Index
int64 1
5.05k
| Unnamed: 0
int64 2
5.18k
| city
stringclasses 293
values | attraction
stringlengths 3
60
| address
stringlengths 2
189
| article
stringlengths 77
18.1k
|
|---|---|---|---|---|---|
601 | 646 | نیشابور | گنبدهای شه میر | ایران، خراسان رضوی، ۱۰ کیلومتری جنوب نیشابور، دهستان ریوند | گنبدهای شه میر در حدود ۱۰ کیلومتری جنوب نیشابور بر کنار راه این شهر به کاشمر در میان قبرستان قدیمی قرار دارند که دو بنای آجری به فاصله کمی از یکدیگر با ساختار و اندازه متفاوت هستند که به مهروا، مهرآباد و شادمهر معروفند. گنبدهای آجری مهرآباد که «مهراوا»، «شه میر» و «شادمهر» نیز نامیده می‌شوند، از مهم‌ترین بناهای تاریخی ومکان‌های دیدنی نیشابوردر دهستان ریوند هستند. گنبد بزرگ، دارای پلان بیرونی هشت‌ضلعی و درونی چهارضلعی است. در کف بنا سردابه یا راهرویی زیرزمینی قرار دارد که حالت چلیپایی شکل داشته و به نظر می‌رسد آرامگاه شخصی که این بنا به خاطر او ساخته‌شده در این محل باشد. این بنا که قدمت آن به دوره سلجوقی می‌رسد، در نوع خود یکی از شاهکارهای معماری به شمار می‌آید. گنبد کوچک، در حدود پانزده متری شمال گنبد بزرگ قرار دارد، پلان بیرونی و درونی آن، شبیه بنای گنبد بزرگ است. این بنا، چهارطاقی‌ای است که ورودی‌های آن کم‌عرض و رفیع هستنند. قدمت این بنا به دوره ایلخانی می‌رسد. با توجه به اطلاعات موجود، هنوز ابهاماتی در مورد گذشته پر فراز و نشیب محوطه تاریخی مهراوا وجود دارد و به عقیده برخی تاریخ‌نگاران، وجود کلمه مهر در نامهای محوطه، از ارتباط تاریخی آن با آئین‌های مهرپرستی ایران پیش از اسلام نشان می‌دهد که با وجود آتشکده آذربرزین‌مهر در ریوند نیشابور و رواج آئین زرتشت در زمان حکومت ساسانیان و پیش از آن، ارتباط دارد. |
602 | 647 | نیشابور | آبشار گرینه نیشابور | ابشار گرینه, صوبه خراسان رضوی, ایران | آبشار گرینه در ۴۰ کیلومتری شمال‌شرقی نیشابور، در روستایی با همین نام قرار دارد و در میان منطقه‌ای زیبا و خوش آب و هوا واقع‌شده است. علاوه بر آبشار، باغات سرسبز، مناظر دلپذیر و رودخانه پرآب، همه‌و‌همه این منطقه را به یکی ازجاهای دیدنی نیشابورتبدیل کرده‌اند. |
603 | 648 | نیشابور | آبشار بار نیشابور | ایران، خراسان رضوی، بار | آبشار بار نیشابور یکی از زیباترین آبشارها وجاهای دیدنی نیشابوراست. وجود پوشش گیاهی متنوع، غنای بصری آن را بیشتر کرده است. لازم به ذکر است که آبشار بار پلکانی بوده و ارتفاع آن یکجا قابل دیدن نیست. طبیعت سرسبز و پرطراوت حواشی آبشار همراه با موسیقی ریزش آب، فضای دلپذیری پدید آورده و در فصول مساعد سال، گردشگران بسیاری را به سوی خود فرامی‌خواند. با وجود ارتفاعات بسیاری که در این منطقه قرار گرفته دره بار فضای بسیار باز و گسترده‌ای دارد و چشم‌اندازهای بسیار زیبایی را به باز دیدکنندگان هدیه می‌دهد، همچنین باعث به وجود آمدن باغات گسترده در این منطقه شده است. وجود باغات، به سرسبزی منطقه و آب و هوای آن کمک شایانی کرده است. |
604 | 649 | نیشابور | باغ و عمارت امین الاسلامی | ایران، استان خراسان رضوی، نیشابور، خیابان امام خمینی، روبروی باغ ملی | نیشابور یکی از شهرهای قدیمی ایران است که در شمال استان خراسان رضوی قرار دارد. نام اصلی آن نیوک شاهپوهر است و ساخت آن‌را به زمان شاهپور یکم نسبت می‌دهند. سپس نامش به نیوشاهپور و نیسابور تغییر کرد تا به نیشابور رسید. نیشابور پس از مشهد، پرجمعیت‌ترین شهر خراسان رضوی است. عکس از sobhtoos. irتابستان‌های این شهر زیبا خشک و گرم، و زمستان‌هایش سرد و کوتاه است. کشاورزی و دامداری در نیشابور رونق دارد. از محصولات معروف آن به باقلا، ریواس، آلو، سیب و انواع سبزی اشاره می‌کنیم. اکنون که از طبیعت و سبزی گفتیم، می‌رسیم به باغ و عمارت امین‌الاسلامی که یکی ازجاهای دیدنی نیشابوراست. عکس‌ها از سید حمید هاشمی خبرگزاری قدسباغ عمارت امین اسلامی از مقاصد تاریخی وجاهای دیدنی استان خراسان رضویاست که قدمت آن به دوره‌ی پهلوی دوم برمی‌گردد. در آن زمان این بنا خانه‌ی شخصی ابوالحسن امین‌الاسلامی، از خان‌های دوره‌ی پهلوی بوده است. اما خود عمارت بنایی است که به سبک خانه‌های پهلوی اول شبیه است. اطراف این عمارت را باغ زیبایی در بر گرفته بود که بر جلوه‌ی آن می‌افزود. عکس از خبرگزاری صبح توسسال‌ها گذشت و فرزندان ابوالحسن امین‌الاسلامی بنا را به شهرداری فروختند. اکنون باغ زیبای ۳۲ هزار متر مربعی آن به پارک تبدیل‌شده است و میان آن مسیر آسفالت و پیاده‌رو ساخته‌اند. عکس از خبرگزاری صبح توسدر آن درختان تنومندی دیده می‌شود، مانند چنار، کاج، توت و گردو. در ورودی پارک مجسمه‌ی دو کوزه‌ی بزرگ نصب‌شده است. عمارت باشکوه امین‌الاسلامی در میان این پارک، بدون کاربری خاصی روزگار می‌گذراند. عکس از خبرگزاری صبح توسعمارت امین‌الاسلامی مانند بناهای دیگر هم‌دوره‌اش، آجری است. حدود ۱۳۰۰ متر مربع زیربنا دارد و در دو طبقه ساخته‌شده است. درون عمارت امین اسلامی معماری دلنشینی دارد و دارای سالن، چندین اتاق و زیرزمین است. درون عمارت معماری دلنشینی دارد و دارای سالن مرکزی، چندین اتاق و زیرزمین است. در ورودی یا پیشخوان عمارت، ستون‌هایی زیبایی ساخته‌شده که همچنان پابرجا هستند. اگر به نیشابور سفر کردید، باغ و عمارت امین اسلامی را در مرکز شهر، خیابان امام خمینی، نزدیک باغ ملی پیدا خواهید کرد. نویسنده: مهتاب خسروشاهی |
605 | 650 | نیشابور | شهر تاریخی شادیاخ | ایران، خراسان رضوی، نیشابور | شهر تاریخی شادیاخ که با نامهای شادی کاخ و شادی یاخ نیز شناخته می‌شود، یکی از محله‌های شهر کهن نیشابور بوده است که از اوایل سده سوم هجری، مسکونی شده است و تا سال ۶۶۹ هجری قمری که زمین‌لرزه آن را در هم درنوردید، اهمیت ویژه‌ای داشته است. در کاوش‌های باستان‌شناسی که در سال ۱۳۷۹ در این محل انجام گرفت شماری از بناهای معماری آن زمان مانند تالار عام، اندرونی و خانه‌های ویژه، آهنگری، سفالگری و شیشه‌گری در آن منطقه پیدا شد. افزون بر بناها از مکشوفات آن کاوش، می‌توان شماری اسکلت که زیر آوار زلزله مانده بوده‌اند و همچنین ظرف‌ها و لوازم فرهنگی مانند سازه‌های سفالی و شیشه‌ای و گچ‌بری‌ها، نام برد. بخشی از بقایای باستانی آن منطقه و همچنین عکس‌هایی از اکتشافات به دست آمده در موزه شادیاخ، که در نزدیکی همان مکان است نمایش‌داده می‌شود. این محوطه، در شمار آثار تاریخی ملی ایران وجاهای دیدنی نیشابوربه شمار می‌رود و شماره ثبت آن ۱۰۹۱۰ است. |
606 | 651 | نیشابور | کوه بینالود | کوه بینالود، Iran | کوه بینالود در شمال شرقی ایران قرار گرفته است و ارتفاعی برابر با ۳۱۵۰ متر دارد. این رشته‌کوه زیبا درواقع دنباله رشته‌کوه البرز است و ازجاهای دیدنی نیشابوردر شمال این شهر به شمار می‌رود. این کوه زیبا دشت‌های نیشابور و مشهد را از هم جدا می‌کند. کلمه بینالود، معنایی بی‌ربط به محل قرارگیری این کوه ندارد، بینالود یعنی کوهی که دو دشت را از هم جدا می‌کند، در زبان محلی از این کوه بانام بینالوت و یا بنلی هم یاد می‌شود. |
607 | 652 | نیشابور | درخت چنار کهنسال روستای درخت جوز | ایران، استان خراسان رضوی، نیشابور، روستای درخت جوز | درخت چنار کهنسال روستای درخت جوز در فاصله ۵۰ کیلومتر شمال غرب نیشابور قرار گرفته است. این روستا به‌دلیل وجود تعداد زیادی ازدرختان گردو به این نام خوانده می‌شود. در کنار چشمه آب روستا، چنار کهنسالی واقع‌شده است که عمر آن را بیش از ۴۰۰ سال تخمین می‌زنند. قطر تنه این درخت بیش از ۹ متر است. روستای درخت جوز در مسیر جاده نیشابور- قوچان قرار دارد و فاصله آن از مشهد حدود دو ساعت با خودرو است. در هفتم تیر ۱۳۹۹، درخت چنار روستای درخت جوز به شماره ۷۳۵ در فهرست آثار طبیعی ملی کشور به ثبت رسید و به‌عنوان یکی ازجاهای دیدنی نیشابورارزش بازدید دارد. عکس کاور از اینستاگرام bahman. re ۱۲۲۱ |
608 | 653 | نیشابور | مسجد جامع نیشابور | ایران، استان خراسان رضوی، نیشابور، خیابان امام خمینی، چهارراه امام خمینی | نیشابور شهری تاریخی در دامنه‌های کوه بینالود در استان خراسان رضوی است. این شهر در دوره‌های مختلف تاریخ ایران از اهمیت خاصی برخوردار بوده است و یکی از نمادهای تاریخ و فرهنگ کشور به شمار می‌آید. در حال حاضر نیشابور دومین شهر بزرگ استان خراسان رضوی، پس از شهر مقدس مشهد، است. این شهر بزرگ و تاریخی جاذبه‌های فراوانی دارد که آن را تبدیل به یکی از گردشگر‌پذیر‌ترین شهرهای شمال شرق ایران کرده‌اند. مسجد جامع نیشابور یکی از جاذبه‌های تاریخی وجاهای دیدنی نیشابوراست که در این مقاله به معرفی آن را می‌پردازیم. هرآنچه باید درباره مسجد جامع نیشابور بدانید: مسجد جامع نیشابور کجاست؟ درباره مسجد جامع نیشابورشرایط بازدید مسجد جامع نیشابورتاریخچه مسجد جامع نیشابورمعماری و بخش‌های مختلف مسجد جامع نیشابوردیدنی‌های اطراف مسجد جامع نیشابورمسجد جامع نیشابور کجاست؟ آدرس: استان خراسان رضوی، نیشابور، خیابان امام خمینی، چهارراه امام خمینی (مشاهده روی نقشه) مسجد جامع نیشابور از بناهای تاریخی وجاهای دیدنی استان خراسان رضویاست. این مسجد در مرکز شهر نیشابور و حاشیه خیابان امام خمینی قرار دارد. منبع عکس: گوگل‌مپ؛ عکاس: اصغر شیروانی پورمسیر دسترسیمسجد جامع نیشابور در خیابان امام خمینی این شهر قرار دارد. برای دسترسی به مسجد با استفاده از خودروی شخصی می‌توانید چندین مسیر مختلف را انتخاب کنید: مسیر اول: از میدان امام خمینی وارد خیابان امام خمینی شوید و به‌سمت میدان خیام به پیش بروید. مسجد جامع نیشابور نرسیده به چهارراه امام خمینی (تقاطع خیابان‌های امام خمینی و فردوسی) قرار دارد. مسیر دوم: از میدان خیام وارد خیابان امام خمینی شوید و از چهارراه‌های ارگ و امام خمینی عبور کنید. مسجد جامع را بعد از چهارراه امام خمینی در سمت چپ خیابان خواهید دید. مسیر سوم: از میدان فردوسی وارد خیابان فردوسی جنوبی شوید و به‌سمت تقاطع با خیابان امام خمینی پیش بروید. مسجد جامع نیشابور در چهارراه امام خمینی قرار دارد. پارکینگ مسجد جامع در کوچه پشت مسجد قرار دارد؛ بنابراین نگرانی از بابت جای پارک نخواهید داشت. درباره مسجد جامع نیشابورمسجد جامع نیشابور بزرگ‌ترین مسجد نیشابور و همچنین قدیمی‌ترین سازه شهر محسوب می‌شود که کاربری آن در طول سالیان سال دچار تغییر نشده است. این یادگار تاریخی ارزشمند در ۲۱ آبان سال ۱۳۱۷ هجری شمسی با شماره ۳۱۷ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید تا بیش‌ازپیش به اهمیت آن تاکید شود. منبع عکس: گوگل‌مپ؛ عکاس: امید انتظاریانمسجد جامع نیشابور همواره در طول تاریخ شهر نیشابور و حتی کشورمان اهمیت خاصی داشته است. پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران در سال ۱۳۵۷ هجری شمسی مسجد جامع نیشابور تبدیل به محل برگزاری نماز جمعه و سخنرانی‌های مهم شد. به‌عنوان یک نمونه، سخنرانی محمد بهشتی در هفتم دی ۱۳۵۹ هجری شمسی، اولین سخنرانی سیاسی مهم پس از پیروزی انقلاب اسلامی در این مکان بود. بعدها یک کتابخانه به نام کتابخانه امام خمینی (ره)، یک پایگاه بسیج و یک مرکز فرهنگی و دینی نیز در این مسجد راه‌اندازی شد. شرایط بازدید مسجد جامع نیشابوربازدید از مسجد جامع باصفا و تاریخی نیشابور رایگان است. درهای مسجد از ساعت ۸:۰۰ تا ۲۰:۰۰ به روی نمازگزاران و بازدیدکنندگان باز هستند. برای بازدید کامل از مسجد به یک تا دو ساعت زمان احتیاج خواهید داشت. منبع عکس: گوگل‌مپ؛ عکاس: بهاره کیانفرتاریخچه مسجد جامع نیشابورمسجد جامع نیشابور دارای چند کتیبه است که هرکدام اطلاعات مفیدی از تاریخچه این مکان به ما می‌دهند. یکی از مهم‌ترین کتیبه‌های مسجد جامع در جرزهای ایوان جنوبی قرار دارد. با توجه به این کتیبه می‌توان چنین برداشت کرد که مسجد در سال ۸۰۰ هجری قمری توسط «پهلوان علی بن بایزید کرخی» ساخته‌شده است. متن کتیبه مذکور شامل شعری به‌صورت زیر است که با خط ثلث نوشته‌شده است: از پهلوان علی ولد خاص بایزید ماند این بنا بشهر نشابور یادگارتک مسجدی که کعبه اهل یقین بود گردد تمام از کرم و فضل و کردگاراندر زمان خسرو غازی ولیعهد سلطان حسین حامی دین شاه کامگاردر سال هشتصد و نود و نه بنا شده جایی که هست سجده گه خلق روزگارتاریخ این بخوان و دعایی ز روی صدق برخوان بحق و ساعی و خیرات برشماریکی دیگر از کتیبه‌های مهم مسجد جامع نیشابور بالای منبر نصب‌شده است. از این کتیبه نیز می‌توان دریافت که معماران، مسجد را در دوره صفویه مورد بازسازی قرار داده‌اند. بازسازی دیگری نیز در سال ۱۱۲۶ هجری قمری به دستور «عباسقلی خان بیات»، حاکم وقت نیشابور، در این مسجد انجام گرفت. منبع عکس: ویکی مدیا؛ عکاس: شرمین نصیریمعماری و بخش‌های مختلف مسجد جامع نیشابورنخست باید اشاره کنیم که معماری مسجد جامع نیشابور از سبک معماریدوره تیموریپیروی می‌کند. در این دوره از تاریخ کشورمان بناها اغلب به‌صورت چهار ایوانی و با ایوان‌هایی بلند ساخته می‌شدند. تزیینات زیبایی همچون کاشی‌کاری‌های معرق و هفت‌رنگ و نهایت استفاده از رنگ‌ها در معماری بناهای این دوره مشهود بود. ایجاد کتیبه‌های نسخ، ثلث و کوفی به رنگ طلایی از دیگر ویژگی‌های معماری بناها در دوره تیموریان به شمار می‌آید. مسجد جامع نیشابور یکی از شاخص‌ترین مساجدی است که یادآور سبک معماری تیموری در تاریخ ایران است. منبع عکس: گوگل‌مپ؛ عکاس:. Amir Nمسجد جامع نیشابور بزرگ‌ترین مسجد شهر است. آجر عمده‌ترین مصالحی محسوب می‌شود که در ساخت مسجد مورد استفاده قرار گرفته است. درهمان نگاه اول بلندای ایوان مرکزی مسجد جلب توجه می‌کند. این ایوان ۱۹ ٫ ۵ متر ارتفاع دارد. نکته دیگری که نظر هر بیننده را به خود جلب خواهد کرد، عدم وجود مناره و گنبد در این مسجد بزرگ است. مسجد جامع نیشابور دارای چهار ایوان، سه درگاه و پنج کتیبه ارزشمند است. زیربنای مسجد بالغ بر ۴ , ۳۷۷ متر مربع برآورد می‌شود و مساحت کل آن حدود ۷ , ۰۸۳ متر مربع است. مسجد جامع صحنی با ابعاد ۴۵ در ۵۹ متر دارد که یک حوض آب در وسط آن به چشم می‌خورد. ایوان‌های مسجدمسجد جامع نیشابور از نوع چهار ایوانی است. ایوان جنوبی مسجد با ۱۹ ٫ ۵ متر ارتفاع بلندترین ایوان محسوب می‌شود. این ایوان در گذشته دو عدد گلدسته داشت که بعدها طی تعمیرات بنا برداشته شدند. به‌طورکلی در مورد تزیینات نمای ایوان‌ها باید گفت که نمای آن‌ها از طرف صحن مسجد با طاق‌نماها و تزیینات آجری ساده تزیین شده است و بسیار زیبا به چشم می‌آید. منبع عکس: گوگل‌مپ؛ عکاس: فراز فیاضورودی، هشتی و زیرزمینورودی اصلی مسجد جامع نیشابور در سمت شمال و پشت ایوان شمالی قرار دارد. بیرون ورودی یک سردر وجود دارد که مقرنس‌کاری شده است. اگر به دو طرف این سردر نگاه کنید، دو کتیبه از دوران شاه‌عباس اول خواهید دید که تاریخ نصب آن‌ها به سال ۱۰۲۱ هجری قمری برمی‌گردد. پس از ورودی مسجد، قسمت هشتی قرار دارد که سمت چپ آن به یک زیرزمین منتهی می‌شود. این زیرزمین اهمیت زیادی دارد؛ به این دلیل که مقبره معمار مسجد جامع درون آن واقع‌شده است. منبع عکس: گوگل‌مپ؛ عکاس: بیتا چهرازیمحراب مسجدوسط دیواره جنوبی ایوان مسجد جامع نیشابور محراب به چشم می‌خورد. این محراب در یک طاق‌نمای قوس‌دار که مقرنس‌کاری شده است، جلب‌توجه می‌کند. این طاق‌نما به‌صورت نیم هشت‌ضلعی است. اگر به بالای محراب مسجد نگاهی بیندازید، بخشی از یک کتیبه قرآنی را خواهید دید که به خط ثلث نوشته‌شده است. شبستان‌های مسجدشبستان‌های مسجد جامع نیشابور نیز توجه بازدیدکنندگان را جلب خواهند کرد. در چهار سمت مسجد شبستان‌هایی وجود دارند که دارای ستون‌ها و سقف‌های آجری هستند. شبستان‌هایی که در نزدیکی دیوار جنوبی مسجد قرار دارند، در سمت راست دارای ۶ دهانه در عرض و چهار دهانه به موازات ایوان هستند. دهانه‌های شبستان‌های سمت چپ مسجد بسیار بزرگ‌تر از سمت دیگر است. منبع عکس: گوگل‌مپ؛ عکاس: امیرحسین استاددیدنی‌های اطراف مسجد جامع نیشابورمسجد چوبی نیشابورآدرس: استان خراسان رضوی، شهرستان نیشابور، ۲ ٫ ۵ کیلومتری جاده نیشابور- جاده دهکده چوبی (مشاهده روی نقشه) هزینه بازدید (در سال ۱۴۰۲): پنج هزار تومان (این هزینه شامل بازدید از تمام بخش‌های دهکده چوبی نیشابور می‌شود) فاصله از مسجد جامع نیشابور: حدود ۱۶ کیلومتر (۲۵ دقیقه با ماشین) مسجد چوبی دردهکده چوبی نیشابور، نخستین مسجد چوبی ایران و مشهورترین سازه روستای ملامحمد آقازاده محسوب می‌شود. معمار این مسجد چوبی، مهندس مجتهدی، آن را به‌گونه‌ای ساخته است که در برابر زلزله‌هایی تا قدرت هشت ریشتر مقاومت داشته باشد. این مسجد چوبی نسبت به هجوم موریانه‌ها کاملا مقاوم است و به‌احتمال‌زیاد تنها نمونه جهانی مساجد چوبی به شمار می‌رود. منبع عکس: گوگل‌مپ؛ عکاس: حسین ولاییآرامگاه خیامآدرس: استان خراسان رضوی، نیشابور، میدان فضل، خیابان عرفان (مشاهده روی نقشه) هزینه بازدید (در سال ۱۴۰۲): چهار هزار تومانفاصله از مسجد جامع نیشابور: حدود ۵ ٫ ۵ کیلومتر (۱۵ دقیقه با ماشین) خیام نیشابوریشاعر، ستاره‌شناس، ریاضیدان و فیلسوف بزرگ ایرانی است که آثار مهمی در زمینه علوم مختلف از او به یادگار مانده‌اند. آرامگاه خیام نیشابوریازجاهای دیدنی نیشابوردر محله شادیاخ به شمار می‌آید. بنای آرامگاه از جمله آثار برجسته معماران ایرانی محسوب می‌شود که در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. استاد هوشنگ سیحون که طراح آرامگاه خیام بود، در طراحی خود از زندگی، زمانه و اندیشه‌های عمر خیام الهام گرفت. امروزه موزه تخصصی خیام نیز در نزدیکی آرامگاه خیام قرار دارد و در زمینه ابزار و ادوات مربوط به علم نجوم فعالیت می‌کند. منبع عکس: گوگل‌مپ؛ عکاس: اصغر شیروانی پورپرسش‌های متداولمسجد جامع نیشابور کجاست؟ مسجد جامع نیشابور در استان خراسان رضوی، نیشابور، خیابان امام خمینی، چهارراه امام خمینی قرار دارد. شرایط بازدید از مسجد جامع نیشابور چگونه است؟ بازدید از مسجد جامع نیشابور رایگان است. درهای مسجد از ساعت ۸:۰۰ تا ۲۰:۰۰ به روی نمازگزاران و بازدیدکنندگان باز هستند. نویسنده: پویا جوانمرد / بازنویسی: محمدرضا قاسم شیرازی |
609 | 654 | نیشابور | معدن فیروزه نیشابور | معدن فیروزه, استان خراسان رضوی, ایران | معدن فیروزه ازجاهای دیدنی نیشابوردر فاصله ۵۳ کیلومتری شمال‌غربی شهر است و از جمله معادن عمومی به شمار می‌رود. میزان ذخیره فیروزه این معدن نزدیک به هشت هزار تن است و سالانه چهل تن مجوز استخراج دارد. |
610 | 655 | نیشابور | آرامگاه بی‌بی شطیطه | ایران، خراسان رضوی، نیشابور | آرامگاه بی‌بی شطیطه به‌عنوان یکی ازدیدنی‌های نیشابورشناخته می‌شود و مدفن «بانو شطیطه»، یکی از زنان فاضل نیشابوری است که در قرن دوم هجری قمری، مورد عنایت خاص امام موسی کاظم (ع) بوده است. آخرین بنا، بنایی چهار گوش، مسقف (خانه) و کوچک از خشت و گل بوده که در گوشه یک قبرستان قدیمی واقع‌شده و قدمتی حدود ۲۰۰ تا ۳۰۰ سال داشته است. در قسمت مرکزی آن بنا، یک سنگ لوح کوچک، که احتمالا نام بانو بر آن حک بوده و بر بالای آن یک دیوار (احتمالی) عمودی سفید رنگ به شکل طاق‌نما وجود داشته است. قبرستان قدیمی اطراف بقعه نیز در سال ۱۳۷۲ با اجرای طرح ساماندهی شهری به یک فضای سبز عمومی یا میدان شهری تبدیل شد، که با توجه به قرار گرفتن آرامگاه بانو در مرکز آن، به میدان بی‌بی شطیطه معروف شد. مهم‌ترین تزئینات آرامگاه فعلی نیز شامل آینه‌کاری نمای داخلی گنبد و دو کتیبه کاشی‌کاری شده در دو طرف در ورودی اصلی، در جنوب غربی، به آرامگاه است. در کتیبه جانب شرقی، سمت راست، تاریخ تولد و در کتیبه جانب غربی، تاریخ وفات یا شهادت چهارده معصوم (ع) به تاریخ هجری قمری نوشته‌شده است. |
611 | 656 | نیشابور | آبشار گرینه نیشابور | ابشار گرینه, صوبه خراسان رضوی, ایران | آبشار گرینه در ۴۰ کیلومتری شمال‌شرقی نیشابور، در روستایی با همین نام قرار دارد و در میان منطقه‌ای زیبا و خوش آب و هوا واقع‌شده است. علاوه بر آبشار، باغات سرسبز، مناظر دلپذیر و رودخانه پرآب، همه‌و‌همه این منطقه را به یکی ازجاهای دیدنی نیشابورتبدیل کرده‌اند. |
