text
stringlengths 1
314k
|
|---|
ప్రభ నటించిన సినిమాలు
చంద్రమోహన్ నటించిన సినిమాలు |
మడకశిర శాసనసభ నియోజకవర్గం :
అనంతపురం జిల్లాలోని 14 శాసనసభా నియోజకవర్గాలలో ఒకటి.
దీని వరుస సంఖ్య : 275
నియోజకవర్గంలోని మండలాలు
డి.హిరేలాల్
రాయదుర్గం
కనేకల్
బొమ్మనహళ్ళి
గుమ్మగుట్ట
ఎన్నికల ఫలితాలు
అసెంబ్లీ ఎన్నికలు 2004
2009 ఎన్నికలు
2009 శాసనసభ ఎన్నికలలో కాంగ్రెస్ పార్టీ తరఫున పోటీచేసిన రామచంద్రారెడ్డి తన సమీప ప్రత్యర్థి తెలుగుదేశం పార్టీ అభ్యర్థి అయిన ఎం.గోవిందరెడ్డిపై 14091 ఓట్ల ఆధిక్యతతో విజయం సాధించాడు.
ప్రస్తుత, పూర్వపూ శాసనసభ్యుల జాబితా
{| border=2 cellpadding=3 cellspacing=1 width=90%
|- style="background:#0000ff; color:#ffffff;"
!సంవత్సరం
!సంఖ్య
!నియోజకవర్గ పేరు
!రకం
!విజేత పేరు
!లింగం
!పార్టీ
!ఓట్లు
!సమీప ప్రత్యర్థి
!లింగం
!పార్టీ
!ఓట్లు
|-
|2019
|267
|రాయదుర్గం
|జనరల్
|కాపు రామచంద్రారెడ్డి
|పు
|వైఎస్సార్సీపీ
|109,043
|కాల్వ శ్రీనివాసులు
|పు
|తె.దే.పా
|94,994
|-
|2014
|267
|రాయదుర్గం
|జనరల్
|కాల్వ శ్రీనివాసులు
|పు
|తె.దే.పా
|92344
| కాపు రామచంద్రారెడ్డి
|పు
|వైఎస్సార్సీపీ
|90517
|-
|2012
|Bye Poll
|రాయదుర్గం
|జనరల్
| కాపు రామచంద్రారెడ్డి
|M
|YSRCP
|79171
|దీపక్ రెడ్డి
|M
|తె.దే.పా
|46695
|-
|2009
|267
|రాయదుర్గం
|జనరల్
| కాపు రామచంద్రారెడ్డి
|M
|INC
|76259
|మెట్టు గోవిందరెడ్డి
|M
|తె.దే.పా
|62168
|-
|2004
|168
|రాయదుర్గం
|జనరల్
|మెట్టు గోవిందరెడ్డి
|M
|తె.దే.పా
|66188
|పాటిల్ వేణుగోపాల్ రెడ్డి
|M
|INC
|56083
|-
|1999
|168
|రాయదుర్గం
|జనరల్
|పాటిల్ వేణుగోపాల్ రెడ్డి
|M
|INC
|59086
|పి.జితేంద్రప్ప
|M
|తె.దే.పా
|49851
|-
|1994
|168
|రాయదుర్గం
|జనరల్
|బండి హులికుంటప్ప
|M
|తె.దే.పా
|62716
|పాటిల్ వేణుగోపాల్ రెడ్డి
|M
|INC
|41983
|-
|1989
|168
|రాయదుర్గం
|జనరల్
|పాటిల్ వేణుగోపాల్ రెడ్డి
|M
|INC
|47550
|కె.గోవిందప్ప
|M
|తె.దే.పా
|41000
|-
|1985
|168
|రాయదుర్గం
|జనరల్
|హుళికుంటప్ప
|M
|INC
|41777
|యు.లింగారెడ్డి
|M
|JNP
|34588
|-
|1983
|168
|రాయదుర్గం
|జనరల్
|పాటిల్ వేణుగోపాల్ రెడ్డి
|M
|IND
|26203
|కె.గోవిందప్ప
|M
|IND
|22822
|-
|1978
|168
|రాయదుర్గం
|జనరల్
|కె.బి.చినమల్లప్ప
|M
|INC (I)
|31591
|య.లింగారెడ్డి
|M
|JNP
|26363
|-
|1972
|168
|రాయదుర్గం
|జనరల్
|తిప్పేస్మామి
|M
|INC
|37328
|కె.కె.తిమ్మప్ప
|M
|IND
|20763
|-
|1967
|165
|రాయదుర్గం
|జనరల్
|తిప్పేస్మామి
|M
|SWA
|30801
|లక్క చిన్నపరెడ్డి
|M
|INC
|25485
|-
|1962
|177
|రాయదుర్గం
|జనరల్
|లక్క చిన్నపరెడ్డి
|M
|INC
|21750
|ఎం.వి.లక్ష్మిపతి
|M
|SWA
|20338
|-
|1955
|153
|రాయదుర్గం
|జనరల్
|శేషాద్రి
|M
|INC
|15603
|పెయ్యావుల కేశవన్న
|M
|IND
|13561
|}
ఇవి కూడా చూడండి
ఆంధ్ర ప్రదేశ్ శాసనసభ్యుల జాబితా
మూలాలు
అనంతపురం జిల్లా శాసనసభ నియోజకవర్గాలు |
thidhi, vaaram, nakshathram, karnam, yogam - yea iidu bhagamula kalayike panchaamgam ("puncha"-"angam"). panchaamgam durmuhurthamulu, shubhamuhurthamulu teluputundi. panchaamgamlu remdu rkmulu. chaandramaana panchaamgam (chandruni sancharanhatho anusandhaanamainadi), suuryamaana panchaamgam (sooryuni sancharanhatho anusandhaanamainadi). andhulo teluguvariki chaaala paacheenyamlo unna panchangalalo pidaparti vansha varu vraasina gantala panchaamgam mukyamainadhi, praamaanikamainadi.
pidaparti vaari vaishishthyam
puurvamu vijayanagaramunu paalinchina shree pusapati narayanaraju garu samvatsaraantamuna lekkalu saricheyutaku jamalu bandu cheyya valasinidigaa aagnichi kotipalli taanaaku jama bandeeki prayanam saaginchaaru raajugaaru.
ademi chitramo kanni eppudi pallaki ekkina raajugaaru tallidilli poeyi chinna pillavanivale allarichestuu undevaarata. pallaki ekkadam maanuta raja laanchanaaniki viruddham. anduchetha taatkaalika upasamanam kosham vaidyulu, bhootavaidyulu anupaanaalistuu mantraakshatalu jallutuu anusaristoo undevaaru. veerini pallakipouja anevarata.
jamabandi jargutondhi. hairana teerchukoovadaaniki paikivacchi tirigi velluchundagaa ooka aahitaagni edurai " prabhoo! neenu jyothy saastramunu kshunnamugaa chaduvukunnanu. prasnaabhaagam amoghamgaa cheptanu" ani vinna vinchagaa vinodamgaa kontasepu vishraanti teesukovalane talamputo "ikkadunna varantha aascharyapadetattu yedaina cheppandi" ani aanatiyyagaa ventane aa vacchina brahmanudu tana insta daivamunu praardhichi antarmukhudai antha stambhinchetatlu " pallaki bongulo vullipamu unnadi" ani notiventa maata sootiga anesariki antha nirghaanta poyaru.
prabhvuku pattarani kopam vacchindi. kanni mundhuga maata ichchinanduna jabadaatuta maryaadakaadani vajra vaiduurya sthagita mynah sadharu pallaki nunchi bongu vidadheesi pagula gottinchagaa pamu pyki vacchindi. ekkadivaaru akada koyyalavale aypoyaru.
tamaku innaallu grahamai vakrinchina paamunu nigrahinchi nandulaku anugrahinchina vaarai gramamokati danapattavrasi ichiri. idhey neti burada peta agrahara. aa kutumbeekule
nedu prasiddhilo nunna pidapartivaaru. viiri panchangamulu praamaanikamulu. |
మానవ నాయక్, మహారాష్ట్రకు చెందిన సినిమా నటి, దర్శకురాలు. స్టార్ వన్ టీవీ షో స్పెషల్ స్క్వాడ్‌తో కెరీర్ ప్రారంభించిన మానవ నాయక్, అనేక మరాఠీ సినిమాలు, నాటకాలు, హిందీ టెలివిజన్ కార్యక్రమాలలో నటించింది. తీన్ బహురానియన్, బా బహూ ఔర్ బేబీ, మరాఠీ, హిందీ సినిమాలలో నటిగా పనిచేస్తూ, పోర్ బజార్‌అనే మరాఠీ సినిమాకు దర్శకత్వం వహించి దర్శకురాలిగా మారింది.
జననం
మానవ నాయక్ 1983, సెప్టెంబరు 8న మహారాష్ట్ర, ముంబై నగరంలో జన్మించింది.
నటించినవి
టెలివిజన్
సినిమాలు
నాటకరంగం
మూలాలు
బయటి లింకులు
1983 జననాలు
హిందీ సినిమా నటీమణులు
భారతీయ సినిమా నటీమణులు
జీవిస్తున్న ప్రజలు
మరాఠీ సినిమా దర్శకులు
మరాఠీ సినిమా నటీమణులు
మహారాష్ట్ర మహిళలు |
కంకల్, తెలంగాణ రాష్ట్రం, కామారెడ్డి జిల్లా, తాడ్వాయి మండలంలోని గ్రామం.
ఇది మండల కేంద్రమైన తాడ్వాయి నుండి 10 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన కామారెడ్డి నుండి 21 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది. 2016 అక్టోబరు 11 న చేసిన తెలంగాణ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ గ్రామం పాత నిజామాబాదు జిల్లా లోని ఇదే మండలంలో ఉండేది.
గణాంకాలు
2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 586 ఇళ్లతో, 2429 జనాభాతో 1303 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 1193, ఆడవారి సంఖ్య 1236. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 772 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 1. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 571520.పిన్ కోడ్: 503120.
విద్యా సౌకర్యాలు
గ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాల ఒకటి, ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల ఒకటి , ప్రభుత్వ మాధ్యమిక పాఠశాల ఒకటి ఉన్నాయి.సమీప బాలబడి తాడ్వాయిలో ఉంది.సమీప జూనియర్ కళాశాల కరాడ్పల్లిలోను, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల, ఇంజనీరింగ్ కళాశాలలు కామారెడ్డిలోనూ ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల హైదరాబాదులోను, మేనేజిమెంటు కళాశాల, పాలీటెక్నిక్‌లు నిజామాబాద్లోనూ ఉన్నాయి. సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల కామారెడ్డిలోను, అనియత విద్యా కేంద్రం, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాలలు నిజామాబాద్లోనూ ఉన్నాయి.
వైద్య సౌకర్యం
ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం
కంకల్లో ఉన్న ఒక ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రంలో డాక్టర్లు లేరు. ఒకరు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు.
ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. పశు వైద్యశాల గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, సంచార వైద్య శాల, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.
ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం
గ్రామంలో4 ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యాలున్నాయి. డిగ్రీ లేని డాక్టర్లు నలుగురు ఉన్నారు.
తాగు నీరు
గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా రక్షిత మంచినీటి సరఫరా జరుగుతోంది. బావుల నీరు కూడా అందుబాటులో ఉంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది. బోరుబావుల ద్వారా కూడా ఏడాది పొడుగునా నీరు అందుతుంది.
పారిశుధ్యం
మురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీరు బహిరంగంగా, కచ్చా కాలువల ద్వారా కూడా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.
సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు
కంకల్లో సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం ఉంది. పోస్టాఫీసు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులుప్రైవేటు బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. రైల్వే స్టేషన్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.
జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతోంది. రాష్ట్ర రహదారి, ప్రధాన జిల్లా రహదారి గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. జాతీయ రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు ఉన్నాయి.
మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు
గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం ఉన్నాయి. వాణిజ్య బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. వారం వారం సంత గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. ఏటీఎమ్, సహకార బ్యాంకు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. రోజువారీ మార్కెట్, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు
గ్రామంలో సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. శాసనసభ పోలింగ్ కేంద్రం, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. సినిమా హాలు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.
విద్యుత్తు
గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 18 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.
భూమి వినియోగం
కంకల్లో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:
వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 11 హెక్టార్లు
వ్యవసాయం చేయదగ్గ బంజరు భూమి: 542 హెక్టార్లు
సాగులో లేని భూముల్లో బీడు భూములు కానివి: 166 హెక్టార్లు
బంజరు భూమి: 336 హెక్టార్లు
నికరంగా విత్తిన భూమి: 248 హెక్టార్లు
నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 539 హెక్టార్లు
వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 211 హెక్టార్లు
నీటిపారుదల సౌకర్యాలు
కంకల్లో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.
బావులు/బోరు బావులు: 211 హెక్టార్లు
ఉత్పత్తి
కంకల్లో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.
ప్రధాన పంటలు
వరి
పారిశ్రామిక ఉత్పత్తులు
బీడీలు
గ్రామ విశేషాలు
కంకల్ అనగానే అందరికి గుర్తుకువచ్చేది మెహెర్ బాబా గుడి. గుట్ట పై నున్న ఈ గుడి చాలా మంది సందర్శకులను అకర్షిస్తుంది. ప్రతి సంవత్సరము మార్చి నెలలో పండుగ జరుగుతుంది.
గ్రామ ప్రముఖులు
మర్రి రాంరెడ్డి,
జూకంటి సుధాకర్ రెడ్డి
శ్రీనివాస్ గౌరిశెట్టి
మూలాలు
వెలుపలి లంకెలు |
క్రాంతికార్, ప్రముఖ ఇంద్రజాలికుడు, హేతువాది. ఖమ్మం నివాసి. లోకాయత చార్వాక పత్రిక సంపాదకుడు. ఇతను గతంలో నక్సలైట్ ఉద్యమంలో పనిచేసి జైలుకి వెళ్ళారు. ఇతను జైలు నుండి విడుదల అయిన తరువాత హేతువాద ఉద్యమంలో చేరారు. దిగంబర కవులతో ఖమ్మంలో సంచలనాత్మక సభ నిర్వహించిన క్రాంతికార్ డాక్టర్‌ హరీష్‌, సహకారంతో ఖమ్మంలో విరసం ప్రథమ మహాసభలు నిర్వహించారు. అద్భుతమైన గారడీ ప్రదర్శనలతో బాబాల మహత్యాలన్నీ తనూ చేస్తాడు.
రచనలు
ఇస్లాం అంటే ఏమిటి: ఇస్లాం మతం ఎలా పుట్టింది, వ్యాప్తి చెందింది, ఇప్పుడు ఇస్లామిక్ ఛాందసవాదం ప్రపంచాన్ని ఎలా భయపెడుతోంది వంటి విషయాల గురించి వ్రాసాడు. ఈ పుస్తకాన్ని రాజమండ్రికి చెందిన "హిమకర్ పబ్లికేషన్స్" సంస్థ ప్రచురించింది.
మూలాలు
ఇంద్రజాలికులు
ఖమ్మం జిల్లా హేతువాదులు
నాస్తికులు
ఖమ్మం జిల్లా నక్సలైట్లు
ఖమ్మం జిల్లా విప్లవ రచయితల సంఘ సభ్యులు |
గూడాపూర్, తెలంగాణ రాష్ట్రం, నల్గొండ జిల్లా, మునుగోడు మండలంలోని గ్రామం.
ఇది మండల కేంద్రమైన మునుగోడు నుండి 4 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన నల్గొండ నుండి 16 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది.
జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణలో
2016 అక్టోబరు 11న చేసిన తెలంగాణ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ గ్రామం పాత నల్గొండ జిల్లాలోని ఇదే మండలంలో ఉండేది.
గ్రామ జనాభా
2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 357 ఇళ్లతో, 1516 జనాభాతో 548 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 799, ఆడవారి సంఖ్య 717. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 461 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 21. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 577119.పిన్ కోడ్: 508244.
విద్యా సౌకర్యాలు
గ్రామంలో ఒక ప్రైవేటు బాలబడి ఉంది. ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాలలు రెండు, ప్రైవేటు ప్రాథమిక పాఠశాల ఒకటి , ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల ఒకటి , ప్రైవేటు ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల ఒకటి, ప్రైవేటు మాధ్యమిక పాఠశాల ఒకటి ఉన్నాయి.సమీప జూనియర్ కళాశాల మునుగోడులోను, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల, ఇంజనీరింగ్ కళాశాలలు నల్గొండలోనూ ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల నార్కట్ పల్లిలోను, మేనేజిమెంటు కళాశాల, పాలీటెక్నిక్‌లు నల్గొండలోనూ ఉన్నాయి. సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల, అనియత విద్యా కేంద్రం, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల నల్గొండలో ఉన్నాయి.
వైద్య సౌకర్యం
ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం
గూడాపూర్లో ఉన్న ఒక పశు వైద్యశాలలో ఒక డాక్టరు, ఇద్దరు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు. ఒక సంచార వైద్య శాలలో డాక్టర్లు లేరు. ముగ్గురు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. సమీప ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం, ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉన్నాయి. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.
ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం
గ్రామంలో2 ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యాలున్నాయి. డిగ్రీ లేని డాక్టర్లు ఇద్దరు ఉన్నారు.
తాగు నీరు
గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా రక్షిత మంచినీటి సరఫరా జరుగుతోంది. కుళాయిల ద్వారా శుద్ధి చేయని నీరు కూడా సరఫరా అవుతోంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది. బోరుబావుల ద్వారా కూడా ఏడాది పొడుగునా నీరు అందుతుంది. చెరువు ద్వారా గ్రామానికి తాగునీరు లభిస్తుంది.
పారిశుధ్యం
మురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీరు బహిరంగంగా, కచ్చా కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.
సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు
గూడాపూర్లో సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం ఉంది. పోస్టాఫీసు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామానికి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉన్నాయి.
గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. రైల్వే స్టేషన్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.
ప్రధాన జిల్లా రహదారి, జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతున్నాయి. జాతీయ రహదారి, రాష్ట్ర రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు ఉన్నాయి.
మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు
గ్రామంలో వ్యవసాయ పరపతి సంఘం ఉంది. గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం ఉన్నాయి. ఏటీఎమ్, వాణిజ్య బ్యాంకు, సహకార బ్యాంకు గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉన్నాయి. రోజువారీ మార్కెట్, వారం వారం సంత, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉన్నాయి.
ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు
గ్రామంలో అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం ఉంది. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. శాసనసభ పోలింగ్ కేంద్రం ఉంది. సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉన్నాయి. సినిమా హాలు, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం గ్రామం నుండి 5 కి.మీ.లోపు దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రంథాలయం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.
విద్యుత్తు
గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 8 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.
భూమి వినియోగం
గూడాపూర్లో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:
వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 20 హెక్టార్లు
వ్యవసాయం సాగని, బంజరు భూమి: 6 హెక్టార్లు
శాశ్వత పచ్చిక ప్రాంతాలు, ఇతర మేత భూమి: 69 హెక్టార్లు
వ్యవసాయం చేయదగ్గ బంజరు భూమి: 16 హెక్టార్లు
సాగులో లేని భూముల్లో బీడు భూములు కానివి: 49 హెక్టార్లు
బంజరు భూమి: 50 హెక్టార్లు
నికరంగా విత్తిన భూమి: 338 హెక్టార్లు
నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 385 హెక్టార్లు
వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 52 హెక్టార్లు
నీటిపారుదల సౌకర్యాలు
గూడాపూర్లో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.
బావులు/బోరు బావులు: 52 హెక్టార్లు
ఉత్పత్తి
గూడాపూర్లో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.
ప్రధాన పంటలు
వరి, ప్రత్తి, కంది
మూలాలు
వెలుపలి లంకెలు |
koothanu arupu, keka ani kudaa antaruu. ayithe sandarbhani batti yea padalanu upayogistaaru. itara vatini akarshinchadaniki ledha vikarshinchadaaniki noti nunchi vidudhala chese dwanini kootha antaruu.
yea padaala yokka ardam okate ayinappatiki mukhyamgaa pakshulaku kootha aney padaanni, jantuvulaku arupu aney padaanni manushulaku keka aney padaanni upayogistaaru.
pakshula kootha
pakshulu santanotpatti choose janta pakshini akarshinchadaniki, pakshi tana pillalaku daggaraka unnaanani teliyajeyutaku, itara jeevula nunchi rakshinchukoovadaaniki kootha koostundi.
prathi roeju kodi tellavarujamuna tellaarindi legandoy kokkorokko ani kootha petti prapanchaanni melkoluputundi.
saareerakamgaa bagaa edigina pakshulanu pitta kootha kochindiroy antuntaru.
pakshulalo pratyekamgaa kookila kootha vinasompugaa umtumdi. vasantakaalamuna ivi pettae koothaku abhimaanulu chaaala mandhi unnare.
jantuvula arupu
penpudu janthuvulu metha choose, neella choose, adivi janthuvulu itara vatini bhayapettadam choose tana aadhipatyanni niroopinchukovadam choose arustuntaayi.
manushula keka
manshulu itharula dhrushtilo padadaaniki itharulanu pilavadaaniki badhanu digamingukovadaaniki itharulanu arachi bhayapettadaniki keka vestaaru.
samskruthika karyakramalalo, kothha cinma vidudhala sandarbhaalalo, vividha samaveshalalo paryaataka pradeeshaalaloo, aatalu aadetappudu thama aanandanni vellibuchchadaaniki kekalu vestaaru.
yea kekalu marinta ekkuvaga vunte vatini kevvukekalu antaruu.
vaahanaala kootha
vividha vaahanaala yokka raakanu teliyajeyadaaniki aa vaahanaalaku harass bigisthaaru. yea harass nunchi vachey kootha valana aa vaahanamloo prayaaninchaalanukunna prayaanikulu gamaninchi aa vaahanaalaloo ekki prayaanistaaru.
pramadalu jaragakundaa vaahanamulaku adduga unna varini prakkaku tolagandi ani heccharinchenduku yea vahanamula harass kootha upakaristundi.
maavi chiguru tinagaane kooyila kusena
maavi chiguru tinagaane kooyila kustunda, leka kooyila gontu vinagaane maavi chiguru todugutundaa aney sandehalu raavadam sahajame.
endhukante kooyila gontu vinagaane vasantakaalam vachindani telustundhi. conei kooyila mathram vasantham choose kuuyadu.
yea kaalamlo kuuyadam dani avsaram. kaaranam dani santaanotpattiki anuvyna kaalam idhey. manam vinae kuhukuhulu maga kooyila koothalu.
aada koyilanu akarshinchadaniki ila kuustaayi. aada kooyila inta madhuramgaa kuyaledu. vaati aakaaraalloo kudaa tedaaluntaayi.
maga kooyila nallaga vunte, aada kooyila budida ranguloo thella machchalatho umtumdi.
aada koyilalu thama gudlanu thaamu podagalevu. anduakni avi aa gudlanu kaakula goollalo petti dooramgaa adavulloki egiripothayi. kakule aa gudlanu podugutaayi.
kaakulu saadharanamga manshulu nivasinche praantaalaku daggaraka goollu kattukuntaayi.
kooyila vasantha kaalamlo janavaasaalloki vachi chetla guburullo kurchuni paatalu paadadam modhal pedathaayi.
yea samayaalloe kooyila koothanu pillalu anukariste avi mro maga kooyila pooti kootalugaa bhaavimchi rettistaayi.
aada kooyila aa paataku aakarshituraalai jatha kattaka gudlanu kaakula goollalo petti vellipothayi. yea kaalamlo tappa migta samayaalloe avi kuyavu.
paigaa dooramgaa adivi praantaalloki pothayi. anevalla vasantha kaalamlone manam koyilala gontunu vinagalugutam.
sametalu
kuse gaadida mese gaadidanu chedagottinattu
ivi kudaa chudandi
saptaswaraalu
sangeetam
janthu sambashana
maanavula bhaavavyakteekarana vidhaanaalu |
బందోబస్త్ 2019లో విడుదలైన తమిళ సినిమా 'కాప్పాన్' తెలుగులో 'బందోబస్త్' పేరుతో విడుదల చేశారు. లైకా ప్రొడక్షన్స్ బ్యానర్ పై అల్లి రాజా సుభాష్ కరణ్ నిర్మించిన ఈ సినిమాకు కె.వి. ఆనంద్ దర్శకత్వం వహించాడు. సూర్య, మోహన్‌లాల్‌, సయ్యేషా, ఆర్య, బొమన్‌ ఇరాని, చిరాగ్‌ జాని, సముద్రఖని, పూర్ణ, తలైవాసల్‌ విజయ్‌ ప్రధాన పాత్రల్లో నటించిన ఈ సినిమా సెప్టెంబర్‌ 20, 2019న విడుదలైంది.
కథ
భారత ప్రధాని అయిన చంద్రకాంత్ వర్మ( మోహన్ లాల్) ఇంగ్లాండ్ పర్యటనకు వెళతాడు. అక్కడ ఆయన మీద జరిగిన దాడి నుండి రక్షించిన మిలిటరీ ఆఫీసర్ రవి ట్రాక్ రికార్డ్ నచ్చి అతన్ని తన సెక్యూరిటీ వింగ్ ఎస్పీజీకి హెడ్‌గా నియమించుకుంటాడు. ప్రధానిని చంపాలనుకున్న ఓ టెర్రరిస్ట్ పథకం ప్రకారం కాశ్మీర్ లో ప్రధాని చంద్రకాంత్ చంపేస్తారు. దాంతో దాన్ని కారణంగా చూపి రవిని ఎస్పీజీ నుండి సస్పెండ్ చేస్తారు. అసలు ప్రధాని చంద్రకాంత్‌ను చంపిందెవరు? ఎందుకు చంపుతారు? వారి ప‌థ‌క‌మేంటి? వాళ్ళని రవి ఎలా కనిపెట్టాడు? అనేదే మిగతా సినిమా కథ.
నటీనటులు
సూర్య
మోహన్‌లాల్‌
సయ్యేషా
ఆర్య
బోమన్ ఇరానీ
చిరాగ్‌ జాని
సముద్రఖని
పూర్ణ
తలైవాసల్‌ విజయ్‌
మయిల్‌సామి
సాంకేతిక నిపుణులు
బ్యానర్: లైకా ప్రొడక్షన్స్
నిర్మాత: అల్లి రాజా సుభాష్ కరణ్
కథ, స్క్రీన్ ప్లే, దర్శకత్వం: కె.వి.ఆనంద్
సంగీతం: హ్యారిస్ జైరాజ్
సినిమాటోగ్రఫీ:ఎం.ఎస్. ప్రభు
మూలాలు
2019 తెలుగు సినిమాలు |
jakanalapalli, Telangana raashtram, naagarkarnool jalla, oorkonda mandalamlooni gramam.
idi Mandla kendramaina urkonda nundi 20 ki. mee. dooram loanu, sameepa pattanhamaina mahabub Nagar nundi 60 ki. mee. dooramloonuu Pali. 2016 aktobaru 11 na chosen Telangana jillala punarvyavastheekaranaku mundhu yea gramam paata mahabub Nagar jalla loni midgil mandalamlo undedi. punarvyavastheekaranalo dinni kotthaga erpaatu chosen oorkonda mandalam loki chercharu.
ganankaalu
2011 bhartiya janaganhana ganamkala prakaaram yea gramam 346 illatho, 1465 janaabhaatho 1066 hectarlalo vistarimchi Pali. gramamlo magavari sanka 737, aadavari sanka 728. scheduled kulala sanka 431 Dum scheduled thegala sanka 206. gramam yokka janaganhana lokeshan kood 575341.
vidyaa soukaryalu
gramamlo prabhutva praadhimika paatasaalalu remdu, prabhutva praathamikonnatha paatasaala okati unnayi.balabadi kalvakurtilonu, maadhyamika paatasaala urkondapetalonu unnayi. sameepa juunior kalaasaala, prabhutva aarts / science degrey kalaasaala kalvakurtilonu, inginiiring kalaasaala mahabub nagarloonuu unnayi. sameepa vydya kalaasaala, maenejimentu kalaasaala, polytechnic mahabub nagarlo unnayi.sameepa vrutthi vidyaa sikshnha paatasaala, aniyata vidyaa kendram, divyangula pratyeka paatasaala mahabub nagarlo unnayi.
vydya saukaryam
prabhutva vydya saukaryam
sameepa praadhimika aaroogya vupa kendram gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali. pashu vaidyasaala gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali. sameepa saamaajika aaroogya kendram, praadhimika aaroogya kendram, maathaa sisu samrakshana kendram, ti. b vaidyasaala gramam nundi 10 ki.mee. kante ekuva dooramlo unnayi. alopathy asupatri, pratyaamnaaya aushadha asupatri, dispensory, samchaara vydya shaala, kutumba sankshaema kendram gramam nundi 10 ki.mee. kante ekuva dooramlo unnayi.
praivetu vydya saukaryam
thaagu neee
gramamlo kulaayila dwara rakshith manchineeti sarafara jargutondhi. gramamlo edaadi podugunaa chetipampula dwara neee andutundi. borubavula dwara kudaa edaadi podugunaa neee andutundi.
paarisudhyam
muruguneeru bahiranga kaaluvala dwara pravahistundi. muruguneeru bahiranganga, kaccha kaaluvala dwara kudaa pravahistundi. muruguneetini neerugaa jalavanarulloki vadulutunnaaru. gramamlo sampuurnha paarishudhya pathakam amalavutondi. saamaajika marugudoddi saukaryam ledhu. intintikii tirigi vyarthaalanu sekarinche vyvasta ledhu. saamaajika biogyas utpaadaka vyvasta ledhu. chettanu veedhula pakkane paarabostaaru.
samaachara, ravaanhaa soukaryalu
jakanaalapallilo sab postaphysu saukaryam Pali. postaphysu saukaryam, poest und telegraf aphisu gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi. laand Jalor telephony, piblic fone aphisu, mobile fone modalaina soukaryalu unnayi. internet kefe / common seva kendram, praivetu korier gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi.
gramaniki sameepa praantaala nundi prabhutva ravaanhaa samshtha bassulupraivetu buses thiruguthunnai. sameepa gramala nundi auto saukaryam kudaa Pali. vyavasaayam koraku vaadenduku gramamlo tracterlunnayi. railway steshion gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali.
jalla rahadari gramam gunda potondi. rashtra rahadari, pradhaana jalla rahadari gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. jaateeya rahadari gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali. gramamlo tharu roadlu, kankara roadlu unnayi.
marketingu, byaankingu
gramamlo swayam sahaayaka brundam, pouura sarapharaala kendram, vaaram vaaram Bazar unnayi. vaanijya banku gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali.
atm, sahakara banku, vyavasaya parapati sangham gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi. roejuvaarii maarket, vyavasaya marcheting sociiety gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi.
aaroogyam, poeshanha, vinoda soukaryalu
gramamlo sameekruta baalala abhivruddhi pathakam, angan vaadii kendram, itara poshakaahaara kendralu, aashaa karyakartha unnayi. gramamlo vaarthapathrika pampinhii jarudutundhi. assembli poling steshion, janana maranala namoodhu kaaryaalayam unnayi. aatala maidanam gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali. cinma halu, granthaalayam, piblic reading ruum gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi.
vidyuttu
gramamlo gruhaavasaraala nimitham vidyut sarafara vyvasta Pali. rojuku 7 gantala paatu vyavasaayaaniki, 10 gantala paatu vaanijya avsarala choose kudaa vidyut sarafara chesthunnaaru.
bhuumii viniyogam
jakanaalapallilo bhu viniyogam kindhi vidhamgaa Pali:
vyavasaayetara viniyogamlo unna bhuumii: 4 hectares
vyavasaayam sagani, banjaru bhuumii: 6 hectares
saswata pachika pranthalu, itara metha bhuumii: 3 hectares
thotalu modalainavi saagavutunna bhuumii: 51 hectares
vyavasaayam cheyadagga banjaru bhuumii: 6 hectares
saagulo laeni bhoomullo beedu bhoomulu kanivi: 47 hectares
banjaru bhuumii: 409 hectares
nikaramgaa vittina bhuumii: 537 hectares
neeti saukaryam laeni bhuumii: 767 hectares
vividha vanarula nundi saguniru labhistunna bhuumii: 226 hectares
neetipaarudala soukaryalu
jakanaalapallilo vyavasaayaaniki neeti sarafara kindhi vanarula dwara jargutondhi.
baavulu/boru baavulu: 226 hectares
utpatthi
jakanaalapallilo yea kindhi vastuvulu utpatthi avtunnayi.
pradhaana pantalu
vari, jonna, verusanaga
rajakiyalu
2013, juulai 27na jargina graamapanchaayati ennikalallo graama sarpanchigaa shyamalamma ennikayindi.
moolaalu
velupali linkulu |
తిరుమలాపురం ఆంధ్ర ప్రదేశ్ రాష్ట్రం, శ్రీ పొట్టి శ్రీరాములు నెల్లూరు జిల్లా, ఉదయగిరి మండలం లోని గ్రామం. ఇది మండల కేంద్రమైన ఉదయగిరి నుండి 13 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన బద్వేలు నుండి 63 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది. 2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 325 ఇళ్లతో, 1267 జనాభాతో 1864 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 640, ఆడవారి సంఖ్య 627. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 184 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 258. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 591632.పిన్ కోడ్: 524226.
విద్యా సౌకర్యాలు
గ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాలలు మూడు, ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల ఒకటి ఉన్నాయి. బాలబడి ఉదయగిరిలోను, మాధ్యమిక పాఠశాల అప్పసముద్రంలోనూ ఉన్నాయి. సమీప జూనియర్ కళాశాల, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల, ఇంజనీరింగ్ కళాశాల ఉదయగిరిలో ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల, మేనేజిమెంటు కళాశాల, పాలీటెక్నిక్ నెల్లూరులో ఉన్నాయి. సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల, అనియత విద్యా కేంద్రం ఉదయగిరిలోను, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల నెల్లూరు లోనూ ఉన్నాయి.
వైద్య సౌకర్యం
ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం
ఒక సంచార వైద్య శాలలో డాక్టర్లు లేరు. ముగ్గురు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. సమీప ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, పశు వైద్యశాల, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.
తాగు నీరు
గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా రక్షిత మంచినీటి సరఫరా జరుగుతోంది. కుళాయిల ద్వారా శుద్ధి చేయని నీరు కూడా సరఫరా అవుతోంది. బావుల నీరు కూడా అందుబాటులో ఉంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది. బోరుబావుల ద్వారా కూడా ఏడాది పొడుగునా నీరు అందుతుంది.
పారిశుధ్యం
గ్రామంలో మురుగునీటి పారుదల వ్యవస్థ లేదు. మురుగునీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.
సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు
తిరుమలాపురంలో పోస్టాఫీసు సౌకర్యం ఉంది. సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం, రైల్వే స్టేషన్ మొదలైనవి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతోంది. రాష్ట్ర రహదారి గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. జాతీయ రహదారి, ప్రధాన జిల్లా రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు ఉన్నాయి.
మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు
గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం ఉన్నాయి. వారం వారం సంత గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. ఏటీఎమ్, వాణిజ్య బ్యాంకు, సహకార బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. రోజువారీ మార్కెట్, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు
గ్రామంలో అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ స్టేషన్, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. సినిమా హాలు, గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
విద్యుత్తు
గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 10 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.
భూమి వినియోగం
తిరుమలాపురంలో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:
వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 87 హెక్టార్లు
వ్యవసాయం సాగని, బంజరు భూమి: 15 హెక్టార్లు
శాశ్వత పచ్చిక ప్రాంతాలు, ఇతర మేత భూమి: 49 హెక్టార్లు
తోటలు మొదలైనవి సాగవుతున్న భూమి: 61 హెక్టార్లు
వ్యవసాయం చేయదగ్గ బంజరు భూమి: 1121 హెక్టార్లు
సాగులో లేని భూముల్లో బీడు భూములు కానివి: 132 హెక్టార్లు
బంజరు భూమి: 54 హెక్టార్లు
నికరంగా విత్తిన భూమి: 345 హెక్టార్లు
నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 164 హెక్టార్లు
వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 367 హెక్టార్లు
నీటిపారుదల సౌకర్యాలు
తిరుమలాపురంలో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.
బావులు/బోరు బావులు: 49 హెక్టార్లు
చెరువులు: 318 హెక్టార్లు
ఉత్పత్తి
తిరుమలాపురంలో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.
ప్రధాన పంటలు
వరి, వేరుశనగ, మొక్కజొన్న
మూలాలు |
శానాయిపల్లి, తెలంగాణ రాష్ట్రం, వనపర్తి జిల్లా, రేవల్లి మండలంలోని గ్రామం.
ఇది మండల కేంద్రమైన రేవళ్ళి నుండి 32 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన వనపర్తి నుండి 40 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది. 2016 అక్టోబరు 11 న చేసిన తెలంగాణ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ గ్రామం పాత మహబూబ్ నగర్ జిల్లా లోని గోపాలపేట మండలంలో ఉండేది.
గణాంకాలు
2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 167 ఇళ్లతో, 690 జనాభాతో 501 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 359, ఆడవారి సంఖ్య 331. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 282 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 2. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 576067.పిన్ కోడ్: 509235.
విద్యా సౌకర్యాలు
గ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాల ఒకటి ఉంది.బాలబడి, ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల, మాధ్యమిక పాఠశాలలు రేవల్లిలో ఉన్నాయి. సమీప జూనియర్ కళాశాల, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల నాగర్‌కర్నూల్లోను, ఇంజనీరింగ్ కళాశాల వనపర్తిలోనూ ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల, మేనేజిమెంటు కళాశాల మహబూబ్ నగర్లోను, పాలీటెక్నిక్ వనపర్తిలోనూ ఉన్నాయి.సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల వనపర్తిలోను, అనియత విద్యా కేంద్రం, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాలలు మహబూబ్ నగర్లోనూ ఉన్నాయి.
వైద్య సౌకర్యం
ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం
శనాయిపల్లిలో ఉన్న ఒక ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రంలో డాక్టర్లు లేరు. ఒకరు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు.సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. పశు వైద్యశాల, సంచార వైద్య శాల గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.
ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం
గ్రామంలో2 ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యాలున్నాయి. డిగ్రీ లేని డాక్టర్లు ఇద్దరు ఉన్నారు.
తాగు నీరు
గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా శుద్ధి చేయని నీరు సరఫరా అవుతోంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది. బోరుబావుల ద్వారా కూడా ఏడాది పొడుగునా నీరు అందుతుంది.
పారిశుధ్యం
మురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీరు బహిరంగంగా, కచ్చా కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని శుద్ధి ప్లాంట్‌లోకి పంపిస్తున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.
సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు
పోస్టాఫీసు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం ఉంది. ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం, ట్రాక్టరు సౌకర్యం మొదలైనవి గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. రైల్వే స్టేషన్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.
జాతీయ రహదారి, రాష్ట్ర రహదారి, ప్రధాన జిల్లా రహదారి, జిల్లా రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు ఉన్నాయి.
మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు
గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం, వారం వారం సంత ఉన్నాయి.
ఏటీఎమ్, వాణిజ్య బ్యాంకు, సహకార బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. రోజువారీ మార్కెట్, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు
గ్రామంలో సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ స్టేషన్, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. సినిమా హాలు, గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
విద్యుత్తు
గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 10 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.
భూమి వినియోగం
శానాయిపల్లిలో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:
అడవి: 143 హెక్టార్లు
వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 8 హెక్టార్లు
వ్యవసాయం సాగని, బంజరు భూమి: 34 హెక్టార్లు
శాశ్వత పచ్చిక ప్రాంతాలు, ఇతర మేత భూమి: 5 హెక్టార్లు
సాగులో లేని భూముల్లో బీడు భూములు కానివి: 40 హెక్టార్లు
బంజరు భూమి: 83 హెక్టార్లు
నికరంగా విత్తిన భూమి: 186 హెక్టార్లు
నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 287 హెక్టార్లు
వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 22 హెక్టార్లు
నీటిపారుదల సౌకర్యాలు
శానాయిపల్లిలో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.
చెరువులు: 22 హెక్టార్లు
ఉత్పత్తి
శనాయిపల్లిలో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.
ప్రధాన పంటలు
వరి, మొక్కజొన్న, వేరుశనగ
మూలాలు
వెలుపలి లింకులు |
ramaaprabha (ja: mee 5, 1946) telegu cinma nati. eeme dadapu 1400ku paigaa dakshinha bharathadesapu cinemalalo natinchindi.
Chittoor jalla, vaalmeekipuraaniki (deeni paathaperu vaayalpaadu) chendina yea nati chinnathanam nunche natana medha makkuvathoo aa vaipu maralindi. thandri krishnadas mukherjee guuduuruloo micah vyaapaaram chesar. haasya natigaa entho peruu techukunna ramaaprabha anno cinemallo, entomandi sarasana, mukhyamgaa aallu ramalingaiah, raajabaabu vento natula jodeegaa natinchindi. pramukha natudu sharath baabunu pelladi 14 samvatsaraala taruvaata vidaakulu teesukundi. sinimaalloki rakamundu tamila naatakarangamloo naaluguvelaku paigaa rangastala pradarsanalichaaru.
balyam
ramaaprabha 1946, mee 5 na Anantapur jillaaloni kadirilo janminchindhi. ramaaprabha kotti chinnamma, gangisetti dampathulaku naalugo santhaanamga puttindi. aama putte natiki aama meenatta, menamamalaku pillalu laeru. ramaaprabha nelarojula pasikandugaa unnappudu makicheyarada penchukuntamu ani meenatta menamama adagaga, tallidamdrulu dattata ichesaaru. menamama krishnadas mukherjee abrakam ganullo pania cheeseevaadu. ramaaprabha balyam kadirilo konthakaalam aa tarwata ooti sameepamloni loeyaloe saagimdi. okkaganokka penpudu koothuru kabaadi tananu gaaraabhamgaa pencharu. conei ramaaprabhaku pannendellu vachesariki pempudutandri chanipooyaadu. vyavasaya cooley ayina sonta thandri padamuudu mandhi santaanamtho varini saakaleka satamatamavutuu, cooley pania lenappudu intloo gaajula malaram pettukoni gaajulu ammevaadu. alaanti paristhitulloo ramaaprabha, pannendella vayasuloe meenatta rajammatho kalisi madraasu chaerukumdi. chaduvu leka, dabbulu leka, tinataaniki timdi leka veedhula venta panikosam tirigaaru.
haasya bhavalu
pustakam pattakundaane cineenatinayyaanu. okato tharagathi chadivenduku kudaa paatasaalaku velaledu. chadavakunda vunte sinii natulavutaaru.
natinchina cinemala pakshika jaabithaa
gd luck sakhi (2021)
romaantic (2021)
Hyderabad lav stoeri (2018)
aaradugula bullett (2017)
vaisakham (2017)
atadukundam raw (2016)
bengal tigor (cinma) (2015)
mem vayasuku vacham (2012)
neramu - siksha (2009)
jagadguru shree sharda saayibaabaa (2009)
desamuduru (2007)
evandoy sreevaaru (2006)
kookila (2006)
happy (2006)
devdas (2006)
veerabadhrar (2005)
aunannaa kaadannaa (2005)
anjali ai laview (2004)
ooka pellam muddhu rendo pellam vaddu (2004)
mister und mises shylaja krishnamoorthy (2004)
neenu pelliki ready (2013)
andhrawala (2004)
thaaguur (2003)
lahiri lahiri laahiriloo (2002)
ammaye navvithe (2001)
famiily cirkus (2001)
appaaraavuki ooka nela tappindi (2001)
premante idera (1998)
aavida maa aavide (1998)
tolipoddu (1991)
appula appaaraavu (1991)
vivaaha bhojanambu (1988)
caaru dhiddhina kapuram (1986)
shree sharda saayibaabaa mahatyam (1986)
anasuyamma gaari alludu (1986)
muchhatagaa muguru (1985)
swathi (1985)
janani janmbhoomi (1984)
rudrakali (1983)
korukunna moguddu (1982)
putnam vacchina pativratalu (1982)
47 roojulu (1981)
gadasari aatha sogasari kodalu (1981)
moogaku matoste (1980)
idi kathakaadu (1979)
intinti raamaayanam (1979)
Mon illu Mon vaallu (1979)
praanam kharidu (1978)
dongala doopidi (1978)
siri siri muvva (1978)
sommokadidi sokokadidi (1978)
manushulanta okkate (1976)
shree rajseshwari vilas coffey club (1976)
uttamuraalu (1976)
jebu donga (1975)
jeevanjyoti (1975)
dhoo phuul (1974)
raanhee our johnnie (1973)
badipantulu(1972)
iddharu ammaylu (1972)
taatha manavadu (1972)
vichithra bandham (1972)
bommaa borusa (1971)
allude menalludu (1970)
premakaanuka (1969)
basteelo bhootam (1968)
vintha kapuram (1968)
chilka gorinka (1966)
moolaalu
bayati linkulu
ai.emm.b.di.loo ramaaprabha peejee.
1946 jananaalu
telegu cinma natimanulu
tamila cinma natimanulu
telegu cinma hasyanatulu
nandy utthama natimanulu
nandy utthama haasyanateemanulu
jeevisthunna prajalu
Chittoor jalla cinma natimanulu |
ronu roanu (Cyclone Roanu) bangaalaakhaatamlo yerpadina roanu. deeni falithamgaa bhaaratadaesam turupu praantaallo nashtam sambhavinchinadi. 2016 Uttar hinduism mahasamudramlo yea roanu mottamodatidi. yea roanu srilanka dakshinha praanthamlo alpapeedana dronito praarambhamainadi. idi kramamga Uttar disaga prayaaninchi tuphaanugaa parinaminchindi. yea roanu praarambha dhasaloo unnapudu shreelankalo sumaaru 58 mandhi maranalu sambhavinchinavi. yea roanu falithamgaa bhaaratadaesamloe TamilNadu, AndhraPradesh rashtralalo bhaaree varshalu sambhavinchaayi. ranunna 25-48 gantalalo Odisha, paschima bengal loo kudaa varshalu sambhavinche avaksam Pali. yea roanu bangladeshs theeraanni chivariki daate avaksam Pali.
roanu charithra
mee 14, 2016na bangaalaakhaatamlo alpapeedana droni erpadindi. idi ekikrutamainappatiki mee 17 na ksheenistundani bhartiya vaataavatana samshtha bhaavinchindi. mee 17 saayantram "jaint tifune warining senter" dwara "trapical cyclone formation alart" yea vaayugundam tuphaanugaa parinamistundani prakatinchaaru. taruvaata roeju ai.em.di yea tupaanu udrutamagunani AndhraPradesh, orissa rashtralaku hecharikalu jarichesindi. mee 19na ai.em.di yea roanu teevramainadigaa bhaavimchi danki "ronu" gaaa naamakaranam chesindi.
AndhraPradesh loo prabavam
bangaalaakhaatamlo modalaina "ronu" roanu kostandrapai teevra prabavam chuuputoemdi. dheentho costa jillallo palu praantaallo bhaaree varshalu kurisai. mukhyamgaa nelluuru, guduru, kaavalli, nayudupeta praantaallo eedurugaalulato koodina bhaaree namodayindi. prakasm, krishna, ubhayagodavari, visaka jillallo oa ostaru nunchi bhaariivarshaalu kurustunnaayi. visaakhaku 110 ki.mee, kaakinaadaku 60 ki.mee dooramlo ronu toofan undani adhikaarulu antunaru. theeram vembadi 90 ki.mee vaegamtho galulu veestunnaayi. AndhraPradesh teerampai roanu thivratha taggindi. bangaalaakhaatamlo AndhraPradesh theeraaniki samaantaramgaa kadhuluthunna ronu.. roanu vaegaanni punzukundi. vaegamgaa Odisha teeravaipu kadulutundatamto AndhraPradesh theeram paridhiloo deeni prabavam taggindi. prasthutham kalingapatnanku dakshinha aagneyamgaa 40 kilometres dooramlo sthiramgaa kadulutondi. gantaku 17 kilometres vaegamtho.. Uttar eesaanyamgaa Odisha theeram vaipu payanistondi. mandastu anchanala prakaaram evala vudayam 5.30gantalaku yep teeramlone teevra tuphaanugaa maarutundani bhaavimchaaru. ayithe idi.. yea raatriki Odisha teeramlo teevra tuphaanugaa maranundani vaataavaranasaakha anchanavestondi. tupaanu prabhaavamtho uttarakosta, godawari jillallo oa ostaru varshalu kurustunnaayi. gadachina 24 gantallo kalingapatnamlo 15, visaakhalo 8, machilipatnamlo 7, amlapuram, Kakinada, narasapuram, ongole 6 sem.mee, gannavaran, baptla, thuniloo 3 cennty meetarla varshapaatam namodaindi.
moolaalu
itara linkulu
01B.ROANU from the U.S. Naval Research Laboratory
Uttar hinduism mahasamudramlo tuphaanulu
sanghatanalu
tuphaanulu |
alladurg, Telangana raashtram, medhak jalla, alladurg mandalaaniki chendina gramam.
idi sameepa pattanhamaina medhak nundi 50 ki. mee. dooramlo Pali. 2016 aktobaru 11 na chosen Telangana jillala punarvyavastheekaranaku mundhu yea gramam paata medhak jalla loni idhey mandalamlo undedi.
graama janaba
2011 bhartiya janaganhana ganamkala prakaaram yea gramam 2255 illatho, 11018 janaabhaatho 951 hectarlalo vistarimchi Pali. gramamlo magavari sanka 5438, aadavari sanka 5580. scheduled kulala sanka 1516 Dum scheduled thegala sanka 1187. gramam yokka janaganhana lokeshan kood 573220.pinn kood: 502269.
vidyaa soukaryalu
gramamlo ooka praivetu balabadi Pali. prabhutva praadhimika paatasaalalu 13, praivetu praadhimika paatasaala okati , prabhutva praathamikonnatha paatasaalalu muudu , praivetu praathamikonnatha paatasaala okati, prabhutva maadhyamika paatasaalalu muudu, praivetu maadhyamika paatasaala okati unnayi. ooka praivetu vrutthi vidyaa sikshnha paatasaala Pali.sameepa juunior kalaasaala, prabhutva aarts / science degrey kalaasaala jogipet (aandol)loanu, inginiiring kalaasaala kandiloonuu unnayi. sameepa vydya kalaasaala sangaareddilonu, polytechnic medaklonu, maenejimentu kalaasaala kandiloonuu unnayi. sameepa aniyata vidyaa kendram, divyangula pratyeka paatasaala haidarabadu loo unnayi.
vydya saukaryam
prabhutva vydya saukaryam
aalladurglo unna okapraathamika aaroogya kendramlo iddharu daaktarlu , aaruguru paaraamedikal sibbandi unnare. ooka praadhimika aaroogya vupa kendramlo daaktarlu laeru. iddharu paaraamedikal sibbandi unnare. ooka pashu vaidyasaalalo ooka doctoru, okaru paaraamedikal sibbandi unnare. ooka samchaara vydya salaloo daaktarlu laeru. muguru paaraamedikal sibbandi unnare. sameepa saamaajika aaroogya kendram, maathaa sisu samrakshana kendram, ti. b vaidyasaala gramam nundi 10 ki.mee. kante ekuva dooramlo unnayi. alopathy asupatri, pratyaamnaaya aushadha asupatri, dispensory, kutumba sankshaema kendram gramam nundi 10 ki.mee. kante ekuva dooramlo unnayi.
praivetu vydya saukaryam
gramamlo3 praivetu vydya soukaryaalunnaayi. degrey laeni daaktarlu muguru unnare. muudu mandula dukaanaalu unnayi.
thaagu neee
gramamlo kulaayila dwara rakshith manchineeti sarafara jargutondhi. bavula neee kudaa andubatulo Pali. gramamlo chetipampula dwara neee andutundi. borubavula dwara kudaa neee andutundi. cheruvu dwara gramaniki taguneeru labisthundhi.
paarisudhyam
muruguneeru bahiranga kaaluvala dwara pravahistundi. muruguneetini neerugaa jalavanarulloki vadulutunnaaru. gramamlo sampuurnha paarishudhya pathakam amalavutondi. saamaajika marugudoddi saukaryam ledhu. intintikii tirigi vyarthaalanu sekarinche vyvasta ledhu. saamaajika biogyas utpaadaka vyvasta ledhu. chettanu veedhula pakkane paarabostaaru.
samaachara, ravaanhaa soukaryalu
aalladurglo postaphysu saukaryam, sab postaphysu saukaryam unnayi. poest und telegraf aphisu gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali. laand Jalor telephony, piblic fone aphisu, mobile fone modalaina soukaryalu unnayi. internet kefe / common seva kendram, praivetu korier gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi.
gramaniki sameepa praantaala nundi prabhutva ravaanhaa samshtha bassulupraivetu buses thiruguthunnai. sameepa gramala nundi auto saukaryam kudaa Pali. vyavasaayam koraku vaadenduku gramamlo tracterlunnayi. railway steshion gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali.
rashtra rahadari, pradhaana jalla rahadari, jalla rahadari gramam gunda potunnayi. jaateeya rahadari gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali. gramamlo tharu roadlu, kankara roadlu, mattirodloo unnayi.
marketingu, byaankingu
gramamlo vaanijya banku, vyavasaya parapati sangham unnayi. gramamlo swayam sahaayaka brundam, pouura sarapharaala kendram, vaaram vaaram Bazar unnayi. sahakara banku gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali. atm gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali. roejuvaarii maarket, vyavasaya marcheting sociiety gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi.
aaroogyam, poeshanha, vinoda soukaryalu
gramamlo sameekruta baalala abhivruddhi pathakam, angan vaadii kendram, itara poshakaahaara kendralu, aashaa karyakartha unnayi. gramamlo vaarthapathrika pampinhii jarudutundhi. saasanasabha poling kendram, janana maranala namoodhu kaaryaalayam unnayi. aatala maidanam gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali. cinma halu, granthaalayam, piblic reading ruum gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi.
vidyuttu
gramamlo gruhaavasaraala nimitham vidyut sarafara vyvasta Pali. rojuku 7 gantala paatu vyavasaayaaniki, 9 gantala paatu vaanijya avsarala choose kudaa vidyut sarafara chesthunnaaru.
bhuumii viniyogam
aalladurglo bhu viniyogam kindhi vidhamgaa Pali:
adivi: 95 hectares
vyavasaayetara viniyogamlo unna bhuumii: 64 hectares
vyavasaayam cheyadagga banjaru bhuumii: 107 hectares
banjaru bhuumii: 356 hectares
nikaramgaa vittina bhuumii: 327 hectares
neeti saukaryam laeni bhuumii: 154 hectares
vividha vanarula nundi saguniru labhistunna bhuumii: 528 hectares
neetipaarudala soukaryalu
aalladurglo vyavasaayaaniki neeti sarafara kindhi vanarula dwara jargutondhi.
baavulu/boru baavulu: 324 hectares* cheruvulu: 204 hectares
utpatthi
aalladurglo yea kindhi vastuvulu utpatthi avtunnayi.
pradhaana pantalu
vari, mokkajonna, cheraku
paarishraamika utpattulu
vasthraalu & cheeralu
moolaalu
velupali lankelu |
రెడ్డిపల్లె, శ్రీ సత్యసాయి జిల్లా, రొడ్డం మండలానికి చెందిన గ్రామం.
ఇది మండల కేంద్రమైన రొడ్డాం నుండి 10 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన హిందూపురం నుండి 34 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది. 2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 562 ఇళ్లతో, 2584 జనాభాతో 1804 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 1363, ఆడవారి సంఖ్య 1221. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 555 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 0. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 595344.పిన్ కోడ్: 515123.
విద్యా సౌకర్యాలు
గ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాలలు రెండు ఉన్నాయి. సమీప బాలబడి, ప్రాథమిక పాఠశాల రొడ్డాంలోను, ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల పెద్దగువలపల్లె లోను, మాధ్యమిక పాఠశాల పెద్దగువలపల్లెలోనూ ఉన్నాయి. సమీప జూనియర్ కళాశాల రొడ్డాంలోను, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల, ఇంజనీరింగ్ కళాశాలలు హిందూపురంలోనూ ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల అనంతపురంలోను, మేనేజిమెంటు కళాశాల, పాలీటెక్నిక్‌లు హిందూపురంలోనూ ఉన్నాయి. సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల రొడ్డాంలోను, అనియత విద్యా కేంద్రం, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాలలు హిందూపురంలోనూ ఉన్నాయి.
వైద్య సౌకర్యం
ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం
ఒక సంచార వైద్య శాలలో డాక్టర్లు లేరు. ముగ్గురు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. సమీప ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. పశు వైద్యశాల గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.
ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం
తాగు నీరు
గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా శుద్ధి చేయని నీరు సరఫరా అవుతోంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది.
బోరుబావుల ద్వారా కూడా ఏడాది పొడుగునా నీరు అందుతుంది.
పారిశుధ్యం
మురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీరు బహిరంగంగా, కచ్చా కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.
సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు
రెడ్డిపల్లెలో పోస్టాఫీసు సౌకర్యం, పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు ఉన్నాయి. సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. రైల్వే స్టేషన్, ట్రాక్టరు సౌకర్యం మొదలైనవి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతోంది. రాష్ట్ర రహదారి గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. ప్రధాన జిల్లా రహదారి గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. జాతీయ రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు, మట్టిరోడ్లూ ఉన్నాయి.
మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు
గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం ఉన్నాయి. వారం వారం సంత గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. వ్యవసాయ పరపతి సంఘం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. రోజువారీ మార్కెట్ గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. ఏటీఎమ్, వాణిజ్య బ్యాంకు, సహకార బ్యాంకు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.
ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు
గ్రామంలో సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ కేంద్రం, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. సినిమా హాలు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.
విద్యుత్తు
గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 16 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.
భూమి వినియోగం
రెడ్డిపల్లెలో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:
వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 190 హెక్టార్లు
వ్యవసాయం సాగని, బంజరు భూమి: 4 హెక్టార్లు
తోటలు మొదలైనవి సాగవుతున్న భూమి: 9 హెక్టార్లు
సాగులో లేని భూముల్లో బీడు భూములు కానివి: 250 హెక్టార్లు
బంజరు భూమి: 575 హెక్టార్లు
నికరంగా విత్తిన భూమి: 773 హెక్టార్లు
నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 1541 హెక్టార్లు
వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 58 హెక్టార్లు
నీటిపారుదల సౌకర్యాలు
రెడ్డిపల్లెలో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.
బావులు/బోరు బావులు: 57 హెక్టార్లు
చెరువులు: 1 హెక్టార్లు
ఉత్పత్తి
రెడ్డిపల్లెలో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.
ప్రధాన పంటలు
వేరుశనగ, శనగ, వరి
మూలాలు
వెలుపలి లంకెలు |
పలుకూరు పల్నాడు జిల్లా, బొల్లాపల్లి మండలానికి చెందిన గ్రామం.
విశేషాలు
నల్లమల అటవీ అంచున విసిరేసినట్లుగా ఉన్న ఒక చిన్న పల్లె ఇది. వివిధ ప్రాంతాలనుండి వచ్చిన 40 కుటుంబాలవారు ఈ గ్రామానికి 3 కి.మీ. దూరంలో నివాసం ఏర్పరచుకున్నారు. దీనిపేరు ఎర్రవేణి చెంచు కాలనీ. కుడి ప్రధాన కాలువకు కూతవేటు దూరంలో ఉంటూ పోడు వ్యవసాయం చేసుకుంటూ వీరు జీవించుచున్నారు. ఓటు హక్కు, రేషను కార్డు ఇచ్చారు. పక్కా ఇళ్ళు లేవు. మొండిగోడలపై కప్పు వేసికొని ఉంటున్నారు. నీటిసోసం రెండు చేతిపంపులున్నవి. చీకటి పడితే అంధకారమే. వీధిదీపాలు లేవు. ఈ పరిస్థితులలో అసిస్ట్ స్వచ్ఛంద సంస్థ చొరవ తీసికొని కాలనీవాసుల వెతలను ఇటలీకి చెందిన "కడూరీ ఫౌండేషన్" కు వివిరించగా, వారు కాలనీని దర్శించి సౌరవిద్యుత్తు సౌకర్యం కలిగించడానికి ఏడు లక్షల రూపాయలను మంజూరుచేసి, దానిద్వారా వీధిదీపాలు ఏర్పాటుచేసారు. ఇంటికొక బల్బును ఉచితంగా అందజేసినారు. ఆపైన ఒక చేతిపంపుకు విద్యుత్తు సౌకర్యం కలుగజేసి, దానిద్వారా పెరటిసాగుకు అవకాశం కల్పించి కూరగాయల సాగు చేసికొనుటకు వీరికి అవకాశం కలిపించి వీరికి శాస్వతంగా జీవనోపాధి కల్పించారు.
మూలాలు
వెలుపలి లంకెలు
బొల్లాపల్లి మండలం లోని రెవిన్యూయేతర గ్రామాలు |
bommena paerutoe chaaala vyasalu unnayi. aa vyaasaala jaabithaa:
bommena (jannaram) - adilabadu jillaaloni jannaram mandalaaniki chendina gramam
bommena (katlapur) - Karimnagar jillaaloni katlapur mandalaaniki chendina gramam
bommena (waymanpally) - adilabadu jillaaloni waymanpally mandalaaniki chendina gramam |
బుసిరెడ్డిపల్లి, తెలంగాణ రాష్ట్రం, వనపర్తి జిల్లా,పాన్‌గల్‌ మండలంలోని గ్రామం.
ఇది మండల కేంద్రమైన పానగల్ నుండి 16 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన వనపర్తి నుండి 30 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది. 2016 అక్టోబరు 11 న చేసిన తెలంగాణ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ గ్రామం పాత మహబూబ్ నగర్ జిల్లా లోని ఇదే మండలంలో ఉండేది.
గణాంకాలు
2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 593 ఇళ్లతో, 2849 జనాభాతో 1036 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 1517, ఆడవారి సంఖ్య 1332. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 338 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 3. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 576184.పిన్ కోడ్: 509120. ఇది పంచాయతి కేంద్రం.
విద్యా సౌకర్యాలు
గ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాల ఒకటి, ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల ఒకటి , ప్రభుత్వ మాధ్యమిక పాఠశాల ఒకటి ఉన్నాయి.సమీప బాలబడి శ్రీరాంనగర్లో ఉంది.సమీప జూనియర్ కళాశాల పానగల్లోను, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల, ఇంజనీరింగ్ కళాశాలలు వనపర్తిలోనూ ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల మహబూబ్ నగర్లోను, పాలీటెక్నిక్ వనపర్తిలోను, మేనేజిమెంటు కళాశాల కొండేర్లోనూ ఉన్నాయి. సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల పెబ్బేరులోను, అనియత విద్యా కేంద్రం, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాలలు మహబూబ్ నగర్లోనూ ఉన్నాయి.
వైద్య సౌకర్యం
ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం
ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం, ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. పశు వైద్యశాల గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, సంచార వైద్య శాల, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.
ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం
గ్రామంలో2 ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యాలున్నాయి. డిగ్రీ లేని డాక్టర్లు ఇద్దరు ఉన్నారు.
తాగు నీరు
గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా శుద్ధి చేయని నీరు సరఫరా అవుతోంది. బోరుబావుల ద్వారా కూడా ఏడాది పొడుగునా నీరు అందుతుంది.
పారిశుధ్యం
మురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీరు బహిరంగంగా, కచ్చా కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.
సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు
బుసిరెడ్డిపల్లిలో సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం ఉంది. పోస్టాఫీసు సౌకర్యం, పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం, రైల్వే స్టేషన్ మొదలైనవి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతోంది. జాతీయ రహదారి, రాష్ట్ర రహదారి, ప్రధాన జిల్లా రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు ఉన్నాయి.
మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు
గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం, వారం వారం సంత ఉన్నాయి.
ఏటీఎమ్, వాణిజ్య బ్యాంకు, సహకార బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. రోజువారీ మార్కెట్, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు
గ్రామంలో సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ స్టేషన్, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. గ్రంథాలయం గ్రామం నుండి 5 కి.మీ.లోపు దూరంలో ఉంది. పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. సినిమా హాలు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.
విద్యుత్తు
గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 10 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.
భూమి వినియోగం
బుసిరెడ్డిపల్లిలో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:
అడవి: 36 హెక్టార్లు
వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 43 హెక్టార్లు
వ్యవసాయం సాగని, బంజరు భూమి: 60 హెక్టార్లు
సాగులో లేని భూముల్లో బీడు భూములు కానివి: 308 హెక్టార్లు
బంజరు భూమి: 131 హెక్టార్లు
నికరంగా విత్తిన భూమి: 455 హెక్టార్లు
నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 746 హెక్టార్లు
వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 148 హెక్టార్లు
నీటిపారుదల సౌకర్యాలు
బుసిరెడ్డిపల్లిలో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.
బావులు/బోరు బావులు: 148 హెక్టార్లు
ఉత్పత్తి
బుసిరెడ్డిపల్లిలో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.
ప్రధాన పంటలు
వరి, జొన్న
రాజకీయాలు
2013, జూలై 31న జరిగిన గ్రామపంచాయతి ఎన్నికలలో గ్రామ సర్పంచిగా పెద్దవెంకటయ్య ఎన్నికయ్యాడు.
మూలాలు
వెలుపలి లింకులు |
adivo alladivo anede ooka praacuryam pondina keerthana. dheenini Karnataka sangeetakaarudaina annamaachaaryulu rachincharu.
yea keerthana kharaharapriya janyamaina madhyamavati rgam, aaditaalamlo gaanam cheyabaduthundhi.
keerthana
adivo alladivo shree harivasamu
padiveelu seshula padagalamayamu | | adivo | |
vivarana
annamaachaarya seshaachalaanni padivaela padagalu kaligina shrihari nivaasamgaa paerkontaadu. ikda deevathalu, rushulu aa devadevunni poojinchadaaniki istapadatara. ithadini kolichina variki paramaanandaanni, kaivalyanni ichey ishtadaivamgaa poojistaadu.
bhartia samskruthi
annamaachaarya nithya sankeertanalo bhaagamgaa nithya santoshini dheenini saastriiyamgaa gaanam chesar.
annamaiah (1997) cinemalo yea keertananu yess.p.balasubramanian gaanam chesar. dheenini em.em.keeravani swaraparichaaru. dharshakudu kao. raghavendrarao annamayyaga natinchina akkineeni nagarjuna medha yea keertananu chitrikarincharu. yea cinemalo annamacharyudu shrihari choose vetukutu tirumal yaatrikulatoe kondanu ekkutuu paadutunnatlu chupistharu.
porthi patam
vikisorslo adivo alladivo porthi keerthana
moolaalu
annamaachaarya sankeertana |
బొల్లికుంట, తెలంగాణ రాష్ట్రం, వరంగల్ జిల్లా, ఖిలా వరంగల్ మండలం లోనిగ్రామం.
ఇది మండల కేంద్రమైన ఖిలా వరంగల్ నుండి 18 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన వరంగల్ నుండి 15 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది.2016 అక్టోబరు 11 న చేసిన తెలంగాణ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ గ్రామం పాత వరంగల్ జిల్లా లోని హన్మకొండ మండలంలో ఉండేది. పునర్వ్యవస్థీకరణలో దీన్ని కొత్తగా ఏర్పాటు చేసిన వరంగల్ పట్టణ జిల్లాలో, కొత్తగా ఏర్పాటు చేసిన ఖిలా వరంగల్ మండలం లోకి చేర్చారు. ఆ తరువాత 2021 లో, వరంగల్ పట్టణ జిల్లా స్థానంలో హనుమకొండ జిల్లాను ఏర్పాటు చేసినపుడు ఈ గ్రామం, మండలంతో పాటు కొత్త జిల్లాలో భాగమైంది. 2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 1038 ఇళ్లతో, 4116 జనాభాతో 1199 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 2097, ఆడవారి సంఖ్య 2019. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 1402 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 81. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 578321.పిన్ కోడ్: 506005.
విద్యా సౌకర్యాలు
గ్రామంలో ఒక ప్రైవేటు బాలబడి ఉంది. ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాలలు నాలుగు, ప్రైవేటు ప్రాథమిక పాఠశాలలు రెండు, ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల ఒకటి, ప్రైవేటు ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల ఒకటి, ప్రభుత్వ మాధ్యమిక పాఠశాల ఒకటి, ప్రైవేటు మాధ్యమిక పాఠశాల ఒకటి ఉన్నాయి. ఒక ప్రైవేటు ఇంజనీరింగ్ కళాశాల ఉంది.సమీప జూనియర్ కళాశాల సంగంలోను, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల వరంగల్లోనూ ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల, మేనేజిమెంటు కళాశాల, పాలీటెక్నిక్ వరంగల్లో ఉన్నాయి.సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల, అనియత విద్యా కేంద్రం, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల వరంగల్లో ఉన్నాయి.
వైద్య సౌకర్యం
ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం
బొల్లికుంటలో ఉన్న ఒక ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రంలో డాక్టర్లు లేరు. ఇద్దరు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. ఒక పశు వైద్యశాలలో ఒక డాక్టరు, ఒకరు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు.సంచార వైద్య శాల గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.
ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం
గ్రామంలో3 ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యాలున్నాయి. ఎమ్బీబీయెస్ కాకుండా ఇతర డిగ్రీ చదివిన డాక్టర్లు ఇద్దరుఒక నాటు వైద్యుడు ఉన్నారు. ఒక మందుల దుకాణం ఉంది.
తాగు నీరు
గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా రక్షిత మంచినీటి సరఫరా జరుగుతోంది. బావుల నీరు కూడా అందుబాటులో ఉంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది. బోరుబావుల ద్వారా కూడా ఏడాది పొడుగునా నీరు అందుతుంది. కాలువ/వాగు/నది ద్వారా గ్రామానికి తాగునీరు లభిస్తుంది.
పారిశుధ్యం
మురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీరు బహిరంగంగా, కచ్చా కాలువల ద్వారా కూడా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.
సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు
బొల్లికుంటలో పోస్టాఫీసు సౌకర్యం ఉంది. సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్, ప్రైవేటు కొరియర్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం, రైల్వే స్టేషన్ మొదలైనవి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతోంది. ప్రధాన జిల్లా రహదారి గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. జాతీయ రహదారి, రాష్ట్ర రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు, మట్టిరోడ్లూ ఉన్నాయి.
మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు
గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం, వారం వారం సంత ఉన్నాయి.
ఏటీఎమ్, వాణిజ్య బ్యాంకు, సహకార బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.
ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు
గ్రామంలో సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో సినిమా హాలు ఉంది. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ కేంద్రం, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
విద్యుత్తు
గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 10 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.
భూమి వినియోగం
బొల్లికుంటలో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:
వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 90 హెక్టార్లు
వ్యవసాయం సాగని, బంజరు భూమి: 22 హెక్టార్లు
శాశ్వత పచ్చిక ప్రాంతాలు, ఇతర మేత భూమి: 27 హెక్టార్లు
తోటలు మొదలైనవి సాగవుతున్న భూమి: 2 హెక్టార్లు
సాగులో లేని భూముల్లో బీడు భూములు కానివి: 166 హెక్టార్లు
బంజరు భూమి: 161 హెక్టార్లు
నికరంగా విత్తిన భూమి: 729 హెక్టార్లు
నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 452 హెక్టార్లు
వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 604 హెక్టార్లు
నీటిపారుదల సౌకర్యాలు
బొల్లికుంటలో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.
బావులు/బోరు బావులు: 543 హెక్టార్లు* చెరువులు: 61 హెక్టార్లు
ఉత్పత్తి
బొల్లికుంటలో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.
ప్రధాన పంటలు
వరి, ప్రత్తి, మొక్కజొన్న
మూలాలు
వెలుపలి లంకెలు |
booragam Srikakulam jalla, tekkali mandalam loni gramam. idi Mandla kendramaina tekkali nundi 12 ki. mee. dooram loanu, sameepa pattanhamaina palasa-kashibugga nundi 31 ki. mee. dooramloonuu Pali. 2011 bhartiya janaganhana ganamkala prakaaram yea gramam 687 illatho, 2859 janaabhaatho 1146 hectarlalo vistarimchi Pali. gramamlo magavari sanka 1394, aadavari sanka 1465. scheduled kulala sanka 486 Dum scheduled thegala sanka 0. gramam yokka janaganhana lokeshan kood 581007.pinn kood: 532212.
vidyaa soukaryalu
gramamlo prabhutva praadhimika paatasaalalu iidu, prabhutva praathamikonnatha paatasaala okati , prabhutva maadhyamika paatasaala okati unnayi.
sameepa balabadi tekkalilo Pali.sameepa juunior kalaasaala, prabhutva aarts / science degrey kalaasaala, inginiiring kalaasaala tekkalilo unnayi. sameepa vydya kalaasaala, maenejimentu kalaasaala, polytechnic srikakulamlo unnayi.sameepa vrutthi vidyaa sikshnha paatasaala tekkalilonu, aniyata vidyaa kendram, divyangula pratyeka paatasaalalu srikakulamlonu unnayi.
vydya saukaryam
prabhutva vydya saukaryam
booragamlo unna ooka praadhimika aaroogya vupa kendramlo daaktarlu laeru. iddharu paaraamedikal sibbandi unnare.samchaara vydya shaala gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali. sameepa saamaajika aaroogya kendram, praadhimika aaroogya kendram, maathaa sisu samrakshana kendram, ti. b vaidyasaala gramam nundi 10 ki.mee. kante ekuva dooramlo unnayi. alopathy asupatri, pratyaamnaaya aushadha asupatri, dispensory, pashu vaidyasaala, kutumba sankshaema kendram gramam nundi 10 ki.mee. kante ekuva dooramlo unnayi.
praivetu vydya saukaryam
gramamlo 2 praivetu vydya soukaryaalunnaayi. degrey laeni daaktarlu iddharu unnare.
thaagu neee
gramamlo kulaayila dwara rakshith manchineeti sarafara jargutondhi. bavula neee kudaa andubatulo Pali. gramamlo edaadi podugunaa chetipampula dwara neee andutundi.
paarisudhyam
muruguneeru bahiranga kaaluvala dwara pravahistundi. muruguneetini neerugaa jalavanarulloki vadulutunnaaru. gramamlo sampuurnha paarishudhya pathakam amalavutondi. saamaajika marugudoddi saukaryam ledhu. intintikii tirigi vyarthaalanu sekarinche vyvasta ledhu. saamaajika biogyas utpaadaka vyvasta ledhu. chettanu veedhula pakkane paarabostaaru.
samaachara, ravaanhaa soukaryalu
booragamlo sab postaphysu saukaryam Pali. postaphysu saukaryam gramaniki 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali. poest und telegraf aphisu gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali. laand Jalor telephony, piblic fone aphisu, mobile fone modalaina soukaryalu unnayi. internet kefe / common seva kendram, praivetu korier gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi.gramaniki sameepa praantaala nundi prabhutva ravaanhaa samshtha buses thiruguthunnai. praivetu baasu saukaryam, auto saukaryam, tractoru saukaryam modalainavi gramaniki 5 ki.mee. lopu dooramlo unnayi. railway steshion gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali.jalla rahadari gramam gunda potondi. pradhaana jalla rahadari gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali. jaateeya rahadari, rashtra rahadari gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi. gramamlo tharu roadlu, kankara roadlu, mattirodloo unnayi.
marketingu, byaankingu
gramamlo swayam sahaayaka brundam, pouura sarapharaala kendram unnayi.
atm, vaanijya banku, sahakara banku, vyavasaya parapati sangham gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi. vaaram vaaram Bazar, vyavasaya marcheting sociiety gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi.
aaroogyam, poeshanha, vinoda soukaryalu
gramamlo angan vaadii kendram, itara poshakaahaara kendralu, aashaa karyakartha unnayi. gramamlo vaarthapathrika pampinhii jarudutundhi. assembli poling steshion, janana maranala namoodhu kaaryaalayam unnayi. aatala maidanam gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali. piblic reading ruum gramam nundi 5 ki.mee.lopu dooramlo Pali. sameekruta baalala abhivruddhi pathakam gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali. cinma halu, granthaalayam gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi.
vidyuttu
gramamlo gruhaavasaraala nimitham vidyut sarafara vyvasta Pali. rojuku 7 gantala paatu vyavasaayaaniki, 18 gantala paatu vaanijya avsarala choose kudaa vidyut sarafara chesthunnaaru.
bhuumii viniyogam
booragamlo bhu viniyogam kindhi vidhamgaa Pali:
vyavasaayetara viniyogamlo unna bhuumii: 154 hectares
vyavasaayam sagani, banjaru bhuumii: 77 hectares
saswata pachika pranthalu, itara metha bhuumii: 1 hectares
thotalu modalainavi saagavutunna bhuumii: 9 hectares
saagulo laeni bhoomullo beedu bhoomulu kanivi: 4 hectares
banjaru bhuumii: 103 hectares
nikaramgaa vittina bhuumii: 796 hectares
neeti saukaryam laeni bhuumii: 492 hectares
vividha vanarula nundi saguniru labhistunna bhuumii: 411 hectares
neetipaarudala soukaryalu
booragamlo vyavasaayaaniki neeti sarafara kindhi vanarula dwara jargutondhi.
kaluvalu: 344 hectares
cheruvulu: 67 hectares
utpatthi
booragamlo yea kindhi vastuvulu utpatthi avtunnayi.
pradhaana pantalu
vari, pesara, minumu
moolaalu |
juulai 15, gregorian calander prakaramu samvatsaramulo 196va roeju (leepu samvatsaramulo 197va roeju ). samvatsaraamtamunaku enka 169 roojulu migilinavi.
sanghatanalu
1893: Vizianagaram - Visakhapatnam Madhya railway Jalor moodhalayyiimdi.
2013: bhaaratadaesamloe telegraf vyvasta mooyabadindi.
jananaalu
1820: akshays kumar datta, bengal samskruthika punarujjeevanamunaku aadyulalo okaru. (ma.1886)
1885: p.e.thanu pillay, bhartiya swatantrya samarayodudu. (ma.1970)
1895: chebiyyam sodemma, aandhraraashtam garvapade swatantrya samarayodhuraalu. sanghasevakuralu
1899: kolachala sitaramaya, oily teknolgy parisoedhaka nipunudu . (ma.1977)
1901: chelikaani ramarao, swatantrya samarayodudu, 1va loekasabha sabhyudu. (ma.1985)
1901: vemula kurmaiah, swatantrya samarayodudu, rajakeeya nayakan. (ma.1970)
1902: kaanuuru lakshmana raao, engineeru. (ma.1986)
1902: kookaa subbaaraavu, AndhraPradesh highcourtu mottamodati pradhaana nyaayamuurthi, tommidava supriim kortu pradhaana nyaayamuurthi. (ma.1976)
1909: durgabai deshmukh, swatantrya samara yodhuraalu, sangha samskartha, rachaitri. (ma.1981)
1920: di.v.narasaraju, rangastala, cinma natudu, rachayita, dharshakudu. (ma.2006)
1920: kandaala subramanian thilak, swaatantryasamarayudhuda, modati loekasabha sabhyudu (ma.2018).
1922: leonean lederman, bhautikasaastramlo nobel bahumati graheeta
1928: veeramachaneni vimla divi, bhartia kamyuunishtu parti nayakuralu, Eluru loekasabha niyojakavargam nundi 3va loekasabha sabhyuralu.
1941: ravela sambasivarao, nagarjuna vishwavidyaalayam rejistrar gaaa panichesaaru. kaviraaju vision rupakam raashaaru.
1942: nedurumalli rajalakshmi, venkatagiri saasanasabha niyojakavargam nundi remdu sarlu saasanasabha sabhyuraliga ennikaindi, sthree sisu sankshaema saakha mantrinigaa panichaesimdi.
1956: aleem khan, saamaajikavetta.
1964: vasireddi veenhugoopaal, seniior paathrikeeyudu.
maranalu
2004 -
2022: prathap pothen, bharatadesaaniki chendina cinma natudu, nirmaataa. (ja.1952)
2023: kao. jayaraman, keralaku chendina bhartia cricqeter. (ja. 1956)
pandugalu , jaateeya dinaalu
social media giving dee
prapancha yuva naipunya dinotsavam
bayati linkulu
bbc: yea roejuna
t.ene.emle: yea roeju charithraloo
charithraloo yea roeju :juulai 15
chaarithraka sanghatanalu 366 roojulu - puttina roojulu - scope cyst.
yea roejuna charithraloo emi jargindi.
yea roejuna emi zarigindante.
charithraloo yea roejuna jargina sangatulu.
yea roju goppatanam.
canadalo yea roejuna jargina sangatulu
charitraloni roojulu
juulai 14 - juulai 16 - juun 15 - agustuu 15 -- anni tedeelu
juulai
tedeelu |
కదిరి వెంకటరెడ్డి (1912 జూలై 1- 1972 సెప్టెంబరు 15) తెలుగు సినిమా దర్శకుడు, నిర్మాత, స్క్రీన్ ప్లే రచయిత. తెలుగు సినిమా స్వర్ణయుగంగా భావించే కాలంలో విజయవంతమైన, విమర్శకులు ఆణిముత్యాలుగా అభివర్ణించిన పలు సినిమాలు తీసిన దర్శకుడు. అతను దర్శకునిగా మొత్తం 14 సినిమాలు తీయగా వాటిలో 10 వాణిజ్యపరంగా మంచి విజయాన్ని సాధించినవే. దర్శకునిగా దాదాపు మూడు దశాబ్దాల కాలం పనిచేశాడు.
కె.వి.రెడ్డి చిన్నతనంలోనే తండ్రి చనిపోవడంతో అనంతపురం జిల్లాలోని తాడిపత్రిలో తన మేనమామల వద్ద పెరిగాడు. చిన్నతనంలో అతని అల్లరికి పట్టపగ్గాలు ఉండేవి కాదు. చదువూ చక్కగానే చదివేవాడు. తర్వాతి కాలంలో తనను సినిమా రంగంలోకి తీసుకువచ్చి దర్శకుడిని చేసిన వ్యాపారవేత్త మూలా నారాయణస్వామితో తాడిపత్రిలోనే కలిసి చదువుకున్నాడు. మేనమామల ప్రోద్బలంతో, సహాయంతో మద్రాసు ప్రెసిడెన్సీ కళాశాలలో చేరిన కె.వి. అక్కడే మెట్రిక్, డిగ్రీ పూర్తిచేశాడు. ఉద్యోగ ప్రయత్నాలు విఫలమై, చిన్న వ్యాపారం చేస్తూండగా మూలా నారాయణస్వామి పిలవగా సినిమా నిర్మాణ శాఖలో కెరీర్ ప్రారంభించాడు.
వాహినీ పిక్చర్స్ సంస్థలో ప్రొడక్షన్ మేనేజరుగా ప్రారంభమై 1942లో భక్త పోతన సినిమాకు దర్శకత్వం వహించాడు. సినిమా మంచి విజయం కావడంతో వాహినీ ప్రొడక్షన్స్ ఏర్పడి, అందులో కె.వి.రెడ్డి నిర్మాణ భాగస్వామిగా చేరాడు. ఆపైన ప్రధానంగా వాహినీ, విజయా వంటి నిర్మాణ సంస్థల్లో సినిమాలు తీశాడు. జయంతి అనే స్వంత సంస్థ నెలకొల్పి 3 సినిమాలు తీశాడు. ఇవి కాక అన్నపూర్ణ ప్రొడక్షన్స్, ఎన్.ఏ.టి. సంస్థలకు ఒక్కో సినిమా తీశాడు. అతని విజయవంతమైన సినిమాల్లో మాయాబజార్ (1957) వంటి పౌరాణిక నేపథ్యం ఉన్న చిత్రం, శ్రీకృష్ణార్జున యుద్ధము (1963), శ్రీకృష్ణసత్య (1972) వంటి పౌరాణిక చిత్రాలు, గుణసుందరి కథ (1949), పాతాళ భైరవి (1951), జగదేకవీరుని కథ (1961) వంటి జానపదాలు, పెద్దమనుషులు (1954), దొంగ రాముడు (1955) వంటి సాంఘిక చిత్రాలు, భక్త పోతన (1943), యోగివేమన (1947) వంటి చారిత్రక నేపథ్యం ఉన్న సినిమాలు ఉన్నాయి. కె.వి.రెడ్డి సినిమాలు భారీ విజయాలు సాధించి, నిర్మాణ సంస్థలకు విపరీతమైన లాభాలు, ఎంతో పేరు తెచ్చిపెట్టేవి. దీనితో 1950ల్లో మొదలై 60ల తొలినాళ్ళ వరకూ అతనితో సినిమాలు తీయడానికి పోటీపడే పరిస్థితి ఉండేది. 60వ దశకం మలి భాగంలో కె.వి.రెడ్డి తీసిన సత్య హరిశ్చంద్ర (1964), ఉమా చండీ గౌరీ శంకరుల కథ (1968), భాగ్యచక్రం (1968) సినిమాలు వరుసగా పరాజయం పాలు కావడంతో అతనితో సినిమా చేయడానికి ఎవరూ ముందుకురాని స్థితి ఏర్పడింది. ఈ స్థితిలో కె.వి.ని గురువుగా భావించే ఎన్.టి.రామారావు అతనిపై గౌరవాభిమానాల వల్ల తన స్వంత సంస్థ అయిన ఎన్.ఏ.టి. ద్వారా శ్రీకృష్ణసత్య (1971) సినిమా తీయించాడు. పరాజయాల వల్ల సినిమా తీసే అవకాశం లేని దుస్థితిలో కెరీర్ ముగించాల్సి వస్తుందన్న భయాందోళనల నుంచి విడిపిస్తూ ఆ సినిమా మంచి విజయం సాధించింది. మంచి సినిమా తీసిన సంతృప్తితో 1972లో కె.వి.రెడ్డి మరణించాడు.
