text
stringlengths
1
314k
ganguvari sigadam mandalam (z.sigadam mandalam), aandhra Pradesh rashtramloni Srikakulam jillaku chendina ooka mandalam. idi Vizianagaram jalla sarihaddulaloo Pali. chiipurupalli saasanasabha niyojakavargamlonu, bobbili loekasabha niyojakavargamlonu Pali. raajaam pattanhaaniki idi 8 ki.mee. dooramlo Pali. mandalam kood: 4797.yea mandalamlo ooka nirjana graamamtho kalupukuni 43 revenyuu gramalu unnayi. ganankaalu 2011bhartiya janaganhana ganamkala prakaaram janaba - motham 57,543 - purushulu 29,111 - strilu 28,432 mandalamlooni gramalu revenyuu gramalu sarveshwarapuram mushinivalasa dalemrajuvalasa nayuduvalasa ullivalasa punnam batuva jaada jagannadhavalasa enduvapeta venkayyapeta ganguvarisigadam gobburu mettavalasa palakhandyam gedelapeta marrivalasa nagulavalasa pentha nakkapeta tankaladuggivalasa jagannadhapuram seetharampuram santavuriti anandapuram aabotulapeta vaandrangi niddam madhupam chettupodilam chandrayyapeta nadimivalasa yess.p.ramachandrapuram enduva narasimhapuram geddakancharam seetubheemavaram penasam gangannadorapalem velagada kapparam devaravalasa gamanika:nirjana graamaalanu pariganinchaledu. moolaalu velupali lankelu
తిరుపార్తన్ పళ్లి (Thiruppaarththanpalli) 108 వైష్ణవ దివ్యదేశాలులో ఒకటి. శ్లో|| పార్తంపళ్లి పురేతు శంఖ సరసీ యుక్తే తు నారాయణం వైమానం సమధిశ్శ్రిత స్థ్సితిలసన్ ప్రాచేతసాశీముఖః | దేవస్తామరయాళ్ ప్రియోర్జున జలేశైకా దశేశేక్షితః || ప్రాప్తస్తామర నాయకీం విజయతే శార్జ్గాంశ యోగిస్తుతః || విశేషాలు ఇచ్చట పెరుమాళ్లు శ్రీదేవి, భుదేవి, నీలాదేవులతో కలసి ప్రతిష్ఠితమై ఉన్నాడు. ఇక్కడ శంఖ చక్ర గదలతో వేంచేసియున్న కోలవిల్లి రామన్ ప్రతిష్ఠితమై ఉన్నాడు. స్వామి హస్తములో శార్జ్గమును (విల్లు) ధరించి ఉంటాడు. ఇచట అర్జునునకు వేరు సన్నిధి ఉంది. చరమ శ్లోకార్ధము ప్రకాశించిన స్థలము - మకరం పుష్యమీ నక్షత్రం తీర్ధోత్సవం. అర్చకుని నివాసం సన్నిధికి సమీపముననే ఉంది. మార్గము తిరునాంగూర్ కు దక్షిణం 3 కి.మీ. చిన్న గ్రామం. వసతులు లేవు. తమిళ సాహిత్యం పా|| కవళయానై కొమ్బుశిత్త కణ్ణనెన్ఱుమ్‌; కామరుశీర్ క్కువళమేగ మన్నమేని కొణ్ఱ కోనెన్నానై యెన్ఱుమ్‌ తవళమాడునీడు నాజ్గై త్తమరైయాళ్ కేళ్వనెన్ఱుమ్‌ పవళవాయాళెన్ మడన్దై పార్తన్బళ్ళి పొడువాళే. తిరుమంగై ఆళ్వార్ - పెరియ తిరుమొలి 4-8-1 శ్లో|| చోళదేశే ప్రసిద్ధానాం దేశానాం కమలాపతేః | ఏవం చత్వా రింశ తస్తు వైభవో వర్ణితోమయా || వివ: ఇంతవరకు చోళదేశపు దివ్య తిరుపతులు నలుబది క్షేత్రములు వర్ణింపబడినవి. వివరాలు చిత్రమాలిక ఇవికూడా చూడండి వైష్ణవ దివ్యదేశాలు మూలాలు వెలుపలి లింకులు తమిళనాడు పుణ్యక్షేత్రాలు వైష్ణవ దివ్యక్షేత్రాలు హిందూ దేవాలయాలు
మార్కండేయ పేరుతో కింది వ్యాసాలున్నాయి. మార్కండేయుడు: శివుని ఆశీస్సులతో చిరంజీవత్వాన్ని పొందిన మృకండ మహర్షి కుమారుడు భక్త మార్కండేయ (1938 సినిమా): 1938 నాటి తెలుగు సినిమా
వన్వాత్,తెలంగాణ రాష్ట్రం, ఆదిలాబాద్ జిల్లా, అదిలాబాదు (రూరల్) మండలానికి చెందిన గ్రామం. ఇది మండల కేంద్రమైన ఆదిలాబాద్ నుండి 14 కి. మీ. దూరంలో ఉంది. 2016 అక్టోబరు 11 న చేసిన తెలంగాణ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ గ్రామం పాత ఆదిలాబాద్ జిల్లా లోని ఆదిలాబాద్ పట్టణ మండలంలో ఉండేది. పునర్వ్యవస్థీకరణలో దీన్ని కొత్తగా ఏర్పాటు చేసిన ఆదిలాబాద్ గ్రామీణ మండలం లోకి చేర్చారు. గణాంక వివరాలు 2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 388 ఇళ్లతో, 2389 జనాభాతో 656 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 1054, ఆడవారి సంఖ్య 1335. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 18 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 1856. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 569008.పిన్ కోడ్: 504002. విద్యా సౌకర్యాలు గ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాలలు రెండు, ప్రైవేటు ప్రాథమిక పాఠశాలలు మూడు, ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాలలు రెండు, ప్రభుత్వ మాధ్యమిక పాఠశాలలు రెండు ఉన్నాయి. సమీప బాలబడి ఆదిలాబాద్లో ఉంది.సమీప జూనియర్ కళాశాల, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల, ఇంజనీరింగ్ కళాశాల ఆదిలాబాద్లో ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల, మేనేజిమెంటు కళాశాల, పాలీటెక్నిక్ ఆదిలాబాద్లో ఉన్నాయి. సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల, అనియత విద్యా కేంద్రం, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల ఆదిలాబాద్లో ఉన్నాయి. వైద్య సౌకర్యం ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం వన్వత్లో ఉన్న ఒక ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రంలో డాక్టర్లు లేరు. ఒకరు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. సంచార వైద్య శాల గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, పశు వైద్యశాల, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం గ్రామంలోఒక ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం ఉంది. డిగ్రీ లేని డాక్టరు ఒకరు ఉన్నారు. తాగు నీరు గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా రక్షిత మంచినీటి సరఫరా జరుగుతోంది. కుళాయిల ద్వారా శుద్ధి చేయని నీరు కూడా సరఫరా అవుతోంది. బావుల నీరు కూడా అందుబాటులో ఉంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది. పారిశుధ్యం మురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని శుద్ధి ప్లాంట్‌లోకి పంపిస్తున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు. సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు పోస్టాఫీసు సౌకర్యం, సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం, పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్ గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులుప్రైవేటు బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. రైల్వే స్టేషన్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. ప్రధాన జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతోంది. జాతీయ రహదారి గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. రాష్ట్ర రహదారి, జిల్లా రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు ఉన్నాయి. మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం ఉన్నాయి. ఏటీఎమ్, వాణిజ్య బ్యాంకు, సహకార బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. రోజువారీ మార్కెట్, వారం వారం సంత, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు గ్రామంలో అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో ఆటల మైదానం ఉంది. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. శాసనసభ పోలింగ్ కేంద్రం, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. సినిమా హాలు, గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. విద్యుత్తు గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 5 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 10 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు. భూమి వినియోగం వన్వత్లో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది: వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 167 హెక్టార్లు తోటలు మొదలైనవి సాగవుతున్న భూమి: 6 హెక్టార్లు నికరంగా విత్తిన భూమి: 483 హెక్టార్లు నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 462 హెక్టార్లు వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 20 హెక్టార్లు నీటిపారుదల సౌకర్యాలు వన్వత్లో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది. బావులు/బోరు బావులు: 20 హెక్టార్లు ఉత్పత్తి వన్వత్లో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి. ప్రధాన పంటలు ప్రత్తి, జొన్న, జొన్న మూలాలు
punhyakumaarudu renati cholulalo okadu. suryah vamsaaniki chendinavadu. kasyapa gotrasthudaina nandivarma intaniki muttaata. intani kumarudaina dhanunjayudiki punhyakumaarudu manumadu. ithadu pallava raajulaku saamantudigaa vachi vumtaadani paluvuru parisodhakulu paerkonnaaru. endhukante, intani birudulalo konni pallavulaku sanbandhinchinavi. intani satheemani peruu vasantapori. 'poeri' aney maata chaalukya raakumaartelalo tappa inkekada kanabadadhu. punhyakumaarudu swatanter rajuga renadulo tana palananu konasaaginchaadu. tana puurveekudaina karikala choludi maadhirigaa trairajya sthithini pondhinatlu cheppukunnadu. punhyakumaarudu anno saasanamulanu veyinchaadu. andhulo athi mukhyamaina potladurti malepadu shaasananni tarwata kaalamlo telegu parisodhakulu mallampally somasekharasarma, neelaturi venkataramanaiah kalisi sampaadinchaaru. remdu gramala Madhya yea saasanam dorkindi (sa.aam.usa. 1va sam. puta 36-42). idi tarigiponi karigiponi prachina pada sampadha. intani shaasanaalannii erraraati meedhey chekki undadam gamanarham. punyakumarudi bhaarya vasantha poeri vaeyimchina saasanamlo chola maharaju mo|| intani birudulunnaayi. ithanu vaeyimchina raameshwara stambha saasanam enka shidhilam kaledhu. moolaalu, vanarulu velupali lankelu samagra aandhra sahityam - aarudhra AndhraPradesh charithra charithra
telagaaram paerutoe chaaala vyasalu unnayi. aa vyaasaala jaabitaanu ikda icchaaru. telagaaram (kallooru) - Khammam jalla jillaaloni kallooru mandalaaniki chendina gramam telagaaram (tallada) - Khammam jalla jillaaloni tallada mandalaaniki chendina gramam
devulapally sodarakavulu: devulapally subbarayasastri (1853 - 1909), devulapally vaenkata krishnasastri (1856 - 1912) viiri tallidamdrulu venkamamba, venkatakrushnasastri. viiri swagraamamu kuuchimanchi thimmakavi graamamaina chandramapalem. kuuchimanchi venkatarayakavi yea sodarakavulaku guruvu. yea sodarakavulu iruvuru baalyamlo pitapuram raza raao dharmaaraavu chentha, yavvanamuna raao venkatamaheepati gangaadhararaamaaraavu aasthaanamuna, vruddhaapyamulo raao vaenkata kumara maheepati suuryaarao aasdhaanamloe unnare. ekkuvakaalam gangadara ramarao aasdhaanamloe saahityavyaasangam chesudu. vamsa vivaralu veeridi panditavansamu. viiri vamsa moolapurushudu devulapally venkatasuri. kaavyanaatakamulanu rachinchina pratibhaasaali. venkatasuri tanayudu ramasuri pandithudu. ithadu pusapati vijayaraamaraaju valana velagawada aney agrahara pondadu. ramasuri thamudu venkataramasastri sangeethavidvaamsudu. atani kumarudu brahmasuri "taravali" kavyanni vraasi pitapura prabhuvaina raao maheepatiraavuku ankitham chesudu. aa Morena brahmasuriki fakardinu palemu aney gramamlo sukshetraanni kaanukagaa icchadu. viiri vamsamuloe janminchina devulapally ramasastri "ramachandrodayamu" aney champuvunu, "saahitiidarpanamu" aney alankaarasaastraanni, balabhagavata vyaakhyanu, pekku naatakaalanu vraasina goppa vidvaamsudu. ithadu raao neelaadrirao chetha sarasatara saahitiisaarachakravarti aney birudunu pondadu. yea ramasastriki buchchayyasastri aney naamaantaram Pali. buchchayyasastri (ramasastri) dviteeyaputrudu venkatakrushnasastri tammana aney paerutoe prasiddhipondi sakalapanditamandalakaravachas ayinadu. tammana pradhamaputrudu buchchayyasastri padiyendlake panchakaavyamulu, pandrendendlaku naatakaalankaaramulu, padunaarendlaku sabdanyaasaastramula chadivaadu. raao neelaadrirao kaalamulo vidvaamsudiga prassiddhi chendina ramasastri thamudu vaenkatasaastri sarvasaastraalalo nishnathudu. intani putrudu venkatakrushnasastri mahaapandithudu. intani kumarudu siitaaraamasaastri tana paandityamucheta raao venkataneelaadriraavunu, atani putrudu raao venkatasuryaraonaavu meppinchaadu. siitaaraamasaastri putrudu vaenkata krishnasastri raao gangaadhararaamaaraavuku guruvai tarakabrahma mantramupadesinchaadu. venkatakrushnasastri janamanchi krishnasastri kumarte venkamaambanu vivaahamaadi siitaaraamasaastri, subbarayasastri, venkatakrushnasastri aney muguru sutulanu pondadu. veerilo subbarayasastri, venkatakrushnasastri pitapuram aasthaanamulo vidvaamsulugaa devulapally sodarakavulu aney paerutoe prasiddhulayyaru. vidyaabhyaasam devulapally sodarakavulaku prapitaamahudu devulapally siitaaraamasaastri aksharabhyasam chesudu. yea sodharulu siitaaraamasaastri oddha kaalidaasatrayamu, tandrivadda kaavyadvayamu, naishadamu, konni champuvulu, alankaarasaastramu, siddhaantakoumudi, tarkaprakaranaalu, natakamulu, kontha jyotishashastramu nerchukunnaru. amaramu yea sodarulaku kantasthamu ayyindi. kuuchimanchi venkatarayakavi viiriki aandhra lakshanasaastraalanu upadesinchaadu. devulapally subbarayasastri 1879loo pitapuram Morena raao gangadara ramarao samakshamlo nujiveedu samsthan aasthaanakavi madabhushi venkatacharyulu avadhaanam chessi meppinchagaa, raza thama aasthaanamulo atti vidvaansulu cholera ani vicharinchi devulapally sodarakavulu amtati sakta kalavaarani thelusukoni ventane chandramapalem nundi pilipinchaadu. subbarayasastri intaku mundhu avadhaanaprakriya chepattakunna rajawari anugnapai tammunitho kalisi sataavadhaanaanni jayapradamgaa chessi rajavariyokkayu, sabhikulayokkayu mannikaku paatrudainaadu. eevidhangaa yea sodarakavulu appudappudu avadhaanaalu cheeseevaaru. samskrutha rachanalu shreeraama panchaasattu srimadraovivamsamukta telegu rachanalu mahendravijayamu (prabhandham) ramarayavilasamu (prabhandham) malhanastavamu ( samskrutamunundi anuvaadamu) shree kumara satakamu (samskrutamu nundi anuvaadamu) mandeshwar satakamu devulapally venkatakrushnasastri (1856 - 1912) intaniki devulapally tammannasastri anu naamaantaramu kaladu. ithadu annagari vale samskruthamuloo kavyarachana cheyanappatiki samskrutabhaashalo goppa pandithudu. telegu rachanalu swapnaphaladarpanamu kavi prabhunama gumbhita vichithra padyagarbhita kandapadya sakaleswara satakamu kukkuteshwarashtakamu satyanarayna satakamu kamalaadandakamu srirao vamsamuktaavali (devulapally subbarayasastri samskrutakaavyaaniki telegu anuvaadham) nayanollasamu yatirajavijayamu avadhaanaalu yea sodharulu iddaruu kalisi pithaapuramlo ooka sataavadhaanamu, madrasulo ooka ashtavadhanamu, mailapurulo ooka ashtavadhanamu, pithaapuramlo edvard Morena pattaabhisheka mahotsavamlo ooka ashtavadhanamu, revinue adhikary j.andoo eduta ooka ashtavadhanamu, vidyaadhikaari Una.emle.willams eduta ooka ashtavadhanamu motham 6 avadhaanaalu mathram pradharshinchaaru. viiri avadhanalalo chaturangamu, samasya, vyastakshari, nishiddhaakshari, nirdhishtaakshari, uddishtaakshari, aasudhaara, pushpagananamu, sangeetamu nandhu ragamula gurthimpu, varnana modalaina ansaalu undevi. viiru puurinchina konni avadhaana samasyalu: samasya: kambu sumi mukham batisukhambu sumi ratinolaladagan puurana: kambu sumi galambu kanakambu sumi chelimenu chakrava kambu sumi chanungava sukambu sumi nudi drakshapandla paa kambu sumi radachchada mukhambu sumi nadumabjavairi pom kambu sumi mukham batisukhambu sumi ratinolaladagan samasya: shatpadasinjineejanita saayakapanktiki nintulorthure? puurana:rutpativambu doepa natiruudiyu broudiyunipu yaamini ratpavamana kookila maraala shuka pramukhasmadiya v dwitpatalande goodi nanu veechuchu neecheda vaera? maara ny shatpadasinjineejanita saayakapanktiki nintulorthure? moolaalu itara linkulu shree devulapally subbaraya shaastrigaaru. avadhaanulu sataavadhaanulu kavulu 1853 jananaalu 1856 jananaalu 1909 maranalu 1912 maranalu turupu godawari jalla kavulu turupu godawari jalla avadhaanulu pitapuram samsthan aasdhaana kavulu
హిమాచల్ ప్రదేశ్ ముఖ్యమంత్రులు ఇంకా చూడండి హిమాచల్ ప్రదేశ్ ముఖ్యమంత్రి మూలాలు వనరులు అధినేతలు, నాయకులు మూలాలు ముఖ్యమంత్రులు రాష్ట్రాల ముఖ్యమంత్రులు హిమాచల్ ప్రదేశ్‌కు సంబంధించిన జాబితాలు
కెమిలో అనేది ఒక ఉచిత సాఫ్ట్‌వేర్ ( GNU/GPL లైసెన్సింగ్ ) ఇ-లెర్నింగ్ మరియు కంటెంట్ మేనేజ్‌మెంట్ సిస్టమ్, ఇది ప్రపంచవ్యాప్తంగా విద్య మరియు విజ్ఞాన ప్రాప్యత మెరుగుపరచడానికై ఉద్దేశించబడింది. ఈ సాఫ్ట్‌వేర్ యొక్క ప్రచారం మరియు ఈ సాఫ్ట్‌వేర్ ఉపయోగించే కంట్రిబ్యూటర్ల నెట్‌వర్క్‌ను నిర్మించడం వంటి లక్ష్యాలకై కెమిలో అసోసియేషన్ తన సహాయ సహకారాలను అందిస్తుంది. కెమిలో ప్రాజెక్ట్, ఈ సాఫ్ట్‌వేర్‌ను ఉచితంగా పంపిణీ చేయడం, తక్కువ ఖర్చుతో విద్య యొక్క లభ్యత, నాణ్యతను నిర్ధారించడం, 3వ ప్రపంచ దేశాల పరికరాల పోర్టబిలిటీ కోసం ఇంటర్‌ఫేస్‌కు మెరుగులద్దడం, తక్కువ ఖర్చుతో నాణ్యమైన విద్య ను అందించడం, ఉచితంగా పబ్లిక్ ఇ-లెర్నింగ్ క్యాంపస్‌ని అందించడం వంటి లక్ష్యాలతో పనిచేస్తుంది. మూలాలు స్వేచ్ఛా సాఫ్టువేరు
bendapudi, Kakinada jalla, tondangi mandalaaniki chendina gramam..idi Mandla kendramaina tondangi nundi 14 ki. mee. dooram loanu, sameepa pattanhamaina thuni nundi 22 ki. mee. dooramloonuu Pali. ganankaalu 2001 va.savatsaram janaba lekkala prakaaram graama janaba 7,006. indhulo purushula sanka 3569, mahilhala sanka 3437, gramamlo nivaasa gruhaalu 1691 unnayi. 2011 bhartiya janaganhana ganamkala prakaaram yea gramam 2133 illatho, 7857 janaabhaatho 1728 hectarlalo vistarimchi Pali. gramamlo magavari sanka 3958, aadavari sanka 3899. scheduled kulala sanka 2095 Dum scheduled thegala sanka 7. gramam yokka janaganhana lokeshan kood 587314.pinn kood: 533406. vidyaa soukaryalu gramamlo ooka praivetu balabadi Pali. prabhutva praadhimika paatasaalalu iidu, prabhutva praathamikonnatha paatasaala okati, prabhutva maadhyamika paatasaala okati unnayi. sameepa juunior kalaasaala, prabhutva aarts / science degrey kalaasaala annavaramlonu, inginiiring kalaasaala tuniloonuu unnayi. sameepa vydya kalaasaala, maenejimentu kalaasaala kakinadalonu, polytechnic tuniloonuu unnayi. sameepa vrutthi vidyaa sikshnha paatasaala, aniyata vidyaa kendram tunilonu, divyangula pratyeka paatasaala Kakinada lonoo unnayi. vydya saukaryam prabhutva vydya saukaryam bendapudilo unna ooka praadhimika aaroogya vupa kendramlo daaktarlu laeru. okaru paaraamedikal sibbandi unnare. ooka pashu vaidyasaalalo ooka doctoru, muguru paaraamedikal sibbandi unnare. ooka samchaara vydya salaloo daaktarlu laeru. naluguru paaraamedikal sibbandi unnare. sameepa saamaajika aaroogya kendram, praadhimika aaroogya kendram, maathaa sisu samrakshana kendram, ti. b vaidyasaala gramam nundi 10 ki.mee. kante ekuva dooramlo unnayi. alopathy asupatri, pratyaamnaaya aushadha asupatri, dispensory, kutumba sankshaema kendram gramam nundi 10 ki.mee. kante ekuva dooramlo unnayi. praivetu vydya saukaryam gramamlo2 praivetu vydya soukaryaalunnaayi. embibies kakunda itara degrees chadivin daaktarlu iddharu unnare. ooka mandula duknam Pali. thaagu neee gramamlo kulaayila dwara rakshith manchineeti sarafara jargutondhi. bavula neee kudaa andubatulo Pali. gramamlo edaadi podugunaa chetipampula dwara neee andutundi. borubavula dwara kudaa edaadi podugunaa neee andutundi. cheruvu dwara gramaniki taguneeru labisthundhi. paarisudhyam muruguneeru bahiranga kaaluvala dwara pravahistundi. muruguneetini neerugaa jalavanarulloki vadulutunnaaru. gramamlo sampuurnha paarishudhya pathakam amalavutondi. saamaajika marugudoddi saukaryam ledhu. intintikii tirigi vyarthaalanu sekarinche vyvasta ledhu. saamaajika biogyas utpaadaka vyvasta ledhu. chettanu veedhula pakkane paarabostaaru. samaachara, ravaanhaa soukaryalu bendapudilo sab postaphysu saukaryam Pali. poest und telegraf aphisu gramaniki 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali. postaphysu saukaryam gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali. laand Jalor telephony, piblic fone aphisu, mobile fone modalaina soukaryalu unnayi. internet kefe / common seva kendram, praivetu korier gramaniki 5 ki.mee. lopu dooramlo unnayi. gramaniki sameepa praantaala nundi prabhutva ravaanhaa samshtha bassulupraivetu buses thiruguthunnai. sameepa gramala nundi auto saukaryam kudaa Pali. vyavasaayam koraku vaadenduku gramamlo tracterlunnayi. railway steshion gramaniki 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali. jaateeya rahadari, pradhaana jalla rahadari, jalla rahadari gramam gunda potunnayi. rashtra rahadari gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali. gramamlo tharu roadlu, kankara roadlu, mattirodloo unnayi. marketingu, byaankingu gramamlo swayam sahaayaka brundam, pouura sarapharaala kendram, vaaram vaaram Bazar unnayi. vyavasaya parapati sangham gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali. atm, vaanijya banku, sahakara banku gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi. roejuvaarii maarket, vyavasaya marcheting sociiety gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi. aaroogyam, poeshanha, vinoda soukaryalu gramamlo sameekruta baalala abhivruddhi pathakam, angan vaadii kendram, itara poshakaahaara kendralu, aashaa karyakartha unnayi. gramamlo aatala maidanam, granthaalayam, piblic reading ruum unnayi. gramamlo vaarthapathrika pampinhii jarudutundhi. assembli poling kendram, janana maranala namoodhu kaaryaalayam unnayi. cinma halu gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali. vidyuttu gramamlo gruhaavasaraala nimitham vidyut sarafara vyvasta Pali. rojuku 7 gantala paatu vyavasaayaaniki, 10 gantala paatu vaanijya avsarala choose kudaa vidyut sarafara chesthunnaaru. bhuumii viniyogam bendapudilo bhu viniyogam kindhi vidhamgaa Pali: vyavasaayetara viniyogamlo unna bhuumii: 153 hectares vyavasaayam sagani, banjaru bhuumii: 32 hectares saswata pachika pranthalu, itara metha bhuumii: 10 hectares thotalu modalainavi saagavutunna bhuumii: 22 hectares vyavasaayam cheyadagga banjaru bhuumii: 447 hectares saagulo laeni bhoomullo beedu bhoomulu kanivi: 156 hectares banjaru bhuumii: 44 hectares nikaramgaa vittina bhuumii: 863 hectares neeti saukaryam laeni bhuumii: 922 hectares vividha vanarula nundi saguniru labhistunna bhuumii: 141 hectares neetipaarudala soukaryalu bendapudilo vyavasaayaaniki neeti sarafara kindhi vanarula dwara jargutondhi. cheruvulu: 141 hectares utpatthi bendapudilo yea kindhi vastuvulu utpatthi avtunnayi. pradhaana pantalu vari, cheraku paarishraamika utpattulu bhiyyam chetivruttulavaari utpattulu buttalu moolaalu
ఇబ్రహీంపూర్, తెలంగాణ రాష్ట్రం, సిద్ధిపేట జిల్లా, చిన్నకోడూరు మండలంలోని గ్రామం. ఇది మండల కేంద్రమైన చిన్న కోడూరు నుండి 15 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన సిద్ధిపేట నుండి 15 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది. జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణలో 2016 అక్టోబరు 11న చేసిన తెలంగాణ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ గ్రామం పాత మెదక్ జిల్లాలోని ఇదే మండలంలో ఉండేది. గ్రామ జనాభా 2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 591 ఇళ్లతో, 2745 జనాభాతో 1173 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 1393, ఆడవారి సంఖ్య 1352. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 479 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 5. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 573019.పిన్ కోడ్: 502267. విద్యా సౌకర్యాలు గ్రామంలో ఒక ప్రైవేటు బాలబడి ఉంది. ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాలలు మూడు, ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల ఒకటి, ప్రభుత్వ మాధ్యమిక పాఠశాల ఒకటి ఉన్నాయి.సమీప జూనియర్ కళాశాల, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల చిన్న కోడూరులోను, ఇంజనీరింగ్ కళాశాల సిద్ధిపేటలోనూ ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల హైదరాబాదులోను, మేనేజిమెంటు కళాశాల, పాలీటెక్నిక్‌లు సిద్ధిపేటలోనూ ఉన్నాయి. సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల చిన్న కోడూరులోను, అనియత విద్యా కేంద్రం సిద్ధిపేటలోను, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల హైదరాబాదు లోనూ ఉన్నాయి. వైద్య సౌకర్యం ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం ఇబ్రహీంపూర్ (చిన్న కోడూరు)లో ఉన్న ఒక ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రంలో డాక్టర్లు లేరు. ఇద్దరు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. ఒక పశు వైద్యశాలలో ఒక డాక్టరు, ఒకరు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, సంచార వైద్య శాల, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం గ్రామంలోఒక ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం ఉంది. ఒక నాటు వైద్యుడు ఉన్నారు. తాగు నీరు గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా రక్షిత మంచినీటి సరఫరా జరుగుతోంది. బావుల నీరు కూడా అందుబాటులో ఉంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది. బోరుబావుల ద్వారా కూడా ఏడాది పొడుగునా నీరు అందుతుంది. పారిశుధ్యం మురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు. సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు ఇబ్రహీంపూర్ (చిన్న కోడూరు)లో పోస్టాఫీసు సౌకర్యం, సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం, పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు ఉన్నాయి. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులుప్రైవేటు బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. ఆటో సౌకర్యం గ్రామానికి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. రైల్వే స్టేషన్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. రాష్ట్ర రహదారి, ప్రధాన జిల్లా రహదారి, జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతున్నాయి. జాతీయ రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు, మట్టిరోడ్లూ ఉన్నాయి. మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు గ్రామంలో వాణిజ్య బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం ఉన్నాయి. గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం ఉన్నాయి. సహకార బ్యాంకు గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. ఏటీఎమ్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. రోజువారీ మార్కెట్, వారం వారం సంత, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు గ్రామంలో సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. శాసనసభ పోలింగ్ కేంద్రం, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. సినిమా హాలు, గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. విద్యుత్తు గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 8 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు. భూమి వినియోగం ఇబ్రహీంపూర్ (చిన్న కోడూరు)లో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది: వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 53 హెక్టార్లు వ్యవసాయం సాగని, బంజరు భూమి: 92 హెక్టార్లు శాశ్వత పచ్చిక ప్రాంతాలు, ఇతర మేత భూమి: 299 హెక్టార్లు తోటలు మొదలైనవి సాగవుతున్న భూమి: 7 హెక్టార్లు వ్యవసాయం చేయదగ్గ బంజరు భూమి: 32 హెక్టార్లు సాగులో లేని భూముల్లో బీడు భూములు కానివి: 192 హెక్టార్లు బంజరు భూమి: 185 హెక్టార్లు నికరంగా విత్తిన భూమి: 310 హెక్టార్లు నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 595 హెక్టార్లు వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 93 హెక్టార్లు నీటిపారుదల సౌకర్యాలు ఇబ్రహీంపూర్ (చిన్న కోడూరు)లో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది. బావులు/బోరు బావులు: 93 హెక్టార్లు ఉత్పత్తి ఇబ్రహీంపూర్ (చిన్న కోడూరు)లో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి. ప్రధాన పంటలు వరి, మొక్కజొన్న, ప్రత్తి మూలాలు వెలుపలి లంకెలు
టి.ఎస్.నటరాజసుందరం పిళ్ళై ఒక కర్ణాటక సంగీత నాదస్వర కళాకారుడు. ఇతడు తన సోదరుడు సుబ్రహ్మణ్య పిళ్ళైతో కలిసి తిరువీళిమిళై బ్రదర్స్ పేరుతో జంట కచేరీలు చేశాడు. విశేషాలు ఇతడు తమిళనాడు రాష్ట్రం తిరువారూర్ జిల్లా తిరువీళిమిళై అనే పుణ్యక్షేత్రంలో 1898, జూలై 14న ఒక నాదస్వర విద్వాంసుల కుటుంబంలో జన్మించాడు. ఇతడు తన అన్న టి.ఎస్. సుబ్రహ్మణ్య పిళ్ళైతో కలిసి మొదట తన తండ్రి స్వామినాథపిళ్ళై వద్ద సంగీతాన్నినేర్చుకున్నాడు. తరువాత ఎ.ఆర్.స్వామినాథపిళ్ళై, కోనేరిరాజపురం వైద్యనాథ అయ్యర్, కాంచీపురం నయనపిళ్ళై, ఉమయల్పురం దొరైస్వామి అయ్యర్, ఉమయల్పురం స్వామినాథ అయ్యర్, కుంభకోణం జానకీ అమ్మాళ్ వంటి విద్వాంసుల వద్ద శిక్షణ తీసుకున్నారు. వీరు సంస్కృత, తెలుగు భాషలను క్షుణ్ణంగా అభ్యసించారు. దానితో వీరు ఆలపించే కీర్తనల సాహిత్యాన్ని బాగా అర్థం చేసుకుని రాగాలను స్పష్టంగా పలికించేవారు. నటరాజసుందరం పిళ్ళై మొదట గాత్ర సంగీత కచేరీలు చేసేవాడు. అయితే సెంబర్‌కోయిల్ రామస్వామి పిళ్ళై సూచన మేరకు సుబ్రహ్మణ్యపిళ్ళైతో కలిసి జంటగా నాదస్వర కచేరీలు చేయసాగాడు. వీరి మొదటి నాదస్వర కచేరీ 1925లో జరిగింది. వీరిని అనేక పీఠాలు, జమీందారీ సంస్థానాలు సన్మానించాయి. ఇతడిని కేంద్ర సంగీత నాటక అకాడమీ 1972లో అవార్డును ప్రదానం చేసింది. 1977లో తమిళ్ ఇసై సంఘం "ఇసై పెరారిజ్ఞర్" అనే బిరుదును ప్రదానం చేసింది.1994లో మద్రాసు సంగీత అకాడమీ ఇతనికి టి.టి.కె.అవార్డును ఇచ్చి గౌరవించింది. ఇతడు తిరువాయూరు శ్రీ త్యాగబ్రహ్మ మహోత్సవ సభకు కార్యదర్శిగా సేవలను అందించాడు. మూలాలు 1898 జననాలు నాదస్వర విద్వాంసులు సంగీత నాటక అకాడమీ అవార్డు గ్రహీతలు
తెలుగు కుటుంబకథా చిత్రాలు తెలుగు ప్రేమకథ చిత్రాలు కె.రాఘవేంద్రరావు దర్శకత్వం వహించిన చిత్రాలు నితిన్ నటించిన చిత్రాలు త్రిష నటించిన చిత్రాలు కోట శ్రీనివాసరావు నటించిన సినిమాలు కృష్ణ భగవాన్ నటించిన చిత్రాలు బ్రహ్మానందం నటించిన సినిమాలు ధర్మవరపు సుబ్రహ్మణ్యం నటించిన చిత్రాలు తనికెళ్ళ భరణి చిత్రాలు సునీల్ నటించిన చిత్రాలు వేణుమాధవ్ నటించిన చిత్రాలు
నాయుడుచెరువు ఖండ్రిక ఆంధ్రప్రదేశ్ రాష్ట్రం, తిరుపతి జిల్లా, బాలాయపల్లి మండలంలోని గ్రామం. ఇది మండల కేంద్రమైన బాలాయపల్లి నుండి 15 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన వెంకటగిరి నుండి 30 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది. 2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 144 ఇళ్లతో, 533 జనాభాతో 415 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 268, ఆడవారి సంఖ్య 265. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 96 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 63. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 592408.పిన్ కోడ్: 524131. విద్యా సౌకర్యాలు గ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాల ఒకటి ఉంది. సమీప బాలబడి, ప్రాథమిక పాఠశాల వెంకటగిరిలోను, ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల జయంపులోను, మాధ్యమిక పాఠశాల జయంపులోనూ ఉన్నాయి. సమీప జూనియర్ కళాశాల, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల బాలాయపల్లిలోను, ఇంజనీరింగ్ కళాశాల గూడూరులోనూ ఉన్నాయి. సమీప మేనేజిమెంటు కళాశాల గూడూరులోను, వైద్య కళాశాల, పాలీటెక్నిక్‌లు నెల్లూరులోనూ ఉన్నాయి. సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల వెంకటగిరిలోను, అనియత విద్యా కేంద్రం, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల‌లు నెల్లూరులోనూ ఉన్నాయి. వైద్య సౌకర్యం ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం ఒక సంచార వైద్య శాలలో డాక్టర్లు లేరు. ముగ్గురు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, పశు వైద్యశాల, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. తాగు నీరు గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా శుద్ధి చేయని నీరు సరఫరా అవుతోంది. బావుల నీరు కూడా అందుబాటులో ఉంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది. పారిశుధ్యం గ్రామంలో మురుగునీటి పారుదల వ్యవస్థ లేదు. మురుగునీటిని శుద్ధి ప్లాంట్‌లోకి పంపిస్తున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు. సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు నాయుడుచెరువు ఖండ్రికలో సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం ఉంది. పోస్టాఫీసు సౌకర్యం, పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. మొబైల్ ఫోన్ ఉంది. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. రైల్వే స్టేషన్ గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతోంది. ప్రధాన జిల్లా రహదారి గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. జాతీయ రహదారి, రాష్ట్ర రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు ఉన్నాయి. మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం ఉంది. వారం వారం సంత గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. వాణిజ్య బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. పౌర సరఫరాల వ్యవస్థ దుకాణం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. ఏటీఎమ్, సహకార బ్యాంకు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. రోజువారీ మార్కెట్, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు గ్రామంలో సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ స్టేషన్, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. సినిమా హాలు, గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. విద్యుత్తు గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 10 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు. భూమి వినియోగం నాయుడుచెరువు ఖండ్రికలో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది: వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 62 హెక్టార్లు శాశ్వత పచ్చిక ప్రాంతాలు, ఇతర మేత భూమి: 200 హెక్టార్లు వ్యవసాయం చేయదగ్గ బంజరు భూమి: 53 హెక్టార్లు సాగులో లేని భూముల్లో బీడు భూములు కానివి: 6 హెక్టార్లు బంజరు భూమి: 21 హెక్టార్లు నికరంగా విత్తిన భూమి: 70 హెక్టార్లు నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 28 హెక్టార్లు వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 68 హెక్టార్లు నీటిపారుదల సౌకర్యాలు నాయుడుచెరువు ఖండ్రికలో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది. బావులు/బోరు బావులు: 46 హెక్టార్లు* చెరువులు: 22 హెక్టార్లు ఉత్పత్తి నాయుడుచెరువు ఖండ్రికలో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి. ప్రధాన పంటలు వరి, నిమ్మ మూలాలు
పనసభద్ర, ఆంధ్రప్రదేశ్ రాష్ట్రం, పార్వతీపురం మన్యం జిల్లా, మక్కువ మండలంలోని గ్రామం. ఇది మండల కేంద్రమైన మక్కువ నుండి కి.మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన బొబ్బిలి నుండి 36 కి.మీ. దూరంలోనూ ఉంది. 2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 162 ఇళ్లతో, 599 జనాభాతో 124 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 301, ఆడవారి సంఖ్య 298. షెడ్యూల్డ్ కులాల జనాభా 269 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల జనాభా 279. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 582186.పిన్ కోడ్: 535501. విద్యా సౌకర్యాలు గ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాల ఒకటి ఉంది.సమీప బాలబడి, ప్రాథమిక పాఠశాల మక్కువలోను, ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల , మాధ్యమిక పాఠశాల ఎర్రసామంతులవలసలోనూ ఉన్నాయి. సమీప జూనియర్ కళాశాల మక్కువలోను, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల బొబ్బిలిలోనూ ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల నెల్లిమర్లలోను, మేనేజిమెంటు కళాశాల, పాలీటెక్నిక్‌లు పిరిడిలోనూ ఉన్నాయి. సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల బొబ్బిలిలోను, అనియత విద్యా కేంద్రం మక్కువలోను, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల విజయనగరం లోనూ ఉన్నాయి. వైద్య సౌకర్యం ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం సమీప ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. పశు వైద్యశాల గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, సంచార వైద్య శాల, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం తాగు నీరు గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది. పారిశుధ్యం గ్రామంలో మురుగునీటి పారుదల వ్యవస్థ లేదు. మురుగునీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు. సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. పోస్టాఫీసు సౌకర్యం, పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. మొబైల్ ఫోన్ ఉంది. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్ గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సు సౌకర్యం, ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం మొదలైనవి గ్రామానికి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉన్నాయి. రైల్వే స్టేషన్, ఆటో సౌకర్యం, ట్రాక్టరు సౌకర్యం మొదలైనవి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతోంది. జాతీయ రహదారి, రాష్ట్ర రహదారి, ప్రధాన జిల్లా రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు ఉన్నాయి. మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల వ్యవస్థ దుకాణం గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉన్నాయి. వాణిజ్య బ్యాంకు, సహకార బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. రోజువారీ మార్కెట్, వారం వారం సంత గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. ఏటీఎమ్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు గ్రామంలో సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. ఉన్నాయి. అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఆశా కార్యకర్త గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉన్నాయి. శాసనసభ పోలింగ్ కేంద్రం, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం గ్రామం నుండి 5 కి.మీ.లోపు దూరంలో ఉన్నాయి. ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. సినిమా హాలు, గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. విద్యుత్తు గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 15 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు. భూమి వినియోగం పనసభద్ర (మక్కువ)లో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది: వ్యవసాయం చేయదగ్గ బంజరు భూమి: 123 హెక్టార్లు ప్రధాన పంటలు వరి, అపరాలు, కాయగూరలు ప్రధాన వృత్తులు వ్యవసాయం, వ్యవసాయాధారిత వృత్తులు మూలాలు వెలుపలి లంకెలు
sikindraabaad junkshan railway staeshanu,bhartiya deeshamulooni Telangana rastramulooni haidarabadu logala pradhaana railway staeshanu. idi bhartia railvela loni dakshinha Madhya railway zoan paridhi kindha osthundi. 1874 sam.loo haidarabadu raashtram yokka nijam, british kaalamlo nirmimchina, yea steshion 1916 sam.loo kacheguda railway staeshanu praarambhamayye vayaku., nijam railway yokka pradhaana railway stationuga Pali. taruvaata, dani aapareshan nijam railway jaateeyam cheesinappudu, 1951 sam.loo bhartia railvelu chaepattaayi. pradhaana mantapam , samudaayam (samuham) asaph jahila taraha nirmaanaanni prabhaavitam chesthundu. staeshanu bhavanam ooka kota pooli undi , haidarabadu, sikindraabaad janta nagaraallo paryaataka aakarshanhalalo okatiga bhasillutondi. yea staeshanu bhaaratadaesam yokka anni bhu bhaagaalaku railu dwara anusandhaaninchabadindi. 190 paigaa railu bandlu desavyaaptamgaa thama gamyasthanalaku roejuvaarii laksha mandiki paigaa prayaaneekulanu cheravestu, staeshanu vadaku, ledha staeshanu nundi bayaludaerutaayi. Vijayawada - vaadi (dakshinha Madhya railway pradhaana railu maargamu) mayiyu Nanded-guntakal vaipu nelakoni unna railway maargamulaku, idi dakshinha Madhya railway (da.ma.ry) jonal pradhaana kaaryaalayam staeshanu mayiyu kudaa dakshinha Madhya railway loni sikindraabaad railway divisionu yokka divijanal pradhaana kaaryaalayam stationuga Pali. yea staeshanu, tikket booking, parshil mayiyu saamaanulu booking nanyatha nirvahanaloo choose mayiyu plaat‌forum yokka railu nirvahanha vento vatilo kudaa ISO-9001 certification saadhinchindi. itivali samvatsaraalalo, railway samudaayamloo niluvu vistarana pai drhushti thoo, ooka prapancha stayi staeshanu loki app‌grade‌naku pratipaadinchindi. idi janta nagaraalaloni (haidarabadu, sikindraabaad) dadapu anni bhuubhaagaalaku haidarabadu mmts , haidarabadu roddu ravaanhaa buses dwara anusandhaaninchabadindi. idi prayaanikulu vaari unna sthaavaramu nundi varu cherukovalsina gamyasthanamu choose anukuulamgaa tayyaru cheyabadindhi. idi desamlo 36va raddeegaa umdae staeshanu. charithra swaatantryaaniki mundhu nijam sakam sikindraabaad railway staeshanu nirminche pratipaadananu 1870 sam.loo levanettaru. haidarabadu raashtram nijam yokka prabhutvamloo unnappudu bhartiya vupa-khandamlo migilina praanthaalatho raashtram anusandhanam koru nirnainchukundi. nijam railves ooka privete samshtha vale sthapinchabadindhi , sikindraabaad-vaadi railu maarga nirmaanamu adae samvatsaramlo praarambhinchaaru. yea maargamu haidarabadu nundi greeat eandian peninsular railway yokka (british bharatadesa yaajamaanyamloni railway samshtha) Karnataka loni vaadi junkshan oddha pradhaana railu maargamunaku anusandhanam cheyabaduthundhi. nijam prabhuthvam nirmaanam choose anni kharchulaku dhana sahayam andinchindi. nalaugu samvatsaraala taruvaata, sikindraabaad-vaadi railu maargamu 1874 aktobaru 9 sam.na sikindraabaad railway steshion thoo paatu poortayyindi. yea vidhamgaa railvelanu haidarabadulo modatisaarigaaparichayam chesar. pradhaana mantapam , steshion samuham asaph jahi nirmaana sailitoe prabhaavitamayyaayi. steshion bhavanam ooka kootanu pooli undi , haidarabadu, sikindraabaad janta nagaraallo paryaataka aakarshanhalalo okatiga Pali. tadupari nijam rashtra prabhuthvam nijam railvenu vasham chesukundi , raashtram nirvahinche vidhamgaa nijam guaranteed state railway nu 1879 sam.loo sthapinchabadindhi. 1871 sam.loo sikindraabaad steshion nundi 146 millu (235 kimi) railu maargamu dwara singareni colieries (boggu ganula samshtha) vayaku anusandhaanincha badindhi. 1889 sam.loo vaadi-sikindraabaad railu maargamu Vijayawada junkshan vayaku vistarimpabadenu.. tharuvaathi savatsaram, Vijayawada junkshan , Chennai central Madhya braad gage conection prarambhamaindi. yea vidhamgaa chesinandu valana railu prayanam haidarabadu , Chennai (appudu madraasu) Madhya saadhyamavutundi. haidarabadu- godawari valey railway kompany 1900 sam.loo manmad-sikindraabaad meater gage railu maargamu (Jalor) praarambhamto sthapinchabadindhi. ayithe, chivariki yea samshtha 1930 sam.loo nijam raashtram railwayloo vileenamayyindi. 1916 sam.loo mro railway terminuus, kacheguda railway staeshanu, nijam guaranteed state railway yokka pradhaanakaaryaalayamu koraku , sikindraabaad loo traaphic‌nu niyanthrinchadaaniki kudaa dheenini nirminchaaru. 1939 sam.loo nijam state railway dwara haidarabadu rashtramlo modati saarigaa ganj deejil railu carlanu pravesa pettadaniki prayatninchaaru. bhartia railvelu 1951 nevemberu 5 na nizams guaranteed state railvenu bhaaratadaesam yokka prabhuthvam jaateeyam chesar , railway mantritwa saakha kindha prabhuthvam loki prabhuthvaranga eandian railves loo vileenamaindi. sikindraabaad steshion bhartia railvela loni Madhya railway zoan yokka dani pradhaana kaaryaalayamgaa unna Mumbai cs‌ti naku ketaayinchadam jargindi. 1966 sam.loo nuuthana railway zoan, dakshinha Madhya railway, dani pradhaana kaaryaalayamgaa sikindraabaad erpataindi, antey kakunda, sikindraabaad railway divijanuku pradhaana kendramga kudaa Pali.rel nilayam gaaa pilavabade dakshinha Madhya railway jonal pradhaana kaaryaalayam dhaanini 1972 sam.loo nirminchaaru. sikindraabaad railway divisionu yokka divijanal pradhaana kaaryaalayam 1980 sam.loo nirminchaaru. bhartia railvelu loni aaru kendreekruta trekking institutes loni okati ayina eandian railway institut af signal inginiiring und telicomunications (IRISET)nu 1957 nevemberu 24 na ministery af railves dwara sikindraabaad‌loo erpaatu chesar. idi railway sibbandi , railway signalling , teleekamunication rangaalloni adhikaarulu pratyeka sikshnha avasaralu teerchataaniki uddesinchindi. 1967 sam.loo ajantaa ex‌presse railunu kacheguda railway staeshanu , manmad (scendrabad dwara) Madhya pravesa pettaaru. yea railu prarambham cheesinappudu 42.5 ki.mee./gam. sagatuna vaegamtho prayaaninchindhi. idi bhaaratadaesamloe athi vaegamgaa nadichina meater gage railu. 1969 sam.loo golaconda ex‌presse railunu sikindraabaad , Vijayawada Madhya prayanam chese vidhamgaa praveshapettaaru. aa samayamlo 58 ki.mee./gam. sagatuna vaegamtho desamlo athi vaegamgaa aaviritho nettabade railugaa gurthincha badinadi , taruvaata Guntur varku idi podiginchabadindi. samardhavanthamaina karyacharana , nirwaahaka niyanthrana sulabhatharam cheyadanki:. sikindraabaad deveeson 1978 phibravari sam.loo secunderabadu railway divisionu , haidarabadu railway divisionu luga anerendu vibhaagaalugaa vibhajinchaaru. kampyuutariikarana vyvasta praarambhamlo swatanter kampyuutariikarana rijarveshanla vyvasta 1989 juulai sam.loo sikindraabaad loo dani karyakalapalu praarambhinchindi. conei, dakshinha Madhya railway dwara sikindraabaad steshion oddha computerised pyaasingar resarvation cyst (prs) praveshamtho, 1989 septembaru 30 nunchi sikindraabaad railu rijarveshanlu sulabhamgaa jarigaay. yea vidhanaaniki taruvaata varusaga 1997, 1998, 1999 , 1999 sam.lalo nyuu Delhi, haora, Mumbai , Chennai laku linc jargindi. yea vidhamina rijarveshanlu vyvasta cus‌surt' vyvasta raaka mundhu staeshanlu inter‌ konnect abhivruddhi cheyabadindhi. cus‌surt (contreavid nett‌varey af computerised ene‌han‌sd resarvation , ticketing) vyvasta 1994 septembaru sam.loo sikindraabaad junkshan railway staeshanu oddha abhivruddhi cheyabadindhi. conei, cus‌surt prayaanhiikula resarvation vyvasta yokka modati namoonaa 1995 janavari sam. varku staeshanu oddha amalu kaledhu. gage marpidi secunderabadu-manmad , secunderabadu-guntakallu railu maargamulu meetaru gejipainundenu. vaadi-Vijayawada maargamu braad gejipainundenu. railway vyvasta anthayu oche gejipai nundavalenanna 'projekt unigage' prakaramu 1991-2004 sam. naduma yea staeshanu purtiga braad gejimayamu cheyabadenu. vidyuddeekarana 1993 samvatsaramlo kazipet, Vijayawada junkshan vaipu sikindraabaad steshion oddha vidyuddeekarana jargindi. 100 elektrik locomotives saamarthyamtho nirvahinchadaaniki south lallaguda (scendrabad steshion sameepamlo) oddha, ooka vidyut locomotive‌ shed , 1995 sam.loo. nirminchaaru. itivali charithra bhaaratadaesam yokka naeshanal kapitle‌thoo, bhaaratadaesam yokka rashtra raajadhaanulu kalipa rajadhani ex‌presse 2001 sam.loo bhartiya railway budjetlo sikindraabaad nundi hazrath nizammuddin railway stationula Madhya aandhra Pradesh koraku pratipaadinchabadindi. sikindraabaad rajadhani ex‌presse 2002 phibravari 27 sam..na parichayam cheyabadindhi. multy modal transport sistom haidarabadu multy modal transport sistom (mmts), aandhra Pradesh loo yea rakamaina vyavasthanu motta modati saarigaa, 2003 sam.loo prathi roeju 13 sarveesulatoo haidarabadu railway staeshanu nundi lingampalli railway staeshanu varku , adevidhamugaa 11 sarveesulatoo (modatlo) lingampalli railway staeshanu nundi secunderabadu varku remdu railu maargamulato prarambham (parichayam) cheyabadindhi. maroka railu maargamu sikindraabaad , phalak‌naamaa railway staeshanu Madhya nirminchaaru. dakshinha Madhya railway loni gatamlo 1930 sam.loo praarambhamiena nijam stay railwayku chendina sikindraabaad-manmad railu maargamu (gatamlo haidarabadu- godawari loeya railvelu) ayina yea nizamabad-manoharabad railu maargamu loni meater gage sevalu muginpu teesukuraavadaaniki 2004 juun 30 na chivari saarigaa meater gage railu nadipindi. bhartia railvelu loni uni gage projekt karyakram kindha braad gage railu maargamu (trac) gaaa maarpidiki sulabhatharam ayyindi. yea railu maargamu (Jalor) braad gage‌gaaa dani gage marpidi tarwata, 2005 phibravari 7 loo kacheguda railway staeshanu - manmad railu maargamu loni vistaranalo bhagamaina sikindraabaad-manmad railu maargamu railway traaphic teravabadindi. saruku ravaanhaa dakshinha Madhya railway sikindraabaad nunchi 2007 nevemberu 7 sam.na himalya special paerutoe adhika veegam vantamaina (high scs) goods railunu parichayam chesindi, boggu vento vastuvulanu vaegavanthamaina ravaanhaa choose uddeeshinchina yea raillu dhaadhaapugaa 100 ki.mee./gam. vaegamtho prayaanistaayi. prapancha stayi soukaryalu 2008-2009 sam. bhartiya railway budjetlo sikindraabaad junkshan railway staeshanunu prapancha stayi saukaryaalato stayini penchaalani (app‌grade cheyalana) yochinchaaru. duramto ex‌presse dakshinha Madhya railway modati duramto ex‌presse sikindraabaad - hazrath nizammuddin l Madhya , sikindraabaad steshion nundi apati AndhraPradesh mukyamanthri ke rosayya dwara 2010 marchi 14 sam. na jhandaa oopi prarambham cheyabadindhi. staeshanu sikindraabaad railway staeshanu (central staeshanu) bhartia railway vyavasthaloo athipedda , athantha raddi railway stationlalo okati. idi Telangana rashtra rajadhani pradhaana railway terminuus , haidarabadu urbane eriyalo ooka pradhaana commuter kendramga Pali. nagaranaki panichestunna muudu pradhaana railway stationlulo okatainadi , pradhaana mayinadi. itara remdu pradhaana railway staeshanlu kacheguda railway staeshanu , deccan-nampally railway stationulu unnayi . dakshinha Madhya railway jonal pradhaana kaaryaalayam , sikindraabaad railway divisionu yokka divijanal pradhaana karyalayamu laku yea sikindraabaad junkshan railway staeshanu daggaraka Pali. sikindraabaad railway staeshanu Vijayawada junkshan staeshanu tarwata athantha raddi stationuga Pali. Vijayawada , guntakal jankshanlu tarwata dakshinha Madhya railway loni mudava athipedda junkshan. sikindraabaad railway staeshanu oddha railway traaphic tagginchenduku , sikindraabaad loo perugutunna prayaanhiikula traaphic niyanthrinchadaaniki railway boardu haidarabadu railway staeshanu naalugava pradhaana stationuga nirnayinchindhi. kothha terminal choose malkaj‌giri railway staeshanu , moulali railway staeshanu remdu prathipaadanalu unnayi, leout sikindraabaad staeshanu , staeshanu lopala ooka paripuurnha traction praamaanika staeshanu leout kaligi Pali. staeshanu lopala anni railu maargamulu braad gage‌ , vidyuddeekarana chessi unnayi. Nanded-guntakal railu maargamu vidyut gunda velluthundhi kanni vidyuddeekarana jargaledu, kabaadi deejil raillu sarva saadhaaranham. plaat‌faaramulu yea stationulo 10 plaat‌faaramulu unnayi. ivi orr‌sisi (rein‌fores‌d simemt concret) slaabutho paikapputho kappabadi unnayi. prathi plaat‌faaramu 24 cooch‌l kante ekkuvatho unna ooka railunu nirvahinchagalugutundi. annii braad gage railu maargamulu (tracklu) , plaat‌faaramulu 7 , 8 Madhya ooka adanapu trac Pali. mmts , suubuurban remdu raillu oche vedhika oddha nilupudala koraku (kaaranamgaa vaati podavu takuva) raillu sevala choose yea trac Pali. plaat‌faaramulu 6 , 7 okkokkati 6Una, 6b , 7Una, 7b ani rendaesi plaat‌faaramulugaa vibhajinchaaru. plaat‌faaramu pradhaana seva vaadika: 1 , 2: suduura inter city vaadina ex‌presse raillu secunderabadu/haidarabadu stations nundi prarambham / modalainavi ayina rajadhani ex‌presse garib rath ex‌presse , aandhra Pradesh ex‌presse vento adhika saandratalu gala prayaanhiikula choose. 3-5: saapekshamgaa takuva prayaanhiikula saandratalu gala inter-city ex‌presse raillu choose. 6 , 7: haidarabadu em.em.ti.yess. , suubuurban railu rakapokala gamanaala koraku 8: praamtiya raillu , konni mail ex‌presse raillu vaadabadutundi. 9: pratyeka raillu ledha raddi samayaala gantala oddha itara raillu sarveesulaku koraku kudaa upayogistaaru. 10: atyaadhunika high=scs suduura suupar‌phaast aa railway staeshanu gunda prayaninchey raillu , adhika prayaanhiikula saandrataluto koodina inter city ex‌presse raillu choose kudaa upayogistaaru. junkshan sikindraabaad railway staeshanu 4 disala nundi railu maargamulanu kaligiyunna junkshan - sikindraabaad nundi: guntakallu vaipu: kacheguda-Kurnool-guntakal manmad vaipu:malkaj‌giri-bollaram-nizamabad-Nanded-parbhani—manmad vaadi vaipu: husseen Sagar—vaadi/Hyderabad dakkhan kazipet/Vijayawada vaipu: bibinagar-kazipet-balarshah-Vijayawada junkshan Vijayawada-sikindraabaad railu maargamu , raepalle-sikindraabaad railu maargamu remdu sikindraabaad steshion sameepamloni bibinagar junkshan oddha kalusthaayi. yea remdu railu maargamulu vidyuddeekarimpabadina. sevalu kluptamgaa railu maargamulu motham sanka: 10 prayaanhiikula railu maargamulu motham sanka: 10 raillu (prathiroju): 200 inter-city , sthaanikam prayaaneekulu (prathiroju): 120,000 sikindraabaad railway staeshanu sagatuna roejuu 190 anek inter-city , suubuurban railu raillu koraku sevalanu andhistunnadhi. yea sevalalo athyadhika bhaagam sikindraabaad railway staeshanu nundi raillu bayalu deratayi ledha staeshanu oddha aagipotaayi. dakshinha Madhya railwayloo raddeegaa umdae railu maargamulu okati ayina Vijayawada junkshan - vaadi railu maargamu yea staeshanu gunda velluthundhi, yea staeshanu kudaa ooka saruku ravaanhaa staeshanu. bhartia railvelu palu sarukulanu ravaanhaa chesenduku anek railu sarveesulu koraku, dheenini upayogistundi. saruku ravaanhaa samardhavanthamgaa paryavekshan choose idi ooka phrait aapareshan samaachara vyavasthanu kaligi Pali. , coaching kaaryaacharanalu samaachara vyavasthalu praarambhinchaalani pranalikalu kudaa konasaagutunnaayi. sevalu staeshanu gunda ledha praarambhaalu sikindraabaad staeshanu anek railu maargamulu koraku sevalu amdisthomdi. yea steshion loni anni railu pattaala maaramulu (trackulu) meedugaa raillu nadustaayi. Vijayawada junkshan - vaadi railu maargamu athantha mukhyamaina vatilo okati , dakshinha Madhya railwayloo raddeegaa umdae railu maargamu. railu maargamulu: sikindraabaad - raepalle railu maargamu sikindraabaad - mud‌khed railu maargamu Vijayawada - vaadi railu maargamu kacheguda - manmad railu maargamu inter city railu sarveesulu sikindraabaad staeshanu bhartia railvelu loni athantha raddeegaa umdae railway stationlalo okati. yea staeshanu nundi sagatuna roejuu 120,000 mandhi prayaaneekulu 190 anek inter-city , suubuurban railu railla dwara vaari gamyasthanalaku cherutunnaru. sikindraabaad rajadhani ex‌presse 2002 phibravari 27 sam..na sikindraabaad nundi hazrath nizammuddin railway stationula Madhya nadavadam praarambhinchindi. remdu itara rajadhani ex‌presse raillu bengalooru city railway staeshanu oddha praarambhamayina yea remdu kudaa staeshanu oddha aagutaayi. remdu garib rath sarveesulu staeshanu oddha nundi panichestaayi. roejuvaarii nirvahinche, sikindraabaad - Visakhapatnam garib rath ex‌presse okati , sikindraabaad - yeshwant‌puur (bengulhuur) Madhya maroti Pali. duramto express, naane stop ex‌presse railu sikindraabaad junkshan railway staeshanu - hazrath nizammuddin railway stationula Madhya prarambham chesar. yea staeshanu oddha nirvahinche anni inter-city railu sevalu bhartia railvelu dwara nirvahimchabadutunnaayi. kendra railway budjetlo prathi savatsaram parichayam chesthu railway manthri bhaaratadaesam yokka parlament loo kothha sevalu koraku, samarpinchadam jarudutundhi. dakshinha Madhya railway kudaa adhika prayaanhiikula praadhaanyata gala vividha gamyasthanalaku raddi tagginchadaaniki pratyeka raillu dwara railu sevalu koraku pranalikalu siddham chesthundu. veasavi selavulalu , itara pandugalu vento roojulu viparita raddi kaalamgaa umtumdi. sikindraabaad-Mumbai vaaaraniki remdusaarlu nadichee duramto ex‌presse, bhaaratadaesam yokka 2010-11 kendra railway budjetlo prakatinchaaru. dakshinha Madhya railway jonal pradhaana kaaryaalayam kaavadam , Telangana rajadhani Kota haidarabadulo ooka pradhaana staeshanu kaavadamthoo, suupar phaast inter city ex‌presse raillu peddha sankhyalo bhartia railvelu sikindraabaad steshion nundi anek sarveesulu naduputondi. yea sevallo athyadhika bhaagam Vijayawada junkshan, Visakhapatnam, Delhi, haora steshion, Chennai central, bengalooru railway staeshanulaku panichestaayi. ikkadaku raaka , bayalu deru prayanikula athipedda pravaaham sikindraabaad-Visakhapatnam Madhya umtumdi. dakshinha Madhya railway loni godawari ex‌presse athantha pratishtaatmaka jaabithaa raillu vatilo okati. . sevalu andisthunna raillu suupar‌phaast doorapraanta ex‌presse raillu sikindraabaad gunda velladamu ledha praarambhamavadaalu yea kindhi vidhamgaa unnayi: pratyeka raillu yea krindhi suuchimchina bhartia railvelu yokka sikindraabaad steshion dwara pratyeka prayaninchey sevalu ivi: commuter rel Hyderabad mmts loni anni nalaugu mmts prayaanika railu maargaalutoe anusandhanam chesenduku sikindraabaad railway staeshanu okkati Bara Pali. idi haidarabadu mmts yokka pradhaana prayaanika inter maarpu kendramga Pali. yea staeshanu nirmaanamlo unna haidarabadu metroe remdu maargamulu ayina railu maargamu-2 , railu maargamu-3 laku daggaraka Pali. sikindraabaad staeshanu maroovaipu suubuurban ravaanhaa raillu (raillu push-pul)ku sthavaranga Pali. Hyderabad urbane are shivaarlalo vidyuddeekarana kanni railu railu maargamulalo dihech‌emm‌yu lu prayaanistaayi. mmts yokka vidyuddeekarana jargina railu maargamula dwara kudaa ivi prayaanistaayi. maargamulu haidarabadu em.em.ti.yess. railu maargamulu sikindraabaad gunda velladamu ledha praarambhamavadaalu yea kindhi vidhamgaa unnayi: multy modal transport sistom phalak‌naamaa - nampally (epf‌ene railu maargamu) sikindraabaad - phalak‌naamaa (epf‌yess railu maargamu) sikindraabaad - bollaram (bs railu maargamu) railu maargamulu multy modal trance‌Port sistom, Hyderabad bollaram - sikindraabaad (bs Jalor) phalak‌naamaa - sikindraabaad (epf‌yess Jalor) pariivaahaka pranthalu staeshanu soukaryalu sikindraabaad railway staeshanu prayaaneekulaku anek soukaryalu bagaa erpaatu chaeyabadda railway staeshanu. sikindraabaad stationulo kalpinchina prayaanhiikula soukaryalu dakshinha Madhya railway yokka e itara staeshanu atuvantivi kaligi vumda ledhu. yea staeshanu bagaa adhunika soukaryaalalo bhagamaina altraa adhunika bhadrataa (altraa modarn sekyuuritii)ni amarcharu , parking saukaryam kudaa Pali. steshion pakkane railu bundy steshion vadaku raakaku mundugane, railu Pusa (cooch‌lu)laku nirvahinchalsina panlu , vatini shubram chaeyuta koraku ooka coaching dipo kudaa Pali. ayithe, staeshanu chuttuu unna praantaallo raddi ooka samasyagaa Pali. prayaanhiikula soukaryalu sikindraabaad stationulo kalpinchina prayaanhiikula adhunika soukaryalu purtiga sannaddhamai untai , bhartia railvelu loni dakshinha Madhya railway jonulo e itara staeshanuku atuvanti erpaatlu kaligi vumda ledhu kanuka sikindraabaad staeshanunu prayaaneekulu bagaa upayoginchu kuntunnaru. yea stationulo lodging (basa), restaurants, caf‌lu, coffey shap, boq stalls (pustakam dukaanaalu), veyiting halles (vaechi undu mandiraalu), cloak roomulu (angee gadhulu), saibaru caf vento anek soukaryalu, paryaataka ezent kountarlu, railu vichaarana kountarlu, railu sthiti pradarsana (digitally) bordulu, railu sthiti prakatanalu, ft bridje (adgu vanthena) lu modalainavi prayaanikulu upayoginchukovadam kosamu erpaatlu unnayi. prayaaneekuni soukaryalu kalpanalo bhaagamgaa gtaa presse pustakam stalls , ramkrishna matam vaari vaedaanta pustakam dukaanamu, , pusthakaala anek rakaalato wullar boq stalls, aadhyaatmikam, naitikam , mathaparamaina daggara nundi varthapathrikalu varku yennenno untai. pratyeka aahaara dukaanaalanu iarcitici , itara praivetu vikreethalu nirvahimchabadutunna restaurants unnayi. adevidhamgaa, vijaya dairy (plu utpattulu , teepi diserts), Himachal Pradesh apple zuice duknam stalls kudaa unnayi. ivi annii prayaanhiikula adhunika soukaryaaluto patuga plaat‌faaramu nam. 1 loo labhyamavutaayi. vechiyundu mandiraalu prayaaneekulaku amdimchina sikindraabaad railway stationulo anek vechiyundu mandiraalu (veyiting halles) unnayi, Uttar dwaram oddha muudu , staeshanu yokka dakshinha bhagamlo pravesadvaaram oddha ooka remdu unnayi. plaat‌faaramu nhomaana. 1 oddha ooka air conditioned vechiyundu haaa Pali , modati anthasthullo ooka air conditioned kanni vasati gruham Pali. kothha air conditioned vechiyundu haaa nandhu, air conditioned‌ klaas tikket patkoni prayaaneekulu uchitamugaa viniyoginchukona vachunu. prasthuthamu unna air conditioned‌ saukaryam unnadar‌metri naku adanamga maroka yenimidhi padakalutho , pratigadi remdu padakalutho 13 gadhulu unna air conditioned‌ saukaryam unnadar‌metri Pali. staeshanu dakshinha dwaram oddha vechiyundu mandiraalu remdu air conditioned cheyabadi unnayi. stationulo plaat‌forum nam. 10 loo nirmimchina vechiyundu mandiraalu eguva , rendava tharagathi prayaanikulu iddhari choose uddesinchinavi , indhulo khareedaina kurcheelu, gaalani-conditionerlu, dabbulu cheylinchi upayogapade (pee und usage) marugudhodlu , pushkalamaina sdhalamu (spaces) kaligi unnayi. roejuvaarii dadapu 11,000 mandhi prayaanikulu yea vechiyundu mandiraalu sandarsistaaru. sekyuuritii sikindraabaad railway stationulo adhunika bhadrataa parikaraalu bagaa amarcharu. sisitiveelu, talupu phrem metal detectors, chetilo imidipoye sensorlu , itara detective parikaraalu unnayi. stationulo andubatulo anek bhadrataa sibbandi kudaa unnare. staeshanu praamganamloo vividha praantaallo 45 kemeralu, staatic , pan-tilt joom (pitisad) adhika-ended kemeralutho sahaa erpaatu chesaru. yea kemeralu antarjaalam (internet)thoo anusandaaninchabhadi digitally veedo recorderlu kaligi untai. , antargatamgaa mudipadi umdae deetaa kebullatho vitini maniterla dwara paryaveekshistaaru. pan-tilt joom kemeralu 360 degreela rotate avutu untai , ivi ooka kilometres paridhi kaligi untai. vyvasta niyantranalu staeshanu loni railway protection fores (arpf) poest oddha unchabaddaayi. railway protection fores (arpf) sibbandi nundi kudaa anumaanaaspada paristhitulaloo kadile etuvanti vaati meedanayinaa sthiramaina jagarana nirvahinchenduku sevalu andubatulo unnayi , tommidhi nigha kemeralu staeshanu oddha erpaatu chesar. eandian railves kudaa railway staeshanu oddha couture teevravaada caryalu nirodinchadaaniki tvaralo naeshanal sekyuuritii gards (nsz) kamando yokka namoonaa dustullo kanipistundhi. bhaaratadaesamloe bedirimpula taruvaata teevravaadam yokka nepathyam perugutunna dhasaloo, dakshinha Madhya railway pilat projectulo bhaagamgaa roo.40 lakshalu (USD $ 65000) vyayamtho ooka saamaanu checq praarambhinchindi. bhadrataa caryalu pramaanaalu pempu punaadi saadhanamgaa, railway adhikaarulu kudaa railway stationlalo bhadrataa caryala koraku ooka intigraeted sekyuuritii pathakam aaloochana kudaa ponduparachaaru. ooka samagra bhadrataa brundam sistom 2009 sam. railway budjetlo sikindraabaad staeshanu oddha praveshapettaaru. itivali sanghatanalu 2008 juulai na 14, ooka vyakti (collar) dwara sumaarugaa 10.30 gam. samayamlo sikindraabaad railway staeshanu, anni sikindraabaad paridhullo passes‌Port kaaryaalayam, swathi chiru timdi senter , ooka buses stop oddha bombulu vumchuthaaru aney Datia girinchi, pooliisu pradhaana control room mrogindi. 15 juulai nalaugu poga bombulu 1.00 p.em. - 1:15 p.em.gantala Madhya okati, aaru , edu plaat‌faaramulapai paelataayane dani girinchi cheppabadindi. railway adhikaarulu ventane i.yam.orr.ai 108 sevalanu apramattam chesar, conei aa roejuna aemee jargaledu. mro bomb bedirimpu kaal 2009 aktobaru 8 loo mrogadam jargindi. idi remdu gantala paatu pooliisu vyavasthanu sandhigdaavasthalo unchindi. telegu matlade collar, ooka bomb sikindraabaad railway stationulo naatadam jariginadani adi mro gantalo pelutundani aa aaparetarlutho cheppaaru. cyberabad pooliisu vaari Kota pratiruupaalanu apramattam chessi varu railway staeshanuku vellaaru , peludu sadhyam ayee pradheeshaalu choose ooka shoodhana praarambhinchaaru. stanika pooliisu, bomb nirveerya brumdaalu , railway pooliisulu peludu sodhanalo, motham praamganamloo, , raillu kudaa shubramgaa vedikaaru. tarwata aemee dorakaledu. ayithe aa kaal, ooka anumaanaaspadamgaa undani nirdharincharu. parking , itara saanketikamulu sikindraabaad railway staeshanu oddha caaru , dwichakra peddha parking saukaryam Pali. staeshanu yokka pravesadvaaram oddha ooka auto rikshaw stand kudaa Pali. staeshanu yokka dakshinha bhagamlo pravesadvaaram oddha prayaanikulu koraku ooka taaxi stand saukaryam city taxilu, praivetu taaxi cablu lato icchaaru. sikindraabaad railway staeshanu ooka automated parking vyavasthatho in‌stall chosen modati railway staeshanu. kothha parking, roo. 6 millionla vyayamtho nirminchaaru. ikda samayam , raaka tedee suchisthundi ooka ayaskantam coded tikket, vaahanam raaka gurthinchi , jaarii entry paayint oddha in‌stall tikket dispenser Pali. yea parking praantaaniki vaahanam yaakses anumatistundi. ooka manuval pee steshion nishkramana paayint oddha erpaatu cheyabadindhi. tikket kountarlu sikindraabaad stationulo prayaanhiikula choose remdu tikket kountarlu erpaatlu unnayi. prayaaneekulu railulo sekend klaas, sadarana compart‌mentlulo prayaanamu choose, vatiki rijarveshanlu undavu kabaadi varu ticketlu konugolu chaeyavacchunu. ooka kampyuutariikarana rijarveshanlu saukaryam alaage ooka Datia cells paryatakula koraku andincabadutundi. prayanikula soulabhyam choose pyaasingar operated enkvairy terminal (pooeeti) saukaryam andubatulo Pali. railla kadalikala samaachaaraanni telusukuneenduku naeshanal railu enkvairy vyvasta (ene‌tas)nu kudaa access cheyyavachchunu. ind‌rel paasulu, staeshanu nundi sumaaru 200 meters dooramlo unna rijarveshanlu senter oddha andubatulo unnayi. neee resicling dakshinha Madhya railway, sikindraabaad railway staeshanu oddha neetini odha cheyadanki roo. 12 miliyanula vyayamtho ooka tendaru dwara ooka vaatar resicling plant erpaatu chesar. dadapu 800 cooch‌lu, aprons , staeshanu plaat‌faaramula washing sahaa railla nirvahanha koraku roejuvaarii neeti viniyogam 30,000 liitarla avsaram Pali. vaatar resicling plant yokka samsthaapana will upayoginchina neee antha paipula dwara sekaristaaru , jiva , rasayana chikitsa choose plantuku pamputaaru. taguneeru choose sariponivi ayinava, punarviniyoga neee cooch‌lu , plaat‌faaramula shuddi koraku thaginantha manchiga umtumdi. bavishyathu bhartia railway 2008-09 sam. budgett seshan samayamlo apati railway manthri laaluu prasad yadav, 200 ellaku paigaa sevalandistunna sikindraabaad railway staeshanunu, ooka vaibhavantamaina saukaryaalato koodina stationuga abhivruddhi looniki maarpu cheyyadaniki roo. 40 biliyanu (USD $ 1 biliyanla) kharchutho ooka namuunaanu bayataku techhaaru. tarwata 2009-10 sam. tholi budgett‌loo, apati railway manthri mamatha benarjee, prapancha stayi soukaryaaluto abhivruddhi cheyavalasina 50 staeshanlu jaabitaalo sikindraabaad staeshanunu kudaa cherchi pravesa pettaaru. yea aaloochana anukaristuu, adhunika soukaryaaluto patuga ooka altraa adhunika railu kendramga (altraa modarn trains apab) staeshanuku maarpulanu joodinchaaru. mantritvasaakha prakaaram, abhivruddhi cheytam italii deeshamulooni rome yokka pradhaana railway staeshanu ayina roma termini (italian bashalo:stazivan termini) railway staeshanu tarahaalo porthi avuthundi. divangata mukyamanthri vai .yess raajasheekhar reddy, toranto railway staeshanu tarahaalo sikindraabaad railway staeshanu parisaraallooni paata mahathmaa ghandy hospitaal bhuumii abhivruddhi choose pratipaadananu adhesinchaaru. idi prayanikula choose ooka pradhaana chivari bhaagam (terminuus)gaaa, ooka vaanijya kendramga , ooka parking soukaryamgaa abhivruddhi chesar. nuuthana Gaya vimaanaasrayaalulo prayaanhiikula sevalanu nirvahinchadaaniki escalatorlu , liftlu kaligi paatu etuvanti taraha Gaya unnado, adevidhamgaa pratipaadita soukaryaalaku shaping malls, aahaara plaajaalu, vinodam , vinodam kendralu untai. vividha antastullo plaat‌faaramulu nirminchadam dwara staeshanu yokka niluvu vistarana pranaalika kudaa kaligiyunnadi. deeni muulaanaa bhartia railvelu nirmita prantham yokka athyadhika prayojanam pomdadaaniki avakaashamu umtumdi. prayaanikulu cherukovadam , bayaluderadam verpaatunu, viruddhamaina kadalikalanu tagginchadaaniki, pratipaadita intigraeted buses terminuus ekeekaranaku (ibiti), metroe sevalu, prayanikula prayaanamu sulabhatharam cheyadanki, naveekaranam padhaana bhuumikagaa umtumdi. staeshanu oddha prasthuthamu unnatuvanti bhadrataa upakaranalu ayina sisitiveelu, dor‌phrem metal detectors, chetilo imidipoye sensorlu , itara detective equip‌ment kothha pathakamunaku saripaye vidhamgaa marpulu chessi viniyoginchadaaniki avaksam undavachhunu. kendreekruta lighting, seating pranthalu, vechiyundu gadhulu, retiring gadhulu , internet (kiosk‌lu) batteelu vantivi app‌grade avthayi. bavishyathu anchana yea staeshanu nundi sagatuna roejuu 120,000 mandhi prayaaneekulu 190 anek inter-city , suubuurban railu railla dwara vaari gamyasthanalaku cherutunnaru. projekt tarwata 100 samvatsaraala avasaraalaku anchanaatho abhivruddhi cheeyadam avsaram Pali. 2009 juun sam.loo apati kendra railway manthri shreemathi mamatha benarjee budgett 2009-10 tholi pradaanootsava samayamlo idhey udghaatinchaaru , jaabitaalo marinni staeshanlanu kudaa joodinchaaru. bhaaree naveekarana 200 ella sikindraabaad railway staeshanu ooka kothha prayaanamtoe dandettite, bhaaree naveekarana valana ooka puraathana kaalamlooni smrutiki chihnamaina vaarasatva bhavanam vadili undavalsi ravachunemonani parirakshakulu bhayapadutunnaru. ippatike vividha abhivruddhi panula crinda stationulo roo. 85 miliyanula mothanni karchu chesar. railway boardu various samaveshallo 2009 juulai sam.loo adhikaarulatho samavesam ayyindi. danki falithamgaa, ooka mister plan geeyatam, porthi praatipadikana , anchana vyayam, soukaryalu cherchadamtho sahaa projekt choose, ooka consaltent teesukoovaalani nirnayinchaaru. mister plan geeyatam yavaru padinelalu samayam lopala porthi cheyagalaronani andukoraku consultants aahvaaninchadam global tenderlanu 26 septembaruna jaarii chesar. , adhikaarulu vijayavantamaina bidder enchukunenduku, aktobaru 30 na vatini teravadaaniki sannahalu chesar. conei aa tedeeni 24 decemberu varku podiginchaaru. velam paatalo bidder enchukunenduku labhyata kanni kaaranamgaa idi kramamga niravadhikamgaa podiginpu jargindi. nuuthana bhavanam sikindraabaad railway staeshanu prakkana boiguda (daksina) vaipu ooka atidheya soukaryaaluto abhivruddhi cheyalana alochincharu. ooka kothha bhavanam, nalaugu antastuluto rupakalpana chesar. veetilo ippudu modati , rendava antastulu roo. 22 mallan vyayamtho porthi chesaru. . duramto raillu eandian railway 2009-10 sam. budjetlo bhaaratadaesam kendra railway manthri mamatha benarjee duramto raillu ani ooka kothha rakam railu yokka sevalanu praveshapettaaru. ivi kevalam saankethika kaaraanaalatoo Bara aagutaayi , vitini sikindraabaad nunchi nyuu Delhi varku ooka kanni stop raillugaa nadapavacchunu. itivali sanghatanalu 2006 sam. aktobaru, 14 va taareekhuna bhartiya deshamu apati railway manthri laaluu prasad, dakshinha Madhya railway yokka rooby jubili vaedukalloe bhaagamgaa, 1962 sam. dablyupi 7200 modal Buxar locomotive rooby kueen , edu carrageelu nadakanu saswathamga raddhu chesenduku jendaa af oopaaru. phalak‌naamaaku dani praarambha paruguloo, vaarasatvam railuku kacheguda oddha oche ooka stop vacchindi. aa roejuna 'raanee' utsahanga staeshanu oddha gumigudina prajalu aadaraabhimaanaalu pondindi. sambhramaannikaliginche yea andamina rooby kueen''' tana 120 ki.mee., prayaaninchadaaniki kevalam boggu 15,000 kilolu , 25,000 liitarla neeti kharchutho muginchindhi. bhaaratadaesam sandarsanaardham walees yokka yuvaraju sandarsinchinappudu 1921 sam.loo nirmimchina, 33 seatlu gala wise reegal cooch orr‌Una 29 bhogi kaligi undatam yea railu yokka mukhyaamsham. 2008 phibravari 4 na, bhaaratadaesam yokka swatantrya poratamlo nirvachimchina kshanalu pradarsinchataaniki mukkonapu rangu aajaadii ex‌presse railu pradarsana sikindraabaad staeshanu oddha vachcharu. 12-cooch‌lu railu arudaina , charitrakangaa praamukhyata photolu, 3di namuunaalu, british saamraajyavaadula akrutyaalu varnhimchae prathi cooch‌loo kudyachitraalu , drusya pradharshanalu , tyaagaalu, 1857 sam.loo swatantrya modati bhartia yuddha samayamlo bharatiyulu chosen desamlo , itara abhivruddhi pradarsistundi. railu swatantrya poraatam 150 samvatsaraala , swatantrayam vachi 60 samvatsaraala sandarbhamgaa 2007 septembaru 20 na nyuu Delhi nunchi prayanam prarambhamaindi. apati nundi adi desam yokka podavu , vedalpu railu maargamula dwara prayaaninchindhi , chivaraku 2008 mee 11 na dani prayanam mugisindhi. natudu chrianjeevi 2009 sam. AndhraPradesh genaral ennikalu , 2009 sam. bhartiya sadarana ennikalu samayamlo tana parti prcharam choose sikindraabaad nundi tirupatiki tana abhimaanulu ravaanhaa koraku 'santoshandhra Pradesh' aney pratyeka railu neyaminchaaru. utsaahapuurita abhimaanulu peddha sankhyalo railway stationulo railu gurtimchadam , ekkenduku kikkirisi poyaru. 15-cooch pratyeka railu staeshanu yokka 10 va plaat‌forum nundi 1,000 abhimaanulu mostu dani margam mahabub‌Nagar, Kurnool, Anantapur, Kadapa, Chittoor jillala dwara prayaninchenduku bayaluderindi. prathi staeshanu oddha, ooka rangurangula gumpu railu sameepamlo punzukundi , adi prayaninchey variki huthsaahaanni nimpindi. rudd ribbon ex‌presse (orr‌orr‌yea), desavyaaptamgaa hetch‌aivi / eds medha avagaahana vyaapti kalaginche railu, 2010 epril 15 na sikindraabaad stationlo ooka halt chesindi. idi remdu roojulu unchabadindi. railu oddha sabha volunteerlu manshulu itara praantaala nundi vachinavaaru tadwara bhaareegaa gumpu undatam , railu bayta sandarsakula dwara rush vacchindi. railunu sandharshinchi bayataku vachey itharula choose margam cheyadanki quelu erpaatu chesar. railu nundi vacchina prathi sandarsakudu vyaadhi girinchi sampaadinchina samaachaaraanni , ghnaanamtho vaariloo santosham pellubakadam kanipinchindi. puraskaralu 2022loo Telangana paryaatakaramgam ekamgaa nalaugu jaateeya stayi avaardulu sadhinchi, nalaugu avaardulu geluchukonna ekaika rashtramgaa Telangana nilichimdi. sikindraabaad‌ railway steshion‌ desamlone utthama railvestation‌ avaardunu geluchukundi. 2022 septembaru 27na delhilooni vignan‌bhavan‌loo india paryaatakam aadhvaryamloo nirvahimchina prapancha paryaataka dinotsava vaedukalloe bhartiya uparaashtrapati jagdeep‌ dhankhar‌ chetullu meedugaa Telangana rashtra paryaataka, saamskrutikasaakha manthri v. shreeniwas‌gauud‌ avaardulu andukunnadu. kaaryakramamlo kendra paryatakasakha manthri z. kishen‌reddy, rashtra paryatakasakha commisioner‌ sundeep‌kumar‌ sultaniya taditarulu paalgonnaru. chithramaalika 1 ivi kudaa chudandi dakshinha Madhya railway haidarabadu ravaanhaa haidarabadu dhakkan railway staeshanu begampeta railway staeshanu sikindraabaad cyberabad metropalitan pooliisu moolaalu bayati linkulu Indian Railways website Official website of South Central Railways The Indian Railways Fan Club website (IRFCA) Erail India History of South Central Railway History of Secunderabad station bhartia railvelu junkshan staeshanlu dakshinha Madhya railway zoan sikindraabaad railway divisionu staeshanlu 1874 railway stationulu praarambhaalu Telangana railway staeshanlu haidarabadu mmts staeshanlu haidarabadu jalla railway staeshanlu bharathadesapu railway staeshanlu sikindraabaad railway divisionu yea vaaram vyasalu