612 | 657 | نیشابور | آبشار بار نیشابور | ایران، خراسان رضوی، بار | آبشار بار نیشابور یکی از زیباترین آبشارها وجاهای دیدنی نیشابوراست. وجود پوشش گیاهی متنوع، غنای بصری آن را بیشتر کرده است. لازم به ذکر است که آبشار بار پلکانی بوده و ارتفاع آن یکجا قابل دیدن نیست. طبیعت سرسبز و پرطراوت حواشی آبشار همراه با موسیقی ریزش آب، فضای دلپذیری پدید آورده و در فصول مساعد سال، گردشگران بسیاری را به سوی خود فرامی‌خواند. با وجود ارتفاعات بسیاری که در این منطقه قرار گرفته دره بار فضای بسیار باز و گسترده‌ای دارد و چشم‌اندازهای بسیار زیبایی را به باز دیدکنندگان هدیه می‌دهد، همچنین باعث به وجود آمدن باغات گسترده در این منطقه شده است. وجود باغات، به سرسبزی منطقه و آب و هوای آن کمک شایانی کرده است. |
613 | 658 | نیشابور | کوه بینالود | کوه بینالود، Iran | کوه بینالود در شمال شرقی ایران قرار گرفته است و ارتفاعی برابر با ۳۱۵۰ متر دارد. این رشته‌کوه زیبا درواقع دنباله رشته‌کوه البرز است و ازجاهای دیدنی نیشابوردر شمال این شهر به شمار می‌رود. این کوه زیبا دشت‌های نیشابور و مشهد را از هم جدا می‌کند. کلمه بینالود، معنایی بی‌ربط به محل قرارگیری این کوه ندارد، بینالود یعنی کوهی که دو دشت را از هم جدا می‌کند، در زبان محلی از این کوه بانام بینالوت و یا بنلی هم یاد می‌شود. |
614 | 659 | نیشابور | معدن فیروزه نیشابور | معدن فیروزه, استان خراسان رضوی, ایران | معدن فیروزه ازجاهای دیدنی نیشابوردر فاصله ۵۳ کیلومتری شمال‌غربی شهر است و از جمله معادن عمومی به شمار می‌رود. میزان ذخیره فیروزه این معدن نزدیک به هشت هزار تن است و سالانه چهل تن مجوز استخراج دارد. |
615 | 660 | نیشابور | باغرود نیشابور | دریاچه باغرود, استان خراسان رضوی, ایران | باغرود منطقه‌ای سرسبز و مملو از درختان سیب، گردو و گیلاس است که در دامنه رشته‌کوه بینالود در درهای زیبا قرار گرفته است. رود آبی خروشانی در میان این منطقه جریان دارد و بر طراوت و تازگی آن می‌افزاید. با قرارگیری در ۱۲ کیلومتری شمال شهر نیشابور، باغرود به‌عنوان یکی از مقاصد گردشگری وجاهای دیدنی نیشابورشهرت دارد. |
616 | 661 | نیشابور | روستای خرو علیا | خرو علیا, شهر ییلاقی خرو, استان خراسان رضوی, ایران | روستای خرو علیا در درهای خرم و مصفا و مملو از درختان گوناگون و سرسبز قرار گرفته است. آبشاری نیز در ارتفاعات این روستا سرازیر است که به جذابیت‌های این روستا افزوده است. با قرارگیری در فاصله ۲۰ کیلومتری نیشابور، روستای خرو علیا از مقاصد گردشگری وجاهای دیدنی نیشابوربه شمار می‌رود. |
617 | 662 | نیشابور | غار سرنی نیشابور | نیشابور, استان خراسان رضوی, ایران | غار سرنی بزرگ‌ترین غار آبی خراسان به شمار می‌رود و با قرارگیری در ۵۰ کیلومتری شمال‌غربی نیشابور، ازجاهای دیدنی نیشابورمحسوب می‌شود. جاده دسترسی به غار از زیبایی‌های چشم‌نوازی برخوردار است. گردشگران تنها می‌توانند از قسمت ابتدایی این غار بازدید کنند، زیرا حوضچه‌های آبی که در داخل غار وجود دارد، اجازه پیشروی بیشتر را نمی‌دهد. |
618 | 663 | نیشابور | باغ و عمارت تاریخی سعیدی | ایران، استان خراسان رضوی، نیشابور، خیابان بنیاد شهید | نیشابور نمادی از تاریخ و فرهنگ ایران است. این شهر در نوروز ۱۳۹۵ به عنوان شهر نمونه گردشگری نامیده شد. با توجه به تاریخ نیشابور این شهر جاذبه‌های گردشگری تاریخی، مذهبی و طبیعی فراوانی دارد که مورد توجه گردشگران داخلی و خارجی است. از جاذبه‌های تاریخی وجاهای دیدنی نیشابورمی‌توان به باغ و عمارت تاریخی سعیدی اشاره کرد که قابلیت گردشگری دارد. باغ سعیدی یا باغ تاریخی سعیدی که ازجاهای دیدنی استان خراسان رضویبه شمار می‌آید، باغی بزرگ به وسعت ۴ هکتار است و دو عمارت تاریخی را در خود جای داده است. این دو عمارت تاریخی در جنوب و مرکز این باغ در اواخر دوره قاجاریه و اوایل دوره پهلوی توسط ابراهیم سعیدی ساخته شدند. تزیینات و معماری این ۲ عمارت یادآور معماری دوران گذر قاجاریه به پهلوی اول است و تاریخی نزدیک به یک قرن را در دل خود پنهان کرده است. ابراهیم سعیدی از خان‌های نیشابور بوده است. در این عمارت مرحوم عبدالله سعیدی (فرزند ابراهیم خان) نماینده مردم نیشابور در دوره نوزدهم مجلس شورای ملی در سال‌های ۱۳۳۵ تا ۱۳۳۹ زندگی کرده است. باغ سعیدی بزرگ‌ترین باغ در نیشابور است که چندی پیش گفته شد احتمال فروش و تفکیک آن وجود دارد. این باغ از نمونه‌های باارزش باغ‌های ایرانی است. این بنای تاریخی در خیابان بنیاد شهید در نیشابور قرار دارد. عکسهای گالری از مرتضی امین الرعایایینویسنده: بهاره غنچه |
619 | 664 | نیشابور | کویر عشق‌آباد | خراسان رضوی، نیشابور | کویر عشق‌آباد با طبیعتی کویری و رمل‌های ماسه‌ای، در ۲۵ کیلومتری نیشابور واقع‌شده است و ازجاذبه‌های گردشگری نیشابوربه شمار می‌رود. عشق‌آباد نام شهر کوچکی است در جنوب نیشابور و در کیلومتر ۲۵ جاده نیشابور به کاشمر قرار دارد. |
620 | 665 | نیشابور | موزه باستان‌شناسی نیشابور | خراسان رضوی، نیشابور، جنوب شرقی آرامگاه عطار نیشابوری | موزه باستان‌شناسی نیشابور شامل ۱۵۰ قطعه سفال دوران مختلف تاریخی و نیز ۷۵ سکه شامل دوران تاریخی و دوران اسلامی است که به عنوان بزرگ‌ترین موزه باستان‌شناسی واقع در بزرگ‌ترین ساختمان تاریخی شرق کشور افتتاح شد. افزون بر ۲۰۰ قطعه شی تاریخی از هزاره چهارم پیش از میلاد تا دوران قاجار شامل ظروف سفالی، مسکوکات اشکانی تا سلجوقی، ظروف سنگی و شیشه‌ای به همراه یک اسکلت مکشوفه از تپه برج نیشابور در این موزه وجود دارد. اهمیت این اسکلت که بیش از پنج هزار سال قدمت دارد، برای قطعات فیروزه‌ای است که به همراه آن کشف شدند و نشانگر قدمت صنعت فیروزه‌تراشی در نیشابور است. این موزه به‌عنوان یکی ازجاذبه‌های گردشگری نیشابور، میزبان گردشگران و بازدیدکنندگان است. |
621 | 666 | نیشابور | قبرستان شاذان | ایران، خراسان رضوی، ۵ کیلومتری جنوب شرق نیشابور، روستای فضل | آرامگاه فضل ابن شاذان ازجاهای دیدنی نیشابوربه شمار می‌رود و بنایی تمام آجری در روستای فضل، در پنج کیلومتری جنوب شرق نیشابور است. گورستانی اطراف آرامگاه را گرفته است که به احترام صاحب آرامگاه، بهشت فضل نامیده می‌شود. مقبره، گرچه مربوط به دوره تیموریان است و گنبد زیبایی با کاشی‌های آبی دارد، آن‌قدر در طول سال‌ها مورد بازسازی قرار گرفته است که دیگر اثری از قدمت در آن دیده نمی‌شود. بهشت فضل ازجاهای دیدنی استان خراسان رضویاست و در حومه خاوری شهر نیشابور و با فاصله‌ای از شهر قرار دارد. بلوار شهدا که از میدان اصلی محله شادیاخ (منطقه گردشگری خیام) منشعب می‌شود، به این مجموعه آرامگاهی- تاریخی می‌رسد. مجموعه بهشت فضل را می‌توان به ۴ بخش تفکیک کرد:۱) «گلزار شهدا» در بخش غربی مجموعه.۲) «باغ آرامگاه فضل بن شاذان نیشابوری» در بخش میانی مجموعه.۳) «آرامستان» و فضاهای وابسته به آن، در بخش شرقی مجموعه.۴) «بوستان و گلخانه»، در شمال مجموعه. سه بخش گلزار شهدا، باغ آرامگاه فضل بن شاذان و آرامستان بهشت فضل دارای ورودی‌های جداگانه‌اند و از ضلع شمالی هر ۳ بخش یادشده به بوستان فضل، راه دسترسی، وجود دارد. محوطه روباز ویژه همایش‌های عمومی و بنای یادمان سردار وحدت ملی (شهید نورعلی شوشتری)، در ضلع شمالی گلزار شهدا قرار گرفته، این محوطه با بوستان فضل، هم‌جوار است. آرامستان بهشت فضل، با سردر ورودی متمایز و به شکل یک دروازه با ورودی‌های پیاده‌رو و سواره‌رو، دارای سالن برگزاری مراسم، گل‌فروشی، فروشگاه و حجاری است که در محوطه ورودی استقرار یافته‌اند و سپس یک میدان قرار گرفته که ترددها را به سمت خیابان‌های آرامستان هدایت می‌نماید، قطعه مربوط به درگذشتگان اهالی فرهنگ و هنر، در ضلع شمال غربی آرامستان قرار دارد. در محوطه شرقی بقعه فضل بن شاذان، آرامگاه چند تن از علمای نیشابور از جمله شیخ حبیب‌الله محمدیان نیشابوری، سید احمد موسوی فر، احمدی موسوی نیشابوری و شیخ محمدحسین نجفی قرار دارد. بقعه آرامگاه فضل بن شاذان نیشابوری، در بخش پیشین (جنوب) باغ مربوطه قرار دارد. ورودی اصلی این باغ، در ضلع جنوبی است. دورتادور ضلع‌های شرقی، غربی و شمالی محوطه باغ را، اتاق‌های مربوط به آرامگاه‌های خاندانی در میان گرفته‌اند. در ضلع شرقی هم‌جوار بقعه فضل بن شاذان، آرامگاه‌های علما، دانشمندان و سرشناسان حوزه علمی دینی قرار دارد. چنانکه پیش از این، گفته شد این مجموعه با کارکردی آرامگاهی-تاریخی-فرهنگی به خاطر هم‌جواری با آرامگاه فضل بن شاذان نیشابوری، «بهشت فضل» نامیده می‌شود و از قدیم در میان نیشابوریان به نام شافضل (شاه فضل) معروف بوده است. فضل بن شاذان نیشابوری، فقیه و محدث بزرگ و سرشناس شیعی قرن ۳ هجری و از چهره‌های علمی درخشان تشیع و از علمای برجسته کلام و دیگر رشته‌های متنوع علوم اسلامی است. وی افتخار حضور و شاگردی در محضر امام جواد (ع)، امام هادی (ع) و امام حسن عسکری (ع) را دارد. به گفته نجاشی، فضل از امام جواد (ع) روایت دارد و شیخ طوسی، نام وی را در زمره یاران امام هادی (ع) و امام عسکری (ع) ذکر می‌کند. شمار آثار این عالم بزرگ به ۱۸۰ می‌رسد. علامه حلی در کتاب رجال، فضل را رییس طایفه علمای شیعه دانسته است. فضل بن شاذان نیشابوری، در سال ۲۶۰ ه. ق در نیشابور درگذشت. نجاشی در کتاب رجال خود، فضل را با عبارت «ثقه و از بزرگان فقها و متکلمان شیعه» و شیخ طوسی، با عبارت «فقیه و متکلم جلیل‌القدر» یاد می‌کند. مقدس اردبیلی، مؤلف «جامع‌الرواة» درباره او نوشته است: او رییس و بزرگ طایفه ما- شیعیان- است. روایت کرده‌اند فضل بن شاذان، در سفری خدمت امام حسن عسکری (ع) شرفیاب شد. هنگام مرخص شدن از خدمت امام، کتابی که خودش نوشته بود از دستش افتاد. امام علیه‌السلام آن را برداشت و ملاحظه کرد و بر او رحمت فرستاد و فرمود: «من بر مردم خراسان غبطه می‌برم که فضل بن شاذان را در میان خود دارند.» اگر تصمیم گرفتید به آرامگاه فضل ابن شاذان سری بزنید، فراموش نکنید که پس از زیارت، در روستا هم گشت‌وگذاری داشته باشید. روستای فضل روستای دنج و سرسبز و خوش آب و هوایی است با مردمی مهمان‌نواز که غریبه برایشان معنا ندارد و از گردشگران طوری پذیرایی می‌کنند که انگار سال‌های سال است آن‌ها را می‌شناسند. نویسنده: زهرا صالح نژاد |
622 | 667 | نیشابور | زیارتگاه قدمگاه | ایران، استان خراسان رضوی، ۲۴ کیلومتری شرق نیشابور، قدمگاه | زیارتگاه قدمگاه در فاصله ۲۴ کیلومتری شرق شهر نیشابور و در شهر قدمگاه قرار دارد. در این زیارتگاه قطعه سنگ مربع سیاه رنگی وجود دارد که روی آن نقش فرورفته‌ای از جای پای انسان دیده می‌شود. این سنگ، امروزه در داخل بقعه، سمت قبله و در ارتفاع یک متری روی دیوار نصب‌شده است. طبق گفته برخی، این اثر روی سنگ، جای پای امام علی ابن موسی‌الرضا (ع) در جریان مسافرت ایشان است. بنای زیارتگاه در سال ۱۰۲۰ هجری قمری به دستور شاه‌عباس صفوی و با طراحی شیخ بهایی ساخته شد. زیارتگاه قدمگاه به‌عنوان یکی ازدیدنی‌های نیشابور، در آذر ماه ۱۳۱۴ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید. |
623 | 668 | سبزوار | آبشارهای بفره | خراسان رضوی، سبزوار | دره بفره در استان خراسان رضوی واقع است. بفره در فاصله ۳۵ کیلومتری شهرستان داورزن به سمت سبزوار قرار دارد. زیباترین و جالب‌ترین جایی که در بفره خودنمایی می‌کند و ازجاذبه‌های گردشگری سبزواربه شمار می‌رود، آبشارهای بلند و کوتاه آن است که زیبایی خاصی به آن بخشیده است. مسیر به آبشاری بلند حدود ۱۵ متر ختم می‌شود. البته که این پایان راه نیست بلکه شروعی برای کوهنوردان حرفه‌ایست که می‌توانند به وسیله ابزار صعود و فرود بقیه مسیر را طی کنند و از دیدن ۴۰ آبشار بفره لذت ببرند. بلندترین آبشار این منطقه ارتفاعی در حدود ۹۷ متر دارد و بلندترین فرود در این منطقه ۴۵ متر است. |
624 | 669 | سبزوار | سد یام سبزوار | ایران، خراسان رضوی، ۷۰ کیلومتری شمال غربی سبزوار، ۳ کیلومتری غرب روستای جزندر | سد یام در ۳ کیلومتری غرب روستای جزندر و در ۷۰ کیلومتری شمال غربی سبزوار بر روی رودخانه یام است. به دلیل جریان‌های آبی و فشار آن شنا در این سد ممنوع بوده و ماهیگیری نیز تا حد زیادی محدود است. این سد با هدف تامین آب مورد نیاز کشاورزی در روستاهای پایین‌دست و کمک به طرح‌های کوچک کشاورزی در منطقه، پرورش آبزیان و ایجاد مرکز تفرجگاهی احداث‌شده است. این سد از نوع سد خاکی با هسته رسی است که ارتفاع آن از بستر رودخانه ۱۹ / ۵ متر، طول تاج سد ۲۰۲ متر و عرض آن ۶ / ۸ متر و حجم مخزن سد ۱ / ۱۸ میلیون متر مکعب است. دریاچه سد ۱۶ هکتار مساحت دارد. سد به‌عنوان یکی ازجاهای دیدنی سبزوار، به خصوص جهت ماهیگیری تفریحی، در روزهای تعطیل مورد استقبال و توجه تعداد زیادی از طبیعت دوستان قرار گرفته است. |
625 | 670 | سبزوار | باغ ملی سبزوار | خراسان رضوی-سبزوار | باغ ملی سبزوار قدیمی‌ترین بوستان شهر سبزوار است که بر روی بقایای ارگ قدیمی شهر احداث‌شده است. این بوستان که ازمکان‌های دیدنی سبزوارمحسوب می‌شود، دارای ۲ / ۲ هکتار مساحت است و در مجاورت مسجد سبزواری و حاشیه خیابان اسرار شمالی و خیابان اسدآبادی قرار گرفته است. |
626 | 671 | سبزوار | آرامگاه حاج ملا هادی سبزواری | ایران، استان خراسان رضوی، سبزوار، ضلع جنوب غربی میدان کارگر (میدان زند) | سبزوار یکی از شهرهای استان خراسان رضوی است که در شمال شرق ایران قرار گرفته و با مرکز استان یعنی شهر مشهد در حدود ۲۴۰ کیلومتر فاصله دارد. این شهر که در گذشته نامهای متفاوتی همچون «بیهق»، «ساسویه»، «ساسان آباد» و «سربداران» داشته است، حدود ۲۵۰ هزار نفر جمعیت دارد. سبزوار از دیرباز مراکز علمی و دانشگاهی و به‌خصوص حوزه‌های علمیه قدرتمندی داشته است و به همین دلیل از نظر فرهنگی و دانشگاهی و همچنین تاریخی شهر مهمی است. همین اهمیت باعث شده تا این شهر اندیشمندان شاخصی را در خود پرورش دهد. یکی از این اندیشمندان برجسته «ملا هادی سبزواری» بوده است که در این مقاله قصد داریم سری به آرامگاه ایشان واقع در شهر سبزوار بزنیم. ملا هادی سبزواری کیست؟ هادی سبزواری یکی از عالمان و اندیشمندان برجسته در زمینه علوم و فلسفه اسلامی بود. وی در سال ۱۲۱۲ هجری قمری در شهر سبزوار به دنیا آمد. او علوم مقدماتی را در سبزوار آموخت و سپس برای یادگیری بیشتر و تکمیل آموخته‌هایش به شهر مشهد سفر کرد. پس از آن به اصفهان رفت تا در زمینه فلسفه و عرفان آموزش ببیند. او در سال ۱۲۴۲ هجری قمری یعنی در سن ۳۰ سالگی دوباره به مشهد برگشت و مدت پنج سال را به تدریس در مدرسه «حاج حسن» مشهد گذراند. هادی در طول سال‌هایی که همچون یک طلبه پرتلاش، به‌دنبال یادگیری علوم مختلف دینی بود، در کلاس درس استادانی همچون «ملا حسین سبزواری»، «شیخ محمد تقی رازی»، «محمد ابراهیم کلباسی»، «ملا علی مازندرانی» و «ملا اسماعیل کوشکی» حاضر شد و از دانسته‌های آنان بهره گرفت. ملا هادی سبزواریملا هادی سبزواری شعرهایی نیز به‌صورت غزل‌های حکمی و عرفانی سروده و تخلص ایشان در شعرهایشان «اسرار» بوده است. از ملا هادی سبزواری آثار ارزشمندی بر جای مانده است که از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به «اسرار الحکمه فی المفتتح المغتنم»، «النبراس فی اسرار الاساس»، «دیوان اشعار»، «راح قراح و کتاب رحیق در علم بدیع»، «مفتاح الفلاح و مصباح النجاح» و همچنین «رسائل حکیم سبزواری» اشاره کرد. علاوه بر این‌ها منظومه و شرح منظومه سبزواری نیز از ایشان به جا مانده که در این اثر، هادی به تلخیص «اسفار» ملا صدرا پرداخته است. ملا هادی سبزواری در بیست و پنجمین روز از ماه ذی‌الحجه سال ۱۲۸۹ هجری قمری، در سن ۷۷ سالگی و پس از یک عمر پربار در زمینه یادگیری علوم اسلامی و تدریس آن‌ها از دنیا رفت. در حال حاضر آرامگاه این شخصیت برجسته در شهر سبزوار و در ضلع جنوبی میدان کارگر این شهر قرار دارد. معرفی آرامگاه هادی سبزواریآرامگاه حاج ملا هادی سبزواری که ازجاهای دیدنی سبزواربه شمار می‌رود، در ضلع جنوبی میدان کارگر این شهر ساخته‌شده است و قدمت آن به دوران قاجاریه برمی‌گردد. بنای اولیه این آرامگاه یک سال پس از درگذشت هادی یعنی در سال ۱۲۹۰ هجری قمری توسط «میرزا یوسف مستوفی‌الممالک» در این محل ساخته شد. میرزا یوسف در نظر داشت در کنار این آرامگاه یک مدرسه برای آموزش علوم دینی نیز تاسیس کند و «ملا محمد سبزواری» پسر بزرگ ملاهادی را نیز به‌عنوان مدرس این مدرسه انتخاب کند، ولی ملا محمد درگذشت و به همین دلیل نیز این مدرسه ساخته نشد. نگاهی دقیق‌تر به بنای آرامگاه می‌اندازیم. ساختمان این بنا به‌طور کامل از جنس آجر ساخته‌شده است. این ساختمان از یک اتاق اصلی مقبره و چهار ایوان در اطراف این اتاق اصلی تشکیل‌شده است. ضمن اینکه گنبدی آجری روی اتاق اصلی مقبره ساخته‌شده است. البته دو حجره و دو ایوان کوچک نیز در این مجموعه وجود دارد. ورودی این بنا از سمت شمال شرقی و ایوان‌های واقع در اضلاع شرق و غرب به‌سمت بیرون باز است که سه نورگیر نیز دارد. اگر به سقف اتاق گنبد و همچنین سقف چهار ایوان اطراف بنگرید، می‌توانید آینه‌کاری‌های انجام‌شده در آن‌ها را مشاهده کنید که زیبایی خاصی دارند. این آرامگاه جزو بناهای دارای طراحی داخلی «چلیپایی» شکل است. در ساخت بنا به‌طور عمده از آجر با ملاط گچ و گچ خاک استفاده‌شده است. وجود یک گنبد فیروزه‌ای رنگ و استفاده از کاشی‌کاری‌هایی رنگارنگ بر زمینه لاجوردی از عواملی هستند که در زیباسازی بنای آرامگاه نقش مهمی دارند. شایان ذکر است که گنبد پوششی کاشی‌کاری شده دارد که در طول سال‌ها چند بار مورد بازسازی قرار گرفته است. همچنین جالب است که یک سری از تزیینات آینه‌کاری این قسمت مورد بازسازی قرار نگرفته‌اند. برای ساخت قبر نیز از سنگ مرمر بزرگی استفاده‌شده است، البته در گذشته گویا قبر از جنس گچ بوده و روی آن نیز صندوقی چوبی تعبیه‌شده بود که در حال حاضر اثری از این صندوق دیده نمی‌شود. در محوطه اطراف بنا، درمجموع چهار باغچه دیده می‌شود که دو تا از آن‌ها در سمت شرق و غرب کوشک قرار دارند و دو باغچه دیگر نیز در سمت جلو واقع شده‌اند. نکته‌ای که در مورد گنبد آرامگاه ملاهادی سبزواری وجود دارد این است که این گنبد با استفاده از چند نیم‌دایره ساخته‌شده است، موردی که در بیشتر گنبدهای معماری سنتی ایرانی که در بناهای دیگر می‌بینیم، دیده نمی‌شود. این نوع گنبدها در برابر فشارهایی که به آن‌ها وارد می‌شود، آسیب‌پذیرتر هستند. شاید به همین دلیل باشد که هم‌اکنون ترک‌هایی در روی آهیانه گنبد آرامگاه به چشم می‌خورند. ثبت در آثار ملیآرامگاه ملا هادی سبزواری به‌عنوان یکی از آثار تاریخی ارزشمند ومکان‌های دیدنی استان خراسان رضوی، در ۹ مرداد سال ۱۳۵۵ هجری شمسی و با شماره ثبت ۱۳۳۴ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید. موقعیتموقعیت دقیق آرامگاه ملا هادی سبزواری را می‌توانید در نقشه زیر مشاهده کنید: برای بازدید از آرامگاه ملاهادی سبزواری باید به‌سمت میدان کارگر در شهر سبزوار حرکت کنید. آرامگاه در ضلع جنوبی این میدان بزرگ قرار دارد. نویسنده: پویا جوانمرد |
627 | 672 | سبزوار | خانه باغ اسکویی سبزوار | ایران، خراسان رضوی، ۴ کیلومتری غرب سبزوار، روستای ابارش | خانه باغ اسکویی سبزوار در فاصله ۴ کیلومتری غرب شهر سبزوار و در روستای ابارش واقع است. مجموع مساحت این مکان ده هکتار بوده و عمارت آن در میان باغ ساخته‌شده است. عمارت مزبور در دو طبقه ایجاد گردیده و مشتمل بر طبقه زیرزمین، مشتمل بر هشتی، حوضخانه، آب‌انبار، مطبخ، بادگیرخانه و … است. طبقه اول از فضاهایی مانند تالار ستون‌دار شرقی و شمالی، تالار پذیرایی، حجره‌های نشیمن و… تشکیل‌شده است. از جمله عناصر تزئینی این بنا می‌توان به آجرکاری‌های نمای بنا، گچبری قسمت‌های سر ستون‌ها، حوضخانه و نقاشی بر روی گچبریهای حوضخانه اشاره کرد. این باغ و عمارت ازجاهای دیدنی سبزواربه شمار می‌رود که قدمت آن به دوره قاجار می‌رسد و مالک آن نیز خاندان اسکویی است. |