కె.వి.రెడ్డికి దర్శకత్వంలో ప్రత్యేకమైన పద్ధతి ఉండేది. ఒక సినిమా చేసేప్పుడు పూర్తి శ్రద్ధ దాని మీదే పెట్టేవాడు. చాలా కసరత్తు చేసి స్క్రిప్టు పూర్తిచేయడం, ఒక్కసారి బౌండ్ స్క్రిప్టు పూర్తయ్యాకా ఇక దానిలో చిత్రీకరణ దశలో ఏమాత్రం మార్పుచేయకపోవడం అతని పద్ధతి. ఆ స్క్రిప్టు కూడా కె.వి. స్క్రిప్టు చేతిలో ఉంటే ఎవరైనా దర్శకత్వం చేయవచ్చు అనే స్థాయిలో ఉండేది. ఎన్ని అడుగుల ఫిల్మ్ తీయాలనుకుంటే అన్నే అడుగులు తీయగలగడం అతని ప్రత్యేకతల్లో ఒకటి. ముందు రిహార్సల్స్ చేయించి, సంతృప్తిగా వచ్చాకే షూటింగ్ చేసేవాడు. దుక్కిపాటి మధుసూదనరావు, ఎన్.టి.రామారావులు తమకు కె.వి.రెడ్డి గురుతుల్యుడని చెప్పుకునేవారు. అక్కినేని నాగేశ్వరరావు, దుక్కిపాటి మధుసూదనరావు అన్నపూర్ణ పిక్చర్స్ స్థాపించాకా తొలి చిత్రం కె.వి.రెడ్డితో తీసి, అతని పద్ధతులు నేర్చుకుని, తమ సంస్థను ఆ ప్రకారం నడుపుదామన్న ఉద్దేశంతో రెండేళ్ళు వేచి చూసి మరీ సినిమా తీశారు. ఎన్.టి.రామారావు తాను దర్శకత్వం వహించడం మొదలుపెట్టాకా కె.వి.రెడ్డిని చూసి నేర్చుకున్న పద్ధతులను సాధ్యమైనంత అనుసరించేవాడు. కె.వి.రెడ్డి తీసిన భక్త పోతన సినిమా విజయం వల్ల వాహినీ ప్రొడక్షన్స్ (అంతకుముందున్న వాహినీ పిక్చర్స్ పంపిణీ సంస్థగా మిగిలిపోయింది) ఏర్పడగా, పాతాళ భైరవి సాధించిన ఆర్థిక విజయం విజయా సంస్థ స్థిరపడడానికి సహకరించింది. ఎన్.టి.రామారావు, ఎస్.వి.రంగారావు, అల్లు రామలింగయ్య వంటి నటులు, పింగళి నాగేంద్రరావు, డి.వి.నరసరాజు, కొసరాజు రాఘవయ్య వంటి కవి రచయితల సినిమా కెరీర్లు స్థిరపడడానికి కె.వి.రెడ్డి సినిమాల ప్రభావం చాలా ఉంది. ప్రత్యేకించి అప్పటివరకూ కృష్ణుడి పాత్రలో పెద్దగా విజయం సాధించని ఎన్.టి.రామారావును కృష్ణుడిగా నిలబెట్టి, అతని పౌరాణిక చిత్రాల కెరీర్ కు పునాదులు వేసింది కె.వి.రెడ్డే. అతని సినిమాల్లో పెద్దమనుషులు, పెళ్లినాటి ప్రమాణాలు ఉత్తమ ప్రాంతీయ చిత్రాలుగా జాతీయ బహుమతి సంపాదించుకోగా 2013లో సిఎన్ఎన్-న్యూస్ 18 నిర్వహించిన పోల్లో భారతీయ ప్రేక్షకులు ఇప్పటివరకూ వచ్చిన భారతీయ సినిమాల్లో అత్యుత్తమంగా మాయాబజార్ ఎంచుకున్నారు.
జీవిత చరిత్ర
బాల్యం నుంచి సినీ రంగం వరకు (1912-1937)
బాల్యం
శ్రీ సత్యసాయి జిల్లాలోని కదిరి సమీపంలో తేళ్ళమిట్ట పల్లెలో 1912 జూలై 1న కె.వి.రెడ్డి జన్మించాడు. అతని పూర్తి పేరు కదిరి వెంకటరెడ్డి. తల్లిదండ్రులు వెంకట రంగమ్మ, కొండారెడ్డి. చిన్నతనంలోనే అతని తండ్రి మరణించాడు. దాంతో తల్లితో పాటు తాడిపత్రిలోని అమ్మమ్మ గారి ఇంటికి వచ్చేశాడు. అకాలంలో వైధవ్యం మీద పడ్డ అతని తల్లి, జీవితం మీది వైరాగ్య భావంతో గడుపుతూ ఉండడంతో చిన్ననాట కె.వి.రెడ్డి అల్లరికి పట్టపగ్గాలు ఉండేవి కాదు.
తాడిపత్రిలో అతని బాల్యమంతా అల్లరి, ఆటపాటల్లో సంతోషంగా గడిచింది. చెరువుల్లో ఈతలు, కొండలు గుట్టలు ఎక్కడాలు, చేపలు పట్టడాలు, చెట్లూ పుట్టల వెంబడి తిరగడాలు, మహిమలు చేసే శక్తులు సంపాదించేందుకు శ్మశానాల్లో ఎముకలు సేకరించడం వంటి సాహసాలు, అల్లరులు చేసేవాడు. ఒకసారి అడవుల్లో తిరుగుతూ కె.వి.రెడ్డి, అతని మిత్రులు ఎలుగుబంటి కనిపిస్తే దాని మీద రాళ్ళు వేసి దాన్ని రెచ్చగొట్టారు. అది కోపంతో వెంబడిస్తే అందరూ పారిపోయారు. పారిపోతున్న పిల్లలని వదిలి ఎలుగుబంటి వెనక్కి వచ్చి చూస్తే కె.వి.రెడ్డి మాత్రం భయం వల్ల దారితోచక అక్కడే ఉండిపోయాడు. భయంతో వణుకుతున్న కె.వి.రెడ్డిని చూసి అది జాలిపడి విడిచిపెట్టేస్తే అతని ప్రాణాలు దక్కాయి. ఈ సంఘటన తర్వాతికాలంలో గుర్తుచేసుకున్న కె.వి.రెడ్డి "జంతువులకు కూడా జాలి, దయ వంటి సుగుణాలు ఉంటాయని ఆ సంఘటన వల్లే తెలిసిందని" చెప్పాడు. గుణసుందరి కథ సినిమాలో ఎలుగుబంటి పాత్ర రూపకల్పన వెనుక చిన్నతనంలో అతను చూసిన జాలిగుండె గల ఎలుగుబంటి స్మృతి ఉంది.
విద్యాభ్యాసం
ఆటపాటలలో మునిగితేలుతున్నా కె.వి.రెడ్డి తొలినుంచి బాగా చదివేవాడు. చదువుతో పాటుగా ఫుట్ బాల్, హాకీలాంటి ఆటల్లోనూ ముందుండేవాడు. ఈ పాఠశాల దశలోనే మూలా నారాయణస్వామితో స్నేహం ఉండేది. కె.వి. స్కూల్ ఫైనల్ పూర్తయ్యాక మేనమామలు, ఇతర కుటుంబ పెద్దలు సమీపంలోని అనంతపురం కళాశాలలో కాక ప్రతిష్టాత్మకమైన మద్రాసు ప్రెసిడెన్సీ కళాశాల లోనే చదివించాలని నిర్ణయించి ఏర్పాట్లు చేశారు. మద్రాసు (నేటి చెన్నై)లో విక్టోరియా హాస్టల్లో ఉంటూ, ప్రెసిడెన్సీ కళాశాలలో చదువుకునేవాడు. పల్లెటూళ్ళలో చెరువుల్లో మునుగుతూ, కొండలెక్కుతూ ఉత్సాహభరితంగా గడిపిన కె.వి.రెడ్డికి హఠాత్తుగా మద్రాసు నగర జీవితం చాలా ఒంటరిగా, విసుగ్గా తోచింది. దాంతో నగర జీవితంలో ప్రాచుర్యం పొందుతున్న సినిమా థియేటర్ల మీద అతని దృష్టి పడింది. కాలక్షేపం కోసం సినిమాలు చూడడం మొదలుపెట్టి ఆదివారాల్లో మూడు ఆటలూ చూడసాగాడు. అలా క్రమేపీ డిగ్రీ పూర్తిచేశాడు. దర్శకుడు పి. పుల్లయ్య గ్రాడ్యుయేషన్లో కె.వి.రెడ్డికి సీనియర్. కె.వి. గ్రాడ్యుయేషన్ పూర్తయ్యేనాటికే పుల్లయ్య సినిమాల్లోకి ప్రవేశించి హరిశ్చంద్ర సినిమాకు దర్శకత్వం వహించాడు. కాలక్షేపం కాక సినిమాలు చూసినా చాలా శ్రద్ధతో సినిమాల్లోని అంశాలు పరిశీలించే అలవాటు కె.వి.రెడ్డికి ఉండడంతో పి.పుల్లయ్య అతనితో సినిమాలకు పనికివచ్చే కథల గురించి చర్చలు చేస్తూండేవాడు. పుల్లయ్య, కె.వి.రెడ్డి స్టార్ కంబైన్స్ లాడ్జిలో కలిసి రాత్రి తెల్లవార్లూ సినిమా కథల గురించి చర్చించేవారు.
ఉద్యోగ ప్రయత్నాలు, వ్యాపారం
చదువు పూర్తికాగానే కె.వి.రెడ్డి ఏదైనా ఉద్యోగం సంపాదించాలన్న ఉద్దేశంతో పలు ప్రయత్నాలు చేశాడు. ఎంత తీవ్రంగా ప్రయత్నించినా ఏ ఉద్యోగమూ దొరకలేదు. డిగ్రీ ఆనర్స్ పాసైన కె.వి. ఉపాధ్యాయ ఉద్యోగం కోసం ప్రయత్నించినా కనీసం ఆరు నెలల విద్యాబోధన అనుభవం లేదన్న కారణంతో తిరస్కరించారు. ఉద్యోగ ప్రయత్నాల్లో వైఫల్యంతో విసిగి వేసారిన కె.వి.రెడ్డి, ఎ.ఎ.వి.కృష్ణారావు అన్న స్నేహితునితో కలిసి "ది స్టాండర్డ్ సైంటిఫిక్ ఇన్‌స్ట్రుమెంట్స్ కంపెనీ" ని స్థాపించాడు. 250 రూపాయల పెట్టుబడితో ప్రారంభమైన ఈ కంపెనీ పాఠశాలలు, కళాశాలల్లో ప్రయోగశాలలకు ఉపకరించే శాస్త్రోపకరణాలను తయారుచేసేది. 1936-37 మధ్యకాలంలో ఏడాది పాటు చేసిన ఈ వ్యాపారం లాభాలను సంపాదించి పెట్టింది.
వైవాహిక జీవితం
కె.వి.రెడ్డి భార్య శేషమ్మ. ఆ దంపతులది చాలా అన్యోన్యమైన దాంపత్యం. పున్నమి దగ్గర పడే కొద్దీ రాత్రిళ్ళు డాబా మీదికి భార్యని తీసుకువెళ్ళి వెన్నెల్లో గడపడం కె.వి.కి సరదా. అలానే ఉదయాన్నే భార్య తల దువ్వనిదే బయటకు అడుగు పెట్టేవాడు కాదు. అవుట్ డోర్ షూటింగులు లేక చెన్నైలోనే ఉన్నప్పుడు నిత్యం తన భార్య చేతి వంటే తినేవాడు. వయసు పెరిగే కొద్దీ బలపడిపోయిన ఆ అనుబంధం చివరికి భార్యకు క్యాన్సర్ అనీ, తగ్గడం కష్టమనీ తెలిసిన తర్వాత తాను రోజూ వేసుకోవాల్సిన రక్తపోటు, మధుమేహం మందులు వేసుకోవడం మానేసే వరకూ వెళ్ళిపోయింది.
కె.వి.రెడ్డి-శేషమ్మ దంపతులకు తొమ్మిది మంది సంతానం. పెద్ద కూతురు లక్ష్మీదేవిని ఓ వ్యాయామ ఉపాధ్యాయునికి ఇచ్చి పెళ్ళిచేశాడు. రెండో కూతురు సుమిత్రాదేవి భర్త లాయరు, వ్యాపారవేత్త. మూడవ సంతానమూ, పెద్ద కుమారుడు అయిన శ్రీనివాసరెడ్డి కె.వి. ఆఖరు చిత్రాల్లో కొన్నిటికి సహాయ దర్శకుడిగా పనిచేసి, ఆ పని మాని గోల్డ్ స్పాట్ సంస్థ మేనేజరుగా పనిచేస్తూ చిన్నవయసులోనే గుండెజబ్బుతో మరణించాడు. నాలుగవ సంతానమైన నరసింహారెడ్డి నావికాదళ అధికారిగా పనిచేసి అమెరికాలో స్థిరపడ్డాడు. ఐదవ సంతానం పార్వతీదేవిని బేతంచర్లకు చెందిన రామనాథరెడ్డికి ఇచ్చి వివాహం చేశాడు. ఐదవ సంతానమైన రామచంద్రారెడ్డి ఐఐటీలో చదువుకుని, అమెరికాలో 30 ఏళ్ళు పనిచేసి, హైదరాబాద్ లో సెమికండక్టర్స్ తయారుచేసే కంపెనీ పెట్టాడు. ఏడో సంతానం కొండారెడ్డి చెన్నైలో ఆటోమొబైల్ వర్క్ షాపు నిర్వహిస్తూ చిన్నతనంలోనే చనిపోయాడు. ఎనిమిదో సంతానమైన గీతాలక్ష్మి వ్యాపారవేత్త రాచమల్లు సుదర్శన్ రెడ్డి భార్య. ఆఖరు సంతానమైన వరలక్ష్మి కర్నూలుకు చెందిన న్యాయవాది ఎ. ప్రభాకరరెడ్డి భార్య.
తన పిల్లలు సాంకేతిక నిపుణులుగానో, వైద్యులుగానో స్థిరపడాలని ఆశించాడే తప్ప, వారు సినిమా రంగంలోకి రావాలని కోరుకోలేదు. ఆ ప్రకారమే కొడుకులు సినిమా రంగానికి బయటే వేర్వేరు రంగాల్లో పనిచేశారు. అల్లుళ్ళను కూడా సినిమా రంగం నుంచి తెచ్చుకోలేదు. పిల్లలను క్రమశిక్షణతో పెంచాడు. సినిమా రూపకల్పనలో హడావుడి ఉన్నా ఉదయం, మధ్యాహ్నం పిల్లల కోసం సమయాన్ని కేటాయించి, వారిని తానే చదివించేవాడు. తన పిల్లల్లో ప్రత్యేకించి కూతుళ్ళ మీద ఎక్కువ ప్రేమ ఉండేది, వచ్చిన అల్లుళ్ళు వాళ్ళను ఎలా చూస్తున్నారో అన్న బెంగ ఎప్పుడూ ఉండేది.
సినిమా రంగంలోకి; వాహినీ సంస్థతో అనుబంధం (1937-1950)
నిర్మాణ విభాగంలో (1937-1941)
శాస్త్రోపకరణాల తయారీ వ్యాపారంగా చేస్తున్న కె.వి.రెడ్డిని అతని బాల్య స్నేహితుడు మూలా నారాయణస్వామి తాను భాగస్వామిగా ఓ సినిమా నిర్మాణమవుతోందని ఆసక్తి ఉంటే నిర్మాణ శాఖలో పనిచేయవచ్చని ఆహ్వానించాడు. కె.వి.రెడ్డి అలా వచ్చి రోహిణీ పిక్చర్స్ వారు నిర్మిస్తున్న గృహలక్ష్మి సినిమాకి క్యాషియర్ ఉద్యోగం చేశాడు. 1938లో గృహలక్ష్మి సినిమా విడుదలై మంచి విజయాన్ని సాధించింది. అయినా సినిమా నిర్మాణంలో విలువల విషయమై హెచ్.ఎం.రెడ్డి ధోరణి బి.ఎన్.రెడ్డికి నచ్చకపోవడంతో బి.ఎన్.రెడ్డి, మూలా నారాయణస్వామి రోహిణీ పిక్చర్స్ నుంచి విడిపోయి, తమ వాటా సొమ్ముతో బయటకు వచ్చేశారు. మూలా నారాయణస్వామి, బి.ఎన్.రెడ్డి స్వంతంగా వాహినీ పిక్చర్స్ సంస్థ ప్రారంభించారు. వాహినికి మూలా నారాయణస్వామి ఛైర్మన్, బి. ఎన్. రెడ్డి మేనేజింగ్ డైరెక్టర్. కె.వి.రెడ్డి కూడా వీరితో వచ్చి వాహినీ సంస్థలో చేరాడు. వాహినీ వారు తీసిన వందేమాతరం (1939), సుమంగళి (1940), దేవత (1941) సినిమాలకు ప్రొడక్షన్ మేనేజరుగా పనిచేశాడు. క్యాషియర్‌గా గృహలక్ష్మికి పనిచేసిన నాటి నుంచీ ప్రొడక్షన్ విభాగంలో పనిచేస్తున్నా సినిమా నిర్మాణంలో ఇతర అంశాల పట్ల కూడా అవగాహన పెంచుకున్నాడు.
దర్శకునిగా తొలి అడుగు (1942-1943)
1941 వరకు వాహినీ ప్రొడక్షన్స్‌లో వచ్చిన మూడు సినిమాలు: వందేమాతరం, సుమంగళి, దేవత. వీటన్నిటికీ బి. ఎన్. రెడ్డి దర్శకత్వం వహించాడు. ఈ మూడు సినిమాలు పెద్ద విజయం ఏమీ సాధించలేదు. విమర్శకుల ప్రశంసలు సంపాదించుకున్నా, ఆర్థికంగా అంతంతమాత్రమే. ఈ దశలో కె.వి.రెడ్డి భక్త పోతన సినిమా స్క్రిప్టు తయారుచేసుకున్నాడు. కె.వి.రెడ్డి దర్శకత్వంలో భక్త పోతన సినిమా తీసేందుకు కంపెనీ తీర్మానించింది. భక్త పోతన సినిమా ప్రారంభం అయ్యేలోగానే ప్రొడక్షన్ మేనేజరు దర్శకత్వం ఎలా వహిస్తాడన్న పెదవి విరుపులు మొదలయ్యాయి. ముఖ్యంగా బి.ఎన్.రెడ్డికి, ఉమ్మడి ఆస్తి పద్ధతిలో సాగుతున్న అతని కుటుంబ సభ్యులకు ఈ సినిమా కె.వి.రెడ్డి తీయడం నచ్చలేదు. బి.ఎన్.రెడ్డి తీసిన సినిమాల ఫలితమే అంతంతమాత్రంగా ఉంటే దర్వకత్వ శాఖలో అనుభవం లేని కె.వి.రెడ్డి సినిమా తీస్తే కంపెనీ దివాలా తీస్తుందన్న వ్యాఖ్యలు చేశారు. కె.వి.రెడ్డితోనూ వ్యక్తిగతంగా వారి ప్రవర్తన మారిపోయింది. దాంతో మనస్తాపం చెందిన కె.వి.రెడ్డి, వారికి అంతగా ఇష్టం లేనప్పుడు తీయవద్దు లెమ్మని మూలా నారాయణస్వామితో చెప్పేశాడు. అయితే మూలా నారాయణస్వామి అందుకు ఒప్పుకోక, బోర్డు మీటింగ్ పెట్టి అందులో కె.వి.రెడ్డి భక్త పోతన సినిమా తీస్తాడని, లాభం వస్తే కంపెనీదని, నష్టం వస్తే వ్యక్తిగతంగా తాను భరిస్తానని తేల్చి చెప్పడంతో సినిమా ప్రారంభం అయింది.
సినిమా విజయవంతం అవుతుందని మూలా నారాయణస్వామికి, కె.వి.రెడ్డికి తప్ప మరెవరికీ నమ్మకం లేదు. నిర్మాణం సాగుతున్నప్పుడు వాహినీ సంస్థ వారు కె.వి.రెడ్డిని "భక్త పోతన దర్శకత్వానికి వెయ్యి రూపాయలు తీసుకుంటారా? లాభాల్లో పది శాతం వాటా కావాలా?" అని అడిగితే కె.వి.రెడ్డి పారితోషికం వద్దని, లాభాల్లో పది శాతం కావాలని సమాధానమిచ్చాడు. వెయ్యి రూపాయలు చాలా పెద్ద మొత్తమైన ఆ రోజుల్లో లాభాల్లో పది శాతం వాటా కోరడం కె.వి. రెడ్డికి తన స్క్రిప్టు మీద, దర్శకత్వం మీద ఉన్న నమ్మకాన్ని సూచించింది. కె.వి.రెడ్డి దర్శకత్వంలో, బి.ఎన్.రెడ్డి దర్శకత్వ పర్యవేక్షణలో ప్రారంభమైన భక్త పోతన సినిమా నిర్మాణ పనుల్లో మూడు శాతం పూర్తయ్యాకా మరో అవాంతరం వచ్చింది. సినిమా నిర్మాణం నాలుగింట మూడు వంతులు పూర్తి అయిపోయే సరికి రెండవ ప్రపంచ యుద్ధం ముమ్మరమై భారతదేశపు తీర నగరాల మీద జపాన్ వాళ్ళు బాంబులు వేయడం మొదలుపెట్టారు. వాహినీ సంస్థను హుటాహుటిన తాడిపత్రికి తరలించి, మద్రాసులో అన్నీ మూసేశారు. సినిమా ఆగిపోయింది. వెనక్కి తిరిగొచ్చి సినిమా పూర్తిచేస్తామని ఎవరికీ నమ్మకం లేదు. కె.వి.రెడ్డి కూడా తొలి సినిమాకే ఇలా అవడంతో డీలా పడ్డాడు. అయితే అదృష్టవశాత్తూ బాంబుల భయం పోవడంతో మళ్ళీ సినిమా నిర్మాణం ప్రారంభమైంది.
అందరూ మద్రాసు విడిచిపెట్టి వెళ్ళినప్పుడు ఈ సినిమా ఛాయాగ్రాహకుడు రామ్‌నాథ్, కళా దర్శకుడు శేఖర్ జెమినీ స్టూడియోలో చేరారు. బాంబుల భయం పోయి సినిమా ప్రారంభమయ్యాకా ట్రిక్ షాట్లు మిగిలిపోవడంతో రామ్‌నాథ్‌ను కలిసి పని పూర్తిచేయమని కె.వి.రెడ్డి కోరాడు. తాను లేకుంటే సినిమా పూర్తిచేయలేకుంటే ఇంకేమి దర్శకుడంటూ రామ్‌నాథ్ రెచ్చగొట్టడంతో కె.వి.రెడ్డి స్వయంగా ట్రిక్ షాట్లు నేర్చుకుని రామ్‌నాథే మెచ్చుకునేలా తానే అదంతా పూర్తిచేశాడు. 1943 జనవరి 7న సినిమా విడుదల అయింది. తెలుగు నాట మాత్రమే కాక ఆనాటి మైసూరు, కేరళ ప్రాంతాలు సహా మొత్తం దక్షిణ భారతదేశమంతటా ఘన విజయం సాధించింది.
వాహినీ ప్రొడక్షన్స్‌లో భాగం (1944-1946)
భక్త పోతన భారీ విజయం సాధించడంతో వాహినీ పిక్చర్స్ ఛైర్మన్, ఇతరత్రా పలు వ్యాపారాలున్న మూలా నారాయణస్వామికి ఈ సినిమా వ్యాపారం కూడా లాభసాటియేనన్న గురి కుదిరింది. అప్పటివరకూ సినిమాలు తీస్తూ వచ్చిన వాహినీ పిక్చర్స్ సంస్థను పంపిణీకి పరిమితం చేసి, సినిమాలు నిర్మించడానికి వాహినీ ప్రొడక్షన్స్ ప్రారంభించాలని మూలా నారాయణస్వామి బోర్డులో ప్రతిపాదించి తీర్మానం చేయించాడు. వాహినీ ప్రొడక్షన్స్ మూలధనంగా రూ.2 లక్షల 50 వేలు నిర్ణయించగా దానిలో రెండు లక్షల రూపాయలు మూలా నారాయణస్వామే పెట్టుబడి పెట్టాడు. మిగతా రూ.50 వేలులో బి.ఎన్.రెడ్డి కుటుంబంతో పాటు కె.వి.రెడ్డి పెట్టుబడి కూడా స్వీకరించి వాహినీ ప్రొడక్షన్స్‌లో కె.వి.రెడ్డికి భాగస్వామ్యం కల్పించారు. అప్పుడే వాహినీ ప్రొడక్షన్స్‌లో బి.ఎన్.రెడ్డి, కె.వి.రెడ్డిలు ఒకరి తర్వాత మరొకరు సినిమాలు తీయాలని నిర్ణయం జరిగింది. అలా వాహినీ ప్రొడక్షన్స్ ప్రారంభం అయినాకా ఆ బ్యానర్ మీద మొదటి సినిమాగా బి.ఎన్.రెడ్డి దర్శకత్వంలో స్వర్గసీమ తీస్తే, దానికి ప్రొడక్షన్ మేనేజరుగా మళ్లీ కె.వి.రెడ్డి బాధ్యత తీసుకున్నాడు. రెండవ ప్రపంచ యుద్ధం రోజులు కావడంతో ముడి ఫిల్మ్‌కి చాలా ఇబ్బందులు ఎదుర్కొని, ప్రభుత్వం విధించిన పరిమితిలో 11 వేల అడుగులకే పరిమితమై స్వర్గసీమ తీసినా ప్రేక్షకులు ఆదరించారు. స్వర్గ సీమ సినిమాలో కె.వి.రెడ్డి "ఓహో తపోధనా" పాటలో ప్రేక్షకుల్లో ముందువరుసలో ఒకడిగా కొద్ది క్షణాల పాటు తెరమీద కనిపించాడు.
యోగి వేమన, గుణసుందరి కథ (1947-1949)
ఇలా స్వర్గసీమ సినిమాకు ప్రొడక్షన్ మేనేజరుగా పనిచేస్తూనే కె.వి.రెడ్డి తాను తీయాల్సిన సినిమాకు స్క్రిప్టు తయారుచేసుకోవడం ప్రారంభించాడు. భక్త పోతన ఘన విజయంతో పోతనగా నటించి మెప్పించిన చిత్తూరు నాగయ్య స్వంత నిర్మాణ దర్శకత్వంలో త్యాగయ్య సినిమా తీసి విజయాన్ని అందుకున్నాడు. ఈ క్రమంలోనే నీతి శతకంతోనూ, యోగి అన్న పేరుతోనూ ప్రఖ్యాతి చెందిన వేమన కవి జీవితం ఆధారంగా సినిమా తీయడానికి నిర్ణయించుకున్నారు. సముద్రాల సీనియర్‌తో కలిసి కె.వి.రెడ్డి వేమన గురించి ఉన్న జానపద గాథలను కలిపి ఈ స్క్రిప్టును రూపొందించారు. యోగి వేమన కళాఖండం అన్న పేరును సంపాదించుకుంది. పెద్ద విజయం సాధించలేదు.
ఇదే సమయంలో తమ సినిమాల నిర్మాణానికి స్టూడియో కోసం ఎక్కువ సమయం ఆగాల్సివస్తోందని, తమకే స్వంతంగా స్టూడియో ఉంటే బావుంటుందని వాహినీ ప్రొడక్షన్స్ వారు భావించారు. స్టూడియోకి మూలా నారాయణస్వామి పెట్టుబడి పెట్టగా, నిర్మాణ బాధ్యతలను బి.ఎన్.రెడ్డి తీసుకున్నాడు. కె.వి.రెడ్డి యోగి వేమన తీశాకా వాహినీ పద్ధతి ప్రకారం తర్వాతి సినిమా బి.ఎన్.రెడ్డి తీయాల్సి ఉన్నా అతను స్టూడియో నిర్మాణ పనుల్లో బాగా బిజీగా ఉండడంతో తర్వాతి సినిమా కూడా కె.వి.రెడ్డే తీశాడు. అదే గుణసుందరి కథ. మూలా నారాయణస్వామి నిర్మాతగా వాహినీ స్టూడియో బ్యానర్ మీద ఈ సినిమా ప్రారంభమైంది. అప్పటివరకూ తన దర్శకత్వంలో కానీ, వాహినీ సంస్థ ద్వారా కాని తీయని జానపద శైలిలో సినిమా తీయాలని కె.వి.రెడ్డి నిర్ణయించుకున్నాడు. ఇందుకు ఆంగ్లంలో విలియం షేక్‌స్పియర్ రాసిన నాటకం కింగ్ లియర్ మూల కథాంశంగా ఎంచుకున్నారు. అయితే ఆంగ్లంలో విషాదాంత నాటకం నుంచి స్ఫూర్తి తీసుకుని కథా రచయిత పింగళి నాగేంద్రరావు, స్క్రీన్ ప్లే రాసిన కె.వి.రెడ్డి, కమలాకర కామేశ్వరరావులు పూర్తిస్థాయి వినోదాత్మకంగా తయారుచేశారు. పిల్లల నుంచి పెద్దల వరకూ అందరినీ ఆకట్టుకున్న ఈ సినిమా మంచి విజయాన్ని సాధించింది.
అత్యున్నత దశ (1950-1963)
పాతాళ భైరవి (1949-1951)
1949 ప్రాంతంలో వాహినీ స్టూడియోస్, ప్రొడక్షన్స్ సహా ఆబ్కారీ వ్యాపారం, పలు సంస్థలు ఉన్న మూలా నారాయణస్వామి మీద ఆదాయపు పన్ను శాఖ వారు రెయిడ్ చేసి 20-30 లక్షల రూపాయలు ఫైన్ వేసి, ఆస్తులన్నీ జప్తు చేసుకున్నారు. వాహినీ స్టూడియోస్ ఈ చిక్కుల్లో పడి జప్తు కాకుండా ఉండాలని స్టూడియోను అప్పటికప్పుడు నాగిరెడ్డి, చక్రపాణి కలిసి పెట్టిన విజయా ప్రొడక్షన్స్‌కి వాహినీ స్టూడియోస్ లీజుకు ఇచ్చినట్టు చూపించారు. ఆస్తులన్నీ సీజ్‌లో ఉండి ఆదాయం నిలిచిపోయింది. క్రమేపీ మూలా నారాయణస్వామి సమస్యలు పెరుగుతూ పోగా వాహినీ ప్రొడక్షన్స్‌లో తన భార్య పేరిట ఉన్న రూ.లక్ష మిగిలిన వాటాదారులకు అమ్మేసుకున్నాడు. ఒకనాడు రాయలసీమ బిర్లా అన్న పేరు తెచ్చుకున్న మూలా, చివరికి క్షయ వ్యాధికి గురై శానిటోరియంలో చాలా దుస్థితిలో మరణించాడు.
ఈ పరిస్థితుల మధ్య కొత్తగా ఏర్పడ్డ విజయ ప్రొడక్షన్స్ సంస్థ మొదటి సినిమాగా షావుకారు తీస్తే, మంచి పేరు మాత్రం తెచ్చుకుని ఆర్థికంగా విజయం సాధించలేదు. ఆ దశలో నిర్మాతలు నాగిరెడ్డి-చక్రపాణి విజయా సంస్థకు ఓ జానపద సినిమా తీసిపెట్టమని కె.వి.రెడ్డిని కోరారు. అరేబియన్‌ నైట్స్‌ అన్న మధ్య ప్రాచ్యానికి చెందిన కథల్లోని అల్లావుద్దీన్ అద్భుత దీపం అన్న ప్రముఖ జానపద కథను స్ఫూర్తిగా తీసుకుని పింగళితో పాతాళ భైరవి కథ రాయించుకుని దానికి కమలాకర కామేశ్వరరావుతో కలిసి స్క్రీన్ ప్లే రాసుకున్నాడు కె.వి.రెడ్డి. చక్రపాణి స్వయానా స్క్రీన్ ప్లే రచయిత కావడంతో విజయా వారి సినిమాలకు స్క్రీన్ ప్లే దశ నుంచి నిర్మాతలిద్దరూ ఇన్వాల్వ్ అయ్యేవారు. కానీ కె.వి.రెడ్డికి అలాంటి జోక్యం ఇష్టం లేకపోవడంతో తమ ఇష్టాయిష్టాలు పక్కనపెట్టి పూర్తి బాధ్యత కె.వి.రెడ్డి మీదే పెట్టి సినిమా నిర్మించారు. తోట రాముడు పాత్రకు అక్కినేని నాగేశ్వరరావును, మాంత్రికుడు పాత్రకు ముక్కామలను కె.వి.రెడ్డి తీసుకుందామని అనుకున్నాడు. ఎన్.టి.రామారావు, అక్కినేని నాగేశ్వరరావు వేరే షూటింగ్ గ్యాప్‌లో టెన్నిస్ ఆడుతుంటే చూసిన కె.వి.రెడ్డికి ఓడిపోతున్న ఉక్రోషంలో రామారావు ప్రవర్తన జానపద నాయకుని తరహాలో ఉందనిపించి హీరోగా నిర్ణయించుకున్నాడు. కొత్తవాడైన రామారావుకు తగ్గట్టు ఉండాలని ఎస్వీ రంగారావును ప్రతినాయకుడిగా నిశ్చయించుకున్నాడు.
ఒకేసారి తెలుగులోనూ తమిళంలోనూ సినిమా తీశారు. 1951 మార్చి 15న తెలుగు వెర్షన్ విడుదలైంది. విడుదలైనప్పుడు మొదట సినిమాకు యావరేజి అన్న మాట ప్రబలింది. ఇది కూడా ఫ్లాప్ అయితే మరో సినిమా తీసేందుకు స్తోమత సరిపోని నిర్మాతలు కంగారుపడ్డారు. కానీ కె.వి.రెడ్డి మాత్రం సినిమా మీద నమ్మకంగానే ఉండేవాడు. నాలుగో వారం నుంచి కలెక్షన్లు పెరిగి, హౌస్ ఫుల్స్ అవుతూ సినిమా అప్పటివరకూ ఉన్న రికార్డులన్నిటినీ తిరగరాసే స్థాయిలో విజయవంతం అయింది. మేలో విడుదలైన తమిళ వెర్షన్ కూడా భారీ హిట్ అయింది. నేరుగా విడుదలైన కేంద్రాల్లో రజతోత్సవం, 200-రోజులు పూర్తిచేసుకున్న తొలి తెలుగు చలన చిత్రం పాతాళ భైరవి. పది సెంటర్లలో వంద రోజులు, ఐదు సెంటర్లలో 175 రోజులు పూర్తిచేసుకుంది. జెమినీ వాసన్ హిందీ హక్కులు కొని రెండు పాటలు పునర్నిర్మించి, డబ్బింగ్ సినిమాగా 1952లో విడుదల చేస్తే అక్కడా మంచి విజయం సాధించింది. ఈ ఘన విజయం ఆర్థికంగా విజయా ప్రాడక్షన్స్‌ని నిలబెట్టింది, ఎన్.టి.రామారావుకు, ఎస్.వి.రంగారావుకు స్టార్ హోదా ఇచ్చింది, పింగళి రాసిన కొన్ని డైలాగులు జనంలో సామెతల తరహాలో అలవాటైపోయాయి.
పెద్ద మనుషులు (1951-1954)
పాతాళ భైరవి సినిమా విడుదలై ఆరు వారాలు కాగానే దాని సత్తా తేలిపోవడంతో కె.వి.రెడ్డికి బ్లాంక్ చెక్ ఇచ్చి నాగిరెడ్డి విజయా సంస్థకు మరొక సినిమా తీసిపెట్టమని కోరాడు. కాని కె.వి.రెడ్డి మాత్రం బి.ఎన్.రెడ్డి మల్లీశ్వరి తీయడం పూర్తి కాగానే, తాను వాహినీ సంస్థకు ఓ సినిమా తీయాలని నిర్ణయించుకున్నాడు. వాహినీ తన సంస్థే కాబట్టి తన మాట మన్నించి ఈసారికి విజయాకి చేయమని నాగిరెడ్డి రెట్టించి అడిగితే అది తన మాతృసంస్థ అని తేల్చిచెప్పడంతో నాగిరెడ్డి-చక్రపాణి నొచ్చుకున్నారు. కె.వి.రెడ్డి ఆంగ్ల నాటకాలు, సినిమాలు బాగా చూసేవాడు. నార్వేజియన్ రచయిత హెన్రిక్ ఇబ్సన్ రాసిన "పిల్లర్స్ ఆఫ్ సొసైటీ" నాటకంలో ప్రధానమైన పాయింట్ తీసుకుని, ఆ ప్రేరణతో సాంఘిక సినిమా చేద్దామని కె.వి. నిర్ణయించుకున్నాడు. పాతాళ భైరవి నాటి నుంచీ విజయా ప్రొడక్షన్స్ కు నెలజీతం పద్ధతి మీద పింగళి నాగేంద్రరావు కాంట్రాక్టులో ఉన్నాడు. దీంతో కె.వి.రెడ్డి వెళ్ళి వాహినీలో తాను తీయబోయే సినిమాకు రచయితగా పింగళిని ఉపయోగించుకోనివ్వమని నాగిరెడ్డిని లాంఛన ప్రాయంగా అడిగాడు. కె.వి.రెడ్డి విజయా సంస్థకి సినిమా తీయనన్నాడన్న కోపంలో ఉన్న నాగిరెడ్డి ఒప్పుకోలేదు. దీనితో కొత్త రచయిత కోసం కె.వి.రెడ్డి ప్రయత్నించాల్సి వచ్చింది. విజయవాడలో జరిగిన పాతాళ భైరవి విజయోత్సవంలో ఈ సంగతులన్నీ తెలుసున్న కాజ వెంకట్రామయ్య ఉద్దేశపూర్వకంగా అప్పటికి నాటక రచయిత, దర్శకుడు అయిన డి.వి.నరసరాజుతో "నాటకం" అన్న అతని నాటకాన్ని ప్రదర్శింపజేశాడు. ఆ నాటకం నచ్చిన కె.వి.రెడ్డి నాటక రచయిత డి.వి.నరసరాజును తన సినిమాకు రచయితగా తీసుకున్నాడు.
స్క్రిప్ట్ పని ప్రారంభించిన కె.వి.రెడ్డి, డి.వి.నరసరాజు పిల్లర్స్ ఆఫ్ సొసైటీ నాటకాన్ని పూర్తిగా అనుసరించకుండా అందులో ముఖ్యమైన రెండు పాత్రలను తీసుకుని, మిగతా కథను స్వంతంగా అభివృద్ధి చేసుకున్నారు. ఈ సినిమా నిర్మాణం సమయంలోనూ కె.వి.రెడ్డికి, నాగిరెడ్డికి నడుమ సమస్యలు పెరిగి పెద్దవై సినిమా నిర్మాణం వాహినీ స్టూడియోలో చేసుకుంటానన్నా నాగిరెడ్డి తిరస్కరించేదాకా పోయింది. దీనితో సినిమాను రేవతి స్టూడియోలో సెట్ వేసి తీయడం మొదలుపెట్టాడు కె.వి.రెడ్డి. కొన్ని సినిమాలకు పనిచేసి, అప్పటికి ఇంటి వద్ద వ్యవసాయం చేసుకుంటున్న కొసరాజు రాఘవయ్యని వెతికించి, ప్రత్యేకంగా కోరి ఈ సినిమాలో పాటలు రాయించుకున్నాడు. బి.ఎన్.రెడ్డి, నాగిరెడ్డిల తమ్ముడు బి. ఎన్. కొండారెడ్డి దీనికి ఛాయాగ్రాహకుడిగా పనిచేశాడు. అత్యంత కీలకమైన ధర్మారావు పాత్రను జంధ్యాల గౌరీనాధశాస్త్రితో వేయించాడు. బి.ఎన్.రెడ్డి, కాజ వెంకట్రామయ్యలు కల్పించుకుని మధ్యవర్తిత్వం వహించడంతో కె.వి.రెడ్డికి, నాగిరెడ్డికి మనస్పర్థలు పోవడంతో తిరిగి సినిమా వాహినీ స్టూడియోలో నిర్మించసాగారు. పెద్దమనుషులు తర్వాత మరో సినిమా బయటి నిర్మాతకు చేసి, మళ్ళీ ఓ జానపద చిత్రాన్ని విజయా వారికి నిర్మించేట్టు ఒప్పందం. పెద్ద మనుషులు సినిమా పూర్తై 1954 మార్చి 11న విడుదలైంది. సినిమా మంచి విజయాన్ని సాధించింది. అంతవరకు జానపదాలకు, చారిత్రక కల్పనలకు పేరుతెచ్చుకున్న కె.వి.రెడ్డి సాంఘిక వ్యంగ్య చిత్రాన్నీ విజయవంతంగా తీయడం సినీ పరిశ్రమ వర్గాలను ఆశ్చర్యపరిచింది. కె.వి.రెడ్డి పరిచయం చేసిన రచయిత నరసరాజుకు, వెనక్కి తీసుకువచ్చిన గేయ రచయిత కొసరాజుకు ఈ విజయం లాభించింది. 2వ జాతీయ చలనచిత్ర పురస్కారాల్లో సినిమాకి ఉత్తమ తెలుగు చలన చిత్రంగా రాష్ట్రపతి నుంచి రజత పతకం లభించింది.
దొంగరాముడు (1954-1955)
తెలుగు సినిమా కథా నాయకుడుగా స్థిరపడ్డ అక్కినేని నాగేశ్వరరావు, దుక్కిపాటి మధుసూదనరావుతో కలిసి సినిమా నిర్మాణం ప్రారంభించాలని 1951లో అన్నపూర్ణ పిక్చర్స్ పెట్టాడు. కె.వి.రెడ్డి కథా చర్చలు, స్క్రిప్టు రూపకల్పన, చిత్రీకరణ అంతా ఒక పద్ధతిగా, పక్కాగా చేస్తాడని పేరు ఉండడంతో తొలి సినిమా అతని దర్శకత్వంలో చేయించుకుని, ఆ పద్ధతులు నేర్చుకుని అనుసరించాలని నిర్మాతలు ఆశించారు. కె.వి.రెడ్డి అప్పటికి పెద్దమనుషులు సినిమా కథా చర్చల్లో ఉండడంతో, అది పూర్తయ్యేది ఎప్పుడో తెలియదని, పూర్తయ్యాకా తీస్తానని చెప్పాడు. అందుకు నాగేశ్వరరావు, మధుసూదనరావు ఒప్పుకుని కె.వి.రెడ్డి కోసం రెండేళ్ళు వేచి చూశారు. నిజానికి కె.వి.రెడ్డికి అక్కినేని నాగేశ్వరరావును డైరెక్ట్ చేయాలని, నాగేశ్వరరావుకు కె.వి. దర్శకత్వంలో నటించాలని కోరిక ఉండేది. పెద్దమనుషులు సినిమాకి చేయాల్సిన పని పూర్తి కాగానే కె.వి.రెడ్డి, డి.వి.నరసరాజు, అన్నపూర్ణ పిక్చర్స్ నిర్మాతలతో కథాచర్చలకు కూర్చున్నారు. ముందు "సెవెన్ యియర్ ఇచ్" అన్న ఆంగ్ల చిత్రం స్ఫూర్తితో ఓ సినిమా కథను అనుకున్నా, దానిలో హీరో పాత్ర నెగెటివ్ షేడ్స్ ఉందన్న కారణంగా మధుసూదనరావుకు నచ్చకపోవడంతో పక్కనపెట్టారు. తమ్ముడి కోసం దొంగతనాలు చేసి, అతను ఉన్నతస్థానానికి ఎదిగాకా అతని అన్నలమని చెప్పుకోలేని స్థితిలో పడడం అన్న పాయింట్‌తో "లవింగ్ బ్రదర్స్" అన్న నవల సారాంశం దుక్కిపాటి మధుసూదనరావు చదివాడు. దాన్ని మధుసూదనరావు నరసరాజుతో కూర్చుని మార్పులుచేసి కె.వి.రెడ్డికి వినిపించాడు. తమ్ముడి పాత్రను చెల్లెలిగా మార్చడంతో పాటు కథలో ఆ ముఖ్యమైన పాయింట్ ఒక్కటీ తీసుకుని మిగతా అంశాలు, పాత్రలు మార్చి రాశారు. కె.వి.రెడ్డికి కథ బాగా నచ్చేసింది. సినిమా రషెస్ వేసి చూపించినప్పుడు నవయుగ పంపిణీదారులు, రిలీజ్ ముందు షో చూసిన పరిశ్రమ వర్గాలు సినిమా బాగోలేదన్నట్టుగానే ప్రతిస్పందించారు. కె.వి.రెడ్డి వద్దన్నా నిర్మాతలు ప్రివ్యూ వేయగా అది చూసినవారూ బాగోలేదన్నారు. కానీ సినిమా మాత్రం మంచి ప్రేక్షకాదరణ సంపాదించుకుంది. తమిళ వెర్షన్ తిరుట్టు రామన్ కూడా మంచి విజయం సాధించింది.
మాయాబజార్ (1955-1957)
నాగిరెడ్డికి ఒప్పుకున్నట్టుగానే కె.వి.రెడ్డి దొంగరాముడు తర్వాత విజయా వారికి మాయాబజార్ తీయడం ప్రారంభించాడు. 1936లో ఒకసారి మాయాబజార్ తెలుగులో సినిమాగా వచ్చింది, మొత్తం మరో ఆరుసార్లు ఇతర భారతీయ భాషల్లో నిర్మితమైంది. అంతకుముందు నుంచీ నాటకాల్లో శశిరేఖా పరిణయం పేరిట పేరొందింది. పాండవులు, కౌరవులు, యాదవుల మధ్య సాగే ఈ కథ మాత్రం మహాభారతం లోనిది కాదు. జానపద గాథల మీద ఆధారపడి తీయాల్సిన సినిమా. అందులోనూ భారీ తారాగణం అవసరమైన కథ కావడంతో ఉన్న పాత్రలన్నిటికీ పెద్ద నటులు కుదిరిపోతే పాండవులు, ద్రౌపదీ ఎలా దొరుకుతారన్న ఉద్దేశంతో వారు లేకుండానే స్క్రీన్ ప్లే పకడ్బందీగా రాసుకోసాగారు పింగళి, కె.వి.రెడ్డి. పాత్రల రూపకల్పన విషయంలోనూ అప్పటివరకూ కృష్ణుడికి చిన్న కిరీటం (హాఫ్ క్రౌన్), పింఛం ఉండగా, దాన్ని మారుస్తూ పూర్తి కిరీటం పైన పింఛాలతో కె.వి.రెడ్డి నేతృత్వంలో మా.గోఖలే, కళాధర్ రూపొందించారు. ఇలా ప్రతీ ఆభరణం విషయంలోనూ, పాత్ర రూపకల్పన విషయంలోనూ, సెట్‌ల స్కెచ్‌లలోనూ శ్రద్ధ తీసుకుని ఆలోచించి సినిమా స్క్రిప్ట్ తయారుచేస్తూంటే దాదాపు ఏడాది గడిచింది. ఇంతలో హఠాత్తుగా నిర్మాతలు నాగిరెడ్డి-చక్రపాణి బడ్జెట్ గురించి తమలో తాము భయపడి సినిమాకి చేస్తున్న పని ఆపమని కబురుపెట్టారు. ఈ దశలో సినిమా ఆపడంతో హర్ట్ అయిన కె.వి.రెడ్డి పలువురు తెలుగు, తమిళ నిర్మాతలు, నిర్మాణ సంస్థలు ఆ సినిమా తమకు తీసిపెట్టమన్నా వినలేదు. చేస్తే విజయా ప్రొడక్షన్స్ కే సినిమా చేస్తానని తేల్చి ఊరుకున్నాడు. ఎందరు నిర్మాతలు ఈ సినిమాను తాము తీస్తామని ముందుకు వస్తున్నారన్నది సూచనా ప్రాయంగా అక్కినేని నాగేశ్వరరావు చెప్పడంతో తెలుసుకున్న నిర్మాతలు మధ్యవర్తి ద్వారా మాట్లాడించి, కె.వి.రెడ్డితో బడ్జెట్ వేయించుకుని సినిమా పున:ప్రారంభించారు. ఈ సంఘటనతో పాటుగా సినిమా చిత్రీకరణలో చక్రపాణి ఇన్వాల్వ్ కావడం, నిర్మాతలు రషెస్ వేస్తే చూసిన వారందరూ తలో వ్యాఖ్య చేయడంతో కె.వి.రెడ్డి మీద ఒత్తిడి పెరిగింది. దీంతో కె.వి.రెడ్డికి నాగిరెడ్డి-చక్రపాణిలతో విభేదాలు, మనస్పర్థలు పెరిగాయి. అయినా సినిమా నిర్మాణం విషయంలో, నాణ్యత విషయంలో నాగిరెడ్డి మంచి సహకారం ఇచ్చాడు.కె.వి.రెడ్డి మాయాబజార్ సినిమా చిత్రీకరణను ప్రత్యేక శ్రద్ధతో చేశాడు. చిన్న చిన్న డైలాగులు, ట్రిక్ షాట్లు, హావభావ వ్యక్తీకరణలతో సహా ఔచిత్యం పరిశీలించుకుంటూ సినిమా చేశాడు. తెలుగులోనూ, తమిళంలోనూ సమాంతరంగా చిత్రీకరణ చేశాడు. అప్పటికి కొన్ని సాంఘిక చిత్రాల్లోఎన్.టి.రామారావు కృష్ణుడి పాత్ర వేస్తే ప్రేక్షకులు థియేటర్లో అపహాస్యంగా నవ్వారు. ఈ కారణంగా తాను ఆ పాత్రకు సరిపోనని భావించి అతడు, కృష్ణుడి పాత్ర వెయ్యనంటే కె.వి.రెడ్డి పట్టుబట్టి, ఒప్పించి మరీ వేయించాడు. సినిమా చిత్రీకరణకు ముందు ప్రతీ నటుడితోనూ రిహార్సల్స్ చేయించి, సినిమా ఎంత పొడవు వస్తుందన్నది కె.వి.రెడ్డి సూక్ష్మంగా అంచనా వేసి తీయడంతో సినిమా నిడివికీ, చిత్రీకరించిన నిడివికీ 300 అడుగులు మాత్రమే తేడా వచ్చింది.
1957 మార్చి 27న విడుదలైన మాయాబజార్ ఆర్థికంగానూ, సినిమా రంగంపై ప్రభావం పరంగానూ, విమర్శకుల ప్రశంసల పరంగానూ కూడా ఘన విజయం సాధించింది. సినిమా విడుదలైన 60 ఏళ్ళ తర్వాత కూడా రంగుల్లో తీసి విడుదల చేయడం, దశాబ్దాల తర్వాత సిఎన్ఎన్-ఐబిఎన్ సర్వేలో భారతీయ ప్రేక్షకులు ఈ సినిమాని భారతీయ సినిమాల్లో అత్యుత్తమ చిత్రంగా ఎన్నుకోవడం లాంటి సంఘటనలు సినిమా ప్రభావాన్ని చూపుతున్నాయి.
స్వంత నిర్మాణ సంస్థ: పెళ్ళినాటి ప్రమాణాలు (1958)
వరుసగా విజయాలు సాధించిన ఉత్సాహంతో కె.వి.రెడ్డి తన స్నేహితులు పి.ఎస్.రెడ్డి, తిక్కవరపు పఠాభిరామిరెడ్డిలను కలుపుకుని స్వంత నిర్మాణ సంస్థ జయంతి పిక్చర్స్ స్థాపించాడు. ఆంగ్ల నాటకం సెవన్ ఇయర్స్ ఇచ్ ఆధారంగా అనుకున్న సబ్జెక్టుతోనే సినిమా తీయాలని నిర్ణయించుకున్నాడు. 1952 నాటి ఈ ఆంగ్ల నాటకాన్ని హాలీవుడ్ సినిమాగా తీసి 1955లో విడుదల చేయగా మంచి విజయాన్ని, ప్రఖ్యాతిని సాధించింది. పెళ్ళయిన ఏడేళ్ళకు భార్యనీ, పిల్లాడిని వదిలివేసి పక్కింటి అమ్మాయితో పారిపోదామన్న కోరికతో సతమతమయ్యే హీరో కథతో ఆ నాటకం, సినిమా వచ్చాయి. 1954లోనే అన్నపూర్ణ పిక్చర్స్ తొలి చిత్రంగా ఈ కథాంశంతో తయారుచేసిన కథతో సినిమా చేయాలని కె.వి.రెడ్డి ప్రతిపాదిస్తే మిగిలిన నిర్మాతల్లో ఒకడైన దుక్కిపాటికి అది నచ్చకపోవడంతో వదిలి వేరే కథతో దొంగరాముడు తీశాడు. తన స్వంత నిర్మాణ సంస్థ పెట్టాకా, తనకు ఇష్టమైన ఆ నాటకంలో మూల కథాంశాన్ని మాత్రం తీసుకుని మిగతా అంతా మార్చి పెళ్లినాటి ప్రమాణాలు కథ పింగళి నాగేంద్రరావుతో కూర్చుని తయారుచేసుకున్నాడు.
కె.వి. పెళ్ళినాటి ప్రమాణాలు కథను తెలుగులోనూ, తమిళంలోనూ సమాంతరంగా తీశాడు. సినిమా చిత్రీకరణకు కేవలం 3-4 సెట్లు మాత్రమే వేశారు. అవుట్ డోర్ షూటింగ్ కోసం మద్రాసుకు సమీపంలోని మహాబలిపురం వెళ్ళి చేసుకు వచ్చారు. 1958 డిసెంబరు 12న విడుదలైన సినిమా ఫర్వాలేదనిపించుకునే స్థాయి వసూళ్ళు సాధించింది. 1959 సెప్టెంబరు 4న విడుదలైన తమిళ వెర్షన్ పెట్టుబడి మాత్రం రాబట్టుకునేలా ఆడింది. జాతీయ చలనచిత్ర పురస్కారాల్లో ఉత్తమ తెలుగు చిత్రంగా పెళ్ళినాటి ప్రమాణాలు రజత పతకం పొందడం ఒక్కటే కె.వి.రెడ్డికి, సహ నిర్మాతలకు ఊరట కలిగించే అంశం.
జగదేకవీరుని కథ (1959-1961)
1944 నాటి విజయవంతమైన తమిళ జానపద చిత్రం జగదల ప్రతాపన్ మూల కథాంశాన్ని స్వీకరించి ఒక జానపద సినిమా కథను కె.వి.రెడ్డి, పింగళి నాగేంద్రరావు తయారుచేశారు. ఈ కథతో విజయా ప్రొడక్షన్స్ లో సినిమా తీయడానికి కె.వి.రెడ్డి రెండు షరతుల మేరకు అంగీకరించాడు. సినిమా నిర్మాతలు నాగిరెడ్డి-చక్రపాణిలే అయినా జగదేకవీరుని కథ సినిమాకి నిర్మాత-దర్శకుడిగా తన పేరే పడాలి, తనకు నెల జీతంతో పాటుగా మొత్తంగా లాభాల్లో వాటా కూడా పంచాలన్నది మొదటి షరతు. చక్రపాణి సినిమా స్క్రిప్టు దశలో కానీ, చిత్రీకరణలో కానీ ప్రమేయం కల్పించుకోకూడదన్నది రెండవ షరతు. తమ బ్యానర్లో భారీ ఆర్థిక విజయాలైన మాయాబజార్, పాతాళ భైరవి సినిమాలను తీసిన కె.వి.రెడ్డితో మరో జానపదం తీసే అవకాశం వదులుకోలేక, తప్పనిసరి పరిస్థితుల్లో అవమానకరమైనా ఆ షరతులకు నాగిరెడ్డి-చక్రపాణి అంగీకరించారు.
జగదల ప్రతాపన్ (1944) తమిళ జానపద కథల నుంచి తీసుకుని నిర్మించగా మంచి విజయం సాధించిన తమిళ చిత్రం. జగదల ప్రతాపన్ నుంచి మూల కథాంశాన్ని మాత్రమే స్వీకరించి కె.వి.రెడ్డి, పింగళి నాగేంద్రరావు పాత్రల పరంగానూ, కథా పరంగానూ పలు మార్పులు చేసి కొత్త కథ అనిపించేలా జగదేక వీరుని కథ సినిమా స్క్రిప్టు తయారుచేసుకున్నారు. అంతకుముందు తాను దొంగరాముడు సినిమాకి పనిచేసిన పెండ్యాల నాగేశ్వరరావును సంగీత ప్రాధాన్యమున్న ఈ సినిమాకి సంగీత దర్శకుడిగా తీసుకున్నాడు. ఎన్.టి.రామారావు, సీయెస్సార్ ఆంజనేయులు, రాజనాల వంటి నటులు, పలువురు హీరోయిన్ పాత్రలతో పాటుగా భారీ తారాగణంతో, తనకు అలవాటైన, నిపుణులైన సాంకేతిక నిపుణులతో కలిసి, పెద్ద ఎత్తున సెట్లు, ట్రిక్ వర్కు, చిత్రీకరణకు ప్రాధాన్యత ఉన్న పాటలతో సినిమాను తీశాడు. 1961లో విడుదలైన తెలుగు వెర్షన్ 18 సెంటర్లలో నేరుగా, ఆపైన మరికొన్ని సెంటర్లు పెంచుకుని వాటిలోనూ శతదినోత్సవాలతో మంచి విజయం సాధించింది. కె.వి.రెడ్డి, పింగళి పాత సినిమాని ఏ స్థాయిలో మార్చారంటే మళ్ళీ తమిళంలోకి అనువదించి జగదల ప్రతాపన్ పేరిట విడుదల చేయగా, అదీ ఘన విజయం సాధించింది.
సీతారామ కళ్యాణం దర్శకత్వం ప్రతిపాదన, తిరస్కరణ
ఈ దశలోనే రామాయణం ఆధారంగా తన స్వంత సంస్థ ఎన్.ఎ.టి.కి ఒక సినిమా చేయనున్నానని, దానికి దర్శకత్వం వహించాలని కె.వి.రెడ్డిని కోరాడు ఎన్.టి.రామారావు. ప్రత్యేకించి తన స్వంత సంస్థలో, గురుతుల్యునిగా భావించే కె.వి.రెడ్డితో పౌరాణిక సినిమా అన్నది రామారావును చాలా ఉత్సాహపరిచింది. కె.వి.రెడ్డి స్క్రిప్టు మీద పని ప్రారంభించి, ఎన్టీఆర్ శ్రీరామునిగానూ, ఎస్వీఆర్ రావణునిగానూ నటిస్తారని ప్రకటించాడు. రామారావు ఆలోచన వేరే విధంగా ఉంది. అప్పటికే భూకైలాస్ సినిమాలో రావణుని వేషం వేసివున్నాడు. కేవలం సీతాదేవి మీద మోహం అన్నదొక్కటి లేకపోయి ఉంటే మహాశివభక్తునిగా, రసజ్ఞునిగా, సంగీత విద్వాంసునిగా ఎన్నో సద్గుణాల సంపన్నుడైన రావణాసురునిలోని ఇతర కోణాలను ఆవిష్కరిస్తూ, పరస్త్రీ వ్యామోహం వల్లనే నాశనమైన సంగతి స్ఫురింపజేస్తూ తానే రావణాసుడి పాత్ర పోషించాలని ఆశించాడు. కృష్ణునిగా, రామునిగా అవతారపురుషుల పాత్రలు పోషించిన రామారావే రావణాసురుడి పాత్ర పోషించడం ప్రేక్షకులు ఆమోదించే ప్రసక్తి ఉండదనీ, అసలు అలాంటి ప్రయత్నం మంచిది కాదని అభిప్రాయపడి కె.వి.రెడ్డి ఆ ప్రతిపాదన తిరస్కరించాడు. నిర్మాత, నటుడు అయిన ఎన్.టి.రామారావు రావణుని పాత్ర పోషించేందుకు పట్టుబట్టడంతో, తానే కృష్ణుని పాత్రలో నిలబెట్టిన ఎన్.టి.రామారావును రావణుడి పాత్రలో డైరెక్ట్ చేయడం మాత్రం కుదరని పని అని తేల్చి, ప్రాజెక్టు నుంచి తప్పుకున్నాడు. దీంతో రామారావు తొలిసారి స్వయంగా దర్శకత్వం వహించాడు.
శ్రీకృష్ణార్జున యుద్ధం (1961-1963)
తన స్వంత బ్యానర్ అయిన జయంతి పిక్చర్స్ కి కె.వి.రెడ్డి శ్రీకృష్ణార్జున యుద్ధం 1961లో జగదేక వీరుని కథ తర్వాత ప్రారంభించాడు. అప్పటికే 1960లో దర్శకుడు కె.బి.తిలక్ ఇదే కథను శ్రీకృష్ణార్జున పేరుతో ఎన్.టి.రామారావు కృష్ణునిగా, జగ్గయ్య అర్జునుడిగా ప్రారంభించాడు. మధ్యలో ఆలోచన మారి జగ్గయ్యను అర్జున పాత్ర నుంచి తొలగించి, అక్కినేని నాగేశ్వరరావును సంప్రదించగా అతను తిరస్కరించాడు. ఎన్.టి.రామారావుతో పాటు పౌరాణిక సినిమాల్లో నటిస్తే తాను తేలిపోతానన్న ఉద్దేశంతో నాగేశ్వరరావు తిరస్కరించాడు. ఆపైన ఆర్థికంగానూ సమస్యలు ఎదురై ఆ సినిమా ఆగిపోయింది. అదే గయోపాఖ్యానం కథను శ్రీకృష్ణార్జున యుద్ధం పేరిట కె.వి.రెడ్డి స్వంత సంస్థకు తీయడానికి సిద్ధమై అక్కినేని నాగేశ్వరరావును అడిగాడు. అయితే కృష్ణుని నాగేశ్వరరావు, అర్జున పాత్ర రామారావు ధరించేలా అడిగాడు. ఔచిత్యం ప్రకారం మహావీరుడైన అర్జునుడు మంచి దేహదారుఢ్యంతో ఉండాలి కనుక రామారావును ఆ పాత్రకు తీసుకోవడం, తనను కృష్ణుని పాత్ర వేయమనడం సరైన ఆలోచనే అని అక్కినేని అంగీకరించాడు. కానీ అప్పటికే మాయాబజార్ సినిమాతో రామారావును కృష్ణునిగా తిరుగులేని విధంగా ప్రేక్షకుల్లో నిలబెట్టిన కె.వి.రెడ్డి మళ్ళీ ఈ ప్రయోగం చేస్తే తొలి చిత్రం పెళ్ళినాటి ప్రమాణాలు దెబ్బతిన్న జయంతి సంస్థ మరో దెబ్బ తట్టుకోలేదని, కాబట్టి తనతో అర్జునుడి పాత్రే వేయించమని సూచించాడు. పౌరాణిక పాత్రల్లో అసలు రామారావుతో మల్టీ స్టారర్ చేయకూడదని నిశ్చయించుకున్నా కె.వి.రెడ్డి మీదున్న గౌరవంతో ఈ పాత్ర మాత్రం ఒప్పుకున్నాడు. సినిమా మంచి విజయాన్ని సాధించింది. కె.వి.రెడ్డి, మిత్రులు పెట్టిన జయంతి పిక్చర్స్ తన తొలి, ఏకైక విజయాన్ని శ్రీకృష్ణార్జున యుద్ధం సినిమాతో అందుకున్నది.
పరాజయాలు
సత్య హరిశ్చంద్ర (1963-1965)
తెలుగు నాటక రంగంలో ప్రాచుర్యం పొందిన గయోపాఖ్యానాన్ని శ్రీకృష్ణార్జున యుద్ధంగా తీస్తే మంచి విజయం సాధించింది. దీనితో కె.వి.రెడ్డి ప్రేక్షకాదరణ పొందిన మరో పౌరాణిక నాటకం సత్య హరిశ్చంద్ర ఆధారంగా విజయా వారికి సినిమా ప్లాన్ చేశాడు. బలిజేపల్లి లక్ష్మీకాంత కవి రాసిన నాటక పద్యాలు మంచి జనాదరణ పొందాయి. కాపీహక్కుల సమస్య కారణంగా కె.వి.రెడ్డి పింగళితో వేరేగా పాటలు, పద్యాలు రాయించుకున్నాడు తప్ప నాటకంలోని పద్యాలు వాడుకోలేదు. ఎన్.టి.రామారావు హరిశ్చంద్రుడిగా, ఎస్. వరలక్ష్మి చంద్రమతిగా, ముక్కామల విశ్వామిత్రుడిగా నటించారు. 1964 ఏప్రిల్ 22న విడుదలైన ఈ సినిమా పరాజయం పాలైంది. ప్రేక్షకులు అప్పటికే హరిశ్చంద్ర నాటక పద్యాలకు అలవాటు పడి ఉండి, సినిమాలోనూ వాటిని ఆశించి నిరుత్సాహపడడం ఒక కారణం.
ఉమా చండీ గౌరీ శంకరుల కథ (1965-1968)
పార్వతీ దేవి శాపవశాన ఉమ, చండి, గౌరీ అన్న ముగ్గురు మానవ కన్యల రూపంలో అవతరించి, శివుడిని చేరుకున్నట్టుగా తయారుచేసిన కథతో విజయా ప్రొడక్షన్స్ బ్యానర్లో కె.వి.రెడ్డి ఉమా చండీ గౌరీ శంకరుల కథ తీశాడు. 1962లో తొలిసారి ఎన్.టి.రామారావు దక్షయజ్ఞం సినిమాలో శివుని పాత్ర ధరించాడు. సినిమా విడుదలైన 15 రోజుల్లో అతని పెద్ద కొడుకు రామకృష్ణ అకాల మరణం చెందడంతో లయకారుడైన శివుడి పాత్ర వేయడం వల్లే ఈ అనర్థం జరిగిందన్న సెంటిమెంటు ఏర్పరుచుకున్నాడు. ఇక శివుడి పాత్ర ధరించకూడదన్న నిర్ణయానికి వచ్చేశాడు. కాకుంటే తనకు గురుతుల్యుడైన కె.వి.రెడ్డి అడిగితే కాదనలేక శివుడిగా రెండోసారి ఈ సినిమాలో నటించాడు. ఈ సినిమా కూడా ఫ్లాప్ అయి, నష్టాలు మూటకట్టుకుంది.
విజయా సంస్థ నుంచి తొలగింపు, భాగ్యచక్రం నిర్మాణం (1968)
విజయా సంస్థలో వరుసగా రెండు సినిమాలు కె.వి.రెడ్డి ఫ్లాప్ ఇవ్వగా, ఇక నష్టాలు తప్పవని తెలియగానే నాగిరెడ్డి-చక్రపాణి కె.వి.రెడ్డికి చెందిన సాంకేతిక నిపుణులు అందరికీ సెటిల్ చేసి ఉద్యోగంలోంచి తీసేశారు. సంవత్సరాలుగా నెల జీతం మీద పనిచేస్తున్న రచయిత పింగళి నాగేంద్రరావు, కళా దర్శకులు గోఖలే, కళాధర్, అసిస్టెంట్ డైరెక్టర్లు, నిర్మాణ శాఖ ఉద్యోగులు, ఇలా అందరినీ తొలగించారు. ఇది పరిశ్రమలో సంచలనం కలిగిచింది. గతంలో విజయా ప్రొడక్షన్స్ సినిమాలకు కూడా తన పేరే నిర్మాతగా పెట్టాలనీ, చక్రపాణి కథల్లో కల్పించుకోకూడదని మొదలైన షరతులు పెట్టినందుకు, కేవలం హిట్ల కోసమే కె.వి.రెడ్డితో పనిచేసి ఇప్పుడు అతని పని పూర్తికాగానే తప్పిస్తున్నారన్న వ్యాఖ్యానాలు వచ్చాయి.
స్వంత సంస్థ అయిన జయంతి పిక్చర్స్ కి భాగ్య చక్రం అన్న జానపద చిత్రాన్ని ఎన్.టి.రామారావు హీరోగా తీయడం ప్రారంభించాడు కె.వి.రెడ్డి. ఈ సినిమా నిర్మాణంలో ఉండగా ఇతర భాగస్వాములతో వివాదాలు వచ్చాయి. చివరికి ఎలానో పూర్తైన ఈ సినిమాకి దర్శకుడు, నిర్మాత తానే అయినా కె.వి.రెడ్డి ప్రమేయం తక్కువే. 1968 సెప్టెంబరులో విడుదలైన భాగ్య చక్రం కూడా పరాజయం పాలైంది.
విజయంతో ముగింపు, మరణం
1968లో భాగ్య చక్రం విడుదలయ్యాకా ఇక కె.వి.రెడ్డికి రెండేళ్ళ పాటు ఏ అవకాశం రాలేదు. దీనికి తోడు తన రచయితను, సాంకేతిక నిపుణులను విజయా ప్రొడక్షన్స్ లో ఉద్యోగం నుంచి తొలగించడం, తనకు ఇచ్చిన కారును వెనక్కి తెప్పించుకోవడం వంటివాటిని అవమానంగా భావించి మరింత కుంగిపోయాడు. మరో సినిమా చేసి హిట్ కొట్టే వీలు లేకుండా ఇలా చివరి సినిమాల్లో ఫ్లాపులు ఇచ్చిన దర్శకుడిగానే మిగిలిపోతానేమోనని మథనం చెందేవాడు. ఎవరినీ అవకాశం అడగలేని, అడిగినా ఇవ్వని స్థితిలో మిగిలిపోయాడు. హెచ్.వి.సంజీవరెడ్డి, ఎం.లక్ష్మీకాంతరెడ్డి అన్న వ్యాపారులు నిర్మాతలుగా మారి కె.వి.రెడ్డి అసిస్టెంట్ అయిన సింగీతం శ్రీనివాసరావుకు దర్శకత్వం అవకాశం ఇచ్చి, దర్శకత్వ పర్యవేక్షణ కె.వి.రెడ్డితో చేయిద్దామని ముందుకువచ్చారు. ఎలాగైనా సినిమా తీసి విజయం సాధించి కెరీర్ ముగించాలన్న ఆతృతలో "ఈ సినిమా నేనే దర్శకత్వం చేస్తాను. రెండో సినిమా సింగీతానికి ఇద్దురు గాని" అనే స్థితికి వెళ్ళిపోయాడు. కె.వి.రెడ్డికి మార్కెట్ లేదన్న దృష్టితో వాళ్ళు చెప్తాం లెండి అని వెళ్ళిపోయారు.
ఈ స్థితిలో కె.వి.రెడ్డి పరిస్థితిని పూర్తిగా అర్థం చేసుకున్న ఎన్.టి.రామారావు అతని ఇంటికి వచ్చి "రెడ్డి గారూ, మీ రచయిత పింగళి నాగేంద్రరావు గారితో రాయించుకున్న స్క్రిప్టులు రెండు నా దగ్గరున్నాయి. చాణక్య చంద్రగుప్త, శ్రీకృష్ణసత్య - నా స్వంతానికి ఈ రెండిటిలో ఏదోక సినిమా తీసిపెట్టండి. మీరేది తీసినా ఓకే" అని ఆఫర్ చేశాడు. శ్రీకృష్ణసత్య తీస్తానన్నాడు కె.వి.రెడ్డి. శ్రీకృష్ణసత్య సినిమా కథ త్రేతా, ద్వాపర యుగాల మధ్య సాగుతుంది. శ్రీకృష్ణుడికి సత్యభామకీ మధ్య ఉన్న అనురాగం, పలు జన్మల పాటు సాగిన వారి బంధం ఈ చిత్రానికి ప్రధాన కథాంశం. పలు ఉపకథలతో సాగిన ఈ సినిమాలో చాలా భాగం తీశాకా కె.వి.రెడ్డి అనారోగ్యంతో ఇబ్బందిపడుతూ ఉంటే రామారావు అతన్ని కూర్చోబెట్టి సూచనలు తీసుకుంటూ పూర్తిచేశాడు. 1971 డిసెంబరు 24న విడుదలైన శ్రీకృష్ణసత్య మంచి విజయాన్ని సాధించింది. ఈ సినిమా దర్శకత్వం, దాని ఫలితం కె.వి.రెడ్డికి చాలా సంతృప్తిని కలిగించాయి. సన్నిహితులతో "రామారావు నాకు కొండంత బలమూ, ధైర్యమూ ఇచ్చాడు. ఒక మంచి చిత్రం తీసి తృప్తిగా రిటైరై హాయిగా తాడిపత్రి వెళ్ళిపోతాను" అనేవాడు. కానీ అప్పటికే అనారోగ్యంతో బాధపడుతూండడంతో మరో సినిమా తీయడం సాధ్యపడలేదు. ఆరోగ్యం క్షీణించి 1972 సెప్టెంబరు 15న కె.వి.రెడ్డి మరణించాడు. కె.వి.రెడ్డి చనిపోయిన కొద్ది నెలలకే అతని భార్య కూడా మరణించింది.
సినిమాల రూపకల్పన
పద్ధతులు, విధానాలు
సినిమా దర్శకుడిగా కె.వి.రెడ్డి తనకంటూ ప్రత్యేకించిన కొన్ని పద్ధతులను తయారుచేసుకుని, ఆ ప్రకారం పనిచేశాడు. సినిమా ఎలా తయారవ్వాలన్న విషయాన్ని చాలా విపులంగా ఆలోచించుకునేవాడు, అది 100 శాతం ఉంటే 99 శాతానికో, 98 శాతానికో సంతృప్తి పడకుండా ఖచ్చితంగా వంద శాతం వచ్చేలా చేసేవాడు. అలా రావడానికి వివిధ పద్ధతులు, విధానాలు రూపొందించుకుని పనిచేసేవాడు. అతను సినిమా ప్రారంభించక ముందు స్క్రిప్టు మీద, పాత్రధారుల ఎంపిక, రూపకల్పన వంటి విషయాల మీద చాలా గట్టి కసరత్తు చేసేవాడు. తాను, తన రచయితల (సాధారణంగా పింగళి నాగేంద్రరావు కానీ, డి.వి.నరసరాజు కానీ), తన సహ దర్శకుడు (చాలా చిత్రాలకు కమలాకర కామేశ్వరరావు) ప్రధానమైన కథా చర్చల బృందం. వీరందరూ అథమపక్షం ఆరునెలలు కూర్చుని తాము అనుకున్న మూల కథాంశాన్ని పూర్తిస్థాయి కథగా అభివృద్ధి చేశాక, స్క్రీన్ ప్లే రాసుకునేవారు. సూక్ష్మమైన విషయాలను సైతం సినిమా స్క్రీన్ ప్లేలో రాసేవాడు. జగదేకవీరుని కథ స్క్రిప్టులో సెట్ ప్రాపర్టీల వివరాలు నిర్దేశిస్తూ తేలు కావాలని రాసి, అది బతికున్న తేలు అయివుండాలని చేర్చిన వివరణ కూడా కె.వి.రెడ్డి సూక్ష్మతరమైన పరిశీలన, నిర్దేశాలకు మచ్చుతునక.
సహకరించని మేధావి కన్నా, సహకరించి పనిచేసే సాధారణమైన వ్యక్తితో పనిచేయడం మేలు అన్నది సాంకేతిక నిపుణులను ఎన్నుకోవడంలో అతని పద్ధతి. బి.ఎన్.రెడ్డి తనకు మల్లీశ్వరి సినిమాకి పనిచేసిన కవి, రచయిత కృష్ణశాస్త్రిని, సంగీత దర్శకుడు సాలూరి రాజేశ్వరరావును పెద్దమనుషులు సినిమాకి పెట్టుకొమ్మని సలహా ఇస్తే "నాకీ మహాకవులు, జీనియస్సులు వద్దు బ్రదర్" అని సున్నితంగా తిరస్కరించాడు. ఒక సమయంలో ఒకే సినిమా మీద పనిచేసేవాడు. మిగిలిన వాళ్ళు రెండు సినిమాల మీద ఒకేసారి పనిచేస్తున్నారు కదాని చెప్తే "ఐ డోన్ట్ హావ్ టూ బ్రెయిన్స్" అన్నది అతని సమాధానం. అలాగే తనకు పనిచేసే కథా రచయిత కూడా తన సినిమా పూర్తయ్యేదాకా వేరే సినిమాలకు రాయకూడదన్నది కె.వి.రెడ్డి నియమం. ఆ పద్ధతిలోనే మొదట పనిచేసిన సీనియర్ సముద్రాల, తర్వాత పింగళి, డి.వి.నరసరాజు అదే పద్ధతిలో పనిచేశారు.
ఒక్కసారి స్క్రిప్ట్ ఫైనల్ అయిపోయాకా ఇక దానిలోని అక్షరాన్ని కూడా షూటింగ్ దశలో మార్చేవాడు కాదు. కె.వి. మాయాబజార్ తమిళ వెర్షన్ కోసం తమిళ హాస్యనటుడు తంగవేలును తీసుకున్నాడు. అప్పటికి ఎన్నో తమిళ సినిమాల్లో స్క్రిప్టులో లేని హాస్య సన్నివేశాలను సెట్లో అప్పటికప్పుడు డైలాగులు కల్పించి పనిచేసే పద్ధతి ప్రకారం పనిచేస్తున్న తంగవేలును అలా జోకులు, డైలాగులు సెట్లోనే కల్పించి చెప్పడానికి అవకాశం ఇమ్మని కోరాడు. కె.వి.రెడ్డి ఆ మాట నేరుగా కొట్టిపారేయకుండా "మీలాంటి సీనియర్ కమెడియన్ సినిమా ఇంప్రూవ్ చేయడానికి ప్రయత్నిస్తూంటే కాదనే మూర్ఖుడిని కాదు" అంటూనే మాయాబజార్ తమిళ వెర్షన్ బౌండ్ స్క్రిప్ట్ చేతికి ఇచ్చి, పదిహేను రోజులు మీ దగ్గర ఉంచుకుని ఆ జోకులు, డైలాగులు ఏవో ఈ దశలోనే చెప్పండి చర్చించి బావుంటే చేర్చుకుందాం అని తేల్చాడు. చదివిన తంగవేలు స్క్రిప్ట్ ఇస్తూ ఇంత పర్ఫెక్ట్ స్క్రిప్టులో మార్పుచేర్పులు ఏమీ చెప్పలేం అని, అందులో ఉన్నది అక్షరం మార్చకుండా అనుసరించి చేస్తానని చెప్పాడు. ఇలా ఏ స్థాయి వ్యక్తి అయినా స్క్రిప్ట్ దశలో సలహాలు ఇస్తే పరిశీలించేవాడు, తాను మొత్తం సినిమాని దృష్టిలో ఉంచుకుని తుది నిర్ణయం తాను తీసుకునేవాడు. కానీ చిత్రీకరణ దశకు వెళ్ళాక మాత్రం స్క్రిప్ట్ మార్పులకు చాలా వ్యతిరేకి. "ఫాన్ కింద కూర్చుని పదిమంది ప్రశాంతంగా ఆలోచించి స్క్రిప్ట్ దశలో తీసుకునే నిర్ణయాల కన్నా లైట్లు, చెమట, టెన్షన్ మధ్యలో సెట్స్ మీద తీసుకునే నిర్ణయాలు సరైనవి ఎలా అవుతాయని" అడిగేవాడు.
కె.వి. బడ్జెట్ విషయంలోనూ చాలా కచ్చితమైన అంచనా వేసేవాడు. వేసిన బడ్జెట్ మించి ఒక్క రూపాయి ఎక్కువ పడినా తానే పెట్టుకుంటానని చెప్పగలిగిన సామర్థ్యం అతనికి ఉండేది. కొందరు దర్శకులు లక్ష అడుగుల ఫిల్మ్ ఎక్స్ పోజ్ చేసి చివరికి ఎడిటింగ్ లో 18-19 వేల అడుగులకు ఎడిట్ చేయించుకునే రోజుల్లోనే 18 వేల అడుగుల ఫిల్మ్ తీయాలంటే కేవలం 300 అడుగులు మాత్రమే అటూ ఇటూ అయ్యేలా ఖచ్చితత్వంతో తీసేవాడు. దొంగరాముడు సినిమాను 17 వేల అడుగుల నెగెటివ్ ఎక్స్ పోజ్ చేసి తీయాలని ప్రణాళిక వేసి, ఓ 250 అడుగులు మించి తీశాడు. అది కూడా ముందు హీరో విలన్ల మధ్య ముష్టి యుద్ధం ప్లాన్ చేసి, తర్వాత రెజ్లింగ్ గా మార్చడం వల్లనే పెరిగింది.
స్క్రిప్ట్ దశలో అసిస్టెంట్లు డైలాగ్ చెప్తుంటేనూ, తర్వాతి దశలో నటులు రిహార్సల్స్ చేస్తూండగానూ స్టాప్ క్లాక్ వాడి ఏ డైలాగ్ ఎంత సమయం పడుతుందో, అలా ఏ సీన్ ఎంత సమయం అవుతుందో లెక్కించుకుని అంచనా కట్టడం కె.వి.రెడ్డి పద్ధతుల్లో ఒకటి. ఆ లెక్క ఎంత సూక్ష్మంగా గణించేవాడంటే అసిస్టెంట్ ఒక డైలాగ్ చదివి నిమిషం అని లెక్క వేస్తే "ఆ పాత్ర గోవిందరాజు సుబ్బారావు వేస్తున్నాడు. ఆయన డైలాగ్ చెప్పే పద్ధతిలో మరో అర నిమిషం ఎక్కువ పడుతుంది. ఆ చొప్పున పెంచి రాసుకుని లెక్కవేయండి" అన్నాడు కె.వి.
సినిమా చిత్రీకరణ ముందు దశలోనే సినిమాని బట్టి కళా దర్శకులు గోఖలే-కళాధర్ లతో కూర్చుని కిరీటాలు, కంకణాలు సహా ప్రధాన పాత్రల రూపకల్పన, చిన్న చిన్న డీటైల్స్ తో సహా సెట్స్ వివరాలు తయారు చేయించుకునేవాడు. చిత్రీకరణకు ముందు విధిగా రిహార్సల్స్ ఉండేవి. ఆ రిహార్సల్స్ కేవలం నటుల విషయంలోనే కాకుండా ఒక్కోసారి లైటింగ్, కెమెరా కదలికలు వంటి సాంకేతికాంశాలు సరిజూసుకునేందుకు డమ్మీగా అసిస్టెంట్లను పెట్టి కూడా చేసేవాడు. ఎలా చేయాలో నటులకు నటించి చూపే పద్ధతి కె.వి. వద్ద ఉండేది కాదు. స్క్రిప్టులో ఉన్న వివరాలు, నేపథ్యాన్ని అనుసరించి నటులే రెండు మూడు రకాలుగా చేసి చూపితే, అందులో ఏది సందర్భానికి బావుంటుందో కె.వి. చెప్పడం, ఎక్కువ తక్కువలు ఉంటే అతను సూచించి రిహార్సల్స్ పూర్తిచేసి, ఆ విధంగా కెమెరా ముందు నటింపజేయడం జరిగేది. ఎవరినీ అతిగా మెచ్చుకునే పద్ధతి ఉండేది కాదు. షాట్ ఓకే అయితే ఓకే అనేవాడు కాదు "పాస్" అనేవాడు. నటులు అత్యద్భుతంగా చేసిన అరుదైన సందర్భాల్లో మాత్రం సింపుల్ గా "గుడ్" అనేవాడు. అయితే నటీనటులు, సాంకేతిక నిపుణుల ప్రతిభను చిన్న చిన్న అంశాలను బట్టి కూడా అంచనా వేయగలిగేవాడు.
సెట్స్ మీద ఉన్నప్పుడు నిశ్శబ్దంగా, ప్రశాంతంగా ఉండాలన్నది అతని లెక్క. షాట్ గాప్ లో ఒకసారి నిర్మాతలు నాగిరెడ్డి-చక్రపాణి ఏవో కబుర్లు చెప్పుకుంటూంటే పెద్దగా "ఈజ్ దిస్ ఏ ఫిష్ మార్కెట్, బ్రదర్" అని అరిచాడు. తన పని డిస్టర్బ్ అయితే నిర్మాతలనే గద్దించే పద్దతి అతనిది. అలానే మరోసారి చిత్రీకరణ సమయంలో స్టూడియోలో ఏదో కార్ వేగంగా శబ్దం చేసుకుంటూ వెళ్లిందని కె.వి. డిస్టర్బ్ అయితే మరుసటి రోజుకు నాగిరెడ్డి స్టూడియో అంతటా ఎక్కడికక్కడ స్పీడ్ బ్రేకర్లు వేయించడం మొదలుపెట్టాడు. తాను సినిమా తీసేప్పుడు రషెస్ అనే పేరుతో ఎవరికీ చూపించడం కె.వి.కి ఇష్టం ఉండేది కాదు. సినిమా మొత్తం తెలీక, తాను ఏ సీన్ ఎందుకు తీస్తున్నాడన్నది అర్థం కాక ఎవరెవరో ఏవేవో కామెంట్లు చేస్తారని రషెస్ చూపడం నచ్చేది కాదు. కానీ, సినిమా పరిశ్రమలో, స్టూడియోలో, నిర్మాణ సంస్థలో పలువురు ఒత్తిడి చేస్తూండడంతో నాకెందుకు ఈ చెడ్డ పేరు అంటూ మాయాబజార్ సినిమా నాటికి రషెస్ చూపించడానికి అనుమతించడం మొదలుపెట్టాడు. సినిమా ప్రివ్యూ వేయడం కూడా అతనికి నచ్చేదికాదు. సినిమా బావుందా లేదా అన్నది నిర్ణయించాల్సింది టిక్కెట్టు పెట్టుకుని చూసే ప్రేక్షకులే కానీ ఫ్రీ పాస్ లు పుచ్చుకుని వచ్చి జడ్జిమెంట్లు ఇచ్చే పెద్దమనుషులు కాదని కె.వి. నమ్మకం.
శైలి, థీమ్స్
క్లీన్ ఫ్రేమ్ పెట్టుకుని, కథలో ఉన్న డ్రామాకి న్యాయం చేస్తూ సూటిగా, హాయిగా కథ చెప్పడమే కె.వి.రెడ్డి టెక్నిక్. చిత్ర విచిత్రమైన షాట్స్, విభిన్నమైన కోణాలు, కొత్త కెమెరా టెక్నిక్ లతో తమాషాలు చేయడం కె.వి.కి నచ్చేది కాదు. ఇందుకే కె.వి.రెడ్డి గురించి విమర్శకుడు ముళ్ళపూడి వెంకటరమణ "సినిమాటిక్ ఇంద్రజాలానికి ఒడికట్టడు" అన్నాడు. స్క్రీన్ ప్లేలో కథకు అవసరమైన సంగతులు విడిచిపెట్టకపోవడం, అనవసరమైనవి చేరనీయకుండా జాగ్రత్తపడడం కె.వి.రెడ్డి సినిమా శిల్పం. కె.వి.రెడ్డి సినిమాలో జానపద శైలి ప్రధానమైన థీమ్. అతని కథలు "సగం సత్యం, సగం స్వప్నం" అన్నట్టుగా, పాత్రలు అనగనగా మార్కు మనుషుల్లా ఉంటాయి. కె.వి.రెడ్డి తీసిన జానపద చిత్రాలతో పాటుగా, "దొంగరాముడు వంటి సాంఘికాలకు, మాయాబజార్ వంటి పౌరాణికాలకు" ఇదే స్థాపత్య సూత్రం అంటూ అతని థీమ్స్ సాగే పద్ధతిని విమర్శకులు విశ్లేషించారు. తన ఈ తరహా విడిచిపెట్టి సాంఘిక పోకడలతో తీసిన "పెళ్ళినాటి ప్రమాణాలు" ప్రజాదరణ సాధించలేదు. "ఒక తరహా వంటపట్టిపోయిన వ్యక్తి మరో దాన్ని అవలంబిస్తే, ఒక్కోసారి రాణించదన్న దానికి నిదర్శనం" అని ఆ సినిమాపై విమర్శలు వచ్చాయి. ఇదంతా కె.వి.రెడ్డి ఇతర సాంఘికాల్లోనూ జానపద ఫక్కీ ఉండేదన్నదానికి ఉదాహరణ.
