndio mwanzo wa taifa la Kikristo la Ethiopia. Wahabeshi wametunza urithi wao wa Kikristo mpaka leo. Ukristo wao unafuata mapokeo ya Waorthodoksi wa Mashariki yalivyo hata Misri. Mpaka karne ya 20 walipokea Maaskofu wao wote kutoka Kanisa la Kikopti la Misri.
Mabadiliko katika karne ya 7: kuja kwa Uislamu
Labda tumeshangaa kusikia ya kwamba leo hii wako Wakristo milioni kadhaa kule Misri, kwa sababu tumesikia mara kwa mara ya kwamba wenyeji wa Misri ni Waarabu na Waislamu. Kumbe katika karne saba za kwanza baada ya Kristo hali ilikuwa tofauti. Afrika Kaskazini ilikuwa nchi ya Wakristo, lakini baadaye yalitokea mageuzi makubwa yaliyokuwa muhimu sana katika historia ya Afrika: uenezi wa Uislamu.
Mnamo mwaka 610 B.K. sehemu kubwa ya Afrika Kaskazini iliunganika tena chini ya Dola la Roma lililotawaliwa kutoka mji wa Bizanti (Roma ya mashariki). Lakini utawala huo ulikuwa hafifu kulingana na zamani za Roma ya Kale.
Wenyeji wa Misri na mkoa wa "Afrika" (= Tunisia ya leo) walipinga utawala wa Bizanti. Wakristo wengi katika nchi hizo walikataa usimamizi wa Askofu Mkuu wa Bizanti wakiwafuata viongozi wao wa kitaifa. Viongozi wa Kanisa la Kikopti (Misri) waliteswa na serikali ya Bizanti. Dola la Roma ya Mashariki ilichosha nguvu zake vitani dhidi ya majirani yao wa Uajemi na makabila yasiyostaarabika kutoka kaskazini.
Hali hii ilibadilika ghafla mwaka 640 B.K. Habari za imani mpya kati ya Waarabu zilisikika tangu mwaka 622 kutoka eneo la Maka na Madina. Kiongozi mpya aliyeitwa Muhamad aliunganisha makabila yote ya Waarabu katika jina la Mungu mmoja, "Allah".
Baada ya kifo cha Muhamad wafuasi wake walitoka nje ya jangwa la Uarabuni na kushambulia maeneo jirani ya Bizanti na Uajemi. Walipigana na majeshi ya nchi hizo na kuyashinda. Mwaka 640 waliingia Misri. Baadhi ya wenyeji Wakopti waliwapokea kwa matumaini ya kuwa watamaliza utawala wa Bizanti. Jeshi la Bizanti lilishindwa kwa kukosa msaada wa wazalendo. Kiongozi Mwislamu aliahidi madhehebu yote yataheshimiwa. Alifanya mkataba na Wakristo waendelee na ibada zao na desturi zao.
Lakini baada ya muda Wamisri waliona ya kwamba wamekuwa watu wa ngazi ya chini nchi mwao. Mabwana wapya walianza kubadilisha utamaduni wa nchi. Aliyejiunga na Uislamu na kujifunza Kiarabu alikubalika lakini Wakristo wenyeji waliotunza urithi wao walibaguliwa. Majaribio yote ya kupigania uhuru yaligandamizwa vikali.
Miaka mia iliyofuata Waislamu waliteka sehemu iliyobaki ya Afrika Kaskazini. Miaka 670/696 waliteka mkoa wa "Afrika" ya Kiroma pamoja na Karthago (Tunisia ya leo). Mwaka 711 wakavuka mlangobahari na kuingia Hispania (Ulaya Kusini). Walifika mpaka Ufaransa wakarudishwa na wenyeji mwaka 732 lakini walitawala sehemu za Hispania kwa karne saba zilizofuata.
Kule Tunisia na Algeria Ukristo ulikuwa dhaifu kutokana na mafarakano mengi ya miaka ya nyuma na dhuluma za Wavandali. Baada ya karne za kulaumiana kati ya Wakristo, wengine walikuwa na wasiwasi juu ya ukweli wa mafundisho ya Kanisa. Katika nchi za jirani (Italia na Hispania) vita vikali vilipigwa kati ya Waarabu walioshambulia na Wakristo waliojitetea. Labda hali hiyo iliongeza moyo wa Waislamu kutovumilia kuwepo kwa Wakristo. Kanisa katika Afrika Kaskazini lilipotea baada ya karne chache.
Sababu za Wakristo wengi kugeuka Waislamu
Wafuasi wa Muhammad walishambulia maeneo jirani ya Waroma wa Bizanti hasa Afrika Kaskazini. Uislamu ulienea haraka sana kwa nguvu ya kijeshi katika nchi zilizokuwa na Wakristo wengi.
Sababu kubwa ya udhaifu wa Wakristo Waorthodoksi ilikuwa mafarakano kati yao, na hasa majaribio ya serikali ya Bizanti kuwalazimisha Wakristo wote kufuata uongozi wake, wakiitumia na kuitawala dini kama nguzo ya siasa yake. Lakini mambo ya imani hayafai kulazimishwa.
Hivyo katika nchi kama Misri Wakristo waliotafuta uhuru wa kisiasa walilazimishwa kuwa chini ya Askofu wa Bizanti, wakajisikia wanagandamizwa kidini pia, si kisiasa tu. Waarabu Waislamu walipofika walikaribishwa mahali pengine kama wakombozi wanaomaliza utawala wa kidikteta. Waliwaahidi vikundi vyote vya Wakristo uhuru wa dini. Ahadi hiyo ilitimizwa kwa namna tofauti.
Utawala wa Kiislamu ulifikia nchi hizo kwa njia ya vita. Mwanzoni walikuwa Waarabu kadhaa tu: walichukua madaraka ya serikali kuu na kujenga makambi ya kijeshi katika kila nchi. Vijana wa Kiarabu walifuata baba zao wakiitikia wito wa dini uliokuja pamoja na nafasi ya kupata maisha nafuu. Walifundishwa kwamba ikiwa watakufa vitani watapokewa na Mungu kama mashahidi wa imani na kuingia Paradiso moja kwa moja. Lakini wasipokufa vitani watakuwa matajiri wakitawala nchi mpya na kupokea kodi za wenyeji wasio Waislamu. Imani ya aina hii iliwapa nguvu kweli na iliendelea kuvuta Waarabu wengi kutoka kwao kuhamia Afrika Kaskazini na Asia ya Kati.
Chini ya utawala wa Waarabu Waislamu, wenyeji waliruhusiwa kuendelea na desturi zao lakini hawakuwa na haki zote za uraia. Wasio Waislamu walijiona wanabaguliwa mbele ya Waislamu. Walitozwa kodi kubwa ya pekee. Mahakamani hawakuweza kushuhudia dhidi ya Mwislamu, walilazimishwa kuvaa nguo za pekee tofauti na Waislamu, walikataliwa kupanda farasi, kujenga makanisa mapya, au kutumia kengele makanisani.
Waislamu walipata kipaumbele katika mambo yote. Hivyo polepole wenyeji walianza kutumia lugha ya Kiarabu pamoja na kujiunga na Uislamu. Bila shaka wazazi wengine walitumaini kuwasaidia watoto wao wapate maendeleo maishani wakifuata dini ya watawala.
Masharti ya kujiunga na Uislamu yalikuwa rahisi sana. Hakuna mafundisho magumu, mwanzoni inatosha kutamka "shahada" ya Kiislamu ambayo ni fupi sana: As-haddu inna la ilaha ila allah, wa Muhamad rasul ullah. (Nakiri ya kwamba Mungu ndiye mmoja tu, na Mohamad ni mtume wa Mungu). Lakini baadaye haikuwezekana kurudi katika Ukristo maana sheria ya Kiislamu iliruhusu Mkristo kugeuka Mwislamu lakini ilikataza kwa adhabu ya kifo Mwislamu asitoke katika imani hiyo na kufuata dini nyingine.
Kwa kawaida Wakristo hawakulazimishwa kuacha imani yao. Viongozi wa Waarabu washindi walifanya mikataba na maaskofu wa Kikristo katika maeneo waliyoyateka. Wakristo waliahidiwa ulinzi wa makanisa yao wakiambiwa wanaweza kuendelea na mila na desturi walivyozoea.
Lakini mara kwa mara upande wa watawala na wakubwa yalijitokeza matendo mabaya, kama makanisa kubomolewa au kugeuzwa misikiti, n.k. Kwa mfano msikiti mkuu wa Dameski (Siria) ulikuwa zamani Kanisa la Mt. Yohane Mbatizaji. Mwanzoni Waarabu waliahidi kuliheshimu, lakini mtawala aliyefuata alitaka jengo kubwa lililopatikana mjini kwa ajili ya ibada yake. Ndivyo ilivyotokea Waturuki walipoteka Konstantinopoli. Kanisa Kuu la Hagia Sofia (Hekima Mtakatifu) liligeuka msikiti.
Vipindi vya kulazimisha vilitokea tena na tena, hasa baada ya mataifa mapya kuwa Waislamu. Waarabu wenyewe walionyesha ustahimilivu zaidi kwa wenye imani nyingine (Wakristo, Wayahudi, Wafuasi wa dini ya Uajemi n.k.). Lakini Waturuki, Waajemi na Wamongolia baada ya kuwa Waislamu walikuwa wakali.
Hasa vipindi vya vita kati ya Wakristo kutoka Ulaya na Waarabu viliongeza uchungu kwa Wakristo chini ya utawala wa Kiarabu. Katika vipindi hivyo Wakristo chini ya Waislamu waliweza kuangaliwa kama wasaliti na kuteswa, makanisa yao kubomolewa, n.k.
Kwa ujumla majaribio ya vita vya msalaba ya kuikomboa nchi takatifu yalishindikana. Pamoja na hayo vita hivyo vilidhoofisha Wakristo wa Mashariki waliozoea kuishi chini ya Waarabu Waislamu. Ilibidi walipe madeni yaliyoachwa nyuma na ndugu zao kutoka Ulaya Magharibi.
Katika uhusiano mgumu kati ya dini hizo mbili kule Ulaya na Mashariki ya Kati, Waislamu wanastahili pia sifa. Ahadi nyingi walizozifanya zilivunjika, lakini mahali pengine Wakristo walipewa nafasi za kuendelea kuishi kati ya Waislamu hata kama ilikuwa kwa ubaguzi na mateso.
Maisha yao yalikuwa mara nyingi magumu, lakini mahali pengi waliweza kubaki. Waliruhusiwa kuendelea na ibada zao (lakini waliweza kukataliwa kujenga makanisa au hata kutengeneza makanisa ya kale isipokuwa kwa kulipa tena kodi za nyongeza). Katika mambo ya ndoa au urithi wa mali walikuwa chini ya makanisa yao.
Viongozi wa makanisa yao waliwajibika mbele ya serikali ya Kiislamu juu ya ushirikiano mwema. Kwa namna hiyo jumuiya za makanisa kama vile la Kigiriki, la Kikopti, la Kisiria, la Kiarmenia n.k. zilihifadhiwa mpaka leo katika nchi za Kiarabu, isipokuwa idadi ya waumini wao iliendelea kupungua.
Tena Wakristo walianza kuhamia nchi ambako watakuwa raia huru bila kasoro.
Mazingira ya uenezi mpya
Tangu kuja kwa Uislamu uenezaji wa Injili katika Afrika ulikwama na kurudi nyuma. Kusini mwa Sahara ilifika kupitia Nubia lakini baada ya Nubia kuwa ndani ya eneo la Kiislamu athari hii haikuendelea.
Karne za 15 na 16 zilikuwa muhimu katika historia ya Ukristo. Anguko la Bizanti mwaka 1453 lilisababisha wataalamu wengi wa mashariki kukimbilia Ulaya Magharibi wakileta vitabu vyao. Elimu ilisonga mbele. Hasa mijini shule ziliundwa. Mawazo mapya yalienea duniani.
Mjerumani kwa jina Gutenberg alitengeneza mashine ya kwanza ya kupiga chapa vitabu. Hivyo vitabu vilianza kupatikana kwa urahisi. Habari zikazunguka haraka kati ya nchi na nchi, hali isiyojulikana karne nyingi tangu anguko la Dola la Roma.
Wataalamu walianza kusoma tena vitabu vya Wagiriki na Waroma wa kale. Wakaanza kusambaza tena mafundisho ya kale kuwa dunia si tambarare lakini mviringo kama chungwa.
Hapo alijitokeza nahodha Mwitalia kwa jina Kristoforo Kolombo aliyetaka kujaribisha mafundisho haya mapya. Ikiwa dunia kweli ina umbo la chungwa inawezekana kuelekea magharibi kutoka Hispania na kufika mashariki katika Bara Hindi. Kwa njia hiyo inawezekana kufanya biashara moja kwa moja na nchi tajiri za mashariki bila kuwapa faida wafanyabiashara Waarabu. Mfalme wa Hispania akampa Kolombo fedha za kuandaa meli tatu.
Mwaka 1492 Kolombo akaondoka Hispania akakuta bara jipya magharibi lililoitwa baadaye Amerika. (Mwenyewe alifikiri amefika Bara Hindi, hivyo akawaita wenyeji "Wahindi" na visiwa alipofika mwanzoni mpaka leo huitwa "West Indies" = India ya Magharibi). Wahispania walipora utajiri wa mataifa ya Amerika yaliyokosa silaha za kushindana nao. Utajiri huu mpya ulisaidia maendeleo ya Ulaya kupita yale ya mataifa ya Waislamu na ya Asia.
Miaka michache baadaye, huku Urekebisho wa Kikatoliki ukiendelea, yalitokea Matengenezo ya Kiprotestanti yaliyogawa moja kwa moja Kanisa la Magharibi katika madhehebu mengi ajabu.
Wakati huohuo ulikuwa pia kipindi kilicholeta habari za nchi mpya kwa watu wa Ulaya. Mataifa ya Wahispania na Wareno yalijenga aina mpya za meli zilizoweza kusafiri kote duniani hata kuvuka bahari kubwa. Wafanyabiashara na wanajeshi wao walizunguka pande zote za dunia wakiambatana na mapadri wao. Hao walikutana na wenyeji wengi wa nchi mbalimbali wasio Wakristo, au walikuwa Wakristo lakini si washiriki wa Kanisa Katoliki (kama Waethiopia au Wahindi wa Kusini). Wakaanza kuwaeleza imani, wakahubiri mbele ya Mfalme wa China, mbele ya Negus Negesti wa Ethiopia na mbele ya watawala wa Amerika Kusini. Tatizo la misheni hizo lilikuwa kwamba liliambatana na uenezaji wa kijeshi wa Hispania na Ureno.
Ukristo ulivyoendelea
Mnamo mwaka 1500 Ukristo ulikuwa umeshapotea Afrika Kaskazini-Magharibi. Huko Wakristo pekee walikuwa watumwa kutoka Ulaya. Waarabu wa kule walikuwa wameshindwa vitani Hispania, hivyo wakimbizi wao kutoka huko hawakuwa na moyo wa kustahimili Wakristo kati yao.
Kumbe Misri Ukristo uliendelea. Wakristo Wakopti walikwisha kuathiriwa na utamaduni wa Kiarabu, lakini waliendelea kuimba kwa lugha ya Kikopti (Kimisri cha kale) katika ibada zao. Katika miji mikubwa ya Kairo na Aleksandria, vilevile katika vijiji vya Misri Kusini, Wakristo walikuwa wengi kidogo. Hasa Aleksandria tangu karne nyingi waliishi pia Wagiriki Wakristo.
Nubia ni jina la kale la Sudan. Tangu karne ya 6 wafalme wa Nubia walikuwa Wakristo. Mmisionari mkuu alikuwa Juliano wa Aleksandria aliyefika Nubia mwaka 546. Baada ya Uislamu kuingia Misri, Wakristo wa Nubia walijitetea kwa silaha. Lakini polepole Waarabu wahamiaji wakaelekea kusini.
Baada ya mwaka 1200 vita vikatokea tena na tena kati ya Waarabu Waislamu na Wanubia Wakristo. Mambo yalikuwa mabaya zaidi kwa sababu ya majaribio ya jeshi la msalaba toka Ulaya ya kuteka Palestina. Mtawala Mwislamu wa Misri, kwa jina Salah ed Din, akalipa kisasi akishambulia madola ya Wakristo kusini kwa Misri. Mji mkuu wa Nubia ulikuwa Alodia (karibu na Khartoum ya leo).
Mwaka 1504 jeshi la Waarabu iliuteka. Kutokana na historia hii ya vita vikali watawala wapya hawakuonyesha ustahimilivu kwa Wakristo wa Nubia ulivyokuwa kule Misri. Ukristo ulianza kugandamizwa katika eneo hilo hadi kukoma. Leo tunaweza kuona magofu tu ya makanisa ya kale chini ya mchanga wa jangwa la Sudan.
Kuenea kwa Uislamu katika Nubia na Pembe la Afrika kulifanya mawasiliano ya Ethiopia na nchi za nje kuwa magumu. Taifa hilo la Kikristo lilijikuta kama kisiwa katika bahari ya Kiislamu.
Mawasiliano na Misri yaliendelea kwa shida. Kanisa la Ethiopia lilikuwa limekubali usimamizi wa kiroho wa Askofu mkuu wa Aleksandria. Lakini, kama kawaida katika mapokeo ya Kiorthodoksi, lilikuwa chini ya usimamizi wa kisiasa wa Negus Negesti (Mfalme wa Ethiopia).
Tangu mwaka 1400 Manegus wakatambua kwamba msaada wa mataifa mengine ya Wakristo haupatikani mpaka Ulaya. Wakatuma wasafiri waliopeleka barua kwa watawala mbalimbali wa Ulaya, hasa mfalme wa Hispania na Papa wa Roma (mwaka 1424 na 1441). Negus (Mfalme) Zara Yakubu akatuma ujumbe Italia kwa Papa akajaribu kujenga umoja wa Kanisa ila haukutekelezwa kwa sababu tu ya ukosefu wa mawasiliano. Safari kati ya Ulaya na Ethiopia kupitia maeneo ya nchi za Waislamu ilikuwa jambo la kubahatisha.
Mwaka 1493 mjumbe wa mfalme wa Ureno alifika katika mji mkuu wa Lalibela (karibu na ziwa Tana). Ziara hiyo ilianzisha kipindi cha mawasiliano kati ya Ureno na Ethiopia.
Mwanzoni Wareno walisaidia Ethiopia kujitetea dhidi ya mashambulio ya Waarabu wa pwani. Waarabu walisaidiana na askari Waturuki walioleta bunduki kwa mara ya kwanza katika nchi hiyo. Walipoanza kushinda, msaada wa Wareno ulifika na Wahabeshi walipata pia bunduki. Mwaka 1543 Wahabeshi na wasaidizi wao Wareno wakawashinda Waarabu na Waturuki katika mapingano ya ziwa Tana.
Kipindi kilichofuata kilileta uhusiano mgumu. Wajumbe Wareno wakaendelea kufika. Mapadri wa Shirika la Yesu wakaanza kuhubiri na kufundisha vijana. Wafalme wawili wakajiunga na Kanisa Katoliki.
Lakini majaribio ya kuunganisha Ukristo wa Ethiopia na Kanisa la Roma yalisababisha ghasia za wananchi. Mapadri kutoka Ulaya waliona wasiwasi: hawakuelewa desturi nyingi za Kanisa la Uhabeshi. Ukristo wake ulionyesha uso uliolingana na utamaduni wa Kiafrika: katika Misa ngoma hupigwa, makasisi huchezacheza kiibada, wavulana hutahiriwa kama desturi ya kanisa.
Kumbe Wajesuiti waliyaona mambo haya kama ni ya Kipagani. Wakamshawishi Negus Sussenyos aliyekubali Ukatoliki "kutakasa" Kanisa, yaani kukataza desturi mbalimbali na kusoma Misa kwa kufuata Liturujia ya Roma. Ghasia zilifuata. Mwaka 1632 Negus Susneyos akajiuzulu. Wajesuiti wakafukuzwa. Wahabeshi Wakatoliki wakalazimishwa kurudi katika Ukopti.
Hivyo kuingia kwa wageni kulisaidia kutetea taifa lakini kulileta vurugu ya ndani. Nafasi ya kuelewana tena haikupatikana kwa sababu Wareno walifukuzwa miaka ileile kwenye pwani za Uswahilini na Uarabuni. Ethiopia ikawa tena kama kisiwa cha Kikristo katika bahari ya Uislamu.
Uinjilishaji chini ya Wareno
Ureno ni nchi ndogo jirani na Hispania. Kwa karne nyingi Wakatoliki wa nchi hizo mbili walishindana na Waarabu waliotawala sehemu ya rasi hiyo. Mwaka 1492 Waarabu wa mwisho wakatoka katika Hispania.
Mabaharia Wareno wakaanza kufuata pwani za Afrika Magharibi kuelekea kusini. Elimu mpya iliwasaidia. Mnamo mwaka 1450 vitabu vya kwanza vilikuja kupatikana vikieleza uhusiano kati ya nyota, majira ya mwaka na jiografia. Pamoja na chombo kipya cha "compass" vikawawezesha mabaharia kupiga hesabu juu ya safari zao baharini wakipima nyota hata bila kuona pwani.
Mwaka 1497 nahodha Vasco da Gama akazunguka Afrika Kusini akatembelea bandari za Uswahilini na kufika Bara Hindi. Katika bandari za Kilwa, Zanzibar na Mombasa Wareno wakashangaa kukutana tena na Waarabu Waislamu waliozoea kuwa maadui wao tangu karne nyingi nyumbani kwao.
Shabaha ya safari za Wareno ilikuwa biashara na Bara Hindi. Kwa kutumia elimu mpya ya jiografia wakaona kwamba inawezekana kuchukua bidhaa za mashariki kwa njia ya bahari badala ya kutegemea biashara mikononi mwa Waarabu kupitia Mashariki ya Kati. Lengo lingine lilikuwa kufikia Ethiopia ili kuungana na mfalme wake Mkristo dhidi ya Waislamu.
Katika njia hiyo walihitaji vituo kwa ajili ya meli zao katika pwani za Afrika. Huko walikutana na jamii za wenyeji. Hivyo walitumia nafasi ya kufanya biashara na Waafrika wa pwani.
Katika Afrika Mashariki na eneo la mto Kongo (Kongo/Angola) walijaribu kuunda vituo vya biashara. Wamisionari walitumia nafasi hizo kuhubiri Injili.
Afrika Magharibi walikutana na watu walioishi chini ya watawala wenye nguvu. Kwa jumla wamisionari walijaribu kuwasiliana na viongozi hao ili kuwaongoa kwa kutumaini watu wa kawaida watafuata.
Benin ilikuwa kitovu cha maendeleo ya kisiasa, kiuchumi na kisanii tangu mwaka 900 B.K. Mwaka 1486 Mreno d`Aveira alimtembelea Mfalme wa Benin mara ya kwanza. Wakati wa Mfalme Esigie wamisionari wakaruhusiwa kuingia na kuanza kazi. Mfalme Orhogbua alikuwa Mkristo mnamo mwaka 1550. Lakini chini ya waandamizi wake maendeleo ya Ukristo yalikwama na kuisha.
Mifano ya aina hiyo inapatikana vilevile Gambia, Sierra Leone na Ghana.
Mambo yalikwenda vizuri zaidi Kongo, kusini mwa mdomo wa mto huo. Tangu karne ya 14 Mfalme kwa cheo cha Manikongo alitawala nchi. Wakati wa Mfalme Nzinga Nkuwu Wareno wa kwanza walifika na kujenga ubalozi.
Baada ya kusikia mahubiri ya wamisionari Mfalme akabatizwa akipokea jina la Yohane; mji mkuu ukapewa jina la "San Salvador" (=Mtakatifu Mwokozi). Wakati wa mwanae, Mfalme Afonso I (1508-1545) Kanisa lilikua sana.
Mtoto wake akasoma teolojia kule Lisbon. Akasafiri Roma alipowekwa wakfu na Papa Leo X akiwa na umri wa miaka 26 akarudi kama askofu wa kwanza Mwafrika kusini kwa Sahara, akiongoza na mapadri wapya 4, ila alifariki miaka tisa baadaye. Baba yake aliendelea kufanya bidii za kuimarisha Kanisa, ila alikosa wamisionari au alileta mapadri wasiofaa.
Tena, pamoja na wamisionari Wareno waliingia pia wafanyabiashara ya watumwa. Wakati uleule wamisionari walipofundisha Injili na heshima ya binadamu kuwa kiumbe wa Mungu, wafanyabiashara wale walivunja amani nchini. Walichukua watumwa kutoka maeneo ya jirani lakini pia ndani ya Ufalme. Hivyo uhusiano kati ya serikali ya mfalme Mkristo wa Kongo na wageni Wakristo Wareno ulikuwa mbaya mpaka kupigana kwa silaha. Kwa jumla biashara ya utumwa ndiyo iliyoangusha ufalme huo wa Kikristo ambapo hata hivyo kwa kiasi fulani imani imeendelea moja kwa moja hadi leo.
Kutofanikiwa kwa majaribio hayo kulitokana naː
a) matatizo ya wamisionari Wazungu katika hali ya hewa (iliyokuwa ngumu na hatari kwaoː kabla ya kupatikana kwa dawa ya "Kwinini" dhidi ya malaria Wazungu wengi katika nchi za joto walikufa shauri ya homa).
b) Wamisionari Wakatoliki wa karne zile walifanya mara nyingi kosa la kutofundisha kiasi cha kutosha kabla ya kubatiza. Hivyo sehemu ya Wakristo wenyeji hawakuelewa imani mpya.
c) Kisiasa pwani ya Afrika Magharibi ilikuwa katika hali ya fujo. Kutokana na biashara ya dhahabu na watumwa mataifa ya Ulaya yalishindana kati yao. Wareno, Wahispania, Wafaransa, Waingereza, Waholanzi, Waswidi, Wadeni na pia Wajerumani walipigana au walishirikiana pamoja dhidi ya watawala wazalendo juu ya biashara hiyo. Ili kuzuia ushindani huo, Wareno waliruhusu kwa nadra tu wamisionari kutoka nchi nyingine, na wa kwao walikuwa hawatoshi.
d) Wakristo wachanga wa Afrika Magharibi ya Kati waliona kila siku mifano ya Wakristo wabaya. Wanajeshi na wafanyabiashara Wazungu mara nyingi hawakufurahia kupelekwa katika nchi zenye hatari kiafya na tofauti sana na mazingira ya nyumbani, wakaanguka katika ulevi na uasherati, hali iliyokuwa mbaya zaidi kutokana na uharibifu wa kiroho uliosababishwa na biashara ya watumwa mioyoni mwa mawakala wake.
Pamoja na hayo, katika karne ya 16 biashara ya watumwa ilianza kuongezeka. Wareno na Wahispania waliunda utawala wao kule Amerika. Walitafuta madini ya nchi hizo wakaanzisha mashamba makubwa.
Lakini wakaona ugumu wa kutumia Wahindi wekundu kama wafanyakazi. Watu hao waliishi miaka elfu kadhaa bila mawasiliano na watu wengine. Magonjwa yaliyokuwa ya kawaida Ulaya, Afrika na Asia (kwa sababu watu wa kule waliwahi kuambukizana tangu karne nyingi) yaliua wenyeji wengi wakiishi pamoja na Wazungu. Tena walowezi Wazungu walikuwa wakatili mno. Wahindi wekundu waliofanywa watumwa wakafa kwa mamilioni.
Hapo wazo jipya lilijitokeza: kuchukua watumwa kutoka Afrika ili wafanye kazi Amerika! Waliopendekeza wazo hili walisema Waafrika wana nguvu na afya kuliko wenyeji wa Amerika. Ndivyo ilivyotokea. Msingi wa maendeleo ya Ulaya uliwekwa kwa malighafi za Amerika zilizochimbwa na kulimwa na watumwa Waafrika.
Kwa karne tatu biashara ya watumwa ilikua na kuongezeka kwenye pwani za Afrika. Katika karne ya 16 Wareno walikuwa mstari wa mbele katika biashara hii ya aibu, halafu Waingereza wakashika nafasi ya kwanza kabisa wakawauza watumwa popote.
Ki-Zerbo, mtaalamu wa historia ya Afrika alisema: "Biashara ya watumwa ilifanya vita kuwa hali ya kudumu kati ya makabila. Vita vilikuwa vikali zaidi. Watawala wa madola ya pwani wakauza watumwa. Watumwa waliouzwa wakawawezesha kununua bunduki nyingi. Bunduki nyingi ziliwawezesha kukamata watumwa wengi zaidi. Watawala wa pwani waliingia katika mzunguko wa kishetani wakipigana vita kwa shabaha ya kupata wafungwa watakaouzwa kuwa watumwa. Watawala wakaanza kuwaangalia raia wao kuwa bidhaa tu zinazosaidia kujipatia yote wanayotamani".
Kumbe watu wakorofi hawakuwa tayari kuwatazama Wakristo wa Kongo tofauti na Waafrika wengine waliofaa machoni pao kuwa watumwa. Wafanyabiashara wale waliona mahubiri ya Injili kuwa kizuizi tu cha biashara yao.
Nia nzuri za Mfalme wa Ureno na vilevile wamisionari wenyewe hazikuwa na nguvu mbele ya uovu wa watu hao na pesa zao.
Mfalme Afonso alijitahidi sana kuwafukuza, lakini kufuatana na mkataba wake na Ureno alipaswa kuwarudisha Wareno ili waadhibiwe kwao. Kumbe walipokabidhiwa kwa maafisa Wareno kwenye vituo vya pwani ya Afrika walitumia hela zao kuwalipa mahakimu wawekwe huru tena. Mara nyingi walitumia mapato ya biashara yao kuwahonga hata maafisa wa mfalme wa Kongo waanze kumpinga.
Hivyo Ufalme wa Kongo ulidhoofishwa ukaingia katika kipindi kirefu cha vita vya ndani, dhidi ya majirani wake na hata dhidi ya Wareno. Mwishoni uchumi na utaratibu pamoja na Ukristo viliharibika, ingawa katika miaka 1640-1835 Wakapuchini 440 kutoka Dola la Papa walifanya kazi kubwa na kubatiza watu milioni mbili, bila kujihusisha na biashara yoyote: walifika na breviari tu, wakaondoka na breviari tu, wakiacha kumbukumbu ya watu waadilifu.
Ureno ulishindwa wakati uleule kujenga taifa la marafiki Wakristo kwa mkono mmoja na kuruhusu wafanyabiashara wake kuwafanya marafiki hao kuwa watumwa kwa mkono mwingine.
Kati ya miaka 1500 na 1800 wamisionari Wakatoliki walihubiri kwenye pwani ya Afrika Mashariki. Walifuata uenezi wa Wareno waliojaribu kutawala pwani hiyo kama vituo vya biashara kati ya Ulaya na Bara Hindi.
Kutoka kwa makao yao ya Sofala na Msumbiji walijaribu pia kutawala biashara ya dhahabu iliyochimbwa katika eneo la Mwene Mtapa (Zimbabwe).
Katika pwani za Uswahilini Wareno wakafika kuanzia mwaka 1505 wakitafuta njia ya Bara Hindi. Waislamu wa pwani hawakufurahia kupokea Wakristo. Vilevile hawakuvutwa na picha ya kwanza waliyoipata juu ya Wareno kwa ujumla. Viongozi Wareno waliwaangalia Waislamu wa Afrika moja kwa moja kuwa maadui kama Waislamu nyumbani kwao walipowahi kupigana nao karne nyingi.
Chini ya ulinzi wa kijeshi wa Ureno wamisionari wakaanza kazi yao. Mapadri wa Shirika la Yesu wakaingia ndani ya bara kuwahubiria wafuasi wa dini asilia za Kiafrika. Mashirika mengine yalijaribu kujenga vituo kama hospitali na kuwasaidia maskini. Kazi kati ya Waislamu iliendelea polepole. Lakini kisiwani Pemba na vilevile Mombasa mamia wakabatizwa na kuwa Wakristo.
Mwaka 1630 kijana kwa jina Jerome Chungulia akapokea cheo cha Mfalme wa Mombasa kwa msaada wa Wareno. Alikuwa mtoto wa Sultani Mwislamu. Wareno walimwua baba vitani na kumlea mwanaye. Baada ya masomo kule Goa (Bara Hindi) alirudi kama Mkristo.
Lakini mwaka 1631 alikumbuka jinsi Wareno walivyomuua baba yake akalipiza kisasi. Akajitangaza kuwa Mwislamu tena akawaongoza Waislamu wa Mombasa kuwaua Wareno mjini. Waswahili wote waliopokea Ukristo waliuawa pia. Hukumbukwa kama "Mashahidi wa Mombasa".
Mnamo mwaka 1560 mmisionari Mjesuiti kwa jina Gonsalo Da Silveira akafika Msumbiji akaendelea kuhubiri sehemu za ndani akafika Manica (mji mkuu wa Mwene Mtapa).
Baada ya kuhubiri kwa muda wa majuma matatu Mwene Mutapa (mfalme) alikuwa tayari kupokea ubatizo pamoja na wakubwa 300. Lakini washauri Waislamu wa Mwene wakamshtaki Da Silveira kuwa mpelelezi na mchawi. Mwene akageuka akamwua Da Silveira alipolala usingizi. Maiti yake ikatupwa mtoni.
Wamisionari wengine walifaulu tena kufika Zimbabwe mwaka 1570. Walijifunza lugha ya nchi, walihubiri na kujenga makanisa. Katika karne ya 17 wafalme wa Mwene Mtapa walikuwa mara nyingi Wakristo Wakatoliki. Watoto wa wakubwa walisomeshwa katika shule za misheni kule Tete (Msumbiji) au Goa.
Mwana wa Mwene Kapararidze kwa jina Miguel (Mikaeli) alichukua digrii ya Daktari wa Teolojia kule India mwaka 1670. Baadaye alihudumia kanisa la Mt. Barbara huko Goa na kufundisha kama Profesa wa seminari. Ndiye mtaalamu wa kwanza wa kisasa kutoka Zimbabwe.
Lakini maendeleo hayo yote yaliingiliana na siasa ya Ureno. Biashara ya dhahabu ilisababisha maafisa Wareno kuhujumu utawala wa Mwene Mtapa kwani walipendelea watawala wasio na nguvu waliowapa nafasi za kujitajirisha, wakapindua watawala waliojaribu kujenga hali ya kujitegemea.
Kumbe kati ya mashambulio ya makabila ya ndani (Rozwi, Zimba) na kuingiliwa na Wareno Ufalme wa Mwene Mtapa ulianguka kabisa. Ukristo ulitegemea mno nguvu ya kifalme ukaanguka pamoja na utawala wake.
Hivyo mizizi ya Kanisa Afrika ilikauka tena kwa sababu ya kuingiliana kwa hotuba ya Injili na siasa ya ukoloni. Udhaifu wa kibinadamu uliongezea ugumu wa mazingira na hali ya hewa kwa ajili ya wamisionari kutoka Ulaya.
Mwanzo wa umisionari wa Kiprotestanti
Uenezaji wa tatu wa Ukristo katika Afrika ulianzishwa na Wakristo kutoka nchi za Ulaya zilizoendelea kama Uingereza, Ufaransa na Ujerumani. Mapinduzi ya viwandani yaliongeza sana uwezo wa kiuchumi wa mataifa hayo.
Biashara ya kimataifa ilianza kuunganisha nchi za mbali sana. Vyombo vya usafiri kama vile meli, reli na baadaye hata ndege vilifikisha watu na bidhaa kila sehemu za dunia. Watu walianza kupata habari za nchi zisizojulikana kwao mpaka wakati ule.
Wakristo wa nchi za Ulaya walitumia mawasiliano hayo. Labda tunaweza kulinganisha hali hiyo na sera za mitume ambao walitumia njia zilizofunguliwa na biashara ya Kiroma katika karne za kwanza. Wengine waliona uwezo wao kama wito wa Mungu kwa Wakristo wa Ulaya katika karne ile hasa.
Mahali pengi Ulaya Wakristo hawakuridhika tena na hali ya Kanisa. Ukristo ulikwisha kuwa sehemu ya utamaduni na jambo la kawaida. Bila kutafakari sana, mtoto alibatizwa, akafundishwa na kupewa Kipaimara, akafunga ndoa kanisani, akawabatiza watoto wake halafu akazikwa kwa ibada.
Hasa katika nchi za Kiprotestanti Kanisa lilikuwa kama idara ya serikali iliyosaidia taifa kuweka utaratibu wa kidini kwa manufaa ya maadili ya umma. Serikali zilihimiza watu washiriki na kuhudhuria ibada. Wasipofika kanisani waliweza kutozwa faini.
Lakini mazingira na hali ya maisha vilibadilika. Watu walianza kuhamia mijini, jumuiya za vijiji zilianza kulegea na kuvunjika. Mahali pengi watumishi wa makanisa hawakujua kujibu maswali mapya ila tu kukumbusha mazoea ya kale na mila nzuri za zamani.
Ndiyo asili ya matapo ya uamsho iliyotokea kwa nguvu sana. Wasioridhika na hali hiyo walikutana nje ya makanisa. Katika maeneo ya Kiprotestanti hali ilitegemea. Penye uongozi wenye busara walipewa nafasi zao shirikani. Watu waliguswa upya na neno la Mungu na Roho wake, walitafuta njia mpya za kuishi na kuonyesha imani yao. Hivyo vilijitokeza vyama vya kusaidia wagonjwa, wajane, mayatima na maskini.
Kumbe penye uongozi mkali uliokataa njia na mbinu mpya Wakristo walikutana na kusali katika nyumba za watu. Wengine walianzisha jumuiya na madhehebu ya pekee. Lakini sehemu kubwa ya Wakristo wa uamsho walielewa kazi yao ya kutengenezwa upya makanisa yao badala ya kuunda vikanisa vipya.
Katika maeneo ya Wakatoliki matapo yaliyofanana na uamsho yalisababisha mara nyingi kutokea kwa shirika jipya la watawa au la walei. Muundo wa Kanisa Katoliki unasaidia kuwapa watu wenye wito au vipawa vya pekee nafasi zao katika mashirika hayo.
Sababu mojawapo ya kuangalia upya Afrika ilikuwa habari za biashara ya watumwa zilizopatikana sasa kwa watu wengi. Katika karne ya 18 na 19 mamilioni ya Waafrika walichukuliwa kama watumwa na kupelekwa hasa Amerika.
Makanisa makubwa yalinyamaza au kufumba macho mbele ya maovu hayo. Wakristo wa madhehebu madogo ya Kiprotestanti katika Uingereza (kama "Makweka" au "Marafiki" na Wamethodisti, baadaye pia sehemu ya wafuasi wa makanisa makubwa) ndio walioanza kupinga utumwa. Walifaulu kupata hukumu ya mahakama iliyosema si halali kuwa na watumwa nchini Uingereza. Lakini bado utumwa uliendelea katika makoloni.
Wakristo walimtumia Mbunge Wilberforce pamoja na wahubiri kanisani kukaza kampeni kote nchini. Mwaka 1807 walifaulu kupata sheria bungeni iliyopiga marufuku biashara ya watumwa kwa Waingereza na katika makoloni ya Uingereza (lakini watumwa waliokuwepo walibaki hivihivi).
Waliendelea kudai matumizi ya meli za kijeshi za Uingereza dhidi ya biashara ya mataifa mengine kama vile Wafaransa, Wareno na Waarabu. Baada ya mapambano marefu walipata sheria iliyoweka huru watumwa wote katika makoloni yote ya Uingereza. Lakini bado nchi nyingine ziliendelea na utumwa wa ndani.
Afrika Mashariki biashara ya watumwa iliendelea hata baada ya Waingereza kumlazimisha Sultani wa Zanzibar kufunga soko la watumwa mjini mwaka 1874.
Mskoti David Livingstone (1813-1873) ndiye aliyetumia nguvu zake zote kupeleleza habari za biashara ya utumwa na kuzipeleka Uingereza. Alikuwa mmisionari na daktari aliyezunguka nchi zote za Kusini mwa Afrika hadi Ujiji (leo katika Mkoa wa Kigoma) kwenye ziwa Tanganyika. Akafa mwaka 1873, moyo wake ukazikwa Chitambo (Zambia). Alifaulu kuamsha watu wengi dhidi ya biashara ya watumwa.
Biashara ilikomeshwa tu baada ya kuundwa kwa utawala wa kikoloni. Lakini watu walishikwa kama watumwa mpaka mwanzo wa karne ya 20, serikali za kikoloni zilipofanya taratibu za kuwaweka huru.
Katika kampeni hizo Wakristo ndio waliosukuma serikali zao na kuonyesha aibu kubwa juu ya mataifa ya Kikristo ya Ulaya kushiriki biashara ya watumwa katika karne zilizopita, karibu sawa na walivyofanya Waarabu Waislamu.
Tumeshaona kwamba tangu mwisho wa karne ya 15 wamisionari Wakatoliki walienda sehemu mbalimbali za dunia. Katika karne ya 17 na 18 Waprotestanti walianza kuiga mifano yao.
Kanisa la Anglikana liliunda kamati ya kupeleka Injili katika nchi za ng'ambo lakini ilishughulikia hasa Waingereza waliohamia makoloni. Polepole wazalendo wachache walianza kuwaendea pia, jambo lililokuwa gumu kutokana na hali ya ukoloni wenyewe.
Kanisa la kwanza la Kiprotestanti lililotuma wamisionari hasa kwa watu wasiomjua Kristo lilikuwa ni la Ndugu wa Herrnhut (Wamoravia). Katika kijiji hicho cha Ujerumani waliishi wakimbizi Wamoravia waliopewa ustahimilivu kuanzisha upya ushirika wa Umoja wa Ndugu kufuatana na urithi wao kutoka Ucheki. Walikuwa watu wa kawaida kama wakulima na mafundi.
Siku moja katika mwaka 1732 walikutana na mgeni, kwa jina Antoni, mtumishi wa Mdenmark aliyemtembelea Mkuu wa Herrnhut, Ludwig von Zinzendorf. Antoni alikuwa mtumwa mwenye asili ya Afrika aliyenunuliwa na bwana wake katika Visiwa vya Karibi. Baadaye akapewa uhuru wake akasafiri pamoja na bwana wake hadi Denmark.
Kwa Antoni Ndugu wa Herrnhut wakasikia kwa mara ya kwanza habari za hali mbaya ya watumwa Waafrika kule Karibi, na jinsi walivyozuiwa kusikia neno la Mungu pamoja na mateso yao mengine.
Usiku ule ndugu wawili wakasali pamoja na asubuhi yake wakamwendea Mkuu wa Herrnhut wakamwomba ruhusa ya kusafiri hadi Karibi ili wawahubirie wale watumwa. Katika sala hiyo ya maseremala wawili ilianza kazi ya misheni za Kiprotestanti.
Baadaye Ndugu Wamoravia waliendelea kuhubiri kule Greenland, Urusi, Nikaragua, Afrika Kusini na kati ya Waindio wa Amerika. Mawasiliano mapya yakaleta katika kila pembe ya dunia habari hizo zisizosikika zamani kwa watu wengi.
Wamoravia walihubiri mahali pengi Ulaya kati ya Wakristo wa madhehebu yote bila kuwashawishi wajiunge nao lakini walieneza sana habari za misheni.
Wakiitikia mfano wa Ndugu wa Herrnhut Wakristo kutoka vikundi mbalimbali vya uamsho walianza kuelewa wajibu wao wa kueneza Injili kote duniani.
Kuelekea mwaka 1800 Wakristo Waingereza waliunda vyama mbalimbali vya misheni, kama Wabatisti (1792), Chama cha Misioni cha London (1795) na Chama cha Misioni cha Kanisa (la Kianglikana = Church Missionary Society/CMS) (1799). Waprotestanti wa nchi nyingine za Ulaya walifuata.
Wamisionari wa kwanza tangu zamani za Wareno waliofika Afrika Mashariki walikuwa Wajerumani waliotumwa na CMS. Majina yao ni Ludwig Krapf na Johannes Rebmann. Wanakumbukwa pia kwa kutunga kamusi ya kwanza ya lugha ya Kiswahili.
Mara nyingi wakati ule si viongozi wa madhehebu ya Kiprotestanti (isipokuwa kwa kiasi Waanglikana) walioendesha kazi ya misheni, kwa kuwa walijali maeneo yao tu wakikosa mtazamo wa dunia nzima kama wenzao Wakatoliki.
Kumbe walikuwa walei na wachungaji wa kawaida waliounda vyama vya misheni, kuiombea kazi hiyo, kutafuta habari za nchi nyingine na kuchanga pesa wakiandaa vijana watakaokuwa tayari kuacha ndugu zao wakielekea nchi za mbali zisizojulikana nao.
Katika Kanisa Katoliki vyama vipya viliundwa hasa kwa ajili ya Afrika. Cha kwanza kilichoingia Afrika mashariki kilikuwa cha mapadri wa Roho Mtakatifu.
Anayekumbukwa sana ndiye askofu Mfaransa Charles Lavigerie. Mwaka 1868 alianzisha Shirika la Wamisionari wa Afrika (linalojulikana kama "White Fathers") na mwaka 1869 Shirika la Masista Wamisionari wa Afrika. Baadaye Lavigerie alipewa cheo cha Askofu Mkuu wa Algeria. Alijitahidi sana kukomesha biashara ya watumwa na kueneza Injili. Tofauti na mashirika mengine ya Wakatoliki hao Mapadri Weupe walishambulia moja kwa moja wafanyabiashara ya watumwa na kuwapokea watumwa waliotoroka.
Wamisionari wa madhehebu mbalimbali waliunda vituo katika sehemu za pwani ya Afrika. Vituo hivyo vilipokea watumwa waliochukuliwa na jeshi la Uingereza kwenye meli za wafanyabiashara. Walinunua pia watumwa na kuwapa uhuru.
Wengine kati yao walipokea ubatizo na kuwa Wakristo wa kwanza katika nchi zao. Vituo vya kwanza vya watumwa waliowekwa huru vilikuwa Freetown (= Mji wa watu huru) huko Sierra Leone, halafu Bagamoyo na Masasi katika Tanzania ya leo, na Freretown karibu na Mombasa, Kenya.
Kwa namna hiyo uinjilisti ulianza kwanza Afrika Magharibi. Kazi ya kuhubiri Injili ilianzishwa na watu kutoka Ulaya lakini ikaendeshwa baadaye na wainjilisti au wachungaji Waafrika.
Samuel Crowther aliwahi kuwa mtumwa utotoni. Alinunuliwa na wamisionari Waanglikana, akapewa uhuru, akasomeshwa teolojia na kuwa kasisi wa Kianglikana. Mwaka 1864 alibarikiwa kule Nigeria kuwa Askofu wa kwanza wa Kianglikana katika Afrika. Hivyo msingi wa Kanisa la Kiafrika kusini kwa Sahara uliwekwa.
Chama cha Misheni cha Kianglikana kiliona madhumuni yake kuwa kusaidia kutokea kwa "kanisa la Kiafrika linalojitawala, linalojitegemea kiuchumi na linalojiendeleza".
Wafiadini wa Uganda
Hatuna budi kukumbuka kilichotokea mwanzoni mwa historia ya Kanisa katika Afrika Mashariki huko Uganda.
Buganda ilikuwa ufalme mkubwa. Mtawala wake kwa cheo cha Kabaka aliyeitwa Mutesa aliwakaribisha wageni.
Katika miaka 1877 hadi 1879 walifika Buganda wamisionari Wazungu, wakitangulia Waanglikana wa C.M.S. wakifuatwa na Wakatoliki wa shirika la Mapadri Weupe.
Mara moja Waingereza wa C.M.S. na Wafaransa wa Mapadri Weupe walianza kushindana mbele ya mfalme na wakubwa wake. Mashindano hayo yalidhoofisha sifa za wamisionari mbele ya Kabaka.
Zaidi ya hayo washauri Waislamu walimweleza Kabaka kwamba wageni wale walitaka tu kuangusha ufalme wake. Mfalme na wakubwa walisita kukaribia zaidi mahubiri mapya.
Lakini makao makuu yalijaa vijana kutoka familia za machifu waliofanya kazi ya kumhudumia mfalme. Wamisionari walitafsiri Biblia katika Kiganda wakafundisha kusoma. Ilikuwa mara ya kwanza kwa lugha ya Kiganda kuandikwa.
Vijana wengi walivutwa na mahubiri ya Kikristo pamoja na elimu mpya. Kwa namna hiyo Kanisa la Uganda lilianza na vijana. Mwaka 1882 Waanglikana walianza kubatiza.
Baada ya kifo cha Mutesa alifuata Kabaka Mwanga aliyekuwa na wasiwasi juu ya wamisionari. Mwaka 1885 watumishi watatu wa mmisionari Mackay waliuawa kwa amri ya mfalme huyo walipomsindikiza kinyume cha katazo lake.
Waziri wa Mfalme, ambaye alifuata dini za jadi na kuwa na mpango wa kumwangusha mfalme na kufukuza wageni wote, aliendelea kumshawishi.
Tarehe 25 Mei 1886 hasira ya Kabaka iliwaka. Aliamua kuwaondoa Wakristo wote katika mazingira yake. Vijana wote waliitwa mbele yake wakaulizwa kama wako tayari kuacha Ukristo. Walio wengi walikataa.
Tarehe 3 Juni 1886 kwa amri ya Mfalme zaidi ya vijana Wakristo 30 walichomwa moto wakiwa hai. Mahali pa vifo paliitwa Namugongo. Inajulikana kwamba wamisionari Waanglikana na Wakatoliki waliendelea kuvutana juu ya matatizo hayo mpaka dakika ya mwisho. Lakini pale Namugongo Wakristo walikufa pamoja; kati yao, Wakatoliki 12 na Waprotestanti 9 wanajulikana; juu ya wengine hakuna uhakika. Baadhi walikuwa hawajabatizwa, walikuwa bado wanafunzi wa ubatizo.
Chini ya ukoloni
Hali ilibadilika baada ya mageuzi ya kisiasa. Kipindi kipya cha ukoloni kilianza. Mwaka 1885 serikali za Ulaya ziligawanya Afrika kati yao. Sehemu zote za Afrika ziliwekwa chini ya utawala wa kikoloni, isipokuwa Ufalme wa Kikristo wa Ethiopia, uliojitetea dhidi ya Waitalia, na Liberia iliyokuwa chini ya ulinzi wa Marekani. Ukoloni ulileta mabadiliko gani kwa kazi ya misheni katika Afrika?
Serikali za kikoloni zilijiingiza katika kazi ya wamisionari. Mara nyingi ziliwategemea kutoa huduma za elimu na afya nao walifaidika na ulinzi wa serikali za kikoloni. Walipata msaada wa kumiliki ardhi na kukabidhiwa madaraka katika ustawi wa jamii.
Mara nyingi wamisionari walipokea kwa shukrani ulinzi huo wa pekee kutoka kwa serikali yenye uraia wao. Hii ilileta matatizo mara kadhaa ikiwa serikali ya kikoloni iligandamiza wenyeji lakini wamisionari walisita kuwatetea kwa sababu walikuwa karibu mno na serikali yao.
Lakini si kweli kwamba serikali za kikoloni ziliendesha misheni za Kikristo. Shabaha ya ukoloni ilikuwa kutawala bila matatizo.
Katika sehemu nyingine, hasa zenye Waislamu wengi, wamisionari walizuiwa wasifanye kazi kwa sababu wakoloni walishirikiana na watawala (machifu) Waislamu na kuogopa vurugu. Nchini Tanzania makanisa yaliweza kuanza kazi sehemu nyingi za pwani baada ya uhuru tu. Ndivyo ilivyokuwa katika nchi mbalimbali za Afrika Magharibi.
Ukoloni uliambatana na mawazo ya kibaguzi. Tangu watawala na walowezi kutoka Ulaya walipoingia itikadi ya kuwa Mwafrika si mwanadamu kamili ilienea. Itikadi hiyo iliwasaidia wakoloni kujitetea mbele ya wananchi wenzao nyumbani kwao jinsi walivyoendesha ukoloni.
Itikadi hiyo ikasababisha mageuzi ya mawazo. Wakristo wengi Ulaya walipata shaka kama kweli inawezekana kuwakabidhi Waafrika mara moja madaraka ndani ya kanisa. Pale ambapo Kanisa la Kiafrika lilishaanza kujitawala kama Afrika Magharibi maendeleo yake yalikwama kwa muda mrefu. Askofu Crowther alishambuliwa sana na aliyemfuata alikuwa Mwingereza tena.
Hata hivyo viongozi wengine wamisionari walilenga mapema kuwaandaa wenyeji kuwa viongozi baadaye, kama vile wamisionari Waanglikana na Wakatoliki kule Uganda.
Mara nyingi serikali za kikoloni zilisisitiza kuwa na wamisionari kutoka mataifa yao. Mfano ni Tanganyika ambako vituo vingine vya Waanglikana (Waingereza) vilifungwa baada ya kuingia kwa Wajerumani. Badala yake serikali ya Ujerumani iliomba Walutheri pamoja na Wamoravia (toka Ujerumani) kuanza kazi katika Tanganyika.
Baadaye kuingiliana kwa namna hiyo kati ya kanisa na serikali kulisababisha kufukuzwa kwa wamisionari Wajerumani wakati wa vita vikuu vya kwanza (1914-1918) nchi ilipotekwa na Waingereza.
Katika sehemu nyingi za Afrika Mashariki kazi ya kuhubiri ilianzishwa na wamisionari Wazungu. Lakini baada ya muda mfupi mzigo mkubwa wa kuhubiri Injili ulibebwa tayari na wazalendo.
Wamisionari walijitahidi zaidi kuendesha vituo kama shule, seminari na hospitali. Pia walishika muda mrefu shughuli kama ubatizo, Chakula cha Bwana na sakramenti kwa jumla kwani hizo zimewekwa kwa wachungaji au mapadri, vyeo ambavyo havikupatikana mwanzoni kwa wenyeji (tofauti na Afrika Magharibi jinsi tulivyoona juu).
Lakini baada ya muda mfupi wa mwanzo kazi kubwa ya kuhubiri vijijini, ushuhuda wa moja kwa moja na hata kufundisha katika shule za msingi iliendeshwa na Wakristo Waafrika. Wamisionari walikazia zaidi kuwaandaa hawa wainjilisti, makatekista na walimu.
Hivyo tunaweza kusema kazi ya misheni tangu mwanzo ilikuwa kazi ya Waafrika wenyewe, ingawa chini ya uongozi wa wamisionari Wazungu.
Kuanzia karne ya 20
Mwanzoni mwa karne ya 20 Kanisa la Afrika lilikuwa bado chini ya uongozi wa wamisionari Wazungu. Leo hii ni Waafrika wenyewe, bila viongozi wengi wa nje, ambao wanahubiri neno la Mungu kwa wenzao.
Karne hiyo imeshuhudia mabadiliko makubwa yaliyofanya Ukristo Afrika uwe unavyoonekana leo. Sababu zifuatazo zilichangia mabadiliko:
Vita vikuu vya dunia vilisaidia kukomaa kwa Kanisa la Afrika. Kwa mfano, mahali pengi Tanzania makanisa yalianzishwa na wamisionari Wajerumani (Wakatoliki, Walutheri, Wamoravia, Wasabato n.k.). Katika vita vikuu vya kwanza (miaka 1914-18) jeshi la Kiingereza liliingia na kuteka Afrika ya Mashariki ya Kijerumani (baadaye Tanganyika, Rwanda na Burundi). Raia wa Ujerumani walifukuzwa pamoja na wamisionari.
Kwa muda wa miaka saba Wakristo Waafrika walibaki karibu peke yao mpaka wamisionari Wajerumani waliporuhusiwa kurudi. Bila maandalizi makubwa wainjilisti, makatekista na walimu Waafrika walipaswa kuongoza Kanisa changa. Wengi walihofu kwamba litarudi nyuma, kumbe mahali pengi idadi ya Wakristo iliongezeka mpaka wamisionari waliporudi.
Kwa kiasi fulani hali hiyohiyo ilitokea wakati wa vita vikuu vya pili (1939-1945). Safari hiyo wamisionari Wajerumani waliwabariki wainjilisti Waafrika kuwa wachungaji kabla ya kufukuzwa na serikali ya Kiingereza kutoka Tanganyika. Katika vipindi hivyo ieleweke kwamba wamisionari wachache wa mataifa mengine au madhehebu mengine walisaidia, kama vile Walutheri kutoka Marekani na Skandinavia, au Wapresbiteri kutoka Malawi katika eneo la Wamoravia.
Ingawa ukoloni ulikuwa na ubaguzi mkali, viongozi wengine walitunza msimamo wa kueleleka Kanisa la Kiafrika litakalojitawala na kujitegemea. Kazi kubwa ilikuwa kuunda taasisi zilizoweza kutosheleza madai ya elimu ya juu kwa vijana waliotokea mazingira bila vitabu wala shule.
Afrika Mashariki walikuwa hasa wamisionari katika Uganda waliofanya mapema maandalizi ya kuwa na mapadri na wachungaji Waafrika. Huko Askofu Mwanglikana Tucker aliwahi kubariki makasisi wa kwanza mwaka 1893, akifuatwa na Wakatoliki mwaka 1913. Wakatoliki walisonga mbele walipomweka wakfu askofu Kiwanuka mwaka 1939.
Baada ya vita vikuu vya pili duniani kote makanisa mengi yaliyoongozwa na wamisionari yalianza kuandaa viongozi wenyeji kushika madaraka. Mapambano ya kupata uhuru wa kisiasa yaliharakisha mwendo huu hata ndani ya makanisa yaliyochelewa kufanya maandalizi hayo.
Mtanzania wa kwanza aliyepata cheo cha kimataifa alikuwa Laurean Rugambwa, askofu aliyewekwa wakfu mwaka 1952. Miaka minane baadaye alipewa cheo cha "kardinali": ndiye kardinali Mwafrika wa kwanza. Kardinali ni askofu Mkatoliki anayekabidhiwa usimamizi wa kanisa moja jimboni Roma pamoja na haki ya kumchagua Papa. Halmashauri ya makardinali inakaa na Papa na kumshauri juu ya uongozi wa Kanisa. Papa akifa ndio makardinali tu wanaokutana kumchagua Papa mpya.
Katika nchi mbalimbali ukali wa ukoloni ulisababisha mafarakano katika makanisa yaliyoongozwa na wamisionari, hadi kutokea kwa makanisa huru ya Kiafrika ("African Independent Churches"). Mifano hii ipo Kenya, Kongo, Afrika Kusini na kwingineko.
Huko Kenya wenyeji walishtushwa sana na tendo la ardhi yao kutolewa kwa walowezi Wazungu. Uchungu huo mkubwa ulionekana pia katika shaka juu ya wamisionari. Wakikuyu walipoanza kupinga siasa hiyo wamisionari waliwashauri Wakristo watulie huku wakijaribu wenyewe kutetea haki za wenyeji mbele ya serikali ya kikoloni.
Kumbe wainjilisti na walimu pamoja na Wakristo wengi walianza kujitenga na makanisa yaliyoongozwa na wamisionari wakaanzisha makanisa yao. Mara nyingi makanisa hayo yalikuwa ya kikabila na kuendelea kufarakana, lakini yalifaulu kuunganisha utamaduni asili na imani ya Kikristo kwa namna yao.
Huko Kongo mwinjilisti Simon Kimbangu alionekana kuwa na kipawa cha uponyaji. Watu wengi walimwendea kutafuta nafuu wakasikia mahubiri yake, lakini serikali ya kikoloni ya Ubelgiji iliogopa mikutano mikubwa ya Waafrika bila usimamizi wa Wazungu au machifu. Hivyo Kimbangu akaagizwa na wamisionari kwa amri ya serikali aache mahubiri na uponyaji lakini hakuweza kutii. Wabelgiji wakamkamata wakamfunga gerezani miaka mingi mpaka kifo.
Wafuasi wake wakamwamini kuwa nabii wa Mungu, wengine walisema ndiye Yesu aliyerudi, wakatoka katika uongozi wa wamisionari walionyamaza mbele ya tendo la serikali kumfunga Kimbangu bila kosa. Kati ya wafuasi wake limetokea "Kanisa la Kristo kwa Mtume wake Simon Kimbangu" ambalo leo lina waumini milioni kadhaa.
Kule Afrika Kusini milioni za Wakristo ni wafuasi wa makanisa yanayoitwa ya "Kisayuni" au ya "Kiethiopia".
Kwa jumla makanisa hayo yalitokea kwenye ukoloni mkali, ugandamizaji kupita kiasi au kuingia kwa walowezi Wazungu waliochukua ardhi ya wenyeji ikiwa wamisionari waliomba Wakristo wao kutulia na kutii serikali. Siasa kali ya kikoloni ilisababisha uchungu mkubwa ulioleta mafarakano. Kumbe Tanganyika makanisa hayo hayakuwa na Wakristo wengi, isipokuwa katika maeneo ya mipakani, kwa mfano Mara (Maria Legio Church kutoka Kenya) au Mbeya.
Siku hizi jina la "African Independent Churches" lina utata kwa sababu hata madhehebu ya kimataifa yamekuwa makanisa ya Kiafrika yanayojitawala, tena tangu miaka mingi. Lakini kwa mazoea jina hilo limebaki kwa makanisa hayo yaliyoanzishwa wakati wa ukoloni kama alama ya Waafrika kuchukua Injili mikononi mwao hata bila kibali cha wamisionari au serikali ya kikoloni.
Kanisa linakua Afrika haraka kuliko katika mabara mengine yote. Kadiri ya wataalamu wa takwimu Wakristo na Waislamu wanashindana: ni nani mwenye waumini wengi zaidi barani? Hata hivyo zipo alama za kwamba tangu mwaka 2000 idadi kubwa ya Waafrika ni Wakristo wa madhehebu mbalimbali.
Tangu uhuru wa kisiasa Wakristo wameongezeka sana katika nchi kusini kwa Sahara. Hakuna bara lingine ambako idadi yao iliwahi kuongezeka haraka hivyo. Sababu ziko nyingi, kwa mfano:
a) imani asilia zimefifia kwani si rahisi kuzifuata nje ya mazingira ya jadi yanayoendelea kubadilika.
b) Ukristo umeambatana na elimu tangu mwanzo. Elimu inaonekana kuwa mlango wa maendeleo, hivyo kwa watu wengi Ukristo na maendeleo vinakwenda sambamba. Karibu shule zote zilianzishwa na wamisionari au makanisa. Viongozi walio wengi wa Afrika huru (Wakristo na Waislamu vilevile) walipitia shule za misheni (hata wale waliotaifisha baadaye shule za makanisa).
c) Kanisa lilijitahidi kuunganisha Injili na utamaduni wa Kiafrika. Ni kweli kwamba wamisionari wengi hawakuelewa kwa urahisi pande zote za utamaduni huo. Sababu mojawapo ya farakano kati yao na Wakristo Wakikuyu kule Kenya ilikuwa kutoelewana juu ya kukeketwa kwa wasichana. Lakini lugha nyingi za Kiafrika ziliandikwa kwa mara ya kwanza wakati wamisionari walipojitahidi kujifunza lugha hizo na kutafsiri Biblia. Hiyo imekuwa chombo kikuu. Leo hii Biblia nzima au angalau Agano Jipya vimepatikana katika lugha mia kadhaa za Kiafrika. Vilevile nyimbo za Kikristo zinazidi kutumia tuni za Kiafrika, ingawa ziko tofauti kubwa kati ya madhehebu juu ya desturi ya kutumia zaidi tuni za kale za Ulaya au zile za kienyeji.
d) Sababu muhimu ya kukua kwa Kanisa Afrika ni ushuhuda na mfano wa Wakristo wenyewe unaotolewa kwa majirani wao. Ujumbe huo hueleweka vizuri kadiri maisha ya watu wanaoitwa "Wakristo" kwa jina la Kristo yanavyolingana na upendo na amani vinavyotoka katika Injili.
Kanisa la Afrika hupatikana katika madhehebu mamia. Hali hiyo kwa kiasi fulani ni urithi wa wamisionari walioleta mafarakano yao ya kale kutoka Ulaya au Marekani mpaka Afrika. Waafrika wa leo wangeuliza swali kama sababu za mafarakano kule Ulaya miaka 500 iliyopita bado zina nguvu kwao. Lakini sasa idadi kubwa ya madhehebu imetokana na mafarakano ndani ya makanisa yaliyokuwepo tayari Afrika.
Pia hali ya uchumi ina uzito wakeː siku hizi vikundi vingi vya Kikristo kutoka nchi tajiri vinaendelea kufika Afrika na kuvuta wafuasi kwa uwezo wao wa kutoa misaada mbalimbali. Wakati mwingine vinajitahidi zaidi kuvuta Wakristo wahame madhehebu kuliko kuinjilisha wasio Wakristo.
Kwa neema ya Mungu ushirikiano upo pia, si mafarakano tu. Wamisionari wenyewe, hasa upande wa Uprotestanti, waliona tayari umuhimu wa ushirikiano. Kwa mfano Walutheri waliomba Wamoravia kuanza kazi pamoja katika Tanganyika Kusini-Magharibi. Wamisionari wao walifika mwaka uleule wa 1891 wakitumia njia ya Ziwa Nyasa wakagawana maeneo yao kama walivyogawana wachungaji wa Ibrahimu na Lutu. Baadaye walichapisha hata kitabu cha pamoja cha nyimbo za Kikristo.
Hasa karne ya 20 imekuwa ya kurudisha umoja. Wakristo wa madhehebu mbalimbali yanashirikiana kirahisi katika shughuli mbalimbali. Mwaka 1936 viongozi wa madhehebu kama Walutheri, Waanglikana, Wabatisti na Wamoravia waliunda "Baraza la Misheni Tanzania". Baraza hilo lilikuwa mtangulizi wa CCT (Jumuiya ya Kikristo Tanzania / Christian Council of Tanzania). Katika miaka ya 1960 viongozi wa makanisa ya Kiprotestanti waliongea juu ya kuunda Kanisa la Muungano katika Afrika Mashariki.
Kwa bahati mbaya wafadhili wengine kutoka ng'ambo waliona hawawezi kusaidia kanisa la muungano kama si tena la madhehebu yao. Ilionekana hiyo ni hatari kwa kazi kama hospitali na shule zilizotegemea msaada kutoka ng'ambo, hivyo muungano ulisimamishwa. Lakini madhehebu yaliyoongea hivyo wakati ule yanaendelea kushirikiana katika vyombo vya pamoja kama vile CCT. Wanachama wa CCT ni kama wafuatao: Walutheri, Waanglikana, Wamoravia, African Inland Church, Wabatisti, Wapresbiteri, Jeshi la Wokovu, Kanisa la Uinjilisti (Mbalizi), pia vyama kama TCRS/Huduma ya Kikristo ya wakimbizi Tanzania.
Ushirikiano umejengwa pia kati ya Waprotestanti na Kanisa Katoliki. Zamani za wamisionari uhusiano huo ulikuwa mgumu mara nyingi. Lakini mabadiliko mengi yamejenga msingi wa uelewano na hali ya kuheshimiana.
Hatua muhimu sana ilikuwa mkutano mkuu wa Kanisa Katoliki duniani ulioitwa Mtaguso wa pili wa Vatikano miaka 1962-1965. Hapo maaskofu wote chini ya uongozi wa Papa (kwanza Yohane XXIII, halafu Paulo VI) walitamka kwamba Wakristo wote ni ndugu na kwamba kujenga umoja wa Kanisa ni wajibu wa kila mmojawao. Leo hii makanisa ya CCT na Baraza la Maaskofu Katoliki Tanzania hushirikiana katika shughuli mbalimbali kama vile Baraza la Kikristo la Afya Tanzania (Tanzania Christian Medical Board) au katika kuandaa mafundisho ya pamoja katika elimu ya Kikristo mashuleni.
Chama cha Biblia ni chombo kingine cha ushirikiano kati ya madhehebu. Chama hicho kina kazi ya kutoa Biblia kwa bei nafuu kwa watu wengi. Kinasimamia tafsiri ya Biblia katika Kiswahili cha kisasa na lugha nyingine. Kinaandaa matoleo mapya ya Biblia na misaada ya kuielewa kama "Itifaki ya Biblia".
Siku hizi Wakristo kote duniani huishi pamoja na watu wa dini nyingine. Barani Afrika ni hasa watu kutoka makundi mawili: Waislamu na wafuasi wa dini asilia.
Uhusiano wa Wakristo na Waislamu una umuhimu wa pekee kwa ajili ya maendeleo ya nchi. Katika sehemu mbalimbali za Afrika Wakristo na Waislamu waliwahi kushirikiana vema katika mambo mengi ya kijamii lakini uhusiano huo umeanza kuwa mgumu. Sababu moja ni mzigo wa historia tunaoubeba mara nyingi bila kujua. Mzigo huo ni urithi wa mahusiano magumu kati ya Waislamu na Wakristo kule Ulaya na Asia. Itakuwa muhimu sana kwa vijana wa leo kukataa mzigo wa historia na kuvumiliana.
Kwa mfano, Waislamu wanaweza kutumia neno "jihadi" wakiongea juu ya jitihada za kuimarisha jumuiya yao au kueneza imani yao, lakini Wakristo walio wengi wanasikia neno hilo vibaya kwa sababu "vita vitakatifu" vya Waislamu vilivyoitwa "jihadi" vilileta mateso mengi kwa Wakristo katika nchi mbalimbali. Kumbe neno halimaanishi vita hasa ila liliwahi kutumika hivyo tangu muda mrefu.
Vilevile Wakristo wengi hawaoni tatizo kutumia neno "Crusade" kwa ajili ya mikutano ya kiroho. Lakini Waislamu wanaweza kuchukua neno hili vibaya pia kwani kiasili "Crusade" (maana yake "Vita vya Msalaba") linamaanisha hasa kipindi cha miaka 800 hivi iliyopita. Wakati ule Wakristo wa Ulaya Magharibi walijaribu kufuta utawala wa Kiislamu katika nchi za Mashariki ya Kati kwa vita vilivyoendelea muda wa miaka 200.
Ukristo na Uislamu viko karibu katika mambo mengi lakini hutumia mafundisho yanayogongana katika sehemu nyingine, hivyo mpaka leo hii kwa Waislamu ni vigumu sana kupokea Injili. Wakati wa vita vya msalaba Fransisko wa Asizi aliona hakuna njia ya kuwavuta Waislamu kwa mabavu. Mashindano pekee yanayoruhusiwa kwa Mkristo ni yale ya upendo ya kumfuata Yesu.
Kwa jumla mawazo ya Mt. Fransisko yamethibitishwa na historia. Kwa hiyo si vibaya kujiandaa kushirikiana na Waislamu Kikristo kwa kufahamu kidogo imani yao na kutambua sifa nzuri zilizopo katika maisha na mafundisho yao pia.
Wakristo kwa jumla wasijivunie sifa zao kuwa bora kuliko za Waislamu. Anayesoma "Historia ya Kanisa" ataona mifano mingi ya jinsi Wakristo walivyosahau mafundisho ya Yesu na kutendeana kwa unyama. Kwa hiyo mtu asijivune kwamba Ukristo ni dini ya upendo au imani yenye maendeleo kama mwenyewe si mfano wa upendo huo na maendeleo hayo.
Kwa Wakristo wengi ni fumbo kwa nini Mungu alikubali kutokea kwa dini hiyo mpya. Lakini mwanzoni mwa Uislamu Mfalme Mkristo wa Ethiopia alipokea na kuhifadhi wakimbizi Waislamu kutoka Maka. Mapokeo ya Kiislamu yanasema mfalme huyu aliyekuwa na jina "Negasi" aligeukia Uislamu baadaye. Lakini "Negasi" si jina la mtu fulani, ni cheo cha wafalme wote wa Ethiopia hadi mwaka 1974 (kwa kawaida huandikwa "Negus"). Halafu hakuna kumbukumbu ya kwamba mfalme yeyote wa karne zile aliacha Ukristo wake.
Kuhusu wanaofuata bado imani asilia pia ni kwamba wanatunza katika mila na desturi zao urithi wa utamaduni. Hata maadili mengine yanayofundishwa kwao yanalingana na sehemu za Biblia. Hakika si vema Wakristo wakiwacheka na kuwaita kwa majina ya dharau kama "Wapagani". Hata juu ya imani hizo za jadi ni kweli kwamba zilimjua Mungu kwa namna fulani kutokana na uumbaji wake jinsi alivyoandika Mtume Paulo katika Rom. 1.
Katika nchi nyingi Kanisa limekuwa nguvu ya kutetea haki za binadamu. Tumesikia habari za Desmond Tutu kule Afrika Kusini au za Janani Luwum katika Uganda jinsi walivyojaribu kutetea haki za wananchi dhidi ya utawala mbaya. Ikiwa Wakristo wanajisikia wito wa kusimama na kusema mbele ya wakubwa hukumbuka manabii wa Agano la Kale hadi Yohane Mbatizaji. Wanakumbuka pia Wakristo wengi katika historia walioweza kusimama mbele ya wafalme na kutetea haki za watu. Labda tunamkumbuka Askofu Ambrosio wa Milano (aliyemvuta kijana Agostino kuwa Mkristo) alivyomtenga Kaisari na Kanisa kwa sababu ya uuaji wa wananchi wengi wasio na kosa uliofanywa na wanajeshi wa serikali. Msingi wake ni katika mafundisho juu ya kazi ya uumbaji. Mbele ya Mungu tuko sawa: kuna msingi gani kuona wengine ni sawa zaidi?
Lakini si Wakristo wote wanakubali na kufurahia msimamo wa aina hiyo. Wengine huona imani ya Kikristo haihusiki na taratibu za dunia hii au huona ni wajibu wa Mkristo kutii serikali yoyote wakikumbuka maneno ya Mtume Paulo katika Rum 13. Pamoja na hayo katika Ukristo yapo mapokeo ya kutoshindana na wenye mamlaka bali kuwavumilia katika yote. Labda huona hofu ya kuwa dini inaingizwa mno katika siasa.
Tazama pia
Ukristo barani Amerika
Ukristo barani Asia
Ukristo barani Australia
Ukristo barani Ulaya
Viungo vya nje
Jamii:Ukristo
Jamii:Ukristo barani Afrika
Jamii:Dini barani Afrika
Jamii:Historia ya Kanisa
Jamii:Historia ya Afrika | https://sw.wikipedia.org/wiki/Ukristo%20barani%20Afrika |
{
"plaintext_start_byte": [
0,
266,
575,
932,
1462
],
"plaintext_end_byte": [
264,
574,
917,
1446,
1549
]
} | Apakah yang dimaksud dengan Rasisme Individu? | Rasisme | indonesian | {
"passage_answer_candidate_index": [
0
],
"minimal_answers_start_byte": [
15
],
"minimal_answers_end_byte": [
259
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} | Rasisme adalah suatu sistem kepercayaan atau doktrin yang menyatakan bahwa perbedaan biologis yang melekat pada ras manusia menentukan pencapaian budaya atau individu – bahwa suatu ras tertentu lebih superior dan memiliki hak untuk mengatur ras yang lainnya [1].
Beberapa penulis menggunakan istilah rasisme untuk merujuk pada preferensi terhadap kelompok etnis tertentu sendiri (etnosentrisme), ketakutan terhadap orang asing (xenofobia), penolakan terhadap hubungan antar ras (miscegenation), dan generalisasi terhadap suatu kelompok orang tertentu (stereotipe) [2][3].
Rasisme telah menjadi faktor pendorong diskriminasi sosial, segregasi dan kekerasan rasial, termasuk genosida. Politisi sering menggunakan isu rasial untuk memenangkan suara. Istilah rasis telah digunakan dengan konotasi buruk paling tidak sejak 1940-an, dan identifikasi suatu kelompok atau orang sebagai rasis sering bersifat kontroversial.
Pranala luar
Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead.
Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead.
Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead.
Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead.
Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead.
Catatan kaki
Kategori:Etika
Kategori:Diskriminasi
Kategori:Sosiologi
Kategori:Isu utama dalam etika | https://id.wikipedia.org/wiki/Rasisme |
{
"plaintext_start_byte": [
3,
593,
1118,
1415,
2043,
2776,
3473,
3590,
3958,
4319,
4482,
4834,
5308,
5644,
6368,
6891,
7335,
7639,
7997,
8151,
8395,
8507,
9674,
10127,
10904,
11973,
13086,
13811,
14585,
15255,
15433,
15618,
15772,
16224,
16721,
17348,
17771,
17942,
18337,
18790,
19472,
20061,
20296,
20478,
20677,
20887,
20996,
21217,
22077,
23041,
23187,
24432,
24889,
25446,
25787,
26301,
26792,
27708,
27846,
27920
],
"plaintext_end_byte": [
592,
1117,
1406,
2042,
2775,
3472,
3589,
3957,
4301,
4481,
4833,
5307,
5643,
6367,
6890,
7334,
7616,
7976,
8150,
8394,
8506,
9656,
10126,
10896,
11949,
13062,
13809,
14584,
15254,
15432,
15601,
15771,
16223,
16720,
17337,
17770,
17922,
18320,
18773,
19458,
20034,
20295,
20477,
20676,
20886,
20995,
21191,
22048,
23040,
23186,
24421,
24881,
25435,
25769,
26280,
26760,
27707,
27797,
27905,
27996
]
} | アルカンは自然界に存在する？ | アルカン | japanese | {
"passage_answer_candidate_index": [
17
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"YES"
]
} |
アルカン（German: Alkan、English: alkane）とは、一般式 C
nH
2n+2 で表される鎖式飽和炭化水素である。メタン系炭化水素、パラフィン系炭化水素</b>や脂肪族化合物[1]とも呼ばれる。炭素数が大きいものはパラフィンとも呼ばれる。アルカンが置換基となった場合、一価の置換基を<b data-parsoid='{"dsr":[388,399,3,3]}'>アルキル基、二価の置換基を<b data-parsoid='{"dsr":[407,419,3,3]}'>アルキレン基</b>と呼ぶ。環状の飽和炭化水素はシクロアルカンと呼ばれる。
IUPACの定義によれば、正式には、環状のもの（シクロアルカン）はアルカンに含まれない[2]。しかし両者の性質がよく似ていることや言葉の逐語訳から、シクロアルカンを「環状アルカン」と称し、本来の意味でのアルカンを「非環状アルカン」と呼ぶことがある。結果的に、あたかも飽和炭化水素全体の別称であるかのように「アルカン」の語が用いられることもあるが、不適切である。
主に石油に含まれ、分留によって取り出される。個別の物理的性質などについてはデータページを参照。生物由来の脂肪油に対して、石油由来のアルカン類を<b data-parsoid='{"dsr":[960,968,3,3]}'>鉱油（mineral oil）と呼ぶ。
存在
地球上および太陽系の他の惑星上に存在するが、炭素鎖の数は100程度のものまでであり、それ以上の大きさのアルカンはごくわずかしか存在しない。軽い炭化水素、特にメタンやエタンは百武彗星の尾や炭素質球粒隕石などから検出されている。また、ガス惑星である木星、土星、天王星、海王星の大気の構成成分でもある。土星の衛星タイタン上には、かつてアルカンからなる海が存在していたと考えられており、現在でも液体のエタンが存在するとされている。
痕跡量のメタン（約0.0001%、1ppm）は地球の大気中にも存在するが、これは主に古細菌によるものである。水に対する溶解度が低いため海水中には存在しないが、高圧・低温条件ではメタンは水との共結晶であるメタンハイドレートを形成し、これらは海底に埋蔵されている。2006年現在では工業的採掘は行われていないものの、メタンハイドレートの鉱脈はエネルギー量に換算すれば現存する天然ガスと石油をあわせたものを超える量が存在するとされており、メタンハイドレートから取り出されるメタンは将来の燃料源として注目されている。
今日ではアルカンは主として天然ガスや石油から得ている。天然ガスは主にメタンやエタンからなり、少量のプロパン、ブタンを含む。石油は液体のアルカンとその他の炭化水素の混合物である。これらは共に動物プランクトン、植物プランクトンといった海洋生物の死骸が太古の海の底に沈んだのち、他の沈降物で覆われて無酸素状態に置かれ、何百万年もの間高温・高圧条件にさらされたのちに現在の状態になったと考えられている。天然ガスの生成は、例えば以下の式で表されるような反応によるものである。
C
6
H
12
O
6
⟶
3
CH
4
+
3
CO
2
{\displaystyle {\ce {C6H12O6 -> 3CH4 + 3CO2}}}
これらの炭化水素は多孔質の岩石中に蓄えられ、透過性のない岩盤によって覆われている。多量に再生成が続いているメタンとは異なり、高級アルカン（炭素数9以上のアルカン）は自然にはほとんど作り出されない。現在ある量が使い果たされれば、それで終わりである。
固体のアルカンは石油を蒸発させたあとの残渣にみられ、タールと呼ばれる。天然に存在する固体アルカンの所在として知られるうちで最も大きなものの1つは、ピッチ・レイクの名で知られるトリニダード・トバゴのアスファルト湖（ピッチ湖）である。
精製と利用
アルカンは化学工業における原料物質として広く利用されるのみならず、世界経済に大きな影響を与える燃料でもある。
処理過程における出発物質は天然ガスまたは原油である。後者は蒸留による石油精製によって分離され、ガソリンなど様々な製品が作られる。原油から得られる種々の留分はそれぞれ異なる沸点を持ち、容易に分離することができる。各留分の沸点の幅は狭い。
アルカンごとの用途はその炭素数によってほぼ決まっているが、以下に示す分類は大まかなものである。炭素数1–4のものは暖房、料理など、いくつかの国では発電にも使われる。メタンとエタンは天然ガスの主成分である。普通は加圧下で気体のまま保存されるが、輸送の際には液体としておくのが便利である。それには圧縮か冷却が必要とされる。
プロパンとブタンはより低い圧力で液体にすることができ、液化石油ガス (LPG) として知られる。プロパンはプロパンガスバーナーなど、ブタンは使い捨てのタバコ用ライター（圧力2バール程度）などに使われる。これらはスプレーにも用いられる。
炭素数5–8のもの（ペンタンからオクタンまで）は揮発性の高い液体である。燃焼の均一性を損なう液滴を作らず容易に気化して燃焼室に導入できるため、内燃機関の燃料に使われる。枝分かれした構造を持つアルカンは、直鎖状のものと比べてノッキングの原因となる早期着火を起こしにくいため好んで用いられる。早期着火の起こりやすさはオクタン価で表され、これは基準値としてイソオクタン（2,2,4-トリメチルペンタン）を100、ヘプタンを0とするものである。燃料のほか、これら中鎖アルカンは非極性の物質の良い溶媒である。
炭素数9以上のもの、例えばヘキサデカン（炭素数16）は粘度の高い液体であり、ガソリンのような用途には適さない。それらは軽油（ディーゼル油）や航空燃料に用いられる。軽油はセタン価によって評価される。セタンはヘキサデカンの古名である。これらのアルカンは融点が高いため、寒冷地など、気温の低い所ではどろどろになって流れにくくなるなどの問題が生じることがある。
炭素数16を超える長鎖アルカンは重油（燃料油）や鉱油の主成分である。疎水性を持つため水分が金属の表面に到達するのを防ぐことから、後者は腐食防止剤として利用される。固体のアルカンは石油ワックスとして蝋燭などに使われる。名称が類似するが、蝋（ワックス）はエステルであり、アルカンとは別種の化合物である。
炭素数35以上のものは歴青やアスファルトなどに存在し、道路の舗装などに使われる。しかしながら一般に長鎖のアルカンは用途が少ないため、接触分解（クラッキング）によって短鎖アルカンへ変換される。
生物との関わり
アルカンは自然界に様々な形で存在するが、生物学的に必須であるような場合はみられない。ジャコウジカ科 (Muchidae) のシカから得られていた麝香には炭素数14から18のシクロアルカンが含まれていた。以下には非環状であるアルカンについて述べる。
細菌と古細菌
ある種の細菌はアルカンを代謝する。炭素数が奇数のものよりも分解しやすいため、彼らは偶数個のものを好む。
一方古細菌の中にはメタン菌と呼ばれるものが存在し、二酸化炭素など酸化された状態にある有機化合物を代謝してメタンを作り出す。水素の酸化によってエネルギーを得ている。
CO
2
+
4
H
2
⟶
CH
4
+
2
H
2
O
{\displaystyle {\ce {CO2 + 4H2 -> CH4 + 2H2O}}}
メタン菌は湿地で発生する「沼気ガス」の元でもあり、1年あたりおよそ2億トンのメタンを作り出している。大気成分中のメタンはほぼ全てがメタン菌による。メタン菌は草食する動物の体内にも存在する。特にウシなどの反芻動物は植物のセルロースなどを体内のメタン菌が分解して1日あたり150リットルのメタンをげっぷとして排出している。シロアリも摂食した木質を体内のメタン菌が分解してメタンを産生する。ヒトの腸で作られる最も単純なアルカンでもある。メタンを生産する古細菌は炭素循環の終端に位置し、大気中に放出されたあとは光合成によって再び固定される。こんにち存在する天然ガスも同様な経路で生成したと考えられている。メタンは大気中での温室効果が二酸化炭素よりも高い物質とされているが、アルカンの中では代謝される量も速度も大きく、また大きな発生源とされた家畜は人為的にも制御しやすいとされている。
菌類と植物
生物学的な寄与の割合は小さいものの、菌類・植物・動物といった真核生物にも関わりがある。特殊な酵母である Candida tropicale、Pichia 属、Rhodotorula 属はアルカンを炭素源・エネルギー源として利用する。真菌類の一種 Amorphotheca resinae は航空燃料に含まれる長鎖のアルカンを好み、熱帯地方では飛行機の運航に支障を起こすことがある。
植物では長鎖の固体アルカンがワックスの薄い膜層、クチクラとして空気に触れる部分にみられる。これは水分が失われたり、雨で大事なミネラルが流れ出すのを防ぐ。細菌、菌、害虫などに対する防御としても働く。昆虫は柔らかいワックス状の物質に足をとられ、うまく歩くことができない。リンゴなどの表面を覆っている光沢のある膜は長鎖のアルカンからなるものである。炭素の数はたいてい20から30個であり、これらは植物によって脂肪酸から作り出されている。ワックスの成分は種によって異なり、季節や光の量・温度・湿度などの要素によっても変化する。
動物
動物の生産物の中にもアルカンは含まれるが、不飽和炭化水素よりも重要性は低い。サメの肝油は約14%のプリスタン（2,6,10,14-テトラメチルペンタデカン、C
19H
40）を含む。昆虫が情報伝達の手段として使う物質であるフェロモンにはより多くのアルカンが存在する。カミキリムシの1種 Xylotrechus colonus はペンタコサン (C
25H
52) を主成分として3-メチルペンタコサン (C
26H
54)、9-メチルペンタコサン (C
26H
54) を持ち、躯体の接触によってにおいを移す。ツェツェバエの一種 Glossina morsitans morsitans のフェロモンには4種類のアルカン、2-メチルヘプタデカン (C
18H
38)、17,21-ジメチルヘプタトリアコンタン (C
39H
80)、15,19-ジメチルヘプタトリアコンタン (C
39H
80)、15,19,23-トリメチルヘプタトリアコンタン (C
40H
82) が含まれ、遠距離からでも作用するため有用な病害虫対策として利用される。
環境中での作用
植物と動物の間で作用する例として、ヒメハナバチ科のサンド・ビー (Andrena nigroaenea) とランの一種、アーリー・スパイダー・オーキッド (Ophrys sphegodes) の関係が挙げられる。後者は前者に受粉を依存している。サンド・ビーは仲間の識別にフェロモンを利用しており、A. nigroaenea のメスはトリコサン (C23H48)、ペンタコサン (C25H52)、ヘプタコサン (C27H56) の3:3:1の比の混合物を放出する。オスはこのにおいのみに惹きつけられる。上記のランはこの習性を利用し、オスのサンド・ビーに花粉の収集と播種を行わせる。花がサンド・ビーの外見の類似することに加え、3種類のアルカンをメスバチと同じ比で発生させる。するとオスのサンド・ビーはこの花に誘引され、交尾しようとやってくるが、目的が達成できなかったことにがっかりして飛び去り、また次の花に移って行く。このようにして受粉が助けられる。
性質
物理的性質
分子構造、特に表面積によって沸点が決まる。分子の表面積が小さいほど、分子間にはたらくファンデルワールス力が小さくなるため沸点も低くなる。枝分かれ構造を持つと表面積は小さくなる。すなわち、炭素数の大きいアルカンほど通常は高い沸点を持ち[3]、枝分かれしたアルカンは直鎖状のものに比べて低い沸点を持つ。標準状態において、CH
4からC
4H
10までのアルカンは気体、C
5H
12からC
16H
34までは液体、C
17H
36以上は固体である。メチレン鎖 (−CH
2−) 1個につき沸点はおよそ20から30 °C上昇する。詳しくはデータページを参照。
アルカンはファンデルワールス結晶を形成する。プロパンを除き、融点も炭素数が増加するとともに高くなる[3]。沸点よりも変化は緩やかで、高級アルカンではあまり変わらない。また、偶数個の炭素原子を持つアルカンは奇数個のものより高い融点を持つ傾向がある。これは偶数個のアルカンは結晶状態における充填密度がより高いためである。枝分かれしたアルカンの融点は、結晶の充填の効率によって、直鎖状のものより高くも低くもなる。この傾向はイソアルカン（2-メチル異性体）の場合に特にわかりやすく、それらはしばしば直鎖状のものより高い融点を持つ。
アルカンは電気を通さず、電場によっても分極しない。このため水素結合は作らず、水などの極性の高い溶媒には溶けない。水分子同士の水素結合はアルカンとの相互作用を介さないため、それらを混ぜ合わせると水分子間の水素結合が乱され、エントロピー的に不利になる。水分子とアルカンの間には強い結合は形成されないため、熱力学第二法則に従い、このエントロピー増加はアルカンと水の接触を最小にすることによって回避される。アルカンは水をはじくため疎水性であるといわれる。
非極性の溶媒に対する溶解度は比較的高く、その性質は親油性と呼ばれる。鎖長の異なるアルカンは互いに任意の割合で混合する。
アルカンの密度は通常炭素数の増加に伴って高くなるが、水よりも高くなることはない。ゆえに、アルカンは必ず水に浮く。
化学的性質
炭素−水素結合や炭素−炭素結合は安定であり、開裂させるのは容易でないことから、アルカンの反応性は低い。
イオン性の化合物や極性の高い基質とはほとんど反応しない。はおおむね60以上であり、酸や塩基に対しても不活性である。この性質は「パラフィン (paraffin)」の語源であり、これはラテン語で「親和力 (affinity) を持たない」を意味する para と affinis の組み合わせである[4]。原油中では何百万年も化学的に変化せずに存在し続けている。
アルカン中の炭素原子は高度に還元された状態であるため、酸素やハロゲンとは酸化還元反応を起こす。メタンの炭素原子の酸化数は −4 であり、これは可能な酸化状態のうちで最も低い。酸素との反応では煙を伴わない燃焼が、ハロゲンとは置換反応が起きる（詳しくは#反応を参照）。また、アルカンはある種の金属錯体と相互作用・結合することが知られている。
アルカンの反応は対を形成していない電子、フリーラジカルを伴うものがほとんどである。石油の接触分解（クラッキング）や接触改質では長鎖のアルカンが短鎖に、直鎖アルカンが枝分かれしたものに変換される。高度に枝分かれしたアルカンでは、立体的な混み合いを避けるために結合角が理想的な値（109.5°）から著しく外れる傾向を持つ。これによって分子の内部エネルギーが大きくなり、反応性が高くなる場合がある。これは立体反発と呼ばれる。
熱化学
アルカンは構成元素がばらばらの状態であるよりも安定である。すなわち負の生成熱を持つ。直鎖状のものの場合、メチレン鎖1個につきおよそ−5 kcal/molの生成熱が得られる。枝分かれしたものは若干安定であり、例えばn-ペンタンと比べて2-メチルブタンは1.8 kcal/mol、2,2-ジメチルプロパンは5 kcal/mol生成熱が低い。
アルカン内での原子どうしの結合エネルギーは、C-C結合では355±20 kJ/mol、C-H結合では400±20 kJ/molとなっている[5]。
分光学的性質
およそ全ての有機化合物は炭素−炭素および炭素−水素結合を持ち、種々のスペクトル上にその特徴が現れる。アルカンは他に官能基を持たないので、アルカンのみにみられるような特徴は少ない。だが、アクチニウムとの場合だとアルカンにしかない風雅という特徴が見られる。
赤外分光法
IRスペクトルでは、炭素−水素伸縮振動により2980-2850 cm−1付近に強い吸収を示す[6]。炭素−炭素伸縮振動による吸収は1300–800 cm−1付近に現れる。炭素−水素変角振動は置換基の性質によって異なり、メチル基は1450–1375 cm−1に、メチレン基は1465–1450 cm−1に吸収を示す。炭素数4以上の場合は725 cm−1付近に弱い吸収を示す。
核磁気共鳴
NMRスペクトルでは、アルカンに限らず、メチル基のプロトンは δ 0.7-1.3 に、飽和第二級炭素のプロトンはδ 1.2-1.6に、飽和第三級炭素のプロトンはδ 1.4-1.8にピークを与える[7]。炭素13の共鳴はついている水素原子の数によって変化し、メチルは δ 0-30、メチレンは δ 15-55、メチンは δ 25-55である[8]。4級炭素はオーバーハウザー効果の影響をあまり受けないため、プロトンをデカップリングした13C NMRスペクトルでは特にピークが小さくなる。通常の測定条件ではピークが見つけられないこともある。
質量分析
アルカンはイオン化エネルギーが大きいため、マススペクトルでの分子イオンピークは強度が低い。フラグメンテーションは一般に解釈が難しいが、枝分かれしたアルカンの場合は生成するラジカルの安定性により4級炭素の部分で解裂が起こりやすい。メチル基を失ったフラグメントイオン (M − 15) のピークは現れないことが多く、メチレン基を1個ずつ失っていくことによる14質量単位ごとのピークがよくみられる。
反応
酸素との反応
全てのアルカンは燃焼によって酸素と反応するが、炭素数が増すにつれて着火が困難になる。完全燃焼した場合の一般式は以下のように表され、二酸化炭素と水が生成する。
2
CnH
2
n
+
2
+
(
3
n
+
1
)
O
2
⟶
2
nCO
2
+
2
(
n
+
1
)
H
2
O
{\displaystyle {\ce {2CnH2_{n + 2}{}+ (3n + 1) O2 -> 2nCO2 + 2(n + 1) H2O}}}
このとき多量の熱を発生するので、アルカンは燃料として用いられる。十分な酸素が無いと、一酸化炭素やススが生成する。メタンの場合を示す。
2
CH
4
+
3
O
2
⟶
2
CO
+
4
H
2
O
{\displaystyle {\ce {2CH4 + 3O2 -> 2CO + 4H2O}}}
CH
4
+
O
2
⟶
C
+
2
H
2
O
{\displaystyle {\ce {CH4 + O2 -> C + 2H2O}}}
一般的にアルカンは明るくない炎を伴って燃焼し、ススはほとんど生成しない。
燃焼による標準エンタルピー変化 ΔcHo はメチレン基1つにつき650kJ/molずつ増加する。炭素数が等しい場合、枝分かれが多いほど ΔcHo は低くなる。
ハロゲンとの反応
アルカンとハロゲンはフリーラジカルハロゲン化 (free radical halogenation) と呼ばれる反応を起こす。反応は光の照射や加熱によって起こり、アルカンの水素原子がハロゲン原子と置き換わる（置換する）。フリーラジカルは反応に重要な役割を果たす活性な化学種で、これが関わると生成物は異性体の混合物になりやすい。反応は非常に発熱的で、爆発することもある。反応は(1) ホモリシス（等方性分解）によるハロゲンラジカルの発生、(2) 連鎖反応によるハロゲン化アルキルの生成、(3) ラジカルの再結合による終了、の3つの段階からなる。ラジカルハロゲン化はハロゲン化アルキルを得るための工業的方法である。
接触分解と接触改質
接触分解は分子を小さな破片とする反応で、加熱や触媒を用いる。加熱接触分解は等方的な開裂、すなわち結合が対称的に切断することによる1対のラジカルの発生を伴う。触媒的接触分解では酸触媒、通常アルミノケイ酸やゼオライトが使われる。これらはヘテロリシス（異方性分解）を促進し、逆の電荷を持つ1対のイオン、普通はカルボカチオンと非常に不安定なヒドリドイオンを発生させる。発生したラジカルやカルボカチオンは共に不安定で、炭素鎖の転位、C−C結合のβ位での開裂、分子間および分子内での水素あるいはヒドリド転位を起こす。これらの過程では発生する活性中間体（ラジカルやイオン）は次々に再生成し、反応は連鎖的に進行する。最後はラジカルやイオンの再結合によって停止する。
ブタン
CH
3
−
CH
2
−
CH
2
−
CH
3
{\displaystyle {\ce {CH3-CH2-CH2-CH3}}}
の例を以下に示す。
最も頻繁に起こる反応 (48%)。
CH
3
−
CH
{\displaystyle {{\ce {CH3-CH}}}}
2 結合の開裂 —
CH
3
∙
+
∙
CH
2
−
CH
2
−
CH
3
{\displaystyle {\ce {CH3{\bullet }+{\bullet }CH2-CH2-CH3}}}
が生成し、数段階の反応のあと、アルカンとアルケン
CH
4
+
CH
2
=
CH
−
CH
3
{\displaystyle {\ce {CH4 + CH2=CH-CH3}}}
が得られる。
2番目に頻繁に起こる反応 (38%)。
CH
2
−
CH
2
{\displaystyle {\ce {CH2-CH2}}}
結合の開裂 —
CH
3
−
CH
2
∙
+
∙
CH
2
−
CH
3
{\displaystyle {\ce {CH3-CH2{\bullet }+{\bullet }CH2-CH3}}}
が生成し、数段階の反応のあと、上記と異なるアルカンとアルケン
CH
3
−
CH
3
+
CH
2
=
CH
2
{\displaystyle {\ce {CH3-CH3 + CH2=CH2}}}
が得られる。
3番目に頻繁に起こる反応 (14%)。
C
−
H
{\displaystyle {{\ce {C-H}}}}
結合の開裂 — 数段階の反応のあと、アルケンと水素ガス
CH
2
=
CH
−
CH
2
−
CH
3
+
H
2
{\displaystyle {\ce {CH2=CH-CH2-CH3 + H2}}}
が得られる。
その他
ニッケル触媒の存在下で水蒸気と反応し、水素を与える。特殊な条件を要するが、クロロスルホン化やニトロ化を行うこともできる。リード反応 (Reed reaction) は二酸化硫黄と塩素の存在下に光照射を行い、アルカンからスルホニルクロリドを得る反応である。アルカンの発酵によるカルボン酸の合成は重要な技術的課題とされている。
合成
実験室的なアルカンの合成法は多い。最もよく知られるものはアルケンの水素化とグリニャール試薬の加水分解である。ハロゲン化アルキルからコーリー・ハウス・ポスナー・ホワイトサイズ反応によって得ることもできる。バートン・マクコンビー脱酸素はアルコールからヒドロキシ基を除去する反応、クレメンゼン還元はアルデヒドやケトンからカルボニル基を取り除き、アルカンとする反応である。
命名法
アルカンの命名法はIUPAC命名法に従う。分岐のないアルカンは主なアルカンの節に詳しい。分岐のあるアルカンは最も長い直鎖を主幹とするアルカンにアルキル基が置換したように命名する。下のような官能基を R を用いて表すこともある。
アルキル基
アルキル基（あるきるき、alkyl group）は直鎖の<b data-parsoid='{"dsr":[12105,12115,3,3]}'>アルカン</b>の末端から水素を1つ取り除いた官能基で、CnH2n+1 で表される[9]。n = 1 をメチル基、n = 2 はエチル基というように、対応する<b data-parsoid='{"dsr":[12277,12287,3,3]}'>アルカン</b>の語尾を ane から yl に変える事で命名できる[9]。 n=30まではアルカン (データ)にてアルカン名を参照できる。
アルキレン基
アルキレン基（あるきれんき、alkylene group）は直鎖のアルカンから水素を2つ取り除いた2価の置換基で、-CnH2n-、もしくは CnH2n= と表される。命名法では、n=1 のものをメチレン基、n=2 のものをエチレン基というように、対応するアルカン名の語尾を -ane から -ylene（同一炭素から水素2個を取り除いた基の場合は -ylidene とも）に変えて示される。
分枝アルカンの慣用名
アルカンの慣用名には iso-（イソ）、neo-（ネオ）を接頭辞として直鎖アルキルにつけて、異性体の慣用名とするものするものがある。ただし、全ての直鎖アルキルに対して適用できる命名ルールではなく、IUPAC命名法では次の分枝アルキルあるいは分枝アルキルを基にした置換基の名称に iso- 等から誘導される慣用名の使用を認めている。また、置換基に限って tert-、sec- などの接頭辞を付けて異性体の分枝アルキル基の慣用名の使用を認めている。しかし、これら基幹炭素鎖や置換基に使用する慣用名に対して置換命名法で更なる命名を誘導すること認めていない。いずれの場合でもIUPAC命名法は直鎖炭化水素を用いた置換命名法による分枝アルキルの命名の方を推奨している。
慣用名の使用が認められている分枝アルキル（下段はIUPAC組織名）
代表的なアルカン
脚注
参考文献
Text "和書 " ignored (help)
Text "和書 " ignored (help)
関連項目
炭化水素
パラフィン
シクロアルカン
アルケン
アルキン
| https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%82%A2%E3%83%AB%E3%82%AB%E3%83%B3 |
{
"plaintext_start_byte": [
0,
1072,
1647,
2504,
3247,
4290,
4781,
5361,
5769,
6252,
7021,
7663,
7927,
8463,
9226,
9350,
9418,
9791,
10154,
10680,
10970,
11414,
11792,
12266,
12797,
13659,
14127,
14308,
14893,
15404,
16010,
16456,
16938,
17141,
17306,
17710,
18799,
19645,
19747
],
"plaintext_end_byte": [
1071,
1646,
2503,
3246,
4281,
4780,
5360,
5768,
6251,
7020,
7662,
7926,
8462,
9209,
9335,
9412,
9783,
10153,
10678,
10932,
11413,
11791,
12265,
12747,
13644,
14126,
14300,
14885,
15403,
16009,
16455,
16937,
17140,
17305,
17709,
18782,
19608,
19704,
19978
]
} | 유네스코 세계유산이 가장 많은 나라는 어디인가? | 이탈리아 | korean | {
"passage_answer_candidate_index": [
4
],
"minimal_answers_start_byte": [
3247
],
"minimal_answers_end_byte": [
3259
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
이탈리아 공화국(, 약자: IT, ITA, , 음역어: 이태리(伊太利))은 남유럽의 이탈리아 반도와 지중해의 두 섬 시칠리아 및 사르데냐로 이루어진 단일 의회 공화국이다. 북쪽 알프스 산맥을 경계로 프랑스, 스위스, 오스트리아, 슬로베니아와 국경을 맞대고 있다. 또 주변 바다로는 동쪽의 아드리아 해, 남쪽의 이오니아 해, 서쪽의 티레니아 해와 리구리아 해로 둘러싸여 있다. 이탈리아 영토 안쪽에는 위요지 국가인 산마리노와 바티칸 시국이 접하여 있으며, 스위스 영토 안쪽에 이탈리아의 월경지 영토인 캄피오네디탈리아가 있다. 국토 면적은 301,338km²이며, 온대 기후대에 속한다. 인구는 60,200,000여 명으로, 유럽에서 여섯 번째로 인구가 많고, 전 세계 기준으로는 23위이다. 주요 도시로는 수도인 로마를 비롯하여 밀라노, 나폴리, 제노바, 피렌체, 토리노, 베네치아 등이 있다.유명한 폼페이도 이탈리아에 있다.