628 | 673 | سبزوار | آرامگاه شیخ نجم الدین کبری | ایران، استان خراسان رضوی، شهرستان جوین | آرامگاه خواجه نجم‌الدین در شهرستان جوین، از شهرهای استان خراسان رضوی قرار گرفته است. گفته می‌شود این بنا مقبره خواجه نجم‌الدین کبری از عرفای قرن معروف قرن ششم و هفتم هجری است که حمله مغول را درک کرده است. علاوه بر این آرامگاه، بقعه دیگری نیز به شیخ نجم‌الدین کبری نسبت داده می‌شود که در منطقه تاریخی اورگنج قرار دارد. این مقبره که در استان داش اغوز در شمال ترکمنستان قرار دارد، یکی از مهم‌ترین مکان‌های توریستی این شهر است. این نوشتار به معرفی آرامگاه شیخ نجم‌الدین کبری در جوین می‌پردازد. آرامگاه شیخ نجم‌الدینبقعه شیخ نجم‌الدین که آن را مربوط به نجم‌الدین کبری از بزرگان فرقه کبراویه و دراویش این فرقه در جوین می‌دانند، یکی از آثار معماری دوره ایلخانی است. بنا از لحاظ معماری، شیوه‌های معماری دوره سلجوقیان را دارد و بر اساس آن ویژگی‌ها طراحی‌شده است. آرامگاه در شهرستان جوین، در کنار محوطه تاریخی روستای زیرآباد از توابع دهستان بالاجوین قرار گرفته است. بقعه از شهر نقاب مرکز شهر جوین هفت کیلومتر فاصله دارد. این بنای تاریخی در خرداد ۱۳۷۷ با شماره ۲۰۲۲ ثبت آثار ملی شد. معماری بقعهآنچه که در روزگار حاضر از این بنای تاریخی به‌جای مانده، یک هسته مرکزی و یک بقعه تکی است که قسمت اصلی آرامگاه را در بر می‌گیرد. اما فضای اطراف آرامگاه و برخی ستون‌های آجری به‌جای مانده از بخش‌های دیگر بنا نشان می‌دهد که آرامگاه در ابتدا به‌صورت یک مجموعه آرامگاهی ساخته‌شده که در طول زمان تعداد زیادی از اجزای خود را از دست داده و امروز تنها با یک پلان مربع از بیرون جلوه‌گر است. ساختمان معماری این اثر در نمای بیرونی آن، تا ارتفاع ۶ متر بوده و بقعه دارای طراحی شانزده ضلعی است که گنبدی نیز روی آن قرار گرفته است. پایه‌های ستون‌های برجای‌مانده در بخش‌های دیگر فضای بیرونی بقعه، نشان از این دارد که بنای اصلی آرامگاه دارای شبستان نیز بوده که امروزه اثری از آن برجای نمانده است. همچنین از باقی مانده‌های بنا چنین برمی‌آید که بنا دارای یک تالار مستطیل‌شکل بوده که در سمت چپ و قرینه در سمت راست بنا بوده که امروزه قسمت‌هایی از ستون‌های سقف آن برجای‌مانده است. بنای داخلی فضا دارای عناصر تزیینی در معماری نیست، اما در قاب‌های بخش فوقانی بنا قوس‌هایی از نوع کلیل وجود دارد که سبب آراستگی بنا می‌شود. در داخل طاق‌نماها در ردیف دوم تزیین‌های کمی با گچ صورت گرفته که حالت گل مانند به طاق‌ها داده است. مهم‌ترین ویژگی این بنا ارتفاع ساقه آن است. زیر این بقعه، سردابه‌ای وجود دارد که از قسمت زیر آن در سال‌های اخیر به‌صورت غیرمجاز حفاری برای دست یافتن به داخل بنا، صورت گرفته است. وجود سردابه در این مکان از نشانه‌های سبک معماری ایلخانی است. بنا علاوه بر ورودی اصلی دارای سه ورودی کوچک نیز در سه طرف بوده است که امروزه استفاده‌ای از آن‌ها نمی‌شود. در اضلاع هشت‌گانه بنا دو ردیف طاق‌نما ساخته‌شده که طاق نماهای ردیف پایین بلند ساخته‌شده و قوس‌های آن به‌وسیله یک قرنیر دورانی از قاعده‌های طاق‌نما جلو آمده و به‌شکل یک ردیف طاق‌نمای مستقل جلوه می‌کند. دور دیوار طاق‌نماهای ضلع‌های شرقی و غربی دو پنجره نورگیر با قوس هلالی وجود دارد که نور فضای داخل بقعه را تامین می‌کند، بعد از این طاق‌نماها در هر گوشه چوب‌هایی گذاشته‌شده و یک پایه دایره‌ای شکل برای محل استقرار گنبد ایجاد کرده‌اند و گنبد بسیار بلند کاسه‌ای شکل را بر دوش خود حمل می‌کند. به‌طور کلی می‌توان گفت معماری این بنا مانند بسیاری از آثار دوره ایلخانی است و اهمیت آن بیشتر به‌دلیل شهرت صاحب آن یعنی شیخ نجم‌الدین است. این بنا در سال ۱۳۸۶ توسط سازمان میراث فرهنگی شهرستان مورد مرمت قرار گرفت. گفته‌شده در سال‌های اخیر سند و شجره نامهای به دست آمده که بر اساس آن بقعه مذکور را از آن شیخ نجم‌الدین کبری دانسته‌اند. بر اساس این سند گویا آرامگاه مجموعه‌ای بوده که علاوه بر شیخ، چندین نفر از بزرگان فرقه کبراویه در آن دفن شده‌اند. شیخ نجم‌الدین کبرینجم‌الدین کبری از بزرگان فرقه کبراویه در قرن ششم و هفتم بوده است. او در شهر خیوه متولد شد. وی از جوانی برای کسب علم شروع به آموختن کرد. شیخ خرقه خود را از دست عمار یاسر بدلیسی گرفته است. او بعد از فراگیری مقدمات علوم عرفانی، به مسافرت‌های بسیار رفت و نزد اساتید بسیاری علم آموخت و از مشایخ بسیاری در طریقت بهره‌مند شد. شیخ نجم‌الدین شاگردان بسیار زیادی داشت که از معروف‌ترین آن‌ها می‌توان به عطار و شیخ نجم‌الدین رازی اشاره کرد. وی به‌صورت خاص دوازده نفر را به شاگردی و مریدی پذیرفت که بعدها همه این افراد از مشایخ و اولیا شدند. اهل سنت با وجود سفرهایی که شیخ به کربلا و زیارت بزرگان تشیع داشته شیخ را اهل سنت معرفی کرده‌اند. گفته‌شده شیخ نجم‌الدین در هنگام حمله مغولان به خوارزم کشته شد. بسیاری از منابع تاریخی مثل جهانگشای جوینی و الکامل ابن اثیر و جامع‌التوایخ که منابع اصلی دوره مغول هستند، اشاره‌ای به کشته شدن شیخ نجم‌الدین کبری در خوارزم نداشته‌اند. اشاره نکردن این منابع به اینکه شیخ در خوارزم کشته‌شده باشد، فرضیه وجود آرامگاه شیخ نجم الدین در جوین را قوی‌تر می‌کند. آرامگاه شیخ نجم‌الدین که ازجاهای دیدنی استان خراسان رضویدر جوین به شمار می‌رود، امروزه گردشگران و علاقه‌مندان به تاریخ ایران و اهل طریقت و عرفان را به‌سمت خود جذب و هدایت می‌کند. عکسهای دوم و سوم گالری از سایت انجمن ایرانی تاریخنویسنده: زهرا آذرنیوش |
629 | 674 | سبزوار | کویر دو شاخ (کویر سبزوار) | ایران، خراسان رضوی، غرب سبزوار، شرق پارک ملی توران | کویر دوشاخ که با نام کویر سبزوار نیز شناخته می‌شود، در شرق پارک ملی توران و غرب پناهگاه حیات وحش شیر احمد، در جنوب محور ارتباطی تهران-مشهد و در غرب شهر سبزوار قرار دارد. با ارتفاع متوسط ۸۰۰ متر از سطح آب‌های آزاد، این کویر محل انباشت سیلاب‌ها و هرزآب‌های منطقه است. بیشتر قسمت‌های کویر را زمینهای پف‌کرده نمکی پوشانده‌اند و در قسمت شمالی با گنبدهای نمکی احاطه می‌شود. کویر گستره‌ای شرقی غربی دارد و طول آن در حدود ۱۰۰ کیلومتر و عرض آن برابر ۴۰ کیلومتر است. این کویر ازجاهای دیدنی سبزوارشناخته می‌شود که در مناطق مرکزی آن، هیچ پوشش گیاهی دیده نمی‌شود؛ اما در حاشیه نمک‌زار گیاهان شورپسند همچون اشنان و گز قابلیت روییده‌اند. گونه‌های جانوری متعددی، از پستانداران گرفته تا پرندگان و خزندگان در این ناحیه زندگی می‌کنند که از جمله برخی از آن‌ها می‌توان به گربه وحشی، عقاب دشتی و سمندر اشاره کرد. عکسهای گالری از سایت کویرها و بیابان‌های ایران |
630 | 675 | سبزوار | کاروانسرای فرامرز خان | ایران، استان خراسان رضوی، سبزوار، غرب میدان کارگر | کاروانسرای فرامرز خان (کانون) مربوط به دوره قاجار است و در سبزوار، در غرب میدان کارگر واقع‌شده است. این اثر که در تاریخ ۲۹ تیر ۱۳۷۷ با شماره ثبت ۲۰۵۷ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید، ازجاهای دیدنی سبزواربه شمار می‌رود. کاروانسرای مذکور از نوعکاروانسراهای ایرانیچهار ایوانی است و هم‌اکنون قسمتی از این مکان به‌عنوان موزه مردم‌شناسی سبزوار تغییر کاربری یافته است. مصالح این رباط از آجر، گچ، ماسه، آهک و چوب تشکیل‌شده است و تزیینات عمده معماری آن منحصر به کاربرد طرح‌های هندسی با استفاده از نقاشی اخرائی روی آجر است. صحن رباط روباز بوده و علاوه بر چهار ایوان اصلی غرفه‌هایی نیز مشرف بر صحن ساخته‌شده است. در انتهای غرفه‌ها حجره‌هایی تعبیه‌شده که در پشت اتاق‌های شمالی، شرقی و غربی سالن‌هایی طویل جهت بارانداز، مال‌بند یا اصطبل در نظر گرفته‌شده است. |
631 | 676 | سبزوار | مناره خسروگرد سبزوار | ایران، خراسان رضوی، ۱۰ کیلومتری غرب شهر سبزوار | مناره خسروگرد سبزوار واقع در ۱۰ کیلومتری غرب شهر سبزوار، مربوط به قرن ششم هجری قمری است. این میل به سال ۵۰۵ هجری قمری به دستور «تاج الدوله ابوالقاسم بن سعید» مصادف با حکومت سلجوقیان احداث‌شده است. این اثر که در تاریخ ۱۵ دی ۱۳۱۰ با شماره ثبت ۷۷ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید، ازجاهای دیدنی سبزواربه حساب می‌آید. ارتفاع آن به ۳۸ متر می‌رسد و در بالای آن دو رشته کتیبه کوفی و تزئینات لوزی شکل دیده می‌شود. تاریخ کتیبه به سال ۵۰۵ هجری قمری است. قدمت این مناره به حدود ۹۰۰ سال قبل بازمی‌گردد، یکی از قدیمی‌ترین و بلند ارتفاع‌ترین مناره‌های تاریخی ایران در عهد خود بوده است. بر اساس کاوش‌های باستان‌شناسی، مناره خسروگرد میل تکی است که به منظور راهیابی کاروانیان بر سر راه جاده موسوم به ابریشم احداث‌شده و همچون فانوس دریایی در کویر نقش راهنمای کاروانیان را برعهده داشته است. |
632 | 677 | سبزوار | آرامگاه ابوالحسن زید بیهقی | استان خراسان رضوی، شهر ششتمد، میدان بیهقی، خیابان بیهقی | سبزوار یکی از بزرگ‌ترین شهرهای استان خراسان رضوی است که در شمال شرق کشورمان قرار دارد. این شهر از گذشته‌های دور تا به حال زادگاه دانشمندان بزرگ و فرهیخته‌ای بوده است که در عرصه علوم مختلف تلاش‌های زیادی از خود نشان داده‌اند. در ۳۶ کیلومتری جنوب سبزوار شهری کوچک به نام «ششتمد» وجود دارد. ششتمد در سال ۱۳۷۸ هجری شمسی تبدیل به شهر شد و هم‌اکنون حدود سه هزار نفر ساکن آن هستند. ششتمد زادگاه یکی از چهره‌های برجسته ادبیات ایران به نام «ابوالحسن زید بیهقی» است. آرامگاه او نیز در همین منطقه قرار دارد. این آرامگاه یک بنای تاریخی ارزشمند است و ازمکان‌های دیدنی استان خراسان رضویمحسوب می‌شود. در این مقاله به‌طور خلاصه ابوالحسن زید بیهقی را معرفی می‌کنیم و سری به آرامگاه او خواهیم زد. هرآنچه باید درباره آرامگاه ابوالحسن زید بیهقی بدانید: آرامگاه ابوالحسن زید بیهقی کجاست؟ درباره آرامگاه ابوالحسن زید بیهقیابوالحسن زید بیهقی کیست؟ تاریخچه آرامگاه ابوالحسن زید بیهقیمعماری آرامگاه ابوالحسن زید بیهقیشرایط بازدید آرامگاه ابوالحسن زید بیهقیدیدنی‌های اطراف آرامگاه ابوالحسن زید بیهقیآرامگاه ابوالحسن زید بیهقی کجاست؟ آدرس: استان خراسان رضوی، شهر ششتمد، میدان بیهقی، خیابان بیهقی (مشاهده روی نقشه) آرامگاه ابوالحسن زید بیهقی در ۳۶ کیلومتری جنوب شهر سبزوار و در شهر ششتمد بر فراز یک تپه قرار گرفته است. منبع عکس: اداره‌کل میراث فرهنگی استان خراسان رضوی؛ عکاس: دهقان‌پورمسیر دسترسیبرای دسترسی به آرامگاه ابوالحسن زید بیهقی به‌وسیله خودروی شخصی از میدان بیهقی در شهر ششتمد وارد خیابان بیهقی شوید. مقبره ابوالحسن زید بیهقی در حوالی خیابان بیهقی و بعد از مسجد جامع و مصلای نماز جمعه ششتمد قرار دارد. درباره آرامگاه ابوالحسن زید بیهقیآرامگاه ابوالحسن زید بیهقی ازجاهای دیدنی سبزواربه شمار می‌رود و در جنوب غربی ششتمد روی تپه‌ای واقع‌شده است. بنای آرامگاه یادبودی برای یکی از دانشمندان بزرگ ایرانی است و در تاریخ ۲۵ اسفند ۱۳۷۸ هجری شمسی با شماره ثبت ۲۶۰۱ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید. منبع عکس: ویکی‌مدیا؛ عکاس: آریا امیریابوالحسن زید بیهقی کیست؟ «ظهیرالدین ابوالحسن علی بن ابی القاسم زید بیهقی» که به «ابن فندق» شهرت داشت، در ششتمد، یکی از روستاهای اطراف سبزوار، به دنیا آمد. بیهقی ادبیات عرب را در زادگاهش فراگرفت. او پس از درگذشت پدرش مدتی به مرو رفت و به یادگیری فقه پرداخت. بیهقی پس از ازدواج به نیشابور رفت و سپس به ششتمد (بیهق قدیم) برگشت. ابوالحسن زید بیهقی معلومات زیادی در علوم مختلف داشت. او علاوه بر اینکه در حکمت و فقه بسیار باسواد بود، از ریاضیدان‌های خوب دوران خود نیز به حساب می‌آمد. وی به‌عنوان شاعر نیز شناخته می‌شد و شعرهای زیبایی می‌سرود. بیهقی از آنجا که با «خیام نیشابوری» هم دوران بود، با ایشان رابطه نزدیک داشت. منبع عکس: گوگل مپ؛ عکاس: سیامک معاوناز ابوالحسن زید بیهقی آثار ارزشمند فراوانی بر جای مانده است. آن‌طور که روی مقبره‌اش نوشته‌اند، تعداد آثار او به ۷۶ جلد کتاب می‌رسد که عدد بسیار قابل‌توجهی است. از جمله آثار ایشان می‌توانیم به «لباب الانساب و الالقاب و الاعقاب»، «معارج نهج‌البلاغه»، «مشارب التجارب و غوارب الغرایب»، «تتمه صوان الحکمه»، «جوامع الاحکام النجوم» و تعداد زیادی اثر ارزشمند دیگر اشاره کنیم؛ اما شاید مشهورترین اثر برجای‌مانده از ایشان «تاریخ بیهق» باشد. تاریخچه آرامگاه ابوالحسن زید بیهقیمقبره ابوالحسن زید بیهقی در سال ۱۳۵۳ هجری شمسی به همت انجمن آثار ملی ایران ساخته شد. طراحی بنای آرامگاه توسط «مهندس جودت» انجام گرفت و سرانجام ساخت آن روی تپه‌ای در غرب شهر ششتمد آغاز شد. محل احداث آرامگاه در گذشته به «پیر مزار» معروف بود و بیشتر آیین‌ها و مراسم‌های مذهبی، به‌خصوص تهیه نذری جهت نزول باران در این نقطه انجام می‌شد. معماری آرامگاه ابوالحسن زید بیهقیبنای آرامگاه ابوالحسن زید بیهقی در دوره معاصر ساخته‌شده است و دو در ورودی دارد. یکی از درها در سمت جنوب و دیگری در سمت غرب قرار گرفته است. اطراف آرامگاه محوطه‌ای باز و وسیع وجود دارد و در شمال و شرق، خانه‌های مسکونی قدیمی دیده می‌شوند. در سمت شمال شرق آرامگاه ابوالحسن زید بیهقی، مسجد جامع شهر ششتمد همراه با یک وضوخانه دیده می‌شود. اگر از ورودی جنوبی به محدوده آرامگاه وارد شوید، دو باغچه در سمت راست و چپ مشاهده می‌کنید. کاج‌های بلندقامت و کهنسال باغچه‌ها نظر شما را جلب خواهند کرد. اطراف آرامگاه ابوالحسن زید بیهقی محوطه‌ای به ابعاد ۸۶ متر در ۱۴ متر ساخته‌شده است. مقبره ابوالحسن زید بیهقی دقیقا در وسط این محوطه بزرگ قرار دارد و به‌صورت یک شش‌ضلعی با ارتفاع یک متر بنا شده است. سه ضلع از این شش‌ضلعی دارای ۶ پله هستند و امکان رفتن بر سر مقبره ابوالحسن زید بیهقی را برای شما فراهم می‌کنند. منبع عکس: گوگل‌مپ؛ عکاس: حسین یزدانیسه ضلع دیگر آرامگاه هرکدام ۶ ستون بتنی دارند. پشت هرکدام از ستون‌ها باغچه‌های کوچکی به چشم می‌خورند که با گل‌کاری تزیین شده‌اند. گفته می‌شود که ستون‌ها در این منطقه ساخته نشده‌اند؛ بلکه از شهرهای دیگر به‌منظور قرار گرفتن در بنای آرامگاه به اینجا آورده شده‌اند. این ستون‌ها در یک نقطه بالایی به هم می‌رسند و نمای بسیار جالب و طراحی خلاقانه‌ای دارند. منبع عکس: گوگل‌مپ؛ عکاس: یونس شریعتمداریمتن موجود روی مقبره ابوالحسن زید بیهقی روی سنگ حک نشده است؛ بلکه ابتدا آن را روی فلز برنج حکاکی کرده‌اند و سپس روی مقبره قرار داده‌اند. این متن به شرح زیر است: فریدالدین ابوالحسن علی بن امام بیهقی مشهور به ابن فندق از اجله بزرگان علمای قرن ششم هجری است. تمام دوره زندگی را با تالیف و تدریس گذرانده، تعداد کتبی که آن عالم شهیر در زبان فارسی و عربی در علوم اسلامی، ریاضی و غیره تالیف کرده بالغ‌بر ۷۶ جلد است. تولد ۴۹۰ هجری قمری برابر با ۱۶۵۶ شاهنشاهی – درگذشت ۵۶۵ هجری برابر با ۱۷۲۸ شاهنشاهی. در مورد ۷۶ جلد کتاب، باید اشاره کنیم که متاسفانه برخی از آثار بیهقی هم‌اکنون در دسترس نیستند و اثری از آن‌ها وجود ندارد. همچنین این نکته که در این متن تاریخ‌ها به‌صورت شاهنشاهی نوشته شده‌اند، جالب‌توجه است. علت این موضوع به حکومت وقت ایران در زمان ساخته‌شدن آرامگاه برمی‌گردد. شرایط بازدید آرامگاه ابوالحسن زید بیهقیبازدید از آرامگاه ابوالحسن زید بیهقی (در سال ۱۴۰۲) رایگان است. شما در هر ساعتی از شبانه‌روز امکان دسترسی به این مکان را خواهید داشت. اختصاص یک تا دو ساعت زمان برای بازدید از آرامگاه و حوالی آن کافی به نظر می‌رسد. منبع عکس: گوگل‌مپ؛ عکاس: chakavak to ۲۰۲۰ دیدنی‌های اطراف آرامگاه ابوالحسن زید بیهقیآرامگاه حاج ملا هادی سبزواریآدرس: استان خراسان رضوی، سبزوار، ضلع جنوب غربی میدان کارگر (میدان زند) (مشاهده روی نقشه) هزینه بازدید (در سال ۱۴۰۲): رایگانفاصله از آرامگاه ابوالحسن زید بیهقی: حدود ۳۲ کیلومتر (۳۰ دقیقه با ماشین) هادی سبزواری یکی از عالمان و اندیشمندان برجسته در زمینه علوم و فلسفه اسلامی بود که در سال ۱۲۱۲ هجری قمری در شهر سبزوار به دنیا آمد. آرامگاه این عالم بزرگ که از جاهای دیدنی سبزوار به شمار می‌رود، در ضلع جنوبی میدان کارگر ساخته‌شده است و قدمت آن به دورانقاجاربرمی‌گردد. بنای اولیه آرامگاه حاج ملا هادی سبزواری یک سال پس از درگذشت او، یعنی در سال ۱۲۹۰ هجری قمری توسط «میرزا یوسف مستوفی‌الممالک» ساخته شد. بنای آرامگاه به‌طور کامل از جنس آجر است و شامل یک اتاق اصلی و چهار ایوان در اطراف آن می‌شود. دو حجره و دو ایوان کوچک نیز در این مجموعه قرار دارد. این بنای تاریخی در نهم مرداد سال ۱۳۵۵ هجری شمسی با شماره ثبت ۱۳۳۴ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید. منبع عکس: گوگل‌مپ؛ عکاس: علی فرجام نیکمصلی تاریخی سبزوارآدرس: استان خراسان رضوی، سبزوار، میدان شهدا، انتهای خیابان شهید باهنر (مشاهده روی نقشه) هزینه بازدید (در سال ۱۴۰۲): رایگانفاصله از آرامگاه ابوالحسن زید بیهقی: حدود ۳۳ کیلومتر (۳۵ دقیقه با ماشین) مصلی تاریخی سبزوار در ابتدا خانقاه چند تن از بزرگان سربداریه بود و بعدها به‌عنوان جایگاهی برای نمازهای اعیاد بزرگ مورد استفاده قرار گرفت. این بنا شامل چهارطاقی اصلی (فضای مرکزی) با گنبدی بر فراز آن و ایوانی بزرگ در جلوی بنا است. مصلی تاریخی سبزوار در دوره سربداران احداث شد و اولین محل در ایران شمرده می‌شود که نماز جمعه در آن بر پا شده است. بنای مصلی اکنون به‌عنوان «موزه نماز در ایران» شناخته می‌شود و محل به دار آویخته شدن شیخ خلیفه سربدار به دست مغولان است. این اثر تاریخی در ۲۷ دی ۱۳۵۵ هجری شمسی با شماره ثبت ۱۳۱۷ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید. منبع عکس: ویکی مدیا؛ عکاس: آریا امیریپرسش‌های متداولآرامگاه ابوالحسن زید بیهقی کجاست؟ آرامگاه ابوالحسن زید بیهقی در استان خراسان رضوی، شهر ششتمد، میدان بیهقی، خیابان بیهقی قرار دارد. ابوالحسن زید بیهقی کیست؟ ابوالحسن زید بیهقی معروف به «ابن فندق»، معلومات زیادی در علوم مختلف از جمله حکمت، فقه و ریاضی داشت. وی به‌عنوان شاعر نیز شناخته می‌شد و شعرهای زیبایی می‌سرود. همچنین با «خیام نیشابوری» رابطه نزدیک داشت. نویسنده: پویا جوانمرد / بازنویسی: محمدرضا قاسم شیرازی |
633 | 678 | سبزوار | رودخانه دلبر | خراسان رضوی، سبزوار | رود دلبر که ازجاهای دیدنی سبزواربه شمار می‌رود، به طول ۳۵ کیلومتر و شیب متوسط ۲ / ۳ درصد از دامنه‌های غربی کوه میمستان و دامنه‌های شرقی کوه النگ بید سرچشمه می‌گیرد. سپس در مسیر جنوب غربی جریان یافته و دره زیبا و مشجر دلبر را بوجود می‌آورد. دسترسی به آن از طریق جاده اصلی سبزوار به شاهرود و سبزوار به اسفراین میسر است. فضای سبز و ییلاقی در حاشیه دره رودخانه زمینه‌ساز اجرای طرح گردشگری رودخانه دلبر شده که مورد استقبال گردشگران زیادی قرار گرفته است. |
634 | 679 | سبزوار | رودخانه ششتمد | خراسان رضوی، سبزوار | رودخانه ششتمد به طول ۳۵ کیلومتر از کوه ۲۰۱۰ متری بنوو در دامنه شمال شرقی کوه شاهزاده ابوالقاسم سرچشمه می‌گیرد. این رودخانه از طریق سه جریان زیرزمینی به صورت چشمه‌های تراوشی به نامهای سرروی، میان روی و چشمه قربانو تغذیه می‌شود. با احداث یک سد خاکی بر روی این رودخانه ذخیره‌سازی آب تا اواسط تیرماه امکان‌پذیر شده است. این رودخانه از جملهمکان‌های دیدنی سبزواربه شمار می‌رود که به دلیل موقعیت مناسب رودخانه برای فعالیت‌های اکوتوریستی طرح گردشگری سامان پارت در اطراف آن در حال اجرا است. |
635 | 680 | سبزوار | خانه تاریخی جعفرزاده | سبزوار، خیابان بیهق، کوچه نه بام، کوچه حاج آقا فخر | خانه جعفرزاده مربوط به دوره قاجار است و در سبزوار، خیابان بیهق، کوچه نه بام، کوچه حاج آقا فخر واقع‌شده است. مالک اولیه خانه جعفرزاده از تجار متمول شهر بوده است. این اثر ارزشمند پس از ثبت در فهرست آثار ملی کشور توسط اداره میراث فرهنگی و گردشگری سبزوار به منظور ایجاد مرکز آفرینش و پژوهش هنرهای سنتی خریداری شد و امروزه ازجاهای دیدنی سبزوارمحسوب می‌شود. |
636 | 681 | سبزوار | مصلی تاریخی سبزوار | ایران، خراسان رضوی، سبزوار | مصلی تاریخی سبزوار مشتمل بر چهارتاقی اصلی (فضای مرکزی) با گنبدی بر فراز آن و ایوانی بزرگ در جلوی بنا است. این مصلی که ازجاهای دیدنی سبزوارمحسوب می‌شود، در ابتدا خانقاه چند تن از بزرگان سربداریه بود و بعدها به عنوان جایگاهی برای نمازهای اعیاد بزرگ مورد استفاده قرار گرفت. مصلی شهر سبزوار در دوره سربداران احداث و اولین محلی است که در ایران نماز جمعه در آن بر پا شده است و اکنون به عنوان موزه نماز در ایران شناخته می‌شود و محل به دار آویخته شدن شیخ خلیفه سربدار به دست مغولان نیز است. اگر چه برخی صاحب‌نظران بنای مصلی را به دوره سربداران نسبت می‌دهند، اما شیوه ساختمانی آن قابل‌مقایسه با معماری دوران صفویه است. |