అలవాట్లు, అభిరుచులు
కె.వి.రెడ్డి చూడడానికి ఒక సినిమా డైరెక్టరులా కాక సామాన్య రైతులా కనిపించేవాడు. మొదటి సారి చూసినవారు "సినిమా డైరెక్టరులా లేడే" అనుకునేలా ఉండేవాడు. చూడడానికి మోటు మనిషిలా కనిపించేవాడు. మనిషి మంచి పొడవు ఉండేవాడు. చాలా గంభీరమైన, పెద్ద కంఠం. మోచేతుల వరకూ హాండ్స్ ఉన్న తెల్ల చొక్కా, ముతక ఖద్దరు పంచె, ఒక కండువా అతని ఆహార్యం. ఎప్పుడూ చొక్కా జేబు పర్సు, ఏవేవో కాగితాలు, పెన్నుతో ఎత్తుగా ఉండేది. ఎవరైనా ఫుల్ హాండ్స్ చొక్కా కుట్టించుకోవచ్చు కదా అని సూచిస్తే "ఎందుకూ గుడ్డ వేస్ట్" అనేవాడు. అనవసరమైన ఖర్చు చేయకపోవడం, అవసరమైనంత మేరా ఖర్చు చేయడం అలా అతనికి జీవితంలోనూ అలవాటే.
కె.వి.రెడ్డి ఎవరితో మాట్లాడినా బ్రదర్ అనే సంబోధించేవాడు. వందేమాతరం సినిమాకి కె.వి.రెడ్డి ప్రొడక్షన్ మేనేజరుగా, కమలాకర కామేశ్వరరావు అసిస్టెంట్ డైరెక్టరుగా పనిచేసే రోజుల్లో ఒకరినొకరు ఆప్యాయంగా బ్రదర్ అని పిలుచుకునేవారు. ఈ అలవాటే క్రమేపీ కె.వి.కి జీవితకాలం ప్రతివారితోనూ కొనసాగింది. ఇది వాహినీ సంస్థలో బి.ఎన్.రెడ్డి, విజయా సంస్థలో నాగిరెడ్డి-చక్రపాణిలకు పాకి, అలా ఆ సంస్థల్లో పనిచేసి ఎన్.టి.రామారావు కూడా జీవితకాలం అలవాటైన పిలుపుగా మారింది. ఏదీ మనసులో పెట్టుకోకుండా కుండబద్దలు కొట్టినట్టు చెప్పడం, ఎదుటివారి మెప్పుకోసం చూడకుండా బాగోలేనిది బాగోలేదనే స్పష్టంగా చెప్పడం కె.వి.రెడ్డి మాటతీరు. కె.వి. మాట్లాడేప్పుడు ఎక్కువగా ఆంగ్లంలోనే సంభాషించేవాడు. ఆంగ్ల సినిమాలు, పుస్తకాలు విరివిగా చదివేవాడు, వాటి నుంచి చాలాసార్లు తన సినిమాలో మూల కథకు స్ఫూర్తిగా తీసుకుని అభివృద్ధి చేసుకునేవాడు. కె.వి.రెడ్డికి తెలుగు సాహిత్యంలో మంచి ప్రవేశం ఉంది. అతను చదువుకునే రోజుల్లోనే తెలుగు సబ్జెక్టు మీద బాగా మక్కువ ఉండేది, ఇంటర్మీడియట్లో తెలుగు సబ్జెక్టులో ప్రెసిడెన్సీ కాలేజి మొత్తానికి ప్రథమ స్థానం సాధించాడు. కావ్యాలు, ఇతిహాసాలు అధ్యయనం చేశాడు. తాను ఎన్ని సినిమాలు తీసి, ఎన్ని అవార్డులు సాధించినా మద్రాసు ప్రెసిడెన్సీ కళాశాలలో ఇంటర్మీడియట్లో తెలుగులో కాలేజీ ఫస్టు వచ్చిన సంగతే చివరిదాకా అందరికీ గర్వంగా చెప్పుకునేవాడు.
కె.వి.రెడ్డి మంచి భోజన ప్రియుడు. ఫ్రెంచి కట్ మీసకట్టు అతనికి చాలా ఇష్టం. దాన్ని మెయింటైన్ చేయడానికి నిత్యం షేవింగ్ చేసుకుని, తన మీసకట్టు తీర్చిదిద్దుకునేవాడు. అతనికి రక్తపోటు, మధుమేహం ఉండేవి. సినిమా రూపకల్పనలో వచ్చే అడ్డంకులు, సమస్యలు అతని రక్తపోటును పెంచేస్తూ ఉండేవి. సినిమాలు ఆగిపోవడం, ఎవరెవరో వాటి రిలీజుకు ముందే తోచిన కామెంట్లు చేయడం వంటివి అతనికి టెన్షన్ కలిగించి, ఆరోగ్యాన్ని దెబ్బతీసేది. జనానికి ఎలాంటి తరహా సినిమాలు నచ్చుతాయన్నదానిపై తనకు కొన్ని నిశ్చితాభిప్రాయాలు ఉండేవి. ఆ దినుసులు లేని సినిమాలు పోతాయని నమ్మేవాడు. మిగిలిన సినిమాల సంగతి ఎలా ఉన్నా అతను తప్పనిసరిగా ఫ్లాప్ అవుతుందనీ, డైలాగులు ఏదో బావున్నంత మాత్రాన కథ ఏమీ బాగోలేదని అనుకున్న గుండమ్మ కథ సినిమా మట్టుకు హిట్ అయింది. అదెలా హిట్టయిందబ్బా అని సంవత్సరాల పాటు, ఎప్పుడు గుర్తుకువచ్చినా ఆశ్చర్యపోతూనే ఉండేవాడు కె.వి.రెడ్డి. "ఐ స్టిల్ డోన్ట్ అండర్ స్టాండ్ హౌ పీపుల్ లైక్డ్ దట్ పిక్చర్" (ఆ సినిమాని జనం ఎలా ఇష్టపడ్డారన్నది నేనిప్పటికీ అర్థంచేసుకోలేకపోతున్నాను) అన్నది ఆ సినిమా మీద అతని చివరి మాట. తన సినిమాలు తాను మళ్ళీ మళ్ళీ చూసే అలవాటు కె.వి.రెడ్డికి బాగా ఉండేది. కె.వి.రెడ్డి కుమారుడు రామచంద్రారెడ్డి చెప్పినదాని ప్రకారం నెలనెలా మాయాబజార్ సినిమా వేసి ఇంట్లో అంతా చూసేవారు.
ప్రభావం
కె.వి.రెడ్డి సినిమాలు, వాటిలో పాత్రలు, సంభాషణలు వంటివాటి ప్రభావం ప్రేక్షకుల మీద, అతను సినిమాలు నిర్మించే పద్ధతుల ప్రభావం సినిమా పరిశ్రమలో ఇతర నిర్మాతలు, దర్శకుల మీద ఉంది. అక్కినేని నాగేశ్వరరావు, దుక్కిపాటి మధుసూదనరావు అన్నపూర్ణ పిక్చర్స్ స్థాపించి తొలి సినిమా తీయడానికి కె.వి.రెడ్డి కోసం రెండు సంవత్సరాల పాటు వేచి చూశారంటే, మంచి విజయవంతమైన ప్రారంభం అందిస్తాడన్న నమ్మకం కన్నా అతను సినిమాలు తీసే పద్ధతి, ప్రణాళికాయుతమైన నిర్మాణశైలి నేర్చుకోదగ్గవన్నదే ముఖ్య కారణం. కె.వి.రెడ్డి దగ్గర చాలా విషయాలు నేర్చుకున్నామని, తర్వాత తర్వాత తమ సంస్థ [అన్నపూర్ణా పిక్చర్స్] అలాంటి విధానాలతోనే కొనసాగిందని అని మధుసూదనరావు చెప్పేవాడు. తాను నిర్మాతగా అన్నపూర్ణ పిక్చర్స్ లో ఆఖరి చిత్రంగా శ్రీరంగనీతులు సినిమా 20 ఏళ్ళ తర్వత తీసినప్పుడు కూడా అక్కినేని నాగేశ్వరరావు దొంగరాముడు నాటి తరహాలో రిహార్సల్స్ చేసి, స్క్రిప్టులో ఉన్నది ఉన్నట్టు తీయాలని కె.వి.రెడ్డికి పనిచేసిన డి.వి.నరసరాజును రచయితగా తీసుకుని అలా చేయించుకున్నాడు.
ఎన్.టి.రామారావు తొలి దశ నుంచీ కె.వి.రెడ్డి సినిమాల్లో పనిచేశాడు. రామారావు స్వంతంగా సినిమా దర్శకత్వం ప్రారంభించిన సీతారామ కళ్యాణం నుంచీ తాను కె.వి.రెడ్డి సినిమాల నిర్మాణ సమయంలో పరిశీలించి, నేర్చుకున్న అంశాలనే ఆచరణలో పెట్టాడు. పక్కా బౌండ్ స్క్రిప్టుతోనే షూటింగ్ కి దిగడం, షూటింగ్ జరుగుతున్న సమయంలో దర్శకుడిగా రామారావు చాలా ఏకాగ్రతతో, నిశ్శబ్ద వాతావరణం కల్పించుకుని పనిచేయడం వంటివన్నీ కె.వి.రెడ్డి నుంచే నేర్చుకున్నాడు. కె.వి.రెడ్డి తన గురువు అని రామారావు ఎప్పుడూ ప్రస్తావించేవాడు. ఆ గౌరవాభిమానాలతోనే కె.వి. ఫ్లాపుల్లో ఉన్నప్పుడు శ్రీకృష్ణ సత్య తీయించాడు.
1941 వరకూ బి.ఎన్.రెడ్డి వాహినీ సంస్థకు ఎన్ని సినిమాలు తీసినా యావరేజిలుగా నిలుస్తున్న దశలో కె.వి.రెడ్డి తీసిన భక్త పోతన ఆర్థికంగా ఘన విజయం సాధించింది. వాహినీ పిక్చర్స్ అధినేత మూలా నారాయణస్వామి ఈ విజయంతో ప్రభావితుడై సినిమా వ్యాపారంలో ఇంతటి డబ్బుంటుందా అనుకోవడం వల్ల వాహినీ సంస్థ స్థిరత్వానికి పునాదులు వేశాడు. 1949లో కొత్తగా పెట్టిన విజయా సంస్థ కూడా షావుకారు పరాజయంతో సమస్యల్లో ఉండగా కె.వి.రెడ్డి అందించిన పాతాళ భైరవి, మాయాబజార్ వంటి విజయాలు నిలబెట్టాయి. అలా వాహినీ, విజయా సంస్థలు నిలబడడంలో కె.వి.రెడ్డి పాత్ర ఉంది. ఎన్టీ రామారావు సహా చాలామంది అతను కృష్ణపాత్రలో నప్పడని, అప్పటికే ప్రేక్షకులు తిరస్కరించారని భావిస్తే కె.వి.రెడ్డి మాత్రం జాగ్రత్తగా రూపకల్పన చేసి మాయాబజార్ ద్వారా ఎన్టీఆర్ ను కృష్ణుడిగా నిలబెట్టాడు. ఆపైన రామారావు అటు పౌరాణిక సినిమాల్లోనూ, ఇటు ప్రత్యేకించి కృష్ణ పాత్రలోనూ చాలా పేరు పొందాడు. పాతాళభైరవి ద్వారా విలన్ గా, మాయాబజర్ ద్వారా క్యారెక్టర్ నటునిగా ఎస్వీ రంగారావు కెరీర్ మలుపుతిప్పాడు. అలానే ఎందరో నటులకు, సాంకేతిక నిపుణులకు కె.వి.రెడ్డి బ్రేక్ ఇచ్చాడు. పింగళి నాగేంద్రరావు, కొసరాజు రాఘవయ్య చౌదరి వంటివారికి కె.వి.రెడ్డి సినిమాల ద్వారానే బ్రేక్ రాగా డి.వి.నరసరాజును తానే పరిచయం చేశాడు. పలు సినిమాలకు దర్శకత్వం వహించిన కమలాకర కామేశ్వరరావు, సింగీతం శ్రీనివాసరావు అతని అసిస్టెంట్లే.
పనిచేసిన సినిమాలు
నోట్స్
మూలాలు
ఆధార గ్రంథాలు
తెలుగు సినిమా దర్శకులు
1912 జననాలు
1972 మరణాలు
అనంతపురం జిల్లా సినిమా దర్శకులు
అనంతపురం జిల్లా సినిమా రచయితలు
ఈ వారం వ్యాసాలు |
nicon di3100 14.2 megapicsel gala ooka digitally yess emle orr caamera. idi pravesa stayi di yess emle orr caamera ayina nicon di3000 sthaanamloo 10 agustuu 2010 loo vidudhala cheyabadindhi. nicon yokka kothha EXPEED 2 emage praasesar ni idi parichayam chesindi. antekaka porthi stayi high definition veedo recording ni (moshan jpeeeeeeekiiki badhuluga) porthi nidivi autophocus, H.264 compression lato jodinchina nicon di yess emle orr caamera. ooka phrem rete kante ekuva high definition veedo recording soukaryaanni amdimchina tholi nicon digitally caamera kudaa idhey.
deeni vaadukakai sulabha paddathi vaadukaki ooka aapareshan tuutorial ni, anubhavagnaula vaadukakai maroka advaansd aapareshan tuutorial ni vidudhala chesar. 19 epril, 2012na nicon di3200 pravesa stayi di yess emle orr loo deeni sthaanaanni bhartee chesindi.
praadhimika photography
flyash ni nishedhinchina choota, pasipillala photolu teeyataaniki, ratri velallo takuva veluthuru gala sanniveshaalani chithreekarinchataaniki no flyash maud, itara sanniveshaalani chithreekarinchataaniki auto maud lu galavu.
srujanathmakathka photography
hsien maud lu
portrait: manushula chithraalu teeyataaniki.
land scape: prakruthi drushyaalu teeyataaniki
chaild: pellala chithraalu teeyataaniki
sports: vegamaina shuter scs gala yea maud creedalani chithreekarinchataaniki
closes app: puvvulani, keetakaalani chithreekarinchataaniki
nyt portrait: ratri velallo manushula chithraalu teeyataaniki
guuide maud
guuide maud menu lu
shuut
eejee aapareshan
auto
no flyash
distant abjects
closes-ups
sleepiing faces
moving subjects
landscapes
portraits
nyt portrait
advaansd aapareshan
saften byaak grounds
bring mor intu focus
pai remdu naabhyantaraanni anukuulamgaa marchukovataniki
phreez moshan (pipul)
phreez moshan (vehicles)
sho vaatar floying
pai muudu shattaru vaegaanni nirdhaaristaayi
taimar/kwait shuter
singel phrem
continuvus
10 sekend selfi taimar
kwait shuter releases
mor aptions
sett picture control
flyash compengation
releases maud
exposure compengation
flyash maud
ai yess oa sensitivity
view delete
view singel photos
view maltipul photos
chuus Una date
view slide sho
delete photos
setup
emage kwality
emage saiz
plebyack folder
print sett (di p oa epf)
phormat memary card
emle sea d brait ness
info byaak grounded colouur
veedo maud
taime zoan und date
langwaise
auto-af timers
beep
date imprint
slaat empty releases locke
moviie settings
hetch di em ai
flicker redakshan
ai-fai uploaded
lyv view
framing aapshanlu
focus maud lu
autophocus singel-sarvo (e epf - yess) : nischalana subjectulaki
autophocus fully-taime sarvo (e epf - epf) : chalana subjectulaki
manuval focus (em epf) : manuval focus ki
autophocus are maud lu
phas priority e epf: caamera vaipu choosthunna manushula mukhalani autophocus chesthundu
wied are e epf : prakruthi drushyaalani autophocus cheyataniki
normal are e epf: oche bindhuvu pai autophocus cheyataniki
subzect trekking e epf: framelo kadhuluthunna subjectuni autophocus cheyataniki
automatic hsien selection maud (hsien auto selector)
subjectuni batti caamera svayamchaalitamgaa hsien maud (portrait, landscape, closes app, nyt portrait, auto, auto flyash af) lanu empika chesukontundi.
releases maud
singel phrem:
continuvus:
selfi-taimar:
kwait shuter releases:
visthrutha chayagrahana soukaryalu
focus
focus maud
auto-sarvo af: subjectu nischalanga vunte singel-sarvo autophocus maud ni, kadulutoo vunte continuvus-sarvo autophocus maud ni svayamchaalitamgaa empika chesukontundi.
singel-sarvo af: nischalamaina subjectulaki
continuvus-sarvo af: kadhuluthunna subjectulaki
manuval focus:
af - are maud
singel paayint af: subjectu yokka nirdharita phokal paayint pai drhushtini kendrikaristundi
dynamic-are af: elaa padithe ola kadile subjectulaki. caamera. subjectu chuttu prakkala unna focus paayintulani batti caamera focus chesthundu
auto-are af: caamera subjectuni svayamchaalitamgaa kanugoni ooka focus paayintuni empika cheskuntundi.
tree-d trekking (11 Ballari) : subjectu pai drhushti kendreekarinchina tarwata adi kadilithe kothha focus paayintuni empika cheskovataniki, subjectu pai kendreekarinchina drhushti cheragakunda undataniki
focus paayint selection
11 focus paayintlatho photoni koorchavachhunu
focus locke
focus chosen tarwata dhaanini alaage unchi photoni marala koorchavachhunu
manuval focus
emage kwality und saiz
emage kwality
ene yea epf (raw) + j p yea g fine: ooka ene yea epf, ooka j p yea g emage lu namodoutai
ene eef (raw) : ooka 12-bitt raw emage namodoutundi
j p yea g fine: 1:4 (fine kwality)
j p yea g normal: 1:8 (normal kwality)
j p yea g besik: 1:16 (besik kwality)
emage saiz
larges: 4,608 x 3,072 piksellu
meediyam: 3,456 x 2,304 piksellu
smaal: 2,304 x 1,536 piksellu
built-in flyash vaadika
flyash maud lu
auto:
fill flyash:
rudd-ai redakshan:
sloe sync:
rear curtain sync:
auto + rudd-ai redakshan:
auto + sloe sync:
sloe sync + rudd ai redakshan:
rear curtain + sloe sync:
auto + sloe sync + rudd ai redakshan:
af:
ai yess oa sensitivity
1 eevee bhedamto 100 nundi 3200 varakuu. pratyeka paristhitulakai 6400, 12800 kudaa labhyam.
p, yess, e, em maud lu
shattaru veegam, sookshmarandhram
shattaru veegam, suukshmarandhraalanu niyantrinchee maud lu.
p - programed auto: saraina bahirgatam choose caamera svayamchaalitamgaa shattaru veegam, suukshmarandhraalani rendintini nirdhaaristundi. (manaveeya nirdhaaranaki samayam laeni paristhitulaloo viniyoginchataaniki)
yess - shuter priority auto: vadukari shattaru vaegaanni niyantristaadu. caamera suukshmarandhraanni mathram svayamchaalitamgaa nirdhaaristundi. chalanamlo unna vasthuvulani achalanamgaa chuupimchataaniki, ledha chalana kalankamtho aspashtamgaa chuupimchataaniki
e - aperture priority auto: vadukari suukshmarandhraanni niyantristaadu. caamera shattaru vaegaanni svayamchaalitamgaa nirdhaaristundi. nepathyaanni aspashtamgaa chuupataaniki ledha neepadhyamtoo baatu patasthalamunu kudaa spashtangaa chuupataaniki
em - manuval: vadukari shattaru vaegaanni, suukshmarandhraalani rendintini niyantristaadu.
bahirgatam
meetaring
matricks: chaaala paristhulaloo sahajamaina phalithaala koraku
senter-waited: caamera phrem mothanni meater chesinanuu madyana unna pradesaaniki adhika praamukhyatanistundi. (portrait laku, exposure factor 1x ki minchinapudu upayoegimchaemduku)
spotu: kendra binduvuki praamukhyatanicchi madyana unna objectula pai meetaring tagginchataaniki. nepathyam mareee prakaashavantangaa/cheekatimayamgaa unnanuu subjectu sariggaa bahirgatam kaavataaniki
exposure compengation (bahirgata sarikattu)
-5 EV (undar exposure) nundi -5 EV (ovar exposure) varakuu labhyam
flyash compengation
-3 EV (cheekatimayam) nundi 1 EV (prakaasavantam) varakuu labhyam
active di-lighting
labhyam
shweta samatookam
auto: svayamchaalita samatuuka sardubatu. chaaala sadarana paristhitulaloo upayogakaram.
in condicent:
florescent:
direct shone lyt:
flyash:
cloud:
shaded:
pree-sett manuval:
colouur temperature (varna ushnograta)
sodiyam waper lamps: 2,700 ke
in candicent/warn wyatt florescent: 3,000 ke
wyatt florescent: 3,700 ke
kool -wyatt florescent: 4,200 ke
dee-wyatt florescent: 5,000 ke
direct shone lyt: 5,200 ke
flyash: 5,400 ke
cloudy: 6,000 ke
dalite florescent: 6,500 ke
mercurie-waper lamps: 7,200 ke
shaded: 8,000 ke
fine tuning wyatt balance (shweta samatuuka kuurpu)
preset manuval
majeure: ooka vastuvuni caamera mundhu kanthi prasarinchelaa pedte wyatt balance ni caamera svayamchaalitamgaa kolustundi
usage photo: memary kaardu loni empika chaeyabadda ooka photolo unna wyatt balance ni vaadutundi.
picture controls
picture control empika
staendard:
neutral:
vivid:
monokrom:
portrait:
land scape:
picture control lanu maarchatam
quick adjust:
sharpening:
contrast:
brait ness:
sachuration:
hyuu:
filter effects:
toning:
menu guuide
reee touuch menu
di-lighting
rudd ai correction
trim
monokrom
colouur balance
smaal picture
emage ovar le
ene yea epf (raw) prosessing
quick reee touuch
straiten
distartion control
fish ai
colouur haute Jalor
perspective control
miniature affect
bifor und ofter
filter effects
sqy lyt
worm filter
rudd, greene, bloo intensifier lu
crosse skreen
saft
soukaryalu
nicon 14.2- megapicsel nicon dx phormat CMOS senser.
EXPEED| 2 emage praasesar.
active D-lighting.
svayamchalaka varnapu ullanghanam diddubaatu.
sensar subhraparachadam, vayu prasarananu niyanthrana vyvasta.
3.0-angulhaala 230,000-dott reselution nirdharita TFT LCD
sekanuku 3 framulu nirantara drove.
lyv maud. lyv view AF maud: mukha praadhaanyata, wied are, normal are, subzect trekking
sampuurnha high definition veedo recording (H.264 codec loo sekanuki 24 frames choppuna 10 nimushala nidivi varku), adanamga 720p30/25/24, 480p24
moviie maud loo porthi nidivi autophocus.
hsien ricognition vyavasthatho 3di colouur matricks meetaring II
11 e epf paayintlatho 3d trekking multy-cam 1000 autophocus senser maadyuulu.
ai yess oa sensitivity 100 nundi 3200 (boost thoo 6400, 12800).
nicon epf-mount katakalu.
amtargata i-TTL flyash exposure vyvasta, baahya wire leese flyash comander ki kudaa supoort
adanamga kemeralone labhyamayyee emage marpidi: d-lighting, rudd-ai redakshan, trimming, monokrom, filter effects, colouur balance, smaal picture, emage ovar le, ene yea epf (raw) prosessing, quick reatach, straiten, distartion control, fish ai, colouur outline, perspective control, miniature affect, edit moviie
fail phormat lu: jppiagi (JPEG), ene yea epf (nicon raw, 12-bitt compressed)
SDXC memary kaardulatoe anukuulata
nicon itara viniyogadharuni stayi di yess emle orr camerala vale di3100 ki in-baadii autophocus moter ledhu. porthi svayamchaalita autophocus prasthutham labhinche intigraeted autophocus moter thoo anusandhaaninchabadina 147 takala katakaalalo aedo okati vadavalasi umtumdi. edaina itara katakamtho focus ni maanaveeyamgaa caamera yokka alektraanik ranje finder thoo sari chesukonavacchunu.
marpulu laeni e-katakaalani (naane e ai, pree e ai, ledha epf-taaip) meetaring lekunda alektraanik ranje finder sahayamtho amarchavacchunu.
Optional accessories
The Nikon D3100 has available accessories such as:
Nikon GP-1 GPS Unit for direct GPS geotagging. Third party solutions partly with 3-axis compass, data-logger, bluetooth and support for indoor use are available from Solmeta, Dawn, Easytag, Foolography, Gisteq and Phottix. See comparisons/reviews.
Battery grip third party solutions are available.
Nikon CF-DC1 Soft Case.
Third party solutions for WLAN transmitter are available.
Third party wireless (infrared) remote controls are available.
Various Nikon Speedlight or third party flash units including devices with Nikon Creative Lighting System wireless flash commander or support for SU-800 Wireless Speedlight Commander.
Third party radio (wireless) flash control triggers are partly supporting i-TTL, but do not support the Nikon Creative Lighting System (CLS). See reviews.
Other accessories from Nikon and third parties, including protective cases and bags, eyepiece adapters and correction lenses, and underwater housings.
sweekarana
yea modal chaaala sameekshalani andukonadamto baatu anni ai yess oa scs lalo teeyabadina chitraalaki polikalani andukonnadi.
nicon di yess emle orr camerala shrenilo idhey nicon samshtha chee roopondinchani saaroopya-saankhyika maarakapu parikaraaniki emage senser interfaces ni anusandhaaninchabadina ekaika caamera. falithamgaa deeni pootiidaaraina kenan yea oa yess 600 ditho polisthe idi kevalam ooka kriyaseelaka paridhi caamera.
See also
List of Nikon compatible lenses with integrated autofocus-motor
moolaalu
bayati linkulu
Digitutor Nikon D3100 Nikon (needs Flash)
Nikon D3100 – Nikon global website
caamera
nicon
photography
digitally yess emle orr kemeralu |
banothu shekar nayak, Telangana raashtraaniki chendina rajakeeya nayakan, sasanasabhyudu. bharat rashtra samithi parti tharapuna mahbubabad saasanasabha niyojakavargam nundi saasana sabhyudigaa praatinidhyam vahistunnadu.
jananam
shekar nayak 1968loo kevla nayak, baju bhay dampathulaku Telangana raashtram, mahbubabad jalla, rayaparti mandalamlooni balaji tanda gramamlo janminchaadu. 1985-1990 varku Warangalloni orr.yea.sea. enginerring kalashalaloo bitek chadivaadu. 2009loo kaakateeya vishwavidyaalayam nundi mba porthi Akola. vyavasaya kutumbaaniki chendina shekar, rajakeeyaalloki rakamundu neetipaarudala shaakhalo assistent egjicutive inhaniirgaaa panichesaadu.
vyaktigata jeevitam
shekar nayak ku dr seetaamahaalakshmitho vivaham jargindi. variki ooka kumarudu, ooka kumarte unnare.
rajakeeya visheshaalu
udyoganiki raajeenaamaa chessi prajarajyam partylo cherina shekar, aa parti nundi emmelyegaa pooti chessi odipoyadu. 2009lonae Telangana rashtra samithi (trss) partylo cry, Telangana vudyamamloo churukugaa palgonnadu. 2014loo jargina Telangana saasanasabha ennikallo trs parti nundi potichesi congresses parti abhyardhi maloth kavitapai 9,315 otla mejaaritiitoe emmelyegaa gelupondaadu. 2018loo jargina Telangana mundastu saasanasabha ennikallo trss parti nundi potichesi congresses parti abhyardhi porika balarama naayakpai 13,534 otla mejaaritiitoe rendavasari ennikayyaru.
itara vivaralu
tana swasdhalamaina rayaparti mandalamlooni balaji tandaalo double bedroom padhakamlo illu vacchina 25 mandhi labdhidhaarulaku roo. 50 velu bahumatigaa prakatinchaadu.
moolaalu
jeevisthunna prajalu
Telangana rashtra samithi rajakeeya naayakulu
Telangana saasana sabyulu (2014)
Telangana saasana sabyulu (2018)
mahabubabadu jalla nundi ennikaina saasana sabyulu
mahabubabadu jalla rajakeeya naayakulu
mahabub Nagar jalla vyaktulu
partylu firaayinchina rajakeeya naayakulu
1968 jananaalu |
guutaala, Eluru jalla, polvaram mandalaaniki chendina gramam. idi Mandla kendramaina polvaram nundi 8 ki. mee. dooram loanu, sameepa pattanhamaina kovvur nundi 28 ki. mee. dooramloonuu Pali. 2011 bhartiya janaganhana ganamkala prakaaram yea gramam 2237 illatho, 7955 janaabhaatho 1872 hectarlalo vistarimchi Pali. gramamlo magavari sanka 3958, aadavari sanka 3997. scheduled kulala sanka 1361 Dum scheduled thegala sanka 187. graama janaganhana lokeshan kood 588109.
ganankaalu
2001 va.savatsaram janaba lekkala prakaaram graama janaba 8247. indhulo purushula sanka 4081, mahilhala sanka 4166, gramamlo nivaasagruhaalu 2257 unnayi.
guutaala Eluru jalla, polvaram mandalam loni gramam. idi Mandla kendramaina polvaram nundi 8 ki. mee. dooram loanu, sameepa pattanhamaina kovvur nundi 28 ki. mee. dooramloonuu Pali. 2011 bhartiya janaganhana ganamkala prakaaram yea gramam 2237 illatho, 7955 janaabhaatho 1872 hectarlalo vistarimchi Pali. gramamlo magavari sanka 3958, aadavari sanka 3997. scheduled kulala sanka 1361 Dum scheduled thegala sanka 187. graama janaganhana lokeshan kood 588109.
vidyaa soukaryalu
gramamlo prabhutva praadhimika paatasaalalu iidu, praivetu praadhimika paatasaala okati, prabhutva praathamikonnatha paatasaalalu muudu, praivetu praathamikonnatha paatasaala okati, prabhutva maadhyamika paatasaalalu remdu unnayi. sameepa balabadi polavaramlo Pali.sameepa juunior kalaasaala, prabhutva aarts / science degrey kalaasaala polavaramlonu, inginiiring kalaasaala kovvuuruloonuu unnayi. sameepa vydya kalaasaala, maenejimentu kalaasaala, polytechnic rajamandrilo unnayi.
sameepa vrutthi vidyaa sikshnha paatasaala koyyalagudemlonu, aniyata vidyaa kendram polavaramlonu, divyangula pratyeka paatasaala Rajahmundry lonoo unnayi.
vydya saukaryam
prabhutva vydya saukaryam
gootaalalo unna remdu praadhimika aaroogya vupa kendrallo daaktarlu laeru. muguru paaraamedikal sibbandi unnare. ooka pashu vaidyasaalalo ooka doctoru, muguru paaraamedikal sibbandi unnare. praadhimika aaroogya kendram gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali. dispensory, samchaara vydya shaala gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. sameepa saamaajika aaroogya kendram, maathaa sisu samrakshana kendram, ti. b vaidyasaala gramam nundi 10 ki.mee. kante ekuva dooramlo unnayi. alopathy asupatri, pratyaamnaaya aushadha asupatri, kutumba sankshaema kendram gramam nundi 10 ki.mee. kante ekuva dooramlo unnayi.
praivetu vydya saukaryam
gramamlom praivetu vydya soukaryaalunnaayi. embibies kakunda itara degrees chadivin daaktarlu iddharu, degrey laeni daaktarlu aaruguru unnare. remdu mandula dukaanaalu unnayi.
thaagu neee
gramamlo kulaayila dwara rakshith manchineeti sarafara jargutondhi. bavula neee kudaa andubatulo Pali. gramamlo edaadi podugunaa chetipampula dwara neee andutundi. borubavula dwara kudaa edaadi podugunaa neee andutundi. kaluva/vaagu/nadi dwara, cheruvu dwara kudaa gramaniki taguneeru labisthundhi.
paarisudhyam
muruguneeru bahiranga kaaluvala dwara pravahistundi. muruguneeru bahiranganga, kaccha kaaluvala dwara kudaa pravahistundi. muruguneetini neerugaa jalavanarulloki vadulutunnaaru. gramamlo sampuurnha paarishudhya pathakam amalavutondi. saamaajika marugudoddi saukaryam ledhu. intintikii tirigi vyarthaalanu sekarinche vyvasta ledhu. saamaajika biogyas utpaadaka vyvasta ledhu. chettanu veedhula pakkane paarabostaaru.
samaachara, ravaanhaa soukaryalu
postaphysu saukaryam, sab postaphysu saukaryam, poest und telegraf aphisu gramaniki 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. laand Jalor telephony, piblic fone aphisu, mobile fone, internet kefe / common seva kendram modalaina soukaryalu unnayi. praivetu korier gramaniki 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali.
gramaniki sameepa praantaala nundi prabhutva ravaanhaa samshtha buses thiruguthunnai. sameepa gramala nundi auto saukaryam kudaa Pali. vyavasaayam koraku vaadenduku gramamlo tracterlunnayi. praivetu baasu saukaryam, railway steshion modalainavi gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi. pradhaana jalla rahadari, jalla rahadari gramam gunda potunnayi. jaateeya rahadari, rashtra rahadari gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi. gramamlo tharu roadlu, kankara roadlu, mattirodloo unnayi.
marketingu, byaankingu
gramamlo vaanijya banku, vyavasaya parapati sangham unnayi. gramamlo swayam sahaayaka brundam, pouura sarapharaala kendram unnayi. sahakara banku gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali. atm gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali. vaaram vaaram Bazar gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali. vyavasaya marcheting sociiety gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali.
aaroogyam, poeshanha, vinoda soukaryalu
gramamlo angan vaadii kendram, itara poshakaahaara kendralu, aashaa karyakartha unnayi. gramamlo vaarthapathrika pampinhii jarudutundhi. assembli poling kendram, janana maranala namoodhu kaaryaalayam unnayi. sameekruta baalala abhivruddhi pathakam, aatala maidanam gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. cinma halu, granthaalayam, piblic reading ruum gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi.
vidyuttu
gramamlo gruhaavasaraala nimitham vidyut sarafara vyvasta Pali. rojuku 7 gantala paatu vyavasaayaaniki, 12 gantala paatu vaanijya avsarala choose kudaa vidyut sarafara chesthunnaaru.
bhuumii viniyogam
gootaalalo bhu viniyogam kindhi vidhamgaa Pali:
vyavasaayetara viniyogamlo unna bhuumii: 244 hectares
vyavasaayam cheyadagga banjaru bhuumii: 3 hectares
banjaru bhuumii: 9 hectares
nikaramgaa vittina bhuumii: 1616 hectares
neeti saukaryam laeni bhuumii: 9 hectares
vividha vanarula nundi saguniru labhistunna bhuumii: 1616 hectares
neetipaarudala soukaryalu
gootaalalo vyavasaayaaniki neeti sarafara kindhi vanarula dwara jargutondhi.
kaluvalu: 48 hectares
baavulu/boru baavulu: 150 hectares
cheruvulu: 334 hectares
itara vanarula dwara: 1084 hectares
utpatthi
gootaalalo yea kindhi vastuvulu utpatthi avtunnayi.
pradhaana pantalu
vari, mokkajonna, minumu
moolaalu |
govindha nam maeraa 2022loo roopondutunna hiindi cinma. viacom 18 stodios, dharma prodakshans byaanarpai caran joohaar nirmimchina yea cinimaaku sasank khaitan darsakatvam vahinchaadu. wicky kaushal, bhuumii fednekar, kiara adwani pradhaana paatrallo natinchina yea cinma dissember 16na disnii plous hatstarr otiitiiloo vidudalaindi.
nateenatulu
wicky kaushal
bhuumii fednekar
kiara adwani
deependra sidhu
ami ela
shavon zaman
joinal
viinha naayar
saankethika nipunhulu
baner: dharma prodakshans
nirmaataa: caran joohaar
katha, skreenplay, darsakatvam: sasank khaitan
sangeetam: joyel craceto
cinimatography: vidushi tiwari
moolaalu
bayati linkulu
2022 cinemalu |
ene.karunakar pathrikaa chithrakaarudu.
jeevita visheshaalu
baapu, baali taruvaata pathrikaa chithrakalalo karunakar vishesha krushi chesudu. visakhapatnamlo suryah prakasaravu, kasturbai dampathulaku 1953, auguste 4 na janminchaadu. aayana amerpetaloni prabhutva paatasaalalo vidyanabhyasinchi, yepi callagy nundi b.yess.sea., tarwata b.epf.e.(phootoographee) degrey andukunnadu. pramukha patrikalaloe chitrakaarudigaa panichesaadu. somajigudaloni krantisikhira apartmentloo adhunika graphicsnu nadipaadu. gurubrahma t.vee. seeriyal ku 1997 sam. nandy awardee andukunnadu.
vyaktigata jeevitam
karunakarku iddharu kumartelu, ooka koduku unnare. 2013 septembaru 12 guruvaaram saayantram gundenoppito mruti chendhaaru.
moolaalu
itara linkulu
theluguvaarilo chitrakaarulu
2013 maranalu
gundepootu maranalu
Visakhapatnam jalla chitrakaarulu |
beena benarjee (jananam 19 phibravari 1943) bharatadesaaniki chendina television, cinma nati. amenu siniiramgamloo beena gaaa pilustharu. beena benarjee bengali, hiindi cinemallo natinchindi.
jeevita visheshaalu
beena benarjee 19 phibravari 1943na janminchindhi. aama sinii natudu pradeep kumar (pradeep batabal, pradeep benarjee) (1925–2001) kumarte. beena benarjee natudu, dharshakudu ajoy biswasnu vivaham chesukundi, konthakaalam taruvaata vidipooyaaru. aameku kumarudu siddartha benarjee unaadu, aayana housefully 2 (2012), himmat walia (2013) cinma dharshakudu sajid khanku sahaya darsakudiga pania chesudu.
cinemalu
television
moolaalu
bayati linkulu
1943 jananaalu |
అహోబిల మఠం (శ్రీ అహోబిల మఠం అని కూడా పిలుస్తారు) అనేది వడకలై శ్రీ వైష్ణవ మఠం సా.శ. 1400 లో ఆంధ్రప్రదేశ్ రాష్ట్రం, పూర్వ కర్నూలు జిల్లా, ఆళ్లగడ్డ మండలం, అహోబిలంలో వేదాంత దేశిక వడకళై సంప్రదాయాన్ని అనుసరించి స్థాపించబడింది. ఇది ఆదివాన్ శతకోప స్వామి (వాస్తవానికి శ్రీనివాసాచార్య అని పిలుస్తారు)కి ఆపాదించబడింది.
అధివాన్ శతకోప, వడకళై సన్యాసి, వేదాంత దేశిక గొప్ప శిష్యుడు, ప్రసిద్ధ శ్రీ వైష్ణవ ప్రఖ్యాత నడదూర్ అమ్మాళ్ పండిత వారసుడు, ఘటికాశతం అమ్మాళ్ శిష్యుడు, స్థాపించాడు. పాంచరాత్ర సంప్రదాయం ఆధారంగా ఈ మఠాన్ని స్థాపించారు.
అహోబలం హిందూ యాత్రికులకే కాక, పర్యాటక కేంద్రంగా, కొండలు, నదులు, ప్రకృతి అలంకారాలకు నైసర్గిక స్వరూపాలు. ఇది ముఖ్యంగా వైష్ణవ యాత్రికులకు పవిత్ర పుణ్యక్షేత్రం. పురాణ ప్రసిద్ధిగాంచిన అహోబిలాన్ని అహోబలం అని కూడా వ్యవహరిస్తారు. నరసింహుడి బలాన్ని, శక్తిని దేవతలు ప్రశంశించడం వల్ల అహోబలమైనది. ఎగువ మహోబలంలో ప్రహ్లాదుని తపస్సుకు మెచ్చి స్వయంభువుగా బిలంలో వెలిసినాడు కావున అహోబిలం అని కూడా పిలుస్తారు. నరహరి తన అవతారాన్ని భక్తుల కోసం తొమ్మిది ప్రదేశాలలో ప్రకటించాడు కావున నవనారసింహక్షేత్రం అని అంటారు. నవనారసింహులలో దిగువ అహోబిలంలో పేర్కొనబడలేదు. కాని ఈ ఆలయప్రాశస్తం అమోఘమైనది. ఇక్కడికి వచ్చిన భక్తులు ఎగువ దిగువ అహోబల పుణ్యక్షేత్రాలను సందర్శించి తరిస్తారు. ఈ క్షేత్రం నంద్యాల జిల్లాలోని నంద్యాల రైల్వేస్టేషన్ కు 68 కిలోమీటర్ల దూరంలోని ఆళ్ళగడ్డకు 24 కిలోమీటర్ల దూరములో ఉంది. అన్ని ప్రధాన క్షేత్రముల నుండి అహోబిలం చేరడానికి మార్గాలు, రవాణా సౌకర్యములున్నవి. ఈ క్షేత్రం సముద్రమట్టమునకు 2800 అడుగుల ఎత్తులో ఉంది. అహోబలంలో ప్రదానమయినది భవనాశిని నది. లక్ష్మినరసింహుని పద సరసజములు కడిగే పాద్యంగా గగన గంగ భువికి దిగి వచ్చింది. ఈ దివ్య తీర్థంలో స్వయంభువుగా వెలసిన దేవదేవుడు ఉగ్రనరసింహస్వామి. పరమ భాగవతుడయిన ప్రహ్లాదుని రక్షించడం కోసం హిరణ్యకశిపుణ్ణి వధించడం కోసం హరి నరహరిగా ఆవిర్భవించాడు. ఆ అవతార కథ సాగిన ప్రదేశమే ఈ అహోబలక్షేత్రం. దిగువ అహోబలంలో వెలసిన ప్రహ్లాదవరదుని సన్నిధానం లక్ష్మీనరసింహస్వామి విశిష్ట అద్వైతాలకు కార్యకలాపాలకు కేంద్రం. వేద ఘోషలతో దివ్యప్రబంధ సూక్తులతో అర్చకుల ఆరగింపులతో కోలాహలంగా ఉంటుంది. శ్రీ కార్యపరుల పరమ భక్తుల ఏకాంత భక్తికి అమృతవల్లి సమేత నరసింహుడు పరవశించి సేవింపవచ్చిన వారికి కోరకనే వరాలు అనుగ్రహిస్తాడు. ప్రహ్లాద వరదుడు లక్ష్మీ సమేతుడై సుందరంగా శేషపీఠం మీద అవతరించాడు. వీరి సహితంగా అమృతవల్లి సన్నిధి అండాల్ సన్నిధి ఉన్నాయి. ఇక్కడ వైష్ణవ ఆచార్యులకు, అళ్వారులకు ప్రత్యేక సన్నిధాలున్నవి. వేంకటేశ్వరునకు పద్మావతి వివాహ సమయమున శ్రీ నరసింహస్వామిని ప్రతిష్ఠించి ఆరాధించాడు కావున ఈ ఐతిహ్యానికి గుర్తుగా వెంకటేశ్వరుని సన్నిధి, కళ్యాణ మంటపం ఉంది. ప్రహ్లాద వరదుడు ఉభయనాంచారులయిన శ్రీదేవి, భూదేవి విగ్రహాలు స్వర్ణ కవచాలతో మూలమూర్తులకు దివ్యాభిషేకాలతో, దివ్య ఆభరణములతో నేత్ర పర్వంగా నిలిచింది. ఈ క్షేత్రం 108 దివ్య క్షేత్రములలో ప్రముఖమైంది. వైష్ణవ ఆళ్వారులు దర్శించి స్తుతించిన క్షేత్రమును మాత్రమే దివ్యక్షేత్రములు అంటారు. ఈ క్షేత్రం నల్లమల అడవులలో ఉంది. ఆదిశేషుడు పర్వతాకృతి పొందినాడని పౌరాణిక విశ్వాసం. ఈ పర్వత ప్రకృతి సౌందర్యానికి మురిసిపోయిన ఆదిశేషుడు వయ్యారంగా పవళించారు. ఆ పడగలపై శ్రీనివాసుడు, నడుముపై నారసింహుడు, తోకపై మల్లిఖార్జునుడు ఆవిర్భవించారు. వీరు నల్లమల మగసిరులుగా మలచారు. తిరుమల, అహోబిలం, శ్రీశైలం స్వయం వ్యక్త క్షేత్రాలు. అహోబిలక్షేత్ర ప్రసిద్ధికి, అభివృద్ధికి ఎందురో రాజులు, రాజన్యులు, ఎన్నో సేవలందించారు. పల్లవులు, చోళులు, విద్యానగరరాజులు, చాళుక్యులు, కాకతీయులు, విజయనగరరాజులు, రెడ్డిరాజులు అభివృద్ధికి వికాసానికి తోడ్పడినారు. 15వ శతాబ్దంలో తురుష్కుల దండయాత్రలో అహోబిలక్షేత్రం పడి నలిగిపోయింది. రంగరాయల ప్రభువు తురుష్కుల మీద విజయం సాధించి జీయరుగారికి అహోబిలక్షేత్రాన్ని అప్పగించి, జయానికి గుర్తుగా ఉన్నతోన్నత మయిన జయస్తంభాన్ని దేవాలయ చివరి ప్రాకారమందు స్థాపించాడు. ఇది ఇప్పటికి మనం చూడవచ్చు. పరమశివ భక్తుడయిన ప్రతాప రుద్రమహారాజు దినచర్య ప్రకారం శివలింగం పోతపోయగా నృసింహాకృతి వచ్చినందుకు ఆ విగ్రహాన్ని మొదటి అహోబిల పీఠాధిపతి వారికి అప్పగించి, జీవితాంతం నరసింహుని సేవించి పూజించాడు. ఈ క్షేత్రానికి నగరి, నిధి, తక్ష్యాద్రి, గరుడాద్రి, శింగవేళ్ కుండ్రం, ఎగువ తిరుపతి, పెద అహోబిలం, భార్గవతీర్థం, నవనారసింహ క్షేత్రం అనే పేర్లు కూడా కలవని పురాణములు చెప్పుచున్నవి. తురుష్కుల దండయాత్రలో విచ్ఛిన్నమయిన అహోబల్ క్షేత్రానికి 43వ పీఠాధిపతి పంచసంస్కారాలలో 44వ పీఠాధిపతి ఆశీస్సులతో మధురాంతకం నుండి అహోబలం మేనేజర్ గా నియమితులయిన ఆర్. లక్ష్మినారాయణ కాలమునుండి పూర్వవైభవాన్ని సంతరించుకుంటూ వస్తున్నది. ఇతను వేద, ప్రభంధము, అధ్యయనము, మూర్తులకు అలంకారము చేయడంలో నిష్ణాతులు. ఎన్నో ఉత్సవాలను భక్తుల సహాయంతో పూర్వ వైభవాన్ని సంతరించుకునేటట్లు చేశారు. అదే క్రమంగా పూర్వ వైభవాన్ని సంతరించుకుంటున్నది. అహోబిల నృసింహుని సుప్రభాత సుందర సేవలు, ఏకాంత సేవల వరకు సొగసులను నింపుకున్నది. నవరాత్రులు విశేష దినములలో అయ్యవారు, అమ్మవారు, అద్దాల మంటపంలో వింత వెలుగులు విరజిమ్ముతున్నారు. విజయదశమి, సంక్రాంతి పార్వేట ఉత్సవాలలో స్థానికులు, చెంచుల విన్యాసాలు, విల్లంబుల ప్రయోగాలు గ్రామీణ వాతావరణానికి అద్ధం పడతాయి. ఆలయ విధులలో పూజ పునస్కారములలో తెలిసో తెలియకో జరిగిన శైతిల్యాలకు ప్రాయశ్చిత్తంగా, వర్చస్వంతంగా క్షేత్రం విరాజిల్లడానికి పవిత్రోత్సవాలు నిర్వహిస్తారు. ఎన్నో నిత్య సేవలు, ఆర్జిత సేవలు, ఉత్సవాలు, అభిషేకాలు, వేదాంత ఘోషలు, ప్రభంధ పారాయణములు, కళ్యాణోత్సవములు, ఆలయపాలకులు అనితరసాధ్యంగా నిర్వహిస్తారు. తీర్థయాత్రలలో ప్రధానమయిన మండపం (తలనీలాలు), స్నానం దర్శనం మొదలయిన వాటికిక్కడ అవకాశమేర్పడింది. దిగువ అహోబిలం చేరుకుని, ప్రహ్లాదవరదుని సేవించుకొని ఇక్కడికి 8 కి.మీ దూరములోనున్న ఎగువ అహోబిలంలోని గుహాంతర్భాగాన నిలిచిన అహోబల నృసింహుని అర్చించుకొని భవనాశిని జలాలతో సేద తీర్చుకొని ఓర్పుతో క్రమంగా నవనారసింహ క్షేత్రాలను దర్శించుకొని ప్రహ్లాద బడిలో బండ మీద నిలిచి భాగవత సుందర జ్ఞాపకాలను పొంది ఉగ్రస్తంభ ప్రదక్షిణలతో పుణీతమై తీర్ధయాత్రను ఫలవంతం చేసుకోవడానికి నేడు చక్కని అవకాశమున్నది.
చరిత్ర
ఈ క్షేత్రాన్ని 1830ల్లో కాశీయాత్రచేసి దానిని గ్రంథస్థం చేసిన యాత్రాచరిత్రకారుడు ఏనుగుల వీరాస్వామయ్య తన కాశీయాత్రా చరిత్రలో వర్ణించారు. ఆయన వ్రాసిన ప్రకారం 1830 నాటికి ఎగువ అహోబిలానికి, దిగువ అహోబిలానికి నడుమ చీకటిగల అడవి ఉండేది. అప్పటికి ఈ స్థలం కుంభకోణం వద్దనుండే అహోబళం జియ్యరు వారి ఆధీనం. వారి ముద్రకర్త అహోబిలానికి రెండు క్రోసుల దూరానగల బాచపల్లెలో ఉండి ఈ స్థలాన్ని చూసుకునేవారు. ముద్రకర్త యెగువ, దిగువ స్థలాల్లో అర్చన చేసే అర్చకులిద్దరికీ అప్పుడప్పుడూ నెలకు రూ.6 చొప్పున జీతం ఇస్తూవుండేవారు. గుడి ఖర్చులకు జియ్యరు పంపే డబ్బు తప్ప మరే దారీ ఉండేది కాదు. హైదరాబాద్ రాజ్యపు దివాను పేష్కరు రాజా చందులాలా ఈ క్షేత్రానికి సంవత్సరానికి రూ. వెయ్యి చొప్పున ఇప్పించేవారు. దిగువ అహోబిలంలో కొన్ని పేదల గుడిసెలు ఉండేవని, ఎగువన అవీ లేవని, జలము రోగప్రదం కావడంతో మనుష్యులు నివసించేందుకు భయపడేవారని వ్రాశారు. ఫాల్గుణమాసంలో బ్రహ్మోత్సవాలు జరిగే రోజుల్లో 400 వరహాల హాశ్శీలు ఆదాయం వస్తూండేదని, దానిని కందనూరి నవాబు తీసుకుని గుడికి చేయాల్సిన సౌకర్యాల గురించి మాత్రం పట్టించుకునేవాడు కాదని వివరించారు. ఉప్పుతో సహా ఏమీ దొరకని ప్రాంతంగా ఉండేది. ఏవి కావాల్సినా బాచపల్లె నుంచి తెచ్చుకోవాల్సి వచ్చేది. అక్కడ ప్రతిఫలించియున్న పరమాత్మ చైతన్యము, స్వప్రకాశము చేత లోకులకు భక్తిని కలగజేయుచున్నది గాని, అక్కడ నడిచే యుపచారములు దానికి నేపాటికిన్నీ సహకారిగా నుండలేదు. అని ఆయన వ్రాశారు.
అహోబల మహత్యం
ఈ పుడమి మీద ఉన్న నాలుగు దివ్యమైన నరసింహ క్షేత్రాలలో అహోబిల క్షేత్రం ఒకటి. రాక్షసుడైన హిరణ్యకశ్యపుని సంహరించడానికి తన భక్తుడైన ప్రహ్లాదుని రక్షించడానికి స్తంభమునందు, ఉద్భవించిన స్థలమే ఈ అహోబిలక్షేత్రము. ఈ స్థల పురాణం గురించి వ్యాస మహర్షి సంస్కృతంలో బ్రహ్మాండపురాణం అంతర్గతంలో 10 అధ్యాయాలు, 1046 శ్లోకములతో అహోబిలం గురించి వ్రాయబడింది.
పార్వేట
అహోబిల స్వామి వారు తన పెళ్ళికి తానే స్వయంగా భక్తులను అహ్వాఇస్తానని అన్నారట. ఆరు వందల సంవత్సరాల క్రితం ఆ నాటి ప్రప్రథమ పీఠధి పతి శ్రీ శఠ గోప యతీంద్ర మహదేశికన్ వారు ఈ బ్రహోత్సవానికి శ్రీకారం చుట్టారు. ఆ నాటి నుండి ఈ నాటివరకు పర్వేట ఉత్సవాలు ఘనంగా 45 రోజుల పాటు జరగడం ఒక విశేషము. తిరుమలలో కూడా శ్రీ వారికి పార్వేట ఉత్సవాలు జరుగుతాయి. అటు పిమ్మట బ్రహ్మోత్సవాలు జరిగి గరుడోత్సవంతో అనగా మర్చి 17 న ఈ వేడుకలు పూర్తవుతాయి. అహోబిల స్వామి వారు తన వివాహ మహోత్సవానికి భక్తులను ఆహ్వానించడానికి అహోబిల పరిసర ప్రాంతంలో సుమారు 35 గ్రామాల్లో ఈ నలబైదు రోజులు సంచరిస్తాడు. పర్వేట ఉత్సవాలు ఈ గ్రామాలలో ఆ నలబైదు రోజులు జరుగుతాయి. ఈ నెలన్నర రోజులు అన్ని గ్రామాల్లో అందరికి పండగే. అన్ని వేడుకలె. స్వామి వారి పల్లకి మోసే బాధ్యత ఇక్కడి కొన్ని కుటుంబల వారికి తరతరాలుగా వంశ పారంపర్యంగా వస్తున్న ఒక సంప్రదాయము. సుమారు 120 మంది ఈ విధంగా స్వామి వారి సేవలో తరిస్తున్నారు.
ఎగువ అహోబిలం
ఎగువ అహోబిలంలో వేంచేసియున్న మూల విరాట్ కు ఉగ్రనరసింహస్వామి అహోబిల, అహోబల, నరసింహస్వామి, ఓబులేసుడు అని పిలుస్తారు. గరుడాద్రి, వేదాద్రి పర్వతముల మధ్యన ఈ ఎగువ అహోబిల ఆలయము ఉంది.
దిగువ అహోబిలం
శ్రీ వేంకటేశ్వర స్వామి ప్రతిష్ఠించిన లక్ష్మీనరసింహస్వామి వేంచేసినదే దిగువ అహోబిలం.అక్కడ శ్రీ లక్ష్మి నరసింహ స్వామి
వివరాలు
వైవిధ్యమైన నరసింహస్వామి ఆలయాలు
ఈక్షేత్రమున నవనారసింహులు కలరు. ఇక్కడగల అహోబిల మఠములోను లక్ష్మీనరసింహర్ వేంచేసియున్నారు
అహోబిల పర్వతం చుట్టును అనేక సన్నిధులు తీర్థాలు ఉన్నాయి.
దర్శనీయ స్థలాలు
నవ నారసింహ గుళ్ళు
అహోబిల క్షేత్రమందు నవనారసింహులు నవవిధ రూపాలలో ఎగువ, దిగువ అహోబిల చుట్టు ప్రక్కల వెలసియున్నారు జ్వాలా అహోబిల మాలోల క్రోద కారంజ భార్గవ
యోగానంద క్షాత్రవత పావన నవ మోర్థ్యః
అనగా
1 జ్వాలా నరసింహ: స్తంభంనుంచి ఉద్భవించిన నరసింహుడు క్రోధాగ్ని జ్వాలలతో ఊగి పోతూండటంతో జ్వాలా నరసింహుడన్నారు. ఇక్కడే ఉగ్ర నరసింహుడు హిరణ్యకశిపుని వధించినట్లు చెప్పబడుతోంది. ఇక్కడి ఆలయంలో అష్టభుజ, చతుర్భుజ నరసింహులు, హిరణ్యకశిపుని వెంటాడుతున్న నరసింహుడు .. ఈ మూడు విగ్రహాలు ప్రతిష్టింపబడి వున్నాయి. ఇదివరకు ఇది హిరణ్యకశిపుని రాజప్రాసాదంగా భావింపబడుతోంది. ఇక్కడే భవనాశనీ నది ప్రారంభం అవుతుంది.జ్వాలా నృసింహస్వామి దేవాలయం . 'అచలచయ మేరు' అని పిలువబడే కొండపై ఉంది. ఇది ఎగువ అహోబిల ఆలయం నుండి నాలుగు కిలోమీటర్ల దూరంలో ఉంది. ఈ స్థలం అసలు స్పాట్ అని చెప్పబడింది, ఇక్కడ హిరణ్యకసిపుని చంపినప్పుడు స్వామి ఉగ్రత ను చూడవచ్చు.
2 అహోబిల నరసింహ: గరుత్మంతునికి దర్శనమిచ్చిన నరసింహ స్వామి. ముక్కోటి దేవతలు స్తోత్రము చేసినా కోపము తగ్గని నరసింహస్వామి ప్రహ్లాదుడు తపస్సు చేయగా స్వయంభువుడిగా వెలిశాడు.
3 మాలోల నరసింహ:లక్ష్మీదేవికి ప్రియమైన నరసింహస్వామి వేదాద్రి పర్వతంమీద లక్ష్మీనృసింహ స్వామిగా "మా" అనగ లక్ష్మి లోల యనగ "ప్రియుడు" అని అర్ధం. ఈ దేవాలయానికి మార్కొండలక్ష్మమ్మపేటు అని కూడా పిలుస్తారు. ఎగువ అహోబిలానికి 1 కి.మీ దూరంలో ఈ ఆలయం ఉంది. స్వామి వారు ప్రసన్నాకృతిలో దర్శనమిస్తారు. వేదాద్రి శిఖరాన చదునైన ప్రదేశంలో ఈగుడి నిర్మించబడింది. ఇక్కడి శిల్పము వామపాదాన్ని మడుచుకొని, దక్షిణపాదాన్ని వంచి కిందకు వదలి సుఖాసీనుడై ఉన్నాడు. స్వామివారి ఎడమ తొడపై లక్ష్మీదేవి స్వామివారి వామ హస్తము లక్ష్మీదేవిని ఆ లింగనము చేసుకొన్నట్లుగా యున్నది. స్వామి శంఖు, చక్ర, వరద, హస్తాలతో యున్నది. భూతలం నుండి ఆవిర్భవించిన తామరపై లక్ష్మీదేవి పాదాలు ప్రకాశిస్తున్నాయి. ఇదొక ప్రశంతమైన సుందరమైన చోటు, ధ్యాన అనుష్టాలకు చక్కని వేదిక. ఈ నరసింహా స్వామిని పూజించినవారికి శుక్రగ్రహ దోషాల నుండి విముక్తి కలుగుతుంది.
4 క్రోద నరసింహ (వరాహ నారసింహ): వేదాద్రి పర్వతముయందు వేదములను భూదేవిని సోమకాసురుడు అపహరించుకొని పోగా వరాహ నరసింహుడుగా శ్రీమన్నారాయణుడు అవతరించి భూలోకం కిందకు వెళ్ళి సోమకాసుని సంహరించి భూదేవి సహితంగా పైకితెచ్చినందుకు ఈ క్షేత్రానికి వరాహ నరసింహ క్షేత్రమని పేరు. భూదేవిని ఉద్ధరించిన వరాహస్వామి. ఈ నరసింహా మూర్తిని దర్శించిన రాహుగ్రహ దోషాలు తొలగిపోతాయి.
5 కారంజ నరసింహ: కారంజ వృక్ష స్వరూపిమైన శ్రీ కారంజ నరసింహ మూర్తికి కరంజ వృక్షము క్రింద పద్మాసనంతో వేంచేసియున్న స్వామికి కారంజ నరసింహస్వామి అని పేరు.పగడలువిప్పి నిలిచిన ఆదిశేషుని క్రింద ధ్యాననిమగ్నుడైన మూర్తి.గోబిలుడనే మహర్షి తపస్సు చేసినందుకు ఆయనకు ప్రత్యక్షమైనారని, శ్రీ ఆంజనేయస్వామి ఇక్కడ తపస్సు చేయగా నృసింహస్వామి దర్శనమివ్వగా అందుకు ఆంజనేయుడు "నాకు శ్రీరామ చంద్రమూర్తి తప్ప వేరెవ్వరు తెలువదనగా" నృసింహుడు నేనే శ్రీరాముడ నేనే నృసింహస్వామి సాంగ (ధనస్సు) హస్తములతో దర్శన మివ్వగా ఈ స్వామికి కారంస్వామి అని పేరు. ఈ స్వామికి పాలనేత్రము (త్రినేత్రము) కలదు. అందుకే అన్నమయ్య "పాలనేత్రానల ప్రబల విద్ద్యులత కేళి విహార లక్ష్మీనరసింహ" అని పాడారు. ఈ నరసింహా మూర్తిని పూజించిన వారికి చంద్రగ్రహ అనుగ్రహం లభించును.
6 భార్గవ నరసింహ: పరశురాముడు ఈ అక్షయ తీర్ధ తీరమందు తపస్సు చేయగా శ్రీ నృసింహాస్వామి హిరణ్యకశిపుని సంహరం చేసే స్వరూపంగా దర్శనమిచ్చాడు. కావున ఈ క్షేత్రానికి భార్గవ నరసింహ క్షేత్రమని పేరు. ఈ స్వామిని "భార్గోటి" అని ప్రాంతీయ వాసులు పిలుస్తారు. పరశురాముని పూజలందుకున్న దివ్యధామము. ఈ ఆలయం దిగువ అహోబిలానికి 2 కి.మీ. దూరంలో ఉత్తర దిశ (ఈశాన్యము) యున్నది. స్వామి వారి విగ్రహం, పీఠంపై చతుర్బాహయుతమై శంఖు చక్రాన్వితములైన ఊర్ద్వబాహువుల, అసురుని ప్రేవువులను చీలుస్తు రెండు హస్తాలు, ఖడ్గహస్తుడైన హిరణ్య కశిపుడు, ప్రక్కలోనే అంజలి ఘటిస్తున్న ప్రహ్లాదుడు, ప్రభావళిలో దశావతారములతో ఈ విగ్రహము కలిగియున్నది. ఈ నరసింహా మూర్తిని పూజించిన వారికి సూర్యగ్రహ అనుగ్రహం లభించును
7యోగానంద నరసింహ: ఈ ఆలయం 2 కిలోమీటర్ల దూరంలో దిగువ అహోబిలమ్ నుంచి ఆగ్నేయ దిశలో ఉంది. హిరణ్యకశిప్పుడును చంపిన తరువాత, నరసింహ ప్రహ్లాదుడు అనేక యోగ భంగిమలను బోధించాడు. అందువలన, యోగానంద నరసింహ అని పిలుస్తారు. యోగమునందు ఆనందమును ప్రసాదించుచున్నాడు. కాబట్టి స్వామివారికి యోగానంద నరసింహ స్వామి అని పిలవబడుచున్నాడు. యోగపట్టంతో, విలసిల్లినాడు, ప్రహ్లాదుని ఈ యోగ నృసింహుని అనుగ్రహంతో యోగాభ్యాసం చేసినాడట. మనశ్చాంచల్యము కలిగిన బ్రహ్మ నరసింహుని గురించి తపస్సు చేసి మన:స్ధిరత్వమును సాధించెను. ఈ ప్రదేశము యోగులకు, దేవతలకు నిలయం.ఈ నరసింహా మూర్తిని పూజించిన వారికి శనిగ్రహ అనుగ్రహం లభించును
8 క్షాత్రపత నరసింహ (ఛత్రవట నారసింహ): దిగువ అహోబిలమ్ నుండి మూడు కిలోమీటర్ల దూరంలో, దేవత యొక్క చిత్రం ముతక పొదలతో చుట్టుపక్కల ఉన్న పెపల్ చెట్టు కింద ఏర్పాటు చేయబడింది. అందువల్ల చాతురత నరసింహస్వామిగా పిలుస్తారు పద్మాసనంతో అభయహస్తాలతో నల్లగా నిగనిగలాడుతున్న ఈమూర్తి చాలా అందమైన ఆకర్షణీయమైన మూర్తి. "హా హా" "హుహ్వా" అను ఇద్దరు గంధర్వులు అతి వేగముతో గానం చేసి నృత్యం చేయగా నృసింహస్వామిసంతోషించి వారికి శప విమోచనం గావించెను. కిన్నెర, కింపుర, నారదుల ఈ క్షేత్రంలో గానం చేసిరి. సంగీతాన్ని అనుభవించినట్లు ఉండే ఈ స్వామిని చత్రవట స్వామి అని పిలుస్తారు. ఈ నరసింహా మూర్తిని పూజించిన వారికి కేతుగ్రహ అనుగ్రహం లభించును
9 పావన నరసింహ: పరమపావన ప్రదేశంలో ఏడుపడగల ఆదిశేషుని క్రింద తీర్చిదిద్దిన మూర్తి ఈ స్వామివారి పేరులోనే సమస్త పాపములను, సంసారంలో జరిగే సుఖ:దుఖా:లను తొలగించ గలిగే వాడని అర్ధమగుచున్నది. "భరద్వాజ" ఋషి ఇచ్చట తపస్సు చేయగా స్వామి వారు మహాలక్ష్మీ సహితంగా వారికి దర్శనమిచ్చారు. కావున ఈ స్వామికి పావన నరసింహస్వామి అని పేరు. ఈ క్షేత్రానికి పాములేటి నరసింహస్వామి అని కూడా పిలుస్తారు. ఎగువ అహోబిలానికి 6 కి.మీ. దూరములో దక్షిణ దిశలో యున్నది. పాపకార్యములు చేసినవారు ఈ స్వామిని దర్శించినంతనే పావనులగుదురు. బ్రహ్మోత్సవముల దగ్గరనుండి ప్రతి "శనివారం" నృసింహ జయంతి వరకు అద్భుతంగా వేడుకలు జరుగును. ఈ క్షేత్రానికి భక్తులు అధిక సంఖ్యలో భక్తులు వారి వారి కష్టములను, పాపములను భగవంతుని ప్రార్థనా రూపముగా సేవించి దర్శించుకుంటారు. ఈ నరసింహా మూర్తిని పూజించిన వారికి బుధగ్రహ అనుగ్రహం లభించును.జ్వాలా నరసింహస్వామి క్షేత్రము దగ్గర భవనాశని అనే జలపాతము ఉంది. అక్కడ స్నానంచేస్తే సకల పాపాలు పోతాయి అని భక్తుల నమ్మకం.
ప్రహ్లాద బడి
ఇది చిన్న గుహ. దీనినే ప్రహ్లాద బడి అంటారు. ఈ గుహ ఎదురుగా కొండలపైనుండి నీరు పడుతూ చాలా ఆహ్లాదకరంగా ఉంటుంది. ఈ గుహ ఎదురుగా విశాలమైన రాళ్ళ చప్టాలాగా సహజసిద్ద కొండ ఉంటుంది, దానిపైన రకరకాల అక్షరాలు వ్రాసినట్లు గీతలు ఉంటాయి. ఈ అక్షరాలలో చాలా వాటికి పోలికలు గమనించవచ్చు! ఈ గుహలోకి ఒకేసారి కేవలం ఐదుగురు మాత్రమే వెళ్ళగలుగుతారు
మఠం
అహోబిలం మఠం చాలా ప్రసిద్ధి పొందినది. ఇది వైష్ణవ మత వ్యాప్తిలో కీలక భూమిక పోషించింది. సంకీర్తనాచార్యుడు, అన్నమయ్య ఇక్కడనే దీక్షపొంది మంత్రోపదేశం పొందినాడు. (లేదా వారి గురుపరపంపర ఈ మఠానికి సంబంధించినది). ఇది దిగువ అహోబిలంలో ఉంది. ఇక్కడ లక్ష్మీ నరసింహ స్వామి దేవాలయము చాలా అందంగా, శిల్పకళలతో విలసిల్లుతుంది. మఠంలోనూ నరసింహస్వామి విగ్రహాలు ఉన్నాయి. వీని పూజాపునస్కారాలు చూడదగ్గవి.
ఉగ్ర స్థంభం
ఇది అహోబిలంలోని ఎత్తైన కొండ, దీనిని దూరం నుండి చూస్తే ఒక రాతి స్తంభం మాదిరిగా ఉంటుంది దీని రెండు చీలికలను రెండు భాగాలుగా విభజించడం చూడవచ్చు. ఇది చిరస్మరణీయ దృక్కోణం . దీనిని చేరుకోవడం కొంచెం కష్ష్టం, కానీ ఒకసారి దీనిని చేరుకుంటే మంచి ట్రెక్కింగు చేసిన అనుభూతినిస్తుంది.
దీని పైన ఒక జండా (కాషాయం), నరసింహస్వామి పాదాలు ఉంటాయి.ఎగువ అహోబిలమ్ ఆలయం నుండి ఎనిమిది కిలోమీటర్ల దూరంలో, స్తంభం
దీని నుండే నరసింహస్వామి ఉద్భవించినాడని ప్రతీతి. జ్వాలానరసింహ, భవనాశని దగ్గరలోని చిన్న కొండ అధిరోహించు రహదారి గుండా దీనిని చేరుకోవాలి. జ్వాలా, ఉగ్ర స్టాంబామ్ అనే రెండు సన్నివేశాలను మీరు ఒక గైడ్ ను తీసుకోవలసి ఉంది. మిగిలిన అన్ని ఇతర దేవుళ్ళు సాపేక్షంగా సులభంగా చూడవచ్చు. జ్వాలా, ఉగ్ర స్తంభముల మధ్య కూడా జ్వాలా మార్గంలో గుర్తించబడింది.
రవాణా సౌకర్యాలు
రోడ్డు మార్గం: హైదరాబాదు నుండి అహోబిలం వెళ్ళేందుకు రోడ్డు సౌకర్యం ఉంది. కడప, తిరుపతి నుండి వచ్చువారు, చాగలమర్రి నుంచి ముత్యాలపాడు, క్రిష్టాపురం, బాచేపల్లి మీదుగా కూడా అహోబిలం చేరుకోవచ్చు.
రైలు మార్గం:అహోబిలం దగ్గరలోని రైలు నిలయం నంద్యాల. చెన్నై- బొంబాయి రైల్వేమార్గంలో గల కడప స్టేషన్‌లోదిగితే, ఆళ్లగడ్డ మీదుగా 115 కి.మీ. దూరంలో రహదారిమార్గంలో చేరవచ్చు.
విమాన మార్గం:అహోబిలం దగ్గరలోని విమానాశ్రయం కర్నూలు
వసతి సౌకర్యాలు
తిరుమల తిరుపతి దేవస్థాన అతిధి గృహం
అహోబిలం మఠ అతిథి గృహం: శ్రీ అహోబిల మఠ మలోలా గెస్ట్ హౌస్ గా పిలువబడే అతిథి గృహాన్ని మఠం నిర్వహిస్తుంది. మొత్తం 14 గదులు, 4 సింగిల్ గదులు, 6 డబుల్ గదులు, 4 ట్రిపుల్ గదులు ఉన్నాయి. వీటిలో రెండు డబుల్ గదులు, రెండు ట్రిపుల్ గదులు ఎయిర్ కండిషన్ ఉన్నాయి. అదనంగా, 10 వసతి గృహాల గదులు ఉన్నాయి.
మూలాలు
వెలుపలి లంకెలు
శ్రీ అహోబిల నృసింహ చరిత్ర (సంకలన కర్త - శ్రీ కిడాంబి వేణుగోపాలాచార్య, ప్రధాన అర్చకులు, శ్రీ లక్ష్మీ నృసింహ దేవస్థానం, అహోబిలం)
అహోబిలం మఠం వారి సైటు |
madanagopalapuram, annamaiah jalla, rajampet mandalaaniki chendina gramam.
idi Mandla kendramaina rajampet nundi 6 ki. mee. dooramlo Pali. 2011 bhartiya janaganhana ganamkala prakaaram yea gramam 129 illatho, 526 janaabhaatho 308 hectarlalo vistarimchi Pali. gramamlo magavari sanka 262, aadavari sanka 264. scheduled kulala sanka 77 Dum scheduled thegala sanka 0. gramam yokka janaganhana lokeshan kood 593651.pinn kood: 516126.
2022 loo chosen jillala punarvyavastheekaranaku mundhu yea gramam visorr jillaaloo, idhey mandalamlo undedi.
vidyaa soukaryalu
gramamlo prabhutva praadhimika paatasaala okati, prabhutva praathamikonnatha paatasaala okati Pali.maadhyamika paatasaala, sameepa juunior kalaasaala rajampetalonu, prabhutva aarts / science degrey kalaasaala, inginiiring kalaasaalalu boyanapalle lonoo unnayi. maenejimentu kalaasaala, polytechniclu, balabadi, sameepa vrutthi vidyaa sikshnha paatasaala, aniyata vidyaa kendram rajampet loanu, divyangula pratyeka paatasaala, sameepa vydya kalaasaala, Kadapa lonoo unnayi.
vydya saukaryam
prabhutva vydya saukaryam
sameepa praadhimika aaroogya vupa kendram gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali. pashu vaidyasaala gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali. sameepa saamaajika aaroogya kendram gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali. alopathy asupatri, pratyaamnaaya aushadha asupatri, dispensory, samchaara vydya shaala, kutumba sankshaema kendram gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. praadhimika aaroogya kendram, maathaa sisu samrakshana kendram, ti. b vaidyasaala gramam nundi 10 ki.mee. kante ekuva dooramlo unnayi.
praivetu vydya saukaryam
thaagu neee
gramamlo kulaayila dwara rakshith manchineeti sarafara jargutondhi. gramamlo edaadi podugunaa chetipampula dwara neee andutundi. kaluva/vaagu/nadi dwara gramaniki taguneeru labisthundhi.
paarisudhyam
gramamlo muruguneeti paarudala vyvasta ledhu. muruguneetini neerugaa jalavanarulloki vadulutunnaaru. gramamlo sampuurnha paarishudhya pathakam amalavutondi. saamaajika marugudoddi saukaryam ledhu. intintikii tirigi vyarthaalanu sekarinche vyvasta ledhu. saamaajika biogyas utpaadaka vyvasta ledhu. chettanu veedhula pakkane paarabostaaru.
samaachara, ravaanhaa soukaryalu
madanagopalapuramlo sab postaphysu saukaryam Pali. postaphysu saukaryam, poest und telegraf aphisu gramaniki 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi.
laand Jalor telephony, piblic fone aphisu, mobile fone modalaina soukaryalu unnayi. internet kefe / common seva kendram, praivetu korier gramaniki 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. gramaniki sameepa praantaala nundi prabhutva ravaanhaa samshtha buses thiruguthunnai. sameepa gramala nundi auto saukaryam kudaa Pali. vyavasaayam koraku vaadenduku gramamlo tracterlunnayi. praivetu baasu saukaryam, railway steshion modalainavi gramaniki 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. jalla rahadari gramam gunda potondi. rashtra rahadari gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali. pradhaana jalla rahadari gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali. jaateeya rahadari gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali. gramamlo tharu roadlu, kankara roadlu unnayi.
marketingu, byaankingu
gramamlo swayam sahaayaka brundam, pouura sarapharaala kendram unnayi. vaanijya banku, vyavasaya parapati sangham gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo unnayi. vaaram vaaram Bazar gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali. atm, sahakara banku gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. roejuvaarii maarket, vyavasaya marcheting sociiety gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi.
aaroogyam, poeshanha, vinoda soukaryalu
gramamlo angan vaadii kendram, itara poshakaahaara kendralu, aashaa karyakartha unnayi. gramamlo vaarthapathrika pampinhii jarudutundhi. unnayi. assembli poling kendram, janana maranala namoodhu kaaryaalayam gramam nundi 5 ki.mee.lopu dooramlo unnayi. sameekruta baalala abhivruddhi pathakam, aatala maidanam gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. cinma halu, granthaalayam, piblic reading ruum gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi.
vidyuttu
gramamlo gruhaavasaraala nimitham vidyut sarafara vyvasta Pali. rojuku 7 gantala paatu vyavasaayaaniki, 10 gantala paatu vaanijya avsarala choose kudaa vidyut sarafara chesthunnaaru.
bhuumii viniyogam
madanagopalapuramlo bhu viniyogam kindhi vidhamgaa Pali:
vyavasaayetara viniyogamlo unna bhuumii: 10 hectares
vyavasaayam sagani, banjaru bhuumii: 124 hectares
saswata pachika pranthalu, itara metha bhuumii: 17 hectares
thotalu modalainavi saagavutunna bhuumii: 6 hectares
banjaru bhuumii: 30 hectares
nikaramgaa vittina bhuumii: 118 hectares
neeti saukaryam laeni bhuumii: 110 hectares
vividha vanarula nundi saguniru labhistunna bhuumii: 38 hectares
neetipaarudala soukaryalu
madanagopalapuramlo vyavasaayaaniki neeti sarafara kindhi vanarula dwara jargutondhi.
baavulu/boru baavulu: 38 hectares
utpatthi
madanagopalapuramlo yea kindhi vastuvulu utpatthi avtunnayi.
pradhaana pantalu
vari, mamidi, nimma
moolaalu |
baptla jalla, karanchedu mandalaaniki chendina gramam, pinn kood. sameepa mandalaalu: 523168
dakshanaana chirala mandalam
uttaraana parchur mandalam, dakshanaana vettapalem mandalam, paschimaana inkollu mandalam, moolaalu.
gramam ganamkala vivaranhaku ikda chudandi
yarramvaripalem. |
p.j.amruthakumari andrapradesh raashtraaniki chendina rajakeeya nayakuralu. aama paalakonda niyojakavargam nundi remdusaarlu emmelyegaa praatinidhyam vahinchimdi.
rajakeeya jeevitam
p.j. amruthakumari congresses parti dwara rajakeeyaalloki vachi 1985loo jargina assembli ennikallo tidipi tarafuna pooti chessi 22,904 otla thaedaatho oodipooindi. aama1989loo tirigi pooti chessi 1,175 otla mejaaritiitoe gelichi tolisari emmelyegaa assemblyki ennikaiyindi. amruthakumari 1994loo ennikallo pooti chessi 20,974 otla thaedaatho odipoya tirigi 1999loo ennikallo swatanter abhyarthiga pooti chessi1,196 otlatho gelichi rendosari emmelyegaa ennikaiyindi.
moolaalu
AndhraPradesh saasana sabyulu (1999)
AndhraPradesh saasana sabyulu (1989) |
mandli pally, Anantapur jalla, tanakallu mandalaaniki chendina revenyuyetara gramam
moolaalu
velupali lankelu |
వనపర్తి పేరుతో చాలా వ్యాసాలు ఉన్నాయి. ఆ వ్యాసాల జాబితా:
వనపర్తి - మహబూబ్ నగర్ జిల్లాకు చెందిన ఒక మండలం
వనపర్తి సంస్థానము
వనపర్తి (లింగాల ఘన్‌‌పూర్‌) - వరంగల్ జిల్లా, లింగాల ఘన్‌‌పూర్‌ మండలానికి చెందిన గ్రామం |
తుమ్మలపాలెం, గుంటూరు జిల్లా ప్రత్తిపాడు మండలానికి చెందిన రెవెన్యూయేతర గ్రామం.
గ్రామంలో విద్యా సౌకర్యాలు
మండల పరిషత్తు ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల
ఈ పాఠశాలలో అమలు పరచుచున్న మద్యాహ్న భోజన పథకానికి కావలసిన నాణ్యమైన సన్న బియ్యాన్ని, 2016,జూన్ నెల నుండి, ఈ గ్రామ సర్పంచ్ గుంటుపల్లి రమాదేవి , తన స్వంత నిధులనుండి సరఫరా చేస్తున్నారు. అంతేగాక ప్రతి వారం, పదిరోజులకొకసారి, ఆమె స్వయంగా భోజన సమయంలో పాఠశాలకు వెళ్ళి, మద్యాహ్న భోజన పథకాన్ని పరిశీలించుచున్నారు. తాను సర్పంచిగా పదవీ విరమణ అనంతరం గూడా ఇదే విధంగా ఈ సేవలు కొనసాగించెదనని చెప్పుచున్నారు.
2016,జూన్‌లో ఈ పాఠశాల విద్యా సంవత్సరం ప్రారంభమైనప్పుడు, 1వ తరగతి నుండి ఆరవ తరగతి వరకు 40 మంది విద్యార్థులు ఉండేవారు. అప్పుడే ఆంగ్లమాధ్యమం ప్రవేశపెట్టి పుస్తకాలు వగైరాలను ఉచితంగా అందించి, అర్హతగల ఉపాధ్యాయిని, ఆయానీ ఏర్పాటుచేసి, వారి జీతాలను గూడా సర్పంచ్ తన స్వంత నిధులనుండి చెల్లించుచున్నారు. 2017,జూన్ నాటికి విద్యార్థుల సంఖ్య 90 కి చేరింది.
గ్రామ పంచాయతీ
2013, జూలైలో ఈ గ్రామ పంచాయతీకి నిర్వహించిన ఎన్నికలలో గుంటుపల్లి రమాదేవి ఎన్నికైంది
గ్రామంలోని దర్శనీయ ప్రదేశములు/దేవాలయాలు
శ్రీ వేణుగోపాలస్వామివారి ఆలయం
ఈ ఆలయంలో ప్రతి సంవత్సరం కృష్ణాష్టమి వేడుకలు ఘనంగా నిర్వహించెదరు.
గ్రామంలో ప్రధాన పంటలు
వరి, అపరాలు, కాయగూరలు
గ్రామములోని ప్రధాన వృత్తులు
వ్యవసాయం, వ్యవసాయాధారిత వృత్తులు
మూలాలు
ప్రత్తిపాడు (గుంటూరు జిల్లా) మండలం లోని రెవిన్యూయేతర గ్రామాలు |
alipur, karnatakalo ooka chinna gramam
moolaalu
bayati linkulu
alipur.in
Karnataka gramalu
Karnataka |
సుందిళ్ళ బ్యారేజి కాళేశ్వరం ఎత్తిపోతల పథకంలో భాగంగా పెద్దపల్లి జిల్లా, కమాన్‌పూర్ మండలంలోని సుందిళ్ళ వద్ద నిర్మించిన బ్యారేజీ. గోదావరి నది లోని నీటిని తాగునీరు, నీటిపారుదల కోసం ఉపయోగించుకోవడమే ప్రధాన లక్ష్యంగా సుందిళ్ళ బ్యారేజి నిర్మించబడింది. యెల్లంపల్లి & మేడిగడ్డ మధ్య మూడు బారేజ్లను నిర్మించే కాళేశ్వరం ఎత్తిపోతల పథకంలో ప్రతిపాదించిన బారేజిల్లో సుందిళ్ళ బ్యారేజి ఒకటి.
ప్రాజెక్టు వివరాలు
2016 మే 2న ముఖ్యమంత్రి కల్వకుంట్ల చంద్రశేఖరరావు అన్నారం వద్ద నిర్మించే బ్యారేజి పనులకు శంకుస్థాపన చేశారు. గోదావరి నది నుంచి 160 టీఎంసీల నీటిని తరలించడం ద్వారా 16,50,000 ఎకరాలకు సాగునీరందించే కాళేశ్వరం ఎత్తిపోతల పథకంలో భాగంగా కరీంనగర్ జిల్లా మహాదేవపూర్ మండలంలోని అన్నారం వద్ద బ్యారేజీ నిర్మించి రివర్స్‌ పంపింగ్‌ విధానం ద్వారా నీటిని ఎత్తిపోయడానికి డిజైన్‌ చేశారు.
అంచనా బ్యారేజి వివరాలు:
ప్రారంభం
2019, జూలై 22న ప్రారంభించబడింది.