오늘날 '이탈리아'로 알려진 이 땅은 에트루리아나 고대 로마 등 유럽의 여러 문화와 민족의 요람이었다. 수도 로마는 옛 로마 제국의 수도이기도 하였으며 수 세기 동안 서구 문명의 정치문화적 중심지였다. 로마가 몰락하자 이탈리아는 롬바르드족과 동고트족 등 게르마니아 부족과 몽골족, 사라센 등 오랫동안 타민족의 침입에 시달렸다. 수 백년 뒤 이탈리아에서는 이후 유럽 사상사에 지대한 영향을 끼친 르네상스가 탄생하였다.
로마 제국이 멸망한 뒤 이탈리아는 수많은 왕국(사르데냐 왕국, 양시칠리아 왕국, 밀라노 공국 등)과 도시국가들(베네치아 공화국 등)로 분열되었다가 1861년에 이르러서야 "리소르지멘토"라는 격변기를 겪으며 통일을 이루었다. 19세기 말부터 양차 세계 대전을 거치며 이탈리아는 식민지를 거느리게 되어 리비아, 에리트레아, 이탈리아령 소말릴란드, 에티오피아, 알바니아, 로도스 섬, 도데카니사 제도, 중국 톈진까지 지배하였다.[1] 원래 군주제 국가였으나(이탈리아 왕국) 1946년에 공화정이 되었다. 이탈리아는 1957년 유럽 공동체(EC)의 창립 회원국이었으며, 1993년에 유럽 공동체는 유럽 연합이 되었다. 이탈리아는 1999년에 유로화를 채택하였다.
오늘날의 이탈리아는 민주 공화국이며, 이코노미스트지 조사에서 삶의 질 세계 8위를 기록했다.[2] 이 나라는 높은 생활 수준을 구가하며, 2010년 인간 개발 지수는 24위였다.[3] G8과 G20 소속이며, 2011년 현재 명목 국내총생산은 세계 8위이다. 이탈리아는 오늘날 유럽 연합의 창립 회원국으로, 1957년 로마 조약이 체결된 나라이기도 하며, 북대서양 조약기구(NATO) 원년 회원국이다. 그 밖에도 경제 협력 개발 기구(OECD)와 세계 무역 기구(WTO), 유럽 평의회, 서유럽 연합의 일원이다. 이탈리아의 군비 지출은 세계 8위이며, 북대서양 조약기구의 핵 공유에 참여하고 있다.
이탈리아(특히 로마)는 정치와 문화 면에서 세계적인 영향력을 지니고 있는데, 식량 농업 기구(FAO),[4] 국제농업개발기금(IFAD), 세계 식량 계획(WFP)의 본부가 이 곳에 위치한다. 이탈리아는 영국, 프랑스, 독일, 러시아와 더불어 유럽의 정치, 사회, 군사에 영향력을 행사하여 주요 지역 강국이기도 하다.[5][6][7][8][9] 이 나라는 높은 교육 수준과 풍부한 노동력을 보유한[10] 세계화된 나라이며,[11] 2009년 국가 브랜드 순위에서 6위를 차지하였다.[12] 또 이탈리아의 기대 수명은 뉴질랜드와 버뮤다 다음 세계 19위로 길다.[13] 또 관광 대국인 이탈리아는 해외에서 4,370만 명이 방문하여[14] 세계에서 5번째로 관광객이 많은 나라이며, 유네스코 세계유산이 세계에서 가장 많은 데서(44곳) 보여주듯 예술과 과학 분야에서 오랜 전통을 지니고 있다. 대졸자 초봉은 2010년 현재 약 23,000유로이다.[15]
역사
이탈리아의 역사는 지중해 지역 전체의 문화·사회 발달에 끼친 영향을 볼 때 그 중요성이 크다. 이탈리아는 선사 시대에도 중요한 인간 활동의 무대여서 라치오주, 토스카나, 움브리아, 바실리카타 지역 등 곳곳에서 그 유적이 발견되었다. 고대 그리스 시대와 에트루리아 시대, 특히 여러 세기에 걸쳐 지중해 지역을 지배한 로마 제국은 세계사에 아주 큰 영향을 미쳤다.
로마 제국 후에는 중세의 인본주의와 르네상스(피렌체에서 레오나르도 다빈치,미켈란젤로등이 활동했다)가 유럽의 철학과 예술의 형성에 큰 영향을 미쳤다. 근대 이탈리아는 민족국가로의 발전이 늦어졌는데, 1861년 3월 17일에야 반도 본토의 나라들과 양(兩) 시칠리아 가 당시 피에몬테와 사르데냐 왕이던 사보이 왕가의 비토리오 에마누엘레 2세의 지배 아래 통일되었다(이탈리아 왕국). 이탈리아 통일의 주역은 총리였던 카보우르였다.
로마는 그 후에도 교황령에 계속 남아 있다가 1870년 9월 20일 이탈리아의 영토가 되었다. 현재 바티칸 시국은 산마리노와 함께 이탈리아에 완전히 둘러싸인 독립 국가이다. 1883년에 아프리카에 진출, 에리트레아를 식민지로 삼았다. 1896년에는 에티오피아와 교전하였으나 실패, 에티오피아의 주권을 인정했다.
제1차 세계대전 초기에는 중립을 선포했으나, 1915년에 연합국에 가담했다. 전쟁은 연합국의 승리로 끝났다. 그러나, 이탈리아는 승전국임에도 불구하고 오스트리아의 티롤지방을 비롯한 아주 일부지역만 얻었을뿐 큰 소득은 얻지 못했다. 국내에서도 자본가와 노동자들의 싸움이 빈번하였으며, 이에 노동자들은 단결하여 자신들의 권리를 위한 계급투쟁을 벌였다.
실례로 1919년 3월에 북이탈리아 공업지대에서 노동자의 공장 운영, 거리투쟁, 생산리 등의 강력한 행동이 개시되었는데, 이는 남부 농업지역에도 파급되어 노동자층의 계급투쟁이 활발히 진행되었다.[16] 이러한 민중들의 단결을 두려워한 지주, 군벌 등은 로마제국의 영광을 되찾자고 주장하며 국가주의를 내세운 무솔리니의 파시스트당을 지지하였다. 1922년 집권한 베니토 무솔리니의 파시즘 독재정부는 1936년, 에티오피아와 교전하여 승리, 5년동안 이탈리아 영토로 편입했다. 나중에 국제 연맹을 탈퇴하고, 독일과 일본과 동맹을 맺었으나 이 결과, 제2차 세계 대전에 패전했다.
1946년 6월 2일 국민 투표를 통해 군주제가 폐지되고 공화국이 되었으며, 1948년 1월 1일 새 헌법이 제정되었다. 새 헌법에 따라 엔리코 데 니콜라가 초대 대통령으로 선출되었으며 그 해 첫 선거에서 루이지 에이나우디가 후임 대통령으로 선출되었다. 한국전쟁시 대한민국에 의료인들을 지원하기도 하였다. 1955년 조바니 그론키가 후임으로 선출되었고, 1962년 안토니오 세니가 후임이 되었다. 그러나 세니는 병으로 인해 2년만에 사임, 이탈리아 역사상 처음으로 사임한 대통령이 되었다.
한편 그 해에 주세페 사라가트가 제5대 대통령으로 선출되었으며 1971년 조바니 레오네가 후임이 되었다. 그러나 이 무렵 록히드 사건이 터지는 바람에 레오네는 퇴임을 얼마 앞두고 조기 사임하였다.
1978년 산드로 페르티니가 대통령으로 선출되어 첫 사회주의 정권이 출범하였고 7년 뒤 프란체스코 코시가가 대통령으로 선출되었다. 하지만 페르티니 정권 시절 알도 모로 총리가 살해되고 바티칸 시국의 교황이 급사하는 등의 혼란이 일어났고, 코시가 정권 역시 공산당이 비난을 받는 등 혼란에 시달렸다. 그런가 하면 1992년 출범한 오스카르 루이지 스칼파로 정권은 과거사를 청산하는 데 주로 힘썼다.
이탈리아는 북대서양 조약 기구와 유럽 연합의 원년 회원으로 서유럽의 정치·경제적 통일에 동참하였으며 1999년에는 유로를 통화로 도입하였다. 그 해에 카를로 아첼리오 참피가 대통령으로 선출되었고, 2006년 조르조 나폴리타노가 후임으로 선출되었다. 이탈리아 헌법 상 재임은 금지되어 있으나, 2013년 대선에는 후보자가 나오지 않아 나폴리타노가 자동으로 2번째 임기를 수행하게 되어, 이탈리아의 최장기 집권 대통령 및 유일하게 재선한 대통령이 되었다. 하지만 2015년 1월 14일 사임하였고, 후에 대선에서 헌법재판관 출신의 세르조 마타렐라가 당선되었다.
정치
국방
2006년 이후 징병제를 없애고 모병제를 실시한다. 국방예산(국방비)이 감축되었다.
행정 구역
이탈리아는 20개의 주(regione)로 구성되어 있다.
라치오주
롬바르디아주
리구리아주
마르케주
몰리세주
바실리카타주
발레다오스타주
베네토주
사르데냐주
시칠리아주
아브루초주
에밀리아로마냐주
움브리아주
칼라브리아주
캄파니아주
토스카나주
트렌티노알토아디제주
풀리아주
프리울리베네치아줄리아주
피에몬테주
지리
이탈리아 영토의 대부분은 지중해에 뻗은 커다란 반도와 시칠리아, 사르데냐 이 두 섬으로 이루어져 있는데 이들은 주변 바다를 몇 구역으로 나눈다. 북동쪽으로는 아드리아 해, 남동쪽으로는 이오니아 해, 남서쪽으로는 티레니아 해, 북서쪽으로는 리구리아 해를 형성한다.
이탈리아 반도의 등뼈에 해당하는 아펜니노 산맥은 북서쪽에서 알프스 산맥과 맞닿는다. 알프스 산맥은 곡선을 그리며 이탈리아의 북쪽 경계를 형성한다. 이 지역에는 충적으로 형성된 거대한 포-베네치아 평원이 있어 물은 포 강과 알프스 산맥, 아펜니노 산맥, 돌로미티 산맥 등에서 흘러내리는 수많은 지류로 흘러든다. 포 강 외에 잘 알려진 강에는 테베레 강, 아디제 강, 아르노 강 등이 있다.
해발 4,810m의 몽블랑 산(이탈리아어로 몬테 비앙코)이 가장 높은 지점이지만 이탈리아 하면 떠오르는 산은 나폴리 근처의 휴화산 베수비오 산과 시칠리아의 활화산 에트나 산 이 두 화산이다.
경제
중소기업이 많은 나라
이탈리아의 경제는 다양화된 산업 경제로 프랑스, 영국과 총생산과 1인당 생산이 비슷하다. 지역에 따른 경제격차가 큰 편으로, 산업화되고 사유 기업 중심인 북부와 농업 중심으로 발전이 덜 되고 실업률이 20%에 달하는 남부 사이의 불균형을 아직까지 해소하지 못하고 있다. 서유럽의 인근 나라들과 비교할 때 중소 기업의 수가 많다.
산업에 필요한 대부분의 원자재와 에너지 필요량의 75%는 수입에 의존한다. 지난 10년간 이탈리아는 유럽경제통화연맹의 조건을 충족시키기 위해 긴축된 재정 정책을 편 결과 낮은 이율과 물가 상승률에 힘입어 1999년 유로화의 첫 도입 당시부터 이탈리아 역시 유로를 도입할 수 있었다.
이탈리아의 경제 실적은 다른 EU 나라들에 비해 뒤떨어진다. 현 정부는 다수의 단기 개혁을 시도해 경쟁력을 높이고 장기 성장을 도모하려 하나 많은 경제학자들이 지지하는 구조적 개혁, 즉 높은 세율을 낮추는 것, 경직된 노동 시장과 높은 비용이 드는 연금 제도를 재정비하는 것은 밀고 나가지 못하고 있는데, 이는 불경기와 노동 조합들의 반대 때문이다.
농업은 올리브, 포도, 토마토, 밀, 쌀 등의 생산으로 발달하였으며, 포도주의 생산은 프랑스와 맞붙는 편이다. 공업은 북부의 밀라노, 토리노, 제노바 등지를 중심으로 기계, 자동차, 섬유 공업이 발달하였으며, 가난하던 남부에서도 최근에 발전하기 시작하였다. 포 강 유역에는 천연가스를 생산하고 있다. 주요 무역 상대국은 독일, 프랑스, 네덜란드, 미국 등이다.
협동조합이 경제에 활력을 불어넣다
이탈리아 볼로냐와 에밀리아로마냐주(州)는 협동조합이 경제에 활력을 불어넣고 있다. 기독공보에 따르면, 이탈리아에서 제일 발전이 더딘 도시였던 볼로냐와 에밀리아로마냐주(州)는 협동조합 운동으로써 주민들이 높은 소득을 얻고 있으며, 실업률이 낮다. 2013년 현재 에밀리아로마냐주(州)와 볼로냐의 협동조합은 8천여개, 4백여개이다. 노동자 임금이 에밀리아로마냐 주는 4만 유로(원화로 약 6천만 원)이고, 볼로냐는 이탈리아 평균 임금의 2배에 가깝다. 실업률은 볼로냐는 3.1%인데, 사회복지학자들은 실업률이 2퍼센트 내외라면 완전고용이라고 생각[17]하므로 협동조합이 발전된 지역은 고용이 매우 안정되어 있다고 볼 수 있겠다.[18]
인구 통계
이탈리아는 언어와 종교 면에서는 동질적인데 비해 문화·경제·정치 면에서는 다양하다. 이탈리아의 인구밀도는 1km2당 196명으로 유럽에서 다섯 번째로 높다. 소수집단도 있는데 가장 큰 소수집단은 남티롤의 독일어 사용 인구(1991년 통계: 28만 7503명이 독일어 사용, 11만 6914명이 이탈리아어 사용)와 트리에스테와 그 근교의 슬로베니아어 사용 인구이다.
여성 1인당 합계출산율은 2012년 현재 (세계은행 추정) 1.40명이다. 합계 출산율은 1995년 1.18로 바닥을 친 이래 조금씩 회복되고 있다.
민족
이탈리아는 라틴계인 이탈리아인이 주류를 형성하는 국가다. 하지만 북부, 중부, 남부에 따라 인종이 달라지는 편이다. 북부에 갈수록 장신, 금발, 푸른 눈동자의 인종이 많이 보이고, 남부로 갈수록 단신, 짙은 머리털에 검은 눈동자의 인종이 많은 편이다. 하지만, 남부에서 북부로 일거리를 찾으러 많은 이주민들이 늘어나 모두 섞인 편이다. 또 소수 민족으로 유대인과 국경지역에 프랑스인, 오스트리아인, 슬로베니아인이 살고 있다.
문화
섬네일|250px|오른쪽|피사의 사탑
이탈리아는 문화 예술과 수많은 기념물들로 잘 알려져 있다. 피사의 사탑과 로마의 콜로세움 등의 역사적 건축물과 이탈리아 음식(피자, 파스타 등), 포도주, 생활 양식, 우아함, 디자인, 영화, 연극, 문학, 시, 미술, 음악(특히 오페라), 관광 등은 이탈리아를 세계적 문화국가로 만들었다. 로마, 피렌체, 베네치아는 관광객들이 많이 찾아오는 도시들이다.
유럽의 르네상스 시대는 14세기와 15세기에 이탈리아에서 시작되었다. 페트라르카, 토르콰토 타소, 루도비코 아리오스토의 시와 조반니 보카치오, 니콜로 마키아벨리, 발다사레 카스틸리오네의 산문은 서양 문화의 발달에 지대한 영향을 끼쳤다. 이는 레오나르도 다 빈치, 라파엘로 산티, 산드로 보티첼리, 프라 안젤리코, 미켈란젤로 등의 거장들을 배출한 회화와 조각, 건축 부문에서도 마찬가지였다. 현대 미술가로는 조각가 톰마소 제라치가 알려져 있다.
이탈리아의 작곡가 몬테베르디, 팔레스트리나 비발디 등은 한 시대를 풍미했고 19세기에는 조아키노 로시니, 주세페 베르디, 자코모 푸치니 등의 작곡가들에 의해 이탈리아의 낭만주의 오페라가 전성기를 구가했다. 현대의 이탈리아 미술가들과 작가, 영화감독, 건축가, 작곡가, 디자이너 등도 오늘날 서양 문화에 크게 이바지하고 있다.
이탈리아에서 가장 인기가 있는 스포츠 종목은 단연 축구로 이탈리아인들의 축구에 대한 광적인 열정은 잘 알려져 있다. 이탈리아는 1934년, 1938년, 1982년, 그리고 최근의 2006년 네 차례에 걸쳐 FIFA 월드컵 우승을 차지한 바 있다. 또한 현재까지 굵직한 국제대회에서 단 한 번도 독일에게 패한 적이 없다. 이 나라는 월드컵에서 남·북한에게 모두 패배한 적이 있었다.
이밖에 농구와 배구,핸드볼도 인기 있으며 이탈리아 북부와 지방 항구도시에서는 세계2차대전 당시 미군의 영향으로 야구가 가장 인기있는 스포츠이다.
이탈리아의 성악가 체칠리아 바르톨리, 안드레아 보첼리, 루치아노 파바로티, 레나타 테발디 등이 이탈리아를 빛내고 있다.
이탈리아인이 가장 즐기는 스포츠는 축구이다. 이탈리아 전체 인구는 5,700만 명에 불과하지만 축구협회에 가입된 클럽은 대개 2만개 가량이 되고 선수는 무려 11만 명에 이른다. 이탈리아는 영국으로부터 대략 19세기 말쯤 축구를 받아들였는데 영국과 독일 스페인과 더불어 유럽 4대 축구 강국으로 불린다.
전국에서 뽑힌 18개 팀이 맞붙은 세리에(Serie) A 경기가 열리는 날은 이탈리아 전체가 용광로처럼 들 끓게 된다. 이탈리아의 축구는 팬들에게 짜릿한 감동과 흥분, 즉 창조적인 볼거리를 제공하고, 클럽과 시, 정부, 기업에게 막대한 재원을 안겨준다. 이탈리아의 진정 굴뚝 없는 산업은 축구로서 국민적인 비즈니스로 정착했다.
축구 이외에 전국적인 인기를 모으는 스포츠로는 자전거 경주가 있다. 유명한 자전거 경주인 '지로 디탈리아 (Giro d'Italia)' 나 '투르 드 프랑스(Tour de France)' 에서 이탈리아 선수가 나타나면 사람들은 환호성을 지르면서 따라 달리곤 한다.
이탈리아는 체육수업이 거의 없다. 그럼에도 이탈리아는 수영이나 펜싱은 물론 조정과 사격에 이르기까지 다양한 분야에서 세계 챔피언과 올림픽 챔피언을 적지 않게 배출했으며, 선수들 모두 스포츠 무대의 중심을 차지하기 위하여 분투하고 있다.
교육
종교
옛 로마 제국 때 테오도시우스 1세에 의해 기독교가 국교로 정해지게 된 까닭에 수도인 로마 시를 중심으로 로마 가톨릭교회가 오랜 역사를 거치는 동안 압도적인 강세에 있으며, 이탈리아의 역사 자체도 교회사와 거의 맥을 같이 해왔다고 보아도 무방하다. 이탈리아 통일 이후에도 1929년부터 1978년까지 로마 가톨릭교회가 공식적인 국교였으며, 현재에도 국민 상당수가 가톨릭 신자이다. 현재는 국교가 없고, 신앙의 자유를 존중하므로 가톨릭 이외의 종교를 믿어도 아무런 문제가 없어 소수이지만 다른 기독교 종파인 개신교 등도 존재한다. 또한 이민자들에 의하여 이슬람교, 힌두교 등의 종교도 존재한다.
대외 관계
관련 문학 작품
이탈리아 기행(지은이: 요한 볼프강 폰 괴테)
각주
외부 링크
at Curlie
분류:이탈리아어권
분류:G7 회원국
분류:G8 회원국
분류:G20 회원국
분류:유엔 회원국
분류:유럽 연합 회원국
분류:북대서양 조약 기구 회원국
분류:경제 협력 개발 기구 회원국
| https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%9D%B4%ED%83%88%EB%A6%AC%EC%95%84 |
{
"plaintext_start_byte": [
0,
317,
674,
1400,
1851,
2292,
3008,
3404,
3692,
4374,
4930,
5846,
6427,
6991,
7932,
8270,
8721,
9413,
9994,
10495,
11205,
12173,
12555,
13159,
13486,
14230,
14484,
14826,
14985,
15335,
15726,
16180,
16453
],
"plaintext_end_byte": [
316,
657,
1399,
1804,
2291,
3007,
3403,
3690,
4373,
4906,
5845,
6426,
6975,
7931,
8269,
8720,
9412,
9993,
10480,
11204,
12172,
12537,
13158,
13485,
14229,
14475,
14825,
14984,
15334,
15725,
16157,
16422,
16656
]
} | Mikä on Jaco Pastoriuksen tunnetuin kappale? | Jaco Pastorius | finnish | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
Jaco Pastorius (oik. John Francis Pastorius III () oli yhdysvaltalainen jazz-musiikkiin erikoistunut sähköbasisti. Hän on yksi kaikkien aikojen arvostetuimmista bassokitaristeista, ja häntä pidetään nauhattoman bassokitaran popularisoijana. Pastorius oli äitinsä puolelta amerikansuomalaista sukujuurta.[1]
Pastorius yhdisteli bassolinjoissaan rytmisyyttä ja melodisuutta aivan uudella tavalla ja loi täysin oman soundinsa. Hänen ansiokseen luetaan flageolettien eli huiluäänten käytön sooloissa ja myös rytmisektiosoitossa. Hänen demppaustekniikkaansa, jota hän usein yhdisteli 16-osanuottien soittoon, pidettiin teknisesti suvereenina.
Elämä
Nuoruus
Jaco Pastorius (viralliselta nimeltään John Francis Pastorius III) syntyi 1.12.1951 Pennsylvanian Norristownissa. Hänen vanhempansa olivat Jack Pastorius Jr. ja Stephanie Haapala Pastorius, jonka äiti, Kaisa Eriika Isojärvi, oli muuttanut Yhdysvaltoihin Sallasta ja jonka isän isä oli syntyisin Kemijärveltä[1]. Pastorius alkoi lapsena soittaa rumpuja, olivathan hänen isänsä ja hänen isoisänsä John Francis Pastorius Sr. molemmat rumpaleita. Pastoriuksella on kaksi veljeä, Gregory ja Rory. Vuonna 1959 Pastoriuksen perhe muutti Pennsylvaniasta Floridaan, Oakland Parkiin. Siellä Jaco kävi koulunsa ja otti ripittäytymisnimekseen Anthonyn. Jaco-nimen taustalla on tunnettu baseballpelaaja Jocko Conlon[2].
Jaco Pastorius oli lahjakas pallopeleissä, kuten baseballissa. Hän aloitti myös muusikonuransa nuorena. Hän soitti ensin muun muassa trumpettia, kunnes päätyi rumpuihin. Hän kuitenkin loukkasi vasemman ranteensa amerikkalaisessa jalkapallossa ollessaan 13-vuotias.[3] Ranne leikattiin, mutta vasen käsi jäi voimattomammaksi, eikä Pastorius pystynyt enää lyömään rumpuja tarpeeksi lujaa.[3]
Varhaiset yhtyeet ja basistin uran alkuhetket
15-vuotiaana Pastorius soitti rumpuja Las Olas Brass -nimisessä yhdeksänhenkisessä cover-kappaleita esittävässä orkesterissa.[3] Yhtyeen basisti oli lähdössä, ja Pastorius otti asiakseen opetella bassonsoiton ja siirtyikin pian basistiksi. Lehdenjakajana ansaitsemillaan rahoilla hän osti Fenderin Jazz-basson. Vähän myöhemmin hän poisti nauhat bassostaan veitsellä.[4] Pastorius käytti tätä samaa bassoa koko uransa ajan.
Vuonna 1969 Pastorius soitti Woodchuck-triossa, jossa Billy Burke soitti sähköurkuja ja rumpalina oli Bob Herzog, joka myös lauloi.[5] Näinä aikoina Pastoriuksen bassonsoitto kehittyi valtavasti. Hän kehitti esimerkiksi vasemman käden demppaustekniikkaa, jota hän näki basisti Carlos Garcian käyttävän,[4] ja liitti tämän 16-osanuottien funk-tyyliseen soittoon, jota kuulee esimerkiksi kappaleella "Come On, Come Over" hänen ensimmäisellä sooloalbumillaan. Hän oppi myös hyödyntämään huiluääniä ja soitti bassoa sen kaikista asemista. Tästä hyvänä esimerkkinä ”Birdlandin” intro joka kuulostaa kitaralta, mutta itse asiassa Pastorius soittaa sen bassolla hyvin korkeasta asemasta.
Seuraavassa kokoonpanossa, valkoisessa soul-yhtyeessä nimeltä Tommy Strand & the Upper Hand[6] Pastoriukselle tarjoutui paljon mahdollisuuksia sooloiluun ja groovaavien bassolinjojen kehittelyyn. Yhtye soitti useimmiten muiden artistien kappaleita, kuten Herbie Hancockin "Watermelon Man", CCR:n "Proud Mary" ja Pee Wee Ellisin "The Chicken", jota Pastorius oli soittanut jo Woodchuck-triossa.
Pastorius oli vasta 19-vuotias, kun sai vaimonsa Tracyn kanssa ensimmäisen lapsen, Maryn[7]. Isyys toi uutta vastuullisuutta: perhettään elättääkseen hän halusi olla ”planeetan paras basisti”[8]. Pastorius hankki lisätuloja Karibianmere risteilijöiden lounge-yhtyeissä.[9]
Musiikillisesti tärkeä aika koitti Pastoriukselle, kun valkoinen soul-laulaja Wayne Cochran etsi bändilleen The C.C. Riders uutta basistia. Cochran kuuli Pastoriuksesta ja järjesti koesoiton, jossa Cochranin musiikillinen johtaja Charlie Brent vakuuttui ja tarjosi paikkaa. Pastorius neuvotteli itselleen tarjottua korkeamman palkan ja luvan tuoda perheensä (Tracy ja Mary) mukaan kiertueille.[10] Pastoriuksen sävellys- ja sovitustaidot kehittyivät niin, että Charlie Brent lopulta jätti yhtyeen ja luovutti sen musiikillisen johtamisen Pastoriukselle. Tämän seurauksena Pastorius ja Cochran ajautuivat kuitenkin törmäyskurssille, ja Pastorius sai luvan lähteä.[11]
Vuoden 1973 loppupuolella Pastoriuksen perheeseen syntyi toinen lapsi, John.[12] Pastorius soitti Miamin klubeissa Ira Sullivanin kvartetissa ja alkoi saada mainetta sävellyksillään kuten "Las Olas", "(Used to Be a) Cha Cha" ja "71+".[13] Seuraavana vuonna Pastorius teki yhteistyötä pianisti Paul Bleyn, kitaristi Pat Methenyn ja rumpali Bruce Ditmasin kanssa. He jammailivat New Yorkin jazzklubeissa Greenwich Villagen alueella ja päättivät myös nauhoittaa kappaleita studiolla. Syntyi levy Pastorius/Metheny/Ditmas/Bley.
Ensimmäinen soololevy
Loppukesästä 1975 Blood, Sweat & Tearsin rumpali Bobby Colomby kuuli Pastoriuksen soittoa jazzklubilla ja halusi tuottaa Pastoriuksen albumin Epic Recordsille. Esimies Steve Popovich oli epäileväinen, mutta myöntyi syyskuussa 1975 järjestetyn koesoiton jälkeen. Pastoriuksen debyyttialbumi Jaco Pastorius (1976) on tyylillisesti laaja. Avausraita on basso–congarumpu-duoversio kappaleesta ”Donna Lee” ja R&B-tyyliä edustaa Sam & Daven laulama ”Come On, Come Over”. Herbie Hancockin sävellystuotantoa ja soittoa kuullaan raidalla ”Kuru/Speak Like a Child”. Soolobassokappaleen ”Portrait of Tracy” huiluäänet olivat siihen aikaan vallankumouksellisia. Levyä pidetään yhä Pastoriuksen suurimpana soolouran saavutuksena, ja se on samalla yksi keskeisistä bassolevyistä. Yleensä se lasketaan tyylinsä puolesta fuusiojazzin piiriin, joskin levyllä kuullaan myös perinteistä jazzia.
Oma sooloalbumi avasi Pastoriukselle ovia musiikkimaailmassa, vaikkakin kaupallisesti basisti sooloalbumi oli hankala tuote. Pastorius jatkoi studiosessioitaan ja oli mukana muun muassa Pat Methenyn esikoissooloalbumilla Bright Size Life (1975). Metheny harkitsi alun perin Dave Hollandia, mutta rumpali Bob Moses sai Methenyn kallistumaan Pastoriuksen puoleen. Samana vuonna 1975 Pastorius soitti sijaisbasistina Blood, Sweat & Tearsissä, johon tuolloin kuuluivat myös lyömäsoittaja Don Alias ja kitaristi Mike Stern, joiden kanssa Pastorius teki yhteistyötä myöhemminkin.
Kanadalainen laulaja-lauluntekijä Joni Mitchell halusi kehittää 1970-luvun puolivälissä omaa tyyliään folk-rockista jazzin suuntaan ja kaipasi yhtyeeseensä monipuolisempaa basistia. Hän kuuli Pastoriuksen sooloalbumia ja kutsui tämän Hejira-albuminsa levytyksiin 1976. Pastorius ei tuntenut Mitchellin tuotantoa etukäteen lainkaan, joten he saattoivat aloittaa puhtaalta pöydältä. Pastorius soitti myös Mitchellin seuraavilla albumeilla Don Juan’s Reckless Daughter (1977), Mingus (1979) ja Shadows & Light (live-tupla, 1980).[14]
Weather Report
Vuodesta 1976 alkoi Pastoriuksen uralla uusi käänne, kun Weather Report tarvitsi uuden basistin Alphonso Johnsonin tilalle. Pastorius oli jo aiemmin lähetellyt keikkanauhojaan yhtyeen johtajalle Joe Zawinulille, jolta tuli kutsu koesoittoon. Pastorius hyväksyttiin mukaan, ja hän pääsi soittamaan monilla Weather Reportin seuraavan albumin Black Market (1976) raidoista (muilla soittaa Johnson). Seuraavana vuonna julkaistu Heavy Weather (1977) oli jättimenestys, ja sitä pidetään yhä yhtenä fuusiojazzin tärkeimmistä levyistä. Pastorius oli Zawinulin ohella levyn toinen tuottaja ja sai albumille kaksi sävellystään, ”Havona” ja ”Teen Town”, jolla hän soittaa myös rumpuja. Levy myi 500000 ja ylsi kultalevyyn, ja sen avauskappaleesta ”Birdland” tuli valtava radiohitti, joka nosti yhtyeen tunnettuuden uudelle tasolle. Pastorius voitti Down Beat -jazzlehden yleisö- ja kriitikkoäänestykset vuonna 1978.
Näihin aikoihin Pastoriuksen avioliitto alkoi rakoilla ja hän sortui yhä useammin alkoholiin ja huumeisiin. Weather Reportin seuraava albumi Mr. Gone myi kultaa edellisen levyn suosion siivittämänä, mutta sai huonot arviot. Pastorius erosi Tracystä vuoden 1978 lopulla, ja hänen käytöksensä muuttui yhä hallitsemattomammaksi.
Peter Erskine tuli Alex Acunan tilalle rumpaliksi Weather Reportiin Pastoriuksen suosituksesta, ja yhtye teki kiertueen Japaniin. Pastoriuksesta ja Erskinestä tuli hyvät ystävät, mikä kuului rytmisektion soitossa. Vuonna 1979 Pastorius esiintyi myös kitaristi John McLaughlinin ja rumpali Tony Williamsin kanssa, jonka Trio of Doom -yhtyeen keikalle hän jäi kerran saapumatta. Alkoholista oli tullut yhä suurempi osa Pastoriuksen elämää.
Vuonna 1979 Pastorius avioitui saksalais-sumatralaisen Ingrid Hornmüllerin kanssa. Samana vuonna hän soitti Joni Mitchellin Shadows and Light -kiertueella, josta julkaistiin samanniminen livetupla-albumi. Myös Weather Reportin live-albumi 8:30, joka oli otos heidän maailmankiertueeltaan, ilmestyi samana vuonna. Seuraavana vuonna ilmestyi Night Passage (1980), jolla kuultiin ensi kerran balladi ”Three Views of a Secret”, joka on Pastoriuksen merkittävimpiä sävellyksiä. Tämän levyn promootiokiertue Japaniin melkoinen rasite koko yhtyeelle. Vaikka Ingrid oli mukana, Pastorius ei kyennyt hallitsemaan alkoholinkäyttöään vaan kävi jopa väkivaltaiseksi vaimoaan kohtaan.
Pastoriuksen kiinnostus muihin projekteihin oli herännyt. Hän teki sopimuksen Warner Brothers Recordsin kanssa soololevystä, jonka kokoonpanoksi oli muodostumassa big band. Pastorius oli tuohon aikaan kysytty nimi musiikkibisneksessä. Levyä ei tehty tavanomaisen jazzalbumin tapaan, vaan stemmat nauhoitettiin yksi kerrallaan, mikä merkitsi levy-yhtiölle valtavaa rahanmenoa. Pastorius esimerkiksi palkkasi 9000 dollarilla kolmekymmenpäisen jousiorkesterin Los Angelesin filharmonikkojen riveistä soittamaan kahdella kappaleella, mutta jousiosuuksia ei lopulta käytetty.
Pastoriuksen yhteistyö Weather Reportin kanssa alkoi rakoilla, kun hän riitaantui Joe Zawinulin kanssa. Vuoteen 1981 sisältyi Pastoriuksen aiheuttamia konserttikatastrofeja, mutta myös onnistuneita esiintymisiä. Jaco Pastoriuksen toinen soololevy Word of Mouth julkaistiin kesällä 1981. Ingrid odotti kaksosia ja jäi kiertueelta pois. Pastorius otti tämän loukkauksena, ja seurauksena oli henkisiä ongelmia. Pastorius jätti Weather Reportin, ja hänet korvasi Victor Bailey.
Word of Mouth
Pastorius alkoi Weather Reportin jälkeen esiintyä Word Of Mouth -nimen saaneen big bandinsä kanssa. Sen debyytti oli jazzklubilla Fort Lauderdale Pastoriuksen 30-vuotissyntymäpäivänä 1.12.1981. Yhtye oli suuri menestys, ja Pastoriuksen musiikillinen kurssi oli vaihtanut taas suuntaa, joka sai yleistä suosiota. Hän itse sanoi: ”Kun jättää niin suuren yhtyeen kuin Weather Report, se pitää tehdä näyttävästi.” Pastorius oli ollut selvänä jonkin aikaa, mutta sitä ei kauan kestänyt. Kesällä 1982 yhtye kiersi Japanissa, jossa Pastorius muun muassa ajoi moottoripyörällä hotellin aulaan. Vuonna 1982 hänet silti yhä äänestettiin Guitar Player -lehdessä vuoden jazzbasistiksi.
Kaksospojat Julius ja Felix syntyivät kesällä 1982, mutta Ingrid ei halunnut enää nähdä alkoholisoitunutta miestään. Pastorius suuntasi New Yorkiin, jossa hän soitteli Word Of Mouth -yhtyeestä kootun pienemmän yhtyeen kanssa. Siihen kuuluivat rumpali Kenwood Dennard, lyömäsoittaja Carol Steele, saksofonisti Alex Foster, trumpetisti Elmer Brown ja kosketinsoittaja Delmar Brown. Vuoden lopulla yhtye oli Italian-kiertueellaan, jonka konsertit olivat erittäin vaihtelevia. Milanon konsertissa 20000 hengen yleisö hermostui Pastoriuksen käytöksestä. Vuoden lopulla yhtye kävi Japanissa, ja mukana olivat myös steel pan -soittaja Othello Molineaux, lyömäsoittaja Don Alias ja trumpetisti Ron Tooley. Kesällä 1983 Pastorius otti yhtyeeseensä ystävänsä Mike Sternin, jolle Miles Davis oli antanut potkut päihteiden takia. Yhtye teki Euroopan-kiertueen, joka oli tasoltaan vaihteleva. Kiertueeseen kuului myös esiintyminen Pori Jazzissa.[15]
Pastorius nauhoitti albumin Holiday for Pans, joka oli suurelta osin steel-rumpuja ja Othello Molineaux’n soittoa, mutta Warner ei julkaissut sitä ja levytyssopimus raukesi. Pastorius otti tämän kunnianloukkauksena ja koki syviä masennuskausia. Muidenkin levytuottajien silmissä Pastoriuksen maine oli mennyt, ja Word Of Mouth -yhtye hajosi väliaikaisesti.
Viimeiset vuodet
Vuoden 1985 alussa Pastorius keikkaili jälleen Word Of Mouthin kanssa, mutta vaihtelevilla kokoonpanoilla. Yhtyeen jäsenillä oli omia projekteja, ja joidenkin välit Pastoriuksen kanssa olivat viileähköt. Mike Stern ja Pastorius jammasivat ja käyttivät päihteitä tuohon aikaan paljon yhdessä. Pastoriuksen suoritukset vaihtelivat laidasta laitaan, ja hän sekoili Japaninkiertueella Gil Evansin orkesterin kanssa. Media, kuten Guitar Player -lehti, välitti yhä myönteistä kuvaa hänestä, mutta newyorkilaiselle yleisölle Pastorius oli fyysisesti ja henkisesti lopuillaan oleva sekopää.
Pastorius tutustui näihin aikoihin naiseen nimeltä Theresa Nagell, joka oli elämäntavoiltaan samankaltainen. Tämä johti avioeroon Ingridin kanssa, ja Pastoriuksen ongelmat vain pahenivat. Hän ei tunnustanut olevansa sairas. Vuoden 1985 Euroopan-kiertue sanfranciscolaisen rumpalin Brian Melvinin orkesterissa oli kaaos.
Pastoriuksesta oli tullut legenda ja myytti, jota hän käytöksellään ravitsi. Hän vietti aikaansa Manhattanin kaduilla pummien ja ilotyttöjen kanssa. Pastorius vietiin heinäkuussa 1986 psykiatriseen hoitoon Bellevuen sairaalaan, jossa hänet diagnosoitiin maanis-depressiiviseksi. Tämän hänen lähipiirinsä oli tiennyt jo kauan, mutta Pastorius itse ei katsonut silti hoidossa oloaan tärkeäksi. Holiday for Pans -nauhojen sekasotku sai alkunsa. Masternauhat löydettiin lopulta, ja Pastorius miksasi neljä kappaletta. Hän luovutti floridalaiselle Gary Byrdille oikeudet albumin nauhoihin 5000 dollarista. Tämä levy on bootleg, ja Pastoriuksen perikunta on kieltänyt sen myymisen. Pastorius ei myöskään soita itse levyllä.
Pastorius oli vieraantunut monista ystävistään ja sukulaisistaan ja vietti öitä kadulla, joskus ystäviensä luona, joskus putkassa. Woodchuck-trion rumpalin Bob Herzogin ja lapsuudentoveri Alex Sadkinin kuolemat pahensivat hänen tilaansa.
Kuolema
Kavuttuaan salaa esiintymislavalle Carlos Santanan esiintymisen aikana 11. syyskuuta 1987, hänet poistettiin rakennuksesta ja hän siirtyi Midnight Bottle Club -baariin Wilton Manorsissa Floridassa. Hän potki baarin lasioven rikki koska ei päässyt sisään, hän joutui väkivaltaiseen tappeluun baarin ovimiehen, Luc Havanin kanssa.[16]
Pastorius joutui sairaalaan, ja hänellä oli useita murtumia kasvoissa ja vasemmassa kädessä, ja vaurioita oikeassa silmässä, ja hän vajosi koomaan.[17]
Aluksi hän osoitti toipumisen merkkejä, mutta hänen kohtalokseen koitui massiivinen aivoverenvuoto muutamaa päivää myöhemmin, joka johti aivokuolemaan. Pastorius kuoli 21. syyskuuta 1987 35-vuotiaana Broward General -sairaalassa Fort Lauderdalessa, ja hänet haudattiin Our Lady Queen Of Heavenin hautausmaalle Fort Lauderdalen pohjoisosassa.
Pastoriuksen kuoleman jälkeen Havania syytettiin toisen asteen murhassa, mutta myöhemmin hän tunnusti syyllistyneensä tappoon. Koska hänellä ei ollut aiempia vapausrangaistuksia, ja ottaen huomioon tutkintavankeudessa istutun ajan, oikeus tuomitsi hänet 22 kuukaudeksi vankeuteen viiden vuoden koeajalla. Hän vapautui vankilasta neljän kuukauden jälkeen hyvän käytöksen vuoksi.
Pastoriukselle pidettiin kaksi-iltainen muistokonsertti, jossa Pat Metheny ja Bob Moses soittivat Methenyn debyyttilevyn Bright Size Lifen kappaleita. Basistina toimivat Victor Bailey sekä Marcus Miller. Kahdestakymmenestä soittajasta koottu Word Of Mouth soitti muun muassa kappaleet ”Liberty City” ja ”Dania”. Miles Davis ehti levyttää ”Mr. Pastorius” -nimisen kappaleen kunnianosoituksena ennen omaa kuolemaansa.
Diskografia
Lähteet
Citation error, replace with{{cite book| author = Milkowski, Bill| title = Jaco: The extraordinary and tragic life of Jaco Pastorius, "the world's greatest bass player"| publisher = Miller Freeman Books| year = 1995| id = ISBN 0-87930-426-X}}
Viitteet
Aiheesta muualla
Luokka:Yhdysvaltalaiset jazzmuusikot
Luokka:Fuusiojazz
Luokka:Yhdysvaltalaiset basistit
Luokka:Amerikansuomalaiset henkilöt
Luokka:Weather Report
Luokka:Vuonna 1951 syntyneet
Luokka:Vuonna 1987 kuolleet
| https://fi.wikipedia.org/wiki/Jaco%20Pastorius |
{
"plaintext_start_byte": [
1,
526,
1342,
1818,
2663,
2879,
3408,
3666,
3837,
4052,
4229,
4587,
5219,
5538,
5712,
5925,
6209,
6539,
7033,
8628,
9850,
10389,
11042,
11195,
13610,
14235,
16576,
17785,
18138,
19193,
20213,
20940,
21047
],
"plaintext_end_byte": [
525,
1309,
1787,
2662,
2878,
3340,
3665,
3743,
4051,
4228,
4586,
5218,
5442,
5711,
5924,
6208,
6538,
6983,
8559,
9849,
10388,
11041,
11194,
13542,
14150,
16455,
17784,
18137,
19044,
20131,
20921,
21033,
21315
]
} | هل الهرمونات هى المسبب الرئيسي للعواطف ؟ | تحت المهاد | arabic | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
تحت المهاد[1][2][3][4][5][6] أو الوِطَاء[1][2][3][4][7] أو الهايبوثلاموس[8] ، يعتبر تحت المهاد حلقة الوصل بين الجهاز العصبي الذاتي والجهاز الإفرازي من خلال الغدة النخامية، يحتل تحت المهاد الجزء الأكبر من الدماغ البيني حيث يقع أسفل المهاد وفوق ساق الدماغ، ويوجد تحت المهاد في أدمغة جميع الثدييات والبشر.
يؤدي تحت المهاد وظائف حيوية للجسم حيث يضبط بعض عمليات الأيض، وبعض الأفعال اللاإرادية، ويقوم أيضا بإنتاج وإفراز الهرمونات المحررة التي تقوم بدورها بضبط عملية إفراز الهرمونات في الفص الأمامي للغدة النخامية ،كما يحتوي على مراكز التحكم بالجوع والعطش ودرجة حرارة الجسم، يرتبط تحت المهاد بالجهاز الحوفي الذي يعتبر المسؤول الرئيسي عن التحكم بالعواطف والأنشطة الجنسية من خلال العصبونات المفرزة للهرمون المحرر لموجهة الغدد التناسلية.
التسميات العربية
تختلف ترجمة المصطلح hypothalamus حسب الدول العربية حيث تستخدم تسمية تحت المهاد في مصر[9] وفلسطين[10] والأردن[11] والكويت[12] والإمارات[13] واليمن[14] وليبيا[15]. وتستخدم تسمية تحت السرير البصري في الجزائر[16] فيما تستخدم تسمية وطاء في سوريا إلى جانب تحت المهاد.[17]
التغذية الدموية
تأتي التروية الدموية للغدة النخامية من الشريان السباتي، والغدة النخامة الخلفية من الشريان النخامي السفلي، يغذي الجزء الأسفل من الوطاء مع السويقة النخامية الشريان النخامي العلوي، والذي يكون في هذه المنطقة سريرا شعريا، وتعود وتتحد في أوعية جديدة تصل إلى النخامية الأمامية، وهنا تتحول مرة أخرى إلى سرير شعري يغذي النخامية الأمامية.هذا الشكل التشريحي يسمى ب:الجهاز البابي الوطائي -النخامي وعن طريقه يتم تحكم تحت المهاد بواسطة هرموناته المطلقة في النخامة الامامية.
توجد عصبونات منتشرة في منطقة تحت المهاد ولكنها تختلف عن عصبونات الجهاز العصبي المركزي بانها لا تحمل الإشارات العصبية.
حيث تقوم هذه النهايات العصبية بإفراز هرمونات يطلق عليها اسم العوامل المطلِقة أو هرمونات تحت المهاد المفرزة ,وحيث ان نهايات هذه العصبونات تصل إلى البارزة ناصفة وتفرز هناك حيث يحملها الجهاز البابي الوطائي-النخامي إلى أنسجة النخامية الامامية مؤثرا عليها.
دور الوطاء في تنظيم درجة حرارة الجسم
عندما تكتشف مراكز الوطاء لدرجات الحرارة بأن درجة حرارة الجسم حارة جدا أو باردة جدا ، فإنها تنظم عمليات مناسبة لتقلل أو تزيد درجة حرارة الجسم .
فيما يلي بعض المظاهر الخاصة لهذه الفعالية:
آليات إنقاص درجة الحرارة عندما يكون الجسم حارا جدا
يستخدم نظام التحكم في درجات الحرارة بالجسم ثلاث آليات مهمة لتقليل درجة حرارة الجسم عندما تصبح درجة حرارته مرتفعة جدا:
توسع الأوعية الدموية توسيع وعائي: تتوسع الأوعية الدموية في الجلد كثيرا في كل أجزاء الجسم تقريبا .
و ينتج ذلك عن تثبيط المراكز العصبية في الوطاء الخلفي التي تسبب تضيق الأوعية الدموية . و يمكن أن يزيد توسع الأوعية الدموية التام من سرعة نقل الحرارة من لب الجسم الداخلي إلى الجلد بقدار ثمانية أضعاف .
التعرق: لزيادة درجة الحرارة تأثيرا يسبب زيادة حادة في سرعة فقدان الحرارة بالتبخر الذي يتولد من التعرق ، و الذي يحدث عندما ترتفع درجة حرارة لب الجسم الداخلي إلى أعلى من مستوى درجة الحرارة الحرجة 37 درجة مئوية ( 98.6 درجة فهرنهيت ). و تسبب زيادة 1 درجة مئوية إضافية في درجة حرارة الجسم تعرقا كافيا لإزالة عشرة أضعاف المعدل الأساسي لتوليد الحرارة في الجسم .
تقليل توليد الحرارة: تثبط بشدة كل الآليات التي تولد الحرارة بإفراط ، مثل القشعريرة shivering و توليد الحرارة الكيميائي المنشأ .
آليات زيادة درجة الحرارة عندما يكون الجسم باردا جدا
عندما يكون الجسم باردا جدا ، يبدأ نظام التحكم بدرجة الحرارة إجراءات معاكسة تماما ، و هي كما يلي:
تضيق الأوعية الدموية في كل أنحاء الجسم: و يتولد تضيق الأوعية الدموية بتنبيه المراكز المسؤلة عن ذلك في الوطاء الخلفي .
انتصاب الشعر: انتصاب الشعرة يعني وقوفها على نهايتها ، و يؤدي التنبيه العصبي اللاإردي إلى انقباض العضلات الناصبة للشعر التي ترتكز على جريبات الشعر فتنصبها .
و هذا ليس مهما في الإنسان بصفة عامة ، و لكن انتصاب الشعر في الحيوانات الدنيا يجعلها تحصر طبقة كثيفة من الهواء العازل بجوار الجلد مما يثبط نقل الحرارة إلى المحيط الخارجي لدرجة كبيرة .
زيادة توليد الحرارة: يزداد توليد الحرارة بالأنظمة الاستقلابية بتحفيز كل من: القشعريرة، أو استثارة الجهاز العصبي اللاإرادي لتوليد الحرارة أو إفراز هرمون الثيروكسين من الغدة الدرقية. تقتضي هذه الطرق في زيادة درجة الحرارة توضيحا إضافيا، كما يلي:
التنبيه الوطائي للقشعريرة
توجد في الجزء الظهري الأنسي من الوطاء الخلفي بالقرب من جدار البطين الثالث في الدماغ باحة تسمى المركز الحركي الأولي للقشعريرة .
و يتم تثبيط هذه الباحة عادة بإشارات من مركز الحرارة في الباحة الوطائية الأمامية ( أمام البصرية ) و لكنها تستثار بإشارات البرد من الجلد و النخاع .
و لهذا يتم تنشيط هذا المركز بالزيادة المفاجئة في توليد الحرارة عندما تهبط درجة حرارة الجسم إلى ما دون مستوى درجة الحرارة الحرجة . و تنقل منه عندئذ إشارات تسبب القشعريرة خلال سبل بالجانبين تنزل في جذع الدماغ إلى العمودين الجانبين للنخاع ، و أخيرا إلى العصبونات الحركية الأمامية .
و هذه الإشارات هي إشارات لانظمية لا تولد اهتزازا حقيقيا في العضلات ، بل تزيد توتر العضلات الهيكلية في سائر أنحاء الجسم . و عندما يرتفع التوتر إلى أعلى من مستوى حرج معين ، تبدأ القشعريرة .
و من الممكن أن يرتفع توليد الحرارة أثناء القشعريرة القصوية إلى ما يصل إلى أربعة أو خمسة أضعاف الحد السوي .
الاستثارة الكيميائية لتوليد الحرارة
يمكن لكل من الأدرينالين و النورإبينفرين الدورانيين في الدم أن يولد زيادة فورية في سرعة الاستقلاب الخلوي ؛ و يسمى هذا التأثير توليد الحرارة الكيميائي chemical thermogenesis ، و هو ينتج على الأقل جزئيا من مقدرة الأدرينالين و النورإبينفرين على فك ارتباط الفسفرة المؤكسدة التي تعني أن مواد غذائية إضافية تؤكسد و تحرر بذلك طاقة على شكل حرارة و لكنها لا تسبب توليد أدينوزين ثلاثي الفوسفات .
و تتناسب درجة التوليد الحراري الكيميائي الذي يتم في حيوان تناسبا طرديا تقريبا مع كمية الدهن البني brown fat الذي يوجد في أنسجة الحيوان . و هذا نوع من الدهن يحوي أعدادا كبيرة من متقدرات خاصة حيث تتم فيها الأكسدة المزيلة للارتباط الكيميائي الخلوي . و تتلقى هذه الخلايا عادة تغذية عصبية لاإرادية قوية جدا .
و تؤثر عملية التكيف لدرجة كبيرة على شدة توليد الحرارة الكيميائي . فقد أظهرت بعض الحيوانات كالفئران التي تعرضت لأسابيع عديدة إلى محيط بارد جدا ما مقداره 100 - 500 % زيادة في توليد الحرارة عندما تعرضت للبرد رأسا ، بعكس الحيوانات غير المتأقلمة التي استجابت عند تعريضها للبرد بزيادة حوالي ثلث هذه الكمية .
و في الإنسان البالغ الذي لا يملك دهنا بنيا تقريبا ، فمن النادر أن يزيد توليد الحرارة الكيميائي من سرعة الحرارة لأكثر من 10 - 15 % .
و لكن في الرضع الذين يملكون كمية صغيرة من الدهن البني في الحيز بين الكتفين ، يمكن أن يزيد التوليد الحراري الكيميائي من سرعة توليد الحرارة بما يبلغ 100 % . و يحتمل أن يكون ذلك عاملا مهما في المحافظة على درجة حرارة الجسم السوية في الولدان .
زيادة إنتاج هرمون الثيروكسين من الغدة الدرقية كسبب طويل الأمد لزيادة توليد الحرارة
يزيد تبريد الباحة الوطائية الأمامية للوطاء من توليد هرمون إفرازي عصبي - أي الهرمون المحرر للثيروتروبين ( هرمون مطلق لموجهة الدرقية )- من الوطاء .
و يحمل هذا الهرمون بطريق الأوردة الوطائية البابية إلى الغدة النخامية أمامية حيث ينبه بدوره إفراز الهرمون منبه الدرقية . و ينبه هذا بدوره زيادة في إنتاج هرمون الثيروكسين من الغدة الدرقية .
و تؤدي زيادة هرمون الثيروكسين إلى زيادة في سرعة استقلاب الخلايا في كل أنحاء الجسم .
و هذه هي آلية أخرى للتوليد الحراري الكيميائي . و لكن هذه الزيادة في الاستقلاب لا تحدث مباشرة و لكنها تحتاج إلى عدة أسابيع لكي تتضخم الغدة الدرقية قبل أن تصل إلى مستواها الجديد في إفراز هرمون الثيروكسين .
و من الممكن أن يسبب تعرض الحيوان للبرودة لعدة أسابيع إلى زيادة في حجم غدته الدرقية بما يصل إلى 20 - 40 % .
و لكن الإنسان نادرا ما يعرض نفسه لنفس درجة البرودة التي تتعرض لها الحيوانات ، و لذلك حتى الآن مازالت غير معروفة كميا درجة أهمية طريقة الغدة الدرقية في التلاؤم للبرد في الإنسان . و مع ذلك فقد أظهرت قياسات متفرقة بأن الأشخاص العسكريين الذين يبقون لعدة أشهر في المنطقة القطبية يولدون زيادة في معدلات الاستقلاب . كما أن الأسكيمو لديهم معدلات استقلاب أساسية عالية غير اعتيادية . و كذلك يحتمل أن يوضح التأثير التنبيهي المستمر للبرد على الغدة الدرقية المعدل العالي جدا للإصابات بتضخم الغدة الدرقية السام لدى الأشخاص الذين يعيشون في مناخ بارد أكثر من أولئك الذين يعيشون في مناخ حار .
دور الوطاء في تنظيم درجة حرارة الجسم
تنظم درجة حرارة الجسم بصورة تامة تقريبا بآليات التلقيم الارتجاعي العصبي ، و تعمل هذه كلها تقريبا خلال مراكز تنظيم درجة الحرارة الواقعة في الوطاء ( تحت المهاد ) تحت المهاد .
و لكن لكي تعمل آليات التلقيم الراجع هذه ، يتحتم وجود مكشافات لدرة الحرارة لتعين متى ما تصبح هذه الدرجة عالية جدا أو قليلة جدا .
الكشف عن درجة الحرارة بمنظم الحرارة في الوطاء
لقد أجريت بعض التجارب التي سخنت أو بردت فيها بعض الباحات الصغيرة في الدماغ باستعمالما يسمى المسرى الحراري thermode .
و تسخن هذه الأداة الإبرية الشكل بوسيلة كهربائية ، أو بإمرار ماء ساخن خلالها ، أو تبرد بإمرار ماء بارد فيها . و تتكون البارحة الرئيسية في الدماغ - التي تؤثر فيها على التحكم بدرجة حرارة الجسم - من النوى أمام البصرية و الوطائية الأمامية في الوطاء .
و باستعمال المسرى الحراري وجد أن باحة الوطائية الأمامية تحتوي على أعداد كبيرة من العصبونات الحساسة للحرارة و حوالي ثلث عددها من العصبونات الحساسة للبرودة .
و يعتقد أن هذه العصبونات تعمل كمحسات مستشعرs للتحكم بدرجة حرارة الجسم .
و تزداد سرعة إطلاق العصبونات الحساسة للحرارة لحوالي الضعفين إلى عشرة أضعاف عند ارتفاع درجة حرارة الجسم 10 درجات مئوية . و على العكس من ذلك فإن العصبونات الحساسة للبرودة تزيد من سرعة إطلاقها عندما تهبط درجة حرارة الجسم .
و عند تسخين الباحة أمام البصرية يبدأ الجلد بالتعرق عرقا شديدا بينما تتمدد الأوعية الدموية في كل أنحاء الجسم بنفس الوقت لدرجة كبيرة .
و بهذا فإن هذه هي الاستجابة الفورية التي تؤدي إلى فقدان الحرارة من الجسم ، فتساعد بذلك على عودة درجة حرارة الجسم نحو المستوى السوي ، و بالإضافة لذلك يثبط توليد الحرارة الفائضة في الجسم .
و لهذا يتضح بأن للباحة أمام البصرية في الوطاء المقدرة على القيام بمركز التحكم كمنظم لدرجة حرارة الجسم .
الكشف عن درجة الحرارة بمستقبلات في الجلد و في أنسجة الجسم العميقة
بالرغم من أن الإشارات التي تتولد بواسطة مستقبلات درجة الحرارة في الوطاء شديدة التحكم جدا بدرجة حرارة الجسم ، فإن هناك مستقبلات في أقسام أخرى من الجسم تقوم بأدوار مهمة في تنظيم درجة الحرارة .
و يصح ذلك بصورة خاصة في مستقبلات درجة الحرارة الموجودة في الجلد و في بعض الأنسجة العميقة الخاصة في الجسم . فالجلد مجهز بمستقبلات حسية للبرودة و أخرى للدفء .
و لكن هناك مستقبلات برودة أكثر بكثير من مستقبلات الدفء ، و في الحقيقة بعشرة أضعافها في الكثير من أقسام الجسم ؛ و لهذا فإن الكشف المحيطي لدرجة الحرارة يعنى بصورة رئيسية بالكشف عن البرودة و البرد بدلا من درجات حرارة الدفء ، و عندما يبرد الجلد في كل أنحاء الجسم تستثار رأسا تأثيرات منعكسية تزيد من درجة حرارة الجسم بعدة طرق:
بتوفير منبه قوي لتوليد القشعريرة التي تسبب زيادة في سرعة توليد الحرارة بالجسم .
بتثبيط عملية التعرق إذا ما حصل أي تعرق .
بتحفيز تضيق الأوعية الدموية في الجلد لتقليل انتقال حرارة الجسم إلى الجلد .
كما توجد مستقبلات حرارية عميقة أيضا في بعض أقسام الجسم - و خاصة النخاع - و في الأحشاء البطنية ، و في الأوردة الكبيرة أو حولها .
و لكن هذه المستقبلات العميقة تعمل بطريقة مختلفة عن تلك التي
في الجلد لأنها معرضة لدرجة حرارة لب الجسم الداخلي بدلا من درجة حرارة سطحه الخارجي . و مع ذلك فهي مثل مستقبلات درجة حرارة الجلد تكشف بدرجة رئيسية عن البرودة بدلا من الحرارة . و يحتمل بأن كلا من مستقبلات الحرارة في الجسم تعنى بمنع التبريد سواء كانت تلك المستقبلات جلدية أو مستقبلات عميقة أي تمنع هبوط درجة حرارة الجسم .
دور الوطاء الخلفي في استقبال الإشارات الحسية لدرجات الحرارة المركزية و المحيطية
بالرغم من أن العديد من الإشارات الحسية لدرجات الحرارة ينشأ في المستقبلات المحيطية ،فإن هذه الإشارات تساهم في التحكم بدرجة حرارة الجسم و بصورة رئيسية خلال الوطاء .
و لكن باحة الوطاء التي تنبهها هذه الإشارات هي باحة تقع بالجهتين في خلف الوطاء و في مستوى الأجسام الثديية تقريبا .
كما تنقل الإشارات الحسية لدرجة الحرارة من الباحة الوطائية الأمامية إلى هذه الباحة الوطائية الخلفية ، و هنا تتحد الإشارات من الباحة أمام البصرية مع الإشارات من محيط الجسم للتحكم في استجابات توليد الحرارة مع استجابات الاحتفاظ بحرارة الجسم .
أقسام الجهاز العصبي المركزي
جهاز
عصبي
مركزيدماغ دماغ أمامي الدماغ الانتهائي (المخ)
دماغ شمي، أميغدالا = لوزة عصبية Amygdala، حصين، قشرة جديدة، بطينات جانبية
دماغ بيني
فوق المهاد،
مهاد،
الوطاء أو تحت المهاد،
مهاد تحتاني ،
غدة نخامية،
غدة صنوبرية،
البطين الثالث
دماغ متوسط
سقف (تشرح عصبي) Tectum، سويقة مخية Cerebral peduncle، برتيكتوم Pretectum،
المسال الدماغي
دماغ خلفي دماغ تالي
المخيخ، الجسر دماغ بصلي النخاع المستطيل نخاع شوكي
انظر أيضا
متلازمة الخرف الستيرويدي
فوق المهاد
ثلم تحت المهاد
مراجع
*
تصنيف:الجهاز الحوفي
تصنيف:جهاز الغدد الصماء
تصنيف:جهاز الغدد الصماء عند الإناث
تصنيف:رأس وعنق الإنسان
تصنيف:طب الأعصاب والغدد الصم
تصنيف:غدد صماء
| https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D8%AD%D8%AA%20%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%87%D8%A7%D8%AF |
{
"plaintext_start_byte": [
1,
130,
543
],
"plaintext_end_byte": [
129,
451,
1837
]
} | متى تأسست وادي سيلكون ؟ | سيليكون غرافيكس | arabic | {
"passage_answer_candidate_index": [
1
],
"minimal_answers_start_byte": [
227
],
"minimal_answers_end_byte": [
231
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
سيليكون غرافيكس هي شركة تصنيع حواسيب عالية الكفاءة وحلول برمجية.[1][2][3]
تم تأسيس شركة سيليكون غرافيكس من قبل جيم كلارك في عام 1982، أساساً لتصنيع شاشات عرض الرسوميات الثلاثية الأبعاد.
من أشهر منتجات الشركة حالياً، مكتبة الرسوميات المفتوحة أوبن جي إل.
انظر أيضاً
آيركس
مكتبة الرسوميات المفتوحة
مراجع
تصنيف:سيليكون غرافيكس
تصنيف:انحلالات سنة 2009 في كاليفورنيا
تصنيف:تأسيسات سنة 1981 في كاليفورنيا
تصنيف:شركات أجهزة الحاسوب منحلة
تصنيف:شركات أجهزة الرسومات
تصنيف:شركات إلكترونيات تأسست في 1981
تصنيف:شركات إلكترونيات في الولايات المتحدة
تصنيف:شركات برمجيات سابقة في الولايات المتحدة
تصنيف:شركات تصميم تأسست في 1981
تصنيف:شركات تكنولوجيا انحلت في 2009
تصنيف:شركات تكنولوجيا تأسست في 1981
تصنيف:شركات تكنولوجيا مقرها في منطقة خليج سان فرانسيسكو
تصنيف:شركات حوسبة تأسست في 1981
تصنيف:شركات حوسبة في الولايات المتحدة
تصنيف:شركات سابقة مقرها في منطقة خليج سان فرانسيسكو
تصنيف:شركات مدرجة في بورصة ناسداك
تصنيف:شركات مقرها في سانيفال (كاليفورنيا)
تصنيف:شركات مقرها في ماونتن فيو (كاليفورنيا)
تصنيف:شركات مقرها في وادي السيليكون
| https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D9%8A%D9%84%D9%8A%D9%83%D9%88%D9%86%20%D8%BA%D8%B1%D8%A7%D9%81%D9%8A%D9%83%D8%B3 |
{
"plaintext_start_byte": [
0,
213,
599,
744,
1305,
1752,
2202,
2682,
2830,
3420,
3555,
4712,
5562,
6182,
6959,
7154,
8104,
8754,
9595,
9885,
10075,
10767,
12046,
12644,
13434,
13682,
13924,
14156,
14507,
14703,
15224,
17103,
17527,
18278,
18824,
19963,
20468,
21205,
21743,
22201,
25769,
26296,
26589,
27900,
29628,
30394,
31202,
31322,
31708,
31828,
32276,
32366,
32665,
33153,
33580,
33993,
34132,
34437,
35544,
36300,
36442,
36731,
36991,
37426,
37724,
38233,
38391,
41822,
42312,
44964,
45158,
46465,
46586,
49300,
49821,
49929,
50035,
50322,
50459,
50589,
50729,
50854,
51296,
51459,
52010,
53403,
53816,
54677,
55812,
55905,
56474,
56845,
57324,
57986,
58285,
58610,
58892,
59496,
60724,
61167,
61322,
61475,
62219,
62429,
62571,
62867,
64807,
65324,
65549,
67253,
67367,
68138,
68426,
69229,
69388,
69962,
70015,
70604,
71551,
73190,
74605,
74736,
74914,
75266,
75872,
77149,
77466,
77840,
78609,
79998,
80231,
80956,
81444,
81923,
83321,
83690
],
"plaintext_end_byte": [
212,
598,
743,
1304,
1751,
2201,
2681,
2829,
3419,
3510,
4675,
5561,
6181,
6949,
7153,
8103,
8753,
9593,
9884,
10034,
10766,
12045,
12643,
13433,
13681,
13923,
14155,
14506,
14702,
15128,
16982,
17501,
18277,
18810,
19875,
20454,
21181,
21731,
22171,
25744,
26267,
26588,
27882,
29627,
30393,
31201,
31321,
31707,
31827,
32275,
32365,
32645,
33034,
33579,
33992,
34131,
34320,
35449,
36299,
36411,
36700,
36964,
37237,
37666,
38232,
38390,
41821,
42311,
44963,
45157,
46421,
46585,
49299,
49820,
49896,
50034,
50321,
50458,
50588,
50728,
50853,
51295,
51458,
51980,
53352,
53769,
54653,
55699,
55904,
56427,
56819,
57323,
57898,
58284,
58609,
58891,
59459,
60723,
61077,
61271,
61474,
62218,
62401,
62570,
62866,
64806,
65323,
65548,
67252,
67347,
68137,
68412,
69209,
69387,
69836,
70014,
70583,
71461,
73169,
74570,
74724,
74913,
75248,
75871,
77148,
77465,
77839,
78577,
79997,
80177,
80944,
81428,
81922,
83320,
83617,
84311
]
} | Добывают серебро возле Барнау́ла на апрель 2019? | Кемеровская область | russian | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
Ке́меровская о́бласть (Кузбасс[1]) — субъект Российской Федерации, входит в состав Сибирского федерального округа.
Кемеровская область образована 26 января 1943 года Указом Президиума Верховного Совета СССР выделением из Новосибирской области. Совпадает с большей частью территории Кузбасса — Кузнецкого угольного бассейна.
Площадь области — км²; по этому показателю область занимает -е место в стране.
Население области составляет чел. (), плотность населения — чел./км² (). Большинство населения проживает в городах, имеются значительные территории с низкой плотностью населения. Удельный вес городского населения: % (). Регион является третьим по заражению ВИЧ-инфекцией — больны 1630,7 человека на 100 тысяч[2]
Кемеровская область — самая густонаселённая часть Сибири и азиатской части России. Русские составляют более 90 % населения. Из малочисленных народов в области проживают шорцы, телеуты и сибирские татары, сохранившие свои культурные традиции.
Административный центр области — город Кемерово, численность населения которого составляет чел. (). Совместно с другими городами (Топки, Берёзовский и другими) области образует Кемеровскую агломерацию с числом жителей более 685 тыс. человек (2014).
Второй по численности (после Кемерово) город области — Новокузнецк. Население — 554 000 чел. (2018). С многочисленными близлежащими городами и другими населёнными пунктами образует Новокузнецкую агломерацию численностью более 1,3 млн человек (2014), 13-е место в России.
Область расположена на юго-востоке Западной Сибири, занимая отроги Алтая и Саян.
Протяжённость области с севера на юг почти 500 км, с запада на восток — 300 км. Граничит на северо-востоке и севере с Томской областью, на северо-востоке — с Красноярским краем, на востоке — с Республикой Хакасия, на юге — с Республикой Алтай, на юго-западе — с Алтайским краем, на северо-западе — с Новосибирской областью.
Административно состоит из 20 городов и 18 районов.
История
Древний период
К среднему палеолиту относится стоянка Мохово 2 в Кузнецкой котловине[3]. К позднему палеолиту относятся мастерская Шумиха-I, стоянки Бедарево I, II, II, Шорохово-I, Ильинка-II, Сарбала, Воронино-Яя, стационарное поселение на реке Кия, около села Шестаково. К мезолиту относятся стоянки Большой Берчикуль-1, Бычка-1, Печергол-1, к неолиту — стоянки Большой Берчикуль-4, Смирновский ручей-1, Печергол-2, Бычка-1 поздний слой, Томская писаница. К эпохам бронзы и железа относятся поселения самусьской, андроновской, корчажкинской, «андроноидной» еловской, ирменской, большереченской, тагарской, кулайской, таштыкской культур[4].
Российская империя
Территория современной Кемеровской области была населена уже несколько тысяч лет назад. В 1618 году на юге будущей области был основан Кузнецкий острог для защиты русских земель от монгольских и джунгарских захватчиков, в 1698 году — Мариинск — это самые старые населённые пункты Кемеровской области. В 1721 году кузнецкий рудознатец Михайло Волков обнаружил на берегу Томи «горелую гору» (горящий угольный пласт), тем самым став первооткрывателем кузнецких углей.
Заметное развитие региона приходится на конец XVIII века: были построены Колыванско—Воскресенские заводы А. Н. Демидова, которые впоследствии перешли в собственность императорского дома Романовых — с этого времени большая часть Кузбасса, вошедшая в Алтайский горный округ, находилась в ведении Кабинета Его императорского величества.
На протяжении XIX века территория современной области входила в состав Томской губернии — Кузнецкий и Мариинский уезды. В этот период появились первые промышленные предприятия: Томский железоделательный, Гавриловский и Гурьевской сереброплавильные заводы, Сухаринский и Салаирский горные рудники. В связи с постройкой Транссибирской железнодорожной магистрали промышленность Кузбасса получила бурное развитие[5].
СССР
После Октябрьской революции Кузбасс стал частью Западно-Сибирского края, затем — Новосибирской области.
Послереволюционное время характеризуется переходом к плановому ведению хозяйства, созданием урало-кузбасского индустриального комплекса, развитием угольной, металлургической и химической отраслей промышленности Кузбасса: строится Кемеровский коксохимзавод, Кузнецкий металлургический комбинат, появляется множество новых шахт. Возле промышленных предприятий строятся рабочие посёлки, которые очень быстро получают статус городов: Киселёвск, Осинники, Краснобродский, Таштагол, Калтан, Междуреченск и другие.
В годы Великой Отечественной войны Кемеровская область стала главным поставщиком угля и металла. Из новокузнецкой стали было изготовлено более 50 тысяч танков и 45 тысяч самолётов. В Кузбасс из оккупированных районов было эвакуировано оборудование 71 предприятия, большинство из которых так и остались в Кузбассе. Война вдвое увеличила мощности Кузбасса.
В 1943 году Президиум Верховного Совета СССР указом от 26 января принял решение о выделении из Новосибирской области Кузбасса и о создании на его территории Кемеровской области с административным центром в городе Кемерово. В новую область вошли 17,5 % территории Новосибирской области, 9 из 12 городов областного подчинения, 17 из 20 рабочих посёлков, 23 из 75 районов. Население Кемеровской области составило 42 % от численности всего населения Новосибирской области.
Бурный рост региона в послевоенные и последующие годы привёл к появлению на карте Кузбасса новых городов: Полысаево, Междуреченск, Осинники, Тайга и прочих[5].
В 1989 году Кемеровская область являлась одним из центров забастовочного движения.
Российская Федерация
События, произошедшие в 1990-х годах, полностью изменили ход дальнейшего развития не только Кузбасса, но и всей страны. Региональная экономика, как и экономика всей страны, из предкризисного состояния перешла в состояние глубокого системного кризиса. В условиях дефицита средств капитальный ремонт заменялся поддерживающим. Это сопровождалось закрытием отдельных предприятий.
Важным содержанием перехода к рынку стал процесс приватизации государственной собственности. Вне сферы частной собственности на территории Кемеровской области к началу 1997 года осталась лишь часть предприятий. В федеральной собственности остались предприятия оборонного комплекса, железнодорожный транспорт, золотопромышленность, телевидение, санитарно-эпидемиологические и ветеринарные учреждения. В областной собственности были большая часть аптек, предприятия полиграфической промышленности, ряд автотранспортных предприятий, птицефабрики и т. д. В муниципальной остались школы, больницы, поликлиники, основные объекты коммунального хозяйства, жилые дома и др. объекты соцкультбыта.
Наряду с городом новые формы организации хозяйства появились и в кузбасском селе. Они внедрялись по указу президента России от 27 октября 1993 года «О регулировании земельных отношений и развитии аграрной реформы в России», разрешившего частную собственность на землю и признавший многообразные формы хозяйствования на земле.
В 1990—е годы экономика региона пришла в упадок, однако уже к концу десятилетия наметились положительные сдвиги, в первую очередь — в развитии угольной промышленности; внимание уделялось развитию угледобычи открытым способом, как более эффективным и безопасным. Только в 1999 году было введено в эксплуатацию 15 угледобывающих предприятий, всего же за последние 21 год было введено в эксплуатацию 11 новых шахт и 16 угольных разрезов[5].
С 2001 года ОАО «Газпром» реализует пилотную программу «Опытно-промышленная добыча метана из угольных пластов Кузнецкого бассейна»[6][7].
Другая новая для Кемеровской области отрасль — переработка нефти: в 2003 году было начато создание нефтеперерабатывающих заводов[8].
В феврале 2010 года был торжественно запущен углегазовый промысел, дан старт добыче и использованию метана из угольных пластов.
В сфере сельского хозяйства в 2000—2007 годах в центре внимания было обновление парка сельскохозяйственной техники. В 2007 году впервые за последние 40 лет был собран 1 миллион 680 тысяч тонн зерна[5].
С 1991 по 1997 год губернатором был Михаил Кислюк. С 1997 с перерывом Кемеровскую область возглавлял Аман Тулеев.
1 апреля 2018 года врио губернатором области был назначен Сергей Цивилёв. В. В. Путин принял отставку Амана Тулеева в связи с трагедией в торговом центре «Зимняя Вишня», которая произошла 25 марта 2018 года[9]. В трагедии погибло 60 человек.
Административное подчинение Кузбасса (1618—1943 годы)
1618 год — Кузнецкий уезд Тобольского разряда.
1629 год — Кузнецкий уезд Томского разряда[10].
1708 год — Кузнецкий уезд Сибирской губернии.
1719 год — Кузнецкий уезд Тобольской провинции Сибирской губернии.
1724 год — Томское ведомство Енисейской провинции Сибирской губернии.
1726 год — Томское ведомство Тобольской провинции Сибирской губернии.
1779 год — Кузнецкий округ Колыванской области Тобольского генерал-губернаторства.
1783 год — Кузнецкий уезд Колыванской губернии Тобольского наместничества.
26 февраля 1804 года — Кузнецкий округ Томской губернии[10].
26 января 1822 года — Кузнецкий округ Томской губернии Западно — Сибирского генерал-губернаторства.
1898 год — Кузнецкий уезд Томской губернии[10].
1924 год — Кольчугинский уезд[10] (центр — город Кемерово).
25 мая 1925 года — Томский округ Сибирского края.
30 июля 1930 года — Западно-Сибирский край (центр — город Новосибирск).
28 сентября 1937 года — Новосибирская область.
26 января 1943 года — Кемеровская область.
Физико-географическая характеристика
Географическое положение
Кемеровская область находится в Сибирском федеральном округе Российской Федерации, на юго-востоке Западной Сибири, в бассейне реки Томь. Область протянулась с севера на юг почти на 500 км, с запада на восток — на 300 км.
Часовой пояс
14 сентября 2009 года Правительством Российской Федерации было принято постановление о применении на территории Кемеровской области времени пятого часового пояса — омского времени[11][12]. Переход на новый часовой пояс в области произошёл 28 марта 2010 года, когда в России осуществлялся плановый переход на летнее время. В результате разница во времени между Кемерово и Москвой сократилась с четырёх до трёх часов.
1 июля 2014 года Госдума приняла постановление о применении на территории Кемеровской области времени шестого часового пояса — красноярского времени при плановом переходе на зимнее время. В результате разница во времени между Кемерово и Москвой снова увеличилась с трёх до четырёх часов[13].
Рельеф
Кемеровская область расположена на юго-востоке Западной Сибири, занимая отроги Алтая и Саян. Большая разность высот поверхности определяет разнообразие природных условий. Наивысшая точка — голец Верхний Зуб на границе с Республикой Хакасия — поднимается на 2178 м, наименьшая — 78 метров над уровнем моря — лежит в долине реки Томи на границе с Томской областью. По рельефу территория области делится на равнинную (северная часть), предгорные и горные районы (Кузнецкий Алатау (на востоке), Салаирский кряж (на западе), Горная Шория (на юге)), межгорную Кузнецкую котловину.
Геологическое положение и полезные ископаемые
В недрах области обнаружены разнообразные полезные ископаемые: каменные и бурые угли, железные и полиметаллические руды, золото, фосфориты, строительный камень и другие минеральные ресурсы. По сочетанию и наличию природных богатств область можно назвать уникальной.
Климат
Климат Кемеровской области континентальный: зима холодная и продолжительная, лето тёплое и короткое. Средние температуры января −17… −20°C, июля — +17…+18°C. Среднегодовое количество осадков колеблется от 300 мм на равнинах и в предгорной части до 1000 мм и более в горных районах. Продолжительность безморозного периода длится от 100 дней на севере области до 120 дней на юге Кузнецкой котловины.
Гидрография
Речная сеть принадлежит бассейну Оби и отличается значительной густотой. Наиболее крупные реки — Томь, Иня, Кия, Кондома, Мрассу, Сары-Чумыш, Чумыш, Яя. Озёр в области немного, в основном они расположены в горах и долинах рек. Самым уникальным по своему характеру является озеро Берчикуль.
Почвы
Разнообразие рельефа и климата создаёт пестроту почвенного и растительного покрова. Наибольшую площадь занимают разновидности дерново-подзолистых почв, в Кузнецкой котловине преобладают чернозёмы, обладающие высоким плодородием.
Растительность
Растительность весьма многообразна. На горных вершинах встречаются растения тундры и альпийских лугов, среднегорье и низкогорье поросло «чернью» — пихтово-осиновыми лесами с высокотравьем и реликтовыми растениями. Предгорья и межгорные котловины заняты растительностью степей и лесостепей. Островками встречаются сосновые боры, а в Горной Шории и в бассейне реки Кондомы у Кузедеево находится реликтовая роща сибирской липы. На большой территории области за исключением заповедников образованы лесничества[14]. Леса занимают 63,9 тыс. км², что составляет 67 % всей территории. Имеется 87 участковых лесничеств.
В Западно-Сибирский южно-таёжный равнинный лесной район входят леса, расположенные в Ижморском, Мариинском, Тяжинском, Яйском, Тисульском (северная часть), Яшкинском (северная часть) административных
районах. В Западно-Сибирский подтаёжно-лесостепной лесной район входят леса, расположенные в Гурьевском, Кемеровском, Юргинском, Топкинском, Промышленновском, Ленинск-Кузнецком, Яшкинском (южная часть) административных районах, городские леса городов: Березовского, Гурьевска, Кемерово, Ленинска-Кузнецкого, Полысаево, Салаира, Топки, Юрги. В Алтае-Саянский горно-таёжный лесной район входят леса, расположенные в Чебулинском (южная часть), Тисульском (южная часть), Крапивинском, Беловском, Новокузнецком, Прокопьевском, Междуреченском, Таштагольском административных районах, государственный природный заповедник «Кузнецкий Алатау», «Шорский национальный парк», городские леса городов: Белово, Калтана, Междуреченска, Мыски, Новокузнецка, Осинники, Таштагола, Киселевска, Прокопьевска. В целом по Кемеровской области среди основных лесообразующих пород хвойные насаждения занимают 48,2 %, в том числе: сосновые 2,7 %, еловые 2,3 %, пихтовые 37,7 %, лиственничные 0,2 %, кедровые 5,3 %. Мягколиственные насаждения занимают 51,8 %, в том числе: березовые 28,7 %, осиновые 22,5 %, ивы древовидные 0,5 %, насаждения липы, тополя — около 0,1 %[15].
Животный мир
Из крупных животных обитают лось и марал, косуля сибирская и северный олень, последний встречается только в горах Кузнецкого Алатау. Из хищных наиболее характерны бурый медведь, рысь, росомаха. Промысловое значение имеют белка, ондатра, из птиц — глухарь, рябчик, тетерев.
Охрана природы
На территории области расположены заповедник Кузнецкий Алатау и Шорский национальный парк.
Список особо охраняемых природных территорий Кемеровской области
Антибесский государственный заказник
Барзасский государственный заказник
Бельсинский государственный заказник
Бунгарапско-Ажендаровский государственный заказник
Горно-Шорский национальный природный парк
Горскинский государственный заказник
Государственный заповедник «Кузнецкий Алатау»
Китатский государственный заказник
Нижне-Томский государственный заказник
Охранная зона заповедника «Кузнецкий Алатау»
Писаный государственный заказник
Раздольный государственный заказник
Салаирский государственный заказник
Салтымаковский государственный заказник
Сары-Чумышский государственный заказник
Таштагольский государственный заказник
Чумайско-Иркутяновский государственный заказник
Экология
На территории области расположены разрезы, занимающие значительные площади. По числу промышленных предприятий Кемеровская область занимает ведущее место в Российской федерации[16]. На территории городов и районов Кемеровской области расположено несколько постов экологического наблюдения за состоянием атмосферного воздуха. В некоторых районах создаются особо охраняемые зоны. Имеется Красная книга Кемеровской области. В Администрации Кемеровской области ежегодно делаются отчёты о состоянии и охране окружающей среды Кемеровской области[17][18][19]. В Кемеровской области имеется 18 наблюдательных постов за состоянием окружающей среды (8 в Новокузнецке, 8 в Кемерове, 2 в Прокопьевске). В области действует Кузбасская ассоциация переработчиков отходов[20]. В сентябре 2016 года утверждена территориальная схема обращения с отходами[21]. В области будет действовать два региональных оператора по работе с отходами на севере и на юге области[22].
Индекс загрязнения воздуха по городам: г. Новокузнецк ИЗА<14, г. Кемерово ИЗА<14, г. Прокопьевск ИЗА<5.
Основные загрязняющие вещества — взвешенные вещества, сажа, серы диоксид, углерода оксид, азота диоксид, азота оксид, бензапирен, аммиак, анилин, сероводород, фенол, формальдегид, водород фтористый, водород хлористый, водород цианистый, металлы (железо, кадмий, магний, марганец, медь, никель, свинец, хром, цинк, алюминий).
По данным на 2012 год река Томь имеет 74 водопользователя. Объём сброса сточных вод − 1,72 кубокилометра, в том числе 0,59 км³ загрязнённых (данные на 2015 год). Основные загрязняющие вещества — нефтепродукты, фенолы, железо общее, соединения азота, тяжелые металлы, медь, марганец. Общее количество отходов в 2015 году — , из них 23 — I класса опасности, 12 — II класса опасности, 319 — III класса опасности, 2410 — IV класса опасности, 2317037 — V класса опасности.