637 | 682 | سبزوار | رشته‌کوه جغتای | ایران، غرب استان خراسان رضوی، بین شهرستان‌های سبزوار و اسفراین | جغتای رشته‌کوهی در استان خراسان رضوی، بین شهرستان‌های سبزوار و اسفراین، به‌طول ۱۱۰ کیلومتر است. این رشته‌کوه امتداد شمال‌غربی- جنوب‌شرقی دارد و در غرب و جنوب‌غرب شهر جغتای و در شمال‌غرب تا شمال‌شرق و شرق سبزوار گسترده شده است. این رشته‌کوه، جداکننده دشت جوین و دشت سبزوار است. کوه نظرگاه در بخش مرکزی این رشته‌کوه و شمال‌غرب سبزوار با ارتفاع ۲۸۵۸ متر، بلندترین نقطه آن به‌شمار می‌رود. کوه‌های جغتای در منطقه‌ای با آب و هوای سرد و نیمه‌خشک قرار دارد. |
638 | 683 | سبزوار | مسجد جامع سبزوار | ایران، خراسان رضوی، سبزوار، حاشیه جنوبی خیابان بیهق | مسجد جامع سبزوار یکی از قدیمی‌ترین مساجد ومکان‌های دیدنی سبزواراست که در دوره سربداران ساخته‌شده است. مسجد جامع سبزوار با مساحتی حدود چهار هزار متر مربع مشتمل بر ایوان‌های قبله، شمالی، صحن، شبستان و رواق در حاشیه جنوبی خیابان بیهق این شهر واقع است. در طرفین این قسمت، شبستان‌های با طاق ضربی بلند همزمان با بنای ایوان جنوبی ایجاد شده است. در دالان سمت شرقی ایوان شمالی مسجد، کتیبه‌هایی به صورت سنگ‌نوشته از دوران صفویه با تاریخ‌های ۹۷۹ و ۱۱۳۶ ه. ق درباره مراعات سکنه سبزوار و دستوری از شاه طهماسب صفوی ثبت است. از عمده تزئینات مسجد جامع سبزوار کاشی هفت رنگ و کاشی‌کاری خشتی است. این بنا ویژگی‌های معماری سده هشتم هجری را نشان می‌دهد. در دوره رضاشاه سردر این مسجد پس از پاره‌ای تغییرات در ساختار شهر و خیابان بیهق خراب شد و سپس به دست سید محمد اشراقی معمار بازسازی شد. |
639 | 684 | سبزوار | آتشکده خانه دیو | ایران، خراسان رضوی، سبزوار، روستای فشتنق | آتشکده خانه دیو از بناهای معماری احتمالا دوران ساسانیان است. این بنا از بناهای جالب در روستای فشتنق است که به‌عنوان یکی ازجاهای دیدنی سبزوارشناخته می‌شود. چارتاقی «خانه دیو» یکی دیگر از چارتاقی‌های منفرد ایران است که در کوهستان‌های دورافتاده شمال غربی سبزوار در استان خراسان و بر قله صخره‌ای سخت و صعب‌العبور جای دارد. چارتاقی خانه دیو یکی دیگر از نمونه‌های چارتاقی‌های منفرد در ایران با شکل متقارن چهار وجهی است. این گنبد و بخش‌های وسیعی از پایه‌ها و تاق‌ها به مرور زمان تخریب شده‌اند. چهار سوی بنا به مانند دیگر چارتاقی‌های منفرد ایران، چشم‌اندازی باز و بدون هیچگونه در یا پنجره و مانعی است. |
640 | 685 | سبزوار | خیابان بیهق سبزوار | سبزوار، بیهق | با توجه به اینکه بیش از ۱۰ اثر تاریخی در خیابان بیهق وجود دارد، اداره میراث فرهنگی این خیابان را به عنوان «طولانی‌ترین خیابان گردشگری ایران» ثبت ملی کرده است و در نتیجه به‌عنوان یکی ازمکان‌های دیدنی سبزوارارزش بازدید دارد. |
641 | 686 | سبزوار | خانه امین التجار | سبزوار، میدان کارگر، خیابان حاج ملا هادی سبزواری، کوچه سهند | مقبره خانوادگی و آرامگاه میرزا امین التجار مشهدی که ازجاذبه‌های گردشگری سبزواربه شمار می‌رود، مدفن امین التجار مشهدی از بزرگ‌ترین بازرگانان سبزوار در دوره قاجاریه است. بنای این امارت در دوره قاجار احداث گردید که از نظر معماری با طرح و نقش‌های مستطیل شکل مشتمل بر صحن کوچک و دو گنبد با تزئینات رسمی‌بندی و دو اتاق است. |
642 | 687 | سبزوار | درخت سرو کهنسال فیض‌آباد | ایران، استان خراسان رضوی، شهرستان فیروزه، بخش ظاغنکوه، دهستان طاغنکوه شمالی، روستای فیض‌آباد | درخت سرو کهنسال فیض‌آباد از جاذبه‌های شهرستان فیروزه در استان خراسان رضوی است و در روستای فیض‌آباد قرار دارد. در تاریخ هفتم تیرماه ۱۳۹۹، این اثر طبیعی در فهرست میراث طبیعی ملی ایران با شماره ۷۳۹ به ثبت رسید و به‌عنوان یکی ازجاهای دیدنی سبزوارشناخته می‌شود. عکسهای گالری از سایت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خراسان رضوی (عکاس: نامشخص) |
643 | 688 | سبزوار | رودخانه دلبر | خراسان رضوی، سبزوار | رود دلبر که ازجاهای دیدنی سبزواربه شمار می‌رود، به طول ۳۵ کیلومتر و شیب متوسط ۲ / ۳ درصد از دامنه‌های غربی کوه میمستان و دامنه‌های شرقی کوه النگ بید سرچشمه می‌گیرد. سپس در مسیر جنوب غربی جریان یافته و دره زیبا و مشجر دلبر را بوجود می‌آورد. دسترسی به آن از طریق جاده اصلی سبزوار به شاهرود و سبزوار به اسفراین میسر است. فضای سبز و ییلاقی در حاشیه دره رودخانه زمینه‌ساز اجرای طرح گردشگری رودخانه دلبر شده که مورد استقبال گردشگران زیادی قرار گرفته است. |
644 | 689 | سبزوار | رودخانه ششتمد | خراسان رضوی، سبزوار | رودخانه ششتمد به طول ۳۵ کیلومتر از کوه ۲۰۱۰ متری بنوو در دامنه شمال شرقی کوه شاهزاده ابوالقاسم سرچشمه می‌گیرد. این رودخانه از طریق سه جریان زیرزمینی به صورت چشمه‌های تراوشی به نامهای سرروی، میان روی و چشمه قربانو تغذیه می‌شود. با احداث یک سد خاکی بر روی این رودخانه ذخیره‌سازی آب تا اواسط تیرماه امکان‌پذیر شده است. این رودخانه از جملهمکان‌های دیدنی سبزواربه شمار می‌رود که به دلیل موقعیت مناسب رودخانه برای فعالیت‌های اکوتوریستی طرح گردشگری سامان پارت در اطراف آن در حال اجرا است. |
645 | 690 | سبزوار | رشته‌کوه جغتای | ایران، غرب استان خراسان رضوی، بین شهرستان‌های سبزوار و اسفراین | جغتای رشته‌کوهی در استان خراسان رضوی، بین شهرستان‌های سبزوار و اسفراین، به‌طول ۱۱۰ کیلومتر است. این رشته‌کوه امتداد شمال‌غربی- جنوب‌شرقی دارد و در غرب و جنوب‌غرب شهر جغتای و در شمال‌غرب تا شمال‌شرق و شرق سبزوار گسترده شده است. این رشته‌کوه، جداکننده دشت جوین و دشت سبزوار است. کوه نظرگاه در بخش مرکزی این رشته‌کوه و شمال‌غرب سبزوار با ارتفاع ۲۸۵۸ متر، بلندترین نقطه آن به‌شمار می‌رود. کوه‌های جغتای در منطقه‌ای با آب و هوای سرد و نیمه‌خشک قرار دارد. |
646 | 691 | سبزوار | خیابان بیهق سبزوار | سبزوار، بیهق | با توجه به اینکه بیش از ۱۰ اثر تاریخی در خیابان بیهق وجود دارد، اداره میراث فرهنگی این خیابان را به عنوان «طولانی‌ترین خیابان گردشگری ایران» ثبت ملی کرده است و در نتیجه به‌عنوان یکی ازمکان‌های دیدنی سبزوارارزش بازدید دارد. |
647 | 692 | سبزوار | خانه امین التجار | سبزوار، میدان کارگر، خیابان حاج ملا هادی سبزواری، کوچه سهند | مقبره خانوادگی و آرامگاه میرزا امین التجار مشهدی که ازجاذبه‌های گردشگری سبزواربه شمار می‌رود، مدفن امین التجار مشهدی از بزرگ‌ترین بازرگانان سبزوار در دوره قاجاریه است. بنای این امارت در دوره قاجار احداث گردید که از نظر معماری با طرح و نقش‌های مستطیل شکل مشتمل بر صحن کوچک و دو گنبد با تزئینات رسمی‌بندی و دو اتاق است. |
648 | 693 | سبزوار | موزه شهر سبزوار | خراسان رضوی، سبزوار | «موزه شهر سبزوار» مجموعه‌ای است بیانگر رویدادهای گذشته و ابزاری که در گذشته استفاده‌شده و امروزه با پیشرفت تکنولوژی از مسیر مصرف خارج و به موزه پیوسته‌اند، آثاری که بعضا در گنجینه بعضی خانواده‌ها مشابه آن‌ها وجود دارد و بیانگر واقعیت‌های گذشته و تاریخ گذشتگان است. در بخشی از این موزه آثاربه جای مانده از ورود برق به سبزوار و طرح توسعه آن با ابزارهای قدیمی از جمله حمل تیر برق با دوچرخه به نمایش درآمده که با عکس‌ها و وسایل به نمایش درآمده از نحوه تامین روشنایی در قبل از یکصد سال گذشته می‌توان گفت مجموعه‌ای نفیس است. موزه شهر سبزوار ازجاهای دیدنی سبزواربه شمار می‌رود که با زیربنای حدود ۶۷۰ مترمربع و حدود ۵۰۰ اثر از هزاره اول پیش از میلاد تا دوران معاصر، از نام شهدا غافل نشده و بخشی را به شهدا و وصیت‌نامه‌هایشان اختصاص داده است. |
649 | 694 | سبزوار | پناهگاه حیات وحش شیر احمد | ۷ کیلومتری جنوب شرقی شهرستان سبزوار | پناهگاه حیات وحش شیراحمد با حدود ۲۵ هزار هکتار وسعت در شهرستان سبزوار و به فاصله ۱۵ کیلومتر از آن قرار گرفته است. این منطقه که بیش از ۱۰ سال از شروع حفاظت آن می‌گذرد در سال ۷۵ به عنوان منطقه شکار ممنوع اعلام شد و امروزه ازجاذبه‌های گردشگری سبزواربه شمار می‌رود. گونه‌های مهم جانوری پناهگاه عبارتند از: آهو، جبیر، خرگوش، سیاه‌گوش، گربه وحشی، کفتار، گرگ، سنجاب زمینی، همستر دم‌دراز، خارپشت ایرانی، خفاش بال سفید، عقاب شاهی، عقاب طلایی، کرکس، دلیجه، سارگپه، بالابان، کبک، هوبره، شاه بوف، سهره، پرستو. گونه‌های گیاهی منطقه نیز تاغ، گز، درمنه، اسپند، خارشتر، اتریپلکس، اسکنبیل را شامل می‌شود. |
650 | 695 | سبزوار | مدرسه تاریخی فخریه | خراسان رضوی - سبزوار قبل از چهاراره امامزاده | مدرسه فخریه مربوط به ۱۱۰۰ سال پیش است و در شهر سبزوار، حد فاصل بین میدان دروازه عراق و چهار راه بیهق واقع‌شده است. از این مدرسه به عنوان قدیمی‌ترین مدرسه ایران و یکی ازجاذبه‌های گردشگری سبزواریاد می‌شود. این بنا از نوع مدرسه‌هایی است که همچنان کاربری اولیه خود را حفظ کرده و در حال حاضر یکی از چند حوزه علمیه فعال این شهر است. |
651 | 696 | سبزوار | منطقه شکار ممنوع پروند | سبزوار، غرب روستای پروند | منطقه حفاظت‌شده پروند با وسعت ۱۶۹۰۰ هکتار در شهرستان سبزوار در غرب روستای پروند واقع‌شده است. این منطقه ازجاهای دیدنی سبزواربه حساب می‌آید و چهره طبیعی آن به صورت کوهستانی، تپه ماهوری و دارای آب و هوای خشک است. گونه‌های گیاهی منطقه شامل تاغ، بنه، گون، گز، بادام وحشی، اسکنبیل، آتریپلکس، قیچ، درمنه، بومادران و زالزالک است. |
652 | 697 | تربت‌حیدریه | موزه حیات وحش تربت‌حیدریه | ایران، خراسان رضوی، تربت‌حیدریه، انتهای بلوار شهید باهنر، جنب پارک ملت | موزه حیات وحش تربت‌حیدریه که در مجاورت پارک ملت قرار دارد، از مقاصد تفریحی علمی وجاذبه‌های گردشگری تربت حیدریهاست. بازدیدکنندگان در موزه می‌توانند ازگونه‌های گیاهی و جانوری بومی منطقه دیدن و اطلاعات ارزشمندی راجع به حیات وحش منطقه کسب کنند. |
653 | 698 | تربت‌حیدریه | غار ماپری | ایران، خراسان رضوی، تربت‌حیدریه، ۱۹ کیلومتری شمال غربی تربت‌حیدریه، روستای صنوبر | غار ماپری ازدیدنی‌های تربت حیدریهبه شمار می‌رود و در ۱۹ کیلومتری شمال غربی این شهر و در نزدیکی روستایی به نام صنوبر قرار دارد. بر اساس یافته‌های باستان‌شناسی، روستای صنوبر از نخستین سکونتگاه‌های این منطقه در دوران ماقبل تاریخ بوده است. غار ماپری یکی از نمونه‌های متعددی به شمار می‌رود که حکایت از رد پای انسان ما قبل تاریخ در منطقه تربت‌حیدریه دارد. |
654 | 699 | تربت‌حیدریه | منطقه شکار ممنوع بزمای | ایران، خراسان رضوی، ۸ کیلومتری جنوب شرق تربت‌حیدریه | منطقه شکار ممنوع بزمای با مساحتی معادل ۲۸ هزار هکتار از مقاصد گردشگری وجاهای دیدنی تربت حیدریهدر استان خراسان رضوی است و در هشت کیلومتری جنوب شرقی تربت‌حیدریه قرار دارد. سیمای طبیعی بزمای، کوهستانی و تپه ماهوری به شمار می‌رود. از گونه‌های گیاهی بزمای می‌توان به چوبک، کلاه میرحسن، میخک کوهی، شکرتیغال، فرفیون، ریواس و گون اشاره کرد. همچنین حیواناتی مانند کل، بز، قوچ و انواع پرندگان در بزمای زندگی می‌کنند. در سال ۱۳۹۱، یکی از گونه‌های نادر پرندگان با نام لک‌لک سیاه، در منطقه بزمای رویت شد. این پرنده کمیاب در مناطق جنوبی کرمان و فارس و نیز در مناطق شمال‌غرب کشور، به صورت گروه‌های کوچک مهاجر دیده می‌شوند. |
655 | 700 | تربت‌حیدریه | روستای بسک | خراسان رضوی، تربت‌حیدریه، روستای بسک | روستای بسک، روستایی از توابع بخش بایک شهرستان تربت‌حیدریه در استان خراسان رضوی ایران است. روستای بسک به عنوان نخستین روستای ملی در خراسان رضوی و ازجاهای دیدنی تربت حیدریهاست. حدود ۸۶ درصد ابریشم کشور از این روستا تامین می‌شود. |
656 | 701 | کاشمر | روستای نمونه گردشگری کوهسرخ | خراسان رضوی، کاشمر، روستای کوهسرخ | کوهسرخ به دلیل تنوع آب و هوایی و تفاوت ارتفاع این منطقه دارای پوشش گیاهی گوناگون و نسبتا مطلوبی از جمله طاق و گز در نواحی بیابانی، زرشک وحشی در نواحی کوهستانی و گیاهان دارویی مانند گون، ریواس، خارشتری (ترنجبین)، آویشن، گل زنیا، بومادران، گل گاوزبان و … است. همچنین این محدوده دارای روستاهای زیبا با بافت قدیمی و کوهپایه‌ای و پلکانی شکل نیز است که به‌عنوان یکی ازجاذبه‌های گردشگری کاشمر، نظر هر بیننده‌ای را به خود جلب می‌کند. |
657 | 702 | کاشمر | آبگرم معدنی کریز | خراسان رضوی - کاشمر ۳ کیلومتری روستای کریز | آبگرم معدنی کریز در حاشیه جاده آسفالته کریز به ریوش در فاصله ۱۵ کیلومتری شهر ریوش و به فاصله ۳ کیلومتری روستای کریز واقع گردیده و دارای آبگرم معدنی با خاصیت‌های درمانی است. این آبگرم ازمکان‌های دیدنی کاشمرمحسوب می‌شود که در حاشیه آن دره بسیار زیبایی با رودخانه‌ای پرآب، چشمه سارهای آب سرد شیرین و گوارا وجود دارد. |
658 | 703 | کاشمر | آب گرم خلیل‌آباد | ایران، استان خراسان رضوی، شهرستان خلیل‌آباد، ارتفاعات شمال شهرستان، سیاه‌کوه | آب گرم خلیل‌آباد در ارتفاعات شمال شهرستان خلیل‌آباد، در سیاه‌کوه قرار دارد و فاصله آن از خلیل‌آباد ۱۳ کیلومتر است. این اثر طبیعی که ازجاهای دیدنی کاشمربه حساب می‌آید، در هفتم تیرماه ۱۳۹۹، با شماره ۷۳۲ در فهرست میراث طبیعی کشور به ثبت رسید. این آب گرم سه چشمه جوشان با دماهای ۳۹، ۴۰ و ۴۱ درجه دارد که املاح معدنی آن‌ها متفاوت هستند. همچنین در این منطقه ۱۲ آسیاب تاریخی جای گرفته‌اند. حوضچه‌های آب با نام «زو» نیز در مسیر چشمه واقع شده‌اند که برای گردشگران جذابیت خاصی دارند. برای دسترسی باید با استفاده از وسیله نقلیه، از خلیل‌آباد خود را پای کوه برسانید و بقیه مسیر را پیاده بروید. بهترین زمان برای بازدید از آب گرم خلیل‌آباد، تابستان است؛ چراکه فرصت دارید از مسیر منتهی به آن نهایت لذت را ببرید. عکسهای گالری از سایت‌های ایرنا (عکاس: نامشخص)، میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خراسان رضوی (عکاس نامشخص) و گوگل‌مپ (عکاسان: سید محمد احمد زاده و مهدی ق حاتمی) |
659 | 704 | کاشمر | پارک جنگلی سید مرتضی | خراسان رضوی، کاشمر، انتهای بلوار سید مرتضی، در جوار آستان مقدس سید مرتضی (ع) | پارک جنگلی سید مرتضی با مساحتی حدود ۵۰ هکتاردر سال ۱۳۳۷ در جوار آستان مقدسه سید مرتضی (ع) در کاشمر احداث‌شده است و یکی ازجاذبه‌های گردشگری کاشمربه شمار می‌رود. |
660 | 705 | کاشمر | یخدان فروتقه | خراسان رضوی، کاشمر | یخدان فروتقه بنای ساخته‌شده از خشت خام از دوره قاجاریه است که برای ذخیره یخ در فصل زمستان مورد استفاده قرار می‌گرفته است و از جمله یادمان‌های تاریخی وجاهای دیدنی کاشمراست که در ابتدای راه روستای فروتقه قرار دارد. این اثر به عنوان عظیم‌ترین یخدان کاشمر، در دوره قاجار ساخته‌شده است. |
661 | 706 | کاشمر | یخچال طبیعی بند قرا | ایران، استان خراسان رضوی، ۳۰ کیلومتری شمال کاشمر، شهر ریوش، ۲۵ کیلومتری شهر ریوش، روستای بند قرا، ۷ کیلومتری روستای بند قرا | یخچال طبیعی بند قرا در حدود ۷ کیلومتری روستای بند قرا قرار دارد که در تمام فصول سال پر یخ است. تا همین چند سال پیش هنوز اهالی روستاهای مجاور که از نعمت برق برخوردار نبودند، یخ مورد نیاز خود را از آن تامین می‌کردند. در حال حاضر، این یخچال ازجاهای دیدنی کاشمربه حساب می‌آید. |
662 | 707 | کاشمر | قلعه ریگ | خراسان رضوی، کاشمر | قلعه ریگ مربوط به دوره سلجوقیان است و در شهرستان کاشمر، بخش مرکزی، روستای قوژد واقع‌شده است. این اثر که یکی از آثار ملی ایران به حساب می‌آید، به‌عنوان یکی ازجاهای دیدنی کاشمرشناخته می‌شود. |
663 | 708 | کاشمر | امامزاده سید مرتضی | خراسان رضوی، کاشمر، بلوار سید مرتضی | امامزاده سید مرتضی مربوط به دوره قاجار است و در کاشمر، خیابان مزار واقع‌شده و این اثر در تاریخ ۲ آبان ۱۳۵۶ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. در حال حاضر بر سر قبر امامزاده سید مرتضی آرامگاه با شکوهی به سبک معماری عصر صفوی بنا شده است. بنای اصلی امامزاده در فاصله سال‌های ۱۳۴۵ تا ۱۳۶۵ هجری شمسی تخریب و بار دیگر به شکل معماری عصر صفوی تجدید بنا گردیده است و امروزه به‌عنوان یکی ازمکان‌های دیدنی کاشمرشناخته می‌شود. |
664 | 709 | کاشمر | آرامگاه سید حسین مدرس | خراسان رضوی، کاشمر | آرامگاه سید حسن مدرس بنایی است که سید حسن مدرس در آنجا مدفون است، به‌عنوان یکی ازجاهای دیدنی کاشمرشناخته می‌شود. این بنا در سال ۱۳۶۳ شمسی به جای مقبره کوچک قبلی و در میان باغ وسیع و محصوری در کاشمر ساخته‌شده است. بنای آرامگاه که از یک گنبد فیروزه‌ای گنبد خانه مرکزی و چهار ایوان و به اسلوب معماری عصر صفوی بنیان گردیده است. |
665 | 710 | کاشمر | قلعه گبر حصار | خراسان رضوی، کاشمر | ویرانه‌های موسوم به قلعه گبر حصار در شمال شرق روستای خضر بیک بخش کوهسرخ در حدود ۲۷ کیلومتری شمال غرب ریوش واقع‌شده و از جمله مناطقی است که از دیرباز مسکن و مأوای اسلاف اهالی کاشمر بوده است. بنابر شواهد، این قلعه از سده دوم تا پنجم هجری مورد استفاده قرار گرفته است و امروزه به‌عنوان یکی ازجاهای دیدنی کاشمرشناخته می‌شود. |
666 | 711 | کاشمر | خرابه‌های ارگ قدیم | خراسان رضوی، کاشمر، ضلع شمال غربی میدان مرکزی شهر | خرابه‌های ارگ قدیم با بادگیری که پس از ده‌ها سال همچنان بر فراز آن خودنمایی می‌کند در ضلع شمال غربی میدان مرکزی شهر کاشمر قرار دارد. در قرون و سده‌های پیش، ترشیز به شکل قلعه‌ای مستحکم با حصار و بارویی نفوذ ناپذیر، ساکنان خود را از گزند یاغیان و مهاجمان مصون می‌داشت. اگرچه امروزه از آن دژ و ارگ حصین اثر برجای نمانده؛ اما خرابه‌های برجای‌مانده یادآور عظمت این شهر در دوره قاجار است و به همین دلیل در میانجاهای دیدنی کاشمرجای دارد. |
667 | 712 | کاشمر | آسیاب‌های آبی قوژد | خراسان رضوی، کاشمر | آسیاب‌های آبی از آثار تاریخی وجاذبه‌های گردشگری کاشمردر تپه‌های جنوب قوژد است که مربوط به اواخردوره صفویه است. |
668 | 713 | کاشمر | امامزاده سید حمزه | خراسان رضوی، کاشمر | امامزاده سید حمزه در کاشمر یا باغ‌مزار، کهن‌ترین مسجد در کاشمر، دربرگیرنده‌ی آرامگاه منسوب به حمزه بن حمزه بن موسی کاظم، باغ و گورستان عمومی است و نزد شیعیان به عنوان یک امامزاده گرامی داشته می‌شود. این اثر که ازجاهای دیدنی کاشمربه شمار می‌رود، در تاریخ ۱۰ خرداد ۱۳۸۲ به عنوان یکی از آثار ملی ایران با دیرینگی صفوی به ثبت رسیده است. |
669 | 714 | کاشمر | کاروانسرای حاج کاظم مدرسی | خراسان رضوی، کاشمر، خیابان شهید مدرس | کاروانسرای حاج کاظم مدرسی در خیابان مدرس واقع‌شده و بنای آن متعلق به اوایل دوران پهلوی است. این کاروانسرا که ازجاذبه‌های گردشگری کاشمربه شمار می‌رود، مساحتی حدود ۳۰۰۰ متر مربع دارد و دارای ۱۲ حجره برای استفاده تجاری است. در منظر رو به خیابان این کاروانسرا فضاهایی به صورت انبار و حجره ایجاد شده است. |
670 | 715 | کاشمر | مسجد جامع کاشمر | خراسان رضوی، کاشمر، خیابان ۱۷ شهریور | مسجد جامع کاشمر در مرکز شهر واقع‌شده و به استناد کتیبه آن حدود سال ۱۲۱۳ ه. ق روزگار حکمرانی عبدالعلی خان و مصطفی قلی خان میش مست همزمان با سلطنت فتحعلی شاه قاجار بنا گردیده است. مسجد جامع که ازجاهای دیدنی کاشمربه شمار می‌رود، دارای بنایی ساده و با شکوه، صحن، ایوان، شبستان ستون دار و غرفه‌های پیرامون صحن است. در اطراف صحن مسجد چندین غرفه آجری ساده و در ضلع جنوبی آن ایوانی با تزئینات مقرنس و دو شبستان ستون دار واقع‌شده است. محراب و ایوان مسجد با کاشی معرق مزین گشته است. |