voppangi Srikakulam jalla, regidi amadalavalasa mandalam loni gramam. idi Mandla kendramaina regidi amadalavalasa nundi 16 ki. mee. dooram loanu, sameepa pattanhamaina raajaam nundi 15 ki. mee. dooramloonuu Pali. 2011 bhartiya janaganhana ganamkala prakaaram yea gramam 287 illatho, 1191 janaabhaatho 329 hectarlalo vistarimchi Pali. gramamlo magavari sanka 584, aadavari sanka 607. scheduled kulala sanka 183 Dum scheduled thegala sanka 5. gramam yokka janaganhana lokeshan kood 580849.pinn kood: 532122. vidyaa soukaryalu gramamlo prabhutva praadhimika paatasaala okati, prabhutva praathamikonnatha paatasaala okati Pali.balabadi, maadhyamika paatasaala‌lu rajamlo unnayi. sameepa juunior kalaasaala, prabhutva aarts / science degrey kalaasaala, inginiiring kalaasaala rajamlo unnayi. sameepa vydya kalaasaala srikaakulamlonu, maenejimentu kalaasaala, polytechnic‌lu raajaamloonuu unnayi. sameepa vrutthi vidyaa sikshnha paatasaala, aniyata vidyaa kendram, divyangula pratyeka paatasaala rajamlo unnayi. vydya saukaryam prabhutva vydya saukaryam samchaara vydya shaala gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali. pashu vaidyasaala gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali. sameepa saamaajika aaroogya kendram, praadhimika aaroogya kendram, praadhimika aaroogya vupa kendram, maathaa sisu samrakshana kendram, ti. b vaidyasaala gramam nundi 10 ki.mee. kante ekuva dooramlo unnayi. alopathy asupatri, pratyaamnaaya aushadha asupatri, dispensory, kutumba sankshaema kendram gramam nundi 10 ki.mee. kante ekuva dooramlo unnayi. praivetu vydya saukaryam thaagu neee bavula neee gramamlo andubatulo Pali. gramamlo edaadi podugunaa chetipampula dwara neee andutundi. paarisudhyam muruguneeru bahiranga kaaluvala dwara pravahistundi. muruguneetini neerugaa jalavanarulloki vadulutunnaaru. gramamlo sampuurnha paarishudhya pathakam amalavutondi. saamaajika marugudoddi saukaryam ledhu. intintikii tirigi vyarthaalanu sekarinche vyvasta ledhu. saamaajika biogyas utpaadaka vyvasta ledhu. chettanu veedhula pakkane paarabostaaru. samaachara, ravaanhaa soukaryalu sab postaphysu saukaryam gramaniki 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali. postaphysu saukaryam, poest und telegraf aphisu gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi. mobile fone Pali. laand Jalor telephony, piblic fone aphisu gramaniki 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. internet kefe / common seva kendram, praivetu korier gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi.prabhutva ravaanhaa samshtha baasu saukaryam gramaniki 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali. praivetu baasu saukaryam gramaniki 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali. railway steshion, auto saukaryam, tractoru saukaryam modalainavi gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi.jalla rahadari gramam gunda potondi. jaateeya rahadari, rashtra rahadari, pradhaana jalla rahadari gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi. gramamlo tharu roadlu, kankara roadlu unnayi. marketingu, byaankingu gramamlo swayam sahaayaka brundam, pouura sarapharaala kendram unnayi. vaanijya banku gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali. roejuvaarii maarket gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali. atm, sahakara banku, vyavasaya parapati sangham gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi. vaaram vaaram Bazar, vyavasaya marcheting sociiety gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi. aaroogyam, poeshanha, vinoda soukaryalu gramamlo angan vaadii kendram, itara poshakaahaara kendralu unnayi. gramamlo vaarthapathrika pampinhii jarudutundhi. assembli poling steshion, janana maranala namoodhu kaaryaalayam unnayi. aashaa karyakartha gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali. sameekruta baalala abhivruddhi pathakam, aatala maidanam gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi. cinma halu, granthaalayam, piblic reading ruum gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi. vidyuttu gramamlo gruhaavasaraala nimitham vidyut sarafara vyvasta Pali. rojuku 8 gantala paatu vyavasaayaaniki, 18 gantala paatu vaanijya avsarala choose kudaa vidyut sarafara chesthunnaaru. bhuumii viniyogam voppangilo bhu viniyogam kindhi vidhamgaa Pali: vyavasaayetara viniyogamlo unna bhuumii: 29 hectares vyavasaayam sagani, banjaru bhuumii: 38 hectares vyavasaayam cheyadagga banjaru bhuumii: 2 hectares saagulo laeni bhoomullo beedu bhoomulu kanivi: 12 hectares banjaru bhuumii: 2 hectares nikaramgaa vittina bhuumii: 243 hectares vividha vanarula nundi saguniru labhistunna bhuumii: 257 hectares neetipaarudala soukaryalu voppangilo vyavasaayaaniki neeti sarafara kindhi vanarula dwara jargutondhi. cheruvulu: 138 hectares itara vanarula dwara: 119 hectares moolaalu
అలీరాజ్‌పూర్ శాసనసభ నియోజకవర్గం మధ్య ప్రదేశ్ రాష్ట్రంలోని నియోజకవర్గాలలో ఒకటి. ఈ నియోజకవర్గం అలీరాజ్‌పూర్ జిల్లా, రత్లాం లోక్‌సభ నియోజకవర్గం పరిధిలోని ఎనిమిది శాసనసభ నియోజకవర్గాల్లో ఒకటి. ఎన్నికైన సభ్యులు 1957: ఛత్రసింగ్, కాంగ్రెస్ 1962: భగీరథ్ భన్వర్, సోషలిస్ట్ పార్టీ 1967: చితూసింగ్, కాంగ్రెస్ 1972: మగన్ సింగ్ పటేల్, కాంగ్రెస్ 1977: భగవాన్ సింగ్ చౌహాన్, జనతా పార్టీ 1980: మగన్ సింగ్ పటేల్, కాంగ్రెస్ 1985: మగన్ సింగ్ పటేల్, కాంగ్రెస్ 1990: మగన్ సింగ్ పటేల్,కాంగ్రెస్ 1993: మగన్ సింగ్ పటేల్, కాంగ్రెస్ 1998-1999: మగన్ సింగ్ పటేల్, కాంగ్రెస్ 1999-2003: వెస్టా సింగ్ పటేల్ (రావత్), కాంగ్రెస్ 2003: నగర్ సింగ్ చౌహాన్, బీజేపీ 2008: నగర్ సింగ్ చౌహాన్, బీజేపీ 2013: నగర్ సింగ్ చౌహాన్, బీజేపీ 2018: ముఖేష్ రావత్, కాంగ్రెస్ మూలాలు మధ్య ప్రదేశ్ శాసనసభ నియోజకవర్గాలు
prachina shilaayugam (Paleolithic Age) loo rendava dasanu "Madhya prachina shilaayugam" (Middle Paleolithic Age) gaaa paerkontaaru. bhaaratadaesamloe yea dhasha sumaaru cree.poo. 1,50,000 samvatsaraala kaalam nundi cree.poo. 35,000 samvatsaraalakritam varakuu konasaagindi. ayithe bharatadesamantata yea kaala vibhajana ekareetigaa ledhu. okko praanthamlo labhyamaina puraavastu aadhaaraalanu (prachina silaa panimutlu) batti ayah praantaalaloo yea kaala vibhajana kasta atuu itugaa vuntundi. Madhya prachina shilaayugam taruvaata Uttar prachina silaa yuga dhasha (Upper Paleolithic Age) prarambhamaindi. Madhya prachina silaayuga samskruthi pradhaanamgaa pecchuto chosen panimutla samskrithiki (flaked tool culture) chendinadi. bhartiya desamlo prachina shilaayugam - kaala nirnayam bhartiya deeshaaniki sambandhinchi nanthavarakuu prachina silaayuga vibhajana kaala vyavadhulu krindhi vidhamgaa unnayi. puurva prachina shilaayugam (Lower Paleolithic Age): idi sumaarugaa cree. poo. 6 lakshala samvatsaraala kaalam nundi 1.5 laksha samvatsaraalakritam varakuu konasaagindi. (bhaaratadaesamloe puurva prachina shilaayugam yokka kaala vyavadhi Madhya pleestocin (Middle Pleistocene) sakaniki sambandhinchinadi Bara. Madhya prachina shilaayugam (Middle Paleolithic Age): idi sumaarugaa cree.poo. 1,50,000 nundi cree.poo 35,000 varakuu konasaagindi. Uttar prachina shilaayugam (Upper Paleolithic Age): idi sumaarugaa cree.poo. 35,000 nundi cree.poo. 10,000 varakuu konasaagindi. ayithe dhakkan peethabhoomilo cree.poo. 35,000 nundi cree.poo. 1500 varakuu Madhya, Uttar prachina silaayugamnaku sambamdhinchina panimutlu bayalpadaayi. ayithe pai muudu dhasalaloo e okka danki kudaa pratyeka paridhi anatu edhee ledhu. parinhaama kramalo paata sampradaayalu konasaagutuu vuntunte vaatitoe paatu kothha sampradaayalu kudaa aavirbhavinchi paatavaatitoe paatoo konasaagaai. antey Madhya shilaayugam (Mesolithic Age) anede prachina shilaayugam (Paleolithic Age) nu purtiga kanumarugu cheeyadu. Madhya silaayugaanni naveena shilaayugam (Neolithic Age) purtiga netti veyadu. prachina shilaayugam chivari dhasha, Madhya shilaayugam modati dhasha rendoo kalsi konasaagaai. Madhya shilaayugam chivari dhasha, naveena shilaayugam modati dhasha rendoo kalsi konasaagaai. udaharanaku belan nadhii loeya (Uttar Pradesh), nagarjunakonda (aandhra Pradesh) lanty praantaalaloo ayithe prachina silaayuga samskruthi anni dasala nundi naveena silaayuga samskrutula varku silaayuga samskruthi avicchannamgaa konasaagindi. prathamikangaa Madhya prachina shilaayugam anede pecchuto chosen panimutlu (Flaked Tools) prabalyam vahimchina dhasha kabaadi, deesha kaala paristhithula kaaranamgaa bharathadesamlooni anni praantaalaloonu yea dhasha oche kaalamlo vyaapincha ledhu. ashoolian samskrithiki chendina chethi goddallu krameynaa paadaanyam kolpothu aa sthaanaanni pecchuto chosen panimutlu aakraminchadam aney parivartana nidhaanamgaa jarigadam valana bhaaratadaesamloe okko praanthamlo okko vidhamgaa kalakramam kanipistundhi. udaharanaku hetch. di. sankalia (H. D. Sankaliya) dakshinha bhaaratadaesamloe Madhya prachina shilaayugam 25,000 samvatsaraalanaatidani teliparu. clark, willams prakaaram Uttar, Madhya bhaaratadaesamloe Madhya prachina shilaayugam 40,000 nundi 50,000 samvatsaraala kritam varku vumdani, mishra Madhya prachina silaayugaanni bharatadesaaniki antataku anuvartiste 1,25,000 to 40,000 ella naatidani teliya chesaru. charithra kaarudu orr.ios. sarma prakaaram bhaaratadaesamloe Madhya prachina shilaayugam kalavadhi cree.poo. 1,50,000 nundi 35,000 varku ani teliyachesaaru. bhartiya desamlo Madhya prachina silaayuga samskruthi - mukhya lakshanhaalu puurva prachina silaayugamlo vale yea samskrithiki chendina praacheena human jaati samuuhaalu kudaa samchaara jeevitam (Nomadic) gaduputhoo deesha dimmarulugaa tirigevaaru. viiri aavasa sdhaanaalu nadhii loeyalu, vaagulu vento jalasaya thira sameepamlone unnayi. aahaara sekarane viiri pradhaana vrutthi. aahaara sampadanaku raati panimutlunu vaadeevaaru. viiriki raati nunchi teesina pecchulanu (Flakes) panimutla tayaareeloo upayoginchadam bagaa telisindhi. pecchulatho chosen panimutlanu (Flaked Tools) adhikanga upayoginchaaru. janthuvulanu vetadi aahaara samuparjana cheeseevaaru. Madhya prachina silaayuga samskrithiki chendina aadhima maanavula panimutlalo flaked tools prabalangaa vundi vishishtamgaa kanipistaayi. yea dhasaloo viiru tayyaru chessi upayoginchina panimutlu moratugaane unnappatikee parikaraala tayaareeloo pariniti kanipistundhi. guhalalo bommalu geeyadam enka neervaleedu. pecchuto chosen panimutla samskruthi (Flaked Tool Culture) Madhya prachina shilaayugam natiki aadhima manaollu raati panimutlanu tayyaru cheyadamlo marinta abhivruddhi karamyna marpulu sadhincharu. yea kaalamlo vaari panimutla samskruthi muula raati panimutla nundi purtiga 'pecchu panimutla' (Flake-tools) tayaareeki parivartana chendhindhi. amduvalana Madhya prachina silaayuga samskruthini pradhaanamgaa 'pecchuto chosen panimutla samskruthi' (flaked tool culture) gaaa pariganistaaru. yea dhasaloo upayoginchina parikaraalalonu, vaati tayaareelaloonu vacchina marpulu. parikaraala tayaareeloo nuuthana paddatulu upayoginchadam silaa parikaraala tayaareeloo bhagnamaina pecchulanu (Flakes) kudaa tirigi upayogapadetatlugaa tirigi chekkadam aney procedure (Reflaking or Retouching technology) viiriki telisindhi. pariniti chendina parikaraalu viiru raati nundi teesina pecchulanu Bara panimutla tayaareeloo viniyogincharu. raatitoe chosen panimutlu kanna, raalla pai teesina pecchulatho chosen panimutlu marikonta pariniti chendinavi. yea parikaraalu puurva prachina silaayuga panimutlatho polisthe saijulo marinta chinnaviganu, takuva mandamtoonu, takuva baruvutoonuu unnayi. parikaraalalo vaividhyata yea dhasaloo upayoginchina panimutla rakalaloo kudaa vaividhyam kanipistundhi. yea dhasaloo aadhima manavudu upayoginchina parikaraalalo mukyamainavi gokudu rallu (Scrapers), chekkudu rallu (burins - beurin), randhrakaalu (Borers), monadelina raati mukkalu (Points), gundrani rallu (Discs), chinna taraha chethi goddallu. puurva prachina silaayuga panimutlutho polisthe Madhya prachina silaayuga panimutlu aahaara samuparjanake kakunda itharathraa upayogapadevigaa bhaavinchavachchu. udaharanaku gokudurallu (Scrapers) chetla berallanu, jantuvula charmalanu subhraparachadaaniki, chadunu cheyadanki upayogapadevi. randhrakaalu (borers) thollaku ramdhraalu cheyadanki monalanu (points) vetalo viniyoginchadam jarigivundavacchu. Madhya prachina silaayugamlo muula raati panimutla samskruthi (core-tool culture), purtiga pecchu panimutla samskruthi (Flake-tool culture) ku parivartana chendina kaaranamgaa ashulian (Acheulean culture) chethi goddallu yea yugamloo kanipimchavu. ayithe yea parivartana nidhaanamgaa jargadam will, pecchu panimutla thayaarii pai aadhaarapadina yea samskrutilo ashulian kanna bhinnamakna chinna taraha chethi goddallu vantivi kanipistaayi. panimutttu tayaareeki kaavalsina raayini enchukovadamlo maarpu yea kaalam aati panimutlu saadharanamga chert (Chert), jaspar (Jasper), calsedani (Chalcedony), quartz (Quartzite) vento kathina shilala nundi tayyaru cheyabaddaayi. antey viiru okavaipu puurva dhasaloo upayoginchina quargite (Quartzite), quartz (Quartz), bassault (Basalt) vento silalanu konasagistune adanamga chert, jaspar, calsedani vento isukaraayilanu kudaa upayoginchaaru. ayithe viiriki emukatho gaani, dantaalato gaani panimutlu cheeyadam enka teleedane cheppalsivuntundi. bhartiya desamlo Madhya prachina silaayugaaniki chendina pradhaana aavaasaalu nevasan samskruthi (Nevasa Culture) puurva prachina silaayuga samskruthi, Uttar prachina silaayuga samskruthi lavale kakunda bhaaratadaesamloe Madhya prachina silaayuga samskruthi spashtangaa gurtinchabadaledu. ayinappatikee bhaaratadaesamloe Madhya prachina silaayuga samskruthini nevasa samskruthi ani vyavaharisthaaru. nevasa prantham godaavariki upanadhi ayina pravara nadi teeramlo Pali. 1956 loo sankalia chosen anveshanalo Maharashtra loni nevasa (Nevasa) praanthamlo 'pravara' nadhii loeya praanthamlo Madhya prachina silaayugaaniki chendina 'pecchuto chosen panimutlu' [gokudu rallu (Scrapers), chekkudu rallu, beurin‌lu, randhrakaalu (Borers) vantivi] adhika sankhyalo dorikayi. nevasalo prachina silaayugaalaku chendina remdu dasala (puurva, Madhya dhasalu) ku chendina parikaraalu kudaa pushkalamgaa labhinchayi. bhaaratadaesamloe Madhya prachina silaayuga samskrithiki chendina mukhya pradheeshaalu bhartiya deeshamanthataa Madhya prachina silaayuga aavaasaalu vyvidhya poorithamaina paryavarana vyavasthalalo bayalpadaayi. peethabhoomulalonu (chotta Nagpur, dhakkan peethabhoomulalo), maidaanaalloonuu, thira vyavasthalalonu vyaapimchi unnayi. AndhraPradesh‌loo Madhya prachina silaayuga samskrithiki chendina mukhya pradheeshaalu andhrapadesh‌loo anek praantaalaloo mukhyamgaa krushnaanadi, godawari, paykana, tungabadra, svarnamukhi modhalagu nadeeloyalaloonu, paleru, gundleru, gunjaana, sagileru, kunderu, rallakaluva, cheyyeru modhalagu selayeti tiiraalaloonu Madhya prachina silaayuga samskrithiki chendina anek panumutlu labhinchayi. vitini kudaa chudandi Madhya prachina shilaayugam reference‌lu Ancient India by Ram Sharan Sharma Palaeolithic Period: Lower, Middle and Upper Palaeolithic Period by Mamta Aggarwal Stone Age Encyclopedia Britanica Paleolithic Period Enc dakshinha bhartiya deesha charithra, v. sundhara ramasastri, telegu akaadami AndhraPradesh samagra charithra-samskruthi (prock purayugam - cree.poo. 500 varku), MLK muurti, AP History Congress Indian Archaeology 1988-89 A Review ,1993 Edited by M.C.Joshi, Published by Director general of Archaeolgical Survey of India, Government of India, New Delhi moolaalu bhaaratadaesamloe silaayugaalu charithra puurvayugam (Pre-Historic Age)
బొంజంగి, అల్లూరి సీతారామరాజు జిల్లా, పాడేరు మండలానికి చెందిన గ్రామం.ఇది మండల కేంద్రమైన పాడేరు నుండి 23 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన అనకాపల్లి నుండి 100 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది. 2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 36 ఇళ్లతో, 143 జనాభాతో 127 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 70, ఆడవారి సంఖ్య 73. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 3 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 140. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 584593.పిన్ కోడ్: 531077. 2022 లో చేసిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ గ్రామం విశాఖపట్నం జిల్లాలో, ఇదే మండలంలో ఉండేది. విద్యా సౌకర్యాలు గ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాల ఒకటి, ప్రైవేటు ప్రాథమిక పాఠశాల ఒకటి ఉన్నాయి. బాలబడి, ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల, మాధ్యమిక పాఠశాల‌లు పాడేరులో ఉన్నాయి. సమీప జూనియర్ కళాశాల, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల పాడేరులోను, ఇంజనీరింగ్ కళాశాల అనకాపల్లిలోనూ ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల, మేనేజిమెంటు కళాశాల విశాఖపట్నంలోను, పాలీటెక్నిక్ పాడేరులోనూ ఉన్నాయి.సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల అరకులోయలోను, అనియత విద్యా కేంద్రం అనకాపల్లిలోను, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల విశాఖపట్నం లోనూ ఉన్నాయి. వైద్య సౌకర్యం ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం ఒక సంచార వైద్య శాలలో డాక్టర్లు లేరు. ముగ్గురు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం, ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, పశు వైద్యశాల, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం తాగు నీరు బావుల నీరు గ్రామంలో అందుబాటులో ఉంది. తాగునీటి కోసం చేతిపంపులు, బోరుబావులు, కాలువలు, చెరువులు వంటి సౌకర్యాలేమీ లేవు. పారిశుధ్యం గ్రామంలో మురుగునీటి పారుదల వ్యవస్థ లేదు. మురుగునీటిని శుద్ధి ప్లాంట్‌లోకి పంపిస్తున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు. సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. పోస్టాఫీసు సౌకర్యం, పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, మొబైల్ ఫోన్, ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సు సౌకర్యం, ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం, రైల్వే స్టేషన్, ఆటో సౌకర్యం, ట్రాక్టరు సౌకర్యం మొదలైనవి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. జాతీయ రహదారి, రాష్ట్ర రహదారి, ప్రధాన జిల్లా రహదారి, జిల్లా రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామంలో కంకర రోడ్లు, మట్టిరోడ్లూ ఉన్నాయి. మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం ఉంది. పౌర సరఫరాల వ్యవస్థ దుకాణం, వారం వారం సంత గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. ఏటీఎమ్, వాణిజ్య బ్యాంకు, సహకార బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. రోజువారీ మార్కెట్, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు గ్రామంలో అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. ఉన్నాయి. అసెంబ్లీ పోలింగ్ స్టేషన్, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం గ్రామం నుండి 5 కి.మీ.లోపు దూరంలో ఉన్నాయి. సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. సినిమా హాలు, గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. విద్యుత్తు గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 16 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు. భూమి వినియోగం బొంజంగిలో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది నికరంగా విత్తిన భూమి: 127 హెక్టార్లు నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 64 హెక్టార్లు వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 62 హెక్టార్లు నీటిపారుదల సౌకర్యాలు బొంజంగిలో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది. ఇతర వనరుల ద్వారా: 62 హెక్టార్లు ఉత్పత్తి బొంజంగిలో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి. ప్రధాన పంటలు పసుపు, పిప్పలి మూలాలు
యలమంచిలి రవి ఆంధ్రప్రదేశ్ రాష్ట్రానికి చెందిన రాజకీయ నాయకుడు. ఆయన విజయవాడ తూర్పు నియోజకవర్గం నుండి 2009లో ఎమ్మెల్యేగా గెలిచాడు. మూలాలు ఆంధ్రప్రదేశ్ శాసన సభ్యులు (2009)
switzerlandulo janminchina saamaajika udyama kartha (1898-1965):  eevida eurup loo nu ,akada mahilhala otuhakku udyamamloonuu kaarmikodyamaallonoo utsahanga paalgonnaru, aapai. loo bhartiya desam vacchaaka jaateeyoodyamamloo paalupanchukunnaaru, 1929balyam mellie solingar na jyoorich switzerlaand loo janminchaaru 28.3.1898 eeme tallidamdrulu germanu maatrubhaashagaa galgina switzerlaand, desastulaina adhalf bertha solih garu, sampanna gruhasulagutache kumareku vunnatavidya cheppinchavalanane abhilashatho sento coils nagaramlo phrenchi bashalo pondi tyam sampaadinchutakugaanu . aa nagaramlo prasiddhichendina boardingu scooluku pamparu, aa skoolunundi matriculation pariiksha, loo pasaina taruvaata jyoorich nagaramlo homu sciencu collegeelo prave shinchi muudu samvatsaramula taruvaata pattabhadruraalu ayaru vydya vidya loo pravaesinchi adi porthi cheyakundane kutumba paristhithula valana thandri rasayinaka pattu vyaapaaram loo cheeraaru 1914 varku andhulo panicheesi andhulo bhaagamgaa europu inglaand paryatana 1920 nundi 1920 varku dakshinha geramny modhalagunavi paryatinchaaru 1922 apatlo tubin gunn universitylo vidya nabhyasinchuchunna uppala lakshmanarao thoo parichaya merpadinadi . appatike aameku hindudesamu patla abhimanamerpadi.suprasidda indologistu olden baru vedamula girinchi. bouddhamatamunu girinchi grandhamuluu. hinduism deshamu, simhalamu girinchi rachinchina nobel bahumati graheeta helmen hens rachinchina grandhamuluu chadivaaru, bharathamdesamtho anubandam. rasayinaka pattu vyaapaaram loo varku panicheesi andhulo bhaagamgaa europu inglaand paryatana chessi 1920 loo bharatadesaaniki vachcharu 1929modatinundii soshalijamuu . prapancha kaarmikodyamamuu chee aakarshinchabadi yundutache, gandhism patla athantha aasakti thoo, appudu jarugutunna setyagraha vudyamamloo sabarmati asramam vellhi akkade khaadii medha . sikshnha pomdi; varku aandhra rashtra manthaa khaadii prcharam chesar taruvaata kalakathaaloo satish guptaa samshtha ayina khaadii pratishtaapana loo konthakaalam khaadii medha parisoedhana chesthu harijana aaspatrilo kudaa sevalu andichaaru taruvaata dr uppunuutala lakshmana raao gaari thoo aandhraloo pondhuuru sanna nuulu medha parisoedhana chessi bharati 1935 modran rivyuu vento patrikalaloe konni vyasalu prachurincharu, samvatsaramlo swadesaniki tirigivelli .1937 geramny italii thoo paatu akada maascow veltaru chirakala mitrulaku lakshmana raao ni vivaham sukoni loo bhaaratadesaanikivachchaaru 1938 setyagraha vudyamam loo paalgoni jailusiksha anubhavinchaaru. 1940 ramaswamigari kutumbamu venta lahoru kaangresuku vellenu. hinduism deshamunuu. prajala girinchi telusukovalani, korikato mudava taragatilone prayaaninchi kaasi, gaya, alahabadu, Lucknow, alighar, amritsar, Haridwar moda lagu yatra salamulanu sandharshinchi , dharamasaalaloonuu, satravulaloonuu makaam chessi, bhartia hrudayaspandananu ardhamchesukonnaru, lakshmana raao kanna melline ekkuvaga udyama jeevitam gadipaaru. oa videsi vanita bhartiya swatanter poratamlo paalgoni jail jeevithanni anubhavinchadam. jailloo khaidila kaneesavasaralakosam satyaagraham cheeyadam ascharya pariche vishayalu, sabarmati asramam ghandy rojulalo aasramamunu sandarsinchina yedala sabarmati aasramavaasula dhainandhina jeevitamuu khddru dikhsa telusukonavacchunane vuddesamuto, acchatanunna samvatsarakaalamulo pathy niduchuta pa thini ekuta, ekulu chaeyuta, noolutheeyuta modhalagunavi abhyasimchaaru, aakaalamlo . aashramamu chuttuu chittadavi yundutache pamulu aashramamulo vicchalavidigaa thirugu chundenu, pamulanundi dundagula nundi asrama vaasulanu kaapadatam choose. prathi asrama vasi . ratri poota gastii tiragatam niyamangaa unnadi, ayithe varu , pamulanu champakunda vatini patukonu sadhanamu okati tappa vaari chetilo chapati karra modhalagunavi vaadakuudadu varu pamulanu patkoni champakunda tirigi adavilo vidichipettaali ayithe, ila ratriputa gastii trige niyamamu asrama streelaku maatramu varinchadu tanukuda ratriputa gastii, tirugutaanu ani pamulu pattatam neerchukontaanu ani asrama nirvaahakulanu mellie solingar korindi ndhuku , gandhigari pratyeka anumati avasaramani, adi lenide, thaanu asrama paddatulanu maarchutaku veelukaadani nirvaahakulu, cheppeyi asrama streelaloo dhairya sairyamulanu pempondinchutakunuu. asrama vidhula paatimpulo sthree purusha vyatyaasamundakuudadani aama, abhipraaya padinanduna yii nibandhananu maarchataaniki aasamayamlo erravada jailuloo nunnagandhi paera deera mynah leekhalu raasenu ooka lekhaku javabuga. itinibandhananu vidhinchiinaedala andu kavasaramaina dhairyasaha samulu, “mana sairyamu aashramastreelaku galavo leevo, ani aayana sandeha munu velibucchi mellie solingar abyardhananu niraakarinchenu" streelaku thamakunna dhairyasaahasamulanu chuuputaku avakaashamu kalginchutaye kartavyamaniyuu. "modati metugaa unna yea paniki, swachchandamugaa yeepaniki munduku vachedaro atti varini Wokha kakunda iddharu kalisi, gastii tirugutaku anumati ivvaalani aama gaandheegaariki pratyuttaramicchenu yea vishyamai mellie. suchananu ghandy angikarinchi aa nibandhanala maarpunaku anumathinchaaru, sabarmatheelo aama nivasinchuchundina kaalamulone potti.sreeramulu vundutacheta vaarithoo aameku sannihitha snaeha merpadenu taruvaata aama bejavaadalo nivasinchuchunnapudu. sreeramulu thama swa graamamu velunapudu vidhigaa bejavaadalo aama yintlo basachesevaaru aayana praayopadesamunaku mundhu madarasu vellunapudu kood aama yintlo basachesivellaaru . aasramamunundi vacchina taruvaata aandhradaesamulooni sannanuulu khddru kendramayina Srikakulam nagaramlo siranivasa merparachukoni achhata. endlu unnare 2, 3 appudu pondhuuru . bontalakoduru modalaina pattusaali kendramulanu sandharshinchi, varu aava lambhinchu paddatu lanu kshunnamugaa abhyasimchaaru, khaadii vudyamamloo panichesaaru. bahl. bering‌ charakhaato iddaruu khaadii prachaaramlo ooroo wada tirigaaru‌ nelloreloo charakha pradarsana kaalamlo gaandheegaaritho melliki bheti ayindhi. neenu erawada jailloo unnappudu naatoe Uttar pratyuttaraalu nirvahimchimdi nuvvena. 'ani ghandy amenu palakarinchaaru?' uppala lakshmanarao thoo. vivaham bhinna samskru tulu aachara vyavaharaalu, aaharapu alavatlu addankigaa undochu, vaatannintinii ardham chesukune opika. theerika, praemikulaku chaaala avsaram, prasidha rachayita. shaastraveettha ayina uppala lakshmanarao, melli dampatuladi alaanti prema - loo swadeshamunaku vellipoyaru aameku shree lakshmanarao gaarikinii. 1984 loo yerpadina parichayamu 1922 swaraajyamodyamamu nandhu snehamugaa roopondina metri 'natiki premagaa pariganinchenu 1936 aanadu hinduism vivaaha smruthi eenaadunnanta udaaramugaa lenanduna tana vivaahamunu hindudesa vyvahika chatamula nanusarinchi jariginchu konutaku aama yishapadaka. rajakeeya, sanghika aarikaadi vishyamu lannintiloo sthree purusha samaanatvamuunuu, vidaakula samaana hakkulanuu gala ekaika desamaina soveit russialone, aa chata paddatula prakaaramae vivahamu chesukovalani, ndhuku angeekaristhe soveit ravalani, lakshmanaraoki teliyachesaaru lakshmanarao jeevitamlo mellie sholinger thoo parichayam ooka melumalupu , niswartha snehamto. konthakaalam nishkalmasha sahaajivana paatistuu, aati saamraajyavaada vyatireka peeditha prajaaviplava kendram soveit union loo vaari deshaantara mataantara, varnaantara ,vivaham santhaanam vaddanukuni saamaajika sahithya sevato samashtijeevanam oa goppa aadarsam mascolo. agustuu 1937 na soveit paddatula prakaramu resishtary vivahamu jariginadi 30 taruvaata bhaaratadaesam vachcharu,moolaalu. uppala lakshmanarao rachana atadu ‘aama-navala’ lakshmanarao gaari sveeya charithra <br> batuku pustakam- sveeya charitralu videsheeyulu aadarsa vanitalu depsang maidanam
kausalya krishnamoorthy 2019, augustu 23na vidudalaina kridaa neepadhya telegu chalanachitra. kreativ comersials pathakama kao.Una. vallabh nirmimchina yea chithraaniki bheemineni srinivaasaraavu darsakatvam vahinchaadu. aisshwarya rajesh, rajendra prasad, caarthik raju, sheva kartikeyan taditarulu pradhaana paatralu pooshinchagaa dibu ninnan thomas sangeetam amdimchaadu. 2018loo tamilamlo vacchina kana cinimaaku idi remake. aisshwarya rajesh, sheva kartikeyan laku telugulo idi tolichitram. sheva kartikeyan ku sambamdhinchina konni sanniveeshaalu tamila matrhuka nundi teesukobaddaayi. kathaa saransham krishna‌muurti (rajendra‌pra‌sad‌) ki vya‌va‌saayam antey entishta‌moo, cricket kudaa antey istham. cricket loo bhaaratadaesam odipothe assa‌lu ta‌ttukoledu. kausalya (aishwa‌rya rajesh‌) kudaa tamdrini chusi cricket‌pai istham penchukuntundi. india ta‌ra‌puna audii, ka‌ppu gelichi thandri ka‌lh‌loo anandam chuudaala‌nukoni tana snehitulato cricket aadutundi. abbayila‌thoo cricket aaduthundadam chusi talli (Jhansi) addukuntu umtumdi, oollo valluu kudaa suutipooti maata‌lu antuntaru. ainakani vaata‌nnintinee ta‌ttukuni kausalya‌ cricketa‌r‌gaaa adugulu vesthundi. anukuna l‌kshyanni saadhinchindaa, ledha, ta‌na l‌kshyam choose kausa‌lya ennikastaalu pa‌dindanedi migta katha. aisshwarya raajesh aisshwarya rajesh (kausalya krishnamoorthy) rajendra prasad (krishnamoorthy) caarthik raju (saiee) sheva kartikeyan (nelson delip kumar) Jhansi (sawithri-kaulasya talli) vennala kishor (inspektaar balarama) bheemineni srinivaasaraavu (Banki menejaru) ravi prakash (schul piiiiti) sasank sea.v.emle.narasimharao rangasthalam maheshs taxiwala vyshnu natasha parashar niraali ojha (gaayatri dikshit) shaila aalam (anjali sarma) sushree pradhaan (deepika patel) remya gestine (remya) sajana sajivan (sajana) saanketikavargam chitraanuvaadam, darsakatvam: bheemineni srinivaasaraavu nirmaataa: kao.Una. vallabh, kao. yess. ramarao (samarpana) matalu: chaudhary hanumanji sangeetam: dibu ninnan thomas chayagrahanam: b. andrieve kuurpu: kootagiri venkateswararao nirmaana samshtha: kreativ comersials paatalu:krishnakanth, ramajoggayya shastry, kasarla shayam‌, gosala ramababu nirmaanam chitra samarpakulu kao.yess. ramarao tamila chitram kana triler chusi telugulo punahnirmaanam cheyalana nirnayinchukunnaadu. kausalya krishnamoorthy paerutoe telugulo punahnirmaanam cheyabadi, Rajahmundry parisara praantaallo chitrikarinchabadindi. marcheting - vidudhala 2019, juun 18na yea chitra adhikarika teaser‌ Seoni music india dwara vidudalayindi. remdu nelala taruvaata, 2019 augustu 19na adhikarika triler‌ Seoni music india dwara vidudalayindi. yea chitram 2019, augustu 23na vidudalayindi. paatalu tamila maatrukaku sangeetam amdimchina dibu ninnan thomas telegu cinimaaku kudaa sangeetam amdimchaadu. chitramlooni modati paata tune kana chitram nundi teesukobadindi. raetimg 123telegu - 3/5 themes af india - 2.5/5 dhakkan chronicle- 2.5/5 greeat aandhra - 2.5/5 moolaalu itara lankelu 2019 telegu cinemalu rajendra prasad natinchina cinemalu telegu creedala chithraalu
AndhraPradesh rashtra maajii manthri, dakshinabhaaratadesapu pramukha vidyaavetta, babukhan. septembaru 1941 na haidarabadulo janminchaadu 20nizamabad jalla. yedapalle mandalamlooni pocharam eeyana svagramam, nijam callagy nunchi degreeloo pattabhadrudayyaadu. ene. t.ramarao mantrivargamlonu.chandrababunaidu prabhutvamlonu mantrigaa panichesaadu, rajakeeya prastanam. nijamabad jalla bodhan niyojakavargam nunchi babukhan, lalo telugudesam parti tharapuna pooti chessi saasanasabhaku ennikayyadu 1985, 1994 loo kendramloni ene. 1998 di.e prabhuthvaaniki chandrababau nayudu maddatu telapadamto telugudesam paarteeki raajeenaamaa chessi congresses partylo cheeraadu.kutumba nepathyam. bashiruddin babukhan thandri khan bahadhur kareem babukhan, loo Hyderabad kan, 1930struction companieni stapinchadu‌osmania universiti aarts kalaasaala bhavanam. naampalliloni ghandy bhavan, delhilooni Hyderabad, house‌ godawari teeramloni sohan bridje, kaddam dyaam, tungabadra dyaam, ramagundam dharmal pvr, steshion taditara nirmaanaalanu abdoul kareem babukhan nirmimchaadu‌yabai ella kritam haidarabadu naampalliloni AndhraPradesh congresses pradhaana kaaryaalayam. ghandy bhavan 'nu 'delhilooni Hyderabad house nu nirmimchi viraalamgaa icchadu, nijam kaalamlo goppa paarisraamikavettagaa peruu sampaadinchaadu. vidyaarangamlo vidyaavettagaa. bashiruddin babukhan bandlagudalo glendell akaadami schul, thoo paatu spring‌fiield paatasaalanu kudaa naduputunnadu‌babukhan vidhyaardhi dhasha nunche palu swachchanda seva kaaryakramaalu nirvahinchevaadu. allindia educationally sociiety adhyakshudigaa. allindia muslim majleese mushavirat sabhyudigaa, confederation af muslim educationally in, steatutions sabhyudigaa vyavaharinchaadu‌samakaaleena nirmaanaalu. hyderabaduloone modati athi ettaina bhavanam antastulu (17 babukhan estate) nu bashir‌baugh‌loo nirmimchaadu‌somajiguda chowrastaalooni babukhan millenium. babukhan hill, view‌babukhan malls, kueen plaja, babukhan chambers, nobul chambers, dhakkan towers‌, moghul kortutopatu nagaramlo, ki paigaa bahulha antastula residenshiyal 20 commersial, complexes‌ lanu nirmimchaadu‌babukhan tana aatmakathanu. living undar da rein ‘boo‌mai achieve-ment‌aney paerutoe ooka pusthakaanni raashaadu’ maranam. bashiruddin babukhan swaasa sambandhitha vyaadhitoe baadhapadutuu Hyderabad banjarahils, loni aayana nivaasamloe‌september 16 loo maranhichadu 2013babukhan. ku bhaarya‌salman babukhan aney kumarudito paatu iddharu koothullu unnare, moolaalu. bayati linkulu kompany webb saitu jananaalu 1941 maranalu 2013 AndhraPradesh muslim naayakulu nijam kalaasaala puurvavidyaardhulu partylu firaayinchina rajakeeya naayakulu Nizamabad jalla rajakeeya naayakulu Nizamabad jalla nundi ennikaina AndhraPradesh saasana sabyulu Nizamabad jillaku chendina AndhraPradesh rashtra manthrulu Nizamabad jalla vyaapaaravaettalu laghusiddhaantakoumadhu daa
ఓబులక్కపల్లి పేరుతో ఉన్న పేజీలు: ఓబులక్కపల్లి (పెద్దారవీడు), ప్రకాశం జిల్లా, పెద్దారవీడు మండలానికి చెందిన గ్రామం ఓబులక్కపల్లి (పొదిలి), ప్రకాశం జిల్లా, పొదిలి మండలానికి చెందిన గ్రామం
naa navvae Basti poobandi 1992 loo Una.em.rathnam darsakatvamlo nirminchabadina peddarikam cinma loni paata. yea paatalo jagpathi badu, sakina lu natinchaaru. yea paatanu bhuvanachandra/vaddepalli krishna rachinchagaa, yess.p.balasubramanian, kao.yess.chitralu gaanam chesaru. yea paataku raj-koti sangeetaannandinchaadu. sandharbham parasuramaiah chinna kumarudu krishnamohan (jagpathi badu) nu premistunnaanani janaki (sakina) ventabadutundi. krishnamohan amenu collegeelo kodthadu. aama kalaasaala prinsipal ku piryaadu chesthundu. prinsipal atanini janaki edhurugaa mandalistaadu. aa kopamto athanu haastalu khaalii chessi tana yintiki velli poovaalani anukumtaadu. aama kudaa atanini vellaneeyakudadani ankuntundhi. krishnamohan tana snehithuni salahato amenu preminchinatlu natinchaalani anukumtaadu. amenu premistunnatlu natinchi vaari kutumbampai paga teerchukoovadaaniki idi manchi avakaasamani sudhakar cheppina medhata angikaristaadu. premistunnaanani cheppadaniki paarkulo snehitulato unna amenu pilustaadu. amenu premistunnaanani chebuthaadu. aama tana tallipai pramaanam cheyalana korutundi. athanu kudaa alanay amenu ola aama tallipai ottu vaysi cheppaalani korutadu. aama angekaristundhi. aa sandarbhamlo vaari Madhya gala yugalha gitam idi. paatalo kontha bhaagam ny navvae Basti poobanti chaamanti premincha ninnu vasanthi maalati aa mate Basti nelavanka raw eeka premista ninnu sandeham ledika vilaasaala dhaari casa saraagaala galamesa kulasala puulu cosa vayyaaraala maala vesa mallepoola manchamesi husharinchana jamayinchi jazzy mogga nishaa chudana thella chiira tekkulevo chalaayinchanaa virraveegu kurravanni nighaayinchanaa athivaku aatramu tagadatagaa tuntari chetullu viduvavugaa manasu pade paduchu odi... moolaalu telegu cinma paatalu
kalpvriksh korina koorikalu ichey chettu. idi deevathalu daanavulu kalipichesina ksheera saagara mathanam samayamlo puttindi. dheenini deevathalaku raajaina indrudu grahisthaadu. matha viswaasaalu kalpavruksha anede hinduism bhaagavataalu, jainulu, bouddhulaku saadharanhamaina ooka kalaatmaka, sahithya ithivruttham. hinduism mathamloo jeevita vruksham ayina kalpaavrukshaaniki "prapancha chettu" ani ardam chaturvedalu loo prastavinchabadindi. kshirasagara mathanam ledha "paala mahasamudranchilakadam " yokka praarambha vruttaamtamloo, kalpavruksha samudrapu madhana prakreeyalo praadhimika jalaala nundi udbhavinchindi, anni avasaralanu andhinchay daivika avu ayina kaamadhenutho paatu, . yea chettu palapuntha ledha syrius nakshathram nakshatraala janmasthalam ani kudaa antaruu. devatala raju, indrudu yea kalpavrukshaanitho svargamlo tana nivasaniki tirigi vachi akada naataadu. shilpa shaasthraalalo bhagamaina manasara aney samskrutha vachanamloo kudaa yea chettu prastavinchabadindi. mro puranam prakaaram, kalpavrukshamu bhumipai Pali, prajalu chedu vishayalanu koorukoovadam dwara dheenini durviniyogam cheeyadam praarambhinchina taruvaata imdruni nivasaniki ravaanhaa cheyabadindhi . indrudu yokka "devalokam"loo iidu kalpavrukshaalu unnayi ani chebuthaaru idi mandaana, paarijaatamu, santana, kalpa vruksham, harichandana ani pilustharu. vividha koorikalu teerche evanni indhrudi iidu swartola madyalo unna maeru shikaram oddha natinatlu chebuthaaru. . yea koorikalu teerche chetla kaaranamgaanae, kalpavriksha nundi pmdutunna "daivika puvvulu , pandla" nundi uchitamgaa prayojanam pondina swargapu devatala piena aa chettu vaerlu, kandam oddha nivasistuu tulanaatmakamgaa takuva laabham pmdutunna asurulu saswata iddam chestaaru. paarijaataalanu tarachu dani bhoogola pratirupamaina ( vajyapuchetturtar indica ) thoo gurtistaaru, ayithe idi chaaala tarachugaa magnolia ledha devaganneru ( samskrutamugapu tkrutam : champaka ) chettu vale chitreekarinchabadutundi. bangaaramto chosen moolaalu, ooka vendi,maanu lapislajuli kommalu, pravaalaankulu, mutyala puvvu, ratnaala moggalu, vajraala pandlatho idi varninchabadindi. parvathy ontaritanam nundi upasamanam kaliginchadaaniki kalpvriksh chettu nundi asokasundari srushtinchabadindani kudaa antaruu. hinduism matham puraanhaalu loo andhakaasurudu iddam prakatinchinappudu thama kumarte ayina aryani surakshana choose sivudu, parvathy chaaala badhaakaramaina charchaloo tarwata amenu daiva kalpa vrukshaaniki aama surakshana baadhyatalanu appaginchaaru .parvathy tana kumartenu "bhadrata, wisdom, aaroogyam , aanandamto" penchukoovaalani, amenu adavula rakshakuraalaina vanadevigaa cheymanu kalpavrukshaanni abhyarthinchindi. jaina mathamloo jaina vishvodbhava shaasthramlo kalpavrukshaalu prapancha chakram yokka praarambha dhasalaloo prajala korikalanu teerchagala sakta unna chetlugaa bhaavimchaaru . praarambha kaalamlo pillalu jatalugaa (abbai, ammay) pudataaru, etuvanti karmalu cheeyaru. 10 vibhinna aahaaraalanu ichey 10 kalpavrukshaalu unnayi. nivasinchadaaniki nivaasam, vasthraalu, paatralu, pandlu,mitaayilatoto sahaa poeshanha, aahlaadakaramaina sangeetam, aabharanalu, suvaasanagala puvvulu, merisee deepaalu, ratri samayamlo ooka prakaasavantamaina kanthi vento modalainavi yea kalpavrukshaalu andinchevi . jaina vishvodbhava shaastram prakaaram, avaroohana aarak ( avasaarpini ) yokka muudu aras (asamana kaalaalalo)lalo, kalpavrukshaalu avasaramainavanni andinchayi, kanni mudava araa chivariki, vaati nundi vachey dhigubadi taggipoindi. konni grandhaalalo yea chetla yokka yenimidhi rakaalu vivarinchabaddaayi, veetilo prathi okkati vaervaeru vastuvulanu andinchayi. anevalla "madyamgaachettu" nundi ruchikaramaina, pooshakamaina paaniiyaalu pomdavacchu; "bhojananga" nundi, ruchikaramaina aahaaram; "yotiranga" nundi, suryudu, chandrula kante prakaasavantamaina kanthi umtumdi; "dopanga" nundi grhamu lopaliki kantini andhinchedi . itara chetlu gruhaalu, sangeeta parikaraalu, table saamaanu, chakkati vasthraalu, damdalu, suvaasanalanu andinchayi. itara vivaralu tana ontaritanam tagginchadamkosam ooka kumarte kaavalani parvathy korukunnappudu aasha neraveri kalpvriksh chettu nundi ashoka sundari srushtinchabadindi. moolaalu chetlu
konagaluru, AndhraPradesh rashtramloni shree potti sreeramulu nelluuru jalla, podalakur mandalaaniki, duggunta panchaayatiki chendina gramam..ekkadi nunchi nelluuru 42 kee.mee, saidapuram 38 kee.mee, rapuru 23 kee.mee, kaluvoya 50 kee.mee. sangam nunchi 35 ki.mee.dooramlo Pali. sameepa gramalu ramapuram, duggunta, utlapalem, talupuru, degapudi, degapudi rajupalem, inukurti, oochapalli, vaavintaparti, mogalluru. devalayas, pandugalu konagaluru gramalo mastan swamy dhargaa- jendaa panduga, vinaayaka chavithi, shreeraama navmi pandugalu sambaraegaa jarupukumtaaru. shree vinaayaka swaamivaari deevaalayam:- yea gramamlo poojalandukone devalayas 21va sathabdam varku leavu antey aascharyaponavasaram ledhu. yea gramamlo nandibeellu praanthamlo puraathana kaalam aati sivudu parvathy, vinayakudu, nandy raati vigrahalu bayatapaddavi. apati graama peddalu sriraamulavaari devalaya nirmananiki upakraminchaaru, ooriloo vandari sahakaaram andakapovadamto vaari prayatnaanni viraminchukunnaaru.chaaala kaalam taruvaata yea gramaniki upaadyayudugaa vachinatuvanti kee.shee. shree prakasm pantulu swatahaga brahmanudu agutachetha graama peddalaina shree chirumavilla satyanarayna, kee.shee. shree peta chanchaiah gaarlanu shree vinaayaka swaamivaari deevaalayam nirminchamani koraru ndhuku angeekarimchina varu paatasaala sameepamloni praanthamlo nirminchatalapettaaru, varu talapettina konni kaaranaala muulangaa nirmananiki aatamkaalu edurainavi, yea samayamlone shree peta chanchaiah garu, shree prakasm pantulu garu kaalam chesar. tadupari graamasthulu nirmanapanulu vaegavantham cheyadamto 2009 samvatsaramulo aalayamloo shree prakasm pantulu garu pratishtinchaalanukunna vigrahaanni pratishtinchi pujalu, homalu nirvahamchaaru. yea deevaalayamloo vinaayaka chavithi roeju yea devaalayaanni poovvulu, pandlutho alamkarinchi, pujalu nirvahinchi tiirthaprasaadaalu bhakthulaku istaaru, swaamivaari sannithilo utti mahotsavam nirvahinchi tadupari swaamivaari vigrahaanni oorantaa ooreginchi uuru prakkanae pravahinchae kandaleru yerulo (nadi) nimaghnam chestaaru. shree mastan vali dhargaa:- jendaa panduga, gandhamahotsavam jendaa panduga, gandhamahotsavamu mee nundi juulai maasamloo kasumuru dhargaa gandhamahotsavamu taruvaata jarugunu. paedha, thanika, kula, matha taaratamyaalu lekunda mastan swamy jendaa utsavaanni graama prajalandaru bhaktishraddalatho jarupukumtaaru. korina korkelu teerche devunigaa kolustaaru, kaalagamanamlo mastan swamy mahabub swaamigaa, mabuswamiga praacuryam pondhaaru.mokkubadi unnatuvanti bhakthulu swamy varini vishwasistuu jemdaanu swamy variki utsavamlo samarpistaaru. mastan swamy jendaa chettunu rangu rangula kaagitaalato, puvvulatho, vithyut deepaalato alankaristaaru.saayantra dhargaa sannithilo mahmatheeyulu kula peddalato kalsi khuran pathistaaru, bhakthulu teesukonivachchina prasaadaalanu swamy variki nivedistaaru. anantaram bhakthulaku, uchita annadaana karyakram nirvahincharu. mokkubadi unnatuvanti bhaktuluvaarini jendaalanu puvvulu, sugandham, attaruto alamkarinchi, mahmatheeyula chetha puujinchi karraku katti okokkaru ooregimpugaa dhargaa vadaku teesukonivacchi mastan swamiki samarpistaaru. tirunaallanu asvaadinchadaaniki vacchina varikosam samsrutika kaaryakramaalu graama peddhala chetha nirvahinchabadutaayi. tellavarujamuna bhakthulu samarpinchina jendaalanu tesukoni ooregimpugaa graamamlooni prathi intiki teesukonipoyi jendaalaku nivedana sweekarinchi kutumbamlo varandaru mahmatheeyulu chetha aasiirvadaalu andukuntaaru. yea kaaryakramaalaku, graama prajalegaaka, chuttuprakkala gramala nundi guda, prajalu bhaaree sankhyalo vahachi jendaa utsavamlo palgontaru. graama pratyekata shree mastan swamy dargaalo jarigee jendaa panduga, gandhamahotsavamu, tadupari aadivaaramu gramadevatalaina mahaalakshmi ammavaariki, poturaju swamiki pongallu petti, kollanu baliche ghattalu goppagaa jarugunu. kandaleru dyaam nundi pravahinchae kandaleru nadi yea gramam gunda pravahistuu Pali. yea nadi neeruni upayoginchi chuttupakkala gramala prajalu (vaamitaparti, daggunta rajupalem, ramapuram, degapudi rajupalem) vyavasaayam saagistunnaaru. pantalu vari, verusenaga, cheraku, nimma, kaayakraluoo (vangha, mirch, chilakada dhumpalu) . paatasaalalu Mandla prajaparishat paatasaala, konagaluru Mandla prajaparishat paatasaala, ramapuram Mandla prajaparishat paatasaala, duggunta Mandla prajaparishat paatasaala, talupuru Mandla prajaparishat paatasaala, inukurti jalla parisht unnanatha paatasaala, podalakur chaitan vidyalayam privete paatasaala, podalakur dawn bosk privete paatasaala, podalakur netaji privete paatasaala, podalakur kalashalalu vijnan juunior kalaasaala, podalakur prabhutva juunior kalaasaala, podalakur kaakateeya juunior kalaasaala, podalakur vijnan degrey kalaasaala, podalakur ios.p.b.v.di degrey kalaasaala, podalakur rajakeeyam duggunta panchaayatilo pratuta rajakeeyam telegu deesha, vai.ios.orr.cogerses parti madyane Pali. moolaalu podalakur mandalamlooni revenyuyetara gramalu
mangapeta mandalam, Telangana rashtramloni muligu jillaku chendina ooka mandalam.. idi Mandla kendramaina mangapeta nundi 0 ki. mee. dooram loanu, sameepa pattanhamaina Warangal nundi 130 ki. mee. dooramloonuu Pali. 2016 punarvyavastheekaranalo jayasankar bhupalapally jillaaloo cherina yea mandalam, 2019 loo chosen mro punarvyavastheekaranalo muligu jillaaloo bhaagamaindi. prasthutham yea mandalam muligu revenyuu divisionulo bhaagam. punarvyavastheekaranaku mundhu kudaa idhey divisionulo undedi.yea mandalamlo  23  revenyuu gramalu unnayi. andhulo 3 nirjana gramalu.yea Mandla pradhaana paripalana kendram mangapeta. ganankaalu 2011 bhartiya janaganhana ganamkala prakaaram - motham 48,420 - purushulu 24,301 - strilu 24,119, aksharasyatha - motham 57.75% - purushulu 68.21% - strilu 46.96% 2016 loo jargina punarvyavastheekarana taruvaata, yea Mandla vaishaalyam 393 cha.ki.mee. Dum, janaba 48,420. janaabhaalo purushulu 24,301 Dum, streela sanka 24,119. mandalamlo 12,703 gruhalunnayi. jalla marpulu Warangal jalla nundi jayasankar jillaku logada mangapeta gramam/ mandalam Warangal jalla, muligu revinue divisionu paridhiloo Pali.2014 loo thelangaanaa pratyeka rashtramgaa yerpadina taruvaata modhatisaarigaa 2016 loo prabhuthvam nuuthana jillaalu, revenyuu divisionlu, mandalala yerpaatulo bhaagamgaa mangapeta mandalaanni (1+22) iravaimudu graamaaluto kotthaga yerpadina jayasankar (bhupalapally) jalla paridhiloo chaerchutuu dhi.11.10.2016 nundi amaluloeki testuu prabhuthvam uttarvu jarichesindi.. jayasankar jalla nundi muligu jillaku 2018 phibravari 17 na prabhuthvam muligu jillaanu erpaatu chesindi. mro 8 mandalaalatho paatu mangapeta mandalaanni kudaa kothha jillaaloki chercharu. mandalamlooni revenyuu gramalu mangapeta tondyaala lakshmipur narasapur komatipalli cherupalli timmampet mallur chunchupalli ramanakkapet vadagudem narsimhsagar rajupet kattigudem brahmanapalle ramachandrunipet poredupalli domeda bandarugudem akinepalli mallaram kamlapuram gamanika:nirjana gramalu muudu parigananaloki teesukoledu moolaalu velupali lankelu
లోవ కృష్ణాపురం, అనకాపల్లి జిల్లా, మాడుగుల మండలానికి చెందిన గ్రామం.ఇది మండల కేంద్రమైన మాడుగుల నుండి 20 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన అనకాపల్లి నుండి 55 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది. 2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 120 ఇళ్లతో, 438 జనాభాతో 560 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 220, ఆడవారి సంఖ్య 218. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 1 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 428. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 585889.పిన్ కోడ్: 531027. 2022 లో చేసిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ గ్రామం విశాఖపట్నం జిల్లాలో, ఇదే మండలంలో ఉండేది. విద్యా సౌకర్యాలు గ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాల ఒకటి ఉంది. బాలబడి మాడుగులలోను, ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల జమ్మదేవిపేటలోను, మాధ్యమిక పాఠశాల లోవ పొన్నవోలులోనూ ఉన్నాయి. సమీప జూనియర్ కళాశాల, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల మాడుగులలోను, ఇంజనీరింగ్ కళాశాల విశాఖపట్నంలోనూ ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల, మేనేజిమెంటు కళాశాల, పాలీటెక్నిక్ విశాఖపట్నంలో ఉన్నాయి. సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల వడ్డాదిలోను, అనియత విద్యా కేంద్రం అనకాపల్లిలోను, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల విశాఖపట్నం లోనూ ఉన్నాయి. వైద్య సౌకర్యం ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం ఒక సంచార వైద్య శాలలో డాక్టర్లు లేరు. ముగ్గురు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. పశు వైద్యశాల గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం, ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం తాగు నీరు గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది. బోరుబావుల ద్వారా కూడా ఏడాది పొడుగునా నీరు అందుతుంది. పారిశుధ్యం మురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీరు బహిరంగంగా, కచ్చా కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని శుద్ధి ప్లాంట్‌లోకి పంపిస్తున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు. సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. పోస్టాఫీసు సౌకర్యం, పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్ గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సు సౌకర్యం, ఆటో సౌకర్యం, ట్రాక్టరు సౌకర్యం మొదలైనవి గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం, రైల్వే స్టేషన్ మొదలైనవి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతోంది. ప్రధాన జిల్లా రహదారి గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. జాతీయ రహదారి, రాష్ట్ర రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామంలో కంకర రోడ్లు, మట్టిరోడ్లూ ఉన్నాయి. మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం ఉంది. సహకార బ్యాంకు గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. పౌర సరఫరాల వ్యవస్థ దుకాణం, రోజువారీ మార్కెట్, వారం వారం సంత గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. ఏటీఎమ్, వాణిజ్య బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు గ్రామంలో అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ స్టేషన్, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. సినిమా హాలు, గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. విద్యుత్తు గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు. భూమి వినియోగం లోవ కృష్ణాపురంలో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది: వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 236 హెక్టార్లు నికరంగా విత్తిన భూమి: 324 హెక్టార్లు నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 324 హెక్టార్లు ఉత్పత్తి లోవ కృష్ణాపురంలో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి. ప్రధాన పంటలు వరి, చెరకు మూలాలు
జీలకర్ర నూనె ఒక ఆవశ్యక నూనె.జీలకర్రను వంటింట్లో వుందు తప్పని సరి పోపు సామాను.జీలకర్రను వంటింల్లో ఉపయోగిస్తారు.అంతేకాదు జీలకర్ర చూర్ణాన్ని దేశీయ, ఆయుర్వేద వైద్యంలోఉపయోగిస్తారు.ఈజిప్టులు జీలకర్రను తలనొప్పి నివారణకై వాడేవారని తెలుస్తున్నది. ఆవశ్యక నూనె అనగా ఆవశ్యక నూనెలు (ఆంగ్లం: Essential Oils) అనేవి మొక్కల నుండి, చెట్లనుండి ఉత్పత్తిచేయు నూనెలు. ఆవశ్యక నూనెలలో అత్యధిక భాగం మొక్కల/చెట్ల భాగాలనుండి అనగా ఆకులు, వేర్లు, కాండం ల బెరడు, కాండం, పూమొగ్గలు, పూలరెమ్మలు,, పళ్ల పైనున్న తొక్కలు (peels/skins) వంటి వాటిలో లభించును [1]. అతితక్కువగా కొన్ని రకాల ఆవశ్యక నూనెలను విత్తానాల నుండి తీయుదురు. వీటిని నూనెలని వ్యవహరించినను వీటిలో కొవ్వు ఆమ్లాలు వుండవు. ఆవశ్యక నూనెలు జలవికర్షణ (hydrophobic) లక్షణం కలిగి, నూనెలలో, హైడ్రొకార్బను సాల్వెంట్ లలో కరుగు లక్షణాలు కలిగి వుండును. ఆవశ్యక నూనె లన్నియు సువాసన కలిగిన నూనెలే. ప్రతి ఆవశ్యక నూనె తనకంటూ ఇక ప్రత్యేక వాసన కలిగి వుండును. ఆవశ్యక నూనెలలో ఒకటి రెండు మినగా యించి మిగతా నూనెలన్నియు తక్కువ బాష్పికరణ/మరుగు ఉష్ణోగ్రత వున్న నూనెలే.తక్కువ ఉష్ణోగ్రత వద్దనే బాష్పీకరణ చెందు ద్రవాలను ఒలటైలులు (volatiles) అంటారు. ఆవశ్యకనూనెలను మొక్కల/చెట్ల యొక్క ఎసెన్సు (Essence=సారం) లు అని కూడా అంటారు జీలకర్ర మొక్క జీలకర్ర అంబేల్లే ఫెరా /అప్లసియే కుటుంబానికి చెందిన ఏకవార్షిక మొక్క.జీలకర్ర మొక్క వృక్షశాస్త్ర పేరు సినినమ్ సైమినమ్ (Cuminum cyminum) మరియొక పేరు సినినమ్ ఓడోరమ్ (C. odorum). జీలకర్ర మధ్యధర ప్రాంతానికి చెందిన మొక్క.ఇది ఏక వార్షికం.50 సెం.మీ వరకు ఎత్తు పెరుగును. మొక్కముదురు పచ్చనిఆకులను కల్గి వుండును. చిన్న పింకు రంగు పూలనుగుట్టులుగా పుష్పించును. జీలకర్ర మంచి జీర్ణకారిగా పనిచేయు ను. బిబ్లిక్ కాలంనుండి జీలకర్రను జీర్ణకారిగా వాడుచున్నట్లు తెలుస్తున్నది. జీలకర్ర జన్మ స్థానం దక్షీణ, నైరుతి ఆసియా.కానీ కొందరు ఇజ్రాయిల్, ఈజిప్ట్ అని భావిస్తారు.జీలకర్రను భారతదేశం, చైనా, పర్షియా,, మధ్యధరాప్రాంత దేశాల్లో ఎక్కువగా వాడుతారు. జీలకర్ర నూనె నూనె ప్రత్యేకమైన ఘాటైన మసలా వాసన కల్గి ఉంది.జీలకర్ర నూనెలో వుండు ప్రధాన సమ్మేళనాలు కుమినిక్, సైమెన్ (cymene ), డై పెంటెన్, లిమోనెన్, పిల్లా ఆండ్రేన్ (phellandrene), పైనేన్ (pinene.) నూనె లేత పసుపు రంగులో లేదా బ్రౌన్ రంగులో వుండును. నూనె విశిష్ట గురుత్వం:0.9200-9300 /20 C వద్ద వక్రీభవన సూచిక:1.468-1.4800 /20 C వద్ద నూనె సంగ్రహణ విధానం జీలకర్ర నూనెను స్టీము డిస్టీలేసను పద్ధతిలో జీలకర్రనుండి సంగ్రహిస్తారు. జీలకర్రనుండి నూనెను స్టీము డిస్టిలేసన్ (ఆవిరి స్వేదన క్రియ) పద్ధతి ద్వారా సంగ్రహిస్తారు.స్టిము అనగా నీటి ఆవిరి. డిస్టీలరు అను ఒక స్టీల్ పాత్రలో జీలకర్రను పొడిని తీసుకుని, ఆ పాత్ర అడుగునుండి స్టీమును పంపిస్తారు. జీలకర్ర గుండా వేడిగా వున్న (100 °C కన్న ఎక్కువ ఉష్ణోగ్రతవున్న) పయనించు సమయంలో, వాటిలోని నూనెను ఆవిరిగా మార్చును.అదే సమయంలో ఉష్ణనశ్హ్టంవలన కొంత స్టిము నీరుగా మారును, నీటి ఆవిరి,, నూనె ఆవిరులు డిస్టీలరు పైభాగాన వున్న ఒక గొట్టం ద్వారా కండెన్సరుకు వెళ్ళును. కండెన్సరులో ఆవిరి గొట్టం వెలుపలి భాగంలో చల్లని నీరు ప్రవహించు ఏర్పాటు వుండును. అక్కడ నీటి ఆవిరి, జీలకర్ర నూనె ద్రవీకరణ చెంది, సంగ్రహణ పాత్రలో చేరును. సంగ్రహణ పాత్రలో జమ అయిన నూనె, నీటి మిశ్రమాన్ని కొన్ని గంటలు కదప కుండా వుంచాలి. అప్పుడు నూనె, నీరు వేరు వేరు పొరలుగా/మట్టాలుగా ఏర్పడును. నూనె సాంద్రత నీటి కన్న తక్కువ కావున పైభాగాన నూనె, ఆడుగు భాగాన నీరు చేరును, నూనెను వేరు పరచి, వడబోసీ భద్ర పరుస్తారు. పాత్రలో తీసుకున్న పరిమాణాన్ని బట్టి సంగ్రహణకు 5-6 గంటల సమయం పట్టును. ఉపయోగాలు జీలకర్ర నూనె జీర్ణ వ్యవస్థకు సహాయపడుతుంది, ఒక టానిక్ గా నాడీ వ్యవస్థ ఉపయోగకరంగా ఉంటుంది, , కండరాల నొప్పులు, నొప్పులను ఉపశమనం కల్గిస్తుంది. ఆవిరి చికిత్సలో జీలకర్ర నూనె జీర్ణ, నాడీ, కండరాల వ్యవస్థలకు ఉపయోగపడుతుంది . ఇవికూడా చూడండి ఆవశ్యక నూనె లవంగ నూనె కొత్తిమీర నూనె మూలాలు నూనెలు ఆవశ్యక నూనెలు
Telangana raashtram, Khammam jillaaloni Khammam pattanhamloo, unna deevaalayam atri mehrishi peruu meedugaa aakeru. bhrigu mehrishi peruu meedugaa buggeru, moudgalya mehrishi peruu meedugaa munneru aney muudu nadulu kalise, kuudali (praanthamlo yea deevaalayam Pali) mahashivratri roojulloo ikda peddha ettuna kuudali jathara jarudutundhi. aalaya charithra. Khammam pattanhaaniki kilometres dooramlo unna yea deevaalayam Telangana jillaallone prasiddhigaanchindi 13 okanadu atri. brugu, moutgalya maharushulu sivunitoe kalisi venkateswaraswamy kalyaanaaniki vellhi vastuu maargamadhyalo yea praanthamlo kontha sepu vishraanti teesukunnarani, yea praanthamlo muudu nadulu pravahistundatam chusi ganga, paarvatheedeevithoo sivudu akkade undaetatlu prayatnistundagaa, parvathy vaarinchinaa vinakunda manamandaram yea praantamloonae undaalani sivudu rushulatho cheppadani, deeniki parvathy santoshinchina pidapa sivudu, parvathy, gangalanu ichchatane pratishtimpa cheyalana sivudu rushulanu aagnaapinchaadani sthala puranam chebuthoondhi, aa maharushulu oa divyamuhurtaana ganges sameta swamy vaarithopaatu vinayakunni. nandeeswarunni yea praanthamlo pratishtinchaaru, rushulu yea sivaalayaanni ganges sameta sangameshwara swamy aalayamgaa paerupettaaru. akada pravahinchae nadulaina moutgalya paeruna munneru. atri mehrishi paeruna aakerugaa, brugu mehrishi paeruna buggerugaa ikda nadulu pravahistunnaayi, kaliyugam modalaina taruvaata ikda nirmimchina deevaalayam adavilo puttalatho nindipovadamto yea deevaalayam kanabadakunda pooindani ooka puranic kathanam. malli deevaalayam veluguloki vacchina vidham yavaru kattincharo eppudi kattincharo theliyaka janasamchaaram laeni dattamaina aranhya praanthamlo yea deevaalayam Wokha ennaallundoo, ennellundo evvarikee theliyadu, ayithe aiduvandala ella kritam ayurveda vaidyulu bajjuri nagaiah moolikala choose yea praanthamlo tavvakaalu jaruputundagaa. yea gidi bayta padinatlu telustundhi, yea devaalayaanni nagaiah paakayaagnulane braahmanuni sahayamtho abhivruddhi chessi yea praantaaniki teerthaala aney naamakaranam chesinatlu telustundhi. yea devaalayaaniki vachey bhakthulu ikade nivaasaalu erparachukoga. ikda ooka gramam velasindi, apati nunchi sangameswaraswamiki pooje kaaryakramaalu nirvahistunnappati yea gidi vishisht ta bayataku teliyalaedu. aalaya abhivruddhi caryalu. vandha samvatsaraala kritam yea devaalayaaniki poojariga vunna raghavavarma thandri ramya gudini abhivruddhi cheyadanki tana vantu prayatnalu chesaru aayana varasudiga vacchina raghavavarma chuttuprakkala gramala bhaktula nunchi viraalhaalanu saekarinchi gudiki praharii gooda. dhvajastambham, yagasalanu nirminchaaru, devaalayaabhivruddhiki gatamlo panichaesina revenyuu. pooliisu adhikaarulu kudaa sahakaaram andinchaarata, loo yea devaalayaanni devaadaayashaakha swaadheenam chesukundi. 1968apati nundi yea devaalayaaniki vachey nidhulu. daatala viraalaalatoe gudini abhivruddhi chesar, yea devaalayaaniki. ekaraalu 80 pakkane unna venkateswaraswamiki, ekaraala maanyam Pali 40 loo devaalayaaniki trustee. 1972boardu erpaatayyindi‌teerthaala sangameswaraalayaanni punarnirminchenduku abhivruddhi parachenduku apati Khammam deveeson revenyuu adhikary vaasam venkateswarulu aadhvaryamloo bhaktula nunchi. saatam nidulanu saekarinchi vatiki prabhuthvam 20saatam nidulanu jatachestu konthameraku caryalu chepattaaru 80 trikutalayam patyekatalu. visheshaalu, sangameshwaraalayamlo okka garbagudi kakunda pakkapakkane vunde muudu garbhagudulu vuntaayi ayithe andhulo remdu saivaaniki sambandhinchi sivalingaalunna gudulaite moodavadhi. vaishnava sambhandamayina narasimhalayam. ayithe narasimhaalayamlo pradhaana vigraham prasthutham ledhu. aa garbhagudipai mathram seshasai ayina mahaa vishnuvuroopam ippatikee kanipistuntundi. sangameshwara lingam pratyekatalu. tellati nunupaina pratyeka shilatho chosen sangameshwaruni lingakaram paanavattamlo vidigaa theesi pettinduku anuvuga vunnatlu nirminchaaru. palarayila nunupaina meruputho vunde yea shivlingam chaaala aakarshanheeyamgaa vuntundi. aalaya praamganamlooni vigrahalu. aalayapraamganamlo atyantapuraatanamainavigaa bhaavincha badutunna lajjagourini poelina ooka shilpam kanipistundhi adae vidhayam saadakulu nirminchukunnatluga anipimchae vaama dhishanu choosthunna hanumanthuni vigraham kudaa sataabdhaala venukatidigaa kanipistuntundi. deevaalayam goodalapie chithraalu. devalayapu goodalapie machaavataaraanni suchinchela vunna ooka chepabomma enuguluu, gurraaluu, dwaarapaalakula vantive kakunda srushtikaryam rahasyanni vivaristunnatlunna konni siplaalu kudaa unnayi, kuudali jaataraku gurthimpu. prathi savatsaram mahaa shivratri sandarbhamgaa aidurojula paatu ikda kuudali jaataragaa jarudutundhi yea jaataraku sumaaru iidu lakshalaku paigaa bhakthulu haajaravutaaru. intati prassiddhi chendina kuudali jaataranu apati kollektor. giridhar‌ jalla jaataragaa prakatinchaadu‌, chithramaalika. moolaalu itara lankelu Telangana devalayas Telangana paryaataka pradheeshaalu Telangana punyakshethraalu hinduism devalayas Khammam jalla devalayas Khammam jalla paryaataka pradheeshaalu prasidha shaivakshetraalu nujiveedu samsthaanam
లక్ష్మి నందన్ బోరా (1932 జూన్ 15 - 2021 జూన్ 3) భారతదేశ నవలా రచయిత, శాస్త్రవేత్త. అతను అసోం భాషలో 60కి పైగా అనేక నవలలు, లఘు కథలు రాసాడు. అందులో పురస్కారాన్ని అందించిన నవలలు పాతాల్ భైరవి, కాయకల్ప లు ఉన్నాయి. అతను సాహిత్య పురస్కార పురస్కారాన్ని, సరస్వతీ సమ్మాన్ పురస్కారాలతో పాటు 2015లో భారత ప్రభుత్వం అందజేసిన పద్మశ్రీ పురస్కారాన్ని కూడా అందుకున్నాడు. కోవిడ్-19 వ్యాధి కారణంగా అతనూ 2021 జూన్ 3న మరణించాడు. తొలినాళ్ళ జీవితం ఈయన 1932, జూన్ 15 న ఫులేశ్వర్ బోరా, ఫులేశ్వరి దంపతులకు అస్సాంలోని నాగావ్ జిల్లాలోని కుడిజా గ్రామంలోని హటిచుంగ్ వద్ద జన్మించాడు. ఈయన యుక్తవయసులో తన తల్లిదండ్రులు మరణించారు. ఈయన పెద్ద సోదరుడు కమల్ చంద్ర బోరా వద్ద పెరిగాడు. ఈయన నాగాన్ హైస్కూల్లో పాఠశాల విద్యను అభ్యసించాడు. గువహతిలోని కాటన్ కాలేజ్ స్టేట్ యూనివర్శిటీ నుండి ఫిజిక్స్ (బిఎస్సి) లో పట్టభద్రుడయ్యాడు, కోల్‌కతాలోని ప్రెసిడెన్సీ కాలేజీ నుండి మాస్టర్స్ డిగ్రీ (ఎంఎస్సి) పొందాడు. ఈయన ఆంధ్ర విశ్వవిద్యాలయంలో వాతావరణ శాస్త్రంలో పిహెచ్‌డి విద్యను అభ్యసించాడు. ఈయన తన కెరీర్‌లో ఎక్కువ భాగం జోర్హాట్‌లోని అస్సాం అగ్రికల్చరల్ యూనివర్శిటీలో ఫ్యాకల్టీ సభ్యునిగా పనిచేశాడు. ఈయన జోహన్నెస్ గుటెన్‌బర్గ్ విశ్వవిద్యాలయంలో విజిటింగ్ ప్రొఫెసర్‌గా రెండు పర్యాయాలు పనిచేశాడు. వ్యక్తిగత జీవితం ఈయన 1961 లో మాధురిని వివాహం చేసుకున్నాడు. ఈ దంపతులకు ఒక కుమార్తె , ఇద్దరు కుమారులు. కుమార్తె నియోగ్ జోర్హాట్ లోని అస్సాం వ్యవసాయ విశ్వవిద్యాలయంలో జన్యుశాస్త్రం, మొక్కల పెంపకం ప్రొఫెసర్. కుమారులు త్రిదీబ్ నందన్ బోరా సీనియర్ రాష్ట్ర ప్రభుత్వ అధికారి. చిన్న కుమారుడు స్వరూప్ నందన్ ఇండియన్ ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ టెక్నాలజీ గువహతిలో గణిత శాస్త్ర ప్రొఫెసర్. మూలాలు ఇతర పఠనాలు బాహ్య లంకెలు 1932 జననాలు జీవిస్తున్న ప్రజలు పద్మశ్రీ పురస్కార గ్రహీతలు అస్సాం వ్యక్తులు
yerpedu, AndhraPradesh rastramulooni Tirupati jalla, yerpedu mandalam loni gramam. idi sameepa pattanhamaina srikalahasti nundi 16 ki. mee. dooramlo Pali. 2011 bhartiya janaganhana ganamkala prakaaram yea gramam 720 illatho, 3185 janaabhaatho 466 hectarlalo vistarimchi Pali. gramamlo magavari sanka 1460, aadavari sanka 1725. scheduled kulala sanka 438 Dum scheduled thegala sanka 144. gramam yokka janaganhana lokeshan kood 595786.pinn kood: 517 620. Tirupati - guduru railumaargamlo yerpedu ooka railustationu. yerpedu loni malayaala swamy asramam kalahasti chuttupakkala unna aadyatmika pradeeshaalaloo pramukhamaindi. vidyaa soukaryalu gramamlo ooka praivetu balabadi Pali. prabhutva praadhimika paatasaalalu muudu, praivetu praadhimika paatasaalalu muudu, prabhutva praathamikonnatha paatasaala okati, praivetu praathamikonnatha paatasaalalu muudu, prabhutva maadhyamika paatasaala okati, praivetu maadhyamika paatasaala okati unnayi. ooka praivetu juunior kalaasaala Pali. ooka prabhutva aniyata vidyaa kendram Pali. sameepa prabhutva aarts / science degrey kalaasaala, inginiiring kalaasaala, sameepa maenejimentu kalaasaala srikalahasti loanu, vydya kalaasaala, polytechnic‌lu, sameepa vrutthi vidyaa sikshnha paatasaala, divyangula pratyeka paatasaala Tirupati loo unnayi. vydya saukaryam prabhutva vydya saukaryam erpedulo unna okapraathamika aaroogya kendramlo ooka doctoru, aaruguru paaraamedikal sibbandi unnare. ooka praadhimika aaroogya vupa kendramlo daaktarlu laeru. okaru paaraamedikal sibbandi unnare. ooka pashu vaidyasaalalo ooka doctoru, iddharu paaraamedikal sibbandi unnare. ooka samchaara vydya salaloo daaktarlu laeru. muguru paaraamedikal sibbandi unnare. sameepa saamaajika aaroogya kendram, maathaa sisu samrakshana kendram, ti. b vaidyasaala gramam nundi 10 ki.mee. kante ekuva dooramlo unnayi. alopathy asupatri, pratyaamnaaya aushadha asupatri, dispensory, kutumba sankshaema kendram gramam nundi 10 ki.mee. kante ekuva dooramlo unnayi. praivetu vydya saukaryam gramamlo 3 praivetu vydya soukaryaalunnaayi. embibies kakunda itara degrees chadivin doctoru okaru. muguru naatu vaidyulu unnare. muudu mandula dukaanaalu unnayi. thaagu neee gramamlo kulaayila dwara shuddi cheyani neee sarafara avtondi. gramamlo edaadi podugunaa chetipampula dwara neee andutundi. boru bavula dwara kudaa edaadi podugunaa neee andutundi. paarisudhyam muruguneeru bahiranga kaaluvala dwara pravahistundi. muruguneetini neerugaa jalavanarulloki vadulu tunnaru. gramamlo sampuurnha paarishudhya pathakam amalavutondi. saamaajika marugudoddi saukaryam ledhu. intintikii tirigi vyarthaalanu sekarinche vyvasta ledhu. saamaajika biogyas utpaadaka vyvasta ledhu. chettanu veedhula pakkane paarabostaaru. samaachara, ravaanhaa soukaryalu erpedulo sab postaphysu saukaryam Pali. postaphysu saukaryam, poest und telegraf aphisu gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi. laand Jalor telephony, piblic fone aphisu, mobile fone modalaina soukaryalu unnayi. internet kefe / common seva kendram, praivetu korier gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi. gramaniki sameepa praantaala nundi prabhutva ravaanhaa samshtha buses thiruguthunnai. sameepa gramala nundi auto saukaryam kudaa Pali. railway steshion Pali. praivetu baasu saukaryam gramaniki 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali. tractoru saukaryam gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali. jaateeya rahadari, rashtra rahadari, pradhaana jalla rahadari, jalla rahadari gramam gunda potunnayi. gramamlo tharu roadlu, kankara roadlu, mattirodloo unnayi. marketingu, byaankingu gramamlo vaanijya banku, vyavasaya parapati sangham unnayi. gramamlo swayam sahaayaka brundam, pouura sarapharaala kendram unnayi. atm, sahakara banku gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi. roejuvaarii maarket, vaaram vaaram Bazar, vyavasaya marcheting sociiety gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi. aaroogyam, poeshanha, vinoda soukaryalu gramamlo sameekruta baalala abhivruddhi pathakam, angan vaadii kendram, itara poshakaahaara kendralu, aashaa karyakartha unnayi. gramamlo aatala maidanam, granthaalayam, piblic reading ruum unnayi. gramamlo vartha pathrika pampinhii jarudutundhi. assembli poling steshion, janana maranala namoodhu kaaryaalayam unnayi. cinma halu gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali. vidyuttu gramamlo gruhaavasaraala nimitham vidyut sarafara vyvasta Pali. rojuku 7 gantala paatu vyavasaayaaniki, 18 gantala paatu vaanijya avsarala choose kudaa vidyut sarafara chesthunnaaru. bhuumii viniyogam erpedulo bhu viniyogam kindhi vidhamgaa Pali: adivi: 84 hectares vyavasaayetara viniyogamlo unna bhuumii: 98 hectares vyavasaayam sagani, banjaru bhuumii: 4 hectares thotalu modalainavi saagavutunna bhuumii: 106 hectares vyavasaayam cheyadagga banjaru bhuumii: 1 hectares saagulo laeni bhoomullo beedu bhoomulu kanivi: 8 hectares banjaru bhuumii: 11 hectares nikaramgaa vittina bhuumii: 150 hectares neeti saukaryam laeni bhuumii: 44 hectares vividha vanarula nundi saguniru labhistunna bhuumii: 125 hectares neetipaarudala soukaryalu erpedulo vyavasaayaaniki neeti sarafara kindhi vanarula dwara jargutondhi. baavulu/boru baavulu: 101 hectares cheruvulu: 24 hectares utpatthi erpedulo yea kindhi vastuvulu utpatthi avtunnayi. pradhaana pantalu vari, verusanaga moolaalu