Образование и использование отходов производства и потребления:
Объём образованных отходов производства и потребления − 2319800,678
Количество использованных и обезвреженных отходов 1079370,126
Количество захороненных отходов 4209,094
Количество переданных на хранение отходов 1230872,256
Отходы образуются в результате деятельности следующих отраслей:
сельское хозяйство 398,879
добыча полезных ископаемых 2300430,131
обрабатывающие производства 14131,611
производство и распределение электроэнергии, газа и воды 2494,709
строительство 74,481
транспорт и связь 19,614
другие виды экономической деятельности 2251,253[23].
На предприятиях области проводится Эконтроль[24].
На территории Кемеровской области 18 сентября 1984 года примерно в 100 км от г. Кемерово был произведён подземный Мирный ядерный взрыв мощностью 10 килотонн.
Население
Численность населения Кемеровской области по данным Росстата составляет чел. (). Плотность населения — чел./км2 (). Кемеровская область имеет одну из самых высоких долей городского населения в Сибири.
Национальный состав
Административно-территориальное деление
Для осуществления функций государственного управления Кемеровская область, в соответствии с законом Кемеровской области от 27.12.2007 № 215-ОЗ «Об административно-территориальном устройстве Кемеровской области»[27], подразделяется на:
19 городов областного подчинения;
1 посёлок городского типа областного подчинения;
19 административных районов, включающие:
1 город районного подчинения;
17 посёлков городского типа районного подчинения;
154 сельских территорий.
Для осуществления функций местного самоуправления в области выделены[28][29]:
16 городских округов;
18 муниципальных районов, включающие:
22 городских поселения,
154 сельских поселения.
Муниципальные районы Кемеровской области
РайонАдминистративный центрПлощадь, км²Численность населения, чел. ()Плотность населения, чел./км²БеловскийБелово31808,8ГурьевскийГурьевск239017,1ИжморскийИжморский35803,2КемеровскийКемерово451010,5КрапивинскийКрапивинский69303,4Ленинск-КузнецкийЛенинск-Кузнецкий24009,3МариинскийМариинск55809,9НовокузнецкийНовокузнецк13 2903,8ПрокопьевскийПрокопьевск35008,8ПромышленновскийПромышленная308015,7ТаштагольскийТаштагол11 3204,7ТисульскийТисуль80602,7ТопкинскийТопки269016,4ТяжинскийТяжинский35316,6ЧебулинскийВерх-Чебула37803,9ЮргинскийЮрга25208,7ЯйскийЯя27606,7ЯшкинскийЯшкино34808,2
Города Кемеровской области
ГородГод
основанияПлощадь,
км²Населения,
чел.
()Плотность
населения, чел./км²Анжеро-Судженск1897119,2619,2Белово1726219,3337,6Берёзовский194974,0637,0Гурьевск181690,0259,5Калтан194632,4653,9Кемерово1918282,31959,2Киселёвск1917160,0576,3Ленинск-Кузнецкий1763128,0763,0Мариинск169857,2687,6Междуреченск1946335,4294,4Мыски1826108,7385,8Новокузнецк1618424,31299,2Осинники192679,8544,4Полысаево198949,3542,4Прокопьевск1650227,5872,3Салаир162640,0193,1Тайга189655,3443,6Таштагол193979,0292,1Топки191451,7544,4Юрга188644,81816,9
Населённые пункты с численностью населения более 3000 человек
КемеровоНовокузнецкПрокопьевскМеждуреченскЛенинск-КузнецкийКиселёвскЮргаАнжеро-СудженскБеловоБерёзовскийОсинникиМыскиМариинскТопки
ПолысаевоТайгаГурьевскТаштаголКалтанПромышленнаяНовый ГородокЯшкиноБачатскийГрамотеиноИнскойКраснобродскийЯяТяжинский
ШерегешТисульСалаирКрапивинскийИжморскийЗеленогорскийМундыбашВерх-ЧебулаКаз (посёлок городского типа)ТемиртауРудничныйИтатский
Агломерации
Моноцентрические:
Новокузнецкая агломерация
Кемеровская агломерация
Полицентрические:
Трансиб: Юрга — Яшкино — Тайга — Анжеро-Судженск — Яя — Ижморка
Ленинск-Кузнецкий — Полысаево — Белово — Гурьевск — Салаир
Органы государственной власти
Государственную власть в Кемеровской области осуществляют органы государственной власти Кемеровской области, а также федеральные суды и федеральные органы исполнительной государственной власти. Органы государственной власти Кемеровской области располагаются в Кемерове.
Органами государственной власти и должностными лицами Кемеровской области являются:
Совет народных депутатов Кемеровской области — законодательный (представительный) орган государственной власти, действующий состав сформирован в сентябре 2013 года — 46 депутатов; срок полномочий депутатов — 5 лет[30]. Избирается населением области (одна половина состава — по партийным спискам, другая — по одномандатным округам). Здание областного Совета расположено в Кемерове, в Центральном районе на площади Советов по адресу Советский проспект, 58.
Губернатор Кемеровской области — высшее должностное лицо области; срок полномочий губернатора — 5 лет[31]. Избирается жителями области в соответствии с Уставом Кемеровской области и федеральным законом[32]. Губернатором Кемеровской области с 1 июля 1997 года по 1 апреля 2018 года являлся Аман Тулеев[33].
Коллегия Администрации Кемеровской области — высший исполнительный орган государственной власти Кемеровской области, обеспечивающий исполнение Конституции Российской Федерации, федеральных законов и иных нормативных правовых актов Российской Федерации, Устава Кемеровской области законов и иных нормативных правовых актов Кемеровской области на территории Кемеровской области. Деятельность Коллегии обеспечивается Администрацией Кемеровской области, которая также осуществляет контроль за выполнением исполнительными органами государственной власти Кемеровской области решений, принятых высшим исполнительным органом государственной власти Кемеровской области[31]. Состоит из заместителей Губернатора Кемеровской области[34].
Администрация Кемеровской области — высший, постоянно действующий, коллегиальный орган исполнительной государственной власти. Центральные исполнительные органы государственной власти — департаменты, управления и комитеты[35][36]. Здание Администрации Кемеровской области расположено в Кемерове, в Центральном районе на площади Советов по адресу Советский проспект, 62.
Постановлением Администрации Кемеровской области от 6 февраля 2014 года N 8-пг «О структуре исполнительных органов государственной власти Кемеровской области отраслевой и специальной компетенции» установлены следующие исполнительные органы отраслевой компетенции:
Архивное управление Кемеровской области;
Главное управление архитектуры и градостроительства Кемеровской области;
Главное финансовое управление Кемеровской области;
Департамент культуры и национальной политики Кемеровской области;
Департамент лесного комплекса Кемеровской области;
Департамент молодёжной политики и спорта Кемеровской области;
Департамент образования и науки Кемеровской области;
Департамент охраны здоровья населения Кемеровской области;
Департамент природных ресурсов и экологии Кемеровской области;
Департамент сельского хозяйства и перерабатывающей промышленности Кемеровской области;
Департамент социальной защиты населения Кемеровской области;
Департамент труда и занятости населения Кемеровской области;
Комитет по управлению государственным имуществом Кемеровской области;
Управление ветеринарии Кемеровской области;
Департамент контрактной системы Кемеровской области;
Департамент по охране объектов животного мира Кемеровской области;
Департамент транспорта и связи Кемеровской области;
Департамент потребительского рынка и предпринимательства Кемеровской области;
Департамент строительства Кемеровской области;
Департамент жилищно-коммунального и дорожного комплекса Кемеровской области;
Управление записи актов гражданского состояния Кемеровской области,
Органы записи актов гражданского состояния в городах, районах, районах в городах, посёлках городского типа Кемеровской области.
Исполнительными органами государственной власти Кемеровской области специальной компетенции являются:
Государственная жилищная инспекция Кемеровской области;
Государственная служба по надзору и контролю в сфере образования Кемеровской области;
Инспекция государственного строительного надзора Кемеровской области;
Представительство Администрации Кемеровской области при Правительстве Российской Федерации;
Региональная энергетическая комиссия Кемеровской области;
Управление Государственной инспекции по надзору за техническим состоянием самоходных машин и других видов техники Кемеровской области (управление гостехнадзора Кемеровской области);
Управление по обеспечению деятельности мировых судей в Кемеровской области.
Главное контрольное управление Кемеровской области
Официальная символика
Кемеровская область имеет официально утверждённые герб и флаг[37].
Герб Кемеровской области представляет собой французский щит, обрамленный дубовыми ветвями, скрепленными орденской лентой ордена Ленина и увенчанный короной в виде стилизованной чаши. Щит окаймлен узкими полосами чёрного и золотого цветов. Нижняя часть щита — зелёного цвета. Зелёный цвет символизирует сельское хозяйство и природные богатства. Зелёный цвет — это также традиционный цвет молодости и надежды.
В центре щита — треугольник чёрного цвета, усеченный с боков и окаймленный узкой полосой золотого цвета, — террикон, символизирующий угольную промышленность. В центре террикона расположены перекрещённые кузнечный молот и кирка, обозначающие индустриальную принадлежность Кемеровской области. Из зелёного поля через перекрещённые молот и кирку к вершине террикона устремлены три пшеничных колоса. Колосья символизируют также важность для Кемеровской области сельского хозяйства. Треугольники красного цвета в левом и правом углах щита символизируют раскаленный металл. Герб обрамлен дубовым венком, символизирующим статус Кемеровской области как субъекта Российской Федерации. Нижняя часть венка переплетена орденской лентой ордена Ленина, которым Кемеровская область была награждена дважды: в 1967 году и 1970 году. В центральной части орденской ленты обозначена дата: 1943 год — год образования Кемеровской области. В разрыве дубового венка над центром гербового щита изображена корона в виде стилизованной полной чаши, символизирующей богатство Кузбасса.
Флаг Кемеровской области представляет собой прямоугольное полотнище красного цвета с синей полосой вдоль древка во всю ширину флага, составляющей одну треть длины. В верхней части синей полосы посередине помещается герб Кемеровской области. Отношение ширины флага к его длине — 2:3.
Кемеровская область имеет свой гимн[38][39].
Экономика
Бюджет
Бюджет Кемеровской области на 2013 год утверждён в размере:
доходы — 81021193.7 тыс. рублей
расходы — 91948642.8 тыс. рублей
дефицит бюджета — 14,8 % от объёма доходов областного бюджета без учёта безвозмездных поступлений[40].
В Кемеровской области имеется более ста системообразующих предприятий[41].
В результате изменений общие параметры бюджета на 2017 год следующие:[42]:
доходы 134 279,7 млн рублей;
расходы 114 671,8 млн рублей;
профицит 19 607,9 млн рублей.
Утверждены основные характеристики областного бюджета на 2018 год[43]:
общий объём доходов — 106943,596 млн рублей, в том числе объём безвозмездных поступлений 16618,845 млн рублей;
общий объём расходов 110907,5838 млн рублей;
дефицит 3963,9878 млн рублей, или 4,4 % от объёма доходов на 2018 год без учета безвозмездных поступлений.
Утверждены основные характеристики областного бюджета на плановый период 2019 и 2020 годов:
общий объём доходов на 2019 год — 105806,6708 млн рублей (в том числе объём безвозмездных поступлений 12286,7958 млн руб.), на 2020 год — 107846,9812 млн рублей (в том числе объём безвозмездных поступлений 11003,3362 млн руб.);
общий объём расходов на 2019 год — 105806,6708 млн рублей, на 2020 год — 107846,9812 млн рублей.
Промышленность
На территории области развита угольная промышленность, наиболее важные её центры — Прокопьевск, Междуреченск, Белово, Берёзовский, Кемерово, Новокузнецк, Осинники, Ленинск-Кузнецкий, Киселевск, Беловский, Кемеровский, Новокузнецкий и Прокопьевский районы. Шахты и разрезы расположены в основном в центральной части области от г. Берёзовский на севере до Осинников на юге. На юге региона развиты также металлургия и горнодобывающая промышленность (Новокузнецк, Таштагол). Также в области есть машиностроение (Юрга, Анжеро-Судженск, Новокузнецк, Кемерово, Ленинск-Кузнецкий, Киселёвск) и химическая промышленность (Кемерово). Хорошо развиты железнодорожный транспорт и теплоэнергетика (Кемерово, Новокузнецк, Белово, Калтан, Мыски).
Добывающая промышленность
В Кемеровской области добывают золото, серебро, железные руды, марганцевые руды, алюминий, нефелиновые руды, свинец, цинк, полиметаллические руды, барит, кварцит, известняк, глину, доломит, песок, уголь
Угольная промышленность
Кемеровская область имеет два больших угольных бассейна: Кузнецкий каменноугольный бассейн — от Малиновки (посёлка, входящего в Калтанский городской округ) до районов Новосибирской области, и часть Канско-Ачинского буроугольного бассейна. В год добывается свыше 180 млн тонн каменного угля, наиболее крупные предприятия расположены в Междуреченске, Новокузнецке и Новокузнецком районе, Прокопьевске, Киселёвске, Ленинске-Кузнецком, Белове, Берёзовском.
Металлургия
Металлургия представлена цветной (Новокузнецкий алюминиевый завод) и чёрной (площадка рельсового проката ЗСМК, Западно-Сибирский металлургический комбинат, завод «Кузнецкие ферросплавы» в Новокузнецке, Анжеро-Судженский филиал ОАО «Кузнецкие ферросплавы», Гурьевский металлургический завод, также относится кемеровский ОАО «КОКС», машиностроение в Юрге, Анжеро-Судженский рудник); ресурсная база Российского межотраслевого холдинга СИБПЛАЗ Темиртауское месторождение, Шерегешское месторождение, Казское месторождение, Таштагольское месторождение.
Энергетика
Сфера услуг
Торговля, финансовые услуги и туризм
Туристские районы в границах Кемеровской области:
Нижнее Притомье, в том числе
Нижнее Правобережное Притомье
Обь-Томское междуречье
Среднее Притомье
Верхнее Притомье
Кузнецкий Алатау: Горная Шория, Поднебесные Зубья, Салаирский кряж, заповедник «Кузнецкий Алатау» (посещение возможно при согласовании с администрацией заповедника).
Связь и СМИ
Телевещание
В Кемеровской области 8 зон телевещания — Кемеровская, Юргинская, Анжерская, Ключевая, Ленинск-Кузнецкая, Междуреченская, Новокузнецкая, Прокопьевская, Таштагольская[44] и сотня телевышек.
Радиостанции
Почти вся населённая территория области покрыта вещанием FM-радиостанций, в основном сетевых, но в каждом городе есть станции с местным эфиром. В области действуют следующие местные радиостанции (вещание которых осуществляется из городов Кемеровской области):
Радио «Шория» — вещание из Таштагола на Таштагольский район
Кузбасс FM — вещание из Кемерово на все города области (в каждом городе своя частота)
Апекс Радио— вещание из Новокузнецка на Новокузнецк, Кемерово, Междуреченск, Таштагол
Правильное радио — вещание из Кемерово на Кемерово, Ленинск-Кузнецкий и Белово
Жилищно-коммунальное хозяйство
Строительство
По состоянию на 1 января 2012 года жилищный фонд области составлял 61,5 млн квадратных метров, а обеспеченность жильём равна 22,4 квадратным метрам на душу населения[45].
2007 год — 1010 тыс. квадратных метров;
2008 год — 1063 тыс. квадратных метров;
2009 год — 1063 тыс. квадратных метров;
2010 год — 1003 тыс. квадратных метров;
2011 год — 1083 тыс. квадратных метров.
Строительная индустрия области представлена двумя тысячами предприятий (360 из них — предприятия по производству строительных материалов), в их числе[45]:
2 цементных завода;
6 кирпичных заводов;
20 заводов по производству сборного железобетона;
4 завода деталей КПД;
14 карьеров, добывающих нерудные строительные материалы применяемые для производства строительных материалов;
1 завод кровельных материалов;
6 предприятий, производящих теплоизоляционные материалы.
Сельское хозяйство
Предприятия сельского хозяйства расположены на территории всей области поблизости от городов. Сугубо «сельские» районы — Промышленновский, Крапивинский, Чебулинский, Ижморский, Яйский и др. Почти 2 400 тыс. га (27 % от общей площади земельных ресурсов области) земель сельскохозяйственного назначения находятся в обороте. 14 % (402 тыс. человек) населения области проживает в сельской местности и лишь 3,4 % (44,7 тыс. человек) от занятых в экономике трудятся в сельском хозяйстве[46]. Основные отрасли животноводства: молочно-мясное скотоводство, свиноводство и птицеводство. За последние 5 лет построено и модернизировано более 100 животноводческих и птицеводческих помещений[46].
Пищевая и перерабатывающая промышленность представлена 605 организациями, включая субъекты малого предпринимательства. В организациях этой отрасли на 2013 год трудится более 20 тыс. человек[46][47].
Территории экономического благоприятствования
Северная промзона
Юрга
Тырганская промзона
Горная Шория
Транспорт
Железнодорожный
По территории проходит Транссиб с ответвлениями у Юрги, Тайги и у Анжеро-Судженска.
Южно-Кузбасская ветка Западно-Сибирской железной дороги — начинается от Юрги и пересекает область с севера на юг, заканчиваясь в Таштаголе. Имеет ответвления в Топках (на Кемерово), в Белове (на Новосибирск), в Артыште (на Алтай), в Новокузнецке (на Абакан), также имеется окружная дорога вокруг Новокузнецка с многочисленными ответвлениями на разрезы, промышленные предприятия, рудники и c выходом на Алтай.
Крупнейшие железнодорожные узлы области: Новокузнецк, Мариинск, Тайга, Юрга, Топки, Белово, Артышта.
Автомобильный
Через северную часть области и через Кемерово проходит магистраль «Сибирь».
Наибольший трафик автомобильного движения наблюдается на дорогах между Кемерово и Новокузнецком. Два крупнейших города области соединены следующими дорогами:
Дорога II категории 1Р-384, «Старая трасса» — имеет ширину в две полосы (по одной в каждую сторону) и проходит в черте населённых пунктов, в том числе Ленинск-Кузнецкого, Грамотеино, Киселевска и Прокопьевска. На участке трассы от Кемерова до Ленинска-Кузнецкого до строительства дороги-дублёра наблюдались наибольшие на междугородних дорогах области пробки, особенно по вечерам и в предпраздничные дни.
«Новая трасса» — дублёр «Старой трассы» дорога I категории шириной 4 полосы и с пересечениями в разных уровнях на всех перекрёстках. Южный участок от Новокузнецка до Ленинска-Кузнецкого строился с конца 1970-х до середины 1990-х годов для обхода Ленинска-Кузнецкого, Полысаева, Белова, Киселевска и Прокопьевска. Северный участок (от Ленинска-Кузнецкого до Кемерова) строится в настоящее время в обход крупных сел Чусовитино, Панфилово, Берёзово и Береговая. Участок от Кемерова до Чусовитино уже введён в эксплуатацию и имеет статус автомагистрали. Участок от Чусовитино до Демьяновки в настоящее время строится, его ввод в эксплуатацию ожидается в 2019 году[48].
Обе дороги начинаются от развязки у с. Березово к югу от Кемерова и заканчиваются, соединяясь кольцевой развязкой у поста ДПС на въезде в Новокузнецкий район. Далее от кольца на юг идет Новокузнецкая кольцевая автомобильная дорога (НКАД), а на восток — основной въезд в Новокузнецк.
Вокруг областного центра проходит кольцевая трасса, логически соединявшая областную трассу Р384 с федеральной трассой Р255.
Кемеровская область имеет обширную сеть автовокзалов и автостанций. Организацией междугородних пассажирских автоперевозок и управлением автовокзалов и автостанций занимается Государственное учреждение КУЗБАССПАССАЖИРАВТОТРАНС. После того как в период 1990-х и 2000-х годов резко сократилось количество рейсов пригородных поездов (особенно на Кемеровском, Тайгинском узлах и на ветке Проектная-Тогучин-Инская), а также после развала системы водного транспорта на реке Томь, система пригородных и междугородних автобусных маршрутов стала в области доминирующим видом междугороднего транспорта. В этот период постоянно расширялась сеть межсубъектных и международных (в города Казахстана и Средней Азии) автобусных маршрутов с автовокзалов Кемерово и Новокузнецка, Междуреченска. Автовокзалы Кемерово и Новокузнецка не справляются с возросшим пассажиропотоком. С 2004 года регулярно обновляется парк междугородних автобусов.
Перечень региональных дорог Кемеровской области[49]
Воздушный
Имеются международные аэропорты в Кемерове и Новокузнецке (территориально расположен в Прокопьевском районе), из которых выполняются внутренние рейсы в основном в Москву. Из аэропорта Кемерова в летний период также выполняются рейсы в Сочи, Хургаду, Анталию, Бангкок, Пхукет, Шарм-эш-Шейх, Барселону, Камрань, Родос[50]. Из аэропорта Новокузнецка в летний период также выполняются рейсы в Сочи, Бангкок, Анталию, Паттайю[51].
На территории области имеются аэродромы в Ленинске-Кузнецком (в настоящее время не работает), Таштаголе, Междуреченске, Мариинске и Анжеро-Судженске.
Водный
Единственной рекой в области, которую можно приспособить под судоходство, является Томь. В период навигации выполняется перевозка населения водным транспортом. Перевозку осуществляет Новокузнецкое государственное водно-транспортное предприятие Кемеровской области с филиалом в Кемерове катерами «КС-149» и «КС-207» по маршрутам: «Новокузнецк — Ячменюха» (протяженностью 101 км) и «Кемерово — Змеинка» (протяженностью 83 км)[52].
Городской
Все города и посёлки городского типа обеспечены автобусным пассажирским транспортом.
Пять городов Кузбасса имеют системы электротранспорта. Кемерово и Новокузнецк имеют одновременно трамвайное и троллейбусное сообщение, Прокопьевск и Осинники имеют только трамвайные системы, а в городе Ленинск-Кузнецкий работает троллейбус.
Социальная сфера
Образование
Высшее профессиональное образование
КузГПА|right|thumb
Университеты:
Кемеровский государственный университет (КемГУ) — Кемерово
Кузбасский государственный технический университет имени Т. Ф. Горбачева (КузГТУ) — Кемерово
Кемеровский государственный медицинский университет (КемГМУ) — Кемерово
Сибирский государственный индустриальный университет (СибГИУ) — Новокузнецк
Институты:
Кемеровский государственный институт культуры (КемГИК) — Кемерово
Кемеровский государственный сельскохозяйственный институт (КГСХИ) — Кемерово
Кузбасский институт экономики и права (КИЭП) — Кемерово
Кузбасский юридический институт — Новокузнецк
Кузбасский областной педагогический институт (КОПИ) — Кемерово
Новокузнецкий государственный институт усовершенствования врачей (ГИДУВ) — Новокузнецк
Тайгинский институт железнодорожного транспорта — Тайга
Среднее профессиональное образование
Колледжи:
Анжеро-Судженский педагогический колледж
Анжеро-Судженский политехнический колледж
Беловский педагогический колледж
Беловский политехнический колледж (БлПК)
Кемеровский областной колледж культуры и искусств
Кемеровский областной медицинский колледж
Кемеровский профессионально-педагогический колледж
Кемеровский профессионально-технический колледж
Ленинск-Кузнецкий горнотехнический колледж
Мариинский педагогический колледж
Новокузнецкий педагогический колледж
Новокузнецкий горнотранспортный колледж
Новокузнецкий государственный гуманитарно-технический колледж
Новокузнецкий профессиональный колледж
Новокузнецкий экономико-отраслевой колледж
Прокопьевский аграрный колледж
Прокопьевский колледж искусств
Прокопьевский горнотехнический колледж им. В. П. Романова
Томь-Усинский горноэнерготранспортный колледж
Юргинский Технологический Колледж(ЮТК)
Техникумы:
Анжеро-Судженский горный техникум
Берёзовский политехнический техникум
Кемеровский горнотехнический техникум
Кузбасский техникум архитектуры геодезии и строительства (КузТАГиС)
Кузнецкий металлургический техникум
Ленинск-Кузнецкий политехнический техникум
Мариинский лесотехнический техникум
Междуреченский горностроительный техникум
Новокузнецкий строительный техникум
Новокузнецкий торгово-экономический техникум
Прокопьевский промышленно-экономический техникум
Прокопьевский техникум физической культуры
Прокопьевский электромашиностроительный техникум
Тайгинский техникум железнодорожного транспорта
Юргинский Техникум Агротехнологий и Сервиса(ЮТАиС)
Юргинский Техникум Машиностроения и Информационных Технологий(ЮТМиИТ)
Общее образование
В Кемеровской области имеется около 1000 школ, лицеев и гимназий[53].
Наука
Сибирский научно-исследовательский холдинг
Кемеровский научный центр Российской академии наук
С целью сейсмозондирования на территории Кемеровской области 18 сентября 1984 года примерно в 100 км от г. Кемерово был произведён подземный Мирный ядерный взрыв мощностью 10 килотонн[54].
Культура
Сеть учреждений культуры Кемеровской области на 2017—2018 гг. составляет 1856 единиц, из них 24 государственных учреждений культуры: 7 театров; 43 музея; 609 культурно-досуговых учреждений; 626 библиотек, филармония Кузбасса им. Б. Т. Штоколова; 82 учреждения по киновидеообслуживанию, 112 учреждений образования; 4 парка и 372 прочих учреждения.
Действует ГАУК КО «Кузбасский центр искусств», который объединяет работу профессиональных творческих союзов: Кемеровского областного отделения ВТОО «Союз художников России», Кемеровского областного отделения «Союз писателей Кузбасса», Общероссийской общественной организации «Союз писателей России» и Кемеровского регионального отделения ВОО «Союз композиторов России». ГАУК КО «Кузбасский центр искусств» — это современная культурная площадка, которая совместно с творческими союзами области и другими профессиональными творческими деятелями создает культурные, образовательные проекты и мероприятия. В четырех городах области работает Кемеровское региональное отделение СТД РФ.
Высокий статус «Губернаторский» имеют: симфонический оркестр Кузбасса, духовой оркестр, хор «Утро», камерный хор, джаз-клуб «Геликон», театр танца «Сибирский калейдоскоп».
В целом, в сфере культуры региона трудится свыше 14 тысяч кузбассовцев, в том числе более 9 тысяч творческих работников. 235 из них удостоены почетных званий Российской Федерации «заслуженный» и «народный».
По итогам 2017 года Кузбасс вошёл в топ-10 регионов-лидеров России по темпам развития культуры и топ-5 регионов-лидеров России по уровню развития кинематографии. Благодаря участию в федеральной программе Фонда кино по кинофикации учреждений культуры с 2015 по 2017 г. в области окрылись 12 муниципальных цифровых киноучреждений, в которых показываются все новинки зарубежного и отечественного кинематографа.
Здравоохранение
В каждом городе и районе имеются больницы терапевтического, педиатрического или стоматологического профиля муниципального (с 1 января 2017 года — регионального) подчинения. Кроме того, Минздраву РФ подчинены несколько лечебных учреждений Кемеровской области, Минэнерго РФ — Центр по лечению шахтёров в Ленинске-Кузнецком, Минсоцразвития — Новокузнецкий центр протезирования, организации Российской академии наук. Наряду с государственными лечебными учреждениями помощь населению Кемеровской области оказывают частные лечебные учреждения. Широко внедряется телемедицина. Образовательные учреждения среднего медицинского образования объединены в Кемеровский областной медицинский колледж. Имеются санатории Славино, Борисовский, Прокопьевский.
Кемеровская область — один из лидеров по заболеваемости ВИЧ-инфекциями среди регионов России[55].
Социальная защита населения
В городах и на селе имеются центры социальной помощи населению. В Кемеровской области ветеранам войн и труда доставляют уголь по льготным условиям. Проезд для пенсионеров и инвалидов и иных льготников с 1 мая по 30 сентября в межмуниципальном транспорте бесплатный. По инициативе губернатора Амана Тулеева в области проводятся различные программы адресной помощи малообеспеченным людям.
Спорт
В Кемеровской области хорошо развит горнолыжный спорт. В области имеются профессиональные спортивные команды по футболу, хоккею, регби, волейболу и баскетболу. В городе Новокузнецк есть шахматная школа. Также есть Олимпийские чемпионы-тяжелоатлеты, борцы.
Религия
Наиболее крупная по числу верующих религия Кемеровской области — православие (организации — Кузбасская митрополия, староверческие приходы). Также в области достаточно распространены католицизм, протестантизм, армяно-григорианство, ислам, иудаизм, буддизм.
По сообщению «РИА Новости», Кемеровская область известна многочисленными необычными религиозными акциями[56], среди которых агентство называет Всекузбасские молебны об избавлении от техногенных катастроф, проводимые каждое первое воскресенье месяца, молебны о безопасности дорожного движения, прошедшие в декабре 2008 года, молебны о благополучном преодолении мирового финансового кризиса в ноябре 2008 года, молебны родителей во избавление детей от алкогольной и наркотической зависимости, об избавлении региона от напасти птичьего гриппа, об успешном исходе голосования во время выборов. В марте 2009 года губернатор области Аман Тулеев призвал кузбассовцев помолиться о чудесном вызволении заложников, захваченных неизвестным в банке в Ленинск-Кузнецком[56].
Кузнецкую землю духовенство неоднократно освящало с вертолёта, а в октябре 2007 года православный священник окропил Новокузнецк святой водой с воздушного шара[56].
Преступность и пенитенциарная система
Кемеровская область имеет среднестатистические показатели для Сибири по тяжким преступлениям, преступлениям средней и мелкой тяжести. В городах и районах для задержанных имеются следственные изоляторы. Кроме того, в области около 25 исправительных учреждений, в которых отбывают наказание лица, приговорённые судом к отбытию наказания.
Примечания
Комментарии
Источники
Ссылки
| https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D1%80%D0%BE%D0%B2%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F%20%D0%BE%D0%B1%D0%BB%D0%B0%D1%81%D1%82%D1%8C |
{
"plaintext_start_byte": [
0,
1012,
1898,
2925,
3289,
3771,
4179,
4310,
4683
],
"plaintext_end_byte": [
1011,
1897,
2924,
3288,
3770,
4154,
4289,
4642,
5294
]
} | ما هي اليونسكو ؟ | يونسكو | arabic | {
"passage_answer_candidate_index": [
0
],
"minimal_answers_start_byte": [
1
],
"minimal_answers_end_byte": [
136
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
منظمة الأمم المتحدة للتربية والعلم والثقافة ، أو ما يعرف اختصاراً بالـ<b data-parsoid='{"dsr":[176,188,3,3]}'>يونسكو (UNESCO)، هي وكالة متخصصة تتبع منظمة الأمم المتحدة تأسست عام 1945.[1][2][3] ترأسها حالياً الفرنسية أودري أزولاي بعد فوزها في الانتخابات التي أجريت عام 2017م، حيث حصلت على 30 صوتاً متقدمة بذلك على المرشح القطري حمد بن عبد العزيز الكواري بفارق صوتين. هدف المنظمة الرئيسي هو المساهمة بإحلال السلام والأمن عن طريق رفع مستوى التعاون بين دول العالم في مجالات التربية والتعليم والثقافة لإحلال الاحترام العالمي للعدالة ولسيادة القانون ولحقوق الإنسان ومبادئ الحرية الأساسية.
تتبع اليونسكو 195 دولة. يقع مقرها الرئيسي في باريس. ولليونسكو أيضاً أكثر من 50 مكتباً وعدة معاهد تدريسية حول العالم. للمنظمة خمسة برامج أساسية هي التربية والتعليم، والعلوم الطبيعية، والعلوم الإنسانية والاجتماعية، والثقافة، والاتصالات والإعلام. تدعم اليونسكو العديد من المشاريع كمحو الأمية والتدريب التقني وبرامج تأهيل وتدريب المعلمين، وبرامج العلوم العالمية، والمشاريع الثقافية والتاريخية، واتفاقيات التعاون العالمي للحفاظ على الحضارة العالمية والتراث الطبيعي وحماية حقوق الإنسان.
كانت المنظمة مثاراً للجدل بشكل كبير على مر الزمن. خلال السبعينيات والثمانينيات اعتقدت الدول الغربية وبخاصة الولايات المتحدة الأمريكية وبريطانيا أن المنظمة مستغلة من قبل الشيوعيين، ودول العالم الثالث لمهاجمة الغرب الأمر الذي حدى بالمنظمة لتطوير خطة سميت بالنظام العالمي الجديد لإيقاف الأكاذيب المزعومة والمعلومات المضللة التي انتشرت عن مسألة تطوير دول العالم. رفض الغرب هذه الخطة بحجة أنها محاولة من دول العالم الثالث والدول الشيوعية لتدمير حرية الإعلام فانسحبت أمريكا من المنظمة عام 1984 م وتلتها بريطانيا عام 1985 م. اتهمت اليونسكو أيضاً من البعض بالبيروقراطية.
إحدى مهام اليونسكو هي أن تعلن قائمة مواقع التراث الثقافي العالمي. هذه المواقع هي مواقع تاريخية أو طبيعية وحمايتها وإبقاءها سليمة هو أمر يطالب به المجتمع الدولي وليس من مهام المنظمة حماية هذه الأماكن.
في كل سنة تحاول المنظمة النهوض بحرية التعبير وحرية الإعلام باعتبار أنهما من مبادئ حقوق الإنسان الأساسية عن طريق اليوم العالمي لحرية الإعلام في الثالث من مايو من كل سنة. يقام هذا الحدث للاحتفال والتركيز على أهمية حرية الإعلام كمبدأ أساسي لأي مجتمع سليم حر ديمقراطي.
عادت للمنظمة كل من بريطانيا عام 1997 والولايات المتحدة عام 2003. انسحبت الولايات المتحدة في أكتوبر 2017 مجدداً من اليونسكو متهمةً المنظمة بالعداوة والتحيز ضد إسرائيل، فيما أعلنت الأخيرة انسحابها رسمياً في 1 يناير 2019.
الأمين العام
ترأس المنظمة الفرنسية أودري أزولاي التي تم انتخابها سنة 2017م.
انظر أيضاً
المكتبة الرقمية العالمية
شبكة اليونسكو العالمية لمعازل المحيط الحيوي
انتخاب الامين العام لليونسكو 2009
قيم (موروثات)
مواقع التراث العالمي
تعدد القيم
تفسير التراث
جائزة نوبل للسلام 2016
مراجع
وصلات خارجية
تصنيف:أسماء تاجية
تصنيف:اليونسكو
تصنيف:تأسيسات سنة 1945 في فرنسا
تصنيف:فجوة إلكترونية
تصنيف:مجموعة الأمم المتحدة الإنمائية
تصنيف:منظمات التراث
تصنيف:منظمات تأسست في 1945
تصنيف:منظمات تعليمية دولية
تصنيف:منظمات ثقافية دولية
تصنيف:منظمات علمية عالمية
تصنيف:منظمات قوائم مقرها في فرنسا
تصنيف:منظمات مقرها في باريس
تصنيف:هيئات الأمم المتحدة
| https://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%8A%D9%88%D9%86%D8%B3%D9%83%D9%88 |
{
"plaintext_start_byte": [
2,
1792,
3397,
3710,
4213,
5192,
5857,
6561,
6798,
7841,
8042,
8438,
8930,
9560,
10610,
11245,
11606,
12711,
12989,
13454,
13768,
15803,
16202,
16421
],
"plaintext_end_byte": [
1772,
3361,
3684,
4190,
5191,
5834,
6506,
6771,
7814,
8015,
8315,
8872,
9511,
10570,
11215,
11551,
12694,
12883,
13453,
13735,
15755,
16181,
16255,
16585
]
} | చంబా జిల్లాలో ఎన్ని గ్రామాలు ఉన్నాయి? | చంబా | telugu | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
హిమాచల్ ప్రదేశ్ జిల్లాలలో చంబా జిల్లా ఒకటి. ఈ జిల్లాకు చంబా పట్టణం కేంద్రంగా ఉంది. డాల్హౌసీ మరియు కజీహియార్ ఉత్తర ప్రాంత మైదాన వాసులకు ఈ జిల్లాలోని హిల్ స్టేషంస్ మరియు శలవులను గడిపే గమ్యాలుగా ప్రసిద్ధి చెందాయి. ఉత్తర భారతదేశంలో క్రీ.పూ 500 నుండి చరిత్రను ఆధారాలతో వ్రాతపూర్వకంగా నమోదుచేసిన ప్రాంతమిదే అని భావిస్తున్నారు. అత్యంత ఎత్తైన పర్వశ్రేణులు ఇక్కడ శతాబ్దాలుగా ఉన్న శిథిలాలలు మరియు అనేక శిలాశాసనాలను సరక్షిస్తున్నాయి . ఇది హిమాచల్ ప్రదేశ్ వాయవ్య ప్రాంతంలో ఉంది. 1000 సంవత్సరాలకు పూర్వం చంబా మహారాజు నిర్మిచిన ఆలయాలలో ఇప్పటికీ ఆరాధన నిర్వహించబడుతూ ఉంది. ఆలయాలకు భూమిదానం చేసిన తామ్రపత్రాలు ఇప్పటికీ సంరక్షించబడుతూ చట్టబద్ధమైన విలువను కలిగి ఉన్నాయి.,
చరిత్ర
ఈ ప్రాంతం ఆరంభకాల చరిత్రను అనుసరించి ఈ ప్రాంతంలో ముందుగా కొలియన్ ప్రజలు నివసించారని తెలుస్తుంది. ఖాసా ప్రజలు కొలియన్లను అణిచివేసి ఈ ప్రాంతాన్ని స్వాధీనం చేసుకున్నారు.
కాసా ప్రజలను అణిచివేసి ఔదుంబరా ప్రజలు (క్రీ.పూ 2వ శతాబ్దం) ఈ ప్రాంతం మీద ఆధిపత్యం వహించారు. ఔదుంబరాలు గణతంత్ర రాజ్యం స్థాపించారు. ఔదుంబరాలు శివుని ప్రధాన దైవంగా ఆరాధించారు. నుండి గుప్తుల కాలంలో (క్రీ.శ 4వ శతాబ్దం) చంబా ప్రాంతం ఠాకూరులు మరియు రాణాలు పాలనలో ఉందని భావిస్తున్నారు. వీరు తమని తాము కొలియన్ మరియు ఖాసా ప్రజలకంటే అధికులమని భావించారు. తరువాత ఈ ప్రాంతం మీద గుజరా ప్రతిహారులు (క్రీ.శ 7వ శతాబ్దం) ఆధిక్యత వహించారు.
పురాణ కథనాలు
హిమాచల్ ప్రదేశ్ గురించి రామాయణ మరియు మహాభారతం మొదలైన పురాణా కావ్యాలలో, వేదాలలో విస్తారంగా వర్ణించబడింది.
మహాభారతం
మహాభారతంలో వర్ణించబడిన కులుత (కుల్లు), త్రిర్త (కంగ్రా), కులింద్ (షిమ్లా), యుగంధర్ (బిలాస్పూర్ మరియు నలగర్), గొబ్దిక (చంబా) మరియు ఔదుంబర్ (పఠాన్కోట్) జనపదాలు (రాజ్యాలు) వర్ణించబడ్డాయి.
ఋగ్వేదం
ఋగ్వేదంలో వర్ణించబడిన నదులు హిమాచల్ ప్రదేశ్లో ప్రవహిస్తున్నాయి. ఆర్యులు ఇక్కడ ప్రవేశించడానికి ముందే షంబర్ అనే రాజా ఈ ప్రాంతాన్ని పాలించాడని భావిస్తున్నారు. బీ మరియు యమునా నదుల మద్య 99 శక్తివంతమైన కోటలు నిర్మించబడ్డాయి. షంబర్ రాజు ఆర్యసేనాధిపతితో 12 సంవత్సరాల కాలం యుద్ధం చేసి విజయం సాధించాడు. పురాణాలలో హిమాచల్ ప్రదేశ్ వైవిధ్యమైన అందమైన పేర్లతో వర్ణించబడింది.
మహాభారతంలో జరిగిన కురుక్షేత్ర యుద్ధం (క్రీ.పూ 1400) కొరకు కాంగ్రా రాజు సుశర్మచంద్రా నిధిసహాయం చేసాడని వర్ణించబడింది. సుశర్మ చంద్రా కౌరవుల పక్షంలో చేరి పాండవులకు వ్యతిరేకంగా యుద్ధం చేసాడు. కాంగ్రా భీమకోట (భీముని స్మారకార్ధం) అని పిలువబడింది.
ఆర్ధికం
2006 గణాంకాలను అనుసరించి పచాయితీ రాజ్ మంత్రిత్వశాఖ భారతదేశ జిల్లాలు (640) లో వెనుకబడిన 250 జిల్లాలలో చంబా జిల్లా ఒకటి అని గుర్తించింది.[1] బ్యాక్వర్డ్ రీజన్ గ్రాంటు ఫండు నుండి నిధులను అందుకుంటున్న హిమాచల్ ప్రదేశ్ రాష్ట్ర 2 జిల్లాలలో ఈ జిల్లా ఒకటి. .[1]
2001 లో గణాంకాలు
భాషలు
జిల్లాలో భట్టియాలి, దొగ్రి- కంగ్రి, గడ్డీ- భర్మౌరీ, చంబా భాషలు వాడుకలో ఉన్నాయి.[4]
గడ్డీ భాష
గడ్డీ భాషను చంబా జిల్లా లోని భారమౌల్ తాలూకాప్రజలలో అధికంగా వాడుకలో ఉంది. గడ్డీ ప్రజలు గొర్రెలు మరియు మేకలను మేపుతూ ఉంటారు. ఈ ప్రజలు పశువుల మేత కొరకు ఒక ప్రాంతం వదిలి మరొక ప్రాంతానికి వలసపోతూ ఉంటారు. గడ్డీ ప్రజలు అధికంగా భార్మౌర్ తాలూకాలో నివసిస్తుంటారు. కాని కొంతమంది రాష్ట్రమంతటా స్థిరపడ్డారు. ప్రత్యేకంగా హిమాచల్ ప్రదేశ్ రాష్ట్రం లోని కాంగ్రా జిల్లాలో వీరు కనిపిస్తుంటారు.
చంబల్ భాష
చంబా పట్టణం మరియు చాంబా సమీపప్రాంతాలలో చంబియల్ భాష వాడుకలో ఉంది.
ఇతర భాషలు
జిల్లాలో అదనంగా పంగ్వాలి, చురాహి భాషలు (ప్రధానంగా పంగి, చురాహ్ మరియు తీషా ప్రాంతాలలో ) వాడుకలో ఉన్నాయి.
పర్యాటక ఆకర్షణలు
బనిఖెట్
లక్ష్మీనారాయణ ఆలయం
లక్ష్మీనారాయణ ఆలయం చంబా జిల్లాలలో ఇది ఒక పర్యాటక ఆకర్షిత ప్రాంతం. ఇక్కడ విష్ణుమూర్తి ప్రధానదైవంగా మూడు ఆలయాలు ఉన్నాయి. శివుడు ప్రధానదైవంగా మూడు ఆలయాలు ఉన్నాయి.
బ్రజేశ్వరి దేవి ఆలయం
దుర్గాదేవి ప్రధానదైవంగా ఉన్న ఆలయం బ్రజేశ్వరి దేవి ఆలయం. ఆలయ కుడ్యశిల్పాలు ప్రఖ్యాతిచెందాయి. ఆలయ నిర్మాణశైలి ఆలయానికి ప్రత్యేకత తీసుకువచ్చింది. శిఖరశైలికి కూడా ప్రత్యేకత ఉంది. ఆలయగోపురం మీద కొయ్యతో చేసిన అమలక ఉంది.
చాముండా దేవి ఆలయం
ఈలోయా ప్రాంతంలో ఉన్న ప్రముఖ ఆలయాలలో చాముండా దేవి ఆలయం ఒకటి. ఆలయ ప్రధాన దైవం చాముండాదేవి. చాముండాదేవి అంటే దూర్గాదేవి ఉగ్రరూపం. ఆలయంలో జంతువులు మరియు పూలతో చేసిన కొయ్య శిల్పాలతో కూడిన పైకప్పు ఉంది. పర్వతశిఖరంలో ఉన్న ఈ ఆలయం నుండి చంబాలోయ సుందరదృశ్యం కనిపిస్తూ ఉంటుంది. భక్తులు తమ కోరిక తీరిన తరువాత ఇత్తడి గంటలను దేవికి సమర్పిస్తూ ఉంటారు. ఇక్కడ చాముండాదేవి పాదముద్రలు ఉన్నాయి.
సుయీ మాతా ఆలయం
సుయీ మాతా ఆలయం చంబాదేవి ఆలయం మరియు బ్రజేశ్వరి ఆలయం మద్య ఉంది. ఆలయప్రధాన దైవం సుయీమాత. సుయీ మాత అంటే ప్రజలకొరకు ఆత్మత్యాగం చేసిన ప్రాతీయ రాజకుమారి. ఆలయకుడ్యాల మీద చిత్రించిన వర్ణరంజితమైన చిత్రాలు సుయీమాత కథను వివరిస్తుంటాయి.
గాంధీ గేట్
బ్రిటిష్ వైస్రాయి లార్డ్ కర్జన్ 1900లో ఆరంజ్ గేట్ వద్ద మనఃపూర్వక స్వాగతం అందుకున్నాడు. ఇది చంబా లోయకు ప్రధాన ద్వారం.
భూరి సింఘ్ మ్యూజియం
భూరి సింఘ్ మ్యూజియంలో పలు పహారి పెయింటిగ్స్ మరియు శిల్పాలు భద్రపరచబడి ఉన్నాయి. ఇక్కడ 18-19 శతాబ్ధాలకు చెందిన బసోహి మరియు కాంగ్రా పెయింటింగ్స్ మొదలైన ప్రఖ్యాత చుత్రాలు కూడా ఉన్నాయి. 7వ శతాబ్ధానికి చెందిన రుమాయి చిత్రాలు కూడా ఇక్కడ ఉన్నాయి. దీనిని రాజా భూరీసింగ్ (1904-1919) నిర్మించి తన కుటుంబ సేకరణ వస్తువులను ఈ మ్యూజియానికి ఇచ్చాడు. ఇక్కడ ఎంబ్రాయిడరీ చేసిన చంబా రుమాళ్ళు ఉన్నాయి. వీటిని గృహిణులు తాయారుచేస్తారు.
సలూని
సహజసుందరప్రదేశం అయిన సలూని చంబా పట్టణం నుండి 56 కి.మీ దూరంలో ఉంది.
ఇవి కూడా చూడండి
పండుగలు మరియు ఉత్సవాలు
చంబా జిల్లాలో పలు ఉత్సవాలు జరుగుతుంటాయి. చంబాప్రజల కొరకు ఆత్మాహుతి చేసిన సుయీ రాజకుమార్తె స్మారకార్ధం సుయీమాత ఆలయం మార్చి - ఏప్రిల్ మాసాలలో 4 రోజుల కాలం నిర్వహించబడుతుంది.
కోతల తరువాత మొక్కజొన్న పంట చేతికి అందిన తరువాత మింజర్ ఉత్సవం ద్వారా ప్రజలు తమ సంరోషం వెలిబుచ్చుతుంటారు.
చౌరాసి ఆలయం
చౌరాసి ఆలయం రావి నదీతీరంలో ఉంది. చంబా పట్టణంలో ఉన్న ఈ ఆలయం 1000 సంవత్సరాల పూర్వం నాటిదని విశ్వసిస్తున్నారు. చంబా నగరం రావినది కుడి తీరంలో ఉన్న పీఠభూమిలో దౌలధార్ మరియు జంస్కర్ పర్వతశ్రేణి మద్య ఉంది. చంబా పట్టణాన్ని 10వ శతాబ్దంలో రాజాసాహి వర్మన్ నిర్మించాడు. రాజాసాహి వర్మ కుమార్తె చంపావతి చంబా దేవిని భక్తి శ్రద్ధలతో ఆరాధించేది. రాజా కుమార్తె పేరు మీద చంబా పట్టణాన్ని నిర్మించాడు. ఇది 1000 సంవత్సరాల నుండి కొనసాగుతున్న నాగరికత, సాంస్కృతిక మరియు అభివృద్ధి చెందిన మానవసమాజం విలసిల్లిన ప్రదేశం. అసమానమైన నివాసితగృహాల నిర్మాణం మరియు ఆలయాలలోని అద్భుతమైన కొయ్య మరియు లోహ శిల్పాలు, ప్రపంచ ప్రసిద్ధ రుమల్ మరియు చప్పల్ మరియు పహారి పెయింటిగ్స్ ఈ పట్టణ ప్రత్యేకతలు. చంబా పట్టణంలో పలు ఆలయాలు, ప్రత్యేక శైలి భవనాలు మరియు పలు ఆసక్తికరమైన వస్తువులు ఉన్నాయి.
రాధాక్రిష్ణ ఆలయం
జిల్లాలో చంద్రగుప్తుని రాధాకృష్ణ ఆలయం, శివాలయం మరియు గరీశకర్ ఆలయం ఉన్నాయి. హరిరాయ్ ఆలయం ప్రధాన దైవం విష్ణుమూర్తి. ఇది 11వ శతాబ్దం కాలం నాటిది.
మూలాలు
Chhudra village near chamba 25km great natural beauty
బయటి లింకులు
Coordinates:
మూలాలు
వెలుపలి లింకులు
వెలుపలి లింకులు
వర్గం:హిమాచల్ ప్రదేశ్ జిల్లాలు
వర్గం:భారతీయ హిల్ స్టేషనులు
| https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%9A%E0%B0%82%E0%B0%AC%E0%B0%BE |
{
"plaintext_start_byte": [
0,
467,
2508,
4313,
5081,
5600,
6037,
7425,
8408,
10003,
10637,
11405,
12583,
15104,
15973,
16485,
17510,
19062,
22461,
23668,
25037,
25606,
27082,
27522,
28340,
29766,
30818,
31250,
32068,
32649,
33391,
34357,
34743,
36076,
37059,
38154,
39109,
40813,
42312,
44200,
45085,
46241,
47081,
47743,
49525,
50549,
52115,
53164,
53846,
54875,
56108,
58698,
59859,
60717,
64100,
64302,
64492,
64537
],
"plaintext_end_byte": [
416,
2507,
4312,
5080,
5565,
6036,
7424,
8407,
10002,
10636,
11404,
12582,
15103,
15972,
16484,
17492,
19061,
22460,
23667,
25010,
25605,
27081,
27521,
28339,
29765,
30789,
31249,
32067,
32619,
33390,
34356,
34652,
36075,
37058,
38153,
39108,
40787,
42311,
44199,
45029,
46192,
47080,
47742,
49524,
50485,
52114,
53163,
53845,
54874,
55992,
58662,
59858,
60673,
64074,
64301,
64477,
64534,
64876
]
} | Сколько раз становился чемпионом мира по шахматам Бобби Фишер? | Фишер, Роберт Джеймс | russian | {
"passage_answer_candidate_index": [
0
],
"minimal_answers_start_byte": [
286
],
"minimal_answers_end_byte": [
323
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
Ро́берт Джеймс (Бобби) Фи́шер (English: Robert James Fischer; 9 марта 1943, Чикаго, Иллинойс, США — 17 января 2008, Рейкьявик, Исландия) — американский шахматист, одиннадцатый чемпион мира (1972—1975). По версии журнала — сильнейший шахматист XX века.
Биография
Детство и юность
Роберт Фишер родился 9 марта 1943 года в Чикаго. Его мать, Регина Фишер, в девичестве Вендер — швейцарская еврейка, чья семья перебралась в Швейцарию из Польши и России[1], отцом считался Ханс-Герхард Фишер — немецкий еврей, биолог, коммунист, эмигрировавший в СССР, где он и познакомился с Региной, учившейся в Первом Московском государственном медицинском университете имени И. М. Сеченова. В 1939 году супруги покинули СССР и переехали в Америку, однако с этого момента жили раздельно; Регина поселилась в США, а Герхард — в Чили, причём ему, как коммунисту, не был разрешён въезд в США. После окончания Второй мировой войны Герхард вернулся в Германию. Предполагают, что настоящим отцом Роберта был Пол Неменьи, венгерский еврей, бежавший из нацистской Германии в США, математик, участник Манхэттенского проекта[2]. Немени принимал деятельное участие в воспитании мальчика, заботился о нём, оплачивал его учёбу до самой своей смерти в 1952 году[3], дважды он безуспешно пытался отсудить у Регины право воспитания Роберта, заявляя, что «у его матери психическое расстройство и она не может дать сыну достойное воспитание»[2].
После окончания войны мать с детьми переехала в Бруклин. Когда Роберту было шесть лет, сестра Джоан научила его играть в шахматы. В нём сразу проявился природный дар к шахматам, который мальчик активно развивал. Увлечение шахматами полностью отвратило Роберта от общения со сверстниками (он воспринимал только тех, кто мог играть с ним в шахматы, а среди сверстников таких не было), обеспокоенная мать сначала обращалась к врачам, затем дала в местной газете объявление с просьбой откликнуться детей, увлекающихся шахматами, чтобы они могли составить Роберту компанию, но никого не нашла. Роберт вступил в местный шахматный клуб, в 10 он участвовал в своём первом шахматном турнире и выиграл его. Великолепная память позволила ему изучить немецкий, русский, испанский и сербохорватский языки, иностранную шахматную литературу он читал в оригинале. Уже в 1957 году, в возрасте 13, Роберт Фишер завоевал титул чемпиона США среди юниоров, а в 14 стал чемпионом США — самым молодым за всю историю.
С самых юных лет Фишер привлекал к себе внимание не только феноменальными шахматными успехами. Он стал известен и своими неординарными, часто скандальными поступками и публичными заявлениями. Так, например, о школе подросток отозвался следующим образом: «В школе нечему учиться. Учителя глупы. Нельзя, чтобы учителями работали женщины. В моей школе только учитель физкультуры был неглуп — он неплохо играл в шахматы».
В 15 Фишер оставил школу, чтобы полностью посвятить себя шахматам. «Всё, что я хочу когда-либо делать, — это играть в шахматы», — говорил он. Из-за этого он поссорился с матерью, и в 1960 году она переехала, оставив ему квартиру в Бруклине; с этого момента Фишер жил один.
Шахматная карьера
С самого начала целью Фишера было завоевание титула чемпиона мира, для этого он упорно трудился, делая всё возможное. Для поддержания здоровья и спортивной формы он занимался не только шахматами, но и плаванием, теннисом, лыжами, коньками.
Выиграв чемпионат США, Фишер получил право на участие в межзональном турнире 1958 года в Портороже (Югославия). Перед турниром американская шахматная федерация обратилась к советской с предложением организовать Фишеру два тренировочных матча — с Борисом Спасским и Евгением Васюковым, для чего Фишер (первый и единственный раз) посетил СССР. Однако, приехав в Москву, Фишер пожелал сыграть матч с самим Ботвинником (который незадолго до того вернул себе чемпионское звание в матче-реванше со Смысловым), а когда ему объявили, что такая встреча невозможна, отказался от матчей и ограничился серией блиц-партий с советскими игроками, в частности, с Петросяном и Васюковым. Петросян в итоге выиграл с относительно небольшим перевесом, Васюков сыграл успешнее.[4]
Затем, по просьбе матери Фишера, Шахматный союз Югославии принял американского вундеркинда за месяц до начала межзонального турнира и организовал два матча: с Яношевичем и Матуловичем. Первый матч закончился с равным счётом, второй выиграл Фишер. По требованию Фишера игра проходила при закрытых дверях, записи партий и результаты не публиковались.[4] Спустя 30 была опубликована часть переписки Регины Фишер с Югославским шахматным союзом, в частности, очень любопытное письмо, в котором мать давала рекомендации по общению с Робертом:
Бобби терпеть не может давать сеансы одновременной игры, и поэтому прошу вас не планировать никаких выступлений. Останавливаться предпочитает в отелях, а не в частных квартирах. Он прекрасно чувствует себя в обществе шахматистов, но не любит привлекать к себе чрезмерного внимания и особенно не терпит журналистов, пытающихся проникнуть в его личную жизнь, — с интервью к нему лучше не обращаться. Сын носит простые спортивные куртки и не признает костюмов и галстуков. Не курит, не пьет и не встречается с девушками. Не умеет танцевать. Увлекается плаванием, теннисом, лыжами, коньками и хотел бы перед турниром пройти продуманную программу спортивной подготовки. Последний год был весьма напряженным для Бобби: он усердно занимался в школе и много играл, подвергся операции — ему удалили гланды. Поэтому нуждается в активном отдыхе и восстановлении физической формы.
На самом межзональном турнире Фишер перевыполнил норму международного гроссмейстера, поделив 5—6 места, что давало право на участие в турнире претендентов. Таким образом, в 1958 году, в возрасте 15 с половиной лет он стал самым молодым в истории шахмат гроссмейстером, побив предыдущий рекорд Бориса Спасского, получившего звание гроссмейстера в 18.
В 1959 году Фишер впервые принял участие в турнире претендентов на звание чемпиона мира в Югославии. Выступление было неудачным: Фишер поделил 5—6 места, причём микроматч с Михаилом Талем (победившим на этом турнире) проиграл с «сухим» счётом 0:4. В играх с шахматистами экстра-класса проявились недостатки подготовки: переоценка своих шансов, некоторое пренебрежение турнирной тактикой, ограниченный дебютный репертуар.
Неудача стала стимулом к дальнейшему самосовершенствованию, и вскоре Фишер одержал ряд блистательных побед в крупных турнирах, «…из которых выделю один — стокгольмский межзональный: юный американец финишировал с колоссальным отрывом, буквально унизившим всех его соперников…» (Анатолий Карпов). За 1960—1962 годы он четырежды был первым и один раз — вторым в международных турнирах, добился лучшего результата на первой доске в финале на Шахматной Олимпиаде в Лейпциге, выиграл ещё ряд официальных партий в командных соревнованиях. Явно провальным было лишь выступление в Буэнос-Айресе (1960) — 13—16 место, Фишер набрал менее половины очков.
В 1962 году, на очередном турнире претендентов в Кюрасао, его вновь постигла неудача — 4-е место, после Петросяна, Кереса и Геллера. Вернувшись домой, Фишер опубликовал в журнале «Sports Illustrated» статью, в которой заявил, что сильнейшие советские шахматисты играют между собой договорные ничьи, чтобы не подпускать других претендентов к первому месту (на этом турнире все 12 партий между Петросяном, Кересом и Геллером закончились вничью, принеся каждому из фаворитов равное число очков). По словам Фишера, «русский контроль в шахматах достиг такого уровня, когда честное соревнование за звание чемпиона мира уже невозможно». Говоря объективно, удержание высших позиций с помощью договорных ничьих было возможно, но только потому, что Фишер действительно отставал от фаворитов. Если бы он реально претендовал на первое место, остановить его советские гроссмейстеры могли бы, только выигрывая друг у друга. Да и сам Фишер в одной из партий с Геллером согласился на ничью на 14-м ходу, а с Кересом — на 12-м. Фишер заявил, что отказывается от участия в соревнованиях за высший титул до тех пор, пока ФИДЕ не заменит турнир претендентов матчами по олимпийской системе, на выбывание, и действительно в течение нескольких циклов не участвовал в турнирах претендентов. Впоследствии, самокритично подойдя к оценке своего шахматного творчества, он всё же сделал правильные выводы из своих неудач.
Во 2-й половине 1960-х годов Фишер выдвинулся в число сильнейших шахматистов мира, добиваясь успехов в турнирах самого высокого ранга: Гавана (1965) — 2—4-е место (в этом турнире Фишер участвовал заочно — в 1960-х годах США ввели санкции против Кубы, госдепартамент не разрешил ему выезд в Гавану, и Роберт играл из США, передавая свои ходы по телефону[5]); Санта-Моника (1966) — 2-е; Охрид и Монте-Карло (1967) — 1-е; Нетанья и Винковци (1968) — 1-е; Ровинь — Загреб и Буэнос-Айрес (1970) — 1-е место.
У себя на родине Фишер был абсолютно недосягаем. 8-кратный чемпион США. Первенство США 1963/64 выиграл со стопроцентным результатом. Возглавлял команду США на Всемирных олимпиадах 1960, 1962, 1966, 1970, где сыграл 65 против ведущих шахматистов мира, выиграв 40, проиграв только7 и 18сведя вничью.
В матче между командой сильнейших шахматистов мира («сборной мира») и сборной СССР (1970) победил на 2-й доске Тиграна Петросяна — 3:1. В матчах претендентов в 1971 году его выступления достигли рекордных показателей — всухую (6:0) он победил Марка Тайманова и Бента Ларсена (шесть побед в шести матчах в обоих поединках), а в финале со счётом 6½:2½ — Тиграна Петросяна, завоевав в результате право на матч с чемпионом мира Борисом Спасским. В этом цикле соревнований Фишер показал беспрецедентный результат во встречах с ведущими шахматистами мира: 85 % очков.
Скандалы
Фишер приобрёл известность не только как выдающийся шахматист, но и как скандалист. Его постоянно сопровождали скандалы, он всегда старался поставить себя выше других участников соревнований, требовал привилегий, нарушал регламент, причём часто делал это грубо и демонстративно. Его требования к бытовому комфорту и порядку проведения соревнований, равно и как его необязательность доставляли массу хлопот организаторам. Так, например, Фишер требовал, чтобы партии с его участием начинались вечером, не ранее 16:00, поскольку он привык просыпаться очень поздно, в гостиницах соглашался жить только в номерах «люкс». Он легко мог согласовать какое-либо мероприятие со своим участием, а затем в последний момент отказаться без объяснения причин либо под надуманным предлогом. Он постоянно опаздывал к началу партии, к чему со временем все привыкли.
Весьма характерный пример — выступление Фишера на межзональном турнире в Сусе (1967 год). Фишер заявил, что по религиозным соображениям не может играть в пятницу вообще, а в субботу — ранее семи часов вечера. Организаторы приняли это к сведению и учли в расписании турнира, но затем Фишер потребовал, чтобы по субботам и другие участники начинали свои партии одновременно с ним. Когда это требование было отвергнуто, он заявил главному судье Дьяконеску: «Вы коммунист!» Из-за переноса игр с пятницы и субботы у Фишера оказался довольно напряжённый график. Сыграв несколько партий, Роберт решил отдохнуть и пропустил игру, а когда ему засчитали техническое поражение, отказался от дальнейшего участия в турнире. После долгих уговоров со стороны организаторов (которым совсем не нравилось выбытие явного фаворита турнира) Фишер согласился вернуться, но, сыграв ещё две партии, снова пропустил игру и уехал. После новых переговоров он снова согласился продолжить турнир, но попросил перенести начало следующей партии, с Бентом Ларсеном, с6 на 7, чтобы успеть добраться до места. Ларсен согласился. Заинтересованность в Фишере была так велика, что американское посольство выделило для него машину, а полицейский вертолёт специально отправили контролировать трассу, по которой Фишер должен был приехать. Но в 6 Фишер позвонил организаторам и целый час уговаривал их дать ему возможность (вопреки регламенту) сыграть пропущенные партии, на что получил твёрдый отказ. Тем временем срок начала партии настал. Фишер попросил отсрочить партию (из-за переговоров он не успевал приехать за час — максимальное время опоздания), но Ларсен категорически отказался, сказав: «Часы пущены» (отсрочка после начала партии была бы грубейшим нарушением правил). Лидер получил третье техническое поражение и, всё ещё оставаясь на первом месте среди участников, выбыл из турнира.[6]
В среде шахматистов Фишера уважали за выдающиеся успехи, хотя часто осуждали за экстравагантность. Комментаторы отмечали, что Фишер, требуя идеальных условий и повышения гонораров, в действительности много сделал для улучшения турнирного быта и повышения благосостояния ведущих шахматистов. Например, благодаря запросам Фишера размер призового фонда матча на первенство мира по шахматам значительно вырос. По этому поводу Борис Спасский шутил: «Фишер — наш профсоюз». Сам Фишер говорил: «Я добьюсь того, чтобы к шахматам относились с не меньшим уважением, чем к боксу. Сколько бы ни запросил Мохаммед Али за своё очередное выступление, я потребую больше».
Отчасти требования Фишера к организаторам соревнований можно объяснить тем, что он обладал повышенной восприимчивостью к освещению и шумам, неровный свет и посторонние звуки действительно мешали ему сосредоточиться. Перед ответственной партией его секундант неизменно проверял освещённость сцены, где сидели соперники. Если от стоящего вертикально карандаша на шахматный столик падала тень, освещённость признавалась недостаточной. Борис Спасский называл уши Фишера «локаторами». При доигрывании одной из партий в заднем ряду пустого зала два заинтересованных шахматиста вполголоса сказали друг другу несколько слов. Фишер в этот момент думал над ходом, но отвлёкся, посмотрел на судью и раздражённо сказал: «В зале шумно»[7].
Чемпион мира
Выиграв в 1970 году межзональный турнир в Пальма-де-Майорка с отрывом в 3,5 очка от получивших 2-4 места соперников, Фишер получил право на участие в турнире претендентов, в котором стал победителем, сокрушив Тайманова и Ларсена с небывалым счётом 6:0 и обыграв в итоговом матче Тиграна Петросяна со счётом 6½:2½ (+5,-1,=3).
Матч на первенство мира с Борисом Спасским состоялся в Рейкьявике в 1972 году. Организация матча прошла в трудных переговорах. Фишер выдвинул требования, часть из которых была сочтена организаторами неприемлемыми, и торговался до тех пор, пока это не привело к отказу Югославии от участия в проведении матча и ультиматуму от Шахматной федерации СССР, потребовавшей от ФИДЕ либо утвердить условия матча, либо лишить претендента права на участие в нём. Призовой фонд впервые в истории шахмат составил 250 долларов (примерно 1.4 долларов в ценах 2013 года). Матч несколько раз был под угрозой срыва: Фишер не явился на церемонию открытия матча, затем на жеребьёвку участников, пропустил вторую партию, выдвигал всё новые требования к организаторам. Тем не менее, матч был завершён и закончился победой Фишера — 12½:8½.
После победы Фишера встречали в США как национального героя. Сразу по возвращении в США он был приглашён президентом Никсоном на званый обед в Белый дом, но отказался от приглашения, сказав: «Терпеть не могу, когда я жую, а мне смотрят в рот».
Западная пресса осыпала Фишера лестными эпитетами, многие известные люди — певцы, актёры — искали его дружбы и хотели учиться у него шахматной игре. Победа Фишера способствовала популяризации шахмат на Западе — сначала среди светской публики, а затем и среди молодёжи, считавшей Фишера своим кумиром. Особенно заметно это было в США и Исландии. В США многих новорождённых называли Бобби, в честь Фишера, на Бродвее ставились шахматные мюзиклы.
Сам Фишер спокойно отнёсся к происходящему, и продолжал вести себя в обычной, резкой и независимой манере. Он неохотно давал интервью, предпочитая общаться лишь с узким кругом своих ближайших друзей, отказался от всех предлагавшихся ему многомиллионных рекламных контрактов (рассказывали, что Фишеру, в частности, предлагали рекламировать автомобили, но он, лично ознакомившись с товаром и найдя в нём множество недостатков, заявил, что «не собирается рекламировать автомобиль для самоубийц»). Он установил плату за любое своё участие в общественных мероприятиях: за прочтение письма он требовал платить 1000 долларов, за разговор по телефону — 2500, за личную встречу — 5000, а за интервью — 25000.[2] Через несколько месяцев он перестал появляться на публике, говоря, что очень устал.
Перед матчем со Спасским Фишер говорил журналистам, что после завоевания шахматной короны будет ездить по миру, играть за очень большие гонорары и в результате добьётся того, что шахматы станут самой дорогой игрой. Однако последняя партия этого матча стала последней официальной партией, сыгранной Фишером. В последовавшие за чемпионатом три года он не принял участия ни в одном состязании. По свидетельствам знавших его людей, получение титула лишь обострило самолюбие нового чемпиона, и даже мысли о возможности поражения были для него крайне болезненны.
Лишение звания
Следующий матч на первенство мира планировался на Филиппинах весной 1975 года. Соперником Фишера должен был стать молодой советский гроссмейстер Анатолий Карпов, впервые участвовавший в турнире претендентов и сразу одержавший победу.
Фишер выдвинул ФИДЕ длинный перечень требований по регламенту и организации матча, в том числе потребовал изменить формулу соревнования. В результате длительных и тяжёлых переговоров прийти к соглашению по одному из пунктов регламента не удалось; Фишер заявил, что если его требования не будут выполнены, он не станет играть этот матч. 3 апреля 1975 года ФИДЕ лишила Роберта Фишера чемпионского звания и объявила новым чемпионом Анатолия Карпова.
В течение последующих двух лет оставалась надежда на то, что матч Фишер — Карпов всё же состоится. В 1976—1977 годах Фишер вёл с Анатолием Карповым переговоры о матче вне рамок ФИДЕ.[8] Посредником выступил Флоренсио Кампоманес, игроки трижды встречались лично. Но к осени 1977 года переговоры зашли в тупик.
Затворничество
Фишер так и не вернулся в официальные шахматы. Играл он редко, исключительно неофициальные партии. Сообщалось о переговорах с Энрике Мекингом, Светозаром Глигоричем, Виктором Корчным и Яном Тимманом, но во всех этих случаях до матчей дело не дошло. В печати появлялись сообщения о матче Фишера против шахматной программы (конец 1970-х годов, Фишер выиграл все три партии), о блиц-матче против Питера Байасаса.
В 1981 году имя Фишера снова появилось на страницах газет: экс-чемпиона арестовала полиция по подозрению в ограблении банка, приняв за находившегося в розыске грабителя. Фишер вырывался, крича, что он чемпион мира по шахматам, в результате полицейские его побили. Через два дня обвинения в ограблении были сняты и Фишера освободили, но присудили штраф в 1000 долларов за порчу имущества тюрьмы и неподчинение полицейским. После этих событий вышла книга Фишера «Меня мучили в тюрьме Пасадены», где он описал своё пребывание в тюрьме.
В 1990 году Фишер зарегистрировал патент на новые шахматные часы («часы Фишера»), в которых игроку после каждого хода добавляется определённое количество времени.
1990-е годы. Матч со Спасским и последующие события
До начала 1990-х Фишер уединённо жил в Пасадине (Калифорния), не появляясь на публике. В конце 1980-х он познакомился по переписке с 18-летней венгерской шахматисткой Зитой Райчани, через некоторое время переехал к ней в Будапешт и жил там, избегая общения с журналистами. Про него уже практически забыли, когда в 1992 югославский банкир Е.Василевич предложил Фишеру организовать коммерческий матч-реванш с Б. В. Спасским, и экс-чемпион неожиданно согласился. Зита говорила, что, возможно, именно их с Фишером общение повлияло на решение Роберта вернуться к шахматам.[9] Призовой фонд матча составил 5 долларов США. Матч проходил на острове Свети-Стефан в Югославии, на условиях, выдвигавшихся ранее Фишером для матча с Карповым: до 10 побед.
Ещё до начала матча Фишеру пришло письменное уведомление от Госдепартамента США о том, что участие в матче на территории Югославии нарушает международное эмбарго (бойкот Югославии, объявленный США), и Фишеру за этот матч грозит до 10 тюрьмы. На предматчевой пресс-конференции Фишер демонстративно разорвал письмо и плюнул на его обрывки со словами: «я заставил людей поверить, что Штаты — интеллектуальная держава, что в ней живут умные люди, а они вместо благодарности разорили меня, унизили меня, плюнули на меня. И я отвечаю им тем же».
Матч состоялся, и Фишер победил в нём со счётом 10:5, всего было сыграно 30. Тогда и впоследствии Фишер называл этот матч «матчем на первенство мира»[10], подчёркивая, что продолжает считать себя чемпионом, поскольку его так никто и не победил. Хотя никто в шахматном мире эти заявления всерьёз не воспринимал, сам матч вызвал огромный интерес, главным образом, потому, что должен был показать, сохранил ли Фишер своё высочайшее шахматное мастерство. По единодушному мнению комментаторов, продемонстрированный в матче уровень игры обоих игроков был существенно ниже того, что они показывали в 1970-х годах.
После победы в матче Фишеру нельзя было возвращаться в США. Помимо обвинения в нарушении эмбарго Югославии ему предъявило претензии налоговое ведомство; за неуплату налогов с 1976 года, в том числе налога с гонорара прошедшего матча, ему грозил штраф в 250 долларов. Некоторое время Фишер жил в Венгрии, в Будапеште. В 1994 году его бросила Зита Райчани[11]. В то же время Фишер познакомился и стал другом семьи сестёр Юдит и Сьюзен Полгар — также молодых шахматисток. В 1996 году Фишер представил публике изобретённые им шахматы-960.
Затем в жизни Фишера опять произошли значительные изменения: в 2000 году он неожиданно порвал со своими венгерскими знакомыми и переехал жить на Восток. На Филиппинах он сошёлся с 22-летней местной уроженкой Мэрилин Янг, которая 21 мая 2001 года родила дочь Джинки Янг. Ранее предполагалось, что последняя является дочерью Фишера, но, согласно экспертизе ДНК, сделанной уже после смерти Фишера по требованию Мэрилин Янг, претендовавшей на наследство шахматиста, выяснилось, что это не так (см. ниже). Ни с Мэрилин, ни с её дочерью Фишер впоследствии не общался, однако несколько раз присылал им крупные суммы денег[12]. В основном Фишер жил в Японии со своей старой подругой Миёко Ватаи, японской шахматисткой, с которой он познакомился ещё в 1970-х годах. В 2000 году Фишер даже был в Америке. Он приехал туда нелегально, через Канаду, на похороны сестры. Хотя на нём оставались все прежние обвинения, спецслужбы ничего не предприняли.
После 2000 года
Уже с 1996 года Фишер стал несколько чаще появляться в СМИ, как правило, с довольно резкими выступлениями в адрес США и евреев. В 1999 году его выступление в венгерском радиоэфире было прервано ведущим, так как состояло исключительно из ругательств в адрес евреев. Последними из попавших в эфир слов были: «Эти грязные ублюдки, придумавшие никогда не существовавший холокост, теперь пытаются захватить весь мир…». Ещё в одном из своих радиовыступлений Фишер заявил[13]: «Америка находится под полным контролем евреев. Всё начальство — евреи, тайные евреи или ЦРУшные крысы, которые на евреев работают. Госсекретарь и министр обороны — пархатые жиды. Посмотрите, что они натворили в Югославии». В конце концов, он сказал в интервью филиппинской радиостанции, что полностью одобряет действия «Аль-Каиды» и теракты 11сентября.
В декабре 2003 Госдепартамент США официально аннулировал паспорт Фишера. Сам Фишер узнал об этом лишь 13 июля 2004, когда при попытке вылететь из Японии на Филиппины он был арестован за незаконное проникновение на территорию страны и помещён в тюрьму для нелегальных иммигрантов. США тут же потребовали выдать Фишера как уголовного преступника. Миёко Ватаи обратилась к мировой общественности с просьбой спасти Фишера, для чего требовалось предоставить ему политическое убежище. Находясь в заключении, Фишер письменно заявил о своём отказе от американского гражданства, подал прошение о предоставлении политического убежища и иск о незаконном аресте. Адвокаты Фишера утверждали, что он ничего не знал об аннулировании своего паспорта, кроме того, его арест в любом случае незаконен, поскольку на момент приезда в Японию его паспорт был действителен. Было заявлено, что арест Фишера — преследование по политическим мотивам, в котором обвинили персонально президента США Джорджа Буша и премьер-министра Японии Дзюнъитиро Коидзуми.
Фишер провёл в тюрьме 8, за это время успев предложить Миёко выйти за него замуж и заключить с ней брачный контракт. Сербия и Черногория, Германия и Исландия заявили о готовности предоставить Фишеру гражданство, и 24 марта 2005 года он был депортирован в Исландию. Перед вылетом из Японии Фишер сказал журналистам, что считает свой арест похищением, повторил обвинения в адрес Буша и Коидзуми и сказал, что они «должны быть повешены как военные преступники».
Последние годы жизни и смерть
После депортации из Японии Фишер жил в Исландии, в Рейкьявике. В ноябре 2007 года он был госпитализирован с диагнозом почечная недостаточность. Фишеру предлагали операцию, но он отказался. Этот недуг, видимо, и послужил причиной его смерти, последовавшей 17 января 2008 года. Похоронен в Исландии, на кладбище католического прихода городка Сельфосс, в 50 от Рейкьявика. Похороны, по желанию самого Фишера, были скромными, на них присутствовало только несколько его исландских друзей и Миёко Ватаи[14]. На могиле установлено скромное надгробие, на котором выгравировано лишь имя «Роберт Джеймс Фишер» и даты жизни.
Тяжба о наследстве Фишера
Фишер умер, не оставив завещания, в связи с чем его состояние (размер которого оценивается в 2 долларов[15]) должно было быть распределено в соответствии с законом. Муниципальный суд Рейкьявика признал единственной наследницей Фишера Миёко Ватаи, как его законную супругу, но в 2009 году Верховный суд Исландии отменил это решение, сочтя, что вдова покойного не представила достаточных доказательств того, что брак был заключён в полном соответствии с законом.[16]
Кроме Миёко Ватаи, на наследство претендовали два американских племянника Фишера (дети его сестры Джоан[17]), власти США, имевшие финансовые претензии к Фишеру по поводу многолетней неуплаты им налогов[15], а также его филиппинская сожительница Мэрилин Янг, которая потребовала признать Джинки Янг дочерью Фишера и на этом основании выделить ей долю в наследстве.
Для подтверждения претензий Мэрилин Янг была необходима генетическая экспертиза. Сначала Мэрилин рассчитывала найти кровь Фишера в одной из больниц, где он лежал незадолго до смерти, но поиски оказались безуспешными. В итоге она обратилась в суд за разрешением эксгумации тела Роберта Фишера с целью получения материала для генетической экспертизы. Несколько раз суды низших инстанций отказывали, в результате дело тянулось более двух лет и дошло до Верховного суда Исландии. 18 июня 2010 года появились сообщения[12], что Верховный суд, приняв во внимание доказанный факт передачи Фишером денег Мэрилин, удовлетворил ходатайство. Представители американской родни шахматиста заявили, что с уважением относятся к решению суда и будут ждать результатов экспертизы. Результаты теста были объявлены 17 августа 2010 года в окружном суде Рейкьявика. Экспертиза показала, что Бобби Фишер не является отцом Джинки Янг[15]. Таким образом, семья Янг выбыла из спора за наследство Фишера.
Судебное разбирательство по распределению наследства между оставшимися претендентами началось в сентябре 2010 года в Рейкьявике.[15] 4 марта 2011 года появилось сообщение, что муниципальный суд Рейкьявика, приняв во внимание дополнительные доказательства, предоставленные Миёко Ватаи, счёл доказанным факт её законного брака с Робертом Фишером и подтвердил своё предыдущее решение о передаче ей всего наследства. Адвокат, представляющий интересы племянников Фишера, заявил, что на это решение будет подана новая апелляция[16].
Характеристика творческой манеры
Отличался необычайной работоспособностью, фанатичной преданностью шахматам, энциклопедичностью знаний. Фишер был выдающимся исследователем дебюта и обогатил шахматную теорию множеством разработок. Абсолютное большинство своих партий Фишер начинал ходом королевской пешки 1.е4, блестяще играя как открытые начала (в том числе и королевский гамбит), так и полузакрытые. Известна защита Фишера в королевском гамбите (1. е4 е5 2. f4 ef 3. Kf3 d6). Успехи Фишера в разменном варианте испанской партии надолго сделали модным это разветвление популярного дебюта. Чёрными Фишер боролся за инициативу, обычно играя в ответ на 1.е4 сицилианскую защиту (чаще всего — вариант Найдорфа), а на 1.d4 — староиндийскую защиту и защиту Грюнфельда. В матче со Спасским (1972) Фишер предстал преображённым — его дебютный арсенал обогатился новыми досконально проработанными началами.
Фишер успевал следить не только за соревнованиями среди мужчин, он изучал и партии из женских турниров, стараясь и там найти свежие идеи, хотя в целом не считал женщин равноценными соперниками в шахматной игре и вообще интеллектуально равными мужчинам. Известно высказывание Фишера, опубликованное в 1962 году в журнале Harper: «Они все слабые, все женщины. Они глупы в сравнении с мужчинами. Им не надо играть в шахматы, вы понимаете. Они как начинающие. Они проигрывают каждую отдельно взятую партию против мужчины. Нет на свете женщины, которую я бы не победил, дав фору в коня».
Фишер немного говорил по-русски и по-сербски[10], читал специальную литературу на русском, сербо-хорватском, испанском, немецком языках. Благодаря феноменальной памяти, мог, к примеру, повторить наизусть длинный разговор на исландском, которого он не знал[14]. В молодости Фишер сам называл себя последователем советской шахматной школы, из которой он взял лучшие достижения.
Гроссмейстер А. С. Суэтин характеризовал творческую манеру Фишера так:
…отличительная особенность игры Фишера — замечательная чёткость, конкретность, рационалистичность мышления. Даже самым сильным гроссмейстерам в поисках за доской не чужды увлечения: заманчивые, нереальные, но фантастичные продолжения могут помешать им правильно рассчитать варианты. А вот когда изучаешь игру Фишера (даже в блицпартиях!), создаётся впечатление, что он холодно, без колебаний, автоматически отбрасывает все эти красоты. Зато все усилия направляет на отыскание истины.
Другие комментаторы также отмечали в игре Фишера удивительную чёткость, конкретность мышления и редкую спортивность: он стремился только к победе, но при этом не нарушал принципов позиционной борьбы. Если его партии заканчивались вничью, то это значило, что все ресурсы для достижения победы были действительно исчерпаны. Фишер не был модернистом в шахматах, как Таль или Ларсен, он тяготел к «чистым», ясным шахматам, но от этого его игра не становилась сухой, скучной. Анатолий Карпов, характеризуя вклад Фишера в шахматы, сказал: «Я не знаю никого другого в истории шахмат, кому наша игра была бы так обязана».
Спортивные достижения
Личные счёты
Другие достижения Фишера
Фишер предложил ввести в практику новый контроль времени — с добавлением после каждого хода, для избавления игроков от жёсткого цейтнота. При этом и до Фишера предлагались схемы контроля времени с добавлением после каждого хода, автором одной из них, очень близкой к варианту Фишера, был Давид Бронштейн. Заслуга Фишера скорее в том, что он, благодаря своей известности, смог дать этому полезному новшеству «путёвку в жизнь» (сам Фишер почти никогда не попадал в цейтнот). Шахматные часы, реализующие этот вид контроля, называются «часы Фишера». В 1988 году Фишер получил патент на эти часы (). Турнирный контроль Фишера — комбинация традиционного контроля и контроля Фишера — применяется сейчас на официальных соревнованиях ФИДЕ, в том числе самого высокого уровня.
В 1996 году Фишер представил публике разработанные им случайные шахматы Фишера (English: Fischerandom chess) — вариант шахмат, в которых правила игры обычны, но начальная расстановка фигур случайным образом выбирается из 960 вариантов (и, соответственно, изменён порядок рокировки). Большое количество начальных позиций в этой игре делает бесполезным накопленный шахматной теорией массив глубоко изученных дебютов и «домашних заготовок», что заставляет игрока с первых ходов не играть по заученному шаблону, а всерьёз анализировать позицию.
Международный шахматный журнал в 2001 году признал Роберта Джеймса Фишера лучшим шахматистом XX века.
Фишер и спецслужбы
В 2002 году газета «Philadelphia Inquirer» со ссылкой на оказавшиеся в её руках архивные документы опубликовала статью о том, что Роберт Фишер в течение длительного времени был на подозрении ФБР как предполагаемый агент советской разведки. По предположениям, Фишер мог быть завербован во время поездки в Москву в 1958 году. На подозрения наводило знание Фишером русского языка, а главное — личность его матери, Регины Фишер, которая не скрывала своих левых убеждений, бежала из гитлеровской Германии в СССР, несколько лет жила там, закончила Первый медицинский институт, именно в Москве познакомилась с будущим мужем и лишь в 1939 году выехала в США.
Заподозрив Регину Фишер в работе на КГБ, ФБР установило наблюдение за ней и её семьёй с момента приезда в Чикаго, но, судя по всему, никаких реальных фактов так и не получило, хотя слежка за Фишерами продолжалась до 1997 года, когда Регина умерла. В донесениях агентов лишь отмечались настроения и высказывания Фишеров, в частности, их резко отрицательное отношение к войне во Вьетнаме, которое, по мнению руководства ФБР, нанесло ущерб престижу США.
Примечания
Литература
Фишер, Р. Д. «Мои 60 памятных партий». — серия «Выдающиеся шахматисты мира», М., Физкультура и спорт, 1972. — 272 с., 1 л. портр.
Меднис, Эдмар. «Как побеждали Бобби Фишера», М., Прогресс, 1981. — 280 с.
Фишер, Р. Д. «Бобби Фишер учит играть в шахматы», Здоров’я, Киев, 1990. — 280 с.
Мансуров, Е. А.', «Загадка Фишера», М., Советский спорт, 1992. — 304 с., ил.
Сафиуллин, Р. К.', «Шахматное наследие Роберта Джеймса Фишера», Казань, Форт Диалог, 1992. — 352 с., ил.
Тайманов, М. Е. «Я был жертвой Фишера», С-П., Шахфорум, 1993. — 112 с., ил.
Голубев, А. Н., Гутцайт, Л. Э. «744 партии Бобби Фишера», в двух томах. — М., Ролег Лимитед, 1993.
Фишер, Б., Маргулис, С., Мозенфельдер, Д. «Уроки шахматного гения», Минск, Попурри, 2003. — 352 с.
Воронков, С. Б., Плисецкий, Д. Г. «Русские против Фишера». — серия «Искусство шахмат», М., Рипол Классик, 2004. — 528 с., ил.
Каспаров, Г. «Мои великие предшественники», том 4, «Фишер и звёзды Запада», М., Рипол Классик, 2005. — 544 с., ил.
Пак, В. Н. «Роберт Фишер. Парадоксы шахматного гения», М., Сталкер, 2005. — 352 с., ил.
Пак, В. Н. Баранюк А. И. Возмутитель шахматного мира (Серия «Знаменитые имена в шахматах») О жизни и творчестве Роберта Фишера К: ТОВ «Задруга», 2008. — 640 с.; ил.
Линдер, И. М., Линдер, В. И. «Роберт Фишер: жизнь и игра», М., Астрель, 2006. — 352 с., ил.
Айдинау, Дж., Эдмондс, Д. «Бобби Фишер идет на войну», М., Рипол Классик, 2008. — 304 с., ил.
Неизвестное шахматное наследие Фишера. Составитель Михаил Соколов/ — М.: Русский шахматный дом, 2011. — 144 с. — (Шахматный университет). — ISBN 978-5-94693-162-5
Брага Ф., Льярдо К., Минсер К. Бобби Фишер: Легенда: Жизнь и партии величайшего гения шахмат / Пер. с исп. — М.: Русский шахматный дом, 2012. — 312 с. — (Великие шахматисты мира). — ISBN 978-5-94693-256-1
Брейди, Фрэнк. Конец игры: биография Роберта Фишера: удивительный взлёт и падение Бобби Фишера — путь американского гения, окончившийся у края сумасшествия. — М.: Андрей Ельков, 2015. — 447 с., [6] л. ил. — ISBN 978-5-906254-25-2.
Фильмография
В 2011 году вышел на экраны документальный фильм «Бобби Фишер против всего мира», посвящённый биографии Фишера.
В ноябре 2015 года на экраны вышел фильм о Бобби Фишере, «Жертвуя пешкой» режиссёра Эдварда Цвика.
Ссылки
(in English).
(in English).
(in Russian).
Категория:Чемпионы мира по шахматам
Категория:Шахматисты США
Категория:Умершие от почечной недостаточности
Категория:Персоналии:Антисемитизм в США
Категория:Похороненные в Исландии | https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A4%D0%B8%D1%88%D0%B5%D1%80%2C%20%D0%A0%D0%BE%D0%B1%D0%B5%D1%80%D1%82%20%D0%94%D0%B6%D0%B5%D0%B9%D0%BC%D1%81 |
{
"plaintext_start_byte": [
1,
806,
1055,
1215,
1500,
2385
],
"plaintext_end_byte": [
804,
1054,
1176,
1458,
2364,
2677
]
} | సరుబుజ్జిలి మండలంలో నిర్మించిన మొదటి ఓవర్ హెడ్ ట్యాంక్ ఎక్కడ ఉంది ? | AB కండ్రిక | telugu | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
"AB కండ్రిక" నెల్లూరు జిల్లా బోగోలు మండలానికి చెందినగ్రామం.[1] పిన్ కోడ్ నం. 524 142., ఎస్.టి.డి కోడ్ = 08626.
రూపాయల విలువైన 110 ఎకరాల మాన్యం భూమి ఉన్నా, ఆదరణ కరువైనది. స్థానికులే ఉద్యమం నడిపారు. అప్పుడు దేవాదాయ శాఖ 11 లక్షలు మంజూరు చేయగా, దాతలు పెద్ద ఎత్తున స్పందించి, చేయూతనివ్వగా జీర్ణోద్ధరణ పనులు దాదాపు పూర్తయినవి.[2]
01/01/2014 జనాభా లెక్కల ప్రకరం 619 మంది ఓటర్లు ఉన్నారు, వీరిలో 316 మంది పురుషులు, 303 మంది స్త్రీలు ఉన్నరు.
ఈ గ్రామం పూర్తి పేరు అన్నం భొట్లవారి కండ్రిక.
గ్రామ పంచాయతీ
2013 జూలైలో ఈ గ్రామ పంచాయతీకి జరిగిన ఎన్నికలలో శ్రీ సాధనాల మాధవరావు, సర్పంచిగా ఎన్నికైనారు. [1]
గ్రామ విశేషాలు
ప్రజల ఆరోగ్యాన్ని దృష్టిలో ఉంచుకొని, పదేళ్ళనుండి అపరిశుభ్రంగా ఉన్న ఓవర్ హెడ్ ట్యాంకు లోపలి భాగాన్ని, గ్రామ సర్పంచి శ్రీ సాధనాల మాధవ, శుద్ధిచేయించారు. తానుగూడా ట్యాంకు ఎక్కి, లోపలకు దిగడంతో, కూలీలు గూడా లోపలికి దిగేందుకు చొరవ చూపించారు. బ్లీచింగు పొడితో ట్యాంకు లోపల పేరుకుపోయిన వ్యర్ధాలను, శుభ్రపరచి, బయటకు పంపినారు. [2] & [3]
మూలాలు
[1] ఈనాడు నెల్లూరు; 2014, జనవరి-26; 5 పేజీ. [2] ఈనాడు నెల్లూరు; 2014, జూన్-6, 4వ పేజీ. [3] ఈనాడు నెల్లూరు/సర్వేపల్లి; 2014, జూన్-6; 1వ పేజీ.
| https://te.wikipedia.org/wiki/AB%20%E0%B0%95%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BF%E0%B0%95 |
{
"plaintext_start_byte": [
1,
367,
818,
1182,
1640,
1895,
2214,
2549,
2915,
3408,
4153,
4607,
4974,
5730,
6003,
6744,
7348,
7922,
8745,
9315,
9765,
10070,
10462,
10982,
11327,
11935,
12345,
12893,
13194,
13617,
13981,
14477,
14668,
15003,
15449,
15570,
15965,
16464,
16556,
16850,
17320,
17735,
18607,
18940,
19208,
19409,
19603,
19771,
19996,
20214,
20343,
20492,
20634,
21386,
21888,
22166,
22646,
23029,
23378,
23510,
23795,
23934,
24533,
24772,
25376,
25862,
26451,
26759,
26990,
27858,
28637,
28750,
29424,
30044,
30588,
31046,
31545,
31667,
32989,
33225,
33637,
33801,
35098,
35442,
36045,
36593,
36721,
37190,
37729,
38116,
38808
],
"plaintext_end_byte": [
366,
806,
1181,
1639,
1885,
2213,
2548,
2914,
3382,
4152,
4597,
4973,
5729,
6002,
6743,
7347,
7921,
8744,
9314,
9736,
10057,
10461,
10981,
11326,
11934,
12329,
12892,
13193,
13616,
13965,
14476,
14667,
15002,
15448,
15559,
15964,
16439,
16555,
16849,
17319,
17726,
18606,
18939,
19207,
19408,
19602,
19763,
19995,
20213,
20342,
20491,
20624,
21376,
21887,
22165,
22645,
23028,
23356,
23509,
23768,
23933,
24522,
24758,
25366,
25861,
26450,
26749,
26989,
27857,
28636,
28741,
29423,
30043,
30587,
31045,
31544,
31654,
32988,
33218,
33636,
33791,
35097,
35427,
36044,
36592,
36715,
37189,
37706,
38090,
38786,
38877
]
} | Mistä Saksan nimi tulee? | Saksa | finnish | {
"passage_answer_candidate_index": [
86
],
"minimal_answers_start_byte": [
36780
],
"minimal_answers_end_byte": [
36796
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
Saksan liittotasavalta () eli Saksa () on 82,8 miljoonalla asukkaallaan[1] Keski-Euroopan runsasväkisin valtio ja yksi maailman johtavista teollisuusmaista. Saksan valtiomuoto on liittotasavalta ja se koostuu kuudestatoista osavaltiosta (Bundesland). Maan pääkaupunki ja hallinnolliselta alueeltaan runsasväkisin kaupunki on yli 3,5 miljoonan asukkaan Berliini.
Saksalla on yhdeksän naapurimaata: Tanska, Alankomaat, Belgia, Luxemburg, Ranska, Sveitsi, Itävalta, Tšekki ja Puola. Saksa on yksi Euroopan unionin perustajavaltioista ja sijaitsee sen maantieteellisessä keskustassa. Sekä Saksan väestö että kansantalous ovat jäsenmaista suurimmat. Sen ostovoimakorjattu bruttokansantuote vuonna 2018 on Kansainvälisen valuuttarahaston arvion mukaan noin 4,38 biljoonaa Yhdysvaltain dollaria.[2]
Maantiede
Saksa ulottuu Itä- ja Pohjanmereltä aina Alpeille asti ja käsittää maastotyyppejä alavista tasangoista vuoristoihin. Pohjois-Saksan viljavat alangot vaihtuvat Keski-Saksassa metsien ja peltojen täplittämäksi kumpuilevaksi ylängöksi. Maan eteläisimmät alueet ovat vuoristoa; lounaassa on Schwarzwaldin matalahko, asutettu vuoristo ja etelässä Alpit.