671 | 716 | تربت‌جام | آرامگاه شیخ احمد جامی | ایران، استان خراسان رضوی، تربت‌جام، خیابان جامی، خیابان آرامگاه، مجاور پارک شیخ جام | تربت‌جام از شهرهای تاریخی در استان خراسان رضوی است که نزدیک به مرز ایران و استان هرات در افغانستان قرار دارد. این شهر در دوره‌های مختلف تاریخ کشورمان از جمله یورش مغول‌ها و حمله تیمور لنگ آسیب‌های زیادی دید و از هجوم ازبک‌ها و افغان‌ها نیز در امان نبوده است. شهر تاریخی تربت‌جام از سده سوم و چهارم هجری قمری اهمیت تاریخی، اجتماعی و فرهنگی فراوانی به دست آورد و در دوره شیخ احمد جامی یعنی سده‌های پنجم و ششم هجری قمری شکوفا شد. امروزه آرامگاه شیخ احمد جامی از جاهای دیدنی تربت‌جام است و در قلب این شهر خودنمایی می‌کند. با ما همراه باشید تا این عارف بزرگ و آرامگاه او را بیشتر بشناسیم. هرآنچه باید درباره آرامگاه شیخ احمد جامی بدانید: آرامگاه شیخ احمد جامی کجاست؟ درباره آرامگاه شیخ احمد جامیشرایط بازدید آرامگاه شیخ احمد جامیتاریخچه آرامگاه شیخ احمد جامیزندگی نامه شیخ احمد جامیمعماری و بخش‌های مختلف آرامگاه شیخ احمد جامیدیدنی‌های اطراف آرامگاه شیخ احمد جامیآرامگاه شیخ احمد جامی کجاست؟ آدرس: استان خراسان رضوی، تربت‌جام، خیابان جامی، خیابان آرامگاه، مجاور پارک شیخ جام (مشاهده روی نقشه) آرامگاه شیخ احمد جامی یکی از مهم‌ترینجاهای دیدنی تربت جامبه شمار می‌آید. این آرامگاه در حاشیه شمال غربی این شهر و در کنار مقبره و مسجد خواجه عزیز الله، در محله‌ای به نام سعدآباد واقع‌شده است. منبع عکس: ویکی مدیا؛ عکاس: هادی دهقان پورمسیر دسترسیآرامگاه شیخ احمد جامی در مرکز شهر تربت‌جام و مجاور پارک شیخ جام قرار دارد. برای دسترسی به آرامگاه با استفاده از خودروی شخصی از طریق میدان ولیعصر تربت‌جام وارد خیابان میر قوام الدین شوید. حدود ۵۰۰ متر جلوتر دور بزنید و وارد خیابان قاضی محمدنعیم شوید؛ سپس نرسیده به پارک شیخ جام، وارد خیابان جامی شوید. این خیابان را طی کنید و وارد خیابان منتهی به آرامگاه شوید. آرامگاه شیخ احمد جامی در حاشیه این خیابان و نزدیک به پارک شیخ جام قرار دارد. درباره آرامگاه شیخ احمد جامیآرامگاه شیخ احمد جامی با ۸۰۰ سال قدمت از جاهای دیدنی تربت‌جام در استان خراسان رضوی به شمار می‌آید. این آرامگاه که مدفن و مقبره شیخ احمد جامی محسوب می‌شود، به سده نهم تا دوازدهم هجری قمری تعلق دارد و امروزه یک مجموعه تاریخی متشکل از بخش‌های متنوع و دیدنی است. این اثر تاریخی در ۱۵ دی ۱۳۱۰ هجری شمسی با شماره ثبت ۱۷۴ به‌عنوان یکی از آثار ملی کشورمان به ثبت رسید. منبع عکس: گوگل‌مپ؛ عکاس: جلیل بزرافشانشرایط بازدید آرامگاه شیخ احمد جامیبازدید از آرامگاه شیخ احمد جامی (در سال ۱۴۰۲) رایگان است. شما امکان بازدید از این مجموعه را در هر ساعتی از شبانه‌روز خواهید داشت؛ اما در حال حاضر (سال ۱۴۰۲) قسمت‌هایی از مجموعه تاریخی فاقد امکان بازدید هستند. برای گشت‌وگذار کامل در مجموعه تاریخی شیخ احمد جامی به حدود یک تا دو ساعت زمان احتیاج است. تاریخچه آرامگاه شیخ احمد جامیبعد از وفات شیخ احمد جامی در سن ۹۶ سالگی، بنا به وصیت او پیکرش را در کنار خانقاهش در دروازه معد‌آباد به خاک سپردند. نفوذ و رابطه خویشاوندی خاندان شیخ با پادشاهان و بزرگان ادوار بعدی، به‌خصوص حاکمان «آل کرت» در دوره ایلخانی و پادشاهان تیموری، باعث رونق و آبادی تربت‌جام شد. این موضوع به‌نوبه خود در شکل‌گیری و توسعه مجموعه معماری آرامگاه شیخ احمد جامی بی‌تاثیر نبود. منبع عکس: ویکی مدیا؛ عکاس: پرنیان نداییزندگی نامه شیخ احمد جامیشیخ احمد جامی که نام کامل او «احمد ابن ابوالحسن جامی نامقی ترشیزی» است، از عارفان، شعرا و موسیقی‌دانان مشهور قرن پنجم و ششم هجری قمری به شمار می‌آید. وی در سال ۴۴۰ هجری قمری در روستای نامق از توابع ترشیز (کاشمر فعلی) به دنیا آمد و در سن ۹۵ سالگی در تربت‌جام درگذشت. منبع عکس: گوگل‌مپ؛ عکاس: محسن موسوی زادهشیخ احمد در سن ۲۲ سالگی دچار تحول روحی شد و به عرفان روی می‌آورد. او در این دوران از مردم و معاشرت با آن‌ها فاصله گرفت و ۱۸ سال در ارتفاعات نامق و کوهستان بزد، گوشه عزلت اختیار کرد و به مطالعه قرآن، تفاسیر و تحقیق در حال عرفا مشغول شد. سرانجام او به خدمت حضرت خضر (ع) مشرف شد. مذهب شیخ احمد جامی برخلاف ادعای تعدادی از مولفان از جمله «قاضی نورالله شوشتری»، سنت است. ایشان در سن ۴۰ سالگی به تعلیم، ارشاد، گفتار و نگارش رساله و کتاب مشغول شد و در سفرهایی که به نقاط گوناگون داشت، در میان طبقات مختلف مردم از جمله برخی حکمرانان و زمامداران سیاسی، قدرت و نفوذ به دست آورد. شیخ احمد القابی همچون شیخ‌الاسلام، قطب الاوتاد، شیخ ابونصر احمد ژنده پیل، پیر جام و شیخ جام دارد. پیشگویی در رابطه با آینده و حوادث پیش‌رو، شفا بخشیدن برخی از بیماران، درمان افراد فلج، شفای افراد نابینا و دیوانگان، اشراف بر ضمایر و خواندن ذهن افراد و تصرف بر عالم ماده و قوانین طبیعت از جمله کرامات شیخ احمد جامی بودند. معماری و بخش‌های مختلف آرامگاه شیخ احمد جامیآرامگاه شیخ احمد جامی که ازجاهای دیدنی استان خراسان رضویمحسوب می‌شود، در واقع یک مجموعه تاریخی متشکل از قسمت‌های مختلف است. این مجموعه از بخش‌هایی همچون مقبره شیخ احمد، ایوان، گنبدخانه، مسجد کرمانی، گنبد سفید، مسجد عتیق، مدرسه امیر جلال‌الدین فیروزشاهی و مسجد جامع نو تشکیل‌شده است. البته الحاقات دیگری از جمله آب‌انبار، مسجد زیرزمینی و قبور مجاور مزار نیز در این مجموعه وجود دارند که در دوره‌های مختلف به وجود آمده‌اند. ورودیدر قسمت شرقی مجموعه آرامگاه شیخ احمد جامی ورودی قرار دارد. این قسمت به‌گونه‌ای است که نظر بیننده را به خود جلب می‌کند. معماری این بخش شامل پیش طاق ورودی، آستانه درگاه با در چوبی و طاق‌های دو اشکوبه به طرفین است. در چوبی قدیمی مجموعه با کتیبه‌های کوفی آراسته شده بود که متاسفانه به‌دلیل محو شدن، بیشتر قسمت‌ها قابل خواندن نیست؛ اما ظاهر آن نشان از قدمت بالای این اثر دارد. منبع عکس: ویکی مدیا؛ عکاس: پرنیان نداییبه‌طورکلی ورودی از قسمت‌های قدیمی مجموعه آرامگاه شیخ احمد جامی به شمار می‌رود و مربوط به قرن هشتم هجری قمری است. بخش ورودی که از خشت ساخته‌شده است، در ابتدا هیچگونه تزئیناتی را شامل نمی‌شد. در دوره ایلخانی نمای مجموعه با گچ سفید تزیین شد و در دوره‌های بعد با استفاده از گچبریهای زیبا و استفاده از رنگ قرمز ورودی مجموعه را آراستند. آرامگاه شیخ احمد جامیآنچه از همه بیشتر در مجموعه تاریخی شیخ احمد جامی جلب نظر می‌کند، آرامگاه او است که نزدیک به ایوان مرتفع در فضای باز قرار دارد. آرامگاه با آجر و گچ ساخته‌شده و به شیوه‌ای خاص از سطح محوطه بالا آمده است. مزار شیخ احمد دو سنگ به‌صورت افراشته دارد. اولین سنگ لوح، اصلی محسوب می‌شود و دارای تزئیناتی همچون گل، برگ و آرایه‌های گیاهی است. دومین سنگ در قسمت پایین مزار قرار دارد. منبع عکس: گوگل‌مپ؛ عکاس: بهراد موعودیاز درون سنگ آرامگاه شیخ احمد جامی درخت کهنسالی با شاخه‌های فراوان به‌صورت خودرو روییده است. با اینکه ریشه‌های درخت در حال تخریب مزار هستند؛ اما نوادگان شیخ می‌گویند از او روایتی دارند که طبق آن هیچ‌گاه نباید درختی را قطع کنند. بعضی از زائران نیز ارادت خاصی به این درخت دارند؛ چراکه معتقدند درخت رمز زندگی، باروری، فناناپذیری، واقعیت مطلق و سرچشمه آب حیات است. از طرف دیگر درخت تمثیلی از تمرکز است و رویش درخت بر جاودانگی یاد و خاطره شخصیت مدفون دلالت دارد. به اعتقاد مردم تربت‌جام این درخت پسته که بومی ناحیه تربت‌جام است، بر سر مقابر و مزارهای آزادگان مسلمان ایرانی و بزرگان می‌روید. مردم نواحی شرق خراسان نیز بر این باورند که درختان از ناف دفن‌شدگان روییده‌اند. محجری از سنگ مرمر اطراف آرامگاه شیخ احمد جامی را محصور کرده است که ۱۸ پایه از سنگ مرمر سیاه در بین آن قرار دارند. گنبدخانهگنبد و گنبدخانه در قلب مجموعه آرامگاه شیخ احمد جامی واقع شده‌اند. چهار نمای خارجی گنبدخانه توسط بناهای اطراف پوشیده شده است و دیوارهای گنبدخانه در داخل تا حد کتیبه و هشت‌بخشی گنبد بالا می‌روند. هشت‌ضلعی زیر گنبد از چهار سه‌کنج و چهار طاق‌نما ساخته‌شده است. سطح زیر گنبد را نیز با یک کاربندی پوشانده‌اند. ساختمان و طرح بنای گنبد آرامگاه شیخ احمد جامی یادآور مقبره سلطان سنجر در مرو (قرن ۱۲ میلادی) و بقایای آرامگاه تیموری مجاور مسجد هرات است. منبع عکس: گوگل‌مپ؛ عکاس: محسن موسوی زادهگچ‌بری‌های اطراف ورودی غربی نشان می‌دهند که فضای گنبدخانه در گذشته محراب بوده است. بعدها در زمانی که گنبدخانه دیگر محل برگزاری نماز نبود، دری در آن تعبیه کردند. سه جفت در گنبدخانه مربوط به قرن هشتم هجری قمری هستند که یکی از آن‌ها تاریخ ۷۳۳ هجری قمری را نشان می‌دهد. جفت دیگر که در حال حاضر در ورودی غربی (محراب سابق) قرار دارد، مربوط به قرن ۱۵ میلادی است. دیوارها و گنبد آرامگاه شیخ احمد جامی با طرح‌های هندسی و گیاهی با زمینههای مختلف آبی‌رنگ تزیین شده‌اند. این موضوع از نظر سبک معماری مربوط به نیمه دوم قرن چهاردهم میلادی است. کتیبه زیر گنبد (گریو) یک کتیبه قرآنی به شمار می‌آید؛ اما کتیبه بزرگ زیرین آن اطلاعات مهم تاریخی را در بردارد. گنبدخانه آرامگاه شیخ احمد جامی اولین بنایی است که بعد از گذشت ۹۷ سال از وفات شیخ در سال ۵۳۶ هجری قمری در کنار قبر او برپا شد. از آنجا که این بنا روی قبر شیخ احمد ساخته نشده است، بنابراین مقبره محسوب نمی‌شود. پس از مرگ شیخ، مزار او محل اجتماع مریدان و فرزندان وی بود و درگذشته این مکان به‌عنوان جماعت‌خانه مورد استفاده قرار می‌گرفت. وجود چلهخانههای داخل نیز گواهی بر صحت این ادعا است. ایوانایوان مجموعه آرامگاه شیخ احمد جامی که حدود ۳۰ متر ارتفاع دارد، در نیمه اول قرن هشتم هجری قمری بنا شده است. قبل از پایان ساخت ایوان معمار آن دار فانی را وداع گفت و ادامه کار به فرزندش «غیاث‌الدین بن مطهر» واگذار شد. فضای معماری ایوان با سقف نیم‌گنبدی و تزیینات کاربندی و دو ورودی مستقل، مسیر ارتباطی به بناهای طرفین خود یعنی مسجد کرمانی و گنبد سفید را پدید آورده است. دو گلدسته کوتاه شش‌ضلعی در بالای ایوان جای گرفته‌اند که ساخت آن‌ها را به شخصی به نام «شیخ اسماعیل‌خان مستوفی‌الممالک» نسبت می‌دهند که مستوفی کل کابل و قندهار در زماننادرشاهبود. منبع عکس: ویکی مدیا؛ عکاس: Devil architectنمای پشتی ایوان آرامگاه شامل دو بخش می‌شود: نخست، قسمتی که طاق ایوان را در بر می‌گیرد و مستقل از گنبدخانه است؛ دوم، دیوارهای که پشت پیشانی ایوان قرار گرفته است و بدنه شش‌ضلعی مناره‌ها در دو طرف آن قرار دارد. در تزیین ایوان آرامگاه شیخ احمد جامی از کاشیی‌کاری و گچبری استفاده‌شده است. در این ایوان دو نوع کاشی متعلق به دو دوره مختلف به کار برده‌اند: نوع اول: نوع اول کاشی‌های فیروزه‌ای شش‌گوش منقوش است که با نقوش گل و برگ و ستاره ۱۶ پر با رنگ‌های سیاه، لاجوردی و فیروزه‌ای همراه با زمینه سفید تزیین شده‌اند. علاوه بر این، کاشیی‌های فیروزه‌ای رنگ مثلثی کوچک در این بین به چشم می‌خورند که با نقوش اسلیمی و به رنگ سیاه منقوش شده‌اند و چهارگوشه کاشی‌های شش‌گوش بزرگ را پر کرده‌اند. نوع دوم: کاشی‌کاری معرق مربوط به دورهصفوی (۱۰۲۲ هجری قمری) است که تمامی نمای ایوان از اسپر و پیشانی گرفته تا زیر قوس را با نقوش هندسی، حیوانی، گیاه و کتیبه‌های ثلث با رنگ‌های سفید، سیاه، آبی، فیروزه‌ای، لاجوردی، سبز روشن و قهوه‌ای روشن پوشانده‌اند. علاوه بر کاشی‌کاری، از گچبری در چند جای ایوان استفاده‌شده است که همگی آن‌ها متعلق به یک دوره نیستند. مسجد کرمانی‌مسجد کرمانی در سمت چپ ایوان قرار دارد و نام آن منسوب به معمار «خواجه زکی بن محمد بن مسعود کرمانی» است. در میانه هر ضلع این مسجد یک شاه‌نشین قرار دارد. سه چله‌خانه نیز در زوایای شرقی و غربی ساخته شده‌اند. در شاه‌نشین ضلع غربی مسجد، زیباترین عنصر معماری این بنا، یعنی محراب گچبری شده و نفیس آن به چشم می‌خورد. محراب مسجد از شاهکارهای معماری قرن هشتم هجری به‌حساب می‌آید. سقف مسجد کرمانی شامل پنج قسمت است: دو شاه‌نشین شمالی و جنوبی با پوشش نیم گنبدی؛ دو تویزه با طاق خوانچه پوش؛ گنبد کوچک روی چهار تویزه در مرکز بنا که بعدها بازسازی‌شده است. زیر گنبد کوچک مسجد و در کف بنا سردابی کشف شد که داخل آن سه تابوت قرار داشت؛ اما هویت مدفونان مشخص نیست. منبع عکس: گوگل‌مپ؛ عکاس: امیرحسین مقتداییتزیینات داخل مسجد کرمانی شامل تعدادی قوس تزیینی در اطراف حجره‌ها و گچبریهایی به‌شکل مقرنس در بالای در چله‌خانه است. بالای چله‌خانه و در کمرگاه بنا، کتیبه‌ای به خط ثلث وجود دارد که بنا را دور میزند و در بالای آن مقرنس‌کاری بسیار زیبایی به کار رفته است. این مقرنس‌کاری که در طاق شاهنشینها قرار دارد، جمعا هشت لوح گچبری مشبک دارد که امروزه هفت لوح آن باقی مانده‌اند. نمای خارجی مسجد کرمانی رو به صحن اصلی مزار قرار دارد و متشکل از چهار طاق‌نما و قاب‌های ساده آجری در حدفاصل آن‌ها است. در این بین دو طاقنمایی که بعد از ایوان قرار گرفته‌اند، دارای مقرنس‌کاری‌هایی مشابه با اسلوب به کار رفته در داخل بنا هستند و حواشی آن‌ها نیز دارای گچبریهایی نظیر نمونه‌های داخل بنا است. در خصوص تاریخ ساخت مسجد کرمانی نمی‌توان اظهار نظر دقیقی داشت؛ اما احتمال بیشتری وجود دارد که این بنا متعلق به نیمه دوم قرن هشتم هجری قمری باشد. گنبد فیروزشاهیگنبد فیروزشاهی یا «گنبد سبز» یا «مدرسه امیر جلال‌الدین فیروزشاه» از بناهای مشرف بر صحن آرامگاه شیخ احمد جامی است. این بنا دارای نقشه چلیپایی و به‌شکل چهار ایوانی است که بر فراز آن گنبدی قرار دارد. همچنین گنبدخانه‌ای به‌شکل چهارطاقی با چهار شاه‌نشین و دو طاق‌نما در بخش‌های شرقی و غربی گنبد جای گرفته است. سراسر این بنا را تزیینات زیبای کاشی‌کاری پوشانده‌اند. منبع عکس: ویکی مدیا؛ عکاس: پرنیان نداییدر طاق‌نمای غربی گنبد فیروزشاهی، محرابی قرار داشت که امروزه تنها قسمتی از حاشیه قوس آن برجای‌مانده است. بر فراز طاق درگاههای شمالی و جنوبی که هر دو به‌منزله ورودی بنا محسوب می‌شوند، دو طاق سوار کرده‌اند که در هر یک از آن‌ها نورگیری جای داده‌شده است. مهم‌ترین بخش بنا سقف آن است که با به کارگیری سه‌کنج‌ها و کاربندی‌ها، به شیوه‌ای بسیار بدیع و زیبا پوشیده شده و بر فراز آن گنبدی سوار شده است. مسجد جامع نومسجد جامع نو در قسمت غربی مجموعه آرامگاه شیخ احمد جامی واقع است. رواق شرقی این بنا با مسجد عتیق پیوند می‌خورد. ظاهرا گنبد مقصوره تنها بخش قدیمی مسجد به شمار می‌آید که توسط «جلال‌الدین فیروز شاه» در سال ۸۴۶ هجری قمری بنا شده است. رواق شرقی مسجد جامع نو با مسجد عتیق پیوند خورده است که برای این کار، الزاما بخشی از آن و احتمالا بناهای مغولی شمال مجموعه تخریب شده‌اند. دیواره‌های تکیه حیاط مسجد، طاق‌های رواقها و شبستان‌های طرفین گنبد و مقصوره و تزیینات زیر گنبد نسبتا جدید هستند. به نظر می‌رسد که گنبد مقصوره تنها بخش اصلی مسجد باشد. منبع عکس: گوگل‌مپ؛ عکاس: جلیل بزرافشانظاهرا مسجد جامع نو نیز توسط «جلال‌الدین فیروزشاه» در سال ۸۴۶ هجری قمری ساخته‌شده است. کتیبه‌ای به خط ثلث و به رنگ سفید با زمینه فیروزه‌ای روی کاشی خشتی فیروزه‌ای رنگی به ابعاد ۲۵ در ۲۵ سانتیمتر نقش بسته است که عبارت «عمل العبد الضعیف حاجی زین ابن محمود الجامع الشیرازی سنه ۸۴۶» روی آن دیده می‌شود. محوطه مجموعه تاریخی شیخ احمد جامدر محوطه مجموعه تاریخی شیخ احمد جام تعدادی سنگ قبر دیده می‌شوند که به‌صورت عمودی نصب شده‌اند و روی آن‌ها نام، نام خانوادگی و تاریخ تولد و وفات اشخاص را با آیاتی از قرآن و نقش‌های اسلیمی زیبا حک کرده‌اند. ارتفاع سنگ‌ها متفاوت است و رنگ سفید، خاکستری یا سیاه دارند. مکان دفن متوفی هم‌سطح با خاک است. چنین به نظر می‌رسد که هرچه مقام شخص مدفون در رتبه بالاتری قرار داشت، ارتفاع سنگ مزار او نیز بیشتر بود و ظرافت تزیینات و دقت در ساخت و نقش کتیبه‌ها نیز به همان نسبت افزایش می‌یافته است. این گورستان به اهل تسنن تعلق دارد. منبع عکس: گوگل‌مپ؛ عکاس: بهنام شمسیمسجد عتیقمسجد عتیق در جنوب غربی گنبدخانه قرار دارد و مسجد جامعی با پنج رواق محسوب می‌شود که رواق‌های محوری، عریض‌تر از رواق‌های کناری هستند. در گذشته و در مرکز بنا گنبدی روی چهار تویزه قرار داشت که بعدها ویران شد. در امتداد هر دو رواق، طاق‌های دو طبقه قرار دارند که طاق‌های سله‌دار (پاطاق کمی پیش‌آمده) آن به دو شیوه پری (عمودی) و رومی (افقی) آجرچینی شده‌اند. در داخل دیوارهای طبقه دوم مسجد عتیق (جبهه غربی) راهرویی تعبیه‌شده است که چند دهانه آن را مسدود کرده‌اند. با قضاوت بر آنچه از بنا باقی‌مانده است، می‌توان گفت تنها دو دهانه غرب گنبد، یعنی دو دهانه مقابل محراب با گچبری تزیین شده بودند. تزیینات گچبری اسلیمی، لنگه طاق‌های رواق محراب را مزین کرده‌اند. منابع عکس‌ها (از راست به چپ): ویکی مدیا، ویکی مدیا، گوگل مپ، گوگل مپ؛ عکاسان (از راست به چپ): پرنیان ندایی، حامد حسنی زاده، جلیل بزرافشانمسجد زیرزمینیمسجد زیرزمینی تربت‌جام در واقع آخرین بنا از ابنیه موجود در مجموعه معماری مزار شیخ احمد جامی به شمار می‌رود. این مسجد تاریخی در مجاورت فضای ورودی و جنب آب‌انبار قرار دارد. مسجد زیرزمینی شامل دو قسمت زمستانی و تابستانی است. بخش زمستانی مسجد پایین‌تر از سطح معابر و گذرگاه‌ها قرار دارد و ساختار آن هویت و اصالتش را به بازدیدکنندگان نشان می‌دهد. دیدنی‌های اطراف آرامگاه شیخ احمد جامیرباط جامآدرس: استان خراسان رضوی، تربت‌جام، میدان ولیعصر، خیابان شهید بهشتی، سمت جنوبی خیابان کوثری (مشاهده روی نقشه) هزینه بازدید (در سال ۱۴۰۲): چهار هزار تومانفاصله از آرامگاه شیخ احمد جامی: حدود ۱ ٫ ۵ کیلومتر (۲۰ دقیقه پیاده‌روی) رباط جام یا کاروانسرای تربت‌جام یک بنای چهار ایوانی و تاریخی در قلب شهر تربت‌جام است. با توجه به سبک معماری این رباط می‌توان آن را از جمله آثار به‌جامانده از دورهتیموریاندانست. این بنا در نمای بیرونی به‌وسیله برج‌هایی در گوشه‌ها محصور شده است؛ به‌گونه‌ای که این برج‌ها نقش پشتیبان دیوارها را ایفا می‌کنند. قسمت ورودی رباط جام به یک هشتی منتهی می‌شود. این اثر در تاریخ ۶ خرداد ۱۳۷۷ هجری شمسی با شماره ثبت ۲۰۱۷ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید. منبع عکس: گوگل‌مپ؛ عکاس: Amin Drآرامگاه شاه قاسم انوارآدرس: استان خراسان رضوی، شهرستان تربت‌جام، بخش مرکزی، دهستان میان جام، روستای لنگر، کنار مسیر ورودی به روستا (مشاهده روی نقشه) هزینه بازدید (در سال ۱۴۰۲): رایگانفاصله از آرامگاه شیخ احمد جامی: حدود ۲۷ کیلومتر (۳۰ دقیقه با ماشین) آرامگاه شاه قاسم انوار که یکی ازجاذبه‌های گردشگری تربت جاممحسوب می‌شود، در ۲۷ کیلومتری شمال غرب تربت‌جام و در روستای «لنگر» قرار دارد. این آرامگاه محل دفن شاه قاسم انوار، از عارفان و صوفیان اواخر سده هشتم و آغاز سده نهم هجری، است. بنای آرامگاه نمونه بارز معماری اواخر دوران تیموری محسوب می‌شود. این بنا توسط «امیرعلی شیرنوایی» ساخته شد. بر اساس روایات تاریخی، در ابتدا از این مجموعه به‌عنوان خانقاه استفاده می‌کردند؛ تا اینکه پس از مرگ شاه قاسم، خانقاه تبدیل به آرامگاه او شد. این بنای تاریخی در ۱۶ اردیبهشت ۱۳۵۴ هجری شمسی به‌عنوان یک اثر ملی وارد فهرست آثار ملی کشورمان شد. منبع عکس: گوگل‌مپ؛ عکاس: امیر جنگیاگر تاکنون از آرامگاه شیخ احمد جامی دیدن کرده‌اید، نظرات خود را با ما و سایر کاربرانکجاروبه اشتراک بگذارید. منبع عکس کاور: خبرگزاری ایلنا. عکاس: نامشخصپرسش‌های متداولآرامگاه شیخ احمد جامی کجاست؟ استان خراسان رضوی، تربت‌جام، خیابان جامی، خیابان آرامگاه، مجاور پارک شیخ جامساعت بازدید آرامگاه شیخ احمد جامی چگونه است؟ آرامگاه شیخ احمد جامی ساعت بازدید خاصی ندارد و شما در هر ساعتی از شبانه‌روز امکان بازدید خواهید داشت. کرامات شیخ احمد جامی کدامند؟ پیشگویی در رابطه با آینده و حوادث پیش رو، شفا بخشیدن برخی از بیماران، درمان افراد فلج، شفای افراد نابینا و دیوانگان و …نویسنده: زهرا صالح نژاد / بازنویسی: محمدرضا قاسم شیرازی |
672 | 717 | تربت‌جام | آبشار بردو | ایران، استان خراسان رضوی، تربت‌جام | آبشار بردو یکی از جاذبه‌های طبیعی استان خراسان رضوی و ازجاهای دیدنی تربت جاماست که در ۲ کیلومتری روستای شورآباد علیا واقع‌شده است. این آبشار دارای ارتفاع ۳۰ متری است که از شیب کوه به پایین می‌ریزد و منظره زیبایی را بوجود می‌آورد. در اطراف این آبشار صخره‌ها و مناطق طبیعی زیبایی وجود دارد. |