ఉబ్బసము (ఆంగ్లం: Asthma) ఒక తీవ్రమైన శ్వాసకోశ వ్యాధి. ఇది దీర్ఘకాలంగా మనిషికి ఊపిరి అందకుండా చేస్తుంది. ఇది పిల్లలలోను పెద్దవారిలోను కూడా కనిపిస్తుంది. అయితే ఇద్దరిలోనూ కారణాలు వేరువేరుగా ఉంటాయి. ఈ వ్యాధి ప్రధాన లక్షణం ఆయాసం. ఈ వ్యాధి మూలంగా శ్వాస నాళాలు సంకోచించి వాపు మూలంగా శ్లేష్మం ఎక్కువగా తయారై ఊపిరికి అడ్డుకుంటాయి. అయితే ఇలా జరగడానికి సాధారణంగా వాతావరణంలోని ఎలర్జీ కలిగించే పదార్ధాల కారణంగా చెప్పవచ్చును. పొగాకు, చల్లని గాలి, సుగంధాలు, పెంపుడు జంతువుల ధూళి, వ్యాయామం, మానసిక ఆందోళన మొదలైనవి ఇందుకు ప్రధాన కారణాలు. పిల్లలలో జలుబు వంటి వైరస్ వ్యాధులు ప్రధాన కారణము. ఈ విధమైన శ్వాస నాళాల సంకోచం వలన పిల్లి కూతలు, ఆయాసం, ఛాతీ పట్టినట్లుగా ఉండడం, దగ్గు వస్తాయి. శ్వాస నాళాల వ్యాకోచాన్ని కలిగించే మందులు (Bronchodilators) సాధారణంగా మంచి ఉపశమనాన్ని కలిగిస్తాయి. అయితే తగ్గినట్లుగానే తగ్గి మళ్ళీ తిరిగి వచ్చేయడం ఉబ్బసం యొక్క ప్రధానమైన లక్షణం. ఇందుమూలంగా వీరు మందులకు అలవాటు పడిపోయే ప్రమాదం ఉంది. కొంతమందిలో ఈ వ్యాధి ప్రాణాంతకం కూడా కావచ్చును. అభివృద్ధి చెందిన, చెందుతున్న దేశాలలోని పట్టణ ప్రాంతాలలో ఉబ్బసం వ్యాధి ఎక్కువ అవుతుందని గుర్తించారు. దీని మూలంగా నలుగురిలో ఒకరు పిల్లలు ఈ వ్యాధి బారిన పడుతున్నట్లు గణాంకాలు చెబుతున్నాయి. అందువలన పట్టణాలలోని వాతావరణ కాలుష్యం నియంత్రించేందుకు ప్రజల్ని జాగృతుల్ని చేయవలసి ఉంది. కారణాలు శ్వాసకోశాలు, జీవితపు మనుగడకు అవసరమైన ప్రాణవాయువును శ్వాసప్రక్రియ ద్వారా అందిస్తాయి. ప్రతిరోజూ మన శ్వాసకోశాలు, పలురకాల వాతావరణ పరిస్థితులు, ఎలర్జైన్లు, రసాయనాలు, పొగ, దుమ్ము, దూళి తదితర అంశాలకు లోనవుతుంటాయి. వీటివల్ల వివిధ రకాల దీర్ఘవ్యాధులు వస్తాయి. అలాంటి దీర్ఘకాలిక వ్యాధుల్లో ఆస్తమా ఒకటి. మన ముక్కులోకి, ఊపిరితిత్తుల్లోకి, శరీరానికి సరిపడని సూక్ష్మపదార్థాలు (ఎలర్జైన్స్) గాలి ద్వారా లేదా ఆహారం ద్వారా ప్రవేశించినప్పుడు వాటికి ప్రతిచర్యగా శరీరం స్పందించి కొన్ని రకాల రసాయనాలను విడుదల చేస్తుంది. వీటి ప్రభావం వల్ల మన శ్వాసనాళాలు కుంచించుకుపోతాయి. ఫలితంగా శ్వాసతీసుకోవడం కష్టమవుతుంది. ఆస్తమా ఉన్న వారిలో తరుచూ ఆయాసం రావడం, పిల్లికూతలు, దగ్గు, ఛాతీ బరువుగా ఉండడం, వ్యాయామం చేయలేకపోవడం వంటి లక్షణాలు కనిపిస్తాయి. వీటితో పాటు కొంత మందిలో తరుచూ తుమ్ములు రావడం, ముక్కునుంచి నీరు రావడం, తరుచూ జలుబు చేయడం వంటి లక్షణాలు కూడా ఉంటాయి. ఆస్తమా రావడానికి గల కారణాలు చాలానే ఉన్నప్పటికీ వాటిలో జన్యుసంబంధిత కారణాలు చాలా ప్రధానమైనవి. వీటితో పాటు వాతావరణ పరిస్థితులు, ఇంటిలోపల, బయటా గల వివిధ కాలుష్య కారణాల వల్ల కూడా ఆస్తమా రావచ్చు. లేదా అప్పటికే ఆస్తమా ఉంటే ఈ కారణాలతో మరికాస్తా పెరగవచ్చు. జాగ్రత్తలు ఆస్తమా ఉన్న వారు సమస్య మరింత తీవ్రం కాకుండా ధూమనానానికి దూరంగా ఉండాలి. దుమ్మూదూళికి దూరంగా ఉండాలి. శీతల పానీయాలు, ఐస్‌క్రీములు, ఫ్రిజ్‌వాటర్ వంటి పడని పదార్థాలకు దూరంగా ఉండాలి. ఇంట్లో బూజు దులపడం వంటివి ఆస్తమా ఉన్నవారు చేయకూడదు. ఆస్తమాను పెంచే కారణాలు చలికాలం, పెంపుడు జంతువులు, వాటి ఉన్ని, గాలిలోని రసాయనాలు,, ఘాటు వాసనలు, అతిగా చేసే శారీరక శ్రమ, పుప్పొడి రేణువులు, ఇవన్నీ ఆస్తమా తీవ్రత పెరగడానికి కారణమవుతాయి. హోమియో చికిత్స ఏదైతే ఒక వ్యాధికి కారణమవుతుందో అదే ఆ వ్యాధికి చికిత్సకు ఉపయోగపడుతుంది అనే ప్రకృతి సిద్ధాంతం పై హోమియో వైద్య విధానం ఆధారపడి ఉంది. దీన్నే లాటిన్ భాషలో 'సిమిలియా సిమిలిబస్ క్యూరెంటార్ ' అంటారు. ఇది ఇంచుమించు 'ఉష్ణం ఉష్ణేన శీతలం' అన్న సూత్రం లాంటిదే. ప్రకృతిని నిశితంగా పరిశీలించడం, అనుకరించడం ద్వారా అన్ని విజ్ఞాన శాస్త్రాల్లోనూ ఇలాంటి ఎన్నో గొప్ప విషయాలు కనుగొన్నారు. హోమియోపతి కూడా అలాంటి విజ్ఞాన శాస్త్రమే. ఆస్తమానుంచి పూర్తి ఉపశమనం కలిగించే మందులు హోమియోలో ఉన్నాయి. అయితే ఈ విధానం కేవలం ఆస్తమా లక్షణాలను తగ్గించడానికే పరిమితం కాకుండా, ఆ లక్షణాలను కలిగించే కారణాలను కూడా తొలగిస్తుంది. రోగి శరీర ధర్మాన్నే కాకుండా మానసిక తత్వాన్ని కూడా పూర్తిగా విశ్లేషించి హోమియో వైద్యులు మందులు సూచిస్తారు. అలాంటి మందుల్లో అకాలిఫా ఇండికా, ఎలియాంథస్ గాండ్యులోపా, అరాలియం రెసియోపా, బ్లాటా ఓరియంటాలిస్, బ్రోమియం, ఆర్సనికం ఆల్బం, ఆంటిమోనియం టార్టారికం, కాలికార్బ్, ఇపికాక్, పల్సటిల్లా వంటి మందులు ప్రముఖమైనవి. అయితే నిపుణులైన హోమియో వైద్యుల పర్యవేక్షణలో మాత్రమే వీటిని వాడవలసి ఉంటుంది. [[చేప మందు]] ఉబ్బసం వ్యాధికోసం బత్తిన సోదరులు గత కొన్నేళ్ళుగా వేస్తున్న చేపమందుపై నటుడు డాక్టర్ రాజశేఖర్ స్పందించారు. వైద్య శాస్త్రంలో చేప మందువల్ల తగ్గిపోయే జబ్బు ఏదీ లేదని ఆయన అన్నారు. ఉబ్బసానికి ఐదు ఆహారాలు ఆస్త్మాకు ఐదు ఆహారాలు ఆస్త్మా గల వారు వింటర్ సీజన్‌లో ఎక్కువ ఇబ్బంది పడుతుంటారు . అటువంటివారు ఆహారము విషయములో తగినంత శ్రద్ధ తీసుకుటే సమస్య తీవ్రతను కొంత తగ్గించుకోవచ్చును . అటు వంటి ఐదు పదార్థాలపై అవగాహన . ఆయుర్వేద, ప్రకృతి చికిత్సా నిపుణులు చెప్పిన ప్రకారము ఈ క్రింది కొన్ని పదార్ధములు ఉపయోగము ...-> 1.పాలకూర : మెగ్నీషయానికి పాలకూర మంచి ఆధారము . ఆస్త్మా లక్షణాలను తగ్గించడములో బాగా సహకరిస్తుంది. ఆస్తమా గలవారికి రక్తము లోనూ, టిష్యూలలోను మెగ్నీషియము స్థాయిలు తక్కువగా ఉంటాయి. దీర్ఘకాలము మెగ్నీషియం స్థాయిలు పెంచుకోవడము వలన ఆస్త్మా ఎటాక్స్ తగ్గుతాయి. 2.రెడ్ క్యాప్సికం : దీనిలో " సి " విటమిన్‌ ఎక్కువ . ఇన్‌ప్లమేషన్‌ తగ్గించడములో బాగా దోహదపడుతుంది. అయితే మిగతా విటమిటన్‌ సి ఉన్న ఆహారపదార్ధాలు అస్త్మాకి మంచి చేయవు . రెడ్ మిరిపకాయలోని ఎస్కార్బిక్ యాసిడ్ " ఫాస్ఫోడిల్ స్టెరేజ్ " అనే ఎంజైమ్‌ ఉతపత్తిని అడ్డుకుంటుంది. చాలా ఆస్త్మా మందులలో ఇదే జరుగుతుంది . 3.ఉల్లి : వీటిలో కూడా యాంటీ - ఇన్‌ప్లమేటరీ, యాంటీ అస్త్మాటిక్ ప్రభావాలున్నాయి. ఉల్లి తినడము వల్ల ' హిస్తమిన్‌ ' విడుదలను అడ్డుకుంటుంది. దీనివల బ్రోంకియల్ అబ్ స్ట్ర్క్షక్షన్‌ తగ్గుతుంది. 4.ఆరెంజ్ : కమలా, నారింజ, నిమ్మలలో ఉండే విటమిన్‌ ' సి ' ఉబ్బస లక్షణాలు తగ్గిస్తుందని అనేక పరిశోధనలు ఉన్నాయి. ముఖ్యముగా చిన్నపిల్లలో ఈ లక్షణాలు బాగా తగ్గినట్లు ఆధారాలు ఉన్నాయి. 5.యాపిల్ : వీటిలో ఉండే ' ఫైటోకెమికల్స్ ' అస్త్మాతో ఇబ్బంది పడే వారి ఊపిరితిత్తుల పనితీరును మెరుగుపరుస్తాయి. యాపిల్ పై తొక్క ముదుర రంగులో ' లైకోఫిన్‌' ఎక్కువగా ఉన్నందున యాంటి-ఆక్షిడెంట్ గా ఆస్త్మారోగులము మేలుచేస్తుంది. ఇవీ చదవండి ప్రపంచ ఆస్తమా దినం మూలాలు శ్వాసకోశ వ్యాధులు
mett‌pally paerutoe okati kante ekuva pejilunnanduvalana yea peejee avasaramaindhi. yea paerutoe gala pegilu: Telangana mett‌pally (jagityala jalla) -- jagityala jillaku chendina mandalam, gramam mett‌pally (nennel‌ ) -- aadhilaabaadu jalla nennel‌ mandalamlooni gramam mett‌pally (kannepalli ) -- mancherial jalla kannepalli mandalam loni gramam mett‌pally (kesavapatnam)--Karimnagar jalla sankarapatnam mandalam loni graama mett‌pally (mahadevpur)--jayasankar jalla mahadevpur mandalam loni gramam mett‌pally (mogullapally -- jayasankar jalla, mogullapally mandalaaniki chendina gramam mett‌pally (makloor‌) - Nizamabad jalla, makloor mandalaaniki chendina gramam
jaanapadha jathara Telangana rashtra basha samskruthika saakha aadhvaryamloo Telangana prabhuthvam prathee savatsaram nirvahinche jaanapadha utsavam. yea utsavamlo augustu 22na prapancha jaanapadha dinotsavam sandarbhamgaa saakha aadhvaryamloo augustu 22 nunchi augustu 31 varku padi roojulapaatu rashtravyaaptamgaa 31 jillallo stanika jaanapadha kalaakaarulache jaanapadha kalarupala pradharshanalu ivvabadutaayi. rupakalpana jana jeevanamlo, jaati samskruthika vaarasatvamlo athantha keelakamaina abhivyakta roopaalu jaanapadha kalaruupalu. Telangana jaanapadha kalalaku taragani khajana annana yea vishayanni puraskarinchukoni 2015 nundi Telangana rashtramlo prapancha jaanapadha utsavalanu nirvahistunnaaru. yea utsavaalaku jaanapadha jathara ani peruu pettaaru. 2016 2016, agustuu 22na nizamabad‌ loo jaanapadha jathara vaedukalu prarambhamayyayi. jillaaloni 25 kalarupalaku chendina sumaaru 300mandhi kalaakaarulu janapadham, chindu yakshagana, bonalu, bathukamma, kolaatam, burrakadha, oggudolu taditara kalaaruupaalatoe ryalini nirvahincharu. rajiva‌ghandy auditoriumlo jargina praarambha karyakram jargindi. 2017 2017loo tolisariga nuuthanamgaa yerpadina 21 jillaalatoo kalipi motham 31 jillallo jaanapadha jathara nirvahimchabadimdi. nizamabad‌, jogulamba jillallo 2017, agustuu 22na praarambhamie yea jathara rashtramloni 31 jillalalo nirvahinchabadi agustuu 31na haidarabaduloni raveendrabhaaratilo mugisindhi. prabhutva salahaadaarulu daa. kao.v. ramanachari, Telangana sahithya akaadami adhyakshulu daa. nandini sidhareddy, granthalaya parisht‌ chhyrman‌ ayachitam shridhar‌, samskruthika saakha sanchaalakulu mamidi harikrishnan, jaanapadha kalaakaarula sangham adhyakshudu shreeniwas‌ gauud‌, vaddepalli shreeniwas‌ yea muginpu vaedukaloe rangaareddi, medchel‌, vikaarabadh‌, haidarabadu jillala nunchi dhaadhaapugaa 800 mandhi kalaakaarulu paalgoni kalaapradarsanalu chesar. 2019 agustuu 31na haidarabaduloni raveendrabhaaratilo 2019 jaanapadha jathara karyakram jargindi. yea jaanapadha jaataralo vividha jillaalalooni 42 jaanapadha, girijan kalarupalaku chendina 1800 mandhi kalaakaarulu thama kalaaruupaalanu pradharshinchaaru. yea kaaryakramamlo prabhutva salahadaru daa. kao.v. ramanachari, Telangana rashtra bc kamishan chariman b.yess.raamulu, Telangana basha samskruthika saakhaa sanchaalakulu mamidi harikrishnan, Telangana sangeeta, nataka akaadami chariman‌ badmi shivakumar‌, jaanapadha kalaakaarula sangham chariman shreeniwas gauud taditarulu paalgonnaru. moolaalu Telangana prabhuthvam Telangana basha samskruthika saakha
madhyapradesh raashtram loni jillalalo ray‌sen jalla okati. ray‌seen pattanham jillaku kendramga Pali. jalla Bhopal deveeson‌loo Pali. peruvenuka charithra ray‌sen jillaaloo unna brahmaandamiena kota perunu kootaku nirnayinchaaru. yea kootanu shaand hill medha nirminchabadindi. parvatapaadaala oddha pattanham nirminchabadindi. kota peruu poorvam rajavasini, rajasayan ani undaedani adae peruu kaalakramamga ray‌seen ayindhani bhavistunaaru. bhougolikam jalla 22 47' nundi 23 33' degreela Uttar akshaamsam, 7721' nundi 78 49' degreela turupu rekhaamsamlo Pali. jalla paschima sarihaddulo sehor jalla, Uttar sarihaddulo Sagar jalla, eeshaanya, turupu sarihaddulo narsingh‌puur jalla, dakshinha sarihaddulo Hoshangabad jalla, sarihaddulo sehor jalla unnayi. jalla vaishaalyam 8,395 cha.ki.mee. vibhagalu jillaaloo 8 taaluukaalu unnayi : raisen, goharganj,beganganj, gairat‌ganj, silwani,bareli, udaipura, bady. charithra 1950 mee 5 na ray‌seen jalla ruupomdimchabadimdi. . ray‌seen jalla gatamlo Bhopal raasthaanamlo bhaagamgaa undedi. jillaaloo yuneskoo chetha prapancha vaarasatva sampadaga prakatinchabadina " saanchi buddhist sthuupam " Pali. jillaaloo maroka yuneskoo chetha prapancha vaarasatva sampadaga prakatinchabadina" bheembetka rock shelter " kudaa Pali. 2001 loo ganankaalu paryaatakam ray‌seen jillaaloo palu paryaataka aakarshanalu unnayi. saanchi :- prapancha vaarasatvasampadagaa prakatinchabadindhi. bhojpur :- bhojpur aalayamloo desamlo bruhattaramaina shivlingam Pali. yea lingam etthu 5.5 meetarla etthu, 2.3 meetarla vyasam kaligi Pali. yea lingam ekasilalo chekkabadindi. prayana soukaryalu ray‌seen pattanham Bhopal nagaranaki 45 ki.mee dooramlo Pali. jalla chakkaga jaatiiyarahadaari -86 ku anusandhaanitamai Pali. jaatiiyarahadaari -12 kudaa jalla gunda payanistundi. moolaalu velupali linkulu velupali linkulu Madhya Pradesh jillaalu 1950 sthaapithaalu bhaaratadaesam loni jillaalu
komuravelli mallanna swamy deevaalayam (komaravelli shree mallikarjun swamy deevaalayam) Telangana rashtramloni siddhipeta nundi sikindaraabaaduku vellae margamlo siddhipetaku 24 ki.mee. l dooramlo Pali. aalaya visheshaalu komuravelli mallanna swaameeni banda sorikala velasina devunigaa keertistaaru. sutimaanu gundu medha thrisuulam umtumdi. dani prakkanae raenhukaa yellamma deevaalayam umtumdi. yea devuni ekkuvaga kurumalu, gollalu, kaapuvaaru poojisthaaru. gidi edhurugaa gangireni vrukshamu Pali. yea aalayaniki 15 ki.mee dooramlo pochamma divi alayam kudaa Pali. mallanna aalayaniki vacchina vaallu ikadiki kudaa vachi dharshanam cheskuntaru. jathara ikda jathara janavari nelaloe makara sankranthi roejuna praarambhamie vugaadi varku prathi aadata-budha vaaraalalo jarudutundhi. sankranthi pandugaku mundhu kalyanotsavam jarudutundhi panduga taruvaata vachey modati aadhivaram roejuna jantanagarala nundi lakshala sankhyalo yaatrikulu vachi mokkubadulu chellistaaru. vitini lashkar bonaluga pilustharu. ekkuvaga yaadava bhakthulu sandarsinche yea jaataralo bonam, putnam aney visheeshamaina mokkubaduluntaayi. bonam antey, alamkarinchina kothha kundalo naivedyam (annam) vandi swaamivaariki nivedistaaru. aa pakkane rangu rangula muggulatho alamkarinchina pradeesamloo bonanni unchi swaamivaarini keertistuu aa naivedyaanni samarpistaaru. ooka vidhamgaa idi swamy kalyaname. damarukam (jaggu) vaayistoo, jaanapadha style vaari sampradaayabaddhamaina paatalu paadutuu yea aaryakramaanni nirvahinche varini oggu poojaarulugaa pilustharu. viiru pasupupacchani angeelu dharinchi, chetilo muggupalaka, damarukam (jaggu) jathara praamganamloo kanuvindu chestaaru.jathara chivaraloo kaamadahanam (holhy) pandugaku mundhu peddha putnam aney aaryakramaanni nirvahistaaru.vandala sankhyalo oggu pujaralu, visaalamaina muggulanu vaysi vaati madyana swaamini aavahana chessi samuhikamga jaggulu vaayistoo devunni keertistaaru. viira shaiva (balija) pujaralu, veerabhadrunni, bhadrakaalini puujinchi, saampradaayabaddhamaina pujalu jaripi, ratrivela chaturasramgaa erparichina sthalamlo tannulakoddii karralanu paerchi, mantrabaddhamgaa agni prathista chestaaru. tellavaaru jaamulo aa karralanni chandranippulugaa maarutaayi.vatini vishaalangaa nerpi, kana kana mande nippula madhyanundi muudu sarlu swaamivaari utsava vigrahaalato daati vellutaaru. vandala sankhyalo bhakthulu kudaa daatutaaru. dheenini agnigundaalu ani pilustharu. mallikardunaswamy alayam praamganamloo shree renukacharya upalayam vunnadhi. shree renukacharya veerasyva matha sdhaapakulu, prachaarakulu. yea aalayaniki 20ki.mee. l dooramlo graama devatha konda pochamma alayam vundhi. eevida mallikarjun swamy akkaga cheptaru. swaamini jathara samayamlo darsinchi, aadhivaram bonalu samarpinchina bhakthulu konda pochamma aalayaniki cherukuni, yea thallini kolichi, mangalavaaramnaadu bonalu samarpistaaru. yea alayam chinnade ayinava, ammavaru thanani namminavaarini challagaa kaache amita sakta swaroopini. devasdhaanamvaaru bhaktula soukaryaardham vividha sevalakosam aan Jalor loo rijarvu chesukune saukaryam kalpincharu. maargamu: Warangal ki 110 ki.mee., siddhipetaki 22 ki.mee, hyderabadununchi 90 ki.mee. l dooramlo vunnadhi komaravelliloni yea alayam. komaravelli gramam Warangal jalla, chaeryaala mandalamlo vunnadhi. sikindaraabaadu, Warangal, hanamkonda, siddhipeta, vemulavaadanunchi buses saukaryam vunnadhi. haidarabadu nunchi Karimnagar vellae rajiva rahadaarilo, hyderabadununchi shumaaru 90 ki.mee. lu vellaka Kandla vaipu kamaanu kanabadutundi. daanloonchi 4 ki.mee. lu velthe komaravellilo kondapai guhalo koluvaina shree mallikarjununi cherukovachhu. charithra poorvam ikda kumarswamy konthakaalam thapassu chesadani, andhuke yea praantaaniki kumaravelli aney paeruvacchi, kaalakremena komaravelli ayindantaaru. parama sivudu ekkadi tana bhakthulanu kaapaadataaniki veerasaivamataaraadhakulaina madiraju, maadamma aney dampathulaku kumarudai janminchi tana mahimalatho bhakthulanu kaapaadaadani kshethra puranam. tarvatakuda tana bhaktula rakshanaardham ikade koluvuteeraadu. bhaktulacheta aapyaayamgaa komaravelli mallannaga piluvabadee yea mallikarjunaswamy ikda shivuniki sadarana prathi roopamaina ling roopamlokaaka, ganbhira aakaaramlo niluvettu vigrahamgaa darsanamisthaadu. deverulu yaadava kulaniki chendina golla ketamma, ling balijakulaaniki chendina medalamma swamiki iruvaipula darlanamistaaru. mattithoo chosen yea vigraham sumaaru 500 samvatsaraala kritam cheyyabaddadi. kaalakremena bhaktula raaka modalayyi, raanu raanu adhikam kaavantamtho deevaalayamloo vunna mandapamulu vistarinchabaddaayi. satraalu, nuuthana kattadalu nelakolpabaddayi. kcr sandarsana kaleswaram projectulo bhaagamgaa nirmimchina mallannasagar jalasayam puurticheesi ma‌lla‌nna padaala‌nu ka‌dugutana‌ni ga‌tamlo pra‌ka‌tinchina vidhamgaa 2022, phibravari 23na mukyamanthri kcr prajektunu praarambhinchi, saayantram komura‌velli ma‌lla‌nna swaamini darsinchukunna kcr godava‌ri ja‌laala‌thoo ma‌lla‌nna swamiki abhisheka chessi, pra‌tyeka puuja‌lu nirvahimchaadu. yea kaaryakramamlo manthrulu ti. hareesh raao, v. shreeniwas gauud, sea.hetch. mallareddy, medhak mp kothha pra‌bhaaka‌r reddy, pa‌luvuru emmelyelu, emmelsylu, empeelu, itara prajaapratinidhulu, adhikaarulu paalgonnaru. koti rupalaya kiriitam 2022 decemberu 19na jargina mallanna kalyaana vaedukaloe Telangana rashtra prabhuthvam tarafuna vaidyaarogya aardika sakhamantri ti. hareesh raao paalgoni koti rupees bagare kiriitam, pattu vasthraalu, mutyala thalambraalanu vendi pallemlo nettina petkuni sampradaayabaddamgaa maelha, thaalalatho vachi samarpinchadu. yea vaedukalloe rashtra manthrulu telasani shreeniwas yadav, sea.hetch mallareddy, medhak mp kothha prabhaakar reddy, janagam aemalyae muttireddy yadgiri reddy taditarulu paalgonnaru. aadaayapu pannu 2016-17 aardika samvatsaramlo komuravelli mallanna devaalayaaniki vacchina aadaayampai 8 kotla rupees pannu kattaalani Hyderabad circle aadaayapu pannu saakha aktobaru 2023loo notisulu jarichesindi. sakaalamloe pannu kattananduna mro roo.3 kotla jarimaanaa kudaa vidhincharu. moolaalu itara linkulu siddhipeta jalla devalayas siddhipeta jalla paryaataka pradheeshaalu hinduism devalayas prasidha shaivakshetraalu
talamadri,Telangana rastramulooni aadhilaabaadu jalla, ichchoda mandalaaniki chendina gramam. idi Mandla kendramaina ichchoda nundi 8 ki. mee. dooram loanu, sameepa pattanhamaina adilabad nundi 50 ki. mee. dooramloonuu Pali. 2016 aktobaru 11 na chosen Telangana jillala punarvyavastheekaranaku mundhu, yea gramam paata adilabad jalla loni idhey mandalamlo undedi. gananka vivaralu 2011 bhartiya janaganhana ganamkala prakaaram yea gramam 307 illatho, 1323 janaabhaatho 489 hectarlalo vistarimchi Pali. gramamlo magavari sanka 631, aadavari sanka 692. scheduled kulala sanka 764 Dum scheduled thegala sanka 131. gramam yokka janaganhana lokeshan kood 569609. pinn kood: 504307. vidyaa soukaryalu gramamlo prabhutva praadhimika paatasaalalu remdu, prabhutva praathamikonnatha paatasaalalu remdu unnayi. balabadi, maadhyamika paatasaala‌lu ichchodalo unnayi. sameepa juunior kalaasaala, prabhutva aarts / science degrey kalaasaala ichodalonu, inginiiring kalaasaala aadilaabaadloonuu unnayi. sameepa vydya kalaasaala, maenejimentu kalaasaala, polytechnic aadilaabaadlo unnayi. sameepa vrutthi vidyaa sikshnha paatasaala, aniyata vidyaa kendram, divyangula pratyeka paatasaala aadilaabaadlo unnayi. vydya saukaryam prabhutva vydya saukaryam talamadrilo unna ooka praadhimika aaroogya vupa kendramlo daaktarlu laeru. okaru paaraamedikal sibbandi unnare. ooka pashu vaidyasaalalo ooka doctoru, okaru paaraamedikal sibbandi unnare. praadhimika aaroogya kendram gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali. samchaara vydya shaala gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali. sameepa saamaajika aaroogya kendram, maathaa sisu samrakshana kendram, ti. b vaidyasaala gramam nundi 10 ki.mee. kante ekuva dooramlo unnayi. alopathy asupatri, pratyaamnaaya aushadha asupatri, dispensory, kutumba sankshaema kendram gramam nundi 10 ki.mee. kante ekuva dooramlo unnayi. praivetu vydya saukaryam thaagu neee gramamlo kulaayila dwara shuddi cheyani neee sarafara avtondi. gramamlo edaadi podugunaa chetipampula dwara neee andutundi. borubavula dwara kudaa edaadi podugunaa neee andutundi. kaluva/vaagu/nadi dwara gramaniki taguneeru labisthundhi. paarisudhyam gramamlo bhugarbha muruguneeti vyvasta Pali. muruguneeru bahiranga kaaluvala dwara kudaa pravahistundi. muruguneetini neerugaa jalavanarulloki vadulutunnaaru. gramamlo sampuurnha paarishudhya pathakam amalavutondi. saamaajika marugudoddi saukaryam ledhu. intintikii tirigi vyarthaalanu sekarinche vyvasta ledhu. saamaajika biogyas utpaadaka vyvasta ledhu. chettanu veedhula pakkane paarabostaaru. samaachara, ravaanhaa soukaryalu talamadrilo sab postaphysu saukaryam Pali. postaphysu saukaryam gramaniki 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali. poest und telegraf aphisu gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali. mobile fone Pali. laand Jalor telephony, piblic fone aphisu, internet kefe / common seva kendram, praivetu korier gramaniki 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. gramaniki sameepa praantaala nundipraivetu buses thiruguthunnai. auto saukaryam gramaniki 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali. prabhutva ravaanhaa samshtha baasu saukaryam, tractoru saukaryam modalainavi gramaniki 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. railway steshion gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali. pradhaana jalla rahadari, jalla rahadari gramam gunda potunnayi. jaateeya rahadari gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali. rashtra rahadari gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali. gramamlo tharu roadlu, kankara roadlu unnayi. marketingu, byaankingu gramamlo swayam sahaayaka brundam Pali. atm, vaanijya banku, sahakara banku, vyavasaya parapati sangham gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. pouura sarapharaala vyvasta duknam, roejuvaarii maarket, vaaram vaaram Bazar gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. vyavasaya marcheting sociiety gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali. aaroogyam, poeshanha, vinoda soukaryalu gramamlo sameekruta baalala abhivruddhi pathakam, itara poshakaahaara kendralu unnayi. gramamlo vaarthapathrika pampinhii jarudutundhi. janana maranala namoodhu kaaryaalayam unnayi. angan vaadii kendram, aashaa karyakartha gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. assembli poling steshion gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali. aatala maidanam gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali. cinma halu, granthaalayam, piblic reading ruum gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi. vidyuttu gramamlo gruhaavasaraala nimitham vidyut sarafara vyvasta Pali. rojuku 5 gantala paatu vyavasaayaaniki, 10 gantala paatu vaanijya avsarala choose kudaa vidyut sarafara chesthunnaaru. bhuumii viniyogam talamadrilo bhu viniyogam kindhi vidhamgaa Pali: adivi: 26 hectares vyavasaayetara viniyogamlo unna bhuumii: 24 hectares vyavasaayam sagani, banjaru bhuumii: 24 hectares nikaramgaa vittina bhuumii: 414 hectares neeti saukaryam laeni bhuumii: 398 hectares vividha vanarula nundi saguniru labhistunna bhuumii: 16 hectares neetipaarudala soukaryalu talamadrilo vyavasaayaaniki neeti sarafara kindhi vanarula dwara jargutondhi. vaatar‌shed kindha: 16 hectares utpatthi talamadrilo yea kindhi vastuvulu utpatthi avtunnayi. pradhaana pantalu vari moolaalu
1680 gregorion‌ kaalenderu yokka leepu samvathsaramu. sanghatanalu janavari 2: maataaram raju amang‌kurat II, tanapai tirugubatu chosen trunajayanu swayangaa podichaadu. mee: krakatova agniparvatam vispotanam chendhindhi, bahusa dani stayi chaala thakkuvaga undi vumdavacchu novemeber 14: 1680 aati goppa thokachukka modatisari kanabadindi. novemeber 17: londonlo pope dishtibommalanu kaalchadaaniki wiggs ooregimpulu nirvahincharu. makavuku modati portguese guvernor‌nu neyaminchaaru. : 1680 aati goppa thokachukka modatisari choosaaru jananaalu juun 18: samul buttler, aamgla kavi (ja .1612 ) maranalu epril 3: chathrapathi shivajee. puraskaralu
bhawanisagar dam ledha dhiguva bhavaani dam, bharathadesamlooni tamilhanaadulooni Erode jillaaloo Pali.  anicut bhavaani nadhipai nirminchabadindi.  idi prapanchamlooni athipedda matti aanakattalalo okati. yea anicut satyamangalaaniki paschimaana 16 kimi (9.9 millu) dooramlo Pali, gobichettipalayam nundi 35 kimi (22 millu ), mettupaalayanku eesaanyamgaa 36 kimi (22 millu) dooramlo Pali. charithra bhavaani projekt bhaaratadaesamloe swatantrayam tarwata, 1948loo praarambhinchabadina modati athipedda neetipaarudala projekt. idi 1955 natiki porthi cheyabadindhi, 1956loo choose teravabadindi.  yea anicut ₹ 210 mallan (US$2.6 millionlu ) vyayamtho nirminchabadindi. kolatalu anicut 8 kimi (5.0 millu) podavu 40 mee (130 adugulu) etthulo Pali. porthi rejarvaayar stayi 120 feat (37 mee), anicut 32.8 × 10 9  queue feat(930 × 10 6  mee 3 ) saamarthyam kaligi Pali. hydrography bhavaani Sagar dyaam bhavaani nadhipai nirminchabadindi. anicut paschima kanumalaloni remdu pradhaana pariivaahaka praantaala nundi neetini andukuntundi. eguva bhawaniga piluvabadee bhavaani nadhilooki neetini vadulutaaru. turupu pariivaahaka praanthamlo eguva bhavaani, avalanche, emarald sarassulu, kunda, gedhai, pillur, nelliturai unnayi. paschima parivaahaka praanthamlo portimund, parsons loeya, paikara, glain‌morgan, chinkara, maravakandi, moyar, tengumarahatta unnayi. yea anicut nirutu, eeshaanya ruthupavanaalu rendinti dwara andincabadutundi. anicut dhiguva bhavaani projekt kenaal, kalingarayan kenaal aney remdu kaaluvalaku neetini andistundi.  kalingarayan kaluva tadapalli, arakkan‌kottai chaanel‌lanu, emle b p kaluva tadapalli, arakan‌kottai chaanel‌lanu andistundi. vidyut utpatthi anicut remdu jalavidhyuth kendralanu kaligi Pali, okati turupu oddu kaaluvapai, marokati bhavaani nadhipai Pali. motham 16 megawatla (21,000 hetch‌p) saamarthyam choose okkokkati 8 megawatla (11,000 hetch‌p) saamardhyaanni kaligi umtumdi. ivi kudaa chudandi bhaaratadaesamloe aanakattala jaabithaa moolaalu aanakattalu tamilhanaadulooni aanakattalu jalavidhyuth kendralu TamilNadu bharathadesamlooni aanakattalu
pundit ulhas ene kashalkar (jananam 14 janavari 1955) himdustaanii shaastreeya gayakudu. athanu gatamlo Gwalior, Jaipur, Agra gharaanaalalo sikshnha pondadu, muudu paatasaalalaku pratinidhigaa pariganinchabaddaadu. praarambha jeevitam ulhas Nagpur loo janminchaadu. vruttireetyaa nyaayavaadi , autsaahika gayakudu, sangeeta shaastraveettha ayina tana thandri ene di kashalkar nundi sangeetamlo tana modati paathaalanu andukunnadu. athanu Nagpur vishvavidyaalayanloo sangeetam abhyasinchadu, tana poest graduyaet taragatiloo agrasthaanamlo unaadu. aa samayamlo, athanu rajabhau kogje, p ene khordavis aadhvaryamloo sikshnha pondadu. bhartia sangeetam guru-shishya sampradaayam dwara bhaareegaa prabhaavitamai Pali. kashalkar pradhaanamgaa ramya marathe, gajananrav joshiy aadhvaryamloo chaduvukunnadu. kereer ulhas kashalkar modatlo al india rdi loni Mumbai steshion loo prograamme egjicutive gaaa panichesaaru. 1993loo itisi sangeeth reesearch academylo upaadhyaayudayyaadu, akada athanu naetikii unaadu. rambhou, gajanan‌raao iddaruu sampradaayavaadulu, varu kashalkar swaramlo pratibimbimchaaru. athanu muudu sailula (avi Gwalior, Jaipur mariyu Agra) Madhya maare saamardhyaanni kaligi unaadu. avaardulu sangeeta nataka akaadami awardee(2008) padamasiri(2010) tansen sammaan(2017) p.ti.onkaaranath thakur awardee(2019) moolaalu jeevisthunna prajalu 1955 jananaalu padamasiri puraskara graheethalu
madhavavaram , Kurnool jalla, velgode mandalaaniki chendina revenyuyetara gramam moolaalu velupali lankelu
peddannavaaripalli, shree sathyasai jalla, thalupula mandalaaniki chendina gramam. idi Mandla kendramaina thalupula nundi 10 ki. mee. dooram loanu, sameepa pattanhamaina kadhiri nundi 35 ki. mee. dooramloonuu Pali. 2011 bhartiya janaganhana ganamkala prakaaram yea gramam 1868 illatho, 7154 janaabhaatho 8052 hectarlalo vistarimchi Pali. gramamlo magavari sanka 3598, aadavari sanka 3556. scheduled kulala sanka 358 Dum scheduled thegala sanka 776. gramam yokka janaganhana lokeshan kood 595224.pinn kood: 515581. gramam peruu venuka charithra "peddannavaari pally " anuperu "annam" anu inti paerugala vaari peruu meedugaa vachchinatlu thelusthunnadi. yea ooruki uttaraana chinnannavaari pally, harijanawada, padamara galivandlapalli, dakshinhaana devalanayak tanda, thuurpuna vemalagondi anu pallelu unnayi. " annam " ani paerugaa galavaaru iddharu annadhammulu ani, renduga vidipoyi chinna annamvaaru chinnannavaari palleloonuu, peddha annam varu peddannavaari pally lonoo stanika nivaasam yerparachukonnaru. remdu oollaloonuu ippayiki "annam" anuperugala varu unnare. Dum peddannavaari pally yandu jarugu anni jaataralaku peddannam vaari inti nundi modati tenkaya conei, itara praarambha kaaryakramaalu gaani jargadam ippayiki aanavaayitii. vidyaa soukaryalu gramamlo prabhutva praadhimika paatasaalalu 17, prabhutva praathamikonnatha paatasaala okati, prabhutva maadhyamika paatasaala okati unnayi. sameepa balabadi, sameepa vrutthi vidyaa sikshnha paatasaala, sameepa juunior kalaasaala talupulalonu, prabhutva aarts / science degrey kalaasaala, polytechnic, aniyata vidyaa kendram, divyangula pratyeka paatasaala‌lu kadiriloonuu unnayi. unnayi. sameepa vydya kalaasaala, maenejimentu kalaasaala Anantapur loanu unnayi. vydya saukaryam prabhutva vydya saukaryam peddannavaaripallelo unna ooka praadhimika aaroogya vupa kendramlo daaktarlu laeru. iddharu paaraamedikal sibbandi unnare. praadhimika aaroogya kendram gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali. pashu vaidyasaala, samchaara vydya shaala gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. sameepa saamaajika aaroogya kendram, maathaa sisu samrakshana kendram, ti. b vaidyasaala gramam nundi 10 ki.mee. kante ekuva dooramlo unnayi. alopathy asupatri, pratyaamnaaya aushadha asupatri, dispensory, kutumba sankshaema kendram gramam nundi 10 ki.mee. kante ekuva dooramlo unnayi. praivetu vydya saukaryam thaagu neee gramamlo kulaayila dwara rakshith manchineeti sarafara jargutondhi. bavula neee kudaa andubatulo Pali. gramamlo edaadi podugunaa chetipampula dwara neee andutundi. borubavula dwara kudaa edaadi podugunaa neee andutundi. paarisudhyam gramamlo muruguneeti paarudala vyvasta ledhu. muruguneetini neerugaa jalavanarulloki vadulutunnaaru. gramamlo sampuurnha paarishudhya pathakam amalavutondi. saamaajika marugudoddi saukaryam ledhu. intintikii tirigi vyarthaalanu sekarinche vyvasta ledhu. saamaajika biogyas utpaadaka vyvasta ledhu. chettanu veedhula pakkane paarabostaaru. samaachara, ravaanhaa soukaryalu peddannavaaripallelo postaphysu saukaryam, sab postaphysu saukaryam unnayi. poest und telegraf aphisu gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali. laand Jalor telephony, mobile fone modalaina soukaryalu unnayi. piblic fone aphisu, internet kefe / common seva kendram, praivetu korier gramaniki 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. gramaniki sameepa praantaala nundi prabhutva ravaanhaa samshtha buses thiruguthunnai. sameepa gramala nundi auto saukaryam kudaa Pali. vyavasaayam koraku vaadenduku gramamlo tracterlunnayi. praivetu baasu saukaryam, railway steshion modalainavi gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi. pradhaana jalla rahadari, jalla rahadari gramam gunda potunnayi. rashtra rahadari gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali. jaateeya rahadari gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali. gramamlo tharu roadlu, kankara roadlu, mattirodloo unnayi. marketingu, byaankingu gramamlo swayam sahaayaka brundam, pouura sarapharaala kendram unnayi. vyavasaya parapati sangham gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali. roejuvaarii maarket, vaaram vaaram Bazar gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. atm, vaanijya banku, sahakara banku gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi. vyavasaya marcheting sociiety gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali. aaroogyam, poeshanha, vinoda soukaryalu gramamlo sameekruta baalala abhivruddhi pathakam, angan vaadii kendram, itara poshakaahaara kendralu, aashaa karyakartha unnayi. gramamlo vaarthapathrika pampinhii jarudutundhi. assembli poling kendram, janana maranala namoodhu kaaryaalayam unnayi. aatala maidanam gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali. granthaalayam, piblic reading ruum gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. cinma halu gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali. vidyuttu gramamlo gruhaavasaraala nimitham vidyut sarafara vyvasta Pali. rojuku 5 gantala paatu vyavasaayaaniki, 9 gantala paatu vaanijya avsarala choose kudaa vidyut sarafara chesthunnaaru. bhuumii viniyogam peddannavaaripallelo bhu viniyogam kindhi vidhamgaa Pali: adivi: 3249 hectares vyavasaayetara viniyogamlo unna bhuumii: 144 hectares saagulo laeni bhoomullo beedu bhoomulu kanivi: 515 hectares banjaru bhuumii: 2500 hectares nikaramgaa vittina bhuumii: 1641 hectares neeti saukaryam laeni bhuumii: 3949 hectares vividha vanarula nundi saguniru labhistunna bhuumii: 708 hectares neetipaarudala soukaryalu peddannavaaripallelo vyavasaayaaniki neeti sarafara kindhi vanarula dwara jargutondhi. baavulu/boru baavulu: 307 hectares cheruvulu: 400 hectares utpatthi peddannavaaripallelo yea kindhi vastuvulu utpatthi avtunnayi. pradhaana pantalu verusanaga, vari, kandi pradhaana vruttulu vruttulu :pradhaana vrutthi : vyavasaayam. etha barralatho gampalu alladam. kundala thayaari, chaakali, pantalu: pradhaana panta: verusanaga., ulava. jonna pandisthaaru. neeti vasati crinda vari, kalingara (puchhakaaya), proddutirugudu ( suuryakaanti) pandisthaaru. anthara pantalugaa kandi, pesara, alasanda (bobbaralu) anapa pradhaanamgaa pandisthaaru. pandugalu yea voori varu ghananga jarupu kone pandugalaloo doshalamma panduga. matha saamarasyaaniki bhuumika ayina moharam panduganu anni kulala varu kalisi kattugaa sambaramgaa jarupukumtaaru. enka vugaadi, shreeraama navmi jarupukumtaaru. enka vaanalu aalasyam aynappudu "valasadevara" panduga kadu vaibhavamgaa jurupukuntaaru. kalaruupalu yea gramam kalaakaarulaku puttinillu. chenchunaatakam jillaaloo kevalam yea uuru Bara pradarshinchagalaru. burrakadhalu, suddulu, cheppevaara kaala kramamlo kalisipoyaru. yea gramamlo hormoniyam, tabalaa, kanjira modhalagu sangeeta parikaraalanu vaayinchagalavaarunnaaru. kolaatam, jakkeeku, uppura Pusa aatalu aadutaaru. kabaddiigaa cheppukone " baligudu" aadutaaru. chilla katte aadutaaru. moolaalu velupali lankelu
malli pelli tamila bashalo vijayavantamaina jeevanaamsam chitram aadhaaramga nirminchabadina telegu cinma. yea cinma 1970 phibravari 14na vidudalayyindi. nateenatulu krishna - veenhugoopaal krishnanraju - sekhar nagaiah - jaanakiraamayya hemalata - sathe nirmalamma prabhakarareddy - mohun udayachandrika - jaya vijayanirmala - vijayalakshmi (vijaya) relangi - dharmaaraavu dhulipala suryakantam - raajyam raajabaabu - paapaarao mikkilineni radhakrishnamoorthy - chalamaiah anita - vijayalakshmi (lekshmi) kaikaala satyanarayna - lecturar anandamohan lavakusa naagaraaju - prasad saanketikavargam nirmaataa: ti.sooryanaaraayana darsakatvam: sea.yess.raao katha: mallium raj‌gopaul sambhaashanhalu: aarudhra sangeetam: kao.v.mahadeevan nruthyam: raju, sheshu kuurpu: orr.hanumamtharao kala: p.venkatraavu chayagrahanam: z.kao.ramya katha jaanakiraamayya palukubadi, aasti, antastuvunna vyakti. atani bhaarya sathe. talli nirmalamma, kumarudu mohun, kodalu jaya, kumarte vijayalakshmi. jaanakiraamayya snehithudu dharmaaraavu oa vakeelu. atani bhaarya raajyam. aama thamudu paapaarao. dharmaaraavu snehithudu chalamaiah, atani menalludu veenhugoopaal, soodari vijayalakshmi. tallidamdrulu laeni aa iddarinii chalamaiah pemchi peddha chestad. lekshmi collegeelo chaduvutuntundi. vaenu udyogam cheshuntadu. dharmaaraavu suuchanatoe chalamaiah menalludu vaenu manchithanam girinchi thelusukunna jaanakiraamayya, tana kumarte vijayaku atanitho vivaham jaripistaadu. vaenu chellelini intloo antha lekshmi ani pilavatam alvatu. vaenu cheylleylu lekshmi, medicin chadhuvuthunna sekhar praeminchukuntaaru. katnamkosam aasapadina sekhar thandri dhulipala, tana kodukki vaerae sambandam khayam chestad. adi tappinchukovataaniki sekhar picchivaadigaa natistaadu. sekhar‌ku pelli kudirindani thelusukunna lekshmi pramaadaaniki gurai maranistundi. lekshmi, sekhar‌l prema wasn telisina vijaya, bhartaku aa sangathi cheppaboyina veelukaadu. sekhar lakshmiki vraasina utharamlo atadu vijayaga preminchindi tana soodari ani theliyaka, tana bhaarya thappu chesindani bhaavimchi. vaenu aameku kortudwara vidaakulistaadu. puttintlo vichaaramtovunna vijaya paristhitulu marinta astavyastangaa maaratam, mohun ichina peparu prakatana dwara sekhar, vaenu intiki vachi jargina nijam velladinchatam, tana preeyasi maranaaniki chintinchatam, nijam thelusukunna vaenu niraasatoe venudirigina vijayanu gudlo kalusukoni kshamaapana kori.. vidakuladwara verainavaaru daanni radduchesikoni tirigi malli pelli chesukovatamto chitram mugusthundi. paatalu agamante aagalenu - rachana: aarudhra - gaanam: p.sushila, yess.p.balasubramanian ammaa bhavaani jananie - rachana: aarudhra - gaanam: yess.janaki idhey Mon bhaaratheeyamenaa idi sadacharamena - rachana: aarudhra - gaanam: ghantasaala shubhamuhurtambuna sompugaa pelli koothurunu (padyam) - rachana: aarudhra - gaanam: ghantasaala malaya pavanaalu veechi - rachana: aarudhra -gaanam: yess.janaki yea chinnadi letha vayasudi evaridi, evaridi - rachana: appaaraavu - gaanam: emle. orr. eswari jeevitam entho tiyyanidi adi antha neelo - rachana: appaaraavu - gaanam: p sushila moolaalu bayatilinkulu krishnanraju natinchina cinemalu vijayanirmala cinemalu prabhaakar reddy natinchina chithraalu relangi natinchina cinemalu satyanarayna natinchina chithraalu ghattamaneni krishna natinchina cinemalu raajabaabu natinchina cinemalu suryakantam natinchina cinemalu dhulipala natinchina chithraalu nagaiah natinchina cinemalu nirmalamma natinchina cinemalu
kundavai pirattiyar ledha kundavai dakshinha bharathadesamlooni chola saamraajyaaniki chendina yuvarani. eemeku ilayapiratti kundavai nachiyar aney birudu Pali. vyakti jeevitam kundavai usa.sha. 945loo janminchindhi. eeme rendava paraantaka chola raju, raanee vanavan mahadevila ekaika kumarte. aameku ooka annayya - aadita karikalan (aditya karikalan), ooka thamudu - modati raja raja choludu (arulmolivarman/ponniyin selvan) unnare. eeme tirukoilur‌loo janminchindhi, kundavai, choolhula saamantudaina bana rajavamsaaniki chendina vallavaraian vandyadevan‌nu vivaham chesukundi. athanu modati rajaraja choolhudu paripaalinchina rojulalo choolhulu shreelankalo poradinappudu chola sainya saarathigaa dalalaku naayakatvam vahinchaadu. atani adhikaaramloo unna bhuubhaagaanni 'vallavaraayanaadu' ani, appudappudu 'brahmadesam' ani pilichevaaru. aama bharta vallavaraian vandyadevan tana swasdhalamaina bana raajyamlo rajuga pattaabhishiktudainappa, aama rajyaniki raanee kavalane pratipaadananu thiraskarinchindi, tana swantha korika meraku chola saamraajyaaniki yuvaraanigaa Pali. aa kalapu aachaaram prakaaram, remdu deeshaala Madhya balamaina rajakeeya sambandhaalu, bandhuthvaalanu nelakolpadaaniki raajulu rajavamsa mahilalanu vivaham chesukunevaaru. conei vivaham tarwata kudaa kundavai thandri aama swantha isthaanusaaram jeevinchadaaniki anumatinchaadu. kundavai tana jeevithaantham chola raajyamlo undaalani nirnainchukundi. kundavai, sodharudu ayina modati rajaraja choolhudu, kodumbaluru yuvarani tiripuvana madeviar‌l kumarudu ayina modati rajendra choluduni pemchimdi. eeme modati rajaraja choluni guruvugaa prassiddhi chendhindhi. aama rajendra choluduni pemchadam, chola rajyaniki sahayam cheeyadamtoo aama prabavam tharuvaathi tharaaniki kood konasaagindi. kundavai tana sodharudu rajaraja choluni mukhya salahaadaarullo okaru. eeme chola raajakeeyaalanu prabhaavitam chesindi. kundavai tana gnanam, naipunyam valana desavyaaptamgaa gouravinchabadindi. aameni aa kaalamlooni anek itara raajavamsaalu thama vamsapu kumartelanu choosukovaalani, variki kala, sangeetam, sahityam nerpinchamani abhyarthincharu. kundavai tana jeevitapu chivari rojulanu tana menalludu ayina modati rajendra choludutho kalisi pajaiyaarailooni raajabhavanamlo gadipindi. dharmika kaaryakramaalu kundavai, teerthamkarulu, vishnhuvu, shivudi choose anek devaalayaalanu nirminchindi. aama chaaala mandhi jaina sanyaasulanu, vedaantulanu gouravinchindi. aama gurunchi chola saasanaalalo kanipistundhi. "bangaram, vendi, mutyaalatho chosen paatralu, aabharanalu, kundavai-vinnagar-alwar, iravikulamaanikka-eeswara, kundavai jinalaya aalayalaku samarpinchabaddaayi, ponmaligaittunjayide (paraantaka sundhara cholantaka sundar) kumarte ayina yuvarani parantakan kundavai pirattiyar nirminchindi." aama anek jaina devaalayaalanu nirminchindani nammutharu, ayithe remdu jaina devaalayaalalo aama nirmimchina shasanalu unnayi, okati rajarajeshwaram aa taruvaata daaraasuramgaa ​​piluvabadinadhi, marokati tiruvannamalailoni tirumalailo Pali. aama tanjaavuurulo vinagar athura salai aney aasupatrini tana thandri peruu medha nirminchindi, dani nirvahanha choose visthrutamaina bhuumulanu viraalamgaa icchindi. aama tana thamudu modati rajaraja choolhudu, aama menalludu modati rajendra choolhudu paalanaloe tanjaavuurulooni brihadeeshwara aalayaniki bhaareegaa viraalaalu icchindi. saasanaalalo okati ila Pali: "yuvarani pirantakan-kundavai-pirattiyar dwara kundavai-vinnagar-alwar aalayaniki dheepaala choose gorreylanu bahumatigaa andichaaru." alaage aalaya nirvahanaku badyatha vahimchina senapathy, mummudi-chola brahmamarayar girinchi kudaa prastavinchabadindi. rajaraja choluni 29va paalanaloe bruhadeeswaraalayaaniki aama ichina konni bahumatula jaabithaa: vadagallu! shraeyassu!koo-rajakesarivarman aaliaas shree-rajarajadeva iravai tommidava savatsaram paalana. (bagare pramaanam ani piluvabadee) dandavani kante nanyamaina muudu vaela iidu vandala karanjula bangaaraanni, dandavani kante okati takkuvaina Churu iidu vandala karanjula bangaaraanni icchindi - mothama bagare aiduvela karanjulu. yuvarani kundavai nirmimchina sivaalayaanni iravikula maanikya eeswara alayam ani pilustharu, dheenini nedu shree maikanteshwara maanikyavalli aalayamgaa pilustharu. yea alayam choolhula kaalamlo ooka mukhyamaina praardhanaa sdhalam. alaage shree manikanteshwaram shivaalayaaniki nirutu disaloo 1.5 ki.mee dooramlo vinnagaram aney vyshnu alayanni kood nirminchindi. cinma ponniyan selvan, 1955loo prasidha TamilNadu rachayita kalki krishnamoorthy rachinchina chaarithraka navala, yea navala aadhaaramga dharshakudu manirathnam ponniyan selvan cinma teesaadu. yea cinemalo kundavai paathralo nati trisha natinchindi. moolaalu chola saamraajyam chola raajulu TamilNadu
varinaatlu, kotalu, enka itara vyavasaya panullo umdae banjaralu chese nruthyaanne lambadi nruthyam antaruu. telanganalo pendlillu, tij, heuulii utsavaala sandarbhamgaa yea nruthyaanni lambaadeelu pradarsistaaru. heuulii pandugalaloo bharatadesa shaastreeya nrutya roopalloo Telangana goppa sthaanaanni aakramimchimdi. shaastreeya nrutyaalato paatu, girijan nrutyaalaku kudaa idi prasiddi chendhindhi. Telangana‌loni prasidha girijan jaanapadha nruthyaalu batakamma, gobbi, mathuri, dhamal, dandaria, dappu, vaadyam modalainavi. lambadi nruthyam Telangana girijan nruthyam. lambadi Telangana‌loo semi samchaara jeevithanni gadipe lambadi tegaku sambandhinchinadi. lambadi thega rashtramantata nivasistundi. vitini banjaras ledha sugalis ani pilustharu. samruddhigaa panta ledha manchi vittanala kaalam aanandinchadaaniki nrutyakaarulu yea nruthyam chestaaru. varu ittadi cheelamandalu, gaajulu, alamkarinchina nagalu, Kanchrapara puusalaloo thamanu thaamu dharistaaru. ooka rautu roejuvaarii panlu, koyadam, koyadam, naatadam, vittadam modalainavi lambadi nrutyamlo praatinidhyam vahisthaayi. dusshera, deepawali, heuulii vento pandugalaloo yea girijan prajalu ooka inti nundi maroka intiki dans, bixa sweekarincharu. andamina dustulu lambadi nrutyakaarulu addaalatoe alankarinchabadina podavati rangurangula skartulu, chetullu kappe tellati visala emuka kankanaalu dharinchi andamina dustulu dharistaaru. nrutya roopam girinchi ooka aasaktikaramaina wasn aemitante idi mahilhala guthadipathyam. idi tiivramaina dhaya, saahithyamtho vistarimchi Pali. praamtiya nrutyakaarula suukshma sunnitatvam marinta aakarshanheeyamgaa umtumdi. mahaaraashtraloni banjaaraa, Karnataka, TamilNadu, Telangana Madhya vibhajinchabaddaayi. telegu, qannada, ledha maraatiilaloo maatlaadevaaru. nrutyakaarulalo laya, samanvayam prastaavinchadaginadi. lambadi nruthyam mukhyamgaa Rajasthan nundi yea saampradaya praarambhamiendani cheppavacchu. moolaalu prajalu Telangana samskruthi AndhraPradesh samskruthi
kamala lakshman prakyatha rachaitri. aama pramukha kaartunistu orr.kao.lakshman yokka rendava bhaarya. orr.kao.lakshman yokka modati bhaarya peruu kudaa "kamala" aama kumari kamala gaaa piluvabadutondi. aama prakyatha nartaki. aametho 1960 loo lakshman vidaakulu teeskunnaru. jeevita visheshaalu aama Chennai loo janminchaaru. aama saints thomas convent loo chadivaaru taruvaata Delhi indraprastha kalaasaalalo pattabhadruraalainaaru. aama interior decoration korsunu Mumbai namdhali sar j.j.schul af aarts nandhu poorthichesaaru. aama pramukha baalala pusthakaala rachayita. amenu prakyatha kaartuunistu orr.kao.lakshman rendava bhaaryagaa vivahamadaru. aama vraasina tenale ramkrishna pustakam television seeriyal gaaa dooradarshan loo 13 episodluga prasaaramainadi. vyaktigata jeevitam aama bharta paerupondina kaartuunistu orr.kao.lakshman. aama kumarudu srinivasaa lakshman jarnalistu. maranam aama nevemberu 14 2015 na anaaroogyamtoo tana 89va yaeta poonhe loni tana nivaasa grhamlo maranhicharu. moolaalu itara linkulu AN ‘UNCOMMON’ MARRIAGE: RK LAXMAN AND KAMALA article in "The HIndu" on november 15, 2015 2015 maranalu bhartia rachayitrulu TamilNadu vyaktulu
కక్కిరాలపల్లి, తెలంగాణ రాష్ట్రం, హన్మకొండ జిల్లా, ఐనవోలు మండలం లోని గ్రామం. ఇది మండల కేంద్రమైన ఐనవోలు నుండి 15 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన వరంగల్ నుండి 15 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది. 2016 అక్టోబరు 11 న చేసిన తెలంగాణ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ గ్రామం పాత వరంగల్ జిల్లా లోని వర్ధన్నపేట మండలంలో ఉండేది. పునర్వ్యవస్థీకరణలో దీన్ని కొత్తగా ఏర్పాటు చేసిన వరంగల్ పట్టణ జిల్లాలో, కొత్తగా ఏర్పాటు చేసిన ఐనవోలు మండలం లోకి చేర్చారు. ఆ తరువాత 2021 లో, వరంగల్ పట్టణ జిల్లా స్థానంలో హనుమకొండ జిల్లాను ఏర్పాటు చేసినపుడు ఈ గ్రామం, మండలంతో పాటు కొత్త జిల్లాలో భాగమైంది. గణాంకాలు 2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 765 ఇళ్లతో, 2877 జనాభాతో 1524 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 1442, ఆడవారి సంఖ్య 1435. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 988 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 10. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 578312.పిన్ కోడ్: 506313. విద్యా సౌకర్యాలు గ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాలలు రెండు, ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల ఒకటి , ప్రభుత్వ మాధ్యమిక పాఠశాల ఒకటి ఉన్నాయి.సమీప బాలబడి ఉప్పరపల్లిలో ఉంది.సమీప జూనియర్ కళాశాల వర్ధన్నపేటలోను, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల వరంగల్లోనూ ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల, మేనేజిమెంటు కళాశాల, పాలీటెక్నిక్ వరంగల్లో ఉన్నాయి.సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల, అనియత విద్యా కేంద్రం, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల వరంగల్లో ఉన్నాయి. వైద్య సౌకర్యం ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం కక్కిరాలపల్లిలో ఉన్న ఒక ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రంలో డాక్టర్లు లేరు. ఇద్దరు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు.సంచార వైద్య శాల గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, పశు వైద్యశాల, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం గ్రామంలో2 ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యాలున్నాయి. డిగ్రీ లేని డాక్టర్లు ఇద్దరు ఉన్నారు. తాగు నీరు గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా రక్షిత మంచినీటి సరఫరా జరుగుతోంది. కుళాయిల ద్వారా శుద్ధి చేయని నీరు కూడా సరఫరా అవుతోంది. బావుల నీరు కూడా అందుబాటులో ఉంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది. బోరుబావుల ద్వారా కూడా ఏడాది పొడుగునా నీరు అందుతుంది. పారిశుధ్యం మురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీరు బహిరంగంగా, కచ్చా కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు. సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు పోస్టాఫీసు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం, పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. ఆటో సౌకర్యం గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం, రైల్వే స్టేషన్ మొదలైనవి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతోంది. ప్రధాన జిల్లా రహదారి గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. రాష్ట్ర రహదారి గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. జాతీయ రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు ఉన్నాయి. మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం ఉన్నాయి. వాణిజ్య బ్యాంకు, సహకార బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. ఏటీఎమ్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. రోజువారీ మార్కెట్, వారం వారం సంత, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు గ్రామంలో అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ స్టేషన్, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. సినిమా హాలు, గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. విద్యుత్తు గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 12 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు. భూమి వినియోగం కక్కిరాలపల్లిలో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది: వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 37 హెక్టార్లు వ్యవసాయం సాగని, బంజరు భూమి: 50 హెక్టార్లు శాశ్వత పచ్చిక ప్రాంతాలు, ఇతర మేత భూమి: 60 హెక్టార్లు తోటలు మొదలైనవి సాగవుతున్న భూమి: 58 హెక్టార్లు సాగులో లేని భూముల్లో బీడు భూములు కానివి: 216 హెక్టార్లు బంజరు భూమి: 515 హెక్టార్లు నికరంగా విత్తిన భూమి: 584 హెక్టార్లు నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 851 హెక్టార్లు వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 465 హెక్టార్లు నీటిపారుదల సౌకర్యాలు కక్కిరాలపల్లిలో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది. బావులు/బోరు బావులు: 383 హెక్టార్లు* చెరువులు: 81 హెక్టార్లు ఉత్పత్తి కక్కిరాలపల్లిలో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి. ప్రధాన పంటలు ప్రత్తి, వరి, మొక్కజొన్న మూలాలు వెలుపలి లంకెలు
tammadapalle, nandyal jalla, banganapalle mandalaaniki chendina gramam. idi Mandla kendramaina banganapalle nundi 4 ki. mee. dooram loanu, sameepa pattanhamaina nandyal nundi 50 ki. mee. dooramloonuu Pali. 2011 bhartiya janaganhana ganamkala prakaaram yea gramam 205 illatho, 825 janaabhaatho 814 hectarlalo vistarimchi Pali. gramamlo magavari sanka 418, aadavari sanka 407. scheduled kulala sanka 377 Dum scheduled thegala sanka 0. gramam yokka janaganhana lokeshan kood 594388.pinn kood: 518124. vidyaa soukaryalu gramamlo prabhutva praadhimika paatasaala okati, prabhutva praathamikonnatha paatasaala okati Pali. balabadi, maadhyamika paatasaala‌lu, sameepa juunior kalaasaala, prabhutva aarts / science degrey kalaasaala, polytechnic, sameepa vrutthi vidyaa sikshnha paatasaala, banganapalle loanu, inginiiring kalaasaala, sameepa vydya kalaasaala, maenejimentu kalaasaala, aniyata vidyaa kendram nandyal loanu, divyangula pratyeka paatasaala Kurnool lonoo unnayi. vydya saukaryam prabhutva vydya saukaryam sameepa praadhimika aaroogya kendram, praadhimika aaroogya vupa kendram gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo unnayi. dispensory, pashu vaidyasaala, samchaara vydya shaala gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo unnayi. sameepa saamaajika aaroogya kendram gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali. maathaa sisu samrakshana kendram, ti. b vaidyasaala gramam nundi 10 ki.mee. kante ekuva dooramlo unnayi. alopathy asupatri, pratyaamnaaya aushadha asupatri, kutumba sankshaema kendram gramam nundi 10 ki.mee. kante ekuva dooramlo unnayi. praivetu vydya saukaryam thaagu neee gramamlo kulaayila dwara rakshith manchineeti sarafara jargutondhi. bavula neee kudaa andubatulo Pali. gramamlo edaadi podugunaa chetipampula dwara neee andutundi. paarisudhyam gramamlo muruguneeti paarudala vyvasta ledhu. muruguneetini neerugaa jalavanarulloki vadulutunnaaru. gramamlo sampuurnha paarishudhya pathakam amalavutondi. saamaajika marugudoddi saukaryam ledhu. intintikii tirigi vyarthaalanu sekarinche vyvasta ledhu. saamaajika biogyas utpaadaka vyvasta ledhu. chettanu veedhula pakkane paarabostaaru. samaachara, ravaanhaa soukaryalu tammadapallelo postaphysu saukaryam Pali. sab postaphysu saukaryam, poest und telegraf aphisu gramaniki 5 ki.mee. lopu dooramlo unnayi. laand Jalor telephony, mobile fone modalaina soukaryalu unnayi. piblic fone aphisu, internet kefe / common seva kendram, praivetu korier gramaniki 5 ki.mee. lopu dooramlo unnayi. sameepa gramala nundi auto saukaryam Pali. vyavasaayam koraku vaadenduku gramamlo tracterlunnayi. prabhutva ravaanhaa samshtha baasu saukaryam, praivetu baasu saukaryam modalainavi gramaniki 5 ki.mee. lopu dooramlo unnayi. railway steshion gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali. jalla rahadari gramam gunda potondi. rashtra rahadari, pradhaana jalla rahadari gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo unnayi. jaateeya rahadari gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali. gramamlo tharu roadlu, kankara roadlu unnayi. marketingu, byaankingu gramamlo swayam sahaayaka brundam, pouura sarapharaala kendram unnayi. atm, vaanijya banku, sahakara banku, vyavasaya parapati sangham gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo unnayi. roejuvaarii maarket, vaaram vaaram Bazar, vyavasaya marcheting sociiety gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo unnayi. aaroogyam, poeshanha, vinoda soukaryalu gramamlo angan vaadii kendram, itara poshakaahaara kendralu, aashaa karyakartha unnayi. gramamlo vaarthapathrika pampinhii jarudutundhi. assembli poling kendram, janana maranala namoodhu kaaryaalayam unnayi. sameekruta baalala abhivruddhi pathakam, aatala maidanam gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo unnayi. cinma halu, granthaalayam, piblic reading ruum gramam nundi 5 ki.mee.lopu dooramlo unnayi. vidyuttu gramamlo gruhaavasaraala nimitham vidyut sarafara vyvasta Pali. rojuku 7 gantala paatu vyavasaayaaniki, 8 gantala paatu vaanijya avsarala choose kudaa vidyut sarafara chesthunnaaru. bhuumii viniyogam tammadapallelo bhu viniyogam kindhi vidhamgaa Pali: vyavasaayetara viniyogamlo unna bhuumii: 13 hectares vyavasaayam sagani, banjaru bhuumii: 180 hectares vyavasaayam cheyadagga banjaru bhuumii: 100 hectares saagulo laeni bhoomullo beedu bhoomulu kanivi: 74 hectares banjaru bhuumii: 183 hectares nikaramgaa vittina bhuumii: 261 hectares neeti saukaryam laeni bhuumii: 460 hectares vividha vanarula nundi saguniru labhistunna bhuumii: 58 hectares neetipaarudala soukaryalu tammadapallelo vyavasaayaaniki neeti sarafara kindhi vanarula dwara jargutondhi. kaluvalu: 32 hectares* baavulu/boru baavulu: 26 hectares utpatthi tammadapallelo yea kindhi vastuvulu utpatthi avtunnayi. pradhaana pantalu jonnalu, pratthi, verusanaga moolaalu velupali linkulu
mehanagar saasanasabha niyojakavargam uttarapradesh rashtramloni niyoojakavargaalaloo okati. yea niyojakavargam aajangad jalla, Azamgarh lok‌sabha niyojakavargam paridhilooni iidu saasanasabha niyojakavargaallo okati. ennikaina sabyulu moolaalu uttarapradesh saasanasabha niyojakavargaalu
mahakavi pothana jeevitagaadha ithivruthamga 1942loo vacchina cinma nu malli 1966loo teesaaru. yea chitram 1966, augustu 5na vidudalaindi. 1942loo pothanagaa natinchina Chittoor nagaiah yea cinemalo ooka chinnapatra (vyasamaharshiga)poshinchadam visaesham. yea cinemalo gummadi venkateswararao pothanagaa natinchagaa sawithri sarasvateedaevigaa natinchindi. ravugopalarao, saradha, anjaleedevi itara natulu. moolaalu http://www.imdb.com/title/tt0317152/ shobhan badu natinchina cinemalu sawithri natinchina cinemalu raao gopaalaraavu natinchina chithraalu nagaiah natinchina cinemalu gummadi natinchina chithraalu yess.v.rangarao natinchina cinemalu
keenatampalle, Chittoor jalla, yaadamari mandalaaniki chendina revenyuyetara gramam. moolaalu
1908 ఒలింపిక్ క్రీడలు లండన్లో జరిగాయి. ఇవి ఆధునిక ఒలింపిక్ క్రీడల పరంరపలో నాలుగవది. వాస్తవానికి 4వ ఒలింపిక్ క్రీడలు ఇటలీ రాజధాని నగరం రోంలో 1906లో జరుగవలసి ఉన్ననూ అంతర్జాతీయ ఒలింపిక్ కమిటీ అధ్యక్షుడు బారన్ పియరీ డి కోబార్టీన్ ఈ క్రీడలను నాలుగేళ్ళకోసారి మాత్రమే నిర్వహించాలనే ప్రతిపాదనను ఆమోదించినందువల్ల నాల్గవ ఒలింపిక్ క్రీడలు లండన్‌లో జరిగాయి. ఈ క్రీడలలో 22 దేశాల నుంచి 2008 క్రీడాకారులు 22 క్రీడలు, 110 క్రీడాంశాలలో పోటీపడ్డారు. ఏప్రిల్ 27న ప్రారంభమైన ఈ పోటీలు అక్టోబర్ 31 వరకు జరిగాయి. నిర్వాహక దేశమైన బ్రిటన్ 56 స్వర్ణాలతోపాటు మొత్తం 146 పతకాలను గెలుచుకొని ప్రథమస్థానంలో నిలిచింది. అత్యధిక పతకాలు పొందిన దేశాలు నిర్వాహక దేశమైన బ్రిటన్ 56 స్వర్ణాలను సాధించి ఈ పోటీలలో అగ్రస్థానం వహించింది. అమెరికా, స్వీడన్‌లు తరువాతి స్థానాలు పొందాయి. {| class="wikitable" |- bgcolor="#fbe2bb" ! స్థానం ! దేశం ! స్వర్ణ పతకాలు ! రజత పతకాలు ! కాంస్య పతకాలు ! మొత్తం |- bgcolor="#fcdcfa" | 1 | బ్రిటన్ | 56 | 51 | 39 | 146 |- bgcolor="#dcfafc" | 2 | అమెరికా | 23 | 12 | 12 | 47 |- bgcolor="#fcdcfa" | 3 | స్వీడన్ | 8 | 6 | 11 | 25 |- bgcolor="#dcfafc" | 4 | ఫ్రాన్స్ | 5 | 5 | 9 | 19 |- bgcolor="#fcdcfa" | 5 | జర్మనీ | 3 | 5 | 5 | 13 |- bgcolor="#dcfafc" | 6 | హంగేరి | 3 | 4 | 2 | 9 |- bgcolor="#fcdcfa" | 7 | కెనడా | 3 | 3 | 10 | 16 |- bgcolor="#dcfafc" | 8 | నార్వే | 2 | 3 | 3 | 8 |- bgcolor="#fcdcfa" | 9 | ఇటలీ | 2 | 2 | 0 | 4 |- bgcolor="#dcfafc" | 10 | బెల్జియం | 1 | 5 | 2 | 8 |- |} నిర్వహించిన క్రీడలు ఆర్చెరీ అథ్లెటిక్స్ బాక్సింగ్ సైక్లింగ్ డైవింగ్ ఫెన్సింగ్ స్కేటింగ్ ఫుట్‌బాల్ జిమ్నాస్టిక్స్ హాకీ జూ డి పామె లాక్రోస్ పోలో రాకెట్స్ రోయింగ్ రగ్బీ సెయిలింగ్ షూటింగ్ స్విమ్మింగ్ టెన్నిస్ టగ్ ఆఫ్ వార్ వాటర్ మోటార్ స్పోర్ట్స్ వాటర్ పోలో రెజ్లింగ్ పాల్గొన్న దేశాలు అమెరికా అర్జెంటీనా ఆస్ట్రలేషియా ఆస్ట్రియా బెల్జియం బొహెమియా కెనడా డెన్మార్క్ ఫిన్లాండ్ ఫ్రాన్స్ జర్మనీ గ్రీసు బ్రిటన్ హంగేరీ ఇటలీ నెదర్లాండ్స్ నార్వే రష్యా దక్షిణ ఆఫ్రికా స్వీడన్ స్విట్జర్లాండ్ టర్కీ ఇవి కూడా చూడండి ఒలింపిక్ క్రీడలు బయటి లింకులు White City Stadium/BBC radio The London Olympics by Russell James ఒలింపిక్ క్రీడలు 1908
కొత్తపేట మండలం, ఆంధ్రప్రదేశ్ రాష్ట్రంలోని కోనసీమ జిల్లాకు చెందిన మండలం ఈ మండలంలో 10 రెవెన్యూ గ్రామాలు ఉన్నాయి. మండలం కోడ్: 04927. కొత్తపేట మండలం, అమలాపురం లోకసభ నియోజకవర్గంలోని, కొత్తపేట శాసనసభ నియోజకవర్గం కింద నిర్వహించబడుతుంది.ఇది కాకినాడ రెవెన్యూ డివిజను పరిధికి చెందిన మండలాల్లో ఇది ఒకటి. గణాంకాలు 2011 భారత జనాభా లెక్కల ప్రకారం కోనసీమ జిల్లాకు చెందిన కొత్తపేట మండలం మొత్తం జనాభా 77,859. వీరిలో 39,053 మంది పురుషులు కాగా, 38,806 మంది మహిళలు ఉన్నారు.మండలంలో మొత్తం 21,732 కుటుంబాలు నివసిస్తున్నాయి.సగటు సెక్స్ నిష్పత్తి 994.మండలం యొక్క లింగ నిష్పత్తి 994. 0 - 6 సంవత్సరాల వయస్సు గల పిల్లల జనాభా 7588, ఇది మొత్తం జనాభాలో 10%. 0-6 సంవత్సరాల మధ్య 3827 మంది మగ పిల్లలు, 3761 ఆడ పిల్లలు ఉన్నారు.బాలల లైంగిక నిష్పత్తి 983, మండల సగటు సెక్స్ నిష్పత్తి (994) కన్నా తక్కువ.మొత్తం అక్షరాస్యత 78.54%. పురుష అక్షరాస్యత రేటు 74.19%, స్త్రీ అక్షరాస్యత రేటు 67.56% కోతపేట మండలంలో ఉంది. 2011 భారత జనాభా లెక్కల ప్రకారం - మొత్తం 77,859 - పురుషులు 39,053 - స్త్రీలు 38,806. అక్షరాస్యత - మొత్తం 72.38% - పురుషులు 77.62% - స్త్రీలు 67.13% మండలంలోని గ్రామాలు రెవెన్యూ గ్రామాలు మందపల్లి కొత్తపేట వాడపాలెం పలివెల గంటి అవిడి బిళ్ళకూరు ఖండ్రిక వానపల్లి మోడెకుర్రు రెవెన్యూయేతర గ్రామాలు నరేంద్రపురం ఏనుగులమహల్ చాకలి వారి పాలెం గొలకోటివారిపాలెం మూలాలు వెలుపలి లంకెలు
ఆగ్నీధ్రుడు ప్రియవ్రతునికిని సుకన్య కును పుట్టిన పదుగురు కొడుకులలో పెద్దవాఁడు; ఇతని భార్య పూర్వచిత్త. ఇతనికి తన తండ్రి జంబూద్వీపమును ఇచ్చెను. దానిని ఇతఁడు తన కొడుకులగు నాభి, కింపురుషుఁడు, హరి, ఇలావృతుఁడు, రమ్యుఁడు, హిరణ్వంతుఁడు, కురువు, భద్రాశ్వుఁడు, కేతుమాలుఁడు అను తొమ్మండ్రకు పంచి ఇచ్చెను. అదెట్లనిన నాభికి హిమవంతమునకు దక్షిణదేశము అగు భరత ఖండము, కింపురుషునికి దానికి ఉత్తరమున హేమకూట పర్వతమునకు దక్షిణమున ఉండు ఖండము, హరికి హేమకూట పర్వతమునకు ఉత్తరమున నిషధపర్వతమునకు దక్షిణమున ఉండు నైషధము, ఇలావృతునికి నిషధపర్వతమునకు ఉత్తరమున మేరువును మధ్యప్రదేశముగాఁగల ఇలావృతము అను ఖండము, రమ్యునికి ఇలావృతమునకును నీలాచలమునకును నడుమ ఉండు ఖండము, హిరణ్వంతునికి దానికి ఉత్తరమున శ్వేత పర్వతమునకు ఈవల ఉండు శ్వేతఖండము, కురువునకు శ్వేతపర్వతమునకు ఉత్తరమున శృంగవంతముచే చుట్టఁబడిన ఖండము, భద్రాశ్వునికి మేరువు నకు తూర్పున ఉండు ఖండము, కేతుమాలునికి మేరువునకు పశ్చిమమున ఉండు ఖండమును ఇచ్చెను. ఇవియె నవఖండములు. ఇవి నవవర్షములు అనియు అనఁబడును. ..................పురాణనామచంద్రిక (యెనమండ్రం వెంకటరామయ్య) పురాణ పాత్రలు
kothapally, Telangana raashtram, rajanna sircilla jalla, gambhiraopet mandalamlooni gramam.idi Mandla kendramaina gambhiraopet nundi 9 ki. mee. dooram loanu, sameepa pattanhamaina kamareddi nundi 38 ki. mee. dooramloonuu Pali.2016 aktobaru 11 na chosen Telangana jillala punarvyavastheekaranaku mundhu yea gramam paata Karimnagar jillaaloo, idhey mandalamlo undedi. 2011 bhartiya janaganhana ganamkala prakaaram yea gramam 1180 illatho, 4928 janaabhaatho 1529 hectarlalo vistarimchi Pali. gramamlo magavari sanka 2419, aadavari sanka 2509. scheduled kulala sanka 777 Dum scheduled thegala sanka 73. gramam yokka janaganhana lokeshan kood 572427.pinn kood: 505304. vidyaa soukaryalu gramamlo ooka praivetu balabadi Pali. prabhutva praadhimika paatasaalalu muudu, prabhutva praathamikonnatha paatasaalalu muudu , prabhutva maadhyamika paatasaala okati unnayi.sameepa juunior kalaasaala, prabhutva aarts / science degrey kalaasaala gambheeraavupetlonu, inginiiring kalaasaala kaamaareddiloonuu unnayi. sameepa vydya kalaasaala kareemnagarlonu, polytechnic‌ sirisillalonu, maenejimentu kalaasaala kaamaareddiloonuu unnayi. sameepa vrutthi vidyaa sikshnha paatasaala, aniyata vidyaa kendram sirisillalonu, divyangula pratyeka paatasaala Karimnagar lonoo unnayi. vydya saukaryam prabhutva vydya saukaryam kottapallilo unna ooka praadhimika aaroogya vupa kendramlo daaktarlu laeru. okaru paaraamedikal sibbandi unnare.sameepa saamaajika aaroogya kendram, praadhimika aaroogya kendram gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. pashu vaidyasaala gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali. maathaa sisu samrakshana kendram, ti. b vaidyasaala gramam nundi 10 ki.mee. kante ekuva dooramlo unnayi. alopathy asupatri, pratyaamnaaya aushadha asupatri, dispensory, samchaara vydya shaala, kutumba sankshaema kendram gramam nundi 10 ki.mee. kante ekuva dooramlo unnayi. praivetu vydya saukaryam gramamlo2 praivetu vydya soukaryaalunnaayi. degrey laeni daaktarlu iddharu unnare. nalaugu mandula dukaanaalu unnayi. thaagu neee gramamlo kulaayila dwara rakshith manchineeti sarafara jargutondhi. kulaayila dwara shuddi cheyani neee kudaa sarafara avtondi. bavula neee kudaa andubatulo Pali. gramamlo edaadi podugunaa chetipampula dwara neee andutundi. borubavula dwara kudaa edaadi podugunaa neee andutundi. kaluva/vaagu/nadi dwara gramaniki taguneeru labisthundhi. paarisudhyam gramamlo bhugarbha muruguneeti vyvasta Pali. muruguneetini neerugaa jalavanarulloki vadulutunnaaru. gramamlo sampuurnha paarishudhya pathakam amalavutondi. saamaajika marugudoddi saukaryam ledhu. intintikii tirigi vyarthaalanu sekarinche vyvasta ledhu. saamaajika biogyas utpaadaka vyvasta ledhu. chettanu veedhula pakkane paarabostaaru. samaachara, ravaanhaa soukaryalu kottapallilo sab postaphysu saukaryam Pali. postaphysu saukaryam gramaniki 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali. poest und telegraf aphisu gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali. laand Jalor telephony, mobile fone modalaina soukaryalu unnayi. piblic fone aphisu gramaniki 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali. internet kefe / common seva kendram, praivetu korier gramaniki 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. gramaniki sameepa praantaala nundi prabhutva ravaanhaa samshtha buses thiruguthunnai. sameepa gramala nundi auto saukaryam kudaa Pali. vyavasaayam koraku vaadenduku gramamlo tracterlunnayi. praivetu baasu saukaryam gramaniki 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali. railway steshion gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali. jalla rahadari gramam gunda potondi. pradhaana jalla rahadari gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali. jaateeya rahadari, rashtra rahadari gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi. gramamlo tharu roadlu, kankara roadlu, mattirodloo unnayi. marketingu, byaankingu gramamlo swayam sahaayaka brundam, pouura sarapharaala kendram unnayi. vaanijya banku gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali. sahakara banku, vyavasaya parapati sangham gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. vaaram vaaram Bazar, vyavasaya marcheting sociiety gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. atm gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali. roejuvaarii maarket gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali. aaroogyam, poeshanha, vinoda soukaryalu gramamlo sameekruta baalala abhivruddhi pathakam, angan vaadii kendram, itara poshakaahaara kendralu, aashaa karyakartha unnayi. gramamlo vaarthapathrika pampinhii jarudutundhi. assembli poling steshion, janana maranala namoodhu kaaryaalayam unnayi. granthaalayam, piblic reading ruum gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. aatala maidanam gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali. cinma halu gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali. vidyuttu gramamlo gruhaavasaraala nimitham vidyut sarafara vyvasta Pali. rojuku 7 gantala paatu vyavasaayaaniki, 12 gantala paatu vaanijya avsarala choose kudaa vidyut sarafara chesthunnaaru. bhuumii viniyogam kottapallilo bhu viniyogam kindhi vidhamgaa Pali: adivi: 87 hectares vyavasaayetara viniyogamlo unna bhuumii: 198 hectares vyavasaayam sagani, banjaru bhuumii: 192 hectares saswata pachika pranthalu, itara metha bhuumii: 68 hectares thotalu modalainavi saagavutunna bhuumii: 24 hectares vyavasaayam cheyadagga banjaru bhuumii: 19 hectares saagulo laeni bhoomullo beedu bhoomulu kanivi: 156 hectares banjaru bhuumii: 115 hectares nikaramgaa vittina bhuumii: 670 hectares neeti saukaryam laeni bhuumii: 531 hectares vividha vanarula nundi saguniru labhistunna bhuumii: 410 hectares neetipaarudala soukaryalu kottapallilo vyavasaayaaniki neeti sarafara kindhi vanarula dwara jargutondhi. kaluvalu: 162 hectares* baavulu/boru baavulu: 138 hectares* cheruvulu: 110 hectares utpatthi kottapallilo yea kindhi vastuvulu utpatthi avtunnayi. pradhaana pantalu vari, mokkajonna moolaalu velupali lankelu