Saksaa halkovat Euroopan suurimmat joet: Rein ja Elbe, jotka laskevat Pohjanmereen (Rein Hollannin ja Elbe Pohjois-Saksan alankojen kautta[3]), sekä Tonava, joka saa alkunsa Schwarzwaldin vuoristosta, virtaa itään ja laskee Mustaanmereen.[4] Saksassa on myös järviä, suurimpana niistä Reinin suvannon Bodenjärvi sekä järvialueita, joista laajimmat, jääkauden muovaamat Mecklenburgin ja Pommerin järvialueet sijaitsevat maan koillisosassa.[5][6]
Saksan korkein kohta on Alpeilla sijaitseva Zugspitze, joka on 2964 metriä korkea. Sen rinteellä sijaitsee Garmisch-Partenkirchenin kaupunki, joka on yksi Saksan merkittävimmistä talviurheilukeskuksista. Zugspitzen huipulla on aina lunta.[7]
Ilmasto
Saksa kuuluu lauhkeaan vyöhykkeeseen. Maan pohjoisosassa vallitsee merellinen ilmasto lämpimine kesineen ja leutoine, pilvisine talvineen. Etelämpänä mantereisempi ilmasto tuo enemmän vaihtelua: kuumemmat kesät ja kylmemmät talvet. Lisäksi Alpeilla ja paikoin Keski-Saksan ylängöillä on vuoristoilmasto.[8]
Atlantilta tulevat keskileveysasteiden liikkuvat matalat vuorottelevat Azoreilta Keski-Eurooppaan ulottuvien korkeapaineen selänteiden kanssa, mikä pitää sään ympäri vuoden vaihtelevana. Ajoittain Alpeilta tuleva lämmin ja kuiva laskutuuli, föhn, vaikuttaa maan eteläosien säähän ja keväällä sulattaa sieltä lumet.[8]
Pohjois-Saksan alangolla ilmasto on viileätalvinen ja lämminkesäinen. Esimerkiksi Berliinissä keskimääräinen alin lämpötila on vajaan kaksi celsiusastetta pakkasen puolella joulu-, tammi- ja helmikuussa. Kuumimmat kuukaudet ovat heinä ja elokuu, jolloin keskimääräinen ylin lämpötila on 24 astetta. Sateita saadaan ympäri vuoden 30–70mm kuussa.[9]
Etelä-Saksassa ilmasto on mantereisempi, ja vuoristossa on viileämpää kuin pohjoisen alangoilla. Esimerkiksi Münchenissä keskimääräinen alin lämpötila on 2–4 astetta pakkasen puolella joulu-, tammi- ja helmikuussa. Kuumimmat kuukaudet ovat heinä- ja elokuu, jolloin keskimääräinen ylin lämpötila on 23 astetta. Sateet painottuvat kesään: kesä-, heinä- ja elokuussa saadaan yli sata millimetriä kuukaudessa, tammi- ja helmikuussa alle 50mm.[10]
Luonto ja luonnonsuojelu
Karhu on Berliinin symboli, mutta villejä karhuja ei ole tavattu Saksassa vuoden 1835 jälkeen, lukuun ottamatta vuonna 2006 Italian puolelta harhaillutta sinne istutettua Brunoa. Vuonna 2009 IUCN tutki 102 nisäkäslajin tilaa Saksassa ja julisti seitsemän niistä olevan suuressa vaarassa: sillivalas, mustavalas, villihevonen, baijerintunnelimyyrä, vesikko, siiseli ja karhu. Alpeilla elää murmeleita, jäniksiä ja villejä vuohia sekä harvinaisia maakotkia. Pesukarhu on Saksaan levinnyt vieraslaji. Pohjoisrannikko on muuttolintujen suosima levähdyspaikka. Merikotka oli lähes kadonnut Länsi-Saksasta, mutta se on lisääntynyt maan itäosassa. Idässä on nähty myös hirviä ja susia, jotka tulevat Puolasta Oderjoen yli.[11]
Saksassa on neljätoista kansallispuistoa. Vattimeren rannikko muodostaa kolme puistoa, koska se ulottuu sekä Tanskan, Saksan että Alankomaiden alueelle. Itämeren rannikolla on kaksi puistoa; Pommerin ja Brandenburgin sisämaassa kaksi muuta. Harzin kansallispuisto sijaitsee Keski-Saksan ainoalla vuoristoalueella. Hainichin ja Kellerwald-Ederseen kansallispuistoissa on Keski-Euroopan viimeisiä laajoja luonnontilaisia pyökkimetsiä.[12]
Historia
Germaaniheimot asuttivat Itämeren rannikkoa noin vuodesta 500 eaa. alkaen. Noin 100-luvulle eaa. mennessä ne olivat levittäytyneet nykyiseen Etelä-Saksaan asti.[13] Julius Caesarin aikana, noin vuonna 58 eaa., Rooman valtakunnan raja asettui Reinille ja Tonavalle, niiden länsipuoli oli roomalaisia provinsseja ja germaanit elivät Rooman periferiassa.[14]
Saksan valtion kehittyminen alkoi Kaarle Suuren valtakunnan jaosta vuonna 843, jolloin tämän pojanpojat Lothar I ja Ludvig Saksalainen saivat Verdunin sopimuksella hallintaansa suuren, nykyisestä Pohjois-Saksasta Keski-Italiaan ulottuvan alueen.[15] Tästä muodostettiin vuonna 966 Pyhä roomalainen keisarikunta, jota 1500-luvulla alettiin nimittää Pyhäksi saksalais-roomalaiseksi keisarikunnaksi.[16] Keisarikunta ei ollut kovin yhtenäisesti hallittu valtio, vaan se koostui lukuisista pienistä hyvin pitkälle itsenäisistä ruhtinaskunnista ja kaupungeista. Saksalaisten vaikutus ulottui jo sydänkeskiajalta alkaen ns. pohjoisten ristiretkien, kaupankäynnin ja hansaliiton mukanaan tuoman muuttoliikkeen myötä koko Itämeren alueelle.[17]
Protestanttinen uskonpuhdistus alkoi Saksan Wittenbergistä 1517 Martti Lutherin naulattua 95 teesiään linnankirkon oveen. Sen etenemistä vauhdittivat vuosisata aiemmin Johannes Gutenbergin kehittämä kirjapainotekniikka ja Lutherin saksaksi kääntämä Raamattu.[18]
Varsinkin kolmikymmenvuotisen sodan ja sen lopettaneen Westfalenin rauhansopimuksen (1648) jälkeen Saksa oli valtiollisesti hajanainen. Virallisesti keisarikunta oli yhä olemassa, mutta käytännössä siihen kuuluneet ruhtinaskunnat olivat tämän jälkeen lähes täysin itsenäisiä valtioita. Keisarilla ei ollut käytännössä mitään valtaa muualla kuin Itävallassa, jonka hallitsija hän samalla oli. Muista Saksaan kuuluneista ruhtinaskunnista mahtavimmaksi nousi pian Brandenburgin rajakreivikunta, joka vuonna 1701 muutettiin Preussin kuningaskunnaksi. Preussi sai Pommerin Ruotsilta suuressa Pohjan sodassa ja Sleesian Seitsenvuotisessa sodassa. Vuonna 1772 Preussi laajeni jälleen, kun se osallistui Puolan jakamiseen.[19]
Pyhä saksalais-roomalainen keisarikunta, jota myöhemmin on kutsuttu myös ”ensimmäiseksi valtakunnaksi”, hajosi lopullisesti Napoleonin aikana vuonna 1806, jolloin sen keisari luopui Saksan keisarin asemasta, mutta pysyi Itävallan keisarina. Vuonna 1815 Wienin kongressin jälkeen perustettiin Saksan liitto, johon kuului joukko ruhtinaskuntia Itävallan ja Preussin johtamina. Preussin ja Itävallan välisen sodan 1866 jälkeen perustettiin Preussin johdolla Pohjois-Saksan liitto (saks. Norddeutscher Bund), jonka kansleriksi 1867 nimitettiin Otto von Bismarck. Saksan yhdistyminen alkoi.[20]
18. tammikuuta 1871 Preussin kuningas Vilhelm I kruunattiin keisariksi Versailles’ssa Ranskan tappion jälkeen ja perustettiin toinen Saksan keisarikunta. Von Bismarck nimettiin keväällä 1871 Saksan valtakunnankansleriksi.[20] Saksan siirtomaat Afrikasta ja Oseaniasta hankittiin Vilhelm II:n aikana, jolloin Saksa pyrki laajentumaan aggressiivisesti kilpaa Yhdistyneen kuningaskunnan kanssa.[21] Keisarikunta kesti ensimmäisen maailmansodan loppuun 9. marraskuuta 1918, jolloin Vilhelm II luopui kruunusta ja Saksa julistettiin tasavallaksi (Weimarin tasavalta).[22]
Weimarin tasavallan aika oli lopussa, kun Adolf Hitlerin johtama Saksan kansallissosialistinen työväenpuolue sai vaalivoiton vuonna 1932 ja nousi valtaan seuraavana vuonna ja kielsi muut puolueet. Saksasta tuli kansallissosialistinen.[23] Vuonna 1939 Saksa hyökkäsi ilman sodanjulistusta Puolaan ja aloitti siten toisen maailmansodan Euroopassa.[24] Heti valtaan päästyään kansallissosialistit aloittivat saksalaisten juutalaisten vainoamisen. Sodan myötä heidän valtapiiriinsä tuli lisää juutalaisia Itä-Euroopasta ja Ranskasta, ja juutalaisten surmaamisesta tuli järjestelmällistä. Noin kuusi miljoonaa juutalaista tapettiin vainoissa.[25] Sotaa kesti Euroopassa toukokuuhun 1945, jolloin Saksa antautui ehdoitta.[26] Sotarikollisia tuomittiin vuosina 1945–1946 Nürnbergin oikeudenkäynneissä.[27]
Sodan jälkeen voittajavaltiot ja Ranska jakoivat Saksan neljään miehitysvyöhykkeeseen. Neuvostoliiton vyöhykkeestä muodostui Saksan demokraattinen tasavalta (DDR, arkikielessä usein Itä-Saksa) sekä Yhdysvaltain, Ranskan ja Yhdistyneen kuningaskunnan vyöhykkeestä Saksan liittotasavalta (BRD, arkikielessä usein Länsi-Saksa). Liittotasavallassa alkoi 1950-luvulla voimakas talouskasvu. Saksan liittotasavalta liittyi Natoon, DDR Varsovan liittoon. Berliiniin jäi lännen eksklaavi Itä-Saksan keskelle, ja vuonna 1961 se eristettiin Berliinin muurilla.[27]
Saksa jälleenyhdistyi jälleen vuonna 1990, kun Saksan demokraattinen tasavalta ja sen osavaltiot (eli liittomaat, Bundesländer) liittyivät Saksan liittotasavaltaan ja samalla Euroopan yhteisöön.[27] Viime vuosikymmenten näkyviä kanslereita ovat olleet kristillisdemokraattien Helmut Kohl (1982–1998), sosiaalidemokraattien Gerhard Schröder (1998–2005) ja kristillisdemokraattien Angela Merkel (2005–).[27]
Saksan historia -artikkelit
Pyhä saksalais-roomalainen keisarikunta (843–1806)
Saksan liitto (1815–1866)
Saksan keisarikunta (1871–1918)
Weimarin tasavalta (1919–1933)
Natsi-Saksa (1933–1945)
Saksan liittotasavalta (1949–1990)
Saksan demokraattinen tasavalta (1949–1990)
Saksan jälleenyhdistyminen (1990)
Politiikka
Saksa on liittovaltio. Se koostuu 16:sta laajaa itsenäistä päätösvaltaa käyttävästä osavaltiosta. Muodollinen valtionpäämies on liittopresidentti. Liittopresidentin valitsee liittokokous, johon kuuluvat kaikki liittopäivien edustajat ja sama määrä osavaltioiden edustajia. Liittokokouksella ei ole muuta tehtävää kuin valita liittopresidentti viiden vuoden välein.[28][29]
Saksan parlamentti eli liittopäivät (Bundestag) on kokoontunut vuodesta 1999 alkaen valtiopäivätalossa Berliinissä. Sitä ennen parlamentti sijaitsi viiden vuosikymmenen ajan Bonnissa. Edustajat valitaan neljän vuoden välein. Puolet edustajista valitaan tietyistä vaalipiireistä ja puolet puolueiden listoilta. Puolueiden on ylitettävä 5 prosentin äänikynnys tai saatava vähintään kolme suoraan valittua edustajaa. Vuoden 2009 vaaleissa valittiin 622 edustajaa.[3] Edustajien kokonaismäärä vaihtelee.
Liittopäivät valitsee liittopresidentin ehdotuksesta liittokanslerin. Liittokansleri nimittää ministerit, joiden määrä vaihtelee hallituksesta toiseen. Toisin kuin useimmissa parlamentaarisissa järjestelmissä, liittokokous ei voi suoraan erottaa kansleria valitsematta hänen seuraajaansa (ns. konstruktiivinen epäluottamuslause).[30]
Saksassa on myös liittoneuvosto (Bundesrat), joka on osavaltioiden edustajien kokous. Liittoneuvosto ei ole varsinaisesti parlamentin ylähuone, vaan oma erillinen instituutionsa. Liittoneuvostossa on 69 paikkaa, jotka on jaettu osavaltioiden asukasluvuilla painotettuina. Puheenjohtajuus on kiertävä, ja liittoneuvoston puheenjohtaja on liittopresidentin varamies. Osavaltioiden edustajilla on velvollisuus äänestää hallituksensa tahdon mukaan, eikä ryhmien ääniä voi jakaa. Edustajien puoluekantojen suhteet vaihtelevat osavaltioiden vaalien mukaan, joita on yleensä 3–4 vuodessa.[3][31][32]
Saksassa on monipuoluejärjestelmä, jossa on perinteisesti ollut kaksi johtavaa puoluetta, kristillisdemokraattinen (CDU ja CSU) sekä sosiaalidemokraattinen (SPD), jotka ovat hallinneet joko yhdessä (Suuri koalitio) tai keskisuuria puolueita apuna käyttäen. Keskisuuria puolueita ovat liberaalit (FDP), vihreät (Grüne) sekä muiden puolueiden epäsuosima Vasemmistopuolue (Die Linke).[3]
Vaalit 1998–
Liittokanslerina toimi vuodesta 1998 Gerhard Schröder (SPD), jonka hallitus sai 1. heinäkuuta 2005 liittopäivien äänestyksessä epäluottamuslauseen. Ennenaikaiset vaalit järjestettiin 18. syyskuuta. CDU ja CSU saivat liittopäivien vaaleissa 226 paikkaa, SPD 222, FDP 61, Vasemmistopuolue 54 ja vihreät 51. Tuloksen perusteella kristillisdemokraattien Angela Merkelistä tuli liittokansleri ja hallituskumppaniksi suostuneet sosiaalidemokraatit saivat vastaavasti monia tärkeitä ministerinpaikkoja Merkelin ensimmäisessä hallituksessa.
Vuoden 2009 liittopäivävaaleissa voittajiksi selviytyivät liittokansleri Merkelin kristillisdemokraattinen puolue sekä liberaalit, jotka muodostivat hallituksen. Sosiaalidemokraatit kärsivät historiallisen huonon tuloksen. Vasemmistopuolue sai 12,9% annetuista äänistä ja vihreät 10,2%.[33]
Horst Köhler erosi presidentin tehtävistä 31. toukokuuta 2010 Afganistanin-operaatiota koskevista kommenteistaan nousseen kohun vuoksi. Hänen tilalleen valittiin liittokansleri Merkelin virkaan ajama kristillisdemokraattien Christian Wulff.[34] Wulff ilmoitti eroavansa tehtävästään helmikuussa 2012 korruptioepäilyjen takia[35] 18. maaliskuuta 2012 presidentiksi valittiin ihmisoikeusaktivisti Joachim Gauck.[36]
Syyskuun 2013 liittopäivävaaleissa kristillisdemokraatit ottivat suurvoiton mutta jäivät hieman alle enemmistön. Hallituspuolue liberaalit putosi liittopäiviltä, joten kristillisdemokraatit tarvitsivat uuden liittolaisen. Joulukuussa kristillisdemokraatit muodostivat hallituksen sosiaalidemokraattien kanssa. Merkel jatkaa liittokanslerina.
Ulkopolitiikka
Saksa oli yksi EEC:n perustajajäsenistä ja jatkaa sen seuraajan EU:n keskeisenä jäsenenä. Euroopan taloudellinen yhdentyminen 1980- ja 1990-luvuilla perustui paljolti Ranskan ja Saksan yhteistyöhön.[37]
Maa on korostanut myös tiiviitä yhteyksiään Yhdysvaltoihin ja NATO-yhteistyötä, erityisesti kylmän sodan aikana.[38] Schröderin kaudella suhteet viilenivät, kun Saksa päätti olla osallistumatta Irakin sotaan, mutta Angela Merkelin hallitus on lämmittänyt niitä uudelleen.
Keväällä 2011 Saksa jättäytyi Ranskan ja Ison-Britannian johtaman Libya-operaation ulkopuolelle Suomen tapaan, mikä aiheutti Saksan ja Yhdysvaltojen välille uudestaan jännitteen.[39]
Vuonna 1994 Saksan perustuslakituomioistuin päätti, että maan asevoimat voivat ottaa osaa operaatioihin myös maan rajojen ulkopuolella. Viisi vuotta tämän jälkeen saksalaiset osallistuivat Naton joukoissa Kosovon sotaan ja ovat sittemmin toimineet rauhanturvatehtävissä muun muassa Afganistanissa, Balkanilla ja Kongossa.[27]
Saksojen yhdistymisen jälkeen maa on voimistanut yhteistyötään myös itään. Se on solminut raja- ja yhteistyösopimuksia Puolan kanssa ja tukenut Neuvostoliiton ja myöhemmin Venäjän joukkojen vetäytymistä entisen Itä-Saksan alueelta. Saksa tukee entisen Itä-Euroopan maiden demokratiakehitystä ja talouskasvua sekä suoraan että EU:n kautta.[38] Erityisesti Schröderin kauden loppupuolella suhteet Venäjään olivat tiiviit.[40]
Saksa on ollut Israelin tukija, mutta Merkelin kaudella se on myös toiminut Israelin politiikkaa vastaan.[41]
Asevoimat
Saksan puolustusvoimat eli Bundeswehr ovat noin 250000 miehen vahvuiset, ja ne koostuvat maavoimista (Heer), ilmavoimista (Luftwaffe) ja merivoimista (Deutsche Marine). Näistä 55000 on yhdeksän kuukauden mittaista palvelusta suorittavia varusmiehiä.[42] Saksan erikoisjoukkoihin kuuluu muun muassa KSK (Kommando SpezialKräfte). Saksa luopui yleisestä asevelvollisuudesta vuonna 2011.[43]
Saksassa on useita Yhdysvaltojen sotilastukikohtia, joissa palvelee yhteensä yli 50000 yhdysvaltalaista sotilasta. Alkuun joukot olivat miehitysjoukkoja, mutta vuonna 1955 Saksa sai rajoitetun suvereniteetin, ja joukoista tuli liittolaisjoukkoja. 1950-luvun alussa joukkojen määrä nostettiin 250000:een, mutta Berliinin muurin kaatumisen jälkeen Yhdysvallat on vetänyt joukkojaan pois. Sen Euroopassa toimivien ilmavoimien päämaja on kuitenkin edelleen Saksassa.[44]
Hallinnolliset alueet
Saksan liittotasavalta on 16 osavaltiosta () koostuva liittovaltio. Nämä osavaltiot ovat:
Baden-Württemberg
Baijeri (Bayern)
Berliini (Berlin)
Brandenburg
Bremen
Hampuri (Hamburg)
Hessen
Mecklenburg-Etu-Pommeri (Mecklenburg-Vorpommern)
Ala-Saksi (Niedersachsen)
Nordrhein-Westfalen
Rheinland-Pfalz
Saarland
Saksi (Sachsen)
Saksi-Anhalt (Sachsen-Anhalt)
Schleswig-Holstein
Thüringen
Saksan liittotasavallan perustamisen jälkeen lakkautettuja osavaltioita ovat Baden, Württemberg-Baden ja Württemberg-Hohenzollern, jotka vuonna 1952 yhdistettiin nykyiseksi Baden-Württembergin osavaltioksi.[45] Osavaltioista pinta-altaan suurin on Baijeri, joka muodostaa viidesosan Saksan pinta-alasta. Väkiluvultaan suurin osavaltio on kuitenkin 18 miljoonan asukkaan Nordrhein-Westfalen. Bremen on sekä pinta-alaltaan että väkiluvultaan pienin osavaltio.[46]
Jotkin osavaltiot on jaettu hallintopiireihin (Regierungsbezirke). Osavaltiota ja hallintopiiriä alemmantasoisia hallintoalueita ovat piirikunnat (Landkreise) ja piirittömät kaupungit (kreisfreie Städte). Piirikuntia Saksassa on 295 ja piirittömiä kaupunkeja 107. Piirikunnat on jaettu edelleen kuntiin (Gemeinde), joita on hieman yli 11 000. Kunnista yli 2 000 on kuntamuodoltaan kaupunkeja (Stadt).
Talous
Saksan ostovoimakorjattu bruttokansantuote on maailman viidenneksi suurin Yhdysvaltain, Kiinan, Intian ja Japanin jälkeen.[47] Saksa on Euroopan suurin kansantalous, ja sitä pidetään usein Euroopan unionin talousveturina. Viennin kokonaisarvo oli maailman suurin vuoteen 2009, jolloin Kiina ohitti Saksan.[48] Vienti tuottaa kolmanneksen Saksan kansantulosta. Merkittävimmät vientituotteet ovat ajoneuvot, koneet, kemikaalit, lääkkeet, elektroniikka, elintarvikkeet ja tekstiilit. Tärkeimpiä viennin kohdemaita ovat Ranska, Yhdysvallat, Britannia, Alankomaat, Italia, Itävalta ja Belgia.[3] Tunnettuja pörssiyhtiöitä ovat muun muassa Adidas, Allianz, BASF, Bayer, BMW, Daimler, Deutsche Bank, Deutsche Post, Deutsche Telekom, E.ON, MAN, ThyssenKrupp, Siemens ja Volkswagen. Yksi Saksan tärkeistä yrityksistä on teräksentyöstökoneita valmistava Trumpf.
Vuonna 2016 Saksan bruttokansantuotteen vuosimuutos oli +1,9%. Kriisivuonna 2009 luku oli -5,6%; sen jälkeen talous on jälleen kasvanut.[49] Saksan osuus maailmantaloudesta on hiljalleen laskenut, kuten muidenkin länsimaiden. 2010-luvun jälkipuoliskolla sen osuus maailman bruttokansantuotteesta on ollut kolmisen prosenttia.[2]
Saksan merkittävimmät luonnonvarat ovat kivihiili, kupari, ligniitti, maakaasu, nikkeli, potaska, puu, rautamalmi, suola ja uraani sekä rakennusmateriaalit, puutavara ja viljelysmaa.[3] Saksan on määrä luopua ydinvoimasta vaiheittain vuoteen 2022 mennessä.[50]
Maatalous tuottaa 0,9% Saksan bruttokansantuotteesta ja työllistää 2,4% työvoimasta. Sen tuotteita ovat perunat, vehnä, ohra, sokerijuurikas, hedelmät, kaalit, nautakarja, siat ja siipikarja.[3]
Saksan työttömyysaste on viitisen prosenttia (syyskuu 2017). Työttömyys on matalinta etelässä; entisen DDR:n alueella työttömyys on laskenut, mutta on edelleen keskiarvoa korkeampi.[51]
Saksan vaihtotase on vahvasti ylijäämäinen.[2] Saksassa on yksi prosentti maailman työvoimasta, mutta maailman viennistä Saksan osuus on 10 prosenttia.[52]
Tiede
Heidelbergin yliopisto on perustettu 1386. Se on Saksan vanhin yliopisto ja yksi Euroopan vanhimmista. Maan opiskelijamäärältään suurin yliopisto on Hagenin etäyliopisto. Saksassa toimii yhteensä 376 korkeakoulua.[53]
Lukuisat saksalaiset tutkijat ovat saaneet Nobel-palkinnon. Tunnetuimpia heistä olivat Max Planck (fysiikka, 1918), Albert Einstein (fysiikka, 1921), Werner Heisenberg (fysiikka, 1932) ja Otto Hahn (kemia, 1944).[54]
Muita luonnontieteilijöitä: Born, Bosch, Bunsen, Ertl, Fahrenheit, Gauss, Hertz, Hilbert, von Humboldt, Kepler, Ohm, Röntgen.
Maassa on vaikuttanut useita kuuluisia filosofeja kuten Engels, Habermas, Hegel, Heidegger, Husserl, Kant, Leibniz, Marx, Nietzsche ja Schopenhauer.
Saksalaisia keksijöitä ovat Benz, von Braun, Daimler, Diesel, Gutenberg, Lilienthal, von Linde, Otto, von Siemens, Zuse ja Wankel.
Liikenne
Saksassa on 549 lentopaikkaa, 41981km rautatietä ja 644480km maantietä, josta 12800km on moottoritietä. Satamakaupunkeja ovat Bremen, Bremerhaven, Duisburg, Hampuri, Karlsruhe, Lyypekki, Neuss, Rostock ja Wilhelmshaven.[3] Suuri osa mannertenvälisistä lennoista tulee Frankfurtiin, Düsseldorfiin tai Müncheniin. Halpalentoyhtiöt käyttävät vähemmän suosittuja lentokenttiä, joista osa on vain kierrätettyjä armeijan laskupaikkoja; esimerkiksi Frankfurt–Hahniksi kutsuttu lentopaikka on 110kilometriä Frankfurtin luoteispuolella.[55] Maan sisäisessä liikkumisessa toimii yksi Euroopan tehokkaimmista joukkoliikennejärjestelmistä. Junat ovat nopeampia kuin linja-autot, mutta linja-autoreittien verkosto on kattavampi.[56]
Väestö
Saksa on Euroopan unionin runsasväkisin maa noin 83 miljoonalla asukkaallaan (31.12.2017).[1] Väestötiheys on keskimäärin noin 230 asukasta neliökilometrillä, mikä tekee Saksasta yhden Euroopan tiheimmin asutuista maista. Suurin etninen ryhmä ovat saksalaiset, joita on noin 67 miljoonaa. Siirtolaistaustaisia asukkaita on noin 15 miljoonaa, joista noin 8 miljoonaa on saanut Saksan kansalaisuuden. Siirtolaisten suurimmat ryhmät ovat turkkilaiset ja entisen Jugoslavian alueen ihmiset.[57]
Saksan kokonaishedelmällisyysluku vuonna 2016 oli 1,59.[58] Luku oli vuosikymmeniä alle 1,50 lasta, mutta nousi 2010-luvulla Euroopan keskitasolle.[59] Liittotasavallan tilastokeskus arvioi väkiluvun laskevan 68 ja 73 miljoonan henkilön välille vuoteen 2060 mennessä.[60]
Saksassa on pieni tanskalainen vähemmistö, 21000 henkeä vuonna 2000, Schleswigissä lähellä Tanskan rajaa, ja pieni sorbin kieltä puhuva vähemmistö, 25000 henkeä vuonna 1995, Saksissa ja Brandenburgissa. Friisin kieltä puhuu 12000. Alasaksa on myös käytössä Pohjois-Saksan maaseudulla. Baijerin seudulla on baijerin kieltä tai murretta puhuvia kuusi miljoonaa (2005) ja swaabin puhujia noin 820000 (2006).[61] Vähemmistökielet ovat Euroopan neuvoston suojelemia.
Maahanmuuttajista merkittävimpiä ryhmiä ovat albaanit, turkkilaiset, italialaiset, puolalaiset ja kreikkalaiset. Huomattava ryhmä ovat myös erityisesti entisen Neuvostoliiton alueelta tulleet paluumuuttajat, joilla on osittain saksalaiset sukujuuret. Paluumuuttajat saavat automaattisesti Saksan kansalaisuuden eivätkä siten näy kansalaisuuteen perustuvissa tilastoissa.[62]
Saksalaisista uskontokuntiin kuulumattomia on 37,0 prosenttia väestöstä. Katolisia on 28,2 prosenttia ja protestantteja on 26,0 prosenttia väestöstä. Muslimeja on 5,0 prosenttia ja muita uskontoja 3,9 prosenttia väestöstä.[63] Maahanmuutosta johtuen Saksan juutalaisväestö on nykyisin maailman nopeimmin kasvava.[64]
Suurimpia kaupunkeja
Saksassa on 82 yli 100000 asukkaan kaupunkia.[65] Vuoden 2010 arvioidun väkiluvun mukaan yli 500000 asukkaan kaupungit ovat[66]
Berliini (3448584)
Hampuri (1774688)
München (1342339)
Köln (1007122)
Frankfurt am Main (670816)
Stuttgart (603194)
Düsseldorf (587498)
Dortmund (582354)
Essen (577722)
Bremen (547247)
Hannover (521118)
Leipzig (520606)
Nürnberg (504461)
Dresden (517133)
Suurimmat metropolialueet
Saksassa on yksitoista virallista metropolialuetta, jotka muodostavat valtion kulttuurilliset, poliittiset ja taloudelliset keskukset.[67]
Berliinin–Brandenburgin metropolialue (6 miljoonaa asukasta vuonna 2009)
Bremenin–Oldenburgin metropolialue (2,72 miljoonaa as. 2010)
Frankfurt–Rein–Main (5,5 miljoonaa as. 2006)
Hampurin metropolialue (4,3 miljoonaa as. 2010)
Hannover–Braunschweig–Göttingen–Wolfsburg (3,9 miljoonaa as. 2007)
Keski-Saksan metropolialue (6,9 miljoonaa as. 2008)
Münchenin metropolialue (5,4 miljoonaa as. 2010)
Nürnbergin metropolialue (3,5 miljoonaa as. 2007)
Rein–Neckar (2,4 miljoonaa as. 2009)
Rein–Ruhr (8,7 miljoonaa as. 2008)
Stuttgartin metropolialue (5,3 miljoonaa as. 2007)
Kulttuuri
Saksan kulttuuripolitiikka on vahvasti alueellista, osavaltiohallitusten johtamaa ja paikallisia ominaispiirteitä korostavaa. Liittovaltion hallituksessa on ollut kulttuuri- ja mediaministeri vasta vuodesta 1998 alkaen.[68]
Kirjallisuus
Saksalaiset kutsuvat itseään kirjojen kansakunnaksi, tai runoilijoiden ja ajattelijoiden maaksi - Das Land der Dichter und Denker[69] Maailman suurin vuosittainen kirja-alan tapahtuma, Frankfurtin kirjamessut, järjestetään Saksassa. Saksassa ilmestyy vuosittain noin 95000 kirjaa.[68] Kymmenen saksalaista kirjailijaa on palkittu Nobelin kirjallisuuspalkinnolla: Theodor Mommsen (1902), Rudolf Eucken (1908), Paul Heyse (1910), Gerhart Hauptmann (1912), Thomas Mann (1929), Hermann Hesse (1946), Nelly Sachs (1966), Heinrich Böll (1972), Günter Grass (1999) ja Herta Müller (2009).[70]
Teatteri
Saksassa pienissäkin kaupungeissa on oma teatteri ja kaiken kaikkiaan maassa lasketaan olevan 300 teatteria.[68] Tunnetuimpia niistä ovat Deutsches Theater Berliinissä, Münchner Kammerspiele Münchenissä ja maan vanhin paikallisteatteri Nationaltheater Mannheim Mannheimissa. Monien teatterien yhteydessä toimii ooppera, joskus myös baletti. Berliinissä sijaitseva Volksbühne on puolestaan profiloitunut yhtenä nykyteatterin ja kokeilevan draaman keskuksista Euroopassa.[71]
Saksan teatterihistorian suurimpiin hahmoihin kuuluu Bertolt Brecht, yksi 1900-luvun merkittävimpiä teatteriteoreetikoista, näytelmäkirjailijoista ja ohjaajista. Hänen teoreettinen pääteoksensa on Aikamme teatterista: epäaristotelisestä dramatiikasta, jossa hän esittelee oma teatterikäsityksensä, eeppisen teatterin peruspilarit.[72] Toinen merkittävä teatterin ja näytelmäkirjallisuuden uudistaja oli Heiner Müller (1929–1995), jonka pääteos Germania – Kuolema Berliinissä purkaa jakautuneen Saksan aikaa 1900-luvulla yhdistäen sitä maan varhaishistoriaan.[73]
Nykyisistä teatterintekijöistä nimekkäimpiä on Volksbühnen johtaja ja pääohjaaja Frank Castorf.[74] Saksassa vaikuttaa myös useita nykyhetken kansainvälisesti tunnetuimmista nykydramaatikoista, heistä ehkä tunnetuimpana René Pollesch[75], jonka näytelmiä on esitetty Suomessakin.[76]
Musiikki
Saksan maine musiikkimaana perustuu ennen kaikkea taidemusiikin säveltäjiin. Maassa toimii 130 sinfoniaorkesteria; niistä kuuluisin on Berliinin filharmonikot, jota on johtanut vuodesta 2002 brittiläinen Sir Simon Rattle.[77]
Barokin jättiläinen oli saksalainen Bach. Omana aikanaan Bachia suositumpia olivat kuitenkin maanmiehet Händel ja Telemann.[78] Klassismin ja romantiikan vaihteen nero oli Beethoven, joka luetaan Bachin ja itävaltalaisen Mozartin ohella usein kolmen suurimman säveltäjän joukkoon.[79] Ystävykset Schumann ja Mendelssohn olivat täysromantiikan suurimpia nimiä. Myöhemmän romantiikan konservatiivisempaa siipeä edusti Brahms, josta Schumann oli povannut uutta Beethovenia. Romantiikan suurin saksalainen oopperasäveltäjä oli uudistushenkinen Wagner, jonka jalanjäljissä kulki myöhäisromantiikan suurmies, oopperoistaan ja sävelrunoistaan tunnettu Richard Strauss.[80][81] Sotien välisenä aikana maan vaikutusvaltaisin säveltäjä oli Paul Hindemith.[82] Nykymusiikin vahvoista saksalaisnimistä suurimpana on pidetty Karlheinz Stockhausenia.[83]
Jo 1960-luvulta asti on puhuttu "krautrockista" viitaten saksalaiseen rockiin. Saksalaiset Can, Neu! ja Amon Düül II olivat 1970-luvun kokeellisen rockin kärkinimiä. 1970-luvun alussa pinnalle tulleet Kraftwerk, Tangerine Dream ja Klaus Schulze ovat olleet keskeisiä pioneerejä elektronisen musiikin alalla. Saksassa on ollut myös vahva teknokulttuuri, joka näkyi esimerkiksi Love Parade -tapahtumien kautta. 1970-luvulla perustettu rock-yhtye Scorpions on maailmalla eniten suosiota saanut saksalainen ryhmä. 1980-luvulla erityisesti syntikkapop-duo Modern Talkingin hitit löivät itsensä läpi maailmalla. Myöhempiä tunnettuja saksalaisyhtyeitä ovat esimerkiksi 1990-luvulla tunnetuksi tullut metalliyhtye Rammstein sekä 2000-luvulla rock-yhtye Tokio Hotel.[84]
Suosittua maassa on myös saksankielinen schlagermusiikki, joka vastaa Suomen iskelmämusiikkia.[85][86]
Elokuva
Saksalainen elokuva sai kansainvälistä suosiota jo mykkäelokuvan aikana. Muun muassa Fritz Lang sekä itävaltalaissyntyinen, mutta Saksassa useita uransa merkittävimmistä teoksista ohjannut F. W. Murnau kuuluvat lajin suurten mestareiden joukkoon. Langin merkittävimpiin Saksassa tekemiin elokuviin kuuluvat innovatiivinen, taloudellisesti epäonnistunut mutta sittemmin klassikon asemaan noussut tieteiselokuva Metropolis[87] sekä lastenmurhaajasta kertova jännityselokuva M – kaupunki etsii murhaajaa.[88] Murnaun elokuvista kenties parhaiten muistetaan vampyyrielokuva Nosferatu. Sekä Lang että Murnau siirtyivät sittemmin ohjaamaan Yhdysvaltoihin.[89][90]
1920-30-luvuilla saksalaisessa elokuvassa vaikutti vahvasti ekspressionistinen suuntaus. Lajin elokuvista kenties suurimmaksi klassikoksi on Murnaun Nosferatun lisäksi noussut Robert Wienen Tri Caligarin kabinetti. 1920-luvulla myös realistisesti yhteiskunnallisia teemoja käsittelemään pyrkinyt Neue Sachlichkeit -suuntaus nousi merkittäväksi erityisesti Georg Wilhelm Pabstin myötä. Ensimmäinen saksalainen äänielokuva, itävaltalaisen Josef von Sternbergin ohjaama Sininen enkeli (1930), puolestaan esitteli tulevina vuosikymmeninä legendaksi nousseen saksalaisen elokuvatähden, Marlene Dietrichin.[91]
Kansallissosialismin aikana useat saksalaiset elokuvantekijät lähtivät maanpakoon. Aikakauden propagandan sävyttämistä elokuvista Leni Riefenstahlin teokset, kuten Tahdon riemuvoitto ja Olympia, ovat jääneet ennen kaikkea visuaalisten ansioidensa vuoksi elokuvahistoriaan. 1950-luvulla saksalaisen elokuvan kansainvälinen suosio hiipui. Aikakaudella tuotettiin erityisesti melodraamoja, komedioita ja musikaaleja. Ajan merkittävimpiin saksalaisiin elokuviin kuuluu Oscar-ehdokkaana ollut Bernhard Wickin sotaelokuva Silta (1959).[92]
Rainer Werner Fassbinderin sukupolvea (1960-luvulta 1970-luvulle) kutsutaan nimellä Uusi saksalainen elokuva. Fassbinderiä pidetään yhtenä saksalaisen elokuvan merkittävimmistä ohjaajista. Hänen laajan tuotantonsa tunnetuimpiin töihin kuuluvat muun muassa Alfred Döblinin romaaniin perustuva televisiosarja Berlin Alexanderplatz sekä elokuvat Veronika Vossin kaipuu, Maria Braunin avioliitto, Pelko jäytää sielua ja Kauppias kaiken aikaa.[93]
Sekä dokumentteja että fiktiota ohjannut Werner Herzog on elävistä saksalaisista ohjaajista merkittävimpiä. Kenties tunnetuimpia hänen töistään ovat näyttelijä Klaus Kinskin kanssa tehdyt elokuvat sekä palkittu dokumenttielokuva Grizzly Man.[94] Saksalainen elokuva on ollut uudessa nousussa 2000-luvulla: Caroline Link sai vuonna 2002 parhaan vieraskielisen elokuvan Oscarin elokuvallaan Jossain Afrikassa ja Florian Henckel von Donnersmarck vuonna 2006 elokuvalla Muiden elämä.[95]
Elokuvamaailman tunnetuimpiin tapahtumiin kuuluvia Berliinin elokuvajuhlia on järjestetty vuodesta 1951.[96]
Kuvataiteet
Saksalaisen kuvataiteen varhaisimpia tunnettuja nimiä ovat renessanssimaalarit Lucas Cranach vanhempi, Matthias Grünewald, ja Hans Holbein nuorempi. Albrecht Dürer teki omakuvia ja tarkkoja kaiverruksia ja piirustuksia. Uskonpuhdistuksen ja 30-vuotisen sodan aikana taide kärsi rahoittajien puutteesta, mutta 1800-luvulla romantiikan maalarit kuten Philipp Otto Runge ja Caspar David Friedrich palasivat saksalaisen taideperinteen pariin. Saksalainen taide kukoisti 1900-luvulla, ja yksi ensimmäisistä ekspressionistien ryhmistä syntyi Dresdeniin 1905. Politiikka tuli taiteeseen ensimmäisen maailmansodan jälkimainingeissa. Max Ernst aloitti dadaismin Kölnissä. Otto Dix päätyi ekspressionismin ja dadaismin kautta uusasiallisuuteen. Kansallissosialismin nousu ajoi monia taiteilijoita maanpakoon. Natsit järjestivät erityisiä rappiotaiteen näyttelyitä, joissa pilkattiin heidän taidekäsityksensä vastaisia teoksia. Kahtiajaon aikana Itä-Saksassa suosittiin sosialistista realismia, kun taas lännessä oli abstrakti taide vallalla. Joseph Beuys tunnetaan performanssiteoksistaan.[97] Nykyisin Saksassa on 630 taidemuseota, joista monien kokoelmat ovat kansainvälisesti tunnettuja. Kasselissa on järjestetty vuodesta 1955 lähtien viiden vuoden välein laaja nykytaiteen näyttely documenta.[68]
Arkkitehdit Walter Gropius, joka perusti Bauhaus-liikkeen ja Ludwig Mies van der Rohe, jonka tunnetuimmat työt on toteutettu Yhdysvalloissa, ovat olleet 20. vuosisadan merkittävimpiä saksalaisen arkkitehtuurin tekijöitä.[98]
Media
Saksassa ilmestyy päivittäin 350 sanomalehteä, joista kymmenen leviää koko maahan. Niistä suurin on Bild, jonka levikki on 3,2 miljoonaa maan kaikkien lehtien yhteenlasketusta 25 miljoonasta.[68] Suurimpia aikakaus- ja sanomalehtiä ovat Bild, Focus, Frankfurter Allgemeine Zeitung, Frankfurter Rundschau, Handelsblatt, Der Spiegel, Stern, Süddeutsche Zeitung, Der Tagesspiegel, Die Welt ja Die Zeit.[37]
Suurimpia julkisia televisioyhtiöitä ovat ARD ja ZDF, yksityisiä RTL, N24 ja n-tv.[37] Yksityiset Sat1 ja ProSieben muodostavat yhteisen konsernin.[99]
Urheilu
Urheilulla on merkittävä asema saksalaisten elämässä. Urheiluseuroissa on 27 miljoonaa jäsentä ja lisäksi 12 miljoonaa harrastaa liikuntaa omatoimisesti.[100] Jalkapallo on Saksassa suosittu urheilumuoto. Rekisteröityjä pelaajia on jalkapalloliiton seuroissa 6,3 miljoonaa.[101] Bundesliiga on maailman toiseksi suurin urheilun ammattilaisliiga. Tunnettuja saksalaisia jalkapalloilijoita ovat mm. Franz Beckenbauer, Gerd Müller, Mesut Özil, Jürgen Klinsmann, Miroslav Klose, Lothar Matthäus, Marco Reus, Philipp Lahm, Bastian Schweinsteiger, Mario Götze, Oliver Kahn, Michael Ballack ja Manuel Neuer . Saksa on voittanut jalkapallon arvokisaturnauksissa MM- ja EM-kisoissa useita mestaruuksia ja mitaleita. Saksa on voittanut jalkapallon maailmanmestaruuden 1954, 1974, 1990, 2014 ja jalkapallon Euroopan mestaruuden 1972, 1980, 1996. Autourheilussa saksalaiset ovat menestyneet hyvin Formula-luokassa, jossa Michael Schumacher on voittanut ennätyksellisesti seitsemän maailmanmestaruutta.[102] Muita suosittuja urheilulajeja ovat käsipallo, lentopallo, koripallo, ja tennis.[103] Maan käsipallomaajoukkue on voittanut sekä maailmanmestaruuden että olympiakultaa.[104] Saksan koripallomaajoukkue on saavuttanut Euroopan-mestaruuden sekä MM-kilpailuiden kolmannen sijan.[105]
Olympialaisiin Saksa on osallistunut alusta eli vuodesta 1896 alkaen. Nykyisin sillä on kesäkisoissa tyypillisesti noin 450, talvikisoissa noin 150 urheilijan joukkue. Eniten mitaleita on saanut uimari Franziska van Almsick.[106] Saksa on myös isännöinyt olympialaisia kahdesti, Berliinissä 1936 ja Münchenissä 1972.[107]
Muu kulttuuri
Saksalainen keittiö kattaa joukon paikallisia ja alueellisia erikoisuuksia, mutta myös koko saksankieliselle alueelle tyypillisiä yhteisiä piirteitä on. Leipä on sekä aamiaisen että illallisen perusta: aamulla syödään usein sämpylöitä, iltapalaksi leipää, makkaraa, leikkeleitä, juustoa ja kenties salaattia tai muuta vihanneslisuketta. Päivän lämmin pääateria on edelleen lounas, vaikka työelämä on muuttamassa monien ruokailurytmiä. Yleisin liha on sikaa, mutta myös makkaraa syödään paljon. Peruna on ollut tärkeä osa saksalaista ruokavaliota 1600-luvulta asti.[108]
Saksan kieli on noin sadalla miljoonalla puhujallaan Euroopan unionin yleisin äidinkieli vastaten noin 18 prosenttia väestöstä. Saksa on englannin jälkeen toiseksi yleisin vieras kieli, noin 14 prosentin EU:n väestöstä osatessa sitä. Saksa oli ennen lingua franca Keski-, Itä- ja Pohjois-Euroopassa sekä pitkään tärkeä kieli myös tiedemaailmassa. Saksa on virallinen pääkieli Saksassa, Itävallassa ja Liechtensteinissa sekä virastokieli Belgian Liègessa, Luxemburgissa, Tanskassa, Sveitsissä ja Italian Etelä-Tirolissa.[109]
Unescon Maailmanperintöluettelossa on Saksasta yli kolmekymmentä kohdetta. Suurin osa niistä on kulttuurikohteita.[110]
Nimi
Suomen kielen sana Saksa on peräisin pohjoissaksalaisesta saksien heimosta, joka keskiajalla tunnettiin Itämeren alueella paremmin kuin muut saksalaiset ryhmät. Saksit ja suomalaiset kävivät 1200-luvulta lähtien kauppaa Itämeren alueen ja Pohjois-Saksan hansaliiton piirissä. Saksalaiset hansaliiton kauppiaat esittäytyivät suomalaisille nimellä Sachsen – tämän vuoksi sanaa saksa käytettiin ennen suomen kielessä myös merkityksessä kauppamies.[111]
Saksan omakielinen nimi Deutschland palautuu muinaisyläsaksalaiseen kansankieltä (latinan sijaan) puhuviin viittaavaan sanaan diutisc.[112] Saksan latinalainen nimi Germania (johon muun muassa englannin Germany pohjautuu) palautuu antiikin germaaneihin. Vastaavasti ranskassa ja espanjassa käytetyt nimet (Allemagne, Alemania) perustuvat alemanneihin. Slaavilaisten kielten ja unkarin nimitykset (немец, nemec, nimet yms.) ovat alkuaan merkinneet mykkää tai kielitaidotonta eli vieraan kielen puhujaa.[113]
Lähteet
Kirjallisuus
Citation error, replace with{{cite book| author = Andrea Schulte-Peevers| title = Germany| publisher = Lonely Planet| year = 2010| id = ISBN 9781741047813}}
Citation error, replace with{{cite book| author = Eric Solsten (toim).| title = Germany: A Country Study| publisher = Washington: GPO for the Library of Congress| year = 1995| format = [ online version]}}
Viitteet
Kirjallisuutta
Citation error, replace with{{cite book| author = Aittokoski, Heikki| title = Lihavan kotkan maa. Reportaasi Berliinin tasavallasta| location = Helsinki| publisher = WSOY| year = 1999| isbn = 951-0-23743-4}}
Citation error, replace with{{cite book| author = Herbert, Ulrich| title = Geschichte Deutschlands im 20. Jahrhundert| location = München| publisher = C. H. Beck| year = 2014| isbn = 978-3-406-66051-1}}
Citation error, replace with{{cite book| author = Räsänen, Matti ja Tuomi-Nikula, Outi| title = Saksanmaalla: kansanelämää keskiajalta nykypäivään| location = Helsinki| publisher = Suomalaisen Kirjallisuuden Seura| year = 2000| isbn = 951-746-142-9}}
Aiheesta muualla
*
Luokka:41.3 Keski-Eurooppa
Luokka:Seulonnan keskeiset artikkelit
| https://fi.wikipedia.org/wiki/Saksa |
{
"plaintext_start_byte": [
0,
761,
1332,
1783,
2348,
2667,
3950,
4470,
5905,
7444,
8465,
9467,
10011,
11062,
12264,
13036,
13990,
14621,
14693,
15442,
15918,
16878,
17063,
17852,
18446,
19007,
19714,
20480,
20896,
21432,
22012,
22118,
22289,
22627,
23273,
24033,
24516,
25244,
25998,
26409,
28060,
29034,
29879,
30462,
31467,
31998,
33225,
33481,
34082,
34476,
35869,
36475,
37011,
37560,
38581,
39119,
40067,
40574,
40682,
41456,
41687,
41793,
42291,
42928,
43075,
43509,
43873,
44545,
45014,
45733,
45936,
46225,
46850,
47257,
47962,
49093,
49219,
49630,
49680
],
"plaintext_end_byte": [
760,
1331,
1782,
2347,
2659,
3949,
4462,
5904,
7443,
8464,
9466,
10010,
11061,
12263,
13035,
13982,
14620,
14692,
15441,
15917,
16877,
17062,
17851,
18445,
19006,
19713,
20479,
20895,
21417,
22011,
22117,
22288,
22603,
23272,
24032,
24508,
25243,
25997,
26408,
28059,
29033,
29878,
30454,
31466,
31990,
33224,
33472,
34081,
34475,
35868,
36460,
37002,
37559,
38567,
39094,
40045,
40555,
40681,
41448,
41686,
41792,
42290,
42927,
43067,
43508,
43872,
44544,
45006,
45732,
45935,
46224,
46849,
47256,
47954,
49092,
49211,
49563,
49676,
49872
]
} | 중국에서 가장 인구밀도가 낮은 도시는 어디인가? | 홍콩 | korean | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
홍콩(Chinese:香港; pinyin:Xiānggǎng, , ), 혹은 중화인민공화국 홍콩 특별행정구(simplified Chinese:中华人民共和国香港特别行政区; traditional Chinese:中華人民共和國香港特別行政區; pinyin:Zhōnghuá Rénmín Gònghéguó Xiānggǎng Tèbié Xíngzhèngqū, , )는 중화인민공화국 화난 주강 삼각강 동쪽에 위치한 자치행정구역이다. 홍콩은 마카오, 광저우, 선전, 주하이, 그리고 광둥성의 다른 주요 도시들과 함께 세계에서 가장 인구가 많은 주강 삼각주 대도시권을 형성하고 있다. 홍콩은 1,104km2의 면적에 740만 이상의 다양한 국적 출신의 홍콩인들로 구성, 세계에서 4번째로 높은 인구밀도 지역이다.
홍콩은 이전에 영국령 홍콩으로, 1842년 제1차 아편 전쟁 이후 청나라가 당시 대영 제국에 양도했다. 당시 낮은 인구밀도의 농어촌 지역[1]이었던 홍콩은 현재 세계에서 가장 중요한 금융 센터와 무역항이 밀집한 지역들 중 하나가 되었다.[2] 제2차 세계 대전 당시 일본 제국 점령 기간을 제외하면, 홍콩은 1997년 홍콩 반환 직전까지 영국의 통치를 받았다. 홍콩은 특별행정구로 중국 대륙과는 분리된 정치체계와 경제구조를 가진다.[3]
홍콩은 세계에서 7번째로 큰 교역규모의 지역이며,[4][5] 홍콩의 법정 화폐인 홍콩 달러는 세계에서 13번째로 많이 거래되는 통화이다.[6] 홍콩의 제3차 산업 위주의 경제는 경쟁적 단순 과세로 특정지어지며, 보통법 사법 제도로 뒷받침된다.[7] 홍콩은 세계에서 가장 높은 일인당 GDP를 기록하나, 심각한 소득 불평등을 겪는 지역이기도 하다.[8]
홍콩은 세계에서 가장 높은 마천루들로 두드러지며, 홍콩에서 가장 밀집된 도시지역의 중심에는 빅토리아 항이 자리잡고 있다.[9] 홍콩은 굉장히 높은 수준의 인간 개발 지수를 기록하며, 세계에서 7번째로 평균 수명이 높은 지역이다.[10] 홍콩 인구의 90% 이상이 잘 발달된 대중교통을 이용한다.[11] 홍콩은 인접한 중국 대륙의 공업 지대에서 계절적인 대기 오염의 영향으로, 겨울에 굉장히 높은 수준의 미세먼지를 기록한다.[12]
바다가 보이고 건물들이 크고 쇼핑하기 좋은곳이다. 대한민국으로 따지면 전라남도여수와 목포같은 곳이다. 광둥어는 대한민국과 일본에서는 사투리이다. 그예-대한민국대구광역시&전라남도와 일본나고야시&오사카&후쿠이현이 있다.
어원
홍콩의 명칭은 1780년 처음 "He-Ong-Kong" (히-옹-콩으로 발음)이라 표기되었으며,[13] 당시에는 애버딘 섬과 홍콩 섬의 남부 해안 사이의 작은 만으로 언급되었다. 애버딘은 영국 선원들과 현지 어부들이 처음으로 접촉한 곳이다.[14] 홍콩의 로마자 명칭의 기원은 알려진 바가 없으나, 일반적으로 광둥어 발음의 초기 음성 표기인 헝공 (hēung góng)에서 비롯된 것으로 알려져 있다. 홍콩은 현지 언어로 "향기로운 항구" 혹은 "향의 항구"로 해석된다.[15][16][17] 이중에서 "향"은 주강에서 항구에 유입되는 신선한 물의 달콤한 맛 또는 북부 구룡 해안에 늘어선 공장에서 나오는 향을 가리킨다. 향은 빅토리아 항구가 개발되기 전에 수출을 위해 애버딘 항구 근처에 저장되어 있었다.[17] 당시 홍콩의 두번째 총독이였던 존 데이비스 경은 섬의 폭포에서 흘렀던 흙의 색깔에서 비롯하여, 홍콩의 명칭이 호옹-키앙 ("Hoong-keang", 붉은 강을 뜻함)에서 유래했다고 주장하였다.[18] 난징 조약은 어원과 관계없이 섬을 홍콩이라 표시, 그 이후로 현재까지 홍콩의 전체 지역을 지칭하고 있다.[19]
홍콩 (Hong Kong)이라는 단순화된 이름은 1810년에 자주 사용되었고,[20] 한 단어 (Hongkong)로 쓰이기도 하였다. 한 단어 명칭은 1926년 정부가 공식적으로 두 단어 형식을 채택할 때까지 흔하게 쓰였다.[21] 홍콩-상하이호텔 그룹 (The Hongkong and Shanghai Hotels), 홍콩상하이은행 (The Hongkong and Shanghai Banking Corporation) 등 식민지 초기에 설립된 일부 기업들은 여전히 한 단어 명칭으로 표기되고 있다.[22][23]
역사
홍콩은 약 6,000년 전 신석기 시대부터 사람이 거주하기 시작하였다.[24] 초기 홍콩 정착민들은 중국 내륙 지방에서 이주하여 쌀 재배에 대한 지식을 가지고 왔다.[24][25] 기원전 214년, 당시 진나라는 토착 위에족 세력을 정벌한 후 중국 역사상 최초로 홍콩 지역을 중국에 편입시켰다.[26] 진나라의 멸망 이후 홍콩 지역은 남월 왕국에 편입되었으나, 한나라의 남월 정벌 이후 중국에 재탈환되었다.[27][28] 몽골 제국의 중국 대륙 점령기 동안, 남송 왕정은 1279년 애산 전투의 패배를 앞두고, 잠시 현재의 구룡성에 잠시 주둔했었다.[29] 원나라가 멸망할 무렵, 7개의 대가문이 홍콩 지역에 정착해 대부분의 땅을 소유했다. 명나라 시대에 걸쳐 중국 인근 지방의 주민들이 구룡으로 이주했다.[30] 홍콩에 온 최초의 유럽인은 당시 포르투갈 왕국 출신의 탐험가 조르즈 알바르스로, 1513년에 방문하였다.[31][32] 당시 포르투갈 상인들은 홍콩 해안에 "타마오"라는 무역항을 설립하고 중국 남부 지역에서 정기적인 교역을 진행했다. 이 상인들은 1520년대의 군사 충돌 후 추방되었지만, 1549년에 포르투갈-중국간 교역이 재개되었다.[33] 포르투갈은 이후 1557년에 마카오에 대한 영구 임대권을 얻었다.[34]
청나라의 정복 이후에는 해금령 (海禁)에 의해 해상 무역이 금지되었다. 이후 1684년 강희제는 금지령을 해제하고 외국인의 중국 입항을 허용했다.[35] 1757년 당시 청나라 관료들은 광동 체제를 설립하여 비(非)러시아 선박 입항을 광저우 항으로 제한하고 무역을 더욱 엄격하게 규제하였다.[36] 당시 차, 비단, 도자기와 같은 중국 상품에 대한 유럽의 수요는 높았지만, 유럽 제조품에 대한 중국의 관심은 미미했다. 이러한 무역 불균형에 대처하기 위해 영국은 다량의 인도산 아편을 중국에 팔았다. 마약 문제에 직면한 당시 청나라 관리들은 아편 무역을 중단시키기 위해 훨씬 더 공격적인 행동을 취했다.[37] 당시 도광제는 아편을 합법화하고 과세하자는 제안을 거절했고, 1839년에는 판무관 임칙서에게 아편 무역을 근절하라 지시하였다. 임칙서는 아편 창고를 파괴하고 아편과 관련된 모든 해외 무역을 중단시켰고, 대영제국군은 이에 대응하여 제1차 아편 전쟁을 일으켰다.[38] 청은 전쟁 초기에 패배를 인정했고 촨비 협정에서 홍콩 섬을 양도했다. 그러나, 협정을 맺은 양국은 내용에 만족하지 않았으며, 결과적으로 협정을 비준하지 않았다.[39] 1년이 넘는 적대 분위기 이후, 홍콩 섬은 1842년 8월 29일 난징 조약에 따라 당시 대영 제국에 정식으로 양도되었다.[40]
1842년 초에 행정 인프라가 매우 신속하게 구축되었으나, 빈번한 해적질, 풍토병, 그리고 홍콩에 대한 적대적인 청의 정책은 홍콩 정부가 상인들을 끌어들이는 것을 막았다. 태평천국의 난 이후, 많은 부유한 중국인들이 중국대륙의 격동하는 환경에서 탈출해 홍콩에 정착하면서, 결과적으로 홍콩 섬의 환경을 개선시켰다.[41] 아편 무역을 둘러싼 영국과 청 사이의 추가적인 충돌은 제2차 아편 전쟁으로 확대되었다. 전쟁에서 패배한 청은 베이징 조약에서 가우룽반도와 스톤커터스 섬을 추가로 대영제국에 양도하였다.[42] 전쟁이 끝날 무렵, 홍콩은 일시적인 식민지 초소에서 중요한 화물 집산지로 변모했다. 1850년대의 급속한 경제적 개선이 이루어짐에 따라 외국인 투자가 유치되었고, 이에 잠재적 이해 관계자들이 식민지의 미래에 대해 더욱 자신감을 갖게 되었다.[43]
홍콩은 1898년에 대영제국이 신제 지역에 대한 99년의 임대권을 얻으며 더 확장되었다.[44] 홍콩 대학은 1911년에 홍콩 최초의 고등 교육 기관으로 설립되었다.[45] 카이탁 공항은 1924년에 운항에 들어갔고, 결과적으로 홍콩이 1925년부터 1926년까지 1년 이상 지속된 성항대파업 (5·30사건 후 구왕져우와 홍콩의 각종 업계의 노동자들이 샹하이노동자들을 성원하기 위하여 일으킨 총파업)이 끝난 후 장기적인 경기 침체를 피할 수 있었다.[46][47] 1937년 제2차 중일 전쟁이 시작되었을 때 노스코트 주지사는 홍콩이 자유 항구로서의 지위를 지키기 위해 홍콩을 중립 지대라고 선언했다.[48] 홍콩 정부는 공격 가능성에 대비하여 1940년에 모든 영국 국적의 여성과 어린이들을 대피시켰다.[49] 1941년 12월 8일 진주만 공격과 같은 날 아침, 일본 제국군은 홍콩을 공격했다.[50]
1941년 12월 8일 일본 제국은 홍콩을 점령했다. 홍콩이 일본 제국에 지배당하는 동안 시민들은 강제 배급으로 인해 식량 부족에 시달렸고 전쟁 국채 발행을 위한 통화 환율 정책의 강제로 엄청난 인플레이션을 겪었다. 전쟁 전 홍콩의 인구는 160만이었으나, 영국이 지배권을 회복한 1945년 8월에는 거의 60만으로 줄었다. 홍콩은 1945년 8월 30일 영국이 재점령하기 직전까지 거의 4년 동안 일본에 의해 통치되었다.[51]
전쟁 이후, 국공 내전에서 피난해온 중국 대륙의 숙련공 이주자들이 홍콩에 유입되면서, 홍콩의 인구는 빠르게 회복되었다. 1949년 중국공산당이 중국 대륙를 완전히 장악한 이후 더 많은 난민들이 홍콩으로 유입되었다.[52] 홍콩은 1950년대에 아시아의 네 마리 용 중 가장 먼저 산업화되었다.[53] 인구가 급증함에 따라 홍콩 식민정부는 사회 기반 시설과 공공 서비스를 개선하기 위한 개혁을 시작했다. 공공 임대 주택 사업, ICAC 그리고 홍콩 지하철은 모두 안전한 주거, 공정한 행정 서비스 그리고 보다 안정적인 교통 수단을 제공하기 위해 전후 수십년간 진행되었다.[54][55] 당시 홍콩의 제조 경쟁력은 증가하는 노동력과 부동산 가격으로 인해 점차 감소했으나, 서비스 산업 중심의 경제로 성공적으로 전환했다. 1990년대 초 홍콩은 세계적인 금융 중심지이자 해상 운송 중심지로 자리 잡았다.[56]
신제 지역의 임대권 기한이 가까워지면서, 홍콩은 불확실한 미래를 맞이했고, 당시 맥레오스 홍콩 총독은 1979년 당시 중화인민공화국 주석 덩샤오핑과 함께 홍콩의 지위에 대한 문제를 제기했다.[57] 이후 영국은 중화인민공화국과의 외교 협상에 돌입하였고, 마침내 1984년에 홍콩 반환 협정을 체결했다. 영국은 1997년에 홍콩의 전체 식민지를 중화인민공화국에 이양하기로 합의했고 중국 공산당은 홍콩의 경제적, 정치적 시스템을 반환 후 50년 동안 보장할 것을 약속했다.[58] 그러나 홍콩 이양에 임박했던 당시 홍콩 국민들은 민권, 법치주의, 그리고 삶의 질 등이 침해될 것을 우려, 당시 홍콩 내의 대규모 이민을 일으켰다.[59] 1987년부터 1996년까지 총 50만명 이상의 사람들이 이주 기간의 절정기 동안 홍콩을 떠났다.[60] 홍콩은 1997년 7월 1일 자정을 기점으로 이양되었고, 156년의 영국 통치가 종료되었다.[61] 홍콩 특별 행정구 출범 직후 둥젠화가 홍콩의 첫 번째 홍콩 특별 행정구 행정 장관으로 취임하였다.
중화인민공화국으로의 이양 직후, 홍콩은 몇 차례의 위기를 겪었다. 홍콩 정부는 1997년 아시아 금융 위기 당시 홍콩 달러의 통화 환율을 유지하기 위해 상당한 외환보유고를 사용하여야 하였으나,[52] 조치 직후 H5N1 조류 독감의 발병과 주택 공급 과잉 위기로 인해 회복되지 못했다.[62][63]. 공항 중심 프로그램(Airport Core Program)은 6년간의 공사 이후에 1998년 홍콩 국제공항의 개항을 이끌었다. 이 프로젝트는 1980년대에 기안된 항만, 공항 발전 계획의 일환이었다. 2003년도 초반에 홍콩에 중증급성호흡기증후군이 유행했고, 당시 이 기간 동안 홍콩은 가장 심각한 경제 침체를 겪었다.[64]
홍콩 이양 이후의 정치적 논쟁은 지역의 민주 발전과 "일국양제"에 대한 중국 공산당의 지지를 중심으로 이루어졌다. 이양 직후 홍콩의 영국시절 입법 위원회가 실행하였던 민주 개혁이 번복한 이후,[65] 홍콩 지방 정부는 홍콩 기본법 제23조에 따라 국가보안법 제정을 시도하였으나 실패하였다.[66] 중국 공산당이 홍콩 행정장관 선거를 앞두고 후보자 사전 심사를 실시하기로 결정한 직후, 2014년 홍콩 곳곳에서 대규모 시위가 일어났고, 이는 우산 혁명으로도 잘 알려져 있다.[67] 2016년 의회 선거 이후 유권자 등록부의 불일치 및 선출된 국회 의원의 자격 박탈,[68][69][70] 그리고 서구룡 고속 기차역에서의 중화인민공화국의 법 집행 등의 일련의 사건들은 홍콩의 관할권 독립에 대한 극심한 우려를 불러 일으켰다.[71]
정치
섬네일|홍콩 특별행정구 입법부는 홍콩 타마르에 소재한 입법회 종합 빌딩에 소재해 있다.
홍콩은 중국 공산당으로부터 행정, 입법, 사법 권한이 독립된 중화인민공화국의 특별행정구이다.[72] 홍콩 특별행정구는 홍콩(영국)에서 계승된 행정회 위주의 집행 방식으로 운영된다.[73][74] 홍콩 반환 협정에 따라, 홍콩은 자본주의 경제를 보장받고 홍콩 이양 이후 50년간의 지방 자치를 보장받으나,[58] 이러한 조건들과 "일국양제"의 개념 아래에서, 홍콩 기본법은 지방 헌법이다.[75]
홍콩 특별행정구 정부는 3개의 분과로 이루어져 있다:
행정회: 홍콩의 행정장관은 홍콩 특별행정구의 법을 집행,[73] 입법 제정에 대한 재의,[76] 홍콩 행정부 인사 및 주요관원 임명을 지시할 권리를 갖는다.[77] 행정 회와 함께, 행정장관은 새로운 법안 제안, 위임입법, 입법부 해산에 대한 권한을 가지고 있다.[78]
입법회: 단원제인 홍콩 입법회는 지역 법을 제정하고, 예산을 승인하며, 그리고 행정장관을 탄핵할 권한이 있다.[79]
사법부: 행정법원이 추천 위원회의 권고에 따라 임명한 법관들로 이루어진 홍콩항소법원 및 하급법원들은 홍콩의 법률을 해석하고 홍콩특별행정구 기본법에 불합하는 법률을 무효로 한다.[80]
홍콩 특별행정구 정부는 행정장관(, )이 이끌고 있다. 중화인민공화국 국무원은 1200명의 저명한 기업, 지역 사회, 정부 지도자로 구성된 선거 위원회의 공천에 따라 홍콩의 행정장관을 임명한다.[81][82][83]. 행정장관은 매번 5년을 임기로 하고 1회 더 연임할 수 있으나 전 행정 장관이 임기를 채우지 못하면 다음 임명자는 남은 임기를 다음 임기의 5년에 더한다.
행정장관이 주관하는 행정회의(, )는 홍콩에서 행정부에 상동하는 기관이다. 초대 행정장관은 둥젠화이며, 중화인민공화국 국무원에서 위임하는 400명이 추천 선발하여 1996년 12월에 제1차 행정장관 선거에 승리했다. 2002년 2월, 둥젠화는 800명의 선거 위원회에서 700명 이상의 추천을 얻어, 제2회 행정장관 선거에 참여했고, 상대후보가 없는 상황에서 선거를 통하지 않고 연임했다. 그는 2005년 3월에 건강에 이상이 생겨 사임했고 2005년 6월, 정무국장인 쩡인취안(도널드 창)이 행정장관 보궐선거에서 자동 선출되었다. 2007년 1월 31일 렁춘잉이 선거 위원회에서 1/8이상의 추천을 얻어, 정식으로 제3회 행정 장관의 선거에 입후보 할 수 있는 자격을 얻었다. 2012년 3월 25일, 1200명의 선거 위원회에서 689명의 지지를 얻어 당선되었다.
둥젠화 전 행정장관은 2002년 7월 1일 문책제(Chinese:問責制)를 실시한 후에 행정 장관 및 행정회 이외, 홍콩 정부는 3등급으로 구성되어 있다.
첫 번째 등급은 국장인데, 정무 국장, 재정 국장 그리고 법정 국장이 있다. 모두 행정 장관의 수석 고문이고, 홍콩 정부의 최고로 중요한 정책 수립을 책임진다.
두 번째 등급은 정책을 결정하는 국장이다.(Chinese:決策局) 정책을 제정, 총괄 및 검토하고 위생, 운송, 보안 등과 같은 정책을 정하고 집행부 산하의 업무를 감독한다. 2007년 5월 31일, 쩡인취안은 입법 회의에서 정책국을 다시 조직, 발전국의 등록 및 기타 정책국을 개편했고, 정책 국장에게 12개까지 정책 개편을 할 것을 지시했다.
세 번째 등급은 정행의 집행 부분이고, 기관의 이름도 “서() 혹은 “처(Chinese:處)”로 명칭이 변경되었다.
홍콩 입법회는 4년 임기인 70명의 의원들로 구성된다:[84] 지구직선에서 직접 선출된 35석, 공능계별 집단을 대표하는 35석. 공능계별 의원 35석 중 30석은 각각의 경제 분야나 특별 이익 단체를 대표하는 한정된 선거인단 중에서 선택되고,[85] 남은 5석은 구의원 중 임명되거나 관내 이중 직접선거에 의해 선출된다.[86] 모든 직선 선출 의원들은 비례대표제로 선출된다. 30석의 한정된 공능계별 의원들은 소선거구제 혹은 즉석결선투표제로 선출된다.[85]
2016년 홍콩 총선에서는 22곳의 정당을 대표하는 의원들이 입법회에 선출되었다.[87] 홍콩의 정당들은 크게 세개의 이념 집단으로 나뉜다: 현 정부를 구성하고 있는 친설립파, 민주파와 본토파이다.[88] 중국공산당은 홍콩에 공식적인 정치적 입지가 없으며, 홍콩 총선에 출마한 당원도 없다.[89] 중국 전인대에서 선거인단을 통해 선발된 대의원 36명과 중국 중앙정부에서 임명한 203명의 정협 대표들이 홍콩을 대표하고 있다.[90]
중화인민공화국의 법은 일반적으로 홍콩에 적용되지 않으며, 홍콩은 별도의 관할 구역으로 간주된다.[80] 홍콩의 사법 제도는 보통법에 기반을 두고 있으며, 이는 과거 영국 식민지였을 당시 확립된 법률 전통을 계승한 것이다.[91] 홍콩 법원은 영국법과 해외 법률에 기반한 판례들을 참조할 수 있다.[92] 기본법에 대한 해석과 수정권, 국가의 행위에 대한 사법권은 중앙 당국에 있으며, 법원의 설립도 완전히 본토의 사회주의 대륙법 체계에 종속되어 있다.[93] 또한 전인대 상무위원회의 결정은 홍콩 법원의 절차를 기각할 수 있다.[94]
홍콩 관할권의 독립성은 홍콩의 비자와 조세 정책에서 가장 두드러진다. 홍콩 입경사무처는 중국 본토 지역이나 마카오 출신과는 다른 영구 거주자들을 위해 별도의 여권을 발행한다.[95] 홍콩은 중국 나머지 지역과 분리된 경계를 유지하고 있다. 중국, 마카오에서 홍콩에 들어오는 여행자들은 국적에 관계없이 출입국 심사를 통과해야 한다.[96] 중국 본토에 거주하는 중국인들은 홍콩에 머무를 권리가 없으며, 홍콩 입경사무처의 통제 대상이다.[97] 홍콩의 지방재정은 중국 중앙정부와 독립적으로 관리되며, 홍콩에서 부과되는 세금은 중국 중앙 당국에 유입되지 않는다.[98][99]
중국인민해방군 주홍콩부대는 홍콩의 방위에 책임이 있다.[100] 중화인민공화국의 주석이 부대의 총사령관이며,[101] 홍콩 정부는 부대에 지원을 요청할 수 있다.[102] 홍콩 주민들은 군 복무를 할 필요가 없으며, 현행 법도 병적 편입을 위한 조항이 없어, 주홍콩부대는 완전히 비(非)홍콩 출신으로 구성되어 있다.[103]
홍콩의 외교 업무는 중앙 정부와 중화인민공화국 외교부가 담당하나, 홍콩은 외국과 경제적, 문화적으로 중국 본토와 분리된 관계를 유지할 수 있는 권한을 가지고 있다.[104] 홍콩은 세계무역기구, 아시아 태평양 경제협력체 포럼, 국제 올림픽 위원회, 그리고 많은 유엔 기구에서 활발히 활동하고 있다.[105][106][107] 홍콩 정부는 중화권 지역을 포함한 여러 국가들에 무역사무소를 두고 있다.[108]
행정 구역
홍콩은 18개의 행정구역으로 나뉘어 있다. 홍콩 구의회는 각 행정구역을 대표하며 홍콩 행정회에 공공시설의 공급, 지역사회 프로그램의 유지관리, 문화 홍보 그리고 환경 정책 등의 사안들을 권고할 수 있다.[109] 구의회는 총 479석으로 구성, 이 중 452석이 직접 선출된다. 이외에 외곽의 읍면 지역을 대표하는 향사위원회 (鄉事委員會) 위원장들이 나머지 27석을 채우고 있다.[110]
행정 구역 명칭은 광둥어/표준 중국어 순으로 표기하였다.
홍콩 섬 (, )
중사이 구(, 中西區)
완자이 구(, 灣仔區)
둥 구(, 東區)
남 구(, 南區)
가우룽 (, )
야우짐웡 구(, 油尖旺區)
삼서이보 구(, 深水埗區)
가우룽싱 구(, 九龍城區)
웡다이신 구(, 黃大仙區)
군통 구(, 觀塘區)
신제 (, )
싸틴/사톈 구(, 沙田區)
싸이쿵/시궁 구(, 西貢區)
다이보우/다푸 구(, 大埔區)
박/베이 구(, 北區)
윈롱/위안랑 구(, 元朗區)
튄문/툰먼 구(, 屯門區)
췬완/취안완 구(, 荃灣區)
콰이칭/쿠이칭 구(, 葵靑區)
레이더우/리다오 구(, 離島區)
사회정치적 논쟁
홍콩 기본법 제45조와 제68조에는 홍콩 행정부 장관과 입법회의 모든 의원들이 보통선거에 의해 선출되어야 한다고 명시되어 있다.[111] 홍콩 입법회는 현재 일부 의원들만이 직접 선거로 선출되었으며, 행정회는 계속해서 직접 선거 이외의 수단으로 선출되고 있다.[112] 홍콩 정부는 행정부 장관과 모든 입법 위원들의 선출에 대해 직접 선거를 도입하라는 요구에 직면해 있다.[113] 이러한 요구들은 부분적으로 반영되어, 선거 위원회는 더 이상 입법회의 의원들을 임명할 권리가 없다.[114]
유럽계를 제외한 소수 민족들은 홍콩 정부에서 한정된 영향력을 지니며, 주거, 교육, 고용 기회 등에서 차별을 종종 받는다.[115][116] 일자리 구인과 공공 서비스에서는 종종 언어에 대한 요구가 있는데, 소수민족 구직자들이 이를 충족하지 못하는 경우가 다반사인 반면, 언어 교육의 기회는 중국어 학습자들에게 여전히 불충분하다.[117][118] 필리핀과 인도네시아 출신 여성들이 대부분인 홍콩의 외국인 가정 도우미들은 홍콩 법에 의해 거의 보호받지 못한다. 이들은 비록 홍콩에 거주하고 일하지만, 일반적으로 거주자로 취급되지 않으며, 거주할 권리를 가질 수도 없다.[119]
홍콩 반환 협정문은 주권 이양 후 50년 동안만 홍콩 기본법의 효력을 보장한다.[120] 홍콩이 2047년 이후 어떻게 통치될 것인지는 명시되어 있지 않으며, 이후 중앙 정부가 어떻게 홍콩의 정부 체계를 결정할 것인가에 대해 정치적 논쟁과 추측이 오가고 있다. 홍콩의 정치, 사법 제도가 현재의 중국 체제와 다시 통합되거나, 자치권을 더 연장할 수도 있다.[121][122]
경제
홍콩의 경제는 자본주의에 기반한 서비스 산업 위주의 혼합경제 형태로, 낮은 세율, 최소화된 정부의 시장 개입, 잘 확립된 국제 금융 시장 등의 특징들로 대표된다.[123] 홍콩의 경제는 세계에서 35번째로 큰 규모이며, 국내총생산은 약 3,640억 달러를 기록한다.[124] 홍콩의 경제적 자유 지수는 1995년부터 줄곧 헤리티지 재단이 발표한 순위에서 상위권을 차지하였으나,[125][126] 비교적 높은 수준의 경제적 불평등 현상이 발생하고 있다.[127] 홍콩 증권거래소는 세계에서 7번째로 큰 규모로, 2017년 12월 기준 4조 3천억 달러의 주가 총액을 기록하였다.[128]
홍콩은 2017년 기준 세계에서 수출에서 10번째, 수입 모두에서 9번째로 큰 무역규모를 기록하는 지역으로, 홍콩의 국내 총생산보다 더 많은 무역거래가 발생하고 있다.[129][130] 홍콩 전체 화물 처리량의 절반 이상이 환적 화물 혹은 홍콩을 통과하는 화물들로 구성되어 있으며, 그 중 40%가 중국 본토에서 온 화물이다.[131] 홍콩의 지정학적 위치는 교통 및 물류 인프라 시스템이 발전할 수 있게 하였고, 이로 인해 세계에서 5번째로 분주한 컨테이너 항구,[131] 세계에서 국제화물로 가장 분주한 공항이 홍콩에 위치하게 되었다.[132] 홍콩의 최대 수출국은 중국과 미국이다.[133]
홍콩은 경작 가능한 땅이 거의 없고 천연자원이 매우 적어, 대부분의 식량 자원과 원자재를 수입해온다. 홍콩의 전체 식량 공급량의 90% 이상이 수입해온 것이며, 이는 홍콩에서 구할 수 있는 거의 모든 육류와 쌀을 포함한다.[134] 농업 활동은 홍콩 GDP의 0.1% 수준으로, 고급 식재료와 화훼 재배가 대부분이다.[135]
홍콩은 영국령 홍콩 시절 후반기에 아시아에서 가장 큰 제조경제 규모를 기록하였으나, 지금의 홍콩 경제에서는 서비스 산업이 주요한 부문이 되었다. 서비스 산업은 홍콩 경제 생산량의 92.7%를 차지하며, 공공부문이 10%를 차지하고 있다.[136] 1961년과 1997년 사이에 홍콩의 국내 총생산은 180배 증가했고 1인당 GDP는 87배 이상 증가했다.[137][138] 중국 본토와 비교한 홍콩의 GDP는 1993년에 중국의 27%로 최고조에 달했으나, 중국 본토 지역 내의 경제가 개방되면서 크게 발전, 2017년에 3% 미만으로 떨어졌다.[139]
홍콩과 중국 간의 경제 및 인프라 통합은 1978년 중국의 개혁개방 이후 크게 증가하였다. 1978년 광저우-구룡 직통열차 운행 재개 이후, 수많은 철도와 도로 시설들이 새로 지어지거나 보수되어, 두 지역 간의 무역활동을 촉진시켰다.[140][141] 중국-홍콩 경제긴밀화협정은 두 지역 간의 자유 무역 정책을 공식화하였다. 각 관할구역은 무역과 지역 간 경계를 초월한 투자에 대한 장애물을 제거하기로 약속했다.[142] 홍콩-마카오 간에 맺어진 비슷한 경제 협력 협정 또한 무역 자유화와 두 특별 행정 구역 간의 상품과 서비스의 이동에 대한 규제 완화를 상세히 기술하고 있다.[143] 중국 기업들은 홍콩 반환 이후 홍콩에서 그들의 경제적 입지를 크게 확장해 왔다. 1997년 5%에 불과했던 항셍지수의 반 이상을 현재 중국 본토 기업들이 차지하고 있다.[144]
중국 본토가 경제의 개혁개방 이후, 홍콩의 해운산업은 다른 중국 항구와의 힘든 경쟁에 직면했다. 1997년 중국 무역 상품의 50%가 홍콩을 통해 운송되었으나, 2015년에는 약 13%로 그 수치가 감소하였다.[145] 반면, 홍콩의 낮은 세율, 영미법 체계, 그리고 효과적인 공무원 조직은 아시아에 진출하려는 해외 기업들을 유치하는데 기여한다.[145] 홍콩은 아시아 태평양 지역에서 두 번째로 많은 기업 본사를 유치한 도시이다.[146] 또한, 홍콩은 중국에 대한 외국의 직접 투자를 위한 관문 역할을 하고 있다. 투자자들은 상하이 혹은 선전의 증권 거래소와 직접 연계하여 중국 본토 시장에 접근하고 있다. 홍콩은 중국 본토 이외에서 최초로 런민비로 표기된 채권이 거래되었으며, 해외 런민비 거래규모가 가장 큰 중심지 중 하나로 남아 있다.[147]
홍콩 정부는 전통적으로 경제에 수동적인 역할을 했다. 이전 영국령 홍콩 정부는 산업 정책, 무역 제한 등의 정책을 거의 시행하지 않았다. "적극적 불개입주의 (Positive non-interventionism)"에 따라, 전후 정부들은 의도적으로 생산적인 자원의 직접적인 배분을 피했다. 당시 정부의 적극적인 개입은 경제성장에 해로움으로 여겨졌다.[148] 1980년대에 홍콩 경제가 서비스 산업 기반으로 전환한 반면,[148] 후기 영국령 홍콩 정부는 꾸준히 간섭주의 정책을 도입했다. 반환 이후의 홍콩 특별행정구 정부는 이 정책을 지속 및 확대해나갔는데, 수출신용보증, 의무적인 연금 제도, 최저임금, 차별금지법, 정부의 담보 대출 지원 등이 이에 해당된다.[149]
관광산업은 홍콩 경제의 주요 산업이며, 전체 GDP의 5%를 차지한다.[150] 지난해 2,660만 명의 방문객이 홍콩에 329억 달러의 이익을 발생시켰으며, 홍콩이 국제 관광객들에게 14번째로 인기 있는 여행지가 되는데 기여하였다. 홍콩은 또한 관광객들에게 가장 인기 있는 도시로, 가장 가까운 경쟁지인 마카오보다 70% 이상의 방문객들이 방문하고 있다.[151] 홍콩은 외국인에게 생활비가 가장 비싼 도시 중 하나로 꾸준히 평가되고 있다.[152][153]
지리
홍콩은 중국 본토의 남부 해안, 마카오에서 동쪽으로 60 km (37 mi), 주강 어귀에 위치해 있다. 홍콩은 북쪽을 제외한 모든 면에서 남 중국해에 둘러싸여 있다. 홍콩의 북쪽은 삼춘 강을 사이로 중국 광동성 선전 시와 맞닿아 있다. 홍콩의 총면적은 2,755 km2 (1,064 sq mi)으로, 홍콩섬, 가우룽반도, 신제, 란터우섬 그리고 200개 이상의 다른 섬들로 구성된다. 전체 면적 중 1,106 km2 (427 sq mi)는 육지, 1,649 km2는 물이다.[154] 홍콩에서 가장 높은 지점은 해발 957 m (3,140 ft)의 타이모 산이다.[155] 홍콩의 도시 개발은 가우룽반도, 홍콩섬, 그리고 신제 전역에 위치한 뉴타운들에 집중되어 있다.[156] 많은 부분의 뉴타운은 개발 가능한 평지의 부족으로 인해 간척지에 지어졌다. 전체 토지의 6% 또는 개발부지의 약 25%에 해당하는 70 km2 (27 sq mi)의 부지는 바다로부터 매립되었다.[157]
홍콩의 미개발 지역은 대부분 언덕이 많고 평평한 땅이 거의 없는 산악 지대로, 주로 초원, 삼림, 관목 지대, 또는 농업용지이다.[158][159] 이 중 약 40%는 컨트리 파크와 자연 보호구역으로 지정되어 있다.[160] 홍콩의 생태계는 매우 다양하다: 3000여 종 이상의 관다발식물이 홍콩에 서식하며, 이 중 300여 종은 토속종이다; 이외에도 수천종의 곤충, 조류, 해양 생물 등이 홍콩에 서식하고 있다.[161][162]
기후
홍콩은 중국 남부의 온대 하우 기후 (쾨펜 Cwa) 특성을 지니고 있다. 홍콩의 여름은 따뜻한 남서풍과 가끔씩 오는 소나기와 뇌우 등의 영향으로 대체로 덥고 습하다. 태풍은 여름에 가장 자주 발생하며 때때로 홍수와 산사태를 일으킨다. 겨울은 온화하며 초반에는 화창하나 대체로 2월부터 흐려지며, 가끔 발생되는 한랭전선은 북쪽에서 강하고 차가운 바람을 가져온다. 홍콩에서 가장 온화한 계절은 봄과 가을으로, 봄 기간은 날씨가 변덕스러우며, 가을은 일반적으로 맑고 건조하다.[163] 강설은 극히 드물며, 대개 고도가 높은 지역에서 발생한다. 홍콩은 연중 평균 1,948 시간의 일조시수를 기록하며,[164] 홍콩 천문대에서 기록된 홍콩 역사상 최고기온와 최저기온은 각각 2017년 8월 22일 기준 36.6°C (97.9°F), 1893년 1월 18일 기준 0.0°C (32.0°F)이다.[165] 지금까지 홍콩 전역에서 기록된 최고기온과 최저기온은 각각 2017년 8월 22일 홍콩습지공원에서 측정된 41.5 °C (107 °F),[166] 2016년 1월 24일 타이모 산에서 측정된 −6.0 °C (21.2 °F)이다.
다음은 홍콩 천문대[167]에서 집계한 홍콩의 기상 정보이다. 평균 기온 수치는 1981년부터 2010년까지, 최고치와 최저치는 1884년부터 1939년까지, 1947년부터 지금까지의 통계를 기반으로 한다.
건축
섬네일|홍콩 쿼리 베이에 위치한 익청빌딩, 홍콩에서 흔하게 보여지는 압축적 건축의 형태를 보여준다.
홍콩은 150미터 (490ft) 이상의 건축물을 371개 보유하고 있으며,[172] 세계에서 마천루가 가장 많은 도시들 중 하나이자, 세계에서 3번째로 고층건물이 많은 도시이다.[173] 홍콩은 도시 확장 공간의 부족으로 제한된 부지 안에서 고밀도의 공동주택과 상업단지가 한데 섞인 형태로 발전하였다.[174] 단독주택은 극히 드물며 주로 외곽 지역에 분포한다.[175]
국제상업센터와 국제금융센터는 홍콩뿐만 아니라 아시아-태평양 지역에서 가장 높은 건축물 중 하나이다.[176] 이외에 홍콩섬의 스카이라인을 대표하는 건축물들로는 HSBC 빌딩, 풍속계가 설치된 삼각형태의 센트럴 플라자, 원형의 호프웰 센터, 그리고 끝이 뾰족한 중국은행 타워 등이 있다.[177][178]
홍콩에서는 신규 공사에 대한 수요가 높아, 현대식 고층건물의 개발을 위한 공간 확보를 위해 빈번히 오래된 건물을 철거해왔다.[179] 이와 같은 상황에도 불구하고, 홍콩 전역에서 비교적 잘 보존된 유럽식과 중국 영남식 건축물들을 쉽게 찾아볼 수 있다. 이전의 낡은 정부 시설들은 식민지 시대 건축양식의 좋은 예이다. 플래그스태프 하우스는 1846년 이전 영국군 사령관의 관저로 지어졌으며, 홍콩에서 현존하는 가장 오래된 서양식 건축물이다.[180] 종심법원대루와 홍콩 천문대 등의 일부 건축물들은 원래 의도된 기능으로 사용되고 있으나, 다른 건축물들은 적응적 재활용을 위해 개조되었다. 홍콩 건축의 적응적 재활용의 예로는 상업 소매 단지로 대규모로 재개발된 홍콩 전 수경총부,[181] 1875년에 지어진 베다니 요양원 건물은 현재 홍콩 연예예술대학교 건물로 사용되고 있다.[182] 틴하우 사원은 1012년 바다의 여신 마조에게 바쳐진 사원으로 1266년에 재건, 홍콩에서 현존하는 가장 오래된 건축물이다.[183] 핑산 문화유산 트레일은 중국의 여러 왕조 시대의 건축학적 예들을 포함하고 있는데, 이 중 홍콩의 유일한 탑인 추이싱라우 탑이 있다.[184]
통라우</b>는 식민지 시대에 지어진 복합용도 건물들을 뜻하며, 중국 남부의 건축양식에 유럽의 영향이 섞인 형태이다. 통라우는 전쟁 직후 활발히 지어졌는데, 당시 중국에서 온 대규모의 이주자들을 수용하기 위해 빠르게 건설되었다.[185] 이러한 혼합된 건축양식의 예로는 완자이의 블루하우스, 웡곡의 뢰생춘당과 상하이 스트리트 상점 등이 있다. 홍콩의 공공주택은 1960년대부터 대량으로 건축되었으며 대체로 근대 건축의 모습을 보인다.[186]
사회
축제
홍콩 국제 드래곤보트 페스티벌(단오절): 6월 하순~7월에 열리며 홍콩의 여름 풍물시인 보트레이스, 홍콩 각지에서 벌어지며 세계 수십 개국에서 강호팀이 참가한다.
청차우 만두절: 4월 하순~5월 상순에 열리며 청차우 섬에서 개최하는 축제이다. 이 시기에 이 세상으로 돌아오는 선조의 영혼을 진혼한다. 8일간에 걸쳐 드래곤 댄스와 중국 오페라가 열리는 등 화려한 퍼레이드가 펼쳐진다.
중추절
설
종교
홍콩은 법적으로 종교의 자유가 보장되어 있다. 불교와 도교가 성행하는데, 2010년 통계에 따르면 불교도가 21.2%, 도교도가 14.1%로 불교와 도교 사원이 600여개 정도 있다. 기독교인들은 로마 가톨릭과 개신교, 홍콩 성공회 등을 모두 합하여 약 84만3천명 정도이며(2010년 기준), 이슬람 사원도 5개나 있다. 그 외 힌두교도, 유대교도, 시크교도 등이 있다. 그러나 50% 정도의 홍콩 사람은 아무런 종교가 없는 무종교인이다.
홍콩이 1997년 중국으로 반환되면서 일부는 종교의 자유가 탄압받는 것 아니냐는 우려도 있었지만, 현재까지는 잘 유지되고 있다. 1999년 중국에서 파룬궁이 금지되었지만 홍콩에서는 아직까지 신봉자들이 남아 있으며, 마찬가지로 중국 정부는 가톨릭 신자들을 엄격하게 통제하지만, 홍콩에서는 신자들이 자유롭게 활동하고 있다. 홍콩의 종교적 믿음은 일찍부터 바다와 밀접한 연관이 있어서, 사원을 두고 건강, 행운 등에 대해 신의 동정을 구한다. 한국의 로마 가톨릭교회와도 관련이 있다. 최양업(토마스)신부는 부제일 때에 조선에 입국하고자 했지만, 1846년 김대건(안드레아)신부가 순교한 사실(병오박해)를 듣고는 파리외방전교회 동양경리부가 있는 홍콩에 갔다. 1847년 홍콩에 도착해서 한국 순교자 전기를 프랑스어에서 라틴어로 옮기는 일을 했다. [187]
노동운동
일찌감치 영국 통치 시기에서도, 홍콩에서는 이미 일정 규모를 갖춘 사회 운동이 나타났고, 1920년대 해원 총동맹 파업 및 성해 총동맹 파업이 있고, 1956년 쌍십절 폭동이 있고, 1960년대 중에는 구룡 폭동 및 76 폭동 등이 있다. 1970년대, 사회 각계에서는 중국어를 사용하고 홍콩에서는 보조 운동, “횡령을 반대하고, Peter Fitzroy Godber를 잡자는 운동, 금시 운동(Chinese:金禧事件) 등이 일어났다.
천안문 사건 성원
홍콩에서 여태까지 가장 많은 사람이 참여한 사회 운동은 1989년 5월 20일에 있었다. 당시 약 100만 홍콩 시민은 태풍이 엄습한 상황에서도 중환황후 광장에 운집하였고, 천안문 사건에 참여한 학생들을 성원하였다. 홍콩 주권 반환 이후, 홍콩 경제 쇠퇴 및 정부 정책의 착오로 의하여 홍콩 사회에는 필연적으로 국민의 원망이 쌓였다. 2003년 7월 1일에는 기본법 제23조 입법을 반대하는 71여행(七一游行) 운동에 많은 시민들이 참여했는데, 운동에 참여한 사람만 해도 50만여 명에 달했다. 그 후 매년 7월 1일이 되면 71 여행 운동(七一游行)이 진행되었고 민주주의 쟁취를 주장하고, 정경유착에 반대하였다. 2005년 12월 4일의 홍콩의 보통 선거를 쟁취하기 위한 운동은 참여한 사람만 해도 25만여 명에 달했다.