మూలాలు
తెలంగాణ జలాశయాలు
నీటిపారుదల ప్రాజెక్టులు
నీటి వనరులు
జలాశయాలు |
vutakosu parvatipuram manyam jalla, comarade mandalam loni gramam. idi Mandla kendramaina comarade nundi 20 ki. mee. dooram loanu, sameepa pattanhamaina parvatipuram nundi 27 ki. mee. dooramloonuu Pali. 2011 bhartiya janaganhana ganamkala prakaaram yea gramam 22 illatho, 105 janaabhaatho 12 hectarlalo vistarimchi Pali. gramamlo magavari sanka 44, aadavari sanka 61. scheduled kulala sanka 0 Dum scheduled thegala sanka 104. gramam yokka janaganhana lokeshan kood 581743.pinn kood: 535521.
vidyaa soukaryalu
gramamlo prabhutva praadhimika paatasaala okati Pali.balabadi, praathamikonnatha paatasaala, maadhyamika paatasaalalu komaradalo unnayi. sameepa juunior kalaasaala, prabhutva aarts / science degrey kalaasaala paarvatiipuramloonu, inginiiring kalaasaala komatipallilonu unnayi. sameepa vydya kalaasaala nellimarlalonu, polytechnic paarvatiipuramloonu, maenejimentu kalaasaala bobbililoonuu unnayi. sameepa vrutthi vidyaa sikshnha paatasaala paarvatiipuramloonu, aniyata vidyaa kendram komaradalonu, divyangula pratyeka paatasaala Vizianagaram lonoo unnayi.
vydya saukaryam
prabhutva vydya saukaryam
ti. b vaidyasaala gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali. sameepa saamaajika aaroogya kendram, praadhimika aaroogya kendram, praadhimika aaroogya vupa kendram, maathaa sisu samrakshana kendram gramam nundi 10 ki.mee. kante ekuva dooramlo unnayi. alopathy asupatri, pratyaamnaaya aushadha asupatri, dispensory, pashu vaidyasaala, samchaara vydya shaala, kutumba sankshaema kendram gramam nundi 10 ki.mee. kante ekuva dooramlo unnayi.
praivetu vydya saukaryam
thaagu neee
taaguneeti choose chetipampulu, borubavulu, kaluvalu, cheruvulu vento soukaryalemi leavu.
paarisudhyam
gramamlo muruguneeti paarudala vyvasta ledhu. muruguneetini neerugaa jalavanarulloki vadulutunnaaru. gramamlo sampuurnha paarishudhya pathakam amalavutondi. saamaajika marugudoddi saukaryam ledhu. intintikii tirigi vyarthaalanu sekarinche vyvasta ledhu. saamaajika biogyas utpaadaka vyvasta ledhu. chettanu veedhula pakkane paarabostaaru.
samaachara, ravaanhaa soukaryalu
sab postaphysu saukaryam gramaniki 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali. postaphysu saukaryam, poest und telegraf aphisu gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi. mobile fone Pali. laand Jalor telephony gramaniki 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali. piblic fone aphisu, internet kefe / common seva kendram, praivetu korier gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi.prabhutva ravaanhaa samshtha baasu saukaryam, praivetu baasu saukaryam, railway steshion, auto saukaryam, tractoru saukaryam modalainavi gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi.jalla rahadari gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali. jaateeya rahadari, rashtra rahadari, pradhaana jalla rahadari gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi. gramamlo kankara roadlu unnayi.
marketingu, byaankingu
gramamlo swayam sahaayaka brundam, pouura sarapharaala kendram unnayi.
atm, vaanijya banku, sahakara banku, vyavasaya parapati sangham gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi. roejuvaarii maarket, vaaram vaaram Bazar, vyavasaya marcheting sociiety gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi.
aaroogyam, poeshanha, vinoda soukaryalu
gramamlo sameekruta baalala abhivruddhi pathakam, angan vaadii kendram, itara poshakaahaara kendralu, aashaa karyakartha unnayi. gramamlo vaarthapathrika pampinhii jarudutundhi. janana maranala namoodhu kaaryaalayam unnayi. assembli poling steshion gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali. aatala maidanam gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali. cinma halu, granthaalayam, piblic reading ruum gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi.
vidyuttu
gramamlo gruhaavasaraala nimitham vidyut sarafara vyvasta Pali. rojuku 7 gantala paatu vyavasaayaaniki, 15 gantala paatu vaanijya avsarala choose kudaa vidyut sarafara chesthunnaaru.
bhuumii viniyogam
vutakosulo bhu viniyogam kindhi vidhamgaa Pali:
vyavasaayam cheyadagga banjaru bhuumii: 12 hectares
moolaalu
velupali lankelu |
Uttar Pradesh raashtram loni jillalalo kanshiram Nagar jalla okati. deeneeni casganj (hiindi:कासगंज) jalla anikuudaa antaruu.
casganj pattanham jillakendramga Pali. kanshiram Nagar jalla aleegadh deveesonloo bhaagamgaa Pali.
charithra
kanshiram Nagar jalla 2008 epril 15 na erparacharu. eta jalla nundi casganj, sahawar, patali taaluukaalanu vibhajinchi yea jillaanu erpaatu chesaru. rajakeeyanaayakudu kanshiram gnaapakaardham jillaku aayana peruu pettaaru. ayithe yea nirnayaanni vyatirekistuu ikda janminchina " sainte thulasi daas" perunu pettalani nyaayastaanamlo kesu dhaakhalaindi. 2012loo jillaanu tirigi puurvanaamaaniki tirigi marcharu.
sarihaddulu
2001 loo ganankaalu
velupali linkulu
Official Website
District Court of Kanshi Ram Nagar
moolaalu
Uttar Pradesh jillaalu
2008 sthaapithaalu
bhaaratadaesam loni jillaalu |
jamNagar ruural saasanasabha niyojakavargam Gujarat rashtramloni niyoojakavargaalaloo okati. yea niyojakavargam jamnagar jalla, jamnagar loksabha niyojakavargam paridhilooni edu saasanasabha niyojakavargaallo okati.
yea assembli niyojakavargam paridhiloo jamNagar mandalamlooni sarmat, gordhanpar, khara beraja, dhinchda, rojibet, nava nagna, juna nagna, dhunwav, khijadia, jambuda, sachana, ramper, phala, dhrangda, khambalida nanowas, khambalida ranjia motovas, khambalida ramhia motovas, naani banugar, mothee banugar, shiekhpath, khimrana, naghedi, vasai, bead, mungaani, gagwa, mothee khavdi, naani khavdi, sapar, amra, ravalsar, lakha baval, kamsumara, morkanda, theba, hapa, bavada, suryapara, lakhani motovas, lakhani nanowas, tamachan, jaamvanataali, chavda, moda, gangajala, aaliya, mota tavaria, khimalia, dared, masitia, champa beraja, jeevapar, gaduka, balambhidi, dodhiya, wow beraja, chela, dadia, mokhana, suvarda, vizark, vizark, beraja, jaga, varna, virper, verateeya, khara vedha, sumri (dhutharpar), dhudasia, dhutarpar, medi, naani matli, pasaya, maudpar, facharia, miatra, harshadpar, naranpar, changaa, chandragad, khoja beraja, lonteeya,, lavadia, naghuna, naaa tavaria, hadmatia, mathwa, mothee bhalsan, sumri (bhalson), konja, makwana, damda, chandraga, vaniyagam, vagadia, valupir (cado), vokatio (cado), guj (cado), piroton (bate) ), ravan (cado), magario (cado), panjavo (cado), Kalyan (cado), idario (cado), dhokad (cado), sachana megharva (cado), sikka (CT), digvijaygraam (CT), baedi ( CT), vibhapar gramalu, jodia mandalamlooni jodia, badhanpar (jodia), kunad, khawral (cado), balachadi, khiri, hadiana, baradi, beraja, vavdy, nesda, limbuda, anada, badra, lakhtar gramalu unnayi.
ennikaina sabyulu
2007 - laljibhai solanki, bhartia janathaa parti
2012 - raghavag patel, bhartiya jaateeya congresses
2017: vallabh dharavia: bhartiya jaateeya congresses
2019: raghava g patel, bhartia janathaa parti
2022: raghava g patel, bhartia janathaa parti
Gujarat assembli ennikalu, 2022:jamNagar ruural
Gujarat assembli ennikalu, 2019:jamNagar ruural (vupa ennika)
Gujarat assembli ennikalu, 2017: jamNagar ruural
Gujarat assembli ennikalu, 2012: jamNagar ruural
moolaalu
Gujarat saasanasabha niyojakavargaalu |
kao. maadhavan ( 1915 augustu 26 - 2016 septembaru 25) Kerala raashtraaniki chendina chendina swatantrya samarayodudu, communist nayakan.
jeevita visheshaalu
maadhavan 1915, augustu 25na esina raman naayar - konjungal unnamgaa amma dampathulaku keralalo janminchaadu. paatasaalalo chaduvutunnappuudu kao. kelappan naayakatvamlo volunteerlalo athi pinna vayaskudigaa uppu satyaagrahamloe cheeraadu. 1930, augustu 20na arest cheyabadi aaru nelalapaatu kathina karagaram shikshanu anubhavinchadu.
rajakeeya jeevitam
1921loo Kerala Pradesh congresses kamiteeni erpaatu cheyadanki travencoor, Kochi, congresses malbar prantham kalsinappudu maadhavan kaaryadarsigaa unaadu. taruvaata congresses paarteeki chendina anekamandi raadicaal soeshalist groupu sabhyulato paatu, maadhavan kudaa tana matri samshthanu vidichipetti, communist parti af indialo cheeraadu.
maranam
maadhavan tana 101 samvatsaraala vayassuloe 2016, augustu 25na maranhichadu.
itara vivaralu
maadhavan jeevita charitranu 'paayasviniyu teerangal' (paayasvini nadi odduna) documentaary teeyabadindi.
moolaalu
1915 jananaalu
2016 maranalu
Kerala swatantrya samara yoodhulu
Kerala vyaktulu
communistu naayakulu |
పెట్రోలియం ఈథర్ అనునది ముడి పెట్రోలియాన్ని అంశిభూతస్వేదన క్రియకు(fractional distillation)కు లోనుకావించి ఉత్పత్తి చేయుదురు. పెట్రోలియం ఈథర్ సంతృప్త హైడ్రోకార్బన్ లమిశ్రమం. అనగా ఇందులో అలిపాటిక్ సమూహానికి చెందిన హైడ్రోకార్బనులు ఉన్నాయి. పెట్రోలియం ఈథర్ లో C₅, C₆ హైడ్రోకార్బన్ లు ఉండును.ఈ హైడ్రోకార్బన్ ల మరుగు/బాష్పీభవన ఉష్ణోగ్రత 35‒80 ℃ మధ్యవివిధ శ్రేణులలో ఉండును.అనగా 30-40℃, 42-60℃, 50‒70℃, 60-80℃ ఇలా వివిధ బాష్పీభవన స్థానలను కల్గి లభించును.బాష్ఫీభవన స్థానాలలో తేడా ఉన్నప్పటికిఈ ద్రావణులు C₅, C₆ హైడ్రోకార్బన్ లు కల్గి ఉన్నవీటిని పెట్రోలియం ఈథర్లు అని వ్యవహారిస్తారు. పెట్రోలియం ఈథర్ ను సాధారణంగా ప్రయోగ/పరిశోధన శాలలో ద్రావణిగా విరివిగా ఉపయోగిస్తారు. ఇక్కడ ఇథర్ అను పదాన్ని, ఈ ద్రావణం తేలికైనది, త్వరగా ఆవిరి అగు (వోలటైల్)స్వభావం కలదని తెలుపుటకై ఉపపదంగా చేర్చడమైనది.
భౌతిక లక్షణాలు
పెట్రోలియం ఈథర్ లోని C5, C6 హైడ్రోకార్బన్ ల నిష్పత్తిని బట్టి అయా పెట్రోలియం ఈథర్ ల సాంద్రత, ద్రవీభవన స్థానం, బాష్పీ భవనస్థానం, బాష్పవత్తిడి, వంటి పదార్థ భౌతిక విలువలు మారుచుండును. దిగువన 42–62℃మధ్య బాష్పీభవన స్థానం ఉన్న పెట్రోలియం ఈథర్ గుణాలను వివరించడం జరిగింది.
భౌతిక స్థితి
పెట్రోలియం ఇథర్(42–62 ℃) రంగులేని,ప్రకాశవంతం కాని, పారదర్శకమైన,తక్కువ ఉష్ణోగ్రత వద్ద ఆవిరిగా మారుస్వభావం కల్గిన ద్రావణి. పెట్రోలియం ఇథర్(42–62℃) అణుభారం 82.2 గ్రాములు/మోల్
సాంద్రత
పెట్రోలియం ఈథర్(42–62℃)యొక్క సాంద్రత,25℃ వద్ద 0.653 గ్రాములు/సెం.మీ3.
ద్రవీభవన ఉష్ణోగ్రత
పెట్రోలియం ఈథర్ (42–62℃)యొక్క ద్రవీభవన స్థానం < −73℃.
బాష్పీభవన ఉష్ణోగ్రత
పెట్రోలియం ఈథర్ (42–62 ℃)యొక్క బాష్పీభవన స్థానం 42–62℃
ద్రావణీయత
పెట్రోలియం ఈథర్ నీటిలో కరుగదు.ఇథనాల్/ఇథైల్ ఆల్కహాల్లో కరుగును
వక్రీభవన సూచిక
పెట్రోలియం ఈథర్ యొక్కవక్రీభవన సూచిక 1.370
స్నిగ్థత/స్నిగ్ధత
పెట్రోలియం ఈథర్ యొక్క స్నిగ్ధత 0.46 mPa•s (25 ℃వద్ద)
ఇతరలక్షణాలు
ప్రయోగశాలలో ఉపయోగించటకై అమ్ము తక్కువ సాంద్రత కల్గి(తేలికైన),తక్కువ ఉష్ణోగ్రతలో ఆవిరిగా మారు ద్రవ హైడ్రోకార్బనులను(ఇలాంటి వాటిని volatile liquid hydrocarbonఅందురు)కుడా పెట్రోలియం ఈథర్ అని అంటారు.పెట్రోలియం ఈథరులు అధిక ప్రమాణంలో ఆల్కేన్ సమూహానికి/గ్రూప్ కు చెందిన C₅ and C₆హైడ్రో కార్బన్ ద్రవాలను,తక్కువ మోతాదులో ఆరోమాటిక్ రసాయన ద్రావణులను కల్గి ఉండును. పెట్రోలియం ఈథర్ లోని ఆరోమాటిక్ లను తగ్గించుటకై, పెట్రోలియం ఈథర్ ను డిసల్ఫరైజింగ్, అవసరమైతే అసంతృప్త హైడ్రోకార్బన్ లను తగ్గించుటకై ఉదజనికరణము చేయుదురు.పెట్రోలియం ఈథర్ ద్రావణులను, వాటి బాష్పీ భవన ఉష్ణోగ్రత లను మరోఉపపదంగా చేర్చి అమ్మకం చేసారు. బాష్పీభవన ఉష్ణోగ్రతల స్థాయి/రేంజి 30‒50℃, 40‒60℃, 50‒70℃, 60‒80℃,గా సాధారణంగా ఉండును. అమెరికా సంయుక్త రాష్ట్రాలలో పెట్రోలియం ఈథర్ ద్రావణుల బాష్పీ భవన ఉష్ణోగ్రత స్థాయి100‒140 ℃ ఉన్నవాటిని కూడా పెట్రోలియం స్పిరిట్ కు బదులుగా పెట్రోలియం ఈథర్ ద్రావణులుగానే పరిగణిస్తారు.
ఆంశీభూత స్వేదన ప్రక్రియ ద్వారా పెట్రోలియం ఈథరులను వేరు చేయునపుడు, ఒక పెట్రోలియం ఈథరు బాష్పీభవన ఉష్ణోగ్రతకు మరో పెట్రోలియం ఈథరు బాష్పీభవన ఉష్ణోగ్రతకు వ్యత్యాసం 20℃ మించి ఉండరాదు.
అంతకు మించి ఉన్నచో వీటిని రి క్రిష్టలైజేసన్ చేయునపుడు, వోలటైల్ రూపంలో అధిక ప్రమాణంలో ద్రావణాన్ని నష్ట పోయే అవకాశం ఉంది.
పెట్రోలియం ఈథరు లను ఉత్పత్తి చేయునపుడు వాటిలోని అసంతృప్తహైడ్రోకార్బనులను తొలగించుటకై మొదట రెండు,మూడు సార్లు పెట్రోలియం ఈథరు ఘన పరిమాణంలో 10% గాఢ సల్ఫ్యూరిక్ ఆమ్లంతో బాగా కుదిపి(shaking),ఆతరువాత వరుసగా గాఢ పొటాషియం పర్మాంగనేట్ ద్రావాణాన్ని (10% సల్ఫ్యూరిక్ ఆమ్లంతో)దాన్ని రంగు మారనంత వరకు పలుదపాలుగా కలిపి షేక్ చేస్తారు.ఆతరువాత ద్రావణాన్ని బాగా నీటితో వాష్ చేస్తారు.తరువాత అనార్ద్ర/నిర్జల కాల్సియం క్లోరైడ్తో పొడి పరచి,తిరిగి స్వేదనక్రియకు లోను కావించి పెట్రోలియం ఈథరులను తయారుచేయుదురు.
భద్రత
పెట్రోలియం ఈథరులు తేలికగా ఉండటం వలన,త్వరగా తక్కువ ఉష్ణోగ్రతలోఆవిరిగా మారు లక్షణము, తక్కువ ఫ్లాష్‌పాయింట్ కల్గి ఉన్నందున ఈ పెట్రోలియం ఈథరులవలన అగ్నిప్రమాదం కల్గు అవకాశం అధికం.
పెట్రోలియం ఇథరులు తక్కువ బాష్పీ భవన ఉష్ణోగ్రత కల్గి ఉన్నందున త్వరగా మండును. పెట్రోలియం ఇథరు వలన ఏర్పడు మంటలను ఫోమ్,కార్బన్ డయాక్సైడ్,డ్రై కెమికల్ పౌడర్, కార్బన్ టెట్రాక్లోరైడ్ రకపు అగ్నిమాపక పరికారాల వలన నివారింపవచ్చును.
అరోగ్యం పై ప్రభావం
పెట్రోలియం ఈథర్ ఆవిరులను పీల్చడం వలన,మరియుచర్మాని తాకడం వలన పెట్రోలియం ఈథర్ ప్రభావానికి లోనవ్వడం జరుగును. పెట్రోలియం ఈథర్ ఆవిరులను అధికంగా పీల్చడంద్వారా ప్రభావానికి లోనయినపుడు కేంద్ర నాడీవ్యవస్థ పై దాని ప్రభావం చూపించును.దాని ఫలితంగా తలనొప్పి,తలతిప్పటం,మగతగాఉండటం, సమన్వయరాహిత్యం (incoordination) వంటి లక్షణాలు కన్పించును. ఆరోమాటిక్ పదార్థాలను కలిగిన పెట్రోలియం ఈథర్ ఆవిరుల వలన ఎక్కువ విష ప్రభావం ఉంది. ఎన్-హెక్సేన్ వలనస్వతంత్ర నాడీమండలము (peripheral nerves) లోనాడీ తంత్రుల నాశనం జరుగును.చర్మాని తాకటం వలన చర్మఅలర్జీ కలుగును.
నోటిద్వారా లోపలి వెళ్ళిన మ్యూకస్ పొరల ఇరిటేసన్ జరుగును.వాంతులు రావడం,కేంద్రీయ నాది వ్యవస్థ డిప్రేసన్ కు లోనవ్వడం వంటివి జరుగును. Aspiration కారణంగా సైనోసిస్(Cyanosis), టాకీకార్డియ (tachycardia), టాకీనియా (tachypnea)లు రావోచ్చును.10 మి.లీ కన్న తక్కువ ప్రమాణంలో నోటిద్వారా లోపలి వెళ్ళినను ప్రాణంతకమైనవిష ప్రభావం చూపును. కొన్ని అరుదైన సందర్భాలలో 60 మి.లీ పరిమాణం వరకు కడుపులోకి వెళ్లినప్పటికీ ప్రాణాపాయంనుండి బయట పడిన సంఘటనలు ఉన్నాయి.
మూలాలు/ఆధారాలు
పెట్రోలియం ఉత్పత్తులు |
heero 2008, aktobaru 24na vidudalaina telegu action comedee cinma. manyam entertainments pathakama manyam ramesh nirmaana saarathyamlo z. v. sudhakar nayudu darsakatvam vahimchina yea chitramlo nitin, Bodh, ramakrishnan, kota srinivaasaraavu, brahmaandam, nagendrababu taditarulu natinchagaa, manisharma sangeetam amdimchaadu. idi misrama sameekshalanu amdukunna yea chitram malayaalamlo plays academyga, hindeelo ladenge huum marte dam thak (2011) paerlato anuvaadham cheyabadindhi.
katha
nagender nayudu (nagender badu) dhairyavanthudaina pooliisu adhikary. athanu tana koduku raadhaakrhushnha (nitin) nu kudaa manchi pooliisu adhikaarigaa chudalanukuntunnadu. tana koduku maphia dawn l antamchuste,tana chetulato kodukuki rashtra prabhutva pathakaanni andinchaalani kalalu kantuntaadu. ayithe, atani bhaarya sarala (kovy sarala) tana kodukunu suupar starrgaaa chudalanukuntundi. anthalone nijaayitiiparudu evarainaa pooliisu udyoganiki arhulani rashtra prabhuthvam ooka jivoni pravesapedutundi. sinii heeroki avasaramaina sikshnha antha kevalam muudu nelala vyavadhilo plays academylo neerchukoevacchani nagender nayudu tana bharyanu oppinchadamtho, koduku plays academylo cheradaaniki sarala angekaristundhi. pooliisu academylo cherina raadhaakrhushnha akada krushnaveni (Bodh) thoo preemaloo padataadu. krushnaveni kudaa radhakrishnani premistundhi. idhey samayamlo, krushnaveni peddha naxalite naayakuraalini cheppi aama photo tvlo kanipistundhi. aa taruvaata katha anek malupulu tirugutundi. krushnaveni naxalite gaaa aaropanha cheyabadinda,ledha aama nijanga naksalaita? raadhaakrhushnha, krishnavenila Madhya prema emavutundi? tana thandri nagender nayudu kalanu raadhaakrhushnha entavaraku neraverchagaligadu? yea prasnalannintiki samaadhaanaalu cinma rendava bhagamlo telustai.
taaraaganam
nitin (raadhaakrhushnha/radha)
Bodh (krushnaveni/krishna)
ramakrishnan (triveni nayak)
kota srinivaasaraavu (rammohan raao)
nagendrababu (nagender nayudu)
brahmaandam
kovy sarala
tanuray
mohun badu
ali
ajoy
vijaya naresh
narsingh yadav
sathyam rajesh
shammer
fish venkata
kapil kanna
jogi nayudu
malladi raghava
vizag prasad
suryah
Tirupati prakash
jocky
aparna
banda jyothy
allari subhasini
maadhavi priyadarshini
saanketikavargam
chitraanuvaadam, darsakatvam: z. v. sudhakar nayudu
nirmaataa: manyam ramesh
katha: gopi mohun, ravi, z. v. sudhakar nayudu
sangeetam: manisharma
chayagrahanam: raam prasad
kuurpu: marthand kao. venkateshs
nirmaana samshtha: manyam entertainments
paatalu
manisharma sangeetam samakurchina yea chitramlooni paatalu aaditya music dwara vidudalayyaayi.
moolaalu
itara lankelu
2008 telegu cinemalu
telegu kutumbakatha chithraalu
plays neepadhyamlooni cinemalu
manisharma sangeetam amdimchina cinemalu
nitin natinchina chithraalu
kota srinivaasaraavu natinchina cinemalu
brahmaandam natinchina cinemalu
mohun badu natinchina chithraalu
ali natinchina cinemalu
vijaya naresh natinchina chithraalu |
akkamma cherian, bhartiya swatantrya samarayodhuraalu. aama bharathadesamlooni Kerala raashtraaniki chendina travencekorr ku chendinadi. aama travencekorr Jhansi raanigaa suprasiddhuraalu.
baalyajeevitam, vidya
aama Kerala rashtramloni travencekorr loo kanjeeraapalliki chendina nasrani kutumbamlo 1909 phibravari 14na tomman cherian, annamma karippaparambil dampathulaku rendava kumaartegaa janminchindhi. kanjeeraapalliloni prabhutva baalikala paatasaalalo, changanacherriloni sint josep unnanatha paatasaalalo vidyanabhyasinchindi. aama ernakulamloni sint teresa kalaasaala nundi b.Una. pattanu pondindi.
vidyaabhyaasam taruvaata aama 1931loo edakkara loni sint marys aamgla maadyama paatasaalalo upadhyayiniga cherindhi. tharuvaathi kaalamlo aama aa paatasaalaku pradhanopadhyayiniga tana sevalanandinchindi. aama aa paatasaalalo aaru samvatsaraala paatu panichaesimdi. aa kaalamlo aama Thiruvananthapuram sikshnhaa kalaasaala nundi emle.ti pattanu pondindi.
swatantrya samarayodhuraaligaa
1938 phibravarilo travencekorr state congresses praarambhinchabadindhi. aama swaechcha choose poraatam cheradaaniki tana bodhana vruttini vidichipettindi.
baadhyatagala prabhuthvam choose aamdolana
sasanollanghana vudyamam
rashtra congresses advaryamlo travencekorr prajalu ooka baadhyatagala prabhuthvam choose aamdolana praarambhinchaaru. travencekorr ku deevan gaaa unna sea. p. ramaswami aiyer yea aandolananu anichivesenduku nirnayinchunnadu. 1938 augustu 26na athanu rashtra congressesnu nishedhinchaadu. anantaram aama sasanollanghana udyamaanni nirvahimchimdi. adhyakshudu pattom Una. thaanu pillaitho paatu anekamandi pramukha congresses naayakulu arrest kaabaddaaru. aa taruvaata rashtra congresses tana aamdolana vidhanaanni maarchukoovaalani nirnainchukundi. dani varking committe raddhu cheyabadindhi. dani adhyakshuniki niyantrutva shakthulu, atani vaarasudini pratipaadinchataaniki hakku ivvabadindi. rashtra congressesku chendina padakomdu mandhi 'niyantalu' (adhyakshulu) okari taruuata okaru arrest kaabadinaaru. 11va niyantha (adhyakshudu) ayina kuttanad ramkrishna pillay thaanu arrest kaabadadaaniki mundhu akkamma cherian nu 12va niyantagaa neyaminchaadu.
caudier paalaaceku ralli
rashtra congressespai unna nishedhaanni upasamharinchukovadaaniki maharaja chittii tirunal balarama varmaku chendina Thanjavur nundi kamadiyar paalaace varku peddha ettuna ralli aama naayakatvamlo jargindi. congresses naayakulu anek aropanalu chosen deevan sea.p.ramaswami aiyer nu tolaginchaalani aandolanakaarulu demanded chesaru. 20,000 mandhi prajala ryaaleeloo kaalpulu jaripenduku briteesh pooliisu adhikary tana manushulaku adesinchadu. akkamma cheriar "neenu naayakuraallini, etarulanu champe mundhu nannu kalchi champandi" ani arichindi. aama palikina dhairyamaina matalu pooliisu adhikaarulanu vaari aadheshaalanu upasamharinchukonelaa chesay. yea vaartanu vinna mahathmaa ghandy amenu 'Jhansi raanee af travencore' gaaa prasamsimchaadu. 1939 loo amenu nishaedha uttarvulanu ullanghinchinanduku khaidu chesaru.
deesha sevika sangh erpaatu
1938 octoberulo congresses rashtra varking committe akkamma cherian nu deesha sevika sangh (mahilhaa volunteer groupu) nu erpaatu cheymanu suuchimdimdi. aama vividha praantaalaloo paryatinchim mahilalanu deesha sevika sangh sabhyuluga cheralani vijnapti chesindi.
nirbandhalu
swatantrayam choose jargina poratamlo aama remdusaarlu khaidu cheyabadindhi.
rashtra congresses varshika samavesam
nishaedha uttarvulu unnappatikee, rashtra congresses modati varshika sadhassu 1938 decemberu 22, 23 na vattiyokavoolo jargindi. rashtra congresses naayakula dadapu andaruu arestayyaaru, khaidu cheyabaddaaru. akkamma tana soodari rosamma pannoos (swaatantryasamarayudharu, em.emle.Una, 1948 nundi sea.p.ai nayakuralu) thoo paatu 1939 decemberu 24na arrest ayindhi. variki ooka savatsaram paatu jail siksha vidhincharu. varu jailuloo anek avamaanaaku, bedirimpulaku guri ayaru. jail adhikaarulu ichina suchanala kaaranamgaa, kondaru khaidilu vaaripy avamanakara, asabhyakaramaina padalanu upayoginchaaru. yea vaarta patto Una. thanu pillay dwara mahathmaa ghandy varku cherindhi. sea. p. ramaswami aiyer dhaanini tiraskarinchaadu. akkamma sodharudu kao. sea. varkey karippaparambil kudaa svatantryodyamamlo palgonnadu.
quit india vudyamam
jaila nundi vidudalaina taruvaata akkamma rashtra congresses vyavaharaalloe puurtisthaayi kaaryakarthagaa panichaesimdi. 1942loo aama aapaddharma adhyakshuraaligaa Pali. adhyakshuraaligaa aama 1942 augustu 8na bombaylo jargina sadassulo bhartiya congresses chee aamoodhinchabadina quit india teermaanaanni swaagatinchindi. amenu arrest chessi ooka savatsaram jail siksha vidhincharu. nishaedha uttarvulanu atikraminchinanduku gaand 1946loo aama arrest kabadi aaru masala paatu jail siksha anubhavinchindi. 1947loo swatanter travencekorr choose sea.p.ramaswami aiyer korikanu vyatirekamga matladinanduku aama marala arrest gavimpabadindi.
swatantrya bhaaratadaesamloe jeevitam
1947 loo bhaatara swaantantryam taruvaata aama kanjirapalli nundi travencekorr saasanasabhaku ennika ayindhi. 1951loo aama swaatantryasamarayudhuda, travencekorr sasanasabhyudu ayina v.v.vaarkenu vivaahamaadindi. vaari kumarudu v. varkey injaniirugaa panichesadu. 1950l praarambhamlo aameku loksabha tikket nu tiraskarinchina taruvaata congresses parti nundi raajeenaamaa chesindi. 1952loo aama "muvattupashu niyojakavargam" nundi swatanter abhyarthiga paarlamentu ennikalallo paalgonnadi. 1950l praarambhamlo paarteela siddhaamtaalu maarinappudu aama rajakeeyaala nundi tappukunnadi. aama bharta v.v.varkey 1952-54 kaalamlo Kerala saasanasabhaloe em.emle.egaa tana sevalanandinchadu. 1967loo aama kanjeerapalli sthaanam nundi congresses abhyarthiga assembli ennikalaku pooti cheesinappatikii communistu parti abhyardhi chetilo oodipooindi. taruvaata aama swatantrya samarayodhula pinchanu advaijari boardu sabhyuraliga tana sevalanandinchindi.
maranam, samsmaranha
akkamma cherian 1982 mee 5 na maraninchindi. thiruvananthapuramloni vellayambalamlo aama ghnaapakaartham aama vigrahaanni nirminchaaru. aama jeevita charitrapai ?sribala kao. menon ooka documentaary chitranni nirmimchaadu.
ivi kudaa chudandi
aanii mascarin
moolaalu
velupali lankelu
1909 jananaalu
1982 maranalu
Kottayam rajakeeya naayakulu
travenkorr raajya mahilalu
bhartiya jaateeya congresses naayakulu
malayaalhee pourulu
Kerala vyaktulu
bhartiya swatantrya samara yoodhulu
bhartiya mahilhaa swatantrya samara yoodhulu
rendava prapancha iddam bhartia prajalu
rendava prapancha iddam bhartia mahilalu
Kerala rashtra seinika sibbandi
vudyamakaarulu
Kerala swatantrya samara yoodhulu |
సి.ఆర్.రావుగా పేరొందిన కల్యంపూడి రాధాకృష్ణారావు (1920 సెప్టెంబరు 10 - 2023 ఆగస్టు 22) గణిత శాస్త్రజ్ఞుడు, గణాంక శాస్త్రజ్ఞుడు. ఆయన అమెరికన్ భారతీయుడు. ఆయన పెన్ స్టేట్ యూనివర్సిటీలో ప్రొఫెసర్, యూనివర్సిటీ ఆఫ్ బఫెలోలో రీసెర్చ్ ప్రొఫెసర్ గా చేసాడు. అతనికి ఎన్నో గౌరవ పురస్కరాలు, డిగ్రీ పట్టాలు, గౌరవాలు అందాయి. వాటిలో 2002కు గానూ యూఎస్ నేషనల్ మెడల్ ఆఫ్ సైన్స్ చెప్పుకోదగింది. ది అమెరికన్ స్టాటిస్టికల్ అసోసియేషన్ ప్రకారం ఇతను "ఒక చారిత్రక వ్యక్తి. ఇతని పనితనం గణాంకశాస్త్రాన్నే కాక ఎకనమిక్స్, జెనెటిక్స్, జియాలజీ, నేషనల్ ప్లానింగ్, డెమొగ్రఫీ, బయోమెట్రీ , మెడిసిన్ వంటి శాస్త్రాలను ప్రభావితం చేస్తోంది." టైమ్స్ ఆఫ్ ఇండియా ప్రకారం ఇతడు భారతదేశపు పది మంది నిత్య శాస్త్రజ్ఞులలో ఒకడు.
ప్రారంభ జీవితం
రాధాకృష్ణారావు 1920 సెప్టెంబరు 10న బళ్ళారి జిల్లాలోని హదగళిలో తెలుగు కుటుంబంలో జన్మించాడు. ఆయన తండ్రి పోలీసు ఇనస్పెక్టరుగా అక్కడ పనిచేసేవాడు. నూజివీడు, నందిగామ గ్రామాల్లో ఆయన చదివాడు. విశాఖపట్నంలో స్కూల్ ఫైనల్ నుండి డిగ్రీ వరకు స్కాలర్‌షిప్ తో విద్యాభ్యాసం చేసాడు. ఏ తరగతిలోనూ ఫస్టు ర్యాంకు మిస్ కాలేదు. బి.ఎ (ఆనర్స్) పూర్తి చేసాడు. ఆంధ్రా విశ్వవిద్యాలయం నుండి గణితశాస్త్రంలో ఎం.ఎస్.సి డిగ్రీని పొందాడు. విశాఖపట్నం నుండి కలకత్తా వెళ్ళి ఇండియన్ స్టాటిస్టికల్ ఇనిస్టిట్యూట్ లో చేరాడు. 1943లో కలకత్తా విశ్వవిద్యాలయం నుండి గణాంకశాస్త్రంలో మాస్టర్స్ డిగ్రీని పొందాడు. ప్రపంచంలో గణాంకశాస్త్రంలో మాస్టర్స్ డిగ్రీ మొట్టమొదట పొందిన కొద్దిమంది వ్యక్తులలో ఆయన ఒకరు.ఆయన ఆ విశ్వవిద్యాలయంలో మొదటి ర్యాంకును సాధించాడు. ఆ సంస్థలోనే లెక్చరర్ గా ఉద్యోగం చేసాడు. ఆ సమయంలో ఎన్నో పరిశోధనలు చేసాడు. ఆ పరిశోధనలతో భాగంగానే కేంబ్రిడ్జ్ విశ్వవిద్యాలయంలో పరిశోధనలు కొనసాగించే అవకాశాన్ని అందుకున్నాడు. ఆయన పరిశోధనాంశములతో కేంబ్రిడ్జ్ విశ్వవిద్యాలయంకు చెందిన ప్రెస్ ఒక గ్రంథ రచనను వెలువరించింది. అప్పటికి ఈయన వయస్సు 26 యేండ్లు మాత్రమే.
మరణం
ఆయన 2023 ఆగస్టు 22న న్యూయార్క్‌లోని బఫెలోలో 102 సంవత్సరాల వయస్సులో మరణించాడు.
మూలాలు
1920 జననాలు
2023 మరణాలు |
z.yess.melkote, gaaa prasiddhichendina gopalayya subbukrishna melkote suprasidda swatantrya samarayodhulu, vaidyulu, paripalana dakshulu. ithanu subbukrishna dampathulaku odisha rashtramloni barampuramlo 1901 aktobaru 17 vijaya dashmi roejuna janminchaadu. osmania vishvavidyaalayanloo emle.em.yess parikshalo 1927loo modati taragatiloo modativaarugaa uttiirnulai bagare patakam andukunnadu. dhesheeya vydya vidhanaanni, yogasanala prabhavanni jodinchi utthama vaidyulugaa khyaatipondaadu. eandian medically associetion, haidarabadu adhyakshulu panichesaadu. ithanu patajali yoga parisoedhanaa kendraanni stapinchadu.
ithanu pramukha swatantrya samarayodhulu. 1916loo swadesi vudyamamloo modhatisaarigaa paalgonnaru. uppu satyaagrahamloe turupu godawari jalla raamachandhraapuram oddha, Karnataka rashtramlonu uppu tayaruchesi pooliisulachee nirbandhitulai himsalaku gurayyadu. karakhi congresses loo haidarabadu pratinidhigaa 1931 loo palgonnadu. haidarabadu state congresses sabhyulai 1942loo quit india vudyamamloo palgonnadu. 1947, augustu 15 na jaateeya swatantrayam sandarbhamgaa bhartiya jaateeya pataakaanni haidarabadulo eguraveyataku prayathninchi nijam prabhuthvam chetha jailloo nirbandhinchabaddaadu. pooliisu carya anantaram vidudalayyaadu.
swatanter bhaaratadaesamloe ithanu anno baadhyathayutha padavulu nirvahimchaadu. haidarabadu saasanasabhaloe 1952 nundi 1956 varku sabhyulai modhata praja panula shaakhalo tarwata aardika shaakhalo manthri padavi nirvartinchaadu. ithanu mushirabadu niyojakavargam nundi saasanasabhaku ennikayyadu. 1957loo Raichur loekasabha niyojakavargam nundi tolisariga parliamentuku ennikayyadu. 1962 nundi 1977 varku bhartiya paarlamentu sabhyudigaa haidarabadu loksabha niyojakavargam nundi ennikayyadu. bhartiya prabhutva patinidhigaa agneyasia praamtiya prapanchaarogya vyavasthaa mahaasabha, comon velth paarlamemtarii conferences lalo palgonnadu. haidarabaduloni ai.ene.ti.yu.sea. saakhaku adhyakshulu konthakaalam panichesaadu.
ithanu bhaarya vimalabai kudaa swatantrya vudyamamloo paalgomdi.viiri maatrhubhaasha kannadam ayinava viiru aandhradaesaaniki chosen seva gananeeyam. ithanu 1982 marchi 10 va tedeena paramapadinchaaru.
moolaalu
20 va shataabdi telegu velugulu, potti sreeramulu telegu vishwavidyaalayam, haidarabadu, 2005.
1901 jananaalu
1982 maranalu
swatantrya samara yoodhulu
2va loksabha sabyulu
3va loksabha sabyulu
4va loksabha sabyulu
5va loksabha sabyulu
theluguvaarilo vaidyulu
odisha teluguvaaru
haidarabadu jalla nundi ennikaina haidarabadu rashtra saasana sabyulu
haidarabadu rashtra manthrulu
Karnataka nundi ennikaina loksabha sabyulu
turupu godawari jalla swatantrya samara yoodhulu |
rajsamand, paschima bharathadesamlooni Rajasthan raashtraaniki chendina ooka Kota.yea nagaranaki 17va sataabdamloo mewarku chendina raanaa raj sidhu srustinchina krutrima sarassuku rajsamand sarus ani peruu pettaaru.idi rajsamand jillaku pradhaana paripalana kendram.
bhougolikam
rajsamand pattanham oddha Pali. deeni sagatu etthu 547meters (1794 adugulu) Pali.
janaba
2011 bhartiya janaba lekkalu prakaaram rajsamand pattanhamloo 67,798 mandhi janaba unnare.andhulo 35,033 mandhi purushulu undaga, 32,765 mandhi mahilalu unnare.
0-6 samvatsaraala vayassu gala pillalu motham janaabhaalo 8121mandhi unnare. idi rajsamand (em) motham janaabhaalo 11.98%gaaa Pali. rajsamand pattanha paridhiloo, sthree sagatu nishpatthi 938 thoo polisthe jalla sagatunishpatti 935 gaaa Pali. antekaka Rajasthan rashtra sagatu 888 thoo polisthe rajsamandloo baalala laingika nishpatthi 879 gaaa Pali. rajsamand nagara aksharasyatha rashtra sagatu 66.11% kante 84.22% ekuva. rajsamand loo purushula aksharasyatha 92.52% Dum, mahilhaa aksharasyatha 75.42%gaaa Pali
rajsamand pattanha paridhiloo motham 13,765 illaku paigaa paripalana Pali. deeniki neee, muruguneeti vento praadhimika soukaryalanu stanika purapaalaka sangham samkurchindi. munsipaalitee paridhiloo rahadaarulanu nirminchadaniki, dani paradhilooki vachey aastulapai pannu vidhinchadaaniki kudaa purapaalaka sanghaaniki adhikaaram Pali.
aardika vyvasta
Rajasthan raashtram aardika vyavasthaloo ekuva bhaagam vyavasaayam medha aadhaarapadi unnappatikee, rashtramlo rajsamand khnija vanarulatho samruddhigaa Pali.palarayi, granite, itara viluvaina raayini sarafara chese pradhaana bhartia sarafaraadaarulaloo rajsamand okati. zinc, vendi, manganese modalaina vaati mudi khanijala bhartia pradhaana vanarulu dariba, jawar ganulu. janaabhaalo ekuva mandhi vyavastheekruta, asanghatita ganula tavyakamlanti sambandhitha panulalo chestaaru. marikondaru tirela parisrama, pogaaku karmagarallo nimagnamai unnare.
chudavalasina pradheeshaalu
rajsamand sahajamgaane aakarshinche andamina Kota.idi adbuthamaina Udaipur (sarassula Kota) nundi 62 kilometres dooramlo Pali.aaraavali visthrutha shrenula chuttuu, idi adbuthamaina rajsamand sarassunu kaligi Pali.
rajsamand sameepamlo paryaataka aasakti unna pradeeshaalaloo kumbhalgath okati.idi maharana prathap janmasthalam, yuddhabhumi. haldighaatilo vaisshnav pradhaana devatha sreenath alayam Pali. sameepamlo dwarkadhish alayam, charbhuja alayam, yeka ling aalayamtho sahaa anek shivalayalu unnayi.yea praanthamlo anek puraathana, kothha jaina devalayas unnayi.
kumbhalgath kota Behar chudavalasina mro pradeesam.idhioka kondapai Pali. idi dani goppa sarihaddu godaku peruu pondindi. idi greeat wal af chainaku rendava sthaanamloo Pali.
prastaavanalu
velupali lankelu
rajsamand jalla webbcyte
adhikarika webbcyte
rajsamand jalla
rajsamand jalla nagaraalu pattanhaalu
Rajasthan |
నైఫ్ ఇన్ ది వాటర్ 1962, మార్చి 9న విడుదలైన పోలాండ్ చలనచిత్రం. రోమన్ పొలాన్‌స్కీ దర్శకత్వంలో లియోన్ నిఎంక్జిక్, జోలాంటా ఉమెక్కా, జిగ్మండ్ మాలనోవిజ్ నటించిన ఈ చిత్రం ఉత్తమ విదేశి చిత్రం విభాగంలో ఆస్కార్ అవార్డుకు నామినేట్ చేయబడింది. ఇది పొలాన్‌స్కీ తొలిచిత్రం.
కథ
నటవర్గం
లియోన్ నిఎంక్జిక్
జోలాంటా ఉమెక్కా
జిగ్మండ్ మాలనోవిజ్
సాంకేతికవర్గం
దర్శకత్వం: రోమన్ పొలాన్‌స్కీ
నిర్మాత: స్టానిస్లా
రచన: రోమన్ పొలాన్‌స్కీ, జాకుబ్ గోల్డ్బెర్గ్,జెర్జీ స్కోలిమోవ్స్కి
సంగీతం: క్రిజిటోఫ్ టి. కోమడ
ఛాయాగ్రహణం: జెర్జీ లిప్మన్
కూర్పు: హాలినా ప్రిగర్-కెట్లింగ్
పంపిణీదారు: జెస్పోల్ ఫిలింవే
గుర్తింపులు
ఈ చిత్రం పాశ్చాత్య దేశాల ప్రశంసలు అందుకుంది.
1963లో ఉత్తమ విదేశి చిత్రం విభాగంలో ఆస్కార్ అవార్డుకు నామినేట్ చేయబడింది.
ఈ చిత్రం ఉత్తమ తొలిచిత్ర జాబితాలో చేర్చబడింది.
2010లో ఎంపైర్ మ్యాగజైన్ చేసిన ప్రపంచ 100 ఉత్తమ చిత్రాల జాబితాలో ఈ చిత్రం 61వ స్థానంలో నిలిచింది.
1996లో ఈ చిత్రం యొక్క వీడియో క్యాసెట్ విడుదలవగా, 2003లో ది క్రైటీరియన్ కలెక్షన్ వారిచే డివీడి విడుదలయింది.
మూలాలు
ఇతర లంకెలు
నైఫ్ ఇన్ ది వాటర్ at culture.pl
నైఫ్ ఇన్ ది వాటర్
పోలాండ్ సినిమాలు |
నాచారం, తెలంగాణ రాష్ట్రం, సిద్ధిపేట జిల్లా, వర్గల్ మండలంలోని గ్రామం.
ఇది మండల కేంద్రమైన వర్గల్ నుండి 10 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన హైదరాబాదు నుండి 50 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది.
జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణలో
2016 అక్టోబరు 11న చేసిన తెలంగాణ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ గ్రామం పాత మెదక్ జిల్లాలోని ఇదే మండలంలో ఉండేది.
గ్రామ జనాభా
2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 486 ఇళ్లతో, 2288 జనాభాతో 673 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 1158, ఆడవారి సంఖ్య 1130. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 433 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 15. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 573672.పిన్ కోడ్: 502334.
విద్యా సౌకర్యాలు
గ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాలలు రెండు, ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల ఒకటి, ప్రభుత్వ మాధ్యమిక పాఠశాల ఒకటి ఉన్నాయి.సమీప బాలబడి మెంటూర్లో ఉంది.సమీప జూనియర్ కళాశాల, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల గజ్వేల్లోను, ఇంజనీరింగ్ కళాశాల గౌరారం (వర్గల్)లోనూ ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల హైదరాబాదులోను, పాలీటెక్నిక్ గజ్వేల్లోను, మేనేజిమెంటు కళాశాల వర్గల్లోనూ ఉన్నాయి. సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల మేడ్చల్లోను, అనియత విద్యా కేంద్రం హైదరాబాదులోను, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల అచ్చాయిపల్లి లోనూ ఉన్నాయి.
వైద్య సౌకర్యం
ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం
నాచారంలో ఉన్న ఒక ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రంలో డాక్టర్లు లేరు. ఇద్దరు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు.ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. పశు వైద్యశాల, సంచార వైద్య శాల గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.
ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం
గ్రామంలో4 ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యాలున్నాయి. ఎమ్బీబీయెస్ కాకుండా ఇతర డిగ్రీ చదివిన డాక్టరు ఒకరు, డిగ్రీ లేని డాక్టర్లు ముగ్గురు ఉన్నారు. మూడు మందుల దుకాణాలు ఉన్నాయి.
తాగు నీరు
గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా రక్షిత మంచినీటి సరఫరా జరుగుతోంది. కుళాయిల ద్వారా శుద్ధి చేయని నీరు కూడా సరఫరా అవుతోంది. గ్రామంలో చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది. బోరుబావుల ద్వారా కూడా నీరు అందుతుంది. చెరువు ద్వారా గ్రామానికి తాగునీరు లభిస్తుంది.
పారిశుధ్యం
మురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.
సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు
నాచారంలో సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం ఉంది. పోస్టాఫీసు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి.
గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులుప్రైవేటు బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. రైల్వే స్టేషన్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.
జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతోంది. జాతీయ రహదారి, రాష్ట్ర రహదారి, ప్రధాన జిల్లా రహదారి గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు ఉన్నాయి.
మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు
గ్రామంలో వాణిజ్య బ్యాంకు ఉంది. గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం ఉన్నాయి. వ్యవసాయ పరపతి సంఘం గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. సహకార బ్యాంకు గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. వారం వారం సంత గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. ఏటీఎమ్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. రోజువారీ మార్కెట్, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు
గ్రామంలో సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. శాసనసభ పోలింగ్ కేంద్రం, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. సినిమా హాలు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.
విద్యుత్తు
గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 7 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.
భూమి వినియోగం
నాచారంలో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:
వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 45 హెక్టార్లు
సాగులో లేని భూముల్లో బీడు భూములు కానివి: 69 హెక్టార్లు
బంజరు భూమి: 298 హెక్టార్లు
నికరంగా విత్తిన భూమి: 260 హెక్టార్లు
నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 539 హెక్టార్లు
వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 88 హెక్టార్లు
నీటిపారుదల సౌకర్యాలు
నాచారంలో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.
కాలువలు: 62 హెక్టార్లు* బావులు/బోరు బావులు: 26 హెక్టార్లు
ఉత్పత్తి
నాచారంలో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.
ప్రధాన పంటలు
మొక్కజొన్న, ప్రత్తి, వరి
విశేషాలు
ఈ గ్రామంలోని నాచారం గుట్టపై స్వయంభువు ఉగ్ర నరసింహస్వామి వారు వెలసినారు, అనంతరం ప్రక్కన శ్రీ లక్ష్మిదేవి విగ్రహాన్ని ప్రతిష్ఠించారు. ఈ క్షేత్రము రెండవ యాదగిరి గుట్టగా ప్రసిద్ధి పాందింది.
మూలాలు
వెలుపలి లంకెలు |
dornala haribabu (ja. 1968 marchi 22) AndhraPradesh rashtranki chendina rangastala, cinma natudu. naatakaalloo, tv reaality karyakramallo hasyanatudiga natinchaadu.
jananam
haribabu 1968, marchi 22na nelloreloo janminchaadu. tandriperu narasimharaavu.talli peruu siitaamahaalakshmi, bcom varku chaduvukunnadu.
naatakarangam
1980loo rangastala natudu ponnaala ramasubbareddy daggara naatakarangamloo sikshnha pondina haribabu, pannendellapatu puranic naatakaalloo natinchaadu. AndhraPradesh, Telangana rashtramloni anni jillalatopatu TamilNadu, carnatic, Gujarat raastrallo haasyanaatakaalu pradarsinchi 19sarlu utthama hasyanatudigaa bahumatulu andukunnadu.
natinchinavi
karkotakudu, jeevaludu (chitranaleeyam)
lohithudu, keshavudu (satyaharischandra)
bharatudu (shakunthala)
chinna chandrudu (taaraasasaankam)
sukuludu (sarangadhara)
sriramudu (bhaktaramadasu)
teeveerangam
television chhaanallalo prasaaramayyae comedee prograammelalo natinchi praekshakulanu navvinchaadu. g smile shree, mattugaa gammattugaa, navvul- navvulki vyakhyaatagaa vyavaharinchaadu.
puraskaralu - bahumatulu
nelluuru jillasthayi kandukuuri puraskara - 2018 - naatakarangamloo krushi, AndhraPradesh prabhuthvam, 2018.
svarna patakam - andhrasoshal und culturally associetion nataka poteelu, Chennai
‘smile raza’ avaardutopaatu laksharoopaayala bahumati
amarican excellency awardee- telegu associetion af north texas, America
itara vivaralu
harivillu creeations paerutoe samskruthika samshthanu sthaapinchi, hasyavallari paerutoe rashtravyaaptamgaa veyyiki paigaa pradharshanalu icchadu.
sara vyatirekodyamam, paarisuddhyam- prajaarogyam, domala nirmulana vento prabhutva padhakaala prachar karyakramalalo natinchaadu.
America, dubaayi, malasia, marishas deshaallo sankranthi sambaraalu, telegu sangham vaedukalloe haasya pradharshanalu chesudu.
nirvahimchina padavulu
AndhraPradesh nataka akaadami maajii sabhyudu.
moolaalu
1968 jananaalu
nelluuru jalla rangastala natulu
nelluuru jalla rachayitalu
nelluuru jalla vyaktulu |
ముక్కిపుత్తు పేరుతో చాలా వ్యాసాలు ఉన్నాయి. ఆ వ్యాసాల జాబితా:
ముక్కిపుత్తు (ముంచంగిపుట్టు) - విశాఖపట్నం జిల్లాలోని ముంచంగిపుట్టు మండలానికి చెందిన గ్రామం
ముక్కిపుత్తు (ముంచంగిపుట్టు) - విశాఖపట్నం జిల్లాలోని ముంచంగిపుట్టు మండలానికి చెందిన గ్రామం |
షెడ్యూల్డ్ కులాల జాబితాలో 9వ కులం బేడ బుడగ జంగం. బుడిగ, బేడ ఇలా రెండు రకాలుగా పిలువబడతారు.వీరు బుర్ర కథలు చెబుతారు. పగటివేషాలు . బిక్షాటన ఇవన్నీ వీరి కుల వృత్తులు. వీరికి సొంత భాష ఉంది.
కళలు
వీరి కళలు ఇంతకు ముందు జంగం కథలుగా ఈ నాడు, బుర్రకథగా పిలువబడుతున్నాయి. ఒకనాడు మత ప్రభోధానికి, దేశభక్తికీ ప్రతిబింబంగా నిలబడిన జంగంకథా కళారూపం రాను రాను యాచనకూ, వుదర పోషణకూ ఉపయోగ పడి తిరిగి ఈ నాడు దేశభక్తిని ప్రబోధిస్తూ, ప్రజా సమస్యలను చిత్రిస్తున్నది.
జంగం కథలు చెప్పే వారిని బుడిగె జంగాలని పిలుస్తారు. బుడికెను కంచుతో గానీ ఇత్తడితో గానీ తయారు చేస్తారు. గుమ్మెటకకు ఒక వైపున బెత్తపు చత్రాన్ని బిగించి, తోలుతో మూస్తారు. రెండప ప్రక్కన కూజామూతిలాగా, అనాచ్ఛాతీతంగా వుంటుంది. కథకునికి ఇరు ప్రక్కలా వున్న వంత గాళ్ళు ఒక్కొక్కరూ తమ గుమ్మెటను చంకకు తగిలించు కుంటారు. కుడిచేతి వ్రేళ్ళతో, చర్మము పైన వాయిస్తూ రెండవ ప్రక్క మూస్తూ గుంభనగా శబ్దాన్ని తెప్పిస్తారు.
కథ చెప్పె బుడిగె జంగం నిలువుటంగీ తొడిగి, తలపాగాచుట్టి, కాళ్ళకు గజ్జెలు, మువ్వలు కట్టుకుని, భుజంమీద తంబురాను ధరించి, చేతి వ్రేలికి అందెలు తొడిగి, వాటిని తంబురాకు తట్టుతూ రెండవ చేతితో తంబురా తీగను మీటుతూ కథను ప్రారంబిస్తారు. కథకునికి వంతలుగా వున్న వారు గుమ్మెటలు ధరించి కథకునికి పంత పాడుతూ, పాట వరుస ననుసరించి గుమ్మెటలను వాయిస్తూ మధ్య్త మధ్య హాస్యగాడు చలోక్తులతో హాస్యాన్ని క్రుమ్మరిస్తూ, ప్రేక్షకుల్ని నవ్విస్తూ వారి మెప్పు పొందు తాడు.
ఇవీ చూడండి
జంగం (కులం)
వనరులు
మూలాలు
కులాలు |
miirpeta nagarapalaka samshtha Telangana rashtramlo kotthaga yerpadina pattanha stanika samsthaloo idi okati. idi haidarabadu mahaa nagarapalaka samshtha, badangpeta nagara panchyati, jillelaguda purapaalaka sangham sarihaaddulanu panchukuntundi. deeni chuttuu mithani, bdl, drdl, orrci vento anek pratishtaatmaka kendra prabhutva rakshana vibhagalu unnayi.yea samshthalaku sambamdhinchina vudyogulu miirhospet munisipality praanthamlo nivasinchadaaniki istapadatara.gta dasabdamlo chaaala mandhi nivaasitulu bharathadesamlooni vividha praantaala nundi valasa vachinanduna dheenini "minii india" ani pilusthuntaaru.idi Telangana rashtramlo athyadhika vruddhi raetu namoodhu chosen stanika samshtha. pattanha, grameena janaba kalayikatho madhyataragathi prajalu nivasinchuchunna praantaalaloo idi okati.idi corparetion erpaatugaa nirnayam cheyutapai tholutha nirasana vyaktham chesaru.
meyer , dipyooti meyer
2020loo jargina sadarana ennikalallo mayoru padhaviki (yess.ti. genaral) Telangana rashtra samitiki chendina mudhavat durga ennikayyaru.alaage dipyooti mayoru padhaviki theegala vikram reddy (independiente) ennikayyaru.
vaartulu, corporatorlu
nagarapalaka samshthanu 2020 sadarana ennikalaku motham 46 vaardulugaa vibhajinchaaru.
moolaalu
velupali lankelu
Telangana nagara paalaka samshthalu |
స్టంపౌట్ అనేది క్రికెట్‌లో ఒక బ్యాటర్‌ను అవుట్ చేసే పద్ధతి. బ్యాటరు తన గ్రౌండ్‌లో లేనప్పుడు వికెట్-కీపరు స్ట్రైకర్ వికెట్‌ను కొట్టేస్తాడు (బంతిని కొట్టే ప్రయత్నంలో బ్యాటరు పాపింగ్ క్రీజ్ దాటి బయటికి వెళ్లిపోతాడు). దీన్ని క్రికెట్ చట్టాల్లో చట్టం 39 లో నిర్వచించారు.
"అవుట్ ఆఫ్ వారి గ్రౌండ్" అంటే బ్యాటర్ యొక్క శరీరం, పరికరాలు లేదా బ్యాట్‌లోని ఏ భాగం క్రీజ్ వెనుక నేలను తాకదు.
స్టంపౌట్ అనేది రనౌట్ లో ఒక ప్రత్యేక సందర్భం. అయితే స్ట్రైకర్ పరుగు కోసం ప్రయత్నించనప్పుడు, మరొక ఫీల్డర్ జోక్యం లేకుండా, వికెట్ కీపర్ మాత్రమే స్టంపింగ్ చేస్తాడు. బంతి నో-బాల్ కాకూడదు. రెండు రకాలుగా ఔటైన చోట స్టంపింగుగా రికార్డ్ చేసి, క్రెడిట్ బౌలరు, కీపరు ఇద్దరికీ ఇస్తారు.
క్రికెట్‌లో మామూలుగా జరిగే విధంగానే, ఫీల్డింగ్ జట్టులో ఒకరు అంపైర్‌లను అడగడం ద్వారా వికెట్ కోసం అప్పీల్ చేయాలి. అన్ని స్టంపింగ్‌లను, స్ట్రైకర్ ఎండ్‌లో జరిగే రనౌట్ అప్పీళ్లనూ స్క్వేర్-లెగ్ అంపైర్ నిర్ణయిస్తాడు.
స్టంపింగ్ అనేది క్యాచ్, బౌల్డ్, లెగ్ బిఫోర్ వికెట్, రనౌట్ ల తర్వాత ఐదవ అత్యంత సాధారణమైన ఔట్. అయితే ఇది ట్వంటీ 20 క్రికెట్ వంటి పొట్టి ఆటలలో ఎక్కువగా కనిపిస్తుంది. ఎందుకంటే ఇలాంటి ఆటల్లో బ్యాటర్లు దాడి చేసే ఊపులో ఉంటారు కాబట్టి తరచుగా బ్యాలెన్స్ కోల్పోతారు లేదా బంతిని బాగా కొట్టడానికి ఉద్దేశపూర్వకంగా క్రీజును వదిలి బయటికి వస్తారు.
చాలా స్టంపింగ్ అవుట్‌లను కీపర్ 'నిలబడటం' పై ఆధారపడి ఉంటుంది. సాధారణంగా మీడియం లేదా స్లో బౌలర్, ముఖ్యంగా స్లోయర్ స్పిన్ బౌలర్ బౌలింగులో ఇది జరుగుతుంది. ఫాస్ట్ బౌలరు బౌలింగు చేసేటపుడు కీపర్ దూరంగా నిలబడితాడు. అప్పుడు, వికెట్-కీపర్ బెయిల్‌లను తొలగించడానికి స్టంప్‌ల మీదికి బంతిని విసిరి స్టంపౌట్ సాధించవచ్చు. ఇతర ఫీల్డర్‌లు అలా విసిరితే అది రన్ అవుట్ అవుతుంది .
స్టంపింగ్ అనేది తరచుగా ఫీల్డింగ్ జట్టు వేసిన ప్లానుకు అనుగుణంగా ఉంటుంది. బౌలరు, వికెట్ కీపర్ల మధ్య సహకారాన్ని బట్టి ఉంటుంది: బౌలరు బ్యాటర్‌ను క్రీజు నుండి బయటకు రప్పిస్తాడు - ఉదాహరణకు బ్యాటర్‌ను టెంప్ట్ చేయడానికి షార్ట్ లెంగ్తు బంతిని వేసి, హాఫ్-వాలీని సృష్టించి, బ్యాటరును క్రీజు నుండి అడుగు బయట వేయిస్తాడు. బ్యాటరు బంతిని మిస్ అయితే, కీపర్ దానిని పట్టుకుని, బ్యాటరు తిరిగి క్రీజు లోకి చేరేలోపు వికెట్లను కొట్టేస్తాడు.
స్టంపింగ్ చేసే ముందే బెయిల్‌లను తీసివేసినట్లయితే (ఉదాహరణకు కీపర్ పాదాలు తగిలి), వికెట్ కీపరు, బంతిని చేతిలో పట్టుకుని ఉన్న సమయంలో ఒక స్టంప్‌ను నేలపై నుండి తీసివేస్తే, బ్యాటరు స్టంపౌట్ అయినట్లే.
బ్యాటరు వైడ్ డెలివరీలో స్టంప్ అవుట్ కావచ్చు. ఈ సందర్భంలో బ్యాటింగ్ చేసే జట్టుకు ఒక పరుగు అదనంగా జమ చేయబడుతుంది. అంపైర్‌లు ఇద్దరూ స్కోరర్‌లకు సంకేతం ఇవ్వాలి: బౌలర్ ఎండ్ అంపైర్ వైడ్ అని సూచిస్తాడు, స్ట్రైకర్ ఎండ్ అంపైరు బ్యాట్స్‌మన్ ఔట్ అని సూచిస్తాడు.
నో బాల్‌లో బ్యాటర్‌ను స్టంపౌట్ చేయలేరు.
గమనికలు:
పాపింగ్ క్రీజ్ అనేది క్రీజ్ మార్కింగుకు వెనుక అంచుగా నిర్వచించబడింది (అంటే వికెట్‌కు దగ్గరగా ఉండే అంచు). అందువల్ల, క్రీజ్ మార్కింగ్ పైన బ్యాట్ లేదా పాదం ఉన్న బ్యాటర్, కానీ క్రీజ్ మార్కింగ్ వెనుక నేలను తాకకుండా ఉంటే స్టంపౌట్ చేయవచ్చు. బ్యాటరు వెనుక పాదం బొటనవేలు మాత్రమే నేలను తాకి ఉండి, మిగతా పాదం పైకి లేపి ఉన్నట్లయితే ఇది చాలా సాధారణం.
క్రికెట్ చట్టాల చట్టం 29 ప్రకారం వికెట్‌ను సరిగ్గా పడవేయాలి: వికెట్‌ను పడేసే సమయంలో బంతిని గానీ, బంతిని తాకి ఉన్న చేతిని గానీ ఉపయోగించాలి. వికెట్ కీపర్ నుండి బంతి కేవలం రీబౌండ్ అయి, వికెట్లను పడవేసినా కూడా స్టంపింగ్ చెల్లుతుంది.
బంతి బ్యాటర్‌ను గానీ, అతని బ్యాట్‌ను తాకని పక్షంలో వికెట్ కీపర్ బంతిని తీసుకునేముందు దానిని స్టంప్‌లను దాటనివ్వాలి (చట్టం 21.9). వికెట్ కీపర్ అలా కాక ముందే బంతిని తీసుకుంటే అది డెలివరీ నో బాల్ అవుతుంది, బ్యాటరును స్టంపౌట్ చేయలేరు. రనౌట్ కూడా ఇవ్వలేరు, బ్యాటరు పరుగు కోసం ప్రయత్నిస్తే తప్ప.
స్ట్రైకర్ గాయపడి, రన్నర్‌ను పెట్టుకుని ఆడుతూంటే (ప్రొఫెషనల్ క్రికెట్‌లో ఇప్పుడూ దీనికి అనుమతి లేదు), రన్నర్ తమ క్రీజ్‌ను విడిచిపెట్టి ఉండగా, కీపరు వికెట్లను పడవేస్తే అది స్టంపౌట్ కాకుండా రనౌట్ అవుతుంది.
రికార్డులు
వెస్టిండీస్‌కు చెందిన కీమో పాల్‌ను కేవలం 0.08 సెకన్లలో అవుట్ చేసినందుకు MS ధోని, క్రికెట్‌లో ప్రపంచంలోనే అత్యంత వేగవంతమైన స్టంపింగ్ రికార్డు సాధించాడు.
మూలాలు
క్రికెట్ నియమ నిబంధనలు |
విజయ్‌పూర్ శాసనసభ నియోజకవర్గం మధ్య ప్రదేశ్ రాష్ట్రంలోని నియోజకవర్గాలలో ఒకటి. ఈ నియోజకవర్గం షియోపూర్ జిల్లా, మోరెనా లోక్‌సభ నియోజకవర్గం పరిధిలోని ఎనిమిది శాసనసభ నియోజకవర్గాల్లో ఒకటి.
ఎన్నికైన సభ్యులు
1957: ఉనికిలో లేదు.
1962: నావల్ కిషోర్, స్వతంత్ర
1967: జగ్మోహన్ సింగ్, స్వతంత్ర
1972: జగ్మోహన్ సింగ్, భారతీయ జనసంఘ్
1977: అజిత్ కుమార్, జనతా పార్టీ
1980: జగ్మోహన్ సింగ్, కాంగ్రెస్ (I)
1985: బాబులాల్ మేవారా, భారతీయ జనతా పార్టీ
1990: రామ్‌నివాస్ రావత్, కాంగ్రెస్
1993: రామ్‌నివాస్ రావత్, కాంగ్రెస్
1998: బాబులాల్ మేవారా, భారతీయ జనతా పార్టీ
2003: రామ్‌నివాస్ రావత్, కాంగ్రెస్
2008: రామ్‌నివాస్ రావత్, కాంగ్రెస్
2013: రామ్‌నివాస్ రావత్, కాంగ్రెస్
2018: సీతారాం ఆదివాసి, బీజేపీ
మూలాలు
మధ్య ప్రదేశ్ శాసనసభ నియోజకవర్గాలు |
rustom 1984 loo vacchina telegu, action chitram. espy venkanna badu maheshwari movies banerloo nirminchagaa, Una. kodandarami reddy darsakatvam vahinchaadu. indhulo chrianjeevi, oorvashi mukhya paatrallo natinchaaru. chakraverthy sangeetam samakuurchadu. yea chitram baxafis oddha flapga namodaindi.
katha
graama panchyati adipati ganges rayudu (raao gopaalaraavu) musalayya (mikkilineni)kuu rowdii gangaiah (jaggarao)kuu Madhya taguchupai tiirpu cheppadamtho cinma modaloutundi. musalayya konni teliyanu paristhitulaloo gramanni vidichipetti 15 samvatsaraala taruvaata tirigi osthadu. tana aasti (illu & polam) ni gangaiah akraminchukunnadani atadiki telustundhi. aa aastini musalayyaku tirigi ivvadaniki gangaiah ishtapadadu. andhuke varu panchaayatiiki vachcharu. rayudu gangayyaku maddatu paliki, musalayyaku anyaayam chestad. rayudini edurkovataniki thaginantha sakta lekapovadamtho, athanu malli gramanni vidichipetti potadu.
kotthaga vacchina harry (chrianjeevi) gramamloki pravaesinchi gangayyatho godavapadi tana aastini sontham cheesukuni graama prajalaku manchi chestad. graama prajalu atanni rustom ani pilavadam praarambhistaaru. harry graama sankshaemam choose panichestaadu. avasaramlo unna variki ventane sahayam chestad. harini gramam nundi tarimikottadaaniki rayudu ooka uchhu vesthadu. tana ucchulo bhaagamgaa harini graamaadhipatigaa chestad. imtaloe, rayudu kumarte padhma (oorvashi) harini premistundhi. harry kudaa brahmaiah nayudu (gummadi), parvathy (unpurna) dampathulaku daggaravutaadu. lekshmi (rajalakshmi) aney ammay garbhaniki, aama aatmahatyakuu hare kaaranamani prajalu anumaaninchadamtho atadu gramanni vidichipettaalsi osthundi. padhma kudaa harini anumaanistundi. lekshmi aatmahatya venuka kaaranam thaanu kadhani niroopinchenduku chosen daryaaptulo, rayudu kumarudu giri (giri badu) danki kaaranamani harry telsukuntadu. jail nundi vidudalaina brahmaiah nayudu thamudu rudraiah (satyanarayna) nu harini champadaniki rayudu matladukuntadu.
imtaloe, giri nagaranaki vellhi, asalau harry thama gramaniki yenduku vachado telusukovadaniki musalayyanu vembadistaadu. harry, brahmaiah nayudu kodukenani giriki telisipothundhi. chinnathanamlo okasari athanu, rayudu chosen hatyanu choostadu. harry hathya sdhalam nundi paaripothaadu. brahmaiah nayudi sevakudaina musalayya harini rakshinchi nagaranaki teesukuvelataadu. adae samayamlo tana koduku choose vetukutu, brahmaiah nayudu hathya sdhalaaniki osthadu. rayudu cheppina modata rudrayyanu hantakudigaa nirdhaaristaadu. brahmaiah nayudu kudaa rudrayye hantakudani nammutaadu. daamtoe atanni arrest chestaaru. musalayya, rudraiah, harry rayuduku manchi patam nerpinchi gramaniki manchi cheyalana yochistaru. vaari pranaalikaloo bhaagamgaa rudraiah, harry nijamaina pratyarthulalaagaa pooraadutaaru. giri nundi nijam telusukunnaka rayudu, harry kutumbaanni kidnap chestad. nijam thelusukunna padhma, rayudu asalau swaruupaanni niroopinchadamlo hariki sahayam chesthundu. climax poraatam taruvaata, harry plays inspectorugaa pravaesinchi rayudini arrest chesinatlu ooka twist Pali.
natavargam
hariga chrianjeevi
padmagaa oorvashi
ganga rayuduga raao gopaalaraavu
rudrayyagaa kaikaala satyanarayna
loongamgaa aallu ramalingaiah
brahamayya nayuduga gummadi venkateswararao
giribabuga giribabu
chalapatigaa noothan prasad
peparu punnaraoga gaddhe rajendra prasad
saiee kumar
suthi veerabhadraraavu
suttivelu
mikkilineni radhakrishnamoorthy
unpurna
rajalakshmi
shubha
kao.vijaya
silk smita
nirmalamma
mithaayi chitty
bhimaraju
hemasunder
jaggarao
anand mohun
chittibabu
yechury
garaga
mallikarjunarao
chandana
harshith
saankethika vargham
kala: saiee kumar
nruthyaalu:
sambhaashanhalu: satyanand
sahityam: veturi sundararamamurthy
neepadhya gaanam: espy baalu, p. sushila
sangeetam: chakraverthy
katha: girija shree bhagavan
saha dharshakudu: sharath
kuurpu: vellai swamy
chayagrahanam: lok sidhu
nirmaataa: espy venkanna badu
chitraanuvaadam - dharshakudu: Una. kodandarami reddy
baner: maheshwari movies
vidudhala tedee: 1982 decemberu 2
paatalu
veturi sundararamamurthy saahityaaniki chakraverthy sangeetam samakuurchadu.
moolaalu
chrianjeevi natinchina cinemalu
mikkilineni natinchina cinemalu
suthi veerabhadraraavu natinchina cinemalu
rajendra prasad natinchina cinemalu
aallu ramalingaiah natinchina chithraalu
noothan prasad natinchina chithraalu
gummadi natinchina chithraalu
suthi velu natinchina cinemalu
satyanarayna natinchina chithraalu
raao gopaalaraavu natinchina chithraalu
nirmalamma natinchina cinemalu |
నిత్రావతి, కర్నూలు జిల్లా, హాలహర్వి మండలానికి చెందిన గ్రామం. ఇది మండల కేంద్రమైన హాలహర్వి నుండి 10 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన ఆదోని నుండి 36 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది. 2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 401 ఇళ్లతో, 2416 జనాభాతో 1364 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 1219, ఆడవారి సంఖ్య 1197. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 206 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 0. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 594134.ఈ గ్రామం చుట్టు చల్లని వాతావరణం.చుట్టు పంటలచే ఎంతో అందంగా చుడముచ్చటగా ఉంటుంది. ఈ గ్రామానికి 3కి.మీ దూరంలో కాలువ ఉంది.
సమీప గ్రామాలు
సమీపములో గల గ్రామాలు గుళ్యం, బాపురం, సిద్దాపురం, విరుపాపురం,
గ్రామం పేరు వెనుక చరిత్ర
నిత్రావతిని ప్రస్తుతం నిట్రవట్టి అని పిలిచెదరు.
విద్యా సౌకర్యాలు
ఈ ఊరి యందు 1నుండి 10వ తరగతి వరకు ఉచిత విద్యా సౌకర్యం ఉంది. ఇంతకుముందు అంటే 2012వరకు 7వ తరగతి వరకే ఉంది. ఆ తరువాత 2013 నుండి 10వ తరగతి వరకు విద్యాసౌకర్యం కల్పించదం జరిగింది. అంతేకాకుండ ప్రథమ సంవత్సరమే ఆ పాఠాశాలలో వీరాంజనేయులు అనే విద్యార్థి 9.7 మార్కులతో మండలంలో ప్రథమ ఉత్తీర్ణుడై ఆ పాఠాశాలను మంచిపేరు తీసుకురావడం సంతోషకరం పాఠశాల సిబ్బంది తెలియజేశారు. అలాగే ఈ ఊరి విద్యార్థి అయినా ఈడిగా సురేంద్ర వారి తండ్రి పేరు ఈడిగ లక్ష్మన్న కడివెల్ల గ్రామంలో మంచి చి చి శ్రద్ధాసక్తులతో చదువుకొని జడ్.పి.హెచ్.ఎస్ హైస్కూల్ లో 2018 19 వ సంవత్సరంలో పదవ తరగతి పరీక్షలో 9.7 శాతం తో ఉత్తీర్ణుడయ్యాడు ఆ పాఠశాలలో ఉపాధ్యాయులు అందరూ అలాగే పాఠశాల హెచ్ఎం మేడం అయినటువంటి శ్రీమతి దేవ కృప మ్మ గారు ఆ విద్యార్థిని ప్రశంసించడం జరిగింది ఆమె మాట్లాడుతూ ఈ పాఠశాలలోనే మొదటిసారిగా 9.7 శాతం ఉత్తీర్ణులైన సురేంద్ర ఉండడం సంతోషకరం అని తెలిపింది ఆ స్థాయి కి వెళ్ళడ నికి కారణం మంచి క్రమశిక్షణతో చదువుకొని ఇంటి దగ్గర వారి అమ్మమ్మ గారి ప్రోత్సాహంతో అలాగే వారి స్నేహితుల ఉపాధ్యాయుల ప్రోత్సాహంతోనే ఆ విద్యార్థుల స్థాయికి ఎదిగాడు ఆ విద్యార్థి మాట్లాడుతూ నేను ఈ స్థాయికి రావడానికి కారణం రాధమ్మ మేడం గారు అని తెలియజేయడం జరిగింది
గ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాల ఒకటి, ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల ఒకటి, ప్రభుత్వ మాధ్యమిక పాఠశాల ఒకటి ఉన్నాయి. సమీప బాలబడి హాలహర్విలో ఉంది. సమీప జూనియర్ కళాశాల, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల, సమీప వైద్య కళాశాల, సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల ఆలూరు, కర్నూలులోను, అనియత విద్యా కేంద్రం, ఇంజనీరింగ్ కళాశాల ఆదోని లోనూ ఉన్నాయి. దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల, మేనేజిమెంటు కళాశాల, పాలీటెక్నిక్, కర్నూలు లోనూ ఉన్నాయి.
వైద్య సౌకర్యం
ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం
పశు వైద్యశాల గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం, ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. డిస్పెన్సరీ, సంచార వైద్య శాల గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.
ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం
గ్రామంలో ఒక ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం ఉంది. డిగ్రీ లేని డాక్టరు ఒకరు ఉన్నారు.
తాగు నీరు
గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా రక్షిత మంచినీటి సరఫరా జరుగుతోంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది.
బోరుబావుల ద్వారా కూడా ఏడాది పొడుగునా నీరు అందుతుంది. కాలువ/వాగు/నది ద్వారా గ్రామానికి తాగునీరు లభిస్తుంది.
పారిశుధ్యం
మురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీరు బహిరంగంగా, కచ్చా కాలువల ద్వారా కూడా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.
సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు
నిత్రావతిలో సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం ఉంది. పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామానికి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. పోస్టాఫీసు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. రైల్వే స్టేషన్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతోంది. జాతీయ రహదారి, ప్రధాన జిల్లా రహదారి గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. రాష్ట్ర రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు ఉన్నాయి.
మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు
గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం ఉన్నాయి. ఏటీఎమ్, వాణిజ్య బ్యాంకు, సహకార బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. రోజువారీ మార్కెట్, వారం వారం సంత, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి.
ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు
గ్రామంలో సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ కేంద్రం, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామం నుండి 5 కి.మీ.లోపు దూరంలో ఉంది. ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. సినిమా హాలు, గ్రంథాలయం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి.
విద్యుత్తు
గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 7 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.
భూమి వినియోగం
నిత్రావతిలో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:
వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 37 హెక్టార్లు
వ్యవసాయం చేయదగ్గ బంజరు భూమి: 117 హెక్టార్లు
నికరంగా విత్తిన భూమి: 1208 హెక్టార్లు
నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 1089 హెక్టార్లు
వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 119 హెక్టార్లు
నీటిపారుదల సౌకర్యాలు
నిత్రావతిలో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.
కాలువలు: 119 హెక్టార్లు
ఉత్పత్తి
నిత్రావతిలో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.
ప్రధాన పంటలు
వరి, ప్రత్తి, పొద్దుతిరుగుడు
గ్రామ విశేషాలు
ఈ ఊరి యందు మోహరం, వినాయక చవతి, గౌరమ్మ పండుగ, ఉగాది, దసరా వంటి పండుగలు కన్నులవింధుగగా ఎంతో ఆనందంగ జరుపుకొంటారు. ప్రతి ఒక్కరు కలసి మెలసి ఉంటారు.
గణాంకాలు
2001 వ.సంవత్సరం జనాభా లెక్కల ప్రకారం గ్రామ జనాభా 2,185. ఇందులో పురుషుల సంఖ్య 1,084, మహిళల సంఖ్య 1,101, గ్రామంలో నివాస గృహాలు 335 ఉన్నాయి.
గ్రామంలో మౌలిక వసతులు
ఆరోగ్య సంరక్షణ
ఈ ఊరి యందు ప్రభుత్వ ఆరోగ్య కేంద్రలు ఎమి లేవు. భీమప్ప (అర్.ఎమ్.పి) అనే అతను ఈ ఊరిలో అనారోగ్యం పాలైన వారికి చికిత్స చేస్తాడు. ఇతనే ఈ ఊరికి వైద్యుడు.
మంచినీటి వసతి
ఈ ఊరి యందు మంచి నీటికి కొదువ లేదు.. ప్రక్కనే 3కి.మీ దూరంలో మంచి నీటి కాలువ ఉంది. అంతేకాకుండ ఈ ఊర్లొ ఒక పెద్ద ట్యాంక్ ఉన్నది దాని నుండి మంచి నీటిని ఇళ్లకు సరాఫర చేయడం జరుగుతున్నది, ఈ ఊరిలో 6 బోరింగ్లు ఉన్నాయి.
రోడ్దు వసతి
అలూరు నుంచి హొళగుంద పొయే దారిలో ఈ ఊరి యొక్క అడ్రొట్ (క్రాస్ రూట్) ఉంది. 2011లో ఆ అడ్రొట్ (క్రాస్ రూట్) నుండి ఊరిలోకి అనగా 4కి.మీ తారురొడ్డు వేయడం జరిగింది. ప్రస్తుతం 2013 నాటికి ఆ రొడ్డు వర్షాల వల్ల, రొడ్డును బలంగా వేయకపొవడం వల్ల రొడ్డు మీద గుంతలు పడ్డాయి, తారు లెచిపోతుంది.
విద్యుద్దీపాలు
ఈ ఊరిలో విద్ద్యుదీపాలు చాలానే ఉన్నాయి. 5 సోలర్ విద్ద్యుత్ బలుబులను వెయడం జరిగింది. ప్రతి గౌరమ్మ పండుగకు వీధులలో విద్ద్యుదీపాలను ఉచితంగ వేస్తారు.
తపాలా సౌకర్యం
తపాలా సౌకర్యం కలదు కాని పొస్ట్ మాస్టర్ 2 రోజులకు ఒకసారి వస్తుంటారు.
మూలాలు
వెలుపలి లింకులు |
corympate, Telangana raashtram, Karimnagar jalla, sankarapatnam mandalamlooni gramam.
idi Mandla kendramaina sankarapatnam nundi 3 ki. mee. dooram loanu, sameepa pattanhamaina Karimnagar nundi 28 ki. mee. dooramloonuu Pali. 2016 aktobaru 11 na chosen Telangana jillala punarvyavastheekaranaku mundhu yea gramam paata Karimnagar jillaaloo, idhey mandalamlo undedi. 2011 bhartiya janaganhana ganamkala prakaaram yea gramam 424 illatho, 1692 janaabhaatho 418 hectarlalo vistarimchi Pali. gramamlo magavari sanka 861, aadavari sanka 831. scheduled kulala sanka 249 Dum scheduled thegala sanka 15. gramam yokka janaganhana lokeshan kood 572572.pinn kood: 505407.
vidyaa soukaryalu
gramamlo prabhutva praadhimika paatasaala okati, prabhutva praathamikonnatha paatasaala okati Pali.balabadi, maadhyamika paatasaalalu kesavapatnamlo unnayi.sameepa juunior kalaasaala kesavapatnamlonu, prabhutva aarts / science degrey kalaasaala, inginiiring kalaasaalalu karimnagarloonuu unnayi. sameepa vydya kalaasaala, maenejimentu kalaasaala, polytechnic kareemnagarlo unnayi.sameepa vrutthi vidyaa sikshnha paatasaala, aniyata vidyaa kendram, divyangula pratyeka paatasaala kareemnagarlo unnayi.
vydya saukaryam
prabhutva vydya saukaryam
kareempetlo unna ooka praadhimika aaroogya vupa kendramlo daaktarlu laeru. iddharu paaraamedikal sibbandi unnare.sameepa praadhimika aaroogya kendram gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali. pashu vaidyasaala gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali. sameepa saamaajika aaroogya kendram, maathaa sisu samrakshana kendram, ti. b vaidyasaala gramam nundi 10 ki.mee. kante ekuva dooramlo unnayi. alopathy asupatri, pratyaamnaaya aushadha asupatri, dispensory, samchaara vydya shaala, kutumba sankshaema kendram gramam nundi 10 ki.mee. kante ekuva dooramlo unnayi.
praivetu vydya saukaryam
gramamlo2 praivetu vydya soukaryaalunnaayi. degrey laeni daaktarlu iddharu unnare.
thaagu neee
gramamlo kulaayila dwara rakshith manchineeti sarafara jargutondhi. bavula neee kudaa andubatulo Pali. gramamlo chetipampula dwara neee andutundi. cheruvu dwara gramaniki taguneeru labisthundhi.
paarisudhyam
gramamlo bhugarbha muruguneeti vyvasta Pali. muruguneeru bahiranga kaaluvala dwara kudaa pravahistundi. muruguneetini neerugaa jalavanarulloki vadulutunnaaru. gramamlo sampuurnha paarishudhya pathakam amalavutondi. saamaajika marugudoddi saukaryam ledhu. intintikii tirigi vyarthaalanu sekarinche vyvasta ledhu. saamaajika biogyas utpaadaka vyvasta ledhu. chettanu veedhula pakkane paarabostaaru.
samaachara, ravaanhaa soukaryalu
postaphysu saukaryam, sab postaphysu saukaryam, poest und telegraf aphisu gramaniki 5 ki.mee. lopu dooramlo unnayi. laand Jalor telephony, mobile fone modalaina soukaryalu unnayi. piblic fone aphisu gramaniki 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali. internet kefe / common seva kendram, praivetu korier gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi.
gramaniki sameepa praantaala nundi prabhutva ravaanhaa samshtha buses thiruguthunnai. vyavasaayam koraku vaadenduku gramamlo tracterlunnayi. praivetu baasu saukaryam, auto saukaryam modalainavi gramaniki 5 ki.mee. lopu dooramlo unnayi. railway steshion gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali.
rashtra rahadari, pradhaana jalla rahadari, jalla rahadari gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo unnayi. jaateeya rahadari gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali. gramamlo tharu roadlu, kankara roadlu unnayi.
marketingu, byaankingu
gramamlo swayam sahaayaka brundam, pouura sarapharaala kendram unnayi. vaanijya banku gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali. vaaram vaaram Bazar gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali. vyavasaya parapati sangham gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali. atm, sahakara banku gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi. roejuvaarii maarket, vyavasaya marcheting sociiety gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi.
aaroogyam, poeshanha, vinoda soukaryalu
gramamlo sameekruta baalala abhivruddhi pathakam, angan vaadii kendram, itara poshakaahaara kendralu unnayi. gramamlo vaarthapathrika pampinhii jarudutundhi. assembli poling steshion, janana maranala namoodhu kaaryaalayam unnayi. aashaa karyakartha gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali. cinma halu, granthaalayam, piblic reading ruum gramam nundi 5 ki.mee.lopu dooramlo unnayi. aatala maidanam gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali.
vidyuttu
gramamlo gruhaavasaraala nimitham vidyut sarafara vyvasta Pali. rojuku 7 gantala paatu vyavasaayaaniki, 12 gantala paatu vaanijya avsarala choose kudaa vidyut sarafara chesthunnaaru.
bhuumii viniyogam
kareempetlo bhu viniyogam kindhi vidhamgaa Pali:
vyavasaayetara viniyogamlo unna bhuumii: 26 hectares
vyavasaayam cheyadagga banjaru bhuumii: 92 hectares
nikaramgaa vittina bhuumii: 300 hectares
neeti saukaryam laeni bhuumii: 100 hectares
vividha vanarula nundi saguniru labhistunna bhuumii: 200 hectares
neetipaarudala soukaryalu
kareempetlo vyavasaayaaniki neeti sarafara kindhi vanarula dwara jargutondhi.
kaluvalu: 10 hectares* baavulu/boru baavulu: 135 hectares* cheruvulu: 55 hectares
utpatthi
kareempetlo yea kindhi vastuvulu utpatthi avtunnayi.
pradhaana pantalu
vari, mokkajonna
moolaalu
velupali lankelu |
kane viliamshone newzilaand jaateeya cricket jattuku praatinidhyam vahisthunna antarjaateeya cricketaru, kudicheti vaatam eguva various byaataru. 2023 marchi natiki athanu, oneday internationale (vassdee), twanty 20 internationale (T20I) cricketloo jattuku captengaaa unaadu. athanu 41 senchareelu chesudu - testullo 28, vassdaylaloo 13. idi 2023 marchi natiki newzilaand cricketaru chosen athyadhika scoru. 2015 janavarilo newzilaand maajii cricqeter martian crove, viliamshoneloo "maa goppa batsmennu chustunnamu" ani perkonnaadu.
viliamshone 2010 augustulo bharatadesaaniki vyatirekamga tholi vassdee aadaadu. remdu nelala tarwata bangladeshspai 108 parugulu chessi tana modati centuury saadhimchaadu. aa matchloo newzilaand tommidhi parugula thaedaatho oodipooindi. 2011 octoberulo zimbabwepai chosen 69 bantullo 100 natout newzilaand atagadu chosen naalgava vaegavanthamaina vassdee centuury. atani athyadhika scoru 148, 2019 prapancha kuploo westindiespai vacchindi.
viliamshone 2010 navambaruloe bharatthoo jargina tholi testu matchloo centuury chesudu; athanu yea ghanata sadhinchina enimidho newzilaand atagadu. atani athyadhika scoru 251, 2020 decemberulo haamiltonloni sedon parkloo westindiespai chesudu. lardsloo inglandpai 132 parugulu cheeyadamtoo 25 ellalopu 10 testu senchareelu chosen aaroe aatagaadigaa nilichaadu. 2016 augustulo athanu, aa samayamlo phormatloo anni test-audae deshaalapai senchareelu chosen athantha vaegamgaa, athi pinna vayaskudaina aatagaadigaa nilichaadu. 2022 decemberulo, pakistanthoo jargina modati testloo, athanu testlalo tana aidava double senchareeni saadhimchaadu. testu cricketloo iidu double senchareelu kottina modati newzilaand byaatarayyaadu. 2023 marchi natiki, newzilaand tharapuna athyadhika testu senchareelu, double senchariila recordu atani paerita Pali.
viliamshone 2011 octoberulo modhalupetti 87 T20Ilu aadaadu. aa phormatloo enka centuury cheyaladu; atani athyadhika scoru 95, 2020 janavarilo bharatadesaaniki vyatirekamga Akola.
suuchika
* natoutgaaa migilipoyindi
aa matchloo newzilaand capten
† human af da match
(D/L) dkworth-luis paddathi dwara phalitham nirnayinchabadindhi
testu senchareelu
antarjaateeya oneday senchareelu
gamanikalu
moolaalu |
కొమ్మలకొండ, అల్లూరి సీతారామరాజు జిల్లా, ముంచంగిపుట్టు మండలానికి చెందిన గ్రామం.