ఇనగంటి ఇమామ్ సాహెబ్ ప్రఖ్యాత క్లారినెట్ విద్వాంసులు. ఆకాశవాణి నిలయవిద్వాంసులు.ప్రకాశం జిల్లా పర్చూరు మండలం నాగులపాలెం 1953 లో మీరాసాహెబ్,హుస్సేనమ్మ దంపతులకు జన్మించారు. ఆంధ్రప్రదేశ్, తమిళనాడు, కేరళ రాష్ట్రాలలో పలుచోట్ల ప్రదర్శనలు ఇచ్చి, శ్రోతల మనసులను రంజింపజేసినారు. రాగసుధారసం బిరుదాంకితులు.తెలుగువారి ఖ్యాతిని చాటిన గొప్ప సంగీత కళాకారులు.చిన్నతనం నుండే క్లారినెట్ వాద్యాన్ని మౌలా గారివద్ద అభ్యసించారు.తరువాత పోరూరి లక్ష్మీనరసింహారావు గారి వద్ద శిక్షణ పొందారు.అన్నవరపు రామస్వామి వద్ద కూడా కొంతకాలం శిష్యరికంచేసి, ఆకాశవాణి వారిచే బి.హై గ్రేడ్ కళాకారునిగా గుర్తింపు పొందారు.బెంగళూరు ఆకాశవాణిలో 1991 లో నిలయ విద్వాంసునిగా ఉద్యోగంలో చేరారు.అక్కడ ఎన్నో వాద్యగోష్టులలోను, సంగీత సభలలోను పాల్గొన్నారు.1996 లో విజయవాడ ఆకాశవాణి కేంద్రానికి బదిలీపై వచ్చి,అక్కడే 2011వరకూ పనిచేశారు. ఇమాంసాహెబ్ కచేరీలలో ఆయన ప్రదర్శించే రాగప్రవాహం, అప్రతిహతంగా కొనసాగేది.సున్నితమైన శ్రుతిశుద్ధ నాదంతో ఆయన పలికించే ప్రతి కీర్తనా శ్రోతల మనో ఫలకాలపై చెరగని ముద్ర వేసుకొనేది.మన తెలుగు రాష్ట్రాలలోనే కాక,కర్ణాటక,తమిళనాడు,కేరళ రాష్ట్రాల శ్రోతలనూ తన సంగీతంతో మైమరపించారాయన! కర్ణాటక రాష్ట్రంలో ప్రతిష్టాత్మకంగా ఏటా జరిగే పెక్కు సంగీతోత్సవాలలో ప్రథమశ్రేణి కళాకారుల సరసన ఇమాంసాహెబ్ గారి క్లారినెట్ కచేరీ ఏర్పాటయ్యేది.ఆ రాష్ట్రంలో ఆయనకు అభిమానులు మెండుగా ఉండేవారు.ప్రఖ్యాత డోలు విద్వాంసులు,ఒంగోలుకు చెందిన నిడమానూరి లక్ష్మీనారాయణ గారి చేతులమీదుగా 'రాగ సుధాకర' బిరుదాన్ని అందుకున్నారు.5.4.2017 న తాడేపల్లి లో తన స్వగృహంలో మరణించారు. మూలాలు ప్రకాశం జిల్లా సంగీత విద్వాంసులు ప్రకాశం జిల్లా ఆకాశవాణి కళాకారులు క్లారినెట్ విద్వాంసులు 1953 జననాలు 2017 మరణాలు
మొహమ్మద్ హుస్సేన్ (1976, అక్టోబరు 8 - 2022, ఏప్రిల్ 11) పాకిస్తానీ క్రికెటర్. 1998 మధ్య 2 టెస్టులు, 14 వన్డేలు ఆడాడు. జననం మొహమ్మద్ హుస్సేన్ 1976, అక్టోబరు 8న పాకిస్తాన్ లోని లాహోర్ లో జన్మించాడు. క్రికెట్ రంగం ఎడమచేతి వాటం బ్యాట్స్‌మన్ గా, స్లో లెఫ్ట్ ఆర్మ్ ఆర్థోడాక్స్ స్పిన్ బౌలర్ గా రాణించాడు. 1994 - 2009 మధ్యకాలంలో పాకిస్తాన్‌లోని అనేక జట్ల తరపున ఫస్ట్-క్లాస్ క్రికెట్ ఆడాడు. 1997, సెప్టెంబరులో ఇంజమామ్-ఉల్-హక్‌తో "టొరంటో సంఘటన" లో పాల్గొన్నాడు. గుంపులోని సభ్యునిపై దాడి చేయడానికి ముందు ఇంజమామ్‌కు క్రికెట్ బ్యాట్ అందించిన 12వ వ్యక్తిగా అతను పాల్గొన్నాడు. మరణం కిడ్నీ సంబంధిత వ్యాధి కారణంగా 2022, ఏప్రిల్ 11న మరణించాడు. మూలాలు పాకిస్తాన్ క్రికెట్ క్రీడాకారులు పాకిస్తాన్ వన్డే క్రికెట్ క్రీడాకారులు పాకిస్తాన్ టెస్ట్ క్రికెట్ క్రీడాకారులు 2022 మరణాలు 1976 జననాలు
alamagundam, alluuri siitaaraamaraaju jalla, pedabayalu mandalaaniki chendina gramam. idi Mandla kendramaina pedabayalu nundi 10 ki. mee. dooram loanu, sameepa pattanhamaina anakapalle nundi 140 ki. mee. dooramloonuu Pali. ganankaalu 2011 bhartiya janaganhana ganamkala prakaaram yea gramam 29 illatho, 120 janaabhaatho 99 hectarlalo vistarimchi Pali. gramamlo magavari sanka 55, aadavari sanka 65. scheduled kulala sanka 0 Dum scheduled thegala sanka 120. gramam yokka janaganhana lokeshan kood 583628.pinn kood: 531040. 2022 loo chosen jillala punarvyavastheekaranaku mundhu yea gramam Visakhapatnam jillaaloo, idhey mandalamlo undedi. 2001 va.savatsaram janaba lekkala prakaaram graama janaba 102. indhulo purushula sanka 54, mahilhala sanka 48, gramamlo nivaasagruhaalu 21 unnayi. vidyaa soukaryalu sameepa praadhimika paatasaala aradagudemlonu, balabadi, praathamikonnatha paatasaala, maadhyamika paatasaala‌lu pedabayaluloonuu unnayi. sameepa juunior kalaasaala pedabayalulonu, prabhutva aarts / science degrey kalaasaala paaderuloonuu unnayi. sameepa vydya kalaasaala, maenejimentu kalaasaala visaakhapatnamloonu, polytechnic paaderuloonuu unnayi. sameepa vrutthi vidyaa sikshnha paatasaala arakulooyaloonu, aniyata vidyaa kendram anakaapallilonu, divyangula pratyeka paatasaala Visakhapatnam lonoo unnayi. vydya saukaryam prabhutva vydya saukaryam ooka samchaara vydya salaloo daaktarlu laeru. muguru paaraamedikal sibbandi unnare. sameepa praadhimika aaroogya kendram gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali. praadhimika aaroogya vupa kendram gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali. pashu vaidyasaala gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali. sameepa saamaajika aaroogya kendram, maathaa sisu samrakshana kendram, ti. b vaidyasaala gramam nundi 10 ki.mee. kante ekuva dooramlo unnayi. alopathy asupatri, pratyaamnaaya aushadha asupatri, dispensory, kutumba sankshaema kendram gramam nundi 10 ki.mee. kante ekuva dooramlo unnayi. thaagu neee taaguneeti choose chetipampulu, borubavulu, kaluvalu, cheruvulu vento soukaryalemi leavu. paarisudhyam gramamlo muruguneeti paarudala vyvasta ledhu. muruguneetini shuddi plant‌loki pampistunnaru. gramamlo sampuurnha paarishudhya pathakam amalavutondi. saamaajika marugudoddi saukaryam ledhu. intintikii tirigi vyarthaalanu sekarinche vyvasta ledhu. saamaajika biogyas utpaadaka vyvasta ledhu. chettanu veedhula pakkane paarabostaaru. samaachara, ravaanhaa soukaryalu postaphysu saukaryam, sab postaphysu saukaryam, poest und telegraf aphisu gramaniki 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. mobile fone gramaniki 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali. laand Jalor telephony, piblic fone aphisu, internet kefe / common seva kendram, praivetu korier gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi. prabhutva ravaanhaa samshtha baasu saukaryam, praivetu baasu saukaryam, tractoru saukaryam modalainavi gramaniki 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. railway steshion, auto saukaryam modalainavi gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi. jalla rahadari gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali. jaateeya rahadari, rashtra rahadari, pradhaana jalla rahadari gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi. gramamlo kankara roadlu unnayi. marketingu, byaankingu gramamlo swayam sahaayaka brundam Pali. vaanijya banku, sahakara banku, vyavasaya parapati sangham gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. pouura sarapharaala vyvasta duknam, vaaram vaaram Bazar gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. atm gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali. roejuvaarii maarket, vyavasaya marcheting sociiety gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi. aaroogyam, poeshanha, vinoda soukaryalu gramamlo angan vaadii kendram, itara poshakaahaara kendralu unnayi. gramamlo vaarthapathrika pampinhii jarudutundhi. unnayi. sameekruta baalala abhivruddhi pathakam, aashaa karyakartha gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. granthaalayam, assembli poling steshion, janana maranala namoodhu kaaryaalayam gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. aatala maidanam gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali. cinma halu, piblic reading ruum gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi. vidyuttu gramamlo gruhaavasaraala nimitham vidyut sarafara vyvasta Pali. bhuumii viniyogam alamagundamlo bhu viniyogam kindhi vidhamgaa Pali: vyavasaayam sagani, banjaru bhuumii: 79 hectares nikaramgaa vittina bhuumii: 19 hectares neeti saukaryam laeni bhuumii: 19 hectares moolaalu velupali lankelu
drowpadi svayamvaram taruvaata drupadudu pandavulaku aabharanaalanu enugulanu gurraalanu kaanukagaa icchadu droupadi kudaa pativrata dharmamtho aiduguru bhartalaku sevachestu Pali. kunti divi kudaa koodalini sakalaiswarya vanturaaligaa santaana vatigaa deevinchindi. dvaarakaa nagaramlo unna sreekrushnudu pandavas vivaaha samayamlo anek kaanukalu pampaadu. aa vidhamgaa pandavas ooka samvatsarakaalam rajabhogam anubhavinchaaru. duryodhana vegula valana matsyayantraanni chedinchindi arjunudani thelusukununi pandavas lucka intloo maranincha nandhuku chintinchaadu. vidura yea wasn thelisi santoshinchaadu. drutaraashtrudu mathram drupaduni kumarte draupadini cheesukuni pandavas mitra laabham pondaarani ankunnadu. okarooju vidura drutaraashtruni oddha laeni samayam chusi duryodhana karnunitho vachi. tandree " pandavas brathiki unnare ! vidura pandava pakshapaati ani thelisi kudaa neevu atanaki viluva ivvadam duradrushtakaram. annaadu " dhrutaraashtrudu duryodhanunitho. nayana " neenu pyki pandavulante ishtamunnatlu untanu conei adi nijam kadhu ! viduruniki adi teliyaneeyanu. manam ooka wasn maruva kudadu. pandavulaku daiva balm Pali. manam varini aemee cheya lemu. ani cheppaadu " suyoedhanudu tandritho samalochana. duryodhana tandree pandavas ippudu drupada raja puramloo unnare " variki paanchaala raju amdaga unaadu. sreekrushnudu. vrushti, andhaka raajulu toduga vunnatu, varini balaheenulanu cheyyalante panchalaraju nundi vary cheyyadam ooka margam. remdavadi kunti putrula Madhya madri putrula Madhya vibhedham srushtinchadam. moodavadhi andagatte laina streelanu prayoginchi paadavulu droupadi Madhya vibhaedam srushtinchadam. naalgavadi kutilo paayamtho bheemuni chanpi paadavulanu nirveeryulanu cheeyadam. veetilo Hansi manchido meerae nirnayinchandi. annaadu " karnudu duryodhanunitho. duryodhana " sajjanulu satpravartanulu ayina paandavulanu drupadudu vadulukodu ! droupadi kori paandavulanu vivaaha maadindi kanuka vibhedham srushtinchadam sadhyam kadhu, bheemuni chanpadam saadhyamaina pania kadhu. ippati varakuu chosen atuvanti prayatnalu viphalam ayyaayi. kanuka drupaduni odinchi paandavulanu pattuku vastaamu. annaadu " dhrutaraashtrudu. peddalatoe alochinchi repu nirnayam teesukuntamu " ani annaadu" drutarashtrudu bhishmaadulato samalochana chaeyuta. marunaadu dhrutaraashtrudu bhishmudu droonhudu, vidura modalaina vaarithoo samavesamai wasn vivarinchaadu, bhishmudu duryodhanunitho. suyodhana " anaku meeru paandu sutulu samaname ! paandavulatoe yudhaaniki neenu angeekarinchanu. pandavas kudaa yea rajyaniki vaarasulu kanuka variki artha raajyam ichi keertimantudivikaa. annaadu " droonhudu. suyodhana karnuni maata vinavaddu " thaathagaari maata palinchu. annaadu " yea matalu karnuniki agraham kaliginchaayi. suyodhana " veerimaatalu vinavaddu viiru ny sampadanu apaharinchi niku talapedataaru ! annaadu " droonhudu. karna " meemu keeru talapettu varama ! neevu maelu talapettu vadava ? ny valananee yea kourava kulaniki shanthi lekunda poindhi ? karnunitho annaadu " vidura kaluga cheesukuni vaariddarini vaarinchi. peddalaina bhiishma dronula matalanu patinchadam ny dharmam " pandavas ajeyulu. ipdu drupada maharaju anda Pali. sreekrushnudu. balarama, saatyaki vento mithrula balm unnadi, varini jayinchadam asadhyam. purochanunitho lucka intloo petti tagulabettina apakeerthi povalante artha raajyam ivvadam uchitam. annaadu " gatyantaram leka dhrutaraashtrudu paandavulanu teesuku raavadaaniki viduruni pampaadu. vidura drupadudi vadaku velluta. vidura drupadunito drupada maharaja " metoo bandhutvam kalasinanduku bhishmudu ! droonhudu, kripa chaaryaadulu santoshistunnaru, paandavulanu. kunteedevini, kodalaina draupadini chudalani drutarashtrudu kutuhala paduthunnadu, meeranumatiste paandavulanu Mon venta hasthinaku pampagalaru. annaadu " drupadudu vidurunitoe. vidura " neevu ! bhishmudu, droonhudu, sreekrushnudu pandavas sreyassunu korutuntaru, meeri Hansi chesinava adi variki kshemame. annaadu " sreekrushnudu. manam aalochinchanavasaram ledhu " vidura sadhaa pandavas kshemam korutuntadu. pandavas korukunnadi siddhisthundi. annaadu " dharmaraja chetullu jodinchi. bhishmudu " droonhudu, vidura maaku peddalu sreekrushnudu maa sroeyoebhilaashi vaari maata maaku sirodhaaryam, ani annaadu " drupaduni anumati tisukuni thallee kunti divi. bhaarya droupadi, sodarulato sahaa viduruni venta hasthinaku payanamaiyyadu, dushtadyumnudu sreekrushnudu antuleni sainyamtoe vaari venta vachcharu. vikarnudu. chitrasenudu, droonhudu, kripa chaaryudu eduregi pandavulaku swagatam palikaaru, hasthinapura prajalu pandavulaku unna daiva balm varini aapadalanundi rakshinchindani eeka dharmaraja manalni paripaalistaadani santoshinchaaru. pandavas anthapuramlo pravaesinchi bheeshmunni. drutaraashtruniki, gaandhaariki namaskarinchaaru, ila aanandamgaa aaidu samvastaralu gadichaayi. ardharajyabhishekam. ooka roeju bhiishma drona, vidura, duryodanaadulu samavesamai undaga sreekrushnuni samakshamlo dhrutaraashtrudu paandavulatoe, dharmaraja peddhala eduta shree krishnuni sakshiga meeku artha raajyam istunnaanu " mee thandri aishwaryam meekistunnaanu sweekarinchandi. khaadavaprasthaanni rajadhaanigaa cheesukuni mee raajyaanni palinchukondi. ani cheppi dharmaraajuni artha raajyaabhishiktuni Akola " bhishmudu. droonhudu induku angikarinchaaru, pandavas thallini. bharyani, tammulanu tisukuni khaandavaprasthaaniki velladu, sreekrushnudu indrudini pilipinchi pandavulaku rajadhani nirmimchi ivvamani cheppaadu. indrudu devashilpi vishwakarma sahayamtho vilaasa vantamaina nagaranni nirmimchi icchadu. pandavas sreekrushnudu. vyaasuni anumatitoe nagara pravesam chesaru, dharmaraja pattabhisheka chessi sreekrushnudu davaarakaku velladu. dharmaraja janaramjakamgaa raajyapaalana chesthu unaadu. narada mahaharshi raaka. sundudu upasundula vruttaamtam - ooka roeju endhra prasthaanaaniki naradamaharshi vachadu dharmaraja aayananu saadaramgaa ahvaninchi. maharshi " mapurva janma sukrutamgaa mee darsanabhagyam labhinchindi ! annaadu " narada paandavulanu ekaantaaniki pilichi. meeku anni dharmaalu thelusu " meeku teliyanu dharmam ledhu. droupadi mee aiduguri bhaarya. idi loka viruddham. saastra viruddham, kanuka eeme valana meelo meeku virodham rakudadu. sthree valana virodham raavadam sahajam. sundopa sundulane rakshasulaku ooka sthree valana vivaadham vachi vaariloo varu kottukuni mruti chendhaaru. nikumbhudu aney raakshasuniki sundudu upasundudu aney iddharu kumaarulu unnare. vaariruvuru brahmanu girinchi goramaina tapamaacharinchaaru. braham devuni oddha varu qama gamanam. qama roopam, maranama rakudadani varalu koraru, brahmadhevudu migilina varalu ichi maranama raakunda varamivvadam mathram sadhyam kadhani cheppaadu. appudu varu vaerae vaari chetilo chavu rakudadani adigaaru. brahmadhevudu ndhuku sarenani angeekarinchaadu. vara balamtho varu taapasikulanu. raajulanu vedhincha saagaaru, varantha brahmadevuniki mora pettukunnaru. brahmadhevudu variki vaerae vaari chetilo maranam ledhu conei okari chetilo okaru maranincha ochhu kada ankuni viswakarmani pilichi loekoettara sundarini srushtinchamani adigadu. visakarma angikarinchi tilottama aney sundarini srushtinchaadu. tilottama brahmadevunito tananu srustinchina karanamemiti. ani adgindhi? brahmadhevudu aametho sundopasundula vruttaamtam cheppi vaariruvuriki okarilo okaru kalahinchukuni maraninchela cheymanu cheppaadu. tilottama alagenani brahmadevuniki bhaktito pradakshina chesindi. brahmadhevudu aama andaniki mugthudai nalupakkala mukham tippatamtho atadu apati nundi chaturmukhudainadu. tilottama andaniki devendruniki remdu kallu chalaka vallantaa kallu petkuni chudatamto apati nundi atadu sahasraakshudainaadu. tilottama sundopasundula kamta padagane varu qama mohitulai tilottama naadhi naadhi ani cheri ooka cheeyi patukuna laagutuu niku yavaru kavaali ani adigaaru. tilottama vaarithoo meelo yavaru balavantulo varini premistaanu ani cheppindhi. vichakshana kolpoi vaariddharuu paraspamram iddam chesikoni iddaruu maranhicharu. kanuka entati balavantulakuu. dhairyavantulakuu sthree kaaranamgaa virodham raavacchu, annaadu" naaraduni mataloni antaraardham pandavas grahinchaaru. arjuna tiirdhayaatra. narada maatalo antaraardham grahinchina pandavas droupadi vishayamlo ooka niyamam erpachukunnaru droupadi okkokari intloo ooka savatsaram undaalani erpaatu cheskunnaru. aa samvathsara kaalam migilina varu aa inti vaipu kannetti kudaa chudakudadani porapatuna ola cheestee pannendu nelala teerdha yaatra cheyalana oppandam cheskunnaru. naaraduni eduta oppanda cheskunnatlu nadachukuntamani pandavas pratigna chesaru. pratigna chesinatlu naduchu kosagaru. ooka roeju ooka braahmanuni aavunu kondaru dongilinchaaru. aa brahmanudu arjunini vadaku vachi dongalanu sikshinchi govunu techi ivvamani adigadu. aayudhagaaramlo unna tana dhanassu teesukovalante akada dharmaraja draoupadito aayudhagaaramlo unaadu. akkadaku velithe niyama bhangam authundi conei braahmanuni badhanu nivarinchadam tana dharmamani bhaavimchi aayudhagaaraaniki velli dhanassu techi dongalanu chanpi govunu techi icchadu. niyamabhangam jariginanduku arjuna tiirdhayaatra cheyalana nischayinchikunnaadu. dharmaraja mathram vacchindi satkaaryam nimitham kanuka niyama bhangam jarugaledani cheppaadu. arjuna. annayya " aedo saakutho dharmam tappadam bhaavyam kadhu kanuka tiirdhayaatra cheyadanki anaku anumati ivvande !arjunudi tiirdhayaatra. braahmanulatoe pouraanikulatoe arjuna teerdhayaatraku bayaludeeri mundhuga ganges theeram cheeraadu okarooju uluchi aney nagakanya arjuna chusi mohinchindi. arjuna thaanu brahmacharya vratamlo unnaanani annagari aadesamto tiirdhayaatra cheestunna nannu ila koradam bhaavyam kadhani vaarinchaadu. uluchi arjuninito. mee girinchi antha anaku thelusu " imdu valana vrata bhangam kadhu. Mon korika teerchakunte aatmahatya cheesukuntaanu. ola jarigithe yenni daanadharmaalu chesinava aa papam podu. annadhi chesedhi leka arjuna aama korika teerchaadu " uluchi garbhavati ayi airavanudu aney kumaaruni kannadi. tatavaata arjuna gaya. ganges saagara sangaman modalaina kshethraalu sandarsistuu manipuram nagaranaki velladu, aa deshapuraju chitrangadudu. chitrangaduni kumarte chitrangadanu arjuna preminchaadu. chitrangadudu arjuninito. arjuna Mon kumartenu niku ivvadaniki abhyantharam ledhu " conei maa vamsastulaku ooka varasudu mathram janistaadu. anaku mathram kumarte zaninchindi kanuka rajyaniki varasudu leedu. chitrangadaku puttaboye kumarudu anaku varasuduga kavaali. ndhuku angeekaristhe yea vivaahaniki angeekaristaanu. annaadu " arjuna ndhuku angikarinchi chitrangadanu vivaham chesukunadu. variki babruvahanudu puttadu. arjuna akkadi nundi davaarakaku bayaludaeraadu. subhadraarjunula vivaham. arjuna dwaaraku potune subhadra gurtuku vacchindi aa loekoettara sundari ani vinnaadu. shree krishnuni dhaya vunte subhadranu vivaham chesukovachu ani arjuna ankunnadu. yaadavulaku sanyasulante preity kanuka sannyasi veshamlo davaarakaku velladu. dwaarakanu sameepinchagaane shree krushnunini bhaktito talachukunnadu. shree krishnudu arjuna agamananni thelusukununi arjunini vadaku vachadu. arjunini maatalalo atanaki subhadra medha manasunnadani grahinchaadu. arjunini davaarakaku teesuku vachi raivatakadri guhalo unchaadu. davaarakaku velli yaadavulaku raivatakotsavam cheyalana adesinchadu. andaruu raivatakaadriki bayalu deraru. shree krishnudu bhaaryalatoonuu subhadrathoonuu yaadava pramukhulaina akrurudu. uddavudu, saatyaki, ugrasenudu modalaina varu bayaludaeraaru, subhadraku kudaa arjunini medha manasu Pali. arjuna elaa untado subhadraku theliyadu. raivatakaadriki pradakshinam chese samayamlo arjuna subhadranu chuusaadu. sreekrushnudu arjuninito. arjuna " niku Mon cheylleylu subhadra medha manasundani thelusu ! devaki vasudevulaku cheppi ny korika safalam chestanu. balarama arjunini nijamaina. sannyasi ankuni namaskarinchi atani chaturmasa vrat pootri ayyevaraku dwaarakalo undamani cheppaadu arjuna angeekarinchaadu. balarama subhadranu arjuniniki sevalu cheyadanki neyaminchaadu. shree krishnudu arjuna kshemamga unnadani endhra prasthaaniki Datia pampaadu. ooka roeju subhadra arjunini girinchi cheppamani adgindhi. arjuna eeka dhaachi prayojanam ledani asalau wasn cheppaadu. arjuna gandharva vivaham chesukuntanani annaadu. subhadra tana vaallhaku yea vivaham istham kanuka valle yea vivaham chestaarani cheppindhi. shree krishnudu devaki vasudevulanu vivaahaniki oppinchaadu. balaramuni kontha mandhi yaadavulanu anthara dwepaaniki pampinchi thaanu kudaa vaarithoo velli natlu velli venukaku vachadu. shree krishnudu deeveendruni pilipinchi andari samakshamlo subhadra. arjunula vivaham vaibhavamgaa jaripinchadu, subhadraarjunulu hasthinaku velluta. subhadranu tisukuni ratham medha prasthaaniki vellamani cheppaadu devendrudu kumaruniki anek kaanukalu icchadu. shree krishnudu aemee teliyanatlu anthara dwepaaniki velladu. subhadra arjunula vivaaha wasn teliyanu dvaara paalakulu varini addaginchaaru. arjuna vaarandarini odimchaadu. yadavlu balaramuniki yea wasn cheppaaru. yadavlu udrekapadi arjuninito iddam chessi subhadranu teesuku vastaamani annatu. balarama shree krushnunitho niku nijanga yea wasn teliyadaa annaadu. shree krishnudu tana maena maradalini vivaham chesukunadu. indhulo dhoosham ledhu. arjunini jayinchadam dussaadhyamani meeku teliyanida annaadu. balarama aemee cheeyaleeka oorakunnaadu. endhra prastanam vellina arjuna subhadratho manam ila velithe droupadi pourushamgaa matlada ochhu kanuka neevu mundhuga velli ny aatha garu kuntinee draupadini chusi vaari anugraham sampaadinchu. taruvaata arjuna nagara pravesam chessi peddhala deevenalu pondadu. balarama subhadra. arjunalaku anek kaanukalu pampaadu, subhadraku abhimnyudu janminchaadu. draupadiki pandavas valana prathi vindhyadudu. srutha somudu, srutha keerti, shathaa neekudu, srutha senudu anu aiduguru vupa pandavas janminchaaru, varantha dhoumyuni oddha vedha vedaamgaalu arjunini oddha asthra. sasthaaraalu nerchukunnaru, krushnaarjunulu Khandwa vanamuku velluta. okarooju arjuna srikrushnunito baavaa " ikda endalu adhikanga unnayi ! manam vana praantaalaku velli konni roojulu gadipi vaddama. adigadu " sreekrushnudu. angeekarinchadamto andaruu vana praantaalaku vellaaru vaariddharuu viharistunna samayamlo agni Dewas braahmanha veshamlo akadiki vachadu. krushnaarjunulu arghyapaadyaalu ichi satkarinchina pimmata atadu. aayaa " bagaa akali vesthundi ! tamaru bhojanam pettagalara. adigadu ? " ndhuku varu. viprottama " meeku Hansi ishtamo cheppandi pedataamu !annatu " agni Dewas nijaswaroopam chuupi. krishnarjunulara " neenu agni devudini ! neenu Khandwa vananni dahinchaali. ndhuku indrudu addupadutunnadu. indrudu mitrudu aa vanamlo undatame ndhuku kaaranam. indrudu chese aatamkam tolagiste neenu Khandwa vananni niraatamkamgaa bhujistaanu. ani annaadu " arjuna agni devunito. aayaa niku Khandwa vananni dahinchaalanna korika yenduku kaligindi " ani adigadu" swetaki yagnamu. ndhuku agni Dewas arjununitho swetaki aney rajarshi " samvatsaraala kaalam satra yagna cheya sankalpinchaadu 100 antha deerga kaalam jarapadaaniki e rutvikku oppukoledhu. swetaki eshwaruni koraku ghorangaa thapassu chessi eshwaruni prathyaksham chesukunadu. dhevaa neenu nuuru samvatsaraala kaalam cheya sankalpinchina satra yaganiki nuvu rutvikkugaa vundali. ani korukunadu " ndhuku eswarudu. swetakee " yajnaalu cheyavalasina badyatha braahmanuladi! anduakni niku durvaasuni yaagnikunigaa niyamistunnaanu. neevu nuuru samvastaralu edategani nethi dhaarato yajna chessi agni devuni truptiparachumu. ani cheppi antardhaanam ayadu " aa prakaaram swetaki chetha nuuru samvastaralu niraghatamuga jargina satra yagamlo traagina neyyi anaku ajeerna vyaadhini icchindi. Khandwa vanamlo unna aushadhulanu dahiste conei yea vyaadhi taggadu ani braham Dewas cheppaadu. anduakni Khandwa vananni dahinchaalani anukuntunanu. annaadu " arjunuduu. agnideva " niku nenu sahayamu cheyyalante maaku aayudhalu kavaali kada ! Mon oddha prasthuthamu aayudhalu leavu ! anaadu " agni Dewas. arjuna " niku aa chitha valadu ! niku kaavalasina aayudhalu neenu samakuurustaanu . ani ventane agnidaevudu varununi smarinchagaane vaari mundhu varuna Dewas prathyaksham ayadu " agnidaevudu. varunadeva " niku braham Dewas ichina dhanassu ! ammula podi, ratham arjuniniki ichi, chakraanni, gadani shree krishnuniki ivvu, annaadu" varunudu gandivamane dhanassunu. akshaya tuniiraanni, kapidvajamto koodina radhaanni arjununaku icchadu, alaage sudarsanam aney chakrayudhanni. koumodaki aney gadhanu shree krishnuniki icchadu, aa ayudhaala sahayamtho rakshinchamani cheppi vaari oddha abayam tisukuni rettinchina utsaahamto Khandwa vannaanni dahinchadam modhal pettadu. Khandwa vana dahanamu. krushnaarjunulu iruvaipula rakshanhaku nilabaddaaru addaginchina vana rakshakulanu samharinchaaru. vanamlooni janthuvulu. pakshulu, paamula agnijwaalalo padi maraninchasaagaayi, devatala dwara idi thelusukunna indrudu meghalanu pilichi khadava vanampai kumbhavrushti kuripinchamani aajnaapinchaadu. indrudu kuripinche kumbhavrushti khadava vanam medha padakundaa baanaalatoe ooka cappu nirmimchaadu. agni jwaalala nundi rakshinchukoovadaaniki takshakuni kumarudaina aaswasenudu talli thooka patukuna aakaasamloki egiraadu. idi chusina arjuna tana baanaalatoe ashwasenuni kotadu. adi chusina indrudu arjununipai mohinee mayanu prayoginchi ashwasenuni atani thallini kapadadu. indrudiki arjununiki Madhya goramaina iddam jargindi. kumaaruni paraakramaaniki imdruniki santosham kaligina takshakuni rakshinchadaniki iddam cheestuunee unaadu. imtaloe aakaasavaani. devendra " viiru naranarayanulu veerini jayinchadam niku sadhyam kadhu! takshakudu thappinchukuni Kurukshetra velladu. ani palikindi" adi viny indrudu tana senalatho devalokaniki velladu. Khandwa vanamu nundi tappinchukunna varu. namuchi aney rakshasuni thamudu gayudu arjunini saranujochi praanaalu dakkinchukunnadu ila mayudu. ashwapaaludu, atani talli, naluguru saarjakulu praanaalatho tappinchukunnaaru, katha vintuna janamejaya. mahathmaa " mamda paaludu yavaru ! varu elaa tappinchukunnaaru. ani adigadu " poorvam mamda paludane mahaa muni brahmacharyam avalambinchaadu. maranaanantaram kumaarulu laeni kaaranamgaa punhyalokaalaku vellalaeka pooyaadu. aa kaaranamgaa twaraga santhaanam pomdadaaniki pakshigaa janminchi jaritatho cry naluguru kumarulanu pondadu. varantha Khandwa vanamlo unaadu. agni Dewas Khandwa vananni dahinche mundhu mamda paaludu tana. kumarulanu rakshinchamani agnidevudini praardhinchaadu ndhuku agni Dewas angeekarinchaadu. mamda paaludu tana kumaarula daggara unaadu. kumarulanu kalugulo dakkomani cheppaadu. varu. tandree " kalugulo daakkunte elukalu thintaayi ! ikda vunte pavithramainadani agniki aahuthi kaavadam manchidhi kada. mamda paaludu ndhuku angeekarinchaadu " jaritha pyki egiri poindhi. saarjakulu vedha patanam chesthu rakshinchamani prarthinchayi. adi vinna agni Dewas varu mamda paaluni kumaruluga gurthinchi aa chettuni vadhali vesaadu. kumaarulu surakshitamgaa unnaran thelusukununi mamda paaludu punhyalokaalaku vellipoyaadu. agni Dewas nirvignamga Khandwa vananni dahinchi tana roogam pogottukunnadu. krushnaarjunulanu deevinchaadu. devendrudu kumaaruni paraakramaaniki mecchi arjununiki vaarunaastram. aagneyaastram, vaayavyaastram icchadu, krushnaarjunulu mayuni venta petkuni endhra prasthaaniki velli dharmarajadulaku jariginadi cheppi mayuni parichayam Akola. bayati linkulu. dviteeyaasvaasam
naagai muraleedharan Karnataka sangeeta vaayuleena vidvaamsudu. aakaasavaaniloo Una gredu kalaakaarudigaa panichesadu. anekamandi vidvaansulu chosen gaatra kachereello vayolin vaadya sahakaaram andinchadame kakunda, taanee swayangaa soeloe kachereelu kudaa Akola. shrirangam devasthaanamlo okarojanta yekadhatiga vayolin vaayinchaadu, visheshaalu muraleedharan 1958 decemberu 4va tedeena Chennai nagaramlo janminchaadu. talli orr.komalavalli oddha modhata sangeetam neerchukunnaadu. taruvaata orr.yess.gopalakrishnan oddha tana sangeethaanni meruguparachukunnadu. ithadu tana 10va yaeta tholi kachereeni icchadu. e gredu kalaakaarudigaa tiruchi aakaasavaani kendramlo 1978 nundi 2004 varku anek sangeeta kaaryakramaalu nirvahimchaadu. dooradarshan jaateeya sangeeta sammelanaalalo ithadu virivigaa palgonnadu. sahavaadyakaarudigaa ithadu anek sea.di.lu, kesetlu recordu chesudu. ithadu America, kanada, austrelia, iropa, simgapuur, malasia, dubai, maskat, doha, behrain, jjapan, kuvait modalaina prapancha deshaalannee tirigi tana vaayuleena pradharshanalu icchadu. ithadu vaadya sahakaaram amdimchina vaariloo semmangudi srinivasaa aiyer, alattur srinivasaa aiyer, em.di.ramanathan, mangalapalli baalamuralheekrushnha, voleti venkateswarulu, nedunuri krishnamoorthy, orr.kao.srikantan, maharajapuram santhaanam, yess.somasundaram, kao.v.narayanswamy, ti.em.tyagarajan, di.kao.jayaraman, ti.kao.govindharao, yess.ramanathan, b.raajam aiyer, Thanjavur yess.kalyanaraman, sheerkaali govindarajan, Chidambaram sea.yess.jayaraman, kao. j. esudasu, ti.v.sankaranarayanan, ti.ene.seshagopalan, naiveli santanagopalan, sanjays subrahmanian, p.unnikrishnan, sundaram balachander, ti.orr.mahalingam, ene.ramani, namagiripettai krushnann, Una.kao.sea.natrajan, kadri gopaul‌nath modalaina vaarunnaru. ethandi soeloe kachereelaku sahavaadyam amdimchina vaariloo ti.kao.muurti, vellur z.ramabhadran, umayalpuram kao.sivaraman, trichi sankaran, guruvayur dorai, thanjavur upendran, karaikkudi orr.mani, mannargudi eshwaran, srimushnam v.rajarao, tiruvarur bhaktavatsalam, tetakudi harihara vinayakaram, tripunitura raadhaakrhushnhan, coimbatore mohun‌raam, v.suresh modalaina vaarendharoo unnare. 1985loo ithadu shrirangam devasthaanamlo 26 gantalasepu nirviramamga vayolin vaadya kacherii nirvahimchaadu. 1997loo bharathadesapu 50va swatantrya dinotsavam sandarbhamgaa dubaayilo kao. j. esudasu nirvahimchina sangeeta kachereeloo palgonnadu. avaardulu, birudulu kalaimaamani – "TamilNadu aile isai nataka manram"‌ – (2003) aarsha kalabhushanam– aarsha kalaa gurukulam – (2007) maharajapuram santhaanam memooriyal awardee - maharajapuram santhaanam trustee - (2009) sumadhura seva rathna – shi ba sangeethasabha, Chennai- (2009) vaanii kalasudhakara – srityagabrahm ganasabha - (2010) sangeeta nataka akaadami awardee - kendra sangeeta nataka akaadami – (2010) gaana padmam – braham ganasabha, Chennai – (2011) aasdhaana vidwan - kamchi kamakoti peetham, Kanchipuram - (2014). sangeeta ratnakara - bairavi fine aarts, cleave‌laand, ohiyo, yu.yess.Una. - (2015) discography "young mastros" - 1988 "Mon jeevadhaara" - 2014 moolaalu https://www.thehindu.com/news/cities/Delhi/sangeet-natak-akademi-fellowships-for-four-eminent-artistes/article2284394.ece https://www.thehindu.com/news/cities/chennai/ldquoNo-language-barrier-for-music/article15586542.ece https://www.thehindu.com/features/friday-review/music/Award-for-violinist/article16893098.ece 1958 jananaalu jeevisthunna prajalu kalaimaamani puraskara graheethalu sangeeta nataka akaadami awardee graheethalu
e desamegina, endukaalidinaa e peetamekkinaa, evvaremanina pogadara! ny talli bhuumii bhaaratini nilupara! ny jaati nindu gouravamu. - rayaproolu subbaaraavu pravaasaandhrula jaabithaa bayati linkulu ata - America telegu sanghamu silikanandhra - aamerikaaloni silikaan vally loo telegu samskatini abhivruddhi cheestunna samshtha telegu diaspora- prapancha vyaaptangaa unna teluguvaari girinchi chosen parisoedhanaa phalitaalu thaanaa - Uttar America telegu samakhya telegu
varun tez bhartia cinma natudu. ithanu natudu, nirmaataa nagendrababu, padmajala kumarudu. aayana pedanaanna cinma natulu, rajakeeya naayakulaina chrianjeevi, chinnanna povan Kalyan lu. tez tollywood loo podavaina vyaktulalo okaru. aayana etthu sumaaru 6 adugula 4 angulaalu umtumdi. mukunda, "kamche", loafer, mister, fidaa, antariksham, epf 2 modalainavi varun natinchina cinemalu. cinemalu nischitaartham varun‌ lavanya tripaatila nischitaartham 2023 juun 09na Hyderabad loni nagababu intloo kutumba sabyulu, sannihitula samakshamlo jargindi. moolaalu bayati lankelu itara linkulu 1989 jananaalu jeevisthunna prajalu teluguvaaru telegu cinma natulu sinii vaarasatvam gala telegu cinma vyaktulu
పారాథైరాయిడ్ గ్రంధి (Parathyroid gland) ఒక విధమైన వినాళ గ్రంధి. ఇవి నాలుగు గ్రంధులు థైరాయిడ్ గ్రంధికి అంటిపెట్టుకొని ఉంటాయి. ఇవి పారాథార్మోన్ (Parathyroid Hormone or PTH) ను స్రవిస్తాయి. ఇదొక పాలిపెప్టైడు హార్మోను, దీని అణుభారము 9,500 నుండి 15,000 ఉంటుంది. ఇది 17 అమినో ఆమ్లాలను కలిగి, ఒక అంత్య అమైనో ఆమ్లము ఎలైన్ తో కూడి ఉంటుంది. నిర్మాణం ఈ గ్రంధి కణరీత్యా ఉపకణాలతో నిర్మితమైన స్తంభాల వంటి నిర్మాణాలను, వాని మధ్య రక్తకోటరాలను కలిగివుంటుంది. వీనిలో మూడు రకాలైన ప్రత్యేక కణాలుంటాయి. ఇవి ముఖ్యకణాలు (Chief cells), ఆక్సీఫిల్ కణాలు (Oxyphil cells), మధ్యాంతర కణాలు (Intermediate cells). వీనిలోని ముఖ్యకణాలు పారాథార్మోన్ ను స్రవిస్తాయి. విధులు ఎముకలలో ఆస్టియోబ్లాస్టిక్ క్రియాశీలతను ప్రేరేపించి, అస్థికల కాల్సిఫికేషన్ కు ఇవి బాధ్యత వహిస్తాయి. రక్తంలోని కాల్షియం స్థాయిని క్రమపరిచి, నిర్ధిష్టమైన తులాస్థితిని కాపాడుతుంది. ఆహారనాళం ద్వారా కాల్షియం శోషణమును పెంచుతుంది. వ్యాధులు హైపర్ పారాథైరాయిడిజం (Hyp er Parathyroidism) హైపో పారాథైరాయిడిజం (Hypo Parathyroidism) శరీర నిర్మాణ శాస్త్రము
అన్నమాచార్య కీర్తనలు తెలుగులో పదకవితా సాహిత్యంలోనూ, భక్తి సంగీతంలోనూ, భజన సంప్రదాయంలోనూ, కర్ణాటక సంగీతంలోనూ కీలకమైన కృతులుగా పేరుపొందాయి. వీటిని 15వ శతాబ్దానికి చెందిన ప్రముఖ వాగ్గేయకారుడు తాళ్ళపాక అన్నమాచార్యులు కూర్పు చేశాడు. కృతికర్త గురించి ఇతను దక్షిణ భారతదేశానికి చెందిన మొట్టమొదటి ప్రముఖ సంగీతకారుడు. తిరుమల శ్రీ వెంకటేశ్వరస్వామిని కీర్తిస్తూ కొన్ని వేల సంకీర్తనలను రూపొందించాడు. వెంకటేశ్వరస్వామి వద్ద ఉండే నందకమనే కత్తి యొక్క అవతారమే అన్నమాచార్య అని భావిస్తారు. అన్నమయ్య వంశీకులు అన్నమాచార్యులు అపర హరి అవతారంగా కీర్తించారు. తన సుదీర్ఘ జీవిత కాలంలో 32వేల సంకీర్తనలకు సంగీతాన్ని సమకూర్చి పాడాడు. అన్నమాచార్యులు స్వర పరచి పాడిన సంకీర్తనలను రాగి రేకులపై రచించి వాటిని తిరుమల సంకీర్తనా భాండాగారంలో భద్రపరిచారు. 12 Satakas (sets of hundred verses), Ramayana in the form of Dwipada,SsankIrtana Lakshanam (Characteristics of sankIrtanas), Sringaara Manjari, and Venkatachala Mahatmamyam. అతని రచనలు తెలుగు, సంస్కృతం, భారతదేశం యొక్క కొన్ని ఇతర భాషల్లో ఉన్నాయి. మౌలిక లక్షణాలు ఈ గీతాలను పదాలు అంటారు. ఇవి జానపదుల ఆశు సంప్రదాయానికి చెందినవి. పాదంలో ఒక పల్లవి, అనంతరం మూడు లేక నాలుగు చరణాలు ఉంటాయి. పల్లవిలో ప్రతిపాదించిన అంశాన్ని, చరణాల్లో విస్తరించడం సాధారణంగా జరుగుతుంది. మరోలా చెప్పాలంటే చరణంలో ఏ భావాన్నైతే వివరించదలుచుకున్నాడో కవి దాన్నే సంక్షిప్తంగా పల్లవిలో నిక్షిప్తం చేస్తాడు. ప్రతి చరణం చివరిలోనూ పల్లవిని తిరిగి ఆలపిస్తారు, కనుక రచనా నిర్మాణంలోనే పల్లవిని చేరుకునేలా చరణంలోని చివరి భాగం ఉంటుంది. అన్నమయ్య పదాలు భగవంతుని కీర్తించే లక్షణం ఉన్నవి కనుక కీర్తనలని, రచనలు అనే అర్థంతో కృతులనీ కూడా వ్యవహరిస్తారు. అన్నమాచార్యుల కీర్తనల్లో వేంకటేశ్వర చివరి చరణంలోని చరమ భాగంలో వస్తుంది. కీర్తన సాంప్రదాయంలో రచనకు కర్తృత్వాన్ని స్పష్టంచేసే ఈ పదాన్ని ముద్ర అంటారు. తిరువెంకట నాయక, శ్రీ వేంకటేశ్వర, తిరువెంకట గిరి వంటి పలు పదాలు వచ్చినా సాధారణంగా వాటిలోని సామ్యమైన వెంకట అన్న పదాన్ని ముద్రగా గుర్తిస్తారు. ఈ ముద్ర కారణంగానే జో అచ్యుతానంద వంటి గీతాలకు అన్నమయ్య కర్తా కాదా అన్న అనుమానాలు కలిగాయి. అలాగే ఏళ్ల తరబడి పురందరదాసు కీర్తనగా జమచేసిన నారాయణ తే నమోనమో వంటి కీర్తనలకు అన్నమయ్య కర్త అనీ నిర్ధారణ అయింది. వేంకటేశ ముద్రాంకిత పదాలను సేకరించి తాళ్ళపాక వారి కీర్తనలుగా గుర్తించి రాళ్లపల్లి అనంత కృష్ణశర్మ, వేటూరి ప్రభాకరశాస్త్రి వంటివారు సంపుటాలలో చేర్చారు. పల్లవిలో ప్రతిపాదించిన భావాలను శ్రోతల మనస్సులో మరిమరీ తిరిగేలా చరణాలను నిర్మిస్తూ, పల్లవిని అనుసంధానం చేస్తూ చివరగా అనూహ్యమైన పద్ధతిలో వేంకటేశుని ప్రస్తావనకు ముడిపెట్టి ముగించడంతో ఈ కీర్తనలు శ్రోతల హృదయాలను కవి ఆశించిన అపురూపమైన అనుభవం కలిగిస్తాయి. శైలి అన్నమయ్య కీర్తనలను పదాలు అనే జానపద కవితా ప్రక్రియగా విభజించారు. అన్నమయ్య కీర్తనల్లో పెళ్ళిపాటలు, జోలపాటలు, గొబ్బిళ్ళపాటలు, ఏలపాటలు, సంవాదపాటలు, తుమ్మెదపాటలు, కోలాటపుపాటలు, సువ్విపాటలు, చిందుపాటలు, తందానపాటలు తదితర రకాలు ఉన్నాయి. కీర్తనల్లో గల విషయాన్ని బట్టి భక్తిపాటలు, శృంగారకీర్తనలు, వేదాంతకీర్తనలు, సాంసారికకీర్తనలు, వేడుకపాటలు మొదలైన విధంగా కూడా విభజించవచ్చు.'న్నమయ్య పదాలు సాధారణంగా సుళువుగా, అందరికీ అర్థమయ్యే భాషలో ఉంటాయి. అందరూ పాడుకోవడానికి వీలుగా అన్నమయ్య వాడుక భాషనే ఎంచుకున్నాడని మనం ఊహించవచ్చు. ఆయన పూర్తిగా సంస్కృతంలో రాసిన సంకీర్తనలను మినహాయిస్తే, మిగిలిన గీతాలలో సంయుక్తాక్షరాలు ఉన్న సంస్కృత పదాలు ఎక్కువగా వాడకుండా తేలికగా ఉండే దేశ్య పదాలను వాడాడు; సంస్కృత పదాలు అవసరమైన చోట వాటికి మారుగా లలితంగా ఉండే వాటి తద్భవ రూపాల వాడుకే ఎక్కువగా కనిపిస్తుంది. ఆయన గీతాలను వింటునప్పుడు ఆయన మన పక్కనే ఉండి మృదువైన కంఠంతో మనకు బోధ చేస్తున్నట్టో, మన హృదయంలో కూర్చొని మనలోని భావాలను మనకే అతి మధురంగా వినిపిస్తున్నట్టో అనిపిస్తూ ఉంటుంది. అయితే, ఆ పాటలలో అంతర్లీనంగా వినిపించే గొంతు ఆ దేవదేవునికి కూడా సన్నిహితమైనదిగా మనకు స్ఫురించజేయడం ఈ గీతాల ప్రత్యేకత. భావాలు అన్నమయ్య కీర్తనలను రాగిరేకులపై చెక్కడం పూర్తయిన కాలంలోనే ఆధ్యాత్మిక కీర్తనలు, శృంగార కీర్తనలు అనే విభజన చేశారు. ఆధ్యాత్మిక కీర్తనలు ఈ పాటలలో కవి తన మనస్సులో చెలరేగే భావాలను మళ్ళీ, మళ్ళీ మనకు వినిపించడం కనిపిస్తుంది. ఈ సంకీర్తనలలో కవి చాలావరకూ తన వేదనను ఉత్తమ పురుషలో (first person) వివరిస్తాడు. ఎన్నో కీర్తనల్లో తనలో జరిగే అంతస్సంఘర్షణ, అశాంతి; కవి చేసుకునే ఆత్మవంచన, స్వయం-సమర్థన; నిరర్థకమైన జీవితం పట్ల నిరాసక్తత; తన మనస్సులోని అపరాధ భావం, ఆత్మనింద మనకు వివరంగా చిత్రీకరిస్తాడు కవి. ఒక్కోసారి హితబోధ చేసే సందేశాన్ని అందజేయడం కూడా కనిపిస్తుంది. మానవునిగా తన జీవనకాల పరిమితి గురించి ఈ కవికి బాగా తెలుసు. ఈ కాల పరిమితిని సద్వినియోగం చేసుకోకుండా తను వృథా జీవనం గడుపుతున్నానని కూడా తెలుసు. ఆ ఎరుకే కవి వేదనకు కారణం. ఈ రకమైన పశ్చాత్తాపంతో కూడిన ధోరణి వల్ల ఈ సంకీర్తనలో మాట్లాడుతున్న వ్యక్తికి, ఆ వ్యక్తిని సృష్టించిన కవికి భేదం మసకబారుతుంది. అన్నమయ్య మగగొంతుకతో వినిపించే ఈ అంతర్ముఖ పదసంకీర్తనలలో ఈ రెండు పురుష రూపాలను విడదీయలేము. పాటలోని కవి-వ్యక్తికి కలిగిన జ్ఞానోదయమే ఈ గీతాలను మనకు వినిపింపజేస్తుంది. అయితే, ఈ గీతాల్లో చివరి చరణంలో వినిపించే మరో గొంతుక, అన్నీ ఎరిగిన దేవునిది. ఉత్తమపురుషలో సాగే ఇటువంటి కీర్తనలను రాగిరేకులపైకి ఎక్కించిన కాలంలో ఆధ్యాత్మిక సంకీర్తనలుగా అభివర్ణించారు. దాదాపుగా నాలుగోవంతు ఉండే ఈ కీర్తనల్లో నిజానికి ఆధ్యాత్మిక భావాల కన్నా అంతర్ముఖ భావాల మోహరింపు ఎక్కువ వుంటుంది. శృంగార కీర్తనలు అన్నమాచార్య సంకీర్తనల్లో దాదాపు మూడువంతులు శృంగార కీర్తనలు ఉన్నాయి. ఆ కీర్తనల్లో దేవదేవుని శృంగార కలాపాల వర్ణన ప్రధానాంశం. కొన్ని కీర్తనల్లో అలిమేలుమంగ నాయికగా, మరికొన్ని కీర్తనల్లో ఎవరో తెలియని యువతి నాయికగా వుంటూ వస్తుంది. చాలావరకు కృతుల్లో కవి గొంతు నాయికది అవుతూంటుంది. కొన్ని కీర్తనల్లో నాయిక చెలికత్తెల గొంతును కూడా కవి స్వీకరిస్తారు. ప్రతీ శృంగార కీర్తనకూ చిత్రమైన భావాల మార్పులతో శ్రోతలను అన్నమయ్య ఆశ్చర్యపరిచారు. విభజన,విమర్శ అన్నమయ్య సంకీర్తనలను ఆధ్యాత్మిక సంకీర్తనలుగా, శృంగార సంకీర్తనలుగా విభజించడం ఆయన సంకీర్తనల సంపుటి రచన దాదాపుగా పూర్తయినాకానే జరిగి ఉండవచ్చునని ప్రముఖ విమర్శకుడు వెల్చేరు నారాయణరావు భావించారు. సంకీర్తనలను భద్రపరిచే క్రమంలో, వాటి లక్షణాలను రచించే క్రమంలో ఈ విభజన స్థిరపడివుంటుంది తప్ప ఈ విభజనలో అన్నమయ్య స్వయంగా పాలుపంచుకుని ఉండరని ఆయన పేర్కొన్నారు. ఐతే ఈ రెండు విధాలైన కీర్తనల్లోనూ సుస్పష్టమైన విభజన కనిపిస్తూ ఒకదానికొకటి ప్రత్యేకంగా కనిపిస్తాయి. అంతేకాక ఈ రెండు విభాగాలకూ లొంగని పలు కీర్తనలను ఆయన రచించారు. రాగిరేకుల సంపుటాలు అన్నమాచార్య కీర్తనలను అపూర్వమైన రీతిలో రాగిరేకులపై రాయించి భద్రపరిచారు. 2,289 రాగిరేకుల్లో దాదాపు 13వేల సంకీర్తనలు ప్రస్తుతం అందుబాటులో ఉన్నాయి. రాగిరేకుల సంపుటాలను బంగారువాకిలి ఎదురుగా ఉన్న సంకీర్తన భాండాగారంలో భద్రపరిచారు. ఇన్నివేల సంకీర్తనలను రాగిరేకులపై చెక్కించడానికి ఎంతో సమయం, ధనం వెచ్చించాల్సి ఉంటుందని, బహుశా, ఇంత పెద్ద ప్రచురణా కృషి తెలుగు సాహిత్య చరిత్రలో అంతకు ముందెప్పుడూ కనీ వినీ ఎరుగనిదని ప్రముఖ సాహిత్యవిమర్శకుడు వెల్చేరు నారాయణరావు పేర్కొన్నారు. భాండాగారాన్ని గురించి, రాగిరేకులపై రాయించడాన్ని గురించీ అన్నమయ్య స్వయంగా 2 సంకీర్తనల్లో పేర్కొన్నారు. తగ ప్రాణములో నుండి పలికింతువు అక్షరముల, అంటూ వెంకటేశ్వరుణ్ణి పొగుడుతూ పరగ నవే వ్రాయింతువు, అని కూడా అంటాడు. ఈ కీర్తనలో సంకీర్తనలు పలికించడాన్ని తర్వాత వాటినే వ్రాయించడాన్ని ప్రస్తావించగా, మరో కీర్తనలో భాండాగారాన్ని గురించి ప్రస్తావించారు. అందులో ఒక్క సంకీర్తనే చాలు ఒద్దికై మమ్ము రక్షించగ/తక్కినవి భాండారాన దాచి వుండనీ అని వుంటుంది.దాచుకో నీ పాదాలకు ఈ కారణంగా సంకీర్తనలను రాగిరేకులపై సంపూటీకరించడం, వాటిని భాండాగారాన దాచడం అన్నమయ్య జీవించివున్న కాలంలోనే జరిగిందని పరిశోధకులు తేల్చారు. చాలా రేకుల్లో సంకీర్తనలు రాగిరేకులపై రాసిన వ్రాయసగాళ్ళ పేర్లు, సంకీర్తనలు రాసిన తేదీ వంటి వివరాలు ఉన్నాయి. 5వ రేకుపై రాగిరేకులపై రాయించి సంపూటీకరించే కృషిని అన్నమయ్య వంశీకుడైన పెదతిరుమలాచార్యులే స్వయంగా వహించినట్టు రాసివుంది. తిరుమల తిరుపతి దేవస్థానంలో 1920లలో శిలాశాసనాధికారిగా పనిచేసిన సాధు సుబ్రహ్మణ్య శాస్త్రి తానే స్వయంగా ఈ సంకీర్తనల రాగిరేకులను భాండారం నుండి దేవస్థాన కార్యాలయానికి తరలించినట్లు చెప్పుకున్నాడు. ప్రస్తుతం ఈ రాగిరేకులు దేవాలయం వారి మ్యూజియంలో భద్రంగా ఉన్నాయి. సంకీర్తనల పరిష్కరణ వీటిని సేకరించి పరిష్కరించి ప్రకటించడంలో సాధు సుబ్రహ్మణ్యశాస్త్రి, వేటూరి ప్రభాకరశాస్త్రి, రాళ్లపల్లి అనంతకృష్ణశర్మ, పండిత విజయరాఘవాచార్య, ఉదయగిరి శ్రీనివాసాచార్య, పి.టి.జగన్నాథరావు, గౌరిపెద్ది రామసుబ్బశర్మ తదితరులు కృషిచేశారు. ప్రాచుర్యం ఆలయ సాంప్రదాయంలో తిరుమలలోని ఆలయ సాంప్రదాయంలో అన్నమాచార్య కీర్తనలు భాగమైనాయి. మేల్కొలుపు నుంచి నిద్ర వరకూ స్వామివారి నిత్యసేవా కార్యక్రమాల్లో అన్నమాచార్య కీర్తనలు వినిపిస్తారు. అన్నమయ్య సుప్రభాత సేవ నుంచి ఏకాంత సేవ వరకు వివిధ సందర్భాలకు అనువుగా ఎన్నో పదాలు రచించడంతో ఈ సంప్రదాయానికి వీలుదొరికింది. సంస్థాగత ప్రచారం అన్నమయ్య సంకీర్తనలు 16వ శతాబ్ది నుంచే బహుళ ప్రాచుర్యం పొందాయి. తాళ్ళపాక అన్నమయ్య పదాలు రాసివున్న రాగిరేకులు అహోబిలం, సింహాచలం, కదిరి, శ్రీరంగం, చిదంబరం వంటి ప్రముఖ పుణ్యక్షేత్రాల్లోని ఆలయాల్లో దొరికాయి. రాగిరేకుల సంపుటాలు తంజావూరు సరస్వతీమహల్, పుదుక్కోటై వంటి ప్రాంతాల్లో ఉన్నాయి. అర్చకం ఉదయగిరి శ్రీనివాసాచార్యులు అనే పరిశోధకుడు అన్నమయ్య పదాలు స్వరసహితంగా తిరుమల ఆలయంలోని రెండు స్తంభాలపై చెక్కివున్నట్టు గమనించారు. అన్నమయ్య కీర్తనల రాగిరేకులు దక్షిణభారతదేశంలోని ఎన్నో గ్రామ దేవాలయాల్లో దొరుకుతున్నాయి. అయిదేసి రాగిరేకులు గుత్తుగా కట్టించి పలు దేవాలయాలకు తరలించేవారనీ, వాటితోపాటు ఆ కీర్తనలను గానం చేయగల గాయకులు కూడా వెంటావెళ్ళేవారని ఆధారసహితంగా వెల్చేరు నారాయణరావు, డేవిడ్ షుల్మన్ పేర్కొన్నారు. అన్నమాచార్య మనవడైన చిన తిరుమలాచార్యుడు గుంటూరు జిల్లా మంగళగిరి లోని నరసింహస్వామి ఆలయంలో అన్నమయ్య గీతాలు పాడటానికి ఏర్పాట్లు చేసినట్లు అక్కడ ఆయన వేయించిన శాసనం ద్వారా తెలుస్తోంది. ఈ ఆధారాలన్నీ క్రోడీకరించి షుల్మన్, వెల్చేరులు అన్నమయ్య సంకీర్తనలను రాగిరేకులపై చెక్కించడంతో పాటు ఈ గీతాలను వివిధ ఆలయాలకు వితరణ చేసే కార్యక్రమం కూడా పెద్ద సంస్థాగతమై ఉండివుండాలి. అని అభిప్రాయపడ్డారు. కాలక్రమంలో ఆ వ్యవస్థలు బలహీనపడడంతో కొంత వెనుకబట్టినట్టు కనిపించినా తిరిగి 20వ శతాబ్దిలో అన్నమయ్య కీర్తనలు ప్రాచుర్యంలోకి వచ్చాయి. తిరుమల తిరుపతి దేవస్థానం నిర్వహిస్తున్న అన్నమాచార్య ప్రాజెక్టు ద్వారా అన్నమయ్య పదాలను ప్రచారం చేస్తున్నారు. సంగీత, నృత్య రంగాల్లో అన్నమయ్య సంకీర్తనలను సంగీత కచేరీల్లో పాడే సంప్రదాయం ఉంది. ఎం.ఎస్. సుబ్బులక్ష్మి, మంగళంపల్లి బాలమురళీకృష్ణ, ప్రిన్స్ రవివర్మ, కె జె యేసుదాస్ తదితర ప్రముఖ కర్ణాటక సంగీత విద్వాంసులు అన్నమయ్య కృతుల్ని కచేరీల్లో, రికార్డుల్లో ఆలపించడం కద్దు. దేవదేవం భజే, అదివో అల్లదివో తదితర కీర్తనలు కర్ణాటక సంగీత ప్రియులకు సుపరిచితమే. అదివో అల్లదివో, ముద్దుగారే యశోద వంటి కీర్తనలకు భరతనాట్యం, కూచిపూడి వంటి సంప్రదాయాల్లో నృత్యం చేస్తూంటారు. సాహిత్య రంగంలో సాహిత్యపరంగానూ అన్నమయ్య కీర్తనలకు ఎంతో ప్రాచుర్యం లభిస్తోంది. ఆశుసాహిత్య ధోరణిలోని కీర్తనలు కావడంతో చాలాకాలం మార్గకవిత్వ అభిమానులు, పోషకులు, విమర్శకులు, లాక్షణికులకు అన్నమయ్య పదాలపై దృష్టి లేకుండా పోయింది. మార్గ సాహిత్యంలోని కవులపై కాకున్నా రామదాసు, పురందరదాసు వంటి భజన సంప్రదాయ సాహిత్యకారులపై మాత్రం స్ఫుటంగా అన్నమయ్య ప్రభావం కనిపిస్తోంది. గత అర్థశతాబ్ది నుంచి సాహిత్యరంగంలోని పరిణామాల వల్ల అన్నమాచార్య పదాలకు సాహిత్యపరమైన పరిశోధనలు పెరిగాయి. అన్నమయ్య వాడిన పదాలు జనబాహుళ్యంలోనివి కావడం, మార్గసాహిత్యములోని నిఘంటువులు వీటిని అర్థం చేసుకునేందుకు సహకరించవు. ఎందరో సాహిత్యవేత్తలు పరిశోధనలు చేసి అన్నమయ్య కీర్తనల పదకోశాలు నిర్మించారు. ప్రముఖమైన కొన్ని కీర్తనలు ఈ జాబితాలో అన్నమాచార్య కీర్తనలలో ప్రాచుర్యం పొందిన కొన్ని కృతులు ఉన్నాయి: ఇవి చూడండి మూలాలు తిరుమల తిరుపతి
యెరిగిరి, కర్నూలు జిల్లా, కౌతాలం మండలానికి చెందిన గ్రామం.ఇది మండల కేంద్రమైన కౌతాలం నుండి 8 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన ఆదోని నుండి 20 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది. 2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 760 ఇళ్లతో, 4062 జనాభాతో 2003 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 2034, ఆడవారి సంఖ్య 2028. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 538 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 121. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 593804. విద్యా సౌకర్యాలు గ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాల ఒకటి, ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల ఒకటి, ప్రభుత్వ మాధ్యమిక పాఠశాల ఒకటి ఉన్నాయి. సమీప బాలబడి, సమీప జూనియర్ కళాశాల కౌతాలం లోను, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల, ఇంజనీరింగ్ కళాశాల‌లు, మేనేజిమెంటు కళాశాల, పాలీటెక్నిక్‌లు, సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల, అనియత విద్యా కేంద్రం ఆదోని లోను, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల, సమీప వైద్య కళాశాల కర్నూలు లోనూ ఉన్నాయి. వైద్య సౌకర్యం ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం యెరిగిరిలో ఉన్న ఒక ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రంలో డాక్టర్లు లేరు. ఒకరు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. డిస్పెన్సరీ, పశు వైద్యశాల గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, సంచార వైద్య శాల, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం తాగు నీరు గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా రక్షిత మంచినీటి సరఫరా జరుగుతోంది. కుళాయిల ద్వారా శుద్ధి చేయని నీరు కూడా సరఫరా అవుతోంది. బావుల నీరు కూడా అందుబాటులో ఉంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది. బోరుబావుల ద్వారా కూడా ఏడాది పొడుగునా నీరు అందుతుంది. కాలువ/వాగు/నది ద్వారా గ్రామానికి తాగునీరు లభిస్తుంది. పారిశుధ్యం మురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీరు బహిరంగంగా, కచ్చా కాలువల ద్వారా కూడా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు. సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు యెరిగిరిలో సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం ఉంది. పోస్టాఫీసు సౌకర్యం, పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులుప్రైవేటు బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. రైల్వే స్టేషన్ గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. ప్రధాన జిల్లా రహదారి, జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతున్నాయి. రాష్ట్ర రహదారి గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. జాతీయ రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు, మట్టిరోడ్లూ ఉన్నాయి. మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం ఉన్నాయి. వాణిజ్య బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. వారం వారం సంత గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. ఏటీఎమ్, సహకార బ్యాంకు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. రోజువారీ మార్కెట్, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు గ్రామంలో సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ కేంద్రం, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. సినిమా హాలు, గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. విద్యుత్తు గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 6 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 8 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు. భూమి వినియోగం యెరిగిరిలో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది: అడవి: 303 హెక్టార్లు వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 151 హెక్టార్లు వ్యవసాయం సాగని, బంజరు భూమి: 3 హెక్టార్లు తోటలు మొదలైనవి సాగవుతున్న భూమి: 20 హెక్టార్లు వ్యవసాయం చేయదగ్గ బంజరు భూమి: 35 హెక్టార్లు నికరంగా విత్తిన భూమి: 1488 హెక్టార్లు నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 1288 హెక్టార్లు వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 200 హెక్టార్లు నీటిపారుదల సౌకర్యాలు యెరిగిరిలో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది. కాలువలు: 134 హెక్టార్లు* బావులు/బోరు బావులు: 65 హెక్టార్లు ఉత్పత్తి యెరిగిరిలో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి. ప్రధాన పంటలు వరి, వేరుశనగ, జొన్నలు మూలాలు
Dhadde (235) (37512) janaba, annadhi amruth Dhadde (235) sar jillaku chendina‌taaluukaalooni gramam Amritsar -I idi, janaganhana prakaaram 2011 illatho motham 465 janaabhaatho 2410 hectarlalo vistarimchi Pali 508 sameepa pattanhamaina amruth. sar annadhi‌ki 18 mee.dooramlo Pali. gramamlo magavari sanka. aadavari sanka 1271, gaaa Pali 1139scheduled kulala sanka. Dum scheduled thegala sanka 834 gramam yokka janaganhana lokeshan kood 0. aksharasyatha 37512. motham aksharaasya janaba aksharaasyulaina magavari janaba: 1605 (66.6%) aksharaasyulaina streela janaba: 891 (70.1%) vidyaa soukaryalu: 714 (62.69%) gramamlo praivetu balabaduluundi 1 gramamlo prabhutva praadhimika paatasaalaundi 1 gramamlopraivetu praadhimika paatasaalaundi 1 gramamlo prabhutva maadhyamika paatasaalaundi 1 gramamlopraivetu maadhyamika paatasaalaundi 1 gramamlo praivetu maadhyamika paatasaalaundi 1 samipaseeniyar maadhyamika paatasaalalu gramaniki (Kathu nangal) kilometres lope Pali 5 sameepa. aarts"science, commersu degrey kalashalalu, gramaniki" (Amritsar) kilometres kanna dooramlo Pali 10 samipinjaniring kalashalalu gramaniki (Amritsar) kilometres kanna dooramlo Pali 10 sameepavaidya kalashalalu gramaniki (Amritsar) kilometres kanna dooramlo Pali 10 samipamanejment samshthalu gramaniki (Amritsar) kilometres kanna dooramlo Pali 10 samipapaliteknik lu gramaniki (Amritsar) kilometres kanna dooramlo Pali 10 sameepavruttividya sikshnha paatasaalalu gramaniki (Amritsar) kilometres kanna dooramlo Pali 10 sameepaaniyata vidyaa kendralu gramaniki (Amritsar) kilometres kanna dooramlo Pali 10 sameepadivyaangula pratyeka paatasaala gramaniki (Amritsar) kilometres kanna dooramlo Pali 10 sameepaitara vidyaa soukaryalu gramaniki (Amritsar) kilometres kanna dooramlo Pali 10 prabhutva vydya soukaryalu sameepasaamaajika aaroogya kendrangramaniki kilometres lope Pali 5 sameepapraathamika aaroogya kendraalugramaniki. kilometres lope Pali 5 gramamlo. praadhimika aaroogya vupa kendraaluundi 1 gramamlo maathaa sisu samrakshanaa kendraaluundi 1 sameepati b vaidyasaalalu gramaniki.kilometres kanna dooramlo Pali 10 sameepalopati asupatri gramaniki kilometres kanna dooramlo Pali 10 sameepapratyaamnaaya aushadha asupatri gramaniki kilometres kanna dooramlo Pali 10 sameeaasaaausuptri gramaniki kilometres kanna dooramlo Pali 10 gramamlo pashu vaidyasaalaluundi 1 sameepasanchaara vydya saalalu gramaniki kilometres kanna dooramlo Pali 10 sameepakutumba sankshaema kendralu gramaniki kilometres kanna dooramlo Pali 10 praivetu vydya soukaryalu gramamlo degrees laeni vaidyuduunnaayi 2 gramamlo mandula dukaanaaluunnaayi 2 thaagu neee suddhichesina kulaayi neerugraamamlo ledhu shuddi cheyani kulaayi neerugraamamlo Pali mootha vaesina bavula neerugraamamlo ledhu mootha veyani baavulu neerugraamamlo ledhu chetipampula neerugraamamlo Pali gottapu baavulu boru bavula neerugraamamlo Pali / pravaaham neerugraamamlo ledhu nadi kaluva neerugraamamlo ledhu / cheruvu kolanu/sarus neerugraamamlo ledhu/paarisudhyam muusina drainejigramamlo ledhu terichina drainejigramamlo ledhu. drainagy neee neerugaa muruguneeti shuddi plantloki vadiliveyabadutondi. porthi paarishudhya pathakam kindaku yea prantham raavatledu . snanapu gadulato koodina saamaajika marugudodlugramamlo ledhu. snanapu gadhulu laeni saamaajika marugudodlugramamlo ledhu. samaachara. ravaanhaa soukaryalu, postaphisugramamlo ledhu samipapostaphisugrama.kilometres lope Pali 5 graama pinn kood. telefonlu laand linelu (gramamlo Pali) piblic fone aafisugraamamlo Pali. mobile fone kavarejigramamlo Pali. internet kephelu. common seva kendralugramamlo ledhu / samipinternet kephelu.common seva kendralu gramaniki / kilometres kanna dooramlo Pali 10 praivetu koriyargraamamlo ledhu sameepapraivetu korier gramaniki.kilometres kanna dooramlo Pali 10 piblic baasu sarveesugraamamlo ledhu samipapablic baasu sarveesugraamaaniki.nunchi 5 kilometres lope Pali 10 privete baasu serviceu gramamlo Pali. railway stationlugramamlo ledhu. sameeparailve stetionlugraamaaniki.nunchi 5 kilometres lope Pali 10 aatolugraamamlo Pali. taxilugramamlo ledhu. sameepataakseelu gramaniki.kilometres kanna dooramlo Pali 10 tractorugramamlo ledhu sameepatraaktaru gramaniki.kilometres kanna dooramlo Pali 10 gramam jaateeya rahadaaritho anusandhanam kaledhu sameepajaatiiya rahadaarigraamaaniki.nunchi 5 kilometres lope Pali 10 gramam rashtra haivetho anusandhanam kaledhu.. sameeparashtra highway gramaniki.kilometres kanna dooramlo Pali 10 gramam pradhaana jalla roddutho anusandhanam kaledhu. sameepapradhaana jalla roddugramaniki.nunchi 5 kilometres lope Pali 10 gramam itara jalla roddutho anusandhanam kaledhu.. sameepaitara jalla roddu gramaniki.kilometres kanna dooramlo Pali 10 sameepaneetitho bound ayina mekaadam roddu gramaniki. kilometres kanna dooramlo Pali 10 marketingu byaankingu, etiyangramamlo ledhu sameeetiyatim gramaniki.kilometres kanna dooramlo Pali 10 vyaapaaraatmaka byaankugraamamlo ledhu sameepavyaapaaraatmaka byaankugraamaaniki.kilometres lope Pali 5 sahakara byaankugraamamlo ledhu. sameepasahakaara byaankugraamaaniki.kilometres lope Pali 5 vyavasaya rruna sanghangraamamlo Pali. swayam sahaayaka brundangramamlo ledhu. sameepaswayam sahaayaka brundam gramaniki.kilometres kanna dooramlo Pali 10 pouura sarapharaala saakha dukaanamgraamamlo Pali vaaram vaaree santagraamamlo ledhu. sameepavaaram vaaree Bazar gramaniki.kilometres kanna dooramlo Pali 10 vyavasaya marcheting socitigramamlo Pali aaroogyam. "poeshanha, vinoda soukaryalu, yekikrita baalala abhivruddhi pathakam" poshakaahaara kendram (gramamlo ledhu) sameeekeeekeekruta baalala abhivruddhi pathakam.poshakaahaara kendram (gramaniki) kilometres lope Pali 5 angan vaadii kendram. poshakaahaara kendram (gramamlo Pali) itara. poshakaahaara kendram (gramamlo ledhu) sameepaitara.poshakaahaara kendram (gramaniki) kilometres kanna dooramlo Pali 10 aashaa gurthimpu pondina saamaajika aaroogya karyakartha (gramamlo Pali) aatala maidanam gramamlo ledhu. sameeaaaataala maidanam gramaniki.kilometres lope Pali 5 cinma. veedo haaa gramamlo ledhu / sameepasinima.veedo haaa gramaniki / kilometres kanna dooramlo Pali 10 grandhaalayangraamamlo ledhu sameepagranthaalayam gramaniki.kilometres kanna dooramlo Pali 10 piblic reading roongraamamlo ledhu samipapablic reading ruum gramaniki.kilometres kanna dooramlo Pali 10 vaarthapathrika sarafaraagraamamlo Pali assembli poling stationgraamamlo Pali. janana. marana reegistration kaaryaalayamgraamamlo Pali & vidyuttu. gantala paatu 12 rojuku (gruhaavasaraala nimitham veasavi) epril (septembaru-loo vidyut sarafaraagraamamlo Pali) gantala paatu. 13 rojuku (gruhaavasaraala nimitham chalikaalam) aktobaru (marchi-loo vidyut sarafaraagraamamlo Pali) gantala paatu. 8 rojuku (vyavasaayaavasaraala nimitham veasavi) epril (septembaru-loo vidyut sarafaraagraamamlo Pali) gantala paatu. 10 rojuku (vyavasaayaavasaraala nimitham chalikaalam) aktobaru (marchi-loo vidyut sarafaraagraamamlo Pali) gantala paatu. 8 rojuku (vyavasaayaavasaraala nimitham veasavi) epril (septembaru-loo vidyut sarafaraagraamamlo Pali) gantala paatu. 10 rojuku (vyavasaayaavasaraala nimitham chalikaalam) aktobaru (marchi-loo vidyut sarafaraagraamamlo Pali) gantala paatu. 8 rojuku (andaru viniyogadaarulakuu veasavi) epril (septembaru-loo vidyut sarafaraagraamamlo Pali) gantala paatu. 10 rojuku (andaru viniyogadaarulakuu chalikaalam) aktobaru (marchi-loo vidyut sarafaraagraamamlo Pali) bhuumii viniyogam. yea kindhi bhuumii viniyogam e prakaaram undhoo chupistundi Dhadde (235) hectarlalo (vyavasaayetara viniyogamlo unna bhuumii) : nikaramgaa vittina bhu kshethram: 66 neeti vanarula nundi neeti paarudala bhu kshethram: 442 neetipaarudala soukaryalu: 442 neeti paarudala vanarulu ila unnayi hectarlalo (kaluvalu) : baavi: 26 gottapu baavi / thayaarii: 416 annadhi yea kindhi vastuvulu utpatthi chestondi Dhadde (235) praadhaanyataa kramamlo pai nunchi kindiki tagguthu (moolaalu) : Wheat, Rice amruth sar jalla gramalu bhougolikam
వ్రతరత్నాకరము వావిళ్ల రామస్వామి శాస్త్రులు అండ్ సన్సు వారి విశిష్ట ప్రచురణము. ఇందులో సుమారు 6+24=30 స్త్రీల వ్రతాలను పూజాదికాల సహితంగా అందించారు. మొదటి భాగము 1955 లో పునర్ముద్రించారు. రెండవ భాగము 1946 లో ముద్రించారు. విషయసూచిక ప్రథమ భాగము 1. వినాయకవ్రతము, 2. సరస్వతీవ్రతము, 3. వరలక్ష్మీ వ్రతము, 4. అనంతవ్రతము, 5. గరుడపంచమీవ్రతము, 6. కేదారేశ్వరవ్రతము ద్వితీయ భాగము 1. ఋషిపంచమివ్రతము, 2. మథనద్వాదశీవ్రతము, 8. అమావాస్య సోమవతీ వ్రతము, 4. కృష్ణాష్టమీ వ్రతము. 5. శ్రీరామనవమీ వ్రతము, 6. అముక్తాభరణ సప్తమీవ్రతము, 7. భక్తేశ్వర వ్రతము, 8. శతవర్తివ్రతము, 9. లక్షవర్తివ్రతము, 10. త్రికార్తివ్రతము, 11. చిత్రగుప్తవ్రతము, 12. క్షీరాబ్ధి వ్రతము, 13. సావిత్రీ గౌరీ వ్రతము, 14. సంపద్గౌరీ వ్రతము, 15. సత్యనారాయణ వ్రతము, 16. రథసప్తమీ వ్రతము, 17. సంకటచతుర్థీవ్రతము, 18. జీవవారైకాదశీ వ్రతము, 19. శ్రవణ ద్వాదశీ వ్రతము,20. శరన్నవరాత్రి వ్రతము, 21. నృసింహజయంతి వ్రతము, 22. శ్రీ మంగళగౌరీ వ్రతము, 29. తులసీపూజావ్రతము, 24. సంతానగోపాలపూజావ్రతము. మూలాలు వ్రతములు తెలుగు పుస్తకాలు 1946 పుస్తకాలు
botad saasanasabha niyojakavargam Gujarat rashtramloni niyoojakavargaalaloo okati. yea niyojakavargam botad jalla, bhav‌Nagar lok‌sabha niyojakavargam paridhilooni edu saasanasabha niyojakavargaallo okati. yea niyojakavargam paridhiloo botad mandalam,  gadada mandalamloonidhruphaniya, hamapar, ingorala (khalsa), janada, pipalia, tatum, bheem‌daad, derala, ratanwav, rattan‌par, sakh‌par mota, gala, salang‌par naanu, meghavadia, sakh‌par naaa, surka, jwader, ningala,, ugamedi, goradka, holaya, raper, adtala, pipal, tatana, eshwariya, lakhanka gramalu unnayi. ennikaina sabyulu 2022 Gujarat saasanasabha ennikalu:botad 2017 Gujarat saasanasabha ennikalu:botad 2012 Gujarat saasanasabha ennikalu:botad moolaalu Gujarat saasanasabha niyojakavargaalu