반 세계화 투쟁
2005년 12일에는 제6차 세계무역기구(WTO) 부장급 회의가 홍콩에서 거행되자 유럽과 미국의 사회 운동 인사, 필리핀, 인도, 한국 등 환태평양 지대 노동조합 인사들이 홍콩에서 미국 주도의 세계화에 반대하는 시위 행진을 하였다. 당시 시위에 참여한 시위대 중 한국 농민들도 많은 언론 매체의 주목을 받았는데, 이들은 홍콩 경찰과 완자이(Chinese:灣仔)에서 충돌을 겪였다.
주민 및 인구
섬네일|300px|홍콩은 인구 밀도가 가장 높은 지역 중 하나로 6,200 명/km²에 이른다.
2008년 홍콩의 인구는 약 6,985,200 명이다. 1841년에는 7,500 명, 1931년에는 849,800 명, 1945년에는 750,000 명이었다. 연령별로 조사하면 0~14세가 18%, 15~64세가 71%, 65세 이상이 11%이고, 평균 연령은 34세이다. 홍콩의 인구 가장 많은 수를 차지하는 민족은 한족으로, 홍콩 인구의 95%를 차지한다. 한족 이외에 가정부 등의 일에 종사하고 있는 외국인 노동자로서 필리핀인과 인도네시아인이 있고, 다음이 미국인, 그 다음으로 식민지 시대에 이주한 영국인 순이다. 일본인도 약 2만 명 거주하고 있다. 그 외의 민족도 거주하며, 한국인의 수는 2011년 기준으로 교민과 체류자 포함 총 1만 3천 명이다.
언어
홍콩의 공식 언어는 중국어(광둥어[188])와 영어로서 홍콩 어디서나 사용된다[189]. 영어는 영국의 통치가 시작된 이후 1974년까지 약 120여 년간 홍콩의 유일한 공용어였다[190].
홍콩에서 사용되는 영어는 영국 영어의 영향을 많이 받았다. 다음은 그 예이다.
"centre", "colour" 등 일부 단어가 영국식으로 표기된다.
층수를 세는 방법은 1층을 "ground floor(G/F)"라고 부르고, 그 다음층을 "first floor(1/F)", "second floor(2/F)"…라고 부른다.
지하도를 "tube", 승강기를 "lift", 초등학교를 "primary school"라고 부른다(미국 영어에서는 지하철을 "subway", 승강기를 "elevator", 초등학교를 "elementary school")라고 부른다. (자세한 것은 영국과 미국 영어의 차이를 참조)
광둥어는 1974년 전에는 법적 공용어가 아니었지만 실질적 공용어의 지위를 누렸다. 한편 중화인민공화국의 개혁개방 정책으로 1980년대 말부터 중국 본토와의 왕래가 활발히 이루어지고 있으며, 그 영향으로 표준 중국어(푸퉁화)가 널리 보급되고 있다. 또한 정부 회의에서 광둥어-표준 중국어 간 동시 통역도 하고 있다. 일반적으로 홍콩은 중국어를 정체자로 표기하지만 반환 이후부터는 간체자로 표기한 정부 자료도 볼 수 있게 되었다. 하지만 공식적인 표기는 아직 정체자이다.
외국인들 중에는 타갈로그어, 인도네시아어, 힌디어, 일본어, 한국어 등의 언어를 사용하는 사람도 많다.
문화
홍콩은 때때로 동서양이 만나는 곳으로 묘사된다. 이는 홍콩의 경제와 교육, 거리 문화에 기반을 두고 있다. 홍콩의 어느 거리에는 불교의 장신구, 중국 한방재, 인조 상어 지느러미를 파는 상점들이 줄지어 있고, 다른 거리에는 서양 형식의 술집, 성당, 맥도날드, 지난 할리우드 영화를 상영하고 있는 영화관을 찾아볼 수 있다.
영국의 식민지배는 1997년에 끝났지만 서양 문화는 홍콩 사회 깊숙이 스며들어 있으며, 또한 동양의 관례나 풍습, 철학이 남아 있다. 이 도시에서는 세계의 다채로운 요리를 맛볼 수 있는데, 특히 해산물 요리가 가장 인기있으며, 그 밖에 여러 나라의 식당들이 찾아볼 수 있다.
홍콩 영화는 세계적으로 널리 알려져 있으며, 많은 배우들이 할리우드로 진출하여 스타가 되기도 하였다. 이소룡, 주윤발, 성룡 등이 세계적인 주목을 받게 되면서 많은 인기를 얻게 되었고, 많은 할리우드 영화들이 홍콩 영화의 영향을 받았다. 홍콩의 영화 산업은 전통적으로 쇼 브라더스 사와 골든 하베스트 사가 양대 산맥으로서 이끌어 왔다. 홍콩은 또한 광동 음악의 공연을 하는 술집들이 즐비하고, 이곳은 많은 스타들의 배출장이도 하다. 가라오케는 홍콩의 빼놓을 수 없는 밤문화 형태 중 하나이다.
홍콩 디즈니랜드(, Chinese:香港迪士尼樂園) 등 놀이시설과 쇼핑, 음식 등이 유명하고 아시아의 교통의 요지인 점 때문에 많은 관광객들이 전 세계에서 찾아온다. 한해 약 2300만 명의 관광객이 방문하였다. 최근에는 거의 절반이 중국 대륙 지역에서 온 관광객이다. 홍콩해양공원(, Chinese:香港海洋公園)[191]은 홍콩 섬 남구에 위치한 해양 테마 파크이다.
교육
섬네일|300px|홍콩과기대학의 현무 해시계
홍콩의 기록에 따르면 최초의 학교는 금전(Chinese:錦田)의 역영서원(Chinese:力瀛書院)이고, 1075년 북송의 진사 등부협(鄧符協)에 의하여 서원, 사학의 일부분인 서실이 건립되었고, 사서(四書), 오경(五經)을 교수했었고, 그 후 영국 통치시기에는 점차 향촌학교 또는 공립학교로 변화하였다. 영국은 홍콩을 접수 관리한 후, 홍콩에서 영국과 서로 비슷한 교육 제도로 발전하였다. 그리고 현재 홍콩 교육은 홍콩 정부의 교육관리부에서 전면 계획 및 관리하고, 홍콩의 주류 교육은 크게 4개로 나눌 수 있다.
3세 5세 미취학 아동을 위한 교육
6년의 소학 교육
6년의 중학 교육 (3년 초중 교육, 3년의 고등 교육 )
전문 교육 (학사, 부학사, 전문 자격증, 고급 자격증)
현재, 홍콩 정부는 잇달아 교육 제도 개혁 조치를 널리 시행하고 있고, 모국어로 하는 수업, 소학과 중학의 협력 양식, 삼삼사고중교육(三三四高中敎育), 학생수를 줄이는 조치, 유치원 수당(幼稚園學券) 등이 포함된다.
그중 교육 계획은 장차 2006년에서 2007년까지 신 학년을 전부 새롭게 할 것이고, 교육 제도는 3년 초등, 3년 고중 및 4년 대학으로 바뀔 것이고, 조정을 거쳐 홍콩 중학연합고사(中學會考) 및 홍콩고급정도연합고사가 합쳐 홍콩 중학 증명서로 될 것이고, 또 2009년부터 점차 각 과목에서 교정본의 핵심 평가를 널리 시행하고 학생에게 시험 성적을 공개하는 것을 원칙으로 삼고 있다. 동시에, 교육계획부에서는 2007년부터 2008년까지 3세에서 6세의 유치원 수당을 제공할 것이다.
위에서 서술한 개혁들은 주로 홍콩 교육을 위해 다른 교수 방식들이 나온 것이고, 학생들에게 더 좋은 교육 환경을 제공할 길 희망하고, 그러나 연이어 교육 개혁을 실시해서 사회에 광범위한 논쟁을 유발하기도 하고, 교육 개혁을 비평하는 교사들에서 심한 반대도 몰고 오고, 학생과 학부모의 반대도 있다.
홍콩 반환 이전에 중화인민공화국의 중국 공산당 혹은 중화민국의 중국 국민당의 지원을 받는 학교는 표준 중국어를 수업에 사용하였다. 2003년부터는 학과 내용에서 중국어를 이해하고 사용하는 것을 목표로, 홍콩의 중학교와 고등학교에서는 중국어를 사용하고 이해하는 수업을 장려하는 정책을 실시했으나 수많은 반발과 홍콩인들의 영어수준 저하로 뒤늦게 정책을 다시 예전으로 수정하였다. 현재 홍콩에서 수준높은 학교들은 영어를 사용하며 나머지학교는 중국어 혹은 중국어와 영어를 같이 사용하여 수업을 전행한다.
교통
섬네일|300px|홍콩의 트램 시스템.
홍콩의 교통은 매우 발전되어 있으며 복잡하고 정교한 조직을 가지고 있다. 옥토퍼스 카드 (Octopus Card, 八達通)은 선불 충전식 카드로 지하철, 스타페리 등 대부분의 교통 수단에서 사용 가능하다. 이 카드는 가방이나 지갑에서 꺼낼 필요 없이 단자에 갖다 대기만 하면 된다. 또한 이 카드는 편의점에서나 자판기에서도 사용 가능하다. 인천광역시와 비슷한 넓이의 홍콩은 인구밀도가 매우 높아서 자동차로 인한 교통 정체를 해소하기 위하여 싱가포르처럼 자동차를 가진 사람에게 높은 세금을 매기고 있다. 그래서 인구는 700만명이 조금 넘지만 자동차는 60만대정도이다. 중화인민공화국과 다르게 홍콩은 영국령이었던 관계로 좌측통행을 한다.[192] 홍콩의 택시는 빨간색이며 대부분이 도요타 크라운이다. 또한 홍콩의 미니버스는 살구색 바탕에 지붕에 녹색 또는 빨간색이 칠해져 있으며, 대부분이 토요타 코스터이다.
홍콩 지하철
홍콩 국제공항
홍콩 국제 페리터미널 (마카오와 홍콩을 연결하는 페리이다).
치안
홍콩은 자체적인 홍콩 경찰이 있으며(반환 이후에도 그대로 유지되고 있음), 홍콩 경찰의 성실근면함은 과거 식민지 시절 영국 경찰에서 그 뿌리를 찾을 수 있다. 중국 대륙의 무장 경찰 대신 SDU가 테러 진압을 담당한다. 여행자들에게 치안은 매우 좋은 편이다.
같이 보기
심포니 오브 라이츠
각주
외부 링크
- 공식 웹사이트
- 홈페이지
분류:중국어권
분류:1997년 설립
분류:중화인민공화국의 특별행정구
분류:중화인민공화국의 도시
분류:중화인민공화국의 항구 도시
분류:영어권
| https://ko.wikipedia.org/wiki/%ED%99%8D%EC%BD%A9 |
{
"plaintext_start_byte": [
0,
341,
732,
1281,
1597,
1835,
1893,
2514,
3104,
3926,
4976,
5613,
6412,
7080,
7440,
8530,
8981,
10207,
10835,
11610,
12492,
12661,
13020,
13229,
13362,
13468,
13678,
14189,
14598,
15517,
15959,
16578,
17029,
17414,
18188,
19604,
19939,
20105,
20221,
20537,
20636,
20734,
20857
],
"plaintext_end_byte": [
340,
731,
1280,
1596,
1834,
1883,
2480,
3083,
3894,
4945,
5612,
6392,
7061,
7409,
8502,
8954,
10187,
10814,
11609,
12474,
12650,
13018,
13216,
13331,
13460,
13677,
14188,
14597,
15516,
15958,
16569,
17004,
17399,
18164,
19566,
19927,
20088,
20211,
20536,
20620,
20721,
20826,
20896
]
} | Missä maakunnassa Lapua sijaitsee? | Lapua | finnish | {
"passage_answer_candidate_index": [
0
],
"minimal_answers_start_byte": [
47
],
"minimal_answers_end_byte": [
76
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
Lapua () on Suomen kaupunki, joka sijaitsee Etelä-Pohjanmaan maakunnassa. Kaupungissa asuu henkilöä.[1] Kunnan pinta-ala on km², josta km² on vesistöjä.[2] Väestötiheys on Expression error: Unrecognized punctuation character "[". asukasta/km². Lapuan naapurikunnat ovat Alajärvi, Kauhava, Kuortane, Lappajärvi ja Seinäjoki.
Lapua tunnetaan kenties parhaiten Lapuan liikkeestä, Lapuan Patruunatehtaan räjähdyksestä (1976) ja körttiläisyydestä. Myös olympiatason urheilijat kuten Harri Koskela, Tapio Korjus ja Mikko Huhtala ovat tehneet kaupunkia tunnetuksi. Lapuan Virkiän naisten superpesisjoukkue on voittanut pesäpallon Suomen mestaruuden 11 kertaa, saanut SM-hopeaa kuudesti ja pronssia seitsemästi.
Nykyään kaupunki tunnetaan myös rikkaasta kulttuurielämästään. Kulttuuri sai oman talonsa, kun entinen Lapuan Patruunatehtaan rakennus remontoitiin kaupungin kulttuurikeskukseksi. Paikka tunnetaan nykyään nimellä Kulttuurikeskus Vanha Paukku, ja siellä sijaitsevat muun muassa Lapuan Musiikkiopisto, kaupungin kirjasto, Lapuan Kansalaisopisto, Teatteri Lapua, Lapuan Taidemuseo, Lapuan liikkeen museo, Lapuan Patruunatehtaan museo, Patruunagalleria, Pyhälahden Valokuvaamomuseo, Pohjanmaan Valokuvakeskus ja elokuvateatteri Bio Marilyn.
Vanhassa Paukussa järjestetään vuosittain mm. musiikkitapahtuma Vanhan Paukun Festivaali sekä Vanhan Paukun Filosofiapäivät. Lisäksi paikkakunnalla järjestetään vuosittain mm. Lapuan Päivän juhla, Ritafest-rockfestivaali ja joka toinen vuosi kansainvälinen urkumusiikkitapahtuma Lapuan Urkufestivaalit.
Tunnettuja Lapualla syntyneitä kulttuurihenkilöitä ovat mm. taiteilija Teemu Mäki, Miljoonasade-yhtyeen perustaja, muusikko Heikki Salo, murrekirjailija Harri Harju, edesmennyt näyttelijä Esko Nikkari ja tanssija Jukka Haapalainen.
Lapualla ilmestyy paikallislehti Lapuan Sanomat.
Historia
Vielä kivikauden kampakeraamisen kulttuurin kaudella Itämeren vedenpinta oli 56–58 metriä nykyistä vedenpintaa korkeammalla. Tällöin Lapua sijaitsi aivan merenrannan tuntumassa, missä edellytykset ihmisasutukselle olivat otollisimmat. Lapualta onkin tavattu runsaasti kivikautisia löytöjä, muun muassa 14 asuinpaikkaa kampakeraamisen kulttuurin kaudelta. Myöhemminkin esihistoriallisella ajalla Lapuan sijainti oli edullinen. Lapuan kaupunki nimittäin sijaitsi koiravaljakkoreitin varrella, joka johti Laatokan Karjalasta Etelä-Pohjanmaalle ja edelleen Oulujoen suulle.[3]
Pysyvän asutuksen muodostuminen
Varhain 1300-luvulla alkoi pysyvä asutus levitä myös Lapuanjokilaaksoon. Asukkaita tuli muun muassa Ylä-Satakunnan Suur-Sastamalan asutuskeskuksesta, josta oli pohjoiseen hyvät maa- ja vesiyhteydet. Pohjanmaan asutuksen painopiste muodostui alkuvaiheissa Kyrönjoen alajuoksulle. Meren läheisyyteen asutusta houkutteli nimenomaan luonnonantimiltaan rikas Merenkurkun alue. Lapualla oli tuolloin jonkin verran lappalaisia, jotka pitivät seutua eräalueenaan. Lapuan-nimen lienevät rannikon ruotsalaiset antaneet juuri alueella asustaneiden lappalaisten takia.[3]
1400-luvun Isokylä
Kyrönjoen varressa Kyrönmaassa alettiin asutuksen laajetessa 1400-luvulla hankkia uusia erä- ja niittyalueita idästä, Lapuanjoen varrelta. Edullisin asuinpaikka löytyi kohdasta, missä Nurmonjoki yhtyy Lapuanjokeen. Samassa paikassa sijaitsee Lapuan nykyinen keskusta. Paikkaa alettiin pian nimittää Isokyläksi. Muista kylistä 1400-luvulla tunnettiin vain Haapakoski, joka sijaitsee hieman ylempänä Lapuanjoen varrella. Isokylä oli liikenteellisesi keskeinen paikka jokien yhtymäkohdassa. Tästä oli myös helppo hyödyntää seudun rikkaita kalavesiä. Jokivarsilta alkoivat edelleen laajat eräalueet, joista riistaa löytyi runsaasti. Vuoden 1413 vaiheilla Lapualla oli noin 10 taloa. Metsästys ja kalastus säilyivät tärkeinä elinkeinoina aina 1600-luvulle saakka.[3]
1500-luvulla kirkkopitäjäksi
1500-luvun puolivälissä, jolloin Lapualla oli noin 70 taloa, asutus alkoi hitaasti levittäytyä Isostakylästä yhä etäisimmille alueille. Uusista kylistä Tiistenjoki ja Kauhajärvi alkoivat saada myös pysyvää asutusta. 1555 Kustaa Vaasa antoi Mikael Andreas -nimiselle henkilölle valtakirjan papinvirkaan Lapuan kappeliseurakunnassa. Tämän nimistä pappia ei liene kuitenkaan koskaan Lapualle saapunut. Tapahtuma oli kuitenkin merkittävä, sillä tämän jälkeen Lapua alkoi yhä enemmän irtaantua emäalueestaan Kyrön suurpitäjästä. Perimätieto kertoo, että näihin aikoihin Lapualle oli jo rakennettu oma kirkko. Itsenäinen kirkkopitäjä Lapuasta tuli 1581. Vakinaisesti alueella asuva pappi oli saatu jo viisi vuotta aikaisemmin. 1590-luvun alussa Lapuasta tuli itsenäinen hallintopitäjä ja paikallisesti tärkeät omat käräjät pidettiin joulukuussa 1590. Kun Kauhava vuonna 1608 liitettiin Lapuaan, Suur-Lapuaan kuuluivat Kauhavan, Härmän, Kuortaneen, Nurmon ja Töysän kappelit.[3]
Karjanhoitoa ja tervanpolttoa
Maanviljelyyn oli otettu 1500- ja 1600-luvulla vasta kapeat kaistaleet maata Lapuanjoen varressa. Peltoviljelyä haittasivat kuitenkin usein toistuvat tulvat. Liiallisen kosteuden vaivaamat alueet pidettiinkin tavallisesti laitumina, jolloin myös karjanhoito oli kannattavaa. Toistuvien tulvien ja hallan verottaessa talonpoikien toimeentuloa tarjosi tervanpoltto tärkeitä lisätuloja. Tervan myynnin myötä siirryttiin jo rahatalouden piiriin. Metsä oli arvokasta. Metsän käyttöoikeuksien selvittämiseksi jouduttiin pitämään lukuisia rajakäyntejä. Samalla pitäjä sai rajansa ja myös kylien rajat alkoivat hahmottua.[3]
Lapuanjoki oli tervan vientiväylä. Terva kuljetettiin Uuteenkaarlepyyhyn, jonne myös oli tapana maksaa verot. Meren kautta oli edelleen kiinteät yhteyden Ruotsin pääkaupunkiin Tukholmaan. Oli hyvin tavallista, että lapualaiset kääntyivät ongelmissa suoraan kuninkaan puoleen, ohi paikallisten viranomaisten. Uudenkaarlepyyn kaupungin perustamisen jälkeen 1560-luvulla tuli ajankohtaiseksi tien rakentaminen Uudestakaarlepyyssä sisämaahan Ruovedelle, jonne Uudenkaarlepyyn kaupan uskottiin ulottuva. Lapualaiset määrättiin rakentamaan taival Lapualta Ruovedelle. Tehtävä tuntui turhalta. Lapualaisille vesistötiet olivat tärkeimpiä liikenneväyliä. Vuonna 1695 tie Ruovedelle oli pääosin valmis. 1600-luvulla Lapualta oli maantieyhteys myös Ilmajoelle.[3]
Maatalous kehittyy
Metsästys ja kalastus saivat väistyä maanviljelyn tieltä 1700-luvulla. Suon raivauksessa ja kuivaustöissä työtä tuntui olevan loputtoman paljon. Vuosisadan puolivälin jälkeen toteutettu isojako paransi maanomistusoloja. Se osaltaan innosti kovaan työhön. Erityisesti vuosisadan lopussa perustetut lukuisat torpat lisäsivät tilojen määrää huomattavasti. Myös asukasluku kasvoi nopeasti. Vuonna 1590 Lapualla oli 530 asukasta, 1680 595 ja 1793 jo 2438 asukasta. Viljelykasveista ruis ja ohra olivat suosituimpia, myös herne tunnettiin. Perunaa alettiin viljellä vasta 1700-luvun lopussa ja 1800-luvulla tuli viljelykseen kaura.[3]
Suomen sodan aika
Vuonna 1808 Lapua joutui Suomen sodan (1808–1809) yhdeksi taistelunäyttämöksi. Carl Johan Adlercreutz ja Georg Carl von Döbeln saivat Lapualla arvokkaan voiton venäläisistä, joka tunnetaan nykyisin Lapuan taisteluna (14. heinäkuuta 1808). Suomen kenttäarmeija ei kyennyt kuitenkaan käyttämään voittoa hyväksi.[3]
Puukkojunkkarit ja heränneet
Lapuanjokivarsi oli tunnettu puukkojunkkareistaan. Rajuun elämänmenoon tuli taitekohta 1800-luvun alkupuolella, kun Lapuan kappalaiseksi apulaiseksi nimettiin Niilo Kustaa Malmberg. Tämä palavahenkinen saarnamies siisti väestön tapoja huomattavasti. Hän oli myös keskeisesti vaikuttamassa siihen, että herännäisyydestä tuli myöhemmin merkittävä hengellinen liike. Malmberg edisti myös ansiokkaasti paikallisia kouluoloja. 1838 hän tarjoutui pitämään kiertokoulua. Tehtävä oli jo sinällään raskas ja epäkiitollinen. Malmbergin työtä Lapualla jatkoivat muun muassa Justiina Rautakorpi, Arvi Logren ja Malmbergin poika Wilhelm Malmivaara. Lapuan ensimmäinen kansakoulu aloitti toimintansa 1869. Maakunnan ja koko pohjoisen Suomen ensimmäisen maaseutuoppikoulun avajaisjuhla pidettiin Lapualla 1904. Laajaa huomiota saanut kansanopistokokeilu alkoi 1890 ja kansallisen sivistyspyrkimyksen osoituksena 1892 perustettiin Lapuan Nuorisoseura. Suomen ensimmäinen kristillinen kansanopisto aloitti toimintansa Lapuan Karhunmäessä 1913.[3]
Muuttoliike Yhdysvaltoihin
Vuosina 1881–1930 pääasiassa Pohjois-Amerikkaan muutti peräti 5306 lapualaista. Muuttoliike hidasti kunnan väkiluvun kasvua merkitsevästi, sillä 1880 Lapualla oli enää vain 9115 asukasta. Matkaan uskallettiin lähteä näin runsain joukoin muun muassa sen vuoksi, että seudun asukkailla oli kohtalaisen paljon tietoa ulkomaista. Kauppamatkojen ohella oli käyty sotaretkillä muun muassa Baltiassa ja Saksassa.[3]
Poliittista aktiivisuutta
Jo nuijasodan (1596–1597) ajoilta periytyvä lapualaisten poliittinen aktiivisuus nousi jälleen esille 1900-luvun alussa. Vuodesta 1915 alkaen Lapua toimi tärkeänä jääkärietappina, jonka kautta jääkärit kulkivat Ruotsiin ja edelleen Saksaan. Kommunismin vastainen kansanliike Lapuan Liike (1929–1932) sai puolestaan nimensä Lapualla 23. marraskuuta – 24. marraskuuta 1929 tapahtuneesta kommunistinuorten punaisten paitojen repimisestä ja tästä alkunsa saaneesta lapualaisjohtoisesta oikeistoradikaalista toiminnasta. Lapualla perustettiin 1930 Suomen Lukko -niminen järjestö, joka ei kuitenkaan päässyt yksimielisyyteen toimintaperusteista. Sen suoraa toimintaa kannattaneet jäsenet perustivat lapualaisen maanviljelijän Vihtori Kosolan johdolla vielä saman vuoden aikana Lapuan Liike-nimisen järjestön. 7. heinäkuuta 1931 lapuanliike järjesti suurimman mielenosoituksen, mitä Suomessa oli nähty: yli 12000 miehen ns. talonpoikaismarssin Helsinkiin. Liike sai aluksi laajaa kannatusta, mutta vähitellen sen kovat otteet, muun muassa muilutukset, vieroittivat siitä monia. Lapuan liike lakkautettiin Mäntsälän kapinan 27. helmikuuta – 3. maaliskuuta 1932 jälkeen.[3]
Lapuan hiippakunta
Lapuan seurakunta saavutti merkittävimmän taitekohtansa, kun Lapuan hiippakunta aloitti toiminta 1. heinäkuuta 1956. Hiippakunnan saamiseen Lapualle vaikuttivat juuri paikkakunnan kristilliset perinteet. Toisaalta lapualaiset itse olivat aktiivisesti ajamassa hanketta. Tässä yhteydessä ja myös muulloin Lapuan voimakkaana kehittäjänä vaikutti Kustaa Tiitu, joka oli muun muassa kansanedustaja vuosina 1945–1958 ja 1965–1970. Muita lapualaisia ministereitä ovat olleet Jalo Lahdensuo, Niilo Kosola ja Orvokki Kangas.[3] Lapua on Suomen pienin kaupunki, jossa on piispanistuin ja tuomiokirkko.
Kehitys kaupungiksi
1800-luvulla Lapuan keskusta muistutti kookkaine talonpoikaistaloineen kaupunkia. Lisäksi se sijaitsi hyvin keskeisellä paikalla, junaliikenne oli alkanut jo vuonna 1885. Lapuan asukasluku kasvoi 1900-luvun alkupuoliskolla varsin tasaisesti, 1900-luvun alussa Lapuaa alettiin puuhata myös taajaväkiseksi yhdyskunnaksi, mikä toteutuikin vuonna 1915. Vuonna 1960 Lapualla oli jo 16282 asukasta. Vuonna 1964 Lapuasta tuli yksi Suomen ensimmäisistä laaja-alaisista kauppaloista. 1960-luvun loppupuolella Lapuan asukasluku alkoi laskea maaltapaon vuoksi. Vuonna 1977 Lapua sai kaupunginoikeudet. Kaupungin asukasluku alkoi tämän jälkeen vähitellen kasvaa ja vuonna 1985 Lapualla oli asukkaita 14728. Vuoteen 2011 kaupungin asukasluku oli kasvanut 14504 asukkaaseen.[3]
Maatalousnäyttelyt on järjestetty Lapualla vuosina 1938, 1948 ja 1968. Lapualla sattui vuonna 1976 yksi rauhan ajan pahimmista onnettomuuksista, Lapuan patruunatehtaan räjähdys. Onnettomuudessa menetti henkensä 40 tehtaan työntekijää ja useat loukkaantuivat vaikeasti. Surevaan kaupunkiin vaikutti helluntaisaarnaaja Niilo Yli-Vainio. Itsenäisyyspäivänä vuonna 1986 erikoispikajuna Lapponia suistui raiteilta Lapuan asemalla. Lapualla järjestettiin vuosien 1979 ja 2007 Jukolan viestit. Lapualla toimii myös Suomen toiseksi vanhin nuorisovaltuusto, joka on perustettu vuonna 1995. Lapuan Lukion edeltäjä Lapuan Yhteislyseo oli Etelä-Pohjanmaan vanhin oppikoulu. Vuonna 2001 Lapua nousi valtakunnallisiin otsikoihin Lapuan Harrastajanäyttelijöiden toteuttaman Lapualaisoopperan ansiosta. Herättäjäjuhlat järjestettiin Lapualla vuonna 2014.[3]
Väestönkehitys
Seuraavassa kuvaajassa on esitetty kaupungin väestönkehitys viiden vuoden välein vuodesta 1980 lähtien. Käytetty aluejako on 1.1.2013 tilanteen mukainen.
Taajamat
Vuoden 2017 lopussa Lapualla oli 14 494 asukasta, joista 11 014 asui taajamissa, 3 399 haja-asutusalueilla ja 81 asukkaan asuinpaikan koordinaatit eivät olleet tiedossa. Taajama-aste lasketaan niistä asukkaista, joiden asuinpaikan koordinaatit ovat tiedossa; Lapuan taajama-aste on 76,4 %.[4] Lapuan taajamaväestö jakautuu kolmen eri taajaman kesken:[5]
Kaupungin keskustaajama on lihavoitu. Asteriskilla (*) merkityt taajamat kuuluvat tähän kaupunkiin vain osittain. Kankaan taajama ulottuu puoliksi Lapuan ja puoliksi Kauhavan kaupungin alueelle.
Seurakunnat
Vuoden 2018 aluejaon mukaan Lapualla on seuraavat Suomen evankelis-luterilaisen kirkon seurakunnat:[6]
Lapuan tuomiokirkkoseurakunta
Suomen ortodoksisen kirkon seurakunnista Lapuan alueella toimii Vaasan ortodoksinen seurakunta.[7]
Luonto
Lapua sijaitsee Lapuanjoen varrella. Keskellä Etelä-Pohjanmaan lakeutta sijaitsevan Lapuan maisemaa hallitsevat laajat jokivarsitasangot ja paikoin selvästi ympäristöään ylemmäksi kohoavat kukkulat.[3]
Lapua sijaitsee vyöhykkeellä, missä Länsi-Suomen liuskekivivyöhyke vaihettuu rannikon yhtenäiseksi graniittivyöhykkeeksi. Kallioperä on yleensä gneissiä (migmaattista biotiittiplagioklasigenissiä tai plagioklasigneissiä), graniittia tai kvartsiittia. Yleisimmät maalajit ovat turve ja moreeni. Savea on hieman vähemmän. Karkeampia mineraalimaalajeja kuten hietaa ja hiekkaa on vähän. Yleensä ne esiintyvät laajoina, melko ohuina kerroksina tai sitten niiden päälle on kerrostunut savia.[3]
Maasto on melko tasaista, mutta kohoaa Lapualla vähitellen luoteesta kaakkoon. Kun Hellanmaassa viljelylakeuden alavimmat osat ovat 26 m:n korkeudella, Pettuvuoren seudun suotasangot ovat paikoin huomattavat. Lapuan korkein kohouma Simpsiön vuori kohoaa 132 m merenpintaa ja runsaat 100 m ympäristöään korkeammalle. Vuoren korkeus johtuu sen kulutusta hyvin kestävästä kivilajista, kvartsiitista.[3]
Lapuan vesistöistä merkittävin on Lapuanjoki. se saa alkunsa Suomenselän alueelta ja laskee Pohjanlahteen Uudenkaarlepyyn kohdalla. Pituutta joelle kertyy noin 165km ja sen vesistöalue on 2995m².. Koska vesistöalueella on vähän järviä ja nekin ovat pieniä, joki reagoi melko herkästi sateiden määrään. Koska Lapuanjoen äyräät ovat matalia ja rantamaat tasaisia, tulvat koettelivat aikaisemmin hyvin laajoja alueita. Tulva-aikaan maisema saattoi muistuttaa saaristoa, jossa vuorottelivat metsäiset kumpareet ja vetiset suoalueet. Erityisesti Lapuan keskustasta alajuoksulle päin joessa on tehty runsaasti tulvansuojelutöitä. Lapualla jokeen on rakennettu Mäkelänkosken ja Hourunkosken vesivoimalaitokset. Nurmonjoki saa alkunsa Seinäjoen Nurmon alueelta ja se yhtyy Lapuanjokeen Lapuan keskustan kohdalla. Muita joki ovat Kauhavanjoki, Tiistenjoki, Lakaluoma, Tiisipuro ja Löyhinginluoma.[3]
Järvistä suurin Hirvijärven tekojärvi, josta vain osa on Lapuan kaupungin alueella. Tekojärven pinta-ala keskivedenkorkeudella on 1530 hehtaaria ja se on rakennettu osana Lapuanjoen tulvansuojeluun tähtääviä vesistöjärjestelyjä. Tekoaltaan yhteyteen on rakennettu myös voimalaitos. Luonnonjärvistä suurin on Kauhajärvi kaupungin koilliskulmassa. Muita järviä ovat Tiisijärvi ja Hirvijärvi. Järven ovat varsin matalia.[3]
Lapuan maisemaa hallitsevat jokilaaksojen laajat peltotasangot. Itään ja kaakkoon päin kohti Suomenselkää metsän osuus maisemassa kasvaa. Lapuan suot ovat suurimmaksi osaksi primäärisesti soistuneita eli jään ja veden alta paljastunut maa alkoi heti soistua. Suot ovat yleensä rahkasoita. Soita on otettu kydöttämällä runsaasti viljelykseen. Polttamalla pinnalta raaka rahkaturvekerros päästiin runsasravinteisempiin kerroksiin. Samalla osa pintakerroksen aineksesta saatiin viljelykasvien käyttöön. Kytöviljely oli Lapualla yleistä erityisesti 1800-luvun lopussa ja 1900-luvun alussa.[3]
Urheilu
Lapualaiset urheilijat ovat edustaneet Suomea useissa urheilulajeissa merkittävissä kisoissa aina Olympiakisoja myöten. Lapulla toimii useita urheiluseuroja kuten muun muassa Lapuan Virkiä, Lapuan Ponnistus sekä Korikobrat. Urheiluharrastuspaikkoja Lapualla ovat muun muassa yleisurheilu- ja jalkapallokenttä Lapuan keskuskenttä sekä sen lähellä sijaitsevat pesäpallostadion, uimahalli, urheilutalo ja jäähalli.
Kaupunginosat ja kylät
Alahella, Alanurmo, Haapakoski, Hellanmaa, Hirvijoki, Honkimäki, Hyyppä, Härsilä, Karhunmäki, Kauhajärvi, Kirkonkylä, Kiviristi, Koskikylä, Lakaluoma, Liuhtari, Länsikylä, Mustamaa, Myllykylä, Männikkö, Ojutkangas, Paavola, Pouttu, Raamattu, Ritakallio, Ritamäki, Ruha, Saarenkangas, Siirilä, Tamppari, Teora, Tiistenjoki, Toijanniemi, Välilä, Ylikylä.
Nähtävyydet
Vanhan Paukun kulttuurikeskus, joka sijaitsee entisessä Lapuan Patruunatehtaan miljöössä
Lapuan Taidemuseo
Lapuanliikkeen museo
Lapuan Patruunatehtaan museo
Lapuan tuomiokirkko, jossa Suomen suurimmat urut, 85 + 6 äänikertaa
Jokilaakson matkailupuutarha
Vihtori Kosolan kotitalo
Tanssikeskus Latosaari
Ränkimäen talomuseo
Lapuanjoen peltolakeus, alajoki
Lapuanjoen ja Nurmonjoen yhtymäkohdan jokimaisema ihan kaupungin keskustassa
Lapuan taistelun 14. heinäkuuta 1808 muistomerkki Kiviristillä, pystytetty 1864
Lapuan Patruunatehtaan räjähdyksen muistomerkit tehdasalueella ja Lapuan hautausmaalla
Simpsiö, näkötorni, Digitan TV-masto ja rinnehiihtokeskus
Körttimuseo
Suomen ensimmäinen körttiläinen kansanopisto Wanha Karhunmäki
Tunnettuja lapualaisia
J. G. Granö, maantieteilijä, syntynyt Lapualla
Jukka Haapalainen, tanssija
Harri Haatainen, keihäänheittäjä
Matti Halmesmäki, johtaja
Eetu Holma, jääkiekkoilija
Mikko Huhtala, painija
Kaisa Ikola, kirjailija
Jouni Ilomäki, painija, olympiamitalisti
Anneli Jäätteenmäki, poliitikko
Orvokki Kangas, kansanedustaja
Liisa Keltikangas-Järvinen, professori
Tapio Korjus, keihäänheittäjä, olympiavoittaja
Harri Koskela, painija, olympiamitalisti
Lauri Koskela, painija, olympiamitalisti
Niilo Kosola, kansanedustaja
Vihtori Kosola, Lapuan liikkeen ja myöhemmin IKL:n johtaja
Juha Lagström, muusikko, näyttelijä
Jalo Lahdensuo, maaherra
Yrjö Länsipuro, toimittaja, diplomaatti
Niilo Kustaa Malmberg, herännäinen
Wilhelmi Malmivaara, kirkkoherra
Matti "Volvo" Markkanen, ammattirikollinen, syntynyt Lapualla
Teemu Mäki, taiteilija, taiteen tohtori
Juha Mäntylä, kirjailija
Esko Nikkari, näyttelijä
Tuula Polvi, Miss Suomi
Antti L. J. Pääkkönen, tenavatähti, ääninäyttelijä, teatteriohjaaja
Kai Pöntinen, yrittäjä, maakuntaneuvos
Hilja Riipinen, kansanedustaja
Heikki Salo, muusikko
Jyrki Saranpää, jalkapalloilija
Laura Sippola, muusikko
Miira Sippola, teatteriohjaaja
Ernsti Turja, kansanedustaja (Kokoomus), kunnallisneuvos
Kustaa Tiitu, kansanedustaja, ministeri, kunnallisneuvos
Yrjö Viitasaari, kenraalimajuri
Niilo Yli-Vainio, saarnaaja
Elinkeinot
Lapualaisia työnantajia:
BE-Group
Etelä-Pohjanmaan Osuuskauppa
Etelä-Pohjanmaan Poliisilaitos
Juncar Oy
Koulutuskeskus Sedu
Lapuan Kaupunki
Lapuan Piristeel Oy
Lapuan tuomiokirkkoseurakunta (tmk-srk)
Metso Power Oy
Nammo Lapua (ent. Lapuan Patruunatehdas)
Lapua-ketjut Oy
Suomen Lämpöpumpputekniikka Oy (Lämpöässä)
Veljekset Ala-Talkkari Oy
Tapahtumat
Vanhan Paukun Festivaali
Lapuan Urkufestivaali
Vanhan Paukun Filosofiapäivät
Perinneleikkipäivät Ränkimäen talomuseolla
Ritafest
Lapuan Päivä
Ystävyyskunnat
Hagfors, Ruotsi
Hohenlockstedt, Saksa
Lantana, Yhdysvallat
Rakvere ja Someru, Viro
Kiskörös, Unkari
Liikenne
Lapuan rautatieasemalla pysähtyy kolmesta viiteen matkustajajunaa vuorokaudessa suuntaa kohden. Viikkotasolla pysähdysten määrä kasvoi 14. joulukuuta 2008 yli kolmanneksen, kun uusi aikataulu tuli voimaan. Lapuan kautta ajetaan päivittäin Joensuun ja Vaasan välinen linja-auton pikavuoro molempiin suuntiin.
Lapua sijaitsee valtateiden 16 ja 19 risteyksessä. Kantatie 66 päättyy Lapualle.
Ruokakulttuuri
Lapuan pitäjäruoaksi nimettiin 1980-luvulla klimppivellin tapainen Lapuan liemi.[8]
Katso myös
Lapuan taistelu
Lapuan päivä
Luettelo Lapuan julkisista taideteoksista ja muistomerkeistä
Lähteet
Aiheesta muualla
*
Luokka:Seulonnan keskeiset artikkelit
| https://fi.wikipedia.org/wiki/Lapua |
{
"plaintext_start_byte": [
1,
909,
1895,
3204,
3437,
4383,
5870,
6672,
7966,
9726,
11076,
11860,
15678,
17793,
22073,
23878,
26129,
26630,
27114,
27999,
29805,
30943,
33214,
34512,
35299,
35786,
36766,
36975,
37105,
38483,
40772,
41689,
42239,
42815,
43114,
43808,
44751,
45471,
45893,
46219,
46566,
47545,
48159,
49228,
49514,
49611,
50746,
53357,
55015,
57132,
58814,
60243,
60429,
61063,
61441,
62008,
64693,
65160,
66485,
66792,
67587,
67959,
68951,
71375,
72577,
72979,
73652,
73952,
74797,
75024,
76447,
78780,
79891,
80932,
82431,
83024,
83422,
84064,
85143,
85640,
85945,
86353,
86988,
88176,
89217,
89453,
94683,
95117,
95508,
96186,
98291,
102679,
103365,
103665,
104284,
104918,
105645,
106428,
107325,
107696,
109048,
110342,
113833,
114025,
114320,
114505,
114767,
115134,
115458,
115783,
116500,
117432,
118237,
118588,
118958,
119906,
120895,
121261,
121663,
122076,
122354,
122699,
122979,
123256,
123518,
123890,
124366,
124607,
124894,
124971,
125347,
125600,
126083,
126414,
126826,
127006,
127416,
127989,
128226,
128693,
129211,
129863,
129977,
131672,
131905,
132190,
132449,
132637,
132676,
132781,
132816,
132915,
133952,
134021
],
"plaintext_end_byte": [
908,
1894,
3203,
3419,
4375,
5835,
6671,
7921,
9648,
11075,
11859,
15621,
17792,
22021,
23877,
26128,
26629,
27060,
27998,
29804,
30912,
33213,
34511,
35298,
35785,
36730,
36974,
37104,
38465,
40771,
41688,
42224,
42814,
43112,
43807,
44713,
45450,
45892,
46218,
46548,
47527,
48158,
49227,
49513,
49602,
50745,
53356,
54988,
57088,
58796,
60242,
60364,
61062,
61423,
62007,
64691,
65158,
66484,
66791,
67586,
67924,
68937,
71374,
72576,
72957,
73647,
73950,
74757,
75002,
76429,
78779,
79860,
80931,
82410,
83023,
83421,
84063,
85142,
85639,
85909,
86326,
86987,
88175,
89215,
89433,
94659,
95116,
95493,
96153,
98253,
102632,
103364,
103664,
104283,
104917,
105644,
106406,
107324,
107668,
109024,
110341,
113813,
114024,
114319,
114504,
114766,
115133,
115457,
115769,
116499,
117431,
118236,
118587,
118957,
119898,
120894,
121260,
121662,
122045,
122353,
122698,
122978,
123255,
123517,
123889,
124328,
124606,
124893,
124970,
125346,
125565,
126082,
126413,
126825,
126998,
127393,
127982,
128187,
128646,
129185,
129851,
129975,
131664,
131904,
132131,
132438,
132629,
132661,
132770,
132801,
132894,
133928,
134019,
135078
]
} | 아메리카 원주민들은 몇 개국으로 흩어졌는가? | 한국 전쟁 | korean | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
한국 전쟁(韓國戰爭, [1], [2], , , )은 1950년 6월 25일 새벽에 조선민주주의인민공화국이 대한민국을 침공하여 발발한 전쟁이다. 유엔군과 중국인민지원군 등이 참전하여 제3차 세계 대전으로 비화될 뻔 하였으나, 1953년 7월 27일에 체결된 한국휴전협정에 따라 일단락되었다. 휴전 이후로도 현재까지 양측의 유무형적 갈등은 지속되고 있다. 제2차 세계 대전 이후, 공산·반공 양강 진영으로 대립하게 된 세계의 냉전적 갈등이 열전으로 폭발한 대표적 사례로, 냉전(冷戰)인 동시에 실전(實戰)이었으며, 국부전(局部戰)인 동시에 전면전(全面戰)이라는 복잡한 성격을 가졌다. 이는 국제연합군과 의료진을 비롯해 중화인민공화국과 소련까지 관여한 제2차 세계 대전 이후 최대의 국제전이다.[3]
미리 중화인민공화국 마오쩌둥과 소비에트 연방 스탈린의 협조와 지지를 얻은 김일성은[4] 남로당의 대한민국 내 활동과 우방인 중국의군벌은김일성의 지지에 고무되어 1950년 6월 25일 38도선과 동해안 연선(沿線) 등 11개소에서 경계를 넘어 38선 이남으로 진격하였다. 이는 때마침 냉전으로 긴장되어 있는 전 세계에 영향을 미친 바, 파문은 참으로 전에 없던 것이었다. 조선인민군의 대공세에 유엔은 미국을 주축으로 바로 유엔 안전 보장 이사회 결의 제82호를 의결하고 이 전쟁에서 한국을 원조하기로 결정하고 파병하였다. 그리하여 7월 7일 더글러스 맥아더 원수를 총사령관으로 하는 유엔군이 조직되었다.[5] 인민군은 무방비 상태였던 중부지방과 호남지방을 삽시간에 휩쓸었다. 연합군은 낙동강방어선에서 배수진의 결전을 전개하였다.[6]
연합군은 더글러스 맥아더의 9월 15일 인천 상륙 작전을 시작으로 대대적인 반격을 개시하여 10월 10일 평양에 이어 압록강 부근까지 이르렀으나, 11월 중순 중국인민지원군이 개입하여 전세가 다시 뒤집히게 되었으며, 이로 인해 혜산진까지 진격하던 국군은 1월 4일 서울을 빼앗기고 말았다. 그러나 다시 3월 15일에 탈환하였다. 그 와중에 남로당의 남한 내부 전복을 위한 활동과 이를 제압하려는 대한민국 정부의 충돌로 거창 양민학살 사건, 국민 방위군 사건 등의 사건이 일어났다. 이후 3년 간 지속된 전투로 수많은 군인 및 민간인이 사상하였고, 대부분의 산업 시설들이 파괴되는 등 양측 모두가 큰 피해를 입었으며, 이념적인 이유로 민간인들의 학살이 자행되고 지주들의 처벌과 그 보복이 반복되면서 남·북 간의 적대적인 골이 깊어지는 결과를 낳게 되었다. 1953년 7월 27일에 체결된 한국휴전협정으로 인하여 설정된 한반도 군사분계선을 사이에 두고 휴전하였다. 현재까지 서류상으로 휴전 상태로, 협정 체결 이후에도 쌍방 간에 크고 작은 군사적 분쟁이 계속하여 발생하고 있다.
2018년 4월 27일 대한민국의 문재인 대통령과 조선민주주의인민공화국의 김정은 국무위원장이 판문점에서 판문점 선언을 발표하면서 연내 종전선언에 합의하였다.
다양한 호칭
대한민국 정부와 대다수의 언론은 공식적으로 6·25 사변 혹은 6·25 전쟁[7] 이라는 명칭을 사용하고 있다.
내전적 의미를 강조하는 경우 한국동란, 6·25 동란</b>이라 불린다.
약칭으로 부르는 경우 6·25, 육이오</b>라고도 한다.
육십갑자를 적용하여 경인동란</b>이라 부르는 경우도 있다.
영어 원문의 번역을 통해 한국 전쟁</b>이라 부르는 경우도 있다.[8]
조선전쟁</b>은 조선민주주의인민공화국과 일본에서 쓰이는 용어로 중화인민공화국도 가끔 쓴다.[9]
중화인민공화국의 대부분 학자들은 항미원조전쟁</b>이라고 부른다.[10][11]
미국과 캐나다 등 서구 국가들은 2차 세계대전과 베트남 전쟁 사이에 벌어져 젊은 세대들이 잘 알지 못한다는 이유로 잊힌 전쟁[12] 혹은 알려지지 않은 전쟁</b>으로 부르기도 한다.[13]
배경
1945년, 한국전쟁이 발발하기 5년 전, 일본으로부터 해방을 맞은 한반도는 해방 직후 타의에 의해 남과 북으로 분단되었다. 미국과 소련의 군정이 끝나고 한반도에는 대한민국과 조선민주주의인민공화국 정부가 수립되었다. 북한은 소련과 중화인민공화국을 설득하여 한반도를 적화 통일하려는 계획을 수립하고 준비를 해 나갔다. 소련은 소련군이 한반도 38선 이북에 진주한 이래, 아시아 공산화를 목적으로 북한에 소련을 대리할 수 있는 공산 정권을 세우고, 한반도의 통일을 방해하면서 침략의 기회를 엿보아 왔다.[14]중국 공산당은 1949년에 중화민국을 대륙에서 몰아내고 중화인민공화국을 수립하였다.[15] 반면에, 미국은 주한미군이 철수를 완료(1949년 6월)[16] 하고, 미국의 극동방위선이 타이완의 동쪽 즉, 일본 오키나와와 필리핀을 연결하는 선이라고 선언(애치슨 선언, 1950년 1월)[17] 을 하는 등 대한민국에 대한 군사 원조를 최소화해 나갔다. 이는 제2차 세계 대전이 끝난지 얼마되지 않은 시기였기에, 미국은 소련 공산권과의 직접적인 군사 충돌이 제3차 세계대전을 야기할 수도 있다는 국제적인 정세를 고려하였으며, 소련 역시 그러한 이유로 북한에 대한 공개적인 지원을 중단하였다.
한반도 분단과 군정 실시
제2차 세계대전 당시에 일본이 연합국에게 항복을 거절하자 미국은 일본 영토에 원자폭탄을 떨어뜨렸고, 소련군은 한반도 북부 지역까지 진격했다. 이로써 한반도는 8월 15일에 일본 제국의 식민지에서 벗어나 독립, 광복을 맞이하였으나, 38선을 기점으로 하여 일본군 무장해제를 명분으로 진주한 소련군과 미국군에 의해 남과 북으로 갈라져, 북쪽에 공산주의 국가인 소련의 군정, 남쪽에 자본주의 국가인 미국의 군정이 시작되었다. 이와 같이 소비에트 연방과 미국이 한반도를 분할 점령하여 이념대결을 벌임으로써 한국 전쟁이 발발했다는 시각, 즉, 한국 전쟁을 대리 전쟁으로 이해하는 시각이 있다.
그리고 남북분단 후 미소공동위원회와 모스크바 삼상회의에서 1950년까지 영국, 중화민국, 미국, 소련이 신탁 통치를 하는 내용도 있는데 즉, 38선을 경계로 남쪽엔 영국과 미국이, 북쪽엔 중화민국과 소련이 점령하기로 했는데 더 정확하게 말하면 옛날 백제의 수도가 부여였을 때에 백제의 영토를 영국이 점령하고, 나머지 38선 이남은 미국이 점령하기로 했다. 38선 북쪽으로선 개마고원을 경계로 평양, 개성, 남포, 신의주, 해주을 포함한 서부 지역은 중화민국이 동부 지역 원산, 금강산, 함흥, 흥남, 장진, 혜산진, 청진, 나진을 포함한 곳은 소련이 점령해서 5년 간 신탁 통치를 하기로 한 것이다. 1949년에 국공 내전에서 중화민국이 중화 인민 공화국에게 져서 38선 북쪽의 서부지역이 중화인민공화국으로 넘어가 서부 지역도 공산국가가 되므로 38선 북쪽 전체가 공산국가가 되는 상황이었다. 하지만 1950년대가 되면 4개국이 손떼야 되는 상황이었는데 미국은 이와 반대로 즉시 독립을 주장하여 서로 엇갈린 대화 때문에 전혀 실행되지 못했다.
조선민주주의인민공화국의 상황
조선민주주의인민공화국 내에서 한국전쟁은 김일성과 박헌영의 주도로 이루어졌으며, 김책, 김무정도 적극적으로 찬성하였다. 리승엽 등 남로당 계열의 인사들도 찬성하였고, 군사지도자들인 강건, 김웅, 김광협, 방호산, 리권무, 김창덕, 유경수 등은 남쪽과의 일전을 고대하였고 승리를 확신하였다. 이에 비해 최용건은 적극적으로 반대하였고, 김두봉, 홍명희, 장시우 등은 반대 또는 소극적 찬성을 하였다.[18] 김일성은 수 차례 소련의 지배자인 스탈린과 중화인민공화국의 통치자인 마오쩌둥을 만나 무려 48회나 남침 허락 내지는 전쟁 지원을 요청하였다.[19] 공개된 구 소련의 문서에 의하면 애초에 스탈린은 북한군이 절대적 우위를 확보하지 못하는 한 공격해서는 안 된다고 했다. 인민군의 실력이 미국과 대한민국을 상대로 아직은 단독으로 전쟁을 치를 만한 실력이 아니라고 생각했을 뿐만 아니라, 미국과의 직접적 마찰을 두려워하여 무력 행사를 기피하였다. 그럼에도 김일성은 수 차례 스탈린을 설득하였고, 일부 역사 연구자들이 옛 소련의 문서들을 근거로 주장하는 이론에 의하면, 스탈린은 미국을 시험하고 미국의 관심을 유럽에서 아시아로 돌리기 위해 중화인민공화국이 전쟁에 대한 원조를 북한에 하는 조건으로 김일성의 남침을 승낙하게 된다. 이리하여 스탈린은 북한에 강력한 군사적 원조로서, 소련의 무기들을 대량으로 북한으로 제공하였다.
조선민주주의인민공화국의 지배력 강화와 전쟁준비 교섭
김일성은 조선로동당의 일당독재를 기반으로 반대파(민족주의자, 종교인 특히 북한 수립 이전 융성하던 개신교, 지주, 마름, 기업가, 기술자 등을 포함한 상당수의 조선민주주의인민공화국 인민)에 대한 철저한 숙청을 통하여 자국 내 정치적 입지를 강하게 다지고 있었다. 또한, 조선민주주의인민공화국은 최고인민회의 간부회의를 통하여 통일을 위하여 점령군의 즉각적인 철수를 요구하여, 조선민주주의인민공화국 주둔 소련군은 1948년 12월 시베리아로 철수하였다. 그러나, 한편으로 소련 정부는 모스크바에서 비밀리에 군수뇌회담을 개최하여 철군이후의 구체적인 계획을 수립하고 '특별군사사절단'을 통해서 집행하기로 하였다. 이 회의에는 김일성 등 조선민주주의인민공화국과 중화인민공화국의 고위 군부 대표도 참석하였다. 모스크바 계획이라고 불리는 전쟁준비 계획은 만주에 있던 조선인 의용군 부대를 조선민주주의인민공화국으로 귀국시켜 5개 사단을 갖게 하고 이외에 8개의 전방사단과 우수한 장비를 보유한 8개의 예비사단, 그리고 500대의 탱크를 보유하는 2개의 기갑사단을 갖게 하는 것이었다.
1949년 2월 스탈린은 조선민주주의인민공화국 정부 수립 후 처음으로 김일성과 박헌영을 모스크바로 불러 소련군의 철수로 인한 군사력 공백과 한반도 정세를 논의하였다. 조선민주주의인민공화국의 수뇌부는 방문 기간인 3월 17일에 유럽에서 일반적으로 체결하던 '우호 방위조약'이 아닌 '조·소 경제·문화협정'을 체결하였다. 이는 앞선 미군 철수 발표에 대한 소련의 대응으로 앞으로 있을 한국전쟁의 책임을 모면하기 위한 계획이라고 보는 견해도 있다.[20] 이러한 이유로 한국 전쟁 당시 소련은 공개적으로 북한을 돕지 않는다고 하고 중화인민공화국을 통해 전쟁 물자 공급을 지속한다.
1949년 8월 12일, 김일성과 박헌영은 대한민국이 조국통일민주주의전선의 평화적 통일안을 거부하고 있으므로 조선민주주의인민공화국은 대남공격을 준비할 수밖에 없으며 그렇게 되면 대한민국에서는 이승만 정권에 대한 대규모 민중봉기가 분명히 뒤따를 것이라고 언급했다. 김일성과 박헌영은 만약 대남공격을 하지 않는다면 인민들은 이를 이해하지 못할 것이라고 강조했다. 그들은, 이승만 대통령이 많은 친북 ‘민족인사’들을 투옥시켰지만 북한은 아직도 대한민국에서의 봉기를 조직할 능력을 갖추고 있다고 생각했다.[21] 이는 1949년 남조선로동당 등의 대한민국 내부의 공산주의자들이 반공정권이었던 이승만 정권의 공산주의 탄압에 의해 대대적으로 검거되었다는 것을 대한민국에서 온 공산주의자들의 허위보고로 생각한 까닭이었다.[22] 1949년 8월 27일, 북한 주재 소련 대사 스티코프는 8월 12~14일의 김일성과의 면담내용을 스탈린에게 보고하고 다음과 같은 이유로 북한의 대남공격이 불가하다고 결론을 내렸다. 1. 현재 한반도에는 두 나라가 존재하며 그중 대한민국은 미국 및 기타 국가에 의해 승인됨. 조선민주주의인민공화국의 공격시 미국은 대한민국을 무기탄약 공급뿐 아니라 일본군의 파견을 통해 지원할 가능성이 있음. 2. 조선민주주의인민공화국의 대남공격은 미국이 대소련 모함∙선전에 이용할 수 있음. 3. 정치적 측면에서 북의 공격은 남북한 인민 대다수의 지지를 얻을 수 있으나 군사적 측면에서 조선민주주의인민공화국은 아직 대한민국에 대해 압도적 군사력을 갖추지 못하고 있음. 4. 대한민국은 이미 상당수 강한 군대와 경찰력을 창설하였음에도 소련의 지원하에 있는 조선인민군에 비하여 약세에 있었다.(스티코프는 김일성이 제의한 강원도 지역의 '해방구역' 창설계획에는 찬성하고 또한 인민군에 의한 옹진점령계획도 군사적으로 타당하다고 보고했으나 남한의 반격시 이 작전이 지구전이 돼버릴 수 있다고 언급) [23] 스탈린에게 제출한 9월 15일자 보고서에서, 스티코프는 “김일성과 박헌영은 현 정세하에서는 평화통일이 불가능하다고 생각하고 있으며 북이 남한 정부를 무력공격하면 남북양쪽의 인민들이 이를 지지할 것이라고 믿고 있다. 그리고 지금 무력통일을 안하면 통일이 연기될 뿐이고 그동안 남한 정권은 좌익세력을 탄압하면서 북진할 수 있는 강력한 군대를 만들어 통일은 물거품이 될 것이라고 생각하고 있다. 김일성은 남진을 시작할 때 소련과 중공이 원조해줄 것을 기대하는 듯하다.”고 썼다. 그의 견해는 남북의 내전은 북에 유리하나 북한군이 남한 공격을 개시하면 소련이 국제적 비난을 받게 되며 미국이 끼어들 것은 물론 남한을 적극 지원할 가능성을 배제할 수 없다는 것이었다. 그는 “또, 물론 북한이 남한에서 빨치산 활동을 강화하는 것은 좋다. 옹진작전은 유리한 상황하에서는 실시 가능하고, 이를 위해 38선 지역에서 남쪽의 도발을 이용할 수 있다.”고 했다.[24] 그러나 이에 대해서 소련 공산당 정치국 중앙위는 조선민주주의인민공화국의 남침이 시기적으로 적절하지 못하다는 지시문을 스티코프를 경유하여, 김일성에게 전달하였다.(1949년 9월 24일)[25][26]
소련과 중화인민공화국의 전쟁 지원 약속
1950년 1월 17일 박헌영의 관저에서 열린 만찬에서 김일성은 북한 주재 소련 대사 스티코프에게 남침 문제를 다시 제기하고 이를 논의하기 위하여 스탈린과의 면담을 희망한다는 의사를 피력했다. 이 대화에서 김일성은 중국 공산당이 중화민국을 몰아내고 중화인민공화국을 성립한 것을 계기로 고무되어 대한민국이 차지한 남한을 해방시킬 차례라고 강조하고, 조선민주주의인민공화국은 기강이 세워진 우수한 군대를 보유하고 있다고 주장했다. 또 김일성은 이전에도 그러했던 것처럼 남한의 선제공격에 대한 반격만을 승인한 1949년 3월의 스탈린의 결정에 불만을 토로했다.[27][28][29] 1월 30일, 스탈린이 서명한 전보를 평양으로 타전했다. 전문에서 스탈린은 김일성의 불만은 이해가 되나 '큰일'에 관해 치밀한 준비를 해야 하며 이를 실현하기 위해 지나친 모험을 해서는 안 된다는 점을 이해해야 한다고 언급했다. 스탈린은 김일성을 접견해 이 문제를 논의할 준비가 돼 있으며 그를 지원할 용의가 있다고 밝혔다.[30] 3월 20일, 김일성은 스티코프와의 면담에서 4월 초에 자신과 박헌영이 스탈린과 만나고자 한다는 것을 전해달라고 요청하였다. 김일성은 이번 방문을 46년의 방문처럼 비공식(비밀)으로 할 것을 제의하였다. 김일성은 남북한 통일의 방법, 북한 경제개발의 전망, 기타 공산당내 문제에 관해 스탈린과 협의하기를 원하였다.[31] 4월, 모스크바에서 열린 스탈린과 김일성 간의 회담에서 스탈린은 국제환경이 유리하게 변하고 있음을 언급하고 북한이 통일과업을 개시하는 데 동의하였다. 다만, 이 문제의 최종결정은 중화인민공화국과 북한에 의해 공동으로 이루어져야 하며 만일 중국 공산당의 의견이 부정적이면 새로운 협의가 이루어질 때까지 결정을 연기하기로 합의하였다.[32]
5월 12일, 스티코프가 김일성 및 박헌영과 면담한 자리에서 김일성은 마오쩌둥과의 면담계획을 밝혔다. “소련에서 돌아온 후 이두연 주베이징대사로부터 마오쩌둥과의 면담 결과를 보고받았다. 마오는 ‘조선통일은 무력에 의해서만 가능하며 미국이 남한 같은 작은 나라 때문에 3차대전을 시작하지는 않을 것이므로 미국의 개입을 두려워할 필요가 없다’고 말했다. 마오와 면담하기 위해 5월 13일 베이징으로 출발할 것이다. 마오는 내가 대남 군사행동을 곧 시작할 생각이라면 비공식으로 만나겠다고 한다. 마오에게 북한으로 이양되는 중공군 소속의 조선인 사단을 위해 중국이 노획한 일본 및 미국무기를 제공해줄 것을 요청할 계획이다. 50년 6월께로 예정하고 있는 남침계획을 구체적으로 수립하라는 지시를 북한군 총참모장에게 시달했다. 작전이 6월에 개시될 것이나 그때까지 준비가 완료될지 자신이 없다.”[33] 5월 13일, 김일성과 박헌영이 베이징에 도착하여 마오쩌둥과 면담하고 스탈린이 모스크바 회담 때 ‘현 국제환경은 과거와는 다르므로 북한이 행동을 개시할 수 있으나 최종결정은 마오쩌둥과의 협의를 통해 이뤄야한다’고 했음을 설명했다. 5월 14일 스탈린은 마오쩌둥에게 보낸 특별전문에서 “국제정세의 변화에 따라 통일에 착수하자는 조선사람들의 제청에 동의한다. 그러나 이는 중국과 조선이 공동으로 결정해야 할 문제이고 중국동지이 동의하지 않을 경우에는 다시 검토할 때까지 연기되어야 한다.”고 했다.[34] 5월 15일, 모스크바의 메시지를 받은 뒤 마오는 김일성 · 박헌영과 구체적으로 의견을 교환하였다. 김일성은 북한이 ‘군사력 증강-평화통일 대남제의-대 한민국쪽의 평화통일 제의 거부 뒤 전투행위 개시’의 3단계 계획을 세웠다고 언급했다. 마오가 이 계획에 찬성을 표명하고 일본군의 개입 가능성을 물은 데 대해 김일성은 일본군이 참전할 가능성은 별로 없는 것으로 보나 미국이 2만~3만명의 일본군을 파견할 가능성을 전혀 배제할 수는 없다고 답변했다. 그러나 일본군의 참전이 상황을 결정적으로 변화시키지는 못할 것이라고 말했다. 마오는 만일 미군이 참전한다면 중국은 병력을 파견해 북한을 돕겠다고 했다. 소련은 미국쪽과 38선 분할에 관한 합의가 있기 때문에 전투행위에 참가하기가 불편하지만 중국은 이런 의무가 없으므로 북한을 도와줄 수 있다고 했다. 북한이 현 시점에서 작전 개시를 결정함으로써 이 작전이 양국간 공동의 과제가 되었으므로 이에 동의하고 필요한 협력을 제공하겠다고 했다.[35] 5월 29일, 김일성은 스티코프에게 4월 모스크바 회담시 합의된 무기와 기술이 이미 대부분 북한에 도착했음을 통보하였다. 이 통보에서, 또한, 김일성은 새로 창설된 사단들이 6월말까지 준비 완료될 것이라고 말했다. 김일성의 지시에 따라 북한군 참모장이 바실리예프 장군과 함께 마련한 남침공격 계획을 북한지도부가 승인하였고, 군조직 문제는 6월 1일까지 끝내기로 했다. 북한 군은 6월까지 완전한 전투준비 태세를 갖추게 된다는 것이었다. 김일성은 6월말 이후는 북한군의 전투준비에 관한 정보가 남쪽에 입수될 수 있으며 7월에는 장마가 시작된다는 점을 지적했다. 6월 8~10일께 집결지역으로의 병력이동을 시작할 것이이라고 보고되었으며, 김일성과 면담 뒤 스티코프는 바실리예프 장군 및 포스트니코프 장군과 의견을 교환했다. 그들은 7월에 공격을 시작하는 것이 가장 시의적절하나 일기관계로 6월로 변경할 수 밖에 없다고 말했다.[36] 6월 11일, 대한민국은 통일민주조국전선이 제의한 평화통일안을 거부했다.[37]
조선민주주의인민공화국의 전쟁 준비
조선민주주의인민공화국은 한국전쟁을 준비함에 앞서 대한민국의 정보를 상당부분 알고 있었다. 특히 평양에서 발견된 조선인민군 정보문건에 의하면 대한민국 각 행정 소재지의 군(郡) 단위까지 1950년도의 쌀, 보리 등의 모든 농작물 예상 수확량이 세밀하게 기록돼 있었다. 조선인민군은 이 정보를 바탕으로 대한민국에서 한 해 동안 확보할 수 있는 식량의 규모, 즉 공출량을 계산한 상태였다. 특히 모든 종류의 주식은 물론이며 주식이 아닌 깨까지 군 단위별로 예상 수확량과 공출량을 매겨 놓았다. 그리고 대한민국 영토인 청단지역에서는 해방전부터 농업용수로 사용한 구암저수지의 수로를 북한이 일방적으로 끊음으로써 청단평야의 영농을 못하도록 하는데 서슴지 않았다.[38] 그리고, 전쟁 보름 전(6월 10일), 조선민주주의인민공화국에서는 전형적인 화전양면기만술의 일환으로 대한민국이 체포한 김삼룡 및 이주하를 조선민주주의인민공화국에 억류 중이던 조만식과 38선에서 교환하자며, 6월 23일을 협상기일로 제안하기도 했다.[39] 이는 조선민주주의인민공화국 부수상 겸 외무상인 박헌영의 강력한 요구에 따른 것이었다. 1950년 6월 16일 이승만은 북에서 먼저 보내라는 요구를 했고, 6월 18일 조선민주주의인민공화국은 동시교환을 주장했다. 한동안 “먼저 보내라,” “아니다. 동시에 교환하자”라는 공방을 되풀이하였다.[40][41] 또한, 6월 16일에는 조선민주주의인민공화국 최고인민회의가 대한민국 국회에 평화통일 방안을 제의하기도 했다.[42]
그러나, 조선인민군은 그 이면에서 전쟁 준비를 마무리해 갔다. 즉, 6월 12일부터 인민군은 38선 이북 10~15km 지역으로 재배치되기 시작했고,[43] 6월 16일에는 소련대사 스티코프는 북한군 총참모부가 작성한 침공작전 계획을 모스크바에 보고했다. 이 계획은 1개월 기간으로 3단계로 구성되어 있다.[44] 6월 20일, 스티코프는 모스크바에 조선인민군의 수륙양용 작전용 선박공급과 소련군 수병을 함께 제공할 수 있는지 여부를 문의했다. 모스크바 시간으로 오후 10시 스티코프는 모스크바로 전화를 걸어 모스크바 시간으로 오후 11시께 남한정부가 북한에 대해 공격을 시작하라는 명령을 내렸다는 첩보가 북한쪽에 오후 8시 무렵 입수되었다고 보고했다. 스티코프는 이 첩보가 공개문서로 돼 있어 의심스럽다고 평가했다.[45] 6월 21일, 스티코프는 스탈린에게 김일성의 메시지를 전달했다. 이 메시지에는 조선민주주의인민공화국이 입수한 각종 첩보에 따르면 조선인민군 침공에 관한 정보가 대한민국에 알려졌으며 이와 관련해 대한민국이 전투준비태세를 강화하는 조처를 취하고 있다는 내용이 들어 있다. 김일성은 전에 구상했던 옹진반도에서의 전초전을 수행치 않고 6월 25일 전 전선에 걸쳐 전투행위를 시작하는 것이 목적에 부합한다고 말했다.
[46] 6월 21일 밤에, 조선인민군은 2차에 걸쳐 북한에 대한 전투행위를 개시하라는 대한민국 육군의 명령을 라디오를 통해 포착했다고 주장하였다. 소련은 조선인민군 군함에 근무할 소련 수병 파병요청에 대해 이는 적군이 개입할 수 있는 구실이 되므로 수락할 수 없다고 조선민주주의인민공화국에 답신하였다. 6월 22일 조선민주주의인민공화국 주재 소련 대사관에 암호전문의 교신은 바람직하지 못하니 향후 일체의 암호전문을 타전하지 말라는 모스크바의 지시가 시달되었다. 이후 1950년말까지 평양과 소련 외무성간에는 전보 교신이 중단되었다.[47]
특히 조선민주주의인민공화국은 주민들이 초가지붕을 고칠 여유도 주지 않음은 물론이고 당시 대한민국에 전혀 전무했던 T-34/85를 확보해놓기까지 했으며 특히 일제시대에 닦아놓았던 도로의 폭을 2배 이상 넓혀 놓기까지 하는 등 철저하게 준비했다. 반면, 대한민국에서는 한국전쟁 하루 전날 병사들에게 휴가를 보내는 등 조선민주주의인민공화국과는 다른 모습을 보였다.[48]
한편, 조선민주주의인민공화국에서는 의료부대인 조선인민군 949군부대는 6월 24일 오전 1시 38선 부근에 야전병원을 설치하고 의료요원들을 각 해당 부분에 배치하였다. 6월 25일 오전 12시까지 치료준비사업을 완료한 병원은 전투 준비 상태로 대기하였다. 25일 오후 2시부터 부대는 벌써 전상(戰傷) 환자 취급을 시작하였다.[49]
대한민국의 상황
대한민국 내부의 혼란
대한민국의 이승만 대통령은 귀국한 지 얼마 안 되는 입장으로, 대한민국 내의 정치적 혼란을 겪고 있었다. 박헌영과 같은 좌익 정당, 또 김구와 같은 국내파의 민족주의 독립운동가들, 그리고 이승만과 같은 해외파 독립운동가들은 서로를 불신하였고, 그 결과 대한민국은 여러 개의 정당이 난립되는 등 심각한 정치 사회적 문제에 직면하고 있었다. 김규식 등은 좌우파의 합작과 협력을 추진해왔고 양자를 중재해보기 위해 한 차례 평양을 방문하는 등 노력을 기울였다. 여기에 장덕수 암살 사건으로 이승만과 사이가 틀어진 김구가 동참하여 힘을 얻는 듯 했으나, 김일성이나 이승만이나 모두 강경한 태도를 조금도 굽히지 않았으므로 모두 실패로 돌아가고 말았다.
한편, 미국 군부는 한반도를 '전략적으로 포기할' 계획을 세우고 있었다. 미국 군부 수뇌부의 사고관에서 '만일 소련이 동북아시아에서 3차 대전을 일으킬 가능성'이란 의문은 대한민국의 가치를 평가하는데 가장 핵심적인 사고였다. 만일 미국이 육군전을 상정한다고 생각하면, 한반도 남쪽에 주한미군을 배치할 수 없었다. 한반도에서 3차 대전이 발발할 경우에 한반도에 투입될 소련 육군과 미국의 육군은 군사학적으로 근원적인 한계가 있었다. 소련과 한반도는 땅으로 연결되어 있지만, 미국 육군은 한반도에 투입되기 위해서는 태평양을 건너야 했다. 그런 상황에서 해군전과 공군전을 상정한다면 역시 한반도는 미국 입장에서 전혀 필요가 없었다. 어떠한 작전이라도 공군전과 해군전은 한반도를 우회해서 충분히 수행이 가능하였다. 그렇기 때문에 미 군부는 잠정적으로 한반도에서 주한미군을 철수시키고, 만일 소련이 대대적인 도발을 감행할 경우에는 대한민국과 중화민국을 포기하고 북태평양에 있는 알류샨 열도와 일본으로 이어져 내려오는 도서방위선을 구축해 소련과 3차 대전을 수행한다는 계획을 세웠다. 이것이 미 군부가 1946년 비밀리에 수립한 핀서 계획과 문라이즈 계획이다. 핀서 계획과 문라이즈 계획의 도서방위선 구상이 바로 주한미군의 전면 철수를 명시한 애치슨 라인의 원형이다.[50] 결국, 대한민국 정부의 반대에도 불구하고 주한미군은 약 500명의 군사고문단만 남기고 마지막 남아 있던 부대가 1949년 6월 29일 철수하였다.[51][52]
김일성에게 적극적인 군사력 지원을 제공한 소련과 달리, 위와 같이 미국은 이승만이 강력한 군사력을 보유하는 것을 원치 않았고, 그 결과 대한민국의 군사력은 조선민주주의인민공화국에 비하여 매우 취약한 상태에 직면하게 되었다. 그럼에도 이승만 대통령은 한국 전쟁이 일어나기 전인 1949년 9월 30일 외신 기자 회견에서 "우리는 북한의 실지(失地)를 회복할 수 있으며 북한의 우리 동포들은 우리들이 소탕할 것을 희망하고 있다."고 말하는 등 [53] '북진통일론'을 주장했다. 또한 채병덕 육군참모총장은 라디오 방송에서 "아침은 개성에서 점심은 평양에서 저녁은 신의주에서 먹겠다."며 호전적인 발언을 하였다. 또한, 이러한 북진통일론은 한국 전쟁 당시 서울이 금방 함락될 정도로 군사력이 취약했던 것을 보면 분명히 실현가능성이 없는 공상일 뿐이었으나, 북한은 이를 전쟁의 빌미로 이용하려 했을 것이라는 주장이 있다.[54]
대한민국의 전쟁 대비
1949년 말, 육군본부 정보국은 1950년 춘계에 조선민주주의인민공화국이 38도선에서 전면적인 공격을 할 것이라는 종합정보보고서를 내놓았다. 이에 육군본부는 계획 수립을 서둘러 육군본부 작전명령 제38호(일명, 국군방어계획)을 확정(1950년 3월 25일)하고, 예하 부대에 이를 하달하여 시행토록 하였다. 이 국군방어계획은 신태영(申泰英) 육군총참모장의 지시로 육군본부 작전국장 강문봉(姜文奉) 대령이 중심이 되어 작성되었다.[55] 전쟁 발발 1주일 전까지 강문봉이 작전국장에 있었다. 그는 매일 적정(敵情)판단보고서를 읽었는데 이 보고서에 조선인민군의 병력이동상황이 소상하게 기록되어 있었고 병력집결이 완료되면 남침할 것이라는 분석자료도 있었다. 이러한 정보를 신성모 국방장관과 채병덕 육군참모총장에게 보고했고 미 극동군사령부에도 제보, 무력증강의 필요성을 강조했다. 그러나 미국 측은 "공산군의 남침은 없다"고 단언하면서 한국군의 정보는 군사원조를 얻기 위한 것으로 경시하는 일이 빈번했다.[56]
신성모는 대통령이 명령만 내리면 바로 전쟁준비를 마치고 북침을 하겠다고 망언을 했고 전쟁을 원하지 않았던 미군은 국군의 전차와 전투기 모두 압수하고 곡사포와 대전차포 90% 이상을 압수했다. 이 일로 인해 북한이 남침할 명분이 생겼고 1950년6월 정보국에서 북한이 남침을 준비한다는 정보를 수없이 보냈지만 신성모는 북한은 절대 남침을 하지 않는다고 정보를 무시했고 1950년 6월 23일 정보국에서 북한이 남침한다는 정보를 보냈으나 신성모는 남침정보를 매번 무시하였고 채병덕에게 명령내려 전군 비상경계령을 모두 해체하였다. 채병덕은 국군 장병들을 휴가외출 보낼 것을 요구했고 신성모는 이를 허락하였다. 국군 병력 반 이상을 휴가외출을 보낸 이 일은 정보를 받은 북한에게는 큰 손실 없이 남침할 수 있는 유일한 기회였고 결국에는 한국전쟁이 일어난 원인이 되었다.
한편, 제헌국회의 임기가 끝날 무렵 대한민국 정부에서는, 정계는 물론이고 일반의 물의를 무릅쓰고 제2차 총선거 실시를 지연시키는 한편, 적자예산의 편성을 시도하였으나 당시 이를 반대하는 미국 국무장관 딘 애치슨의 각서 도달로 말미암아 정부에서는 종래의 주장을 변경하여 제2대 국회의원 선거를 실시하였다.(1950년 5월 30일)[57] 선거의 결과 무소속 의원이 국회 의석의 과반수를 점하여 압도적인 우세를 보이고 몇몇 중간파 의원들이 두각을 나타냈으며, 정부측 여당의 진출은 미미했다. 조선민주주의인민공화국은 이에 대해, 1949년 6월에 제정되어 선거 직전인 1950년 4월에 시행규칙을 공포한 토지개혁법이 유상매수(有償買收) · 유상분배(有償分配)를 원칙으로 하고 있으므로 사실상 토지개혁의 의의가 희박하여, 국민이 노골적으로 정부에 반감을 표시한 결과라고 속단하고 이때에 남침을 감행하면 틀림없이 대한민국 국민의 지지를 얻을 것이라고 판단하였다.[58] 1950년 6월 19일의 대한민국 제2대 국회가 의장단 선출을 시작으로 활동을 시작한 것은 전쟁 직전이었다.
한편, CIA는 한국 전쟁 발발 엿새 전의 보고서에서 조선민주주의인민공화국의 남침가능성을 낮게 평가하고 있었다. 조선민주주의인민공화국이 소련의 위성국가로 독자적인 전쟁 수행능력이 전혀 없다는 것이 근거였다. 그러나 CIA의 예측과는 달리 한국 전쟁이 발발하자 백악관은 그 책임을 물어 CIA를 전쟁 발발 후 며칠간 백악관 안보회의에서 배제했고 두 달 뒤에는 CIA의 수장을 교체했다.[59] 반공주의자인 미국의 존 포스터 덜레스 국무장관 고문이 대한민국을 방문하여 38도선을 시찰(1950년 6월 20일)하는 등[60] 미국의 북침에 대한 위협을 느낀 김일성이 먼저 남침을 결정했다는 주장도 있다.
1950년 6월 24일 육군본부 정보국(국장 장도영, 북한반장 김종필, 문관 박정희)이 조선민주주의인민공화국의 대규모 병력이 38선에 집결했다는 보고를 하였음에도 불구하고 군 수뇌부는 바로 그 날 비상경계를 해제하였다. 그 날은 주말이라 거의 절반에 해당하는 병력이 외출했다. 그 날 저녁 육군본부 장교 클럽 낙성 파티에는 전방부대 사단장들까지 초청되었었다.[61]
그 외 전쟁 발발 2주 전 대부분의 지휘관을 교체하고, 1주 전 대부분의 전방 부대의 위치를 변경하고, 전방 부대의 중화기와 차량 중 60% 가량을 후방으로 보내는 등 개별적으로는 이해가 가나 종합적으로는 상식으로는 도저히 이해할 수 없는 행위가 집중적으로 일어나 이형근이 저서 《군번 1번의 외길인생》에서 6.25 초기의 10대 불가사의를 제기하며 군 지휘부(이승만, 채병덕 참모총장, 김백일 참모장, 신성모 국방부장관, 김경근 국방부차관) 안에 통적 분자가 있다고 주장하게 되는 원인이 되며, 일각에서는 이승만 남침 유도설의 근거가 되었다.(이형근은 군번 1번 문제로 일본 육사 선배인 채병덕과 개인적으로 사이가 매우 좋지 않은 상태이며, 이것은 국군 창설 첫날이자 최초의 파벌 싸움의 시초가 되었다)
한국 전쟁 전의 여러 전투
한국 전쟁이 발발하기 전에도 여러 번의 전투가 있었다. 한국 전쟁이 일어나기 전까지 1949년 1월 18일부터 1950년 6월 24일까지 있었던 전투횟수는 총 874회였다.
1948년 4월 3일: 제주 4·3 사건
1948년 10월 19일: 여수·순천 사건
1949년 12월 24일: 문경 양민학살 사건.
북한의 남침을 정당화하고자 하는 주장에 따르면, 대한민국 국군이 침입한 횟수는 432회에 이르고, 그 가운데에 71회는 비행기 침입, 42회는 함대습격도 포함 되어 있었다. 물론 대한민국 공군은 지역의 정찰만을 위해 쓸 수 있는 L-4 연락기 및 L-5 연락기 외에, 전쟁 발발 직전 국민 성금으로 캐나다로부터 구입한 T-6 텍산 10대가 전부였다. 충돌은 황해도 옹진 반도에서 강원도의 양양까지 걸쳐져 있어 단순한 국부적 충돌이 벌어지고 있던 셈이었다. 그 가운데 옹진 반도, 개성, 의정부, 춘천 그리고 강릉부근에서 전투가 자주 벌어졌다. 이 지역들은 1950년 6월 25일에 조선인민군이 주 공격지역으로 삼았던 곳이었다. 북한군 제1사단은 개성 부근 도처에서 마치 한국군의 전력이라도 시탐하듯 빈번한 도발을 자행하다가 1950년 봄에 와서는 거의 매일같이 개성과 백천등 38선 연변도시에 박격포사격을 가하였다.[62] 그러나 당시 대한민국은 전국을 통틀어 항공기는 고작 22대였으며 그것도 분계선이 아닌 호남지방에 있었다. 또한 함정은 36대 보유하였을 뿐만 아니라 조선인민군이 선제공격했다는 당시의 목격담도 끊이지 않았다.[63]
군사력 비교
1950년 6월 당시 북한군은 13만 5천여 명의 지상군을 확보하고 있었는데, 이때 대한민국의 병력은 정규군 6만 5천여 명, 해양경찰대 4천여 명, 경찰 4만 5천여 명 등이었다.[64] 대한민국 육군은 8개 사단 1개 독립연대로 편성돼 있었다. 최전방인 38선 방어를 위해 서쪽에서부터 17연대(옹진반도)-1사단(청단∼적성)-7사단(적성∼적목리)-6사단(적목리∼진흑동)-8사단(진흑동∼동해안)을 포진해 놓았다. 후방인 서울에는 수도경비사령부를 두고, 대전에 2사단, 대구에 3사단, 광주에 5사단을 둬 공비 소탕작전을 벌이고 있었다. 이들 부대를 통합 지휘한 것은 육군총참모장 채병덕 소장이었다.[65] 반면 북한군은 민족보위성에 최용건 부원수를 앉히고(1948년), 지금의 한국 육군 야전군사령관에 해당하는 전선사령부를 만들어 김책(金策) 대장(4성장군)을 사령관에, 강건(姜健) 중장(2성장군)을 참모장에 임명했다. 그리고 전선사령부 밑에는 서부전선을 담당하는 1군단과 동부전선을 공격할 2군단을 창설했다. 1군단장에는 김웅(金雄) 중장을, 2군단장에 김광협(金光俠) 중장을 임명했다.[66] 6월 12일부터 북한군의 38선 배치를 위한 부대 이동은 시작되었으나 38선에서 떨어져 있던 부대들이 일제히 남하했다. 23일에 완료된 북한군의 38선 배치 병력을 보면 10개 보병사단과 1개 전차여단 및 3개 경비여단 등으로서 북한 공산군의 총병력에 해당하는 것이었다.[67] 북한군 1군단 휘하에는 6사단-1사단-4사단-3사단-105전차여단이, 2군단에는 2사단-12사단-5사단이 배속되었다(서쪽에서부터). 그리고 예비부대로 13사단은 1군단에, 15사단은 2군단에 배속하고, 10사단은 총예비대로 북한 방어를 위해 평양 지역에 배치해두었다. 북한군과 별도로 조선민주주의인민공화국은 내무성에 북한 주민의 월남을 막는 부대로 38경비대(한국의 전투경찰대와 흡사) 3개 여단을 편성했다. 이중 3경비여단은 국군 17연대가 포진한 옹진반도 바로 북쪽에 포진해 있었다 [68]
북한군은 소련제 T-34/85형 탱크 242대, 야크 전투기와 IL폭격기 200여 대, 각종 중야포와 중박격포로 무장하고 있었다. 반면 대한민국 국군은 한국 전쟁 직전까지 공군은 대공포화가 없는 지역의 정찰만을 위해 쓸 수 있는 L-4 연락기 및 L-5 연락기 외에, 전쟁 발발 직전 국민 성금으로 캐나다로부터 구입한 T-6 텍산 10대를 추가한 것이 전부였다. 육군은 탱크와 기갑 차량(장갑차)은 전무했으며, 유일한 독립 기갑연대의 장비는 제2차 세계 대전 당시에도 정찰용으로 쓰인 37mm 대전차포를 탑재한 M-8 그레이하운드 장갑차 1개 대대가 전부였다. 대전차 화력으로는 보병용의 2.36인치 바주카포와 포병 병과의 57mm 대전차포가 있었지만, 그것은 성능이 향상된 후기형T-34를 상대하기에는 힘든 무기였다.[69]
또한 현대전의 핵심 지원 전력인 포병은 105mm 화포와 4.2인치 박격포만으로 무장하고 있었을뿐더러 그나마도 사단 당 1개 대대만 배치되어 있었고, 포탄도 부족했다. 실제로 백선엽 장군이 지휘한 개성 - 문산 - 파주 축선을 방어하던 국군 1 보병사단은 전투 하루 만에 포탄이 바닥나 버렸던 것이다[70]. 전체적으로 대한민국 국군은 단지 15일간 전투 행위 수행이 가능한 보급품만 가지고 있었다.[71][72][73][74]
원인
남침
한국 전쟁은 북의 의지로 발발하였으며, 구 소련 스탈린과 중화인민공화국 마오쩌둥의 지원을 약속(김일성은 소련의 지원이 충분하므로, 중국 공산당의 지원은 받지 않겠다고 말했음) 받고 일으킨 남침이며, 이 설명은 대한민국과 미국의 기록, 공개된 구 소련의 비밀문서를 통해 증명되었다. 소련공산당의 니키타 흐루쇼프 전(前)서기장은 그의 회고록에서 한국 전쟁은 김일성의 계획과 스탈린의 승인으로 시작되었다는 점을 밝혔다.
결국 구 소련 비밀문서의 공개에 따라 조선인민군의 남침은 김일성이 주도한 것으로 밝혀졌고, 중화인민공화국의 지원을 약속받은 것도 김일성이라는 것이 밝혀져 내란확전설, 이승만 주도설 등은 그 설득력을 잃고 있다.[75]
비교적 폐쇄적인 조선민주주의인민공화국의 공산주의 체제의 특성, 참전자 증언, 구 소련의 공개된 문서를 고려할 때, 조선민주주의인민공화국이 주장하는 이승만 북침설은 설득력이 없다. 중화인민공화국의 경우, 대한민국과의 수교 이전 조선민주주의인민공화국의 주장인 북침설을 공식적으로 동의하였으나, 최근의 경제개방과 대한민국과의 수교 이후에는 남침설을 정설로 인정하고 있다. 중화인민공화국은 1996년 7월에 한국 전쟁의 기록을 대한민국의 북침에서 북한의 남침으로 수정하는 역사 교과서 개정을 하였다.
소련의 붕괴 이후 베일에 싸여 있던 한국 전쟁 관련 비밀 문서가 공개된 이후, 한국 전쟁의 원인은 남조선로동당 박헌영의 설득을 받은 조선민주주의인민공화국의 김일성이 대규모의 대한민국 침입을 계획하고 스탈린의 재가를 얻어 개시된 것으로 밝혀졌다. 이 과정에서 스탈린은 김일성의 재가를 무려 48번이나 거절하고 전방 위주의 게릴라전만 허용했지만 김일성의 강력한 의지를 꺾을 수 없어서 결국 스탈린은 남침을 승인하고 말았다.[19][28] 미국의 사회학자 브루스 커밍스에 따르면, 당초 예상했던 것보다 스탈린이 훨씬 더 깊이 개입해 있었다고 한다. 영국 정보기관에서 나온 문건에 따르면, 스탈린은 김일성에게 '미국은 대한민국을 지켜 주지 않을 것'이라고 말한 바 있다.
과거의 한국전쟁 원인 가설
조선민주주의인민공화국이 중심이 된 인민해방전쟁이라는 평가와 함께 북침이라는 견해, 남침이라는 견해, 쌍방 책임론이 과거에 있었고, 자유민주주의 체제를 수호한 전쟁 이라는 평가 등도 있다. 대한민국 중심 시각으로는 군병력과 경찰병력의 휴가일을 이용한 조선민주주의인민공화국의 무력 도발행위이자 남침으로 규정하고 있고, 공산주의 세력으로부터 자유민주주의 체제를 수호한 전쟁이라고도 주장해 왔다. 다음은 대한민국과 미국 등의 국가에서 과거에 제기되었던 한국 전쟁 원인에 대한 여러 가설과 주장들이다.
스탈린 주도설
한국 전쟁이 김일성이 아니라 스탈린의 의지로 발발했다는 설이다. 그 이유로 북대서양조약기구의 압력을 극동으로 분산, 미일평화조약의 견제, 미국의 위신을 떨어트리고 아시아 지역의 공산화를 촉진하기 위한 무력 시위, 중국 공산당의 독자 노선에 대한 견제 등의 이유로 한국 전쟁이 시작되었다고 주장하고 있다.
소련은 소련의 지배 아래 있던 부라야트 소비에트 사회주의 자치 공화국(현 부라야트 공화국)의 기갑부대 군사 1,500여 명을 파견했으며, 전쟁 초 서울에 나타난 조선인민군 탱크는 모두 이들이 조종했다는 설도 소련의 주도를 뒷받침하고 있다.[76]
스탈린은 미국과의 갈등을 걱정하여 한국 전쟁을 반대하는 입장으로 알려져 있었다. 김일성은 스탈린에게 50여 회 가량을 한국 전쟁을 발발시켜달라는 재가를 요구하였고, 스탈린은 이를 거절하였지만, 결국은 이후에 전쟁을 승인하게 되었다.[19][28]
한미 공모설
이승만의 제1공화국의 북진 통일론이 대남 도발을 촉진시켰다는 설이다. 이승만은 여러 차례 무력 북진 통일을 부르짖었으며, 미국의 군사 원조를 공공연히 요청한 바 있다. 실제로 1950년대 초부터 남북은 경쟁적으로 군비를 증강시키기 시작했고, 미국이 국군을 강화시키면 이승만이 무력통일을 추구할 것이라고 판단, 조선민주주의인민공화국이 예방적 조치를 취했다는 주장이다. 하지만 한미공모설은 위 항목에 관련된 구 소련의 문서공개로, 제시된 적 있는 가설로만 남게 되었다. 그리고 2010년 6월, 56년만에 공개된 CIA 극비 문서에서 한국 전쟁 발발 불과 엿새전인 6월 19일, 북한의 남침가능성이 낮게 평가한 보고서를 작성하였고 북한이 소련의 철저한 위성국가로 독자적인 전쟁 수행능력이 전혀 없다고 보고 있었다.[59]
내란 확전설
한국 전쟁은 6월 25일에 시작된 것이 아니라, 그 이전의 기간을 포함해야 한다는 설이다. 1950년 이전부터 이미 정치적, 이념적 대립에 따른 국지적 무력 충돌이 수십 차례 계속되었으며 그것이 확대되어 한국 전쟁이 되었다는 시각이다. 실제로 1950년 6월 25일 이전에 이미 수많은 국지전과 무력 충돌이 있었으며, 1950년 6월 25일에도 사람들은 기존의 국지전의 연장으로 인식하여 피난을 가지 않았다고 한다. 이러한 시각에 따르면, 전쟁 기간은 다음과 같이 구분한다.
작은 전쟁( ~ 1950년 6월 25일): 38선 부근에서의 국지적 무력 충돌이 계속됨.
제한 전쟁(1950년 6월 25일 ~ 1950년 7월 1일): 북한이 대규모 무력 동원을 통해 대한민국의 수도 서울을 전격 침탈하여 불법으로 통일 정부를 수립하려 함.
전면 전쟁(1950년 7월 1일 ~ 1950년 10월): 일본에 주둔하고 있던 대대규모의 미군 스미스부대가 참전, 북한은 7월 1일부로 전시국가총동원령을 발령함.
확대 전쟁(1950년 10월 ~ 1951년 6월): 인천상륙작전의 성공 후 UN연합군은 서울을 수복함. 이후 항복을 재차 권고했으나 대답이 없어, 국군이 최초로 38선을 넘어 북진 시작, 곧 유엔군도 진격 시작, 평양 수복, 압록강까지 진격했으나, 중국 인민해방군 참전으로 이어짐. 전쟁이 새로운 국면으로 접어듦.
고착 전쟁(1951년 6월 ~ ): 중국 인민해방군의 2차례에 걸친 춘계공세를 막아내고 연합군의 막강한 화력에 공산 측이 정전협정을 받아들임.
조선민주주의인민공화국 위주이거나 그를 중심으로 평가하려는 시각에 의하면 인민군이 중심이 된 인민해방전쟁이라는 평가와 함께 북침이라는 주장, 미국 등 외국의 개입으로 실패한 해방전쟁이라는 주장도 있다.
기타 양시양비론적 성격으로 쌍방책임론을 제기하는 의견도 있다.