ఇది మండల కేంద్రమైన ముంచింగిపుట్టు నుండి 43 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన అనకాపల్లి నుండి 160 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది. 2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 8 ఇళ్లతో, 33 జనాభాతో 69 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 19, ఆడవారి సంఖ్య 14. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 0 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 32. గ్రామ జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 583499.పిన్ కోడ్: 531040.
2022 లో చేసిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ గ్రామం విశాఖపట్నం జిల్లాలో, ఇదే మండలంలో ఉండేది.
విద్యా సౌకర్యాలు
సమీప బాలబడి, మాధ్యమిక పాఠశాలలు, సమీప జూనియర్ కళాశాల ముంచింగిపుట్టులోను, ప్రాథమిక పాఠశాల సుర్తానిపుట్టులోను, ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల బూసిపుట్టులోనూ ఉన్నాయి. ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల, పాలీటెక్నిక్ పాడేరులోనూ ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల, మేనేజిమెంటు కళాశాల, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల విశాఖపట్నం లోనూ ఉన్నాయి.సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల అరకులోయలోను, అనియత విద్యా కేంద్రం అనకాపల్లిలోను, ఉన్నాయి.
వైద్య సౌకర్యం
ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం
ఒక సంచార వైద్య శాలలో డాక్టర్లు లేరు. ముగ్గురు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం, ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, పశు వైద్యశాల, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.
ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం
తాగు నీరు
కాలువ/వాగు/నది ద్వారా గ్రామానికి తాగునీరు లభిస్తుంది.
పారిశుధ్యం
గ్రామంలో మురుగునీటి పారుదల వ్యవస్థ లేదు. మురుగునీటిని శుద్ధి ప్లాంట్‌లోకి పంపిస్తున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.
సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు
పోస్టాఫీసు సౌకర్యం, సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం, పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్, ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సు సౌకర్యం, ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం, రైల్వే స్టేషన్, ఆటో సౌకర్యం, ట్రాక్టరు సౌకర్యం మొదలైనవి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. జాతీయ రహదారి, రాష్ట్ర రహదారి, ప్రధాన జిల్లా రహదారి, జిల్లా రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.గ్రామంలో కంకర రోడ్లు ఉన్నాయి.
మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు
గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం ఉంది. ఏటీఎమ్, వాణిజ్య బ్యాంకు, సహకార బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. పౌర సరఫరాల వ్యవస్థ దుకాణం, రోజువారీ మార్కెట్, వారం వారం సంత, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు
గ్రామంలో అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు ఉన్నాయి. జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. వార్తాపత్రిక గ్రామం నుండి 5 కి.మీ.లోపు దూరంలో ఉంది. శాసనసభ పోలింగ్ కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, ఆశా కార్యకర్త, ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. సినిమా హాలు, గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
విద్యుత్తు
గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది.
భూమి వినియోగం
కొమ్మలకొండలో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:
వ్యవసాయం సాగని, బంజరు భూమి: 69 హెక్టార్లు
మూలాలు |
మాదిపల్లి, తెలంగాణ రాష్ట్రం, కరీంనగర్ జిల్లా, జమ్మికుంట మండలంలోని గ్రామం.
ఇది మండల కేంద్రమైన జమ్మికుంట నుండి 6 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన వరంగల్ నుండి 49 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది.2016 అక్టోబరు 11 న చేసిన తెలంగాణ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ గ్రామం పాత కరీంనగర్ జిల్లాలో, ఇదే మండలంలో ఉండేది. 2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 1365 ఇళ్లతో, 4677 జనాభాతో 1410 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 2354, ఆడవారి సంఖ్య 2323. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 843 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 68. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 572551.పిన్ కోడ్: 505122.
విద్యా సౌకర్యాలు
గ్రామంలో రెండుప్రైవేటు బాలబడులు ఉన్నాయి. ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాలలు నాలుగు, ప్రైవేటు ప్రాథమిక పాఠశాలలు రెండు, ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాలలు రెండు , ప్రైవేటు ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల ఒకటి, ప్రభుత్వ మాధ్యమిక పాఠశాల ఒకటి ఉన్నాయి.సమీప జూనియర్ కళాశాల, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల జమ్మికుంటలోను, ఇంజనీరింగ్ కళాశాల హుజూరాబాద్లోనూ ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల, మేనేజిమెంటు కళాశాల, పాలీటెక్నిక్ వరంగల్లో ఉన్నాయి.సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల జమ్మికుంటలోను, అనియత విద్యా కేంద్రం, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాలలు వరంగల్లోనూ ఉన్నాయి.
వైద్య సౌకర్యం
ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం
మాదిపల్లిలో ఉన్న ఒక ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రంలో డాక్టర్లు లేరు. ఒకరు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు.పశు వైద్యశాల, సంచార వైద్య శాల గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉన్నాయి. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.
ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం
గ్రామంలో7 ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యాలున్నాయి. డిగ్రీ లేని డాక్టర్లు ఏడుగురు ఉన్నారు.
తాగు నీరు
గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా రక్షిత మంచినీటి సరఫరా జరుగుతోంది. బావుల నీరు కూడా అందుబాటులో ఉంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది. కాలువ/వాగు/నది ద్వారా, చెరువు ద్వారా కూడా గ్రామానికి తాగునీరు లభిస్తుంది.
పారిశుధ్యం
మురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీరు బహిరంగంగా, కచ్చా కాలువల ద్వారా కూడా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.
సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు
మాదిపల్లిలో సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం ఉంది. పోస్టాఫీసు సౌకర్యం, పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి.
గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులుప్రైవేటు బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. రైల్వే స్టేషన్ గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది.
ప్రధాన జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతోంది. జిల్లా రహదారి గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. జాతీయ రహదారి, రాష్ట్ర రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు, మట్టిరోడ్లూ ఉన్నాయి.
మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు
గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం ఉన్నాయి. ఏటీఎమ్, వాణిజ్య బ్యాంకు, సహకార బ్యాంకు గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉన్నాయి. వ్యవసాయ పరపతి సంఘం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. రోజువారీ మార్కెట్, వారం వారం సంత, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి.
ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు
గ్రామంలో సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ స్టేషన్, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. సినిమా హాలు, గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి.
విద్యుత్తు
గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 15 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.
భూమి వినియోగం
మాదిపల్లిలో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:
వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 95 హెక్టార్లు
వ్యవసాయం సాగని, బంజరు భూమి: 46 హెక్టార్లు
శాశ్వత పచ్చిక ప్రాంతాలు, ఇతర మేత భూమి: 8 హెక్టార్లు
వ్యవసాయం చేయదగ్గ బంజరు భూమి: 61 హెక్టార్లు
సాగులో లేని భూముల్లో బీడు భూములు కానివి: 2 హెక్టార్లు
బంజరు భూమి: 393 హెక్టార్లు
నికరంగా విత్తిన భూమి: 802 హెక్టార్లు
నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 774 హెక్టార్లు
వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 423 హెక్టార్లు
నీటిపారుదల సౌకర్యాలు
మాదిపల్లిలో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.
కాలువలు: 329 హెక్టార్లు* బావులు/బోరు బావులు: 94 హెక్టార్లు
ఉత్పత్తి
మాదిపల్లిలో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.
ప్రధాన పంటలు
వరి, ప్రత్తి, మొక్కజొన్న
మూలాలు
వెలుపలి లంకెలు |
eesha rebba telegu chalana chitralalo natinchee nati. aama antaku mundhu... aa taruvaata... chitram dvaraa natigaa parichayamainadi.
jeevitam tholi dhasaloo
eesha epril 19na janminchaaru, Hyderabad, varangalus telanganalo perigaru. aame em.b.e chesar. phasboqloo ame chithraalu chusna indiraganti moehana krishna amenu antaku mundhu... aa taruvaata... chitramlo natinchataaniki empika chesaru.
kereer
eesha antaku mundhu aa taruvaata. chitram dvaraa natigaa parichayamainadi. yea chitram boxes aphisu oddha vision saadhinchindi., dakshinaafrikaalo internationale eandian fillm festival loo utthama chitram koraku pratipaadinchabadindi. aa taruvaata aama bandipotu, ami tumi, maya malls, dharshakudu,a! modalaina chithraalalo natinchindi.
natinchina chithraalu
amtarjaala dhaaraavaahikalu
moolaalu
baahya linklu
IMDb
Indian film actresses
jeevisthunna prajalu
Year of birth missing (living people)
Actresses from Hyderabad, India
Telugu-language actresses
Tamil-language actresses
tamila cinma natimanulu
telegu cinma natimanulu
21st-century Indian actresses |
rayakuduru, paschima godawari jalla, veeravaasaramu mandalaaniki chendina gramam.idi Mandla kendramaina veeravaasaram nundi 7 ki. mee. dooram loanu, sameepa pattanhamaina bhimavaram nundi 19 ki. mee. dooramloonuu Pali. gramam madyalo raayala kaalam aati shivalayam Pali. thuurpuna devatala kaalam aati nadhii paaya Pali. kaalakramena adi maduguga marindi.
graama charithra
16va sataabdamloo gajapatula pyki dandayatra chosen vijayanagar saamaajya chakravarthi shree krushnadevaraayalu konthakaalam vididhi chosen gramam agutache antakumunduvunna sundarapuram peruu poi rayalakuduruga marindi. raayalavaaru nivasinchina dhaakhalaalu 16va sataabdamloo ikda divaanam erpaatu chesukonnaru, itu mogaltturu atu achanta (turupu) paraganaa varku ikda nunde paripalana saaginchinatlu apati raayala varu divaanam taaluku anavaalluu ippayiki eegraamamlo gurrala beedu, enugula kodu, uuru chuttura vaddanam laaw thavvina kandakam. adhee ippudu muruguneeti maduguga marindi. vulavaladoddi, divanam garuvu lantvi raayalavaari vaadukalo vaadina padhaalaku taarkaanaalu. athanu nivasinchina (qannada) kuduru gaana rayalakuduruga 16va sathabdam nundi pilavabaduthundhi. yea rayalakuduru raanu..raanu.. roopantaram chendi rayakuduruga marindi. raayalavaaru chaaala ekuva samayam kuduruga yea gramamlo vunnaarani amduvalana rayalakuduruga vunna pradeesam kanuka rayalakuduru ani peruu vacchindi. ippudu vyavasaayam cheyuvaaru vokkokka praantamnni okko vidhamgaa pilustharu.rayakuduru nundi chintalakoti garvuku vellae daarilo rahadaariki edamavaipuna vunna prantham, ola veeravallipalem vellae roddu madyalo vunna praantanni gurralabidu antaruu. rayakudurulo unna shivuni peruu shree uama mooleshwara swamy chaaala mahimanvitam kala Dewas. swamy variki shivratri kalyaanam chaala bagaa jarudutundhi. 1985loo, 2008loo swamy variki mahaa kumbhashekam jargindi. 2003loo swamy warki laksha rudraksha puuja jargindi. aa swamy warki sundareshwarudu ani peruu. ivi kaaka puurvrakaalamloe 108 sheva limgaalu, 108 cheruvulu kudaa undenani cheputhaaru.raza shree krishna devaraayalu choose ooka vasati sthalamgaa upayogapadedi yea gramam.
itara visheshaalu
gramam palakuludivan bahadhur valluri jagannatha raao pantulu, jamindaru .athanu 1899 madraas dipyooti kollektor gaaa unnappudu kalagampudi & pedamamidipalli (paschi godawari ) loo Pali. adi ippudu "jagannatha raao peta ani chinna gramam marindi. paedha prajala choose rayakuduru 6 ekaraala sdhalam icchindi.
valluri narasimharao pantulu, jamindaru (sahakara banku (1916) & taaluukaa boardu & graama panchyati boardu rayakuduru modati adhyakshudu.
valluri satyanarayna muurti, jamindaru, athanu rayakuduruki modatagaa vidyut sadupayam kalpinchadu.
prathi savatsaram janavari, juulai nelalaloe mavullamma ammavaru jathara jarudutundhi. remdu samvathsaralaku okasari veerabadhrar samabaram jarudutundhi.
ikda garuvu praanthamlo chenetha kutumbaalu sumaaru vamdaku piene nivasistunnaayi.
shree kanakadurga divi ammavaru jathara ugaadiki jarudutundhi
rayakuduru paddenimidi (18) jatula puram
paschima godawari jillaaloo yerpadina motta modati granthaalayam (1894) rayakuduru lonae
devalayas
shree kameshwara swamy alayam (shree veerabadhrar alayam garuvu)
shree parvathy mooleshwara swamy alayam.
shree bhu sameta shree venkateswara swamy vaari alayam
shree mavullamma, mahalakshmamma ammavaru alayam (graama deevathalu)
shree paddaala enkamma alayam
shree kanakadurga divi ammavaru alayam
shree kodanda raamaalayam (6)
ayyapa swamy, aunjaneya swamy, vighneshwar devalayas kalavu
ganankaalu
2001 va.savatsaram janaba lekkala prakaaram graama janaba 9019. indhulo purushula sanka 4566, mahilhala sanka 4453, gramamlo nivaasa gruhaalu 2220 unnayi.
2011 bhartiya janaganhana ganamkala prakaaram yea gramam 2511 illatho, 8883 janaabhaatho 1215 hectarlalo vistarimchi Pali. gramamlo magavari sanka 4461, aadavari sanka 4422. scheduled kulala sanka 1337 Dum scheduled thegala sanka 60. gramam yokka janaganhana lokeshan kood 588717.
vidyaa soukaryalu
gramamlo ooka praivetu balabadi Pali. prabhutva praadhimika paatasaalalu 11, prabhutva praathamikonnatha paatasaala okati, prabhutva maadhyamika paatasaala okati unnayi.sameepa juunior kalaasaala, prabhutva aarts / science degrey kalaasaala, polytechnic, aniyata vidyaa kendram, veeravaasaram loanu, inginiiring kalaasaala, sameepa vrutthi vidyaa sikshnha paatasaala, bhimavaram lonoo unnayi. maenejimentu kalaasaala palakollu lonoo unnayi. divyangula pratyeka paatasaala, sameepa vydya kalaasaala, Eluru lonoo unnayi.
vydya saukaryam
prabhutva vydya saukaryam
rayakudurulo unna ooka praadhimika aaroogya vupa kendramlo daaktarlu laeru. iddharu paaraamedikal sibbandi unnare. ooka pashu vaidyasaalalo ooka doctoru, muguru paaraamedikal sibbandi unnare. ooka samchaara vydya salaloo daaktarlu laeru. muguru paaraamedikal sibbandi unnare. praadhimika aaroogya kendram gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali. sameepa saamaajika aaroogya kendram, maathaa sisu samrakshana kendram, ti. b vaidyasaala gramam nundi 10 ki.mee. kante ekuva dooramlo unnayi. alopathy asupatri, pratyaamnaaya aushadha asupatri, dispensory, kutumba sankshaema kendram gramam nundi 10 ki.mee. kante ekuva dooramlo unnayi.
praivetu vydya saukaryam
gramamlo ooka praivetu vydya saukaryam Pali. embibies kakunda itara degrees chadivin daaktarlu aaruguru unnare. iidu mandula dukaanaalu unnayi.
thaagu neee
gramamlo kulaayila dwara rakshith manchineeti sarafara jargutondhi. gramamlo edaadi podugunaa chetipampula dwara neee andutundi.
cheruvu dwara gramaniki taguneeru labisthundhi.
paarisudhyam
muruguneeru bahiranga kaaluvala dwara pravahistundi. muruguneeru bahiranganga, kaccha kaaluvala dwara pravahistundi. muruguneetini neerugaa jalavanarulloki vadulutunnaaru. gramamlo sampuurnha paarishudhya pathakam amalavutondi. saamaajika marugudoddi saukaryam Pali. intintikii tirigi vyarthaalanu sekarinche vyvasta ledhu. saamaajika biogyas utpaadaka vyvasta ledhu. chettanu veedhula pakkane paarabostaaru.
samaachara, ravaanhaa soukaryalu
rayakudurulo postaphysu saukaryam Pali. sab postaphysu saukaryam gramaniki 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali. poest und telegraf aphisu gramaniki 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali. laand Jalor telephony, mobile fone modalaina soukaryalu unnayi. piblic fone aphisu, internet kefe / common seva kendram, praivetu korier gramaniki 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi.
gramaniki sameepa praantaala nundi prabhutva ravaanhaa samshtha buses thiruguthunnai. sameepa gramala nundi auto saukaryam kudaa Pali. vyavasaayam koraku vaadenduku gramamlo tracterlunnayi. praivetu baasu saukaryam, railway steshion modalainavi gramaniki 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. pradhaana jalla rahadari, jalla rahadari gramam gunda potunnayi. jaateeya rahadari, rashtra rahadari gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi. gramamlo tharu roadlu, kankara roadlu, mattirodloo unnayi.
marketingu, byaankingu
gramamlo vaanijya banku, sahakara banku, vyavasaya parapati sangham unnayi. gramamlo swayam sahaayaka brundam, pouura sarapharaala kendram, vaaram vaaram Bazar unnayi. atm gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali. roejuvaarii maarket gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali. vyavasaya marcheting sociiety gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali.
aaroogyam, poeshanha, vinoda soukaryalu
gramamlo sameekruta baalala abhivruddhi pathakam, angan vaadii kendram, itara poshakaahaara kendralu, aashaa karyakartha unnayi. gramamlo granthaalayam, piblic reading ruum unnayi. gramamlo vaarthapathrika pampinhii jarudutundhi. assembli poling kendram, janana maranala namoodhu kaaryaalayam unnayi. cinma halu gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali. aatala maidanam gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali.
vidyuttu
gramamlo gruhaavasaraala nimitham vidyut sarafara vyvasta Pali. rojuku 7 gantala paatu vyavasaayaaniki, 12 gantala paatu vaanijya avsarala choose kudaa vidyut sarafara chesthunnaaru.
bhuumii viniyogam
rayakudurulo bhu viniyogam kindhi vidhamgaa Pali:
vyavasaayetara viniyogamlo unna bhuumii: 237 hectares
nikaramgaa vittina bhuumii: 977 hectares
vividha vanarula nundi saguniru labhistunna bhuumii: 977 hectares
neetipaarudala soukaryalu
rayakudurulo vyavasaayaaniki neeti sarafara kindhi vanarula dwara jargutondhi.
kaluvalu: 977 hectares
utpatthi
rayakudurulo yea kindhi vastuvulu utpatthi avtunnayi.
pradhaana pantalu
vari, kobbari
paarishraamika utpattulu
bhiyyam
moolaalu |
సంకర్షణపురం , భారతదేశం లోని ఆంధ్రప్రదేశ్ రాష్ట్రం, ఏలూరు జిల్లా, ముదినేపల్లి మండలానికి చెందిన గ్రామం.ఇది మండల కేంద్రమైన ముదినేపల్లి నుండి 6 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన గుడివాడ నుండి 17 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది. 2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 167 ఇళ్లతో, 599 జనాభాతో 167 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 312, ఆడవారి సంఖ్య 287. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 270 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 0. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 589410.ఇది సముద్రమట్టానికి 6 మీ.ఎత్తులో ఉంది.
విద్యా సౌకర్యాలు
గ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాలలు రెండు ఉన్నాయి.సమీప బాలబడి, ప్రాథమిక పాఠశాల ముదినేపల్లిలోను, ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల విన్నకోటలోను, మాధ్యమిక పాఠశాల విన్నకోటలోనూ ఉన్నాయి. సమీప జూనియర్ కళాశాల ముదినేపల్లిలోను, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల గుడ్లవల్లేరులోనూ ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల విజయవాడలోను, పాలీటెక్నిక్ ముదినేపల్లిలోను, మేనేజిమెంటు కళాశాల గుడివాడలోనూ ఉన్నాయి. సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల గుడ్లవల్లేరులోను, అనియత విద్యా కేంద్రం గుడివాడలోను, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల విజయవాడ లోనూ ఉన్నాయి.
కళాశాలలు
విద్యాంజలి డిగ్రీ కాలేజ్, ముదినేపల్లి.
ఇంద్రకీలాద్రి జూనియర్ కాలేజ్, ఈడేపల్లి, మచిలీపట్నం.
శ్రీ కృష్ణ సాయి జూనియర్ కాలేజ్, ఊటుకూరు.
వైద్య సౌకర్యం
ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం
ఒక సంచార వైద్య శాలలో డాక్టర్లు లేరు. ముగ్గురు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. సమీప ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం, ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉన్నాయి. డిస్పెన్సరీ, పశు వైద్యశాల గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.
ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం
తాగు నీరు
గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా రక్షిత మంచినీటి సరఫరా జరుగుతోంది. బావుల నీరు కూడా అందుబాటులో ఉంది. తాగునీటి కోసం చేతిపంపులు, బోరుబావులు, కాలువలు, చెరువులు వంటి సౌకర్యాలేమీ లేవు.
పారిశుధ్యం
మురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీరు బహిరంగంగా, కచ్చా కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.
సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు
సంకర్షణాపురంలో సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం ఉంది. పోస్టాఫీసు సౌకర్యం, పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి.
గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం, రైల్వే స్టేషన్, ట్రాక్టరు సౌకర్యం మొదలైనవి గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి.
రాష్ట్ర రహదారి, ప్రధాన జిల్లా రహదారి, జిల్లా రహదారి గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. జాతీయ రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు ఉన్నాయి.
రోడ్డు
ముదినేపల్లి, సింగరాయపాలెం నుండి రోడ్దురవాణా సౌకర్యం ఉంది.
బస్సు
ఆంధ్ర ప్రదేశ్ రాష్ట్ర రోడ్డు రవాణా సంస్థ బస్సు ప్రాంగణం, ముదినేపల్లి; ఆంధ్ర ప్రదేశ్ రాష్ట్ర రోడ్డు రవాణా సంస్థ బస్సు ప్రాంగణం, అల్లూరు మరియి ఆంధ్ర ప్రదేశ్ రాష్ట్ర రోడ్డు రవాణా సంస్థ బస్సు ప్రాంగణం, సింగరాయపాలెం అతి దగ్గర బస్సు ప్రాంగణాలుగా ఈ గ్రామంనకు ఉన్నాయి. సంకర్షణపురం గ్రామానికి ఆంధ్ర ప్రదేశ్ రాష్ట్ర రోడ్డు రవాణా సంస్థ వారి దూరప్రాంత బస్సులు అధిక సంఖ్యలో నడుస్తూ ఉన్నాయి.
రైలు
ఈ గ్రామంనకు రైల్వే స్టేషను లేదు. కానీ, గుంటకోడూరు రైల్వే స్టేషను, పసలపూడి రైల్వే స్టేషను సమీప రైల్వే స్టేషన్లు. అలాగే మోటూరు రైల్వే స్టేషను, గుడివాడ జంక్షన్ రైల్వేస్టేషను కూడా దగ్గర రైల్వేస్టేషన్లు. సంకర్షణపురం నుండి రోడ్డు మార్గము ద్వారా గుడివాడ జంక్షన్ రైల్వే స్టేషనుకు చేరుకోవచ్చును. అదేవిధముగా అతి పెద్ద రైల్వే స్టేషను విజయవాడ జంక్షన్ రైల్వే స్టేషను కూడా 60 కి.మీ దూరంలో అందుబాటులో ఉంది.
విమానాశ్రయం
సంకర్షణపురం గ్రామానికి విశాఖపట్నం లోని విశాఖపట్నం అంతర్జాతీయ విమానాశ్రయం - 300 కి.మీ. దూరంలోను, హైదరాబాదు లోని రాజీవ్ గాంధీ అంతర్జాతీయ విమానాశ్రయం -335 కి.మీ. అంతర్జాతీయ విమానాశ్రయాలు ఉన్నాయి. అలాగే, దేశీయ విమానాశ్రయాలు అయిన విజయవాడ లోని విజయవాడ విమానాశ్రయము -39 కి.మీ. , రాజమండ్రి లోని రాజమండ్రి విమానాశ్రయం 120 కి.మీ. దూరంలో అందుబాటులో ఉన్నాయి.
మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు
గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం ఉంది. వ్యవసాయ పరపతి సంఘం గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. పౌర సరఫరాల వ్యవస్థ దుకాణం, వారం వారం సంత గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉన్నాయి. ఏటీఎమ్, వాణిజ్య బ్యాంకు, సహకార బ్యాంకు గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. రోజువారీ మార్కెట్, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి.
ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు
గ్రామంలో సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ స్టేషన్, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామం నుండి 5 కి.మీ.లోపు దూరంలో ఉన్నాయి. సినిమా హాలు గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.
విద్యుత్తు
గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 15 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.
భూమి వినియోగం
సంకర్షణాపురంలో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:
వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 29 హెక్టార్లు
నికరంగా విత్తిన భూమి: 136 హెక్టార్లు
వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 136 హెక్టార్లు
నీటిపారుదల సౌకర్యాలు
సంకర్షణాపురంలో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.
కాలువలు: 136 హెక్టార్లు
ఉత్పత్తి
సంకర్షణాపురంలో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.
ప్రధాన పంటలు
వరి
పట్టిక
అక్షరాస్యత
సంకర్షణపురం గ్రామం ఆంధ్రప్రదేశ్ రాష్ట్రం అక్షరాస్యతా రేటుతో పోలిస్తే ఎక్కువగా ఉంది. 2011 సం.లో, సంకర్షణపురం గ్రామ అక్షరాస్యత రేటు ఆంధ్ర ప్రదేశ్ 67,02%తో పోలిస్తే 70,70%గా ఉంది. ఈ గ్రామంలో పురుష అక్షరాస్యత 76,76% శాతం వద్ద ఉండగా, స్త్రీ అక్షరాస్యత రేటు 64.12% శాతం వద్ద ఉంది.
జీవనోపాధి
సంకర్షణపురం గ్రామం జనాభాలో 186 మంది ప్రజలు వివిధ పని కార్యక్రమములలో ఉన్నారు. గ్రామంలోని కార్మికులు జీననోపాధి పని నూటికి నూరు శాతం (100.00%) ప్రధాన పనివారు వలె (ఉపాధి లేదా కంటే ఎక్కువ 6 నెలలు ఆర్జించి) ఉంది. అందువలన మార్జినల్ జీననోపాధి కొరకు పాల్గొనేవారు (అనగా 6 నెలల కంటే తక్కువ జీవనోపాధి), ఆదాయం పొందే పనివారు 0.00% శాతంతో అసలు లేనే లేరు. ప్రధాన పనివారు 186 మంది గ్రామంలో ఉండగా, అందులో 6 రైతులు (యజమాని లేదా సహ యజమాని), 165 మంది వ్యవసాయ కార్మికులుగా ఉన్నారు.
కులం
సంకర్షణపురం గ్రామంలోని గ్రామస్థులు అత్యంత ఎక్కువ భాగం షెడ్యూల్ కులాల (ఎస్సీ) నుండి ఉన్నారు. ఈ గ్రామంలో షెడ్యూల్ కులం (ఎస్సీ) మొత్తం జనాభాలో 45,08% ఉంటారు.
ప్రస్తుతం గ్రామంలో ఏ షెడ్యూల్ ట్రైబ్ (ఎస్టీ) జనాభా కలిగియుండ లేదు.
సమీప గ్రామాలు
సంకర్షణపురం గ్రామానికి చినపాలపర్రు, దాకరం, గురజ, కోడూరు, ముదినేపల్లి, పెదపాలపర్రు, పెనుమల్లి, పెరూరు, పెయ్యేరు, వడాలి సమీప గ్రామాలుగా ఉన్నాయి.
మూలాలు |
సోమన్న,కవి,బాలసాహిత్యవేత్త,రచయిత,గణితోపాధ్యాయుడు.ఆంధ్రప్రదేశ్ రాష్ట్రం,కర్నూలు జిల్లా, ఆలూరు మండలం,మొలగవల్లి వాస్తవ్యులైన శ్రీ గద్వాల నాగన్న, శ్రీమతి మరియమ్మ దంపతులకు ఏడవ సంతానం,కనిష్ట కుమారుడుగా 1970,ఆగష్టు 10న జన్మించారు.బాల్యంలో గొర్రెలు, గేదెలు మేపుతూ,పొలం పనులకు వెళ్ళేవాడు.అటు పిమ్మట అన్న ఆనంద్ పర్ల గ్రామంలో వార్డెన్ గా పనిచేస్తుండగా అక్కడికి వెళ్లి,అన్నావదినల చెంత ఉంటూ విద్యాభ్యాసం కొనసాగించాడు.
గద్వాల సోమన్న ప్రాథమిక విద్య,హైస్కూలు, ఇంటర్మీడియట్ పర్ల,ఎమ్మిగనూరులలో(అన్నావదినలు గద్వాల ఆనంద్,మరియమ్మల దగ్గర),బీఎస్పీ మొదటి సంవత్సరం కర్నూలు సిల్వర్ జూబ్లీ ప్రభుత్వ డిగ్రీ కళాశాలలో,మెకానికల్ ఇంజినీరింగ్ పుల్లారెడ్డి ఇంజినీరింగ్ కళాశాల, కర్నూలులో అభ్యసించాడు .అనంతరం టి.టి.సి (టీచర్ ట్రైనింగ్)డైట్ బుక్కపట్నం,అనంతపురం జిల్లాలో, బీఎస్సీ(అంబేద్కర్ యూనివర్సిటీ, హైదరాబాద్) ,బి.ఎడ్ ,శాంతి నికేతన్ బి.ఎడ్ కాలేజ్, కోడుమూరులో చదివాడు.
వృత్తి వివరాలు
రంగారెడ్డి జిల్లా, ధరూర్ మండలం,అంతారం ప్రాథమిక పాఠశాలలో సెకండరీ గ్రేడ్ టీచర్ గా 2000 నియమితులయ్యాడు.2003లో పర్మినెంట్ అయి, సరూర్ నగర్ మండలం, శ్రీరాం కాలనీ, పాఠశాలకు బదిలీపై వెళ్లాడు.పిమ్మట 610 జి.ఓపై సొంత జిల్లా కర్నూలుకు వచ్చి, కల్లూర్ మండలంలో శరీన్ నగర్,చిన్నటేకూర్,ఉల్లిందకొండ ,ప్యాపిలి మండలం పోతుదొడ్డి పాఠశాలలలో పనిచేశారు.2015లో పెద్దకడబూరు మండలం హెచ్. మురవణి పాఠశాలలో పనిచేస్తూ,అచ్చోటే 2020లో పాఠశాల సహాయకులు(గణితోపాధ్యాయుడు)గా పదోన్నతి పొంది, (జిల్లా పరిషత్ ఉన్నత పాఠశాల హెచ్.మురవణి, పెద్దకడబూరు మండలంలో) ప్రస్తుతం పని చేస్తున్నాడు.
కుటుంబ నేపథ్యం
గద్వాల సోమన్న, సుశీల(గృహిణి).కూతురు గద్వాల ప్రభు రచన ,కుమారుడు గద్వాల రిచర్డ్.
సాహితీ ప్రస్థానం
గద్వాల సోమన్న హైస్కూలు చదివే రోజులనుండే వారి భాషోపాధ్యాయులు ఈరన్న గారి ప్రోత్సాహంతో రచనారంగం పై ఆసక్తి ఏర్పడింది.. వక్తృత్వం, వ్యాసరచన పోటీలకు స్వయంగా వ్రాసేవాడు.చిత్రలేనంలో ప్రావీణ్యంనూ రాణించేవాడు... అలా అలా కవిత్వం పై అభిలాష పెరిగి కవితలు,గేయాలు,వ్యాసాలు వ్రాయడం ప్రారంభించారు.. సోమన్న గారు వ్రాసిన తొలి వ్యాసం "మానవతా విలువలు " 1983 లో ఆంధ్రభూమిల ప్రచురితమైంది.సోమన్న గారి సాహిత్య నేపథ్యం గురించి 2018లో "బాల బంధు,సహస్ర కవిరత్న 'గద్వాలసోమన్న' శీర్షికతో కర్నూలు కవనం-ప్రజాశక్తిలో,2018లోనే 'బాల సాహిత్య కవి..పసి హృదయాల్లో రవి..' శీర్షికతో ఈనాడు లో,2020లో 'సాహితీ సేద్యంలో నిత్య కృషివలుడు' అనే శీర్షికతో సాక్షి లో ప్రచురితమయ్యాయి. 1.సాక్షి 2.ఈనాడు,3.ఆంధ్రజ్యోతి, 4.ఆoధ్రప్రభ, 5.ఆంధ్రభూమి, 6.ప్రజాశక్తి 7.వార్త,8.విశాలాంధ్ర,9.సూర్య,10.అక్షర సాయంకాలం పత్రిక,11.తెలంగాణ కేక,12.నేటినిజం, 14.నవతెలంగాణ,15.నమస్తే తెలంగాణ, 16.బాలసుధ మాసపత్రిక,17 జనశక్తి, 18.గణేష్,19.జనవారధి, 20.ఎన్కౌంటర్,, 21.ఆంధ్ర ఫోకస్,22.మెట్రో గలుము, 23.ప్రజాకలం, 24.అంకురం,25.అల,26.కస్తూరి(మాసపత్రిక),27.మొలక మాసపత్రిక, 28మొలకన్యూస్(ఆన్లైన్ వెబ్ పేపర్),29..స్వర్ణపుష్పము మాసపత్రిక,30.నగరనిజం ,31.కోస్తాప్రభ ,32.నవ్య మీడియా,33ఫస్ట్ న్యూస్ ,34.తరణం,35.వార్త వీక్లీ ,36.ప్రజాశక్తి వీక్లీ ,37.సేన (అక్షర సైన్యం),38.త్రిశూల్ సమాచార్,38.పల్లెబాట 39హర్షన్యూస్ 40 చిత్తూరు ఫస్ట్ న్యూస్ 41.ప్రజామంటలు 42.ప్రవాహిని 43.తెలుగుప్రభ 44.మరో కిరణాలు 45.పరిమళము.46.జనదీపిక 47సత్తెనపల్లి న్యూస్48.సరికొత్త సమాచారం49.బొబ్బెలి సామ్రాజ్యం..50.వార్తాప్రభ 51.ప్రజానేత్రం52.స్నేహ వార్త53.ఏ.కె తెలుగు మీడియా 54.తెలుగులోకం55.సారథి 56.రాయల కాకతీయ 57. మా వారధి 58.ప్రజాఎస్ప్రెస్ 59.సూర్య ఉదయం60
.నవ భూమి 61.హంస వాయిస్ 62.ప్రజా సంచలనం63.జోర్డార్64.ప్రజా సాక్షి 65.ఆంధ్ర పత్రిక66..తపస్వి.మనోహరం.. వెబ్ పేజీలో 67.అక్షర ఉదయం 68.సాక్షి సండే(వీక్లీ)69.సంచిక వెబ్ పత్రిక70..జయ ధ్వని71.మన జన ప్రగతి72.జనవాదం73.ఉన్నమాట 74.బాధ్యత 75.ప్రజా మలుపు 76.టు డే తెలుగు డైరీ 77.పల్లె సాక్షి 78.నవ తెలంగాణ 79.జన గొంతుక 80.బహు జన వాయిస్ 81.అనంత జనశక్తి 82.జనం సాక్షి83.పల్లె వెలుగు 84.విశాఖ టు డే85.అనంత ప్రభ 86.కలం(ఆన్లైన్ పత్రిక)87.దివిటి 88గో తెలుగు.కామ్ ఆన్లైన్ పేపర్ 89.తెలంగాణ వాణి 90.పబ్లిక్ పల్స్91. విజయానికి అభయము 92.కొత్త తరంగం
93. నేటి గళము
94.నేటి రాయలసీమ
95-చెన్నై తెలుగు న్యూస్ టైమ్స్ 96.దిక్సూచి మాసపత్రిక 97.ఘంటారావమ్98.న్యూస్ రీడర్ 99.జనోదయ100.ప్రకంపన పత్రిక 101.విజయనగరం సమాచార్ 102.పీపుల్స్ లీడర్
103.కృష్ణ జ్యోతి
104.ప్రభాతదర్శిని.105)ఆంధ్ర సింహం.106)వైజాగ్ ఎక్స్ప్రెస్ 107)మనం 108)కవి పయనం109)టైమ్ టుడే 110)నినాదం111)వార్తాప్రపంచం112)జన వాదం113)ఎక్స్ప్రెస్ డైలీ114)జన ప్రతి ధ్వని115)న్యూస్ ఛానెల్ 116)ఉదయ అక్షర 117)నల్లా సమాచార్ 118)ప్రజాలాపన119)థర్డ్ ఐ 120)సీమ కిరణం
మొదలగు దిన, వార,మాసపత్రికలలో (రమారమి 120)గద్వాలసోమన్న పద్యాలు,కవితలు,గేయాలు,కథలు,నానీలు, నానోలు,రెక్కలు,వెన్నెలమ్మ పదాలు,ముత్యాల సరాలు,హైకూలు,గజల్స్ ,వ్యాసాలు ప్రచురింపబడ్డాయి.
పుస్తకాలు
1.పసి(డి) హృదయాలు
2.ఓ తెలుగు బాల!
3.వెన్నెల బాల పదాలు
4.గద్వాల మణిపూసలు
5.గద్వాల్ చెప్పిన నీతి కథలు
6.బ్రహ్మవాక్కు శతకం
7.సోమనాఖ్యుని మాట శతకం
8.హృదయ స్పందన శతకం
9.రత్నాల సరాలు
10.జీవిత సత్యాలు-ముత్యాల హారాలు
11.గద్వాల కైతికాలు
12.సుభాషితాలు-ముత్యాల హారాలు
13.విద్యా విజ్ఞాన కుసుమాలు
14.చిట్టి చందమామ
15.అక్షర నక్షత్రాలు
16.అక్షర గేయాలు
17.గుణింత గేయాలు
18.ఒత్తుల గేయాలు
19.సోమన్న మధురిమలు
20కన్న తల్లి-కల్పవల్లి
21.కొత్త చిగురు
22.స్పందన-హృదయ స్పందన శతకం
23.వెన్నెలమ్మ పదాలు-1
24.పర్ణశాల
25.పాలపుంత
26.మహనీయులు
27.జీవ ప్రపంచం
28.వెన్నెలమ్మ పదాలు-2
29.చిట్టి చేతులు-గట్టి రాతలు
30.అభినయ గేయాలు
31.పదాల గేయాలు
32.తేనె ధారలు
33.పాలు తేనెలు
34.తుషార బిందువులు
35.సమత సాహితీ సుమాలు
36.వెన్నెల వాన
37.ఈ-తరం బాలలు
38.అమ్మ ఒడి-ప్రేమ బడి
39. నిండు జాబిలి
40.అమ్ముల పొది-బాల గేయాలు
41.జయహో చంద్రయన్-3 (బాల గేయాలు)
42.ప్రతిబింబాలు (బాల గేయాలు)
పురస్కారాలు
జిల్లా ఉత్తమ ఉపాధ్యాయుడు-2019 పురస్కారం,కర్నూలు
గురు స్పందన పురస్కారం- (స్పందన ఈదా ఇంటర్నేషనల్ ఫౌండషన్)
జాతీయ ఉత్తమ బలసేవక్-2017,బలానందం,విజయనగరం
.ఉగాది విశిష్ట ప్రతిభా పురస్కారం-2017,(ఇండియన్ కల్చరల్ అసోసియేషన్, విజయనగరం)
.సహస్ర కవిమిత్ర , సహస్ర కవిరత్న--2018,(తెలుగు కవితావైభవం,హైదరాబాద్)
.బాలరంజని కవిమిత్ర , బాలసాహితీ భూషణ-2018,(బాలరంజని సంస్థ,శ్రీకాకుళం)
.ఉత్తమ కవిత సాహితి పురస్కారం-2018,(శ్రీకిరణ్ సాంస్కృతిక సమాఖ్య'హైదరాబాద్)
మాతృభాషాభివృద్ధి పద్య గాన ప్రక్రియకు-2018,ఆంధ్రప్రదేశ్ ప్రభుత్వ భాషా సాంస్కృతిక శాఖ ఆధ్వర్యంలో సత్కారం
2018,జిల్లా రచయితల సంఘం,అనంతరం వారిచే,జాతీయ యువకవి సమ్మేళనంలో సన్మానం
.కవి శిరోమణి-2019(,కాగ్నా కళాసమితి,తెలంగాణ )
.గుర్రం జాషువా సాహితీ సేవాపురస్కారం-2019,(తెలుగు సాహితీ వేదిక,చిత్తూరు)
సాహితీ సేవా పురస్కారం-2019,(చిన్నయ సూరి సాహితీ సమితి,నంద్యాల,కర్నూలు జిల్లా)
.మెరుపుమిత్ర-2020,(అమ్మానాన్న సాహితీ సేవా సంస్థ,వరంగల్)
.తెలుగు తేనీయ కవిమిత్ర-2020,(తెలంగాణ )
.దాశరథి పురస్కారం-2020,(మహతీ సాహతీ)
.వచన పద సరస్వతీ పుత్రులు,స్వర సరస్వతీ పుత్రులు పురస్కారాలు-2020,(తెలంగాణ)
కవిశేఖర,వాణిశ్రీ, మధురవాణి కవిరత్న-2020,( తెలుగు కళా నిలయం,తెలంగాణ)
.పద్మరత్న కవిమిత్ర-2020,(పద్మరత్నాలు సాహితీ వేదిక,కర్నూలు)
.శ్రీ ముప్పవరపు వెంకయ్యనాయుడు, ఎస్పీ బాలు సుబ్రమణ్యం,సినారె, సర్ ఆర్థర్ కాటన్ దొర,కైకాల సత్యనారాయణ ,కోడి రామకృష్ణ..
పురస్కారాలు-2020,(పున్నమి పత్రిక)
.పంచరత్న కవిమిత్ర, కవిరత్న--2020,(తెలుగు సాహిత్య వేదిక,ఖమ్మం)
.సిరిమాంజరి,రాగ గీతిక కవిమిత్ర,రాగశ్రీ -2020,(ఉషోదయ సాహితీ వేదిక, చిత్తూరు)
.హరివిల్లు పురస్కారం-2020,(భద్రాద్రి సాహితీ వేదిక,భద్రాద్రి కొత్తగూడెం)
.రాజశ్రీ పురస్కారం-2020,(అఖిల భారత సాహిత్య పరిషత్,మంచిర్యాల)
.డా.చింతోజు బ్రహ్మయ్య-బాలమణి పురస్కారం-2020,(రాజన్న సిరిసిల్ల, తెలంగాణ )
షాడో కవి శేఖర,కవి భూషణ,కవికుల రత్న,కవి తిలక
పర్యావరణ మిత్ర
సాహితీ ముత్యాల హారం,ముత్యాల హారం సహస్ర కవిరత్న-(ఆదిలాబాద్)
వెలుగు దివ్వె పురష్కారం
ఆంధ్ర కేసరి సేవ రత్న,డా.సర్వేపల్లి రాధాకృష్ణన్ పురష్కారాలు-(ఆదరణ వెల్ఫేర్ సొసైటీ)
బాల సాహిత్య రత్న -(భానుపురి సాహితీ వేదిక)
మహాకవి గుర్రం జాషువా సేవా రత్న-(గుడివాడ).
సాంఘీక సేవా కార్యక్రమాలు-సంస్థలకు సేవలు
అనాథ వృద్దాశ్రమలను సందర్శిస్తూ..అన్నదాన కార్యక్రమాలు చేపట్టడం,వారికి కావాల్సిన నిత్యావసర వస్తువులు అందజేయడం వారి ప్రవృత్తి.దైవ చింత కల్గి,ఆధ్యాత్మిక విషయాలు పదిమంది తో పంచుకోవడం వారి నిత్య కృత్యం. 1.చిట్టి చేతులు-1.గట్టి రాతలు(బాలగేయాల సంకలనం)2.బాలరంజ బాలగేయాలు 3.హిస్సార మురవణి బడి పిల్లల కథలు మొదలైన విద్యార్థులు వ్రాసిన రచనలకు పుస్తక రూపం తెచ్చాడు.గురజాడ అంతర్జాతీయ ఫౌండేషన్ కు కర్నూలు జిల్లా ఉపాధ్యక్షులుగా,స్పందన ఈదా ఇంటర్నేషనల్ ఫౌండేషన్ కార్యదర్శిగా, బాలరంజని కర్నూలు జిల్లా శాఖ అధ్యక్షులుగా, పసి(డి)హృదయాలు బాలసాహిత్యం సమూహానికి ప్రధాన అడ్మిన్ గాను వ్యవహరిస్తున్నాడు.
మూలాలు
https://www.eenadu.net/telugu-news/districts/Karnataka/702/123103875 |
విజయనగర రాజుల ఆర్థిక పరిస్థితి పటిష్ఠముగా ఉండేది.
దేశము సుభిక్షముగా ఉండేది, రాజాధాయమున అన్ని వ్యయాలూ పోను సంవత్సరాంతమునకు లక్ష మాడలు విగులు ఉండేవి.
సామాన్య ప్రజల ఆర్థిక పరిస్థితి
సామాన్య ప్రజల ఆర్థిక పరిస్థితి బాగుగానే ఉండేది, వీరి ప్రధాన వృత్తి వ్యవసాయం. భూమి సారవంతమైనది, వ్యవసాయదారులు మంచి పంటలు పండించేవారు. రాజులు వ్యవాసాయాభివృద్దికి మంచి చర్యలు తీసుకునేవారు, అనేక చెరువులూ, కాలవలూ తవ్వించి వ్యవసాయాభివృద్దికి దోహదంచేసేవారు.
పండ్లతోటలు అనేకరకాలు పెంచేవారు, కొద్దిగా ధనవంతులే వరి అన్నమును తినేవారు, మిగిలిన రైతులూ, రైతుకూలీలు పేదవారు రాగులూ, జొన్నలు, తినేవారు.
వ్యవసాయాధార పరిశ్రమలు ప్రతిగ్రామములోనూ ఉండేవి, బెల్లము, నేను తయారి, నీలిమందు తయారి, వస్త్ర పరిశ్రమ ముఖ్యమైనవి.
తాడిపత్రి, ఆదవాని, వినుకొండ, గుత్తి, రాయదుర్గము పట్టుపరిస్రమకు ప్రసిద్ధిపొందిన కేంద్రాలు. ఒక్క అలవకొందలోనే 411 మగ్గాలు ఉండేవి, ఈ మగ్గాలు పై ఆధారపడి 2000 మంది జీవించేవారు.
వజ్రములు
కర్నూలు, గుత్తి, అనంతపురంలందు లభించు వజ్రములు చాలా పశస్తమైనవి. ఈ వజ్రములు ప్రపంచ ప్రసిద్ధిగాంచినవి, తళ్ళికోట యుద్ధము లేదా రక్షస తంగిడి యుద్ధం తరువాత జరిగిన దోపిడిలో రాజుగారి ఖజాన యందు ఓ కోడిగుడ్డు అంత పరిమాణము ఉన్న వజ్రం దొరికినది అని చెప్పబడింది.
సైనికులకు కావలసిన కత్తులూ, శిరస్తానములు, మొదలగున్నవి తయారు చేయడం ఓ వృత్తిగా ఉండేది.
సుగంధ ద్రవ్యములు
కస్తూరి, పన్నీరు, బుక్క, గులాలు వంటి సుగంధ ద్రవ్యాలు ధనవంతులు ఉపయోగించేవారు.
పాడి పరిశ్రమ కూడా మంచి ఉపాధి కలిగించుతుండేది.
నాణెములు
బంగారు, వెండి నాణెములు తయారు చేయబడుచుండేవి, వరహా లేదా గద్యాణ అను బంగారు నాణెము ఉండేది
తార్ అనునది ఓ వెండి నాణెము, జిటలు, కాసు అను రాగి నాణెములు వాడుకలో ఉండేవి।
భారతదేశ చరిత్ర
ఆంధ్రప్రదేశ్ చరిత్ర
విజయనగర సామ్రాజ్యం |
chautapalli, visorr jalla, kondapuram mandalaaniki chendina gramam.idi Mandla kendramaina kondapuram nundi 6 ki. mee. dooram loanu, sameepa pattanhamaina tadipatri nundi 23 ki. mee. dooramloonuu Pali. 2011 bhartiya janaganhana ganamkala prakaaram yea gramam 713 illatho, 2695 janaabhaatho 817 hectarlalo vistarimchi Pali. gramamlo magavari sanka 1358, aadavari sanka 1337. scheduled kulala sanka 394 Dum scheduled thegala sanka 0. gramam yokka janaganhana lokeshan kood 592804. pinn kood: 516444, yess.ti.di kood =08560.
yea gramam milavaram jalasayam mumpu gramam. yea gramamlo shree lingamaiah jathara, 2014,janavari-23na jargindi. yea jaataraku chuttu prakkala gramalanundiyegaka, muddanuru, kondapuram, tadipatri gramalanundi guda bhakthulu edlabandlalo vachi mokkulu teerchukoni vellatharu.
vidyaa soukaryalu
gramamlo prabhutva praadhimika paatasaalalu muudu, praivetu praadhimika paatasaala okati , prabhutva praathamikonnatha paatasaala okati , prabhutva maadhyamika paatasaala okati unnayi. sameepa balabadi kondapuramlo Pali. sameepa juunior kalaasaala taalla produtturu loanu, prabhutva aarts / science degrey kalaasaala, inginiiring kalaasaalalu, maenejimentu kalaasaala, polytechniclu, sameepa vrutthi vidyaa sikshnha paatasaala, aniyata vidyaa kendram tadipatri loanu, divyangula pratyeka paatasaala, sameepa vydya kalaasaala, Kadapa lonoo unnayi.
vydya saukaryam
prabhutva vydya saukaryam
ooka samchaara vydya salaloo daaktarlu laeru. muguru paaraamedikal sibbandi unnare. praadhimika aaroogya kendram, praadhimika aaroogya vupa kendram gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. pashu vaidyasaala gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali. sameepa saamaajika aaroogya kendram, maathaa sisu samrakshana kendram, ti. b vaidyasaala gramam nundi 10 ki.mee. kante ekuva dooramlo unnayi. alopathy asupatri, pratyaamnaaya aushadha asupatri, dispensory, kutumba sankshaema kendram gramam nundi 10 ki.mee. kante ekuva dooramlo unnayi.
praivetu vydya saukaryam
gramamlo8 praivetu vydya soukaryaalunnaayi. ooka embibies doctoru, embibies kakunda itara degrees chadivin doctoru okaru, degrey laeni daaktarlu naluguru, iddharu naatu vaidyulu unnare. remdu mandula dukaanaalu unnayi.
thaagu neee
gramamlo kulaayila dwara rakshith manchineeti sarafara jargutondhi. gramamlo edaadi podugunaa chetipampula dwara neee andutundi. cheruvu dwara gramaniki taguneeru labisthundhi.
paarisudhyam
gramamlo muruguneeti paarudala vyvasta ledhu. muruguneetini neerugaa jalavanarulloki vadulutunnaaru. gramamlo sampuurnha paarishudhya pathakam amalavutondi. saamaajika marugudoddi saukaryam ledhu. intintikii tirigi vyarthaalanu sekarinche vyvasta ledhu. saamaajika biogyas utpaadaka vyvasta ledhu. chettanu veedhula pakkane paarabostaaru.
samaachara, ravaanhaa soukaryalu
choutapallelo postaphysu saukaryam Pali. sab postaphysu saukaryam, poest und telegraf aphisu gramaniki 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. laand Jalor telephony, piblic fone aphisu, mobile fone modalaina soukaryalu unnayi. internet kefe / common seva kendram, praivetu korier gramaniki 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. gramaniki sameepa praantaala nundi prabhutva ravaanhaa samshtha buses thiruguthunnai. sameepa gramala nundi auto saukaryam kudaa Pali. vyavasaayam koraku vaadenduku gramamlo tracterlunnayi. praivetu baasu saukaryam, railway steshion modalainavi gramaniki 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. rashtra rahadari, jalla rahadari gramam gunda potunnayi. pradhaana jalla rahadari gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali. jaateeya rahadari gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali. gramamlo tharu roadlu, kankara roadlu, mattirodloo unnayi.
marketingu, byaankingu
gramamlo swayam sahaayaka brundam, pouura sarapharaala kendram, vaaram vaaram Bazar unnayi. atm, vaanijya banku, sahakara banku, vyavasaya parapati sangham gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. roejuvaarii maarket gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali. vyavasaya marcheting sociiety gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali.
aaroogyam, poeshanha, vinoda soukaryalu
gramamlo sameekruta baalala abhivruddhi pathakam, itara poshakaahaara kendralu unnayi. gramamlo vaarthapathrika pampinhii jarudutundhi. assembli poling steshion, janana maranala namoodhu kaaryaalayam unnayi. aashaa karyakartha gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali. cinma halu gramam nundi 5 ki.mee.lopu dooramlo Pali. angan vaadii kendram, aatala maidanam gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. granthaalayam, piblic reading ruum gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi.
vidyuttu
gramamlo gruhaavasaraala nimitham vidyut sarafara vyvasta Pali. rojuku 7 gantala paatu vyavasaayaaniki, 10 gantala paatu vaanijya avsarala choose kudaa vidyut sarafara chesthunnaaru.
bhuumii viniyogam
choutapallelo bhu viniyogam kindhi vidhamgaa Pali:
vyavasaayetara viniyogamlo unna bhuumii: 67 hectares
vyavasaayam sagani, banjaru bhuumii: 57 hectares
saswata pachika pranthalu, itara metha bhuumii: 15 hectares
vyavasaayam cheyadagga banjaru bhuumii: 48 hectares
saagulo laeni bhoomullo beedu bhoomulu kanivi: 385 hectares
banjaru bhuumii: 123 hectares
nikaramgaa vittina bhuumii: 122 hectares
neeti saukaryam laeni bhuumii: 580 hectares
vividha vanarula nundi saguniru labhistunna bhuumii: 50 hectares
neetipaarudala soukaryalu
choutapallelo vyavasaayaaniki neeti sarafara kindhi vanarula dwara jargutondhi.
kaluvalu: 50 hectares
utpatthi
choutapallelo yea kindhi vastuvulu utpatthi avtunnayi.
pradhaana pantalu
verusanaga, shanaga, poddutirugudu
moolaalu
velupali lankelu |
nadukuduru, Kakinada jalla, karapa mandalaaniki chendina gramam..
idi Mandla kendramaina karapa nundi 4 ki. mee. dooram loanu, sameepa pattanhamaina Kakinada nundi 6 ki. mee. dooramloonuu Pali.
ganankaalu
2001 va.savatsaram janaba lekkala prakaaram graama janaba 6,266. indhulo purushula sanka 3,148, mahilhala sanka 3,118, gramamlo nivaasa gruhaalu 1,524 unnayi.
2011 bhartiya janaganhana ganamkala prakaaram yea gramam 1978 illatho, 7117 janaabhaatho 403 hectarlalo vistarimchi Pali. gramamlo magavari sanka 3574, aadavari sanka 3543. scheduled kulala sanka 924 Dum scheduled thegala sanka 17. gramam yokka janaganhana lokeshan kood 587596. pinn kood: 533016.
vidyaa soukaryalu
gramamlo ooka praivetu balabadi Pali. prabhutva praadhimika paatasaalalu nalaugu, prabhutva praathamikonnatha paatasaala okati, praivetu praathamikonnatha paatasaalalu remdu, prabhutva maadhyamika paatasaala okati unnayi.sameepa juunior kalaasaala, prabhutva aarts / science degrey kalaasaala, inginiiring kalaasaala kaakinaadaloo unnayi. sameepa vydya kalaasaala, maenejimentu kalaasaala, polytechnic kaakinaadaloo unnayi.sameepa vrutthi vidyaa sikshnha paatasaala, aniyata vidyaa kendram, divyangula pratyeka paatasaala kaakinaadaloo unnayi.
vydya saukaryam
prabhutva vydya saukaryam
nadakudurulo unna ooka praadhimika aaroogya vupa kendramlo daaktarlu laeru. muguru paaraamedikal sibbandi unnare. ooka pashu vaidyasaalalo ooka doctoru, okaru paaraamedikal sibbandi unnare.sameepa praadhimika aaroogya kendram gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali. samchaara vydya shaala gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali. dispensory gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali. sameepa saamaajika aaroogya kendram, maathaa sisu samrakshana kendram, ti. b vaidyasaala gramam nundi 10 ki.mee. kante ekuva dooramlo unnayi. alopathy asupatri, pratyaamnaaya aushadha asupatri, kutumba sankshaema kendram gramam nundi 10 ki.mee. kante ekuva dooramlo unnayi.
praivetu vydya saukaryam
gramamlo 3 praivetu vydya soukaryaalunnaayi. ooka embibies doctoru, degrey laeni daaktarlu iddharu unnare. remdu mandula dukaanaalu unnayi.
thaagu neee
gramamlo kulaayila dwara rakshith manchineeti sarafara jargutondhi. bavula neee kudaa andubatulo Pali.taaguneeti choose chetipampulu, borubavulu, kaluvalu, cheruvulu vento soukaryalemi leavu.
paarisudhyam
muruguneeru bahiranga kaaluvala dwara pravahistundi. muruguneeru bahiranganga, kaccha kaaluvala dwara kudaa pravahistundi. muruguneetini neerugaa jalavanarulloki vadulutunnaaru. gramamlo sampuurnha paarishudhya pathakam amalavutondi. saamaajika marugudoddi saukaryam ledhu. intintikii tirigi vyarthaalanu sekarinche vyvasta ledhu. saamaajika biogyas utpaadaka vyvasta ledhu.chettanu veedhula pakkane paarabostaaru.
samaachara, ravaanhaa soukaryalu
nadakudurulo postaphysu saukaryam, sab postaphysu saukaryam unnayi. poest und telegraf aphisu gramaniki 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali.
laand Jalor telephony, piblic fone aphisu, mobile fone modalaina soukaryalu unnayi. internet kefe / common seva kendram, praivetu korier gramaniki 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi.gramaniki sameepa praantaala nundi prabhutva ravaanhaa samshtha bassulupraivetu buses thiruguthunnai. sameepa gramala nundi auto saukaryam kudaa Pali.railway steshion, tractoru saukaryam modalainavi gramaniki 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi.rashtra rahadari, pradhaana jalla rahadari, jalla rahadari gramam gunda potunnayi. jaateeya rahadari gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali.gramamlo tharu roadlu, kankara roadlu, mattirodloo unnayi.
marketingu, byaankingu
gramamlo vaanijya banku Pali. gramamlo swayam sahaayaka brundam, pouura sarapharaala kendram, vyavasaya marcheting sociiety unnayi. vyavasaya parapati sangham gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali.atm, sahakara banku gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. roejuvaarii maarket gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali.vaaram vaaram Bazar gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali.
aaroogyam, poeshanha, vinoda soukaryalu
gramamlo sameekruta baalala abhivruddhi pathakam, angan vaadii kendram, itara poshakaahaara kendralu, aashaa karyakartha unnayi. gramamlo aatala maidanam, piblic reading ruum unnayi. gramamlo vaarthapathrika pampinhii jarudutundhi. assembli poling kendram, janana maranala namoodhu kaaryaalayam unnayi. granthaalayam gramam nundi 5 ki.mee.lopu dooramlo Pali. cinma halu gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali.
vidyuttu
gramamlo gruhaavasaraala nimitham vidyut sarafara vyvasta Pali. rojuku 7 gantala paatu vyavasaayaaniki, 14 gantala paatu vaanijya avsarala choose kudaa vidyut sarafara chesthunnaaru.
bhuumii viniyogam
nadakudurulo bhu viniyogam kindhi vidhamgaa Pali:
vyavasaayetara viniyogamlo unna bhuumii: 107 hectares
banjaru bhuumii: 13 hectares
nikaramgaa vittina bhuumii: 282 hectares
neeti saukaryam laeni bhuumii: 20 hectares
vividha vanarula nundi saguniru labhistunna bhuumii: 275 hectares
neetipaarudala soukaryalu
nadakudurulo vyavasaayaaniki neeti sarafara kindhi vanarula dwara jargutondhi.
kaluvalu: 275 hectares
utpatthi
nadakudurulo yea kindhi vastuvulu utpatthi avtunnayi.
pradhaana pantalu
vari, pesara, minumu
paarishraamika utpattulu
bhiyyam
moolaalu |
chimrajpalle, Telangana raashtram, nizamabad jalla, nandipet mandalamlooni gramam.
idi Mandla kendramaina nandipet nundi 4 ki. mee. dooram loanu, sameepa pattanhamaina nizamabad nundi 29 ki. mee. dooramloonuu Pali. 2016 aktobaru 11 na chosen Telangana jillala punarvyavastheekaranaku mundhu yea gramam paata Nizamabad jalla loni idhey mandalamlo undedi.
graama janaba
2011 bhartiya janaganhana ganamkala prakaaram yea gramam 340 illatho, 1347 janaabhaatho 715 hectarlalo vistarimchi Pali. gramamlo magavari sanka 614, aadavari sanka 733. scheduled kulala sanka 214 Dum scheduled thegala sanka 127. gramam yokka janaganhana lokeshan kood 570750.pinn kood: 503212.
vidyaa soukaryalu
gramamlo prabhutva praadhimika paatasaala okati, prabhutva praathamikonnatha paatasaala okati Pali.balabadi nandipetlonu, maadhyamika paatasaala talvedaloonuu unnayi. sameepa juunior kalaasaala ailapurlonu, prabhutva aarts / science degrey kalaasaala, inginiiring kalaasaalalu nijaamaabaadloonoo unnayi. sameepa vydya kalaasaala hyderabadulonu, maenejimentu kalaasaala, polytechniclu nijaamaabaadloonoo unnayi. sameepa vrutthi vidyaa sikshnha paatasaala, aniyata vidyaa kendram, divyangula pratyeka paatasaala nizaamaabaadlo unnayi.
vydya saukaryam
prabhutva vydya saukaryam
sameepa praadhimika aaroogya kendram gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali. pashu vaidyasaala gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali. praadhimika aaroogya vupa kendram gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali. sameepa saamaajika aaroogya kendram, maathaa sisu samrakshana kendram, ti. b vaidyasaala gramam nundi 10 ki.mee. kante ekuva dooramlo unnayi. alopathy asupatri, pratyaamnaaya aushadha asupatri, dispensory, samchaara vydya shaala, kutumba sankshaema kendram gramam nundi 10 ki.mee. kante ekuva dooramlo unnayi.
praivetu vydya saukaryam
thaagu neee
gramamlo kulaayila dwara rakshith manchineeti sarafara jargutondhi. kulaayila dwara shuddi cheyani neee kudaa sarafara avtondi. gramamlo edaadi podugunaa chetipampula dwara neee andutundi. borubavula dwara kudaa edaadi podugunaa neee andutundi.
paarisudhyam
muruguneeru bahiranga kaaluvala dwara pravahistundi. muruguneeru bahiranganga, kaccha kaaluvala dwara kudaa pravahistundi. muruguneetini neerugaa jalavanarulloki vadulutunnaaru. gramamlo sampuurnha paarishudhya pathakam amalavutondi. saamaajika marugudoddi saukaryam ledhu. intintikii tirigi vyarthaalanu sekarinche vyvasta ledhu. saamaajika biogyas utpaadaka vyvasta ledhu. chettanu veedhula pakkane paarabostaaru.
samaachara, ravaanhaa soukaryalu
cheemrajpallilo sab postaphysu saukaryam Pali. postaphysu saukaryam, poest und telegraf aphisu gramaniki 5 ki.mee. lopu dooramlo unnayi. laand Jalor telephony, piblic fone aphisu, mobile fone modalaina soukaryalu unnayi. internet kefe / common seva kendram, praivetu korier gramaniki 5 ki.mee. lopu dooramlo unnayi.
gramaniki sameepa praantaala nundi prabhutva ravaanhaa samshtha buses thiruguthunnai. sameepa gramala nundi auto saukaryam kudaa Pali. tractoru saukaryam gramaniki 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali. praivetu baasu saukaryam, railway steshion modalainavi gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi.
jalla rahadari gramam gunda potondi. pradhaana jalla rahadari gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali. jaateeya rahadari, rashtra rahadari gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi. gramamlo tharu roadlu, kankara roadlu unnayi.
marketingu, byaankingu
gramamlo swayam sahaayaka brundam, pouura sarapharaala kendram unnayi. vaanijya banku, sahakara banku, vyavasaya parapati sangham gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo unnayi. vaaram vaaram Bazar gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali.
atm gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali. roejuvaarii maarket, vyavasaya marcheting sociiety gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi.
aaroogyam, poeshanha, vinoda soukaryalu
gramamlo sameekruta baalala abhivruddhi pathakam, angan vaadii kendram, itara poshakaahaara kendralu, aashaa karyakartha unnayi. gramamlo vaarthapathrika pampinhii jarudutundhi. saasanasabha poling kendram, janana maranala namoodhu kaaryaalayam unnayi. aatala maidanam gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali. granthaalayam, piblic reading ruum gramam nundi 5 ki.mee.lopu dooramlo unnayi. cinma halu gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali.
vidyuttu
gramamlo gruhaavasaraala nimitham vidyut sarafara vyvasta Pali. rojuku 7 gantala paatu vyavasaayaaniki, 15 gantala paatu vaanijya avsarala choose kudaa vidyut sarafara chesthunnaaru.
bhuumii viniyogam
cheemrajpallilo bhu viniyogam kindhi vidhamgaa Pali:
vyavasaayetara viniyogamlo unna bhuumii: 91 hectares
vyavasaayam sagani, banjaru bhuumii: 11 hectares
saagulo laeni bhoomullo beedu bhoomulu kanivi: 162 hectares
banjaru bhuumii: 1 hectares
nikaramgaa vittina bhuumii: 450 hectares
neeti saukaryam laeni bhuumii: 13 hectares
vividha vanarula nundi saguniru labhistunna bhuumii: 600 hectares
neetipaarudala soukaryalu
cheemrajpallilo vyavasaayaaniki neeti sarafara kindhi vanarula dwara jargutondhi.
kaluvalu: 393 hectares* baavulu/boru baavulu: 71 hectares* cheruvulu: 134 hectares
utpatthi
cheemrajpallilo yea kindhi vastuvulu utpatthi avtunnayi.
pradhaana pantalu
vari
paarishraamika utpattulu
beedeelu
moolaalu
velupali lankelu |
samta daas, bengali cinma nati. buddadev daasguptaa darsakatvamlo jaateeya awardee pondina mondo meyer upakhyan (2002) cinemalo lathi paatrato gurthimpu pondindi.
jananam
samta daas 1987, nevemberu 20na bangladeshs loni dhaakaalo janminchindhi.
vyaktigata jeevitam
samta daas ku bengali television assistent dirctor shekar chandaatho vivaham jargindi. vivaham taruvaata kalakathaa viswavidhyalayamloni jogesh chandra chaudhury kalashalaloo chaduvukundi.
natinchinavi
cinemalu
mondo meyer upakhyan (2002)
desh
lall rongar dunia
nagordola (2005)
ekk mutho chobi
manic (2005)
heero (2006)
television
ekk akasher niche (tusky)
sonar horin
raanee kahini
sukh tikana baikuntapur
shrestha upahar
chokher tara tuy (mithul)
nather nimai (2012)
karunamoyee raanee rashmoni (raanee rashmoni 2017loo jogmaya attagaaru)
srimoi (srimayi soodari)
soudaminir sangser (moinamoti)
saraswatir prame
moolaalu
bayati linkulu
bengali nati
samta daas
1987 jananaalu
bhartia cinma natimanulu
jeevisthunna prajalu
bengali cinma natimanulu |
అనంత్ కుమార్ సింగ్ బీహార్ రాష్ట్రానికి చెందిన రాజకీయ నాయకుడు. ఆయన బీహార్ శాసనసభకు మోకామా నియోజకవర్గం నుండి ఐదు సార్లు ఎమ్మెల్యేగా ఎన్నికయ్యాడు.
ఎన్నికల్లో పోటీ
మూలాలు
బీహార్ రాజకీయ నాయకులు
బీహార్ వ్యక్తులు |
రాజా భర్మల్ (1498 - 1574 జనవరి 27) అమర్ (ప్రస్తుత రాజస్థాను రాష్ట్రంలోని జైపూరు) రాజపుత్ర పాలకుడు. అతడికి బీహారీ మాలు, భగ్మలు బీహారు మాలు అనే పేర్లు కూడా ఉన్నాయి.
బిహారి మల్ మొఘలు చక్రవర్తి అక్బరును వివాహం చేసుకున్న (1562 ఫిబ్రవరి), మొఘలు చక్రవర్తి జహంగీరు తల్లి అయిన జోధా బాయి (హర్ఖాబాయి లేదా హిరా కున్వారీ అని కూడా పిలుస్తారు) తండ్రి. ఆ సమయంలో హిందూ-ముస్లిం సంబంధాలలో ఇది ఒక ముఖ్యమైన సంఘటన. బిహారి మల్ లాహోర్ యుద్ధంలో చంపబడ్డాడు.
కుటుంబం
బీహారీ మాల్ 1498 లో జన్మించాడు. రాజా పృథ్వీరాజ్ చౌహాన్ నాల్గవ కుమారుడు (మొదటి పృధ్వి సింగు 1503 జనవరి 17 - 1527 నవంబరు 4) రాథోరు వంశానికి చెందిన రాణి అపూర్వా దేవి (బాలాబాయి నాల్గవ కుమారుడు.
1527 లో పృథ్వీరాజ్ మరణం తరువాత రాజా పూరణ్ మాల్ (5 నవంబర్ 1527 - 19 జనవరి 1534) తన్వర్ రాణికి జన్మిచిన ఆయన పెద్ద కుమారుడు సింహాసనం అధిష్టించాడు. 1931 జనవరి 15 న మొఘలు చక్రవర్తి హుమయూనుకు బయానా కోటను స్వాధీనం చేసుకొనే సమయంలో హుమాయూనుకు సహరిస్తూ మందరైల్ యుద్ధంలో పోరాడుతూ ఆయన మరణించారు. ఆయనకు సుజుమల్ అనే కుమారుడు ఉండేవాడు. ఆ సమయంలో అతను చిన్న వయస్సులో ఉన్నందున అతని తండ్రి తరువాత సిహాసనం అధిష్టించ లేదు.
పూరరణ్ మాల్ తరువాత తమ్ముడు భీం సింగ్ (r.1534 - 22 జూలై 1537), (రాణి అపూర్వా దేవి ద్వితీయ కుమారుడు) అధికారపీఠం అధిష్టించాడు. అధికారం కోల్పోయిన సుజమల్ తన్వర్ రాజ కుటుంబంలో ఆశ్రయం పొందాడు. భీమ్ సింగ్ తరువాత పెద్ద కుమారుడు రతన్ సింగ్ (1537 - 15 మే 1548) చేత అధికారం చేపట్టాడు. తరువాతి రోజు రాజు రతన్ సింగును ఆయన సవతి సోదరుడు అస్కరన్ చంపి అధికారం చేపట్టాడు. కానీ అంబరు కులీనులు సంఘటితమై 1548 జూన్ 1 న అస్కరనును పదవి నుండి తొలగించి అతనిని విడిచిపెట్టాడు బిహారీ మాలును తిరిగి అమెర్ పాలకుడుని చేసారు.
పరిపాలన ఆరంభంలో పరిస్థితి
1527 లో బిహారీ మాల్ పెద్ద సోదరుడు పూరాణ్ మల్ సింహాసనాన్ని అధిష్టించినప్పుడు, రాజకీయ పరిస్థితులు చాలా అనిశ్చితంగా ఉన్నాయి. రానా సంగా నాయకత్వంలోని రాజపుత్ర సమాఖ్యకు ఖానువా యుద్ధంలో గొప్ప నష్టాన్ని ఎదురైంది. భారతదేశంలో మొఘలు అధికారం స్థిరపడలేదు. ఇతర ముస్లిం పాలకులు, బాబూరు కుమారుడైన హుమయూనును తొలగించి భారతదేశం నుండి వెలుపలకు తరిమి అధికారం పొందారు. వారిలో గుజరాతు బహదూరు షా, షేర్ ఖాన్ (తరువాత షేర్ షా సూరి) ప్రధానులు.
మొట్టమొదటిగా మొఘలులు పురాణ్ మలును విశ్వసించతగిన వ్యక్తిగా గ్రహించారు. వారు ముస్లిం పాలకుల పాత పాలకుల వంటివారు కాదు. అందువలన పురాణ్ మల్ మొఘలులకు రాజపుత్రుల సేవలు అందించిన వారిలో మొదటివాడుగా ఉన్నాడు. ఈ విధంగా రాజపుతానాలో కచ్వాహాలు మొఘలుల మొదటి మిత్రరాజ్యాలు అయ్యారు. మొఘలుల పట్ల బిహారి మల్ విధానం అతని సోదరుడి విధానం పొడిగింపు అయింది.
బహదూర్ షా విస్తరణ విధానాన్ని అనుసరించాడు. ఆయన టాటర్ ఖాన్ లోడికి సహాయం చేసి బేనా కోటను ఆక్రమించుకోవడానికి పంపాడు. ఆయన బాబర్ కాలం నుండి మొఘలు ఆక్రమణలో ఉన్న బయానా కోటను ఆక్రమించుకున్నాడు. హుమాయున్ అతని సోదరులు అస్కారి మిర్జా, హిందాలు మీర్జాను ఈ కోటను స్వాధీనం చేసుకునేందుకు పంపించాడు. 1534 లో అంబరు రాజు పురాణ్ మల్ మొఘలులకు అనుకూలంగా " మందరైల్ యుద్ధం " లో పాల్గొన్నాడు.
తరువాత సంవత్సరం గుజరాతు బహదూర్ షా చిట్టోరు కోటను చుట్టుముట్టారు. ఫలితంగా హుమాయును బహదూరు షాకు వ్యతిరేకంగా పోరాడటానికి ప్రారంభించాడు. రాణా సంగా భార్య రాణి కర్మవతి చిట్టోరు ప్రతినిధిగా పాలించింది. ఆమె మొఘలులతో స్నేహపూర్వకంగా ఉండటానికి ప్రయత్నించింది. హుమాయునుకు రాఖీని పంపింది. కానీ హుమాయును నమ్మకం లేదా మందగింపు కారణంగా సమయానికి రాలేదు. ఆయన సకాలంలో కర్మవతికి సహాయం చేస్తే బహుశా సిసోడియాస్ వారి సన్నిహితులు మిత్రవర్గం అయ్యేవారు. ఫలితంగా చిత్తూరు భస్మం అయ్యింది. కోటలో ఉన్న స్త్రీలు జౌహరులో పురుషులు యుద్ధంలో మరణించారు.
మతం
నమోదు చేయబడిన రికార్డు ఆధారంగా తండ్రి అనుసరించిన మను సూత్రాలను అనుసరించలేదని భావిస్తున్నారు. బారా కోటిస్ నాయకత్వంలొ ఆ సమయంలో ఆధిపత్యం చేస్తున్న కచ్వహాలందరి సామూహిక ఎంపికను అనుసరించడానికి వెసులుబాటు కలిగింది. మేధావి అయిన అక్బర్ చక్రవర్తి హిందూ మతం విషయంలో అనుసరించిన సరళమైన విధానంతో ఆకర్షితులైన రాజా బిహారీ మాల్ వారసులు మొఘలులకు తమ సేవలను అందించారు. ఇది కచ్వాహుల మద్దతు కారణంగా బలమైన సామ్రాజ్యంగా మారింది. ఔరంగజేబ్ పాలన వరకు రాజపుతానాలోని దుందుర్ ప్రాంతంలో ఎప్పుడూ యుద్ధం జరగలేదు.
అక్బర్, బీహారీ మాల్
1556 లో మొఘల్ సైనికాధికారి మజునాన్ ఖాన్ ఖ్వాఖ్షాలుకు సహాయం చేసాడు. మజునాన్ ఖాను తరువాత అక్బరుకు తెలియజేసాడు. తరువాత అక్బర్ బిహారీ మాలును ఢిల్లీ సభకు ఆహ్వానించి సత్కరించాడు. 1562 లో మీర్జా మొహమ్మద్ షరాఫ్-ఉద్-దిన్ హుస్సేనును " మేవతు " మొఘలు గవర్నరుగా నియమించిన తరువాత కచ్వాహాల పరిస్థితి క్లిష్టంగా మారింది. సుజమల్ ఆయన సభకు చేరుకుని అమెర్ సింహాసనాన్ని గెలుచుకునేందుకు తన మద్దతును తెలిపాడు. మీర్జా అంబరుకు పెద్ద సైన్యాన్ని నడిపించాడు. ఎదుర్కొనేందుకు బిహారీ మల్ ఎటువంటి సన్నాహం చేయలేదు. ఆయన కచ్వాహాస్ అంబరును వదిలి అడవిలోనూ కొండలలోనూ నివసించాలని వత్తిడి చేసాడు. బీహారీ మాల్ మీర్జాకు ఒక స్థిరమైన కప్పం చెల్లిస్తానని హామీ ఇచ్చి తన సొంత కుమారుడు జగన్నాథు, ఆయన మేనల్లుళ్ళు రాజ్ సింగు, ఖాన్గరు సింగులను కప్పం చెల్లించేవరకు మిర్జాస్వాధీనంలో ఉంచాడు.
షరాఫ్-ఉద్-డిన్ మళ్లీ అంబరును ముట్టడించేందుకు సిద్ధమైనప్పుడు, బిహారీ మల్ అక్బరు న్యాయస్థానం చాఘాటై ఖానును కలుసుకున్నాడు. అంబరు రాజా అదృష్టవశాత్తూ అక్బరు ఆగ్రా నుండి అజ్మీరు (ఖ్వాజా మోయిన్యుడిన్ చిస్తీ దర్గాకు యాత్రా స్థలంలో) మార్గంలో ఉన్న కరావాలి (ఆగ్రా సమీపంలోని గ్రామం) వద్ద ఉన్నాడు. చంఘాటై ఖాను బీహారీ మల్ తరఫున అక్బరును వేడుకున్నాడు. అక్బరు రాజా బీహారి మాలును తన సభకు పిలిచాడు. తరువాత బిహారి మల్ సోదరుడు రుపిసీ బైరాగి, అతని కుమారుడు జైమల్ దౌసాలో అక్బరును కలుసుకున్నారు. 2062 జనవరి 15 న సంగనేర్ వద్ద అతని శిబిరంలో రాజా బిహారీ మాల్ స్వయంగా అక్బరును కలుసుకున్నాడు.
చంఘాటై ఖాను అక్బరుకు బిహారీ మాల్, ఆయన బంధువులను పరిచయం చేసాడు. బీహారీ మాల్ తన పెద్ద కుమార్తె హిరా కున్వారిని అక్బరుకు ఇచ్చి వివాహం చేస్తానని ప్రతిపాదించారు. అక్బరు అందుకు సమ్మతించి అవసరమైన ఏర్పాట్లు చేయమని చంఘాటై ఖానును ఆదేశించాడు. అక్బరు అజ్మీరు నుండి తిరిగి వచ్చిన తరువాత మిర్జా తన బందీలు జగన్నాథు, రాజ్ సింగు, ఖంగరులను అక్బరుకు అప్పగించి లొంగిపోయాడు. బిహారీ మాల్ కూడా శంభరుకు చేరుకుని 1562 ఫిబ్రవరి 6 న ఆయన కుమార్తెను అక్బరుకు ఇచ్చి వివాహం చేసాడు.
1562 ఫిబ్రవరి 10 న అక్బరు కొత్త కచ్వాహా బంధువులు అతడి నుండి అధికారికంగా సెలవును తీసుకోవటానికి రతన్పురా వద్ద తన శిబిరానికి వచ్చారు. ఇక్కడ మాన్ సింగ్ ఆయనకు అప్పగించబడ్డాదు. అక్కడి నుండి, భగవంత్ దాస్, మాన్ సింగు, వారి బంధువులు అనేకులు అక్బరుతో కలిసి ఆగ్రాకు వచ్చారు.
మూలాలు
రాజపుత్ర రాజులు |
దెమ్మిడిగూడ, తెలంగాణ రాష్ట్రం, కొమరంభీం జిల్లా, ఆసిఫాబాద్ మండలంలోని గ్రామం.
ఇది మండల కేంద్రమైన ఆసిఫాబాద్ నుండి 13 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన కాగజ్‌నగర్‌ నుండి 38 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది. 2016 అక్టోబరు 11 న చేసిన తెలంగాణ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ గ్రామం పాత ఆదిలాబాద్ జిల్లా లోని ఇదే మండలంలో ఉండేది.
గణాంక వివరాలు
2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 40 ఇళ్లతో, 195 జనాభాతో 190 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 99, ఆడవారి సంఖ్య 96. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 0 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 194. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 569516.పిన్ కోడ్: 504273.
విద్యా సౌకర్యాలు
గ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాల ఒకటి ఉంది.సమీప బాలబడి, మాధ్యమిక పాఠశాలలు ఆసిఫాబాద్లోను, ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల మొవాద్లోనూ ఉన్నాయి.సమీప జూనియర్ కళాశాల, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల ఆసిఫాబాద్లోను, ఇంజనీరింగ్ కళాశాల మంచిర్యాలలోనూ ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల ఆదిలాబాద్లోను, పాలీటెక్నిక్ బెల్లంపల్లిలోను, మేనేజిమెంటు కళాశాల మంచిర్యాలలోనూ ఉన్నాయి.సమీప అనియత విద్యా కేంద్రం బెల్లంపల్లిలోను, వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాలలు కాగజ్‌నగర్‌ లోనూ ఉన్నాయి.
వైద్య సౌకర్యం
ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం
సమీప ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, పశు వైద్యశాల, సంచార వైద్య శాల, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.
ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం
తాగు నీరు
గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది.
పారిశుధ్యం
గ్రామంలో మురుగునీటి పారుదల వ్యవస్థ లేదు. మురుగునీటిని శుద్ధి ప్లాంట్‌లోకి పంపిస్తున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు.
చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.
సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు
సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. పోస్టాఫీసు సౌకర్యం, పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
మొబైల్ ఫోన్ ఉంది. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది.
ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం, రైల్వే స్టేషన్, ట్రాక్టరు సౌకర్యం మొదలైనవి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
జాతీయ రహదారి, రాష్ట్ర రహదారి, ప్రధాన జిల్లా రహదారి, జిల్లా రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
గ్రామంలో కంకర రోడ్లు ఉన్నాయి.
మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు
గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం ఉంది. పౌర సరఫరాల వ్యవస్థ దుకాణం గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది.
ఏటీఎమ్, వాణిజ్య బ్యాంకు, సహకార బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. రోజువారీ మార్కెట్, వారం వారం సంత, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు
గ్రామంలో అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. ఉన్నాయి. జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం గ్రామం నుండి 5 కి.మీ.లోపు దూరంలో ఉంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ స్టేషన్ గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, ఆశా కార్యకర్త, ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. సినిమా హాలు, గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
విద్యుత్తు
గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 5 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 10 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.
భూమి వినియోగం
దెమ్మిడిగూడలో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:
శాశ్వత పచ్చిక ప్రాంతాలు, ఇతర మేత భూమి: 33 హెక్టార్లు
బంజరు భూమి: 4 హెక్టార్లు
నికరంగా విత్తిన భూమి: 152 హెక్టార్లు
నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 157 హెక్టార్లు
ఉత్పత్తి
దెమ్మిడిగూడలో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.
ప్రధాన పంటలు
ప్రత్తి, కంది, జొన్న
మూలాలు
వెలుపలి లంకెలు |
1920ల్లో ప్రారంభించి 1945-47 వరకూ జవాహర్ లాల్ నెహ్రూ భారత స్వాతంత్ర్యోద్యమంలో వహించిన పాత్రను ఈ వ్యాసం వివరిస్తుంది. తండ్రి మోతీలాల్ నెహ్రూ ప్రముఖ కాంగ్రెస్ నాయకుడు కావడంతో పాటుగా కేంబ్రిడ్జిలో చదువుకున్న రోజుల్లోనే వలసవాద వ్యతిరేకత మొగ్గతొడిగింది.
జాతీయోద్యమ నేపథ్యం
రాజకీయాల్లోకి ప్రవేశం
మొదటి ప్రపంచయుద్ధం, హోంరూల్ లీగ్
అలహాబాద్ ఉన్నత న్యాయస్థానంలో తండ్రి చాటు న్యాయవాదిగా పనిచేస్తున్న జవాహర్లాల్ తండ్రితో పాటుగా 1912లో పాట్నాలో జరిగిన భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ వార్షిక సమావేశాలకు హాజరయ్యాడు. జీవితకాలం పాటు అనుబంధం పెంచుకున్న ఆ సంస్థ అప్పటి దశలో చేస్తున్న రాజకీయాలు జవాహర్‌లాల్‌కు కనీస ఆసక్తి కలిగించలేదు. అతనికి ఆ సమావేశాలు - "ఇంగ్లీషు తెలిసిన ఉన్నత వర్గాల వ్యవహారంగా మాత్రమే" అనిపించాయి. ఆ దశలో కాంగ్రెస్ దాదాపుగా మితవాద రాజకీయ నాయకులతో నిండి ఉండేది. మొదటి ప్రపంచయుద్ధం వచ్చిన ఆ దశలో తనకు ఒక స్పష్టమైన వైఖరి లేదని జవాహర్ తర్వాతి దశలో అంగీకరించాడు. నెహ్రూ జీవితచరిత్రకారుల్లో ఒకడైన ఫ్రాంక్ మోరిస్ రాసినదాని ప్రకారం "అతని (జవాహర్లాల్) సానుభూతి ఏ దేశంతో అయినా ఉందంటే అది ఫ్రాన్స్. ఫ్రెంచి సంస్కృతి పట్ల అతనికి ఎంతగానో గౌరవం ఉండేది." యుద్ధసమయంలో జవాహర్ "సెయింట్ జాన్స్ అంబులెన్స్"కు స్వచ్ఛంద సేవకునిగా ఉన్నాడు. అలహాబాదులో సెయింట్ జాన్స్ అంబులెన్స్ సర్వీసు వారి ప్రాంతీయ కార్యదర్శుల్లో అతను ఒకడు. కానీ ప్రభుత్వం పాస్ చేసిన సెన్సార్‌షిప్ బిల్లులను వ్యతిరేకించాడు. 1917లో ప్రాంతీయ సైన్యం నమూనాలో తయారుచేసిన భారతీయ రక్షణదళంలో చేరడానికి తన సమ్మతిని తెలియజేశాడు. తనవంటి యువకులను అందులో చేరేలా ప్రోత్సహించే కార్యకలాపాల్లో పాల్గొనడానికి సంసిద్ధుడైనాడు.