buddhist matham ledha bauddham prapanchamlooni mukhyamaina mathaalalo okati. motham prapanchamloo buddhist dharmanni aacharinchevaaru 23 kotlanundi 50 kotla varku undavachhunani anchana. bouddhamlo remdu pradhaana vibhagalunnayi - mahayanam, theravadam. turupu asiya, teebet praantaalaloo mahayanam (vajrayaanamtho kalipi) adhikanga praachuryamlo Pali. gauthama buddhudu boodhinchina dharm sutralu bouddhaaniki muladharam. tripitakamulu aney saastra gramtham bouddhaaniki pradhaana aadhaaramani adhikulu vishwasistaaru. induku adanamga mahaayaana bauddhulu "mahaayaana sutralu" aney rachananu vishwasistaaru. dheenini theravadulu angeekarincharu. pradhaana sampradaayalu theravada, mahaayaana sampradaayalu bouddhamlo unna remdu pradhaana vibhagalu. enka konni shaakhalu kudaa unnayi. kanni veetannintilo ekaabhipraayamgaa pariganimpabade mukhya suuthraalanu cheppadaniki nipunhulu pradhaanamgaa paalhee bhaasha, tebetan bhaasha lonoo, enka anuvaada ruupamloe unna mangolian, chainaa bhashala grandhaalaloonuu, koddhiga labhinche samskrutha muulaalaloonuu unna vishyaala aadhaaramga konni pradhaana suuthraalanu udaharistaaru. ayithe veetilo bhinnabhiprayalu, bhinna sampradaayalu undavachhunu. gauthama buddhudu vaari guruvu, pravaktha madhyemaargam, karya kaaranatvam, nalaugu parama satyaalu, ashtaamga margam - vitini siddhaantaparamgaa angikaristaaru. kanni konni sampradhaayala aacharanalo vitini (kontha gaani, purtiga gaani) amalu cheyakapovachhunu. saamaanyulu, sangha parivaaramloonivaaru kudaa saadhana dwara nirvaanam pondavacchunu. nirvaanam paramotkrushta gamyamani bhaawistaaru. theravadulula namakam prakaaram buddhudu pondina nirvaaname itarulakuu labisthundhi, remdu takala nirvaanaalundavu. yea saadhanaa maargaanni buddhudu modhatigaa kanukkoni itarulaku boodhinchaadu. arambham, charithra buddhist dharmanni modhatigaa boodhinchina gauthama buddhuni asalau peruu siddhaarthudu. ithadu lumbini aney choota janminchaadu. kapilavastu aney nagaramlo perigadu. intani thandri suddhodanudu aney raju. talli mayadevi siddhaarthuni thaathvika anveeshana girinchi bahulamgaa prachaaramlo unnakatha - siddhaarthuni jananam taruvaata atani thandri sudhdhodanuniki "yea baludu munumundu goppa chakavarti ledha sarvasanga parityaagi avthadu" ani panditulu josyam cheppaaru. tana kumaruniki vyragyam kalugaradane korikato thandri atanaki bayati lokamloni cheeku chintalu theliyakunda sakala bhogaalalo pemchaadu. yasodara aney chakkani yuvatitho vivaham jaripanu. variki rahuludane putrudu janminchaadu. kanni tana 29va yaeta siddhaarthudu nagaramlo prayaanistundagaa zanula kashtaalanu, ooka pandu musalivaanini, ooka shavaanne, ooka saadhuvunu chuuchaadu. yea drusyalanu "nalaugu drushyaalu" antaruu. yea drusyalanu chuuchina siddhaarthuni manasu thaathvika chintanavaipu mallindi. okaratrivela tana kutumbaanni, raja bhogalanu vadhali rajaprasadannundi nishkraminchaadu. satyanveshanakai vividha maargaalanu prayatninchaadu. konthakaalam kathoramaina dheekshanu saaginchaadu. kanni aa vidhamgaa sariiraanni manasunu kshobha pettedam nirardhakamani thelusukonnaadu. taruvaata dheekshanu avalambinchaadu. athiga sukhalolata lekunda, kathoramaina yogadeeksha kakunda madhyemaargamlo payaninchaalani nischayinchukonnadu. ooka graama yuvati prasaadhinchina bhikshanu aaraginchi, bodhagayalo ooka raavi chettu crinda dhyanamagnudayyadu. yea chettune bodhivrukshamantaru. parama satyaanni kanugonevarakuu kadalaraadani nischayinchukonnaadu. 49 rojula dhyaanam taruvaata atanaki gnaanoodayamaindi. appatinundi athanu buddhudu ayadu. thaanu kanugonna dharmanni andharikii bodhinchasaagaadu. gauthama buddhudu usa.sha.poo. 5va sataabdamloo jeevinchaadani parisoedhakula anchana. kanni atani janma dinum girinchi bhinnabhiprayalunna. tana 80va yaeta kushinagaramlo maranhichadu. aaramba dhasha bouddhamatam charitranu krindhi dasaluga vibhajimpavachhunu. aaramba bauddham - yea dasanu "hajime nakamura" adhyayanakarudu malli remdu dasaluga vibhajinchaadu.: asalau bauddham - buddhudu boodhinchindi (matamgaa roopondandi) sanaatana bauddham - aaramba dhasaloo buddhist siddhaantam aaramba dhasha - nikaya bauddham mahayanam aaramba dhasha mahayanam parinhati dhasha vajrayanam ayithe evanni okadhaani taruvaata okati vacchina dhasalu analem. udaharanaku mahayanam aavirbhavinchina taruvaata chalakalam varku sanaatana bauddham adhika praabhavam kaligi Pali. sutta pitaka, vinayapitaka aaramba dhasaloo bauddham sutta pitakam, vinay pitakam aney maulika paalhee suutraalapaina, nalaugu nikaya (aagama) suutraalapaina aadhaarapadindi (koddimandi parisodhakulu mathram yea abhipraayaanni vyatirekinchaaru . dadapu anni aarambhakaalapu rachanalaloonuu kanipincha krindhi siddhaamtaalu buddhuni bodhanalanundi neerugaa grahinchabadinavani bhavistunaaru. muudu lakshanhaalu ledha jiva dharmaalu - anityam, dhukkham, anaatmata - (paalhee bashalo anichha, dukka, anatta) iidu thathvalu ledha puncha kandhaalu - aakaram (roopam), veedhana (baadha), sangna (indriyaala dwara telusukovadam), samskaaram (bhaavanalu kalagadam), vignaanam prathi samutpaadana ledha kaaryakaaranatvam - ooka dani kaaranamgaa marokati jargadam karma, punarjanma nalaugu mahonnata satyaalu - chatwari arya satyaani - dhukkhamu (janma, jeevitam, maranam kudaa dukka mayalu), samudayamu (sukha kanksha valana dhukkham kalugutundhi), nirodham (kankshanu tyajiste dhukkham dooramavutundi), margam (ashtaamga margam valana kankshanu tyajimpavachhunu) ashtaamga margam - samyagvachanam (manchimata), samyag‌karma (manchi panlu), samyag‌jeevanam (manchi jeevitam), samyag‌vyayamam (manchi prayathnam), samyag‌smruthi (manchi drukpadham), samyag‌samadhi (manchi dhyaanam), samyag‌drhushti (satyaanni chudadam), samyag‌sankalpam (manchi sankalpam) nirvaanam - kondaru parisodhakulu vaerae pramaanaalanu pratipaadinchaaru. sanghalu buddhuni parinirvaanam taruvaata koddhi kalanike modati buddhist mandili samavesamayyandi. buddhuni amoolya bodhanalu kalushitham kakunda vatini gramdhastam cheeyadam yea mandili sankalpam. buddhuni sannihitudaina aanandudu telipina sutralu sutta pitakam aney, maroka shishyudu upali cheppina vishayalu vinay pitakam aney prassiddhi chendhaayi.sutta pitakamlo buddhuni suuktulu unnayi. vinay pitakamlo buddhist sangamlo undevari lakshanhaala girinchi cheppabadindi (bhikshuvula dharmaalu). rendava buddhist mandili taruvaata bouddhamlo vividha shaakhalu podasuupanaarambhinchaayani parisodhakulu bhavistunaaru. ashokuni taruvaatane yea saakhaa bhedaalu balavantamayyaayani kondari Dumka. asoekudu patali puttra nagaramlo mudava buddhist mandalini nirvahimpa jeshadu. ayithe kondaru abouddhulanu sanghamloonchi velivesi, sanghanni yekikrutam chesinatlu Bara ashokuni shasanalu chebutunnayi. sthavirulu anabadee varu, mahasanghikulu anabadevaaru "vinayam" girinchi gattiga okarinokaru vyatirekinchaaru. sangamlo vumdavalasina vaari arhatala girinchi yea vibhedaalu podasuupaayi. kontha kaalam oche sanghaaraamamlo iru vargaalavaaru kalsi undi undavachhunu. kanni sumaaru usa.sha. 100 natiki varu vary kumpatlu pettukoni untaruu. sthavirulalonchi vacchina maroka saakha theravaadamgaa parinaminchindi. sthavirulu sangham arhatalugaa pratipaadinchina niyamaalu mareee kathinamgaa unnayani mahasanghikulu abhipraayapaddaru. anantara parinaamaalu yea vidhamina vibhedaala falithamgaa ooko saakha thamadaina "abhidhammamu" (sutralu, siddhaamtaalu, niyamaalu) erparachukovadam praambhinchindi. bauddham vistarimchina koladii abhidhamma pitakam aney vyavastheekruta siddhaantam roopondindi. buddhuni sandeshaala paridhini vistarimchadaaniki istham laeni mahasanghikulu mathram vaerae abhidhammapitakaanni tayyaru cheskoledu anipisthundhi. ayithe 5va sataabdaaniki chendina fahian, 7va sataabdaaniki chendina hyun‌tsang rachanala prakaaram mahaasaanghikulaku kudaa ooka abhidhammam Pali. arambamlo bhaaratadaesamloe nidhaanamgaa vyaapinchina bauddham ashokuni kaalamlo desam nalumulala, deshaantaraalaloonuu vistarimchimdi. yea kaalamlone anek stupala nirmaanaalu jarigaay. dharm padhaanni prcharam cheyadanki ashokuni dootalu desadesalu prayaanamayyaaru. srilankaku, selyusid raajyaalaku, madhyadhara raajyaalaku buddhist bhikshuvulu tarali vellaaru. ila deeshapu ellu daatina bauddham okavaipu srilankaku, atunundi kramamga aaganeya asiya dheshaalaku vyaapinchindi. marokavaipu Madhya asiya, iranian praantaalaku vistarimchi, chainalo pravaesaaniki margam sugamam chesukondi. kaalakramamga srilanka, agneyasiyalalo theravada bouddhamgaanu, teebet, chainalo tantric ledha vajrayana prabhaavitamaina bouddhamgaanu parinaminchaayi. yea kaalamlo buddhist sanghampai itara naagaritatala prabavam marinthagaa padasaagindi. antey kakunda bhaaratadaesamloe itara (bauddham kanni) mathalu bauddham valana prabhaavitam Dum, bauddham aa mataalavalana kudaa prabhaavitamava saagimdi. mahayanam praabhavam mahayanam arambham elaa eppudi jarigindo spashtangaa teliyadamledu. sumaaru 1va sataabdamloo paschimottaraana kushanu raajyamloonu, dakshinhaana shaathavahanula desamlonu, paschimaana bharukacham (bharuch) sameepamlo ajantaa, ellora praantaalaloonu aavirbhavinchina vividha drukpathaala sangamame mahayanam kaavachhunu. stuupaalanu puujinchadam, bodhisatvuni gaathalanu chitraala dwara saamaanyulalo prcharam cheeyadam aney vidhaanaalu mahayanam aavirbhavaaniki muula ghatanalu kaavachhunu. kanni yea abhipraayaanni kondaru panditulu throsipuchutunnara. mahayanam siddhaantaalalo "sarvastivaadam", "dharmaguptakam" aney remdu thegala prabavam ekkuvaga Pali. mahayanulu bodhisatvuni maargaaniki praadhaanyatanistaaru. 2va sataabdamloo kushanu chakraverthy kanishkudu naalugava buddhist mandalini samavesaparachadu. yea mandalini theravadulu angeekarincharu. yea mandili samaveshamlo tripitakaalaku adanamga marikonni sutralu (padhma sutram, hridaya sutram, amitaabhasuutram vantivi) aamodam pondaayi. "andharikii" nirvaanam labhinchadam saadhyamenani yea mandaliloo aamodinchaaru. nirvaanam choose saadhana cheeseevaariki daiva swaroopulaina buddhulu, bodhisatvulu aney bhaavaalanu aangeekarinchaaru. nirvaanam "andharikii" andubatulo unnanduna idi "mahayanam" (peddha bundy) ayyindi. ayithe yea saakha antaku mundhey unna sarvastivaadaaniki kevalam pratiroopamenani kondaru panditula Dumka.. yea siddhaamtaalu gramdhastam cheyabadi, Madhya asiya, chainalaku dheshaalaku vistarinchaayi. chainalo marinni marpulu jargina mahayanam aa ruupamloe jjapan, viyatnaam, koriyaa praantaalaku vistarimchimdi. ayithe mahaayaana bouddhaaniki patishthamaina siddhaantaalanu yerparachindi nagarjunudu. sumaaru 150-250 Madhya kalaniki chendina yea aachaaryuni prabavam mahayanampai asamaanamainadi. tripitakaala paridhiloo dharmamu, mokshamu, shoonyatha aney bhaavaalanu yekikrutam chessi, anaatmata, kaaryakaaranatvam vento maulika suuthraalathoo vibhaedam lekunda parishkarinchaadu. nagarjunudu boodhinchina maargaanni maadhyamika vadam antaruu. kanishkula taruvaata guptula kaalam (4-6 shataabdaalu)loo kudaa bauddham bhaaratadaesamloe balamgaane Pali. ooka prakka nagarjununi maadhyamika vaadamu, maroka prakka yogachara bouddhamgaa parinaminchina sarvastivaadamu thama thama anuyaayulalo balamga unnayi. ila maadhyamika vaadamu, yogacharamu kalagalipina sampradaayalu indo-tebetan bouddhaaniki muulaalugaa sthirapaddaayi. vajrayanam tantric aachaaraalato koodukonna vajrayana bauddham aarambhamaina vidhanaanni girinchi kudaa bhinnabhiprayalunna. tebetan sampradaayam prakaaram shaakyamuni buddhude tantraanni bodhinchaadani, kanni avi rahasyaalu ganuka buddhuni anantaram chaaala kalaniki gaani gramdhastam kaaledhani antaruu. vajrayanam parinatiloo nalandaa vishwavidyaalayam pramukha patra kaligi Pali. 11va sathabdam varku ikkadinundi teebet, chainalaku yea tantric vidhaanaalu sankraminchaayi. tebetan bouddhamlo yea vidhanala prabavam balamga Pali. davide roonald‌shone aney aachaaryuni Dumka prakaaram guptula anantaram bouddhaaniki prajalalo aadarana koravadindi. saamaanyulanu aakattukonadaaniki appatike samaakamloe aacharanalo unna sidda tantraala viniyogam adhikamayyindi. mro 200 samvatsaraala taruvaata yea sampradhaayala militam vajrayanam aney siddhaantamgaa roopondindi. parisara deeshalaloo bauddham sthiramgaa unnappatikee bhaaratadaesamloe ksheeninchasaagindi. kramamga sampuurnamgaa antarinchindi. dakshinha (theravada) bauddham theravadam (puurvavaadam ledha sanaatanavaadam) anede bouddhamlo annintikante prathma dhasaloo aavirbhavinchina siddhaantaalaku sameepamlo unna sampradaayam. cree.poo.250loo jargina mudava buddhist mandili samaveshamlo itarulato vibhedinchina sthavirulu (vibhajjana vaadulu) kramamga theravaadulayyaaru. bhaaratadaesamloe yea vadam ksheeneenchinappatiki srilanka, aaganeya aasiyalalo ippati bouddhamatam theravadula maargaaniki sameepamgaa Pali. theravadula viswaasaalu, aacharanalu arambamlo velupadina paalhi suutraalaku, vaatipai vacchina vyaakhyalaku parimitamai untai. konni shataabdaalu moukhikamgaa undipoyina viiri sutralu cree.poo.1va sataabdamloo shreelankalo gramdhastam cheyabaddaayi. aa samavesanne theravadulu "naalugava bouddhamandali"gaaa bhaawistaaru. maulika suutraalaina sutta pitakam, vinayapitakam, triratnaalu vento siddhaantaalaku theravadulu sankalanam chosen rachanalee aarambhadasalooni buddhist siddhaantaalaku athi sameepa aadhaaralugaa panditulu bhaawistaaru. theravadulu vibhajjana vaadamu (vislaeshnhaa bodhana)nu samardhistaaru. gruddy nammakalaku badhulu saadhakula anubhavam, vimarsanaatmaka pariseelana, hetuvichaarana dwarane gnanam labhisthundhani theravadula siddhaantam. viiri bodhanala prakaaram kaamam, krodham, moham vento maalinyaalavalana sukhalaalasatvam, andumoolamgaa dhukkham kalugutaayi. ashtangamarga saadhana dwara yea maalinyaalanu tolaginchi, mohannundi bayatapadi dukkhannundi vimuktulu kaavachhunu. ashtaamga margam dwara nalaugu mahonnata satyaalu avagatamouthaayi. tadwara jnaanamu, nirvaanamu labhistayi. nirvaaname theravadula paramaardham. theravadam prasthutham pradhaanamgaa srilanka, mayanmar, lavos, thaailand, kambodiya deshaalalonu, koddibhagam chainaa , bangladeshs, viyatnaam, maleshiyaalalonu aacharanalo Pali. iropa, America khandaalalo kudaa theravadam patla aakarshanha perugutunnadi. turupu deeshalaloo mahaayaana bauddham mahayanam aney vibhaagam sanaatana buddhist suutraalaku marikonni suuthraalanu jodinchadam dwara vistarimchimdi. mahayanulu "bodhisatva" bhaavaaniki praamukhyata istaaru. saadhana dwara dhukkham nundi vimukthi pondadam aney praadhimika lakshyam kante mahaayaana saadhakulu lokamlo undi andarinee dukkhannundi vimuktulanu cheyadamane lakshyanni ennukuntaru. bodhisatvulu sakala jeevulakuu nirvaanaanni pomdadamlo todpadatarani vaari viswaasam. avadhulu laeni "mahaa karuna"yee bodhisatvula lakshanam. adae andharikii nirvaanaanni prasaadistundi. shoonyatha, prajnaapaaramita, tathaagatatvamu aney unnanatha thathvalu mahayanamlo tarachu prastaavinchabadutaayi. tathaagata garbha sutralu parama satyaanni, dharmanni, idhey annintikante goppa satyamanee mahaayaanula viswaasam. ayithe prasthutham chainalo anni suutraalaku samaanamaina praamukhyata unnatlugaa anipisthundhi.. mahaayaana sampradayamlo konnimaarlu buddhudu leka dharmam prathyaksham avutaarani suuchanalunnaayi. idi "Dewas" aney bhaavaaniki mahayanamlo sthaanam kalpisthundhi. mahayanamlo tripitakaalaku adanamga mahaayaana sutralu, padhma sutralu, mahaparinirvana sutralu unnayi. viiti saadhana dwara buddhatvam pondavachunani vaari viswaasam. pratuta kaalamlo chainaa, teebet, jjapan, koriyaa, simgapuur deshaalalonu, koddhi bhaagam rashyaaloonu, vietna adhika bhaagamloonu anusarinche bouddhaanni sthuulamgaa krindhi vibhaagaalugaa vibhajimpavachhunu. 'zen' ledha 'chan' (Chan/Zen) - "dhyaan" aney samskrutha padm nundi "chan" ledha "zen" aney chaineeya padealu udhbhavinchaayi. chainaa, jjapan deeshalaloo yea sampradaayam balamga Pali. perunu batte zen bouddhamlo dhyaanaaniki praamukhyata chaaala ekuva umtumdi. mottaniki zen bauddhulu saastraala adhyayananiki antha praadhaanyata ivvaru. andariloonuu buddhudunnadu. dhyaanam dwara aa buddhuni telisikovachhunani viiri viswaasam. indhulo marinni upasaakhalunnaayi. "rinjay" zen bauddhulu thama dhyaanamlo "koan (meditative riddle or puzzle)" aney saadhanaanni (yantraanni) vagutharu. "soto" saakha zen bauddhulu kudaa yea yantraanni vagutharu gaani "shikantaza'' anagaa kevalam aaseenulai dhyaanam cheeyadam vaari pradhaana uddhesyam. yea gnaanoodayam kramamga ayee wasn kadhani, dhyaanam dwara maaya teralu tolaginapudu okkamaruga atmagnaanam kaluguthundani saadharanamga zen viswaasaalu, aacharanaa vidhaanaalu suchistayi. sudhad bhuumii (Pure Land Buddhism) - adhikanga chainalo common janam aadarinche vidhaanam saadhana dwara gnanam, nirvaanam sadhinche avaksam saamanyulaku kastham ganuka itara vidhanala dwara kood kontha rakshana sadhyamani viiri viswaasam. zen bauddhulu sveeya sadhananu vishwasisthe, suddhabhoomi bauddhulu "amida buddhudu" thamanu kaapadi gnanam vaipu nadipistaadani nammutharu. prardhana, smaranam vento prakriyala dwara amitabha buddhuni "sukhavati" (santosha sthaanam) cherukovacchunani viiri viswaasam. yea "swarga" sukhame nirvaanamani, ledha nirvaanaaniki mundhu ghattamani (saakhaa bhedaalanu batti) nammutharu. sakala jeevulakuu samsara bandhalanundi vimukthi kaliginchadaaniki krutha nischayudaina amitabha buddhudu unnadani, achanchalamaina viswaasam vunte adi Behar sadhyamani viiri bhawam. nichiren jjapan‌loo Bara (Nichiren Buddhism) shingan (ooka vidhamina vajrayanam) (Shingon) tenday (Tendai) Uttar (tebetan) bauddham teebet‌loo anusaristunna bauddham pradhaanamgaa mahayanam ayinappatikee andhulo vajrayanam prabavam gananeeyamgaa Pali. mahayanam praadhimika niyamaalaku adanamga chaaala aadyatmika, bhautika saadhanalu tebetan bouddhamlo pramukhamaina ansaalu. saadhanaku anukulamayyelaga shareeram yokka, manassu yokka saktulanu pempondinchukovadam will saadhana twaraga safalamoutundani, okka jeevita kaalamlone buddhatvamu labhinche avaksam kudaa unnadan vaari viswaasam. kanuka mahaayaana siddhaamta saastrraale kakunda tebetan bauddhulu vajra yaanaaniki sambamdhinchina kontha thanthra saahithyaanni gurtistaaru. veetilo konni chainaa, japaanu dheshaalaloni puraathana buddhist saahityamlo unnayi. konni paalhee rachanalaloo kudaa kanipistaayi. tebetan moolaalu kaligina bhartia chakraverthy kanishkudu kash garh, yar khandu modalaina Madhya asiya pranthalu jayinchi, akada mahaayaana bouddhamataanni aadarinchaaru. intani prayatnaala phalamgaa akada mahaayaana velluunukundi. usa.sha.7va sataabdamloo strong tson gampo aney raju tibettunu paripaalinche kaalamlo atani bharyayayna nepaul raajaputrika tantric bouddhaanni teebet‌loo pravesimpajesindi. atani mro bharyayayna chainaa raajaputrika paluvuru chainaa bouddhabhikshuvulanu raavinchi variki vasamerpatuchesindi. usa.sha.8va sataabdamloo mro raju padmasambhavudu, atani sishyudaina vairochanudu modalainavaarini rappinchi vaari sahakaramtho tebetan ledha tibetic bashalo saaraswatam nirmimpajesaaru. samakaaleena bauddham bouddhaaniki janmasthaanamaina bhaaratadaesamloe bauddham dadapu purtiga antarinchipoyindi. parisara deeshalaloo bauddham balamga unnaa gaani vichithramgaa aa prabavam bhaaratadaesamloe bauddham punaruddaranhaku dhohadham cheyaladu. itivali kaalamlo tirigi bauddham kontha parimitamaina aadarana pondutunnadi. prapamcham motham medha bouddhula sanka anchanalu 23 kootlu - 50 kotla Madhya untunnadi. bahusa 35 kootlu aney sanka vaasthavaaniki daggaralo undavachhunu. buddhist mathasthula sanka sarigaa anchana veyadamlo konni samasyalu unnayi. "bauddhulu" anagaa evarane wasn spashtangaa nirvachimpabadakapovadam; turupu dheshaalaloni itara mathalu - tavo matham, kan‌fushian matham, shinto matham, mari konni chainaa jaanapadha mathalu kudaa gananeeyamgaa buddhist mathamu aachara sampradayalanu tamalo imudchukonnayi; bouddhulaloo saamuuhika praardhanaa samavesalu, saamaajika utsavaalu antagaa lenanduna varini lekkinchadam kashtamavutundi; chainaa, viyatnaam, Uttar koriyaa vento deeshalaloo unna rajakeeya paristhithula muulangaa vyaktula matanni vyavastheekruta vidhaanamlo gurtinchadamledu. ooka anchana prakaaram kraistava matham, islam, himduumatam taruvaata prapanchamloo naalugava peddha matham bouddhamatam. buddhuni kaalamlo praambhamaina bhikshuvula sanghamu prapanchamloathyamta puraathanamaina sanghika samuhamu. prapanchamloo aacharanalo unna mukhya bouddhamata vibhagalu ila unnayi. paalhee suutraalapaina aadhaarapadina theravada bauddham - kambodiya, lavos, thaailand, srilanka, mayanmar‌lalo adhikanga Pali. bhaaratadaesamloe b.orr. ambekar aarambhinchina dhalitha buddhist vudyamam kudaa yea vidhanaaniki sameepamlo Pali. chainaa bashalo rachimpabadina mahaayaana suuthraalanu anusarinche turupu asiya deshalu - chainaa, jjapan, koriyaa, tiwan, simgapuur, viyatnaam. tebetan bhaashalooni saahithyaanni, sampradayalanu anusarinche tebetan bauddham unna chotlu - teebet, dani parisara pranthalu (bharat, bhootan, mangollia, nepaul, rashyaa) paschima deeshalaloo edvala kanipistunnana buddhist samuuhaalu yea turupu dheshaalaloni moodintilo aedo ooka vidhanaanni anusaristaaru. sumaarugaa theravadulu 12.4 kootlu, chainaa mahaayaana bauddhulu 18.5 kootlu, tebetan mahaayaana bauddhulu 2 kootlu undavachhunani ooka anchana.teravaada buddhijaaniki chendina tripitaka paalhee rachanalaloo - chaaturvarnaalu, kshathiriya, braahmanha, vaisya, shoodra aney varusakramanlo untai. braahmanha varnaaniki modatisthaanam ledhu. yea nalaugu varnaalu annii pavitramainavenani okati ekuva marokati takuva kadhani, annii samaanam ani cheppabadindi buddhudu maanavulandaruu samaanam ani pravachinchi, kulavyavasthaloni ekkuvatakkuvalanu nirasinchaadu. ooka vyakti janma valana kaaka kamma/karma kaaranamgaa Bara brahmanudu ledha chandaaludugaa nirnayinchabadutunnaada annaadu. kamma/karma antey okavyakti chethanatho chese panlu. ooka vyakti neetigaa pravartiste (kamma) braahmanudigaanu, anaithikamga vunte vasala (chandaaludu/outcaste) gaaa jeevinchavalasi untundani buddhijam boodhinchindi. pai vakyala aadhaaramga buddhudu kulavyavasthanu samardhinchaadani kontamandi abhipraayapaddaru. nijaniki yea karma/kamma siddhaantam bauddham kanna praacheenamainadi ayina jainamataaniki chendinadi. karmanu jainulu padaardhamgaa bhaavimchaaru. manchi panlu cheestee manchikarma padaardham athmaku pattukontundani, chedda/anaithika karmalu cheestee cheddakarma padaardham pattukontundani jaina karma siddhaantam chebutundi. jaina matham paapapunhyaalanu, karma sanchayaanni, punarjanmanu, mokshaanni vistrutamgaa charchinchindhi. bauddham yea kamma/karma baavanalanu jainam nunchi sweekarinchindhi. apatlo jaina sanghaalalo kulavivaksha undedi. asprusyulaku jaina sanghaaraamamloki pravesam undedi kadhu. [3] aa taruvaata vacchina himduumatam yea karma siddhaamtaanni marinta munduku tesukoni vellhindhi. bauddham chaaturvarnaalaloni hecchutaggulanu teevramgaa khandincindi. bouddhadhammaanni svikarinchina andaruu antakupurvam braahmanha, kshathiriya shoodra edooka varnaaniki chendinavare. veerilo braahmanha, kshathiriya vyaktule ekuva saatam Dum itara takuva varnasthulu kudaa gananeeyamgaane undevaaru. veerandarini uddeshinchi - ganga, yamuna sarayu, mahi lanty nadulu samudranni cheeragaanee thama paerlanu, asthithvaalanu elaagaithe kolpotayo alaage braahmanha, kshathiriya, vaisya, shoodra varnaalaku chendina vaarevarainappatikii dammaanni aacharinchatam modalupettagaane vaari vaari varnaalanu kolpotaaru ani vinayapitaka loo buddhudu spashtangaa cheppaadu. buddhuni mukhya anucharulalo chaalaamandi shoodra, atisudra kulaalaku chendina kshurakulu, paakiipani cheeseevaaru, chandaluru lanty varu undevaaru. viiru andharithoo samaanamgaa arhanta (muukti) stayini pondhaaru. buddhist sanghalo buddhuni taruvaata goppa sthaanaanni pondina vinay aney sannyasi kshouravruttiki chendinavadu. vaasetta sutta, sutta nipaata grandhaalalo –purugulu, mrugaalu mokkala lagaa manushulaku e rakamaina sariiranirmaana sanbandhamaina tedalu leavu kanuka manushulandaru okate ani buddhudu saastriiyamgaa cheppataaniki prayatninchaadu. (Khuddaka Nikaya - 364–55). assalaayanasutta, majjimanikaya grandhaalalo buddhudu brahmin cheppukone uttamajanma bhavananu vimarshinchadu. tellagaa unnaamani, swachchamainavaaramani, braham notilonchi raavatam dwara uttamajanma pondinavaarimani brahmin cheppukontaarukaanii- varu navamasalu moesina sthree garbham nunchi itarulalaage janminchaarani, plu thagi perigaarani, varu kudaa mamulu manushulenani annaadu. hindu dharamasaastraalu oche rakamaina neeraaniki vividha varnaalaku vividha takala sikshalu cheppayi. brahmanudu dongatanam cheestee prayaschitham, shoodrudu cheestee koradaa dhebbalu, chandaaludu dongatanaaniki paalpadithe marana dandanalu undevi. yea amshampai buddhist sanyaasulaina mahakachana, avanti puttha Madhya jargina sambashana ila Pali. pra. ooka brahmanudu dongatanam cheestee atanaki yelanti siksha vidhinchaali? ja. atani asthulu lakkoni, deshabahishkarana ledha neraanni batti samuchita siksha vidhinchaali. pra. adae dongatanam itara varnaalavaaru cheestee? ja. variki adae siksha. yelanti tedalu undakudadu. pra. takuva varnaalavaaru kashtapadi dhanam sampaadinchukoni, braahmanulani thama oddha dasyulu/panivalluga pettukonavacchunaa? (shudra pai muudu varnaalavaariki sevalu cheyale ani dharamasaastraalu cheppayi) ja. nissandehamgaa pettukovachu. ola jariginappude nalaugu varnaalavaaru samaana sthaayiloo unnatlu. (Majjhima Nikaya II) prachina buddhist sahityam kula vyavasthalooni yea amsaala girinchi matladindi. 1. kula vyavasthalooni vyaktula Madhya hecchutaggulu asaastriiyam ani; saareerika kriyaladwarane manaollu janmistare tappa daivasambandha puttuka evariki ledani; bhinnavarnalamadhya vivaham valana dharamasaastraalu cheppinatlu kothha manavajati udbhavinchadu ani cheppindhi. 2. kulam anede saasvatam kadhani, gunakarmala aadhaaramga maarpuku guravutundani cheppindhi. 3. jeevulandaroo samaanam ani, varu chese panlu/karmalu aadhaaramga vyatyaasaalu erpadutunnayani cheppindhi 4. samaakamloe utthama sdhaanaalu pondalante manchi karmalu, jjaana samuparjana avsaram ani prabhodinchindi 5. dhiguva varnaalaku chendina vyaktulaku vidyanu niraakarinchatam anaitikam, anyayamani cheppindhi prachina buddhist sahityam kulamlooni yea amsaalapai mounamgaa Pali 1. kula aadhaaritha vivaksha, peedanala girinchi 2. swaechcha, samaanatvam, soubraatrutvam l girinchi, vatini elaa saadhinchaalo aney wasn. 3. nichenametla vyvasta buddhudu nirvaanam chendaka kaalakremena tadupari paalirachanalalo-yea shoodra athi shoodravarnaalu takuva stayi manushulugaa cheppabaddaru. ooka jaatakakathalo chandaaludu nagaramloki pravesinchinanduku prajalu atanipai pidiguddulu kuripinchi spruhakolpoyela chaesaarani unnadi. maroka jataka kathalo chandalunipai veechina gaalini taakatam antey mailapadinatlu ani cheppabadindi. chandaaludini chusthe Basti kallanu manthrajalamtho shubhraparachukovalani each jaatakakathalo Pali. [1] buddhuni kaalamlo andaruusamaanamani cheppinappatiki kramaypii atisudra vargalanu doorampettataaniki kaaranam bouddhamloki vacchina braahmanha varnham kaaranamani ooka vaadhana kaladu. buddhudu kulavyavasthapai tana vyatirekatanu ila spashtaparichadu. 1. kulavyavasthanu srushtimchi, pooshinchee dharmasaastraalanu nirasinchaadu. saastriiyamgaa avi thappu ani niroopinchataaniki prayatninchaadu. 2. kulavyavastha srushtinchee asamaanatalu entati asambaddamo taarkikamgaa vivarinchataaniki prayatninchaadu. 3. sanyasinchatam dwara gta jeevitapu kula/varna aadhaaritha hecchutaggulanu vadilinchukoni andaruu samaana hodalatho jiivinche sanghanni erparachaadu. 4 varnaantara vivaahaalanu buddhudu angeekarinchaadu. vimukhata ledhu [2] . rendunnaravela endlataruvaata kulavyavasthapai chosen poratamlo daa. ambekar kudaa ivae maargaalanu aasrayinchatam ascharyam kaliginchakamaanadu. 1. manudharmasaastraanni dhahanam Akola 2. kulavyavastha entati amanushamo anek vyasalu, pusthakaala dwara cheppaadu. 3. tana anuyaayilatoe hinduumataanni thyajinchi kulavyavasthaleni bouddhaanni sweekarinchadu. 4. kulanirmoolanaku kulaantaravivaahaalu parishkaaramani cheppaadu. kulavyavastha pai mahatmagandhi abhiprayalukuda idhey kramamlo undatam marinta ascharyam kaliginchakamaanadu. 1. varna vyavasthapatla modatlo saanukuulamgaa unnappatikee, kramaypii manshulu andaruu samaanam ani gurthinchi, vividha varnala/kulala ekkuvatakkuvalanu teevramgaa khandinchadu. 2. kula piidana asprusyatalanu khandinchi vatiki vyatirekamga prcharam Akola. kulavyavasthapai gaandhi vraasina vraatalaloo ekkuvabhaagam asprusyata gurinchey 3. gaandhi 1946 loo congresses loo chaerae yuvateeyuvakulu kulaantaravivaahaalu chesukovalsindi ani pilupu icchadu. kulavyavasthapai gaandhi 1920 lalo velibucchina abhipraayaalaku jeevita charamaankaaniki cheraka yerparachukonna abhipraayaalaku hastimasakaantara vyatyaasam kanipistundhi. kula vyavasthalooni lopaalanu samskarinchatamlo ambekar dhi aacharanaatmaka pantha ayithe, gaandheedi aadharshaalanu nimpukonna margam. bouddhasangham velupala aaaat samaakamloe kula vyvasta.bauddham varna/jaati vyavasthanu nirdhvandvamgaa tiraskarinchindani bouddhasaahityamlo anek adharalu labhistayi. yea kulavyavastha nirmulana anede sanyaasulavarake parimitamane Bodh kalugutundhi. aaroe sataabdamloo bharatadesanni sandarsinchina hyuan tsang bhaaratadaesam nalumulala sumaaru 20 paigaa vividha pattanaalaloo velakoladigaa vistarimchi unna bouddhasanghaala vivaralanu ponduparachaadu. buddhist sanghaaniki velupala samajam e vidhamgaa undedo, akada saamaanyaprajalalo e vidhamina stareekarana unnado bouddharachanaladwara telusukonavacchunu. aaaat buddhist samaakamloe dammaanni sweekarinchi aaraamaalalo nivasinche sanyaasulu/sramanulu okavaipu; samsaarika jeevananni sagistu bouddhadammam patla viswaasam kaligi umdae sanghika samuham marokavaipu undevi. yea sanghika samoohamlo, kshatriyulu, brahmin, gahapati (intiyajamaani) anatu moodurakaala vyaktulu undevaaru. paripalana vyavaharaalu kshatriyulu, aadyaatmika vyavaharaalu brahmin chuuseevaaru. aaaat samaakamloe gaahaapatulu chaaala mukhyamaina vargham. viiru vyavasaayam, vyaapaaram chesthu sampadhalu srushtimchi, rajuku pannulu katti samajanni aardhikamgaa munduku nadipinchevaaru. archialogy, saahityaala aadhaaramga bauddham bharatadesa nalumulala balamga vistarinchindani telustundhi. aaravasataabdapu chainaa yaatrikudu hyuan tsang raatalalo aaaat buddhist aaraamaala vistarana, itara aaraadhanaa paddatulatoe tulanaatmaka vivaralu yea krindhi vidhamgaa unnayi • neti uttarapradesh loni kanauj/kanyakubja loo bauddhulu, itara vishvaasulu samaana sankhyalo unnare; veyya aaraamaalu, padivaela bikshukulu, 200 devalayas, konni velamandi devabhaktulu unnare. • varnasiloo muppai aaraamaalu 3000 mandhi bhikshukulu, 100 devalayas padivelamandi bhakthulu unnare, veerilo mukhyamgaa pasupatulu, jainulu ekuva. • magadhalo 50 aaraamaalu, padivelamandi bhikshukulu unnare. • vaisali loo konni vandala aaraamaalu unnayani conei avanni shidhilamaipoyaayani, buddhist bhikshukulu koddimandi minahaa chaalaamandi vaisaalini vidichivellipoyaarani, konni padula daeva alayalu unnatlu telipaadu. • pundravardhana (bengal) loo 3000 bhikshakulato iravai aaraamaalu, konni vandala alayalu mukhyamgaa jainulu unnare. • samudrateera pattanhamaina Samatata loo 30 aaraamaalu, 2000 mandhi bhikshakulu unnare. • tamralipti loo 10 aaraamaalu, 50 daeva alayalu unnayi. • odra (orissa) desamlo bauddhulu ekkuvaga unnaran, 100 aaraamaalato 10 vaela bhikshukulu nivasistunnaarani cheppaadu • koshala (uttarapradesh) loo 100 aaraamaalu 10 velamandi bhikshukulu, 70 daeva alayalu unnayani cheppaadu. • pitapuram (veangi?) 30 ki paigaa bouddhaaraamaalu, chaalaamattuku shidhilasthithilo unnayi. 3000 mandhi bhikshukulu, 100 ku paigaa daeva alayalu unnayani vatiki shaiva, jaina vishvaasulu unnare. • TamilNadu kanchipuramlo 100 ku paigaa aaraamaalu, 10 velaku paigaa bhikshukulu unnaran, 80 ki paigaa daeva alayalu asankhyaakamgaa jainulu unnatlu cheppaadu. • mahaaraashtraloni kollapur loo vamdaku paigaa sanghaaraamamulu padivaela bhikshukulu unnatlu cheppaadu. • Nashik loo 100 aaraamaalu, 5000 mandhi bhikshukulu, 100 ku paigaa daeva alayalu unnayani cheppaadu. ajantaa guhalagurinchi kudaa varninchadu. • malawa (malwa) Punjab loo 100 aaraamaalu, 2000 bhikshukulu enka ekkuvasankhyalo itara vishvaasulu unnare mukhyamgaa saivulu. • valabhi (Gujarat ) vandha varakuu aaraamaalu, 6000 mandhi bhikshakulu mukhyamgaa therewada bouddulu. anek vandala daeva alayalu unnayi. • gurjara (Rajasthan) loo unna aaraamaalu shidhilasthithilo unnayani, shaivam pramukhangaa undani cheppaadu. • simdh (pakistan) loo vandalakoladii aaraamaalu unnayani 10000 mandhi bhikshaka poojaarulunnaarani. viiru ekkuvaga therewada bouddhulani cheppaadu. saivulu kudaa gananeeyamgaa unnare . pai vivaraala dwara okanati akhanda bhaaratadaesamloe bauddham emeraku vistarinchindo spashtangaa ardhamoutundi. pai vivaralanu gamaniste bouddhaaniki pratyaamnaayamgaa apatlo jainam, shaivam unnatlu kanipistundhi. viitinae devalayaluga hyuan tsang cheppaadu. aaraamaalu aadyatmika bodhanalekaka vyapara, banking karyakalapalu nirvahinche kendraluga, vydyam , vidya (okanati vishwavidyaalayalu bouddhulani) andhinchay unnanatha staanaalugaa undevi. pai jaabitaalo akkadaa vaishnavaalayaalu lekapovatanni batti vaishnavam enka veluguloki vachinatlu anipinchadu.bharatadesa janaabhaalo entamandi bouddhaanni ooka dharmika jevana vidhanamga chesukonnaro anedaaniki spastamaina lekkalu lekapoyinappatiki, pai vivaralanu batti saganiki paigaa prajalalo bouddhaanni aacharinchaarani ooha cheyavachu. desam nalucheragula vistarimchina bauddham pannendo satabdanikalla dadapu kshininchindi. adekaalamlo aadaranaku nochukontunna vaishnavam buddhudini vishnumoorthi avataaramgaa kalupukoni ooka puraanapurushunigaa chesukondi. conei yea prayathnam rama, krishnaavataaraalalaagaa prasiddhichendaledu. buddhuni anantaram vraasina upanishattulu, puraanhaalu, samskrutha, praakrit kaavyaalu buddhuni girinchi pedaga chepatledu. buddhist panditula rachanala vraatapratulu okkati labhinchaleedu, kanisam aayaarachanalaloonchi aalamkaarika udaaharanalu alankara saastra grandhalalokikuda ekkaledu. buddhacharita, soundaraananda, mari konni buddhist grandhaalu tappa – buddhist sanyaasula jeevanam, sangha nirmaanam, buddhist art, buddhuni bodhanala pai panditha charchaloo, buddhuni kalapu visheshaalu lantvi annii vraatapratulato sahaa bhaaratadaesamloe 12 va sataabdaaniki vachesarike kaalagarbhamlo kalisipoyayi. . eurpoean caritrakarulu James Prinsep, Alexander Cunningham, Henry Olcott lanty varu teebet, silon, jjapan lanty dheshaalaloni paalhi bashalo unna buddhuni rachanalanu saekarinchi inglishuloki anuvadinchi prapanchaniki parichayam chesaru. aa taruvaata srilanku chendina Anāgārika Dharmapāla enka Sarat Chandra Das, Satish Chandra Vudyabhushan, Hara Prasad Sastri, Lakshmi Narasu vento bharatiyulu videsalaloounna buddhist rachanalanu saekarinchi anuvadinche mahaa kratuvulo palupanchukonnaru. 1908 loo matriculation passes ayinandhuku daa. b.orr. ambekar ku buddhuni jeevitampai Krishnaji Arjun Keluskar vraasina pustakam bahumatigaa ivvabadindi. veerandari krushi kaaranamgaa 12 va sataabdamloo antardhaanamaina bauddham 20va sathabdam vachesariki bhaaratheeyulake kaaka motham prapanchaniki telisindhi. . bauddham yenduku kanumarugaindo telipae chaarithraka adharalu pedaga kanipimchavu. enjarigindo cheppataaniki bhaaratadaesamloe bouddhaaniki chendina okka vraathaprati labhinchaleedu. teebet, chainaa, srilankalalo labhinchina paali grandhaala anuvaadaale neti buddhist sahityam antha. pramukha indologistu A.L. Basham bauddham ksheeninchataanni ila vislaeshimchaadu 1. oochakothalu pradhaanakaaranam kadhu 2. appatiki unna viswaasaalu samskarinchabadi “himduumatam” paerita sthireekarinchabadatam 3. vaishnavam, shaivam kramaypii itara devataradhanalu annii oche gudugu krimdhaku teesukuraavatam 4. vistrutamaina prcharam, sankaraachaaryuniche vyavastheekruta nirmaanam danki labhinchina raajaadarana 5. appatike ksheenistunna bouddhampai yuddhonmaadamlo muslimulu chosen dhadulu aakari astramgaa parinaminchaayi. . bhaaratadaesamloe creepoo. rendo sataabdamlooni pushyamitrasungudi nunchi aarosataabdamlooni – Mihirakula varakuu bouddhamataanni vividha dhasalaloo himsaatmakamgaa anachivesinatlu padhahaarava sataabdaaniki chendina teebet bouddhaguruvu taaraanaathuni rachanala dwara thelusthunnadi. idhey taraha oochakothalu aa taruvaata hinduumatampai kudaa jarigaay. kanuka okka oochakotalavalle bauddham kanumarugu ayi undakapovachhu. suryudu, ganesudu, paarvatidevi, sivudu, vishnhuvu modalainavaaru panchadevatalani, veerini pradhaana deevatalugaa aaraadhinchataanni panchaayatana poojaavidhaanam antaruu. enimidho sataabdamloo aadisankaracharyudu pravesapettinatlu cheppe, yea panchaayatana poojaavidhaanam dwara vividha aaraadhanaapaddatulu ekkam avvatamtho balamaina hindumata Bodh kaligindi. shankaracharyudu akhanda bharatavani antha tirigi hindudharmaanni prcharam chessi, anekachotla panditha charchaloo jaripi alayalu sthaapinchi-hinduumataaniki ooka vyavastheekruta rupaanni teesukochhaadu. . yedo sathabdam varakuu raajulu bouddhaanni, jainaanni hinduumataanni samaadarinchaaru. kramaypii himduumatam patla aadarana pergindhi. deeniki kaaranam … rajyaniki kaavalsina vettichaakirii chese vargham okati himduumatam erparachina kulavyavastha valana chaaala suluvugaa andubaatuloki vacchindi. utpatthi vargaluga yea bahujan samuham samaja aardhika abhivruddhiki upayogapadindi. idantha sampadanu teragaa anubhavinche palakulaku laabhinche vyavaharam. . antey kaaka himduumatam rajuki devunito samaanamaina sthaanaanni kattabettindi. konni jataka kadhalalo raju thappu cheestee prajalu tiragabadi atadini champivesinatlu umdataanni batti bouddhamatamlo rajuku sarvadhikaralu laevani ardhamoutundi. tamila prachina kavya silapadhikaaramlo nedunjeliyan aney raju tappudu tiirpu ichinanduku maraninchatame kaaka atani raajyam naasanamainatlu cheppatam dwara, raju dharmaaniki kattubadi lekapote nasanam avthadu aney bhavananu hinduvetara mathalu prachaaranchesaayi. buddhist, jainaalalo raju sarvaswanga parityaagi. hinduism rajuku alaanti parimithulu leavu bhogalalasuduga undochu. adi rajogunam. sarvasaktisampannudu. daivansha sambhuthudu. yea amsaalannii kudaa hinduumataaniki raajaadarana labhinchataaniki kaaranam kaavochu. . buddhuni sanghaaraamam thama poeshanha koraku dhanikulapai ekkuvaga aadhaarapadedi. bouddhamatam pattanaalaloo bagaa vistarimchimdi. deeniki poeshakulu vyaapaarulu. videsheevyaapaaram taggipovatamto vyapaaravargaala praabhavam taggipoindi. kramaypii bhuusvaamyavaadam pergindhi. yea kramamlo himduumatam – panchaamgam dwara vaanalu pade kollanni chebuthoo, vithanalu eppudi jallali, kotalu eppudi koyali aney amsaalaku muhurtaalu pedutuu vyavasaayaanni tana cheppuchethallo unchukondi. aa vidhamgaa hindumatam grameena fyuudal vyavasthanu baloepaetam chessi tana adupaagnalalo. unchukondi. . eeka pattanaalaloo buddhist aaraamaalaku raajaadarana, vyaapaarula aadaranataggi, nirvahanakoraku nidhulu karuvai rakarakaala heena paddatulaku palpadavalasi vacchindi. ..... eeka pattanaalaloo buddhist aaraamaalaku raajaadarana, vyaapaarula aadaranataggi, nirvahanakoraku nidhulu karuvai rakarakaala heena paddatulaku palpadavalasi vacchindi. buddhuni dantaanni pradarsanaku petti, thalaku okko bagare naanhem choppuna vasooluchesevaaru. idi saamaanyajanaaniki andubatulo laeni rusumu. bouddhamlo cheelikala kaaranamgaa yerpadina vajrayanam tantric poojaavidhaanaalanu avalambinchindi. nagnalaingika pujalu ooka aaraadhanavidhaanamgaa bodhinchatamto prajalaku evagimpu kaligi kramaypii aadarana kolpooemdhi. andukane konnichotla buddhist shidhilaalanu lanjala dibbalugaa sdhaanikulu pilustharu.// 1. prachina bhaaratadaesam bouddhulada? hinduvulada? . cree.poo moodavasataabdam nunchi kanipistunnana kalalu, kattadalu, shasanalu prachina bhaaratadaesam bouddhulaku chendinadani niroopistaayi. viharalu, stuupaalu, guhalu, chaityagruhaalu, aaraamaalu, gandhari, Amravati shilpashaili modalainavi mukhyamgaa. . buddhuni samakaaliinaraajulaina bimbisarudu, pesanedi bauddham patla saanukuula drukfatham kaligi unnare. ashoka chakraverthy bouddhaanni sweekarinchadu. ashokuni anantaram pushyamitra shungudu (creepoo 2 va sathabdam) bouddhaanni pakkanapetti vaidika kratuvulanu protsahinchaadu. aa taruvaata vacchina guptulakaalamnunchi (kreesa. 2-5 vasataabdam) hinduism alayalu kanipinchatam modaloutundi. saahityaanidi kudaa idhey oravadi. hinduism samskrutha saahityamkannaa buddhist paali sahityam praacheenamainadi. vaishnavam, shaivam kalisipovatam, dharamasaastraalu yerpadatam lantvi himduumatam saandrapadataaniki dohadapadina ansaalu. buddhist, hindu mathalu raajyam edu angaalanu kaligi undaalani cheppayi. bauddham prakaaram rajyaniki damma chakram, aenugu, gurram, manulu, raanee, manthri, grhasthu vundali. hindumatam prakaaram aa edu angaalu ila unnayi- raju, manthrulu, sarihaddulu, kotalu kaligina rajyalau, khajana, sainyamtho, rakshakabhatulu, mitrakootami. hinduism raajyalakshanhaalalo kanipincha himsa, iddam, rakshana lanty ansaalu bauddham cheppina raajyalakshanhaalalo kanipinchakapovatam gamanarham. buddhist raajyamlo vyaapaarulu, kulavrutti sanghalu (artisan guilds) aaaat aardhika vyavasthani niyantrinchevaaru. peddha ettuna videsi vyaapaaram jaripaaru. idi okarakamgaa swechchaavina siddhaantam lantidi. pettubadidaari vyvasta. rajupatra parimitam. hinduuraajyam ola kadhu. adi fyuudal vyavasthanu samardhistundi. koutilyuni ardhashaastram vyaapaarulanu dongalantundi. hinduism raajyamlo aardhika vyavasthanu raju niyantrinchevaadu. raju/bhuuswami sarva saktivantudu. buddhist sangham raju niyanthranaku velupala undedi. (paenam. 136 Buddhism in India, Gail Omvedt). . 2. bouddhasamaajamlo sanghika jeevanam . aaaat buddhist samaakamloe dammaanni sweekarinchi aaraamaalalo nivasinche sanyaasulu/sramanulu okavaipu; samsaarika jeevananni sagistu bouddhadammam patla viswaasam kaligi umdae sanghika samuham marokavaipu undevi. veerini upaasakulu annatu. yea sanghika samoohamlo, kshatriyulu, brahmin, gahapati (intiyajamaani) anatu moodurakaala vyaktulu undevaaru. paripalana vyavaharaalu kshatriyulu, aadyaatmika vyavaharaalu brahmin chuuseevaaru. eeka gaahaapatulu aaaat samaakamloe chaaala mukhyamaina vargham. viiru vyavasaayam, vyaapaaram chesthu sampadhalu srushtimchi, rajuku pannulu katti, samajanni aardhikamgaa munduku nadipinchevaaru. bhoomulu, thotalu, pasuvulu, dasyulu/banisalu, bangaram vendi lanty sampadalannee viiri aadheenamlo undevi. veerey aaraamaala nirmaana, nirvahanala koraku viraalaalu ichhevaaru. vividha vyapara/vyavasaya kaaryakramaalakoraku anekamandi dasyulu, kuleelu gaahaapatula aadheenamlo undevaaru. veerandarikee gaahapatulu upaadhi kalpistuu poeshanha jaripevaaru. buddhabhagavaanudu okanadu puttha sigala aney gahapati thoo “atani oddha unna dasyulanu premagaa chusukommani, vaari saktiki anugunamga pania ketayinchamani, chakkani aahaaramu, batyamulu andinchamani, anaarogyaaniki gurayithe avasaramaina salavulu ivvamani” koorataanni batti aaaat samaakamloe kshatriyulu, bramhanula sarasana gaahaapatulu poeshimchina paathranu ardam chesukonavacchu. (Mahavagga, p.255). . buddhist samaakamloe yea gaahaapatula aastulaku nashtam kaliginchina varini kathinamgaa shikshinchevaaru. anantapindaka, dammadinna lanty gaahaapatulu vandala koddi anucharulatho vachi buddhuni darsinchukonevaarani anguttara nikaya loo cheppabadindi. bouddhasanyaasulu avasaanadasaloo unnappudu buddhabhagavaanudu vachi varini paraamarsinchatam ooka aachaaram. idhey sampradaayam nakulapita aney gahapati aswasthudainapudu buddhabhagavaanudu sandarsinchadaanni batti- gaahaapatulu buddhist sangham velupala unnappatikee buddhist sanyaasulatoe samaanamaina gouravanni pondevaarani ardam chesukonavacchunu. . pratuta srilanka buddhist samaakamloe – kshatriyulu, brahmin lekapovatam gamanarham. kshatriyulu raju paathraku parimitam kaavatamto vaari sankhyaparimitam. aadyaatmika vyavaharaalu chudataniki buddhist bhikshukulu saripotaru kanuka bramhanulaku patra lekapovatamto vaari uniki kudaa ledhu. bouddhamlo asprusyata ledhu. anduchetha srilanka buddhist samaakamloe asprusyulu laeru. aa samaakamloe mooduvanthula mera vyavasaya, vyapara vruttulu nerape goigama aney vargham unnadi. idi praacheenabouddhamlooni gaahaapatulu gaaa polchukonavacchunu. migilinavaru sraamikulu, kuleelu. nijaniki chaaturvarna vyvasta, danki velupala asprusyulanu erparachina hindubhaavajaalam bhartia samajanni e merakuprabhavitam chesindo srilanka buddhist samajanni chusthe ardhamoutundi. (ri. Social Dimentions of Early buddhism by uma chakravarthi p.115-118). bauddham antarinchakapoyi unnatlayithe bharatadesa samajam ilaage undochane ooha mareee vipareetamainadi kakapovachhu. buddhuni bodhanalapatla aakarshitulaina prajalalo koddimandi sangamlo cry bouddhaanni aacharinchaaru, marikondaru sangham velupala untu samsaarika jeevananni sagistu buddhuni bodhanalanu nijajeevitamlo paatinchaaru.aaaat ooka buddhist sangamlo cherina 105 mandilo brahmin 39, kshatriyulu 28, pai kulasthulu 21, (ucca kulas-vanijulu, setty, ganika) krindhi kulasthulu 8 mandhi (nica kulas chunda, kammara, kumbhakara) unnatlu bouddharachanaladwara ardhamoutundi. yea lekkalu aaaat samaajamlooni stareekarananu ardam chesukovadaniki upayogapadataai. sangham velupala saamaanyajeevanam sagistu buddhuni bodhanalapatla saanukuulatanu yerparachukonna upaasakulu- viharalu nirminchatam, dustulu danam cheytam, mamdulu, aahaaramu andincatam lanty panuldwara buddhist sanghaaniki thama sahayasahakaaraalu andinchevaaru. yea panlu chesinanduku prathiphamgaa buddhist bhikshuvulu viiriki dammamaargaanni prabhodinchevaaru. buddhudu jiivinchi unna kaalamlo ila upasakuluga 175 mandhi unnatlu telustundhi. veerilo brahmin 76, gaahaapatulu 33, paikulaala varu 26, kshatriyulu 22, krindhi kulaalavaaru 11 mandhi unnare. piena cheppina 76 mandhi braahmanulaloo yenimidhi mandhi sampannulu, peruu prathistalu kaliginavaaru. varu pokkarasaadi, sonaadanda, kutaadanta, lohicha. viiru koshala, magadh lalo braahmaneeya bhuumulanu anubhavistunna brahmin. viiru bouddhamatam vaipu aakarshitamavatam aaaat samaakamloe goppa prabhaavitam chepina udantam ayi vumdavacchu. bauddham braahmanavarnaaniki peddapeeta veyyakapoyina varu aadyaatmika anveshanalo bhaagamgaa bouddhamloki cry untaranedi ooka Dumka. . matham aney Bodh aadhunikamainadi. eenadu matham dadapu anuvamsikamgaa parinaminchindi. swechchaparimitam. bharatadesa charithraloo bhinna bhavajalalu kalisi jeevanam chesay. oche kutumbamlo vividha vyaktulu bhinna aaraadhanaa paddatulanu paatimchaevaaru. ooka aaraadhanaa vidhaanamnunchi maroka vidhaanamloki maaratam sahajamgaa jarigipoyedi. therigathalalo – jainam, vaidika, ajeevaka jevana vidhanalanunchi bouddhamloki vacchina streela gaathalu anekam kanipistaayi. shaathavahanulu, kharaveludu, chalukyas bhinna aaraadhanaa vidhanalanu prothsahincharu. manapoorveekulu anubhavimchina swaechcha adi. . bauddham kaalakremena heenayana ( theravada), mahaayaana, vajrayana anatu vividha saakhalugaa cheelipoyindi. theravada bouddhamlo upaasakulaku buddhist sanyaasulaku Madhya dooram ekuva. endhukante theravada bouddhamlo samsaarajeevitaanni thyajinchi sanyasinchatam mukhyam. anevalla aa buddhist vidhaanamlo samsaarulaku pedaga patra undedi kadhu. buddhuni anantaram vacchina mahaayaana bouddhasaakhalo sanyasinchatam mukhyam kadhu. kanuka upaasakulu parityaagamtho sambandam lekunda buddhuni bodhanalu aacharinchevaaru. ola bauddham common prajalaloki vellagaligindi. bauddham dhaya, maanavata, samaanatvaalanu boodhinchindi. janma aadhaaramga manushula ekkuvatakkuvalanu khandincindi. streelaku matacharalalo samaana paathranu icchindi. bharatadesa charithra hinduumataaniki, bouddhamataaniki Madhya jargina samskruthika, saamaajika gharshanagaa daa. ambekar choosaaru. aalochanlu, sahityam, shilpashaili, nirmaana vishishtalatho koodina bouddhamatam- loetulu enka teliyanu ooka gnaana bhaandaagaaram. bharatadesa charitranu, samskruthini, aatmanu nirminchatamlo bouddhamatam poeshimchina patra apuroopamainadi. manavajati prayaanamloo bauddham teesukochina bhavajaala viplavam goppa mailuraayi. konni mukhya siddhaamtaalu theravada bouddhamlo - janma janmala veedhana, saadhana anantaram satyaanni telisikoni agnaanaandhakaaramnundi bayatapadi, itarulaku aa maargaanni upadesinchinavaaru "buddhulu" avtaru. satyaanni telisikonnaagaani itarulaku upadesam cheyanivaaru "pratyeka buddhulu" avtaru. shaakyamuni gauthama buddhudu okkade buddhudu kadhu. antaku puurvamu, enka mundhu kaalamloonu endaro buddhulu untaruu. satyaanni telusukonna gouthamabuddhudu anek buddhulalo okadu. buddhuni bodhanalalo "nalaugu arya satyaalu" pramukha patra kaligi unnayi. dhukkham lakshanam, danki kaaranam, dukka nivaarana, nivaaranaa margam - ivi aa nalaugu arya satyaalu. ola dukkhaanni nivaarimchae margam "ashtaamga margam". buddhuni anantaram bouddhaanni aacharinchevaarilo anek vibhagalu erpadinaayi. vaari aacharanalonu, siddhaantaalaloonu, samskrutiloonu nelakonna vaividhyam kaaranamgaa bauddham antey idi ani spashtangaa andharikii vartinche vishayalu krodikarinchadam kashtamavutunnadi. bodhi bodhi anagaa "nidhra lechuta" - theravadamlo arahantulaku, buddhulaku kudaa ghnaanodayamayye prakriyanu "bodhi" antaruu. janma janmala saadhana, dhyaanam taruvaatane yea sthiti saadhyamavutundi. bauddham aaramba dhasaloo "bodhi", "nirvaanam" aney padealu oche ardhanlo vadabaddayi. raaga, dvesha, moehaalu antarinchadam yea prakreeyalo mukhyamaina lakshanam. taruvaata vacchina mahaayaana siddhaantaalalo "nirvaanam" aney sthiti "buddhatvam" kante kontha taggindi. raaga dweshaalanundi vimukthi kaligithe adi nirvaanam avuthundi, anagaa enka moham umtumdi. yea moham kudaa tolagipoyinapudu "bodhi" sthiti labisthundhi. mahayanamloni yea siddhaantam prakaaram arahantulu nirvaanaanni pomdutaaru kanni, enka mohamnundi vimuktulu kaananduna varu bodhitvam pondaru. kanni theravadamloni namakam prakaaram arahantulu raaga, dvesha, mohalanundi vimukthi podina bodhulu. bodhitvam pomdadaaniki "nalaugu aaryasatyaalanu" sampuurnamgaa telusukovali. amduvalana karma nasistundi. bauddham aaramba dhasaloo "paaramita"nu prastaavinchaledu ayithe taruvaata vacchina theravada, mahaayaana buddhist saahityamlo "paaramita" saadhana kudaa avsaram. bodhitvam podinavaaru janana, marana, purjanma bhuishtamaina samsara chakramnundi vimukthulavuthaaru. maaya tolagipoyinanduvalana "anaatmata" aney satyaanni telusukontaaru. madhyemaargam buddhist matham sampradaayaalaloonu, vishwaasaalaloonu madhyemaargam chaaala mukhyamaina sthaanam kaligi Pali. shaakyamuni gauthama buddhudu tana ghnaanoodayaaniki mundhu yea maargaanni avagatham chesukonnadani prateeti. "madhyemaargam" annana padhaniki vividha vivaranalu unnayi kathoramaina dheekshatho sariiraanni manassunu kashtapettakunda, alagani bhoga laalasatvamlo munagakunda Madhya vidhamgaa saadhana, jeevitam saaginchadam. thathva chintanalo chivaraku "idi Pali" ledha "idi ledhu" annana pidivaadanalaku pokunda madhyastamgaa aalochinchadam nirvaanamloo yea vidhamina dvividha, viruddha bhavalu antamai paripurnamaina gnanam kalugadam. triratnaala sharanu sampradaayaanusaaramgaa triratnaalu ledha ratnatrayam sharanu jochuta bauddham aacharanalo praadhimika procedure. "buddhudu", "dharmamu", sanghamu" aneve yea triratnaalu. dadapu bouddhamataavalambanalo idi modati mettugaa bhaavimpabadutundi. yea moodintiki adanamga "laama" (dekshith) aney naalgava sharanu kudaa tebetan bouddhamlo paatinchabadutundi. buddhudu ghnaanoodayamaina, dharm maargaanni erigina arahantula maargaanni aacharinchadam. dharmam buddhudu telipina maargamu. satyaniki, asatyaaniki unna bheedamu. parama sathyamu sangham buddhist bhikshuvula samuham ledha satyanveshana margamlo purogamistunnavaari sahavaasam. konni vivaranala prakaaram bhoukshukula saadhanaku sahakaristunna common janulu kudaa sanghamlooni vaare. "buddhudu" thaanu kanugonna maargaanni Bundi gruddigaa aacharinchamani chepatledu. shraddato evarki vaare thaanu boodhinchina "dharmamu"nu alambanaga gaikoni swayangaa yuktaayuktaalu vicharinchi, "sanghamu" sahakaramtho satyaanni telusukovalani cheppaadu. buddhudu boodhinchina dharmanni andharikii saadhanalo andubatulo unchae samudaayame sangham. mahayanamlo buddhudu antey ooka vyakti kadhu. anantamaina dharmaroopam. konni mahaayaana suutraalaloo buddhudu, dharmamu, sanghamu aney muudu bhaavaaluu avinaabhaavamaina saasvatatvaaniki prateekalugaa bhaavinchabadutaayi. chaaala mandhi bauddhulu vaerae lokamlo thama karmalaku vimukthi kaluguthundani viswasincharu. ashtaamga margam dwarane dukkhabhooyishtamaina karmalanundi vimochana kaluguthundani bhaawistaaru. kanni mahayanamlo konni suuthraala prakaaram sravanam, mananam vento saadhanala dwara karma bandhalanundi vimukthi kalugavacchunani Pali. nalaugu mahonnata satyaalu bouddhamatamlo "nalaugu paramasatyaalu" pravachimpabaddaayi. avi dhukkham dukkhaaniki kaaranam dukkhamnundi vimukthi dukkhannindi muktini pondhee margam ivi gauthama buddhudu tana gnaanoodayam taruvaata tana saha saadhakulaina aiduguru sramanulaku cheppina vishayalu kanuka buddhini modati bodhanalu, "dharm chakra parivartana sutram" aney buddhuni modati bodhalo buddhudu madhyemaargam girinchi, ashtaamga saadhanaamaargam girinchi, nalaugu parama satyaala girinchi cheppaadu. yea nalaugu parama satyaalu aney vishayanni ooka matha prabodhamgaa kaaka apati kaalamlo unna upasamana vidhaanam (kashtalu teerche margam)gaaa cheppaadu. theravadula bhawam prakaaram yea nalaugu parama satyaaluu dhyaanaaniki arhulaina saadhakulaku Bara telise unnanatha bhavalu. mahaayaanula bhawam prakaaram unnanatha stayi mahaayaana suuthraalanu andukone sthaayiki enka edagani saadhakulaku aaramba dhasaloo cheppavalasina sutralu ivi. dhoora praachya deeshalaloo viitiki cheppukoodagina praacuryam ledhu. ashtaamga margam nalaugu parama satyaalalo naalugavadaina dukka vimochana margam ashtaamga margam. aaramba kalapu buddhist grandhaalalo (nalaugu nikaayalalo) ashtaamga margam saamanyulaku bodhinchevaaru caaru. ashtaamga margam muudu vibhaagaalugaa vibhajimpabadindi. seelamu (bhoutikamaina caryalu), samadhi (manassunu lagnam chaeyuta, dhyanamu), praajnya (annintini thaathvika drushtitoe parisilinchadam) sheelam - matala dwara, chetala dwara chedunu kaluganeeyakundadam. indhulo muudu bhagalunnayi: "samyak vachanamu" - noppinchakundaa, vakreekarinchakundaa, sathyamgaa matladadam "samyak karmamu" - haani kaliginchae panlu cheyakunduta "samyak jeevanamu" - tanuku gaani, itarulaku gaani, pratyakshamgaa kanni, parokshamgaa kanni keeru kalugakunda jeevinchadam samadhi - manasunu adupulooki tecchukovadam. indhulo muudu bhaagaalu unnayi. "samyak saadhana" - pragathi choose manchi prayathnam chaeyuta "samyak smruthi" - swachchamaina drushtitoe vishayalanu spashtangaa chudagalagadam "samyak samadhi" - raaga dveshaalaku ateetangaa manasunu sthiraparachukoni satyaanni anveshinchadam praajnya - manasunu suddhaparache jnaanamu. indhulo remdu angalunnayi. "samyak drhushti" - anipinchelaagaa kakunda (bhrama padakundaa) unnadi unnatlugaa chudagalagadam "samyak sankalpamu" - aalochinche vidhaanamlo maarpu yea yenimidhi maargaalanu palu vidhaaluga vivaristaaru, vishleeshistaaru. saadhanalo ooko mettoo edagavachunani kondarantaru. ola kaaka anni maargaalanuu ummadiga aacharinchaalani maroka Bodh. nirvaanam cherche buddhist margam. indhulo yenimidhi ansaalu unnayi. buddhudu chosen tholi upadeshaalalo okatiga idi prasidham. goutamudu gnaanigaa parinaamam chendi, saranadh‌ cry, akada poorvam tanato thapassu chosen aiduguru parivraajakulaku modati saarigaa chosen dharmabodhalo idi bhaagam. 1. samma ditti (samyak‌ drhushti), 2. samma sankappa (samyak‌ sankalpam), 3. samma wacha (samyak‌ vaakku), 4. samma kammanta (samyak‌ karma), 5. samma aajeeva (samyak‌ aajeevika), 6. samma vayama (samyak‌ krushi), 7. samma sathi (samyak‌ smruthi), 8. samma samadhi (samyak‌ samadhi). yea yenimidhi angaalatho koodina margam athyunnatha sthithini (nirvaanaanni) pomdadaaniki upayogapadedi. samma ditti (samyak‌ drhushti). baadhalaku, vaati nivaranaku sambamdhinchina parama satyalanu thelusu kona lekapovadam avidya. dhaanini nirmuulinchadam samyak‌ drhushti. michcha ditti (midhya drhushti) kanidi samma ditti. antey nalaugu arya satyaala gnanam sampaadhinchi undatam. samyak‌ sankalpam antey sadaasayaalanu kaligi undatam, sadalochanalu cheeyadam. vasthuvula yathaartha swaruupaanni telusukovadam will imdriya sukhaala patla vimukhata, evariki haani cheyakudadane vykhari, dvesha bhavanni tolaginchukovadam modalaina manchi aalochanlu kalagadam. samyak‌ vaakku antey sathyam palakadam, abaddhalu cheppakundaa undatam, itharula girinchi cheddagaa matladaka povadam, dayatho, maryaadha purvakamga maatladatam. samyak‌ karma antey saativaari manobhaavaala patla, hakkula patla gowravamtho pravartinchadam. jiva himsa cheyakapovadam modalainavi kudaa indhulo cheratayi. samyak‌ jeevanam antey e jeevikee haani kaliginchani vruttini edaina jeevika choose cheeyadam. samyak‌ krushi antey avidyanu tholaginchadaaniki tholi adugulu vaeyadam. samyak‌ krushiki nalaugu prayojanalanu buddhudu cheppaadu. avi: ashtaamgamaargaaniki viruddhamaina manasiki sthithulu kalagakundaa chusukovadam. alaanti manasika sthithulu idivarake erpadi vunte vatini tolaginchu kovadam. ashtaamga maargaaniki av avasaramo atti manasika sthithulu kaligela chudatam. ippatike atti manasika sthithulu kalagi vunte avi marinta vruddhi pomdadaaniki dhohadham cheeyadam. chedda bhaavanalu pedadova pattinchakundaa nirantharam manassunu jaagaritam chessi unchadam samyak‌ smruthi. antey sariiraannii, manassunuu nirantharam jaagratagaa gamanistuu, dhukkham kaliginchae paristhitulu raakunda chudatam. samyak‌ samadhi antey yekaagratanu minchina samadhi sthiti. samadhilo kevalam manassu ekagra sthithini cheradame jarudutundhi. durasha, dwesham, achetanamgaa, mamdhamgaa undatam, sandehinchadam, etuu telchukonalekapovadam aney iidu sankellanu tenchukoni saraina margamlo nadachukovadam samyak‌ samadhi. dhyaanam chese samayamlo yea sankellu baadhinchakapovachchunaguna, dhyaanamlo nunchi baytiki vacchina taruvaata tirigi ivae manasika sankellu purogamananiki addam ostayi. durgunaala nunchi vimuktudu kaavadam kudaa samyak‌ samadhi sadhinche ooka prayojanam. 10 thaathvika bhavalu paalhee bhaashalooni rachanala prakaaram gauthama buddhudu konni thaathvika sandehalaku samadhanam evakunda mounamgaa undipoyaadu. prapamcham saashwatamaa, asaaswatamaa? aatma, shareeram vary vera leka okatena? nirvaanam ledha maranam taruvaata uniki untunda? - ituvante prasnalaku buddhudu samadhanam ivvakapovadaaniki kaaranam jeevitamlo panikivachhe ghnaanaaniki atuvanti ativaada prasnalu adduga nilustaayanna Bodh - ani ooka Dumka.. antey kakunda atuvanti prasnalu prapamcham, aatma, vyakti aney bhavalaku laeni vasthavanni antagadataayani kudaa kondarantaru. paalhee suutraalaloonuu, chaaala mahaayaana, tantric buddhist suutraalaloonuu buddhudu ila cheppinatlu perkonabadindi - vastavam (sathyam) saamaanyamaina manasuku, vaadaaniki atiitamainadi. praapamchika drushtitoe satyaanni telusukovadam asadhyam. "pragnaa paaramita" suutraalaloo idi ooka praadhimika amsham. patanam, saadhana, dhyaanam, viswaasam, suutraalapatla gouravam vento saadhanaala dwara satyanveshanaku margam sugamamoutundi. nijamaina gnanam swayangaa telisikovalasinde. "mahaparinirvana sutram" ledha "Uttar tantram" anabadee mahayanasutram prakaaram dharmanni gurinchina vivaechana avusarame kanni vaadaalu, saastraala patla athiga aadharapadadam will prayojanam ledhu. endhukante nijamaina gnaanaanikii, veetikee sambandam ledhu. idhey bhawam chaaala tantraalalonu, siddhaantaalaloonu cheppabadindi. mahasiddha tilopudane bhartia buddhist yogee kudaa vaadaalanu nirasinchaadu. vividha shaakhalalo bhedaalunnaagaani adhikanga bauddhulu viswasimchae prakaaram parama lakshyam (nirvaanam ledha muukti ledha bodhi) anede matalaku atiitamainadi ani. dharm grandhaalu bouddhamatam grandhaalu anekaalu unnayi. vitini adhyyana grandhaalugaanu, kondaru poojaarhaalugaanuu kudaa chustharu. pradhaanamgaa buddhist sutralu samskruthamloo tripitakaalu (paalhee bashalo "tipitaka") - anagaa muudu buttalu. avi vinay peethakam - buddhist sangham, bhikshuvulu, bhikshunila niyamaalu, vidhaanaalu gurinchinadi, ndhuku sambamdhinchina saastraadhaaraalu, vivaranalu. sutta peethakam - gauthama buddhudu swayangaa bodhinchinavani cheppabade sutralu abhidhamma peethakam - gauthama buddhuni bodhanalanu vipulikarinche sutralu grandhaalalo unna prakaaram goutamabuddhuni parinirvaanaanantaram koladhi kalanike modati buddhist mandili samavesamayyindi. yea samavesaniki mahakasyapudu aney buddhist bhikshuvu sabhaadhipatyam nirvahimchaadu. yea mandili lakshyaalu - buddhuni bodhanalanu mananam cheeyadam (sutralu ledha sutta), sanghaalalo paatinchavalasina niyamaalanu kramabaddham cheeyadam (vinayam). gauthama buddhuni sahacharudu ayina aanandudu cheppina vishayalu sutta pitakam ayyaayi. abhidhamma, upali aney sishyulu cheppina vishayalu vinay pitakam, abhidhamma pitakam ayyaayi. yea pitakaalu konthakaalam moukhikamgaa itarulaku sankraminchaayi. mari kontha kaalam taruvaata gaani gramdhastam kaledhu. yea pitakaalalo buddhuni bodhanalu, jeevitamlo ghatanalu, vaedaanta, saastra samvaadanalu, itara niyamaalu anekam unnayi. theravadulu, marikonta mandhi aaramba kalapu bauddhulu paaliibhaashalooni thama grandhaalu swayangaa buddhudu boodhinchina vishyaala sangrahamenani vishwasistaaru. theravada suutra grandhaalalo sumaaru 40 lakshala padaalunnaayi. "mahaayaana sutralu" vento itara sutralu kudaa swayangaa buddhude bodhinchaadani, kanni avi rahasyamgaa cheppabadadam will saamanyulaku teliyaledani ayah vaadulu vishwasistaaru. naagulu, ledha bodhisatvula dwara aa rahasyaalu taruvaata andubaatuloki vachayani vaari namakam. sumaaru 600 mahaayaana sutralu samskrutam ledha chainaa ledha tebetan bashalo ippudu labhistunnaayi. mahaayaana suuthraalanu theravadulu viswasincharu. telugunata bauddham bouddhamatam aaramba dasanundi aandhra pradeesha praantaloo visaeshamayana aadarana pondindi. asokuniki mundhey, anagaa buddhuni kaalam nunde aandhradesamlo bouddhamatam praachuryamlo unnadan pekku adharala will teliyavastundi. ashokuni silaasaasanam prakaaram aandhra desam appatike "dharmavishayam"loo Pali. guntupalli, bhattiprolu vento buddhist kshethraalu heenayana bauddham kaalam nativi. (cree.poo. 300 nativi.) viseshinchi bhattiprolunu buddhude swayangaa sandarsinchaadani ooka Dumka Pali. bhattiproluloni dhatu karandam buddhuni sareera dhaatuvulaku chendinadi kaavachhunu. ashokuni kaalamloonu, taruvaata shaathavahanula kaalamloonu bouddhaanni raajakutumbaalu visheshangaa aadarinchaaru. raajula hinduumataavalambulainaa gaani ranivasam buddhist sanghaalaku peddhayetthuna dhaanaalu chesinatlu adharalunnayi. Uttar hinduustaanaaniki, srilankaku Madhya jargina buddhist parivraajakula raakapokalalo vengidesam mukhyamaina margam, kudaliga undedi. taruvaata mahayanam aandhradaesamlooni nagarjununi tatvamto praavarbhavinchindi. dharanikota, vijayapuri vento maharamalu aandhradesamlo bauddham athyunnatha sthithilo unnanaati chihnalu. gauthama buddhudu swayangaa dhanyakatakam (Amravati) oddha kaalachakratantram pravartimpa chesadani, dhaaranulanu nikshiptham chesadani, anevalla Amravati dharanikota ayyindani jarman pandithudu ‘hallent hoop‌man’ tana parisoedhanaloo velladinchadu. Amravati sthuupamloo buddhudi dhaatuvulanu nikshiptham chesinatlu ‘manjushree moolakalpam’ buddhist gramtham perkondi. aandhra desamlo athi prachina bhattiprolu sthuupamloo bhattiprolu saasanam prakaaram ‘buuddha sariiraanni nikshiptham’ ani raashaaru. yea saasanamloonae kuberaka aney raju prasthavana Pali. aandhra desamlo sumaaru vandha buddhist sthalaalanu puraavastu shaasthrajnulu gurtincharu. bhattiprolu, amarapati, nagarjunakonda, ghantasala, jaggaiahpet, aadurru, salihundam, phanigiri, chandavaram, ramatheertham, sankaram, kotilingala, kondapur, pedaganjam, chinaganjam modalaina praantaallo sthoopaalu, chaityagruhaalu, viharalu bayalpaddayi. asokudi silaa shasanalu aandhra desamlo Kurnool jillaaloni erragudi, rajulamandagirillo labhinchayi. edvala Visakhapatnam jalla bavikonda daggara buddhudi pavithra dhaatuvulu labhinchayi. Karimnagar jalla dhoolakattalo sthuupam bayatapadindhi. srikakulamlo vamsadhara nadi odduna srimukhalinga shaiva kshethram Pali. ikda jaripina tavvakaallo usa.sha. 8, 9 shataabdaala aati amitaba, akshobhya (buddhudu), upaneehavishaya (sthree) moorthulu bayalpaddayi. ivi bouddhamataaniki chendinavi. nalkonda jalla phanigirilo gajulabanda, thirumalgiri praantaallo buddhist avasheshaalu labhyamayyaayi. uddiyaanadesam uddiana mane praantamokati bhaaratadaesam loo undedi. fahic yaatrikudu ichata 500 sanghaaraamamulu unnavani, iviheenayaanaaniki chendinavani, buddadharmamichata gowravinchabadenadi cheppinaadu. 6va sataabdamuloo manadesaniki vacchina sung ayaatrikulaku uddiana deshapuraju gouravapoorvakamaina swaagatimichaadata. eeraaju saakaahaariyani, eeyana pratidinamu buddhuni poojinchedivaadani veerannaru. yea uddiyaanamulo 70 bhikshuvulu gala buddhist chaityamokati, 300 bhikshuvulu gala swarnasakalaalato nindina maroka chaityamu, 200 bhikshuvulunna veroka mahaachaityamu undedidani, eebhikshuvulu niyamabaddamaina jeevitamunu naduputuu unnaran kudaa eeyaatrikulu palkinaru. chihnalu mahaayaana bauddham, vajraayana bouddhamlo yenimidhi subhasuchakamaina chihnalunnayi. chhatramu (gudugu gurtu) bagare cheepa padmamu sankhamu dhwajam dharm chakram ivi kudaa chudandi khaggavisana sutram ghnaanashreemitra gauthama buddhudu AndhraPradesh buddhist kshethraalu aachaarya nagarjunudu 28 buddhula jaabithaa asangudu bhattiprolu guntupalli Amravati ashtamangala moolaalu upayukta grandhasuuchi dhammapadam-daa.ratnakaram balraju dhammapadamu-buddhageeta-carla ganapatisastri bayati linkulu Buddhism at Open Directory Project Access to Insight BuddhaNet DharmaNet E-Sangha About Buddhism mathalu bhartia matamulu buddhist mathamu yea vaaram vyasalu
పండిట్ మదుసూధన్ గుప్త అలోపతి వైద్యుడు. 1836 వ సంవత్సరంలో ఆ వైద్యంలో డిప్లమో పొందిన మొదటి భారతీయుడు. యూరోపియన్ డాక్టర్లతో సమంగా ప్రజలకు వైద్యం చేసేందుకు ప్రభుత్వం మధుసూదన్ గుప్తకు అనుమతినిచ్చింది. 1836, జనవరి 10 వతారీకున తరతరాలుగా వస్తున్న మూడనమ్మకాలను పక్కకునెట్టి డాక్టర్ గుప్త తన నలుగురు విద్యార్థులతో కలసి కలకత్తా మెడికల్ కాలేజీలో మొదటి శవపరీక్ష పూర్తి చేసారు. భారతీయులు 1800 జననాలు వైద్యులు 1856 మరణాలు
కాకతీయ థర్మల్ విద్యుత్ కేంద్రం తెలంగాణ రాష్ట్రం, జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా లోని చెల్పూర్ లో నెలకొల్పబడిన విద్యుత్ కేంద్రం. తెలంగాణా పవర్ జనరేషన్ కార్పొరేషన్ లిమిటెడ్ వారి ఆధ్వర్యంలోని బొగ్గు ఆధారిత విద్యుత్ ప్లాంట్లలో ఒకటైన ఈ విద్యుత్ కేంద్రం 2 యూనిట్లలో 1,100 మెగావాట్ల సామర్థ్యాన్ని కలిగి ఉంది. ప్రారంభం 2006, జూన్ 5న స్థాపించబడిన కాకతీయ థర్మల్ విద్యుత్ కేంద్రంలో 2010 నుంచి ఉత్పత్తి ప్రారంభమైంది. మొదటి దశలో 500 మెగావాట్ల సామర్థ్యంతో ప్రారంభంకాగా, రెండో దశలో 600 మెగావాట్లతో మరో యూనిట్ నిర్మిస్తున్నారు. సామర్థ్యం ఇవి కూడా చూడండి తెలంగాణలోని విద్యుత్ కేంద్రాలు కొత్తగూడెం థర్మల్ విద్యుత్ కేంద్రం భద్రాద్రి థర్మల్ విద్యుత్ కేంద్రం తెలంగాణ సూపర్ థర్మల్ విద్యుత్ కేంద్రం యాదాద్రి థర్మల్ విద్యుత్ కేంద్రం సింగరేణి థర్మల్ విద్యుత్ కేంద్రం మూలాలు తెలంగాణ విద్యుచ్ఛక్తి విద్యుత్ కేంద్రాలు
pitapuram saasanasabha niyojakavargam Kakinada jalla paridhiloo galadu. niyojakavargam paridhilooni mandalaalu gollaprolu pitapuram yu.kothapally niyojakavargam nundi geylupomdhina saasanasabhyulu 2014 ennikalu 2014 saasanasabha ennikalallo yea niyojakavargam nundi swatanter abhyardhi yess v yess ene varma vision saathinchaaru. ayanaku 47,080 otlu majority labhinchindi. (postal balot loo 83 otlu aadhikyam) . yess vs ene varma varmaku (swatanter) 97,102, pendem dorababu (faikapa) 50,105, pivi visvam (tdp) 15, 187 otlu labhinchayi . yea ennikallo telegu desam, congresses paarteelaku depajittu dakkaledu. pitapuram charithraloo pradhaana paarteelaku depajittu kudaa dakkaka povadam idhey prathamam 2004 ennikalu 2004 saasanasabha ennikalallo yea niyojakavargam nundi bhartia janathaa parti abhyardhi p.dorababu tana sameepa pathyarthi congresses paarteeki chendina kao.v.sea.mohun raavupai 17899 otla aadhikyatato vision saadhimchaadu. dorabaabuku 46527 otlu labhinchagaa, mohun raao 28628 otlu pondinadu. 2009 ennikalu 2009 ennikalallo prajarajyam abhyardhi shreemathi vangha gtaa viswanaad vision saathinchaaru. telugudesam parti tarafuna yess.v.yess.ene.varma pooti chesaru. . niyojakavargam nundi geylupomdhina saasanasabhyulu inthavaraku samvatsaraala vaareega niyojakavargamlo geylupomdhina sabhyula porthi vivaralu yea krindhi pattikalo nudaharinchabadinavi. {| border=2 cellpadding=3 cellspacing=1 width=90% |-style="background:#0000ff; color:#ffffff;" !savatsaram !saasanasabha niyojakavargam sanka !peruu !niyojaka vargham rakam !geylupomdhina abhyardhi peruu !lingam !parti !otlu !pathyarthi peruu !lingam !parti !otlu |- |2019 |156 | pitapuram |genaral |pendem dorababu |pu | viessar‌ cp | 83459 |yess.vee.yess.ene. varma |pu |tidipi | 68497 |-bgcolor="#87cefa" |2014 |156 | pitapuram |GEN |yess.vee.yess.ene. varma |M |IND |97511 |pendem dorababu |M |YSRC |50431 |-bgcolor="#87cefa" |2009 |156 |Pithapuram |GEN |vangha giitha |F |PRAP |46623 |yess.vee.yess.ene. varma |M |theama.theey.paa |45587 |-bgcolor="#87cefa" |2004 |46 |Pithapuram |GEN |pendem dorababu |M |BJP |46527 |koppana mohanarao |M |INC |28628 |-bgcolor="#87cefa" |1999 |46 |Pithapuram |GEN |sangisetti veerabhadraraavu |M |IND |36612 |pendem dorababu |M |BJP |32199 |-bgcolor="#87cefa" |1994 |46 |Pithapuram |GEN |Venna Nageswararao |M |theama.theey.paa |43905 |sangisetti veerabhadraraavu |M |INC |32277 |-bgcolor="#87cefa" |1989 |46 |Pithapuram |GEN |koppana mohanarao |M |INC |42241 |Nageshwararao Venna |M |theama.theey.paa |35987 |-bgcolor="#87cefa" |1985 |46 |Pithapuram |GEN |Nageswararao Veena |M |theama.theey.paa |40375 |sangisetti veerabhadraraavu |M |INC |25986 |-bgcolor="#87cefa" |1983 |46 |Pithapuram |GEN |Nageswara Rao Venna |M |IND |43318 |koppana mohanarao |M |INC |20128 |-bgcolor="#87cefa" |1978 |46 |Pithapuram |GEN |koppana mohanarao |M |INC (I) |28585 |Peketi Thammiraju |M |JNP |23685 |-bgcolor="#87cefa" |1972 |46 |Pithapuram |GEN |Yalla Suryanarayanamurty |M |INC |21103 |K Venkata Kondala Rao |M |CPI |19251 |-bgcolor="#87cefa" |1967 |46 |Pithapuram |GEN |S. Yella |M |INC |21053 |P. Tammiraju |M |IND |18636 |-bgcolor="#87cefa" |1962 |49 |Pithapuram |GEN |Rao Bhavanna |M |INC |30010 |Peketi Thammiraju |M |IND |22414 |-bgcolor="#87cefa" |1960 |By Polls |Pithapuram |GEN |P. Tammiraju |M |PP |19257 |Tanikella S. |M |INC |17752 |-bgcolor="#87cefa" |1955 |42 |Pithapuram |GEN |Vadrevu Gopalkrishna |M |PP |23773 |Kandikonda Bulliraju |M |CPI |13018 |} ivi kudaa chudandi aandhra Pradesh saasanasabhyula jaabithaa moolaalu
bhrigubanda, palnadu jalla, sattenapalli mandalaaniki chendina gramam.idi Mandla kendramaina sattenapalli nundi 11 ki. mee. dooramlo Pali. 2011 bhartiya janaganhana ganamkala prakaaram yea gramam 1462 illatho, 5479 janaabhaatho 2051 hectarlalo vistarimchi Pali. gramamlo magavari sanka 2711, aadavari sanka 2768. scheduled kulala sanka 918 Dum scheduled thegala sanka 46. gramam yokka janaganhana lokeshan kood 590020. vidyaa soukaryalu jalla parishattu unnanatha paatasaala. prabhutva praadhimika paatasaalalu muudu, praivetu praadhimika paatasaala okati, prabhutva praathamikonnatha paatasaalalu remdu, prabhutva maadhyamika paatasaala okati. sameepa balabadi sattenapallilo Pali. sameepa juunior kalaasaala, prabhutva aarts / science degrey kalaasaala sattenapallilonu, inginiiring kalaasaala dhoolipaallaloonuu unnayi. sameepa vydya kalaasaala guntoorulonu, polytechnic‌ nallapaadulonu, maenejimentu kalaasaala dhoolipaallaloonuu unnayi. sameepa vrutthi vidyaa sikshnha paatasaala, aniyata vidyaa kendram sattenapallilonu, divyangula pratyeka paatasaala Guntur lonoo unnayi. vydya saukaryam prabhutva vydya saukaryam bhrugubandalo unna ooka praadhimika aaroogya vupa kendramlo daaktarlu laeru. okaru paaraamedikal sibbandi unnare. ooka pashu vaidyasaalalo ooka doctoru, okaru paaraamedikal sibbandi unnare. samchaara vydya shaala gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali. sameepa saamaajika aaroogya kendram, praadhimika aaroogya kendram, maathaa sisu samrakshana kendram, ti. b vaidyasaala gramam nundi 10 ki.mee. kante ekuva dooramlo unnayi. alopathy asupatri, pratyaamnaaya aushadha asupatri, dispensory, kutumba sankshaema kendram gramam nundi 10 ki.mee. kante ekuva dooramlo unnayi. praivetu vydya saukaryam gramamlo4 praivetu vydya soukaryaalunnaayi. degrey laeni daaktarlu iddharu, iddharu naatu vaidyulu unnare. thaagu neee bavula neee gramamlo andubatulo Pali. borubavula dwara kudaa edaadi podugunaa neee andutundi. paarisudhyam muruguneeru bahiranga kaaluvala dwara pravahistundi. muruguneeru bahiranganga, kaccha kaaluvala dwara pravahistundi. muruguneetini neerugaa jalavanarulloki vadulutunnaaru. gramamlo sampuurnha paarishudhya pathakam amalavutondi. saamaajika marugudoddi saukaryam ledhu. intintikii tirigi vyarthaalanu sekarinche vyvasta ledhu. saamaajika biogyas utpaadaka vyvasta ledhu. chettanu veedhula pakkane paarabostaaru. samaachara, ravaanhaa soukaryalu bhrugubandalo sab postaphysu saukaryam Pali. postaphysu saukaryam, poest und telegraf aphisu gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi. laand Jalor telephony, piblic fone aphisu, mobile fone modalaina soukaryalu unnayi. internet kefe / common seva kendram, praivetu korier gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi. gramaniki sameepa praantaala nundi prabhutva ravaanhaa samshtha buses thiruguthunnai. sameepa gramala nundi auto saukaryam kudaa Pali. vyavasaayam koraku vaadenduku gramamlo tracterlunnayi. praivetu baasu saukaryam gramaniki 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali. railway steshion gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali. pradhaana jalla rahadari, jalla rahadari gramam nundi 5 ki.mee. dooramlopu unnayi. jaateeya rahadari, rashtra rahadari gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi. gramamlo tharu roadlu, kankara roadlu, mattirodloo unnayi. marketingu, byaankingu gramamlo vaanijya banku Pali. gramamlo swayam sahaayaka brundam, pouura sarapharaala kendram unnayi. atm, sahakara banku, vyavasaya parapati sangham gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi. roejuvaarii maarket, vaaram vaaram Bazar, vyavasaya marcheting sociiety gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi. aaroogyam, poeshanha, vinoda soukaryalu gramamlo sameekruta baalala abhivruddhi pathakam, angan vaadii kendram, itara poshakaahaara kendralu, aashaa karyakartha unnayi. gramamlo vaarthapathrika pampinhii jarudutundhi. assembli poling steshion, janana maranala namoodhu kaaryaalayam unnayi. granthaalayam, piblic reading ruum gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. aatala maidanam gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali. cinma halu gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali. vidyuttu gramamlo gruhaavasaraala nimitham vidyut sarafara vyvasta Pali. rojuku 7 gantala paatu vyavasaayaaniki, 16 gantala paatu vaanijya avsarala choose kudaa vidyut sarafara chesthunnaaru. bhuumii viniyogam bhrugubandalo bhu viniyogam kindhi vidhamgaa Pali: vyavasaayetara viniyogamlo unna bhuumii: 151 hectares vyavasaayam sagani, banjaru bhuumii: 20 hectares saswata pachika pranthalu, itara metha bhuumii: 521 hectares thotalu modalainavi saagavutunna bhuumii: 91 hectares vyavasaayam cheyadagga banjaru bhuumii: 145 hectares banjaru bhuumii: 25 hectares nikaramgaa vittina bhuumii: 1095 hectares neeti saukaryam laeni bhuumii: 600 hectares vividha vanarula nundi saguniru labhistunna bhuumii: 521 hectares neetipaarudala soukaryalu bhrugubandalo vyavasaayaaniki neeti sarafara kindhi vanarula dwara jargutondhi. kaluvalu: 485 hectares cheruvulu: 20 hectares itara vanarula dwara: 16 hectares ganankaalu 2001 va.savatsaram janaba lekkala prakaaram graama janaba 5,545. indhulo purushula sanka 2,758, streela sanka 2,787, gramamlo nivaasa gruhaalu 1,279 unnayi. moolaalu
chilukuri paapayyasaastri, suprasidda saahityavetta, vyaakarana panditulu. jandyala paapayyasaastri, suprasidda kavi, karunashree gaaa suparichitulu. bulusu happaya shastry, vedha panditulu.