경과
북한의 김일성의 명령 하에, 대한민국이 공격해 왔으므로 부득이 반격한다는 허위 선전을 하면서, 소비에트 연방에서 지원한 전차를 앞세운 조선인민군이 1950년 6월 25일 새벽 4시 경, 38도선과 동해안 연선(沿線) 등 11개소에서 경계를 넘어 대한민국을 기습 남침하였다.[77] 대한민국은 수적으로 열세인데다 장비도 부족했다. 오전 9시경에는 개성방어선을 격파하고 당일 오전에 동두천과 포천을 함락시켰다. 26일 오후에 의정부를, 27일 정오에는 이미 서울 도봉구의 창동방어선을 넘었다. 창동방어선이 뚫린 대한민국 국군은 미아리방어선을 구축하였으나 조선인민군의 전차에 의해 붕괴되었다. 28일 새벽에는 서울 시내가 점령되고, 오전 2시 30분에 미국 공군 항공기가 한강에 있던 한강 대교를 습격해 “당시 미 공군이 사용하던 항공기 투하용 ‘AN-M64’ 미제 폭탄”으로 한강 대교와 한강 철교를 폭파시켰[78] 고, 이후 서울에는 공산군이 주둔하게 되었다.
북한의 남침은 때마침 냉전으로 긴장되어 있는 전 세계에 미친 바, 파문은 참으로 전에 없던 것이었다. 전쟁이 발발하자 본국과 연락이 두절된 주미 한국대사 겸 UN 한국 대표 장면은 때를 놓치지 않고서 국난을 타개하는 중책을 짊어지고 비장한 결의로 6월 24일 당일(미국은 한국보다 하루 늦음) 우선 미 국무성과 철야 협의한 결과 한국문제를 익일 UN안보이사회에 긴급제소하여 25일과 27일의 결의로 북한을 침략자로 규정하고 즉시 38선 이북으로 철퇴할 것과 회원 국가는 이 침략자를 원조하지 말뿐 아니라 이를 격퇴시키는데 협력할 것을 결의하였다. 사태를 중시한 미국 대통령 해리 S. 트루먼은 27일 미해공군에 출동을 명령하고 다시 30일에는 미지상군의 한국 출동을 명령함과 동시에 한국 전 해안의 해상 봉쇄를 명하였다. 그 사이, 6월 28일 서울은 조선인민군에게 함락당하였으나 장면은 '미국의 소리(Voice of America)' 방송을 통해 유엔 결의 사항 등을 본국에 방송하였다. 이어 7월7일 더글러스 맥아더 원수를 총사령관으로 하는 유엔군이 조직되었고 8일에는 유엔 결의에 의한 유엔 깃발이 처음으로 전장에 나타나게 되었다.[79] 7월 14일에는 대한민국 국군의 지휘권이 미군에게 넘어갔다. 윌리엄 F. 딘 소장이 행방불명이 된 것으로 유명한 대전 전투(7월 20일)를 비롯한 전쟁 초기에 있어서 미국 제24사단과 국군은, 압도적인 병력과 장비를 갖춘 북한군의 작전에 대항하여 지연 작전으로써 후방의 한 · 미군의 증원 전개를 위한 귀중한 시간을 얻었던 것이다. 한편 대전을 넘어선 북한군은 진로를 세 방면(호남, 경북 왜관(낙동강), 영천 및 포항)으로 침공을 계속하였다. 북한군은 호남 평야를 휩쓸고서 남해안 연안으로 침입하는 한편 경북 북부 전선과 동해안 전선과 호응하여 세 방면으로부터 부산-대구의 미군 보급선을 절단하여 한미 양군을 바다로 몰아넣으려는 작전을 강행하기에 이르렀다. 이러한 북한군의 공세에 밀린 대한민국 정부는 대전과 대구를 거쳐 부산까지 이전하였다. 한 · 미 연합군은 낙동강을 최전선으로 동해안의 포항으로부터 북부의 왜관 남부 해안의 마산을 연락하는 워커 라인(부산 반월형 진지)를 구축하고 최후의 결전을 전개하였다.[80]
북한군은 8월 15일 대구를 침공하고자 대구 서남북방에 6만의 병력과 수십대의 전차를 집중하였으나 16일 미국 공군 B29의 전략적 대폭격으로 말미암아 완전 궤멸되었고 한편 이 사이에 연합군 병력은 한국군 5개 사단을 비롯하여 미군 4개사단, 영국군 2개 대대, 호주군 1개 대대 그 밖에 10개국에서 파견된 수만의 연합군으로써 증원되어 이렇게 북한군의 주력을 유도흡수한 연합군은 마침내 9월 15일 더글러스 맥아더의 총지휘하에 인천 상륙 작전을 감행하여 성공하였다.[81] 9월 28일에 낙동강 방어선을 넘어 대대적인 반격을 개시했으며, 같은 날 서울 중앙청에서 이승만 대통령은 맥아더 원수를 동반하여 서울 수복식을 거행하였고 비로소 90여일간 죽음에 사로잡혔던 서울 시민은 다시 자유로운 몸이 되었다. 유엔 총회는 38선 돌파에 대한 기본적인 목표를 부여함으로써 본격적인 북진이 전개되어 에는 조선 민주주의 인민 공화국의 수도인 평양까지 다다랐고(10월 20일), 26일에는 국경지대인 초산까지 이르렀다.[82] 그러나, 중화 인민 공화국의 중국 인민 지원군 28만명이 전투에 개입하여(11월 28일) 전세가 요동치게 되었으며, 연합군은 장진호 지구의 혈전을 전사(戰史)에 남기고 철수 작전을 시작하여 서울 시민은 또다시 쓰라린 1·4 후퇴를 겪게 되었다. 그 와중에 거창 양민학살 사건, 국민 방위군 사건 등의 사건이 일어났다.[83]
발발과 서전(緖戰)
북한군은 "선제 타격 전략"으로 불리는 전쟁 개시 작전계획에 따라, 1950년 6월 25일 새벽 4시에 인민군은 242대의 전차를 앞세우고 38선을 넘어 옹진 · 개성 · 동두천 · 춘천 · 인악(仁岳) 등지의 육로와, 동해안을 돌아 삼척(三陟) · 임원진(臨院津) 등지에 상륙하여 일제히 공격해 왔다.[84] 북한군 3경비여단과 6사단 소속의 14연대를 동원해 옹진반도에 배치된 한국군 17연대를 공격하였고, 북한군 6사단과 1사단은 한국군 제1사단을(개성 문산 지구), 북한군 4사단과 3사단은 한국군 제7사단을(의정부 지구), 북한군 2사단과 12사단은 한국군 6사단을(춘천 지구), 북한군 5사단은 12사이드카연대를 배속받아 한국군 8사단(강릉 지구)을 밀어붙였다.[85] 단 한 대의 전차도 없는 무방비 상태에서 공격을 당한 한국군은 전반적으로 북한군에게 밀려 후퇴하였다. 한국군은 즉각 주말 외출 중인 장병들을 전원 귀대시키고 후방 사단들로부터 5개 연대를 일선에 급파하였으나 26일에 옹진반도의 한국군 17연대는 할 수 없이 철수했고, 치열한 공방전(攻防戰) 끝에 의정부가 적의 수중에 들어갔으며, 27일 저녁에는 서울 동북방 미아리 고지를 방어하는 한국군 제5사단 및 제7사단의 진중에 적이 침투하여 피차 적을 분간할 수 없는 육박전이 벌어졌다.이 혼란 중에 적 전차부대의 일부는 이미 서울 시내에 침입했으며, 정부는 대전으로 후퇴했다. 28일 새벽 3시 한강 인도교가 예정시간보다 앞서 폭파되고, 한강 이북의 한국군은 총퇴각을 감행해, 북한군 전투기가 상공을 나는 가운데 도하작전(渡河作戰)을 전개하여 전원 철수하니 28일에는 수도 서울이 적에게 완전 함락되었다. 육군본부는 수원으로 후퇴하고 도강한 한국군 부대들은 통합재편되어 한강 남안에 방어선을 구축했다.[86]
옹진반도 전투
개성, 문산 전투
한국 전쟁 발발일(1950년 6월 25일) 청단(靑丹), 연백(延白), 개성, 고랑포(高浪浦)[87] 일대에서는 한국군 제1사단(사단장 백선엽)이 제203전차연대로 증강된 북한군 제1사단 및 제6사단과 맞서 싸웠다. 개전 직전, 한국군 제1사단 휘하에는 제11, 12, 13연대가 배속되어 있었다. 제12연대는 청단군에서 개성시까지 80km, , 제13연대는 제12연대 배치지역의 서쪽 끝인 예성강 유역부터 20km(즉, 대원리(大院里)-원당동(元堂洞) 구간)에 이르는 38선, 즉 국경을 경비하고 있었고 제11연대는 사단 예비로서 수색에 주둔하고 있었다. 북한군 제1사단과 제6사단이 포격과 그에 이어, 전차부대를 앞세워 38선을 넘어 전투를 개시하자 제 12연대는 초전(初戰)에 분산되어 개풍군 남단의 한강 최하류에서 강을 건너 김포 반도(金浦半島)와 문산리로 철수하였다. 제11연대는 수색에서 문산으로 나아가, 임진강 방어선에서 북한군을 맞았다. 제13연대는 파주 파평산에서 북쪽을 향해 방어전을 펼쳤다. 다음날(6월 26일), 제1사단의 서쪽에 위치한 한국군 제 7사단이 후퇴함으로써 서쪽이 취약해지게 되고, 이 틈에 북한군 제6사단의 일제공격에 밀려, 제11연대는 임진강 방어선에서 물러났다. 또한 제13연대도 파평산에서 북한군에 저항하지 못하고 밀려났다. 이로써 1사단 지휘부는 봉일천에 주둔하게 된다.[88] 제12연대를 좇아 북한군 제6사단은 김포와 서울 양천구까지 진출하였다.(6월 28일)
의정부 전투
6·25 발발 직전, 의정부 포천 지역의 38선은 제7사단(사단장 유재흥)의 예하 제1 · 9연대와 포병, 공병이 방어를 담당하고 있었다. 제1연대는 동두천 정면(서쪽), 제9연대는 포천 정면(동쪽)에 배치되었다. 한편 북한군은 철원-연천-의정부를 거쳐 서울을 조기 점령하려는 계획하여 제1군단의 2개 사단이 의정부 정면을 집중 공격할 준비를 해 두었다. 발발 당일, 영내에 대기하고 한국군 제9연대를 북한군 제3사단이 공격을 시작하였다. 경계임무 중이던 제9연대 제2대대는 북한군의 포격에 후퇴할 수 밖에 없었다. 제2대대장의 전황 보고를 받은 제9연대장(윤춘근)은 의정부읍내에 대기 중이던 제1 · 3대대로 하여금 포천 신북면 만세교 부근에서 진지를 구축하게 하고 방어전을 펼쳐 북한군은 잠시 주춤했으나, 북한군 제3사단 제7·9연대는 호국로를 따라 남침을 계속했다. 이에, 제1·3대대는 끝내 흩어지고 다음날 의정부 등에서 집결했다. 한편, 수도경비사령부 예하의 제3연대가 포천에 급파되어 소흘읍 송우리 부근에서 방어전을 펼쳤으나 이 역시 북한의 기계화부대에 밀려서 소흘읍 이동교리 축석령으로 후퇴를 거듭했다.(이상, 6월 25일) 이로써 의정부가 급박한 상황이 되었다.
체신부 보험국장 김의창(金義昌)은 포천 · 의정부의 전황을 국무회의에 보고한 바 있다.[89]
춘천 및 홍천 전투
강릉 전투
육군본부의 대응
당시 육군의 총지휘자는 채병덕 총참모장이었다. 개전 당일(6월 25일), 오후 2시에 열린 국무회의에서 채병덕은 “적의 전면공격은 아닌 것 같으며 이주하, 김삼룡을 탈취하기 위한 책략으로 보인다”고 답했다.[90] 채 참모총장은 육사교도대 생도 1기(262명) 및 2기(227명)를 포천 전투에 투입하라고 명령하였다.(6월 25일 오후) [91] 채병덕은 다음날(6월 26일) 오후의 국무회의에서는 서울 사수를 공언하였고 명령만 있으면 나흘 안에 평양을 점령할 수 있다고 호언장담하기도 했다.[92]
한편, 육군본부 상황실의 당직하사관들은 뜬눈으로 밤을 새워 분주하게 상황을 접수하고 있었다. 아침 7시 이전에는 육군본부로 이어지는 군의 주요통신망이 재경유격대들에 의해 절단되었고 북한군은 한국군의 통신망을 유언비어를 퍼뜨리는 등에 역이용하고 있었다.[93]
서울의 상황
이전부터 38선 부근에서의 소규모 충돌이 많았기 때문에 대한민국 국민들은 많이 놀라지 않았으나, 잠시 뒤 군용차가 거리를 질주하고 "3군 장병들은 빨리 원대로 복귀하라"는 마이크 소리가 요란해지면서 조금씩 동요하기 시작했지만 무슨 일인지 알 길은 없었다. 오전 7시가 넘어서야 방송은 조선인민군이 침공해 왔다는 소식만 간단히 전하고 "장병들은 누구를 막론하고 빨리 원대복귀하라"는 공지방송만 반복하고 있었다.[94]
UP통신사의 서울주재 특파원 잭 제임스(Jack James)가 발송한 전문(電文) 기사 내용에 대하여 UP통신사의 도널드 곤잘레스(Donald Gonzales)는 미국 국무부 동아시아태평양담당국 섭외관 브래들리 코너스(W. Bradley Connors)에게 확인을 요청하였다.(오전 11시 4분) [95] 주한 미국 대사 존 무초도 11시에 워싱턴D.C.에 전화를 걸어 “북한군이 한국에 대한 전면 공격을 개시했다”고 보고했고, 북한의 공격 상황을 국무부에 전달했다. 워싱턴 당국은 이 공식보고를 6월 24일 21시26분에 접수하였다. 전쟁이 발발하고 7시간26분 후였다.[96] 국무부 동아시아태평양담당국 차관보 딘 러스크는 동국(同局) 섭외관 브래들리 코너스로부터 전쟁 발발 사실을 보고받고, 주한 미국 대사 존 무초에게 잭 제임스가 타전한 기사(전쟁 발발)의 사실 여부를 확인하라는 지시를 내렸다.[97] 한편, 전쟁 발발에 관한 주일 연합군 최고사령부 사령관 맥아더의 최초의 보고는 워싱턴 시간으로 1950년 6월 25일 5시, 침공이 개시된지 14시간 뒤에 육군성본부에 도착했다. 그러나 맥아더는 주한 미군 군사 고문단의 요청에 따라 개전당일부터 합참의 지시도 받지 않고 한국군 지원조치를 취하기 시작했다.[98] 1950년 6월 26일 밤 10시 반경 이승만은 도쿄에 있는 미국 극동군 사령관 맥아더에게 전화를 걸어 도움을 요청하였다.[99] 이승만은 라디오 연설로 서울시민은 정부를 믿고 동요하지 말라는 방송을 통해, 서울 시민들이 서울 안에 그대로 머무르도록 독려한 반면 그 자신은 방송 진행 중에 각료들과 함께 특별열차로 대전으로 피신하였다. 6월 27일 새벽 2시에 이승만은 서울 시민들을 버리고 대전행 특별 열차를 타고 대전으로 내려갔다.[100] 6월 27일 새벽 4시에 열린 비상 국무회의에서 정부의 수원 천도가 정식으로 의결되었다. 이승만은 대전에서 사흘을 머무른 뒤, 7월 1일 새벽에 열차편으로 대전을 떠나 이리에 도착하였다. 7월 2일에는 다시 목포에 도착하였고, 배편으로 부산으로 옮긴 뒤 7월 9일 대구로 옮겨갔다.[101] 6월 27일 아침 6시에 서울중앙방송은 수원 천도 소식을 전했으나, 이를 취소하라는 압력으로 취소 방송이 있었다.[102] 서울 시민들이 전혀 모르고 있던 상황에서 조선인민군이 미아리고개까지 쳐들어 오자 그 때서야 서울 시민들은 대피하기 시작했다.
6월 27일 저녁에 서울 근교까지 밀어닥친 조선인민군들과 육박전을 감행했으나, 워낙 전세가 불리하여 대한민국은 정부를 대전으로 옮겼다. 6월 27일 보도연맹원에 대한 처형이 집행됐다. 학살은 주로 국군(육,해,공군)과 서북청년회(단)등의 극우 폭력단체의 의해 자행되었으며 , 미국 문서에서 미군정 미군 장교의 참관과 허가 최종 지시로 밝혀져있다.
대한민국 정부는 북한군이 한강을 넘어서 진격할 것을 우려해 6월 28일 새벽 2시 30분경 아무런 예고도 없이 한강에 단 하나뿐인 다리였던 한강철교를 폭파하였다. 이 폭파로 50대 이상의 차량이 물에 빠지고 최소한 500명이 폭사하였다.[103] 한강 철교의 폭파로 국민들은 오도가도 못하게 되었다. 지금까지도 정부의 이 같은 실책은 비판을 받고 있다. 당시의 전황으로 볼 때 6~8시간의 여유가 있었음에도 불구하고 조기 폭파로 인명 살상은 물론 병력과 물자 수송에 막대한 타격을 입혔다는 비판이 대두되자, 이승만 정권은 나중에(8월 28일) 당시 폭파 책임을 맡았던 공병감인 대령 최창식을 '적전비행죄'로 체포해 9월 21일 사형을 집행했다. 최창식은 12년 만에 재심을 거쳐 1962년 무죄 판정을 받아 사후 복권되었다.[104] 한강 철교의 폭파는 신성모국방장관이 지시했지만, 총리 이범석이 건의하였다는 주장도 있다.[105] 한강 철교의 폭파로 국민들은 오도가도 못하게 되었고 조선인민군은 서울을 넘어 부산, 포항과 경상도 동해안, 대구, 울산, 경주, 영천과 그 이남을 제외한 모든 지역을 점령하게 되었다.
서울시민 144만6천여 명 가운데 서울이 인민군에게 점령당하기 전에 서울을 빠져나간 사람은 40만명이었다. 그 가운데 80%가 월남동포였고 나머지 20%인 8만명이 정부고관, 우익정객, 군인과 경찰의 가족, 자유주의자들로 추정된다.[106]
한때 이승만은 일본 야마구치현에 망명정부를 설치하는 방안도 세우고 있었다.[107] 정권 관리들은 한반도와 지리적으로 가까운 야마구치현에 망명정부 수립의사를 일본에 전달했으며, 일본 정부는 야마구치현 지사 다나카에게 6만여명을 수용할 시설 및 식량을 준비하라고 지시했다고 했다. 당시 다나카 지사는 현의 소학교를 망명정부 시설로 확보하는 방안과 일본 정부에 대해 특별 식량배급요청 여부를 검토하기도 했다.[107] 1950년 6월 27일 이승만은 대통령과 내각으로 구성된 망명정부를 일본에 수립하는 방안을 주한 미국 대사 존 무초에게 문의해왔고 이는 그대로 미 국무성에 보고되었다.[107]
북한군이 서울을 점령하고 전라도까지 위협하자, 이승만 대통령은 대전에서 사흘을 머무른 뒤, 7월 1일 새벽에 열차편으로 대전을 떠나 이리에 도착하였다. 7월 2일에는 다시 목포에 도착하였고, 배편으로 부산으로 옮긴 뒤 7월 9일 대구로 옮겨갔다.[108][109]
조선인민군의 서울 점령
6월 28일 새벽 인민군의 탱크가 서울 중심부에서 목격되었다. 그러나, 바로 한강을 도하하지 않고 7월 3일까지 서울에 머물렀는데, 그 이유에 대해 여러 견해가 나뉘어 있다. 첫째 춘천전투의 패전으로 인한 포위계획 실패, 둘째 도하장비 부족, 셋째 남로당 책임자인 박헌영이 전쟁 발발시 20만 명의 남로당원의 일제 봉기로 대한민국 자체가 조기 붕괴시키겠다고 호언 장담하며 이를 기다리자고 주장 하였다는 3가지 설이 있는데 여러 가지 견해 중 많은 학자들이 춘천전투에서의 국군의 방어가 인민군을 저지한 것이 서울에 머무를 수 밖에 없었다라는 이유로 보고있다. 이 2사단[110] 은 의정부에서 조선인민군에 패퇴하고 남은 병력이 지금의 동작대교에서 광나루까지 방어진을 구축하고 조선인민군의 도하를 저지하는 임무를 맡았다.[111]
지연작전
남한 정부는 25일 북한군이 남침을 개시한 즉시로 주미 한국대사 장면에게 긴급 훈령을 내려 미국 국무성에 사태의 절박성을 알렸고, 미국은 이날 오후 2시 유엔 안전보장이사회를 열어 한국 문제에 대한 대책을 건의, 북한군의 즉각 철퇴 촉구를 결의케 했다. 27일 재개된 유엔 안전보장이사회는 다시 ‘공산군의 무력 침략을 배제하는 데 필요한 원조를 한국에 보낼 것을 모든 유엔가입국에 권고하자’는 미국 대표의 제안을 7대 1로 가결했다. 이에 미국은 28일 트루먼 대통령의 명령으로 맥아더 전투사령부를 한국에 설치하고 해군과 공군을 우선 한국 전선에 파견했다. 뒤이어 29일에 영국과 네덜란드의 해군이 출동하고 30일까지 총 32개국이 한국을 원조하기로 결의했다. 7월 7일 유엔 안전보장이사회는 영국과 프랑스의 공동 제안에 의해 ‘한국 출전 유엔군의 총사령부 설치 및 유엔기(旗) 사용’을 7대 0, 보류3(인도 · 이집트 · 유고)으로 가결, 그 관할권(管轄權)을 미국에 위임하는 동시에 미국으로 하여금 유엔군 총사령부 보고를 유엔에 제출케 하였다. 이때까지 소련은 그해 1월 13일 이래 중국 대표권 문제로 유엔 안전보장이사회에 참석을 거부하면서 다만 국외자의 입장에 서서 유엔군의 한국 파견 문제를 비난해 왔으나 자유를 사랑하는 세계 다수 국가의 ‘고귀한 집단적 양심의 표현(프랑스 대표 발언)’ 앞에 여지없이 패배당하고 할 수 없이 27일자로 유엔에 재참석할 것을 통고해 오기에 이르렀다. 유엔의 이와 같은 결의는 세계 역사상 국제정의(國際正義)에 입각한 최초의 유엔군을 탄생시킨 것으로서 국제평화의 수호를 위한 획기적인 거사였다. 7월 7일의 유엔 결의에 따라 미국은 마침내 일본 도쿄에 유엔군총사령부를 설치하고 맥아더 장군을 총사령관에 임명, 7월 14일 유엔기가 맥아더 장군에게 전달되고, 이 날 이승만 대통령은 한국군을 유엔군 총사령관 지휘 하에 편입시키겠다는 공식서한을 발송하자 맥아더 장군은 이를 즉히 응낙하여, 공산 침략군에 대항하여 전투태세는 완전 통일, 정비되었다.[112]
한편 한국군은 6월 30일자로 삼군 총참모장 채병덕(蔡秉德)소장을 예비군 사령관으로 전임시키고, 새로 정일권(丁一權) 준장이 총참모장이 되어 한강 이남 방어선을 재정비했으나 경부선 가도를 따라 전차사단을 앞세우고 돌진하는 적 주력부대에게 수원을 빼앗기고 육군본부가 다시 남하했다. 7월 5일에는 유엔 결의에 따라 우선적으로 급파된 미 제24사단 21연대의 제1대대가 1개 포병대와 함께 오산(烏山) 남방에서 최초로 공산군을 맞아 싸웠으나 33대의 전차를 앞세우고 들어오는 적의 대부대에 완전 포위되어 많은 전사자를 내고 포위망을 탈출, 후퇴했다. 유엔군이 치른 최초의 전투가 이렇게 무참한 패배로 돌아가자 미 제24사단 전병력은 다시 금강 남안에 방어선을 구축했으나 7월 15일 밤 적은 금강을 건너 진격해 왔으며 20일 아침에는 대전 시내에 돌입, 3개 사단의 병력으로 집중공격을 가해 왔다. 여기서 미 제24사단장 딘 소장은 몸소 적 전차에 수류탄을 던지며 용전하다가 행방불명이 되었다.[113]
7월 4일경, 주북한 소련 대사 스티코프가 김일성, 박헌영과 면담했다. 여기서, 김일성은 미군 상륙작전이 예상되므로 이에 대비하기 위해 무기와 탄약보급을 늘릴 필요가 있고 바실리예프 수석군사고문을 단장을 한 장교단을 전선사령부와 함께 서울에 상주하도록 허가를 요청하였다.[114]
UN의 남침 비난
대한민국 정부는 전쟁이 일어나자 주미 한국대사 장면과 서기관 한표욱에게 긴급 훈령을 내려 미국 국무부에 사태의 긴급성을 알렸고, 6월 26일 주미한국대사 장면은 백악관으로 미국 대통령 트루먼을 방문, 미군의 한국 파병을 요청하였다. 미국은 유엔 안보리를 열어 한국 문제를 건의했다. 이에 따라 유엔 안전보장이사회는 현지시각 6월 25일 14시에 소집되었고, 미국의 제안을 받아들여 "조선인민군의 즉각적인 전투 행위 중지와 38도선 이북으로의 철수"를 요청하는 결의안을 9대 0으로 가결하였다.[115]
같은 날 주미한국대사 장면은 미국 상, 하원의원들을 찾아다니며 한국에 파병해줄 것을 호소하였고, 결국 미국을 비롯하여 영국, 프랑스, 콜롬비아, 터키 등 16개의 회원국이 유엔군을 조직하여 한국전에 참전하기에 이르렀다.
미국을 비롯한 국제 연합은 대한민국 영토에서 북한군을 철수하라는 결의를 북한 측에 통고했으나, 이에 응하지 않아 6월 27일 유엔 안전보장이사회는 북한에 대해 대한민국 땅에서의 즉각 철수를 권고하였다. "회원국들에게 군사 공격을 격퇴하고, 그 지역의 국제 평화와 안전을 회복하는데 필요한 원조를 대한민국에 제공할 것"을 7대 1(기권2)로 결의했으며, 이 날 해리 S. 트루먼은 더글러스 맥아더에게 "대한민국에 대한 해군 및 공군의 지원을 즉각 개시하라"고 명령했다.[116] 맥아더는 6월 29일 하네다에서 비행기를 타고 수원으로 와서 한강방어선지역을 시찰하고 워싱턴에 지상군 투입을 요청하였다.[117]
세계교회협의회의 남침 비난
세계교회협의회(WCC)는 1950년 6월 25일 북한이 남침하여 한국전쟁을 일으키자, 이를 침략전쟁으로 규정하여, 북한이 한반도 남쪽에서 물러날 것을 요구했다.
UN의 참전 결의
7월 1일 영국과 프랑스는 “유엔군사령부의 설치와 유엔 회원국들의 무력 원조를 미국 정부의 단일 지휘 아래 둔다”는 공동결의안을 유엔 안보리에 제출했다. 이 결의안은 7월 7일 7대1(기권3)로 가결되었다. 이에 따라 미국을 비롯하여 오스트레일리아 · 벨기에 · 캐나다 · 콜롬비아 · 프랑스 · 그리스 왕국 · 에티오피아 제국 · 룩셈부르크 · 네덜란드 · 뉴질랜드 · 필리핀 · 태국 · 터키 · 영국 · 남아프리카 연방 등 16개국 군대로 유엔군이 편성되었다.[118] 프랑스에서는 프랑스군의 전설로 불리는 명장 몽클라르 장군이 한국전쟁에 참전하기 위해 자신의 계급을 스스로 중장에서 중령으로 강등시키고 대대장의 직함으로 프랑스 군을 이끌고 미군에 예속되어 참전하였으며 터키군의 영웅 타흐신 야즈즈 장군 역시 2개 여단 병력을 이끌고 참전했다. 콜롬비아의 게릴라 용병부대가, 에티오피아의 경우 황제의 특명에 의해 아프리카 원주민 병력과 정규군과 황제 친위대가, 뉴질랜드의 마오리족이 대한민국을 도와주기 위해 참전했다. 이들 중 총을 미처 준비하지 못한 이들은 본국에서 창과 화살을 준비해오기도 했으며 미군에서 총을 지급해주기도 했다.
미국의 참전
미국은 제2차 세계 대전 참전 시에 의회가 선전포고를 결의한 것과는 달리, 한국 전쟁에 있어서는 해리 S. 트루먼 대통령의 해외파병권에 의하여 참전을 결정했다.[119]
트루먼이 미 극동군사령관 더글러스 맥아더에게 지상군 투입과 38선 이북의 군사 목표를 폭격할 수 있는 권한을 부여함(6월 30일)에 따라, 맥아더는 주일 미 제8군 사령관 월턴 워커 중장에게 “제24사단을 한국으로 이동시키라.”라는 명령을 하달(6월 30일)하였다. 이에 따라 미국 육군 주일 미 제8군제24사단 21연대 제1대대가 부산에 상륙했다.(7월 1일) 이 부대는 대대장인 찰스 스미스 중령의 이름을 따서 스미스 부대로 알려졌다. 스미스 부대는 오산 북쪽 죽미령에서 조선인민군과 첫 교전을 하여 큰 피해를 입었다. (7월 5일, 오산 전투) [120] 스미스 부대의 무참한 패배로 미국 지상군의 전선 투입이라는 위세만으로 조선인민군의 남침이 중단되기를 바랐던 더글러스 맥아더나 윌리엄 F. 딘의 한가닥 기대는 산산조각 나고 말았다.[121] 나중에 더글러스 맥아더의 뒤를 이어 유엔군을 지휘하게 되는 매슈 리지웨이는 그의 회고록에서 맥아더는 침공군의 세력을 잘못 판단했으며 인민군 10개 정예사단 앞에 1개 대대를 투입한 것은 맥아더의 지나친 오만이라고 지적했다. 그러나 맥아더는 스미스 부대의 참패를 성공이라고 자평했다. 미 지상군 참전에 예기치 않던 인민군이 미군 참전을 직접 목격하고 소련 전법에 따라 일단 전선을 재정비하면서 미군은 10일을 벌었다는 것이다.[122] 이에 앞서 제24사단의 제2진인 34연대가 대전으로 진출하였다(7월 4일 저녁). 오산 전투와 같은 날(7월 5일_, 평택 부근에서도 제34연대의 일부가 북한군과의 교전으로 총격제일성을 신호로 한 이래로 국도를 선혈로 물들이는 치열한 각축전이 시작되었다. 그리하여 제21연대와 더불어 천안-전의-조치원을 연하는 선을 중심으로 일진일퇴케 된 결과, 7월 12일에 마침내 금강 남안쪽으로 물러서게 되었다.(평택-안성 전투)
스미스 부대의 패전 이후, 미군은 윌리엄 F. 딘 소장이 이끄는 육군 24사단을 대전에 투입했다. 딘 소장은 대전에서 적의 선봉을 꺾고, 한강까지 북상하여 방어선을 구축하겠다고 장담했으나, 미 육군 24사단도 T-34에 대적할 화기가 없었다. 대전을 공격하는 조선인민군은 군인들의 숫자도 많았고, 사기가 높아 T-34를 앞세워 미 육군 24사단을 공격했다. 계속된 인민군의 공격에 상당한 손실을 내던 대전의 미 육군 24사단은 마침내 7월 20일 패주하고 말았다. 사방에서는 압도적인 숫자의 조선인민군이 밀려왔고, 지휘계통이 무너진 가운데 미 육군 24사단은 무질서하게 후퇴했다. 제24사단장인 윌리엄 F. 딘 소장은 함께 후퇴하던 부상병에게 먹일 물을 구하던 중 낭떠러지에서 실족하여 길을 잃었다가 인민군에 의해 포로로 붙잡혔다. 한편, 대한민국은 대전을 빼앗기고 난 다음에 대구를 거쳐 부산을 임시수도로 정했다.
대한민국 정부의 대응
한때 이승만은 일본 야마구치현에 망명정부를 설치하는 방안도 세우고 있었다.[107] 정권 관리들은 한반도와 지리적으로 가까운 야마구치현에 망명정부 수립의사를 일본에 전달했으며, 일본 정부는 야마구치현 지사 다나카에게 6만여명을 수용할 시설 및 식량을 준비하라고 지시했다고 한다. 당시 다나카 지사는 현의 소학교를 망명정부 시설로 확보하는 방안과 일본 정부에 대해 특별 식량배급요청 여부를 검토하기도 했다.[107] 1950년 6월27일 이승만은 대통령과 내각으로 구성된 망명정부를 일본에 수립하는 방안을 주한 미국 대사에게 문의해 왔고, 이는 그대로 미 국무성에 보고되었다.[107]
한편, 미국은 방어선이 무너질 때 대한민국 정부와 군인 60만 명을 이동시켜 서사모아 제도 근처의 사바이섬이나 우폴루섬에 새로이 '신한국'을 창설한다는 계획을 수립하고 있었다고 한다.[123]
전쟁발발 15일밖에 지나지 않은 시점인 7월 10일, 장면은 "38선은 의미를 상실했으며 전한국의 해방과 통일은 필수적"이라고 주장하였다.[124] 7월 13일, 이승만은 미국 CBS와의 인터뷰에서 "조선인민군의 행동은 38선을 제거시켜 주었고, 38선에 의한 분단이 지속되는 한 한반도에서 평화와 질서는 결코 유지될 수 없다.",[125] "침략자를 격퇴하는 데 있어 한국군은 결코 38선에서 멈추지 않을 것이다"고 주장하였다.[126] 이승만의 이 언명은 미국을 크게 놀라게 하여 딘 애치슨으로 하여금 주한 미국대사 존 무초에게 그러한 언명을 모든 것을 다해 어떻게든 막으라는 전문을 화급히 치도록 했다. 미국은 38선에서 정지할 것이며, 조선인민군을 그렇게 하였듯이, 대한민국 국군을 그곳에서 막을 것이라는 미군의 성명도 발표되었다. 그러나 무초에 따르면, 그는 노 정객 이승만의 입을 막을 수 없었다. 그에 따르면, 한국민들은 전전부터 공산주의자들에 의한 국부의 몰락 이후 깊은 절망에 빠져들어 우리는 어떻게 공산주의자들을 저지할 것인가 걱정하고 있었다.[127] 장면과 이승만의 언명 속에서 대한민국의 리더십이 6월 25일의 침략을, 일방적으로 밀리고 있을 시점부터 이미 통일의 호기로 여기고 있었음을 알 수 있다.[128]
낙동강 방어전
섬네일|left|225px|낙동강 전선에서 미 육군 24사단 소속 M24 채피 전차와 전차병들 (1950년 8월 17일)
대전을 점령한 북한군은 다시 진로를 3분하여 일부는 서쪽으로 호남(湖南) 일대를 휩쓸고 마산으로 닿고, 일부는 경부선을 따라 대구로 향했으며, 또 일부는 동으로 포항에 육박했다. 유엔군은 총사령부하에 한국군까지 포함시켜 작전 계통을 통일하고 부대를 대폭 증강하여 낙동강 전선을 마지막 방어선으로 삼아 반격을 개시할 태세를 완료한 때였다.
8월 7일 유엔군은 마산지구에 미 제 25사단 · 34사단 기타 제5전투단 · 제3해병여단 등을 투입하여 부산을 목표로 육박하는 북한군에게 강력한 반격을 가하여 3일 동안에 60리를 진격, 한국군의 채병덕 소장이 전사한 하동지구를 탈환했다. 이것은 6월 25일 이후 유엔군이 가한 최초의 본격적 반격이었다.
8월 13일에는 동부전선 포항에 돌입한 북한군을 한국군 수도사단과 제3사단이 대항하여 북한군의 주공격 지점으로서 낙동강 도하작전을 위해 10여 일을 두고 4개 사단의 병력을 투입, 인해전술(人海戰術)로 몰려들었다. 이에 유엔군은 8월 16일 하루 사이에 B29 99대를 출동시켜 북한군의 집결지인 왜관(倭館)에다 도합 850톤에 달하는 수천개의 폭탄을 투하했으니 이것은 제2차 세계대전 후 최대의 폭격기록이다. 그러나 북한군은 굽히지 않고 18일에는 대구 북방 13마일 지점까지 육박했다.
이 날 정부는 대구에서 부산으로 후퇴하고 대구 시민에게는 소개령(疏開令)을 내렸다. 최후의 결전을 각오한 한국군 제1사단은 영국군 보병 제27여단의 지원을 받아가며 북방으로 4Km를 반격, 뒤이어 이 날 미 제 24사단과 해병사단의 응원 출동이 있어 23일까지는 대구 북방의 전세를 완전히 역전시켜 낙동강 이남 지역을 확보했다. 이 후 북한군은 대구를 피하여 동·서로 부대를 이동하더니, 최후의 결전인 제2차 협공(挾攻)작전을 기도했다. 서남지역 진주(晋州) 방면에 북한군의 4개 보병사단(4·6·7·9)과 1개 전차연대(105사단 16연대)가 집결하고, 동부전선 포항 북방에 역시 4개 보병사단(5·8·12·15)과 1개 전차연대(105)가 집결하여 9월 3일 12시를 기하여 동시에 유엔군을 공격해 왔다. 그러나 북한군은 이미 사기가 극도로 저하되고 전투력이 기진하였으며, 훈련도 되지 않은 신병들을 보충 병력으로 편성한 상태였다.
서남지역에서는 마산의 미 제2사단·25사단이 북한군의 계속되는 야습공격을 막아서 격퇴시켰으며, 동부전선에는 한국군 제2군단이 9월 10일 최강을 자랑하던 북한군 제15사단과 1개 포병연대를 영천(永川)지구에 몰아 포위하고 4,800여 명의 북한군을 사살, 수 많은 차량과 전차 무기 등을 빼앗아 완전 섬멸한 후 단번에 15km를 북진하여 적의 기세를 최종적으로 꺾어놓고 말았다.
당시 미8군 사령관이던 워커(Walker) 중장은 12일 담화를 발표하여 ‘한국 전선 최대의 위기는 지나갔다’고 말하였다. 이로써 북한군의 남침 공세는 결정적으로 꺾이고 유엔군의 북진이 있을 뿐이었다.[129]
대구 후퇴와 다부동 전투
8월까지 북한군은 대구까지 내려왔다. 그러나 낙동강 전선에서 국군과 미군의 강렬한 저항으로 교착상태에 빠졌고 치열한 교전이 계속되었다. 이때 대한민국 국군 제1사단장 백선엽은 다부동에서 인민군의 침공을 격퇴하고 8월 3일 유엔군은 마산-왜관-영덕을 잇는 낙동강 방어선을 쳤다.
UN에서의 설득 작업
소비에트 연방과 중화인민공화국 측은 6.25 전쟁이 대한민국의 선제 공격으로 발발했다고 주장했다. 8월 1일, 안보 이사회의 8월 의장국이었던 소련 측 대표 말리크는 이사회에 출석했다.[130] 의장석에 앉은 소련 측 대표 말리크는 그 동안의 한국 사태에 대한 안보리의 모든 결의가 무효임을 선언하였다. 그는 “안보 이사회의 상임 이사국인 소련과, 또 상임 이사국으로서 당연히 참석해야 할 중공 대표가 없는 동안에 통과된 결의안은 하나도 인정할 수 없다”[130] 고 주장하였다.
대한민국 측 대표 단장 장면은 8월 유엔 안보리 회의에서도 옵서버 자격으로 자리 잡고 앉으려고 대기하고 있었다. 그러나 말리크는 끝내 장면의 착석을 거부했다.[130] 또한 말리크는 “6‧25 동란은 인민군의 남침에서 시작된 것이 아니고, 반대로 한국군의 북침”이라며 “미국이 한국군을 배후에서 조종했다”고 주장하였다.[130] 소련 측 대표의 이런 역선전을 미리 예상한 장면은 미국 측 대표 오스턴과 짜고 한국 전선에서 노획한 소련제 소총[130] 한 정을 증거물로 제시하고 반박하였다. 말리크는 “이번 싸움은 한국 사람끼리의 싸움이지 소련은 전혀 관련이 없다”며 “소련군은 이미 1947년에 완전히 북한에서 철수했고, 이번 동란에 소련에서는 총 한 자루 보내 준 일이 없다”고 단언했다. 미국 측 대표 오스틴은 장면이 한국 전선에서 가져온 ‘1950년 소련제’라는 철인이 찍힌 소총을 증거물로 제시하였고, 소련 측이 제시한 대한민국의 북침 주장과 소련의 불개입 주장은 논파당하였다.
장면 대표는 9월에 열린 UN 안보리 이사회에도 참석하는데, 9월 안보리 의장국은 영국이었다. 9월 1일, 글랜드윈 접 영국 측 대표가 안보 이사회의 사회를 맡자 장면은 착석과 발언권을 달라고 미리 요구했다. 의장은 “당사국인 대한민국을 대표하는 장 대사에게 착석을 허한다”고 선언하[131] 여 장면 대표는 무난히 착석하였다. 의장으로부터 발언권을 얻은 장면 대표는 “그 동안 갖은 모욕을 당하면서도 나는 할 말을 못하고 참아 왔다”고 말문을 열어 소련을 공박하였다.[131] 소련 대표 말리크는 “규칙 발언!”이라며 그의 발언을 제지하려 들었다. 이어 말리크는 그에게 “도대체 저 자가 누군데 무슨 자격으로 저 자리에 감히 앉아서 발언을 하는 것이냐?”며 “저 자는 이승만 도당의 괴뢰”라고 마구 욕설을 퍼부었다. 장면은 말리크의 욕설에 대해 취소하라고 항변하였다.[131]
그는 약 40여 분간 공산권의 “대한민국의 북침” 주장과 “한국민들끼리의 내란”이라는 주장을 반박하는 연설을 했고, 이는 국제사회에 생방송으로 중계되었다.
UN군의 총반격
유엔군이 육전(陸戰)에서 전과(戰果)를 올리기까지는 공군의 지원폭격(支援爆擊)이 크게 주효하였으니 유엔 공군은 이미 개전(開戰) 20일 만에 제공권(制空權)을 장악, B29, B26 등 중폭격기는 적 후방의 교통로를 파괴하는 한편 평양·진남포·함흥·성진·청진·나남 등지의 군수품 공장을 완전히 파괴했다. 세이버 제트기·F51 전투기·영국기·호주기(濠洲機) 등이 전선을 주 공격목표로 삼고 각 방면으로 공습작전을 전개하였다. 한편 해군도 개전 직후부터 제해권을 장악하였으나 지상작전이 후퇴를 거듭하므로 큰 활약을 못 하고 있던 중, 낙동강 전선에서 육군의 반격이 개시되자 전격적 북상을 기도하는 맥아더 유엔군 총사령관의 명령에 의해 9월 13일 인천 상륙작전이 개시되었다. 이 작전의 해군 사령관은 미 해군 소장 도일(Doyle)로서, 동원된 군함은 한국 15척, 미국 226척, 영국 12척, 캐나다 3척, 오스트레일리아 2척, 뉴질랜드 2척, 프랑스 1척, 도합 261척이었다. 13일부터 2일 간에 걸쳐 맹렬한 함포 사격을 가한 후 15일 새벽 마침내 유엔군과 국군 해병대가 맥아더 장군 지휘로 인천에 상륙, 서울을 향해 진격했다. 김일성은 유엔군의 인천상륙이 있자 소위 민족보위상(民族保衛相)인 최용건(崔鏞健)을 서울 방위사령관으로 임명하고 약 2만의 병력으로 최후 저항을 시도했으나 20일에 유엔군 수색대는 이미 한강을 건너 서울에 침투했고, 23일에는 한국군해병대와 미 제1해병사단이 서울 서북방의 안산(鞍山)을 점령하고 다음 날 마포로 도하(渡河)하여 시내로 돌입했으며, 25일에는 관악산 방면으로부터 한국군 제17연대와 미 제7사단이 한강을 도하하여 남방으로부터 시내로 돌입, 협공으로 맹격을 가했다. 북한군은 결사적 항거로 시가전을 기도하였으나 병력의 대부분이 섬멸되어 서울에서 퇴각하니, 9월 28일 역사적인 서울 탈환이 이루어져 중앙청 첨탑에 다시 태극기가 올랐다.이 서울 탈환작전은 남한지역 전투의 최종적 결판이 되었으니, 서울을 완전 탈환한 유엔군은 다시 수원 방면으로 남하하여 적의 배후를 찔렀으며, 중부와 동부전선에서도 무제한 북진공세를 취하니 30일에 벌써 국군 제30사단은 동해안을 전격적으로 북상하여 38선 접경 인악리(仁岳里)에 이르렀다. 이에 38선 이남의 공산군은 사실상 퇴로(退路) 마저 끊긴 채 완전히 마비상태에 빠졌다. 9월 30일 유엔군 총사령관 맥아더 장군은 북한 공산군 총사령관 김일성에게 항복 권고문을 보냈으나 김일성은 이를 거부하고 다만 남한지역에 있는 공산군의 전면 퇴각만을 명령했다. 따라서 같은 날 유엔군 사령부는 휘하 전장병에게 38선을 돌파하여 북진할 것을 명령했고, 북한군 부대들은 태백산맥(太白山脈)을 유일의 퇴로로 이용하여 후퇴했으며 나머지 일부는 지리산 · 대덕산·회문산 일대에 포위된 채 유격전을 기도하게 되었다. 10월 1일 오전 11시 45분 국군 제3사단은 이종찬(李鍾贊) 대령 지휘하에 최초로 38선을 넘어 북진을 개시했으며 뒤이어 수도사단이 인제(麟蹄)를 거쳐 북상하여 10월 10일 3사단과 함께 원산(元山)시내와 명사십리(明沙十里) 비행장을 완전 점령했다. 중부전선에서는 국군 제7사단과 8사단이 화천(華川)·김화(金化)를 거쳐 북상, 18일에는 서부전선으로 북상한 미 제1군단과 만나 평양 남방 근교에 육박하고 19일 한국군 제1사단을 선두로 하여 평양을 완전 점령했다. 당시 평양을 지키고 있던 적군의 최인(崔仁) 중장은 신병으로 보충된 약 2만의 병력으로 방어태세를 취했으나 대패하여 청천강(淸川江) 이북으로 도주했다. 한편 서부전선에서는 10월 20일에 청천강 이남 숙천(肅川) 일대에 미 제11공정사단(空挺師團)의 약 4천명이 낙하산을 타고 내려 적의 후방을 공격하였으며, 국군 제6사단이 미 제24사단과 영국 여단의 서해안 진격과 보조를 같이하여 덕천(德川)·희천(熙川) 등지를 거쳐 서북 국경의 중앙지점인 초산(楚山)으로 진격, 26일 오후 5시 50분 6사단 제7연대 수색대가 압록강에 이르렀다. 11월 21일에는 중부로 진격한 국군 제7사단의 일부가 중부국경 혜산진(惠山鎭)에 도달했고, 동부전선의 수도사단과 3사단은 원산에서 다시 북진하여 10월 17일에 함흥, 22일에 북청(北靑), 28일에 성진(城津)을 점령했으며, 여기서 제3사단은 길주(吉州)를 거쳐 백두산(白頭山)을 향해 합수(合水)로 진격하고 11월 25일 수도사단은 함경북도 도청 소재지 청진(淸津)에 돌입했다. 이로써 국토의 전역이 거의 수복되고 통일이 목전에 다달았다.[132]
인천 상륙 작전
작전의 제1단계는 월미도의 점령으로 시작되었다. 1950년 9월 15일 새벽 5시 시작된 공격 준비 사격에 이어 미 제5해병연대 3대대가 전차 9대를 앞세우고 월미도 전면에 상륙하였다. 월미도는 2시간 만에 완전히 미군에 의해 장악되었다. 미군은 부상 7명의 경미한 피해를 입었으며, 인민군은 108명이 전사하고 106명이 포로로 잡혔다.
이어 제2단계로 국군 제17연대, 미군 제7사단, 미국 1 해병사단이 주도한 인천반도 공격이 이어졌다. 인민군 제18사단과 인천 경비병력의 틈새를 비집고 들어간 미군 제1해병사단과 국군 해병 제1연대는 인민군의 주력이 규합할 시간을 성공적으로 빼앗아버리며 인천 장악에 성공하였다.
서울 수복
그 후 서울을 빼앗긴 지 3개월 만인 9월 28일에 서울을 되찾았다. 한국군은 이어서, 달아나는 인민군을 뒤쫓아 38선을 돌파하여 10월 10일에는 원산을, 10월 19일에는 평양을 점령했다. 이어, 10월 26일에는 서부는 청천강 북부와 압록강의 초산에 이르렀고, 중부는 장진호까지 진격했으며, 동부는 압록강의 혜산진까지 진격했다. 또한 11월에는 두만강 일대까지 진격하였다. 한편, 김일성은 정부와 인민군을 미리 10월 9일에 북쪽으로 거의 모두 철수시킨 다음에 10월 12일부터 평양에서 철수했다.
북한, 중공의 반격 준비
한편, 조선민주주의인민공화국에서는 9월 30일경, 스티코프를 면담한 자리에서 김일성은 전황이 불리하기 때문에 소련의 원조를 요청하는 다음과 같은 내용의 편지를 보낼 의향임을 밝혔다.: “적군이 38선을 넘어 이북을 침공할 때에는 소련군의 출동이 절대 필요하다. 만일 그것이 불가능할 때에는 중국과 기타 공산주의국가들이 국제의용군을 조직해 출동하도록 원조해 주기 바란다.” [133] 10월 1일, 스탈린은 베이징주재 소련대사 로신에게 전문을 보내 다음 내용을 마오쩌둥이나 저우언라이에게 지급 전달하도록 지시하였다.: “중국의용군을 보낼 수 있다면 빨리 5~6개 사단이라도 38선에 진출시켜야 할 것임.” [134] 10 월 3일, 마오는 이렇게 회답했다.: “처음에 우리는 적군이 38선을 넘을 시점에 중국 의용군 수개사단을 투입할 생각이었으나 지금은 당분간 지켜보는 것이 좋겠다고 생각된다. 북한은 유격전쟁으로 이행하면 될 것이다. 필요하다면 귀하의 휴양지에 저우언라이와 린뱌오를 보내도록 하겠다.” 이에 대한 주중 소련대사 로신의 견해는 이러했다: “마오의 이 회답은 조선문제에 관한 중국의 태도가 바뀌었음을 보여주고 있음. 태도 변경의 원인은 아직 불명하다.”[135] 김일성은 주북한 소련 대사 스티코프를 통해, 스탈린에게 북한이 어려움에 봉착하였음을 이유로 원조와 도움을 요청하였다. 김일성은 미군이 한반도 전체를 점령하여 극동에서의 전략기지를 만들 의향인 것 같다고 밝혔다.[136] 11월 20일, 스탈린은 스티코프에게 비행사 양성에 관한 김일성의 요청을 받아들일 것임을 통보토록 지시하였다.[137] 그리고, 11월 28일, 소련 각료회의는 소련 민간대학에 유학중인 북한 학생 2백명을 12월 5일까지 만주로 보내기로 결정하였다.[138]
중공군 침략과 재반격 작전
북한 공산군이 거의 섬멸 상태에 이르자 중공은 아무런 통고도 없이 한국전선에 병력을 투입하기 시작했다. 중공군은 4개군 약 50만의 병력으로 고원지대를 타고 몰려 내려왔다. 11월 24일 맥아더 장군이 직접 지휘에 나서 총공격을 시도했으나 실패로 돌아가고 29일까지 서부전선의 유엔군은 청천강 이남으로 후퇴하고 12월 1일부터는 동부전선에서도 철퇴를 개시했다. 12월 4일 맥아더 장군은 ‘중공군 백만이 북한에 투입되었으며, 새로운 전쟁이 시작되었다’고 발표했다. 이날 유엔군은 평양에서 완전 철수했고, 12월 23일 워커 중장이 일선 시찰 중 자동차 사고로 사망, 후임으로 릿지웨이 중장이 미 제8군 사령관에 취임했다. 12월 14일부터 24일 사이에는 동부전선의 아군 12만과 피난민 10만이 흥남에 모여 해상으로 철수했다. 이 흥남부두 철수작전을 방해하려고 몰려들다가 유엔군의 공습과 포격에 섬멸된 중공군 병력은 3개 사단에 달했다. 중공군의 유일한 전략은 인해전술(人海戰術)이었다. 중공군이 일선을 담당하는 동안 북한 공산군도 5개 군단의 병력을 정비하여 다시 일선에 나타나 12월 말일까지 38선에 집결한 병력은 중공군 약 17만, 북한 공산군 약 6만 총 23만으로, 이날 밤 자정을 기해 일제히 38선을 넘어섰다. 1월 3일 영국군이 의정부에서 격전 끝에 철수했고, 1월 4일 서울이 두 번째로 적의 수중에 넘어갔다. 1월 7일에는 수원이 함락되고, 중공군과 북한군은 계속 남진했으나 유엔군도 이때는 이미 병력과 장비를 정비하여 반격할 태세를 갖추었다. 반면에 중공군과 북한군은 식량부족과 동상(凍傷)에 시달려 제10사단의 일부만이 태백산맥을 타고 경북 보현산(普賢山)까지 내려가고 다른 부대들은 진격이 부진했다. 1월 9일 유엔군은 비로소 재반격을 개시했으니 당시의 전선을 그려 보면 서쪽으로부터 오산(烏山)-장호원(長湖院)-제천(堤川)-영월(寧越)-삼척(三陟)을 연결하는 선이 된다. 이날 미 제2사단은 프랑스군과 네덜란드군을 포함한 병력으로 중공군에 대항하여 원주에서 열전 끝에 적을 격퇴시켰으며, 1월 15일 미 육군 참모총장 코린즈 장군이 내한, ‘중공군을 과대평가할 게 없다’라는 성명을 발표하자 당일로 유엔군은 오산을 탈환했고, 1월 28일 중부전선의 횡성(橫城)이 탈환되었다. 아군의 반격이 개시된 이후 2월 2일에 전사한 북한공산군 전선사령관 김책(金策)을 비롯해 10여 만의 전사자를 낸 적군은 할 수 없이 2월 7일부터 전면 퇴각을 개시했다. 그러나 이번의 반격 북진은 9·28 수복 때처럼 용이한 것은 아니었다. 적은 전 전선에 견고한 참호를 구축하고 있었으므로 일일이 일진일퇴를 거듭한 끝에 겨우 진격이 가능했다. 이리하여 아군은 3월 2일에 비로소 한강을 넘어섰고, 14일에 국군 제1사단이 다시 서울에 진주할 수 있었다. 3월 24일 맥아더 장군은 38선 월경을 개시했고 동부전선은 4월 5일에 소양강을 건너 38선 이북의 수개 고지를 점령했다. 만주를 폭격하여 중공군의 기동을 분쇄하고 한반도의 완전 통일을 주장한 맥아더 장군이 4월 11일 유엔군 총사령관직을 퇴임하고 릿지웨이 장군이 신임 사령관으로 부임했다. 이때 적은 소위 춘계대공세를 취하여 4월 23일 김화 남방의 아군 방위선을 집중적으로 돌파하여 28일에 춘천, 30일에 서울 북방 우이동까지 육박하였으나 결국 격퇴되고, 5월 16일 제2차 공세로 인제 지구에 남침하였으나 동원병력 11만 중 5만여 명의 살상자를 내고 6일 만에 격퇴되었다. 아군은 서부전선에서 6월 3일 연천(連川)지구로 진격하고, 중부전선에서는 6월 6일에 처음으로 평강(平康)에 대치하여 철(鐵)의 삼각지대(三角紙地帶)를 이루는 철원과 김화를 점령했고, 동부는 5월 30일에 고성(高城)까지 올라가 있었다.[139]
중화인민공화국의 참전과 1.4 후퇴
대한민국 국군 및 UN군에 의한 무력 통일을 눈 앞에 두었을 때 북한의 김일성은 불안하여 중화인민공화국의 마오쩌둥을 만났다. 그리고 중화인민공화국의 마오쩌둥은 미국이 북한을 이기면 머지않아 바로 중화인민공화국도 공격할 것이고, 미국이 중화인민공화국을 공격하기 시작하면, 타이완에서도 중화민국 주도의 중국 통일을 위해, 쳐들어올 거라는 추측으로 인해 결국, 마오쩌둥은 한반도에서 미국과 싸워서 중화인민공화국, 조선민주주의인민공화국 등의 공산주의 혁명 정신을 지켜야 되는 목표를 삼았었다.
그래서 중화인민공화국의 중국인민지원군이 사단급의 병력으로 전쟁에 개입하여 반격해 왔다. 당시 중화인민공화국은 내전이 갓 끝난 상황으로, 대부분의 인민이 극심한 빈곤에 시달리던 시기였으므로 참전자가 매우 많았다.
그리고 중화인민공화국이 개입할 당시, 소련이 중국에 적은 양이나마 무기를 보내줬고, 소련군이 몰고 있는 전투기들도 중공 마크를 달고 공격하기도 하였다. 대부분의 기록에 의하면, 병력을 대부분을 차지하는 보병을 바탕으로 중국 인민해방군이 휴이대첩전로 공격해왔다. 중국 인민해방군은 미군의 압도적인 화력에 노출되지 않기 위해 주로 야간 이동을 하고, 요란한 악기 소리를 동원해 어둠을 틈 타 기습하는 등 지형지물을 정교하게 이용한 공격을 감행했다.
이러한 예상치 못한 반격에 한국군과 유엔군은 38도선 이북에서의 대대적인 철수를 계획하였다. 이후 대한민국은 12월 4일에 평양철수를 하고 이어 북한은 12월 6일에 수도 평양을 되찾았다. 한편, 12월 9일부터는 UN군이 원산을 철수하였고, 12월 14일부터 24일 사이에 동부 전선의 한국군 12만 명과 피난민 10만 명이 흥남 부두에서 해상으로 철수했고, 1월 4일에는 서울을 다시 내주었다. 1월 7일에는 수원이 함락되었다. 한국군 국민방위군 9만명이 간부의 횡령에 의해서 아사했다.[140]
중국 인민해방군은 계속 남진했으나, 한국군은 이미 병력과 장비를 정비하여 반격 태세를 갖추었다. 유엔군과 한국군은 북쪽 땅인 원산 등 기타 지역에 폭격을 가했다. 1월 12일 일본군의 참전설이 나오자 이승만은 이에 대해 강력히 반대하였다. 2월 이승만은 38선은 조선인민군의 남침으로 이미 없어진 것이므로 북진 정지는 부당하다고 선언하였으며 2월 15일 한반도 통일을 전쟁 목표로 분명히 밝히고 미국에도 통보하였다. 중국 인민해방군은 10여만 명의 전사자를 내면서 퇴각하였고, 3월 2일에 한국군이 한강을 넘어서 14일에는 서울을 되찾았다.
3월 24일 이승만은 한국-만주 국경까지 진격하기 전에 휴전은 안 된다고 담화문을 발표하였다. 한편, 동부(강원도 쪽)에서 중국 인민해방군과 조선인민군이 강릉까지 밀고 내려오자, 유엔군은 이 전선을 지원 방어하였고, 좀 지나자, 유엔군은 전공격을 퍼붓기 시작했다. 결국, 중국 인민해방군, 조선 인민군이 뒤로 크게 밀려, 유엔군은 38선을 넘었고 유엔군은 방어선을 쳤다. 바로 이것이 지금의 휴전선이다. 하지만 38선 부근에서 일진일퇴를 거듭하며 전쟁은 오랫동안 계속되었고 소련이 전쟁에 부분적으로 참전하였다. 이제부터 한국전쟁은 국제전으로 바뀌기 시작하였다.
소련군의 참전
공식적으로는 한국전에 소련군은 참전하지 않은 것으로 알려져 있으나, 실제로는 7만여명이 참전한 것으로 밝혀졌고, 주력은 공군이었다. 참전 사실을 숨기기 위해 소련 공군기는 중공기처럼 도색을 바꾸고, 조종사들의 교신에도 러시아어 아닌 중국어를 쓰도록 강요받았다. 격추된 비행기 잔해가 미군 손에 들어가 참전 사실이 밝혀지는 것을 피하기 위해 작전 구역도 상당히 제한되었다. 소련 공군기들은 미국 공군기와 여러 차례 공중전을 벌였기 때문에 미국도 소련의 참전 사실을 잘 알고 있었지만, 대외적으로는 이를 비밀에 부쳤다. 소련의 참전 사실이 알려지면 미국내에서 확전의 여론이 대두될 것을 우려한 아이젠하워 대통령의 지시에 따라 비밀에 부쳤다 한다.[141]
소련은 공군 외에도 군사 고문단 850 여명을 한국전에 파견했는데, 이들은 참전 사실을 숨기기 위해 민간 복장을 하였으며, 이중 200 여명이 전사했다고 당시 고문단의 일원이었던 게오르기 플로트니코프(Georgy Kuzmich Plotnikov, 1924~?) 예비역 대령이 증언하였다.[142]
에티오피아의 참전
에티오피아는 하일레 셀라시에 1세 황제의 주도 하에 황제의 친위대를 포함하여 6,037명이 대한민국에 파견되어 123명이 전사하고 536명이 부상당했다.[143] 황제는 한국에서 전쟁이 일어났다는 뉴스가 전해지자 1950년 8월부터 파병 준비에 들어갔다. 당시 소련을 중심으로 각국에 사회주의자들이 사회주의 국가를 세우기 위해 기존 정부를 대상으로 직접적 간접적 행동을 취하고 있었고 에티오피아도 예외는 아니였다. 따라서 에티오피아는 공산주의에 대항하는 전쟁에 참여하여 미국과 서유럽, 일본을 중심축으로 하는 대공산주의 진영에 참여하고 싶어 했다. 셀라시에 황제에게 출국 신고를 마친 칵뉴 부대는 마침내 다음 날 오전 9시 아디스아바바 역에서 홍해의 지부티 항구를 향해 출발했다. 수많은 시민과 정부 고관들이 나와 부대원들을 환송했다. 에티오피아 참전용사들은 1951년 4월 13일 아디스아바바 궁정에서 출국 신고식을 한 뒤 한국으로 떠났다. 지부티 항구에는 미군 수송선 제너럴 매크리아 호가 대기하고 있었다. 4월 16일 밤 칵뉴 부대원이 모두 승선하자 미군의 수송선은 닻을 올렸다.[144]
제한전선의 격동
공산측은 결국 전세가 유리하지 않음을 알아차리고 6월 23일 소련의 유엔 대사 마리크(Marik)로 하여금 한국전쟁의 정전을 제의해 오고 미국은 이에 호응함으로써 7월 8일 개성에서 정전회담 예비회담이 개최되고 10월 25일 회담장소를 판문점(板門店)으로 옮겨 회담을 진행했다. 11월 28일에는 당시 전선을 임시 휴전선으로 채택하게 되어 한때 전투가 소강상태에 들어갔으나 치열한 선전전을 수반하면서 여전히 전투는 계속되었다.한편 국군은 후방에서 9·28수복 때 지리산 일대의 산악으로 집결한 패잔(敗殘) 공비(共匪) 소탕작전을 개시했다. 국군 수도관과 제7사단 및 전투경찰대 5개 연대는 이해 12월 2일부터 이듬해 3월 13일까지 4차에 걸친 공격을 가해 사살 7,147명, 포로 6,883명, 귀순 172명의 전과를 올려 일단 전면적 소탕을 끝냈다. 이외에도 1952년 여름에는 거제도(巨濟島) 포로수용소에서 수차에 걸쳐 폭동이 일어난 5월 7일에는 포로대표와 담판을 하려던 수용소 소장 돗드 준장(准將)이 포로들에게 납치되는 등 소란이 일어났으나 6월 말경에는 완전히 질서를 회복했다 [145]
1951년 7월 휴전회담이 개시된 후부터 한국전쟁은 세계 전사상 처음보는 소위 제한공격(制限攻擊)이라는 전법을 채택하게 되었으니, 당사국인 한국의 반대에도 불구하고, 공산군과 유엔군은 함께 휴전의 성립을 희망하여 서로 관망하는 태도를 취하고 있었기 때문이다. 그러나 이 전투는 다만 진격을 감행하지 않을 뿐이지 거의 고정된 전선에서의 근거리 고지 쟁탈전은 치열하였으니, 한 능선(稜線)·한 고지에서 퇴각과 탈환을 20여 회 이상 거듭하는 게 보통이었다. 1952년 8월부터 공산군은 후방의 병력과 장비를 보강하여 8월 5일 국군 수도사단이 지키는 김화 등 북방의 수도고지에 공격하여 왔다. 전례없이 포격을 강화한 적은 1일 평균 2만 발을 발사하여 인해전술로 육박해 8월 10일까지 6일 만에 7번이나 고지의 주인이 갈리었다. 이러한 싸움을 9월 28일까지 계속하여 아군은 고지를 확보하니 29일에는 개전 이래 최대의 포격으로 4만 8천 발을 수도사단 지구에 퍼붓고 다시 방향을 돌려 백마고지(白馬高地)에 공격해 왔다. 백마고지는 북한강 동쪽에 위치한 독립고지로서 철의 삼각지대 안의 교통로를 제압하는 전략상의 주요 고지다. 이 지대는 국군 제3사단·9사단 및 미 제2사단 등이 방어하고 있었는데, 10월 29일까지 1개월 사이에 25회 이상 고지의 주인이 바뀐 끝에 아군은 한걸음 진격하여 철마(鐵馬)고지까지 점령했으며, 이 동안의 접전은 주로 백병전이었다. 한편 수도고지와 백마고지 사이에 있는 저격능선(狙擊稜線)에서도 10월 초부터 맹렬한 적의 공격을 받았는데, 이 능선은 철의 삼각지대 동측 요충으로 적의 주요 진지인 오성산(伍聖山)에 대치하는 지점이다. 이 지대는 국군 제2사단이 당하고 있었는데 4일 간 전투에 17회나 능선의 주인이 바뀌었으나 12월 21일 저격능선의 암석봉(岩石峰)에 공격해 오는 적을 네 번이나 격퇴시키자 평온상태로 들어갔다. 이리하여 1953년 1월로 들어가 적은 산발적으로 소극적인 공격을 해 왔다. 그러나 이 해 3월 5일 스탈린이 사망한 후 4월 6일, 5개월 만에 휴전회담이 재개되고 11일에는 상이포로 교환협정이 조인되니 벌써 휴전 경계선의 결정을 토의하게 되었다. 휴전협정이 결정적으로 성립될 단계에 이르자 적군은 5월 초순부터 전전선(全戰線)에 걸쳐 공세를 취해 왔다. 그리하여 5월 12일 중동부 전선에 약 4만 5천의 병력을 투입하고 12시간 동안에 11만 8천 발의 포격을 가해 약 3km 후퇴했으며, 동부전선 단장(斷腸)능선, 서부전선 연천(蓮川)지방도 심한 공격을 받았다. 7월 16일부터 아군은 총공격을 개시, 휴전을 앞두고 전략상의 요지들을 확보하려던 적의 공격을 격퇴시키고, 20일까지는 앞서 잃었던 지역의 대부분을 탈환했다. 드디어 1953년 7월 27일 오전 10시, 정전협정이 정식 조인됨으로써, 3년 1개월에 걸쳐 참담했던 한국전쟁은 종전이 아닌 휴전협정만이 조인되었고, 한반도에는 '제2의 38선'인 휴전선이 설정되어 민족분단의 비운을 또다시 맞이하게 되었다.[146]
대량살상무기
1952년 2월 중국의 마오쩌뚱은 소련의 스탈린에게 전문을 보내 미국이 항공기와 야포를 이용, 8차례에 걸쳐 세균무기를 사용했다고 주장했다.[147]
1952년 2월 22일, 북한 외무성은 미국이 한국에서 세균전을 펼치고 있다는 성명을 발표했다. 1952년 1월 28일부터 미군 비행기가 세균에 감염된 곤충을 대량으로 한반도 상공에 살포하고 있다면서 유엔 측에 강력하게 항의했다.
1952년 3월, 중국의 주은래 총리는 미군 비행기가 중국의 화북지역 및 동북부에서 세균전을 수행하고 있다고 발표하며 미국을 비난했다.[148]
당시 중국군은 북한군측에서 발병한 전염병과 관련해, 미군 조종사 전쟁포로들에게서 세균무기를 사용했다는 진술을 받아냈지만, 이들은 석방되어 미국으로 돌아온 다음에는 진술을 번복했다.[149]
영국의 생화학자인 조지프 니덤을 단장으로 하는 국제과학자협회 공식조사단이 이와 관련한 조사를 하여, 1952년 니덤 보고서를 작성했다. 미군 비행기가 투하한 생물무기 폭탄 사진 등 200여가지 증거자료가 첨부된 670 페이지 보고서로, 2015년 6월 최초로 원문이 공개되었다.[150]
2010년 3월 17일 알자지라 방송은 미국 국립문서보관소에서 입수한 미국 합동참모본부 명령서를 공개했다. 1951년 9월 21일에 작성된 이 문서에는 "작전 상황에서 특정 병원체의 효과를 알아보기 위해 대규모 현장 실험을 시작할 것"을 지시했다.[151]
맥아더 장군은 중국 만주지역에 핵공격을 가함으로써 중국 지원을 차단하고 전세를 역전시키려고 했다. 핵무기 26발을 1차로 북한과 만주에 투하하자고 주장했다.[152] 당시 트루먼 대통령도 한국전쟁에서의 핵무기 사용을 주장했다.[153]
휴전협정
이승만은 1951년 6월 9일 휴전의 결사반대를 선언하였고 6월 27일 소련의 휴전안을 거부하였다. 1951년 7월에 휴전 회담이 개시된 후 세계 전쟁 사상 처음 보는 제한 전쟁(휴전이 되면 각기 점령 지역에서 국경이 정해지는 조건으로 싸우는 전쟁)이 벌어졌다. 1951년 9월 20일 이승만은 휴전 수락의 전제조건으로 중국 인민지원군 철수, 조선민주주의인민공화국 무장해제, 유엔 감시 하 총선거를 요청하였다. 군사분계선 문제는 이미 1952년 1월 27일에 타결되었으며, 1952년 5월에 이르러선 포로 교환 문제를 제외하곤 거의 대부분 의제에 합의하였다.
한국 전쟁 중 2년 동안 이렇다 한 성과를 올리지 못하고 중화인민공화국의 개입으로 전선이 고착화하자, 중화인민공화국을 부담스러워한 미국은 현상유지 차원에서 휴전협정을 추진하였다. 소련이 부분적으로 참전하자, 세계 여러나라들은 한국 전쟁이 머지않아 냉전체제와 한국의 통일을 위한 제3차 세계대전이 일어날 거라는 가능성이 커질 거라고 생각했다. 그래서 유엔군과 중국 인민해방군은 얼른 이 한국전쟁을 중단하고, 휴전을 하기로 했었다. 미국은 소비에트 연방 및 중화인민공화국 측과 휴전을 논의한다. 1952년 3월 이승만은 분단 상태에서의 휴전은 한국에 대한 “사형선고”나 다름없다고 주장하며, “민족국가로 생존하기 위해 단독으로라도 계속해 싸워 나갈 것”이라고 강조했다.[154]
철저한 반공주의를 지향하였던 이승만은 북진을 고집하며 휴전에 협조하지 않았다. 유엔군과 한국군이 반격하였고 인민군을 압록강까지 북쪽으로 물리쳤을 때, 이승만은 한국을 분단시킬 여러 번의 휴전 제안에 동의하기를 거절하였고 이 때문에 연합국들로부터 인기를 잃게 되었다. 이승만은 유엔의 도움으로 통일된 한국의 지도자가 되기를 희망하였기에, 조선민주주의인민공화국 정부를 완전히 제거하는 데 방해가 되는 어떤 협정에도 반대하였다. 또한 그는 중화인민공화국에 대응하여 좀 더 강력한 방법이 사용되어야 한다고 주장하였고 미국이 폭격을 하는데 망설이는 것에 대해 화를 내곤 하였다.
그리고 또한, 1953년 3월 5일 스탈린의 죽음으로 휴전 회담은 새로운 국면을 맞게 되어, 1953년 3월 19일 소련 내각은 '한국 전쟁을 정치적으로 마감한다.'는 결정을 중화인민공화국과 북한에 통보하면서 부상포로의 우선 교환에 동의하도록 지시(또는 요청)했다.[155][156]
1953년 5월 30일 이승만은 아이젠하워에게 보낸 친서에서 다시 한미상호방위조약을 요구하였다.[157] 이승만은 휴전협정을 방해할 목적으로 수감된 포로 중 반공포로를 대규모로 석방했다.(1953년 6월 18일) 전격적인 반공포로 석방에 격분한 미국은 이승만을 제거할 작전을 계획한다.
주로 개성과 금강산에 이르는 곳에서 전투가 계속되다가 조선민주주의인민공화국이 소련을 통해 휴전을 제의하였고, 유엔군 측의 승인으로 휴전이 성립되었다. 1953년 7월 27일에 판문점에서 휴전협정이 조인됨으로써 3년 1개월 만에 한국 전쟁은 휴전으로 매듭이 지어졌으며, 현재까지 그 효력이 이어지고 있다. 휴전협정 이후 이승만 대통령은 다시 서울에 올라와서, 휴전협정 4조 60항은 협정 체결 후 3개월 안에 한반도 문제의 평화적 해결을 위한 고위급 관계국 정치회의를 개최할 것을 쌍방 정부에 건의했다. 그 직후인 1953년 8월 28일 제7차 유엔 총회는 유엔 총회 결의 제711호를 통해 휴전협정을 인준하고, 협정 4조60항이 건의한 대로 한반도 통일을 위한 정치회의가 개최되는 것을 환영한다고 선언했다.[158]
결과
대한민국을 비롯한 세계 대부분이 북한이 한반도 전체를 공산화하기 위한 차원에서 38도선 전역에 걸쳐서 대한민국에 대한 무력 침공을 감행하였다는 남침(남으로 침략함)설을 정설로 보는 가운데, 3년 1개월에 걸친 한국 전쟁은 한반도 전체를 폐허화했고, 참전한 외국의 병력에까지 극심한 해를 입었으며, 이때 사용된 폭탄의 수는 불분명하지만 1차 세계대전에 맞먹는다고도 하고 그렇지 않다고도 한다. 한국전쟁은 그밖에도 약 20만 명의 전쟁 미망인과 10여만 명이 넘는 전쟁 고아를 만들었으며 1천여만 명이 넘는 이산가족을 만들었다. 그리고, 45%에 이르는 공업 시설이 파괴되어 경제적, 사회적 암흑기를 초래했다.[159] 이번 한국 전쟁은 미국과 소련을 비롯해 UN과 의료진 그리고 중공군까지 참전하면서 제3차 세계 대전에 가까운 전쟁이었다.
소련의 통계에 따르면, 북한의 11.1%에 해당되는 113만 명의 인구가 전쟁을 통하여 사망하였고, 양측을 합하여 250만 명이 사망하였다. 80%의 산업시설과 공공시설과 교통시설이 파괴되었고, 정부 건물의 4분의 3이 파괴되거나 손상되었으며, 가옥의 절반이 파괴되거나 손상되었다.
한국전쟁은 핵무기를 제외한 당대 최신의 살상무기가 총동원된 새로운 전쟁이었다. 전쟁 중 미극동군은 폭탄 46만 톤, 네이팜탄 3만 2,357톤, 로켓탄 31만 3,600발, 연막 로켓탄 5만 5,797발, 기관총 1억 6,685만 3,100발을 쏟아 부었다. 한반도 전역이 갈기갈기 찢겼고, 그 안에 사는 생명체들이 무수히 살상되었다.
3년 동안 계속된 이 전쟁으로 수많은 사람들이 숨지거나 다치고, 대부분의 산업 시설들이 파괴되는 등 양국 모두가 큰 피해를 입었으며, 대한민국과 북한 간의 적대적 감정이 팽배하게 되어 한반도 분단이 더욱 완고해지면서, 현재까지도 휴전선에 의한 분단대치 상태를 유지하고 있다.[160]
휴전협정 이후의 충돌
휴전협정 이후 크고작은 국지 도발 및 무력 충돌이 여러 번 있었다. 1968년에는 북한에서 김신조를 앞세워 청와대 침투를 시도한 사건이 있었으며, 이 과정에서 많은 경찰과 민간인을 포함해 인명피해가 있었다.
2013년 10월 24일 평화문제연구소 창립 30주년 기념 국제학술회의에서 청샤오허(成曉河) 중국인민대학 교수에 의해 김일성은 1965년 제2차 한국 전쟁을 계획했지만 중국 공산당이 거부했다는 중화인민공화국 외교부의 기밀해제 문서(No.106-01480-07)가 공개되었다.[161]
1990년 이후에는 서해 북방한계선 부근에서 수차례의 해상 무력충돌이 일어났다. 1999년에는 연평도 부근에서 제1연평해전이 있었으며, 2002년 한일 월드컵 기간 사이에 비슷한 지점에서 제2연평해전이 발발하였다.
2007년 남북 정상 회담은 '종전'을 선언하는 문제를 추진하기 위해 서로 협력해 나가기로 하였으나, 이명박 행정부 이후 상황이 급변하여 북한의 핵실험 등으로 인한 지속적인 갈등으로 남북관계가 경색되었다.
2008년에는 금강산에서 대한민국의 관광객 1명이 피살되는 사건이 일어나 금강산 관광이 중단되었으며, 2009년에는 대청해전이 발발하였다. 2010년에는 천안함 피격 사건과 연평도 포격이 발생하였다.
2013년 3월 5일 북한의 3차 핵실험에 따른 UN의 대북 제재 추진과 한미 합동 군사훈련 키 리졸브에 반발해 북한은 인민군 최고사령부 대변인 성명을 통해 키 리졸브 훈련이 개시되면 휴전협정을 백지화할 것이라고 선언했으며 11일 훈련이 개시되자 정전협정의 백지화를 선언했다.[162]
그리고 2006년, 2009년, 2013년, 2016년에 잇따라 조선민주주의인민공화국의 4차례의 핵실험을 강행하였고, 2015년에는 서부 전선 포격사건이 일어났다. 또한 2016년에는 4차 핵실험인 최초의 수소탄 핵 실험까지 강행하면서 남북관계가 더욱 경색되었다. 1년 뒤인 2017년, 6차 핵실험을 진행하고, 미사일을 발사하여 상황을 더욱 악화시켰다.
전후 국가별 실태
대한민국
미국의 통계에 따르면, 60만 명이 전쟁 중에 사망하였고, 전체 참전국의 사망자를 모두 합하면 200만 명에 달한다고 한다. 한국의 사망자는 백여만 명이 넘으며 그중 85%는 민간인이다.
한국 전쟁으로 인해 한반도 전체가 폐허가 되었으며, 특히 일본이 만들어 놓은 북한 지역의 대규모 공업지역은 융단폭격을 당해 완전히 소실되었다. 한강의 다리는 모조리 끊어졌으며 수많은 전쟁고아가 양산되었다.
한국 전쟁을 인해 1000만명이상의 이산가족이 발생하였다.
전쟁을 통해, 대한민국은 미군의 주둔과 미국의 경제지원으로 군사적으로는 전후 공산세력에 의한 남침을 막고 경제적으로는 성장기반을 마련했다고 보나, 전쟁 이전부터 있었던 반공주의가 국가의 이념으로 굳어지게 되어, 이승만의 독재정권 유지에 활용하였다는 시각도 있다.[163]
한편 대한민국 정부에서는 서울특별시 용산구의 전쟁기념관을 비롯해 전국 16곳에 참전기념비, 참전기념관, 공원을 조성하여 각국 군의 참전과 순국을 기리고 있다.
조선민주주의인민공화국
전쟁 과정과 전쟁 이후에 김일성은 한국 전쟁의 책임을 박헌영, 김무정 등 자신의 정적들에게 전부 뒤집어씌우고 숙청하여 자신의 정적을 효과적으로 제거할 수 있게 됨으로써 '김일성 공산왕조체제'의 기반을 닦았다. 그리고 전쟁 기간 동안 점령지 주민에 대해 대규모 학살을 자행했으며, 이는 RG 153의 미군 전쟁범죄조사국(The War Crimes Branch) 문서들에서 드러났다.
공산주의적인 산업화 즉, 통제경제에 따른 산업화를 더욱 급속하게 추진할 수 있는 계기를 얻었으나 급진적인 단기정책들의 효과는 미비하여 조선민주주의인민공화국의 경제적인 상황이 1960년대 이후로 대한민국과의 비교에서 매우 악화되었다.[164]
일제강점기 당시 일본이 만들어 놓은 대규모 공업단지가 폭격으로 인해 완전히 소실되었으며 한국 전쟁 직전까지 대한민국보다 공업이 발전한 선진국이였던 조선민주주의인민공화국은 이러한 피해, 이후 족벌독재, 군사력 증강에만 집중하게 되어 1970년대에는 경제가 역전되어 대한민국보다 후진국이 되었다.
북한은 전후 복구를 위해 소비에트 연방으로부터 10억 루블을 지원받았으며, 중화인민공화국으로부터 8억 위안을 지원받았다.[165]
미국
미국은 한국 전쟁에 가장 많은 군사를 지원하였고, 윌리엄 F. 딘 장군을 비롯한 상당수의 미군들이 전쟁포로로 잡혔다. 또한 이 과정에서 총살된 미군의 숫자도 많았다고 한다. 약 54,000명의 사망자가 발생하였으며, 이는 베트남 전쟁 때보다는 약간 적은 수이지만 훨씬 짧은 시기에 발생하였다.
중화인민공화국
중화인민공화국은 공산주의 진영을 지키고 미국이 주도한 국제연합군에 패하지는 않았기 때문에 신생국가였음에도 불구하고 국제적으로 위상을 제고시켰다.
그리고 국제법상, 대한민국을 침략한 북한을 지원함으로써, 국제적으로 외면과 지탄을 받았고, 이는 한동안 같은 사상을 공유하는 소련과 관계가 밀접해지는 경향을 낳았다. 또한 이 전쟁 이후 중국의 경제는 피폐해져서 중국 공산당은 대약진 운동을 시작하게 되었다.
UN군
UN군에는 미국 이외에 영국, 캐나다, 터키, 그리스 등이 소속되어 1만명 이상을 파병하였다. 터키군은 1만 4936명을 파병하였고, 724명이 전사하였다.[166]
전후 제기된 문제
전쟁범죄
조선인민군: 소위 인민재판 등의 조직적인 전시 민간인 학살, 서울대학교 부속병원 학살 사건, 함흥 학살 사건, 영광군 학살 사건, 303고지 학살, 대전교도소 학살 사건(상호간)
한국군: 한강 인도교 폭파, 거창 민간인 학살사건, 보도연맹 학살, 산청·함양 양민학살 사건, 국민방위군 사건, 대전교도소 학살 사건(상호간)
전쟁 중의 납북자, 포로 송환 문제
중복인원을 제외하고 납북사실이 확인된 납북자 수는 96,013명.[167] 으로 현재에도 생존하고 있는 납북자가 일부 있을 것으로 대한민국 정부는 추정하고 있으나, 북한은 이를 부인하고 있다.
또한 휴전 후 북한은 모든 유엔군 포로들을 송환했다고 주장하나 아직도 미송환 국군 포로가 존재하고 있으며 미군을 비롯한 유엔군 포로들도 전부 돌아오지 않은 것으로 추정된다.
미국의 한국 원조
미국은 한국이 일본으로부터 해방한 직후부터 1970년 5월까지 20년 동안 물자와 외화부족 문제를 무상으로 지원해 주었으며,[168] 특히 1950대말까지는 유일한 외자도입 창구로 한국 경제부흥에 미국의 한국 원조 정책이 가장 큰 기여를 해주었다.[169] 미국의 한국 무상원조는 약 44억 달러, 유상원조는 약 4억 달러에 달하여 한국 경제의 투자재원 마련, 국제수지 적자보전 및 경제성장에서 매우 중요한 역할을 했고 미국의 원조는 그 당시 가난했던 한국 정부 예산에 큰 도움이 되었다.[170]
갤러리
Morning Calm Weekly Newspaper Installation Management Command, U.S. Army
국사편찬위원회 전자사료관
중공군 개입으로 평양에서 철수하는 UN군을 따라 남하하기 위해 대동강 철교에 매달린 피난민들: 1950년 12월 3일 D. Helms 중사 촬영.
남하하기 위해 끊어진 대동강 철교를 오르는 피난민들. 1950년 12월 3일 D. Helms 중사 촬영.
6.25 전쟁 당시 대동강을 건너 남하하는 피난민들. 1950년 12월 3일의 사진. 강물은 얼어붙기 직전이고, 얼음조각이 떠다녔다.
중공군의 남하를 피해 얼음같이 찬 대동강을 맨발로 건너는 피난민들. 이들은 고향인 평양을 떠나 자유를 찾아 남쪽으로 내려가고 있다. 1950년 12월 3일 D. Helms 중사 촬영.
중공군의 남하를 피해 대동강을 건너 피난하는 피난민 행렬 가운데 가족을 찾고 있는 한국인 아동: 1950년 12월 3일 D. Helms 중사 촬영.
중공군의 개입으로 신발을 벗어들고 얼음 조각이 떠 다니는 대동강을 건너 남하하는 피난민들: 1950년 12월 13일
1950년 12월 19일 흥남 철수 당시 상륙함에 오르기 위해 늘어선 피난민들. 일부는 소달구지로 끌고온 하찮은 물품들을 어선에 싣고 있다.
1950년 12월 19일 흥남 철수를 위해 물에 뜨는 것은 무엇이 타려는 북한주민. 남한 상륙함의 갑판과 여러 어선에 가득찬 피난민 들.
1951년 1월 8일 강릉 외곽에서 폭설을 뚫고 남쪽을 향해 끝없이 이어지는 피난 행렬
서울에서 생포된 12살의 인민군 송종태 이등병과 미군 Desert B Knight 일병. 송 이병은 "Bugs Bunny"를 닮았다고 해서 "Bugs"라는 별명이 붙었다: 1951년 1월 14일 Angus J Walker 소령 촬영
기타
특수 위안대
한국전쟁때 특수 위안대가 설치되었다.[172] 채명신 장군의 증언에 의하면 한국군은 사기 진작을 위해 60여 명을 1개 중대로하는 위안부대를 서너 개 운용했다.[173]
기타
관우의 67대 후손이자 관평의 66대 후손인 관충금(關忠金)은 이 전쟁에 중공군의 자격으로 참전하여 국군과 유엔군 연합군과 전투를 벌였다. 직책은 일반 병졸이였다.
한국 전쟁을 소재로 한 작품
대한민국
영화
1961년 《5인의 해병》
1965년 《인천상륙작전》
2003년 《태극기 휘날리며》
2005년 《웰컴 투 동막골》
2010년 《포화 속으로》
2011년 《고지전》
2015년 《서부전선》
2016년 《인천상륙작전》
드라마
1975년 《전우》
1983년 《전우》
1991년 《여명의 눈동자》
2003년 《야인시대》
2006년 《서울 1945》
2010년 《전우》
2010년 《로드 넘버원》
게임
2015년 《6월 25일》
해외
영화
1957년 《전송가》
1970년 《매시》
1981년 《오, 인천》
2017년 《아일라》
드라마
1972년 《매시》
관련 서적
한성훈. 《가면권력》. 후마니타스. 2014년. ISBN978-89-6437-212-8
함께 보기
한국 전쟁의 무기 목록
한국 전쟁 전투 목록
정전 이후의 전투 및 국지도발
1·21 사태 - 김신조 무장공비 침투사건
제1연평해전
제2연평해전 - 최초에는 서해교전으로 명명되었다가 이후 제2연평해전으로 개명
대청해전
천안함 사태
연평도 포격
56함 피격침몰사건
해군방송선 피랍사건
해경경비정 제863호 피격사건
재일학도의용군
제1공화국
이승만
특수 위안대
북미평화협정
인천 상륙 작전
더글라스 맥아더
강계시
평양 철수
1·4 후퇴
인해전술
대한민국 국군
백인엽
신성모
신익희
원용덕
이범석
윌리엄 F. 딘
해리 트루먼
존 무초
이시영
망명정부
백선엽
김석원
김홍일
김일성
김종필
박헌영
리승엽
김신
장면
최용덕
한신
주한미군
9·28 수복
마오 쩌둥
이오시프 스탈린
중화인민지원군
조선인민군
KBS 특별기획 한국전쟁
제네바 합의
제네바 협정
6·25전쟁일
각주
외부 링크
2002.02.26
일요시사 2002년 3월 26일 323호"
분류:순직 사건
분류:1950년 분쟁
분류:1951년 분쟁
분류:1952년 분쟁
분류:1953년 분쟁
분류:아시아의 내전
분류:현대전
분류:전쟁사
분류:대한민국의 역사
*
*
*
*
*
*
*
*
*
분류:대한민국 제1공화국
분류:1950년 한국
분류:1951년 한국
분류:1952년 한국
분류:1953년 한국
분류:제2차 세계 대전의 여파
분류:1950년 6월
분류:대한민국의 전쟁
분류:조선민주주의인민공화국의 전쟁
분류:인도의 전쟁
분류:일본의 전쟁
분류:태국의 전쟁
분류:터키의 전쟁
분류:필리핀의 전쟁
분류:그리스의 전쟁
분류:네덜란드의 전쟁
분류:룩셈부르크의 전쟁
분류:벨기에의 전쟁
분류:영국의 전쟁
분류:프랑스의 전쟁
분류:중화인민공화국의 전쟁
분류:남아프리카 공화국의 전쟁
분류:에티오피아의 전쟁
분류:미국의 전쟁
분류:캐나다의 전쟁
분류:뉴질랜드의 전쟁
분류:오스트레일리아의 전쟁
분류:소련의 전쟁
분류:공산주의 내전
| https://ko.wikipedia.org/wiki/%ED%95%9C%EA%B5%AD%20%EC%A0%84%EC%9F%81 |
{
"plaintext_start_byte": [
1,
131,
563,
1276,
2000,
2515,
3496,
3798,
3822,
3930,
3952,
4063
],
"plaintext_end_byte": [
130,
540,
1275,
1999,
2514,
3473,
3761,
3822,
3929,
3952,
4059,
5017
]
} | من هو نيكولاي ميخائيلوفتش كرامزين؟ | نيكولاي ميخائيلوفتش كرامزين | arabic | {
"passage_answer_candidate_index": [
0
],
"minimal_answers_start_byte": [
98
],
"minimal_answers_end_byte": [
128
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
نيكولاي ميخائيلوفتش كرامزين ؛ 12 ديسمبر 1766 - 3 يونيو 1826 مؤرخ وروائي روسي .
كتب رسائل رحالة روسي 1792، سجل فيها انطباعاته في أثناء رحلته إلى غرب أوروبا و إنجلترا وأدخل بذلك الوعي العالمي في الأدب الروسي . كذلك تبين روايته المغرقة في العاطفة ليزا المسكينة 1792 بداية حركة ما قبل الرومانسية في الأدب الروسي .
سيرة الحياة
ولد نيقولاي كارامزين في 12 ديسمبر عام 1766 في قرية ميخايلوفكا بمحافظة سيمبيرسك في أسرة مالك عقارات متوسط الحال. وتلقى تعليمه الابتدائي في البيت كعادة أهل زمانه ثم التحق بمدرسة داخلية في سيبميرسك وبعد ذلك سافر إلى موسكو. وخدم في الجيش في كتيبة بريابروجينسكي الذائعة الصيت في عام 1781 وهناك جرت أولى محاولاته في الكتابة الادبية ومارس الترجمة من اللغة الألمانية. وترك الخدمة في عام 1874 بعد وفاة والده.
في الاعوام التالية اقترب كارامزين مع افراد المحفل الماسوني في سيمبيرسك ليس بسبب الايمان بالغيبيات بل انطلاقا من وجهة النظر التنويرية ، ولكنه سرعان ما تركهم. وفي فترة 1787-1789 شارك في اصدار أول مجلة للأطفال في روسيا بعنوان " مجلة المطالعة للقلب والعقل " ، وفي الفترة اللاحقة قام بجولة أوروبية استغرقت عامين زار خلالها ألمانيا وسويسرا وفرنسان وبريطانيا حيث تعرف على متاحفها ومسارحها ومؤسساتها العلمية .
بعد عودته إلى موسكو اصدر مجلة " موسكوفسكي جورنال" التي نشر فيها روايته " ليزا المسكينة"(1792) التي حازت على أعجاب القراء ، ثم نشر " رسائل مسافر روسي"(1791-1792 ) وحاز على الشهرة في الاوساط الادبية الروسية. وفي فترة 1802-1803 اصدر مجلة " فيستنيك يفروبي" التي كانت تنشر المواضيع التأريخية بصورة رئيسية.
وفي أكتوبر/تشرين الأول عام 1803 أصدر القيصر ألكسندر الأول مرسوما بتعيين كارامزين في منصب باحث متخصص في دراسة الوثائق التأريخية براتب سنوي قدره 2000 روبل من أجل تدوين وقائع التأريخ الروسي. وفتحت أمامه المكتبات والارشيفات. وقد واصل كارامزين حتى آخر يوم من حياته كتابة" تأريخ الدولة الروسية". وبدأ بحثه من الازمنة القديمة وأول المصادر حول القبائل السلافية وافلح في ايصال "التاريخ" إلى الفترة المظلمة (فترة الفتن). وانجز عملا ضخما أسفر عن اصدار 12 مجلدا تضمنت تحليلا للمصادر التأريخية وأعمال المؤلفين الأوروبيين والروس بإسلوب أدبي رفيع.
أهم مؤلفاته
تاريخ الدولة الروسية في أحد عشرا مجلدا ، وتتضح فيه الإمكانات الأدبية للغة الروسية ، مما مهد الطريق أمام بوشكين وكبار الأدباء في القرن التاسع عشر .