673 | 718 | تربت‌جام | روستای ابدال آباد | ایران، استان خراسان رضوی، ۴۰ کیلومتری تربت‌جام، روستای ابدال آباد | روستای ابدال آباد در فاصله ۴۰ کیلومتری تربت‌جام در استان خراسان رضوی قرار دارد. این روستای کوهستانی دارای باغ‌های متعدد میوه به‌خصوص آلو، گیلاس و آلبالو است. همچنین هوای پاک، رودخانه پرآب، کوه‌های سر به‌فلک کشیده، آبشارها و چشمه‌های جوشان این روستا بر زیبایی و طراوت آن افزوده‌اند و موجب شده‌اند تا به‌عنوان یکی از مقاصد گردشگری وجاهای دیدنی تربت‌جام، در تمام ایام سال میزبان گردشگران باشد. از مهم‌ترین جاذبه‌های روستا می‌توان به آبشار و دره ابدال آباد اشاره کرد. عکسهای گالری از villagemanagement. ir (عکاس: نامشخص) |
674 | 719 | تربت‌جام | باغ کشمیر | ایران، خراسان رضوی، ۵۵ کیلومتری شمال تربت‌جام | باغ کشمیرکه از تپه ماهورهای دیدنی تشکیل‌شده است، در ۵۵ کیلومتری شمال شهرستان تربت‌جام قرار دارد. منطقه باغ کشمیر در سال ۱۳۷۵ به مدت پنج سال منطقه شکار ممنوع اعلام و سپس در سال ۱۳۸۱ به علت وجود جنگل‌های پسته وحشی تبدیل به منطقه حفاظت‌شده جنگلی شد. این محل به‌عنوان یکی از ذخیره‌گاه‌های ژنتیکی برای پسته و ازجاهای دیدنی تربت جامبه حساب می‌آید. |
675 | 720 | تربت‌جام | دروازه ارغونشاه | ایران، خراسان رضوی، تربت‌جام | دروازه ارغونشاه، تنگه‌ای است به نام دربند کلات که ورودی اولیه به شهرستان کلات از این مکان انجام می‌گرفته است همچنین به دربندارغونشاه نیز معروف است. شهر کلات دارای دو در ورودی اصلی به نام دربند ارغونشاه و دیگری تونل ورودی اولیه شهر است که از سمت مشهد وارد کلات می‌شوند. این دروازه، ورودی اصلی دژ کلات است که در سمت غرب آن قرار دارد. به دلیل جایگاه مهمی که در کلات داشته تاسیسات و استحکامات دفاعی در آن ایجاد شده است. براساس شواهد موجود این دروازه مربوط به دوره ایلخانی بوده که در زمان نادرشاه افشار مرمت شده است و امروزه ازجاهای دیدنی تربت جاممحسوب می‌شود. |
676 | 721 | تربت‌جام | رباط جام | استان خراسان رضوی، تربت‌جام، میدان ولیعصر، خیابان شهید بهشتی، جنوب خیابان کوثری، خیابان شهید بهشتی ۵ | بنای تاریخی رباط جام در استان خراسان رضوی قرار دارد و ازجاهای دیدنی تربت جاممحسوب می‌شود. این بنا در عصر تیموری و به‌صورت چهار ایوانی بنا شده است. شاه‌نشین، ورودی، ایوان‌ها، حجره‌ها و برج‌های نگهبانی، بخش‌های مختلف این رباط را تشکیل می‌دهند. در حال حاضر موزه مردم‌شناسی تربت‌جام در این رباط قرار دارد. با کجارو همراه باشید تا با رباط جام بیشتر آشنا شوید. درباره رباط جام بیشتر بدانید: رباط جام کجاست؟ درباره مجموعه تاریخی رباط جامشرایط بازدید از رباط جاممعماری بنای تاریخی رباط جامموزه رباط جامجاهای دیدنی اطراف رباط جامرباط جام کجاست؟ آدرس رباط جام: استان خراسان رضوی، تربت‌جام، میدان ولیعصر، خیابان شهید بهشتی، جنوب خیابان کوثری، خیابان شهید بهشتی ۵ (مشاهده روی نقشه) مجموعه تاریخی رباط جام، ازجاهای دیدنی خراسان رضویو جاذبه‌های تاریخی تربت‌جام محسوب می‌شود. تربت‌جام، مرکز شهرستانی به همین نام است. این شهر در فاصله ۱۷۰ کیلومتری (۲ ٫ ۵ ساعت با خودرو) از مشهد قرار دارد. منبع عکس: میراث فرهنگی خراسان، عکاس: نامشخصمسیر دسترسی به رباط جامبرای بازدید از بنای تاریخی رباط جام باید به استان خراسان رضوی و شهر تربت‌جام سفر کنید. تربت‌جام، فرودگاه و ایستگاه راه‌آهن ندارد؛ از این‌رو، می‌توانید با اتوبوس یا خودروی شخصی، خود را به این شهر برسانید. مجموعه تاریخی رباط جام در حدود سه کیلومتری (۱۰ دقیقه با خودرو) پایانه مسافربری تربت‌جام قرار دارد. اگر با خودروی شخصی سفر می‌کنید، پس از رسیدن به تربت‌جام خود را به میدان ولیعصر برسانید و در جنوب این میدان وارد خیابان شهید بهشتی شوید. کمتر از ۵۰۰ متر در این خیابان برانید و در سمت راست وارد خیابان بهشتی پنج شوید. رباط جام در این خیابان قرار دارد. درباره مجموعه تاریخی رباط جامرباط جام از کاروانسراهای عصر تیموری استمجموعه تاریخی رباط جام یکی از کاروانسراهای تاریخی کشور محسوب می‌شود. با توجه به سبک معماری بنا، قدمت آن احتمالا به اواخردوره تیموریمی‌رسد. بنای رباط جام در خردادماه سال ۱۳۷۷ شمسی با شماره ۲۰۱۷ در فهرست میراث ملی کشور به ثبت رسید. منبع عکس: irangardi_ba_hamed@، عکاس: حامد اسفندیاریدر دهه‌های ۷۰ و ۸۰ شمسی، عملیات مرمت در بخش‌های مختلف رباط جام نظیر اصطبل‌ها، هشتی ورودی و بخشی از دیوار مشرف به خیابان انجام شد و اقداماتی چون بام‌سازی، زهکشی کف‌ها و تعویض آجرهای فرسوده پوشش‌ها صورت گرفت. در حال حاضر (۱۴۰۳ شمسی) در بنای تاریخی رباط جام، موزه مردم‌شناسی، فروشگاه عرضه صنایع‌دستی، کارگاه هنرهای سنتی و کافی‌شاپ دایر است. غرفه‌های دوتارسازی، خط و نقاشی، تراش سنگ‌های قیمتی و نیمه‌قیمتی، سراجی سنتی، جواهرسازی، فرت‌بافی، سرمه‌دوزی، بخارادوزی و چرم دوزی از جمله غرفه‌های فعال این مجموعه هستند. شرایط بازدید از رباط جامساعت بازدید: همه‌روزه از ساعت ۸ تا ۱۴ و ۱۷ تا ۲۱ قیمت بلیط: بازدید از رباط جام رایگان است. معماری بنای تاریخی رباط جاممجموعه تاریخی رباط جام، کاروانسرایی چهار ایوانی با وسعت تقریبی ۲ , ۵۰۰ متر مربع است. تزیینات آجری و کاشی‌کاری، گنبدهای عرقچین و ایوان‌های بلند این بنا، از ویژگی‌های معماری دوره تیموری به حساب می‌آیند. شاه‌نشین، ورودی ایوان‌ها، حجره‌ها و برج‌های نگهبانی، بخش‌های مختلف این رباط را تشکیل می‌دهند. منبع عکس: میراث خراسان رضوی، عکاس: نامشخصشاه‌نشین بنای تاریخی رباط جام، یکی از بخش‌های مهم این مجموعه محسوب می‌شود که بالای هشتی ورودی غربی قرار دارد و با گنبد عرقچین و تزیینات کاربندی آراسته شده است. ورودی رباط جام اکنون در قسمت شمالی قرار دارد و به یک هشتی وسیع وصل می‌شود. بعد از هشتی رباط جام، ایوان‌های شمالی و جنوبی قابل‌مشاهده هستند که به فضای وسیعی منتهی می‌شوند. در این بخش پایه‌های آجری با چشمه تاق‌های زیبا چشم‌نوازی می‌کنند. ایوانچه‌های این بنا نیز به حجره‌ها وصل می‌شوند که محل استراحت مسافران و کاروان‌ها بوده‌اند. رباط جام با یک دیوار اصلی و سه برج نگهبانی احاطه شده است. در گذشته از این برج‌ها برای نگهبانی و حفاظت رباط در برابر راهزنان مهاجمان استفاده می‌شد. موزه رباط جامساعت بازدید: همه‌روزه به‌غیر از جمعه و تعطیلات رسمی از ساعت ۸ تا ۱۴ و ۱۷ تا ۲۱ قیمت بلیط:۱۵ , ۰۰۰ تومان برای گردشگر ایرانی و ۱۰۰ , ۰۰۰ تومان برای گردشگر خارجیموزه مردم‌شناسی مجموعه فرهنگی تاریخی رباط جام در خردادماه سال ۱۳۸۶ در بخش شمالی این مجموعه افتتاح شد. این موزه در قالب غرفه‌های متعدد به معرفی مشاغل سنتی، صنایع‌دستی و فرهنگ مردمان تربت‌جام می‌پردازد. منبع عکس: میراث آریا، عکاس: حسن ایزانلوبخش‌های مختلف موزه مردم‌شناسی تربت جامموزه مردم‌شناسی تربت‌جام در رباط جام قرار دارددر موزه مردم‌شناسی مجموعه فرهنگی تاریخی رباط جام می‌توانید از غرفه‌ها و بخش‌های متعددی دیدن کنید و با آداب‌ورسوم، هنر و پیشه‌های مردمان این خطه بیشتر آشنا شوید. آرایشگری، نمد مالی، فرت بافی، ادوات کشاورزی، مطبخ و وسایل آشپزخانه، آهنگری، مسگری و سفالگری، قالی و گلیم‌بافی از جمله غرفه‌های این موزه به شمار می‌روند. منبع عکس: میراث آریا، عکاس: حسن ایزانلواز آنجا که موسیقی نواحی در بین مردمان خراسان و تربت‌جام جایگاه بالایی دارد، غرفه موسیقی و نوازندگان سنتی و کارگاه ساخت و سازهای سنتی در این موزه در نظر گرفته‌شده است. در اینجا بازدیدکنندگان می‌توانند با نحوه ساخت سازهایی چون دوتار، سه‌تار و ابزارهای ساخت آن‌ها مثل، مازولاق، تیشه، اسکنه، رنده، مغار، تیر، سوهان، اره و چکش آشنا شوند. یکی از قسمت‌های جالب موزه رباط جام، بخش بازی‌های محلی و آیینی آپر یا آفر است. این بازی دسته‌جمعی را مردان به‌صورت آفر کشاورزی انجام می‌دهند و با انجام آن مراحل مختلف کشاورزی را از کاشت تا برداشت به نمایش می‌گذارند. عطاری و گیاهان دارویی، چادر عشایر، تنورخانه و رنگرزی سنتی، از دیگر غرفه‌های این موزه هستند. منبع عکس: میراث آریا، عکاس: حسن ایزانلوجاهای دیدنی اطراف رباط جامآرامگاه شیخ احمد جامیآدرس: استان خراسان رضوی، تربت‌جام، خیابان جامی، خیابان آرامگاه، مجاور پارک شیخ جام (مشاهده روی نقشه) فاصله تا رباط جام: کمتر از ۲ کیلومتر (۵ دقیقه رانندگی یا ۲۰ دقیقه پیاده‌روی) آرامگاه شیخ احمد جامییا قدمت ۸۰۰ سال، از مهم‌ترین جاهای دیدنی تربت‌جام محسوب می‌شود. «شیخ احمد جامی» از عارفان قرن پنجم و ششم هجری قمری و عصر سلجوقی بود. آرامگاه شیخ احمد جامی، مجموعه‌ای تاریخی است که از بخش‌های متعددی چون مقبره شیخ احمد، مسجد کرمانی، گنبد سفید، مسجد عتیق، مدرسه امیر جلال‌الدین فیروزشاهی و مسجد جامع نو تشکیل می‌شود. منبع عکس: میراث خراسان رضوی، عکاس: نامشخصآرامگاه قاسم انوارآدرس: استان خراسان رضوی، ۲۵ کیلومتری شمال غربی تربت‌جام، روستای لنگر (مشاهده روی نقشه) فاصله تا رباط جام: حدود ۳۰ کیلومتر (۳۰ دقیقه رانندگی) «سید معین‌الدین علی قاسمی انواری تبریزی»، عارف و صوفی دوره هشتم ونهم هجری قمری بود. آرامگاه قاسم انوار را امیرعلی شیرنوایی، سیاستمدار عصر تیموری، بنا کرد و ابتدا از آن به‌عنوان خانقاه استفاده می‌شد. این بنا دو ایوان و حجره‌هایی در طرفین آن‌ها دارد. در ایوان جنوبی، آرامگاه کتیبه‌ای ازدوره صفویو به خط نستعلیق به تاریخ ۱۰۴۶ هجری قمری دیده می‌شود. در این کتیبه به تخفیف مالیات هفت گروه از مردم تربت‌جام اشاره‌شده است. منبع عکس: میراث فرهنگی خراسان رضوی، عکاس: نامشخصچنانچه تجربه بازدید از رباط جام را دارید، نظرات خود را با ما و همراهانکجاروبه اشتراک بگذارید. منبع عکس کاور: سایت میراث فرهنگی استان خراسان رضوی؛ عکاس: نامشخصنویسنده: اکرم زمانی نوریپرسش‌های متداولرباط جام کجاست؟ بنای تاریخی رباط جام از جاهای دیدنی شهرستان تربت‌جام استان خراسان رضوی به شمار می‌رود. این بنا در خیابان شهید بهشتی پنج واقع در خیابان کوثری قرار دارد. هزینه بازدید از موزه رباط جام چقدر است؟ بازدید از بنای تاریخی رباط جام برای عموم آزاد و رایگان است. قیمت بلیط بازدید از موزه مردم‌شناسی مجموعه فرهنگی تاریخی رباط جام برای گردشگران ایرانی ۱۵ , ۰۰۰ تومان و برای گردشگران خارجی ۱۰۰ , ۰۰۰ تومان است. |
677 | 722 | تربت‌جام | پلنگ آبه | Torbat-e-Jam, Razavi Khorasan Province, Iran | پلنگ آبه یک منطقه کوهستانی با طبیعت زیبا است که در ۵ کیلومتری روستای بزد و ۲۰ کیلومتری جنوب شهرستان تربت‌جام واقع‌شده است. این منطقه دارای چشمه‌های آب معدنی و گیاهان دارویی با خواص درمانی است. این منطقه در بهار بسیار سرسبز و دیدنی است و به‌عنوان یکی ازجاهای دیدنی تربت‌جام، چشم هر گردشگری را مجذوب خود می‌کند. |
678 | 723 | تربت‌جام | آرامگاه شاه قاسم انوار | ایران، استان خراسان رضوی، تربت‌جام، روستای لنگر | آرامگاه شاه قاسم انوار در فاصله ۲۴ کیلومتری شمال غربی تربت‌جام، در روستایی به نام لنگر قرار دارد. این آرامگاه مدفن شاه قاسم انوار، از عارفان و صوفیان سده هشتم و آغاز سده نهم هجری است. بنای مقبره که نمونه‌ای بارز از معماری اواخر دوران تیموری محسوب می‌شود، توسط امیر علی شیرنوایی ساخته‌شده است. با استناد به روایات تاریخی، از این مجموعه در ابتدا به‌عنوان خانقاه استفاده می‌کردند و پس از مرگ شاه قاسم، تبدیل به آرامگاه وی شد. در تاریخ ۱۶ اردیبهشت ۱۳۵۴، آرامگاه شاه قاسم انوار با شماره ۱۰۶۱ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید و از آنجا که یکی ازجاذبه‌های گردشگری تربت جاممحسوب می‌شود، ارزش بازدید دارد. |
679 | 724 | تربت‌جام | مسجد عتیق تربت‌جام | ایران، استان خراسان رضوی، تربت‌جام، خیابان جامی، خیابان آرامگاه، مجاور پارک شیخ جام | شهرستان تربت‌جام بر اساس آخرین تقسیمات کشوری دارای سه بخش مرکزی، ۱۰ دهستان و ۴۴۷ آبادی است. مرکز این شهرستان یعنی شهر تربت‌جام با سابقه غنی تاریخی و فرهنگی خود تعدادی از جاذبه‌ها و جاهای دیدنی معروف کشورمان را میزبانی می‌کند. مسجد عتیق تربت‌جام با معماری کهن و تاریخ شنیدنی خود یکی از جاذبه‌های این شهر محسوب می‌شود. مسجد عتیق گوشه‌ای از تمدن دیرینه ایران را برای ما به نمایش می‌گذارد. با ما همراه باشید تا بیشتر از این مسجد بگوییم. هرآنچه باید درباره مسجد عتیق تربت‌جام بدانید: مسجد عتیق تربت‌جام کجاست؟ درباره مسجد عتیق تربت جامتاریخچه مسجد عتیق تربت جاممعماری مسجد عتیق تربت جامشرایط بازدید از مسجد عتیق تربت جامجاهای دیدنی اطراف مسجد عتیق تربت جاممسجد عتیق تربت‌جام کجاست؟ آدرس: استان خراسان رضوی، تربت‌جام، خیابان جامی، خیابان آرامگاه، مجاور پارک شیخ جام (مشاهده روی نقشه) مسجد عتیق تربت‌جام یکی از مسجدهای قدیمی وجاهای دیدنی تربت جامدر استان خراسان رضوی است. این مسجد در بافت تاریخی تربت‌جام و در همسایگی تعدادی از معروف‌ترین جاذبه‌های تاریخی این شهر قرار دارد. منبع عکس: گوگل‌مپ؛ عکاس: محسن موسوی زادهمسیر دسترسیمسجد عتیق تربت‌جام در مرکز شهر و مجاور پارک شیخ جام قرار دارد. برای دسترسی به مسجد با کمک خودروی شخصی ابتدا از میدان ولیعصر (عج) تربت‌جام وارد خیابان میر قوام الدین شوید. ۵۰۰ متر جلوتر دور بزنید و وارد خیابان قاضی محمدنعیم شوید و سپس نرسیده به پارک شیخ جام وارد خیابان جامی شوید. این خیابان را طی کنید و وارد خیابان منتهی به مسجد شوید. درباره مسجد عتیق تربت جاممسجد عتیق تربت‌جام از مساجد قدیمی وجاهای دیدنی استان خراسان رضویمحسوب می‌شود. اینمسجد محل برگزاری نماز جمعه مسلمانان اهل سنت تربت‌جام است. بنای مسجد عتیق با ابعاد ۵۰ ٫ ۲۵ در ۱۹ متر در ضلع جنوب غربی گنبدخانه، در مجموعه آرامگاه شیخ احمد جامی قرار دارد. منبع عکس: گوگل‌مپ؛ عکاس: محسن موسوی زادهتاریخچه مسجد عتیق تربت جامدرباره تاریخ مسجد عتیق تربت‌جام می‌توان گفت که ساخت ایوان مسجد در سال ۷۲۰ هجری قمری پایان یافت و در زمان معزالدین تغییراتی در آن به وجود آمد. کاشی‌کاری معرق فعلی بنا در سال ۱۰۲۲ هجری قمری، در دورهشاه عباس صفوی، صورت گرفته است. آنچه از معماری مسجد عتیق تربت‌جام بر جای مانده است، حکایت از آن دارد که ساخت دو دهانه غربی گنبد مقابل محراب را «رضی‌الدین احمد متولی» انجام داده است. معماری مسجد عتیق تربت جاممسجد عتیق تربت‌جام به سبک شبستانی گنبددار ساخته‌شده و شامل پنج رواق است که رواق‌های محوری آن عریض‌تر از رواق‌های کناری هستند. ابعاد کل بنا حدود ۵۰ در ۱۹ متر برآورد می‌شود. گچ‌بری‌ها، نقش‌اندازی‌های آجری روی بدنه گچی و نوع کاشی به کار رفته در بنا، از نظر سبک متعلق به قرن هشتم هجری است و مشابه آن را می‌توان در بسطام، سلطانیه و اشتر جان پیدا کرد. بانی مسجد «شمس‌الدین مطهر بن شهاب‌الدین اسماعیل بن قطب‌الدین محمد بن شمس‌الدین مطهر بن احمد بن جامی» بود که قبل از اتمام کار درگذشت و ادامه کار او توسط پسرش «غیاث‌الدین بن مطهر» به اتمام رسید. به نظر می‌رسد که نقشه اولیه بنا هیچ‌گاه کامل نشد. منبع عکس: گوگل‌مپ؛ عکاس: محسن موسوی زادهایوان و گلدسته‌هاایوان مسجد عتیق تربت‌جام با ارتفاعی حدود ۳۰ متر در برابر گنبد قرار دارد و دارای قوس هشت قسمتی و سقف نیم‌گنبدی کاربندی شده است. در طرفین ایوان مسجد عتیق، مسجد کرمانی و مسجد گنبد سفید قرار گرفته‌اند و از داخل ایوان دو درگاه ورود به آن‌ها وجود دارد. در تزیین ایوان از کاشی‌کاری و گچبری استفاده کرده‌اند. در ایوان مسجد دو نوع کاشی‌کاری متعلق به دو دوره مختلف به کار رفته است: نوع اولکاشی‌های فیروزه‌ای ۶ گوش که با نقش‌های گل و برگ و ستاره شش‌پر به رنگ‌های سیاه، لاجوردی و فیروزه‌ای تزیین شده‌اند و کاشی‌های فیروزه‌ای رنگ تیره، کوچک و مثلثی شکل منقوشی که به رنگ سیاه منقوش شده‌اند؛ نوع دومکاشی‌کاری معرقدوره صفوی (۱۰۲۲ هجری قمری) است که تمامی نمای ایوان، از اسپر و پیشانی آن گرفته تا زیر قوس را، با نقوش هندسی، حیوانی، گیاهی و کتیبه‌های ثلث با رنگ‌های سفید، سیاه، آبی، فیروزه‌ای، لاجوردی، سبز روشن، قهوه‌ای روشن و قهوه‌ای سیر و زرد پوشانده است. منبع عکس: گوگل‌مپ؛ عکاس: Jakobus Geymüllerدو گلدسته کوتاه شش‌ضلعی در بالای ایوان جای گرفته‌اند که ساخت آن‌ها را به شخصی به نام «شیخ اسماعیل‌خان مستوفی‌الممالک» نسبت می‌دهند که مستوفی کل کابل و قندهار در زماننادرشاهبود. شبستان و رواق‌هامسجد عتیق با ابعاد تقریبی ۴۸۴ متر مربع شامل شبستانی با جرزهای آجری است. طاق‌های دو طبقه‌ای در امتداد هر دو رواق قرار دارند که معماری این بنا را به مسجد جامع نزدیک می‌کنند. فضای داخلی شامل پنج رواق است که رواق‌های محوری آن در مقایسه با فضاهای مشابه عرض بیشتری دارند. فضاهای ارتباطی دو طبقه در سمت جنوب و شرق دیده می‌شوند و زیر طاق‌ها، لچکی‌ها، نیم‌ستون‌های گوشه و سایر عناصر با تزیینات گچبری برجسته پوشیده شده است. منبع عکس: گوگل‌مپ؛ عکاس: حامد حسنی زادهمحراب مسجدرواق محراب مسجد عتیق تربت‌جام توسط طاق‌های بسیار زیبا از نوع خوانچه‌پوش مسقف شده است. این طاق‌ها گنبدی کوچک داشتند که روی دو طاق آهنگ کوتاه قرار داشت. مشابه این طاق‌ها در فضاهای گوشوار یا غلام گردش‌هایگنبد سلطانیههم دیده می‌شود. با قضاوت روی شواهد معماری می‌توان گفت که تنها دو دهانه غربی گنبد یعنی دهانه‌های مقابل محراب با تزیینات گچبری پوشش یافته‌اند. پشت طاق‌های دور قوس‌های بالا و پایین با نوار کتیبه آراسته شده است. گوشه ستون‌ها دارای ستونچه‌ها و ستون‌نمایی‌های با طرح مارپیچی است که در محدوده لنگه طاق‌ها با نوعی گچبری دیده می‌شود. روی یکی از پشت طاق‌های زیر گنبد مسجد نیز قطعاتی از کاشی سفید و آبی قابل‌مشاهده است. درمجموع به نظر می‌رسد که گچ‌بری‌ها، نقش‌اندازی‌ها و تمامی این تزیینات پیرامون محوطه محراب متمرکز بوده‌اند. کتیبه داخلیکتیبه فضای داخلی مسجد عتیق تربت‌جام روی زمینهای بسیار زیبا از گل و با ۶ آیه اول سوره ۴۸ قرآن کریم، «الفتح»، به‌جز ۴۵ کلمه میانی آن تزیین شده است: «بسم‌الله الرحمن الرحیم، انا فتحنا لک مبینا، لیغفر لک الله ما تقدم من نبک … و سائت مصیرا» بر حاشیه فوقانی کتیبه نیز بخشی از آیات قرآن کریم، «عم یتسائلون»، به خط کوفی تزیینی نقش بسته است. شرایط بازدید از مسجد عتیق تربت جامبازدید از مسجد عتیق تربت‌جام (در سال ۱۴۰۲) کاملا رایگان است. این مسجد جمعه هر هفته نمازگزاران اهل سنت تربت‌جام را میزبانی می‌کند. در سایر ایام هفته درهای مسجد فقط در ساعات خاصی از شبانه‌روز به روی بازدیدکنندگان باز هستند. منبع عکس: گوگل‌مپ؛ عکاس: میلاد سلطانیجاهای دیدنی اطراف مسجد عتیق تربت جامآرامگاه شیخ احمد جامیآدرس: استان خراسان رضوی، تربت‌جام، خیابان جامی، خیابان آرامگاه، مجاور پارک شیخ جام (مشاهده روی نقشه) هزینه بازدید (در سال ۱۴۰۲): رایگانفاصله از مسجد عتیق تربت‌جام: کمتر از ۵۰ مترآرامگاه شیخ احمد جامیبا ۸۰۰ سال قدمت از جاهای معروف و دیدنی تربت‌جام به شمار می‌آید. شیخ احمد جامی که نام کامل او «احمد ابن ابوالحسن جامی نامقی ترشیزی» است، از عارفان، شعرا و موسیقی‌دانان مشهور قرن پنجم و ششم هجری قمری بود. او در سال ۴۴۰ هجری قمری در روستای نامق از توابع ترشیز (کاشمر فعلی) به دنیا آمد و در سن ۹۵ سالگی در تربت‌جام درگذشت. بعد از وفات شیخ احمد بنا به وصیت او پیکرش را در کنار خانقاهش در «دروازه معد‌آباد» به خاک سپردند. آرامگاه شیخ احمد جامی به سده نهم تا دوازدهم هجری قمری تعلق دارد و امروزه یک مجموعه تاریخی متشکل از بخش‌های متنوع و دیدنی است که مسجد عتیق تربت‌جام یکی از آن‌ها محسوب می‌شود. این اثر تاریخی در ۱۵ دی ۱۳۱۰ هجری شمسی با شماره ثبت ۱۷۴ به‌عنوان یکی از آثار ملی کشورمان به ثبت رسید. منبع عکس: گوگل‌مپ؛ عکاس: محسن موسوی زادهمسجد کرمانی تربت جامآدرس: استان خراسان رضوی، تربت‌جام، خیابان جامی، خیابان آرامگاه، مجاور مسجد عتیق تربت‌جام (مشاهده روی نقشه) هزینه بازدید (در سال ۱۴۰۲): رایگانفاصله از مسجد عتیق تربت‌جام: کمتر از ۵۰ مترمسجد کرمانی تربت‌جام یکی از مسجدهای قدیمی این شهر است که در سمت چپ ایوان مقبره جامی و مجاور مسجد عتیق تربت‌جام قرار دارد. سازنده بنا استاد «مسعود کرمانی» بود و به همین علت این اثر به نام مسجد کرمانی مشهور شده است. به‌دلیل از بین رفتن کتیبه، تاریخ دقیق ساخت این بنا در دست نیست؛ اما سال‌های ۷۱۸ یا ۷۲۸ هجری قمری محتمل‌تر به نظر می‌رسند. در میانه هر ضلع مسجد کرمانی تربت‌جام یک شاه‌نشین قرار دارد. تزیینات داخلی بنا شامل تعدادی قوس تزیینی در اطراف حجره‌ها و گچبریهایی به‌شکل مقرنس در بالای در چله خانه است. درست در کمرگاه مسجد کرمانی کتیبه‌ای زیبا به خط ثلث وجود دارد که بنا را دور میزند و در بالای آن مقرنس‌کاری‌های بسیار زیبایی به کار رفته‌اند. در میان تزیینات این مسجد، محراب گچبری شده شاه‌نشین غربی از اهمیت خاصی برخوردار است و نقوش مختلف گیاهی، خطی و هندسی در آن دیده می‌شوند. منبع عکس: گوگل‌مپ؛ عکاس: امیرحسین مقتداییپرسش‌های متداولمسجد عتیق تربت‌جام کجاست؟ مسجد عتیق تربت‌جام در استان خراسان رضوی، تربت‌جام، خیابان جامی، خیابان آرامگاه، مجاور پارک شیخ جام قرار دارد. هزینه بازدید از مسجد جامع عتیق چقدر است؟ بازدید از مسجد جامع عتیق رایگان است. نویسنده: زهرا آذرنیوش / بازنویسی: محمدرضا قاسم شیرازی |