baayi‌ ja (epril. 1956, pramukha phoke singar 24) eeme pandavanilo prasiddhuraalu. yea gaanam chhattis gath loo pramukhamainadi. eeme mahabaratha ghattalanu tana paata dwara vinipistuntaaru. balyaviseshalu. teejan baayi chhattis gath loni Bhilai ki ki 14 mee dooramlo unna ganiyari gramamlo.epril 1956, na janminchaaru 24 aama sukh. vathi‌chunuk lall paarthi l kumarte, eeme chhattis gath rashtramlo shedule thega ayina. paarthi "kulaniki chendinavaaru" baalyamlo eeme taatha gaaraina braja. lall paarthi chhattis gath hiindi bashalo sabal sidhu chee vraayabadina mahabaratha kathalanu valleveyinchevaaru‌aama aa kadhala patla adhika utsukata kanabarachi vatini alavokaga tirigi cheppaevaaru. tarwata ummeed sidhu desh. mukh oddha sikshnha pondhaaru‌jeevita visheshaalu. ekabigina aadiparvam modalukoni motham paddenimidi parvaalu paadagaligina adbhuta adhyayanam adi elaa sadhyam anadigithe aa katha meedhi a ramaina prema ani samadhanam. yea kala aa pandava katha elaa innellugaa saagutuu vasthunnayani adigithe aama vivarimchae pravaaham e katha Phek. structure‌, kai Mon deetuga umtumdi‌pandavas kadhani pukkita pattaka. tana jeevithanni vinipinchadam ooka panaa antundhi aama, akkashare vidvattuki aavalivaipu. chetimeeda pacchabottugaa podipinchukunna tana aaidu aksharaala perunu rayadaniki padi nimishalu teesukuntaanani kinchittu abhima nanga cheppe teejan, baayi‌padamasiri- padmabhushan, di‌, litt.muudu doctorete‌, lu potipadi varinchaayi‌aama paris. festival‌ sangeeta nataka aka dami awardee‌- veetitopaatugaa marinni rivaardulu andukunnaru- aama jeevitapu prathi konam ooka patam nerpe riithiloo umtumdi. ooka aadivaasii samaajapu nepathyam nundi deesha athyunnatha puraskaaraalaku edagadam Madhya jargina jeevita anubhavalu elantivo avi telisthe neti yuvataraaniki sphuurtidaayakamgaa umtumdi. purushulu cheppe pandwani kadhani potladi mareee padina modati mahilha ghanata teejan. baayidi‌idi saahityamlo gurthimpu pondagalagaali. aa katha. dani aunnatyam, aa kathanareeti, Gaya, adi bhartia kathanareetulanu prabavam chosen theeru savistaara paatyaamsamgaa undagalagaali... paadevaallu paadukuni santoshiste. chaduvarulu daanni chaduvukuni thama thama gnaanaanni pempondinchukovali, yerupu.nalupu rangulu kalisina tana praanthapu kattubottatoda, cac, ny‌bindi lanty nagalatho tana, aahaaryaanni (dustulani taanee enchukunnaanani chebutarame) anneekalisi yenimidhi kilos baruvuntaayata. mostu katha cheppadam kastham kada antey cheppayde bhiimudu. suyoedhanudu, droupadila girinchi kada ani chamatkarinchindi, bhiimudu aavidaki ishtudu. kallakapatam laenivaadu kabaadi. okka bharatame yenduku raamaayanam kudaa cheppavacchu kada antey bhaaratamto manasu antaruu. ola hrudayapu lotullo nundi raaleni kala janamlonikellaledu. vaalla manasulani taakaledu ani aama Bodh, ola janaalloki vellina tana kalani ippayiki remdu vandalapaigaa autsaahikulaki aama neerpaaru.vaallaloo upabala. munia saahu, reethoo varma, seemaghosh, lanty vidyaarthulani gurtuchesukuntaru teejan‌ baayi‌tana daggarakochi tarfeedaye vidyaarthulu kakunda tana gaana reetini sontham cheskoni padevallani aama aakshepincharu. mee salahalekunda mee style paadutunnaaru kada antey viswavyaapta kala idi. paridhulu. seemalu endukantaaru, ramya. puur‌vishwavidyaalayam yea kalani paatyaamsamgaa enka gurtimchanappatikii‌ yea kalarupam gaanareeti paddhatulapai varey, shapulavi nirvahistuntaarani teejan‌baayi sekrataree cheptaru‌aa paranga tana kalani agakunda munduku teesukeltunnarame. vayasentani adigithe manamala pillalni aadinchukuntaanani javabu. innella egudu dhigudu jeevitam okavaipu. yelanti egududigudullonaina mokkavoni tana pandwani katha maroovaipu, kadhani jeevitam chesukunnaka jeevitam thanani badhinchaledu. aa kalaloo ekaleenam avutundame. eeka teejan. baayilo gurtinchaalsina mro konam aemitante yea sad‌geeni bhadhramgaa pettukovadam kudaa tana kalaloo bhaagamaindi‌deesha videshaalu akhanda khyati. peruu pratishtalu, koddipati dabbulu, aa paranga vachey marpulu iveavi kalani takanivvakunda thanani thaanu sambhalinchukovadam kudaa ooka kalane, ooka sekrataree. appoint, ments‌aa hangullo untu kudaa athi saadaaseedaagaa thanani thaanu unchukovadamlo safalikrutulayyaru teejan‌ baayi‌suuchikalu. padamasiri puraskara graheethalu courtesy with Surya daily news paper - February 1, 2013 sangeeta nataka akaadami awardee graheethalu padmabhuushanha puraskara graheethalu jananaalu 1956 mahilhaa gaayakulu sangeetakaarulu chhattis gath vyaktulu‌jeevisthunna prajalu bhartia mahilhaa gaayakulu jhindal bhaaratadaesamloe kondari intiperu
attiraala (hathyaraala) annamaiah jalla, rajampet mandalaaniki chendina revenyuyetara gramam. ekkadi parasuraamaalayam kaaranamgaa pramukha yaatraasthalam. charithra 1830l naatike yea gramaniki punyakshetramgaa perundi. aanaatike gramam petasthalam, sakala vastuvulu dorukevi. gramamlo muslimulu ekkuvaga undevarini 19va shataabdi yaatraacharitrakaarudu enugula veeraaswaamayya vraasaaru. attiraalalo remdu vaela samvatsaraala kaalam aati romman naanhaelu dorikinayi. devagiri yaadavaraaju attiraalanu darsinchinaadu. pottapi raju sreekantha choolhudu 'mandaram' gramanni yea swamiki samarpinchinaadu. bharthalu chanipoyina bharyalu, bharyalu chanipoyina bharthalu edaadi lopu yea ksheytraanni darsistaaru. peruu vyutpatti ooka saree sivudu tananu dooshinchina braham aidava thalanu narikinappudu aa tala raali ikade padindani, "hathya! (tala) rale!" aney maatale chivaraku "attiraala" ayyaayani antaruu. each katha prakaaram parashurama tana thandri zamagagni maata prakaaram tana talli ayina renukanu champutadu. thallini chanpina papam pogottukovadaniki parashurama bahuda nadhiloo snanam chessi ikda unna treteshwara swaamini sevinchadu. parashuram chetikantina papam pogottina yea nadhiki cheyyeru ani peruu vacchindi. yea ksheytraanni parasurama kshetramanee, hathyaraala aney antaruu. graama bhougolikam vaiesar jalla rajampet nunchi nelluuru vellae margamlo rajampetaku 5-6 ki.mee. dooramlo attiraala Pali. yea kshethram bahuda nadi odduna velasindi. darsaneeya pradheeshaalu parasuraamaalayam: konda diguvana parasuraamaalayam Pali. parasuraamaalayam medha nrutya bhangima siplaalu, rama, krishna, vyshnu, parasurama siplaalu unnayi. ivi kaaka matli raajula kaalamlo unna eka tataya vigraham Pali. talanoppitho baadhapadevaaru thama thalatho tataya thalaku kottukuntaaru. ola cheestee talanoppi potundani vaari viswaasam. gadadaraswamy alayam: parasuraamaalayam prakkanae gadadhara swamy unaadu. idi vishnvaalayam. treteshwaraalayam kamakshi alayam: strilu pradhaanamgaa kamakshi devini darsistaaru. gutta piena jyothy sthambham Pali. shivratri nadu jyotini veligistaaru. maagha maasamloo mahasivaratrini puraskarinchukuni utsavaalu jaruguthai. kaarthika maasamloo kudaa ikadiki chaaala mandhi vachi sivudini dharshanam chesukontaru. adae kakunda prathi savatsaram jarigee jaataraku chaaala praamukhyata unnadi. desam nalu moolala nundi yea jaataranu choose bhakthulu vastharu. attiraala bahuda nadhii tiiraana unna parasuramudi alayam oddha, neee endipovadamto, tamila saasanaalatoe koodina bandalu, ooka devatamurthy vigraham bayta paddai. attiraala baahudaanadi inthavaraku endipoyina dhaakhalaalu leavu. teevrakaravuto cheyyeru konnellugaa paarakapovadamto , baahudaanadi neetimattam, purtiga padipoindi. yea kaaranamgaa jeevanadi attiraala baahudaanadilo neee lekunda poindhi. okappudu nadilooniki adgu pettalante bhayapadae bhakthulu, ippudu nadhiloo digi naduchukuntu velluchunnaru. moolaalu, vanarulu bayati linkulu vaiesar jalla vijnana vihaara darsini - daa. jaanamaddi hanumachastri, vidwan kattaa narasimhalu annamaiah jalla punyakshethraalu prasidha shaivakshetraalu
సక్సెస్ ఫ్యాక్టర్స్ అనునది క్యాలిఫోర్నియా లోని శాన్ మాటియో కేంద్రంగా పనిచేస్తున్న ఒక అమెరికన్ బహుళ జాతీయ సంస్థ. సాఫ్టువేర్ సేవ (Software as a service - SaaS) గా వ్యాపార సంస్థలకి ఉపయోగపడే మానవ వనరుల నిర్వహణ సాఫ్టువేరుని తయారు చేస్తుంది. 16 ఫిబ్రవరి, 2012 నాటికి సక్సెస్ ఫ్యాక్టర్స్ SAP AG లో విలీనం అయినది. చరిత్ర 2001 లో లార్స్ డాల్గార్డ్ చే స్థాపించబడింది. నవంబరు 2007 లో నాస్‌డాక్ జాబితాలో SFSF గా నమోదు అయినది. 2011 ఏప్రిల్ 6 నాటికి న్యూ యార్క్ స్టాక్ ఎక్స్ఛేంజీ (NYSE), NYSE యూరోనెక్స్ట్, ఫ్రాంక్ఫర్ట్ స్టాక్ ఎక్స్ఛేంజీ లలో నమోదయ్యేందుకు ప్రకటించి మూడు స్టాక్ ఎక్స్ఛేంజీ లలో నమోదయిన తొలి సంస్థగా చరిత్ర సృష్టించింది. జూలై 2011 నాటికి వీటిలో ఇది నమోదైనది. సక్సెస్ ఫ్యాక్టర్స్ యొక్క సేవలు 32 భాషలలో 3,500 వినియోగదారులకు 15 మిలియను వాడుకరులకు 60 పరిశ్రమలలో 185 దేశాలలో అందుబాటులో ఉన్నాయి. 2010 అక్టోబరు 17 న డెన్మార్క్ కి చెందిన యూక్యాల్క్ (YouCalc) అనే మరొక SaaS సంస్థని సొంతం చేసుకొన్నది. 2010 అక్టోబరు 18 లో క్లౌడ్ టెక్నాలజీలో మొట్టమొదటి క్యాల్క్యులేటర్ని రూపొందించింది. వ్యాపార రంగంలో వినియోగదారులకి ఈ క్యాల్క్యులేటర్ రియల్-టైం డాటా వ్యాపార సంబంధ అంతర్దృష్టి, అంచనాలని కలిగించేది. ఎస్ ఏ పీ అమెరికా లో విలీనం 2011 డిసెంబరు 3 లో SAP AG, సక్సెస్ ఫ్యాక్టర్స్ ఎస్ ఏ పీ యొక్క అనుబంధకం ఎస్ ఏ పీ అమెరికా సక్సెస్ ఫ్యాక్టర్స్ ని కొనటానికి అంగీకారం తెలిపినది. సక్సెస్ ఫ్యాక్టర్స్ స్వతంత్ర ప్రతిపత్తి కలిగి ఉంటుంది అని, "SuccessFactors, an SAP company" అని వ్యవహరింపబడుతుందనీ ప్రకటించబడింది. ఈ కొనుగోలు ఫిబ్రవర 16, 2012 నాటికి పూర్తి అయినది. 2011 డిసెంబరు 6 సక్సెస్ ఫ్యాక్టర్స్ Jobs2Web ని కొన్నది. ప్రస్తుత కార్యకలాపాలు 2009 లో సక్సెస్ ఫ్యాక్టర్స్ బిజినెస్ ఎగ్జిక్యూషన్ సాఫ్ట్వేర్ (BizX) ని కనుగొన్నది. సక్సెస్ ఫ్యాక్టర్స్ యొక్క మానవ వనర నిర్వహణ సాఫ్టువేర్ లక్ష్యాల ద్వారా నిర్వహణ (Management by objectives) సిద్ధాంతాలపై ఆధారపడి ఉన్నాయి. ఎస్ ఏ పీ యొక్క కొనుగోలుతో మానవ వనరుల నిర్వహణ సాఫ్టువేరును పరిపూర్ణం చేశాయి. సక్సెస్ ఫ్యాక్టర్స్ లోని మాడ్యూల్ లు ఎంప్లాయీ సెంట్రల్: ఉద్యోగుల ప్రాథమిక సమాచారాన్ని భద్రపరచే భాండాగారం ఎస్.ఏ.పీ హ్యూమన్ క్యాపిటల్ మేనేజ్‌మెంట్ లోని పర్సనల్ అడ్మినిస్ట్రేషన్ మాడ్యూలుకు ప్రత్యామ్నాయం. అయితే ఎస్ ఏ పీ పర్సనల్ అడ్మినిస్ట్రేషన్ ని ఈ మాడ్యూలుతో అనుసంధానపరచవచ్చును. ఎంప్లాయీ ప్రొఫైల్: ఉద్యోగుల తమ గురించి తాము చెప్పుకోవటానికి, ఇతర ఉద్యోగుల గురించి తెలుసుకొనటానికి ఉపయోగపడే మాడ్యూలు. ఉదా: ఒక ఉద్యోగి, ఇంకో ఉద్యోగికి సాంఖ్యిక బ్యాడ్జీని ఇవ్వవచ్చును. బ్యాడ్జీలని మన ఇష్టం వచ్చినట్టు మార్చలేము, కొత్తవి సృష్టించలేము. ఉన్నవి యథాతథంగా కేవలం వాడుకొనవచ్చును. అభిరుచులకి అనుగుణంగా ట్యాగ్ లు ఇచ్చుకొనవచ్చును. ఉన్నవి మార్చవచ్చును. కొత్తవి సృష్టించుకొన వచ్చును. అయితే బ్యాడ్జీలు ఒక ఉద్యోగి తనకి తానుగా ఇచ్చుకొనుటకు లేదు. ఒక ఉద్యోగి మాత్రం మరొక ఉద్యోగికి ఇచ్చుకొనవచ్చును. ట్యాగ్ లు ఎవరికి వారు ఇచ్చుకొనటంతో బాటు ఇతరులకి కూడా ఇచ్చుకొనవచ్చును. పెర్ఫార్మెన్స్ అండ్ గోల్స్: ఎస్.ఏ.పీ హెచ్ సీ ఎం లోని ఆబ్జెక్టివ్ సెట్టింగ్స్ అండ్ అప్ప్రైజల్స్ కి ఇది ప్రత్యాన్మాయం. లక్ష్యాలని నిర్దేశించుకొనటం గోల్ మేనేజ్&మెంట్ క్రిందకి రాగా, సరైన సమయంలో వాటిని చేరుకొనేలా ప్రయత్నించటం, ఒకవేళ వెనుకబడుతున్నట్లయితే తదనుగుణంగా కృషి చేసి వాటిలో సఫలీకృతులు కావటం చేసుకోవటం, ఉద్యోగి యొక్క మదింపులని నిర్వాహకులు చేయటం వంటివి పెర్ఫార్మెన్స్ మేనేజ్&మెంట్ క్రిందకి వస్తాయి. కాంపెన్జేషన్: ఉద్యోగి యొక్క వేరియబుల్ పే, బోనస్, పే-ఫర్-పెర్ఫార్మెన్స్ మొదలగునవి ఈ మాడ్యూలు ద్వారా నిర్ణయించవచ్చును. ఎస్.ఏ.పీ హెచ్ సీ ఎం లోని కాంపెన్జేషన్, ఈ-కాంపెన్జేషన్ మాడ్యూళ్ళకి ప్రత్యామ్నాయం. రిక్రూటింగ్ ఎగ్జిక్యూషన్: ఎస్.ఏ.పీ హెచ్ సీ ఎం లోని రిక్రూటింగ్/ఈ-రిక్రూటింగ్ మాడ్యూళ్ళకి ప్రత్యామ్నాయం లర్నింగ్: ఎస్.ఏ.పీ హెచ్ సీ ఎం లోని ట్రెయినింగ్ అండ్ ఈవెంట్ మేనేజ్&మెంట్, లర్నింగ్ సొల్యూషన్స్ కి ఈ మాడ్యూలు ప్రత్యామ్నాయం సక్సెషన్ అండ్ డెవలప్ మెంట్: ఎస్.ఏ.పీ హెచ్ సీ ఎం లోని పర్సనల్ డెవలప్ మెంటికి ప్రత్యామ్నాయం. జాం: ఫేస్ బుక్ వంటి సేవ. కానీ ఇది ఆ సంస్థ ఉద్యోగులకి మాత్రమే పరిమితం వర్క్ ఫోర్స్ అనాలిటిక్స్ వర్క్ ఫోర్స్ ప్లానింగ్ ఆన్ బోర్డింగ్ బిజ్ ఎక్స్ మొబైల్ కార్యాలయాలు క్యాలిఫోర్నియా కేంద్రంగా పనిచేస్తున్న సక్సెస్ ఫ్యాక్టర్స్ యొక్క కార్యాలయాలు ఈ ప్రాంతాలలో కూడా ఉన్నాయి. యునైటెడ్ కింగ్డం, ఐర్లాండ్ (లండన్ కేంద్రం) జర్మనీ, మధ్య ఐరోపా (మునిచ్ కేంద్రం) ఫ్రాన్స్, స్పెయిన్, ఇటలీ (ప్యారిస్ కేంద్రం) చైనా (హాంగ్ కాంగ్ కేంద్రం) జపాన్ (టోక్యో కేంద్రం) ఇవి కూడా చూడండి సక్సెస్ ఫ్యాక్టర్స్ విత్ ఎస్ ఏ పీ ఈ ఆర్ పీ హెచ్ సీ ఎం ఎస్.ఏ.పీ హ్యూమన్ క్యాపిటల్ మేనేజ్‌మెంట్ మూలాలు సక్సెస్ ఫ్యాక్టర్స్ గురించి సక్సెస్ ఫ్యాక్టర్స్ యూక్యాల్క్ ని కొన్నది క్లౌడ్ టెక్నాలజీ లో సక్సెస్ ఫ్యాక్టర్స్ మొట్టమొదటి క్యాల్క్యులేటర్ ని స్థాపించినది ఎస్ ఏ పీ సక్సెస్ ఫ్యాక్టర్స్ ని కొన్నది ఫ్యాక్టర్స్ కొనుగోలు లో జే పీ మోర్గన్ ఎస్ ఏ పీ యొక్క సలహాదారు మరింత సమాచారం మరింత సమాచారం బిజ్ ఎక్స్ గురించి సాంకేతిక విజ్ఞానం
veleti rojasarma Telangana raashtraaniki chendina rajakeeya nayakuralu. aama prasthutham siddipeta jalla praja parisht‌ chair‌person‌gaaa bhaadyatalu nirvahisthundhi. jananam, vidyabhasyam veleti rojasarma 1960loo Telangana raashtram, medhak jalla, tupran loo janminchindhi. aama emmessy,beeeee porthi chessi, siddipeta jalla chinnakoduru mandalaaniki chendina veleti radhakishan sarmanu vivaham chesukundi. rajakeeya jeevitam veleti rojasarma telugudesam parti dwara rajakeeyaalloki vachi 1995loo jargina stanika samsthala ennikallo chandlapur nundi telugudesam parti tharapuna pooti chessi empeetiiigaa gelichi 1995 nundi 2000 varku chinnakoduru Mandla parisht adhyakshuraaligaa pania chesindi. aama anantaram 2001 dsc dwara upadhyayuraluga ennikai, tekmal mandalam ellampallilo upadhyayuraliga vidhullo cry vividha praantaallo pania chessi 2019loo siddipeta jalla kendramloni baalikala praadhimika paatasaalallo upadhyayuraluga pania cheestunna samayamlo jargina jalla praja parisht‌ ennikallo pooti chesenduku upadhyay vruttiki raajeenaamaa chesindi. veleti rojasarma 2019loo Telangana rashtra samithi partylo cry chinnakoduru jadpeetiiigaa tr‌yess tharapuna pootiki chessi gelichindhi. siddipeta jalla parisht chariman genaral mahilaku rijarvu kaavadamthoo aama 2019 juun 8na jalla praja parisht‌ chair‌person‌gaaa ennikaindi. moolaalu Telangana rashtra samithi rajakeeya naayakulu
కొత్తపేట, వైఎస్ఆర్ జిల్లా పుల్లంపేట మండలానికి చెందిన రెవెన్యూయేతర గ్రామం. వేల్పులవారిపల్లె" కొత్తపేట గ్రామ పంచాయతీ పరిధిలోని గ్రామం. మూలాలు వెలుపలి లంకెలు
పేరు, ఉచ్చారణ రసాయన శాస్త్రములో పేర్లు పెట్టడం ఒక క్రమ పద్ధతిలో జరగకపోతే చాల చిక్కులు వచ్చి పడతాయి. ఉదాహరణకి "ఆల్కహాలు" అనేది ఒక జాతి పేరు, ఒక ఇంటి పేరు లాంటిది. ఇదే జాతి (ఇంటి) పేరుతో ఎన్నో "ఆల్కహాలు"లు ఉన్నాయి: మెతల్ ఆల్కహాలు, ఎతల్ ఆల్కహాలు, ఐసోప్రోపైల్ ఆల్కహాలు,...., వగైరా. వీటన్నిటికి కొన్ని ఉమ్మడి లక్షణాలు ఉన్నాయి. ఈ లక్షణాలు అర్థం కావాలంటే ఈ రసాయన బణువు ల నిర్మాణక్రమం తెలియాలి. ఉదాహరణకి, ఆల్కహాలు జాతి పదార్థాలన్నిటిలోను ఒక హైడ్రాక్సిల్ గుంపు (అనగా OH) ఉండి తీరుతుంది. ఒక బణువు నిర్మాణక్రమంలో -OH గుంపు కనిపిస్తే అది మూడొంతులు ముప్పాతిక ఆల్కహాలు జాతికి చెందిన రసాయనమే అయి ఉంటుంది. ఆల్కహాలు జాతిలో ప్రధానమైనది ఈథైల్ ఆల్కహాలు లేదా ఎతల్‍ ఆల్కహాలు. దీనిని అమెరికాలో "ఎతల్" ఆనీ, భారతదేశంలో "ఈథైల్" అనీ ఉచ్చరిస్తారు. మరొక చిన్న ఉచ్చారణా భేదం కూడా ఉంది - జాగ్రత్తగా వింటే కాని పట్టుబడదు. ఉదాహరణకి ఒక అంతర్జాతీయ ఒప్పందం ప్రకారం ఆల్కహాలు జాతి పదార్థాల పేర్లు అన్నీ "ఓల్" (-ol) తో అంతం అవాలనిన్నీ, ఆల్డిహైడ్ జాతి పదార్థాలన్నీ "ఆల్" (-al) తో అంతం అవాలనిన్నీ ఈ ఒప్పందం సారాంశం. అందుకని "ఎతల్ ఆల్కహాల్" పేరు మార్చేసి, ఎతనోల్ (ethanol) అని కొత్త పేరు పెట్టేరు. ఇదే ఒప్పందం ప్రకారం ఎసిటాల్డిహైడ్ పేరు ఎతనాల్ (ethanal) అయింది. ఈ రెండు ఇంగ్లీషు వర్ణక్రమాలలో తేడా అతి స్వల్పం, ఉచ్చారణలో తేడా పట్టడం అతి కష్టం: ఒకటి ఎతనోల్, రెండవది ఎతనాల్! మాదక పానీయాలలో మత్తునిచ్చేది, "కిక్కు" నిచ్చేది ఈ రకం ఆల్కహాలే. రసాయన పరిశ్రమలో ఈ ఎతల్ ఆల్కహాలుకి ఎన్నెన్నో ఉపయోగాలు ఉన్నాయి. ఇటీవలి కాలంలో, కొన్ని దేశాలలో, దీనిని మోటారు వాహనాలలో ఇంధనంగా ఉపయోగిస్తున్నారు. అందుకే దీనిని 'పవర్ ఆల్కహాలు' అని కూడా పిలుస్తారు. ఒక ఆల్కహాలు గురించి మాట్లాడుతూ అది ఏ రకం ఆల్కహాలో చెప్పకపోతే ఎతల్ ఆల్కహాలు (లేదా, ఎతనోలు) అనే అర్థం అవుతుంది. కనుక ఈ వ్యాసంలో ఇటుపైన ఏ వీశేషణం లేకుండా "ఆల్కహాలు" అంటే అది ఎతల్ ఆల్కహాలు (లేదా ఎతనోలు) అనే అర్థం చేసుకోవాలి. నిజానికి అంతర్జాతీయ ఒప్పందం ప్రకారం ఆల్కహాలుని ఆల్కహోలు అని ఉచ్చరించాలి - ఎతనోలు అన్నట్లుగా! రసాయన శాస్త్రం లో. ఈ జాతి అంతటికి వాడే సాధారణ సాంఖ్య క్రమం CnH2n+1OH. చరిత్ర విభక్తి ప్రత్యయాలతో కొన్ని తెలుగు మాటలని అంతం చేసినట్లే అరబిక్ భాషలో కొన్ని మాటలు “ఆల్” శబ్దంతో ఆరంభమవుతాయి. ఇలా అరబ్బీ భాష నుండి ఎన్నో మాటలు ఇంగ్లీషులోకి వచ్చేయి. ఉదాహరణకి: అల్గరిథం, ఆల్కహాల్, ఆల్కలీ. ఆరబ్బీ భాషలో “కలి” (kali) అనే మూల శబ్దానికి భస్మం అనే అర్థం ఉంది. కాని ఈ మూల శబ్దం వాడాలంటే దానికి ముందు విధిగా “ఆల్” శబ్దం చేర్చాలి. కనుక భస్మాన్ని అరబిక్ లో ఏమంటారు? ఆల్, కలి కలిసి “ఆల్‌కలి” అంటారు. అరబ్బీ భాషలో ఆల్కలీ అంటే బూడిద. ఇప్పుడు ఆల్కహాలు సంగతి చూద్దాం. నిజానికి “ఆల్ కోల్” అనే అరబ్బీ మాట నుండి వచ్చింది “ఆల్కహాలు” అన్న మాట. బెడిసికొట్టిన భాషాంతరీకరణానికి ఇది ఒక ఉదాహరణ. ఈ “ఆల్-కోల్” అనే పదార్థాన్ని తెలుగులో నీలాంజనం అనీ, కపోతాంజనం అనీ, సౌవ్వీరం అనీ పిలుస్తారు. ఈ పదార్థాన్నే ఇంగ్లీషులో ఏంటిమొనీ (Antimony) అంటారు. ఇది ఒక రసాయన మూలకం. వెండి, బంగారం, సీసం, తగరం, పాదరసం వంటిదే ఈ కపోతాంజనం. దీనికీ మనం ఇక్కడ ప్రస్తావించబోయే ఆల్కహాలుకీ ఏ విధమైన సంబంధమూ లేదు. కాని ఐరోపాలో ఎవరో పప్పులో కాలేసేరు. వారి ప్రభావం వల్ల “ఆల్-కోల్” అర్థం మారిపోయింది. ఇప్పుడు ఆల్కహాలు అంటే కల్లు, సారా వంటి మాదక ద్రవ్యాలలో ఉండే మత్తు ఎక్కించే పదార్థం అని సామాన్యార్థం. ఈ పూర్వ వృత్తాంతం తెలియకపోయినా ఆల్కహాలు అంటే తెలియనివాళ్లు ఉండరంటే అది అతిశయోక్తి కానేరదు. వేదకాలం నుండి భారతీయ సంస్కృతిలో ఈ ఆల్కహాలు ఉంది, పేరులో తేడా అంతే. అమరకోశంలో “సురా హలిప్రియా హాలా పరిస్రుద్వరుణాత్మజా గంధోత్తమా ప్రసన్నేరా కాదంబర్యః పరిశ్రుతా మదిరా కశ్య మధ్యే చాప్య వదంశ” అని కల్లుకి కనీసం పదమూడు పేర్లు ఉన్నాయి. కల్లులో రకరకాలకి సంస్కృతంలో వివిధమైన పేర్లు ఉన్నాయి. ఇప్ప పువ్వుతో చేసిన కల్లుకి ఒక పేరు, చెరుకు రసంతో చేసిన కల్లుకి – చేసే పద్ధతిని బట్టి – మూడు పేర్లు. ఈ రకాలన్నీ కలుపుకుంటే దరిదాపు నలభై పేర్లు ఉన్నాయి. ఈ పేర్లు అన్నింటిలోకి “సుర” అన్న మాటకి అగ్రతాంబూలం ఇవ్వవచ్చు. సుర అంటే సారా అని ఒక అర్థం, దేవతలని మరొక అర్థం. మెతల్ ఆల్కహాలు ఆధునిక రసాయనశాస్త్రపు దృక్పథంతో చూస్తే ఆల్కహాలు అనేది ఆమ్లజనితో కూడిన ఉదకర్బనం. ఉదకర్బనాలన్నిటిలోకి సూక్ష్మమైనది మెతేను వాయువు. ఈ మెతేను బణువులో ఒకే ఒక కర్బనపు అణువు, నాలుగు ఉదజని అణువులు ఉన్నాయి. ఈ నాలుగింటిలో ఒక ఉదజని అణువుని తీసేసి ఆ స్థానంలో “ఉదజని-ఆమ్లజని" జంట లేదా (-OH) ని తగిలిస్తే లభించేది మెతల్ ఆల్కహాలు (methyl alcohol). మెతేనుకీ, మెతల్ ఆల్కహాలుకీ ఒకే ఒక అణు ప్రమాణంలో తేడా, అంతే! ఈ రెండింటి నిర్మాణక్రమము పరిశీలించి చూస్తే ఈ తేడా ఏమిటో అవగతం అవుతుంది. మెతల్ ఆల్కహాలులో ఉన్న ఈ (-OH) గుంపుని ఇంగ్లీషులో “హైడ్రాక్సిల్ గ్రూప్” (hydroxyl group) అంటారు. “హైడ్రొజన్”, “ఆక్సిజన్” అన్న మాటలని సంధించగా వచ్చింది ఈ హైడ్రాక్సిల్ అన్న పదం. ఒక పదార్థపు బణువులో కర్బనంతో పాటు ఈ హైడ్రాక్సిల్ గుంపు ఎప్పుడు ఉన్నా ఆ పదార్థాన్ని “ఆల్కహాలు” అనే పిలుస్తారు. అంటే, ఈ ఆల్కహాలు అనేది ఇంటిపేరు లాంటిది. ఒకే ఇంటిపేరుతో ఎంతోమంది మనుష్యులు ఉన్నట్లు, ఆల్కహాలు పేరుతో ఎన్నో రసాయనాలు ఉన్నాయి. మెతల్ గుంపు (-CH3) తో హైడ్రాక్సిల్ గుంపు (-OH) కలిస్తే మెతల్ ఆల్కహాలు వస్తుంది. ఎతల్ గుంపు (-C2H5) తో హైడ్రాక్సిల్ గుంపు (-OH) కలిస్తే ఎతల్ ఆల్కహాలు వస్తుంది. ఇదే బాణీలో ప్రొపైల్ ఆల్కహాలు, బ్యుటైల్ ఆల్కహాలు, … అలా ఎన్నో ఉన్నాయి. ఈ మెతల్ ఆల్కహాలుని శాస్త్రీయపు భాషలో కాకుండా సామాన్యులు వాడే ఇంగ్లీషులో “ఉడ్ ఆల్కహాల్” (wood alcohol) అంటారు. (అంటే కర్రసారా అన్న మాట. కర్రలని ఆవంలో పెట్టి బట్టీ పడితే కర్రసారా వస్తుంది.) నిజానికి ఈ మెతల్ ఆల్కహాలుకి ఆ పేరు ఎలా వచ్చిందో తెలుసా? గ్రీకు భాషలో “మెథీ” అంటే సారా, “హాల్” అంటే చిట్టడవి. ఇంగ్లీషులో చిట్టడవిని “ఉడ్” (wood) అంటారు. కనుక “మెతల్ ఆల్కహాల్”కి ఇంగ్లీషులో wood alcohol అని పేరు వచ్చింది కనుక తెలుగులో “అడవి సారా” అవాలి. కాని ఇంగ్లీషు వచ్చుననుకునే తెలుగు వాళ్లు “ఉడ్” అన్న మాటని “కర్ర” అని తెలిగించి దీనిని "కర్రసారా" అన్నారు. ఒక విధంగా "అడవి సారా" కంటే "కర్ర సారా" అన్న మాటే బాగుందనిపిస్తుంది. ఒకే పదార్థానికి ఇన్నేసి పేర్లు ఉండటంతో ఒకరి మాట మరొకరికి అర్థం కాకుండా పోయే పరిస్థితి వచ్చింది. అప్పుడు శాస్త్రవేత్తలంతా జినీవాలో సమావేశమయి ఒక ఒప్పందానికి వచ్చేరు. ఈ ఒప్పందం ప్రకారం ఆల్కహాలు జాతి పదార్థాలన్నిటికి పేరులో చివర “ఓల్” (-ol) శబ్దం రావాలన్నారు. ఈ ఒప్పందం ప్రకారం మెతల్ ఆల్కహాలు పేరుని “మెతనోలు” (మెతనాలు కాదు) గా మార్చమన్నారు. ఉచ్చారణ దోషం లేకుండా పలకమన్నారు. వర్ణక్రమదోషం లేకుండా రాయమన్నారు. ఆల్కహాలుని ఆల్కహోలు అనక్కరలేదు కాని, మెతల్ ఆల్కహాలుని మెతనోల్ అనాలి. ఇదే విధంగా ప్రొపైల్ ఆల్కహాలుని ప్రొపనోల్ అనాలి. బ్యుటైల్ ఆల్కహాలు బ్యుటనోల్ అవుతుంది. ఉచ్చారణ విషయంలో ఎందుకు ఇంత రాద్ధాంతం అని మీరు అనుకోవచ్చు. ఆల్కహాలు అనే మాటని ఇంగ్లీషులో రాసినప్పుడు “ఒలంతం” (ఒతో అంతం అయేవిధంగా) రాసినా, మాట పలికేటప్పుడు “అలంతం” (అతో అంతం అవుతూన్నట్లు) గానే పలుకుతారు. కాని ఈ జినీవా ఒప్పందం వచ్చిన తరువాత మెతనోలుని జాగ్రత్తగా మెతనోలు అనే పలకాలి కాని మెతనాలు అనకూడదు. ఎందుకంటే జినీవా ఒప్పందం ప్రకారం మతనాలు అనే పదార్థం ఆల్కహాలు కాదు; అది మరొక జాతిథి. ఆ జాతి పేరు ఆల్డిహైడ్. మెతనాలు ఆల్డిహైడ్ జాతిథి, మెతనోలు ఆల్కహాలు జాతిథి. హైడ్రాక్సిల్ గుంపు ఉన్నవన్నీ ఆల్కహాలు జాతివి. ఈ మెతల్ ఆల్కహాలు (మెతనోలు) రసాయన పరిశ్రమలలో చాల ముఖ్యమైన ముడి పదార్థం. రెండు రసాయన పదార్థాలు సంయోగం చెందాలంటే వాటిని పక్క పక్కలని పెట్టినంత మాత్రాన సరిపోదు; వాటిని బాగా దగ్గరగా తీసుకు రావాలి. అంటే రెండింటిని బాగా కలిసేలా ప్రోత్సహించాలి. ఉప్పుని, పంచదారని బాగా కలపాలంటే వాటిని ఏ అమాందస్తాలోనో వేసి దంచవచ్చు. కాని ఇంకా బాగా కలియాలంటే, రెండింటిని నీళ్లల్లో కరిగించి, అప్పుడు ఆ రెండింటిని కలిపితే బాగా కలుస్తాయి కదా. చాల పదార్థాలు నీళ్లల్లో కరుగుతాయి. కాని నీళ్లల్లో కరగనివి ఎన్నో మెతల్ ఆల్కహాలులో కరుగుతాయి. అప్పుడు వాటిని మెతల్ ఆల్కహాలులో కరిగించి, అప్పుడు ఆ రెండింటిని కలుపుతారు. పని అయిపోయిన తరువాత వేడి చేస్తారు. మెతల్ ఆల్కహాలు తేలికగా, 65 డిగ్రీల దగ్గరే, మరిగిపోతుంది కనుక దానిని వెలికి తీసి తిరిగి వాడుకోడానికి పెద్దగా ఖర్చు అవదు. మెతనోలు రుచికి కొద్దిగా తీపిగా ఉన్నా ఇది ఒక విష పదార్థం. తెలిసో, తెలియకో దీనిని తాగడం కాని చేస్తే ఇది శరీరంలోకి వెళ్లి “ఫార్మిక్ ఆమ్లం”గా మారినప్పుడు దానిని మన నాడీతంతువులు తట్టుకోలేవు. ప్రత్యేకించి కంటికి సంబంధించిన నాడీతంతువులు త్వరగా దెబ్బ తింటాయి; అప్పుడు కళ్ళు పోతాయి. కల్తీ సారా తాగి కళ్లు పోగొట్టుకున్నవారి కథలు తరచు వార్తా పత్రికలలో వస్తూనే ఉంటాయి. ఎతల్ ఆల్కహాలు మెతేను నుండి మెతల్ ఆల్కహాలుని తయారు చేసినట్లే ఎతేను బణువులో ఒక ఉదజని అణువుని తొలగించి ఆ స్థానంలో హైడ్రాక్సిల్ గుంపుని ప్రవేశపెడితే ఎతల్ ఆల్కహాలు వస్తుంది. ఈ ఎతల్ ఆల్కహాలు నిర్మాణక్రమం బొమ్మలో చూపిస్తున్నాను. జినీవా ఒప్పందం ప్రకారం మెతల్ ఆల్కహాలుని మెతనోలు అన్నట్లే ఎతల్ ఆల్కహాలుని ఎతనోలు (ethanol) అనాలి. మెతల్ ఆల్కహాలుని కర్రలు బట్టీపట్టి చేస్తాం. ఎతల్ ఆల్కహాలుని చెయ్యడానికి దినుసులని కాని, పళ్ళని కాని పులియబెట్టి చేస్తారు. మెతల్ ఆల్కహాలు విషం. సాధారణ మోతాదులలో ఎతల్ ఆల్కహాలు ఆహ్లాదాన్ని ఇచ్చే పానీయం! సంస్కృతంలో అమృతానికీ, ఎతల్ ఆల్కహాలుకీ “సుర” అన్న మాటనే వాడతారు. “ఒకసూర్యుండు సమస్త జీవులకు తానొకొక్కడైతోచు పోలిక” అనే పద్యంలోలా ఈ ఎతల్ ఆల్కహాలు ఒకొక్కళ్లకి ఒకొక్క విధంగా ఉపయోగపడుతుంది. ప్రయోగశాలలో ప్రయోగాలు చేసే శాస్త్రవేత్తలకి ఇది ఎంతో ఉపయోగకరమైన ముడి పదార్థం. రసాయనశాస్త్రపు పొలిమేరలకి కూడా రాని సామాన్య ప్రజలకి ఇది ఎంతో ప్రియమైన పదార్థం. ఆతి పురాతన కాలం నుండి ఈ పదార్థం ఉనికి మానవుడికి తెలుసు. దేవతలకి తెలుసు. రాక్షసులకి తెలుసు. రాక్షసులకి గురువైన శుక్రాచార్యులవారికి ఇది ప్రీతిపాత్రమైన పానీయం. ఈ దురలవాటుకి దాసుడైన శుక్రాచార్యులు, గత్యంతరం లేక, బృహస్పతి కొడుకైన కచుడికి చచ్చిపోయిన వారిని తిరిగి బతికించే సంజీవనీ మంత్రం ఉపదేశిస్తాడు. అటు తరువాత పశ్చాత్తాపపడి ఆల్కహాలు తాగకూడదని నిషేధిస్తాడు. శుక్రాచార్యులవారు చెప్పేరని ఎవ్వరూ తాగుడు మానలేదు. తర్వాత గాంధి గారు చెప్పేరు; కల్లు తాగి, ఇల్లు, ఒళ్లు గుల్ల చేసుకోవద్దని. ఏది ఏమైతేనేమి. ఎప్పుడో, ఎవ్వరో కనిపెట్టేరు. పళ్లనీ, పళ్ల రసాలనీ అలా ఆరు బయట వదిలెస్తే అవి పులిసి, క్రమేణా ఆల్కహాలుగా మారతాయని. ఏమవుతుందంటే మన కంటికి కనబడని ఈస్ట్ (yeast), లేదా తెలుగులో మధుశిలీంధ్రం, అనే పుట్టగొడుగు జాతికి చెందిన సూక్ష్మజీవులు ఈ రసంలో పడి, రసంలోని చక్కెరని ఆల్కహాలుగా మార్చెస్తాయి. దీనినే పులియబెట్టడం అని కాని, కిణ్వప్రక్రియ అని కాని, ఫేనీకరణం అని కాని తెలుగులోనూ, ఫెర్మెంటేషన్ (fermentation) అని ఇంగ్లీషులోనూ అంటారు. తెలిసో, తెలియకో అనాది మానవుడు ఇలా పులిసిన పదార్థాలు తిన్నాడు. తదౄపేణా కలిగే చిరు ఆనందానుభూతిని చవి చూసేడు. అనుభవించిన మానవుడు రుచి మరిగేడు. ప్రత్యేకం పనిగట్టుకుని పదార్థాలని పులియబెట్టి ఆ సారాన్ని సారాబుడ్లలో పోసి తాగడం మొదలు పెట్టేడు. మొట్టమొదటి వ్యాపారం వ్యభిచారం అయితే మొట్టమొదటి పరిశ్రమ సారా చెయ్యడం అయి ఉంటుంది. మొట్టమొదట మానవుడు మచ్చిక చేసుకున్న జీవి – గుర్రమూ కాదు, కుక్కా కాదు, కోడీ కాదు – ఈ మధుశిలీంద్రం అని ఢంకా కొట్టి చెప్పవచ్చు. ఈ ఈస్ట్ సర్వాంతర్యామి. ఇది గాలిలో తేలియాడుతూ సర్వత్రా వ్యాప్తి చెందిన జీవి. ఇది మన శరీరం మీదా, లోపలా కూడా ఉంటుంది. మనలోలాగే ఈ ఈస్టులో రకరకాల జాతులు ఉన్నాయి. వీటిల్లో ఒక జాతి ఫేనీకరణంలో అందే వేసిన చెయ్యి. అందుకనే పెరుగు బాగా తోడుకోవాలంటే పక్కింటికి వెళ్లి ఈ ఈస్టు “తోడు” తెచ్చుకుంటాం. తరవాణీ తయారు చెయ్యాలన్నా ఈ రకం “తోడు” కావాలి. ఈ ఫేనీకరణం (పులియబెట్టడం) అనే ప్రక్రియ వెనక ఉన్న శాస్త్రంలో పెద్ద రాచరహశ్యం ఏమీ లేదు. ఈ మధుశిలీంధ్రం కణాలు చక్కెరని తిని “మలమూత్రాల” వలె రెండు వ్యర్ధ పదార్థాలని విడుదల చేస్తాయి: ఒకటి ఎతల్ ఆల్కహాలు, రెండవది బొగ్గుపులుసు వాయువు లేదా కార్బన్ డై ఆక్సైడ్ (carbon dioxide). రసాయనశాస్త్రపు దృష్టిలో, మనం వందలు పోసి కొనుక్కున్న “షివాస్ రీగల్” సీసాలో ఉన్నది మిలియన్ల పైబడి ఈస్టు కణాలు విసర్జించిన “దేహజలాలు.” ఈ ఫేనీకరణ ఒక తొట్టెలో జరిగినప్పుడు వాయురూపంలో ఉన్న కార్బన్ డై ఆక్సైడ్ గాలిలో కలిసిపోతుంది. బీరు లాంటి పానీయాలలో బుడగలు వస్తే చూడడానికి బాగుంటుంది కనుక ఈ కార్బన్ డై ఆక్సైడ్ వాయువు అంతా బయటకి పోకుండా కొంత వాయువుని బీరులో నొక్కి అట్టేపెడతారు. చంపాగ్ని (షేంపెయిన్) లాంటి ద్రవ్యాలని సీసాలో పోసి, కొద్దిగా అందులో ఈస్టుని కలిపి, సీసా మూతికి బిరడా తగిలించి బిగించేస్తారు. అప్పుడు సీసాలో మరి కొంత మేర పులుపు ప్రక్రియ జరిగినప్పుడు విడుదల అయే వాయువు బయటకి పోలేక లోపలే ఒత్తిడితో ఉండిపోతుంది. మనం బిరడా తీసినప్పుడు – సోడాకాయ కొట్టినప్పుడు మాదిరి – వాయువు బుసబుస పొంగుతూ బయటకి వస్తుంది. చూడడానికి అదొక వేడుక! పోతే, మన ఈస్టు విసర్జించిన రెండవ పదార్థం పేరు ఎతల్ ఆల్కహాలు. ఇదే మనం పరమ ప్రీతితో పుచ్చుకునే పానీయం. ఇది మనకి ప్రీతిపాత్రమైనదే కావచ్చు గాక, కాని ఈస్టుకి మాత్రం కాదు. ఎవరి మలమూత్రాదులు వారికి అసహ్యమే కాదు, వాటి తాకిడి ఆరోగ్యానికి భంగ కారకం కూడా. ఆల్కహాలు పాలు పెరగడంతో “ఆ కూపం”లో బతకలేక ఈస్టు చచ్చిపోతుంది. అందుకనే పులిసిన పానీయంలో 15 శాతం వరకు ఆల్కహాలు పేరుకొని ఉంటే ఆ పానీయంలో ఇక ఈస్టు బతకలేదు. అందుకనే దిగమరగించడం (అభిషవించడం) అనే ప్రక్రియ తెలియక పూర్వం బీరుని పోలిన మాదక ద్రవ్యాలు తప్ప విస్కీని పోలిన త్రాణ గల పదార్థాలు మన పూర్వీకులకి తెలియవు. ఈస్టు విసర్జించే “అపాన ద్రావణం” ఎతల్ ఆల్కహాలు, “అపాన వాయువు” కార్బన్ డై ఆక్సైడు” మాత్రమే అయితే సారా పరిశ్రమ శ్రమ లేకుండా నల్లేరు మీద బండి నడకలా కొనసాగి ఉండేది. ఈస్టు మనలాగే ప్రాణం ఉన్న జీవి కనుక, మనలాగే అన్ని పనులు అవకతవకలు లేకుండా చెయ్యలేదు. ఉదాహారణకి, పళ్లల్లో ఉన్న ఒక రకం చక్కెరని మాత్రమే ఈస్టు ఆల్కహాలుగా మార్చగలదు కాని ఫేనీకరణకి లొంగని చక్కెరలని ఏమీ చెయ్యలేదు. పళ్లరసాలు కూడా ప్రాణి నుండి పుట్టినవే కనుక అవి కూడ దోషరహితాలు కావు. పళ్లరసాలకి రంగు, రుచి, వాసన ఉంటాయి. పళ్ల తొక్కలకి ఒక రకం ఒగరు ఉంటుంది. వీటి సమక్షంలో ఫేనీకరణ సజావుగా సాగకపోవచ్చు. అప్పుడు అసంకల్పితంగా కొన్ని సహజాత రసాయనాలు పుట్టుకొస్తాయి. ఈ సహజాతాలలో కొన్ని విషపదార్థాలు ఉండొచ్చు. అప్పుడు ఆ బీరు కాని, వైను కాని తాగితే ప్రాణం పోవచ్చు. చవకరకం కల్లు, సారాలు తాగి ప్రతి ఏటా ఎంతో మంది ప్రాణాలు పోగొట్టుకుంటున్నారన్న వార్తలు మనం వింటూనే ఉంటాం కదా. అందుకనే తాగితే తాగేరు కాని ఆ తాగేదేదో మేలురకం సరుకు తాగితే ప్రాణాలు పోవు. ఫేనీకరించగా వచ్చిన పానీయాలకి రకరకాల పేర్లు ఉన్నాయి. ద్రాక్ష రసం నుండి చేసిన దానిని ఇంగ్లీషులో వైన్ (wine) అంటారు. దీన్ని మనం కావలిస్తే, తెలుగులో, ద్రాక్ష సారా అనో, టూకీగా సారా అనో అనొచ్చు. బార్లీ, మొక్కజొన్న, మొదలైన ధాన్యాలని నానబెట్టి, మొలకలెత్తే సమయంలో ఫేనీకరిస్తే బీరు (beer) వస్తుంది. ఆ వైను, బీరులలో ఎతల్ ఆల్కహాలు 10 నుండి 15 శాతం వరకు ఉండొచ్చు; మిగిలినదంతా నీళ్లే. ఈ పానీయాలని వేడి చేసి, బట్టీ పట్టి, నీళ్లని చాలమట్టుకి బయటకి వెళ్లగొడితే వీటిలోని ఆల్కహాలు శాతం పెరుగుతుంది. ఇలా రకరకాల బీరులని బట్టీ పట్టి రకరకాల పేర్లతో విష్కీని తయారు చేస్తారు. మొక్కజొన్న బీరు నుండి తయారు చేసిన విష్కీని బర్బన్ (bourbon) అంటారు. వైనుని బట్టీ పట్టి బ్రాందీ (brandy) తయారు చేస్తారు. డచ్చి భాషలో “బ్రాందీ” అంటేనే “దిగమరిగించిన సారా” అని, “మాడబెట్టిన వైను” అని అర్థం. బార్లీ బీరుని అభిషవించగా విష్కీ (whishky) వస్తుంది. బ్రాందీ, విష్కీలలో ఆల్కహాలు శాతం 50 వరకు ఉండొచ్చు. ఫేనీకరించిన చెరకు రసం నుండి రమ్ము (rum) తయారు చేస్తారు. ఈ రమ్మునే సంస్కృతంలో మైరేయం అనీ, ఆసవం అనీ, సీధు అనీ మూడు పేర్లతో పిలుస్తారు. ఈ మూడు పేర్లూ మూడు రకాల రమ్ములని సూచిస్తాయి. అసలు సంస్కృతంలో ఈ మాదక ద్రవ్యాలకి ఉన్నన్ని పేర్లు ఇంగ్లీషులో కూడా లేవేమో. ద్రాక్ష సారాని సంస్కృతంలో మార్ద్వీకం అంటారు. మధ్వాసవం, మాధవకం, మధు అన్నవి ఇప్ప పువ్వుతో చేసిన కల్లుకి పేర్లు. ఇంతవరకు రెండు రకాల మద్యపానీయాలు చూసేం. పులియబెట్టి, ఫేనీకరించగా వచ్చిన వైను, బీరు, ఏల్ వగైరాలని ఇంగ్లీషులో ఫెర్మెంటెడ్ లిక్కర్స్ (fermented liquors) అంటారు. బట్టీ పట్టగా వచ్చిన విష్కీ, బ్రాందీ, వాద్కా, కోన్యాక్ వంటి వాటిని “డిస్టిల్డ్ లిక్కర్స్ (distilled liquors) అంటారు. ఇలా వైనుని బట్టీ పట్టి బ్రాందీగా చేసే పద్ధతిని సంస్కృతంలో అభిషవం అంటారు. ఏ పేరు పెట్టి పిలచినా బట్టీ పట్టినప్పుడు పానీయంలో ఆల్కహాలు పాలు పెరుగుతుంది. ఒక పానీయంలో ఆల్కహాలు ఎన్ని పాళ్లు ఉందో చెప్పే సంఖ్యని ఇంగ్లీషులో “ప్రూఫ్” (proof) అంటారు. వైనులో ఆల్కహాలు 15 శాతం ఉంటే ఆ వైను 30 ప్రూఫ్. ఆల్కహాలు 50 శాతం ఉన్న పానీయాలు 100 ప్రూఫ్. రసాయన పరిశోధనశాలలో వాడే “ఎతల్ ఆల్కహాలు”లో 95 శాతం పక్కా ఆల్కహాలే. అంటే అది 190 ప్రూఫ్ అన్న మాట. నూటికి నూరు పాళ్లూ ఆల్కహాలే ఉన్న ద్రవం 200 ప్రూఫ్. ఇది అపురూపమైనది. అతి విలువైనది. అరుదైనది. కల్తీ లేనిది. సీసా బిరడా తీసేసరికి గాలి లోని చెమ్మదనం లోపలికి చేరి కల్తీ అయిపోతుంది. బట్టీ పట్టినప్పుడు ఆల్కహాలు ముందు మరిగిపోయి కావిరి రూపంలో “పైకి” పోతుంది. దానిని ఏ తోకబుడ్డిలోనో పట్టి, చల్లార్చినప్పుడు బ్రాందీ, విష్కీ వగైరాలు వస్తాయి. దిగమరిగించిన గిన్నెలో అడుగున మడ్డి (వెన్న కాచి నెయ్యి చేసినప్పుడు అడుగున మిగిలిన గోదావరి వంటి మడ్డి) మిగులుతుంది. ఈ మడ్డిని “రిజ్వరట్రోల్” (resveratrol) అంటారు. ఇది తింటే వార్ధక్యం వచ్చే జోరు తగ్గి, యవ్వనపు రోజులు పెరుగుతాయని ఈ మధ్య శాస్త్రవేత్తలు అభిప్రాయపడుతున్నారు. ఇవన్నీ మన వేదాలలో ఉండే ఉంటాయి. అందుకనే సురా పానం చేసిన వారంతా దేవతలు అయేరేమో? పరిశోధించి చూడాలి. ఎతల్ ఆల్కహాలుకి క్రిమి సంహారక లక్షణాలు ఉన్నాయి. దీనికి 140 ప్రూఫ్ ఆల్కహాలు వాడతారు. వైద్యుడు సూదిమందు ఇచ్చే ముందు ఈ రకం ఆల్కహాలులో దూదిని ముంచి, ఆ దూదితో జబ్బ మీద పులుముతాడు. ఆ తరువాతనే సూదితో పొడుస్తాడు. ఇలా చెయ్యడం వల్ల శరీరం మీద ఉన్న సూక్ష్మజీవులు సూదితోపాటు లోపలికి జొరబడకుండా జాగ్రత్త పడుతున్నామన్నమాట. ఎతల్ ఆల్కహాలుకి అగ్గిపుల్ల తగిలితే మంట మండుతుంది. ఇలా మంట పుట్టడానికి కావలసిన ఆమ్లజని అణువు అప్పుడే ఆల్కహాలు బణువులో ఉన్నది కనుక ఆల్కహాలు మండినప్పుడు ఎతేను మంట అంత వేడి పుట్టదు. కాని పెట్రోలుకి కరువు వచ్చినప్పుడు ఈ ఎతల్ ఆల్కహాలుని పెట్రోలులో కలిపి వాడవచ్చు. (కాఫీకి కరువొచ్చినప్పుడు కాఫీ పొడిలో చింతగింజల పొడి కలిపినట్లు అనుకొండి.) మొక్కజొన్నల నుండి తీసిన ఎతనోల్ ని “జీవిక-ఇంధనాలు” (biofuels) గా బ్రెజిల్ వంటి దేశాలలో పెద్ద ఎత్తున వాడుతున్నారు. ఇలాగే జీవిక-ప్రొపనోల్, జీవిక-బ్యుటనోల్ అంటూ తయారు చేస్తున్నారు. అంతవరకు ఎందుకు? నా చిన్నతనంలో పెట్రోమేక్స్ దీపాలు వెలిగించవలసి వచ్చినప్పుడు ముందుగా దీపంలో ఉన్న “మేంటిల్”ని స్పిరిట్ (spirit)తో వెలిగించి, వేడి చేసేవారు. ఈ స్పిరిట్ ఎతల్ ఆల్కహాలే! అలాగే శాస్త్రీయ పరిశోధనశాలలోను, రసాయన పరిశ్రమలలోను ఎతల్ ఆల్కహాలు విరివిగా వాడతాము కదా. తాగడానికి, వినోదానికి వాడే ఆల్కహాలు మీద ప్రభుత్వం పన్నులు విధించి రాబడి పెంచుకుంటే పరవాలేదు కాని, అవసరమైన చోట్ల వాడే ఆల్కహాలు మీద కూడ పన్నులు వేస్తే ఎలా? అంతే కాదు. పూర్వపు రోజుల్లో కొన్ని దేశాలలో మద్యనిషేధం (“ప్రొహిబిషన్”) ఉండేది. అంటే ఆల్కహాలు కలిసిన పానీయాలు చట్టరీత్యా నిషేధం అన్నమాట. అలాంటప్పుడు దీపాలు వెలిగించుకునే స్పిరిట్‌ని కొనుక్కుని, దానిని దొంగతనంగా తాగేస్తారేమోనని ఆ స్పిరిట్‌లో విషం కలిపేవారు. ఒక్క విషమే కాదు, నోట్లో పెట్టుకుందికి వీలు లేకుండా కంపు కొట్టేటట్టు, వెగటు పుట్టేటట్టు కూడా చేసేవారు. పైగా రంగు పూసేవారు. ఇలా ఉద్దేశపూర్వకంగా పాడుచేసిన స్పిరిట్ ని ఇంగ్లీషులో డినేచర్డ్ స్పిరిట్ (denatured spirit) అనేవారు. ప్రభుత్వం వారు కలిపితే డినేచర్డ్, ప్రజలు కలిపితే కల్తీ! కల్తీ అంటే గుర్తుకి వస్తున్నాది. మన దేశంలో మద్యనిషేధం ఉన్న రోజులలో కల్తీ పడ్డ కల్లు తాగి కళ్లు పోగొట్టుకున్నవాళ్లూ, ప్రాణాలు పోగొట్టుకున్నవాళ్లూ ఉన్నారు. సారాని ఇలా కల్తీ చెయ్యడం చాల సులభం. మెతల్ ఆల్కహాలు చాల చవక. అందుకని పేరాశతో కొందరు దీనిని ఎతల్ ఆల్కహాలులో కలిపేసి అమ్మెస్తూ ఉంటారు. స్వర్గపు అంచులు చవి చూద్దామనే సరదాలో చవకరకం సారాలు తాగెస్తే అంచుల వరకు ఏమి కర్మ, స్వర్గం లోగిట్లోకే వెళ్లిపోయే ప్రమాదం ఉంది. మోతాదు మించకుండా కల్తీ లేని ఆల్కహాలు తాగితే ఒక విధమైన ఆహ్లాదమూ, ఆనందమూ పుడతాయి. వెచ్చదనాన్నీ, ఉత్సాహాన్ని ఇవ్వడమే కాకుండా, మంచి చెడ్డల వ్యత్యాసాన్ని మరపింప చేస్తుంది ఆల్కహాలు ప్రభావం. బాగుంది కదా అని బుడ్డిని మరికొంచెం పట్టిస్తే, ఇంద్రియాల మీద పటుత్వం తగ్గుతుంది. ఒంటి మీద స్పృహ సడలి, పేలాపన, తూలుడు మొదలవుతాయి. అదృష్టహీనులైన భార్య, పిల్లలు ఇంటి దగ్గర ఉంటే, వాళ్ల వీపులు విమానం మోతలు మోగుతాయి. ఐసోప్రోపైల్ ఆల్కహాలు మెతల్ ఆల్కహాలు (మెతనోలు), ఎతల్ ఆల్కహాలు (ఎతనోలు) తరువాత చెప్పుకోదగ్గది ఐసొప్రోపైల్ ఆల్కహాలు (isopropyl alcohol), లేదా జినీవా ఒప్పందం ప్రకారం ప్రొపనోలు (propanol). ఇందులో మూడు కర్బనపు అణువులు ఉన్నాయి. మధ్యనున్న కర్బనానికి ఎడా, పెడా “సిఎచ్3” (-CH3) గుంపులు ఉన్నాయి. ఆల్కహాలు కనుక “ఒ-ఎచ్” (-OH) గుంపు ఉండి తీరాలి. దీని పేరులో “ఐసో” ఉంది కనుక ఈ బణువు నిర్మాణక్రమంలో పార్శ్వ సౌష్టత (lateral symmetry) ఉండాలి. కనుక “ఒ-ఎచ్” గుంపుని మధ్యనున్న కర్బనానికి తగిలించాలి. ఈ పనులన్నీ చేసిన తరువాత జాగ్రత్తగా చూస్తే మధ్యనున్న కర్బనానికి ఇంకా ఒక ఖాళీ చెయ్యి ఉండిపోయిందని తెలుస్తుంది. ఆ ఖాళీ చేతికి ఒక ఉదజని అణువుని అతికించడమే. ఇప్పుడు దీని అణుక్రమం ( (CH3)2CHOH) అని రాయవచ్చు, లేదా ఈ దిగువ బొమ్మ 15.2కలో చూపినట్లు టూకీ నిర్మాణక్రమం చూపించవచ్చు. చదునుగా ఉన్న నిర్మాణక్రమం చూపించకుండా టూకీ శాల్తీని చూపించేను కనుక ప్రాయశ్చిత్తంగా పూసలు, గొట్టాలతో చేసిన నిర్మాణ క్రమాన్ని కూడా బొమ్మ 15.2చలో చూపిస్తున్నాను. దీన్ని చూసి, చదును నిర్మాణక్రమం ఏమిటో పాఠకులే నిర్ణయించగలరు. ఈ ఐసోప్రోపైల్ ఆల్కహాలుకి ప్రొపనోల కంటే మంచి పేరు మరొకటి ఉంది; అదే 2-ప్రొపనోలు. ఇక్కడ 2 ని చూడగానే రెండవ (ఎటునుండి లెక్కించినా రెండవదే!) కర్బనపు అణువుకి ప్రత్యేకత ఉంది అని చెబుతోంది. ఏమిటా ప్రత్యేకత? అక్కడ (-OH) గుంపు ఉండడం. కనుక “2-ప్రొపనోల్” అని చెప్పగానే రెండవ (మధ్య) కర్బనపు అణువుకి హైడ్రాక్సిల్ గుంపు తగిలించి ఉంది, మిగిలినవాటికి ఉదజని అణువులే తగిలించి ఉన్నాయి అని అర్థం. ఈ “2-ప్రొపనోల్”ని తెలుగులో “2-త్రయోల్” అని పిలవచ్చు. ఈ ఐసోప్రోపైల్ ఆల్కహాలు (2-త్రయోల్) లక్షణాలు కొన్ని పరిశీలిద్దాం. ఇది విష పదార్థమే కాని మెతల్ ఆల్కహాలు (మెతనోలు) అంత అన్యాయం కాదు. దీనికున్న ఘాటైన రుచి వల్ల ప్రజలు పరాగ్గా కూడా దీనిని తాగడానికి ఇష్టపడరు. తాగకుండా ఉంటే ఇది ప్రమాదకరమైనది కాదు. ఈ 2–త్రయోల్ శరీరానికి పూసుకుంటే చల్లగా, ఆహ్లాదకరంగా ఉంటుంది. అందుకనే పైపూతలకి వాడే సెంట్లు, అత్తరులు, గీసుకునే ముందు గడ్డానికి పులుముకోడానికి, సిరాలలోను దీనిని విరివిగా వాడతారు. చిన్న పిల్లలకి జ్వరం బాగా వస్తే, ఉష్ణాన్ని త్వరగా తగ్గించడానికి వైద్యులు ఈ 2-త్రయోల్ ని శరీరానికి రాసి, మర్దనా చేస్తారు. మర్దనా చెయ్యడాన్ని ఇంగ్లీషులో “రబ్బింగ్” అంటారు కనుక దీనిని రబ్బింగ్ ఆల్కహాల్ (rubbing alcohol) అని కూడా పిలుస్తారు. ఈ రబ్బింగ్ ఆల్కహాలుకి తెలుగు పేరు మర్దనోలు. ఇది శరీరానికి రాసి మర్దనా చేసే ముందు చర్మం ఎక్కడా పగిలిపోయి కాని, చీరుకుపోయి కాని, తెగిపోయి కాని ఉండకూడదు. పైన ఉన్నంతసేపే దీని ఉపయోగం; లోపలికి వెళితే ప్రమాదం. ఇంతవరకు చిన్న చిన్న బణువులు ఉన్న ఆల్కహాళ్ల (ఆల్కహాల్ కి బహువచనం) గురించి చూశాం. ఇవన్నీ (అంటే, మెతనోల్, ఎతనోల్, 2-ప్రొపనోల్) నీటిలో ఏ పాళ్లల్లో కలిపినా కలిసిపోతాయి. ఈ లక్షణాన్ని ఇంగ్లీషులో “మిసిబిల్ ఇన్ ఆల్ ప్రపోర్షన్స్” (miscible in all proportions) అంటారు. కాని ఆల్కహాలులో కర్బనపు అణువుల సంఖ్య పెరిగే కొద్దీ ఈ లక్షణం క్రమేపీ నశించిపోతుంది. ఉదాహరణకి బ్యుటైల్ ఆల్కహాలు (బ్యుటనోలు, లేదా తెలుగులో చతుర్థోలు) బణువులో, గొలుసు మాదిరి, నాలుగు కర్బనపు అణువులు ఉన్నాయి. పది ఔన్సుల బ్యుటనోలు, పది ఔన్సుల నీరు కలిపితే రెండూ క్షీర నీరాలలా కలిసిపోవు. ప్రయోగాత్మకంగా రెండు గాజు కుప్పెలు తీసుకుని, ఒక దాంట్లో ఔన్సు నీళ్లు, మరొక దాంట్లో ఔన్సు బ్యుటనోల్ పోసి, అప్పుడు ఒక కుప్పెని రెండవ కుప్పెలోకి ఒంపి, కలిపితే రెండూ పూర్తిగా కలిసిపోతాయి. ఇదే ప్రయోగాన్ని రెండు ఔన్సుల నీళ్ల తోటీ, రెండు ఔన్సుల బ్యుటనోలు తోటీ చేస్తే – రెండూ ఒకదానిలో మరొకటి కలవవు. నూనె, నీళ్లులా ఒకదానిమీద మరొకటి తేలుతాయి. (దేని మీద ఏది, ఎందుకు తేలుతుందో మీ ఊహకి వదిలెస్తాను.) కరగ లేదు కదా అని గిలకరిస్తే నురగ వస్తుంది. కొద్ది సేపు నిలకడగా వదిలేస్తే రెండు ద్రవాలు విడిపోతాయి. బణువులో కర్బనపు అణువుల సంఖ్య పెరిగే కొద్దీ ఈ “కలుపుగోలు” లక్షణం క్రమేపీ తగ్గిపోతుంది. ప్రయోజనాలు 50% v/v సజల ఇథిలీన్ గ్లైకాల్ ద్రావణం సాధారణంగా ఏంటీ ఫ్రీజ్ గా ఉపయోగిస్తున్నారు. శానిటైజర్లలో ఇథనాల్ కానీ ఐసోప్రొఫైల్ ఆల్కహాల్ కానీ వాడుతారు కొన్ని ఆల్కహాలులని, ముఖ్యంగా ఇథనాల్ (ఎతనాల్‍), మిథనాల్ (మెతనాల్‍) వాహనాలకు ఇంధనంగా ఉపయోగిస్తున్నారు. ఆల్కహాల్‍ని పరిశ్రమలలోనూ, శాస్త్రీయ ప్రయోగశాల పరీక్షలలోనూ మాత్రమే కాకుండా ద్రావణి (Solvent) గా కూడా ఉపయోగిస్తున్నారు. కొన్ని వైద్య సంబంధమైన మందులు, పరిమళ ద్రవ్యాలు, వెనీలా వంటి పదార్ధాలకు ద్రావకంగా ఉపయోగిస్తున్నారు. ఇథనాల్ క్రిమి సంహారకంగా చర్మం మీద సూదిమందు (injections) ఇచ్చే ముందు కొన్ని సార్లు అయొడిన్ తో కలిపి ఉపయోగిస్తారు. ఇథనాల్ కలిపిన సబ్బులు తయారుచేస్తున్నారు. ఆల్కహాల్ సంగ్రహాలయాలలో కొన్ని శరీరభాగాల్ని నిలవచేయడానికి ఉపయోగిస్తున్నారు. సాధారణ నామం ఉత్పత్తి పారిశ్రామికంగా ఆల్కహాలు పరిశ్రమలలో వివిధ పద్ధతులలో తయారుచేయవచ్చును: కిణ్వనప్రక్రియ (Fermentation) ద్వారా పిండి పదార్ధాలను జలవిశ్లేషణం (Hydrolysis) ద్వారా విడగొట్టిన చక్కెరల నుండి తయారుచేసిన గ్లూకోజ్ పై ఈస్ట్ను నిర్ధిష్ట ఉష్ణోగ్రత వద్ద ఉపయోగించి తయారుచేస్తారు. ముడి చమురు (crude oil) లోని ఇథిలీన్ లేదా ఇతర ఆల్కీనులను విడగొట్టి హైడ్రేషన్ ద్వారా ఇథనాల్ ను తయారుచేస్తారు. ఈ చర్యకు ఫాస్ఫారిక్ ఆమ్లం ఉత్ప్రేరకంగా అధిక ఉష్ణోగ్రత, పీడనం వద్ద జరిపిస్తారు. మిథనాల్ను కార్బన్ డై ఆక్సైడ్, హైడ్రోజన్ వాయువును విలీనం చేసి దానికి రాగి, జింక్ ఆక్సైడ్, అల్యూమినియం ఆక్సైడ్ లను ఉత్ప్రేరకాలుగా 250 °C ఉష్ణోగ్రత వద్ద అధిక పీడనం ఉపయోగించి తయారుచేస్తారు. అంతర్గతంగా ఎప్పుడూ మద్యం సేవించకపోయినా మానవులందరిలో కొంత ఆల్కహాల్ అంతర్గతంగా (Endogenous ethanol production) తయారౌతుంది. మన శరీరంలో పేగులలోని కొన్ని బాక్టీరియా ఆహారం నుండి కిణ్వనం (Fermentation) ద్వారా శక్తిని ఉత్పత్తి చేసుకుంటాయి. దీని ద్వారా ఇథనాల్ వ్యర్ధ పదార్ధంగా తయారై రక్తంలో ప్రవేశిస్తుంది. ఈ ఆల్కహాల్ ను మనం పరీక్షల వలన గుర్తించవచ్చును. ఆల్కహాల్ సేవిస్తే వచ్చే ఆరోగ్యసమస్యలు ఆల్కహాల్ సేవించడం వలన వచ్చే నష్టాలు అన్ని ఇన్ని కావు.మద్యం సేవిస్తే అప్పటికప్పుడు ఉత్తేజం కలుగుతుందే గాని కొంతకాలం తర్వాత దానికి బానిస అవుతారు.ఇది సేవిస్తే ముఖ్యంగా కాలేయం పాడైపోతుంది. వనరులు వేమూరి వేంకటేశ్వరరావు, ఉత్తర ఆల్కహాలీయం, (Alcohol, part 2), భారతి, Bharathi, 65 (8) : 39-44, August 1988. వేమూరి వేంకటేశ్వరరావు, ఆల్కహాలు, (Alcohol), భారతి, Bharathi, 65 (3) :16-21, March 1988. వేమూరి వేంకటేశ్వరరావు, నిత్యజీవితంలో రసాయనశాస్త్రం, ఇ-పుస్తకం, కినిగే ప్రచురణ, kinige.com మూలాలు ఆల్కహాలులు యాంటిసెప్టిక్స్ క్రియాత్మక సమూహాలు
కోబాల్ట్ (II) పాస్ఫేడ్ రసాయన ఫార్ములా CoF3, ఇది ఒక అకర్బన సమ్మేళనం. మోనోఅటామిక్ అయాన్లు గుర్తులు , శక్తులు వేరియబుల్ ఛార్జ్ మూలాలు
gadilanka, dr b.orr. ambedkar konaseema jalla, mummidivaram mandalaaniki chendina gramam. idi Mandla kendramaina mummidivaram nundi 7 ki. mee. dooram loanu, sameepa pattanhamaina amlapuram nundi 20 ki. mee. dooramloonuu Pali. ganankaalu 2001 va.savatsaram janaba lekkala prakaaram graama janaba 1,386. indhulo purushula sanka 697, mahilhala sanka 689, gramamlo nivaasagruhaalu 365 unnayi. 2011 bhartiya janaganhana ganamkala prakaaram yea gramam 411 illatho, 1364 janaabhaatho 184 hectarlalo vistarimchi Pali. gramamlo magavari sanka 703, aadavari sanka 661. scheduled kulala sanka 289 Dum scheduled thegala sanka 19. gramam yokka janaganhana lokeshan kood 587756.pinn kood: 533216. vidyaa soukaryalu gramamlo prabhutva praadhimika paatasaala okati, prabhutva praathamikonnatha paatasaala okati, prabhutva maadhyamika paatasaala okati unnayi. sameepa balabadi kottalankalo Pali. sameepa juunior kalaasaala, prabhutva aarts / science degrey kalaasaala, inginiiring kalaasaala mummidivaramlo unnayi. sameepa vydya kalaasaala, maenejimentu kalaasaala amalapuramlonu, polytechnic anantavaramloonuu unnayi. sameepa vrutthi vidyaa sikshnha paatasaala, aniyata vidyaa kendram, divyangula pratyeka paatasaala amalapuramlo unnayi. vydya saukaryam prabhutva vydya saukaryam gadilankalo unna ooka praadhimika aaroogya vupa kendramlo daaktarlu laeru. iddharu paaraamedikal sibbandi unnare. sameepa saamaajika aaroogya kendram, praadhimika aaroogya kendram gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. dispensory, pashu vaidyasaala, samchaara vydya shaala gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. maathaa sisu samrakshana kendram, ti. b vaidyasaala gramam nundi 10 ki.mee. kante ekuva dooramlo unnayi. alopathy asupatri, pratyaamnaaya aushadha asupatri, kutumba sankshaema kendram gramam nundi 10 ki.mee. kante ekuva dooramlo unnayi. praivetu vydya saukaryam gramamloooka praivetu vydya saukaryam Pali. degrey laeni doctoru okaru unnare. thaagu neee gramamlo kulaayila dwara rakshith manchineeti sarafara jargutondhi. bavula neee kudaa andubatulo Pali. gramamlo edaadi podugunaa chetipampula dwara neee andutundi. borubavula dwara kudaa edaadi podugunaa neee andutundi. kaluva/vaagu/nadi dwara gramaniki taguneeru labisthundhi. paarisudhyam gramamlo muruguneeti paarudala vyvasta ledhu. muruguneetini neerugaa jalavanarulloki vadulutunnaaru. gramamlo sampuurnha paarishudhya pathakam amalavutondi. saamaajika marugudoddi saukaryam ledhu. intintikii tirigi vyarthaalanu sekarinche vyvasta ledhu. saamaajika biogyas utpaadaka vyvasta ledhu. chettanu veedhula pakkane paarabostaaru. samaachara, ravaanhaa soukaryalu gadilankalo sab postaphysu saukaryam Pali. postaphysu saukaryam, poest und telegraf aphisu gramaniki 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. laand Jalor telephony, piblic fone aphisu, mobile fone modalaina soukaryalu unnayi. internet kefe / common seva kendram, praivetu korier gramaniki 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. sameepa gramala nundi auto saukaryam Pali. vyavasaayam koraku vaadenduku gramamlo tracterlunnayi. prabhutva ravaanhaa samshtha baasu saukaryam gramaniki 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali. praivetu baasu saukaryam gramaniki 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali. railway steshion gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali. jalla rahadari gramam gunda potondi. pradhaana jalla rahadari gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali. jaateeya rahadari, rashtra rahadari gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi. gramamlo tharu roadlu, kankara roadlu unnayi. marketingu, byaankingu gramamlo swayam sahaayaka brundam, pouura sarapharaala kendram unnayi. atm, vaanijya banku, sahakara banku, vyavasaya parapati sangham gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. roejuvaarii maarket, vaaram vaaram Bazar gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. vyavasaya marcheting sociiety gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali. aaroogyam, poeshanha, vinoda soukaryalu gramamlo angan vaadii kendram, itara poshakaahaara kendralu, aashaa karyakartha unnayi. gramamlo aatala maidanam, piblic reading ruum unnayi. gramamlo vaarthapathrika pampinhii jarudutundhi. assembli poling kendram, janana maranala namoodhu kaaryaalayam unnayi. sameekruta baalala abhivruddhi pathakam gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali. cinma halu, granthaalayam gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. vidyuttu gramamlo gruhaavasaraala nimitham vidyut sarafara vyvasta Pali. rojuku 7 gantala paatu vyavasaayaaniki, 13 gantala paatu vaanijya avsarala choose kudaa vidyut sarafara chesthunnaaru. bhuumii viniyogam gadilankalo bhu viniyogam kindhi vidhamgaa Pali: vyavasaayetara viniyogamlo unna bhuumii: 31 hectares nikaramgaa vittina bhuumii: 151 hectares neeti saukaryam laeni bhuumii: 64 hectares vividha vanarula nundi saguniru labhistunna bhuumii: 87 hectares neetipaarudala soukaryalu gadilankalo vyavasaayaaniki neeti sarafara kindhi vanarula dwara jargutondhi. kaluvalu: 80 hectares baavulu/boru baavulu: 7 hectares utpatthi gadilankalo yea kindhi vastuvulu utpatthi avtunnayi. pradhaana pantalu vari, kobbari graama pramukhulu pramukha paarisraamikavetta, sinii nirmaataa adityaram ikade janminchaadu. moolaalu
chaman‌pally paerutoe chaaala vyasalu unnayi. aa vyaasaala jaabitaanu ikda icchaaru. chaman‌pally (khaanaapoor‌) - nirmal jillaaloni khaanaapoor‌ mandalaaniki chendina gramam chaman‌pally (dharmaaram) - peddapalle jillaaloni dharmaaram mandalaaniki chendina gramam chaman‌pally (wayman‌pally) - mancherial jillaaloni wayman‌pally mandalaaniki chendina gramam chaman‌pally (lakshman‌chanda) - nirmal jalla jillaaloni lakshman‌chanda mandalaaniki chendina gramam
mallaram Telangana raashtram, nizamabad jalla, nizamabad grameena mandalamlooni gramam. idi Mandla kendramaina nizamabad nundi 10 ki. mee. dooramlo Pali. ikda mallaram adivi Pali. 2016 aktobaru 11 na chosen Telangana jillala punarvyavastheekaranaku mundhu yea gramam paata Nizamabad jalla loni nizamabad south mandalamlo undedi. punarvyavastheekaranalo dinni kotthaga erpaatu chosen nizamabad grameena mandalam loki chercharu. graama janaba 2011 bhartiya janaganhana ganamkala prakaaram yea gramam 961 illatho, 4539 janaabhaatho 2675 hectarlalo vistarimchi Pali. gramamlo magavari sanka 2143, aadavari sanka 2396. scheduled kulala sanka 344 Dum scheduled thegala sanka 1746. gramam yokka janaganhana lokeshan kood 570941.pinn kood: 503003.pinn kood nam. 503 003., yess.ti.di.kood = 08462. vidyaa soukaryalu gramamlo prabhutva praadhimika paatasaala okati, prabhutva praathamikonnatha paatasaala okati , prabhutva maadhyamika paatasaala okati unnayi.sameepa balabadi nizaamaabaadlo Pali.sameepa juunior kalaasaala, prabhutva aarts / science degrey kalaasaala, inginiiring kalaasaala nizaamaabaadlo unnayi. sameepa vydya kalaasaala hyderabadulonu, maenejimentu kalaasaala, polytechnic‌lu nijaamaabaadloonoo unnayi. sameepa vrutthi vidyaa sikshnha paatasaala, aniyata vidyaa kendram, divyangula pratyeka paatasaala nizaamaabaadlo unnayi. vydya saukaryam prabhutva vydya saukaryam mallaaramlo unna ooka praadhimika aaroogya vupa kendramlo daaktarlu laeru. okaru paaraamedikal sibbandi unnare. praadhimika aaroogya kendram, maathaa sisu samrakshana kendram, ti. b vaidyasaala gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. alopathy asupatri, pratyaamnaaya aushadha asupatri, dispensory, pashu vaidyasaala, samchaara vydya shaala, kutumba sankshaema kendram gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. sameepa saamaajika aaroogya kendram gramam nundi 10 ki.mee. kante ekuva dooramlo Pali. praivetu vydya saukaryam gramamlo2 praivetu vydya soukaryaalunnaayi. embibies kakunda itara degrey chadivin daaktarlu iddharu unnare. thaagu neee gramamlo kulaayila dwara rakshith manchineeti sarafara jargutondhi. gramamlo edaadi podugunaa chetipampula dwara neee andutundi. borubavula dwara kudaa edaadi podugunaa neee andutundi. paarisudhyam muruguneeru bahiranga kaaluvala dwara pravahistundi. muruguneeru bahiranganga, kaccha kaaluvala dwara kudaa pravahistundi. muruguneetini neerugaa jalavanarulloki vadulutunnaaru. gramamlo sampuurnha paarishudhya pathakam amalavutondi. saamaajika marugudoddi saukaryam ledhu. intintikii tirigi vyarthaalanu sekarinche vyvasta ledhu. saamaajika biogyas utpaadaka vyvasta ledhu. chettanu veedhula pakkane paarabostaaru. samaachara, ravaanhaa soukaryalu mallaaramlo sab postaphysu saukaryam Pali. postaphysu saukaryam gramaniki 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali. poest und telegraf aphisu gramaniki 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali. laand Jalor telephony, mobile fone modalaina soukaryalu unnayi. piblic fone aphisu, internet kefe / common seva kendram, praivetu korier gramaniki 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. gramaniki sameepa praantaala nundi prabhutva ravaanhaa samshtha buses thiruguthunnai. sameepa gramala nundi auto saukaryam kudaa Pali. vyavasaayam koraku vaadenduku gramamlo tracterlunnayi. praivetu baasu saukaryam, railway steshion modalainavi gramaniki 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. pradhaana jalla rahadari, jalla rahadari gramam gunda potunnayi. jaateeya rahadari, rashtra rahadari gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. gramamlo tharu roadlu, kankara roadlu unnayi. marketingu, byaankingu gramamlo swayam sahaayaka brundam, pouura sarapharaala kendram unnayi. vyavasaya parapati sangham gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali. atm, vaanijya banku, sahakara banku gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. roejuvaarii maarket, vaaram vaaram Bazar, vyavasaya marcheting sociiety gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. aaroogyam, poeshanha, vinoda soukaryalu gramamlo angan vaadii kendram, itara poshakaahaara kendralu, aashaa karyakartha unnayi. gramamlo vaarthapathrika pampinhii jarudutundhi. saasanasabha poling kendram, janana maranala namoodhu kaaryaalayam unnayi. sameekruta baalala abhivruddhi pathakam, aatala maidanam gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. cinma halu, granthaalayam, piblic reading ruum gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. vidyuttu gramamlo gruhaavasaraala nimitham vidyut sarafara vyvasta Pali. rojuku 7 gantala paatu vyavasaayaaniki, 20 gantala paatu vaanijya avsarala choose kudaa vidyut sarafara chesthunnaaru. bhuumii viniyogam mallaaramlo bhu viniyogam kindhi vidhamgaa Pali: vyavasaayetara viniyogamlo unna bhuumii: 1125 hectares vyavasaayam sagani, banjaru bhuumii: 6 hectares saagulo laeni bhoomullo beedu bhoomulu kanivi: 125 hectares banjaru bhuumii: 100 hectares nikaramgaa vittina bhuumii: 1318 hectares neeti saukaryam laeni bhuumii: 1118 hectares vividha vanarula nundi saguniru labhistunna bhuumii: 425 hectares neetipaarudala soukaryalu mallaaramlo vyavasaayaaniki neeti sarafara kindhi vanarula dwara jargutondhi. baavulu/boru baavulu: 125 hectares* cheruvulu: 300 hectares utpatthi mallaaramlo yea kindhi vastuvulu utpatthi avtunnayi. pradhaana pantalu vari paarishraamika utpattulu beedeelu graama visheshaalu yea graama paridhi loni lingeshwar gutta asrama shivalayam 10 ella kritam erpadindi.[3] mallaram graama paridhilooni dantavaidya kalaasaala sameepamlo unna kotilingeswara niramla dattaatreeya aalayamloo prathi savatsaram, dattaatreeya jainti utsavaalu ghananga jaruputharu.[2] mallaram graamaparidhilooni chakradharanagar tanda paatasaalalo pradhaanopaadhyaayuraali panichestunna shreemathi ramaadhevi em.e.,bee.i.di., maatrhubhaasha maraatii. eeme bahubhaashaa koviduraalu. eeme anganavadi kaaryakarthagaa, aksharakiranam samanvayakartagaa, yu.b.yess.p.loo e.p.oa.gaaa sevalandinchi, ippudu yea sthaayikedigaaru. vividha vidhulalo eeme amdimchina uttamasevalaku gurtimpugaa prabhuthvam nundi palu puraskaralu andukunnaru.[1] moolaalu velupali lankelu [1] eenadu Nizamabad 2013 aktobaru 16. 8va peejee. [2] eenadu Nizamabad ruural, 2013,decemberu 15. 1vpagay.[3] eenadu Nizamabad ruural; 2014,janavari-29; 1va peejee.