مراجع
وصلات خارجية
{{Country data {{{1}}}| flaglink/core
| variant =
| size =
| name =
| altlink =national rugby union team
| altvar =rugby union}}
{{Country data {{{1}}}| flaglink/core
| variant =
| size =
| name =
| altlink =national rugby union team
| altvar =rugby union}}
تصنيف:أدباء الإمبراطورية الروسية
تصنيف:أشخاص من أوليانوفسك
تصنيف:أعضاء شرفيون في أكاديمية سانت بطرسبرغ للعلوم
تصنيف:أنصار الملكية الروسية
تصنيف:اتجاه محافظ في روسيا
تصنيف:تتار
تصنيف:روائيون روس في القرن 19
تصنيف:روس من أصل تتاري
تصنيف:شعراء روس
تصنيف:شعراء روس في القرن 18
تصنيف:شعراء روس في القرن 19
تصنيف:كتاب روس
تصنيف:كتاب روس في القرن 18
تصنيف:مترجمون روس
تصنيف:مترجمون من الفرنسية إلى الروسية
تصنيف:مواليد 1766
تصنيف:مؤرخو القرن 19
تصنيف:مؤرخون روس
تصنيف:نبالة روسية
تصنيف:نبلاء روس
تصنيف:وفيات 1826
تصنيف:وفيات في سانت بطرسبرغ | https://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%86%D9%8A%D9%83%D9%88%D9%84%D8%A7%D9%8A%20%D9%85%D9%8A%D8%AE%D8%A7%D8%A6%D9%8A%D9%84%D9%88%D9%81%D8%AA%D8%B4%20%D9%83%D8%B1%D8%A7%D9%85%D8%B2%D9%8A%D9%86 |
{
"plaintext_start_byte": [
3,
1052,
3009,
4365,
6995,
7723,
8804,
9677,
9931,
10323,
10912,
11091,
11403,
12077,
13194,
13390,
13432,
13498,
13653
],
"plaintext_end_byte": [
1051,
2974,
4364,
6994,
7722,
8778,
9676,
9930,
10285,
10911,
11090,
11291,
12018,
13170,
13343,
13431,
13497,
13652,
13711
]
} | ยีราฟเป็นสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมหรือไม่? | ยีราฟ (สกุล) | thai | {
"passage_answer_candidate_index": [
0
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"YES"
]
} |
ยีราฟ (ชื่อวิทยาศาสตร์: Giraffa) เป็นสกุลหนึ่งของสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมในวงศ์ Giraffidae เป็นสัตว์เคี้ยวเอื้อง มีลักษณะเด่น คือ เป็นสัตว์ที่ตัวสูง ขายาว ลำคอยาว มีเขา 1 คู่ ตัวมีสีเหลืองและสีน้ำตาลเข้มเป็นลาย มีถิ่นกำเนิดในทวีปแอฟริกา ตัวผู้มีความสูง 4.8 ถึง 5.5 เมตร (16-18 ฟุต) และมีน้ำหนักถึง 900 กิโลกรัม (2,000 ปอนด์) ตัวเมียมีขนาดและความสูงน้อยกว่าเล็กน้อย จัดเป็นสัตว์บกที่มีความสูงที่สุดในโลก
ยีราฟ มีเขาทั้งตัวผู้และตัวเมีย ไม่ผลัดเขา ที่เขามีขนปกคลุมอยู่ เขาของยีราฟเป็นสิ่งแสดงถึงความแตกต่างระหว่างเพศ เขาของยีราฟตัวผู้ด้านบนมีลักษณะตัดราบเรียบและมีความใหญ่อวบกว่า ขณะที่ของตัวเมียจะมีขนสีดำปกคลุมเห็นเป็นพุ่มชัดเจน[1] มีพฤติกรรมอาศัยอยู่รวมเป็นฝูงราว 15-20 ตัว หรือมากกว่านั้น ในทุ่งโล่งร่วมกับสัตว์กินพืชชนิดอื่น ๆ เช่น แอนทิโลป, ม้าลาย หรือนกกระจอกเทศ เข้าสู่วัยเจริญพันธุ์เมื่ออายุได้ 3 ปีครึ่ง ตั้งท้องนาน 420-461 วัน ลูกยีราฟหย่านมเมื่ออายุได้ 10 เดือน เมื่อคลอดออกมาแล้วจะสามารถยืนและเดินได้ภายในเวลาไม่นานเหมือนสัตว์กีบคู่ทั่วไป และวิ่งได้ภายในเวลา 2-3 วัน ตัวเมียมีเต้านมทั้งหมด 4 เต้า ยีราฟจะเป็นสัดทุก ๆ 14 วัน แต่ละครั้งเป็นอยู่ราว 24 ชั่วโมง มีอายุขัยเฉลี่ย 20-30 ปี[2]
ลักษณะพิเศษ
ด้วยความที่เป็นสัตว์ตัวสูง ยีราฟจำเป็นต้องมีหัวใจขนาดใหญ่เพื่อหมุนสูบฉีดเลือดไปเลี้ยงสมอง ยีราฟสามารถสูบฉีดเลือดไปเลี้ยงสมองได้มากกว่ามนุษย์ถึง 3 เท่า เพื่อไปเลี้ยงสมองที่อยู่สูงขึ้นไปประมาณ 8 ฟุต เสมือนกับปั๊มน้ำที่สูบน้ำขึ้นไปยังตึกสูง หัวใจของยีราฟหนักประมาณ 10 กิโลกรัม ระบบไหลเวียนโลหิตจึงเป็นแบบพิเศษ เรียกว่า "Rete mirabile" ช่วยป้องกันอันตรายที่อาจเกิดจากการที่เลือดไปเลี้ยงสมองมากเกินไปเวลายีราฟก้มตัวดื่มน้ำ ระบบไหลเวียนเลือดพิเศษนี้จึงเปรียบเสมือนวาล์วปิดเปิดน้ำ [3]
ยีราฟ เป็นสัตว์ที่กินพืช กินได้ทั้งหญ้าที่ขึ้นอยู่กับพื้น และพุ่มไม้สูง ๆ โดยเฉพาะพุ่มไม้ประเภทอาเคเชียหรือกระถินณรงค์ที่มีหนามแหลม มีรสฝาด และมีพิษ แต่ยีราฟก็สามารถกินได้อย่างไม่มีปัญหา เพราะมีลิ้นที่ยาวถึง 45-47 เซนติเมตร และมีความหนาสาก ใช้ตวัดกินได้โดยไม่ได้รับอันตราย และทนทานต่อสารพิษได้ในระดับหนึ่ง[4] แต่เมื่อยีราฟจะดื่มน้ำหรือกินอาหารที่อยู่พื้นล่าง ต้องถ่างขาทั้งคู่หน้าออก และก้มคอลง เพราะมีกระดูกที่ข้อต่อต้นคอเพียง 7 ข้อเท่านั้น นับเป็นช่วงที่ยีราฟจะได้รับอันตรายจากสัตว์กินเนื้อที่บุกจู่โจมได้ เพราะเป็นช่วงที่อยู่ในท่าที่ไม่คล่องตัว[5] วัน ๆ หนึ่งยีราฟจะกินอาหารเฉลี่ยวันละ 20-30 กิโลกรัม ขณะที่นอนหลับในท่ายืนเพียงวันละ 2 นาที-2 ชั่วโมงเท่านั้น ยีราฟเมื่อวิ่ง จะวิ่งได้ไม่นานนักเนื่องจากหัวใจจะสูบฉีดเลือดอย่างหนัก และเมื่อวิ่งจะต่างจากสัตว์ชนิดอื่น ๆ เพราะทั้งขาหลังและขาหน้า ที่อยู่ข้างเดียวกัน จะยกขึ้นลงพร้อม ๆ กัน จึงมีลักษณะการวิ่งแบบควบกระโดดโคลงเคลงไปมา และคอที่ยาวก็จะมีอาการแกว่งไกวไปมาด้วย [6]
แม้จะเป็นสัตว์ที่มีขนาดใหญ่ แต่ยีราฟก็ยังถูกคุกคามจากสัตว์กินเนื้อได้ เช่น สิงโต หรือไฮยีนา ยีราฟมีวิธีการป้องกันตัวคือ การเตะ จากขาหลังที่ทรงพลัง ซึ่งทำให้สิงโตได้รับบาดเจ็บได้ สิงโตจึงไม่ค่อยโจมตียีราฟตัวที่โตเต็มที่ แต่จะเล็งไปยังลูกยีราฟมากกว่า[7]
คอของยีราฟประกอบด้วยกล้ามเนื้อที่แข็งแกร่งยึดติดกับบริเวณหัวไหล่ คอของยีราฟจึงไม่ห้อยตกลงมา ซึ่งคอของยีราฟนอกจากจะใช้เพื่อการดำรงชีวิตทั่วไป ยังมีส่วนสำคัญในพฤติกรรมทางสังคมเช่นกัน ยีราฟตัวผู้จะเข้าต่อสู้โดยใช้คอถูหรือฟาดกับยีราฟตัวอื่นด้วยความรุนแรง ซึ่งอาจถึงขั้นบาดเจ็บสาหัสหรือตายได้ เพื่อจะแสดงความเป็นจ่าฝูง และใช้เกี้ยวพาราสีหาคู่เพื่อสืบพันธุ์ด้วย[7]
การจำแนก
ยีราฟ ยังแบ่งออกเป็นสปีชีส์ได้ทั้งหมด 4 ชนิด จากการลำดับ DNA ซึ่งสรุปได้ว่าทั้ง 4 สายพันธุ์นี้ไม่ได้มีการผสมข้ามสายพันธ์มาแล้วกว่า 1 ถึง 2 ล้านปีแล้ว การสรุปเป็นไปอย่างลงตัวในเดือนกันยายน พ.ศ. ๒๕๕๙ โดยสรุปให้ยีราฟเป็นสกุล ที่ประกอบด้วยยีราฟ 4 ชนิด จากเดิมที่คาดว่ามีเพียงสายพันธุ์เดียว ดังที่ได้ระบุไว้ด้านล่าง[8]
G. camelopardalis (ยีราฟนูเบีย)
G. reticulata (ยีราฟลายร่างแห, ยีราฟโซมาลี)
G. tippelskirchi (ยีราฟมาไซ)
G. giraffa (ยีราฟแอฟริกาใต้)
ลายของยีราฟ สันนิษฐานว่ามีไว้สำหรับพรางตัว เพราะดูแล้วจะกลมกลืนไปกับพุ่มไม้และสภาพแวดล้อม เหมือนสีของแสงและเงาของต้นไม้[6]
ศัพทมูลวิทยา
คำว่า "camelopardalis" เป็นศัพท์ภาษาละติน (ที่มีต้นเค้าจากคำศัพท์ใน ภาษากรีก) จากคำว่า "camelos" (อูฐ) กับ "pardalis" (เสือดาว) เนื่องจากลักษณะยีราฟคล้ายกับสัตว์ทั้งสองชนิดดังกล่าว ส่วนในภาษาอังกฤษสมัยกลาง เคยใช้คำว่า "camelopard" เรียก ยีราฟ
ส่วนคำว่า "ยีราฟ" (giraffe) ในภาษาอังกฤษ มีรากศัพท์มาจากภาษาอาหรับ "zarafa"
นอกจากนี้แล้ว ยีราฟ ยังถูกใช้เป็นชื่อเรียกกลุ่มดาวฤกษ์กลุ่มหนึ่งด้วย
ความสัมพันธ์กับมนุษย์
ใช้เป็นของกำนัล
ในยุคโบราณ ยีราฟถือเป็นสัตว์ที่ใช้เป็นเครื่องกำนัลหรือบรรณาการแก่กัน โดยมีบันทึกไว้ว่า ในยุคจักรพรรดิหย่งเล่อ แห่งราชวงศ์หมิง การเดินทางโดยเรือรอบโลกของเจิ้งเหอ มีการนำเอายีราฟกลับมาสู่ประเทศจีนในสมัยนั้นด้วย[9]
นัยสำคัญทางวัฒนธรรม
ยีราฟยังได้ปรากฏตัวในแอนิเมชัน โดยรับบทเป็นตัวประกอบใน เดอะ ไลอ้อน คิง และ ดัมโบ้ รวมถึงมีบทบาทที่โดดเด่นในภาพยนตร์ เดอะ ไวล์ด แก็งค์เขาดินซิ่งป่วนป่า และ มาดากัสการ์ ส่วนยีราฟโซฟี เป็นยางกัดที่ได้รับความนิยมตั้งแต่ปี ค.ศ. 1961 และตัวละครที่เป็นยีราฟที่มีชื่อเสียงอื่นๆเป็นตัวนำโชคของ ทอยส์ "อาร์" อัส ที่มีชื่อว่า ยีราฟเจฟฟรีย์[10] นอกจากนี้ ยีราฟยังเป็นสัตว์ประจำชาติของประเทศแทนซาเนีย[11]
อ้างอิง
Wilson, D. E., and Reeder, D. M. (eds), ed (2005). Mammal Species of the World (3rd edition ed.). Johns Hopkins University Press. ISBN 0-8018-8221-4.
แหล่งข้อมูลอื่น
Data related to Giraffa at Wikispecies
ARKive – .
African Wildlife Foundation
, Encyclopedia of Life
หมวดหมู่:สัตว์กีบคู่
หมวดหมู่:สัตว์ที่พบในทวีปแอฟริกา
หมวดหมู่:ศัพท์อาหรับ
| https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%A2%E0%B8%B5%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%9F%20%28%E0%B8%AA%E0%B8%81%E0%B8%B8%E0%B8%A5%29 |
{
"plaintext_start_byte": [
1,
919,
1700,
2109,
3330,
6215,
7567,
8827,
9107,
9507,
10380,
12364,
13184,
14176,
14629,
14744,
14868,
14962,
15175,
15527,
16317,
18156,
18489,
18763
],
"plaintext_end_byte": [
918,
1699,
2108,
3329,
6167,
7465,
8763,
9080,
9475,
10315,
12297,
13102,
14144,
14590,
14743,
14867,
14961,
15115,
15357,
16226,
18117,
18453,
18737,
18949
]
} | కంకటపాలెం గ్రామం నుండి హైదరాబాద్ కి ఎన్ని కిలోమీటర్లు? | కంకటపాలెం | telugu | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
కంకటపాలెం, గుంటూరు జిల్లా, బాపట్ల మండలానికి చెందిన గ్రామము. ఇది మండల కేంద్రమైన బాపట్ల నుండి 8 కి. మీ. దూరంలో ఉంది. 2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 1226 ఇళ్లతో, 4313 జనాభాతో 1864 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 2110, ఆడవారి సంఖ్య 2203. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 1010 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 266. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 590472[1].పిన్ కోడ్: 522317.
బాపట్ల నుండి సుమారు 6 కి.మీ. దూరంలో ఉంటుంది. చీరాలకు 12 కి.మీ. వుంటుంది.
చోళులు, పల్లవుల కాలంనాటిదిగా చెప్పే ఒక రామాలయం కూడా ఇక్కడ ఉంది. గ్రామం మధ్యలో ఒక చెరువు, ఊరి బయట పశ్చిమాన ఇంకో చెరువూ ఉన్నాయి. 19వ శతాబ్దంలో వచ్చిన ఒక సునామీ/వరదలో ఈ గ్రామంమొత్తం 2-3 కీమీల దూరం మేరకు కొట్టుకుని పోయిందని చెబుతారు.
2001 వ.సంవత్సరం జనాభా లెక్కల ప్రకారం గ్రామ జనాభా 4487.[2] ఇందులో పురుషుల సంఖ్య 2208, స్త్రీల సంఖ్య 2279, గ్రామంలో నివాసగృహాలు 1176 ఉన్నాయి.గ్రామ విస్తీర్ణం 1864 హెక్టారులు.
ఇక్కడ ఇప్పటికీ ఉన్నత పాఠశాల లేదు. పిల్లలు మోకాళ్ళ లోతు బురదలో బాపట్ల వెళ్ళి చదువుకొని వచ్చే వారు. లూథరన్ చర్చికి ఆనుకొని ఎలిమెంటరీ స్కూలు ఉంది. పూర్వం దీనిని మాలబడి అనేవారు. అందులోప్రేమయ్య మాస్టారు సాక్షాత్తు క్రీస్తు స్వభావంతో పిల్లల్ని ఆణిముత్యాల్లాగా తీర్చిదిద్దారు.కంకట పాలెంలో ఇప్పటివరకు ఒకే ఒకరికి ట్రిపుల్ ఐటి సీటు వచ్చింది. N.గోపి కృష్ణ (S/O) N. శివాజి. (యాదవపాలెం).అయితే చాలామంది ఉపాధి కోసం వెదుళ్ళపల్లి, బాపట్ల, చీరాల తదితర ప్రాంతాలకు వలస వెళ్ళారు.
వసంతరావు నక్షత్రకునిగా, అర్జునరావు కృష్ణునిగా, మునాఫ్ దుర్యోధనునిగా పౌరాణిక నాటకాలు వేసి ప్రజలకు వినోదం పంచేవారు. శ్రీరామనవమి వచ్చిందంటే అడ్డగడ హనుమయ్య లాంటివాళ్ళు పోటీలుపడి భరతనాట్యం, నాటకాలు వేయించేవారు. గ్రామ కచేరీ చావడిలో సంక్రాంతి నెల పొడవునా హరికథలు చెప్పేవారు. హరిదాసులు, గంటాసాయిబులు వేకువ జాముకే వచ్చేవాళ్ళు. గొల్లలు ప్రభలు కట్టుకొని కొండపాటూరు తిరునాళ్ళకు వెళ్ళివచ్చేవారు. పోలేరమ్మకు చద్ది నైవేద్యం పెట్టేవాళ్ళు. యాదవులు, దూదేకుల కళాకారులు కలిసి "బ్రహ్మం గారి చరిత్ర " నాటకం వేసేవాళ్ళు. తిరుపతి యాత్రకుపోయే కమ్మవాళ్ళు, యాదవులు "జోగి మేళం"తో ఊరు దాటే వాళ్ళు. క్రిస్టమస్, ఈస్టర్ పండుగలకు కంకటపాలెం, మురుకొండపాడు మాలలు పోటాపోటీగా మేళతాళాలతో ఊరేగింపులు జరిపే వాళ్ళు. మంగలి వెంకటేశ్వర్లు లాంటి డోలుకళాకారులిద్దరు పోటీ పడితే ప్రేక్షకుల చెవుల తుప్పు వదిలిపోయేది. డప్పు కొట్టడంలో మాదిగ యేసేబుకు పెద్ద పేరు. ఉత్సవాలలో కర్రసాము కూడా చేసేవారు. కబడ్డీ పోటీలు జరిగేవి. కాలువల్లో మావులు వేసి పట్టిన చేపలు దొరికేవి. వరి చేలలో కూడా కోతల కాలంలో మట్టగుడిసెలు చేతికి చిక్కేవి. వర్షాకాలంలో కప్పల బెక బెకలుండేవి. నత్తలు, పుట్టగొడుగులు విస్తారంగా దొరికేవి.
విద్యా సౌకర్యాలు
గ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాలలు రెండు, ప్రైవేటు ప్రాథమిక పాఠశాల ఒకటి , ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల ఒకటి ఉన్నాయి.
బాలబడి, మాధ్యమిక పాఠశాలలు బాపట్లలో ఉన్నాయి.
సమీప జూనియర్ కళాశాల, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల, ఇంజనీరింగ్ కళాశాల బాపట్లలో ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల గుంటూరులోను, మేనేజిమెంటు కళాశాల, పాలీటెక్నిక్లు బాపట్లలోనూ ఉన్నాయి. సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల, అనియత విద్యా కేంద్రం బాపట్లలోను, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల గుంటూరు లోనూ ఉన్నాయి.
వైద్య సౌకర్యం
ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం
కంకటపాలెంలో ఉన్న ఒక ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రంలో డాక్టర్లు లేరు. ఒకరు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. ఒక పశు వైద్యశాలలో ఒక డాక్టరు, ఒకరు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు.
అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, సంచార వైద్య శాల, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.
ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం
గ్రామంలోఒక ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం ఉంది. డిగ్రీ లేని డాక్టరు ఒకరు ఉన్నారు. ఒక మందుల దుకాణం ఉంది.
తాగు నీరు
గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా రక్షిత మంచినీటి సరఫరా జరుగుతోంది. తాగునీటి కోసం చేతిపంపులు, బోరుబావులు, కాలువలు, చెరువులు వంటి సౌకర్యాలేమీ లేవు.
పారిశుధ్యం
గ్రామంలో మురుగునీటి పారుదల వ్యవస్థ లేదు. మురుగునీటిని శుద్ధి ప్లాంట్లోకి పంపిస్తున్నారు. గ్రామం సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం కిందకు రావట్లేదు. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.
సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు
కంకటపాలెంలో సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం ఉంది. పోస్టాఫీసు సౌకర్యం, పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు ఉంది. మొబైల్ ఫోన్ గ్రామానికి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి.
ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సు సౌకర్యం, ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం, రైల్వే స్టేషన్, ఆటో సౌకర్యం, ట్రాక్టరు సౌకర్యం మొదలైనవి గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి.
జాతీయ రహదారి గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. ప్రధాన జిల్లా రహదారి, జిల్లా రహదారి గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. రాష్ట్ర రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు, మట్టిరోడ్లూ ఉన్నాయి.
మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు
గ్రామంలో వాణిజ్య బ్యాంకు, సహకార బ్యాంకు ఉన్నాయి. గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం ఉన్నాయి. ఏటీఎమ్, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. రోజువారీ మార్కెట్, వారం వారం సంత, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి.
ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు
గ్రామంలో అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ స్టేషన్, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. సినిమా హాలు గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది.
విద్యుత్తు
గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 18 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.
భూమి వినియోగం
కంకటపాలెంలో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:
వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 406 హెక్టార్లు
నికరంగా విత్తిన భూమి: 1457 హెక్టార్లు
వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 1457 హెక్టార్లు
నీటిపారుదల సౌకర్యాలు
కంకటపాలెంలో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.
కాలువలు: 1457 హెక్టార్లు
ప్రభుత్వం మరియు రాజకీయాలు
గ్రామ పంచాయతీ
అప్పికట్ల గ్రామ పంచాయతీ అనేది స్థానిక స్వీయ ప్రభుత్వం.[3] ఈ పంచాయతీ 12 వార్డులుగా విభజించబడి ఉంది. ప్రతి వార్డుకు ఒక ఎన్నికైన వార్డ్ సభ్యుడు ప్రాతినిధ్యం వహిస్తారు.[4] ఈ వార్డ్ సభ్యులకు, సర్పంచి ప్రాతినిధ్యం వహిస్తారు. చుక్కా కరుణశ్రీ ప్రస్తుత సర్పంచిగా ఉన్నారు.[5]
గ్రామములోని ప్రముఖులు (నాడు/నేడు)
కొమ్మినేని వెంకటేశ్వరరావు బాపట్ల ఎం.ఎల్.ఏ.గా చేశారు.
దొప్పలపూడి సుబ్బారావు బాపట్ల సమితి అధ్యక్షులుగా చేశారు.
దొప్పలపూడి సూర్యనారాయణ పర్చూరు సమితి అధ్యక్షులుగా పనిచేశారు.
తగిర్చి హనుమంతురావు నిర్మాతగా, దొప్పలపూడి వీరయ్య దర్శకునిగా "పల్నాటి యుద్దం " అనురాగం సినిమాలు తీశారు.
షేక్ సుభాన్ సాహెబ్, చినమౌలాలి, మీరాఖాన్, మీరాసాహెబ్, సిద్దయ్య క్లారినెట్ రేడియో విద్వాంసులు
నూర్ బాషా రహంతుల్లా స్పెషల్ కలెక్టర్ శ్రీశైలం ప్రాజెక్ట్, కర్నూలు
నూర్ బాషా ఖాశిం జిల్లా రెవిన్యూ అధికారి ఒంగోలు
డా.నూర్ బాషా అబ్దుల్ నాగార్జునా యూనివర్సిటీలో కామర్సు విభాగాధిపతి
నూర్ బాషా సిద్దయ్య పెదనందిపాడు తహసీల్దారు
డా.నూర్ బాషా ఫజల్ అహ్మద్ ప్రొఫెసర్, కోనేరు లక్ష్మయ్య యూనివర్సిటీ వడ్డేశ్వరం.
సమీప గ్రామాలు
ఈ గ్రామానికి సమీపంలో జమ్ములపాలెం, వెదుళ్ళపల్లి,నరసాయపాలెం, బాపట్ల తూర్పు, బాపట్ల, ఇస్లాం పేట గ్రామాలు ఉన్నాయి.
సమీప మండలాలు
పశ్చిమాన కారంచేడు మండలం, దక్షణాన చీరాల మండలం, పశ్చిమాన పరుచూరు మండలం, ఉత్తరాన కాకుమానుమండలం.
గణాంకాలు
జనాభా (2011) - మొత్తం 4,313 - పురుషుల సంఖ్య 2,110 - స్త్రీల సంఖ్య 2,203 - గృహాల సంఖ్య 1,226
మూలాలు
| https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%95%E0%B0%82%E0%B0%95%E0%B0%9F%E0%B0%AA%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B1%86%E0%B0%82 |
{
"plaintext_start_byte": [
1,
1054,
1561,
2357,
3606,
4607,
5470,
6104,
7032,
7680,
9311,
10065,
10844,
11342,
12056,
12538,
13211,
14560,
15688,
16714,
17901,
18310,
18542,
19226,
20199,
21010,
21293,
21536,
23152,
23184,
23420,
23878,
24004,
24371,
24488,
24694,
24813,
25075,
25187,
25810,
25912
],
"plaintext_end_byte": [
1053,
1560,
2356,
3549,
4606,
5459,
6103,
7031,
7660,
9310,
10055,
10843,
11341,
12055,
12518,
13190,
14537,
15687,
16713,
17876,
18309,
18541,
19225,
20198,
21009,
21292,
21535,
23134,
23183,
23383,
23877,
24003,
24370,
24487,
24693,
24812,
25074,
25186,
25798,
25898,
25974
]
} | berapakah populasi Syamanisme tahun 2010? | Agama di Turki | indonesian | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
Turki adalah satu-satunya negara mayoritas Islam yang menganut paham sekuler. Di Turki urusan Agama terpisah dengan nurusan negara dan pemerintahan. Sebagian besar penduduk Turki menganut agama Islam dengan persentase sebesar 99,8% umat muslim dari keseluruhan penduduk Turki.[2] Sebagian besar muslim di Turki mengikuti paham sunni dan sebagian kecil lainnya dalah kaum Syi'ah yang terdiri berbagai sekte, seperti Alevi, Ja'fari, dan Alawi. Menurut survei yang dilakukan oleh lembaga penelitian sosial Perancis Ipsos, agama Kristen adalah agama terbesar kedua di Turki dengan persentase sekitar 2% dari keseluruhan penduduk Turki.[3] Sebagian besar orang Kristen di Turki berasal dari denominasi gereja-gereja ritus timur. Denominasi Kristen yang terdapat di Turki saat ini antara lain adalah Gereja Apostolik Armenia, Gereja Ortodoks Siria, Gereja Ortodoks Yunani, Antiokhia Yunani, Gereja Ortodoks Bulgaria, Gereja Ortodoks Georgia, Gereja Katolik Roma, Gereja Katolik Kaldea, dan sebagian kecil lainnya adalah penganut paham protestanisme.[4][5][6]
Terdapat juga orang-orang Yahudi di Turki. Kehadiran Yahudi di Turki sudah ada sejak abad ke-5 Masehi dan terdapat pula gelombang migrasi orang-orang Yahudi dari Spanyol dan Portugal ketika masa Kesultanan Utsmaniyah berkuasa di wilayah yang sekarang kita kenal sebagai Turki. Sebagian besar orang Turki keturunan Yahudi telah bermigrasi ke Israel, namun masih terdapat populasi orang Yahudi yang bertahan tinggal Turki. Orang Yahudi di Turki diperkirakan berjumlah sekitar 17.400 sampai 18.000 jiwa.[7][8]
Survei terbaru tahun 2016 yang dilakukan oleh lembaga penelitian sosial asal Perancis Ipsos melaporkan bahwa komposisi agama penduduk Turki adalah 83% menganut agama Islam dari berbagai denominasi. Sebagian besar muslim di Turki menganut paham sunni dengan persentase 65% dari total keseluruhan penduduk Turki, pengikut paham Islam Syi'ah berjumlah 4% dari total penduduk Turki. Kaum muslim Syi'ah di Turki terdiri dari berbagai kelompok, antara lain Alevi, Ja'fari, dan Alawi. Terdapat kategori 'muslim yang tidak tergabung dalam kelompok/sekte agama tertentu' dengan angka yang cukup besar yaitu sebanyak 14% dari keseluruhan populasi Turki. Orang-orang yang menyatakan dirinya tidak beragama sebanyak 7%, dan persentase pemeluk agama Kristen dengan berbagai denominasi tercatat sebesar 2%.[3]
Turki secara resmi menyatakan diri sebagai negara yang menganut paham sekular. Hal ini tercantum dalam amandemen konstitusi negara Turki tahun 1924.[9] Reformasi di Turki yang dipelopori oleh Mustafa Kemal Atatürk telah mengubah bentuk pemerintahan Turki menjadi Republik dan meresmikan pemisahan urusan agama dan urusan negara. Walaupun begitu, di Turki terdapat pendidikan agama di tingkat sekolah dasar hingga sekolah menengah milik pemerintah meskipun mata pelajaran yang diajarkan hanya pelajaran agama Islam versi Sunni. Masuknya pelajaran agama di sekolah-sekolah di Turki memicu kontroversi mengenai komitmen Turki sebagai negara sekuler. Keinginan Turki untuk bergabung dalam organisasi Uni Eropa tehambat akibat penolakan dari negara-negara Eropa lain yang mempertanyakan komitmen Turki dalam penegakan Hak Asasi Manusia di negarnya disamping alasan tersirat lain yang meragukan apakah sebuah 'negara muslim' seperti Turki dapat begabung dan menyesuaikan diri dalam Uni Eropa.[10][11]Para politisi di Turki menyindir penolakan ini dengan menyebut Uni Eropa sebagai 'klub Kristen' yang sampai kapanpun tidak akan menerima Turki untuk bergabung sebagai bagian dari Uni Eropa.[12][13]
Islam
Sejarah Imperium Islam dan Kesultanan Utsmaniyah
Islam pertama kali hadir di semenanjung Anatolia zaman pemerintahan Kekhalifahan Abbasiyah yang dipimpin oleh Umar bin Khattab.[14] Pada abad ke-11 Kekhalifaan Abbasiyah bersama Kesultanan Seljuk melakukan ekspansi wilayah timur anatolia. Peristiwa paling penting dari penaklukan Imperium Islam atas Turki adalah ketika peristiwa Kejatuhan Konstantinopel pada tahun 1453 yang dipimpin oleh Muhammad Al-fatih. Setelah jatuhnya Konstatinopel ke pemerintahan muslim lalu pusat pemerintahan Kesultanan Utsmaniyah dipindahkan ke kota ini.[15] Dominasi bangsa Turki dan Islam meluas hingga wilayah Eropa Tenggara, Asia Barat, kawasan Kaukasus, Afrika Utara, dan wilayah Tanduk Afrika. Kesultanan Utsmaniyah menjadi pusat interaksi antara dunia Timur dan dunia Barat selama lebih dari enam abad. Kesultanan Utsmaniyah harus berakhir ketika pasca Perang Dunia I. Pembubarannya berujung pada kemunculan rezim politik baru di Turki, serta pembentukan negara-negara baru di kawasan Balkan dan Timur Tengah.[16]
Kekalahan Blok Sentral (termasuk Kesultanan Utsmaniyah bersama sekutunya) di Perang Dunia I mengakibatkan jatuhnya ibukota Konstantinopel ke tangan tentara-tentara Blok Sekutu lalu diikuti dengan pendudukan izmir. Buruknya situasi politik dan ekonomi di Kesultanan Utsmaniyah saat itu memicu terjadinya Perang Kemerdekaan Turki (tahun 1919 - 1922 Masehi). Perang Kemerdekaan Turki ini dimenangkan oleh pihak Gerakan Nasional Turki yang dipimpin oleh Mustafa Kemal Atatürk dan hal ini menandakan berakhirnya Kesultanan Utsmaniyah. Kesultanan dibubarkan tanggal 1 November 1922, dan Sultan Utsmaniyah terkahir, Mehmed VI (berkuasa tahun 1918 – 1922 Masehi), meninggalkan negaranya pada tanggal 17 November 1922. Majelis Agung Nasional Turki mendeklarasikan Republik Turki pada tanggal 29 Oktober 1923. Kekhalifahan dibubarkan tanggal 3 Maret 1924.[17]
Demografi
Islam adalah agama yang paling dominan di Turki. Sebagian besar penduduk Turki menganut agama Islam. Menurut laporan survei tahun 2007 diketahui mayoritas muslim di Turki adalah penganut paham ahlusunah waljamaah dengan persentase 78,2% dari keseluruhan jumlah muslim di Turki. Di antara penganut paham ahlusunah waljamaah tersebut 72% diantaranya mengikuti mazhab Hanafi dan sisanya 6,2% mengikuti Mazhab Syafi'i. Penganut ajaran Islam Syi'ah di Turki berjumlah sekitar 19,8% dari total populasi muslim di Turki. Umat muslim Syi'ah di Turki terbagi menjadi beberapa denominasi, diantaranya adalah kaum Alevi, Ja'fari, dan Alawi.[18]
Umat muslim Syi'ah di Turki sebagian besar terdiri dari pengikut sekte Alevi dengan persentase 73,23% dari total penganut Islam syi'ah di Turki atau sebesar 14,5% dari total populasi muslim keseluruhan di Turki. Pengikut sekte syi'ah lainnya seperti Ja'fari menyusun sebesar 20,2% dari populasi muslim syi'ah di Turki atau sebesar 4% dari keseluruhan populasi muslim di Turki. Sebagian kecil sekte lain dari pengikut Islam syi'ah di Turki adalah Alawi dengan total persentase sebesar 6,57% dari populasi muslim syi'ah di Turki atau sebesar 1,3% dari keseluruhan populasi muslim di Turki. Minoritas lain dari demografi muslim di Turki adalah penganut paham Quranisme yang menolak kebenaran hadis dan literatur Islam lain kecuali hanya Alquran. Penganut ajaran Quranisme berkisar 1% dari keseluruhan muslim Turki. Kaum muslim tanpa denominasi tertentu memiliki persentase sebesar 1% dari keseluruhan populasi muslim di Turki.[19]
Tradisi Tasawwuf atau Sufisme cukup populer di Turki. Berbagai tarekat (macam aliran dalam sufisme) berkembang di Turki. Sufisme bukanlah semacam sektea atau denominasi dalam agama Islam melainkan adalah ilmu untuk mengetahui bagaimana cara menyucikan jiwa, menjernihan akhlak, membangun jiwa dan batin serta untuk memperoleh kebahagian yang abadi.[20][21] Salah satu tokoh Sufisme Jalaluddin Rumi mengembangkan ajaran sufi di kota Konya di Semenanjung Anatolia, sekrang masuk wilayah kedaulatan negara Turki. Kota Konya juga dikenal sebagai pusat sufisme di dunia, di kota Konya pulalah tarian sufi pertama kali diciptakan.[22]
Agama lain
Kristen
Agama Kristen telah hadir jauh lebih dulu daripada agama Islam yang menjadi agama sebagian besar penduduk Turki saat ini. Agama Kristen memiliki sejarah panjang di wilayah Asia Kecil dan dataran tinggi Armenia yang kini masuk kedalam wilayah kekuasaan negara Turki. Turki menjadi tempat lahirnya beberapa orang suci dan salah satu dari dua belas murid Yesus. Tokoh-tokoh Kristen tersebut antara lain adalah Paulus dari Tarsus, Santo Timotius, Santo Nikolas dari Myra, Santo Polikarpus., dan masih banyak lainnya.[23][24]
Jumlah orang Kristen di Turki mengalami penurunan yang sangat signifikan pada rentang tahun 1914 hingga 1927. Tercatat jumlah penganut agama Kristen pada tahun 1914 adalah 19% dari total penduduk Turki dan menyusut tajam menjadi hanya 2,5% saja pada tahun 1927.[5] Hal ini terjadi karena perubahan struktur demografi Turki akibat dampak Perang Dunia Pertama. Gelombang emigrasi orang-orang Kristen yang tinggal Turki; seperti orang Asiria, orang Yunani, orang Armenia dan lain-lain; ke luar meninggalkan Turki ke negara lain (sebagian besar ke benua Eropa dan benua Amerika). Saat ini tercatat ada sekitar 160.000 atau 0,2% penganut agama Kristen dengan berbagai denominasi menetap di Turki. Mayoritas denominasi Kristen di Turki adalah gereja-gereja ritus timur. Di antara denominasi Kristen tersebut terdapat sekitar 80.000 jemaat Gereja Ortodoks Oriental, 35.000 orang pengikut Gereja Katolik Roma, sekitar 18.000 orang menjadi jemaat Gereja Antiokhia Yunani, 5.000 orang jemaat Gereja Ortodoks Yunani, dan 8.000 orang lainnya adalah penganut ajaran protestanisme (berbagai denominasi protestan).[4][5][6]
Terdapat pula sebagian kecil orang Turki yang menganut agama Kristen Ortodoks, kebanyakan dari mereka bergabung menjadi jemaat Gereja Ortodoks Yunani ataupun Gereja Ortodoks Siria. Orang-orang Turki yang menganut agama Kristen ini banyak terdapat di kota Istanbul dan Kota İzmir, Orang Turki Kristen seringkali salah dianggap sebagai orang Yunani. Sebagian dari mereka memang memiliki latar belakang keturunan Yunani, namun secara etnis mereka adalah termasuk kedalam golongan orang Turki. Populasi orang Kristen Turki ini terbentuk sejak zaman Kesultanan Utsmaniyah, mereka berasal dari orang-orang Turki asli yang menolak untuk masuk Islam.[25] Tercatat ada 236 buah gereja yang aktif melakukan pelayanan di seluruh wilayah negara Turki.[26]
Yudaisme
Bangsa Yahudi hadir di Turki sudah ada paling tidak sejak abad ke-5 Masehi. Terdapat pula gelombang migrasi orang-orang Yahudi dari kawasan Semenanjung Iberia (Spanyol dan Portugal) ketika masa Kesultanan Utsmaniyah berkuasa di wilayah yang sekarang kita kenal sebagai Turki. Sebagian besar orang Turki keturunan Yahudi telah bermigrasi ke Israel dan Amerika Serikat, namun masih terdapat populasi orang Yahudi yang bertahan tinggal Turki. Orang Yahudi di Turki diperkirakan berjumlah sekitar 17.400 sampai 18.000 jiwa.[7][8] Sebagian besar orang-orang Yahudi di Turki berasal dari subetnis Yahudi Sefardim dengan persentase sebesar 96% dari keseluruhan populasi Yahudi yang ada di Turki. Sebagian kecil orang Yahudi lainnya di Turki berasal dari subetnis Yahudi Ashkenazi.[27]
Mayoritas orang-orang Yahudi menetap di kota Istanbul. Terdapat juga komunitas orang Yahudi di kota İzmir dengan total sekitar 2.300 jiwa dan terdapat sekitar seratus orang Yahudi di Kota Ankara, Bursa, dan Adana. Sebagian orang Yahudi mencari nafkah dibidang indsutri, insinyur, kerajianan seni, dan berdagang. Terdapat 100 orang keturunan Yahudi dari sekte Yahudi Karait menetap di Turki, namun kebanyakan dari orang Yahudi Karait ini tidak ikut berintegrasi dengan kelompok Yahudi lainnya.[27]
Lembaga pendidikan ala Yahudi dapat ditemui di beberapa tempat di Turki. Terdapat satu sekolah Yahudi di Istanbul dan juga satu sekolah Yahudi lainnya di kota İzmir. Kursus untuk membaca dan mendalami isi kandungan Talmud dan Taurat juga terdapat di Turki. Komunitas Yahudi di Turki menjalankan sebuah media cetak berupa koran berbahasa Turki dan Ladino sebagai media informasi antara anggota komunitas. Fasilitas tempat ibadah dapat ditemui di kota-kota yang menjadi kantong populasi Yahudi di Turki. Terdapat 17 buah sinagoga di kota Istanbul dan 10 buah sinagoga di kota İzmir. Di dua kota ini juga komunitas Yahudi memproduksi makanan yang memenuhi kriteria kosher untuk memenuhi kebutuhan dasar mereka.[27]
Hubungan antara Turki dan Israel terbilang cukup pasang surut. Pemerintah Tutki dibawah kepemimpinan Presiden Recep Tayyip Erdoğan memiliki sentimen negatif terhadap Israel.[28] Namun, meskipun begitu antara Turki dan Israel terjalin sebuah hubungan diplomatik bilateral sejak tahun 1948. Pemerintah Israel diberikan sebidang tanah oleh pemerintah Turki untuk mendirikan sebuah bangunan kantor duta besar Israel untuk Turki yang berkedudukan di kota Ankara.[27]
Kepercayaan Baha'i
Penganut kepercayaan Baha'i adalah tergolong mikro minoritas di Turki. Terdapat sekitar 10.000 jiwa penganut kepercayaan Baha'i di Turki. Turki menyimpan sejarah panjang mengenai kepercayaan Baha'i. Pendiri agama Baha'i, Bahá'u'lláh diasingkan di kota Konstantinopel dan Adrianopel (Istanbul dan Edirne) yang pada saat itu adalah termasuk wilayah kekuasaan Kesultanan Utsmaniyah. Di tempat pengasingannya ini Bahá'u'lláh banyak menuangkan pemikiran-pemikiran dan hal yang dianggap sebagai wahyu dalam bentuk tulisan.[29][30] Sampai saat ini kota Istanbul dan Edirne dianggap sebagai tempat suci bagi para penganut agama Baha'i di seluruh dunia.[30]
Kaum tidak beragama
Sebagai negara dengan mayoritas penduduk beragama Islam, keberadaan orang tanpa agama (Ateis atau Agnostisik) terbilang sebagai hal yang tidak umum di Turki.[31][32] Memetakan dan menghitung jumlah orang yang tidak beragama di Turki bukanlah perkara yang mudah, hal ini disebabkan oleh kategori 'tidak beragama' tidak diperhitungkan dalam sensus penduduk nasional di Turki. Laporan sebuah lembaga survei tahun 2013 menunjukkan 4.500.000 penduduk Turki merupakan orang-orang yang tidak beragama. Dari lembaga survei yang sama melaporkan bahwa pada tahun 2015 jumlah orang yang mengaku tidak beragama mengalami peningkatan menjadi sekitar 5.500.000 orang atau dengan kata lain 9,4% dari keseluruhan penduduk Turki adalah kaum tidak beragama. Dari 85% orang-orang yang mengaku tidak memiliki agama tersebut adalah golongan yang terbilang muda, yaitu dibawah umur 35 tahun.[33] Karena kerap mendapatkan sentimen negatif dari sebagian besar masyarakat Turki, komunitas orang-orang tidak beragama ini umumnya berkomunikasi satu sama lain melalui media internet.[34][35][36] Di Turki terdapat sebuah organisasi bagi para kaum yang tidak mempercayai agama bernama Asosiasi Ateisme Turki (Ateizm Dernegi) yang didirikan pada tahun 2014.[37] Organisasi ini adalah lembaga ateis pertama yang ada di kawasan Timur Tengah dan Kaukasus.[36]
Sekularisme di Turki
Konstitusi Republik Turki menjamin kebebasan beragama bagi setiap warga negaranya dan hal ini merupakan salah satu amanat uatama yang mesti dijalankan oleh pemerintah negara Turki. Namun, pada kenyataannya pemerintah Turki terkesan memaksakan beberapa larangan untuk mengekspresikan atau melaksanakan kegiatan praktis keagamaan bagi setiap warga negaranya. Contoh larangan-larangan tersebut adalah aturan yang melarang perempuan menggunakan hijab atau atribut keagamaan lainnya di tempat-tempat umum seperti kantor pemerintahan dan perguruan tinggi.[38] Aturan-aturan ini dibuat dengan alasan bahwa negara Turki menganut paham sekuler sehingga merupakan kewajiban pemerintah untuk menjauhkan urusan negara dan pemerintahan terhadap urusan keagamaan. Meskipun Turki merupakan negara yang berpaham sekuler, tapi konstitusi Republik Turki juga membebaskan setiap warga negaranya untuk memilih kepercayaan, kebebasan beribadah, dan kebebasan menyebarkan informasi keagamaan, Namun, disaat yang sama konstitusi negara yang menyatakan bahwa Turki sebagai negara sekuler juga dapat mebatasi kebebasan-kebebasan beragama tersebut.[39]
Sementara negara sekuler lain memiliki sekolah agama dan sistem pendidikannya sendiri, di Turki para pelajar baru dapat menerima pendidikan agama setelah memasuki usia tertentu. Pembukaan sekolah atau perguruan agama secara swasta merupakan hal yang terlarang di Turki. Di Turki, sekolah agama harus berada dibawah kendali pemerintah.[40][41]Pemerintah Turki membuat sekolah yang diperuntukkan untuk mendidik para calon imam yang akan bertugas di masjid-masjid seluruh Turki. Sekolah agama ini disebut dengan imam hatip lisesi. Sekolah ini mengajarkan ilmu agama dan ilmu pengetahuan umum lainnya. Sekolah imam hatip lisesi dibentuk untuk mencetak para imam atau pemimpin religius di lingkungan kecil masyarakat Turki. Lulusan sekolah imam hatip lisesi tidak dapat melanjutkan pendidikannya di jenjang perguruan tinggi. Hal ini dikarenakan para siswa di imam hatip lisesi memang sudah diorientasikan untuk terjun ke masyarakat sebagai imam dan ulama bukan untuk menjadi insinyur, dokter, hakim, ataupun profesi yang lain.[42]
Pemerintah Turki dalam mengurus urusan keagamaan penduduknya (hanya umat muslim yang berpaham ahlusunah waljamaah saja) melalui sebuah lembaga negara yang dibawahi langsung oleh Perdana Menteri. Lembaga ini disebut dengan Direktorat Kementerian Urusan Keagamaan dan dalam bahasa Turki disebut Diyanet İşleri Başkanlığı atau populer dikenal dengan Diyanet saja. Diyanet mengemban tanggung jawab atas seluruh masjid (hanya masjid Sunni) di seluruh wilayah kedaulatan Turki. Diyanet memiliki wewenang untuk mengurus operasional masjid seperti merekrut pengurus dan imam masjid sebagai pegawai negeri sipil.[43][44] Beberapa kelompok keagamaan lainnya, khususnya kaum Alevi menganggap Diyanet sebagai lembaga yang melakukan tindakan diskriminatif terhadap kelompok agama selain Islam Sunni. Namun, menurut pihak pemerintah Turki Diyanet telah melakukan perlakuan yang adil bagi setiap kelompok agama yang ada di Turki. Orang-orang Syi'ah Alevi melakukan peribadatan mereka tanpa menggunakan jasa imam yang disediakan oleh pemerintah Turki, melainkan kaum Syi'ah Alevi ini menggelar peribadatan bersama mereka di cemevi yang dipimpin oleh seorang Dedes.[45][46]
Diyanet dan sekulerisme
Reformasi yang terjadi pada masa Kesultanan Utsmaniyah di abad ke-20 masehi telah banyak mengubah Turki dalam banyak aspek. Salah satu perubahan yang terbilang cukup signifikan adalah penerapan paham sekularisme di Turki yang digagas oleh Mustafa Kemal Atatürk. Meskipun mengaku sebagai negara sekuler, Republik Turki melonggarkan beberapa aturan yang biasanya diterapkan di negara sekuler lainnya, seperti:
Pemerintah Turki tidak melakukan pemisahan antara negara dan agama (terdapat sebuah lembaga negara yang mengatur urusan agama, Diyanet İşleri Başkanlığı)
Negara memiliki fungsi pengawasan terhadap kegiatan keagamaan di Turki.
Urusan yang berkaitan dengan keagamaan di Turki diambil oleh oleh sebuah lembaga negara yang bernama Diyanet İşleri Başkanlığı atau dalam bahasa Indonesia disebut dengan Direktorat Kementerian Urusan Agama.[47] Diyanet mengemban tanggung jawab atas seluruh masjid (hanya masjid Sunni) di seluruh wilayah kedaulatan Turki. Diyanet memiliki wewenang untuk mengurus operasional masjid seperti merekrut pengurus dan imam masjid sebagai pegawai negeri sipil.[43] Diyanet İşleri Başkanlığı pertama kali dibentuk oleh Bapak Bangsa Turki, Mustafa Kemal Atatürk, melalui Majelis Agung Nasional Turki sebagai penerus Shaykh al-Islām setelah pembubaran Kesultanan Utsmaniyah.[47]
Sesuai dengan ketetapan konstitusi Turki, Diyanet memikliki kewajiban untuk "menjalankan tugas terkait dengan kepercayaan, ibadah, dan etika Islam, dan mencerahkan masyarakat mengenai agama mereka, dan mengelola tempat-tempat ibadah yang suci”. Diyanet juga bertanggung jawab atas khotbah jumat yang disampaikan oleh imam setiap minggu di masjid-masjid saat berlangsungnya ibadah salat Jumat. Terdapat sekitar 85.000 masjid di dalam wilayah negara Turki dan 2.000 masjid lain di luar negeri yang beroperasi di bawah pengawasan Diyanet. Diyanet menyediakan pendidikan Al-Quran untuk anak-anak dan melatih serta merekrut para imam sebagai pegawai negeri sipil untuk bertugas di masjid-masjid dibawah pengawasan pemerintah.[48] Biaya operasional Diyanet İşleri Başkanlığı hanya diambil dari pajak dan sumbangan dari kalangan umat muslim sunni. Agama dan kepercayaan lain di Turki harus melakukan swadana untuk kebutuhan keuangan operasional kegiatan agama mereka.[49]
Pemungutan pajak di Turki diberlakukan secara sama. Pajak di Turki tidak ada pembedaan berdasarkan agama yang dianut oleh penduduk. Namun, melalui Diyanet İşleri Başkanlığı hak yang diberikan tidak sama bagi masing-masing agama di Turki. Diketahui pada tahun 2012 terdapat dana sebesar 2,5 milyar dollar Amerika untuk fasilitas kegiatan keagamaan bagi kaum muslim sunni saja. Sebagai contoh muslim Syi'ah dari sekte Ja'fari (mayoritas beretnis Azerbaijan) dan muslim Syi'ah Alevi Bektashi (mayoritas beretnis Turkmen), dua kelompok keagamaan ini ikut serta dalam hal pendanaan masjid dan gaji imam-imam kaum Sunni, namun tempat ibadah mereka tidak diakui secara resmi oleh negara sehingga menyebabkan mereka tidak mendapatkan dana dari pemerintah untuk menjalankan operasional aktifitas keagamaan mereka.
Sekte-sekte seperti Alevi-Bektashi, Bayrami-Jelveti, Halveti (Gulshani, Jerrahi, Nasuhi, Rahmani, Sunbuli, Ussaki), Hurufi-Rüfai, Malamati, Mevlevi, Nakşibendi (Halidi, Haqqani), Qadiri-Galibi and muslim Syi'ah Ja'fari[50] tidak diakui secara resmi oleh pemerintah Republik Turki.
Pada tahun 2013 tercatat lebih dari 4,6 milyar Lira Turki anggaran pembelanjaan yang dikeluarkan oleh Diyanet İşleri Başkanlığı, menempati urutan ke-16 di antara lembaga pemerintahan lain.Anggaran yang dialokasikan untuk Dinayet adalah:
1,6 kali lebih besar daripada anggaran yang dialokasikan untuk Kementerian Dalam Negeri.[60]
1,6 kali lebih besar daripada anggaran yang dialokasikan untuk Kementerian Kesehatan.[60]
1,9 kali lebih besar daripada anggaran yang dialokasikan untuk Kementerian Industri, Ilmu Pengetahuan, dan Teknologi.[60]
2,4 kali lebih besar daripada anggaran yang dialokasikan untuk Kementerian Lingkungan dan Perencanaan Kota.[60]
2,5 kali lebih besar daripada anggaran yang dialokasikan untuk Kementerian Budaya dan Pariwisata.[60]
2,9 kali lebih besar daripada anggaran yang dialokasikan untuk Kementerian Luar Negeri.[60]
3,4 kali lebih besar daripada anggaran yang dialokasikan untuk Kementerian Ekonomi.[60]
3,8 kali lebih besar daripada anggaran yang dialokasikan untuk Kementerian Pembangunan.[60]
4,6 kali lebih besar daripada anggaran yang dialokasikan untuk MIT – Lembaga Intelijen Negara[60]
5,0 kali lebih besar daripada anggaran yang dialokasikan untuk Kementerian Kedaruratan dan Pengelolaan Bencana.[60]
7,7 kali lebih besar daripada anggaran yang dialokasikan untuk Kementerian Energi dan Sumber Daya Alam.[60]
9,1 kali lebih besar daripada anggaran yang dialokasikan untuk Kementerian Bea Cukai dan Perdagangan.[60]
10,7 kali lebih besar daripada anggaran yang dialokasikan untuk pertahanan tepi pantai.[60]
21,6 kali lebih besar daripada anggaran yang dialokasikan untuk Kementerian Urusan Uni Eropa.[60]
242 kali lebih besar daripada anggaran yang dialokasikan untuk Dewan Keamanan Nasional.[60]
268 kali lebih besar daripada anggaran yang dialokasikan untuk Kementerian Ketenagakerjaan.[60]
Anggaran Dinayet
Diyanet's budget menggambarkan:
79% dari anggaran Polisi.[60]
67% dari anggaran Kementerian Keadilan.[60]
57% dari anggaran Rumah Sakit Umum.[60]
31% dari anggaran Polisi Negara.[60]
23% dari anggaran Angkatan bersenjata Turki.[60]
Tingkat religiusitas penduduk Turki
Menurut survei yang dilakukan oleh Universitas Sabancı tahun 2009, sebanyak 98,3% penduduk Turki menyatakan diri sebagai muslim.[61] Sebesar 16% dari total populasi muslim tersebut termasuk kedalam golongan "sangat religius", 39% lainnya tergolong "cukup religius", dan 32% lainnya termasuk kedalam kategori "tidak religius".[62][61] Sebagian kecil lainnya sebesar 3% dari populasi Turki menyatakan diri sebagai orang yang tidak percaya terhadap agama.[62]
Menurut hasil laporan Pusat Penelitian Pew tahun 2015 terkait tingkat religiusitas penduduk Turki adalah sebagai berikut:[63]
56% penduduk Turki menyatakan diri bahwa agama "sangat penting" dalam kehidupan mereka.
27% penduduk Turki menyatakan diri bahwa agama "cukup penting" dalam kehidupan mereka.
7% penduduk Turki menyatakan diri bahwa agama "tidak terlalu penting" dalam kehidupan mereka.
3% penduduk Turki menyatakan diri bahwa agama "tidak penting sama sekali" dalam kehidupan mereka.
Menurut hasil laporan Gallup Poll tahun 2012 terkait tingkat religiusitas penduduk Turki adalah sebagai berikut:[64]
23% penduduk Turki menyatakan diri sebagai "orang yang religius".
73% penduduk Turki menyatakan diri sebagai "orang yang tidak religius".
2% penduduk Turki menyatakan diri sebagai "penganut paham ateisme".
Menurut hasil laporan Eurobarometer tahun 2010 terkait tingkat religiusitas penduduk Turki adalah sebagai berikut:[65]
94% warga negara Turki menjawab "Saya percaya akan keberadaan Tuhan."
1% warga negara Turki menjawab "Saya percaya terhadap suatu roh atau kekuatan gaib."
1% warga negara Turki menjawab "Saya idak percaya sama sekali terhadap tuhan, roh, ataupun kekuatan gaib."
Menurut laporan survei KONDA tahun 2007 terkait tingkat religiusitas penduduk Turki adalah sebagai berikut:[66]
52,8% penduduk Turki menyatakan diri sebagai "seorang yang berusaha selalu mengikuti semua kewajiban agama." (Religius).
34,3% penduduk Turki menyatakan diri sebagai "seorang yang beriman namun tidak berusaha selalu mengikuti semua kewajiban agama." (Tidak religius).
9,7% penduduk Turki menyatakan diri sebagai "seorang yang sepenuhnya taat dan selalu mengikuti semua kewajiban agama." (Sangat religius).
2,3% penduduk Turki menyatakan diri sebagai "seorang yang tidak percaya pada kewajiban agama." (Tidak percaya).
0,9% penduduk Turki menyatakan diri sebagai "seorang yang tidak percaya pada agama." (Ateis).
Lihat pula
Islam di Turki
Sejarah Islam
Kesultanan Utsmaniyah
Perang Salib
Kejatuhan Konstantinopel
Referensi
Kategori:Turki
Kategori:Demografi Turki
Kategori:Sejarah Turki | https://id.wikipedia.org/wiki/Agama%20di%20Turki |
{
"plaintext_start_byte": [
0,
442,
2971,
5556,
8025,
9874,
11699,
12366,
14912,
18097,
20584,
20925
],
"plaintext_end_byte": [
382,
2907,
5555,
8024,
9873,
11698,
12365,
14831,
18073,
20528,
20921,
21283
]
} | রবীন্দ্রনাথ ঠাকুর প্রথম কোন স্কুলে পড়াশোনা শুরু করেন ? | রবীন্দ্রনাথ ঠাকুরের জীবন (১৮৬১–১৯০১) | bengali | {
"passage_answer_candidate_index": [
4
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
বিশিষ্ট বাঙালি কবি ও ব্রাহ্ম দার্শনিক রবীন্দ্রনাথ ঠাকুরের জীবনের প্রথম চারটি দশক (১৮৬১–১৯০১) ছিল তাঁর শৈল্পিক ও রাজনৈতিক মতাদর্শের বিকাশপর্ব।
পারিবারিক প্রেক্ষাপট
রবীন্দ্রনাথ ঠাকুরের জন্ম জোড়াসাঁকোর ৬ নং দ্বারকানাথ ঠাকুর লেনের পারিবারিক বাসভবনে। জোড়াসাঁকো ছিল সেযুগে “ব্ল্যাক টাউন” (বাঙালি অধ্যুষিত নগরাঞ্চল; ইউরোপীয়দের আবাসস্থল দক্ষিণ কলকাতা ছিল “হোয়াইট টাউন”) নামে পরিচিত উত্তর কলকাতার চিৎপুর রোডের (বর্তমান নাম রবীন্দ্র সরণি) নিকটে।[1] জোড়াসাঁকো ঠাকুরবাড়ির আশেপাশের অঞ্চলগুলি সেই সময় ছিল দারিদ্র্যপীড়িত অঞ্চল এবং শহরে কেন্দ্র।[2][3] রবীন্দ্রনাথের পিতার নাম দেবেন্দ্রনাথ ঠাকুর (১৮১৭–১৯০৫) এবং মাতার নাম সারদা দেবী (১৮৩০–১৮৭৫)। দেবেন্দ্রনাথ ছিলেন তাঁর বন্ধু তথা সমাজ সংস্কারক রাজা রামমোহন রায় প্রবর্তিত ব্রাহ্মধর্মের প্রধান সংগঠক ও অনুশাসনকর্তা। রামমোহন রায়ের মৃত্যুর পর দেবেন্দ্রনাথই হয়ে ওঠেন ব্রাহ্মসমাজের কেন্দ্রীয় ব্যক্তিত্ব। তাঁর অনুগামীরা তাঁকে মহর্ষি অভিধায় ভূষিত করে।[4] আমৃত্যু দেবেন্দ্রনাথ ছিলেন আদি ব্রাহ্মসমাজের নেতা।[5] অস্পৃশ্যতা প্রথার কারণে কেবল মাত্র পূর্ববঙ্গের (বর্তমান বাংলাদেশ) যশোর-খুলনার পিরালী ব্রাহ্মণ কন্যারাই ঠাকুর পরিবারে বধূ হয়ে আসতেন।[3]
শৈশব ও কৈশোর (১৮৬১–১৮৭৮)
রবীন্দ্রনাথ ছিলেন তাঁর পিতামাতার চোদ্দো সন্তানের মধ্যে কণিষ্ঠতম। ছেলেবেলায় রবীন্দ্রনাথ সাহিত্য পত্রিকা, সঙ্গীত ও নাট্যানুষ্ঠানের এক পরিবেশে প্রতিপালিত হন। জোড়াসাঁকোর ঠাকুর পরিবার ছিল সেযুগের বিদ্যোৎসাহী ও শিল্পোৎসাহী সমাজে এক বিশিষ্ট স্থানের অধিকারী। রবীন্দ্রনাথের বড়োদাদা দ্বিজেন্দ্রনাথ ছিলেন একজন সম্মানীয় দার্শনিক ও কবি। তাঁর মেজদাদা সত্যেন্দ্রনাথ ছিলেন সেযুগের অভিজাত ও শ্বেতাঙ্গ-প্রধান ইন্ডিয়ান সিভিল সার্ভিসের প্রথম ভারতীয় সদস্য। নতুনদাদা জ্যোতিরিন্দ্রনাথ ছিলেন একজন প্রতিভাবান সংগীতস্রষ্টা ও নাট্যকার।[6] তাঁর এক দিদি স্বর্ণকুমারী দেবী ছিলেন এক স্বনামধন্য ঔপন্যাসিক। বালক "রবি"-র উপর এঁদের সকলের প্রভাব ছিল অপরিসীম। জ্যোতিরিন্দ্রনাথের স্ত্রী কাদম্বরী দেবী ছিলেন রবীন্দ্রনাথের থেকে সামান্য বড়ো। তিনি ছিলেন রবীন্দ্রনাথের বন্ধুস্থানীয় এবং তাঁর রচনার এক অনুপ্রেরণা। ১৮৮৪ সালে কাদম্বরী দেবী আত্মহত্যা করেন। কাদম্বরী দেবীর মৃত্যু বহু বছর রবীন্দ্রনাথের মনকে অশান্ত করে রেখেছিল। রবীন্দ্রনাথের সাহিত্যেও এই মৃত্যু এই চিরস্থায়ী ছাপ রেখে যায়।
জীবনের প্রথম দশ বছরে পিতার সঙ্গে পরিচিত হওয়ার সুযোগ পাননি রবীন্দ্রনাথ। এই সময় দেবেন্দ্রনাথ প্রায়শই উত্তর ভারত, ইংল্যান্ড ও অন্যান্য স্থানে পর্যটনে রত থাকতেন।[7][8] এদিকে রবীন্দ্রনাথ মূলত পারিবারিক গণ্ডীর আবদ্ধ থাকতেন। একমাত্র স্কুলে যাওয়া ছাড়া অন্য সময় বাড়ির বাইরে বের হওয়া নিষিদ্ধ ছিল। ফলত বাইরের জগৎ ও প্রকৃতির সান্নিধ্য পাওয়ার জন্য উদগ্রীব হয়ে থাকতেন বালক রবীন্দ্রনাথ। ঠাকুরবাড়ির ভৌতিক ও রহস্যময় সত্ত্বাটিও রবীন্দ্রনাথকে সন্ত্রস্ত করে রাখত। জীবনের এই পর্বে বাড়ির ভৃত্যদের তত্ত্বাবধানে প্রতিপালিত হন রবীন্দ্রনাথ। তাঁর নিজের ভাষায় এ ছিল এক "ভৃত্যরাজক তন্ত্র"।[9] জানা যায়, এক এক সময় ছোটোদের শান্ত করতে ভৃত্যেরা তাদের মাথা পানীয় জলের বড়ো বড়ো পাত্রের মধ্যে চুবিয়ে রাখত।[10] ভৃত্যদের সন্তুষ্ট রাখতে বালক রবীন্দ্রনাথ অল্প আহার করতেন। শ্যাম নামের একটি চাকর তাঁকে একটি খড়ির রেখার গণ্ডীর মধ্যে আবদ্ধ করে রাখত আর ভয় দেখানোর জন্য রামায়ণের সীতাহরণের উপাখ্যান এবং রক্তপিপাসু ডাকাতদের ভীতিপ্রদ গল্পগুলি শোনাতো।[11]
রবীন্দ্রনাথের শিক্ষা আরম্ভ হয় দাদা হেমেন্দ্রনাথের হাতে। ছেলেবেলায় রবীন্দ্রনাথ শারীরিকভাবে সুস্থসবল ও বলবান ছিলেন – তিনি গঙ্গায় সাঁতার কাটতেন, পাহাড়ি রাস্তায় হেঁটে বেড়াতেন এমনকি বাড়িতে জুডো ও কুস্তি অনুশীলন করতেন। বাংলা ভাষায় শারীরস্থান, অঙ্কন, ইংরেজি ভাষা (সেই সময় তাঁর সর্বাপেক্ষা অপ্রিয় বিষয়), ভূগোল, ইতিহাস, সাহিত্য, গণিত ও সংস্কৃত চর্চা করতেন গৃহে ও বিদ্যালয়ে।[12] অবশ্য বিদ্যালয়ের ধরাবাঁধা শিক্ষাব্যবস্থা তাঁকে আকৃষ্ট করে রাখতে পারেনি। নর্ম্যাল স্কুল, বেঙ্গল অ্যাকাদেমি, ওরিয়েন্টাল সেমিনারি ও শেষে সেন্ট জেভিয়ার্স স্কুলে কিছুকাল পড়াশোনার পর তিনি অবশেষে বিদ্যালয়ে যেতে অস্বীকার করেন। বিদ্যালয়ের নিষ্প্রাণ শিক্ষাব্যবস্থা পরবর্তীকালেও তাঁর দ্বারা সমালোচিত হয়েছিল।[13]
আট বছর বয়সে রবীন্দ্রনাথ কাব্যরচনা শুরু করেন। তাঁর এক দাদা তাঁকে এই কবিতাগুলি বাড়ির অন্য সকলকে পড়ে শোনাতে বলতেন। রবীন্দ্রনাথের এক শ্রোতা ছিলেন জনৈক ব্রাহ্ম জাতীয়তাবাদী, সংবাদপত্র সম্পাদক ও হিন্দুমেলা সংগঠক। এগারো বছর বয়সে রবীন্দ্রনাথের উপনয়ন দীক্ষানুষ্ঠান অনুষ্ঠিত হয়। ব্রাহ্মণ্য সংস্কার অনুযায়ী মস্তক মুণ্ডন করে উপবীত ধারণ করেন রবীন্দ্রনাথ।[14] এরপর ১৮৭৩ সালের ১৪ ফেব্রুয়ারি পিতার সঙ্গে কয়েক মাসের জন্য কলকাতার বাইরে যাওয়ার সুযোগ হয় রবীন্দ্রনাথের। প্রথমে তাঁরা যান শান্তিনিকেতনের পারিবারিক এস্টেটে। ১৮৬৩ সালে এখানকার আম্রকুঞ্জ ও উদ্যানমধ্যে দেবেন্দ্রনাথ একটি দুই কামরার গৃহ নির্মাণ করেছিলেন।[15] প্রকৃতির সান্নিধ্যে এই দিনগুলি সম্পর্কে পরে রবীন্দ্রনাথ লিখেছিলেন:[16]
"যাহা দেখিলাম না তাহার খেদ মিটিতে বিলম্ব হইল না – যাহা দেখিলাম তাহাই আমার পক্ষে যথেষ্ট হইল। এখানে চাকরদের শাসন ছিল না। প্রান্তরলক্ষ্মী দিক্চক্রবালে একটি মাত্র নীল রেখার গণ্ডী আঁকিয়া রাখিয়াছিলেন, তাহাতে আমার অবাধসঞ্চরণের কোনো ব্যাঘাত করিত না।"[16][17]
কয়েক সপ্তাহ সেখানে অতিবাহিত করে তাঁরা আসেন অমৃতসরে। সেখানে হরমন্দির সাহিবের নিকট অবস্থান করে তাঁরা একটি শিখ গুরুদ্বারে প্রার্থনা করেন। এই সময় রবীন্দ্রনাথ পাঠ করেন ইংরেজি ও সংস্কৃত গ্রন্থাবলি, বেঞ্জামিন ফ্র্যাঙ্কলিন প্রমুখ ব্যক্তিবর্গের জীবনী, এবং এডওয়ার্ড গিবন রচিত দ্য হিস্ট্রি অফ দ্য ডিক্লাইন অ্যান্ড ফল অফ দ্য রোমান এম্পায়ার।[18] এপ্রিল মাসের মাঝামাঝি সপুত্র দেবেন্দ্রনাথ যাত্রা করেন হিমালয়ের শৈলশহর ডালহৌসির (বর্তমানে হিমাচল প্রদেশ রাজ্যে জম্মু ও কাশ্মীর-হিমাচল প্রদেশ সীমান্তের নিকটে অবস্থিত) উদ্দেশ্যে। ডালহৌসিতে ২,৩০০ মিটার (৭,৫০০ ফুট) উচ্চতায় বক্রোটা পাহাড়চূড়ার একটি বাংলোতে অবস্থান করেন তাঁরা। এখানকার প্রাকৃতিক সৌন্দর্যে বিমোহিত হন রবীন্দ্রনাথ।[19] ছেদ পড়ে না পাঠাভ্যাসেও। হিমশীতল অতি প্রত্যুষে উঠে সংস্কৃত পড়তে বসতেন তিনি; দুপুরে মধ্যাহ্নভোজের ছুটি পেতেন। তারপর আবার চলত পড়া। অবশ্য পড়তে পড়তে প্রায়শই ঘুমিয়ে পড়তেন রবীন্দ্রনাথ।[20] দুই মাস ডালহৌসিতে কাটিয়ে পিতার সঙ্গে কলকাতায় ফিরে আসেন তিনি।[21]
ইংল্যান্ডে শিক্ষা (১৮৭৮–১৮৮০)
১৮৭৮ সালের অক্টোবর মাসের প্রথম দিকে ব্যারিস্টার হওয়ার উদ্দেশ্যে রবীন্দ্রনাথ পাড়ি দেন ইংল্যান্ডে।[22][23] প্রথম দিকে তিনি ব্রাইটন ও হোভের মেদিনা ভিলায় ঠাকুর পরিবারের একটি বাড়িতে অবস্থান করেন। এখানে তিনি একটি স্কুলে পড়াশোনা করেছিলেন (যদিও দাবি করা হয় যে তিনি ব্রাইটন কলেজে ভর্তি হয়েছিলেন; কিন্তু উক্ত কলেজের রেজিস্টারে তাঁর নাম পাওয়া যায় না)। ১৮৭৭ সালে সত্যেন্দ্রনাথ ঠাকুরের পুত্র সুরেন্দ্রনাথ ও কন্যা ইন্দিরাকে তাদের মায়ের সঙ্গে ইংল্যান্ডে পাঠিয়ে দেওয়া হয় রবীন্দ্রনাথের সঙ্গে থাকার উদ্দেশ্যে।[24] ১৮৭৮ সালে বড়োদিনটি পরিবারের লোকজনের সঙ্গে কাটানোর পর রবীন্দ্রনাথ দাদার এক বন্ধুর সঙ্গে চলে আসেন লন্ডনে। তাঁর আত্মীয়দের ধারণা ছিল লন্ডনে থাকলেই পড়াশোনায় অধিক মনোযোগ দিতে পারবেন তিনি।[23] সেখানে ইউনিভার্সিটি কলেজ লন্ডনে ভর্তি হন তিনি। যদিও কোনো ডিগ্রি না নিয়েই এক বছরের মধ্যেই দেশে ফিরে আসেন রবীন্দ্রনাথ। তবে এই বিলেতবাসের সময় ইংরেজি সাহিত্য ও সংস্কৃতি সম্পর্কে একটি সুস্পষ্ট ধারণা পেয়েছিলেন তিনি, যা পরবর্তীকালে তাঁর সাহিত্য, সঙ্গীত ও নাটকে গভীর প্রভাব বিস্তার করে। যদিও রবীন্দ্রনাথ ইংরেজদের কঠোর নিয়মানুবর্তিতা বা পারিবারিক রক্ষণশীল ধর্মমত কোনোটিকেই নিজের জীবন বা সৃষ্টিকর্মের মধ্যে সাগ্রহে গ্রহণ করেননি; বরং বেছে নিয়েছিলেন এই দুই জগতের কিছু শ্রেষ্ঠ অভিজ্ঞতাকেই।[25]
শিলাইদহ
১৮৯০ সালে রবীন্দ্রনাথ শিলাইদহে পারিবারিক জমিদারির তত্ত্বাবধান শুরু করেন। বর্তমানে এই অঞ্চলটি বাংলাদেশের কুষ্টিয়া জেলার অন্তর্গত। ১৮৯৮ সালে তাঁর স্ত্রী ও সন্তানেরাও চলে আসেন শিলাইদহে। “জমিদার বাবু” নামে পরিচিত রবীন্দ্রনাথ[26] এই সময় পারিবারিক বিলাসবহুল ঢাকাই বজরা পদ্মা-য় চড়ে সমগ্র জমিদারি তদারকি করে বেড়ান।[27] প্রজাবর্গের মধ্যে খাজনা আদায় (মূলত প্রতীকী) ও তাঁদের আশীর্বাদ প্রার্থনা করে তাঁদের সঙ্গে অবাধে মেলামেশা করেন রবীন্দ্রনাথ। এই সৌজন্যে গ্রামবাসীরাও তাঁর সম্মানে ভোজসভার আয়োজন করতেন।[28] এই দশকটিতে রবীন্দ্রনাথ রচনা করেন বহু গ্রন্থ এবং বাংলা সাহিত্যে প্রবর্তন করেন এক নতুন ধারার: ছোটোগল্প।[29][30] ১৮৯১ সাল থেকে ১৯০১ সালের মধ্যে তিনি ঊনষাটটি ছোটোগল্প লিখেছিলেন। এই সব গল্পের উপাদান তিনি সংগ্রহ করেছিলেন সাধারণ বাঙালির জীবনের নানা শ্লেষাত্মক উপাদান ও আবেগ থেকে।[31] সোনার তরী (১৮৯৪), চিত্রা (১৮৯৬) ও কথা ও কাহিনী কাব্যগ্রন্থগুলি এই সময়েরই রচনা। এছাড়াও একাধিক উপন্যাস, নাটক ও প্রবন্ধও রচনা করেছিলেন এই সময়।
পাদটীকা
তথ্যসূত্র
Check date values in: |year= (help)CS1 maint: unrecognized language (link)।
Check date values in: |year= (help)CS1 maint: unrecognized language (link)।
Check date values in: |year= (help)CS1 maint: unrecognized language (link)।
Check date values in: |access-date=, |year= (help)CS1 maint: unrecognized language (link)।
বিষয়শ্রেণী:রবীন্দ্রনাথ ঠাকুর
বিষয়শ্রেণী:বঙ্গীয় সাহিত্য পরিষদ
বিষয়শ্রেণী:বাংলার নবজাগরণ
বিষয়শ্রেণী:ব্রাহ্ম
রবীন্দ্রনাথ ঠাকুর
| https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%B0%E0%A6%AC%E0%A7%80%E0%A6%A8%E0%A7%8D%E0%A6%A6%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A6%A8%E0%A6%BE%E0%A6%A5%20%E0%A6%A0%E0%A6%BE%E0%A6%95%E0%A7%81%E0%A6%B0%E0%A7%87%E0%A6%B0%20%E0%A6%9C%E0%A7%80%E0%A6%AC%E0%A6%A8%20%28%E0%A7%A7%E0%A7%AE%E0%A7%AC%E0%A7%A7%E2%80%93%E0%A7%A7%E0%A7%AF%E0%A7%A6%E0%A7%A7%29 |
{
"plaintext_start_byte": [
1,
1193,
2538,
8244,
9495,
12705,
13589,
14396,
14986,
15519,
15708,
17202,
19113,
21359,
21596,
24200,
26322,
28369,
32837,
34147,
34920,
35452,
35731,
39147,
39964,
41272,
42092,
42571,
43469,
43885,
44176,
45823,
46512,
47780,
48427,
49017,
49401,
50052,
50735,
51698,
52335,
56387,
56528,
56821,
57087,
57273,
57495,
57604,
57893,
58006,
58209,
58362,
58461,
58595,
58678,
58841,
59074,
60601,
61198,
61330,
62389,
62817,
63415
],
"plaintext_end_byte": [
1192,
2516,
8208,
9438,
12660,
13588,
14395,
14985,
15518,
15707,
17147,
19085,
21341,
21595,
24167,
26321,
28305,
32758,
34146,
34890,
35451,
35730,
39111,
39963,
41271,
42063,
42544,
43468,
43856,
44149,
45822,
46492,
47779,
48407,
48978,
49353,
50051,
50734,
51697,
52309,
56317,
56527,
56820,
57086,
57272,
57494,
57603,
57892,
58005,
58208,
58361,
58460,
58594,
58677,
58840,
59048,
60558,
61129,
61329,
62289,
62797,
63326,
63787
]
} | 2018లో గుంటూరు జిల్లాలో ఎన్ని రైల్వేస్టేషన్ లు ఉన్నాయి? | హైదరాబాదు | telugu | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
హైదరాబాదు, తెలంగాణ రాజధాని మరియు ఆంధ్ర ప్రదేశ్ తాత్కాలిక రాజధాని, హైదరాబాదు జిల్లా మరియు రంగారెడ్డి జిల్లాల ముఖ్యపట్టణం. హైదరాబాదు నగరము సుసంపన్నమైన సాంస్కృతిక వారసత్వానికి, ప్రముఖ చరిత్రకు, కట్టడాలకు, మసీదులకు, దేవాలయములకు, చక్కని కళలకు, హస్తకళలకు మరియు నాట్యానికి ప్రసిద్ధి. హైదరాబాదు భారత దేశములో ఐదవ అతిపెద్ద మహానగరము[1]. అంతేకాదు హైదరాబాదు చుట్టు పక్కల మున్సిపాలిటీలను కలుపుకుపోతే ప్రపంచంలోని మహానగరాలలో 41వ స్థానాన్ని ఆక్రమిస్తుంది.[2]
హైదరాబాదు భారతదేశంలో బాగా అభివృద్ధి చెందిన నగరాలలో ఒకటి, అంతేకాదు సాఫ్టువేరు రంగంలో కూడా బాగా పేరు ప్రఖ్యాతులు సంపాదిస్తోంది. హైదరాబాదు మరియు సికింద్రాబాద్లు జంట నగరాలుగా ప్రసిద్ధి పొందినాయి. హుస్సేన్ సాగర్ ఈ రెండు నగరాలను వేరు చేస్తుంది, ట్యాంకు బండ్ వీటిని కలుపుతుంది. హుస్సేన్ సాగర్ ఇబ్రహీం కులీ కుతుబ్ షా వలీ 1562లో నిర్మించిన ఒక పెద్ద కృత్రిమ సరస్సు. హైదరాబాదుకు మధ్యలో చార్మినారును మహమ్మద్ కులీ కుతుబ్ షా 1591లో అప్పటిదాకా విజృంభించిన ప్లేగు వ్యాధి నిర్మూలనకు చిహ్నముగా నిర్మించారు.
చరిత్ర
హైదరాబాదును మూసీ నది ఒడ్డున క్రీ.శ.1590 దశకంలో, కుతుబ్ షాహీ వంశస్థుడయిన, మహమ్మద్ కులీ కుతుబ్ షా నిర్మించాడు[3]. గోల్కొండలోని నీటి సమస్యకు సమాధానంగా పరిపాలనను ఇక్కడకు మార్చారని చరిత్రకారులు చెబుతారు. ఇక్కడి నుండే కుతుబ్ షాహీ వంశస్తులు ఇప్పటి తెలంగాణ ప్రాంతాన్ని మరియు కర్ణాటక, మహారాష్ట్రలలోని కొన్ని భాగాలను పాలించారు.[4]
400 సంవత్సరా లకు పైగా సుదీర్ఘ చరిత్ర కలిగిన అతి గొప్ప నగరమది. కుతు బ్షాహి నవాబులు నిర్మించిన ఈ నగరం తొలుత చించలం (ఇప్పుడు శాలిబండ ) పేరుతో చిన్న గ్రామంగా ఉండేది. 1590లో కలరా మహమ్మారి సోకి గోల్కొండ నగరం అత లాకుతలమయింది. నవాబ్ కులీ కుతుబ్ షా అక్కడి నుంచి చించలం గ్రామానికి తరలి వచ్చి తాత్కాలికంగా బస చేశా డు. వ్యాధి బెడద తగ్గిన తరువాత తిరిగి గోల్కొండ వెళుతూ తన బసకు గుర్తుగా 1591లో చార్మినార్ నిర్మించాడు. ఆ తర్వాత 1594లో నాల్గవ ఖలీఫా హజరత్ హైదర్ అలీ పేరిట నగరం నిర్మించాడు. 17వ శతాబ్దంలో హైదరాబాద్ను సందర్శించిన ఇటాలి యన్ యాత్రికుడు టావెర్నియర్ నగరంలోని ఉద్యానవనముల శోభకు అమితంగా ముగ్ధుడయ్యాడు. హైదరాబాద్ నిజానికి 'బాగ్నగర్' అని శ్లాఘించాడు. ఉద్యాన వనాలకేకాక సరస్సులకు కూడా హైదరాబాద్ పెట్టింది పేరు.దేశానికి స్వాతంత్య్రం లభించేనాటికే హైదరాబాద్ సకల వసతులు కల రాజధాని నగరం. శాసనసభా భవనం, ఉస్మానియా విశ్వవిద్యాలయం, ఉస్మానియా ఆస్పత్రి, హైకోర్టు, విమానాశ్రయం, కంటోన్మెంటు, విశాలమైన కార్యాలయాలు, అతిథి గృహాలు, చక్కని డ్రైనేజి వ్యవస్థ, నిరంతరం ఉచిత మంచినీటి సరఫరా వ్యవస్థ, సిమెంట్ రోడ్లు, డబుల్ డెక్కర్ బస్సులు, డీజిల్ రైలు, కారు వ్యవస్థ, రేడియో స్టేషను, టంకశాల, ఆర్డినెన్స్ ఫ్యాక్టరీలు మొదలైన సౌకర్యాలు అప్పటికే ఏర్పాటై ఉన్నా యి. రాజ్యాంగ నిర్మాత డాక్టర్ అంబేద్కర్ కూడా పార్లమెంటు భవనం లేకపోవడం మినహా దేశరాజధాని కావడానికి హైదరాబాద్కు అన్ని అర్హతలూ ఉన్నాయని అభిప్రాయపడ్డారు. సంవత్సరానికి ఒకసారైన పార్లమెంటు సమావేశాలు హైదరాబాద్ లో నిర్వహించాలని ఆయన సూచించారు. అంబేద్కర్ సూచన మేరకే బొల్లారంలో రాష్ట్రపతి నిలయాన్ని ఏర్పాటు చేయడం జరిగింది.1956లో హైదరాబాద్ దేశంలో ఐదవ పెద్ద నగరంగా ఉండేది. ఇప్పుడు ఆరవ పెద్ద నగరంగా ఉంది. రాష్ట్రాల పునర్విభజన జరిగినప్పుడు హైదరాబాద్ రాష్ట్రం నుంచి కర్ణాటకకు మూడు జిల్లాలు, మహారాష్ట్రకు ఐదు జిల్లాలు బదిలీ అయ్యాయి. విభజన తర్వాత కర్నూలులో తగిన వసతులు లేక ప్రభుత్వ కార్యాలయాలు చాలా భాగం మద్రాసులోనే ఉండిపోయాయి. అందువల్ల అన్ని వసతులు ఉన్న హైదరాబాద్ను రాజధానిగా ఏర్పాటుచేశారు.
పేరు పుట్టుక
మహమద్ కులీ కుతుబ్షా భాగమతి అనే బంజారా స్త్రీని ప్రేమించి పెళ్ళి చేసుకుంటాడు. ఆ తరువాత ఆవిడ పేరు మీదనే భాగ్యనగర్ అని పేరు పెడతాడు. పెళ్ళయిన తరువాత భాగమతి ఇస్లాం మతం స్వీకరించి, హైదర్ మహల్ అని పేరు మార్చుకుంటుంది. దానిని అనుసరించి నగరం పేరు కూడా హైదరాబాదుగా (అనగా హైదర్ యొక్కనగరం) రూపాంతరం చెందింది[5]. ఉర్దూ భాషాయుక్తంగా చూస్తే హైదరాబాదు పేరు వెనక మరొక అర్థం ఉంది. హైదర్ (రాజు పేరు) ఎక్కడయితే ఆబాదు (ప్రఖ్యాతి) అయ్యాడో ఆ నగరమే హైదరాబాదు అని ప్రతీతి.
స్వాతంత్ర్యం అనంతరం
1947లో భారతదేశంలో ఆంగ్లేయుల పాలన అంతమయిన తరువాత అప్పటి నిజాము స్వతంత్రంగా పాలన సాగించాలని నిర్ణయించాడు. వ్యాపార, వాణిజ్యాలు స్థిరముగా ఉండేందుకు హైదరాబాదు రాజ్యానికి అన్ని వైపులా ఉన్న భారత దేశంతో ఒప్పందం కుదుర్చుకున్నాడు. అప్పటి తెలంగాణా కమ్యునిస్టులు హైదరాబాదును భారత దేశంలో కలుపుటకు, నిజాము సొంత సైన్యమయిన రజాకర్ల మీద చేసిన పోరాటం వలన శాంతి భద్రతలు క్షీణించాయి. పెరిగిన హింస కారణంగా అప్పటి మద్రాసు రాష్ట్రంలో ఉన్న కోస్తా ఆంధ్ర ప్రాంతానికి వలసలు బాగా పెరిగినాయి. అటువంటి సమయంలోనే, అప్పటి గృహమంత్రి, సర్దార్ వల్లభాయి పటేల్ నేతృత్వంలో భారతదేశం ఆపరేషన్ పోలో పేరుతో పోలీసు చర్యకు ఉపక్రమించింది. సెప్టెంబరు 17, 1948న, అంటే భారతదేశానికి స్వాతంత్ర్యం వచ్చిన సంవత్సరం తరువాత, హైదరాబాదులో ఐదు రోజుల పోలీసు చర్య జరపడం వల్ల హైదరాబాదు భారతదేశంలో కలిసింది. భారతదేశంలో అంతర్భాగమయిన తరువాత ఎనిమిది సంవత్సరాలపాటు (సెప్టెంబరు 17, 1948 నుండి 1956 నవంబర్ 1వరకు) హైదరాబాదు ఒక ప్రత్యేక రాష్ట్రంగా ఉంది. 1956 నవంబర్ 1న భారత దేశాన్ని భాషాప్రయుక్త రాష్ట్రాలుగా విభజించినపుడు హైదరాబాదు రాష్ట్రం మూడు భాగాలుగా విడి ఆంధ్ర ప్రదేశ్, మహారాష్ట్ర, కర్ణాటక లలో కలిసిపోయింది. హైదరాబాదు నగరం మరియు దాని చుట్టుపక్కల తెలుగు మాట్లాడే ప్రాంతాలు ఆంధ్ర ప్రదేశ్లో కలిసాయి, అంతేకాదు హైదరాబాదు ఆంధ్రప్రదేశ్కు రాజధాని అయింది.
వాణిజ్య వ్యవస్థ
హైదరాబాదు నగరం ముత్యాలకు, చెరువులకు పేరు సంపాదించినది, ఈ మధ్యన ఐటి రంగం వలన కూడా మంచి పేరు ప్రఖ్యాతులు సంపాదిస్తోంది. చార్మినారుకు దగ్గరలోనే ముత్యాల మార్కెట్టు ఉంది. వెండి గిన్నెలు, చీరలు, నిర్మల్ మరియు కలంకారి బొమ్మలు, గాజులు, పట్టు, చేనేత, నూలు వస్త్రాలు, లాంటి మరెన్నో వస్తువులతో ఇక్కడ శతాబ్దాల తరబడి వర్తకం నిర్వహిస్తున్నారు.
ప్రపంచంలోనే అతిపెద్దదైన చలన చిత్ర నిర్మాణ కేంద్రమైన రామోజీ ఫిలిం సిటీ ఇక్కడే ఉంది. రెండు వేల ఎకరాల సువిశాల ప్రదేశంలో ఈ కేంద్రాన్ని 1996లో నిర్మించారు[6]. అంతే కాదు ఆరు వందల లొకేషన్లను కల్పించే ఈ చలన చిత్ర నిర్మాణ కేంద్రం అతిపెద్ద చలన చిత్ర నిర్మాణ కేంద్రంగా గిన్నీసు బుక్కులో స్థానం కూడా సంపాదించింది.[7]
హైదరాబాదులో పేరెన్నికగన్న పరిశోధనాలయాలు మరియు విద్యాలయాలు ఎన్నో ఉన్నాయి. వాటిలో కొన్ని ప్రభుత్వ రంగంలో ఉంటే మరికొన్ని ప్రైవేటు రంగంలో ఉన్నాయి. అంతేకాదు ఈ పరిశోధనాలయాలు వివిధ రంగాలకు విస్తరించాయి కూడా. వాటిలో కొన్ని:
డాక్టరు రెడ్డీస్ లాబరేటరీలు - న్యూయార్క్ స్టాక్ ఎక్స్చేంజిలో లిస్టయిన ప్రముఖ మందుల కంపెనీ.
సిడిఎఫ్డి ఫోరెన్సిక్ లాబరేటరీ - భారత దేశంలో పేరెన్నికగన్న నేర పరిశోధనా సంస్థ.
ఎల్వీ ప్రసాద్ కంటి ఆసుపత్రి
హైదరాబాదులోనే స్థాపించబోయే మరికొన్ని ముఖ్యమయిన ప్రాజెక్టుల వివరాలు
జీనోము వ్యాలీ:- ఇది ICICI బ్యాంకు మరియు ఆంధ్ర ప్రదేశ్ ప్రభుత్వం సంయుక్తంగా నిర్వహిస్తున్న ప్రాజెక్టు. బయోటెక్నాలజీ కంపెనీలకు ఉపయుక్తంగా ఉండేటట్లు 200 ఎకరాలలో ఒక నాలేడ్జి పార్కును స్థాపించే ప్రయత్నం ఇది.[8]
రాజీవ్ గాంధీ నానో టెక్ సిలికాన్ ఇండియా పార్కు:- దీనిని శంషాబాదులో నిర్మింప తలపెట్టిన కొత్త అంతర్జాతీయ విమానాశ్రయానికి దగ్గరలో నిర్మిస్తున్నారు. దీనిని 350-ఎకరాలలో (మొదటి దశ 50 ఎకరాలు) నిర్మించాలని తలపెట్టారు. ఈ ప్రాజెక్టు వలన ఆంధ్రప్రదేశ్లో సుమారు 250 కోట్ల (మొదటి దశలో 60 కోట్లు)అమెరికన్ డాలర్ల పెట్టుబడులు వస్తాయని అంచానా వేస్తున్నారు.[9]
రియల్ ఎస్టేట్ రంగము
భారత దేశంలోని మరెన్నో ఇతర నగరాల వలే హైదరాబాదులో కూడా రియల్ ఎస్టేటు రంగము మంచి అభివృద్ధి సాధిస్తోంది. అందుకు ముఖ్య కారణంగా ఇటీవల కాలంలో తామర తంపరగా వస్తున్న ఐటి సంస్థలనే చెప్పుకోవచ్చు. ప్రభుత్వం హైటెక్ సిటీని నిర్మించిన తరువాత ఎంతోమంది ప్రైవేటు భాగస్వాములు కూడా ఐటి పరిశ్రమలను దృష్టిలో పెట్టుకుని నిర్మాణాలు చేపడుతున్నారు. అంతేకాదు సింగపూరులో కార్యకలాపాలు సాగించే ఎసెండాస్ 2002లో హైదరాబాదులోని హైటెక్ సిటీ దగ్గర ఐటీ పార్కుని నిర్మించటానికి ఎల్&టితో మరియు తెలంగాణ ప్రభుత్వంతో ఒప్పందం కుదుర్చుకున్నారు [10]. అంతే కాదు ఆంధ్ర ప్రదేశ్ గృహ నిర్మాణ సంస్థ కూడా, CESMA International అనే సింగపూరుకు చెందిన సంస్థతో ఒప్పందం కుదుర్చుకుని ఐటి ఉద్యోగులకు ఉపయుక్తంగా పోచారం దగ్గర 16000 గృహాల సముదాయాన్ని నిర్మించ తలపెట్టింది [11].
ఐటి రంగము
1990 దశకం తరువాత హైదరాబాదులో ఐటి మరియు ఐటిఇఎస్ కంపెనీలు తామరతంపరగా పెరిగిపోవటం మొదలయింది. అప్పటి నుండి హైదరాబాదును సైబరాబాదు అని కూడా పిలవడం మొదలుపెట్టారు. అంతేకాదు హైదరాబాదును బెంగుళూరు తరువాత రెండో సిలికాను వ్యాలీగా పిలుస్తున్నారు. ఈ రంగం వలన హైదరాబాదుకు ఎన్నో పెట్టుబడులు రావడంతో సాంకేతిక రంగంలో హైదరాబాదు పేరు దేశమంతా వ్యాపించింది. విద్య మీద ప్రజలు చూపించే శ్రద్ధ ఇక్కడి ఉత్పాదకత, వాణిజ్యం పెరగడానికి దోహదపడ్డాయి. భారతదేశపు నాలుగో పెద్ద సాఫ్టువేరు కంపెనీ సత్యం కంప్యూటర్స్ యొక్క ముఖ్య కార్యాలయం ఇక్కడే ఉంది. ఐ బి ఎం, ఇన్ఫోసిస్, టాటా కన్సల్టెన్సీ సర్వీసెస్, విప్రో, మైక్రోసాఫ్ట్, గూగుల్, ఒరాకిల్,డెల్, కాన్బే, జిఇ, సొన్స్ ఈన్దీ, డెలాయిట్, హెచ్ఎస్బిసి, జూనో, ఇంటర్గ్రాఫ్, కీన్, బాన్ ఇక్కడున్న ప్రముఖ కంపెనీలలో కొన్ని. ప్రతిష్ఠాత్మకమయిన ఫ్యాబ్ సిటీ ప్రాజెక్టును సాధించి తానే భవిష్యత్తు ఐటి కేంద్ర బిందువునని చాటి చెప్పింది[12].