కాంగ్రెస్ సంస్థలో అతివాదులకు ప్రవేశం ఇప్పించే ప్రయత్నాలు బెడిసికొట్టి మితవాదులు విజయం సాధించడంతో బాలగంగాధర తిలక్, అనీ బిసెంట్ హోంరూల్ లీగులు స్థాపించారు. స్వయంపాలన ఆవశ్యకతను ప్రచారం చేసే ఉద్దేశంతో ఈ సంస్థలు స్థాపించారు. ప్రభుత్వం అనీబిసెంట్‌ని బొంబాయి, సెంట్రల్ ప్రావిన్సుల నుంచి బహిష్కరించింది. దీనిపై దేశవ్యాప్తంగా ఎందరో విద్యావంతులు, అనీబిసెంట్ అనుచరులు ఆందోళన వ్యక్తం చేశారు. అలా ప్రభుత్వ చర్యలను నిరసించినవారిలో జవాహర్లాల్ ఒకడు. ప్రతిస్పందనగా తాను భారతీయ రక్షణదళంలో చేరడానికి చేసిన దరఖాస్తు ఉపసంహరించుకుని, దళంలో చేరేలా ఇతరులను ప్రోత్సహించేందుకు నిర్వహించబోయిన సభ రద్దుచేశాడు. మోతీలాల్ అధ్యక్షతన జవాహర్లాల్ ఒకానొక కార్యదర్శిగా యునైటెడ్ ప్రావిన్సుల హోంరూల్ లీగ్ ఏర్పాటుచేశారు. అయితే హోంరూల్ సాధించేందుకు చేపట్టాల్సిన కార్యాచరణ విషయంలో జవాహర్‌లాల్‌కి స్పష్టత లేదు. హోంరూల్ నాయకులైన అనీబిసెంట్ ఆంగ్లో-సాక్సన్ పద్ధతి కానీ, తిలక్ తీవ్రమైన అతివాదం కానీ అతన్ని ఆకర్షించలేదు. అలాగని స్వంతంగా తనే కార్యాచరణ ఏర్పురుచుకోగల స్పష్టత కూడా లేదు. సిరిసంపదల వల్ల దేశప్రజలకు సేవచేయగల స్థితిలో ఉండి కూడా తండ్రి స్థాపించిన ఇండిపెండెంట్ పత్రిక నిర్వహణలో సహకారం తప్ప మరేమీ చేయలేకపోతున్నందుకు అసంతుష్టితో గడిపేవాడు.
సహాయ నిరాకరణోద్యమం
మహాత్మా గాంధీ ప్రభావం
1919లో రౌలట్ చట్టం అమలులోకి రావడం, జలియన్ వాలాబాగ్ దురంతం జరగడం జవాహర్‌లాల్‌లో పెద్ద పరివర్తనానికి కారణమయ్యాయి. జలియన్ వాలాబాగ్ దురంతాన్ని గురించి నివేదించడానికి ఏర్పరిచిన కాంగ్రెస్ కమిటీకి జవాహర్లాల్ సహకరించేందుకు అమృత్‌సర్ సందర్శించాడు. ప్రత్యేకించి జలియన్ వాలాబాగ్ దురంతం పట్ల ఇంగ్లండులో వ్యక్తమైన అభిప్రాయం అతన్ని కలతపెట్టింది. సర్వేపల్లి గోపాల్ ఈ దశలో వచ్చిన మార్పు గురించి - " (అంతవరకు) దయాసముద్రులైన బ్రిటీష్ పాలకులవల్ల ఉపకారం మేలు జరుగుతాయని (జవాహర్లాల్) ఆశిస్తూ ఉన్నాడు. కాని స్వాతంత్ర్యమనేది ఒకరు ఆదరభావంతో ఇచ్చే కాన్క కాదనీ, ప్రతిఘటించి పోరాటం సల్పినందువల్ల దక్కే ఫలితమనీ దేశంలో సర్వసాధారణంగా చాలామందికి కనువిప్పు కలిగింది. దాని పర్యవసానమే జవహర్‌లో వచ్చిన పెద్ద పరివర్తనం." అని రాశాడు. 1920లో పలువురు భారతీయ జాతీయోద్యమ నాయకులు, కార్యకర్తల వలెనే జవాహర్లాల్ కూడా గాంధీ భావాలు, కార్యాచరణ విపరీతంగా ఆకర్షించాయి. గాంధీ పిలుపును అనుసరించి సహాయ నిరాకరణోద్యమంలో తన కృషి ప్రారంభించాడు. జవాహర్లాల్ యునైటెడ్ ప్రావిన్సుల్లో సహాయ నిరాకరణోద్యమాన్ని నిర్వహించే బాధ్యత స్వీకరించాడు. యుపిలో ప్రముఖుడైన కాంగ్రెస్ నాయకుడిగా అతికొద్ది కాలంలోనే పేరు సంపాదించాడు.
1920 జూలై నుంచి అలహాబాద్ జిల్లాకు ఉత్తరాన ఉన్న ప్రతాబ్‌గఢ్ జిల్లాలో జమీందార్లు చిత్తం వచ్చినట్టు కౌళ్ళు, జరిమానాలు, నజరానాలు విధిస్తూండడంతో తిరగబడ్డ వెనుకబడ్డ కుర్మీ కులానికి చెందిన రైతుల పోరాటానికి జవాహర్లాల్ నాయకత్వం వహించాడు. రైతుల కోర్కెలకు న్యాయబద్ధమైన స్పష్టమైన రూపం ఇచ్చి, వారిని అహింసవైపు మళ్ళించి వారి సమస్యలను వెల్లడించేందుకు కిసాన్ సభలను ఏర్పాటుచేశాడు. మరోవైపు రైతులను అక్రమంగా అరెస్టు చేసిన బ్రిటీష్ అధికారులతో సంప్రదింపులు జరిపాడు. రైతుల్లోని క్రమశిక్షణ, వారికి జవాహర్ నాయకత్వం పట్ల గౌరవం అతన్ని కదిలించాయి. ప్రతాబ్‌గఢ్ ప్రాంతంలో ఒకచోట సభలో తాను ప్రసంగిస్తూండగా జనంలో చిన్న కలకలం కనిపించింది, మాట్లాడకున్నా వారిలో వారే తోసుకోవడం, మోచేతులతో పొడుచుకోవడం కనిపించింది. ఆగ్రహించి అదేమని ప్రశ్నిస్తే - అక్కడొక పాము ఉందని, ప్రాణభయం ఓవైపు ఉన్నా కూడా క్రమశిక్షణ తప్పకుండా అలా మౌనంగానే ఒకరినొకరు హెచ్చరించుకుంటున్నారని తెలిసింది. మూడున్నర దశాబ్దాల తర్వాత గుర్తుచేసుకునేంతగా జవాహర్ మీద ఈ సంఘటన ముద్రవేసింది. జమీందార్ల విధానాలకు తోడు ప్రభుత్వ బాధ్యతారాహిత్యం వల్ల 1921 సంవత్సరంలో హింసాత్మకమైన రైతాంగ ఆందోళన అవధ్ అంతటా వ్యాపించింది. జనవరి, ఫిబ్రవరి నెలల్లో రెండు వేర్వేరు సంఘటనల్లో పోలీసుల దాడులు, నాయకుల అరెస్టుల వల్ల రెచ్చిపోతున్న గుంపుల ఎదుట నిలిచి జవాహర్ వారికి సాహసోపేతంగా అహింస బోధించి శాంతపరిచాడు. ప్రభుత్వం ఒకపక్క సహాయనిరాకరణ ఉద్యమ నాయకులైన గాంధీ, నెహ్రూ వంటివారి పట్ల అనుమాన దృక్కులతో చూస్తూనే, ఉద్యమ నాయకత్వం కౌళ్ళు చెల్లించమని సూచించే జవాహర్లాల్, గాంధీ వంటివారి చేతిలో ఉండాలని, ఏమీ చెల్లించవద్దని ఆజ్ఞాపించే సాధువుల చేతిలో ఉండరాదని ఆశించారు. పన్నులు, కౌళ్ళ చెల్లింపు నిరాకరించమనే నాయకులను క్రమేపీ ప్రభుత్వం అరెస్టు చేసి, రైతు ఉద్యమ నాయకత్వాన్ని పూర్తిగా కాంగ్రెస్ పాలు చేసింది. జవాహర్ సహా కాంగ్రెస్ వారు రైతు సమస్యల మీద తక్కువగా వ్యవస్థా నిర్మాణం, నిధుల వసూళ్ళపై ఎక్కువగా కేంద్రీకరించడంతో ప్రభుత్వానికి వీలుచిక్కింది. తర్వాతి దశలో రైతాంగం మరో రాజకీయ ఆందోళన అయిన ఏకా ఉద్యమం ప్రారంభించింది. జవాహర్ వేరే పనిలో మునిగి, ఈ ఉద్యమంలో పాల్గొనకుండా ఉండిపోయాడు. అంతటితో ఆ రైతు ఉద్యమంలో జవాహర్ అనుబంధం ముగిసింది.
1921లో నెహ్రూ ఒకపక్క అఖిలభారత కాంగ్రెస్ వ్యవహారాల్లోనూ, ఇటుపక్క స్వంత రాష్ట్రంలోని కార్యాచరణలోనూ ఆసక్తిగా పాల్గొనసాగాడు. అలహాబాద్ జిల్లాలో కనీసం 50వేల మందిని కాంగ్రెస్ సభ్యులుగా చేర్పించాలని, ప్రత్యేకించి స్త్రీలను హెచ్చుసంఖ్యలో చేర్చాలని లక్ష్యం నిర్ణయించుకున్నాడు. సహాయ నిరాకరణ, ఖిలాఫత్ ఉద్యమాలను బలపరచడానికి యునైటెడ్ ప్రావిన్సుల్లోని జిల్లాలంతటా పర్యటనలు ప్రారంభించాడు. అనేక కార్యక్రమాలు, సభలు నిర్ణయించుకుని వాటికై విస్తారంగా ప్రయాణాలు చేశాడు. ఒకదశలో తాను చేరుకోవాల్సిన సభ కోసం రెండు ఊళ్ళ మధ్య పరుగులు కూడా పెట్టాడు. మరో సందర్భంలో తప్పిపోయిన రైలును అందుకునేందుకు పక్క స్టేషనుకు రైల్వే ట్రాలీలో ప్రయాణించాడు. 1920, 21ల్లో స్వరాజ్యం సాధించడానికి స్వదేశీ వస్తువులు, దుస్తులు వినియోగించడమే ఏకైక మార్గమన్న అభిప్రాయంలో ఉండేవాడు. విదేశీ వస్త్ర బహిష్కరణ, స్వరాజ్య నిధికి విరాళాల సేకరణ మంచి ఉత్సాహంతో చేస్తూండేవాడు. ప్రభుత్వాజ్ఞలను పూర్తిగా లెక్కచేయని మనస్థితి రాలేదు. సభల విషయంలో నిషేధాజ్ఞలు పాటించేవాడు. అయితే ప్రభుత్వం హింసను ప్రేరేపించే రచనలు చేయనని పూచీ ఇమ్మని కోరగా, ప్రభుత్వానికి క్షమాపణ కానీ, పూచీ కానీ ఇవ్వనని నిరాకరించాడు. 1921 డిసెంబరు 5న యునైటెడ్ ప్రావిన్సు స్వచ్ఛంద సేవకుల వ్యవస్థను చట్టవిరుద్ధమని ప్రకటించి, దాని కార్యదర్శి జవాహరలాల్‌ను, ఈ కార్యకలాపాలతో సంబంధం ఉన్న తండ్రి మోతీలాల్‌ను అరెస్టు చేశారు. జవాహర్‌లాల్‌కు ఆరునెలల సాధారణ జైలుశిక్ష, రూ.100 జరిమానా, అది చెల్లించకుంటే మరో నెల శిక్ష విధించారు. జవాహర్ అధికారులు అణచివేస్తున్నా, తాను నిర్బంధంలో ఉన్నా జైలు నుంచే యుపి కాంగ్రెస్ పని కొనసాగించాడు. ఏవో సాంకేతిక కారణాలతో సగం శిక్ష అనుభవించగానే 1952 మార్చిలో జవాహర్‌ని విడుదల చేశారు. చౌరీచౌరా సంఘటన వంటి హింసాత్మక ఘటనలు ఎక్కువ అవుతున్నాయన్న కారణంగా మహాత్మా గాంధీ సహాయనిరాకరణ ఉద్యమాన్ని నిలిపివేయడం జవాహర్లాల్ వంటి పలువురు కాంగ్రెస్ నాయకులకు ఆశాభంగం అయింది.
మొదటిసారి కారాగార వాసం
సహాయ నిరాకరణోద్యమం ఆపేయాలని మహాత్మా గాంధీ హఠాత్తుగా తీసుకున్న నిర్ణయం తీవ్రమైనదీ, ఆశాభంగం కలిగించేదీ అయినా జవాహర్లాల్ గాంధీ మార్గనిర్దేశానికే కట్టుబడ్డాడు. ఆ నిర్ణయంతో దెబ్బతిన్న కాంగ్రెస్ కార్యకర్తల ఆత్మస్థైర్యాన్ని నిలబెట్టడం జవాహర్‌కి చాలా కష్టమైంది. యునైటెడ్ ప్రావిన్సుల్లో రాట్నం తిప్పడం, విదేశీ వస్తు బహిష్కరణ వంటి నిర్మాణాత్మక కార్యక్రమాల్లోనూ, గాంధీ స్వరాజ్య కార్యక్రమాలను ప్రచారం చేయడంలోనూ గడిపేవాడు. అప్పటికే మహాత్మా గాంధీని అరెస్టు చేసి, జైలు శిక్ష విధించిన ప్రభుత్వం తీవ్రమైన అణచివేత చర్యలకు పాల్పడసాగింది. ఈ నిర్బంధాల మధ్య నిర్మాణాత్మక కార్యక్రమాలు కూడా సాగడం కష్టమయ్యేది. 1922 మే 12న పికెటింగ్ జరుపుతూ, దాన్ని ప్రచారం చేస్తున్నాడన్న కారణంతో జవాహర్‌లాల్‌ని అరెస్టు చేశారు. సహాయనిరాకరణ ఉద్యమ కార్యాచరణలో భాగంగా న్యాయస్థానాలు విడనాడాలన్న సూత్రం అనుసరించి జవాహర్లాల్ తన తరఫున వాదించడానికి, క్రాస్ పరీక్ష చేయడానికీ అంగీకరించలేదు. కోర్టులో న్యాయమూర్తి మాట్లాడే అవకాశం ఇచ్చినప్పుడు సుదీర్ఘమైన ప్రకటన ఒకటి చేశాడు. దానిలో తన దృక్పథాన్ని వివరిస్తూ, ప్రభుత్వ దమనకాండను నిరసించాడు. విదేశీ వస్త్రబహిష్కరణకు ఈ విధంగా ప్రాచుర్యం కలిగించినందుకు ప్రభుత్వానికి కృతజ్ఞతలు చెప్పాడు. మహాత్మాగాంధీ వంటి నాయకుని కింద దేశసేవ చేయడం భాగ్యమని తోటి భారతీయులకు ప్రబోధిస్తూ ముగించాడు. ప్రభుత్వం ఆశించని విధంగా విద్యావంతులైన భారతీయ యువతను జవాహర్ కోర్టు ప్రకటన ప్రభావితం చేసింది.
ఈసారి 18 నెలల కఠిన కారాగార శిక్ష, వంద రూపాయల జరిమానా విధించారు. జరిమానా కట్టకపోతే మరో మూడు నెలల జైలు శిక్ష అనుభవించాల్సి ఉంటుంది. అతనిని జైలుశిక్ష అనుభవించేందుకు లక్నో జైలుకు తరలించారు. ఆ జైలులో సందర్శకులను వేధిస్తారన్న చెడ్డపేరు ఉండడంతో స్నేహితులు, బంధువులను చూసే అవకాశం తానే వదులుకున్నాడు. జైలు జీవితం పేరిట బలవంతాన లభించే తీరికను జవాహర్ సద్వినియోగం చేసుకున్నాడు. శారీరక వ్యాయామం, నూలు వడకడం, చరిత్ర, యాత్రా జీవనాలకు సంబంధించిన పుస్తకాలు చదవడం, ఉత్తరాలు రాయడం వంటి పనుల్లో నిమగ్నమయ్యాడు. జైలు జీవితం తాలూకు కష్టాలు, ఇబ్బందులు అతనికి బాగా సంతృప్తి కలిగించాయి. దేశం కోసం కష్టపడుతున్నందుకు ఒకవిధమైన సంతృప్తి చెందేవాడు. జైలు నుంచి విడుదల కోరుకోవట్లేదని ఒక లేఖలో జవాహర్లాల్ రాశాడు. అందుకు భిన్నంగా యునైటెడ్ ప్రావిన్సుల శాసన మండలి తీర్మానాన్ని అమలు చేస్తూ శిక్ష పూర్తికాకుండానే 1923 జనవరి 31న సార్వత్రిక క్షమాభిక్షలో భాగంగా జవాహర్ శిక్షాకాలం ముగిసింది.
పార్టీ వ్యవహారాలు, పరిపాలన
పార్టీలో మధ్యవర్తిత్వం
విడుదల కాగానే కాంగ్రెస్ పార్టీ శాసనసభల్లో ప్రవేశించాలనే వారు, ప్రవేశించరాదనే వారి మధ్య చీలిపోయి ఉంది. ప్రవేశించాలనే మితవాద పక్షంలో తన తండ్రి మోతీలాల్ సహా తనకు సన్నిహితులు ఉన్నారు. స్వతాహాగా జవాహర్‌కి సహాయ నిరాకరణను తిరగదోడి శాసనసభల్లో చేరడం చేపట్టడం ఇష్టం లేదు. కానీ ఈ చీలికల విషయంలో సంస్థ దెబ్బతింటుందని కలతపడ్డాడు. సహాయ నిరాకరణమే స్వరాజ్యానికి మార్గమన్న తన విధానాన్ని పునరుద్ఘాటించినా శాసనసభల ప్రవేశం విషయంలో అప్పటికి ఏ అభిప్రాయం వ్యక్తం చేయలేదు. ఇరుపక్షాలూ తమ ప్రచారాలు రెండు నెలలపాటు ఆపివేసేలా 1923 ఫిబ్రవరి మాసాంతంలో జరిగిన అలహాబాద్ సభలో మౌలానా అబుల్ కలామ్ ఆజాద్‌తో కలిసి ఇరుపక్షాలనూ జవాహర్ ఒప్పించాడు. తిరిగి మే నెలలో రెండు పక్షాల వారూ కలహానికి సంసిద్ధులయ్యే సరికి కాంగ్రెస్ చీలిక నివారించడానికి జవాహర్లాల్ ఓ రాజీ సూత్రాన్ని ప్రతిపాదించాడు. దాని ప్రకారం శాసనసభల్లో ప్రవేశించరాదని 1922 డిసెంబరులో జరిగిన నిర్ణయాన్ని కొట్టివేయరు, అలాగని ప్రచారమూ ఇవ్వరు. అంటే సూత్రం అలానే ఉండనిచ్చి శాసనసభల్లో ప్రవేశించవచ్చని సారాంశం. ఇది శాసనసభల్లో ప్రవేశానికి ఆశిస్తున్నవారికే అనుకూలంగా ఉంది. ఈ తీర్మానం బొంబాయిలో జరిగిన అఖిల భారత కాంగ్రెస్ కమిటీ సైతం ఆమోదించింది. కానీ శాసనసభా ప్రవేశం ఇష్టంలేని ఆరుగురు సభ్యులూ రాజీనామా చేసి, ఆమోదించాలని పట్టుబట్టారు. ఆ దశలో చివరకు కమిటీలో ఏ పక్షానికి మొగ్గకుండా ఉన్న జవాహర్లాల్ వంటివారు ఉండాలని ఇరుపక్షాలూ అంగీకారానికి వచ్చాయి. అయితే అతికొద్ది నెలల్లోనే ఈ రాజీ తీర్మానాన్ని పలు రాష్ట్ర కమిటీలు తిరస్కరించాయి. ఆ కమిటీలపై క్రమశిక్షణా చర్యలు తీసుకోవాలని అఖిలభారత కాంగ్రెస్ కమిటీ సమావేశంలో జవాహర్ పెట్టిన తీర్మానం వీగిపోవడంతో పార్టీ పదవులన్నిటికి రాజీనామా చేశాడు.
జెండా సత్యాగ్రహం, నాభా సమస్య
అయిష్టమైన పార్టీ కలహాల నుంచి రాజీనామాతో విముక్తి పొందిన జవాహర్లాల్ తిరిగి కార్యాచరణపై దృష్టిపెట్టాడు. నాగపూరులో జాతీయ జెండాతో ఊరేగింపును అనుమతించేందుకు జిల్లా మొజిస్ట్రేటు నిరాకరించడంతో జెండా సత్యాగ్రహం ప్రారంభమైంది. దానిని వ్యవస్థీకరించి, ఎప్పటికప్పుడు స్థానిక కార్యకర్తలకు తోడుగా వివిధ ప్రాంతాల నుంచి స్వచ్ఛంద కార్యకర్తల బృందాలు వెళ్ళి ఊరేగింపుగా జెండాను తీసుకుపోతూ అరెస్టు అవుతూండేలా పంపుతూ వచ్చారు. చివరకు ప్రభుత్వం దిగి వచ్చి జాతీయ జెండాను ఎగురవేసుకునేందుకు అనుమతి ఇచ్చేదాకా ఇది కొనసాగింది. ఆ తర్వాత అకాలీ ఉద్యమంలో ఆసక్తి కనబరిచి, క్రమేపీ ఆ ఉద్యమంలో మమేకమయ్యాడు. పంజాబ్ రాష్ట్రంలోని సిక్ఖులకు గురుద్వారాల నిర్వహణలో సంస్కరణలు అమలు చేయాలని ప్రారంభించిన అకాలీల ఉద్యమం శాంతిభద్రతల సమస్య తెస్తుందని పంజాబ్ ప్రభుత్వం వారి ప్రయత్నాలు ప్రతిఘటించింది. అలా మతసంస్కరణల ఉద్యమం రాజకీయ ఉద్యమమై, మహాత్మా గాంధీ ప్రబోధించిన అహింసా సిద్ధాంతం స్వీకరించి ప్రభుత్వాన్ని ఎదిరించసాగారు. 1923 జూన్, జూలైల్లో వారి సభల్లో పాల్గొనడంతో ప్రారంభించి క్రమేపీ సెప్టెంబరు నాటికల్లా అకాలీలతో కలిసి అప్పుడప్పుడే పదవీచ్యుతుడై, సంస్థానం కోల్పోయిన సిక్ఖు సంస్థానాధీశ్వరుని ప్రాంతం- నాభా సంస్థానం వెళ్ళాడు. అధికారులు అప్పటికే సంస్థానంలో ప్రవేశించిన జవాహర్‌లాల్‌ని సంస్థానంలో ప్రవేశించవద్దన్న ఉత్తర్వు చూపించి, దానిని ఉల్లంఘించాడంటూ అరెస్టు చేశారు. జవాహర్‌లాల్‌నీ, అతని స్నేహితులనీ ఒకే గొలుసులకు కట్టివేసి, జనంతో కిక్కిరిసిన మూడో తరగతి రైలు పెట్టెలో నాభా పట్టణం తీసుకువెళ్ళి దారుణమైన స్థితిగతులు ఉన్న నాభా జైలులో నిర్బంధించారు. అతనిపై నేరారోపణలు అసంబంద్ధంగా ఉండడంతో సిక్ఖుల జాథాలలో ఉన్నాడనీ, వారంతా దౌర్జన్యం చేశారనీ అక్రమ కేసు బనాయించారు. కేసు నత్తనడకన సాగుతూండగా బ్రిటీష్ ఇండియా ప్రభుత్వం కలగజేసుకుని కొన్ని సూచనలు చేసింది. తదనుగుణంగా నిందితులకు 30 నెలల కఠిన కారాగార శిక్ష విధించి, వెనువెంటనే నిలిపివేసి, సంస్థానాన్ని విడిచి వెళ్ళి తిరిగి రావద్దన్నారు.
మున్సిపల్ పరిపాలన
నాభా జైలు నుంచి తిరిగివచ్చాకా జవాహర్లాల్ ఉత్సాహలేమితో కొట్టుమిట్టాడుతున్న కాంగ్రెస్ పార్టీకి జవజీవాలు తీసుకురావడం ఎలాగన్న ప్రశ్నపై సతమతమయ్యాడు. అప్పటికి జవాహర్ భావాల్లో సామ్యవాదం వంటివేమీ జొరబడలేదు, గాంధేయవాదానికే పూర్తి నిబద్ధునిగా ఉండేవాడు. కాకినాడలో జరిగిన అఖిల భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ సమావేశంలో ప్రసంగిస్తూ - "భారతీయ స్వచ్ఛంద సేవకులకూ, పాశ్చాత్య దేశాల వలంటిర్లకూ మధ్య ఉభయ సామాన్యమైన విశేషం అంతగా లేదు. భారతీయ స్వచ్ఛంద సేవక సంస్థకు అహింస ప్రాథమిక సూత్రమై ఉండాలి. భారతదేశానికి అహింసను, క్రమశిక్షణను పాటించే సైనికులు అవసరమై వున్నారు" అంటూ అవే భావాలు గాంధీయమైన భాషలోనే వెల్లడించాడు. జాతీయ కాంగ్రెస్ ప్రధాన కార్యదర్శులు ముగ్గురిలో ఒకనిగా జవాహర్లాల్ పార్టీ నిర్వహణా భారాన్ని, అనుసంధాన కార్యకలాపాలను చాలావరకూ భుజాన వేసుకున్నాడు. కాంగ్రెస్ పార్టీ ద్రవ్య వ్యవహారాలు, అకాలీ ఉద్యమాన్ని జాతీయోద్యమంతో అనుసంధానం చేసే కార్యకలాపాలతో తీరికలేకుండా పనిచేయసాగాడు.
ఖిలాఫత్ ఉద్యమ స్ఫూర్తి నానాటికీ దెబ్బతింటూ దేశంలో హిందూ-ముస్లిం మత విద్వేషాలు రెచ్చిపోసాగాయి. 1924 ఫిబ్రవరిలో బ్రిటీష్ వారు ఆరోగ్యకారణాలతో విడుదల చేసిన గాంధీ సెప్టెంబరు నాటికి ఈ మతవిద్వేషాలు సమసిపోవాలంటూ 21 రోజుల ఉపవాస దీక్ష తీసుకున్నాడు. జవాహర్‌లాల్‌ను ఆ వార్త చాలా బాధించింది. అది తెలిసేనాటికే మతకలహాలు తగ్గించేందుకు, వాస్తవ స్థితిగతులు తెలుసుకునేందుకు పర్యటనలు చేస్తున్నాడు. హిందూ-ముస్లిముల నడుమ ఐక్యత సాధించే మార్గాన్వేషణకు యుపిలో ప్రతీ పట్టణంలో, ప్రతీ గ్రామంలో సమావేశాలు నిర్వహించాలని పిలుపునిచ్చాడు, స్వయంగా ఢిల్లీలో ఐక్యతా మహాసభలో పాల్గొన్నాడు. అలహాబాద్ నగరంలో జరిగిన మత ఘర్షణల వివరాలను సేకరించి, గాంధీకి నివేదిక పంపాడు. మత ఘర్షణలు జవాహర్లాల్ మనస్సును చాలా గాయపరిచాయి. 1925 జనవరిలో ఈ అంశంపై జరిగిన అఖిల పక్ష మహాసభ విఫలమైంది. ఈ సభలో జరిగిన చర్చ వినాల్సిరావడమే అతనికి ఎంతో బాధాకరంగా పరిణమించింది. అతని ఉద్దేశంలో ఇది అవాస్తవికమైన, ఊహాత్మకమైన అంశాల చుట్టూ అల్లుకుపోతూండే సమస్య, కనుకనే ఈ సమస్యపై శక్తివంతమైన చర్యలు తీసుకోలేకపోయాడు.
సహాయ నిరాకరణోద్యమ విరమణ తర్వాత ఐరోపా ప్రయాణంలోపు సంక్షుభిత సంవత్సరాల్లో జవాహర్ జీవితంలో చెప్పుకోదగ్గ విశేషం - అలహాబాద్ పురపాలక సంఘ అధ్యక్షునిగా చేసిన కృషి. 1923 ఏప్రిల్ నుంచి 1925 ఏప్రిల్ వరకూ ఈ పదవిలో ఉన్న జవాహర్ పరిపాలనలో తొలి అనుభవాన్ని ఇక్కడే గడించాడు. సర్వేపల్లి గోపాల్ ఉద్దేశంలో తర్వాతి కాలంలో ప్రధానమంత్రిగా నెహ్రూ కనబరిచిన "సహచరులపై తన ప్రాబల్యం చూపడం, సామర్థ్యాన్ని అభిలషించడం, సమర్థులైన తన క్రింది అధికార్ల పట్ల విడవని విశ్వాసం చూపడం, కొత్త ఆలోచనలతో అన్ని దిక్కులా ముందుకు సాగిపోయేందుకు గట్టిగా ప్రయత్నించడం వంటి లక్షణాలు" బీజప్రాయంగా అలహాబాద్ పురపాలక సంఘంలో చేసిన పనిలో చూడవచ్చు. పదవి చేపట్టినందుకు శక్తివంచన లేకుండా పనిచేసినా అతను ఏనాడూ దీనికి స్వరాజ్యం కోసం చేసే పోరాటం కన్నా ఎక్కువ ప్రాధాన్యత ఇవ్వలేదు. మొదలుపెట్టినప్పుడు అయిష్టమైనదైనా పరిపాలనా వ్యవహారాలు క్రమేపీ అతని ఆసక్తిని చూరగొన్నాయి. పురపాలక సంఘ సభ్యుల అలసత్వం, క్రమశిక్షణా రాహిత్యం పదవిలోకి వచ్చిన తొలినాళ్ళలోనే బహిరంగ విమర్శలతో తొలగించి, క్రమశిక్షణ నెలకొల్పాడు. చిన్న చిన్న అంశాలకు స్వరాజ్య విధానంతో ముడిపెట్టి పట్టుపట్టేవారు స్వంత పార్టీ సభ్యులే అయినా అంగీకరించేవాడు కాదు. ఆంగ్లేయులపై నిష్కారణంగా ప్రతీకారం చూపే విధానాలనూ సమర్థించలేదు. అవసరమైనప్పుడు, తగినంత స్థాయి ఉన్న విధానాలలో కాంగ్రెస్ విధానాల దృష్ట్యా నడుచుకునేవాడు. బ్రిటీష్ వస్తువుల బహిష్కరణ, పాఠశాలల్లో నూలు వడకడం, కాంగ్రెస్ నాయకులకు సన్మానం, తిలక్ వర్థంతి, గాంధీకి శిక్షవేసిన రోజు జ్ఞాపకార్థంగా గాంధీ దినోత్సవం సెలవులు ఇవ్వడం వంటి చర్యలు రాష్ట్ర ప్రభుత్వం వ్యతిరేకించినా ఖాతరుచేయకుండా నిర్వహించాడు. ప్రజలకు మేలుచేకూర్చే పలు నిర్ణయాలు, క్రమం తప్పకుండా ప్రజలకు నివేదికలతో పారదర్శకత పాటించడం వంటి అనేక చర్యలు చేపట్టాడు. ప్రత్యక్షంగా కనిపించే న్యాయబుద్ధి, నీతి, నిజాయితీలతో పురపాలక సంఘ వ్యవహారాల్లోని అన్ని పక్షాల వారిలోనూ పలుకుబడి, ప్రాభవం సంపాదించాడు. కమీషనర్ కూడా మునిసిపల్ వ్యవహారాలు మెరుగుకావడం వెనుక జవాహర్లాల్ కృషిని ప్రస్తావించాల్సిన స్థితి తీసుకువచ్చాడు. అయితే పురపాలక వ్యవహారాలు కేవలం గృహవసతి, పారిశుధ్యం వంటి అంశాలకే పరిమితమై విశాలమైన అర్థంలో సాంఘిక సంక్షేమాన్ని తమ పరిధిగా ఎంచే వీలులేకపోవడం, ఆ రంగంలో కృషిచేయలేకపోవడం అతనికి సంతృప్తి కలిగించలేదు. 1925 ఏప్రిల్‌లో పార్టీ కార్యకలాపాల దృష్ట్యా బోర్డు పనులు చూడడానికి వీలుచిక్కడం లేదంటూ మునిసిపల్ బోర్డు ఛైర్మన్ పదవికీ, బోర్డు సభ్యత్వానికి కూడా రాజీనామా చేశాడు.
సామ్యవాద ప్రభావం, పూర్ణ స్వరాజ్య వాదం
ఐరోపా పర్యటన, నూతన రాజకీయ భావాల అంకురం (1926-1927)
జవాహర్లాల్ 1926 మార్చి 1న భార్య కమల, కుమార్తె ఇందిరలతో బయలుదేరి ఐరోపా చేరుకున్నాడు. జెనీవాలో ఒక చౌక బసలో స్థిరపడ్డాడు. క్షయవ్యాధితో బాధపడుతున్న భార్య కోలుకునేందుకు ప్రధానంగా ఈ ఐరోపా నివాసం. అయితే అది ఆమె మీద ప్రభావం ఏమీ చూపించకపోగా జవాహర్లాల్ రాజకీయ, ఆర్థిక భావాలలో విప్లవాత్మకం అనదగ్గ పరిణామం తీసుకువచ్చింది. మరోవైపు భారతదేశంలో జాతీయవాద రాజకీయాల పరిస్థితి దారుణంగా తయారైంది. మతసామరస్యం లోపించి మతకల్లోలాలు వ్యాప్తిచెందుతూ ఉన్న వార్తలు జవాహర్‌కు అందుతూండేవి. ఈ వార్తలు ఆయనను కుంగతీసేవి. మతాన్ని అదుపులోకి తెచ్చుకుని, రాజకీయాలను లౌకిక తత్వం వైపు మళ్ళించడమే దీనికి పరిష్కారమని భావించేవాడు. ఈ దశలో అతను బౌద్ధికమైన పనులు కాక చేసినవి భార్యకు సేవ, కుమార్తెను పాఠశాలకు తీసుకెళ్ళి, తీసుకురావడం. అంటే అతని కార్యాచరణయుతమైన జీవితంలో అధ్యయనానికి బోలెడంత ఖాళీ దొరికినట్టు. ఫ్రెంచి భాష నేర్చుకోవడం, బహు గ్రంథ పఠనం, వివిధ కోర్సులకు, ఉపన్యాసాలకు హాజరుకావడం వంటి పనులతో ఆ అవకాశాన్ని సద్వినియోగం చేసుకున్నాడు. విస్తారమైన అధ్యయనం వల్ల ఆయన మనస్సు, బుద్ధి నూతన సిద్ధాంత బీజాలకు సిద్ధంగా ఉంది. ఆ ఏడాది ముగిసేనాటికి కమల ఆరోగ్యంపై ఐరోపా నివాసం మెరుగదల ఏమీ చూపించడం లేదని తేలిపోయింది. మోతీలాల్ కూడా ఐరోపా పర్యటనకు వస్తూండడంతో ఇక జవాహర్ కుటుంబం ఐరోపా ఖండాన్ని సందర్శించింది. ఈ సందర్శన జవాహర్లాల్ అధ్యయనానికి, ఐరోపా రాజకీయవేత్తలతో పరిచయాలు, వారి ఉద్యమాల పట్ల అవగాహన కలిగించి, తర్వాతికాలపు జవాహర్ ఆలోచనల్లో వినూత్నమైన గాఢత్వాన్ని కల్పించింది.
1927 ఫిబ్రవరిలో బ్రస్సెల్స్‌లో వలసపీడన, సామ్రాజ్యవాదాలకు వ్యతిరేకంగా జరిగిన అంతర్జాతీయ మహాసభలో భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ ప్రతినిధిగా జవాహర్ అధ్యక్ష మండలి సభ్యుడి హోదాలో పాల్గొన్నాడు. సమావేశాల్లో వక్తగా, ఇష్టాగోష్ఠి సభ్యునిగా, ఒక సమావేశానికి అధ్యక్షునిగా, తీర్మానాల ముసాయిదా రచయితగా పలు హోదాల్లో చురుకుగా పాల్గొన్నాడు. సమావేశంలోని పలువురు రాజకీయవేత్తల సాంగత్యం అతనిని ప్రభావితం చేసింది. ఈ సమావేశాల్లో మాట్లాడుతూ జవాహర్ ప్రపంచవ్యాప్తంగా జరుగుతున్న సామ్రాజ్యవాద వ్యతిరేక ఉద్యమాల్లో సాధారణాంశం వివరించాడు. భారతీయుల్లో విభేదాలు తీవ్రతరం చేయడం, ఫ్యూడల్ సమాజానికి చెందిన సంస్థానాధీశులను, భారతీయ భూస్వాములను కాపాడడం వంటి సామ్రాజ్యవాద ప్రబలమైన దృష్టాంతాలను భారతదేశంలో ఎత్తిచూపాడు. తొలిసారి జవాహర్ ఆలోచనల్లో రాజకీయ-ఆర్థిక అంశాల పరస్పర సంబంధం పట్ల స్పష్టత వచ్చింది. అలా కేవలం బ్రిటీష్ సామ్రాజ్యవాదాన్ని ఖండించే జాతీయవాది స్థాయి నుంచి సామ్రాజ్యవాదపు ఉద్దేశాలు, తీరుతెన్నులు, అది పనిచేసే తీరును అవగాహన చేసుకోవడానికి తన రాజకీయ జీవితంలో తొలిసారి ప్రయత్నించాడు.
చైనా-భారత దేశ జాతీయవాద రాజకీయాల మధ్య సంబంధాలు ఏర్పడాలని ఆశించాడు. ఆ తర్వాత 30 సంవత్సరాల పాటు చైనాకీ, భారతదేశానికి ఉండవలసిన సత్సంబంధాల విషయమై మారకుండా నిలబడిన జవాహర్ దృక్పథానికి పునాది మహాసభలోనే పడింది. ప్రపంచ రాజకీయాలను కూడా చాలా సదవగాహనతో అంచనా వేశాడు. అప్పటికి చైనాలో జాతీయవాదులైన కూమిటాంగులు, కమ్యూనిస్టులు కలిసి బ్రిటీష్ సామ్రాజ్యవాదం, దాని ప్రభావంలో ఉన్న చైనా చక్రవర్తులకు వ్యతిరేకంగా పనిచేస్తూ ఉండగానే - చైనీయులకు విజయం సిద్ధిస్తే ఆసియాలో సోవియట్ మహా ప్రజాతంత్ర రాజ్యం ఏర్పాటైనట్టేననీ, చైనా-సోవియట్ రష్యా కలిసి ఆసియా, ఐరోపా ఖండాలపై ప్రాబల్యం చూపుతాయనీ, చైనాలోని రైతాంగ ఒత్తిడి వల్ల శుద్ధ కమ్యూనిజం నుంచి చాలామేరకు చైనీయ కమ్యూనిజం వైదొలగుతుందనీ భావించాడు. మరోవైపు బ్రిటన్ ప్రపంచంలో తన స్థానాన్ని కోల్పోతోందని, పూర్తిగా కోల్పోకుండా అమెరికా ఉపగ్రహంగా అమెరికన్ పెట్టుబడిదారీ పక్షాన నిలిచి పోరాడవచ్చని గ్రహించగలిగాడు. బ్రిటన్ ఐరోపాదేశాలన్నిటి మద్దతూ తీసుకున్నా ఒక మహాఖండంలా ఉండబోయే చైనా-రష్యా ప్రభావాన్ని ఎదుర్కోవడం సులభసాధ్యం కాదనీ ఊహించాడు. 1927 నాటికే వీటన్నిటినీ గ్రహించి, కాంగ్రెస్ కార్యవర్గానికి రహస్య నివేదికలో పంపాడు. క్రమేపీ దశాబ్దాల కాలంలో ఈ అంశాలన్నీ వాస్తవరూపం దాలుస్తూ ఉండడాన్ని అతని జీవితచరిత్రకారుడు సర్వేపల్లి గోపాల్ వ్యాఖ్యానిస్తూ ఇవన్నీ "జవాహర్లాల్ ... ప్రపంచ వ్యవహారాల్లో దూరదృష్టి కల రాజకీయ ప్రవక్తగా" నిలిపాయన్నాడు.
ఈ మహాసభ ఫలితంగా ఏర్పడ్డ సామ్రాజ్యవాద వ్యతిరేక లీగ్‌కు గౌరవ అధ్యక్షునిగా, కార్యనిర్వాహక మండలి సభ్యునిగా జవాహర్లాల్ ఎన్నికయ్యాడు. లీగ్ మీద, మహాసభ మీద సోవియట్ రష్యా ప్రభావం పైకి కనిపించకుండా ఉండేది. దీన్ని గ్రహించినా ఉపేక్షించగలిగాడు. పీడిత జాతులతో సోవియట్ రష్యా తన ప్రయోజనం కోసం సన్నిహితంగా వ్యవహరిస్తోందనీ, ఇది మరో కొత్త సామ్రాజ్యవాదానికి సుదూర భవిష్యత్తులో దారితీయవచ్చుననీ అంచనా వేశాడు. 1927లో సోవియట్ రష్యా అక్టోబర్ విప్లవం దశమ వార్షికోత్సవాల సందర్భంగా సోవియట్ ప్రభుత్వం పంపిన ఆహ్వానాన్ని అనుసరించి జవాహర్లాల్, మోతీలాల్ సోవియట్ రష్యాను సందర్శించారు. సోవియట్ యూనియన్ చరిత్రలో సుఖశాంతులతో కూడిన మొదటి దశ ఆఖరు రోజుల్లో సందర్శించాడు. సోవియట్ యూనియన్ ప్రభుత్వ ఆహ్వానం మేరకు, వారు చూపించదలిచిన విషయాలు మాత్రమే చూస్తున్నామని తెలిసినా వ్యవసాయం, జైళ్ళ సంస్కరణ, స్త్రీల పట్ల ప్రవర్తన, అల్పసంఖ్యాకుల సమస్యల పరిష్కారం, నిరక్షరాస్యతా నిర్మూలన వంటి అంశాల్లో అభివృద్ధి త్వరితగతిన సాధించిందన్న అభిప్రాయానికి వచ్చాడు. వ్యవసాయ ప్రధాన దేశం కావడం, విస్తారంగా నిరక్షరాస్యత వేళ్ళూనుకొని ఉండడం వంటి పోలికల వల్ల భారతదేశానికి చాలా విషయాల్లో సోవియట్ యూనియన్ బోధించదగ్గ అంశాలు అనేకం ఉంటాయని నమ్మాడు. ఇలా రష్యా అతని తొలి సందర్శనలో గాఢమైన ముద్రే వేసింది.
మొత్తానికి నిఖార్సైన గాంధీ శిష్యునిగా, గాంధేయవాద మూసలో ఆలోచించే యువకుడిగా 1926 తొలి నెలల్లో ఐరోపా బయలుదేరిన నెహ్రూ దాదాపు పూర్తి కమ్యూనిస్టుగా, అంతర్జాతీయ తత్వంతో భారతదేశ సమస్యలు ముడిపెట్టగలిగే ఆలోచనా విధానంతో విప్లవాత్మకమైన మార్పుతో 1927 తుదినాటికి భారతదేశానికి తిరిగివచ్చాడు.
పూర్ణ స్వాతంత్ర్య వాదం, ఇండిపెండెన్స్ ఫర్ ఇండియా లీగ్
గాంధీ నాయకత్వంలో భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ అప్పటి వరకూ ఉపయోగిస్తూ వచ్చిన స్వరాజ్యమనే పదాన్ని అధినివేశ ప్రతిపత్తి కోరడం అనే సాంకేతిక అర్థంలో వాడుతూ వచ్చారు. అధినివేశ ప్రతిపత్తి అన్నది బ్రిటీష్ సామ్రాజ్యంలో భాగంగా ఉంటూనే అంతర్గతంగా కొంత స్వతంత్రాన్ని పొందే ఒక ఏర్పాటు. కాంగ్రెస్ వంటి సంస్థ అధినివేశ ప్రతిపత్తి కోసం పాకులాడడం ఐరోపా నుంచి వచ్చాకా జవాహర్‌లాల్‌కి నిరర్థకమని తోచింది. కాంగ్రెస్‌తో వీలైనంత త్వరగా సంపూర్ణ స్వాతంత్ర్యం తమ లక్ష్యం అని అంగీకరింపజేయడం కనీసం మొదటి మెట్టుగా తోచింది. అధినివేశ ప్రతిపత్తిలో విడిపోయే హక్కు ఉంటుందని చేసే వాదాల్లోని యుక్తి అతను అంగీకరించేవాడు కాదు. అసలు అధినివేశ ప్రతిపత్తికి అంగీకరించడమే భారతదేశ మానసిక భ్రష్టత్వానికి నిదర్శనమని భావించాడు. ఇది ఐరోపాలో అతనికి కలిగిన నూతన రాజకీయ, ఆర్థిక చైతన్యానికి సరిగా సరిపోయే కార్యాచరణ అని తోచింది.
జవాహర్లాల్ మద్రాసు కాంగ్రెస్ మహాసభలో పూర్ణ స్వాతంత్ర్యం కోరుతూ ఒక తీర్మానాన్ని ఆమోదింపజేయగలిగాడు. పూర్ణ స్వాతంత్ర్యానికి రక్షణ, ద్రవ్య, ఆర్థిక విషయాలు, విదేశాంగ విధానంపై పూర్తి అదుపు అని తీర్మానంలో అర్థం చెప్పాడు. అయితే ఈ తీర్మానాన్ని కేవలం జవాహర్‌లాల్‌ని సంతోషపరిచి, సంతృప్తుణ్ణి చేయడానికే గాంధీ ప్రధానంగా ఉద్దేశించాడు. కనుక కాంగ్రెస్ నియమావళిలో పూర్వ అర్థంలో స్వరాజ్యం అన్న పదమే కనిపిస్తుంది. అందుకే బ్రిటీష్ వారితో పూర్తి తెగతెంపులు చేసుకోవడానికి ఇష్టపడని వారు కూడా కాంగ్రెస్‌లో కొనసాగ సాగారు. ఈ కారణాలన్నిటి దృష్ట్యా జవాహర్ నెగ్గించిన తీర్మానం పూర్తిగా పరిహాసాస్పదం అయింది. మహాత్మా గాంధీకి కానీ, అప్పటికి నెహ్రూ రిపోర్టు రాస్తున్న మోతీలాల్‌కి కానీ పూర్ణ స్వాతంత్ర్యం అనే లక్ష్యం ఆమోదయోగ్యం కాదు.
కాంగ్రెస్‌లో ఉంటూనే స్వాతంత్ర్యం కోసం ఒత్తిడి తీసుకువచ్చే పక్షంగా ఇండిపెండెన్స్ ఫర్ ఇండియా లీగ్ నెలకొల్పాడు. జవాహర్ ఉద్దేశంలో ఈ లీగ్ కేవలం రాజకీయ స్వాతంత్ర్యం కోసం మాత్రమే కాక స్వాతంత్ర్యానంతరం భారతదేశం పెట్టుబడిదారీ, భూస్వామ్య ప్రాతిపదికలు మార్చివేసి, రాజ్యాన్ని సహకార ప్రాతిపదికపై వ్యవస్థీకరించేందుకు పనిచేయాలి. అంటే భారత స్వాతంత్ర్యంతో పాటుగా సామ్యవాద, ప్రజా ప్రాతినిధ్య ప్రభుత్వవాదం వంటివి ఇందులో ఇమిడి ఉన్నాయి. దీనిని అంతర్జాతీయ వాదానికి ముడిపెడుతూ ఒక పెద్ద ప్రపంచ సహకార కామన్వెల్తుకు ఈ పరిణామాలు దారితీయాలని కూడా ఆశించాడు. తన ఉద్దేశాలను కాంగ్రెస్ నాయకత్వంలో చాలామంది ఆమోదించట్లేదని తెలిసిన జవాహర్ తన ప్రధాన కార్యదర్శి పదవికి రాజీనామా చేశాడు. జవాహర్ చేస్తున్న ఈ కార్యాచరణకు కాంగ్రెస్ వారెవరూ పెద్ద ప్రాముఖ్యం ఇవ్వకపోవడంతో అతని రాజీనామా అంగీకరించలేదు. ఆ మాటకి వస్తే ఈ స్వాతంత్ర్యం అన్న డిమాండ్ అధినివేశ ప్రతిపత్తిని సాధించుకునేందుకు మంచి ఎత్తుగడగా వారు భావించారు.
ఇండిపెండెన్స్ ఫర్ ఇండియా లీగ్ ఆశించిన లక్ష్యాలు చేరుకోలేకపోయింది. అందులో చేరినవారు ప్రధానంగా - గాంధీ వైఖరి పట్ల ఆగ్రహం ఉన్నవారు కొందరు, జవాహర్‌కి వస్తున్న పేరుప్రఖ్యాతులను తమ రాజకీయ ప్రాభవానికి వాడుకుందామనుకునేవారు మరికొందరు. చివరకు 1929 ప్రారంభానికి కాంగ్రెస్ సంపూర్ణ స్వాతంత్ర్యాన్ని లక్ష్యంగా ఆమోదించడంతో అప్పటికి క్రియారహితంగా ఉన్న లీగ్ అస్తిత్వానికి కూడా కారణం కోల్పోయింది.
సైమన్ కమీషన్ బహిష్కరణ
మరికొన్ని రాజ్యాంగ సంస్కరణలు చేయడానికి భారతదేశ సంసిద్ధత పరిశీలించాలంటూ బ్రిటన్ ప్రభుత్వం ఏర్పాటుచేసిన సైమన్ కమీషన్‌లో భారతీయులు ఎవరూ లేకపోవడాన్ని కాంగ్రెస్ భారతదేశాన్ని అవమానించడమేనని భావించింది. సైమన్ కమీషన్‌ను బహిష్కరించడం, సైమన్ కమీషన్ ఎదుట నిరసన ప్రదర్శనలు చేపట్టడం, హర్తాళ్ళు, ఊరేగింపులు నిర్వహించడం వంటి కార్యకలాపాలు నిర్ణయించుకుంది. జవాహర్లాల్ కాంగ్రెస్ ప్రధాన కార్యదర్శిగా దేశవ్యాప్త ఆందోళనలను సమన్వయం చేసి, నిర్వహించాడు. దేశవ్యాప్తంగా పలు రాజకీయ పక్షాలను సమన్వయపరిచి కాంగ్రెస్ నిర్వహించిన హర్తాళ్ జవాహర్లాల్ ఆశించినదానికన్నా విజయవంతమైంది. సైమన్ కమీషన్ పర్యటించిన ప్రతీ ప్రాంతంలోనూ ఊరేగింపులు, నిరసనలు ఎదురయ్యాయి. ప్రభుత్వం లాఠీఛార్జిలు, కాల్పులు చేశారు. లాహోరులో పంజాబ్ కాంగ్రెస్ నేత లాలా లజపత్‌రాయ్‌ను ప్రాణాలకు ముప్పువచ్చేలా కొట్టి చంపారు.
ఆ వెంటనే 1928 నవంబరు 30న కమీషన్ లక్నోకి ఈ నేపథ్యంలో రానుండడంతో నవంబరు 23, 24 తేదీల్లో పోలీసుల అనుమతితోనే ఊరేగింపులు నిర్వహించారు. నవంబరు 28 తేదీన మరో ఊరేగింపు తీయబోగా ముందస్తు అనుమతి ఇచ్చిన పోలీసులు చిన్న కారణం వంక చూపి రద్దుచేశారు. పోలీసుల నిషేధాజ్ఞలు ఉల్లంఘించి కాంగ్రెస్ వారు ఊరేగింపు నిర్వహించగా లాఠీఛార్జి చేశారు. ముందస్తు అనుమతులు ఉన్నాయి కాబట్టి ప్రశాంతంగా ఆందోళన జరుగుతుందని వేరే పనిపై లక్నో నుంచి బయలుదేరిన జవాహర్ హుటాహుటిన తిరిగివచ్చాడు. ముందురోజు పోలీసులు చేసిన పనికి ప్రతీకారంగా వారిని లక్ష్యపెట్టకుండా 30 తేదీన జవాహర్లాల్, గోవింద వల్లభ్ పంత్ నాయకత్వాన 12 మంది జట్టు ఊరేగింపుగా సభాస్థలానికి బయలుదేరారు. పోలీసుల లాఠీలతో ఆ జట్టును చెదరగొట్టబోయే క్రమంలో జవాహర్‌కి దెబ్బలు తగిలాయి. ఏదేమైనా జట్టు లొంగకపోవడంతో పోలీసులు వెన్నంటిరాగా సభాస్థలానికి చేరుకున్నారు. 30న సైమన్ కమీషన్ లక్నోకు వచ్చే సందర్భంలో జవాహర్లాల్ నాయకత్వాన నిరసన తెలపడానికి పెద్ద ఊరేగింపు సాగింది. పోలీసులు వీరిపై తీవ్రమైన దాడిచేశారు. గుర్రాలతో తొక్కించడం, లాఠీలతో కొట్టడం చేయగా జవాహర్‌లాల్‌కి, ఇతర సహచరులకు గాయాలయ్యాయి. ఏదేమైనా వారు ప్రతీకారం చేయకుండా, వెనక్కితగ్గకుండా శాంతియుతంగా అక్కడే ఉండిపోయారు. ఈ సమయంలోనే ఒక విద్యార్థి వేషంలో పోలీసు ఏజెంటు అక్కడికి వచ్చి జవాహర్‌కి రెండు రివాల్వర్లు ఇవ్వజూపగా అతను మర్యాదగా నిరాకరించాడు. గడచిన రెండు రోజుల్లో పోలీసులను విజయవంతంగా ఆందోళనకారులు ప్రతిఘటించడంతో వారి నాయకుడైన జవాహర్ మీద కక్షపూని అతన్ని మరింత ప్రమాదకరమైన, కాంగ్రెస్ మౌలిక లక్ష్యాలకు విరుద్ధమైన కేసుల్లో ఇరికించేందుకు చేసిన కుట్ర అది.
ఈ సంఘటనలో జవాహర్‌లాల్‌ను పోలీసులు గాయపరిచారన్న విషయం దేశమంతా పొక్కింది. ప్రజల్లో బ్రిటీష్ పాలన పట్ల, ఆగ్రహావేశాలు జవాహర్లాల్ మీద ప్రేమ పెల్లుబికాయి. ఈ సంఘటన దేశవ్యాప్తంగా జవాహర్‌కి ఉన్న జనప్రియత్వం బోధపరిచింది.
కాంగ్రెస్ అధ్యక్ష పదవి, పూర్ణ స్వాతంత్ర్య ప్రకటన
మోతీలాల్ నెహ్రూ తయారుచేసిన నెహ్రూ రిపోర్టును 1928లో జరిగిన కలకత్తా కాంగ్రెస్ సమావేశాల్లో ప్రవేశపెట్టారు. ఇందులో ప్రతిపాదించినట్టుగా అధినివేశ ప్రతిపత్తితో సంతృప్తి పడడం జవాహర్‌కు సరిపడని సంగతి. అయితే కాంగ్రెస్‌ను ఆ ప్రాతిపదికన చీల్చడం ఇటు జవాహర్‌కు, అటు గాంధీకి కూడా ఇష్టం లేదు. జవాహర్లాల్, సుభాష్ చంద్ర బోస్, తదితరులు కాంగ్రెస్‌ను చీల్చకుండా చూసేందుకు - రెండు సంవత్సరాల్లో ప్రభుత్వం నెహ్రూ రిపోర్టును అంగీకరించి అధినివేశ ప్రతిపత్తిని ఇవ్వకపోతే కాంగ్రెస్ పూర్ణ స్వాతంత్ర్యాన్ని కోరవచ్చని గాంధీ అన్నాడు. జవాహర్‌లాల్‌తో ఇంకొంత చర్చించాకా ఆ కాలావధిని ఏడాదికి తగ్గించారు. ఏడాది పాటు అధినివేశ ప్రతిపత్తి కోరే అంశంపై రాజీని కమిటీ స్థాయిలో అంగీకరించిన జవాహర్లాల్, సుభాష్ చంద్ర బోస్ బహిరంగ సమావేశంలో వ్యతిరేకించడంతో నొచ్చుకున్న గాంధీ "మీరు మీ మాటపై నిలవకపోతే ఇక స్వాతంత్ర్యం పరిస్థితి ఏమిటి?" అని ఆక్షేపించాడు. అయితే జవాహర్లాల్ మనస్థితిలో పరిస్థితికి తలవంచినా, సాంకేతికంగా కూడా అధినివేశ ప్రతిపత్తికి రాయితీ ఇవ్వడం ఇష్టం లేదు. అందుకే జవాహర్లాల్ ఏదోమేరకు అయిష్టంతో అంగీకరించినా, కనీసం కాగితంపై కూడా అధినివేశ ప్రతిపత్తి తనకు సమ్మతం కాదన్న విషయాన్ని చెప్పడానికి తీర్మానం ఆమోదించిన ఆఖరు సమావేశానికి హాజరు కాలేదు.
ప్రభుత్వం ఎలాగూ నెహ్రూ రిపోర్టును ఆమోదించి, అధినివేశ ప్రతిపత్తి ఇవ్వదన్న నమ్మకం ఉండబట్టి జవాహర్లాల్ 1929 సంవత్సరాన్ని రాబోయే పోరాటానికి ఉద్యమాన్ని, పార్టీని సంసిద్ధం చేసే తయారీ సంవత్సరంగా వినియోగించాలని ప్రయత్నించాడు. రాష్ట్ర కాంగ్రెస్ కార్యాలయాల తనిఖీ, మెరుగైన పనితీరు కోసం సిఫార్సులు, కాంగ్రెస్ స్వచ్ఛంద సేవాదళాలైన హిందుస్తానీ సేవాదళ్, యువజన సంఘాలు, విద్యార్థి సంఘాల పట్ల ప్రత్యేక శ్రద్ధ వంటి పనులు చేపట్టాడు. 1929 మార్చిలో పలువురు ట్రేడ్ యూనియన్ నాయకులను, కొందరు అమాయకులను కమ్యూనిస్టులు అన్న పేరిట అరెస్టు చేసి, పెట్టిన మీరట్ కుట్ర కేసు విషయంలో వారికి సహాయంగా వాదించడానికి, ఆ కేసు నడిపించేందుకు నిధులు వసూలు చేయడానికి పనిచేశాడు. ఈ దశలోనే జవాహర్లాల్ మీదా కేసు పెట్టాలని ప్రయత్నించినా ప్రత్యక్ష సాక్ష్యం లేనందున, జాతీయోద్యమం నుంచి కమ్యూనిస్టులను వేరుపరచాలన్న భావన ఉన్నందున అతనిపై ప్రభుత్వం కేసు పెట్టలేదు.
1929లో కాంగ్రెస్ అధ్యక్ష స్థానానికి బార్డోలీ సత్యాగ్రహాన్ని విజయవంతం చేసి బార్డోలీ హీరోగా పేరొందిన వల్లభ్ భాయి పటేల్‌ను ఐదు స్థానిక కాంగ్రెస్ కమిటీలు ప్రతిపాదించాయి, జవాహర్‌ను మూడు కమిటీలే ప్రతిపాదించాయి. అయితే రానున్న శాసనోల్లంఘనకు పూర్ణ స్వాతంత్ర్యాన్ని కోరే, యువకుడిని అధ్యక్ష స్థానంలో ఉంచితేనే మంచిదని వృద్ధ నాయకత్వం భావించింది. ప్రత్యేకించి మహాత్మా గాంధీ అధ్యక్ష స్థానానికి జవాహర్లాల్ ఉండాలని పట్టుబట్టాడు. సుభాష్ చంద్ర బోస్, జవాహర్లాల్ నెహ్రూ వంటివారి వామపక్ష భావాలు, స్వతంత్ర్యం గురించి అభిప్రాయాలు తెలిసి ఉండడంతో జవాహర్ అధ్యక్షుడు అయితే సంస్థలో ఐకమత్యాన్ని సాధించడమే కాక అతనిని కూడా అదుపులో ఉంచవచ్చని గాంధీ భావించాడు. రాజాజీ గాంధీని అధ్యక్ష స్థానానికి ప్రతిపాదించాడు. అయితే ఆ పదవిలో జవాహర్ ఉంటే తాను ఉన్నట్టేనని కూడా ప్రకటించాడు. అయితే జవాహర్‌కు ఈ పదవిని స్వీకరించడం ఇష్టం లేదు. కుమారుడు అధ్యక్ష పదవి చేపట్టాలని లోపల ఎంతవున్నా, జవాహర్ విముఖత చూసి మోతీలాల్ గాంధీకి నచ్చజెప్పబోయాడు. అయితే చివరకి జవాహర్లాల్ తన పట్టు వదులుకుని అంగీకరించగా, 1929 సెప్టెంబరులో అఖిల భారత కాంగ్రెస్ కమిటీ జవాహర్‌ను కాంగ్రెస్ అధ్యక్షునిగా సంశయిస్తూనే ఎన్నుకుంది.
వైశ్రాయ్ ప్రతిపాదనలకు కాంగ్రెస్ దృఢవైఖరి అవలంబించకపోవడంతో పదవి చేపట్టిన కొద్ది నెలలకే జవాహర్ అధ్యక్ష పదవికి రాజీనామా చేయబోయాడు. అయితే కాంగ్రెస్-వైశ్రాయ్‌ల నడుమ జరిగిన సంప్రదింపులు పూర్తిగా విఫలం కావడంతో జవాహర్ వైఖరే సరైనదని నిర్ధారణ అయ్యి పార్టీ అంతా అతని వైఖరినే అవలంబించారు. రాజీనామా అగత్యం తప్పిపోయింది. జవాహర్లాల్ లాహోరు కాంగ్రెస్ అధ్యక్షత వహించేనాటికి అతని వైఖరి పట్ల ఉన్న అడ్డంకులు అన్నీ తొలగిపోయి పూర్ణ స్వాతంత్ర్యాన్ని కాంగ్రెస్ లక్ష్యంగా అంగీకరించడం అనివార్యమే అయింది. అధ్యక్షోపన్యాసంలో జవాహర్లాల్ తాను సామ్యవాదిని, ప్రజాస్వామ్యవాదిని అని సుస్పష్టంగా చెప్పాడు. స్వాతంత్ర్యాన్ని సాధించడానికి వ్యవస్థీకృతమైన హింసకు దిగడానికి కాంగ్రెస్‌కు సాధన సంపత్తి కానీ, శిక్షణ కానీ లేవనీ, వ్యక్తిగతమైన హింసాత్మక చర్యలు నిరాశా నిస్పృహలను వెల్లడించడం తప్ప మరేం చెయ్యవనీ, కాబట్టి పన్నుల చెల్లింపు నిరాకరణ, సార్వత్రిక సమ్మెల రూపంలో శాసనోల్లంఘన, సహాయ నిరాకరణ చేపట్టాలని పేర్కొన్నాడు.
భారత స్వాతంత్ర్య ప్రకటన
జవాహర్లాల్ నెహ్రూ భారత స్వాతంత్ర్య ప్రకటన చిత్తుప్రతిని తానే తయారుచేశాడు. దీనిని లాహోర్ కాంగ్రెస్ ఆమోదించింది. ఇందులో ఒక భాగం ఇలా పేర్కొంటూంది:
స్వేచ్ఛ, శ్రమకు తగ్గ ఫలితాన్ని అనుభవించగలగడం, జీవితావసరాలు సంపాదించుకుని ఎదగడానికి అవకాశాలు పొందడం ప్రపంచంలోని అన్ని దేశాల ప్రజల్లాగానే భారత ప్రజల మార్చలేని హక్కు. ఈ హక్కులను ఏ ప్రభుత్వం అయినా నిరాకరించి అణచివేస్తూంటే దాన్ని మార్చడానికి కానీ, ఆ ప్రభుత్వాన్ని రద్దుచేయడానికి కానీ ప్రజలకు హక్కు ఉంటుందని మేం నమ్ముతున్నాం. భారతదేశంలోని బ్రిటీష్ ప్రభుత్వం కేవలం భారత ప్రజలకు స్వేచ్ఛను నిరాకరించడమే కాదు, దేశంలోని ప్రజలను దోపిడీ చేసి, భారతదేశాన్ని ఆర్థికంగా, రాజకీయంగా, సాంస్కృతికంగా, ఆధ్యాత్మికంగా నాశనం చేస్తున్నది. దాంతో మేం నమ్మేదేంటంటే: భారతదేశం బ్రిటీష్ వారితో సంబంధాలు తెంపివేసుకుని, పూర్ణ స్వరాజ్ లేదా పూర్తి స్వాతంత్ర్యం సంపాదించాలి.
1929 డిసెంబరు 31 అర్థరాత్రి నాడు జవాహర్లాల్ లాహోర్ నగరంలో రావి నది ఒడ్డున 3 లక్షల మంది చూస్తూండగా మువ్వన్నెల జెండా ఎగురవేశాడు. జవాహర్, గాంధీ రాసిన పన్నుల నిరాకరణకు సైతం సిద్ధంగా ఉండడం కలిగివున్న స్వాతంత్ర్య ప్రమాణాన్ని అందరూ చదివి ప్రమాణాలు చేశారు. 172 మంది కేంద్ర, ప్రాంతీయ శాసన సభ్యులు ఈ ప్రకటనకు అనుగుణంగా రాజీనామా చేశారు. లాహోర్ కాంగ్రెస్‌లో 1930 జనవరి ఆఖరి ఆదివారం (అది జనవరి 26 అయింది) పూర్ణ స్వాతంత్ర్య ఆకాంక్షను వ్యక్తం చేస్తూ స్వాతంత్ర్య దినాన్ని జరుపుకోవాలన్న నిర్ణయం తీసుకున్నారు. తన స్వీయచరిత్రలో జవాహర్లాల్ ఆరోజును ఇలా వర్ణించాడు - "1930 జనవరి 26న స్వాతంత్ర్య దినం వచ్చింది, ఒక్క మెరుపులో దేశపు పట్టుదల, కుతూహలపు చిత్తవృత్తి మాకు తెలియవచ్చిందీ. ప్రతిచోటా పెద్ద సమావేశాలు జరిగాయి, వాటిల్లో ఆకర్షవంతమైందేదో ఉంది. అక్కడ ఉపన్యాసాలు లేవు, ఉద్బోధలు లేవు. ప్రశాంతంగా, గంభీరంగా స్వాతంత్ర్య ప్రమాణాలు స్వీకరించటం జరిగింది." కలకత్తా, బొంబాయిల్లో పెద్ద పెద్ద సమావేశాలు జరిగాయి. చిన్న పట్నాల సమావేశాలకు కూడా జనం అధిక సంఖ్యలో హాజరయ్యారు.
సత్యాగ్రహం, జైలు జీవితం, ఉద్యమ విరమణ
ఉప్పు సత్యాగ్రహం, గాంధీ-ఇర్విన్ ఒప్పందం
పూర్ణ స్వాతంత్ర్య తీర్మానాన్ని ఆమోదించాకా శాసనోల్లంఘన ఉద్యమాన్ని తాను నిశ్చయించినప్పుడు ప్రారంభించవచ్చన్న అధికారాన్ని కాంగ్రెస్ కార్యనిర్వాహకవర్గం మహాత్మా గాంధీకి ఇచ్చింది. ఉప్పు పన్ను చట్టాన్ని ఉల్లంఘించాలని, ఉప్పు సత్యాగ్రహం చేయాలని గాంధీ నిర్ణయించి దండి వరకు పాదయాత్ర చేసి ఏప్రిల్ 6న జలియన్ వాలాబాగ్ దురంతపు స్మారక దినాన దండిలో ఉప్పు తయారు చేశాడు. మొదట జవాహర్లాల్ గాంధీ నిర్ణయం అర్థరహితమని భావించినా, క్రమేపీ దానిని అర్థంచేసుకుని ఉత్సాహం ప్రోదిచేసుకున్నాడు. జవాహర్లాల్ గుజరాత్‌లోని దండియాత్రలో ఒక మజిలీ వరకు గాంధీతోపాటు నడిచాడు. దేశ వ్యాప్తంగా శాసనోల్లంఘన ఉద్యమానికి జవాహర్లాల్ పిలుపునిచ్చాడు. అలహాబాద్ జిల్లాలో ఉప్పు సత్యాగ్రహం నిర్వహించడానికి సమీపంలో సముద్రతీరం లేకపోవడంతో ఏప్రిల్ 9న చట్టవిరుద్ధంగా తయారుచేసిన ఉప్పు పొట్లాలు అమ్మడం వంటి పనులతో శాసనాన్ని ఉల్లంఘించారు. రాయ్ బరేలి జిల్లాలో కౌళ్ళ చెల్లింపు మానుకుంటూ కౌలు రైతులతో సత్యాగ్రహం ప్రారంభించాడు. ఈ చర్యతో ప్రభుత్వం ఆందోళనపడి జవాహర్‌లాల్‌ను ఏప్రిల్ 14న అరెస్టు చేసింది.
నైనీ జైల్లోనే విచారించి ఆరు నెలల సాధారణ జైలు శిక్ష విధించింది. అత్యంత ప్రమాదకరమైన, కరడుకట్టి నేరస్తులను ఉంచే చోట జవాహర్‌ను బంధించారు. జైలు జీవితాన్ని క్రమబద్ధీకరించుకునేందుకు పరుగు, నడక, వ్యాయామం, నూలు వడకడం, పుస్తకాలు చదివి నోట్సు రాసుకోవడం వంటివి చేసేవాడు. జైలులో అతనిది దాదాపు ఏకాంతవాసమే అయినా కొందరు తోటి ఖైదీలు జవాహర్‌కు సేవలు చేస్తూ, జైలు కూలీలు చిన్న చిన్న కానుకలు సమర్పిస్తూ ఉండేవారు. రెండున్నర నెలలకు మోతీలాల్ నెహ్రూ, సయ్యద్ మహమూద్‌లు అదే జైలుకు రావడంతో తండ్రికి సేవలు, రాజకీయ సంప్రదింపులు చేయడం ప్రారంభించాడు. సత్యాగ్రహం నిలిపివేసే అవకాశాలను పరిశీలించమంటూ యరవాడ జైలులోని గాంధీని మితవాదులైన తేజ్ బహదూర్ సప్రూ, జయకర్ కలవగా, కాంగ్రెస్ అధ్యక్షుడైన జవాహర్లాల్ నెహ్రూదే నిర్ణయం తీసుకునే అధికారమని గాంధీ తిప్పి పంపాడు. జవాహర్లాల్, మోతీలాల్ ఉద్యమాన్ని కొనసాగించడమే తమ అభిమతమని గాంధీకి గట్టిగా చెప్పినా వైశ్రాయ్‌కి చెప్పి వారిద్దరినీ గాంధీని కలిసేందుకు యరవాడ తీసుకువెళ్ళారు. అయితే చర్చలు ఫలప్రదం కాలేదు. అక్టోబరు 11న ఆరునెలల శిక్షాకాలం పూర్తై జవాహర్లాల్ విడుదల అయి భూమిశిస్తు కౌళ్ళు, ఆదాయపు పన్నులు నిలిపివేసేలా ఉద్యమం ప్రారంభిస్తామని ప్రకటించడంతో పదిరోజుల్లో మళ్ళీ అరెస్టుచేశారు. ఈసారి రెండేళ్ళ కఠిన శిక్ష విధించారు. ఈసారి పరిశీలించేందుకు పుస్తకాలు లేవన్న కారణాన్ని పక్కన పెట్టి తన కుమార్తె ఇందిరకు ప్రపంచ చరిత్రపై లేఖలు రాయడం కొనసాగించాడు. 1931 ఫిబ్రవరి 6న మోతీలాల్ మరణించాడు. తండ్రి అంత్యక్రియల సందర్భంగా రాజకీయాలలో సమయం వెచ్చించలేని జవాహర్లాల్ తరఫున తనకు తానై స్వంత బాధ్యతతో గాంధీ నడుమ గాంధీ-ఇర్విన్ సంధి కుదుర్చుకుని శాసనోల్లంఘనాన్ని నిలిపివేశాడు, రక్షణ, విదేశీ వ్యవహారాలు, అల్పసంఖ్యాక వర్గాల స్థితి వంటి అంశాలపై రౌండ్ టేబుల్ సమావేశంలో జరిగే చర్చలకు కాంగ్రెస్ హాజరవుతుందని అంగీకరించాడు. అందుకు బదులుగా హింసాత్మకమైన అభియోగాలు లేనివారి విడుదల, ఉప్పుతయారీకి అనుమతి, శాంతియుతమైన పికెటింగుకు అవకాశం ఇస్తుంది. జవాహర్‌లాల్‌కు ఈ సంధి ఆమోదయోగ్యం కాలేదు. ఇది స్వాతంత్ర్యాన్ని కాకపోయినా కనీసం పన్నుల చెల్లింపు నిరాకరణలో పాల్గొన్న బార్డోలీ తదితర ప్రాంతాల రైతుల జప్తు అయిన ఆస్తులు తిరిగి, ఉప్పు తయారీకి, సేకరణకు పూర్తి హక్కులు ప్రభుత్వం ఇవ్వడం కూడా సాధించలేకపోయింది. అయితే గాంధీ జవాహర్ ఊహిస్తున్నదాని కన్నా ఎక్కువగా ఉద్యమం వల్ల దేశం నీరసించి శక్తి, ఉత్సాహాలు కోల్పోయిందని అంచనా వేశాడు.
తనకు నచ్చకపోయినా గాంధీ స్వంత పూచీకత్తు మీద చేసుకుని వచ్చిన ఒప్పందాన్ని ఆమోదించాల్సినదిగా కోరుతూ కరాచీ కాంగ్రెస్ మహాసభలో జవాహర్‌లాలే స్వయంగా ప్రవేశపెట్టాడు. భవిష్యత్తులో కాంగ్రెస్ ఆమోదించబోయే ఏ రాజ్యాంగంలోనైనా ప్రాథమిక హక్కులు, వయోజన ఓటింగు హక్కు, ఉచిత ప్రాథమిక విద్య మొదలైన హక్కులతో పాటు వాస్తవమైన ఆర్థిక స్వాతంత్ర్యాన్ని కూడా చేర్చేలా కాంగ్రెస్‌తో ఆమోదింపజేసుకున్నాడు. ఆర్థిక స్వాతంత్ర్యాన్ని కాంగ్రెస్ ఆమోదించే రాజ్యాంగ హక్కుల్లో చేర్చినందుకు రాజకీయంగా గాంధీకి నెహ్రూ ఇచ్చిన రాయితీ అని కొందరు వాదిస్తూంటారు. కానీ అలాంటి కారణంతో కాదని, తాము నిర్ణయించుకున్న స్వాతంత్ర్య లక్ష్యాలకు విఘాతం కాకపోగా కేవలం సమరంలో యుద్ధ విరమణ వంటిది కాబట్టి నెహ్రూ సమాధానపడ్డాడని సర్వేపల్లి గోపాల్ భావించాడు.
భూ సమస్యల్లో పోరాటం, జైలు జీవితం
యునైటెడ్ ప్రావిన్సుల్లో 1930ల్లో కొనసాగుతున్న దుర్భిక్షం వల్ల కౌలురైతులు చాలా బాధలు పడ్డారు. శిస్తులు, కౌళ్ళు చెల్లించలేక అలమటిస్తున్న పరిస్థితిలో భూస్వాములకు, కౌలుదార్లకు జరుగుతున్న సంప్రదింపుల్లో తహశీల్ స్థాయి కాంగ్రెస్ సంస్థలు కౌలుదార్ల ఏజెంట్లుగా పనిచేశారు. ఈ వ్యవహారాన్ని జవాహర్లాల్ పర్యవేక్షించాడు. కాంగ్రెస్ వ్యవహారశైలి ప్రభుత్వానికి అభ్యంతరకరంగా లేకపోయినా ఈ మధ్యవర్తి పాత్ర కాంగ్రెస్‌ను చేయనిస్తే వారు గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో బలపడతారని ప్రభుత్వం భయపడింది. ప్రభుత్వాధికారులు జవాహర్లాల్ వర్గపోరాటాన్ని తీసుకురాబోతున్నాడని అసత్యాలతో గాంధీకి, జవాహర్‌కీ కొంతమేరకు విభేదాలు సృష్టించగలిగారు. ప్రభుత్వానికీ, ప్రజలకూ కాంగ్రెస్ మధ్యవర్తిత్వం నెరపవచ్చన్న వాదన గాంధీ ఉపసంహరించుకున్నాడు. అంతేకాక జవాహర్లాల్ అనారోగ్యం వల్ల గాంధీ నేరుగా యుపి రైతుల సమస్యను కాంగ్రెస్ తరఫు నుంచి చూడాల్సివచ్చినప్పుడు కౌలుదార్ల పరిస్థితులకు, యుపి రాజకీయ మహాసభ చేసిన తీర్మానాలను లక్ష్యపెట్టకుండా సాధ్యమైనంతవరకూ పన్ను చెల్లించెయ్యాలంటూ, యుపి కాంగ్రెస్ సిఫారసు చేసినదాన్ని మించి ఒక గరిష్ఠ శాతాన్ని సూచించి ఆమేరకు పన్ను చెల్లించాలని చెప్పాడు.
రైతుల పట్ల గాంధీ వైఖరి ఏమంత అనుకూలంగా లేదని అర్థం చేసుకున్న యుపి ప్రభుత్వం కాంగ్రెస్‌కి, కౌలుదార్లకీ ఉన్న సంబంధాలు విచ్ఛిన్నం చేయడానికి దమనకాండ ప్రారంభించింది. కౌళ్ళ వసూలు సీజన్ ముగిసిపోయింది, అప్పటికే 60 నుంచి 80 శాతం చెల్లింపులు రైతులు చేశారు కాబట్టి ఇప్పటికి వసూళ్ళు ఆపాలన్న కాంగ్రెస్ న్యాయమైన విజ్ఞప్తిని కూడా ప్రాంతీయ ప్రభుత్వం అంగీకరించలేదు. ఆపైన బ్రిటీష్ ఇండియా ప్రభుత్వం స్థానిక కాంగ్రెస్ కార్యకర్తలతో సంప్రదించిన మీదటే శిస్తు వసూలు, కౌలు నిర్ణయం చేయాలన్న గాంధీ సూచనను పరిశీలించడానికి సుముఖంగా ఉన్నా యుపి ప్రభుత్వం మాత్రం బిగిసిపోయింది. క్రమేపీ కేంద్ర ప్రభుత్వం కూడా కఠినంగా వ్యవహరించసాగింది. అప్పటికి రౌండ్ టేబుల్ సమావేశంలో ఉన్న గాంధీ తనకు ఉచితమన్న రీతిలో అవసరమైతే ఎటువంటి చర్య అయినా తీసుకొమ్మని జవాహర్‌కి అధికారం ఇచ్చినా, జవాహర్ గాంధీని ఇరుకునపెట్టడం ఇష్టం లేక శిస్తు చెల్లింపు నిరాకరణోద్యమం వాయిదా వేస్తూ వచ్చాడు. మరోవైపు యుపి ప్రభుత్వం, కాంగ్రెస్‌తో సంప్రదింపులు జరిపి విఫలమైంది. ఈ దశలో జవాహర్లాల్ అనివార్యమైన శిస్తు చెల్లింపు నిరాకరణోద్యమాన్ని అలహాబాద్, రాయబరేలీ, ఎటావా, కాన్పూర్, ఉన్నావ్ జిల్లాల్లో ప్రారంభించాడు. ఈ జిల్లాల్లో శిస్తు చెల్లింపు పూర్తిగా నిలిచిపోవడమే కాక ఇతర జిల్లాలూ అటువంటి ఉద్యమానికి సిద్ధమవుతున్నాయి. ఈ దశలో ప్రభుత్వం జవాహర్‌కి, కాంగ్రెస్‌కి రైతుల్లో గట్టి పట్టు దొరుకుతోందని గమనించి, రైతులకు నీటితీరువా తగ్గింపు, ఋణాల మాఫీ వంటి కొన్ని ఉపశమన చర్యలు చేపట్టింది. నిషేధాజ్ఞలు ఉల్లంఘిస్తూ ఈలోపు ఆయా జిల్లాల్లో జవాహర్ పర్యటించినా అరెస్టు చేయకుండా ఉపేక్షించింది. ఒక్కసారి తాము అనుకున్న ఉపశమన చర్యలు పూర్తిచేసి, అలహాబాద్ తిరిగివచ్చిన జవాహర్ పట్టణం విడిచి వెళ్లరాదని నిషేధించింది. 1931 డిసెంబరు 26న గాంధీకి స్వాగతం చెప్పేందుకు బొంబాయి వెళ్తూండగా ఆగ్రా సమీపంలోని ఇరాదాత్ నగర్ స్టేషన్‌లో అరెస్టు చేసి, వారం రోజుల తర్వాత రెండేళ్ళ జైలుశిక్ష విధించారు.
ఈసారి సుదీర్ఘకాలం జవాహర్లాల్ జైల్లో గడిపాడు. జైలు జీవితం అతని ఆరోగ్యాన్ని క్షీణింపజేసింది. జైల్లో తన కుమార్తెకు ప్రపంచ చరిత్ర గురించి రాస్తున్న ఉత్తరాలు కొనసాగించాడు. మొదట నైనీ జైల్లో నిర్బంధించి, కొద్దివారాలకు బరైలీ జైలుకు తరలించారు. బరైలీ జైల్లో పరిస్థితులు, మనుషులూ దారుణంగా ఉండేవారు. జైలర్ జవాహర్‌ని చూడడానికి వచ్చిన భార్యనీ, తల్లినీ అవమానించడంతో, ఆ అవకాశం ఇవ్వరాదని నెలల తరబడి సందర్శకులను చూడడానికి అంగీకరించలేదు. 1932 జూన్‌లో జవాహర్‌లాల్‌ను డెహ్రాడూన్‌లోని జైలుకు మార్చారు. ఆహ్లాదకరమైన వాతావరణం, అనువైన జైలు భవనాలకు తోడు ఐరిష్ జాతీయవాది డివెలరా శిష్యుడైన సూపరింటెండెంట్ కెప్టెన్ ఫాల్వే జవాహర్‌కు చాలా సౌకర్యాలు కలుగజేశాడు. తోటి ఉద్యమకారులకు లేని సౌకర్యాలు తనకు ఉండడం సిగ్గుచేటుగా భావించి జవాహర్ ఇతరులతో సమానంగా చూడమని కోరాడు. తన కుటుంబసభ్యులను తలచుకుని బాధపడేవాడు. జవాహర్ జైల్లో ఉండగా రెండుసార్లు గాంధీ చేసిన నిరాహారదీక్షలు అతన్ని కలచివేశాయి. 1933లో ఉపవాసదీక్ష ప్రారంభించగానే గాంధీని ప్రభుత్వం జైలు నుంచి విడుదల చేయడం, అతను శాసనోల్లంఘనాన్ని నిలిపివేయడం జరిగాయి. శాసనోల్లంఘనోద్యమాన్ని నిలిపివేయడం తెలసి నెహ్రూ నిర్ఘాంతపోయినా గాంధీ మరణిస్తాడేమోనన్న ఆతృత దాన్ని జయించింది. జవాహర్ ఆ చర్యను ఆమోదించాడు. 1933 ఆగస్టులో జవాహర్‌ను నైనీ జైలుకు మార్చి, అదే నెల 30వ తేదీన గడువు కన్నా 12 రోజుల ముందు విడుదల చేశారు.
తిరిగి జైలుకు
గాంధీ ఆలోచన, ఆచరణలకు, లక్ష్యాలకు జవాహర్ ఆలోచనలకు, లక్ష్యాలకు చాలా భేదమున్నట్లు ఆ దశలో జవాహర్ అవగాహన చేసుకుంటూనే ఉన్నాడు. 1933 సెప్టెంబరు ఆరంబంలో జవాహర్ చేసిన పలు ప్రకటనలు జవాహర్ కాంగ్రెస్ నుంచి విడిపోయి, స్వాతంత్ర్యమే ప్రధాన లక్ష్యమైన వేరే పార్టీ నెలకొల్పుతాడన్న ఊహాగానాలకు అవకాశమిచ్చాయి. సామ్యవాదం అవలంబించకుండా వచ్చిన స్వాతంత్ర్యం స్వాతంత్ర్యమే కాదని అభిప్రాయపడుతూ ఉన్నా బ్రిటీష్ సామ్రాజ్యవాదంపై పోరాడి స్వాతంత్ర్యం సముపార్జించేవరకు ఆర్థికాంశాలపై పోరాటం వృధా అన్న అభిప్రాయానికి వచ్చాడు. రాజకీయ స్వాతంత్ర్యాన్ని సాధించడానికి కాంగ్రెస్, దాన్ని నడిపించడానికి గాంధీ కీలకమని గ్రహింపు, నేరుగా గాంధీని కలిసి ముఖాముఖీ చేసిన చర్చలు కలగలిసి గాంధీ నాయకత్వాన్ని తాను ఆమోదిస్తున్నట్టు చేసిన ప్రకటన రూపంలో వెలువడ్డాయి. ఈ దశలో జవాహర్ తన వైఖరి వెల్లడిస్తూ కాంగ్రెస్ విధానాలకు తనకు అనుకూలమైన వ్యాఖ్యానాన్ని వివరిస్తూ తెలిపిన కొన్ని అంశాలను గాంధీ పెద్ద చర్చ లేకుండా ఆమోదించాడు.
అలా గాంధీ నాయకత్వాన్ని, కాంగ్రెస్ సంస్థను జవాహర్ ఆమోదించాకా గ్రామోద్ధరణ, హరిజనోద్యమం వంటివి ఉపప్రదర్శనలుగా పక్కనపెట్టాడు. తాను కీలకమని భావిస్తున్నదీ, ఇన్నేళ్ళుగా బుద్ధిపూర్వకంగా ఉపేక్షించినదీ అయిన మతతత్వంపై దృష్టిసారించాడు. ప్రధానంగా హిందూమహాసభపై తన విమర్శలు ఎక్కుపెట్టి, గాంధీ సహా ఎవరు చదివినా చాలా తీవ్రమని అంచనావేసిన భాషలో దుయ్యబట్టాడు. ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఉన్న ఆర్థిక దుస్థితి భారతదేశాన్ని కూడా ప్రభావితం చేస్తున్న ఆ తరుణంలో జవాహర్లాల్ ఏదైనా విప్లవాత్మకమైన కార్యాచరణ ప్రబోధిస్తే ప్రజలు అందుకుంటారన్న భయం ప్రభుత్వానికి ఉంది. పైగా గ్రామీణ ప్రాంతంలో అతను చేపడుతున్న కార్యకలాపాలు, అతని రచనలు, ప్రసంగాలు మధ్యతరగతిపై చూపుతున్న ప్రభావం చూసి ప్రభుత్వం బెదిరింది. ఈ స్థితిలో కలకత్తాలో అతను 1934 జనవరిలో చేసిన ప్రసంగాన్ని కారణంగా చూపి బెంగాలు ప్రభుత్వం వారెంటు జారీచేసింది. 1934 ఫిబ్రవరి 12న అలహాబాదులో జవాహర్‌ని అరెస్టు చేసి కలకత్తా తీసుకువెళ్ళి నాలుగు రోజులకు రాజద్రోహ నేరంపై రెండు సంవత్సరాల సాధారణ జైలు శిక్ష విధించారు.