chhattis‌gath raashtram loni jillalalo Durg jalla okati. jillakendramga Durg pattanham Pali. 2000loo yea jalla erpaatu cheyyabade varku yea prantham madhyapradesh rashtramlo bhaagamgaa untu vacchindi. jalla vaishaalyam 8,537. 1991loo yea prantham jansankhya 2, 397,134. andhulo 12.4% scheduled thegala prajalu unnare. 2011 ganamkala prakaaram rashtramlo athyadhika janasaandhrata kaligina jillalalo rendava sthaanamloo unnatlu Durg gurthimpu pondindi. ray‌puur jalla modati sthaanamloo Pali. jillaaloo palu adhyaatmika kendralu unnayi: jalmala oddha pramukha hinduism alayam gangamaya alayam Pali. Durg sameepamlo nagpura oddha " vasaggaaharam parshwatirdh" aney pramukha jainateerdham Pali. desam nalumuulala nundi ikkadaku bhakthulu vasthuntaru. Bhilai townloo " Bhilai steele " aney pramukha steele kompany Pali. bhougolikam nagaraalu, Durg loo toun Durg bhilai balod gundardehi dalli raashara jamul kumhari Nagar panchyati saja (chhattisgad) berla parpodi deokar danda Patan (chhattisgad) gundardehi gurur dondi dondilohara arjunda balod utai (chhattisgad) 2001 loo ganankaalu bhashalu jillaaloni vernacular prajalu bharia (draavida bhashalalo okati) nu bharia, scheduled tegalaku chendina 2,00,000 mandhi prajalu maatlaadutunnaaru. yea bhaashan vrayadaaniki devnagari lipini upayogistunnaru. moolaalu velupali linkulu List of places in Durg 2000 sthaapithaalu
muddanapalle paerutoe chaaala vyasalu unnayi. aa vyaasaala jaabithaa: muddanapalle (ramakuppam) - Chittoor jillaaloni ramakuppam mandalaaniki chendina gramam muddanapalle (shantipuram) - Chittoor jillaaloni shantipuram mandalaaniki chendina gramam
అయ్యలూరు, నంద్యాల జిల్లా, నంద్యాల మండలానికి చెందిన గ్రామం.ఇది మండల కేంద్రమైన నంద్యాల నుండి 6 కి. మీ. దూరంలో ఉంది. 2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 2195 ఇళ్లతో, 9340 జనాభాతో 1637 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 4759, ఆడవారి సంఖ్య 4581. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 1618 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 25. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 594317. విద్యా సౌకర్యాలు గ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాలలు ఏడు, ప్రైవేటు ప్రాథమిక పాఠశాలలు రెండు, ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాలలు మూడు ఉన్నాయి. ఒక ప్రైవేటు ఇంజనీరింగ్ కళాశాల ఉంది.గ్రామంలో ఒక ప్రైవేటు మేనేజిమెంటు కళాశాల ఉంది.బాలబడి, మాధ్యమిక పాఠశాల‌లు, సమీప జూనియర్ కళాశాల, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల నంద్యాలలోను, ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల, పాలీటెక్నిక్, సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల, అనియత విద్యా కేంద్రం నంద్యాల లోను, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల కర్నూలు లోనూ ఉన్నాయి. వైద్య సౌకర్యం ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం అయ్యలూరులో ఉన్న ఒక ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రంలో డాక్టర్లు లేరు. ఇద్దరు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, పశు వైద్యశాల, సంచార వైద్య శాల, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉంది. ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం గ్రామంలో5 ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యాలున్నాయి. డిగ్రీ లేని డాక్టర్లు ఐదుగురు ఉన్నారు. రెండు మందుల దుకాణాలు ఉన్నాయి. తాగు నీరు గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా రక్షిత మంచి నీటి సరఫరా జరుగుతోంది. బావుల నీరు కూడా అందుబాటులో ఉంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతి పంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది. బోరుబావుల ద్వారా కూడా ఏడాది పొడుగునా నీరు అందుతుంది. పారిశుధ్యం మురుగు నీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగు నీరు బహిరంగంగా, కచ్చా కాలువల ద్వారా కూడా ప్రవహిస్తుంది. మురుగు నీటిని నేరుగా జల వనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు. సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు అయ్యలూరులో సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం ఉంది. పోస్టాఫీసు సౌకర్యం, పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులుప్రైవేటు బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. రైల్వే స్టేషన్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. జాతీయ రహదారి, రాష్ట్ర రహదారి, ప్రధాన జిల్లా రహదారి, జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతున్నాయి. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు, మట్టిరోడ్లూ ఉన్నాయి. మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు గ్రామంలో వ్యవసాయ పరపతి సంఘం ఉంది. గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం ఉన్నాయి. ఏటీఎమ్, వాణిజ్య బ్యాంకు, సహకార బ్యాంకు గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. రోజువారీ మార్కెట్, వారం వారం సంత, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు గ్రామంలో అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ కేంద్రం, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, ఆశా కార్యకర్త, ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. సినిమా హాలు, గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. విద్యుత్తు గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 8 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు. భూమి వినియోగం అయ్యలూరులో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది: వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 398 హెక్టార్లు వ్యవసాయం చేయదగ్గ బంజరు భూమి: 66 హెక్టార్లు నికరంగా విత్తిన భూమి: 1173 హెక్టార్లు నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 233 హెక్టార్లు వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 940 హెక్టార్లు నీటిపారుదల సౌకర్యాలు అయ్యలూరులో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది. కాలువలు: 174 హెక్టార్లు* బావులు/బోరు బావులు: 657 హెక్టార్లు* చెరువులు: 109 హెక్టార్లు ఉత్పత్తి అయ్యలూరులో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి. ప్రధాన పంటలు వరి, చెరుకు, మొక్కజొన్న గణాంకాలు 2001 వ.సంవత్సరం జనాభా లెక్కల ప్రకారం గ్రామ జనాభా 7,657. ఇందులో పురుషుల సంఖ్య 3,897, మహిళల సంఖ్య 3,760, గ్రామంలో నివాస గృహాలు 1,655 ఉన్నాయి. మూలాలు
ఈస్టర్ దీవి (Easter Island), పసిఫిక్ మహాసముద్రంలోని పాలినేసియన్ దీవి. ఈ దీవి 1888 సంవత్సరంలో చిలీ దేశంతో అనుసంధించబడింది. ఈస్టర్ దీవి ప్రాచీనమైన విగ్రహాలకు ప్రసిద్ధిచెందినది. వీటిని రపనూయీ (Rapanui) ప్రజలు నిర్మించారు. ఈ ప్రపంచ వారసత్వ ప్రదేశం (world heritage site) ప్రస్తుతం రప నూయీ జాతీయ వనం (Rapa Nui National Park) గా రక్షించబడింది. ఈస్టర్ ఐల్యాండ్ (ఈస్టర్ ద్వీపం) (, ) అనేది పసిఫిక్ మహాసముద్ర ఆగ్నేయ ప్రాంతంలో ఉన్న ఒక పాలినేషియా (ఓషియానియా తూర్పు ప్రాంతం) ద్వీపం, ఇది పాలినేషియా ట్రయాంగిల్‌కు ఆగ్నేయపు అంచున ఉంది. 1888లో ఈస్టర్ ద్వీపాన్ని చిలీ స్వాధీనం చేసుకుంది, ప్రస్తుతం చిలీలో ప్రత్యేక భూభాగమైన ఈ ద్వీపం మోవుయి లుగా () పిలిచే 887 సజీవ స్మారక విగ్రహాల ద్వారా ప్రసిద్ధి చెందింది, ఈ విగ్రహాలను రాపానుయ్ పౌరులు సృష్టించారు. ఈ ద్వీపంలో ఒక ప్రపంచ వారసత్వ ప్రదేశం (UNESCO చేత గుర్తింపు పొందింది) ఉంది, రాపా నుయ్ జాతీయ పార్కు పరిధిలో ద్వీపం యొక్క ఎక్కువ ప్రాంతం పరిరక్షించబడుతుంది. ఇటీవలి కాలంలో మితిమీరిన వినియోగం వలన వచ్చే సాంస్కృతిక, పర్యావరణ నష్టాలకు ఒక ముందస్తు హెచ్చరిక కథగా ఈ ద్వీపం ఉదహరించబడుతుంది. ఐరోపా వలసరాజ్య స్థాపకుల ద్వారా సంక్రమించిన వ్యాధులు, 1800వ దశకంలో జనాభాను నాశనం చేసిన "బానిసల కోసం జరిగిన దాడుల" ఫలితంగా ఇక్కడ పర్యావరణ ప్రభావం కంటే సామాజిక ప్రభావాల ద్వారా అధిక స్థాయిలో నష్టం జరిగిందని ప్రస్తుతం మానవ సామాజిక శాస్త్రవేత్తలు, పురావస్తు శాస్త్రవేత్తలు వాదిస్తున్నారు. భౌగోళికం ఈస్టర్ దీవి ప్రపంచంలోని జనావాసమున్న అత్యంత ఒంటరి ద్వీపాలు. ఇది చిలీ దేశానికి తూర్పు దిక్కున 3,510 కి.మీ. దూరంలో ఉంది.ఈ ద్వీపంపై అడుగుపెట్టిన మొట్టమొదటి ఐరోపా సందర్శకుడిగా పరగణించబడుతున్న డచ్ అన్వేషకుడు జాకబ్ రోగెవీన్ దీనికి "ఈస్టర్ ఐల్యాండ్" అని పేరు పెట్టారు, ఆయన ఈ ద్వీపాన్ని 1722 ఈస్టర్ ఆదివారం రోజు గుర్తించారు, డేవిస్ లేదా డేవిడ్స్ ద్వీపం అన్వేషణకు వెళుతూ ఆయన దీనిని గుర్తించడం జరిగింది, ఆయన తన భాషలో దీనికి పెట్టిన పేరు పాష్-ఐల్యాండ్ (18వ శతాబ్దపు డచ్ భాషలో ఈ పేరుకు "ఈస్టర్ ద్వీపం" అనే అర్థం వస్తుంది). ఈ ద్వీపం యొక్క అధికారిక స్పానిష్ పేరు ఐస్లా డి పాస్కువా, దీనికి కూడా "ఈస్టర్ ద్వీపం" అనే అర్థం వస్తుంది. పేరు ఈ ద్వీపానికి ప్రస్తుత పాలినేషియన్ పేరు "రాపా నుయ్" లేదా "బిగ్ రాపా", ఈ పేరు 1860వ దశకంలో బానిసల కోసం జరిగిన దాడుల సందర్భంగా వాడుకలోకి వచ్చింది, ఈస్టర్ ద్వీపం యొక్క భౌగోళిక స్వరూపం ఆస్ట్రాల్ ద్వీప సమూహాంలోని బాస్ ద్వీపాల్లో ఉన్న రాపా అనే ద్వీపం యొక్క భౌగోళిక స్వరూపాన్ని పోలివుంటుంది, అందువలన దీనికి రాపా నుయ్ అనే పేరు పెట్టారు. ఇదిలా ఉంటే, థోర్ హెయెర్దాహల్ ఈ ద్వీపం పేరునే రాపా ద్వీపానికి పెట్టారని వాదించారు, ఈస్టర్ ద్వీపం అసలు పేరు రాపా అని, దీనికి రాపా ఐతి అనే పేరును దాని యొక్క శరణార్థులు పెట్టారని పేర్కొన్నారు. ఈస్టర్ ద్వీపానికి అసలు పాలినేషియన్ పేరు విషయంలో అనేక పరికల్పనలు ఉన్నాయి, "ది నావెల్ ఆఫ్ ది ల్యాండ్" లేదా "ది ఎండ్స్ ఆఫ్ ది ల్యాండ్" అనే అర్థం వచ్చే టె పిటో ఓ టె హెనువా పేరు కూడా వీటిలో ఒకటి. పిటో అనే పదానికి నాభి, బొడ్డుతాడు అనే అర్థాలు ఉన్నాయి, మహాసముద్రం యొక్క తూర్పు చివరి భాగంలోని లోతుల్లో ఉండటంతో ఇది ప్రాణాలు ఉన్న ప్రపంచం (కైంగా), ఆధ్యాత్మిక ప్రపంచం పో మధ్య బంధంగా పరిగణించబడుతుంది. తూర్పు భాగంలో చిట్టచివరి పాలినేషియా ద్వీపంగా ఉన్న ఈస్టర్ ఐల్యాండ్ ఉండటంతో దీనిని ప్రాణి ప్రపంచం ముగిసే ప్రాంతంగా కూడా సూచిస్తున్నారు; అయితే ఆల్ఫోన్స్ పినార్ట్ రాసిన వాయేజ్ ఎ ఎల్'ఐల్ డి పాక్వెస్‌‌లో ఈ ద్వీపం పేరు "ది నావెల్ ఆఫ్ ది వరల్డ్" (ప్రపంచం యొక్క నాభి)గా అనువదించబడింది, ఈ రెండో అర్థం ఇప్పుడు వాడుకలో లేదు. కొన్ని మౌఖిక సంప్రదాయాల ప్రకారం, ద్వీపానికి మొదట టె పిటో ఓ టె కైంగా ఎ హావు మేకా లేదా "హావు మేకా యొక్క చిన్న భూభాగం" అనే పేరు పెట్టినట్లు తెలుస్తోంది. దీనికి ఉన్న మరో పేరు మేట-కి-టె-రంగీ, దీనికి "ఆకాశాన్ని చూసే కళ్లు" అనే అర్థం వస్తుంది. ప్రదేశం, భౌతిక భూగోళశాస్త్రం ప్రపంచంలో అత్యంత వియుక్త జన సంకీర్ణ ద్వీపాల్లో ఈస్టర్ ఐల్యాండ్ కూడా ఒకటి. దీనికి అతి సమీపంలోని జనావాసాలు గల పొరుగు ద్వీపం పిట్‌కైర్న్ ఐల్యాండ్, పశ్చిమంగా 2075 కీ.మీ. దూరంలో ఉన్న ఈ ద్వీపంలో వంద మంది కంటే తక్కువ సంఖ్యలో పౌరులు నివసిస్తున్నారు. చిలీలోని కాల్డెరా యొక్క అక్షాంశానికి ఇది దగ్గరగా ఉంటుంది; చిలీ ఖండ ప్రాంతానికి పశ్చిమంగా 3510 కీ.మీ. దూరంలో ఇది ఉంది, ఈ రెండు ప్రాంతాల మధ్య అతి కనిష్ఠ దూరం ఉన్న ప్రదేశం లోటా, లెబు మధ్య ఉంది. (తూర్పున 415 కీ.మీ దూరంలో ఐస్లా సాలెస్ వై గోమెజ్ ద్వీపం ఉంది, ఈస్టర్ ఐల్యాండ్‌కు దగ్గరగా ఉన్నప్పటికీ, ఇది నిర్మానుష్యంగా ఉంది). ఈ ద్వీపం పొడవు సుమారుగా 24.6 కీ.మీ., అత్యధిక వెడల్పు 12.3 కీ.మీ - దీని యొక్క మొత్త ఆకారం త్రిభుజం మాదిరిగా ఉంటుంది. దీని విస్తీర్ణం 163.6 చదరపు కీ.మీ (63 చదరపు మైళ్లు), గరిష్ఠ ఎత్తు 507 మీటర్లు. తెరెవాకా శిఖరాగ్రానికి సమీపంలో రానో కావు, రానో రారాకు, రానో అరోయి వద్ద మూడు రానో (తాజానీటి అగ్నిపర్వత బిల సరస్సులు) ఉన్నాయి, ఇదిలా ఉంటే ద్వీపంలో ఎటువంటి శాశ్వత ప్రవాహాలు లేదా నదులు లేవు. శీతోష్ణస్థితి, వాతావరణం ఈస్టర్ ద్వీపంలో ఉపఉష్ణమండల సాగర శీతోష్ణస్థితి ఉంటుంది. ద్వీపంలో అతి కనిష్ఠ ఉష్ణోగ్రతలు జూలై, ఆగస్టు () మధ్యకాలంలో నమోదవతాయి, అత్యధిక ఉష్ణోగ్రతలు ఫిబ్రవరి (గరిష్ఠ ఉష్ణోగ్రత )లో నమోదవతాయి, ఈ సమయంలో దక్షిణార్ధ గోళంలో వేసవి కాలం ఉంటుంది. శీతాకాలాలు బాగా మందంగా ఉంటాయి. బాగా ఎక్కువగా వర్షాలు పడే మాసం ఏప్రిల్‌కాగా, ఈ ద్వీపంలో ఏడాది పొడవునా వర్షాలు కురుస్తుంటాయి. ఒక వియుక్త ద్వీపంగా ఉన్న ఈస్టర్ ఐల్యాండ్‌లో ఎప్పుడూ పవనాలు వీస్తుంటాయి, ఇక్కడ ఉష్ణోగ్రత బాగా చల్లగా ఉండేందుకు ఇవి ఉపయోగపడుతున్నాయి. అవపాతనం ఏడాదికి సగటున నమోదవుతుంది. అప్పుడప్పుడు, ద్వీపంలో భారీ వర్షపాతం నమోదవడంతోపాటు, తుపానులు తాకుతుంటాయి. ఇవి ఎక్కువగా శీతాకాల నెలల్లో (జూన్-ఆగస్టు) సంభవిస్తుంటాయి. దక్షిణ పసిఫిక్ హైకు దగ్గరగా ఉండటం, ITCZ పరిధికి వెలుపల ఉండటం వలన తుపానులు, పెద్ద గాలివానలు ఈస్టర్ ద్వీపం చుట్టూ ఏర్పడవు. భూగర్భ శాస్త్రం ఈ ద్వీపం యొక్క భూగర్భ శాస్త్రం చల్లారిన అగ్నిపర్వతాలతో ముడిపడివుంది. ఈస్టర్ ఐల్యాండ్ అగ్నిపర్వతాలతో ఏర్పడిన ఎత్తైన ద్వీపం, దీనిలో ప్రధానంగా మూడు చల్లబడిన ఏకీకృత అగ్నిపర్వతాలు ఉన్నాయి: తెరెవాకా (507 మీటర్ల ఎత్తు) అగ్నిపర్వత విస్ఫోటనాలు ఫలితంగా ద్వీపంలో ఎక్కువ ప్రాంతం ఏర్పడింది. మరో రెండు అగ్ని పర్వతాలు పోయికె, రానో కావు విస్ఫోటనాల ద్వారా తూర్పు, దక్షిణ ముఖభూభాగాలు ఏర్పడ్డాయి, వీటి ఫలితంగానే ద్వీపానికి త్రిభుజాకారం వచ్చింది. ఈ ద్వీపంలో వీటితోపాటు అనేక చిన్న అగ్నిపర్వత బిలాలు, ఇతర అగ్నిపర్వత రూపాలు ఉన్నాయి, రానో రారాకు అగ్నిపర్వత బిలం, సిండర్ కోన్ పునా పావు, లావా ట్యూబ్‌లతోపాటు అనేక అగ్నిపర్వత గుహలు ఇక్కడ చూడవచ్చు. తెరెవాకా నుంచి అగ్నిపర్వత పదార్థం ఈస్టర్ ద్వీపంతో పోయికెను కలిపే వరకు అది ఒక ద్వీపంగా ఉండేది. ద్వీపంలో ఎక్కువగా హావైట్, బసాల్ట్ ప్రవాహాలు ఉన్నాయి, వీటిలో ఇనుప ఖనిజం పుష్కలంగా ఉంటుంది, గాలాపోగోస్ ద్వీపాల్లో దొరికే అగ్ని శిలలకు ఇవి సారూప్యంగా ఉంటాయి. ఈస్టర్ ద్వీపం, పొరుగునున్న మోతు నుయి, మోతు ఐతి వంటి ద్వీపాలు సముద్ర భూతలం నుంచి రెండు వేల అడుగులకుపైగా ఎత్తున్న భారీ అగ్ని పర్వతం శిఖరాగ్రంపై ఉన్నాయి. సాలా వై గోమెజ్ రిడ్జ్‌లో ఇది భాగంగా ఉంది, డజన్లకొద్ది సముద్రపర్వతాలు ఉన్న ఈ పర్వత శ్రేణి పుకావో నుంచి ప్రారంభమై, తరువాత మావోయి, ఈస్టర్ ద్వీపానికి పశ్చిమంగా రెండు సముద్రపర్వతాల మీదగా, నజ్కా రిడ్జ్‌వైపుకు తూర్పుగా మేర విస్తరించివుంది. పుకావో, మావోయి, ఈస్టర్ ద్వీపం గత 750,000 సంవత్సరాల్లో ఏర్పడ్డాయి, చివరిసారి అగ్నిపర్వత విస్ఫోటనం లక్ష సంవత్సరాల క్రితం జరిగింది. ఈస్టర్ హాట్స్‌పాట్ పై ఉన్న నజ్కా ఫలకం ద్వారా ఏర్పడిన సాలా వై గోమెజ్ రిడ్జ్‌లో ఇవి తక్కువ వయస్సున్న పర్వతాలు. ఈస్టర్ విభంగ మండలం యొక్క కార్యకలాపాన్ని దీనికి ప్రత్యామ్నాయ వివరణగా చెప్పవచ్చు. ఈస్టర్ ద్వీపం, దాని యొక్క పరిసర ద్వీపాలు, సాలా వై గోమెజ్ వద్ద మాత్రమే సాలా వై గోమెజ్ రిడ్జ్ పొడి నేలను ఏర్పాటు చేసింది. వేడి ప్రదేశంపై నజ్కా, గతంలో ఫారాలోన్ ఫలకం చలనం కారణంగా పొడవైన సముద్రగర్భ మిట్ట ఏర్పడింది, దీనిని నజ్కా రిట్జ్ (మిట్ట)గా గుర్తిస్తున్నారు, దీని యొక్క తూర్పు చివర పెరూ కింద ఫలకంలోకి చొచ్చుకుపోయింది. 20వ శతాబ్దం ప్రథమార్ధ భాగంలో, రానో కావు అగ్నిపర్వత బిలం గోడ నుంచి ఆవిరి బయటకు వచ్చింది. దీనిని ద్వీప మేనేజర్ ఎడ్ముండ్స్ ఛాయాచిత్రాలు తీశారు.. భూగర్భ శాస్త్రవేత్తలు ప్రకారం, ద్వీపంపై చివరి అగ్నిపర్వత కార్యకలాపం 10,000 సంవత్సరాల క్రితం జరిగింది. చరిత్ర ఈస్టర్ ద్వీపం యొక్క చరిత్ర సుసంపన్నంగా, వివాదాస్పదంగా ఉంది. ఈ ద్వీపవాసులు కరువులు, మహమ్మారి రోగాలు, పౌర యుద్ధం, బానిసల కోసం జరిగిన దాడులు, వలసరాజ్య స్థాపన, అటవీ నిర్మూలనలను చవిచూశారు; వారి జనాభా అనేకసార్లు తీవ్రస్థాయిలో క్షీణించింది. అయితే ఈ ద్వీపవాసులు విడిచిపెట్టిన సాంస్కృతిక వారసత్వం వారి జనాభాకు అసమానమైన గుర్తింపు తీసుకొచ్చింది. ఈస్టర్ ద్వీపంలో మొదటి స్థిరనివాసం సుమారుగా 300–400 CE కాలంలో ఏర్పడినట్లు తెలుస్తోంది, హవాయ్‌లో మొదటి స్థిరనివాసాలు ఏర్పడిన సమయం కూడా దాదాపుగాగా ఇదే కాలం కావడం గమనార్హం. అయితే, పాలినేషియాలో ప్రారంభ స్థిరనివాసాలకు సంబంధించిన కాలాలు అన్నీ రేడియోకార్బన్ రసాయన విశ్లేషణతో సవరించబడ్డాయి, ప్రస్తుతం రాపా నుయి ప్రాంతం ఒక్కదానిలోనే సుమారుగా 700-1100 CE మధ్యకాలంలో స్థిరనివాసాలు ఏర్పాటయినట్లు గుర్తిస్తున్నారు. పురావస్తు శాస్త్రవేత్తలు టెర్రీ హంట్, కార్ల్ లిపో చేత నిర్వహించబడుతున్న ఒక అధ్యయనం ఇంకా తరువాతి కాలంలో ఇక్కడ స్థిర నివాసాలు ఏర్పడినట్లు సూచిస్తుంది. వారి వాదన ప్రకారం: ఈస్టర్ ద్వీపంలోని అనకెనా వద్ద ప్రారంభ స్థరశాస్త్రసంబంధ పొరలకు రేడియోకార్బన్ రసాయన విశ్లేషణ, గతంలో నిర్వహించిన రేడియోకార్బన్ రసాయన విశ్లేషణల ప్రకారం ఈ ద్వీపంలో సుమారుగా 1200CE కాలంలోనే వలస రాజ్యం ఏర్పడిందని తెలుస్తోంది. గణనీయమైన పర్యావరణ సంబంధ ప్రభావాలు, స్మారక శిల్పకళపై ప్రధాన సాంస్కృతిక పెట్టుబడులు, విగ్రహాల ప్రతిష్ఠ ప్రారంభ స్థిరనివాసాలు ఏర్పడిన తరువాత కొద్దికాలానికే ప్రారంభమయ్యాయి. మౌఖిక సంప్రదాయం ప్రకారం మొదటి స్థిరనివాసం అనకెనాలో ఏర్పాటయింది. లోకాలెటా అనకెనా మొదటి నివాస ప్రాంతంగా సాధారణ ఎత్తైన ప్రదేశాల నుంచి ఉత్తమ నివాసాన్ని అందించింది, దోనె పడవలు నిలిపేందుకు, లంగరు వేసేందుకు ఒక ఇసుక తీరంగా ఉపయోగపడింది, అందువలన ఇది ప్రారంభ నివాసాలకు అత్యంత అనుకూలమైన ప్రదేశంగా జారెద్ డైమండ్ రాసిన కొలాప్స్‌ పుస్తకంలో సూచించారు. అయితే, ఈ పరికల్పన రేడియోకార్బన్ రసాయన విశ్లేషణతో విభేదిస్తుంది, రేడియోకార్బన్ విశ్లేషణ ప్రకారం అకనకెనా కంటే అనేక సంవత్సరాల పూర్వమే ఇతర ప్రదేశాల్లో స్థిరనివాసాలు ఏర్పాడ్డాయని తెలుస్తోంది, ముఖ్యంగా తాహాయ్, ఈ ప్రాంతంలో అనకెనా కంటే కొన్ని శతాబ్దాల పూర్వమే స్థిరనివాసాలు ఏర్పడినట్లు రేడియోకార్బన్ విశ్లేషణ సూచిస్తుంది. దూరంలో ఉన్న మార్క్యూసాస్ ద్వీపాలు, దూరంలో ఉన్న గాంబియర్ ద్వీపాల నుంచి దోనె పడవలు లేదా కాంటామేరాన్‌ల్లో (తెప్పలు) వచ్చిన పాలినేషియన్ జాతీయులతో ఈ ద్వీపంలో జనాభా వృద్ధి చెందేందుకు ఎక్కువ అవకాశం ఉంది. కెప్టెన్ కుక్ ఈ ద్వీపాన్ని సందర్శించారు, ఆయన సిబ్బందిలో ఒకరు, బోరా బోరా నుంచి వచ్చిన ఒక పాలినేషియన్ కావడం గమనార్హం, అతనికి రాపా నుయ్‌తో మాట్లాడటం వచ్చు. రాపా నుయ్ మాదిరిగానే ఉండే భాష మాంగరెవాన్, ఈ రెండు భాషల్లో పదాలు 80% సారూప్యంగా ఉంటాయి. 1999లో, పునర్నిర్మించిన పాలినేషియన్ పడవలతో సముద్రయానం చేశారు, 19 రోజుల్లో మాంగరెవా నుంచి ఈస్టర్ ద్వీపానికి చేరుకున్నారు. 1860వ దశకంలో మిషనరీలు నమోదు చేసిన మౌఖిక సంప్రదాయాలు ప్రకారం ఈ ద్వీపం మొదట ఒక స్పష్టమైన తరగతి వ్యవస్థను కలిగివుండేది, ఒక అరికీ, అంటే ప్రధాన అధికారి తొమ్మిది ఇతర వర్గాలు, వాటి అధిపతులపై తిరుగులేని అధికారం కలిగివుండేవాడు. ద్వీపం యొక్క అన్వేషకుడు హోటు మాటువా యొక్క వంశంలో పెద్ద వ్యక్తి ఉన్నతాధికారి బాధ్యతల్లో ఉండేవాడు. మోవుయిగా పిలిచే భారీ విగ్రహాల సృష్టి ఈ ద్వీప సంస్కృతిలో ప్రధానంగా కనిపించే అంశంగా ఉంది, చనిపోయిన పూర్వికులకు ఈ విగ్రహాలు ప్రాతినిధ్యం వహిస్తాయి. ఈ ద్వీపంలో బతికున్నవారికి మరణించినవారితో సహజీవన సంబంధం కలిగివుంటారనే భావన ఉండేది, మరణించినవారు బతికున్నవారికి అవసరమైనవన్నీ సమకూరుస్తారని (ఆరోగ్యం, సారవంతమైన భూమి, జంతువులు, సంపద, తదితరాలు), అలాగే బతికున్నవారు మరణించినవారికి పూజలు చేయడం ద్వారా వారికి ఆత్మల ప్రపంచంలో మెరుగైన స్థానం కల్పిస్తారనే విశ్వాసాలు ఉండేవి. ఎక్కువ స్థిరనివాసాలు తీరం వద్ద ఉండేవి, మోవుయిలు కూడా తీరప్రాంతం వెంబడి ఏర్పాటు చేయబడ్డాయి, ఈ విగ్రహాలను వాటి ముందు శరీర భాగం వారి వారసుల స్థిరనివాసాలను చూస్తున్నట్లుగా, వెనుకభాగం సముద్రంలోని ఆత్మల ప్రపంచంవైపుకు ఉంచి ఏర్పాటు చేసేవారు. ద్వీపంలో జనాభా ఎక్కువగా పెరిగేకొద్ది, అక్కడ వనరులు నాశనమయ్యాయి, మేటాటోవాగా తెలిసిన పోరాటయోధులు అధిక శక్తిని పొందారు, పురాతన పాలనా విధానానికి తెరపడింది, బర్డ్ మ్యాన్ సమూహం అధికారంలోకి వచ్చింది. ఈ సమూహం కూడా పూర్వికులకు వారి వారసుల ద్వారా గుర్తింపు ఇచ్చినప్పటికీ, బతికున్నవారు మరణించినవారిని కొలిచేందుకు విగ్రహాల ఉపయోగానికి తెరపడింది, ఒక పోటీ ద్వారా మానవులనే ఎంపిక చేసుకోవడం మొదలుపెట్టారు. మానవులను సృష్టించిన దేవుడిగా భావించే మేక్‌మేక్ ఈ ప్రక్రియలో కీలక పాత్ర కలిగి ఉన్నాడు. 1919నాటి తన అన్వేషక యాత్రలో ద్వీపం యొక్క సంప్రదాయాలను సేకరించిన కేథరీన్ రౌత్‌లెడ్జ్ వెల్లడించిన వివరాల ప్రకారం బర్డ్ మ్యాన్ (రాపానుయ్: తంగాట మాను ) కోసం పోటీలు 1760లో మొదలయ్యాయి, ఐరోపావాసులు ఇక్కడికి అప్పటికే చేరుకున్నారు, ఈ సంప్రదాయానికి 1878లో తెరపడింది, 1864లో రోమన్ క్యాథలిక్ మిషనరీలు అధికారికంగా ఇక్కడ మొదటి చర్చిని నిర్మించాయి. ఈస్టర్ ద్వీపంలో బర్డ్ మ్యాన్‌లకు ప్రాతినిధ్యం వహించే రాతిచిత్రాలు కూడా హవాయిలోని రాతిచిత్రాలకు ఉన్న వయస్సునే కలిగివున్నాయి, మొదటి స్థిరనివాసుల ద్వారా ఈ సంప్రదాయం ఇక్కడకు తీసుకురాబడిందనే భావన ఉంది, అయితే పోటీ ఒక్కటే ఈస్టర్ ద్వీపం విషయంలో ప్రత్యేకంగా కనిపిస్తుంది. 1722 నుంచి 1770 వరకు ఐరోపావాసులు రాసిన పుస్తకాలు నిలబడివున్న విగ్రహాల గుర్తించి ప్రస్తావిస్తున్నాయి, అయితే 1774లో ఈ ద్వీపానికి చేరుకున్న కుక్ మాత్రం అనేక మోవుయిల తలభాగాలు నేలకొరిగి ఉన్నాయని, యుద్ధంలో ఇవి ధ్వంసం చేయబడినట్లు కనిపించాయని పేర్కొన్నారు. డైమండ్, హెయెర్‌దాహల్ ద్వీపం చరిత్ర గురించి రాసిన హురి మోవుయి - "విగ్రహాల కూల్చివేత" 1830వ దశకంలో కూడా కొనసాగిందని సూచిస్తుంది, తీవ్రమైన అంతర్గత యుద్ధాల్లో ఇవి కూల్చివేయబడ్డాయని ఈ పుస్తకం తెలియజేస్తుంది. 1838నాటికి చెక్కుచెదరకుండా ఉన్న మోవుయిలు (విగ్రహాలు) ఓరంగోలోని హోవు హాకానానాయి వద్ద ఉన్న రానో రారాకు వాలు ప్రాంతాల్లో, అహు టె పిటో కురాలోని అరికి పారో వద్ద ఉన్నాయి. అయితే ఈ విగ్రహాలు ఐరోపా-పూర్వ సామాజిక పతనానికి అతికొద్ది స్థాయిలో ఆధారాలను మాత్రమే అందిస్తున్నాయి. వాస్తవానికి, ఆ కాలానికి చెందిన ఈ ద్వీపవాసుల నుంచి సేకరించిన ఎముక లక్షణ శాస్త్రం, ఓస్టెయోమెట్రిక్ సమాచారం హింసాకాండ కారణంగా కొన్ని మరణాలు సంభవించాయని స్పష్టంగా తెలుస్తోంది (ఓవాస్లే, ఇతరులు, 1994). ద్వీపంతో మొదటి నమోదిత ఐరోపా సంబంధం ఏప్రిల్ 5 (ఈస్టర్ సండే), 1722 నుంచి ఉంది, ఈ రోజు డచ్ నావికుడు జాకబ్ రోగెవీన్ వారం రోజులపాటు ఈ ద్వీపాన్ని సందర్శించారు, ద్వీపంలో 2000 నుంచి 3000 మంది వరకు పౌరులు నివసిస్తున్నట్లు అంచనా వేశారు. సంఖ్య ఎక్కువగా ఉండే అవకాశం కూడా ఉందని పేర్కొన్నారు, ఒక అపార్థం ఫలితంగా రోగెవీన్ సిబ్బంది స్థానికులపై కాల్పులు జరపడంతో కొందరు పౌరులు వారికి కనిపించకుండా వెళ్లిపోయారు, రోగెవీన్ సిబ్బంది జరిపిన కాల్పుల్లో 12 మంది ఈ ద్వీపవాసులు మృతి చెందగా, అనేక మంది గాయపడ్డారు. తరువాతి విదేశీ సందర్శకులైన (1770 నవంబరు 15న) ఇద్దరు స్పెయిన్ నావికులు శాన్ లోరెంజో, శాంటా రోసాలియా రెండు నౌకల్లో ఇక్కడకు చేరుకున్నారు. ఈ ద్వీపంలో ఎక్కువ భాగం సాగు చేయబడటం లేదని, సముద్రతీరం వరుసగా విగ్రహాలతో ఉందని వారు పేర్కొన్నారు. నాలుగు సంవత్సరాల తరువాత, 1774లో, బ్రిటీష్ అన్వేషకుడు జేమ్స్ కుక్ కూడా ఈస్టర్ ద్వీపాన్ని సందర్శించారు, విగ్రహాలు అశ్రద్ధ చేయబడి ఉన్నాయని, వీటిలో ఎక్కువ విగ్రహాలు నేలకూలిపోయాయని ఆయన తెలిపారు. 1825లో, బ్రిటీష్ నౌక HMS బ్లోజమ్ ఈ ద్వీపానికి చేరుకుంది, తాము సందర్శించిన ప్రదేశాల్లో అన్ని విగ్రహాలు నేలకూలాయని ఈ నౌక సిబ్బంది తెలియజేశారు. 19వ శతాబ్దంలో కూడా అనేకసార్లు ఈస్టర్ ద్వీపాన్ని నావికులు సందర్శించారు, అయితే ఆ తరువాత నుంచి ఈ ద్వీపవాసులు నావికులు ఇక్కడ నౌకలకు లంగరు వేయడాన్ని వ్యతిరేకించారు, అందువలన 1860వ దశకం వరకు దీనికి సంబంధించి అతికొద్ది సమాచారం మాత్రమే ప్రపంచానికి తెలిసింది. 1860వ దశకంలో జరిగిన వరుస ఆక్రమణ దాడుల్లో ఈస్టర్ ద్వీపంలోని జనాభా మొత్తం హత్యలకు గురికావడం లేదా ఖాళీ కావడం జరిగింది. డిసెంబరు 1862లో, బానిసలను పట్టుకునేందుకు పెరూ సైనికులు ఈస్టర్ ద్వీపంపై దండయాత్ర చేశారు. అనేక నెలలపాటు హింసాత్మక అపహరణలు జరిగాయి, చివరకు ద్వీపం యొక్క సగం జనాభా అయిన 1500 మంది పురుషులు, మహిళలను వారు బలవంతంగా తీసుకెళ్లారు. వీరు నిర్బంధించిన పలువురు ప్రధాన వ్యక్తుల్లో ద్వీపం యొక్క పారామౌంట్ చీఫ్, ఆయన వారసుడు, ఈస్టర్ ద్వీపం యొక్క రోంగోరోంగో లిపిని చదవడం, రాయడం తెలిసిన వ్యక్తులు ఉన్నారు, పాలినేషియా లిపికి సంబంధించి ఈ రోజుకు మిగిలివున్న ఆధారం ఇదొక్కటే కావడం గమనార్హం. బానిసలకోసం దాడులు చేసే సైనికులు అనేక పాలినేషియా ద్వీపాల్లో బంధించిన పౌరులను మాతృదేశానికి పంపేవారు, వారు మశూచితో బాధపడుతున్న రోగులను అతి కొద్దిమంది పౌరులతో కలిపి ప్రతి ద్వీపం నుంచి తీసుకెళ్లారు, దీంతో ఈస్టర్ ద్వీపం నుంచి మార్క్యూసాస్ ద్వీపాల వరకు తీవ్రమైన మహమ్మారులు వ్యాపించాయి. ఈస్టర్ ద్వీపం యొక్క జనాభా చనిపోయినవారిని పూడ్చిపెట్టలేని స్థితికి క్షీణించింది. 1800వ శతాబ్దం మధ్యకాలంలో తిమింగళాలు వేటాడే మత్స్యకారులతో వ్యాపించిన ట్యూబర్‌కులోసిస్ (టీబీ) కారణంగా అనేక మంది ద్వీపవాసులు మరణించారు, మొదటి క్రైస్తవ మతప్రచారకుడు యుగెన్ ఐరౌడ్ ఈ వ్యాధి కారణంగా 1867లో ప్రాణాలు కోల్పోయారు. ఆయనతోపాటు ద్వీపం యొక్క నాలుగోవంతు జనాభా ఈ వ్యాధి బారినపడింది. తరువాతి సంవత్సరాల్లో, గొర్రెల పెంపక కేంద్రాల నిర్వాహకులు, మిషనరీలు మరణించినవారి భూములను కొనుగోలు చేయడం ప్రారంభించారు, దీంతో ఈ రెండు వర్గాల మధ్య తీవ్ర పోరాటాలు జరిగాయి. హాంగా రోవా పరిసర ప్రాంతాన్ని మిషనరీల నుంచి జీన్-బాప్టిస్ట్ డుట్‌రౌ-బోర్నీర్ కొనుగోలు చేశారు, ఇక్కడ ఉన్న సుమారుగా రెండు వందల మందిని రూపానుయ్‌లను తాహితీలో పనిచేసేందుకు తరలించారు. 1871లో మిషనరీలు అన్నీ పతనమయ్యాయి, డుట్రౌ బోర్నీర్ 171 మందిని మినహా మిగిలినవారందరినీ ఖాళీ చేయించి గాంబీర్ ద్వీపాలకు తరలించారు. ఇక్కడ మిగిలివున్న పౌరుల్లో ఎక్కువ మంది వృద్ధులు కావడం గమనార్హం. ఆరు సంవత్సరాల తరువాత, ఈస్టర్ ద్వీపంలో 111 మంది పౌరులు మాత్రమే మిగిలివున్నారు, వీరిలో 36 మందికి మాత్రమే వారసులు ఉన్నారు. ఈ స్థితి నుంచి ప్రస్తుత రోజు వరకు, ద్వీపంలో జనాభా కొద్దికొద్దిగా పుంజుకుంది. అయితే 97% జనాభా మరణించడం లేదా దశాబ్దం కంటే తక్కువ కాలంలోనే ద్వీపాన్ని విడిచివెళ్లడం జరిగింది, దీంతో ద్వీపం యొక్క సాంస్కృతిక పరిజ్ఞానం కాలగర్భంలో కలిసిపోయింది. "ద్వీప విలీనీకరణ ఒప్పందం" (Tratado de Anexión de la isla)తో పొలికార్పో టోరో చేత 1888 సెప్టెంబరు 9న ఈస్టర్ ద్వీపాన్ని చిలీలో కలపబడింది. టోరో తరువాత నుంచి చిలీ ప్రభుత్వానికి ప్రాతినిధ్యం వహిస్తూ అటాము టెకెనాతో ఒప్పందంపై సంతకం చేశారు, ఆయనకు చిలీ ప్రభుత్వం పారామౌంట్ అధిపతి, ఆయన వారసుడు మరణించిన తరువాత ఈస్టర్ ద్వీపం రాజు హౌదా ఇచ్చింది. ఈ ఒప్పందం యొక్క చెల్లుబాటును ఈరోజు కొందరు రాపానుయ్‌లు వ్యతిరేకిస్తున్నారు. 1960వ దశకం వరకు, జీవించివున్న రాపానుయ్‌లు హాంగా రోవా ప్రాంతానికి పరిమితమై ఉన్నారు, 1953 వరకు గొర్రెల పెంపక కేంద్రం కోసం మిగిలిన ద్వీప భాగమంతా విలియమ్సన్-బాల్‌ఫోర్ కంపెనీకి అద్దెకు ఇవ్వబడింది. ఈ ద్వీపాన్ని తరువాత 1966 వరకు చిలీ నావికా దళం నిర్వహించింది, ఈ సమయంలోనే ద్వీపం పూర్తిస్థాయిలో తిరిగి తెరవబడింది. 1966లో, రాపానుయ్ పౌరులు చిలీ పౌరసత్వం పొందారు. జులై 30, 2007న, రాజ్యాంగ సంస్కరణ ఈస్టర్ ద్వీపం, జువాన్ ఫెర్నాండెజ్ ద్వీపాలకు (దీనిని రాబిన్సన్ క్రూజ్ ద్వీపంగా కూడా దీనిని గుర్తిస్తారు) చిలీ ప్రత్యేక భూభాగాల హౌదా పొందాయి. ప్రత్యేక ప్రాంతంగా శాసనం చేయబడినప్పటికీ, ఈ ద్వీపం వాల్‌పారైసో యొక్క ఐదో ప్రాంతంలో ఒక ప్రావీన్స్‌గా పాలించబడటం కొనసాగుతుంది. జులై 11, 2010న 18:15:15 సమయంలో ఈస్టర్ ద్వీపంలో గత 1300 సంవత్సరాల్లో తొలిసారి ఒక సంపూర్ణ సూర్య గ్రహణం కనిపించింది. ఆవరణశాస్త్రం ఈస్టర్ ద్వీపాన్ని, దీనికి అతిసమీపంలో తూర్పువైపున దూరంలో ఉన్న ఐస్లా సాలా వై గోమెజ్ యొక్క అతి చిన్న ద్వీపాన్ని కలిపి ఆవరణ శాస్త్రవేత్తలు ఒక విలక్షణ ఆవరణ ప్రాంతం గుర్తిస్తున్నారు, ఈ ఆవరణ ప్రాంతాన్ని రాపా నుయ్ ఉపఉష్ణమండల వెడల్పు ఆకుల అడవులుగా పరిగణిస్తున్నారు. ఇక్కడ ఉన్న అసలు ఉపఉష్ణమండల తేమతోకూడిన వెడల్పు ఆకుల అడవులు ఇప్పుడు అదృశ్యమయ్యాయి, అయితే శిలాజాలు, పుప్పొడి, లావా ప్రవాహాల ద్వారా సూచించబడుతున్న చెట్టు నమూనాలపై జరిపిన పాలెయోబోటానికల్ అధ్యయనాలు ఈ ద్వీపంలో గతంలో అడవులు ఉన్నట్లు, చెట్లు, పొదలు, మొక్కలు, గడ్డి జాతులు ఇక్కడ ఉండేవని సూచిస్తున్నాయి. ఇప్పుడు అంతరించిపోయిన తాటిచెట్టు, చిలీకి చెందిన వైన్ తాటి చెట్టు (జుబీయా చిలెన్సిస్)తో అనుబంధం ఉన్న పాస్చాలోకోకోస్ డిస్పెర్టా ఇక్కడ ప్రధానంగా ఉన్న మొక్కలని శిలాజాలు తెలియజేస్తున్నాయి, దీని యొక్క చిలీ అనుబంధ చెట్టు మాదిరిగానే ఇది కూడా కౌమర ఎత్తుకు చేరుకునేందుకు సుమారుగా 100 ఏళ్లు పట్టేది. టోనీ హంట్, ఇతరులు నిర్వహించిన పరిశోధనల్లో పాలినేషియన్ ఎలుకలను ప్రారంభ వాసులు తమతోపాటు ఇక్కడకు తీసుకొచ్చారు, ఈ ఎలుకలు రాపానుయ్ తాటి చెట్టు అంతరించిపోవడానికి ప్రధాన కారణమైందని పరిశోధకులు చెబుతున్నారు. గుహల్లో లేదా వివిధ ప్రదేశాల్లో త్రవ్వితీసిన 99% గింజలపై ఎలుక దంతాల గుర్తులు కనిపిస్తాయి, దీనితో పాలినేషియన్ ఎలుక పామ్ చెట్ల పునరుత్పత్తికి భంగం కలిగించినట్లు ఆధారాలు లభించాయి. ఇదిలా ఉంటే స్థిరనివాసాలు ఏర్పాటు చేసేందుకు స్థానికులు తాటిచెట్లను నరికివేయడం కూడా అవి అంతరించిపోవడానికి ఒక కారణం, ఈ కారణాలతో సుమారుగా ఇప్పటికి 350 సంవత్సరాలకు పూర్వం ఇవి పూర్తిగా అంతరించిపోయాయి. టోరోమిరో చెట్టు (సోఫోరా టోరోమిరా) చరిత్రపూర్వకాలంలో ఈస్టర్ ద్వీపంలో ఉండేది, ఇప్పుడు అడవుల్లో అది అంతరించిపోయింది. ఇదిలా ఉంటే రాయల్ బోటానిక్ గార్డెన్స్, కెవ్, గోటెబోర్గ్ బోటానికల్ గార్డెన్ సంయుక్తంగా ఈస్టర్ ద్వీపంలో టోరోమిరోను తిరిగి ప్రవేశపెట్టేందుకు ఉద్దేశించిన శాస్త్రీయ కార్యక్రమానికి నేతృత్వం వహిస్తున్నాయి. తాటి, టోరోమిరో చెట్లు పూర్తిగా నశించిపోవడంతో, తక్కువ సంక్షేపణం కారణంగా ఇక్కడ గణనీయమైన స్థాయిలో తక్కువ వర్షపాతం నమోదవుతుంది. సుమారుగా శతాబ్దానికిపైగా ద్వీపాన్ని వేలాది గొర్రెలను పెంచేందుకు ఉపయోగించిన తరువాత, 1900వ శతాబ్దం మధ్యకాలానికి ఇక్కడ ఎక్కువ ప్రాంతం ప్రధానంగా గడ్డిభూములతో నిండివుంది, రానో రారాకు, రానో కావు వద్ద ఉన్న అగ్నిపర్వత బిల సరస్సుల్లో నగాటు లేదా బుల్‌రష్ (షోయ్నోప్లెక్టస్ కాలిఫోర్నికస్ టాటోరా ) కనిపిస్తాయి. ఆండిస్‌లో టోటోరా అని పిలిచే ఈ రెల్లు గడ్డి ఉండటం విగ్రహాలు నిర్మించినవారికి దక్షిణ అమెరికా మూలాలు ఉన్నాయనే వాదనకు మద్దతుగా ఉంది, అయితే సరస్సు మడ్డిలో సేకరించిన పుప్పొడిపై జరిపిన విశ్లేషణలో ఈ రెల్లు గడ్డి ఈస్టర్ ద్వీపంలో 30,000 సంవత్సరాలుగా పెరుగుతున్నట్లు నిర్ధారించారు. మానవులు అడుగుపెట్టక ముందు, ఈస్టర్ ద్వీపంలో అనేక సముద్రపక్షుల సమూహాలు ఉండేవి, ఇక్కడ బహుశా 30 నివాస జాతులు ఉన్నట్లు భావిస్తున్నారు, ప్రపంచంలోనే అత్యంత సమృద్ధ ప్రాంతంగా దీనిని గుర్తించారు. ఇప్పుడు ప్రధాన భూభాగంలో ఇటువంటి సమూహాలు కనిపించవు. ఐదు జాతుల భూమి పక్షులు (రెండు రైల్స్, రెండు చిలుకలు, ఒక కొంగ జాతులు) కూడా గతంలో ఇక్కడ ఉండేవని శిలాజ ఆధారాలు తెలియజేస్తున్నాయి, అయితే ఇప్పుడు ఇవన్నీ అంతరించిపోయాయి. శరీరం యొక్క సాధారణ రోగనిరోధక శక్తిని తగ్గించే మందు సిరోలిమస్‌ను ఈస్టర్ ద్వీపంలో సేకరించిన ఒక మట్టి నమూనాలో స్ట్రెప్టోమైసెస్ హైగ్రోస్కోపికస్ అనే బ్యాక్టీరియాలో మొట్టమొదట గుర్తించారు. ఈ మందును రాపామైసిన్ అని కూడా పిలుస్తారు, రాపా నుయ్ పేరు మీదగా దానికి ఆ పేరు వచ్చింది. చిట్టెలుకల్లో దీర్ఘాయుర్దాయాన్ని పొడిగించేందుకు ఇది ఉపయోగపడుతుందనే భావనపై పరిశోధనలు జరుగుతున్నాయి. ఆధునిక ఈస్టర్ ద్వీపంలో చెట్లు అక్కడక్కడ కనిపిస్తాయి, ప్రకృతిసిద్ధమైన పొదలు చాలా అరుదుగా పెరుగుతాయి, స్థానిక ఈస్టర్ ద్వీపవాసులు తమ విగ్రహాలను ఏర్పాటు చేసేందుకు, జనాభామితిమీరి పెరగడంతో నిలదొక్కుకోవడం కోసం ఇక్కడ అడవులను పూర్తిగా నిర్మించారని వాదనలు ఉన్నాయి. కొన్ని విగ్రహాలను "Y" ఆకారంలో చెక్కిన కలప దిమ్మెలపై ఉంచి తీసుకెళ్లేవారు, వీటిని మిరో మంగా ఎరువాగా పిలిచేవారు, తరువాత ఈ దిమ్మెలపై విగ్రహాలను వాటిని ప్రతిష్ఠించే ప్రదేశాలకు రవాణా చేసేవారని ఎక్స్‌పెరిమెంటల్ ఆర్కియాలజీ సూచించింది. "నిచ్చెనలు" ఉపయోగించి (సమాంతర చెక్క పట్టాలు) విగ్రహాలను లాగుతూ తీసుకెళ్లారని ఇతర సిద్ధాంతాలు తెలియజేస్తున్నాయి. రాపానుయ్ సంప్రదాయాలు రూపాలంకారికంగా ఆధ్యాత్మిక శక్తి (మనా)ను సూచిస్తున్నాయి, మోవుయిలను గనుల నుంచి తీసురావడాన్ని ఇది వివరిస్తుంది. ద్వీపం యొక్క దక్షిణ అక్షాంశం వద్ద కొద్ది స్థాయిలో మంచు యుగాన్ని తలపించే వాతావరణ ప్రభావాలు (1650 నుంచి 1850 వరకు) అటవీ నిర్మూలనకు కారణమైనట్లు భావనలు ఉన్నాయి, అయితే ఈ వాదనకు సంబంధించి ఇప్పటికీ ఊహాగానాలు వినిపిస్తున్నాయి. అనేక మంది పరిశోధకులు [ఫిన్నే (1994), హంటర్ ఆండర్సన్ (1998); పి.డి. నున్ (1999, 2003); ఓర్లియాక్, ఓర్లియాక్ (1998)] కొద్దిస్థాయిలో మంచు యుగ పరిస్థితులకు కారణమైన వాతావరణ తిరోగమనం వనరులు ఒత్తిడి సమస్యకు ఒక కారణమని సూచిస్తున్నారు, ద్వీపంలో తాటి చెట్లు కనుమరుగవడానికి ఇది కూడా కారణమని వారు అభిప్రాయపడుతున్నారు. అయితే నిపుణులు ద్వీపంలో తాటి చెట్లు ఎప్పుడు పూర్తిగా అదృశ్యమయ్యాయనే దానిపై ఏకాభిప్రాయం కలిగిలేరు. జారెద్ డైమండ్ ద్వీపంలో అటవీ నిర్మూలనకు వాతావరణ మార్పు ప్రధాన కారణమనే వాదనను తోసిపుచ్చారు, ఆయన తన పుస్తకం కొలాప్స్‌లో పురాతన ఈస్టర్ ద్వీపవాసుల పతనంపై తన వివరణను ఇచ్చారు. థోర్ హెయెర్దాహల్ యొక్క ఈస్టర్ ద్వీప చరిత్ర యొక్క శృంగార వివరణ ప్రభావంతో (కొలాప్స్ రెండో అధ్యాయంలో ఇది కనిపిస్తుంది), ద్వీపంలో చెట్లు అంతరించిపోవడం, ఆ ద్వీపంలో 17, 18వ శతాబ్దాల్లో నాగరికత పతనం సమయంలో జరిగివుండవచ్చని డైమండ్ పేర్కొన్నారు. ఈ సమయంలో వారు విగ్రహాలు పెట్టడం నిలివేయడంతోపాటు, అహును నాశనం చేయడం ప్రారంభించారని వాస్తవంతో దీనికి సంబంధం ఏర్పరిచారు. బర్డ్ మ్యాన్ సమూహం అన్వేషకులు, తిమింగలాలు వేటాడేవారు, గంధపు చెట్ల వ్యాపారాలు, బానిసల కోసం దాడులు చేసినవారి చేత బాగా లాభపడటం, వారు చేసిన దాడుల నుంచి మనుగడ సాధించడం కొనసాగించడంతో ఈ వాదన బలహీనపడింది. వేటాడే పడవలు నిర్మించే సామర్థ్యాన్ని ఈ ద్వీపవాసులు కోల్పోవడం, పక్షులు అవి గూళ్లు కట్టుకునే చెట్లు లేకపోవడంతోపాటు, చేపలు, పక్షుల సంఖ్య కూడా ఆకస్మికంగా తగ్గిపోయిందని మిడెన్ వాదించారు. చెట్లు లేకపోవడం వలన కొన్ని ప్రదేశాల్లో భూమి కోత స్పష్టంగా కనిపిస్తుంది. స్థానిక చెట్లలో సగ భాగం అంతరించిపోయిందని, ద్వీపంపై వృక్షజాలం నాటకీయంగా మారిపోయిందని అవక్షేప నమూనాలు సూచిస్తున్నాయి. ఇదిలా ఉంటే, పాలినేషియన్‌లు ప్రధానంగా రైతులుగా స్థిరపడ్డారు, వారు మత్య్సకారులు కాదు,, వారి ఆహారంలో ప్రధానంగా పండించిన పదార్థాలు, అంటే టారో దుంపలు, తియ్యటి బంగాళాదుంపలు, చిలగడదుంపలు, కర్రపెండలం, అరటి పండ్లు ఉండేవి, ప్రోటీన్ ఆహారంగా చేపల కంటే వారు కోళ్లపై ఎక్కువగా ఆధారపడ్డారు. సమృద్ధి, కరువు రెండు రకాల సమయాల్లో పాలినేషియన్ ద్వీపవాసుల అందరిలో నరమాంస భక్షణ కూడా అలవాటయింది, అందువలన ఇది ఈస్టర్ ద్వీపంలో కూడా జరిగివుండే అవకాశం ఉంది (వంట ప్రదేశాల్లో, ముఖ్యంగా గుహల్లో దొరికిన మానవ అవశేషాలు ఈ వాదనకు బలం చేకూరుస్తున్నాయి), అయితే ఇక్కడ నాగరికత పతనం కావడానికి ఇది మంచి ఆధారం కాదు. బెన్నీ పీసెర్ తన యొక్క "ఫ్రమ్ జెనోసైడ్ టు ఎకోసైడ్: ది రేప్ ఆఫ్ రాపా నుయ్" అనే కథనంలో ఐరోపావాసులు మొదట ఈ ద్వీపానికి వచ్చినప్పుడు ఇక్కడ స్వీయ-సమృద్ధి ఉందని ఆధారాన్ని సూచించారు. ఈ ద్వీపంలో ఇప్పటికీ చిన్న చెట్లు ఉన్నాయి, అవి ప్రధానంగా టోరోమిరో, ఇవి 20వ శతాబ్దంలో అంతరించిపోవడం మొదలైంది, ద్వీపం యొక్క పర్యావరణ వ్యవస్థలో మార్పులు, బాగా నెమ్మదైన పెరుగుదల కారణంగా ఈ పరిణామం ఏర్పడింది. జాకబ్ రోగెవీన్ యొక్క కెప్టెన్ కార్నెలిస్ బౌమాన్ తన యొక్క లాగ్ బుక్..లో చిలగడదుంపలు, అరటిపండ్లు, చిన్న కొబ్బరి చెట్లు తాము కొద్ది స్థాయిలో చూసినట్లు పేర్కొన్నారు, ఇతర చెట్లు లేదా పంటలు అక్కడ తమకు కనిపించలేదన్నారు. రోగెవీన్ అధికారి కార్ల్ ఫ్రైడ్‌రిచ్ బెహ్రెన్స్ శాంతి కానుకలుగా స్థానికులు తమకు తాటిచెట్టు కొమ్మలు అందించారని పేర్కొన్నారు. మానవజాతి శాస్త్ర నిపుణుడు ఆల్ఫ్రెడ్ మెట్రౌక్స్ వెల్లడించిన వివరాల ప్రకారం, ఇక్కడ కనిపించే అత్యంత సాధారణ రకం గృహాన్ని "హారె పెగ్నా" అని పిలుస్తారు, ప్రస్తుతం వీటిని "బోట్ హౌస్"గా గుర్తిస్తున్నారు, ఎందుకంటే వీటి పైకప్పు బోర్లవేసిన పడవ మాదిరిగా ఉంటుంది. ఇళ్లకు పునాదులగా పూడ్చిపెట్టిన బసాల్ట్ దిమ్మెలు ఉండేవి, ఈ దిమ్మెలకు చెక్క గుంజలు నిలబెట్టేందుకు రంధ్రాలు ఉంటాయి, ఇంటి యొక్క వెడల్పు మొత్తం ఈ గుంజలను ఒకదానితో ఒకటి కలుపుతారు. వీటిని తరువాత టోటోరా (ఒకరకమైన గడ్డి) రెల్లుతో కప్పేవారు, ఆపై చెరకు ఆకులతో ఒక పొరను, చివరగా అల్లిన గడ్డి పొరను పైనకప్పుతారు. పెద్ద తాడిచెట్ల అడుగుమానులను కూడా తాము చూసినట్లు ఐరోపా సందర్శకులు పేర్కొన్నారు. ఆ సమయంలో కూడా గణనీయమైన స్థాయిలో పెద్ద చెట్లు ఉండేవని ఈ నివేదికలు సూచిస్తున్నట్లు పీసెర్ పరిగణించారు, పైన బౌమాన్ వెల్లడించిన విషయాలకు ఇది విరుద్ధంగా ఉంది. ద్వీపం లోపల, కొండపాదాల వద్ద, లావా ప్రదేశాల లోపల, బలమైన ఉప్పు గాలుల నుంచి రక్షించబడే ఇతర ప్రదేశాల్లో మొక్కలు పెంచేవారని భావనలు ఉన్నాయి, ఎందుకంటే తీరానికి సమీప ప్రాంతాలు ఉప్పు జల్లుతో ప్రభావితమయ్యేవి. అనేక మంది ఐరోపావాసులు ద్వీపం లోపలి ప్రాంతాలకు వెళ్లడానికి ప్రయత్నించలేదు, ముఖ్యంగా విగ్రహాలు తయారు చేసేందుకు రాళ్ల సేకరణకు ఉపయోగించిన గని వద్దకు కూడా వెళ్లలేదు, ఈ గని తీరం నుంచి ఒక కిలోమీటరు దూరంలోనే ఉండటం గమనార్హం, అంతేకాకుండా ఎత్తు ఉన్న ఒక ఆకర్షణీయమైన పర్వత శిఖరాన్ని 1800వ దశకం వరకు ఐరోపావాసులు గుర్తించలేదు. ఈస్టర్ ద్వీపం ఇటీవల సంవత్సరాల్లో భారీస్థాయి భూమి కోతను ఎదుర్కొంది, బహుశా వ్యవసాయం, తీవ్రమైన అటవీ నిర్మూలన ఫలితంగా ఈ కోత ఏర్పడింది. ఈ ప్రక్రియ క్రమక్రమంగా జరిగినట్లు తెలుస్తోంది, అయితే 20వ శతాబ్దంలో ఎక్కువ కాలం ఇక్కడ విలియమ్సన్-బాల్‌ఫోర్ కంపెనీ యొక్క విస్తృతస్థాయి గొర్రెల పెంపకం ద్వారా భూమి కోత వేగవంతమయింది. జాకబ్ రోగెవీన్ ఈస్టర్ ద్వీపం బాగా సారవంతమైన ప్రదేశమని పేర్కొన్నారు. అక్కడివాసులకు కోళ్లు మాత్రమే పెంపుడు జంతువులుగా ఉన్నాయని తెలియజేశారు. వారు అరటి, చక్కెర, తియ్యటి బంగాళాదుంపలు పండించేవారు. 1786లో జీన్-ఫ్రాంకోయిస్ డి లా పెరౌస్ ఈ ద్వీపాన్ని సందర్శించారు, ఆయన సంరక్షకుడు జనాభా ఇక్కడ నివసించడానికి ఏడాదికి మూడు రోజుల పని సరిపోతుందని ప్రకటించారు. 1786లో పెరౌస్ అన్వేషక యాత్రలో ఒక మేజర్‌గా ఉన్న రోలిన్ ఈ విధంగా రాశారు, కరువుతో తీవ్రంగా ప్రభావితమైన వ్యక్తులను తాను ఇక్కడ కలుసుకున్నప్పటికీ... గణనీయమైన జనాభాను ఈ ద్వీపంలో చూశాను, తరువాత నేను చూసిన మిగిలిన అన్ని ద్వీపాల కంటే ఇక్కడ మరింత అందం, సోయగాన్ని ఇక్కడ చూశానని పేర్కొన్నారు; భూమి, తక్కువ కూలీల అవసరం, అద్భుతమైన వనరులు, పౌరులకు అవసరమైనదాని కంటే సమృద్ధి కనిపించాయని చెప్పారు. డైమండ్ వెల్లడించిన వివరాల ప్రకారం, ప్రస్తుత ద్వీపవాసుల మౌఖిక సంప్రదాయాల్లో (రౌత్‌లెడ్జ్, లావాచెరీ, మెట్రౌక్స్, పీసెర్, ఇతరులు వీనిలో నిజానిజాలను ప్రశ్నించారు) నరమాంస భక్షణ యావ కనిపిస్తుంది, ఆయన దీనిని వేగంగా సమాజం పతనం అవడానికి ఆధారంగా సూచించారు. ఉదాహరణకు, ఇక్కడి పౌరులు శత్రువును తీవ్రంగా అవమానపరిచేందుకు "నీ తల్లి కాలి కండరాన్ని తింటానని అనేవారని" ఆయన పేర్కొన్నారు (డైమండ్, 1995). అంటే చివరకు పౌరులకు ఆహార సరఫరా నిలిచిపోయిందని డైమండ్ వాదించారు; అయితే నరమాంస భక్షణ పాలినేషియా సంస్కృతుల్లో బాగా విస్తృతంగా ఉన్నప్పటికీ, ఆయన నిర్ధారణను పరికల్పనగానే భావిస్తున్నారు. మట్టి పాత్రల్లో మానవుల ఎముకలు కనిపించలేదు, మతపరమైన వాటిలో మాత్రమే కనిపించాయి, అందువలన నరమాంస భక్షణ అనేది ఈస్టర్ ద్వీపంలో ఒక కర్మసంబంధ ఆచారంగా మాత్రమే ఉండేదని తెలుస్తోంది. సమకాలీన మానవజాతి పరిశోధనలో ఎక్కడా నరమాంస భక్షణ ఆచారం యొక్క గణనీయమైన లేదా విశ్వసించదగిన ఆధారం దాదాపుగా ఏదీ కనిపించలేదని నిర్ధారించబడింది, ఎటువంటి సమయంలోనూ ఇటువంటి ఆచారానికి నమ్మదగిన ఆధారం లేదని సూచించారు (ఫ్లెన్లే, బాహన్, 2003). ఈస్టర్ ద్వీపం యొక్క మొదటి శాస్త్రీయ అన్వేషణలో (1914) స్థానిక జనాభా తమ పూర్వీకులు నరమాంస భక్షకులనే ఆరోపణలను బలంగా తిరస్కరించినట్లు నమోదు చేయబడింది (రౌట్‌లెడ్జ్ 1919). సంస్కృతి పురాణాలు ఈ ద్వీపానికి చెందిన అత్యంత ప్రధాన పురాణాలు: తంగాట మను, 1860 వరకు ఆచరించబడిన బర్డ్‌మ్యాన్ సంప్రదాయం. మేక్‌మేక్, ఒక ముఖ్యమైన దేవుడు. అకు-అకు, పవిత్ర కుటుంబ గుహల యొక్క సంరక్షకులు. మోవుయి-కావా-కావా, హానౌ ఎపి యొక్క ఒక దెయ్యపు మనిషి (ఇతనికి పొడవైన చెవులు ఉంటాయి). హెకై ఐతే ఉము పారే హావోంగా టాకాపు హానౌ ఎపి కై నోరుయెగో, ఒక కుటుంబం గుహలోకి ప్రవేశించే ముందు అకు-అకును ప్రసన్నం చేసుకునేందుకు పలికే ఒక పవిత్ర మంత్రం. రాతి పని రాపా నుయ్ పౌరులకు రాతి యుగపు నాగరికత ఉంది, స్థానిక రాళ్లను వివిధ రకాలుగా వారు ఉపయోగించారు: బసాల్ట్, ఇది ఒక దృఢమైన, దట్టమైన రాయి, దీనిని టోకీకి, కనీసం ఒక మోవుయి కోసం ఉపయోగించారు. అబ్సిడియాన్, పదునైన అంచులతో ఉండే అగ్నిపర్వత లావాతో ఏర్పడిన గాజు పెంకు, దీనిని మేటా వంటి పదునైన సాధనాలు తయారు చేసేందుకు ఉపయోగించారు, వీటిని మోవుయి యొక్క కళ్లలో కంటిపాప చుట్టూ ఉండే నల్లటి పొర కోసం కూడా ఉపయోగించారు. పునా పావుకు చెందిన రెడ్ స్కోరియా, ఇది బాగా తేలికైన ఒక ఎరుపు రాయి, కొన్ని మోవుయి, పుకావో కోసం ఉపయోగించారు. రానో రారాకు వద్ద దొరికే టుఫ్, బసాల్ట్ కంటే సులభంగా పనిచేయగల రాయి, మోవుయిల్లో అనేకవాటికి ఈ రాయినే ఉపయోగించారు. మోవుయి (విగ్రహాలు) పెద్ద రాతి విగ్రహాలు లేదా మోవుయి కారణంగా ఈస్టర్ ద్వీపం ప్రపంచ ప్రసిద్ధిగాంచింది, వీటిని 1100-1680 CEలో చెక్కారు (రేడియో-కార్బన్ పరీక్షల ద్వారా నిర్ధారించడం జరిగింది). ఇప్పటివరకు ద్వీపంపై, మ్యూజియం సేకరణల్లో మొత్తం 887 ఏకశిలా విగ్రహాలను గుర్తించారు. "ఈస్టర్ ఐల్యాండ్ హెడ్స్"గా కూడా వీటిని తరచుగా గుర్తిస్తున్నప్పటికీ, ఈ విగ్రహాలు వాస్తవానికి పూర్తిగా తల, మొండం వరకు మాత్రమే ఉన్న శిల్పాలు, కాళ్లపై కూర్చొని ఉన్నట్లు ఉండే ఈ విగ్రహాల చేతులు ఉదరభాగంపై ఉంటాయి. కొన్ని నిలబడే ఉండే మోవుయిలు అస్థిరమైన భూముల చేత మెడల వరకు కూరుకుపోయాయి. దాదాపుగా అన్ని (95%) మోవుయిలను ప్రత్యేకంగా, సంక్షిప్తంగా, ఘనీభవించిన అగ్నిపర్వత బూడిద, టఫ్పై సులభమైన పనితనంతో రూపొందించారు, చల్లారిన అగ్నిపర్వతం రానో రారాకు లోపల ఒకే ప్రదేశం నుంచి ఈ విగ్రహాలన్నింటికీ శిలలను సేకరించడం జరిగింది. స్థానిక ద్వీపవాసులు ఈ విగ్రహాలను రాతి పనిముట్లతో, ముఖ్యంగా బసాల్ట్ టోకీ తో చెక్కారు, ఈ గనిలో ఇప్పటికీ ఆ పనిముట్లు కనిపిస్తాయి. రాతి ఉలులకు పదును తగ్గిన తరువాత వాటికి తిరిగి పదును పెట్టేవారు. మోవుయిని మలిచే అగ్నిపర్వత రాయిని సేకరించే ముందు మొదట దానిని తడిపి మెత్తబరిచేవారు, చెక్కడం ప్రారంభమైన తరువాత కూడా అవసరమైనప్పుడు శిలను మెత్తబరిచేందుకు తడుపుతూ ఉండేవారు. ఒకే సమయంలో వివిధ విగ్రహాలపై అనేక బృందాలు పనిచేసేవి, ఒక మోవుయిని చెక్కేందుకు ఐదుగురు లేదా ఆరుగురు సభ్యుల బృందం అవసరమవుతుంది, వీరు ఏడాదిపాటు పనిచేసి దీనిని రూపొందించేవారు. ప్రతి విగ్రహం వంశక్రమంలో మరణించిన వ్యక్తికి ప్రాతినిధ్యం వహిస్తుంది. కేవలం నాలుగోవంతు విగ్రహాలు మాత్రమే ప్రతిష్టించబడ్డాయి, సగం విగ్రహాలు ఇప్పటికీ రానో రారాకు వద్ద గనిలో ఉన్నాయి, మిగిలినవి ద్వీపంలోని వేర్వేరు ప్రాంతాల్లో కనిపిస్తాయి, బహుశా వాటిని తుది స్థాపన ప్రదేశాలకు తీసుకెళ్లకుండా ఉండవచ్చు. ఈ ద్వీపంపై సృష్టించబడిన అతిపెద్ద మోవుయి "పారో", ఇది 82 టన్నుల బరువు, పొడవు ఉంటుంది. దీనికి సమానమైన బరువు గల అనేక ఇతర విగ్రహాలు కూడా ఉన్నాయి, వీటిని ఉత్తర, దక్షిణ తీరాల్లోని అహుకు తరలించారు. విగ్రహాలను వారు ఏ విధంగా గమ్యస్థానాలకు తీసుకెళ్లారనేది ఇప్పటికీ తెలియరాలేదు, అయితే కొందరు మిరో మంగా ఎరువా అనే "అడ్డ భాగాలు గల Y ఆకారపు మొద్దు"పై విగ్రహాన్ని ఉంచి హావు-హావు చెట్ల నుంచి సేకరించే బెరడుతో తయారు చేసిన తాళ్లతో లాగుతూ తీసుకెళ్లేవారని సూచిస్తున్నారు. ఈ విగ్రహాన్ని లాగేందుకు సుమారుగా 180 నుంచి 250 మంది పురుషులు అవసరమయ్యేవారు, మోవుయి పరిమాణాన్ని బట్టి కావాల్సిన వారి సంఖ్య ఆధారపడి ఉంటుంది. ఆధునిక రోజుల్లో ఇప్పుడు నిలబడి ఉన్నవాటిలో 50 విగ్రహాలను తిరిగి ఏర్పాటు చేశారు. తిరిగి ప్రతిష్ఠించిన మొదటి మోవుయి అహు అతురే హుకే, దీనిని 1958లో అనకెనా బీచ్‌లో ప్రతిష్ఠించారు. తోర్ హెయెర్దాహల్ ఈ ద్వీపాన్ని సందర్శించినప్పుడు, దీనిని సంప్రదాయ పద్ధతులను ఉపయోగించి ప్రతిష్ఠించారు. అహు అహు అనేవి రాతి వేదికలు, వీటిని విగ్రహాలు ఏర్పాటు చేసేందుకు భారీ పరిమాణంలో రూపొందించేవారు. హురి మోవుయి లేదా విగ్రహాల-కూల్చివేత సందర్భంగా, ఆ తరువాత అనేక విగ్రహాలపై తిరిగి పనిచేశారు; అనేక విగ్రహాలు సముద్రం పాలయ్యాయి: తిరిగి ఒడ్డుకు కొట్టుకొచ్చిన విగ్రహం అహు టోన్గారికీ, ఇది ఒక సునామీ ఫలితంగా భూమిపైకి కొట్టుకొచ్చింది. 313 గుర్తించిన అహుల్లో, 125 మోవుయి కలిసివున్న వేదికలు- సాధారణంగా ఇవి పూర్తిగా ఏకశిలా విగ్రహాలు, మోవుయి కాలం యొక్క కురచదనం, వాటిని రవాణా చేయడంలో ఇబ్బందులు ఫలితంగా వీటిని ఇలా తయారు చేశారు. అహు టోంగారికీ రానో రారాకు నుంచి ఒక కిలోమీటరు దూరంలో ఉంది, ఈ వేదికపై అత్యధిక సంఖ్యలో, అతిపెద్ద మోవుయి ఉంది, మొత్తంమీద దీనిపై 15 మోవుయిలు ఉన్నాయి. ఇతర ప్రసిద్ధ శిలా వేదికలు (అహు) అహు అకివీ, ఇది 1960లో విలియమ్ ముల్లోయ్ చేత పునఃస్థాపించబడింది, అనకెనా వద్ద ఉన్న నావు నావు, తాహాయ్. కొన్ని విగ్రహాలను కలపతో కూడా చేశారు, ఇవి కాలగమనంలో కలిసిపోయాయి. అహు రూపకల్పనలో ఉన్నతమైన అంశాలు: వెనుక గోడ కొన్ని అడుగుల ఎత్తులో ఉంటాయి, సాధారణంగా సముద్రంవైపు చూస్తూ ఉంటాయి. ముందు గోడను దీర్ఘచతురస్రాకార పాయెంగా అని పిలిచే బసాల్ట్ దిమ్మెలతో రూపొందిస్తారు. ముందు గోడపై ఎరుపు స్కోరియాతో తయారు చేసే ముఖభాగం ఉంటుంది (1300 తరువాత నిర్మించిన శిలా మండపాలపై). వేదిక యొక్క లోపలి భాగంలోకి వాలుగా ఉంటుంది, ఇది బయటవైపుకు రెక్కలు మాదిరిగా విస్తరించి ఉంటుంది. ఒక రాళ్లుపరిచిన చపటా కూడా ఉంటుంది, దీనిని గుండ్రటి నీటిలో సేకరించిన రాళ్లతో నిర్మించేవారు, ఈ రాళ్లు పరిచిన భాగాన్ని పోరో అని పిలుస్తారు. తొంగలి ముందు రాళ్ల అమరిక ఉంటుంది. అహు ముందు ఒక పరిచిన ప్లాజా ఉంటుంది. దీనిని మారీ అని పిలుస్తారు. అహు లోపలి భాగాన్ని గులుకతో నింపుతారు. అనేక అహుల పైభాగంలో: చతురస్ర "పీఠం"పై ఉండే మోవుయి భూభాగంవైపు చూస్తుంటుంది, వాటి ముందు పోరోతో తొంగలి ఉంటుంది. మోవుయి తలభాగాలపై పుకావో లేదా హావు హితీ రావు (1300 తరువాత నిర్మించిన వేదికలు). ఒక వేడుక జరిగినప్పుడు, విగ్రహాలపై "కళ్లు" పెడతారు. కళ్ల యొక్క తెల్లగుడ్డులను పగడాలతో చేస్తారు, నల్లగుడ్డును అబ్సిడియాన్ లేదా ఎర్ర స్కోరియాతో తయారు చేసేవారు. సంప్రదాయ పాలినేషియన్ మారీ నుంచి అహు పుట్టింది, దీనిలో అహు అనేది ఒక చిన్న నిర్మాణం, కొన్నిసార్లు పవిత్రమైన వస్తువులు, విగ్రహాలతోసహా, ఉంచే ఒక పైకప్పు ఉన్న నిర్మాణంగా ఇది ఉంటుంది. సాధారణంగా అహులు మారీ లేదా ప్రధాన మధ్య ప్రాంగణం పక్కన ఉంటాయి, ఈ ప్రాంగణంలోనే వేడుకలు జరుగుతాయి, ఈస్టర్ ద్వీపంలో అహు, మోవుయి భారీ పరిమాణాల్లో ఉండటం వలన, మారీ అనేది అహు ముందు ఉండే ఒక రాళ్లు పరచని ప్రాంగణంగా ఉంటుంది. ఇక్కడ ఉన్న అతిపెద్ద అహు ఒకవైపు నుంచి మరోవైపుకు 220 మీటర్ల పొడవు ఉంటుంది, దీనిపై 15 విగ్రహాలు ఉన్నాయి, వీటిలో కొన్ని విగ్రహాలు 9 మీటర్ల ఎత్తులో ఉన్నాయి. అహు పూరకాన్ని స్థానికంగానే సేకరించేవారు (అంటే విరిగిన, పాత మోవుయిలు, రాతి ముక్కలను పూరకంగా ఉపయోగించేవారు). మోవుయి కంటే చాలా చిన్నవైన విడి రాళ్లు కూడా ఇందుకు ఉపయోగించేవారు, ముడి పదార్థాలను రవాణా చేసేందుకు తక్కువ శ్రమతో కూడుకొని ఉండటం కోసం వీటిని ఉపయోగించారు, అయితే ప్లాజా కోసం కృత్రిమంగా ప్రదేశాన్ని చదును చేయడం, అహును పూరిచండం చాలా శ్రమతో కూడుకున్న పని. అహులు ఎక్కువగా తీరంపై కనిపిస్తాయి, టెరెవాకా పర్వత పశ్చిమ వాలు ప్రాంతాలు, రానో కావు, పోయికే ముఖభూములపై మినహా మిగిలినచోట్ల సమానంగా ఏర్పాటు చేయబడి ఉన్నాయి. ఇవి తక్కువ ఎత్తులో ఉన్న తీర ప్రాంతంగా పరిగణించబడుతున్న ఈ మూడు ప్రాంతాలు కావడం గమనార్హం, పోయికే, రానో రారాకు మారుమూల ప్రాంతాలు వీటి కంటే తక్కువ ఎత్తులో ఉంటాయి. పలు మోవుయిలతో ఉన్న ఒక అహును రానో కావు వద్ద శిఖరాలపై 1880వ దశకంలో గుర్తించారు, అయితే 1914లో రౌట్‌లెడ్జ్ యాత్ర సమయానికి తీర ప్రాంతంలో పడిపోయాయి. ప్రపంచపు నాభి (నావెల్ ఆఫ్ ది వరల్డ్) అనకెనాకు సమీపంలో అహు టె పిటో కురా హద్దుల్లో ఒక అసాధారణ "నావెల్ ఆఫ్ ది వరల్డ్"గా పరిగణించబడుతున్న రాతి ప్రదేశం ఉంది, న్యూజీలాండ్‌లో కనిపించేటువంటి మాదిరిగానే ఇక్కడ కూడా రాతి రూపం ఉంది. రాపానుయ్ ప్రస్తుతం మధ్యలో ఉన్న గుండ్రటి రాయిని హోటు మాటువా తాను పుట్టిన ప్రదేశం నుంచి తీసుకొచ్చారని చెబుతున్నారు, అయితే భూగర్భశాస్త్రవేత్తలు ఈ రాయి స్థానికంగానే దొరికిందని, ఇది ప్రారంభ మౌఖిక సంప్రదాయాలను సూచిస్తుందని తెలియజేస్తున్నారు, వినాపును ఆక్రమించిన సమూహం ఈ రాయిని ఏ విధంగా గుర్తించిందో వివరించే కథను ఇది చెబుతుందని, ఈ ప్రదేశాన్ని మానవ సమూహాల ఉత్తర కూటమికి చెందిన మీరు సమూహం దీనిని ఒక యుద్ధ బహుమతిగా టె పిటో కురాకు తీసుకొచ్చిందని తెలుస్తోంది. ఈ రాయి భారీగా ఉండటం, సహజంగా గుండ్రటి ఆకారంలో ఉండటం ఇది "మనా"తో ఉంటుందనే భావన ఉంది, దీనిని ఒక రకమైన పెద్ద టాలిస్‌మ్యాన్‌గా ఉపయోగించి ఉండవచ్చు. వినాపు తీరంలో దొరికిన అనేక ఇతర రాళ్ల మాదిరిగానే దీనిలో ఇనుము ఉంది, కొన్ని భాగాల్లో దీని యొక్క అయస్కాంత ధ్రువణత మారుతుంది. రాతి గోడలు ఈస్టర్ ద్వీపం యొక్క రాతి కట్టడాలకు ఉన్నతమైన ఉదాహరణల్లో ఒకటి వినాపు వద్ద అహు యొక్క వెనుక గోడ. సున్నం లేకుండా దీనిని నిర్మించారు, ఏడు టన్నుల బరువున్న దృఢమైన బసాల్ట్ రాతిని కూడా ఒకదానితో ఒకటి పోలివుండేలా మలచడం ద్వారా దీని నిర్మాణం జరిగింది, దక్షిణ అమెరికాలోని కొన్ని ఇంకా రాతి గోడలతో ఇది సారూప్యత కలిగివుంది. రాతి గృహాలు ఈ ద్వీప చరిత్రలో రెండు రకాల గృహాలు ఉన్నాయి: హారే పాయెంగా , దీర్ఘవృత్తాకార పునాదితో ఉన్న ఒక ఇళ్లు, వీటిని బసాల్ట్ స్లాబ్‌లతో నిర్మించేవారు, పడవను బోర్లించిన ఆకారంతో పైకప్పును ఏర్పాటు చేసేవారు, హారే ఓకా , ఈ రెండో రకం ఇళ్లు గుండ్రటి రాతి నిర్మాణాలు. టుపా అని పిలిచే రాతి నిర్మాణాలు కూడా ఈ ద్వీపంలో ఉన్నాయి, హారే ఓకా లతో ఇవి సారూప్యత కలిగివుంటాయి, టుపా గృహాల్లో ఖగోళశాస్త్ర-గురువులు నివసించేవారు, ఇవి తీరానికి సమీపంలో ఉండేవి, ఇక్కడ నక్షత్రాల కదలికలను సులభంగా గుర్తించే వీలుండటంతో, వాటిని ఇక్కడ ఏర్పాటు చేసుకునేవారు. నివాసాల్లో హారే మోవా ("కోడి ఇళ్లు")లు కూడా ఉండేవి, రాత్రిపూట కోళ్లను ఉంచేందుకు ఈ రాతి నిర్మాణాలను ఉపయోగించేవారు. వేడుక గ్రామం ఓరంగో వద్ద ఉండే ఇళ్లు విలక్షణంగా ఉంటాయి, ఇవి హారే పాయెంగా ఆకారంలో ఉన్నాయి, అయితే వీటిని పూర్తిగా రానో కావో అగ్నిపర్వత బిలం లోపల కనిపించే చదునైన బసాల్ట్ స్లాబ్‌లతో నిర్మించారు. ఈ గృహాలన్నింటి ప్రవేశ ద్వారాలు బాగా తక్కువ ఎత్తులో ఉంటాయి, ఇంటిలోకి కాళ్లపై పాకుతూ ప్రవేశించాల్సి ఉంటుంది. రాపా నుయ్ యొక్క ప్రారంభ పౌరులు మరణించినవారిని చిన్న పడవల్లో ఉంచి సముద్రంలోకి పంపేవారు, ఇతర ద్వీపాల్లోని మరికొందరు పాలినేషియా పౌరులు కూడా ఈ సంప్రదాయాన్ని ఆచరించేవారు. తరువాత వారు మరణించినవారిని రహస్య గుహల్లో పూడ్చిపెట్టడం ప్రారంభించారు, శత్రువులు అపవిత్రం చేయకుండా ఎముకలను రక్షించేందుకు ఈ పద్ధతిని పాటించేవారు. 18వ శతాబ్దంలో సంక్షోభాలు నెలకొన్న సమయంలో, ద్వీపవాసులు మరణించినవారిని పడిపోయిన మోవుయి ఉదరం, నిర్మాణం మధ్య గోడ నడుమ ఉన్న ప్రదేశంలో పూడ్చిపెట్టడం మొదలుపెట్టినట్లు తెలుస్తోంది. మహమ్మారులు వ్యాపించిన సమయంలో, వారు పాక్షిక-పిరమిడ్ రాతి నిర్మాణాలైన సామూహిక సమాధులను సృష్టించారు. రాతిరాతలు రాతిరాతలు రాయిపై చిత్రాల మాదిరిగా చెక్కబడేవి, ఈస్టర్ ద్వీపంలో పాలినేషియా ద్వీపాలన్నింటి కంటే దీనికి సంబంధించి ఎక్కువ ఆధారాలు దొరికాయి. సుమారుగా 1000 ప్రదేశాల్లో 4,000 పైగా రాతిరాతలను గుర్తించారు. రాతిపై నమూనాలు, చిత్రాలను గీయడానికి వివిధ కారణాలు ఉన్నాయి: టోటెమ్‌లు సృష్టించడానికి, భూభాగాన్ని గుర్తించడానికి లేదా ఒక వ్యక్తి లేదా సంఘటనకు స్మారక చిహ్నాలుగా వీటిని చెక్కేవారు. ఓరంగో వద్ద బర్డ్‌మెన్ యొక్క ఉనికి ఎక్కువగా ఉండటంతో రాతిరాతల్లో నిర్దిష్ట ఇతివృత్తాల పరంగా ఈ ద్వీపంలో ప్రత్యేక వైవిధ్యాలు ఉన్నాయి. సముద్రపు తాబేళ్లు, కోమారీ (వాల్వాస్), టంగాటా మను లేదా బర్డ్‌మ్యాన్ సమూహం యొక్క ప్రధాన దేవుడు మేక్‌మేక్ వంటి చిత్రాలను కూడా ఈ రాతల్లో గుర్తించవచ్చు. (లీ 1992) రాతిరాతలు మార్క్వెసాస్ ద్వీపాల్లో కూడా సాధారణంగా కనిపిస్తాయి. గుహలు ఈ ద్వీపం, పొరుగునున్న మోటు నుయ్ ద్వీపంలో గుహులు ఉన్నాయి, వీటిలో అనేక గుహల్లో మానవులు వాటిని ఉపయోగించారనేందుకు ఆధారాలు లభించాయి, మొక్కలు పెంపకం, కోటలనిర్మాణం, రహస్య ప్రదేశాలతో సన్నని ప్రవేశద్వారాలు, చిక్కిరిబిక్కిరి రాతలతో ఖాళీలు వంటి ఆధారాలు ఈ గుహల్లో కనిపించాయి. అనేక గుహల్లో పురాణాలు, రాపా నుయ్ యొక్క పురాణ పురుషుల చిత్రాలు ఉన్నాయి. రోంగోరోంగో అవగతం చేసుకోలేని ఈస్టర్ ద్వీపం లిపి రోంగోరోంగో బయటి ప్రభావం ఎక్స్ నిహిలో లేదా ఐరోపావాసులతో సంబంధం ఏర్పడిన తరువాత సృష్టించబడిందా, దీనికి పూర్వమే సృష్టించారా అనేది అస్పష్టంగా ఉంది. ఇదిలా ఉంటే, 1770వ దశకంలో స్పానిష్‌వారు ఇక్కడ అడుగుపెట్టిన సందర్భంగా ద్వీపవాసులు వారి నుంచి స్ఫూర్తి పొంది ఉండవచ్చని, పాలక వర్గం మతపరమైన సాధనంగా రోంగోరోంగోను ఏర్పాటు చేసిందనే భావనలు ఉన్నాయి. రోంగోరోంగో లిపికి రాతిరాతలతో సారూప్యత ఉంటుంది; వేలాది రాతిరాతలు, ఇతర రాతిపనులు జరిగినప్పటికీ, ఈ ద్వీపంలోని రాళ్లపై ఎక్కడా రోంగోరోంగోలో రాసిన ఒక వాక్యం కూడా కనిపించదు. ఒక ఫ్రెంచ్ మిషనరీ యుగెన్ ఐరౌడ్ ఇక్కడ ఉన్న రోంగోరోంగో లిపి గురించి మొదటిసారి 1864లో తెలుసుకుంది. ఇదే సమయంలో, అనేక మంది ద్వీపవాసులు తాము రాతను అర్థం చేసుకోగలమని, అయితే తాము వీటిని చదివేందుకు చేసిన పలు ప్రయత్నాలు విఫలమయ్యాయని చెప్పారు. సంప్రదాయం ప్రకారం, జనాభాలో అతికొద్ది మంది మాత్రమే అక్షరాస్యులు ఉన్నారు, రోంగోరోంగో లిపిని కేవలం పాలక కుటుంబాలు, మతపెద్దలకు మాత్రమే నేర్చుకునే హక్కు ఉంటుంది. 1860లో రోంగోరోంగోను ఏ విధంగా చదవాలనే దానికి సంబంధించిన పరిజ్ఞానం పూర్తిగా నష్టపోవడానికి ఇది కారణమైంది, ద్వీపం యొక్క ఉన్నత వర్గం బానిస దాడులు, వ్యాధి కారణంగా పూర్తిగా నాశనం చేయబడింది. వందల సంఖ్యలో వస్తువులపై (ప్రధానంగా చెక్క పలకలతోపాటు, రాళ్లు, కర్రలు, రొమ్ముకవచాలు, శిల్పాలు కూడా) రోంగోరోంగో లిపిలో చెక్కిన రాతలు ఉన్నాయని అనుమానిస్తున్నారు, వీటిలో కేవలం 28 మాత్రమే ఇప్పటికీ భద్రంగా ఉన్నాయి, ఈస్టర్ ద్వీపంలో ఇవి అతికొద్ది సంఖ్యలోనే ఉండగా, మిగిలినవాటిని ప్రపంచవ్యాప్తంగా వస్తు సంగ్రహాలయాలకు తరలించారు. వాటిపై రాతిరాతలు చెక్కేందుకు జరగిన అనేక ప్రయత్నాలు విఫల్యమయ్యాయి, విద్యా వర్గం వీటిపై చిత్రాలు గీసేందుకు ఎవరికీ అనుమతి ఇచ్చేది కాదు. ఇది చూసేందుకు రాతిరాతలుగా ఉన్నప్పటికీ, దీనిని అర్థం చేసుకునేందుకు విలోమ బౌస్ట్రోఫెడోన్ శైలిలో చదవాల్సి ఉంటుంది. చెక్క బొమ్మలు 18, 19వ శతాబ్దాల్లో ఈస్టర్ ద్వీపంలో కలప దొరకడం చాలా కష్టమైంది, అయితే ప్రపంచ మ్యూజియాల్లో అనేక ఉన్నతమైన, ప్రత్యేకమైన చెక్క బొమ్మలు ఇక్కడ సృష్టించబడ్డాయి. కొన్ని ప్రత్యేక రకాలు ఈ కింద ఇవ్వబడ్డాయి: రీమిరో, అంటే గోర్జెట్ లేదా రొమ్ము ఆభరణం, ఇది చంద్రవంక ఆకారంలో ఉంటుంది, ఒకటి లేదా రెండు మొనలపై ఒక తల ఉంటుంది. ఇదే నమూనా రాపా నుయ్ పతాకంపై కూడా కనిపిస్తుంది. బ్రిటీష్ మ్యూజియంలోని రెండు రీ మిరులపై రోంగోరోంగో లిపి కనిపిస్తుంది. మోకో మిరో, బల్లి తలతో ఉన్న ఒక పురుషుడు. మోవుయి కావాకావా, టోరోమిరో పైన్ చెట్ల కలప నుంచి మలిచిన వింతైన, బాగా నగిషీలు చెక్కిన బొమ్మలు ఇవి, మరణించిన పూర్వీకులకు ఇవి ప్రాతినిధ్యం వహిస్తాయి. ప్రారంభ బొమ్మలు అరుదుగా లభ్యమయ్యాయి, సాధారణంగా ఇవి పురుషుడి బొమ్మలు, శుష్కించిన శరీరంతో మేక గడ్డంతో ఉంటాయి. ఈ బొమ్మల పక్క ఎముకలు, వెన్నుపూసలు బయటకు కనిపిస్తుంటాయి, అనేక ఉదాహరణల్లో శరీరంపై వివిధ భాగాలపై మూలాకారాలు చెక్కబడి ఉంటాయి, సాధారణంగా తలపై ఎక్కువగా ఇవి కనిపిస్తాయి. మహిళల బొమ్మలు పురుషులవాటి కంటే చాలా అరుదుగా కనిపిస్తాయి, వీటి శరీర భాగం చదరంగా ఉంటుంది, తరచుగా స్త్రీ చేయి శరీరంపై ఉంటుంది. కొన్ని బాగా పెద్ద పరిమాణంలో ఉన్నప్పటికీ, ఈ బొమ్మల మెడల్లో ఆభరణాలు చెక్కబడి ఉన్నాయి, ముఖ్యంగా పురుషుల బొమ్మలకు ఈ ఆభరణాలు కనిపిస్తాయి. ప్రకాశవంతమైన ఉపరితలం ఉన్న బొమ్మలు కూడా ఉన్నాయి, ఈ మెరుగు తరచుగా ఉపయోగించడం, మానవ చర్మం తగలడంతో వచ్చింది. ఏవో, ఒక పెద్ద నృత్యపు తెడ్డు. సమకాలీన సంస్కృతి రాపానుయ్‌లో ఒక వార్షిక వేడుక జరుగుతుంది, దీని పేరు తేపాటి, 1975 నుంచి దీనిని నిర్వహిస్తున్నారు, రాపానుయ్ సంస్కృతికి సంబంధించిన ఈ వేడుక ఫిబ్రవరిలో ప్రారంభమవుతుంది. ద్వీపవాసులు ఒక జాతీయ ఫుట్‌బాల్ జట్టును కూడా నిర్వహిస్తున్నారు, హోంగా రోవా పట్టణంలో మూడు డిస్కోలు ఉన్నాయి. ఇతర సాంస్కృతిక కార్యకలాపాల్లో ఒక సంగీత సంప్రదాయం కూడా ఉంది, దీనిపై దక్షిణ అమెరికా, పాలినేషియా ప్రభావాలు కనిపిస్తాయి, ఇది ఒక ప్రతిస్పందన శిల్ప సంప్రదాయం. జనాభా 2002 జనాభా లెక్కలు 2002 జనాభా లెక్కలు ప్రకారం ఈ ద్వీపంలో 3,791 మంది నివసిస్తున్నారు. 60% మంది పౌరులు రాపానుయ్ సంతతివారుకాగా, ఐరోపా సంతతికి చెందిన చిలీయన్లు లేదా కాస్టిజో సంతతివారు 39% మంది ఉన్నారు, మిగిలిన 1% మంది చిలీ ప్రధాన భూభాగం నుంచి స్థానిక అమెరికన్‌లు. కాస్టిజో పౌరుల్లో ఐరోపా, రాపానుయ్ లేదా ఐరోపా, స్థానిక అమెరికన్,, రాపానుయ్ వారసత్వం గల వారు కూడా ఉంటారు. రాపానుయ్ పౌరులు ఈ ద్వీపం నుంచి ఇతర ప్రాంతాలకు కూడా వలస వెళ్లారు. ఈస్టర్ ద్వీపంలో జనసాంద్రత ప్రతి km² (చదరపు కిలోమీటర్‌కు) 23 మంది వద్ద ఉంది (అంటే ప్రతి చదరపు మైలుకు 60 మంది పౌరులు నివసిస్తున్నారు).రాపానుయ్ ప్రస్తుతం చిలీ ప్రధాన భూభాగం నుంచి జరుగుతున్న వలసలను నిరోధించేందుకు ప్రయత్నిస్తుంది, దీనికి చిలీ రాజ్యాంగంలో ఒక సవరణ చేయాల్సి ఉంది. జనాభా చరిత్ర 1982 జనాభా లెక్కల ప్రకారం ఇక్కడ జనాభా సంఖ్య 1,936 వద్ద ఉంది. చివరి జనాభా లెక్కల్లో ఈ సంఖ్య పెరగడానికి ఐరోపా లేదా కాస్టిజో సంతతివారు చిలీ ప్రధాన భూభాగం నుంచి ఇక్కడకు వలస రావడం ప్రధాన కారణమైంది. అయితే, ఈ వలసదారుల్లో ఎక్కువ మంది రాపానూయ్ భాగస్వామిని వివాహం చేసుకున్నారు. 1982 జనాభా లెక్కల్లో సుమారుగా 70% జనాభా రాపానుయ్ సంతతివారు (అంటే స్థానిక పాలినేషియా నివాసులు). పురాతన కాలంలో ఈస్టర్ ద్వీపం యొక్క గరిష్ఠ జనాభా సంఖ్యను గణించడం దాదాపుగా అసాధ్యమైన విషయం. కొన్ని మూలాలు ఇక్కడ జనాభా 7000 మాత్రమే ఉండేదని తెలియజేస్తుండగా, ఇతర మూలాలు 17,000 మంది వరకు ఇక్కడ పౌరులు నివసించేవారని సూచిస్తున్నాయి. ముందుగా చెప్పినట్లుగా, ఈస్టర్ ద్వీపం యొక్క అతి కనిష్ఠ జన సంఖ్య 111, 1877లో ఈ కనిష్ఠ జన సంఖ్య నమోదయింది. ఈ 111 రాపానుయ్ పౌరుల్లో కేవలం 36 మందికి మాత్రమే వారసులు ఉన్నారు, అయితే ఈ రోజు రాపానుయ్ పౌరులందరూ ఈ 36 మంది వారసులమని చెప్పుకుంటున్నారు. పరిపాలన, న్యాయ హోదా జూవాన్ ఫెర్నాండెజ్ ద్వీపాలతో ఈస్టర్ ద్వీపం సుయ్ జెనెరిస్ రాజ్యాంగ హోదాను పంచుకుంటుంది, 2007లో దీనికి చిలీ ప్రత్యేక భూభాగంగా ఈ హోదా లభించింది. ఈ ద్వీపానికి ఒక ప్రత్యేక భూభాగ హోదాను ఇచ్చే ప్రతిపాదనను ప్రస్తుతం పరిశీలిస్తున్నారు: అందువలన ఇది వాల్‌పారైసో ప్రాంతం యొక్క ఒక ప్రావీన్స్‌గా కొనసాగుతుంది, ఇది ఒకే సహజీవనవ్యవస్థను కలిగివుంది. ప్రావీన్స్, సహజీవనవ్యవస్థ రెండింటినీ ఐస్లా డి పాస్కువా అని పిలుస్తారు, దీని పరిధిలో మొత్తం ద్వీపం, దాని పరిసర ద్వీపాలు, కొండలు, తూర్పున దూరంలో ఉన్న ఐస్లా సాలాస్ వై గోమెజ్ ఉన్నాయి. అధికారిక యంత్రాంగాలు చిలీ నియోజక విభాగాల్లో ఐస్లా డి పాస్కువా ప్రాంతం 13వ నియోజక జిల్లా, 6వ సెనెట్ నియోజకవర్గంలో భాగంగా ఉంది. జువాన్ ఫెర్నాండెజ్ సహజీవనవ్యవస్థతో కలిపి, ఇక్కడి పౌరులకు జోవాక్విన్ గోడోయ్ (RN), ఆల్డో కోర్నెజో (PDC)లు ఛాంబర్ ఆఫ్ డిప్యూటీస్‌లో ప్రాతినిధ్యం వహిస్తున్నారు. చాహువాన్ చాహువాన్ (RN), రికార్డో లాగోస్ వెబెర్ (PPD) అనే ఇద్దరు సెనెటర్‌లు కూడా ఇక్కడి ఓటర్లకు ప్రాతినిధ్యం వహిస్తున్నారు. ప్రావీన్స్ గవర్నర్: పెడ్రో పాబ్లో ఎడ్ముండ్స్ పావోయా (2010-). రిపబ్లిక్ అధ్యక్షుడు చేత నియమితులయ్యారు. అల్కాల్డే: లజ్ జాసో పావోయా (PDC), నాలుగేళ్ల పదవీ కాలానికి ప్రత్యక్షంగా ఎన్నికయ్యారు (2008–2012). హాంగా రోవాలోని మున్సిపాలిటీకి ఆయన నేతృత్వం వహిస్తున్నారు. పురపాలక మండలి, ప్రత్యక్ష ఎన్నికల్లో గెలిచి నాలుగేళ్లపాటు అధికారంలో ఉంటుంది (2008–2012): మార్టా రాక్వెల్ హోటస్ తుకీ (PDC) జిమెనా ట్రెగోవ్ వాల్లెజోస్ (PDC) జూలియా అరాకీ తెపానో (UDI) ఎలియానా అమెలియా ఓలీవారెస్ శాన్ జువాన్ (UDI) అల్బెర్టో హోటస్ చావెజ్ (PPD) మార్సెలో పోంట్ హిల్ (PPD) ప్రముఖ వ్యక్తులు హోటు మాటువా - ద్వీపాన్ని కనిపెట్టిన వ్యక్తి పారామౌంట్ చీఫ్ నగారా - చివరి గొప్ప ‘అరికీల్లో ఒకరు సెబాస్టియన్ ఇంగ్లెర్ట్,, OFM కెప్టెన్ - మిషనరీ, మావనజాతి శాస్త్రవేత్త విలియమ్ ముల్లోయ్ - పురావస్తు శాస్త్రవేత్త సెర్గియో రాపు హావోయా - మాజీ గవర్నర్ పెడ్రో పాబ్లో ఎడ్ముండ్స్ పావోయా - ప్రస్తుత గవర్నర్ మెలానియా కారోలినా హోటు హెయ్ - మాజీ గవర్నర్ జువాన్ ఎడ్ముండ్స్ రాపాహోంగో - మాజీ మేయర్ వీటిని కూడా చూడండి రాపా నుయ్ భాష రాపా నుయ్ పురాణాలు ఓంఫాలోస్ మేటావెరీ అంతర్జాతీయ విమానాశ్రయం భారీ శిలా ప్రదేశాల జాబితా పాడెస్టా (ద్వీపం) సూచికలు http://www.usatoday.com/tech/science/columnist/vergano/2009-11-13-easter-island_N.htm గ్రంథ వివరాల సూచిక హెయెర్డాల్, థోర్ అకు-అకు; ది 1958 ఎక్స్‌పెడిషన్ టు ఈస్టర్ ఐల్యాండ్. ఇన్ గూగుల్ బుక్స్ బాహ్య లింకులు రాపా నుయ్ డిజిటల్ ఆర్కైవ్ (క్రియేటివ్ కామన్స్-లైసెన్సెడ్ ఫోటోస్, లేజర్ స్కాన్స్, పనారమాస్), ఫోకస్డ్ ఇన్ ది ఏరియా ఎరౌండ్ రానో రారాకు అండ్ అహు టె పిటో కురా విత్ డేటా ఫ్రమ్ ఎ ఆటోడెస్క్/CyArk రీసెర్చ్ పార్ట్‌నర్‌షిప్ చిలీలో కమ్యూన్‌లు (సహజీవనవ్యవస్థలు) చిలీ ప్రావీన్స్‌లు వాల్‌పారైసో ప్రాంతంలో జనాభా ప్రాంతాలు ఈస్టర్ ద్వీపం చిలీలో పురవాస్తు ప్రదేశాలు చిలీలో ద్వీపాలు ఓశియానియాలో ద్వీపాలు పాలినేషియా వాల్‌పారైసో ప్రాంతం యొక్క భూగోళశాస్త్రం ఓషియానియా ప్రపంచ వారసత్వ ప్రదేశాలు