680 | 725 | تربت‌جام | مقبره شیخ ابوذر بوزجانی | خراسان رضوی، حاشیه ویرانه‌های شهر قدیم بوزجان، در ۱۵ کیلومتری شرق تربت‌جام | مقبره شیخ ابوذر بوزجانی، از عارفان و شاعران سده چهارم که معاصر «ابوالوفای بوزجانی» ریاضیدان سرشناس بوده، در حاشیه ویرانه‌های شهر قدیم بوزجان، در ۱۵ کیلومتری شرق تربت‌جام قرار دارد. بنای آرامگاه، یک بنای ساده آجری است که بر روی قبر شیج ابوذر ساخته‌شده است. این مقبره که ازجاذبه‌های گردشگری تربت جامبه شمار می‌رود، یک ایوانچه ورودی هم داشته که در سال‌های اخیر تخریب‌شده است. |
681 | 726 | تربت‌جام | مسجد خانه نور | ایران، خراسان رضوی، تربت‌جام | مسجد خانه نور در حدود ۳ کیلومتری جنوب روستای (یزد) قرار دارد، مسجد کوچکی با دیوارهای سنگی و گلی. این مسجد اگرچه ارزش معماری چندانی ندارد اما مکانی بوده که در نزد شیخ احمد جام از اهمیت و اعتبار خاصی برخوردار بوده و از همین رو در میانجاهای دیدنی تربت جامجای گرفته است. به فاصله ۲۰۰ متری ضلع جنوبی مسجد، چشمه جوشانی به نام (نور) واقع است که آب آن وارد حوض زیبای سرپوشیده‌ای می‌شود و به احتمال بسیار سقایه مسجد نور بوده، اما اکنون به صورت نیمه‌ویران است. |
682 | 727 | تربت‌جام | مدرسه امیر شاه ملک | ایران، خراسان رضوی، تربت‌جام | مدرسه امیر شاه ملک ازمکان‌های دیدنی تربت جاماست. گویا بانی آن امیر شاه ملک درسال ۸۲۹ هجری قمری وفات نموده است. او یکی از امرای کلان و معتبر تیمور گورکان بوده است که نامش در کتیبه مسجد شاه در مشهد دیده می‌شود. در حال حاضر در محل بنای امیر شاه ملک مدرسه‌ای قرار دارد که طلاب علوم دینی درآن مشغول به تحصیل هستند. |
683 | 728 | تربت‌جام | مسجد کرمانی | ایران، خراسان رضوی، تربت‌جام، شمال غربی تربت‌جام، محله سعدآباد | مسجد کرمانی یکی از مسجدهای قدیمی شهر تربت‌جام در استان خراسان رضوی است که در سمت چپ ایوان مقبره جامی در تربت‌جام قرار دارد. در میانه‌ی هر ضلع آن یک شاه‌نشین قرار دارد. تزیینات داخل بنا، شامل تعدادی قوس تزیینی در اطراف حجره‌ها و گچبریهایی به شکل مقرنس در بالای در چله خانه است. در بالای این قسمت و در کمرگاه بنا، کتیبه‌ای به خط ثلث، بنا را دور میزند و در بالای آن، مقرنس‌کاری بسیار زیبایی به کار رفته که در طاق شاهنشینها قرار دارد. در پایین مقرنسهای شمالی و جنوبی، جمعا هشت لوح گچبری مشبک وجود داشته که امروزه، هفت لوح آن باقی‌مانده است. در میان تزیینات این مسجد، محراب گچبری شاه‌نشین غربی، از اهمیت خاصی برخوردار است که دارای نقوش مختلف گیاهی و خطی و هندسی پر نقش است. تمام این ویژگی‌ها باعث شده‌اند که نام این مسجد در میانجاهای دیدنی تربت جامقرار بگیرد. |
684 | 729 | تربت‌جام | آرامگاه میرغیاث الدین | خراسان رضوی، حاشیه گورستان روستای بزد، در ۱۷ کیلومتری جنوب غربی تربت‌جام | آرامگاه میرغیاث‌الدین یک بنای خانقاهی است که در حاشیه گورستان روستای بزد، در ۱۷ کیلومتری جنوب غربی تربت‌جام قرار دارد. در این آرامگاه که حدود ۴۰۰ سال قدمت دارد، به سنت قدیم خراسان، قبر نه در زیر گنبدخانه، بلکه در برابر ایوان قرار دارد. به باور اهالی، میرغیاث‌الدین یکی از نوادگان شیخ احمد جام است. آرامگاه مذکور یکی ازمکان‌های دیدنی تربت جاممحسوب می‌شود که ارزش بازدید دارد. |
685 | 730 | تایباد | بازارچه مرزی دوغارون | بیست کیلومتری شهر تایباد در شرق استان خراسان رضوی، مرز ایران با افغانستان | دوغارون که اکنون با عنوان منطقه ویژه اقتصادی نیز شناخته می‌شود، مجهزترین گمرک ایران در مرز افغانستان است. بازارچه مرزی دوغارون یکی از پر رونق‌ترین بازارچه‌های مرزی ایران و ازجاهای دیدنی تایبادبوده و در سال‌های اخیر رتبه نخست صادرات کالا به کشور افغانستان را نیز دارا بوده است. عمده کالاهای صادراتی از این بازارچه که حدود ۱۲۰۰ نفر به صورت مستقیم و غیرمستقیم در آن کار می‌کنند، شامل میوه و تره‌بار، مصالح ساختمانی، مواد غذایی و مواد شیمیایی می‌شود. |
686 | 731 | تایباد | آبشار ارزنه | ایران، استان خراسان رضوی، باخرز، روستای ارزنه | آبشار ارزنه از جاذبه‌های طبیعی روستای ارزنه، از توابع شهرستان باخرز در استان خراسان رضوی است و از آن با نام آبشارهای سه‌گانه یاد می‌کنند. در بالادست آبشار اول، آبگیری وجود دارد که با وجود دشواری مسیر، موردعلاقه گردشگران است. سه آبشار به‌ترتیب، آبشار اول با ۶۰ متر ارتفاع در ضلع جنوب غربی آبگیر، آبشار دوم به‌صورت پلکانی با ۲۵ متر ارتفاع در جنوب آبگیر و آبشارسوم در ضلع غربی آبگیر هستند. این آبشار که در هفتم تیرماه ۱۳۹۹ با شماره ۷۳۰ در فهرست میراث طبیعی ملی کشور به ثبت رسید، ازجاهای دیدنی استان خراسان رضویبه شمار می‌رود. عکسهای گالری از گوگل‌مپ (عکاس: حسین محمود زاده). عکس کاور: گوگل مپ. عکاس: shaghayegh Raad |
687 | 732 | تایباد | تنگل و بند استای | ایران، خراسان رضوی، تایباد | تنگل و بند استای که ازجاهای دیدنی تایبادبه شمار می‌رود، در بخش میان ولایت شهرستان تایباد قرار دارد و از اهمیت ویژه‌ای به‌لحاظ گردشگری برخوردار است. دره استای (تنگل خور) که شامل درختان میوه و درختان جنگلی است به‌طور کلی منطقه‌ای کوهستانی را به دوستداران طبیعت عرضه می‌کند. بند استای نیز آبگیری است که در ۵۳ کیلومتری غرب شهر تایباد واقع است و به سبب آن، محوطه پیرامون این گردشگاه آبی دارای آب‌وهوای مطبوعی برای استفاده گردشگران است. همچنین از جاذبه‌های تاریخی روستای استای به بقایای قلعه‌ای سنگی، مسجد جامع، آب‌انبار، تپه استای و زیارتگاه استای اشاره کرد. |
688 | 733 | تایباد | میل کرات | ایران، استان خراسان رضوی، ۲۵ کیلومتری جنوب تابیاد | میل کرات در تایباد، با بنایی آجری از آثار دوران سلجوقی وجاذبه‌های گردشگری تایبادبه‌شمار می‌رود. با قرارگیری در مسیر کاروان‌هایی که از ایالات قهستان به سمت شرق در حرکت بودند، این میل علامتی برای هدایت کاروان‌ها و مسافران تجاری و بازرگانی بوده است. شکل ظاهری مطبق این مناره، با دیگر مناره‌ها مقداری تفاوت دارد و بسیار شبیه به مناره جام در شرق شهر هرات است. کتیبه آجری آن به خط کوفی قابل خواندن نیست؛ اما معماری آن به سبک دوره سلجوقی است. صدها سال پیش این مناره بر اثر وقوع زمین‌لرزه‌ای کج شد؛ اما به جز بخش بالایی، هنوز پابرجا است. |
689 | 734 | تایباد | مسجد مولانا (مسجد و آرامگاه مولانا زین‌الدین ابوبکر) | ایران، استان خراسان رضوی، تایباد | مسجد مولانا از دوره تیموریان باقی‌مانده است و به نام مسجد و آرامگاه مولانا زین‌الدین ابوبکر نیز شناخته می‌شود. بانی این مسجد پیر احمد خوافی، وزیر شاهرخ بهادر تیموری بوده و مسجد در سال ۸۴۸ هجری قمری به دستور وی ساخته‌شده است. اهمیت این بنا بیشتر به‌خاطر کتیبه‌های کاشی‌کاری معرق سردر و حواشی آن است که شامل نکات ظریف هنری و ویژگی‌های دوره تیموری می‌شود. مزار شیخ زین‌الدین نیز در فضای باز مجموعه واقع‌شده است. در اطراف مزار محجری (حفاظ فلزی) کشیده‌اند و دو لوح سنگی خاکستری رنگ، یکی روی قبر و دیگری در بالای سر آن به‌صورت افراشته قرار دادند. این مجموعه که ازجاذبه‌های گردشگری تایبادبه شمار می‌رود، با شمار ۳۰۹ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. عکس کاور از رحمان یوسفعلی‌زاده |
690 | 735 | تایباد | آرامگاه عبدالله باخرزی | ایران، استان خراسان رضوی، باخرز | آرامگاه شهاب‌الدین عبدالله باخرزی یکی از آثار تاریخی وجاهای دیدنی استان خراسان رضویدر شهر باخرز است. عبدالله باخرز در این مکان قبری دارد که داخل آرامگاه قرار نگرفته است؛ مقبره خارج از ساختمان آرامگاه واقع است. چون شیخ عبدالله یکی از عرفای نامدار خراسان بوده، به نظر می‌رسد بنایی که در کنار سنگ قبر ساخته‌شده، به عنوان یادبود شیخ در نظر گرفته‌شده که معماری آن شبیه به خانقاه است و برای دراویش و عرفای پیرو وی ساخته‌شده است. آرامگاه شیخ عبدالله باخرزیبنایی که معروف به آرامگاه شیخ عبدالله است، در شهر باخرز قرار دارد. باخرز در ۵۵ کیلومتری شمال غرب تایباد واقع است. در شمال غربی باخرز در کنار ویرانه‌های تاریخی مالن، بنایی آجری قرار دارد که به مقبره شیخ عبدالله باخرزی شهرت دارد و قبر شیخ، در جلوی ساختمان قرار دارد. بنای آرامگاه به ابعادی در حدود ده در هفتاد متر است و ایوانی دارد که دارای ارتفاع هشتاد، و عرض بیست متری است. این بنا گنبدی کاربندی شده در جلو دارد و گنبدخانه‌ای با گنبدی گوشه‌سازی و کاربندی در پشت آن است. قبر شیخ در بیرون از بنا قرار گرفته است. به نظر می‌رسد این بنا، عملکردی به صورت خانقاه داشته است. بنایی که در کنار این بنای آرامگاهی قرار دارد و به آن متصل است نیز چله‌خانه است که خود می‌تواند شاهدی برای اثبات ادعای مبنی بر کارکرد خانقاهی بنا مطرح شود. بنا اگرچه دارای معماری ساده‌ای است، اما در عین سادگی دارای محرابی است که تزئینات گچبری آن، به صلابت بنا افزوده است. این بنا بیشتر شیوه‌های معماری دوره صفویه را در خود دارد. بر روی قبر شیخ در گذشته درختی کهنسال وجود داشته که برای مردم منطقه اهمیت و ارزش بسیاری داشته است، این درخت امروز از بین رفته و چیزی از آن باقی نمانده است. در ابتدا و انتهای قبر شیخ، دو سنگ بلند وجود داشته که متاسفانه سنگ پایین قبر شکسته و از بین رفته‌اند. به نظر می‌رسد بانی ساخت خانقاه و مقبره مذبور، علاالدین صانعی باخرزی، وزیر سلطان حسین بایقرا بوده و در اواخر قرن نهم هجری یا اوایل قرن دهم هجری ساخته‌شده است. شیوه ساختمانی خانقاه قابل‌مقایسه با خانقاه شیخ احمد جامی و ابوبکر زین‌الدین تایبادی است. شیخ عبدالله باخرزیشیخ شهاب‌الدین عبدالله باخرزی از اولاد علی بن حسن باخرزی متوفای سال ۸۲۷ هجری قمری است. بنای آرامگاه شیخ فاقد کتیبه است و در منابع تاریخی نیز به آن اشاره نشده است. اما قدمت بنای آرامگاه وی اواخر قرن نهم و اوایل قرن دهم هجری قمری است که به احتمال بسیار توسط علاالدین علی صانعی باخرزی وزیر سلطان حسین بایقرا ساخته‌شده است. شیخ عبدالله باخرزی، از عارفان قرن نهم هجری و از نوادگان مشهور، علی بن حسین باخرزی، صاحب کتاب دمیهاالقصر بوده و طبق گفته فصیحی خوافی در قرن هفتم هجری قمری دار فانی را وداع گفت. بنای آرامگاه شیخ عبداالله در شهر باخرز هر ساله عرفا و گردشگران را به سمت خود می‌کشاند و یکی از آثار معماری تاریخی خراسان وجاهای دیدنی تایبادمحسوب می‌شود. نویسنده: زهرا آذرنیوش |
691 | 736 | تایباد | محوطه تاریخی جوزقان | ایران، استان خراسان رضوی، ۳۴ کیلومتری غرب تایباد، نزدیک روستای جوزقان | محوطه تاریخی جوزقان در فاصله ۳۴ کیلومتری غرب تایباد و نزدیک به روستای جوزقان قرار دارد. سفال‌های پراکنده موید سکونت در این منطقه، از صدر اسلام تا دوران صفویه است. ضلع جنوب غربی این محوطه به قلعه کهنه شهرت دارد و در مرکز آن تپه (سنگ کن) به چشم می‌خورد. همچنین قبرستان قدیمی نزدیک قلعه مدفن عرفایی با نامهای شاه مضراب، پیر بزه و پیر سفیدپوش است. محوطه تاریخی جوزقان ازجاهای دیدنی تایبادبه شمار می‌رود. |
692 | 737 | تایباد | شهر تاریخی مالین | ایران، خراسان رضوی، ۵۰ کیلومتری شمال غربی تایباد | شهر تاریخی مالین روی تپه‌هایی مشرف بر شهر باخرز فعلی، در ۵۰ کیلومتری شمال غربی تایباد بنا شده بود و از آن به‌عنوان شهری بزرگ، آباد و پررونق در صدر اسلام یاد می‌شد. این شهر در داخل حصاری دایره شکل جای گرفته بود که محل کهندژ آن امروزه به‌صورت تپه‌ای مرتفع دیده می‌شود. این اثر که ازجاذبه‌های گردشگری تایبادبه حساب می‌آید، در تاریخ ۵ آذر ۱۳۷۹ با شماره‌ی ثبت ۲۹۰۵ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید. عکس کاور از گوگل مپ. عکاس: daniel AlefSefr |
693 | 738 | تایباد | رباط عباس‌آباد | ایران، استان خراسان رضوی، ۲۸ کیلومتری شمال غربی تایباد | رباط عباس‌آباد بنایی تاریخی است که در فاصله ۲۸ کیلومتری شمال غربی شهر تایباد و در کناره مسیر قدیمی این شهر به تربت‌جام قرار دارد. بنای مزبور مشتمل بر دو حیاط، به انضمام ایوان، ایوانچه، اتاقک‌ها و آب‌انبار است و بقایای معماری آن حکایت از گذشته‌ای باعظمت در سایه امنیت دارد. فضای داخلی اتاق‌ها در عین سادگی مکان مناسبی برای اقامت کاروانیان و مسافران خسته از راه بوده و امروزه به‌عنوان یکی ازجاذبه‌های گردشگری تایبادموردتوجه گردشگران است. |
694 | 739 | تایباد | رباط سنگی | ایران، استان خراسان رضوی، تایباد، جاده تایباد-خواف | رباط سنگی در تایباد، به فاصله کمی از میل تاریخی کرات قرار دارد و در گذشته توقفگاه کاروانیان و مسافران این ناحیه بوده است. قرائن معماری و آوارهای باقی‌مانده از رباط نشان می‌دهد ورودی بنا دارای طاقی سرپوشیده بوده است که به حیاط مرکزی آن منتهی می‌شد و آبگیری سنگی نیز برای تامین آب مصرفی کاروانیان و احشام در آن تعبیه‌شده بود. سفال‌های پراکنده پیرامون این رباط سنگی موید بنیان اثر در دوره سلجوقی و استفاده از آن تا دوران تیموری است. این رباط به‌عنوان یکی ازجاذبه‌های گردشگری تایبادمورد توجه علاقه‌مندان به تاریخ این مرز و بوم قرار دارد. |
695 | 740 | تایباد | درخت نوش کهنسال امامزاده شاهزاده قاسم | ایران، استان خراسان رضوی، شهرستان تایباد، بخش میان ولایت، دهستان دشت تایباد، شهر مشهد ریزه | درخت نوش کهنسال امامزاده شاهزاده قاسم در حاشیه شهر مشهد ریزه قرار دارد و فاصله آن تا تایباد ۲۶ کیلومتر است. درخت نوش، از خانواده سروها به شمار می‌رود و با نام سرو بادبزنی شناخته می‌شود. علاوه بر درخت نوش، درخت چنار کهنسالی در محوطه امامزاده قرار دارد. بنای امامزاده در فهرست آثار ملی ایران و درخت نوش کهنسال محوطه در فهرست میراث طبیعی ملی کشور به ثبت رسیده‌اند و به‌عنوانجاهای دیدنی تایبادارزش بازدید دارند. عکسهای گالری از سایت امامزادگان (عکاس: نامشخص) |
696 | 741 | کلات نادری | آبشار ارتکند | ایران، استان خراسان رضوی، شهرستان کلات نادری، هفت کیلومتری غرب روستای ارتکند | روستای ارتکند مجموعه‌ای از کوه، رودخانه، جنگل و آبشار است که طبیعت چشم‌نواز آن سالانه هزاران نفر را به‌سوی خود فرا می‌خواند. این روستا کمی دورتر از مشهد و حوالی کلات نادری قرار دارد. در سفر به استان خراسان رضوی فرصت بازدید از روستای سرسبز و زیبای ارتکند نصیب شما خواهد شد و نباید این موقعیت را از دست بدهید. آبشار ارتکند گل سرسبد جاذبه‌های طبیعی روستا محسوب می‌شود. با ما همراه باشید تا آبشار ارتکند را بهتر بشناسیم. هرآنچه باید درباره آبشار ارتکند بدانید: آبشار ارتکند کجاست؟ درباره آبشار ارتکندجاهای دیدنی ارتکندامکانات رفاهی آبشار ارتکندهزینه ورودی ارتکندتجهیزات سفر به آبشار ارتکندعکسهای ارتکندبهترین زمان بازدید از آبشار ارتکنداقامت در ارتکندجاهای دیدنی اطراف آبشار ارتکندآبشار ارتکند کجاست؟ آدرس: استان خراسان رضوی، شهرستان کلات نادری، ۷ کیلومتری غرب روستای ارتکند (مشاهده روی نقشه) آبشار ارتکند مشهد در کوه‌های سربه‌فلک‌کشیده شهرستان کلات قرار دارد. این آبشار در فاصله ۱۲۸ کیلومتری از مشهد مقدس واقع‌شده است. منبع عکس: گوگل مپ؛ عکاس: محمدجواد یعقوبیمسیر دسترسیفاصله مشهد تا ارتکند حدود ۱۲۰ کیلومتر است. برای دسترسی به روستای ارتکند و سپس آبشار زیبای آن از مبدا مشهد، باید از میدان و پل امام حسین (ع) وارد بلوار خواجه ربیع شوید و از انتهای این بلوار به‌سمت جاده کلات تغییر مسیر دهید. این جاده طویل و پرپیچ‌وخم از حدود کیلومتر ۱۰۰ به دو مسیر منتهی می‌شود که مسیر مورد نظر ما جاده ارتکند خواهد بود. جاده شما را به روستای ارتکند مشهد خواهد رساند و پس از آن باید حدود دو ساعت پیاده‌روی کنید تا منظره بی‌نظیر آبشار ارتکند را با چشم خود ببینید. در ابتدای مسیر منتهی به آبشار ارتکند چند مجموعه پرورش ماهی و شالیزارهای برنج خوش عطر کلات خودنمایی می‌کنند. درباره آبشار ارتکندآبشار ارتکند یکی از زیباترین آبشارهای مشهد است و از مقاصد طبیعت‌گردی وجاهای دیدنی استان خراسان رضویبه شمار می‌آید. این آبشار زیبا که به‌عنوان بهشت گمشده مشهد نیز شناخته می‌شود، در نزدیکی روستا و آبگرم ارتکند واقع‌شده است و هرساله صدها گردشگر و سنگ‌نورد را از نقاط مختلف کشور میزبانی می‌کند. منبع عکس: گوگل‌مپ؛ عکاس: حمید کاووسیآبشار ارتکند در واقع بخشی از یک تفریحگاه بزرگ به نام «تفریحگاه ارتکند» است. ارتفاع حدودی تفریحگاه ارتکند از سطح دریا ۱ , ۴۸۰ متر برآورد می‌شود. جاهای دیدنی ارتکندچشمه سلطان محمود ارتکندبا وجود اینکه ارتکند در اقلیم خشک قرار دارد، یکی از مناطق پرآب در پهنه وسیع استان خراسان رضوی محسوب می‌شود. آبشار ارتکند در کنار بهره بردن از آب رودخانه، آب زلال تعدادی چشمه را نیز استفاده می‌کند. در مسیر دسترسی آبشار به چشمه‌ای برخورد خواهید کرد که از دل کوه می‌جوشد و نسبتا پرآب است. این چشمه با نام «چشمه سلطان محمود ارتکند» شناخته می‌شود. منبع عکس: شهر مرزی؛ عکاس: نامشخصرودخانه زو ارتکندمسیر دسترسی به آبشار ارتکند پر از دیدنی‌های گوناگون و چالش‌های مختلف است؛ از همین رو، می‌توان آن را یکی ازبهترین مسیرهای طبیعت گردی ایراندانست. برای رسیدن به مقصد نهایی باید از میان درهای زیبا و آب زلال رودخانه عبور کنید. برای عبور از میان رودخانه معروف آبشار ارتکند که با نام «رودخانه زو ارتکند» شناخته می‌شود، باید به دل آب بزنید و پاهایتان را کمی خیس کنید. تلاطم آب رودخانه زو ارتکند با رسیدن به منطقه «خانه زو» تمام می‌شود و محیطی فوق‌العاده آرامش‌بخش و زیبا ایجاد می‌کند. منبع عکس: گوگل‌مپ؛ عکاس: علی ستاریغار آبی ارتکندبا حرکت در امتداد رودخانه زو به سمت بالا، رفته‌رفته آب شفاف‌تر و دره باریک‌تر می‌شود. در این نقطه علف‌های بلند و درختان انبوه حالتی نیمه جنگلی ایجاد می‌کنند. بعد از طی مسافتی کوتاه تونلی غار مانند به چشمتان می‌خورد که آب رودخانه زو از یک‌طرف آن وارد و از سمت دیگر خارج می‌شود. این تونل که حدود ۱۵ متر طول دارد، در واقع همان «غار آبی ارتکند» است. منبع عکس: گوگل‌مپ؛ عکاس: حمیدرضا شریعتیداخل غار آبی ارتکند حوضچه‌هایی با آب زلال وجود دارند و آب‌وهوایی به‌شدت خنک و دل‌نشین بر آن حاکم است. در قسمت انتهایی غار، آب از ارتفاعی حدود ۱۰ متر و از میان کوه‌های سرسبز ارتکند به پایین سرازیر می‌شود. دیواره‌های غار آبی و اطراف آن لزج و مرتفع هستند و بالا رفتن از آن‌ها مشکل است. کنار غار، نردبان‌هایی در دو ردیف ساخته شده‌اند که با بالا رفتن از آن‌ها اولین آبشار ارتکند را در سمت راست خواهید دید. منبع عکس: ساعد نیوز؛ عکاس: نامشخصآبشار اول ارتکندبا بالا رفتن از نردبان‌های فلزی و پس از یک درگیری مختصر با سنگ‌ها، کنار غار آبی آبشار اول ارتکند را خواهید دید. این آبشار کوچک اما زیبا از سه طرف به‌وسیله دیواره‌های سنگی احاطه شده است. آبشار اول ارتکند در واقع اولین تاج از آبشار ارتکند محسوب می‌شود. آبشار دوم ارتکندبرای رسیدن به آبشار دوم ارتکند باید مسیر را ادامه دهید. با ادامه دادن این مسیر که پیمودن آن نیازمند ابزار و وسایل خاص است، دره رفته‌رفته تنگ‌تر می‌شود. رسیدن به آبشار دوم ارتکند که حدود ۳۵ متر ارتفاع دارد و بلندتر از آبشار اول ارتکند است، کار به نسبت مشکلی است. منبع عکس: mapio. net؛ عکاس: نامشخصامکانات رفاهی آبشار ارتکندآبشار ارتکند به‌عنوان یکی ازجاهای دیدنی اطراف مشهددر سال‌های اخیر مورد توجه ویژه گردشگران قرار گرفته است. همین موضوع ارائه راهکارهایی برای رفاه و آرامش مسافران و گردشگران را مطرح می‌کند. خوشبختانه در تفریحگاه ارتکند امکانات رفاهی قابل‌قبولی فراهم‌شده است