మూడు నెలల పాటు ఆలీపూర్ జైలులో ఉంచారు, మే నెల మొదట్లో డెహ్రాడూన్ జైలుకు పంపించారు. గాంధీ 1934 ఏప్రిల్‌లో సహాయనిరాకరణోద్యమాన్ని పూర్తిగా నిలిపివేసి, కాంగ్రెస్ వారు నేరుగా కౌన్సిళ్ళకు పోటీచేసి ప్రవేశించవచ్చని నిర్ణయం వెల్లడించాడు. ఇది నెహ్రూను చాలా దెబ్బతీసింది. సైద్ధాంతికంగా ఏకత్వం లేని గాంధీతో స్వాతంత్ర్య సంపాదన లక్ష్యం ఐక్యంగా ఉందని కలిసి పనిచేయడం పొరబాటేమోనని నిందించుకున్నాడు. నెహ్రూ తన మొహం చెల్లకుండా పోయిందన్నాడు, చివరకు గాంధీతో తెగతెంపులు చేసుకోవలసి రావచ్చేమోనని తన డైరీలో రాసుకున్నాడు. అయితే నెహ్రూ చేస్తున్నది తన వేదనను, కోపాన్ని వెళ్ళగక్కడమే తప్ప పార్టీకి ప్రమాదం ఏమీ లేదని గాంధీ సరిగానే అంచనావేశాడు. 1930కల్లా భారతదేశంలో సామ్యవాద చైతన్యానికి నెహ్రూ గొప్ప ప్రతీకగా నిలిచాడు. 1934లోనే కాంగ్రెస్‌లో సామ్యవాద ఆశయాలను ముందుకు తీసుకుపోవడానికి, జాతీయవాదంతో సామ్యవాదాన్ని కలపడానికి పార్టీలోనే ఏర్పడిన సామ్యవాద పక్షం బహిరంగంగా తాము జవాహర్‌లాల్‌నే ప్రతిధ్వనిస్తున్నామని ప్రకటించింది. అయితే జవాహర్ వారిని సమర్థించలేదు.
పార్టీ నాయకత్వం
కాంగ్రెస్ నాయకత్వం, ఎన్నికలు
1934లో నెహ్రూ తిరిగి జైల్లో ఉండగా భార్య స్థితి విషమించడంతో ప్రభుత్వం నిర్బంధాన్ని క్రమేపీ సడలిస్తూ విడుదల చేసింది. ఆమెను తీసుకుని ఐరోపా వెళ్ళినా చివరకు దక్కలేదు. అదే సమయంలో నెహ్రూకు ఏమాత్రం సంతృప్తినివ్వని భారత రాజ్యాంగ చట్టం 1935 ఏర్పాటయింది. జవాహర్లాల్ 1936లో ఐరోపాలో ఉండగానే గాంధీ నిర్ణయం ఆమోదిస్తూ కాంగ్రెస్ పార్టీ జవాహర్‌ని పార్టీ అధ్యక్షునిగా ఎన్నుకుంది. 1935 భారత రాజ్యాంగ చట్టంపై, దానిని అనుసరించి రానున్న ఎన్నికలలో నెగ్గి పదవులు స్వీకరించడం పట్ల జవాహర్ తీవ్ర వ్యతిరేకతతో ఉన్నాడు. పార్టీలో అత్యధికులు పదవుల స్వీకారానికి సుముఖులుగా ఉన్నారు. గాంధీ కూడా వారి అభిప్రాయానికి తలవొగ్గినా, ఈ విషయంలో ఏకాకి అయిపోయిన జవాహర్‌ని నొప్పించే ఉద్దేశం లేక ఎన్నికలు అయ్యేదాకా నిర్ణయాన్ని వాయిదా వేశాడు. కాంగ్రెస్ సమస్త సామ్రాజ్యవాద శక్తుల ఐక్యసంఘటనగా రూపొంది, కార్మిక కర్షక తరగతులను కూడా తమ ఉద్యమంలో చేర్చుకునేలా నియమావళి సరళించాలని నిర్ణయం జరిగింది. జవాహర్లాల్ దేశవ్యాప్తంగా కాంగ్రెస్ పార్టీ ప్రచారం ముమ్మరంగా సాగిస్తూ వచ్చాడు. సమస్త శక్తియుక్తులు కాంగ్రెస్‌ని గెలిపించడానికి ధారపోశాడు. రైళ్ళ నుంచి గుర్రాల వరకూ పలు వాహనాలపై విస్తారంగా ప్రయాణించాడు. ఒకచోట సమయం అయిపోతూండడంతో సభాస్థలానికి దాదాపు కిలోమీటరు దూరం నెహ్రూ, అతని వెంట జనం పరుగులుతీశారు. సభల్లో నెహ్రూకి ఉన్న ప్రజాకర్షణ ప్రస్ఫుటంగా వ్యక్తం అయ్యేది. రాజ్యాంగ తిరస్కరణ, సామ్యవాద ధోరణి, విప్లవాత్మక ప్రవర్తన వంటివాటి దృష్ట్యా జవాహర్‌లాల్‌ని ఏదోక అభియోగంపై తిరిగి అరెస్టు చేయాలని ప్రభుత్వం భావించింది. జవాహర్‌ను అత్యంత ప్రాముఖ్యమైన అంతర్గత ప్రమాదంగా పరిగణించి, అతను ప్రసంగించిన ప్రతీచోటకు పోలీసులను నోటు పుస్తకాలతో పంపి నోట్ చేసుకునేవారు. సుదీర్ఘకాలం శిక్ష విధించడానికి తగ్గ అభియోగం మోపడానికి తగినది ఏదైనా అతని ప్రసంగాల్లో లభిస్తాయేమో చూసేవారు. అయితే వారి ప్రయాస వృధాగా మిగిలింంది.
1937 మొదట్లో ఎన్నికల ఫలితాలు వెలువడి కాంగ్రెస్‌కు పలు ప్రావిన్సుల్లో ఆధిక్యత లభించింది. ముందు అనుకున్నట్టుగా చర్చించి అధికార స్వీకరణ గురించి నిర్ణయం తీసుకోవాల్సి ఉండగా, ఎన్నికల ఫలితాలు వెల్లడికాగానే మంత్రివర్గాల ఏర్పాటు, కూర్పు వంటివాటి గురించి కాంగ్రెస్ వర్గాలు చర్చించుకోవడం నెహ్రూకు మనస్తాపం కలిగించింది. ఢిల్లీలో జరిగిన అఖిల భారత కాంగ్రెస్ కార్యవర్గ సమావేశంలో నెహ్రూ అధికార స్వీకరణకు వ్యతిరేకంగా తీర్మానం ప్రవేశపెట్టాడు. అయితే కార్యనిర్వాహక వర్గంలో అత్యధికులు అధికార స్వీకరణకు అనుకూలంగా ఉండడంతో గాంధీ వారినే సమర్థించాడు. కాంగ్రెస్ తిరస్కరించిన రాజ్యాంగానికి బద్ధులై వ్యవహరించాల్సిన పదవులు స్వీకరించబోతున్నారు కనుక ఆ ఇరకాటాన్ని తప్పించేందుకు మంత్రులు రాజ్యాంగానికి లోబడి వ్యవహరించాల్సి వచ్చినా గవర్నర్లు జోక్యం చేసుకోరని శాసనసభలోని కాంగ్రెస్ నాయకులకు నమ్మకం కలిగితే అధికార స్వీకరణకు అడ్డం లేదని నిర్ణయించారు. అయితే తర్వాత కొద్దికాలానికే ఈ హామీలు గవర్నరు ఇవ్వకపోయినా అధికారాన్ని స్వీకరించాలని నిర్ణయించారు. ఈ పరిణామాన్ని విషాదంతో వ్యాఖ్యానిస్తూ పదవులు స్వీకరించడానికి కారణాలేమిటీ అని ఎవరూ చూడడం లేదని, పదవులు స్వీకరించాలి కనుక కారణాలు వెతుకుతున్నారనీ వాపోయాడు.
కాంగ్రెస్ ప్రభుత్వాలు, మరోమారు ఐరోపా ప్రయాణం
పార్టీ తీసుకున్న నిర్ణయాన్ని నెహ్రూ అంగీకరించినా, అధికార స్వీకరణ పట్ల ఉన్న వ్యక్తిగత వైముఖ్యాన్ని దాచుకోలేకపోయాడు. పార్టీ అధ్యక్ష స్థానంలో కొనసాగినా మంత్రివర్గాలను సమన్వయపరిచి, వాటికి దారిచూపే పార్లమెంటరీ బోర్డులోనూ, రాష్ట్ర ప్రభుత్వాల ఏర్పాటు వ్యవహారాల్లోనూ అతను పాల్గోలేదు. ఆ పనిని వల్లభ్‌భాయ్ పటేల్ వంటి ఇతర నాయకులకు వదిలిపెట్టేశాడు. మొదటి కాంగ్రెస్ ప్రభుత్వాల ఏర్పాటుకు కొద్ది నెలల తర్వాత అస్సాం, వాయువ్య సరిహద్దు రాష్ట్రాల్లో కాంగ్రెస్ ప్రభుత్వాలను ఏర్పాటుచేసింది. ఈ ప్రభుత్వాల మీద కాంగ్రెస్ వారు చిన్న చిన్న అంశాలు లేవదీసి విమర్శిస్తే బాధ్యత కలిగిన పార్టీ అధ్యక్షునిగా వాటిని విమర్శకుల నుంచి కాపాడుతూ వచ్చాడు. ఈ ప్రభుత్వాలు కొన్ని విశేషాలు సాధించినప్పుడు ప్రశంసించినా, ఆంతరంగికంగా అవి మితవాద ధోరణితో నడుచుకోవడాన్ని విమర్శించేవాడు.1938లో హరిపురా కాంగ్రెస్‌లో సుభాష్ చంద్రబోస్ కాంగ్రెస్ అధ్యక్ష పదవిని స్వీకరించాక లభించిన విశ్రాంతిని అప్పటికి పలు తావుల సంక్షోభాలతో ప్రపంచయుద్ధానికి నాందీసూచకంగా ఉన్న ఐరోపా పర్యటించడానికి నిర్ణయించుకన్నాడు. ఆక్స్‌ఫర్డ్‌లో చదువుకుంటూన్న కుమార్తె ఇందిరా ప్రియదర్శినిని చూడడానికి బయలుదేరినా ఎప్పటివలెనే ఐరోపాలోని పలు రాజకీయ వ్యవహారాలతో గాఢమైన ప్రమేయం పెట్టుకుని, ప్రభావితుడయ్యాడు.
1938 జూన్‌లో ఓడలో బయలుదేరి మార్గమధ్యంలో ఈజిప్టులోని అలెగ్జాండ్రియాలో రాజకీయ నాయకులను కలిశాడు. ఇటలీలో ఓడ దిగగానే అంతర్యుద్ధంతో అతలాకుతలమవుతున్న స్పెయిన్ చేరుకుని రిపబ్లికన్ ప్రభుత్వ ఆతిథ్యం స్వీకరించాడు. పలవురు స్పెయిన్ రిపబ్లికన్ ప్రభుత్వాధికారులను కలిశాడు. స్వాతంత్ర్యం కోసం స్పానిష్ స్థానిక సైన్యం చేస్తున్న పోరాటానికి ముగ్ధుడై అక్కడే సైనికుడిగా ఉండిపోదామని అనుకునే స్థాయిలో ప్రభావితుడయ్యాడు. ఇంగ్లాండు వెళ్ళినప్పుడు అంతకుముందు పర్యటనలకు భిన్నంగా బ్రిటన్ రాజకీయ నాయకుల్లో ప్రముఖులను కలుసుకున్నాడు. అక్కడ నుంచి పారిస్, జర్మనీ మీదుగా ప్రేగ్, జెనీవా, లండన్ అక్కడి నుంచి భారతదేశానికి ప్రయాణించాడు. ఈ పర్యటనల్లో పలువురు రిపబ్లికన్లు, వామపక్షీయులు అయిన రాజకీయ ముఖ్యులను కలుసుకున్నాడు. అతను జెనీవాలో ఉన్నప్పుడు సంక్షోభం తీవ్రస్థాయికి చేరుకుంది, ఆపైన లండన్ చేరుకున్నప్పుడు అతనికొక గ్యాస్ మాస్క్ అమర్చారు. వీసా దొరకని కారణంగా మధ్య ఆసియా రిపబ్లిక్‌ల మీదుగా భారతదేశానికి వద్దామనుకున్న వాడల్లా, నౌకలో తిరిగివచ్చాడు.
యుద్ధం, సంక్షోభం
పార్టీలో సంక్షోభాలు, ప్రపంచ యుద్ధారంభం (1939)
1938 చివర్లో భారతదేశానికి తిరిగిరాగానే దేశ రాజకీయాల్లో నిమగ్నుడయ్యాడు. ముస్లింలీగ్‌ని మంత్రివర్గాల్లో చేర్చుకోకపోవడం కాంగ్రెస్ అహంకారమనీ, ద్రోహమనీ భావించిన జిన్నా అప్పటినుంచీ కాంగ్రెస్‌పై దారుణమైన విమర్శలు చేయసాగాడు. కాంగ్రెస్ ఫాసిస్ట్ సంస్థ అనీ, ఇస్లాం ప్రమాదంలో పడిందనీ జిన్నా విమర్శలు చేయసాగాడు. వీటి విషయంలో సూటిగా ఉదాహరణలు ఇవ్వమనీ నెహ్రూ సవాలు చేసినా, అది పట్టించుకోకుండా జిన్నా మళ్ళీ వేర్వేరు ఆరోపణలు చేస్తూ పోవడమనే వ్యూహాన్ని తొలిసారిగా అమల్లో పెట్టసాగాడు. ముస్లింలను ఆకట్టుకునేందుకు ముస్లిం రైతులతో సభలు ఏర్పాటుచేసి వారికి ప్రయోజనకరంగా ఉండేలా ఋణాలను, తాలూక్దారి విధానాన్ని రద్దుచేయమని కోరాలని, తద్వారా ముస్లిం నాయకులు భయాందోళనలు రేకెత్తించే విధానాలకు విరుగుడుగా ముస్లిం జనబాహుళ్యపు ఆర్థిక ప్రయోజనాల ద్వారా ఆకర్షించగలమని నెహ్రూ భావించాడు. కానీ దీర్ఘకాలం సాగాల్సిన ఈ వ్యూహాలు మతకల్లోలాలు, హింస, అభద్రతాభావం వ్యాప్తి మధ్యలో సాగలేదు.
కాంగ్రెస్ పార్టీలో అధ్యక్షుడు సుభాష్ చంద్రబోస్‌కీ, గాంధీకి నడుమ అంతర్గత వివాదం ప్రారంభమైంది. 1938లో జవాహర్ నుంచి కాంగ్రెస్ అధ్యక్ష పదవి స్వీకరించిన బోస్ 1939లో మరోమారు కాంగ్రెస్ అధ్యక్ష స్థానానికి పోటీచేశాడు. అతనిపై పోటీకి కాంగ్రెస్‌లో గాంధీ అనుయాయుల నుంచి పట్టాభిని అభ్యర్థిగా నిలబెట్టారు. అయితే పట్టాభి మీద బోసు గెలిచాడు. గాంధీ ఆ ఓటమిని తన ఓటమిగా ప్రకటించడం, కాంగ్రెస్ కార్యవర్గంలో ముఖ్యులైన 12 మంది రాజీనామా చేయడం జరిగాయి. గాంధీ, ఇతర మితవాద నాయకులు తనకు సహకరించరని గ్రహించిన బోస్ అధ్యక్ష పదవికి రాజీనామా చేశాడు. క్రమేపీ బోస్ కాంగ్రెస్ నుంచి దూరమయ్యాడు. ఈ సంక్షోభంలో నెహ్రూ తటస్థంగా, ఎటూ తేల్చక ఉండిపోయాడు. కాంగ్రెస్ అధ్యక్ష పదవికి ఎన్నికైన బోస్‌ను ఆ పదవి నుంచి దించిన విధానం నెహ్రూకు నచ్చలేదు. మరోవైపు బోస్ విధానాలను కూడా వ్యతిరేకించాడు. రెండు పక్షాలకు ప్రైవేటు చర్చల్లో రాజీ కుదిర్చే ప్రయత్నాలు చేసి విఫలమయ్యాడు. సుభాష్ చంద్రబోస్ మాత్రం గాంధీ, తదితరులు ప్రత్యక్షంగా చేసిన దాడి కన్నా జవాహర్లాల్ నెహ్రూ అనిశ్చిత వైఖరి వల్లే ఎక్కువ దెబ్బతిన్నాడు. బోస్ నెహ్రూని ఈ వైఖరికి మరెన్నటికీ క్షమించలేకపోయాడు. అయితే జవాహర్ వైఖరీ, బోస్ వైఖరీ, ప్రత్యేకించి అంతర్జాతీయమైన అంశాల్లో, అప్పటికే చాలా దూరం విభేదించి ఉన్నాయి.
ఈ సమయంలో జవాహర్లాల్ నెహ్రూ అఖిల భారత సంస్థానాల ప్రజల మహాసభకు అధ్యక్షత వహించి సంస్థానాల సమస్యపైన, ప్రణాళికా రంగంలో జాతీయ ప్రణాళికా రచనలోనూ పనిచేశాడు. సంస్థానాల్లో జరిగే ఉద్యమాలు, ఆందోళనలను భారతదేశ వ్యాప్తంగా జరుగుతున్న జాతీయోద్యమంతో ప్రమేయం కల్పించి రెంటినీ ముడివేయాలని అతను భావించేవాడు. మరోవైపు గాంధీ పలు అంశాల్లో బ్రిటీష్ వారికీ, తనకీ మధ్య సంస్థానాధీశులను మధ్యవర్తులుగా అంగీకరిస్తూండడం నెహ్రూకు ఈ అంశంలో సమస్యలు తెచ్చిపెట్టినా ఆసక్తితో పనిచేస్తూండేవాడు. ప్రావిన్సుల్లో కొంతమేరకు స్వతంత్రంగా పనిచేయగల కాంగ్రెస్ ప్రభుత్వాలు ఏర్పడడంతో పనితీరును దిశానిర్దేశం చేసే జాతీయ ప్రణాళికా రచన పనిని నెహ్రూ మొదలుపెట్టాడు. దీనికి తక్షణ కాంగ్రెస్ వాదులతో పాటు శాస్త్రవేత్తలు, ఆర్థికవేత్తలు, వాణిజ్యవేత్తలు, పారిశ్రామికవేత్తలను చేర్చుకుని కమిటీని ఏర్పరిచి, సుదీర్ఘమైన ప్రశ్నావళి ఏర్పరుచుకుని నిర్దిష్టమైన అంశాలపై సవివరమైన సిఫార్సులు చేసేందుకు 30 ఉపసంఘాలు ఏర్పరిచాడు. 1940 ఏప్రిల్ నాటికి 17 ఉపసంఘాలు తాత్కాలికమైనవి కానీ, తుది నివేదికలు కానీ సమర్పించాయి. 1940 మే, జూన్ నెలల్లో కార్యవర్గం సమావేశమై సమగ్ర నివేదిక రూపొందించసాగారు. అయితే 1940 అక్టోబర్ నాటికి జవాహర్లాల్ నిర్బంధానికి గురికావడంతో ప్రణాళికా కార్యక్రమం ఆగిపోయింది.
రెండవ ప్రపంచ యుద్ధం, నెహ్రూ నిర్బంధం
1940 సెప్టెంబరులో చైనాలో పలువురు నాయకులను సందర్శించాడు. మావోనూ, కమ్యూనిస్టులను కూడా కలుసుకోవాలని ఆశిస్తుండగా రెండవ ప్రపంచ యుద్ధం వచ్చి జవాహర్లాల్ భారతదేశం తిరిగిరావాల్సి వచ్చింది. మహాత్మా గాంధీ ప్రపంచయుద్ధం ప్రారంభం కావడంతో హింసకే జయం కలిగినందుకు ఏవగించుకుని, తక్షణ ప్రతిచర్యగా బ్రిటన్‌కి స్వచ్ఛందంగా మద్దతు ప్రకటించాడు. అలాగే రెండవ ప్రపంచ యుద్ధంలో అక్షరాజ్యాల దుశ్చర్యలకు వ్యతిరేకంగా బ్రిటన్ చేస్తున్న పోరాటాన్ని తానెంత సమర్థిస్తూన్నా దాన్ని వ్యక్తిగతంగానే ఉంచాడు. వ్యక్తిగత అంశాలను పక్కన పెట్టి కాంగ్రెస్ వైఖరిని జవాహర్లాల్ మలిచాడు. దాని ప్రకారం - బానిసత్వంలో మగ్గుతున్న భారతదేశం వేరే దేశాల స్వాతంత్ర్యం కోసం యుద్ధంలో పాల్గొనలేదు, బ్రిటీష్ వారు భారతదేశానికి స్వాతంత్ర్యం ఇచ్చి ప్రజాస్వామికంగా పాలింపబడేదైతే అప్పుడు బ్రిటన్‌తో సమస్కంధంగా వారికి సహకరిస్తుంది. బ్రిటన్ సమస్యల్లో ఉన్నప్పుడు దాన్ని అవకాశంగా తీసుకోవాలని కాంగ్రెస్ భావించకున్నా తన నిర్ణయాన్ని వేరొకరు తీసుకోవడం, దాన్ని మౌనంగా ఆమోదించడం భారతదేశానికి తగదు. ఈ భావాలకు అనుగుణంగా కాంగ్రెస్ కార్యనిర్వాహకవర్గం తీర్మానాన్ని ఆమోదించింది. ప్రభుత్వం ఈ క్రమంలో సాగుతున్నట్టు సదుద్దేశాన్ని నిరూపించుకోవడానికి ఏదోక చర్య తీసుకోవాని తీర్మానించింది. కనీసం యుద్ధానంతరం తన భవితవ్యాన్ని భారతదేశం తానే నిర్ణయించుకుంటుందన్న ప్రకటన చేసినా చాలని కాంగ్రెస్ వారు వైశ్రాయితో పేర్కొన్నారు. అటువంటి ప్రకటన తర్వాత ఏదోక యుద్ధమండలికి తమ సేవలను ఉపయోగించుకోవచ్చని జవాహర్లాల్ సూచన చేశాడు.
అయితే ప్రభుత్వం ఈ అంశాలపై ప్రతికూలంగా స్పందించింది. అందుకుతోడు యుద్ధ పరిస్థితులను సంయుక్తంగా ఎదుర్కొందామని జిన్నాకు సూచించి కాంగ్రెస్‌ని దారికి తెచ్చుకోజూసింది. ప్రభుత్వ విధానాలకు నిరసనగా ప్రావిన్సుల్లో కాంగ్రెస్ మంత్రివర్గాలు రాజీనామా చేశాయి. బ్రిటన్ సామ్రాజ్యవాద విధానాలు కొనసాగించినంతవరకూ సహాయ నిరాకరణం సాగాల్సిందేనని కాంగ్రెస్ నిర్ణయించింది. తానే మలచిన కాంగ్రెస్ వైఖరి కారణంగా బ్రిటన్ యుద్ధ ప్రయత్నాలు సహకరించలేకపోవడం, సోవియట్ రష్యా జర్మనీతో సహకరిస్తూ సాగడం వంటివాటి వల్ల జవాహర్ వ్యక్తిగతంగా చాలా వ్యాకులతతో బాధపడ్డాడు. ప్రభుత్వం కాంగ్రెస్ నాయకులను అరెస్టులు చేయడం ప్రారంభించింది. జవాహర్లాల్ వార్థా నుంచి అలహాబాద్ వెళ్తూండగా 1940 అక్టోబరులో అరెస్టు చేశారు. కేసులో తన తరఫున వాదించుకోవడానికి జవాహర్ తిరస్కరించినా సుదీర్ఘమైన ప్రకటన చేశాడు. "మీరు విచారణ జరిపి శిక్షింప చూసేది నన్ను కాదు, కోట్లాది భారత ప్రజలను" అంటూ చారిత్రకమైన ప్రసంగం చేశాడు. అందరికీ హెచ్చరికగా ఉండేందుకు అంటూ జడ్జీ నాలుగేళ్ళ జైలు శిక్ష విధించాడు. ఇలాంటి శిక్ష గురించి తెలుసుకుని లండన్, ఢిల్లీ, లక్నోల్లోని బ్రిటీష్ అధికారులు, నాయకులే దిగ్భ్రాంతి చెందారు. జవాహర్‌లాల్‌ను సాధారణ నేరస్థునిగా చూడరని, శిక్ష కాఠిన్యం తగ్గిస్తారని ఆశిస్తున్నట్టు చర్చిల్ లండన్‌లోని ఇండియా ఆఫీస్ ద్వారా వైశ్రాయికి టెలిగ్రాం పంపించినా స్పందన లేకపోయింది.
నెహ్రూ జైలుశిక్ష ఈమారు మరింత కఠినంగా సాగింది. అతనికి బయట నుంచి ఏ ఉత్తరాలూ అనుమతించలేదు. జైలు జీవితం కఠినంగా సాగింది. లక్నో క్యాంపులోని రాజకీయ ఖైదీలు అనుభవిస్తున్న కష్టాలు తెలిసి ఉన్న కాస్త సౌకర్యాలను కూడా ఏవగించుకున్నాడు, ఆ ప్రత్యేక సౌకర్యాలను తొలగించకుంటే జైలు క్రమశిక్షణ ధిక్కరిస్తానని అధికారులకు రాశాడు. బ్రిటీష్ రాజకీయవేత్త క్రిప్స్‌ను భారతదేశానికి క్రిప్స్ కమీషన్ పేరిట రాయబారానికి పంపించ నిర్ణయించారు. ఈ సంప్రదింపుల కోసం మిగిలిన కాంగ్రెస్ నాయకులతో పాటు జవాహర్‌లాల్‌ను కూడా విడుదల చేశారు. ఏడాది రెండు నెలల పాటు సాగిన ఈ జైలు శిక్ష 1941 డిసెంబరు మొదట్లో ముగిసింది.
గాంధీ వారసత్వం, క్రిప్స్ రాయబారం
జైలు బయటకు వచ్చేనాటికి ప్రజల్లో బ్రిటీష్ వారి పట్ల వ్యక్తమైన ఆగ్రహావేశాలే అతనిలో ప్రతిఫలించాయి. అయినా యుద్ధాన్ని గురించి అంచనా వేస్తూ జర్మనీ నేతృత్వంలోని అక్షరాజ్యాల కూటమి ప్రగతి వ్యతిరేక శక్తుల ఐక్య సంఘటన అని అవగాహన చేసుకున్నాడు. అప్పటికి యుద్ధం రష్యాకు కూడా విస్తరించింది. బ్రిటన్, రష్యా, చైనా, అమెరికాలతో కూడిన అభ్యుదయ శక్తులే విజయం సాధిస్తాయని ఆశాభావం వ్యక్తం చేసినా భారతదేశంలో పాత వ్యవస్థ మారిందన్న సూచనను అందించాకే భారతదేశం మిత్రమండలి పక్షాన మనస్ఫూర్తిగా యుద్ధం చేయడం సాధ్యపడుతుందని తేల్చాడు. మరోవైపు కాంగ్రెస్ అంతటా ఇదే వైఖరి వ్యక్తం కాలేదు. చక్రవర్తుల రాజగోపాలాచారి బార్డోలీలో జరిగిన కాంగ్రెస్ కార్యనిర్వాహకవర్గ సమావేశంలో గాంధీ, నెహ్రూలను అలక్ష్యం చేసి జాతీయ ప్రాతిపదికపై దేశరక్షణకు స్వతంత్ర భారత సహకారాన్ని అందించేందుకు అనుకూలంగా కార్యనిర్వాహకవర్గాన్ని ఒప్పించాడు. అయితే బ్రిటీష్ వారు స్వాతంత్ర్యం ఇస్తామన్న సూచన కూడా చేయనందున స్వతంత్ర్య భారతదేశం ఏ వైపు నిలబడుతుందని ఇప్పుడు ప్రకటించడం కేవలం సైద్ధాంతిక వ్యవహారమని నెహ్రూ కొట్టిపారేశాడు.
యుద్ధానికి ఏ ప్రాతిపదికన సమర్థన ఇవ్వాలన్న చర్చలో ఉండడం కూడా ఇష్టంలేని గాంధీ అఖిల భారత కాంగ్రెస్ కమిటీ నుంచి వైదొలిగాడు. ఆ సమయంలోనే రాజకీయాలలో తన వారసత్వాన్ని నెహ్రూకి అందిస్తూ కీలకమైన ప్రకటన చేశాడు. చక్రవర్తుల రాజగోపాలాచారి గాంధీ స్థానాన్ని స్వీకరిస్తాడేమోనన్న వాదాలు వినవస్తూ ఉండడంతో సూటిగా రాజాజీ కానీ, పటేల్ కానీ తనకు వారసులు కాదని కూడా నొక్కివక్కాణించాడు. నెహ్రూకీ, తనకీ మధ్య అభిప్రాయ భేదాలు ఉంటూ వచ్చినా, తామిద్దరినీ ఆ భేదాలు విడదీయలేవన్నాడు. అలా నెహ్రూకి గాంధీ అందించిన వారసత్వం క్రమేపీ భారతదేశ నాయకత్వాన్ని అందించింది.
రెండో ప్రపంచ యుద్ధంలో జపాను పురోగతి భారతదేశ తీరానికి దగ్గరగా వచ్చిన స్థితిలో బ్రిటీష్ వారిని సంకట స్థితిలో పెట్టకుండా సహాయ నిరాకరణ విరమించారు. యుద్ధానికి కలకత్తా చాలా సన్నిహితంగా ఉన్న ప్రాంతం కావడంతో జవాహర్ ప్రజలను భయభీతులు కాకుండా ప్రయత్నాలు చేశాడు. రంగూన్ శరణార్థుల విషయంలో భారతీయులకు, ఐరోపీయులకు మధ్య ప్రభుత్వం భేదం చూపి అప్రతిష్ట మూటకట్టుకుంది. ఈ దశలో ఫిబ్రవరి 19న బ్రిటీష్ ప్రభుత్వపు యుద్ధ కాలపు మంత్రిమండలిలో క్రిప్స్ చేరాడు. భారతీయ రాజ్యాంగ వ్యవహారాలు చర్చించడానికి అట్లీ ప్రతిపాదనలు సిద్ధం చేశాడు. యుద్ధం తర్వాత దామాషా పద్ధతిలో రాజ్యాంగ సభ ఏర్పడడం, ఏ రాష్ట్రానికైనా కొత్త డొమినియన్ రాజ్యాంగం ఇష్టం లేకుంటే అది ప్రస్తుతం ఉన్న స్థితిని కొనసాగించడం, అంతవరకూ యుద్ధంలో బ్రిటీష్ ప్రభుత్వం ఇండియా రక్షణ బాధ్యత వహించడం ప్రధానాంశాలు. పై ప్రతిపాదనలను తీసుకుని భారతదేశంలో వివిధ పక్షాలను ఒప్పించేందుకు క్రిప్స్ బయలుదేరి వచ్చాడు.
దేశీయ సంస్థానాల్లోని ప్రజలకు బదులు సంస్థానాధీశులకు రాజ్యాంగ సభలో స్థానం ఉండడం, దేశ విభజనకు అనుకూలంగా క్లాజులు ఉండడంతో ఈ ప్రతిపాదనల పట్ల కాంగ్రెస్ వ్యతిరేకతతో ఉంది. దేశ విభజనకు ప్రతిపాదనలో అవకాశం ఉండడంతో గాంధీ వ్యతిరేకిస్తూ బహిరంగ ప్రకటన చేశాడు. దేశ రక్షణ విషయంలో కాంగ్రెస్ సహకారాన్ని తీసుకోవడం అంగీకారమైతే గాంధీ అభ్యంతరాన్ని కూడా పక్కన పెట్టి ముందుకు వెళ్ళే స్థితిలో నెహ్రూ ఉన్నాడు. అందుకు తగ్గట్టు నెహ్రూను కలుసుకునే ముందు భారతదేశ రక్షణ భారత ప్రజల సహకారంతో నిర్వహించగలమన్న విషయంపై ఆమోదాన్ని, అందుకు తగ్గట్టు అవసరాన్ని బట్టి పేరాలు తిరగరాసేందుకు చర్చిల్ ఆమోదాన్ని క్రిప్స్ తీసుకున్నాడు. అటువంటి అవకాశాన్ని గండికొడుతూ వైశ్రాయ్ సర్వసైన్యాధ్యక్షుడి విధులపై ఆక్రమణ లేకుండా, ఇండియా ప్రభుత్వ రక్షణ బాధ్యతల్లో ఏదో ఒక పనిలో భారతీయుణ్ణి నియమిస్తామన్న విధంగా సంకుచితపరిచాడు. వైశ్రాయ్ కౌన్సిల్ విషయంలో చర్చలు ప్రారంభమయ్యాయి. వైశ్రాయ్ కౌన్సిల్ క్యాబినెట్ తరహాలో ఉంటుందని మొదట్లో క్రిప్స్ మాట ఇచ్చాడు. లిన్‌లిత్‌గో ఈ అంశంపై క్రిప్స్‌ను తప్పించి నేరుగా బ్రిటీష్ ప్రభుత్వంతో సంప్రదించగల అధికారం సంపాదించాడు. మరోవైపు జవాహర్లాల్, ఆజాద్‌లతో వేవెల్ ఇంటర్వ్యూ విఫలమైంది. వీటన్నటి మధ్యా వైశ్రాయ్ కౌన్సిల్ స్వరూప స్వభావాలను మార్చవద్దని బ్రిటన్ యుద్ధకాలపు మంత్రిమండలి క్రిప్స్‌కు నిర్దేశించింది. అమెరికా అధ్యక్షుడు రూజ్వెల్ట్ వ్యక్తిగత ప్రతినిధిగా వచ్చిన లూయీ జాన్సన్ ఈ విషయంలో ఏదైనా పరిష్కారానికి సహకరిస్తాడని అంతా ఆశించారు. కానీ అమెరికా కలగజేసుకోవడానికి నిరాకరించడంతో ఈ ప్రయత్నమూ వీగిపోయింది. ఈ రాయబారం అన్నివిధాలా విఫలమైన స్థితికి చేరుకున్నాకా, ఏదో విధంగా దీన్ని సఫలం చేయమని తన పాత మిత్రుడైన జవాహర్‌లాల్‌కు క్రిప్స్ విజ్ఞప్తి చేశాడు. అయితే తరచు మారుతూ వస్తూ, నిలకడగా లేని క్రిప్స్ వైఖరి జవాహర్‌లాల్‌కు నమ్మకం కలిగించలేదు. "కొన్ని పరిమితులు దాటి నేను కాంగ్రెస్‌ను అవతలికి తీసుకుపోలేను, కాంగ్రెస్ కూడా కొన్ని పరిమితులను దాటి దేశాన్ని అవతలికి తీసుకుపోజాల"దని జవాహర్లాల్ క్రిప్స్‌కు స్పష్టం చేశాడు. చివరకు క్రిప్స్ రాయబారం విఫలమైంది.
క్విట్ ఇండియా
క్రిప్స్ రాయబారం విఫలమై, ప్రాతినిధ్య ప్రభుత్వ ఏర్పాటు వెనక్కి వెళ్ళాకా కూడా యుద్ధ స్థితిగతుల్లో బ్రిటీష్ వారిని ఇరకాటంలో పెట్టని స్థితినే కొనసాగిస్తామని ప్రకటించాడు. యుద్ధసామగ్రి ఉత్పత్తిని ఆటంకపరచవద్దని ప్రజలకు ఆలిండియా రేడియో ద్వారా చెప్తానని ముందుకు రాగా ఆజాద్ వద్దని సూచించాడు. కలకత్తా వెళ్ళి పారిశ్రామిక సమ్మెలు నిలిపేందుకు ప్రచారానికి సిద్ధమయ్యాడు. అక్షరాజ్యాల పక్షాన ఉన్న జపాన్ ఆగ్నేయాసియాలో చేస్తున్న దండయాత్రలో ముందు సింగపూర్, తర్వాత రంగూన్ పతనమయ్యాయి. యుద్ధం అప్పటికే బర్మా నుంచి భారతదేశ ఈశాన్య సరిహద్దుల్లోని అస్సాం దాకా వచ్చింది. ఈ స్థితిలో బ్రిటీష్ సైన్యంలో అక్షరాజ్యాలకు దొరికిపోయిన భారత సైనికులను పోగుచేసి భారతదేశ స్వాతంత్ర్యాన్ని యుద్ధంలో సంపాదిస్తానంటూ జపాన్ పక్షాన వారితో సుభాష్ చంద్రబోస్ అజాద్ హింద్ ఫౌజ్ కూడా తలపడుతున్నాయి.
నెహ్రూ ఈ పరిణామాల్లో జపాన్ ని భారతదేశం ప్రతిఘటించాలని, అవసరమైతే అక్షరాజ్యాల తరఫున వస్తున్న సుభాష్ బోస్ నూ, అతని సైన్యాన్ని కూడా ఎదిరించాలని విధాన నిర్ణయం చేసుకున్నాడు. భారతీయులు గెరిల్లా యుద్ధం, భూదహన విధానాలు అవలంబించి జపాన్ పురోగతిని నిరోధించాలని నెహ్రూ ప్రకటించాడు. ఈ ప్రకటనను భారత కమ్యూనిస్టు పార్టీ కూడా సమర్థించింది. ఈ వైఖరి వల్ల కాంగ్రెస్ నాయకత్వం విచ్ఛిన్నం అయ్యే ప్రమాదం ఉందని హెచ్చరించి, నెహ్రూ ప్రకటనను వెనక్కి తీసుకునేలా బలవంతం చేసి ఒప్పించాడు. భారతదేశం నుంచి బ్రిటీష్ ఉపసంహరణ తక్షణం జరగాలని, ఆ తర్వాత జపాన్ భారతదేశంపై దాడిచేస్తే సంపూర్ణమైన అహింసాయుతమైన సహాయ నిరాకరణతో జపాన్ వారిని ఎదుర్కొంటామని గాంధీ తీర్మానం తయారుచేశాడు. దాన్ని విపరీతంగా భావించిన నెహ్రూ తీవ్రంగా ప్రతిఘటించి, మిత్రపక్షాలకు అనుగుణంగా ఉన్న తన వైఖరికి కట్టుబడివున్నాడు. కాంగ్రెస్ నెహ్రూ వాదాన్నే అంగీకరిస్తూ అతని వైఖరిని ఆమోదించింది. మిత్రమండలికి మద్దతునిచ్చి ప్రాతినిధ్య ప్రభుత్వం విషయమై రాబట్టుకునేందుకు నెహ్రూ అమెరికాను నమ్ముకుని ఉన్నాడు. అయితే ఈ విషయంలో అమెరికా జోక్యం చేసుకోదని రూజ్వెల్ట్ స్పష్టం చేయడంతో ఇండియా ప్రభుత్వం కాంగ్రెస్ తో మరింత కఠినంగా వ్యవహరించసాగింది. మిత్రమండలికి అనుకూలంగా ఉన్న నెహ్రూ వైఖరి ఇలా అన్ని విధాలా దెబ్బతిని, గాంధీ వాదానికి పరిణామాలన్నీ బలం చేకూర్చాయి. భారతదేశంలో బ్రిటీష్ ఉపసంహరణ తర్వాత ప్రపంచయుద్ధం విషయమై దేశ రక్షణ కోసం మిత్రమండలి సైన్యాల భారతదేశంలో ఉండవచ్చనీ, జాతీయ ప్రభుత్వం చేపట్టే మొట్టమొదటి చర్య మిత్రమండలితో సంధి కుదుర్చుకోవడమేనని గాంధీ తన వైఖరిని సవరించుకుని నెహ్రూ మద్దతునిచ్చేందుకు వీలిచ్చాడు. గాంధీ ప్రతిపాదించిన క్విట్ ఇండియా ఉద్యమాన్ని 1942 జూలై 14న కాంగ్రెస్ వర్కింగ్ కమిటీ తీర్మానించింది. పెద్ద ఎత్తున అహింసాయుతమైన ప్రజా పోరాటాన్ని ప్రారంభించేందుకు గాంధీకి అధికారమిచ్చింది. ఆగస్టులో గాంధీ బొంబాయిలో ప్రజలను ఉద్దేశించి స్వాతంత్ర్యం మినహా మరేమీ ప్రభుత్వం నుంచి స్వీకరించేది లేదనీ, అందరం చావో రేవో తేల్చుకుందామనీ పిలుపునిచ్చాడు.
సుదీర్ఘ కారాగారవాసం
ఉద్యమానికి ప్రతిస్పందనగా ప్రభుత్వం వెనువెంటనే తమ తమ నివాసాల్లోనే కాంగ్రెస్ నాయకులను అరెస్టు చేసింది. ఆ క్రమంలో అరెస్టు అయిన జవాహర్లాల్, ఇతర ముఖ్య నాయకులతో కలిసి ప్రత్యేక రైలులో ప్రయాణించి అహ్మద్ నగర్ కోటలోని ప్రత్యేక జైలులో బందీలయ్యారు. ఈసారి జవాహర్లాల్ తన జీవితంలోకెల్లా అత్యంత సుదీర్ఘకాలంలో జైలుజీవితం అనుభవించాడు. 1942 ఆగస్టు 9 తేదీ నుంచి 1945 జూన్ 15 తేదీ వరకూ దాదాపుగా 2 సంవత్సరాల 10 నెలల పాటు జైల్లో గడిపాడు. 12 మంది కార్యవర్గ సభ్యులనూ అహ్మద్ నగర్ కోటలోని జైల్లోనే 2 సంవత్సరాల 7 నెలల పాటు బంధించారు. అరెస్టు చేసిన తొలినాళ్ళలో బయట నుంచి ఏ రకమైన సంబంధం లేకుండా ఉత్తరాలు, ఇంటర్వ్యూలు, పత్రికలు అనుమతించకుండా కటువైన నియమాలు అమలుచేశారు. ప్రజలకు అసలు వీరిని అరెస్టు చేసి ఎక్కడ ఉంచారో కూడా తెలియనివ్వలేదు. క్రమేపీ ఈ పరిస్థితిని కొంత సడలించి పత్రికలను, పరిమితంగా కుటుంబ సభ్యులకు వ్యక్తిగతాంశాలను రాసేందుకు అనుమతించారు. అయితే జవాహర్లాల్ కుమార్తె ఇందిర, సోదరి విజయలక్ష్మి కూడా జైళ్ళలోనే మగ్గుతున్నందున ఇదేమీ అతనికి లాభించలేదు. రెండేళ్ళు గడిచాకా అనుమతించిన ఇంటర్వ్యూలను జవహర్లాల్, ఇతర కార్యవర్గ సభ్యులు తామే తిరస్కరించారు.
సంవత్సరాల పాటు ఒకే కారాగారంలో బయటి ప్రపంచంతో సంబంధం లేకుండా జీవించడం వల్ల జవాహర్లాల్, మౌలానా ఆజాద్, వల్లభ్ భాయ్ పటేల్, తదితరులైన 12 మంది కార్యవర్గ సభ్యులు ఉద్రేకంతో వాగ్వాదాలకు దిగడం, వివాదాలు పెట్టుకోవడం చేసేవారు. తమకు ప్రియమైనవారు మరణించారని తెలుస్తూ ఉండడం, కటువైన జైలు నియమావళి వల్ల ప్రపంచంతో సంబందం లేకపోవడం వంటివి వీరి మధ్య కలహాలకు కారణమయ్యేవి. జవాహర్లాల్ ఈ సమస్యల నుంచి ఊరటపొందేందుకు ఉమ్మడి జీవనాన్ని ఏర్పాటుచేసే ప్రయత్నం చేశాడు. ప్రతీ వ్యక్తికీ కొన్ని విధులు అప్పగించాడు. ఆ విధులు వారంవారం మారుతూండేవి. నెహ్రూ వంటపని చూసేవాడు. అస్వస్థులకు సేవ చేసేవాడు. బాడ్మింటన్, వాలీబాల్ వంటి ఆటలు ఆడేవారు. మానసికమైన వ్యాయామం లేకపోవడాన్ని భర్తీ చేసేందుకు తోటపనిలో శరీరం అలసిపోయేలా పనిచేసి సంతుష్టి చెందేవాడు.
పుస్తకాలు, పత్రికలు అనుమతించగానే తాను 1941లో ప్రారంభించిన "డిస్కవరీ ఆఫ్ ఇండియా" పుస్తక రచన పున:ప్రారంభించి పూర్తిచేశాడు. భారతదేశ చరిత్రను అవలోకించేందుకు ఉద్దేశించింది ఈ రచన. రెండు సంవత్సరాల 9 నెలల పాటు జవాహర్లాల్ ను, ఇతర కార్యవర్గ సభ్యులతో అహమ్మద్ నగర్ లోని ప్రత్యేక జైలులో ఉంచిన ప్రభుత్వం 1945 మార్చి నెలలో విడదీసి వేర్వేరు జైళ్ళకు పంపించింది. నెహ్రూను నైనీ జైలుకు, అక్కడ నుంచి బెరైలీకి, అటునుంచి అల్మోరాకు పంపారు. తుదకు 1945 జూన్ 15న విడుదల చేశారు.
ప్రభావం, ప్రాచుర్యం
నోట్స్
మూలాలు
జవాహర్ లాల్ నెహ్రూ |
వేగము లోని మార్పు రేటు నే త్వరణము (లాటిన్ Acceleratio, జర్మన్ Beschleunigung, ఆంగ్లం, ఫ్రెంచ్ Acceleration, డచ్ Versnelling) అని భౌతిక శాస్త్రములో పేర్కొంటారు. ఇది ఒక సదిశ రాశి. దీనిని మీటర్స్/సె*సె లలో కొలుస్తారు.
భౌతిక శాస్త్రం రచనలలో సాధారణంగా a అనే గుర్తుతో త్వరణాన్ని సూచిస్తారు.
వివరణ
వేగము లేదా గతి కూడా ఒక సదిశ రాశి. వేగానికి ఒక పరిమాణం, ఒక దిశ ఉంటాయి. వేగం కొలతలో గాని, వేగం దిశలో గాని మార్పు ఉన్నట్లయితే దాన్ని త్వరణం అంటారు.
అంటే, ఒక వస్తువు ఒకే వేగంతో ఒకే దిశలో ప్రయాణిస్తుంటే దాని త్వరణం సున్న అవుతుంది. ఒకవేళ వేగం పరిమాణం మారకుండా దాని గమనదిశ మారినా గాని త్వరణం ఉన్నట్లే (వృత్తాకారంలో తిరిగే వస్తువు వేగం పరిమాణం మారదు. కాని దానికి త్వరణం ఉన్నట్లే. త్వరణం ధన సంఖ్య గాణి ఋణ సంఖ్యగాని (+ లేదా -) కావచ్చును. ఋణ సంఖ్య అయితే దాని వేగం క్రమంగా క్షీణిస్తున్నట్లు లెక్క. అదే వేగం పెరుగుతూ ఉన్నట్లయితే త్వరణం ఉన్నదన్నమాట.
కనుక
ఒక సమయంలో త్వరణం ఇలా లెక్క కట్టవచ్చును;
ఇంకా OR , i.e. వేగానికి differential త్వరణం. త్వరణానికి integral వేగం.).
త్వరణం సదిశ రాశి గనుక దానికి పరిమాణాన్ని, దిశను కూడా చూపాలి. ఇక్కడ బాణం గుర్తు అందుకోసమే వాడుతున్నాము.
v వేగము
x స్థలములో మార్పు (స్థాన భ్రంశము) displacement or change in position
t సమయం
d Leibniz's notation for differentiation
వేగాన్ని, సమయాన్ని గనుక ఒక గ్రాఫ్‌లో చూపిస్తే, ఆ గ్రాఫ్ యొక్క వాలు (slope) లేదా దాని derivative త్వరణం అవుతుంది.
ఒక కాల మితిలో సగటు త్వరణం ā ఇలా లెక్కించవచ్చును:
ఇక్కడ
u ప్రారంభ వేగము (m/s)
v తుది వేగము (m/s)
t వేగం కొలిచిన రెండు మార్ల మధ్య కాల ప్రమాణం.("Δt" అని కూడా వ్రాస్తారు)
అయితే త్వరణం దిశా, వేగం దిశా ఒకటే కావలసిన పని లేదు. వేగం దిశా, త్వరణం దిశా ఒకటే అయితే వేగం క్షీణించడం గాని, వృద్ధి చెందడం గాని జరుగుతుంది. వేగం దిశకు లంబ దిశలో ఉండే త్వరణం వల్ల గమనం దిశ మారుతుంది. ఈ లంబ త్వరణం గనుక ఒకే పరిమాణంలో ఉన్నట్లయితే ఆ వస్తువు వృత్తాకారంలో భ్రమిస్తుంది.
త్వరణాన్ని లెక్కించే ఒక సామాన్య కొలమానము g - gn or g 0) - స్వేచ్ఛగా పైనుండి భూమి మీదికి పడే వస్తువులో కలిగే త్వరణం ఒక gకి సమానము. ఇది గురుత్వాకర్షణ వలన కలుగుతుంది.
ఇది 9.80665 m/s² (రమారమి 45.5° అక్షాంశము వద్ద).
నిర్దిష్ట కాలంలో త్వరణంలో కలిగే మార్పును కొలవడానికి జెర్క (Jerk) అనే ప్రమాణాన్ని వాడుతారు.
'classical mechanics'లో త్వరణం కూ, బలానికీ 'ద్రవ్యరాశి (mass)'కూ ఉన్న సంబంధం న్యూటన్ రెండవ గతి సిద్ధాంతం ప్రకారం ఇలా ఉంటుంది:
'గెలీలియన్ ట్రాన్స్‌ఫార్మేషన్' (Galilean transformation) లో త్వరణం మారదు గనుక దీనిని classical mechanics లో ఒక absolute quantity గా గుర్తిస్తారు.
సాపేక్ష సిద్ధాంతంలో త్వరణం
తన సాపేక్ష సిద్ధాంతం (special relativity) ప్రతిపాదించిన తరువాత ఆల్బర్ట్ ఐన్‌స్టీన్ కనుగొన్న విషయం - త్వరణంలో ఉన్న వస్తువుకూ, గురుత్వాకర్షణ క్షేత్రంలో (gravitational field) ఉన్న వస్తువుకూ గతి విధానంలో భేదం కనుక్కోవడం సాధ్యం కాదు. రెండూ ఒకే విధంగా ప్రవర్తిస్తాయి. ఈ పరిశీలన ఆధారంగా ఐన్‌స్టీన్ 'సాధారణ సాపేక్ష సిద్ధాంతం' (general relativity) సిద్ధాంతాన్ని నిర్వచించాడు. దీని ద్వారా గురుత్వాకర్షణ ప్రభావాలకు కాంతి వేగం అనే హద్దు ప్రతిపాదించాడు.
ఇవి కూడా చూడండి
సాపేక్ష సిద్ధాంతం
వేగము
వనరులు
బయటి లింకులు
Beschleunigte Bewegung
Die Geradlinige, Gleichmäßig Beschleunigte Bewegung
Calcul de l’accélération par la formule
Acceleration and Free Fall - a chapter from an online textbook
Trajectories and Radius, Velocity, Acceleration on Project PHYSNET
Science aid: Movement
Physics Classroom: Acceleration
DirectScience.Info: Acceleration
Acceleration Calculator
Motion Characteristics for Circular Motion
Versnelde Beweging
భౌతిక శాస్త్రం |
కారకలు చేసే యాంత్రిక లేదా వేరే రూపంలోకి పనులను సులభంగా ఉష్ణంగా మార్చవచ్చునని జౌల్ అనే శాస్త్రవేత్త గమనించాడు. చేసిన పనికి, ఉత్పత్తి అయిన ఉష్ణానికి మధ్య తుల్యాంక సంబంధం ఉన్నదని నిరూపించాడు.
వినియోగించిన యాంత్రిక పని జౌళ్ళలో, ఉత్పత్తి అయిన ఉష్ణం కెలోరీలలో ఉన్నపుడు జౌల్ నియమాన్ని ఈ క్రింది విధం గా ప్రవచించవచ్చు.
ఒక వనిని ఏ విధంగా చేసినా, ఉత్పత్తి అయే ఉష్ణరాశి మాత్రము ఒకటే. </big> ఇక్కడ ను "ఉష్ణ యాంత్రిక తుల్యాంకం" అందురు. లేదా "జౌల్ స్థిరాంకం" అందురు.పై సమీకరణం నుండివినియోగించిన యాంత్రిక పని జౌళ్ళలో, ఉత్పత్తి అయిన ఉష్ణం కెలోరీలలో ఉన్నపుడు జౌల్స్/కెలోరీ. అవుతుంది.
విద్యుత్ పని
నిరోధం ఉన్న ఒక విద్యుత్ సాధనంలో పొటెన్షియల్ భేదంతో, విద్యుత్ ప్రవాహం, కాలంపాటు, ఉన్నపుదు జరిగే పనికి సమీకరణాలను ఈ క్రింది విధంగా వ్రాయవచ్చు.
లేదా ఈ పని వల్ల ఉత్పత్తి అయిన ఉష్ణం అయితే, ఇక్కడ స్థిరరాశి కనుక
దీనిని బట్టి
నిరోధంలో విద్యుత్ ప్రవాహం వలన జనించిన ఉష్ణరాశి, విద్యుత్ ప్రవాహ వర్గానికి అనులోమానుపాతంలో ఉంటుంది.
కాల వ్యవధి విద్యుత్ ప్రవాహం స్థిరంగా ఉన్నపుడు వాహకంలో ఉత్పత్తి అయిన ఉష్ణం దాని నిరోధానికి అనులోమానుపాతంలో ఉంటుంది.
ఒక వాహకంలో విద్యుత్ ప్రవాహం వలన జనించిన ఉష్ణరాశి ప్రవహించిన కాలానికి అనులోమానుపాతంలో ఉంటుంది.
అని తెలుస్తుంది.
యివి కూడా చూడండి
విద్యుత్తు
భౌతిక శాస్త్రం |
mohhamed rafee (Mohammed Rafi) (dissember 24, 1924 - juulai 31, 1980) hiindi, urdoo, maraatii, telegu bhashala cinma nepathyagaayakudu.
pramukha Uttar bhartiya nepathyagaayakudu. hiindi sinii vineelaakaasamlo athipedda thaaragaa vilasillinavaadu. sangeetaabhimaanulandariki chiraparichitudu ayina rafee hiindi, urdoo, maraatii, telegu bhashalalo paatalu paadaadu. 17 bhashalalo tana gaanamto andarinee abburaparachadu. hiindi cinma (biollywood) jagatulo gurtimpabaddadu. bhartiya upakhandamloe prakhyaatigaanchina gayakudu.
hiindi cinma gaana jagatulo 1950 nundi 1970 kaalam mohhamed rafee yugam antey atisayokti gaadu. rafee, lathaa mangeshkar l gaayaka jodie, hiindi nepathyagaana charithraloo kothha oravadini, recordunu srushtinchindi. kevalam rafee paatalatho vandala koddi chithraalu vision pondaayi. rajendrakumar, shammi kapoor rafee paatalathone hittayyaaru. rajendrakumar kevalam rafee paatalathone sylver jubili heero ayadu. rafee, mukeshs, mannade, kishor kumar, mahender kapoor l kaalam suvarnaaksharaalatho likhimpadaggadi.
rafee girinchi
Punjab loni kotla sulthan puur loo janminchaadu. thandri haji ali mohhamed. rafee hindusthaanii classically sangeetam usttad bade gulam ollie khan, usttad abdoul waheed khan, pundit jeevan lall mattoo, fairoz nizami l oddha neerchukunnaadu. ooka roeju tana maama hameed thoodu prakyatha gayakudu kao.emle. seh gal gaanakacheri chudadaaniki velladu. vidyut antharaayam valana seh gal paadadaaniki niraakarinchadu. hameed nirvaahakula anumati pomdi rafeenu paadanichaadu. appudu rafee vayassu 13 samvastaralu. shyamsunder aney sangeetakaarudu rafeeni gurthinchi puunjabi cinma (1942) gul balochlo jeenat baegam toduga paadanichaadu.
rafee padina telegu paatalu
rafeetho jaggaya tholi saree telugulo paadinchaaru. baktha ramdasu (nagaiah) chitramlo kabeeru (gummadi?) paathraku nepathyagaanam chesar.
ene.ti.ramarao sonta cinemallo rafee ekuva paadaaru. (bhale thamudu, talla? pellama?, ramya raheem, aaradhana, Tirupati venkateswar kalyanam, akbar salem anarkali. ene.ti.ramarao kutumba sabyulu mugguriki (ene.ti.orr, harikrishnan, balkrishna laku) rafee paatalu paadaaru.
rafee padina pramukha bhajan lu
shakil badayuni rachana cheestee, naushad sangeeta darsakatvam vahiste rafee ganancheste ilanti bhajan le vuntaayi mari.
harry om, man tad path harry darshan koo aj (baijoo bavara)
bhagavan, oa dunia ke rakh valle, sun dard bhare mere naale (baijoo bavara)
sukh ke sab saathee, dukh mee Mon koyee, mere ramya theraa nam ekk sacha doojaa Mon koyee (kohinnor)
rafee padina konni Mathura hiindi gitalu
e dunia e meh fill, mere kalm kee nahee (heer raamshaa)
suhani roat dhal chukee, Mon jaane thum cub aavogi (dulari)
yee zindagii ke maelae yee zindagii ke maelae, dunia mae comm Mon honge afsos huum Mon honge (mela)
babul kee duvaye letija (neal kimmel)
avaardulu , gurtimpulu
bhartiya jaateeya chalanachitra puraskaralu
philim fare avaardulu
bengal philim jernalists associetion awaards
sur shringar award
gowrawalu
1948 - swatanter bhartiya modati saamvatsarika utsavaalalo rajat pataakaanni javaharlal nehruu chetula dwara pradanam cheyabadindhi.
1967 - bhartiya prabhutvanche padamasiri birudu pradanam cheyabadindhi.
2001 - heero honda, starr duust megazin ladwara "breast singar af da millenium gourava pradanam.
2013 - CNN-IBN pol loo gratest voice in hiindi cinimaga ennikayyadu.
ivi kood chudandi
dhoon
rajesh roshen
moolaalu
bayati linkulu
Mohammad Rafi at the Internet Movie Database
muhammadu rafee
bhartia kalaakaarulu
urdoo saahiteekaarulu
hiindi cinma
padamasiri puraskara graheethalu
bhartia gajal gaayakulu
1924 jananaalu
1980 maranalu
Punjab vyaktulu
hiindi cinma nepathyagaayakulu
bhartia purusha gaayakulu
yea vaaram vyasalu |
kosamala Srikakulam jalla, meliyaaputti mandalam loni gramam. idi Mandla kendramaina meliyaaputti nundi 1 ki. mee. dooram loanu, sameepa pattanhamaina parlakimidi (orissa) nundi 9 ki. mee. dooramloonuu Pali. 2011 bhartiya janaganhana ganamkala prakaaram yea gramam 556 illatho, 2246 janaabhaatho 239 hectarlalo vistarimchi Pali. gramamlo magavari sanka 1139, aadavari sanka 1107. scheduled kulala sanka 145 Dum scheduled thegala sanka 0. gramam yokka janaganhana lokeshan kood 580177.pinn kood: 532215.
vidyaa soukaryalu
gramamlo ooka praivetu balabadi Pali. prabhutva praadhimika paatasaala okati, prabhutva praathamikonnatha paatasaalalu remdu, prabhutva maadhyamika paatasaala okati unnayi.
sameepa juunior kalaasaala, prabhutva aarts / science degrey kalaasaala meliyaaputtilonu, inginiiring kalaasaala tekkaliloonuu unnayi. sameepa vydya kalaasaala, maenejimentu kalaasaala srikaakulamlonu, polytechnic tekkaliloonuu unnayi.
sameepa vrutthi vidyaa sikshnha paatasaala tekkalilonu, aniyata vidyaa kendram, divyangula pratyeka paatasaalalu srikakulamlonu unnayi.
vydya saukaryam
prabhutva vydya saukaryam
kosamalalo unna ooka praadhimika aaroogya vupa kendramlo daaktarlu laeru. iddharu paaraamedikal sibbandi unnare.
sameepa praadhimika aaroogya kendram gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali. dispensory gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali. alopathy asupatri, pashu vaidyasaala, kutumba sankshaema kendram gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. sameepa saamaajika aaroogya kendram, maathaa sisu samrakshana kendram, ti. b vaidyasaala gramam nundi 10 ki.mee. kante ekuva dooramlo unnayi. pratyaamnaaya aushadha asupatri, samchaara vydya shaala gramam nundi 10 ki.mee. kante ekuva dooramlo unnayi.
praivetu vydya saukaryam
thaagu neee
gramamlo kulaayila dwara rakshith manchineeti sarafara jargutondhi. bavula neee kudaa andubatulo Pali. gramamlo edaadi podugunaa chetipampula dwara neee andutundi. kaluva/vaagu/nadi dwara gramaniki taguneeru labisthundhi.
paarisudhyam
muruguneeru bahiranga kaaluvala dwara pravahistundi. muruguneeru bahiranganga, kaccha kaaluvala dwara kudaa pravahistundi. muruguneetini neerugaa jalavanarulloki vadulutunnaaru. gramamlo sampuurnha paarishudhya pathakam amalavutondi. saamaajika marugudoddi saukaryam ledhu. intintikii tirigi vyarthaalanu sekarinche vyvasta ledhu. saamaajika biogyas utpaadaka vyvasta ledhu. chettanu veedhula pakkane paarabostaaru.
samaachara, ravaanhaa soukaryalu
postaphysu saukaryam, sab postaphysu saukaryam, poest und telegraf aphisu gramaniki 5 ki.mee. lopu dooramlo unnayi. laand Jalor telephony, piblic fone aphisu, mobile fone modalaina soukaryalu unnayi. internet kefe / common seva kendram, praivetu korier gramaniki 5 ki.mee. lopu dooramlo unnayi.
gramaniki sameepa praantaala nundi prabhutva ravaanhaa samshtha buses thiruguthunnai. praivetu baasu saukaryam, auto saukaryam, tractoru saukaryam modalainavi gramaniki 5 ki.mee. lopu dooramlo unnayi. railway steshion gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali.
pradhaana jalla rahadari, jalla rahadari gramam gunda potunnayi. jaateeya rahadari, rashtra rahadari gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi. gramamlo tharu roadlu, kankara roadlu unnayi.
marketingu, byaankingu
gramamlo sahakara banku, vyavasaya parapati sangham unnayi. gramamlo swayam sahaayaka brundam Pali. vaanijya banku gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali. pouura sarapharaala vyvasta duknam, roejuvaarii maarket, vaaram vaaram Bazar, vyavasaya marcheting sociiety gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo unnayi. atm gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali.
aaroogyam, poeshanha, vinoda soukaryalu
gramamlo sameekruta baalala abhivruddhi pathakam, angan vaadii kendram, itara poshakaahaara kendralu, aashaa karyakartha unnayi. gramamlo vaarthapathrika pampinhii jarudutundhi. assembli poling steshion, janana maranala namoodhu kaaryaalayam unnayi. aatala maidanam gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali. cinma halu, granthaalayam, piblic reading ruum gramam nundi 5 ki.mee.lopu dooramlo unnayi.
vidyuttu
gramamlo gruhaavasaraala nimitham vidyut sarafara vyvasta Pali. rojuku 7 gantala paatu vyavasaayaaniki, 16 gantala paatu vaanijya avsarala choose kudaa vidyut sarafara chesthunnaaru.
bhuumii viniyogam
kosamalalo bhu viniyogam kindhi vidhamgaa Pali:
vyavasaayetara viniyogamlo unna bhuumii: 25 hectares
nikaramgaa vittina bhuumii: 214 hectares
neeti saukaryam laeni bhuumii: 22 hectares
vividha vanarula nundi saguniru labhistunna bhuumii: 192 hectares
neetipaarudala soukaryalu
kosamalalo vyavasaayaaniki neeti sarafara kindhi vanarula dwara jargutondhi.
cheruvulu: 192 hectares
utpatthi
kosamalalo yea kindhi vastuvulu utpatthi avtunnayi.
pradhaana pantalu
vari
moolaalu |
konduru,palnadu jalla acchampet mandalam loni gramam. idi Mandla kendramaina acchampet nundi 8 ki. mee. dooram loanu, sameepa pattanhamaina sattenapalli nundi 30 ki. mee. dooramloonuu Pali. 2011 bhartiya janaganhana ganamkala prakaaram yea gramam 1014 illatho, 4028 janaabhaatho 1031 hectarlalo vistarimchi Pali. gramamlo magavari sanka 1998, aadavari sanka 2030. scheduled kulala sanka 758 Dum scheduled thegala sanka 424. gramam yokka janaganhana lokeshan kood 589915.pinn kood: 522410.
sameepa gramalu
mittapalem7 ki.mee, pedapalem 7 ki.mee, taallacheruvu 9 ki.mee, mannesultan paalem 10 ki.mee.
vidyaa soukaryalu
gramamlo prabhutva praadhimika paatasaalalu aaru, prabhutva praathamikonnatha paatasaalalu remdu unnayi. balabadi, maadhyamika paatasaalalu acchampet lonoo unnayi.
sameepa juunior kalaasaala achampetalonu, prabhutva aarts, science, degrey kalaasaala, inginiiring kalaasaalalu sattenapallilonu unnayi. sameepa vydya kalaasaala, maenejimentu kalaasaala guntoorulonu, polytechnic krosurulonu unnayi.
sameepa vrutthi vidyaa sikshnha paatasaala, aniyata vidyaa kendram sattenapallilonu, divyangula pratyeka paatasaala Guntur lonoo unnayi.
vydya saukaryam
prabhutva vydya saukaryam
kondoorulo unna ooka praadhimika aaroogya vupa kendramlo daaktarlu laeru. okaru paaraamedikal sibbandi unnare.
praadhimika aaroogya kendram gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali. pashu vaidyasaala gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali. sameepa saamaajika aaroogya kendram, maathaa sisu samrakshana kendram, ti. b vaidyasaala gramam nundi 10 ki.mee. kante ekuva dooramlo unnayi. alopathy asupatri, pratyaamnaaya aushadha asupatri, dispensory, samchaara vydya shaala, kutumba sankshaema kendram gramam nundi 10 ki.mee. kante ekuva dooramlo unnayi.
praivetu vydya saukaryam
thaagu neee
gramamlo kulaayila dwara rakshith manchineeti sarafara jargutondhi. bavula neee kudaa andubatulo Pali. gramamlo edaadi podugunaa chetipampula dwara neee andutundi. kaluva/vaagu/nadi dwara, cheruvu dwara kudaa gramaniki taguneeru labisthundhi.
paarisudhyam
muruguneeru bahiranga kaaluvala dwara pravahistundi. muruguneetini shuddi plantloki pampistunnaru.gramam sampuurnha paarishudhya pathakam kindaku raavatledu.saamaajika marugudoddi saukaryam ledhu.intintikii tirigi vyarthaalanu sekarinche vyvasta ledhu.saamaajika biogyas utpaadaka vyvasta ledhu. chettanu veedhula pakkane paarabostaaru.
samaachara, ravaanhaa soukaryalu
kondoorulo sab postaphysu saukaryam Pali. postaphysu saukaryam, poest und telegraf aphisu gramaniki 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. laand Jalor telephony, piblic fone aphisu, mobile fone modalaina soukaryalu unnayi. internet kefe / common seva kendram, praivetu korier gramaniki 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi.
gramaniki sameepa praantaala nundi prabhutva ravaanhaa samshtha buses thiruguthunnai. sameepa gramala nundi auto saukaryam kudaa Pali. vyavasaayam koraku vaadenduku gramamlo tracterlunnayi. praivetu baasu saukaryam, railway steshion modalaina soukaryalu gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi.
pradhaana jalla rahadari, jalla rahadari gramam gunda potunnayi. jaateeya rahadari, rashtra rahadari gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi. gramamlo tharu roadlu, kankara roadlu, mattirodloo unnayi.
marketingu, byaankingu
gramamlo swayam sahaayaka brundam, pouura sarapharaala kendram unnayi. atm, vaanijya banku, sahakara byaankuvyavasaaya parapati sangham gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. roejuvaarii maarket, vaaram vaaram Bazar gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. vyavasaya marcheting sociiety gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali.
aaroogyam, poeshanha, vinoda soukaryalu
gramamlo angan vaadii kendram, itara poshakaahaara kendralu, aashaa karyakartha unnayi. gramamlo vaarthapathrika pampinhii jarudutundhi.assembli poling kendram, janana maranala namoodhu kaaryaalayam unnayi. sameekruta baalala abhivruddhi pathakam, aatala maidanam gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. cinma halu, granthaalayam, piblic reading ruum gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi.
vidyuttu
gramamlo gruhaavasaraala nimitham vidyut sarafara vyvasta Pali. rojuku 9 gantala paatu vyavasaayaaniki vidyut sarafara chesthunnaaru.
bhuumii viniyogam
kondoorulo bhu viniyogam kindhi vidhamgaa Pali:
adivi: 424 hectares
saswata pachika pranthalu, itara metha bhuumii: 5 hectares
thotalu modalainavi saagavutunna bhuumii: 2 hectares
vyavasaayam cheyadagga banjaru bhuumii: 28 hectares
nikaramgaa vittina bhuumii: 570 hectares
neeti saukaryam laeni bhuumii: 193 hectares
vividha vanarula nundi neeti paarudala labhistunna bhuumii: 377 hectares
neetipaarudala soukaryalu
kondoorulo vyavasaayaaniki neeti sarafara kindhi vanarula dwara jargutondhi
kaluvalu: 202 hectares
baavulu/boru baavulu: 174 hectares
ganankaalu
2001 va.savatsaram janaba lekkala prakaaram graama janaba 3,684. indhulo purushula sanka 1,853, streela sanka 1,831, gramamlo nivaasa gruhaalu 769 unnayi. graama visteernamu 1,031 hectarulu.
moolaalu |
హైడ్రోకార్బన్ అన్న మాటకి తెలుగులో సమానార్థకం "ఉదకర్బనం." ఉదకర్బనాలలో కొన్నింటిని యంత్రాలలో ఇంధనంగా వాడతారు. ఉదాహరణకి మెతేను, ఎతేను వాయువులు ఈ జాతివే. దీపాలు వెలిగించుకుందికి వాడే కిరసనాయిలు, కార్లలో వాడే గేసలీను (పెట్రోలు) ఈ జాతివే. ఇది పూర్తిగా హైడ్రోజన్, కార్బన్ లతో కూడిన సేంద్రియ సమ్మేళనం.ఈ హైడ్రోకార్బన్ లు ఇంధనాలు లూబ్రికెంట్ లు, ప్లాస్టిక్ లు, ఫైబర్ లు, రబ్బర్ లు, సాల్వెంట్ లు, పేలుడు పదార్థాలు పారిశ్రామిక రసాయనాల ఉత్పత్తికి ముడిపదార్థాలుగా పనిచేస్తాయి. హైడ్రోజన్ (H), కార్బన్ (C) అణువులతో కూడిన నిర్మాణాలు సాధారణ హైడ్రోకార్బన్ సమ్మేళనాలలో ఉంటాయి. సాధారణంగా హైడ్రోకార్బన్లు రంగులేని వాయువులు, ఇవి చాలా బలహీనమైన వాసనలను కలిగి ఉంటాయి. హైడ్రోకార్బన్ లు సరళమైన లేదా సాపేక్షంగా సంక్లిష్టనిర్మాణాలను కలిగి ఉంటాయి, సాధారణంగా ఆల్కేన్ లు, ఆల్కేన్ లు, ఆల్కైన్ లు, ఈ మూడిటికీ చెందని అనే నాలుగు ఉపవర్గాలుగా వర్గీకరించబడతాయి. ఈ సమ్మేళనాల అణు ఫార్ములా CxHy. హైడ్రోకార్బన్ల ఉనికి మొక్కలు చెట్లలో కనిపిస్తుంది. ఉదాహరణకు కెరోటీన్స్ అనేది ఒక సేంద్రియ వర్ణకం, ఇది ఆకుపచ్చ నిమ్మ , క్యారెట్ లో ఉంటుంది. ఈ హైడ్రోకార్బన్లు సహజ ముడి రబ్బరులో 98% వరకు ఉంటాయి. వాటి యొక్క విభిన్న అణు నిర్మాణాల కారణంగా, హైడ్రోకార్బన్ ల అనుభావిక ఫార్ములా కూడా ఒకదానితో మరొకటి భిన్నంగా ఉంటుంది. ఉదాహరణకు ఆల్కేనులు, ఆల్కైనులు, ఆల్కైనులు, ఆల్కైనులు, ఆల్కైనులలో బంధిత హైడ్రోజన్ మొత్తము తగ్గుతుంది. దీనికి ముఖ్యకారణం కార్బన్ యొక్క "స్వీయ-బంధం" లేదా ద్విబంధాలు లేదా త్రిపుల్ బంధాలు ఏర్పడటం ద్వారా హైడ్రోకార్బన్ యొక్క సంపూర్ణ సంతృప్తీకరణను నిరోధిస్తుంది. హైడ్రోకార్బన్ల యొక్క సామర్థ్యాన్ని కేటనేషన్ అంటారు. ఇటువంటి సామర్థ్యాలతో, ఇవి సైక్లోహెక్సేన్ వంటి మరింత సంక్లిష్ట అణువులను ఏర్పరుస్తుంది, అరుదైన సందర్భాల్లో బెంజీన్ వంటి సుగంధ హైడ్రోకార్బన్లను ఏర్పరుస్తుంది.హైడ్రోకార్బన్లను విడదీయటం అనేది బరువైన కర్బన అణువులను తేలికైన అణువులుగా విభజించే ప్రక్రియ. తగినంత మొత్తంలో వేడిమరియు పీడనాన్ని అందించడం ద్వారా ఈ పక్రియ సాధించబడుతుంది. కొన్నిసార్లు ఉత్ప్రేరకాలు ప్రతిచర్యను వేగవంతం చేయడానికి ఉపయోగిస్తారు. డీజిల్ ఇంధనం, గ్యాసోలిన్ యొక్క వాణిజ్య ఉత్పత్తిలో ఈ ప్రక్రియ చాలా ముఖ్యమైన పాత్రను పోషిస్తుంది.చమురు శుద్ధి కర్మాగారాలు హైడ్రోకార్బన్ల ఉపయోగం కోసం ప్రాసెస్ చేయబడతాయి. ముడి చమురు అనేక దశలలో ప్రాసెస్ చేయబడి కావలసిన హైడ్రోకార్బన్లను ఏర్పరుస్తుంది వీటిని ఇంధనంగా ఇతర ఉత్పత్తులలో ఉపయోగిస్తారు.
కార్బోహైడ్రేట్ అన్న మాటకి తెలుగులో సమానార్థకం "కర్బనోదకం." కర్బనోదకాలలలో కొన్ని జీవుల శరీరాలలో ఇంధనంగా పని చేస్తాయి. ఉదాహరణకి పిండి పదార్థాలు ఈ జాతివే. గ్లూకోజు, సెల్యులోజు కూడా ఈ జాతివే.
మూలాలు
కర్బన సమ్మేళనాలు |
వేల్స్‌లో హిందూమతం మైనారిటీ మతం. వెల్ష్ హిందువులలో సగం మంది లోపు 20వ శతాబ్దపు ద్వితీయార్ధంలో అక్కడ స్థిరపడినవారే. 2011 జనాభా లెక్కల ప్రకారం వేల్స్‌లో 10,434 మంది హిందువులు ఉన్నారు. యునైటెడ్ కింగ్‌డమ్‌లో భాగమైన నాలుగు రాజ్యాల్లో వేల్స్ ఒకటి. గ్రేట్ బ్రిటన్‌లో భాగమైన మూడు రాజ్యాల్లో ఇది ఒకటి. ఇంగ్లండ్ సామ్రాజ్యంలో భాగమైన రెండు రాజ్యాల్లో వేల్స్ ఒకటి.
చరిత్ర
చాలా మంది వెల్ష్ హిందువులు భారత సంతతికి చెందినవారు లేదా భారత పొరుగు దేశాలైన శ్రీలంక, పాకిస్థాన్, నేపాల్, బంగ్లాదేశ్‌కు చెందినవారు. 1970లలో ఉగాండా నుండి భారతీయులు, ఇతర ఆసియన్లను ఇడి అమీన్ బహిష్కరించినపుడు వీరిలో చాలామంది ఇక్కడికి వచ్చారు. కొందరు దక్షిణాఫ్రికా నుండి కూడా వచ్చారు. ఇండోనేషియా మూలస్థులు కూడా కొందరున్నారు.
వీరిలో చాలా మంది పంజాబ్‌కు చెందినవారు. వారు సాధారణంగా మాట్లాడే భాషలు, ఇంగ్లీష్, వెల్ష్ లతో పాటు పంజాబీ, హిందీ, ఉర్దూ, గుజరాతీ, నేపాలీ ఉన్నాయి .
హిందూ కల్చరల్ అసోసియేషన్ (HCA వేల్స్) ను 1991 మార్చిలో స్థాపించారు. ఇది ఛారిటీ కమిషన్‌ ఫర్ ఇంగ్లాండ్ అండ్ వేల్స్ వద్ద నమోదైన స్వచ్ఛంద సంస్థ. వేల్స్‌లోని భారతీయ సమాజం దీన్ని నిర్వహిస్తుంది. పాన్-ఇండియన్ కమ్యూనిటీకి సేవ చేయడంతోపాటు భారతీయ సమాజాన్ని విస్తృత సమాజంలో ఏకీకృతం చేయడంలో సహాయపడటం కూడా దీని లక్ష్యం.
జనాభా శాస్త్రం
2011 జనాభా లెక్కల ప్రకారం, వేల్స్‌లో 10,434 మంది హిందువులు ఉన్నారు. ఇది 2001 నాటి జన సంఖ్య కంటే దాదాపు రెట్టింపు.
వేల్స్‌లో దాదాపు సగం మంది హిందువులు కార్డిఫ్‌లో (4,736), స్వాన్‌సీ (780), న్యూపోర్ట్ (685), రెక్స్‌హామ్ (504) లలో నివసిస్తున్నారు.
దేవాలయాలు, స్థలాలు
స్కంద వాలే అనేది కార్మార్థెన్‌షైర్‌లోని లాన్‌పమ్‌సైంట్‌లో ఉన్నసంస్థ. ఇది, అనేక మంది హిందువులు పోషిస్తున్న ఒక సర్వమత ఆశ్రమం. ఈ ప్రదేశంలో మూడు దేవాలయాలు ఉన్నాయి. ఏటా 90,000 మంది భక్తులు దీన్ని సందర్శిస్తారు.
వేల్స్‌లోని అతిపెద్ద హిందూ దేవాలయం, శ్రీ స్వామినారాయణ మందిరం. ఇది కార్డిఫ్‌లోని గ్రాంజ్‌టౌన్‌లో ఉంది. దీన్ని 1982లో తెరిచారు.
సౌత్ వేల్స్‌లోని హిందువుల కోసం పరేడ్ కార్డిఫ్‌లో 1985లో సనాతన్ ధర్మ మండల్ ఆలయాన్ని స్థాపించారు. సనాతన ధర్మం ఒక ప్రవర్తనా నియమావళిని, ఆధ్యాత్మిక స్వేచ్ఛ ప్రధాన అంశంగా ఉన్న విలువల వ్యవస్థనూ సూచిస్తుంది. వేల్స్‌లోని హిందువులందరికీ ప్రశాంతమైన స్థలాన్ని అందించాలనేది దీని లక్ష్యం.
హిందూ కౌన్సిల్ ఆఫ్ వేల్స్
ఇది వేల్స్‌లోని ప్రధాన హిందూ సంస్థ. వేల్స్‌లో హిందూ సంస్కృతిని, మతాన్ని, విలువలనూ ప్రోత్సహించడానికి దీన్ని 2013లో స్థాపించారు.
కార్డిఫ్‌లోని శ్రీ స్వామినారాయణ్ ఆలయం, సనాతన ధర్మ మండల దేవాలయాలు, హిందూ ధార్మిక సంస్థలు, భక్తిధామ్ వేల్స్ ఛారిటీ వంటి సామాజిక కేంద్రాలన్నీ ఈ కౌన్సిల్‌లో భాగం.
గమనిక
ఇవి కూడా చూడండి
యునైటెడ్ కింగ్‌డమ్‌లో హిందూమతం
స్కాట్లండ్‌లో హిందూమతం
ఇంగ్లాండ్‌లో హిందూమతం
ఐర్లండ్‌లో హిందూమతం
మూలాలు
దేశాల వారీగా హిందూమతం
ఇంగ్లాండు |
pasupakshulu, praanamuleni vastuvulu, vaani visaeshamulanu telupunu.
napunsakalingam
pasupakshulu, praanamuleni vastuvulu, vaani visaeshamulanu telupunu.
udaa: avu, puulu, chetlu, adi, avi, modalainavi.
itara lingamulu chudandi
pumlingam
streelingam
napunsakalingam
common lingamu
lingamulu
telegu vyaakaranam |
chaturvidha abhinayamulu lalo moodavadhi. naatakamlo kaavyaardhaanni vyakteekarinchadamlo aharyabhinayam pramukha patra vahistundi. rangasthalam medha nateenatula dharimchee paatralanu saamaajikulu gurthupattetlu chepe prakriye aaharyam. aahaaryamtho koodina natane aharyabhinayam. tera teeyagaane prekshakulaku modhata kanipinchaedhi rangasthalam medha paatrala rupale. rangasthalam medha nilchunna vyakti ramuda, naraduda, jamindara, karmikuda, pourohitudaa, doctora, karshakuda annana wasn atani veshaanni batti, aakaaraanni batti telustundhi. abhinayaniki aaharyam nindudanaanni estunde.
60 ella vruddudi paathranu 16 ella kurraadu dharimchee sandarbhaaluntaayi. alantappudu aaharyam todpatulekunda aa patra nirvahanha cheeyadam kastham. saraina aaharyam lekapote aa paatradhaari natana prekshalakula kantiki aanadu.
moolaalu
aharyabhinayam, nataka vijnana sarvasvam, potti sreeramulu telegu vishwavidyaalayam pracurana, haidarabadu, 2008., puta.222.
telegu naatakarangam
natana |
kethagaanicheruvu, shree sathyasai jalla, somandepalle mandalaaniki chendina gramam.
idi Mandla kendramaina somandepalle nundi 13 ki. mee. dooram loanu, sameepa pattanhamaina hindupur nundi 15 ki. mee. dooramloonuu Pali. 2011 bhartiya janaganhana ganamkala prakaaram yea gramam 406 illatho, 1698 janaabhaatho 1173 hectarlalo vistarimchi Pali. gramamlo magavari sanka 880, aadavari sanka 818. scheduled kulala sanka 156 Dum scheduled thegala sanka 0. gramam yokka janaganhana lokeshan kood 595549.pinn kood: 515122.
vidyaa soukaryalu
gramamlo prabhutva praadhimika paatasaalalu remdu unnayi. sameepa balabadi, praadhimika paatasaala somandepallelonu, praathamikonnatha paatasaala chalakuuruloonu, maadhyamika paatasaala chalakuuruloonuu unnayi. sameepa juunior kalaasaala somandepallelonu, prabhutva aarts / science degrey kalaasaala, inginiiring kalaasaalalu hinduupuramloonuu unnayi. sameepa vydya kalaasaala anantapuramlonu, maenejimentu kalaasaala, polytechniclu hinduupuramloonuu unnayi. sameepa vrutthi vidyaa sikshnha paatasaala somandepallelonu, aniyata vidyaa kendram, divyangula pratyeka paatasaalalu sevamandirlonu unnayi.
vydya saukaryam
prabhutva vydya saukaryam
kethagaanicheruvulo unna ooka praadhimika aaroogya vupa kendramlo daaktarlu laeru. muguru paaraamedikal sibbandi unnare. ooka samchaara vydya salaloo daaktarlu laeru. muguru paaraamedikal sibbandi unnare. pashu vaidyasaala gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali. sameepa saamaajika aaroogya kendram, praadhimika aaroogya kendram, maathaa sisu samrakshana kendram, ti. b vaidyasaala gramam nundi 10 ki.mee. kante ekuva dooramlo unnayi. alopathy asupatri, pratyaamnaaya aushadha asupatri, dispensory, kutumba sankshaema kendram gramam nundi 10 ki.mee. kante ekuva dooramlo unnayi.
praivetu vydya saukaryam
thaagu neee
gramamlo kulaayila dwara shuddi cheyani neee sarafara avtondi. gramamlo edaadi podugunaa chetipampula dwara neee andutundi.
borubavula dwara kudaa edaadi podugunaa neee andutundi.
paarisudhyam
muruguneeru bahiranga kaaluvala dwara pravahistundi. muruguneeru bahiranganga, kaccha kaaluvala dwara pravahistundi. muruguneetini neerugaa jalavanarulloki vadulutunnaaru. gramam sampuurnha paarishudhya pathakam kindaku raavatledu. saamaajika marugudoddi saukaryam ledhu. intintikii tirigi vyarthaalanu sekarinche vyvasta ledhu. saamaajika biogyas utpaadaka vyvasta ledhu. chettanu veedhula pakkane paarabostaaru.
samaachara, ravaanhaa soukaryalu
postaphysu saukaryam, sab postaphysu saukaryam gramaniki 5 ki.mee. lopu dooramlo unnayi. poest und telegraf aphisu gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali. laand Jalor telephony, piblic fone aphisu, mobile fone modalaina soukaryalu unnayi. internet kefe / common seva kendram, praivetu korier gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi. gramaniki sameepa praantaala nundi prabhutva ravaanhaa samshtha bassulupraivetu buses thiruguthunnai. sameepa gramala nundi auto saukaryam kudaa Pali. vyavasaayam koraku vaadenduku gramamlo tracterlunnayi. railway steshion gramaniki 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali.rashtra rahadari, pradhaana jalla rahadari, jalla rahadari gramam gunda potunnayi. jaateeya rahadari gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali. gramamlo tharu roadlu, kankara roadlu unnayi.
marketingu, byaankingu
gramamlo swayam sahaayaka brundam, pouura sarapharaala kendram unnayi. vyavasaya parapati sangham gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali. atm, vaanijya banku, sahakara banku gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi. roejuvaarii maarket, vaaram vaaram Bazar, vyavasaya marcheting sociiety gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi.
aaroogyam, poeshanha, vinoda soukaryalu
gramamlo sameekruta baalala abhivruddhi pathakam, angan vaadii kendram, itara poshakaahaara kendralu, aashaa karyakartha unnayi. gramamlo vaarthapathrika pampinhii jarudutundhi. assembli poling kendram, janana maranala namoodhu kaaryaalayam unnayi. aatala maidanam gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali. cinma halu, granthaalayam, piblic reading ruum gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo unnayi.
vidyuttu
gramamlo gruhaavasaraala nimitham vidyut sarafara vyvasta Pali. rojuku 7 gantala paatu vyavasaayaaniki, 16 gantala paatu vaanijya avsarala choose kudaa vidyut sarafara chesthunnaaru.
bhuumii viniyogam
kethagaanicheruvulo bhu viniyogam kindhi vidhamgaa Pali:
vyavasaayetara viniyogamlo unna bhuumii: 150 hectares
vyavasaayam sagani, banjaru bhuumii: 10 hectares
thotalu modalainavi saagavutunna bhuumii: 2 hectares
vyavasaayam cheyadagga banjaru bhuumii: 9 hectares
saagulo laeni bhoomullo beedu bhoomulu kanivi: 299 hectares
banjaru bhuumii: 557 hectares
nikaramgaa vittina bhuumii: 144 hectares
neeti saukaryam laeni bhuumii: 910 hectares
vividha vanarula nundi saguniru labhistunna bhuumii: 90 hectares
neetipaarudala soukaryalu
kethagaanicheruvulo vyavasaayaaniki neeti sarafara kindhi vanarula dwara jargutondhi.
baavulu/boru baavulu: 85 hectares
cheruvulu: 4 hectares
utpatthi
kethagaanicheruvulo yea kindhi vastuvulu utpatthi avtunnayi.
pradhaana pantalu
verusanaga, vari, mokkajonna
moolaalu
velupali lankelu |
ఎఫ్.బి.సి బాయిలరు ఘన ఇంధనాన్ని ఉపయోగించి నీటి ఆవిరి/స్టీము ఉత్పత్తి చేయు బాయిలరు.మొదట్లో ఎఫ్.బి.సి బాయిలరులో ప్రధానంగా బొగ్గును ఇంధనంగా వాడినప్పటికీ తదనంతర కాలంలో వరి పొట్టు/ఊక, రంపపు పొట్టు వంటి జీవద్రవ్య ఇంధనాలను కూడా వాడే విధంగా ఫర్నేసులో మార్పులు చెయ్యడం జరిగింది. ఎఫ్.బి.సి బాయిలరులో ఇంధన దహనం మిగతా రకాల ఘనఇంధన బాయిలరులో కన్న బాగా జరుగుతుంది. బూడిదలో కాలని కార్బను శాతం చాలా తక్కువగా వుండును.నాణ్యత తక్కువ వున్న లిగ్నేట్ రకానికి చెందిన ఇంధనాలను, నాసిరకం బొగ్గు, వ్యవస్యాయ ఉత్పత్తి ఇంధనాలను ఎఫ్.బి.సి బాయిలరులో మండించవచ్చును. కాని ఎక్కువ శాతం తేమ వున్న ఇంధనాలను మండించుటకు అనుకూలం కాదు.