hukumpeeta mandalam, alluuri siitaaraamaraaju jalla loni mandalallo okati. hukumpeeta yea mandalaaniki kendram. mandalam kood: 4846.yea mandalamlo 168 revenyuu gramalu unnayi.mandalamlo nirjana gramalu leavu. mandalamlooni gramalu revenyuu gramalu garudapalli raatulapattu tokaduggam duggam cheedipattu pandimetta besaipettu baluroda ontipaaka rangasala masada machayapuram tadigiri d chintalaveedhi vukkurba allangiputtu teegalavalasa bijjapalli kaamayyapeta pamurai amuru nakkalaputtu rangapalli kunturula edulagondi arlada chilakalaputtu sampangiputtu shobakota sundruputtu yam. kottavuru matam em.boddaputtu kodeli gochari marriputtu jogulaputtu kangaaruputtu patimamidi burman‌guuda kulapadu vallangiputtu lakeyaputtu malaguda beeram muliyaputtu konthili hukumpeeta chatraayiputtu gadugupalli urrada kotnapalli pedagaruvu maarela patrimettta marripalem chintalaveedhi roodi degarudi paatakota boddaputtu-1 mangalamamidi kokkisa liviti irukuraayi sariyapolam dalamputtu jeelugulaputtu mandiputttu cheekatiputtu jangamputtu ghatam kimiduputtu vachanarangini sullipakoni boorja tumbaguda kondayyapadu paatakadavaada degasaltaamgi eegasaltaamgi dumbriguda majjivalasa billaputtu maddiputtu koditala panasaputtu pattam nimmalapadu -2 bairodivalasa uppa peddiraayi thotakurapadu olda nittaputtu jakaramputtu kanguputtu poosalagaruvu peddapadu tooruaakalametta dalemputtu rapa reedabanda gondirapa gondipeta santaari chinabooruguputtu bailayyaputtu nimmalapadu boddaputtu-2 tiyyaniputtu beerisingi sukuru barapalli gadikinchumanda sanyasammapalem addumanda neelamputtu dalemputtu-2 marrivalasa mulushobha ramachandrapuram gummadiganduva gangarajuputtu locheliputtu kootangi taadiputtu kootangi buradagummi vakapalli veerendla sembi sarasapadu allamputtu sampangiputtu durgam bangaarugaruvu ranamkota daragedda ketampalem nurupaanuku moolakaayiputtu dabbagaruvu boddaputtu-3 mebha kotagummam bakuru chittampadu bhimavaram maddiputtu andiba gangudi gummadigunta donkinavalasa gillibaddu cheekumaddula goppulapalem merakachinta gasarapalli palamamidi patiguruvu gedelapadu sesaayipaanuku peesumamidi jarrakonda peda nandiputtu bangarubuddy dirrapalli ganika kottavooru cheedigaruvu moolaalu velupali lankelu
శాస్త్రీయంగా యక్షగానాలను ప్రదర్శించే కూచిపూడి వారు వేరు. జీవనోపాధిగా మిగిలిన ఈ కళను నమ్ముకొని జీవ యాత్ర కొనసాగిస్తున్న ఈ సంచార తెగ వేరు. వీరు తెలగ దాసరులు . తెలంగాణా లోని నల్లగొండ, ఖమ్మం, వరంగల్, హైదరాబాదు జిల్లాలలో ఎక్కువగా నివసిస్తున్నారు. గంటె భాగవతులు వీరిని గంటే భాగవతులని కూడా పిలుస్తారు. పెట్రో మాక్సు లైట్ల, ఎలక్ట్రిక్ లైట్లు లేని ఆ రోజుల్లో పెద్ద పెద్ద గరిటెల్లో ఆముదం పోసి అందులో వత్తుల్ని నానబెట్టి వెలిగించి ఆ వెలుగులో వీధి నాటకాలను ప్రదర్శించే వారట. అందుకే వీరికి గంటే భాగవతులనే పేరు కూడా వచ్చింది. నాగరికత పెరిగిన తరువాత అనేక కళలు ఎలా కాలగర్భంలో కలిసి పొయ్యాయో ఈ కళ కూడా నానాటికి నశించి పోతూ ఉంది. ప్రయాణ సౌకర్యాలు సరిగా లేని ఆ రోజుల్లో ఈ ప్రదర్శనాలను చూడటానికి పల్లెల ప్రాంతాల నుండి ప్రజలు తండోప తండాలుగా వచ్చి ఈ ప్రదర్శనం చూసి ఆనందించే వాళ్ళు. అయినా ఈ కళ ఏ ఆదరణా నోచుకోక పోయినా ఇంకా కొన వూపిరితో కొట్టుకుంటూ ఉంది. వారి ప్రదర్శనలు గంటే భాగవతులు, రామనాటకం. సావిత్రి, సారంగ ధర, గయోపాఖ్యానం, లక్షణ భరణీయం, శశి రేఖా పరిణయం, గరుడాచలం, ప్రహ్లద, జయంత, సయపాల, సిరియాళ, గజగౌరి, అదృష్ట బాల చంద్ర మొదలైన పౌరాణిక జానపద యక్ష గానాలను ప్రదర్శిస్తారు. సంక్రాంతి మొదలు ఉగాది వరకూ రోజు విడిచి రోజు ప్రదర్శనాలు జరుగుతాయి. పల్లెల్లో వున్న మోతుబరి ఆసాములు ఇరవై ముప్పై రూపాయలిచ్చి, ప్రద్రర్శనాలను ఏర్పాటు చేస్తారు. గ్రామ ప్రజలందరూ ఉచితంగానే ఈ ప్రదర్శనాలను చూచి ఆనందిస్తారు. పర్వదినాలలో కూలీలు కూడా వీరి చేత నాటకాలు వేయిస్తారు. దేశ సంచారులు వీరి వీధి నాటకాలు తోలు బొమ్మలాట లను పోలి వుంటాయి. బొమ్మ లాటల్లో గందోళి గాడు బంగారక్క బొమ్మల రూపంలో హాస్యాన్ని అందిస్తే, ఈ నాతకాలలో గందోళిగాడు, బంగారక్క పాత్రలను మనుషులే ధరించి హాస్యాన్ని అందిస్తారు. ప్రతి జట్టుకు పది మంది కళాకారు లుంటారు. ఒక కుటుంబంగా వుండి ప్రదర్శనల లిచ్చుకుంటూ ఒక వూరి నుండి మరో వూరికి పోతూ వుంటారు. ప్రదర్శనానికి అండగా హార్మోని యాన్ని శృతిగా వాడుకుంటూ మద్దెల తాళాల సహాయంతో వేష ధారులు శ్రావ్యంగా కీర్తనలు పాడుతూ ప్రేక్షకులను ఆనంద పరుస్తారు. నేపథ్యంలో,ఉపోద్ఘాతం వీరి ప్రదర్శనాల్లో ఒక పాత్ర రంగ ప్రవేశం చేసే ముందు, తెర లోనే చాల సేపటి వరకూ వుండి ఉపోధ్ఘాతం వినిపించటం వీరి సాంప్రదాయం. రంగం మీదనున్న పాత్ర ధారి ఆలపించే కీర్తనలను పునరుక్తిగా తక్కిన కళాకారులు సామూహింగా గానం చేస్తారు. కీర్తనలలోని సాహిత్యానికి అనుగుణంగా అభినయిస్తూ, ప్రేక్షకులను మంత్ర ముద్ఘుల్ని చేస్తారు. పురుషులే స్త్రీ పాత్రలను ధరిస్తారు. వీరి ప్రదర్శనాల్లో పాఅత్రలు ధరించిన ముని వంపుల గ్రామానికి చెందిన రావుల కోదండం, బసవ బోయిన సవారి రాజు నాయక పాత్రల్లోనూ, మాదగాని పాపయ్య స్త్రీ పాత్రలోనూ ప్రసిద్దులని గర్వంగా చెప్పుకుంటారు. వీరి స్త్రీలు తట్ట నెత్తిన పెట్టుకుని, అద్దాలు, దువ్వెనలు, సబ్బులు, గాజులు, రిబ్బన్లు, పౌదర్లు, పిన్నులు మొదలైన స్త్రీలకు కావలసిన వస్తువుల్ని అమ్ముకుంటూ, కుటుంబ పోషణ భారాన్ని పంచు కుంటారు. పూర్వం ఈ భాగవతులకు భూస్వాములు, జమీందారులు మడి మాన్యాలిచ్చి ప్రోత్స హించేవారు. ఈ నాడు ఆ మాన్యాల నన్నిటినీ పోగొట్టుకుని నూన్య హస్తాలతో దుర్బరమైన పేదరికాన్ని అనుభవిస్తున్నారని ఒక వ్వసంలో దిలావర్ గారు ఉదహరించారు. దాసర్లు తెలంగాణా లోని దాసర్లు సర్కాంధ్రలో దాసర్లు కారు. సర్కారాంధ్రలో బిక్షమెత్తె హరి దాసుళ్ళు, వైద్యం చేసే హరిజన దాసర్లూ (దాసుళ్ళు) ఉన్నారు. తెలంగాణాలోని వారు హరిజనులకు గురువులు. వీరిని మిత్తుల అయ్య వార్లు అంటారు. సర్కారాంధ్రలో వైష్ణవ గురువులకు ఎంత గౌరవం వుండేదో, ఈ మిత్తుల అయ్యవార్లకు తెలంగాణా హరి దాసుల్లో అంత గౌరవం ఉంది. వీరు కేవలం గురువులే కాక, వీరిలో చాలమంది కళాకారులు కూడా. వీరు వీధి నాటకాలు ఆడతారు. వీరి ముఖ్య నాటకం గరుడాచలం. వీరి వద్ద ఒక విధమైన తంబురా వుంటుంది. దాన్నిసన్నని గజ్జెలతో వాయిస్తారు. దాని నుండి తంబురా ధ్వనే కాకుండా, మృదంగ ద్వని కూడా వస్తుంది. వీరిలో కొంత మంది సాంప్రదాయక యక్ష గానాన్ని కూడా ప్రదర్శిస్తారు. సూచికలు తెలుగు విశ్వవిద్యాలయం, హైదరాబాదు వారు 1992 సంవత్సరంలో ముద్రించిన డా. మిక్కిలినేని రాధాకృష్ణ మూర్తి గారు రచించిన తెలుగువారి జానపద కళారూపాలు, యితర లింకులు జానపద కళారూపాలు తెలంగాణా జానపద కళారూపాలు
చెల్లమాంబాపురం ఆంధ్ర ప్రదేశ్ రాష్ట్రం, చిత్తూరు జిల్లా, బుచ్చినాయుడు ఖండ్రిగ మండలం లోని గ్రామం. ఇది మండల కేంద్రమైన బుచ్చినాయుడు ఖండ్రిగ నుండి 14 కి.మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన శ్రీకాళహస్తి నుండి 6 కి.మీ. దూరంలోనూ ఉంది. 2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 107 ఇళ్లతో, 381 జనాభాతో 175 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 193, ఆడవారి సంఖ్య 188. షెడ్యూల్డ్ కులాల జనాభా 17 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల జనాభా 7. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 595923.పిన్ కోడ్: 517640. గ్రామ జనాభా 2001 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామ జనాభా - మొత్తం 434 - పురుషుల 232 - స్త్రీల 202 - గృహాల సంఖ్య 113 విద్యా సౌకర్యాలు ఈ గ్రామంలో 1 ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాల, 1 ప్రభుత్వ మాధ్యమిక పాఠశాల, 1 ప్రభుత్వ మాధ్యమిక పాఠశాల, ఉన్నాయి. గ్రామానికి 5 కి.మీ. లోపున ఉన్నాయి. సమీప బాలబడి, సమీప సీనియర్ మాధ్యమిక పాఠశాల, సమీప ఆర్ట్స్, సైన్స్, కామర్సు డిగ్రీ కళాశాల, సమీప ఇంజనీరింగ్ కళాశాలలు, సమీప మేనేజ్మెంట్ సంస్, సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల శ్రీకాళహస్తిలో గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల, సమీప పాలీటెక్నిక్, సమీప దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల (తిరుపతి లో), సమీప అనియత విద్యా కేంద్రం (బుచ్చినాయుడు ఖండ్రిగ ), గ్రామానికి 10 కి.మీ. మించి దూరంలో ఉన్నాయి. ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం ఈ గ్రామంలో 1 సంచార వైద్య శాల, ఉన్నాయి.సమీప ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రం, సమీప కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం, గ్రామానికి 5 కిలోమీటర్ల లోపు దూరంలో ఉన్నాయి. సమీప టి.బి వైద్యశాల, సమీప అలోపతీ ఆసుపత్రి, సమీప ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, గ్రామానికి 5 నుంచి 10 కిలోమీటర్ల పరిధిలో ఉన్నాయి. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, సమీప ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం, సమీప మాతా శిశు సంరక్షణా కేంద్రం, సమీప ఆసుపత్రి, సమీప పశు వైద్యశాల, గ్రామానికి 10 కిలోమీటర్లకు మించి దూరంలో ఉన్నాయి. తాగు నీరు రక్షిత మంచినీటి సరఫరా గ్రామంలో లేదు.గ్రామంలో మంచినీటి అవసరాలకు చేతిపంపుల నుంచి నీటిని వినియోగిస్తున్నారు. పారిశుధ్యం గ్రామంలో మూసిన డ్రైనేజీ వ్యవస్థ లేదు. మురుగునీరు నేరుగా నీటి వనరుల్లోకి వదలబడుతోంది. ఈ ప్రాంతం పూర్తి పారిశుధ్యపథకం కిందికి వస్తుంది . సామాజిక మరుగుదొడ్ల సౌకర్యం ఈ గ్రామంలో లేదు. సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు ఈ గ్రామంలో టెలిఫోన్ (లాండ్ లైన్) సౌకర్యం, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు సౌకర్యం, పబ్లిక్ బస్సు సర్వీసు, మొబైల్ ఫోన్ కవరేజి, ప్రైవేట్ బస్సు సర్వీసు, ఆటో సౌకర్యం, ఉన్నాయి. సమీప ట్రాక్టరగ్రామానికి 5 కిలోమీటర్ల లోపు దూరంలో ఉన్నాయి. సమీప పోస్టాఫీసు సౌకర్యం, సమీప ఇంటర్నెట్ కెఫెలు / సామాన్య సేవా కేంద్రాల సౌకర్యం, సమీప ప్రైవేటు కొరియర్ సౌకర్యం, సమీప ప్రైవేటు కొరియర్ సౌకర్యం, సమీప రైల్వే స్టేషన్, సమీప టాక్సీ సౌకర్యం, గ్రామానికి 5 నుంచి 10 కిలోమీటర్ల పరిధిలో ఉన్నాయి. సమీప జాతీయ రహదారి గ్రామానికి 10 కిలోమీటర్ల కన్నా దూరంలో ఉంది.సమీప రాష్ట్ర రహదారి గ్రామానికి 5 కిలోమీటర్ల లోపు ఉంది. . గ్రామంప్రధాన జిల్లా రోడ్డుతో అనుసంధానమై ఉంది. గ్రామంఇతర జిల్లా రోడ్డుతో అనుసంధానమై ఉంది. సమీప పక్కా రోడ్ గ్రామానికి 5 నుంచి 10 కిలోమీటర్ల లోపు ఉంది. సమీప కంకర రోడ్డు గ్రామానికి 5 నుంచి 10 కిలోమీటర్ల లోపు ఉంది. మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, ఉంది.సమీప ఏటియం, సమీప వాణిజ్య బ్యాంకు, సమీప సహకార బ్యాంకు, .సమీప వ్యవసాయ ఋణ సంఘం, .సమీప వారం వారీ సంత, గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి.సమీప పౌర సరఫరాల కేంద్రం గ్రామానికి 5 కిలోమీటర్ల లోపు ఉంది. సమీప వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామానికి 10 కిలోమీటర్లకు మించి దూరంలో ఉన్నాయి. ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు ఈ గ్రామంలో ఏకీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం (పోషకాహార కేంద్రం), అంగన్ వాడీ కేంద్రం (పోషకాహార కేంద్రం), ఇతర (పోషకాహార కేంద్రం), ఆశా కార్యకర్త (గుర్తింపు పొందిన సామాజిక ఆరోగ్య కార్యకర్త), వార్తాపత్రిక సరఫరా, ఉన్నాయి. సమీప అసెంబ్లీ పోలింగ్ కేంద్రం, సమీప జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం గ్రామానికి 5 కిలోమీటర్ల లోపు ఉంది. సమీప ఆటల మైదానం, సమీప సినిమా / వీడియో హాల్, సమీప సినిమా / వీడియో హాల్ ., ఈ గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. లోపున ఉన్నాయి.సమీప గ్రంథాలయం, సమీప పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం, ఈ గ్రామానికి 10 కి.మీ. మించి దూరంలో ఉన్నాయి. విద్యుత్తు ఈ గ్రామంలో విద్యుత్తు ఉంది. భూమి వినియోగం గ్రామంలో భూమి వినియోగం ఇలా ఉంది (హెక్టార్లలో): వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 12.14 వ్యవసాయం సాగని, బంజరు భూమి: 59.28 శాశ్వత పచ్చిక ప్రాంతాలు, ఇతర మేత భూమి: 16.19 తోటలు మొదలైనవి సాగవుతున్న భూమి: 0.49 వ్యవసాయం చేయదగ్గ బంజరు భూమి: 7.28 సాగులో లేని భూముల్లో బీడు భూములు కానివి: 44 బంజరు భూమి: 23.88 నికరంగా విత్తిన భూ క్షేత్రం: 11.74 నీటి సౌకర్యం లేని భూ క్షేత్రం: 68.29 నీటి వనరుల నుండి నీటి పారుదల లభిస్తున్న భూ క్షేత్రం: 11.33 నీటిపారుదల సౌకర్యాలు నీటి పారుదల వనరులు ఇలా ఉన్నాయి (హెక్టార్లలో): బావులు/గొట్టపు బావులు: 3.24, చెరువులు: 8.09 ఉత్పత్తి చెల్లమాంబాపురం ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి చేస్తోంది: వరి, రాతి గుల్ల మూలాలు వికీ గ్రామ వ్యాసాల ప్రాజెక్టు
కొలనుకొండ రైల్వే స్టేషను (స్టేషన్ కోడ్: KAQ) అనేది ఆంధ్రప్రదేశ్ లోని కొలనుకొండలో భారతీయ రైల్వే స్టేషను. ఇది హౌరా-చెన్నై ప్రధాన రైలు మార్గము లోని విజయవాడ–గూడూరు రైలు మార్గము లో ఉంది. దక్షిణ మధ్య రైల్వే జోన్ యొక్క విజయవాడ రైల్వే డివిజను కింద నిర్వహించబడుతుంది. మూలాలు బయటి లింకులు Indian Railways website Erail India గుంటూరు జిల్లా రైల్వే స్టేషన్లు విజయవాడ రైల్వే డివిజను స్టేషన్లు భారతదేశపు రైల్వే స్టేషన్లు దక్షిణ మధ్య రైల్వే స్టేషన్లు
ఈము పక్షికి, పొడుగు మెడ, చిన్న నున్నని తల, మూడు వేళ్ళు , శరీరంమంతా నిండి ఉన్న ఈకలతో ఉంటుంది. తొలిదశలో (0 – 3 నెలల వయసు వరకూ), పక్షుల శరీరం మీద పోడవైన చారలు ఉండి, క్రమంగా అవి 4 – 12 మాసాల వయసు వచ్చేసరికి దోధుమ రంగు తదలగకగ మారతాయి. బాగా ఎదిగిన పక్షులు, నున్నని నీలం రంగు మెడ, శరీరమంతటా రంగు రంగుల చుక్కలున్న ఈకలు కలిగి ఉంటాయి. పూర్తిగా ఎదిగిన పక్షి, సుమారు 6 అడుగుల ఎత్తు, 45 - 60 కేజీల బరువు కలిగి ఉంటుంది. కాళ్ళ పొడవుగా ఉండి, పోలుసులు గల చర్మంతో కప్పబడి ఉండటం వలన, ఎటువంటి గట్టిదైన, ఎండిపోయిన భూములపైన కూడా అవి తట్టుకోగలవు. ఈము పక్షి యొక్క సహజమైన ఆహారం - పురుగుతహ, మొక్కల లేత ఆకులు , దానిమేత ఇది వివిధ రకాలైన కూరగాయలు, పళ్ళు, కేరట్లు, దోసకాయ, బొప్పాయి మొదలైన వాటిని తింటుంది. ఆడ, మగ పక్షులలో, ఆడపక్షి మగపక్షి కంటే పెద్దది. సంతానోత్పత్తి సమయంతద మగపక్షి చురుగ్గా ఉన్నాకూడ, ఆడ పక్షి, జంటలో ఎక్కువ అధికారికంగా ఉంటుంది. ఈము పక్షులు 30 సంవత్సరాల వయసు వరకూ బ్రతుకుతాయి. 16 సంవత్సరాల కంటే ఎక్కువగానే అవి, గుడ్లను ఉత్పత్తి చేస్తాయి. ఈ పక్షులను గుంపుగా గాని, జంటగా గాని పెంచవచ్చు. ఇవి కూడా చూడండి ఈము పక్షి పిల్లల పెంపకం ఎదిగే ఈము పక్షి పెంపక నిర్వహణ సంతానోత్పత్తి దశలో ఉన్న ఈము పక్షుల పెంపక నిర్వహణ ఈము పక్షుల ఆహారం లేక మేత ఆరోగ్యపరమైన జాగ్రత్తలు , నిర్వహణ ఈము పక్షుల ఉత్పత్తులు ఈము పక్షుల పెంపకంలో ఆర్థిక లాభాలు వనరులు పక్షులు ఈము పక్షి
thimmayapalem, annamaiah jalla, chitvelu mandalaaniki chendina gramam idi Mandla kendramaina chitvela nundi 5 ki. mee. dooram loanu, sameepa pattanhamaina rajampet nundi 33 ki. mee. dooramloonuu Pali. 2011 bhartiya janaganhana ganamkala prakaaram yea gramam 159 illatho, 651 janaabhaatho 274 hectarlalo vistarimchi Pali. gramamlo magavari sanka 323, aadavari sanka 328. scheduled kulala sanka 25 Dum scheduled thegala sanka 55. gramam yokka janaganhana lokeshan kood 593637.pinn kood: 516104. 2022 loo chosen jillala punarvyavastheekaranaku mundhu yea gramam vis‌orr jillaaloo, idhey mandalamlo undedi. vidyaa soukaryalu gramamlo prabhutva praadhimika paatasaala okati Pali. balabadi, praathamikonnatha paatasaala, maadhyamika paatasaala‌lu chitvelulo unnayi. sameepa juunior kalaasaala, prabhutva aarts / science degrey kalaasaala chitvelulonu, inginiiring kalaasaala rajampetalonu unnayi. sameepa vydya kalaasaala kadapalonu, maenejimentu kalaasaala, polytechnic‌lu rajampetalonu unnayi. sameepa vrutthi vidyaa sikshnha paatasaala, aniyata vidyaa kendram rajampetalonu, divyangula pratyeka paatasaala Kadapa lonoo unnayi. vydya saukaryam prabhutva vydya saukaryam praadhimika aaroogya kendram, praadhimika aaroogya vupa kendram gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. pashu vaidyasaala, samchaara vydya shaala gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. sameepa saamaajika aaroogya kendram, maathaa sisu samrakshana kendram, ti. b vaidyasaala gramam nundi 10 ki.mee. kante ekuva dooramlo unnayi. alopathy asupatri, pratyaamnaaya aushadha asupatri, dispensory, kutumba sankshaema kendram gramam nundi 10 ki.mee. kante ekuva dooramlo unnayi. praivetu vydya saukaryam thaagu neee gramamlo kulaayila dwara rakshith manchineeti sarafara jargutondhi. gramamlo edaadi podugunaa chetipampula dwara neee andutundi. paarisudhyam gramamlo muruguneeti paarudala vyvasta ledhu. muruguneetini neerugaa jalavanarulloki vadulutunnaaru. gramamlo sampuurnha paarishudhya pathakam amalavutondi. saamaajika marugudoddi saukaryam ledhu. intintikii tirigi vyarthaalanu sekarinche vyvasta ledhu. saamaajika biogyas utpaadaka vyvasta ledhu. chettanu veedhula pakkane paarabostaaru. samaachara, ravaanhaa soukaryalu postaphysu saukaryam, sab postaphysu saukaryam, poest und telegraf aphisu gramaniki 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. laand Jalor telephony, piblic fone aphisu, mobile fone modalaina soukaryalu unnayi. internet kefe / common seva kendram, praivetu korier gramaniki 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. sameepa gramala nundi auto saukaryam Pali. vyavasaayam koraku vaadenduku gramamlo tracterlunnayi. prabhutva ravaanhaa samshtha baasu saukaryam gramaniki 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali. praivetu baasu saukaryam gramaniki 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali. railway steshion gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali. jalla rahadari gramam gunda potondi. pradhaana jalla rahadari gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali. jaateeya rahadari, rashtra rahadari gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi. gramamlo tharu roadlu, kankara roadlu unnayi. marketingu, byaankingu gramamlo swayam sahaayaka brundam, pouura sarapharaala kendram unnayi. vaaram vaaram Bazar gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali. atm, vaanijya banku, sahakara banku, vyavasaya parapati sangham gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. roejuvaarii maarket gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali. vyavasaya marcheting sociiety gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali. aaroogyam, poeshanha, vinoda soukaryalu gramamlo sameekruta baalala abhivruddhi pathakam, angan vaadii kendram, itara poshakaahaara kendralu, aashaa karyakartha unnayi. gramamlo vaarthapathrika pampinhii jarudutundhi. assembli poling kendram, janana maranala namoodhu kaaryaalayam unnayi. cinma halu gramam nundi 5 ki.mee.lopu dooramlo Pali. aatala maidanam gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali. granthaalayam, piblic reading ruum gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. vidyuttu gramamlo gruhaavasaraala nimitham vidyut sarafara vyvasta Pali. rojuku 7 gantala paatu vyavasaayaaniki, 10 gantala paatu vaanijya avsarala choose kudaa vidyut sarafara chesthunnaaru. bhuumii viniyogam timmayapalemlo bhu viniyogam kindhi vidhamgaa Pali: vyavasaayetara viniyogamlo unna bhuumii: 135 hectares vyavasaayam sagani, banjaru bhuumii: 7 hectares saswata pachika pranthalu, itara metha bhuumii: 4 hectares vyavasaayam cheyadagga banjaru bhuumii: 8 hectares saagulo laeni bhoomullo beedu bhoomulu kanivi: 43 hectares banjaru bhuumii: 22 hectares nikaramgaa vittina bhuumii: 53 hectares neeti saukaryam laeni bhuumii: 65 hectares vividha vanarula nundi saguniru labhistunna bhuumii: 53 hectares neetipaarudala soukaryalu timmayapalemlo vyavasaayaaniki neeti sarafara kindhi vanarula dwara jargutondhi. baavulu/boru baavulu: 53 hectares utpatthi timmayapalemlo yea kindhi vastuvulu utpatthi avtunnayi. pradhaana pantalu arati, boppai, mamidi moolaalu
muktainagar saasanasabha niyojakavargam Maharashtra rashtramloni 288 niyoojakavargaalaloo okati. yea niyojakavargam Jalgaon jalla, rawar lok‌sabha niyojakavargam paridhilooni aaru saasanasabha niyojakavargaallo okati. ennikaina sabyulu moolaalu Maharashtra saasanasabha niyojakavargaalu
పావని పరమేశ్వరరావు (జూలై 1 1933 - సెప్టెంబర్ 13 2017) రాజ్యాంగ నిపుణుడు, సుప్రీంకోర్టు సీనియర్‌ న్యాయవాది మరియు పద్మభూషణ్‌ పురస్కార గ్రహీత. బాల్యం - విద్యాభ్యాసం పావని పరమేశ్వరరావు జూలై 1, 1933 న ప్రకాశం జిల్లా లింగసముద్రం మండలం మొగిలిచెర్ల గ్రామంలో జన్మించాడు. నెల్లూరులోని వీఆర్‌ కాలేజీలో బీఏ పూర్తి చేసి ఆంధ్రా యూనివర్సిటీ నుంచి ఎల్‌ఎల్‌బీ, ఉస్మానియా యూనివర్సిటీ నుంచి ఎల్‌ఎల్‌ఎం పట్టాను పొందాడు. జీవిత విశేషాలు 1961లో ఢిల్లీ యూనివర్సిటీలో న్యాయశాస్త్ర అధ్యాపకుడిగా చేశారు. 1967 నుంచి సుప్రీం కోర్టులో న్యాయవాదిగా ప్రాక్టీసు చేశారు. 1976లో సీనియర్‌ న్యాయవాదిగా, 1991లో సుప్రీం కోర్టు బార్‌ అసోసియేషన్‌ అధ్యక్షుడిగా ఎన్నికయ్యారు. సుప్రీంకోర్టులో ఆంధ్రప్రదేశ్ ప్రభుత్వ న్యాయవాదిగా పనిచేశారు. కేశవానంద భారతి, ఎస్‌ఆర్‌ బొమ్మై, పీవీ నరసింహారావు, బాబ్రీ మసీదు కూల్చివేత, బెస్ట్‌ బేకరీ వంటి కీలక కేసుల్లో వాదించారు. న్యాయ రంగంలో ఆయన చేసిన సేవలను గుర్తించిన భారత ప్రభుత్వం 2006లో పద్మభూషణ్‌ పురస్కారంతో సత్కరించింది. మరణం ఢిల్లీలోని ఓ ప్రైవేటు ఆస్పత్రిలో గుండెపోటుతో మరణించారు. మూలాలు 1933 జననాలు పద్మభూషణ పురస్కారం పొందిన ఆంధ్రప్రదేశ్ వ్యక్తులు 2017 మరణాలు ప్రకాశం జిల్లా న్యాయవాదులు
రామాయణం భారతీయ వాఙ్మయంలో ఆదికావ్యంగాను, దానిని సంస్కృతంలో రచించిన వాల్మీకి మహాముని ఆదికవిగాను సుప్రసిద్ధం. సాహిత్య చరిత్ర (History of Epic Literature) ప్రకారం రామాయణ కావ్యం వేద కాలం తర్వాత, అనగా సుమారు సా.శ. పూ.1500 లో దేవనాగరి భాష అనబడిన సంస్కృతం భాషలో రచించబడింది.. రామాయణం కావ్యంలోని కథ త్రేతాయుగం కాలంలో జరిగినట్లు వాల్మీకి పేర్కొన్నాడు. భారతదేశం లోని అన్ని భాషల యందు, అన్ని ప్రాంతాలనందు ఈ కావ్యం ఎంతో ఆదరణీయం, పూజనీయం. ఇండోనేషియా, థాయిలాండ్, కంబోడియా, మలేషియా, వియత్నాం, లావోస్ దేశాలలో కూడా రామాయణ గాథ ప్రచారంలో ఉంది. ఇండోనీషియా లోని బాలి దీవిలో రామాయణం నృత్య నాటకం బాగా ప్రసిద్ధం. రామాయణ ప్రాముఖ్యం 24,000 శ్లోకాలతో కూడిన రామాయణం భారతదేశంలో, హిందూ ధర్మం చరిత్ర, సంస్కృతి, నడవడిక, నమ్మకాలు, ఆచారాలపై అనితరమైన ప్రభావం కలిగిఉంది. రామాయణంలో శ్రీ సీతారాముల పవిత్ర చరిత్ర వర్ణింపబడింది. తండ్రీకొడుకులు, భార్యాభర్తలు, అన్నదమ్ములు, యజమాని-సేవకులు, మిత్రులు, రాజు-ప్రజలు, భగవంతుడు-భక్తుడు - వీరందరి మధ్య గల సంబంధబాంధవ్యములు, ప్రవర్తనా విధానములు రామాయణములో చెప్పబడినవి. చాలా మంది అభిప్రాయములో రామాయణములోని పాత్రలు ఆదర్శ జీవనమునకు ప్రమాణముగా స్వీకరిస్తారు. వాల్మీకి రామాయణమే గాక, వేదవ్యాసుని ఆధ్యాత్మ రామాయణము, భవభూతి ఉత్తర రామచరితము పేరెన్నిక గన్నవి. ఇతర భారతీయ భాషలలో తులసీదాసు రామచరిత మానసము (కడీ బోలీ), కంబ రామాయణము (తమిళం), రంగనాధరామాయణం, రామాయణ కల్పవృక్షము, మందరము (తెలుగు) వంటి అనేక కావ్యాలు ప్రాచుర్యం పొందాయి. ఇంక రామాయణములోని పాత్రలు, సంఘటనలు, భావములు, తత్త్వాలు అంతర్గతంగా నున్న పురాణాలు, కథలు, కావ్యాలు, పాటలు అన్ని భారతీయ భాషలలోను లెక్కకు మిక్కిలిగా ఉన్నాయి. కాని వాల్మీకి రామాయణమే ప్రధాన ప్రమాణముగా సర్వత్రా అంగీకరింప బడుతున్నది. ఆదికవి వాల్మీకి ప్రార్థన సంప్రదాయంగా చాలామంది కవులు స్మరిస్తారు. కూజంతమ్ రామరామేతి మధురమ్ మధురాక్షరమ్ ఆరుహ్య కవితా శాఖాం వందే వాల్మీకి కోకిలమ్ కావ్యం రామాయణం సీతాయాశ్చరితమ్ మహత్ పౌలస్త్య వధమిత్యేవ, చకార చరిత వ్రత: రామాయణము ప్రధానముగా సీతా రాముల పుణ్యచరితము. ఆంజనేయ భక్తి భరితము. వీరిని గూర్చిన ప్రార్థనలు ఎన్నో ప్రచారములో నున్నవి. మచ్చుకు కొన్ని. ఆపదామపహర్తారం దాతారం సర్వసంపదాం. లోకాభిరామం శ్రీరామం భూయో భూయో నమామ్యహం. దక్షిణే లక్ష్మణో యస్య వామేచ జనకాత్మజా పురతో మారుతిర్యస్య తం వందే రఘు నందనమ్ గోష్పదీకృత వారాసిం మశకీకృత రాక్షసమ్ రామాయణ మహా మాలా రత్నం వందే అనిలాత్మజమ్ రామ నామము సకల పాప హరమనీ, మోక్షప్రథమనీ పలువురి నమ్మిక. రమంతే సర్వేజనాః గుణైతి ఇతి రామః (తన సద్గుణముల చేత అందరినీ సంతోషింపజేసేవాడు రాముడు) అని రామ శబ్దానికి వ్యుత్పత్తి చెప్పబడింది."రామ" నామములో పంచాక్షరీ మంత్రము "ఓం నమశ్శివాయ" నుండి 'మ' బీజాక్షరము, అష్టాక్షరీ మంత్రము "ఓం నమో నారాయణాయ" నుండి 'ర' బీజాక్షరము పొందుపరచబడియున్నవని ఆధ్యాత్మిక వేత్తల వివరణ. మూడు మార్లు "రామ" నామమును స్మరించినంతనే శ్రీ విష్ణు సహస్ర నామ స్తోత్రము చేసిన ఫలము లభించునని శ్రీ విష్ణు సహస్ర నామ స్తోత్రము-ఉత్తర పీఠికలో చెప్పబడింది. శ్రీ రామ రామ రామేతి రమే రామే మనోరమే సహస్రనామ తత్తుల్యమ్ రామనామ వరాననే వాల్మీకి - రామాయణ కావ్యావతరణం గురించిన కథ మహర్షి వాల్మీకి ఆదికవియే గాక వేదాంతి. దార్శనికుడు. తపస్వి. ప్రజలకు మార్గ దర్శకుడు. సంస్కర్త. కార్యాచరణ వేత్త. ఒక నాడు నారద మహర్షి వాల్మీకి ఆశ్రమమునకు వస్తాడు. అప్పుడు వాల్మీకి నారదుడిని ఒక ప్రశ్న అడుగుతాడు. కఃను అస్మిన్ సాంప్రతం లోకే గుణవాన్ కః చ వీర్యవాన్ ధర్మజ్ఞః చ కృతజ్ఞః చ సత్యవాక్యో దృఢ వ్రతః ఈ కాలం లో, ఈ లోకంలో గుణవంతుడు, యుద్ధంలో శత్రువుని ధైర్యంగా జయించగల్గిన వాడు, ధర్మవంతుడు, చేసిన మేలు మరువని వాడు, ఎల్లప్పుడు సత్యమునే పలికేవాడు, అనుకున్న పనిని దృఢ సంకల్పంతో చేసేవాడు ఎవడయిన ఉన్నడా..? ఉంటే వాని గురించి చెప్పు అని అడుగుతాడు. అవియే కాక అన్ని భూతములయందు దయ కలవాడు, విద్వాంసుడు, సమర్ధుడు, ప్రియదర్శనుడు, కోపాన్ని జయించినవాడు, అసూయలేనివాడు... అలా 16 గుణములు చెప్పి అవన్ని ఉన్నవాడు ఈ భూమి మీద ఉన్నడా అని వాల్మికి మహర్షి అడుగుతాడు. అప్పుడు నారదుడు ఇట్లా చెబుతాడు. మహర్షీ, మీరు అడిగిన గుణములు గొప్ప చక్రవర్తులకే అసంభవము. ఇక మామూలు మనుష్యులు సంగతి చెప్పనేల..! కానీ అలాంటి ఒక మనుష్యుని గురించి నేను మీకు చెపుతాను అని ఈ విధముగా చెప్పనారంభించెను. ఇక్ష్వాకు వంశ ప్రభవో రామో నామ జనైః శ్రుతః నియతాత్మా మహావీర్యో ధ్యుతిమాన్ ధృతిమాన్ వశీ. ఇక్ష్వాకు వంశములో పుట్టిన రాముడు అనే పేరుతో ఒక మహానుభావుడు ఉన్నాడు, ఆయన అపారమైన శక్తి కలవాడు, సంకల్పశక్తి కలవాడు, ఇంద్రియములను జయించినవాడు, అన్ని విద్యలు తెలిసినవాడు, ఐశ్వర్యవంతుడు, శత్రువుని నిగ్రహించ గల్గిన వాడు, ఈ ప్రపంచాన్ని అంతటిని పొషించగల్గిన వాడు, సముద్రమంత గాంభీర్యం ఉన్నవాడు, హిమవత్ పర్వతమంత ధైర్యం ఉన్నవాడు, సాక్షాత్ శ్రీ మహావిష్ణువయా అని సంక్షేప రామాయణాన్ని నారదుడు చెప్పనారంభిచెను. సుమారు ఒక నూరు శ్లోకములలో సంక్షేప రామాయణాన్ని నారదుడు వాల్మికి మహర్షికి చెప్పెను. అప్పుడు వాల్మికి మహర్షి అమితానందభరుతుడయ్యెను. పటిక బెల్లం తిన్నవాని నోటికి తీపి ఎలా నిలిచి వుంటుందో అలా ఆయన హృదయమంత రామాయణం నిండిపోయెను. ఆ మరునాడు ఆయన తన శిష్యుడు భరద్వాజునితో తమసా నదీ తీరమున వెళ్ళుచుండగా ఒక వేటగాడు క్రౌంచ పక్షుల జంటలో మగ పక్షిని బాణముతో కొట్టెను. అప్పుడది విలవిలలాడుచు అసువులు వీడెను. ఆ దృశ్యమును జూచి, వాల్మీకి ముని హృదయము ద్రవించెను. మనస్సు ఆర్ద్రమయ్యెను. శోకాకులుడైన ఆయన నోట ఈ మాటలు వెలువడెను. మానిషాద ప్రతిష్ఠాం త్వమగమ: శాశ్వతీస్సమా: యత్ క్రౌంచ మిధునాదేకమ్ అవధీ: కామ మోహితమ్ "ఓరీ కిరాతకుడా! క్రౌంచ దంపతులలో కామమోహితమగు ఒకదానిని చంపి, నీవు శాశ్వతమగు అపకీర్తిని పొందితివి" శోక పరితప్త హృదయముతో ఆయన ఉచ్ఛరించిన ఈ మాటలు ఛందో బద్ధముగా నున్న మొదటి శ్లోకమని, అది రామాయణం వినుటవలన తటస్థించెనని సంస్కృత సాహిత్య చరిత్రలో నమ్మకము. ఆప్పుడు బ్రహ్మ దేవుడు వాల్మీకికి ఆ శ్లోక విశిష్టతను తెలిపి, శ్రీ రామ చరిత్రను కావ్య రూపమున రచింపుమని ప్రేరేపించెను. లోకములయందు పర్వతములు, నదులు ఉన్నంత కాలము ఆ రామాయణ కావ్యము ప్రకాశించునని దీవించెను. యావత్ స్థాస్యంతి గిరయ: సరితశ్చ మహీతలే తావత్ రామాయణ కథా లోకేషు ప్రచరిష్యతి. రామాయణ మహాకావ్యమ్ శతకోటి ప్రవిస్తరమ్ ఏకైకమక్షరమ్ ప్రోక్తమ్ పుంసామ్ మహా పాతక నాశనమ్ తెలుగులో మధ్యయుగంలో సంస్కృత రామాయణమును చాలా మంది తెలుగు కవులు తెలుగులోకి అనువదించారు. వారిలో మొల్ల కవయిత్రి ( ), కంకంటి పాపరాజు (ఉత్తర రామ చరితము), గోన బుధ్ధా రెడ్డి (రంగనాథ రామాయణము), విశ్వనాధ సత్యనారాయణ (రామాయణ కల్పవృక్షము), వావిలికొలను సుబ్బారావు లేదా వాసుదాస స్వామి (అంధ్ర వాల్మీకి రామాయణము), ఉషశ్రీ ప్రసిధ్ధులు. ఐతే లెక్కకు మిక్కిలి ఇతర అనువాదములు, స్వతంత్ర రచనలు ఉన్నాయి. ఇక రామాయణముతో సంబంధము గల రచనలు, కీర్తనలు, పాటలు, సినిమాలు, కథలు, పేర్లు, ఊర్లు - చెప్పనవసరం లేదు.అవి అసంఖ్యాకంగా ఉన్నాయి. తెలుగులో ఎందరో మహానుభావులు 'రామ'నామమును స్మరించి, సీతారామ లక్ష్మణ భరత శత్రుఘ్న హనుమంతులను, వాల్మీకిని స్తుతించి ప్రసిద్ధులైనారు. వారిలో ప్రధానముగా పోతన, మొల్ల, రామదాసు, త్యాగరాజు, అన్నమయ్య, వాసుదాసస్వామి లను పేర్కొనవచ్చును. కావ్య విభాగాలు, సంక్షిప్త కథ రామాయణ మహాకావ్యము ఏడు కాండములు (భాగములు) గా విభజింప బడింది. వాస్తవానికి వాల్మీకి రాసిన రామాయణంలోనివి ఆరు కాండలు, మొత్తం 24వేల శ్లోకములు (శతకోటి అక్షరములని కూడా చెబుతారు).ఏడవ కాండము అయిన ఉత్తర కాండము వాల్మీకి రచన కాదంటారు. కాండము అనగా చెరకుగడ కణుపు అని అర్ధము. రామాయణ కథనము చెరకు వలె మధురమైనది గనుక ఈ పేరు సమంజసమని పండితులు వివరిస్తారు. ఒక్కొక్క కాండములోను ఉప భాగములు "సర్గ"లు. బాల కాండ (77 సర్గలు): కథా ప్రారంభము, రాముని జననము, బాల్యము, విశ్వామిత్రునితో ప్రయాణము, యాగపరిరక్షణ, సీతా స్వయంవరము, సీతారామ కల్యాణము అయోధ్య కాండ (119 సర్గలు): కైకేయి కోరిక, దశరథుని దుఃఖము, సీతారామ లక్ష్మణుల వనవాస వ్రతారంభము అరణ్య కాండ (75 సర్గలు): వనవాస కాలము, మునిజన సందర్శనము, రాక్షస సంహారము, శూర్పణఖ భంగము, సీతాపహరణము కిష్కింధ కాండ (67 సర్గలు): రాముని దుఃఖము, హనుమంతుడు రామునకు సుగ్రీవునకు స్నేహము గూర్చుట, వాలి వధ, సీతాన్వేషణ ఆరంభము సుందర కాండ (68 సర్గలు): హనుమంతుడు సాగరమును లంఘించుట, సీతాన్వేషణము, లంకాదహనము, సీత జాడను రామునకు తెలియజెప్పుట యుద్ధ కాండ (131 సర్గలు): సాగరమునకు వారధి నిర్మించుట, యుద్ధము, రావణ సంహారము, సీత అగ్ని ప్రవేశము, అయోధ్యకు రాక, పట్టాభిషేకము ఉత్తర కాండ: సీత అడవులకు పంపబడుట, కుశ లవుల వృత్తాంతము, సీత భూమిలో కలసిపోవుట, రామావతార సమాప్తి - (కాని ఇది మూలకావ్యములోనిది కాదని, తరువాత జతచేయబడినదని కొందరి అభిప్రాయము.) బాలకాండము అయోధ్య నగరం రాజధానిగా, కోసలదేశాన్ని రఘువంశీ వంశపు రాజైన దశరథుడు పాలిస్తున్నాడు.కౌసల్య, సుమిత్ర, కైకేయి ఆయన భార్యలు. పిల్లలు లేని కారణంగా దశరథుడు పుత్రకామేష్ఠి యాగం చేశాడు. తరువాత ఆ రాజుకు నలుగురు బిడ్డలు జన్మించారు. వారికి రాముడు, భరతుడు, లక్ష్మణుడు, శత్రుఘ్నుడు అని నామకరణం చేశారు. రావణుడు అనే వాడు బ్రహ్మవద్ద వరాలుపొంది దేవతలను జయించి మునులను వేధిస్తున్నాడు. వానికి దేవ గంధర్వ యక్ష రాక్షసుల వల్ల చావులేదు. దేవతల ప్రార్థనలు మన్నించి శ్రీ మహా విష్ణువు వానిని హతంచేయడానికి నరుడై జన్మింపనెంచాడు. విష్ణువు రామునిగా, ఆదిశేషుడు లక్ష్మణునిగా, శంఖ చక్రములు భరత శత్రుఘ్నులుగా అవతరించారు. శ్రీమహాలక్ష్మి సీతగా అయోనిజయై జనక మహారాజు ఇంట పెరుగుతున్నది. రుద్రాంశ సంభూతుడైన హనుమంతుడు కిష్కింధలో ఉన్నాడు. కులగురువు వశిష్టుని వద్ద రామ, భరత, లక్ష్మణ, శత్రుఘ్నులు సకల విద్యలనూ అభ్యసించారు. ఒకనాడు విశ్వామిత్ర మహర్షి దశరథుని వద్దకు వచ్చి తన యాగసంరక్షణార్ధమై రామ లక్ష్మణులను తనతో పంపమని కోరాడు. ముక్కుపచ్చలారని నవయువకులను పంపడానికి దశరథుడు సంకోచించినా, వశిష్ఠుని సలహామేరకు విశ్వామిత్రునితో పంపాడు. విశ్వామిత్రుడు రామ లక్ష్మణులకు ఎన్నో అస్త్రవిద్యారహస్యాలను బోధించాడు. దారిలో రామ లక్ష్మణులు తాటకి అనే రాక్షసిని సంహరించారు. గంగానదిని దర్శించారు. రాముని పాదము సోకి అహల్యకు శాపవిమోచనమైనది. రామ లక్ష్మణుల రక్షణలో యాగము జయప్రథముగా జరిగింది. మారీచ సుబాహులూ, ఇతర రాక్షసగణములూ దండింపబడ్డారు. తిరుగుదారిలో రామలక్ష్మణులు విశ్వామిత్రునితో కలసి జనకుని రాజధానియైన మిథిలానగరం చేరారు. అక్కడ సీతా స్వయంవరంలో రాముడు శివుని విల్లు విరచి, సీతకు వరుడైనాడు. సీతారాములు, ఊర్మిళా లక్ష్మణులు, మాండవీ భరతులు, శ్రుతకీర్తి శత్రుఘ్నుల వివాహం కనుల పండుగగా జరిగింది. తిరుగుదారిలో రాముని ఎదిరించిన పరశురామునకు తాము ఇద్దరూ విష్ణుస్వరూపులే అని తెలిసింది. మహా వైభవముగా నలుగురు జంటలూ అయోధ్యకు తిరిగి వచ్చారు. అయోధ్యలో పాలన నిత్యకల్యాణముగా సాగుతున్నది. అయోధ్యా కాండము దశరథుడు రాజ్యభారాన్ని పెద్దకొడుకైన రామునకప్పగింపవలెనని సంకల్పించాడు. పట్టాభిషేకానికి సర్వమూ సిద్ధమైనది. అంతటా వేడుకలు జరుగుతున్నాయి. రాముని సవతి తల్లియైన కైకేయికి రాముడంటే ఎంతో వాత్సల్యము. కాని ఆమె చెలికత్తె మంధర కైకేయికి ఇలా నూరిపోసింది - "రాముడు రాజయితే కౌసల్య రాజమాతవుతుంది. నీ స్థానం బలహీనపడుతుంది. కనుక భరతుని రాజుగా చేసి, రాముని దూరంగా పంపే మార్గం ఆలోచించు.". ఈ మాటలు కైకేయి వంటబట్టాయి. అంతకు పూర్వము దశరధుడు ఆమెకు రెండు కోరికలు ప్రసాదించాడు. వాటిని గుర్తు చేస్తూ ఆమె దశరధుని రెండు కోరికలు కోరింది - (1) భరతుని పట్టాభిషేకము (2) రామునకు 14 ఏండ్ల వనవాసము. దశరథునకు ఎటూ పాలుపోలేదు. దుఃఖంతో క్రుంగిపోయాడు. కాని రాముడు తండ్రి మాట నిలబెట్టడానికి కృతనిశ్చయుడై ఉన్నాడు. రామునితోబాటు ఆత్మయైన సీత, నీడయైన లక్ష్మణుడూ వనవాసానికి బయలుదేరారు. అయోధ్యపురవాసులంతా విలపించారు.అందరివద్దా సెలవు తీసుకొని సీతారామలక్ష్మణులు సకలసౌఖ్యాలూ వర్జించి, నారదుస్తులు ధరించి వనవాస దీక్షకు సిద్ధమైనారు. దారిలో గుహుడనే నిషాదరాజు వారిని గంగానది దాటించాడు. అక్కడ దశరధుడు రామునికై విలపిస్తూ స్వర్గతుడైనాడు. మేనమామల ఇంటినుండి అయోధ్యకు వచ్చిన భరతుడు తల్లి చేసిన పనికి మండిపడ్డాడు. ఆమె ముఖం చూడడానికీ, తన ముఖం ఇతరులకు చూపడానికీ అతని మనసొప్పలేదు. సైన్యంతో అడవికి వెళ్ళి - "నీకు చెందవలసిన రాజ్యం నావంటి అల్పుడు పాలించలేడు. నా తల్లి తప్పును మన్నించి, అయోధ్యకు తిరిగివచ్చి మమ్మలనందరినీ ఏలుకో" అని ప్రార్థించాడు. తండ్రి మరణవార్త విన్న రాముడు దుఃఖించాడు. కాని "తండ్రి మాట నిలబెట్టడం మన కర్తవ్యం. వనవాస దీక్ష ముగియవలసిందే" అని నిశ్చయించాడు. అప్పుడు భరతుడు - "14 సంవత్సరాల తరువాత నీవు అయోధ్యకు రావడం ఒక్కరోజు ఆలస్యమైనా నేను ప్రాణాలు త్యజిస్తాను. అంత వరకు నీ పాదుకలను సింహాసనంపై ఉంచి, భృత్యునిగా నేను రాజ్యపాలన నిర్వహిస్తాను" అని అయోధ్యకు తిరిగి వెళ్ళాడు. సీతారామ లక్ష్మణులు మందాకినీ తీరాన చిత్రకూటం అనే సుందర ప్రదేశంలో ఒక పర్ణశాలను నిర్మించుకొని జపతపాది కార్యములు నిర్వహిస్తూ కాలం గడుపుతున్నారు. వారు అత్రి మహాముని ఆశ్రమాన్ని దర్శించినపుడు సీతమ్మవారు అనసూయ ఉపదేశములు, ఆశీర్వచనములు గ్రహించింది. అరణ్యకాండ శాపవశమున విరాధుడనే రాక్షసుడైన తుంబురుడు రామ లక్ష్మణులచేత శాపవిమోచనం పొందాడు. తరువాత సీతారామలక్ష్మణులు సుతీక్ష్ణుడు, అగస్త్యుడు వంటి మహర్షుల ఆశ్రమాలను దర్శించి, పిదప గోదావరీ తీరాన పంచవటి వద్ద పర్ణశాలను నిర్మించుకొని అక్కడ నివసింపసాగారు. అక్కడకి శూర్పణఖ అనే కామరూపియైన రాక్షసి వచ్చి రామ లక్ష్మణులను మోహించి సీతను తినివేయడానికి సన్నద్ధమైనది. లక్ష్మణుడు ఆమె ముక్కు చెవులు కోసి పంపాడు. రోదిస్తున్న శూర్పణఖ కసి తీరడానికి ఆమె సోదరులైన ఖర దూషణులనే రాక్షసులు 14 వేల మంది రాక్షసులతో రామునిపై దండెత్తారు. రాముడొకడే వారందరిని హతం చేసాడు. శూర్పణఖ వెళ్ళి రావణునితో మొరపెట్టుకొంది. కసితో రావణుడు మారీచుడిని మాయలేడి రూపంలో పంపి రామ లక్ష్మణులను దూరంగా వెళ్ళేలా చేసి, తాను సీతను ఎత్తుకుపోయాడు. అడ్డు వచ్చిన జటాయువు రెక్కలు తెగనరికాడు. సీత కనిపించక హతాశులైన రామలక్ష్మణులు ఆమెను వెతుకనారంభించారు. కొనవూపిరితోనున్న జటాయువు వారికి సీతాపహరణం గురించి తెలిపి రాముని చేతిలో కన్నుమూశాడు. దుఃఖంతో సీతను వెతుకుతున్న రామలక్ష్మణులకు కబంధుడనే రాక్షసుడు ఎదురయ్యాడు. వాడు శాపవిమోచనం పొందుతూ సుగ్రీవునితో మైత్రి చేసుకోమని చెప్పాడు. ఆపై రామలక్ష్మణులు మతంగముని ఆశ్రమంలో వారికోసం ఎదురు చూస్తున్న శబరి ఆతిథ్యం స్వీకరించి, ఋష్యమూకపర్వతానికి బయలుదేరారు. కిష్కింధకాండము సుగ్రీవుడు వానరరాజు. అన్న యైన వాలితో దురదృష్టవశాత్తు విరోధము సంభవించగా సుగ్రీవుడు హనుమదాది అనుచరులతోడుగా ఋష్యమూకపర్వతంపై ప్రాణభయంతో కాలం గడుపుతున్నాడు. హనుమంతుడు రామలక్ష్మణులను కలసి, సుగ్రీవునివద్దకుతోడ్కొని వెళ్ళాడు.రాముడూ, సుగ్రీవుడూ అగ్నిసాక్షిగా మిత్రులయ్యారు. వాలిని వధించి రాముడు సుగ్రీవునకు వానర రాజ్యం కట్టబెట్టాడు. తరువాత సుగ్రీవుడు వానరులను నలుదిక్కులకూ సీతాన్వేషణ నిమిత్తమై పంపాడు. అలా దక్షిణదిశకు వెళ్ళినవారిలో అంగదుని నాయకత్వంలో హనుమంతుడూ, జాంబవంతుడూ, నీలుడూ, మైందుడూ, ద్వివిధుడూ, సుషేణుడూ వంటి మహావీరులున్నారు. వారు అంతా కలయజూస్తూ, అనేక అవాంతరాలను అధిగమించి, స్వయంప్రభ అనే యోగిని సాయంతో దక్షిణసముద్ర తీరానికి చేరుకొన్నారు. ఆపై దిక్కు తోచకవారు శోకంలో మునిగిపోయిన వారికి జటాయువు సోదరుడైన సంపాతి కనిపించి, రావణుడు సీతను అపహరించి లంకలో దాచాడని చెప్పాడు. ఇక నూరు యోజనాల విస్తీర్ణమున్న సముద్రాన్ని దాటి లంకకెలా వెళ్ళాలో తెలియక వానరులు తర్జన భర్జనలు పడసాగారు. అప్పుడు జాంబవంతుడు ఈ కార్యానికి హనుమంతుడే సమర్ధుడనీ, హనుమకు అసాధ్యమైన పని లేదనీ ధైర్యం చెప్పాడు. తన శక్తి తెలిసికొన్న హనుమంతుడు మహాతేజంతో ప్రకాశించాడు. సుందరకాండ హనుమంతుడు సన్నద్ధుడై, దేవతలకు మ్రొక్కి, మహేంద్రగిరిపైనుండి లంఘించాడు. దారిలో మైనాకుని ఆతిథ్యాన్ని వినయంతో తిరస్కరించి, సురస అనే నాగమాత పరీక్షను దాటి, సింహిక అనే ఛాయాగ్రాహక రాక్షసిని సంహరించి, రామబాణములా లంకలో వ్రాలాడు. చీకటి పడిన తరువాత లంకిణిని దండించి, మయుని అపూర్వ సృష్టియైన లంకలో ప్రవేశించి, సీతను వెదుకసాగాడు. చిన్నశరీరము ధరించి, హనుమంతుడు రావణుని మందిరములోనూ, పానశాలలోనూ, పుష్పక విమానములోనూ అన్నిచోట్లా సీతను వెదకినాడు. నిద్రించుచున్న స్త్రీలలో మండోదరిని చూచి సీత అని భ్రమించాడు. మరల తప్పు తెలుసుకొని అన్వేషణ కొనసాగించాడు. సీతమ్మ జాడ కానక చింతించాడు. ఏమిచేయాలో తోచలేదు. ఊరకే వెనుకకు మరలి అందరినీ నిరాశపరచడానికి సిద్ధపడలేక ఆత్మహత్యకు కూడా ఉపక్రమించబోతుండగా అశోక వనం కనిపిస్తుంది . రామలక్ష్మణులకు, జానకికి, రుద్రునకు, ఇంద్రునకు, యమునకూ, వాయువునకూ, సూర్య చంద్రులకూ, మరుద్గణములకూ, బ్రహ్మకూ, అగ్నికీ, సకల దేవతలకూ నమస్కరించి అశోకవనంలో సీతను వెదకడానికి బయలుదేరాడు. అక్కడ శింశుపా వృక్షము క్రింద, రాక్షసకాంతలచే పీడింపబడుతూ, సింహముల మధ్యనున్న లేడివలే భీతయై కృశించిన సీతను చూచాడు. జాడలెరిగి ఈమె సీతయే అని నిర్ధారించుకొన్నాడు. అక్కడికి కామాతురుడైన రావణుడు వచ్చి ఆమెను బెదిరించి, తనకు వశముకావలెనని ఆదేశించాడు. శ్రీరాముని బాణాగ్నితో లంక భస్మము అగుట తథ్యమని సీత రావణునకు గట్టిగా చెప్పినది. ఒక నెల మాత్రము గడువు పెట్టి రావణుడు వెళ్ళిపోయాడు. రాక్షసకాంతలు సీతను నయానా, భయానా అంగీకరింపచేయాలి అని ప్రయత్నిస్తూ ఉండటం వల్ల ప్రాణత్యాగం చేయాలని సీత నిశ్చయించుకొన్నది. వారిలో సహృదయయైన త్రిజట అనే రాక్షసకాంతకు ఒక కల వచ్చింది. తెల్లని ఏనుగునెక్కి వచ్చి రామ లక్ష్మణులు సీతను తీసికొని పోయినట్లూ, లంక నాశనమైనట్లూ, రావణాదులంతా హతమైనట్లూ వచ్చిన ఆ కల విని రాక్షసకాంతలు భీతిల్లారు. సీతకు శుభ శకునములు కనిపించసాగాయి. ఇంక ఆలస్యము చేయరాదని, హనుమంతుడు సీతకు కనిపించి మెల్లగా తన వృత్తాంతమునూ, రాముని దుఃఖమునూ వివరించి, రాముడిచ్చిన ఉంగరాన్ని ఆమెకు అందించాడు. సీత దుఃఖించి, అందరి క్షేమసమాచారములు అడిగి, ఆపై రాముని వర్ణించమని కోరింది. హనుమంతుడు భక్తితో ఆజానుబాహుడు, అరవింద దళాయతాక్షుడు, శుభలక్షణములు గలవాడు, అనన్య సుందరుడు అయిన రాముని, అతని సోదరుడైన లక్ష్మణుని వర్ణించగా విని సీత ఊరడిల్లినది. హనుమంతుని ఆశీర్వదించి, తన చూడామణిని ఆనవాలుగా ఇచ్చింది. ఒక్క నెలలో రాముడు తనను కాపాడకున్న తాను బ్రతుకనని చెప్పినది. ఇక హనుమంతుడు పనిలో పనిగా రావణునితో భాషింపవలెననీ, లంకను పరిశీలింపవలెననీ నిశ్చయించుకొన్నాడు. వెంటనే ఉగ్రాకారుడై వనమునూ, అడ్డు వచ్చిన వేలాది రాక్షసులనూ, రావణుడు పంపిన మహా వీరులనూ హతముచేసి, కాలునివలె మకరతోరణాన్ని అధిష్ఠించి కూర్చున్నాడు. చివరకు ఇంద్రజిత్తు వేసిన బ్రహ్మాస్త్రానికి వివశుడైనట్లు నటించి రావణుని వద్దకు వెళ్ళాడు. సీతమ్మను అప్పజెప్పి రాముని శరణువేడి, లంకను కాపాడుకోమనీ, ప్రాణాలు దక్కించుకోమనీ హితవు చెప్పాడు. రావణుడు ఉగ్రుడై హనుమంతుని తోకకు నిప్పు పెట్టమని ఆదేశించాడు. కాలిన తోకతో హనుమంతుడు లంకను దహించి, మరొక్కమారు సీతను దర్శించి, మరల వెనుకకు ప్రయాణమై మహేంద్రగిరిపై వ్రాలాడు. "చూచాను సీతను" అని జరిగిన సంగతులన్నీ సహచరులకు వివరించాడు. ఆపై అంతా కలసి సుగ్రీవుడు, రామలక్ష్మణులు ఉన్నచోటకు వచ్చి సీత జాడను, ఆమె సందేశమును వివరించారు. ఆపై చేయవలసినది ఆలోచించమని కోరారు. యుద్ధకాండ హనుమంతుడు చేసిన మహోపకారానికి రాముడు "ఇంతటి క్లిష్టకార్యమును మరెవ్వరు సాధింపలేరు. మా అందరి ప్రాణములను నిలిపిన ఆప్తుడవు నీవు. నీవంటి దూత మరొకరు లేరు. గాఢాలింగనము కంటె నీకు నేనేమి బహుమానము ఇవ్వగలను" అని హనుమను కౌగిలించుకొనెను . తరువాత అందరూ తర్కించి యుద్ధమునకు నిశ్చయించారు. సరైన సమయము చూసి, నీలుని నాయకత్వములో బ్రహ్మాండమైన కపిసేన దక్షిణమునకు పయనమై సాగరతీరము చేరుకొన్నది. అక్కడ లంకలో రావణుడు యుద్ధము విషయమై తనవారితో చర్చింపసాగాడు. అతని తమ్ముడైన విభీషణుడు రావణునితో విభేదించి, సాగరముదాటి, రాముని శరణు జొచ్చెను. కానున్న లంకాధిపతివని రాముడు విభీషణునకు ఆశ్రయమిచ్చి, కానున్న లంకాధిపతిగా సాగరజలాలతో అభిషిక్తుని చేయించెను. ఇక సాగరమును దాటుటకు అద్భుతమైన వారధి నిర్మాణము విశ్వకర్మ కొడుకైన నలుని పర్యవేక్షణలో ప్రారంభమైనది. అయిదు దినములలో 100 యోజనముల పొడవు, 10 యోజనముల వెడల్పు గల వారధి పూర్తికాగా, వానర భల్లూకసేనల, రామలక్ష్మణులు వారధి దాటి లంకను చేరారు. నీలుని నాయకత్వంలో ఆ సేన మరో సాగరంలా ఉండి, రామకార్యానికి సన్నద్ధమై ఉంది. రావణుని చారుల వల్ల తెలిసిన సమాచారం ప్రకారం వానర సేనా, రామలక్ష్మణులూ అజేయులు, అసమానులు. కనుక యుద్ధం వినాశనహేతువని కొందరు ఎరుగనిది. ముఖ్యంగా ప్రహస్తుడూ, ఇంద్రజిత్తూ, నికుంభుడూ - వీరిలో ఎవరైనా తప్పక రామలక్ష్మణులను కడతేర్చగలరనీ, కనుక ఇక ఇంద్రుని వజ్రాయుధాన్ని గడ్డిపోచలా తలిచే కుంభకర్ణుడూ, తనూ యుద్ధానికి రావలసిన అవుసరమే రాదనీ రావణుడి విశ్వాసం. ఇరు పక్షాలవారూ వ్యూహాలు సన్నద్ధం చేసుకొన్నారు. చిట్టచివరి ప్రయత్నంగా రాముడు పనిచిన అంగదరాయబారం విఫలమైనది. జయత్యతిబలో రామో లక్ష్మణశ్చ మహాబలః రాజా జయతి సుగ్రీవో రాఘవేణాభిపాలితః అంటూ వానరసేన లంకను ముట్టడించింది. మహాయద్ధంతో భునభోంతరాళాలు కంపిస్తున్నాయి. వానరులచేతిలో రాక్షసవీరులు భంగపడ్డారు. దానితో ఇంద్రజిత్తు మాయాయుద్ధమారంభించి నాగాస్త్రంతో రామలక్ష్మణులను వివశులను చేసి శతృసైన్యాన్ని భయకంపితులను చేశాడు. అంతా విషణ్ణులైన సమయానికి గరుత్మంతుడు మహాప్రభంజనంలా వచ్చి వారిని నాగబంధాలనుండి విముక్తులను చేశాడు. మరునాడు హనుమంతుని చేత ధూమ్రాక్షుడూ, అంగదుని చేత వజ్రదంష్ట్రుడూ, నీలునిచేత ప్రహస్తుడూ హతులయ్యారు. రావణుడు స్వయంగా మహావీరులైన రాక్షసగణాలను వెంటబెట్టుకొని యుద్ధానికి వెడలాడు.అప్పుడు జరిగిన భీకరసంగ్రామంలో రావణుని కిరీటము నేలబడింది. ధనుసు చేజారింది. విశ్రాంతి తీసికొని మరునాడు యుద్ధానికి రమ్మని రాముడు రావణుని పంపేశాడు. అవమాన భారంతో కృంగిన రావణుడు తన సోదరుడైన కుంభకర్ణుని నిదురలేపి యుద్ధానికి పంపాడు. కుంభకర్ణుడు వానరులను కరకర నమలి మ్రింగుతూ, ఎండు అడవిని అగ్ని కాల్చినట్లుగా వానరసేనను నాశనం చేయసాగాడు. లక్ష్మణునిబాణాలు కుంభకర్ణుని నిలువరించాయు. రాముడు దివ్యాస్త్రాలతో వాని బాహువులనూ, ఊరువులనూ ఖండించగా వాడు పర్వతంలా క్రిందపడ్డాడు. వాడి క్రింద పడి ఎందరో రక్షసులు కూడా నశించారు. శోకిస్తున్న రావణుడిని ఊరడించి మరునాడు దేవాంతక, నరాంతక, అతికాయ, త్రిశిరులనే రావణ నందనులు, మత్తుడు ఉన్మత్తుడు అనే రావణ సోదరులు - అందరూ మహా శూరులు- భీకరమైన యుద్ధానికి దిగారు. వారు అంగదుని, హనుమంతుని, లక్ష్మణుని చేత హతులయ్యారు. ఇక ఇంద్రజిత్తు బ్రహ్మాస్త్రాన్ని సంధించాడు. దానితో అందరూ మూర్ఛిల్లారు. రామ లక్ష్మణ హనుమంతులు కూడా బ్రహ్మాస్త్రాన్ని మన్నించక తప్పలేదు. ఎలాగో తెలివి తెచ్చుకొన్న జాంబవంతుడు హిమవత్పర్వతాలలో నున్న ఓషధులు తెమ్మని హనుమకు పురమాయించాడు. హనుమంతుడు పర్వతసమేతంగా ఓషధులను తెచ్చి అందరినీ పునరుజ్జీవితులను చేసి, మరల పర్వతాన్ని యధాస్థానంలో ఉంచి వచ్చాడు. ఇంద్రజిత్తు బ్రహ్మశిరోనామకాస్త్రాన్ని సాధించడానికి నికుంభిలా యజ్ఙం ఆరంభించాడు. లక్ష్మణుడు అన్న ఆశీర్వాదము పొంది, హనుమంతుని భుజాలపై ఆసీనుడై వెళ్ళి, యజ్ఙాన్ని భంగం చేసి యద్ధానికి తలపడ్డాడు. ఆ భీకర సమరంలో ఆకాశాన్ని బాణాలు కప్పివేశాయి. చివరకు రాముని పేరు చెప్పి సౌమిత్రి సంధించిన ఐంద్రాస్త్రంతో ఇంద్రజిత్తు తల తెగిపడింది. ఇక రావణుడు మహోదరాది మహావీరులతో యుద్ధానికి వెడలాడు. సుగ్రీవుని చేత మహోదరుడు మరణించాడు. రావణుని మహోగ్రశరధాటికివానర సైన్యము ఛిన్నాభిన్నమైనది. లక్ష్మణుడు దారుణంగా గాయపడ్డాడు.. అప్పుడు రాముడు తనవారిన ఉద్దేశించి - "మీరు సౌమిత్రిని రక్షిస్తూ, యుద్ధం చూస్తూ ఉండండి. నేను రాముడంటే ఏమిటో చూపిస్తాను. రావణ సంహారం చేసి వస్తాను" అన్నాడు. రామ రావణ సంగ్రామం ప్రళయకాలాగ్నివలే చెలరేగినది. రావణుని అస్త్రంతో లక్ష్మణుడు కూలిపోయాడు. రాముడు విలపించసాగాడు. లక్ష్మణుడు కేవలం మూర్ఛిల్లాడని ధైర్యం చెప్పి సుషేణుడు మరల హనుమను మరల గిరిశిఖరానికి వెళ్ళమన్నాడు. హనుమంతుడు శిఖరంతో సహా ఓషధులను తెచ్చి వాసన చూపగా లక్ష్మణుడు లేచి నిలబడి, "అన్నా! ఈ సాయంసంధ్యలో రావణుడు కడతేరాలి అన్నాడు". రామునకు సహాయంగా ఇంద్రుడు మాతలిని సారథిగా పంపాడు. యుద్ధ పరిశ్రాంతుడై యున్న రామునకు అగస్త్యుడు "ఆదిత్య హృదయము"ను ఉపదేశించాడు. రాముడు దానిని మూడు మార్లు జపించాడు. రాముడు, రావణుడు శరవర్షాన్ని కురిపింపసాగారు. "రామరావణ యుద్ధం రామరావణ యోరివ" - వారి యుద్ధానికి మరొకటి పోలిక లేదు - అని దేవగణాలు ఘోషిస్తున్నాయి. రావణుని తలలు తెగి పడుతున్నా మరల మరల మొలుస్తూనే ఉన్నాయి. "రామా! ఇలా కాదు. బ్రహ్మాస్త్రాన్ని సంధించు" అని మాతలి అన్నాడు. రాముడు సంధించిన బ్రహ్మాస్త్రం నిప్పులు చిమ్ముతూ రావణుని గుండెను చీల్చి, తిరిగి వచ్చి రాముని అమ్ముల పొదిలో చేరింది. రాముడు ఎరపెక్కిన కన్నులతో, శరదళితదేహంతో, కోటి సూర్యుల ప్రకాశంతో, ధనుస్సును నేలకానించి, మరో చేత బాణాన్ని త్రిప్పుతూ వీరశ్రీబంధురాంగుడై త్రిదశపతినుతుడై శోభిల్లాడు. సకలదేవతలు రామునకు అంజలి ఘటించారు. అనంతరం సీత అగ్ని ప్రవేశం చేసి తన ధర్మనిరతిని లోకానికి నిరూపించింది. సీతారామలక్ష్మణులు సపరివారంగా అయోధ్యకు తిరిగివచ్చారు. వైభవంగా సీతారాముల పట్టాభిషేకం జరిగింది. ఉత్తరకాండ ఉత్తరకాండము ప్రత్యేక వ్యాసం చూడండి. రామాయణ కావ్యంలోని నీతి ధర్మము, అర్ధము, కామము, మోక్షము అనునవి పురుషార్ధములు. జీవితం యొక్క గమ్యం మోక్షం పొందడం. మోక్షాన్ని పొందడానికి ధర్మాన్ని ఆచరించాలి. ధర్మాన్ని ఆచరించుటకు అర్ధమును, కామమును జయించాలి. ఏ పురుషుడైనా ఏకపత్నీవ్రతుడైయుండాలి. సత్యము చెప్పడం, మాటపై నిలబడటం తండ్రి మాట జవదాటరాదు. తెలుగు సాహిత్యంలో రామాయణం ఆతుకూరి మొల్ల - మొల్ల రామాయణము తిక్కన -నిర్వచనోత్తర రామాయణం పోతన - భాగవతము గోన బుద్ధారెడ్డి - రంగనాథ రామాయణము గోపీనాధం వేంకటకవి - గోపీనాథ రామాయణం కంకంటి పాపరాజు - ఉత్తర రామాయణము భక్త రామదాసు - సంకీర్తనలు భక్త రామదాసు - దాశరథీ శతకము తూము నరసింహదాసు - సంకీర్తనలు త్యాగరాజు - సంకీర్తనలు అన్నమయ్య - సంకీర్తనలు విశ్వనాధ సత్యనారాయణ - శ్రీమద్రామాయణ కల్ప వృక్షము వావిలికొలను సుబ్బారావు (వాసుదాస స్వామి) - మందరము : శ్రీమదాంధ్ర వాల్మీకి రామాయణము కూచిమంచి తిమ్మన - అచ్చ తెలుగు రామాయణము బ్రహ్మశ్రీ చెదలవాడ సుందర రామ శాస్త్రి - ఆధ్యాత్మ రామాయణము డా. యం. కృష్ణమాచార్యులు, డా. గోలి వెంకట రామయ్య - శ్రీమద్వాల్మీకి రామాయణాంతర్గత సుందర కాండము. గీతా ప్రెస్, గోరఖ్ పూర్ వారి ప్రచురణ) కాశీభొట్ల సత్యనారాయణ - ఆదిత్య హృదయము బుక్కపట్టణం రామచంద్రాచార్యులు - (రామానందుని) ఆనంద రామాయణం వేదుల సూర్యనారాయణ శర్మ - అంతరార్థ రామాయణం డా. ఇలపావులూరి పాండురంగారావు- నుదిన రామాయణం చదలవాడ సుందరరామశాస్త్రి - (వాల్మీకి రామాయణము అన్ని కాండములు పరిష్కరించి ప్రచురించిరి) చదలవాడ సుందరరామశాస్త్రి - శ్రీమద్రామాయణాంతర్గత సుందర కాండము విమలాశర్మ - (ఏకనాధ మహారాజు యొక్క) భావార్ధ రామాయణము దోర్బల విశ్వనాధ శర్మ - ఏకశ్లోక రామాయణమం ( మోహనరూప వ్యాఖ్య) పురాణపండ రాధాకృష్ణమూర్తి - హనుమచ్చరిత్ర ఎమ్. ఎస్. శాస్త్రి - పాదుకా పట్టాభిషేకం సోమరాజు సుశీల - పథ దర్శిని శ్రీరామ కథ (లక్ష్మీబాయి కేళ్కర్ రామాయణ ప్రవచనాల సంకలనం) నేతి అనంతరామ శాస్త్రి - ప్రసిద్ధ సంస్కృతాంధ్ర రామాయణాల్లో రాజనీతి తత్వము కాశీభొట్ల సత్యనారాయణ - ప్రవాహిని వ్యాఖ్య (అన్ని కాండములు) శ్రీపాద సుబ్రహ్మణ్యశాస్త్రి - వాల్మీకి రామాయణం జి.వి. పూర్ణచంద్ - రామాయణంలో విశేషాలు భావరాజు వరలక్ష్మి - రామకథాసుధ జానకీజాని - రామాయణ పావని విద్యా ప్రకాశానందగిరి స్వామి - రామాయణ రత్నాకరము పడాల రామారావు - వాల్మీకి రామాయణం కొత్త రంగయ్య - రామాయణం ఎందుకు చదవాలి ఉషశ్రీ - ఉషశ్రీ రామాయణము రొంపిచర్ల శ్రీనివాసాచార్యులు - సంపూర్ణ వాల్మీకి రామాయణము - సంగ్రహ వచనము జె. వెంకటేశ్వరరావు - (వాల్మీకి, విశ్వనాధ దర్శించిన) సీతారాముల దాంపత్య వైభవము డా. దాశరధి రంగాచార్యులు - సీతా చరితం పుల్లెల శ్రీరామ చంద్రుడు - సీతా రావణ సంవాదఝురి సాతులూరి గోపాలకృష్ణమాచార్య - శ్రీమద్రామాయణ సుధాస్వాదము వేదుల వెంకట శాస్త్రి - శ్రీమద్వేంకటేశ్వర రామాయణము సి.హెచ్. స్వరాజ్యలక్ష్మి - శ్రీరామ కర్ణామృత వ్యాఖ్య - రామనామ రసార్ణవం ఎమ్.ఎస్.ఎన్. శాస్త్రి - శ్రీరామ విజయం (పౌలస్త్యవధ) వేదవ్యాస - శ్రీరామ చరితామృతం కల్లూరి సూర్యనారాయణ - శ్రీ గాయత్రీ రామాయణం వానమామలై వరదాచార్యులు - శ్రీ గీత రామాయణము శ్రీ పూర్ణానంద స్వామి, శ్రీ విద్యా ప్రకాశానంద స్వామి - వాల్మీకి కృత శ్రీ యోగవాసిష్టము . తెలుగు అనువాదము బేతవోలు రామబ్రహ్మం - శ్రీ మద్రామాయణము ఖండేహాల్ వెంకటరావు - శ్రీ మద్రామాయణము చలమచర్ల వెంకట శేషాచార్యులు - శ్రీ మద్రామాయణము చలమచర్ల వెంకట శేషాచార్యులు - శ్రీ మద్రామాయణము ఆంధ్ర తాత్పర్య సహితము చలమచర్ల వెంకట శేషాచార్యులు - శ్రీరామ కర్ణామృతము పుల్లెల శ్రీరామచంద్రుడు - శ్రీమద్వాల్మీకి మహర్షి ప్రణీత శ్రీమద్రామాయణము . ప్రతిపదార్థ తాత్పర్య వ్యాఖ్యా సమేతము దినవహి సత్యనారాయణ - తులసీదాసు శ్రీరామ చరితమానసము . తెలుగు వచనము సూరంపూడి వెంకట సత్యనారాయణ - సుందరకాండము. గేయ కవిత కొంపెల్ల వెంకట రామశాస్త్రి - సకల కార్య సిద్ధికి సుందర కాండము కొంపెల్ల వెంకట రామశాస్త్రి - వాల్మీకి రామాయణం . సరళ సుందర వచనం బ్రహ్మశ్రీ పురాణపండ రాధాకృష్ణమూర్తి - సకల కార్య సిద్ధికి సుందర కాండము పవని నిర్మల ప్రభావతి -సుందర కాండ బోడాల రామకోటయ్య - తులసీ రామాయణము యం. కృష్ణమాచార్యులు - తులసీ రామాయణము ముసునూరు రామకృష్ణారావు - ఉత్తర రామాయణము ముసునూరు శివ రామకృష్ణారావు - వాల్మీకి రామాయణము ఉత్పల వెంకట నరసింహాచార్యులు - వాల్మీకి రామాయణము పురిపండా అప్పలస్వామి - వ్యవహారికాంధ్ర వాల్మీకి రామాయణం మాముడాల వెంకటేశ్వరరావు - వాల్మీకి హృదయం . శ్రీమద్రామాయణ కథా సంగ్రహం ముట్నూరి సంగమేశం - వాల్మీకి రామాయణము. శాపములు, వరములు (శ్రీపాద రఘునాధ బిడే - మరాఠీ మూల గ్రంథం) మైత్రేయ - వేదమన్త్ర రామాయణమ్ గుంటూరు శేషేంద్రశర్మ - షోడశి-రామాయణ రహస్యాలు ఎం.ఎస్.రామారావు - సుందర కాండము వడలి మండేశ్వరరావు - ఇది కల్ప వృక్షం మోడేకుర్తి గున్నయ్య పంతులు - విశోధిత రామాయణము రంగనాయకమ్మ - రామాయణ విషవృక్షం దరిమడుగు మల్లయ్య - సంగ్రహ నిర్వచన రామాయణము గణపతి రామాయణ సుధ - చర్ల గణపతి శాస్త్రి ఆటవెలది రామాయణము - అధ్యాత్మ రామాయణ కీర్తనలు - మునిపల్లె సుబ్రహ్మణ్య కవి మల్లెమాల రామాయణము - యమ్.యస్. రెడ్డి శ్రీ జగన్నాధ రామాయణము -శ్రీ జగన్నాధ శాస్త్రి రామాయణ rahasyalu -శ్రీ Gannu Krishnamurthy రామాయణం - నిగూడ వాస్తవాలు -యాపర్ల లక్ష్మీనారాయణ రెడ్డి మంథెన రామాయణము (యక్షగాన కావ్యము) - బ్రహ్మ శ్రీ ముద్దు బాలంభట్టు (18 వ శతాబ్దం) సాకేత రామాయణము (మరాఠీలో (శ్రీ గజానన్ మాల్గూళ్కర్ గారిచే రచింపబడిన గీత రామాయణ్ కి సృజనానువాదం) - బ్రహ్మ శ్రీ గజానన్ తామన్ సినిమాలు లవకుశ (1963) సంపూర్ణ రామాయణం (1971) సీతారామ కళ్యాణం సీతాకళ్యాణం శ్రీరామ పట్టాభిషేకం పాదుకా పట్టాభిషేకం శ్రీరామాంజనేయ యుద్ధం (1975) బాల రామాయణం (1996) శ్రీరామరాజ్యం (2011) రామాయణానికు సంబంధించిన స్థలాలు, ఆలయాలు అయోధ్య భద్రాచలం రామేశ్వరం చిత్రకూటం లంక రామసేతు లంక: నేటి శ్రీలంక యే రామాయణములో చెప్పిన లంక అని హిందువులు భావిస్తారు. శ్రీలంకలో రామాయణానికి సంబంధించిన చారిత్రిక కథలు స్థలాలు కనిపిస్తాయి. 1. ఋషి పులస్తి (రావణుని తాత) విగ్రహము 2. విస్రవాసముని (రావణుని తండ్రి) విగ్రహము 3. అశోకారణ్యము 4. రావణ జల పాతాలు - రావణ గుహలు 5.చారియత్ పాత్ (సీతాదేవిని మండోదరి కోట నుండి అశోకవనానికి తీసికెళ్లిన దారి) చిత్ర కూటము: శ్రీరాముడు అరణ్యవాసములో మొదటి 12 సంవత్సరములు ఈ ప్రాంతము లోనే ఉన్నాడని హిందువుల నమ్మకం. ఉత్తర్ ప్రదేశ్ రాష్ట్రములో చిత్రకూతట్ జిల్లాలో కాశికి దగ్గరలో ఈ అటవీ ప్రాంతము ఉంది. ఇప్పటికీ ఇది దట్టమయిన ఆటవీ ప్రాంతము. ఇక్కడ భరత్ కుండ్, సీతాకుండ్, హనుమాంధార ఇంకా అనేక ప్రాంతాలు సీతారాములు తిరిగిన ప్రదేశాలుగా గుర్తింపబడినవి. ఇతర భాషలలో రామాయణానికి సంబంధించిన రచనలు తులసీదాసు - రామచరితమానస్ తులసీదాసు - హనుమాన్ చాలీసా కంబ రామాయణం రాజగోపాలాచారి - రామాయణం ఏకశ్లోకీరామాయణం రామాయణం ఒక్క శ్లోకంలో! ఆదౌ రామ తపోవనాదిగమనం హత్వా మృగం కాంచనమ్ || వైదేహీ హరణం జటాయు మరణం సుగ్రీవ సంభాషణమ్ || వాలీ నిగ్రహణం సముద్రతరణం లంకాపురీదాహనమ్ | పశ్చాద్రావణకుంభకర్ణహననం ఏతద్ధి రామాయణమ్ || రామాయణంలో పాత్రలు సీత రాముడు లక్ష్మణుడు హనుమంతుడు రావణుడు ప్రార్థనలు శ్రీ నామ రామాయణం పూర్తి పాఠం వికీమూలాలలో. శ్రీ రామరక్షా స్తోత్రం పూర్తి పాఠం వికీమూలాలలో. లౌకికవాదం ఇటీవల ఐ-సర్వ్ అనే ఆధ్యాత్మిక సంస్థ ఒక అమెరికన్ సాఫ్టువేర్ లో పంచాంగాన్ని ఉపయోగించి శ్రీరాముడు సామాన్య.శ. పూ పూర్వం 5114 లో జనవరి 10 న జన్మించాడని వివాదాస్పద వ్యాఖ్యలు చేసింది. దీనిని పలువురు విభేదించారు. రాముడి ఉనికి అవాస్తవమని, భారతీయ సంస్కృతి - మనిషి సత్ప్రవర్తన - కుటుంబవ్యవస్థ పటిష్ఠత కోసం వ్రాయబడిన రామాయణం కేవలం కల్పిత కథ అని, వాల్మీకి రాముడి సమకాలీకుడు కాదని, క్రీస్తు పూర్వం 5114 నాటికి ఎటువంటి లిపి అభివృద్ధి కాలేదని, ఆప్పటికి ఆర్యులు భారతదేశంలోకి అడుగుపెట్టలేదని, వారి అధికార భాష అయిన సంస్కృత భాష భారతదేశంలో లేదని, రామసేతు ప్రకృతిసిద్ధంగా ఓషన్ కరెంట్స్ వల్ల ఏర్పడిన షోల్ అని, రామసేతు వంటి షోల్స్ ప్రపంచంలో చాలా ఉన్నాయని, రామాయణ కథ జరిగినట్లు కచ్చితమైన ఆధారాలు లేవని కొంతమంది తమ అభిప్రాయాల్ని వెలిబుచ్చుతున్నారు. ఏ కవి అయినా తన కావ్యంలో సహజమైన ప్రదేశాలను లిఖిస్తాడని, తాను మరణించిన తర్వాత అవి కాలగర్భంలో కలిసిపోయి వేల సంవత్సరాల తర్వాత త్రవ్వకాల్లో బయటపడినప్పుడు ఆ కావ్యం చరిత్రలా అగుపిస్తుందని, మునుషులు మరణించినా ప్రదేశాలు అలాగే ఉంటాయని, అసలు లంక అనగా సముద్రతీర ప్రాంతమని, రామాయణంలో లంక అని వ్రాసియుంది కాని శ్రీలంక అని లేదని మరికొందరి అభిప్రాయం.రామాయణం జరగలేదని రామాయణం కథలోనే ఉంది ఒకదనికి ఒకటి సంబంధం లేకుండా పోయింది. సంస్కృతంలో ఇతర రామాయణాలు సంస్కృత సాహిత్యంలో వాల్మీకి రామయణం తరువాత అంతగా ప్రసిద్ధంకాని రామాయణాలలో పేర్కొనదగినవి: అద్భుత రామాయణం ఆనంద రామాయణం ఆధ్యాత్మిక రామాయణం లేక భుసుండి రామాయణం. మహా రామాయణం లేక యోగ వాశిష్థము. అద్భుత రామాయణం ఇది అన్ని రామాయణాలలో కన్న చిన్నది; నిజానికి ఇది వాల్మీకి రామాయణానికి అనుబంధమయినట్టు- అద్భుతోత్తర కాండమని చెబుతారు. ఇది 27-సర్గలది. దీనిలోని ప్రధానభావాలలో ఒకటి పరాశక్తిగా సీతాదేవి మహత్యాన్ని చిత్రించడం. ఈమె ఈ పరాశక్తి అవతారంలో మహాభయంకరుడైన సహస్రకంఠరావణుడ్ని సంహరిస్తుంది. సీతాసహస్ర నామస్తోత్రం ఒకటి ఈ అద్భుత రామాయణంలో చెప్పబడింది. నారదుని ద్వారా సంగీత కళయొక్క భక్తితత్వం దీనిలో చెప్పబడింది. రాముడు పరశురామునికి, హనుమంతునికి తన విశ్వరూపాన్ని, తక్కిన అవతారాలను చూపుతాడు. దశగ్రీవరావణుని మించిన రావణుల వినాశంలో వానరులయొక్క సీతాదేవి యొక్క పాత్రను అద్భుతీకరించే కధలున్ను ఈలాంటి రామాయణమే థాయిలాండ్ లోని రామాయణకుడ్య చిత్రాలకు కారణమయినది; త్యాగరాజు ల వారు ఈలాంటి కధలను మనస్సులో పెట్టుకొనే శ్రీజనకతనయే అని, కలకంఠీ రాగం లోను, దేవి తనపదభోక్తం అని శాహనరాగం లోను పాడిఉంటారని పరిశోధకుల అభిప్రాయం. ఆనంద రామాయణం ఆనంద రామాయణం కుడా అద్భుత రామాయణం లానే రామకధలోని, రాముని చర్యలలోని మతతత్త్వ అద్భుతాంశాలనే వర్ణింస్తుంది. కాని ఇది అద్భుత రామాయణం కన్నా చాలా విస్తృతం. ఇది శివపార్వత్య సంవాదరూపంలో ఉన్న 109 అధ్యాయాల, 9 కాండల గ్రంథం. భక్తి వేదాంతాలకు ఎక్కువ ప్రాధాన్యం, రాముడు పరబ్రహం.రామమంత్రం, రామసహస్రనామస్తోత్రంతో పాటు పెక్కు స్తోత్రాలు, పూజావిధి, రామనామజపం, పెక్కు కొత్తకధలు -వీటిలో కొన్ని రాముని సోదరులకు సంబంధించినవి. రాముని దక్షిణభారతయాత్రలో దక్షిణాపధంలోని క్షేత్రాలపేర్లు, ముఖ్యంగా తమిళనాడులోని క్షేత్రాల పేర్లు దీనిలో విస్తారంగా వర్ణితంకావటం గమనింపతగ్గ విషయం. రాముడు 15 శ్లోకాలలో సీతకు వేదాంత తత్త్వం ఉపదేశిస్తాడు. దీనిని దేహరామాయణమని దీనిని ప్రతివాడు తనలో భాగంగా చేసుకోవాలని, మనస్సులో దీనిని దాచుకోవాలని అంటాడు. ఆధ్యాత్మిక రామాయణం లేక భుసుండి రామాయణం. ఆనంద, అద్భుత రామాయణాలతో పోల్చి చూస్తే ఆధ్యాత్మిక రామాయణం చాలా వ్యాప్తి చెందినట్లు తెలియుచున్నది. దీనిని పారాయణం చేసేవారు, పూజించేవారు, వ్యాఖ్యానించేవారు ఎక్కువ. దీనికి వ్యాఖ్యలు కూడా చాలా ఉన్నాయి. తమిళ, మలయాళ, హిందీలోని రామాయణాలు- హిందీలో తులసీదాసు రామచరిత మానసం, మలయాళంలో ఎళుతుచ్చన్ ఆధ్యత్మరామాయణ కిళిపాట్టు వంటివి-ఆధ్యాత్మిక రామాయణానికి అతిసన్నిహితమైనవి. ఈ ఆధ్యాత్మిక రామాయణం పేరుకు తగ్గట్టు రాముణ్ణి పరబ్రహ్మగా నిరూపించి, రామగీతవంటి ఆధ్యాత్మికోపదేశాలు కూడా చేస్తుంది. ఆధ్యాత్మిక రామాయణం శివుడు ప్రాస్వతికి ఉపదేశించినట్లు రచింపబడింది. తులసీదాసు రామచరిత మానస ఉత్తరకాండలో కాకభుసుండని కధ వస్తుంది. ఈ కాకభుసుండుడు గరుడునితో రామమహత్మ్యం గురుంచి, రామభక్తిని గురుంచి చర్చిస్తూ, తన జీవితం, తాను ఎలా కాకి అయిపుట్టిందీ తెలియజేస్తాడు. కాకభుసుండుని కధ, దానిదైవమూలం యోగవాశిష్ఠం చివర నిర్వాణకాండ ప్రథమభాగం 14-27 అధ్యాయాలలో చెప్పబడ్డాయి. ఈకాకభుసుండుడు ఎవడు? అన్న ప్రశ్నకు సమాధానం ఆది రామాయణం అని లిఖిత పుస్తకాలలో కనిపించే సంస్కృతం రామాయణంలో లభిస్తుంది.ఈ రామయణం లిఖితపత్రులు ఎక్కువగా లేకపోయినా, సమగ్రమైనవో, అసమగ్రమైనవో బరోడా, ఉదయ్ పూర్, జైపూర్, మధురా, రేవా, అయోధ్య, బనారస్, కలకత్తా, లండన్ లిఖిత గ్రంథాలయాలలో లభిస్తున్నాయి. మహా రామాయణం లేక యోగ వాశిష్థం యోగ వాశిష్థములో రామునికి ఆయన గురువు వశిష్ఠుడు తత్త్వోపదేశం చేస్తాడు.ఈ మహారామాయణం పూర్తిగా జ్ఞాన మార్గాన్ని వర్ణించటం వల్లనే దీనికి మహారామాయణమని, జ్ఞాన వాశిష్థమని, యోగవాశిష్ఠమని, మోక్షోపాయనమని పేర్లు వచ్చాయి. ఇది 6 ఖంఢాల మహాగ్రంధం. రసవత్తరమైన శైలిలో ఆఖ్యానోపాఖ్యాలతో హృదయంగమంగా ఉంటుంది. దృష్టివాదం-సృష్టివాదం వంటి గహన తత్త్వ విషయాలను ఇది చెబుతున్నది. దీనిని విద్యారణ్యుడు విశేషంగా ఉదహరించారు. మొగల్ చక్రవర్తుల కాలంలో దీనిని సన్యాసులు హెచ్చుగా ఆదరించారు. అక్బర్ చక్రవర్తి, దారా శిఖోహ్ దీని విషయాలను శ్రద్ధగా వినేవారని చరిత్రకారులు వ్రాసారు. దీనినే పారశీక భాషలోకి అనువదించారు కూడా. వాశిష్ఠ రామాయణం వాశిష్ఠ రామాయణం అనేది ఆధ్యాత్మికంగా మిగతా రామాయణాలకి భిన్నం. ఇది 7 అధ్యాయాల గ్రంథం. దీనిని వశిష్ఠోత్తర రామయణం అని కూడా అంటారు. దీనికే శతముఖ రావణచరితం, సహస్రముఖ రావణ చరితం, సీతా విజయం ' అనే పేర్లు ఉన్నాయి. దీనిలో సీత శతకంఠ రావణుని ధ్వంసం చేస్తుంది. కొన్ని లిఖిత పుస్తకాలు దీనిని జైమిని భారతంలో భాగంగా, కొన్ని స్కంద పురాణం లోని వశిష్ఠ సంహితలో భాగంగా పేర్కొంటున్నవి. ఇవే కాక రామాయణానికి సంబంధించి పలు ఇతర గ్రంథాలు సంస్కృతంలో రచింపబడినవి.అందులో ముఖ్యంగా: మైరావణ చరిత్ర మైరావణ చరిత్ర, లేక అహిమహిరావణ చరిత్ర అనే పేరుతో చాల లిఖిత పుస్తకాలున్నాయి. ఇటీవలి వరకు దీనిని హరికధగా చెప్పేవారు. దీనిని జైమిని భారతంలో భాగంగా పేర్కొన్నారు. కాని కొందరు పండితులు దీనితో ఏకీభవించరు. కుశలో పాఖ్యానం కుశలో పాఖ్యానము అనే రామకధకు సమబందించిన భాగం మరొకటున్నది. ఇది జైమిని భారతంలో భాగం. జైమినీయ అశ్వమేధంలో ఈ కుశలో పాఖ్యానము 25-36 అధ్యాయాలుగా ముద్రితమైనది. జైమినీయ అశ్వమేధంలోని ప్రధాన ఇతివృత్తం యుధిష్థరుడు పట్టాభిషేకం తర్వాత అశ్వమేధయాగం చేయటం, ప్రసక్తాను ప్రసక్తంగా ఇందులో రామాశ్వమేధకధ చెప్పబడింది. ఈ కధలో పద్మపురాణంలోని పాతాళఖండంలో ఉన్న కధలలోలాగ రామపశ్చాత్తాపం, సీతారామ లవకుశ సమాగమం, రాముడు సీతా సమేతుడై అశ్వమేధయాగం ఆచరించటం వర్నితమయినాయి. ఇవే కాకుండా, "సత్యోపాఖ్యానం, రామరాజ్యం, దేవీ భాగవతం, పద్మపురాణం, స్కంద పురాణం" మొదలగు గ్రంథాలలో రామకధను వివరించుట జరిగింది. మూలాలు ఆధారాలు సుందర కాండము: గీతా ప్రెస్, గోరఖ్ పూర్ వారి ప్రచురణ. అప్పాజ్యోస్యుల-విష్ణుభొట్ల-కందాళం ఫౌండేషన్ వారి సైటు - తెలుగు పుస్తకాల ఉద్యానవనం ఉషశ్రీ రామాయణము 1969 భారతి మాస పత్రిక- వ్యాసం-సంస్కృతంలో ఇతర రామాయణాలు- వ్యాస కర్త:డా.వి.రాఘవన్. బయటి లింకులు శ్రీమద్రామాయణము లోని నీతికథలు http://books.google.co.in/books?id=cWmsQQ2smXIC&pg=PA38&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false https://web.archive.org/web/20160428014933/http://www.indologica.com/volumes/vol31/09_Saklani.pdf ఒక్కొక్క శ్లోకానికీ ఆంగ్లానువాదము; శ్రీ దేశిరాజు హనుమంతరావు, శ్రీ కె. ఎమ్. కె. మూర్తి, శ్రీమతి దుర్గా నాగ దేవి, శ్రీ వాసుదేవ కిషోర్, శ్రీమతి దేశిరాజు కుమారి, శ్రీమతి కె. రాజేశ్వరి గార్ల సమర్పణ సంపూర్ణ వాల్మీకి రామాయణం ఆంధ్ర శ్రీమద్రామాయణం రెండవ భాగం మూడవ భాగం హిందూమతం హిందూ గ్రంథాలు