విద్య
విద్య పరంగా హైదరాబాదు దక్షిణ భారతంలో ప్రముఖ కేంద్రం.
2006 జనగణన ప్రకారం లింగనిష్పత్తి 1.07 [13].
ఇక్కడ రెండు కేంద్ర విశ్వవిద్యాలయాలు, రెండు డీమ్డ్ విశ్వవిద్యాలయాలు మరియు ఆరు రాష్ట్ర విశ్వవిద్యాలయాలు ఉన్నాయి. ఉస్మానియా విశ్వవిద్యాలయం భారతదేశంలో ఉన్న పురాతన విశ్వవిద్యాలయాలలో ఒకటి. సాంకేతిక విద్యకు సంబంధించి జవహర్లాల్ నెహ్రూ టెక్నొలాజికల్ విశ్వవిద్యాలయం, ఇంటర్నేషనల్ ఇన్టిట్యూట్ ఆఫ్ ఇన్ఫర్మేషన్ టెక్నాలజీ లాంటి విద్యాలయాలు ఇక్కడ ఉన్నాయి. హైదరాబాదు కేంద్రీయ విశ్వవిద్యాలయం, ఇంగ్లీషు మరియు విదేశీ భాషల విశ్వవిద్యాలయము హైదరాబాదుకు విద్యారంగంలో ఖ్యాతి తెచ్చిన సంస్థల్లో కొన్ని. ఇండియన్ స్కూల్ ఆఫ్ బిజినెస్, ఇండియన్ ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ కెమికల్ టెక్నాలజీ, నల్సార్, అడ్మినిస్ట్రేటివ్ స్టాఫ్ కాలేజి ఆఫ్ ఇండియా, ఇంజనీరింగ్ స్టాఫ్ కాలేజి ఆఫ్ ఇండియా, సెంటర్ ఫర్ సెల్యులర్ అండ్ మాలిక్యులర్ బయాలజీ, నేషనల్ ఇన్టిట్యూట్ ఆఫ్ న్యూట్రిషన్, నేషనల్ ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ ఫార్మసుటికల్ ఎడ్యుకేషన్ అండ్ రీసెర్చ్ వంటి ప్రముఖ సంస్థలెన్నో ఉన్నాయి. దక్షిణ భారతంలోనే అతిపెద్ద ఇస్లామిక్ విశ్వవిద్యాలయం అయిన జామియా నిజామియా కూడా ఇక్కడే ఉంది. కొత్తగా ఐ ఐ టిని నెలకొల్పారు .
పౌర పరిపాలన
నగర పరిపాలన హైదరాబాదు మహా నగరపాలక సంస్థ [14] చే నిర్వహించబడుతుంది దీనికి అధిపతి మేయరు అయినప్పటికీ కార్యనిర్వాహక అధికారాలు రాష్ట్ర ప్రభుత్వం నియమించే నగరపాలక కమిషనరు అనబడే ఒక ఐఏఎస్ అధికారి చేతిలో ఉంటాయి. ప్రస్తుతం బొంతు రామ్మోహన్ మేయరుగా, క్రిష్నబాబు హైదరాబాదు నగరపాలక సంస్థ ప్రస్తుత మునిసిపల్ కమిషనరుగా ఉన్నారు. మునిసిపల్ కమీషనరుగా వ్యవహరిస్తున్నారు. నగర త్రాగునీటి సౌకర్యం, రోడ్లు, డ్రైనేజీ నిర్వహణ, చెత్త తొలిగించుట, వీధిదీపముల ఏర్పాటు, మౌలిక వసతులకు బాధ్యత ఈ సంస్థదే. నగరం 150 వార్డులుగా విభజింపబడి ఉంది. ఒక్కో వార్డుకు ఒక కార్పొరేటరు ఎన్నికై కార్పొరేషనులో తన వార్డుకు ప్రాతినిధ్యం వహిస్తాడు. నగరప్రాంతం మొత్తం తెలంగాణ 31 జిల్లాల్లో ఒకటి - అదే హైదరాబాదు జిల్లా. ఆస్తుల దస్తావేజులు, రెవిన్యూ సమీకరణకు జిల్లా కలెక్టరు బాధ్యుడు. హైదరాబాదు జిల్లాలో ఎన్నికల నిర్వహణ బాధ్యత కూడా కలెక్టరుదే.
భారతదేశంలోని ఇతర మహానగరములలో వలెనే, హైదరాబాదు పోలీసుకు పోలీసు కమీషనరుగా ఒక ఐపీఎస్ అధికారి ఆధిపత్యము వహిస్తుంటాడు. హైదరాబాదు పోలీసు రాష్ట్ర హోంమంత్రిత్వ శాఖ నేతృత్వములో పని చేయుస్తుంది. హైదరాబాదును ఐదు పోలీసు జోన్లుగా విభజించారు. ఒక్కొక్క జోన్కు ఒక డిప్యూటీ కమీషనర్ ఆఫ్ పోలీసు అధిపతిగా ఉంటాడు. ట్రాఫిక్ పోలీసు విభాగము హైదరాబాదు పోలీసు శాఖలో పరిమిత స్వయంప్రతిపత్తి కలిగిన ఒక విభాగము. Telangana రాష్ట్రము మొత్తము తన న్యాయ పరిధిలో ఉండే Telangana ఉన్నత న్యాయస్థానము యొక్క పీఠము హైదరాబాదు నగరంలోనే ఉంది. హైదరాబాదులో రెండు దిగువ న్యాయస్థానములు, పౌరసంబంధ సమస్యలకై చిన్న సమస్యల (small causes) న్యాయస్థానము మరియు నేర విచారణ కొరకు ఒక సెషన్స్ న్యాయస్థానము ఉన్నాయి. హైదరాబాదు నగరానికి లోక్సభలో రెండు సీట్లు మరియు Telangana రాష్ట్ర శాసనసభలో పదమూడు సీట్లు ఉన్నాయి.
కొత్త మాస్టర్ ప్లాన్
బృహత్తర ప్రణాళిక (మాస్టర్ ప్లాన్) ప్రకారం కోర్ ఏరియా 172 చదరపు కిలోమీటర్ల విస్తీర్ణంలో ఉంది. 2001లో నగర జనాభా 75.86 లక్షలు కాగా... 2031 నాటికి అది 1.84 కోట్లకు పెరుగుతుందనే అంచనాలతో కొత్త మాస్టర్ ప్లాన్ను రూపొందించారు. అభివృద్ధి కొన్ని ప్రాంతాలకే పరిమితం కాకుండా 22 ప్రాంతాలకు మల్టిపుల్ జోన్లుగా గుర్తింపు. ఐదు ప్రాంతాల్లో అంతస్తుల (మల్టీ లెవెల్) పార్కింగ్ ఏర్పాటుచేస్తారు. 70 కమర్షియల్ రోడ్లను గుర్తించారు. 150 హెరిటేజ్ భవనాలను గుర్తించి వాటి పరిరక్షణకు ప్రణాళిక రూపకల్పనచేశారు. 29 కొత్త రోడ్లు వేస్తారు.అంతర్గత రోడ్లను 40 అడుగులకు పరిమితం చేస్తారు. కొత్తగా పది ఫ్త్లెఓవర్ల నిర్మిస్తారు . మూసీనది, హుస్సేన్సాగర్ నాలాలపై 13 వంతెనలకు ప్రతిపాదన చేశారు.హుస్సేన్సాగర్ సర్ప్లస్ నాలాలకు గ్రీన్ బెల్టుగా గుర్తించి, రెండు వైపులా తొమ్మిది మీటర్ల చొప్పున పచ్చదనం పెంపు చేస్తారు.ఆజామాబాద్, సనత్నగర్ వంటి పారిశ్రామిక ప్రాంతాలకు వర్క్ సెంటర్లుగా గుర్తించారు.జాతీయ రహదారులను 120-150 అడుగుల మేరకు విస్తరిస్తారు.ఏడు చోట్ల రైల్ అండర్ బ్రిడ్జిలు, కందికల్ గేట్ వద్ద ఆర్వోబీ, తాడ్బండ్ వద్ద ఫుట్ ఓవర్ బ్రిడ్జి నిర్మిస్తారు.
రోడ్ల విస్తరణలో స్థలాన్నిచ్చే వారికి చెల్లించే పరిహారం 100 శాతంగా ఉన్న ట్రాన్స్ఫరబుల్ డెవలప్మెంట్స్ రైట్స్ను 150 శాతానికి పెంచుతారు. ఎంజీబీఎస్ మినహా మిగిలిన ఆర్టీసీ బస్టాండ్లు, డిపోలను బహుళ అవసరాలకు వినియోగించుకుంటారు.
ఔటర్ రింగ్ రోడ్డు, హైటెక్ సిటీ ఫ్త్లెఓవర్ నిర్మాణం పూర్తిచేస్తారు. హుస్సేన్సాగర్లోకి రసాయనాలు మోసుకొచ్చే పికెట్, కూకట్పల్లి నాలాలపై మురుగునీటి శుద్ధి కేంద్రాలను ఏర్పాటు చేసి, వాటర్ రీసైక్లింగ్ ద్వారా ఆ నీటిని ఇతర అవసరాలకు వినియోగిస్తారు. బాటసింగారం వద్ద 40 ఎకరాల్లో ట్రక్స్ పార్కు ఏర్పాటు చేస్తారు. సాగర్ హైవేపై మంగల్పల్లి వద్ద 20 ఎకరాల్లో మరో ట్రక్ పార్కు ఏర్పాటు చేస్తారు.
రవాణా వ్యవస్థ
విమానాశ్రయాలు
ఇప్పుడు హైదరాబాద్ శివార్లలోని శంషాబాద్లో కొత్తగా నిర్మించిన అంతర్జాతీయ విమానాశ్రయం రాజీవ్ గాంధీ పేరుతో 15,మార్చి, 2008తేదీన ప్రారంభించబడింది.[15] ఈ విమానాశ్రయం నుండి భారతదేశంలోని అన్ని ముఖ్య పట్టణాలకు, మరియు కొన్ని అంతర్జాతీయ గమ్యములకు విమాన ప్రయాణ సౌకర్యము ఉంది.[16]. మధ్య ప్రాచ్యము, నైరుతి ఆసియా, దుబాయి, సింగపూరు, మలేషియా మరియు చికాగో, ఫ్రాంక్ఫర్ట్ మొదలైనటువంటి అంతర్జాతీయ గమ్యస్థానాలకు చక్కని విమాన ప్రయాణ సౌకర్యములు ఉన్నాయి.
ఇది ప్రపంచం లోని 5 ప్రముఖ విమనాశ్రయాలలో స్థానం సంపాదించింది.
ఇక్కడి నుండి సంవత్సరానికి 5 కోట్ల మంది విమానా సౌకర్యాన్ని వినియోగించుకో గలుగుతారు[17]. అంతేకాదు 4కిమీపైగా ఉన్న రన్వే సౌకర్యంతో, ప్రపంచంలోనే అతిపెద్దదయిన ఎయిర్బస్ A380 విమానము కూడా ఇక్కడి నుండి రాకపోకలు సాగించగలదు.[18] ప్రస్తుతం హైదరాబాదులోని బేగంపేట విమానాశ్రయము మూసివేయబడింది.
రైలు రవాణా
హైదరాబాదుకు జంటనగరమైన సికింద్రాబాదులో దక్షిణమధ్య రైల్వే ముఖ్యకార్యాలయం ఉంది. ఇక్కడి నుండి దేశంలోని అన్ని ప్రాంతాలకు రైలు సౌకర్యం ఉంటుంది. హైదరాబాదులో మొత్తం మూడు ముఖ్య రైల్వేస్టేషన్లు ఉన్నాయి:
సికింద్రాబాద్ జంక్షన్ రైల్వే స్టేషను
నాంపల్లి రైల్వేస్టేషను (హైదరాబాదు దక్కన్)
కాచిగూడ రైల్వేస్టేషను
హైదరాబాదు నగరంలో 2003లో మల్టీ మోడల్ రవాణా వ్యవస్థను మొదలు పెట్టారు. ప్రస్తుతం సికింద్రాబాదు - లింగంపల్లి, హైదరాబాదు (నాంపల్లి) - లింగంపల్లి, సికింద్రాబాదు - ఫలక్నుమా, లింగంపల్లి - ఫలక్నుమా, హైదరాబాదు (నాంపల్లి) - ఫలక్నుమా దారులలో రైలు బండ్లు తిరుగుతున్నాయి. భవిష్యత్తులో ఫలక్నుమా - శంషాబాదు, సికింద్రాబాదు - మనోహరబాదుల మధ్య రైలు బండ్లు తిరిగేందుకు సన్నాహాలు జరుగుతున్నాయి.నగరం చుట్టూ నిర్మితమవుతున్నఔటర్ రింగ్రోడ్ అవతల చుట్టుపక్కల ప్రాంతాలైన భువనగిరి, షాద్నగర్, సంగారెడ్డి, శంకర్పల్లి వంటి చుట్టుపక్కల పట్టణాలను కలుపుతూ వెళ్లే పెరిఫరల్ రింగ్ రోడ్ దారిలోనే అండర్ గ్రౌండ్ మెట్రో రైల్ నిర్మాణం చేపడతారు. ఇన్నర్ రింగ్రోడ్లకు అనుసంధానంగా మెట్రో రైల్ లైన్ నిర్మిస్తారు. హైటెక్సిటీ, మౌలాలీ, మేడ్చల్ , శంషాబాద్ లలో నాలుగు పాసింజర్ టెర్మినల్స్ నిర్మిస్తారు. సరకు రవాణా అవసరాల కోసం బెంగళూరు మార్గంలోని తిమ్మాపూర్ వద్ద ఒకటి, నాగులపల్లి-వికారాబాద్ మార్గంలో మరొకటి, బీబీనగర్-భువనగిరి మార్గంలో ఇంకొకటి కలిపి మూడు ఏర్పాటు చేస్తారు.నాంపల్లి-మలక్ పేట స్టేషను లను కలిపే కొత్తలైను ప్రతిపాదనలో ఉంది. 204 ఎకరాల ప్రైవేటు భూములు సేకరించి, మియాపూర్-చైతన్యపురి, సికింద్రాబాద్-ఫలక్నుమా, తార్నాక-హైటెక్సిటీ మార్గాల్లో మొత్తం 71 కిలోమీటర్ల నిడివి కలిగిన మూడు మెట్రో కారిడార్లను నిర్మిస్తారు. అయిదువేల ఇళ్లు, రెండువేల వాణిజ్య సముదాయాలు కనుమరుగౌతాయి.
రోడ్డు రవాణా
హైదరాబాదు దేశంలోని చాలా నగరాలతో రోడ్డుద్వారా అనుసంధానమై ఉంది. వాటిలో బెంగళూరు, ముంబాయి, పూణె, నాగ్పూర్, విజయవాడ, వరంగల్, గుంటూరు మరియు కర్నూలు చెపుకోతగ్గవి. ముఖ్యంగా తెలంగాణాలోని అన్ని పట్టణాలకు ఇక్కడి నుండి రోడ్లు ఉన్నాయి. జాతీయ రోడ్లయిన ఎన్హెచ్-7, ఎన్హెచ్-9 మరియు ఎన్హెచ్-202 నగరంలో నుంచే వెళ్తుంటాయి.
హైదరాబాదు నగరం లోపలకూడా అత్భుతమైన రోడ్లు ఉన్నాయి. ట్రాఫిక్ సమస్యలను తగ్గించేందుకై ఎన్నో ఫ్లైఓవర్లు నిర్మించటం జరిగింది. ముఖ్యమయినా రోడ్లు చాలావరకు 3-లేన్ సౌకర్యము ఉంది. అయినా కూడా ట్రాఫిక్ సమస్య పెరిగి పోతుండటంతో జాతీయ రహదారుల వెంట వెళ్ళే పెద్ద వాహనాలను నగరం వెలుపల నుండే పంపుటకుగాను ఔటర్ రింగు రోడ్డు నిర్మాణము తల పెట్టారు. ఇందుకు మొదటి దశకు 500 కోట్లు, మలిదశకు 2500 కోట్లతో ప్రణాలికలు కూడా సిద్దంచేశారు[19]. మొత్తం 160కీమీల పొడవు ఉండే ఈ రింగురోడ్డు ఇంకో 4-5 సంవత్సరాలలో పూర్తవుతుందని ఒక అంచనా.
హైదరాబాదు నగరంలో ప్రయాణ అవసరాలకు తెలంగాణా రోడ్డు రవాణా సంస్థ [20], లెక్కకు మిక్కిలి సిటీ బస్సులను నడుపుతుంది. ఇక్కడ ఉన్న మహత్మా గాంధీ బస్ స్టేషను 72 ప్లాట్ఫారాలతో ఆసియాలోకెల్లా అతిపెద్ద బస్స్టేషనుగా పేరు సంపాదించింది. బస్సులేకాక నగరం నలుమూలలకు తీసుకు వెళ్ళే ఆటోలు ఇక్కడ ఇంకో ప్రధాన రవాణా సాధనం.
భౌగోళికము
హైదరాబాదు దాదాపు Telangana రాష్ట్రము మధ్యలో ప్రాంతములో ఉంది. ఇది దక్కను పీఠభూమిపై సముద్రమట్టము నుండి 541 మీ. (1776 అడుగులు) ఎత్తులో ఉంది. సుమారుగా ఈ నగర వైశాల్యం 260 చ.కి.మీ. (100 చ.మైళ్ళు).
నగర జనాభా
2001 జనాభా లెక్కల ప్రకారము నగర జనాభా 36.9 లక్షలుగా అంచనా వేయబడింది. కానీ మహానగర ప్రాంతము యొక్క జనాభా 63.9 లక్షలకు పైగా ఉంటుందని అంచనా. హైదరాబాదులో ముస్లిం జనాభా 40%గా ఉంది. తెలుగు, ఉర్దూ, హిందీ ఎక్కువగా మాట్లాడే భాషలు. వ్యాపార వ్యవహారాల్లో ఇంగ్లీషు ఎక్కువగానే వాడుతారు. భారత దేశములోని అనేక ప్రాంతములనుండి ప్రజలు హైదరాబాదుకు వచ్చి స్థిరపడ్డారు.
1901లో నగర జనాభా కేవలం 5 లక్షలు మాత్రమే. 1951 నాటికి 10లక్షలకు పెరిగి రెట్టింపు అయింది. 1971 నాటికి 16 లక్షలకు, 1981 నాటికి 22 లక్షలకు, 1991 నాటికి 31 లక్షలకు చేరింది.[21]
ప్రముఖులు
అలీ నవాజ్ జంగ్ బహాదుర్
వి.జయశంకర్
సవితా శాస్త్రి
మాధవి
ముత్యాల జయసూర్యనాయుడు
బత్తుల సుమిత్రాదేవి
సంస్కృతి
హిందువులు, ముస్లిములు, క్రైస్తవులు వంటి వివిధ మతాల ప్రజలు హైదరాబాదులో పెద్దసంఖ్యలో ఉన్నారు. సిక్కులు కూడా చెప్పుకోదగ్గ సంఖ్యలో ఉన్నారు. హైదరాబాదీయులు తెలుగు, ఉర్దూ, హిందీ, ఇంగ్లీషు భాషలు మాట్లాడుతారు. హిందువులు, క్రైస్తవులు తెలుగు, ముస్లిములు ఉర్దూ మాట్లాడినప్పటికీ అధికశాతం ప్రజలు రెండు భాషలూ మాట్లాడగలిగి ఉంటారు. రాష్ట్రంలోని వివిధ ప్రాంతాల ప్రజలు హైదరాబాదులో స్థిరపడటంతో అన్ని రకాల యాసల తెలుగూ ఇక్కడ వినిపిస్తుంది. అయితే ప్రధానంగా తెలంగాణా యాస ఎక్కువగా వినిపిస్తుంది. ఇక్కడి హిందీ, ఉర్దూ కూడా దేశంలోని ఇతర ప్రాంతాల వాటికంటే భిన్నమైన యాస కలిగి ఉంటాయి. హిందువులు, ముస్లిములు అన్నదమ్ముల కలిసి మెలిసి ఉంతరు
ఇక్కడి ముస్లిములు సాంప్రదాయికంగా ఉంటారు. స్త్రీలు బురఖా ధరించడం, మతపరమైన ఆచారాలను కచ్చితంగా పాటించడం వంటివి ఇక్కడ బాగా కనిపిస్తాయి. ఉత్తర భారతీయులకంటే తాము కాస్త కులాసా జీవితం గడుపుతామని మిగతా దక్షిణాది వారి వలెనే హైదరాబాదీయులు కూడా అనుకుంటారు.
రుచులు
హైదరాబాదు రుచులు మిగతా భారతదేశపు రుచుల కంటే భిన్నంగా ఉంటాయి. మొఘలుల రుచులతో కలిసిన తెలంగాణా వంటకాలు ఇక్కడి ప్రత్యేకత. బిరియానీ, బగారాబైంగన్ (గుత్తి వంకాయ), ఖుబానీ కా మీఠా, డబల్ కా మీఠా, హలీమ్, ఇరానీ చాయ్ మొదలైనవి ఇక్కడి ప్రముఖ వంటకాల్లో కొన్ని. చాలామంది హైదరాబాదీ ముస్లింలు పని చేయడానికి మధ్య ప్రాచ్యము అందులో ప్రత్యేకముగా దుబాయి వెళ్ళడము వలన, ఇప్పుడు హలీం ఆ ప్రాంతాలలో కూడా ప్రసిద్ధి చెందినది.హైదరాబాద్ హలీం భౌగోళిక చిహ్నం (జియోగ్రాఫికల్ ఇండికేటర్)ని సొంతం చేసుకొంది.
బావర్చీ, సికింద్రాబాద్ లోని ప్యారడైజ్ హోటల్, వివిధ ప్రదేశాల్లో ఉన్న హైదరాబాద్ హౌస్లు బిరియానీకి పెట్టింది పేరు. ఏ కెఫేలకి వెళ్ళినా ఆలూ సమోసా ఇరానీ చాయ్లు జంటనగరాల్లో లభిస్తాయి. కోఠి లోని గోకుల్ ఛాట్ భండార్ ఎప్పుడూ రద్దీగానే ఉంటుంది
మీడియా
హైదరాబాదు చారిత్రక, రాజధానిగా ఉండుట వలన ఇక్కడ ప్రచురణ మరియు ఎలక్ట్రానిక్ మీడియా బాగా అభివృద్ధి చెందింది. దాదాపు అన్ని తెలుగు వినోద, వార్తా ఛానళ్ళు హైదరాబాదు కేంద్రముగా పని చేయుచున్నవి. Sakshi TV, Etv, TV 9, NTV, ABN, TV5,HM TV, T NEWS.
ఎఫ్ఎం రేడియో
బొల్ హయదరాబాద్ 90.4MHz
రేడియో సిటి 91.1MHz
బిగ్ ఎఫ్ ఎమ్ 92.7MHz
రెడ్ ఎఫ్.ఎమ్ 93.5MHz
రేడియో మిర్ఛి 98.3MHz
రెయిన్బో 101.9MHz
వివిధ భారతి 102.80MHz
జ్ఞాన్ వాణి 105.6MHz
ప్రస్తుత సమస్యలు
తాగునీటి సమస్య హైదరాబాదు ఎదుర్కొంటున్న తక్షణ సమస్యల్లో ఒకటి. హిమాయత్ సాగర్, సింగూరు జలాశయం, కృష్ణా తాగునీటి మొదటి దశ ప్రస్తుతమున్న ప్రధాన నీటి వనరులు. కృష్ణా నది నుండి తాగునీటిని సరఫరా చేసే ప్రాజెక్టు రెండో దశ పనులు ప్రస్తుతం జరుగుతున్నాయి.
దక్కను పీఠభూమి పైనున్న హైదరాబాదు పెద్ద ఎర్రరాళ్ళతో కూడుకొని ఉంది. నిర్మాణ కార్యక్రమాల్లో భాగంగా ఈ రాళ్ళను పగలగొట్టడం జరుగుతూ ఉంది. ఇది పర్యావరణంపై ప్రభావం చూపుతుండడంతో శిలా సంరక్షణ సమితి పేరుతో ఏర్పడిన ఒక సంస్థ రాళ్ళను సంరక్షించే పనికి నడుం కట్టింది.
మతఘర్షణలకు, ఉద్రిక్తతలకు హైదరాబాదు తరచూ గురవుతూ ఉంటుంది. హిందూ, ముస్లిములు కూడా పెద్ద సంఖ్యలో ఉండడంతో ఘర్షణలకు అవకాశం ఎక్కువగా ఉంది. అయితే ప్రభుత్వాలు తీసుకుంటున్న చర్యల కారణంగా ఘర్షణలను చాలావరకు నివారించగలిగినా ఉద్రిక్తతలు మాత్రం అంతగా తగ్గుముఖం పట్టలేదు. ఇటీవలి కాలంలో ఇస్లామిక్ తీవ్రవాదుల కార్యకలాపాలు కూడా ఇక్కడ జరుగుతున్నట్లు వెలుగులోకి వచ్చాయి.
మిగతా నగరాలలో లాగానే హైదరాబాదుకి కూడా ట్రాఫిక్ సమస్య తప్పట్లేదు. MMTS (మల్టీ మోడల్ ట్రాన్స్ పోర్ట్ సిస్టం) రైళ్ళు అన్ని ప్రదేశాలని తాకకపోవటంతో వీటి ఉపయోగం కూడా తక్కువనే ఉంది. ట్రాఫిక్ సమస్యని తగ్గించటంలో వీటి పాత్ర అంతంత మాత్రమే.
ఆకర్షణలు
టాంక్ బండ్ హైదరాబాద్-సికిందరాబాద్ జంటనగరాలను కలుపుతున్న మార్గము
పబ్లిక్ గార్డెన్స్ - శాసనసభ, జూబిలీ హాలు వంటీ కట్టడాలతో కూడిన చక్కటి వనం.
చార్మినారు- ప్రపంచ ప్రసిద్ధి చెందిన హైదరాబాదు చిహ్నం.
లాడ్ బజార్- చార్మినారుకు పశ్చిమాన ఉంది. గాజులకు ప్రసిద్ధి చెందిన ప్రాంతమిది.
మక్కా మసీదు - చార్మినారుకు నైరుతిలో ఉన్న రాతి కట్టడం.
గోల్కొండ కోట - భారత్లో ప్రసిద్ధి చెందిన కోటల్లో ఇది ఒకటి.
హుస్సేన్ సాగర్ - హైదరాబాదు, సికిందరాబాదులను వేరుచేస్తున్న మానవనిర్మిత కాసారం.
సాలార్జంగ్ మ్యూజియం- పురాతన వస్తువులతో కూడిన పెద్ద సంగ్రహాలయమిది.
బిర్లా ప్లానిటేరియం - నగర మద్యంలో నౌబత్ పహాడ్ గుట్టపై ఉంది.
అష్టలక్ష్మి దేవాలయం - దిల్ షుక్ నగర్ దగ్గరి వాసవి కాలనీలో ఉంది.
ఓషన్ పార్కు,మౌంట్ ఓపేరా వంటి థీమ్ పార్కులు ఉన్నాయి.
రామోజీ ఫిల్మ్ సిటీ
ఇస్కాన్ దేవాలయం-ఇస్కాన్ అనునది అంతర్జాతీయ కృష్ణ భక్తుల సమాజం. వీరు అంతర్జాతీయంగా భగవద్గీతను, కృష్ణ తత్వాన్నీ ప్రచారం చేస్తుంటారు. ప్రతి పట్టణములోనూ కృష్ణ మందిర నిర్మాణములు చేపట్టి వ్యాప్తి చేస్తుంటారు. హైదరాబాదులో ఈ దేవాలయం అబీడ్స్ రోడ్డులో తపాలా కార్యాలయానికి చేరువలో ఉంటుంది.[22]
లుంబిని పార్కు-హైదరాబాదు నగరంలోని ఒక ఉద్యానవనం. ఇది హుస్సేన్ సాగర్ ఒడ్డున, సచివాలయం ఎదురుగా ఉంది. ఇక్కడ నుండి బుద్దవిగ్రహం దగ్గరకు బోటులో వెళ్ళవచ్చు ఇంకా వివిధ రకాలయిన బోటులుపై షికారు చేయవచ్చు. లేజర్ షో ప్రత్యేక ఆకర్షణగా నిలుస్తుంది
లక్ష్మీ నారాయణా యాదవ్ పార్క్- ఈ యస్ ఐ వద్ద ఇది ESI బస్టాపు నుండి కొద్దిగా లోనికి వెళ్తే వస్తుంది. పార్కు చక్కగా నిర్వహించబడుతూ, ఆహ్లాదకరంగా ఉంటుంది.
శిల్పారామం
కోట్ల విజయభాస్కరరెడ్డి బొటానికల్ గార్డెన్స్
రేమండ్స్ స్తూపం
హిల్ ఫోర్ట్ ప్యాలెస్
ప్రముఖ వాణిజ్య ప్రదేశాలు
సెల్ ఫోన్ల కొనడం, రిపేర్లు - జగదీష్ మార్కెట్ (అబిడ్స్)
కంప్యూటర్లూ, లాప్ టాప్, సాఫ్ట్ వేర్లు - చెన్నైట్రేడింగ్ సెంటర్ (సికిందరాబాద్),ఆదిత్య ట్రేడ్ సెంటర్, అమీర్ పేట్
అకడమిక్ & కాంపిటేటివ్ పుస్తకాలు -కోటి విమెన్స్ కాలేజీ (హైదరాబాద్), రైల్వే స్టేషన్ రోడ్ సికిందరాబాద్
బట్టల క్లాత్ మెటీరియల్ - మదీనా (హైదరాబాద్), టొబాకో బజార్ (సికిందరాబాద్)
రెడీమేడ్ బట్టల (జీన్స్ & షర్ట్స్) - నారాయణ్ గూడ "X" రోడ్, కాచిగూడ, తిరుమల్ గిరి, కార్ఖానా
ఫర్నిచర్ -నాంపల్లి స్టేషన్ రోడ్, అబిడ్స్
హోల్ సేల్ కిరాణా సామగ్రి, ఆఫీసు స్టేషనరి, గిఫ్ట్ ఐటెమ్, స్టీల్ సామగ్రి -అఫ్జల్ గంజ్, ఒస్మాన్ గంజ్, బేగమ్ బజార్
ఎలెక్ట్రానిక్ సామాను -గుజరాతీ గల్లీ (కోఠి)
బంగారం, నగల దుకాణాలు - అబిడ్స్, ఛార్మినార్, బేగమ్ బజార్, బషీర్ బాగ్, పంజాగుట్ట
నట్లు, బొల్టులు, స్క్రూలు., ఇంజనీరింగ్ సామానుకు - రాణిగంజ్
మోటార్ పంపులు -జాంబగ్ (కోఠి), రాణిగంజ్
కరెంట్ సామానులకి - ట్రూప్ బజార్ (అబిడ్స్), రాణిగంజ్
చెప్పులకి -ఛార్మినార్, అబిడ్స్
ప్రింటింగ్ కి - లకిడీకపుల్ (రెడ్ హిల్ల్స్, ఖైరతాబాద్), గౌలిగూడ
పెండ్లి పత్రికలకి - గౌలిగూడ, చత్త బజార్ (ఛార్మినార్), ఆర్.పి. రోడ్ (సికిందరాబాద్)
చిత్రమాల
హైదరాబాదులోని ఇస్కాన్ దేవాలయ గోపురం
లక్ష్మీనారాయణ యాదవ్ పార్కు
లుంబిని పార్కు ముఖ ద్వారం
ప్రజా ఉద్యానవనం (పబ్లిక్ గార్డెన్)
మక్కామశీదు నుండి కనబడే చార్మినార్
ఉస్మానియా వైద్యశాల
మక్కా మసీదు
ఎర్రగెడ్డ లోని చాతి ఆసుపత్రి భవనం
నెక్లెస్ రోడ్డు
టాంక్ బండ్ దగ్గర హుస్సేన్ సాగర్లో జిబ్రాల్టర్ రాక్ మీద ఉన్న బుద్ధుని విగ్రహము
బిర్లా మందిరం
ఎన్టీఆర్ ఉద్యానవనం అందాలు
శిల్పారామం లోని ఓ బోర్డు
గండిపేట పార్కు
ఉస్మానియ ఆస్పత్రి ఆవరణంలో వున్న ఒక చింత చెట్టు. 1908 సంవత్సరంలో వచ్చిన వరదలలో అనేకమంది ప్రజల ప్రాణాలను కాపాడింది.
హైదరాబాదు అబిడ్స్ లోని బిగ్ బజార్
షాపింగ్ మాల్ లు
హైదరాబాద్ సెంట్రల్ - పంజగుట్ట
షాపర్స్ స్టాప్ - బేగంపేట
సిటీ సెంట్రల్ - అబీడ్స్ మరియు బంజారా హిల్స్
బ్రాండ్ ఫ్యాక్టరీ - అబీడ్స్ మరియు బంజారా హిల్స్
జీవీకే మాల్ - బంజారా హిల్స్
ఇనార్బిట్ - విబీఐట పార్కు
మల్టీప్లెక్సు థియేటర్లు
హైదరాబాదులో మొత్తం ఆరు మల్టీప్లెక్సులు ఉన్నాయి.
ఐనోక్స్ - జివికే వన్ మాల్, బంజారా హిల్స్, రోడ్డు నెం 8
సినిమ్యాక్స్ - ఎల్ వి ప్రసాద్ కంటి ఆసుపత్రి ఎదురుగా, బంజారా హిల్స్, రోడ్డు నెం 3
బిగ్ సినిమాస్ - బిగ్ బజార్ కాంప్లెక్సు, అమీర్ పేట
పి వి ఆర్ - సెంట్రల్ మాల్, పంజగుట్ట
ప్రసాద్స్ ఐమ్యాక్స్ - ఎన్ టీ ఆర్ గార్డెన్స్ ప్రక్కన, ఎన్ టీ ఆర్ మార్గ్
సినీ ప్లానెట్ - కొంపల్లి
జి వి కే మాల్ - బంజారా హిల్స్
సుజనా ఫోరమ్ మాల్ కెపిహెబి
చెరువులు
దుర్గం చెరువు
పుస్తక శాలలు
ప్రజాశక్తి బుక్ హౌస్, చిక్కడపల్లి
క్రాస్ వర్డ్, సిటీ సెంట్రల్ మాల్, బంజారా హిల్స్
ల్యాండ్ మార్క్, బంజారా హిల్స్
విశాలాంధ్ర, అబిడ్స్
హిమాలయ బుక్ స్టోర్స్
చూడండి
హైదరాబాదులో ప్రదేశాలు
హైదరాబాదు జిల్లా
హైదరాబాదు సంస్కృతి
హైదరాబాదు విద్యాసంస్థలు
హైదరాబాదులో ప్రముఖ చర్చీలు
టాంక్ బండ్
రామోజీ ఫిల్మ్ సిటీ
రవీంద్ర భారతి
పుల్లారెడ్డి స్వీట్స్
సచివాలయం
గుణాంకాలు
మూలాలు
బయటి లింకులు
వర్గం:తెలంగాణ నగరాలు మరియు పట్టణాలు
వర్గం:భారత రాష్ట్రాలు, కేంద్రపాలిత ప్రాంతాల రాజధానులు
వర్గం:హైదరాబాదు
వర్గం:భారతదేశ నగరాలు, పట్టణాలు | https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%B9%E0%B1%88%E0%B0%A6%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%AC%E0%B0%BE%E0%B0%A6%E0%B1%81 |
{
"plaintext_start_byte": [
1,
210,
383,
477,
673,
868,
1092,
1187,
1236,
1391,
1434,
1523,
1714,
1799,
1882,
1959,
2093,
2206,
2260,
2321,
2490,
2767,
2899,
3071,
3176,
3297,
3486,
3676,
3989,
4039,
4095,
4230,
4328,
4400,
4510,
4585,
4730,
4798
],
"plaintext_end_byte": [
209,
377,
476,
662,
867,
1091,
1186,
1235,
1390,
1433,
1522,
1713,
1772,
1881,
1958,
2092,
2205,
2259,
2314,
2489,
2766,
2898,
3070,
3175,
3296,
3485,
3675,
3980,
4038,
4094,
4229,
4320,
4399,
4498,
4568,
4720,
4762,
4877
]
} | Je,Ureno ina idadi ya watu wangapi? | Ureno | swahili | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
Ureno (kwa Kireno Portugal) ni nchi kwenye pembe ya kusini magharibi kabisa ya Ulaya. Upande wa magharibi na kusini imepakana na Bahari ya Atlantiki, na upande wa mashariki na kaskazini imepakana na Hispania.
Mafunguvisiwa ya Atlantiki ni pia sehemu za Ureno. Visiwa hivyo ni Azori kati ya Ulaya na Amerika na Visiwa vya Madeira vilivyoko katika sehemu ya Afrika ya Atlantiki.
Jina
Jina la nchi katika Kiswahili limetokana na neno la Kireno "o reino" linalomaanisha "ufalme".
Wasafiri na wapelelezi Wareno kama Vasco da Gama walijitambulisha kama wawakilishi wa "Reino de Portugal" (ufalme wa Ureno). Ni sehemu ya kwanza tu iliyoingia katika lugha ya Kiswahili.
Jiografia
Umbo la Ureno ni kanda lenye upana wa kilomita 150 na urefu wa kilomita 475 upande wa magharibi wa Rasi ya Iberia. Mpaka na Hispania una urefu wa km 1,214 na pwani ya Atlantiki huwa na km 1,793.
Kuna sehemu mbili tofauti; hizi ni nchi upande wa kaskazini kwa mto Tejo na sehemu ya kusini.
Kaskazini ina milima mingi ikiwa na tambarare katikati inayofaa kwa kilimo. Kusini kwa jumla ni tambarare pamoja na vilimavilima.
Hali ya hewa ya kaskazini ni baridi kiasi na kuna mvua nyingi lakini kusini ni joto na pakavu.
Mlima mkubwa ni Torre wenye kimo cha mita 1,993.
Mito muhimu ni Tejo, Douro (kwa Kihispania Duero) na Mondego ambayo ni mto mrefu uliopo ndani ya Ureno pekee wakati mito mingi ina chanzo katika Hispania.
Bonde la Tejo ni kitovu muhimu cha kilimo.
Kusini iko eneo la Algarve lililokuwa lengo la watalii wengi kutoka pande zote za Ulaya.
Ureno una pia mafunguvisiwa mawili katika Atlantiki mbali na bara; hayo ni Madeira na Azori. Visiwa hivi ni sehemu ya Mgongo kati wa Atlantiki viko karibu zaidi na Afrika kuliko Ureno bara.
Mlima mrefu kabisa wa Ureno ni Ponta do Pico kwenye Azori.
Historia
Historia ya kale
Katika karne za KK Ureno ilikaliwa na makabila yaleyale ya Wakelti kama Hispania.
Waroma walitaja eneo lote la Ureno na Hispania ya leo kwa jina la "Iberia".
Tangu mwaka 450 KK sehemu za nchi zilitawaliwa na Wafinisia wa Karthago, na baada ya mwaka 200 KK yote ikawa sehemu ya Dola la Roma.
Baada ya kuporomoka ya Dola hilo mnamo 470 BK makabila ya wahamiaji wa Kigermanik walikuwa mabwana wa eneo lote.
Tangu mwaka 711 Waarabu walivamia nchi na kuitawala.
Vita vya kuwaondoa tena viliendelea kwa karne kadhaa.
Uhuru
Tangu mwaka 1143 mtawala wa eneo la mji wa Kale katika kaskazini alikuwa na uwezo wa kutosha kujitetea dhidi ya Waarabu na pia dhidi ya majirani wa eneo la Kihispania.
Baada ya ushindi katika vita dhidi ya Wahispania mwaka 1128 Afonso I alijitangaza kuwa mtawala wa kujitegemea na baadaye alichukua cheo cha mfalme. Alitumia jina la mji Kale iliyojulikana kama "Porto Kale" (bandari ya mji wa Kale) iliyokuwa "Portokale" na baadaye "Portogale".
Nchi hii ndogo ilifaulu kutunza uhuru wake hata baada ya maeneo yote mengine ya jirani kuunganishwa katika ufalme mpya wa Hispania.
Nchi hii ndogo ilikuwa kati ya nchi muhimu zaidi duniani kwa karne mbili za 15 na 16. Wafalme wake walilenga jitihada na nguvu za nchi kwa teknolojia za usafiri baharini.
Wareno waliweza kuboresha jahazi zao hadi kupita nchi zote za dunia na kwa muda wakafaulu kwenda mbali.
Wareno waligundua njia ya kuvuka rasi ya Afrika Kusini na kufika kwenye bandari za Afrika ya Mashariki hata Bara Hindi.
Ureno ilitajirika kutokana na biashara kati ya India, Asia na Ulaya. Wareno walijenga vituo kama vile maboma ya Msumbiji na Mombasa (Kenya) wakiwa mabwana wa pwani ya Afrika ya Mashariki.
Lakini nguvu za nchi ndogo hazikuweza kutetea haya yote. Baada ya kujitokeza kwa mataifa mengine kama vile Uturuki, Uholanzi, Uingereza na Ufaransa, Wareno walipaswa kuwaachia maeneo mengi.
Kati ya makoloni ya Ureno yalibaki hasa Msumbiji, Angola, Guinea Bisau, Cabo Verde, São Tomé na Príncipe katika Afrika, Brazil katika Amerika ya Kusini (hadi 1822) pamoja na maeneo madogomadogo kama Goa kwenye Bara Hindi, Timor ya Mashariki katika funguvisiwa ya Indonesia, mji wa Makao katika Uchina.
Jamhuri
Mwaka 1910 Ureno iliona mapinduzi ikawa jamhuri.
Tangu 1926 hadi 1974 ilikuwa na serikali za kidikteta.
Baada ya mapinduzi ya 1974 Ureno iliacha makoloni yake yaliyobaki isipokuwa Makao kwa sababu Uchina haukuwa tayari kuipokea hadi 1999.
Ureno ikajiunga na Umoja wa Ulaya mwaka 1986 ikaona tena maendeleo ya kiuchumi na kijamii.
Wakazi
Lugha rasmi na ya kawaida ni Kireno, ambayo ni kati ya lugha za Kirumi.
Wananchi wengi ni Wakristo, hasa Wakatoliki (81%). 3.3% ni Waprotestanti. 6.8% hawana dini yoyote.
Tazama pia
Orodha ya miji ya Ureno
Orodha ya nchi kufuatana na wakazi
Viungo vya nje
from the Portuguese American Journal
at UCB Libraries GovPubs
at Curlie
from the BBC News
Wikimedia Atlas of Portugal
From the
Serikali
(in English) / (in Portuguese)
Biashara
Utalii
Coordinates:
Jamii:Nchi za Umoja wa Ulaya
Jamii:Nchi za Ulaya
Jamii:Nchi zinazotumia Kireno | https://sw.wikipedia.org/wiki/Ureno |
{
"plaintext_start_byte": [
3,
536,
1128,
1628,
1921,
2775,
3135,
3931,
4148,
4383,
4991,
5210,
5973,
6117,
6623,
7202,
7296,
7982,
8465,
8970,
10517,
11214,
11792,
12192,
14921,
15195,
15453
],
"plaintext_end_byte": [
535,
1127,
1627,
1877,
2774,
3134,
3866,
4147,
4382,
4990,
5181,
5972,
6116,
6593,
7201,
7295,
7904,
8431,
8931,
10486,
11163,
11791,
12176,
14902,
15178,
15450,
15565
]
} | ما هو تحليل الحمض النووي؟ | حمض نووي | arabic | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
النيوكليوتيدات هي الجزيئات الأساسية الصغيرة للأحماض النووية ، وتستطيع تركيب جزيئات كبيرة. تتابع جزيئات سكر أحادي وإستر حمض الفسفوريك في سلسلة، بحيث يرتبط بكل جزيء سكر أحد القواعد النووية. بلايين القواعد النووية تشكل بلايين النوكليوتديات التي تتراص في التركيب اللولبي المزدوج المسمى الدنا.
تستطيع الأحماض النووية تكوين بروتينات، وكربوهيدرات وليبيد (شحميات). كما أنها هي التي تكوّن الحمض النووي الريبوزي المنقوص الأكسجين . هذا الدنا هو عماد وجود الكائنات الحية على مختلف أنواعها . فهو يحمل الشفرة التي يتخلق منها الجنين من البويضة المخصبة. وهو الذي يحمل الاختلاف بين البشر، من حيث: الجنس (ذكر وأنثى) ، والشكل، واللون.
وقد تمكن في عام 1965 العالمان جيمس واطسون وفرنسيس كريك في منتصف القرن الـ 20 من اكتشاف الشكل الحلزوني للحمض النووي الريبوزي منقوص الأكسجين DNA، وتبين أنه مركب من سلاسل من الأحماض النووية. وأدى ذلك إلى التعرف على كيفية تخزين المعلومات الوراثية، وحفظها، وكيفية نقلها من جيل لآخر.
بجانب وظيفة الأحماض النووية كمخازن للمعلومات في الكائنات الحية فهي تقوم أيضا بحمل إشارات في أعضاء الأحياء، ويمكنها تحفيز تفاعلات حيوية.
مكونات الأحماض النووية
الاحماض النووية مركبة في سلاسل من نوكليوتيدات . والجزء المركزي في النكليوتيد هو جزيء سكر حلقي (في الشكل لونه رمادي: ريبوز) . فإذا قمنا بترقيم ذرات الكربون في هذا السكر في اتجاه دوران الساعة من 1 إلى 5 ، فإننا نجد قاعدة نيتروجينية عند
C1 (صورة 1: أحمر، أصفر، أخضر ،وأزرق) عبر رابطة غلايكوسيدية . وعند الكربون C3 نجد بقية فوسفات تتبع النكليوتيد اللاحق (أزرق فاتح) ترتبط بمجموعة OH- للسكر مكونة رابطة إسترية. كما ترتبط "بقية فوسفات" أخرى بالسكر عند C5 مكونة ربطة إستر ثنائي الفسفور.
لحمض الفسفوريك الغير مرتبط ثلاثة مجموعات من الاحماض (ثلاثة مجموعات OH- يمكنها فصل الهيدروجين) . ويوجد في الحمض النووي اثنين من تلك الثلاثة مجموعات الحمضية في إستر ولا يمكنها بذلك تحرير هيدروجين آخر.
تنشأ الخاصية الحمضية للحمض النووي من الدالة الثالثة الغير مرتبطة . فيمكنها ان تكون
عاطي بروتون أو في خلية يمكنها نزع بروتون (فيصبح الأكسجين في الربطة سالبا الشحنة).
وفي حالة تواجده في وسط ذو باهاء 7 ، يكوّن هذا الحمض النووي أنيون كبير بسبب ذرة الأكسجين تلك ذات الشحنة السالبة. وبغرض عزل الأحماض النووية طبقا لأحجامها فيمكن بتسليط مجال كهربائي عليها فتتجه نحو الأنود (القطب الموجب). (أنظر Agarose-Gelelektrophorese).
التركيب الكيميائي للأحماض النووية
تتكون الأحماض النووية DNA وRNA من سلاسل من وحدات كيمائية تسمى بـ النيكلوتيدات، ويتكون كل نيوكلوتيد من ثلاث مكونات رئيسية:
جزيء سكر خماسي (ريبوزي ؛ أو ريبوز منقوص الأكسجين).
مجموعة من الفوسفات.
قاعدة نيتروجينية. وتتكون القواعد نيتروجين|النيتروجينية من:
أ- بيورينات (purines)، وتشمل قاعدتين هما: أدنين A ، غوانين G ، وتتألف كل منها من حلقتين.
ب- بيرمدينات (pyrmidines)، وتشتمل على ثلاث قواعد: ثايمين T ،و سيتوسين C ، ويوراسيل U، ويتألف كل منها من حلقة واحدة. (في الدنا ترتبط T-A وC-G ويشكلون اللولب المزدوج. أما في الرنا فعليه يرتبط اليوراسيل U بدلا من الثايمين T ، ويتشكل لولبا منفردا تتراص عليه A و U و C و G .
و يختلف تركيب النيوكليوتيدات بعضها عن بعض بناء على نوع القاعدة النيتروجينية الموجودة فيها، وجزيء السكر.
الحمض النووي DNA
DNA، هو اختصار لـ (الحمض النووي الريبوزي منقوص الأكسجين). ويتألف من سلسلتين من النيوكليوتيدات تلتفان حول بعضهما بشكل حلزوني ، ويلاحظ أن القاعدة النيتروجينية أدنين A تكون في أحد السلسلتين وترتبط مع القاعدة النيتروجينية ثايمين(تيمين) T في السلسلة الثانية، وترتبط معها برابطتين من الروابط الهيدروجينية بينما تكون القاعدة النيتروجينية غوانين G متقابلة مع القاعدة النيتروجينية سايتوسين C وترتبط معها بـ 3 روابط هيدروجينية.
و القاعدة النيتروجينية يوراسيل U، لا تدخل في تركيب DNA. وإنما تدخل في تركيب الرنا
و تتكون سلسلة الحمض النووي DNA من ارتباط مجموعة من الفوسفات في كل نيوكليوتيد مع سكر الرايبوز منقوص الأكسجين في النيوكليوتيد. وتشكل سلسلة القواعد النيتروجينية في جزيء DNA مخزون المعلومات الوراثية، ويسمى ترتيبها بالشيفرة الوراثية التي تميز الكائنات الحية عن بعضها.
الحمض النووي RNA
تعني RNA، الحمض النووي الرايبوزي، ويتألف من سلسلة واحدة فقط من النيوكليوتيدات التي ترتبط بعضها مع بعض بنفس الطريقة التي يرتبط بها جزيء DNA، ولكنه يختلف عن جزيء DNA في احتوائه على القاعدة النيتروجينية يوراسيل U، بدلا من احتوائه على الثايمين T ، في حين يحتوي الاثنان على القواعد النيتروجينية (أدينين A) و( جوانين G) و( سيتوسين C).
توجد ثلاث أنواع من الحمض النووي RNA داخل الخلايا وهي:
mRNA أو RNA الرسول، ويقوم بنقل الشيفرة الوراثية من الجينات في النواة إلى الريبوسومات ، ليتم تصنيع البروتينات المختلفة داخل السيتوبلازم.
tRNA أو RNA الناقل، ويقوم بنقل الأحماض الامينية في العصارة الخلوية (زيتوسول) إلى الريبوسومات لاستخدامها في عملية بناء البروتينات.
rRNA أو الريبوسومي، يستخدم في إنتاج الريبوسومات في النوية داخل نواة الخلية.
الفرق بين DNA وRNA
آلية تضاعف الحمض النووي DNA
مقدرة الخلايا الحية في الحفاظ على درجة عالية من الدقة في الاستمرار في وظائفها من جيل لآخر تعتمد على قدرتها على مضاعفة المعلومات الوراثية المخزونة في جزيء الـ DNA، المكون للكروموسوم، ويكون ذلك في الطور البيني قبيل عملية الانقسام وإنتاج خلايا جديدة.
شروط تضاعف جزيء DNA
جزيء DNA الذي تلتزم مضاعفته ليتم إنتاج جزيئات DNA جديدة تحمل نفس المعلومات الوراثية.
كميات كافية من النيوكليوتيدات الأربعة المختلفة التي تدخل في تركيبة (A, G, C, T).
إنزيم التضاعف (إنزيم بلمرة DNA)، إضافة إلى بعض الإنزيمات والبروتينات الأخرى اللازمة لإتمام العملية.
خطوات عملية التضاعف
تنفصل سلسلتي جزيء DNA عن بعضها البعض بشكل تدريجي، نتيجة تكسّر الروابط الهيدروجينية التي تربط القواعد النيتروجينية ببعضها، فتتحول إلى سلاسل أحادية بدءا من نقطة محددة، وينشطر بشكل طولي حتى نهاية السلسلة.
يرتبط إنزيم التضاعف بالسلسلة الأحادية، ويقوم بوضع النيوكليوتيدات - الموجودة في السائل النووي - الواحدة تلو الأخرى بشكل متمم حسب ترتيب القواعد النيتروجينية الموجودة في سلسلة جزيء DNA الذي يتم تضاعفه بحيث يتم وضع نيوكليوتيد T مقابل نيوكليوتيد A، ونيوكليوتيد G مقابل نيوكليوتيد C، وتستمر هذه العملية بتحرك إنزيم التضاعف من نقطة البدأ حتى نهاية السلسلة.
تتم عمليتي تضاعف سلسلتي جزيء DNA في وقت واحد وبنفس السرعة، فينتج من هذه العملية جزيئان كاملان من DNA، يحتوي كل منهما على سلسلة قديمة وأخرى جديدة.
بعد الانتهاء من هذه العملية تقوم بروتينات الهستونات الأصلية والجديدة بالارتباط جميعها بجزيئي DNA، لتكوين الكروموسومات وتكثيفها داخل النواة.
الطفرة الوراثية
يؤدي حدوث أي خطأ في ترتيب أو تسلسل القواعد النيتروجينية في جزيء DNA إلى تغيير المعلومات الوراثية، فينتج عن ذلك بما يسمى بالطفرة، كما يؤدي هذا التغير في الخلايا الجسدية إلى خلل لدى الفرد الذي حدث له ذلك التغيير، وفي حالة حصول الطفرة الوراثية في الخلايا الجنسية يصبح بالإمكان نقل هذه الطفرة من جيل لاخر، وذلك يؤدي إلى ظهور الأمراض الوراثية. كالتشوهات الجسمية
عوامل حدوث الطفرة الوراثية
عوامل داخلية: أثناء عملية التضاعف يقوم إنزيم التضاعف بوضع النيوكليوتيدات في غير موضعها الصحيح، وتنتج الطفرة عند عدم قدرة الخلايا على إصلاح كافة الأخطاء الناتجة عن ذلك.
عوامل خارجية: كالإشعاعات المختلفة، وبعض المواد الكيميائية، أو بعض أنواع الفيروسات التي تؤدي إلى إحداث تغيير في تركيب القواعد النيتروجينية لجزيء DNA.
و تكمن خطورة هذه الطفرات عند حصولها في الجينات الموجودة على الكروموسومات، مما يؤدي إلى التأثير على عملها أو إيقاف عملها بشكل تام، فيسبب ذلك حدوث الاختلال في الوظائف المتربطة بهذه الجينات وظهور لعديد من الأمراض.
ملاحظات
بالإمكان التعرف على عدد الكروموسومات وحجمها عن طريق فصلها عن مكونات الخلية الأخرى وصبغ جزيء الـ DNA بصبغات خاصة ذات ألوان مختلفة.
عدد النيوكليوتيدات الموجودة في كروموسومات الإنسان تبلغ 3.2 مليار نيوكليوتيد، بينما يبلغ عددها على الكروموسوم الوحيد في بكتيريا القولون E.coli حوالي مليون نيوكليوتيد.
الجينات في كروموسومات الإنسان تحتل فقط ما مقداره 5% من حجم الكروموسوم تقريبا، في حين أن 95% من المساحة المتبقية ليس فيها جينات.
الحمض النووي DNA موجود في نواة الخلية، إضافة إلى وجوده أيضا في المايتوكندريا في الخلايا التي لها نواة حقيقية كخلايا الإنسان كما توجد في البلاستيدات الخضراء.
التركيب الكيميائي الأساسي للحموض النووية متطابق في كافة خلايا الكائنات الحية من نباتات وحيوان وحتى في الفيروسات وتختلف في الطول وترتيب سلسلة القواعد النيتروجينية.
الرابطة الهيدورجينية بين القواعد النيتروجينية في جزيء DNA هي رابطة بين ذرة هيدروجين من قاعدة نيتروجينية وذرة نيتروجين من قاعدة نيتروجينية متقابلة معها.
عملية التضاعف تبدأ من نقطة معينة في جزيء DNA بشكل دائم ولها تركيب خاص، ويوجد في كروموسوم البكتيريا نقطة واحد فقط، بينما يوجد في كروموسومات الإنسان الآلاف من هذه المواقع ليتيح إتمام العملية بسرعة.
إنزيم تضاعف جزيء DNA يقوم بعملية وضع النيوكليوتيدات ضمن التلسلسل اللازم بدقة متناهية، ومع ذلك قد تحدث بعض الأخطاء، وتقوم الخلايا بإصلاح هذه الأخطاء بعد الانتهاء من عملية التضاعف بآليات خاصة وذلك باستخدام مجموعة من الإنزيمات.
تستطيع الخلية أن تقوم بإصلاح الطفرات الوراثية التي قد تحدث في جزيء DNA بواسطة آليات خاصة لذلك. ويحدث الخلل غالباً عندما يكون معدل حصول هذه الطفرات أعلى من قدرة الخلايا على إصلاحها.
انظر أيضا
مسلسلة دنا
حمض نووي ريبوزي منقوص الأكسجين
حمض نووي ريبوزي
ثلاثي فوسفات الأدينوسين
ترقيم الحمض النووي
هابلوغروب L0
هابلوغروب N1a الميتوكوندرية
المراجع
عبد الهادي، عائدة وصفي (1998): مقدمة في علم الوراثة. ط1 عمان، دار الشروق للنشر والتوزيع.
Bruce, Alberts, & other (2002). Molecular Biology of the Cell. 4th Ed., Garland Science. Newyork. USA.
*
*
تصنيف:جزيئات حيوية
تصنيف:دورة النيتروجين
تصنيف:علم الوراثة
| https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%AD%D9%85%D8%B6%20%D9%86%D9%88%D9%88%D9%8A |
{
"plaintext_start_byte": [
1,
630,
1690,
2530,
2691
],
"plaintext_end_byte": [
629,
1628,
2493,
2688,
2757
]
} | పాకిస్తాన్ ఏ ఖండంలో ఉంది? | ఆసియా | telugu | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
ఆసియా ప్రపంచములోని అతిపెద్ద ఖండము మరియు అత్యంత జనాభా కలిగిన ఖండము. ఆసియా ఖండం భూమి యొక్క మొత్తం తలములో 8.6% మేర విస్తరించి ఉన్నది లేదా మొత్తం భూతలములో 29.4%) మరియు ప్రపంచము యొక్క ప్రస్తుత జనాభాలో 60% శాతం మంది ప్రజలు ఆసియాలో నివసిస్తున్నారు.
ప్రధానముగా తూర్పు అర్ధగోళము మరియు ఉత్తరార్ధగోళాల్లో విస్తరించి ఉన్న ఆసియా ఖండం సాంప్రదాయకముగా ఆఫ్రికా-యురేషియా భూభాగములోని తూర్పు భాగము. ఆసియాకు పశ్చిమాన సూయజ్ కాలువ మరియు ఉరల్ పర్వతాలు, దక్షిణాన కాకసస్ పర్వతాలు మరియు కాస్పియన్ మరియు నల్ల సముద్రాలు, తూర్పున పసిఫిక్ మహాసముద్రం, దక్షిణాన హిందూ మహాసముద్రం, మరియు ఉత్తరాన ఆర్కిటిక్ మహాసముద్రం సరిహద్దులుగా భావిస్తారు.
పుట్టు పూర్వోత్తరాలు
ఆసియా అనే పురాతన గ్రీక్ (గ్రీక్ భాషలో "Ασία" అని వ్రాస్తారు) మాట నుండి లాటిన్ భాష ద్వారా ఇంగ్లీష్ భాష లోనికి వచ్చింది. ఆసియా అన్న పేరు మొదట వాడింది గ్రీక్ చక్రవర్తి హీరోడోటాస్ (క్రీ.పూ 440). వీరు ఈ పదాన్ని అనాతోలియా (ఆసియా మైనర్ ప్రాంతం), అంటే పర్షియన్ రాజులు పర్షియన్ యుద్దాలు చేసే ప్రదేశమనే అర్థంలో వాడారు.
ఆసియా దేశాలు
Within the above-mentioned states are several partially recognized countries with limited to no international recognition. None of them are members of the UN:
వర్గం:ఆసియా
వర్గం:ఖండాలు
| https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%86%E0%B0%B8%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE |
{
"plaintext_start_byte": [
0,
919,
1414,
1880,
2490,
2792,
3278,
3820,
4109
],
"plaintext_end_byte": [
902,
1398,
1879,
2479,
2759,
3264,
3794,
4107,
4186
]
} | dari manakah asal kata Samaria? | Orang Samaria | indonesian | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
Orang Samaria adalah penduduk wilayah Palestina bagian utara, yang dulunya menjadi wilayah kerajaan Israel Utara.[1] Sejak abad ke-6 SM, ada pertentangan antara orang-orang Samaria dengan orang-orang Yahudi, yang berlangsung hingga masa Perjanjian Baru.[1]. Pertentangan tersebut terutama disebabkan alasan etnisitas, yang mana orang-orang Yahudi menganggap orang-orang Samaria tidak berdarah Israel murni karena merupakan hasil pernikahan campur orang Yahudi dengan non-Yahudi.[1] Selain itu, dalam hal keagamaan juga ada perbedaan di antara keduanya sehingga orang-orang Yahudi menganggap ibadah orang-orang Samaria tidaklah benar.[1] Di sisi lain, orang-orang Samaria juga melihat orang-orang Yahudi secara negatif. Orang-orang Samaria menganggap diri mereka sebagai bangsa Israel yang benar, dan memisahkan diri dari kalangan bangsa Israel yang telah dicemarkan oleh imam Eli pada zaman Samuel.[2]
Letak Geografis
Daerah tempat tinggal orang Samaria terletak di tengah-tengah Yudea di Selatan dan Galilea di Utara, yang mana keduanya merupakan tempat tinggal bagi mayoritas orang-orang Yahudi.[3] Karena itu, orang-orang Yahudi yang terletak di Galilea sering terancam diserang oleh perampok-perampok Samaria bila hendak menuju ke Yudea, atau sebaliknya.[1] Alternatif lain bagi orang Yahudi di Galilea untuk ke Yudea adalah melewati jalan di sebelah Timur Sungai Yordan yang lebih panjang.[1]
Latar Belakang
Akar dari orang-orang Samaria adalah penduduk Israel Utara, yang pada tahun 722 SM ditaklukan oleh bangsa Asyur.[1] Kebijakan Asyur saat itu adalah membuang sebagian penduduk Israel Utara ke tempat lain, dan memasukkan penduduk bangsa-bangsa lain ke daerah Israel Utara.[1] Hal itu dilakukan untuk mencegah pemberontakan.[1] Orang-orang Samaria kemudian dianggap sebagai hasil asimilasi antara orang-orang Israel dengan penduduk bangsa lain yang ditaruh di sana.[1]
Pada saat orang-orang Yahudi yang berasal dari Kerajaan Yehuda kembali dari Pembuangan, mereka mulai merumuskan kembali identitas Yahudi dan disertai pelbagai peraturan keagamaan.[4] Mereka menekankan kemurnian darah Yahudi, sehingga memandang negatif orang-orang Samaria.[4] Hubungan keduanya semakin diperburuk ketika pada tahun 128 M, Yohanes Hirkanus, yang menjadi pemimpin orang Yahudi waktu itu, menghancurkan bait suci orang Samaria di bukit Gerizim dalam rangka memperluas daerah Yudea.[4]. Karena itu, hubungan antara orang Yahudi dan orang Samaria yang penuh ketegangan terus berlanjut.[4]
Keagamaan
Pola keagamaan orang Samaria mirip dengan umat Yahudi dalam hal menyembah satu Tuhan Yang Maha Esa (Yahweh), perayaan hari Sabat, perayaan Paskah, dan sebagainya.[3] Akan tetapi, ada beberapa hal lain yang membedakan pola keagamaan orang Samaria dengan orang Yahudi.[3]
Pusat Ibadah di Gunung Gerizim
Orang-orang Samaria tidak mengakui Yerusalem sebagai tempat ibadah utama, melainkan mendirikan bait suci yang menjadi pusat peribadahan mereka di dekat Gunung Gerizim.[1] Gunung Gerizim mereka anggap sebagai tempat suci pilihan Allah dan di situlah mereka menyelenggarakan ibadah mereka sendiri.[3] Tidak diketahui dengan pasti kapan bait tersebut dibangun, namun pastinya telah berdiri sebelum tahun 128 SM ketika dihancurkan oleh Yohanes Hirkanus dari wangsa Hasmoni.[4]
Taurat Musa
Sebagai kitab suci, mereka hanya mengakui Taurat Musa yang disadur sedikit sesuai keyakinan mereka, yang disebut sebagai "Taurat Samaria".[3] Kitab-kitab para nabi dan kitab-kitab lain di dalam Kitab Suci Ibrani tidak mereka akui sebagai bagian kitab suci.[1] Kitab Taurat tersebut disusun kurang lebih abad ke-1 atau ke-2 SM, dan berisi legitimasi atas pentingnya Gunung Gerizim atau Sikhem sebagai tempat ibadah.[5] Sebaliknya, mereka menolak Yerusalem dan Bait Suci di sana sebagai tempat beribadah yang benar.[5]
Referensi
Pranala luar
Defense of the Jewish Belief about Samaritans
Jewish Encyclopedia, 1911:
, David Steinberg
(theory on the Samaritan-Jewish tensions), Jona Lendering
, Mark Shoulsons
, Alex Maist
, James A Montgomery
, James A Montgomery
, JERZIM (bad-webcode site, IE only?)
, Rüdiger Benninghaus
Kategori:Agama
Kategori:Teologi
Kategori:Etnis
Kategori:Tokoh Perjanjian Baru | https://id.wikipedia.org/wiki/Orang%20Samaria |
{
"plaintext_start_byte": [
2,
990,
1781,
2206,
2542,
3035,
3688,
4555,
5422,
8076,
8372,
9413,
10156,
10836,
11313,
11470,
11947,
13279,
13973,
14150,
15622,
17112,
19043,
19407,
20405,
21082,
21357,
21475,
21930,
22589,
23357,
23597,
24638,
24838,
25083,
25735,
25931,
26828,
27954,
28109,
28206,
28471,
28766,
29084,
29266
],
"plaintext_end_byte": [
972,
1780,
2184,
2541,
3034,
3649,
4554,
5373,
8019,
8371,
9412,
10111,
10818,
11313,
11470,
11946,
13278,
13972,
14149,
15537,
17111,
18992,
19406,
20404,
21081,
21308,
21474,
21929,
22588,
23348,
23553,
24637,
24837,
25082,
25734,
25930,
26827,
27918,
28102,
28189,
28449,
28754,
28972,
29264,
29508
]
} | В какой стране находится гора Арарат? | Арарат | russian | {
"passage_answer_candidate_index": [
0
],
"minimal_answers_start_byte": [
270
],
"minimal_answers_end_byte": [
282
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
Арара́т (Turkish: Ağrı Dağı, Armenian: Արարատ и Armenian: Մասիս (Масис), Kurdish: Çiyayê Agirî) — гора: самый высокий вулканический массив Армянского нагорья на востоке Турции; относится к стратовулканам. Расположен в турецком иле Ыгдыр по правому берегу среднего течения реки Аракс, в 16 километрах от границы с Ираном, в 28,5 километрах от границы с Арменией[1]. Состоит из двух слившихся основаниями конусов спящих вулканов: Большого Арарата и Малого Арарата. Вершина Большого Арарата (5165 метров над уровнем моря[2][3]) является самой высокой точкой Турции.
Строение
Расстояние между вершинами Большого и Малого Араратов составляет 11 км[4]. Вулканы разделены Сардар-Булакской седловиной. Основание обеих вершин имеет протяжённость около 130 км в окружности. Сложен кайнозойскими базальтами. Склоны пустынны, образованы выветренными лавовыми потоками. Большой Арарат от 4 250 м и выше покрыт вечными снегами. В массиве имеется около 30 ледников (самый крупный — ледник Святого Якова, длиной более 2 км).
Высота над уровнем моря вершины Большого Арарата составляет 5165 м, Малого — 3896 м[4].
Примечателен тот факт, что несмотря на свою массивность и наличие вечных снегов и ледников, Араратские горы не дают начала ни одной реке.
Извержения
Вероятно, Арарат проявлял активность в третьем тысячелетии до нашей эры; под пирокластическими потоками были найдены артефакты раннего бронзового века и останки человеческих тел[5].
Последнее извержение Арарата произошло 2 июля 1840 года[6]; оно сопровождалось землетрясением. В результате землетрясения и схода лавины оказались разрушены монастырь Святого Якова и деревня Ахури, расположенные на горе; с тех пор на Арарате нет постоянных поселений[3][7].
Об этом извержении упоминает Сергей Меч в дореволюционном учебнике географии России:
Въ послѣдній разъ вулканическія силы Арарата напомнили о себѣ въ 1840 г., когда погибло нѣсколько тысячъ человѣк въ окрестныхъ городахъ и селеніяхъ отъ потоков воды и грязи, хлынувшихъ съ Арарата, и отъ предшествовавшихъ имъ ударовъ землетрясенія.[8]
Этимология названия
Название «Арарат» было дано массиву и составляющим его горам европейцами[9], и в XIX веке это название было устоявшимся среди европейских географов[10][11]. Джеймс Брайс в 1876 году отмечал в путевых заметках, что «местным народам (армянам, туркам, татарам и персам) Арарат не известен под таким названием». Согласно Брайсу, название «Арарат» ко времени написания заметок начинало распространяться среди местного населения в связи с бо́льшим использованием ими русского языка[11].
Согласно Иранике, название «Арарат» было дано горе на основе библейского предания о Ноевом ковчеге: так как Арарат является самой высокой вершиной региона, то, по мнению европейцев, Ноев ковчег должен был пристать именно к нему (см. раздел Арарат в Библии)[7]. Роберт Томсон объясняет происхождение названия горы смешением с названием провинции Айрарат[12]. В целом слово «Арарат» происходит от ассирийского названия государства и народа Урарту[13][7].
Местные названия Арарата:
традиционное армянское название Арарата — Масис (Armenian: Մասիս). По мнению Новосельцева, «Масис» имеет иранское происхождение, и само по себе означает «великий, большой», в смысле высочайшая (гора), так как по-среднеперсидски «масист» — «самый большой»[14]. Армянская народная этимология, приводимая Мовсесом Хоренаци в «Истории Армении», возводит «Масис» к имени легендарного армянского царя Амасии. По мнению Джеймса Расселла, его имя в народной этимологии происходит от названия города Амасья[15].
турецкое название Арарата — Агрыда́г или Агры-Даг (Turkish: Ağrı Dağı), «кривая гора»[13] или «гора боли» (от Turkish: Ağrı — «боль, скорбь»[14]). По мнению Джеймса Расселла, Turkish: Ağrı родственно Turkish: ağır — «тяжёлый» и является переводом среднеиранского *masi-, восходящего через староиранский к младоавестийскому mas- — «длинный, большой»[15]. Согласно изданному в 1865 году «Гeогpaфичeско-cтaтиcтичecкому cлoваpю Рoccийcкой Импepии» Арарат и Агрыдаг находящиеся в русской Армении, являются разными горами, имеющими отличную друг от друга высоту и место расположения[16].
персидское название Арарата — Кухи-Нух (Persian: کوه نوح), «гора Ноя».
арабское название Арарата — Джабал-аль-Харет (Jabal al-Ḥāreṯ), «гора пахаря»[7].
курдское название Арарата — «Агри» (Kurdish: Çiyayê Agirî - переводится с курдского языка как «Огненная гора», свидетельствует о вулканическом происхождении) или второе название «Чия Гри» переводится с курдского языка как «Плачущая гора».
Восхождения на Большой Арарат
По верованиям местного населения (курдов, татар (азербайджанцев), персов, армян и турок) даже попытка взойти на Арарат считалась делом дерзким и богопротивным[3].
Первое восхождение на Большой Арарат совершил 27 сентября (9 октября) 1829 года профессор Дерптского университета Иоганн Фридрих Паррот в рамках исследовательской экспедиции на Арарат через год после заключения Туркманчайского мирного договора, по которому вершина Арарата перешла от Персии к Российской империи. Вместе с Парротом на вершину поднялась сопровождающая его группа: переводчик и проводник Хачатур Абовян, двое солдат 41-го егерского полка — Алексей Здоровенко и Матвей Чалпанов, а также двое крестьян из села Ахури — Ованнес Айвазян и Мурад Погосян[17][18].
«Мы прошли без пауз ещё несколько холмов, и тут повеяло дыханием вершины: я прошел через очередной горб склона, и — перед моим пьяным от радости взором, без сомнения, лежал ледяной шатёр вершины Арарата. Однако было необходимо последнее напряжение сил, чтобы с помощью ступенек преодолеть ещё один ледник. И вот мы стоим на вершине Арарата — 15 часов 15 минут, 27 сентября 1829 года!»[17][19]
Восхождения в одиночку
Первое восхождение в одиночку, за 24 часа совершил Джеймс Брайс 12 сентября 1876 года. Русский топограф Андрей Пастухов поднимался на Арарат в 1893, 1894 и 1895 годах. Восхождение в одиночку на Арарат совершил А. Абелян 14 сентября 1896 года[17]. Первое зимнее восхождение в одиночку совершил бывший председатель Федерации альпинизма Турции Бозкурт Эргёр 21 февраля 1970 года[20][21].
В Библии
В Библии упоминаются «горы Араратские». Согласно современным представлениям, речь идёт об Урарту — местности на севере Ассирии[9] и, в другое время, государстве севернее Ассирии. Ноев ковчег, согласно Библии, сел на мель на одной из гор земли Араратской (Быт 8:4): И остановился ковчег в седьмом месяце, в семнадцатый день месяца, на горах Араратских. Согласно Библейской энциклопедии Брокгауза, ничто не указывает на то, что ковчег пристал именно к современной горе Арарат[9]. В некоторых переводах Библии на армянский в сказании о всемирном потопе ковчег Ноя остановился на горе Масис (Մասիս), то есть Арарат[22].
Есть версия, что сказание о всемирном потопе, описываемое в Библии, связано с месопотамскими преданиями. Однако в целом разные варианты сказания о всемирном потопе встречаются среди многих народов, вплоть до Австралии, островов Океании и индейских племён, что может говорить о более древнем источнике. Подробнее см. Сказания о Всемирном потопе. Согласно Новосельцеву, месопотамский миф о потопе был в ассирийский период связан с южными отрогами Армянского нагорья[14]. Иосиф Флавий в I в н. э. сообщал, ссылаясь на халдеянина Бероса, что остатки ковчега сохранились «в Армении на горе Кордуйской» — согласно Новосельцеву, в Кордиенских горах, то есть горном хребте, непосредственно примыкающем с севера к Месопотамской равнине.
По мнению Новосельцева, отождествление горы Ноя с современным Араратом, по-видимому, сложилось после V века в церковных кругах вне Армении, откуда оно попало и в эту страну[14]. Согласно Православной энциклопедии, лишь начиная с XI—XII вв. армянской, а затем и другими традициями Масис (устаревшее армянское название Арарата) стал отождествляться с местом, где пристал Ноев ковчег[23].
В развитие этой традиции европейцы дали горе название «Арарат» (см. раздел Этимология названия).
Вокруг этой традиции у местных народов сложился комплекс легенд. Арарат является священным местом для армян (см. также раздел Арарат как символ Армении). Персидская легенда называет Арарат колыбелью человечества[3]. Считалось, что деревня Ахури на склоне Арарата находится на месте, где Ной построил алтарь и посадил первый виноградник, а её название выводили из армянского «он посадил лозу»). Название города Маранд выводили из армянского «здесь находится мать» и считали местом смерти и захоронения жены Ноя. Название города Нахичевань трактовали как «он впервые сошёл» и идентифицировали с местом высадки Ноя[24]. Считалось, что на вершине горы халдеи поклонялись звёздам, и трое из них последовали за Вифлеемской звездой к месту рождения Иисуса Христа[25].
Святой Яков и недосягаемость вершины Арарата
С XIII века европейцам известна армянская легенда о Святом Якове (Агопе) (являющаяся адаптацией более ранней легенды о Святом Иакове Низибийском, в которой фигурирует гора Джуди[15]). Этот монах страждал подняться на вершину горы и поклониться ковчегу, который был виден в хорошую погоду. Трижды пытался он взойти на вершину, но, поднявшись на большую высоту, каждый раз засыпал, а проснувшись, он обнаруживал себя у подножия горы. После третьей попытки ему во сне явился ангел и сказал, что Бог запретил смертным восходить на священную вершину и касаться ковчега. Но в награду за стремление к святыне ангел даровал монаху кусок дерева, из которого был сделан ковчег. Святому Якову был посвящён монастырь, расположенный выше деревни Ахури (деревня и монастырь были полностью разрушены в 1840 году, см. раздел Извержения)[26].
Невозможность достичь вершины Арарата была, по словам Джеймса Брайса, «почти частью вероучения» армянской церкви[26]. Двое из сопровождавших Паррота (см. раздел Восхождения на Арарат) армян после восхождения утверждали, что поднялись на большую высоту, но не на вершину. Похожая история произошла и с другим покорителем Арарата — Абихом — в 1845 году. Группа англичан, поднимавшихся на гору в 1856 году, получили заверения от курдов и турок, что вершина недосягаема. По мнению Брайса, в 1876 году ни один человек, живущий в зоне видимости Арарата (за исключением, возможно, какого-нибудь хорошо образованного российского чиновника в Ереване), не сомневался, что после Ноя никто не ступал на вершину горы[27]. После восхождения на Арарат Брайс посетил Эчмиадзин, где был представлен управляющему им архимандриту. В ходе беседы Брайс сообщил, что взошёл на гору. Переводчик сказал архимандриту: «Этот англичанин говорит, что был на вершине Масиса». Тот с улыбкой ответил: «Нет, этого не может быть. Никто никогда там не был. Это невозможно».[28]
Геополитическое положение
Между XVI и XVIII веками район Арарата находился на границе между Османской империей и Персией. Вершина и северные склоны Большого Арарата и восточные склоны Малого Арарата контролировались Персией[7].
По условиям Туркманчайского мирного договора 1828 года, вершина Большого Арарата и его северные склоны перешли к Российской империи, а Малый Арарат стал местом, где сходились границы всех трёх империй[7]. По словам Джеймса Брайса, это не было случайностью, а являлось отражением политического значения названия горы и ассоциаций с библейской легендой. Советники Николая I настояли на включении Большого Арарата в российскую территорию, так как обладатель вершины пользовался глубоким уважением, которое все окружающие народы испытывали к ней[29].
По условиям Московского договора 1921 года, Сурмалинский уезд Эриванской губернии, на территории которого находился Большой Арарат, перешёл к Турции. В 1932 году было заключено турецко-персидское соглашение, по которому часть восточного склона Малого Арарата (5 или 6 км от вершины) была передана Турции. Таким образом, обе вершины сейчас находятся на турецкой территории[7].
В 1927—1930 гг. существовала Араратская Курдская Республика — одно из курдских государственных образований в новейшее время.
Арарат как символ Армении
Арарат считается едва ли не самым известным символом Армении[30].
Известный художник-маринист Иван Айвазовский рисовал гору Арарат не менее десяти раз. На выставке в Париже на вопрос о наличии в его творчестве армянских видов Айвазовский ответил: «Вот наша Армения» и подвёл к картине «Сошествие Ноя с Арарата»[31].
Впервые гора появилась на гербе Армении после провозглашения независимой Демократической Республики Армения в 1918 году, которая также называлась «Араратской республикой»[32]. Арарат присутствовал на эмблеме Закавказской Федерации, на гербе Армянской ССР, присутствует на современном гербе Республики Армения, будучи дополненным изображением Ноева ковчега.
Территория, на которой находится Арарат, перешла от Армянской ССР (образованной 29 ноября 1920 года) к Турции по Московскому и Карсскому договорам 1921 года. По легенде, в ответ на протест турецкого правительства против того что, на гербе Армянской ССР изображён Арарат, не являющийся частью Армении, нарком иностранных дел Чичерин ответил: «На флаге Турции изображён полумесяц, но Луна не является частью Турции»[33][34][30].
Герб Первой Республики АрменииЭмблема ЗСФСР на банкноте 1922 годаГерб Армянской ССРГерб Республики Армения
Небиблейские легенды
Григор Нарекаци (ок. 951—1003). «Книга скорбных песнопений», :
И наступает срок сказать мне честно
О прегрешеньях дней моих и лет,
Но в час, когда пора держать ответ,
Моя душа робка и бессловесна.
И если я припомню всё, что было,
И воды моря превращу в чернила,
И, как пергаменты, я расстелю
Все склоны гор пологие и дали,
И тростники на перья изрублю,
То и тогда при помощи письма
Я перечислю, Господи, едва ли
Мои грехи, которых тьма и тьма.
И если кедр ливанский в три обхвата
Свалю я, сделав рычагом весов,
На чаше их и тяжесть Арарата
Не перетянет всех моих грехов,
Существовало поверье, что вода из горного источника помогает вызвать птицу тетагуш, уничтожающую саранчу[25].
В армянской мифологии существует ряд мифов, в которых упоминается гора Масис (Armenian: Մասիս) — так раньше по армянски назывался Арарат.
По армянской легенде, гора Масис и гора Арагац были любящими сёстрами. Но однажды Масис поссорилась со своей сестрой Арагац. Помирить сестёр пыталась гора Марута, однако её попытки не увенчались успехом. После чего последняя наложила проклятие на сестёр, согласно ему Масис и Арагац должны были разлучиться навек и никогда больше друг друга не видеть[35][36].
В древнейших армянских мифах Масис (или Чёрная гора, как ещё часто именуют Арарат) — жилище змей и вишапов.
В одном из мифов, тесно соприкосновенном с историей, армянский царь Тигран, победив мидийского царя Аждахака, берёт в плен его жену Айнуш и многих мидиян. Мидияне, отождествляемые в народной этиологии с вишапидами, детьми вишапов Аждахака и Айнуш, были поселены Тиграном за восточным хребтом Масиса[37]. В другом древнеармянском эпосе «Випасанк», тесно связанном с предыдущим, у подножия Масиса живут потомки вишапов (вишапазунк, вишапиды), под предводительством главного вишапа Аргавана[37].
Согласно другому мифу, одному из его вариантов, сын царя Арташеса, Артавазд, по проклятию отца во время охоты на горе Масис, был захвачен каджами и в оковах заключён в пещеру. Две собаки беспрестанно грызут его цепи и он силится выйти и положить конец миру. Но от ударов кузнечных молотов оковы снова укрепляются. По другому варианту, некий герой Артавазд заключён злыми духами. По преданию он когда-нибудь освободится от заключения и завладеет всем миром[37]. На вершине Масиса живёт царь змей с драгоценным камнем на голове. Раз в семь лет все змеи, обитающие вокруг Масиса, являются к своему царю[22].
На денежных знаках
Арарат изображался на денежных знаках Турецкой республики и Республики Армения.
Турецкая лира (1972—1986)Армянский драм (1993—2004)
Галерея
Спутниковый снимок горы Арарат
Арарат и Араратская равнина
Арарат зимой
Крупный план Малого Арарата
Крупный план Большого Арарата
В живописи
И. Айвазовский, Сошествие Ноя с горы Арарат, 1889 г.
Г. Башинджагян, Арарат, 1912
Е. Тадевосян, Гора Арарат со стороны Эчмиадзина, 1895
Б. Кенгерли, Снежные горы, 1916
Факты
В 1930 году на склонах Арарата был длительный степной пожар. От его дыма наблюдалась мгла в бассейне озера Севан[38].
См. также
Ноев ковчег
Араратская равнина
Примечания
Ссылки
‹See Tfd›(in English)
Oregon State University‹See Tfd›(in English)
‹See Tfd›(in English)
‹See Tfd›(in English)
‹See Tfd›(in English)
‹See Tfd›(in English).
Категория:Арарат (гора)
Категория:Дремлющие вулканы
Категория:Стратовулканы Турции
Категория:Культура Армении
Категория:Ыгдыр (ил) | https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%80%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%82 |
{
"plaintext_start_byte": [
1,
448,
770,
1113,
1395,
2323,
2390,
2742,
3213,
4126,
4652,
5429,
5559,
6312,
7037,
8395,
9524,
9750,
9872,
10095
],
"plaintext_end_byte": [
447,
769,
1112,
1394,
2307,
2389,
2741,
3082,
4125,
4651,
5413,
5558,
6296,
7021,
8364,
9503,
9733,
9846,
10091,
10321
]
} | ماهو النمو العصبي المتأخر عند الأطفال ؟ | اضطرابات نمائية شاملة | arabic | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
تشير الفئة التشخيصية الاضطرابات النمائية الشاملة (PDD)، في مقابل الاضطرابات النمائية النوعية، إلى مجموعة مكونة من خمسة اضطرابات تتسم بتأخر نمو الوظائف الأساسية المتعددة، بما في ذلك الاندماج في المجتمع والتواصل. إن الاضطرابات النمائية الشاملة:[1]
اضطرابات نمائية شاملة غير محددة (PDD-NOS)، تتضمن التوحد اللانمطي، وهو الأكثر انتشارًا؛
التوحد، وهو الأكثر شهرة؛
متلازمة أسبرجر؛
متلازمة ريت؛
واضطرابات الطفولة التحللية (سي دي دي).
يُطلق على الاضطرابات الثلاثة الأولى عادةً اضطرابات طيف التوحد؛ أما الاضطرابان الأخيران فنسبة الإصابة بهما نادرة للغاية، ويمكن اعتبارهما في بعض الأحيان ضمن فئة طيف التوحد وأحيانًا لا.[2][3]
قد يلاحظ الآباء أعراض الاضطرابات النمائية الشاملة مبكرًا في مرحلة الرضاعة، وتبدأ عادةً قبل سن الثالثة. ولا تؤثر الاضطرابات نفسها على متوسط العمر المأمول.
يوجد انقسام بين الأطباء حول استخدام مصطلح الاضطرابات النمائية الشاملة.[1] يستخدم العديدون مصطلح الاضطرابات النمائية الشاملة كطريقة مختصرة لقول الاضطرابات النمائية الشاملة غير المحددة.[1] بينما يستخدم آخرون علامة الفئة العامة للاضطرابات النمائية الشاملة لأنهم مترددون في تشخيص إصابة الأطفال الصغار بنوع محدد من الاضطرابات النمائية الشاملة، مثل التوحد.[1] ويؤدي كلا النهجين إلى حدوث ارتباك بشأن المصطلح، لأن مصطلح الاضطرابات النمائية الشاملة يشير في الواقع إلى فئة من الاضطرابات وليس علامة تشخيصية.[1]
التصنيف
إن الاضطرابات النمائية الشاملة هي:[1]
الاضطرابات النمائية الشاملة غير المحددة (PDD-NOS)، والتي تتضمن التوحد غير النمطي، وهو الأكثر انتشارًا؛
التوحد، وهو الأكثر شهرة؛
متلازمة أسبرجر؛
متلازمة ريت؛
واضطرابات الطفولة التحللية (سي دي دي).
يطلق على الاضطرابات الثلاثة الأولى عادةً اضطرابات طيف التوحد؛ أما الاضطرابين الأخيرين فنسبة الإصابة بهما نادرة للغاية، ويمكن اعتبارهما في بعض الأحيان ضمن فئة طيف التوحد وأحيانًا لا.[2][3]
الاضطرابات النمائية الشاملة والاضطرابات النمائية الشاملة غير المحددة
يوجد انقسام بين الأطباء حول استخدام مصطلح الاضطرابات النمائية الشاملة.[1] يستخدم العديدون مصطلح الاضطرابات النمائية الشاملة كطريقة مختصرة لقول الاضطرابات النمائية الشاملة غير المحددة.[1] بينما يستخدم آخرون علامة الفئة العامة للاضطرابات النمائية الشاملة لأنهم مترددون في تشخيص إصابة الأطفال الصغار بنوع محدد من الاضطرابات النمائية الشاملة، مثل التوحد.[1] ويؤدي كلا النهجين إلى حدوث ارتباك بشأن المصطلح، لأن مصطلح الاضطرابات النمائية الشاملة يشير في الواقع إلى فئة من الاضطرابات وليس علامة تشخيصية.[1]
لا تُعد الاضطرابات النمائية الشاملة تشخيصًا في حد ذاتها، بينما تُعد الاضطرابات النمائية الشاملة غير المحددة كذلك. ولزيادة تعقيد المسألة، يمكن الإشارة إلى الاضطرابات النمائية الشاملة غير المحددة باسم "نمو الشخصية اللانمطي" أو "الاضطرابات النمائية الشاملة اللانمطية" أو "التوحد اللانمطي".
بسبب "NOS" التي تعني "غير المحدد"، من الصعب وصف المقصود بالاضطرابات النمائية الشاملة غير المحددة، سوى أنها اضطراب طيف التوحد (ASD). وبعض الأشخاص الذين تم تشخيص إصابتهم بالاضطرابات النمائية الشاملة غير المحددة معرضون للإصابة بمتلازمة أسبرجر، لكنهم ليسوا مهيئين لذلك تمامًا. وهناك آخرون مصابون بتوحد كامل تقريبًا، لكن من دون بعض أعراضه. ويدرس مجال علم النفس إضافة عدة فئات فرعية إلى الاضطرابات النمائية الشاملة غير المحددة.
الأعراض
قد تشمل أعراض الاضطرابات النمائية الشاملة حدوث مشكلات في التواصل، مثل:
صعوبة استخدام وفهم اللغة
الصعوبات المرتبطة بالأشخاص والأشياء والأحداث؛ مثلاً، انعدام التواصل بالعين وسلوك الإشارة وانعدام الاستجابات بالوجه
اللعب الغريب بالألعاب وأشياء أخرى
الصعوبات ذات الصلة بتغير الروتين اليومي أو الأشياء المحيطة المألوفة
حركات الجسد المتكررة أو الأنماط السلوكية، مثل خفق اليدين أو لف الشعر أو ضرب القدم بلطف أو حركات أكثر تعقيدًا
عدم القدرة على العناق أو عدم الشعور بالراحة لذلك
الدرجات
يختلف الأطفال المصابون بالاضطرابات النمائية الشاملة بشكلٍ كبير من حيث القدرات والذكاء والسلوكيات. هناك بعض الأطفال لا يتحدثون على الإطلاق، وآخرون ينطقون بعبارات أو محادثات محدودة، وبعضهم لديه تطور لغوي طبيعي نسبيًا. هذا بالإضافة إلى أن مهارات اللعب المتكرر والمهارات الاجتماعية المحدودة واضحة بشكل عام. كما تُعد الاستجابات الغريبة للمعلومات الحسية، مثل الأصوات العالية والأضواء شائعة.
التشخيص
يتم التشخيص غالبًا أثناء مراحل الطفولة المبكرة. ويستخدم بعض الأطباء السريريين مصطلح الاضطرابات النمائية الشاملة غير المحددة كتشخيص "مؤقت" للأطفال دون الخامسة عندما يترددون، لأي سبب، في تشخيص إصابتهم بالتوحد. وتوجد عدة مبررات للقيام بذلك. يمتلك الأطفال الصغار جدًا تفاعلات اجتماعية ومهارات تواصل محدودة في بداية حياتهم، لذلك يمكن أن يكون من الصعب تشخيص الحالات البسيطة من التوحد لدى الأطفال حديثي المشي. ويتمثل الافتراض غير المعلن في أنه ببلوغ الخامسة، فإن السولوكيات الغريبة إما ستختفي أو ستطور إلى مرض التوحد الذي يمكن تشخيصه. مع ذلك، يرى بعض الآباء أن مسمى الاضطرابات النمائية الشاملة ليس أكثر من تعبير لطيف لاضطرابات طيف التوحد، ويسبب ذلك مشكلة لأن هذا المسمى يزيد من صعوبة تلقي المساعدة لـ التدخل في مرحلة الطفولة المبكرة.
العلاج والرعاية
لا يوجد علاج معروف للاضطرابات النمائية الشاملة. وتُستخدم الأدوية لمعالجة مشكلات سلوكية معينة؛ ويجب أن يكون علاج الأطفال المصابين بالاضطرابات النمائية الشاملة متخصصًا وفقًا لاحتياجات الطفل الخاصة.
ويستفيد بعض الأطفال المصابين بالاضطرابات النمائية الشاملة من الفصول الدراسية المتخصصة؛ حيث يكون حجم الفصل صغيرًا ويستند التدريس إلى مبدأ التعليم الفردي. بينما يكون أداء أطفال آخرين جيدًا في فصول التربية الخاصة النموذجية أو فصول عادية مع الحصول على الدعم. ويؤدي التدخل المبكر، مشتملاً على برامج تعليمية متخصصة وملائمة وخدمات دعم، دورًا أساسيًا في تحسين نتائج الأفراد المصابين بالاضطرابات النمائية الشاملة.
انظر أيضا
2
مهارات التواصل الاجتماعية
اضطراب الطفولة التحللية
وسائل مساعدة للكلام
علاجات بديلة للصعوبات التنموية والتعليمية
المراجع
This article incorporatespublic domain material from the National Institutes of Healthdocument .
وصلات خارجية
- معلومات للآباء حول النمو وإعاقات النمو في مرحلة الطفولة المبكرة
(ملاحظة: ليس في المجال العام)
مركز ييل لإعاقات النمو
تصنيف:اضطرابات نمائية شاملة
تصنيف:أمراض عصبية عند الأطفال
تصنيف:تربية خاصة
تصنيف:تشخيص الأمراض النفسية
تصنيف:صعوبات التعلم
| https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%B6%D8%B7%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%AA%20%D9%86%D9%85%D8%A7%D8%A6%D9%8A%D8%A9%20%D8%B4%D8%A7%D9%85%D9%84%D8%A9 |
Subsets and Splits