సాధారణంగా ఘనఇంధనాన్ని మూడు రకాలుగా బాయిలరులో మండిస్తారు.అవి 1.స్థిరమైన గ్రేట్ పద్ధతి.2.కదిలే/మూవింగు చైను గ్రేట్ పద్ధతి,3.పల్వరైజింగు/పొడికొట్టు పద్ధతి. గ్రేట్ అనేది ఫర్నేసులో ఒకభాగం. గ్రేట్ అనే ఈ భాగం పైనే ఘనఇంధనాన్ని పేర్చి మండించడం జరుగును. వీటీకి భిన్నమైనది ఫ్లూయిడైజ్డ్ బెడ్ కంబుసను పద్ధతి (fluidised bed combustion, క్లుప్తంగా ఎఫ్.బి.సి (F.B.C) అంటారు.
ఫిక్సుడ్ గ్రేట్/ స్థిరమైన గ్రేట్
గ్రేట్ అనే ఆంగ్ల పదానికి సరైన తెలుగుపదం కుంపటి బిళ్ళ/పొయ్యి ఇనుప చట్రం. కుంపటిలో కుంపటి బిళ్లమీద బొగ్గు లేదా రంపపు పొట్టును పెర్చి మండించినట్లే, బాయిలరులో ఫర్నేసులో గ్రేట్ పై ఇంధనాన్ని చేర్చి, పేర్చి మండిస్తారు.ఫిక్సుడ్ గ్రేట్/ స్థిరమైన గ్రేట్ అనేది మందమైన పోత ఇనుము పలకతో చెయ్యబడి వుండును. అంతర్గత ఫర్నేసు వున్న లాంకషైర్, కొక్రేన్, కోర్నిష్ బాయిలరు లలో ఫైరు ట్యూబుల ముందు భాగంలో గ్రేట్ 1.2 1.5 మీ పొడవు వుండును. గుండ్రంగా వుండు ఫైరు ట్యూబులో అర్థవృత్తభాగం కన్న తక్కువ ఎత్తులో పోతఇనుము పలకలు వరుసగా పేర్చబడి వుండును. ముందు వైపు ఫైరు డోరు వుండును. ఈ ఫైరు డోరుకు రంద్రాలు వుండి ఇంధనం మండుటకు అవసరమైన గాలి అందును. గ్రేట్ రెండోచివర ఫైరు ఇటుకల నిర్మాణం వుండి, వాటి మీద పలకల చివరలు ఆని వుండును. గ్రేట్ కింద వున్న ఖాళి జాగాలో బూడిద జమ అగును. అంతే కాకుండా గ్రేట్ పలకల సందుల గుండా గాలి ప్రసరించి ఇంధనం మండుటకు సహాయ పడును.గ్రేట్ అడుగున జమఅగు బూడిదను బాయిలరు సహాయకుడు పారలతో లాగి తొలగిస్తారు.
కదిలే/పయనించే చైను గ్రేట్(travelling/moving chain grate)
ఈ రకం బాయిలరులో ఉష్ణతాపక ఇటుకలతో/ఫైరు బ్రిక్స్‌తో చేసిన పర్నేసు వుండి, అందులో ఈ కదిలే చైను గ్రేట్ వుండును.ఈ రకం బాయిలరులో గ్రేట్ స్థిరంగా కాకుండా ఫర్నేసులో ఒకచివర నుండి మరోచివరకు తిరుగును. దీర్ఘవృత్తాకరంగా చెయిను గమనం/బ్రమణం వుండును. పోత ఇనుముతో చేసిన పలకలు ఒకచైనుకు వరుసగా బిగింపబడి వుండును. ఈ చైను పళ్లచక్రాల మీద అమర్చబడి, మోటారు గేరు బాక్సు అమరిక కల్గి వుండును.ఈ చైను ఫర్నేసులో నెమ్మదిగా కదులునపుడు, చైనుమీద కొంతఎత్తు వరకు పేర్చబడిన బొగ్గు లేదా ఇతర ఘన ఇంధనాలు నెమ్మదిగా కాలును .చైను రెండో చివరకు వెళ్ళే సరికి ఇంధనదహనం పూర్తగును.ఏర్పడిన బూడిద చైను చివనున్న బూడిదగుంటలో జమ అగును. బూడిదను చివర వున్న డోరు తెరచి పొడవైన పారలతో తొలగిస్తారు, లేదా యాంత్రికంగా కన్వేయరు ద్వారా తొలగిస్తారు. కదులుతున్న చైను గ్రేట్ మీద మండుతున్న ఇంధనా న్ని, దాని మంటను గమనించుటకు ఫర్నేసు గోడలకు వ్యూ హోల్సు/వీక్షణ బిలాలు వుండును. ఈ వ్యూహోల్సు ద్వారా మంటను గమనించి చైను వేగాన్ని పెంచడం-తగ్గించడం, లేదా గ్రేట్ పై ఇంధనం ఎత్తును పెంచడం చే య్య వచ్చును. ఈ రకపు చైను గ్రేట్ బాయిలరులో స్టాకరులు వుండును. స్టాకరు (అనగా ఇంధనాన్ని ఎక్కువ పరిమాణంలో నిల్వవుంచు బంకరు).ఇందులో ఇంధనాన్ని కొంత పరిమాణంలో నిల్వవుంచి, చైను గ్రేట్ కదలికకు అనుకూలంగా ఈ స్టాకరులోని ఇంధనం గ్రేట్ ముందు భాగంలో పడేలా యాంత్రిక ఏర్పాట్లు వుండును.
పల్వరైజ్ద్ ఫ్యూయల్ బాయిలరు
ఈ రకం బాయిలరులో కేవలం బొగ్గును మాత్రమే ఇంధనంగా ఉపయోగిస్తారు.బొగ్గును క్రసరు యను యంత్రం ద్వారా సన్నని పొడి/పుడిలా చేసి ఫర్నేసులో వెదజల్లుతూ మండించేదరు. బొగ్గును పొడిగా చెయ్యు యంత్రాన్ని పల్వరైజరు అంటారు. బొగ్గును సన్నని పొడిగా చెయ్యడం వలన మూల కార్బను ఎక్కువగా వున్న ఇంధనం త్వరగా మండును.
ఎఫ్.బి.సి(ఫ్యుయిడైజ్డ్ బెడ్ కంబుసన్)
పైన పేర్కొన్న ఇంధన దహన పద్ధతులకన్న భిన్నమైనది ఎఫ్.బి.సి పద్ధతి. ఎఫ్.బి.సి అనగా ఫ్యుయిడైజ్డ్ బెడ్ కంబుసన్ (fluidized bed combustion) అని అర్థం. మరుగుతున్న నీరు ఎలా పైకి కిందికి తెర్లుతూ అస్థిరంగా కదులుటుంతుందో అలాంటి స్థితిలో, ఫర్నేసులో 0.1 నుండి 3.0 మిల్లీమీటర్ల లోపు పరిమాణం వున్న ఇసుక లేదా నలగ గొట్టబడిన ఉష్ణ తాపక ఇటుకల పొడిని (దీనిని బెడ్ మెటీరియలూందురు) వుంచి, ఆస్థితిలో 600-700 °C (బొగ్గు అయినా 700-800 °C) వరకు దానిని వేడి చేసి, అప్పుడు ఇంధనాన్ని ఈ ఫర్నేసు లోకి పంపి ఇంధనాన్ని మండించే విధానాన్ని ఎఫ్.బి.సి అంటారు.ఫర్నేసులోమి దహన గదిలో ద్రవస్థితిని తలపిస్తూ పైకి కిందికి కదులుతున్న/తెర్లుతున్న/ప్రవాహిత స్థితిలో వున్న ఇసుక లేదా నలగ గొట్టబడిన ఉష్ణ తాపక ఇటుకల పొడిని బెడ్ అంటారు. ఇసుకను లేదా ఇటుకల పొడిని బెడ్ మెటిరియల్ అంటారు.ఇలా 600-850 °C ఉష్ణోగ్రత కల్గి, ఇంచుమించు ద్రవస్థితిని తలపిస్తూ కదులుతున్న బెడ్ మెటిరియల్ తో ఫర్నేసులోకి పంపిన ఇంధనం మిశ్రమమై, ఇంధనం మండుటకు అవసరమైన ఉష్ణోగ్రత బెడ్ మెటిరియల్ నుండి లభించడం వలన ఇంధనం వెంటనే మండటం ప్రారంభించును.ఇంధనాన్ని సన్నని పొడిగా నలగ గొట్టటం వలన ఉష్ణోగ్రతను వెంటనే గ్రహించి ఇంధనం త్వరగా మండి వేడివాయువులు వెలువడును. ఫర్నేసులోని బెడ్ మెటిరియల్ ను ఇలా ద్రవంలా కదిలే అస్థిర స్థితిలో ఉంచుటకు గాలిని ఉపయోగిస్తారు. ఎఫ్.బి.సి విధానం స్తూలంగా మూడు రకాలు.
సాంప్రదాయక(Conventional) ఎఫ్.బి.సి విధానం లేదా అట్మాసిఫీయరు ఎఫ్.బి.సి(ఎ. ఎఫ్.బి.సి)
ఈ విధానంలో ఎయిర్ బాక్సులోని గాలి వాతావరణ పీడనం కన్న (400 నుండి800 మిల్లీ మీటర్ల ఎత్తు నీటిమట్టం ఎక్కువగా వుండును.వాతావరణ పీడనం 10.0 మీటర్ల ఎత్తు నీటి మట్టానికి సమానం) ఎక్కువ పీడనం వుండును. ఈ పీడన శక్తిలో బెడ్‌లోని బెడ్ మెటీరియలును మరుగుతున్న నీటి స్థితిలో పైకి కిందికి కదిలే అస్థిర స్థితిలో వుంచడంతో పాటు, ఫర్నేసులో కొంత ఎత్తువరకు ఇంధన రేణువులను తెలియాడునట్లు ఉంచును.ఇలా ఫర్నేసులో గాలితో కలిసి తేలియాడుతున్న ఇంధనం చిన్న పరిమాణంలో వుండటం వలన దహన క్రియ త్వరితంగా జరుగును.ఫర్నేసులోని వేడి గాలుల త్వరణం/పయనించు వేగం 1-2 మీటర్లు/సెకనుకు ఉండును.ఫర్నేసులో వేడి ఫ్లూ వాయువుల ఉష్ణోగ్రత 800 -950 °C వుండును.బెడ్ లో ఫ్లూయిడైజేసన్ వేగం 1-3 మీ/సెకనుకు వుండును.
సర్కులేటింగు ఎఫ్.బి.సి విధానం(సి. ఎఫ్.బి.సి)
ఈఇ విధానాన్ని లిగ్నైట్ వంటి తక్కువ కిలోరిఫిక్ విలువలున్న ఇంధనాన్ని మండించుటకు ఎక్కువగా ఉపయోగిస్తారు.సాంప్రాదాయక ఎఫ్.బి.సి బాయిలరు/బెడ్, ఫర్నేసు లోనికి పంపు గాలి త్వరణం, పరిమాణం కన్న సర్కులేటింగు ఎఫ్.బి.సి ఎక్కువ వుండును. లిగ్నైట్, లైమ్‌స్టోన్ మిశ్రమాన్ని ఫర్నేసు మధ్య నుండి పంపిణి చేయుదురు వాతావరణ పీడనం కన్న ఎక్కువ పీడనం వున్న గాలిని,3- 10 మీ/సెకనుకు త్వరణంతో, ఎక్కువ ప్రమాణంలో బెడ్ కు ఎఫ్.డి ఫ్యాను ద్వారా పంపిస్తారు.అందువలన బెడ్ మీద పడిన ఇంధనమిశ్రమం గాలి వత్తిడి వలన పైకి లేచి ఫర్నేసు మధ్య భాగంలో తేలియాడుతున్న స్థితిలో వుండి మండును.ఇంధనంతోపాటు బెడ్ మెటీరియలు కూడా ఇలా తేలియాడు స్థితిలో వుండును. వేడి గాలులతో పాటు కాలని ఇంధనం, బెడ్ మెటీరియలు ఫర్నేసు వెలుపలవున్న సైక్లోనులో కలెక్టు అగును.ఇలా కలెక్టు అయిన ఇంధనాన్ని, బెడ్ మెటీరియలును తిరిగి ఫర్నేసుకు పంపడం జరుగును. అందుచే ఈవిధానాన్ని సర్కులేటింగు ఎఫ్.బి.సి విధానంఅంటారు
ప్రెసరు ఎఫ్.బి.సి(పి. ఎఫ్.బి.సి)
ఎఫ్.బి.సి.బాయిలరు ఆవిష్కరణ
లిగ్నేట్ ను వాయు రూపంగా మార్చు ఎఫ్.బి.సి.బాయిలరును 1921 లో జర్మనీకి చెందిన ఫ్రిట్జ్ విన్క్లెర్ (Fritz Winkler) కనుగొన్నాడు.అయితే ఇది ప్రోటోటైపు ఎఫ్.బి.సి.అయితే ఆ తరువాత 1965 లో బబ్లింగు ఎఫ్.బి.సి. వాడకం మొదలైంది. దాదాపు 40 సంవత్సారాల కాలం పట్టింది వాడుకలోకి రావటానికి. డగ్లస్ ఏల్లిఒట్ ( Douglas Elliott)1960లో దీనిని ప్రమోట్ చేసాడు.
బెడ్ మెటీరియలును ద్రవంలా అస్థిరంగా కదిలేస్థితిలో ఉంచడం
బెడ్ మెటిరియలును మరిగే ద్రవంలా అస్థిరంగా పైకి. కిందికి కదిలే స్థితిలో వుంచు గదిని కంబుసన్ ఛాంబరు అంటారు.అనగా దహన గది యని అర్థం.కొంత ఎత్తువరకు స్థిరంగా వున్న ఇసుకలోకి అడుగు భాగం/కింద నుండి తక్కువ పీడనం వున్న గాలిని పంపినపుడు ఏమి జరుగును?.ఇసుక కలుగచేయు పీడనంకన్న గాలి పీడనం తక్కువగా ఉన్నప్పుడు బెడ్ మెటీరియల్ స్థితిలో ఎటువంటి మార్పు వుండదు. ఇప్పుడు గాలి పీడనాన్ని మరి కొంచెం పెంచిన గాలి బెడ్ మెటిరియల్ రేణువుల మధ్యనుండి బయటకు వెళ్ళడం మొదలవ్వుతుంది.మరి కొంచెం వత్తిడిని పెంచిన గాలి బలంగా ఇసుక రేణువుల వేగంగా తోసుకుంటూ బయటికి రావడం మొదలవును. అప్పుడు బెడ్ మెటిరియల్‌లో చిన్న కదలిక కన్పిస్తుంది.ఇంకా గాలి పీడనాన్ని పెంచిన మరుగుతున్న నీళ్ళలోని అణువులు వేగంగా పైకి కిందికి ఎలా కదులుతాయే అలాంటి స్థితిలో బెడ్ మెటిరియల్లోని రేణువులు పైకి కిందికి కదలడం మొదలగును.దీనిని ఫ్లుయిడైజ్డ్ స్థితి అంటారు. అనగా ద్రవం వంటీ అస్థిరస్థితి.ఇంకా ఎక్కువ గాలిని పంపిన గాలి తోపుడు బలానికి బెడ్ మెటిరియల్ చెల్లాచదురుగా ఎగిరి పోవును.అలాకాకుండా నియమిత ప్రమాణంలో, వత్తిడితో గాలిని పంపి బేడ్ మెటిరీయలును ఫ్లుయిడైజ్డ్ స్థితిలో వుంచుటను బబ్లింగు అనికూడా అంటారు.
ఇలా ఫ్లుయిడైజ్డ్ స్థితిలో వున్న బెడ్ మెటీరియల్ ను 600-700 °C వరకు దానిని వేడిచేసి ఇంధనాన్ని బెడ్ మెటిరియల్తో మిశ్రమమైయ్యేలా చేస్తారు.ఘన ఇంధనాలని దాదాపు 500-600 °C లోపున్నే ప్రాథమికంగా మండటం మొదలగును.అందువలన ఈ ఎఫ్.బి.సి పద్ధతిలో ఇంధనం త్వరగా బాగా మండును. ఈ విధానంలో లిగ్నేట్ రకపు తక్కువ కిలోరిఫిక్ విలువలున్న ఇంధనాలను, వ్యయసాయ ఉపఉత్పత్తి ఇంధనాలను వాడుటకు అనుకూలం.
బాయిలరు కెపాసిటిని బట్టి ఈకంబుసన్ ఛాంబరు/దహన గదులు ఒకటి కాని అంతకు మించి నాలుగు వరకు వుండును.బాయిలరును మొదటగా మొదలెట్టునపుడు మొదట ఒక దహన గదిని వెలిగించి, అది సరిగా పని చేయునపుడు, రెండో చాంబరును, దాని తరువాత మూడోది వరుస క్రమంలో మండించడం చేస్తారు.
బెడ్ మెటీరియలు
బొగ్గును ఇంధనంగా వాడు బాయిలరు అయినచో నలగ గొట్టబడిన 1.0 నుండి 3.0 మిల్లి మీ టర్ల సైజు వున్న బొగ్గు పొడిని బెడ్ మెటీరియలుగా ఉపయోగిస్తారు. మొదట ఈ బెడ్ మెటీరియలు అంతకు ముందు బొగ్గును ఇంధనంగా వాడు బాయిలయు బూడిద నుండి కలెక్టు చే స్తారు. బొగ్గును ఇంధనంగా వాడు బాయిలరులో రన్నింగులో అదనంగా బెడ్ మెటీరియలును చేర్చనవసరం లేదు.కాలుతున్న ఇంధనం నుండే అదనంగా బెడ్ మెటీరియలు తయారవుతుంది.ఎయిర్ బాక్సు మానొ మీటరు వాటరు లెవల్ గమనించి, ఎక్కువ జమ అయినచో, డి.పి ప్లేటుకున్న డ్రైయిన్ పైపు డాంపరుప్లేటు ద్వారా తొలగిస్తారు.ఇలా తొలగించిన డాన్ని 1.0, 3.0 మిల్లీమీటర్ల సైజు వచ్చేలా జల్లెడలలో జల్లించి బస్తాలలో నింపి జాగ్రత్త చేస్తారు.బాయిలరును ఆపి మళ్ళి ప్రారంభించినపుడు ఈ జల్లించిన బూడిదవంటి దానినే బెడ్ మెటీరియలుగా ఉపయోగిస్తారు.
ఇక ఊక, రంపపు పొట్టు వంటి జీవద్రవ్య ఇంధనాలను వాడు బాయిలరులలో ఇసుక లేదా నలగ గొట్ట బడిన తాపక ఇటుకల పొడిని బెడ్ మెటీరియలుగా ఉపయోగిస్తారు. లేదా బొగ్గును ఇం ధనంగా వాడే బాయిలరు నుండి తీసి జల్లించిన బొగ్గు అవశేషాన్ని బెడ్ మెటీరియలుగా వాడు తారు. బాయిలరు రన్నింగ్ లో కొంత బెడ్ మెటీరియలు ఫ్లూయిడైజ్ద్ గాలి వలన ఎగిరిపోయి బూడిదలో కలిసి పోవును.కనుక ఇసుక లేదా నలగ గొట్టబడిన తాపక ఇటుకల పొడిని బెడ్ మెటీరియలుగా ఉపయోగించు బాయిలరులలో అప్పుడప్పుడు అదనంగా బెడ్మెటీరియలును బెడ్ కు చేర్చుతూ వుండాలి.
ఉష్ణ తాపక పదార్ధం తో చేసిన బెడ్ మెటీరియలు భౌతిక రసాయన లక్షణాలు
ఉష్ణ తాపకపదార్ధంతో చేసిన బెడ్ మెటీరియలులోని రసాయన సమ్మేళనపదార్థాలు
ఉష్ణ తాపక పదార్ధంతో చేసిన బెడ్ మెటీరియలు భౌతిక గుణాలు
దహన గది /కంబుసన్ చాంబరు
బాయిలరు కెపాసిటిని బట్టి ఒకటి కన్న ఎక్కువ చాంబరులు వుండటంతో పాటు వాటి వైశాల్యంలో కూడా మార్పులు వుండును. కంబుసన్ ఛాంబరులో ఎయిరు బాక్సు/గాలి గది, డిస్ట్రి బ్యూ షన్ ప్లేట్, బెడ్ మెటిరియల్ డ్రైన్ పైపులు, ఇన్ బెడ్ ఫైరింగ్ విధానమైన బర్నరులు ఉండును.
ఎయిర్ బాక్సు
ఇది డిస్ట్రిబ్యూషన్ ప్లేట్ కింది భాగానికి అతుక బడివుండును.ఇది పిరమిడు ఆకారంలో వుండి, వెడల్పాటి నలుచదరపు భాగం డిస్ట్రిబ్యూషన్ ప్లేటుకు అతుకబడి వుండును.ఎఫ్.డి /ఫోర్సుడ్ డ్రాఫ్ట్ ఫ్యాను నుండి వచ్చు గాలి ఇక్కడ ఈ ఎయిర్ బాక్సులో కలెక్టు అగును.గాలి డిస్ట్రిబ్యూషన్ ప్లేట్కు బిగించిన నాజిలు రంద్రాల ద్వారా వేగంగా బయటికి పయనిస్తూ, నాజిలుల చుట్టూ వున్న బెడ్ మెటిరియల్ను ద్రవ చలనస్థితిలో అనగా పైకి కిందికి కదిలే స్థితిలో ఉంచును.ఎయిర్ బాక్సులోకి పంపు గాలి పరిమాణాన్ని నియంత్రణలో వుంచుటకు బాక్సు వెలుపలి భాగంలో ఒక డ్యాంపరు ప్లేట్ వుండును. ఇన్ బెడ్ ఫీడింగు విధానమైన రెండు న్యూమాటిక్ ఫిడ్ పైపులు ఈ బాక్సు ద్వారా డిస్ట్రిబ్యూషన్ ప్లేట్కు ఒకదానికి మరొకటిగా వ్యతిరేఖదిశలో వుండేలా ఎయిర్ బాక్సులోపలి నుండే కలుపబడి వుండును.అలాగే డి.పి/ డిస్ట్రిబ్యూషన్ ప్లేటుకు ఒక చివర నాలుగు అంగుళాల రంద్రం వుండి, దాని నుండి ఒక ఉక్కుపైపు ఎయిరు బాక్సు కింది భాగాన బయటి వరకు వుండి, దానికి ఒక డాంపరు ప్లేట్ వుండును.బాయిలరు పనిచేయునపుడు ఈ డాంపరు మూసి వుండును.డి.పి.ప్లేట్ మీది బెడ్ మెటీరియలును బయటకు వదులుటకు/తీయుటకు ఈ డాంపరును ఉపయోగిస్తారు. ఎయిర్ బాక్సు ఉక్కు ప్లేట్ 6.0 మిల్లీ మీటర్ల మందం వుండును.ఎయిరు బాక్సుకు పంపు గాలి కేవలం బెడ్ మెటిరియలును వూడూకు ద్రవంలా తేర్లే కదిలే స్థితిలో వుంచుటకే కాకుండా, ఇంధన దహనానికి సరిపడా గాలిని అందించును.ఎయిరు బాక్సులోని గాలి పీడనాన్ని కొలుచుటకు మానో మీటరు వుండును.పీడనాన్ని వాటరు కాలమ్ (water column) లో కొలుస్తారు.
డి.పి/ డిస్ట్రిబ్యూషన్ ప్లేట్
ఇది 12-15 మిల్లీమీటర్ల మందమున్న ఉక్కు పలకతో చెయ్యబడి, దహన గది సైజు ప్రకారం చదరంగా లేదా దీర్ఘ కాతురస్రాకారంగా వుండును.ప్లేటుకు నిలువుగా అడ్డంగా పలు వరుసలో రంధ్రాలు వుండి వాటికి మరలు వుండును. ఈ మరలకు ఎయిర్ నాజిల్లు బిగించబడి వుండును.ఎయిరు బాక్సులోని గాలి ఈ నాజిల్ల ద్వారా బయటికి వచ్చి బెడ్ మెటిరియలును పైకి కిందికి కదిలే ద్రవస్థితి వంటి స్థితిలో ఉంచును.డి.పికి నాజిల్ లు మరలతో బిగించడంవలన పాడైన నాజిల్లను తీసి కొత్తవి బిగించవచ్చును.డి.పి చివర నలువైపుల బోల్టులు బిగించుటకు అనుకూలంగా రంధ్రాలు వున్న ఫ్లాంజి వుండును.డిస్ట్రిబ్యూషన్ ప్లేట్‌ను ఫర్నేసు అడుగున ఉన్న చానల్ నిర్మాణానికి ఈఫ్లాంజి ద్వారా బిగిస్తారు. బొల్టులతో బిగించడం వలన అవసరమైనపుడు బోల్టులు విప్పి డిస్ట్రిబ్యూషన్ ప్లేట్‌ను కిందికి దింపి చెక్ చేసుకోవచ్చు. డి.పి మీద బెడ్ మెటిరియలును 300-325 మిల్లీమీటర్ల ఎత్తువచ్చేలా నింపెదరు.డి.పి.ప్లెట్ కు కింది వైపు ఎయిర్ బాక్సు వెల్డింగు ద్వారా అతుకబడి వుండును.
ఎయిర్ నాజిల్
ఇవి పోత ఇనుము, లేదా ఉక్కుతో చెయ్యబడి వుండును. నాజిల్ స్తుపాకార భాగం 100-125 మిల్లీమీటర్ల పొడవు వుండి పైభాగం మూసి వుండును. కిందిభాగం తెరచి వుండి దాని ద్వారా ఎయిరు బాక్సులోని గాలి నాజిల్లకు వచ్చును. నాజిల్ పైన స్తూపాకార పక్కభాగంలో రెండు మూడు వరుసలలో 3.0 వ్యాసమున్నరంద్రాలు ఉపరితలం చుట్టూ వుండును.నాజిల్ రంధ్రాల కింద వరకు దాదాపు 100 మిల్లీమీటర్ల ఎత్తువరకు వుండు బెడ్ మెటిరియలు స్థిరంగా వుండును.దీనిని స్టేసనరి బెడ్ మెటిరియలు అంటారు.నాజిల్ రంధ్రాలకు పైన వున్న 150-200 మిల్లీమీటర్ల బెడ్ మెటిరియలు మాత్రమే వేడి నీరులా తెర్లుతు వుండును. దీనిని బబ్లింగు మెటీరియలు అంటారు.
ఇంధనాన్ని ఫర్నేసుకు అందించడం రెండురకాలుగా వుండును.
ఇన్ బెడ్\అండరు బెడ్ ఫ్యూయల్ ఫీడింగు/బెడ్ అడుగు నుండి ఇంధనం అందించు విధానం
ఈ విధానంలో ఇంధనం బెడ్ మెటీరియలు కిందనుండి గాలి ఎజేక్టరు నాజిల్ ద్వారా పంపిస్తారు.అందుకే ఇన్ బెడ్ ఫీడింగును న్యూమాటిక్ ఫీడింగు అనికూడా అనవచ్చును.ఒక దహన గదిలో సాధారణంగా రెండు బర్నరులు ఎదురెదురుగా డి.పి పైన అమర్చ బడి బెడ్ మెటీరియలులో మునిగి వుండును.ఎజేక్టరు నాజిల్ ద్వారా గాలితోకలిసి వచ్చిన ఇంధనం బర్నరుల ద్వారా బెడ్ మెటీరియలులో అన్ని వైపులా పడేలా చల్లబడును.అప్పటికే 700-800 °C (కొన్ని చొట్ల600-700 °C) వరకుఉష్ణోగ్రత వున్న బెడ్ మెటీరియలులో పడిన ఇంధనం వేడెక్కి వెంటనే మండటం మొదలగును.మొదట ఇంధనంలోని వోలటైల్ వాయువులు విడుదలయ్యి గాలితో కలిసి మండటం మొదలగును.ఫర్నేసులో ఉష్ణోగ్రత పెరుగును.అదేసమయంలో ఇంధనంలోని మూల కార్బను గాలితో కలిసి మండి వేడివాయువులు ఏర్పడును.ఇన్ బెడ్ ఫీడింగు విధానంలో ఫర్నేసులో దహనగదిలో బెడ్ మెటీరియలుకు కొంత ఎత్తులో బెడ్ ట్యూబులు వుండును. ట్యూబులు కొద్ది ఏటవాలుగా రెండు హెడ్డరులకు ఆతుకబడి అమర్చబడి వుండును. సాధారణంగా బెడ్ ట్యూబులు రెండు వరుసలలో వుండును. బాయిలరు షెల్ నుండి కింది వైపు వున్నహెడ్డరుకు కలుపబడిన పైపును డౌన్ కమరు (down comer) అంటారు. ఎత్తుగా ఉన్న హెడ్డరునుండి ఒక పైపు షెల్ కు కలపబడి వుండును. దీనిని రైసరు (raiser) అంటారు. బాయిలరు షెల్ నుండి డౌన్ కమర్ కు వేడి నీరు ప్రవహించగా, బెడ్ ట్యూబులలో ఏర్పడిన స్టీము రైసరు ద్వారా బాయిలరు షెల్ కు వెళ్ళును. బెడ్ ట్యూబుల వెలుపలి వ్యాసం సాధారణంగా 50 మిల్లీమీటర్లు వుండును.
ఓవర్ బెడ్ ఫీడింగు/ఫర్నేసు గొడనుండి బెడ్ మీద పడేలా ఇంధనం అందించు విధానం
ఈ విధానంలో ఇంధనాన్ని దహనగదిలోని బెడ్మేటిరియలు పైన అన్ని వైపులా సమానంగా పడేలా ఫర్నేసు గోడకున్న రంధ్రం ర్వారా చల్లబడును.ఈ విధానంలో ఇ౦ధనాన్ని, ఇంధనాన్ని నిల్వ వుంచు బంకరు నుండి ఒక స్క్రూ కన్వెయరు ద్వారా కంబుసన్ గదిలో పడేలా చేసారు.కన్వేయరు చివర చిన్న ఎయిరు బాక్సువుండి, దానిలోని గాలి ఇంధనాన్ని కంబుసన్ గదిఅంతటా సమానంగా పడేలా చేస్తుంది.ఓవర్ బెడ్ ఫీడింగు వున్న దహనగదికి సాధారణంగా బెడ్ ట్యూబులు/కాయిల్సు వుండవు, దానికి బదులుగా వాటరు వాల్ ట్యూబులు కంబుసన్ గది పైభాగంలో గొడుగు ఆకారంలో వుండును.ఈ వాటరు వాల్ ట్యూబుల మధ్య ఖాళిలో ఉక్కు పలకలు అతుకబడి వుండును. ఫైరు ట్యూబు సెల్ వున్న కొన్ని రకపు బాయిలరులలో కొన్నింటిలో < ఆకారంలో ట్యూబులను షెల్ నుండి కంబుసన్ గది మీదకు వుండేలా వుండును.ఇవి వాటరు ట్యూబులు.
బెడ్ మెటీరియలు ఉష్ణోగ్రత ను పెంచుట
దహన గదిలోని బెడ్ మెటీరియలు మొదట 600 °C డిగ్రీల ఉష్ణోగ్రత చేరటానికి కిరోసినుతో తడి పిన బొగ్గులను ఉపయోగిస్తారు.బెడ్ మెటీరియలు అంతటా మూడు, నాలుగు అంగుళాల మందంలో కోరోసిను కలిపిన బొగ్గులను పేర్చి, ముందు వాటిని మండించి బొగ్గులు ఎర్రగా అయ్యి ఉష్ణోగ్రత600-650 °C డిగ్రీలకు రాగానే బెడ్ మెటీరియలు, నిప్పులను మిశ్రమం చేసి బెడ్ మెటీరియలు ఉష్ణోగ్రతను పెంచెదరు.బెడ్ మెటీరియలులో పై భాగాన ఒకటి, కింది భాగాన ఒకటి, మొత్తం రెండు థెర్మోకపుల్స్ బిగించి వుండును. ఈ రెండింటి వలన బెడ్ మెటీరియల యొక్క అడుగు, పైభాగపు ఉష్ణోగ్రతలు తెలుస్తాయి. బెడ్ మెటీరియలు ఉష్ణోగ్రత దాని ద్రవీభవన ఉష్ణోగ్రత కన్న తక్కువ వుండాలి.లేనిచో బెడ్ మెటీరియలుకరిగి ముద్దలు ముద్దలుగా చిట్లం కట్టును. బెడ్ మెటీరియలు ఉష్ణోగ్రత 600-700 °C దాటకుండా జాగ్రత్త వహించాలి.జీవద్రవ్య ఇంధనాలు ఎక్కువ శాతంలో వోలటైల్పదార్థాలను కల్గి ఉన్నందున అలాంటి ఇంధనాలను వాడు నపుడు 500-600°Cవున్నా సరిపోవును. ఫర్నేసులో మధ్యలో మండు వేడి వాయువుల ఉష్ణోగ్రత 800-900 °C వరకు వుండును.
స్టీము ఉత్పత్తి విభాగం లేదా బాయిలరు
ఎఫ్.బి.సి విధానంలో కంబుసన్ తరువాత ముఖ్యమైనది స్టీము ఉత్పత్తి విభాగం అయిన బాయిలరు.ఈ విభాగం అటు స్మోక్/ఫైరు ట్యూబు బాయిలరు కావొచ్చు లేదా వాటరు ట్యూబు బాయిలరు కావొచ్చు.ఇక ఎఫ్.బి.సివిధానంలో స్మోక్ ట్యూబు/ఫైరు ట్యూబు బాయిలరు అంటే నిజానికి అది వాటరు ట్యూబులు, స్మోక్ ట్యూబు షెల్ కలయిక వున్న బాయిలరు. 3 నుండి 8 టన్నుల స్టీము/గంటకు లోపు అయినచో స్మోక్ ట్యూబు /వాటరు ట్యూబు బాయిలరు నిర్మాణం కల్గి వుండి, దహనగది షెల్ కు వెలుపల ఉష్ణతాపక నిరోధక ఇటుకలతో కట్టిన ఫర్నేసులో వుండును. స్టీము వాటరు వుండు డ్రమ్ము లేదా షెల్ ఫైరు ట్యూబు నిర్మాణం కల్గి వుండును. అనగా షెల్ లోపల నీరువుండగా ట్యూబులలో ఫ్లూ గ్యాసులు వెళ్ళును.ఇక బెడ్ ట్యూబులు లేదా వాటరు ట్యూబులలో వాటరు వుండగా ట్యూబుల వెలుపలి ఉపరితలాన్ని తాకుతూ వేడి వాయువులు పయనించు ను.ఒకటి కన్న ఎక్కువ దహనగదులున్న వరుసగా కంబుసన్ చాంబరులువుండి చివరి చాంబరు తరువాత ఫైరు ట్యూబు షెల్ వుండును .గంటకు 10 టన్నులు ఉత్పత్తి చేయు బాయిలరులలో వాటరు ట్యూబు నిర్మాణం వుండును. అదనంగా వాటరు వాల్/మెంబ్రేన్ వాల్ నిర్మాణం వుండును. ఒక వాటరు-స్టీము డ్రమ్మువుండి, వాటరు ట్యూబుల బండిల్ అడ్డంగా/ క్షితిజ సమాంతరంగా కాని లేదా రెండు డ్రమ్ములు ఒకదానికింద మరొకటి వుండి ట్యూబులు నిలువుగా రెండు డ్రమ్ములకు అతుకబడి వుండును. రెండు రకాల వాటరు ట్యూబు నిర్మాణ బాయిలరులలో వాటరు వాల్/వాటరు మెంబ్రేన్ ట్యూబులు వుండును.
బాయిలరుకు గాలిని అందించు వ్యవస్థ
ఎఫ్.డి.ఫ్యాన్
దహనగదిలోని బెడ్ మెటీరియలును ద్రవంలాకదిలేవుంచుటకు మాములు వాతావరణ వత్తిడికన్న ఎక్కువ వత్తిడితో గాలిని బెడ్‌లోకి పంపవలసి ఉంది.గాలిని వత్తిడితో పంపు ఫ్యాను/పంఖాను ఫోర్సుడ్ డ్రాప్ట్ ఫ్యాన్ (Forced draft fan=F.D Fan) అంటారు.తెలుగులో బలత్కృత గాలి ప్రసరణ పంఖా అనవచ్చును.బలత్కృత గాలి ప్రసరణ వలన కేవలం బెడ్ పైకి కిందికి ద్రవస్థితిలో తేర్లేవిధంగా వుంచడమే కాదు, ఇంధన దహనానికి కావాలసిన ఆక్సిజను గాలిని రూపంలో అందించును. ఎఫ్.డి.ఫ్యాన్ వలన ఏర్పడు గాలి బెడ్ మీద పడిన తక్కువ సాంద్రతలో ఉన్నఇంధనాన్ని ఫర్నేసులో కొంతఎత్తు వరకు లేపి గాలిలో ఎగురుతూ వుండేలా వుంచి ఇంధనం సంపూర్ణంగా మండేటందుకు సహకరిస్తుంది. ఇంధనం మండుటకు సిద్ధాంత పరంగా కావలసిన గాలికన్న 50-60% ఎక్కువ గాలిని అందించదరు. కొన్ని బాయిలరులలో అదనంగా గాలిని ఇంధనానికి అందించుటకు సెకండరీ ఏయిర్ ఫ్యాన్ వుండూను.ఈ ఫ్యాను కూడా వాతావరణ పీడనంకన్న కొంచెం ఎక్కువ వత్తిడితో గాలిని ఫర్నేసుకు పంపును.
ఐ.డి.ఫ్యాన్
ఐ.డి.ఫ్యాన్ అనగా ఇండ్యూస్డ్ డ్రాఫ్ట్ ఫ్యాన్ (induced Draft fan).ఎఫ్.బి.సి బాయిలరులో ఫర్నేసులో ఏర్పడిన వేడివాయువుల పొగగొట్టం వైపు లాగుటకు ఉపయోగపడును.అనగా బాయిలరులోని వాయువులను ఈ ఫ్యాను ద్వారా లాగి పొగగొట్టానికి పంపును.అనగా ఈ ఫ్యాన్ బాయిలరు ఫర్నేసులో, వేడి గాలులు పయనించు మార్గంలో వాతావరణ పీడనం కన్న తక్కువ పీడనం కల్గించును. ఫలితంగా ఫర్నేసులోని వేడి వాయువుల బాయి లరు వైపు పయనింఛును.ఉష్ణమార్పిడి అనంతరం వేడి వాయువులు ఐ.డి.ఫ్యాన్ కు వెళ్ళు ముందు ఎకనమైజరుల ద్వారా ఫ్యాను సక్షనుకు వెళ్ళి, డిచార్జి పాయింట్ ద్వారా చిమ్నీ/పొగగొట్టానికి వెళ్ళును. ఈ ఎకనమైసరులు రెండు రకాలు.ఒకటి బాయిలరు ఫీడ్ వాటరును వేడి చేయు హీట్ ఎక్చెంజరు, రెండవది దహనగదికి వెళ్ళు గాలిని వేడి చేయు ఎయిర్ ప్రీ హీటరు.ఇది కూడా షెల్ అండ్ ట్యూబు రకపు హీట్ ఎక్చెంజరు.
ఇతర అనుబంద అమరికలు , ఉపకరణాలు
మిగతా అన్ని రకాల బాయిలరులకు వున్నట్లుగానే సేఫ్టి వాల్వు, వాటరు గేజి, ప్రెసరు గేజి, మోబ్రే, స్టీము వాలువు, ఫీడ్ చెక్ వాల్వు బ్లోడౌన్ వాల్వు, ఫీడ్ పంపు వంటివి అన్ని కూడా వుండును.అలాగే ఈయిరు హీటరు, ఏకనమైజరు కూడా వుండును. మెత్తని సన్నని బూడిద పొగ గొట్తం ద్వారా వెళ్ళకుండా ఆపుటకు సైక్లోనులు వుండును.
బయటి వీడియోల లింకులు
ఎఫ్.బి.సి బాయిలరు
సిఎఫ్‌బిసి బాయిలరు పని విధానం
సిఎఫ్‌బిసి బాయిలరు పని విధానం.హిందిలో
ఈ వ్యాసాలు కూడా చదవండి
బాయిలరు
బాయిలరుల వర్గీకరణ
బాయిలరు పనితీరు సామర్ధ్యం లెక్కించుట
ఎఫ్.బి.సి బాయిలరు ఆరంభించడం
స్టేకరు బాయిలరు
సి.ఎఫ్.బి.సి బాయిలరు
మూలాలు/ఆధారాలు
భౌతిక శాస్త్రం
యంత్రాలు
బాయిలర్లు |
హస్తేపూర్, తెలంగాణ రాష్ట్రం, రంగారెడ్డి జిల్లా, చేవెళ్ళ మండలంలోని గ్రామం.
ఇది మండల కేంద్రమైన చేవెళ్ళ నుండి 16 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన వికారాబాద్ నుండి 16 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది.
జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణలో
2016 అక్టోబరు 11న చేసిన తెలంగాణ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ గ్రామం పాత రంగారెడ్డి జిల్లాలోని ఇదే మండలంలో ఉండేది.
గణాంకాలు
2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 134 ఇళ్లతో, 547 జనాభాతో 395 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 280, ఆడవారి సంఖ్య 267. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 193 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 1. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 574277.పిన్ కోడ్: 501503.
విద్యా సౌకర్యాలు
గ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాల ఒకటి ఉంది.సమీప బాలబడి, ప్రాథమిక పాఠశాల చేవెళ్ళలోను, ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల కౌకుంట్లలోను, మాధ్యమిక పాఠశాల కౌకుంట్లలోనూ ఉన్నాయి. సమీప జూనియర్ కళాశాల, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల, ఇంజనీరింగ్ కళాశాల చేవెళ్ళలో ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల మొయినాబాద్లోను, పాలీటెక్నిక్ హైదరాబాదులోను, మేనేజిమెంటు కళాశాల చేవెళ్ళలోనూ ఉన్నాయి. సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల వికారాబాద్లోను, అనియత విద్యా కేంద్రం, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాలలు హైదరాబాదులోనూ ఉన్నాయి.
వైద్య సౌకర్యం
ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం
ఒక సంచార వైద్య శాలలో డాక్టర్లు లేరు. ముగ్గురు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. పశు వైద్యశాల గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం, ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.
ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం
గ్రామంలోఒక ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం ఉంది. డిగ్రీ లేని డాక్టరు ఒకరు ఉన్నారు.
తాగు నీరు
గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా రక్షిత మంచినీటి సరఫరా జరుగుతోంది. బావుల నీరు కూడా అందుబాటులో ఉంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది. బోరుబావుల ద్వారా కూడా ఏడాది పొడుగునా నీరు అందుతుంది.
పారిశుధ్యం
మురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీరు బహిరంగంగా, కచ్చా కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.
సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు
పోస్టాఫీసు సౌకర్యం, సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం, పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం, రైల్వే స్టేషన్ మొదలైనవి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతోంది. రాష్ట్ర రహదారి గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. ప్రధాన జిల్లా రహదారి గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. జాతీయ రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు ఉన్నాయి.
మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు
గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం ఉన్నాయి. వాణిజ్య బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. ఏటీఎమ్, సహకార బ్యాంకు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. రోజువారీ మార్కెట్, వారం వారం సంత, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు
గ్రామంలో అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. ఉన్నాయి. అసెంబ్లీ పోలింగ్ స్టేషన్, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం గ్రామం నుండి 5 కి.మీ.లోపు దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. సినిమా హాలు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.
విద్యుత్తు
గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 5 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 10 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.
భూమి వినియోగం
హస్తేపూర్లో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:
వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 14 హెక్టార్లు
వ్యవసాయం సాగని, బంజరు భూమి: 12 హెక్టార్లు
వ్యవసాయం చేయదగ్గ బంజరు భూమి: 14 హెక్టార్లు
సాగులో లేని భూముల్లో బీడు భూములు కానివి: 107 హెక్టార్లు
బంజరు భూమి: 46 హెక్టార్లు
నికరంగా విత్తిన భూమి: 200 హెక్టార్లు
నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 346 హెక్టార్లు
వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 8 హెక్టార్లు
నీటిపారుదల సౌకర్యాలు
హస్తేపూర్లో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.
బావులు/బోరు బావులు: 8 హెక్టార్లు
ఉత్పత్తి
హస్తేపూర్లో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.
ప్రధాన పంటలు
ప్రత్తి, మొక్కజొన్న, కూరగాయలు
మూలాలు
వెలుపలి లింకులు |
venditera paatalu devulapally krishnasastri rachinchina telegu cinma paatala sankalanam.
indhulo yea bhavakavi 71 cinemala choose rachinchina 162 madhuramaina paatalu unnayi.
idi visalandhra puublishing house dwara 2008 samvatsaramlo modhatisaarigaa mudrinchabadinadi.
idi meghamala, goorinta aney remdu bhaagaalugaa cheyabadinadi:
meghamala
meghamala sankalanamlo mallishwari, Mon illu, raazi Mon praanam, akali, thandri, bagare paapa, bhagyarekha, rajaguruvu, puujaaphalam, kaartavaraayani katha, raktakanneeru, rajamakutam, bhaktasabari, sukhadukkhaalu, undamma bottu pedatha, amaayakudu, dr anand, kalasina manasulu, bagare panjaramu, bagare talli, yeka viira sinimaalaloni 84 paatalu unnayi.
goorinta
goorinta sankalanamlo mayani mamatha, kathanayika molla, sipai chinnayya, cheylleyli kapuram, vintha katha, aadajanma, amma maata, jagath kilaadeelu, shanthi jagath jettiilu, kaalam marindi, sampuurnha raamaayanam, kalyaana mantapam, baktha tukaram, vision manadhe, manchi roojulu vacchai, akhandudu, wade weedu, neramu siksha, ramude Dewas, dhanavantulu gunavantulu, jeevitaasayam, amma manasu, mattilo maanikyam, cheekati velugulu, balipeetam, sangham marali, idekkadi nyayam, illae svargam, samadhi kadutunnam chandalivvandi, inati bandham enatido, annadammula katha, shree vasavi kanyakaa parameshwari maahaatmyamu, sannai appanna, shree Tirupati venkateswara kalyanam, gorintaku, kaarthika dipam, America ammay, sitamalakshmi, intinti katha, bangarakka, shree vinaayaka vision, shreeraama pattabhisheka, naamaala tataya, mavuri ganga, bhadrakali, shree rajeswari vilas coffey club, meegha sandesam, vastade maa baava, maaave, rakshasudu sinimaalaloni 78 paatalu unnayi.
moolaalu
bayati linkulu
devulapally krishnasastri sahityam AVKF webb cyte loo.
telegu pusthakaalu
2008 pusthakaalu
cinma pusthakaalu |
పంకజ్ భడౌరియా 2010లో జరిగిన మాస్టర్ షెఫ్ ఇండియా మొదటి సీజన్ విజేత. ఈ పోటీలో పాల్గొనేందుకు పాఠశాల ఉపాధ్యాయినిగా ఆమెకు ఉన్న 16ఏళ్ళ సుదీర్ఘ కెరీర్ ను వదులుకున్నారు ఆమె. స్టార్ ప్లస్ లో ప్రసారమైన షెఫ్ పంకజ్ కా జయ్కా జీ ఖానా ఖజానా చానెల్ లో వచ్చిన కిఫయతీ కిచెన్, 3 కోర్స్ విత్ పంకజ్, ఈటీవిలో ప్రసారమైన రసోయీ సే-పంకజ్ భడౌరియా కే సాత్, సేల్స్ కా బాజీగర్ వంటి టీవీ షోలకు హోస్ట్ గా వ్యవహరించారు పంకజ్. ప్రపంచవ్యాప్తంగా అఫీషియల్ మాస్టర్ షెఫ్ కుక్ బుక్ రాసిన మొట్టమొదటి మాస్టర్ షెఫ్ విజేత ఈమే కావడం విశేషం. బార్బీ- ఐ యాం ఏ షెఫ్, చికెన్ ఫ్రం మై కిచెన్ అనే మరో రెండు వంటల పుస్తకాలు కూడా రాశారామె.
తొలినాళ్ళ జీవితం
1971 జూలై 14న ఢిల్లీలో వినోద్ ఖన్నా, ప్రియా ఖన్నాల మొదటి సంతానంగా జన్మించారు పంకజ్. ఆమెకు ఒక తమ్ముడు ఉన్నారు. పంకజ్ 13ఏళ్ళ వయసులో తండ్రి చనిపోగా, ఆమె 22ఏళ్ళ వయసులో తల్లిని పోగొట్టుకున్నారు. ఢిల్లిలోని కేంద్రీయ విద్యాలయాలో ప్రాథమిక విద్య అభ్యసించిన పంకజ్, లక్నోలో ఉన్నత విద్య పూర్తి చేశారు. లక్నో విశ్వవిద్యాలయంలో ఇంగ్లీష్ లో బ్యాచిలర్స్, ఇంగ్లీష్ సాహిత్యంలో మాస్టర్స్ డిగ్రీ చదివారు ఆమె. అలాగే లక్నో విశ్వవిద్యాలయంలో విద్యలో బ్యాచిలర్స్ చేశారు. ఆమె భర్త చారు సామ్రాట్. ఆమెకు ఇద్దరు పిల్లలు సొనాలికా, సిద్ధాంత్.
మూలాలు
1972 జననాలు
జీవిస్తున్న ప్రజలు |
సుందరాడ శ్రీకాకుళం జిల్లా, మెళియాపుట్టి మండలం లోని గ్రామం. ఇది మండల కేంద్రమైన మెళియాపుట్టి నుండి 7 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన పర్లాకిమిడి (ఒరిస్సా) నుండి 8 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది. 2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 205 ఇళ్లతో, 835 జనాభాతో 277 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 408, ఆడవారి సంఖ్య 427. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 0 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 557. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 580207.పిన్ కోడ్: 532213.
విద్యా సౌకర్యాలు
గ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాలలు రెండు, ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల ఒకటి ఉన్నాయి.
బాలబడి మెళియాపుట్టిలోను, మాధ్యమిక పాఠశాల పెద్దపద్మాపురంలోనూ ఉన్నాయి. సమీప జూనియర్ కళాశాల, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల మెళియాపుట్టిలోను, ఇంజనీరింగ్ కళాశాల టెక్కలిలోనూ ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల, మేనేజిమెంటు కళాశాల, పాలీటెక్నిక్ శ్రీకాకుళంలో ఉన్నాయి.
సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల టెక్కలిలోను, అనియత విద్యా కేంద్రం, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాలలు శ్రీకాకుళంలోనూ ఉన్నాయి.
వైద్య సౌకర్యం
ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం
ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం, ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, పశు వైద్యశాల, సంచార వైద్య శాల, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.
ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం
తాగు నీరు
బావుల నీరు గ్రామంలో అందుబాటులో ఉంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది.
పారిశుధ్యం
మురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.
సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు
సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. పోస్టాఫీసు సౌకర్యం, పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.
గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. ఆటో సౌకర్యం గ్రామానికి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం, ట్రాక్టరు సౌకర్యం మొదలైనవి గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. రైల్వే స్టేషన్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.
జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతోంది. జాతీయ రహదారి, రాష్ట్ర రహదారి, ప్రధాన జిల్లా రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు ఉన్నాయి.
మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు
గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం ఉన్నాయి. వాణిజ్య బ్యాంకు గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. రోజువారీ మార్కెట్, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. ఏటీఎమ్, సహకార బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. వారం వారం సంత గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.
ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు
గ్రామంలో సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ స్టేషన్, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఆశా కార్యకర్త గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉన్నాయి. ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. సినిమా హాలు, గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి.
విద్యుత్తు
గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 12 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.
భూమి వినియోగం
సుందరాడలో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:
వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 104 హెక్టార్లు
నికరంగా విత్తిన భూమి: 173 హెక్టార్లు
నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 95 హెక్టార్లు
వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 78 హెక్టార్లు
నీటిపారుదల సౌకర్యాలు
సుందరాడలో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.
చెరువులు: 78 హెక్టార్లు
మూలాలు |
మురళీ శర్మ ఒక భారతీయ సినీ నటుడు. తెలుగుతో బాటు పలు ఇతర భాషా చిత్రాలలో కూడా నటించాడు. ఎక్కువగా ప్రతినాయక పాత్రలలో, పోలీసు అధికారి పాత్రలలో నటించాడు.
నేపధ్యము
వీరిది తెలుగు కుటుంబమే. నాన్నగారి పేరు వృజు భూషణ్, అమ్మ పద్మ. వీళ్ళ అమ్మగారిది గుంటూరు. నాన్నగారి వ్యాపారరీత్యా ముంబాయిలో స్థిరపడ్డారు. అక్కడే పుట్టి పెరిగాడు. అక్కడే చదువుకొన్నాడు. ఆ రోజుల్లోనే నాటకాల్లో ప్రవేశించాడు. డిగ్రీ అయ్యాక టెలిఫోన్ ఆపరేటర్, ప్రొడక్షన్ మేనేజర్, పార్ట్ టైమ్ జర్నలిస్ట్‌గా ఉద్యోగాలు చేశాడు. ఎందులోనూ నెలకి మించి జీతం తీసుకోలేదు. ఫ్రీలాన్స్ జర్నలిస్టుగానే నెల దాటి జీతం తీసుకున్నాడు.
సినీ రంగ ప్రవేశము
నటనపై ఆసక్తితో రోషన్ తనేజా ఇన్‌స్టిట్యూట్‌లో చేరి అక్కడ శిక్షణ తీసుకొన్నాడు. అక్కడే దీపక్ తిజోరి, విక్రమ్‌భట్‌లతో పరిచయం ఏర్పడింది. వాళ్లు నిర్మించిన టీవీ సీరియల్స్‌లో నటించాడు. విక్రమ్‌భట్ తన హిందీ చిత్రం 'రాజ్ 'లో అవకాశం ఇచ్చాడు. తర్వాత షారుఖ్‌ఖాన్ మైహూనా లో నటించాడు. ఇంకొన్ని హిందీ సినిమాలలో చేశాడు.
తెలుగులో తొలి అవకాశం
దర్శకుడు సురేందర్‌రెడ్డికి మక్బూబ్, అపహరణ్, బ్లాక్‌ఫ్రైడే సినిమాల్లో ఇతని నటన బాగా నచ్చింది. ఆయన ముంబాయి వచ్చినప్పుడు ఇతడిని పిలిపించి మాట్లాడారు. అతిథి సినిమాలో అవకాశం ఇచ్చాడు.
నటించిన చిత్రాలు
తెలుగు
అతిథి (2007)
అధినాయకుడు (2012)
ధోని (2012)
రామాచారి (2012)
ఎవడు (సినిమా) (2014)
గోపాల గోపాల (2015)
భలే భలే మగాడివోయ్ - 2015
మీలో ఎవరు కోటీశ్వరుడు (2016)
బాబు బంగారం (2016)
ఆటాడుకుందాం రా (2016)
శ్రీశ్రీ (2016)
నిన్ను కోరి (2017)
భాగమతి (2018)
టచ్ చేసి చూడు (2018)
ఈ మాయ పేరేమిటో (2018)
జువ్వ (2018)
విజేత (2018 సినిమా) (2018)
అ! (2018)
శైలజారెడ్డి అల్లుడు (2018)
దేవదాస్ (2018)
నినువీడని నీడనునేనే (2019)
ఎవరు (2019)
సాహో (2019)
ప్రతిరోజూ పండగే (2019)
తెనాలి రామకృష్ణ బిఏ.బిఎల్ (2019)
అల వైకుంఠపురములో (2020)
సరిలేరు నీకెవ్వరు (2020)
హిట్ (2020)
చెక్ (2021)
శ్రీకారం (2021)
చావు కబురు చల్లగా (2021)
ప్లాన్ బి (2021)
రావణలంక (2021)
కోతల రాయుడు (2022)
భీమ్లా నాయక్ (2022)
స్టాండప్‌ రాహుల్‌
యశోద (2022)
మాచ‌ర్ల నియోజకవర్గం (2022)
ఓరి దేవుడా (2022)
సర్కస్ (2022)
వినరో భాగ్యము విష్ణుకథ (2023)
కబ్జ (2023)
మిస్ శెట్టి మిస్టర్ పోలిశెట్టి (2023)
జిలేబి (2023)
పురస్కారాలు
2007 - నంది ఉత్తమ ప్రతినాయకుడు - అతిథి చిత్రానికి
2020 - ఫిల్మ్‌ఫేర్ ఉత్తమ సహాయ నటుడు - అల వైకుంఠపురములో సినిమాకు
2020: సైమా అవార్డులు - ఉత్తమ సహాయనటుడు (అల వైకుంఠపురంలో)
మూలాలు
బయటి లంకెలు
తెలుగు సినిమా నటులు
తెలుగు సినిమా ప్రతినాయకులు
నంది ఉత్తమ ప్రతినాయకులు
హిందీ సినిమా నటులు
తమిళ సినిమా నటులు
మలయాళ సినిమా నటులు
మరాఠీ సినిమా నటులు |
పిఠాపురం, తూర్పు గోదావరి జిల్లాకు చెందిన పట్టణం.
పిఠాపురం నాగేశ్వరరావు, ప్రముఖ గాయకులు, సంగీత దర్శకులు. |
సింగారం, తెలంగాణ రాష్ట్రం, నారాయణపేట జిల్లా, నారాయణపేట మండలంలోని గ్రామం.
ఇది మండల కేంద్రమైన నారాయణపేట నుండి 7 కి. మీ. దూరంలో ఉంది. 2016 అక్టోబరు 11 న చేసిన తెలంగాణ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ గ్రామం పాత మహబూబ్ నగర్ జిల్లాలో, ఇదే మండలంలో ఉండేది. 2016 అక్టోబరు 11 న పునర్వ్యవస్థీకరించిన మహబూబ్ నగర్ జిల్లాలో చేరిన ఈ గ్రామం, 2019 ఫిబ్రవరి 17 న నారాయణపేట జిల్లాను ఏర్పాటు చేసినపుడు, మండలంతో పాటు కొత్త జిల్లాలో భాగమైంది.
గణాంకాలు
2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 699 ఇళ్లతో, 3365 జనాభాతో 941 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 1658, ఆడవారి సంఖ్య 1707. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 256 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 4. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 575448.
విద్యా సౌకర్యాలు
గ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాలలు మూడు, ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాలలు రెండు ఉన్నాయి.బాలబడి, మాధ్యమిక పాఠశాలలు నారాయణపేటలో ఉన్నాయి.సమీప జూనియర్ కళాశాల, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల నారాయణపేటలోను, ఇంజనీరింగ్ కళాశాల మహబూబ్ నగర్లోనూ ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల, మేనేజిమెంటు కళాశాల, పాలీటెక్నిక్ మహబూబ్ నగర్లో ఉన్నాయి.సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల మఖ్తల్‌లోను, అనియత విద్యా కేంద్రం, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాలలు మహబూబ్ నగర్లోనూ ఉన్నాయి.
వైద్య సౌకర్యం
ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం
సింగారంలో ఉన్న ఒక ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రంలో డాక్టర్లు లేరు. ఇద్దరు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు.సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, పశు వైద్యశాల, సంచార వైద్య శాల గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.
ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం
గ్రామంలో3 ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యాలున్నాయి. డిగ్రీ లేని డాక్టర్లు ముగ్గురు ఉన్నారు.
తాగు నీరు
గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా రక్షిత మంచినీటి సరఫరా జరుగుతోంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది.
పారిశుధ్యం
మురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీరు బహిరంగంగా, కచ్చా కాలువల ద్వారా కూడా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని శుద్ధి ప్లాంట్‌లోకి పంపిస్తున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.
సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు
సింగారంలో సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం ఉంది. పోస్టాఫీసు సౌకర్యం, పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి.
గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. రైల్వే స్టేషన్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.
రాష్ట్ర రహదారి, ప్రధాన జిల్లా రహదారి, జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతున్నాయి. జాతీయ రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు, మట్టిరోడ్లూ ఉన్నాయి.
మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు
గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం, వారం వారం సంత ఉన్నాయి. ఏటీఎమ్, వాణిజ్య బ్యాంకు, సహకార బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. రోజువారీ మార్కెట్, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి.
ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు
గ్రామంలో సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ కేంద్రం, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. సినిమా హాలు, గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి.
విద్యుత్తు
గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 10 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.
భూమి వినియోగం
సింగారంలో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:
వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 12 హెక్టార్లు
వ్యవసాయం సాగని, బంజరు భూమి: 45 హెక్టార్లు
శాశ్వత పచ్చిక ప్రాంతాలు, ఇతర మేత భూమి: 5 హెక్టార్లు
తోటలు మొదలైనవి సాగవుతున్న భూమి: 2 హెక్టార్లు
వ్యవసాయం చేయదగ్గ బంజరు భూమి: 2 హెక్టార్లు
సాగులో లేని భూముల్లో బీడు భూములు కానివి: 22 హెక్టార్లు
బంజరు భూమి: 37 హెక్టార్లు
నికరంగా విత్తిన భూమి: 816 హెక్టార్లు
నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 728 హెక్టార్లు
వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 147 హెక్టార్లు
నీటిపారుదల సౌకర్యాలు
సింగారంలో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.
బావులు/బోరు బావులు: 147 హెక్టార్లు
ఉత్పత్తి
సింగారంలో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.
ప్రధాన పంటలు
పెసర, కంది, వరి
రాజకీయాలు
2013, జూలై 23న జరిగిన గ్రామపంచాయతి ఎన్నికలలో గ్రామ సర్పంచిగా నాగిరెడ్డి ఎన్నికయ్యాడు.
మూలాలు
వెలుపలి లింకులు |
దీవాన్ బహుద్దూర్ నెమిలి పట్టాభి రామారావు (1862 - అక్టోబరు 15, 1937) బి.ఏ స్వాతంత్ర్య సమరయోధుడు, కొచ్చిన్ సంస్థానం యొక్క మాజీ దీవాన్.
పట్టాభి రామారావు 1862లో కడప జిల్లా, సిద్ధవటంలో ఒక దేశస్థ బ్రాహ్మణ కుటుంబంలో జన్మించాడు. ఈయన తండ్రి రామానుజరావు అప్పట్లో కడప జిల్లాలో తాసీల్దారుగా పనిచేస్తున్నాడు. పట్టాభి రామారావు విద్యాభ్యాసం కడప ఉన్నత పాఠశాలలో విద్యాభ్యాసం పూర్తిచేసుకొని మద్రాసులోని ప్రెసిడెన్సీ కళాశాలలో చేరాడు. 1882లో మద్రాసు విశ్వవిద్యాలయం నుండి బి.ఏ డిగ్రీతో పట్టభద్రుడై మదనపల్లెలోని సబ్‌కలెక్టరు కార్యాలయంలో గుమాస్తాగా ఉద్యోగజీవితాన్ని ప్రారంభించాడు.
ఉద్యోగ జీవితం
చిత్తూరు జిల్లాకు చెందిన పట్టాభి రామారావు 1882 ఏప్రిల్ 15న మద్రాసు రాష్ట్ర రెవిన్యూ సెటిల్‌మెంట్ శాఖలో ఉద్యోగిగా జీవితం ప్రారంభించి, 1895లో అసిస్టెంట్ కమీషనర్ స్థాయికి చేరుకున్నాడు. 1888లో దక్షిణ ఆర్కాటులో సూపర్‌వైజరుగా పనిచేశాడు. ఆ తరువాత 1892లో మలబారుకు బదిలీ అయి అక్కడ అన్‌కవెనెంటెడ్ అసిస్టెంటుగా పనిచేశాడు. మూడు సంవత్సరాల తర్వాత అసిస్టెంటు కమీషనరుగాను, తదనంతరం డిప్యుటీ కమీనషరుగానూ పదవోన్నతి పొందాడు. డిప్యూటి కమీషనరు హోదాలో గోదావరి, అనంతపురం, కృష్ణా జిల్లాలలో పనిచేశాడు. కొచ్చిన్ సంస్థానంలో రెవిన్యూ సెటిల్‌మెంట్ వ్యవస్థను సంస్కరించేందుకు, ఆ విషయాలలో అనుభవమున్న పట్టాభి రామారావును ప్రభుత్వం కొచ్చిన్ సంస్థానం యొక్క దీవాన్‌గా నియమించింది. 1902 నుండి 1907 వరకు దీవాన్ గా పనిచేసిన పట్టాభి రామారావు రెవిన్యూ సెటిల్‌మెంటును పూర్తిచేసి భూమి దస్తావేజులను సక్రమంగా నిర్వహించేందుకు చర్యలను ప్రవేశపెట్టారు. 1908లో ఉద్యోగ జీవితం నుండి విరమించాడు. అప్పట్లో 350 రూపాయల ఉద్యోగవిరమణ భత్యంతో పదవీ విరమణ చేశాడు.
ప్రజాసేవలో
పదవీ విరమణానంతరం పట్టాభి రామారావు మద్రాసులోని పూనమల్లి హై రోడ్డుపై శ్రీరామ బ్రిక్ వర్క్స్ అనే ఇటుకల పరిశ్రమను స్థాపించి వందలాది కార్మికులకు పనికల్పించాడు. ఈ కర్మాగారంలో 30-40 లక్షల ఇటుకల తయారుచేయబడేవి. తన సొంత వ్యాపార నిర్వహణతో పాటు ఈయన ఆదోనిలోని వెస్ట్రన్ కాటన్ కంపెనీ, ఉన్నిదారం ఎగుమతిచేసే మద్రాసు యార్న్ కంపెనీల నిర్వహణలో పాల్పంచుకోనేవాడు. తెలుగు అకాడమీ, భారతీయ అధికారుల సంఘం, కేంద్ర వ్యవసాయ కమిటీల కార్యదర్శిగా ప్రజాసేవలో చురుకుగా పాల్గొనేవాడు. చివరకు మదనపల్లెలో స్థిరపడి సబ్ డివిజన్ సంఘానికి అధ్యక్షత వహించి, వాటి కార్యక్రమాలకు పూర్తి సమయాన్ని కేటాయించాడు. సొంత ఖర్చులతో గ్రామాలను పర్యటించి, సామాన్య ప్రజల ఉద్ధరణకు సలహాలు సూచనిలిస్తుండేవాడు.
తొలుత ప్రత్యేక ఆంధ్రరాష్ట్ర ఏర్పాటుకు ఉత్సుకత చూపించకపోయినా, ఆ తర్వాత మనసు మార్చుకొని ప్రతేక రాష్ట్రం ఏర్పాటుకు మద్దతునిచ్చాడు. ఈయన 1918లో కడపలో జరిగిన ఆంధ్రమహాసభకు అధ్యక్షత వహించాడు.
పట్టాభిరామారావు 75సంవత్సరాల వయసులో వృద్ధాప్యకారాణాలవల్ల 1937, అక్టోబరు 15 న మద్రాసులో తన స్వగృహంలో మరణించాడు.
మూలాలు
1862 జననాలు
1937 మరణాలు
తెలుగువారిలో స్వాతంత్ర్య సమర యోధులు
కొచ్చిన్ సంస్థానపు దీవానులు
ఆంధ్రమహాసభ అధ్యక్షులు
చిత్తూరు జిల్లా స్వాతంత్ర్య సమర యోధులు
ఆంధ్రప్రదేశ్‌కు చెందిన బ్రిటిషు ప్రభుత్వ ఉద్యోగులు |
ద్వారక, తెలంగాణ రాష్ట్రం, మంచిర్యాల జిల్లా, దండేపల్లి మండలంలోని గ్రామం.
ఇది మండల కేంద్రమైన దండేపల్లి నుండి 8 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన మంచిర్యాల నుండి 50 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది. 2016 అక్టోబరు 11 న చేసిన తెలంగాణ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ గ్రామం పాత ఆదిలాబాద్ జిల్లా లోని ఇదే మండలంలో ఉండేది.
గణాంక వివరాలు
2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 261 ఇళ్లతో, 825 జనాభాతో 271 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 410, ఆడవారి సంఖ్య 415. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 197 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 2. గ్రామ జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 570473.పిన్ కోడ్: 504205.
విద్యా సౌకర్యాలు
గ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాలలు రెండు, ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల ఒకటి, ప్రభుత్వ మాధ్యమిక పాఠశాల ఒకటి ఉన్నాయి.సమీప బాలబడి దండేపల్లిలో ఉంది.సమీప జూనియర్ కళాశాల దండేపల్లిలోను, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల లక్సెట్టిపేటలోనూ ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల కరీంనగర్లోను, మేనేజిమెంటు కళాశాల, పాలీటెక్నిక్‌లు మంచిర్యాలలోనూ ఉన్నాయి.
సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల జన్నారంలోను, అనియత విద్యా కేంద్రం మంచిర్యాలలోను, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల నస్పూర్ లోనూ ఉన్నాయి.
వైద్య సౌకర్యం
ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం
ద్వారకలో ఉన్న ఒక ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రంలో డాక్టర్లు లేరు. ఒకరు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. ఒక పశు వైద్యశాలలో ఒక డాక్టరు, ఒకరు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు.
ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, సంచార వైద్య శాల, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.
ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం
గ్రామంలోఒక ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం ఉంది. డిగ్రీ లేని డాక్టరు ఒకరు ఉన్నారు.
తాగు నీరు
గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా రక్షిత మంచినీటి సరఫరా జరుగుతోంది. బావుల నీరు కూడా అందుబాటులో ఉంది.
గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది.
పారిశుధ్యం
మురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీరు బహిరంగంగా, కచ్చా కాలువల ద్వారా కూడా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని శుద్ధి ప్లాంట్‌లోకి పంపిస్తున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు.
చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.
సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు
ద్వారకలో సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం ఉంది. పోస్టాఫీసు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.
లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి.
ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం, రైల్వే స్టేషన్ మొదలైనవి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
ప్రధాన జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతోంది. రాష్ట్ర రహదారి, జిల్లా రహదారి గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. జాతీయ రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.
గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు ఉన్నాయి.
మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు
గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం ఉన్నాయి.
ఏటీఎమ్, వాణిజ్య బ్యాంకు, సహకార బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. వారం వారం సంత గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది.
రోజువారీ మార్కెట్, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు
గ్రామంలో సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ కేంద్రం, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. సినిమా హాలు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.
విద్యుత్తు
గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 5 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 10 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.
భూమి వినియోగం
ద్వారకలో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:
వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 7 హెక్టార్లు
వ్యవసాయం సాగని, బంజరు భూమి: 2 హెక్టార్లు
శాశ్వత పచ్చిక ప్రాంతాలు, ఇతర మేత భూమి: 10 హెక్టార్లు
తోటలు మొదలైనవి సాగవుతున్న భూమి: 4 హెక్టార్లు
వ్యవసాయం చేయదగ్గ బంజరు భూమి: 17 హెక్టార్లు
సాగులో లేని భూముల్లో బీడు భూములు కానివి: 33 హెక్టార్లు
బంజరు భూమి: 37 హెక్టార్లు
నికరంగా విత్తిన భూమి: 160 హెక్టార్లు
నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 190 హెక్టార్లు
వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 40 హెక్టార్లు
నీటిపారుదల సౌకర్యాలు
ద్వారకలో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.
బావులు/బోరు బావులు: 40 హెక్టార్లు
ఉత్పత్తి
ద్వారకలో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.
ప్రధాన పంటలు
వరి, కంది
మూలాలు
వెలుపలి లంకెలు |
పెద్ద రాంపూర్, తెలంగాణ రాష్ట్రం, కామారెడ్డి జిల్లా, పిట్లం మండలంలోని గ్రామం.
ఇది మండల కేంద్రమైన పిట్లాం నుండి 8 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన బోధన్ నుండి 55 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది. 2016 అక్టోబరు 11 న చేసిన తెలంగాణ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ గ్రామం పాత నిజామాబాదు జిల్లా లోని ఇదే మండలంలో ఉండేది.
గ్రామ జనాభా
2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 444 ఇళ్లతో, 1836 జనాభాతో 1023 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 865, ఆడవారి సంఖ్య 971. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 233 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 0. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 571393.పిన్ కోడ్: 503310.
విద్యా సౌకర్యాలు
గ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాలలు మూడు, ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల ఒకటి , ప్రభుత్వ మాధ్యమిక పాఠశాల ఒకటి ఉన్నాయి.సమీప బాలబడి పిట్లంలో ఉంది.సమీప జూనియర్ కళాశాల, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల పిట్లాంలోను, ఇంజనీరింగ్ కళాశాల బోధన్లోనూ ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల హైదరాబాదులోను, పాలీటెక్నిక్ నిజామాబాద్లోను, మేనేజిమెంటు కళాశాల బోధన్లోనూ ఉన్నాయి. సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల, అనియత విద్యా కేంద్రం, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల నిజామాబాద్లో ఉన్నాయి.
వైద్య సౌకర్యం
ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం
పెద్ద రాంపూర్లో ఉన్న ఒక ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రంలో డాక్టర్లు లేరు. ఒకరు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు.పశు వైద్యశాల గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, సంచార వైద్య శాల, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.
ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం
గ్రామంలో2 ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యాలున్నాయి. ఎమ్బీబీయెస్ కాకుండా ఇతర డిగ్రీ చదివిన డాక్టరు ఒకరు, డిగ్రీ లేని డాక్టరు ఒకరు ఉన్నారు. రెండు మందుల దుకాణాలు ఉన్నాయి.
తాగు నీరు
గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా శుద్ధి చేయని నీరు సరఫరా అవుతోంది. బావుల నీరు కూడా అందుబాటులో ఉంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది. బోరుబావుల ద్వారా కూడా ఏడాది పొడుగునా నీరు అందుతుంది.
పారిశుధ్యం
మురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీరు బహిరంగంగా, కచ్చా కాలువల ద్వారా కూడా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.
సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు
పెద్ద రాంపూర్లో సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం ఉంది. పోస్టాఫీసు సౌకర్యం, పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి.
గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. రైల్వే స్టేషన్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.
ప్రధాన జిల్లా రహదారి, జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతున్నాయి. రాష్ట్ర రహదారి గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. జాతీయ రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు ఉన్నాయి.
మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు
గ్రామంలో వ్యవసాయ పరపతి సంఘం ఉంది. గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం ఉన్నాయి. వాణిజ్య బ్యాంకు, సహకార బ్యాంకు గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. రోజువారీ మార్కెట్, వారం వారం సంత, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. ఏటీఎమ్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.
ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు
గ్రామంలో సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. శాసనసభ పోలింగ్ కేంద్రం, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. సినిమా హాలు, గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి.
విద్యుత్తు
గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 18 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.
భూమి వినియోగం
పెద్ద రాంపూర్లో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:
అడవి: 276 హెక్టార్లు
వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 17 హెక్టార్లు
శాశ్వత పచ్చిక ప్రాంతాలు, ఇతర మేత భూమి: 56 హెక్టార్లు
వ్యవసాయం చేయదగ్గ బంజరు భూమి: 26 హెక్టార్లు
సాగులో లేని భూముల్లో బీడు భూములు కానివి: 40 హెక్టార్లు
బంజరు భూమి: 346 హెక్టార్లు
నికరంగా విత్తిన భూమి: 259 హెక్టార్లు
నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 402 హెక్టార్లు
వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 243 హెక్టార్లు
నీటిపారుదల సౌకర్యాలు
పెద్ద రాంపూర్లో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.
బావులు/బోరు బావులు: 125 హెక్టార్లు* చెరువులు: 117 హెక్టార్లు
ఉత్పత్తి
పెద్ద రాంపూర్లో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.
ప్రధాన పంటలు
వరి, మొక్కజొన్న, ప్రత్తి
మూలాలు
వెలుపలి లంకెలు |
jaagarlamuudi kuppuswamy chaudhary kalaasaala (jekesi. kalaasaala):Guntur nagaramlo velisina vidyasamstha. vidyaadaata, daanasheeli jaagarlamuudi kuppuswamy chaudhary peruu meedugaa dinni stapincharu. kuppuswamy, Guntur jalla boardu adhyakshuniga vyavaharinchaadu. ummadi madraasu presidencee saasana mandaliki 18 samvastaralu sabhyunigaa vyavaharinchaadu. nagarjuna educationally sociiety aadvaryamloo kuppuswamy kumarudu jaagarlamuudi chandramauli yea kalaasaalanu 1968loo stapincharu.
gurtimpulu
2016loo naeshanal asesment und accreditation consul dwara kalasalaku Una grade labhinchindi. universiti grants kamishan dwara kudaa yea kalaasaala gurthimpu pondindi.
moolaalu
bayati lankelu
JKC College, Guntur
Guntur jalla vidyaalayaalu |
sriviswanathan perumaalh garu pratuta 15 va lok sabhalo bhartia jaateeya congrem tharupuna Kanchipuram (yess.sea) niyojika vargham nundi gelichi paarlamentu sabhyunigaa vunnatu.
balyam
viiru 20 menela 1964 loo tamilhanaadulooni kadalurulo janminchaaru. viiri tallidamdrulu ene. perumaalh, p. mutthu lekshmi. viiru kadaluruloni periar kalashalaloo b.Una. chadivaaru.
kutumbamu
viiru augustu 27 1998 loo( p.padminini vivahamu cheskunnaru. viiriki ooka kumarte kaladu.)
rajakeeya prastaavanamu
sriviswanathan perumaalh garu pratuta 15 va lok sabhalo bhartia jaateeya congresses tharupuna Kanchipuram (yess.sea) niyojika vargham nundi gelichi paarlamentu sabhyunigaa vunnatu.
viiru paarla mentory commitylo sabhyunigaa kood vunnatu.
ivi kudaa chudandi
15va loksabha sabyulu
moolaalu
https://web.archive.org/web/20130201160816/http://164.100.47.132/LssNew/Members/Biography.aspx?mpsno=4536
15va loksabha sabyulu
1964 jananaalu
TamilNadu rajakeeya naayakulu
bhartiya jaateeya congresses naayakulu |
shankaraj kondapur Telangana raashtram, medhak jalla, shankarampet (orr) mandalamlooni gramam.
idi sameepa pattanhamaina medhak nundi 12 ki. mee. dooramloonuu Pali. 2016 aktobaru 11 na chosen Telangana jillala punarvyavastheekaranaku mundhu yea gramam paata medhak jalla loni idhey mandalamlo undedi.
graama janaba
i2011 bhartiya janaganhana ganamkala prakaaram yea gramam 376 illatho, 1833 janaabhaatho 985 hectarlalo vistarimchi Pali. gramamlo magavari sanka 869, aadavari sanka 964. scheduled kulala sanka 203 Dum scheduled thegala sanka 293. gramam yokka janaganhana lokeshan kood 573170.pinn kood: 502248.
vidyaa soukaryalu
gramamlo prabhutva praadhimika paatasaalalu muudu, prabhutva praathamikonnatha paatasaala okati unnayi.balabadi, maadhyamika paatasaalalu shankarampet (orr)loo unnayi.sameepa juunior kalaasaala shankarampet (orr)loanu, prabhutva aarts / science degrey kalaasaala, inginiiring kalaasaalalu medakloonuu unnayi. sameepa vydya kalaasaala, maenejimentu kalaasaala hyderabadulonu, polytechnic medakloonuu unnayi.sameepa vrutthi vidyaa sikshnha paatasaala medaklonu, aniyata vidyaa kendram, divyangula pratyeka paatasaalalu hyderabadulonu unnayi.
vydya saukaryam
prabhutva vydya saukaryam
sameepa praadhimika aaroogya vupa kendram gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali. praadhimika aaroogya kendram gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali. sameepa saamaajika aaroogya kendram, maathaa sisu samrakshana kendram, ti. b vaidyasaala gramam nundi 10 ki.mee. kante ekuva dooramlo unnayi. alopathy asupatri, pratyaamnaaya aushadha asupatri, dispensory, pashu vaidyasaala, samchaara vydya shaala, kutumba sankshaema kendram gramam nundi 10 ki.mee. kante ekuva dooramlo unnayi.
praivetu vydya saukaryam
gramamlo2 praivetu vydya soukaryaalunnaayi. degrey laeni daaktarlu iddharu unnare.
thaagu neee
gramamlo kulaayila dwara rakshith manchineeti sarafara jargutondhi. gramamlo chetipampula dwara neee andutundi. borubavula dwara kudaa neee andutundi. cheruvu dwara gramaniki taguneeru labisthundhi.
paarisudhyam
muruguneeru bahiranga kaaluvala dwara pravahistundi. muruguneetini neerugaa jalavanarulloki vadulutunnaaru. gramamlo sampuurnha paarishudhya pathakam amalavutondi. saamaajika marugudoddi saukaryam ledhu. intintikii tirigi vyarthaalanu sekarinche vyvasta ledhu. saamaajika biogyas utpaadaka vyvasta ledhu. chettanu veedhula pakkane paarabostaaru.
samaachara, ravaanhaa soukaryalu
shankaraj kondapurloo postaphysu saukaryam Pali. sab postaphysu saukaryam, poest und telegraf aphisu gramaniki 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. laand Jalor telephony, piblic fone aphisu, mobile fone modalaina soukaryalu unnayi. internet kefe / common seva kendram, praivetu korier gramaniki 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi.
gramaniki sameepa praantaala nundi prabhutva ravaanhaa samshtha buses thiruguthunnai. sameepa gramala nundi auto saukaryam kudaa Pali. vyavasaayam koraku vaadenduku gramamlo tracterlunnayi. praivetu baasu saukaryam gramaniki 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali. railway steshion gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali.
jalla rahadari gramam gunda potondi. rashtra rahadari, pradhaana jalla rahadari gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. jaateeya rahadari gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali. gramamlo tharu roadlu, kankara roadlu unnayi.
marketingu, byaankingu
gramamlo swayam sahaayaka brundam, pouura sarapharaala kendram unnayi. vyavasaya parapati sangham gramam nundi 5 ki.mee. lopu dooramlo Pali. vaanijya banku, sahakara banku gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. roejuvaarii maarket, vaaram vaaram Bazar gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. atm gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali. vyavasaya marcheting sociiety gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali.
aaroogyam, poeshanha, vinoda soukaryalu
gramamlo sameekruta baalala abhivruddhi pathakam, angan vaadii kendram, itara poshakaahaara kendralu unnayi. gramamlo vaarthapathrika pampinhii jarudutundhi. janana maranala namoodhu kaaryaalayam unnayi. saasanasabha poling kendram gramam nundi 5 ki.mee.lopu dooramlo Pali. aashaa karyakartha gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo Pali. cinma halu, granthaalayam, piblic reading ruum gramam nundi 5 nundi 10 ki.mee. dooramlo unnayi. aatala maidanam gramam nundi 10 ki.mee.ki paibadina dooramlo Pali.
vidyuttu
gramamlo gruhaavasaraala nimitham vidyut sarafara vyvasta Pali. rojuku 7 gantala paatu vyavasaayaaniki, 10 gantala paatu vaanijya avsarala choose kudaa vidyut sarafara chesthunnaaru.
bhuumii viniyogam
shankaraj kondapurloo bhu viniyogam kindhi vidhamgaa Pali:
adivi: 339 hectares
vyavasaayetara viniyogamlo unna bhuumii: 54 hectares
vyavasaayam sagani, banjaru bhuumii: 98 hectares
saswata pachika pranthalu, itara metha bhuumii: 126 hectares
thotalu modalainavi saagavutunna bhuumii: 3 hectares
saagulo laeni bhoomullo beedu bhoomulu kanivi: 78 hectares
banjaru bhuumii: 149 hectares
nikaramgaa vittina bhuumii: 133 hectares
neeti saukaryam laeni bhuumii: 263 hectares
vividha vanarula nundi saguniru labhistunna bhuumii: 99 hectares
neetipaarudala soukaryalu
shankaraj kondapurloo vyavasaayaaniki neeti sarafara kindhi vanarula dwara jargutondhi.
baavulu/boru baavulu: 51 hectares* cheruvulu: 47 hectares
utpatthi
shankaraj kondapurloo yea kindhi vastuvulu utpatthi avtunnayi.
pradhaana pantalu
vari, mokkajonna, cheraku
paarishraamika utpattulu
beedeelu
moolaalu
velupali lankelu |
Subsets and Splits
No community queries yet
The top public SQL queries from the community will appear here once available.