که از جمله آن‌ها می‌توانیم به سرویس‌های بهداشتی، آب آشامیدنی، چادرهای اقامتی و وسایل موردنیاز برای طی کردن مسیر اشاره کنیم. هزینه ورودی ارتکنددر ابتدای ورود به تفریحگاه ارتکند مبلغی را پرداخت خواهید کرد و تعدادی کیسه‌زباله پلاستیکی تحویل خواهید گرفت. با ریختن زباله‌ها داخل کیسه‌های پلاستیکی مخصوص، علاوه بر کمک به حفظ محیط‌زیست، هنگام خروج از تفریحگاه با تحویل پلاستیک‌های زباله هزینه ورودی را پس خواهید گرفت. این اتفاق آبشار ارتکند را به یکی از تمیزترین جاذبه‌های طبیعی کشورمان تبدیل کرده است. تجهیزات سفر به آبشار ارتکندسفر به آبشار ارتکند و تصمیم برای تماشای همه زیبایی‌های این ناحیه با یک بازدید معمولی و بدون تجهیزات ممکن نیست. وجود مسیرهای سنگلاخی و تخته‌سنگ‌هایی که گاه لزج هستند، حضور در منطقه و بازدید از آبشار ارتکند را بدون تجهیزات مناسب تقریبا غیرممکن می‌کند. نخستین و ضروری‌ترین وسیله برای یک سفر امن و آسوده به این ناحیهکفش مناسباست. منبع عکس: دیجیکالا مگ؛ عکاس: نامشخصاز دیگر تجهیزات موردنیاز برای سفر به آبشار ارتکند می‌توانیم بهکوله‌پشتیمناسب، عصای مخصوص کوهنوردی، لباس گرم، عینک و کلاه آفتابی، کمک‌های اولیه، پاور بانک و مقداری تنقلات و پول نقد اشاره کنیم. برای جلوگیری از خسارت‌های احتمالی حتما کوله‌پشتی، دوربین، تلفن همراه و لوازمی از این قبیل را که به نفوذ آب حساس هستند، به‌خوبی آب‌بندی کنید. اگر به خیس شدن پاهایتان هنگام عبور از رودخانه علاقه ندارید، می‌توانید از کاورهای کفش ضد آب استفاده کنید. عکسهای ارتکندعکسهای گالری از سایت‌های: پینورست، میزبون، سیمون، باشگاه خبرنگاران جوان، گوگل مپ؛ عکاسان (به‌ترتیب از راست به چپ): نامشخص، معین مهذب، علی ستاری، مهدی اردکانی، Susan L، نامشخصبهترین زمان بازدید از آبشار ارتکندطبیعت در هر فصل از سال زیبا است و نمی‌توان بین فصل‌های مختلف تفاوت قائل شد. آبشار ارتکند در هر فصل زیبایی‌های خاص خود را به نمایش می‌گذارد؛ اما به‌دلیل خصوصیات آب و هوایی این منطقه از کشورمان فصل‌های بهار، تابستان و پاییز (تا اواخر آبان) بهترین زمان برای سفر به ارتکند خواهند بود. اقامت در ارتکنداقامت در ارتکند زیبا و دوست‌داشتنی ممکن است بخشی از برنامه سفر بسیاری از بازدیدکنندگان باشد. استفاده از چادرهای برزنتی برای اقامت شبانه در حوالی آبشار ایده بسیار جذابی است. همچنین چندین اقامتگاه و اردوگاه برای اسکان بازدیدکنندگان در روستای ارتکند در نظر گرفته شده‌اند که شما بسته به سلیقه خود می‌توانید یکی از آن‌ها را انتخاب کنید. اردوگاه سپاه ارتکند یکی از اقامتگاه‌های مناسب این منطقه است که امکان استفاده از آن برای عموم مردم وجود دارد. منبع عکس: میراث فرهنگی شهرستان کلات؛ عکاس: نامشخصسوئیت در ارتکندخوشبختانه سوئیت‌های موجود در روستای ارتکند با قیمت‌های متنوع و امکانات مناسب، دغدغه بازدیدکنندگان برای پیدا کردن یک اقامتگاه مناسب را تا حدود زیادی رفع می‌کنند. با اجاره سوئیت در ارتکند می‌توانید سفر چند ساعته خود را به یک گردش چندروزه تبدیل کنید و از طبیعت و هوای پاکیزه ارتکند لذت ببرید. جاهای دیدنی اطراف آبشار ارتکندکاخ خورشیدآدرس: استان خراسان رضوی، کلات، خیابان امام خمینی (ره)، بعد از کلانتری مرکزی، روبه روی کوچه امام خمینی ۳۸ (مشاهده روی نقشه) هزینه بازدید (در سال ۱۴۰۲): چهار هزار تومانفاصله از آبشار ارتکند: حدود ۵۹ کیلومتر (یک ساعت و ۱۳ دقیقه با ماشین) کاخ خورشیددر میان محوطه‌ای وسیع در مرکز شهر کلات جلب توجه می‌کند و یکی ازجاهای دیدنی کلات نادریاست. این کاخ سازهای پررمزوراز به شمار می‌آید که ظاهرا قرار بود آرامگاهنادرشاه افشارباشد. بسیاری آن را یک کاخ دانسته‌اند؛ اما بسیاری دیگر آن را محل نگهداری غنائم گران‌بهای نادر معرفی می‌کنند. کاخ خورشید از آجر ساخته‌شده است و نماهای بیرونی آن را با سنگ‌های تراش‌خورده همان منطقه تزیین کرده‌اند. نام عمارت از اسم یکی از همسران نادرشاه گرفته‌شده است. این بنا در تاریخ ۲۰ بهمن ۱۳۱۸ هجری شمسی با شماره ثبت ۳۲۹ در فهرست آثار ملی کشورمان جاودانه شد. منبع عکس: گوگل‌مپ؛ عکاس: علیرضا کوهستانی کوشکیمصلی تاریخی سبزوارآدرس: استان خراسان رضوی، سبزوار، میدان شهدا، انتهای خیابان شهید باهنر (مشاهده روی نقشه) هزینه بازدید (در سال ۱۴۰۲): رایگانفاصله از آبشار ارتکند: حدود ۳۵۰ کیلومتر (پنج ساعت با ماشین) مصلی تاریخی سبزوار از جاهای دیدنی سبزوار محسوب می‌شود. این بنا در ابتدا خانقاه چند تن از بزرگان سربداریه بود و بعدها به‌عنوان جایگاهی برای نمازهای اعیاد بزرگ مورد استفاده قرار گرفت. مصلی شامل چهارطاقی اصلی (فضای مرکزی) با گنبدی بر فراز آن و ایوانی بزرگ در جلوی بنا است. مصلی تاریخی سبزوار در دوره سربداران احداث شد و اولین محل در ایران شمرده می‌شود که نماز جمعه در آن بر پا شد. بنای مصلی تاریخی سبزوار اکنون به‌عنوان موزه نماز کاربری دارد و محل به دار آویخته شدن شیخ خلیفه سربدار به دست مغولان است. این اثر تاریخی در ۲۷ دی ۱۳۵۵ هجری شمسی با شماره ثبت ۱۳۱۷ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید. منبع عکس: ویکی مدیا؛ عکاس: آریا امیریپرسش‌های متداولآبشار ارتکند کجاست؟ آبشار ارتکند در استان خراسان رضوی، شهرستان کلات نادری، هفت کیلومتری غرب روستای ارتکند قرار دارد. فاصله مشهد تا ارتکند چند کیلومتر است؟ فاصله مشهد تا ارتکند ۱۲۸ کیلومتر است. هزینه ورودی ارتکند چقدر است؟ در ابتدای ورود به تفریحگاه ارتکند مبلغی را پرداخت خواهید کرد و تعدادی کیسه‌زباله پلاستیکی تحویل خواهید گرفت. با ریختن زباله‌ها داخل کیسه‌های پلاستیکی مخصوص، علاوه بر کمک به حفظ محیط‌زیست، هنگام خروج از تفریحگاه با تحویل پلاستیک‌های زباله هزینه ورودی را پس خواهید گرفت. نویسنده: نرگس صالح نژاد / بازنویسی: محمدرضا قاسم شیرازی |
697 | 742 | کلات نادری | کاخ خورشید | ایران، استان خراسان رضوی، کلات، خیابان امام خمینی، بعد از کلانتری مرکزی، روبه روی کوچه امام خمینی ۳۸ | شهر کلات در فاصله ۳۵ کیلومتری شمال مشهد و در میان کوه‌های هزار مسجد قرار گرفته است. حصار طبیعی، مستحکم و تسخیرناپذیر کلات نفوذ به آن را با امکانات جنگی و سلاح‌های ابتدایی تقریبا غیرممکن کرده بود. از قدیم‌الایام این منطقه به‌عنوان مامنی برای حکام و حتی تبعیدگاهی برای یاغیان شناخته می‌شد. این شهر امروزه میزبان یکی از مهم‌تریندیدنی‌های استان خراسان رضوییعنی کاخ خورشید است. با کجارو همراه باشید تا در مورد کاخ خورشید اطلاعات بیشتری به دست آورید. هرآنچه باید درباره کاخ خورشید بدانید: کاخ خورشید کجاست؟ درباره کاخ خورشیدشرایط بازدید کاخ خورشیدتاریخچه کاخ خورشیدمعماری و بخش‌های مختلف کاخ خورشیدموزه کاخ خورشیدآلبوم عکس کاخ خورشید کلات نادردیدنی‌های اطراف کاخ خورشیدکاخ خورشید کجاست؟ آدرس: استان خراسان رضوی، کلات، خیابان امام خمینی، بعد از کلانتری مرکزی، روبه روی کوچه امام خمینی ۳۸ (مشاهده روی نقشه) کاخ خورشید در مرکز شهر کلات نادری و در حاشیه خیابان امام خمینی این شهر قرار دارد. منبع عکس: ویکی‌مدیا؛ عکاس: Mahdieshaghi ۵۸ مسیر دسترسیکاخ خورشید در حاشیه خیابان امام خمینی (ره)، مهم‌ترین خیابان شهر، قرار دارد. برای دسترسی به این عمارت تاریخی ابتدا از طریق بلوار امام رضا (ع) و میدان ورودی شهر وارد خیابان امام خمینی (ره) شوید. کاخ خورشید بعد از کلانتری مرکزی کلات و روبه روی کوچه شماره ۳۸ خیابان امام خمینی (ره) قرار دارد. درباره کاخ خورشیددوران طلایی شکوه و عظمت کلات در زمان پادشاهینادرشاه افشاربود. این شهر به‌قدری مستحکم و استوار بود که تیمور لنگ ۱۴ بار به آن حمله‌ور شد؛ اما هر بار ناکام ماند. کاخ خورشید که در میان محوطه‌ای وسیع در مرکز شهر کلات نادری جلب نظر می‌کند، یکی ازجاهای دیدنی کلات نادریو از معدود بناهای به‌جامانده از دوره افشاری است. بنا از آجر ساخته‌شده است و نماهای بیرونی آن را با سنگ‌های تراش‌خورده همان منطقه تزیین کرده‌اند. نام این عمارت هیچ ربطی به خورشیدی که هرروز در آسمان می‌بینید ندارد؛ بلکه «خورشید» نام یکی از همسران نادرشاه بود. کاخ خورشید در تاریخ ۲۰ بهمن ۱۳۱۸ هجری شمسی با شماره ثبت ۳۲۹ در فهرست آثار ملی کشورمان جاودانه شد. منبع عکس: گوگل‌مپ؛ عکاس: شروین آرین فردکاربری کاخکاخ خورشید سازهای پررمزوراز به شمار می‌آید که ظاهرا قرار بود آرامگاه نادرشاه افشار باشد. بسیاری آن را یک کاخ دانسته‌اند؛ اما بسیاری دیگر آن را محل نگهداری غنایم گران‌بهای نادر معرفی می‌کنند. عده‌ای به‌علت وجود سرداب کارکرد زندان را برایش در نظر گرفته‌اند. وجود چندین مقبره با طرح مشابه و فاصله زمانی کم از این بنا، فرضیه مقبره بودن کاخ خورشید را تقویت می‌کند. وجود سرداب و کتیبه «سوره نباء» که معمولا در محل قبور نوشته می‌شود نیز مزید بر علت است. شرایط بازدید کاخ خورشیدقیمت بلیط بازدید از قصر خورشید کلات نادری (در سال ۱۴۰۲) چهار هزار تومان است. شما با پرداخت این هزینه می‌توانید علاوه بر کاخ خورشید از موزه کلات در طبقه زیرزمین عمارت دیدن کنید. ساعت بازدید کاخ خورشیدکاخ خورشید همه‌روزه از ساعت ۸:۰۰ تا ۱۶:۰۰ به روی بازدیدکنندگان باز است. تاریخچه کاخ خورشیداز شهر کلات که بارها صحن وقایع تاریخی بوده است، نخستین بار در شاهنامه نام‌برده شد. در داستان فرود، پسر سیاوش، بارها به نام کلات اشاره‌شده وفردوسیآنجا را پناهگاه فرود دانسته است. همچنین از این منطقه به‌عنوان صحنه نبرد ایرانیان و تورانیان در شاهنامه یاد کرده‌اند. منبع عکس: گوگل‌مپ؛ عکاس: ابوالفضل سعادتیزمانی که نادرشاه افشار از فتح هند بازمی‌گشت، گنجینه‌ای قیمتی از غنایم جنگی را با خود به‌همراه آورد. برای پنهان کردن جواهرات و اقامت، خاندان افشار به بنایی نفوذناپذیر احتیاج داشت. ساخت قصر خورشید کلات نادری در سال ۱۱۵۱ هجری قمری آغاز شد و عملیات ساخت در تمام طول پادشاهی نادر تداوم داشت و حتی تا آخرین سال‌های حیات او، یعنی سال ۱۱۶۰ هجری قمری ادامه پیدا کرد. سرانجام با مرگ ناگهانی نادرشاه، عملیات ساخت کاخ خورشید نیمه‌تمام رها شد. گویاکتیبه ثلث «سوره نباء» که دورتادور فضای گنبد نوشته‌شده است، به همین موضوع اشاره دارد. گفته می‌شود نادرشاه پس از فتح هند، تراشکارانی را از آنجا با خود به ایران آورده بود تا روی بنا کار کنند. معماری و بخش‌های مختلف کاخ خورشیدکاخ خورشید مشهد در نگاه اول به‌شدت تحت‌تاثیر جلوه‌های معماری هند به نظر می‌رسد؛ چراکه مصالح به کار رفته در نما و حجاری‌هایی از میوه‌ها و پرندگان گرمسیری روی آن‌ها، ظاهر بنا را به آثار معماری هند شبیه کرده‌اند؛ اما این عمارت در لایه‌های زیرین خود هویتی کاملا ایرانی دارد. منبع عکس: گوگل‌مپ؛ عکاس: علی باجگیرانطبقات کاخ خورشیدکاخ خورشید با سه‌طبقه در میانه باغی بزرگ واقع‌شده است. در گذشته ارتفاع عمارت حدودا ۲۵ متر بود؛ اما با خراب شدن سومین طبقه، ارتفاع آن به ۲۰ متر کاهش پیدا کرد. زیرزمینزیرزمین کاخ خورشید دو قسمت دارد: اول: فضای هشت‌ضلعی که چهار ستون دارد. دوم: اتاق‌ها و راهروهایی که در اطراف فضای هشت‌ضلعی قرار می‌گیرند. بر مبنای مطالعات و گمانه‌زنی‌های محققان، مسیرهای ارتباطی مرکزی زیرزمین و فضاهای اطراف آن در دوره‌ای مسدود و سپس از جای دیگری باز شده‌اند. راه‌های ارتباطی فضاهای زیرزمین با طبقه همکف و خارج بنا نیز به‌مرور ایجاد شدند و در ابتدا به‌شکل دیگری بودند. تصور بر این است که بنای کاخ خورشید روی بقایای بنایی دیگر (احتمالا یک مقبرهایلخانی) ساخته‌شده است که بقایای زیرزمین آن کمی پایین‌تر از زیرزمین فعلی کاخ موجود هستند. منبع عکس: ویکی مدیا؛ عکاس: مصطفی معراجیطبقه همکفسطح همکف کاخ خورشید روی سکویی به ارتفاع یک و نیم متر قرار دارد که با پنج پله به تراز محوطه می‌رسد. نمای بیرونی کاخ خورشیدنماهای بیرونی بنای کاخ خورشید مشهد را در همه‌جا تراش داده‌اند؛ اما در بخش‌هایی از نماکاری این تراش‌ها به پایان نرسیده‌اند. این نشان از آن دارد که ساخت بنا ناتمام مانده است. منبع عکس: ویکی‌مدیا؛ عکاس: مصطفی معراجیبرج کاخ خورشیوقتی به بنای عمارت نگاه می‌کنید، اولین چیزی که نظرتان را جلب می‌کند، استوانه‌ای با نیم‌ستون‌های سنگی است که همچون برجی از میان بنا بالا آمده است. این برج از درون ساختار هشت‌ضلعی دارد و گنبدی بر بالای آن قرار گرفته است. با حذف بخشی از چهار نیم‌ستون در قسمت بالای برج، روشنایی درون برج را فراهم کرده‌اند. این نیم‌ستون‌ها ساده هستند؛ ولی سرستون‌ها تراش تزیینی اندکی دارند. منبع عکس: ویکی مدیا؛ عکاس: مصطفی معراجیفضای داخلی کاخ خورشیدنماهای داخلی برج کاخ خورشید را با ایوانچه‌هایی در دو طبقه شکل داده‌اند و با نقاشی و طلاکاری آراسته‌اند. «سوره نباء» دورتادور این فضای هشت‌ضلعی در قسمت بالای ایوانچه‌های طبقه اول نوشته‌شده است. در اطراف این فضا ایوان‌هایی قرار گرفته‌اند که پوشش زیبای رسمی‌بندی دارند. ایوانی که رو به شرق قرار دارد، ورودی بنا محسوب می‌شود. منبع عکس: گوگل‌مپ؛ عکاس: رضا کرمیاتاق‌ها ۱۲ اتاق کاخ خورشید با نقاشی و گچبری آراسته شده‌اند. به نظر می‌رسد این بنا محل سکونت پادشاه و خاندانش بوده باشد. البته کاخ خورشید پس از نادرشاه دردوره قاجارنیز برای مدتی به‌عنوان اقامتگاه مسکونی مورد استفاده قرار گرفت. پله‌هاپله‌هایی که از طبقه همکف کاخ خورشید به بام می‌روند و همچنین پله‌هایی که از بام عمارت به بالای برج می‌رسند با کندن جرزها ایجاد شده‌اند و به‌سختی می‌توان از آن‌ها بالا رفت. محوطه کاخ خورشیدمحوطه کاخ خورشید شامل باغی با چهار کرت در دو تراز است که عمارت در محل برخورد دو محور آن قرار دارد. دورتادور بنا را جوی آب و حوضچه‌های کم‌عمق با فواره‌های سنگی کوچک فرا گرفته‌اند. محور شرقی-غربی باغ نسبت به محور شمالی-جنوبی کشیده‌تر است و ورودی آن در سمت شرقی قرار دارد. در حدفاصل بین ورودی اصلی باغ تا کاخ خورشید حوضی کشیده با فواره‌های سنگی بلند قرار دارد. امروزه بنای کاخ خورشید و باغ آن کاملا بازسازی‌شده است. منبع عکس: گوگل‌مپ؛ عکاس: معین تبریزیموزه کاخ خورشیدموزه کاخ خورشید با نام «موزه مردم‌شناسی کلات» در قسمت زیرزمین این عمارت تاریخی بازگشایی‌شده است و بالغ بر ۲۷۰ متر مربع وسعت دارد. مثل هر موزه مردم‌شناسی دیگر، غرفه‌های این موزه الگوهایی از نحوه زندگی، مشاغل و حرفه‌ها، طبیعت و مواهب آن، صنایع‌دستی و بومی و البته پوشش مردم مناطق مختلف این ناحیه از استان خراسان رضوی را برای بازدیدکنندگان در معرض نمایش گذاشته‌اند. از غرفه‌های معروف موزه کاخ خورشید می‌توانیم به غرفه‌های زندگی عشایری، فنون بافته‌ها، نمایش آداب‌ورسوم ازدواج، عطاری، کشاورزی و آهنگری اشاره کنیم. منبع عکس: گوگل‌مپ؛ عکاس: محمد مهدی حاج ملکآلبوم عکس کاخ خورشید کلات نادرمنبع عکس‌ها: گوگل‌مپ؛ عکاسان (به‌ترتیب از راست به چپ): اصغر شیروانی پور، مسلم صفایی، yas nsb، فرهاد حسین زاده، مسلم صفایی، مهدی پرهیزکار، وحید عابدین زاده، مهران غفاریدیدنی‌های اطراف کاخ خورشیدبند نادریآدرس: استان خراسان رضوی، شهرستان کلات، بخش مرکزی، کیلومتر چهار جاده کلات نادر-قلعه زو (مشاهده روی نقشه) هزینه بازدید (در سال ۱۴۰۲): رایگانفاصله از کاخ خورشید: حدود ۴ ٫ ۵ کیلومتر (۱۰ دقیقه با ماشین) بند نادری که ازمکان‌های دیدنی کلات نادریبه شمار می‌رود، در چهار کیلومتری شرق کلات قرار دارد. این بنا یک سد قدیمی خاکی مربوط به دوره سلجوقی به شمار می‌آید که دردوره افشاریهو حکومت نادرشاه افشار ترمیم و بازسازی‌شده است. تاج بند تاریخی نادری حدود ۹۵ متر و ارتفاع آن ۷۰ متر تخمین زده می‌شود. ضخامت سد در نقاط مختلف بین ۲۰ تا ۲۷ متر در نوسان است. در ساخت بند نادری از آجر، ساروج و سنگ استفاده کرده‌اند. این یادگار تاریخی در ۲۳ فروردین ۱۳۴۶ هجری شمسی به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید. منبع عکس: گوگل‌مپ؛ عکاس: محمد جهانبخشیکتیبه نادریآدرس: استان خراسان رضوی، کلات، انتهای جاده مشهد-کلات، بعد از تونل، ابتدای بلوار امام رضا (ع) (مشاهده روی نقشه) هزینه بازدید (در سال ۱۴۰۲): رایگانفاصله از کاخ خورشید: حدود ۴ کیلومتر (۱۵ دقیقه با ماشین) کتیبه نادری سنگ‌نوشته قدیمی در دل کوه‌های اطراف کلات است. کتیبه حاوی اشعار ترکی است که در مدح و ستایش نادر شاه سروده شده‌اند. این اشعار متعلق به گلبن افشار، از شاعران دربار نادر شاه، است که متاسفانه اطلاعات کاملی از او در دست نیست. چهار بیت اول از شعر داخل کتیبه به زبان فارسی و مابقی به زبان ترکی درگزی سروده شده‌اند. ساخت کتیبه به‌دلیل مرگ نادر شاه نیمه‌کاره ماند و این موضوع در اولین نگاه به کتیبه مشخص خواهد شد. برای بازدید از این جاذبه باید از راه دسترسی پیاده استفاده کنید که پیش از تونل منتهی به کلات نادری آغاز می‌شود. منبع عکس: گوگل‌مپ؛ عکاس: Leyli Bagherjeiranپرسش‌های متداولکاخ خورشید کجاست؟ کاخ خورشید در استان خراسان رضوی، کلات، خیابان امام خمینی (ره)، بعد از کلانتری مرکزی، روبه روی کوچه امام خمینی ۳۸ قرار دارد. معماری کاخ خورشید چه سبکی است؟ کاخ خورشید مشهد در نگاه اول به‌شدت تحت‌تاثیر جلوه‌های معماری هند به نظر می‌رسد؛ چراکه مصالح و برخی تزیینات، ظاهر بنا را به آثار معماری هند شبیه کرده‌اند؛ اما این عمارت در لایه‌های زیرین خود هویتی کاملا ایرانی دارد. ساعت بازدید کاخ خورشید چگونه است؟ ساعت بازدید کاخ خورشید همه‌روزه از ۸:۰۰ تا ۱۶:۰۰ است. کاخ خورشید در زمان کدام پادشاه ساخته شد؟ کاخ خورشید در زمان نادرشاه افشار ساخته شد. نویسنده: پریسا مرتضوی / بازنویسی: محمدرضا قاسم شیرازی |
698 | 743 | کلات نادری | آبشار قره‌سو | ایران، استان خراسان رضوی، جنوب غربی کلات نادری، روستای قره‌سو | آبشار قره‌سو در جنوب‌غربی شهرستان کلات نادری و در نزدیکی روستای قره‌سو واقع‌شده است. کوه بیساماد در سه کیلومتری غرب و کوه هزار مسجد در پنج کیلومتری جنوب غربی این آبشار قرار گرفته‌اند. طبیعت زیبا و آب‌وهوای ییلاقی، وجود آبشارهای بلند با دره‌های تنگ، موقعیت قره‌سو را ممتاز می‌کنند و وجود هشت آبشار، چشمه‌های خنک و نردبان‌های فلزی تعبیه‌شده برای رفتن به بالای آبشار از عواملی هستند که مسافران را به خود جلب می‌کنند. آنچه به زیبایی این آبشارها می‌افزاید، دره‌های تنگ و پیچ‌درپیچ با دیواره‌هایی ۹۰ درجه است که باعث شده‌اند این منطقه به‌عنوان یکی ازجاهای دیدنی کلات نادریشناخته شود. مسیر حرکت در این دره‌ها بسیار تنگ، باریک و نیمه تاریک است و نردبان‌های فلزی برای یاری گردشگران در بخش‌های گوناگون وجود دارد. |
699 | 744 | کلات نادری | آبشار بابارمضان | ایران، استان خراسان رضوی، کلات نادری، بخش مرکزی، دهستان هزارمسجد، روستای بابارمضان | آبشار بابارمضان در روستای بابارمضان، در شمال غرب شهرستان کلات و در دامنه ارتفاعات هزارمسجد قرار گرفته است و با مرکز شهرستان ۴۳ کیلومتر فاصله دارد. کوه‌های هزارمسجد منشا بسیاری از رود‌ها و چشمه‌های منطقه کلات است که از جمله آن‌ها می‌توان به رود لاین نو (بابارمضان) اشاره کرد. آبشار ارتفاعی معادل با ۱۰ متر دارد و شدت ریزش آب چنان زیاد است که صدایی مهیب را موجب می‌شود. برای دسترسی باید حدود پنج کیلومتر مسیر منتهی به آبشار را درون آب رودخانه طی کنید. این مسیر با وجود آب خروشان و سنگ‌های صخره‌ای می‌تواند برای برخی مشکل باشد. البته وجود درختان بلندقامت در مسیر پیمایش و تماشای آبشار باابهت در انتهای مسیر، خستگی را از تن گردشگران می‌زداید. در تاریخ ۱۷ دی ۱۳۹۸، آبشار بابارمضان در فهرست میراث طبیعی کشور به ثبت رسید و به‌عنوان یکی ازجاهای دیدنی کلات نادریبرای گردشگران جذابیت دارد. عکس از گوگل‌مپ (عکاس: Omid M) |
700 | 745 | کلات نادری | آبشار چرم | ایران، استان خراسان رضوی، کلات نادری، روستای چرم کهنه | آبشار چرم به‌همراه تفرجگاه چرم در نزدیکی روستای چرم کهنه، در فاصله ۲۰ کیلومتر غرب کلات نادری، در استان خراسان رضوی قرار دارد. این آبشار که مهم‌ترین جاذبه روستا و ازجاهای دیدنی کلات نادریبه شمار می‌رود، در ابتدای دره چرم کهنه واقع‌شده است. برای دسترسی به روستای چرم کهنه، با عبور از کلات نادری، باید در جاده درگز پیش روید. در سمت چپ این مسیر، جاده‌ای به طول پنج کیلومتر شما را به روستای چرم کهنه می‌رساند. |
Subsets and Splits